OPEN VLD LEDENBLAD • WETS-VLAANDEREN • NR 42 • OKTOBER 2019 Driemaandelijks – oktober 2019 - Afgiftekantoor Gent X - Erkenningsnummer: P801240
Het Vlaams regeerakkoord voorgesteld
Maak kennis met uw parlementsleden
Herman Brusselmans: “Ik zeik niet over belastingen”
voorwoord Beste leden, Er ligt een bijzonder druk politiek jaar achter ons. De gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 waren een succes voor onze partij. We gingen in vele gemeenten vooruit en veroverden een aantal belangrijke centrumsteden. Dat allemaal dankzij jullie harde werk op het terrein. Amper enkele maanden later gaven we opnieuw het beste van onszelf. Ditmaal voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen. Jullie hebben sterke lijsten gemaakt, borden geplaatst, folders gebust, debatten gevoerd, mensen overtuigd van deur tot deur. Niets was te veel gevraagd. Ik wil jullie daar uit de grond van mijn hart voor bedanken. Onze partij, onze parlementsleden, onze ministers, ikzelf: we zijn niets zonder onze leden, onze militanten, onze medewerkers en onze supporters. Helaas was het resultaat op 26 mei niet wat we gehoopt hadden. We hebben terrein moeten prijsgeven en behaalden een veel te lage score voor een liberale partij in Vlaanderen. We moeten daar lessen uit trekken. Op dat vlak hebben we niet stilgezeten deze zomer. Samen met onze leden voerden we in elke provincie een gesprek over de verkiezingsuitslag en de weg die we nu moeten bewandelen. Dat waren leerrijke, open en constructieve gesprekken waar we mee aan de slag kunnen. Ook tijdens de jaarlijkse fractiedagen in september hebben we ons gebogen over de oorzaken van het resultaat. Daarmee is het werk niet af. Integendeel. We staan maar aan het begin van een nieuw traject. Open Vld moet opnieuw groeien. Dat wordt een werk van jaren. Van ons allemaal. En hoewel we intussen zijn toegetreden tot de nieuwe en ambitieuze Vlaamse regering, mag de aandacht voor onze herbronning niet verslappen. Business as usual is geen optie. We zullen moeten knokken. Maar ĂŠĂŠn ding is zeker: de enige Vlaamse liberale partij zal er in 2024 opnieuw staan. Daar ben ik zeker van. Uw voorzitter, Gwendolyn Rutten
inhoud
blauw • NUMMER 42 • OKTOBER 2019 04 SCHERPGESTELD 06 VLAAMSE REGERING Liberale krachtlijnen van ambitieus Vlaams regeerakkoord
10
10 INTERVIEW Gwendolyn Rutten en Bart Somers: “Vlaanderen legt de lat hoger” 14 ACHTER DE SCHERMEN De Vlaamse begroting ontleed
28
21
15 RECENSIE When they see us 16 EROP UIT MET Jo De Ro 18 ONZE VLAAMSE PLOEG 21 TEAM BRUSSEL 22 DE FEDERALE FAMILIE 25 OPINIE Maggie De Block 26 RENEW EUROPE
18
28 HERMAN BRUSSELMANS “Ik zeik niet over belastingen” 32 BLAUW BELEID Onbelast bijklussen 34 OPEN VLD VROUWEN 35 TIP VOOR LOKALE AFDELINGEN Taxicheques voor feestende jongeren
22
26
36 JONG VLD 37 MILITANT IN DE KIJKER Joske Vandormael 38 COLUMN door Dirk Van Mechelen 39 ACTIVITEITENKALENDER Provinciaal
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
3
SCHERPGESTELD
4
blauw
• nr 42 • oktober 2019
30 september. De partijvoorzitters stellen het nieuwe Vlaamse regeerakkoord voor onder massale persbelangstelling. Maar onze Gwendolyn had eerst en vooral aandacht voor de hartverwarmende vragen van Karrewietreporter Nika!
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
5
Liberale krachtlijnen van ambitieus Vlaams regeerakkoord
De onderhandelaars van Open Vld, CD&V en N-VA hebben een akkoord bereikt over het Vlaams regeerprogramma voor de komende vijf jaar. “Het is een ambitieus en liberaal regeerakkoord dat de lat hoger legt voor Vlaanderen. We moeten de ambitie hebben om aan te knopen bij de wereldtop. Dat kan wanneer we samen met álle Vlamingen aan de slag gaan en hen de nodige zuurstof en vrijheid geven!”, aldus Gwendolyn Rutten en Bart Somers.
V
laanderen is een regio met een sterke en innovatieve economie, goed onderwijs, een rijke cultuur… Bovenal is het hier heel goed leven. “Dat hebben we te danken aan de Vlamingen die dag in dag uit in de weer zijn. Op het werk, thuis, in de school, als vrijwilliger… Maar de lat mag gerust hoger. Er wachten ons heel wat uitdagingen op de arbeidsmarkt, het onderwijs, de zorg, mobiliteit, klimaat... We moeten de ambitie hebben om met Vlaanderen voorop te lopen
6
blauw
• nr 42 • oktober 2019
in Europa en de wereld”, zegt voorzitter Rutten. “Na wekenlang onderhandelen over een sterk regeerakkoord kunnen we die ambitie waarmaken. We gaan voor goud, samen met alle Vlamingen. We gaan hen nog meer belonen voor hun inspanningen, hen de vrijheid geven om vooruit te gaan, zonder iemand achter te laten die het moeilijk heeft. Samen maken we Vlaanderen en haar inwoners sterker”, aldus Bart Somers.
Dit zijn de liberale hoofdpunten uit het regeerakkoord: Een ijzersterke economie waarin we werken meer belonen Vlaanderen is een economisch welvarende regio. Dat hebben we te danken aan de mensen die elke dag in de weer zijn, onze innovatieve en internationale ondernemingen, kleine zelfstandigen... Onze bedrijven moeten alle steun krijgen om verder te groeien en tegelijkertijd moeten we nog meer mensen activeren en begeleiden naar een job. Wie werkt, mag daar nog meer voor beloond worden. Daarom zal de Vlaamse regering opnieuw de belastingen verlagen om meer zuurstof te geven aan mensen. • Jobbonus: de laagste inkomens (tot 1.700 euro bruto/maand) krijgen minstens 600 euro per jaar extra netto. Ook brutolonen tot 2.500 euro/maand zullen voor een stuk van deze nieuwe jobkorting kunnen genieten. Zo geven we jongeren die starten op de arbeidsmarkt en mensen met een laag loon een duw in de rug én maken we werken meer lonend en aantrekkelijker dan niet werken. • Lagere registratierechten: vorige legislatuur daalde de belasting op de aankoop van een woning van 10 naar 7%. Deze zal nu verder dalen naar 6%. Zo maken we het voor -vaak jonge- mensen gemakkelijker om een woning aan te kopen.
• Lagere erfbelastingen: iedereen zal tot 12.500 euro kunnen nalaten aan vrienden aan het tarief van de rechte lijn in het kader van een samenlevingsneutraal en dus singlevriendelijker beleid. • Intensieve begeleiding naar werk: mensen die moeilijk aan werk geraken, zullen we sneller en beter begeleiden. Na drie maanden sluiten zij verplicht een overeenkomst met de VDAB over je persoonlijk traject naar werk (opleiding, sollicitaties…). De VDAB wordt als regisseur aangespoord om meer resultaatgericht te werk te gaan. Wie na twee jaar nog geen werk heeft kan worden ingeschakeld voor gemeenschapsdienst om de nodige vaardigheden op te doen. Er komen bijkomende kansen in de sociale economie. Sociale voordelen wor-
den automatisch toegekend en worden gekoppeld aan het inkomen en niet het statuut om de werkloosheidsval verder te verkleinen. • Meer kinderopvang: we voorzien meer plaatsen en meer flexibele opvanguren in de kinderopvang zodat beide ouders kunnen werken en dit combineren met hun gezin. • Ondersteuning ondernemingen: we investeren in onderzoek en ontwikkeling binnen onze bedrijven en universiteiten, de exportondersteuning wordt versterkt en de administratieve lasten bouwen we af. We rollen 5G uit. Onderwijs en arbeidsmarkt stemmen we beter op mekaar af, bijvoorbeeld via levenslang en duaal leren.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
7
De lat hoog en drempel laag in het onderwijs De kwaliteit van ons onderwijs gaat achteruit. Dat mogen we niet laten gebeuren. Dat is spelen met onze toekomst. Open Vld lanceerde een stevig onderwijsplan dat de lat opnieuw hoog legt en de drempel laag houdt. De Vlaamse regering zal deze visie uitvoeren. • Focus op kennis: we leggen de lat hoog in de eindtermen die bepalen wat leerlingen moeten kennen en kunnen. • Netoverschrijdende proeven: we voeren netoverschrijdende proeven in om de kwaliteit van ons lager en secundair onderwijs beter te monitoren en te kunnen bijsturen. Leerlingen en scholen weten zo ook beter waar ze staan. • Herwaardering leerkrachten: we verlossen leerkrachten van administratie zodat ze meer tijd krijgen voor het lesgeven. We maken het leerkrachtenberoep weer aantrekkelijk en stimuleren mensen om de overstap naar het onderwijs te maken. • Minder godsdienst in de klas: in de derde graad van het gemeenschapsonderwijs kunnen scholen een lesuur religie vervangen door burgerschap.
•
Taalbadklassen: leerlingen die een achterstand hebben op vlak van Nederlands geven we een taalbad zodat ze alle kansen in het onderwijs kunnen grijpen. • We garanderen de vrije schoolkeuze maximaal. • Excellent hoger onderwijs: door een betere oriëntatie en strengere studieopvolging zorgen we er voor dat studenten in het hoger onderwijs het traject ook in de vooropgestelde tijd kunnen afronden. Er komen ook meer anderstalige vakken.
Een nieuwe aanpak op integratie Vlaanderen is een warme gemeenschap. Wie er deel van wil uitmaken en wie er zijn of haar steentje aan bijdraagt, verdient alle kansen en steun. Dat geldt ook voor nieuwkomers. Voor hen leggen we de lat hoger, maar tegelijkertijd zorgen we ervoor dat we meer met en minder naast mekaar leven. Er is geen plaats voor racisme of discriminatie. Samenleven is wel een verhaal van rechten en plichten en kan alleen als we een aantal basisregels respecteren.
• Sterker inburgeringstraject: naast cursussen Nederlands en maatschappelijke oriëntatie moeten nieuwkomers zich ook bij de VDAB melden want een job biedt de beste kans op een goede integratie. Er komt ook een buddy-project zodat nieuwkomers door bedrijven, verenigingen, organisaties… op sleeptouw worden genomen in de samenleving. • Burgerschapstest: aan het eind van het inburgeringstraject volgt een test van de kennis van het Nederlands en de fundamentele spelregels van in onze samenleving. • Ingaan tegen segregatie en discriminatie: met een nieuw beleid, gestoeld op goede voorbeelden uit de praktijk, zorgen we ervoor dat we meer mét elkaar leven in plaats van naast elkaar. We bestrijding discriminatie op de arbeidsmarkt. • Voor wat hoort wat: nieuwkomers krijgen pas recht op bepaalde Vlaamse sociale voordelen nadat ze een voldoende lange periode ononderbroken en wettig in Vlaanderen verblijven. • Neutraliteit bij personeel van Vlaamse overheid en in het officieel onderwijs.
8
blauw • nr 42 • oktober 2019
Moderne politiek en slankere overheid… De Vlaamse overheid werkt niet voor zichzelf maar om de Vlamingen te versterken. Daarom kiezen we voor afslanking en digitalisering, minder regeltjes en bemoeienis. Elke euro moeten we tweemaal omdraaien en efficiënter inzetten. De overheid moet ook betrouwbaar zijn én de politiek moet mee met de tijd. • Politieke vernieuwing: we geven de kiezer meer macht door de afschaffing van opkomstplicht en lijststem bij lokale verkiezingen. Er komt ook een directere verkiezing van de burgemeester. • Betrouwbare overheid: wanneer de bestemming van je grond verandert, vergoeden we voor 100% de reële marktwaarde. Zo vrijwaren we het eigendomsrecht. Er komen ook eenvoudigere regels en procedures voor vergunningen. • Slankere overheid: we moedigen fusies van gemeenten sterker aan en gaan voor efficiëntere en slankere overheidsadministraties.
