EINDRAPPORT WEET WAT JE BESTEEDT
1
AUTEURS
IN OPDRACHT VAN
Diederik van Aalst Eric Laugeman Jerremy de Jongh Jesse van Beek
Hogeschool Utrecht, FCJ Communication & Multimedia Design 9 december 2014 3
INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1: PLAN VAN AANPAK 1.1
Het bedrijf
5
3.5
Interview: Regelaar/Toekomstplanner
17
1.2
Aanleiding
6
3.6
Interview: Trendsetter/Levensgenieter
19
1.3
Projectdoel
6
3.7
Conclusie & Scenario
21
1.4
Probleemstelling
7
1.5
Hoofdvraag
7 4.1
Invloedbare personen op doelgroep
23
HOOFDSTUK 2: ONDERZOEKSOPZET
4.2
Psychologische factoren geldomgang
24
2.1
Identificatie
8
4.3
Gedrag be誰nvloeden doelgroep
25
2.2
Beroepsproducten
8
4.4
Zelfreguleringscyclus
26
Diederik van Aalst
8
4.5
Insights
28
Eric Laugeman
9
Jesse van Beek
9
Jerremy de Jongh
10
HOOFDSTUK 3: SOORTEN BESTEDERS
4
HOOFDSTUK 4: PSYCHOLOGISCH ONDERZOEK
3.1
Types
11
3.2
Focusgroep
13
3.3
Insights
14
3.4
Stakeholdersmap
15
HOOFDSTUK 5: VISUEEL ONDERZOEK 5.1
Bestaande platformen
29
5.2
Psychologie in vormgeving
32
5.3
Insights
33
HOOFDSTUK 6: GUIDELINES CONCEPT 6.1
Guidelines
34
HOOFDSTUK 7: SCENARIO & RATIONELE 7.1
Concept scenario
37
7.2
Creative rationele
39
HOOFDSTUK 10: HIGH FIDELITY PROTOTYPE 10.1
High Fidelity Prototype
51
HOOFDSTUK 11: BIJLAGEN HOOFDSTUK 8: TESTOPZET 8.1
Inleiding
40
8.2
Doelstelling
40
8.3
Eisen testpersoon
41
8.4
Uitvoering
41
8.5
Stappenplan
42
11.1
Schetsen
62
11.2
Bronnen
69
HOOFDSTUK 9: TESTRESULTATEN 9.1
Uitgevoerde stappen
43
9.2
Enquete resultaten
50
5
HOOFDSTUK 1 PLAN VAN AANPAK
1.1 HET BEDRIJF Weet wat je besteedt (WWJB) richt zich op het vergroten van
DE PROGRAMMA AANPAK VAN WWJB IS ONDERSCHEIDEND EN
de financiële zelfredzaamheid bij jongeren van 12 tot 25 jaar.
VERNIEUWEND DANKZIJ 8 VERANDERBENADERINGEN:
WWJB is daarvoor continu in gesprek met jongeren (zowel 1.
Weten wat er speelt
2.
Jongeren in the lead
3.
Focus op positieve actie
4.
Right time, right place, right voice
5.
Continu vernieuwen
6.
Pilots om samen te leren
7.
Meten, evalueren, leren
8.
Verbinden en voortbouwen met partners
offline als online) en ontwikkelt samen met hen initiatieven die bijdragen aan hun financiële inzicht en weerbaarheid. De aanpak is door, met en voor jongeren en gericht op continu leren en ontwikkelen om jongeren te ondersteunen.
De stichting gaat in gesprek met jongeren, legt ze niets op, maar komt in cocreatie tot antwoorden en oplossingen om de financiële zelfredzaamheid van jongeren van 12 tot 25 jaar te vergroten. Deze innovatieve aanpak spreekt jongeren aan en leidde al tot mooie resultaten.
6
AANLEIDING EN HET PROJECTDOEL
1.2 AANLEIDING
1.3 PROJECTDOEL
Uit onderzoek van Motivaction in opdracht van WWJB, het
WWJB wil de doelgroep MBO, HBO en WO studenten
MoneyMindsets onderzoek, blijkt dat 55% van de jongeren
ondersteunen om beter om te gaan met hun geld. In dit
impulsief in omgaan met geld. Uit later onderzoek naar
project willen we hiervoor een financiële app ontwikkelen, een
MoneySkills blijkt dat juist deze groep minder financiële
instrument dat zij dagelijks/wekelijks gebruiken en dat hen
vaardigheden heeft. Impulsieve scholieren geven meer geld
ondersteunt om minder impulsieve aankopen te doen. De app
uit, sparen minder vaak, komen vaker geld te kort en lenen
zal gebaseerd zijn op ideeën van jongeren en op inzichten uit
ook vaker.
de wetenschap op het terrein van behavioral economics.
Ook de belkosten liggen hoger bij de impulsieve groepen. Om
Bij voorbaat zal er een grote waarschijnlijkheid moeten zijn dat
juist deze groep te ondersteunen wil WWJB gebruik maken
jongeren de app daadwerkelijk gaan gebruiken. Om dat zeker
van inzichten uit de sociale psychologie en de behavioral
te stellen wordt in het project samengewerkt met jongeren uit
economics.
de doelgroep en wordt er aanvullend onderzoek gedaan.
7
PROBLEEMSTELLING EN HOOFDVRAAG
1.4 PROBLEEMSTELLING
1.5 HOOFDVRAAG Hoe kunnen wij een balans in omgang met geld creĂŤren, die
Jongeren zijn vaak impulsief en geven meer geld uit dan ze tussen de focus van de huidige- en de toekomstige situatie willen of kunnen besteden. in komt te liggen, bij MBO-, HBO- en WO studenten zodat zij bewuster worden en uiteindelijk minder impulsieve aankopen OORZAAK zullen gaan doen? Wanneer MBO, HBO en WO studenten hun huidige situatie -in plaats van hun toekomstige situatie- als het meest DOELGROEP belangrijkste zien, dan leidt dit tot meer impulsievere De opdracht is gericht op MBO, HBO en WO studenten van gedragingen. Maar wanneer deze studenten zich teveel 16 t/m 24 jaar. Deze groep studenten kun je onderverdelen in op hun toekomstige situatie richten, leidt dit ook tot een vier moneymindsets-groepen: de Trendsetter, de Regelaar, de impulsiever gedrag. Levensgenieter en de Toekomstplanner. WWJB wilt zich met de opdracht richten op de Trendsetter en de Levensgenieter. GEVOLG Dit gedrag kan leiden tot impulsieve aankopen, wat op lange
8
termijn kan leiden tot schulden.
HOOFDSTUK 2 ONDERZOEKSOPZET EN BEROEPSPRODUCTEN 2.1 IDENTIFICATIE Wij zijn de groep Smaakmakers bestaande uit 4 personen; Diederik van Aalst, Jesse van Beek, Jerremy de Jongh & Eric Laugeman. Deze periode zullen wij namens de Hogeschool
DIEDERIK VAN AALST VISUAL DESIGNER
Als Visual Designer wil ik deze periode in kader van “Onderzoeken en Begrijpen” een gericht onderzoek uitvoeren die duidelijke en verrijkende resultaten opleveren voor de rest van het project. Door middel van een literatuuronderzoek wil ik de volgende deelvragen beantwoorden: - -
Welke bestaande platformen zijn er al die ondersteuning bieden aan jongeren op het gebied van financiën? Wat zijn de psychologische effecten van visuele onderdelen?
Utrecht een opdracht uitvoeren voor de opdrachtgever Weet wat je besteedt: App voor meer grip op geld.
2.2 BEROEPSPRODUCTEN De beroepsproducten die wij per persoon willen gaan opleveren zijn als volgt:
Wanneer alle resultaten zijn gebundeld in een onderzoeksrapport en vervolgens een eerste concept op tafel ligt zal ik de concept pitch richting de opdrachtgever verzorgen. In het kader van “conceptualisatie” is dit voor mij als Visual Designer het meest passende beroepsproduct. Nadat er een eerste test door de UXD’ers is uitgevoerd met een low fidelity prototype zal ik het high fidelity prototype gaan realiseren. Dit past perfect in het straatje “Verbeelden en Realiseren”. Na afloop zal ik al mijn gemaakte producten gaan evalueren door er afstand van te nemen en er met een realistisch en professioneel oog ernaar te kijken. Ook zal ik het hele project zelf en het functioneren van de groep gaan evalueren.
9
ERIC LAUGEMAN
JESSE VAN BEEK
USER EXPERIENCE DESIGNER
USER EXPERIENCE DESIGNER
Ik wil deze periode de volgende deelvragen beantwoorden: - - -
Wat zijn hun frustraties op het gebied van geld? Wat voor waarde hechten zij aan geld? Voor welke doeleinden besteden zij hun geld?
Om antwoord te krijgen op deze vragen wil ik gebruik maken van een focusgroep. Dit past in het project goed bij het onderdeel onderzoeken en begrijpen. Om de highlights uit het gesprek te halen zal ik het gesprek filmen en het monteren tot een filmpje van ca. 2 minuten. Zodra iedereen zijn onderzoek heeft afgerond en we hebben gebrainstormd over een concept zal ik een concept scenario maken. Dit moet meer inzicht in het gebruik van het concept product leveren. Dit beroepsproduct past in de fase conceptualiseren. Zodra we groenlicht op ons concept hebben en we kunnen beginnen met uitwerken zal ik samen met Jesse beginnen met het uitwerken van enkele schetsen, Jesse gaat deze uitwerken tot wireframes en ik zal hier een Low Fidelity Prototype van maken. Dit prototype ga ik uitwerken in axure. Dit beroepsproduct past in de fase verbeelden en realiseren.
