6 minute read
Het ‘nieuwe normaal’ van het christelijke gemeenteleven
Wat vanaf maart 2020 erg wennen was, is inmiddels voor velen heel normaal geworden: de online kerkdiensten. Nu coronamaatregelen versoepeld zijn, is de grote vraag: wat is het ‘nieuwe normaal’ van het christelijke gemeenteleven?
In de eerste maanden van de coronapandemie sprak premier Rutte over ‘het nieuwe normaal’. Daarmee bedoelde hij dat alle te nemen maatregelen noodzakelijk waren om naar omstandigheden ‘normaal’ te kunnen leven of functioneren, ook al ging het in tegen de manier van leven waaraan we eigenlijk allemaal wel heel erg gewend waren. Afstand houden, geen handen schudden, mondkapjes dragen - niet iedereen was er blij mee en er vond menige protestactie plaats. Maar de meeste mensen konden begrip opbrengen voor de maatregelen en hielden zich er ook aan.
LIVESTREAM
Ook in de kerk beleefden we een nieuw soort ‘normaal’. Noodgedwongen schakelden heel veel kerken en gemeenten over op livestream uitzendingen. In veel kerken was het ook vóór deze crisis al mogelijk om de diensten via livestream te volgen of later op de website terug te zien, maar sinds maart 2020 wordt er massaal gebruikgemaakt van deze technologische mogelijkheden.
Daarnaast zijn veel gemeenten ook doordeweekse activiteiten online gaan aanbieden: een digitale bidstond of een Zoom-avondmaal. De Pinksterconferentie werd dit jaar net als vorig jaar digitaal aangeboden en kreeg zelfs een groter bereik dan de ‘live’ conferenties. Tienduizenden mensen, in Nederland en daarbuiten, werden geraakt door de boodschap van Pinksteren. Met elkaar hebben we de prachtige mogelijkheden van online ontdekt. Je kunt de dienst van je eigen gemeente online zien maar ook lekker ‘shoppen’ bij andere gemeenten
overal in het land, wat je normaal gesproken niet zo snel gedaan zou hebben. En dankzij YouTube en Kerkdienstgemist is het ook heel makkelijk om de kerkdienst uit te stellen tot een later moment en nog even in bed te blijven liggen. Het ‘nieuwe normaal’ lijkt zo gek nog niet.
TOEKOMST
De grote actuele vraag is: hoe gaat het ‘nieuwe normaal’ er uitzien nu de pandemie over zijn hoogtepunt lijkt te zijn? Bedrijven vragen zich af of kapitale kantoorgebouwen nog wel wenselijk zijn nu het thuiswerken steeds normaler is geworden. En hoe ziet de toekomst van de kerk eruit? Ga je weer naar je kerk of gemeente of zijn die livestream diensten eigenlijk wel heel plezierig?
Zelf was ik blij dat ik begin juni weer naar onze eigen diensten kon gaan. Weer mensen ontmoeten, samen God aanbidden, luisteren naar de spreker en samen koffiedrinken en bijpraten na afloop. Want gemeente-zijn is niet iets wat je in je eentje doet of alleen met je gezin, het is een onderdeel van een groter geheel: de gemeente is het lichaam van Christus. Zoals Paulus beschrijft in zijn brieven aan onder andere de gemeenten in Efeze en Korinthe: Want zoals het lichaam één is en veel leden heeft, en al de leden van dit ene lichaam, hoewel het er veel zijn, één lichaam zijn, zo is het ook met Christus (1 Korinthe 12:12). Als je meedoet in de kerk en iets van je tijd en talenten geeft, sterk je niet alleen jezelf maar ook de mensen om je heen.
AMPUTATIE
Natuurlijk zijn er soms persoonlijke omstandigheden die het functioneren als lichaam moeilijk en soms zelfs bijna onmogelijk maken. Maar soms hoor ik mensen zeggen: “Je kunt ook op andere manieren je geloof beleven,” als argument om niet meer (zo vaak) naar de dienst te gaan. Dat maakt me verdrietig want ik geloof dat we elkaar nodig hebben in de gemeente. En helaas leidt zo’n beslissing vaak tot een verdere vervreemding en soms een compleet losraken van de kerk of gemeente. Dat is des te pijnlijker als het gaat om broeders en zusters met wie je soms jaren hebt opgetrokken of als het gaat om je eigen kinderen of familie. Het lijkt op een soort amputatie, terwijl de Bijbel juist het functioneren van elk lid, elk onderdeel van het lichaam zo sterk benadrukt. Tijdens het hoogtepunt van de crisis sprak ik een 90-jarige weduwe van een predikant en ze vertelde
LEREN LIEFHEBBEN
“Waar is de kerk goed voor? Waarom zouden we naar de kerk gaan?” Deze vraag kreeg Frank van den Akker, voorganger van de Kerk van de Nazarener Hoeksche Waard, van een gemeentelid die de online kerkdiensten wel prima vond. Zijn antwoord: “In de gemeente ontmoet ik mensen met wie ik niet per se meteen een klik heb, die niet mijn persoonlijke voorkeur hebben. Maar het geeft me de kans om de mensen binnen het lichaam van Christus te leren liefhebben en dat vormt mij. Het is een kans om persoonlijk te groeien. Dat lukt niet als je alleen online kijkt.”
me dat ze het allemaal wel heel moeilijk vond deze tijd. Ja, ze wist hoe ze naar de diensten van haar kerk kon luisteren en kijken, maar, zei ze: “Mijn vader was ook predikant en tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen de kerkdiensten gewoon door. Die gaven troost en bemoediging aan de gelovigen. Ik mis de ontmoeting met mijn broeders en zusters van onze kerk en ik hoop dat dit gauw voorbij zal zijn.”
GEZOND
Inmiddels zijn de strengste maatregelen voorbij en kunnen we weer naar de gemeente gaan. Maar na zo’n lange tijd van thuiskijken en afstand houden is het de vraag of wij ons ook bewust zijn van het belang, liever gezegd: de noodzaak van ons functioneren als deel, als lid van dat lichaam van Christus. Het bijzondere is dat Paulus aan beide gemeentes duidelijk maakt dat ook de werking van gaven en bedieningen onlosmakelijk verbonden is met het functioneren van een gezonde gemeente, een gezond lichaam.
Het was mooi om in de afgelopen periode bemoedigd te worden door alle digitale mogelijkheden, maar ‘het nieuwe normaal’ is voor gelovigen eigenlijk ‘het normale christelijke leven én gemeenteleven’*. Efeze 4: 15-16 onderstreept dat: … maar dat wij, door ons in liefde aan de waarheid te houden in alles toe zouden groeien naar Hem Die het hoofd is, namelijk Christus. Van Hem uit wordt het hele lichaam samengevoegd en bijeengehouden door elke band die ondersteuning geeft, overeenkomstig de mate waarin ieder deel werkzaam is. Zo verkrijgt het lichaam zijn groei tot opbouw van zichzelf in de liefde. • Ter overdenking 1. Welke dingen heb jij tijdens de lockdown gemist van het kerk-zijn? 2. Wat is de meerwaarde van fysiek naar een kerk gaan ten opzichte van online kerkzijn? 3. Lees Hebreeën 10:25 (en eventueel de context).
In hoeverre is deze aansporing relevant voor vandaag? 4. Als christenen maken we allemaal deel uit van het lichaam van Christus. Hoe kun je dit online vormgeven en hoe in een fysieke samenkomst? 5. Is er een specifieke bijdrage die jij kunt leveren aan de gemeente nu de coronamaatregelen versoepelen, of wanneer die weer strenger worden?
*) Het normale christelijke gemeenteleven en Het normale christelijke leven zijn titels van boeken geschreven door de bekende Chinese gemeenteleider Watchman Nee (19031972). De laatste twintig jaar van zijn leven verbleef hij in de gevangenis. In de periode van 1923-1949 zijn er meer dan 700 vergaderingen ontstaan met een ledental van meer dan 70 duizend; deze vergaderingen waren de kern van de Chinese huisgemeentebeweging.
Een springlevende, bloeiende kerk: daaraan wil ook het project Viva de Kerk! bijdragen. Lees meer op www.vivadekerk.nl
