TED Talks: The Official TED Guide to Public Speaking • ทิพย์นภา หวนสุริยา แปล จากเรื่อง TED Talks: The Official TED Guide to Public Speaking โดย Chris Anderson พิมพ์ครั้งแรก: ส�ำนักพิมพ์ op e n wo r l d s, สิงหาคม 2560 ราคา 365 บาท คณะบรรณาธิการอ�ำนวยการ ภิญโญ ไตรสุริยธรรมา สฤณี อาชวานันทกุล แอลสิทธิ์ เวอร์การา กรมัยพล สิริมงคลรุจิกุล พลอยแสง เอกญาติ วรพจน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง ปกป้อง จันวิทย์ กฤดิกร เผดิมเกื้อกูลพงศ์ บรรณาธิการบริหาร วรพจน์ วงศ์กิจรุ่งเรือง บรรณาธิการส�ำนักพิมพ์ บุญชัย แซ่เงี้ยว ณัฏฐพรรณ เรืองศิรินุสรณ์ กัญญ์ชลา นาวานุเคราะห์ อภิรดา มีเดช ศิลปกรรม พรชนิตว์ วิศิษฐชัยชาญ กัญญ์ชลา นาวานุเคราะห์ ยุทธภูมิ ปันฟอง ผู้จัดการส�ำนักพิมพ์ ภาคย์ มหิธิธรรมธร • บรรณาธิการเล่ม ณัฏฐพรรณ เรืองศิรินุสรณ์ พิสูจน์อักษร สิริกัญญา กาญจนประกร ออกแบบปก พรชนิตว์ วิศิษฐชัยชาญ • จัดทำ�โดย บริษัท โอเพ่นเวิลด์ส พับลิชชิ่ง เฮาส์ จ�ำกัด 33 อาคารเอ ห้องเลขที่ 48 ซอยประดิพัทธ์ 17 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท์ 0 2 - 6 1 8 - 4 7 30 e ma i l : o p e n w o r l d s t h a i l a n d @ gmail.com f a c e book : w w w . f a c e b o o k . c o m/openw or lds t w i t t e r : w w w . t w i t t e r . c o m / o p enw or ldsB K K w e bs i t e : w w w . o p e n w o r lds.in.th จัดจ�ำหน่าย บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จ�ำกัด (มหาชน) SE-EDUCATION PUBLIC COMPANY LIMITED เลขที่ 1858/87-90 อาคารที ซี ไ อเอฟทาวเวอร์ ชั้ น ที่ 19 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรุงเทพฯ 10260 โทรศัพท์ 0-2739-8222, 0 - 2 7 39 -8 000 โทรสาร 0 - 2 7 3 9 - 8 3 5 6- 9 w e bs i t e : h t t p : / / w w w . s e -ed.com/
สำ�หรับสถาบันการศึกษา องค์กร หรือบุคคล ที่ต้องการสั่งซื้อหนังสือ จำ�นวนมากในราคาลดพิเศษ โปรดติดต่อ สำ�นักพิมพ์โอเพ่นเวิลด์ส หมายเลขโทรศัพท์ 02-618-4730 และ 097-174-9124 หรือ Em a il: o p e n w o rld st h a ila nd@gmail.c om
ข้อมูลทางบรรณานุกรมของสำ�นักหอสมุดแห่งชาติ แอนเดอร์สัน, คริส. TED Talks: The Official TED Guide to Public Speaking. -- กรุงเทพฯ : โอเพ่นเวิลด์ส พับลิชชิ่ง เฮาส์, 2560. 352 หน้า. 1. ความสำ�เร็จ. I. ทิพย์นภา หวนสุริยา, ผู้แปล. II. ชื่อเรื่อง. 158 ISBN 978-616-7885-57-5 • Copyright © 2016 by Chris Anderson. All rights reserved. This edition published by arrangement with Brockman, Inc. Thai language translation copyright © 2017 by Openworlds Publishing House •
สารบัญ
อารัมภบท: กองไฟในยุคสมัยใหม่
12
รากฐาน 1. ความสามารถในการน�ำเสนอ: ทักษะที่คุณสร้างได้ 2. การก่อร่างความคิด: ของขวัญสุดพิเศษในทุกปาฐกถาอันยิ่งใหญ่ 3. กับดักที่พบบ่อย: สไตล์การพูดสี่แบบที่ควรหลีกเลี่ยง 4. แก่นเรื่อง: ประเด็นของคุณคืออะไร?