10
In de laatste fase zal Jesse een onderzoeksopzet maken. We gaan dan het low fidelity prototype testen. Na deze test zal ik een testrapport maken. Dit beroepsproduct past in de fase evalueren.
Ik wil duidelijk het probleem bij de Trendsetter en de Levensgenieter gaan vast stellen. Dit ga ik doen door de beide partijen binnen de doelgroep te benaderen en met elkaar te vergelijken. In mijn onderzoek ga ik de volgende deelvragen: - - - - -
Wie zijn de Trendsetter en de Levensgenieter? Wie zijn de Regelaar en de Toekomstplanner? Waar besteden zij het meeste geld aan/sparen zij voor? Wanneer speelt hun impulsiviteit het meeste op? Wat doen ze tegen om hun impulsiviteit tegen te houden?
Om vervolgens beide partijen te kunnen vergelijken, deze werk ik dan uit in een Stakeholders map. Uit de interviews zal ik overigens Persona’s en Scenario’s opstellen. Tot slot zal ik het gehele onderzoek in een rapport verwerken en deze opmaken. Dit alle in het kader van “Onderzoeken en Begrijpen” Wanneer de guidelines staan, zullen we als groep een concept samenstellen. Wanneer we eenmaal beland zijn in de fase “Verbeelden en Realiseren”, zal ik Wireframes op gaan stellen voor het medium wat wij uiteindelijk gaan creëren. Wanneer het project is afgerond wil ik kritisch kijken naar mijn presteren, de beroepsproducten die ik aangeleverd heb en naar de samenwerking met andere groepsgenoten.
JERREMY DE JONG CONCEPT DESIGNER
DIEDERIK VAN AALST Als Concept Designer wil ik deze periode in het kader van “Onderzoek en begrijpen” bezig houden met de psychologie achter gedrag en de mogelijkheden om gedrag te veranderen. Om hierachter te komen zal ik me bezighouden met literatuur op het gebied van gedrag en gedragsverandering. De volgende deelvragen wil door middel van onderzoek beantwoorden. - Welke persoon of personen hebben er invloed op de doelgroep? - Hoe kunnen we het gedrag van de doelgroep beïnvloeden? - Hoe kunnen we de doelgroep het gewenste gedrag laten uitvoeren? - Welke psychologische factoren zorgen ervoor dat bepaalde jongeren binnen de doelgroep minder goed met geld om kunnen gaan? Door het beantwoorden van de volgende deelvragen wil ik insights en guidelines creëren waarmee we een concept kunnen ontwikkelen wat gedragsverandering bij de doelgroep kan bewerkstelligen. Wanneer de onderzoeksfase is afgerond ga ik me voor het onderdeel Conceptualiseren bezighouden met de Rationele.
Literatuuronderzoek (Onderzoeken en Begrijpen) Concept Pitch (Conceptualiseren) High Fidelity Prototype (Verbeelden en Realiseren) Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)
ERIC LAUGEMAN Focusgroep (Onderzoeken en Begrijpen) Concept Scenario (Conceptualiseren) Low Fidelity Protype (Verbeelden en Realiseren) Testrapport (Evalueren)
JERREMY DE JONG Empathy Map (Onderzoek en Begrijpen) Rationale (Conceptualiseren) Advies/Eindrapport (Verbeelden en Realiseren) Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)
JESSE VAN BEEK Stakeholdersmap, Persona’s, Scenario’s en het Onderzoeksrapport (Onderzoek en Begrijpen) Guidelines (Conceptualiseren Wireframes (Verbeelden en Realiseren) Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)
Voor het onderdeel Verbeelden en realiseren ga ik me bezighouden met het advies en eindrapport.
11
HOOFDSTUK 3 SOORTEN BESTEDERS TYPE 1 DE LEVENSGENIETER
TYPE 2 DE REGELAAR
De Trendsetter scoort het hoogst op ‘statusgerichtheid’ en
Deze jongeren scoren laag op ‘statusgerichtheid’ en
‘impulsiviteit’ en het laagst op ‘behoefte aan controle’. Status
‘impulsiviteit’ en hebben relatief veel behoefte aan controle.
is belangrijk, zij willen graag laten zien wat ze hebben. Ze zijn
Ze gaan op een beheerste, voorzichtige manier met geld
niet geïnteresseerd in overzicht van inkomsten en uitgaven,
om, hebben meestal een vrij sobere levensstijl. Ze hebben
begroten en kasboekjes. Ze maken zich wel regelmatig
behoefte aan controle op hun financiën en zij beheren hun
zorgen over hun geldzaken. Ze willen in de toekomst ook hun
geld graag zelf.
leefstijl kunnen volhouden. Geld maakt immers gelukkig.
12
TYPE 3 DE LEVENSGENIETER
TYPE 4 DE TRENDSETTER
Levensgenieters scoren hoog op ‘impulsiviteit’ en laag op
De Trendsetter scoort het hoogst op ‘statusgerichtheid’ en
‘statusgerichtheid’. Het type leeft volgens het motto pluk de dag
‘impulsiviteit’ en het laagst op ‘behoefte aan controle’. Status
en geld moet rollen, plannen is niet belangrijk. Deze jongeren
is belangrijk, zij willen graag laten zien wat ze hebben. Ze zijn
zijn weliswaar niet erg geïnteresseerd in geldzaken, toch
niet geïnteresseerd in overzicht van inkomsten en uitgaven,
maken ze zich regelmatig zorgen over hun financiën. Ze staan
begroten en kasboekjes. Ze maken zich wel regelmatig
ook meer open voor het lenen van geld van leeftijdsgenoten
zorgen over hun geldzaken. Ze willen in de toekomst ook hun
of ouders. Ze willen wel geholpen worden bij het overzichtelijk
leefstijl kunnen volhouden. Geld maakt immers gelukkig.
houden van hun financiën.
13
FOCUSGROEP MET DE BESTEDERS STAKEHOLDERS
14
Om te beantwoorden wat voor waarde de doelgroep aan geld
- Heeft digitaal betalen hier invloed op?
hecht en voor welke doeleinden zij hun geld besteden heb ik een
- Om welke redenen geef je het geld toch uit?
focusgroep bij elkaar gebracht. Ik heb ervoor gekozen om zoveel
- Bespreek je jouw financiële huishouden met andere?
mogelijk verschillende mensen van verschillende opleidingen bij
- Is je koopgedrag in het begin van de maand (na ontvangst
elkaar te zetten. Uiteindelijk ben ik de discussie aangegaan met 2 MBO-, 2 HBO studenten en 1 WO student.
salaris) anders? - Welke mensen hebben invloed op je koopgedrag? - Denk je dat commercials invloed hebben op je aan
Voordat we zijn begonnen heb ik iedereen uitgelegd wat onze
koopgedrag?
opdracht is en wat de 4 soorten doelgroepen zijn. Dit heb ik
- Koop je wel eens spullen uit emotie?
gedaan door onderstaande tekst aan hun voor te leggen. Nadat
- Helpen je ouders je met financiële zaken?
iedereen zich had voorgesteld en gekozen had welk type het best bij hun past, heb ik de vragen die hiernaast staan gesteld.
Uit deze vragen kwam een gesprek van ongeveer een uur, dit heb ik samengevat in een filmpje van ongeveer 7 minuten. In dit filmpje
- Waar besteden jullie dit geld aan?
heb ik de belangrijkste conclusies uit het gesprek samengevat.
- Sparen jullie en waarvoor? - Wat zijn de momenten dat jullie het meeste geld uitgeven?
INSIGHTS
- Op welke manier hechten jullie waarde aan geld?
•
- Hoeveel geld verdien je per maand door een bijbaantje? - Hebben jullie een budget voor impuls aankopen?
en schuld. •
- Wat zou jou helpen om op het moment van een impuls
niet kan missen?
Alle 4 de types sparen, maar de levensgenieter en de trendsetter sparen om leuke dingen te kunnen doen terwijl de
aankoop dit toch niet te doen? - Geef je wel eens geld uit terwijl je weet dat je het eigenlijk
Jongeren besteden voornamelijk hun geld aan huur, uitgaan
regelaar en de toekomstplanner sparen voor hun toekomst. •
Het lukt de levensgenieter vaak niet om van het geld dat hij
15
INTERVIEWS STAKEHOLDERS MAP
•
•
probeert te sparen (op zijn spaarrekening heeft gezet) af
We hebben gesproken met verschillende HBO studenten
te blijven.
van de HUA en enkele WO studenten van de Universiteit in
De toekomstplanners en regelaars zetten aan het
Utrecht. Eerste instantie hebben we hun profiel vast laten
begin van de maand wel geld apart voor verschillende
leggen. En als volgt kwamen de volgende vragen aan bod:
doeleinden.
‘Hoe was de overstap van thuiswonen naar op jezelf wonen?’,
De trendsetters doen dat ook alleen houden zij als enige
‘Wat zijn je grootste uitgaven?’, ‘Waar spaar je voor?’, In
rekening met impulsaankopen. Het grootste probleem met
hoeverre ben je op de hoogte van je financiën?’, ‘Wanneer
geld uitgeven wat jongeren niet kunnen missen zit in de
speelt impulsiviteit het grootst een rol, en wat je doe hier
kroeg. Ze proberen zich in te dekken door een maximaal
tegen?’,
bedrag te pinnen, maar dit werkt niet bij de levensgenieter als er een pinautomaat in de buurt van de kroeg is.