Investeren in morgen De Vlaamse regering moet durven investeren in de toekomst en projecten die zichzelf terugverdienen. Denk aan een vlottere mobiliteit, de energieomslag, onderzoek & innovatie… Maar Vlaanderen is niet alleen een economische groeipool. We zijn ook een warme regio die investeert in de zorg voor mensen die hulp en ondersteuning nodig hebben. • Mobiliteit: we investeren in nodige infrastructuur. Zo verdubbelen we de investeringen in fietspaden. Er komt een gegarandeerde dienstverlening bij De Lijn in geval van stakingen en private spelers mogen actief worden. We stimuleren combi-mobiliteit tussen openbaar, deel- en eigen vervoer.
• Omslag naar een klimaatneutraal Vlaanderen: we verdubbelen de productie van wind- en zonne-energie, we stimuleren sloop- en hernieuwbouw, renovaties en energiezuinigheid, we vergroenen het nieuwe wagenpark verder, we investeren in onderzoek naar innovatieve oplossingen zoals waterstof, we voorzien in meer toegankelijk groen en open ruimte. Zo komt er 10.000ha bos bij.
• Warm Vlaanderen: we perken de wachtlijsten voor personen met een handicap, ouderen en in de jeugdzorg verder in, mede door in te zetten op sociaal ondernemerschap, we geven middelen aan mensen in plaats van structuren en we houden de rusthuisprijzen onder controle. Er komen duizenden nieuwe of gerenoveerde sociale woningen bij die volgens nieuwe regels en een middelentoets worden toegewezen.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
9
Gwendolyn Rutten & Bart Somers:
“Vlaanderen legt de lat hoger” 10 blauw • nr 42 • oktober 2019
INTERVIEW
Open Vld treedt toe tot de nieuwe Vlaamse regering, samen met N-VA en CD&V. Wekenlang is er onderhandeld over een sterk en ambitieus regeerakkoord dat de lat voor onze regio hoger legt. Een ambitie die op jullie massale goedkeuring kon rekenen tijdens het toetredingscongres. Wij spreken met hoofdonderhandelaars Gwendolyn Rutten en Bart Somers over de lange formatie en de blauwe stempel op het regeerakkoord.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
11
Gwendolyn Rutten: “Het is hier goed leven, maar Vlaanderen moet opnieuw aanknopen bij de wereldtop. Met ons onderwijs, bedrijven, zorg en economie. Dat is de ambitie van de nieuwe ploeg.”
Op 2 oktober legde de nieuwe Vlaamse regering de eed af. De langste Vlaamse regeringsvorming ooit? Gwendolyn: “Dat klopt ja. Er is wat tijd nodig
geweest en dat had alles te maken met de verkiezingsuitslag. Alle partijen gingen achteruit, met uitzondering van extreemlinks en -rechts. Van de regeringspartijen hielden de liberalen relatief stand, maar ook wij gingen achteruit. Met die uitslag kunnen we niet tevreden zijn. We hebben ons dan ook bescheiden opgesteld wat betreft regeringsdeelname. Maar de terugkeer van het Vlaams Belang maakte het vooral lastig voor de grootste partij N-VA om een keuze te maken inzake coalitiepartners. ”
Voor Open Vld was het meteen uitgesloten dat we zouden samenwerken met het Vlaams Belang, daar was je stellig over. Gwendolyn: “We hebben dat op verkiezings-
dag meteen duidelijk gemaakt ja. Dat was trouwens ook voor 26 mei al ons standpunt. De kiezers wisten dat wij liberalen nooit met het Vlaams Belang of PVDA zouden besturen. En dat is een inhoudelijk gemotiveerde keuze. Onze uitgangspunten staan haaks op die van het VB, een nationalistische, conservatieve en economisch linkse partij. Zij zijn separatisten en willen de EU opdoeken, wij geloven in België en Europa. Voor ons mag je gewoon jezelf zijn, ongeacht je geaardheid, afkomst of ideeën. Dat ligt bij hen anders: de homofobe, ranzige en racistische uitlatingen van hun politici tonen aan dat de partij niet veranderd is.”
12
blauw • nr 42 • oktober 2019
Velen zeggen dat Open Vld tenminste moest luisteren en een gesprek aangaan met het Vlaams Belang. Bart: “Tot wat zou dat gesprek leiden? Alles-
zins niet tot een sterk programma, laat staan een daadkrachtige regering. Liberalen zijn de tegenpool van extreemrechts. Ik ben het wel eens dat we naar het signaal van vele kiezers van die partij moeten luisteren. Sommige verzuchtingen over integratie, armoede enzovoort zijn terecht. Daar moeten we mee aan de slag. Dat spreekt voor zich.”
Zal de nieuwe Vlaamse regering een antwoord kunnen bieden op die uitdagingen? Bart: “Als we één ding leren uit de verkie-
zingsuitslag, dan is het dat de politici de problemen moeten oplossen in plaats van erover te praten of de samenleving erover te verdelen. De afgelopen jaren werd er goed bestuurd en hervormd, maar dat werk geraakte ondergesneeuwd onder de permanente campagne en onderlinge ruzies. Dat moet gedaan zijn. Ja, we gaan in Vlaanderen besturen met drie partijen met evenveel meningen. Nee, dat zal niet altijd gemakkelijk zijn. Maar we moeten beleid voeren, mekaar laten scoren, en eendrachtig het werk verdedigen. Dan geloof ik dat de politiek het vertrouwen kan herwinnen.”
Wat bindt de drie coalitiepartners in deze Vlaamse regering? Wat is jullie project? Gwendolyn: “Het is goed leven in Vlaande-
ren. We hebben een sterke economie, veel welvaart, goed onderwijs, een sterk vangnet voor wie ziek is of het moeilijk heeft. Maar dat is niet voor eeuwig verworven. De wereld rondom ons verandert, dus we moeten ook in beweging blijven. Het moet onze ambitie zijn om als regio opnieuw aan te knopen bij de wereldtop. Op alle vlakken. Met de drie centrumrechtse regeringspartijen delen we die ambitie en hebben we ook onze ideologische verschillen tijdens lange onderhandelingsweken overbrugd om dat doel te bereiken.” Bart: “De lat mag hoger voor Vlaanderen. We moeten mensen belonen voor hun inspanningen, de vrijheid geven om vooruit te gaan. Maar we houden de drempel laag voor iedereen om mee te kunnen doen. Anders gaat het ons niet lukken.”
Je legt een grote nadruk op inclusiviteit. Bart: “Natuurlijk. Vandaag laten we veel talent
onbenut. Het gezin waarin je geboren wordt, bepaalt nog te veel je toekomstkansen. Dat is fout. We moeten streng zijn aan onze toegangspoorten. We kunnen niet de hele wereld opvangen. Maar wie hier legaal is, wie deel wil uitmaken van onze gemeenschap, wie inburgert, wie zijn of haar steentje bijdraagt, verdient alle kansen. In het onderwijs, op de arbeidsmarkt, overal. Dat is liberaal. Er is hier geen plaats voor racisme of discriminatie. We versterken dus het inburgeringstraject, bijvoorbeeld met een snellere begeleiding naar werk en een buddy-project zodat nieuwko-
INTERVIEW
mers op sleeptouw kunnen worden genomen in onze samenleving door Vlamingen. Maar tegelijk pakken we discriminatie aan en zorgen we ervoor dat mensen meer mét in plaats van naast mekaar leven.”
De regering heeft ook de ambitie om meer mensen aan het werk te zetten? Gwendolyn: “Dat is cruciaal. We leven in een
welvaartstaat die niemand achterlaat. Maar die is alleen betaalbaar als we met genoeg mensen bijdragen aan het systeem. Daarom zetten we zo hard in op jobcreatie en het begeleiden van werkzoekenden en niet-actieven naar werk. Iedereen vaart daar wel bij. Een job is de beste sociale zekerheid, maar het doet de economie ook draaien. Daarom dat we tal van activerende maatregelen nemen, zoals een verplicht individueel traject bij de VDAB met afspraken over opleiding na drie maanden werkloosheid. Mensen die heel ver van de arbeidsmarkt staan en al twee jaar werkloos zijn, kunnen we vragen om gemeenschapsdienst te doen. Kinderopvang moeten we ook toegankelijker en flexibeler zodat werk en gezin beter combineerbaar worden. En vooral: wie werkt, mag daar heus wat meer voor worden beloond.”
Passen de lastenverlagingen in dezelfde filosofie? Gwendolyn: “Ja! Er komt op onze vraag een
jobbonus -een nieuwe jobkorting eigenlijkvoor de laagste lonen. Zo wordt werken financieel interessanter dan niet werken. Het gaat om minstens 600 euro per jaar extra netto voor lonen tot 1.700 euro bruto per maand. Lonen tot 2.500 euro bruto zullen ook nog meer loon krijgen door deze maatregel. Ook jonge starters krijgen dus een duw in de rug. Sociale voordelen worden ook gekoppeld aan het inkomen in plaats van het statuut. Zo verlies je die voordelen niet als je een job aanneemt.” Bart: “Een huis kopen zal gemakkelijker worden door een nieuwe verlaging van de registratierechten. Vorige legislatuur gingen die van 10% naar 7%. Nu dalen ze verder naar 6%. Deze verlaging komt in de plaats van de woonbonus, die vooral heeft geleid tot hogere
woningprijzen. En ook de erfbelastingen gaan opnieuw omlaag. Je zal 12.500 euro kunnen nalaten aan vrienden aan het tarief van de rechte lijn. Dat is belangrijk voor alleenstaanden bijvoorbeeld. Niet meer dan normaal in de 21ste eeuw.”
Ons onderwijs staat voor grote uitdagingen. Er zijn vele leerkrachten te kort en het niveau daalt jaar na jaar. Hoe gaan jullie dat aanpakken? Gwendolyn: “We moeten die evolutie hier en
nu een halt toeroepen. Het opdoen van kennis moet weer centraal staan. We leggen de lat in de nieuwe eindtermen dus hoog. Er komen centrale examens om het niveau te meten over de scholen heen zodat we snel kunnen bijsturen als het misloopt. Nederlands blijft de basis. Zo komen er taalbadklassen voor leerlingen met een achterstand. Maar we zetten ook in op meertaligheid. In het gemeenschapsonderwijs kan er 1u minder godsdienst worden gegeven in de derde graad. Leerkrachten gaan we bevrijden van hun administratie zodat ze meer met lesgeven kunnen bezig zijn. We
Bart Somers: “Liberalen zijn de tegenpool van extreemrechts. Daar kunnen we niet mee samenwerken. We moeten problemen oplossen in plaats van de samenleving te verdelen.”
willen ook mensen uit andere sectoren naar het onderwijs aantrekken. In het hoger onderwijs gaan we voor een betere oriëntering van studenten en zorgen we dat ze hun traject binnen de vooropgestelde studiejaren afronden.”
Er zijn grote investeringen nodig in zorg, klimaat, mobiliteit… Zijn daar middelen voor? Bart: “De Vlaamse regering is voor een groot
deel ook een investeringsregering. Zo staan er heel wat mobiliteitsprojecten in de steigers. Voor openbaar vervoer én weginfrastructuur. Zo verdubbelen we de investering in fietspaden. Bij de Lijn komt er een gegarandeerde dienstverlening in geval van stakingen. Er zullen zelfs private spelers actief mogen worden. We blijven ook onderzoek en ontwikkeling ondersteunen. Dat is heel belangrijk voor onze bedrijven en universiteiten. Een van de grotere uitdagingen waar we voorstaan is de omslag naar klimaatneutraliteit. Dat zal enkel lukken als we blijven inzetten op energiezuinigheid, renovaties, hernieuwbare productie… Tot slot investeren we ook veel middelen in zorg, meer bepaald in het terugdringen van de wachtlijsten voor jeugdhulp, ouderenzorg en personen met een handicap.” Gwendolyn: “Ondanks al die investeringen én belastingverlagingen houden we de Vlaamse begroting gezond. Dan moet je natuurlijk de tering naar de nering zetten. We gaan dus voor een efficiëntere en slankere overheid die ook 100% betrouwbaar is. Heel concreet betekent dat: het garanderen van het eigendomsrecht, een eenvoudiger vergunningenbeleid enzovoort.
