het sein november 2010

Eerste lustrum NC PLD .............................. Pag. 5

Dove reiziger is veiligheidsrisico ......... Pag. 7

New York: Deaf city ............................Pag. 11

Kamervragen over GGZ opvang .................. Pag. 17

2010 - Jaargang 5 - nr. 5

Dennis van der Geest Judo ambassadeur ............... Pag. 23

WWW.ZICOTV.NL

‘Natuurlijk verdienen alle vrijwilligers een prijs’ BORNE - Het was een bijzondere dag voor Hermie Wijksma toen hij, uit handen van voorzitter Alice van der Garde, de Waarderingsprijs van Dovenschap mocht ontvangen. De 58-jarige Twentenaar, die op jonge leeftijd (7 maanden) doof geworden was, voelde zich geweldig trots dat hij als eerste deze prijs mocht ontvangen, maar hij beseft tegelijk dat een dergelijke prijs eigenlijk voor iedere vrijwilliger is.

“Ieder jaar reikt Dovenschap een prijs uit aan mensen die zich inzetten voor de dovengemeenschap. Dit is vaak een grote organisatie of een persoon die behoorlijk zichtbaar, dus bekend, is bij de dovengemeenschap. Dit jaar is voor het eerst de Waarderingsprijs uitgereikt omdat Dovenschap op deze manier ook de vrijwilligers van kleine organisaties wil waarderen voor hun inzet.” Al moet worden gezegd dat de afgelopen jaren behoorlijk gelobbyd is om ook eens de onbekendere vrijwilliger in het zonnetje te zetten.

gerswerk binnen de doven- en slechthorendengemeenschap. Momenteel is hij penningmeester en tijdelijk voorzitter van de Stichting Welzijn Doven Twente (SWDT). Sinds 2007 is hij ook nog penningmeester van de Twentse Doven 50 Plussers en heeft hij ook een tijdje het voorzitterschap van De Witte Klumpkes, de carnavalsvereniging voor dove mensen, op zich genomen.

Hermie Wijksma is zijn vrijwilligerswerk begonnen bij de Algemene Doven Vereniging in Twente, in de functie van penningmeester.

Wijksma doet al sinds 1972 vrijwilli-

“Twente is soms een

Stichting Welzijn Doven Twente De Stichting Welzijn Doven Twente, SWDT, werd in 1987 opgericht. Een van de ‘voorgangers’ was de Algemene Doven Vereniging Twenthe, die uit het jaar 1939 stamt en na vele jaren, in 1989 werd nog het 50-jarig feest gevierd, werd opgeheven. Het doel van de stichting is het bevorderen van sociale, culturele en recreatieve activiteiten van doven.

De SWDT beheert en verhuurt het DOC, het doven ontmoetingscentrum “TwenDo” (Twente Doven). Het gebouw werd door de SWDT in 1998 in gebruik genomen. Diverse verenigingen van doven maken gebruik van het gebouw, zoals de O.O.v.D. (Oostelijke Ontspanningsvereniging voor Doven), de Twentse Doven 50 Plussers, de Doven Computerclub Twente “TwenDoCom” en carnavalsvereniging Witte Klumpkes. Hoewel de verenigingen wel nauw aan de Stichting Welzijn Doven Twente verbonden zijn, hebben ze ieder toch hun eigen identiteit. De SWDT organiseert zelf ook diverse activiteiten, zoals gebarencursussen en instuifavonden. De GGMD houdt eens per maand spreekuur in “TwenDo”.

wat vergeten gebied. Het heeft geen grote dovenscholen of internaten en er is ook niet zoveel werkgelegenheid voor doven. Er zijn niet zo heel veel actieve doven. Toch is er een kleine groep die veel dingen samen doet. En die helpen elkaar als het nodig is”, aldus Wijksma. “Natuurlijk verdienen alle vrijwilligers een prijs, maar dat is niet realistisch en haalbaar.” Vaak zijn er gelukkig nog andere manieren. De Stichting Welzijn Doven Twente biedt haar vrijwilligers elk jaar een etentje aan om ze te danken voor hun belangeloze

inzet. Vrijwilligers die soms dag en nacht klaar staan om een helpende hand te bieden. En, wat zou een organisatie zijn zonder de medewerking van vrijwilligers. Het is een goede zaak dat Dovenschap nu ook publiekelijk haar waardering uitspreekt voor deze, vaak anonieme, maar hardwerkende vrijwilligers.

Bescheidenheid maar ook realiteitszin siert Wijksma als hij zegt dat de prijs ook een beetje voor zijn vrouw is. “Zij doet ook veel vrijwilligerswerk. Mijn vrouw accepteert dat ik soms veel weg ben om voor de SWDT te werken. Als mijn vrouw dit niet goed zou vinden dan had ik al dat werk niet kunnen doen. En als het nodig is helpt ze mij ook bij werkzaamheden.

Dat is echt geweldig.”

Hermie Wijksma vindt het moeilijk te zeggen of de activiteiten en de positie van doven de laatste jaren verbeterd is. Wel merkt hij dat dove mensen soms meer bij zaken betrokken worden. Hij geeft als voorbeeld dat ze een uitnodiging kregen van een synago voor een rondleiding met tolk. “Meestal moeten wij dat zelf aangeven en regelen. Wij organiseren ook vaker activiteiten in en met de horende wereld. Zo worden er bij SWDT workshops georganiseerd die voor iedereen toegankelijk zijn. Dat is goed voor de integratie.

Ook gaat de SWDT een ruimte huren met andere organisaties die alleen uit horende mensen bestaat. Dat is ook goed voor de integratie.”

Binnen het gezin Wijksma is men al lang bekend met de integratie tussen lees verder op pag. 3

SPECSAVERS LEVERT PROFESSIONELE HOORZORG VOOR EEN EERLIJKE PRIJS

Ofwel scherp geprijsde hoortoestellen met de laatste technologie die geproduceerd worden door ’s werelds marktleiders in hoortechnologie. Altijd in combinatie met hoge service en professionaliteit.

s Alle Specsavers audiciens zijn StAr geregistreerd s Specsavers als bedrijf is StAr én ISO gecertificeerd s Hoortesten worden bij Specsavers alléén uitgevoerd door MBO gediplomeerde audiciens s In iedere winkel zijn hoorexperts opgeleid die de klant van informatie kunnen voorzien bij afwezigheid van de audicien s De service naar de consument is optimaal door een testperiode van 2 maanden en 5 jaar gratis nazorg

© 2010 Specsavers Optical Group. All rights reserved.

www.specsavers.nl

HOE PROFESSIONEEL IS DE HOORZORG VAN SPECSAVERS?

Het Sein - pag. 3 vervolg artikel: pag. 1

de dove en de horende wereld.

Wijksma en zijn vrouw zijn beiden doof, terwijl hun twee kinderen horend zijn.

Op de vraag welke drie zaken Wijksma graag veranderd zou willen hebben om het leven voor doven en slechthorende te verbeteren, is zijn antwoord dat hij als eerste de ondertiteling aangepakt wil zien. Naar zijn mening is deze zeer slecht. Zinnen worden zomaar afgebroken, waardoor informatie niet volledig is.

Hermie Wijksma vindt het onbegrijpelijk dat uitzendingen, die niet live zijn, zo slecht zijn ondertiteld. “Bij de ondertiteling moet men er rekening mee houden dat de leessnelheid van dove mensen anders is, namelijk lager, dan die van horende mensen.” Hij noemt het een gebrek dat veel regionale zenders niet eens ondertitelen.

De bereikbaarheid voor doven van huisartsenposten, ziekenhuizen, brandweer, en dat soort organisaties, heeft ook een hoge notering. Het is, volgens Wijksma, bovendien goed voor de eigenwaarde van dove mensen wanneer ze zelfstandig actie kunnen ondernemen richting dat soort instanties.

Het laatste veranderpunt brengt Wijksma weer terug naar de Stichting Welzijn Doven Twente, maar de SWDT zal niet de enige organisatie zijn die problemen heeft met de subsidieaanvraag. “Wij vragen elk jaar bij verschil-

lende gemeenten subsidies aan en elke gemeente heeft weer andere eisen. Ieder jaar moet je opnieuw vertellen waarom de SWDT subsidie nodig heeft. Dit vraagt van ons veel tijd om te doen terwijl de gemeenten de gegevens van voorafgaande jaren ook kunnen gebruiken. Immers: de doofheid verandert niet.”

Hermie Wijksma verandert ook niet en is van plan om nog geruime tijd door te gaan met het vrijwilligerswerk voor de doven- en slechthorenden gemeenschap. Zo heeft hij dit jaar het voortouw genomen om de Wereld Doven Dag in 2013 naar Twente te krijgen. Wijksma zet zich hier enorm voor in, want het is echt een grote wens van hem om deze grote en belangrijke gebeurtenis in Twente te organiseren. Omdat het zo’n groot evenement is vergt dit veel tijd, doorzettingsvermogen en, hoe kan het ook anders: heel veel vrijwilligers.

Doven ontwikkelen zich emotioneel anders LEIDEN – Op 1 november hield Carolien Rieffe haar inaugurele rede en aanvaarde daarmee officieel haar benoeming tot buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit Leiden. De leeropdracht die ze heeft is de ‘sociale en emotionele ontwikkeling bij kinderen met auditieve en/of communicatieve beperkingen’.

Een van haar bevindingen is dat dove kinderen een andere emotionele ontwikkeling hebben dan horende leeftijdsgenoten. Wanneer ze hierover spreekt, bijvoorbeeld op congressen, dan ziet ze aan de reacties van vol-

wassen doven dat het niet enkel tot de kindertijd beperkt blijft. “De typische kenmerken die ik bij dove kinderen zie in mijn onderzoek, worden ook nog vaak herkend in volwassen dove mensen”, aldus Rieffe.

Uit onderzoek komt naar voren dat dove volwassenen vaker te kampen hebben met sociale problemen en gedragsproblemen; dat ze vaker leiden aan depressie en angst dan horende volwassenen. Dit soort problemen ontstaan bij horenden wanneer er problemen zijn op het emotionele vlak, het niet goed emotioneel functioneren. Dat zou betekenen dat een

Tinnitus na zien van DiCaprio

andere emotionele ontwikkeling bij dove kinderen ook gevolgen heeft als ze later volwassen zijn. “Op dit moment doen we een langlopend onderzoek waarbij we juist deze aspecten in kaart willen brengen”, zegt Rieffe.

Emotie, emotioneel functioneren, kan conflicten veroorzaken, maar ook bijdragen aan een goede verstandhouding met de omgeving. Emoties spelen een belangrijke rol in het omgaan met anderen. Volgens Rieffe lijken dove kinderen hun emoties in het contact met anderen anders te gebruiken dan horende kinderen. “Ze hebben minder oog voor het effect dat men bereikt bij de ander, dus minder strategisch. Dit kan natuurlijk heel veel gevolgen hebben en vooral nadelig zijn voor allerlei relaties, waaronder ook hun vriendschappen.” Een ander nadelig effect is ook dat men minder controle heeft over de situatie, maar vaker slachtoffer van een situatie is. Rieffe noemt daarbij het voorbeeld van situaties waarin onderhandeld moet worden. “Ik zou verwachten dat dove kinderen en volwassenen zich maar moeilijk staande kunnen houden en hun doel kunnen bereiken. Maar hier is nog geen onderzoek naar gedaan.”

Wel is bekend dat vriendschappen bij dove kinderen onderling, minder lang standhouden dan onder leeftijdgenootjes die niet doof zijn. De nieuwe hoogleraar verbaasd zich hier enigszins over omdat de verwachting zou zijn dat onder doven het andersgebruik van emoties meer geaccepteerd zou moeten zijn, hetgeen niet zo is. Emotie is uiteraard een onderdeel van communicatie en Rieffe ziet dan ook uit naar een Australisch onderzoek dat gedaan is om meer inzicht te krijgen in de relaties tussen andermans emoties en gedrag. Ze durft de voorspelling aan dat als iedereen, dus ook horenden, vloeiend is in NGT (Nederlandse Gebarentaal) of NmG (Nederlands met Gebaren) en dan ook vloeiend kan spreken

KALMTHOUT - De 17-jarige Célestine Aerden uit het Belgische Kalmthout, bij Antwerpen, had wel eens last van oorsuizen als ze terugkwam van een feestje, maar dat irritante geluid verdween altijd wel weer.

Na een bezoek aan de film Inception, met onder andere Leonardo Di Caprio ging het suizen in haar oren echter niet over. Aerden zat, samen met haar vriendinnen, op de achterste rij met haar rechteroor vlakbij de geluidsbox. Naar alle waarschijnlijkheid heeft ze daar een lawaaitrauma opgelopen. Jonge mensen zijn hier veel gevoeliger voor dan oudere mensen, omdat jongeren veel beter hogere tonen kunnen horen. Zelf vergelijkt Célestine Aerden het gezoem in haar oor als het geluid van een Mosquito, een apparaat om hangjongeren te verjagen.

Bij de huisarts werd vastgesteld dat ze zeer waarschijnlijk tinnitus heeft opgelopen. De haartjes in het begin van het slakkenhuis zijn onherstelbaar beschadigd geraakt. De gehoorschade heeft nu al een grote uitwerking op haar leven.

Zo heeft de Belgische tiener oordoppen in naar school. Hard geluid in de klas of buiten de klas doet bij Célestine Aerden zeer aan de oren.

Gebarencafé Zwolle Elke tweede vrijdag van de maand, van 20.30 tot 23.30 uur.

Adres: Irish Pub Sally O’Briens, Sassenstraat 40, Zwolle.

Internet: www.geocities.com/gebarencafezwolle over toekomstige gebeurtenissen, maar ook die uit het verleden en allerlei andere, abstracte, gespreksonderwerpen, dat er dan geen problemen meer zijn in de onderlinge communicatie, zoals die nu nog bestaan.

Kinderen met een autistische storing hebben ook een andere emotionele ontwikkeling, maar dat is niet te vergelijken met die van dove kinderen.

Zo is er bij kinderen met autisme vaak sprake van een overprikkeling, waarbij ze worden overspoeld door eigen, negatieve, emoties, waardoor ze anders reageren dan normaal ontwikkelende kinderen. “In theorie kunnen autistische kinderen met een normale intelligentie vaak wel uitleggen hoe het zou moeten. Als ze er bijvoorbeeld direct eigenbelang bij hebben, dan houden ze er wel rekening mee wat een ander al dan niet weet. Met andere woorden: ze hebben een theoretisch kader hoe iets werkt en begrijpen vaak ook wel wat het effect is van bijvoorbeeld het uiten van boosheid in relatie met een ander.” Dove kinderen, zo zegt Carolien Rieffe, missen dat theoretisch kader. “Zelfs als het in hun directe eigenbelang is om rekening te houden met de belevingswereld van de ander, dan nog doen dove kinderen dit minder vaak.”