De Trendsetter en de Levensgenieter zijn gecategoriseerd
•
1+1 gratis aanbiedingen werken goed bij de doelgroep.
als slechte besteders en de Regelaar en de Toekomstplanner
•
Jongeren kopen wel eens wat extra’s om zichzelf te
als goede besteders. De resultaten zijn uitgewerkt in een
belonen.
stakeholders map, zodat er in oogomslag geconstateerd kan
De levensgenieter moet regelmatig een reminder krijgen
worden wat de Trendsetter/Levensgenieter fout doen ten
hoe hij met zijn geld om moet gaan.
opzichte van de Regelaar/Toekomstplanner.
•
16
DE TRENDSETTER DE LEVENSGENIETER
DE REGELAAR DE TOEKOMSTPLANNER
De stap vanuit thuis wonen naar op zich zelf wonen is groot. De
De stap vanuit thuis wonen naar op zich zelf wonen, is voor de
spaarrekening wordt langzamerhand leeg gehaald of er wordt extra
toekomstregelaar/de regelaar niet zo gigantisch groot. Vanuit huis leerde
gewerkt, wat bij sommige wel uitloopt tot ¾ werkdagen per week naast
zij namelijk al met geld om te gaan. Ze kregen vaak een vast bedrag wat
de opleiding die ze doen.
bestond uit zakgeld en kleedgeld, waar ze het mee moesten doen.
Wat bij de levensgenieter/trendsetter opvalt is dat ze veel uitgaven
Wat bij de toekomstregelaar/de regelaar opvalt is dat ze al uitgaven
hebben op het gebied van uitgaan, festivals en activiteiten. Ze vinden het
hebben voor grotere doeleinden, denk hierbij aan een auto of aan grote
sociale aspect erg belangrijk.
reizen. Ook wordt er gespaard voor een buffer.
Er wordt door de levensgenieter/de trendsetter aangegeven dat er
Wanneer we het over grote doelen hebben, dan wordt er ook zeker
wel gespaard wordt en ze beschikken over een spaarrekening. Deze
gespaard. De toekomstplanner stelt doelen en heeft precies voor ogen
spaarrekening staat overigens niet vast. Echter hebben ze niet echt een
waar ze voor sparen. Ze geven aan dat dit hun ook helpt in het sparen
doel waar ze voor sparen. “Voor de toekomst” wordt er bij verschillende
voor dingen, ze weten waar ze het voor doen.
aangegeven. De toekomstplanner geeft aan maandelijks te gaan zitten en uit te Ze hebben wel een bankieren applicatie, maar daar kijken ze liever niet
rekenen hoeveel geld er binnen is gekomen, wat er uit is gaan, wat er nog
al te vaak op. Er wordt aangegeven dat bankieren niet echt iets voor
uit moet (vaste lasten). Andere tools die gebruikt worden is er één van
deze groep. “Geld moet rollen of je leeft maar één keer” zijn quotes die
de ABN. Hierbij kun je instellen dat er bij elk gepind bedrag 15% naar je
verschillende keren worden aangeduidt.
spaarrekening wordt overgemaakt.
De impulsieve aankopen die gedaan worden, zijn onder andere in
De impulsieve aankopen die gedaan worden, zijn voornamelijk in
kledingwinkels en foodketens, maar vooral op een gezellige avond in de
kledingswinkels. Om hun hiervan te weerhouden, rekenen ze dus van
kroeg of de discotheek. Er wordt geprobeerd om vooraf geld apart over te
te voren al uit hoeveel ze kunnen permitteren en pinnen dit bedrag
maken naar de spaarrekening, maar wanneer ze in de kroeg zijn wordt dit
vervolgens op. Op deze manier weten ze kunnen besteden, en komen
geld al snel terruggestort. De pinpas wordt ook weleens thuisgelaten.
niet in de verleiding om meer uit te geven dan dit bedrag.
17
CLAUDIA VAN DER STEEN DE REGELAAR/TOEKOMSTPLANNER STAKEHOLDERS
18
“IK GA EEN KEER PER MAAND ZITTEN, PUUR OM ALLES UIT TE REKENEN” De 24 jarige Claudia studeert Creatieve therapie aan de
Tegenwoordig gaat ze een keer per maand zitten, puur om uit te
Hogeschool Utrecht van Amersfoort. Haar grootste uitgave is de
rekenen wat er allemaal binnen komt, uitgaat en wat er nog uit
huur die ze maandelijks betaald. Ze woont namelijk al 7 jaar uit
moet. Op deze manier ziet ze wat er over blijft waar ze weer een
huis en inmiddels woont ze ook samen met haar vriend. Ze heeft
verdeling in maakt. Een gedeelte voor de vaste lasten, voor de
dus al op 17 jarige leeftijd het heft in eigen handen. Echter was
boodschappen en er gaat een beetje naar onze spaarrekening.
deze overstap nooit heel groot voor haar. Vanuit huis heeft ze
“Het sparen maakt het trouwens een stuk gemakkelijker, wanneer
namelijk enorm veel geleerd, zo ook op het gebied van financiën.
je ook echt een doel voor ogen hebt. Zo zijn we nu aan het sparen voor een eigen auto.”
“We kregen thuis maandelijks een vast bedrag waar we het mee moestten doen. Van €80,- per maand moesten we onze kleding,
Impulsiviteit, is iets wat ze redelijk onder controle heeft gekregen.
de uitstapjes die we maakten en onze telefoonrekening van
Ze weet namelijk wat ze wel kan permitteren voor vrije uitgaven,
betalen. Niet veel geld in mijn ogen, maar zo leer je wel om met
wat ze vervolgens contant opneem. Op die manier kun je ook niet
geld om te gaan.”
meer besteden, dan wat je apart hebt gezet. “Als het op is, dan is het op”.
19
LEONIEKE TER HARD DE TRENDSETTER/LEVENSGENIETER STAKEHOLDERS
20
“IK MOET CONTINUE GELD TERUG BOEKEN VAN MIJN SPAARREKENING” De 21 jarige Leonieke studeert PABO aan de Hogeschool Utrecht
Een andere grote uitgave voor Leonieke is uitgaan. Ze houdt
van Amersfoort. Ze woont nu sinds een half jaar op haar zelf. De
er van om in het weekend lekker te gaan stappen met haar
overstap vond ze best lastig, aangezien nu veel meer uitgaven
vriendinnen. Naast de kledingwinkel is dit voor haar het moment
heeft op het gebied van huur en boodschappen. “Ik merk dat er
dat haar impulsiviteit het meeste opspeelt. “In het verleden zorgde
een stuk meer uit gaat en dat ik dus veel minder over houd. Ik
ik ervoor dat het bedrag wat ik op een avond uit wilde geven op
weet daar niet altijd even goed mee om te gaan en moet continue
mijn rekening stond, maar tegenwoordig doe ik dat geen eens
geld terug boeken van mijn spaarrekening.”
meer”.
Ze geeft aan wel te sparen, maar het feit dat ze continue geld
Via de bankieren applicatie op haar telefoon boekt ze het vanaf
terug stortte gaf al aan dat het nog niet heel erg goed ging. Ze
haar spaarrekening namelijk zo weer terug. Naast het terugboeken
heeft dan ook niet echt een doel waar ze voor spaart. “Voor later
van geld, gebruikt ze de bankieren applicatie liever niet te veel.
ofzo, ik zie het allemaal wel”.
“Het is elke weer confronterend om mijn rekening te bekijken na een avond stappen, daarnaast is bankieren ook niks voor mij”. Ze geeft aan dat ze het probeert te overbruggen, door wat extra te gaan werken.
21
CONCLUSIE EN SCENARIO Nadat we veel in gesprek zijn geweest met jongeren die het goed
Er wordt dan ook aangegeven dat dit ze stimuleert om te gaan
doen (de Regelaar/de Toekomstplanner) en met de jongeren die
sparen. Terwijl de Trendsetter/Levensgenieter niet echt concrete
het minder doen (de Trendsetter/de Levensgenieter), hebben we
doelen voor ogen hebben. Hierdoor wordt het voor hun ook
ze vergeleken en deze verwerkt in een Stakeholders map (zie
gemakkelijker om het geld zo weer terug te boeken vanaf hun
pagina 15).
spaarrekening.
Door ze naast elkaar te leggen, zie je eigenlijk de meest cruciale punten waar het fout gaat bij de Trendsetter/Levensgenieter ten
Een ander inzicht is dat de Trendsetter/Levensgenieter niet echt
opzichte van de Regelaar/Toekomstplanner.
op de hoogte zijn waar hun financiĂŤn terecht komen, terwijl de Regelaar/Toekomstplanner dit maandelijk uitrekent en volledig
22
Zo zagen wij dat de ouders van de jongeren een grote rol
op de hoogte is. Hierdoor weten zij ook wat ze kunnen besteden,
gespeeld hebben in hun ontwikkeling. De overstap was hierdoor
wanneer ze een keer in de kledingwinkel staan en hun impulsiviteit
ook minder groot voor de Regelaar/Toekomstplanner. Vanuit huis
opspeelt. Terwijl het bij de Trendsetter/Levensgenieter fout gaat,
hebben zij namelijk geleerd hoe ze met geld om moesten gaan.
en ze uiteindelijk meer besteden dan wat ze willen, en als volgt
Daarnaast hebben zij ook concrete doelen voor ogen. Ze weten
proberen ze dit te overbruggen door extra te werken. Deze
waar ze voor sparen.
cruciale punten hebben wij uitgewerkt in twee scenario’s.
DE TRENDSETTER DE LEVENSGENIETER
DE REGELAAR DE TOEKOMSTPLANNER
PROBEERT TE SPAREN - GEEN DOELEN
SPAART EN HEEFT CONCRETE DOELEN
De Trendsetter/Levensgenieter probeert wel te
De Regelaar/Toekomstplanner spaart en heeft
sparen. Maar het meerendeel geeft aan geen doelen
concrete doelen voor ogen waar hij of zij voor wilt
te hebben, of geen concrete doelen.
sparen.