22 34 48 58
เครื่องมือในการพูด 5. การสร้างความสัมพันธ์: สร้างความใกล้ชิด 6. การเล่าเรื่อง: เสน่ห์อันยากจะต้านทานของเรื่องเล่า 7. การอธิบาย: จะอธิบายแนวคิดยากๆ ได้อย่างไร? 8. การโน้มน้าวใจ: เหตุผลสามารถเปลี่ยนจิตใจไปตลอดกาล 9. การเผยให้เห็น: น่าทึ่งจนลืมหายใจ!
78 98 110 128 144
กระบวนการเตรียมตัว 10. ภาพ: เห็นสไลด์นี้แล้วปวดใจ! 11. การเขียนบท: จะท่องจ�ำหรือไม่ท่องจ�ำดี? 12. การซ้อม: เดี๋ยวสิ นี่ฉันต้องซ้อมด้วยเหรอ? 13. เปิดฉากและปิดท้าย: คุณอยากสร้างภาพจ�ำแบบไหนในใจผู้ฟัง?
164 184 206 218
บนเวที 14. เสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย: ฉันจะใส่อะไรดี? 15. เตรียมความพร้อมทางใจ: ฉันจะควบคุมความประหม่าได้อย่างไร? 16. การจัดรูปแบบบนเวที: แท่นบรรยาย จอบอกบท กระดาษโน้ต หรือ (เอ่อ) ไม่มีอะไรเลย? 17. เสียงและท่าทาง: ให้ชีวิตแก่ถ้อยค�ำของคุณอย่างที่มันควรจะเป็น 18. นวัตกรรมของรูปแบบการพูด: ความหวัง (และอันตราย) ของ การพูดที่เข้าถึงทุกประสาทสัมผัส สะท้อนความคิด 19. ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการปาฐกถา: ความเชื่อมโยงสัมพันธ์กันของ ความรู้ 20. ท�ำไมเรื่องนี้จึงส�ำคัญ: ความเชื่อมโยงสัมพันธ์ระหว่างผู้คน 21. ถึงตาคุณบ้างละ: ความลับของนักปรัชญา กิตติกรรมประกาศ ภาคผนวก: ปาฐกถาที่อ้างถึงในหนังสือเล่มนี้ รู้จักผู้เขียน รู้จักผู้แปล
244 250 260 272 286
308 322 334 342 346 350 351
ค�ำน�ำผู้แปล
หากคุณมีเวลาพูด 18 นาที คุณคิดว่าคุณจะสร้างผลกระทบต่อ ผู้ฟังได้มากแค่ไหน ถ้าคุณเป็นคนหนึ่งที่ติดตาม TED Talk คุณอาจเคยชมปาฐกถา สักเรื่องที่ท�ำให้คุณประหลาดใจ ทึ่ง ตื่นเต้นแทบลืมหายใจ น�้ำตาไหลโดย ไม่รตู้ วั เปลีย่ นความคิด ความเชือ่ พฤติกรรม หรือบางคนอาจถึงกับเปลีย่ น เป้าหมายบางเรื่องในชีวิตไปเลย คุณไม่ใช่คนเดียวที่รู้สึกเช่นนั้น ข้อเท็จจริงที่ว่า TED Talk และ ปาฐกถารูปแบบคล้ายๆ กันนี้ ได้รบั ความนิยมในวงกว้างขึน้ เรือ่ ยๆ ทัว่ โลก แสดงให้เห็นว่าการพูด 18 นาทีนั้นสร้างผลกระทบต่อผู้ฟังได้มากจริงๆ แต่ต้องเป็นการพูดที่เตรียมการมาอย่างดีเยี่ยม และคงไม่ มี ใ ครถอดรหั ส หลั ก การและเทคนิ ค การพู ด ในที่ สาธารณะอันยอดเยีย่ มได้ดไี ปกว่าคริส แอนเดอร์สนั ผูจ้ ดั และภัณฑารักษ์ ของ TED Talk ซึ่งคอยดูแลและได้เห็นเบื้องหลังความส�ำเร็จของผู้พูด หลายคนบนเวทีนี้มายาวนานนับตั้งแต่ปี 2001 หนังสือ TED Talks: The Official TED Guide to Public Speaking เล่มนี้ ซึ่งเขียนโดยคริส แอนเดอร์สัน จึงเป็นหนังสือว่าด้วยวิธีสร้างสรรค์ และพัฒนาการพูดในที่สาธารณะที่ดีที่สุดเล่มหนึ่งของยุคปัจจุบัน ผู้แปลขอขอบคุณส�ำนักพิมพ์ openworlds ที่ให้โอกาสแปล หนังสือเล่มนี้ และคุณณัฏฐพรรณ เรืองศิรินุสรณ์ บรรณาธิการเล่ม ที่ได้ 6
T ED Talks
กรุณาปรับปรุงแก้ไขส�ำนวนแปลให้สละสลวยยิง่ ขึน้ ผูแ้ ปลหวังว่าหลักการ และเทคนิคที่น�ำเสนอในหนังสือเล่มนี้จะช่วยให้ผู้อ่านสามารถใช้พลังของ การพูดในที่สาธารณะ ลุกขึ้นมาเผยแพร่ความคิดดีๆ ที่จะสร้างผลกระทบ ทางบวกต่อผู้ฟังและสังคมได้มากขึ้น ทิพย์นภา หวนสุริยา มิถุนายน 2560
Chris Anderson
7
บันดาลใจโดย โซอี แอนเดอร์สัน (1986-2010) ชีวิตช่างแสนสั้น แต่ความคิด แรงบันดาลใจ และความรักนั้นยืนยง
TALKS The Official TED Guide to Public Speaking
.