Rieffe en haar collega Johan Frijns,

hoofd van de afdeling KNO aan het Leids Universitair Medisch Centrum, doen momenteel ook onderzoek naar de emotionele ontwikkeling bij kinderen die een C.I. hebben. Ook bij deze kinderen komen meer gedragsen emotionele problemen voor dan onder horende kinderen. Carolien Rieffe zegt dat toch weer de taal een rol speelt. “Een C.I.-kind kan natuurlijk niet als normaal horend worden beschouwd. Dit waren de uitkomsten van recent onderzoek bij deze kinderen, maar zij hebben hun implantaat nog niet zo lang. Wij hopen natuurlijk dat deze kinderen wel degelijk met een paar jaar, als we ze opnieuw testen, een ontwikkeling laten zien die parallel loopt aan die van horende kinderen.”

De leerstoel van prof. dr. Carolien Rieffe wordt gefinancierd vanuit de NSDSK (Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind) en is in eerste instantie bedoeld voor vijf jaar.

Meer over het werk van Rieffe is te vinden op de website: www.focusonemotions.nl, hier is ook de tekst van haar oratie te lezen.

Andere sites, die Rieffe aanbeveelt, zijn: www.kindenemotie.nl en www.emoties1tot5.nl.

Het Sein - pag. 4

ZBSD droomt van eigen clubhuis BERGEN OP ZOOM - Twee jaar geleden besloten Jurgen Blommerde, Stefan de Wachter, Davy Paardekam en Wendy Poppe om een nieuwe dovenclub op te richten. Zeedo had zijn clubhuis verloren en enkele bestuursleden van die club gaven aan dat ze wilden stoppen. Voor de vier jonge leden reden om op 8 oktober 2008 bij de notaris hun handtekening te zetten onder de akte waarmee de Zeeuws Brabantse Sportvereniging voor Doven (ZBSD) een feit was.

touringcar. En zijn er ongeveer tien ontspanningsavonden in het clubhuis van ZBSD. Een keer per jaar is er Familiebowling; dit wordt samen met horende familieleden gehouden.

De activiteiten van ZBSD worden betaald uit de contributie die de leden met zijn allen opbrengen. Daarnaast zijn er zo’n dertig sponsoren die de vereniging een warm hart toedragen.

Van dertien gemeenten krijgt de Zeeuws Brabantse Sportvereniging voor Doven een waarderingssubsidie. Het bestuur vindt wel dat dit soort subsidieaanvragen best moeilijk verlopen. Er is veel werk en geduld voor nodig. Van enkele dovenfondsen ontvangt de vereniging ook een kleine bijdrage.

De verhuizing naar Bergen op Zoom was een logische stap omdat deze stad, door zijn centrale ligging, beter bereikbaar is vanuit Zeeland en Brabant. Wilden doven voordien samen sporten, dan moesten ze naar Rotterdam, Eindhoven of Den Bosch.

De leden van ZBSD komen niet alleen uit de regio, maar uit geheel Nederland. Omdat de vereniging door het hele land speelt, leidt dit niet tot problemen. ZBSD wil vooral een club zijn waar in groepsverband gesport kan worden, maar waar ook de ontspanning en de sociale contacten niet vergeten wordt. Een club waar iedere dove of slechthorende iets voor zichzelf kan vinden.

ZBSD begon twee jaar geleden met bowling. Om de vier weken ging men met zijn allen naar Goes om te bowlen en kwam daarna weer terug in het clubhuis. Daar werd de dag dan afgesloten met een gezamenlijk etentje. Ook werden er spelletjes gespeeld en gezellig bij elkaar gezeten.

Terwijl de vereniging eigenlijk nog in de steigers stond, kwam er na een jaar een bijzondere uitdaging: de organisatie van de Wereld Doven Dagen 2009.

Oorspronkelijk zou de Zeeuwse Stichting Welzijn Doven (ZSWD) de hele gang van zaken rond deze dagen regelen, maar de ZSWD gaf deze taak terug aan Dovenschap. De nog jonge dovenclub, onder voorzitterschap van Wendy Poppe, werd gevraagd om de organisatie van de Wereld Doven Dagen 2009 over te nemen van de ZSWD. Het werd voor sommige mensen heel veel werk, maar de ZBSD toonde met deze organisatie aan wat ze in haar mars had. Ook dankzij de volledige medewerking van de gemeente Bergen op Zoom was de Wereld Doven Dagen 2009 een groot succes.

Ook de ZBSD zelf is tot dusver suc-

cesvol en is er in geslaagd een gestage uitbreiding van de vereniging te bereiken. Inmiddels wordt er gebowld in clubverband en in de landelijke competitie. Wordt er door leden gezwommen en gevolleybald, onder ander in Arnhem bij het toernooi van Liever Sportiever en doet een zaalvoetbalelftal mee aan de landelijke competitie.

Sinds augustus van dit jaar heeft de Bredase zaalvoetbalvereniging voor doven, ZV Doorbraak, zich aangesloten bij de Zeeuws Brabantse Sportvereniging voor Doven. Voor beide verenigingen was dit een belangrijke stap. Niet alleen ontstond er een grotere club, maar ook het sportaanbod werd voor beider leden uitgebreid.

Momenteel is men bezig om te kijken voor welke sporten nog meer belangstelling is, om in de toekomst een nog groter sportaanbod aan de leden aan te kunnen bieden.

Een van de speerpunten van de ZBSD is judo. Het bestuur probeert al enige tijd om een judoclub van de grond te krijgen. Een van de leden van de ZBSD was al jaren lid van een jiujitsu vereniging. Daar kreeg hij op zeker moment te horen dat hij niet meer welkom was vanwege zijn doofheid. Andere leden van de jiujitsu club zagen het niet meer zitten om samen met een dove te trainen.

De ZBSD is daarop gaan onderzoeken of er meer dove en slechthorende jongeren in Zuidwest Nederland zijn die ook willen judoën. Tot op heden lijkt het er op dat er weinig belangstelling is, maar de ZBSD wil graag van elke gelegenheid gebruik maken om haar voornemen onder de aandacht van dove en slechthorende mensen te brengen.

Zeeland en West-Brabant zijn regio’s waar de mogelijkheden voor sport voor doven toch minder is dan in regio’s waar dovenonderwijs geves-

tigd is, ondanks het vele werk dat de ZBSD verricht. En zoals het voorbeeld van de jiujitsuvereniging aantoont is er, volgens het bestuur van de ZBSD, vanuit de horende wereld weinig aandacht voor dove sporters. Een dove of slechthorende mag meesporten, zolang hij of zij maar geen extra aandacht vraagt. De ZBSD vindt dan ook dat er vanuit dovenorganisaties meer bekendheid over dove sporters moet worden gegeven naar de horende sporters.

Naast de sport is er uiteraard ook tijd voor gezelligheid. Zo is er de jaarlijkse barbecue en het dagje uit met de

Een grote wens van de vereniging is om een eigen clubhuis te kunnen betrekken. Op dit moment huurt de Zeeuws Brabantse Sportvereniging voor Doven nog ruimte bij de Stichting Facilitair Bedrijf. Een stichting die in Bergen op Zoom diverse verenigingen faciliteert. Zo worden bijvoorbeeld vijftien verenigingen door deze stichting gehuisvest in een van haar gebouwen en ruimten. De ZBSD deelt de ruimte met andere verenigingen. Wel heeft de ZBSD een eigen kast waarin hun spullen worden opgeslagen, maar de droom van een eigen clubhuis blijft.

Stereo4one geeft ‘stereo’ Sinds enkele maanden is er een hoofdtelefoon op de markt, welke speciaal is ontwikkeld voor eenzijdig doven en slechthorenden. De bedenker van dit nieuwe hoorhulpmiddel is het nieuwe Nederlandse bedrijf Stereo4one. De hoofdtelefoon simuleert het zogenaamde stereo effect op één oor en zorgt daarmee voor een ruimtelijke luisterervaring.

Stereo speelt een belangrijke rol bij muziek, film en games, het creëert ruimtelijkheid en geeft elk geluid zijn eigen plek binnen het geheel. Voor mensen met gehoorverlies aan één zijde, verdwijnt dit effect en daarmee ook een stuk beleving. Door het gebruik van het, door Stereo4one ontwikkelde ‘Single sided Stereo’ systeem, weet deze nieuwe digitale draadloze hoofdtelefoon die beleving terug te halen, zo zegt het bedrijf.

De hoofdtelefoon bevat 2 speakers per oorschelp en in beide oorschelpen worden zowel het linker als het rechter signaal doorgegeven. Daarnaast zijn deze speakers zo geplaatst, dat er zoveel mogelijk ruimtelijkheid wordt gecreëerd. De hoofdtelefoon is ook zeer geschikt voor mensen die gebruik maken van een Cochleair implantaat. Het gaat hierbij vooral om duidelijkheid bij spraak, maar ook geluiden en instrumenten in films en muziek worden met deze hoofdtelefoon beter afzonderlijk van elkaar hoorbaar. Meer informatie: www.stereo4one.com

Het Sein - pag. 5

Wat zeg je!

De betekenis van geluid Veel mensen denken dat taal vooral bedoeld is om informatie die in de woorden gevat zit over te brengen. Dit is maar zeer ten dele zo. De betekenis van woorden wordt sterk bepaald door de context waarin ze gebruikt worden, de intonatie waarmee ze geuit worden en zaken zoals klankkleur en luidheid. Het is een heel verschil of je tijdens een spelletje schaak tegen iemand zegt: “Hee eikel, schiet eens op” of dezelfde woorden gebruikt terwijl je een pistool tegen het hoofd van een kassier houdt. Schrijvers moeten bijvoorbeeld eerst een context scheppen waarin de woorden die ze gebruiken tot hun recht komen. In een damesroman over een ziekenhuisarts gebruik je andere woorden dan in een boek over straatschoffies; ook al beschrijf je misschien dezelfde situatie zoals het drinken van een kop koffie. Wanneer je iemand hoort praten in een voor jou onbekende taal, versta je niet wat hij zegt, maar je hoort wel de emotie waarmee diegene spreekt. Kortom, woorden zonder klank ontberen een belangrijk deel van de informatie die we eraan ontlenen.

Uit onderzoek blijkt dat er een aantal geluiden is dat een bijzondere betekenis voor ons heeft. Op de eerste plaats staat het giechelen van een baby. Deze klank heeft zoveel kracht, dat vrouwen zich niet meer kunnen concentreren op wat ze aan het doen zijn. Het geluid van een vibrerende telefoon is ook heel sterk. Zo kregen proefpersonen een koptelefoon opgezet, waar op zeker moment het geluid van een vibrerende telefoon te horen was. Hoewel de personen wisten dat het geluid via de koptelefoon kwam, grepen ze toch naar hun mobieltje. Het geluid van een stukje vlees dat gebraden wordt, het geluid van de pinautomaat, een sigaret die wordt aangestoken en waar vervolgens een trek van wordt genomen. Voorbeelden van zeer krachtige geluiden die ons gedrag dag in dag uit onbewust sturen. Zonder deze geluiden, zo zou je kunnen zeggen, is er wat minder orde in de wereld waarin je leeft. Je moet je gedrag baseren op minder informatie dan iemand die wel kan horen. Bovendien gaat het om informatie die veel bewuster verwerkt moet worden, dat kost meer tijd en energie, zodat het ook moeilijker is om te functioneren.

Eerste lustrum NC PLD Het Nederlands Centrum voor Plotsen Laatdoofheid bestaat vijf jaar. In die periode is overtuigend bewezen dat het NC PLD in een behoefte voorziet. Het centrum ondersteunt en begeleidt mensen die hun gehoorvermogen (plotseling of geleidelijk) zijn kwijtgeraakt.

Het verliezen van het gehoor grijpt in op vrijwel alle facetten van het leven van plots- en laatdoven. De communicatie met andere mensen is blijvend veranderd: op het werk, in het gezin, aan de bar van het café en op het sportveld. Dat heeft gevolgen voor relaties, arbeidsmogelijkheden en het persoonlijk welzijn.

Bedrijven maken natuurlijk ook gebruik van geluiden om hun producten aan de man te brengen. Hetzelfde geldt voor televisie- en radioprogramma’s. Wie kent er niet het liedje van Coca Cola, maar wat is het liedje van concurrent Pepsi eigenlijk? Neem de tune van McDonald’s: “Pa, pa, pa, papaah (I’m Loving it)”. Iedereen ter wereld zo’n beetje kent het wel.

Muziek in supermarkten maakt ons kooplustiger. De muzakklanken zorgen ervoor dat we wat minder bewust nadenken bij wat we in ons mandje doen. Hippe en trendy winkels draaien hippe en trendy muziek, zodat mensen die langslopen weten wat voor soort kleding er wordt verkocht.

We voelen ons anders tijdens het winkelen rond Sinterklaas, dan tijdens het winkelen rond Kerst en dat komt niet alleen door de aankleding van de etalages, vooral door de muziek die wordt gedraaid. Bedrijven gaan nog verder in het gebruik maken van geluiden.

Een radiocommercial van Coca-Cola laat horen hoe zacht sissend het flesje wordt geopend. Je hoort met een tik de kroonkurk op tafel vallen. Vervolgens klokt de drank bruisend in het glas, iemand neemt hoorbaar een slok en er volgt een diepe, tevreden zucht. De luisteraar krijgt meteen trek in cola. Aan de Universiteit van Groningen heeft men onderzocht waarom dit zo is. Het blijkt dat in de hersenen eerst gebieden actief worden die te maken hebben met horen, maar vervolgens worden er gebieden actief die tot drinkgedrag leiden. Daarom krijgen we dorst van het spotje. Dat bepaalde geluiden meteen tot bepaald gedrag leidt, kan evolutionair verklaard worden. Dieren zullen meteen bepaald gedrag vertonen – wegrennen of volledig geconcentreerd stilstaan – bij het geluid van bijvoorbeeld een krakende tak. Het is dan goed dat het dier meteen paraat is en niet eerst tijd hoeft te verspillen aan een evaluatie van het geluid. Dan kan de tijger al toegeslagen hebben. Voor mensen kan het ook nuttig zijn om zonder na te denken meteen te reageren op een bepaald geluid. Hoewel slimme fabrikanten daar ook gebruik van kunnen maken om hun producten te verkopen. Mensen die niet of slecht kunnen horen, missen een wereld aan betekenissen die niet in woorden te vatten is.

