Feministisch maandblad nr. 01 januari 2015 43ste jaargang prijs € 5,55
45 INA’S
PAG
INTERV
IEWS
RTL Nieuws-anchor Merel Westrik
‘ Niet weten of je familielid dood is; het vrat me na één dag al op’
Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol ‘ Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid’ Ebola-hulpverlener Karline Kleijer ‘Natuurlijk wist ik dat ik kans liep op besmetting’ Cupcake-ondernemer Inge Zaagsma ‘Ik begon in mijn keuken. Nu zet ik 20 miljoen om’
reflectie NIEUWE STIJL
Eerst doen... dan denken
+ Reportage: praatgrage journalist op stilteretraite • 7 tips voor een bevlogen nieuwjaarsspeech
20
Reflectie nieuwe stijl: experimenteren, en daarna pas de balans opmaken
26
In stilte eten, urenlang mediteren en schapen hoeden. Drukke journalist op retraite
50
Schrijfster Ellen Ombre is zich altijd bewust van de blik van de ander
66
Advocaat Channa Samkalden: ‘Als je iemands leven kunt redden, doe je dat toch?’ 2
14
Jaaroverzicht: de ontmanteling van Robin Thicke, Twitteractivisme en poepen op de IS-vlag
39
Voorpublicatie: Afghaanse meisjes die leven als jongens, tot ze vrouw (moeten) worden
56
Inge Zaagsma’s hobby groeide uit tot een miljoenenbedrijf. ‘Wat ik doe, doe ik goed’
72
Ebola-hulpverlener Karline Kleijer: ‘De hele samenleving hier is ontwricht’ NR. 01 I 2014 I OPZIJ
in
32
JANUARI
Verhalen
14 Jaaroverzicht 2014: van Beyoncé tot Boko Haram 20 Reflecteren: zo heeft het wél zin 26 Spitsvondig kwebbelaar op stilteretraite 32 Als je leven een heel andere wending neemt 39 Voorpublicatie De meisjes van Kabul 82 Vrees vooral het publiek niet + meer speechtips 105 Menno de Koning (Heel Holland Bakt) over zijn vrouwen
Hun leven nam in 2014 een onverwachtse wending. ‘Ik maak me niet meer druk om onbenulligheden’ W RVIE INTE LAGE BIJ
44
Interviews 44 50 56 60 66 72 76
RTL’s Merel Westrik: ‘Ik had alles, en toch was er die onrust’
60
Merel Westrik over haar eerste jaar bij RTL Nieuws Ellen Ombre over ‘die vermaledijde identiteit’ Van taartenbakhobby tot groots concern: Inge Zaagsma Ankie Broekers-Knol barst van de zendingsdrang Channa Samkalden vecht tegen ‘onrecht in ons systeem’ Ebola-hulpverlener Karline Kleijer: ‘Ik ben niet bang’ ‘Ik ben sterker dan ooit,’ zegt danseres Igone de Jongh
De wereld van Opzij
7 Nieuws & opinie 9 Sheila Sitalsing: ‘Vrouwen regelen hun eigen loonkloof’
Cultuur
90 Regisseur Nicole van Kilsdonk over haar nieuwe film 92 Frieda Belinfante had eigenlijk beroemd moeten zijn 96 Mommy lit is lekker meedogenloos
76
Igone de Jongh: ‘Ik hoef me als danseres niet meer te bewijzen. Dat geeft vrijheid’ OPZIJ I 2014 I NR. 01
COVERBEELD INGA POWILLEIT • HAAR & MAKE-UP ELLEN VAN EXTER
Ankie Broekers-Knol: ‘Wij zijn het sterke geslacht. Laten we wel wezen’
Columns
4 Voorwoord 24 Jojanneke van den Berge 38 Daan Roovers
Service etc. 25, 104 Aanbiedingen voor (nieuwe) abonnees 107 Colofon & volgende maand
25
3
OPZIJ’S JAAROVERZICHT
CORBIS / HH
Hoe de tandenborstel van Ellen Page wereldnieuws werd
maatschappij
JAN UARI
Hillary Clinton werd wel-niet-wel-niet presidentskandidaat
MA AR T
HH
HH
FEB RUARI
Ellen Page ging viraal (ja, ja) - en dat zegt veel over hoe slecht het is gesteld met de acceptatie van homoseksualiteit in Hollywood
David Cameron kreeg de wind van voren wegens het schrijnend gebrek aan vrouwen in zijn kabinet
Wat een jaar. Vol vrouwen die geen dikke boeken kunnen schrijven, Boko Haram en IS die basale vrouwenrechten schenden, Taylor Swift, Beyoncé in haar onderbroek, lego en Twitteractivisme. Wat gebeurde er allemaal in 2014? Het opmerkelijkste nieuws in ons feministische jaaroverzicht. TEKST MA AIKE SCHOON
W
eet u nog? Begin dit jaar dachten we allemaal dat het echt niet meer lang kon duren voordat Hillary Clinton nu-dan-toch-eindelijk-echtnee-écht bekend zou maken dat ze zou runnen for office. En dan zou ze, was het idee, toch echt een kans maken. The Washington Post hield in januari een onderzoek onder haar lezers, en Clinton was volgens hen dé onbetwiste kandidaat voor de Democraten. Nooit eerder werd bij een peiling op minstens 30 maanden voor de voorverkiezingen zo’n groot verschil opgetekend. Enfin, peilingen zijn palingen (schijnt Femke Halsema ooit gezegd te hebben), want ettelijke maanden en de biografie Hard Choices later – we zeggen biografie, we bedoelen campagnepamflet – en het is verdacht stil in het Clintonkamp.
