Bart Somers schaft opkomstplicht af © Serch Carriere
OPEN VLD LEDENBLAD • VLAAMS-BRABANT/BRUSSSEL • NR 45 • NOVEMBER 2020 Driemaandelijks – november 2020 - Afgiftekantoor Gent X - Erkenningsnummer: P801240
Alexander en Egbert stellen regeerakkoord voor: “Samenwerken aan een beter België”
Interview Dave Sinardet: “De regering heeft meteen juiste toon gevonden”
Dossier: wachtlijsten in de zorg
voorwoord Beste liberale vrienden,
© Nadia El Makhfi
Sinds de laatste editie van ons ledenblad Blauw in juli, is er heel wat veranderd. De federale regeringsvorming die maar eindeloos bleef aanslepen, is eindelijk afgerond. Onder onze impuls zijn er partijen samengebracht die willen samenwerken in plaats van saboteren. Die vooruit willen met dit land en niet kiezen voor stilstand. Die bruggen bouwen en compromissen sluiten in het algemeen belang, in plaats van te kamperen op het eigen grote gelijk. Kortom, partijen die doen waarvoor wij verkozen zijn door de burger. Op 1 oktober legde de nieuwe en volwaardige regering de eed af. Eindelijk. En mét een liberale premier. Onze Alexander De Croo zal met al zijn ervaring deze frisse ploeg leiden. We doen dit met een regeerakkoord dat de ambitie heeft om de economie te versterken, een sterker veiligheidsbeleid te voeren, de klimaatuitdaging aan te gaan én ons land beter te laten functioneren. Je leest er alles over in deze Blauw. We keken in juli ook nog een relatief normale zomer tegemoet, waarbij we toch van een gezellige barbecue of een normale vakantie konden genieten. Welverdiend, na een zwaar voorjaar dat veel van iedereen heeft gevraagd. Helaas zijn de coronabesmettingen vanaf september opnieuw pijlsnel opgelopen en dat dwingt de regeringen in dit land tot strenge maatregelen. Maatregelen die heel zwaar wegen voor velen die hun zaak moeten sluiten of mensen die opnieuw in sociaal isolement dreigen te belanden. Maar het zijn wel maatregelen die noodzakelijk zijn om erger te voorkomen. Om te zorgen dat onze ziekenhuizen overeind blijven, de scholen maximaal kunnen functioneren en zoveel mogelijk bedrijven kunnen blijven draaien. Ons land gaat door een storm. We moeten hier samen door. En dan ben ik ervan overtuigd dat we hier sterker uitkomen. Als samenleving, als economie, als land. Wij gaan daar keihard aan werken. In de federale, Vlaamse en Brusselse regering. In de parlementen. En ook met de partij die jullie nog beter wil dienen. 2020 wordt een jaar dat we helaas nooit gaan vergeten. Maar ik ben er zeker van dat we in 2021 allemaal grote stappen vooruit zullen zetten. It’s always darkest before dawn.
Egbert Lachaert, voorzitter
inhoud
blauw • NUMMER 45 • NOVEMBER 2020 04 SAMENWERKEN AAN EEN BETER BELGIË Partijvoorzitter Egbert Lachaert en premier Alexander De Croo lichten het akkoord toe
04
10 FEDERAAL LIBERAAL BELEID Vincent Van Quickenborne
© Serch Carriere
12 FEDERAAL LIBERAAL BELEID Eva De Bleeker 14 EROP UIT MET Alexander Vandersmissen 16 FEDERAAL PARLEMENT 19 VLAAMS PARLEMENT
14
22 VLAAMS LIBERAAL BELEID Bart Somers 24 VLAAMS LIBERAAL BELEID Lydia Peeters
© Joost Joossen
26 SCHERPGESTELD: Regering De Croo
28
28 BLAUW BELEID IN DE PRAKTIJK Zomerscholen helpen kinderen vooruit 30 MERCI Carina, Philippe, Maggie en Patrick! 31 BOEKRECENSIE Grote verwachtingen van Geert Mak
48
32 RENEW EUROPE Guy Verhofstadt 33 RENEW EUROPE “Eet lokaal en steun onze landbouw” 34 BRUSSELS LIBERAAL BELEID Sven Gatz 36 BRUSSELS PARLEMENT
38
38 DOSSIER Waarom zijn er nog altijd wachtlijsten in de zorg?”
42 Schrijf in op onze Whatsappkanalen en blijf op de hoogte!
40 JONG VLD 42 INTERVIEW Dave Sinardet: “De regering heeft meteen een juiste toon gevonden” 46 RENEW EUROPE Hilde Vautmans
Mandatarissen en bestuursleden: 0470 70 71 72 Leden: 0479 799 999
47 OPEN VLD VROUWEN 50/50, because it’s 2020 48 DE REGERINGSONDERHANDELINGEN IN BEELD 50 MILITANTEN IN DE KIJKER Take@Home 51 COLUMN door Philippe De Backer
Sla dit nummer op in jouw gsm en stuur een WhatsApp-bericht met jouw naam, voornaam, gemeente en ‘OK’
november 2020 • nr 45 •
blauw
3
FEDERAAL REGEERAKKOORD
Samenwerken aan Partijvoorzitter Egbert Lachaert en premier Alexander De Croo lichten het akkoord toe
De federale regering De Croo heeft op 1 oktober de eed afgelegd en haar regeerprogramma voorgesteld. De frisse ploeg zet in op een doorstart van onze economie na corona, meer mensen aan het werk, betere pensioenen, een sterk veiligheidsbeleid, een kordate en humane aanpak op migratie en een ambitieus klimaatbeleid.
4
blauw
• nr 45 • november 2020
© Serch Carriere
een beter België
november 2020 • nr 45 •
blauw
5
➜
Na bijna 500 dagen stilstand eindelijk vooruit
E
gbert Lachaert, partijvoorzitter:
“De federale formatie heeft meer dan een jaar geduurd en was niet gemakkelijk. Onder meer omdat alle bestuurspartijen inclusief de N-VA achteruit gingen bij de verkiezingen. Lang werd er geprobeerd om de twee grootste partijen N-VA en PS in een regering te krijgen. Ook wij hebben daar alles aan gedaan. Maar N-VA heeft zelf de paars-gele coalitie opgeblazen: ze wilden een links economisch beleid voeren met ongebreidelde uitgaven in ruil voor een staatshervorming die ons land nog ingewikkelder zou maken. Daar konden wij als liberalen niet mee leven. Ze lieten geen enkele inhoudelijke ruimte voor ons en daarbovenop viel de partij ons aan in de media. Zo bouw je geen vertrouwen, laat staan een coalitie.”
6
blauw
• nr 45 • november 2020
Tijdens de preformatieopdracht van Lachaert eind augustus kwam er eindelijk schot in de zaak. “We hebben partijen kunnen samenbrengen die wél hun verschillen wilden overstijgen en bruggen bouwen in het belang van de burgers, onze economie en het land. We hebben enkele weken intens onderhandeld en uiteindelijk onder leiding van Alexander een sterk regeerakkoord kunnen sluiten dat ons land opnieuw in beweging brengt na een lange stilstand”, aldus Egbert. Het regeerakkoord kon rekenen op brede steun van jullie, onze leden op het toetredingscongres. Egbert: “Het deed deugd om zoveel steun te krijgen, ook de afgelopen maanden. Ik heb er alle vertrouwen in dat Alexander als premier en onze andere regeringsleden de komende jaren het verschil
gaan maken voor ons allemaal. De ploeg moet nu het vertrouwen in de politiek herstellen. Dat zal ze doen door goed beleid te voeren.” Premier Alexander De Croo vult aan: “Mensen zijn op zoek naar zekerheid en duidelijkheid. Dat is de hoofdopdracht van de nieuwe regering. Met een verstandig crisisbeleid staan we klaar om iedereen te beschermen die het moeilijk heeft. Maar tegelijk willen we ook vertrouwen en vrijheid geven aan mensen die vooruit willen. Ik zal mij smijten om samen het coronavirus te overwinnen, onze economie herop te bouwen en ons land opnieuw in beweging te brengen. Ik kan hiervoor ook rekenen op een sterke regeringsploeg. Deze is vrouwelijker en diverser dan ooit en een goeie mix van jong talent en ervaring.”
FEDERAAL REGEERAKKOORD
1 Onze economie heropbouwen en ondernemerschap stimuleren “Het coronavirus heeft niet alleen onze gezondheid getroffen, maar ook zwaar ingehakt op onze economie. Veel mensen leven in onzekerheid over hun job. Deze regering zal volop inzetten op economische relance. Want elke crisis, is ook een kans”, aldus Alexander. “We willen in één beweging de omslag maken naar een duurzame en digitale economie door middel van een fors herstel- en investeringsplan van 4,7 miljard.” Bedrijven in moeilijkheden kunnen rekenen op onze steun. Via de wederopbouwreserve
kunnen zij hun financiële solvabiliteit versterken. De verhoogde investeringsaftrek wordt verlengd. Sterke bedrijven zorgen immers voor veel jobs. Ook de aankomende Brexit zal onze open exporteconomie treffen. Daarom zullen we maximaal Europese steun naar onze bedrijven trekken. Zelfstandigen zullen wel varen bij dit regeerakkoord. Op het loon van de eerste medewerker die een zelfstandige aanwerft, moet hij of zij geen sociale bijdragen betalen. De zelfstandigenpensioenen zullen voor het eerst
op een gelijke manier worden berekend zoals werknemers. Bovendien gaan we de minimumpensioenen voor de derde legislatuur op rij fors optrekken en hier zullen vooral de hardwerkende zelfstandigen van profiteren. Open Vld waakt ook over de ‘Zweedse erfenis’ van de vorige regering. Er wordt niet geraakt aan de verlaging van de vennootschapsbelasting, de verlaging van de personenbelasting en patronale bijdragen, de hervorming van de loonnormwet die onze competitiviteit bewaakt en de pensioenhervorming.
2 Meer mensen aan het werk “Een goede job is de beste sociale zekerheid en kans op vooruitgang in het leven. Het regeerakkoord zet niet alleen in op jobcreatie, maar wil ook mensen aan werk helpen. Dat doen we met arbeidsmarkthervormingen. Hoe meer mensen werken en bijdragen, hoe beter we onze sociale zekerheid en gezondheidszorg kunnen financieren”, zegt Egbert. Er komt een flexibelere organisatie van werk in overleg tussen de werknemer en werkgever. Denk aan thuiswerk en glijdende uren. Dat maakt de combinatie werk en gezin gemakkelijker. Het geboorteverlof van vaders verdubbelen we van 10 naar 20 dagen. Levenslang leren is de toekomst. Daarom
krijgen werkgevers die hun werknemers een opleiding laten volgen, een fiscaal voordeel. We maken van de ontslagvergoeding een springplank naar een nieuwe job. Dat kan door het geld in te zetten voor opleiding en heroriëntering. Langer werken is nodig, maar moet ook mogelijk zijn. We stimuleren het via maatregelen zoals het deeltijds pensioen, landingsbanen én de invoering van een nieuwe pensioenbonus. Wie langdurig ziek is, gaan we beter begeleiden om op het eigen ritme weer aan te sluiten bij zijn of haar job. En ook het combineren van een uitkering met werk moet gemakkelijk worden. Meer werken moet meer lonen.
3 Betere pensioenen “Wie zijn leven lang gewerkt heeft, verdient een goed pensioen. Daarom trekken we de laagste pensioenen fors op richting 1.500 euro netto. Zeer veel zelfstandige gepensioneerden zullen hiervan profiteren”, meent de eerste minister. Deze verhoging komt bovenop de sterke stijging én gelijkschakeling van het minimumpensioen van zelfstandigen met dat van werknemers onder de vorige regering.
Deze regering zal bovendien voor toekomstige loopbaanjaren de berekening van de zelfstandigenpensioenen gelijkschakelen met die van werknemers. We werken verder aan de veralgemening van het aanvullend pensioen voor alle werkende mensen. Dat versterkt de koopkracht na het pensioen. Langer werken wordt beloond met de nieuwe pensioenbonus.
De hervormingen in het pensioensysteem zetten we verder. Dat moet de betaalbaarheid van de vergrijzing garanderen. Het recht op het minimumpensioen maken we daarom voor het eerst ook afhankelijk van effectief gewerkte jaren. Zo verhinderen we dat mensen die weinig gewerkt hebben, bijvoorbeeld een hoger pensioen krijgen dan zelfstandigen die hun hele leven gewerkt hebben.
november 2020 • nr 45 •
blauw
7
➜
4 Gespierd veiligheidsbeleid “Veiligheid is een kerntaak van de overheid. Elke burger moet zich veilig kunnen voelen en zijn. Wie de wetten overtreedt, moet worden gestraft. Daarom investeren we fors in justitie en politie”, zegt Egbert. Er komt snelrecht voor kleine criminaliteit en een nultolerantie voor geweld tegen hulpverleners en politieagenten. Huiselijk en gendergerelateerd geweld wordt een vervolgingsprioriteit. Draaideurcriminelen pakken
we harder aan. Alle straffen, ook de kleine en korte, zullen worden uitgevoerd. De doorlooptijd van rechtszaken moet korter, onder meer door verdere digitalisering van justitie. De strijd tegen zware drugscriminaliteit voeren we op bij politie en justitie. Er komen veel aanwervingen bij politie om de tekorten op te vangen. De Brusselse politiezones kunnen onder één commando van de minister-president komen bij een grote crisis.
5 Kordaat en humaan migratiebeleid “Ons asiel- en migratiebeleid is al jaren gebouwd op twee principes. Wie op de vlucht is voor oorlog of vervolging en recht heeft op onze bescherming, kan daar op rekenen. Maar wie geen asiel krijgt, moet terug. Dat is humaan en kordaat”, aldus Alexander. Deze regering zal dit beleid verderzetten. Speciale aandacht gaat naar kortere procedures en de strijd tegen misbruik daarvan en een efficiënter terugkeerbeleid waarbij we verder investeren in gesloten terugkeercen-
tra. De regels rond gezinshereniging zullen afgestemd worden op onze buurlanden en zo nodig verstrengd. Er is nood aan een overkoepelend Europees migratiebeleid met sterkere buitengrenzen, een eerlijke verdeling van de opvanginspanningen en terugkeerakkoorden met landen van herkomst. Ook in haar buitenlands beleid zal de regering aandacht hebben voor de grondoorzaken van migratie en opvang in de regio stimuleren.
6 Corona en gezondheidszorg “Het coronavirus is een bedreiging voor onze gezondheid en zet onze gezondheidszorg en -personeel onder druk. Deze regering maakt werk van een duidelijk en eenvoudig coronabeleid dat aandacht heeft voor gezondheid, economie en welzijn”, zegt Egbert. Een tweede lockdown moeten we vermijden door gericht op te treden. Er komt een corona-commissaris om het beleid met alle niveaus te stroomlijnen. We investeren fors in beschermingsmateriaal, tests en vaccins. Bovendien kunnen de helden van de zorg rekenen op 1 miljard investeringen in hoger loon, extra personeel, lagere werkdruk en opleidingen.
8
blauw
• nr 45 • november 2020
Ons land heeft een van de beste gezondheidszorgen ter wereld. We investeren fors om dit zo te houden. Er zullen meer goedkopere geneesmiddelen komen, onder meer door internationale prijsonderhandelingen. We blijven inzetten op toegankelijkheid tot de nieuwste en beste behandelingen. Burgers krijgen inzage in de zorgkwaliteit in ziekenhuizen. Deze zullen meer gaan samenwerken en zich specialiseren. Er komen opnieuw extra middelen voor de geestelijke gezondheidszorg, nadat minister De Block in de vorige regering voor het eerst consultaties bij de psycholoog terugbetaalde.
FEDERAAL REGEERAKKOORD
7 Ambitieus klimaatbeleid “De klimaatverandering is een realiteit, hier en nu. Propere lucht is essentieel voor onze gezondheid. Mondiale en Europese actie is dringend en de nieuwe Belgische regering schrijft zich dan ook in voor de ambitieuze klimaatdoelstellingen van de EU en haar green deal”, aldus de eerste minister. Daarbovenop vergroenen we het be-
drijfswagenpark. Vanaf 2026 zal het
fiscale voordeel enkel nog gelden voor zero-emissievoertuigen. We breken vanzelfsprekend niet in op lopende leasingcontracten. Er komt een btw-verlaging op de sloop en hernieuwbouw van woningen naar 6%. Zo vergroenen we ook het woonpatrimonium. De regering zet volop in op hernieuwba-
re energie. We blijven vasthouden aan de kernuitstap in 2025 en de voorziene gascentrales om een stabiele energiebevoorrading te garanderen. Maar moest deze kernuitstap niet haalbaar blijken, is er een vangnet. Het licht zal altijd blijven branden. Ook de energieprijs houden we onder controle door een energienorm voor burgers én bedrijven.
8 Verantwoordelijk budgettair beleid “De coronacrisis heeft het begrotingstekort stevig doen oplopen. Wanneer het brandt, moet je blussen. En dat hebben we ook gedaan om onze gezondheidszorg te financieren, mensen in tijdelijke werkloosheid op te vangen en gezonde bedrijven te redden”, zegt Egbert. De regering stelt een realistisch begrotingstraject voorop, waarbij we elk jaar een structurele inspanning doen van 1 mil-
jard euro. Wanneer de economische groei het toelaat, zullen we gedurende de regeerperiode nog een bijkomende inspanning van 3 miljard doen.