Tot slot haalt Open Vld ook een eeuwig strijdpunt binnen? Bart: “Klopt. We schaffen de opkomstplicht
én de lijststem af bij lokale verkiezingen. Ook het aanduiden van de burgemeester wordt democratischer: de grootste fractie krijgt twee weken het initiatiefrecht om een coalitie te bouwen, en de grootste fractie binnen die coalitie levert de burgemeester. Zo vernieuwen we de politiek en realiseren we alweer een aantal liberale eisen!”
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
13
ACHTER DE SCHERMEN
De Vlaamse begroting ontleed In deze rubriek nemen we een kijkje achter de schermen van de politiek. Adviseur, woordvoerder, chauffeur, secretariaatsmedewerker of social media goeroe, ze vormen allen een onmisbare schakel in het succes van onze partijwerking. Deze editie laten we Philippe Nys aan het woord. Hij is adviseur fiscaliteit en begroting op de studiedienst en ontleedt voor ons de Vlaamse begroting. Want waar gaat ons Vlaams belastinggeld eigenlijk naartoe?
10 grootste uitgaven in vlaamse begroting (in miljard euro)
Gezinsbijslagen
3,9
Lonen secundair onderwijs
3,8
Lonen basisonderwijs
3,5
Gemeentefonds
3,4
Vlaamse sociale bescherming
2,5
Hoger onderwijs (basisfinanciering)
1,9
Toelagen personen met een handicap
1,8
Dotatie aan de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen
1,6
Vlaamse woonfiscaliteit (o.a. woonbonus)
1,6
Subsidiëring dienstenchecques
1,3
14
blauw • nr 42 • oktober 2019
‘E
en voorlopige berekening van inkomsten en uitgaven voor het komende jaar’, zo omschrijft Van Dale een begroting. Hoewel de meeste mensen een begroting bekijken als een saaie boekhoudkundige bezigheid, staat ze centraal in elke politieke discussie. Welke keuzes willen we maken? Wat zijn de kerntaken van een overheid? Waar is er een tekort en hoe rijden we dat toe? Elke discussie over de begroting kondigt zich dan ook aan als money time: tijd voor politici om woorden om te zetten in daden. Of juist niet. Nu de nieuwe Vlaamse regering de eed heeft afgelegd, is het dus hoog tijd om de Vlaamse begroting onder de loupe te nemen. Waar gaat jouw Vlaams belastinggeld naartoe? In 2019 bedroeg de Vlaamse begroting 46,5 miljard euro. Hiermee is het Vlaamse budget zelfs groter dan dat van de federale regering als we de sociale zekerheid even buiten beschouwing laten. Wat opvalt is dat van de vele honderden uitgavenposten in de Vlaamse begroting de tien grootste uitgavenposten goed zijn voor meer dan de helft van de begroting. Samen bedragen deze 25,3 miljard euro oftewel 55% procent van alle Vlaamse uitgaven. De gezinsbijslagen (vooral de kinderbijslag) vormen met 3,9 miljard de grootste uitga-
Philippe Nys: “In tijden van budgettaire krapte zijn deze bedragen niet vanzelfsprekend. Een goed begrotingsbeleid vertrekt daarom vanuit een kerntakendebat waarbij elke begrotingslijn kritisch tegen het licht wordt gehouden. Een boodschap voor alle liberale verkozenen ;-)”
venpost. De kinderbijslag werd enkele jaren geleden overgeheveld van het federale naar het Vlaamse niveau. De lonen van het basis- en secundair onderwijspersoneel vervolledigen het podium. Sterk onderwijs staat hoog op de politieke agenda en dat blijkt uit ook de begroting. Ook de gemeenten worden goed ondersteund met 3,8 miljard en een wettelijk verankerde groeivoet van 3,5% jaar. Ook welzijnsuitgaven zijn met de Vlaamse sociale bescherming en de toelagen voor personen met een handicap prominent aanwezig. Naast onderwijs vormt welzijn het grootste beleidsdomein van de Vlaamse overheid op vlak van uitgaven. De dienstencheques sluiten de Top 10 af met 1,3 miljard euro, waarbij je voor de volledigheid nog de fiscale aftrek te belope van 192 miljoen euro moet optellen. Een dienstencheque kost de gebruiker 9 euro zonder de fiscale aftrek, maar de Vlaamse overheid legt 13,7 euro bij.
RECENSIE
When they see us 19 april 1989. In het New Yorkse Central Park wordt een jonge blanke vrouw verkracht en voor dood achtergelaten. Diezelfde avond schoppen zwarte jongeren uit Harlem wat keet in hetzelfde park. Politie en Justitie gaan angstvallig op zoek naar de dader van de verkrachting. Openbaar aanklager Linda Fairstein moet en zal hem vatten nu de stad wel in de greep lijkt van criminaliteit. Vijf minderjarige jongeren die in het park waren, worden opgepakt en urenlang zonder advocaat of hun ouders ondervraagd. Na een uitputtingsstrijd en zware intimidatie leggen de onschuldige jongens bekentenissen af en verdwijnen meer dan tien jaar in de cel. Hun levens moeten nog beginnen, maar zijn dan eigenlijk al verwoest. Dit is het trieste lot van de ‘Central Park Five’. Filmmaker Ava DuVernay vertelt in een beklijvende miniserie op Netflix hun verhaal. Het is een echte must see omdat de serie perfect in beeld brengt wat racial profiling juist betekent, hoe de politie haar boekje te buiten kan gaan, hoe regels en wetten kunnen worden misbruikt, hoe een volksjury kan worden beïnvloed, hoe
de publieke opinie wordt opgehitst, hoe verwoestend een passage in de cel kan zijn en hoe moeilijk het is om opnieuw een leven op te bouwen buiten de gevangenismuren… Een serie die je vanaf de eerste aflevering bij de keel grijpt. Een gevoel van ongeloof, opstandigheid en onrechtvaardigheid rolt over je. Hoe kan dit toch? Waarom doen agenten en advocaten hieraan mee, tegen beter weten in? Tegelijkertijd besef je heel goed dat dit vandaag nog kan gebeuren. Dat er ongetwijfeld vele mensen onschuldig in de cel zitten. Opmerkelijk is ook de rol van ene Donald Trump. Tijdens het proces van de Central Park Five plaatste hij een advertentie in de krant om de doodstraf opnieuw in te voeren voor hen. Volgens de maker DuVernay de eerste politieke daad van de huidige president. When they see us toont elke liberaal hoe belangrijk een goed functionerende rechtsstaat is, hoe onkreukbaar politie en justitie moeten zijn, en bovenal: hoe cruciaal het vermoeden van onschuld is. Gelukkig voor Raymond, Ke-
vin, Korey, Antron en Yusef bekent de echte dader in 2002 en worden ze gezuiverd. Het is een serie met impact. Op de kijker. Maar ook op de maatschappij. Na de release in mei 2019 werd de voormalige openbaar aanklager Fairnstein gedumpt door haar uitgeverij. Elizabeth Lederer die optrad als de advocate van Justitie moest ontslag nemen als professor aan de Columbia Law School. Is gerechtigheid dan toch geschied?
When They See Us, een Netflix Originalserie, aanbevolen door partijwoordvoerder Thomas Vanwing. oktober 2019 • nr 42 •
blauw
15
Erop uit in Vilvoorde met Jo De Ro We mogen best fier zijn op ons mooie Vlaanderen met haar hippe steden en prachtige natuur. Of je nu een passie hebt voor cultuur en gastronomie, geïnteresseerd bent in architectuur of eerder sportief bent aangelegd: we hebben alles in huis om een vrije dag te spenderen! De redactie van Blauw ontdekt elke editie een stukje Vlaanderen vakantieland in het kielzog van een liberale huisgids. Deze keer trekken we erop uit in Vilvoorde met schepen Jo De Ro.
D
e dag kan pas starten na een goeie kop koffie en stevig ontbijt. Dat kan in Vilvoorde op veel plaatsen, maar The Girl in my Soup, Deans, Cuisine én Il mio panino zijn mijn vier aanraders. Sinds 1956 is de stad Vilvoorde eigenaar van het park Drie Fonteinen, een samenvoeging van drie voormalige kasteeldomeinen. Het grootste deel van het park is aangelegd in Engelse landschapsstijl, met hier en daar een historisch gebouw zoals het majestueuze koetshuis en een hoeve met stallingen. Een mooie wandeling -of ochtendloop voor de sportieve-
16
blauw • nr 42 • oktober 2019
lingen onder ons- mag dus niet ontbreken in je daguitstap naar Vilvoorde. We noemen het park ook wel ‘de groene long van de stad’. De nieuwe
Park Drie Fonteinen
EROP UIT MET...
Bij Jentl en Pieter in Tante Germaine
atletiekpiste en padelterreinen, kilometers wandel- en looppaden, grote ligweiden én een brasserie met gigantisch terras maken dit de favoriete plek van velen. Vilvoorde telt vele goeie horecazaken met een gevarieerd aanbod. Testa Rossi, Luminor of Barino voor de pastaliefhebbers. De Met, Tante Germaine, ’t Brass Koikke, De Kuyper, het Spectrum of Horse House voor de typisch Belgische en Brabantse keuken. Voor een klein gerechtje kan je terecht in Mickles, Taste of Sweety Cake. En dan vergeet ik nog vele andere eethuizen. Veel Vilvoordse specialiteiten verwijzen naar het Brabantse trekpaard en er wordt nog altijd paardenvlees geserveerd in de plaatselijke restaurants. Deze steak is van een onberispelijke kwaliteit, mals en smaakvol! De stad biedt vele thematische en zelfs gegidste stadswandelingen aan, perfect voor in de namiddag. Je
vindt alle informatie op de site van de stad. Mocht je onderweg dorst krijgen kan je stoppen in The Rush, de Gambrinus, het Voorhof, Het Galoiske en het 13de gebod. Leuke cafés! Zoals in vele steden is de leegstand in het handelscentrum een doorn in het oog. Maar met een succesvol beleid trekken we jonge durvers in horeca én handel aan en dat zorgt voor nieuwe zuurstof. Onze schepen van Economie Didier Cortois werkt ook aan een horecagids voor Vilvoordenaars én bezoekers. Didier moet je trouwens niet leren wat ondernemen is. Op vijf jaar tijd bouwde hij de Kruitfabriek uit van een leegstaande fabriek naar een urban culture hub waar ze in Berlijn of Rotterdam nog iets van kunnen leren. Dit is dé hippe plek die je moet bezoeken in Vilvoorde. Artiesten uit de omgeving vinden er een atelier, muziekgroepen een repetitieruimte en bezoekers een leuke plek waar er steeds iets te beleven valt! Van expo’s, tot lezingen, concerten, afterwork-drinks, feestjes, marktjes ... Vilvoorde, mijn thuis, jouw volgende bestemming?
Leegstaande panden kregen een nieuwe invulling met jonge zelfstandigen die hun passie vinden in design, kleding, accessoires, streekproducten… Spolly’s Ting en World Wide Wines bij Bart zijn daar een voorbeeld van.