Marcello Russo

De begeleiding van het NC PLD vormt een aanvulling op het werk van huisartsen, kno-artsen en andere auditief deskundigen. Zij proberen vanuit hun expertise een medische oorzaak te vinden voor het gehoorverlies en gaan op zoek naar herstelmogelijkheden.

Helaas is er zelden een aanwijsbare oorzaak voor gehoorverlies. Herstel is

meestal niet aan de orde. In het beste geval kunnen gehoorapparatuur of een cochleair implantaat een deel van het fysieke verlies compenseren.

Voor de psychische impact van het kwijtraken van een zintuig zijn huisen kno-artsen en auditief deskundigen niet toegerust. Ook valt het buiten hun competentie om plots- en laatdoven leren om te gaan met gehoorverlies. Daarom hebben verschillende doven- en slechthorendenorganisaties in 2005 het NC PLD opgericht.

Het NC PLD helpt plots- en laatdoven beter om te gaan met gehoorverlies.

Opzet is dat ze opnieuw hun weg vinden in het leven en zo veel mogelijk op eigen benen staan. Dat gerichte ondersteuning daarbij zijn

vruchten afwerpt, is de afgelopen vijf jaar duidelijk gebleken. Inmiddels heeft het NC PLD zich ontwikkeld tot een kenniscentrum voor hulpverlening aan plots- en laatdoven.

De begeleiding van het NC PLD omvat maatschappelijk werk, gebarencursussen, loopbaanbegeleiding, psychische begeleiding en groepstrainingen in het omgaan met plots- en laatdoofheid, tinnitus of assertiviteit.

Welke soort begeleiding een cliënt krijgt, hangt af van zijn (of haar) specifieke behoeften. Ook de intensiteit en de duur ervan worden daarop afgestemd.

Wilt u meer informatie over het NC PLD: www.ncpld.nl.

Gebarencafé Nijmegen Elke tweede vrijdag van de maand, van 20.00 tot 02.00 uur.

Adres: Café Muk, Daalsedwarsweg 21-23, 6521 EE Nijmegen.

Toegang gratis. Email: nijmegen@gebarencafe.nl

Website SIGNAAL gelanceerd SIGNAAL presenteert een nieuwe website: www.toegankelijk.nu.

SIGNAAL zet zich in voor een toegankelijke, inclusieve maatschappij voor doven en slechthorenden en wordt door de zeven landelijke belangenorganisaties voor doven en slechthorenden gedragen.

SIGNAAL ijvert voor een verbetering van de toegankelijkheid van openbaar vervoer, acute zorg, ziekenhuizen, burgeralarmering, telecommunicatie en musea. Op dit moment laten heel wat instanties het nog na om bepaalde voorzieningen te treffen, met als gevolg dat doven en slechthorenden onvoldoende toe-

gang hebben tot de beschikbare informatie of de betreffende dienstverlening.

is tegelijkertijd een bron van informatie. Er is een nieuwspagina waarop recente ontwikkelingen verschijnen.

De website bundelt informatie over onder meer de doelstellingen en de activiteiten van SIGNAAL. De website

Via de meldpunten op de website worden doven en slechthorenden gevraagd om recente ervaringen met acute zorg en openbaar vervoer door te geven.

Photo by Govert de Roos for Phonak

Het Sein - pag. 6

Simone Kleinsma Singer / Actress

Het Sein - pag. 7

Hearing & Genes: kennis slechthorendheid gebundeld NIJMEGEN – Op 2 november is bij het UMC St Radboud te Nijmegen het expertisecentrum op het gebied van (erfelijke) slechthorendheid en doofheid, Hearing & Genes, geopend. In Hearing & Genes werken KNO-artsen en genetici nauw samen en vindt het herkennen en de behandeling van als ook wetenschappelijk onderzoek naar erfelijke slechthorendheid en doofheid plaats.

Dove reiziger is veiligheidsrisico

Taveirne verliet boos het reisbureau en nam contact op met Fevlado-Passage, een Vlaamse eerstelijns dienstverleningscentrum waar zowel doven, slechthorenden als doofgewordenen en horenden met allerlei vragen of problemen terecht kunnen.

Daar werd in eerste instantie geprobeerd om te bemiddelen. Een noti-

Het achterhalen van de oorzaken van erfelijk gehoorverlies is zeer gecompliceerd. Naar schatting zijn er bijna 300 genen betrokken bij slechthorendheid en doofheid. De afgelopen jaren zijn inmiddels 60 genen gevonden die gehoorverlies veroorzaken.

In het UMC St Radboud doen artsen al jarenlang onderzoek naar erfelijk gehoorverlies en zijn tevens enkele belangrijke doofheidsgenen ontdekt. Daarbij beschikt Nijmegen onder meer over de grootste klinische database van Nederland op het gebied van slechthorendheid en doofheid. Deze database bevat klinische bloedgegevens en DNA van talloze patiënten met een erfelijke gehooraandoening.

GENT – Vorig jaar wilde de 41-jarige Christophe Taveirne uit België een groepsreis naar Jordanië boeken. Het programma dat reisorganisatie Koning Aap uit Gent bood, sprak hem wel aan. Ook omdat het niet nodig was om voortdurend bij de groep te blijven tijdens uitstapjes en excursies.

Taveirne is een fervent reiziger en heeft al vele landen, zonder noemenswaardige moeilijkheden, bezocht: van Kreta tot aan Tunesië.

Waar hij in verre landen geen problemen kreeg, ontstonden deze wel in het reisbureau. Taveirne is namelijk doof. In het reisbureau keek men hem vreemd aan. De Belgische wereldreiziger probeerde met pen en papier duidelijk te maken dat hij geïnteresseerd was in de groepsreis naar Jordanië. Onmiddellijk werd gevraagd hoe Taveirne dacht om te gaan communiceren tijdens de reis. Het antwoord dat hij vaker op reis was geweest en dat communicatie nooit een probleem was geweest werd op het reisbureau afgedaan met een botte weigering om Taveirne toe te laten tot de groepsreis.

Gehoorverlies kan op allerlei leeftijden door diverse oorzaken ontstaan. Zo wordt één op de 700 kinderen geboren met een vorm van slechthorendheid of doofheid en ontwikkelt een klein aantal kinderen dit tijdens hun vroege kindertijd. Bij ongeveer de helft van de kinderen is er sprake van een erfelijke oorzaak. Ook op latere leeftijd kan gehoorverlies optreden, bijvoorbeeld door een infectie of beschadiging.

Bij de opsporing van doofheidsgenen maken de Nijmeegse genetici en artsen gebruik van de nieuwste DNA-opsporingstechnieken. Zo passen ze sinds kort de ‘next-generation-sequencing’ methode toe. Met deze methode kunnen DNA-defecten veel beter en sneller worden opgespoord. Dankzij deze nieuwe techniek verwacht men binnen drie tot vijf jaar driekwart van de genen die slechthorendheid en doofheid veroorzaken, opgehelderd te hebben.

tieboekje of sms waren voldoende hulpmiddelen geweest om Christophe Taveirne aan de reis te laten deelnemen, maar Koning Aap eiste dat Taveirne, op eigen kosten, een begeleider zou laten meereizen. Taveirne zou een veiligheidsrisico zijn, want wat als er brand uit zou breken of dat hij ontvoerd zou worden in Jordanië.

Nadat ook bemiddeling van het Gentse Meldpunt Discriminatie en het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding niets hadden opgeleverd, stapte Taveirne naar de rechter. Deze stelde Taveirne onlangs in het gelijk en veroordeelde het reisbureau tot het betalen van

een schadevergoeding van 650 euro en van een dwangsom van 1.000 euro bij elke volgende, vergelijkbare, overtreding.

De Vlaamse vereniging van dovenorganisaties Fevlado en Fevlado-Passage zijn blij met het vonnis. Zij zeggen dat de uitspraak van de rechter erg belangrijk is, want er wordt bevestigd dat dove personen niet hulpeloos of onbekwaam zijn. Doven zijn volwaardige burgers die het recht hebben om deel te nemen aan alle domeinen van het maatschappelijk leven, zoals onderwijs, sport, cultuur, vrije tijd en reizen.

In Hearing & Genes is nu alle expertise rondom slechthorendheid en doofheid gebundeld. Ronald Pennings, KNO-arts: “We richten ons zowel op kinderen als volwassenen. Als blijkt dat er sprake kan zijn van erfelijkheid, passen we zeer uitgebreid DNA-onderzoek toe. We brengen onder meer de voorgeschiedenis van een patiënt en eventuele aandoeningen in de familie in kaart. Ook nemen we bloed af van de patiënt en familieleden voor DNA-onderzoek. Met de nieuwe DNA-opsporingsmethode hebben we soms al binnen enkele weken uitsluitsel, terwijl dat voorheen vaak jaren kon duren. Ondanks dat we doofheid nog niet daadwerkelijk kunnen verhelpen, is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen. Dit helpt namelijk om het verloop van de gehooraandoening beter te voorspellen en de behandeling beter af te stemmen. Zo worden er steeds meer implantaten en andere hulpmiddelen ontwikkeld, waardoor kinderen en volwassenen goed kunnen functioneren met hun hooraandoening.”

Kuoni Travel Belgium, waarvan Koning Aap deel uitmaakt, zegt dat ze nooit de bedoeling hebben gehad om te discrimineren en verrast zijn door het vonnis van de rechtbank.

Volgens General Manager Pieter Weymans heeft de reisorganisatie enkel op een serieuze manier haar werk willen doen.

Inmiddels heeft Christophe Taveirne er een reis naar Oslo opzitten, geboekt bij een andere reisorganisatie en is hij weer heelhuids in Gent terug.

Gebarencafé Den Bosch Elke eerste vrijdag van de maand.

Adres: Café Lalalaa, Ridderstraat 10, 5211 KA Den Bosch.

Info bij Iris Wijnen: iwijnen@home.nl

ǀĞƌĂŶĚĞƌƚ Ƶǁ ůĞǀĞŶ͘

sŽůŽƉ ŐĞŶŝĞƚĞŶ ǀĂŶ ŚĞƚ ůĞǀĞŶ ŝƐ ĂůůĞĞŶ ŵŽŐĞůŝũŬ ŵĞƚ ĞĞŶ ŐŽĞĚ ŐĞŚŽŽƌ͘ >ĂƟƚƵĚĞ ŝƐ ĞĞŶ ŶŝĞƵǁĞ ƌĞĞŬƐ ĚŝƐĐƌĞƚĞ ŚŽŽƌƚŽĞƐƚĞůůĞŶ ŵĞƚ ĚŝǀĞƌƐĞ ŝŶŶŽǀĂƟĞƐ ǀŽŽƌ ďĞƚĞƌ ƐƉƌĂĂŬǀĞƌƐƚĂĂŶ ĞŶ ďƵŝƚĞŶŐĞǁŽŽŶ ůƵŝƐƚĞƌĐŽŵĨŽƌƚ͘ ĂĂƌŶĂĂƐƚ ďŝĞĚĞŶ ĚĞ ĚƌĂĂĚůŽnjĞ ǀĞƌďŝŶĚŝŶŐƐŽƉƟĞƐ ǀŽůŽƉ ŵŽŐĞůŝũŬŚĞŝĚ Žŵ ŵĞƚ Ƶǁ ŚŽŽƌƚŽĞƐƚĞůůĞŶ ŵŽĞŝƚĞůŽŽƐ Ƶǁ '^D ƚĞ ŚŽƌĞŶ ŽĨ ŚĞƚ ŐĞůƵŝĚ ǀĂŶ Ƶǁ ƚĞůĞǀŝƐŝĞ͘ /ŶĨŽƌŵĞĞƌ ďŝũ Ƶǁ ĂƵĚŝĐŝĞŶ ŶĂĂƌ ĚĞ ŵŽŐĞůŝũŬŚĞĚĞŶ͘

sŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟĞ ŽǀĞƌ ĚĞ ƉƌŽĚƵĐƚĞŶ ǀĂŶ hŶŝƚƌŽŶ ĞŶ ǀĞƌŬŽŽƉĂĚƌĞƐƐĞŶ ƐƚƵƵƌƚ Ƶ ĞĞŶ ĞŵĂŝů ŶĂĂƌ ŝŶĨŽ͘ŶůΛƵŶŝƚƌŽŶ͘ĐŽŵ ŽĨ ŬŝũŬ ŽƉ ŽŶnjĞ ǁĞďƐŝƚĞ ǁǁǁ͘ƵŶŝƚƌŽŶ͘ĐŽŵͬŶů

Het Sein - pag. 9

De visie van Edward Tie Verwerping resolutie Milaan 1880:

Nieuw tijdperk voor Dovenwereld?

Jarenlang hebben prelinguaal doven samen met nationale dovenorganisatie en het WFD (World Federation of the Deaf) gestreden om een resolutie aangenomen te krijgen waarin het verbod op gebarentaal werd verworpen en excuus op te eisen dat gebarentaal verboden was. Uiteindelijk heeft het ICED (congres voor dovenonderwijzers) erkend dat de oude resolutie, die gebarentaal verbood, slecht voor de ontwikkeling van dove kinderen was. Daarom wordt de oude resolutie vervangen door een nieuwe resolutie: die van Vancouver 2010. De nieuwe resolutie zorgt dat elk doof kind recht op een gepaste communicatievorm heeft en alle verschillende gebruikte communicatievormen worden erkend voor het onderwijs. Daar hebben veel dove onderwijzers en horende onderwijzers allemaal mee ingestemd. Veel prelinguaal doven juichen het toe dat het lobbywerk van WFD nu wordt beloond en noemen het een historisch besluit in de dovengeschiedenis. Ze denken dat de gebarentaal een zonnige toekomst heeft verdiend. Ook heeft de gebarentaal een belangrijke plek gekregen in het nieuwe verdrag van de Rechten van de Gehandicapten. De Nederlandse regering heeft dat ook ondertekend. Een gewone Dove denkt dat het probleem nu al opgelost is.

Toch heb ik de nieuwste resolutie goed doorgelezen en kritisch bekeken.

En… helaas is er niets waar…. De horende onderwijzers hebben een strategische beslissing genomen om zich met dove onderwijzers te verzoenen.