Mensen die werken, sparen en ondernemen zullen niet getroffen wor-
den door nieuwe belastingen. Er komt ook geen vermogenswinstbelasting of een vermogenskadaster waar de bezittingen van alle Belgen zouden worden samenge-
bracht. We gaan wel een fiscale hervorming voorbereiden die het systeem kan vereenvoudigen en moderniseren, zonder dat de totale belastingdruk stijgt. We willen op internationaal vlak werk maken van een minimumbelasting voor multinationals en een digitaks. Ook de gunstregimes voor goedverdienende topsporters gaat de regering herzien.
9 Internationale bruggenbouwer “België is een open exporteconomie en een klein land in een grote wereld. Wij moeten samenwerken om onze belangen te kunnen verdedigen”, aldus Alexander. De regering vaart daarom een uitgesproken pro-Europese koers en zal zich volop inschrijven in de Europese ambitie om een gezamenlijk
klimaat- en migratiebeleid uit te tekenen. We zetten ook in op sterke vrijhandelsakkoorden die kansen bieden aan onze bedrijven en jobs opleveren. Na de Brexit streven we een sterke relatie met het VK na. België zal een betrouwbare NAVO-partner blijven. We zullen de investeringen in het materiaal en personeel van defensie verderzetten.
10 Efficiënte staat, moderne politiek “De regering gaat volop voor een efficiënt samenwerkingsfederalisme. Daarom zal de regering een staatshervorming voorbereiden tegen 2024 waarbij we de deelstaten in hun autonomie en de federale overheid in zijn slagkracht versterken. We streven daarbij naar coherente bevoegdheidspaketten. Niet de communautaire symbolen, maar de efficiëntie moet
voorop staan”, zegt de partijvoorzitter. De regering wil ook de politiek vernieuwen en democratie versterken, onder meer met burgerparticipatie, een hervorming van de partijfinanciering, een deblokkeringsmechanisme bij regeringsvormingen en stemrecht vanaf 16 jaar voor de Europese verkiezingen. Er komt ook een nieuw kafkaplan. november 2020 • nr 45 •
blauw
9
10 blauw • nr 45 • november 2020
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Vincent Van Quickenborne, minister van Justitie
november 2020 • nr 45 •
blauw
11
12
blauw
• nr 45 • november 2020
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Eva De Bleeker, staatssecretaris van Begroting en Consumentenbescherming
“Ik zal streng zijn voor alle ideeën die veel geld kosten maar weinig effect hebben” De nieuwe regering telt tal van frisse gezichten. Maar onze staatssecretaris Eva De Bleeker is allerminst een onbekende binnen de partij. Na twintig jaar militant, zeven jaar schepen in Hoeilaart en vier jaar als voorzitter van Open Vld Vrouwen, treedt ze toe tot de nieuwe federale regering. Ze krijgt meteen ook een belangrijke portefeuille met begroting en consumentenbescherming. Haar missie: consequent de kant van de burger en belastingbetaler kiezen. Wij voelen haar aan de tand over haar plannen. Voor leden die jou nog niet zo goed kennen, wat moeten ze van jou weten? Eva De Bleeker: “Ik ben al twintig jaar actief bij
de partij. Tot een paar weken terug, werkte ik voor de Europese Commissie waar ik vrijhandelsverdragen onderhandelde. Daarvoor werkte ik als onderzoeker en voor een korte periode assistent Economie aan de VUB. Ook in mijn opleiding handelsingenieur was ik de cijferexpert. Later studeerde ik internationale politieke economie in Warwick. Ik ben ook mama van twee kinderen, Helena en Vadim.”
Een parcours dat perfect aansluit bij je bevoegdheden. Ons land zit in een zware crisis, dat maakt het vast niet gemakkelijk voor de begroting? “Nee, het is aartsmoeilijk. We zitten eigenlijk in een oorlogseconomie. Eerst en vooral ga ik budgetten moeten blijven vrijmaken voor de strijd tegen het virus: we moeten ervoor zorgen dat onze mensen aan de frontlinie in de zorginstellingen voldoende wapens hebben om het virus klein te krijgen. Tegelijkertijd blijven we de getroffen werknemers en ondernemers achter de frontlinie steunen. Tot slot zullen we ook het economisch herstel financieren. Maar dit alles
maakt dus dat er veel onvoorziene uitgaven zijn en de inkomsten van de overheid onzeker blijven. Het is altijd het donkerst net voor de zon weer opgaat, dat mogen we niet vergeten. De regering heeft een ambitieus relanceplan en een haalbaar en verantwoord begrotingstraject opgesteld. Ik zal erop toezien dat we dat naleven. Ik zal streng zijn voor alle ideeën die veel geld kosten maar weinig effect hebben.”
Wie ‘begroting’ hoort, denkt spontaan complexe tabellen met veel cijfers die weinig zeggen. Kan dat niet anders? “Dat moét anders (gedecideerd). Ook moeilijke zaken moet je eenvoudig kunnen uitleggen. Als de burger hoort over welke budgetten de overheid beslist, dan vraagt die zich terecht af: waar gaat al dat geld naar toe? Wordt het nuttig gebruikt? Op die vragen krijgt hij geen echt antwoord. Alleen experts kunnen vandaag complexe begrotingsdocumenten lezen. Dat wil ik veranderen. De burger moet als aandeelhouder van de overheid met zijn eigen ogen kunnen lezen waar zijn geld naar toe gaat. Bedrijven moeten weten waar de overheid in investeert. Ik wil daarom werk maken van een begrijpbare en transparante begroting. In Nederland kan je
online eenvoudige grafieken en diagrammen over de begroting vinden. Ik wil een dynamisch platform bouwen waar burgers, bedrijven, academici vlot informatie kunnen vinden. Dat gaat ook besparingen gemakkelijker maken. Een ondernemer brengt ook al zijn kosten in kaart om zijn bedrijf gezond te maken.”
Wat zijn de uitdagingen op vlak van consumentenbescherming? “Als mensen online of offline gaan winkelen, stellen ze zich soms de vraag of ze worden bedot. Het is daarnaast vaak moeilijk om je gelijk te halen van grote spelers. Ik wil consumenten een krachtige stem geven, door duidelijke rode lijnen te trekken tussen wat kan en niet kan. Maar ook hier moet het eenvoudiger. Als je de consument wil beschermen, dan moet je ook denken als een consument. Wie een probleem heeft, wil gewoon een oplossing. Vandaag is er wildgroei aan websites van meldpunten, ombudsdiensten enzovoort. De burger is niet geïnteresseerd of zijn probleem nu federaal, regionaal of lokaal wordt opgelost. Ik wil in België één website die vertrekt vanuit het probleem van de burger en van daaruit oplossingen aanreikt.” november 2020 • nr 45 •
blauw
13
Erop uit in Mechelen
met Alexander Vandersmissen
We mogen best fier zijn op ons mooie Vlaanderen met haar hippe steden en prachtige natuur. Of je nu een passie hebt voor cultuur en gastronomie, geïnteresseerd bent in architectuur of eerder sportief bent aangelegd: we hebben alles in huis om een vrije dag te spenderen! De redactie van Blauw ontdekt elke editie een stukje Vlaanderen vakantieland in het kielzog van een liberale huisgids. Deze keer trekken we erop uit in het Mechelen van burgemeester Alexander Vandersmissen en Bart Somers. Halte 1
Beginnen doen we in ‘het Predikheren’, de nieuwste ster aan het Mechelse erfgoedfirmament. Getuige daarvan is de heel recente onderscheiding met de Onroerenderfgoedprijs. Dit voormalige klooster uit de 17de eeuw doet vandaag dienst als bibliotheek
Het Predikheren
14
blauw
• nr 45 • november 2020
en ligt vlak bij de al even toonaangevende Kazerne Dossin. Het Predikheren is ook veel meer dan louter een bibliotheek, het is een culturele ontmoetingsplaats waar Mechelaars en bezoekers samenkomen. Ga zeker een kijkje nemen en een koffie drinken op het mooie binnenplein!
Het Mechels Broek
Als de coronacrisis één iets heel duidelijk heeft gemaakt, dan is het wel het belang van groene open ruimte op wandelafstand van de stad. Het Mechels Broek aan de Dijle-oever en vlakbij het recreatiedomein de Nekker, is zo’n natuurlijke hotspot waar je echt tot rust kan komen tijdens elk seizoen van het jaar.
Hof van Busleyden
© Joost Joossen
Halte 2
© Joost Joossen
EROP UIT MET...
Halte 3
Halte 4
Na een natuurwandeling is het opnieuw tijd voor kunst en cultuur. In het prachtige renaissance stadspaleis Hof van Busleyden leer je alles over de Bourgondische geschiedenis en de invloed ervan op Mechelen. De stad waar Karel De Stoute zijn hooggerechtshof van de Bourgondische Nederlanden vestigde en waar de jonge keizer Karel opgroeide onder de vleugels van zijn tante en landvoogdes Margaretha van Oostenrijk. Dit museum is een must see voor elke geboeide lezer van ‘De Bourgondiërs’, de besteller van Bart Van Loo!
Halte 5
Mechelen is een echte fietsstad. Spring dus op die (deel)fiets en laat de stad even achter je om te genieten van het rivierenlandschap waar Nete, Dijle en Zenne mekaar ontmoeten. Op het jaagpad langs de Zenne tussen deelgemeenten Leest, Heffen en Hombeek absorbeer je de rust en de stilte. Bij terugkomst in de binnenstad kun je in één van de vele prachtige horecazaken genieten van een aperitief of even gaan shoppen in de vele leuke boetieks in onze winkeldriehoek!
Sint-Romboutstoren
© Joost Joossen
© Joost Joossen
Deze mag natuurlijk in geen enkel lijstje ontbreken: de Sint-Romboutstoren. Gebouwd tussen de 13de en 16de eeuw, 97 meter hoog en de trots van elke Maneblusser. De beklimming naar de skywalk staat garant voor een prachtig uitzicht over de stad en de ruime omgeving.
Jaagpad langs de Zenne
november 2020 • nr 45 •
blauw
15
Maggie De Block leidt liberale Kamerfractie De leden van de Kamerfractie van Open Vld hebben Maggie De Block aangeduid als hun fractieleider. Maggie De Block zetelde van 1999 tot 2011 in de Kamer en was daarna lid van de federale regering als minister van Volksgezondheid, Sociale Zaken en Asiel & Migratie. Ze kent het parlementair huis dus door en door. “Ik dank de collega’s voor het vertrouwen en zal als coach al onze nieuwe en ervaren parlementsleden bijstaan in het parlementaire werk. Ik wil ook ons jongste
fractielid Jasper Pillen welkom heten en mijn opvolger in de Kamer Bram Delvaux bedanken voor zijn werk de afgelopen maanden. Ik ben fier om deze rol als fractieleider op mij te mogen nemen!” Uittredend Kamervoorzitter Patrick Dewael kiest voor een vrije rol. “Ik heb in mijn parlementaire carrière 17 jaar de liberale fractie geleid. Uiteraard zal ik de komende jaren mijn freedom of speech volop blijven benutten, zeker ook in de verdediging van onze premier en regering.”
Welkom Jasper Pillen! Jasper Pillen legde op 1 oktober de eed af als nieuw
Kamerlid in de Open Vld fractie. Hij deed dat als opvolger van vicepremier Vincent Van Quickenborne. Jasper (36) is fractieleider in de Brugse gemeenteraad. Hij wordt er op 1 juli 2021 schepen van Bevolking, Burgerlijke Stand en Onderwijs. Hij studeerde Rechten en Internationale Politiek en werkte de afgelopen 9 jaar op kabinetten van Franstalige liberale ministers, eerst als woordvoerder en het laatste anderhalf jaar als kabinetschef.
In zijn maidenspeech in het federaal parlement drong Pillen er bij minister van Zelfstandigen Clarinval op aan om passende maatregelen te nemen om de horecasector te steunen in deze moeilijke coronatijden. “Onze horeca is de gezelligste sector van het land. Daarnaast heeft de sector ook een belangrijke sociale rol, bijvoorbeeld voor studenten. De sector verdient alle steun tijdens deze coronacrisis.” Zijn vraag werd positief beantwoord: er komt een federaal Horecaplan.
“Schaf terugbetaling jongensbesnijdenis af als het niet medisch noodzakelijk is” Kamerlid Goedele Liekens vindt dat we jongensbesnijdenissen die uitgevoerd worden wegens religieuze, culturele of esthetische redenen niet langer moeten terugbetalen. Daarvoor heeft ze een wetsvoorstel ingediend. Uit cijfers van het RIZIV blijkt dat in 2018 25.946 besnijdenissen werden terugbetaald door de ziekteverzekering. Maar liefst 20.568 besnijdenissen gebeurden bij kinderen en jongeren tot 15 jaar. Liekens: “Het ondergaan van dergelijke ingreep is uitzonderlijk medisch noodzakelijk, bijvoorbeeld als er sprake is van een blijvende vernauwde voorhuid of een teruggetrokken voorhuid. Die medisch noodzakelijke ingrepen moeten dan ook zeker terugbetaald worden.” Maar volgens recente wetenschappelijke cij-
16
blauw
• nr 45 • november 2020
fers lijden minder dan 1 procent van alle jongens aan een medische aandoening. “Verklevingen van de voorhuid zijn voor de puberteit immers volstrekt normaal en het loskomen ervan maakt deel uit van de natuurlijke ontwikkeling. Kortom, de ‘problemen’ verdwijnen vanzelf met het ouder worden. Het is hoog tijd dat we naar analogie met de ons omringende landen duidelijk stellen dat niet-medisch noodzakelijke besnijdenissen niet worden terugbetaald. Vaak gebeuren deze besnijdenissen ook zonder toestemming van de jongens, gezien hun jonge leeftijd.” Het schrappen van de terugbetaling wegens religieuze, culturele of esthetische redenen bespaart de gezondheidszorg en belastingbetaler 2,7 miljoen euro per jaar.
© Nadia El Makhfi
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Wij steunen de ondernemers in moeilijke tijden Nu de cafés en restaurants opnieuw tijdelijk de deuren moeten sluiten, treffen de federale en Vlaamse regeringen nieuwe en forse steunmaatregelen. “We zullen alles op alles zetten om horecaondernemers bij te staan. We laten niemand los in deze moeilijke periode”, zegt partijvoorzitter en kamerlid Egbert Lachaert duidelijk.
D
e sluiting van cafés en restaurants op 19 oktober was een moeilijke beslissing voor de regeringen in het Overlegcomité. “Maar de verspreiding van het virus is vandaag erger dan in maart en zo breed dat we alle interpersoonlijke contacten die niet noodzakelijk zijn, onmiddellijk moeten stoppen. Als we dat niet doen, dreigen onze ziekenhuizen overspoeld te raken en kan niet aan iedereen de beste zorg worden gegeven.” Omdat de sluiting hard aankomt en een zwaar inkomensverlies betekent voor talloze ondernemers, voorzien de regeringen volgende forse steunmaatregelen:
1. Verdubbeling overbruggingsrecht
Zelfstandigen die de deuren moeten sluiten, hebben opnieuw recht op een federaal overbruggingsrecht. Het bedrag wordt verdubbeld in vergelijking met de sluiting in het voorjaar. Dat betekent voor een zelfstandige zonder gezinslast 2.584 euro per maand (in plaats
van 1.292 euro) en voor iemand met een gezinslast 3.228 euro per maand (in plaats van het huidige bedrag van 1.614 euro). Het overbruggingsrecht voor zelfstandigen die hun zaak niet moeten sluiten maar die hun omzet wel verminderd zien als gevolg van de coronacrisis, wordt verlengd van 31 oktober tot het einde van het jaar 2020.
2. Kwijtschelding sociale bijdragen
Voor de bedrijven en zelfstandigen die hun zaak moeten sluiten van de overheid, zal de betaling van de sociale bijdragen voor het derde kwartaal van 2020 worden vrijgesteld.
3. Uitstel van betaling belastingen en bijdragen
Ondernemers kunnen ook nog tot minstens het einde van het jaar blijven rekenen op het individueel uitstel van betaling van sociale bijdragen, BTW en bedrijfsvoorheffing.
4. Financiering eindejaarspremie personeel
De federale overheid zal instaan voor de financiering van de eindejaarspremie van personeelsleden in de horecaondernemingen die moeten sluiten ten gevolge van de coronamaatregelen.
5. Herinvoering van Vlaams beschermingsmechanisme
Alle Vlaamse ondernemingen die een omzetverlies van minstens 60% hebben in vergelijking met de referentieperiode 1 oktober tot en met 15 november van vorig jaar, kunnen rekenen op een premie van 10% van hun omzet toen. Dat is een verhoging in vergelijking met de vorige regeling. Toen ging het om 7,5% van de referentieomzet. Het maximumbedrag van de premie bedraagt 11.250 euro. Dit maximumbedrag wordt opgetrokken tot 22.500 euro voor ondernemingen vanaf 10 personeelsleden. Ook na 15 november zal het Vlaams beschermingsmechanisme actief zijn. Ondernemingen die tussen 16 oktober en 31 december opnieuw een omzetverlies hebben van 60% ten opzichte van deze referentieperiode vorig jaar, zullen opnieuw een aanvraag tot steun kunnen indienen. november 2020 • nr 45 •
blauw
17
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Inzetten op snelrecht is noodzakelijk De burger verwacht dat justitie streng en snel optreedt tegen amokmakers of andere asociale criminele feiten. “Al te vaak zit er een te grote periode tussen de daad en de straf. We moeten volop inzetten op snelrecht zodat daders op korte termijn geconfronteerd worden met de gevolgen van hun daden”, zegt Katja Gabriëls. “Ik denk niet alleen aan geldboetes of een gevangenisstraf,
maar zeker ook aan gemeenschapswerk, bijvoorbeeld om de schade te herstellen.” De nieuwe regering maakt elk jaar 300 miljoen euro extra vrij voor justitie. “Met die middelen kunnen we de gerechtelijke achterstand temperen en moeten we fors inzetten op digitalisering en snelrecht. Ik zal al deze dossiers in de commissie Justitie opvolgen.”