Kruitfabriek
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
17
Onze Vlaamse ploeg Het Vlaams halfrond telt 124 zetels. Open Vld heeft 16 vertegenwoordigers. Op 18 juni legden alle leden de eed af onder leiding van Herman De Croo. Na 51 jaar onafgebroken parlementair werk, heeft onze nestor een punt gezet achter zijn parlementaire carrière. Wij stellen graag de 16 liberalen voor die de komende vijf jaar de blauwe kleuren zullen verdedigen in het Vlaams parlement!
Naam: Jean-Jacques De Gucht Leeftijd: 35 jaar Woonplaats: Aalst Ik zet me in voor: onderwijs, media en cultuur. Vul aan mocht ik geen politicus zijn, ik was: als galerijhouder werkzaam in de culturele sector.
Naam: Carina Van Cauter Leeftijd: ergens op tram 5 :-) Woonplaats: Herzele Ik zet me in voor: justitie, de strijd tegen seksueel misbruik, sport, ruimte en omgeving. Wie is volgens jou de meest aantrekkelijke politicus of politica? Johan Van Tittelboom ;-)
Naam: Lydia Peeters Leeftijd: 50 Woonplaats: Lanklaar, deelgemeente Dilsen-Stokkem Ik zet me in voor: een duurzame toekomst, een gezonde begroting, een eerlijk omgevingsbeleid en alle Limburgse dossiers. Waar spendeer je, naast politiek, het meeste tijd aan? Aan lezen, reizen en vooral culinair genieten.
Naam: Bart Tommelein Leeftijd: 57 jaar Woonplaats: Oostende Ik zet me in voor: alles en iedereen. Toerisme en media verdienen volgens mij trouwens wat meer aandacht dan nu het geval. Je stoutste droom? Optreden in het Sportpaleis als charmezanger.
18
blauw
• nr 42 • oktober 2019
Naam: Els Ampe Leeftijd: 40 Woonplaats: Brussel Ik zet me in voor: vlotte mobiliteit in en naar Brussel, onderwijs op topniveau en 5G. Vul aan: mocht ik geen politicus zijn, ik was schrijver.
VLAAMS PARLEMENT Naam: Sihame El Kaouakibi Leeftijd: 33 jaar Woonplaats: ’t Stad ;-) Ik zet me in voor: gelijkheid en waardigheid in het onderwijs, de arbeidsmarkt en de samenleving in haar geheel. Waarbij armoedebestrijding 1 van de prioriteiten is. Je gekste anekdote? Eind 2018 overwoog ik mee te doen aan de verkiezingen, januari 2019 heb ik toegezegd, in mei werd ik verkozen en in augustus zat ik mee aan de onderhandelingstafel. Dat ik vind ik écht ‘te’ gek :-)
Naam: Gwenny De Vroe Leeftijd: 40 Woonplaats: Kampenhout Ik zet me in voor: leefmilieu, het dierenwelzijn en het woonbeleid in Vlaanderen. Je stoutste droom? Euhm… die is niet voor publicatie vatbaar :-)
Naam: Freya Saeys Leeftijd: 35 Woonplaats: Lebbeke Ik zet me in voor: welzijn, volksgezondheid en armoedebestrijding. De zorg en het welzijn van mensen ligt me nauw aan het hart. Mijn stokpaardjes zijn kinderopvang, preventie, geestelijke gezondheidszorg en ouderenzorg. Stel, je hebt nog 1 dag te leven. Wat doe je? Mijn dag doorbrengen met mijn gezin en familie, champagne drinken en frietjes eten ;-)
Naam: Keulen Marino Leeftijd: 55 jaar Woonplaats: Lanaken Ik zet me in voor: mobiliteit en openbare werken en uiteraard Limburgse dossiers. Wat staat er bovenaan je bucketlist? Met mijn wagen naar de carwash gaan. Naam: Stephanie D’Hose Leeftijd: 38 jaar Woonplaats: Gent Ik zet me in voor: een sterk cultuurbeleid en moderne mobiliteit. Ook het thema dierenwelzijn verdient mijn onverdeelde aandacht. Wat staat er bovenaan je bucketlist? Bij Emmanuel de Merode in het Virungapark in Congo berggorilla’s beschermen tegen stropers.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
19
VLAAMS PARLEMENT Naam: Emmily Talpe Leeftijd: 43 Woonplaats: Ieper Ik zet me in voor: een politiek dicht bij de mensen, want luisteren werkt. Ik ga ook voluit voor een beleid op maat. Wat goed is voor Antwerpen, is dat niet automatisch voor andere provincies. Dat geldt over alle beleidsthema’s heen. De voorbije legislatuur volgde ik de arbeidsmarkt nauw op, aan de werkzaamheidsgraad moet verder getimmerd worden. Ook mobiliteit wordt de volgende jaren een grote uitdaging. Als burgemeester uit een toeristische regio met heel wat erfgoed, wil ik daar eveneens de vinger aan de pols houden. Stel, je hebt nog 1 dag te leven. Wat doe je? Zonder twijfel, de hele dag mijn kinderen knuffelen!
Naam: Willem-Frederik Schiltz Leeftijd: 40 Woonplaats: Berchem, Antwerpen Ik zet me in voor: energie, klimaat en circulaire economie. Dag in, dag uit :-) Mocht ik geen politicus zijn, ik was… fietsenbouwer, boomkweker of transitiemanager.
Naam: Mercedes Van Volcem Leeftijd: 47 Woonplaats: Brugge Ik zet me in voor: eenvoudige fiscaliteit, wie werkt belonen, wie meer werkt meer belonen, vlot verkeer en een groen en fietsvriendelijk Vlaanderen. Wie is volgens jou de meest aantrekkelijke politicus of politica? Barack Obama
20 blauw • nr 42 • oktober 2019
Naam: Maurits Vande Reyde Leeftijd: 34 jaar Woonplaats: Diest Ik zet me in voor: op Vlaams niveau voor mensen met een beperking (welzijn), financiën en begroting. Lokaal zet ik me in voor toegankelijkheid, lokale handel en smart cities. Had je 10 miljoen wat zou jij dan doen? Een deel van de wachtlijsten voor mensen met een beperking wegwerken.
BRUSSELS PARLEMENT
Team Brussel Het Brussels parlement telt 89 zetels, waarvan 17 voor Nederlandstaligen. Open Vld wist 3 zetels te bemachtigen. Guy Vanhengel, Carla Dejonghe en Khadija Zamouri legden op 12 juni hun eed af. Sven Gatz is Brussels minister van financiën & begroting, het openbaar ambt, de promotie van meertaligheid en het Nederlandstalig onderwijs. Benieuwd waarvoor zij zich de komende jaren zullen inzetten? Je ontdekt het hier.
Naam: Sven Gatz Leeftijd: 52 jaar Woonplaats: Jette Ik zet me in voor: financiën en begroting, het openbaar ambt, de promotie van de meertaligheid en het Nederlandstalig onderwijs in en van het Brussels hoofdstedelijk gewest. Je gekste anekdote? Als minister van Cultuur een film van de Vlaamse Jommeke gaan promoten in China, voor een klas vol kleine Chinezen met een goudgele Jommekespruik op hun hoofd.
Naam: Guy Vanhengel Leeftijd: 61 Woonplaats: Evere Ik zet me, samen met de voorzitter van het Brussels Parlement, Rachid Madrane, in voor: de goede werking van de instelling. In de commissies gaat mijn bijzondere belangstelling uit naar het onderwijs, de financiën en de begroting. De regering verdient alle steun, opdat ze krachtig kan besturen. Wie is volgens jou de meest aantrekkelijke politicus of politica? Oesje, ik wil het de dame niet aandoen hier haar naam te onthullen. Toen mijn echtgenote nog wat politiek actiever was, zou zij het ongetwijfeld zijn geweest.
Naam: Carla Dejonghe Leeftijd: 53 jaar Woonplaats: Sint-Pieters-Woluwe Ik zet me in voor: alleenwoners, comfortabel en veilig openbaar vervoer en propere en aangename publieke ruimtes. Ik zetel in de commissie Mobiliteit. Je stoutste droom? Een gastrolletje spelen in de volgende F.C. De Kampioenenfilm. Jan Verheyen, bel je me? ;-)
Naam: Khadija Zamouri Leeftijd: 52 Woonplaats: Sint-Jans-Molenbeek Ik zet me in voor: werk en economie, sociale zaken, onderwijs(vernieuwing), welzijn en gezondheid. Maar ook jeugd en kinderopvang krijgt mijn aandacht, in het bijzonder als schepen in Molenbeek. Had je 10 miljoen wat zou jij dan doen? Een weeshuis openen voor straatkinderen met het allerbeste onderwijs. En ook nog mijn tuin aanleggen en mijn dak herstellen.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
21
De federale familie De federale Kamer telt 150 parlementsleden waarvan 12 Open Vld’ers. Zij legden op 20 juni de eed af, waarna Patrick Dewael werd verkozen tot parlementsvoorzitter. Egbert Lachaert is onze liberale fractieleider. Ontdek hier de andere liberale Kamerleden die gaan vechten voor een beter België.
Naam: Patrick Dewael Leeftijd: 63 Woonplaats: Tongeren Ik zet me in voor: als Kamervoorzitter waak ik over een sterk parlement dat haar werk moet kunnen doen in afwachting van een nieuwe regering. Ik leg me ook toe op migratiebeleid en veiligheidsthema’s zoals terreurbestrijding, justitie en politie. Wat staat er bovenaan je bucketlist? Drie weken op wandeltocht door Schotland of Ierland, zonder gsm.
Naam: Alexander De Croo Leeftijd: 43 jaar Woonplaats: Brakel Ik zet me in voor: meer vrijheid én gelijke kansen. Nog altijd de beste garantie dat mensen het beste uit zichzelf kunnen halen. Wat staat er bovenaan je bucketlist? Ik wil graag eens met de fiets door Centraal-Azië trekken.
Naam: Egbert Lachaert Leeftijd: 42 jaar Woonplaats: Merelbeke Ik zet me in voor: alles wat met meer werkgelegenheid te maken heeft: iedereen aan de slag om onze sociale zekerheid veilig te stellen. Ik volg de commissie sociale zaken in het federaal parlement. Als fractieleider volg ik natuurlijk zowat alles wat daar gebeurt. Vul aan: mocht ik geen politicus zijn, ik was reisgids geworden in een onherbergzame streek.
22 blauw
• nr 42 • oktober 2019
Naam: Maggie De Block Leeftijd: 57 Woonplaats: Merchtem Ik zet me in voor: mijn huidige bevoegdheden als minister van Volksgezondheid en Sociale zaken en Asiel en Migratie. Zaken die me sowieso, ook in het verleden al, nauw aan het hart liggen. Wat staat er bovenaan je bucketlist? Samen oud worden met Luc.
FEDERAAL PARLEMENT
Naam: Vincent Van Quickenborne Leeftijd: 46 Woonplaats: Kortrijk Ik zet me in voor: klimaat en energie als voorzitter van de commissie. En pensioenen. Je gekste anekdote? Ik beken, ik heb effectief ooit een joint gerookt in de Senaat, zoals ik beloofd had in een interview in 1999.
Naam: Christian Leysen Leeftijd: 65 Woonplaats: Berchem Ik zet me in voor: een sterke, slimme, maar slanke overheid. Minder, maar betere wetten. Verder ben ik lid van de commissie Financiën en Begroting. Je levensverhaal in één zin? Reiziger doorheen landen en tijden steeds op zoek naar nieuwe ervaringen en uitdagingen!
Naam: Katja Gabriëls Leeftijd: 44 jaar Woonplaats: Berlare Ik zet me in voor: de commissie Justitie, maar blijf ook nauw betrokken als plaatsvervangend lid bij commissie Binnenlandse wegens mijn link met de lokale besturen. Had je 10 miljoen wat zou jij dan doen? Hetzelfde dan nu. Misschien wat meer op vakantie gaan.