Chris Anderson
แปลโดย
ทิพย์นภา หวนสุริยา
อารัมภบท
กองไฟในยุคสมัยใหม่ แสงไฟในหอประชุมหรี่สลัว หญิงสาวคนหนึ่งก้าวออกมาบนเวที ฝ่ามือเธอเหงื่อออก ขาสั่นเล็กน้อย แสงไฟสาดต้องใบหน้าของเธอ และ สายตา 1,200 คู่จับจ้องมาที่เธอ ผู้ฟังรู้สึกได้ว่าเธอหวั่นวิตก สัมผัสได้ถึง ความตึงเครียดภายในห้อง เธอกระแอมเล็กน้อย แล้วเริ่มพูด สิ่งที่เกิดขึ้นต่อจากนั้นช่างน่าทึ่ง สมองทัง้ 1,200 ก้อนในศีรษะของคน 1,200 คนทีเ่ ป็นอิสระจากกัน เริ่มแสดงพฤติกรรมแปลกประหลาด มันเริ่มประสานสอดคล้องกัน มนตร์ วิเศษที่หญิงสาวคนนั้นร่ายมาตกต้องผู้ฟังแต่ละคน พวกเขาอ้าปากค้าง ไปพร้อมกัน หัวเราะด้วยกัน ร้องไห้ด้วยกัน และขณะเดียวกันนั้นยังมี อย่างอื่นเกิดขึ้นอีก แบบแผนข้อมูลมหาศาลที่เข้ารหัสทางระบบประสาท ในสมองของหญิงสาวคนนัน้ ได้ถกู ท�ำส�ำเนาและส่งต่อไปสูส่ มอง 1,200 ก้อน ของผู้ฟังด้วยวิธีการบางอย่าง แบบแผนที่ว่านี้จะคงอยู่ในสมองเหล่านั้น ตราบชั่วชีวิต และมีศักยภาพที่จะส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมของผู้ฟัง ไปอีกหลายปีในอนาคตข้างหน้า หญิงสาวบนเวทีสร้างปาฏิหาริย์ ไม่ใช่เวทมนตร์คาถาของแม่มด 12
T ED Talks
แต่ทักษะของเธอก็แข็งแกร่งไม่แพ้วิชาอาคมของหมอผีใดๆ มดปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของกันและกันโดยการแลกเปลี่ยน สารเคมี ส่วนมนุษย์เราใช้วิธียืนเผชิญหน้ากัน จ้องเข้าไปในตาของกัน และกัน โบกไม้โบกมือและส่งเสียงแปลกๆ ออกมาจากปาก การสื่อสาร ระหว่างมนุษย์กับมนุษย์นั้นเป็นสิ่งมหัศจรรย์ของโลกอย่างแท้จริง เราใช้ มันทุกวันโดยไม่รู้ตัว โดยส�ำแดงรูปแบบอันเข้มข้นที่สุดบนเวทีสาธารณะ เป้าประสงค์ของหนังสือเล่มนี้คือเพื่ออธิบายว่าความมหัศจรรย์ ของการพูดในทีส่ าธารณะนัน้ สร้างขึน้ ได้อย่างไร และเพือ่ ช่วยให้คณ ุ พร้อม ที่จะกล่าวปาฐกถาที่ดีที่สุด ทว่ามีสิ่งหนึ่งที่ต้องเน้นย�้ำก่อนตั้งแต่แรกเริ่ม วิธีกล่าวปาฐกถาที่ดีไม่ได้มีวิธีเดียว โลกของความรู้กว้างใหญ่ เกินไป อีกทั้งผู้พูด ผู้ฟัง และกาลเทศะของปาฐกถาก็หลากหลายเกินไป ความพยายามใดๆ ที่จะใช้สูตรชุดเดียวกันหมดนั้นมักเกิดผลตรงกันข้าม ผู้ฟังจะมองเห็นทะลุปรุโปร่งและรู้สึกว่าเราจงใจควบคุมเขา จริงอยูว่ า่ อาจมีสตู รส�ำเร็จทีใ่ ช้ได้ในช่วงเวลาหนึง่ แต่มนั