Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ by ORTHODOX MEDIA NETWORK-NON PROFIT ORG

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

ΙΕΡΟΥΣΑλΗΜ 2000 - 2025

Αφιερώνεται στη μνήμη του πατέρα μου, Χρήστου Απ. βαβύλη

«Γίνεται κοινωνός των παθημάτων του Χριστού όποιος πάσχει για δικαιοσύνη, χωρίς τη γεύση του δικού Του πάθους δεν έχει η ψυχή κοινωνία με το Θεό...» Τα Ασκητικά αβάς Ισαάκ ο Σύρος 6ος μ.Χ. αιώνας

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Πατέρα μου Πατέρα μου εγκαταλείπομαι σε Σένα, κάνε με ότι θέλεις όπως κι αν με μεταχειρισθείς σ’ ευχαριστώ, είμαι έτοιμος για όλα Αποδέχομαι τα πάντα Αρκεί να γίνει το θέλημα Σου σε μένα και σε όλα τα πλάσματά σου Δεν ποθώ τίποτε άλλο, Θεέ μου Εναποθέτω τη ψυχή μου στα χέρια Σου Σου την αφιερώνω, Θεέ μου με όλη την αγάπη της καρδιάς μου, γιατί ΣΕ ΑΓΑΠΩ, κι είναι για μένα ανάγκη της ίδιας της αγάπης μου να προσφερθώ, να εγκαταλειφθώ στα χέρια Σου, χωρίς μέτρο με απεριόριστη εμπιστοσύνη, Γιατί Εσύ είσαι ο Πατέρας μου. Charles de FOUCAULD (1858-1916) Γάλλος Αξιωματικός, γεωγράφος, ποιητής, γλωσσολόγος και τελικά Ιεραπόστολος που βγήκε μαρτυρικό θάνατο στην έρημο της Σαχάρας, όπου αφιέρωσε τη ζωή του στον ευαγγελισμό της φυλής των Τουαρέγκ.

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Ας προσπαθούμε να έχουμε ατελείωτη λεπτότητα στην αγάπη μας. χωρίς να περιοριζόμαστε στις μεγάλες υπηρεσίες, αλλά να καλλιεργούμε εκείνη τη τρυφερή διακριτικότητα ικανή να θεραπεύει τις λεπτομέρειες, που γνωρίζει να χύνει βάλσαμο στις καρδιές, που γνωρίζει να χύνει βάλσαμο στις καρδιές που πονούν. παρηγοριά που πηγάζει από τη τρυφερότητα της αγάπης μας για τους ταπεινούς και καταφρονεμένους γύρω μας. Ας εισέλθουμε μ’ εκείνους που ζουν δίπλα μας στις μικρές λεπτομέρειες που αφορούν την υγεία, την παραμυθία, τις προσευχές τους, την αγωνία τους για το αύριο που αγνοούμε. Ας τους παρηγορήσουμε, ας τους στηρίξουμε προσέχοντας να μη τους θίξουμε στο παραμικρό. Έτσι ενεργεί κι ο πατέρας μας στις δικές μας ανάγκες, στη δική μας ψυχή. Έτσι κι εμείς, όσο είναι αυτό δυνατό, ας προσπαθήσουμε να μιμηθούμε τον Ιησού, διασχίζοντας τις λεωφόρους αυτού του κόσμου, αγιάζοντας, παρηγορώ- ντας, ευλογώντας, στηρίζοντας, όσο περισσότερο μπορούμε τους ελάχιστους και ταπεινούς αυτής της γής. Μητέρα Τερέζα της Καλκούτα (1910-1997) Αλβανίδα Ρ/Κ Μοναχή που αφιέρωσε τη ζωή της στην διακονία των φτωχών της Ινδίας. Ίδρυσε το τάγμα Ιεραπόστολοι της Φιλανθρωπίας. Το 1979 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης. Ο πάπας Ιωάννης-παύλος ο 2ος την ανακήρυξε Οσία και ο πάπας Φραγκίσκος Αγία στις 04/09/2016

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

III

Π Ο ήλιος έψηνε την πέτρα τούτο το «παράξενο» Δεκαπενταύγουστο του 2020 που ακολούθησε το ακόμα πιο παράξενο πάσχα. Κάτω από τα πλατάνια και τις μουριές του…παράδεισου έβαζα σε τάξη τις σκέψεις και τις σημειώσεις μου. Μέρες τώρα ο γιαλαντζί σουλτάνος των γειτόνων καμώνεται πως μας επιτίθεται κι εμείς από την άλλη κάνουμε πως τον αποκρούουμε εκεί κάτω στις εσχατιές της δικής μας θάλασσας. Μέρες τώρα προσπαθούμε, ξανά και ξανά να εμπεδώσουμε πως δεν έχουμε φίλους ή όπως τόσο σωστά το είπε ο τ. πρόεδρος Σαρτζετάκης: «είμαστε έθνος ανάδελφον!» Ο αόρατος ιός με την κορώνα και το παράξενο όνομα, μετράει τις αντοχές και ζυγίζει τη λογική μας, λες και ζυγίζεται το μυαλό. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν σε όλο τον κόσμο κι εμείς αναρωτιόμαστε αν ο ιός υπάρχει.. Ή μήπως τελικά ζυγίζεται; Η 1η έκδοση κυκλοφόρησε όταν η Αθήνα καιγόταν από ορδές «ανώνυμων;» βαρβάρων που τάχα διαμαρτύρονταν για το θάνατο του Αλέξη Γρηγορόπουλου, κλέβοντας, σπάζοντας, καταστρέφοντας, διαλύοντας στο όνομα της ελευθερίας και της δημοκρατίας.

Η 2η έκδοση λοιπόν, άλλαξε τίτλο!

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ Αζαζέλ Η αλλαγή αυτή που στον αμύητο και άσχετο με το θέμα, φαντάζει ίσως ένα απλό τέχνασμα προώθησης, στην πραγματικότητα είναι πράξη επιβεβλημένη και οφειλόμενη, σε όσους ξέρουν ή έχουν τον τρόπο να μάθουν…Κι αυτό γιατί, 20 σχεδόν χρόνια μετά τα γεγονότα που οδήγησαν στην εκλογή του Μητροπολίτη Ιεραπόλεως κ. Ειρηναίου στην θέση του 140ου πατριάρχου Ιεροσολύμων και 15 από την πρωτοφανή καθαίρεσή του, (γεγονός μοναδικό στα 2.000 χρόνια της ιστορίας του πατριαρχείου..!), πολλά έχουν πλέον αποκαλυφθεί στους προβολείς και δεν είναι σενάρια συνωμοσίας όπως τότε. πως μετά από 3 χρόνια φυλακής, 75 πρωτοσέλιδα, 750 σελίδες εφημερίδων, 90 ώρες τηλεοπτικές εκπομπές με θέμα εμένα, μετά από δεκάδες δίκες, χιλιάδες σελίδες δικογραφίας και ένα κατηγορητήριο από εδώ έως την…Αυστραλία, αθωώθηκα από όλες τις τερατώδεις συκοφαντίες και τις χαλκευμένες κατηγορίες. πως δεν ξύπνησα ένα πρωϊ και από μόνος μου αποφάσισα να πάω στα Ιεροσόλυμα που μετρούσαν τότε εκατοντάδες νεκρούς πολίτες από τις τρομοκρατικές επιθέσεις των «ΟΡΚΣ» της Χαμάς και των άλλων ισλαμοφασιστοειδών, έτσι από χόμπυ. πως το Κράτος του Ισραήλ δεν ήθελε επουδενί τον Ειρηναίο ως πατριάρχη ενώ αντίθετα ήθελε τον διάδοχό του Θεόφιλο…

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

πως το Κράτος του Ισραήλ χρησιμοποίησε κάθε μέσο για να αποτρέψει την εκλογή Ειρηναίου και από ότι φαίνεται και στην συνέχεια για να τον ανατρέψει. Διαβάστε προσωπικά το έγγραφο που παρουσιάζεται στις σελίδες 41-47 του βιβλίου. πως ο Ειρηναίος δεν ήταν αυτοφυλακισμένος στο δωμάτιό του, αλλά ήταν κλειδωμένος από τους «αδελφούς του..;» οι οποίοι ψευδόταν ανερυθρίαστα “on camera”. Τον καταδίκασαν χωρίς δίκη και τον κλείδωσαν. πως αυτοί που με κατηγορούσαν εκτός των άλλων πως εγώ εξυπηρετούσα τα συμφέροντα του Ισραήλ, βοηθώντας στην εκλογή Ειρηναίου ήξεραν ότι ψεύδονται. ( Έστω κι αν εξακολουθώ να πιστεύω πως οι φίλοι μας στο Ισραήλ έκαναν λάθος…) (ΕπΙΤΕλΟΥΣ!) πως το Ισραήλ είναι φίλος και σύμμαχος της Ελλάδος. Μετά από χρόνια ανοησίας και ιδεοληψιών πάσης απόχρωσης, η πατρίδα μας κατόρθωσε να δημιουργήσει εξαιρετικές σχέσεις στο υψηλότερο δυνατόν επίπεδο και σε όλους τους τομείς με την μόνη χώρα εκτός της Κύπρου, που είναι φυσικός της σύμμαχος στην «καυτή γειτονιά» που ζούμε. πως η ΑΚΡΩΣ ΑπΟΡΡΗΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ μου του 2002, ήταν ΑΚΡΙβΗΣ, ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ, ΕΘΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΥΣΑ. Έστω και αν την πλήρωσα πάρα πολύ ακριβά.

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

πως η επιχείρηση «ΕΙΡΗΝΗ ΣΤΗΝ ΙΕΡΟΥΣΑλΗΜ» στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, έστω κι αν αντί για μετάλλια, παράσημα και ηθικές ανταμοιβές έλαβα διώξεις, διασυρμό, απειλές και οδηγήθηκα στο χείλος του θανάτου και της καταστροφής. πως το υποτιθέμενο σκάνδαλο του 2005 είχε 3 στόχους και 3 θύματα γνωστά, Τον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, τον 140ο πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. ΕΙΡΗΝΑΙΟ Α΄ και τον Απόστολο βαβύλη. Τα άγνωστα θύματα όμως, αυτής της κτηνώδους σκευωρίας και τις επιπτώσεις της σε πολλούς τομείς της κοινωνικής, εκκλησιαστικής, εθνικής μας ζωής, είναι πολλά και μάλλον θα παραμείνουν άγνωστα. πόσο βολική υπήρξε για πολλούς η ασθένεια και ο θάνατος του Χριστόδουλου! πως ο στόχος των συνωμοτών, ο κύριος αν όχι ο μοναδικός στόχος των ενορχηστρωτών της εγκληματικής σκευωρίας του 2005 υπήρξε ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Κυρός Χριστόδουλος. Δεν ξέρω πως θα ήταν η Ελλάδα σήμερα αν Εκείνος ήταν ακόμα ζωντανός. πάντως ξέρω καλά πως αν ανοίξεις την πόρτα να μπει ο διάβολος, μην περιμένεις να την κλείσει φεύγοντας. παπαγγελόπουλος το όνομα του τότε Εισαγγελέως… Θ με «βάφτισαν» αυτοί που έκαναν τα πάντα για να αποτύχω. Αυτοί που θα πουλούσαν την ψυχή τους στο διάβολο για λίγη δημοσιότητα, λίγα ακόμα λεφτά, λίγη δύναμη. Αυτοί που δεν μπορούσαν να στέρξουν πως λίγοι άσχετοι κατόρθωσαν το ακατόρθωτο.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

VII

Θ με βάφτισε η μυστηριώδης «φωνή» που στοίχειωσε το πατριαρχείο Ιεροσολύμων και τα σοκάκια της παλιάς πόλης το μοιραίο 2005. Θ ήμουν, ξάγρυπνος, όρθιος, έτοιμος για όλα, όταν έξω λυσσομανούσε η διαφθορά, η βία, η ίντριγκα. Κι αν εκείνοι το έλεγαν υποτιμητικά, για μένα ήταν, είναι και θα μείνει στον αιώνα ΤΙΤλΟΣ ΤΙΜΗΣ. Γιατί άλλωστε «εν τω μέσω της νυκτός θα έλθει ο Κύριος και Θεός μου..!» Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ Αζαζέλ Είναι προφανές πως είναι μυθιστόρημα. Οι ήρωες και οι αντιήρωες όμως, έστω και με άλλα ονόματα είναι υπαρκτοί-πραγματικοί άνθρωποι με ονοματεπώνυμα που το 2005 φιγουράριζαν παντού. Η πλοκή του και τα μελλούμενά του φανταστικά αν και με τα όσα ζούμε θα τολμούσα να πω προφητικά. Αν σκεφθεί κανείς πως το 2008 έγραφα για πιθανή ένωση των εκκλησιών το 2025 κάτι που αρχίζει και ακούγεται από επίσημες πηγές από το 2018, δηλαδή 10 χρόνια αργότερα! Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ σήμερα… Δεν έμαθα και μάλλον δεν θα μάθω ποτέ, εκτός αν ο Κύριος μου το αποκαλύψει, ποιοι ήταν πίσω από την δίωξή μου, τον διασυρμό της οικογενείας μου, τον θάνατο του πατέρα μου Χρήστου, την πλήρη κοινωνική, οικονομική και επαγγελματική μου καταστροφή. πάλεψα με την κατάθλιψη, την αυτοκτονία, την εκδίκηση. Ο Χριστός με πήρε κυριολεκτικά από το χέρι και με έσωσε.

VIII

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Αθώος και με τη βούλα της Δικαιοσύνης εξακολουθώ να αντιμετωπίζω κοντά 20 χρόνια μετά, την ίδια καχυποψία, να ακούω τα ίδια πνιχτά κακεντρεχή γέλια πίσω από την πλάτη μου, να μαθαίνω για την 100η συκοφαντία που κάποιος τελείως άσχετος που δεν με γνωρίζει καν, παρουσίασε ως «σίγουρη πληροφορία» και μου έκλεισε μια πόρτα, μου χάλασε μια συνεργασία. 10 χρόνια μετά την έκδοση της αμετάκλητης απόφασης που με απάλλαξε από το σύνολο των τερατωδών χαλκευμένων εναντίον μου κατηγοριών, στο διαδίκτυο εξακολουθώ να εμφανίζομαι ως υπερκατάσκοπος, μέλος της ομάδας εκτελεστών της Μοσάντ, (sic!), απατεώνας, μέλος της αλβανικής μαφίας, (sic!!!), πλαστογράφος και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. 10 χρόνια μετά, στο διαδίκτυο εμφανίζονται δεκάδες χιλιάδες απαξιωτικές και συκοφαντικές αναφορές, συνοδευόμενες και από φωτογραφίες μου, στερώντας μου την δυνατότητα και το δικαίωμά μου στην ηλεκτρονική λήθη που θα έπρεπε να είναι αυτόματη μετά από την δικαστική μου απαλλαγή και δικαίωση. Δικαιώθηκα σε δεκάδες υποθέσεις αγωγών κατά των ηθικών και φυσικών αυτουργών της εναντίον μου συκοφαντίας. Δεν πήρα ούτε 1 ευρώ ως αποζημίωση, ελάχιστη αντιπαροχή για τη φρίκη, την καταστροφή, τη φτώχεια που μου προκάλεσαν. Είναι βλέπετε όλοι τους φτωχοί…

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

ΑΘΩΟΣ ΝΟΧΟΣ Αποδείχθηκα ΑΘΩΟΣ σε ότι αφορά το κατηγορητήριο εναντίον μου που στόχευε στην πλήρη μου εξόντωση. Είμαι ΕΝΟΧΟΣ σε ότι αφορά την οικογένεια, την ζωή και την πίστη μου. Υπήρξα εγκληματικά αμελής και πρόχειρος στην προάσπιση των ατομικών και οικογενειακών μου συμφερόντων. Υπήρξα «εγκληματίας» απέναντι στην οικογένειά μου την οποία εξέθεσα, ΑΘΕλΗΤΑ ΜΕΝ, αλλά πάντως εξέθεσα βορρά στα νύχια των αρπακτικών που καιροφυλακτούσαν τότε. Υπήρξα ΤΡΑΓΙΚΟΣ σε ότι αφορά την έλλειψη μέτρου. Η ματαιοδοξία μου, η έπαρση, ο εγωϊσμός, η βεβαιότητα πως κανείς δεν μπορεί να με νικήσει, η πλήρης απουσία προστασίας μου, με οδήγησε ως πρόβατο επί σφαγήν, ως αποδιοπομπαίο τράγο, (εξ’ ού άλλωστε και το ΑΖΑΖΕλ), στη φυλακή, στο ψυχιατρείο, στο κοινωνικό περιθώριο, ένα βήμα από την αυτοκτονία. Έχασα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου, τα πιο δημιουργικά, τα πιο παραγωγικά. Έφτασα στα 60 και είμαι στην έσχατη ένδεια, όπως αυτή περιγράφεται και οριοθετείται από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς κοινωνικής μέριμνας. Δεν έχω ούτε ένα περιουσιακό στοιχείο, την ιατροφαρμακευτική μου περίθαλψη πληρώνει η 90χρονη μητέρα μου, προφανώς δεν θα πάρω σύνταξη από πουθενά. Ας είναι… ΥΤΥΧ Σ ΝΟΣ ΧΑΡΟΥ ΝΟΣ Μέσα στη φρίκη της απομόνωσης στη φυλακή των ερυθρών ταξιαρχιών στη Μπολόνια, ξανασυνάντησα τον Χριστό. Όταν όλες οι βεβαιότητες έσβησαν, ένοιωσα την παρουσία του ξανά και ελπίζω οριστικά στη ζωή μου. Κάθε μου λεπτό, κάθε στιγμή, κάθε μου ανάσα γέμισε και γεμίζει με το γλυκύ-

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

τατο όνομα του Ιησού. Με τη Χάρι Του ηχογράφησα όλη την Αγία Γραφή στο πρωτότυπο και στην σύγχρονη νεοελληνική γλώσσα. Η επιτυχία του εγχειρήματος αυτού που η αρχή του συνέπεσε με την τελευταία αθωωτική απόφαση υπέρ μου, στις 6 Δεκεμβρίου του 2010, υπήρξε ανεπανάληπτη. Εκατοντάδες χιλιάδες συνέλληνες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης ακούνε καθημερινά το έργο αυτό που ο Κύριος έβαλε στην καρδιά μου. Έχει ο Θεός…ακούγαμε και ακούμε τους παλαιότερους να λένε ακόμα και όταν δεν φαίνεται ελπίδα πουθενά. Έχει ο Θεός, σας λέω κι εγώ αγαπητοί μου! Γιατί ότι και να περνάμε, του Θεού θα γίνει στο τέλος. Ευτυχώς. Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! Με ειλικρινή αγάπη Χριστού, πάντα δικός Του υπηρέτης Απόστολος Χρ. βΑβΥλΗΣ vivlos.net@gmail.com βόλος, Δεκαπενταύγουστος 2020

Υ.Γ. Στη συνέχεια θα βρείτε όσοι ενδιαφέρεστε πληροφορίες που σχετίζονται με όσα διαβάζονται πιο πάνω.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Σ ΟΥΤ ΤΗΣ ΠΑΝ ΩΡΑΣ μετά την αποφυλάκισή μου. Σκανάρετε τον QR κωδικό

ΑΝΑ ΝΩΣΤΗΣ Σκανάρετε τον QR κωδικό

Π ΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡ ΑΡΧΗ

Σκανάρετε τον κάτωθι QR κωδικό για να παρακολουθήσετε το εξαίρετο όσο και αποκαλυπτικό και πολυβραβευμένο βίντεο της ισραηλινής δημοσιογράφου κυρίας Δανάης Ελόν με τίτλο: «ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ», (αυθεντικός τίτλος στα αγγλικά και στις άλλες γλώσσες: «ΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ») Ρ τ. Υπουργός και εξέχων στέλεχος των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών, (ανάμεσα στα άλλα υπήρξε ο επικεφαλής της επιχείρησης της Μοσσάντ που οδήγησε στην σύλληψη του διαβόητου ναζί εγκληματία πολέμου Άντολφ Άϊχμαν) Δείτε και ακούστε τι λέει από το 57’ και μετά. τ. πρωθυπουργός του Ισραήλ. «…ότι ο Θεόφιλος ήταν έτοιμος, ξέρω εγώ, να γίνει μέλος του (Κυβερνητικού Πολιτικού Κόμματος) Λικούντ, εάν θα ήταν ανάγκη…» 56’ 21’’

XII

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

… Το θεωρώ ντροπή να φιλοξενούν στις εκπομπές τους με τόση συγκατάβαση τους αχρείους εκείνους με το τουρμπάνι ή το καφιγιέχ που χθες εξυμνούσαν τη σφαγή της Νέας Υόρκης και σήμερα εξυμνούν τις σφαγές στην Ιερουσαλήμ, τη Χάιφα, τη Νετάνια, το Τελ Αβίβ. Θεωρώ ντροπή το γεγονός ότι ο γραπτός τύπος κάνει το ίδιο, ότι αγανακτεί επειδή στη βηθλεέμ τα ισραηλινά άρματα περικυκλώνουν την Εκκλησία της Γέννησης και δεν αγανακτεί όταν, στην ίδια εκκλησία, διακόσιοι παλαιστίνιοι τρομοκράτες εφοδιασμένοι με πολυβόλα και πυρομαχικά και εκρηκτικά (ανάμεσά τους διάφορα στελέχη της Χαμάς και της Αλ-Ακσά) γίνονται ευπρόσδεκτοι φιλοξενούμενοι των μοναχών (που μετά παίρνουν από τα πληρώματα των αρμάτων μάχης μπουκάλια με μεταλλικό νερό και καφάσια με μήλα)… … Θεωρώ ντροπή το γεγονός ότι, στο όνομα του Ιησού Χριστού (ενός Εβραίου χωρίς τον οποίο σήμερα θα ήταν όλοι άνεργοι), οι ιερείς των ενοριών μας ή των Κοινωνικών Κέντρων ή ό, τι άλλο είναι φλερτάρουν με τους δολοφόνους εκείνων που στην Ιερουσαλήμ δεν μπορούν να πάνε να φάνε στο εστιατόριο ή να ψωνίσουν στο σουπερμάρκετ χωρίς να τιναχτούν στον αέρα… …Όμως είμαι με το Ισραήλ, είμαι με τους Εβραίους… Υπερασπίζομαι το δικαίωμά τους να υπάρχουν, να αμύνονται, να μην αφήσουν να τους εξοντώσουν δεύτερη φορά… H Ευρώπη δεν είναι μια κοινότητα κρατών, αλλά ένα πηγάδι

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

XIII

με πόντιους πιλάτους. Και ακόμα κι αν όλοι οι κάτοικοι αυτού του πλανήτη έχουν διαφορετική άποψη, εγώ θα εξακολουθήσω να έχω αυτή την άποψη.

ΟΡ ΑΝΑ ΑΛΛΑΤΣ Δημοσιογράφος-Συγγραφέας «περί Αντισημιτισμού» πρόσθετο κείμενο στο βιβλίο της “La rabbia e l’ orgoglio” Eddizioni Rizzoli 2001

Υ.Γ. Όχι, όχι η φημισμένη Δημοσιογράφος Οριάνα Φαλάτσι, τόσο γνωστή στο ελληνικό κοινό, δεν είναι ούτε «φερέφωνο του διεθνούς σιωνισμού, ούτε μέλος κάποιας μυστικής αδελφότητας που προωθεί τα σχέδια παγκόσμιας κυριαρχίας των εβραίων, ούτε...πράκτορας της Μοσσάντ.» Είναι απλώς άνθρωπος με στοιχειώδη λογική που ξέρει να ερμηνεύει αυτό που βλέπει, να ανακαλύπτει την αλήθεια πίσω από ένα τοίχο παραπληροφόρησης και προπαγάνδας και να είναι, όπως άλλωστε θα έπρεπε να είναι όλοι οι λειτουργοί του τύπου, ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ.

ΑΖΑΖΕΛ

Gunblue Πολλά χρόνια πριν...

ΤΟ GUNBLUE είναι ειδικό χρώµα που χρησιµοποιείται στη συντήρηση των όπλων χειρός. ∆εν µπορεί να το περιγράψει κανείς παρά σαν το χρώµα της θάλασσας πριν τη φθινοπωρινή καταιγίδα, καθώς όµοια µε ατσάλι κι εκείνη, ψυχρή και απόµακρη, ανατριχιάζει και ανταριάζεται από το νοτιοδυτικό άνεµο που έρχεται από τον Κόλπο της Μεγάλης Σύρτης. Εκεί, στην εσχατιά της Πελοποννήσου, απέναντι από το φανάρι της Σαπιέντζας, στη σκιά του βενετσιάνικου κάστρου της Μεθώνης, στο κλειστό από ώρα µπαρ της παραλίας, έγραφε στο φορητό του υπολογιστή τιθασεύοντας τις σκέψεις που αρνιούνταν να γίνουν λογικά νοήµατα και να µπουν σε µια κατανοητή, για τους άλλους, σειρά. Τα λόγια και οι λέξεις, πάµφτωχα µέσα στο σηµειολογικό τους µεγαλείο, αδυνατούσαν να αποδώσουν –και ίσως, τελικά, ηθεληµένα να έκρυβαν από τα αδιάκριτα µάτια και τις αναίσθητες ψυχές– το νόηµα και την ουσία. Πώς θα µπορούσε να περιγράψει µε λόγια, ή έστω µε εικόνες και ήχους, τη µυρωδιά της θάλασσας που άλλαζε λεπτό το λεπτό, καθώς µαστιγωνόταν από τις πρώτες σταγόνες της βροχής που όσο πήγαινε και δυνάµωνε; Πώς θα µπορούσε να µεταφέρει στον αναγνώστη την τεράστια διαφορά µιας σκέψης ή έννοιας που έγινε φράση µε το ξέσπασµα της φθινοπωρινής κα-

AZAZEL009s103.indd 9

12/3/08 3:30:56 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ταιγίδας, ενώ κάπου εκεί κατά το Νοτιά αχνόφεγγε το φως του φάρου; Θα έπρεπε ο αναγνώστης, χάρη σε µια απίστευτη τεχνολογία, η οποία και πάλι απλώς θα αποτύπωνε κατά προσέγγιση αυτό που στην πραγµατικότητα αισθανόταν και σκεφτόταν ο συγγραφέας, ο οποίος επίσης αποτελούσε κοµµάτι του σκηνικού που ο ∆ηµιουργός προαποφάσισε και έστησε, να ανοίγει τις σελίδες του βιβλίου και να µπορεί να µυρίζει την αρµύρα της θάλασσας, να ακούει ταυτόχρονα τους κεραυνούς, να βλέπει τις αστραπές και το αχνό φως του φάρου, να συναισθάνεται την αγωνία του φαροφύλακα, να νιώθει την υγρή άµµο στα γυµνά πέλµατά του, τα µάτια του να πονούν από το φως της οθόνης υγρών κρυστάλλων στο µισοσκόταδο. Καθώς η βροχή έπεφτε καταρρακτωδώς πια και το φως της µέρας υποχωρούσε µπροστά σε µια νύχτα που προαγγελλόταν άγρια, σκιές άρχισαν να ορθώνονται και να προχωρούν από την αµµουδιά προς τους εξωτερικούς τοίχους του κάστρου και την ψυχή του. Ιππότες, δράκοντες, πολιτείες φανταστικές, πλάσµατα του νου σαν τους δροσουλίτες στο Φραγκοκάστελο της Νότιας Κρήτης. Τα χρόνια εκείνα της δηµιουργίας και της αθωότητας, τότε που ο έρωτας και η επιθυµία φώτιζαν την καθηµερινότητά του, τότε που η νιότη είχε το πρόσταγµα, τότε που κάθε του κύτταρο ζούσε µε απόλαυση την κάθε µέρα σαν να ήταν η τελευταία, δεν µπορούσε να φανταστεί την άλλη καταιγίδα που θα ξεσπούσε, αµετάκλητα σχεδιασµένη, εγγεγραµµένη, θαρρείς, στο γενετικό του υλικό. Ανατρίχιασε... Σηκώθηκε και κινήθηκε προς την πέτρινη γέφυρα µε τις καµάρες που οδηγούσε στο Μπούρτζι. Η βροχή τον έκλεισε στην αγκαλιά της, κι έτσι καθώς αποµακρύνονταν αντάµα, η οθόνη του υπολογιστή τούς έστελνε τη φεγγοβολή της, φωτεινό σηµάδι στη

AZAZEL009s103.indd 10

12/3/08 3:30:56 PM

ΑΖΑΖΕΛ

στοιχειωµένη νύχτα, σηµάδι της παρουσίας του πνεύµατος στην επικράτεια της ορµής. «Μέχρι πότε, άραγε, η ζωή µου θα κυλάει µέσα στην ξεγνοιασιά και την ασφάλεια, την αφέλεια και την αίσθηση παντοδυναµίας της νιότης; Μέχρι πότε ο έρωτας και το κορµί θα αποτελούν πυξίδα;» σκέφτηκε. Σαν αντίλογος σε αυτές τις τόσο γήινες σκέψεις, σαν αντιστάθµισµα στην κυριαρχία της σάρκας και του πάθους, ήρθε να ηχήσει µέσα του ήχος βυζαντινός, ήχος ψαλτηρίου από το αγιορείτικο µοναστήρι που είχε επισκεφθεί νωρίτερα εκείνη τη χρονιά: «...Κατευθυνθήτω ἡ προσευχή µου ὡς θυµίαµα ἐνώπιόν σου, ἔπαρσις τῶν χειρῶν µου θυσία ἑσπερινή... εἰσάκουσόν µου Κύριε». Γλυκάθηκε η ψυχή του, για λίγο όµως. Τα νιάτα νοµίζουν πως... είναι νωρίς ακόµα για το Θεό. Τώρα, αυτή τη νύχτα που τα στοιχειά της φύσης λες και βγήκαν από τις υποθαλάσσιες σπηλιές τους, που οι αδικοσκοτωµένοι λες και ουρλιάζουν από τους τάφους τους, περπατούσε προς τον αόρατο από τους αφρούς των κυµάτων θαλασσόπυργο, την παλιά φυλακή που στα σπλάχνα της πήρε την τελευταία ανάσα τόσων και τόσων εθνοµαρτύρων· κινούνταν σαν αερικό, πετώντας τα βρεγµένα ρούχα του ένα ένα στη θάλασσα που λυσσοµανούσε δίπλα του. Εκείνη, ο έρωτας της ζωής του, τον περίµενε ακουµπισµένη στο λειασµένο από τα κύµατα τοίχο, γυµνή, γεµάτη ζωή και όνειρα. Στο απόκοσµο φως µιας αστραπής την είδε... Οπτασία και νεράιδα. Το φωτεινό υποκείµενο του πόθου του. Συναντήθηκαν τρέχοντας στη µέση της πέτρινης γέφυρας και στο παθιασµένο αγκάλιασµά τους ανταποκρίθηκαν ο ουρανός και η θάλασσα µε κεραυνούς και κύµατα που έσπαζαν, θεριά σωστά, πάνω στα τείχη. Γεύση αρµύρας στο φιλί, αδρό το χάδι από την άµµο που σκέπαζε τα δυο κορµιά. Μάχη σωστή ο έρωτας. ∆ύο λαοί, δύο πανάρχαιες κουλτούρες της Μεσογείου, αυτής της λίµνης φωτός, συναντιού-

AZAZEL009s103.indd 11

12/3/08 3:30:56 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νταν στη µέση της καταιγίδας, επικοινωνώντας χωρίς να µιλούν, στη µόνη γλώσσα που καταλαβαίνουν όλοι οι άνθρωποι: τη γλώσσα του πάθους και της σάρκας. Απόκαµαν. ∆εν µπορούσαν να χορτάσουν ο ένας τον άλλο. Έτσι θα ήταν πάντα στα χρόνια που ακολούθησαν. Στη Μονεµβασιά, στο Πήλιο, στη Σαµοθράκη, στη Μύκονο, στο Παρίσι, στη Ρώµη, στο Μιλάνο, στην Μπανγκόκ, στο Γιεµίν-Μοσέ της Ιερουσαλήµ των πατέρων της και των ονείρων του. «Μαλκά µου ακριβή, βασίλισσα της ζωής µου, ποια µοίρα µάς ζήλεψε εκείνη τη νύχτα και σε πήρε µακριά µου; Ποιο στοιχειό του σκότους και της θύελλας απαίτησε και πήρε τον έρωτα, το πάθος και την ευτυχία, φέρνοντας τη θλίψη και την απόγνωση;» Έµειναν εκεί όλη τη νύχτα, σµίγοντας ξανά και ξανά κάτω από τη βροχή, στο φως των αστραπών, στη νοµοτέλεια του έρωτα, µέχρι που άρχισε να αχνοχαράζει η αυγή. Λίγες εκατοντάδες µέτρα πιο πέρα, το ανεµόµετρο άγγιζε τα 12 µποφόρ... Μακριά και κοντά του, στο σκοτάδι και το φως, το πεπρωµένο του είχε αµετάκλητα σφραγιστεί. Στο κελί 7β στο ηµιυπόγειο, στην αποµόνωση, στην ιταλική φυλακή υψίστης ασφαλείας, θα θυµόταν κάποτε µε νοσταλγία αυτή τη νύχτα... Ο ίδιος δε θα ήταν τότε παρά µία ακόµα «παράπλευρη απώλεια» σε έναν πόλεµο τον οποίο ούτε επιδίωξε ούτε θέλησε. Τον έσυραν σε αυτόν... Σε έναν πόλεµο που οι περισσότεροι αγνοούσαν, µέσα στα σκοτάδια, σε µάχες που σχεδιάστηκαν πίσω από σφραγισµένες δρύινες πόρτες, σε σουίτες ξενοδοχείων, σε στρατόπεδα µυστικών υπηρεσιών, σε κτίρια µεγαλόπρεπα, βυζαντινά, µε «στρατιώτες και αξιωµατικούς», ευυπόληπτους πολίτες και χρυσοφορεµένους εκκλησιαστικούς ηγέτες. Το κλειστό του στόµα θα εξαγρίωνε τα πλάσµατα της νύχτας, που θα τον χτυπούσαν ανελέητα για να ξεµπερδέψουν µια για πάντα µε τον άλλο, το γλυκύτα-

AZAZEL009s103.indd 12

12/3/08 3:30:56 PM

ΑΖΑΖΕΛ

το άνθρωπο, τον άνθρωπο του Θεού, που θεωρούσαν εχθρό τους. Τώρα, όµως, ξηµέρωνε και η φωνή των εραστών του Σαίξπηρ αντηχούσε µέσα σε αυτό το µοναδικό, εξαγνισµένο από τη νυχτερινή καταιγίδα τοπίο: «Πρέπει να ξέρεις να δίνεσαι στο όνειρο όταν το όνειρο σου δίνεται».

Φυλακές, έτος Κυρίου 2008 Τα κελιά είχαν κλείσει από ώρα για τη νύχτα. Εκείνος είχε ξαπλώσει και άκουγε στο ραδιοσταθµό της Εκκλησίας της Ελλάδας το Απόδειπνο. Το άνθος της ερήµου που µόλις είχε κάψει, αιώνια προσφορά και δέηση στον Αιώνιο, γέµιζε το χώρο. Οι συγκρατούµενοί του, ξαπλωµένοι, παρακολουθούσαν τις ειδήσεις των 9 µ.µ. Με µάτια κλειστά επαναλάµβανε τους ύµνους, τις δεήσεις, τις ευχές για µία ακόµα ειρηνική και ασκανδάλιστη νύχτα στην κόλαση όπου είχε βρεθεί: «Καὶ δὸς ἡµῖν ∆έσποτα πρὸς ὕπνον ἀπιοῦσιν ἀνάπαυσιν σώµατος καὶ ψυχῆς... Ἅγιε Ἄγγελε, ὁ ἐφεστὼς τῆς ἀθλίας µου ψυχῆς καὶ ταλαιπώρου µου ζωῆς...» Λόγια που στάλαζαν σαν βάλσαµο στην πονεµένη καρδιά, στην κοµµατιασµένη από χρόνια ψυχή, στο σκοτισµένο µυαλό του. Μόνη παρηγοριά του, οι ακολουθίες που άκουγε κάθε µέρα από τις 6 το πρωί µε τον Όρθρο, το απόγευµα στις 7 µε τον Εσπερινό και τώρα στις 9 µε το Απόδειπνο. Μέχρι να έρθει η Κυριακή της καρδιάς του, για να αντικρίσει και πάλι τους αγαπηµένους του φίλους, τους αγίους που τον κοίταζαν ίσια στα µάτια της ψυχής του από τα εικονίσµατα της εκκλησίας, λες και ήθελαν να του µιλήσουν. Γιατί του µιλούσαν οι άγιοι όταν αυτός έψελνε το απολυτίκιο καθενός, τους άναβε τα καντήλια και τους έκαιγε θυµίαµα.

AZAZEL009s103.indd 13

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Όχι, δεν είχε κανένα παράπονο. Όλοι ανεξαιρέτως οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι του φέρονταν µε τον καλύτερο τρόπο, όπως σε όλους τους συγκρατούµενούς του άλλωστε. Ένιωθαν κι εκείνοι, νέοι οι περισσότεροι, τον ανθρώπινο πόνο και ταλαιπωρούνταν το ίδιο από την ανυπαρξία υποδοµών, καθώς µε λιγοστά µέσα καλούνταν να φέρουν εις πέρας ένα τιτάνιο έργο. Το έβλεπες στα µάτια τους, στην αγωνία του αρχιφύλακα και του διευθυντή, που προσπαθούσαν µε την ανθρωπιά και κάποια επιτηδευµένη ελαφρότητα, µ’ ένα καλοπροαίρετο πείραγµα, µ’ ένα αστείο, να καλύψουν την αδυσώπητη αλήθεια. Γιατί, τελικά, ισόβιοι κρατούµενοι ήταν κι εκείνοι, και µάλιστα κρατούµενοι που κάθονταν σε ηλεκτρική καρέκλα. Χίλια καλά να έκαναν, στο πρώτο στραβοπάτηµα, σ’ εκείνους έπεφτε η µήνις των «απέξω»· αυτών που τα ξέρουν όλα, αυτών που ανυποψίαστοι για τα προβλήµατα, µε µεγαλοστοµίες και αφορισµούς, κριτικάρουν κακόβουλα, µέµφονται χωρίς να έχουν καµία επαφή µε την πραγµατικότητα και την αλήθεια, χωρίς να έχουν περάσει ούτε έξω από φυλακή, αυτών που παντού, πάντοτε, είναι τιµητές των πάντων.

Τα κρεβάτια του κελιού ήταν διπλές κουκέτες· εκείνος κοιµόταν σε µία από τις κάτω. Στην αποπάνω, ένας γνωστός επιχειρηµατίας, κοσµοπολίτης, Έλληνας που έλεγαν ότι στραβοπάτησε. Στη φυλακή δε ρωτάει κανείς, υπακούοντας στους άγραφους νόµους της, τις συνθήκες υπό τις οποίες ο άλλος, ο συγκρατούµενος, βρέθηκε εκεί. Ο επιχειρηµατίας, ωστόσο, καλλιεργηµένος άνθρωπος, µε ευαισθησίες, του είχε εξηγήσει από µόνος του το «πώς» και το «γιατί». Ήταν απαρηγόρητος. Όπως όλοι. Άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο. Εκείνος είχε καλύψει το κρεβάτι του µε ένα είδος κουρτίνας,

AZAZEL009s103.indd 14

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

για να µην ενοχλείται από το φως, που ψηλά από την οροφή διέχεε τη µελαγχολία του στο χώρο. Ανέκαθεν τον ενοχλούσε το φως τη νύχτα. Η τρεµάµενη ανταύγεια του καντηλιού, κάτω από την εικόνα της Άκρας Ταπείνωσης του Κυρίου, του γλύκαινε την καρδιά. Είχε σχεδόν αποκοιµηθεί καθώς τέλειωνε το Απόδειπνο. Ξύπνησε από το χαρακτηριστικό ήχο του κλειδιού στην πόρτα, που γύρισε δύο φορές. Αχ, αυτό το κλειδί στη µεταλλική πόρτα! Σαν να του µαντάλωναν την καρδιά το αισθανόταν. Όσος χρόνος και να περνούσε, δε θα µπορούσε ποτέ να το συνηθίσει. Με τη γνώριµη ευγένειά του, ο υπάλληλος της νυχτερινής βάρδιας άνοιξε διακριτικά την κουρτίνα του κρεβατιού και τον σκούντησε ελαφρά στον ώµο. – Έλα, παπά, σε θέλουν µπροστά. – Γιατί, τι συµβαίνει, µήπως έπαθε κανένας από τους δικούς µου τίποτα; – ∆εν ξέρω, µου τηλεφώνησαν στο εσωτερικό και µου είπαν να σε συνοδεύσω. – Μισό λεπτό να ρίξω λίγο νερό στο πρόσωπό µου κι έρχοµαι... – Έλα έξω στην κιγκλίδα, σε περιµένω. Εκείνος ετοιµάστηκε αµέσως υπό τα εξεταστικά βλέµµατα των τεσσάρων άλλων – πάντα υπάρχει στη φυλακή αυτή η άτυπη συµπαράσταση όταν κάτι ασυνήθιστο συµβαίνει... και το να σε φωνάξουν «µπροστά» τη νύχτα είναι κάτι που συµβαίνει σπάνια και µόνο όταν πρόκειται για κάτι πολύ σοβαρό· ποτέ άλλοτε, και αυτό ακριβώς ήταν που τον ανησυχούσε. ∆εν µπορούσε καν να φανταστεί τι θα αντιµετώπιζε...

AZAZEL009s103.indd 15

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ατέλειωτα του φάνηκαν τα λίγα µέτρα που χώριζαν την πτέρυγα στην οποία ήταν κρατούµενος από το Αρχιφυλακείο. Την ήξερε σπιθαµή προς σπιθαµή αυτή τη διαδροµή. Είκοσι πέντε µέτρα µέχρι την κιγκλίδα, λίγα σκαλοπάτια, η κατηφορική ράµπα, καλυµµένη µε λαµαρίνες, ψυγείο το χειµώνα και φούρνος το καλοκαίρι, η βαριά πόρτα, αριστερά άλλη κιγκλίδα, δεξιά λίγα ηµικυκλικά σκαλοπάτια, άλλη βαριά πόρτα, άλλα λίγα µέτρα µέχρι την πόρτα του Αρχιφυλακείου. Ο αρχιφύλακας ήταν όρθιος, µε το τσιγάρο στο χέρι, κι έδειχνε την αδηµονία του. – Έλα, αρχιεπίσκοπε, του είπε, όπως τον αποκαλούσε πάντοτε χαριτολογώντας. – Κύριε αρχιφύλακα, απλός ρασοφόρος είµαι, τι αρχιεπίσκοπος µου λέτε; του απάντησε εκείνος, όπως πάντοτε, χαµογελώντας. Θεοσεβούµενος άνθρωπος ο αρχιφύλακας, υπέφερε από τον ανθρώπινο πόνο µε τον οποίο ερχόταν σε επαφή κάθε µέρα, χρόνια τώρα. – Έχεις ένα πολύ σοβαρό τηλεφώνηµα. Πήγαινε στο απέναντι γραφείο και σήκωσε το άλλο ακουστικό. Και σύντοµα, έτσι; Περίεργος, εκείνος έκανε όπως του είπε ο αρχιφύλακας. Άκουσε την ανάσα που έβγαινε δύσκολα, πνιχτούς ήχους οµιλίας στο βάθος. – Παρακαλώ; είπε πνιγµένος στην αγωνία. – Έλα, παιδάκι µου, εγώ είµαι, τι κάνεις, πώς περνάς εκεί; Έµεινε άναυδος· ήταν η µόνη φωνή που δεν περίµενε να ακούσει. Η αγαπηµένη φωνή που τόσο πολύ του είχε λείψει. ∆εν µπόρεσε να κρατηθεί. Βούρκωσε. Όλη η συναισθηµατική φόρτιση µηνών ξέσπασε τώρα. – Τι κάνετε; µπόρεσε µονάχα να ψελλίσει. Πώς είστε εσείς;

AZAZEL009s103.indd 16

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

– ∆εν είµαι καλά, παιδάκι µου. Τέλειωσε το λαδάκι στο καντήλι της ζωής µου. Ήθελα να σε ακούσω για τελευταία φορά. Έγιναν τόσα. Τόσα ψέµατα, τόσες συκοφαντίες, τόση αχαριστία, τόσα λάθη. Απ’ όλους. Ήθελα να σε ακούσω, να µάθω τι κάνεις, πώς είσαι πνευµατικά, έµαθα ότι λειτουργείσαι, χαίροµαι γι’ αυτό. Να ανάβεις και για εµένα ένα καντήλι. Σ’ αγαπώ, πάντοτε σ’ αγαπούσα και λαχταρούσα για εσένα σαν πατέρας. – Το ξέρω, άνθρωπε του Θεού, το ξέρω, το ξέρω. Ξέσπασε σε λυγµούς ο ρασοφόρος κρατούµενος. – Παιδάκι µου, θέλω να µου υποσχεθείς πως δε θα χάσεις την πίστη σου, δε θα κρυώσει η καρδιά σου, ό,τι κι αν έγινε, όσο κι αν ταλαιπωρήθηκες. Με τον πατέρα σου τα είπαµε, θα σου τα µεταφέρει... Μείνε όρθιος, όπως έµεινες τόσα χρόνια. Ποτέ δεν αµφέβαλα για εσένα. Την ευχή του Ιησού στα χείλη, στο µυαλό και στην καρδιά σου. Όλα θα τελειώσουν, θα το δεις. Όλα θα τελειώσουν. Μη λυγίσεις. Όσο για εµένα, πήρα να σε αποχαιρετήσω. – Σας αγαπώ, σας εκτιµώ και σας σέβοµαι αφάνταστα. Ό,τι κι αν έγινε, ό,τι κι αν ειπώθηκε, είναι περασµένο, σαν να µην έγινε ποτέ. Για εµένα υπήρξατε πάντοτε πατέρας, αδερφός, φίλος καλός και οδηγός. ∆εν το χωράει ο νους µου ότι δε θα ξαναειδωθούµε. – Σε χαιρετώ, παιδάκι µου, να προσεύχεσαι για την ψυχή µου. Μη µε ξεχνάς. Μην ξεχάσεις ότι ουδέποτε έκανα ή είπα κάτι εναντίον σου. Ουδέποτε αµφέβαλα. Όταν βγεις από εκεί, είµαι βέβαιος ότι θα βρεις την αλήθεια και θα την πεις µε τον αρµόζοντα σεβασµό και τη διακριτικότητα που έχεις. – Να εύχεστε, άνθρωπε του Θεού, να εύχεστε. Και δεηθείτε για όλες αυτές τις ψυχές χωρίς σώµατα που περιφέρονται στις φυλακές. Η Εκκλησία είναι απούσα, δυστυχώς, µε λίγες φωτεινές εξαιρέσεις. Απούσα.

AZAZEL009s103.indd 17

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Σε αφήνω τώρα, να είσαι καλά, ο Χριστός µας να είναι πάντοτε µαζί σου. Η γραµµή έκλεισε. Εκείνος έµεινε άναυδος στο άδειο δωµάτιο να σκέφτεται αυτό που µόλις είχε γίνει, αυτά που είχε ακούσει από τα χείλη του δεύτερου πατέρα του. Στην πόρτα φάνηκε ο αρχιφύλακας. – Έλα, τελείωσες; Νίκο, συνόδεψέ τον πίσω στο κελί του, είπε στον υπάλληλο που περίµενε υποµονετικά. Όλο αυτό είχε διαρκέσει πέντε µε έξι λεπτά. Λεπτά που τον σηµάδεψαν για πάντα. Λόγια που θα φώλιαζαν για πάντα στην ψυχή του. Σαν χαµένος, καληνύχτισε κι ευχαρίστησε τον αρχιφύλακα. – Για τον καθένα θα το έκανα σε παρόµοια περίσταση. Καληνύχτα. Εκείνος ακολούθησε τον υπάλληλο σαν ροµπότ. Ούτε κατάλαβε πώς έφτασαν έξω από την πόρτα του κελιού του. Ο Νίκος ξεκλείδωσε, τον καληνύχτισε, ξανακλείδωσε. Αµίλητος κατευθύνθηκε στο κρεβάτι του και τράβηξε την κουρτίνα. Έβαλε τις ωτοασπίδες. ∆εν ήθελε κουβέντες, δεν ήθελε τίποτα. Ήθελε µόνο να κλάψει και να προσευχηθεί. Σαν σφυριές σε σίδερο αντηχούσαν στο µυαλό του τα λόγια του ανθρώπου του Θεού: «Όταν βγεις από εκεί, είµαι βέβαιος ότι θα βρεις την αλήθεια και θα την πεις µε τον αρµόζοντα σεβασµό και τη διακριτικότητα που έχεις». «Εσύ ξέρεις, εσύ ξέρεις, εσύ ξέρεις...» του έλεγε µια φωνή µέσα του, που όλο και δυνάµωνε. Βυθίστηκε σ’ έναν ύπνο χωρίς όνειρα. «Εσύ ξέρεις...» Τι ήξερε που δεν ήξερε; Τι ήξερε που δε θυµόταν; Ποια αλήθεια τόσο φοβερή, τόσο σηµαντική του ζητούσε να βρει και να πει ο άνθρωπος του Θεού; Και ήταν αυτή η τελευταία του επιθυµία;

AZAZEL009s103.indd 18

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Ξύπνησε ξηµερώµατα. Ανασηκώθηκε στο κρεβάτι. Κάθισε µε την πλάτη στον τοίχο. Το µυαλό του δούλευε πυρετωδώς. «Εσύ ξέρεις...» Έφτασε 6 η ώρα, άνοιξε το ραδιόφωνο για τον Όρθρο. Αποκοιµήθηκε πάλι µε το νανούρισµα της αγαπηµένης του ακολουθίας να ηχεί βαθιά µέσα στην ψυχή του. Ξύπνησε όταν ήταν πια 10 η ώρα. ∆εν είχε όρεξη για τίποτα. ∆εν πεινούσε, δε διψούσε, δεν ήθελε τίποτα. Έφτιαξε τον «κλασικό καφέ» της φυλακής: νερό, ζάχαρη και νες ανακατεµένα µε το πλαστικό κουτάλι. ∆εν τον ήπιε. Ξαναπήγε στο κρεβάτι του. Έκλεισε τα µάτια. Άρχισε την ευχή µε το κοµποσκοίνι στο χέρι: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησον καὶ θεράπευσον τὸν δοῦλό Σου...» Την είπε εκατοντάδες φορές. Τις υπόλοιπες µέρες βγήκε από το κελί µόνο για να πάει στην εκκλησία. Τη ∆ευτέρα, ξηµερώµατα, ήρθε στο παραθυράκι του κελιού ο υπάλληλος και µε σιγανή φωνή, για να µην ξυπνήσει τους υπόλοιπους, του είπε: – Παπά, ο άνθρωπος του Θεού έφυγε, ζωή σε λόγου σου. Έκλεισε το παραθυράκι κι αποµακρύνθηκε στο διάδροµο. Εκείνος ξέσπασε σ’ ένα βουβό κλάµα, χωρίς δάκρυα. Για τον πατέρα, το µεγαλύτερο αδερφό, τον άνθρωπο, τον αγωνιστή, τον οραµατιστή, τον ηγέτη. Τον πένθησε, τον πένθησε σαν συγγενή, σαν πατέρα, σαν αδερφό, σαν αίµα του. Κι ύστερα κάθισε στο τραπεζάκι κάτω από την εικόνα του Χριστού στο Πάθος και τον εξευτελισµό και του 'στειλε εκεί πάνω που πήγαινε ένα σηµείωµα, ένδειξη αφοσίωσης και αγάπης, µαζί µε την υπόσχεση: «Ναι, θα βρω την αλήθεια και θα την πω, µε σεβασµό και διακριτικότητα. Όµως είµαι βέβαιος ότι θα θυµώσω πολύ, γιατί... ξέρω, και ξέρω πολλά, πάντοτε τα ήξερα και σας τα είχα πει. ∆ε µε ακούσατε, δε σας άφησαν να µε ακούσετε. Γιατί ποιος ήµουν εγώ που µπορούσα να ξέρω;»

AZAZEL009s103.indd 19

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Αγία Πόλη Ιερουσαλήµ, 2001-2005 «Καὶ ὡς ἤγγισεν, ἰδὼν τὴν πόλιν ἔκλαυσεν ἐπ’ αὐτῇ, λέγων ὅτι Εἰ ἔγνως καὶ σὺ καὶ γε ἐν τῇ ἡµέρᾳ σου ταύτῃ, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλµῶν σου· ὅτι ἥξουσιν ἡµέραι ἐπὶ σὲ καὶ περιβαλοῦσιν οἱ ἐχθροί σου χάρακά σοι καὶ περικυκλώσουσί σε καὶ συνέξουσί σε πάντοθεν καὶ ἐδαφιοῦσι σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν ἐν σοί λίθον ἐπὶ λίθῳ, ἀνθ’ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς ἐπισκοπῆς σου».* (Το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, κεφ. ιθʹ, 41-44)

Η συνάντηση µε τον Σλόµο Αµπραµόβιτς, Φεβρουάριος 2001 Ήταν ζεστή η µέρα εκείνη του Φλεβάρη. Κοντά στην πλατεία µε τα φοινικόδεντρα, όπου βρισκόταν το ∆ηµαρχείο της Ιερουσαλήµ, περασµένες 4 το απόγευµα της Πέµπτης θα συναντούσαν µαζί µε τον υποψήφιο πατριάρχη, τον Ελισσαίο, τον ειδικό σύµβουλο Σλόµο Αµπραµόβιτς, αυθεντία σε ζητήµατα χριστιανικών κοινοτήτων και συντονιστή της «ειδικής οµάδας» που είχε συσταθεί για να παρακολουθεί τη διαδικασία της εκλογής. Ένοικος του ξενώνα του Αγίου Ιωάννη –ακόµα ένα θέµα αντι* «Όταν πλησίασε και είδε την πόλη, έκλαψε γι’ αυτή και είπε: “Μακάρι να ’ξερες κι εσύ, έστω τη µέρα αυτή, τι θα µπορούσε να σου χαρίσει την ειρήνη. Τώρα, όµως, αυτό µένει κρυφό από τα µάτια σου. Γιατί θα έρθουν για εσένα µέρες που οι εχθροί σου θα σε χωρίσουν µε χαρακώµατα, θα σε περικυκλώσουν και θα σε πολιορκήσουν από παντού. Θα αφανίσουν και εσένα και τα παιδιά σου και δε θα σου αφήσουν πέτρα πάνω στην πέτρα. Και όλα αυτά γιατί δεν έδωσες σηµασία τη µέρα που σε επισκέφθηκε ο Θεός”».

AZAZEL009s103.indd 20

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

δικίας του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου µε το κράτος του Ισραήλ... τοπική εφηµερίδα σε κεντρικό της σαλόνι είχε τον τίτλο «Σεξ και Χρήµα στην Αγία Πόλη»–, ορθόδοξος εβραίος, µε λίγα µαλλιά, ντυµένος όπως η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που θρησκεύονται χωρίς να είναι φανατικοί –µπλουτζίν, άσπρο πουκάµισο από το οποίο εξείχαν τα κρόσσια του τσιτσίτ, κιπά πλεχτή µε γαλάζια µπορντούρα–, είχε παίξει σηµαντικό όσο και σκοτεινό ρόλο στη σύναψη των «απαραίτητων σχέσεων» ανάµεσα στους χριστιανούς φαλαγγίτες και τους Ισραηλινούς στη διάρκεια της επιχείρησης «Ειρήνη στη Γαλιλαία», όπως ήταν η κωδική ονοµασία της εισβολής στο Λίβανο µε εµπνευστή και εκτελεστή τον πρωθυπουργό Αριέλ Σαρόν, αλλά επίσης στην εκδίωξη από τη Βηρυττό της «Αλ Φατάχ», µε τα γνωστά τραγικά γεγονότα των παλαιστινιακών στρατοπέδων προσφύγων στη Σάµπρα και τη Σατίλα. Αν τον συναντούσες στο δρόµο, δεν έδειχνε τίποτα παραπάνω από αυτό που «επισήµως» δήλωνε: υπάλληλος του ∆ήµου της Ιερουσαλήµ, υπεύθυνος για τις σχέσεις ανάµεσα στις διάφορες χριστιανικές Εκκλησίες... Ήταν σαφώς πολύ περισσότερα και πολύ σηµαντικότερος απ’ ό,τι ηθεληµένα αλλά ανεπιτυχώς προσπαθούσε να υποδυθεί. ∆εν οπλοφορούσε, πράγµα σπάνιο για την περιοχή όπου κυκλοφορούσε, αλλά ο «φουσκωτός» µε το κλασικό για το προσωπικό ασφαλείας µπλε βαµβακερό ριχτό κοντοµάνικο σακάκι, που άφηνε να φαίνεται το πιστόλι στη δεξιά µεριά και που την επόµενη µισή ώρα θα παρακολουθούσε µε ιδιαίτερη προσήλωση τη βιτρίνα ενός µαγαζιού για τατουάζ... κοιτάζοντας προς το τραπέζι της παρέας, έφυγε πίσω του µόλις σηκώθηκε κι έφυγε ο ειδικός σύµβουλος. – Παρακολούθησα την πορεία δύο πατριαρχικών εκλογών. Αυτή θα είναι η τρίτη και η πιο δύσκολη, είπε µόλις κάθισαν όλοι.