Opnieuw een legerkazerne in Oost-Vlaanderen De Kamer plaatste het licht op groen om een eenheid paracommando’s van de krijgsmacht onder te brengen in Gavere. “Door in het parlement de krachten te verenigen, zal er in Oost-Vlaanderen opnieuw een militair kwartier komen. Dat is een goede zaak voor de regionale spreiding van defensie”, zegt Kamerlid Egbert Lachaert.
Het Air Traffic Control Center vertrok vorig jaar uit de site van Gavere. Dat betekende dat er in Oost-Vlaanderen geen defensiekwartier meer zou zijn. De Kamer keurde een resolutie goed om die spreiding te herbekijken. “Een goede spreiding is beter voor het land, maar ook voor het welzijn van onze militairen. Het biedt bovendien regionale kansen naar werkgelegenheid toe”, stelt Lachaert.
De Caluwé voorzitter coronacommissie Het federale parlement installeerde voor de zomer een bijzondere commissie om de aanpak van de coronacrisis te bestuderen. Kamerlid Robby De Caluwé is voorzitter. “De coronacrisis heeft ons land overspoeld en verrast. Alle betrokken overheidsinstanties en instellingen hebben hun uiterste best gedaan, maar in het
heetst van de strijd liep er onvermijdelijk ook wat mis, bijvoorbeeld in de samenwerking. In onze commissie gaan we in hoorzittingen met alle betrokkenen na wat er goed en fout liep. Bedoeling is vooral om lessen te trekken voor het beleid en ons beter te wapenen tegen dergelijke situaties.”
Tijdelijke werkloosheid voor ouders bij quarantaine kind
Tijdens de lockdown moesten veel ouders de zorg voor hun kinderen combineren met thuiswerk. “Een moeilijke opdracht! Om hen te helpen, voerden we het corona-ouderschapsverlof in maar dit was een tijdelijke maatregel tijdens de schoolsluitingen.” Nu de scholen weer open zijn, duikt een nieuw probleem op. “Als er een besmetting op school is, moeten kinderen vaak in quarantaine. Daarom voorzien we nu een specifieke regeling voor ouders die te maken krijgen met zo’n situatie van overmacht en moeten thuisblijven voor de zorg. Zij kunnen terugvallen op technische werkloosheid”, zegt Kamerlid Tania De Jonge.
18
blauw
• nr 45 • november 2020
VLAAMS LIBERAAL BELEID
De Gucht pleit voor inclusief digitaal onderwijs Gezien de coronacrisis trok de Vlaamse regering eind juni 35 miljoen euro extra uit om dit schooljaar afstandsonderwijs mogelijk te maken. Dat budget moet zorgen voor een goede organisatie van het afstandsonderwijs maar ook voor het dichten van de digitale kloof in ons onderwijs. Jean-Jacques De Gucht ondersteunt deze beslissing maar legt ook een aantal pijnpunten bloot waar we rekening mee moeten houden. “Er moet voldoende aandacht gaan naar kinderen uit meer kwetsbare gezinnen. We mogen ook het verschil niet uit het oog verliezen tussen
kwetsbare kinderen die opgroeien in een stedelijke omgeving en zij die school lopen in een landelijke omgeving. Zo kon die laatste groep dit voorjaar minder rekenen op de verdeling van laptops. Ook voor eenouder- en samengestelde gezinnen is het niet altijd eenvoudig om naar een systeem met minder fysieke schooldagen te gaan”, aldus De Gucht. “Op die vragen moeten we antwoorden kunnen bieden aangezien er in de toekomst meer digitaal zal worden lesgegeven. Iedereen moet meekunnen in een digitale onderwijswereld, zowel leerlingen als leerkrachten.”
Coronacommissie heeft 95 aanbevelingen over de woonzorgcentra De coronacommissie in het Vlaams parlement stelde eind juli haar tussentijdse conclusies voor de corona-aanpak in de woonzorgcentra op. Gebaseerd op heel wat hoorzittingen met wetenschappers, zorgpersoneel en beleidsmakers formuleerde de commissie niet minder dan 95 aanbevelingen. Freya Saeys hield mee de pen vast. “Het najaar is traditioneel een periode met veel verkoudheden, de seizoensgriep en longontstekingen. De symptomen van deze drie aandoeningen lijken sterk op die van COVID-19. We moeten er dus alles aan doen opdat onze meest kwetsbare mensen beschermd zijn tegen de griep en longontstekingen. Ik ben dan ook opgelucht dat men volop inzet op het maximaal vaccineren van kwetsbare personen met het griepvaccin en het vaccin tegen pneumokokken”, zegt Saeys. “In de woonzorgcentra wordt er ondertussen ook een goede teststrategie gebruikt. Zo beperken we de impact op het mentale welzijn van verzorgers en bewoners in de woonzorgcentra. We vragen wel nog een strategie om onze huisartsen beter te ondersteunen. Gevalideerde zelftests zijn daarbij een zeer belangrijk hulpmiddel.”
november 2020 • nr 45 •
blauw
19
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Btw-tarief voor sloop en heropbouw van 21% naar 6% Het verlaagde btw-tarief van 6% voor afbraak en heropbouw van een woning wordt uitgebreid naar heel België. Vandaag is dit enkel van kracht in een aantal stedelijke kernen zoals Gent, Hasselt, Kortrijk... Kamerlid Kathleen Verhelst is heel tevreden dat deze toekomstige uitbreiding in het regeerakkoord is opgenomen. “Onze partij, ikzelf en sectororganisaties zoals Confederatie Bouw en De Orde van Architecten pleiten hier al heel lang voor.” De regering zal deze maatregel nemen in het kader van de relance van onze eco-
nomie en de klimaatomslag. “Ze zal zorgen voor een versnelde, rechtstreekse toename van energiezuinige woningen. We schakelen dus een versnelling hoger in de innovatie van heel wat verouderde woningen”, aldus Verhelst. Zo draagt de bouwsector bij aan de Belgische en bij uitbreiding Europese Green Deal, zoals de Europese Commissie nastreeft. “Daarnaast zorgt de maatregel ervoor dat jonge gezinnen betaalbaarder kunnen gaan bouwen. Ik volg dit verder op in het parlement”
Moderne krijgsmacht voor ons land is essentieel Kersvers Kamerlid Jasper Pillen is vast lid en ondervoorzitter van de commissie Defensie. “Ik ben enthousiast om de belangen van Defensie te verdedigen vanuit het federaal parlement.” Hij wil het belang van een moderne krijgsmacht voor ons land voorop stellen. “Defensie staat op een kantelpunt,” aldus Pillen. “Na decennia van onderinvestering, zijn de middelen voor defensie sinds de vorige legislatuur weer gestegen. Na het materieel, moeten we nu vooral investeren in onze mannen en vrouwen. Rekrutering is prioritair met de aankomende pensioneringsgolf.”
18
blauw
• nr 45 • november 2020
In de commissie zet hij zich in voor een moderne, efficiënte en inzetbare krijgsmacht. “Want Belgische Defensie staat hoog aangeschreven bij onze buurlanden in de EU en de NAVO. Dat moet zo blijven,” zegt hij. Als parlementslid uit West-Vlaanderen wijst hij ook op het belang voor de industrie en werkgelegenheid in onze provincie. “Onze kustregio en provincie hebben enkele belangrijke basissen. Die aanwezigheid houdt ons, maar bijvoorbeeld ook onze havens letterlijk veilig, en die veiligheid is cruciaal voor de vrijheid die wij als liberalen zo hoog in het vaandel dragen”, besluit Pillen.
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Plattelandstoerisme in de lift
Meer vakantie in eigen land én in het groen, dat vat het voorbije toeristische seizoen samen. Vlaams parlementslid en burgemeester van Ieper Emmily Talpe: “Door corona herontdekten we massaal het fietsen en wandelen in de natuur. Het plattelandstoerisme kreeg een boost. Ook de korte keten verkoop rechtstreeks bij de landbouwer zit in de lift. Dat zijn kansen die we moeten grijpen.” De verdere uitbouw dient volgens Emmily Talpe wel op een doordachte manier te gebeuren. “Wederzijds begrip tussen bezoekers en bewoners alsook voor het werk van onze landbouwers, is cruciaal.”
Relance in visserijsector is cruciaal De coronacrisis heeft een grote impact op onze economie. Ook de visserijsector kreeg te maken met een sterke terugval door de sluiting van de horeca en de markten. Bart Tommelein hield in het Vlaams parlement dan ook een vurig pleidooi voor een relanceplan voor de visserij en een proactief beleid om deze sector volop te blijven steunen, ook in het licht van de nakende Brexit. “De vele korte-
termijnmaatregelen die de Vlaamse regering heeft genomen, hadden zeker hun effect maar we moeten ook focussen op een duurzame verankering van de Vlaamse visserij. Dat zowel op economisch, ecologisch als sociaal vlak. De coronacrisis toonde nogmaals aan dat voedingsbevoorrading cruciaal is. Daarbij is de herwaardering van onze lokale visserijproducten noodzakelijk”, zegt Tommelein.
Vlaanderen kapt 21% minder bomen Het Agentschap Natuur en Bos kapt elk jaar een bepaald aantal bomen volgens de principes van natuurgericht en duurzaam bosbeheer. De afgelopen jaren daalde het aantal m3 geoogst hout. Terwijl er in 2016 noodgedwongen nog 109.865,91 m3 plaats moest ruimen, was dat vorig jaar slechts 86.573,06 m3. Dat blijkt uit cijfers die Mercedes Van Volcem opvroeg. “Nu we iedereen mobiliseren om bomen te planten en duurzaam te leven, moet de overheid het goede voorbeeld geven. Het is dan ook bemoedigend nieuws dat de bomenkap daalt met 21%”, aldus Mercedes Van Volcem. “Bomen zijn letterlijk en figuurlijk onze parasols. Minder bomenkap is dus een goede zaak in onze oververhitte wereld. Mensen willen in een kwalitatieve en gezonde omgeving wonen.”
november 2020 • nr 45 •
blauw
19
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Antwerpse parlementsleden lanceren actieplan voor efficiëntere staat
‘Tijd voor de overheid 2.0’ Kamerleden Christian Leysen, Marianne Verhaert en Vlaams fractieleider Willem-Frederik Schiltz hebben samen hun schouders gezet onder een actieplan voor een efficiëntere overheid. Aan de hand van zeven punten geven ze aan hoe we de werking van de overheid kunnen verbeteren. Ook lanceerden ze minderenbeter.be, een online platform waarop burgers zelf ideeën en voorstellen kunnen indienen. De coronacrisis heeft nogmaals het belang aangetoond van een efficiënte staat die snel op de noden en problemen kan inspelen. Geen beter moment volgens de Antwerpse liberalen Christian Leysen, Marianne Verhaert en Willem-Frederik Schiltz om werk te maken van een beter functionerend staatsapparaat. “We willen een overheid die wat ze doet, vooral ook goed doet. Een overheid die zich focust op haar kerntaken en zich niet met bijzaken bezighoudt. Een overheid die zichzelf continu evalueert en haar werking voortdurend tracht te verbeteren. Kortom: een overheid die er is voor de burger, niet voor zichzelf”, aldus Leysen. Daarom lanceerden ze een zevenpuntenplan met concrete voorstellen voor een slankere en adequate overheid. “Het huidige Belgische model is te complex. Te
18
blauw
• nr 45 • november 2020
veel verwarrende regels en wetten zorgen er vandaag voor dat dringende beslissingen vaak niet, of pas veel te laat, kunnen worden genomen. De moeizame besluitvorming aan het begin van de coronacrisis was daar een voorbeeld van”, zegt Schiltz. In het verleden werden al stappen in de goede richting gezet, zoals met het
kafkaplan van Vincent Van Quickenborne, maar er blijft bijzonder veel werk aan de winkel. Daarom sloegen Leysen, Verhaert en Schiltz de handen in elkaar. “Op de nieuwe website www.minderenbeter.be ontdek je niet alleen alle informatie en initiatieven om de werking van de overheid te verbeteren. Maar kan je zelf ook concrete voorbeelden indienen van overbodige regels die we beter afschaffen”, legt Verhaert uit. Heb je zelf ideeën of voorstellen? Ga naar minderenbeter.be!
Een zevenpuntenplan voor een efficiënte overheid 2.0: 1. Excellente dienstverlening betekent respect voor de burger 2. Kerntaken bepalen en keuzes maken 3. Menselijk kapitaal koesteren 4. Minder maar betere regels 5. Minder verkokering 6. Digitaal is het nieuwe normaal 7. Een professioneel geleid vastgoedbedrijf voor de federale overheid
VLAAMS LIBERAAL BELEID
El Kaouakibi wil plan tegen discriminatie in kleuteronderwijs Uit een onderzoek van de VUB en de UGent blijkt dat kleuterscholen -vaak onbewust- discrimineren ten opzichte van nieuwe leerlingen. Autochtone ouders zouden tot 70% meer kans hebben om hun kleuter in te schrijven in de school in kwestie, of deze te bezoeken. Van de ouders met allochtone roots lukte 20% het om ingeschreven te geraken of een rondleiding te krijgen. “De vaststellingen uit dit onderzoek zijn onaanvaardbaar en zelfs schokkend. Het staat haaks op onze gelijke onderwijskansen, en dat terwijl het kleuteronderwijs cruciaal is als basis voor de leerontwikkeling. Ik wil dat minister Weyts de onderwijsinspectie opdracht geeft om na te gaan of scholen de erkenningsvoorwaarde van het verbod op discriminatie respecteren”, zegt Sihame El Kaouakibi.
Duurzame toekomst voor dienstenchequesector Doordat de winstmarges voor de ondernemingen sterk dalen staan de dienstencheques onder druk, met als gevolg weinig tot geen ruimte voor hogere lonen voor de werknemers. In een resolutie vraagt het Vlaams parlement aan de regering om een permanent overleg te organiseren met werknemers en werkgevers in deze sector. Dit met het oog op duurzame rendabiliteit van de ondernemin-
gen én betere loon- en arbeidsvoorwaarden voor de medewerkers. Tom Ongena is erg verheugd dat hierbij de betaalbaarheid van de cheque voor de gebruiker gegarandeerd blijft: “Dit is cruciaal voor de 800.000 Vlaamse gezinnen die er gebruik van maken. We stellen voor om het systeem te vereenvoudigen en de cheques te vervangen door betalingen op factuur van de gepresteerde uren.”
november 2020 • nr 45 •
blauw
19
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Dewael: “Ik kies voor het vrije woord” Patrick Dewael kiest voor een vrije rol als parlementslid in de Kamer. Midden oktober gaf hij de voorzittershamer van de Kamer door aan de eerste vrouwelijke voorzitter Eliane Tillieux (PS). “Ik ben niet van plan om nu mijn mond te houden. Uiteraard zal ik de komende jaren mijn freedom of speech volop blijven benutten, zeker ook in de verdediging van onze premier en onze liberale standpunten”, aldus Patrick Dewael. Dewael zal zich onder meer richten op het voorzitterschap van de commissie Klimaat en op een actieve rol in de commissie Grondwet. Daarnaast wordt hij opnieuw burgemeester in Tongeren, zijn geliefde stad. “De voorbij periode heb ik de Kamer door een woelige periode geloodst, met de aanslepende regeringsvorming en de coronacrisis, waardoor de Kamer haar manier van werken grondig moest herdenken. Tijdens die periode heeft het parlement ook haar tanden getoond en het beleid mee gestuurd. Allerlei wetten werden goedgekeurd, maar het budgettaire kader ontbrak. Mede daarom kon een nieuwe regering niet uitblijven.”
18
blauw
• nr 45 • november 2020
In zijn afscheidsspeech als Kamervoorzitter zei Dewael dat het parlement de waan van de dag moet overstijgen en grotere uitdagingen op de langere termijn moet aanpakken. “Ik denk dat het parlement verder moet gaan dan de regering te controleren en wetsontwerpen te behandelen. Parlementsleden moeten voortrekker zijn als het gaat over thema’s zoals democratische en institutionele vernieuwing. Ik zal die handschoen zelf ook opnemen. Een aantal van onze oude voorstellen blijven toch bijzonder actueel: de afschaffing van de lijststem en het systeem van opvolgers bijvoorbeeld, zo krijgt de kiezer meer macht. Maar ik denk ook aan de invoering van een federale kieskring. We leven immers in één en hetzelfde land.” Ook op ethische thema’s vindt Dewael dat het parlement haar rol moet kunnen spelen. “Ik denk hierbij aan euthanasie bij ouderen die lijden aan dementie. We moeten met respect voor en in dialoog met alle coalitiepartners hier grondig over nadenken.”
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Kunstproject in Rivierpark Maasvallei In het Rivierpark Maasvallei kunnen we binnenkort hedendaagse kunst, design en architectuur terugvinden. Het Regionaal Landschap Kempen en Maasland en Z33 Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur slaan de handen in elkaar voor dit kunstproject. Steven Coenegrachts, lid van de commissie Cultuur, vroeg bij bevoegd minister Jambon de exacte timing op. Het is de ambitie van de Vlaamse regering om het project in de zomer van 2021 meer zichtbaarheid te geven met de organisatie van een symposium. Eind 2023 zou alles rond moeten zijn. Steven Coenegrachts benadrukte tijdens zijn betoog dat ook de Nederlandse Maasdorpen een belangrijke partner kunnen zijn. De minister ging hierop in en beloofde overleg te plegen met zijn Nederlandse collega. ”We kijken alvast uit naar de kunstwerken die een toevoeging zullen zijn aan het mooie landschap en het uitgebreide fietsroutenetwerk waar we in Limburg toch enorm bekend voor zijn”, besluit Steven Coenegrachts.