Veel horende dovenonderwijs vinden het wel jammer dat het nu eenmaal was gebeurd, dat in Vancouver de resolutie was aangenomen over toestaan van gebarentaal. Om eventuele schadevergoedingen van dovenscholen te voorkomen hebben ze besloten dat het excuus (over het verbod) niet in de nieuwe resolutie werd opgenomen. De onderwijzers en dovenscholen hebben wel lessen geleerd van de dovengemeenschap. De horende onderwijzers blijven namelijk voorstanders van oraal onderwijs en hebben gezegd dat een cochleair implantaat ook een zonnige toekomst heeft. Ze wijzen er ook vaak op dat dove jonge kinderen met twee CI’s vaker naar een reguliere school gaan. Ze kunnen zich goed ontwikkelen in een horende omgeving. Het tweetalig dovenonderwijs wordt in de huidige resolutie niet genoemd. In westerse landen zullen veel dovenscholen veranderingen moeten doorvoeren, omdat bijna alle dove kinderen een CI hebben gekregen. De dovenscholen staan toe dat dove kinderen zelf mogen beslissen of ze gebarentaal willen gebruiken of niet. In de praktijk gebruiken minder dove CI-kinderen gebarentaal dan vroeger. Onderling praten ze zelfs vaker in gesproken taal. De CI-kinderen ontwikkelen zich goed in spraak- en taalontwikkeling zolang ze normaal begaafd zijn. In de ontwikkelingslanden hebben veel overheden geen geld voor dure cochleair implantaten en tolkvoorzieningen. Veel arme dovenscholen in ontwikkelingslanden krijgen vaak ontwikkelingshulp van rijke westerse dovenscholen. Doven in ontwikkelingslanden zullen zich ongetwijfeld ontwikkelen tot een sterke ‘doofpower’. Terwijl de dovenscholen in westerse landen op korte termijn zullen verdwijnen of met scholen voor slechthorenden worden samengevoegd. De kloof tussen westerse landen en ontwikkelingslanden wordt juist groter.

Het lijkt erop dat de WFD en het ICED een schaakspel hebben gespeeld.

Het ICED heeft een meesterzet op het schakelbord gezet. De WFD is nu aan de beurt en moet nu goed nadenken over de toekomst. De wedstrijd is nog niet afgelopen. De strijd tussen oralisme en manualisme is lang niet gestreden. Ik moet prelinguaal doven waarschuwen dat de nieuwe resolutie een enorme valkuil kan zijn.

Edward Tie

Vlaams Belanger Filip Dewinter doof op links ANTWERPEN - Het zou bijzonder grappig zijn, als de aandoening die er aan ten grondslag ligt niet zo ernstig was.

De rechts(-extremistische) Vlaamse politicus Filip Dewinter is doof aan zijn linkeroor. De gemaakte grap zou dan kunnen zijn dat Dewinter linkse standpunten niet hoort omdat hij aan die kant doof is. Zijn doofheid heeft echter totaal niets met politiek te ma-

ken, maar met een erfelijke kwestie.

Dewinter leidt aan otosclerose: zijn gehoorbeentjes groeien aan elkaar.

Otosclerose kan op twee manieren worden aangepakt, te weten door stapedotomie en door middel van stapedectomie. Stapedotomie is het gedeeltelijk vervangen van een vastzittende stijgbeugel. Bij stapedectomie wordt de gehele vastzittende stijgbeugel vervangen.

Gebarencafé Ede Elke derde donderdag van de maand, van 19.30 tot 24.00 uur.

Adres: Café Substitute, Nieuwe Stationstraat 27 (Museumplein), 6711 AG Ede. Toegang € 1,50.

Info bij Edith Seves: tel: 0318 - 69 81 00, teksttel: 0318 - 69 81 30. E-mail: sprudonk@hetnet.nl

De omstreden politicus in inmiddels aan beide oren geopereerd, maar niet met een gewenst resultaat. Hoewel de operatie en het herstel erna in bijna alle gevallen zonder complicaties verloopt, is het rechteroor van Dewinter niet volgens verwachting hersteld. In dat oor draagt hij dan ook een gehoorapparaat. De operatie aan zijn linkeroor is echter mislukt, waardoor hij aan die kant helemaal doof is geworden.

Zelf zegt Dewinter dat hij tijdens debatten en gesprekken gehinderd wordt door zijn handicap omdat hij amper kan verstaan wat er aan zijn ‘slechte’ kant wordt gezegd.

Gebarentaal op mobiel BOEDAPEST - Het Hongaars bedrijf Artklikk heeft voor mobiele telefoons een bijzondere applicatie ontwikkeld. Via de mobiele telefoon krijgen mensen een signaal als ze in de buurt van een wetenswaardigheid staan, zoals een standbeeld, of een museum.

Samen met onder meer de Hongaarse Vereniging van Doven en Slechthorenden, SINOSZ, heeft men in Boedapest drie weken lang een test gehouden om te kijken hoe het systeem zich in de praktijk zou houden. Deze proef vond plaats op het Kossuth-plein in de Hongaarse hoofdstad. Na afloop van de proef met het systeem toonden de verschillende deelnemers zich zeer positief over de nieuwe applicatie.

Door middel van plaatsbepaling

kreeg de deelnemer een signaal op zijn mobiele telefoon wanneer hij of zij in de buurt van een wetenswaardigheid was. Via een menu-item kon men dan informatie krijgen in de vorm van een video in gebarentaal met informatie over de wetenswaardigheid. Deze informatie wordt vanaf een centrale server verzonden.

De Hongaarse Europarlementariër Adam Kósa ziet in het systeem goede mogelijkheden om doven en slechthorenden van informatie te voorzien.

“Vandaag zijn er meer dan 360 duizend doven en slechthorenden in Hongarije. Deze mensen hebben niet altijd toegang tot openbare diensten, omdat ze alleen beschikbaar zijn in gesproken taal. Dit initiatief zou een goede start zijn om hier verbetering in te brengen.” In de toekomst wordt het systeem uitge-

breid naar andere delen van Boedapest. De afgelopen proef was in de buitenlucht, maar de applicatie is ook binnenshuis te gebruiken. Instellingen, zoals musea, maar ook zorginstellingen, kunnen zo via de mobiele telefoon informatie geven aan dove en slechthorende mensen.

Het Sein - pag. 10

Lust Sint een taart?

Op zaterdag 27 november zal er antwoord komen op de vraag: ‘Lust Sinterklaas een taart?’

HOREN IS BELEVEN

Omdat Sinterklaas het erg druk heeft vraagt hij de ouders om een cadeautje mee te nemen, tot een bedrag van tien euro. Graag wel even op het pakje de naam ven het kind zetten.

De Goedheiligman en zijn Zwarte Pieten zullen op die dag ’s morgens een bezoek brengen aan het Clubhuis voor Doven in de stad Groningen.

Kinderhoek Groningen nodigt alle kinderen tot en met acht jaar uit om langs te komen. Natuurlijk mogen er ook ouders of verzorgers mee.

Daar doet Sinterklaas niet moeilijk over. Van te voren opgeven is wel noodzakelijk. Dat kan door een mailtje te sturen naar: kinderhoekgroningen@gmail.com. Daarbij even vermelden wie er komen en vooral de naam en leeftijd van het kind niet vergeten te vermelden.

GEZOCHT: AUDICIENS Hoorstudio Strating brengt kwaliteit terug in de audicienpraktijk. Middels een nieuwe franchiseformule bieden we voordelen voor audicien èn consument.

Phonak presenteert nieuwe Spice-generatie VIANEN - Op de onlangs gehouden EUHA-beurs in Duitsland heeft Phonak haar nieuwste generatie hoortoestellen gepresenteerd. Zo’n vijf jaar geleden legde de Zwitserse hoortoestellenfabrikant de lat behoorlijk hoog toen men begon aan de ontwikkeling van de nieuwe generatie hoortoestellen. De grootste uitdaging was dat de nieuwe hoortoestellen uitkomst zouden moeten bieden in zeer moeilijke luisteromgevingen. Met de nieuwe Spice-generatie hoortoestellen kunnen slechthorenden ook in zeer moeilijke luistersituaties anderen beter verstaan.

Zonder inbreng van eigen geld en met een gegarandeerd inkomen in de eerste 2 jaar, kunnen vakbekwame audiciens rekenen op de ruime ervaring en alle mogelijke steun van Hoorstudio Strating.

Hoorstudio Strating zoekt ondernemende audiciens met gedeelde kijk op kwaliteit in de provincies Zeeland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland. Voor meer informatie kunnen geïnteresseerden contact opnemen met Rob, Sylvia of Peter.

OMDAT WIJ DENKEN DAT HET BETER KAN Meer informatie?

Hoorstudio Strating t.a.v. Rob van Esch Postbus 665

Barbra Timmer, Director Scientific Marketing, geeft een even simpele als logische verklaring: “Onze hoortoestellen bevatten niet één, maar twee microfoons. Als iemand twee hoortoestellen draagt, dan kunnen de microfoons van de beide toestellen nu ook onderling samenwerken. Alle vier de microfoons kunnen zich bijvoorbeeld naar één specifiek geluid richten. De hoortoestellen kunnen zich hierdoor op een enkele spreker concentreren, terwijl storende geluiden worden onderdrukt.”

Het maakt niet uit of de spraakgeluiden van achteren, voren, van links of rechts komen. Het spraaksignaal wordt opgevangen, versterkt en draadloos verzonden naar het andere oor.

Een kenmerk van de vorige generatie hoortoestellen was, volgens Phonak, dat ze alleen maar ‘harder’ of ‘zachter’ kunnen. In plaats van geluiden alleen maar te dempen of te versterken, past deze nieuwe generatie hoortoestellen de geluidsontvangst automatisch aan een luistersituatie aan.

‘Harder’ kan zowel een voller geluid als een helderder ontvangst betekenen, dat hangt af van de luisteromgeving. Als naar muziek wordt geluisterd, leidt het omhoog draaien van een instelling tot een voller geluid, terwijl dezelfde handeling tijdens een gesprek met achtergrondlawaai de spraak helderder maakt.

Maar het werkt ook in andere omstandigheden. Stel, men zit in de auto en voert een gesprek met twee personen: één voorin en één achterin de auto. De microfoons in het hoortoestel switchen dan automatisch tussen beide sprekers. Ook voor het voeren van een telefoongesprek, een bezigheid die onder mensen met een hoortoestel als zeer lastig bekend staat, biedt de Spice-generatie een oplossing. De truc is dat het hoortoestel dat men tijdens het telefoongesprek gebruikt ook geluidssignalen naar het andere hoortoestel stuurt. Men hoort dus met twee oren tegelijk.

De nieuwe generatie achter-het-oor-toestellen is 20 tot 30 procent kleiner dan de vorige. Voor het eerst gaan de hoortoestellen volledig schuil achter het oor: elk hoortoestel is het kleinste in de categorie van zijn bereik. De optionele afstandbediening telt slechts vier (grote) knoppen, waarmee alle functionaliteiten kunnen worden bediend.

Ook aan de audicien belooft Phonak meer gemak. Deze is tenslotte degene die het hoortoestel verkoopt en met behulp van de computer exact aanmeet en instelt. “We hebben goed geluisterd naar de belangrijkste wens van audiciens over de hele wereld”, zegt Timmer, “en die wens is snelheid.”

Dus nemen installatie van de software (150 seconden), de eerste startup (30 seconden) en de reguliere startup (5 seconden) een minimum aan tijd in beslag. Dat maakt supersnelle aanpassing mogelijk.

2400 AR Alphen aan den Rijn Tel +31(0)6 222 354 18 franchise@hoorstudiostrating.nl

www.hoorstudiostrating.nl

.....verbetert de kwaliteit van leven Hoorstudio Strating is leverancier voor alle zorgverzekeraars

Het Sein - pag. 11

Acceptatie hoortoestellen belangrijk voor Siemens DEN HAAG – Ooit waren ze de eerste en tot op heden ook de enige tweeling die samen in de finale van een WKvoetbal stonden. De Brabantse broers René en Willy van de Kerkhof maakten allebei deel uit van de Nederlandse selectie die op 25 juni 1978 van gastland Argentinië in de verlenging verloor. In het, met vooral uitbundig lawaaimakende Argentijnen afgeladen River-Plate stadion, zal hun gehoor wel het nodige te verduren hebben gehad, maar of er een rechtstreekse relatie is met hun gehoorproblemen op latere leeftijd is en blijft de vraag.

New York: deaf city Een van de bijnamen van New York luidt: ’the city that never sleeps’. Dat geldt, naar nu blijkt, ook voor het menselijk oor. New York gunt het oor geen rust. De stad, die ook bekend is vanwege haar strikt anti-rookbeleid, is minder streng wanneer het gaat om het veroorzaken van gehoorproblemen.

Onderzoekers van de Columbia Universiteit en de Universiteit van Washington hebben aangetoond dat inwoners van bepaalde wijken New York het risico lopen om vanwege het stadslawaai, in de loop der tijd, gehoorproblemen op te lopen en zelfs doof te worden.

De onderzoekers hebben op zestig plaatsen in Manhatten tussen 9 en 5 uur, op werkdagen, om de 10 minu ten het geluid gemeten. De plaatsen waar gemeten werd, werden onder meer geselecteerd aan de hand van klachten die op een gemeentelijk klachtennummer waren binnengekomen. Zelfs in parkjes, die normaal gesproken een oase van rust en groenheid zouden moeten zijn, lag het geluid boven de 70 dB. Niet alle wijken van Amerika’s grootste stad kennen eenzelfde hoog geluidsniveau als Manhatten, maar verontrustend is het lawaai wel. Robyn Gershon, verbonden aan de Columbia Universiteit en een van de onder-

zoekers zegt dat het gevaar van lawaai vooral bestaat uit het feit dat de gevolgen ervan meestal langzaam ontstaan, zonder dat mensen zich hier van bewust zijn. Naast gehoorschade kan lawaaioverlast ook leiden tot stress, een verhoogd risico op hartproblemen en slaapstoornissen. Twee jaar geleden deed de Columbia Universiteit ook al onderzoek naar lawaaioverlast in New York. Toen werd het geluid van en in de New Yorkse metro gemeten. Een geluidsniveau van 106 dB, afkomstig van de treinstellen, was niet ongebruikelijk. De conclusie was dat 30 minuten in de metro al tot doofheid kon leiden. Volgens Robyn Gershon, die ook aan dit onderzoek verbonden was, leidde het lawaai van de metro er ook toe dat reizigers het geluid van hun MP3-speler zo hard zetten dat het een niveau van 85 tot wel 90 dB bereikte. Het onderzoek naar het lawaai-overlast in New York werd gepresenteerd op een internationale conferentie over gezondheid in de stad, georganiseerd door The New York Academy of Medicine. Het Center for Hearing and Communication, een organisatie die mensen met een gehoorprobleem bijstaat, adviseert New Yorkers om gehoorbescherming te gaan dragen.