AZAZEL009s103.indd 21

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Τώρα θυµηθήκατε ότι υπάρχει Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο στην Αγία Πόλη; ρώτησε. Εκείνος, µέλος της συνοδείας του Ελισσαίου, ξαφνιάστηκε από την επίθεση και τον τόνο της φωνής του. «Ωραία αρχίσαµε!» σκέφτηκε. Αυτή ήταν η πρώτη τους «επίσηµη» επαφή µε τους θεσµούς της µιας εκ των τριών «εγγυητριών δυνάµεων» που εµπλέκονταν στην εκλογή, και µάλιστα της ισχυρότερης. Αναρωτιόταν ήδη πώς ήταν δυνατό στην Αθήνα να πιστεύουν όσα του είχαν πει στη σύντοµη ενηµέρωση που του έκαναν µερικές µέρες πριν την αναχώρησή του για εδώ: «Πρόκειται για µια υπόθεση το πολύ είκοσι ηµερών, έπειτα θα είσαι πίσω, µην ανησυχείς, όλα θα πάνε καλά...» είχε δηλώσει ο Μεγάλος. Αλλά τώρα, ήδη από την πρώτη επαφή µε τη µία πλευρά, διαπίστωνε πως έµπαινε σε µια περιπέτεια πολύ πιο σοβαρή και πολύ πιο δύσκολη απ’ ό,τι νόµιζε. – Είκοσι χρόνια στην Αθήνα, ερχόσασταν δύο µε τρεις φορές το χρόνο εδώ. Πώς νοµίζετε ότι µπορείτε να λύσετε προβλήµατα των οποίων την ύπαρξη δε γνωρίζετε καν; συνέχισε την «ανάκριση» ο Σλόµο Αµπραµόβιτς. Ο τόνος της φωνής του ήταν τέτοιος που δε χωρούσε παρερµηνείες. Ο Ελισσαίος τού ήταν αντιπαθής και δεν το έκρυβε. ∆εν κρατούσε ούτε καν τα προσχήµατα. Μιλούσε αραβικά, αδιαφορώντας για το αν οι υπόλοιποι καταλάβαιναν ή όχι, µε ύφος «τι θέλουν τώρα τούτοι εδώ;» καθώς τα γκριζογάλανα µάτια του «σκανάριζαν» τους τρεις τους: τον κύριο Γιώργο, το νεαρό αρχιµανδρίτη κι εκείνον. Αποφάσισε, µάλιστα, να ξεδιαλύνει την κατάσταση µια και καλή, κάνοντάς τους µια σύντοµη «πατρική» διάλεξη επί παντός επιστητού ως προς τα θέµατα που αφορούσαν τα χριστιανικά ενδιαφέροντα στους Αγίους Τόπους. Επιχείρηση εντυπωσιασµού, αφέλεια ή πρόκληση για να µελετήσει πόσο θα άντεχαν τους επόµενους µήνες ή µέρες, όπως µάλλον ήλπιζε ο ίδιος;

AZAZEL009s103.indd 22

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Στη συµπαθητική σερβιτόρα παρήγγειλαν καφέ αφούχ για τον ειδικό σύµβουλο και τσάι για τους υπόλοιπους και τον Ελισσαίο. Ο αρχιµανδρίτης, νεότερος απ’ όλους, µε περιστασιακή εµπειρία από τη Μέση Ανατολή, αλλά και την προστασία που του πρόσφερε το διπλωµατικό του διαβατήριο και η ιδιότητά του ως εκπροσώπου ανθρωπιστικών αποστολών, του επιτέθηκε. – Μήπως µπορείτε να µας εξηγήσετε πώς γίνεται να έχετε άποψη για έναν άνθρωπο που µόνος σας είπατε ότι ήταν είκοσι χρόνια στην Αθήνα, χωρίς να τον έχετε ξανασυναντήσει ποτέ; τον ρώτησε. Ο ειδικός σύµβουλος δεν ταράχτηκε, απλώς ήπιε µια γουλιά από τον «ανάποδο καφέ µε γάλα» –αυτό σηµαίνει καφέ αφούχ στα εβραϊκά–, έγειρε προς τα πίσω και «κάρφωσε» τον νεαρό. Έπειτα κούνησε το κεφάλι και του είπε: – Αν θέλετε να είστε για πολύ καιρό δίπλα στον κύριο Ελισσαίο... Αλήθεια, πώς είπαµε ότι είναι το όνοµά σας; Ο πατήρ Νικόλαος έβραζε. Ο διπλανός του προσπάθησε να τον ηρεµήσει δίνοντάς του ένα χτυπηµατάκι µε το παπούτσι κάτω από το τραπέζι, που έφερε, όµως, το αντίθετο ακριβώς αποτέλεσµα. – Άσε µε, αδερφέ µου! Τι νοµίζουν ότι είµαστε και θα µας κάνουν και µαθήµατα διπλωµατίας, ή µήπως η ηλικία µου είναι τελικά το ζήτηµα; Ο ειδικός σύµβουλος χαµογελούσε και τον κοίταζε ακριβώς όπως η γάτα το ποντίκι. Η θέση εκείνου, που έπρεπε ταυτόχρονα να µεταφράζει, εκτός από τις λίγες φορές που ο Ελισσαίος απευθύνθηκε στον Σλόµο Αµπραµόβιτς στα αραβικά, ήταν εξαιρετικά λεπτή. Χαµογέλασε χωρίς να πει απολύτως τίποτα. Εκείνη τη δύσκολη στιγµή, το αφοπλιστικό χαµόγελο του κυ-

AZAZEL009s103.indd 23

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ρίου Γιώργου, σε συνδυασµό µε τα κακά αγγλικά του, βοήθησε να εκτονωθεί η ένταση. – Very nice to meet you Mister! Ο Σλόµο Αµπραµόβιτς στράφηκε προς το µέρος του λες και τον έβλεπε για πρώτη φορά. – Με τι βαθµό αποστρατευθήκατε; Πού υπηρετούσατε; Είναι η πρώτη σας επίσκεψη στο Ισραήλ; Τον κύριο Ελισσαίο από πότε τον γνωρίζετε; Τι ακριβώς θα κάνετε για να τον βοηθήσετε να εκλεγεί; τον βοµβάρδισε µε τη χαρακτηριστική προφορά και τα κοινότοπα λάθη του µέσου Ισραηλινού. Ο κύριος Γιώργος παραλίγο να πέσει από την καρέκλα. Όµως χαµογέλασε ακόµα πλατύτερα και απτόητος ρώτησε: – Τι καιρό κάνει συνήθως στην Ιερουσαλήµ τέτοια εποχή; Χιονίζει ποτέ; Ο ειδικός σύµβουλος έµεινε για λίγο έκπληκτος από την ερώτηση και µετά γέλασε για πρώτη φορά. Ο πάγος έσπασε... – Εσύ, αστυνοµικός είσαι κι εσύ; στράφηκε κατόπιν και απευθύνθηκε σ’ εκείνον. Στην πρεσβεία δουλεύεις; ∆ε σ’ έχω ξαναδεί εδώ. Πώς είναι το όνοµά σου; Ατ µεβίν ιβρίτ;* συνέχισε αφήνοντάς τον άναυδο. Χωρίς να δείξει τον εκνευρισµό και την αµηχανία του, εκείνος απάντησε στα καλύτερα αγγλικά που µπόρεσε να συνθέσει εκείνη την ώρα το µπερδεµένο µυαλό του: – Κύριε Αµπραµόβιτς, είναι πολύ σηµαντικό για εµάς να κανονίσετε µια συνάντηση γνωριµίας ανάµεσα στον κύριο δήµαρχο και το σεβασµιότατο. Ο κύριος δήµαρχος θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει τον κύριο Ελισσαίο, ο οποίος τρέφει τα καλύτερα αισθήµατα για το Ισραήλ και µετά την εκλογή του οι σχέσεις ανάµεσα * Καταλαβαίνεις εβραϊκά;

AZAZEL009s103.indd 24

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο και την κυβέρνηση, αλλά ιδιαίτερα το ∆ήµο της Ιερουσαλήµ, θα περάσουν σε νέα εποχή, χωρίς τα προβλήµατα του πρόσφατου παρελθόντος... Ο άλλος τον κοίταξε λες κι έβλεπε χιµπατζή που µιλούσε σε ποδήλατο! Παρά ταύτα, απάντησε αρκετά ευγενικά, αρχίζοντας ταυτόχρονα τη διάλεξή του για τους χριστιανούς στους Αγίους Τόπους, το ρόλο του Πατριαρχείου, τα σκάνδαλα, τις πληροφορίες για τον Ελισσαίο, το ρόλο του πατρός Ιωαννίκιου (τότε εκείνος δεν τον είχε καν ακουστά), την τεράστια περιουσία που διαχειρίζονταν ακατάλληλοι, στην καλύτερη περίπτωση, και τελείως διεφθαρµένοι, κατά την προσωπική του άποψη, όπως τόνισε, «Έλληνες αµόρφωτοι κληρικοί», που εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων θα έπρεπε να είχαν ήδη φύγει από το Ισραήλ, καθώς δεν εκπροσωπούσαν κανέναν, παρά µια νεκρή παράδοση. Συνέχισε λέγοντας πως το Ισραήλ, από σεβασµό στο ∆ιεθνές ∆ίκαιο, αλλά και επιθυµώντας να διατηρήσει τις ισορροπίες στην περιοχή, δεν είχε προχωρήσει σε δήµευση της εκκλησιαστικής περιουσίας, τουλάχιστον στις περιοχές «φιλέτο» που το ενδιέφεραν και πως, αν δεν άλλαζε η κατάσταση, το Πατριαρχείο σε λίγο καιρό κινδύνευε να αραβοποιηθεί, εκτός αν χρησιµοποιούνταν έντεχνα και έξυπνα –κάτι για το οποίο ο ίδιος εργαζόταν πολύ µεθοδικά– η ρωσική ορθόδοξη παρουσία που γινόταν όλο και πιο έντονη, µε την προσέλευση ρωσικής καταγωγής, αλλά ορθόδοξης χριστιανικής οµολογίας, Ισραηλινών πολιτών στο Ισραήλ, και ειδικά στην Ιερουσαλήµ. – Πόσοι είναι οι Παλαιστίνιοι ορθόδοξοι εδώ, εξήντα χιλιάδες; ρώτησε σχεδόν φωνάζοντας. Άντε να πούµε ογδόντα χιλιάδες. – Ογδόντα χιλιάδες! του απάντησε εξίσου έντονα ο Ελισσαίος. Χωρίς να υπολογίσουµε το πόσοι έχουν φύγει και µεταναστεύσει λόγω της συνεχιζόµενης διένεξης.

AZAZEL009s103.indd 25

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο Σλόµο Αµπραµόβιτς αντέδρασε λες και του είχε ρίξει γροθιά στο πρόσωπο. – Αν είχατε καλύτερη πληροφόρηση ή αν ερχόσασταν συχνότερα στο Ισραήλ, θα ξέρατε ότι οι χριστιανοί διώχνονται από την Παλαιστινιακή Αρχή µε διάφορα προσχήµατα, και κυρίως από τις περιοχές που µετά τη Συνθήκη του Όσλο διοικούνται από τον Αραφάτ. Πόσο καιρό ζητάτε άδεια από τον Αραφάτ για την επισκευή της στέγης του Ναού της Γεννήσεως στη Βηθλεέµ και πόσα πληρώνετε σε διάφορους «µεσάζοντες» περιµένοντας ακόµα την έγκριση; Συνέβαιναν τέτοια πράγµατα όσο η Βηθλεέµ, η Μπέιτ-Τζάλα ή το Μπέιτ-Τσαχούρ ήταν υπό τη δική µας διοίκηση; Έχετε κανένα πρόβληµα στη Γαλιλαία; Στη Γιάφα; Στην Ιορδανία; είπε σχεδόν έξαλλος ο ειδικός σύµβουλος. Και γυρνώντας προς το µέρος του, συνέχισε σαφώς πιο ήρεµος, γιατί έτσι κι αλλιώς εκείνος δεν είχε πει λέξη: Υπολογίζουµε ότι οι Ισραηλινοί πολίτες –και δεν αναφέροµαι στους αραβικής καταγωγής χριστιανούς ορθόδοξους στο κράτος του Ισραήλ– που προέρχονται από τις χώρες της τέως ΕΣΣ∆ και της Ανατολικής Ευρώπης και είναι χριστιανοί ορθόδοξοι ξεπερνούν τις τριακόσιες χιλιάδες. Αντιλαµβάνεστε, λοιπόν, ότι το Πατριαρχείο Ιεροσολύµων θα έπρεπε να ασχοληθεί µε τη διαποίµανση αυτών των ανθρώπων που είναι νοµοταγείς και δε δίνουν συνεντεύξεις στο ραδιοσταθµό της Χεζµπολάχ, όπως ο πατήρ Ιωαννίκιος ή δρ Ιωαννίκιος για τους τροµοκράτες φίλους του! Γιατί αλλιώς θα υποχρεωθούµε να προκαλέσουµε την επαναδιαπραγµάτευση του status quo και να παραχωρήσουµε τα προνόµιά σας στο Ρωσικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο, κάτι που δε φαντάζοµαι να πιστεύετε ότι θα δυσαρεστούσε το Βατικανό. Γιατί δε φαντάζοµαι, επίσης, να πιστεύετε ότι θα επιτρέψουµε να γίνει ό,τι έγινε στη Συρία µε το Πατριαρχείο Αντιοχείας ή ότι θα επιτρέψουµε στο συνοµιλητή των τροµοκρατών να γίνει

AZAZEL009s103.indd 26

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

πατριάρχης και εν λευκώ διαχειριστής εδαφών που βρίσκονται στο κέντρο της πρωτεύουσάς µας. Εκτός αν θεωρείτε κι εσείς ότι η Ιερουσαλήµ δεν είναι η πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ. Πάντως, η Αγία Έδρα στην Ιερουσαλήµ έχει τη διπλωµατική της αντιπροσωπία... »Απαντήστε µου, παρακαλώ, στην εξής πολύ απλή ερώτηση: Πώς θα αντιδρούσε η ελληνική κυβέρνηση αν αλλόθρησκος οργανισµός, µε σαφή φιλοτουρκικά αισθήµατα και προσανατολισµό, ήταν ο ιδιοκτήτης της έκτασης που περιλαµβάνει το Μοναστηράκι, την Ακρόπολη µε το µουσείο της, τους Στύλους του Ολυµπίου ∆ιός, το Ζάππειο, το Παναθηναϊκό Στάδιο, τον Ευαγγελισµό; Κι αν δε µε απατάει η µνήµη µου, εκεί βρίσκονται η Βουλή, το Προεδρικό Μέγαρο, το Μέγαρο Μαξίµου, ο Εθνικός Κήπος, τρία τέσσερα από τα καλύτερα ξενοδοχεία της Αθήνας και τα Υπουργεία Εξωτερικών, Εσωτερικών και Οικονοµίας. Μη µου πείτε ότι θα σεβόσασταν τις διεθνείς συνθήκες, όταν σε κάθε ευκαιρία οι διοικούντες αυτό το φιλοτουρκικό οργανισµό δήλωναν τα τουλάχιστον αρνητικά, αν όχι εχθρικά, αισθήµατά τους απέναντι στην Ελλάδα; Θα την είχατε απαλλοτριώσει αυτή την περιοχή σε χρόνο µηδέν και θα τους αφήνατε να τρέχουν στα δικαστήρια για δεκαετίες, αν υποθέσουµε ότι είχαν την αντικειµενική δυνατότητα. »Κι εσείς κάτι ανάλογο είστε µε αυτό που µόλις παρουσίασα. Ωστόσο, εµείς σας σεβαστήκαµε, σας πληρώνουµε ενοίκιο για την έκταση όπου είναι χτισµένα η Κνέσετ, το Μουσείο της Βίβλου, η κατοικία του πρωθυπουργού και του προέδρου του κράτους του Ισραήλ! Κι όµως, επιτρέπετε σε κληρικό σας να δηλώνει ξεδιάντροπα και δηµόσια ότι αν χριστιανός ορθόδοξος Ισραηλινός στρατιώτης σκοτωθεί σε µάχη εναντίον των Παλαιστινίων, δεν πρέπει να τύχει χριστιανικής κηδείας και ταφής... Αυτό τον κληρικό όχι µόνο δεν τον πετάξατε µε τις κλοτσιές έξω από το Πα-

AZAZEL009s103.indd 27

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τριαρχείο, αλλά εξακολουθείτε να τον έχετε διευθυντή του Αραβικού Τµήµατος! »Λοιπόν, νεαρέ µου, τι έχετε να πείτε εκτός από το να µου µοστράρετε το διπλωµατικό σας διαβατήριο; είπε γυρνώντας προς το µέρος του πατρός Νικολάου. Α! Και µε την ευκαιρία, να σας ρωτήσω: Έχετε υπηρετήσει στο στρατό; Έχετε υπηρετήσει στην άµυνα της πατρίδας και της Εκκλησίας, της οποίας σήµερα εµφανίζεστε υπέρµαχος; Αυτή τη φορά ο νεαρός κληρικός, παρά τον προφανή εκνευρισµό του, δεν είχε τίποτα να απαντήσει. – Λοιπόν, κύριε..., απευθύνθηκε ο ειδικός σύµβουλος σ’ εκείνον, νοµίζω ότι τελειώσαµε. Σας αφήνω να σκεφτείτε όσα σας είπα. Και όσον αφορά τη συνάντηση που ζητήσατε µε τον κύριο δήµαρχο, θα δω τι µπορώ να κάνω, αν και, απ’ όσο γνωρίζω, έχει πολύ φορτωµένο πρόγραµµα. Αν θέλετε, κάντε µια αίτηση µέσω της πρεσβείας σας. Σηκώθηκε, χαιρέτησε µε ένα νεύµα τον Ελισσαίο, διά χειραψίας και µε ένα ειλικρινές χαµόγελο τον κύριο Γιώργο, αδιαφόρησε τελείως για τον πατέρα Νικόλαο κι έφυγε χωρίς να στραφεί ούτε µία φορά πίσω του. Έπρεπε να βιαστεί. Στο γραφείο του θα τον περίµενε από ώρα ένας δηµοσιογράφος από την Ελλάδα, κάποιος Μίνωας Νιβάλις. Είχε, λέει, πολύ σοβαρά πράγµατα να του αποκαλύψει για έναν από τους συνεργάτες αυτού του Ελισσαίου. «Θα είναι πολύ ενδιαφέρον», σκέφτηκε χαµογελώντας, «να ταιριάζουν µε αυτά που έµαθα το πρωί από εκείνο τον οικονοµολόγο που έχει παντρευτεί κάποια δικιά µας, τον Νικόλα Γιαλούλη. Τελικά, είναι φοβερό ότι κάθε φορά βγάζουν µόνοι τους τα µάτια τους». Στο µεταξύ, η συντροφιά του υποψήφιου πατριάρχη κάθισε για αρκετή ακόµα ώρα στο καφέ «Μπεν Γιεχούντα». Το άλλο πρωί, µια βόµβα θα έκοβε το νήµα της ζωής τριών νέων ανθρώ-

AZAZEL009s103.indd 28

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

πων και θα άφηνε ανάπηρους άλλους πέντε, καταστρέφοντας τελείως το µικρό µαγαζί... Ο εκνευρισµός και η αµηχανία όλων δεν κρύβονταν. Σίγουρα είχαν µπροστά τους µια πολύ δύσκολη περίοδο. Οι χειρισµοί έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικοί. Το Ισραήλ είχε αποσαφηνίσει τη θέση του. Τα νέα που έρχονταν από την Αθήνα δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικά. Εκείνος σκεφτόταν: «Πού πάω να µπλέξω ο ανόητος;» Αλλά οι διαβεβαιώσεις και η τυφλή εµπιστοσύνη στον άνθρωπο που του ζήτησε να κατέβει για βοήθεια αλλοίωναν την κρίση του, φίµωναν τη φωνή της λογικής, τον έσπρωχναν στην καταστροφή.

Το σκοτάδι είχε αρχίσει να πέφτει στην Αγία Πόλη. Στο γραφείο του Σλόµο Αµπραµόβιτς, η συζήτηση είχε ανάψει για τα καλά. Όχι µόνο ταυτίζονταν οι πληροφορίες του δηµοσιογράφου και του οικονοµολόγου, αλλά επιπλέον ο Μίνωας Νιβάλις είχε και ντοκουµέντα. Πολλά και ενδιαφέροντα ντοκουµέντα. Αυτά φυλλοµετρούσε τώρα ο ειδικός σύµβουλος του δηµάρχου της Ιερουσαλήµ σε θέµατα χριστιανικών κοινοτήτων. Ο Νιβάλις κάπνιζε το πούρο του αµέριµνος, κοιτάζοντας αφηρηµένα έξω από το παράθυρο την πλατεία µε τους φοίνικες που φωτίζονταν από κρυµµένους προβολείς, προσδίδοντας µια νότα σουρεαλισµού στη µυστήρια αυτή πολιτεία. – Μπορώ να βγάλω µερικά φωτοαντίγραφα ή έστω να κρατήσω σηµειώσεις; Όπως καταλαβαίνετε, αυτά που καταγγέλλετε είναι πολύ σοβαρά και µπορούν να επηρεάσουν άµεσα την εξέλιξη της εκλογικής διαδικασίας. Όµως εσείς, κύριε Νιβάλι, γιατί το κάνετε αυτό; Γιατί µου φέρατε αυτά τα στοιχεία; Σίγουρα όχι από αγάπη για το Ισραήλ, υποθέτω, µε βάση όσα γνωρίζω για εσάς.

AZAZEL009s103.indd 29

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Άκουσε, Σλόµο... Μπορώ να σε λέω Σλόµο, έτσι δεν είναι; είπε ο δηµοσιογράφος µε το γνωστό ύφος των ανθρώπων της συνοµοταξίας του και, χωρίς να περιµένει απάντηση, συνέχισε: Το ζήτηµα, όπως ξέρεις, είναι πολύ σηµαντικό και ενδιαφέρει πολλούς. Την ελληνική κυβέρνηση, το Οικουµενικό Πατριαρχείο, διάφορους οικονοµικούς παράγοντες, την ηγεσία της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδας. Όσα σου έφερα σήµερα και θα σου φέρω στο άµεσο µέλλον, ακόµα σηµαντικότερα, είναι µια ένδειξη καλής θέλησης από την πλευρά µου για τη συνεργασία σου στη συνέχεια. – ∆ε σε καταλαβαίνω, ποια συνεργασία; Άκου, κύριε δηµοσιογράφε, την τράπουλα εδώ τη µοιράζουµε εµείς κι εγώ είµαι ο «κρουπιέρης». Αν κατάλαβα καλά, αυτοί που εκπροσωπείς, αν υποθέσουµε πως µιλάς εξ ονόµατος κάποιων, δε θέλουν, όπως δε θέλουµε κι εµείς, την εκλογή του Ελισσαίου στο θρόνο του πατριάρχη Ιεροσολύµων, καθένας για τους δικούς του λόγους. Για όσο καιρό εξακολουθήσει να συµβαίνει αυτό, γιατί εδώ τα πράγµατα αλλάζουν απ’ τη µια στιγµή στην άλλη, ναι, θα έχεις τη συνεργασία µου και όποιες διευκολύνσεις θέλεις. Έχω κι εγώ στοιχεία που θα σε ενδιαφέρουν. Φρόντισε µόνο να φτάσουν εκεί όπου πρέπει. Πρόσεξε! Από αυτή τη στιγµή θα σε βλέπω και θα σε ακούω. Όχι παιχνιδάκια, κύριε Νιβάλι. Όχι παιχνιδάκια. Ο δηµοσιογράφος έφυγε από το γραφείο του Σλόµο Αµπραµόβιτς απολύτως ικανοποιηµενος. Ο ειδικός σύµβουλος έµεινε εκεί µέχρι αργά. Τηλεφώνησε σε όλους όσοι µπορεί να ενδιαφέρονταν, ανάµεσά τους και στους άλλους δύο επικρατέστερους υποψήφιους πατριάρχες. Έπρεπε να συναντηθεί µε τον Μεγάλο το συντοµότερο δυνατό. Έπρεπε να µάθει. Το ζήτηµα αποκτούσε όλο και περισσότερο ενδιαφέρον. Του άρεσε αυτό, ήταν εκπαιδευµένος και πολύ έµπειρος. Το αβγό του φιδιού είχε ραγίσει...

AZAZEL009s103.indd 30

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Ο Μίνωας Νιβάλις έκανε µερικά τηλεφωνήµατα και επέστρεψε στο ξενοδοχείο του. Η Ιερουσαλήµ, αυτή την εποχή της δεύτερης ιντιφάντα, δεν ήταν το ασφαλέστερο µέρος στον κόσµο. Άλλωστε, ξηµερώµατα θα επέστρεφε στην Αθήνα. Μια καινούρια αποκλειστικότητα γεννιόταν. Για άλλη µία φορά δεν κρατούσε το λόγο του, έσπαζε τη σιωπή. Πολλά χρόνια αργότερα θα µετάνιωνε πικρά γι’ αυτό. Ο νεαρός αρχιµανδρίτης, ο κύριος Γιώργος και ο άλλος άνθρωπος συνόδεψαν τον Ελισσαίο στην κατοικία του και µετά κατευθύνθηκαν στο ξενοδοχείο τους. Εκείνος βγήκε σχεδόν αµέσως. Ήθελε να µιλήσει µε τον αρχιερέα και δεν µπορούσε να το κάνει σε κλειστό χώρο. Για ευνόητους λόγους... Έτσι αποµακρύνθηκε αρκετά. Μια σκιά «ξεκόλλησε» από τη σκιά της στοάς έξω από το ξενοδοχείο «Νοτρ Νταµ» κι έγινε η σκιά του. Έφτασε στον πεζόδροµο Μπεν Γιεχούντα και σταµάτησε στο πρώτο καρτοτηλέφωνο που συνάντησε. Σχηµάτισε τον αριθµό του προσωπικού τηλεφώνου του αρχιερέα και, όταν εκείνος απάντησε, του είπε: – Τα πράγµατα είναι ελαφρώς διαφορετικά απ’ ό,τι µου τα παρουσιάσατε µε το σεβασµιότατο. ∆εν είµαι καθόλου αισιόδοξος και αµφιβάλλω πολύ για το αν αρκούν είκοσι µέρες προκειµένου να διεκπεραιωθεί το όλο ζήτηµα. Τούτοι εδώ κάτω δε µου φαίνεται να βιάζονται. ∆εν ξέρω, ειλικρινά. Του περιέγραψε εν συντοµία το τι διηµείφθη νωρίτερα το απόγευµα µε τον Σλόµο Αµπραµόβιτς. – Σε παρακαλώ, ηρέµησε και µην ανησυχείς, τον καθησύχασε ο αρχιερέας. Όλα θα πάνε καλά. Ο συγκεκριµένος άνθρωπος µε εκτιµάει και την κατάλληλη στιγµή θα παρέµβω προσωπικά. Στο µεταξύ οργανωθείτε, µαζέψτε πληροφορίες για τους άλλους, κλείστε το στόµα σας και θα τα ξαναπούµε. Ο Θεός µαζί σου. Καληνύχτα.

AZAZEL009s103.indd 31

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Περιπλανήθηκε για αρκετή ώρα στην έρηµη Ιερουσαλήµ. Η σκιά περιπλανήθηκε µαζί του. Γύρισε στο ξενοδοχείο και κοιµήθηκε βαθιά. Τον ξύπνησαν δυνατά χτυπήµατα στην πόρτα. Σηκώθηκε και άνοιξε, για να βρεθεί µπροστά σε τρεις ένστολους αστυνοµικούς, έναν από τους άλλους υποψήφιους για τον πατριαρχικό θρόνο, το νεαρό αρχιµανδρίτη και τον κύριο Γιώργο. – Ντυθείτε και ακολουθήστε µας. ∆ιέσχισαν τα σκοτεινά δροµάκια της παλιάς πόλης, έφτασαν πίσω από την Πύλη της Γιάφα και µπήκαν στο Κίσλε, τη ∆ιοίκηση της Αστυνοµίας. Ένας µελαψός αξιωµατικός, µάλλον συνταγµατάρχης, αφού έβγαλε ένα λογύδριο στους τρεις της παρέας, τους οδήγησε σε ένα µεγάλο δωµάτιο, γεµάτο από πάνω µέχρι κάτω µε µόνιτορ. Στο δωµάτιο, αν και τόσο αργά τη νύχτα, επικρατούσε έντονη δραστηριότητα. Χειριστές πήγαιναν από τη µια κάµερα στην άλλη κι έψαχναν τα βίντεο που κατέγραφαν εικόνες από διάφορα σηµεία της Ιερουσαλήµ. Περίπου τετρακόσιες κάµερες υπήρχαν στην παλιά πόλη, όπως έµαθε εκείνος µετά. Στο µεταξύ, ο υποψήφιος πατριάρχης φωνασκούσε απέξω στα αραβικά, µιλώντας µε έναν από τους αστυνοµικούς που τους είχαν «συνοδέψει». – Κάποιος ρασοφόρος πέταξε πριν από λίγη ώρα φυλλάδια µε δυσφηµιστικό, για να µην πω ατιµωτικό, περιεχόµενο για δύο από τους υποψήφιους, τους ενηµέρωσε ο αξιωµατικός. Περιείχαν άσεµνες φωτογραφίες και ένα κείµενο στα αραβικά, πρόσθεσε, χτυπώντας το χέρι στο τραπέζι. ∆εν πρόκειται να ανεχτώ τέτοιες ενέργειες! Έγινα σαφής; Θα περάσετε ένας ένας µπροστά από εκείνους τους τρεις κυρίους στο βάθος της αίθουσας –έδειξε µε ένα νεύµα του κεφαλιού προς τα εκεί– για να δούµε αν ήταν κάποιος από εσάς. – ∆εν έχετε κανένα τέτοιο δικαίωµα! Άλλωστε είµαι κάτοχος διπλωµατικού διαβατηρίου. Απαιτώ να ειδοποιηθεί αµέσως το Γε-

AZAZEL009s103.indd 32

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΖΑΖΕΛ

νικό Προξενείο και προσωπικά ο κύριος πρόξενος. ∆ιαµαρτύροµαι έντονα, είπε, δικαιολογηµένα αγανακτισµένος, ο πατήρ Νικόλαος. Ο συνταγµατάρχης πάγωσε. Τουλάχιστον είκοσι άνθρωποι έστρεψαν το κεφάλι προς το µέρος τους. Πήρε στα χέρια του το διαβατήριο, χαµογέλασε στο νεαρό κληρικό και του είπε όσο πιο ευγενικά µπορούσε: – Σας παρακαλώ, µη συγχύζεστε, ένας τυπικός έλεγχος είναι µόνο, καταλαβαίνετε... Και εφόσον είστε διπλωµάτης, έχετε το ελεύθερο να φύγετε. – Όχι, κύριε... Πώς είναι το όνοµά σας, παρακαλώ; ∆ε θα φύγω αν δε µου εξηγήσετε τι είναι όλα αυτά τα τερτίπια. Ακόµα δε φτάσαµε στην Ιερουσαλήµ και περνάµε από τη µια ψυχρολουσία στην άλλη. Πρώτα ο αξιότιµος κύριος Σλόµο Αµπραµόβιτς, τώρα αυτό. Τι στην ευχή συµβαίνει εδώ; Και ο υποψήφιος που είδα να συνοδεύει τους αστυνοµικούς σας σε µια, απ’ ό,τι φαίνεται, σοβαρή επιχείρηση, τι είναι; Μήπως είναι κι αυτός ρασοφόρος αστυνοµικός; Ο συνταγµατάρχης δεν απάντησε. Κατέβασε το κεφάλι και είπε απλά: – Φύγετε. Μπορείτε να επιστρέψετε στο ξενοδοχείο σας. Σας παρακαλώ, όµως, να µην επαναληφθούν τέτοια φαινόµενα. ∆εν τιµούν κανέναν και σίγουρα όχι ορθόδοξους χριστιανούς µε ιστορία είκοσι αιώνων σε αυτή την πόλη. Καληµέρα. Κοίταξε και ξανακοίταξε τη φιγούρα σε slow motion, καθώς η εικόνα στο µόνιτορ κινούνταν οχτώ φορές πιο αργά από την πραγµατικότητα. «Πάγωσε» την εικόνα σε µια στιγµή που το φως ήταν πιο δυνατό και τη µεγέθυνε. Τίποτα. Το φως της κάµερας αντανακλούσε πάνω στα γυαλιά του άντρα µε τα ράσα και το ρωσικό καµηλαύκι. Ήταν βέβαιος ποιος ήταν, έστω κι αν δεν µπορούσε

AZAZEL009s103.indd 33

12/3/08 3:30:57 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

να το αποδείξει. Έφυγε από το δωµάτιο και τηλεφώνησε στον Σλόµο Αµπραµόβιτς. – Καλό είναι να µου λες ότι υπάρχουν και διπλωµάτες στη συνοδεία του Ελισσαίου. Επίσης, να ενηµερώσεις τους υπόλοιπους υποψήφιους ότι δεν είµαστε υπάλληλοί τους και δεν έχω καµιά διάθεση να βρεθώ κατηγορούµενος για κατάχρηση εξουσίας. Όπως ίσως ξέρεις, οι δικαστές σε αυτή τη χώρα δεν υπακούν σε εντολές, απ’ όπου κι αν προέρχονται... και σίγουρα όχι για ένα τέτοιο ζήτηµα. Λίγη περισσότερη διακριτικότητα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.

Στο ενδιαίτηµα του µητροπολίτη Ελισσαίου χτύπησε το τηλέφωνο, το σήκωσε, ήταν ξύπνιος από ώρα, ετοιµαζόταν για την πρωινή ακολουθία. – Ναι... Α, εσύ είσαι. Τι έγινε; Πάρα πολύ καλά. Μήπως σε υποψιάστηκε κανείς; Οι άλλοι; Εντάξει τότε. Φεύγεις; Θα τα πούµε τηλεφωνικώς. Καλό ταξίδι. Ο Ηλίας Ιωάννου είχε ολοκληρώσει την πρώτη του αποστολή. Τα χρήµατα ήταν πολλά. Θα έφτιαχνε τη ζωή του και θα εξασφάλιζε την οικογένειά του. Στο µεταξύ θα άφηνε τον άλλο να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά και, µόλις εκλεγόταν ο νέος πατριάρχης, θα τον έστελνε κατευθείαν στη φυλακή. Τότε δε θα µπορούσε να τον βοηθήσει ούτε ο αρχιερέας. Γέλασε. Τι ανόητοι που ήταν όλοι τους! Ετοίµασε τη βαλίτσα του και ζήτησε να του καλέσουν ταξί για να τον µεταφέρει στο αεροδρόµιο. Φεύγοντας από το ξενοδοχείο, είδε εκείνον που επέστρεφε, προφανώς από το Κίσλε. – Ας πρόσεχες..., µονολόγησε.

AZAZEL009s103.indd 34

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Πέµπτη, 26 Απριλίου 2001 Ξενοδοχείο «Κινγκ Ντέιβιντ», Ιερουσαλήµ Πολλά µεσολάβησαν αυτό το διάστηµα. Τα πράγµατα γίνονταν όλο και πιο πολύπλοκα, αλλά και πιο ευδιάκριτα. Αυτός κατόρθωσε σιγά σιγά να ξεκαθαρίσει την κατάσταση πρώτα µέσα του και στη συνέχεια στον Ελισσαίο. Το περιστατικό εκείνης της νύχτας του Φλεβάρη πόλωσε πολύ το κλίµα, αλλά επέδρασε σαφώς θετικά υπέρ του υποψήφιου πατριάρχη. Ο ίδιος διαφωνούσε µε το γεγονός, αλλά ο Ελισσαίος και ο Γεννάδιος, ένας εκ των υποστηρικτών του µητροπολίτη, τον έπεισαν πως, ανεξάρτητα από το ότι «δεν έπρεπε να γίνονται τέτοια», τα φυλλάδια περιείχαν πληροφορίες που ήταν απολύτως αληθινές και πως, αν εκλεγόταν ένας από τους αντιπάλους, το Πατριαρχείο θα αφελληνιζόταν και θα διαλυόταν έπειτα από τόσους αιώνες ιστορίας. ∆εν το ξανασυζήτησε. Ο Μεγάλος το «ξεπέρασε» πολύ εύκολα, πεισµένος κι εκείνος από τις διαβεβαιώσεις για την ακρίβεια των πληροφοριών που του διοχέτευαν ο Ελισσαίος και ο Γεννάδιος. Το βέβαιο είναι πως ο υπαίτιος δεν αποκαλύφθηκε ποτέ. Εκείνος, τελικά, κατηγορήθηκε απ’ όλους ως εµπνευστής και εκτελεστής της συγκεκριµένης ενέργειας και ο Ελισσαίος ήταν ο µόνος κερδισµένος...

Εδώ και ώρα κάθονταν στην υπέροχη βεράντα του πολυτελούς ξενοδοχείου, που κι αυτό ήταν χτισµένο σε γη του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου. Ο Ελισσαίος, εκείνος κι ένας µητροπολίτης που ήρθε από την Ελλάδα να βοηθήσει. Ποιος δε θα ήθελε να έχει προσωπική σχέση µε το µελλοντι-

AZAZEL009s103.indd 35

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κό πατριάρχη Ιεροσολύµων; Μόνο που δεν ήξεραν ακόµα ποιος, στην πραγµατικότητα, ήταν ο Ελισσαίος. Ούτε ο Μεγάλος το ήξερε. Εκείνος θα πλήρωνε αυτή την απρονοησία του –να τον γνωρίσει καλύτερα– µε πολύ δάκρυ και πολύ πόνο· θα έφτανε κοντά στο θάνατο. Ήταν χαµένος στις σκέψεις του. Απέναντί του ο ήλιος έβαφε χρυσά τα τείχη της Ιερουσαλήµ στο λόφο της Σιών. Ούτε άκουγε όσα έλεγαν οι άλλοι δύο. Ξαφνικά αισθάνθηκε να κρυώνει. Κρύος ιδρώτας τον έλουσε. Η καρδιά του χτυπούσε γρήγορα. Πανικοβλήθηκε, χλόµιασε. Ο Ελισσαίος τον πρόσεξε πρώτος. – Τι έχεις, παιδάκι µου; του είπε πατρικά, µε εµφανή ανησυχία. – ∆εν ξέρω, ξαφνικά δεν αισθάνοµαι καλά, σεβασµιότατε. Θα µου επιτρέψετε να πάω µια βόλτα και ίσως να ξαπλώσω λιγάκι. Μάλλον από την κούραση και την αγωνία όλων αυτών των ηµερών θα είναι. Καταλαβαίνετε τώρα. – Όχι, δε θα πας πουθενά µόνος σου. Θα φωνάξω ένα ταξί να πάµε στο γιατρό µου. ∆ε µου αρέσει το χρώµα σου. Εσύ, παιδί µου, είσαι άσπρος σαν το χαρτί. Σηκώθηκε να τον συνοδέψει. Εκείνος έσκυψε, του φίλησε το χέρι και µετά τον αγκάλιασε, φιλώντας τον σταυρωτά τρεις φορές. – Ειλικρινά, µε συγκινείτε, σεβασµιότατε, αλλά αδίκως σας ανησύχησα. Σας είπα, δεν είναι τίποτα. Να, θα πάω µια βόλτα στον κήπο εδώ από κάτω, θα καθίσω για λίγο στο γρασίδι και θα συνέλθω. Ευχαριστώ πολύ, πάντως. – Άντε, και µετά θα πάµε στο εστιατόριο που σου αρέσει στη Γιάφα, εκείνο το γιεµενίτικο πάνω στη θάλασσα, µε το υπέροχο

AZAZEL009s103.indd 36

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

κρασί, να περιποιηθούµε και το δεσπότη από εδώ. Πήγαινε, και όποτε νιώσεις καλύτερα, έλα. ∆εν ένιωσε καθόλου καλύτερα. Αναπολούσε τα περασµένα. Σκεφτόταν τη Μαλκά, τη βασίλισσα της ζωής του, γιατί µαλκά θα πει όντως βασίλισσα στη γλώσσα του λαού της Βίβλου, τη γλώσσα του Ιησού. Χάθηκαν οι δυο τους, ίσως παντοτινά. Πόσα ήθελε να έχει µπορέσει να της πει και να κάνει. Άργησε, όπως πάντα. Αλλά τώρα ήταν εκεί, στην πόλη της καρδιάς του. Είχε ταξιδέψει πολύ, είχε ζήσει στο Παρίσι, είχε ονειρευτεί πολύ. Πουθενά και ποτέ, όµως, δε βίωσε την ένταση και την ποιότητα των συναισθηµάτων της Ιερουσαλήµ. Πουθενά και ποτέ δεν ένιωσε να πυρπολούνται οι αισθήσεις του όπως τα ανοιξιάτικα δειλινά στο Όρος των Ελαιών ή απέναντι από την Πύλη της Γιάφα, στον Πύργο του ∆αβίδ. ∆ιαισθανόταν την επερχόµενη καταστροφή χωρίς να υπάρχει καµιά ορατή ένδειξη. Προσπάθησε να ξορκίσει το κακό µε την ευχή του Ιησού: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν µε». Μάταια. Μαζί του είχε πάντοτε µια µικρή Αγία Γραφή. Συνήθως, σε ανάλογες περιστάσεις, την άνοιγε τυχαία και αισθανόταν ότι ο Θεός τού απαντούσε µέσα από το λόγο Του. Το ίδιο έκανε και τώρα. ∆ιάβασε το κεφάλαιο στο οποίο έπεσε. Από το Λευιτικό της Παλαιάς ∆ιαθήκης, το ιστʹ, στο οποίο περιγράφεται το τελετουργικό της µέρας της εξιλέωσης, της Γιοµ Κιπούρ, και αναφέρεται ο αποδιοποµπαίος τράγος, ο τράγος για τον Αζαζέλ... Μπερδεύτηκε. ∆εν ήξερε τι να υποθέσει. Αζαζέλ, αποδιοποµπαίος τράγος, µέρα της εξιλέωσης... ∆εν καταλάβαινε τίποτα.

AZAZEL009s103.indd 37

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Πάντως, ενδόµυχα, δεν του άρεσε καθόλου αυτή η ιστορία µε τα τελετουργικά της Παλαιάς ∆ιαθήκης και τις µυστήριες γιορτές. Είχε, βέβαια, εξοικειωθεί λιγάκι, λόγω Μαλκά, αλλά, όσο να 'ναι, τον αγρίευαν ακόµα. ∆εν µπορούσε να φανταστεί τότε µε πόση ακρίβεια του είχε απαντήσει ο Θεός µέσα από το λόγο Του και πόσο σύντοµα θα γινόταν ο ίδιος αποδιοποµπαίος τράγος, πόσο θα υπέφερε. Σηκώθηκε και επέστρεψε στη συντροφιά των δύο µητροπολιτών. Έφυγαν για την παλιά πόλη της Γιάφα, δίπλα στο ΤελΑβίβ. Πέρασαν υπέροχα, ξεχάστηκε, συνέχισε την αποστολή του. Κρυµµένος στις σκιές, ο Αζαζέλ τού έκλεινε µε κακία το µάτι... Αργά το βράδυ, αφού άφησε τον Έλληνα δεσπότη στο ξενοδοχείο –«πάντα τα πιο λουσάτα θέλουν, όταν είναι δωρεάν», σκέφτηκε–, κίνησε να επιστρέψει µε τα πόδια στο κατάλυµά του. Ένα µικρό άσπρο αυτοκίνητο τον πλεύρισε. Από µέσα βγήκε ένας άντρας µε τυπική κοψιά Ισραηλινού, κατά πάσα πιθανότητα αστυνοµικός. Τον πλησίασε χαµογελώντας και του έτεινε το χέρι. – Καλησπέρα και συγνώµη αν σε τρόµαξα. (∆εν του άρεσε αυτός ο αυθαίρετος ενικός.) Το όνοµά µου είναι Γιεχασκιέλ και είµαι οικογενειακός φίλος της κυρίας Μαλκά Αζουλάι, από τη Θεσσαλονίκη. Θα ήθελες να πάµε για ένα ποτό; Ξέρω ένα πολύ συµπαθητικό µπαράκι εδώ κοντά. Συχνάζει καλός και όµορφος κόσµος. Καταλαβαίνεις τι εννοώ, έτσι; – Χαίρω πολύ, του είπε εκείνος άκεφα. Αλλά είναι πολύ αργά και νιώθω κουρασµένος, ξυπνώ πολύ πρωί. Ίσως κάποια άλλη φορά... Αν θέλετε, να σας δώσω τον αριθµό του κινητού µου.

AZAZEL009s103.indd 38

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

– Επιµένω να πάµε τώρα. Έχεις ανάγκη από ξεκούραση, ρίξ’ το και λίγο έξω. Κάθε πρωί από τις 5 στην εκκλησία, µετά ατέλειωτα χιλιόµετρα παρέα µόνο µε ρασοφόρους, γυναίκα πουθενά... Ε, δε νοµίζω να είσαι απολύτως ικανοποιηµένος. Άλλωστε έχω να σου µιλήσω για κάτι που ίσως σε ενδιαφέρει πολύ, σχετικά µε την εκλογή πατριάρχη. Μπήκες στο νόηµα, έτσι δεν είναι; Και βέβαια είχε µπει στο νόηµα, καταλάβαινε πολύ καλά πως οι σκιές πίσω του πλήθαιναν καθηµερινά, καταλάβαινε ότι ο Γιεχασκιέλ, ή ενδεχοµένως Νταβίντ ή Μοσέ και, µε µία λέξη, ασφαλίτης, ήξερε τα πάντα για εκείνον, τα πάντα. ∆εν του άρεσε καθόλου αυτό. – Ας είναι, του είπε µε ένα κουρασµένο χαµόγελο. Πάµε. Θα προτιµούσα να περπατήσουµε, αν δεν είναι µακριά. – Ευχαρίστως! Όχι, δεν είναι µακριά, ούτε δέκα λεπτά µε τα πόδια. Λοιπόν, πώς σου φαίνεται η Ιερουσαλήµ; – Καταπληκτική, του απάντησε µε ειλικρίνεια. Έφτασαν στο «Κλαµπ Χιλέλ», στην οδό Χιλέλ, εξ ου και το όνοµα, πολύ κοντά στην καφετέρια όπου είχαν τη συνάντηση µε τον Σλόµο Αµπραµόβιτς και την εποµένη καταστράφηκε από έκρηξη βόµβας. Όπως σε κάθε δηµόσιο χώρο, τα µέτρα ασφαλείας ήταν πολύ αυξηµένα. Μπήκαν. Το µέρος ήταν γεµάτο νεαρόκοσµο. Αµέσως εκείνος παρατήρησε πόσες υπέροχες θηλυκές υπάρξεις κυκλοφορούσαν. Ο νυχτερινός «φίλος» του ήξερε καλά τα κατατόπια. Ερχόταν συχνά, απ’ ό,τι φαίνεται. Έδωσαν την παραγγελία τους. Ο Γιεχασκιέλ ζήτησε καφέ αφούχ! Εκείνος ένα σινγκλ µαλτ ουίσκι Οµπάν. Κοίταξε τον άλλο, που χαµογέλασε. Έβγαλε από την τσέ-

AZAZEL009s103.indd 39

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πη του µερικές διπλωµένες σελίδες. Ενώ του τις έδινε, του είπε: – Εδώ θα βρεις την εξήγηση γιατί πρέπει να φύγεις από το Ισραήλ το συντοµότερο δυνατό ή οπωσδήποτε από το πλευρό του µητροπολίτη Ελισσαίου. ∆ε θέλουµε να σε υποχρεώσουµε να φύγεις, ούτε να «στενοχωρηθούµε» όλοι µας... Καταλαβαίνεις, νοµίζω, ήρθε η έµµεση απειλή. Αν είναι να καθίσεις για διακοπές, για δουλειά, για γυναίκες, για ό,τι άλλο, µπορείς να καθίσεις όσο θέλεις. Θα χαρώ πολύ να κάνουµε παρέα. Εκτιµώ το ζήλο σου στο να ανακαλύψεις τι παίζεται εδώ πέρα. – Να τα διαβάσω τώρα, εδώ, ή µπορώ να τα πάρω µαζί µου; – Να τα διαβάσεις εδώ και τώρα και, όχι, δεν µπορείς να τα πάρεις µαζί σου. (Θα του τα έδινε πολύ αργότερα, όταν πλέον δε θα είχαν αξία για εκείνους.) ∆ιάβασέ τα µε την ησυχία σου, εγώ πηγαίνω να µιλήσω µ’ εκείνο το αιθέριο πλάσµα στο βάθος. Έδειξε µε το κεφάλι µια όντως υπέροχη κοκκινοµάλλα, που λικνιζόταν στο ρυθµό ενός ανατολίτικου σκοπού. Έρχοµαι σε λίγο. Λιόρ τη λένε... Εκείνος ξεδίπλωσε τις χειρόγραφες σελίδες και δεν πίστευε στα µάτια του. Το περιεχόµενο ξεπερνούσε κάθε φαντασία. Απροκάλυπτη παρέµβαση στα εσωτερικά ζητήµατα του Πατριαρχείου Ιεροσολύµων. Αδιέξοδο... ***

AZAZEL009s103.indd 40

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Γραφείο του διευθυντή του Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού του Ισραήλ ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ

Περίληψη της συζήτησης αναφορικά µε τη διαδικασία για την ανάδειξη του νέου πατριάρχη του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύµων 20 Μαρτίου 2001 Συµµετέχοντες 1. Γενικός διευθυντής Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού 2. Γενικός διευθυντής Υπουργείου Θρησκευµάτων 3. Αρχηγός Επιτελείου Επιχειρήσεων Υπουργείου Εσωτερικής Ασφαλείας 4. ∆ιοικητής αστυνοµίας στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήµ 5. ∆ιευθυντής τµήµατος θρησκειών και κοινοτήτων στο Υπουργείο Εξωτερικών 6. Υποδιευθυντής Νοµικού Τµήµατος του Υπουργείου Εξωτερικών 7. Βοηθός του γενικού εισαγγελέα 8. Σύµβουλος επί των χριστιανικών θεµάτων του δηµάρχου της Ιερουσαλήµ 9. Σύµβουλος επί των θρησκευτικών ζητηµάτων του αρχηγού της αστυνοµίας 10. Σύµβουλος στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας 11. Εκπρόσωπος από το Τµήµα 690 της Γενικής Υπηρεσίας Ασφαλείας, Σαµπάκ

AZAZEL009s103.indd 41

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

12. Σύµβουλος στο Υπουργείο Θρησκευµάτων 13. Βοηθός του γενικού διευθυντή του Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού, πρακτικογράφος ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΕΚΛΟΓΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

Οµιλεί ο 12: Υπάρχουν τρεις νόµοι σε ισχύ, ο οθωµανικός, ο αγγλικός και ο ιορδανικός, σχετικά µε το θέµα της διαδικασίας εκλογής του πατριάρχη. Η παρούσα εκλογή γίνεται σύµφωνα µε το νόµο του 1958 της Ιορδανίας και έχει τρία στάδια. Στάδιο Α: επιλογή 15 υποψήφιων από σώµα 29 εκλεκτόρων (17 συνοδικοί αρχιερείς και 12 ιερείς-εκπρόσωποι των κοινοτήτων). Στάδιο Β: επιλογή 3 υποψήφιων από 50 εκλέκτορες (21 Έλληνες εκτός Ιερουσαλήµ και οι 29 του προηγούµενου σταδίου). Στάδιο Γ: εκλογή πατριάρχη από τους 17 εκλέκτορες-µέλη της Συνόδου. Ο ιορδανικός νόµος ορίζει ότι οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν την ιορδανική υπηκοότητα και δίνει το δικαίωµα στην κυβέρνηση να διαγράψει κάποιον χωρίς καµία εξήγηση. Η Εκκλησία, πριν από µερικά χρόνια, αποφάσισε να παρουσιάσει τη λίστα προς έγκριση τόσο στο Ισραήλ όσο και στην Παλαιστινιακή Αρχή, αν και δεν έχει υποχρέωση να το κάνει. Στην παρούσα εκλογική διαδικασία, η Παλαιστινιακή Αρχή έδωσε την έγκρισή της για όλους τους υποψήφιους, ενώ η Ιορδανία και το Ισραήλ δεν αποφάσισαν ακόµα. Μετά την εκλογή του πατριάρχη απαιτείται κυβερνητική απόφαση που θα δοθεί στην Εκκλησία από τον υπουργό Θρησκευµάτων και αφορά την έκδοση επίσηµης αναγνώρισης.

AZAZEL009s103.indd 42

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Οµιλεί ο 6: Το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης διατείνεται ότι ο ισχύων νόµος είναι ο οθωµανικός, που είναι ίδιος περίπου µε το νόµο του 1958, αλλά δεν περιορίζει την κατοχή της ιορδανικής υπηκοότητας για τους υποψήφιους. Η εκλογή του 1981 έγινε σύµφωνα µε τον ιορδανικό νόµο και το Ισραήλ ενέκρινε τη διαδικασία, άρα µπορεί να θεωρηθεί ότι συµφωνεί µε την εφαρµογή του ιορδανικού νόµου. Μέχρι τώρα, το κράτος επέλεξε να µην αποφασίσει σχετικά µε το νόµο που πρέπει να εφαρµοστεί. Εκτός τούτου, το Ανώτατο ∆ικαστήριο θεωρεί ότι είναι εσωτερική υπόθεση της Εκκλησίας. Αλλά αφού το Ανώτατο ∆ικαστήριο αποφάνθηκε ότι η εκλογή πατριάρχη πρέπει να έχει νοµική υπόσταση, εννοεί σύµφωνα µε το ισραηλινό δίκαιο. Το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης θεωρεί δεσµευτικό τον οθωµανικό νόµο. Υπάρχει τάση για απόπειρα επίτευξης συµφωνίας µε την Ιορδανία σχετικά µε τους υποψήφιους διά της διπλωµατικής οδού. ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ

Οµιλεί ο 4: 1) Σέργιος. Είναι ο τοποτηρητής. Συµβιβαστικός χαρακτήρας, δε θα βλάψει ούτε θα βοηθήσει το Ισραήλ. 2) Ιερόθεος. Είναι ο επικρατέστερος, µε καλές επαφές µε το Ισραήλ και µάλλον µη φιλικός προς τους Παλαιστίνιους. 3) Ελισσαίος. Σύµφωνα µε φήµες, φέρεται ως ο άνθρωπος της Παλαιστινιακής Αρχής, µε την οποία έχει οικονοµικές συναλλαγές. Αποδεκτός από την Επιτροπή Επίβλεψης των Μουσουλµανικών Μνηµείων της Ιερουσαλήµ (WAQF).

AZAZEL009s103.indd 43

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Οµιλεί ο 9: 1) Σέργιος. Μη φιλικά προσκείµενος προς τους Παλαιστίνιους, αλλά ασθενής χαρακτήρας, χωρίς εµπειρία, τίµιος και φτηνός. 2) Ιερόθεος. Θετικές επαφές µε το Ισραήλ και την Παλαιστινιακή Αρχή, µε µεγάλη εµπειρία. Μπορεί να διοικήσει το Πατριαρχείο µε επιτυχία. 3) Ελισσαίος. Κόκκινη γραµµή. Απαγορεύεται να επιτρέψουµε την εκλογή του. Οµιλεί ο 8: Η εκλογή πρέπει να περιοριστεί ανάµεσα στον Ιερόθεο και τον Σέργιο. 1) Σέργιος. Τίµιος, προσεκτικός και έξυπνος, εκπροσωπεί οµάδα υποστηρικτών, αλλά χωρίς να είναι βέβαιος ότι θα την εκπροσωπήσει και στην τελική εκλογή (ότι, δηλαδή, θα είναι ο τελικός της υποψήφιος). Μέλη της οµάδας του: α. Ο πατήρ Ηλίας. ∆ιπλωµάτης που διατηρεί σχέσεις µε τη CIA και υποστηρίζεται από τους Αµερικανούς. β. Ο πατήρ Μιχαήλ. Μορφωµένος, διανοούµενος, οµιλεί εβραϊκά. γ. Ο πατήρ Θεόληπτος. Τίµιος και αγαπητός και στους Άραβες. 2) Ιερόθεος. Αδύνατος χαρακτήρας και υποκείµενος σε πιέσεις. Έκανε ευκαιριακή οµάδα υποστηρικτών και δε θα υποχωρήσει από την υποψηφιότητά του. 3) Πρέπει να λάβουµε υπόψη µας ότι η κοινότητα των ορθοδόξων χριστιανών στο Ισραήλ αριθµεί περίπου τριακόσιες χιλιάδες µέλη, ανάµεσα στα οποία πολλοί Ρώσοι.

AZAZEL009s103.indd 44

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Οµιλεί ο 11: H πρότασή µας είναι να µην υποστηρίξουµε κανέναν, αλλά να δράσουµε διακριτικά, ώστε να αποτύχει η υποψηφιότητα Ελισσαίου. Οµιλεί ο 2: Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται επί δύο χρόνια σε επαφή µε το Ισραήλ σχετικά µε το ζήτηµα της θέσης του πατριάρχη. Οι Έλληνες δε θα αναµειχθούν ανοιχτά στην εκλογή, αλλά υποστηρίζουν τον Σέργιο και αντιτίθενται στον Ελισσαίο για τις σχέσεις του µε την Παλαιστινιακή Αρχή και στον Ιερόθεο εξαιτίας του ηθικού του προφίλ. Οι περισσότερες ορθόδοξες δυνάµεις στον κόσµο, όπως η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Σερβία, αντιτίθενται στον Ελισσαίο, γιατί δε θα ήθελαν να περιέλθει η Εκκλησία των Ιεροσολύµων στα χέρια των Παλαιστινίων. Το Ισραήλ πρέπει να χρησιµοποιήσει τις ορθόδοξες δυνάµεις ανά τον κόσµο προς υποστήριξη της υποψηφιότητας του Σέργιου και να εµφανιστεί ταυτόχρονα ως υπερασπιστής του ορθόδοξου κόσµου. Οµιλεί ο 12: Oι Έλληνες διεξάγουν µυστικές διαπραγµατεύσεις µε τον Ιερόθεο για να αποσύρει την υποψηφιότητά του, να υποστηρίξει τον Σέργιο και, σε αντάλλαγµα, να παραµείνει αρχιγραµµατέας. Ένας εξαιρετικός υποψήφιος, ο οποίος θα µπορούσε να υποστηριχτεί από τη µεριά της οµάδας του Σέργιου, είναι ο αρχιµανδρίτης Ισαάκ, που τώρα βρίσκεται στην Ιορδανία και είναι υπεύθυνος για την εκπαίδευση. Τον γνωρίζω προσωπικά και θεωρώ ότι θα ήταν καλή επιλο-

AZAZEL009s103.indd 45

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

γή για τη θέση του πατριάρχη, δεδοµένου ότι διάκειται πολύ φιλικά προς το Ισραήλ. Ο πρωθυπουργός της Ιορδανίας συνάντησε και τους τρεις υποψήφιους. AΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ-ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Οµιλεί ο 1: H επιλογή του πατριάρχη έχει τεράστια σηµασία για το κράτος του Ισραήλ, άρα έχουµε µεγάλο συµφέρον να επηρεάσουµε τη διαδικασία της εκλογής. Πρέπει αυτός που θα εκλεγεί να µην έχει σχέση µε την Παλαιστινιακή Αρχή, άρα πρέπει να εµποδίσουµε την εκλογή Ελισσαίου. Η υποστήριξη του Ισραήλ σε κάποιον υποψήφιο πρέπει να είναι τακτική. ∆εν πρέπει να φανεί ότι, όποιος και να εκλεγεί, δεν εγκρίνεται από εµάς. Επίσης, πρέπει όποιος και να εκλεγεί να γνωρίζει ότι εξελέγη µε την υποστήριξή µας. Το Υπουργείο Εξωτερικών θα δράσει προς τη Ρωσία, την Ελλάδα και τις ΗΠΑ προκειµένου να ασκήσει πίεση για την αποτροπή της εκλογής Ελισσαίου. Θα µελετήσουµε ποιον από τους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα ανάµεσα στους Ισραηλινούς Άραβες, µπορούµε να επηρεάσουµε. Ο γενικός διευθυντής του Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού θα µιλήσει στον αρχηγό της Mοσάντ για το συντονισµό µε τη CIA και την Ιορδανία και ίσως βοηθηθεί από το γενικό εισαγγελέα, που έχει εξαιρετικές σχέσεις µε το παλάτι. Θα δηµιουργηθεί µυστική οµάδα κρούσης (secret task force), από µέλη της παρούσης οµάδας και από το Τµήµα 690 της Σαµπάκ. Η οµάδα θα συναντιέται µία φορά την εβδοµάδα και ο επικεφαλής της θα ανα-

AZAZEL009s103.indd 46

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

φέρεται συνεχώς στο γενικό διευθυντή του Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού. Μόνο αυτή η οµάδα θα διευθύνει τις ενέργειες για το ζήτηµα. Τα υπουργεία που εµπλέκονται δε θα κάνουν τίποτα εκτός των αποφάσεων της οµάδας, ώστε να εξασφαλιστεί οµοφωνία των φορέων προς τα έξω και προς τρίτους, καθώς επίσης ο συντονισµός δράσης για την επιτυχία του σκοπού. Άλλη συνάντηση της παρούσας οµάδας θα γίνει µόνο αν χρειαστεί. Σε συνέχεια συζήτησης του γενικού διευθυντή του Ιδιαίτερου Γραφείου του πρωθυπουργού µε τον αρχηγό της Mοσάντ, αυτός θα συναντηθεί µε κάποια από τα µέλη της οµάδας κρούσης, τα οποία θα του αναλύσουν το θέµα, προκειµένου αυτός να ενεργήσει προς το βασιλιά της Ιορδανίας και τη CIA.