Vlaanderen wil kortere onteigeningsprocedures Bij infrastructuurwerken van algemeen belang zoals wegenwerken is het vaak nodig om bijkomende gronden te verwerven. Dat kan via onderhandeling of onteigening, met een voorkeur voor het eerste. “In de praktijk blijkt dat zo’n onderhandeling bijzonder lang kan aanslepen. Het gevolg hiervan is dat projecten waarvoor een grondverwerving noodzakelijk is, soms jaren vertraging kunnen oplopen”, zegt Marino Keulen. Om dat probleem te verhelpen, diende hij in het Vlaams parlement een voorstel in om een onderhandelingstermijn van één jaar vast te leggen.
“Wij hebben respect voor het eigendom van mensen, maar dit zijn infrastructuurprojecten van algemeen belang: aanleg van fietspaden, verbeteren van verkeersveiligheid, aanleg van bufferbekkens in het kader van erosiebestrijding…”, zegt Keulen. “Projecten die nodeloos vertraging oplopen door een of enkele nukkige burgers die na een lange onderhandelingsperiode nog niet willen verkopen, zijn vaak een doorn in het oog van lokale besturen. Discussies van 10 jaar zijn geen uitzondering. Laat ons hopen dat deze nieuwe regeling ertoe leidt dat de procedures voor grondverwerving sneller kunnen.”
november 2020 • nr 45 •
blauw
19
FEDERAAL LIBERAAL BELEID
Wie geen asiel krijgt moet terugkeren De Kamercommissie Binnenlandse Zaken behandelde de aanbevelingen in het rapport-Bossuyt over een humaan terugkeerbeleid van niet-erkende asielzoekers. Belangrijke speerpunten zijn een betere samenwerking met lokale besturen, extra capaciteit in gesloten terugkeercentra en sterkere aanpak van mensensmokkel en transmigratie. “Wij staan voor een streng maar rechtvaardig asielbeleid. Wie recht heeft op bescherming vangen we op, mét een sterk integratiebeleid gebaseerd op rechten en plichten. Wie geen asiel krijgt, moet terugkeren. Vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet”, zegt Kamerlid Tim Vandenput.
Sneller opsporen
Een van de aanbevelingen van het rapport is een betere samenwerking tussen de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) en elke lokale stad of
gemeente. “Als burgemeester teken ik regelmatig een verzoek tot verwijdering van het grondgebied van een uitgeprocedeerde asielzoeker. Dat wordt dan opgestuurd of door de wijkagent afgegeven op het adres waar hij/zij woont. Meestal zijn deze mensen al een tijdje weg en zijn het de mensensmokkelaars die hen verplaatsen naar een andere locatie. De huidige procedure moet efficiënter en daarom pleit ik voor een meer aanklampende aanpak van personen die ons land moeten verlaten. Samenwerking en informatiedoorstroming tussen lokaal bestuur, politie, sociale dienst, Fedasil en DVZ is hiervoor cruciaal”, stelt Tim Vandenput. Het rapport is voor Vandenput dus een goede leidraad voor de komende jaren. “De regering investeert daarbovenop in extra gesloten centra en zal werk maken van kortere asielprocedures.”
Denk groen, handel blauw Als voorzitter van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa ijvert Rik Daems ervoor om een gezond en leefbaar milieu als fundamenteel recht op te nemen in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Tot op heden wordt “milieu” niet eens vermeld in de Europese Conventie. “In mijn persoonlijke gesprekken met invloedrijke personaliteiten, Secretaris-Generaal Guterres van de VN, Paus Franciscus en anderen, is het glashelder dat ook zij deze ambitie delen. We hebben geen dromen nodig, maar wel een concreet legaal kader voor een gezonde en duurzame leefomgeving. Gestoeld op rationele liberale principes. Denk groen, handel blauw.”
18
blauw
• nr 45 • november 2020
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Rutten pleit voor inclusiviteit in digitaal onderwijs De coronacrisis weegt sterk op ons onderwijs. “De eerste golf heeft veel leerlingen opgezadeld met een leerachterstand. De zomerscholen werkten die gelukkig deels weg, maar het is nu cruciaal dat we onze scholen maximaal openhouden. Uiteraard wel op een veilige manier. Scholen en leerkrachten leveren daar grote inspanningen voor”, zegt Gwendolyn Rutten. De Vlaamse
Regering heeft zich echter ook voorbereid op meer afstandsonderwijs. “We trokken eind juni 35 miljoen euro extra uit om dit te ondersteunen. Dat budget moet zorgen voor een goede organisatie met voldoende laptops en lesmateriaal, maar ook voor het dichten van de digitale kloof. We moeten daarbij vooral aandacht hebben voor de meest kwetsbare leerlingen”, aldus Gwendolyn Rutten.
Vlaanderen gaf ondernemingen 1,27 miljard euro coronapremies De Vlaamse overheid heeft de afgelopen maanden 1,27 miljard euro aan coronapremies –hinderpremies en compensatiepremies– uitgekeerd aan 151.737 ondernemingen. Dat blijkt uit cijfers die Maurits Vande Reyde opvroeg. Verder is er 207,5 miljoen euro aan leningen toegekend aan 393 bedrijven. Tot slot zijn er ook waarborgen gegeven. “De steun was noodzakelijk om kleine en grote on-
dernemers door deze crisis te loodsen. Denk maar aan winkels en cafés die de deuren lang moesten sluiten. Ook andere sectoren werden getroffen. Het is goed dat de steun er was en dat ze ook snel is uitgekeerd. Zo bleef onze economie overeind”, zegt Maurits Vande Reyde. “Nu is het echter nodig om gerichter te ondersteunen, want we kunnen dit niet eeuwig betalen.”
Ampe wil attest goed gedrag en zeden voor jeugdtrainers Hulplijn 1712 lanceerde onlangs een nieuwe campagne: ‘Kijk niet weg. Meld misbruik.’ Dat daar nood aan is, bleek onlangs nog in de sportsector, waar verschillende turnkampioenen zoals Aagje Vanwalleghem getuigden over grensoverschrijdend gedrag. Niet minder dan 4 op de 10 jeugdsporters werd al seksueel belaagd. Els Ampe ondersteunt de campagne. Ze pleit er ook voor om een attest van goed gedrag en zeden te verplichten voor jeugdtrainers en sportbegeleiders. “Het minste dat we van hen mogen verwachten is dat ze geen zedenfeiten op hun strafblad hebben. Vandaag moeten ze geen attest voorleggen en is maar liefst 55% niet gekwalificeerd om mishandeling te kunnen detecteren. Laat ons daar iets aan doen en samen grensoverschrijdend gedrag bestrijden”, aldus Ampe.
november 2020 • nr 45 •
blauw
19
Stephanie D’Hose nieuwe Senaatsvoorzitter: “Dringend hervormen” Stephanie D’Hose is de jongste Senaatsvoorzitter ooit. Ze volgt Sabine Laruelle (MR) op. De 39-jarige D’Hose was al gemeenschapssenator afgevaardigd vanuit het Vlaams Parlement en is ook fractieleider in de Gentse gemeenteraad. “Veel partijen zien slechts een beperkte of zelfs geen rol voor de Senaat in de toekomst. Ook Open Vld is al jaar en dag voorstander van een afschaffing”, zegt D’Hose. “Deze legislatuur is dat echter niet mogelijk omdat de Grondwet vergrendeld is op dat punt. In het federale regeerakkoord werd nu afgesproken om in het kader van
politieke vernieuwing opnieuw na te denken over de toekomst van dit huis. Ik ga dus meteen aan de slag, zal de werking tegen het licht houden en een hervormingstraject uittekenen, uiteraard met respect voor het huidige personeel. Het is dringend nodig dat dit huis zich – in afwachting van het openstellen van de Grondwet in 2024 – voorbereidt op een hervorming of afschaffing en zich de komende jaren bescheiden opstelt in het ontplooien van activiteiten. We moeten ook nagaan hoe we kosten kunnen besparen, bijvoorbeeld door maximale organisatorische samenwerking met de Kamer.”
Bart Van Hulle legt eed af als Vlaams parlementslid Sinds 28 september zetelt Bart Van Hulle in het Vlaams Parlement.
De Oost-Vlaming volgt Carina Van Cauter op die gouverneur werd van Oost-Vlaanderen. De 55-jarige Van Hulle is sinds 2018 burgemeester in Maldegem. Daarnaast is hij econoom en zaakvoerder van een boomkwekerij. Hij is ook de organisator en bedenker van “Vergroot de Hoop”, de actie waarbij taxus wordt ingezameld voor kankerbestrijding. “Ik ga met volle ambitie voor mijn mandaat als Vlaams parlementslid en
20 blauw • nr 45 • november 2020
ik denk dat de synergie met het burgemeester- en ondernemerschap tot veel kan leiden. Maar noem me alsjeblieft geen politicus. Ik ben gewoon een ondernemer, en in de politiek zijn de burgers mijn aandeelhouders. Ik wil aan rechtlijnige politiek doen: gewoon elke dag opstaan, ondernemen en iets goed doen voor Vlaanderen”, aldus Van Hulle. “In het parlement zal ik me toeleggen op de landbouwdossiers en leefmilieu. Daar komt mijn ondernemersachtergrond en ervaring in het veld het best van pas.”
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Vlaanderen trekt 4,3 miljard uit voor relanceplan Eind september stelde de Vlaamse regering met Bart Somers en Lydia Peeters haar relanceplan ‘Vlaamse Veerkracht’ voor. Daarmee wil ze deze crisis ombuigen tot een opportuniteit die Vlaanderen naar de Europese top katapulteert. De ambities van het plan worden kracht bijgezet met 4,3 miljard euro aan eenmalige investeringen. Fractieleider Willem-Frederik Schiltz: “Het plan gaat uit van 7 speerpunten. Ten eerste wordt er voor de zorg jaarlijks 525 miljoen euro extra vrijgemaakt. Ten tweede zetten we in op een meer efficiënte overheid waar private en publieke spelers elkaar versterken. Als derde en
vierde speerpunt wil Vlaanderen een digitale transformatie ondergaan die resoluut de 5G-snelweg neemt. Er wordt ook werk gemaakt van een échte modal shift en een circulaire economie. Verder wil de Vlaamse regering investeren in state of the art infrastructuur, vooral op vlak van fietsmobiliteit. En onze toeristische sector helpen leven met COVID-19 door te investeren in natuur en omgeving. Als laatste speerpunt zorgen meer middelen voor onderwijs, levenslang leren en samenlevingsprojecten ervoor dat we geen enkel talent achterlaten en dat we onze welvaart veiligstellen.”
Grondige aanpak droogteproblematiek Sinds oktober is Gwenny De Vroe voorzitter van de commissie Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie. In die functie volgt zij Carina Van Cauter op. De Vroe legt zich al vele jaren toe op de thema’s die in deze commissie besproken worden. Zo pleitte ze al meerdere keren voor een grondige aanpak van de droogteproblematiek. “Het is duidelijk dat Vlaanderen een integrale aanpak nodig heeft op dat vlak. Elke sector moet de nodige maatregelen treffen om ons beter te wapenen tegen afwisselende periodes van langdurige droogte en hevige regen. Daarnaast is
het van cruciaal belang dat er een constante en kwalitatieve waterbevoorrading wordt gegarandeerd. De economische, ecologische, maar ook sociale gevolgen van droogte en eventuele watertekorten zijn immers gigantisch”, aldus De Vroe. “De Vlaamse regering heeft de afgelopen tijd uiteraard niet stilgezeten. Er is al fors geïnvesteerd, zoals met het actieplan waterbevoorrading en het afschakelplan wanneer er een watertekort dreigt. Tegelijkertijd is er nog veel werk aan de winkel, bijvoorbeeld op vlak van lekverliezen en betere communicatie en dataverzameling.” november 2020 • nr 45 •
blauw
21
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Bart Somers, minister van Binnenlands Bestuur
Opkomstplicht eindelijk afgeschaft Bij de volgende gemeenteraads- en provincieverkiezingen kiest u zelf of u naar de stembus gaat. We gaan eindelijk van opkomstplicht naar stemrecht. We versterken ook het democratisch gehalte van de verkiezingen: de lijststem schaffen we af en de burgemeester zal meer rechtstreeks worden verkozen.
B
art Somers: “Sinds de oprichting van
de VLD pleiten we voor meer rechtstreekse inspraak van de mensen, het bestrijden van achterkamerpolitiek en het terugdringen van de particratie. We gingen op het eerste congres in 1992 voluit voor een burgerdemocratie. En dat deden we met -toen- radicaal vernieuwende ideeën zo-
als de afschaffing van de opkomstplicht en de neutralisering van de lijststem. We wilden het status quo doorbreken, een betere toekomst voorbereiden. Dat kan door mensen meer vrij te laten, ondernemerschap aan te moedigen, staatsbemoeienis terug te dringen. En ook door mensen meer greep te geven op de
besluitvorming, door meer democratisch aan politiek te doen.” We stonden als liberale partij helaas lange tijd alleen met onze eisen voor meer democratische verkiezingen. Tot 2019. “Bij de onderhandelingen van het Vlaams regeerakkoord hebben we onze coalitiepartners overtuigd van de noodzaak om de democratie te versterken.” Begin juli heeft de Vlaamse regering het hervormingspakket van Somers in voorontwerp goedgekeurd. “Bijna dertig jaar na ons oprichtingscongres, realiseren we nu de meest ingrijpende versterking van de lokale democratie ooit.”
✘
Afschaffing opkomstplicht
Aanduiding burgemeester
Afschaffing lijststem
Vooreerst schaffen we de opkomstplicht af. “Stemmen is in de eerste plaats een (voor)recht van elke burger. Elke partij –van extreemlinks tot extreemrechts– zal door deze hervorming de democratie moeten verdedigen. Politici zullen de burger eerst moeten overtuigen waarom stemmen belangrijk is en pas daarna uitleggen op wie men het best stemt. Burgers gaan in de toekomst stemmen omdat ze het belangrijk vinden en niet omdat ze verplicht worden”, zegt Somers.
Ten tweede zal de kiezer meer invloed hebben op de keuze van de burgemeester. “De kandidaat met de meeste voorkeurstemmen in de grootste fractie van de coalitie zal automatisch burgemeester worden. Bovendien heeft de lijsttrekker van de grootste lijst 14 dagen exclusief initiatiefrecht om een coalitie te vormen voor het geval verschillende partijen een voorakkoord hebben gesloten om de grootste lijst buitenspel te zetten.”
Ook de invloed van de lijststem verdwijnt bij de lokale verkiezingen. “Vandaag is het zo dat kandidaten met weinig voorkeurstemmen toch verkozen kunnen geraken omdat ze een goede plaats op de lijst hadden gekregen van de partij. Kandidaten op een lagere plaats geraken veel moeilijker verkozen omdat ze niet konden genieten van de lijststem. Vanaf 2024 zullen enkel de voorkeurstemmen bepalend zijn waardoor de stem van de kiezer meer gewicht krijgt.”
22 blauw • nr 45 • november 2020
Andere hervormingen Het zal in de toekomst ook niet meer mogelijk zijn om volmachten te ronselen. Bart Somers: “Politici zullen niet meer met een koffer vol volmachten uit een woonzorgcentrum kunnen terugkeren. Een volmacht geven op basis van een attest zoals een doktersbriefje is nog perfect mogelijk, maar we schrappen de verklaring op eer.”
Verder zal de installatie van de nieuwe gemeenteraad vanaf nu gebeuren in december in plaats van januari en voert de Vlaamse regering de constructieve motie van wantrouwen ook op het lokale niveau in. “Hier was veel vraag naar omdat het kan helpen om een situatie van onbestuurbaarheid op te lossen. Wanneer de meerderheid van de gemeenteraadsleden en twee derde van de gemeenteraadsleden van de indienende fracties ermee akkoord gaan, kan (een deel van) het schepencollege worden vervangen. De constructieve motie van wantrouwen kan wel niet worden ingediend in het eerste en laatste jaar van de legislatuur.” november 2020 • nr 45 •
blauw
23
copyright ©DMOW
24 blauw • nr 45 • november 2020
VLAAMS LIBERAAL BELEID
Lydia Peeters, minister van Mobiliteit
Hoppin: één app voor al je verplaatsingen! ‘Hoppin’ verzamelt alle beschikbare mobiliteitsoplossingen in één herkenbaar jasje, zichtbaar op straat in herkenbare mobipunten waar je kan switchen tussen openbaar vervoer, de (deel-)fiets, e-step of auto. Er komt straks ook een site en app om al je verplaatsingen op te zoeken, te reserveren en te betalen. Handig voor de pendelaar!
V
andaag zijn er vele vervoersopties beschikbaar voor pendelaars, maar ze functioneren los van mekaar, elk met een eigen app en ze zijn niet altijd op mekaar afgestemd. Daaraan wil de Vlaamse regering met Hoppin aan tegemoet komen. “Dit merk bundelt alle beschikbare mobiliteitsoplossingen in één herkenbaar jasje om de pendelaars nog beter de bedienen. Zo komen er nu al duidelijke centrale vervoersknooppunten in het straatbeeld, en volgend jaar ook een website en app om je route te plannen, vervoer te reserveren en te betalen”, zegt minister Lydia Peeters. Met Hoppin wordt het startschot gegeven voor de fysieke uitrol van het decreet ‘Basisbereik-
baarheid’ en spelen we in op de moderne mobiliteitsnoden van de Vlamingen. Dat decreet wil weggebruikers stimuleren vervoermiddelen vlot te combineren en alternatieven bieden voor de wagen.