ER WORDT GELD APART GEZET
VERDEELT MAANDELIJKS DE FINANCIﾃ起
Begin van de maand wordt er wel geld apart gezet
Maandelijks worden de inkomsten en uitgaven
naar de spaarrekening, om te voorkomen dat het
uitgerekend en deze worden vervolgens verdeeld
vervolgens uit wordt gegeven.
over de verschillende uitgaven die nog zullen volgen.
IMPULSIVITEIT ONTSTAAT
IMPULSIVITEIT ONTSTAAT
De impulsiviteit speelt het meest een rol wanneer de
De impusliviteit speelt het meest een rol in kleding
Trendsetter/Levensgenieter op stap is met vrienden/
winkels. Echter geeft de Regelaar/Toekomstplanner
vriendinnen en een gezellige avond in de kroeg of
al aan dat dit niet veel voorkomt.
discitheek hebben.
LATEN ZICH GAAN
WETEN WAT ZE KUNNEN VEROORLOVEN
Wanneer het geld er op een gezellige avond er
Wanneer de impulsiviteit ontstaat, weten ze wat ze
doorheen is kan de Trendsetter/Levensgenieter zich
kunnen veroorloven. Vaak wordt het bedrag vooraf
niet beheersen en boekt als volgt het geld weer
opgenomen, zodat wanneer het geld op is, het ook
terug vanaf de spaarrekening.
echt op is.
EXTRA WERKEN
EXTRA GESPAARD
Om de extra uitgaven te overbruggen wordt er door
Er is geen extra geld uitgegeven dan gepland,
de Trendsetter/Levensgenieter extra gewerkt.
de Regelaar/Trendsetter is dus weer een stukje dichterbij zijn of haar gestelde doelen.
23
HOOFDSTUK 4 PSYCHOLOGISCH ONDERZOEK WELKE PERSOON OF PERSONEN HEBBEN ER INVLOED OP DE DOELGROEP? Het gedrag van andere kan het eigen gedrag beĂŻnvloeden en
effectiviteit van een complete interventie (normcommunicatie)
veranderen. Door het gedrag van andere als normgedrag aan
gecombineerd met feedback plus een action plan dat inspeelt
het eigen gedrag te toetsen en aan te passen is het een zeer
op motivatie, mogelijkheden en vaardigheden is veel groter dan
krachtig middel om gedragsverandering te bewerkstelligen.
het alleen communiceren van de sociale norm. Bovendien is
Toch heeft deze techniek een zwakke plek wanneer een goed
een complete interventie effectiever in het creĂŤren van blijvende
handelingsperspectief ontbreekt. Het dus erg belangrijk de
veranderingen zonder terugval.[2]
gebruiker handvatten te geven om de sociale feedback te gebruiken.
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen beschikken over een systeem van spiegelneuronen. Deze spiegelneuronen
De sociale feedback moet dus voorzien worden van een degelijk
zijn zowel actief bij het uitvoeren van gedrag als bij het zien van
actieplan. Het bieden van handelingsperspectief in de vorm van
gedrag dat door anderen uitgevoerd wordt. De hersengebieden
actieplannen is met de komst van interactieve mobiele media veel
die actief worden bij het uitvoeren van gedrag worden ook
eenvoudiger geworden. Actieplannen zijn pas effectief wanneer
aangesproken op het moment dat je andere gedrag ziet uitvoeren.
deze passen bij de motivationele doelen van de gebruiker. De
24
WELKE PSYCHOLOGISCHE FACTOREN ZORGEN ERVOOR DAT BEPAALDE JONGEREN BINNEN DE DOELGROEP MINDER GOED MET GELD OM KUNNEN GAAN? Hierdoor ben je sneller geneigd hetzelfde gedrag ook uit te
Volgens het boek beïnvloeden en verandering van gedrag
voeren. Deze overlap in de hersenen kan een verklaring bieden
(Wiekens,Carina,2012) is er in de adolescentie fase een disbalans
voor onbewust kopieergedrag.[2]
in de hersenen. Zo treed er in deze fase snel arousal oftewel opwindingen op. Het nemen van risico’s en het vertonen
Rolmodel kunnen een grote invloed hebben op het gedrag,
van kick gedrag leidt, Het striatum ontwikkelt zich sneller en
belangrijk is wel dat het rolmodel zelfrelevant is. Zelfrelevant kan
krachtiger dan het gebied dat dergelijke emoties zou moeten
betekenen dat het rolmodel herkenbaar is voor de volger op
reguleren en verantwoordelijk is voor strategische gedrag waarbij
bepaalde vlakken zoals werk, studie, woonplaats en interesse.
langetermijnconsequenties in ogenschouw genomen worden
Wanneer de volger zich kan identificeren met het rolmodel is het
(prefrontale cortex).
aannemelijker dat hij het gedrag zal kopiëren mist de gestelde doelen haalbaar zijn. Wanneer de gestelde doelen haalbaar zijn,
Het striatum ‘’wint’’ aan kracht en invloed vooral in de eerste
zal de motivatie om de gestelde doelen te behalen toenemen
helft van de adolescentie (tot ongeveer 15 afhankelijk van theorie
en kan het rolmodel voor inspiratie zorgen. Verder zal de volger
volgens Amerikaans onderzoek kan dit proces oplopen tot de
harder werken om de prestaties van het rolmodel te evenaren.[2]
leeftijd van 20 jaar.).
25
HOE KUNNEN WE HET GEDRAG VAN DE DOELGROEP BEĂ?NVLOEDEN? Waarna de activiteiten in dit gebied langzaam weer wat afneemt.
Volgens (Hermsen & Renes, 2014) het boek Ontwerpen voor
Dit vindt plaats terwijl de prefrontale cortex slechts langzaam in
gedragsverandering zijn er twee niveaus van persuasieve interven-
de adolescentie tot ontwikkeling komt en aan invloed wint. Pas
ties die gericht zijn op gedragsverandering. Automatisch gedrag
in de late adeolescentie functioneren beide gebieden zoals dat
en Reflectief gedrag.
bij volwassenen ook het geval is. Als gevolg van deze disbalans zijn adolescenten meer geneigd risicovol gedrag uit te voeren
Ons gedrag is voor een groot deel geheel of gedeeltelijk automa-
en impulsief gedrag te vertonen en minder geneigd om over
tisch. Zo is fietsen voor ons mensen een automatische bezigheid
de langetermijnconsequenties na te denken. Ten slotte kan er
geworden, we hoeven ons niet te focussen op het houden van ons
geconcludeerd worden dat volwassen in deze fase nog steeds een
evenwicht of het voortduwen door het bewegen van de trappers.
belangrijke rol spelen bij het langetermijnplannen of deze rol op
Automatisch gedrag kan zich op verschillende niveaus van be-
zich zouden moeten nemen.[2]
wustzijn afspelen, variĂŤrend van volledig onbewuste reflexen zoals onze neiging te remmen voor een donkere tunnel tot het half automatische gewoonten die we vrij gemakkelijk kunnen aanpassen, zoals de ochtendroutine op de doordeweekse werkdag. Het is veel gemakkelijker om gedragsverandering te bewerkstelligen
26
ZELFREGULERINGSCYCLUS Gecontroleerde gedragsverandering
wanneer het gewenste gedrag op een natuurlijke manier tot stand
A) Het communiceren van het gewenste normgedrag helpt bij het
komt.[1]
saillant maken van het gewenste doel. B) Het geven van feedback over het verschil tussen de norm en
HOE KUNNEN WE DE DOELGROEP HET GEWENSTE
het huidige gedrag ondersteunt de ontvanger in het helder waar-
GEDRAG LATEN UITVOEREN?
nemen van dat gedrag. C) Een gerichte action planning in hanteerbare stappen helpt bij
Om complexe gedragsverandering tot stand te brengen is het
het creĂŤren van handelingsmogelijkheden en het volhouden van
belangrijk de automatische verbinding tussen prikkel en gedrag
de uitvoering daarvan.
te verbreken dit is mogelijk door het geven van feedback op het huidige gedrag. Het geven van cues of impulsen kan onbewust
Om een interventie succesvol te laten worden is het belangrijk het
gedrag naar de oppervlakte brengen.[1]
gewenste gedrag onder de aandacht te brengen en te houden bij de gebruiker. Iedere poging roept een zekere mate van weerstand op. Wanneer de weerstand te groot is zal de boodschap niet aangenomen worden en is de interventie niet succesvol.
27
Creatieve campagnes richten zich vaak op het ongewenste doel-
Wanneer we worden geconfronteerd met potentiĂŤle veranderingen,
gedrag omdat dit prikkelend is. Toch is de ervaring dat dit geen
dan schatten we de huidige situatie veel te positief in. We geven een
gedragsverandering veroorzaakt. De descriptieve norm houdt in
veel hogere waarde aan lagere beloningen op korte termijn dan aan
dat negatieve associatie niet tot gedragsverandering lijdt. En zelf
hogere beloningen op lange termijn.[1]
vaak een negatief effect heeft.
Ook indien je je ten volle bewust bent van de wenselijkheid van nieuw gedrag, verandering ervan is moeilijk wanneer je geen vergelijking kunt maken tussen je huidige gedrag en het gewenste normgedrag. Mensen zijn erg slecht in het waarnemen van hun eigen gedrag. Onze blik wordt vervormd door allerlei filters, zogenaamde biases, zodat we ons eigen gedrag veel positiever voorstellen dan de realistisch is.