*** – ∆εν είναι δυνατό! µονολόγησε εκείνος. ∆εν µπορεί να είναι αλήθεια. ∆εν µπορεί να πρόκειται για αυθεντικό έγγραφο. Τότε σκέφτηκε να κάνει αυτό που έπρεπε ήδη να έχει κάνει πριν καν το διαβάσει. Έθεσε σε λειτουργία το ψηφιακό δηµοσιογραφικό κασετοφωνάκι που είχε πάντοτε µαζί του και άρχισε γρήγορα να διαβάζει το κείµενο. ∆εν ήταν σίγουρος αν µέσα στη φασαρία και τη δυνατή µουσική θα ακουγόταν η φωνή του, αλλά άξιζε τον κόπο να το επιχειρήσει. Χοντρές σταγόνες ιδρώτα εµφανίστηκαν στο µέτωπό του καθώς είχε την προσοχή του στραµµένη αφενός στο κείµενο που διάβαζε µεγαλοφώνως και αφετέρου στον Γιεχασκιέλ, που θα µπορούσε να τον πιάσει στα πράσα. «Όχι, δεν µπορεί να είναι αυθεντικό έγγραφο», σκέφτηκε. «Το κάνουν για να µας τροµοκρατήσουν, επειδή ο Ελισσαίος είναι, στην πραγµατικότητα, ο επικρατέστερος και προσπαθούν να απο-

AZAZEL009s103.indd 47

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

δυναµώσουν την υποστήριξη προς το πρόσωπό του, χτυπώντας τα στηρίγµατά του». Ποτέ δεν έµαθε αν αυτό που διάβασε εκείνη τη νύχτα ήταν µια αποτυπωµένη αλήθεια ή µια καλοστηµένη παγίδα. Γιατί αν ήταν αλήθεια, τι λόγο είχαν να τον ειδοποιήσουν; Μήπως γιατί νοιάζονταν για τον ίδιο ή τον Μεγάλο; Όχι, βέβαια. Κατέληξε στο συµπέρασµα ότι έπρεπε µεν να το λάβει υπόψη του, όµως χωρίς να σηµαίνει αυτό ότι είχε πειστεί 100% ή ότι θα άλλαζε σχέδια. Πάντως, θα ενηµέρωνε τον αρχιερέα. «Ποτέ δεν ξέρεις τι συµβαίνει εδώ κάτω», συλλογίστηκε.

Οργή Παρά τις αµφιβολίες του, είχε µείνει άναυδος. Ο Γιεχασκιέλ δεν είχε επιστρέψει ακόµα. Έδειχνε να το διασκεδάζει µε την εντυπωσιακή κοκκινοµάλλα στο βάθος του µπαρ. Εκείνος δε βρισκόταν πια εκεί. «Πόσο βαθύ είναι το πηγάδι µέσα στο οποίο πήδηξα;» αναρωτήθηκε. Οι µάσκες έπεσαν. Οι παίχτες είχαν καθίσει ήδη στο τραπέζι, το παιχνίδι είχε αρχίσει πολύ πριν, όταν ο ίδιος δεν ήξερε καν ποιοι συµµετείχαν. Τα πιόνια κινούνταν. Ο δικός του βασιλιάς ήταν µια κίνηση πριν του κάνουν «σαχ-µατ». ∆εν υπήρχε ελπίδα. Αισθανόταν εξαπατηµένος. Ήταν δυνατό ο Μεγάλος να µην ήξερε; Γιατί τον έστειλε εδώ κάτω; Και ο Ελισσαίος; Ούτε εκείνος ήξερε τίποτα; Και αυτό που µόλις διάβασε; Το γιατί του το έδωσαν δεν τον προβληµάτιζε. Προφανώς, τον ήθελαν µακριά από τον Ελισσαίο, άρα θεωρούσαν ότι η παρουσία του δίπλα στον υποψήφιο πατριάρχη µπορεί και να άλλαζε το κατά τα άλλα µελετηµένο µέχρι την παραµικρή λεπτοµέρεια σχέδιό τους.

AZAZEL009s103.indd 48

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Ο Γιεχασκιέλ, µε ένα ποτήρι βότκα στο χέρι και µάγουλα κατακόκκινα, τον πλησίασε χαµογελαστός. – Έλα να σε γνωρίσω στη Ραχέλ, µάλλον σε συµπάθησε. – ∆ε φεύγω... ∆ε µου αρέσει να µε απειλούν... ∆ε µου αρέσει να µε εκβιάζουν, δήλωσε, αγνοώντας την πρόταση του άλλου. Του έδωσε διπλωµένες τις σελίδες που είχε µόλις διαβάσει. Ήταν έξαλλος, συγχυσµένος, φοβισµένος και εξίσου αποφασισµένος. «Αφού ο αρχιερέας τον θέλει πατριάρχη, θα γίνει πατριάρχης, κι ας λένε ότι θέλουν», σκέφτηκε. Έπειτα έκανε µεταβολή και άρχισε να κατευθύνεται προς την έξοδο του µαγαζιού. Πίσω του άκουσε τον Γιεχασκιέλ να λέει: – Θυµήσου ότι αυτή η ιστορία για εσένα θα τελειώσει πάρα πολύ άσχηµα. Καληνύχτα και χάρηκα για τη γνωριµία. Ήταν 1 η ώρα. Πήρε τηλέφωνο στην Αθήνα. Το σήκωσε ο αρχιερέας. Φαίνεται ότι δεν κοιµόταν. – Καλησπέρα και συγνώµη για την ενόχληση. Αναρωτιέµαι, ξέρατε πού µε στέλνατε; – Γιατί, τι συµβαίνει; του είπε ήρεµα ως συνήθως. – Συµβαίνει ότι απέναντί µας είναι όλος ο υπόλοιπος κόσµος. Κανένας δε θέλει τον Ελισσαίο. Κανένας! Του διηγήθηκε όσο πιο λεπτοµερώς µπορούσε το περιεχόµενο των πρακτικών της συνάντησης της 20ής Μαρτίου 2001. Μάλλον δεν ξαφνιάστηκε ιδιαίτερα. Μίλησαν πολλή ώρα. Είχε πάει 2 πια. Οι δρόµοι ήταν έρηµοι. Περπατούσε αργά αργά, µε την αίσθηση ότι απόψε σφραγιζόταν για πάντα το µέλλον του. Φτάνοντας στο µικρό ξενοδοχείο όπου έµενε, στην πόρτα τον περίµενε ο Γιεχασκιέλ, πιο γελαστός από πριν! Του άνοιξε να περάσει... Από εκείνη τη στιγµή τον ονόµασε «θυρωρό της νύχτας». Η υπόθεση, αν µη τι άλλο, άρχιζε να αποκτάει ενδιαφέρον. Επιστράτευσε το χιούµορ του:

AZAZEL009s103.indd 49

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Κοίτα, Γιεχασκιέλ, αφού, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν έχεις σκοπό να µε αφήσεις να κοιµηθώ, δεν πάµε να περπατήσουµε τώρα που οι Άραβες κοιµούνται και δεν κινδυνεύουµε να βρεθούµε κοµµατιασµένοι σε κάνα µπαλκόνι; Έτσι θα έχεις την ευκαιρία να µου πεις, αλλά σοβαρά αυτή τη φορά, τι γίνεται, γιατί µε µπέρδεψες πάρα πολύ.

Ρεχάβια, Εβραϊκό Πανεπιστήµιο, Όρος Σκοπός Ξηµέρωµα Παρασκευής, 27 Απριλίου 2001 Περπάτησαν... και περπάτησαν πολύ. Ώρες ολόκληρες, κατά τις οποίες εκείνος άκουγε έκπληκτος και µε ανυπόκριτο ενδιαφέρον τον Γιεχασκιέλ να του αναλύει ό,τι είχε σχέση µε την εκλογή του πατριάρχη, τα διάφορα σενάρια, το ρόλο του Πατριαρχείου, το ρόλο και τη θέση του Ισραήλ και των διαφόρων «τάσεων» στην κοινωνία του, τη γνωριµία του µε την οικογένεια της Μαλκά. Καθώς έστριβαν για µία ακόµα φορά στην ίδια γωνία ενός τετραγώνου που το έφερναν βόλτα εδώ και περίπου πενήντα λεπτά, πήρε το µάτι του µια µοναχική φιγούρα που «έτυχε» να ξανασυναντήσουν σε άλλο σηµείο, αρκετή ώρα πριν. Ώστε είχαν παρέα! Καλύτερα έτσι. Ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται σε αυτά τα µέρη. Γιατί δεν είχε πια καµιά αµφιβολία για την ιδιότητα του συνοµιλητή και νυχτερινού του συνοδοιπόρου, του «θυρωρού της νύχτας». Άραγε, πού να ανήκε; Σε κάποια υπηρεσία του στρατού, στην αστυνοµία, στην περίφηµη Σιν Μπετ, την ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών, ή µήπως στην ακόµα πιο φηµισµένη Mοσάντ; Όπου και να ανήκε, ένα ήταν βέβαιο: ήταν πάρα πολύ καλά ενηµερωµένος και εξαιρετικός αναλυτής των γεωπολιτικών προεκτάσεων που σχετίζονταν µε το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο.

AZAZEL009s103.indd 50

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Πήρε να χαράζει. Χωρίς να κρύβεται πια, ο φύλακας άγγελός τους περπατούσε λίγα µέτρα πίσω τους, καθώς βγήκαν από την παλιά πόλη µέσω της Πύλης των Λεόντων ή του Αγίου Στεφάνου, όπως λέγεται, και κατευθύνθηκαν προς τον Κήπο της Γεθσηµανή και το Όρος των Ελαιών, δίπλα στο Όρος Σκοπός. Ο «θυρωρός της νύχτας» συνέχισε: – Το µεγαλύτερο «έγκληµα» που έγινε από τους διοικούντες το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύµων τα τελευταία χρόνια, µετά τον Πόλεµο των Έξι Ηµερών, το 1967, και την ενοποίηση της Ιερουσαλήµ υπό ισραηλινή κυριαρχία, αφορά την πληθυσµιακή µείωση των χριστιανών κατοίκων της και το σχεδόν πλήρη αφελληνισµό και την ερήµωση των προσκυνηµάτων. Είναι προφανές ότι υπαίτιοι γι’ αυτό δεν είναι µόνο οι Έλληνες ορθόδοξοι πατριάρχες και αρχιερείς, οι οποίοι αδιαφόρησαν τελείως, ανίκανοι να αντιληφθούν τα µηνύµατα των καιρών και τις δραµατικές γεωπολιτικές αλλαγές που συνέβαιναν, αλλά όλοι οι ηγέτες των χριστιανικών οµολογιών και Εκκλησιών και, βέβαια, κατ’ επέκταση, των εθνικών κρατών που είχαν και έχουν συµφέροντα στην περιοχή. Αναφέροµαι, κυρίως, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο, που επίσηµα είχε και έχει τα µεγαλύτερα και περισσότερα προνόµια –έτσι όπως αυτά ορίζονται από το status quo του 1852–, την πιο µακροχρόνια παρουσία και την αναγνώριση των προνοµίων του ακόµα και από τους µουσουλµάνους, µε ειδικό έγγραφο που έχει «ιερή σηµασία», τον περίφηµο αχτιναµέ του Οµάρ Ιµπν Κατάµπ από το 638 µ.Χ., που δόθηκε από το χαλίφη στον πατριάρχη Σωφρόνιο. »Και τούτο γιατί, ενώ διέθετε την αντικειµενική δυνατότητα να παρέµβει ουσιαστικά στα δρώµενα, έχοντας ένα µοναδικό, ισχυρό και ευέλικτο συνοµιλητή, το κράτος του Ισραήλ, που γρήγορα έδειξε τις θετικές υπέρ του διαθέσεις, αλλά και ισχυρά διαπραγ-

AZAZEL009s103.indd 51

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µατευτικά όπλα στην κατοχή του, όπως είναι η ιδιοκτησία στρατηγικής σηµασίας γαιών, αδιαφόρησε τελείως, είτε από άγνοια είτε από ανικανότητα να αξιοποιήσει αυτή τη δυνατότητα. »Αντίθετα οδηγήθηκε, µέσα από σωρεία σκανδάλων, στη σταδιακή του απαξίωση και, τελικά, στη σύγκρουσή του µε το αραβικό στοιχείο, το οποίο, όπως είναι προφανές, ειδικά τα τελευταία χρόνια, σχεδόν ταυτίστηκε µε την πολιτική της Παλαιστινιακής Αρχής, µέσω δυναµικών και ισχυρών εκπροσώπων του, για παράδειγµα του αρχιµανδρίτη Ιωαννίκιου, θέτοντας ξεκάθαρα ζήτηµα αραβοποίησης του Πατριαρχείου. Έτσι, όµως, δεν ξεκίνησε και το ζήτηµα του Πατριαρχείου της Αντιοχείας, µε τελικό αποτέλεσµα την πλήρη αραβοποίησή του, παρά τη διατήρηση του τίτλου του ως Ελληνορθόδοξου; »Από τη στιγµή, µάλιστα, που το Πατριαρχείο Ιεροσολύµων “αιµορραγεί” συνεχώς, χάνοντας αξιολογότατους κληρικούς, από τη στιγµή που µια µερίδα εκατό περίπου ανθρώπων απασχολεί από καιρού εις καιρόν την κοινή γνώµη µόνο για αρνητικούς λόγους, από τη στιγµή, τέλος, που σχεδόν έχει χαθεί όλο το ελληνικό λαϊκό στοιχείο από την Αγία Πόλη µε τις πολιτικές που εφαρµόστηκαν, είναι απολύτως λογικό η εµφανιζόµενη ως πλειονότητα του ποιµνίου, δηλαδή οι αραβόφωνοι, να θέτει το ερώτηµα: “Γιατί να διοικεί και να διαχειρίζεται την τεράστια περιουσία του Πατριαρχείου µια ελάχιστη εθνική µειονότητα, η οποία έχει επανειληµµένα δώσει δείγµατα για την ανικανότητα και τη διαφθορά της, κι εµείς να υποφέρουµε από τους αποκλεισµούς, οι οποίοι µας στερούν ακόµα και τα στοιχειώδη για την εδώ διαβίωσή µας;” »Βέβαια, αυτό δεν είναι αληθές, γιατί, στην πραγµατικότητα, η συντριπτική πλειονότητα των ορθοδόξων χριστιανών στους Αγίους Τόπους, γενικά, και στην Ιερουσαλήµ, ειδικότερα, είναι µη αραβόφωνη, µε ισχυρή κυριαρχία των ρωσικής καταγωγής Ισρα-

AZAZEL009s103.indd 52

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

ηλινών πολιτών που βρίσκονται αποίµαντοι. Αυτό το κοµµάτι του πληθυσµού θα µπορούσε να αποτελέσει ένα ακόµα ισχυρό διαπραγµατευτικό “ατού” για το Πατριαρχείο σας, αν ξέρατε να χειριστείτε σωστά τόσο πολύπλοκα ζητήµατα. Αντίθετα, αδιαφορήσατε τελείως, αφήνοντας ανοιχτό πλέον το πεδίο δράσης στο πανίσχυρο Πατριαρχείο της Μόσχας, που είχε ανέκαθεν βλέψεις και διεκδικήσεις στην περιοχή. Για εµάς, η πρώτη και σηµαντικότερη προτεραιότητα –το τονίζω– είναι να αποκλειστεί κάθε πιθανότητα αραβοποίησης του Πατριαρχείου ή να εκλεγεί ένας πατριάρχης που θα διαχειρίζεται µια τεράστιας γεωπολιτικής σηµασίας περιουσία και δε θα είναι τοποθετηµένος τουλάχιστον ισοµερώς απέναντί µας. »Το χειρότερο είναι πως όλα αυτά συµβαίνουν υπό το καθεστώς της συνεχιζόµενης αραβοϊσραηλινήςς διένεξης, που πέρασε στη νέα φάση της µε την πρώτη και δεύτερη ιντιφάντα, αυτή των επιθέσεων αυτοκτονίας, κυρίως εναντίων πολιτών, µε τα αντίστοιχα δικαιολογηµένα αντίποινα από την πλευρά µας, και κορυφώθηκε κατά τα έτη 1997 και 2001, οπότε είχε ως παράπλευρα “θύµατά της” τους χριστιανούς κατοίκους που ζούσαν στις αυτοδιοικούµενες, σύµφωνα µε τη Συνθήκη του Όσλο, αυτόνοµες παλαιστινιακές περιοχές. Υπό τέτοιες συνθήκες, όπως καταλαβαίνεις, και η δική µας ανοχή είναι περιορισµένη. »Κι ενώ για το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο η κατάσταση διαγράφεται ζοφερή, για τους υπόλοιπους, δηλαδή τους προτεστάντες και τους ρωµαιοκαθολικούς, ιδιαίτερα γι’ αυτούς, η κατάσταση είναι πολύ ευνοϊκή, υπό την έννοια ότι “πίσω” τους έχουν την πανίσχυρη στήριξη του Βατικανού και τη συντριπτική, αριθµητικά, υπερίσχυσή τους σε παγκόσµιο επίπεδο, αλλά κυρίως την εξαιρετική οργάνωση, διά της οποίας διαχειρίζονται τόσο την περιουσία τους όσο και την εν γένει γεωπολιτική τους παρουσία, εµ-

AZAZEL009s103.indd 53

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

φανιζόµενοι µε τουλάχιστον τρία “επίσηµα” πρόσωπα: Φραγκισκανοί, µε επικεφαλής τον κουστωδό της Αγίας Γης, Λατινικό Πατριαρχείο, µε επικεφαλής τον επίσκοπο Παλαιστίνιο, και τη διπλωµατική αντιπροσωπία του Βατικανού στους Αγίους Τόπους, µε επικεφαλής πρέσβη. Αλλά, επίσης, διαθέτουν πληθώρα “ανεξάρτητων” εκπροσώπων µοναχικών ταγµάτων, µελετητών, µη κυβερνητικών οργανώσεων ανθρωπιστικού χαρακτήρα, που τους δίνουν τη δυνατότητα µιας πολύ ευέλικτης παρουσίας και παρεµβάσεων σε όλα τα επίπεδα, χωρίς να χρειάζεται να κοντραριστούν σε όλα τα επίπεδα. »Εκτός των ανωτέρω, το συντριπτικό τους πλεονέκτηµα είναι η αστείρευτη δεξαµενή νέων, µορφωµένων και ικανών ανθρώπων από την οποία αντλούν, που συρρέουν οργανωµένα από κάθε γωνιά της Γης είτε για να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση ενός συγκεκριµένου έργου είτε για να επανδρώσουν κάποιο προσκύνηµα. Εκτός αυτού, µια εταιρεία του Βατικανού οργανώνει, υπό την αιγίδα πάντοτε της Αγίας Έδρας, οργανωµένα προσκυνήµατα, τα οποία λειτουργούν και σαν “κράχτες” για λαϊκούς ή ρασοφόρους που θα ήθελαν να µείνουν στο Ισραήλ. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι, µε όλες αυτές τις δράσεις, τουλάχιστον το Υπουργείο Τουρισµού του Ισραήλ και ο ∆ήµος της Ιερουσαλήµ έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται ικανοποίηση. Ο χρόνος δείχνει να δουλεύει υπέρ των ρωµαιοκαθολικών, φίλε µου. »Η συντριπτική πλειονότητα των υπόλοιπων “παραδοσιακών” χριστιανικών Εκκλησιών και οµολογιών στους Αγίους Τόπους, και ιδιαίτερα στην Ιερουσαλήµ –µε εξαίρεση, ίσως, µερικές προτεσταντικές Εκκλησίες µε έδρα τις ΗΠΑ, που εµφανίζονται ανοιχτά ως φιλοϊσραηλινές οργανώσεις και µας ενισχύουν οικονοµικά–, βρίσκεται σε κατάσταση πτωτικής πορείας ή και οριστικής εξαφάνισης.

AZAZEL009s103.indd 54

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

»Καταλαβαίνεις, τώρα, το πνεύµα του εγγράφου που σου έδωσα να διαβάσεις; Ο άνθρωπος που ήρθες να υποστηρίξεις, φίλε µου, και ενδεχοµένως διακινδυνεύεις πολλά γι’ αυτόν, είναι απολύτως ανίκανος να φανεί αντάξιος των περιστάσεων και της συγκυρίας που εξελίσσεται. ∆εν ξέρω ποια είναι τα κίνητρά σου, όπως επίσης αδυνατώ, αδυνατούµε να καταλάβουµε πώς γίνεται αυτός που σε έστειλε να µην έχει εκτιµήσει σωστά όλα όσα σου εξέθεσα... »Θα σου το ξαναπώ: “Φύγε από τη µέση!” Γιατί κι αν ακόµα κατορθώσετε, µε τρόπο που δεν µπορούµε να φανταστούµε, να τον κάνετε πατριάρχη, πολύ δύσκολα θα εγκριθεί η εκλογή του από την κυβέρνηση. Αλλά θα σου πω και την προσωπική µου εκτίµηση, που χρονικά επεκτείνεται ακόµα πιο µακριά: ο Ελισσαίος δεν µπορεί να µείνει πατριάρχης ακόµα κι αν ξεπεράσει και τα δύο αυτά εµπόδια. Και ξέρεις γιατί; Επειδή ξέρω πολύ περισσότερα πράγµατα απ’ όσα φαντάζεσαι για εκείνον. Και σκοπεύω, αν παραστεί ανάγκη, να τα χρησιµοποιήσω. Πίστεψέ µε, έχουν γνώση οι φύλακες... »Θα σου το πω για τελευταία φορά: “Φύγε όσο είναι καιρός”. Γνωρίζουµε τα πάντα για εσένα και ο λόγος που ακόµα κυκλοφορείς ελεύθερος είναι, αφενός, γιατί γνωρίζουµε, επίσης, το µέγεθος και την προέλευση της σκευωρίας εις βάρος σου και, αφετέρου, γιατί εκτιµούµε και σεβόµαστε βαθιά αυτόν που σε έστειλε, έστω κι αν θεωρούµε ότι έχει κάνει λάθος επιλογή στο πρόσωπο του υποψήφιου που υποστηρίζει. Πιστεύουµε, όµως, ότι το λάθος αυτό είναι αποτέλεσµα ελλιπούς ή εσφαλµένης πληροφόρησης, γεγονός που σκοπεύουµε να το διορθώσουµε σύντοµα. Εδώ και ώρα καθόταν απέναντι από την παλιά πόλη, πάνω από τον Κήπο της Γεθσηµανή, κοντά στο campus του Εβραϊκού Πανεπιστηµίου της Ιερουσαλήµ και το φηµισµένο νοσοκοµείο Χαντά-

AZAZEL009s103.indd 55

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

σα. Πίσω του, ο ήλιος είχε σηκωθεί πάνω από τους λόφους της ερήµου της Ιουδαίας, που µπορούσε να τους δει κανείς να χάνονται προς τη Νεκρά Θάλασσα και την έρηµο του Ιορδάνη, στα σύνορα µε την Ιορδανία. Ο ουρανός είχε πάρει το χρώµα της ώχρας, καθώς ένας πολύ δυνατός ανατολικός άνεµος άρχισε να φυσάει, σηκώνοντας σύννεφα σκόνης και φέρνοντας ψιλή άµµο. Σε λίγο, η παλιά πόλη χάθηκε από τα µάτια τους. Έκανε ζέστη, παρά το γεγονός ότι ήταν τόσο νωρίς το πρωί. – Αυτός είναι ο χαµσίν, είπε ο Γιεχασκιέλ. Εµείς τον λέµε ρούαχ καντίµ, δηλαδή ανατολικό άνεµο, και συνήθως φυσάει τον Απρίλιο. Βλέπεις τι γίνεται. Ας φύγουµε, γιατί πρέπει να πάω και στη δουλειά µου. Στη σκέψη ότι έπρεπε να ξαναπερπατήσουν όλη την απόσταση, µέσα σε αυτό το πνιγηρό σύννεφο που όλο και σκοτείνιαζε τον ουρανό, κάνοντας την ατµόσφαιρα αποπνικτική, ένιωσε να του κόβονται τα πόδια. Αλλά επειδή, πλέον, η ιστορία κινούνταν πάνω στη λεπτή διαχωριστική γραµµή του αληθινού από το φανταστικό, πάνω στη γραµµή που χωρίζει δύο παράλληλους κόσµους που συνυπάρχουν, αλλά που οι περισσότεροι άνθρωποι αγνοούν, εµφανίστηκε κι άλλος ή µάλλον κι άλλοι φύλακες άγγελοι, που ήρθαν µε δύο αυτοκίνητα. «Τουλάχιστον δε θα µε βρουν πεσµένο σε κάνα χαντάκι στο δρόµο ή µέσα στα δέντρα», σκέφτηκε. – Σε χαιρετώ και ελπίζω να τα ξαναπούµε όταν θα είσαι τουρίστας στην Ιερουσαλήµ. Ξέρεις, η Νεκρά Θάλασσα είναι καταπληκτική αυτή την εποχή που δεν κάνει πολλή ζέστη. ∆εν το σκέφτεσαι; Ευκαιρία να ξεχάσεις αυτές τις άχρηστες πληροφορίες µε τις οποίες σου γέµισα το κεφάλι τόσες ώρες. Έφυγαν ταυτόχρονα. Ο «θυρωρός της νύχτας», πριν ακόµα µπει στο αυτοκίνητο που θα τον µετέφερε στη «δουλειά» του, είχε στο αφτί το κινητό του τηλέφωνο και µιλούσε δυνατά και γρή-

AZAZEL009s103.indd 56

12/3/08 3:30:58 PM

ΑΖΑΖΕΛ

γορα. ∆εν ήξερε ακόµα ότι εκείνος καταλάβαινε εβραϊκά. Ο Σλόµο Αµπραµόβιτς θεώρησε ότι, επειδή δεν του απάντησε στην ερώτησή του αν µιλάει εβραϊκά, η απάντηση ήταν αρνητική. Έφτασε στο ξενοδοχείο του, όπου το µόνο που έκανε ήταν ένα καυτό µπάνιο για να βγάλει την άµµο που νόµιζε ότι είχε εισχωρήσει σε κάθε πόρο του δέρµατός του. Έφαγε ένα πρόχειρο πρωινό και ξεκίνησε µε το αυτοκίνητο να πάρει τον Ελισσαίο για µία ακόµα προεκλογική περιοδεία, στο Βορρά αυτή τη φορά, στη Γαλιλαία. Τουλάχιστον θα γλίτωναν την ατέλειωτη αναµονή στα στρατιωτικά µπλόκα που υπήρχαν σπαρµένα στις εισόδους των αυτόνοµων παλαιστινιακών περιοχών. Ο «θυρωρός της νύχτας» στοίχειωσε το µυαλό και την ψυχή του και θα συνέχιζε να το κάνει για πολλά χρόνια. Το άλλο πρωί κοιµήθηκε µέχρι αργά στη Ναζαρέτ, όπου πέρασαν τη νύχτα. Ο Ελισσαίος κατάλαβε ότι κάτι είχε αλλάξει µέσα του, αλλά δεν είπε τίποτα. Ήξερε πώς να τον ξαναφέρει στα νερά του... Ξηµερώµατα Κυριακής, εκείνος πήρε την πτήση της Ολυµπιακής για Αθήνα. Το ίδιο µεσηµέρι γευµάτισε µε τον αρχιερέα. Του εξήγησε τα πάντα. Η άποψή του, όµως, ήταν ότι έπρεπε να συνεχίσει την προσπάθεια. – Θα τακτοποιήσω εγώ το ζήτηµα µε τους Ισραηλινούς, µη στενοχωριέσαι, δε θα συµβεί απολύτως τίποτα, µη φοβάσαι, είµαι στο πλευρό σου, τον διαβεβαίωσε. Ξηµερώµατα ∆ευτέρας επέστρεψε στην Ιερουσαλήµ και τη σκληρή προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου που τον θεωρούσε εθνική και θρησκευτική επιταγή, καθώς επίσης προσωπικό καθήκον. Ήξερε, πάντως, πως ήταν χρέος του να προειδοποιήσει τον Ελισσαίο για το τι συνέβαινε και, το κυριότερο, να µελετήσει τους τρόπους εκείνους µε τους οποίους θα κατάφερναν να αλλάξουν,

AZAZEL009s103.indd 57

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

έστω και µερικώς, όσα είχε µάθει εκείνη τη νύχτα. Άρχισε να ψάχνει και να ρωτάει διακριτικά. Στερήθηκε τον ύπνο του και κινδύνεψε, γιατί ήταν η αιµατηρότερη περίοδος της δεύτερης ιντιφάντα, µε εκατοντάδες νεκρούς από βοµβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας εναντίον αθώων πολιτών. Αλλά δεν έφυγε, όπως του είχε συστήσει ο «θυρωρός της νύχτας». Το ήξερε πια πως ο κλοιός είχε σφίξει. ∆εν υπήρχε δρόµος επιστροφής. Εµπιστευόταν τυφλά τον Μεγάλο και είχε αρχίσει να συµπαθεί και τον Ελισσαίο, ο οποίος, αν και τσακισµένος από την κούραση, έλεγε µέσα στο αυτοκίνητο όλες τις ακολουθίες της κάθε µέρας, από µνήµης. Μέσα σε οκτώ µήνες, σε µια χώρα µε έκταση όσο η Πελοπόννησος, διήνυσαν 35.000 χιλιόµετρα µέσα σε εµπόλεµες ζώνες, σε ερήµους, νύχτα και µέρα.

Η διαγραφή Ενώ όλα κυλούσαν βασανιστικά αργά, ενώ οι άλλοι υποψήφιοι µε εξίσου δυνατά στηρίγµατα και, το βασικότερο όλων, χωρίς την αντίθεση του Ισραήλ, είχαν το πλεονέκτηµα της αναµονής, σαν κεραυνός έπεσε η είδηση ότι η ισραηλινή κυβέρνηση επέστρεψε τη λίστα των υποψήφιων πατριαρχών, έχοντας διαγράψει ως απαράδεκτα τα ονόµατα πέντε µητροπολιτών, ανάµεσά τους και του Ελισσαίου. Ο ίδιος, απογοητευµένος, άρχισε να κλαψουρίζει, να κατηγορεί, να καταριέται τους πάντες και να διαµαρτύρεται, επειδή, όπως έλεγε, ο αρχιερέας δεν τον στήριξε όπως και όσο έπρεπε. Και απειλούσε ότι θα τα παρατούσε όλα και θα επέστρεφε στην Ελλάδα. Ένα βράδυ έκανε ξανά την εµφάνισή του ο «θυρωρός της νύχτας». – Νοµίζω ότι δεν πρέπει να εξεπλάγης, του είπε. Σε είχα προ-

AZAZEL009s103.indd 58

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

ειδοποιήσει. Το ζήτηµα τέλειωσε. Με την ευκαιρία, σου έφερα και το κείµενο της συνάντησης που είχες διαβάσει. Τώρα πια είναι άνευ σηµασίας. – Εγώ νοµίζω ότι δεν έχουµε να πούµε τίποτε. Απ’ ό,τι φαίνεται, έχεις δίκιο. Ετοιµάζοµαι να γυρίσω στην Ελλάδα. Αποτύχαµε, αν και κάναµε ό,τι µπορούσαµε. ∆εν έφυγε. Αντίθετα βρήκε τον καλύτερο δικηγόρο του Ισραήλ, ο οποίος µε συµβολική αµοιβή προσέφυγε στο Ανώτατο ∆ικαστήριο κατά της κυβερνητικής απόφασης που αφορούσε τις διαγραφές των πέντε υποψήφιων. Ένα βράδυ Παρασκευής τον κάλεσε στο σπίτι του για το δείπνο ενόψει του Σαββάτου. Πήγε µαζί µε τη Μαλκά, που είχε έρθει στην Ιερουσαλήµ για δουλειές. Η καρδιά του κοµµάτια, ο πόθος θηρίο ανήµερο, η ανυποµονησία απερίγραπτη, καθώς έτρεφε πολλές προσδοκίες. Έζησε για πρώτη φορά στη ζωή του το εβραϊκό δείπνο µε οικογένεια θρησκευόµενων και αναρωτήθηκε γιατί οι χριστιανοί δεν τιµούν τη µέρα του Κυρίου, την Κυριακή, όπως ο ίδιος ο Θεός όρισε στις ∆έκα Εντολές. Λίγο πριν φύγουν από το σπίτι του δικηγόρου, τον κάλεσε στο γραφείο του και του είπε: – Είµαι βέβαιος ότι θα µπορέσω να τον ξαναβάλω στη λίστα, ακυρώνοντας τις διαγραφές µε απόφαση του Ανώτατου ∆ικαστηρίου. Σε συµβουλεύω να του το «πουλήσεις». Έπειτα από αυτό, θα γίνει πατριάρχης, δηλαδή εν λευκώ διαχειριστής του πλουσιότερου, µη εβραϊκού οργανισµού ιδιοκτήτη γης στο Ισραήλ. Μην το αφήσεις να περάσει έτσι. Οι άνθρωποι αυτοί κατά κανόνα επιλέγουν να «ξεχάσουν» όλους όσοι ξέρουν ακριβώς το πώς εξελέγησαν στα αξιώµατά τους. Πίστεψέ µε, το έχω ζήσει πολλές φορές. Τα πράγµατα έγιναν ακριβώς όπως τα προέβλεψε ο δικηγόρος, µε τη διαφορά ότι εκείνος δεν «πούλησε» την ακύρωση της

AZAZEL009s103.indd 59

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

διαγραφής που ήρθε σε λίγες µέρες και ο Ελισσαίος για καιρό αρνιόταν να πληρώσει ακόµα και τη συµβολική αµοιβή στο δικηγόρο, που του άνοιξε διάπλατα το δρόµο προς το θρόνο!

Έφυγαν, η Μαλκά κι αυτός, και πήγαν σε ένα καταπληκτικό κλαµπ στη γερµανική συνοικία. Ήπιαν πολύ. Αµήχανη σιωπή επικρατούσε και ορατή, ανείπωτη λαχτάρα... Πήρε να ξηµερώνει όταν µπήκαν στο αυτοκίνητο. – Πού θέλεις να σε πάω; τη ρώτησε. – Όπου πας κι εσύ... Ο αισθησιασµός κοβόταν µε το µαχαίρι. Την κοίταξε. Αυτό το πρόσωπο, τα µάτια, τα υπέροχα καστανόξανθα µαλλιά, το σφιχτό δέρµα, τα σαρκώδη χείλη... Απαλλάχτηκαν βιαστικά από τα ρούχα τους και ρίχτηκαν ο ένας στον άλλο σε ένα σµίξιµο παθιασµένο, απελπισµένο, ατέλειωτο, ανικανοποίητο. Γύρισαν στο ξενοδοχείο του. Μήνες απουσίας και δύο χρόνια κρίσης και αντιδικιών τούς οδήγησαν σε ένα «ανελέητο» σφυροκόπηµα, όπου καθένας τους είπε όλα όσα δεν µπόρεσε, δεν πρόφτασε, δε θέλησε να πει τα προηγούµενα χρόνια. Το επόµενο πρωί όλα ήταν διαφορετικά. Άραγε η νύχτα εκείνη υπήρξε ποτέ, την έζησαν στην πραγµατικότητα; Λίγο πριν η Μαλκά φύγει για το Τελ-Αβίβ, τον ρώτησε για το «θυρωρό της νύχτας». – Ο λόγος που συνέστησα στον Γιεχασκιέλ να σε γνωρίσει ήταν επειδή, ανεξάρτητα απ’ ό,τι συνέβη µεταξύ µας, σε νοιάζοµαι. Γιατί δεν ακολούθησες τη συµβουλή του; Γιατί; Έχεις αποφασίσει να καταστρέψεις τη ζωή σου; Νοµίζω ότι ξέρεις την άποψή µου για τις ηγεσίες όλων των συντεταγµένων θρησκειών. Πολιτικοί, επιχειρηµατίες και υποκριτές είναι όλοι τους! Σ’ το λέω

AZAZEL009s103.indd 60

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

κι εγώ, λοιπόν: «Φύγε! Γύρνα στην Ελλάδα και κοίτα να φτιάξεις τη ζωή σου απαλλαγµένος από τα “βαρίδια” του παρελθόντος». Μένοντας εδώ, είµαι σίγουρη ότι θα το µετανιώσεις πικρά κάποια µέρα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν Θεό, δεν πιστεύουν σε τίποτα! Χαιρετήθηκαν τυπικά, σαν δυο απλοί γνωστοί, και χώρισαν. Εκείνος δε θέλησε να ακούσει, ούτε κι εκείνη. Λίγες µέρες µετά την ακύρωση της διαγραφής των ονοµάτων, σε εφαρµογή της απόφασης του Ανώτατου ∆ικαστηρίου, έγιναν οι εκλογές. Αντίθετα προς κάθε πρόβλεψη, παρά τις φοβερές παρασκηνιακές µεθοδεύσεις, ο Ελισσαίος αναδείχτηκε πατριάρχης. Ενθρονίστηκε µε µια πρωτοφανή σε λαµπρότητα τελετή, παρουσία δεκάδων επισήµων και χιλιάδων πιστών, που στο πρόσωπό του ανυποµονούσαν να δουν τον ποιµένα, τον πατέρα, το συµπαραστάτη, τον καθοδηγητή, τον ηγέτη. Για τον άνθρωπο, όµως, που επί τόσους µήνες έτρεχε, κινδύνευε, αγωνιούσε, η αντίστροφη µέτρηση είχε αρχίσει. Ο Ηλίας Ιωάννου, αυτός που τον είχε υποσκάψει στην Ιερουσαλήµ, παρουσιάστηκε στο γραφείο του αρχιερέα στην Αθήνα µε ένα δήθεν ανώνυµο γράµµα-λίβελο εναντίον εκείνου που τα εγκατέλειψε όλα για χάρη του σκοπού που του είχαν περιγράψει ως «υψίστης εθνικής σηµασίας», και το ανθρωποκυνηγητό ξεκίνησε. Η εµπλοκή του στην εκλογή του πατριάρχη και η παρουσία του στην Ιερουσαλήµ ήταν η βασική αιτία που λίγα χρόνια µετά θα ζούσε το χειρότερο εφιάλτη της ζωής του, θα άγγιζε την τρέλα και το θάνατο. Όλοι τον ξέχασαν. Ακόµα και ο αρχιερέας... Ήταν απλώς µια ενοχλητική «υπενθύµιση». Ήταν αναλώσιµος. Αυτό που ήθελαν, το είχαν πετύχει. Τους ήταν βάρος...

AZAZEL009s103.indd 61

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Αθήνα, Αύγουστος 2004 Η µαγευτική τελετή έναρξης των Ολυµπιακών Αγώνων είχε µόλις τελειώσει. Εφοδιασµένοι µε την πρόσκληση VIP, οι δύο παλιοί φίλοι έφυγαν σχετικά γρήγορα από το Ολυµπιακό Στάδιο, µε κατεύθυνση το εξαιρετικό εστιατόριο όπου εκείνος είχε κλείσει τραπέζι. Η επιλογή της µεγάλης µηχανής BMW ήταν η βέλτιστη για τις κυκλοφοριακές συνθήκες των ηµερών και η άδεια εισόδου στις ειδικές λωρίδες των δρόµων ακόµα καλύτερη. Πάντα «χανόταν» σε κόσµους άλλους και ορίζοντες ανοιχτούς, όταν οδηγούσε δίκυκλα. Απολάµβανε κάθε δευτερόλεπτο της οδήγησης. Άκουγε τον ήχο των ελαστικών στην άσφαλτο, αισθανόταν τον αέρα στο πρόσωπό του, ένιωθε τη δύναµη των 100 ίππων, ήταν ευτυχισµένος... παρά τα τόσα και τέτοιας σοβαρότητας προβλήµατα που τον βασάνιζαν και είχαν ενταθεί τα τελευταία χρόνια. Στην ενδοεπικοινωνία άκουσε τη βαθιά φωνή του Χάιµ να του λέει: – Τι καταπληκτική τελετή παρακολουθήσαµε! – Πράγµατι, ήταν καταπληκτική τελετή. Πώς τα πήγατε εσείς µε την εφαρµογή των συστηµάτων ασφαλείας; – Κανένα πρόβληµα, φίλε µου. Όλα είναι σχεδιασµένα στην εντέλεια και οµολογώ πως έχω εκπλαγεί ευχάριστα από το επίπεδο των δυνάµεων ασφαλείας εδώ. Τεράστια διαφορά σε σχέση µε µερικά χρόνια πριν. Είµαι βέβαιος πως όλα θα πάνε καλά µέχρι τέλους. Πού πάµε; – Έχε µου εµπιστοσύνη. Σε ένα εξαιρετικό εστιατόριο. Θα δεις. – ΟΚ. Σε εµπιστεύοµαι. Έφτασαν και ο µετρ τούς οδήγησε στο τραπέζι τους, στο ρουφ

AZAZEL009s103.indd 62

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

γκάρντεν, µε εκπληκτική θέα στην Ακρόπολη, που ήταν εντυπωσιακά φωτισµένη αυτό το βράδυ. Κάθισαν, παρήγγειλαν κιρ ρουαγιάλ, βολεύτηκαν στις καρέκλες τους και αµίλητοι απολάµβαναν τη γλυκιά αυγουστιάτικη αθηναϊκή νύχτα. Εκείνος θα την αναπολούσε πολλές φορές τα επόµενα τρία χρόνια. – Τι υπέροχη χώρα! Νιώθω πως ανοίγω την πόρτα της ιστορίας και του πολιτισµού κάθε φορά που έρχοµαι στην Αθήνα, κι ας έχω όλους εσάς που συνέχεια παραπονιέστε για όλα, για την κίνηση, το καυσαέριο, το στρες. Ήθελα να 'βλεπα πώς θα ζούσατε αν φοβόσασταν ανά πάσα στιγµή ότι δίπλα σας θα σκάσει µια βόµβα, εκεί που κάθεστε ήσυχοι και αµέριµνοι πίνοντας το ποτό σας, όπως εµείς εδώ τώρα... – Λατρεύω τη χώρα µου, του απάντησε εκείνος απολογητικά. Απλώς για εµένα έχει συνδεθεί και µε πολύ κακές στιγµές της ζωής µου. Πιστεύω πως πολλοί έξυπνοι άνθρωποι, στριµωγµένοι στο ίδιο µέρος, τελικά δηµιουργούν πρόβληµα. Νιώθω να ασφυκτιώ µερικές φορές. Σου οµολογώ πως φοβάµαι τώρα τελευταία. Ξέρεις, Χάιµ, κάθε φορά που τα πράγµατα αρχίζουν να πηγαίνουν καλά, τρέµω ότι κάτι πολύ κακό θα συµβεί. – Σου είπα πως κι εµένα δε µου αρέσουν αυτά που έµαθα «κάτω» για εσένα και σχετίζονται µε το Πατριαρχείο και το 2001. Είναι δυο τύποι που «ψάχνονται» συνεχώς. Έχω την αίσθηση ότι ο στόχος είναι άλλος, αλλά σε παίρνουν κι εσένα τα σκάγια. Πρόσεχε! Εν ανάγκη, φύγε για ένα διάστηµα, µέχρι να ξεκαθαρίσουν τα πράγµατα. ∆ε µου είπες ότι έχεις ξεκινήσει αυτή τη δουλειά µε την προώθηση ελληνικών προϊόντων στην Άπω Ανατολή; Ε, λοιπόν, πήγαινε εκεί. Εγώ θα συγκεντρώνω τις πληροφορίες µου –το ξέρεις ότι έχω τις πηγές µου– και θα σε ενηµερώνω. Το ορεκτικό που έφτασε στο µεταξύ, αλλά κυρίως το εξαιρε-

AZAZEL009s103.indd 63

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τικό κρασί που το συνόδευε τους έφτιαξαν το κέφι. Εκείνος απολάµβανε τη χαλαρή ατµόσφαιρα της βραδιάς. – Άκου, φίλε. Ανησυχώ πολύ για το ρόλο αυτού του Νικόλα Γιαλούλη και τις σχέσεις του µε το δηµοσιογράφο, του είπε ξαφνικά ο Χάιµ. Νοµίζω πως ό,τι γίνεται είναι σε γνώση του Ελισσαίου. Θεωρεί ότι τώρα είναι παντοδύναµος. Τον έχουν περικυκλώσει και οι δικοί µας και αισθάνεται αυτοκράτορας. Έµαθα πως, ενώ τρέχατε στην αρχή του 2001 να προωθήσετε την υποψηφιότητα του Ελισσαίου, ο Νικόλας Γιαλούλης, µέσω ενός επιστήθιου φίλου του Ελισσαίου, µητροπολίτη του Πατριαρχείου, είχε ήδη συµφωνήσει πως θα σε αντικαθιστούσαν αµέσως µετά την εκλογή... – Χάιµ, αυτό δεν µπορώ να το πιστέψω, ήµουν όλη τη µέρα µαζί του. Ήµουν παρών σε όλες τις συναντήσεις, πώς δεν άκουσα ποτέ να αναφέρεται το όνοµα αυτού του ανθρώπου; – Γιατί απλώς υπήρξες πολύ αφελής, για να µην πω ανόητος, φίλε µου. Έκανες το λάθος να εµπιστευθείς το µητροπολίτη και τον αρχιερέα. Αν είχες το νου σου, θα ήξερες από τότε τα πάντα και τουλάχιστον θα είχες βγάλει χρήµατα, πολλά χρήµατα, δε θα έτρεχες τόσα χρόνια. Από τότε ο Ελισσαίος σε θεωρούσε αναλώσιµο. Ήξερε τα προβλήµατά σου, ήξερε πως δε θα µπορούσες ποτέ να τον κοντράρεις ανοιχτά, κατάλαβε πόσο αφελής ήσουν λόγω της σχέσης σου µε τον Μεγάλο και έπαιζε στα σίγουρα. Σκέψου πως αµέσως µετά την εκλογή έµαθα ότι κάλεσε το δηµοσιογράφο, τον Μίνωα Νιβάλι, που τον πολέµησε για να µην εκλεγεί, και του µίλησε για εσένα. Θα το δεις πως στο τέλος θα αποµακρυνθεί και από τον Μεγάλο. Σου λέω, δεν έχει Θεό αυτός ο άνθρωπος. – Τα ίδια µου είπε και η Μαλκά τότε στην Ιερουσαλήµ, αλλά δεν την άκουσα. Φαίνεται πως ο µόνος ηλίθιος σε αυτή την ιστορία υπήρξα εγώ. Κατέστρεψα τη δουλειά µου, κινδύνεψα και δε

AZAZEL009s103.indd 64

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

µου έδωσε ούτε αυτά που είχε υποσχεθεί µπροστά στον αρχιερέα. Καλά µου έλεγε ο δικηγόρος πως αυτή η ιστορία θα τελειώσει άσχηµα για εµένα. Και ο «θυρωρός της νύχτας»; Μήπως ο Γιεχασκιέλ δε µε προειδοποίησε τόσες φορές; Ας πρόσεχα. – Το ξέρεις το ανέκδοτο µε την τελευταία Πολωνέζα πόρνη; είπε γελώντας ο Χάιµ. Όχι; Άκου, λοιπόν: Πώς πέθανε η τελευταία Πολωνέζα πόρνη; – ∆εν ξέρω, τι µου λες τώρα... – Αυτοκτόνησε! Αλλά ξέρεις γιατί; – Έλα, τέλειωνε µε αυτές τις κρυάδες σας για τους Πολωνούς. – Αυτοκτόνησε, λοιπόν, όταν έµαθε ότι οι άλλες «το έκαναν» µε λεφτά! Έσκασε στα γέλια. – Εγώ τι σχέση έχω µε αυτό; – Τι σχέση έχεις; ∆εν καταλαβαίνεις, βρε κακόµοιρε, πως πίσω από την πλάτη σου παίζονταν εκατοµµύρια κι εσύ ριψοκινδύνευες µε το νοικιασµένο αυτοκίνητο και τα χαρτζιλίκια που σου έδινε ο Ελισσαίος; Ξέρεις πού ζει ο αξιότιµος κύριος Γιαλούλης; Σ’ ένα τεράστιο υπερπολυτελές διαµέρισµα στη Γιάφα, µε θέα όλη τη Μεσόγειο! Έχεις ιδέα πόσο κάνει ένα διαµέρισµα εκεί; Ξέρεις τι αυτοκίνητο οδηγεί; Μερσεντές 300! Μήπως ξέρεις πόσα λεφτά παίρνει το µήνα από το Πατριαρχείο ως απλός υπάλληλος που εµφανίζεται; 1.000 δολάρια! Ακούς, δικέ µου; 1.000 δολάρια! Γελούν µε την αφέλειά σου, φίλε µου. ∆ιεφθαρµένα τοµάρια χωρίς Θεό είναι όλοι τους. Εµείς φταίµε που τους ανεχόµαστε τόσα χρόνια. Α, ξέχασα το σηµαντικότερο: ο κύριος Γιαλούλης είναι συνδικαιούχος µε τον Ελισσαίο σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασµούς του Πατριαρχείου και πληρεξούσιός του για την πώληση και ενοικίαση ακινήτων... Θα σταµατήσουµε αυτή την κουβέντα γιατί µε ενοχλεί όσο κι εσένα, αλλά να θυµάσαι αυτό που θα σου

AZAZEL009s103.indd 65

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πω: αυτός ο τύπος, πολύ σύντοµα, θα βουτήξει καµιά δεκαριά εκατοµµύρια ευρώ και θα µας χαιρετήσει όλους. Σταµατώ γιατί µας χάλασα τη βραδιά. Τη Μαλκά τη βλέπεις καθόλου; Τον κοίταξε ίσια στα µάτια. – Όχι, και λυπάµαι πολύ. Τα έκανα θάλασσα, Χάιµ, δυστυχώς. Το εξαιρετικό φιλέτο στη σχάρα και το υπέροχο κρασί τον έκαναν να ξεχάσει προσωρινά τη δυστυχία και το φόβο που του πλάκωναν την ψυχή και τον οδήγησαν σε άλλους κόσµους, φωτεινούς και ονειρεµένους. Η Ακρόπολη στο βάθος τού έφερε στο νου κάτι που είχε διαβάσει σε µια συνέντευξη της Ελένης ΓλύκατζηΑρβελέρ: «Πρέπει να περάσουµε από το µικρό στο µεγαλύτερο και από το µεγαλύτερο στο µεγάλο. Πάρτε, για παράδειγµα, την Ευρώπη. ∆εν υπάρχει Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα, όπως και, κατά τη γνώµη µου, δεν υπάρχει Ελλάδα χωρίς την Ευρώπη. Ο Πολ Βαλερί έλεγε πως όπου Αριστοτέλης και Πλάτων, εκεί και η Ευρώπη. Όπου το όνοµα Μωυσής και Ιησούς, όπου το όνοµα Βιργίλιος λέει κάτι στους ανθρώπους, εκεί και η Ευρώπη. Συνοπτικά και λακωνικά: Αθήνα, Ρώµη, Ιερουσαλήµ, αυτή είναι η Ευρώπη». «Και η Ιερουσαλήµ; Θα ξενίσει το τρίπτυχο...» σχολίασε ο δηµοσιογράφος. «Όχι, γιατί η Ιερουσαλήµ είναι ο χριστιανισµός. Κατάλαβες; Η Ιερουσαλήµ ξενίζει όταν τα πράγµατα τα βλέπεις στενά...»

Άφησε τον Χάιµ στο ξενοδοχείο του, σήκωσε την καλύπτρα του κράνους για να νιώθει στο πρόσωπό του το δροσερό νυχτερινό αέρα και χάθηκε µέσα στους άδειους δρόµους της πρωτεύουσας. Είδε την ανατολή του ήλιου από το Λυκαβηττό, πήγε στην πρω-

AZAZEL009s103.indd 66

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

ινή λειτουργία στη Μονή Πετράκη, κάθισε σε µια καφετέρια για κρουασάν και καπουτσίνο, άρχισε ακόµα µια µέρα. Η ψυχή του στέναζε, το µυαλό του δούλευε στο κόκκινο, το τσουνάµι πλησίαζε.

Στην Άπω Ανατολή, ∆εκέµβριος 2004 ∆ρόµοι άνοιγαν και άλλοι έκλειναν. Άρχισε να αχνοφέγγει στις χώρες που ανατέλλει πρώτα ο ήλιος. Μήνες τώρα προσπαθούσε να κάνει το όνειρο πραγµατικότητα, έστω και κατά ένα µέρος. Συµφωνίες υπογράφηκαν και ξεκινούσε µια νέα ζωή. ∆ε θα ξαναγυρνούσε πίσω. Μέχρι να τελειώσει αυτή η φάρσα που είχε ξεκινήσει το 1988... Ένιωθε έναν παθολογικό, µεταφυσικό φόβο για τη δικαιοσύνη, έντεχνα καλλιεργηµένο από τις «σκιές», για να τον κρατούν σε κατάσταση οµηρίας... Πόσο λάθος είχε κάνει, Θεέ µου! Πόσα χρόνια χαµένα, πόσα όνειρα τσακισµένα, πόσες ελπίδες διαψευσµένες, πόσες ζωές, πόσα πρόσωπα! Εδώ και χρόνια ήταν ρασοφόρος µε την ευχή που του διάβασε µια µέρα ένας άνθρωπος που αγαπούσε κι εµπιστευόταν, ένας ανάµεσα στους τόσους. Πίσω στην πατρίδα, τα τσακάλια ούρλιαζαν. Κάτι τύποι ευνοηµένοι, καλοταϊσµένοι, ξερνούσαν χολή, ρουφιάνευαν. Τους αγνοούσε. – ∆εν είναι δυνατό να πιστεύει κάποιος στο Θεό και να σκέφτεται την εκδίκηση, έλεγε στη µάνα του, πιο πολύ για να το ακούσει ο ίδιος. Σκεφτόταν τον Μιχάλη. Ο Μιχάλης... Τρωκτικό του συστήµατος όπως τόσοι ευδαιµονούντες ανεπάγγελτοι. Αισθάνθηκε να απειλείται στο µικρόκοσµο όπου έχτιζε τη φήµη του και στήριζε τον αρρωστηµένο του εγωισµό, κινητήρια δύναµη για τις µικροαπάτες του. Φρόντισε να κυ-

AZAZEL009s103.indd 67

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κλοφορήσει παντού τα «νέα». Του µίλησε και εκείνος και άλλοι. Προσποιήθηκε πως θα σταµατούσε. Συνέχισε πιο έντονα, έγινε ψευδοµάρτυρας, αυτοχρίστηκε εξυγιαντής. Πόσο τον σιχαινόταν, πόσο τον λυπόταν, πόσο µετάνιωνε που είχε πιστέψει για άλλη µία φορά σε τέτοιους ανθρώπους...

Στο Πατουνάµ είχε ξηµερώσει από ώρα. Έτσι κι αλλιώς, δεν µπόρεσε να κοιµηθεί αυτή τη νύχτα. Θα ερχόταν να τον συναντήσει η Μαλκά για το οριστικό τέλος, τον παντοτινό επώδυνο αποχωρισµό. Το ένιωθε και της το ζήτησε πριν φύγει από την Αθήνα. Κάθονταν στο µπαράκι κάτω από τα δέντρα κι έπιναν. Εκείνη κάπνιζε πολύ. Της το είπε. Έκανε ότι δεν τον άκουσε. – Απάντησες, τελικά, µέσα σου στα «γιατί» µου; τη ρώτησε. Τον αγνόησε κοιτώντας τον προκλητικά. Κλασική άµυνα. ∆εν ήξερε πώς να της το ξεστοµίσει. Την παρακάλεσε να συναντηθούν για τελευταία φορά κάπου έξω από τις γνωστές τους διαδροµές, τους γνώριµους προορισµούς, κάπου όπου όλα θα ήταν διαφορετικά, χωρίς µνήµη. Ήξερε το ιδανικό µέρος. Στο µυαλό του ήταν όλα τακτοποιηµένα. Τον κοίταξε βαθιά στα µάτια και του έκανε την πιο απρόσµενη ερώτηση: «Γιατί...;» Έπειτα σηκώθηκε και πήγε να παραγγείλει δύο σφηνάκια, περισσότερο για να του δώσει την ευκαιρία να βρει µια πειστική απάντηση. ∆εν τη βρήκε. – Μπορώ να σου απαντήσω µονάχα στο τι θα κάνουµε, το τι θέλω να βιώσουµε, αλλά δεν µπορώ να απαντήσω στο «γιατί» σου. Ήπιαν τα σφηνάκια και παρήγγειλαν δεύτερα, τρίτα και τέταρτα. Ο έλεγχος χάθηκε. – Θα έρθω, του απάντησε και του είπε την ηµεροµηνία µε µια διαύγεια που τον ξάφνιασε.

AZAZEL009s103.indd 68

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Ο ίδιος ήδη ονειρευόταν. Του ζήτησε να την πάει στο σπίτι της, δεν µπορούσε να οδηγήσει. Την άφησε και επέστρεψε στο δικό του. Του τηλεφώνησε ενώ εκείνος βρισκόταν ήδη εκεί όπου της είχε ζητήσει να συναντηθούν και την περίµενε. – Πρέπει να αναβάλω το ταξίδι για µερικές µέρες, έχω ένα πρόβληµα. Πάγωσε. – Αυτό είναι το τέλος, αυτό το ταξίδι, αυτή η συνάντηση θα είναι η τελευταία, το ξέρω καλά. Σε παρακαλώ, έλα.

