KRACHT on Tour #2

EDITIE 2 JUNI 2014 EINDHOVEN

MarliesDekkers:

COLUMNHareMajesteit KoninginMáxima ‘Emancipatie is zelf aan het stuur zitten’ INTERVIEW HeleenVaarten ‘Ga voor je ambitie.

Maar dan ook geen praktische bezwaren meer!’

‘Meiden leren nog te veel pleasen’

KRACHT Wie gaan er mee On Tour?

JET BUSSEMAKER (1961) is minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en daarmee ook verantwoordelijk voor de portefeuille Emancipatie. Eén van de speerpunten van haar beleid is het verder versterken van de economische zelfstandigheid van vrouwen en het verhogen van de arbeidsparticipatie. “Om dit bereiken is een betere combinatie van arbeid en zorg nodig”, schrijft zij in haar Emancipatienota 2013. Voorafgaand aan elke bijeenkomst gaat Jet Bussemaker op werkbezoek in de regio.

PETRA STIENEN (1965) is Arabist, schrijfster en adviseur en houdt zich bezig met de vraag ‘hoe gaan we om met verschillen in onze samenleving?’ Ze schrijft onder andere voor NRC Handelsblad en de Volkskrant, heeft een column in Opzij en treedt regelmatig op als commentator in radio- en televisieprogramma’s. Ze ontving de Vrouwen in de Media Award 2011 voor de vrouw die zich het best profileerde in de media. Zij is samen met Kirsten van den Hul gastvrouw tijdens KRACHT on Tour.

KIRSTEN VAN DEN HUL (1976) is Oost-Europadeskundige, Arabist en voormalig VN vrouwenvertegenwoordiger. Ze presenteert, schrijft en adviseert op het kruispunt van cultuur, diversiteit, communicatie en verandering. Kirsten is oprichter van The Change Agent, dat bedrijven adviseert over diversiteit en communicatie. Ze schreef het boek (S)hevolution, de eeuw van de vrouw. In 2013 won zij de Joke Smitprijs, de regeringsprijs voor emancipatie. Samen met Petra Stienen is zij gastvrouw tijdens KRACHT on Tour.

PATTY ZOMER (1961) verwierf (inter)nationale faam als zangeres bij de Dolly Dots.

Na haar Dolly Dots-periode werd ze actief als styliste. Ze trad in die hoedanigheid op in diverse televisieprogramma’s. Tegenwoordig is Patty tevens als styliste werkzaam bij De Style Counsel. De Style Counsel combineert coaching en styling en is tijdens elke KRACHT on Tour bijeenkomst aanwezig.

MYLÈNE KROON (1962) is afgestudeerd in de psychologie. Zij geeft trainingen waarbij zij gebruik maakt van cognitieve gedragstechnieken en NLP, waarbij zij haar kennis gebruikt vanuit de neuropsychologie. Zij werkt als therapeut en als personal coach bij De Style Counsel. De Style Counsel combineert coaching en styling en is tijdens elke KRACHT on Tour bijeenkomst aanwezig.

inhoud 18

EDITIE 2 JUNI 2014 EINDHOVEN Nederland

Noord-Brabant

2 EDITORIALJosetteDijkhuizen 1.2 miljoen 4 DEAL!Eindhoven Aantal ondernemers in Nederland

4

49.512

Aantal starters in de regio jan - sept 2013

vrouwen zijn een bedrijf gestart in 2013

Eén op de drie startende ondernemers is vrouw

Het aantal vrouwelijke ondernemers is gestegen

40-44 jr

4%

2000

2013

38%

2000

2013

11

Gemiddeld aantal vrouwen met een betaalde baan

is de gemiddelde leeftijd van een startende vrouwelijke ondernemer

60%

Bijna de helft van de vrouwen heeft geen loon, of een loon van 70% van het bruto minimumloon

11 FACTS & FIGURESNoord-Brabant 12 AANTAFELMet...

14 WORKSHOPDeTafelVanEén 15 WORKSHOPHow2SpendIt

7% van de vrouwelijke beroepsbevolking is ondernemer Bij mannen is dit aandeel ruim tweemaal zo hoog

74%

69%

Winst van ondernemers tot € 100.000 in 2011

Financieel afhankelijk van anderen

49%

30%

16 INTERVIEWHeleenVaarten 17 INTERVIEWDavidvanIersel 18 COLUMNHareMajesteitKoninginMáxima 20 WORKSHOPPitchPodium 21 WORKSHOPStyleCounsel 22 GETWEET 23 KORT&Krachtig

20

25%

Armoede onder de Noord-Brabantse bevolking

10%

6 WORKSHOPOndernemersgen 7 INTERVIEWMarliesDekkers

7

4600

22

20 krachtontour | 1

EDITORIALJosetteDijkhuizen

‘ DE KRACHT van ondernemen ZIT IN JEZELF’ Wat doe je als je ergens echt door geraakt wordt? In 2013 was ik Vrouwenvertegenwoordiger van Nederland bij de Verenigde Naties. Een prachtige functie, waarmee ik me kon inzetten voor de positie van vrouwen. In die hoedanigheid kwam ik in aan­raking met het thema huiselijk geweld.