Beter horen betekent slechter zien ONTARIO – Dove, maar ook blinde mensen, beweren dat hun andere zintuigen ‘beter’ werken. Onderzoekers aan de Canadese Universiteit van Western Ontario hebben recentelijk ontdekt hoe dat kan.

Een team van ‘The Centre for Brain and Mind’, onder leiding van Stephen Lomber, heeft een direct verband gevonden tussen een verbeterd gezichtsvermogen en een herschikking van de hersenen in het gebied waar normaal ‘hoorvermogen’ zit.

Het Canadese team kwam tot deze conclusie na onderzoek bij dove katten.

Naast mensen zijn katten namelijk de enige dieren die doof geboren kunnen worden. Door dove en horende katten te vergelijken ontdekten de Canadezen dat bij de dove groep twee visuele eigenschappen beter ontwikkeld was. Het gaat om een groter zichtveld en een hogere ge-voeligheid om beweging te ontdekken en snelheid vast te stellen.

Het deel van de hersenen dat normaal omgevingsgeluid oppikt nu gebruikt wordt om een breder zichtveld te krijgen. De conclusie van de onderzoekers is dat de functie overgeschakeld is van gehoor naar zicht.

“Onze hersenen werken bijzonder efficiënt en laten geen deel ervan ongebruikt”, aldus Stephen Lomber. “De hersenen proberen het verlies van gehoor goed te maken door dat deel van de hersenen in te zetten voor zintuigen, zoals zicht, die wel goed werken.”

Het team deed het onderzoek omdat ze wilden weten waarin de hersenen van een doof persoon verschilden van die van een horende persoon, met als doel om beter te begrijpen hoe de hersenen reageren op een cochleair implantaat.

Als de hersenen zich aanpassen aan doofheid, wat gebeurt er

dan wanneer het gehoor hersteld wordt.

Lomber zegt dat hij wel eens de vergelijking gebruikt van een huis dat je uitleent aan een vriend als je het zelf niet gebruikt. “Die vriend richt zich helemaal in, verzet wellicht meubels zoals hij het graag wil. Wat gebeurt er wanneer jij weer terugkomt en hoe.”

Lomber en zijn team willen verder onderzoeken of de verandering in de hersenen ook plaatsvindt bij laat- of plotsdoven. Het onderzoek wordt betaald door het Canadese Instituut voor Gezondheidsonderzoek.

Zo’n tien jaar geleden dienden zich de eerste problemen aan. Het duurde nog geruime tijd voordat de broers, via een bevriende audioloog, terecht kwamen bij de oplossingen die Siemens Audiologie Techniek biedt. Dat leidde ertoe dat de voormalige voetballers tegenwoordig hun bekendheid inzetten voor een grotere acceptatie van hoortoestellen. Richard Zoetemelk, managing director bij Siemens Audiologie Techniek zegt dat het contact met de Van de Kerkhofs toevallig tot stand gekomen is. “Het duurt vaak acht tot negen jaar voordat mensen, die een hoortoestel nodig hebben, werkelijk de stap maken naar een gehooroplossing. Dat speelde ook bij Willy en René. Omdat deze mannen de doelgroep aanspreekt, zijn ze ingezet in de campagne om aandacht te vragen voor de acceptatie van hoortoestellen. Ze wilden zelf ook heel graag hun medewerking verlenen aan de bewustwording en hebben zich belangeloos ingezet.”

Omdat mensen vaak een bezoek aan de audicien te lang uitstellen, verergert het hoorprobleem alleen maar.

Siemens draagt het belang van een goed gehoor en de acceptatie van hoortoestellen voortdurend uit op hun website, in interviews en dus nu ook via beroemde Nederlanders. De tijd dat een hoortoestel groot en grijs was, ligt voorgoed in het verleden. Zoetemelk vindt de stap van analoog naar digitaal een van de grootste innovaties van de laatste jaren in de audiologietechniek. “De mogelijkheden zijn nu groter dan ooit”, zegt hij enthousiast.

“Neem het zelflerend hoortoestel bijvoorbeeld. Maar ook dat het richtinghoren nu iets heel normaals is.

Dat is toch wel een grote stap geweest. Ik geloof dat op termijn steeds meer connectiviteit met geluidsbronnen mogelijk is. Dat het horen in complexe luisteromgevingen steeds verder zal verbeteren.”

Siemens is al jarenlang een van de grootste spelers op de markt en beschikt over een uitgebreide Research & Development-afdeling. Ook het groot aantal patenten dat Siemens heeft, toont aan dat het bedrijf bijzonder veel belang hecht aan R&D. “We willen natuurlijk het geluid en de kwaliteit van horen steeds beter maken.

Er wordt hard gezocht naar nieuwe wegen om dit te realiseren.”

De managing director bij Siemens Audiologie Techniek gunt niemand een hoorprobleem. Naast acceptatie van hoortoestellen is ook preventie een belangrijk uitgangspunt. Probleem is dat er vaak sprake is van uitgestelde gevolgen. Blootstelling aan te hard geluid zal in de meeste gevallen geen directe oorschade opleveren. Omdat de gevolgen zich pas later openbaren, worden bezwaren weggewimpeld. In Zoetemelks woorden klinkt bezorgdheid. “Ik zou het heel fijn vinden als mensen zich bewust worden van de risico’s die ze lopen bij het bezoeken van concerten of het te luid luisteren naar muziek op een iPod. Maar mensen maken in hun leven wel eens keuzes die niet helemaal risicovrij zijn.” De opmerking dat een slecht gehoor goed is voor de omzet van een hoortoestelfabrikant doet Zoetemelk af met: “Dat zou je wel vermoeden, maar zo denken wij niet. Het is nooit goed wanneer mensen zich frequent aan te hard geluid blootstellen. Zo heeft branchevereniging GAIN, waarin ook Siemens vertegenwoordigd is, aandacht gevraagd voor gehoorpreventie door gehoorbeschermers uit te delen op muziekfestivals.”

Siemens is een (van oorsprong) Duitse onderneming, dus komt ook het vooroordeel dat Duitse producten degelijk, maar saai zijn, aan de orde. Zoetemelk ziet de humor van deze vooringenomenheid wel in als hij antwoordt: “Ik kan wel wat Duitse auto’s bedenken die ik qua design toch best aardig vind. Ik durf dan ook te beweren dat we met onze recente lijn hoortoestellen, ook wat design betreft, voldoen aan het hoogste niveau.

De ’look en feel’ van hoortoestellen kun je tegenwoordig makkelijk veranderen; een bekasting van een hoortoestel is bijvoorbeeld zeer snel aan te passen aan individuele wensen, zoals de haarkleur van de hoortoesteldrager..”

Geruchten, die begin dit jaar de ronde deden over een overname van de afdeling Audiologie, worden door Zoetemelk resoluut naar het rijk der fabelen verwezen. “De nieuwe CEO bij Siemens Audiologie, Roger Radke, is bewust binnengehaald om de groei te stimuleren. Hij heeft al laten weten dat we juist actief gaan investeren in hoortoestellen.” Siemens blijft hoortoestellen maken en zich inzetten voor de acceptatie ervan. De actie met de gebroeders Van de Kerkhof is dus zeker niet eenmalig.

Het Sein - pag. 12

Natuurlijk hoort U! Voor miljoenen mensen met een gehoorprobleem zijn de alledaagse geluiden niet meer hoorbaar.

ReSound, fabrikant van innovatieve hooroplossingen, streeft continu naar het ontwikkelen van betere hooroplossingen die mensen in staat stellen het horen opnieuw te ontdekken, zodat ze een actief en zinvol leven kunnen blijven leiden.

Dit alles gebaseerd op diepgaand audiologisch inzicht én kennis over de eindgebruiker. De alledaagse geluiden om ons heen geven ons belangrijke informatie door én ervaringen die betekenis geven aan ons leven. Misschien bent u er zich niet eens van bewust dat de alledaagse geluiden verdwenen zijn. Voordat u het weet, mist u ook belangrijke geluidsinformatie die nodig is om een gesprek te kunnen voeren. Het dragen van een hoortoestel betekent, het herontdekken van het plezier dat u kunt beleven met uw familie en vrienden. U voelt zich zelfverzekerder op uw werk, u geniet van fi lms, TVprogramma’s en muziek. Moderne hoortoestellen zijn klein, comfortabel en hebben een cosmetisch design.

Veel mensen zullen het niet eens opmerken dat u hoortoestellen draagt.

ReSound introduceert de nieuwste en meest geavanceerde hooroplos-sing ooit – ReSound Alera™ ReSound Alera geeft uw gehoor een uitzonderlijke surround sound beleving en biedt daarnaast sterke en heldere draadloze verbindingen met uw TV en telefoon. U bent onzichtbaar weer verbonden met mensen en uw omgeving.

Uitzonderlijke geluidskwaliteit is één van de belangrijkste eigenschappen van ReSound Alera™. Deze hooroplossing is voorzien van de revolu-

tionaire Surround sound by ReSound™ technologie. U ervaart een rijk en helder geluid.

De slanke, gebogen vorm zorgt voor een extreem discreet design en voorziet u van een comfortabel en natuurlijk draagcomfort. Deze waterafstotende hooroplossing zorgt voor duurzaamheid en heeft onlangs de prestigieuze Red Dot Design Award ontvangen voor zijn baanbrekende design.

ReSound Alera heeft unieke draadloze mogelijkheden.

ReSound Unite™ is een reeks draadloze accessoires waarmee u op eenvoudige wijze gebruik kunt blijven maken van uw mobiele telefoon, TV, PC of stereo-installatie. ReSound is de eerste fabrikant met accessoires waarbij u geen oncomfortabele of extra accessoires om uw nek hoeft te dragen.

ReSound Unite TV Compacte zender die ervoor zorgt dat u het geluid van uw TV, stereo, computer of andere audioapparatuur

rechtstreeks op uw hoortoestel ontvangt: draadloos en zonder enige vertraging! U hoeft niet meer te kiezen tussen televisie kijken of het gesprek naast u willen volgen.

ReSound Unite Telefoonclip Een kleine zender voor draadloos en glashelder geluid van uw mobiele telefoon naar uw hoortoestel. Deze is eenvoudig te bevestigen aan kleding of aan de zonneklep in uw auto. Uw mobiele telefoon kan in de jaszak of tas blijven zitten.

ReSound Unite Afstandbediening Zeer gebruiksvriendelijke accessoire waarmee u snel, handig en draadloos uw hoortoestel af kunt stemmen. Hiermee heeft u in één oogopslag de volledige controle over uw hoortoestel.

Kijk voor meer informatie op www.natuurlijkhoortu.nl én ontvang gratis een leuke attentie thuisgestuurd!

Met ReSound Alera: • Ervaart u een uitzonderlijk rijke en natuurlijke geluidsbeleving • Verstaat u spraak beter, zelfs als er achtergrondgeluiden zijn • Bent u zich bewust van wat er om u heen gebeurt • Hoort u waar geluiden vandaan komen • Kunt u comfortabel telefoneren en luisteren naar muziek

Liedjes K3 in Gebarentaal Liedjes van K3, Samson en Gert en Kabouter Plop zijn vertaald naar de Vlaamse gebarentaal.

Twee studentes Tolk Vlaamse Gebarentaal, Nele Maddens en Daphne Desmet, hebben hiervoor toestemming gekregen van Studio 100. De beide studentes hebben namelijk hun afstudeerscriptie geschreven over het toegankelijk maken van kinderliedjes. Ook hebben ze zelf een CD gemaakt met vertaalde liedjes van Studio 100.

Ieder Studio 100-gezicht heeft een eigen naamgebaar gekregen. Een voorwaarde die Studio 100 aan het uitbrengen van de CD verbond, was dat de CD niet commercieel verhandeld mag worden.

Meer informatie: nele.maddens@hotmail.com.

HOREN IS BELEVEN

Horen, een onmisbaar geschenk waar we zuinig mee om moeten gaan. Helaas zijn hoorproblemen voor veel mensen een dagelijks dilemma. De hedendaagse technieken maken het gelukkig mogelijk om weer zo optimaal mogelijk van het gehoor te kunnen genieten.

Laat u adviseren bij Hoorstudio Strating! Wij bieden u een breed assortiment moderne hoortoestellen en andere geavanceerde hulpmiddelen waarmee uw gehoor spectaculair kan worden verbeterd.

U kunt bij ons o.a. terecht voor: '0 Gratis hoortest in geluidsdichte cabine.

4+,$.+,8'0& +0(14/#6+' 18'4 *11461'56'..'0T 4+,$.+,8'0& +0(14/#6+' 18'4 4#0&#22#4#6774T +&'1 1615%12+' 8#0 &' )'*114)#0) '0 *'6 641//'.8.+'5T Wilhelminalaan 6 2405 ED Alphen a/d Rijn Tel. 0172-474242 info@hoorstudiostrating.nl

'*1148'4.+'5 5+/7.#614T '%10& 12+0+10T #<14)T

Sterrenlaan 172 2402 BC Alphen a/d Rijn Tel. 0172-501822 info@hoorstudiostrating.nl

www.hoorstudiostrating.nl

.....verbetert de kwaliteit van leven Hoorstudio Strating is leverancier voor alle zorgverzekeraars

Het Sein - pag. 13

Succesvolle robotchirurgie bij C.I. NIJMEGEN – Soms hebben mensen zeer ernstig gehoorverlies in de hogere frequenties, maar nog wel voldoende gehoorfunctie in de lagere frequenties (restgehoor). Deze patiënten kunnen gebaat zijn bij een combinatie van elektrische en akoestische gehoorstimulatie.

Een C.I. biedt elektrische stimulatie om de hogere frequenties in geluid op te vangen. Een luchtgeleidingshoortoestel zorgt via akoestische stimulatie voor behoud van het restgehoor voor de lagere tonen. Onderzoek leert dat deze gecombineerde methode leidt tot een beter spraakverstaan.