Το εσωτερικό τηλέφωνο τον έβγαλε από τις σκέψεις του. Ήταν εκείνη. – Καληµέρα, συγνώµη που σε ξυπνάω, µπορείς να έρθεις στη ρεσεψιόν; – Καληµέρα, σε περίµενα, δε µε ξυπνάς, έρχοµαι αµέσως. Συναντήθηκαν. ∆υο φίλοι από πάντοτε. Έλαµπε παρά το πολύωρο ταξίδι. Ήταν χαρούµενη, ή τουλάχιστον έτσι έδειχνε, ανυπόµονη να γνωρίσει το πανέµορφο εξωτικό µέρος. Τις µέρες που πέρασαν µαζί ανακάλυψε και ο ίδιος µια πτυχή της που, δυστυχώς, δεν ήξερε ότι υπήρχε. Η φρεσκάδα της διασκέδασε λίγο την απογοήτευση και την υφέρπουσα απελπισία του. Πήγαν σε µουσεία, σε πόλεις που η ιστορία τους χανόταν µέσα στην τροπική ζούγκλα, έφαγαν εξαιρετικά φαγητά, τριγύρισαν στους δρόµους, αστειεύτηκαν, απόλαυσαν τα χρώµατα και τα αρώµατα. Ένα βράδυ µε πανσέληνο, λίγο πριν φύγει εκείνη, της µίλησε ώρα πολλή. Της είπε για την απόφασή του να µην ξαναγυρίσει για χρόνια. Της είπε για το αίσθηµα φόβου, πίκρας, απογοήτευσης και για το προαίσθηµα ότι δε θα ξανασυναντιούνταν

AZAZEL009s103.indd 69

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ποτέ πιά, δε θα µιλούσαν ποτέ πια, τουλάχιστον όχι υπό τέτοιες συνθήκες. Λίγο πριν ανατείλει ο λαµπρός ολοκόκκινος δίσκος του ήλιου πάνω από το ποτάµι µε τα πλωτά µαγαζιά, άρχισε να της διαβάζει ένα ποίηµα του Καβάφη που είχε σηµειώσει σε ένα φύλλο χαρτί: «Κι αν δεν µπορείς να κάµεις την ζωή σου όπως την θέλεις,/τούτο προσπάθησε τουλάχιστον/όσο µπορείς: µην την εξευτελίζεις...» – Παρακαταθήκη σ’ το αφήνω, της είπε τελειώνοντας και τη φίλησε απαλά στο µάγουλο. Έκλαιγαν κι οι δυο. Τελευταία µέρα, για πάντα. Τι να πρωτοπείς, τι να πρωτοκάνεις; Τη συνόδεψε στο αεροδρόµιο. Την έβλεπε να φεύγει µετά τον έλεγχο, να στρέφεται και να προσπαθεί να του χαµογελάσει. ∆ε θα την ξανάβλεπε ποτέ σε αυτή τη διάσταση. Τις επόµενες δύο µέρες «χάθηκε» µέσα στα φύλλα του µπλε λωτού, κυνηγώντας το δράκοντα.

Κωνσταντινούπολη, Ιανουάριος 2004 Η συνωµοσία Εδώ και µέρες είχε κανονιστεί η σηµαντικότατη αυτή συνάντηση κορυφής. Έπρεπε να ρυθµιστεί µε διακριτικότητα ένα ζήτηµα που είχε αρχίσει να παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις. Κορυφαίοι παράγοντες θα συναντιούνταν σε στενό κύκλο για να ανταλλάξουν απόψεις και να πάρουν κρίσιµες αποφάσεις που θα επηρέαζαν τις τύχες πολλών. Η πολυτελής σουίτα σε ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία του κόσµου, το «Τσιραγάν Παλάς», στην ευρωπαϊκή ακτή του Βοσπόρου, είχε ήδη διαµορφωθεί σχετικά για να δεχτεί τους υψηλούς προσκεκληµένους. Ο απεσταλµένος µε ιδιαίτερη εµπειρία στα εκκλησιαστικά θέµατα είχε ήδη φτάσει από την Πέµπτη. Η επίσκε-

AZAZEL009s103.indd 70

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

ψή του στην Κωνσταντινούπολη είχε καθαρά ιδιωτικό χαρακτήρα. Ταξίδεψε εκεί µέσω µιας ευρωπαϊκής πρωτεύουσας για να µην τραβήξει την προσοχή τυχόν αδιάκριτων βλεµµάτων. Άψογα ντυµένος, κάπνιζε το πούρο του στο µπαλκόνι της σουίτας. Ο ήλιος είχε µόλις δύσει και τα φώτα της πολυάνθρωπης πόλης άναβαν ένα ένα. Η θάλασσα µπροστά του είχε πάρει ένα βαθύ πορφυρό χρώµα που άλλαζε γρήγορα σε µαύρο. Οι δύο άλλοι έφτασαν στην ώρα τους. Ο απεσταλµένος ήξερε καλά την εθιµοτυπία τέτοιων συναντήσεων, έστω κι αν ήταν άτυπες. Έσκυψε και φίλησε το χέρι πρώτα του Μεγάλου και στη συνέχεια του συνοδού του, µητροπολίτη Βάρβαρου. Περίµεναν να καθίσει πρώτα ο Μεγάλος στην κορυφή του οβάλ εβένινου τραπεζιού και στη συνέχεια κάθισαν κι εκείνοι, ο ένας απέναντι από τον άλλο. – Νοµίζω πως το ζήτηµα που θα συζητήσουµε απαιτεί ιδιαίτερα προσεκτικούς χειρισµούς και από τις δύο πλευρές. ∆εν είναι αποδεκτή οποιαδήποτε διαρροή, παρά µόνο αυτές που θα επιλέξουµε και θα σχεδιάσουµε εµείς, και µόνο προς πρόσωπα και µέσα που θα αποφασίσουµε τώρα. Έχουµε να κάνουµε µε έναν επικίνδυνο αντίπαλο, γιατί αφενός χαίρει της εκτιµήσεως µεγάλης µερίδας κόσµου και αφετέρου είναι ιδιαίτερα ικανός και υποστηρίζεται από ισχυρούς κύκλους. Αν γίνει γνωστό το περιεχόµενο αυτής της συνάντησης, αλλά ακόµα και το γεγονός ότι απλώς συναντηθήκαµε, αυτό θα έχει σοβαρότατες συνέπειες για όλους. Θα γίνει το ακριβώς αντίθετο απ’ ό,τι επιθυµούµε. – Στη συνάντηση που είχαµε µε τον αρχιερέα, διαπιστώσαµε µια αχαλίνωτη έπαρση και υπέρµετρες φιλοδοξίες που στηρίζονται ακριβώς εκεί όπου σας είπα: στην υποστήριξή του από λόµπι επιχειρηµατιών και πολιτικών, αλλά και στη δηµοτικότητά του. Βέβαια, η πρόσφατη κρίση τον κλόνισε λίγο, αλλά ελάχιστα έβλαψε την εικόνα του. Ούτε λίγο ούτε πολύ, µας ζήτησε ένα εξω-

AZAZEL009s103.indd 71

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

φρενικό ποσό για να πραγµατοποιήσει τα σχέδιά του και η κατάσταση θα επιδεινωθεί δραµατικά αν του δοθεί. Πιστεύουµε ότι πρέπει να περιοριστεί στα πνευµατικά του καθήκοντα και να χτυπηθεί µε κάθε µέσο η δηµόσια εικόνα του. – Ο µητροπολίτης Βάρβαρος νοµίζω ότι είναι σε θέση να απευθυνθεί µε διακριτικότητα στο φίλο του, δηµοσιογράφο Μίνωα Νιβάλι, και από εκεί και πέρα, µε µια καλή αµοιβή και τα στοιχεία που έχετε, θα δηµιουργηθεί µια τέτοια κατάσταση, που ο άλλος δε θα ξέρει τι να πρωτοαντιµετωπίσει. Γνωρίζοντας το χαρακτήρα και το περιβάλλον του, είµαι βέβαιος ότι θα ακολουθήσει λάθος τακτική. Θα αρνηθεί τα πάντα και για καθετί που θα αρνείται θα παρουσιάζεται η απόδειξη ότι ψεύδεται. Σε συνδυασµό µε τις επικείµενες αποκαλύψεις του δηµοσιογράφου για το χώρο της δικαιοσύνης και τη διαφαινόµενη διαπλοκή ανθρώπων του περιβάλλοντος του αρχιερέα µε δικαστές που έχουν αµφιλεγόµενο παρελθόν, για να µην πω τη λέξη «διεφθαρµένους», θα τον στριµώξουµε και η κατάσταση θα ισορροπήσει. Συγνώµη για την έκφραση που θα χρησιµοποιήσω, αλλά νοµίζω ότι ο κληρικός αυτός το παράκανε. Ας του κόψουµε λίγο την ορµή. Τι λέτε; – Αγαπητέ µου, κοιτάξτε... Αν τα στοιχεία που έχετε, γιατί αυτά του φίλτατου αδελφού από εδώ τα έχω υπόψη µου, είναι τέτοια που να δικαιολογούν την αισιοδοξία για την έκβαση του εγχειρήµατος, δεν έχω καµία αντίρρηση. Το αντίθετο µάλλον. Είναι γεγονός ότι η πολιτεία του δε συνάδει µε τη θέση και την ιδιότητά του ως ποιµένα. Κάνει πρωτόγνωρα πράγµατα, που µερικές φορές αγγίζουν τα όρια του σκανδάλου. Ας µας πει καλύτερα ο αδελφός την άποψή του και τον τρόπο που σκέφτεται να κινηθεί. – Εδώ και περίπου ένα χρόνο έχω ερευνήσει διάφορες πτυχές των ενεργειών του στο παρελθόν και έχω ανακαλύψει πράξεις που είναι αξιόµεµπτες και που θα αγανακτήσουν το χριστεπώνυµο

AZAZEL009s103.indd 72

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

πλήρωµα, µε αποτέλεσµα την απαξίωσή του. Έχω έρθει σε επαφή µε τον κύριο Νιβάλι αρκετές φορές και σας διαβεβαιώ πως έχει προσωπική αντιπαράθεση µε τον αρχιερέα. Καταστρώνει ένα πλήρες σχέδιο, που αν διανθιστεί µε τα στοιχεία που έχω στην κατοχή µου και είναι πέρα για πέρα αδιαµφισβήτητα, θα καταφέρουµε ένα ισχυρό πλήγµα στον αντίπαλό µου, που τόσο µε συκοφάντησε αδίκως. – Τι στοιχεία; ρώτησε ο απεσταλµένος. – Έχει εµπλακεί ενεργά σε δύο δικαστικές υποθέσεις και στην εκλογή του πατριάρχη Ιεροσολύµων, στην υποψηφιότητα του οποίου είχε αντιταχθεί ο αγαπητός αδελφός, προτείνοντας άλλο υποψήφιο. Η παρέµβαση ή καλύτερα οι παρεµβάσεις του σε διάφορα επίπεδα, αλλά κυρίως η επιλογή και, στη συνέχεια, η αποστολή ως βασικού υποστηρικτή και οργανωτή της προεκλογικής εκστρατείας του Ελισσαίου ενός προσώπου µε σκοτεινό παρελθόν και καταδικαστικές αποφάσεις εις βάρος του, καταζητούµενου από την Ιντερπόλ για σοβαρά αδικήµατα, οδήγησαν στην επικράτηση Ελισσαίου. Χαρακτηριστικά σας λέω πως, αν δεν είχε εµπλακεί στην ποινική υπόθεση, το άτοµο αυτό θα βρισκόταν ακόµα στη φυλακή. Έχω όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία έλεγξε ήδη ο δηµοσιογράφος και θεωρεί πως, σε συνδυασµό µε αυτά που έχει ήδη στην κατοχή του, θα δηµιουργήσουν µια χιονοστιβάδα αποκαλύψεων και αντιδράσεων που όµοιά της δε θα έχει γνωρίσει µεταπολεµικά η Ελλάδα. Έχει µεγάλες οικονοµικές απαιτήσεις, αλλά νοµίζω ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος να ικανοποιηθούν. Αν συµφωνήσουµε, θα τον καλέσω στην ιερά µονή στην οποία εγκαταβιώνω για να του καταβάλω το ποσό που απαιτεί και για να του δώσω κι άλλα στοιχεία που θα έχω στην κατοχή µου εντός των ηµερών. – Για τι ποσό µιλάµε; ρώτησε ο απεσταλµένος. – Ζητάει 3.000.000 ευρώ.

AZAZEL009s103.indd 73

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Σαν πολλά δεν είναι; Νοµίζω ότι πρέπει να διαπραγµατευτούµε. – Όχι, αγαπητέ µου, ρισκάρουµε να τον χάσουµε και τότε το αποτέλεσµα δε θα είναι το αναµενόµενο. Πρέπει να κάνουµε µια προσπάθεια να του δώσουµε ό,τι ζητάει. – Εφόσον το πιστεύετε, συµφωνώ και νοµίζω ότι θα µπορέσω να σας στείλω τα χρήµατα σε µετρητά όπου µου υποδείξετε. Ο Μεγάλος σταυροκοπήθηκε, λέγοντας: – Για το καλό της Εκκλησίας του Χριστού και για την προστασία του χριστεπωνύµου πληρώµατος από το σκανδαλισµό, νοµίζω ότι πρέπει να προχωρήσουµε. Συµφώνησαν. Ο απεσταλµένος πήγε στο άλλο δωµάτιο και βγήκε στο µπαλκόνι, µουρµουρίζοντας µέσα απ’ τα δόντια: – Κι ύστερα κατηγορούν τους πολιτικούς για διαφθορά, διαπλοκή και ίντριγκες! Τούτοι εδώ είναι δέκα φορές χειρότεροι. Καλά έλεγε ο εθνάρχης ότι το ράσο είναι σαν το κάρβουνο. Αν το ακουµπήσεις, είτε θα καείς είτε θα λερωθείς. Κάλεσε έναν απόρρητο αριθµό κινητού. Συµφωνούν σε όλα, ενηµέρωσε τον εντολέα του. Αν έχουν τα στοιχεία που µου είπαν, και είµαι σίγουρος ότι τα έχουν, τα πόδια του παπά θα κοπούν όσο χρειάζεται. Ζητούν 3.000.000 ευρώ µετρητά για τον Νιβάλι, για να κάνει αποκαλύψεις την ερχόµενη εβδοµάδα. Νοµίζω ότι πρέπει να τα διαθέσουµε. – Εντάξει, προχώρα το. Αλλά εµείς, ό,τι κι αν συµβεί, ούτε είδαµε ούτε ακούσαµε. Ας βγάλουν οι παπάδες και ο Νιβάλις τα κάστανα από τη φωτιά. Επέστρεψε στο µεγάλο σαλόνι της σουίτας. Τον περίµεναν αµίλητοι. – Είµαστε σύµφωνοι. Να µου τηλεφωνήσετε την Κυριακή για να µου πείτε πού θα σας τα φέρω και µετά προσέξτε πώς θα χειριστείτε αυτό το δηµοσιογράφο. Πρόκειται για κάθαρµα που δε

AZAZEL009s103.indd 74

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

σταµατάει µπροστά σε τίποτα. Και τώρα επιτρέψτε µου να σας κάνω το τραπέζι. Τι θέλετε να παραγγείλουµε γιατί είναι και Παρασκευή σήµερα; Το ψάρι επιτρέπεται; – Μετά τον εσπερινό, όλα επιτρέπονται! Ήδη άλλαξε η µέρα. Συµφώνησαν να µην κατέβουν στο VIP χώρο του εστιατορίου, παρά το ότι ήταν το κατάλληλο µέρος για να αποφύγουν απρόβλεπτες συναντήσεις. Ήταν και οι τρεις τους πολύ γνωστοί σε πολλούς. Παρήγγειλαν να τους φέρουν φαγητό στη σουίτα. Το δείπνο πέρασε µε ανόητες αβρότητες και γενικόλογες συζητήσεις πάνω από ένα εξαιρετικό Μουτόν Ρότσιλντ του 1982, µε το οποίο συνόδεψαν τα τυριά τους. «Ξέρουν και διαλέγουν οι παπάδες», σκέφτηκε ο απεσταλµένος. «Κρασί των 800 ευρώ! Κατά τα άλλα, ακτηµοσύνη, πενία, απλότητα κ.λπ., κ.λπ.» Χώρισαν. Ο µητροπολίτης, µόλις έφτασε στο ξενοδοχείο του, τηλεφώνησε στο δηµοσιογράφο. – Έλα, Μίνωα, εγώ είµαι. Είµαστε σύµφωνοι, θα συναντηθούµε ∆ευτέρα ή Τρίτη εκεί όπου είπαµε... Και βέβαια θα έχω τα χρήµατα. Αφού σου είπα, συµφωνούµε. Κοίταξε µόνο να κάνεις ό,τι καλύτερο µπορείς. – Μην αµφιβάλλεις καθόλου, δεσπότη µου. Θεώρησέ το τελειωµένη υπόθεση. Τον έναν τον έχω σε στενό µαρκάρισµα από τα Ιεροσόλυµα, το 2001. Έχω µαζέψει κι εγώ πολλά στοιχεία. Αυτός και ο προστάτης του δε θα ξέρουν πού να κρυφτούν. Αυτή η υπόθεση θα είναι για µήνες πρωτοσέλιδο και πρώτη είδηση στην τηλεόραση, να είσαι βέβαιος γι’ αυτό. Αν δεν παραιτηθεί, θα του έχουν κοπεί τόσο τα φτερά, που θα ησυχάσει για καιρό. Αρκετά µας έκατσε στο σβέρκο. Σας χαιρετώ, την ευχή σας. – Την ευχή του Χριστού µας, Μίνωα. – Τραγόπαπα, είπε ο δηµοσιογράφος µόλις έκλεισε το τηλέφωνο.

AZAZEL009s103.indd 75

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο µητροπολίτης Βάρβαρος, ικανοποιηµένος, πήγε στο Spa του ξενοδοχείου για ένα χαλαρωτικό χαµάµ. Στην Κωνσταντινούπολη βρισκόταν, δεν έπρεπε να χάσει την ευκαιρία. Την εποµένη επέστρεψε στην Αθήνα και στη συνέχεια στη µητρόπολή του. Σε µερικές µέρες, ο Μίνωας Νιβάλις παρουσίασε το πρώτο «σκάνδαλο», µε εµπλεκόµενο κληρικό του περιβάλλοντος του αρχιερέα. Βούιξε ο τόπος. Στην άλλη άκρη του κόσµου, την Άπω Ανατολή, εκείνος παρακολουθούσε µέσω του Ίντερνετ τις εξελίξεις. Ήταν βέβαιος πια πως είχε έρθει η σειρά του. Πήρε το πρώτο αεροπλάνο και πήγε στην Ιταλία, µε την ελπίδα να ξεµπερδέψει µε τα χρονίζοντα προβλήµατά του. Έπρεπε να τα αντιµετωπίσει, δεν µπορούσε πια να κρύβεται. Ήταν σε διαρκή επαφή µε τους δικούς του ανθρώπους και τα νέα που του έστελναν δεν ήταν καθόλου καλά. Φτάνοντας, τηλεφώνησε στην Αθήνα. Ο δηµοσιογράφος θα προέβαινε σε νέες αποκαλύψεις. «Ανακοίνωσε το όνοµά σου, θα πει λεπτοµέρειες σύντοµα, ξέθαψε όλες τις παλιές υποθέσεις, µπλέκει και τον αρχιερέα. Κρύψου µέχρι να περάσει η µπόρα», τον προέτρεψαν. Επιστράτευσε όλες τις γνωριµίες του για να βρει κάπου να µείνει, µέχρι να δει πώς θα εξελισσόταν η κατάσταση. Συναντήθηκε µε τους δικηγόρους του, που του συνέστησαν να παραµείνει κρυµµένος για λίγους µήνες, η υπόθεση θα τελείωνε θετικά για εκείνον, του είπαν. Από την Αθήνα, ο Άις του τόνισε να προσέχει τις επικοινωνίες του και να είναι ψύχραιµος. «Μέχρι να δούµε πού θα το πάει ο µπάσταρδος», συµπλήρωσε. Το πήγε πολύ µακριά, πάρα πολύ µακριά.

∆ίχως τόπο, δίχως ελπίδα... Είχε χιονίσει την προηγουµένη. Ήταν Απρίλης, λίγες µέρες πριν την ενθρόνιση του νέου πάπα, που διαδέχτηκε τον Ιωάννη

AZAZEL009s103.indd 76

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

Παύλο Βʹ και έγινε 266ος πάπας, µε το όνοµα Βενέδικτος ΙΣΤʹ. Εκείνος σκεφτόταν να πάει στη Ρώµη και στη συνέχεια από µόνος του στην Ελλάδα και να θέσει εαυτόν στη διάθεση της δικαιοσύνης. Αυτό το πογκρόµ, αυτή η εκστρατεία σπίλωσης και εξευτελισµού του έπρεπε να τελειώσει µια για πάντα. Είχε µιλήσει µε την ηγεσία. Τα ποντίκια, όµως, εγκαταλείπουν πρώτα το πλοίο που βουλιάζει. Κανένας «δεν έπαιρνε την ευθύνη». Ποια ευθύνη, ακόµα να το καταλάβει. Αν πήγαινε στη Ρώµη, που τις µέρες εκείνες φιλοξενούσε περί τα έξι εκατοµµύρια ανθρώπους, θα µπορούσε µε την ευκολία που του έδινε η ελευθερία µετακίνησης στις χώρες που είχαν υπογράψει τη Συνθήκη του Σένγκεν να φτάσει µε το τρένο στην Ολλανδία και από το Άµστερνταµ σε κάποια φτηνή χώρα της Ασίας, µέχρι να τελειώσει αυτή η παράνοια, και να εµφανιστεί µετά. ∆εν ήταν να γίνει ή δεν έπρεπε να γίνει έτσι. Το τίµηµα, όµως, έµελλε να είναι µεγάλο, πολύ µεγάλο. ∆ιέδωσαν του κόσµου τα ψέµατα και τις υπερβολές, για να αποδείξουν το πόσο ικανοί ήταν, τι τεχνολογία διέθεταν, ότι δεν είχαν καµιά σχέση µαζί του, ότι κανείς δεν µπορεί να... παίζει µε το κράτος. ∆ήθεν τον ανακάλυψαν από τις συναλλαγές µε τις πιστωτικές του κάρτες και τα ηλεκτρονικά του ίχνη. Το ξέρουν καλά πως, αν εκείνος δεν το ήθελε, ακόµα θα έψαχναν ηλεκτρονικά ίχνη, κινητά και κάρτες. Ακόµα θα παρακολουθούσαν τους φίλους του...

Κεντρικός Επιχειρησιακός Πυρήνας Ασφαλείας Τους περίµενε. Στις 5 και κάτι το απόγευµα χτύπησε το κάτω κουδούνι και στη συνέχεια ακούστηκε θόρυβος από βήµατα που ανέβαιναν τρέχοντας τις σκάλες. ∆υνατά χτυπήµατα στην πόρτα του διαµερίσµατος.

AZAZEL009s103.indd 77

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Αστυνοµία, ανοίξτε! Άνοιξε εκείνος, χαµογελώντας πικρά. Απέναντί του νέοι άνθρωποι, σαν εκείνους στους οποίους προµήθευε τα αναγκαία για την προσωπική τους ασφάλεια στην εκτέλεση του καθήκοντος. Αναγνώριζε όλα τα υλικά της στολής που φορούσε ο πρώτος από την οµάδα των τεσσάρων που έβλεπε, καθώς οι υπόλοιποι ήταν καλυµµένοι πίσω του µε τα όπλα προτεταµένα. Ήταν µέλη του περίφηµου Κεντρικού Επιχειρησιακού Πυρήνα Ασφαλείας. – Ακίνητος, γύρνα αργά, ψηλά τα χέρια, ανοιχτά τα πόδια και ακούµπησε τις παλάµες στον τοίχο! του φώναξαν, µέθοδος κι αυτή για να παίρνουν κουράγιο οι ίδιοι. Αργά αργά, σήκωσε τα χέρια, τους γύρισε την πλάτη κι έγειρε προς τον τοίχο, στον οποίο ακούµπησε τις παλάµες, µε τα πόδια σε διάσταση, όπως ακριβώς τον διέταξαν. – Είµαι εκείνος που ψάχνετε, τους είπε. Η ταυτότητά µου είναι στο τσεπάκι του πουκαµίσου που φορώ κάτω από το ράσο. ∆εν πρόκειται να αντιδράσω, είχα διαπραγµατευτεί την παράδοση, ό,τι σας έχουν πει είναι ψέµατα. – Πού ξέρεις ποιον ψάχνουµε; – Το ξέρω πολύ καλά, όπως ξέρω ότι θα ερχόσασταν. Σας περίµενα. – Μείνε ακίνητος. Άκουσε πνιχτές φωνές στον ασύρµατο, στην τοπική διάλεκτο, την οποία καταλάβαινε: – Τι ανοησίες µάς είπαν οι Έλληνες... Τούτος εδώ είναι απολύτως ήρεµος, συνεργάσιµος και µας περίµενε, λέει. ∆εν κουνήθηκε καν, άνοιξε µόνος του την πόρτα, είχε τη δυνατότητα να το σκάσει... Καλά, εντάξει, ελήφθη. Χέρια τον έψαξαν επιπόλαια, η εµπιστοσύνη είχε αρχίσει να κερδίζεται, βρήκαν την ταυτότητα εκεί ακριβώς όπου τους υπέ-

AZAZEL009s103.indd 78

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

δειξε, του είπαν να στραφεί και να κατεβάσει τα χέρια. Ο επικεφαλής τού απολογήθηκε: – Καταλαβαίνεις, ποτέ δεν ξέρουµε τι θα συναντήσουµε σε αυτές τις περιπτώσεις, και οι συµπατριώτες σου «φούσκωσαν» τα µυαλά των αποπάνω... – Καταλαβαίνω απολύτως, µην ανησυχείτε. Εκεί είναι το σακίδιό µου, ψάξτε το για να το πάρω, να έχω κάνα ρούχο στη φυλακή. ∆εν το άνοιξαν καν. Ένας σκύλος που εµφανίστηκε όλο αγωνία να φανεί χρήσιµος, το µύρισε µε προσοχή και µετά γύρισε κοντά στο αφεντικό του. Ο επικεφαλής έδωσε τo σακίδιο σε µια κοπέλα µε πολιτικά, που την ακολουθούσαν άλλοι δύο. ∆εν του έβαλαν ούτε χειροπέδες. Κατέβηκαν στο δρόµο. Μπήκε µαζί µε την κοπέλα και τους άλλους σε ένα άθλιο µισοδιαλυµένο Φίατ και πήγαν στην Αστυνοµική ∆ιεύθυνση. Σε ένα γραφείο τού έδωσαν σάντουιτς, εσπρέσο, νερό και του είπαν ότι µπορούσε, αν ήθελε, να κάνει δύο τηλεφωνήµατα. Του ζήτησαν να τους ανοίξει το φορητό υπολογιστή που είχε µαζί του. Το έκανε. Τους έδωσε το password. Φώναξαν έναν αστυνοµικό από το διπλανό γραφείο. Εκείνος είδε µε απογοήτευση πως τα αρχεία ήταν στα ελληνικά. Έφυγε. Τα δευτερόλεπτα µετρούσαν αµείλικτα µέχρι την αυτοκαταστροφή του σκληρού δίσκου. Σε περίπου δύο λεπτά, όταν ήρθε ο «ειδικός», η οθόνη του υπολογιστή είχε σβήσει. ∆εν ξανάνοιξε ποτέ πια. Επί έξι µήνες, πολλοί ειδικοί προσπάθησαν, οι Έλληνες τους ζήτησαν να προσπαθήσουν κι εκείνοι. Τους απάντησαν πως ο φορητός υπολογιστής αποτελεί στοιχείο της ιταλικής δικογραφίας και πως µέχρι να γίνει αµετάκλητη η απόφαση δεν µπορούν να τον µετακινήσουν από το φάκελό του. ∆εν τους τον έστειλαν ποτέ. Του τον επέστρεψαν και, όταν άλλαξε δίσκο και τον ξανάνοιξε, είδε χα-

AZAZEL009s103.indd 79

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µογελώντας πως η τελευταία φορά που «µπουτάρισε» ήταν στις 6 και µισή εκείνης της µοιραίας µέρας. ∆εν είχε τίποτα να κρύψει, απλώς δεν ήθελε να δώσει τζάµπα τροφή σε αυτά τα κτήνη που καιροφυλακτούσαν να ασελγήσουν πάνω στην προσωπική του ζωή και τη ζωή των δικών του ανθρώπων. Το έκαναν ατιµώρητα. Τηλεφώνησε στο δικηγόρο του και τη µάνα του που έκλαιγε. – Πώς σε ξετρύπωσαν, αγόρι µου, από το λαγούµι όπου κρυβόσουν σαν αρουραίος; Πώς; Πανηγυρίζουν λες και πήραµε την Κωνσταντινούπολη. Έκτακτα δελτία, ο ίδιος ο αρχηγός κάνει δηλώσεις. Προσπάθησε να την καθησυχάσει. – Μανούλα µου, δε µε ξετρύπωσαν, εγώ βγήκα, για να τελειώσει αυτή η άθλια ιστορία, να ησυχάσετε, να ησυχάσουµε όλοι. Θα ταλαιπωρηθώ πολύ, το ξέρω, αλλά όλα θα τελειώσουν. Η δικαιοσύνη, όταν της επιτρέπουν να είναι απερίσπαστη και ελεύθερη να επιτελέσει το έργο της, το κάνει καλά, πολύ καλά. Ήταν τόσο... ακριβείς οι πληροφορίες που τους είχαν στείλει από την Αθήνα, που έψαχναν µία ώρα περίπου για να βρουν το ένταλµα σύλληψης. Τον ρώτησαν δυο τρεις φορές: – Είστε σίγουρα εσείς; ∆ιαπίστωσε πως εδώ και λίγη ώρα τού µιλούσαν στον πληθυντικό. Ο «επικίνδυνος» καταζητούµενος από την Ιντερπόλ δεν υπήρχε σε καµία βάση δεδοµένων, δεν υπήρχαν ούτε φωτογραφίες ούτε αποτυπώµατά του, τίποτε απολύτως. Αφού, τελικά, γύρω στις 9 το βράδυ βρήκαν την απόφαση µε την οποία είχε καταδικαστεί χωρίς καν την παρουσία δικηγόρου υπεράσπισης, χωρίς να κληθεί ποτέ να παραστεί σε κανένα δικαστήριο, του είπαν έκπληκτοι πως εκκρεµούσε αναίρεσή του στο Ανώτατο ∆ικαστήριο για ακύρωση της απόφασης και επανάληψη της δίκης. Εκείνος δε µίλη-

AZAZEL009s103.indd 80

12/3/08 3:30:59 PM

ΑΖΑΖΕΛ

σε. Ο διευθυντής, που στο µεταξύ είχε µπει στο δωµάτιο και καθόταν όρθιος πίσω του, του φέρθηκε πολύ ευγενικά, µε ένα σχεδόν απολογητικό ύφος. Έπειτα επέστρεψε στο γραφείο του, που µάλλον ήταν εκεί δίπλα, και σε λίγο ακούστηκαν δυνατές φωνές. Με κάποιον µιλούσε στο τηλέφωνο. – Συγνώµη, αλλά είναι όλοι κρετίνοι εκεί κάτω; Τι επικίνδυνος και κουραφέξαλα... Σας λέω ότι πρόκειται για έναν κύριο... Καλώς, θα τον στείλω στη φυλακή. Εκείνος καταλάβαινε. Ώστε θα τον φυλάκιζαν... Ο χειρότερος εφιάλτης του, που τον στοίχειωνε τόσα χρόνια, έπαιρνε σάρκα και οστά. Και τότε, λες κι έγινε ένα κλικ, του ήρθε στο νου το εδάφιο που είχε διαβάσει πριν από λίγα χρόνια στον κήπο εκείνου του ξενοδοχείου της Ιερουσαλήµ. Ήταν από το Λευιτικό της Παλαιάς ∆ιαθήκης, κεφ. ιστʹ, εκεί όπου περιγράφεται το τελετουργικό της µέρας της εξιλέωσης, αυτής που στο εβραϊκό εορτολόγιο είναι πιο γνωστή ως Γιοµ Κιπούρ. Εκεί, λοιπόν, αναφέρεται πως ο Κύριος διέταξε τον αρχιερέα διά του Μωυσή, τον Ααρών εν προκειµένω, να πάρει δύο τράγους για λογαριασµό του λαού του Ισραήλ. Έναν για θυσία στο Θεό και έναν για να γίνει αποδιοποµπαίος τράγος, ο τράγος για τον Αζαζέλ, το δαίµονα... Αυτό ήταν, λοιπόν, εκείνον είχαν ετοιµάσει για να φορτώσουν πάνω του τα σφάλµατα και τις αµαρτίες τους, εκείνος ήταν ο Αζαζέλ. Χρόνια µετά, αυτό το όνοµα θα το χάραζε ανεξίτηλα στο µπράτσο του.

Στην ιταλική φυλακή Έφτασαν στη φυλακή τα µεσάνυχτα. Πάγωσε. «Θεέ µου, τι είναι αυτό το πράγµα;» σκέφτηκε. Πανίσχυροι προβολείς φώτιζαν την

AZAZEL009s103.indd 81

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

εξωτερική περίµετρο, µε τοίχους κάπου 10 µέτρα ψηλούς. Άλλοι προβολείς σάρωναν τον εσωτερικό χώρο. Το κίτρινο φως τους και η τεράστια µεταλλική πόρτα που άνοιγε τρίζοντας σιγά σιγά του έφεραν στο νου την πύλη του Άουσβιτς, από την οποία περνούσαν τα τρένα που ήταν φίσκα από ανθρώπους, ενώ στο βάθος κάπνιζαν οι τσιµινιέρες των κρεµατορίων. Το αυτοκίνητο πέρασε µέσα, οι αστυνοµικοί υπέγραψαν κάτι χαρτιά, παρέδωσαν κάτι άλλα χαρτιά κι έφυγαν για να επιστρέψουν στη ζωή. Για εκείνον, η πύλη της παράνοιας είχε µόλις ανοίξει. Του είπαν να ξεντυθεί κι έµεινε έτσι γυµνός µέσα στο κρύο. Έξω χιόνιζε... Του κράτησαν σχεδόν τα πάντα, µε πολλή προσπάθεια τους έπεισε να του αφήσουν το ράσο του. Το δέχτηκαν, αφού έκαναν µερικά τηλεφωνήµατα. Ήταν 1 και µισή µετά τα µεσάνυχτα, όταν άνοιξε η ηλεκτρική πόρτα ενός διαδρόµου και εµφανίστηκαν δύο συνοδοί µε µπλε σκούρες στολές και αγέλαστα πρόσωπα. Τον συνόδεψαν σε ένα δαίδαλο υπόγειων διαδρόµων µε κλειστές πόρτες. «Εκεί θα είναι οι θάλαµοι αερίων», σκεφτόταν. Περπατούσαν τουλάχιστον δέκα λεπτά, ήταν απίστευτο τι έκταση θα πρέπει να καταλάµβανε αυτή η φυλακή. Κάποτε έφτασαν µπροστά σε µια µεγάλη µεταλλική πόρτα ασφαλείας που ήταν κλειστή. Μια φθαρµένη ταµπέλα έγραφε: ΑΝΑΡΡΩΤΗΡΙΟ-ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ. Τα πράγµατα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο... Η πόρτα άνοιξε µε το χαρακτηριστικό ήχο του τηλεχειρισµού και αποκάλυψε έναν ακόµα διάδροµο, µικρότερο αυτή τη φορά. Σταµάτησαν σε ένα µικρό γραφείο. Μπροστά σε ένα κοµπιούτερ καθόταν ένας βαθµοφόρος. Ήταν ευγενικός, αλλά αγέλαστος και απόµακρος. – Μιλάτε ιταλικά, απ’ ό,τι έµαθα. Αυτό θα κάνει τη ζωή σας ευκολότερη. Είστε ιερέας; – Ρασοφόρος είµαι, µοναχός, καλόγερος.

AZAZEL009s103.indd 82

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

– Ποιας θρησκείας; Είστε χριστιανός ή µουσουλµάνος; – Χριστιανός ορθόδοξος είµαι, κύριε. – Καλώς. Για λόγους ασφαλείας θα σας φωνάζουµε «καλόγερο». Αύριο θα είστε πρωτοσέλιδο και δε θέλουµε να συµβεί τίποτα. Το κελί σας είναι το 7β, θα είναι δύσκολα στην αρχή. Θα κοιτάξω να σας φέρω τον Ντον Τζιανλούκα, τον παπά µας. Είναι καλός άνθρωπος και θα σας βοηθήσει όσο µπορεί. Έτσι κι έγινε. Ήταν η τελευταία φορά που είδε το συγκεκριµένο αξιωµατικό. Η φυλακή αυτή, όπως έµαθε αργότερα, «φιλοξένησε» για πολλά χρόνια τα µέλη των Ερυθρών Ταξιαρχιών. Σε ένα από τα κελιά τους θα περνούσε τις επόµενες εβδοµήντα µέρες της ζωής του, τα µαύρα τετράγωνα σε ένα σταυρόλεξο που µόλις τώρα άρχισε να σχεδιάζεται και θα τέλειωνε είκοσι χρόνια αργότερα. Σε ένα σταυρόλεξο ζωής και θανάτου, τη δική του Οδό του Μαρτυρίου.

Κελί 7β, ηµιυπόγειο Η πόρτα έκλεισε πίσω του. Εκείνος άφησε κάτω µια µικρή σακούλα που περιείχε τα πράγµατά του και περιεργάστηκε το χώρο. «Θεέ µου», σκέφτηκε, «τι ταλαιπωρία επέτρεψες στη ζωή µου;» Άρχισε να κλαίει από τα νεύρα του. Το «κλουβί» ήταν περίπου 3Χ3, αρκετά ψηλοτάβανο, γύρω στα 4 µέτρα. Είχε ένα παράθυρο σε ύψος 2 µέτρων από το δάπεδο, µε χοντρά κάγκελα και σήτα. Απέξω ερχόταν αµυδρά η αντανάκλαση της λάµψης των προβολέων. Η µια πλευρά του κελιού ήταν από άθραυστο πλεξιγκλάς που από µέσα είχε καθρέφτη, δίνοντας έτσι την ψευδαίσθηση ότι ο χώρος ήταν µεγαλύτερος. Μέσα από τον καθρέφτη, από την άλλη πλευρά, τον έβλεπαν κανονικά. Οι δύο άλλοι τοίχοι ήταν

AZAZEL009s103.indd 83

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

γυµνοί, µε ένα µικρό ντουλάπι για τα ρούχα ο ένας, ενώ στον τέταρτο υπήρχε η πόρτα, βαριά, µεταλλική, µε κάγκελα και εξωτερικό φύλλο που έκλεινε ή άνοιγε µόνο από την έξω πλευρά. Ένα χτιστό κρεβάτι µε λεπτό στρώµα, καθαρά σεντόνια, µια κουβέρτα, µια µικρή λεκάνη τουαλέτας, ένα τραπεζάκι µε συρτάρι κι ένα σκαµπό θα αποτελούσαν το µικρόκοσµό του για αρκετό καιρό. Μέσα στο συρτάρι, η Αγία Γραφή στα ιταλικά. Στην οροφή, ο... εφιάλτης: ένας προβολέας 1.000 βατ µε υποκίτρινο φως, που ήταν αναµµένος συνεχώς. Από το εφιαλτικό αυτό φως δεν καταλάβαινε καν αν ήταν µέρα ή νύχτα. ∆εν µπορούσε να κοιµηθεί· ακόµα και µε κλειστά τα µάτια, καλυµµένα µε αλεπάλληλες στρώσεις χαρτιού υγείας, και το κεφάλι κάτω από το µαξιλάρι, είχε την αίσθηση ότι τον έλουζε ο ήλιος. Στο κελί δεν υπήρχαν σκιές... Οι τοίχοι που ήταν κατάλευκοι και ο καθρέφτης ενίσχυαν τη λαµπρότητα του φωτός. Ώρες ώρες ένιωθε να τρελαίνεται. Χωρίς ρολόι, καθώς το είχαν κρατήσει κι αυτό στη... ρεσεψιόν, χωρίς τηλεόραση, χωρίς ραδιόφωνο, χωρίς τίποτε άλλο εκτός από τη Βίβλο, µε τη ζωή του βορά σε αόρατα αδιάκριτα µάτια, αυτό το φως του τρυπούσε τα σωθικά. Η ζέστη που εξέπεµπε στο µικρό χώρο ήταν αβάσταχτη, έστω κι αν έξω η θερµοκρασία είχε πέσει κάτω από το µηδέν. Ξάπλωσε στο κρεβάτι µε το ράσο και τα σανδάλια. Προσπάθησε να προστατευτεί από το έντονο φως. Αδύνατο. Άρχισε να φωνάζει: – Ας έρθει κάποιος, παρακαλώ! Εννοείται πως δεν ήρθε κανένας, εκεί δεν ερχόταν ποτέ κανένας όταν φώναζε, όποτε κι αν φώναζε. Τους αρκούσε που τον έβλεπαν µέρα και νύχτα, παρατηρώντας χαιρέκακα την απελπισία του. Το µόνο που τους ένοιαζε ήταν να έµενε υγιής για να βασανίζεται περισσότερο. Τον έβλεπαν και όταν πήγαινε στη λεκά-

AZAZEL009s103.indd 84

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

νη της τουαλέτας, όταν προσευχόταν, πάντοτε, αδιαλείπτως. Ολοκληρωτική παραβίαση της ιδιωτικότητας. Αναρωτήθηκε πολλές φορές εκεί µέσα για ποια Ευρώπη του πολιτισµού και της προόδου µιλούσαν κάποιοι. Άραγε ήξεραν τι γινόταν τόσο κοντά τους, σε µια πόλη µε το παλαιότερο πανεπιστήµιο, σε µια πόλη µε τη φήµη της «κόκκινης» τόσο για το χρώµα των σκεπών της όσο και για τα πολιτικά φρονήµατα των κατοίκων της, σε µια πόλη µε τέτοια ιστορία και τέτοιο πολιτισµό; Και η Εκκλησία; Η παντοδύναµη Καθολική Εκκλησία τι έκανε; Το σύστηµα δεν ανεχόταν την ύπαρξη του διαφορετικού, τουλάχιστον όσο αυτό το διαφορετικό δεν έχει σαφή, αναγνωρίσιµη ταµπέλα. Μόλις κατάλαβαν ότι άρχισε να παρανοεί, όλα άλλαξαν προς το καλύτερο. Γιατί τότε ήξεραν: ανήκε πια στο σύστηµα, δεν ήταν επικίνδυνος.

Πρέπει να είχε ξηµερώσει όταν το φύλλο της πόρτας άνοιξε κι ένας σκυθρωπός κρατούµενος τον κοίταξε σαν να µην τον έβλεπε και τον ρώτησε: – Γάλα, καφέ; Τι θέλετε, πάτερ; – Λίγο καφέ, σε παρακαλώ. – Ορίστε! του είπε και σε πολύ χαµηλό τόνο πρόσθεσε: Είσαι πρωτοσέλιδο σε όλες τις εφηµερίδες. Θα σου φέρω καµιά αργότερα, αν τα καταφέρω. Ο Μασιµιλιάνο Λέντα ήταν κρατούµενος-εργαζόµενος της αποµόνωσης και απολάµβανε άλλο καθεστώς. Έφυγε χαµογελώντας του αµυδρά και του φάνηκε εκείνο το χαµόγελο το πιο γλυκό χάδι που είχε δεχτεί για χρόνια. Αργότερα ήρθε ένας φύλακας, που αµίλητος του πέταξε µέσα στο κελί τέσσερα πρωτοσέλιδα.

AZAZEL009s103.indd 85

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο µηχανισµός της προπαγάνδας από τα κέντρα εξουσίας που ήθελαν να καταστρέψουν τον άνθρωπο του Θεού είχε στηθεί και λειτουργούσε στην εντέλεια. «Στη φυλακή ο άνθρωπος που κάνει την Αθήνα να τρέµει». «Η Αθήνα ήδη έχει καταθέσει δύο αιτήσεις έκδοσης του υπ. αριθµ. 1 καταζητούµενου». «Υπερκαταζητούµενος, διακινητής όπλων και εκρηκτικών, µέλος της Μοσάντ, συνελήφθη έπειτα από επιτυχηµένη επιχείρηση του Κεντρικού Επιχειρησιακού Πυρήνα Ασφαλείας σε συνεργασία µε τις ελληνικές Αρχές ασφαλείας». Οι ώρες περνούσαν βασανιστικά αργά. Τουλάχιστον δεν έκανε κρύο. Καθόταν στο κρεβάτι, έλεγε την ευχή του Ιησού, διάβαζε τη Βίβλο στα ιταλικά, σκεφτόταν, αγωνιούσε, έφτασε µεσηµέρι, ή τουλάχιστον έτσι νόµισε, γιατί µε δυσκολία ξεχώριζε το χρώµα του ουρανού από το µικρό, φυλακισµένο µαζί του, παράθυρο εκεί ψηλά. Τότε ήρθε ξανά ο Μαξ, όπως έλεγε πλέον τον κρατούµενο, και του έφερε φαγητό που, περιέργως, ήταν ζεστό. Ανακάλυψε πως τα σερβίτσια ήταν τόσο µαλακά, ώστε έλιωναν. Έφαγε λίγο. Το βράδυ το κατάλαβε πάλι από τον Μαξ, που εµφανίστηκε για µία ακόµα φορά µε φαγητό. Αργότερα θα µάθαινε πως οι ώρες που ερχόταν ήταν 6 το πρωί, 12 το µεσηµέρι και 6 το απόγευµα. Έτσι έµαθε να υπολογίζει το χρόνο. Ενώ είχε κατορθώσει να γλαρώσει και να τον πάρει για λίγο ο ύπνος, άκουσε ένα χτύπηµα στα κάγκελα της πόρτας, µετακίνησε το µαξιλάρι από το πρόσωπό του και η δέσµη ενός δυνατού φακού τον τύφλωσε. Ο φύλακας, ντυµένος µε φαιοπράσινη στολή και καλογυµνασµένος, έσβησε το φακό κι έφυγε. Το ίδιο επαναλαµβανόταν κάθε βράδυ ανά µία ώρα, από τις 8 µέχρι τις 5 τα ξηµερώµατα. Ο λόγος, άγνωστος. Είχαν έναν προβολέα 1.000 βατ στο ταβάνι, έναν καθρέφτη απ’ όπου τον παρακολουθούσαν συ-

AZAZEL009s103.indd 86

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

νεχώς, τι τον ήθελαν και το φακό; Προφανώς, ακόµα ένα µέσο ψυχικής εξάντλησης. Ο προβολέας είχε τόσο δυνατό φως, που δάκρυζαν τα µάτια του. Έκλαιγε για ώρες, παλεύοντας να λέει την ευχή όπως είχε διαβάσει παλιά σε ένα βιβλίο, συντονίζοντας την αναπνοή του. Κάποια από τις επόµενες µέρες, λίγο µετά τον Μαξ, άκουσε την πόρτα να ανοίγει και αντίκρισε στο άνοιγµά της ένα ρασοφόρο µε χαµογελαστό πρόσωπο, που φορούσε επίσης σανδάλια, κι ένα φύλακα που στεκόταν, ως συνήθως, αµίλητος και αγέλαστος. – Μπορείτε να πηγαίνετε, αναλαµβάνω εγώ τώρα, στράφηκε και του είπε ο ρασοφόρος. Ο φύλακας υπάκουσε. – Ευλογείτε, πάτερ, είπε ο κρατούµενος κι έσκυψε και του φίλησε το χέρι. – Να είσαι ευλογηµένος και σεσωσµένος απ’ όλες τις αµαρτίες σου. Είµαι ο παπάς της φυλακής και το όνοµά µου είναι Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ. Τι µπορώ να κάνω για εσένα; Είσαι ιερέας; τον ρώτησε και κάθισε δίπλα του στο κρεβάτι. Εκείνος του εξήγησε ότι είχε ρασοευχή. Ο πατήρ Τζιοφρέ δε φάνηκε να ξαφνιάζεται για τίποτα παρά µόνο για τα σανδάλια που φορούσε εκείνος. – Το έχω τάξει στο Θεό. – Το ίδιο κάνουµε κι εµείς. Τι µπορώ να κάνω για εσένα; τον ξαναρώτησε. – Να σβήσετε τον προβολέα! – ∆υστυχώς, αυτό δεν µπορώ να το κάνω. Θέλεις να τηλεφωνήσω σε κανέναν; Του έδωσε µερικά νούµερα στην Ελλάδα. – Θα σε βλέπω κάθε ∆ευτέρα την ίδια µέρα, µέχρι να οµαλοποιηθεί η κατάσταση. Η διεύθυνση ανησυχεί πολύ, γιατί οι πλη-

AZAZEL009s103.indd 87

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ροφορίες από την Ελλάδα είναι πολύ κακές για εσένα. Καταλαβαίνεις τώρα. Αλλά γιατί τέτοια λύσσα; – Είναι µεγάλη ιστορία. – Λοιπόν, πες µου από τι έχεις ανάγκη. Θέλεις κανένα πιο ζεστό ράσο, κανένα βιβλίο, έχεις κανέναν ορθόδοξο παπά που θα ήθελες να φέρω για να εξοµολογηθείς και να κοινωνήσεις; – Μπορείτε; τον ρώτησε εκείνος όλο προσµονή και αγωνία. Ναι, θέλω, ορίστε το τηλέφωνό του. Είναι Ιταλός ορθόδοξος. Ράσο, όχι, δε θέλω, όµως θέλω, αν µπορείτε να µου βρείτε, µια Αγία Γραφή στα ελληνικά, ένα σταυρό, ένα µαρκαδόρο για υπογράµµιση, ένα µπλοκ αλληλογραφίας κι ένα στιλό. Μπορείτε; Σας παρακαλώ... – Θα δω τι µπορώ να κάνω. Λοιπόν, σε χαιρετώ. Ήρθε την επόµενη ∆ευτέρα, φέρνοντας ό,τι του είχε ζητήσει. Είχε τηλεφωνήσει, επίσης, σε όλους τους δικούς του. Για τον Ιταλό πνευµατικό του, όµως, δεν έκανε κουβέντα, έδειχνε σαν να ήθελε να το αποφύγει το θέµα. Εκείνος το κατάλαβε και τον ρώτησε: – Και µε τον πνευµατικό µου, τι έγινε; – ∆εν µπορεί να έρθει. – Γιατί; ∆εν τον αφήνει η φυλακή; – Όχι, όχι, πήρα άδεια να έρχεται µία φορά το µήνα, αλλά... – Πείτε µου, πάτερ, τι συµβαίνει; Μήπως δε θέλει; Με αρνήθηκε κι αυτός που ξέρει όλη την αλήθεια; – Όχι, αδελφέ µου, δεν είναι έτσι. Του απαγόρεψαν άνωθεν να έρθει να σε δει και τον απείλησαν µε καθαίρεση. Έσκυψε το κεφάλι και σιώπησε. – Τι; ∆εν κατάλαβα καλά. Του απαγόρεψαν να έρθει να µε εξοµολογήσει και να µε κοινωνήσει ενώ είµαι στη φυλακή; Τρελάθηκε. Άρχισε να χτυπάει µε τις γροθιές του τον τοίχο,

AZAZEL009s103.indd 88

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

µέχρι που µάτωσαν τα χέρια του. Εκείνοι οι φουσκωµένοι διάνοι µε τα ολόχρυσα εγκόλπια, τους εξαψήφιους λογαριασµούς στις τράπεζες και τα πανάκριβα άµφια δε φοβούνταν τη µέρα που θα βρίσκονταν ενώπιον του φοβερού βήµατος του Χριστού; Αφού ο ίδιος ο Χριστός έλεγε στους µαθητές και αποστόλους του ότι όποιος δεν επισκέπτεται στη φυλακή έναν ελάχιστο, άσηµο, ταλαίπωρο συνάνθρωπο είναι σαν να µην επισκέπτεται στη φυλακή τον ίδιο τον Χριστό. Σκεφτόταν απαρηγόρητος την περικοπή από Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον: «Ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ µοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ µε, ξένος ἤµην καὶ συνηγάγετέ µε, γυµνὸς καὶ περιεβάλετέ µε, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθέ µε, ἐν φυλακῇ ἤµην καὶ ἤλθετε πρός µε. (...) Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· ἀµὴν λέγω ὑµῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν µου τῶν ἐλαχίστων, ἐµοὶ ἐποιήσατε. (...) Ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ ἐδώκατέ µοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ µε, ξένος ἤµην καὶ οὐ συνηγάγετέ µε, γυµνὸς καὶ οὐ περιεβάλετέ µε, ἀσθενὴς καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ µε. (...) Τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· ἀµὴν λέγω ὑµῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐµοὶ ἐποιήσατε». – Είναι πνευµατικοί πατέρες αυτοί; Είναι ιερείς; Είναι χριστιανοί; Είναι άνθρωποι; Όχι, πείτε µου, πάτερ... Είναι άνθρωποι; ούρλιαζε κλαίγοντας. – ... Στο µεταξύ είχε εµφανιστεί ο αµίλητος φύλακας και, αγνοώντας τον κρατούµενο, ρώτησε τον Ντον Τζιανλούκα: – Τι συµβαίνει, πάτερ, σας φέρεται άσχηµα; – Όχι, όχι, όλα καλά, µόνο να τον πας, σε παρακαλώ, στο φαρµακείο, γιατί τραυµατίστηκε χτυπώντας τον τοίχο. Κι έπειτα στράφηκε σ’ εκείνον και πρόσθεσε: Mην ανησυχείς, θα βρω εγώ λύση, θα σου φέρω εγώ ορθόδοξο πνευµατικό, ένα Ρώσο που µιλάει τέ-

AZAZEL009s103.indd 89

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

λεια ιταλικά και δε θα έχεις κανένα πρόβληµα. Σου το υπόσχοµαι. Σε παρακαλώ, µην κάνεις έτσι. – ... Ο ρασοφόρος κρατούµενος έσκυψε και του φίλησε το χέρι. Ο παπάς έφυγε. Εκείνος αρνήθηκε να πάει στο φαρµακείο, ξέπλυνε το αίµα µε άφθονο κρύο νερό, τα χέρια του µούδιασαν και ξάπλωσε στο κρεββάτι. Έπαψε να δέχεται οτιδήποτε άλλο πέρα από καφέ µε γάλα το πρωί. Ήρθαν και τον ρώτησαν. ∆εν απάντησε. Μόνο ζήτησε να κολλήσουν το σταυρό που του έφερε ο παπάς πάνω από το κρεβάτι. ∆εν το έκαναν. Ο Μαξ τού έδωσε ένα κοµµάτι τσίχλα και τον κόλλησε µόνος του. Γύρισε µε την πλάτη στην πόρτα, κοιτάζοντας τον τοίχο. Άρχισε να διαβάζει συνεχώς την Αγία Γραφή και να γράφει, να γράφει, να γράφει, γράµµατα προς όλους, που δεν έστειλε ποτέ, σε κανέναν. Τα βράδια έρχονταν οι φύλακες, που του έριχναν στην πλάτη πλέον το φως του δυνατού φακού, αλλά εκείνος δεν ενοχλούνταν από τίποτα. Μέχρι την επόµενη εβδοµάδα που ήρθε και πάλι ο Ντον Τζιανλούκα, δε στράφηκε ούτε µία φορά προς την πόρτα. ∆ιάβαζε, έκλαιγε, γρονθοκοπούσε τον τοίχο, έκανε κοιλιακούς, κάµψεις, έπινε καφέ µε γάλα, έγραφε, µελετούσε την Αγία Γραφή. Μέσα σε επτά µέρες τέλειωσε για πρώτη φορά την Καινή ∆ιαθήκη, σε είκοσι µέρες τέλειωσε και την Παλαιά. ∆εν µπορούσε να προσευχηθεί για κανέναν. Έλεγε, όµως, την ευχή όλο και πιο συχνά, µέχρι που έφτασε να την επαναλαµβάνει, µετρώντας µε γραµµές που χάραζε στο τετράδιό του, τρεις χιλιάδες φορές τη µέρα. Ο ύπνος ερχόταν και τον έβρισκε στις πιο περίεργες στάσεις, γονατιστό, ξαπλωµένο να κοιτάζει τον προβολέα των 1.000 βατ, ακουµπισµένο στον τοίχο, σταυροπόδι στο πάτωµα. Σιγά σιγά, το ένιωθε πως «έφευγε». Ο κόσµος έπαψε να υπάρχει. Τα «γιατί» και τα «πώς» χάνονταν σταδιακά απ’ το µυαλό και την ψυχή του. Έµεινε µόνο κάτι ουδέτερο, κάτι απρόσω-

AZAZEL009s103.indd 90

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

πο, κάτι χωρίς πάθος, χωρίς συναίσθηµα, χωρίς κακία. Η ανταπόδοση ξέφυγε από το στερεότυπο της εκδίκησης και έγινε υποχρέωση πνευµατική, καθήκον ηθικό, θεία επιταγή. Έγραφε συνεχώς. Μια µέρα, ο αγέλαστος φύλακας µε τη φαιοπράσινη στολή, σαν των Ταγµάτων Εφόδου των SS, ήρθε και του είπε: – Έχεις µία ώρα για να πάρεις αέρα. Πάµε, καλόγερε. Τον πήγε στον... «αέρα». Επρόκειτο για ένα µακρόστενο διάδροµο µήκους 20 µέτρων και πλάτους 4 µέτρων, περιτριγυρισµένο από γκρι τοίχους ύψους 5 µέτρων, που όµως ήταν στρωµένος µε γρασίδι και είχε και µια βρύση. Ο φύλακας στάθηκε κοντά στην είσοδο του διαδρόµου και ο ρασοφόρος κρατούµενος άρχισε να κόβει βόλτες πάνω κάτω, λέγοντας σε κάθε βήµα: – Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µε. Η µία ώρα πέρασε και επέστρεψε στο κελί του. Ανακάλυψε έκπληκτος πως του είχαν βάλει ψηλά µια τηλεόραση και η ένταση του προβολέα είχε χαµηλώσει. Την τηλεόραση δεν την άνοιξε ποτέ, µα για το γεγονός του προβολέα πανηγύρισε σιωπηλά από µέσα του.