Naam: Goedele Liekens Leeftijd: 56 jaar Woonplaats: Dilbeek Ik zet me in voor: vrouwen, seksualiteit, buitenlandse betrekkingen, gezondheid en gelijke kansen. Verder werk ik aan een goede work-life-balance en duurzame, economisch verantwoorde ontwikkelingshulp. Je gekste anekdote? In een restaurant in New York hing een foto van mij samen met de president van Mexico. In het onderschrift werd ik echter aangeduid als Conchita Martinez. oktober 2019 • nr 42 •
blauw
23
FEDERAAL PARLEMENT
Naam: Tim Vandenput Leeftijd: 48 jaar Woonplaats: Hoeilaart Ik zet me in voor: veiligheid (Politie, Defensie, Inlichtingen), mobiliteit en de economische groei van de internationale luchthaven Zaventem. Waar spendeer je, naast politiek, het meeste tijd aan? Aan wandelen in het Zoniënwoud en werken in de tuin.
Naam: Kathleen Verhelst Leeftijd: 50 jaar Woonplaats: Zedelgem Ik zet me in voor: economie, ondernemen, digitalisering en consumentenbescherming. Vul aan: mocht ik geen politicus zijn, ik was (en ik ben) ondernemer ;-)
Naam: Robby De Caluwé Leeftijd: 44 jaar Woonplaats: Moerbeke-Waas, de mooiste en meest blauwe gemeente van Vlaanderen. Ik zet me in voor: mensen. In de Commissie Gezondheid en gelijke kansen wil ik mijn steentje bijdragen aan een goed gezondheidsbeleid, dat toegankelijk en betaalbaar blijft voor iedereen. Daarnaast wil ik onze regio ondersteunen om sterk liberaal verankerd te blijven. Stel, je hebt nog 1 dag te leven. Wat doe je? Starten met een goede tas koffie, een wandeling maken, steak friet met peperroomsaus eten samen met mijn gezin en eindigen met een feestje voor mijn familie en dichtste vrienden.
24 blauw • nr 42 • oktober 2019
Naam: Marianne Verhaert Leeftijd: 35 Woonplaats: Grobbendonk Ik zet me in voor: mobiliteit, ruimtelijke ordening en de stille Kempen. Je stoutste droom? Een federale regering voor december … :-)
OPINIE
Allemaal aan het werk voor onze sociale zekerheid
I
n aanloop van de verkiezingen van 26 mei lanceerde ik mijn visie op de toekomst van de sociale zekerheid. Daarmee wilde ik een debat lanceren over hoe we ervoor kunnen zorgen dat ook onze kinderen en kleinkinderen een goede en betaalbare sociale bescherming zullen hebben. Tot mijn spijt stelde ik vast dat in de berichtgeving dit belangrijke thema het te vaak moest afleggen tegen strategische beschouwingen en de zoektocht naar veto’s over coalitiepartners. Ik verwelkom dan ook het initiatief van de vakbonden om het debat eindelijk te openen (DS 26 september). Hoewel mijn visie fundamenteel verschillend is en ik geen heil zie in hogere lasten, hoop ik dat het de aanzet vormt voor een fundamentele reflectie over de hervorming van ons sociaal model die we de volgende 10 jaar moeten uitrollen. Je hoort vaak dat onze sociale zekerheid geen hangmat mag zijn, maar een springplank, of een trampoline zo je wil. Of dat onze sociale zekerheid moet gaan over mensen in plaats van structuren. Of dat de sociale zekerheid problemen moet voorkomen, in plaats van ze achteraf proberen op te lossen. Ik denk dat het tijd wordt om dit eindelijk eens concreet te maken.
Meer mensen aan de slag
In ons land zijn sinds kort 7 op de 10 werknemers aan de slag. Dat is al beter dan vroeger, maar nog geen reden om hoera te roepen. In Nederland bijvoorbeeld zijn bijna 8 op de 10 mensen aan de slag en is er een overschot op de begroting. Er zijn de afgelopen jaren netto meer dan 200.000 nieuwe jobs gecreëerd en vacatures ingevuld. Het aantal vacatures dat niet ingevuld geraakt, blijft met 139.000 stuks echter hoog. De uitdaging is om óók die van vandaag en morgen ingevuld te krijgen. Dat doen we door de beschikbare arbeidsreserve te activeren. Een wonderoplossing bestaat daar niet voor. We zullen verschillende maatregelen moeten nemen, zoals werken meer laten lonen, één arbeidsmarktregisseur voor alle inactieven, werkloosheidsuitkeringen verder laten afnemen in de tijd, enz. Belangrijk is dat de regio’s
en het federale niveau daarbij aan hetzelfde zeel trekken.
Eén sociaal statuut
In onze sociale zekerheid bestaan traditioneel sterke verschillen tussen werknemers, zelfstandigen en ambtenaren – allemaal hebben ze hun eigen statuut met eigen voor- en nadelen. Ik wil die hokjes openbreken en toewerken naar een gelijke sociale bescherming voor iedereen die werkt. Dat is eerlijker en zal er ook voor zorgen dat mensen makkelijker van job kunnen wisselen tijdens hun loopbaan. Het kan ook dat zetje zijn voor mensen om zelf te beginnen ondernemen en zo op hun beurt voor nieuwe tewerkstelling te zorgen.
Sociale bescherming in laagjes
Hoe ziet die eengemaakte sociale bescherming eruit? Ik ben voorstander van een sociale bescherming in laagjes in de vorm van een cappuccinomodel. In plaats van alle eieren in één mand te leggen bouwen we onze sociale bescherming zo op in “laagjes”. Gaat er iets mis, dan kunnen we nog terugvallen op de andere. De risico’s die verband houden met werken, zoals de pensioenen en de werkloosheid, brengen we onder in een werkverzekering voor iedereen die werkt. De andere risico’s, zoals de gezondheidszorg en de kinderbijslagen, brengen we onder in een basisverzekering. Naast de werkverzekering en de basisverzekering moeten we blijven inzetten op de tweede en de derde pijler. Zo moet op termijn iedereen die werkt een aanvullend pensioen hebben. Dat kunnen we realiseren door meer in te zetten op bijdragen in die tweede pijler in plaats van op extralegale voordelen zoals allerhande cheques.
Iedereen moet meekunnen
Onze arbeidsmarkt verandert razendsnel, onder meer onder invloed van de digitalisering. In bepaalde sectoren gaan er veel jobs verloren. Elders zien we nieuwe jobs ontstaan. Het feit blijft wel dat er vandaag netto meer jobs zijn dan tien jaar geleden en tegen 2030 wordt een tekort van 600.000 werkkrachten voorspeld.
Mensen zijn ongerust over die evoluties en vragen zich af of ze zelf of hun kinderen nog zullen meekunnen. We moeten daar een antwoord op bieden zodat niemand achterblijft. Daarom pleit ik voor een opleidingsbudget van twee jaar voor iedereen die werkt. Dat budget kan je tijdens je carrière gebruiken om nieuwe opleidingen te volgen of om je te herscholen. Daarnaast wil ik het systeem van transitietrajecten wettelijk mogelijk maken. Op die manier zullen sommige werknemers die vandaag ontslagen worden en in de werkloosheidsuitkering terechtkomen, meteen aan de slag kunnen gaan bij een nieuwe werkgever waar ze een opleiding krijgen. Op deze manier grijpen we preventief in op werkloosheid in plaats van ze achteraf te proberen bestrijden.
Inzet belonen
Mensen die al voldoende bijdragen aan de sociale zekerheid, moeten de kans krijgen om daarbovenop een extraatje te verdienen. We moeten inzet belonen in plaats van bestraffen. Om die reden hebben we systemen zoals flexijobs ingevoerd. Dat systeem zorgt ervoor dat er méér sociale bijdragen betaald worden. Als je op dat soort flexibele jobs de klassieke sociale bijdragen gaat heffen, zullen die jobs binnen de kortste keren verdwijnen. Of beter: opnieuw in zwartere sferen belanden. Zo, mijn kaarten liggen opnieuw op tafel. Het is mijn vaste overtuiging dat het nu moet gaan over een fundamentele reflectie over partijgrenzen heen en met een inbreng van het middenveld. Allemaal aan het werk voor onze sociale zekerheid.
Maggie De Black
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
25
ALDE wordt Renew Europe Op woensdag 12 juni staken Guy Verhofstadt en de leiders van de liberale nationale delegaties de koppen bijeen om een nieuwe naam te geven aan de liberale fractie in het Europees parlement. Renew Europe werd geboren. De nieuwe liberale fractie in het Europees parlement telt 108 parlementsleden uit 22 verschillende landen. Dat zijn er 39 meer dan de vroegere ALDE-fractie. De liberale krachten kwamen dus versterkt uit de Europese verkiezingen.
D
e naamsverandering kwam er na de toetreding van de Renaissance-lijst van Frans President Emmanuel Macron en de Roemeense USR-PLUS
partij. Renew Europe is niet alleen een alliantie van liberalen, progressieven, centristen en democraten, ze is ook de derde grootste politieke fractie in het Europese halfrond.
Onder impuls van Renew Europe... ... maken we van Europa een duurzaam continent. We hebben geen tweede planeet, we garanderen daarom een leefbare wereld voor toekomstige generaties. ... blijft de Europese Unie de strijd aangaan tegen krachten die de rechtsstaat en de democratie ondermijnen. ... gaat de Europese Unie voor een welvarend Europa waarvan alle Europeanen de vruchten plukken. We investeren in de talenten van de Europese bevolking en zetten daarmee in op het enorme potentieel van onze Europese interne markt. “Wij zijn sterk overtuigd dat economische groei, ecologische duurzaamheid, eerlijke concurrentie en verantwoordelijkheid hand in hand kunnen gaan. ‘To Renew Europe’ is onze missie. Want Europa is onze toekomst en daar willen we voor vechten!”, besluiten Verhofstadt en Vautmans.
26 blauw • nr 42 • oktober 2019
Een nieuw en sterker project, klaar om samen te bouwen aan een vrij en eerlijk Europa. Ook werd een nieuwe fractieleider gekozen. Dacian Ciolos uit Roemenië volgt onze eigenste Guy Verhofstadt op als fractievoorzitter.
Uitblijven populistische zondvloed
Ondanks de verschillende doemberichten en de opkomst van nationalistische en populistische partijen, wordt het positieve Europese project nog steeds breed gedragen”, zegt Verhofstadt. “De aanslepende Brexit, de overmoedige gok van Salvini die de Italiaanse regering liet vallen en de verdeeldheid onder de verschillende Europese nationalistische en populistische partijen, tonen aan dat deze bewegingen weinig vooruitgang of oplossingen brengen. Integendeel: samenwerking leidt tot betere resultaten.” Maar dat wil niet zeggen dat daarmee het zware werk achter de rug is. “Integendeel. Wij liberalen dragen met onze versterkte positie een nog grotere verantwoordelijkheid om van Europa en de Europese Unie een succes te maken. Renew Europe gaat die uitdaging aan”, zegt Hilde Vautmans.
Naam: Hilde Vautmans Leeftijd: 47 jaar Woonplaats: Gelinden, Sint-Truiden Ik zet me in voor: onze landbouw, onze veiligheid, voor een beter asiel- en migratiebeleid en voor een sterk buitenlands- en exportbeleid in Europa. Daarnaast vecht ik voor Sint-Truiden én Limburg. Had je 10 miljoen wat zou jij dan doen? Ik zou ervoor zorgen dat er bij alle kinderen elke dag boterhammetjes in hun brooddoos steken.
Naam: Guy Verhofstadt Leeftijd: 66 jaar Woonplaats: Gent Ik zet me in voor: alle Europeanen. Momenteel leid ik de Brexit-onderhandelingen namens het Europees parlement. Mocht ik geen politicus zijn, ik was… acteur, zonder twijfel.