Dat greep me erg aan. Al snel voelde ik dat ik iets voor die specifieke groep vrouwen wilde betekenen. Misschien hadden zij als klein meisje, net als ik, de droom gehad om ondernemer te worden? Dus nam ik het besluit hen te helpen bij het realiseren van hun dromen.

Voor mij was het niet vanzelfsprekend dat ik ondernemer zou worden. Ik kom uit een gezin met vijf broers die bouwvakker zijn.

Begrijp me niet verkeerd, ik bewonder mijn broers enorm om hun vakmanschap, maar 2 | krachtontour

ik wilde een andere – mijn eigen – weg bewandelen. Dat was er één met kuilen en hobbels, maar uiteindelijk vond ik waar deze naartoe leidde: mijn passie, het ondernemerschap.

Om vrouwen uit de vrouwenopvang te helpen met hun dromen, richtte ik Krachtbedrijf op: een programma om hen te begeleiden bij het schrijven van een ondernemingsplan. Inmiddels zijn de pilots in Amsterdam en Tilburg/Eindhoven afgerond. Het mooie is dat de deelneemsters niet alleen een stevig ondernemingsplan opbouwen, maar dat ze ook als persoon krachtiger worden. Ze hebben meer gevoel van eigenwaarde, zijn positiever en hebben meer zelfvertrouwen. Dat is niet alleen voor henzelf heel waardevol, maar uiteindelijk voor het hele gezin.

Vanuit mijn ervaring zie ik dat vrouwen emotioneel sterk zijn, goed kunnen samenwerken en verbinden, en dat ze creatief zijn in hun denken en handelen. Toch speelt bescheidenheid de vrouw nogal eens parten. Enige bescheidenheid mag best, maar door je kwaliteiten niet te etaleren, mis je kansen. Dus vrouwen: profileer je meer naar buiten toe!

De komende jaren wordt het programma Krachtbedrijf verder in Nederland uitgerold om alle vrouwen, die dat extra steuntje nodig hebben, de mogelijkheid te geven om hun droom te verwezenlijken. Ik zou willen zeggen: vrouwen, vertrouw op je talent.

Met een portie lef en een beetje hulp van Krachtbedrijf kan je je droom waarmaken en een nieuw bedrijf starten.

Vandaag staat KRACHT on Tour in Eindhoven, waarbij specifiek aandacht wordt geschonken aan ondernemerschap.

Dat draag ik natuurlijk een heel warm hart toe, dat moge duidelijk zijn. De kracht van ondernemen zit in jezelf, geef het de ruimte. Want een kans op een nieuw leven, dat gun ik iedereen!

‘Bescheidenheid speelt de vrouw nogal eens parten’

JOSETTE DIJKHUIZEN Ondernemer, adviseur & auteur krachtontour | 3

DEAL!Eindhoven elke bijeenkomst van kracht on tour worden er deals gesloten ter bevor­dering van de financiële onaf­hanke­ lijkheid van vrouwen. deze keer: de oogst uit noord-brabant.

Wij, Jet Bussemaker (minister OC&W), Staf Depla (Eindhoven), Gerdi Vogels (BrabantsZeeuwse Werkgeversvereniging en Vogel’s), Michelle Jongebloet (Instituut voor het Middenen Kleinbedrijf), Yvonne van den Berg (Philips), Mark van den Broek (Rabobank EindhovenVeldhoven), Nicole van der Wolk (Technische Universiteit Eindhoven), Chérie Cohen en Berna Trommelen (Vrouwen Ontmoeten Vrouwen) en Andrea Fuster (WISE-Netwerk) willen econo­ mische zelf­standigheid en ondernemerschap van vrouwen in Eindhoven en de regio bevorderen.

Deals:

EINDHOVEN PAKT DOOR In 2015/2016 gaat Eindhoven op een hoger am­bitieniveau door met Eigen Kracht en De Tafel van Eén, door het inzetten van extra middelen en het creëren van werkervaringsplaatsen.

ONDERSTEUNING VROUWELIJK ONDER­NEMERSCHAP Eindhoven maakt het instrumentarium voor ondersteuning en begeleiding van (startende) ondernemers inzichtelijk en toegankelijk. Vrouwen Ontmoeten Vrouwen, de Rabobank Eindhoven-Veldhoven en het Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf verkennen de (financiële) haalbaarheid van een Women Business Center.

‘WORK-LIFE PROGRAM’ PHILIPS Philips wil het ‘work life program’ als best practice uitwisselen met de Rabobank Eindhoven-Veldhoven.

BUNDELING/VERSTERKING COACHINGS­ NETWERKEN BZW, IMK en VOV bundelen hun coachingsnetwerken voor vrouwelijke ondernemers.

STIMULEREN COMBINATIE ARBEID-ZORG De Technische Universiteit Eindhoven voert een personeelsbeleid waarin grote verscheidenheid mogelijk is in de combinatie van arbeid en zorgtaken.