1.000 Hoppin-punten in het straatbeeld
Sinds dit najaar verschijnen de eerste hoppin-knooppunten in het straatbeeld. Eind september werden alvast de eerste vervoersknooppunten in Leuven geopend. Lydia Peeters: “Als we het openbaar en deelvervoer aantrekkelijker willen maken, moet het betrouwbaar, stipt maar ook handig in gebruik zijn. Reizigers moeten dus vlot kunnen overstappen van het ene vervoersmiddel op het
andere. Daarom maken we deze knooppunten gebruiksvriendelijk, goed ontsloten, veilig en toegankelijk. We rusten ze ook uit met voldoende en veilige fietsstallingen, parkeerplaatsen en met laadmogelijkheden voor elektrische fietsen, bromfietsen en (deel-)auto’s.” Er wordt deze legislatuur meer dan 100 miljoen euro voorzien voor de uitrol van ruim 1.000 Hoppinpunten. “Het grootste deel hiervan zullen we realiseren aan gemeentewegen en dit in samenwerking met de lokale besturen. Gemeenten en steden die een Hoppinpunt inrichten, krijgen een subsidie”, aldus Peeters. Volgende stap is de uitrol van de MaaS-app en site.
Meer info? www.hoppin.be
november 2020 • nr 45 •
blauw
25
© PHOTONEWS
Op 1 oktober legde de regering De Croo I de eed af bij Koning Filip I. Daarna volgde de traditionele groepsfoto op de trappen van het paleis. Maar het plaatje zelf oogt allesbehalve traditioneel. De ploeg telt evenveel vrouwen als mannen, een primeur in ons land én een verkiezingsengagement van Open Vld! Daarnaast is de regering divers en een goeie mix van ervaring en nieuw talent. Dat geldt ook voor de liberale ministerkeuzes met Vincent Van Quickenborne en Eva De Bleeker. Veel succes!
26 blauw • nr 45 • november 2020
SCHERPGESTELD
november 2020 • nr 45 •
blauw
27
BLAUW BELEID IN DE PRAKTIJK
Zomerscholen helpen kinderen vooruit Deze zomer werden maar liefst 634 zomerscholen georganiseerd in Vlaanderen. Vele leerlingen hebben een leerachterstand opgelopen in het voorjaar door de sluiting van de scholen en deze werd in de zomerscholen ingehaald dankzij vele leerkrachten en vrijwilligers!
T
ijdens de ‘lockdown’ in maart en april gingen ook de scholen dicht. Dat was helemaal niet evident voor directies, leerkrachten, ouders, maar vooral ook de leerlingen. Sommige kinderen en hun ouders zijn erin geslaagd om goed met deze periode om te gaan. Voor andere leerlingen, bijvoorbeeld uit kansarme gezinnen, zorgde deze periode voor een grote leerachterstand. Ons Vlaams parlementslid Sihame El Kaouakibi lanceerde al snel het idee om in de zomervakantie zomerscholen te organiseren.
“Tijdens een zomerschool kan je die leerlingen die het nodig hebben hun achterstand laten inlopen met een goeie mix tussen onderwijs op maat, sport, spel en cultuur. Niet elk kind kan immers op taalkamp en sportkamp. Veel gezinnen hebben daar het geld niet voor. Deze kinderen kan je wél bereiken met een zomerschool.” De Vlaamse regering ging met dit idee aan de slag en lanceerde een oproep aan scholen en leerkrachten. Viceminister-president Bart
Somers: “We zorgden ook voor financiering:
25 euro per dag per leerling. Zo waren de zomerscholen gratis voor de deelnemers. In totaal werden maar liefst 634 zomerklassen georganiseerd, voor minstens 10 dagen. Dit was alleen mogelijk dankzij de inzet van vele leerkrachten en vrijwilligers. Samen zorgen we er voor dat de gezondheidscrisis niet uitmondt in een kansenscrisis. Dat blijft een bezorgdheid van onze regering, ook in dit schooljaar.”
Op het terrein in Deerlijk: Tik Tok Taal
I
n Deerlijk stond ons gemeenteraadslid Philip Ghekiere aan de wieg van een zomerschool. “De andere partijen waren meteen akkoord. Dat maakte me bijzonder blij. Ik kreeg ook snel de steun van de vijf schooldirecties die in Deerlijk lager onderwijs aanbieden. Een week later dienden we een dossier in bij de Vlaamse overheid met de vraag om ondersteuning te krijgen. Het Deerlijks initiatief werd ‘Tik Tok Taal’ gedoopt. Ghekiere: “In totaal deden zestien kinderen mee. Velen spreken thuis geen Nederlands. Daarom stonden intens sociaal contact en het vlot gebruik van taal centraal. In totaal werkten er zeven leerkrachten en dertien vrijwilligers mee aan dit initiatief.” Leerkracht Nathalie Walgraeve werkte mee aan de zomerschool en vertelt ons enthousiast over haar ervaring!
Hoe heb jij de nood aan zomerscholen ervaren?
28 blauw • nr 45 • november 2020
Nathalie Walgraeve: “Ik ben leerkracht in het buitengewoon secundair onderwijs. Tijdens de lockdown kon ik veel leerlingen online niet bereiken. Onze jongeren leven vaak in een context waarin ze te weinig ondersteuning krijgen bij alles wat met school te maken heeft. Ik merkte al snel dat er toch wel wat leerlingen achterop geraakten met de leerstof. Enkele leerkrachten stelden eerder al een zomerschool voor, maar dit was moeilijk om te organiseren. Ik zie dit dus echt wel als een waardevol initiatief.” Hoe ging Tik Tok Deerlijk concreet in zijn werk?
“Ik zag een oproep op Facebook met de vraag naar leerkrachten. Ik heb snel gereageerd! We wonen nog niet zo lang in Deerlijk en ik had zin om me te engageren in de gemeente. Al snel waren we met een groepje leerkrachten en we kwamen vlot tot een mooie samenwerking. Er waren ook mensen die instonden voor het vervoer, de activiteiten
en de catering, allemaal om de leerlingen een waardevolle tijd te geven.”
Leerkracht Nathalie Walgraeve werkte mee aan de zomerschool.
Wat vonden de kinderen en hun ouders ervan? Denk je dat dit initiatief hen geholpen heeft? “Aan de stralende gezichtjes te zien wel! Ze gedroegen zich ook heel dankbaar en we zagen hen groeien bij elke positieve bevestiging die ze van de juffen kregen. Bij sommigen konden we echt al na twee weken vooruitgang zien. Zoiets doet echt deugd!”
In sommige andere landen worden zomerscholen al langer, ook los van de coronacrisis, georganiseerd. Vindt u dat zomerscholen ook bij ons de komende jaren vaker georganiseerd zouden moeten worden? “Ja, je zag bij ons echt dat de leerlingen ervan hebben genoten. Ik vind dus van wel!”
november 2020 • nr 45 •
blauw
29
Carina, Philippe, Maggie en Patrick! In september legde Carina Van Cauter de eed af als gouver-
neur van de provincie Oost-Vlaanderen. De Vlaamse regering droeg haar voor deze functie voor. Een grote aanwinst voor Oost-Vlaanderen, want Carina heeft veel ervaring op het provinciale bestuursniveau als raadslid en gedeputeerde. Een groot verlies voor onze partij, want Carina was sinds 2007 een schitterend parlementslid! Ze werkte onder meer aan de strengere nationaliteitswet, de hervorming van het erfrecht, een betere bescherming van slachtoffers van seksueel misbruik en vele andere justitiële hervormingen. Ze werd daarvoor meermaals door de kranten uitgeroepen als beste parlementslid. Volkomen terecht!
Met de vorming van de nieuwe federale regering, nemen we ook afscheid van Philippe De Backer. Philippe gaf in 2019 al aan te kiezen voor een carrière in de private sector en zijn eerste professionele liefde -de biotechnologie- opnieuw op te zoeken. Philippe was jongerenvoorzitter, vijf jaar Europarlementslid en vier jaar federaal regeringslid. Tijdens de coronacrisis is Philippe nog volop aan de slag gegaan als hoofd van de Taskforce die instond voor het voorzien van beschermings- en testmateriaal. Een moeilijke taak die hij schitterend heeft volbracht!
Patrick Dewael werd
na de verkiezingen in mei 2019 opnieuw verkozen tot Kamervoorzitter. Nu er een nieuwe regering is, geeft hij het stokje door aan Eliane Tillieux, de eerste vrouwelijke voorzitter van het federale halfrond. Merci Patrick voor jouw sterke leiding!
30 blauw • nr 45 • november 2020
Maggie De Block keert na negen
jaar ministerschap opnieuw terug naar het federale parlement als fractieleider. Merci voor al je werk op zware departementen zoals asiel en migratie en volksgezondheid!
BOEKRECENSIE
Geert Mak
Grote verwachtingen 2020, de wereld op een kruispunt
Over het jaar 2020 is al heel wat inkt gevloeid. De internationale wereldorde staat onder druk, het Witte Huis is onvoorspelbaarder dan ooit en Rusland en China varen niet bepaald een democratische koers. Maar die zaken verbleken bijna bij de dramatische impact die het coronavirus heeft op praktisch alles in het jaar 2020, en de jaren die er op zullen volgen. In een wereld zonder kompas waarbij de toekomst zeer onduidelijk is, kan de geschiedenis een handvat bieden. Een stand van zaken opmaken om zo terug de blik richting de toekomst te wenden. Dat is exact wat de bekende Nederlandse journalist Geert Mak doet in zijn boek ‘Grote Verwachtingen: In Europa 19992019’. Het boek is de opvolger van de absolute bestseller ‘In Europa’ waarbij Mak de geschiedenis van de 20e eeuw op onnavolgbare wijze navertelt. Mak reconstrueert hoe de mentaliteit en de wereld de laatste twintig jaar zijn geëvolueerd. Positief schat hij het allemaal niet in. Mak valt vrolijk in huis door de eeuwwisseling te schetsen aan de lezer. Eind 1999 heerste er in de wereld en in Europa een ongelofelijk vooruit
gangsoptimisme. De invoering van de euro, de triomf van een kalme ‘’derde weg-politiek’ en de ontluikende wereld van het internet zorgden voor geluk en vertrouwen bij de mensen. De Telegraaf kopte zelfs: “Het kan niet op!” Wat volgt na dit optimistische vertrekpunt is 500 pagina’s aan historische reflectie van 1999 tot 2019. Maar verwacht je zeker niet aan een schoolse uiteenzetting over de geschiedenis. De auteur kiest om het verleden te schetsen aan de hand van een paar grote lijnen: 9/11 en de oorlogen die erop volgden, de Europese eenmaking, de migratiecrisis, Brexit & Trump. Opvallend is dat de auteur de verhalen vertelt vanuit twee invalshoeken: het zijne en vanuit het standpunt van iemand die het aan den lijve ondervond. Zo volgen we het verhaal van een 32-jarige bankier die als een van de eersten besefte welke catastrofe er plaatsvond bij onze banken in 2008. Maar nog aangrijpender is het verhaal van Aydin, een Iraanse immigrant in Denemarken. Hij bespreekt hoe de samenleving verruwde na 9/11 tegenover moslims in het Westen, waarbij hij uiteenzet hoe het moeilijker werd voor hen om de sociale ladder te beklimmen en hoe sommige gefrustreerde
moslims zich in deze ellende lieten verleiden door radicale imams en zo hun troost zochten in een soms gevaarlijke islam. Door deze portretten te schetsen krijgen we een glimp van de Europese geschiedenis door de lens van nieuwkomers in onze samenleving. De oude wereld die we kenden is in 2020 definitief verdwenen, het is aan ons als liberalen om optimistisch te blijven en zelf onze toekomst te maken. Het boek is zeker een aanrader voor de donkere winteravonden die op ons afkomen. Jonas Veys, Kernlid Jong Vld
Uitgeverij: Atlas Contact, 556 pagina’s Te verkrijgen bij je lokale boekhandel
november 2020 • nr 45 •
blauw
31
Guy Verhofstadt over de Europese steunmaatregelen
“Over geld kan je marchanderen, over waarden nooit” Europese begrotingen opstellen is altijd al een helse klus geweest, en dit keer is het nog een pak moeilijker geworden. De strijd gaat over grosso modo dubbel zoveel geld als vroeger: naast de gewone meerjarenbegroting liggen er uitzonderlijke steunmaatregelen op tafel die, onder de noemer ‘NextGenerationEU’, de gevolgen van de coronacrisis moet dempen met zo’n 670 miljard euro aan leningen en subsidies.
M
aar over geld kan je marchanderen, over waarden niet. Daar zit nu de extra moeilijkheid. De voorbije jaren is het zelfs voor de slechte verstaanders duidelijk geworden dat de rechtsstaat en de democratie in enkele Europese landen ernstig en doel-
32 blauw • nr 45 • november 2020
bewust ondergraven worden, maar ook dat er telkens Europees geld mee gemoeid is. Een land als Polen is heel erg Europees als het over geld gaat – het is de grootste ontvanger van EU-fondsen – maar wil helemaal ‘soeverein’ zijn als Europese wetten en waarden toegepast moeten worden. En Viktor Orbáns Hongarije is de grootste relatieve winnaar van Europese investeringen, maar weigert pottenkijkers en werkt in eigen land iedereen tegen die hem onder controle kan houden: rechters, media of politiek andersdenkenden. Dat kan niet. Het stoort me aan de rule of law-discussie, dat sommigen er een verhaal van maken alsof het mythische ‘Brussel’ haar waarden oplegt aan die arme conservatieve landen. Eén, het gaat niet over Brusselse waarden: het zijn de Europese waarden en principes als vrijheid, gelijkheid en maatschappelijke openheid, waar elk land voor getekend heeft bij de toetreding tot Europa. Die trouwens erg populair zijn in die landen zelf: Polen en Hongarije zijn de twee meest
pro-Europese landen, blijkt uit alle peilingen, net omdát de bevolking op de EU rekent om de eigen regering in toom te houden. Twee, het gaat niet om wishy washy goede bedoelingen, maar om harde economische condities. Als de rechtsstaat niet werkt, wie kan voorkomen dat projecten in verkeerde handen terechtkomen? Onlangs al besliste een Nederlandse rechtbank een verdachte niet uit te leveren naar Polen, omdat de correcte behandeling daar niet gegarandeerd kan worden. Maar miljarden belastinggeld zouden we wel sturen? En als de democratie en persvrijheid in Hongarije verder versmacht worden, wie zal aanklagen dat de regering haar macht misbruikt voor eigen gewin? Er is een business model ontstaan dat Europees geld, politiek populisme en corruptie vermengt, en deze budgetdiscussie is zowat onze laatste kans om dat model te breken. Vandaar de stevige houding van het Europees Parlement. We mogen het budget en herstelfonds niet laten kapen door die paar regeringen met slechte bedoelingen. De economie heeft een massale injectie nodig. We hebben gezien dat geld, gekoppeld aan de juiste voorwaarden, voor een structurele verbetering kan zorgen in crisistijden. Het herstelfonds is een historische doorbraak: dat de staats- en regeringsleiders voor het eerst toegezegd hebben massaal te gaan lenen als Europese Unie, en daar een systeem van eigen Europese inkomsten voor laten ontwikkelen, is zéér belangrijk. Maar dat niet te gebruiken om de rechtsstaat in sommige landen weer op het spoor te krijgen, dat zou een historische fout zijn.
“Eet lokaal en steun onze landbouw” Als boerendochter en lid van de landbouwcommissie van het Europees Parlement, kent Europees Parlementslid Hilde Vautmans de landbouwsector vanbinnen en vanbuiten. Een sector die het de laatste jaren bijzonder moeilijk heeft en ook door de coronacrisis niet gespaard bleef. In haar nieuwe boek Boerentrots staan de échte verhalen van onze Vlaamse boeren, hun producten en de recepten van hun favoriete gerechten centraal. Proficiat met jouw nieuwe boek! Vanwaar het idee om Boerentrots te schrijven? Hilde Vautmans: “De coronacrisis heeft ons
meer dan ooit doen beseffen dat we onze lokale producten moeten koesteren en dat het belangrijk is terug te kunnen vallen op verse producten recht van het veld. 1 op 5 Vlamingen heeft tijdens de lockdown vaker voor lokale producten gekozen. Laten we dit nu vooral blijven doen, want onze boeren kunnen het gebruiken.”
Wat kunnen lezers van Boerentrots verwachten? “In Boerentrots breng ik negen straffe en oprechte verhalen van onze fantastische boeren in Vlaanderen: van Dierendonck als klinkende naam tot de Schoonste Boerin van Vlaanderen of witloofboer Patrick die teelt op hydrocultuur. Allemaal vertellen ze verhalen over vallen en opstaan, de liefde voor de sector en het vakmanschap ach-
ter hun producten. Ook geeft de Nederlandse top trendforecaster Lidewij Edelkoort exclusief haar visie over mens en boer anno 2050 én durft ze zelfs te stellen dat landbouwers in de toekomst de nieuwe elite van onze planeet zullen worden. Als kers op de taart deelden alle boeren ook Als kers op de taart deelden alle boeren ook hun favoriete gerecht, waarvan het recept terug te vinden is in het boek. Ik hoop dat iedereen zich laat inspireren en massaal gaat koken met lokale producten.”
Welke boodschap wil je brengen met Boerentrots?