Η εξοµολόγηση Το σκοτάδι είχε πέσει εδώ και λίγη ώρα, αλλά οι κορυφές των Απένινων θα πρέπει να φωτίζονταν ακόµα αµυδρά, όπως θυµόταν. Οι προβολείς αλογόνου της εξωτερικής περιµέτρου είχαν ανάψει κι αυτοί. Τα 5.000 βατ του υποκίτρινου φωτός τους χτυπούσαν στη σήτα και στα κάγκελα του παραθύρου, έτσι ώστε ακόµα και τα όνειρα να είναι υπό επιτήρηση. Στο κελί του, ο προβολέας είχε καεί απόψε. Κάποιος εκεί ψηλά εισάκουσε τις προσευχές του. Ξαπλωµένος στο ανακουφιστικό σκοτάδι, βλέπει µε τα µάτια

AZAZEL009s103.indd 91

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κλειστά. Κρατώντας το κοµποσκοίνι στο χέρι, προσπαθεί να συντονίσει την ανάσα του µε την ευχή του Ιησού. – Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ (εισπνοή) ἐλέησόν µε (εκπνοή). Έπειτα από καµιά εικοσαριά επαναλήψεις ζαλίζεται. Μεγάλη εισπνοή, υπεροξυγονώνεται ο εγκέφαλος, δεν πρέπει. «Χριστέ µου, ακόµα και την ευχή σου την έκανα άσκηση εργοφυσιολογίας», σκέφτεται µε θλίψη. – Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ (εκπνοή) ἐλευθέρωσόν µε (εισπνοή). Τώρα καλύτερα. Σιγά σιγά φεύγει από την απέλπιδα και απαράκλητη στιγµή, καθώς οι αναπνοές αραιώνουν και η ευχή οριστικοποιείται στο «Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλευθέρωσόν µε» ή «Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µε». Για να µην κοιµηθεί χαλαρώνοντας βαθµιαία, σηκώνεται, γονατίζει ακουµπώντας τους αγκώνες πάνω στο κρεβάτι και κοιτάζει έξω από το καγκελόφραχτο παράθυρο το νυχτερινό ουρανό, όπου ένα ένα ανάβουν τα αστέρια. Ένα κύµα θλίψης και συγκίνησης τον συγκλονίζει, καθώς αναθυµάται το ιησουιτικό µοναστήρι στα βουνά, που είχε επισκεφθεί για µία εβδοµάδα πριν ένα χρόνο κι είχε την ευκαιρία να βιώσει τη δυτική προσέγγιση στον ησυχασµό, µιας κι εκεί εξασκούσαν τη θεία εργασία της καρδιακής προσευχής του Ιησού. «Signore Gesù Cristo, Figlio di Dio, abbi pietà di me peccatore»,* έλεγε καθισµένος στον κορµό µιας κοµµένης ελιάς, ενώ πέρα προς την Ανατολή οι τρεις αγαπηµένες του πόλεις είχαν ήδη βυθιστεί στο σκοτάδι: Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη, Ιερουσαλήµ. Τότε, µέσα στην ησυχία και την ευτυχισµένη γαλήνη της νύχτας, δε φανταζόταν ότι στη χώρα που λάτρευε θα ζούσε από τις πιο δύσκολες ώρες της ζωής του. Τότε τίποτα δεν προµηνυόταν τόσο σκοτεινό και δυσοίωνο. Τότε δεν είχε ξεσπάσει ακόµα η θύελλα. * Kύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν µε τον αµαρτωλό.

AZAZEL009s103.indd 92

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

– Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µε, λέει ξανά και ξανά και ξανά γονατισµένος, πασχίζοντας «να ακούσει» την καρδιά του, πασχίζοντας να αναπνέει στο ρυθµό του αγαπηµένου παντοδύναµου ονόµατος, του αναστηµένου Ιησού, που γεµίζει σιγά σιγά όλο του το είναι, διώχνοντας κάθε σκέψη, κάθε ανάµνηση. Γιατί το ξέρει ήδη καλά, αν και αρχάριος στην «ιερά εργασία της ευχής»: την ώρα τούτη οι αισθήσεις, η νόηση, το χτες, το σήµερα, το αύριο παίζουν ένα και µοναδικό ρόλο, το ρόλο της διαβολής. Κάθε ακέραια ώρα, όµως, αποσπάται από τα βήµατα του φρουρού που σταµατούν σε κάθε πόρτα στο διάδροµο, το σκούξιµο –«σαν ποντίκι κάνει», σκέφτηκε όταν το πρωτάκουσε– του µικρού µεταλλικού φεγγίτη, τη δυνατή δέσµη του φακού πάνω του και την κοφτή φωνή που την ακολουθεί: – Όλα εντάξει, καλόγερε; – Ναι, ευχαριστώ. Έπειτα από αυτό αγωνίζεται να «ξαναµαζέψει» το µυαλό του στην ευχή.

Απόψε είναι ειδική νύχτα. Το πρωί τον είχαν µεταφέρει δέσµιο στο επιβλητικό κτίριο του Εφετείου, όπου θα συζητιόταν η αίτηση της Ελλάδας για έκδοσή του. Τρεις ένοπλοι φρουροί µε κουκούλες –λες και θα τους αναγνώριζε ή θα τους θυµόταν µετά– του φόρεσαν χειροπέδες που τον έκοβαν στους καρπούς και τον κλειδαµπάρωσαν σε ένα κλειστό φορτηγάκι. Η ακρόαση στο δικαστήριο διήρκεσε µισή ώρα, η µεταφορά από και προς το κελί του τρεις ώρες. «Θεέ µου, πόσο ανόητοι είναι οι άνθρωποι, πόσο ανίκανοι να διακρίνουν τον κίνδυνο από την ανοησία, την ενοχή από τη σκευωρία», σκεφτόταν. Συµφώνησε να εκδοθεί, προς µεγάλη έκπληξη του Ιταλού δι-

AZAZEL009s103.indd 93

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κηγόρου του, αλλά και του προέδρου του Εφετείου. Στο διεθνές σήµα για τη σύλληψή του, το οποίο βασιζόταν στο κατηγορητήριο που στήθηκε από ψευδοµάρτυρες, ήταν σαφώς διατυπωµένο: µεγίστη προβλεπόµενη ποινή, ισόβια κάθειρξη. Εκείνος, όµως, το ξέρει: είναι ΑΘΩΟΣ. ∆εν έχει τίποτα να φοβηθεί. Η αίτηση έκδοσης απορρίφθηκε, καθώς ήταν προφανές ότι άλλα κρύβονταν πίσω από την πρεµούρα των ελληνικών Αρχών. Στο τέλος της ακρόασης, µαζί µε το δικηγόρο του, µόνοι στην τεράστια αίθουσα συνεδριάσεων, υπό το άγρυπνο βλέµµα, εννοείται, των τριών ένοπλων φρουρών του, κάθισαν για λίγο να µιλήσουν για το αύριο που δεν ήθελε ούτε να το σκέφτεται. Στο δικαστή είχε δώσει µια γραπτή δήλωση συναίνεσης στα ιταλικά και στο δικηγόρο µια µετάφρασή της στα ελληνικά, από φόβο µήπως σπεύσουν να πουν κάποιοι πως πάλι κρύβεται, προσπαθώντας να αποφύγει τις συνέπειες των πράξεών του. «Θέλω να λογοδοτήσω για ό,τι έκανα και όχι για όσα ασύδοτοι µου καταλόγισαν απλώς γιατί δεν ταίριαζα στα κοινωνικά στερεότυπα», συνεχίζει τον εσωτερικό του µονόλογο. «Θέλω να πληρώσω αν είµαι ένοχος και όχι να πληρώσω για όλους εκείνους που, λόγω θέσης, αξιώµατος και ισχύος, βρίσκονται στο απυρόβλητο. ∆εν πρόκειται, όσο ζω, όποιο κι αν είναι το κόστος, να γίνω ο αποδιοποµπαίος τράγος ενός συστήµατος που, αφού αποδέχεται τα κενά του, δαιµονοποιεί όσους τα χρησιµοποιούν για να επιβιώσουν. Αχ, Θεέ µου, πάλι πετάει το µυαλό µου και το σώµα µου βαραίνει και η ευχή σταµατάει. Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλευθέρωσόν µε». Απόψε είναι ειδική νύχτα. Αποφάσισε να αφήσει τη διαθήκη του για όσους δεν τον γνώρισαν, το µοναδικό γραπτό ντοκουµέντο απ’ όλη αυτή την περίοδο της πολύχρονης φρίκης. ∆εν ξέρει αν και πόσο θα ζήσει ακόµα. ∆εν έχει δικαίωµα, λοιπόν, να σωπάσει όσο υπάρχει ακόµα καιρός. ∆εν έχει δικαίωµα να στερήσει από

AZAZEL009s103.indd 94

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

τους γονείς του, από τους φίλους του, από τους συγγενείς του, αλλά –το κυριότερο– από τους µοναδικούς συνεχιστές του αίµατος της οικογένειάς του, τα ανίψια του Αλέξανδρο και Μάξιµο, την αλήθεια. ∆εν έχει δικαίωµα να µην πει όλη την αλήθεια σε αυτά τα παιδιά, που κάποια στιγµή αύριο, όταν αυτός δε θα υπάρχει πια, θα έρθουν αντιµέτωπα µε το «σκοτεινό» παρελθόν του. Όχι. Πρέπει να µάθουν. Τώρα που το σκέφτεται καλύτερα, µόνο ο Αλέξανδρος και ο Μάξιµος έχει νόηµα να γίνουν κοινωνοί της αλήθειας του· της αλήθειας που τον βασανίζει δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια, της αλήθειας που θα ελευθερώσει τον ίδιο και θα κάνει εκείνους περήφανους για το όνοµά τους· της αλήθειας που κανείς δε φαντάζεται και δε θα µπορούσε να φανταστεί ποτέ· της αλήθειας που οι διώκτες του νοµίζουν ότι κατόρθωσαν να αποκρύψουν και πως εκείνος δεν την έµαθε στο κελί της αποµόνωσης. Στον υπολογιστή που του πήραν κατά τη σύλληψή του είχε όλες τις σκέψεις, όλα τα γεγονότα, όλα τα ντοκουµέντα αυτής της περιόδου που ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 1988, µέχρι τη µέρα της σύλληψής του, τον Απρίλιο του 2005. Είχε τυπώσει αυτές τις σελίδες και τις είχε µαζί µε άλλα χαρτιά που δεν ενδιέφεραν την ιταλική αστυνοµία, κι έτσι του τα έδωσαν στη φυλακή. «Όλα από τον Κύριο είναι», συλλογίστηκε. «Όλα Εκείνος τα επιτρέπει». Έπρεπε να σκεφτεί τώρα, πριν συµβεί οτιδήποτε και δεν µπορούσε να το κάνει πια, σε ποιον και µε τι τρόπο θα έδινε αυτή τη διαθήκη, µαζί µε ένα επεξηγηµατικό γράµµα, έτσι ώστε να είναι βέβαιος ότι θα έφταναν στα χέρια του Αλέξανδρου και του Μάξιµου. Να τα έστελνε ταχυδροµικώς στην Ελλάδα; Πολύ επικίνδυνο και, καθώς δεν υπήρχε άλλο αντίγραφο, το απέκλεισε. Να τα έδινε στο δικηγόρο του; Αν παρακολουθούσαν µε κάµερες, δε θα

AZAZEL009s103.indd 95

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ήθελε να δηµιουργήσει πρόβληµα στον άνθρωπο που τον υπερασπιζόταν τα τελευταία πέντε χρόνια αφιλοκερδώς. Να έκανε κρούση στον Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ, τον παπά της φυλακής, µε τον οποίο είχε αναπτύξει τόσο καλή σχέση; Μα βέβαια! Πώς δε το σκέφτηκε νωρίτερα; Όλα στη φυλακή γίνονταν µε αιτήσεις, ειδικές φόρµες υποβολής οποιουδήποτε αιτήµατος των κρατουµένων. «Ο κάτωθι υπογεγραµµένος», λοιπόν, κ.λπ., κ.λπ., «αιτείται συνάντηση µε τον ιερέα της φυλακής, Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ, για θρησκευτικούς λόγους». Σε πέντε µέρες, ενώ πηγαινοερχόταν στο διάδροµο που κατ’ ευφηµισµό ονόµαζαν «αέρα», τον φώναξαν για τη συνάντηση.

Ο Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ Ο σαραντάρης ιερέας, µε τις φακίδες στο πρόσωπο, τα κοκκινόξανθα µαλλιά και τα αραιά γένια –σπάνιο αυτό για ιησουίτη ιερέα της πόλης–, χαµογελαστός και µετρίου αναστήµατος, µε τάση προς το πάχος, έµοιαζε τόσο αταίριαστος στο περιβάλλον της φυλακής όσο και το ατσαλάκωτο, τέλειο θα έλεγε κανείς, µαύρο ράσο του µε το άσπρο σκληρό κολάρο από µέσα. Αεικίνητος, µιλούσε µε έντονη προφορά της Τοσκάνης, απέφευγε να σε κοιτάζει στα µάτια –γεγονός που εκείνον τον ενοχλούσε– και ήταν ενηµερωµένος µέχρι και την παραµικρή λεπτοµέρεια για την περιπέτεια του συνοµιλητή του. Ας µην ξεχνάµε πως το Τάγµα των Ιησουιτών φηµίζεται τόσο για την οργάνωση και την ισχύ του όσο και για το εξαιρετικό δίκτυο πληροφοριών του, µιας και είναι διασκορπισµένο σε ολόκληρο τον κόσµο και στελέχη του βρίσκονται σε όλες τις θέσεις-

AZAZEL009s103.indd 96

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

κλειδιά της Καθολικής Εκκλησίας. Ο αρχηγός του αναφέρεται ως «µαύρος πάπας». Τα µπλε γελαστά µάτια του Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ και το χαµόγελό του δεν τον ξεγελούσαν. Η δήθεν ελαφρότητα µε την οποία ξεπερνούσε όλα τα πολύ σοβαρά θέµατα που του έθετε δεν τον έπειθε για την «ανεµελιά» του. Απέναντί του είχε έναν εξαιρετικά έξυπνο και ικανό άνθρωπο, που απλώς έτυχε, ανάµεσα στα άλλα καθήκοντά του, να είναι και ο παπάς της συγκεκριµένης φυλακής. – Πάτερ, η ζωή µου βρίσκεται σε κίνδυνο, του είπε µόλις τον αντίκρισε, παίρνοντας µια βαθιά ανάσα και κοιτάζοντάς τον κατάµατα, µε τρόπο που του στερούσε πια τη δυνατότητα να ξαναρχίσει το παιχνίδι της ελαφρότητας. Ο άλλος, χωρίς να αλλάξει στο παραµικρό τον τόνο, την έκφραση ή το ύφος του, είπε δυνατά: – Για εξοµολόγηση, καλύτερα να πάµε στο παρεκκλήσι. Μα πώς δε το σκέφτηκε νωρίτερα; Τόσο ηλίθιος και αφελής ήταν; Σε φυλακή υψίστης ασφαλείας τον κρατούσαν, δε θα άκουγαν τις συζητήσεις στο γραφείο του παπά; Ο Ντον Τζιανλούκα τον οδήγησε, λοιπόν, στο εξοµολογητήριο του παρεκκλησίου που ήταν αφιερωµένο στον Άγιο Αµβρόσιο και έφυγε για λίγο. Κάτι ψαχούλεψε κάπου δίπλα στην είσοδο και ξαφνικά ο µικρός χώρος πληµµύρισε από τη µουσική της όπερας «Ναµπούκο» του Βέρντι. – Ξέρεις, είπε στο ρασοφόρο κρατούµενο επιστρέφοντας κοντά του, ο λόγος που µου αρέσει τόσο πολύ αυτή η όπερα είναι γιατί µου φέρνει στο νου εκείνη τη σκηνή από τους Ψαλµούς του ∆αβίδ, διά Ιερεµίου εις την αιχµαλωσία Βαβυλώνας, συνέχισε σε σχεδόν άψογα ελληνικά, αφήνοντας άφωνο το συνοµιλητή του, και µε βαθιά φωνή άρχισε να ψέλνει σε βυζαντινό µέλος: «Πῶς ᾄσωµεν τὴν ὠδὴν Κυρίου ἐπὶ γῆς ἀλλοτρίας; Ἐάν ἐπιλάθωµαὶ σου, Ἱε-

AZAZEL009s103.indd 97

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ρουσαλὴµ, ἐπιλησθείη ἡ δεξιά µου· κολληθείη ἡ γλῶσσά µου τῷ λάρυγγί µου, ἐὰν µή σου µνησθῶ, ἐὰν µὴ προανατάξωµαι τὴν Ἱερουσαλὴµ ὡς ἐν ἀρχῇ τῆς εὐφροσύνης µου. Μνήσθητι, Κύριε, τὼν υἱῶν Ἐδὼµ τὴν ἡµέραν Ἱερουσαλὴµ τῶν λεγόντων· εκκενοῦτε, ἐκκενοῦτε, ἕως τῶν θεµελίων αὐτῆς». Ο ρασοφόρος κρατούµενος συγκλονίστηκε κι άρχισε να κλαίει. Μέσα στους λυγµούς του ρώτησε τον παπά: – Μιλάτε ελληνικά, πάτερ; – Μιλάω, γράφω και διαβάζω, αδελφέ. Η καταγωγή µου είναι από τη Μεγάλη Ελλάδα, από την Καλαβρία, από το χωριό που εσείς ονοµάζετε «αιρετικό Βαρλαάµ». – Από τη Σεµινάρα είστε, πάτερ µου; Ήταν η σειρά του ιησουίτη ιερέα να εκπλαγεί. – Γνωρίζεις τη Σεµινάρα; – Όχι απλώς τη γνωρίζω, αλλά έχω εργαστεί κιόλας για την ανασύσταση µιας µικρής ελληνορθόδοξης για µερικούς, σκέτα ορθόδοξης για εµένα, µοναστικής αδελφότητας υπό τον πατέρα Βαρθολοµαίο. – Εννοείς τον καθηγητή Τζιόρτζιο Αρντόνε-Ασέντι; – Τον γνωρίζετε; – Μα βέβαια, έχω παρακολουθήσει διαλέξεις του στο Ρωµαϊκό και Βυζαντινό ∆ίκαιο στο Πανεπιστήµιο La Sapienza της Ρώµης. Τι λέγαµε, λοιπόν, για το «Ναµπούκο»; Α, ναι! Με συγκλονίζει η ανάµνηση της σκηνής που περιγράφεται στον ψαλµό, που τον έχω ακούσει σε βυζαντινό µέλος και είναι συγκλονιστικός. Οι νότες της άριας πετούσαν στο µικρό παρεκκλήσι και τώρα, χαµηλόφωνα, στα ελληνικά πλέον, ο Ντον Τζιανλούκα ήρθε στο φλέγον ζήτηµα: – Από ποιον κινδυνεύεις, αδελφέ; Ποιος µπορεί και πώς να σε

AZAZEL009s103.indd 98

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

πειράξει, να σε απειλήσει µέσα σε µια φυλακή υψίστης ασφαλείας; Τι µπορώ να κάνω για εσένα; Μη σε ξαφνιάζει που είµαι τόσο ενηµερωµένος για την υπόθεσή σου. Απευθύνθηκα στον πατέρα Βαρθολοµαίο µόλις πληροφορήθηκα ότι ένας ορθόδοξος µοναχός φυλακίστηκε εδώ. – ∆ε µας ακούν εδώ, πάτερ; – Όχι, εδώ είµαστε ασφαλείς. Για µία µιάµιση ώρα, όσο διαρκεί ο περίπατος, κανείς δε θα ασχοληθεί. Μετά θα φύγεις µαζί µου για το κελί και θα ζητήσω να µε βοηθήσεις στη λειτουργία. Έτσι, όλα καλά. Γέλασε πικρά. Μη φοβάσαι, πρόσθεσε, κανένας εδώ µέσα δεν καταλαβαίνει ότι δε βρισκόµαστε σε κοινωνία και δε θα το πει πουθενά. – ∆εν είναι αυτός ο προβληµατισµός µου, Ντον Τζιανλούκα. Θέλω να σας δώσω κάτι, αφού µου ορκιστείτε ότι δε θα φύγει ποτέ από τα χέρια σας, παρά µόνο για να πάει στα χέρια αυτών για τους οποίους προορίζεται. – ∆εν... απαγορεύεται κάτι τέτοιο; ∆εν ξέρω αν µπορώ. – Πάτερ µου, στο όνοµα του Ιησού Χριστού, σας παρακαλώ, είναι η διαθήκη µου και θέλω να την παραλάβουν τα δύο ανίψια µου, αν ζουν και αν ζείτε το 2025, στο κοινό Πάσχα των καθολικών και των ορθοδόξων. Όλα είναι αναλυτικά γραµµένα στην αρχή. Ό,τι χρήµατα χρειαστεί να ξοδέψετε θα σας τα δώσει ένα πρόσωπο που επίσης σας εξηγώ πού και πώς θα το βρείτε. – ∆ώσ’ τη µου γρήγορα πάνω από τη σήτα του εξοµολογητηρίου. – Όχι, πάτερ, θέλω να µου ορκιστείτε. Σας ζητώ συγνώµη, αλλά θέλω να µου ορκιστείτε ότι είτε θα εκτελέσετε κατά γράµµα τις οδηγίες µου είτε θα την καταστρέψετε. Μου ορκίζεστε; Ο Ντον Τζιανλούκα ορκίστηκε µπροστά στον Εσταυρωµένο: – Εγώ, ο Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ, µέλος του Τάγµατος των

AZAZEL009s103.indd 99

12/3/08 3:31:00 PM

100

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ιησουιτών, ορκίζοµαι να πράξω αυτά που µου ζητάει σήµερα ο αδελφός µου εν πνεύµατι κρατούµενος ρασοφόρος ορθόδοξος, Ραφαήλ. Τότε εκείνος του έδωσε το πακέτο µε τις τυπωµένες σελίδες και τις χειρόγραφες οδηγίες για το ποιους και πότε έπρεπε να προσπαθήσει να βρει και ποιο ήταν το πρόσωπο-σύνδεσµος που θα του έδινε χρήµατα και στο οποίο θα έδινε τη διαθήκη αν δεν µπορούσε να την εκτελέσει ο ίδιος. Του είπε, επίσης, ότι θα επικοινωνούσε ξανά µαζί του, αν ζούσε, αµέσως µετά το κοινό Πάσχα στις 24 Απριλίου του 2011, για να του επιβεβαιώσει πως τα στοιχεία των παραληπτών ισχύουν. Αν δεν το έκανε για οποιονδήποτε λόγο, τότε ο Τζιανλούκα Τζιοφρέ θα έπρεπε να δηµοσιοποιήσει τη διαθήκη µέσω του δικηγόρου του. – Αδελφέ µου, του είπε ο Ντον Τζιανλούκα, γιατί δε θέλετε να δώσω από τώρα αυτό το έγγραφο στην οικογένειά σας και να αφήσουµε τα µυστήρια; – Ντον Τζιανλούκα, αν για οποιονδήποτε λόγο δε θέλετε να κάνετε αυτό που σας ζητάω, για το οποίο µόλις ορκιστήκατε, πείτε το µου τώρα και τελειώνει εδώ το ζήτηµα. Πάντως, επειδή µε ρωτήσατε, σας λέω ότι θέλω αυτό το τελευταίο µου γραπτό να το πάρουν στα χέρια τους ο Αλέξανδρος και ο Μάξιµος όταν θα έχουν την ηλικία και την ωριµότητα να καταλάβουν, όταν θα τους ενδιαφέρει τόσο η ιστορία µου, που θα είναι διατεθειµένοι να ξοδέψουν, να ταξιδέψουν, να ταλαιπωρηθούν, όταν οι ψυχές τους θα είναι ανοιχτές για το µήνυµα. – Εντάξει, είπε ο ιερέας. Έχουµε ακόµα χρόνο. Θέλεις να µου πεις κι εµένα περί τίνος πρόκειται; Ξανάβαλε από την αρχή το «Ναµπούκο», κι εκείνος του είπε. Του είπε για την άρνησή του να ενταχθεί σε ένα σύστηµα που το ένιωθε απαίσιο και ανθρωποκτόνο από τα 17 του, για τις «σύντο-

AZAZEL009s103.indd 100

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

101

µες οδούς» που ακολουθούσε προκειµένου να µην κάνει αυτό που έπρεπε, για τις συγκρούσεις του µε τους δικούς του, για τον πόνο του από τότε. Του είπε για τους δρόµους του οπίου, για την Πόλη, το Πακιστάν, το Αφγανιστάν, τους µουτζαχεντίν, αλλά και τους τραπεζίτες, τους µεγαλογιατρούς, τους ανθρώπους του καλού κόσµου. Του είπε για τη συνεργασία µε την Ασφάλεια, για τις τροµερές υποψίες του, για την αποτυχηµένη επιχείρηση, για τη σύλληψη, τη φυλακή, το ψυχιατρείο, την καταδίκη, τη Γαλλία, τις διαρκείς απογοητεύσεις, το φως που φάνηκε τον Ιανουάριο του 1991. Του είπε για τις απειλές, τους εκβιασµούς, τα «νταβατζιλίκια» προκειµένου πάντοτε να εξαρτιέται από κάποιους, προκειµένου να µην µπορεί ποτέ να σταθεί στα πόδια του. ∆εκανίκι του συστήµατος ο ίδιος ή το σύστηµα στήριγµά του; Του είπε για την ερήµην και χωρίς κλήτευση καταδίκη του, για τα εντάλµατα, για το διαρκές ξεγλίστρηµα από τους διώκτες του, βάσει της κοινής λογικής που υπαγορεύει ότι η ασφαλέστερη κρυψώνα όταν σε κυνηγούν είναι εκεί όπου δε φαντάζονται ότι θα σε βρουν, δηλαδή µέσα στα πόδια τους. Του είπε για το µεγάλο του έρωτα µε την κόρη της φυλής του Αβραάµ και του Ιακώβ, για το γάµο τους που απέτυχε, για την Ιερουσαλήµ των ονείρων του, την εκλογή του πατριάρχη, τη µετάβασή του εκεί µε παράκληση του αρχιερέα, τη βροµιά του Ελισσαίου, τα δισεκατοµµύρια που «παίζονταν» στην πλάτη του. Του είπε για όλα όσα θυµόταν, για όλα όσα υπέφερε επί δεκαεπτά χρόνια, και ποιος ξέρει πόσα ακόµα µετά τη σύλληψή του. Του είπε, τέλος, για την αλήθεια που θα απελευθέρωνε και θα ξανάφερνε την ελπίδα σε εκατοµµύρια ανθρώπους. Όταν τελείωσε, τα αστέρια άναβαν σιγά σιγά στο στερέωµα.

AZAZEL009s103.indd 101

12/3/08 3:31:00 PM

102

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Στον αέρα πλανιόταν µια ανείπωτη συγκίνηση, µαζί µε τις τελευταίες νότες από το «Va’ pensiero sull’ali dorate». Πέτα σκέψη µε χρυσά φτερά... Στο µικρό εξοµολογητήριο ακουγόταν η βαριά ανάσα των δύο ανθρώπων και ο ψίθυρός τους. – Πάτερ µου, επιτρέψτε µου να σας κάνω και ένα δώρο καρδιάς για να µην ξεχάσετε ποτέ αυτή τη µέρα και τη συνάντησή µας. Ποιoς ξέρει, ίσως δε συναντηθούµε ποτέ ξανά σε αυτή τη ζωή. Ορίστε, αυτό είναι ένα κουτί-µπιζουτιέρα, φτιαγµένο εξ ολοκλήρου από καλαµάκια, εσωτερικά επενδυµένο µε ένα παραλληλόγραµµο λευκό ύφασµα που έχει τυπωµένο πάνω το πρόσωπο του Ιησού, ευλογία από ένα µοναστήρι µας στην έρηµο του Ιορδάνη. Μέσα στο κουτί έχω βάλει, επίσης, ένα χειροποίητο ορθόδοξο κοµποσκοίνι µε εκατό κόµπους. Θα σας βοηθάει στην άσκησή σας στην ευχή του Ιησού. Αν δεν κάνω λάθος, το Τάγµα σας και οι Τσερτοζίνοι έχουν αρχίσει και την εντάσσουν σιγά σιγά στην προσευχή τους... – Αδελφέ µου, είναι εξαιρετικό, είπε ο ιερέας και τον φίλησε τρεις φορές, κατά την ιεροσολυµιτική παράδοση, αφού πήρε στα χέρια του το κουτί µε το κοµποσκοίνι και το σηµείωµα που το συνόδευε. Όµως τι θα πει αυτή η φράση που είναι γραµµένη εδώ; «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ». Και γιατί είναι υπογραµµισµένες κάποιες λέξεις; Έχουν σηµασία; – Όλα είναι µέρος της αλήθειας και του µυστικού της, πάτερ µου, του απάντησε ο ρασοφόρος κρατούµενος. – ... Μίλησε τελικά ο Ντον Τζιανλούκα. – Μη φοβάσαι, αδελφέ µου, ο Κύριος γρήγορα θα κάνει την

AZAZEL009s103.indd 102

12/3/08 3:31:00 PM

ΑΖΑΖΕΛ

103

έκβασή του, γιατί έχεις υποµείνει πολλά, και αισθάνοµαι ότι είσαι αθώος. Όσος κόπος κι αν χρειαστεί, η διαθήκη σου θα εκτελεστεί σαν να πρόκειται για την τελευταία σου θέληση εν εξοµολογήσει, µε απόλυτη µυστικότητα, εχεµύθεια και ακρίβεια. Και τώρα πάµε, γιατί ο υποφαινόµενος πρέπει να δώσει εξηγήσεις για το τι κάναµε εδώ µέσα τόση ώρα, όταν οι συνήθεις εξοµολογήσεις διαρκούν το πολύ δεκαπέντε λεπτά. – Ευλογείτε, πάτερ. – Ευλογηµένος. Φρουροί, ελάτε! Έφριξε προς στιγµήν ο συντετριµµένος ρασοφόρος κρατούµενος, αλλά η καρδιά του πήγε στη θέση της µε τα αµέσως επόµενα λόγια του Ντον Τζιανλούκα: – Ελάτε να συνοδέψετε τον κρατούµενο στο κελί του, παρακαλώ. Αργήσαµε λίγο. Και καθώς άνοιξε η πόρτα και φάνηκε το κεφάλι ενός φρουρού, πρόσθεσε κάνοντας δήθεν ότι έδινε τέλος σε µια συζήτηση περί τα εκκλησιαστικά: – ∆εν είµαι σύµφωνος µαζί σας. Η Βʹ Σύνοδος του Βατικανού έχει υπερκεραστεί ήδη από τις κοινωνικές και θρησκευτικές εξελίξεις. Σ’ εµάς χρειάζεται µια Γʹ Σύνοδος και σ’ εσάς µια Οικουµενική. – Καληνύχτα, πάτερ, και ευχαριστώ για την εξοµολόγηση, αποκρίθηκε εκείνος µε ένα ύφος συνενοχής. Καθώς προχωρούσε στο διάδροµο για το κελί του, ένα αστέρι του έκλεισε το µάτι πίσω από τα καγκελόφραχτα παράθυρα. Αυτή τη φορά το σύστηµα άργησε να πατήσει το κουµπί του συναγερµού. Αν το ήθελε ο Θεός, σε είκοσι χρόνια στην Ιερουσαλήµ...

AZAZEL009s103.indd 103

12/3/08 3:31:00 PM

104

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Επιστολή για τον Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ Όρκος - Οδηγίες - Όροι της διαθήκης Σεβαστέ µου Τζιανλούκα, Κατ’ αρχάς, συγχώρεσέ µου τον ενικό και την οικειότητα µε την οποία σου απευθύνοµαι, αλλά για να διαβάζεις αυτή την επιστολή σηµαίνει ότι µπορώ πλέον να σε θεωρώ πρόσωπο της εµπιστοσύνης µου. Είµαι βέβαιος πως τα τρία χρόνια που υπηρετείς σε µια φυλακή όπως αυτή εδώ έχουν αµβλύνει το κριτήριό σου για την αθωότητα και την ενοχή. Ίσως, όµως, πάλι να έχει συµβεί ακριβώς το αντίθετο και µε τη χάρη του Θεού να έχεις αποκτήσει την απαιτούµενη «έκτη αίσθηση» και να εντοπίζεις αµέσως τον αθώο. Όπως και να ’χει, όµως, σου υπενθυµίζω πως ορκίστηκες µπροστά στο σταυρό του Σωτήρα µας ότι θα εκτελέσεις αυτή τη διαθήκη µε τον τρόπο ακριβώς που περιγράφεται στην εισαγωγή της, ή θα την παραδώσεις στο πρόσωπο που αναφέρω αν για οποιονδήποτε λόγο αισθανθείς ότι δεν µπορείς ή δε θέλεις να την εκτελέσεις, ειδάλλως θα την καταστρέψεις αν δεν είσαι σε θέση να κάνεις τίποτε από τα παραπάνω. Σίγουρα πιστεύεις ότι είµαι διαταραγµένος ή, για να το θέσω µε κυνισµό, τρελός – τυπική περίπτωση φυλακισµένου που ο µικρόκοσµός του γκρεµίστηκε και ψάχνει εναγωνίως ερείσµατα για να µην αποτρελαθεί. ∆εν πρόκειται να σε πείσω για το αντίθετο, όπως δεν πρόκειται να προσπαθήσω να σε πείσω για τίποτα που αφορά το πρόσωπό µου. Αν έχεις τη διάθεση και το χρόνο, είναι πολύ απλό, διαβάζοντας αυτό το κείµενο –που για να γίνει ευκολότερα κατανοητό από τους τελικούς παραλήπτες του είναι χωρισµένο σε χρονικές και θεµατικές ενότητες–, να αντιληφθείς την αλήθεια των όσων γράφω. Είµαι ευγνώµων που η θεία πρόνοια έφερε τα βήµατά µας σε πορεία συνάντησης, αλλά σου τονίζω πως σε περίπτωση που το παρόν έγγραφο, για οποιονδήποτε λόγο, δη-

AZAZEL104s201.indd 104

12/3/08 3:31:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

105

µοσιοποιηθεί στην παρούσα συγκυρία, διατρέχεις µεγάλο κίνδυνο. Εκτός από εµένα, µόνο εσύ και οι πραγµατικοί ένοχοι ξέρουµε την αλήθεια. Πρόσεχε, λοιπόν! Ο Θεός να σε σκεπάζει και να σου ανταποδώσει το καλό που µου κάνεις σήµερα στη ζωή εκείνη που θα επισκοπείται µόνο από το φως του προσώπου του αναστηµένου µας Ιησού. Σ’ ευχαριστώ ξανά και σε χαιρετώ ίσως για πάντα, πατήρ Ραφαήλ-Αζαζέλ Σε ενηµερώνω, λοιπόν, για τη διαθήκη που σου δίνω: Παραλήπτες: Αλέξανδρος και Μάξιµος, ανίψια µου, παιδιά της αδερφής µου, Βερονίκης, και του άντρα της, Άγγελου Ιακώβου. Χρονολογία παράδοσης: Κατά το κοινό Πάσχα καθολικών και ορθοδόξων, το 2025. Στοιχεία γονέων σήµερα: Ο πατέρας είναι µηχανολόγος-µηχανικός και εργάζεται σε πολυεθνική εταιρεία στην Αθήνα. Η µητέρα είναι υπάλληλος της µεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας στην Ελλάδα (αναφέρονται λεπτοµέρειες). Στοιχεία συνδέσµου-εκτελεστή διαθήκης: Μαλκά Αζουλάι, κινητό τηλέφωνο +9725456664768. Η ίδια έχει τα στοιχεία σου και θα επικοινωνεί µαζί σου µία φορά το χρόνο µετά το Πάσχα του 2011, για να σε ενηµερώνει αν συµβεί κάτι ουσιώδες, που θα µπορούσε να εµποδίσει την εκτέλεση της διαθήκης: θάνατος, αλλαγή διεύθυνσης των παραληπτών κ.λπ. Στη λογική ερώτηση γιατί δεν ορίζω κατευθείαν εκτελεστή την κυρία Μαλκά Αζουλάι, σου απαντώ πως η παλιά στενή σχέση µας θα την έθετε σε µέγιστο κίνδυνο. Αν για οποιονδήποτε λόγο, όπως συµφωνήσαµε, δεν µπορείς να προχωρήσεις στην εκτέλεση της διαθήκης, στην ετήσια επικοινωνία της µαζί σου θα απαντήσεις στο µήνυµά της µε τη λέξη «Αζαζέλ» κι εκείνη άµεσα θα σε συναντήσει για να παραλάβει τη διαθήκη. Αν εσύ αλλάξεις στοι-

AZAZEL104s201.indd 105

12/3/08 3:31:49 PM

106

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

χεία επικοινωνίας, θα στείλεις στο κινητό της τηλέφωνο ένα µήνυµα για να σε καλέσει εκείνη και να της δώσεις τα νέα σου στοιχεία. Τρόπος και τόπος παράδοσης: Το παρόν έγγραφο θα δοθεί στους παραλήπτες του στα σπήλαια του Κουµράν, στην έρηµο της Νεκράς Θάλασσας, ή στο υψίπεδο του Μιτζουκέι Ντραγκότ, ό,τι θεωρήσεις εσύ, Τζιανλούκα, καταλληλότερο για την περίσταση, στο τέλος µιας νύχτας πνευµατικής άσκησης και περισυλλογής κι αφού έχεις πειστεί πρώτα πως οι δύο παραλήπτες, ανεξάρτητα από την κοινωνική τους θέση, την οικονοµική τους κατάσταση, το µορφωτικό τους επίπεδο και τη θρησκευτική τους ή µη στράτευση και επιλογή, είναι άνθρωποι µε ουσιαστικό φόβο Θεού, µε αίσθηµα δικαίου, µε αγάπη και τρυφερότητα για το συνάνθρωπο, µε έρωτα για τη δηµιουργία, µε προσήλωση στα προαιώνια ιδανικά, έτοιµοι να θυσιάσουν κάτι από την ευδαιµονία και την καλοπέρασή τους για να βοηθήσουν τον πάσχοντα πλησίον τους. Το παρόν έγγραφο θα δοθεί στους παραλήπτες αφού πρώτα µέσα από µια σειρά «σηµαδιών» που θα πρέπει µόνοι τους να αναγνωρίσουν, σηµαδιών καρδιάς, έρθουν στην Αγία Γη και ακολουθήσουν έναν προς έναν τους σταθµούς του µαρτυρίου του Κυρίου µας, σε µια ιδιότυπη «δική µας» µυστική Οδό του Μαρτυρίου, σε πείσουν ότι νοιάζονται για κάτι περισσότερο από το προφανές, ότι βιώνουν το φόβο του Θεού στη ζωή τους ως χαρά, ως ήχο εορταζόντων, ως θυσία εσπερινή. Και τότε, µε το τελευταίο σηµάδι, τότε µόνο θα τους καλέσεις να συναντηθείτε, θα τους αποκαλυφθείς και θα τους αποκαλύψεις αυτή τη διαθήκη του θείου τους, θα τους µιλήσεις για την εκ βαθέων εξοµολόγηση που θα ακούσεις σε λίγη ώρα –γιατί ήξερα µέσα µου πως θα δεχόσουν την πρόκληση και το ιερό καθήκον– και θα τους παραδώσεις το χειρόγραφό µου, που είναι, πέρα και πάνω από την απλή αποκατάσταση της κοινωνικής φήµης ενός συγγενούς τους, το τελευταίο κοµµάτι σε ένα παζλ που έλειπε επί είκοσι και πλέον χρόνια. Τότε και µόνο τότε θα τους παραδώσεις την εµπειρία του πόνου, των

AZAZEL104s201.indd 106

12/3/08 3:31:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

107

δακρύων, του χλευασµού, του εξευτελισµού, της κατασυκοφάντησης ενός ανθρώπου που έτυχε να είναι αίµα τους και αδερφός της µητέρας τους, αλλά θα µπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε απλός καθηµερινός άνθρωπος. Τότε και µόνο τότε θα τους παραδώσεις τη διαθήκη του Αζαζέλ και θα τους εξηγήσεις αυτή την υπέροχη, διφορούµενη λέξη. Τότε και µόνο τότε, εκείνο το πρωινό πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα, καθώς πέρα µακριά θα χρυσίζουν στην αυγή οι λόφοι της ερήµου της Ιουδαίας και θα φωτίζεται το βουνό από το οποίο ο Γιαχβέ έδειξε στον Μωυσή τη Γη της Επαγγελίας, το Όρος Νέβο, τότε και µόνο τότε θα τους δώσεις το κλειδί που ξεκλειδώνει τη βασιλεία, το κλειδί που οδηγεί στο υπέρτατο, στο µοναδικό, στο πανίσχυρο όπλο της γνώσης και της ευτυχίας. Τότε µόνο. Σας χαιρετώ. «∆ι’ εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων Ἡµῶν Κύριε Ἰησοῦ

Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησόν µε καὶ σὼσον ἡµάς. Ἀµὴν».

«Γαλάζια Ραψωδία» σε σι µπεµόλ µατζόρε

Για µερικές µέρες ησύχασε, αλλά ζούσε µε την αγωνία της εξοµολόγησης στο Ρώσο ορθόδοξο ιερέα που θα έφερνε ο Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ. Προσευχόταν, προσπαθούσε να µη σκέφτεται, όσο αυτό ήταν δυνατό, όταν όλα, αλλά ιδιαίτερα ο προβολέας, του το θύµιζαν συνεχώς. Το γεγονός ότι ζούσε µια «διαφανή ζωή», γιατί σίγουρα τον παρακολουθούσαν, δεν τον ενδιέφερε καθόλου· το είδωλό του στον καθρέφτη ήταν παρέα στη µοναξιά του.

AZAZEL104s201.indd 107

12/3/08 3:31:49 PM

108

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ξανάρχισε τη µελέτη της Αγίας Γραφής και την τέλειωσε ακόµα µία φορά. Όσο τη διάβαζε τόσο ανακάλυπτε και κάτι που ερχόταν σε ευθεία αντιπαράθεση µε την πρακτική και το στιλ ζωής του ιερατείου, τα οποία απείχαν παρασάγγας από τις ευαγγελικές διδαχές. Άρχισε να κλονίζεται. Τι πίστευε τόσα χρόνια; Σε ποια Εκκλησία ανήκε; Για ποιους αγωνιζόταν; Σε ποιους εξοµολογούνταν; Σ’ εκείνους που επανειληµµένα αποκάλυψαν το περιεχόµενο της εξοµολόγησής του σε τρίτους και στην αστυνοµία; Άρχισε να συλλέγει τα επίµαχα εδάφια και όλο και περισσότερο βεβαιωνόταν ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία, ή τουλάχιστον το ιερατείο της, κάθε άλλο παρά ορθόδοξη ζωή διήγε. Έβλεπε τις βεβαιότητές του, τα θεµέλια στα οποία στηριζόταν και ακουµπούσε αυτές τις µαύρες, απαράκλητες, πειρασµικές ώρες, να θρυµµατίζονται, συµπαρασύροντας κοµµάτια της ψυχής και του µυαλού του. Ένα βράδυ, όσο βράδυ µπορούσε να είναι µε τόσο φως, ξύπνησε κατά τις 3 τα ξηµερώµατα για να κάνει τον κανόνα του µε το κοµποσκοίνι κι ένιωσε πως η ψυχή του ράγιζε. Η πίστη του δεν είχε ελαττωθεί µεν, αλλά περιθωριοποιούνταν και τον οδηγούσε σε δρόµους επικίνδυνους, δρόµους παράλληλους, κοντινούς και συνάµα τόσο µακρινούς. Ζήτησε φάρµακα για να κοιµάται. Στην αρχή τού τα αρνήθηκαν. Βάλθηκε να ουρλιάζει. «Θα έρθει ο ψυχίατρος να σε δει», του είπαν για να τον καθησυχάσουν. Ήρθε όντως, και µάλιστα εσπευσµένα, γιατί ο ρασοφόρος κρατούµενος που αυτοαποκαλούνταν Αζαζέλ δεν έκανε νάζια. Έχανε τον έλεγχο τελείως, το µυαλό του ήταν έτοιµο να εκραγεί.

AZAZEL104s201.indd 108

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

109

– ∆εν έχουµε το δικαίωµα να σιωπούµε, έστω κι αν χρειαστεί να υποφέρουµε γι’ αυτό. Ή µε τον Χριστό ή µε τον κόσµο και το διάβολο, κι αυτοί δεν είναι µε τον Χριστό, έλεγε. ∆εν κοιµόταν πια παρά ελάχιστα, το πολύ δυο τρεις ώρες. Έβλεπε την ψυχή, το πνεύµα του να βγαίνει από το σώµα του, να περνάει από τα κάγκελα του παραθύρου και να κινείται σε κόσµους παράλληλους, εκεί όπου αισθανόταν ότι είχε φως, πολύ φως. Οι φύλακες ειδοποίησαν τον παπά και τον ψυχίατρο. Είχε χάσει 25 κιλά σε περίπου ενάµιση µήνα. Τον επισκέφθηκε και ο δικηγόρος του, που τρόµαξε όταν τον είδε σε αυτή την κατάσταση. Στο µεταξύ είχε πάρει γράµµα από εκείνη και κάρτα για το Πάσχα από τους γονείς και την αδερφή του. Μαζί µε το γράµµα τού έστειλε ένα βιβλιαράκι 5Χ5 εκατοστά µε αρκουδάκια, µια κατακόκκινη κρυστάλλινη καρδιά κι ένα ασηµένιο δελφινάκι για να το φοράει στο λαιµό. Το δελφίνι ήταν το αγαπηµένο της πλάσµα. Τον νοιαζόταν και η ίδια περνούσε πολύ δύσκολα από κάθε άποψη. Όταν πρωτοδιάβασε το γράµµα άρχισε να χτυπάει µε λύσσα τις γροθιές του στον τοίχο ουρλιάζοντας. Μάτωσε και έσπασε το ένα του δάχτυλο. Με το αίµα ζωγράφισε πολλούς µικρούς σταυρούς στον τοίχο. Τον πήγαν στο νοσοκοµείο της φυλακής και του το ανέταξαν βάζοντάς του ένα µικρό νάρθηκα. Πώς θα µπορούσε να αντέξει εκεί µέσα λόγια όπως: «...Είµαι εδώ. Είµαι δίπλα σου. Είµαι κοντά σου. Είµαι αισιόδοξη. Φτάνουµε στο τέρµα... Γράψε το βιβλίο. Κοίτα να γυµνάζεσαι. Θα κάνω ό,τι µπορώ να µη χαθεί η επικοινωνία µαζί σου... Η διαίσθησή µου είναι πολύ καλή, θα είσαι σύντοµα κοντά µου, το ξέρω. Θα περιµένω... ∆εν έχω ξαναπονέσει τόσο. Για εσένα, για εµένα, για τους άλλους. Πού σε πέτυχα, γαµώτο µου, και µ’ έχεις

AZAZEL104s201.indd 109

12/3/08 3:31:50 PM

110

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

αγγίξει τόσο...; Γιατί όλοι οι άντρες είστε µαλάκες; ∆εν µπορείτε να προστατέψετε τον εαυτό σας κι αυτούς που αγαπάτε; Αλλά έχω κι εσένα, τελικά, κοµµάτι της καρδιάς µου. Και δεν είναι εύκολο. Πίστεψέ µε, δεν είναι καθόλου εύκολο. Κρατήσου, λοιπόν, γερά (κάτω από την µπάρα)! Σ’ αγαπάω και το ξέρεις! Φιλί φευγαλέο... σαν το γράµµα αυτό. Τα υπόλοιπα από τον ταχυδρόµο, άλλωστε έπονται κι άλλα. Συγνώµη αν φταίω σε κάτι». Ο Ντον Τζιανλούκα Τζιοφρέ του έφερε µετά βασάνων και κόπων το κλαρινέτο που του είχε ζητήσει. Έπαιζε δεκάδες, εκατοντάδες φορές τη µέρα το σόλο που άνοιγε τη «Γαλάζια Ραψωδία» του Τζορτζ Γκέρσουιν, αυτή τη µοναδική τρίλια που ακολουθούνταν από ένα legato που ανέβαζε δεκαεπτά νότες στη διατονική κλίµακα. ∆ραπέτευε από την απελπισία, τον περιορισµό, την αποµόνωση, τις αναµνήσεις και ονειρευόταν κατάφωτες αίθουσες συναυλιών, µε καλοντυµένους ανθρώπους να περιµένουν ανυπόµονα τις πρώτες νότες που θα πληµµύριζαν το χώρο. Την ευχή του Ιησού την έλεγε πια έξι χιλιάδες φορές τη µέρα, ώρες ολόκληρες βυθιζόταν στη γλυκιά της επανάληψη. Στη σιωπή την άκουγε να αντηχεί µαζί µε τους χτύπους της καρδιάς του. Άρχισε να κοιµάται κάπως καλύτερα, γιατί είχαν σβήσει πια τον εφιαλτικό προβολέα. «Χάλασε», του έλεγαν µε νόηµα. ∆ιάβαζε συνεχώς, καθώς ο πατήρ Τζιανλούκα Τζιοφρέ του έφερνε κείµενα των Πατέρων της Ορθοδοξίας στα ελληνικά. Μια µέρα του έφερε, επιτέλους, και το Ρώσο ορθόδοξο παπά να τον εξοµολογήσει και να τον κοινωνήσει. «Πες τα στα ελληνικά», του πρότεινε ο πνευµατικός του, «ακούει ο Θεός». Έπειτα του διάβασε τη συγχωρητική ευχή και στη συνέχεια τον κοινώνησε των αχράντων µυστηρίων, όπως τους ετοιµοθάνατους. Έπαιρνε µια χούφτα χάπια για να ξεχνάει και αµφέβαλλε αν αυτά που διάβαζε τα καταλάβαινε σωστά. Βίωνε σουρεαλιστικές καταστάσεις, ισορροπούσε ανάµεσα στην ταπεινότητα των ανα-

AZAZEL104s201.indd 110

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

111

χωρητών της ερήµου και την εωσφορική έπαρση όλων ανεξαιρέτως των µεγαλοσχηµόνων που είχε γνωρίσει, των στολισµένων σαν παγόνια, που διαβίωναν µέσα στην πολυτέλεια και τη χλιδή, αυτών που έγραφαν στα παλιά τους τα παπούτσια σχεδόν όλες τις ευαγγελικές ρήσεις. Μια νύχτα που το τσακισµένο σαρκίο του, ξαπλωµένο στο σκοτάδι µε το κοµποσκοίνι στο χέρι, έλεγε την ευχή, µια αέρινη φιγούρα βγήκε από αυτό το ταπεινό, το ελάχιστο σκουπιδάκι στην αυλή του Κυρίου και χάθηκε για να µη γυρίσει παρά πολλά χρόνια αργότερα. Λίγο πριν φύγει, ο ρασοφόρος κρατούµενος είχε διαβάσει στο ΝΖʹ από τους Ψαλµούς του ∆αβίδ: «Εὐφρανθήσεται δίκαιος, ὅταν ἴδῃ ἐκδίκησιν· τὰς χεῖρας αὐτοῦ νίψεται ἐν τῷ αἵµατι τοῦ ἁµαρτωλοῦ. Καὶ ἐρεῖ ἄνθρωπος· εἰ ἄρα ἐστὶ καρπὸς τῷ δικαίῳ, ἄρα ἐστὶν ὁ Θεὸς κρίνων αὐτούς ἐν τῇ γῇ». Το πρωί, ο ρασοφόρος κρατούµενος σηκώθηκε και κατέγραψε αυτά που είχε βρει και δε σέβονταν εκείνοι που καµώνονταν πως ήταν διάδοχοι των αποστόλων, πως ήταν ποιµένες ανθρώπων, ιερείς, µοναχοί, επίσκοποι. Έκλαιγε και τα δάκρυά του στάλαζαν στο τετράδιο όπου τα αντέγραφε. Τελικά, συντετριµµένος, έπεσε στα γόνατα για το Απόδειπνο. Αυτά έκανε µέχρι που ήρθε η ώρα να επιστρέψει στην Ελλάδα για να αντιµετωπίσει τη δικαιοσύνη, µε τη βεβαιότητα ότι, απερίσπαστη και ανεξάρτητη από πιέσεις εκείνη, θα έκρινε τα πραγµατικά περιστατικά, όπως κι έκανε. Ο Αζαζέλ ερχόταν κάθε βράδυ σαν αύρα στο µικρό κελί κι έµπαινε στο µυαλό και το σώµα του καλόγερου που κοιµόταν στην αγκαλιά του αγγέλου του, ήρεµος, γαλήνιος, παρηγορηµένος από την αθωότητά του. Και όταν πια έφυγε για την πατρίδα, εκείνος τράβηξε κατά το Νότο.

AZAZEL104s201.indd 111

12/3/08 3:31:50 PM

112

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Εξακολουθούσε, όµως, να παίρνει µε τις χούφτες τα φάρµακα, που κλόνιζαν περισσότερο την ήδη κλονισµένη υγεία του. Ωστόσο είχε γαληνέψει. Στο πρόσωπο του γλυκού Ναζωραίου και της Παναγίας µητέρας Του, όπως εµφανιζόταν στις Γραφές και στην παράδοση, έβρισκε την παραµυθία που του ήταν τόσο απαραίτητη.

Χρόνια αναµονής. Αγωνία. Απελπισία. Στιγµές πνιγµένες µέσα στη θάλασσα των αντικαταθλιπτικών, που όσο κι αν προσπάθησαν οι ειδικοί, δεν κατόρθωσε να κόψει. Φόβος. Πανικός. Παρηγοριά στην εκκλησούλα της Παναγίας της Ελευθερώτριας. Μετρούσε τις µέρες, τις ώρες, τα λεπτά µέχρι να έρθει η επόµενη ακολουθία. Μιλούσε µε τους αγγέλους, τους αγίους στα εικονίσµατα, το Βασιλιά των Βασιλέων. Βίωνε µε όλους τους δυνατούς τρόπους την ενοχή για όσα στέρησε µε την ασοφία του από τους γονείς του και την οικογένειά του ολόκληρη. Μοναδική παρηγοριά, το γράψιµο, µέσα σ’ ένα χώρο που είναι προορισµένος για τους απόκληρους της κοινωνίας, η οποία µε περισσή εκδικητικότητα νοµίζει πως, αν τους κλείσει στη φυλακή, θα είναι πιο ασφαλής. Οι πραγµατικοί κακοποιοί, ωστόσο, παραµένουν ελεύθεροι, να παρανοµούν ξεδιάντροπα κρυµµένοι πίσω από κάθε είδους ασυλία. Εξοµολογούνταν και κοινωνούσε, έπαιρνε δύναµη. Προσπαθούσε να είναι όσο γίνεται πιο καλός µε τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους, που του φέρονταν άψογα, και να µη δηµιουργεί προβλήµατα. Τα αισθήµατα είναι που έχουν σηµασία από την εκεί εµπειρία του. Αυτά προσπάθησε να εκφράσει µε τα γραπτά του, για όσους θα είχαν την ευαισθησία να διαβάσουν ανάµεσα στις γραµµές...

AZAZEL104s201.indd 112

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

113

Αναγκαστικό ξύπνηµα Μάτια µου κουρασµένα από τη µοναξιά, διώξτε το λήθαργο, προσπαθήστε να πείσετε τα βλέφαρα που βάρυναν από τις σκέψεις να ανοίξουν διάπλατα και να αντικρίσουν το βασιλιά ήλιο, που κοµµατιάζεται από τα κάγκελα του κελιού, να ξανανθίζει στην άκρη του ορίζοντα. Ορίστε, λοιπόν, πεπεισµένα... Ήδη νιώθω στο δέρµα µου τις µικρές µυρωδάτες ηλιαχτίδες της άνοιξης. Συγχώρα µε που δεν µπορώ να αναπαυτώ στη µήτρα σου, χώρος ζεστός, χώρος γεµάτος ασφάλεια, στρωµένος µε άσπρα λουλουδάκια που συνθέτουν µια γιρλάντα γύρω από τις ελπίδες µου, γύρω από το κοµµατιασµένο µου αύριο, γύρω από τα όνειρα που µου αρνήθηκαν. Βλέπω τον πίνακα του φυλακισµένου ουρανού, κορνίζα από ατσάλι, και τον αισθάνοµαι να µε σαρκάζει. Μοιάζει σαν να µου λέει: «Είµαι πιο τυχερός από εσένα, γιατί δε φυλακίζοµαι». Εµένα, όµως, αυτή η ατσαλένια κορνίζα, φτιαγµένη από ένα απάνθρωπο, µεσαιωνικό χέρι, µου θρυµµατίζει, µου σκοτώνει το χαµόγελο. Πόσα όνειρα µου ξέφυγαν από αυτό το κάδρο χωρίς ούτε µία λέξη, χωρίς να ξέρουν ότι αφήνουν την ψυχή µου άδεια, ερηµωµένη! Τα καλώ, ξανά και ξανά, πρωί και βράδυ, να γυρίσουν. Μου απαντούν, όµως: «Φοβόµαστε την υγρασία, ερωτευθήκαµε τον ήλιο κι εκείνος µας αγκάλιασε». Αχ, αυτή η υγρασία! Μια κυρά βάρβαρη ενός γκρίζου περιτοιχισµένου στρατοπέδου πνιγµένου στην οµίχλη, που κατεβαίνει όλο και πιο χαµηλά, που µπαίνει στην καρδιά, στην ψυχή, στο µυαλό. Μια κυρά µε παράξενες οσµές, αχτένιστη, άπλυτη, που µαγειρεύει την αυριανή σούπα σε κάθε σιδερόφραχτη πόρτα. Πόσα στόµατα τρίζουν τα δόντια, πόσα δόντια δαγκώνουν την ψυχή µας, πόσα µηρυκάζουν τον ίδιο µας τον εαυτό, µασώντας τα όνειρά µας! Λένε πως η «κυρά» υγρασία είναι συνδαιτυµόνας µε τον «κύριο» θάνατο. Τρέφοντας ο ένας την άλλη. Ο θάνατος κατατρώει τα πλευρά και η υγρασία διαλύει αργά τα πνευµόνια. Αυτό θα πει να είσαι τυχερός...