Z
o rolden we februari in en actrice Ellen Page beleefde op schutterend charmante wijze haar coming out op een podium. Waarna het filmpje spoedig het internet veroverde (van Sylvia Witteman mogen we nooit meer
OPZIJ I 2015 I NR. 01
Volgens Jamal Ouariachi is de reden dat schrijfsters minder literaire prijzen winnen simpel: hun boeken zijn niet dik genoeg
‘viraal gaan’ zeggen, en terecht), wat maar weer eens aangaf dat het nog bar en boos is, qua acceptatie van homo’s en lesbiennes in Hollywood en ver daarbuiten. Want ja, was dit eigenlijk nieuws? Wat maakt ons het eigenlijk uit in wiens al veel te lang niet gewassen tandenborstelbekertje Ellen Page de hare zet? Gelukkig namen andere zaken snel het nieuws weer over. David Cameron kreeg in het Britse Lagerhuis op z’n kop vanwege het schrijnend gebrek aan vrouwen in zijn kabinet, Getty Images begon een project voor ‘echtere vrouwen’ in beeld en Lena Dunham (nou, als u díe gemist heeft dit jaar…) presenteerde de cover van haar eerste boek.
‘H
et zal wel weer aan mij liggen, maar over het algemeen houd ik me niet bezig met het geslacht van mijn literaire collega’s,’ meldde schrijver Jamal Ouariachi in maart boekenmaand, om zich vervolgens een potje lekker te gaan zitten bezighouden met het geslacht van zijn collega’s (en op één of andere manier klinkt dat dan
15
psychologie
Ref lectie vraag niet waarom Het is de tijd van bezinning, van terugkijken en bedenken: leidt mijn leven eigenlijk wel ergens toe? De vraag is alleen of reflectie wel zo zinvol is als we denken. ‘Ga niet op zoek naar drijfveren, maar kijk naar je gedrag.’ TEKST DAPHNE VAN PA ASSEN BEELD MARGO VLAMINGS
20
NR. 01 I 2015 I OPZIJ
OPZIJ I 2015 I NR. 01
21
DRIE DAGEN ZONDER spitsvondig gekwebbel
26
NR. 01 I 2015 I OPZIJ
reportage
Wat heeft stilte ons te bieden? Journalist Esma Linnemann trok zich terug in een stilteretraite en ontdekte de herrie in haar hoofd. TEKST ESMA LINNEMANN BEELD SOPHIE EEKMAN OPZIJ I 2015 I NR. 01
27
aanbieding NEEM OF GEEF EEN ABONNEMENT
EEN JAAR OPZIJ VOOR € 69,50 + LEREN LAPTOPTAS CADEAU OP=OP!
t
. € 89.w,.v9 5
• L eren cognackleurige laptoptas t.w.v. € 89,95 • Formaat 36 x 27 cm • Binnenkant met ritsvak en zijvak • Met verstelbare, afneembare, lange schouderband
ABONNEREN?
GA NAAR OPZIJ.NL/TAS OF BEL 088 7002727 Al abonnee? Bestel dan de tas met € 20,- korting via opzij.nl/shop
i n t e r v i e ws RTL Nieuws-presentator Merel Westrik < blz. 44 > Auteur Ellen Ombre < blz. 50 > Topondernemer Inge Zaagsma < blz. 56 > Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol < blz. 60 > Advocaat Channa Samkalden < blz. 66 > Hulpverlener Karline Kleijer < blz. 72 > Danseres Igone de Jongh < blz. 76 >
OPZIJ I 2015 I NR. 01
43
44
NR. 01 I 2015 I OPZIJ
interview
RTL-anchor Merel Westrik â&#x20AC;&#x2DC;Ik had alles en toch was er die onrustâ&#x20AC;&#x2122; OPZIJ I 2015 I NR. 01
45
Ankie Broekers-Knol ‘Ik heb net wat meer zendingsdrang dan gemiddeld’ 2014 was het eerste volle jaar van VVD-Kamerlid Ankie Broekers-Knol als voorzitter van de Eerste Kamer. Een roerig jaar waarin het bestaansrecht van ‘haar’ senaat werd betwist, terwijl het orgaan tegelijkertijd meer invloed had dan ooit tevoren. Maar ook een bewogen jaar omdat de MH17crash een zeergewaardeerde collega het leven kostte. TEKST MA AIKE SCHOON BEELD MARIEKE VAN DER VELDEN
60
NR. 01 I 2015 I OPZIJ
interview
OPZIJ I 2015 I NR. 01
61
‘Ik
Karline Kleijer ‘Ik heb al heel wat ellende gezien. Maar ebola…’
Karline Kleijer (39) is emergency manager bij Artsen zonder Grenzen. Ze coördineert in Sierra Leone de activiteiten van AzG om ebola te bestrijden. Afgelopen zomer reisde ze naar Liberia, vervolgens verbleef ze in Sierra Leone. Kleijer vertelt over haar bewogen jaar. ‘Met het ebolavirus weet je wie de vijand is. Je weet hoe je jezelf kunt beschermen – anders dan wanneer je in Syrië tussen de rebellengroepen zit.’ TEKST ALIES PEGTEL 72
ben niet bang aangelegd. Als ik ’s nachts al wakker lig in een crisisgebied, dan is het omdat ik nadenk over hoe ik zaken organisatorisch voor elkaar kan krijgen. Niet omdat ik me zorgen maak over mijn veiligheid. Eind augustus, toen ik vertrok naar onze ebolakliniek in de Liberiaanse hoofdstad Monrovia, was ik me er natuurlijk wel van bewust dat ik kans liep om besmet te raken. Maar een hoog bewustzijn is goed, dat houdt je alert. In gevaarlijke situaties moet je oppassen dat je de veiligheidsrisico’s niet als normaal gaat beschouwen. Hulpverleners wijzen elkaar wel op het principe van de boiling frog: als je een kikker plots in een pan kokend water gooit, springt hij eruit. Maar als het water langzaam verwarmt, sterft de kikker omdat hij de dreigende omstandigheden gaandeweg accepteert.
Ik ben opgeleid als maritiem officier. In de geïsoleerde wereld aan boord had ik gemerkt dat ik stressbestendig ben en goed onder druk problemen kan oplossen. Toen ik dertien jaar geleden solliciteerde bij Artsen zonder Grenzen als logistiek medewerker, wist ik heel goed dat mijn werk zich niet tot een kantoor zou beperken. Ik heb voor AzG inmiddels in meer dan dertig landen gewerkt. Ik was bezig in de Centraal-Afrikaanse Republiek, toen we deze zomer constateerden dat het uit de hand liep met ebola in West-Afrika. Het was meteen: alle hens aan dek. Omdat ik wilde weten wat het vergt om het virus te bestrijden, vertrok ik zelf naar Liberia. Ter plekke heb ik geholpen met de hulpverlening. Normaal gesproken doe ik dat niet, dan coördineer ik alleen, maar in dit geval kwamen we handen tekort. Ik heb meegeholpen om de lichamen van de gestorven patiënten in body bags te leggen en ze te vervoeren naar lokale crematoria, kilometers verderop. Juist bij eboladoden is het besmettingsgevaar op z’n hoogst; ruim twintig keer hoger dan bij levende patiënten. Om niet besmet te raken, droeg ook ik
NR. 01 I 2015 I OPZIJ
N’GADI IKRAM
interview
Karline Kleijer bij een ebolatraining in Nederland. ‘In de tropische hitte is het in het hermetische plastic na een uur onmogelijk om verder te werken’
OPZIJ I 2015 I NR. 01
73