28
INSIGHTS Mensen proberen hun gedrag constant aan te passen aan hun om-
Wanneer we worden geconfronteerd met potentiĂŤle veranderingen,
geving. Over het algemeen is dit een impliciet proces. Dit gebeurt
dan schatten we de huidige situatie veel te positief in. We geven een
vaak onder de bewustzijnsdrempel (ibidem).
veel hogere waarde aan lagere beloningen op korte termijn dan aan hogere beloningen op lange termijn.
Om complexe gedragsverandering tot stand te brengen is het belangrijk de automatische verbinding tussen prikkel en gedrag
De effectiviteit van een complete interventie (normcommunicatie)
te verbreken dit is mogelijk door het geven van feedback op het
gecombineerd met feedback plus een action plan dat inspeelt op
huidige gedrag.
motivatie, mogelijkheden en vaardigheden is veel groter dan het alleen communiceren van de sociale norm. Bovendien is een comple-
Ook indien je je ten volle bewust bent van de wenselijkheid van
te interventie effectiever in het creĂŤren van blijvende veranderingen
nieuw gedrag, verandering ervan is moeilijk wanneer je geen
zonder terugval.
vergelijking kunt maken tussen je huidige gedrag en het gewenste normgedrag.
Wanneer de volger zich kan identificeren met het rolmodel is het aannemelijker dat hij het gedrag zal kopiĂŤren mist de gestelde doelen haalbaar zijn.
29
HOOFDSTUK 5 VISUEEL ONDERZOEK WELKE BESTAANDE PLATFORMEN ZIJN ER AL DIE ONDERSTEUNING BIEDEN AAN JONGEREN OP HET GEBIED VAN FINANCIËN? Uit deskresearch blijkt dat er niet specifiek platformen zijn die zich
Een nadeel van de applicatie is dat het Engelstalig is, niet elke stu-
richten op jongeren, wel hebben wij een aantal andere financië-
dent heeft een dergelijke beheersing van de Engelse taal dat hij
le platformen kunnen vinden die ondersteuning bieden aan niet
of zij deze financiële applicatie begrijpt. Ook moet alles handmatig
alleen jongeren. Na het raadplegen van One More Thing (2014)
ingevoerd worden, waardoor het dus erg veel moeite kost om je
hebben we een aantal hoog aangeschreven zogenoemde “huis-
financiële plaatje rond te krijgen. Het laatste nadeel is dat je niet
houdboekjes” applicaties gevonden.
veel meer kan dan je inkomsten en uitgaven bijhouden. De toegevoegde waarde van dit platform is dus zeer klein, aangezien elke
30
MoneyControl
Nederlandse bank tegenwoordig wel een applicatie heeft waarbij
Een Engelstalige applicatie waar je eenvoudig je inkomsten en
dit allemaal automatisch gaat.
uitgaven kan bijhouden. Door middel van één druk op de knop kan
Visueel zit de applicatie goed in elkaar, de iconen zijn duidelijk en
je een bepaald bedrag invoeren bij uitgaven of inkomsten. Verder
het is niet te druk op de schermen. Het belangrijkste staat groot
is het mogelijk om in de applicatie verschillende rekeningen bij te
in het scherm ( je totale saldo, uitgaven, inkomsten) zodat je in één
houden en maandoverzichten van je saldo in te kijken.
oogopslag kan zien hoe je ervoor staat.
Money Log Free
aan hebben besteed zijn de iconen van de categorieën, deze zijn
Een Nederlandstalige applicatie waar je meer kan dan alleen je uit-
allemaal vrij duidelijk.
gaven en inkomsten bijhouden. Naast het standaard bijhouden van je financiën biedt dit platform je ook de mogelijkheid om verschil-
AFAS Personal
lende budgetten in te stellen. Zo kan je bijvoorbeeld een plafond
De AFAS Personal applicatie is een compleet financieel platform
van €150,- instellen voor boodschappen per maand, hiermee
die zowel op de mobiele telefoon als op de laptop te gebruiken
worden je uitgaven nog duidelijker omdat het gecategoriseerd
is. Deze applicatie geeft je de mogelijkheid om je inkomsten en
wordt. Ook is er de mogelijkheid om vaste maandelijkse uitgaven
uitgaven in te zien, je portemonnee bij te houden (contant geld), je
in een agenda te zetten (bijv telefoonrekening, zorgverzekering
bonnetjes te beheren, budgetten in te stellen en je verschillende
enz) zodat deze automatisch worden verwerkt in je uitgaven.
categorieën bij te houden. Het grote pluspunt van dit platform is
Een nadeel van de applicatie is weer dat alles handmatig inge-
dat het volledig is geïntegreerd met jouw desbetreffende bank, al
voerd moet worden, waardoor het dus erg veel moeite kost om je
je inkomsten en uitgaven worden automatisch gesynchroniseerd.
financiële plaatje rond te krijgen.
Het enige nadeel van deze applicatie is dat de uitgaven en in-
Visueel is dit platform een stuk minder prettig. De reclamebanners
komsten automatisch worden gecategoriseerd, hierdoor worden
vliegen je om de oren en er is vrijwel niets aan de vormgeving
sommige bedragen totaal verkeerd ingedeeld. Dit probleem is
gedaan. Het enige waar de makers van deze applicatie aandacht
echter gemakkelijk op te lossen door de categorie van het bedrag
31
te veranderen, hier zal je dus alleen mee te maken krijgen in het
Inzicht
beginstadium bij het gebruiken van deze applicatie.
Inzicht is een Nederlandse applicatie die, net als MoneyControl,
Visueel is dit platform erg strak en helder. Het duidelijke menu
enkel een platform is waar je al je uitgaven en inkomsten op een
staat aan de basis van een vloeiende navigatie, onder deze knop
rijtje ziet staan. Ook hier moeten alle transacties handmatig toe-
valt alles te vinden van de applicatie. Ook bij de uitgaven en
gevoegd worden, waardoor het erg veel tijd en moeite kost om je
inkomsten wordt er gelijk duidelijk gemaakt wat je “winst” is per
financiële plaatje helemaal rond te krijgen.
maand.
Visueel ziet de applicatie er prima uit, het is erg georganiseerd. Dit
Dit platform is dus zowel visueel aantrekkelijk en gebruiksvriende-
kan natuurlijk ook komen doordat de applicatie maar drie pagina’s
lijk. Door de strakke vormgeving wordt alles snel duidelijk en door
heeft; Budget, Saldo en Boekhouding.
de integratie van de banken hoeft er niet veel moeite genomen te worden om alle transacties toe te voegen aan de applicatie, alles gaat automatisch.
32
WAT ZIJN DE PSYCHOLOGISCHE EFFECTEN VAN VISUELE ONDERDELEN? Zoals er in het psychologische onderzoek al werd aangekaart zijn
men dorst heeft. En anderzijds door het ontwikkelen en in stand
er volgens het boek Ontwerpen voor Gedragsverandering twee
houden van de sociale identiteit van de gebruiker. De doelgroep
niveaus van persuasieve interventies die gericht zijn op gedrags-
moet door middel van vormgeving aangesproken worden, de
verandering. Automatisch gedrag en Reflectief gedrag. (Hermsen &
doelgroep moet direct weten dat het voor hem of haar ontworpen
Renes, 2014)
is.
Onder automatisch gedrag valt de term “Landscaping“. Lands-
Landscaping is een geschikt middel voor het verstrekken van
caping is iedere vorm van manipulatie van de aanwezigheid, de
aanwijzingen voor het gewenste gedrag. Mensen proberen hun
zichtbaarheid en/of de aantrekkelijkheid van keuzemogelijkheden.
gedrag constant aan te passen aan hun omgeving. Over het algemeen is dit een impliciet proces. Dit gebeurt vaak onder de
De motivatie van de gebruiker kan geprikkeld worden door het
bewustzijnsdrempel (ibidem).
gebruik van landscaping in de vormgeving. De motivatie om een bepaalde dienst of product te gebruiken wordt enerzijds gevormd
Gebruikers veranderen zelden standaardinstellingen ook dit is een
door de directe en indirecte voordelen die het gebruik voor de ge-
zeer krachtig instrument om gewenst gedrag te stimuleren.
bruiker opleveren. Bijvoorbeeld het kopen van frisdrank wanneer
33
INSIGHTS Ook kleuren kunnen een gedragsverandering stimuleren zo wordt
Platformen die financiĂŤle steun geven aan de gebruiker moeten
de kleur grijs gezien als een inactieve kleur. Zo zal de gebruiker
gekoppeld kunnen worden aan de bank van de gebruiker waar-
als hij of zij een keuze heeft tussen blauw en grijs eerder kiezen
door alle transacties automatisch gesynchroniseerd worden.
voor blauw en kan dit kleine verschil al gedragsverandering opleveren. Landscaping werkt vooral wanneer de gedragsverandering
Platformen die financiĂŤle steun geven aan de gebruiker moeten
aansluit bij reeds bestaande doelen en wanneer de context past
meer zijn dan een opsomming van uitgaven en inkomsten. De
bij het bedrag. Voor het veranderen van gecontroleerd en reflec-
gebruiker wil een doel voor ogen hebben.
tief gedrag is landscaping dus geen geschikte strategie. Ook bij
34
zeer hardnekkige complexe gedragingen zoals het stoppen met
Landscaping in de vormgeving kan, wanneer het juist gebruikt
roken is landscaping niet zinvol en is een bewust gedragsverande-
wordt, de gebruiker manipuleren om bepaalde keuzes te maken
ring traject noodzakelijk.
binnen de applicatie.