4 | krachtontour

VROUWEN IN DE TECHNIEK Philips, Technische Universiteit Eindhoven, WISE-Netwerk en Vogel’s zetten zich in voor extra aandacht voor meisjes en vrouwen tijdens de Dutch Technology Week.

KANSEN VOOR HERINTREEDSTERS Binnen het Philips Werkgelegenheidsplan organiseert Philips werkervaringsplaatsen en een meet & greet tussen Philips-werkneemsters en vrouwen die weer aan de slag willen.

ONDERSTEUNING ECHTGENOTES/PARTNERS VAN BUITENLANDSE KENNISWERKERS Om deze mensen in de eerste fase van hun verblijf in Eindhoven/Nederland gemakkelijker hun weg te laten vinden, heeft de TU/E het programma Get in Touch with people and places ontwikkeld en succesvol uitgevoerd.

040 MATCHING-DINER Eindhoven organiseert een 040 matching-diner waar met bedrijven en maatschappelijk organisaties afspraken worden gemaakt over het bevorderen van economische zelfstandigheid van vrouwen.

DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Maakt met de gemeente Eindhoven een afspraak over voortzetting van Eigen Kracht en zal de ondertekenaars van deze intentieverklaring behulpzaam zijn door hen desgevraagd in contact te brengen met emancipatiedeskundigen en -organisaties uit haar netwerk.

tijdens het plenaire programma bruiste het alom. vrouwen spraken over hun onder­nemerschap, het vergroten van hun kansen en de kracht in henzelf. ‘je moet het gewoon doen!’

‘Veel vrouwen denken dat alles vanzelf wel goed blijft gaan en dat ze zich geen zorgen hoeven maken!’

‘REGIO’S KLOPPEN NU BIJ MIJ AAN OM MEE TE DOEN MET KRACHT ON TOUR. ZO MOET HET!’

‘Ik ben heel erg voor “leuk”, maar je moet ook je brood ver­ dienen’

‘Ik zit er ook niet om te springen om thuis over verdeling van het geld te spreken’

BEKIJK DE VOLLEDIGE INTENTIEVERKLARING ›

‘BLUF VAKER IN SOLLI­CI­TATIE­ GESPREK­KEN’ krachtontour | 5

WORKSHOPOndernemersgen Josette Dijkhuizen: “Ondernemen kun je zeker leren. Volgens Richard Branson zijn er altijd meer dingen waar je slecht in bent dan waar je goed in bent.

Ontwikkel de dingen waar je goed in bent en verzamel voor de andere competenties goede mensen om je heen.

Mensen die deskundig en kritisch meedenken en -doen.”

Kun je ondernemen leren? Het is de centrale vraag in de workshop Het ondernemersgen – kun je ondernemen leren? van Josette Dijkhuizen. Samen met een zaal vol ondernemende vrouwen komt Dijkhuizen tot de conclusie dat het kan. ‘Ga erop uit en wees succesvol. Je kan het!’

Voordat ze tot deze conclusie komt, laat Dijkhuizen een aantal ondernemers­ competenties en -kwaliteiten de revue passeren, zoals communicatief vermogen, creativiteit, leiderschap en organisatorisch vermogen. De belangrijkste competenties zijn volgens haar echter visie, durf en doorzettingsvermogen.

VISIE Niet toevallig zijn veel succesvolle onder­ nemers dyslectisch, volgens Dijkhuizen: “Zij denken in beelden. Zij zien het 6 | krachtontour

letterlijk voor zich, ze kunnen goed voor­ uitkijken en hebben een helikopterview.

Ze zien van nature de stip aan de horizon.”

DURF Kansen zien, in actie komen en (beperkt) risico’s nemen. Mannen durven grotere stappen te nemen, durven te investeren.

Vrouwen zijn veel voorzichtiger, en vaak veel te bescheiden. Ze hebben een lage perceptie van hun eigen kwaliteiten.

Spreken van mijn “bedrijfje” in plaats van “bedrijf ”. “Vrouwen moeten meer naar buiten treden en laten zien wat ze kunnen”, aldus Dijkhuizen.

DOORZETTINGSVERMOGEN Het zit bij iedereen weleens tegen, dus ook bij ondernemers. “Leer van je uitglijders en ga door”, aldus Dijkhuizen. “Houd die stip aan de horizon vast en behoud je eigenwijsheid, blijf geloven in je plan, analyseer je fouten en ga ertegenaan.”

INTERVIEWMarliesDekkers

Marlies Dekkers pleit voor keuzes maken

‘De bal ligt bij de vrouw’ Volgens zakenvrouw en lingeriekoningin Marlies Dekkers zitten we nu in het derde movement van de emancipatie. “In de eerste kregen we het stemrecht.

In de tweede hebben we redelijk succesvol gevochten voor financiële en sociale gelijke rechten voor man en vrouw.

In deze derde ligt de bal bij ons: wij moeten het gaan ‘leven’.

We kunnen nu kiezen voor zelfstandigheid. Vrouwen hebben een podium. Nu moeten we nog leren om tegen onszelf te zeggen: ‘Pak die plek’.”

krachtontour | 7

16.31 uur

maandag 23 juni | kracht on tour

‘Denk groot!