Voor de chirurg is het een uitdaging om een C.I. zo te plaatsen dat het restgehoor behouden blijft. Mogelijk biedt robotchirurgie hierbij uitkomst. Voor dit onderzoek is een robot ontworpen die zelfstandig een cochleostomie (gaatje in het slakkenhuis) kan aanleggen. De robot neemt veranderingen in kracht en draaiing tijdens het boren waar en gebruikt deze informatie om de operatie juist uit te voeren. In een dierproef heeft KNO-arts Chris Coulson aangetoond dat robotchirurgie tot goede resultaten leidt, waarna de eerste succesvolle toepassingen bij de mens als onderdeel van een cochleaire implantatie zijn uitgevoerd.

Chris Coulson studeerde geneeskunde in Birmingham (Verenigd Koninkrijk).

Bovenstaand onderzoek is verricht vanuit de School of Engineering and Applied Sciences van de Aston University in Birmingham. Het onderzoek is begeleid vanuit de afdeling KNO van het UMC St Radboud. Coulson is als KNO-arts werkzaam bij het Queen Elisabeth Hospital in Birmingham.

Golfen voor dovenschool op Curaçao VEENDAM – Op 23 september werd op de golfbaan in Veendam voor het eerst gespeeld om de Phonak/ Fairways Cup. De opbrengst van het golftoernooi komt ten goede aan de Scola Myrna Dovale, de school voor doven en slechthorenden op Curaçao.

Hoortoestellenfabrikant Phonak, naast de golfkrant Fairways een van organisatoren van het toernooi, verdubbelde het bedrag. Er werd niet alleen een wedstrijd gehouden, maar er vond die dag ook een golfclinic (golflessen) plaats. Aan deze clinic werd onder meer deelgenomen door zo’n 14 dove medewerkers van De Verbinding, producent van dakkapellen, kozijnen en schuifpuien. Met behulp van de doventolk werd hun uitleg gegeven over het golfen. Hoewel men het een leuke dag had gevonden was er echter niemand die ook daadwerkelijk door wilde gaan met golfen.

Deze krant is een uitgave van Het Sein Postbus 148, 9600 AC Hoogezand Telefoon 0598-351866 Fax 0598-351865 E-mail: info@het-sein.nl Coördinatie: Felix van Dijk Redactie: Jan Drent Vormgeving: Giovanni Bardie DTP: Rutger Jan Strijker Regio Zuid Holland, Utrecht Separate Verspreiding; Richting alle verwijzers in de provincie, zoals; huisartsen, logopedisten, Arbodiensten, bejaardenhuizen, verzorgings- en verpleeghuizen.

• COLOFON •

Landelijke verspreiding iedere maand; Audiologische centra, audiciens (STAR, HINK, Losse audiciens en ketens), alle dovenscho-len, alle KEGG-vestigingen, alle Viataal-vestigingen, alle Auris-vestigingen, alle Oorakel-vestigingen, alle Stichting MEE-vestigingen, alle dovenclubhuizen, abonnees, alle belangrijke organisaties op het gebied van het gehoor (bv Dovenschap, Swedoro), alle provinciale bestuursleden NVVS, hoortoestelleveranciers, fabrikanten, Case-ma-nagers re-integratie, gehoorbeschermingleveranciers en ziekenhuizen afdelingen KNO. Aan de inhoud van de teksten kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen en foto’s uit deze krant, mag alleen na schriftelijke toestemming van de uitgever.

Vijfde jaargang © 2010

Aan de wedstrijd om de Phonak/ Fairways Cup deden 41 golfers mee.

Marcel Mulder, lid van de Noord Nederlandse Golf & Country Club uit Glimmen, bleek aan het eind van de dag de beste golfer te zijn en hij mag hoogstpersoonlijk naar Curaçao om daar deel te nemen aan een toernooi en tevens het opbrengst aan de school overhandigen. Tijdens het golftoernooi op Curaçao, dat van 11 tot en met 19 december wordt gehouden, wordt er ook een speciale golfclinic gehouden voor de leerlingen van Scola Myrna Dovale. Voor de slechthorende leerlingen zal Phonak FM-communicatie-systemen ter beschikking stellen.

Aan het toernooi namen ook twee dove golfers mee, namelijk Margret de Roo en Piet Hein Brinkhoff. Deze laatste was ook een van de Nederlandse golfers die afgelopen augustus deelnamen aan het Wereldkampioenschap golfen voor Doven in het Schotse St. Andrew’s. Hoewel Brinkhoff over zijn prestaties tijdens de Phonak/Fairways Cup niet helemaal tevreden was, vond hij het echter wel prima dat op een dergelijke manier aandacht voor doven werd gevraagd.

En, gelet op het aantal dove golfers in Nederland, viel hem het aantal

deelnemende dove golfers nog mee.

René Nicolle, broer van de NoordHollandse audicien François Nicolle, viel het op dat er weinig audiciens aanwezig waren, hoewel hij meent te weten dat veel audiciens ook wel eens op de golfbaan te vinden zijn.

Marcel Kamps, van mede-organisator Phonak, denkt dat er meer mensen uit de doelgroep aan de Phonak/Fairways Cup gaan meedoen wanneer het toernooi op een andere dag plaatsvindt. Nu werd het toernooi op een donderdag gehouden en veel van de relaties die Phonak heeft zijn werkzaam in een ziekenhuis, bij een audiologisch centrum of hebben een eigen winkel. Volgens Kamps is het voor deze mensen niet eenvoudig om zomaar afspraken af te zeggen

en op een doordeweekse dag te gaan golfen in Veendam. Ook wil de organisatie volgend jaar op een centrale plek gaan zitten. Kamps denkt hierbij aan een plek in de buurt van Utrecht of Amersfoort. Phonak gaat zich nu niet opeens, van het wielrennen, op het golf concentreren. Maar golfen is een goede gelegenheid om mensen uit te nodigen voor een leuke dag.

De kans bestaat dat het toernooi volgend jaar over meerdere wedstrijden op verschillende banen gespeeld gaat worden. De organisatie wil namelijk, naast spelen op een centraler gelegen plek, ook graag terugkeren op de baan van golfclub De Compagnie in Veendam. Het is op dit moment nog niet bekend voor welk doel de opbrengst van de tweede Phonak/ Fairways Cup bestemd is.

Copyright: Bryan Adams

Het Sein - pag. 14

Take That steunt Hear the World De Britse groep Take That steunt Hear the World en treedt toe tot het gezelschap van ambassadeurs zoals meer dan veertig andere beroemdheden voor hen al deden.

De vele beroemde muzikanten, acteurs en modellen van over de hele wereld willen dat er meer bekendheid wordt gegeven aan het belang van een goed gehoor en de consequenties van gehoorverlies.

Nu superster Robbie Williams recent teruggekeerd is naar zijn oude makkers en de originele samenstelling van de groep is hersteld, is de zeer succesvolle groep de nieuwste ambassadeur van Hear the World. Hear the World is een wereldwijd initiatief gelanceerd door hoortoestelfabrikant Phonak. Take That sluit zich aan bij

sterren als Jude Law, Elle Macpherson, Annie Lennox, Sting en Peter Gabriel.

In Nederland zijn bariton Ernst Daniël Smid, bekend van onder andere ‘Una Voce Particolare’ en musicalster Simone Kleinsma ambassadeur voor Hear the World.

Om hun steun te laten blijken wordt iedere beroemdheid gefotografeerd door muzikant en campagnefotograaf Bryan Adams in de Hear the World-pose (met een hand achter het oor) om zo het belang van het bewust omgaan met je gehoor te benadrukken.

‘Horen is iets waar we elke dag op vertrouwen, en als muzikant nog meer. We zijn er trots op om onze steun te verlenen aan deze campagne en we zijn dankbaar om een rol te spelen in het vergroten van de bewustwording van het probleem van gehoorverlies’, zegt Robbie Williams namens de band.

Hear the World, opgericht in 2006, vraagt aandacht voor het belang van het beschermen van het gehoor door het onder de aandacht brengen van de sociale en emotionele impact van gehoorverlies en de oplossingen

die ervoor zijn. In het kader van Hear the World, heeft Phonak de Hear the World foundation opgezet, een nonprofit organisatie om de kwaliteit van leven van mensen met gehoorverlies te verbeteren en gelijke kansen voor

hen te stimuleren. Om dit te bereiken stelt de Hear the World foundation financiële middelen, hoortoestellen en ondersteunende luistertechnologie ter beschikking.

Kijk voor meer informatie over Hear the World, de internationale ambassadeurs en advies over gehoorbescherming op www.hear-the-world.com.

Oordoppen: otoplastiek scoren goed Wie het gehoor wil beschermen én genieten van muziek, kan het beste oordoppen met filters dragen. Deze gehoorschermers bieden voldoende bescherming, terwijl de luisteraar nog steeds kan genieten van redelijk onvervormde muziek.

Dat is de uitkomst van een vergelijkend onderzoek naar gehoorbescherming door de Consumentenbond. Dit onderzoek vond plaats in samenwerking met de Nationale Hoorstichting. In het onderzoek zijn de voor- en nadelen van de bekendste soorten gehoorbescherming op een rij gezet: schuimdopjes, parapluutjes (rubberen oordoppen met lamellen) zonder filter, parapluutjes met een filter en filteroordoppen op maat, de zogeheten otoplastieken. De otoplastieken scoren het beste, maar hebben een behoorlijk prijskaartje vanaf € 120. Door de recente aandacht voor de risico’s van te harde muziek, is de publieke belangstelling voor goede gehoorbescherming fors toegenomen.

De oordoppen werden door een gebruikerpanel beoordeeld. Daarbij is gelet op draagcomfort, geluidskwaliteit, gebruiksgemak en veelzijdigheid. Ook de demping is gemeten. Uit metingen in een kunstmatig oor bleek dat alle gehoorbeschermers voldoende dempen en dus veilig zijn. Daarom is dat aspect in het totale testoordeel buiten beschouwing gelaten. Wel is het belangrijk de dopjes op de juiste wijze in te doen. Als ze niet goed in de gehoorgang passen zal de demping veel minder zijn. Laat otoplastieken na het aanmeten goed controleren door de audicien. En lees de aanwijzingen in de gebruiksaanwijzing goed.

Het Sein - pag. 15

Gehoortest pasgeborenen loont LEIDEN – Het testen van het gehoor bij pasgeborenen met behulp van ‘klikjes’, neonatale gehoorscreening, heeft zin. Dat blijkt uit een publicatie van dr. Marleen Korver (en anderen) van het Leids Universitair Medisch Centrum. Kinderen met gehoorproblemen die deze gehoorscreening ondergaan, zijn na een aantal jaren beter ontwikkeld en hebben een hogere kwaliteit van leven dan wanneer ze met negen maanden een alternatieve gehoortest krijgen aangeboden.

De neonatale gehoorscreening, die tussen 2002 en 2006 in Nederland stapsgewijs werd ingevoerd, maakt gebruik van de zogeheten OAE-methode (oto-akoestische emissies). Deze test is gebaseerd op het feit dat het binnenoor in reactie op de klikgeluidjes zelf ook geluid produceert. Dit ‘eigen’ geluid is met een microfoon te meten. Als de trilhaartjes in het slakkenhuis niet functioneren, produceert het binnenoor echter geen geluidsreactie. Op die manier zijn gehoorproblemen aan te tonen zonder dat het kind bewust op het geluid hoeft te reageren zoals bij de Afleidingstest.

Bij deze test moeten baby’s van negen maanden hun hoofd draaien als ze het geluid van belletjes horen. De Afleidingstest was niet geschikt voor kinderen met motorische of cognitieve beperkingen. Bovendien kregen kinderen regelmatig een onterechte doorverwijzing, bijvoorbeeld doordat

het gehoor tijdelijk slechter was door een verkoudheid of dat ze zich niet door het geluid lieten afleiden.

Korver vergeleek in het kader van de DECIBEL-studie (de studie naar taalontwikkeling en andere belangrijke aspecten van de ontwikkeling van jonge slechthorende kinderen in Nederland) kinderen die tijdens de overgangsfase of de ‘klikjestest’, of de Afleidingstest kregen. De audiologische centra in Nederland spoorden niet alleen alle kinderen op die tussen 2003 en 2005 geboren werden, maar ook kinderen die op een leeftijd van 3 tot 5 jaar permanente gehoorschade hadden. Aan de hand van vragenlijsten werd bekeken hoe de groepen kinderen op die leeftijd van elkaar verschilden wat ontwikkeling en kwaliteit van leven betrof.

Daarbij bleek dat de sociale en motorische ontwikkeling en de kwaliteit van leven van de groep kinderen die de neonatale gehoorscreening had gedaan, duidelijk beter was dan bij de andere. Ook op alle overige ontwikkelingsschalen deden de kinderen die de neonatale gehoorscreening ondergingen het beter, maar deze resultaten verschilden niet zo buitengewoon opvallend van die van de kinderen die geen neonatale gehoortest hadden gehad.

het belang van een snelle doorverwijzing. “Het gebeurt nog regelmatig dat gehoorschade bij kinderen vrij snel aan het licht komt, maar dat er pas na een jaar actie wordt ondernomen. Terwijl dat eigenlijk al voor

de zesde maand moet”, aldus Korver.

Vroegtijdige hulp, zoals communicatiebegeleiding of een gehoorapparaat, zorgt ervoor dat de taal- en spraakontwikkeling bij deze kinderen

zo min mogelijk vertraging oploopt.

Uit de DECIBEL-studie blijkt dat ook de sociale en motorische ontwikkeling en de kwaliteit van leven hierbij gebaat zijn.

De resultaten kunnen nuttig zijn voor andere landen waar nog met de Afleidingstest wordt gewerkt. De onderzoekers benadrukken daarnaast ook

Gebarencafé Utrecht Elke tweede donderdag van de maand, van 20.00 tot 01.00 uur.

Adres: Cafe Marktzicht, Breedstraat 4, 3512 TW Utrecht, Toegang: gratis. Info: Contactpersoon Johan Stoopendaal.

E-mail: info@gebarencafe-utrecht.nl E-mail gebarencafe: mail@gebarencafe-utrecht.nl Internet: www.gebarencafe-utrecht.nl

Christen-Unie wil erkenning van gebarentaal Mensen die doof zijn worden vaak niet opgemerkt in de maatschappij en er wordt onvoldoende rekening gehouden met hun gehoorbeperking. De Christen-Unie wil de positie van doven versterken.

Tweede Kamerlid Esmé Wiegman hierover: “Doven kunnen niet goed meedoen als er geen rekening wordt gehouden met hun handicap.