AZAZEL104s201.indd 113

12/3/08 3:31:50 PM

114

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Για ένα απαγορευµένο όνειρο, σου δένουν τα χέρια, σου απαγορεύουν τις λέξεις, σκοτώνουν τον ύπνο. Αύριο, ξαφνικά, θα ξυπνήσεις µε την ψυχή και το σώµα γερασµένα. Υγραίνεις τα ξεραµένα χείλη µε ζεστά δάκρυα που καίνε και λειαίνουν τις ρυτίδες στο πρόσωπο. Ψάχνεις να βρείς σ’ έναν παλιό καθρέφτη τη νιότη σου και –παράξενο– σου εµφανίζεται παραµορφωµένη, ξεχτένιστη, διψασµένη και πεινασµένη. Προσπαθείς να τη χαϊδέψεις µε χέρια παγωµένα, σαν του νεκρού. Χέρια χωρίς αισθήσεις, ξύλινα, που δε νιώθουν ότι διατρέχουν το κορµί στο οποίο ανήκουν. Καηµένα χέρια! Πόσες δουλειές αφηµένες στη µέση, πόσες άγραφες γραµµές, πόσα αχάιδευτα µαλλιά. Η µοναξιά τα νίκησε. Τώρα πια, ακόµα και η τελευταία ελπίδα µοιάζει µ’ έναν κρεµασµένο που αιωρείται στο πουθενά. Έναν πεθαµένο που στέκει εκεί, στην αιωνιότητα. Ακούγονται βήµατα. Ποιος να είναι; Ανώνυµη σκιά που ζυγώνει. Α! Είναι ο σύντροφός µου µε το µαστίγιο στην τσέπη. Καληµέρα, φίλε. Ευλογηµένε εσύ ή καταραµένε. Είσαι λεύτερος, κι όµως η µέρα σε φθείρει µαζί µου, που είµαι φυλακισµένος. Εγώ, για µια φέτα άσπρο ψωµί, όχι µαύρο, σαν εκείνο που έτρωγα επί είκοσι χρόνια, σκότωσα την ελευθερία µου· εσύ, για ένα µικρό κοµµάτι ψωµί, µαζί µου που αυτοκτόνησα, χάνεις τη δική σου. Είναι ήδη 10. Ακούγονται φωνές ενοχληµένες, µουχλιασµένες. Κάποιοι συνέρχονται από έναν εφιάλτη χωρίς φωνή. Άλλοι από κάποιο όνειρο που δεν πραγµατοποιήθηκε ποτέ, άφωνοι. Έι, «ονειροσκοτωµένοι» και «άχαροι», µην κάνετε φασαρία. Την ησυχία αυτού του κολασµένου παραδείσου διαταράσσετε. Σήµερα δε θέλω να είµαι λυπηµένος. Αποφάσισα να γελάω. Να αισθάνοµαι πως µε χαϊδεύουν οι αχτίδες του ήλιου όπως τα χέρια της µανούλας µου που µε προσµένει. Να αισθανθώ την αγκαλιά όλης µου της φαµίλιας που κάθε βράδυ κλαίει µοιρολογώντας µε. Αύριο, ποιος ξέρει; Ίσως κάποιος παράξενος, κάποιος ισχυρός να µε νιώσει ξαφνικά, να διαβάσει µέσα µου, να διαβάσει ότι δε µου αξίζει ακόµα ένα βιασµένο πρωινό.

AZAZEL104s201.indd 114

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

115

Περίµενέ µε, αγάπη Είµαι µεσήλικας και το «σ’ αγαπώ», ειπωµένο µε την καρδιά µου από τα σφιγµένα χείλη µου µέχρι σήµερα, το άκουσα όταν το έλεγα στους γονείς µου και την αδερφή µου. Όταν µου έλεγαν «σ’ αγαπώ», µου φάνταζε φυσικό, γιατί ίσως εγώ δεν είχα αυτό το συναίσθηµα. Κανένα τρέµουλο στο δέρµα µου, όπως µου περιέγραφαν άλλοι. Τα µάτια µου δε γυάλιζαν από ευτυχία, όπως ήθελα. Θα ζήσω, άραγε, ποτέ µια τέτοια στιγµή; Να είµαι κάπου καθισµένος, χαµένος σε σκέψεις, και ξαφνικά, όπως ένα αεράκι βραδινό, η εικόνα της να περάσει από µπροστά µου: η ΑΓΑΠΗ ή µήπως ο ΕΡΩΤΑΣ; Ας µ’ έβλεπε µε συγκίνηση, όπως τα βουνά αντι-

κρίζουν τα πρώτα χιόνια, όπως το κύµα τη στεγνή παραλία, όπως η έρηµος των χειλιών µου το νερό! Πόσο θα την ποθούσα αυτή την εικόνα, ή µήπως θα είναι είδωλο φανταστικό του µυαλού µου; Πόσο θα λαχταρούσα το λίκνισµα της καρδιάς µου στη βάρκα της αγάπης...! Με την καρδιά να εγκαταλείπεται σε µια γλυκιά ήρεµη µελωδία, όπως το τιτίβισµα των αηδονιών στο βαθύ σκοτάδι πριν την αυγή. Να αισθάνοµαι το άγγιγµα ενός απαλού χεριού και, όπως το νεογέννητο, να νιώθω αυτό το άγγιγµα σαν το χάδι της µάνας. Θα είµαι ποτέ τόσο τυχερός ώστε µια µέρα να αισθανθώ ότι φοβάµαι να ξαπλώσω δίπλα της µήπως και είναι όνειρο; Να φοβάµαι να κλείσω τα µάτια µήπως είναι αντανάκλαση και σβήσει στο φως του πρωινού; Η ψυχή µου είναι εξαντληµένη, όπως ο ξωµάχος στο λιοπύρι του µεσηµεριού, το µυαλό µου είναι βαρύ σαν να έχω δέσει µια πέτρα στο λαιµό, τα συναισθήµατά µου κουβαριασµένα από την ατέλειωτη αναµονή. Ήλπιζαν τα καηµένα για χρόνια και χρόνια και τώρα δεν µπορούν να πιστέψουν την αλήθεια, ότι δηλαδή στις τσέπες του εχθρικού µου πεπρωµένου υπάρχει πάντοτε µια τυχερή µέρα. Η µοίρα µου θα µε συγχωρέσει, θα ανοίξει για µία ακόµα φορά το βιβλίο της ζωής, θα το µελετήσει και θα κλάψει όταν ξαναδεί τα σηµάδια που µου άφησε η ζωή να αναβοσβήνουν στην πλάτη. Κι εγώ θα σε

AZAZEL104s201.indd 115

12/3/08 3:31:50 PM

116

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

συγχωρέσω, ω πεπρωµένο µου, θα γίνουµε φίλοι έστω και έπειτα από σαράντα επτά χρόνια. Εγώ θα σ’ εµπιστευθώ κι εσύ θα γίνεις γενναιόδωρο. Μην ντρέπεσαι! Η θρυµµατισµένη θέληση θα υπάρξει και πάλι πιο δυνατή από ποτέ και η δυνατότητα που θα µου χαρίσεις θα µε κάνει να αγωνιστώ µε νύχια και δόντια να γίνει παράδεισος. Θα χαρίσω την ψυχή µου στην αγάπη σαν ένα δαχτυλίδι µε ένα διαµάντι τέλειο, αψεγάδιαστο. Τα χέρια µου θα ακολουθούν το πιο ζεστό µονοπάτι που χαρίζει το τρεµούλιασµα ενός θεϊκού συναισθήµατος. Για εµένα, αυτή θα είναι η αδελφή ψυχή, η Αφροδίτη µου. Στο στήθος µου θα αισθανθώ την ανάσα ενός ευαίσθητου πουλιού, ενός πανάλαφρου λουλουδιού, της πάχνης που γλιστράει στο χορτάρι. Αυτή η αδελφή ψυχή θα έχει βρει τον ώµο που πάνω του θα κλαίει κάθε φορά που η ζωή θα την κεντρίζει µε ένα αγκάθι που το λένε «θλίψη». Θα πιάνει το καυτό µου χέρι για να γίνει δυνατή και να προχωρήσει σαν θύελλα. Μη µε περνάτε για τρελό. Έχω δικαίωµα να ονειρεύοµαι την αναγεννηµένη µου πρώτη αγάπη. Να τη φαντάζοµαι και να νιώθω ο πιο τυχερός άνθρωπος του κόσµου. Να ανοίγει την πόρτα µου και να εµφανίζεται µε τον άγγελο πίσω της, χαρίζοντάς µου το πιο εύθραυστο και γλυκό χαµόγελό της. Καλυµµένη πίσω από ένα αραχνοΰφαντο βέλο να µου ψιθυρίζει: «Καλώς όρισες, αγάπη µου!» Να ανοίγει την αγκαλιά της ταΐζοντάς µε ευτυχία. Θα έρθει, άραγε, για εµένα αυτή η µέρα; Θα ήθελα να µε δείτε µια µέρα µε το ενσαρκωµένο όνειρο της αγάπης στα δεξιά µου και γύρω µας δυο τρία παιδάκια που θα τιτιβίζουν την ευτυχία µας. Θα µε δείτε µεθυσµένο από ευτυχία, συγκινηµένο από χαρά και οπωσδήποτε δυνατό, πολύ δυνατό. Θα φτιάξω έναν παράδεισο µε το αίµα µου. Θα µπω στον Παράδεισο µε τα ζεστά µου δάκρυα. Πεπρωµένο µου, µην τσιγκουνεύεσαι άλλο µαζί µου! Αν µέσα στα σκοτεινά σου κελάρια υπάρχει ακόµα ένα ψίχουλο καλοσύνης, δώσ’ το µου το συντοµότερο. Κι αν αυτό το ψίχουλο δεν έχει τα γλυκά χαρακτη-

AZAZEL104s201.indd 116

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

117

ριστικά µιας γυναίκας, άσε µε επιτέλους να αφιερωθώ στο γλυκύτατο Εµµανουήλ, χάραξέ µου τον κόκκινο σταυρό στο στήθος για πάντα και εξαφανίσου. Από ευτυχία κατασυγκινηµένος θα ουρλιάξω µε όλη µου τη δύναµη: «Περίµενέ µε, αγάπη».

Η δικαιοσύνη Εκεί που οι µεταφυσικοί του φόβοι τον έπνιγαν, εκεί που πάντοτε αρνιόταν να αντιµετωπίσει µε την αµεσότητα και τη δύναµη της αλήθειας και της αθωότητάς του τη δικαιοσύνη, η ίδια, ελεύθερη, απαλλαγµένη από σκοπιµότητες, έκρινε γεγονότα, αποδείξεις, στοιχεία, µαρτυρικές καταθέσεις και αποφάσισε πως ο δαίµονας, όπως τον παρουσίαζαν, ήταν ένας απλός καθηµερινός άνθρωπος. Ήταν, επιτέλους, τόσο παρήγορο να έρχεται αντιµέτωπος µε ανθρώπους που αγαπούν τη δουλειά τους, έχουν συναίσθηση της ευθύνης απέναντι στο συνάνθρωπο που βρέθηκε µπροστά τους και αποφασίζουν για τη ζωή του µε συνείδηση καθαρή, µε τη βεβαιότητα ότι εξάντλησαν κάθε περιθώριο για την εύρεση της αλήθειας.

Τελευταίος προορισµός Η έρηµος του Ιορδάνη Πόσες και πόσες φορές δεν είχε ζήσει µε τα λόγια µεγάλων συγγραφέων και ποιητών, µε ήχους που γέµιζαν την ψυχή και το πνεύµα του καθώς πληµµύριζαν το χώρο του µικρού κελιού του, σπρωγµένοι µέσα από το κλαρινέτο µε τη δύναµη της ανάσας του... Πόσες και πόσες φορές δεν είχε ξαπλώσει µπρούµυτα έξω

AZAZEL104s201.indd 117

12/3/08 3:31:50 PM

118

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

από το ιερό της Παναγίας της Ελευθερώτριας και, κλαίγοντας µε αναφιλητά, έλεγε και ξανάλεγε όσους ψαλµούς θυµόταν από µνήµης, υποσχόµενος και παρακαλώντας το Θεό να τον λυτρώσει... Πόσες και πόσες φορές δεν ονειρεύτηκε τη στιγµή που τα πόδια του γυµνά θα ακουµπούσαν την καυτή άµµο και τα µάτια του θα έτσουζαν από τον ήλιο που κατέκλυζε την πλάση µέχρι το τέλος των οριζόντων... Πόσες και πόσες φορές δεν αµφέβαλε, δεν άλλαξε γνώµη, δεν αισθάνθηκε τον κόσµο και τον άρχοντά του να τον τραβούν από το µανίκι, ίδιες θεραπαινίδες της Κίρκης που προσπαθούσαν να κρατήσουν τον Οδυσσέα µακριά από την Ιθάκη του... Σήµερα, όµως, έφτασε. Κατέβηκε από το πλοίο που τον έφερε. Είχε αποφασίσει να «ρίξει» τους ρυθµούς της ζωής του και άρχισε µε τη µεταφορά του προς την Αγία Γη. ∆εν πήρε αεροπλάνο. Σαν προσκηνυτής του παρελθόντος, έφτασε στις µεσογειακές ακτές της, στα όρια της Γαλιλαίας, και ξεκίνησε τη µακρά πορεία του προς την έρηµο του Ιορδάνη, εκεί όπου χιλιάδες ασκητές πόνεσαν, µπήκαν σε πειρασµό, ίδρωσαν, πείνασαν, δίψασαν, µάτωσαν, πέθαναν στην αναζήτηση Εκείνου, που πρώτος απ’ όλους πέρασε από εκεί και πάλεψε µε το διάβολο για σαράντα µέρες, χωρίς νερό και χωρίς τροφή. Εκεί όπου η Αγία Μαρία η Αιγυπτία έκλαιγε επί σαράντα χρόνια για τις αµαρτίες και το σπατάληµα της προηγούµενης ζωής της, µέχρι να συναντήσει τον Άγιο Ζωσιµά και να κοινωνήσει το σώµα και το αίµα του Χριστού. Εκεί όπου η έρηµος λαµπύριζε σαν πολιτεία τη νύχτα, καθώς χιλιάδες άνθρωποι ξαγρυπνούσαν προσευχόµενοι και οι προσευχές τους, θαρρείς κεράκια αναµµένα, ύψωναν το τρεµάµενο φως τους προς τον ουρανό.

AZAZEL104s201.indd 118

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

119

Εκεί θα πήγαινε, µε τα πόδια, πότε φορώντας σανδάλια, πότε ξυπόλυτος, όπως οι Ιουδαίοι που «ανέβαιναν στα Ιεροσόλυµα» για να γιορτάσουν το Πάσχα, στο Μεγάλο Ναό του Σολοµώντος, το χώρο που όρισε ο Γιαχβέ να Τον δοξάζουν επειδή τους έβγαλε από τη δουλεία της Αιγύπτου και να Τον τιµούν που ποτέ δεν τους εγκατέλειψε. Έκανε την ίδια διαδροµή που κάποιο Πάσχα, πριν τα Θεία Πάθη, µια οµάδα δεκατριών ανθρώπων περπάτησε για να πάει κι εκείνη στην Ιερουσαλήµ, την Αγία Πόλη «που σκότωνε τους προφήτες». Με την εικόνα εκείνων στο µυαλό, µε τα φτερά της φαντασίας να τον µεταφέρουν µερικά µέτρα πίσω τους, αόρατο σαν αερικό, σαν αύρα καλοκαιριάτικου µεσηµεριού, προσπαθούσε και σήµερα να αφουγκραστεί τον ήχο από τα σανδάλια τους στις πέτρες, τις ανάσες τους, το θρόισµα των χιτώνων τους, τα ραβδιά τους που χτυπούσαν στη γη, αλλά κυρίως να ακούσει και να δει το πρόσωπο Εκείνου που φαινόταν αρχηγός τους. Και Τον είδε. Πρόσωπο σηµιτικό, αρµονικό, δέρµα στο χρώµα του ώριµου καρπού του σταριού, µάτια µελιά, µαλλιά καστανόξανθα, που έπεφταν ελεύθερα στους ώµους. Του έγνεφε χαµογελώντας, χωρίς να µιλάει: «Έλα, έλα σ’ εµένα εσύ, ναι, εσύ, που είσαι τσακισµένος από τη ζωή, εσύ, που νοµίζεις πως δεν υπάρχει ελπίδα, που η πίστη σου αγωνίζεται σαν φλογίτσα καντηλιού να αντισταθεί στη θύελλα που λυσσοµανάει. Έλα, αδερφέ µου, ακολούθησέ µε, κι εγώ θα σε αναπαύσω, θα σε ελευθερώσω από τα βάσανά σου. Άφησέ τα όλα, γιατί δεν έχουν σηµασία, σήκωσε το σταυρό σου και ακολούθησέ µε, όπως αυτοί οι άνθρωποι. Μη φοβάσαι, το φορτίο είναι καλό και ο σταυρός ελαφρύς». Τα άφησε όλα και Τον ακολούθησε ως τα πέρατα της οικουµένης. Λοιδορήθηκε, υπέστη εξευτελισµούς, διώξεις, πόνους, προδοσίες, τραυµατισµούς, σκίστηκε στα δύο η ψυχή του, έχασε αγα-

AZAZEL104s201.indd 119

12/3/08 3:31:50 PM

120

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πηµένους ανθρώπους, έµεινε φτωχός, αλλά βρέθηκαν άνθρωποι µε δύναµη, που «διψούσαν και πεινούσαν για δικαιοσύνη», οι οποίοι τον ελευθέρωσαν. Και ήρθε το σήµερα που περίµενε από τότε που άναβαν τα αστέρια για πρώτη φορά στο στερέωµα. Από τότε που γέµιζαν οι θάλασσες και τα ποτάµια. Από τότε που η ζωή πρωτάνθισε στη Γη. Και τώρα πλησιάζει, βήµα το βήµα, όλο και πιο κοντά στον τελευταίο προορισµό του. ∆εν έχει κανέναν στον κόσµο. Όλοι πίσω του είναι βαρίδια που τον κρατούν αλυσοδεµένο στη γη. Όχι πως δεν τους αγαπάει, όµως εκείνος έχει µόνο έναν πατέρα, έναν αδερφό, ένα φίλο. Τον Εµµανουήλ. Αυτόν πήγαινε να συναντήσει. Μαζί του θα έµενε κάθε λεπτό, µέχρι να τον έπαιρνε στην ουράνια Ιερουσαλήµ Του. Κάπου κοντά του, ο Αζαζέλ έκλαιγε που έβλεπε τον αγαπηµένο άλλο να έχει τόσο πολύ συντριβεί, να έχει ξεχάσει όλους εκείνους που τον έβλαψαν, που τον τρέλαναν, που τον έκλεισαν στη βαθύτερη τρύπα, και τώρα µιλούσε για συγχώρεση και αγάπη.

Ο δηµοσιογράφος Μίνωας Νιβάλις Καθεδρικός ναός του Μιλάνο, έτος Κυρίου 2011 Πρωινή θεία λειτουργία ‫( משתוקא‬Μαστούκα) Εξαιρετική µέρα σήµερα. Η αυτού εξοχότητα ο καρδινάλιος του Μιλάνο, Ματέο ντε Λούκα, θα χοροστατούσε στη θεία λειτουργία της µέρας των νεκρών, που σηµατοδοτεί ουσιαστικά την είσοδο στη Μεγάλη Σαρακοστή για τους καθολικούς και είναι η µέρα που τιµώνται οι κεκοιµηµένοι. Στον κατάµεστο καθεδρικό ναό, οι πρώτες σειρές είχαν κρα-

AZAZEL104s201.indd 120

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

121

τηθεί για τους υψηλούς προσκεκληµένους. Ανάµεσά τους, ελάχιστοι Έλληνες βρίσκονταν σήµερα εδώ, κυρίως διπλωµάτες, επιχειρηµατίες και µόνιµοι κάτοικοι της πρωτεύουσας της Λοµβαρδίας. Ο τεράστιος χώρος της τρίκλιτης βασιλικής γοτθικού ρυθµού µε τις οξείες γωνίες φωτιζόταν υποβλητικά από προβολείς αλογόνου, που µε το λευκό φως τους την έκαναν να φαντάζει ακόµα πιο απόκοσµη. Το φως του ήλιου φιλτραριζόταν από τα εξαιρετικά βιτρό και οι ιριδισµοί του γοήτευαν, «ζεσταίνοντας» λίγο την ατµόσφαιρα. Ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις, έχοντας ειδική άδεια για διακριτικό ρεπορτάζ και για βιντεοσκόπηση χωρίς εξωτερικό φωτισµό, συντόνιζε καµιά δεκαριά νεαρούς που µάλλον δεν είχαν συνειδητοποιήσει πού βρίσκονταν και πώς έπρεπε να συµπεριφέρονται. Κινούνταν ασταµάτητα, δυσαρεστώντας τους βαρύθυµους φρουρούς ασφαλείας µε τα σκούρα κοστούµια, καθώς και τις επίσηµες προσωπικότητες που περίµεναν µε αγωνία και καρτερία την άφιξη του καρδινάλιου και την έναρξη της θείας λειτουργίας. Το γνωστό σούσουρο που συνοδεύει µια αλλαγή στην ατµόσφαιρα σηµατοδότησε την είσοδο της αυτού εξοχότητας. Στην απλή εµφάνισή του ξεχώριζε το χρυσό δαχτυλίδι µε το ρουµπίνι στο δεξί του χέρι και ο βαρύτιµος σταυρός που κρεµόταν στο στήθος του. Στον καθεδρικό ναό αντήχησε επιβλητική η φωνή του, που ύψωσε το χέρι κι έκανε το σηµείο του σταυρού, στραµµένος προς το εκκλησίασµα, σε αντίθεση µε το τυπικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Το µεγάλο ρουµπίνι εξέπεµψε τη ζεστή κόκκινη ανταύγειά του στο χρώµα του αίµατος. – In nomine patris et figlii et spiritus sancti.* * Εις το όνοµα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύµατος.

AZAZEL104s201.indd 121

12/3/08 3:31:50 PM

122

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Το πελώριο κεντρικό εκκλησιαστικό όργανο άρχισε να σκορπίζει τους ήχους που ξεχύνονταν από τους πανύψηλους χάλκινους σωλήνες του, δηµιουργώντας µια ατµόσφαιρα µεγαλείου και κατάνυξης, και οι ψαλµωδίες πληµµύρισαν τον ιερό χώρο.

Η θεία λειτουργία είχε µόλις τελειώσει. Ο καρδινάλιος έφυγε από την πλαϊνή πόρτα, για να διανύσει, µε τη διακριτική συνοδεία των δύο σωµατοφυλάκων του, τα λίγα µέτρα που χώριζαν το αρχιεπισκοπικό µέγαρο από τον καθεδρικό ναό. Ανακουφισµένοι, θαρρείς, οι πιστοί έπιασαν να συζητούν, καθώς σιγά σιγά σηκώνονταν από τις θέσεις τους για να κατευθυνθούν προς την έξοδο. Το ίδιο έκανε και ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις. Η αιθέρια ύπαρξη δίπλα του, εµφανώς βαριεστηµένη, του είπε ναζιάρικα: – Πότε θα πάµε για ψώνια; Αφού το ξέρεις ότι αυτές οι ιστορίες µε τους παπάδες και τις εκκλησίες µου τη σπάνε. Έλα, πάµε να φύγουµε. – Λίγο ακόµα να συνεννοηθώ µε τα παιδιά και φεύγουµε, µωρό µου. ∆ες λίγο την εκκλησία και θα βρεθούµε στην κεντρική είσοδο. Αν χαθούµε για οποιονδήποτε λόγο, συναντιόµαστε στο ξενοδοχείο. Το θυµάσαι; – Τι, χαζή είµαι; Βέβαια το θυµάµαι. ∆υο βήµατα είναι. Της έδωσε ένα πεταχτό φιλί και κατευθύνθηκε προς την οµάδα των συνεργατών του, που ήδη µάζευαν τον εξοπλισµό τους. Είχε πάντοτε αδυναµία στις υπάρξεις αυτές, που το µόνο που τις απασχολεί είναι το πώς θα περάσουν καλύτερα και δε σου σπάνε τα νεύρα µε γκρίνιες ή διαρκείς κουλτουριάρικες συζητήσεις. Όχι πως δεν ήταν ευτυχισµένος στο γάµο του, από τον οποίο είχε αποκτήσει τέσσερα παιδιά. Στα 50 του χρόνια δε θα µπορούσε κανείς να τον πει όµορφο,

AZAZEL104s201.indd 122

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

123

όµως σίγουρα ήταν ένας άντρας που η µεγάλη δηµόσια προβολή και η επιτυχία του, για να µη µιλήσουµε για την οικονοµική του άνεση, του πρόσφεραν εκείνη τη «γοητεία» που τραβάει σαν µαγνήτης ακριβώς τις γυναίκες που επιθυµούσε. Η κοπέλα σηκώθηκε και άρχισε να περιφέρεται στην εκκλησία. Έπειτα από λίγη ώρα συζήτησης και αστεϊσµών µε τα «παιδιά» του, όπως συνήθιζε να αποκαλεί τους συνεργάτες του, ο δηµοσιογράφος ετοιµάστηκε να κατευθυνθεί προς την κεντρική είσοδο, όπου θα συναντούσε τη συνοδό του. Είχε ακόµα τέσσερις µέρες µαζί της. «∆ιευρυµένο Σαββατοκύριακο», σκέφτηκε και χαµογέλασε. Εκείνη τη στιγµή, όµως, εµφανίστηκε µπροστά του ένας καθολικός επίσκοπος µε δύο ιερείς και του «έκοψαν» το δρόµο. – Καληµέρα σας. Να συστηθούµε, του είπε µε µια ελαφριά υπόκλιση ο επίσκοπος. Είµαι ο επίσκοπος Πιέτρο Κάµπο και από εδώ οι Ντον Φαµπρίτσιο Μαντριόλι και Ντον Τζιουζέπε Βελτρόνι, οι βοηθοί µου. Έκανε µια παύση κοιτάζοντας το δηµοσιογράφο κατευθείαν στα µάτια. Το γαλάζιο βλέµµα του και το χαµόγελό του είχαν κάτι το φιλικό και οικείο. – Αξιότιµε κύριε Νιβάλις, συνέχισε, η αυτού εξοχότητα ο αρχιεπίσκοπος του Μιλάνο, καρδινάλιος Ματέο ντε Λούκα, έχει την τιµή να ζητήσει την παρουσία σας στη δεξίωση που θα παραθέσει στην έπαυλή του. Θα έχετε την ευκαιρία, µαζί µε τους υπόλοιπους καλεσµένους, µιας προσωπικής παρουσίασης από την αυτού εξοχότητα του εξαίσιου όσο και πασίγνωστου πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι, «Μυστικός ∆είπνος». Νέα παύση. Οι δύο ιερείς είχαν το κεφάλι κατεβασµένο και τα χέρια σταυρωµένα χαλαρά µπροστά τους. Απόλυτη υποταγή.

AZAZEL104s201.indd 123

12/3/08 3:31:50 PM

124

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις ξαφνιάστηκε, αλλά χαµογέλασε αβίαστα. Άλλωστε είχε συνηθίσει να συναντάει επίσηµους κατά τη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας του. – Στην έπαυλη του καρδινάλιου! αναφώνησε. Τι εξαιρετική ευκαιρία και τιµή! Επιτρέψτε µου να τηλεφωνήσω στους συνεργάτες µου για να τους ειδοποιήσω να µην ανησυχούν. Ο επίσκοπος συνέχισε να χαµογελάει µε το αφοπλιστικό του χαµόγελο και ένευσε καταφατικά: – Μα και βέβαια! Πείτε τους ότι θα είστε πίσω στο ξενοδοχείο σας γύρω στις 3 το µεσηµέρι. Το γεγονός διοργανώθηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγµή. Είναι µια καλή ευκαιρία να ακούσετε και την «άλλη πλευρά» σχετικά µε τη σηµειολογική ερµηνεία του θαυµάσιου πίνακα, µετά τον τόσο θόρυβο που έχει γίνει και συνεχίζεται σχετικά µε αυτό το αριστούργηµα. Ο Μίνωας Νιβάλις τηλεφώνησε πρώτα στη συνοδό του και στη συνέχεια στα... παιδιά. «Ευτυχώς που είµαι κατάλληλα ντυµένος», σκέφτηκε, θαυµάζοντας το καινούριο του Αρµάνι. – Έλα, µωρό µου, εγώ είµαι. Κοίταξε, µου έτυχε κάτι πολύ σπουδαίο. ∆ε θα αργήσω. Στο µεταξύ κάνε µια βόλτα στα µαγαζιά και, µόλις γυρίσω, θα πάµε πάλι παρέα. Κοίταξε τον επίσκοπο µε βλέµµα συνενοχής και µια γκριµάτσα που έµοιαζε µε χαµόγελο. – Καταλαβαίνετε... – Μην ανησυχείτε, κύριε, και βέβαια καταλαβαίνω. Παρακαλώ, ακολουθήστε µε. Στράφηκε προς το ιερό και από το δεξιό διάδροµο κατευθύνθηκε, περπατώντας δίπλα στο δηµοσιογράφο, στην πλαϊνή έξοδο, από την οποία είχε βγει πριν από λίγο και ο καρδινάλιος. – Από εδώ. Μας περιµένει αυτοκίνητο. Οι δύο ιερείς, πάντοτε αµίλητοι, τους ακολουθούσαν δύο βή-

AZAZEL104s201.indd 124

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

125

µατα πίσω. Βλέποντάς τους, θα νόµιζε κανείς ότι επρόκειτο για µια άτυπη συνοδεία υψηλών προσώπων. Μια ασυνήθιση σωµατοφυλακή... Φτάνοντας στην επιβλητική, αν και δευτερεύουσα, δρύινη πόρτα, συνάντησαν έξω δύο αστυνοµικούς που έσπευσαν να πετάξουν το τσιγάρο που κάπνιζαν και, σκύβοντας το κεφάλι, χαιρέτησαν τον επίσκοπο, λέγοντας απλώς: – Σεβασµιότατε... – Καληµέρα, τους είπε εκείνος χαµογελώντας. Μερικά µέτρα από τα σκαλιά βρισκόταν παρκαρισµένο ένα µαύρο γυαλιστερό αυτοκίνητο µε σκούρα τζάµια. Πάντοτε του άρεσαν του Μίνωα Νιβάλι η επίδειξη και η χλιδή. Είχε ξεκινήσει από πολύ χαµηλά, γράφοντας αγγελίες θανάτων και γάµων και λίστες µε φαρµακεία σε διάφορες υποδεέστερες εφηµερίδες. Στη συνέχεια ήρθε η επιτυχία, τα χρήµατα και, τέλος, η δύναµη. Τον έτρεµαν. Αρκούσε µια ανακοίνωσή του, ένα υπονοούµενο, για να σπάσουν τα τηλέφωνα από... αγωνιούντες ενόχους και µη, που ήθελαν να βεβαιωθούν ότι δε θα ήταν εκείνοι το επόµενο θύµα του. Πολλοί από αυτούς κατέβαλλαν σηµαντικά ποσά για να µην είναι. Αν δεν το έκαναν, τους κατέστρεφε. Είχε στείλει δεκάδες στη φυλακή. Κυκλοφορούσαν φήµες ότι κάποιοι αυτοκτόνησαν. Τώρα πια αποτελούσε σηµαντικό παράγοντα της κοινωνικής πραγµατικότητας στην Ελλάδα, και όχι µόνο. Αυτή η πρόσκληση ήταν η απόδειξη... Από τις σκέψεις του τον έβγαλε η φωνή του επισκόπου: – Από εδώ, παρακαλώ. Ο ένας από τους δύο ιερείς έσπευσε να του ανοίξει την πίσω δεξιά πόρτα και στη συνέχεια κατευθύνθηκε προς την πόρτα του οδηγού. Ο δεύτερος κάθισε στη θέση του συνοδηγού, αφού βοήθησε τον επίσκοπο να µπει. Το αυτοκίνητο έφυγε γρήγορα, για

AZAZEL104s201.indd 125

12/3/08 3:31:50 PM

126

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

να βγει στην πίσω πλευρά του αρχιεπισκοπικού µεγάρου και, στη συνέχεια, να στρίψει δεξιά, περνώντας µπροστά από το παλιό κτίριο της όπερας, της περίφηµης Σκάλας του Μιλάνο, για να κατευθυνθεί προς το κέντρο. Όλοι ήταν αµίλητοι. Ο Μίνωας Νιβάλις κοιτούσε έξω από το αυτοκίνητο την πόλη που έσφυζε από ζωή και σκεφτόταν ήδη τα ψώνια µε τη µελαχρινή καλλονή και τα βράδια που τον περίµεναν. Στράφηκε προς τον επίσκοπο: – Σεβασµιότατε, θα ήταν δυνατό να πάρω µερικά πλάνα µε την προσωπική µου βιντεοκάµερα; Χωρίς εξωτερικό φωτισµό, εννοείται. – Μα και βέβαια, αγαπητέ µου, δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβληµα. Άλλωστε, όπως σας είπα, είστε ανάµεσα στους λίγους εκλεκτούς προσκεκληµένους του αρχιεπισκόπου. Το φωτεινό χαµόγελο στο πρόσωπο του επισκόπου είχε αντικατασταθεί µε ένα προσποιητό χαµόγελο και µια µάσκα ειρωνείας. «Μπα, η ιδέα µου θα είναι», σκέφτηκε ο δηµοσιογράφος. Το αυτοκίνητο κινούνταν γρήγορα. Οι δύο ιερείς εξακολουθούσαν να είναι αµίλητοι. Ο οδηγός φαινόταν πολύ έµπειρος, καθώς έκανε ελιγµούς µε αποτελεσµατικότητα και ταχύτητα µέσα στην πυκνή κυκλοφορία. – Μήπως σας ενοχλεί η µουσική; ρώτησε τον Μίνωα Νιβάλι, µιλώντας του για πρώτη φορά µε πολύ έντονη προφορά της Νότιας Ιταλίας, όπως παρατήρησε εκείνος. – Όχι, καθόλου, το αντίθετο. Οι πρώτες νότες του «Ρέκβιεµ» του Βέρντι πληµµύρισαν το εσωτερικό του πανάκριβου αυτοκινήτου από ένα προφανώς εξαιρετικό ηχοσύστηµα. Ξαφνικά, ο Μίνωας Νιβάλις αισθάνθηκε ένα δυνατό τράβηγµα και µια λαβή στο λαιµό του που του έκοψε την ανάσα. Έπεσε πάνω στα πόδια του επισκόπου, ο οποίος εξακολουθούσε να τον

AZAZEL104s201.indd 126

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

127

σφίγγει µε δυο ατσαλένιες παλάµες. Ένιωσε να σκοτεινιάζει ο κόσµος γύρω του. Τότε ο συνοδηγός στράφηκε προς τα πίσω και έπιασε το χέρι του δηµοσιογράφου που κρεµόταν ανάµεσα στα µπροστινά και τα πίσω καθίσµατα. Εκείνος αισθάνθηκε ένα τσίµπηµα κι ένα κάψιµο. – Τι στο διά..., έκανε να ψελλίσει. Η τελευταία εικόνα που είχε πριν σβήσει ο κόσµος από τα µάτια του ήταν το χαµόγελο που είχε παρατηρήσει νωρίτερα στο πρόσωπο του επισκόπου. Τα χαρακτηριστικά του είχαν σκληρύνει. Η όλη σκηνή ήταν εξωπραγµατική. Ένας καλοντυµένος άντρας ακουµπούσε το κεφάλι στα γόνατα ενός καθολικού επισκόπου. Θαρρείς και ο άλλος τον νανούριζε... Όλα αυτά, όµως, δεν ήταν ορατά απέξω, καθώς τα σκούρα τζάµια του αυτοκινήτου εµπόδιζαν τα αδιάκριτα βλέµµατα. Το αυτοκίνητο έστριψε αριστερά δύο δρόµους µετά τη Σκάλα και στράφηκε πάλι προς τον καθεδρικό ναό, κινούµενο πάντοτε γρήγορα και αποτελεσµατικά. Σε λίγη ώρα έµπαινε στο υπόγειο πάρκινγκ ενός πολυτελούς συγκροτήµατος διαµερισµάτων. Είχαν περάσει µόλις είκοσι λεπτά...

Συνήλθε στο απόλυτο σκοτάδι. Κρύωνε. Τα χέρια του ήταν δεµένα πίσω από το σώµα του και ένιωθε σαν να τον τραβούσαν προς τα πάνω. Τα πόδια του ίσα ίσα πατούσαν µε τις µύτες στο πάτωµα. Ήταν γυµνός και δεν είχε αίσθηση του κορµιού του. Ήταν µουδιασµένος και πονούσε. Ένα αίσθηµα απόλυτου πανικού, που µεταβαλλόταν σε τρόµο, άρχισε να τον κυριεύει. Σταµάτησε ακόµα και να αναπνέει για να προσπαθήσει να ακούσει κάτι. Τίποτα. Νεκρική σιγή. Απόλυτη, ολοκληρωτική σιωπή. Αναρίγησε. ∆εν ήξερε αν ήταν από το κρύο ή το φόβο. Το µυαλό του είχε σταµα-

AZAZEL104s201.indd 127

12/3/08 3:31:50 PM

128

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τήσει να δουλεύει. Οι σκέψεις του «πηδούσαν» µπερδεµένες εδώ κι εκεί. ∆εν ήξερε τι να υποθέσει και, το χειρότερο, ήταν απολύτως αδύνατο να σκεφτεί συγκροτηµένα. Του φαινόταν ότι είχε περάσει µια αιωνιότητα. Άρχισε να αισθάνεται τον πόνο από τα δεµένα και ανασηκωµένα σε αφύσικη γωνία χέρια του, από τους καρπούς και από τις µύτες των ποδιών του, στις οποίες είχε µαζευτεί, θα 'λεγε κανείς, όλο του το αίµα. Ένιωθε ότι ακουµπούσε σε κάτι µαλακό· δεν ήταν πάτωµα σπιτιού ή διαµερίσµατος, ήταν σίγουρος γι’ αυτό. Όσο περνούσε η ώρα τόσο ο πόνος τον παρέλυε. Λίγο πριν ξαναλιποθυµήσει, αισθάνθηκε κάτι παρηγορητικά ζεστό να κυλάει στα πόδια του... Βυθίστηκε στην ανυπαρξία. «Ξύπνησε» από το απίστευτα δυνατό φως ενός προβολέα αλογόνου, που τον χτυπούσε κατευθείαν στα µάτια και τον ζάλιζε. Τα έκλεισε. Ανώφελο. Το φως ήταν το ίδιο φριχτό µε το σκοτάδι. Η ίδια απόκοσµη σιωπή επικρατούσε στο χώρο. Προσπάθησε να ανοίξει τα µάτια. Αδύνατο. Τα έκλεισε και πάλι. Του φάνηκε ότι άκουσε έναν ανεπαίσθητο ήχο, κάτι σαν πόρτα που άνοιγε. Το σώµα του πλέον ήταν ολοκληρωτικά «απόν», δεν είχε καµία αίσθηση, τίποτα εκτός από πόνο, πολύ πόνο, πόνο που του σάλευε το µυαλό. Νόµιζε ότι είχε µόνο καρπούς και πέλµατα, κι αν υπήρχε ακόµα αίµα στις φλέβες του, µάλλον είχε παγώσει από το κρύο και το φόβο. Αισθάνθηκε κάτι ζεστό δίπλα στο πρόσωπό του. Άνοιξε τα µάτια. Ένας άνθρωπος τον κοίταζε, στα δέκα εκατοστά. Αµίλητο, παγωµένο, γκρίζο βλέµµα. «Αυτό πρέπει να είναι το βλέµµα του θανάτου», σκέφτηκε µε όση ικανότητα του είχε αποµείνει να συναρµολογεί ολοκληρωµένες σκέψεις. Και τότε γούρλωσε τα µάτια από έκπληξη. Γιατί εκεί µπροστά του, κυριολεκτικά σε απόσταση αναπνοής, στεκόταν... εκείνος. Τον κοίταξε αµίλητος για µερικές στιγµές

AZAZEL104s201.indd 128

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

129

ακόµα, που του φάνηκαν ατέλειωτες. Τα µάτια του, όµοια µε λεπίδες, εισχωρούσαν µέσα του για να εξερευνήσουν όλο του το είναι. Κρύωνε, πονούσε και φοβόταν. Θεέ µου, πώς φοβόταν! Τι ήθελε εκείνος ο άνθρωπος από αυτόν; Τον είχε ξεχάσει. Είχαν περάσει τόσα χρόνια. Η γνωστή φιγούρα οπισθοχώρησε περίπου δύο µέτρα και βρέθηκε πάλι στο σκοτάδι. Η φωνή του, κρυστάλλινη, αντήχησε στο χώρο. – Λοιπόν, αξιότιµε κύριε Μίνωα Νιβάλι, πώς αισθάνεσαι; Αν και το να σε αποκαλώ «κύριο» είναι σαν να βρίζω τους πραγµατικούς κυρίους. – ... – Ξέχασες την επέτειό µας; Γιατί σήµερα έχουµε επέτειο. – Άντε στον αγύριστο, παλιοβλάκα. Τρελάθηκες; Ποια επέτειο έχουµε; Tι είναι αυτά που λες; Πού βρίσκοµαι; Τι θέλεις από εµένα; Θα σε συντρίψω, θα σε σκίσω, δε θα ξέρεις πού να σταθείς, θα σας ανακαλύψω όλους, θα σας κυνηγήσουν όλες οι αστυνοµίες του κόσµου. Ένας χείµαρρος φράσεων βγήκε από το στόµα του σε µια προσπάθεια να αισθανθεί και πάλι άνθρωπος µε σώµα, µυαλό, δύναµη. Ο άλλος έµεινε αµίλητος. Σε λίγο επικρατούσε και πάλι σιωπή στο χώρο. Ο προβολέας έσβησε. Το αίσθηµα του πόνου και του φόβου είχε ενταθεί, αλλά τουλάχιστον είχε ένα σηµείο αναφοράς για να µην τρελαθεί. Προσπάθησε να βάλει σε τάξη τις σκέψεις και τα συναισθήµατά του. Κάπου εκεί µπροστά του, ένα κόκκινο φωτάκι αναβόσβηνε σαν να του έκλεινε το µάτι. Μόνο που έµοιαζε όντως µε µάτι, το µάτι του διαβόλου, ο οποίος πριν λίγο του είχε στείλει τον άνθρωπο που ήταν υπεύθυνος για την κατάσταση στην οποία βρισκόταν. «Έχουν βάλει κάµερα οι µπάσταρδοι», σκέφτηκε. «Με γράφουν και µε ακούνε. Μα τι σκατά

AZAZEL104s201.indd 129

12/3/08 3:31:50 PM

130

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

θέλουν από εµένα; Στο κάτω κάτω δεν του φέρθηκα και άσχηµα τότε. Φίρµα τον έκανα. Χάρη σ’ εµένα έγινε γνωστός και γλίτωσε τα χειρότερα». Στράφηκε προς το φωτάκι και άρχισε να ουρλιάζει όσο του επέτρεπαν οι δυνάµεις του: – Παλιοµπάσταρδοι, δε σας φοβάµαι! Θα σας τσακίσω όλους σας! Εµφανιστείτε αν είστε άντρες! Περίµενε κάποια αντίδραση, κάτι που να µαρτυρούσε την παρουσία κι άλλων ανθρώπων στο δωµάτιο. Τίποτα. Η ίδια απόλυτη, απόκοσµη σιωπή. ∆εν ήξερε τι να υποθέσει. Ποια επέτειος και κουραφέξαλα; Πού βρισκόταν; Κάπου στο κέντρο της πόλης, αυτό ήταν βέβαιο, αφού δεν είχαν κινηθεί µε το αυτοκίνητο για πολλή ώρα. Αλλά πού; Ποιοι ήταν αυτοί οι τρεις δήθεν παπάδες που κυκλοφορούσαν µε άνεση στο κέντρο του Μιλάνο και είχαν, µάλιστα, το αυτοκίνητό τους σταµατηµένο σ’ ένα σηµείο απ’ όπου περνούσαν µόνο κρατικά αυτοκίνητα και ποδήλατα; Ο τρόπος µε τον οποίο τον ακινητοποίησε ο ψευτοεπίσκοπος τον έκανε να αποκλείσει τελείως το γεγονός να είναι πραγµατικοί ιερωµένοι. «Κι έπειτα, αν υποθέσουµε πως είναι», σκέφτηκε, «τι λόγο είχαν να συνεργαστούν µ’ εκείνον; ∆εν καταλαβαίνουν ότι διαπράττουν σοβαρά κακουργήµατα; Ή µήπως δε φοβούνται γιατί...» Έδιωξε την τελευταία σκέψη από το µυαλό του, η οποία, όµως, επέστρεψε φριχτότερη από πριν. «∆ε φοβούνται, ανόητε», του είπε µια φωνή µέσα του, «γιατί δεν πρόκειται να ζήσεις για να το πεις σε κανέναν και γιατί, αν είναι ρασοφόροι-µαϊµούδες, η όποια έρευνα των Αρχών δε θα οδηγήσει πουθενά, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν επρόκειτο να δοθεί καµιά δεξίωση από τον καρδινάλιο. Όλο αυτό ήταν ένα καλοστηµένο κόλπο µε στόχο εσένα». Εδώ παρέλυσε τελείως. Ποτέ στη ζωή του δεν είχε αισθανθεί θήραµα, όπως τώρα. Ποτέ δεν είχε αισθανθεί απροστάτευτος, απελπισµένος, χωρίς καµιά βοήθεια από πουθενά, χωρίς να µπορεί να φωνάξει καν

AZAZEL104s201.indd 130

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

131

«βοήθεια». Ή έπρεπε να το κάνει, µήπως και τον ακούσει κάποιος; – Βοήθεια, βοήθεια! Ακούει κανείς; Με έχουν απαγάγει! Παρακαλώ, βοηθήστε µε...! Σταµάτησε για να αφουγκραστεί. Τίποτα. Σιωπή, πηχτό, αδιαπέραστο σκοτάδι, κρύο, παγωνιά, κι εκείνο το δαιµονικό κόκκινο φωτάκι µπροστά του να τον κοιτάζει κοροϊδευτικά. «Και τίποτα να µη µου κάνουν, σε µερικές ώρες θα πεθάνω από υποθερµία», συλλογίστηκε. Οι στιγµές περνούσαν µέσα στον πόνο, το φόβο, το κρύο, την απελπισία που τον έσφιγγε σαν µέγκενη, σαν ατσαλένια δάχτυλα στο λαιµό. Λιποθύµησε... Τον συνέφερε το κρύο νερό που κάποιος του έριξε στο πρόσωπο και έβρεξε όλο του το κορµί. Ένιωθε δεκάδες παγωµένες σφήνες να χώνονται στους πόρους του. Άρχισε να ουρλιάζει όσο πιο δυνατά µπορούσε, για να διαπιστώσει σε λίγο ότι µόλις που µπορούσε να µιλήσει. – Σας παρακαλώ, πείτε µου, τι θέλετε από εµένα, λογικευτείτε, δεν πείραξα ποτέ κανέναν, πείτε µου τι θέλετε και θα το κάνω, µόνο λύστε µε και δώστε µου τα ρούχα µου, τρέµω από το κρύο... Ξανά σιωπή, πόνος, κρύο και ο απόλυτος πανικός. Του φάνηκε ότι έχανε τα λογικά του. Λιποθυµούσε και συνερχόταν –ούτε και ο ίδιος ήξερε πόσες φορές συνέβη–, µέχρι που κάποια στιγµή, ηµιλιπόθυµος, ένιωσε ότι κάτι είχε αλλάξει στο χώρο και άνοιξε µε υπερπροσπάθεια τα κουρασµένα µάτια του. Στα τρία µέτρα µπροστά του βρισκόταν και πάλι εκείνος. Το δωµάτιο ήταν φωτισµένο µε φυσιολογικό φως και όχι µε το φριχτό προβολέα. Προσπάθησε να στρέψει το κεφάλι δεξιά αριστερά και ήταν σαν να του έµπηγαν αγκάθια. Όσο µπορούσε να διακρίνει, επρό-

AZAZEL104s201.indd 131

12/3/08 3:31:50 PM

132

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κειτο για ένα µικρό δωµάτιο, σαν τα αντίστοιχα της αποµόνωσης των ψυχιατρείων, επενδυµένο στους τοίχους, στο ταβάνι και στο πάτωµα µε µονωτικό υλικό τελευταίας τεχνολογίας. Πόρτα δε φαινόταν πουθενά. Προφανώς θα ήταν πίσω του. Εκτός κι αν ο µπάσταρδος περνούσε µέσα από τους τοίχους. Μετά την παγίδα που του έστησε, τον είχε ικανό για όλα. Εκείνος τον κοίταξε κατάµατα. Το ίδιο παγωµένο βλέµµα. Καλοξυρισµένος, µε κοντά µαλλιά, γυαλιά µε κοκάλινο σκελετό, κοµψότατος –είχε προφανώς αδυνατίσει από τότε που τον είχε δει για τελευταία φορά–, καθόταν χαλαρός µπροστά του ατενίζοντας το κενό. Λες και τα µάτια του δεν είχαν βάθος. Καµιά σύσπαση στο πρόσωπο, κανένα συναίσθηµα, καµιά κίνηση. Άρχισε να αµφιβάλλει ακόµα και για το αν ήταν στ’ αλήθεια εκείνος. Απ’ όσο θυµόταν, εκείνος ήταν συναισθηµατικός, έκλαιγε εύκολα, ήταν υπερκινητικός. Ο άνθρωπος απέναντί του είχε κάτι το απόµακρο, κάτι το µη ανθρώπινο, σαν µηχανή, µηχανή που χρησίµευε για να σκοτώνει. Πέρασαν έτσι µερικά ατέλειωτα, βασανιστικά λεπτά. Κάτι τον ήθελαν. Αυτό ήταν σίγουρο. Τι, όµως; Θα υποκρινόταν ότι σκόπευε να συνεργαστεί. ∆ίπλα από το βουβό θεατή του υπήρχε στηµένη σε τρίποδα µια επαγγελµατική βιντεοκάµερα. Το καλώδιό της χανόταν κάπου στο ηχοµονωµένο πάτωµα. Πάνω της ήταν το κόκκινο φωτάκι, βεβαιώθηκε. Τον βιντεοσκοπούσαν, ήξεραν ακριβώς κάθε στιγµή τι έκανε, την παραµικρή του κίνηση, άκουγαν κάθε του ανάσα, ακόµα και όταν λιποθυµούσε τον κατέγραφαν. Τα αφτιά του έπιασαν ένα ανεπαίσθητο θρόισµα που δεν είχε προσέξει προηγουµένως. Ακριβώς µπροστά του, πάνω στον απέναντι τοίχο, υπήρχε η γρίλια του κλιµατισµού. «Οι φονιάδες, θέλουν να µε πεθάνουν µε το κρύο», σκέφτηκε.

AZAZEL104s201.indd 132

12/3/08 3:31:50 PM

ΑΖΑΖΕΛ

133

– Λοιπόν, δηµοσιογράφε, τι γίνεται, όλα καλά; ∆εν κατάλαβες ακόµα ότι από εδώ µέσα υπάρχουν µόνο δύο τρόποι διαφυγής; Ή σε µαύρη σακούλα ή περπατώντας... Αν, βέβαια, κάνεις ό,τι σου πω. Τι λες; – Τι σου έκανα και µε έβαλες σε τέτοια ταλαιπωρία; Σου φέρθηκα ποτέ άσχηµα; – Νιβάλι, σου είπα ότι σήµερα έχουµε επέτειο. Για να µην τη θυµάσαι σηµαίνει ότι δεν έχεις συναίσθηση του τι έχεις κάνει και πόσο κακό µου έχεις προκαλέσει. Πόση οδύνη, πόση θλίψη, πόση απελπισία... Αυτά, όµως, δεν έχουν πια καµιά σηµασία. Το µέλλον σου πλέον κινείται σε ένα µονόδροµο. Το κλειδί για την πόρτα πίσω σου, που οδηγεί στη ζωή, το κρατάω εγώ, ή µάλλον το κρατάς εσύ. Όπως και το... φερµουάρ της σακούλας, πάλι στα χέρια σου είναι. – Σε παρακαλώ, λύσε µε, κατέβασέ µε, δώσε µου τα ρούχα µου και σβήσε αυτό το αναθεµατισµένο κλιµατιστικό. Κοντεύω να ψοφήσω από το κρύο. Εκείνος έσκασε στα γέλια, λες και άκουσε το πιο αστείο ανέκδοτο. – Όπα, όπα, σιγά, µεγάλε. Ποιος νοµίζεις ότι είσαι και, το κυριότερο, πού νοµίζεις ότι είσαι; Στο πολυτελές ξενοδοχείο αγκαλιά µε την γκοµενίτσα; ∆εν έχεις Θεό, βρε άθλιε; Παντρεµένος µε παιδιά είσαι, µεγάλος άνθρωπος, υποτίθεται σηµαντικός παράγοντας, τι τα θέλεις τα τεκνά; Τέλος πάντων, εµένα δε µε απασχολεί αυτό. Κάνε ό,τι γουστάρεις, αν βέβαια φύγεις από την πόρτα όρθιος. Λοιπόν, άκουσέ µε προσεκτικά και αποφάσισε. Όπως λέει και µια παροιµία σε µια γλώσσα που σίγουρα δεν ξέρεις, τα εβραϊκά, «η ζωή και ο θάνατος είναι στα... χέρια της γλώσσας». Της δικής σου, εν προκειµένω. Ένα πουλάκι µού είπε πως αµέσως µετά την εκλογή εκείνου του πατριάρχη που καθαιρέθηκε,

AZAZEL104s201.indd 133

12/3/08 3:31:51 PM

134

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

έµεινες πολύ καιρό εκεί κάτω και ρωτούσες, ρωτούσες κι έψαχνες. Πώς και δεν έκανες τίποτα για εκείνο τον προδότη οικονοµολόγο Νικόλα Γιαλούλη ή Νικόλα Τζόπο, όπως άλλαξε το όνοµά του µετά; Ή µήπως γίνατε συνεταιράκια; Πόσα πήρες για να µην τον αποκαλύψεις, αξιότιµε κύριε Νιβάλι; Από τον πατριάρχη πόσα τσέπωσες; ∆εν ανακάλυψες ποτέ κανένα σκάνδαλο κάτω, δηµοσιογράφε; Κανένα σκάνδαλο; ∆εν άκουσες ποτέ τίποτα για τις πωλήσεις ανεκτίµητης αξίας περιουσιακών στοιχείων του Πατριαρχείου; Ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις είχε µπερδευτεί τελείως. Το αλάνθαστο ένστικτό του, όµως, του έλεγε πως αυτή τη φορά, για πρώτη και µοναδική φορά στη ζωή του, είχε µπλέξει άσχηµα. Γιατί αφού ο άνθρωπος απέναντί του κατάφερε µέσα σε λίγο χρόνο όχι µόνο να ξαναφτιάξει τη ζωή του, αλλά και να αποκαταστήσει το όνοµά του έπειτα απ’ όλο εκείνο τον πόλεµο που του έκαναν, καθώς επίσης να έχει την ικανότητα και τις δυνάµεις να οργανώσει µια τέτοια επιχείρηση, τότε ένας θεός ξέρει µέχρι πού µπορούσε να φτάσει. Ήταν περίεργος να δει τι θα του ζητούσε. Ο ίδιος είχε µεγάλη εµπιστοσύνη στη διαπραγµατευτική του ικανότητα. Θα τον τουµπάριζε στο τέλος, ήταν σίγουρος. Οι άνθρωποι δεν αλλάζουν τόσο πολύ, κάτι θα είχε µείνει από το κορόιδο που είχε γνωρίσει µερικά χρόνια πριν. Έτσι, του είπε µε συγκαταβατικό και δήθεν φιλικό και παραιτηµένο ύφος: – Εντάξει, εντάξει, κέρδισες. Κάνε, όµως, µια χειρονοµία καλής θέλησης, να µε πείσεις κι εµένα ότι πραγµατικά εννοείς αυτά που λες. Λύσε µε, τουλάχιστον, και βγάλε µου τις χειροπέδες. Πονάω και έχω πιαστεί τόση ώρα µέσα στο κρύο και το σκοτάδι. Αυτή τη φορά το γέλιο ακούστηκε ακόµα πιο τρανταχτό. Εκείνος τον κοίταξε λες κι έβλεπε µαϊµού που µόλις έµαθε να συλλαβίζει και φώναξε αµέσως δυνατά και καθαρά:

AZAZEL104s201.indd 134

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

135

– Εδώ τους όρους του παιχνιδιού τους καθορίζω εγώ. Ήδη εξαντλείς την υποµονή µου. Λοιπόν, σκάσε και άκου τι θα κάνεις αν θέλεις να βγεις από εδώ σε ένα κοµµάτι και περπατώντας. Θα πεις αναλυτικά, απαντώντας στη φωνή που θα ακούς, όλους τους τρόπους µε τους οποίους κατόρθωσες να κάνεις τις περίφηµες δηµοσιογραφικές σου «επιτυχίες.» Τα πάντα. Θα ερωτηθείς για καθεµία ξεχωριστά από τις υποθέσεις που θεωρούµε ότι πρέπει να ξέρουµε. Έχουµε αρκετά στοιχεία, αρρωστηµένο τοµάρι, αλλά εσύ θα µας πεις λεπτοµέρειες. Αφού τελειώσουµε µε αυτό το σκέλος, θα περιγράψεις, επίσης αναλυτικά, πώς στήθηκε ολόκληρο το σκηνικό που οδήγησε στον εξευτελισµό, στο διασυρµό, στην άδικη φυλάκιση, στην οικονοµική καταστροφή και στην τρέλα εκείνο τον ταλαίπωρο ρασοφόρο κρατούµενο που µε το σκοτισµένο του µυαλό αυτοαποκαλούνταν Αζαζέλ. Ο Μίνωας Νιβάλις παραλίγο να πάθει συγκοπή και εγκεφαλικό ταυτόχρονα. Ο τύπος πρέπει να είχε ξεφύγει τελείως. Τι ιστορίες ήταν πάλι αυτές; Τον έφτυσε, ή µάλλον προσπάθησε ανεπιτυχώς να το κάνει, και ούρλιαξε: – Ποιος Αζαζέλ, βρε µαλάκα, τι είναι αυτά που µου λες; Αφού γνωριζόµαστε µεταξύ µας και ξέρουµε και οι δύο τι έγινε τότε. Είναι δυνατό για µερικές υπερβολές να έχουµε φτάσει σε αυτό το σηµείο; Λύσε µε να τελειώνουµε και σου υπόσχοµαι ότι θα µείνει µεταξύ µας αυτή η γελοιότητα, αυτή η αθλιότητα που τόλµησες να κάνεις εναντίον µου. Αλλιώς, ούτε ψύλλος στον κόρφο σου, άχρηστε! Περίµενε ότι αυτή η αντεπίθεσή του θα έφερνε κάποιο αποτέλεσµα. Στο πρόσωπο εκείνου, όµως, το µόνο που διέκρινε ήταν το καρφιτσωµένο ειρωνικό χαµόγελο και κυριολεκτικά παρέλυσε όταν τον άκουσε να του λέει: – Λοιπόν, Μίνωα Νιβάλι, πρόσεξέ µε πολύ καλά. Από εδώ και