Mannen willen een keten, vrouwen “een winkeltje”.

Niet doen!’

Financiële onafhankelijkheid, dat is voor Marlies Dekkers net zo vanzelfsprekend als ademen. Maar ze beseft heel goed dat dit niet voor iedereen geldt. “Al ruim twintig jaar vraag ik aan meisjes wie hun tas later gaat betalen. Het antwoord ‘mijn toekomstige vriend’ krijg ik gelukkig steeds minder vaak. Ik hoop steeds vaker hoon­ gelach te krijgen op deze vraag, dat vrouwen zeggen: ‘ik zelf natuurlijk’. Net als mannen antwoorden op de vraag wie hun auto koopt.”

Toch denkt Dekkers het zelf niet meer mee te maken dat financiële onafhankelijkheid echt een vanzelfsprekendheid is voor vrouwen.“Er zijn nog vierde, vijfde en vele volgende movements voor nodig.

De cultuuromslag die dit vereist is name­lijk enorm; we lopen honderden, zo niet duizenden jaren achter als het gaat om

8 | krachtontour

gendergelijkheid. Jongens leren knokken, meiden leren nog teveel pleasen. Die afhankelijke pleasing role schudden we niet zomaar af. Maar ik wil me er wel keihard voor inzetten. Want financiële onafhankelijkheid, dat gun je toch ieder mens op deze wereld? Bovendien, het is doodzonde dat we vijftig procent van het menselijk talent niet optimaal gebruiken.”

HONGER NAAR ROLMODELLEN In de tijd dat Dekkers, nu 48, zelf haar bedrijf opzette waren er weinig vrouwelijke rolmodellen. “Mijn moeder was huisvrouw en ik ging, net als bijna alle meisjes uit mijn sociale klasse, naar de huishoudschool.

Daarna doorliep ik achtereenvolgens de Moedermavo, de Havo en de Kunst­ academie. Dat alles in de jaren negentig, waarin Madonna opkwam, voorvechtster voor de vrouw als kunstenaar. Zij gaf vrouwen nieuwe rolmodellen. Je hoefde er niet één te zijn, maar je kon meerdere persoonlijkheden in jezelf omarmen, was haar boodschap. Ik kan wel zeggen dat zonder Madonna mijn bedrijf niet eens had bestaan.”

Dekkers hoopt dat zij nu voor vrouwen een rolmodel kan zijn. “Ik voel een drang om vrouwen aan te sporen hun talenten in te zetten. Iedere vrouw kan namelijk het verschil maken.”

Dekkers wordt zelf enorm geïnspireerd door tv-series als Borgen, the Bridge en Damages en snapt waarom deze series nu zo mateloos populair zijn. “Steeds meer vrouwen stappen op dat podium om hun plek in te nemen, om hun toekomst vorm te geven.

Zij hebben enorme honger naar sterke vrouwelijke rolmodellen en in deze series zijn het de vrouwen die de leading role nemen. Zij laten zien dat het kan. Dat je de macht kan hebben, hoe je bluft, hoe je alles regelt. Dat ‘nee’ ook een antwoord is.

»

16.32 uur

maandag 23 juni | kracht on tour

‘Het mooiste is een vrouw die doet wat ze zelf wil. Daar kan geen maatje 36 tegenop’

krachtontour | 9

Hoe je impopulaire keuzes maakt en toch doorzet. Maar ook hoe je vrienden kwijtraakt. Ik heb regelmatig in tranen zitten kijken. Het gaat over mij. Ik ben ook vrienden kwijtgeraakt. Ambitie heeft een prijs. Herkenbaar. Maar op m’n sterfbed wil ik kunnen zeggen dat ik al mijn talenten heb gebruikt.”

DRIE TIPS: DOEN, DOEN, DOEN De bal ligt volgens Dekkers dus bij de vrouw. “Natuurlijk moeten politici vooral zorgen voor stimulerende wetgeving, de kinderopvang moet goed zijn. Maar het zijn de vrouwen zélf die keuzes moeten maken. Dat kan ook een keuze zijn voor afhankelijkheid, maar het zou de mijne niet zijn.” Welke drie tips zij vrouwen wil meegeven? “Doen, doen, doen. Uren maken. En ja, dat betekent ook struikelen.

Ik ben ook gestruikeld. Honderden keren zelfs. Een keer heel fors, dat weet iedereen inmiddels. Maar heeft het mij gestopt?

Nee, ik ben er weer. En als ik dan nog iets mag meegeven: help elkaar. Vrouwen zijn onderling zo hard, terwijl we elkaar ook kunnen stimuleren om voor onze dromen te gaan. En durf om hulp te vragen: heb niet de illusie alles zelf te kunnen. Leer van elkaar, zet elkaars talent in. Van vrouwen én van mannen.”