“Lokaal is het nieuwe normaal. De boerenstiel is een mooie, maar ook ontzettend zware stiel met grote uitdagingen. De leefbaarheid staat onder druk en dagelijks verdwijnen er in Europa ongeveer 1.000 landbouwbouwbedrijven… We dragen allemaal een verantwoordelijkheid, want uiteindelijk zijn wij het als consumenten die kiezen welke voeding we kopen en koken. We moeten echt trotser zijn op onze boeren en op de heerlijke, verse producten die ze elke dag opnieuw produceren. Respect. Dat verdienen onze boeren.”
Je kan ‘Boerentrots’ gratis bestellen door jouw adresgegevens te mailen naar hilde@vautmans.eu
“Absoluut. Alle boeren die zich uitsloven om oplossingen te zoeken voor de uitdagingen van morgen verdienen beter dan het landbouwbeleid van gisteren. Dat zijn we aan hen verplicht. Daarom ging ik voor Boerentrots ook in gesprek met de Europese landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski. Met het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid in het verschiet, sprak ik met hem over de toekomst en uitdagingen van de landbouwsector, de Green Deal, de rol van vrouwelijke landbouwers en de weerbaarheid van onze boeren tijdens de coronacrisis.”
© LUC DALEMANS
Consumenten spelen een belangrijke rol, maar is het ook niet aan de politiek om hierop in te zetten?
BRUSSELS LIBERAAL BELEID
Sven Gatz, Brussels minister van Financiën en Nederlandstalig onderwijs
Voormalige sigarettenfabriek omgetoverd tot schoolsite Bij het begin van dit schooljaar werd het eerste deel van de splinternieuwe schoolinfrastructuur op de site van de voormalige sigarettenfabrikant St-Michel in het Brusselse Molenbeek in gebruik genomen. “Een mooie combinatie van stadsvernieuwing en uitbouw van het almaar populairdere Nederlandstalige onderwijs in Brussel!”, zegt minister Sven Gatz.
V
anaf november worden de nieuwe schoolgebouwen en sportinfrastructuur op de site prestigieuze kweekvijvers voor zo’n 1.400 scholieren van het Nederlandstalig secundair onderwijs, een project dat in de steigers werd gezet door de vorige liberale minister Guy Vanhengel.
De St-Michelfabriek in de Molenbeekse Picardstraat grenst aan de Tour&Taxis-site in Laken, een stadsdeel dat na een decennialange verwaarlozing en leegstand de jongste jaren een spectaculaire stadsvernieuwing onderging. Brussels minister Sven Gatz is blij dat dit schoolproject daar bij aansluit. “Met een nieuw park, gerenoveerde en aantrekkelijke bedrijfsgebouwen, woongelegenheid, een betere ontsluiting via het openbaar vervoer, ruimte voor spraakmakende evenementen en de nabijheid van het nagelnieuwe kunstmuseum
34 blauw • nr 45 • november 2020
Kanal zal dit gebied volgens mij in de toekomst uitgroeien tot een van de meest bruisende en attractieve stadsdelen van ons gewest.” De schoolinfrastructuur aan de voormalige St-Michelfabriek past in dit plaatje: het is een van de meest ambitieuze projecten van het Nederlandstalig onderwijs. Het wordt de nieuwe thuis voor zowel leerlingen van het secundaire Imelda-Instituut als voor de leerlingen van het GO! Lyceum Martha Somers. Daarnaast krijgt de site een gemeenschappelijke sportinfrastructuur van 2.000 m² waar ook de buurtbewoners gebruik van kunnen maken.
Nederlandstalig onderwijs is ook in secundair hot
“We moeten de komende jaren met de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) volop blijven investeren in het Nederlandstalig onderwijs en steeds meer in het secundair”, vertelt
Gatz. “We ondervinden aan het toenemend aantal inschrijvingen dat steeds meer leerlingen die kozen voor het Nederlandstalig basisonderwijs, ook in het Nederlands naar het secundair doorstromen. Die evolutie toont aan dat ouders en leerlingen de goede infrastructuur en de kwaliteit van ons Nederlandstalig onderwijs in Brussel naar waarde schatten.” “Door nu ook meer secundaire scholen te bouwen”, vervolgt de minister, “kunnen we meer Brusselse jongeren met kwalitatief onderwijs voorbereiden op het hoger onderwijs. Zij krijgen de kans om daaraan als drie-, of zelfs viertaligen te beginnen, in het geval dat hun thuistaal niet het Nederlands, Frans of Engels is. In de Brusselse context van enorme diversiteit is een diploma in combinatie met een goede meertaligheid hét middel bij uitstek om ketjes hoger op de sociale ladder te laten klimmen.”
Simulatie van de schoolinfrastructuur op de site van de voormalige sigarettenfabrikant St-Michel in het Brusselse Molenbeek. © Kairos
november 2020 • nr 45 •
blauw
35
BRUSSELS LIBERAAL BELEID
Open.brussels, directe en meertalige communicatie Sinds
enkele
maanden
ziet
Open Vld Brussel er een tikkel-
tje anders uit. Onder de roepnaam Open.brussels besloot het regiobestuur begin dit jaar om de communicatie en de huisstijl van onze Brusselse afdeling grondig te vernieuwen en te verjongen. Het resultaat is een frisse stijl die vertrekt vanuit digitale online communicatie. Via snelle digitale berichten en laagdrempelige kanalen proberen we nog meer Brusselaars warm te maken voor ons liberaal project. Meertaligheid staat hierin centraal. Zo communiceren we steevast in drie talen, zowel op sociale media, de nieuwsbrief
als het online krantje. Ook via WhatsApp staan we klaar om met mensen in gesprek te gaan. ‘Open’ is dan ook de essentie van onze liberale partij en de rode draad van onze Brusselse stadspartij. Het is evident dat dit ook in de praktijk uitdragen. Zo evolueren we naar een nieuwe Brusselse partij, voor de meertalige Brusselaar van morgen.
Volg ons! Facebook: OpenvldBrussel Instagram: OpenVldBrussel WhatsApp: +32 2 549 66 60
BeTalky: Sven Gatz lanceert de Brusselse raad voor Meertaligheid Met Sven Gatz heeft Brussel voor het eerst een minister bevoegd voor de Promotie van Meertaligheid. Zaterdag 26 september stelde hij in het Brussels parlement de Brusselse Raad voor Meertaligheid voor. Dat gebeurde in het kader van de eerste Brusselse dag van de meertaligheid, die onder de naam ‘BeTalky’ plaatsvond. “Ik moet niet meer herhalen hoe divers Brussel is op het vlak van afkomst en talen. Uit studies blijkt dat een meerderheid van de Brusselaars de kennis van verschillende talen als een essentieel element van de Brusselse identiteit beschouwt. Ik ben ervan overtuigd dat die taalkennis ons bindt én dat het stimuleren ervan een ongeziene sociale en economische troef is voor de hoofdstad”, aldus Sven Gatz. De voorzitter van de Raad voor Meertaligheid is niemand minder dan professor Philippe Van Parijs, auteur van Linguistic justice for Europe and for the World (Oxford
36 blauw • nr 45 • november 2020
University Press), meertalige Brusselaar en gedreven voorstander van een meertalige stad. “De raad moet kunnen rekenen op universitaire specialisten op het gebied van het aanleren van talen. Maar ze moet ook rekenen op de expertise van de leerkrachten die dagelijks les geven in onze multiculturele scholen en die de behoeften qua taal op het terrein kennen”, aldus Van Parijs. De raad kan ook rekenen op de expertise van ondervoorzitster Nadia Fadil en van academici als Belgisch Nobelprijswinnaar Yvon Englert (ULB) en ontwerper van de Brusselse taalbarometer Rudi Jannssens (VUB). Ook de voorzitter van de Brusselse werkgeversorganisatie BECI, Olivier Willocx en Aimée-Fidèle Mukunde van het Minderhedenforum steunen dit project.
Alles over deze eerste Brusselse dag van de Meertaligheid en de voorstelling van de raad op www.betalky.brussels
Brussel steunt haar ondernemers en economie Nu we ons middenin de tweede golf van deze coronacrisis bevinden, neemt ook de Brusselse overheid nieuwe steunmaatregelen voor getroffen ondernemingen. Khadija Zamouri, Brussels parlementslid: “Het is de tweede keer dat de Brusselse horecasector verplicht moet sluiten. We begrijpen heel goed dat veel horeca-uitbaters hard getroffen worden in deze noodsituatie. Extra premies van het Brussels gewest zijn broodnodig om de betrokken zaken toe te laten een deel van hun vaste kosten, zoals de huur, verzekeringen en energiefacturen te dekken. Daarom is er in deze tweede golf een premie van €3.000 voor elke onderneming die de deur moet sluiten.” Ook in de nasleep van de eerste golf konden Brusselaars en Brusselse ondernemingen beroep doen op een uitgebreid pakket aan premies. “Zo werd er een premie van €4.000 voorzien voor bedrijven in bepaalde sectoren en die minder dan 50 werknemers in voltijdse equivalenten tewerkstellen. Daarnaast werd er ook een algemene compensatiepremie voorzien van €2.000 voor kleine bedrijven. Ook de cultuur- en creatieve sector, de dienstenchequesector, de sociale economie en de Brusselse landbouw (ja, die bestaat)
konden rekenen op steun”, zegt parlementslid
Carla Dejonghe.
Vriendenlening
Brussels minister van Financiën Sven Gatz werkte ook een opvallend steunmechanisme uit waarbij het geld van burgers wordt aangesproken om de crisis te bestrijden. Deze ‘proxi-lening’ mobiliseert spaargeld ten behoeve van de financiering van KMO’s via een belastingkrediet voor de spaarder die investeert. Dit systeem maakt het mogelijk om het eigen vermogen van de ondernemingen op korte termijn te versterken. “Met deze Brusselse vriendenlening helpen we kleine ondernemers en zaakvoerders makkelijker aan kapitaal te geraken om hun droom te realiseren. Vrienden, familieleden en buren kunnen een steentje bijdragen om een zaak op te starten en krijgen in ruil een belastingkorting. De vriendenlening verhoogt de betrokkenheid van deze investerende supporters voor een lokaal georiënteerde KMO, handelszaak of zelfstandige onderneming. Zo maken we van de heropstart van onze lokale economie in het Brussels gewest een zaak waar iedereen baat bij heeft!” aldus de ondervoorzitter van het Brussels Parlement Guy Vanhengel. november 2020 • nr 45 •
blauw
37
HET DOSSIER
Ongeveer 20.000 mensen met een beperking staan op de ‘wachtlijst’ voor financiële ondersteuning. Onlangs maakte het VRT-programma Pano nog een schrijnende reportage over deze problematiek. Lieve Cerulus van onze studiedienst en parlementslid Maurits Vande Reyde geven uitleg.
Waarom zijn er nog altijd wachtlijsten in de zorg? ➜
Wat zijn de wachtlijsten? Bij de steun van de vlaamse overheid voor mensen met een beperking zijn er twee soorten zorgbudgetten. Minderjarigen krijgen een persoonlijk assistentiebudget (PAB) of zorg in natura, meerderjarigen krijgen een persoonsvolgend budget (PVB). Met een PAB of PVB kunnen zij hun zorg op maat voorzien. Voor beide budgetten zijn er wachtlijsten omdat er niet voldoende budget beschikbaar is. De zorgbehoevenden krijgen geen indicatie van hoelang ze op hun budget zullen moeten wachten.
➜
Hoe groot zijn de wachtlijsten? Momenteel staan er ongeveer 16.000 volwassenen op de wachtlijst. Ze zijn ingedeeld in drie prioriteitengroepen, afhankelijk van de dringendheid van hun zorgvraag. Prioriteit 1 heeft het meest dringend zorg nodig maar, zelfs in die groep is de wachttijd momenteel al meer dan drie jaar. In de laagste prioriteitscategorie loopt de wachttijd op tot meer dan 19 jaar. Daarnaast staan er 2.500 minderjarigen op de wachtlijst voor PAB’s. Voor beide groepen is er wel een spoedprocedure voor noodsituaties waar je voorrang krijgt. Die automatische toekenningen nemen een groot deel van het beschikbare extra budget in, waardoor de wachtlijsten maar traag dalen.
38 blauw • nr 45 • november 2020
➜
Staan mensen op de wachtlijst volledig in de kou? Neen. 80% van de wachtenden ontvangt een gedeeltelijke persoonsvolgend budget of een andere vorm van steun, zoals een ‘basisondersteuningsbudget’ (300 euro per maand) of ‘rechtstreeks toegankelijke hulp’, een beperkte begeleiding die wordt aangeboden door voorzieningen. Zonder volledig budget is er altijd de permanente inzet van ouders of andere naasten noodzakelijk om dag in, dag uit voor hun kind te zorgen. Dit is heel zwaar om dragen en vergt een opoffering tijdens je hele leven. Van de wachtlijst geraken, is dus even belangrijk voor de naasten die zorg bieden, als voor de persoon met een beperking zelf.
Maurits Vande Reyde blijft in gesprek gaan met ervaringsdeskundigen om zo de problematiek van de wachtlijsten op de agenda te zetten in het parlement.
➜
Hoeveel geld gaat er vandaag naartoe en hoeveel is er tekort? Jaarlijks besteedt de Vlaamse overheid 1,7 miljard euro aan alle soorten hulp voor mensen met een beperking. De voorbije tien jaar is het budget voor personen met een handicap gestegen van 1 miljard euro naar 1,7 miljard euro. In 2021 doet de Vlaamse regering daar nog 230 miljoen bij. Met dat extra geld in 2021 kunnen we circa 4.000 mensen al van de wachtlijst halen in plaats van pas tegen 2024. Om in de toekomst aan alle vragen te voldoen, zijn er nog extra budgetten nodig. Een budgettaire inspanning van 500 à 800 miljoen euro extra in de toekomst kan de wachtlijsten drastisch wegwerken.
➜
Welke hervormingen zijn er nodig? Het probleem van de wachtlijsten lossen we overigens niet alleen met extra middelen op. Wij pleiten ook voor hervormingen. We lichten de twee voornaamste toe. We willen minder administratieve kosten, zodat dit geld integraal naar zorg kan gaan. Doordat voorzieningen decennialang via de klassieke manier gesubsidieerd zijn, hebben zij een grote administratie en management. In Vlaanderen is de administratieve kost 21%, in Nederland is dat 11%. Voor mensen met een beperking zelf willen we de administratieve lasten ook sterk verminderen. Dit is vaak
een lang en emotioneel zwaar proces voor mensen. Sociaal ondernemerschap willen wij in al zijn vormen stimuleren in de sector voor mensen met een beperking. Er zijn de laatste jaren tal van nieuwe zorginitiatieven ontstaan, zoals Villa Vip, Thomashuizen, Toontjeshuizen, ouderinitiatieven... Sinds kort worden deze nieuwe vormen niet langer actief tegengewerkt: ze krijgen erkenning en kunnen persoonsvolgende budgetten ontvangen. Maar er bestaan nog tal van regels en bepalingen die het sociaal ondernemerschap bemoeilijken, uit vrees voor botte privatisering.
november 2020 • nr 45 •
blauw
39
Nieuws van Jong VLD staat niet stil. Onze vele geëngageerde jongeren blijven ondanks de coronacrisis onze liberale ideeën met vuur verdedigen. We volgen de vele internationale bewegingen en zijn -uiteraard- kritisch voor het nieuwe regeerakkoord en de aanpak van de coronacrisis.
Jong VLD USA & The October Surprise Jong VLD laat de Amerikaanse verkiezingen niet onopgemerkt voorbijgaan. We lanceerden de WhatsAppgroep ‘Jong VLD USA’, waar we elkaar op de hoogte houden. Daarnaast begonnen we begin oktober ook met onze eerste YouTube-reeks ‘The October Surprise’, specifiek over de Amerikaanse verkiezingen, maar met ook luchtigere elementen zoals ‘presiden-
Jong VLD bezorgd over welzijn COVID-19 zal ons leven nog lang en grondig door elkaar schudden. Jong VLD vraagt onze verschillende regeringen om rekening te houden met onze alleenstaanden, onze studenten, onze senioren en iedereen die er alleen voor staat. Het zijn donkere tijden, maar het licht moet blijven branden. We moeten aandacht hebben voor het geestelijk welzijn van allen. Vergeet hen niet!
40 blauw • nr 45 • november 2020
tiële weetjes’ en ‘memes’. Een nieuwe ervaring voor Jong VLD, waar we wel trots op zijn. De titel verwijst naar de verrassingen die vaak op het einde van een Amerikaanse kiescampagne opduiken en die de race helemaal kunnen omgooien. In the October Surprise beginnen we met de basis: het Amerikaans kiessysteem, het financiële plaatje en hoe deze verkiezing dramatisch zou kunnen uitmonden in een grondwettelijke crisis na het overlijden van Ruth Bader Ginsburg. We gaan tot op het bot van deze kwestie met ‘The Supreme Court Surprise’ en we brengen ook reportages over de minder gekende overzeese gebieden van de VS. In ‘Profiles in Courage’ krijg je een eerbetoon aan onder andere John McCain omdat hij tot zijn laatste dag onverzettelijk achter zijn eigen principes bleef staan. Traditioneel brengen we met Jong VLD de verkiezingsnacht door op de M34. Door COVID-19 zal het een digitale sessie worden, maar met minstens evenveel plezier!