จะประสบ ความส�ำเร็จได้ไม่นานหรอกครับ นัน่ เป็นเพราะส่วนส�ำคัญทีท่ ำ� ให้ปาฐกถา อันยิ่งใหญ่ดึงดูดใจผู้ฟังได้คือความสดใหม่ มนุษย์เราไม่ชอบอะไรเก่าๆ ซ�้ำซาก ถ้าปาฐกถาของคุณฟังเหมือนปาฐกถาที่เขาเคยได้ยินมาแล้ว มัน ก็จะมีอิทธิพลน้อยลง สิ่งสุดท้ายที่เราต้องการคือการที่ผู้พูดทุกคนพูด เหมือนๆ กันไปหมด หรือการที่ค�ำพูดของบางคนช่างฟังดูเสแสร้ง ดังนั้นคุณไม่ควรคิดว่าค�ำแนะน�ำในหนังสือเล่มนี้เป็น กฎ ซึ่ง ก�ำหนดวิธพี ดู ทีถ่ กู ต้องเพียงวิธเี ดียว แต่ขอให้คดิ ว่ามันมอบเครือ่ งมือชุดหนึง่ ที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมความหลากหลาย ขอให้เลือกใช้ขอ้ ทีเ่ หมาะสม กับคุณและโอกาสที่คุณเผชิญอยู่ หน้าที่อันแท้จริงข้อเดียวของคุณคือ กล่าวบางสิ่งซึ่งควรค่าที่จะพูด และพูดมันออกไปอย่างเป็นธรรมชาติด้วย วิธีที่เป็นเอกลักษณ์ของคุณเอง คุณอาจพบว่ามันเป็นธรรมชาติมากกว่าที่คุณคิด การพูดใน ที่สาธารณะเป็นศิลปะเก่าแก่ ฝังลึกอยู่ในจิตใจของเรา นักโบราณคดี Chris Anderson
13
ค้นพบว่า ย้อนกลับไปนับแสนปี คนในชุมชนมักมารวมตัวพบปะกันรอบ กองไฟ ในทุกวัฒนธรรมบนโลกนี้ เมือ่ ภาษาค่อยๆ พัฒนาขึน้ ผูค้ นเรียนรู้ ที่จะแบ่งปันเรื่องราว ความหวัง และความฝันให้แก่กัน ลองจินตนาการฉากทีค่ นุ้ เคย เมือ่ ราตรีแผ่ปกคลุม กองไฟลุกโชน ท่อนฟืนแตกปะทุใต้ฟ้าประดับดาว ผู้เฒ่าคนหนึ่งลุกขึ้น ทุกสายตาหันมา จับจ้องผู้รอบรู้ ใบหน้าเหี่ยวย่นต้องแสงจากประกายไฟที่เต้นระริก และ เรื่องเล่าก็เริ่มต้นขึ้น เมื่อนักเล่าเรื่องเอ่ยค�ำ ผู้ฟังแต่ละคนจินตนาการ เหตุการณ์ที่เขาก�ำลังบรรยาย จินตนาการนั้นก่อให้เกิดอารมณ์บางอย่าง ร่วมกับตัวละครในเรื่องเล่า นี่เป็นกระบวนการที่ทรงพลังอย่างลึกซึ้ง มันคือการจัดการให้จติ ใจของหลายๆ คนมีสำ� นึกรับรูร้ ว่ มกัน คนทีเ่ ข้าร่วม วงแคมป์ไฟแสดงออกราวกับพวกเขาเป็นหนึง่ เดียวกันในชัว่ ขณะ พวกเขา ลุกขึ้นพร้อมกัน เต้นร�ำและร้องเพลงไปด้วยกัน เพียงก้าวเล็กๆ จากฉาก เหตุการณ์ท่ีแบ่งปันกันนี้ พวกเขามุ่งไปสู่ความปรารถนาที่จะท�ำอะไร บางอย่างร่วมกัน การตัดสินใจว่าจะร่วมเดินทาง ต่อสู้ ก่อร่างสร้างสรรค์ หรือเฉลิมฉลองไปด้วยกัน ทุกวันนี้ก็ยังเป็นเช่นนั้น ในฐานะผู้น�ำหรือผู้สนับสนุนประเด็น บางอย่ า ง การพู ด ในที่ ส าธารณะเป็ น กุ ญ แจส� ำ หรั บ ปลดล็ อ กความ เห็นอกเห็นใจ กระตุ้นความตื่นเต้น เผยแพร่ความรู้และความเข้าใจอัน ลึกซึ้ง และส่งเสริมความฝันที่มีร่วมกัน ปัจจุบันค�ำพูดมีพลังรูปแบบใหม่ๆ เพิ่มขึ้น ตอนนี้แคมป์ไฟ ของเราคือโลกทั้งใบ อินเทอร์เน็ตอาจท�ำให้ปาฐกถาในโรงละครแห่งหนึ่ง มีผู้ชมหลายล้านคน เหมือนกับแท่นพิมพ์ที่ขยายพลังของนักเขียนออก ไปอย่างมหาศาล เว็บไซต์เองก็ขยายผลกระทบของผู้พูดออกไปมหาศาล เช่นกัน มันช่วยให้ใครสักคนจากที่ไหนสักแห่งซึ่งสามารถเข้าถึงโลก ออนไลน์มีโอกาสเชื้อเชิญครูที่เก่งที่สุดในโลกมาที่บ้านแล้วเรียนจากครู เหล่านั้นได้โดยตรง (และภายในหนึ่งทศวรรษข้างหน้า คาดว่าแทบทุก หมูบ่ า้ นบนโลกนีจ้ ะสามารถเชือ่ มต่อโลกออนไลน์ได้) ทันใดนัน้ ศิลปะเก่าแก่ 14
T ED Talks
ก็กลายเป็นสิ่งที่เข้าถึงได้ทั่วโลก การปฏิวตั นิ จี้ ดุ ประกายยุคฟืน้ ฟูศลิ ปะการพูดในทีส่ าธารณะ พวกเรา จ�ำนวนมากเคยทนทุกข์ทรมานกับช่วงเวลาหลายปีที่ต้องฟังบรรยาย ยืดยาวน่าเบื่อในมหาวิทยาลัย ค�ำเทศนาซึ่งไม่รู้จักจบสิ้นที่โบสถ์ หรือ สุนทรพจน์ทางการเมืองซ�้ำซากสุดเซ็งที่คุณคาดเดาได้ แต่มันไม่จ�ำเป็น ต้องเป็นเช่นนั้นเสมอไป ถ้าท�ำได้ดี ปาฐกถาเรื่องหนึ่งอาจท�ำให้ห้องสว่างไสวเหมือนเปิด สวิตช์ไฟและปฏิรปู โลกทัศน์ของผูฟ้ งั การเขียนถ่ายทอดออกมาเป็นถ้อยค�ำ ส่วนการพูดมอบเครือ่ งมือชุดใหม่แก่คณ ุ ทัง้ ชุด เมือ่ เรามองเข้าไปในดวงตา ของผูพ้ ดู ฟังน�ำ้ เสียง สัมผัสความเปราะบาง ความเฉลียวฉลาด และความ หลงใหลของเธอ เราก�ำลังใช้ทักษะในจิตใต้ส�ำนึกที่ขัดเกลามายาวนาน กว่าแสนปี ทักษะทีส่ ามารถกระตุน้ ให้เกิดการกระท�ำ มอบพลังอ�ำนาจ และ สร้างแรงบันดาลใจ ที่ ม ากกว่ า นั้ น คื อ เราสามารถเสริ ม ทั ก ษะดั ง กล่ า วให้ มี พ ลั ง มากขึน้ อย่างทีค่ นโบราณไม่อาจจินตนาการได้ อันได้แก่ความสามารถทีจ่ ะ น�ำภาพใดๆ ก็ตามในจินตนาการหรือในภาพถ่ายมาแสดงให้เห็นบนเวที ด้วยความละเอียดสูง ความสามารถทีจ่ ะสอดแทรกวิดโี อหรือดนตรีเข้ามา ระหว่างบรรยาย ความสามารถที่จะใช้ประโยชน์จากเครื่องมือค้นคว้า ที่น�ำเสนอองค์ความรู้ทั้งหมดของมนุษย์ให้ใครก็ตามที่มีสมาร์ตโฟน ข่าวดีคอื ทักษะเหล่านีส้ อนกันได้อย่างสมบูรณ์ นัน่ หมายความว่า เรามีสุดยอดพลังแบบใหม่ที่คนทุกวัยสามารถใช้ประโยชน์ได้ มันเรียกว่า