Het gebruik van taal, gebarentaal, speelt hierin een cruciale rol. Mijn ideaal is dat gebarentaal volledig erkend wordt en daarmee een sociaal grondrecht wordt.”

Doven moeten ook niet langer zelf voor een gebarentolk zorgen; dat moeten instanties doen. Wiegman vindt

dat daar een proef mee moet worden gehouden. Verder moeten de mogelijkheden voor beeldtelefonie, uitgebreide teksttelefonie en een tolk op afstand worden onderzocht. Die aanbevelingen heeft Esmé Wiegman

bij de behandeling van de begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport gedaan. Op 9 november presenteerde zij een notitie, met concrete aanbevelingen, om te voorkomen dat de 685.300 slechthorenden in ons land,

van wie er 45.000 zeer slechthorend zijn, geïsoleerd raken tussen niet-doven die volop met elkaar communiceren. Wiegman: “Ik wil dat doven als zelfstandige mensen kunnen participeren. Daarvoor zijn praktische oplossingen noodzakelijk. Zoals een spot van Postbus 51 die voor doven wel te begrijpen zou zijn wanneer deze standaard getolkt zou worden.

Dat het nu niet gebeurt, wijst erop dat gebarentaal nog niet volledig erkend wordt.”

Volgens de Christen-Unie is ook gerichte hulp nodig bij doven die werk zoeken. Deze groep wacht gemiddeld een jaar op begeleiding. “Juist deze groep kan zonder hulp niet goed aan een baan komen. Werk-

gevers hebben toch al weinig ervaring met doven en dus moeten zij ook meer advies krijgen”, aldus Esmé Wiegman.

Voor de Tweede Kamerverkiezingen in juni had de ChristenUnie als enige partij een speciale versie van het verkiezingsprogramma in gebarentaal op video gezet.

Het Sein - pag. 16

Natuurlijk hoort u!

Tijdens een goed gesprek. Wanneer er van alles gebeurt in uw omgeving. Dan zult u het rijke en heldere geluid van ReSound Alera het meest waarderen.

Dankzij de unieke Surround sound geluidskwaliteit; 路 Verstaat u spraak beter, zelfs als er achtergrondgeluiden zijn 路 Bent zich bewust van wat er om u heen gebeurt 路 Hoort u waar de geluiden vandaan komen 路 Kunt u genieten van muziek die zo helder en puur klinkt als hij bedoeld is

ReSound Alera heeft unieke draadloze mogelijkheden;

Ware grootte

ReSound Unite TV Draadloze verbinding met audiobronnen

Vraag ernaar bij uw audicien of kijk op www.resound.nl

ReSound Unite Afstandbediening

ReSound Unite Telefoonclip Handsfree telefoneren

Het Sein - pag. 17 van het aantal cliënten was. Vervolgens laat de instelling weten dat de daling ook te wijten is aan een veranderend zorgaanbod bij andere instanties voor slechthorende en dove kinderen en jongeren.

Ook VIA geeft als reden voor sluiting van de klinische opvang dat de afgelopen jaren de vraag naar klinische opname is afgenomen en dat openhouden van een dergelijke afdeling niet meer rendabel is. Volgens VIA zou deze sluiting in overleg met de instelling de Gelderse Roos, waar De Riethorst onder valt, genomen zijn.

De Gelderse Roos zegt echter van niets te weten en zelfs verrast te zijn geweest over de sluiting bij VIA.

Kamervragen over GGZ-opvang DEN HAAG - Na sluiting van De Vlier in Oegstgeest op 1 januari 2009 en de sluiting van de klinische voorziening van VIA in Leidschendam acht maanden later, is er nu bij De Riethorst in Ede een beddentekort ontstaan.

Landelijk staan er nu ongeveer 21 dove en slechthorende mensen op een wachtlijst om opgenomen te worden bij het landelijk GGZ-centrum. Hier zijn echter maar 14 bedden beschikbaar voor doven en slechthorenden, zowel voor volwassenen als ook voor kinderen en deze bedden zijn allen bezet.

De Vlier, onderdeel van het Academisch Centrum voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie en VIA beschikten

indertijd samen over 28 bedden.

Wanneer ze niet waren gesloten, dan zou er, volgens een eenvoudige re-

kensom, geen probleem zijn. Saillant is dat De Vlier gesloten werd met het argument dat er een sterke daling

In 2008 stelde het Tweede Kamerlid Esmé Wiegman - van Meppelen Scheppink (Christen-Unie) vragen aan de verantwoordelijke minister over de diverse sluitingen. Deze deed de belofte dat het zorgaanbod voor doven en slechthorenden in de GGZ zou blijven bestaan. Nu er blijkt dat er toch bedden verdwenen zijn en heeft Wiegman opnieuw vragen gesteld aan de huidige minister van Volksgezondheid, Edith Schippers (VVD). Zo wil de CU-politica van de minster weten hoe het kan dat er een wachtlijst is ontstaan, terwijl er indertijd toezeggingen zijn gedaan door zowel zorgverzekeraars als het ministerie dat De Riethorst mogelijk uitgebreid zou worden.

Esmé Wiegman is van mening dat er in de samenleving nog steeds onvoldoende rekening gehouden wordt met de specifieke problemen waar mensen met een gehoorbeperking mee te maken krijgen. Dat geldt volgens haar ook in de reguliere gezondheidszorg. Wiegman ziet niet graag mensen tussen wal en schip geraken; dat er een slechte diagnose wordt gesteld en geen goede behandeling plaatsvindt omdat zorgvrager en zorgverlener elkaar, zowel letterlijk als figuurlijk, niet verstaan.

Hoewel De Vlier en de klinische opname bij VIA gesloten zijn op grond van een vermeende daling van het aantal patiënten, meent Wiegman

dat er in de afgelopen anderhalf jaar niet ineens veel meer dove en slechthorende patiënten zijn bijgekomen, waardoor het tekort aan bedden ontstaan zou zijn. Ze vermoedt dat doven en slechthorenden gewoon nog erg slecht in de reguliere zorg terecht kunnen en dat de verdwenen bedden bij De Vlier en VIA onvoldoende gecompenseerd zijn bij De Riethorst. Wiegman wil dan ook graag van de minister horen wat er precies gebeurd is met het beddenaantal.

Het Tweede Kamerlid zegt dat ze de uitspraken van VIA over het al dan niet vermeend overleg met de Gelderse Roos en de ontkenning van de laatste, zorgelijk vindt. Ze weet niet hoe de communicatie tussen beide organisaties geweest is, maar denkt wel dat het belang van patiënten niet altijd op de eerste plaats komt in dergelijke situaties en dat er vaak meerdere belangen meespelen.

Wat Esmé Wiegman betreft mag de dovengemeenschap zelf ook wel meer van zich laten horen. Het is een kleine groep en die moet extra hun best doen om gehoord te worden, zegt ze.

Wasabi wordt dikwijls geserveerd bij Sushi.

Vandaar een recept voor dit vis-gerecht van Japanse oorsprong.

Wasabi als brandalarm SHIGA - In Japan is een brandmelder gemaakt die een geur van wasabi afgeeft als teken van alarm.

Wasabi is een scherpe Japanse specerij en wordt vaak gebruikt bij het nuttigen van vis-gerechten zoals sushi.

Van de veertien testpersonen, waaronder vier doven, werden er dertien binnen twee minuten wakker van de geur die de wasabi-brandmelder verspreidde. Eén testpersoon bleef doorslapen, omdat hij niet kon ruiken.

De brandmelder is onder meer ontwikkeld door de Shiga University of Medical Science (Universiteit voor Medische Wetenschappen) gelegen in centraal Japan.

Makoto Imai, wetenschapper aan de Shiga University, denkt dat doven, slechthorenden, maar ook ouderen veel aan het wasabi-alarm kunnen hebben. Imai stelt dat van alle brand-

slachtoffers bijna de helft ouder is. Hij vermoedt dat hardhorendheid een rol speelt waarom ouderen het geluidssignaal van een brandalarm niet opmerken.

De wasabi-geur is niet getest op Nederland.

Ingrediënten: 3 kopjes water, 2 kopjes rijst, 4 theelepels azijn, 2 theelepels suiker, halve theelepel zout, Zeewierbladeren (meestal pakje van 10).

Vulling als zalm, ham, komkommer, wortel, asperge...

Eventueel nog sojasaus en wasabi (pittige japanse mierikswortel-mosterd).

Bereiding rijst: breng het water aan de kook en gooi de rijst in de pan.

Roer het af en toe door. Let ook op dat de rijst wel nat blijft (eventueel dus iets water toevoegen, maar niet teveel!). Laat het geheel (afhankelijk van de rijst) 10-15 minuten koken. Roer de azijn, suiker en het zout door de rijst en laat de rijst afkoelen. De rijst mag niet geheel afgekoeld zijn maar moet lauw warm zijn.

Bereiding Sushi-rollen: Leg aan een zijde van het zeewierblad een strook rijst en leg hier de vulling bovenop. Rol dan het zeewierblad zo strak mogelijk op en snijdt de rol in kleine stukjes. Door het vocht van de rijst blijven de bladeren na eventjes gelegen te hebben vanzelf plakken. Doe dit met elk zeewierblad, totdat je ingrediënten op zijn. Bij voorkeur serveren met een klein beetje wasabi en sojasaus.

Het Sein - pag. 18

Een Phonak brengt de wereld tot leven

Phonak Ambra of AudĂŠo S geeft u een verrassende hoorsensatie. De nieuwste richtmicrofoontechniek is veruit het meest geavanceerde systeem in de markt voor een goed verstaan in rumoer. Door de diverse draadloze opties kunt u moeiteloos mobiel bellen en genieten van uw multimedia-apparatuur zoals de TV. Phonak Ambra biedt bovendien de meest gevanceerde automatische programmakeuze zodat u op ieder moment de beste hoorprestatie ervaart.

Test de Phonak hoortoestellen bij u in de buurt. Kijk voor meer informatie en adressen op: www.phonak.nl

Ja, ik wil graag meer informatie over een van de volgende hooroplossingen van Phonak: AudĂŠo S Phonak Ambra Naam

m/v

Adres PC / Plaats e-mail Telefoon Wilt u ook in de toekomst op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen?

Wordt dan nu gratis lid van de Phonak Club!

Ja, ik word graag lid zonder enige verdere verplichting, en ontvang de informatie per e-mail

Stuur de coupon in een ongefrankeerde envelop naar: Phonak B.V., Antwoordnummer 36 4100 VP Vianen UT.

Het Sein - pag. 19

Nieuw: Unitron Moxi 3G KITCHENER - De Canadese hoortoestellenfabrikant Unitron is met een nieuw toestel op de markt gekomen. De Moxi 3G is een draadloos 312 Canal Receiver Technology (CRT)-toestel van de nieuwste generatie dat gebruik maakt van geavanceerde technologie.

Volgens klinische testen plaatst het hoortoestel spraakgeluiden op de voorgrond en dempt het lawaai, zelfs bij hoortoestellen met een open pasvorm. Verder is het nieuwe toestel voorzien van draadloze functies om gebruikers te helpen verbonden te blijven met de wereld om hen heen.

Daarnaast biedt een breed scala van aanpasopties hoorspecialisten alle flexibiliteit om de toestellen aan te passen aan licht tot matig gehoorverlies.

ten sterken ons in ons streven nieuwe technologieën te ontwikkelen die voor de sector maatgevend zijn en een merkbaar effect op het hoorcomfort hebben.”

SmartFocus is geïntegreerd in het volautomatische programma van Moxi 3G, zodat hoortoesteldragers in iedere omgeving kunnen luisteren zonder dat zij zelf handmatig iets hoeven aan te passen aan het hoortoestel.

De Moxi 3G is voorzien van SmartFocus, een baanbrekende technologie die de grootste klinisch bewezen verbetering in verstaanbaarheid van spraak bij lawaai oplevert sinds meer dan tien jaar, zelfs bij een open aanpassing.

"SmartFocus is het resultaat van intensief onderzoek en uitgebreide tests", aldus Ara Talasian, adjunct-directeur Onderzoek & Ontwikkeling bij Unitron. "We hebben nu bewezen dat deze technologie klinisch significante verbeteringen biedt voor het verstaan van spraak in lawaaiige omgevingen, zowel bij venting-toestellen als bij open pasvormen. Deze verheugende resulta-

Het Unifi Wireless System van de Moxi 3G biedt een vereenvoudigde toegang tot de draadloze functionaliteit van Bluetooth-apparaten zoals mobiele telefoons, MP3-spelers, FM-systemen en nu ook televisies. Met een nieuwe functie die bij Moxi 3G verkrijgbaar is, uTV, krijgen hoortoesteldragers toe-

gang tot technologie die zorgt voor de naadloze, rechtstreekse overdracht van een kristalhelder stereogeluid van de televisie naar de hoortoestellen van de gebruiker. Een gemakkelijke oplossing waarmee mensen met gehoorverlies optimaal van televisiekijken kunnen genieten zonder dat het kijkgenot van medekijkers daaronder lijdt. Hoortoesteldragers zeggen dat ze vaak problemen hebben tijdens telefoongesprekken.

Moxi 3G is het enige hoortoestel in zijn klasse met een ringleiding, de populairste telefoon-oplossing onder mensen met gehoorverlies. De ringleiding in Moxi 3G maakt probleemloos gebruik van inductieve telefoonsystemen en gesloten circuits mogelijk.

"Met de introductie van Moxi 3G willen we hoortoesteldragers datgene bieden wat voor hen het belangrijkst is", aldus Bruce Brown, adjunct-directeur Marketing bij Unitron. "Of het nu gaat om het volgen van een gesprek in een lawaaiige omgeving, eenvoudig telefoongebruik of ongestoord televisiekijken, onze doelgerichte technologie is ontwikkeld om een oplossing te bieden voor alledaagse luisterproblemen. En al die functionaliteit is verpakt in een aantrekkelijk, ultracompact 312-hoortoestel.

Gebruikers krijgen met Moxi 3G echt alles wat ze nodig hebben."

True vanaf het moment dat het feest is

Pfizer mag worden aangeklaagd Door een uitspraak van het Amerikaanse hooggerechtshof mogen Nigeriaanse families doorgaan met juridische stappen tegen Pfizer, onder meer bekend van het middel Viagra.

Dit grootste farmaceutisch concern ter wereld wordt er van beschuldigd de dood van 11 kinderen en blijvend let-

Gebarencafé Groningen Elke laatste woensdag van de maand, van 20.00 tot 22.00 uur.