Tess Minnens, voorzitter Jong VLD
Jong VLD voorzichtig positief over het regeerakkoord Het zal jullie niet verbazen dat Jong VLD met veel aandacht het nieuwe regeerakkoord heeft doorgenomen. Met meer dan twintig enthousiaste jongeren bespraken we in no-time het lijvig document. Onze algemene indruk? Voorzichtig positief. Voorzichtig, want het akkoord heeft nog veel vragen, onderzoeken, evaluaties en mist in belangrijke hoofdstukken de nodige concrete maatregelen. We zijn verheugd dat Open Vld die zogenaamde vermogenswinstbelasting voor kleine zelfstandigen, werkenden en spaarders kon tegenhouden en rekent er ook op dat ze voet bij stuk houdt. De toon van deze regering is alvast een verademing. Nu aan de slag!
ACHTER DE SCHERMEN
Achter de lens van Alexanders fotograaf In deze rubriek nemen we een kijkje achter de schermen van de politiek. Adviseur, woordvoerder, secretariaatsmedewerker of social media goeroe: ze vormen allen een onmisbare schakel in het succes van onze partijwerking. Deze editie laten we de fotograaf en grafisch ontwerper van onze premier aan het woord: Antwerpenaar Serch Carriere (43). Hoe ben je in het vak gerold? Serch: “Ik kom uit een creatief nest. Mijn vader
is muzikant en zong vroeger in bekende showbands. Hij is afkomstig uit Frans-Guyana en mijn moeder uit Duitsland. Zelf ben ik drummer (bij de progressive metalband ‘Bear’, nvdr) maar als kind was ik ook hele dagen aan het tekenen. Een studie als grafisch vormgever en fotograaf lag dus voor de hand. Eerst in Mechelen, daarna aan het Brusselse Sint-Lukas. Ik heb daarna voor verschillende bedrijven gewerkt en ben de vaste fotograaf van de nationale basketbalploegen, de Belgian Lions en Cats. Sport- en actiefotografie was mijn ding. Zelf speelde ik in mijn jongere jaren trouwens bij de Antwerp Giants.”
belangrijk geweest. Nu gebruiken we ze gewoon ook in een ander medium dat we volledig zelf in handen hebben. Vroeger waren politici afhankelijk van een persfotograaf en een krant of magazine om hen in beeld te brengen. Nu maken we zelf de foto’s en plaatsen we ze op onze eigen kanalen, sneller dan ooit. Mensen lezen nu hun ‘magazine’ van vroeger gewoon op hun smartphone via de sociale media. Elke politicus moet dus wel werken aan zijn online imago en daarbij zijn goeie beelden onmisbaar.”
Hoe ga je daarbij te werk? “Er worden talloze persfoto’s van de premier gemaakt. Ik probeer hem dus vooral vanuit een ander perspectief in beeld te brengen en te tonen. Dat kan omdat ik natuurlijk meer toegang tot hem heb, zowel in tijd als ruimte. Ik kan dus leuke ‘behind the scenes’ beelden maken, de sfeer weergeven op kantoor enzovoort. Die beelden zijn uniek en bieden een meerwaarde aan de volgers. Het is leuk om op exclusieve locaties zoals een Europese top te mogen werken, maar ik fotografeer Alexander trouwens het liefst in een apolitieke context, dan komt de persoon echt in beeld.”
Hoe ben je bij Alexander terecht gekomen? “De vorige fotograaf van Alexander is een vriend van mij. Ik ben een paar keer ingevallen voor hem. Toen hij ermee stopte, vroeg Alexander me om fulltime in dienst te komen. Daar heb ik niet over getwijfeld.”
Wat maakt het zo interessant om voor hem te werken? “De politiek zelf zegt me niet zoveel. Ik blijf bij mijn leest! (lacht) Alexander is gewoon een heel aangename persoon. Ik zou zeker niet voor iedereen in de politiek kunnen werken. Daarnaast moet ik nu uit mijn comfortzone komen: het parlementaire halfrond is een heel andere arena dan een sportstadium. Het is een fijne uitdaging om met mijn beelden een verhaal te vertellen over Alexander, zonder dat er woorden nodig zijn.”
Is het ‘beeld’ belangrijker geworden in de politiek sinds de opkomst van sociale media? “Beelden zijn in de hele politieke geschiedenis
november 2020 • nr 45 •
blauw
41
Dave Sinardet: “Open Vld kan zich met haar bevoegdheden profileren op leiderschap, maar ook op de sociaaleconomische en veiligheidsflank.” 42 blauw • nr 45 • november 2020
INTERVIEW Nu er na bijna 500 dagen eindelijk een nieuwe federale regering is, spreekt Blauw met Dave Sinardet. Als professor politieke wetenshappen aan de Vrije Universiteit Brussel volgde hij de moeilijke regeringsformatie van nabij. We vroegen hem wat de uitdagingen voor de nieuwe regering en Open Vld zijn, in welke staat onze democratie verkeert en hoe we ze kunnen versterken.
“De regering De Croo heeft meteen een juiste toon gevonden” Wat is je eerste indruk van de regering De Croo I? “Ik vind dat ze meteen een juiste toon en stijl heeft gevonden, al sinds formateurs De Croo en Magnette in het Egmontpaleis hun akkoord aankondigden: de politieke stratego, het gekibbel en geruzie willen ze achter zich laten en inruilen voor respect en samenwerking. Men benadrukt de overeenkomsten en niet de verschillen tussen partijen. Anders aan politiek doen, daarmee proberen ze een antwoord te bieden aan de ergernissen van de mensen. Je mag niet onderschatten hoe schadelijk die 500 dagen stilstand zijn geweest voor het beeld van de politiek. Zelfs ik kreeg als politicoloog een degout van de formatieperikelen en het kostte veel energie om het nog in detail te blijven volgen. Men bleef vastzitten in altijd maar dezelfde strategische en persoonlijke conflicten. Ongetwijfeld hebben veel mensen afgehaakt.”
Kan de regering dat keren? “Wel, de toon is positief, maar het is natuur
lijk ook wat marketing. Het is nu zaak voor de regering om dat in de praktijk te brengen. Er was toch al meteen een smet op het blazoen met de omvang van de kabinetten die opnieuw toeneemt.”
Wat valt je op aan de samenstelling van de ploeg, naast het feit dat ze gendergelijk en divers is? “Het is opvallend dat de Vlaamse partijen bovenop de premier ook nog veel van de zware departementen bestieren, zoals Volksgezondheid, Justitie, Binnenlandse Zaken, Financiën… Dat was toch onverwacht. Ook het feit dat Open Vld nog én Justitie én Begroting kon claimen was op voorhand niet voorspeld. Die partij kan zich dus profileren met de premier maar ook op de sociaal-economische en veiligheidsflank. De grootste partij PS heeft daarentegen haar gewicht minder kunnen uitspelen. De oppositie zal haar stelling dat dit een door Franstaligen gedomineerde regering is dus moeilijk hard kunnen maken.
Wat zijn de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen voor De Croo I? “Een grote sterkte is voor mij de ploeg zelf. Daar zitten capabele mensen in. De Croo bewees al dat hij degelijk werk kan afleveren en boven de partijen kan staan. De retour van Frank Vandenbroucke zal niet onopgemerkt voorbij gaan. Ik verwacht ook veel van Thomas Dermine en Sammy Mahdi (staatssecretarissen voor Relance en Asiel en Migratie, nvdr).” “Een zwakte is het feit dat het regeerakkoord redelijk vaag is, ondanks de zeer lange duur van de onderhandelingen. Een paradox. Plots heeft men de eigenlijke formatie op enkele weken afgewerkt. Dat betekent onvermijdelijk dat er belangrijke beslissingen werden uitgesteld: de losse eindjes van de kernuitstap, het begrotingstraject, fiscale maatregelen, de staatshervorming… Daar liggen veel kiemen voor discussie en conflict. Er worden veel doelstellingen geformuleerd, maar de maatregelen om daar te geraken ontbreken soms. Een volledig uitgewerkt akkoord biedt echter ook geen garantie op een vlekkeloos en begeesterend november 2020 • nr 45 •
blauw
43
➜
➜
regeringsparcours, dat bewijst de Vlaamse regering…” “Wat kansen betreft, geloof ik dat de regering nu een nieuwe politieke dynamiek kan creëren als ze de zaken anders aanpakt dan in het verleden. Ze heeft de breuk in stijl al gemaakt en daar kan muziek inzitten voor burgers die het gehakketak beu zijn.” “Er zijn heel wat bedreigingen. Met zeven partijen besturen, is een pak moeilijker dan met vier (zoals in de vorige regering, nvdr). Ze hebben elk hun logica, sterk uiteenlopende visie en belangen. Daar komt bovenop dat de Franstalige partijen nog niet in de mindset van positivisme, vertrouwen en samenwerking zitten. Kijk naar de spanningen tussen MR en PS. De Vlaamse partijen hebben op dit moment wel een gedeeld belang tegen het sterke Vlaams-nationale oppositieblok.”
Waar zal je de regering op afrekenen in 2024? Wat zijn dé maatschappelijke uitdagingen die de ploeg moet aanpakken? “We kunnen alleen maar hopen dat corona in 2024 een verre herrinnering is, maar alleszins is het nu voor de regering cruciaal om ons land goed door deze crisis te leiden. Ze moet daarbij een goed evenwicht vinden tussen de paniekzaaiers en ontkenners. Maatregelen nemen die drastisch genoeg zijn om effect te hebben, maar ook genuanceerd genoeg om de economie, het welzijn en de individuele rechten te beschermen. Op dat laatste punt kan je alvast vragen stellen bij de avondklok.” “Ook het relance- en begrotingsbeleid zijn belangrijk. De economie wordt nu onderstut en er is een economisch relancepakket nodig en aangekondigd, maar je kan de begrotingsteugels niet blijvend laten vieren. Op een moment moet de ploeg opnieuw saneren. Er is ook veel frustratie bij mensen over migratie en het gevoel van straffeloosheid. Justitie en politie kunnen beter, maar daar zijn dus hervormingen nodig. Meer algemeen is die hervormingspolitiek een grote uitdaging voor de regering. Ze stelt veel broodnodige hervormingen in het vooruitzicht, maar in 2024 moeten we ook resultaten zien. Denk aan de pensioenen, de arbeidsmarkt, mobiliteit…” “Ten slotte is er politieke vernieuwing nodig. Een beter werkend federaal systeem, het invoeren van burgerparticipatie, het vertrouwen in het politiek bedrijf herstellen…”
44 blauw • nr 45 • november 2020
Dave Sinardet: “Het gebrek aan een federale kieskring is een democratisch deficit dat ook nog eens bijkomende communautaire tegenstellingen voedt” Uit een peiling van HLN en VTM in oktober bleek dat de premier meteen de populairste politicus is, maar Open Vld peilt 3% onder het verkiezingsresultaat van 2019. Hoe kan de partij die populariteitskloof dichten? “Ik ben altijd zeer sceptisch over peilingen. Ze creëren meer een realiteit dan dat ze er een reflecteren. Dat gezegd zijnde is de populairiteitssprong van De Croo significant en het feit dat zich dat niet vertaalt naar de partij ook. Het is een goede zaak dat de premier in heel het land scoort, dat geeft hem legitimiteit. Open Vld moet nu de premier meer met zijn partij verbinden, maar kan daar niet te ver in gaan want hij moet ook zijn aura behouden van verbinder. Het sterkere merk moet op het zwakkere afstralen, niet omgekeerd. Vooral de volgende peilingen worden interessant. Want als er meerderheidspartijen ten koste van andere coalitiepartners gaan groeien, ontstaat er een probleem in de coalitie. Dit gebeurde bijvoorbeeld in Antwerpen waar de sp.a van Janssens destijds de coalitiepartners opat.”
Even terug naar de regeringsonderhandelingen zelf. Waarom duurde het zo lang? “Je hoorde steeds: ‘De kiezer heeft de kaarten moeilijk gelegd’. Daar kreeg ik het van op mijn heupen. In andere Europese landen zie je dezelfde tendensen: versnippering, het succes van extremen, traditionele partijen in moeilijkheden, met langere formaties tot gevolg. In Nederland duurde het de vorige keer 225 dagen, in Duitsland 136 dagen… Maar in andere landen past men zich uiteindelijk sneller aan, gaat men voor een minderheidskabinet of een tegennatuurlijke coalitie zoals in Oostenrijk. De moeilijke situatie is bij ons te lang gebruikt als excuus om niks te doen en ziekelijk uitstelgedrag te vertonen. Bijvoorbeeld omwille van interne voorzittersverkiezingen bij zowat elke partij. Partijvoorzitters moeten een evenwicht vinden tussen het partij- en algemeen belang,
maar dat eerste domineerde. De burger snapt dat niet. Als je uiteindelijk de verschillende formatienota’s en het regeerakkoord vergelijkt, zie je maar beperkte verschillen. Dat bewijst dat het inhoudelijk toch niet zo moeilijk moest zijn om een akkoord te vinden.”
Leven we echt in twee democratieën of is dat vooral een riedeltje van nationalisten? “Het klopt natuurlijk dat er door de taal en media een kloof is. Je zou ook kunnen zeggen dat Vlamingen eerder rechts stemmen en Walen eerder links. Maar denken ze ook helemaal anders? Het antwoord is neen. Uit onderzoek blijkt verrassend genoeg dat ze grotendeels dezelfde meningen hebben over uiteenlopende thema’s, zoals migratie, belastingen… Je kan in België dus perfect een beleid voeren dat de doorsnee Vlaming, Waal en Belg kan bekoren.”
De regering beschikt niet over een meerderheid in de Vlaamse taalgroep. Is dat een probleem? “De meeste commentatoren ‘betreuren’ dit omdat ‘het beter was geweest voor de stabiliteit’. Sommigen vinden het een regelrechte schande. Ik niet. Het is zelfs te verkiezen op voorwaarde dat het een coherenter inhoudelijk project oplevert. In 2014 was dat bijvoorbeeld het geval met de centrumrechtse Zweedse regering. Nu had men ook een zuiver paarsgroene regering kunnen maken die bijvoorbeeld op ethisch en staatshervormingsvlak een heldere lijn kon trekken wat met CD&V moeilijk is. Op de langere termijn moet er wel een evenwicht zijn. Je kan niet twintig jaar lang één en dezelfde taalgroep minoriseren. Maar dat gebeurt ook niet: gaat de regering De Croo door tot 2024 zullen we 16 jaar geen Franstalige en 12 jaar geen Vlaamse meerderheid hebben gekend sinds de invoering van taalgroepen in 1970. Het is dus niet nieuw en deze regeringen worden ook niet per se afgestraft
INTERVIEW
Ondanks hun systeem. Als België vandaag een meerderheidsstelsel zou invoeren, versterk je N-VA en PS. Die zouden dan quasi altijd tot een compromis moeten komen. En je vermindert de mogelijkheden voor alternatieve coalities. Eigenlijk kan je zeggen dat men na 26 mei 2019 vanuit een meerderheidsstelsel heeft geredeneerd waarbij N-VA en PS in een regering moésten. Net dát heeft voor stilstand gezorgd.”
De politieke versnippering is wel een feit. Zit er een herverkaveling aan te komen? “Deze discussie gaat al lang mee. Sinds de eerste Zwarte Zondag is er al heel wat over gespeculeerd maar uiteindelijk niet zoveel gewijzigd. Ook nu denken partijen er over na. De noodzaak en logica in die richting wordt wel groter omdat traditionele partijen steeds kleiner worden en toch ook nog eens intern verdeeld zijn. Bij Open Vld heb je bijvoorbeeld een VVD- en D66-flank. Maar partijen zijn hardnekkige structuren die zichzelf in stand willen houden. Ik zie het dus niet meteen gebeuren.
Hoe voorkomen we na de volgende verkiezingen opnieuw zo’n lange formatie?
door de kiezer. De Vlaamse partijen in de regering-Di Rupo wonnen zetels. Ik zie een ander democratisch deficit dat belangrijker is: je wordt in dit land bestuurd door partijen waar je niet voor kan stemmen.”
Dat kan je oplossen met een federale kieskring. Hoe moet die eruit zien? “Dit is een belangrijk principe om onze federale democratie te versterken. Ik woon in Antwerpen maar ik kon mij bij de verkiezingen in 2019 niet uitspreken over de partij van de premier die mijn land heeft geleid. Het is niet gezond dat partijen heel België kunnen besturen maar aan slechts de helft verantwoording moeten afleggen. Door het gebrek aan een federale kieskring creëer je ook bijkomende communautaire tegenstellingen. De N-VA kan de PS bijvoorbeeld afschilderen als boeman en verliest daar in Wallonië geen enkele stem mee. Ik vind dat we minstens een veertigtal
van de Kamerzetels in een Belgische kieskring zouden moeten toewijzen.”
Sommigen pleiten voor een Engels meerderheidssysteem, waarbij de grootste partij in de kieskring de zetel verovert. Een goed idee? “In ons proportioneel stelsel is het percentage dat partijen behalen, ongeveer correct weerspiegeld in het aantal zetels. Dat zorgt voor veel partijen in een parlement. Te veel, volgens sommigen. Een systeem zoals in de VS of UK met één winnaar die meteen kan besturen lijkt simpel. Maar in de praktijk is dat vaak niet zo. De twee grote Britse partijen bevatten vele stromingen waartussen je ook evenwichten en consensus moet vinden. Kijk naar de Brexit. Het heeft na het referendum anderhalf jaar geduurd om een meerderheid te vinden rond een exitscenario. De twee partijen waren zelf totaal verdeeld en voor niets was een meerderheid.
“Het regeerakkoord uit de ambitie om hier een oplossing voor te zoeken. Ik denk bijvoorbeeld aan automatische verkiezingen na zes maanden. Dat mes op de keel kan helpen. Ik ben ook voor het verminderen van de partijfinanciering tijdens een lange formatie, net zoals de werkloosheidsuitkeringen afnemen in de tijd als stimulans om aan de slag te gaan (lacht).”