10 | krachtontour

16.40 uur

maandag 23 juni | kracht on tour

‘Leren is het grootste geschenk dat ik heb gekregen in Nederland; daar ben ik zo dankbaar voor’

FACTS & FIGURESNoord-Brabant Nederland

Noord-Brabant

1.2 miljoen

Aantal ondernemers in Nederland

49.512

Aantal starters in de regio jan - sept 2013

4600

vrouwen zijn een bedrijf gestart in 2013

Eén op de drie startende ondernemers is vrouw

Het aantal vrouwelijke ondernemers is gestegen

40-44 jr

25%

38%

2000

2013

Armoede onder de Noord-Brabantse bevolking

10%

4%

2000

2013

Gemiddeld aantal vrouwen met een betaalde baan

is de gemiddelde leeftijd van een startende vrouwelijke ondernemer

60%

Bijna de helft van de vrouwen heeft geen loon, of een loon van 70% van het bruto minimumloon

7% van de vrouwelijke beroepsbevolking is ondernemer Bij mannen is dit aandeel ruim tweemaal zo hoog

74%

69%

Winst van ondernemers tot € 100.000 in 2011

Bronnen: Provinciale Vrouwenraad Noord-Brabant, Panteia, Kamer van Koophandel

Financieel afhankelijk van anderen

49%

30%

Atria, Kennisinstituut vrouwenemancipatie, heeft onderzoek gedaan naar de stand van zaken in Nederland bij de vrouwelijke zelfstandigen.

MEER WETEN? LEES HET ONDERZOEK ›

AANTAFELMet...

In aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Máxima laten Petra Stienen en Kirsten van den Hul de aanwezige vrouwen (en enkele mannen) met elkaar brainstormen over hun briljante mislukkingen, knettergekke ideeën over de zelfstandigheid van vrouwen en over herintreding. Daar komen mooie oplossingen uit.

Vrouwen moeten korte metten maken met verkleinwoorden

‘Bedrijfje, boekje, groepje’

“Wij moeten ophouden onszelf kleiner neer te zetten dan we zijn. Treffende voorbeelden zijn: ‘ik heb een bedrijfje’, ‘ik heb een boekje geschreven’ of ‘dit hebben we met een groepje gedaan’.”

‘Kraam­verlof mannen’

Mannen moeten meer kraamverlof krijgen

“De periode na een zwangerschap zou voor man en vrouw gelijkwaardiger moeten verlopen. Dit kan door een zwangerschapsverlof voor mannen.

Zij kunnen de vrouw helpen bij het oppakken van het arbeidsproces.”

‘Zoethoudertje’

Een heet hangijzer voor herintredende moeders is een lage inschaling

“Als zoethoudertje voor het niet in het midden inschalen wordt veelal het credo “lekker lang doorgroeien” gehanteerd. Onzin natuurlijk.”

12 | krachtontour

Er dient een herziening van huidige sollicitatieprocedures plaats te vinden

“Hierbij dient een verschuiving plaats te vinden van lineaire sollicitatie (waar leeftijd en opleiding centraal staat) naar ‘bijdrage sollicitatie’, waarbij er meer oog is voor kwaliteit en betrokkenheid.”

‘Lineaire sollicitatie’ Er moet een nieuw vrouwbeeld geïntroduceerd worden

“Wij pleiten voor meer vrouwelijke rolmodellen, stimuleren van nieuw werk, het zelf bepalen van werktijden en het bewustmaken van jonge vrouwen dat het moederschap geen belemmering voor je carrière hoeft te zijn.”

‘Moederschap geen belemmering’

‘Verkeerde broek kind’ Vrouwen moeten meer prioriteiten stellen en keuzes maken

“Mannen hebben een brandpuntfocus, hier zouden vrouwen veel van kunnen leren. Als mannen bijvoorbeeld thuiswerken, maken zij zich geen zorgen over de netheid van het huis of de verkeerde broek van het kind. We hoeven als vrouwen niet in alles perfect te zijn.”

‘De kritische vriendin’

Solidariteit tussen vrouwen onderling mag en moet groter

“We moeten elkaar ondersteunen in de keuzes die we maken en elkaar scherp houden. De kritische vriendin is hierbij noodzakelijk, maar ook steun vanuit beleid en de regering is nodig.”

krachtontour | 13

WORKSHOPDeTafelVanEén STAPPENPLAN EEN VOORPROEFJE - MET DE TAFEL VAN ÉÉN KOM JE ERACHTER WAT JE NU EIGENLIJK WILT EN HOE JE DAT KUNT BEREIKEN. EN DAT IN SLECHTS ZEVEN STAPPEN. ‘Weet je waar ik trots op ben? Op het feit dat ik als moeder van drie opgroeiende pubers onmiddellijk een bloeiend bedrijf uit de grond heb gestampt.’

1

Waarom we hier zijn?

Waar ben je trots op?