Adres: Clubhuis voor Doven, Violenstraat 2, Groningen.

sel bij 181 andere kinderen, waaronder doofheid, te hebben veroorzaakt.

Tijdens een uitbraak van meningitis in 1996 werd het medicijn Trovan aan 200 kinderen verstrekt, zonder dat hun ouders daarvoor toestemming hadden gegeven. De Nigeriaanse families zeggen dat hun kinderen als proefkonijnen zijn gebruikt om Trovan uit te testen in de praktijk.

Twee jaar later, in 1998, werd het middel in Amerika alleen toegestaan voor gebruik bij volwassenen en dan ook alleen in noodsituaties. In 1999 verbood de Europese Unie het middel helemaal.

Volgens Pfizer waren de kinderen gewoon slachtoffer van meningitis en dat de kinderen die Trovan gebruikten een hogere overlevingskans hadden dan andere kinderen.

Maak kennis met Beltone True Echt goed horen, ook in veeleisende omstandigheden. Dat biedt Beltone True.

Een revolutionair hoortoestel dat er voor zorgt dat u spraak in iedere situatie optimaal kunt verstaan, terwijl u nog steeds volop in contact staat met uw omgeving.

Achtergrondgeluiden blijven hoorbaar zonder af te leiden en vervelende fluittonen zijn nagenoeg niet meer aanwezig.

Tevens biedt Beltone True draadloze accessoires waardoor u direct in verbinding staat met televisie, stereo en telefoon.

Ga voor meer informatie naar een audicien bij u in de buurt of kijk op www.beltone.nl

Dé hooroplossing in veeleisende omstandigheden

Het Sein - pag. 20

SPORT

SIGNAAL

2010 - November

WWW.ZICOTV.NL

17e Winter Deaflympics gaat toch door VYSOKÉ TATRY - Het heeft aan een zijden draadje gehangen, maar liefhebbers van de wintersporten kunnen een zucht van verlichting slaken. De Winter Deaflympics gaan namelijk definitief door.

Het Vysoké Tatry Organizing Committee is nog steeds verheugd dat zij de meer dan 700 deelnemers aan de Winter Deaflympics mag verwelkomen in het noordelijk deel van Slowakije. De vijf disciplines waarin de verschillende sporters om de hoogste eer strijden zijn: alpine skiën, langlaufen, curling, ijshockey en snowboarden.

Na eerdere berichten dat de ICSD (International Committee of Sports for the Deaf) het toernooi had afgelast omdat het Slowaaks organiserend comité ruimschoots onder de maat presteerde, kondigde ICSDvoorzitter Craig Crowley aan dat de Winter Deaflympics toch doorgaan.

De ICSD blijft, volgens Crowley, de Slowaken nauwgezet volgen en ondersteunen, zodat de 17e Winter Deaflympics gaat voldoen aan de vereisten die aan een Deaflympics worden gesteld. Een van de overwegingen voor de ICSD om de Winter Deaflympics toch doorgang te verlenen was dat veel nationale organi-

saties hierom gevraagd hadden. Zij waren ongerust dat het afblazen van het evenement toekomstige fond-

senwerving in vele betrokken landen zou kunnen bemoeilijken.

mité uit. Het is een hand, getekend op met sneeuw bedekt glas, dat het ‘OK’-teken uitbeeldt. Het glas is symbool voor de barrières die doven vaak ondervinden. De uitstekende vingers staan voor de bergen in Vysoké Tatry.

De tekst is met een vinger geschreven als verwijzing naar gebarentaal.

De bergen rond Vysoké Tastry komen ook terug in de drie mascottes IA, IE en IU. Het ontwerp van Jana Bellanová straalt vrolijkheid en vriendelijkheid uit, terwijl de mascottes ook bijzonder knuffelbaar zijn. De tweeklank die in de naam van de mascottes zit, is karakteristiek in de Slowaakse taal.

Het logo, ontworpen door Marián Preis en Ondrej Gavalda, straalt het optimisme van het organiserend co-

Golfteam minder succesvol Het Nederlandse golfteam dat afgelopen zomer deelnam aan het World Deaf Golf Championship 2010 in het Schotse St. Andrews is niet in de prijzen gevallen.

De verwachtingen waren van te voren ook niet zo hoog dat een medailleplaats bereikt zou moeten worden.

Voor de drie deelnemende golfers uit Nederland was het toernooi een leuke ervaring. Ralph Blom uit Dordrecht bereikte bij de Mannen een 55e plaats. Winnaar werd de Schot David Ewen. Bij de Senioren, waarin de twee andere golfers speelden, behaalde de Eindhovenaar Fred van Herp een 15e plek. Piet Hein Brinkhoff uit Engelen

eindigde op de 18e plaats. Winnaar bij de Senioren werd de Canadees Kenneth Hoffman. Voor het toernooi was het nog even onduidelijk of de Nederlanders wel naar de beroemde baan in Schotland konden afreizen. Dankzij financiële medewerking van Sportfonds ABN-AMRO, Golfinng4Fun, BCM Impuls en AFAS Erp software kon er toch worden gegolfd.

Op de site van het Nederlands Gebarencentrum staan enkele golftermen (http://www.gebarencentrum.nl/woo rdenboek.asp?idrelease=90&color=y &firsttime=1&zoekterm=&id=214743 2992).

Mountainbiker Richard Groot negende DAMME - Afgelopen 17 oktober werd te Damme, bij Brugge, (België) voor het eerst het Kampioenschap Mountainbike voor Doven en Slechthorenden georganiseerd.

Achttien deelnemers streden om de eerste plaats in de wedstrijd die georganiseerd was door KSKD Brugge. Het Belgian Deaf Committee had in overleg met de KNDSB besloten om de wedstrijd ook open te stellen voor mountainbikers uit Nederland. Of het te maken had met het feit dat Nederlandse renners enkel ‘buiten mededinging’ mee konden doen blijft de vraag, maar er schreef zich maar één Nederlander voor de wedstrijd in. Toch was de Amersfoorter Richard Groot niet de enige buitenlander.

Een van de overige deelnemers, luisterend naar de naam Artyom Atanesyan, was Armeniër.

Het deelnemersveld werd al in de eerste ronden op het technisch parcours volledig uiteen gereden. De lengte

van de ronden die de renners moesten afleggen, bedroeg vier kilometer, en voerde langs de dijk van het Schipdonkkanaal. Vooral enkele scherpe lussen op en af de dijk zorgde voor een schifting tussen de renners. Naast een normaal wegdek van asfalt, voerde de route ook over onverharde bos- en graspaden en zelfs over uitstekende boomwortels.

Richard Groot eindigde uiteindelijk als negende op enkele ronden afstand van de uiteindelijke winnaar, de Vlaming Bart Uzeel. Deze was van te voren ook getipt als favoriet voor de titel. De Waal (zo gaat dat in België) Jean-Pierre Fauconnier werd tweede. Lokale held Ferdy Raeymaekers eindigde op een goede derde plek.

Voor de Belgische mountainbikers gold deze wedstrijd tevens als een belangrijke graadmeter voor de selectie van de Belgische ploeg voor het WK 2011 in het Canadese Mont-Treblant.

Het Sein - pag. 22

ST %52/0%!. $%!& *5$/ #(!-0)/.3()03 2 / 4 4 % 2 $ ! - 4 ( % . % 4 ( % 2 , ! . $ 3 4/030/24#%.425- /#4 W WW E CJUD O NL

Het Sein - pag. 19

Deaf Sports Awards 2010 MIJDRECHT - Op 22 januari 2011 is het weer een spannende dag voor dove en slechthorende sporters. In Mijdrecht vindt dan namelijk de Deaf Sports Awards 2010 plaats.

In partycentrum De Meiert zullen de opvolgers van de judoka’s Albert

Westerhof en Yvonne Kemper bekend gemaakt worden. Voor de goede orde ook nog even de andere winnaars van vorig jaar. Sporttalent werd Giovanni den Ouden, die, samen met Rolan van der Lugt, Matthijs Wubbolts en Michel Tielbeke (Deaflympics zwemteam) ook de prijs van sportploeg van het jaar in ontvangst mocht nemen. GDVV Martinistad kreeg de award voor beste vereniging.

De zaal gaat open om 19.00 uur en het programma begint dan een uur later, om 20.00 uur.

Kerstvolleybal Een echt jubileum bij Doven Sport Vereniging Kennemerland, want voor de 20ste keer wordt het Kerstvolleybaltoernooi gehouden.

Zoals DSV Kennemerland zelf zegt: ‘Zin om even bij te komen van Sinterklaas?

Zin om alvast van de kerstsfeer te genieten? Veel zin om gezellig te babbelen?

Maar vooral zin om lekker sportief bezig te zijn?’. Dan is men bij Kennemerland aan het goede adres.

Het toernooi wordt gespeeld op zaterdag 11 december.

Meer informatie over het toernooi en inschrijving is te vinden op de website van de Doven Sport Vereniging Kennemerland: www.dsvkennemerland.nl.

De ballen rollen al Onlangs is de bowlingcompetite 2010-2011 van start gegaan en inmiddels zijn er al weer twee wedstrijden gespeeld.

De volgende wedstrijd wordt op 11 december in Tilburg bij bowling Dolfijn gespeeld. Volgend jaar zijn er dan nog vier wedstrijden: in februari, maart, april en mei. Achtereenvolgens spelen de teams hun wedstrij-

den in Zoetermeer, Dordrecht, Tilburg en wederom Zoetermeer.

De Doven League bestaat uit een Hoofdklasse en een 1e Klasse. In beide klassen spelen zeven teams. Maar in de Hoofdklasse doen 28 bowlers mee, waaronder vijf vrouwen en in de 1e Klasse spelen 32 bowlers. De verhouding tussen man en vrouw ligt hier wat evenwichtiger, namelijk ze-

ventien mannen en vijftien vrouwen.

De Hoofdklasse bestaat uit de teams van BC Amstelstad, BC Rotterdam 1 en Rotterdam 2, DBC Utrecht 1, DBC Purmerend 1 en BC Het Zuiden 1 en Het Zuiden 2 (Tilburg). In de 1e Klasse spelen de teams van BC Het Zuiden 3, DBC Purmerend 2, DBC Utrecht 2 en Utrecht 3, en drie teams van ZBSD.

Dennis van der Geest judo-ambassadeur Volgend jaar wordt het eerste echte Europese Judokampioenschap voor Doven van 6-8 oktober gehouden in Rotterdam. De KNDSB heeft in judoka Dennis van der Geest een prima ambassadeur gekregen. Zelf is Van der Geest ook vereerd, zoals uit onderstaande brief blijkt.

‘Ambassadeur van EK Judo 2011 zijn!

Ik voel met vereerd dat de Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond mij hiervoor heeft gevraagd. Doordat ik de prijs voor beste Sportman van het jaar 2009 mocht uitreiken aan de judoka Albert Westerhof, kwam ik voor het eerst echt in aanraking met de Dovensport. Ik wist wie hij was en had hem weleens gezien tijdens wedstrijden. Maar bij Deaf Sport Awards 2009 heb ik de dove sporters nog eens van dichtbij mogen meemaken.

Groot is mijn bewondering als je als dove de judosport beoefent. Het zit hem in details zoals het geroep of beter gezegd het geschreeuw van je coach tijdens de wedstrijd niet kunnen horen. Je bent dan echt helemaal alleen op jezelf aangewezen.

Alleen tijdens de time-out kun je met je coach sparren.

Het is echt moeilijk en knap als je deze sport op een hoog niveau kunt beoefenen. Het lijkt me best lastig om het op te moeten nemen tegen judoka’s die wel alles kunnen horen.

Het is dan, volgens mij, eigenlijk een oneerlijke strijd. Daarom is het zo goed dat ook doven een eerlijke competitie kunnen hebben in de sport die hun lief is.

Zoals dit Europese kampioenschap.

Albert heeft zijn Olympische droom waargemaakt door namelijk Goud te

winnen tijdens de laatste Deaflympics te Taiwan in het jaar 2009.

Zelf ben ik wel wereldkampioen geweest en heb ik veel prijzen gewonnen, maar het Olympisch Goud heb ik helaas nooit kunnen omhangen.

Als Ambassadeur ondersteun ik dat de Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond de sporttak Judo onder de dove- en slechthorende jongeren wil stimuleren. Ik bewonder het feit dat de KNDSB het heeft aangedurfd om dit eerste officiële EK in Nederland te organiseren. Ondanks dat het

een kleinschalig kampioenschap is, spreek ik de hoop uit dat veel Europese landen een delegatie zullen afvaardigen zodat er een echte strijd kan ontstaan in de diverse klassen.

Ik ben ervan overtuigd dat dit EK een heel bijzonder kampioenschap wordt en mede dankzij het organisatiecomité en de vele vrijwilligers. Rotterdam als gaststad en Topsportcentrum Rotterdam als accommodatie zegt al genoeg. Ik zal de ontwikkelingen nauwkeurig volgen en zo nodig sta ik klaar om het comité met raad en daad te steunen.’

Een nieuwe standaard in hoorprestaties

Cochlear Nucleus 5 Systeem De vier innovatieve onderdelen van Nucleus 5 zijn het resultaat van een hele reeks technologische doorbraken bij Cochlear: 1. het dunste cochleaire implantaat - 2. de dunste geluidsprocessor - 3. een handige draadloze bediening 4. de geavanceerde software die ontworpen is voor de beste prestaties en een snelle aanpassing.

Cochlear Baha BP100 De Baha BP100 is de meest geavanceerde hooroplossing via beengeleiding met meer dan 25% verbeterde spraakverstaanbaarheid in een rumoerige omgeving1. Het zuivere geluid en de eenvoudige bediening maken van de nieuwe Baha BP100 een echt technologisch juweeltje.

Verbondenheid ̐ Wereldmarktleider ̐ Een gepassioneerde visie ̐ Oplossingen voor het leven Bezoek onze website:

www.cochlear.nl en www.cochlear.be 1

Flynn M, Sadeghi A, Halvarsson G, Results of the first clinical evaluation of Cochlear Baha BP100 white paper.

Cochlear Bone Anchored Solutions, 2009.

Cochlear en het elliptische logo zijn handelsmerken van Cochlear Limited. Nucleus is een geregistreerd handelsmerk van Cochlear Limited. Baha is een geregistreerd handelsmerk van Cochlear Bone Anchored solutions AB. N33986F ISS1 OCT09 Dutch