Tot slot: hoe moet de volgende staatshervorming worden aangepakt? “Na zes staatshervormingen blijkt dat opsplitsen niet altijd leidt tot meer efficiëntie, integendeel. Kijk bijvoorbeeld naar de stadstol: Vlaamse politici klagen nu dat Brussel dat niet alleen mag invoeren. Ok, maar waarom maakte men het gewest dan bevoegd? En als we die logica volgen zal men dus een akkoord moeten vinden tussen maar liefst negen partijen die in drie regeringen zitten. Dat is moeilijker dan binnen één federale regering, zelfs als die zeven partijen telt. Als staatshervorming écht om efficiëntie gaat, moet men dus minstens ook openstaan voor herfederalisering.” november 2020 • nr 45 •
blauw
45
Migratie: “Geen enkel land kan dit alleen aan” Al sinds de grote migratiecrisis van 2015 is het duidelijk dat geen enkel Europees land deze uitdaging op zijn eentje kan oplossen. Een gezamenlijk Europees migratiebeleid is cruciaal. Na vele jaren stilstand en geruzie over de gezamenlijke aanpak, heeft de Europese Commissie recent een nieuw plan op tafel gelegd. Europarlementslid Hilde Vautmans: “Ik geloof dat we met dit pakket maatregelen een evenwichtig beleid kunnen voeren waar de lidstaten zich achter kunnen scharen.”
perfecte toetssteen van een menselijk asielsysteem. “Elk kind dat we goed opvangen, is er één dat niet ten prooi valt aan mensensmokkelaars of in de prostitutie terechtkomt. Nu engageert de Commissie zich in haar plan om kinderen beter te beschermen door middel van aangepaste, kindspecifieke procedures. Een goede zaak.”
aar liefst vijf jaar bleef een gezamenlijk asiel- en migratiebeleid op de Europese onderhandelingstafel liggen. Enkele landen volgen een verrottingsstrategie en weigeren hun deel van de opvang voor hun rekening te nemen, tot grote frustratie van de grensstaten en lidstaten die wel willen bijdragen aan een oplossing en solidair zijn. Die stilstand wil de Commissie nu doorbreken met een nieuw, pragmatisch migratieplan. Hilde Vautmans: “Er zitten heel wat goede elementen in het nieuwe voorstel waar wij liberalen al jaren voor pleiten. Alles begint natuurlijk bij de versterking van onze buitengrenzen. Die moeten we goed controleren. Wie binnenkomt,
Legale migratie
© BENOIT DE FREINE
M
moet een snelle asielprocedure doorlopen. Wie geen recht heeft op bescherming, moeten we terugsturen. Er komt dus een grotere nadruk op terugkeer en samenwerking met landen van herkomst om dat te realiseren. Mensensmokkelaars zal de EU harder aanpakken.”
Spreiding
Maar de grote angel blijft natuurlijk de spreiding over de Europese lidstaten van vluchtelingen die recht hebben op onze bescherming. “Nu zien we dat die al te vaak terecht komen in dezelfde landen, terwijl bepaalde lidstaten weigeren mee te werken aan een eerlijke spreiding. Ook al had de vorige commissie Juncker daar een plan voor”, zegt Vautmans. “Von der Leyen geeft die strijd op. In de plaats van een verplichte spreiding komt een systeem waarbij een land dat geen erkende vluchtelingen wil opvangen, extra financiële inspanningen moet doen om mensen terug te sturen die geen asiel gekregen hebben.” Het Europarlementslid houdt een wrang gevoel over aan dit compromis. “Autocraten zoals Orban, die verkiezingen winnen met racistische programma’s, kunnen hun solidariteit afkopen door alleen maar bij te dragen in het terugsturen van asielzoekers, en niet in de opvang. We moeten opletten dat we de populistische retoriek hiermee niet nog versterken. Zoals zo vaak zit ‘the proof of the pudding in the eating’. Het wordt afwachten hoe dit zich allemaal in de praktijk zal voltrekken.”
Niet-begeleide minderjarigen
Twee jaar geleden schreef Vautmans het boek ‘Waar zijn ze?’ waarin ze aanklaagt dat in Europa maar liefst 10.000 niet-begeleide minderjarige vluchtelingen spoorloos verdwenen zijn. Deze kinderen zijn volgens Vautmans een
46 blauw • nr 45 • november 2020
Vautmans vindt het wel een gemiste kans dat het plan geen heldere keuzes maakt op vlak van legale migratie. “Je lost nooit de illegale en onbeheersbare stromen op als je geen streng gecontroleerde, legale en zelf gekozen migratiekanalen hebt. In de VS en Canada bestaan die wel. Die landen slagen er in juiste profielen aan te trekken die nauw aansluiting vinden bij de arbeidsmarkt. De Commissie blijft hangen in een vage ambitie om volgend jaar een nieuw initiatief te nemen over legale migratie en het zogenaamde Europese Blue Card systeem. Dat kan beter.”
Kans op slagen
Zal het nieuwe migratieplan deze keer wel slagen? “De Commissie waarschuwde op voorhand al: niemand zal 100% tevreden kunnen zijn, maar dat is eigen aan een moeilijk compromis. Alles hangt af van de politieke wil in de 27 lidstaten. Het parlement heeft jaren geleden al een evenwichtig compromis gevonden, waarin alle centrumfracties zich herkenden. Het kàn dus perfect. De vraag is of de regeringsleiders op basis van dit akkoord zichzelf ook kunnen overstijgen. De druk is hoog. Maar de dwarsliggers van toen hebben al aangekondigd ook nu weer moeilijk te doen. Alleszins is het hoog tijd om knopen door te hakken! De situatie op de Middellandse Zee en in de vluchtelingenkampen in de Zuid-Europese landen is niet langer houdbaar. En ook in België kampen we met de gevolgen van het uitblijven van een Europese doortastende aanpak, getuige bijvoorbeeld de vele transmigranten.” Het boek ‘Waar zijn ze’ kan je gratis aanvragen door je adres te mailen naar hilde@vautmans.eu.
because it’s 2020 Eindelijk een nieuwe regering, en niet zomaar één. Voor het eerst heeft België een gendergelijke regering. Van de 20 regeringsleden zijn er 10 vrouw en 10 man. De regering kleurt ook diverser dan ooit. Onze afscheidnemend voorzitter Eva De Bleeker wordt staatssecretaris voor Begroting en Consumentenbescherming in de regering.
“B
ecause it’s 2015.” Dat was het eenvoudige antwoord dat Canadees premier Justin Trudeau gaf op de vraag waarom zijn regering uit evenveel mannen als vrouwen bestond. Nieuwbakken premier Alexander De Croo heeft de vraag niet gekregen. Maar goed ook, want eigenlijk is gendergelijkheid een evidentie. Bovendien brak Alexander al eerder een lans voor gendergelijke regeringen in zijn boek ‘De Eeuw van de Vrouw’. In de nieuwe federale regering zetelt ook voor het eerst een transgender en meerdere ministers hebben een migratieachtergrond.
Internationale vergelijking
We leveren dan wel geen Europese primeur, wel sluiten we hiermee aan bij een duidelijke kopgroep op vlak van gendergelijkheid. Onderzoek van de Robert Schuman foundation toont dat er in 2018 maar 3 landen een (quasi) gendergelijke regering hadden. Zo had Spanje zelfs meer vrouwelijke dan mannelijk regeringsleden, met 11 vrouwen op 18 ministerfuncties. In datzelfde jaar telde de regering van Zweden 12 vrouwen op 23 regeringsleden en Frankrijk 8 vrouwen op 17 regeringsleden.
Maar het werk is nog niet gedaan. Het is essentieel dat deze vrouwen aan de top een katalysator worden voor vrouwen in alle lagen van de samenleving en de politiek. Op lokaal vlak staat België pas op de vijfde plaats, met 39% vrouwelijke raadsleden en 36% burgemeesters. Wij zullen ons blijven inzetten voor meer vrouwen in de politiek.
Eva De Bleeker wordt staatssecretaris
Wij willen ook onze afscheidnemend voorzitter Eva De Bleeker feliciteren met haar aanstelling als staatssecretaris. Het is duidelijk dat de Open Vld Vrouwen een echte kweekvijver van talent is. Eva’s aanstelling is een teken dat jarenlang engagement, hard werk en vrouwelijk intellect niet onopgemerkt voorbijgaat in onze partij. Zo hoort het ook.
Op 19 november kiest Open Vld Vrouwen een nieuwe voorzitter en bestuur tijdens een zoomaperitiefvergadering! november 2020 • nr 45 •
blauw
47
4 september Na de zoveelste mislukking, stuurt Koning Filip op 18 augustus onze voorzitter Egbert Lachaert alleen het veld in om een regering op de been te brengen. Op 4 september kondigt hij op een persconferentie aan dat hij zeven partijen bereid heeft gevonden om een coalitie te vormen.
De regeringsonder
30 september, 10u De coformateurs bereiken een akkoord en kondigen dit aan op een persconferentie in het Egmontpaleis. “We gaan op een andere manier aan politiek doen: talent wins games, but teamwork wins championships”, citeert de toekomstige premier basketlegende Michael Jordan.
48 blauw • nr 45 • november 2020
24 september
23 september
Eén week lang wordt er dag en nacht onderhandeld in het Egmontpaleis om de coalitie en het regeerakkoord af te werken onder leiding van de coformateurs.
Preformateur Egbert Lachaert en zijn collega Conner Rousseau hebben het inhoudelijk fundament gelegd, slagen in hun opdracht en geven het stokje door aan formateurs Alexander De Croo en Paul Magnette.
handelingen in beeld 1 oktober, 10u Premier Alexander De Croo, minister van Justitie Vincent Van Quickenborne en staatssecretaris Eva De Bleeker leggen de eed af bij Koning Filip.
3 oktober, 15u
30 september, 19u Egbert en Alexander lichten het akkoord toe aan onze leden op een digitaal congres. Daarna zetten jullie het licht op groen voor de toetreding van onze partij tot de regering De Croo I!
De regering van Alexander krijgt het vertrouwen van het parlement, in aanwezigheid van zijn gezin! Twee dagen voordien legde hij zijn regeerverklaring af, waarna het parlement een marathondebat hield.
november 2020 • nr 45 •
blauw
49
MILITANTEN IN DE KIJKER
Open Vld is een echte ledenpartij. Dag in, dag uit zijn onze militanten in de weer in onze lokale afdelingen. Zij vormen onze sterke ruggengraat. In deze Blauw zetten we de militanten van afdeling Wilrijk in de kijker.
Take@Home Net zoals bij vele afdelingen, strooide corona roet in de jaarlijkse kaas- en wijnavond van Open Vld Wilrijk. Maar daar bleven ze niet bij de pakken zitten door een “Take@Home”-editie te organiseren! Dankzij de inzet van het hele bestuur werd dit event een groot succes. Niet minder dan 100 schotels en 50 flessen wijn werden veilig en coronaproof afgeleverd of afgehaald.
O
mschakelen van een traditioneel eetfestijn naar een coronaproof-editie vergt een goeie voorbereiding. Voorzitter van Open Vld Wilrijk en duivel-doet-al Wim Verreken bouwde voor de gelegenheid een gebruiksvriendelijke website waar je een kaas- of wijnschotel met bijpassende wijn in een digitale winkelkar kan droppen. Handig dat Wim professioneel actief is in de IT-sector! De marketing werd verzorgd met een
gerichte mailing en een mooie Facebook- en Instagramcampagne die zorgde voor de extra bestellingen. Een cateringbedrijf bereidde de kaas- en wijnschotels en tal van vrijwillige bestuursleden zorgden voor een feilloze levering of stonden paraat op een centraal gelegen locatie waar je de schotels kon afhalen. De afdelingsvoorzitter blikt terug op een geslaagde activiteit: “Veel lokale afdelingen zien
hun geplande activiteiten in het water vallen. Ook voor ons was de jaarlijkse kaas- en wijnavond de enige bron van inkomsten. De coronacrisis was de aanzet om te innoveren. Niet enkel financieel was dit evenement een voltreffer. Op deze manier slagen we er ook in om de sfeer in ons bestuur optimaal te houden en het contact te verzorgen met onze leden en sympathisanten. Dit initiatief is ook buiten coronatijden voor herhaling vatbaar!”
COLOFON Hoofdredactie: Thomas Vanwing thomas.vanwing@openvld.be - Art director/Vormgeving: Ilona Berghmans - Eindredactie: Eline Vercruysse - Redactie: Egbert Lachaert, Thomas Vanwing, Lieve Cerulus, Maurits Vande Reyde, Eline Vercruysse, Lieselot Van Mol, Sander Maenhoudt, Stella Vansummeren, Vincent Stuer, Arthur Orlians, Evi Robert, Frederik Ceulemans, Wouter Ollevier, Sepp Tyvaert, Tess Minnens, Philippe De Backer, Jonas Veys, Bavo De Mol, Aidan Reinquin, Peter Dejaegher, Hans Schoofs - Fotografie: Belga, Serch Carriere, Shutterstock, Nadia El Makhfi, Photonews, Joost Joossen - Drukkerij: Eco Print Center - Verschijnt 4 maal per jaar - Oplage 46.000 ex. - Druk full quadri - Verantwoordelijke uitgever: Egbert Lachaert, Melsensstraat 34, 1000 Brussel
50 blauw • nr 45 • november 2020
COLUMN
Hoe corona België kan doen ontwaken
D
e coronacrisis heeft onze eco-
en doorgedreven digitaliseren? Het
raakt. De economische krimp in België is meer dan 10% van het BBP. Tegelijk hebben de lockdown en nieuwe maatregelen een grote negatieve impact gehad op sectoren zoals
in de schoot van de Wetstraat 16 zo’n
nomie en bedrijven zwaar ge-
de horeca, cultuur en veel KMO’s. De
regeringen hebben snel gereageerd met steunmaatregelen om bestaande bedrijven boven water te houden en
mensen aan de slag. En dat is goed.
Maar wat hierna? Onze overheid moet ook durven inzetten op relance en
transformatie. Bij zichzelf, maar ook in de brede economie.
Ons land heeft meer dan ooit nood
aan een proces van “creatieve vernietiging”. Meer van het oude zal ons in
de globale economie geen stap voor-
uitbrengen. Dat begint bij de overheid
zelf. De stoet aan belangenorganisaties -van vakbonden tot mutualiteiten
tot werkgeversorganisaties- en overle-
gorganen (die mee het beleid bepalen en met de duim omhoog of omlaag verandering toelaten of blokkeren) moet radicaal op de schop. In de
plaats moet een moderne overheid ko-
men die zich richt op de kerntaken. En niet langer afhankelijk is van eindeloos gelobby of oeverloos overleg waar alleen het eigen belang centraal staat.
De nieuwe regering De Croo moet zich
daarom toeleggen op systeemdenken. Welk product of dienst wil de overheid
bij de burger brengen? Welke processen kan men daarvoor automatiseren
zou een grote stap vooruit zijn als er transformatie office zou worden opgericht. Dit gaat verder dan loutere ver-
eenvoudiging. Het gaat over het radicaal herdenken van hoe de overheid beleid bij de burger brengt. Zonder te
kijken naar het particuliere belang van lobbygroepen.
Ook in de economie is er nood aan transformatie. Te veel van de “private” spelers zijn afhankelijk van de overheid. Te weinig worden buitenlandse
markten verkend. En te vaak blijven
bedrijven achter als het aankomt op innovatie, nieuwe businessmodellen of écht capteren van meerwaarde in
de keten. Dat maakt onze economie op termijn kwetsbaar en té afhankelijk.
Daarom is het essentieel dat we de
ons land.
ven. In grote steden zit enorm veel
Echt ondernemerschap is té schaars in
Maar deze crisis biedt ook kansen. De transitie naar vernieuwing en moder-
nisering kunnen we nu inzetten. Het
moment is daar voor fundamentele hervormingen in de fiscaliteit, arbeids-
markt en energiebeleid. Hervormingen
die erop gericht zijn productie opnieuw naar België te halen of minstens grotere delen van de waardeketen terug aan
onze economie te binden. We hebben
topinstituten en brains om nieuwe concepten en producten op de markt
te brengen. Er zit veel meer in dit land
als we het potentieel durven zien, laten ontluiken en stimuleren.
volgende generatie alle kansen ge-
jong talent, met roots van over heel de
wereld. We moeten ons onderwijs opnieuw van wereldklasse durven maken om jongeren alle kansen te geven. Als
we regels aanpassen om nieuwe ideeën vrije baan te geven in plaats van ze door allerlei absurde regels te laten
afblokken. Als we samen investeren en risico nemen belonen. Als we ons
systeemdenken ontwikkelen vanuit de
overheid. Dan zullen we snel ontdekken dat dit land tot veel in staat is. Tot
een groter welzijn en welvaart van al haar burgers.
Philippe De Backer
nieuwjaarsevent. zaterdag 16 januari 2021
Traditioneel zetten we het nieuwe jaar samen in op een gezellige nieuwjaarsreceptie. Een bomvolle zaal in Brussel, een stevige toespraak, entertainment en een goed glas en lekker hapje. Helaas zal dat in januari nog niet mogelijk zijn door het coronavirus. Maar we blijven niet bij de pakken zitten. Daarom zullen we samen met jullie het glas heffen op 2021 tijdens een alternatief nieuwjaarsevenement, dat jullie digitaal zullen kunnen volgen! Noteer alvast zaterdag 16 januari 2021 in jullie agenda’s!