AZAZEL104s201.indd 135

12/3/08 3:31:51 PM

136

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πέρα άνοιξαν για εσένα οι πύλες της Κόλασης. Μόλις έριξες τον εαυτό σου και όλους τους γνωστούς σου µέσα στα πιο βαθιά σκατά που µπορείς να φανταστείς. Για την ακρίβεια, είναι πέρα από κάθε εφιάλτη σου αυτό που θα ζήσεις πριν ψοφήσεις, αν και φοβάµαι ότι κτήνη σαν εσένα δεν ξεπατώνονται ποτέ. Έχουν κατορθώσει να µολύνουν σε τέτοιο βαθµό το σώµα της κοινωνίας, ώστε, ακόµα και να χαθούν, αποµένει η αθλιότητά τους, που βρίσκει εύκολα µιµητές. Αλλά αυτό θα είναι το επόµενο πρόβληµά µας. Σε προειδοποίησα και σου πρότεινα συµφωνία κυρίων. Την αρνήθηκες... Ως εκ τούτου θα υποστείς τις συνέπειες. Έφυγε χωρίς να προσθέσει ούτε µία λέξη. Το φως έσβησε και το κρύο έγινε πιο δυνατό. Λιποθύµησε µέσα σε αφόρητους πόνους, µε τη φρίκη και τον πανικό να έχουν φωλιάσει στην ψυχή και στο µυαλό του. Έβλεπε ότι έπεφτε σε ένα ατέλειωτο σκοτεινό τούνελ, σαν νεροτσουλήθρα, µε ιλιγγιώδη ταχύτητα, και άκουγε ουρλιαχτά, δεχόταν εναλλάξ παγωµένο και καυτό αέρα και στο τέλος εκτοξευόταν σε ένα απέραντο κενό. Πόσο µακρινά του φαίνονταν όλα όσα απολάµβανε µέχρι µερικές ώρες πριν! Η επιτυχία, η αναγνωρισιµότητα, το χρήµα, η δύναµη, τα υλικά αγαθά, η ηδονή που ζούσε µε κάθε δυνατό τρόπο... «Και η γυναίκα µου, τα παιδιά µου, το σπίτι µου, τι θα απογίνουν, άραγε, όταν εγώ λείψω;» σκέφτηκε. Γιατί ήταν βέβαιος πια ότι αυτός ο βλαµµένος θα τον σκότωνε, µε τρόπο αργό και άγριο. Θα πλήρωνε αυτός το µίσος του για τους δηµοσιογράφους. Ή µήπως ήταν µίσος µόνο για εκείνον; Μα τόσο σοβαρά είχε πάρει µερικά σχόλια και υπονοούµενα; Κι έπειτα τι, ποιος Αζαζέλ; Το ίδιο πρόσωπο δεν ήταν; Ή µήπως όχι; Μήπως έβλεπε άλλο άνθρωπο από τη σαστιµάρα, το φόβο, το κρύο και τον πόνο; Ξαναλιποθύµησε, για να δεχτεί άλλο ένα κύµα παγωµένου νερού στο πρόσωπο και το κορµί. Ούρλιαξε, αν και ήξερε ότι δεν

AZAZEL104s201.indd 136

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

137

υπήρχε καµιά ελπίδα να τον ακούσει κανένας. Ούτε ήξερε πια πόσος χρόνος είχε περάσει. Ώρες, µέρες, να είχε νυχτώσει άραγε; Ξαφνικά, άναψε αυτός ο καταραµένος προβολέας αλογόνου και από το πουθενά ένιωσε να πέφτει πάνω στο στήθος του, και στη συνέχεια στο πάτωµα, κάτι µαλλιαρό. Στο σηµείο όπου τον χτύπησε, άρχισε να τρέχει ένα ζεστό υγρό. Ο προβολέας έσβησε και άναψαν άλλα φώτα, για µια στιγµή µονάχα, όσο χρειαζόταν να στρέψει το κεφάλι προς τα κάτω και να διαπιστώσει µε ανείπωτη φρίκη πως αυτό το ζεστό που έτρεχε από το στήθος στα αχαµνά και τα πόδια του ήταν αίµα! Κι αυτό το κάτι που του είχαν πετάξει ήταν το κοµµένο κεφάλι της Λουίζας, της αγαπηµένης του γατούλας. Τα φώτα έσβησαν και το κρύο έγινε ακόµα πιο ανυπόφορο. – Όοοοοχι! Μπάσταρδοι, είστε τελείως τρελοί; Φονιάδες! Καθάρµατα! Ξέρασε. Γεύση χολής ήρθε στο στόµα του και συνέχισε να βγάζει τα σωθικά του, καθώς συνειδητοποιούσε πια πως θα πέθαινε. Τη σύσπαση των µυών του προσώπου του, που κάποτε µπορεί και να θύµιζε χαµόγελο, διαδέχτηκε ένα βουβό, ξέπνοο κλάµα. Φανταζόταν τι περίµενε τώρα τη δύστυχη γυναίκα του και τα παιδιά του. Εκείνος δε θα δίσταζε µπροστά σε τίποτα. Νέο κατάβρεγµα κι ένα χέρι που τον καθάριζε προφανώς από το αίµα και τον εµετό. Τα φώτα άναψαν και το γνωστό σκηνικό επαναλήφθηκε ακόµα µία φορά. Ο δηµοσιογάφος κοίταξε µε αγωνία κάτω να δει το κεφάλι του αγαπηµένου του ζώου. Τίποτα, κανένα ίχνος, ούτε αίµατος ούτε ζώου. Εκείνος τον κοίταζε αγέλαστος, ανέκφραστος, µε τα χέρια σταυρωµένα στο στήθος. Του θύµισε άγγελο της Αποκάλυψης. Πέρασαν ακόµα µερικά βασανιστικά λεπτά. Ο πόνος στα χέρια και τα πόδια του είχε περάσει κάθε όριο. Πυρωµένες βελόνες χώνο-

AZAZEL104s201.indd 137

12/3/08 3:31:51 PM

138

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νταν, θαρρείς, σε όλο του το κορµί, έβγαιναν και ξαναέµπαιναν, όλο και πιο γρήγορα, όλο και πιο βαθιά. – Ξέρεις κάτι, δηµοσιογράφε; του είπε ο συνοµιλητής του. Σε µερικά ξωκλήσια στην πατρίδα υπάρχουν κάτι τρίγωνα µε ένα µάτι µέσα και αχτίδες χρυσές ολόγυρα σαν ήλιος, µε µια επιγραφή που γράφει: «Ἔστι δίκης ὀφθαλµὸς ὅς τὰ πὰνθ’ ὁρᾶ». Μήπως έχει τύχει να τη δεις; Φωνάζει το αίµα των αθώων θυµάτων σου, κάθαρµα, κι εσύ κλαις σαν κοριτσάκι και ξερνάς για τη βροµόγατά σου; Νοιάστηκες ποτέ για το πόσο πόνο έχεις προκαλέσει; Νοιάστηκες; Μίλα, ρε τοµάρι. Ο Μίνωας Νιβάλις δε σάλεψε, ήταν λιπόθυµος για µία ακόµα φορά. Η νέα ψυχρολουσία τον συνέφερε και είδε τον αδίστακτο τύπο απέναντί του τελείως αλλαγµένο. Αναθάρρησε. Ίσως µπορούσαν να συνεννοηθούν και να σταµατήσει εδώ όλη αυτή η τρέλα. Η γλυκιά προσµονή της αντεκδίκησης του ζέστανε την καρδιά. Εκείνος χαµογελούσε σχεδόν τρυφερά. Με µειλίχια φωνή τού είπε: – Λοιπόν, Νιβάλι, ή µήπως προτιµάς να σε αποκαλώ λέρα; Ναι, έτσι πρέπει να σε ονοµάσω, λέρα. Στο κάτω κάτω της γραφής, τι φταίνε οι υπόλοιποι συνάδελφοί σου που βγάζουν τίµια το ψωµί τους, κάνουν καλά τη δουλειά τους και µοχθούν για να παρουσιάσουν την αλήθεια; Καµιά δεκαριά κτήνη σαν εσένα είναι που βρόµισαν τον τόπο. Αλλά είπαµε: «Ἔστι δίκης ὀφθαλµὸς ὅς τὰ πὰνθ’ ὁρᾶ». Επίσης, πρέπει να σου πω και κάτι από την Αγία Γραφή, γιατί φαντάζοµαι ότι δεν ανήκει στα βιβλία που συνηθίζεις να διαβάζεις, αν υποθέσουµε ότι διαβάζεις τίποτε άλλο από τα βιβλιάρια των τραπεζικών σου λογαριασµών. Άκου, λοιπόν, τι λέει ο ∆αβίδ σε έναν από τους Ψαλµούς του: «Ὁ Θεὸς συντρίψει τοὺς ὀδόντας αὐτῶν ἐν τῷ στόµατι αὐτῶν, τὰς µύλας τῶν λεόντων συνέθλασεν ὁ Κύριος· ἐξουδενωθήσονται ὡσεὶ ὕδωρ διαπορευόµενον· ἐκτενεῖ τὸ τόξον αὐτοῦ ἕως

AZAZEL104s201.indd 138

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

139

οὗ ἀσθενήσουσιν. Ὡσεὶ κηρὸς τακεὶς ἀνταναιρεθήσονται· ἔπεσε πῦρ ἐπ’ αὐτούς, καὶ οὐκ εἶδον τὸν ἥλιον... Εὐφρανθήσεται δίκαιος, ὅταν ἴδῃ ἐκδίκησιν· τὰς χεῖρας αὐτοῦ νίψεται ἐν τῷ αἵµατι τοῦ ἁµαρτωλοῦ. Καὶ ἐρεῖ ἄνθρωπος· εἰ ἄρα ἐστὶ καρπὸς τῷ δικαίῳ, ἄρα ἐστὶν ὁ Θεὸς κρίνων αὐτοὺς ἐν τῇ γῇ». Κατάλαβες ή θέλεις µετάφραση; Ο δηµοσιογάφος απελπίστηκε. Όχι, δε θα γλίτωνε, εκείνος ήταν αποφασισµένος για όλα. Ήταν προφανές ότι του είχε σαλέψει, του είχε στρίψει. Έτσι, δε µίλησε, δεν αντέδρασε. Παραιτήθηκε απ’ όλα, και από τη ζωή. – Λοιπόν, µόλις συµφωνήσεις σε αυτό που σου ζήτησα πριν, θα σε λύσουµε, θα κάνεις ένα ντους, ή µάλλον θα σ’ το κάνουµε εµείς, θα ντυθείς µε τα ακριβά ρούχα σου, θα σε κεράσουµε έναν ωραίο εσπρέσο, θα ανεβάσουµε τη θερµοκρασία και θα απαντήσεις σε ό,τι σε ρωτήσουµε µπροστά στην κάµερα, γιατί εµείς, άθλιε, δεν κρύβουµε κάµερες και µικρόφωνα. Σου λέµε στα ίσια τι θέλουµε, όπως σου λέµε και ποιο είναι το αντίτιµο. – Άντε χάσου, ρε βλαµµένε, εσύ και οι άρρωστοι που στήσατε αυτή την παράνοια. Όχι, δεν πρόκειται ποτέ να σας πω οτιδήποτε. Σκοτώστε µε! Τη δουλειά µου έκανα, και την έκανα όπως νόµιζα καλύτερα. Κάντε ό,τι θέλετε. Τα φώτα έσβησαν ξανά, το κρύο δυνάµωσε, λιποθύµησε. Νέα ψυχρολουσία. Προβολέας αλογόνου, κάτι βαρύ που τον χτυπάει στο στήθος και του κόβει την ανάσα, ζεστό υγρό που κυλάει αργά. Αρνείται πια να ανοίξει τα µάτια, γιατί ξέρει ότι ο τρόµος απειλεί τα τελευταία ίχνη λογικής που αποµένουν µέσα του. Κι όµως, κοιτάζει... Στα πόδια του βρίσκεται το κοµµένο κεφάλι της γυναίκας του. Ξέρασε και πάλι. Νέοι κουβάδες νερό στο απόλυτο σκοτάδι και το πολικό ψύχος. Κατέρρευσε. Έπρεπε να συνεργαστεί. ∆εν µπορούσε καν να φανταστεί –ή µάλλον µπορούσε πολύ καλά να

AZAZEL104s201.indd 139

12/3/08 3:31:51 PM

140

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

φανταστεί– τη συνέχεια, καθώς και τον τρόπο που θα πέθαινε ο ίδιος. Ούρλιαξε µε όση δύναµη είχε, για να διαπιστώσει ότι η φωνή του δεν έβγαινε. – Ναι, ναι, ναι, θα κάνω ό,τι θέλετε! Μόνο σταµατήστε, σας παρακαλώ, σας ικετεύω, θα κάνω ό,τι ακριβώς θέλετε. Σας παρακαλώ, σταµατήστε αυτή τη φρίκη. Χέρια εµφανίστηκαν στο σκοτάδι σαν τους δαίµονες από την Κόλαση, που τον έπλυναν µε ζεστό νερό και τον σκούπισαν. Πονούσε, αλλά ένιωσε να ξαναζεί. Το κρύο περιορίστηκε. Τα φώτα άναψαν κι εκείνος ήταν µπροστά του χαµογελαστός. ∆εν τόλµησε να του πει τίποτα, παρότι πολύ ευχαρίστως θα τον έκοβε κοµµατάκια, αν είχε την ευκαιρία. Μονάχα να έβγαινε ζωντανός από εδώ µέσα... – Λοιπόν, λέρα, συνεννοηθήκαµε; Είµαστε σύµφωνοι, σωστά; – Σωστά, ψέλλισε. Ο ήχος ενός µηχανισµού συνόδευσε το κατέβασµά του από εκεί όπου µέχρι πρότινος κρεµόταν. ∆εν µπορούσε να σταθεί όρθιος και ήταν ακόµα δεµένος. Έγειρε εξουθενωµένος στο πεντακάθαρο, µαλακό από το µονωτικό υλικό, δάπεδο. Εκείνος πήγε πίσω του, έκοψε τις χειροπέδες µιας χρήσεως και ξαναπήρε τη γνωστή του θέση. Ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις ένιωσε το αίµα να κυκλοφορεί και πάλι στις φλέβες του και τη ζωή να επιστρέφει σιγά σιγά στο διαλυµένο του κορµί. Το µυαλό του πήρε στροφές. Θα συνεργαζόταν. ∆εν υπήρχε άλλος δρόµος. Κι αν τον σκότωναν παρά ταύτα; Μπα, όχι, δε θα είχε καµιά αξία τότε η «οµολογία» του. Όχι, θα συνεργαζόταν και θα τον άφηναν να φύγει. Και τότε... Του έφεραν τα ρούχα του κι έναν εσπρέσο σε πλαστικό ποτηράκι. Ήπιε µια γουλιά και άρχισε να αισθάνεται ξανά άνθρωπος.

AZAZEL104s201.indd 140

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

141

Πώς µπορούσε, όµως, να ξεχάσει αυτά που είχε ζήσει; Καθώς ντυνόταν, εκατοντάδες ερωτήσεις στοίχειωναν το µυαλό του. Πόσο καιρό τον παρακολουθούσαν; Σιώπησε περιµένοντας, καθιστός στο δάπεδο. Εκείνος του πέταξε ένα µάτσο τυπωµένες σελίδες, τις οποίες διάβασε µε ογκούµενη έκπληξη. Ο πανικός επέστρεψε. Πώς τα ήξεραν όλα αυτά; Πόσα χρόνια ξεψάχνιζαν τη ζωή του; Κάποιος δικός του τον είχε πουλήσει, δεν υπήρχε αµφιβολία. Ή κάποιος από τους πανίσχυρους εργοδότες του. Μήπως ο Παπάς; Αυτοί ήταν αδίστακτοι, ικανοί για όλα. Στο δωµάτιο στήθηκε, στη συνέχεια, ένα εκπληκτικό σκηνικό γραφείου. Μια µακιγιέζ τον ετοίµασε για την αποκαλυπτική συνέντευξη που θα έδινε στον ίδιο του τον εαυτό, µια συνέντευξη που ή θα τον κατέστρεφε ή θα του έσωζε τη ζωή. Ήλπιζε για το δεύτερο. Απέναντί του, η κάµερα ήταν έτοιµη. Τελικά, απ’ ό,τι φαίνεται, δε θα υπήρχαν ερωτήσεις. Θα διάβαζε ο ίδιος, σαν διάγγελµα, την επαγγελµατική αυτοκτονία του. Όλοι οι δρόµοι ήταν κλειστοί. Ήταν βέβαιος τώρα. Κάθισε στην καρέκλα πίσω από το πολυτελές δρύινο γραφείο και άρχισε: – Εγώ, ο δηµοσιογράφος Μίνωας Νιβάλις... »Τα Χριστούγεννα του 2000, µε κάλεσε ο δεσπότης Βάρβαρος στο γραφείο του και µου είπε ότι είχε συγκλονιστικά στοιχεία που αποδείκνυαν την υποτιθέµενη διαπλοκή του αρχιερέα µε τον υπόκοσµο και µε έκνοµες ενέργειες. Μιλήσαµε ώρα, µου έδειξε φωτοαντίγραφα, τα οποία µου έδωσε προκειµένου να ελέγξω την αυθεντικότητα τόσο των εγγράφων όσο και του περιεχοµένου τους. Πράγµατι, έλεγξα εξονυχιστικά τα στοιχεία, τα οποία βρήκα και από άλλες πηγές, ήρθα σε επαφή µε ανώτατους πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες, που επιβεβαίωσαν τα λεγόµενα του δεσπότη. Το ∆εκέµβριο του 2001 κατέβηκα στα Ιεροσόλυµα, προσκε-

AZAZEL104s201.indd 141

12/3/08 3:31:51 PM

142

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κληµένος του νεοεκλεγέντος πατριάρχη. Εκείνος µου έδειξε τα στοιχεία που αφορούσαν τον Αζαζέλ, που του τα είχε δώσει, όπως µου είπε, κάποιος συγγενής του, ονόµατι Ηλίας Ιωάννου. Έφυγα από την Ιερουσαλήµ αφού ερεύνησα την υπόθεση της πώλησης γαιών σε εταιρείες εβραϊκών συµφερόντων από τον οικονοµικό διευθυντή Νικόλα Γιαλούλη, γενικό πληρεξούσιο του Ελισσαίου. Μου πρότεινε να µην αποκαλύψω τίποτα, γιατί τα χρήµατα θα πήγαιναν µυστικά για καλό σκοπό και µου έδωσε για ευλογία 2.000.000 δολάρια. Επέστρεψα στην Αθήνα στις 31 ∆εκεµβρίου 2001. Λίγο µετά την Πρωτοχρονιά, πήγα µε το αυτοκίνητό µου στην ιερά µονή στην οποία εγκαταβίωνε ο µητροπολίτης Βάρβαρος, προσκεκληµένος από τον ίδιο, γεγονός που µε έπεισε ακόµα περισσότερο ότι την αποκάλυψη αυτής της υπόθεσης την ήθελαν πολλοί, µε σκοπό να πλήξουν τον αρχιερέα, που είχε υπερβεί τα εσκαµµένα. ∆εν ήθελα να βλάψω τον... Αζαζέλ, κανείς δεν ήθελε, αλλά εκείνος αισθάνθηκε προδοµένος απ’ όλους και, όπως έµαθα πριν λίγο, αυτοκτόνησε µόλις βγήκε από τη φυλακή. Λέω όλα τούτα ενώπιόν σας σήµερα προκειµένου να αποκαταστήσω το όνοµά του, έστω και µετά θάνατον, και να ζητήσω συγνώµη από την οικογένειά του. Αν µου συµβεί τίποτα, ο δικηγόρος µου έχει εντολή να στείλει αυτό το DVD σε όλα τα ραδιοτηλεοπτικά µέσα και τις εφηµερίδες στην Ελλάδα, για την αποκάλυψη της αλήθειας Ήταν σωστό ράκος. Άρχισε να κλαίει. Απέναντί του, το κόκκινο φωτάκι της κάµερας είχε σβήσει. Ξαφνικά, άρχισε να φωνάζει: – Άθλιοι, ποιος νοµίζετε ότι πρόκειται να πιστέψει πως από µόνος µου κάθισα και είπα όλα αυτά; Όλοι θα καταλάβουν ότι µε αναγκάσατε. Όλοι. Σκοτώστε µε καλύτερα να τελειώνουµε. Σβήστε αυτή την καταραµένη δήλωση αυτοκτονίας. Σας ικετεύω.

AZAZEL104s201.indd 142

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

143

Το ήξερε, όµως, ότι ήταν πλέον πολύ αργά. Ήλπιζε µόνο πως θα τον άφηναν να ζήσει και µετά θα ξεσπούσε ο πιο αµείλικτος πόλεµος που µπορούσαν να φανταστούν. Και στου βοδιού το κέρατο να κρύβονταν, θα τους έβρισκε. ∆ε θα έβγαιναν ποτέ από τη φυλακή. Ή ίσως και από τον τάφο. ∆ε στοίχιζε πολύ, το ήξερε. Το είχε ξανακάνει. Όχι, δεν είχε σκοτώσει, αλλά είχε «τακτοποιήσει» κάνα δυο θρασύτατους πιτσιρικάδες που ήθελαν να του πάρουν τη θέση. Τους είχε στείλει στο νοσοκοµείο κι έτσι µαζεύτηκαν στο καβούκι τους. Άλλωστε, θα κατήγγελλε το γεγονός της απαγωγής στην αστυνοµία, αν δεν το είχαν καταγγείλει ήδη η κοπέλα του και οι συνεργάτες του. Θα πρέπει να είχε ήδη ξηµερώσει. Ε, βέβαια, πώς δεν το σκέφτηκε νωρίτερα; Η ιταλική αστυνοµία θα τον αναζητούσε παντού. Ήταν επώνυµος, όχι κανένας παρακατιανός. Τις σκέψεις του διέκοψε η παρουσία εκείνου, που µπήκε στο δωµάτιο χαµογελώντας. – Είδες, λέρα; ∆εν ήταν και τόσο φοβερό. Ποιος ο λόγος να µε υποχρεώσεις να κάνω όλα αυτά και να ταλαιπωρούµε άδικα τον κόσµο; Και όπως σου υποσχέθηκα, κανένας δεν πρόκειται να σε πειράξει από εδώ και πέρα, ούτε εσένα ούτε την οικογένειά σου. Όµως θα σταµατήσεις κάθε δηµοσιογραφική δραστηριότητα και, αν διανοηθείς να πας στην αστυνοµία, αυτό το DVD θα γίνει φεϊγβολάν και θα πάει σε όλα τα ΜΜΕ στην Ελλάδα. Νοµίζω πως µε τα λεφτά που έχεις αρπάξει από τα θύµατά σου µπορείς να ζήσεις σαν πασάς, προφασιζόµενος λόγους υγείας ή ότι θέλεις να ασχοληθείς µε την οικογένειά σου. Ο δηµοσιογράφος δεν άντεξε. – Ποια οικογένειά µου, βρε ψυχοπαθή; Μόλις µου πέταξες το κεφάλι της γυναίκας µου πάνω µου. Πώς θα µεγαλώσουν τα παιδιά µου; Τι σου έφταιξε εκείνη; Είσαι πολύ άρρωστος... Εκείνος χαµογέλασε εγκάρδια, διατηρώντας, ωστόσο, το φο-

AZAZEL104s201.indd 143

12/3/08 3:31:51 PM

144

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νικό βλέµµα του χωρίς να του απαντήσει. Αντίθετα, ένευσε σε κάποιους που ήταν προφανώς πίσω από το δηµοσιογράφο όλη αυτή την ώρα, έξω από το πεδίο λήψης της κάµερας, και τους είπε: – Θα τον αφήσετε ακριβώς εκεί απ’ όπου τον πήρατε. Θα τον σηµαδεύετε συνεχώς µέχρι να αποµακρυνθείτε από το σηµείο. Αν τολµήσει να κάνει οτιδήποτε, πυροβολήστε τον. Τους έδωσε δύο πιστόλια που έκρυβε πίσω στη ζώνη του, κάτω από το σακάκι. Έπειτα στράφηκε και έφυγε αµίλητος, αφού κοίταξε το δηµοσιογράφο για µερικά δευτερόλεπτα µε το γνωστό παρανοϊκό του βλέµµα. Άρα ο Μίνωας Νιβάλις δεν είχε γλιτώσει ακόµα. Γενικά, δε θα έπρεπε να βιαστεί, ούτε να ανακατέψει την ιταλική αστυνοµία. Το πρώτο πράγµα που έπρεπε να κάνει ήταν να τηλεφωνήσει στο σπίτι του, να βεβαιωθεί ότι τα παιδιά του ήταν καλά, και µετά να πάρει τη συνοδό του και να γυρίσει µε το πρώτο αεροπλάνο στην Αθήνα. Εκεί θα δρούσε αναλόγως. Εισαγγελία ή αστυνοµία. Του φόρεσαν µια µαύρη κουκούλα, αφού του έδεσαν τα µάτια µε ένα µαντίλι, τον φίµωσαν βάζοντάς του ένα µπαλάκι του πινγκ πονγκ στο στόµα για να µην µπορεί να φωνάξει και του πέρασαν πλαστικές χειροπέδες στα χέρια. Τον έπιασαν αγκαζέ, ο ένας από δεξιά και ο άλλος από αριστερά, και µπήκαν σ’ ένα ασανσέρ. Κατέβηκαν για πολύ λίγο, άρα δεν ήταν ψηλά, διαπίστωσε νοερά. Περπάτησαν κάµποσο µετά, προφανώς σε κάποιο υπόγειο γκαράζ, καθώς άκουγε τα βήµατά τους να αντηχούν σε κενό χώρο, µια συρόµενη πόρτα οχήµατος άνοιξε, τον έσπρωξαν µαλακά στο εσωτερικό του πιάνοντάς του το κεφάλι από πάνω για να µη χτυπήσει. Τι αβρότητες, µετά τα µαρτύρια που είχε περάσει. Η πόρτα έκλεισε, οι δύο άντρες κάθισαν µαζί του πίσω. Άρα υπήρχε και τρίτος ή και τέταρτος στην παρέα. Καλά, ολόκληρο στρατό είχε φτιάξει ο άνθρωπος; ∆εν µπορούσε να το πιστέψει. Τόσο έξω είχε πέσει τότε;

AZAZEL104s201.indd 144

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

145

Το αυτοκίνητο ξεκίνησε απαλά, ανέβηκε µια ράµπα µε πολλές στροφές και µετά άρχισε να κινείται στο γνωστό πλακόστρωτο των δρόµων του Μιλάνο. ∆εν µπορούσε να το πιστέψει... Πλακόστρωτο στο Μιλάνο υπάρχει µόνο στο κέντρο. ∆εν έβλεπε απολύτως τίποτε, αλλά άκουγε τους θορύβους της πόλης. ∆εν µπορούσε να καταλάβει αν ήταν µέρα ή νύχτα. «Μάλλον το µεσηµέρι της εποµένης θα είναι», σκέφτηκε. Κάποια στιγµή το αυτοκίνητο σταµάτησε. Αισθάνθηκε κάτι να τον πιέζει στο δεξί πλευρό και κάτι άλλο, κρύο και µεταλλικό, να ακουµπάει στον αριστερό κρόταφό του. ∆ε χρειαζόταν να προσπαθήσει για να καταλάβει ότι επρόκειτο για τις κάννες δύο όπλων. Μια φωνή µε έντονη προφορά της Νότιας Ιταλίας του είπε σιγανά: – Αν κάνεις καµιά περίεργη κίνηση, έστω κι ένα µικρό νεύµα σε κάποιον αστυνοµικό, είσαι νεκρός. Το 'πιασες; Του έκοψαν τις χειροπέδες, του επέστρεψαν το χρυσό Ρόλεξ και το κινητό του, του έβγαλαν την κουκούλα, του έλυσαν τα µάτια, του κόλλησαν τα δύο πιστόλια από ένα σε κάθε µάτι. Αφαίρεσαν τη µονωτική ταινία από το στόµα του, πήραν το µπαλάκι του πινγκ πονγκ και άνοιξαν τη συρόµενη πόρτα του µικρού φορτηγού µε το οποίο τον είχαν µεταφέρει. Ήταν τέσσερις τελικά. Κατέβηκε κι έκλεισε τα µάτια από τον ήλιο που έλαµπε, πράγµα σπάνιο για την εποχή και την ώρα. Το αυτοκίνητο αποµακρυνόταν σιγά σιγά. Ήταν της ∆ηµοτικής Αστυνοµίας του Μιλάνο! ∆ε διέκρινε τίποτα πίσω από τα σκούρα τζάµια του, αλλά ήταν βέβαιος πως τουλάχιστον δύο όπλα τον σηµάδευαν. Κοίταξε γύρω του κι έµεινε εµβρόντητος... Βρισκόταν σε απόσταση 200 µέτρων από την κόχη του ιερού βήµατος του καθεδρικού ναού, στην Πιάτσα Φοντάνα, στην κεντρική είσοδο της Αρχιεπισκοπής. Το φορτηγάκι ήδη έστριβε δεξιά για να χαθεί στους δαιδαλώδεις δρόµους της περιοχής.

AZAZEL104s201.indd 145

12/3/08 3:31:51 PM

146

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Έριξε µια µατιά στο ρολόι του και κόντεψε να πέσει ξερός· ήταν 4 και µισή το απόγευµα της Τετάρτης 9 Μαρτίου! Όλη αυτή η ιστορία είχε διαρκέσει µόλις πεντέµισι ώρες...! Όσο περίπου του είχε πει εκείνος ο µπάσταρδος ο ψευτοεπίσκοπος ότι θα διαρκούσε η δεξίωση µε την παρουσίαση του πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Προσπάθησε να κάνει ένα τηλεφώνηµα, αλλά το κινητό του δεν είχε καθόλου µπαταρία, την είχαν ξεφορτίσει. Κινήθηκε προς την είσοδο της Αρχιεπισκοπής, που ήταν και η έδρα του καρδινάλιου. Έφτασε στο κουβούκλιο του θυρωρείου και είπε σε άπταιστα ιταλικά µε τη µεγαλύτερη δυνατή ευγένεια: – Παρακαλώ, ψάχνω ένα φίλο µου που παρέστη στη δεξίωση του εξοχότατου αρχιεπισκόπου και δεν τον βρίσκω γιατί έχει κλειστό το τηλέφωνό του. Ονοµάζεται Μίνωας Νιβάλις. Μήπως θα µπορούσατε να µε βοηθήσετε; – Ευχαρίστως, κύριε... Έδωσε ένα άσχετο όνοµα. Ένας από τους θυρωρούς σχηµάτισε τον αριθµό µιας εσωτερικής γραµµής και µίλησε µε κάποιον προφανώς µέσα στο επιβλητικό κτίριο. Στράφηκε χαµογελώντας στο δηµοσιογράφο και του είπε πολύ ευγενικά: – Λυπάµαι, κύριε. Ο φίλος σας µόλις έφυγε και µάλλον δεν έχει ενεργοποιήσει ακόµα το κινητό του. Ξέρετε, ο εξοχότατος ενοχλείται πολύ µε το διαρκές κουδούνισµα των τηλεφώνων και απαιτεί να τα αφήνουν όλοι σε µια συρταριέρα στην είσοδο, για να τα ξαναπάρουν βγαίνοντας. Τι άλλο θα µπορούσα να κάνω για εσάς; Ο Μίνωας Νιβάλις ήδη αποµακρυνόταν. Κόντευε να τρελαθεί. Όλα ήταν στηµένα στην εντέλεια. Ο µηχανισµός στον οποίο είχε εµπλακεί ήταν ασύλληπτα µεγαλύτερος απ’ ό,τι είχε αρχικά φανταστεί. Εκείνος, λοιπόν, ήταν πανίσχυρος ή είχε τόσο ισχυρούς προστάτες; Μα τότε πώς άφησε να του συµβεί ό,τι του συνέβη;

AZAZEL104s201.indd 146

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

147

Έπρεπε να είναι πολύ προσεκτικός. Κάθισε σε ένα παγκάκι περιµένοντας έναν νεαρό µε µαλλιά ράστα να τελειώσει το τηλεφώνηµά του από το καρτοτηλέφωνο δίπλα στην πλατεία και χάζευε το νερό του σιντριβανιού από το οποίο πήρε το όνοµά της και τα δέντρα που είχαν αρχίσει να ανθίζουν. Ήταν αµυγδαλιές. Επιτέλους, ο πιτσιρικάς τελείωσε. Έψαξε το πορτοφόλι του στην εσωτερική τσέπη του σακακιού του, το οποίο και βρήκε ανέγγιχτο. Έβγαλε µια τηλεκάρτα και σχηµάτισε τον αριθµό του σπιτιού του στην Αθήνα. Ακούστηκε ο ήχος της κλήσης και έπειτα από λίγο η φωνή της... γυναίκας του στην άλλη άκρη της γραµµής να του λέει χαρούµενα: – Μωρό µου, όλα καλά; Πώς ήταν η δεξίωση του αρχιεπισκόπου; Πες µου, ξέρεις ότι µου αρέσουν αυτά και ποτέ δε µ’ έχεις πάρει µαζί σου σε κάτι τέτοιο. Θα τρελαινόταν στα σίγουρα. Μιλούσε στη γυναίκα του, της οποίας το καταµατωµένο και κοµµένο κεφάλι τον είχε χτυπήσει στο στήθος και το αίµα της έτρεχε πάνω του όταν ήταν δεµένος και γυµνός σ’ εκείνο το απαίσιο µέρος, όµηρος ποιος ξέρει τίνων. Όχι µόνο της µιλούσε, αλλά εκείνη ήξερε κιόλας για τη... δεξίωση, για την οποία, απ’ ό,τι θυµόταν, δεν της είχε κάνει λόγο. Μα ήταν δυνατό; Τι συνέβαινε; Προσπαθώντας να µη δείξει την ταραχή του, τη ρώτησε τρυφερά; – Είσαι καλά; Τα παιδιά, όλοι καλά; Α, η Λουίζα τι κάνει; – Αγάπη µου, τι σ’ έπιασε και µε ρωτάς για τη γάτα και τα παιδιά; Μιλήσαµε πριν από έξι ώρες, θυµάσαι; Αν εξαιρέσεις αυτό τον έντονο πονοκέφαλο µε τον οποίο ξύπνησα προχτές, µεσηµέρι σχεδόν, έπειτα από δέκα ώρες ύπνου, λες και είχα πάρει ένα κουτί υπνωτικά, όλα είναι όπως ήταν όταν ξαναµιλήσαµε. – Και για τη δεξίωση του καρδινάλιου πώς ήξερες; Θέλω να πω, ήταν πρόσκληση της τελευταίας στιγµής.

AZAZEL104s201.indd 147

12/3/08 3:31:51 PM

148

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Α, τίποτα! Τελείως τυχαία. Θυµήθηκα κάτι που θέλω να µου φέρεις από ένα µαγαζί όπου είχαµε ψωνίσει πέρσι και τηλεφώνησα στο ξενοδοχείο σου. Μου είπαν ότι τους ενηµέρωσες πως θα είσαι στη δεξίωση του καρδινάλιου και πως, αν αργούσες να τηλεφωνήσεις, να µην ανησυχήσω... Με το µυαλό του σε απόλυτη σύγχυση, κρύο ιδρώτα να παγώνει τη σπονδυλική του στήλη και το ίδιο αίσθηµα πανικού που ένιωθε σ’ εκείνο το δωµάτιο, µίλησε µαζί της για λίγο ακόµα, της είπε ότι θα επέστρεφε, αν προλάβαινε, µε το βραδινό αεροπλάνο και τη χαιρέτησε όλο γλύκες. Ξανακάθισε στο παγκάκι και κοίταζε τριγύρω σαν χαµένος. Είχε πάει 5 πια. Έφυγε σχεδόν τρέχοντας για να περάσει από το µαγαζί απ’ όπου πήρε αυτό που του ζήτησε η γυναίκα του, στην εντυπωσιακή Γκαλερία Βιτόριο Εµανουέλε µε τα θαυµάσια βιτρό και τα ωραία καφέ, και γύρισε στο ξενοδοχείο του. – Το 306, παρακαλώ, είπε στο ρεσεψιονίστ. – Ορίστε το κλειδί σας, κύριε Νιβάλις. – Μήπως έχω κανένα µήνυµα; – Να κοιτάξω µια στιγµή στον υπολογιστή... Ναι, µάλιστα. Λοιπόν, πήρατε εσείς και ζητήσατε να πούµε στη γυναίκα σας, αν τηλεφωνούσε από την Ελλάδα, ότι θα πηγαίνατε στη δεξίωση του αρχιεπισκόπου, πήρε δύο φορές η δεσποινίς που σας συνοδεύει και είπε να την πάρετε στο κινητό, γιατί σας παίρνει και το έχετε κλειστό, καθώς και οι συνεργάτες σας, που έχουν κλείσει τραπέζι στο εστιατόριο «La Cave» για τις 7 και µισή και άφησαν τη διεύθυνση αν θέλετε να πάτε... – Πήρα εγώ τηλέφωνο και άφησα µήνυµα; Είστε σίγουρος; – Μάλιστα, κύριε. Μου το είπε ο συνάδελφος της προηγούµενης βάρδιας που το καταχώρισε και στον υπολογιστή. Ο ρεσεψιονίστ τον κοίταξε περίεργα.

AZAZEL104s201.indd 148

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

149

– Ευχαριστώ πολύ, του είπε βιαστικά ο Μίνωας Νιβάλις. Α, και κάτι ακόµα. Μπορείτε να κοιτάξετε αν υπάρχει θέση στη βραδινή πτήση για Αθήνα; Αν ναι, ειδοποιήστε µε στο δωµάτιό µου. Ανέβηκε στη σουίτα ξεψυχισµένος. Έβαλε την µπαταρία του κινητού να φορτίσει. Ξεντύθηκε και προχώρησε στη σάουνα για να σβήσει από το κορµί του κάθε ανάµνηση του εφιάλτη που έζησε. Κοιτάχτηκε στον ολόσωµο καθρέφτη του µπάνιου. Κανένα σηµάδι πουθενά. «Το τέλειο έγκληµα», σκέφτηκε. «Όλα οργανωµένα στην παραµικρή λεπτοµέρεια. Όλα». Φόβος τον κυρίευσε και άρχισε να ψάχνει γύρω γύρω σαν τρελός για «κοριούς». Σταµάτησε σχεδόν αµέσως. – Τι κάνω ο ηλίθιος; µονολόγησε. Οι άνθρωποι είναι επαγγελµατίες, µε απίστευτα µέσα και κάλυψη σε ανώτατο επίπεδο, κι εγώ ψάχνω για «κοριούς»; Μπήκε στη σάουνα και αποκοιµήθηκε. Εκεί τον βρήκε η συνοδός του, που τον ξύπνησε µιλώντας του µε ενοχληµένο ύφος, αλλά όλο νάζι. – Mωρό µου, εξαφανίζεσαι για πέντε ώρες, δε λες τίποτα σε κανέναν κι έρχοµαι και σε βρίσκω να κοιµάσαι γυµνός. Τι να υποθέσω κι εγώ; – Πώς ήθελες, αγάπη µου, να κοιµάµαι στη σάουνα, µε τα ρούχα; είπε περισσότερο για να πει κάτι. ∆εν είχε όρεξη για τίποτα. Κοίταξε να δεις, εγώ πρέπει να φύγω απόψε γιατί έτυχε κάτι σοβαρό στην Αθήνα και πρέπει οπωσδήποτε αύριο να είµαι εκεί. – Καλά, δεν είχες πει ότι θα µέναµε για Σαββατοκύριακο και τα παιδιά θα έφευγαν αύριο; – Αν θέλεις, φύγε µαζί τους. Αν θέλεις να µείνεις για ψώνια, µείνε. Εγώ θα φύγω. Η συνέχεια της ιστορίας είναι µάλλον αναµενόµενη στην εξέλιξή της: µέρα µε τη µέρα µετά την επιστροφή του στην Αθήνα,

AZAZEL104s201.indd 149

12/3/08 3:31:51 PM

150

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ο δηµοσιογράφος Μίνωας Νιβάλις ξέχασε το περιστατικό στο Μιλάνο, ξέχασε τον απόλυτο τρόµο που είχε βιώσει, τις απειλές... Άλλωστε του φαίνονταν όλα τόσο απίστευτα, τόσο εξωφρενικά, κι έτσι αποφάσισε να καταγγείλει το γεγονός στην αστυνοµία και στις δικαστικές Αρχές, επικαλούµενος και την ψευδοµαρτυρία των «παιδιών», που κατέθεσαν ότι υπήρξαν αυτόπτες µάρτυρες της απαγωγής του, αδυνατώντας, ωστόσο, να δώσουν επαρκείς εξηγήσεις ως προς το γιατί δεν κατέφυγαν αµέσως στην ιταλική αστυνοµία ή γιατί δε φώναξαν αµέσως τους φρουρούς ασφαλείας του καθεδρικού ναού. Πολλά αναπάντητα «γιατί», πολλές αντιφάσεις...

H καταστροφή Ο δικηγόρος εκείνου που κατονόµαζε ως απαγωγέα του του έκανε µήνυση για ένα σωρό αδικήµατα και αγωγή για 5.000.000 ευρώ, προσκοµίζοντας στον εισαγγελέα όλα τα αποδεικτικά στοιχεία που έδειχναν πέρα από κάθε αµφιβολία πως ο πελάτης του νοσηλευόταν τους τρεις τελευταίους µήνες σε ψυχιατρική κλινική της Θεσσαλονίκης και συνεπώς δεν ήταν δυνατό, στην κατάστασή του, να βρεθεί στο Μιλάνο και να οργανώσει όσα κατήγγειλε ο φαντασιόπληκτος δηµοσιογράφος. Πέντε νοσοκόµες, η προϊσταµένη και ο ιδιοκτήτης της κλινικής κατέθεσαν ότι εκείνος δεν έφυγε ούτε µία στιγµή από εκεί κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων µηνών και πως, λόγω της φαρµακευτικής αγωγής, απέκλειαν κάθε ανάµειξή του σε τέτοιες ενέργειες. Ο ιατροδικαστής που όρισε ο εισαγγελέας επιβεβαίωσε στο ακέραιο τις καταθέσεις του νοσηλευτικού προσωπικού και των γιατρών. Ο δηµοσιογράφος, ωστόσο, αποφάσισε να αντεπιτεθεί. Επα-

AZAZEL104s201.indd 150

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

151

νήλθε, λοιπόν, δριµύτερος στο θέµα, αναπτύσσοντας µια απίστευτη θεωρία για πληρωµένους σωσίες, για ανάµειξη της µαφίας, για εµπλοκή ανώτατων κληρικών του Μιλάνο, και άλλα τέτοια φαιδρά. Τότε, όµως, έγινε εκείνο που θα έπρεπε να περιµένει, αλλά το είχε αποδιώξει από το µυαλό του: µια βραδιά, όλα τα κανάλια διέκοψαν το πρόγραµµά τους και σε έκτακτα δελτία έπαιζαν τη συνέντευξη που είχε δώσει στον εαυτό του εκείνο το απόγευµα στο Μιλάνο... Οι εργοδότες και οι προστάτες του τον «κρέµασαν», ανακοινώνοντας ότι είχε παραβεί κάθε ηθικό κανόνα και τη δηµοσιογραφική δεοντολογία και ότι οι ίδιοι σκόπευαν να κινηθούν εναντίον του δικαστικά γιατί εξέθεσε τα ΜΜΕ τους. Οι µηνύσεις και οι αγωγές έπεφταν βροχή και το ποσό που του ζητούσαν ήταν το τριπλό από τα περιουσιακά του στοιχεία. Όλες οι εφηµερίδες επί µία εβδοµάδα ασχολούνταν µαζί του. ∆εν µπορούσε να κυκλοφορήσει στο δρόµο. Τα στέκια του δεν είχαν ποτέ πια τραπέζι για εκείνον και τη γυναίκα του. Τα διάφορα λαµόγια, οι µέχρι χτες γλείφτες και υποτακτικοί του που «τσακίζονταν» να τον καλέσουν στις εκποµπές τους, τώρα ήταν µόνιµα «απασχοληµένοι» και δεν έβγαιναν ούτε στα τηλέφωνα. Όλοι οι «φίλοι» του εξαφανίστηκαν από προσώπου γης. Η αστυνοµία απέσυρε τους φρουρούς του και, επειδή τώρα πραγµατικά ένιωθε ότι κινδυνεύει, προσέλαβε δικούς του. Έφυγε από την Ελλάδα κρυφά µε το γιοτ του, γιατί οι εξελίξεις αναµένονταν δυσάρεστες. Η προφυλάκισή του, του είπε ο δικηγόρος του, και η παραποµπή του για δυο τρία κακουργήµατα ήταν θέµα χρόνου. Σήκωσε όσα λεφτά είχε στην Ελλάδα, καθώς τα περισσότερα βρίσκονταν κατατεθειµένα σε τράπεζα της Ελβετίας. Την παραµονή της αναχώρησής του έφτασε µήνυση και αγωγή για 10.000.000 ευρώ από τον ίδιο τον καρδινάλιο Ματέο ντε Λούκα. «Όλες να τις κερδίσω, αυτή θα τη χάσω», σκέφτηκε.

AZAZEL104s201.indd 151

12/3/08 3:31:51 PM

152

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Επίσης, ένας κούριερ έφερε µια επιστολή ταχυδροµηµένη από το Μιλάνο, που µέσα είχε γραµµένα σε µια περίεργη σφηνοειδή γραφή τα εξής: !‫שומר מצרות נפשו‬, ‫שומר פיו ולשונו‬. Κατάλαβε αµέσως. Ήταν και πάλι εκείνος. Ένιωθε την ανάσα του στο σβέρκο του. Ποιος ξέρει για πόσο καιρό. «Θεέ µου, γιατί υπήρξα τόσο ηλίθιος µαζί του!» Έστειλε το σηµείωµα σ’ ένα φίλο του καθηγητή, που του επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για εβραϊκή, ενδεχοµένως για αραµαϊκή παροιµία, που το νόηµά της ήταν: «Αυτός που συγκρατεί το στόµα και τη γλώσσα του προστατεύει την ψυχή του από φασαρίες». Κάτι ανάλογο του είχε πει κι εκείνος τότε. Εγκατέλειψε τα πάντα πίσω του, και τη γυναίκα και τα παιδιά του, που δεν τον ξαναείδαν ποτέ. Τελικά, δικαιώθηκε εκείνος. Ό,τι του είχε πει τότε επιβεβαιώθηκε µέχρι κεραίας. Οι ανταγωνιστές του χάρηκαν, τα θύµατά του το ίδιο και περίµεναν την αποζηµίωσή τους από τη βέβαιη κατάσχεση των περιουσιακών του στοιχείων, ενδεχοµένως και τη σύλληψή του, ενώ οι γηραιότεροι και κατά τεκµήριο σοφότεροι κούνησαν το κεφάλι µε νόηµα συζητώντας µεταξύ τους και λέγοντας: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς αν τη σιωπή σου δεν κρατάς». Ο Αζαζέλ πάλι έψαλε µέσα από την οµίχλη και τις παραισθήσεις της σκισµένης στα δύο ψυχής του, µέσα από το σκοτισµένο του µυαλό: «∆ίκασον, Κύριε, τοὺς ἀδικοῦντάς µε, πολέµησον τοὺς πολεµοῦντάς µε. Ἐπιλαβοῦ ὅπλου καὶ θυρεοῦ καὶ ἀνάστηθι εἰς τὴν βοήθειάν µου, ἔκχεον ῥοµφαίαν καὶ σύγκλεισον ἐξ ἐναντίας τῶν καταδιωκόντων µε· εἶπον τῇ ψυχῇ µου· Σωτηρία σού εἰµι ἐγώ. Αἰσχυνθήτωσαν καὶ ἐντραπήτωσαν οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχήν µου, ἀποστραφήτωσαν εἰς τὰ ὀπίσω καὶ καταισχυνθήτωσαν οἱ λογιζόµενοί µοι κακά. Γενηθήτωσαν ὡσεὶ χνοῦς κατὰ πρόσωπον ἀνέµου, καὶ ἄγγελος Κυρίου ἐκθλίβων αὐτούς· γενηθήτω ἡ ὁδὸς αὐτῶν σκότος καὶ ὀλίσθηµα, καὶ ἄγγελος Κυρίου καταδιώκων

AZAZEL104s201.indd 152

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

153

αὐτούς· ὅτι δωρεὰν ἔκρυψάν µοι διαφθορὰν παγίδος αὐτῶν, µάτην ὠνείδισαν τὴν ψυχήν µου. Ἐλθέτω αὐτῷ παγίς, ἣν οὐ γινώσκει, καὶ ἡ θήρα, ἣν ἔκρυψε, συλλαβέτω αὐτόν, καὶ ἐν τῇ παγίδι πεσεῖται ἐν αὐτῇ. Ἡ δὲ ψυχή µου ἀγαλλιάσεται ἐπὶ τῷ Κυρίῳ, τερφθήσεται ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ αὐτοῦ. Πάντα τὰ ὀστᾶ µου ἐροῦσι· Κύριε, τίς ὅµοιός σοι; ρυόµενος πτωχὸν ἐκ χειρὸς στερεωτέρων αὐτοῦ καὶ πτωχὸν καὶ πένητα ἀπὸ τῶν διαρπαζόντων αὐτόν. Ἀναστάντες µοι µάρτυρες ἄδικοι, ἃ οὐκ ἐγίνωσκον, ἐπηρώτων µε».

Ο τέως οικονοµικός διευθυντής Νικόλα Τζόπο Μεσηµέρι Μεγάλης Παρασκευής, Απρίλιος 2011 ‫( נקימא‬Νεκίµα) Από το υπόγειο πάρκινγκ της υπερπολυτελούς µεζονέτας στη Φιλοθέη, δύο δρόµους µέσα από τη Μαραθωνοδρόµων, στα σύνορα µε το Παλαιό Ψυχικό, βγήκε σιγά σιγά µια µαύρη Μερσεντές 600 S Class. Στο τιµόνι της o «Λατινοαµερικανός» επιχειρηµατίας Νικόλα Τζόπο, στην πραγµατικότητα ο προδότης τέως πρόεδρος της οικονοµικής επιτροπής του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου των Ιεροσολύµων, Νικόλας Γιαλούλης, µε το σκοτεινό παρελθόν. Ο ίδιος είχε ξεχάσει το πραγµατικό του όνοµα. Ακόµα και τα παιδιά του ήξεραν ότι το επίθετό τους ήταν Τζόπο και πως γεννήθηκαν στο Ισραήλ, όπου ο µπαµπάς έµεινε για µερικά χρόνια για δουλειές. ∆ίπλα του καθισµένος ο Σωτήρης, ο φύλακας άγγελός του, όπως τον αποκαλούσε ο Τζόπο. Γύρω στα 30, πολύ γυµνασµένος, µε ένα ευµέγεθες 45άρι Γκλοκ στη µέση και ένα περίστροφο Σµιθ και Γουέσον σε θήκη χαµηλά στο πόδι, υπηρετούσε σε µια ειδική µονάδα της αστυνοµίας κι αυτή ήταν η απογευµατινή του δου-

AZAZEL104s201.indd 153

12/3/08 3:31:51 PM

154

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

λειά, για να συµπληρώνει το µισθό που δεν έφτανε να θρέψει την οικογένεια. Πίσω από τη θωρακισµένη Μερσεντές µε τα µαύρα, απολύτως αδιαφανή απέξω τζάµια, ξεκίνησε η χιλιάρα Σουζούκι. Την οδηγούσε ο Γιώργος, παιδί µάλαµα και συνάδελφος του Σωτήρη στην «πρωινή» δουλειά. Ακολουθούσε πίσω δεξιά, σε απόσταση αναπνοής – σχεδόν ακουµπούσε η µπροστινή ρόδα της µηχανής τον προφυλακτήρα του αυτοκινήτου. Οι δυο τους επικοινωνούσαν µε ένα σύστηµα ανάλογο µ’ εκείνο που χρησιµοποιούσε η αστυνοµία, πολύ µεγαλύτερης ισχύος όµως, που τους το είχε αγοράσει το αφεντικό σε κάποιο από τα ταξίδια του στην Αµερική πέρσι το καλοκαίρι. Βρίσκονταν σε διαρκή επικοινωνία. Πριν από κάθε µετακίνηση έλεγχαν τους δρόµους γύρω από το σπίτι και όταν επρόκειτο για σοβαρότατες επίσηµες συναντήσεις, όπως η σηµερινή, συνήθως έστελναν έναν τρίτο συνάδελφό τους, τον Γιάννη, να ελέγξει µία ώρα πριν το σηµείο του ραντεβού. Κινήθηκαν για λίγο στον παράδροµο της Κηφισίας, µε τον Γιώργο να κοιτάζει µήπως κανένας «αδιάκριτος» είχε ξεκινήσει µαζί µε το αφεντικό. Τίποτα, όµως. – Το πεδίο ελεύθερο, είπε στον Σωτήρη από την ενδοσυνεννόηση. ∆εν πρόσεξε, όµως, πως 200 µέτρα πίσω του ένας µοτοσικλετιστής µε αστυνοµικά ξεκινούσε κι αυτός µε τη µικρότερη, αλλά εξίσου αποτελεσµατική στην πυκνή κίνηση της Αθήνας µηχανή του και πως άλλος ένας µοτοσικλετιστής µε µεγάλο σκούτερ βαµµένο στα χρώµατα γνωστής εταιρείας κούριερ ήταν σταµατηµένος δεξιά στο πεζοδρόµιο της Κηφισίας, «ψάχνοντας» κάτι στο φορητό GPS του. Πέρασαν από µπροστά του καθώς έστριψαν αριστερά για να µπουν στο µεσαίο ρεύµα της λεωφόρου. Ο Σωτήρης και ο Γιάννης αστειεύονταν στον ασύρµατο – άλλη µια µέρα ρου-

AZAZEL104s201.indd 154

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

155

τίνας. Αυτό τους έκανε, αντί να είναι προσεκτικοί, να έχουν χαλαρώσει. «Η συνήθεια σκοτώνει», συνηθίζουν να λένε στο FBI, όπου και οι δύο είχαν περάσει τρία καλοκαίρια στο κέντρο εκπαίδευσης της Βιρτζίνια. «Όµως τι εχθρούς µπορεί να έχει τούτος εδώ ο ανθρωπάκος;» είχαν πει πολλές φορές µεταξύ τους. Στο µεταξύ, είχαν πάρει κατεύθυνση προς το κέντρο. Αθέατοι και σιωπηλοί, ο «κούριερ» και ο «αστυνοµικός» δεν τους έχασαν καθόλου από τα µάτια τους. Όταν πλέον το µεγάλο αυτοκίνητο έφτασε στο ξενοδοχείο και ο κάτοχός του µπήκε µέσα από την περιστρεφόµενη πόρτα µε τον Γιώργο, τον οδηγό της µοτοσικλέτας, µέχρι να παρκάρει ο Σωτήρης, ο «αστυνοµικός» έφυγε µε µεγάλη ταχύτητα προς τους Αµπελόκηπους, ο δε «κούριερ» σταµάτησε κοντά στο ξενοδοχείο, ακριβώς στον αποκάτω δρόµο, κι έτσι είχε άµεση οπτική επαφή. Σχηµάτισε έναν αριθµό στο κινητό του και είπε µόνο τη φράση: «Ο επισκέπτης έφτασε µε δύο φίλους του». Τώρα θα περίµενε και τους άλλους...

Μέσα στο ασανσέρ που οδηγούσε στον τελευταίο όροφο, ο Νικόλα Τζόπο εξοµολογούνταν στον Γιώργο: – Βρε παιδί µου, δεν ξέρω γιατί, µα κάθε φορά που πάµε ραντεβού φοβάµαι πως θα συµβεί κάτι κακό. Εσύ φοβάσαι; – Όχι, αφεντικό. Αλλά κι εσύ δεν πρέπει να φοβάσαι. Είµαστε εκπαιδευµένοι και, αν συµβεί κάτι, στη φωτιά θα πέσουµε να σε σώσουµε. Είστε τόσο καλός µαζί µας. – Ναι, αλλά σήµερα, εκεί που στρίβαµε στο «Χίλτον» για να µπούµε στη Βασιλίσσης Σοφίας, πρόσεξα έναν κούριερ που, ενώ πήγαινε ευθεία, ξαφνικά έστριψε δεξιά µαζί µας. – Μα, αφεντικό, αυτοί είναι τελείως παλαβοί, δεν το ξέρεις; Όλο τέτοια κάνουν, είπε γελώντας ο Γιώργος.