HOOFDSTUK 6 GUIDELINES CONCEPT FINANCIEEL INZICHT
DOELEN STELLEN
De applicatie moet de gebruiker op de hoogte
De applicatie moet de gebruiker in staat stellen
Ook blijkt er uit onderzoek dat jongeren moeite
stellen van zijn of haar financiën. Ze moet weten
om persoonlijke doelen vast te leggen of bij te
hebben met plannen op het lange termijn, het
wat er binnenkomt en wat er uit gaat.
stellen. Op deze manier weet de gebruiker waar
plannen op korte termijn gaat ze hierin beter
hij voor spaart.
af. Ook wanneer we hier beloningen aan zullen
Wanneer we de Trendsetter/Levensgenieter
koppelen, zien we dat jongeren hierin een veel
vergelijken met de Regelaar/Toekomstplanner
Uit onderzoek blijkt dat Trendsetter en Levens-
hogere waarde hebben voor lagere beloningen
merken we namelijk dat zij geen benul hebben
genieters wel aan het sparen zijn, maar geen
op korte termijn dan voor hogere beloningen op
van waar het geld uiteindelijk naar toe is gegaan.
concrete doelen voor ogen hebben (zie pagina
lange termijn (zie pagina 27).
Op pagina 17 is te zien dat de Toekomstplanner
15 voor de stakeholders map). De Regelaars
Claudia maandelijks gaat zitten puur om haar
en de Levensgenieters hebben overigens wel
Nadat de gebruiker doelen heeft gesteld kan
financiën uit te rekenen, hierdoor weet ze wat ze
concrete doelen voor ogen, en geven aan dat
hij of zij een onderverdeling maken in zijn of
wel en niet kan besteden, en zal ze niet geld uit
dit het een stuk gemakkelijk maakt om te sparen.
haar financiën, op deze manier kunnen ze geld
gaan geven wanneer ze dit niet kan.
Anders boek je het geld wat je apart gezet hebt,
beschikbaar stellen voor haar of zijn gestelde
toch elke keer weer terug (zie pagina 19).
doelen.
35
INSPIREREN
CONTROLEREN
CONFRONTEREN
De applicatie moet de gebruiker inspireren met
De applicatie moet de uitgavepatronen van de
De applicatie moet de gebruiker voorzien van
goede voorbeelden vanuit zijn of haar sociale
gebruiker controleren. Hiermee vergelijkt de
zowel positieve als negatieve feedback op
omgeving. Zo kan de gebruiker beĂŻnvloed wor-
applicatie het gestelde doel, het huidige budget
zijn gestelde doelen. Op deze manier blijft de
den door zijn directe sociale omgeving (beste
en het bestedingspatroon.
gebruiker nieuwe inzichten krijgen in zijn of haar
vrienden/familie/ouders).
situatie. Uit interviews bleek dat jongeren het soms zelf
Zo blijkt uit onderzoek dat wanneer de volger
niet in de hand konden houden, en zich lieten
Om complexe gedragsverandering tot stand te
zich kan identificeren met een rolmodel is het
gaan in de impulsiviteit (pagina 19). Uiteindelijk
brengen is het namelijk belangrijk de automa-
aannemelijker dat hij het gedrag zal kopiĂŤren
werd er dus geld teruggeboekt. We proberen de
tische verbinding tussen prikkel en gedrag te
mist de gestelde doelen haalbaar zijn (zie pagina
jongeren hierin te helpen, door ze controleren
verbreken dit is mogelijk door het geven van
22).
op de doelen en ze hier feedback op te geven.
feedback op het huidige gedrag (zie pagina 27).
De gebruiker zal hierin sneller het gedrag van iemand uit zijn sociale omgeving kopiĂŤren, dan het gedrag van een onbekende.
36
HOOFDSTUK 7 CONCEPT SCENARIO & CREATIVE RATIONELE 7.1 CONCEPT SCENARIO Het is september 2014 en Guido is net schuldenvrij, hij kent zich-
wachtwoord aan. Nadat hij een nieuw account heeft gemaakt
zelf dus als hij niet oplet komt hij binnen no-time weer terug in de
komt hij bij het uitlegscherm. Hij ziet hier precies hoe de applicatie
schulden. Doordat hij vaak in de schulden zit, is het hem tot nu
werkt en welke functies het heeft. De budget functies van de app
toe nog nooit gelukt om samen met vrienden op vakantie te gaan.
wil hij direct gebruiken. Guido navigeert naar Budgetten en maakt
Hij heeft namelijk nog nooit genoeg geld kunnen sparen om dit te
een nieuw budget aan. Hij ziet dat hij hier kan kiezen uit verschil-
kunnen doen. Guido zit thuis op de bank en probeert een manier
lende categorieën waarin hij zijn budget in kan delen. Hij kiest
te bedenken zodat hij niet meer in de schulden komt en beter kan
eerst voor de categorie uitgaan, daar gaat het namelijk het meest
sparen.
mis met zijn uitgaven. Guido stelt in dat hij per maand maximaal €100 uit wilt geven
Guido gaat op zijn iPhone in de Appstore op zoek naar een ap-
aan uitgaan. Het volgende budget dat Guido instelt valt onder de
plicatie waar hij zijn uitgaven gemakkelijk kan monitoren en een
categorie kleding, hieraan wil hij per maand niet meer dan €50
spaardoel in kan stellen voor hem en zijn vrienden. Al snel komt
uitgeven.
hij terecht bij Budget Control. Budget Control is precies wat Guido zoekt en hij download de app.
Nadat Guido nog een aantal budgetten heeft vastgesteld, navigeert hij naar Doelen. Guido wilt volgende zomer graag met
Eerst maakt Guido een account aan. Hij moet zijn IBAN nummer,
zijn vrienden naar Albufeira gaan, dus daar maakt hij een nieuw
telefoonnummer en zijn naam doorgeven en maakt een nieuw
doel voor aan. Hij weet al dat hij ongeveer €900 nodig heeft om
37
dit doel te behalen. Hij zet de einddatum van het doel op eind
Het is nu December en Guido gebruikt de applicatie al een paar
mei zodat ze nog even de tijd hebben om te boeken voordat ze
maanden, hij heeft ondertussen al €300 gespaard voor zijn va-
gaan. Daarna nodigt Guido zijn vrienden uit om zich aan te sluiten
kantie en dankzij zijn gestelde budgetten heeft hij genoeg geld
bij dit doel. Hij merkt dat zijn vrienden gekoppeld zijn aan zijn
kunnen sparen om nog een paar andere doelen aan te maken.
telefooncontacten en merkt dat er al een aantal vrienden zijn die de applicatie ook gebruiken. Maar nog niet alle vrienden die hij
Het is zaterdagavond en Guido is aan het stappen met een aantal
wil uitnodigen gebruiken de applicatie, deze nodigt hij uit door ze
vrienden. Van te voren heeft hij €30 gepind, het maximale bedrag
een sms te sturen met de vraag of ze ook willen deelnemen.
wat hij vanavond uit wilt geven. Maar om een uur of drie ‘s nachts heeft Guido iets te veel biertjes op en is zijn geld op. Omdat hij
Omdat Guido had gezien dat een paar van zijn vrienden ook al
nog niet naar huis wilt maakt hij met zijn bankieren applicatie geld
gebruik maken van de applicatie, navigeert hij nu naar vrienden
over van zijn spaarrekening naar zijn betaalrekening zodat hij nog
en ziet een lijst met zijn vrienden. Hij klikt op een van zijn vrien-
wat extra kan pinnen. Direct krijgt Guido een melding van Budget
den en ziet direct welke doelen diegene gesteld heeft. Hij ziet dat
Control. In de melding staat dat Guido geld van zijn spaarrekening
een van zijn vrienden bijna genoeg gespaard heeft om een nieuw
mag halen, maar dit gaat wel van een van zijn gestelde doelen af!
skateboard te kopen. Om hem een schouderklopje te geven
Guido klikt op de melding en ziet dat hij het geld wat hij net heeft
swipet Guido naar links en klikt op het duimpje omhoog als een
overgemaakt direct van een van zijn doelen af moet halen. Dit wil
teken van waardering.
hij natuurlijk niet, hij wil liever op vakantie dan nu nog een extra biertje te drinken. Daarom besluit hij dat hij nu toch naar huis gaat
38
en het geld terugstort op zijn spaarrekening.
7.2 CREATIVE RATIONELE Het Budget Control concept is gebaseerd op het gezamenlijke
back zorgt voor een extra drempel, wat voor de slechte spaarder
sparen voor een doel. De spaardoelen worden in de applica-
nodig lijkt. Mocht de gebruiker het geld toch terug boeken, dan
tie opgesplitst in weekdoelen. Uit onderzoek blijkt namelijk dat
ziet niet alleen hij of zij de gevolgen direct terug in de applicatie,
slechte spaarders moeite hebben met het behalen van lange
maar ook zijn vrienden. Op deze manier kunnen de vrienden van
termijn doelen. Dit komt doordat er te weinig voortgang behaalt
de slechte spaarder hem of haar aanspreken op dit gedrag. Op
wordt, waardoor de spaarder uiteindelijk afhaakt. Maar door ge-
deze manier wordt het spaargedrag sterk verbeterd. Verder heeft
zamenlijke doelen op te stellen en deze ook inzichtelijk te maken
de applicatie de functie om elkaars spaargedrag te beoordelen
voor de hele groep, zal de groepsdruk en sociale de controle er
door middel van de like en dislike button. Hiermee verdient de
voor zorgen, dat de minder goede spaarders op hun voortgang
spaarder punten, waarmee hij of zij medailles kan verdienen. Een
gewezen worden. Uit onderzoek blijkt dat de mens van nature
voorbeeld van zo’n medaille is de ‘Always-on-Time’ medaille. Deze
een kudde dier is, en hij of zij zich altijd aan de groep probeert
medaille wordt door de gebruiker verdient, wanneer de gebruiker
aan te passen. Op deze manier komt het dus niet meer voor dat
zijn of haar wekelijkse spaardoelen altijd op tijd behaalt.
de overige groepsleden voor een vervelende verrassing komen
De punten die de gebruiker verdient, worden ook in een over-
te staan. Want door middel van Budget Control weten ze wanneer
zicht gerangschikt. Op deze manier spelen we op het competitie
hun spaarvriend wel of niet genoeg voor het groepsdoel heeft
gedrag van de spaarder in. Het overzicht laat zien hoe goed je
gespaard.
ten opzichten van je vrienden/bekende spaart. Dit zorgt voor een
Wanneer een slechte of goede spaarder besluit om geld terug
extra motivatie om het beter dan de overige spaarders te gaan
te boeken van zijn of haar spaarrekening, zal de applicatie de
sparen. Budget Control geeft de slechte spaarders een extra zetje
gebruiker vragen van welk budget dit bedrag wordt afboekt, en of
in de rug door middel van groepsdruk, sociale controle en compe-
de gebruiker wel echt zeker is van zijn of haar keuze. Deze feed-
titie.