ความสามารถในการน�ำเสนอ (Presentation literacy) เราอยู่ในยุคสมัย ซึ่งหนทางดีที่สุดที่จะสร้างผลกระทบต่อโลกอาจไม่ใช่การเขียนจดหมาย ถึงบรรณาธิการหรือตีพิมพ์หนังสือ แต่อาจเป็นแค่การยืนขึ้นพูดอะไร บางอย่าง เพราะปัจจุบันทั้งถ้อยค�ำและความหลงใหลที่แสดงออกมา สามารถแพร่กระจายไปทั่วโลกได้ด้วยความเร็วสูง ส�ำหรับศตวรรษที่ 21 นี้ เราควรสอนความสามารถในการน�ำเสนอ Chris Anderson
15
ในทุกโรงเรียน อันทีจ่ ริงก่อนยุคของหนังสือ การพูดนับเป็นแก่นส�ำคัญของ การศึกษา1 แม้จะอยู่ภายใต้ชื่อที่ฟังดูโบราณอย่าง วาทศาสตร์ (rhetoric) ทุกวันนีใ้ นยุคทีโ่ ลกเชือ่ มต่อถึงกัน เราน่าจะฟืน้ ฟูศลิ ปวิทยาการชัน้ สูงนี้ และ บรรจุเป็นวิชาหลักของการศึกษาร่วมกับการอ่าน การเขียน และเลขคณิต ความหมายหลักของค�ำว่าวาทศาสตร์คอื “ศิลปะการพูดให้ได้ผล” ซึ่งเป็นเป้าประสงค์ของหนังสือเล่มนี้ โดยมุ่งปรับโฉมวิชาวาทศาสตร์ ให้เหมาะกับยุคสมัยใหม่ และเสนอขัน้ ตอนทีม่ ปี ระโยชน์เพือ่ ก้าวไปสูค่ วาม สามารถในการน�ำเสนอรูปแบบใหม่ ประสบการณ์ของเราที่ TED ตลอดสองสามปีหลังนี้ช่วยชี้ทาง ให้เรา TED เริ่มต้นขึ้นในฐานะงานประชุมประจ�ำปีที่เชื่อมโยงวงการ เทคโนโลยี ความบันเทิง และการออกแบบให้มาบรรจบกัน (ที่มาของชื่อ TED ก็มาจากสามค�ำนี้คือ Technology, Entertainment และ Design) แต่ในปีหลังๆ เราได้ขยายขอบเขตไปครอบคลุมทุกหัวข้อที่เป็นประเด็น สาธารณะ ผู้พูดของ TED พยายามท�ำให้ความคิดของเขาเข้าใจง่าย ส�ำหรับคนอื่นที่อยู่นอกวงการ โดยน�ำเสนอปาฐกถาสั้นกระชับที่เตรียม มาอย่างรอบคอบ และเราก็ปลื้มปีติมากที่การพูดในที่สาธารณะรูปแบบนี้ ได้รบั ความนิยมในโลกออนไลน์ ถึงขนาดทีว่ า่ ในปี 2015 ยอดผูช้ มปาฐกถา TED ออนไลน์ต่อปีสูงกว่าหนึ่งพันล้านครั้ง ผมกับเพือ่ นร่วมงานท�ำงานร่วมกับผูพ้ ดู ของ TED หลายร้อยคน เราช่วยพวกเขาขัดเกลาข้อความและวิธนี ำ� เสนอ บุคคลน่าทึง่ เหล่านีเ้ ปลีย่ น วิธีที่เรามองโลกไปโดยสิ้นเชิง ตลอดทศวรรษที่ผ่านมา เราอภิปรายกัน อย่างเข้มข้นในวงสนทนาของเราเองว่าผู้พูดเหล่านี้ประสบความส�ำเร็จ ในสิ่งที่เขาท�ำได้อย่างไร เราเฝ้ามองจากที่นั่งติดเวทีที่เราโชคดีได้นั่ง ทัง้ ทึง่ โกรธเกรีย้ ว ได้รบั รูข้ อ้ มูล และเกิดแรงบันดาลใจ เรายังมีโอกาสถาม ผูพ้ ดู โดยตรงเพือ่ ขอค�ำแนะน�ำเรือ่ งการเตรียมและน�ำเสนอปาฐกถาทีน่ า่ ทึง่ 1