De Brexit-sage 24 september 2019 zal de Britse geschiedenisboeken ingaan als de dag dat de Brexit-chaos helemaal ontspoorde. Eerste Minister Boris Johnson was zijn parlementaire meerderheid al kwijt. Vervolgens verbood datzelfde parlement hem om de Europese Unie zonder deal te verlaten, en nu oordeelde ook het Britse Hooggerechtshof unaniem dat de beslissing van de premier om het Lagerhuis te schorsen “illegaal” was. Nog geen 24 uur na het arrest treinden de Parlementsleden al naar Westminster om Johnson - die spoorslags uit New York moest terugkeren - het vuur aan de schenen te leggen. Het toont aan dat de rechtsstaat in Groot-Brittannië “alive and kicking” is. Maar dat is helaas ook het enige lichtpuntje in deze trieste Brexit -sage. Voor de rest is Brexit huilen met de pet op. Europa en Groot-Brittannië staan op het punt om een decennialange, nauwe band door te snijden: van handel over politiesamenwerking tot gemeenschappelijke ter-
rorismebestrijding. Het gaat allemaal de schop op. En waarom eigenlijk? We zijn immers tot elkaar veroordeeld. We blijven niet alleen dichte buren. Veel belangrijker is het feit dat Europa en het VK geestesgenoten zijn, zeker in een wereld die vandaag gedomineerd wordt door types als Trump, Putin en Erdogan. Nauwe samenwerking tussen de EU en het VK is dan de enige optie. Wat er ook gebeurt op 31 oktober - ‘Deal’, ‘No Deal’ of verder uitstel - we moeten ervoor zorgen dat de rechten van de burgers aan beide kanten van het Kanaal gevrijwaard blijven. We moeten er ook voor zorgen dat onze bedrijven kunnen blijven handel drijven met elkaar. Wat de Britse regering momenteel maar niet wil begrijpen is dat als ze er op 31 oktober uittrekken zonder akkoord, ze de problemen niet vermijden maar gewoon verder voor zich uitschuiven. Europa zal niet zomaar opnieuw aan tafel gaan zitten als niet eerst alle rekeningen vereffend zijn, inclusief de burgerrechten en de Ierse grens.
Europa moet Groot-Brittannië nu diets maken dat het vijf voor twaalf is. Ofwel trekken we mekaar naar beneden en komen we er beide slechter uit. De winnaars in dat geval zijn Trump en Poetin. Ofwel stijgen we boven onszelf uit. Europa wil oprecht een nieuwe, duurzame relatie met het VK. Eén die gebaseerd is op een minimum aan sociale rechten en milieu-standaarden. Maar we bedanken er feestelijk voor als Groot-Brittannië ervoor zou kiezen om een ‘Singapore aan de Noordzee’ te worden – een belastingparadijs op een sociaal kerkhof. Als het goed uitdraait, wordt onze toekomstige relatie een associatieverdrag - een soort lidmaatschap ‘light’ van de Europese Unie zeg maar. Maar roep het niet te luid. Want de Brexit-chaos zou wel eens het resultaat kunnen zijn van de Britten die eindelijk beginnen inzien dat lidmaatschap van de Europese Unie alles bij mekaar genomen toch meer lusten dan lasten met zich meebracht.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
27
28 blauw • nr 42 • oktober 2019
INTERVIEW
Herman Brusselmans:
“Ik zeik niet over belastingen” Twee weken lang recenseerde Herman Brusselmans boeken van politici in het programma ‘Iedereen Kiest’ in aanloop naar de stembusgang van 26 mei. Elke avond beweerde hij dat de schrijvende politicus bij de verkeerde partij zat, tenzij het om een liberaal ging. Wij interviewden een van de bestverkopende en meest excentrieke Vlaamse auteurs over zijn vermeende liberale sympathieën, de verkiezingsuitslag, de politieke toestand en… het neutrale sigarettenpakje. Volgens u is er maar één deftige partij in Vlaanderen: Open Vld. Maar in de laatste aflevering van het één-programma zei u dat u toch niet op ons zou stemmen. Waarom niet? Herman Brusselmans: “Omdat ik daar élke
avond een boek moest presenteren, zocht ik naar een rode draad, een running joke. Op het eind zei ik dat ik inderdaad voor iemand anders ging stemmen, maar ik heb toch voor de liberalen gekozen. Dat is me deels met de paplepel ingegeven. Ik kom uit een nest van kleine zelfstandigen. Mijn vader was veehandelaar. Hij stemde altijd PVV, de partij van de zelfstandigen. Dat was in een tijd dat iédereen
nog naar de kerk ging en voor de CVP koos.”
Waarom is het liberalisme voor jou aantrekkelijk? Wat betekent vrijheid voor jou?
Sommigen beweren dat schrijvers linkse rakkers zijn?
“Liberalisme draait om vrijheid. Ik houd wel van het motto: ‘mijn vrijheid eindigt waar die van een ander begint.’ We moeten mekaar wel helpen en bijstaan waar nodig, maar voor de rest heb ik zoiets van: laat mij gerust, laat mij mijn ding doen als kleine zelfstandige. Andere mensen en de overheid moeten mij niet te veel opleggen, zich niet te veel moeien. Daartegenover staat dat ik een brave burger ben: ik zeik niet over het betalen van mijn belastingen en ik respecteer alle regels en wetten. We kunnen toch niet in totale anarchie leven... Onlangs moest ik voor de politierechter verschijnen
“Het klopt dat ik in mijn jonge jaren linkser was. Ik ben met de jaren veel meer naar het centrum geëvolueerd. Vroeger stemde ik al eens voor de sossen, nu stem ik centrum. Ik ken niet al jullie programmapunten, maar de Vld spreekt me in dat centrum het meest aan op vlak van werk, veiligheid en onderwijs. Mijn stem hangt ook wel af van de kandidaten op de lijst. Dat bekijk ik altijd en bepaalt mee mijn keuze.”
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
29
Herman Brusselmans: “De overheid moet zich niet te veel moeien met mijn leven. Daartegenover staat dat ik een brave burger ben die de regels respecteert.”
omdat ik 9km/u te snel reed met mijn motor. In die rechtszaal hoor je dan lotgenoten allerlei uitvluchten zoeken. ‘Mijn moeder was ziek. Zus en zo.’ Dat is gewoon bullshit. Daar doe ik niet aan mee. Ik reed te snel en dus betaal ik mijn boete. Punt.”
Is voor jou het glas halfvol of half leeg? “Halfvol. We leven toch in een van de beste landen op aarde die je je kan voorstellen. We hebben het goed en mogen hier bij ons ook quasi alles. Ik vind dat er veel te veel klagers zijn. ‘De belastingen zijn te hoog. We moeten stoppen voor een rood licht.’ Ik heb het niet zo voor de klaagcultuur. Neem nu het circulatieplan in Gent. In het begin heb ik daar wat tegen geageerd omdat er ook domme regels inzaten. Maar uiteindelijk leg je je daar bij neer en nu werkt dat wel. Op HLN.be lees je onder elk artikel dat politici zakkenvullers zijn. Maar die mensen verdienen amper een schijntje van voetballers. Sommigen hebben hier en daar misschien nog een bijverdienste, maar grootverdieners? Dat klopt gewoon niet. Ik geloof ook niet dat onze politici alles in achterkamertjes bekokstoven zonder ons medeweten. Dat kunnen ze zich gewoon niet permitteren. De meeste politici zijn integer.”
Volg je de politieke actualiteit op de voet? Ben je snel verontwaardigd? “Ik lees elke dag de krant, kijk naar het nieuws en duidingsprogramma’s zoals De Afspraak. Zelfs de Nederlandse politiek volg ik, omdat mijn vriendin van daar is. Maar ik ben niet zo snel verontwaardigd.”
30 blauw • nr 42 • oktober 2019
Na de verkiezingsoverwinning van het Vlaams Belang haalde je in Humo nochtans hard uit. Hoe verklaar je het succes van extreemrechts? “De geschiedenis verloopt altijd in golven. Wanneer een partij aan de macht is, zullen mensen altijd zeggen dat die het verkeerd aanpakt, waardoor een andere partij weer de wind in de zeilen krijgt. Het Vlaams Belang heeft ook al diepe dalen en hoge pieken gekend. Ontevreden burgers komen nu eenmaal sneller uit bij extremen. Daar komt bij dat het Belang een personencultus heeft gecreëerd rond Dries Van Langenhove. Daar heb ik mij op miskeken. Ik dacht dat het de partij schade zou toebrengen, maar hij scoorde. Van Grieken is ook een gehaaid politicus.”
Denk je dat het cordon sanitaire altijd zal standhouden, ook als N-VA en Vlaams Belang een meerderheid halen? “N-VA heeft een zomer lang gedaan alsof ze met hen zouden samenwerken maar daar kwam niets van in huis. N-VA zou dat ook niet aandurven. Het VB zal altijd in de hoek blijven en er niet uitgeraken. Ik ben daar niet rouwig om. Extremen staan me niet aan. Niet het Belang, maar ook niet de PVDA. Die twee extremen komen mekaar op een bepaald punt ook tegen.”
Wat moet er dan met die 810.000 Vlaams Belang-kiezers gebeuren? In Humo zei je dat we er best een prikkeldraad omheen spannen… “Je hoort vaak: ‘Die mensen stemmen op het
Belang maar zijn niet allemaal racisten.’ Dat is bullshit. Als je voor die partij stemt, zeg je dat je een racist bent, want dat is een racistische partij. Ze hebben eigenlijk één programmapunt: Marokkanen buiten. En dat standpunt exposeren ze op een zeer crue manier. Dat een grote massa mensen daar intrapt, daar kan ik met mijn verstand niet bij. Nu ja, hun leiders zijn leugenaars. Kijk naar dat berucht interview van Van Langenhove met Kathleen Cools in Terzake. Alsof hij niets te maken had met al die racistische memes van Schild en Vrienden in hun chatgroepjes. Sommige mensen zeggen: ‘Het is toch een propere jongen, hij kan het goed uitleggen.’ Wablief? Hij liegt gewoon.”
Dus moeten we alle VB-kiezers negeren? “Ik weet niet of je die mensen terug kan winnen. Het zijn mensen die niet al te diep nadenken. Je kan rationele argumenten aandragen, maar je kan hen daarmee niet overtuigen. Eerst trokken ze van het VB naar de N-VA, nu weer terug naar het VB. Moest die partij ooit aan de macht komen, zal er niks positief van komen.”
Velen zullen ook hun geloof in de politiek verloren zijn. Geloof jij nog in de kracht van onze democratie om problemen op te lossen? “Ja, er zijn veiligheidsproblemen. Ja, het klimaat warmt op en we moeten iets doen. Ja, de pensioenen betalen wordt een uitdaging. Maar onze democratie an sich zit niet in de problemen. Ze werkt gewoon traag. Klimaatspijbelaars kaarten van de ene dag op de andere een
INTERVIEW
probleem aan. De politici kijken daar dan wat naar, maar zij werken trager. Je kan zoiets niet op één-twee-drie oplossen. Uiteindelijk geloof in de democratie zoals ze vandaag bestaat om problemen aan te pakken.”
Zijn sociale media een zegen of een pest voor de democratie? “Ze spelen ongetwijfeld een rol. Mensen zijn daar mee bezig. Trump is het beste voorbeeld van de impact die sociale media kunnen hebben op een democratie. Maar we moeten dat altijd in de juiste context blijven plaatsen. Iedereen heeft toegang tot info op sociale media, maar als daar stommiteiten worden gepost, moeten we ons daar ook niks van aantrekken. Sociale media zijn vuilnisbakken met 90% bagger. Daarom weiger ik ook om een Facebook- of Twitteraccount te maken. Ik vergelijk het ook graag met cafépraat. Wat daar om 3u ’s nachts wordt verkondigd, geven we toch ook geen aandacht en zeker niet in gazetten. Mensen moeten zichzelf goed informeren en informatie ook filteren. Een serieuze krant en een degelijk journaal blijven belangrijk.”
Nog enkele korte vragen. Voor welke politica of politicus heb je veel respect?
“Guy Verhofstadt. Het gaat mij niet alleen om wat hij als premier deed, maar ook om zijn stijl en lichaamstaal, de manier waarop hij spreekt, zijn spleetje, die bles en de enorm debiele bril.”