39
HOOFDSTUK 8 TESTOPZET 8.1 INLEIDING
8.2 DOELSTELLING
We hebben we een low fidelity prototype gecreĂŤerd, om onze
1. We willen erachter komen hoe we de flow in de applicatie kun-
applicatie te testen. We hebben gekozen voor een niet volledig
nen verbeteren.
uitgewerkte prototype, aangezien we de flow van de applicatie
2. We willen er achter komen of de functies in de applicatie duide-
gaan testen. Naast de flow kijken we of de functies van de applica-
lijk zijn en wat we hieraan kunnen verbeteren
tie duidelijk zijn, en of de tekst in de kopjes en in de buttons goed
3. We willen er achter komen of de naamgeving van de functies en
leesbaar zijn. We testen het prototype onder 5 testpersonen. Zo
buttons duidelijk genoeg zijn en hoe we deze kunnen verbeteren.
ontdekte Faulkner (2003) namelijk dat wanneer je met vijf personen test, je al 85% van usability problemen ontdekt. Op deze manier achterhalen wij de onduidelijkheden, die we vervolgens in een high fidelity prototype verbeteren.
40
8.3 EISEN TESTPERSOON
8.4 UITVOERING
1. De testpersoon moet binnen de doelgroep vallen, d.w.z. dat het
We voeren de test uit in een gesloten omgeving, aangezien het
een levensgenieter of een trendsetter moet zijn.
tijdens deze test voornamelijk gaat om het bekijken van de flow en
2. De testpersoon moet overweg kunnen met een iPhone.
functies. Tijdens de test vragen we de testpersoon om te benoe-
3. De testpersoon moet interesse hebben in het verbeteren van
men wat hij ziet en wat hij denkt, deze testmethode heet think
zijn of haar financiĂŤle situatie.
aloud. Dit nemen we op om dit vervolgens later terug te kunnen
4. De testpersoon moet een sociaal leven hebben, zodat hij geza-
luisteren. Ook nemen we tijdens de test het beeldscherm van de
menlijk aan zijn doelen in de applicatie kan werken.
iPhone op.
41
8.5 STAPPENPLAN
Stap 1
maken.
We geven de testpersoon uitleg over ons project en over het doel van de applicatie. We gebruiken voor deze test de think aloud me-
Stap 4
thode. Er wordt van de testpersoon verwacht dat hij hard op denkt.
Zodra de testpersoon deze opdracht heeft voltooid vragen we hem om naar het kopje vrienden te gaan. Om als volgt nieuwe
Stap 2
vrienden uit te nodigen en de voortgang van Diederik van Aalst te
Eerst geven we de testpersoon opdracht om als Eric Laugeman
bekijken.
in te loggen, waarin hij net moet doen alsof hij Eric Laugeman is. Daarna geven we de testpersoon de opdracht om zijn eigen finan-
Stap 5
ciĂŤle status te bekijken en te kijken waar hij in December teveel
Zodra de testpersoon deze opdracht heeft voltooid vragen we
geld aan heeft uit gegeven.
hem om naar budgetten te gaan, om als volgt een nieuw vast budget in te stellen.
Stap 3
42
Zodra de testpersoon deze opdracht voltooid heeft, vragen we
Stap 6
hem om zijn doelen te bekijken en om te kijken hoe hij en zijn
Wanneer de testpersoon alle opdrachten heeft voltooid, vragen we
vrienden er voor hun reis naar Albufeira voor staan. Daarna
hem om een korte enquĂŞte in te vullen.
vragen we de testpersoon om een nieuw gezamenlijk doel aan te
HOOFDSTUK 9 TESTRESULTATEN INLOGSCHERM
9.1 UITGEVOERDE STAPPEN Stap 1 Zowel het concept als het doel van de applicatie is voor de testpersonen duidelijk. Hetgene wat de testpersoon verwachtte van de applicatie, kwam goed overeen met hetgene wat wij in onze applicatie hebben verwerkt. De schermen waarin niets veranderd hoeft te worden –omdat deze al duidelijk genoeg zijn- worden hieronder niet weergegeven.
in het inlogscherm waar je je moet registreren kloppen alle gegevens met de verwachtingen die de testpersonen hadden bij een inlogscherm. Een enkele testpersoon verwachte nog dat hij/zij een e-mail adres zou moeten invullen. Ze zouden dit prettig vinden omdat ze op deze manier hun wachtwoord kunnen opvragen als ze deze vergeten zijn.
43
INZICHT
Stap 2 De testpersonen verwachtte inderdaad eerst een overzicht te zien, van wat nu hun uitgaven zijn. Daarnaast vinden ze het prettig dat dit per maand is opgedeeld. Echter gaven de testpersonen aan dat ze liever zien hoeveel er binnen is gekomen in plaats van hoeveel eruit is gegaan. Dit gaan we dus verwerken in het high fidelity prototype.
Zodra de testpersonen klikte op de maand december, waren ze allemaal erg enthousiast over dit scherm. Alleen niet iedereen begreep dat er rode cijfers staan aangegeven, wanneer je over je budget bent gegaan. Ook dit nemen we mee in het high fidelity prototype.
44
INZICHT DECEMBER
DOELEN
WEEKOVERZICHT
Stap 3 Het doelen scherm was voor de meeste testpersonen duidelijk, alleen wisten sommige testpersonen niet wat het pijltje omhoog en omlaag betekende. In het high fidelity prototype gaan hier dus een andere icon voor gebruiken.
Het gezamenlijke weekdoelen scherm, was niet helemaal duidelijk voor de testpersonen. Het duurde te lang voordat de testpersonen door hadden dat het hier om weken ging. Wel hadden de testpersonen door dat je kunt zien of iemand genoeg of juist te weinig spaart. Daarnaast was het niet duidelijk wat de aangegeven punten betekenden. Ook dit is een punt wat we in het high fidelity prototype verbeteren.
45
VRIENDEN
Stap 4 In het vrienden scherm was niet duidelijk waarom de vrienden ingedeeld zijn op basis van punten. We gaan in het high fidelity prototype dus duidelijk uitleggen waar het punten systeem voor is. En hoe de gebruiker gerangschikt wordt. Het uitlegscherm is hiervoor een uitgelezen kans voor.
In het persoonlijke scherm van vrienden is alles duidelijk, maar ook hier moeten de pijltjes vervangen worden voor andere iconen.
46
PROFIEL VRIEND
BUDGETTEN
NIEUW BUDGET
Stap 5 De budgetten schermen waren duidelijk. Nadat we aan de testpersonen vroegen, wat zij verwachtte te zien bij de budgetten, reageerde ze als volgt. De testpersoon verwacht onder het budgetten scherm dat hij of zijn eigen budgetten kan indelen, bijvoorbeeld hoeveel hij in een maand mag/kan uitgeven aan kleding, de kroeg en boodschappen.
47
Stap 6 enquete
48
1. Wat is je leeftijd?
3. Waarvoor zou je deze applicatie gebruiken?
1. 22
1. Maandelijkse kosten, sparen voor een heel groot bedrag
2. 21
2, Om mijn uitgaven beter te kunnen peilen
3. 20
3. Mijn uitgave inzichtelijk te krijgen
4. 23
4. Spaardoelen
5. 22
5. Om een beter inzicht te krijgen in mijn uitgave
2. Zou jij gebruik maken van deze applicatie?
4. Wat vind je goed aan deze applicatie?
1. Ja
1. Duidelijk
2. Ja
2. Mogelijkheid om gezamenlijke doelen te stellen
3. Ja
3. Duidelijk en overzichtelijk
4. Ja
4. Mogelijkheid om gezamenlijke doelen te stellen
5. Ja
5. Vrienden in de gaten houden bij een gezamenlijk doel
48
5. Wat zou je verbeteren of toevoegen aan deze
5. Ja, ik zou het fijn vinden om gezamelijk te kunnen sparen, en de
applicatie?
voortgang van iedereen te kunnen controleren
1. Extra features 2. Het puntensysteem
7. Zou je deze app aanbevelen aan vrienden, familie of kennissen?
3. Sommige functies waren niet helemaal duidelijk
Testpersoon: (1 absoluut niet / 10 absoluut wel)
4. Email adres
1. 8
5. Houden zo!
2. 8 3. 7
6. Zou het je motiveren om gezamenlijk te gaan sparen en waar-
4. 6
om?