ร่วมกับตรรกะ ไวยากรณ์ เลขคณิต เรขาคณิต ดาราศาสตร์ และดนตรี
16
T ED Talks
ด้วย ความฉลาดเฉียบแหลมของผูพ้ ดู เหล่านีช้ ว่ ยให้เราเรียนรูผ้ ลึกความคิด ทีล่ กึ ซึง้ จ�ำนวนมากมายภายในเวลาไม่กนี่ าที และได้รบั รูว้ า่ เขาบรรลุความ ส�ำเร็จที่ไม่ธรรมดาเหล่านั้นได้อย่างไร หนังสือเล่มนีจ้ งึ เป็นผลของความพยายามร่วมกัน โดยร่วมมือกับ ผูพ้ ดู ทัง้ หลายและเหล่าเพือ่ นร่วมงานผูม้ พี รสวรรค์ของผม โดยเฉพาะเคลลี สเตตเซล (Kelly Stoetzel) บรูโน จูสซานี (Bruno Giussani) และทอม ไรล์ลี (Tom Rielly) ซึ่งเป็นผู้รวบรวมและจัดงานประชุมหลักๆ ของ TED ร่วมกับผม พวกเขามีบทบาทหลักตลอดหลายปีที่ผ่านมาในการปรับปรุง แนวทางและรูปแบบของ TED Talk ทั้งยังน�ำเสียงที่โดดเด่นมากมาย มาสู่เวทีของเรา นอกจากนีเ้ รายังได้รบั ภูมปิ ญ ั ญาจากผูจ้ ดั งานประชุมอิสระ TEDx2 นับพันคน เนื้อหาที่เกิดขึ้นจากผู้จัดเหล่านี้มักท�ำให้เราประหลาดใจและ ปลื้มปีติ ทั้งยังขยายขอบเขตความเข้าใจของเราว่าอะไรบ้างที่เป็นไปได้ ส�ำหรับการพูดในที่สาธารณะ พั น ธกิ จ ของ TED คื อ มุ ่ ง หล่ อ เลี้ ย งการเผยแพร่ ค วามคิ ด ที่ ทรงพลัง เราไม่สนใจว่าสิ่งนี้จะท�ำผ่านสิ่งที่เรียกว่า TED หรือ TEDx หรือ การพูดในที่สาธารณะรูปแบบใดก็ตาม เราตื่นเต้นดีใจเมื่อได้ยินว่ามีงาน ประชุมอื่นๆ ที่อยากจัดเวทีปาฐกถาในรูปแบบเดียวกับ TED Talk เพราะ ถึงที่สุดแล้ว ความคิดไม่ได้มีเจ้าของ มันมีชีวิตของมันเอง เราปลาบปลื้ม ที่ได้เห็นการฟื้นฟูศิลปะการพูดในที่สาธารณะ ไม่ว่าจะเกิดขึ้นที่ไหนและ ใครเป็นคนท�ำก็ตาม ดังนั้นเป้าประสงค์ของหนังสือเล่มนี้จึงไม่ใช่แค่เพื่อบรรยายว่า จะกล่าวปาฐกถา TED Talk อย่างไร ทว่ากว้างกว่านั้นมาก เป้าประสงค์
ส�ำหรับการประชุม TEDx ผู้จัดในท้องถิ่นจะยื่นสมัครขอลิขสิทธิ์ฟรีเพื่อจัดงานประชุมที่มี ลักษณะคล้าย TED ในท้องถิน่ ของเขา ในแต่ละวันมีการประชุม TEDx จัดขึน้ แปดถึงเก้างาน ในที่ต่างๆ ทั่วโลก 2
Chris Anderson
17