3 Vertel wie je bent.

4 Waar wil jij naartoe?

5 Tips en adviezen.

6 Welk cadeau geef jij jezelf?

7 Waar ben je dankbaar voor?

2

Maryke Drost

‘Ik sta voor een nieuw begin. Mijn bedrijf komt meer vanuit mijn eigen kracht, ik ben een boek aan het schrijven, ik wil mezelf aan de wereld laten zien. Maar zonder de pijnpunten te ver­ geten.’ Daisy de Veiga

14 | krachtontour

‘Ik zeg altijd ja. Dat brengt me in de problemen. Het cadeau aan mezelf is om de hele woensdag vrij te nemen.’

Marjan van Eyck

WORKSHOPHow2SpendIt Nathalie van Wingerden speelt Boris in de voorgelegde casus

Talking money with your honey TALKING MONEY WITH YOUR HONEY? DAT DOE JE ZO! • Kies de juiste tijd en plaats (plan een rustig moment) • Stel samen de basisregels op (luisteren, elkaar uit laten praten, etc.)

• Stel je op als een team (geen opgeheven vingertje of oude koeien) • Maak je financiële administratie op orde (weet waar je het over hebt) • Blijf bij het onderwerp (dwaal niet af) • Houd het positief (richt je op wat goed gaat)

Gaan geld en liefde wel samen?

Ja hoor, als je er maar goede afspraken over maakt. Joëlla Opraus en Nathalie van Wingerden van How 2 spend it onderwerpen de vrouwen tijdens deze boeiende workshop aan de Money mindset test en de Talking money with your honey vaardighedentest. Hoe scoren zij?

Opvallend is de openheid waarmee de vrouwen spreken over hun persoonlijke situatie.

Hoe om te gaan met een ingewikkelde scheiding, een faillissement of verschillende culturele achtergronden? Aan de hand van de gespeelde casus van Anna en Boris geven de deelnemende vrouwen elkaar tips. Ze hoeven niet lang na te denken, de meesten zijn ervaringsdeskundige en kunnen de anderen helpen. Ook minister Bussemaker en Hare Majesteit Koningin Máxima nemen actief deel aan de discussie:“Soms is het verstandig om er een derde persoon bij te vragen als je er niet helemaal uitkomt”, adviseert de koningin. Dat was zelfs voor Joëlla Opraus een eyeopener: “Dat nemen we mee!”. krachtontour | 15

INTERVIEWHeleenVaarten

‘Ik ben een leukere moeder en partner geworden’ “Het was niet zo dat ik in de box al riep ‘waarvan akte’. Maar toen ik eenmaal rechten studeerde, wist ik dat ik notaris wilde worden.

Het heeft lang geduurd, maar ik heb altijd het gevoel gehad dat ik over meer potentie beschikte. Nu zit ik in de procedure om als notaris benoemd te worden en ben ik bezig met het overnemen van een notariskantoor.

Officieel werk ik drie dagen, feitelijk werk ik zeven dagen in de week. Natuurlijk kan het alleen omdat we het samen goed regelen.

Mijn man werkt vijf dagen in de week, heeft ook een drukke baan.

Maar hij heeft gezegd: we gaan het nu echt met z’n tweeën doen.

Zo lost hij de oppas altijd af, en het huishouden verdelen we eve­n­ redig. Hij ondersteunt mij enorm. We hebben een dochter van acht jaar en een zoontje van tien jaar met een verstandelijke beperking.

Thuis moet er dus veel regelmaat zijn. We helpen onze zoon met eten, aankleden en wassen. Ook als de kinderen aan het spelen zijn, sla ik nog wel eens mijn laptop open. Maar ik besef dat het nooit ten koste mag gaan van de aandacht voor hen.

Mijn advies aan vrouwen op een soortgelijk punt in hun leven?

Ga voor je ambitie. Maar dan ook geen praktische bezwaren meer.

Kinderopvang? Je kunt het regelen! Zo zie ik dat ook in de notariswereld na de geboorte van de kinderen weinig vrouwen blijven werken. Zonde. Er moet fundamenteel iets veranderen aan de mindset van vrouwen zelf. Waarom werk jij drie dagen en hij vijf? Waarom niet andersom? Doe het! Ik ben echt een leukere moeder en partner geworden. De kracht om dit te doen, haal ik uit mezelf.”

BEKIJK HET FILMPJE 16 | krachtontour

Heleen Vaarten staat op het punt een notaris­kantoor over te nemen. Hoe combineert zij zelfstandig onder­ nemerschap met een druk gezin?

INTERVIEWDavidvanIersel

‘Ik verlies niet graag’ “Op een gegeven moment opende ik een kastje en zag ik een grote stapel ongeopende enveloppen. Toen wist ik onmiddellijk hoe laat het was. Mijn zakenpartner, verantwoordelijk voor de financiën, vertrok met de noorderzon en ondanks mijn poging om mijn bedrijf te reorganiseren, was er geen andere oplossing dan het aanvragen van een faillissement.

Toen de zakenpartner van David van Iersel de zaken financieel niet op orde bleek te hebben, was een faillissement het gevolg. Maar David ging door, niet in de laatste plaats voor zijn gezin.

Ik heb sommige dingen over het hoofd gezien, teveel op een ander vertrouwd; dat neem ik mezelf kwalijk. Maar ik verlies niet graag.