Met welke Open Vld’er zou je eens een avondje willen doorzakken op café? “Maggie De Block. Ik heb haar een paar keer ontmoet en ik vind haar een interessante vrouw en integere politica.”
Binnenkort voert ze wel het neutrale sigarettenpakje in. Zal dat effect hebben op je rookgedrag? “Ze hebben al slogans en afschrikwekkende foto’s op de pakjes gezet, maar het heeft helaas geen enkele invloed op mij gehad. Ik ben verslaafd. Ik wil daar vanaf. Dus elke maatregel tegen roken krijgt mijn zegen. Ook al was het wel wennen toen de peuk uit het café werd verbannen. Maar nu is dat de evidentie zelve. Zoals gezegd: ik leg me altijd neer bij de wetten en regels.”
Voor welke ministerpost mogen we je contacteren? “Cultuur, zonder twijfel. Daar heb ik het meest verstand van.”
Dilemma: een federale regering tegen de zomer of rode duivels Europees kampioen? “Een nieuwe federale regering. Je moet hoofdzaken van -belangrijke- bijzaken onderscheiden.”
Tot slot: waarom moeten we je nieuwe boek ‘De Tafel’ lezen? “Voor het amusement. Ik schrijf geen boeken om de wereld te veranderen of om mijn mening door te drukken. Ik schrijf al mijn boeken om mensen te amuseren. Een goed boek geeft de lezer de drang om het in één ruk uit te lezen, en dan spijt te hebben dat het niet dikker was.”
Dank u!
In september kwam het tachtigste boek van Herman Brusselmans uit. ‘De Tafel’ telt 288 pagina’s vol leesplezier en is verkrijgbaar in de lokale boekenhandel!
“Er zijn veel te veel klagers. We leven toch in een van de beste landen ter wereld?”
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
31
BLAUW BELEID IN DE PRAKTIJK
Onbelast bijklussen Annelies Ghyselinck is leerkracht lager onderwijs en lichamelijke opvoeding. Daarnaast geeft ze al tien jaar lang zes uur per week trampolineles bij een sportclub. Tot voor kort was het niet eenvoudig om sportcoaches zoals Annelies te vergoeden voor hun werk. Het ‘onbelast bijklussen’ bracht soelaas.
Geef je deze trampolinelessen vanuit een passie of in de eerste plaats om iets bij te verdienen? “Het is natuurlijk wel leuk om dat centje bij te verdienen. Maar ik doe het niet voor het geld, ik doe het vooral omdat ik het graag doe. Ik was zelf gymnast van mijn vijftien tot mijn achttien jaar. Op mijn achttiende ben ik dan hulptrainer geworden en zo ging de bal aan het rollen. Nu coach ik zelf een wedstrijdploeg waardoor ik echt kan werken aan een doel, aan betere prestaties. Dat doe ik graag.”
Tot 6.130 euro per jaar onbelast bijverdienen, sinds 15 juli 2018 kan het! Na jarenlang ijveren heeft onze partij deze regeling kunnen invoeren. Voortaan kan je met allerhande activiteiten een aardig extra zakcentje verdienen. Volledig onbelast. Interessant? Hier leest u of ook u in aanmerking komt.
Wat?
Wie?
De regeling onbelast bijklussen is van toepassing op drie types activiteiten.
Voor diensten van burger tot burger en verenigingswerk is onbelast bijklussen enkel toegelaten indien je voor minstens 4/5 bent tewerkgesteld als werknemer, zelfstandige of gepensioneerd bent. Voor de deeleconomie komt iedereen in aanmerking.
Occasionele diensten van burger tot burger zijn kleine, betaalde diensten voor en door particulieren. Kleine onderhoudswerken aan de woning, gras maaien, bijlessen geven, babysitten… De volledige lijst van toegelaten activiteiten vindt u op www.bijklussen.be. Het moet gaan om occasionele klusjes, dus niet met vaste regelmaat. Je kan ook verenigingswerk doen voor verenigingen en openbare besturen. Opnieuw werd een lijst vastgelegd. Het gaat bijvoorbeeld om sportcoaching en culturele activiteiten. Verenigingswerk mag wel met vaste regelmaat. Tot slot is er de deeleconomie. Onbelast bijklussen kan ook bij alle erkende deelplatformen.
32 blauw ••nrnr42 42••oktober oktober2019 2019
Hoe? Voor verenigingswerk en de deeleconomie hoeft u helemaal niets te doen. De vereniging of het deelplatform regelt de aangifte voor u. Voor diensten van burger tot burger moet u zelf aangifte doen. Dat kan eenvoudig via www.bijklussen.be.
Zou je het dan nog steeds doen indien je er helemaal niet voor betaald zou worden? “Nee, dan zou ik het niet meer doen. Drie keer per week na het werk nog eens twee uur gaan trainen... We doen jaarlijks ook zes tot tien wedstrijden overal in België. Dat betekent vaak een uur rijden om dan maar een half uur op de wedstrijd te zijn. Het is lastig om dat met een fulltime job te combineren. We krijgen nu tien euro per uur betaald. Als het niet of bijna niet betaald zou zijn, dan zou ik het niet meer doen. Daarvoor is het iets te veel werk.”
Wil je ook aan de slag? Ga naar bijklussen.be!
Zou dat voor jouw collega’s ook zo zijn? “Ik denk het wel. Het lijkt mij normaal dat coaches ook vergoed kunnen worden. Je steekt er veel tijd in en je bent erdoor vaak ’s avonds niet thuis, dus je offert een stukje van je sociaal leven op.” Is er veel veranderd sinds we de regeling onbelast bijklussen hebben ingevoerd? “Vroeger werden we betaald met een vrijwilli-
gersvergoeding, maar daarbij mocht je maar een klein bedrag per jaar verdienen. Soms zat ik boven dat maximum en dan werd je daarop zwaar belast. Nu is die totaalsom verhoogd en mogen we meer training geven. Maar in de praktijk is er misschien niet zo veel veranderd, want veel clubs gebruikten vroeger allerlei trucjes om het maximumplafond te omzeilen. Nu hoeft dat niet meer en verloopt alles volgens het boekje. Een goede regeling dus!”
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
33
De tanker keert De verkiezingen liggen al een tijd achter ons. Met Open Vld Vrouwen hebben we sterk ingezet op gendergelijkheid in de politiek. Het aantal vrouwelijke verkozenen is alvast gestegen. Nu moeten regeringen gendergelijk worden samengesteld. Daar zullen we blijven voor ijveren, want het is 2019.
N
u de verkiezingen achter ons liggen, is het tijd om naar het groter plaatje te kijken. Er bereikten heel wat vrouwen voor de eerste keer een toppositie in hun domein: de eerste vrouwelijke voorzitter van de Europese Commissie, eerste vrouwelijke president van Slowakije, de eerste vrouwelijke minister-president van Vlaanderen, het eerste meisje bij het ‘young potential team’ van voetbalclub KV Mechelen, de eerste vrouwelijke sommelier van het jaar, de eerste vrouwelijke voorzitter van VOKA, de eerste vrouwelijke winnaar van de Nobelprijs voor wiskunde … Waar NASA 70 jaar geleden de briljante vrouwen doodzweeg die hen de ruimtewedloop deed winnen, zijn ze nu actief op zoek naar vrouwelijke astronauten. De strijd van onze grootmoeders en moeders die tijdens de tweede feministische golf streden voor het recht op betaald werk en deelname aan het maatschappelijke leven, lijkt - althans in de Westerse wereld - gestreden. Er is zeker plaats voor optimisme. Mannen en vrouwen politici, bedrijfsleiders, rectoren… zien het belang in van diversiteit en gendergelijkheid. Maar we zijn er nog niet. Voor veel vrouwen ligt de wereld aan hun voeten. Ze voelen zich niet langer geremd door genderstereotiepen, ze werken hard, grijpen kansen
34 blauw • nr 42 • oktober 2019
én ze maken carrière. De tanker is gekeerd, maar we moeten tegen het roer blijven duwen en alle vrouwen aan boord nemen. Hoe we dat moeten doen? Meer vrouwen in leidinggevende posities. Nog meer inzetten op gelijke kansen en discriminatie ten opzichte van vrouwen wegwerken. In veel sectoren zijn er, jammer genoeg, nog te weinig incentives om de weg naar een topjob voor vrouwen te faciliteren. Gezinstaken zijn bijvoorbeeld nog steeds niet gelijk verdeeld. Verwachtingspatronen in het onderwijs zijn nog steeds door gender bepaald in plaats van louter door talent en capaciteiten. Vrouwen uit lagere sociale klassen of met een allochtone achtergrond vinden onvoldoende de weg naar werk, economische onafhankelijkheid en zelfstandigheid. Daarom deze oproep aan onze nieuwe verkozenen om mee het kader te creëren waarin we het volle potentieel uit iedereen halen, mannen én vrouwen. Dingen veranderen niet vanzelf, zelfs niet met de tijd. De positie van de vrouw in onze maatschappij en de kansen die vrouwen vandaag krijgen zijn het resultaat van jarenlange strijd. Van feministen, van mannen, van vrouwen. Beste parlementairen, laten we samen verder bouwen en geef nooit een duimbreed toe aan verworven vrouwenrechten. Zorg voor gelijke
Eva De Bleeker, voorzitter.
verloning voor gelijk werk. Voor goede kinderopvang, dan hoeft niemand -vaak de vrouwdeeltijds te gaan werken en in te binden op carrièrekansen. Dit is ongetwijfeld de eeuw van de vrouw. Maar om van onze samenleving een samenleving te maken waarin ‘de eerste vrouw…’ geen nieuwsonderwerp meer is, is politieke moed en actie nodig!
TIP VOOR LOKALE AFDELINGEN
Taxicheques voor feestende jongeren Handen uit de mouwen, voeten op de grond. Dat is het motto van de vele Open Vld schepenen en gemeenteraadsleden die in de Vlaamse gemeenten en steden het verschil maken. Zij stellen in ons ledenblad hun ‘best practices’ voor!
Wat? In samenwerking met een privaat taxibedrijf stelt de gemeente paketten taxicheques ter beschikking ter waarde van 30 euro die kunnen aangekocht worden voor 5 euro. De cheques kunnen door jongeren gebruikt worden tijdens het weekend, schoolvakanties en op feestdagen.
Waar?
J
ongeren zetten graag een stapje in de wereld. Maar het is niet altijd gemakkelijk om in de late uurtjes nog veilig thuis te geraken. In een uitgestrekte regio als de Westhoek is het aanbod van goed en voldoende openbaar vervoer beperkt, zeker ’s nachts. Om jongeren wat meer bewegingsruimte te geven, lanceerde Open Vld Koksijde-Oostduinkerke in 2008 het flexibele systeem van de taxicheques. Schepen van Jeugd Lander Van Hove: “We bieden jongeren goedkope taxicheques aan van 5 euro ter waarde van 30 euro. Hiermee kunnen ze in het weekend, vakanties en feestdagen een taxi nemen. Ondertussen zijn we al aan onze 11de editie toe en heeft het succes zich al uitgebreid naar andere gemeenten in de Westhoek zoals De Panne, Nieuwpoort, Veurne, Diksmuide, Heuvelland, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge, Poperinge, Vleteren, Zonnebeke en Alveringem.” “Op deze manier investeren we in onze jeugd, die zorgeloos kan feesten én veilig thuisgeraakt.”
Schepen van Jeugd Lander Van Hove: “Op deze manier investeren we in onze jeugd, die zorgeloos kan feesten én veilig thuisgeraakt.”
Een initiatief van Open Vld Koksijde-Oostduinkerke. Ondertussen uitgebreid naar De Panne, Nieuwpoort, Veurne, Diksmuide, Heuvelland, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge, Poperinge, Vleteren, Zonnebeke en Alveringem
Voor Wie? Voor jongeren van 16 tot 25 jaar.
Hoe? Er worden 80 pakketjes aangeboden bij de start van het schooljaar. Communicatie gebeurt via de sociale mediakanalen zoals Facebook en Instagram, affiches en het infoblad van de gemeente. Bij afhaling van de cheques wordt de leeftijd en woonplaats van de jongeren gecontroleerd.