ดังกล่าวคือเพื่อสนับสนุนการพูดในที่สาธารณะทุกรูปแบบที่พยายาม อธิบาย สร้างแรงบันดาลใจ ให้ข้อมูล หรือโน้มน้าวใจ ไม่ว่าจะเป็น ในแวดวงธุรกิจ การศึกษา หรือบนเวทีสาธารณะ ใช่ครับ ตัวอย่างจ�ำนวนมาก ในหนังสือเล่มนีม้ าจากเวที TED Talk แต่ไม่ใช่เพียงเพราะมันเป็นตัวอย่าง ใกล้ตัวที่เราคุ้นเคย TED Talk สร้างความตื่นเต้นมากมายในช่วงไม่กี่ปี ที่ผ่านมา และเราคิดว่าปาฐกถาจากเวทีนี้สามารถมอบอะไรบางอย่าง ให้แก่โลกของการพูดในทีส่ าธารณะอันกว้างใหญ่ยงิ่ กว่า เราคิดว่าหลักการ ที่อยู่เบื้องหลังปาฐกถา TED เป็นพื้นฐานอันทรงพลังพอที่จะสร้างความ สามารถในการน�ำเสนอได้ในวงกว้าง ดังนั้นคุณจะไม่พบเคล็ดลับจ�ำเพาะส�ำหรับกล่าวอวยพรในงาน แต่งงาน หรือน�ำเสนอการขายของบริษทั หรือบรรยายในมหาวิทยาลัย แต่ คุณจะพบเครื่องมือและผลึกความคิดอันลึกซึ้งที่อาจมีประโยชน์ในโอกาส เหล่านั้น หรือการพูดในที่สาธารณะทุกรูปแบบ ยิ่งไปกว่านั้น เราหวังว่า จะสามารถโน้มน้าวให้คุณคิดถึงการพูดในที่สาธารณะในมุมที่แตกต่าง ซึ่งคุณจะพบว่าน่าตื่นเต้นและเสริมสร้างพลังให้คุณ แคมป์ไฟสมัยโบราณได้ก่อให้เกิดไฟแบบใหม่ ไฟที่แพร่กระจาย จากจิตใจสู่จิตใจ จากหน้าจอสู่หน้าจอ เวลาของการจุดประกายความคิด มาถึงแล้ว สิง่ นีส้ ำ� คัญนะครับ ทุกองค์ประกอบทีม่ คี วามหมายซึง่ ท�ำให้มนุษย์ ก้าวหน้าเกิดขึ้นเพียงเพราะมนุษย์แบ่งปันความคิดซึ่งกันและกัน ก่อน จะประสานงานกันเพื่อเปลี่ยนความคิดนั้นให้เป็นความจริง จากครั้งแรก ที่บรรพบุรุษของเรารวมกลุ่มกันเพื่อล้มช้างแมมมอธ ไปจนถึงก้าวแรก บนดวงจันทร์ของนีล อาร์มสตรอง ผูค้ นได้เปลีย่ นค�ำพูดให้กลายเป็นความ ส�ำเร็จอันน่าทึ่งร่วมกัน ตอนนี้ เ ราต้ อ งการสิ่ ง นี้ ม ากยิ่ ง กว่ า ที่ เ คยเป็ น มา ความคิ ด ทีส่ ามารถแก้ปญ ั หาทีย่ ากทีส่ ดุ มักไม่มใี ครมองเห็น เพราะคนเฉลียวฉลาด ที่มีความคิดดีๆ เหล่านั้นซ่อนอยู่ขาดความเชื่อมั่น หรือไม่รู้วิธีแบ่งปัน 18
T ED Talks
ความคิดอย่างมีประสิทธิผล และนั่นคือโศกนาฏกรรม เมื่อเราน�ำเสนอ ความคิดดีๆ ด้วยวิธีที่ถูกต้อง มันสามารถสร้างแรงกระเพื่อมทั่วโลกด้วย ความเร็วแสง แพร่ส�ำเนาของตัวมันไปสู่จิตใจคนนับล้าน การคิดค้นว่า จะท�ำอย่างไรให้เกิดกระบวนการนี้ขึ้นจึงเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง ทั้งต่อ ตัวคุณเอง ผู้พูดที่รอจะแบ่งปันความคิด และส�ำหรับพวกเราที่เหลือซึ่ง อยากรู้ว่าคุณมีอะไรดีๆ จะพูดให้เราฟังบ้าง คุณพร้อมไหมครับ เราไปก่อไฟกันเถอะ คริส แอนเดอร์สัน กุมภาพันธ์ 2016
Chris Anderson
19