Ondernemen zit mij in het bloed. Daar kon ik gelukkig de curator ook van overtuigen: binnen negen dagen kon ik een doorstart maken met mijn bedrijf. Het was nog niet klaar hè? Dat voelde ik aan alles. Er kwam in die tijd zoveel adrenaline bij mij vrij, ik ging non stop door. En gelukkig met succes. Mijn nieuwe bedrijf ‘24 uur in bedrijf’ is nog in opbouw, maar het gaat de goede kant op.

Ik ben altijd open geweest over mijn faillissement. Daardoor weet iedereen precies hoe het ervoor staat, voel ik de ogen niet in mijn rug prikken. Ondernemen is altijd een risico. Niet in de laatste plaats heeft mijn gezin me altijd gemotiveerd om door te gaan.

Mijn vrouw Wendela heeft een progressieve spierziekte, zit in een rolstoel en kan niet veel meer doen in het huishouden. Mijn dochter Flo, van 13 jaar, helpt veel mee, maar die heeft zelf natuurlijk ook aandacht nodig. Dat vraagt aanpassingen van mijn kant. Maar ik draag met plezier mijn steentje bij. Zo doe ik bijvoorbeeld de was, breng ik de vuilnis weg en doe ik de afwas. Ik organiseer mijn werk nu zo dat ik ook altijd thuis kan werken. Flexibel werken kan gelukkig heel goed in deze tijd.”

BEKIJK HET FILMPJE krachtontour | 17

COLUMNHareMajesteitKoninginMáxima

BEWUST VAN

eigen kracht Het leven bestaat uit keuzes maken.

Sommige keuzes maken we met ons hart.

Andere met ons verstand. En sommige met een combinatie van beide. Welke opleiding past bij me? Welk werk vind ik leuk? En als je de partner van je dromen ontmoet, gaat het kiezen gewoon dóór. Hoe gaan we samen de taken verdelen? Willen we kinderen? En welke financiële afspraken maken we, voor nu en voor later?

Allemaal heel herkenbare vragen. Ieder mens mag daarop zelf antwoord geven.

Emancipatie is: zelf aan het stuur zitten van je leven. Al dan niet met een bijrijder naast je en een volle achterbank.

Bij het maken van keuzes, is het wel van belang dat vrouwen zich bewust zijn van de

18 | krachtontour

financiële consequenties. Ondanks de vooruitgang die vrouwen hebben geboekt in het onderwijs en op de arbeidsmarkt, is de financiële positie van veel vrouwen nog steeds kwetsbaar.

De helft van de vrouwen in Nederland is niet eco­ nomisch zelfstandig. Veel vrouwen denken dat alles vanzelf wel goed blijft gaan en dat ze zich geen zorgen hoeven maken.

‘Een beetje realisme is óók belangrijk’

Optimisme is een heel mooie eigenschap. Maar een beetje realisme is óók belangrijk.

Werkloosheid, een scheiding of ziekte kunnen je leven ingrijpend veranderen. En ze hebben soms grote gevolgen voor de financiële situatie en de zelfstandigheid van vrouwen. Het is goed daarover na te denken en het te bespreken met je partner.

Vrouwen mogen best wat meer voor zichzelf opkomen.

Bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt, als ze zien dat een mannelijke collega, met dezelfde opleiding en ervaring, meer verdient voor hetzelfde werk.

Zelfbewustzijn is ook belangrijk voor vrouwen die hun eigen bedrijf willen starten of uitbouwen. Een zakelijk gesprek met de bank hoort er dan bij. Er zijn ook alternatieven. Zo helpt Qredits met krediet in combi­ natie met praktische adviezen, coaching en begeleiding.

Voor vrouwen is dat heel belangrijk.

Ik hoop dat vrouwen zich bewust zijn van hun eigen capaciteiten en talenten en die vooral gebruiken!

‘Vrouwen mogen best wat meer voor zichzelf opkomen’ krachtontour | 19

WORKSHOPPitchPodium

24 uur in bedrijf

DE IDEALE PITCH IN 120 SECONDEN

Tijdens de workshop Pitch Podium van 24 uur in bedrijf krijgen deel­nemers de opdracht om hun boodschap in 120 seconden over te brengen. “Neem als uitgangspunt wat jij als vrouw aan de wereld wilt laten zien. Overtuigingskracht en enthousiasme helpen niet alleen je kansen te vergroten op de arbeidsmarkt, maar vergroten ook je eigenwaarde. Innovatieve plannen moet je niet onder stoelen of banken schuiven, maar laten zien. Wees jezelf en laat bij­ zaken achterwege. Daar ligt de sleutel.”

pitch 1

‘Samenwerking leidt tot succes’ “Vrouwen kunnen samen tot zeer creatieve ideeën komen. Een workshopruimte om vrouwen bij elkaar te brent, bevordert dat.