5. 9
1. Ja want zo komt er een competitief aspect bij wat voor motivatie zorgt 2. Ja, je kan je vrienden in de gaten houden/controleren 3. Ja zodat je samen meer leuke dingen kan doen zoals dure vakantie dagjes uit etc 4. Ja vooral met vrienden
49
9.2 CONCLUSIE ENQUĂŠTE Uit de enquĂŞte en het testrapport is gebleken dat we met de
de testpersonen het leuk dat ze kunnen inzien waar hun vrienden
applicatie op de goede weg zijn. Uit het testrapport blijkt dat we
voor sparen, en vinden ze het leuk om ook hun voortgang bij te
de onderzoeksresultaten goed verwerkt hebben in het low fidelity
houden. Ze zagen dit als een soort van inspiratiebron. De test-
prototype. Waardoor we geen grote problemen zijn tegengeko-
personen waren erg enthousiast over de applicatie en gaven aan
men tijdens de test. De testpersonen zijn positief over de functies
deze graag te willen gaan gebruiken. Waar ze wel verschillende
van de applicatie. Het gezamenlijk sparen voor doelen wordt als
redenen voor hadden. Zoals betere controle over eigen uitgave,
zeer positief ontvangen. De mogelijkheid om de voortgang van
om gezamenlijk te sparen en voor inzicht in het gezamenlijke
alle personen binnen de spaargroep te volgen en deze als volgt
sparen.
te controleren, wordt ook als zeer belangrijk beschouwd. De testpersonen gaven aan, dat ze deze vorm van sociale controle, graag gebruiken voor grote gezamenlijke spaardoelen. Daarnaast gaven de testpersonen aan, dat deze vorm van groepsdruk, ervoor kan zorgen dat gezamenlijke doelen makkelijker bereikt kunnen worden en dit tot minder irritatie zorgt. Ook is iedereen direct op de hoogte van de huidige stand van zaken. En komt uiteindelijk
50
niemand voor onverwachte verrassingen te staan. Verder vonden
HOOFDSTUK 10 HIGH FIDELITY PROTOTYPE
Via de link bit.ly/budgetcontrol kan de applicatie bekeken worden. Via deze link vind je het interactieve prototype.
0.1 LAADSCHERM
1.1 REGISTREREN
2.1 UITLEG
Dit scherm zie je wanneer Budget Conrol opstart.
Om veilig in te loggen vult de gebruiker de bovenstaande gegevens in.
Dit scherm zie je alleen wanneer je Budget Control voor het eerst opstart.
Interactief: Registreer
Interactief: swipe naar links, overslaan
51
2.2 UITLEG
52
2.3 UITLEG
2.4 UITLEG
Dit is het tweede uitlegscherm, hier wordt het inzicht uitgelegd.
Dit is het derde uitlegscherm, hier worden de budgetten uitgelegd.
Dit is het vierde uitlegscherm, hier worden de doelen uitgelegd.
Interactief: swipe naar links, overslaan
Interactief: swipe naar links, overslaan
Interactief: swipe naar links, overslaan
2.5 UITLEG
2.6 UITLEG
3.1 MENU
Dit is het vijfde uitlegscherm, hier wordt het feedback geven aan andere gebruikers uitgelegd.
Dit is het zesde en laatste uitlegscherm, hier wordt het scherm “Vrienden” uitgelegd.
Dit is het menu, hier kom je als je op het zogenoemde “Hamburger-icoon“ drukt. Vanuit hier navigeer je naar elke pagina.
Interactief: swipe naar links, overslaan
Interactief: verder
Interactief: Alles (m.u.v. instellingen)
53
4.1 INZICHT - OVERZICHT
54
4.2 INZICHT - DEC
4.3 INZICHT - VERZEKERING
Hier zie je een overzicht van je maandbalansen. Je ziet wat er in totaal is afgegaan of bijgekomen in de maand.
Dit is het overzicht van december. Je ziet wat er per categorie is uitgegeven of is ingekomen.
Dit is het overzicht van alle inkomsten en uitgaven binnen de categorie verzekering.
Interactief: Menu, December
Interactief: terug, verzekering
Interactief: terug, eerste transactie
4.4 INZICHT - TRANSACTIE Dit is het overzicht van een bepaalde transactie. Dit is hetzelfde als in elke standaard bankieren applicatie. Interactief: terug
5.1 DOELEN - OVERZICHT Hier zie je al je gestelde doelen op een rij. Je ziet in een oogopslag hoever je bent per gesteld doel. De verstreken weken zijn aangegeven per doel. Interactief: menu, plus, Albufeira
5.2 DOELEN - VAKANTIE Hier zie je een overzicht van een gezamenlijk doel. Je ziet per persoon het percentage wat ze hebben gespaard. Interactief: terug, swipe Jerremy, Jesse
55
56
5.2.1 DOELEN - LIKE / DISLIKE
5.3 DOELEN - WEEKOVERZICHT
5.4.1 DOELEN - NIEUW DOEL
Dit zijn de knoppen om iemand een steuntje in de rug te geven d.m.v. een like/dislike
Je ziet het weekoverzicht van Jesse, zoals je ziet heeft hij de afgelopen twee weken niet gespaard voor zijn doel.
Interactief: terug, swipe Jerremy, Jesse
Interactief: terug
Dit scherm krijg je te zien wanneer je een nieuw doel aanmaakt. Wanneer “Openbaar” aan staat kunnen je vrienden dit doel zien op jouw profiel. Interactief: terug, volgende
5.4.2 DOELEN - NIEUW DOEL
5.4.3 DOELEN - NIEUW DOEL
6.1 BUDGETTEN - OVERZICHT
Dit is het tweede scherm wanneer je een nieuw doel aanmaakt. Hier selecteer je je medespaarders, of nodig je ze uit om de applicatie te gebruiken. Interactief: terug, maak
Dit is het laatste scherm wanneer je een nieuw doel maakt. Dit is een controlescherm om te kijken of je de juiste personen hebt geselecteerd. Interactief: terug, bevestig
Hier zie je een overzicht van je gestelde budgetten per categorie. Wanneer een balk rood is ben je over je budget heen gegaan. Interactief: menu, plus, verzekering
57
58
6.2 BUDGETTEN - NIEUW BUDGET
6.3 BUDGETTEN - VERZEKERING
7.1 VRIENDEN - OVERZICHT
Dit scherm zie je wanneer je een nieuw budget aanmaakt. Bij periode kan je kiezen voor wekelijks of maandelijks.
Dit zie je wanneer je op een categorie klikt bij budgetten. Je ziet elk afgeschreven transactie binnen die categorie. Bij wijzig budget kan je het bedrag wijzigen Interactief: terug
Dit is een overzicht van je toegevoegde vrienden. Standaard staan zie gerangschikt op punten, maar het kan ook op naam. Interactief: menu, Jerremy, Diederik
Interactief: terug, maak
7.2 VRIENDEN - EIGEN PROFIEL
7.3 VRIENDEN - PROFIEL VRIEND
NOTIFICATIE - BEDRAG VAN DOEL VRIEND
Dit is jouw profiel. Je ziet hier je huidige doelen en de doelen die je al hebt behaald. Bij de behaalde doelen zie je hoeveel punten je ermee hebt verdient. Interactief: terug
Hier zie je het profiel van een vriend. Je ziet hier alleen de doelen die hij of zij op openbaar heeft gezet.
Wanneer een vriend geld van een gezamenlijk doel afhaald krijgt elke deelnemer daar een alert van. Wanneer je erop klikt zal je naar de pagina van het betreffende doel gaan.
Interactief: terug
59
60
NOTIFICATIE - BEDRAG VAN DOEL VRIEND
NOTIFICATIES - VOORBEELDEN
NOTIFICATIE - MINDER GELD
Wanneer er op de notificatie van het vorige scherm wordt geklikt kom je direct op deze pagina uit. Je kan je vriend dan liken/disliken voor zijn actie.
Dit zijn enkele voorbeelden van notificaties van Budget Control. Hierdoor krijgt de gebruiker meer inzicht in zijn of haar status. Ook kunnen ze hun vrienden in de gaten houden met hun voortgang.
Wanneer je geld overboekt van je spaarrekening naar je betaalrekening krijg je hier een melding van. Wanneer Budget Control wordt opgestart moeten er eerst aanpassingen gemaakt worden.
NOTIFICATIE - MINDER GELD Wanneer de aanpassingen zijn doorgevoerd zullen de percentages van de doelen teruglopen. De gebruiker ziet luid en duidelijk dat hij geen goede beslissing heeft genomen.
NOTIFICATIE - MEER GELD Wanneer je geld overboekt van je betaalrekening naar je spaarrekening krijg je hier een melding van. Wanneer Budget Control wordt opgestart moeten er eerst aanpassingen gemaakt worden.
INLOGSCHERM Wanneer de aanpassingen zijn doorgevoerd zullen de percentages van de doelen oplopen. De gebruiker ziet luid en duidelijk dat hij goed bezig is.
61
HOOFDSTUK 11 BIJLAGEN 11.1 SCHETSEN
62
63
64
65
66
67
68
11.2 BRONNEN AFASPERSONAL.NL AFAS Personal App - AFAS Personal Bibliography: Afaspersonal.nl,. (2015). AFAS Personal App - AFAS Personal. Retrieved 13 January 2015, from http://www.afaspersonal.nl/mobiel
APP STORE MoneyControl - Income and Expense tracker Bibliography: App Store,. (2015). MoneyControl - Income and Expense tracker. Retrieved 13 January 2015, from https://itunes.apple.com/en/app/moneycontrol/ id465909912?mt=8
HERMSEN, S. AND RENES, R. Ontwerpen voor gedragsverandering Bibliography: Hermsen, S., & Renes, R. (2014). Ontwerpen voor gedragsverandering. Utrecht: Centre of Expertise, Creatieve Intustrie, Hogeschool Utrecht.
Wiekens,C Be誰nvloeden en veranderen van gedrag Bibliography: Wiekens, C., (2012). Be誰nvloeden en veranderen van gedrag. Amsterdam: Pearson Benelux bv.
69
70
71