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
35
De perspen van Jong VLD Overal in Vlaanderen schrijven liberale jongeren mee het beleid. In kleine gemeenten en grote steden. Ze verleggen straatstenen, organiseren fuiven, brengen mensen samen en trekken met concrete beleidsvoorstellen naar gemeentebesturen. Af en toe haalt dat harde werk de pers. Acties van Jong VLD Waasland, Schelle en Brugge zijn daar een paar van de vele voorbeelden van. Maar ook op Vlaams, nationaal of Europees niveau laat Jong VLD haar kritische stem horen. En met die kritische stem kruipen ze regelmatig in hun pen. De doeners onder de lokale besturen, die zijn van ons!
Campagne 3.0
Ook zin om lokaal, nationaal of zelfs Europees aan de slag te gaan voor een beter beleid? Sluit je aan bij een Jong VLD afdeling in je buurt via www.jongvld.be
Jong VLD kiest dit najaar een nieuwe voorzitter en bestuursleden voor haar nationaal bestuur. Ook de provincievoorzitters worden verkozen. Leden kunnen zich kandidaat stellen vanaf 28 september tot en met 28 oktober. De kandidaturen worden bekendgemaakt op 1 november en vanaf dan worden in alle provincies voorzittersdebatten georganiseerd in alle provincies. Jong VLD-leden geregistreerd voor 28 september kunnen van 29 november 12u tot 1 december 12u elektronisch stemmen. De resultaten worden bekendgemaakt op 1 december ‘s avonds in M34. De nieuwe ploeg gaat van start op 3 december. Alle informatie is terug te vinden op www.jongvld.be
Gemeenten met een actieve Jong VLD afdeling
Uitnodiging afdelingstreffen Zaterdag 19 oktober organiseert Jong VLD een dag voor leden en bestuursleden van alle afdelingen. Op het programma staan inspiratiesessies rond lokale werking, brainstormactiviteiten, uitwisseling tussen afdelingen, praktische info over afdelingswerking, aanpak voor het oprichten van nieuwe afdelingen, gadgets & branding, tips & tricks social media en nog veel meer. Aan het einde van de dag sluiten we af met een hapje en een tapje ten voordele van de Warmste Week. Voor in je agenda: zaterdag 19/10 doorlopend van 10u tot 19u in de M34 (Melsensstraat 34, 1000 Brussel). Meer informatie en inschrijvingen via www.jongvld.be
36 blauw • nr 42 • oktober 2019
MILITANT IN DE KIJKER
Joske, militant in de kijker Open Vld is een echte ledenpartij. Dag in dag uit zijn onze militanten in de weer voor onze lokale afdelingen. Zij vormen onze sterke ruggengraat. Elke Blauw zetten we een lid in de kijker in de bloemetjes! ‘Joske’ Jos Vandormael uit Kortessem bijt de spits af.
J
oske (°1945) kent de mensen en de mensen kennen Joske. Dat is voor hem dé essentie van politiek. “Je moet het doen voor je medemens, anders begin je er beter niet aan.” Hugo Philtjens, oud-burgemeester van Kortessem leerde Jos kennen in Wellen in 1967 en kan dat beamen. “Ik was toen voorzitter van de PVV-jongeren en toen had Jos al heel wat bekendheid in de regio. Wie problemen of vragen had, kon steeds bij hem terecht.” Joske werkte voor de eerste keer mee aan de verkiezingen in 1976. Het resultaat? Niet één zetel. “Maar dat heeft mij niet tegenhouden hoor, ik weet dat politiek hard werken is. We zijn naar de mensen blijven luisteren, we zijn gegroeid, en de daaropvolgende verkiezingen haalden we al drie zetels”, vertelt Joske. Dankzij die inzet werd hij later schepen, om in 2012 de fakkel door te geven aan de volgende generatie.
Joske zei de actieve politiek vaarwel, maar zijn engagement is nog springlevend… “Handen uit de mouwen, voeten op de grond. Onze verkiezingsslogan is echt op zijn lijf geschreven”, zegt fractieleider Marie-Paule Vandormael vol lof. “Als er gewerkt moet worden, gepapt, geplakt… hij is altijd van de partij. Wie met Joske op pad is, wordt om de haverklap aangesproken. Met een brede glimlach en af en toe een kwinkslag gaat hij door het leven”, vult zijn dochter Hilde aan, die de politieke microbe heeft geërfd en nu deel uitmaakt van het Bijzonder Comité voor de sociale dienst.
Op de vraag wat zijn drijfveer is om zo actief te blijven, antwoordt Jos zonder aarzelen: “Mijn liberale overtuiging. En zolang ik die niet getemd krijg, sta ik met veel plezier paraat. Ik doe het voor de mensen, mijn afdeling en onze schone partij.”
oktober 2019 • nr 42 •
blauw
37
COLUMN
Dankbaar afscheid van de Wetstraat
Z
o een schoon professioneel leven in de lokale en nationale politiek. Ik had daar nooit van kunnen dromen toen ik in 1980 afstudeerde als historicus. De arbeidsmarkt was in crisis en in het onderwijs waren geen vacatures. Ik bleef niet bij de pakken zitten en ging aan de slag als bediende bij het lokale brillenbedrijf van Jacky Buchmann, de kopman van de PVV in Kapellen. Jacky besmette me met de liberale microbe. Al snel maakte ik de overstap naar zijn politiek kabinet en draaide ik mee in zijn campagnes, zorgde ik voor verkiezingsborden, schreef ik brieven en teksten… In ’82 richtte ik de PVV jongeren op in Kapellen en geraakte ik verkozen als gemeenteraadslid. Amper vijf jaar later mocht ik Jan Kerremans opvolgen als schepen en werd ik verkozen in de Kamer. Amper 30 jaar was ik toen ik in de voetsporen trad van Frans Grootjans en de liberale fractie van De Clercq, Verhofstadt, Dewael en vele andere sterkhouders mocht vervoegen. Dat was een prachtige tijd. Jarenlang hebben we in de oppositie gebouwd aan ons verhaal, ons alternatief voor het land dat stilstond. Dat gebeurde tijdens legendarische debatten en belangrijke congressen zoals dat over een nieuwe sociale zekerheid, samen met toppers zoals Luc Coene en Paul De Grauwe.
Al dat werk werd door de kiezer beloond in 1999, de grote doorbraak. Ik kreeg het vertrouwen om in de paars-groene Vlaamse regering van Patrick minister van Economie, Ruimtelijke Ordening en Media te worden. Het was een verfrissende periode met een gedurfde politiek. Ik ben daar nog altijd fier op. De begroting boekte overschotten, de belastingen daalden (jobkorting, erfbelasting …), er kwam een Vlaamse zorgverzekering … . De kiezer wist de nieuwe wind te smaken en in 2003 haalden we onze beste score ooit. Een regering die durft hervormen en haar project verdedigt, kan vooruit gaan… Het dieptepunt van al mijn jaren in de Wetstraat is ongetwijfeld het ongelooflijk pijnlijke conflict over het migrantenstemrecht. Het verscheurde de partij en was een kantelpunt. De lessen die we daaruit getrokken hebben, mogen we als partij nooit vergeten. Het is een cliché, maar eendracht maakt macht. De Wetstraat en de Dorpsstraat. Het zijn soms twee verschillende werelden. Maar ik heb ze altijd proberen te verzoenen en de kloof te overbruggen. Na twee legislaturen in de regering werd ik in 2009 opnieuw burgemeester van Kapellen. Het is en blijft voor mij de mooiste politieke functie. Dicht bij de mensen, korte beslissingslijnen met snel resultaat.
In Brussel bleef ik actief in het Vlaams en tot voor kort het federale parlement. Bij de laatste verkiezingen heb ik vanop de laatste plaats mijn steentje bijgedragen om de toekomstige generatie een duw in de rug te geven. Aan hen kan ik enkel zeggen dat het een geweldig boeiende uitdaging en eer is om lokaal en nationaal mee te mogen bouwen aan een betere samenleving. Dat is niet altijd gemakkelijk. De wind staat vaak op kop. Maar als je je voor 200% smijt, kan je resultaten boeken. Aan alle collega’s die ik in die vele jaren heb leren kennen, kan ik alleen maar zeggen: merci. Hechte vriendschappen in de politiek, ze bestaan wel degelijk. Dirk Van Mechelen
COLOFON Hoofdredactie: Thomas Vanwing, thomas.vanwing@openvld.be - Art director/Vormgeving: Ilona Berghmans - Eindredactie: Sarah Poppe - Redactie: Glenn Steenhouwer, Philippe Nys, Tess Minnens, Bram Delen, Thomas Vanwing, Evy Vandemaele, Wouter De Raeve, Jo De Ro, Eva De Bleeker, Bram Delen, Sarah Poppe, Gwendolyn Rutten, Sepp Tyvaert - Fotografie: Belga, Shutterstock - Drukkerij: Eco Print Center - Verschijnt 4 maal per jaar - Oplage 46.000 ex. - Druk full quadri - Verantwoordelijke uitgever: Gwendolyn Rutten, Melsensstraat 34, 1000 Brussel
38 blauw • nr 42 • oktober 2019
Activiteitenkalender West-Vlaanderen Open Vld Harelbeke 4e Breughelfestijn zaterdag 12 oktober vanaf 11u DC De Rijstpekker Kasteelstraat 11 te Hulste Info en inschrijvingen: info@andrevanassche.be
Open Vld Oostende Ontbijt met burgemeester Bart Tommelein zondag 13 oktober vanaf 8u30 Kursaal in Oostende Info en inschrijvingen: www.tommelein.com
Open Vld Roeselare Ontbijt mee met Open Vld zondag 20 oktober Trax, Traxweg 1 te Roeselare Info via info@openvldroeselare.be
Open Vld Waregem ism Jong VLD Blue Moon Night vrijdag 18 oktober vanaf 19u30 Sportkafee, Jeugdcentrum Info via evy.vandemaele@openvld.be
Open Vld De Haan Zondagse Brunch zondag 27 oktober vanaf 9u Aan de Toren Warvinge 22 te Vlissegem Info via bart.lannoye@telenet.be
Open Vld Lichtervelde Boterkaarting vrijdag 18 oktober vanaf 18u OC De Schouw Stationsstraat te Lichtervelde Info via noel.vlaemynck@telenet.be Jong VLD nationaal Afdelingstreffen zaterdag 19 oktober doorlopend van 10u tot 19u M34, Melsensstraat 34 te Brussel Meer info via www.jongvld.be
Open Vld Oudenburg Oudenburg Bruist zaterdag 28 december vanaf 19u30 Markt Oudenburg
Save the date Nationale Nieuwjaarsreceptie op maandag 20 januari 2020 te Brussel
Open Vld houdt de vinger aan de pols en gaat permanent in gesprek met haar leden en burgers. Wil je een nijpend probleem aankaarten? Heb je een suggestie? Zit je met praktische vragen voor je lokale afdeling? … Aarzel dan niet om ons te contacteren. Wij hechten veel belang aan jouw mening en gaan er meteen mee aan de slag!
Vragen over je lidmaatschap?
Inhoudelijke vragen voor de studiedienst?
> studiecentrum@openvld.be
> leden@openvld.be
In elke provincie staat een regiocoördinator de afdelingen bij:
02/540 00 20 info@openvld.be 0479/79 99 99
> westvlaanderen@openvld.be > oostvlaanderen@openvld.be > antwerpen@openvld.be > limburg@openvld.be > vlaamsbrabant@openvld.be > brussel@openvld.be
@openvld Openvld Openvld
Op de hoogte blijven? Volg ons op social media @openvld
www.openvld.be
Meld je aan voor de Whatsapp nieuwsupdate > Stuur een whatsapp ‘Voornaam, naam, postcode’ naar 0479 79 99 99. Wij doen de rest!
Openvld
Schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief > via www.openvld.be