Vrouwen hebben met hun gevarieerde en brede kennis en ervaring een sterke basis om hun positie op de werkvloer te ver­beteren.” pitch 2

‘Stap in het avontuur’ “Het avontuur van in het buitenland wonen is groot. Buitenlandse vrouwen verpieteren vaak achter de gordijnen terwijl hun man werkt. In contact komen met andere buitenlandse vrouwen kan het verschil zijn tussen afhankelijkheid en onafhankelijkheid.” pitch 3

‘Niet meer op dat kleine eiland’ “Vrouwen en mannen moeten samenwerken. Zelfstandige denkkracht is essentieel in de wereld van morgen. Een nieuwe dialoog voeren buiten de politiek om, zorgt ervoor dat we samen tot een positiever wereldbeeld komen. Niet in kaders denken, maar juist daarbuiten. Dat is waar we naartoe moeten.”

20 | krachtontour

WORKSHOPStyleCounsel

Wie denk je wel dat je bent?

Patty Zomer en Mylène Kroon van De Style Counsel gaan op zoek naar hoe jouw uiterlijk, jouw persoonlijke kledingstijl, een natuurlijke reflectie wordt van je innerlijk.

Wat gaan drie deelnemers aan deze workshop morgen anders doen?

“Als Spaanse ben ik sterk opgevoed met het idee dat je je goed moet kleden. Dat is een soort tweede natuur geworden. Mijn kledingstijl is klassiek. De workshop vond ik wat vergezocht, misschien pas ik niet helemaal in de doelgroep. Ik denk dat ik het eigenlijk best goed doe.”

“De gedachte dat je kunt uitstralen hoe je je van binnen voelt, dat spreekt mij erg aan. Ik ben statusgericht en ambitieus, en mijn kleding past daar al goed bij. Ik varieer in stijlen. Dat zou ook mijn advies zijn aan andere vrouwen: durf te schakelen.”

“Wat mij trof was dat je jezelf vanuit je binnenste moet laten zien, dat je het niet met de buitenkant kunt verdoezelen. Kijk, een jurkje maakt veel goed, maar je mondhoeken blijven hangen. Toch neem ik één ding mee: nog meer hakken dragen!”

Montaña Nieweg

Rachida Achhoud

Esther Donckers krachtontour | 21

GETWEET Nu is het aan ons! @marliesdekkers over de rol van vrouwen binnen de emancipatiebeweging #congreskracht #kracht In gesprek met koningin Máxima over financiële onafhankelijkheid #krachtontour #kracht @CongresKRACHT Bewuster keuzes maken, ook korte termijn keuzes kunnen consequenties hebben voor lange termijn #jetbussemaker @petra_stienen Bij elke #krachtontour professionele kinderopvang door @AnkieConinx en Heidie Hawinkels @How2spend Onze Boris is ook klaar voor onze Talking Money with your Honey workshop @TessaLeijten “@CongresKRACHT: “Je bent veel krachtiger dan je denkt en prachtig zoals je bent!” @CongresKRACHT @EsstEsther Perfecte afsluiting congres emancipatie @CongresKRACHT: voetbal en bier!

KORT&Krachtig Zes deel­ nemers over de tweede editie van Kracht On Tour

WIE

Hilke van Couwenberghe IS Sociaal-cultureel werker VINDT het een enerverende en inspirerende middag.

“Geloof in jezelf, daar begint het bij.

Je bent je eigen kompas.”

WIE

Ellis Jacobs IS Interieur­ ontwerpster en op zoek naar een baan VINDT dat de vrouw een krachtig mens is waar je ver mee kunt komen. “Dat neem ik mee naar huis.”

Jeanne Martens IS Ondernemer en voorzitter VVAO VINDT dat samenwerking tussen partijen nodig is om meer gedaan te krijgen. “Dat is ook mijn inzet bij ons platform voor hoogopgeleide vrouwen.”

Pauline Schipper IS Projectleider Tafel van Eén VINDT dat we gebruik moeten maken van lokale energie. “Het is belangrijk om par­ tijen met elkaar te verbinden. Ook dicht bij huis”.

WIE Sharmila Angoelal IS Vice-voorzitter OR Achmea VINDT dat onder­ nemersgeest in iedereen zit. “Deze dag motiveert om de volgende stap te zetten in je ondernemerschap als vrouw”.

Jet Bussemaker IS Minister van OCW VINDT De sfeer is boven verwachting positief. “Mensen worden gesterkt door samen te komen en dat zie je hier”.

WIE

WIE

WIE

krachtontour | 23

COLOFON De minister voor Emancipatie Jet Bussemaker organiseert KRACHT on Tour om mannen en vrouwen, werknemers en ondernemers, bewust te maken van het belang van financiële zelfstandigheid van vrouwen.

MEER INFORMATIE? www.krachtontour.nl | @CongresKRACHT | www.facebook.com/CongresKRACHT (EIND)REDACTIE Karlijn Broekhuizen, Jan Dobbe en Eric Went (Magazine on the Spot), Anne Berrevoets, Sharon Chömpff, Tobias Jansen FOTOGRAFIE Neeltje Kleijn en Bram van Oosten VORMGEVING Anna Lamslag (Ontwerpwerk) CONCEPT EN PRODUCTIE SPITZ congres en event

Dit online magazine is een uitgave van: