NÀNG THƠ QUYỀN LỰC

ROLLS-ROYCE

Sau khi quyền sở hữu trí tuệ được đăng ký vào ngày 06 tháng 02 năm 1911, Spirit of Ecstasy trở thành chi tiết đặc trưng Rolls-Royce và là một trong những biểu tượng nổi tiếng, đáng khao khát nhất hiện thân cho lối sống xa hoa của giới thượng lưu. Hiện tròn 140 năm tuổi, biểu tượng này vẫn thanh thoát và duyên dáng xuất hiện trên nắp capô từng cỗ xe siêu sang “bước ra” từ đại bản doanh Goodwood.

Lần theo dấu chân lịch sử, vào năm 1909, lãnh chúa Montagu xứ Beaulieu đã ủy quyền cho Charles Sykes vốn là họa sĩ, nhà điêu khắc tạo ra một biểu tượng đặc biệt để gắn lên chiếc Rolls-Royce Silver Ghost của mình. Kết quả là Sykes đã tạo ra một bức tượng nhỏ bằng đồng mô tả một phụ nữ trẻ khoác chiếc áo choàng tung bay trong gió. Ông đã đặt tên cho tác phẩm này là ‘The Whisperer’ (Tạm dịch: Tiếng thì thầm).

Không lâu sau đó, các chủ sở hữu khác bắt đầu đặt làm những món đồ trang trí của riêng họ. Điều này khiến ông Claude Johnson, Tổng Giám đốc Rolls Royce, không hài lòng. Vào năm 1911, Johnson đã chỉ thị Sykes thiết kế một biểu tượng ‘chính thức’ để bảo vệ các sản phẩm của công ty khỏi những chi tiết bổ sung ‘thiếu thẩm mỹ’ này. Sykes, vốn là con người thực tế, đã diễn giải lại ‘The Whisperer’ một cách tinh tế để tạo ra biểu tượng được biết đến dưới cái tên Spirit of Ecstasy. Ban đầu là một bức tượng có chiều cao 7 inch (18 cm), phiên bản Spirit of Ecstasy ngày nay có kích cỡ nhỏ nhắn hơn với chiều cao 3,75 inch (9,5 cm). Điều đáng nói ở đây, chính Charles Sykes, với sự trợ giúp của con gái Josephine, đã đích thân đúc, khắc, và hoàn thành từng bức tượng Spirit of Ecstasy cho đến tận 1939.

Vào những năm 1970, một số quốc gia đã cố gắng cấm biểu tượng này vì lý do an toàn. Ví dụ như ở Thụy Sĩ, các khách hàng hoàn toàn không được phép trưng bày bức tượng, và họ nhận chiếc xe của mình với bức tượng nhỏ nằm mòn mỏi trong ngăn đựng găng tay. Để giải quyết vấn đề này, Rolls-Royce đã nghĩ ra giải pháp trang nhã và khéo léo mang đậm cá tính thương hiệu, đó là gắn bức tượng lên một loại đế có lò xo, cho phép “nàng” chìm vào phía trong bộ tản nhiệt chỉ với cái chạm nhẹ nhất, để không gây nguy hiểm cho người khác. Cơ chế thụt vào này đã được cải tiến thành một chuyển động uyển chuyển, duyên dáng có tên là ‘the rise’ (tạm dịch: sự thức dậy) và trở thành một tính năng tiêu chuẩn trên mọi chiếc xe hơi Rolls-Royce được sản xuất thủ công tại Goodwood.

Cho đến năm 1999, các bức tượng đều được tạo ra bằng phương pháp ‘đúc mẫu chảy’ (‘lost wax’ casting) có niên đại hơn 5.000 năm. Để chuẩn bị cho sự ra mắt của Phantom vào năm 2003, tập đoàn BMW làm trẻ hóa biểu tượng Spirit of Ecstasy khi đưa vào quy trình đúc đầu tư hiện đại (investment casting), thông qua hợp tác với một công ty chuyên gia tại Southampton ở Anh.

Ở quy trình này, bước đầu tiên là ‘vẽ bản đồ’ kỹ thuật số của phiên bản Spirit of Ecstasy ban đầu, điều chỉnh và cải thiện các chi tiết riêng lẻ để tạo ra một hình ảnh vi tính ba chiều hoàn hảo. Nhằm đảm bảo ngay cả những chi tiết nhỏ nhất cũng được sao chép chính xác, khuôn ép được tạo ra bởi những người thợ thủ công lành nghề bằng cách sử dụng những máy cắt đo được kích thước đến 0,2mm. Dụng cụ đúc này được sử dụng để tạo ra một mô hình bằng sáp có độ chính xác cao cho bức tượng nhỏ, mô hình này sau đó được phủ gốm. Sau khi lớp phủ này khô, sáp được nấu chảy và rút đi, để lại chiếc khuôn hoàn hảo dùng cho vật đúc mới.

Mỗi bức tượng nhỏ được làm bằng cách đổ đầy thép không gỉ nóng chảy ở nhiệt độ 1.600°C vào khuôn. Sau khi thép nguội, khuôn được mở ra, hé lộ biểu tượng Spirit of Ecstasy đầy ấn tượng. Quá trình chuyển đổi cuối cùng được thực hiện bởi Bộ phận hoàn thiện, bằng cách sử dụng quy trình gia công bề mặt kim loại (peening). Quá trình đúc được thổi bằng hàng triệu quả bóng thép không gỉ có đường kính chỉ 17 phần nghìn inch (0.04mm), giúp đánh bóng bề mặt mà không bị mài mòn. Sau khi gia công, thành phẩm cuối cùng được đánh bóng gương và kiểm tra chất lượng nghiêm ngặt, trước khi bức tượng hoàn chỉnh được gắn vào vị trí xứng đáng của cô ấy trên chiếc lưới tản nhiệt mang tính biểu tượng của Rolls-Royce. Bản gốc ‘The Whisperer’ và các bức tượng Spirit of Ecstasy của Sykes được trưng bày cố định tại Bảo tàng Mô tô Quốc gia National Motor Museum ở Beaulieu.

Vào tháng 01 năm 2011, công ty đã tung ra bộ sưu tập The Spirit of Ecstasy Centenary Collection để đánh dấu kỷ niệm 100 năm ngày đăng ký biểu tượng của hãng. Bộ sưu tập, chỉ giới hạn 100 mẫu Bespoke Phantom, có màu sắc thân xe, kiểu kết hợp da, vân gỗ, cũng như các chi tiết nội thất độc quyền. Mỗi chiếc xe đều trưng bày một bức tượng Spirit of Ecstasy bằng bạc nguyên khối được đặt làm riêng, với sáu dấu đảm bảo chất lượng (bao gồm hai chiếc được thiết kế riêng cho Rolls-Royce Motor Cars), trên nền được mạ vàng đen. Rolls-Royce cũng ủy quyền Rankin - nhiếp ảnh gia thời trang và chân dung hàng đầu người Anh - thực hiện một loạt 100 bức ảnh lấy cảm hứng từ bức tượng.

Năm 2020 vừa qua, Spirit of Ecstasy khoác lên mình một diện mạo và sinh mệnh mới. Đây cũng là một phần của dự án nâng cấp mở rộng hệ thống nhận diện thương hiệu Rolls-Royce. Được biết đến với cái tên The Expression, “nàng” mang vẻ đẹp thanh tao, đầy vương giả, đồng thời cũng mang nét hiện đại, công nghệ hóa, phản ánh tầm nhìn của công ty với vai trò là một đế chế hàng hiệu. Với tâm thế đầy kiêu hãnh đó, biểu tượng nổi tiếng thế giới vẫn tươi trẻ và tràn đầy sức sống khi bước vào tuổi 140 vào tháng 2 năm nay.

“Vốn là một biểu tượng, Spirit of Ecstasy không chỉ đại diện cho các sản phẩm của hãng mà còn cho những giá trị hơn thế nữa. Đối với các khách hàng của chúng tôi, bức tượng này được biết đến rộng rãi là một tuyên ngôn mạnh mẽ về thành công, nỗ lực, thành tựu và vị thế xã hội. Với vẻ đẹp, sự đơn giản đầy sang trọng, hiếm có, nàng gói gọn mọi thứ mà khách hàng tìm thấy ở chiếc xe Rolls-Royce của họ. Ngay trong nội bộ công ty, Spirit of Ecstasy ấp ủ niềm tự hào và tinh thần đoàn kết, hợp tác để nâng cao vị thế của gia đình Rolls-Royce trên toàn cầu. Nàng nhắc nhở về di sản cũng như các triết lý thừa kế, và truyền cảm hứng lớn lao cho tất cả chúng tôi. Mỗi chiếc xe đều được chế tạo sao cho xứng đáng mang dấu ấn Spirit of Ecstasy, bởi đây chính là yếu tố làm cho từng cá thể xe và bản thân thương hiệu trở nên độc đáo và hoàn chỉn”, Torsten Müller-Ötvös, Tổng Giám đốc Điều hành Rolls-Royce Motor Cars, chia sẻ trong niềm tự hào.