AZAZEL104s201.indd 155

12/3/08 3:31:51 PM

156

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Φτάνοντας στην ταράτσα µε το µπαρ-εστιατόριο, ο Γιώργος έριξε µια έµπειρη µατιά τριγύρω. Τίποτα το ανησυχητικό. Ακόµα δύο παρέες, η µία µε άντρες, επιχειρηµατίες προφανώς, και η άλλη µε δύο ζευγάρια. Συνόδευσε το αφεντικό του στο τραπέζι του στην κάτω γωνία, που είχε απρόσκοπτη θέα στην Ακρόπολη, η οποία βαφόταν µε ρόδινες και πορτοκαλιές ανταύγειες από τις αχτίδες του ήλιου που έγερνε στον ορίζοντα. Ήταν ένα τραπέζι για οκτώ άτοµα, έτσι το είχε ζητήσει, έστω κι αν θα κάθονταν µόνο τρεις. Θα τους έδειχνε σχέδια και χάρτες. Στο µεταξύ έφτασε κι ο Σωτήρης, κάθισε µαζί µε τον Γιώργο σ’ ένα µικρό τραπέζι δίπλα στην είσοδο της ταράτσας και παρήγγειλαν από ένα φρέντο, τον πρώτο της σεζόν. Ήταν ήσυχοι. Πιθανώς απόψε να έλυναν κάποια από τα πιεστικά οικονοµικά τους προβλήµατα µε το πριµ των 5.000 ευρώ που είχε υποσχεθεί στον καθένα τους το αφεντικό, κι έτσι σκέφτονταν πιο πολύ αυτό παρά κοιτούσαν γύρω τους. Αλλά και αυτό να µην ήταν, τίποτα δε θα µπορούσε να αποτρέψει τη θύελλα που ήταν έτοιµη να ξεσπάσει σε λίγη ώρα. Στην πανέµορφη ταράτσα του ξενοδοχείου, ο Νικόλας Γιαλούλης γρήγορα ξέχασε –για την ακρίβεια, προτίµησε να ξεχάσει– το θέµα που θα συζητούσε µε τους συνδαιτυµόνες του, όπως είχε ξεχάσει και άλλα ανάλογα στο παρελθόν. Ο Ελισσαίος ζούσε πια στην Αµερική κι έτσι ο ίδιος απολάµβανε, όπως ήξερε καλύτερα, το µερίδιο απ’ τα κέρδη του κατά την υπηρεσία του στα Ιεροσόλυµα. «∆εν πειράζει, αυτοί θα χάσουν», είπε αποχαιρετώντας µια οµάδα ρασοφόρων που τον είχε συνοδεύσει µέχρι το αεροδρόµιο Μπεν Γκουριόν του Τελ-Αβίβ. Άλλωστε µε τον Ελισσαίο δεν είχαν τίποτα να χωρίσουν. Μαζί τα συµφώνησαν, εκείνος είχε πάρει το µεγαλύτερο ρίσκο, αλλά αποδείχτηκε ανίκανος να διαχειριστεί την κρίση που επακολούθησε. «Εγώ του είχα πει ότι θα έπρεπε να είµαστε πιο γενναιόδωροι. Εκείνος,

AZAZEL104s201.indd 156

12/3/08 3:31:51 PM

ΑΖΑΖΕΛ

157

όµως, είχε επιµείνει ότι σε κάποια άλλη περίσταση θα έστελνε ένα αξιοσέβαστο ποσό», σκέφτηκε απολαµβάνοντας το απεριτίφ του και καπνίζοντας το πούρο του, ένα θαυµάσιο Κοΐµπα, ό,τι έπρεπε για την ώρα και τη στιγµή. Μετά τη συµφωνία που ήλπιζε να υπογράψει, θα άναβε ένα ακριβό Παρτάγκας. Είχε ταξιδέψει πολύ και µε την οικονοµική άνεση που διέθετε µπορούσε να έχει σχεδόν τα πάντα. Άλλωστε 10.000.000 δολάρια δεν ήταν και λίγα. Κατά τη µεγάλη οικονοµική κρίση του 2008-2009 είχε την εξυπνάδα, ακολουθώντας τις συµβουλές του πεθερού του, υπερορθόδοξου εβραίου χασιντίµ, µε καταγωγή από την Πολωνία και εδώ και τρεις γενιές στο εµπόριο και την κοπή διαµαντιών, να επενδύσει σχεδόν όλα του τα χρήµατα σε χρυσές λίρες και διαµάντια του ενός καρατίου, που τοποθέτησε στη θυρίδα του σε τράπεζα στην Αµβέρσα. Όταν η κρίση έληξε, βρέθηκε να έχει τα διπλά... Περίµενε τους καλεσµένους του, δύο Σαουδάραβες πρίγκιπες που ενεργούσαν για λογαριασµό της βασιλικής οικογένειας, για µια αγοραπωλησία αµύθητης αξίας στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήµ. Είχε κάνει και στο παρελθόν τέτοια κόλπα, σε συνεργασία, βέβαια, τότε µε τον Ελισσαίο. Είχαν πουλήσει µε το πληρεξούσιο που του έδωσε δύο ξενοδοχεία στην είσοδο της παλιάς πόλης, στην Πύλη της Γιάφα, εκεί όπου κατά την παράδοση βρισκόταν ο πύργος του προφητάνακτος ∆αβίδ, ακριβώς στο σηµείο συνάντησης των τριών από τους τέσσερις τοµείς, του χριστιανικού, του µουσουλµανικού και του αρµενικού. Συµµετείχαν άτυπα στο πρόγραµµα «Reclaiming Jerusalem» της φανατικής εβραϊκής οργάνωσης που ιδρύθηκε το 1978 και ήθελε να κάνει όλη την παλιά πόλη εβραϊκή. Είχαν, επίσης, πουλήσει τέσσερα στρέµµατα στην περιοχή της Κολυµβήθρας του Σιλωάµ, χαρίζοντας στην οργάνωση αυτό που εκείνοι ονόµαζαν «γιεµενίτικη γειτο-

AZAZEL104s201.indd 157

12/3/08 3:31:52 PM

158

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νιά» και ξανακάνοντας εβραϊκή αυτή την περιοχή έπειτα από εξήντα έξι χρόνια αραβικής κυριαρχίας, καθώς και δέκα στρέµµατα γης ακριβώς κάτω από την Ιερά Μονή του Προφήτη Ηλία, στην περιοχή Χαρ Χοµά, που αποτελεί γεωστρατηγικής σηµασίας σηµείο, καθώς «βλέπει» στις αυτόνοµες παλαιστινιακές περιοχές προς την κατεύθυνση της Βηθλεέµ. Πολύ κοντά στο «φράχτη ασφαλείας» που ανήγειρε το Ισραήλ για να προστατευτεί από το κύµα των επιθέσεων αυτοκτονίας, ήταν το καλύτερο δώρο που θα µπορούσαν να κάνουν στην πανίσχυρη οργάνωση Ιερατικό Στέµµα, η οποία τους είχε ανταµείψει πλουσιοπάροχα. Συνολικά µε 30.000.000 ευρώ, όλα µαύρα, σε όποια τράπεζα ήθελαν. 10.000.000 πήρε ο ίδιος, 15.000.000 ο Ελισσαίος και άλλα 5.000.000 µοιράστηκαν σε διάφορους ενδιάµεσους διευκολυντές της συµφωνίας. Μέση Ανατολή ήταν αυτή, όχι παίξε γέλασε. Το πράγµα χάλασε όταν κάποιος το διέρρευσε στις εφηµερίδες... Γέλασε καθώς θυµήθηκε την έκφραση του Ελισσαίου όταν του έφερε την πρώτη σε κυκλοφορία πρωινή εφηµερίδα της χώρας, όπου φιγουράριζαν πρωτοσέλιδο τα δύο από τα συµβόλαια, στα οποία αναγραφόταν ότι εκείνος εξουσιοδότησε τον Τζόπο να προχωρήσει στις αγοραπωλησίες. Είχε χλοµιάσει, έτρεµε, έχανε τα λόγια του. – Ω, Θεέ µου, χαθήκαµε! Θα µε σκοτώσουν οι Άραβες. ∆εν είναι φοβερό ότι κάθε διεφθαρµένο υποκείµενο τολµάει και προφέρει το όνοµα του Θεού, ζητώντας προστασία για να συνεχίσει να κάνει ό,τι έκανε και πριν, δηλαδή να παραβιάζει το θέληµά Του; – Μην ξεχνάτε ότι θα σας στηρίξει και το Ισραήλ. Αυτοί έχουν κράτος, δεν είναι σαν εµάς..., προσπάθησε να τον καθησυχάσει. Τα πράγµατα, δυστυχώς, πήραν άλλη τροπή. Ο Νικόλας Για-

AZAZEL104s201.indd 158

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

159

λούλης, γνωρίζοντας τον άνθρωπο, κατάλαβε ότι είχε έρθει ο καιρός να εγκαταλείψει το καράβι. Μάζεψε ό,τι µπορούσε από πολύτιµες πέτρες, από παλιές πατριαρχικές µίτρες, σταυρούς, άµφια αµύθητης αξίας και αναχώρησε σαν κύριος από το Ισραήλ. Με γυναίκα εβραία και το αυθεντικό έγγραφο γενικής πληρεξουσιότητας στην τσέπη, απλώς καθυστέρησε λίγο στο τελωνείο... Όταν το αεροπλάνο προσγειώθηκε στην Αθήνα και πέρασαν κι εκεί χωρίς κανένα πρόβληµα από τον έλεγχο, ανέπνευσε οριστικά. Τις πρώτες µέρες ήταν προσεκτικοί, µέχρι να κοπάσει ο θόρυβος. Αποτελούσαν πρώτο θέµα στις εφηµερίδες. Προσέλαβε τους καλύτερους δικηγόρους και ανακάλυψε µε ανακούφιση και έκπληξη ότι, τρεις µήνες µετά, κανένας δεν του είχε κάνει µήνυση. ∆εν υπήρχε ούτε καν προκαταρκτική έρευνα σε εξέλιξη. Τον τέως οικονοµικό διευθυντή δεν τον κάλεσε σε ανάκριση κανένας ποτέ για την εκποίηση, έναντι πινακίου φακής, τεράστιας αξίας περιουσιακών στοιχείων του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύµων, του Ιερού Κοινού του Πανάγιου Τάφου, περιουσία που αποκτήθηκε µε το αίµα και το δάκρυ των παλαιών αγιοταφιτών πατέρων. Άλλοι, για πολύ λιγότερα ή µε ανυπόστατες κατηγορίες, διώκονταν και εξευτελίζονταν. Όπως λένε, όµως, και οι Αγγλοσάξονες: «Life is a bitch».

Σήµερα ετοίµαζε το deal της ζωής του. Θα πούλαγε, µέσω των Σαουδαράβων που τον είχαν προσεγγίσει, δύο τεράστια ακίνητα που βρίσκονταν µερικά µέτρα από την είσοδο του Τεµένους του Οµάρ (ο τρίτος ιερότερος χώρος για τους µουσουλµάνους), όπως είναι

AZAZEL104s201.indd 159

12/3/08 3:31:52 PM

160

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ευρέως γνωστό, ιδιοκτησίας και πάλι του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύµων, και που κανείς δεν ήξερε ότι ήταν δικά του. Τα είχε ανακαλύψει τότε ο Ελισσαίος, αλλά λόγω των γεγονότων δεν πρόλαβε να κάνει τίποτα. Με προχρονολογηµένη υπογραφή συµβολαίου για να ταιριάζει στα πληρεξούσια, θα κέρδιζε, όπως ήλπιζε, περίπου 200.000.000 ευρώ αυτή τη φορά, καθαρά για την πάρτη του. Για την οργάνωση Ιερατικό Στέµµα και τον αρχηγό της θα ήταν µαχαιριά στο στήθος, κυρίως γιατί του είχαν προτείνει τότε να τα αγοράσουν εκείνοι. Η οργάνωση θα τον επικήρυττε αν το µάθαινε ποτέ. Αλλά τι έφταιγε εκείνος; Ας όψεται ο Ελισσαίος που είχε αρνηθεί µε τις συνήθεις γελοίες δικαιολογίες του, λόγω του δειλού του χαρακτήρα. Με τόσα λεφτά, ας το µάθαιναν και η Μοσάντ και η Σαµπάκ και... ο Θεός ο ίδιος, του ήταν παγερά αδιάφορο. «Οι κωλοεβραίοι... Νόµιζαν πως θα µε έχουν ισόβια όµηρο και θα κάνω ό,τι τους αρέσει. Ό,τι αγόρασαν αγόρασαν, τώρα οι άλλοι πληρώνουν καλύτερα, πολύ καλύτερα. Κι άσε τους ηλίθιους συµπατριώτες µου να µε αποκαλούν προδότη. Ας είναι καλά εκείνος ο βλάκας ο Ελισσαίος», σκέφτηκε γελώντας. «Μούτρα που θα κάνει ο αρχηγός της οργάνωσης! Άκου, λέει, το όνειρό του είναι να αγοράσει όλη την παλιά πόλη, είτε είναι για πούληµα είτε όχι... Ε, λοιπόν, αγαπητέ κύριε, σήµερα θα σας χαλάσουµε ελαφρώς τα σχέδια. Και όσο εσείς θα ψάχνεστε να δείτε από πού σας προέκυψε, εγώ θα βρίσκοµαι για πάντα στον επίγειο Παράδεισο, στο ιδιωτικό µου νησάκι στην Ταϊλάνδη και το εκπληκτικό µου διαµέρισµα που θα βλέπει στον Τσάο Πράγια». Του ήρθε στο νου ο προκάτοχός του στο ρόλο του εξ απορρήτων του Ελισσαίου. Όλοι ήθελαν να ξεχάσουν το όνοµά του και τον αποκαλούσαν «εκείνος». Χάθηκε ξαφνικά, όταν µια µέρα, τότε που ο ίδιος δούλευε ως απλός υπάλληλος στη γραµµατεία, µε

AZAZEL104s201.indd 160

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

161

µισθό 1.000 δολάρια το µήνα, έφτασε στην Ιερουσαλήµ ο Μίνωας Νιβάλις, προσωπικός φίλος του Ελισσαίου. Φαίνεται ότι κάτι είχε ξεσκαλίσει για «εκείνον», τον παντογνώστη. Αλλά και για τον ίδιο κάτι είχε πει στον Ελισσαίο σχετικά µε τα παλιά του προβλήµατα στη Σκανδιναβία. Γιατί, λίγο πριν φύγει ο δηµοσιογράφος, τον είχε στριµώξει για τα καλά σε µια κατά τα άλλα φιλική έξοδο για ποτό και φαγητό στην παλιά Γιάφα, λίγο πιο πέρα από το πολυτελές συγκρότηµα κατοικιών όπου έµενε, κι αυτό προσφορά του Ελισσαίου. Ανάµεσα στα όσα αφορούσαν τον ίδιο, τον ρωτούσε µε ύφος ανθρώπου που ήξερε πολύ περισσότερα απ’ όσα άφηνε να φανούν για τον παλιό συνεργάτη του Ελισσαίου. «Ευτυχώς που κατορθώσαµε και τον διώξαµε», σκέφτηκε. Εκείνος µε τα σχέδια για την «ειρήνη στην Ιερουσαλήµ», όπως είχε βαφτίσει το πρόγραµµα για τον εξορθολογισµό της διαχείρισης της τεράστιας περιουσίας, δε θα άφηνε περιθώρια για τίποτα. Θα εγκαθιστούσε τους εισαγγελείς και τους ελεγκτές µόνιµα στο γραφείο της οικονοµικής υπηρεσίας, το είχε πει κάποτε στα ίσια. «Έφαγε το κεφάλι του. Ποιος ξέρει, βγήκε άραγε από τη φυλακή; Κάπου έµαθα ότι τρελάθηκε... ο δε Ελισσαίος είπε ότι πέθανε». Τον λυπόταν, είναι η αλήθεια. Αλλά ήταν ανόητα ροµαντικός... κι αυτοί πεθαίνουν έτσι κι αλλιώς.

Το ίδιο πρωί σ’ ένα µικρό διαµέρισµα των Αµπελοκήπων Εκείνος είχε µόλις γυρίσει από το τζόγκινγκ. Πήγε µε τη µοτοσικλέτα του µέχρι τις παρυφές του Υµηττού κι έτρεξε µιάµιση ώρα. Ήταν γύρω στα 35. Έκανε µερικές διατατικές ασκήσεις, άλλαξε ρούχα και επέστρεψε στο διαµέρισµα, που ήταν ακόµα ένα ασφα-

AZAZEL104s201.indd 161

12/3/08 3:31:52 PM

162

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

λές σπίτι, το οποίο ανήκε στους φίλους του που δέχτηκαν να τον εξυπηρετήσουν, διαθέτοντάς του ανθρώπους και µέσα. Άλλωστε του χρωστούσαν πολλά. Όχι χρήµατα, τα χρήµατα δεν είχαν καµιά σηµασία για εκείνον. Σήµερα ήλπιζε να ήταν η µέρα. Τον «άνθρωπο» παρακολουθούσαν τρία άτοµα σε εικοσιτετράωρη βάση τους τελευταίους έξι µήνες. Εκείνος τον είχε ανακαλύψει τυχαία στην Ταϊλάνδη, σε ένα µπαρ στο υπόγειο του ξενοδοχείου «Νοβοτέλ». Ο Νικόλας Γιαλούλης δεν τον αναγνώρισε, έτσι καθώς ήταν αφοσιωµένος σε περιπτύξεις µε δύο δίµετρες Ανατολικές, Ουκρανέζες ή Ρωσίδες. Στη συνέχεια ανέλαβαν οι άλλοι. ∆εν εξήγησαν το «γιατί». Μάλλον η σηµερινή αγοραπωλησία συζητιόταν από καιρό και, ως συνήθως, όχι προσεκτικά. Εκτός κι αν είχε να κάνει µε την ταυτότητα των αγοραστών, που τους την είχε αποκαλύψει όταν ζήτησε τη βοήθειά τους. Ένας παλιός Αµερικανός φίλος που είχε υπηρετήσει στην πρεσβεία της Αθήνας ήταν πάντοτε διαθέσιµος για µικροεξυπηρετήσεις. Έθεσε στη διάθεσή τους ό,τι χρειαζόταν για κάτι τέτοιο. Τον άκουγαν, τον έβλεπαν, και ο ίδιος ήταν τελείως ανυποψίαστος. Όλα «έδειχναν» σήµερα το απόγευµα. Έτσι όπως και τις άλλες µέρες, εκείνος θα ήταν πιστός στο ραντεβού. Είχαν βρει ένα ιδανικό σηµείο και ευχόταν να είναι ο καιρός το ίδιο καλός όσο µέχρι αυτή τη στιγµή, γιατί θα ξεκινούσαν την επιχείρηση αργά το µεσηµέρι. ∆εν ήθελαν να τους πιάσει η νύχτα. Χάιδεψε το όπλο που επελέγη, παρά τις σοβαρές αντιρρήσεις µερικών επαϊόντων. Ο «άγγελος εκδικητής», όπως το έλεγαν. Ηµιαυτόµατο, µε γεµιστήρα 20 φυσιγγίων Samson full metal jacket, 200 grains υποηχητικά, 7,5 κιλά γεµάτο, µε διόπτρα Nimrod 1:6Χ40, αρχική ταχύτητα Vo=320 m/sec και σιγαστήρα valme από τη Φινλανδία, είχε συγκέντρωση από τα 300 µέτρα (θα ήταν λίγο πιο κοντά), άρα ήταν µονόδροµος η βολή στον κορ-

AZAZEL104s201.indd 162

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

163

µό. Σίγουρα υπήρχαν πολλές και καλύτερες επιλογές. Αυτό, όµως, ήταν πτυσσόµενο και, βγάζοντας το σιγαστήρα, είχε µήκος λιγότερο από ένα µέτρο, που σηµαίνει ότι χωρούσε µε άνεση στο αθλητικό σακίδιο. Άνοιξε η πόρτα και µπήκαν δύο νεαροί άντρες. Γύρω στα 28 µε 30, εµφανώς γυµνασµένοι, αλλά πολύ αδύνατοι, τον χαιρέτησαν θερµά µασουλώντας από µια τυρόπιτα, το αγαπηµένο τους κολατσιό. Ήταν τελείως χαλαροί, λες και επρόκειτο για µια οποιαδήποτε µέρα. Για εκείνους ήταν ρουτίνα. Μέλη της Σαγιέρετ Ματκάλ, της πιο φηµισµένης στρατιωτικής ελίτ στον κόσµο, «τα παιδιά του Γενικού Επιτελείου», όπως τους αποκαλούσαν τρυφερά στο Ισραήλ, απ’ όπου προέρχονταν, είχαν εκτελέσει τέτοιες αποστολές ακόµα και σε αραβικές χώρες. Η σηµερινή ήταν εύκολη. Την επιχείρηση συντόνιζε το Ινστιτούτο Πληροφοριών και Ειδικών Αποστολών, εν συντοµία Μοσάντ. Η οµάδα κρούσης, γνωστή ως οµάδα Μετσαντά, θα δρούσε σε δεύτερο επίπεδο, µε τελείως διαφορετικό τρόπο, αν ο ελεύθερος σκοπευτής αστοχούσε ή αν υπήρχε κάτι άλλο απρόβλεπτο. Τώρα, όµως, έπρεπε να πείσουν εκείνον για το γεγονός ότι δεν υπήρχε καµιά περίπτωση να χρησιµοποιήσει τον «άγγελο εκδικητή» για το δικό του στόχο, µιας και όταν τους είπε τα ονόµατα των συνδαιτυµόνων και επιχειρηµατικών εταίρων του Γιαλούλη έµειναν ξεροί εκεί στη διασταύρωση έξω από το Τελ-Αβίβ. Είναι γεγονός ότι η πληροφορία που τους έδωσε µέσω της υποκλοπής ενός τηλεφωνήµατος στο οποίο ο τέως οικονοµικός διευθυντής µιλούσε δέκα λεπτά στο τηλέφωνο για να αντιληφθεί τα αραβικά ονόµατα και να τους κλείσει ξενοδοχείο υπήρξε καταλυτικής σηµασίας. Έτσι «έπεσαν» πάνω στους αξιότιµους κυρίους Σουλεϊµάν Αµπού Ιµπραχίµ και Καλίλ Αµπού Φουάντ, καταζητούµενους Άραβες τροµοκράτες εµπλεκόµενους στη βοµβιστική απόπειρα κατά του υπόγειου σιδηρόδρο-

AZAZEL104s201.indd 163

12/3/08 3:31:52 PM

164

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µου στη Νέα Υόρκη το 1997 και σε καµιά δεκαριά επιθέσεις στο Ισραήλ εναντίον αθώων και άοπλων πολιτών, όπως τότε στην παραλιακή ντισκοτέκ του Τελ-Αβίβ. ∆ικάστηκαν, φυλακίστηκε ο πρώτος ισόβια σε ιταλική φυλακή, απ’ όπου απέδρασε, και ο άλλος εκδόθηκε... στη Γάζα, όπου κάθισε στη φυλακή... καθόλου. Και τώρα, σε λίγη ώρα, θα τους είχαν στο πιάτο, για την ακρίβεια στο στόχαστρο του πανίσχυρου όπλου τους. Η πόρτα ξανάνοιξε και µπήκε ένας άντρας γύρω στα 50, που «φώναζε» από µακριά ότι ήταν ο επικεφαλής. Ο Γιεχασκιέλ είπε στους δύο νεαρούς: – Άιντε Γιένκελε, άιντε Γιόσι, πηγαίνετε δίπλα και κλείστε την πόρτα. Σε λίγη ώρα φεύγουµε. Θέλω τουλάχιστον τέσσερις ώρες χαλάρωσης στο σηµείο πριν απ’ οποιαδήποτε ενέργεια. Τα άλλα δύο παιδιά είναι από χτες το απόγευµα εκεί και χτενίζουν την περιοχή. Όλα καλά. Από σήµερα το πρωί έχουν ασφαλίσει και καµουφλάρει ακόµα περισσότερο το µέρος όπου θα σταθείτε. Να θυµάστε: δύσκολη και επικίνδυνη είναι η δεύτερη βολή. Παραµείνετε ήρεµοι. Πηγαίνετε µέσα, λοιπόν, και χαλαρώστε. Μόλις έφυγαν οι άλλοι δύο, απευθύνθηκε σ’ εκείνον και του είπε περνώντας το χέρι πατρικά γύρω από τους ώµους του, µε τη γνωστή ευθύτητα που χαρακτηρίζει τέτοιους ανθρώπους: – Άκουσε, αυτή η κατάσταση δεν είναι για εσένα. ∆ε θα κάνεις αυτό που έχεις προγραµµατίσει. Και για να προλάβει την αντίδραση του άλλου, που λόγω χαρακτήρα θα ήταν εκρηκτική, κάτι που δεν επιθυµούσε κανείς σε τέτοιες ευαίσθητες στιγµές, συµπλήρωσε: Ο στόχος σου θα εξουδετερωθεί, Ράφι, αλλά µε άλλο τρόπο, και γι’ αυτό άκουσέ µε: θα το κάνεις εσύ µε έναν ακόµα, αλλά όχι σήµερα. – Τι; φώναξε εκείνος έξαλλος. Ξέρεις τους λόγους: εγώ δεν είµαι φονιάς, δεν έχω σκοτώσει µέχρι τώρα και ούτε σκοπεύω να

AZAZEL104s201.indd 164

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

165

το ξανακάνω. Ο άνθρωπος αυτός παραβίασε τα όσια και τα ιερά της Εκκλησίας µας. Έκλεψε µαζί µε τον άλλο τον προδότη χρήµατα και εκποίησε περιουσία που αποκτήθηκε µε αίµα και ποτάµια ιδρώτα, για να χαριεντίζεται µε τις πόρνες στην Ταϊλάνδη, και τώρα ετοιµάζεται να πουλήσει ό,τι απέµεινε. – Σε παρακαλώ, πρέπει να καταλάβεις. ∆εν έχει σχέση µ’ εσένα και την Εκκλησία σου. Ετοιµάσου γρήγορα, αν θέλεις να είσαι εκεί κοντά, µήπως χρειαστώ τη βοήθειά σου, µιας και ξέρεις την πόλη καλύτερα απ’ τον καθένα. Τον προδότη σου θα τον αναλάβω προσωπικά, σ’ το υπόσχοµαι. Θεώρησε ότι είναι νεκρός ήδη. Κι εµένα δε µου αρέσουν αυτά τα ερπετά. Βιάσου τώρα! Πρέπει να φτάσουµε εκεί τουλάχιστον µία ώρα πριν από εκείνους. Άλλωστε τι τρελαίνεσαι; Εσύ δεν ήσουν που µου είχες πει κάποτε ότι «γέγραπται γάρ· ἐµοὶ ἐκδίκησις, ἐγὼ ἀνταποδώσω, λέγει Κύριος»; Άσε τον Χασέµ να κάνει την έκβασή του σε όλους αυτούς που σε έβλαψαν. Μη βάψεις τα χέρια σου µε αίµα. Ο Ράφι κάτι µουρµούρισε κι άρχισε να ξαναφωνάζει. Ο Γιεχασκιέλ τού µιλούσε γρήγορα, καθαρά και ήρεµα. Μίλησαν για αρκετή ώρα. Ο άνθρωπος που ο άλλος αποκάλεσε Ράφι πολλές φορές εξεµάνη, φώναξε, αντέδρασε, αλλά δεν κατάφερε τίποτα. Έτσι συµφώνησε άκεφα.

Πλησίασαν στο σηµείο. – Λοιπόν, συνεννοηθήκαµε, έτσι; ∆εν ασχολείσαι µε τίποτε άλλο. Το ζήτηµα είναι να φύγεις γρήγορα και µε ασφάλεια από εδώ. Μετά το δικό µας χτύπηµα, ο τόπος θα γίνει «πάρτι» και αυτή η περιοχή θα αποκλειστεί εύκολα. Βέβαια, σήµερα, είναι πιο δύσκολα τα πράγµατα για τους κυνηγούς, αλλά (σταµατάει και φωνάζει σε όλους) το βράδυ θα συναντηθούµε για ψάρι στο Μικρο-

AZAZEL104s201.indd 165

12/3/08 3:31:52 PM

166

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

λίµανο. Έτσι δεν είναι; Εκτός, βέβαια, από τον Ράφι, που νηστεύει, είπε και τον κοίταξε. Λοιπόν, έτοιµοι όλοι σας. Συντονίστε τα ρολόγια σας. Σε τριάντα λεπτά σας θέλω on the go. Έφυγε... και καθώς ο Ράφι δεν πήγε ποτέ στην ψαροταβέρνα, δεν τον ξαναείδε παρά µόνο πολύ αργότερα και υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες. Τότε που ο τωρινός «φίλος» του ήταν ο κυνηγός και ο ίδιος του έδινε εντολές, µιας και παιζόταν το κεφάλι του. Ένας ένας οι άντρες βγήκαν προσεκτικά από το ασφαλές σπίτι. Τελευταίος απ’ όλους, εκείνος. Εκείνος είχε πολλή ετοιµασία να κάνει. Ένα νοικιασµένο ταξί τον περίµενε δύο στενά πιο κάτω. Ξεκίνησε για το ξενοδοχείο.

Επιχείρηση «Λέων των Αθηνών» Τα µέλη της οµάδας κρούσης, της Μετσαντά, έφτασαν στην περιοχή του ξενοδοχείου µε δύο µηχανάκια. Φορούσαν όλοι καινούριες αθλητικές φόρµες και ο ένας από αυτούς είχε στον ώµο του ένα ελαφρύ σακίδιο. Έτσι, τουλάχιστον, έδειχνε από τον τρόπο µε τον οποίο το µετέφερε τρέχοντας. Τα µηχανάκια τα είχαν αφήσει πολύ πιο κάτω, σε ένα στενό. Περπατούσαν χαλαρά, µε το βήµα και το στιλ ανθρώπων που πηγαίνουν να γυµναστούν σ’ έναν από τους ελάχιστους εναποµείναντες πνεύµονες πρασίνου της Αθήνας. Έφτασαν. Αυτός µε το σακίδιο το άνοιξε κι έβγαλε από µέσα το όπλο µε το οποίο θα χτυπούσαν, το οποίο κάλυψε στιγµιαία µε το µπουφάν της αθλητικής φόρµας του. Εκεί κοντά βρισκόταν το σηµείο µε την τέλεια ορατότητα στους στόχους, τουλάχιστον εκεί όπου ήλπιζαν ότι θα κάθονταν οι τρεις. Αν τώρα αποφάσιζαν να καθίσουν µέσα, αυτοί εί-

AZAZEL104s201.indd 166

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

167

χαν ήδη καταστρώσει εναλλακτικό σχέδιο, το οποίο προτιµούσε να µη σκέφτεται. Ξάπλωσε στο στρωµένο µε φύλλα και πευκοβελόνες µαλακό χώµα. Σκεπάστηκε µε το δίχτυ παραλλαγής. ∆ίπλα του ξάπλωσε ο δεύτερος άντρας, µε τα πανίσχυρα κιάλια που διέθεταν αποστασιόµετρο λέιζερ, χάρη στο οποίο µπορούσε να βλέπει την αόρατη ακτίνα που εξέπεµπε ειδικός µηχανισµός από το όπλο, που δρούσε υποβοηθητικά στη συµβατική σκόπευση. Ο πρώτος συναρµολόγησε το όπλο, έβαλε τη διόπτρα, βίδωσε τον 35 εκατοστών και βάρους 500 γραµµαρίων σιγαστήρα, που τον τοποθέτησε στη θέση του φλογοκρύπτη, πέρασε µια σφαίρα στη θαλάµη, άφησε το όπλο δίπλα του και κοίταξε να βολευτεί όσο καλύτερα µπορούσε. Τέντωσε το αριστερό του πόδι, µάζεψε το γόνατο του δεξιού προς την κοιλιά, έτσι ώστε να σχηµατίζει περίπου ορθή γωνία, και πήρε στα χέρια ένα µικρό αλλά ακριβές ανεµόµετρο. Τέλεια! Σχεδόν άπνοια. Ο δεύτερος φερόταν σαν να... περνούσε τυχαία από το σηµείο και είπε να ξαπλώσει κάτω από το δίχτυ. Κοίταξε µε τα δυνατά κιάλια, σαρώνοντας την ταράτσα του ξενοδοχείου. – Οπτική επαφή µε σηµείο στόχων αποκαταστάθηκε, είπε. Απόσταση: 266-280 µέτρα. Ορατότητα: 1 χιλιόµετρο. Ταχύτητα αέρα: 3 κόµβοι. Από τώρα και µέχρι νεοτέρας, σιγή ασυρµάτου. Μιλάει µόνο όποιος έχει πρόληµα ανακάλυψης της φωλιάς από κυνηγούς ή απειλή ζωής. Καλή τύχη σε όλους. Ο πρώτος ρύθµισε το όπλο, αν και το ίδιο είχε κάνει άλλες τρεις φορές τις προηγούµενες µέρες, το έβαλε στον ώµο του, ακούµπησε το µάγουλό του στο κοντάκι, στήριξε απαλά στο έδαφος το πτυσσόµενο δίποδο και κοίταξε µέσα από τη διόπτρα. «Τέλεια!» σκέφτηκε. «Σινιόρ Νικόλα Τζόπο ή, αλλιώς, κύριε Νικόλα Γιαλούλη (άκου όνοµα), σας περιµένουµε». Άφησε το όπλο δίπλα του, ξάπλωσε και χαλάρωσε.

AZAZEL104s201.indd 167

12/3/08 3:31:52 PM

168

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο τρίτος της παρέας έκανε σχεδόν επιτόπιο τζόγκινγκ, δεν αποµακρυνόταν περισσότερο από 100 µέτρα από τη «φωλιά» και, όταν πλησίασε, στα χείλη του διαγράφηκε ένα χαµόγελο: ήταν τόσο καλή η απόκρυψη ακόµα και στο άπλετο µεσηµεριανό φως, που θα µπορούσε κάποιος να πατήσει πάνω στους δύο χωρίς να τους δει. Ο σκοπευτής και ο καταδείκτης παρέµειναν έτσι ξαπλωµένοι περίπου δύο ώρες. Ίσως να είχαν κοιµηθεί κιόλας. Ήταν ένα από τα καλύτερα δίδυµα στη µονάδα. Και σήµερα πιο έτοιµοι από ποτέ. Θα πραγµατοποιούσαν ακόµα µία targeted assassination, «στοχευµένη δολοφονία», όπως ονοµάζονταν οι συγκεκριµένες επιχειρήσεις εναντίον ατόµων που σχετίζονταν κατά τρόπο άµεσο µε τροµοκρατικές ενέργειες που στοίχισαν τη ζωή σε αθώους πολίτες, προσπαθώντας πάντοτε, κατά το δυνατό, να αποφεύγουν παράπλευρες απώλειες. Στη συγκεκριµένη περίπτωση είχαν να κάνουν µε δύο καταζητούµενους διεθνώς Άραβες τροµοκράτες, που από τα χέρια τους είχαν πεθάνει τουλάχιστον τριάντα πέντε άνθρωποι, απλοί άοπλοι πολίτες. Προσεύχονταν ήδη στο Θεό των πατέρων τους να τους αξιώσει να γλιτώσουν άλλα αθώα ανυποψίαστα θύµατα. Για τον τρίτο της παρέας ήξεραν λίγα πράγµατα από τον Ράφι. Ενώ είχε πουλήσει πολύτιµα για το Ισραήλ κοµµάτια γης στο Ιερατικό Στέµµα, στη συνέχεια εξαφανίστηκε από τη χώρα, αρχίζοντας επαφές µε τη WAQF, και τώρα φαίνεται ότι επρόκειτο να πουλήσει ένα ακίνητο που ανήκε στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύµων, µε µεσολαβητές αυτούς τους δύο δολοφόνους, Κύριος οίδε σε ποιους, αν και δε χρειαζόταν ιδιαίτερη φαντασία για να καταλάβει κανείς ότι πίσω από αυτή την αγοραπωλησία κρύβονταν αραβικά συµφέροντα.

AZAZEL104s201.indd 168

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

169

Στην ταράτσα του ξενοδοχείου, o Τζόπο κοιτούσε και ξανακοιτούσε το ρολόι του. Ο Γιώργος και ο Σωτήρης, αµέριµνοι, έπιναν το ποτό τους. Υπήρχαν δύο παρέες ακόµα και τώρα έµπαιναν τρεις καθολικοί κληρικοί, όπως µπορούσε κανείς να καταλάβει από τα µαύρα τους ρούχα και το άσπρο κολάρο στο λαιµό τους. Κοίταξαν τριγύρω και επέλεξαν να καθίσουν στην απέναντι πλευρά από εκείνη όπου κάθονταν οι δύο σωµατοφύλακες. Παρήγγειλαν τρεις εσπρέσο. Τυπικοί Ιταλοί. Ο Τζόπο τούς είδε. Συµπαθούσε ιδιαίτερα τους καθολικούς γιατί «είχαν πρακτικό πνεύµα και αξιοποιούσαν την περιουσία τους, όχι σαν τους δικούς µας...» σκέφτηκε. Άγνωστο γιατί, ταυτοποιούνταν ακόµα µε την Ορθοδοξία. Ο κούριερ που είχε σταµατήσει στον αποκάτω δρόµο έσκυψε µέσα στην µπαγκαζιέρα του σκούτερ και είπε στον κρυπτογραφηµένο ψηφιακό ασύρµατο: – Τα ξαδέρφια έφτασαν. Τα ξαδέρφια έφτασαν. Συγγενής µαζί τους. Ο οδηγός µένει στο αµάξι. Κατευθύνονται σ’ εσάς. ∆είχνουν ήσυχοι. Φορούν άσπρες κελεµπίες. Επιβεβαιώστε λήψη. Over and out. Τόσο το ζεύγος των ελεύθερων σκοπευτών όσο και η «κάλυψή» τους επιβεβαίωσαν σχεδόν ταυτόχρονα µε ήρεµη και καθαρή φωνή: – Ελήφθη. Θα ειδοποιήσουµε µόλις έχουµε οπτική επαφή. Από τώρα σε κίτρινη επιφυλακή. Over and out. Στο ασανσέρ του ξενοδοχείου µπήκαν µαζί εκείνος και οι δύο λευκοντυµένοι µελαψοί άντρες µε το συνοδό τους. Σοκαρίστηκε, αλλά βέβαια δεν το έδειξε, τόση ψυχραιµία είχε πια έπειτα από τόσα χρόνια ταλαιπωρίας και διωγµών. Έφτασαν στον τελευταίο όροφο. Ανέβηκαν τα λίγα σκαλιά που χώριζαν τον όροφο από την ταράτσα και βγήκαν στο δυνατό φως.

AZAZEL104s201.indd 169

12/3/08 3:31:52 PM

170

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Οι δύο Άραβες κατευθύνθηκαν σχεδόν αµέσως στο γωνιακό τραπέζι, από το οποίο ο Τζόπο ήδη είχε σηκωθεί και ερχόταν προς το µέρος τους για να τους υποδεχτεί. Ο συνοδός κάθισε σε ένα κοντινό τραπέζι, στραµµένος προς τα αφεντικά του. Ο ρόλος του ήταν περισσότερο από εµφανής. – Άχλαν ουασάχλαν! είπε ο Τζόπο στους δύο άγνωστους, µέχρι εκείνη τη στιγµή, άντρες. Κιφ κοµ; – Αλ χαµντουλιλά σαγίντνα Τζόπο! απάντησαν εκείνοι. Συστήθηκαν µε ψεύτικα ονόµατα: Μοχάµαντ και Αντνάν. Αντάλλαξαν κάρτες µε τον ισχυρό επιχειρηµατία. Ο σερβιτόρος πλησίασε µε το µενού. Ο Σωτήρης µε τον Γιώργο έπιναν ήδη τoν τρίτο καφέ του απογεύµατος. Ο τρίτος Άραβας πήρε ένα µεγάλο µπουκάλι νερό. Ακόµα και όταν έπινε, δεν έπαιρνε τα µάτια από τις πλάτες των αφεντικών του. Το ότι η δική του πλάτη ήταν εκτεθειµένη στην πόρτα δε φαίνεται να τον απασχολούσε ιδιαίτερα. Εκείνος κάθισε στο τραπέζι των καθολικών. Τους ασπάστηκε µε τη σειρά, φίλησε το χέρι του ενός, που απ’ ό,τι φαίνεται ήταν ανώτερος στην ιεραρχία, και κάθισε. Παρήγγειλε µια βότκα πορτοκάλι. Ήταν... χοντρός, µε καφέ τρίχινο ράσο, µακριά σγουρή γενειάδα, φορούσε σανδάλια, κοκάλινα γυαλιά και είχε ξυρισµένο ένα µικρό στρογγυλό µέρος στο πάνω µέρος του κρανίου του. Ξαφνικά, σηκώθηκε χαµογελαστός και κατευθύνθηκε αργά στο τραπέζι του Τζόπο. Όταν πλησίασε, άνοιξε τα χέρια διάπλατα. Το χαµόγελό του έδειχνε αθωότητα και οικειότητα. – Αδερφέ µου, Νικόλα Γιαλούλη! αναφώνησε και όρµησε να φιλήσει τον Τζόπο, ο οποίος πάγωσε στο άκουσµα του πραγµατικού του ονόµατος. Για να µη δώσει καιρό στους Άραβες να αντιδράσουν, αυτός σηκώθηκε, έβγαλε ένα πακέτο διπλωµένα χαρτιά από την τσάντα του, τα έσπρωξε µπροστά τους και τους είπε:

AZAZEL104s201.indd 170

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

171

– Μελετήστε τα κι έρχοµαι αµέσως. Ο µοναχός από εδώ είναι παλιός γνωστός από την Αλ-Κουντς.* Οι δύο Άραβες, αν και ενοχλήθηκαν λίγο και στράφηκαν κοιτάζοντας ανήσυχα τριγύρω, σύντοµα ησύχασαν από ένα νεύµα του φρουρού τους, που σηκώθηκε και κάθισε όρθιος δύο µέτρα πίσω τους. Ο Τζόπο µε το µοναχό έφτασαν στο τραπέζι των καθολικών που είχαν ήδη σηκωθεί. Επαναλήφθηκε η σκηνή των φιλιών και του χειροφιλήµατος και, ενώ ήταν απασχοληµένοι µε τις αβρότητες, ο ένας από τους δύο Άραβες, καλυπτόµενος από το σώµα του φρουρού τους, έχυσε το περιεχόµενο µιας µικρής κάψουλας, µια λεπτόκοκκη σκόνη, µέσα στο ποτήρι του Τζόπο που ήταν αφηµένο στο τραπέζι µπροστά του. Η άοσµη, άγευστη σκόνη διαλύθηκε αµέσως στο κόκκινο ποτό. – Μία φορά προδότης, πάντα προδότης, είπε και στράφηκε προς το σύντροφό του χαµογελώντας. Αφού πρόδωσε τους εβραίους, γιατί να µην το κάνει και σ’ εµάς; Ας υπογράψουµε σήµερα τη συµφωνία και ύστερα µπορούµε να είµαστε σίγουροι ότι αυτός δε θα προδώσει ποτέ ξανά... – Και τώρα επιτρέψτε µου, έχω µια δουλειά, τόνισε ο Τζόπο στους καθολικούς κληρικούς κι επέστρεψε στο τραπέζι µε τους Άραβες. Τον χαιρέτησαν µε εγκαρδιότητα, για τελευταία φορά... Ο Τζόπο τέλειωσε το ποτό του, φέρνοντας το ποτήρι στα χείλη και κατεβάζοντάς το µονορούφι.

Τριακόσια µέτρα πιο πάνω, µέσα στη συστάδα των θάµνων, ο Γιόσι χάιδεψε λίγο πιο αποφασιστικά τη σκανδάλη του όπλου του και * Η Ιερή. Έτσι αποκαλούν οι µουσουλµάνοι την Ιερουσαλήµ.

AZAZEL104s201.indd 171

12/3/08 3:31:52 PM

172

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ο πρώτος από τους δύο... Σαµσών ξεκίνησε το τελευταίο του ταξίδι µε 320 µέτρα το δευτερόλεπτο. Ήδη όπλιζε για δεύτερη φορά. Ο Γιένκελε, ο «καταδείκτης», ψιθύριζε στον ασύρµατο: – Πρώτο χτύπηµα, άστοχο. Επαναλαµβάνω, χτύπηµα άστοχο, ο στόχος έσκυψε. – Επιφυλακή! Επιφυλακή! Όλοι σε ερυθρή ετοιµότητα. – Εγκαταλείπουµε. Άµεση φυγή. Αρχή εφαρµογής εναλλακτικού σχεδίου. Η σφαίρα είχε περάσει ξυστά από το κεφάλι του Σουλεϊµάν Αµπού Ιµπραχίµ, καθώς εκείνος έσκυψε ελαφρά προς το συµπατριώτη του, και χάθηκε πίσω του. Το όνοµα του τροµοκράτη φαίνεται πως δεν είχε χαραχτεί ανεξίτηλα πάνω της. ∆εν ακούστηκε τίποτα. Μιλούσαν χαµηλόφωνα, σχολιάζοντας αυτά που τους είχε πει µόλις ο συνδαιτυµόνας τους, κάνοντας πως τα σκέφτονταν. – Άκου 180.000.000 ευρώ το κάθαρµα! Κοίτα, ας κάνουµε λίγα παζάρια και πιστεύω πως θα τα δώσει για 150.000.000. Άλλωστε τα αδέρφια από την Τεχεράνη µας έδωσαν περιθώριο µέχρι τα 200.000.000. Εµείς θα τους πούµε ότι κλείσαµε στα 180.000.000 και τα 30.000.000 θα τα στείλουµε σε λογαριασµό δικό µας, στο Σαν Μαρίνο, όπου κανένας δε θα τα ανακαλύψει. Τι στην ευχή, τόση ταλαιπωρία, τόσος κίνδυνος για το τίποτα; Άσε που µπορεί να µας εντοπίσουν κι αυτά τα σκυλιά της Σερούτ ή της Μετσαντά... ∆εν ήξεραν ότι αυτά τα «σκυλιά» ετοιµάζονταν ήδη για το δεύτερο δάγκωµά τους. Και τώρα ήταν ακόµα πιο εξαγριωµένα. Για λίγα δευτερόλεπτα, το µόνο που ακουγόταν ήταν η απαλή µουσική, το θρόισµα των φύλλων στο απαλό αεράκι και, µακριά, ο θόρυβος της πόλης και οι πένθιµες καµπάνες των εκκλησιών. – Λοιπόν, ντοκτόρ Νικόλα, η τελευταία µας προσφορά είναι

AZAZEL104s201.indd 172

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

173

150.000.000 ευρώ, ποσό ήδη εξωφρενικό, αν λάβουµε υπόψη µας πως, για να γίνουν τελικά δικά µας, θα πρέπει να δώσουµε έναν εξίσου δαπανηρό δικαστικό αγώνα. Πού θέλετε να σταλούν τα χρήµατα; – Κοιτάξτε είχαµε συµφωνήσει για 200.000.000, λόγω καλής διάθεσης κατεβήκαµε στα 180.000.000, τώρα µου λέτε για 150.000.000. Έχω να τα µοιραστώ µε άλλους, υπάρχει πρόβληµα. Ο Σουλεϊµάν Αµπού Ιµπραχίµ σηκώθηκε να φύγει. – Χάλας, χάλας, είπε ο Τζόπο, εντάξει, 150.000.000 ευρώ. Κύριοι, αυτή κι αν είναι ευκαιρία. Μέσα του ξεφύσηξε από ανακούφιση. ∆ώστε εντολή και δε θα φύγει κανείς από εδώ πριν επιβεβαιωθεί η µεταφορά των χρηµάτων στο λογαριασµό µου. Ο δεύτερος Άραβας πήρε το κινητό του στα χέρια και σχηµάτισε ένα νούµερο. Είπε µερικά λόγια σε µια περίεργη γλώσσα που δεν κατάλαβε ο Τζόπο, µάλλον περσικά, έκλεισε το τηλέφωνο και περίµενε ήσυχα. – Ας ανοίξω, στο µεταξύ, τον υπολογιστή µου για να είµαι έτοιµος, µονολόγησε µε αγωνία που δεν µπόρεσε να κρύψει. Πήρε και το κινητό του στα χέρια. Ζήτησε ακόµα ένα ποτό. Τελικά, δε φάγαµε, παρατήρησε. Ποιος, όµως, νοιαζόταν τέτοιες ώρες για φαγητό; Όταν θα ήταν στη 1st Royal Class της Τhai, θα έτρωγε το ωραιότερο δείπνο της ζωής του. Τηλεφώνησε στον τραπεζίτη του. Εκεί ήταν 10 το πρωί. Ταυτόχρονα πληκτρολογούσε το δεκαεξαψήφιο κωδικό του στο e-banking. Το πρόσωπό του φωτίστηκε. Άρχισε να γελάει σαν καθυστερηµένος. Οι Άραβες τον κοίταζαν σκυθρωποί και µε αδηµονία. – Λοιπόν, ντοκτόρ, όλα εντάξει; Ο «ντοκτόρ» Νικόλας Γιαλούλης ή Νικόλα Τζόπο ένευσε καταφατικά, σηκώθηκε και τους έδωσε το χέρι. Εκείνοι, χαµογελώ-

AZAZEL104s201.indd 173

12/3/08 3:31:52 PM

174

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ντας προσποιητά, µε µια λάµψη ικανοποίησης, ανταπέδωσαν τη χειραψία. Ήξεραν... Τα χαρτιά του Νικόλα Τζόπο και η τσάντα του µε όλο το σχέδιο για την πώληση κι άλλων ακινήτων του Πατριαρχείου, αυτή τη φορά στους τροµοκράτες και τους χρηµατοδότες τους, άλλαξαν χέρια. Οι τίτλοι ιδιοκτησίας που αποκτήθηκαν από τις θυσίες των αγιοταφιτών πατέρων περνούσαν στην κατοχή εκείνων που αποκαλούσαν το Σωτήρα του κόσµου «ο γιος της Μαρίας» κι έφτυναν στο έδαφος...

Πρώτοι έφυγαν οι Άραβες. Πίσω τους, οι καθολικοί κληρικοί «γλίστρησαν» απαρατήρητοι και τους ακολούθησαν, πέρασαν από την περιστρεφόµενη πόρτα του ξενοδοχείου και βγήκαν στο δρόµο. Ένα αυτοκίνητο τους πήρε και κατευθύνθηκαν προς την πλατεία Κολωνακίου. Ο Τζόπο µε τον Σωτήρη και τον Γιώργο έφυγαν τελευταίοι, αφού ο πρώτος άφησε ένα παχυλό πουρµπουάρ στο σερβιτόρο, που δεν πίστευε στα µάτια του. Επέστρεφαν αµίλητοι µε µεγάλη ταχύτητα στη Φιλοθέη. Ήταν χαρούµενοι και οι τρεις. Ήδη το αφεντικό είχε δώσει στους σωµατοφύλακες, κολαριστά κολαριστά, από 5.000 ευρώ και πετούσαν στα σύνεφα. Το καλύτερο Πάσχα τους. Ο ίδιος ο Νικόλα Τζόπο ήταν συγκρατηµένος, αλλά γελούσε χαρούµενος. Μερικές εκατοντάδες µέτρα πιο πίσω, τρεις άνθρωποι ντυµένοι µε αθλητικά ρούχα και σακίδια στον ώµο κατέβαιναν περπατώντας αµέριµνα από το λόφο. Μπήκαν σε ένα γρήγορο µικρό αυτοκίνητο και άνοιξαν τα κινητά τους τηλέφωνα, που λειτουργούσαν και σαν πολυκαναλικό κρυπτοφωνηµένο ασύρµατο σύστηµα επικοινωνίας.

AZAZEL104s201.indd 174

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

175

– Λέων 1 ακούει... – Λέων 2 ακούει... Σιγή. Σε λίγα λεπτά, µε πολλά παράσιτα και ήχο δυνατού αέρα, ακούστηκε η φωνή των µοτοσικλετιστών: – Λέων 3, διακριτικά πίσω από το αυτοκίνητο των εξαδέλφων. Κινούνται προς την έξοδο της Κηφισίας για Αττική Οδό. Πυκνή κυκλοφορία. Ιδιαίτερη προσοχή για παράπλευρες απώλειες. – Λέων 4, «τρίτο µάτι», αντιπαρακολούθηση στον 3. – Λέων 1, 2. Μόλις µπουν στην Αττική Οδό, θα σας περάσουµε µε τη συνοδεία του µοτοσικλετιστή µε τα αστυνοµικά και θα κάνουµε αναστροφή. Θα µας βλέπετε στο GPS. Προσέξτε, απαιτείται απόλυτος συντονισµός. ∆ε θα υπάρξει για εµάς άλλη ευκαιρία. Αν αποτύχουµε, αναλαµβάνετε εσείς. Over and out µέχρι να µας επιβεβαιώσετε. Κόκκινη επιφυλακή.

Οι δύο Άραβες ήταν πολύ ευχαριστηµένοι µε το αποτέλεσµα, όχι µόνο γιατί κατόρθωσαν και άρπαξαν µέσα από τα χέρια των Ισραηλινών τα σηµαντικά αυτά ακίνητα, αλλά και γιατί απαλλάχτηκαν από έναν ενοχλητικό µάρτυρα. Ήδη ο τραπεζίτης του στα νησιά Καϊµάν είχε δεχτεί την επίσκεψη δύο αξιοπρεπών δικηγόρων, οι οποίοι τον «έπεισαν» έναντι 20.000.000 ευρώ να ακυρώσει το swift των 150.000.000 και να ξεχάσει για πάντα το περιστατικό. Όταν σε απειλούν µε ένα όπλο που η κάννη του είναι κολληµένη ανάµεσα στα µάτια σου και σου προσφέρουν 20.000.000 ευρώ αντί για το θάνατο, δεν έχεις καµιά επιφύλαξη να κάνεις το προφανές. Έτσι έκανε και ο τραπεζίτης. ∆εν ήταν ηλίθιος. Η πτήση τους για Ντουµπάι και από εκεί για Τεχεράνη έφευγε στις 8 και µισή το βράδυ. Είχαν χρόνο για τα Duty Free. Αυτή τη φορά θα έπαιρναν δώρα σε όλους.

AZAZEL104s201.indd 175

12/3/08 3:31:52 PM

176

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Το αυτοκίνητό τους κινούνταν τώρα στη µεγάλη λεωφόρο, µερικά χιλιόµετρα από το αεροδρόµιο, στη µεσαία λωρίδα κυκλοφορίας. Έτρεχαν µε 130. – Πήγαινε πιο σιγά, δε θέλουµε να µας σταµατήσουν τώρα που όλα πήγαν καλά.Και να προσέχεις πίσω σου. Αυτοί οι αναθεµατισµένοι µπορούν να βρεθούν παντού. – Προσέχω. Τώρα δεν έχει σχεδόν καθόλου κίνηση. Αν ήταν κάποιος, θα τον είχα δει. Ο κάποιος ή µάλλον οι κάποιοι βρίσκονταν 2 χιλιόµετρα πίσω τους και µπροστά τους. Τα δύο αντίθετα κινούµενα ζευγάρια µε το ένα αυτοκίνητο και τις δύο µοτοσικλέτες –η «αστυνοµική» είχε φύγει προς Αθήνα– πλησίαζαν το σηµείο µηδέν, που είχαν ορίσει για την εκκίνηση του εναλλακτικού σχεδίου. Το κόκκινο φωτάκι κάτω από τη βαριά θωρακισµένη Μερσεντές των Αράβων άρχισε να αναβοσβήνει. Στο µόνιτορ του GPS, ο συνοδηγός του µικρού γρήγορου αυτοκινήτου, ο «καταδείκτης» Γιένκελε, έβλεπε τα δύο σηµαδάκια να πλησιάζουν µε ταχύτητα. – Υπολόγισε τον απαιτούµενο χρόνο και µίλησε. – Το πολύ σε 3 δεύτερα. – Ελήφθη. Στο απέναντι ρεύµα κυκλοφορίας, οι δύο µοτοσικλετιστές κινούνταν πολύ αργά. ∆εν είχαν αριθµούς κυκλοφορίας στις µηχανές τους. Σταµάτησαν και κοίταζαν απέναντι. ∆εν έβλεπαν τίποτα, καθώς στη µέση υπήρχαν οι γραµµές και τα προστατευτικά του µητροπολιτικού σιδηρόδροµου. Έπρεπε να έχουν πολλή και µεγάλη τύχη. ∆εύτερη αποτυχία σήµερα; Ανήκουστο! 3, 2, 1... Πάτησαν το κουµπί του πανίσχυρου τηλεχειριστήριου την ώρα που απέναντί τους το αυτοκίνητο µε τους... χαρούµενους τροµοκράτες µόλις τους είχε περάσει, κινούµενο προς το αεροδρόµιο.

AZAZEL104s201.indd 176

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

177

Οι Λέων 1 και 2 άκουσαν έναν τροµακτικό θόρυβο και το µικρό αυτοκίνητό τους τραντάχτηκε λες και γινόταν σεισµός. Το βαρύ θωρακισµένο όχηµα-στόχος τινάχτηκε σαν παιχνιδάκι στον αέρα, σε ύψος 2 µέτρων, και στη συνέχεια έσκασε στον αυτοκινητόδροµο. Φλόγες φωτιάς το τύλιξαν και το κατέτρωγαν, ενώ τα διαλυµένα κοµµάτια του, µαζί µε τα µέλη των τριών επιβαινόντων, ήταν σκορπισµένα παντού. Τα χαρτιά, οι τίτλοι ιδιοκτησίας και τα υπόλοιπα του φακέλου χάθηκαν µέσα στην έκρηξη του αυτοσχέδιου µηχανισµού, µε τα 3 κιλά του πανίσχυρου και φονικού Εdnatol, ενός παλιού αλλά δοκιµασµένου εκρηκτικού, που αποτελείται από 58% ethylenedinitramine Explosive H και 42% ΤΝΤ. Όταν πλησίασαν τα «παιδιά», προσπέρασαν από αριστερά, επιβράδυναν σε ταχύτητα βηµατισµού και κάτι άφησαν στον καπνίζοντα σωρό από παλιοσίδερα και λιωµένες σάρκες. Κάτι που τους είχε δώσει ο Γιεχασκιέλ. – Κάντε µου αυτή τη χάρη, τους είπε. Το ήθελε εκείνος. Έπειτα επιτάχυναν πιάνοντας τα 130, έκαναν αναστροφή λίγο πιο πάνω και κατευθύνθηκαν προς την Αθήνα. Στο ύψος της ∆ουκίσσης Πλακεντίας είδαν τα πρώτα µαύρα συµβατικά αυτοκίνητα µε φάρους και σειρήνες στη διαπασών να περνούν «πετώντας». Χαµογέλασαν. Στα υπολείµµατα του κουφαριού του αυτοκινήτου που ακόµα κάπνιζε, βρέθηκε µια επισκεπτήρια κάρτα, που πάνω της ήταν γραµµένη µια περίεργη λέξη σε µια ακόµα πιο περίεργη γλώσσα, χωρίς προφανές νόηµα: ‫( נקימא‬Νεκίµα). Τη βρήκε ένας από τους τύπους της Αντιτροµοκρατικής Υπηρεσίας, που τις επόµενες πέντε ώρες έκλεισαν τη λεωφόρο, ψάχνοντας εξονυχιστικά παντού.

AZAZEL104s201.indd 177

12/3/08 3:31:52 PM

178

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Η µικρή καρτούλα µπήκε σ’ έναν πλαστικό διαφανή φάκελο µε την ένδειξη «Εύρηµα Νο 55». Το ίδιο βράδυ, ο επιχειρηµατίας Νικόλα Τζόπο πέθανε στον ύπνο του από οξύ έµφραγµα του µυοκαρδίου. Η άσπρη σκόνη προκαλούσε έµφραγµα σε περίπου πέντε µε έξι ώρες και δεν ανιχνευόταν στην τοξικολογική εξέταση.

Ο «θυρωρός της νύχτας», καθ’ οδόν προς το αεροδρόµιο, άκουγε στο ραδιόφωνο το έκτακτο δελτίο ειδήσεων που έλεγε: «Υπό αδιευκρίνιστες µέχρι στιγµής συνθήκες, τέσσερις Σαουδάραβες πολίτες σκοτώθηκαν έπειτα από έκρηξη βόµβας που ήταν τοποθετηµένη στο όχηµα το οποίο οδηγούσαν επί της Αττικής Οδού, µε κατεύθυνση το αεροδρόµιο “Ελ. Βενιζέλος”. Η ελληνική αστυνοµία διεξάγει έρευνες. Μόλις έχουµε κάτι νεότερο, θα διακόψουµε και πάλι το πρόγραµµά µας για να σας ενηµερώσουµε αµέσως». Χαµογέλασε. Κανένας εκτός από τον Ράφι δεν ήξερε ότι ήταν Σαλονικάι, που θα πει Σαλονικιός. Είχε καταλάβει κάθε λέξη από την είδηση. Έγειρε πίσω στο κάθισµα και βολεύτηκε καλύτερα. Στις 8 παρά τέταρτο το βράδυ έφυγε για Ρώµη. Έτυχε να έχει καθυστέρηση η πτήση που θα έπαιρνε από εκεί κι έτσι θα πετούσε για Τελ-Αβίβ το Σάββατο. Άφιξη στις 9 το πρωί. Στο αεροδρόµιο θα τον περίµενε, όπως πάντοτε, η Ζαχάβα, η γυναίκα του. Eκείνος, µε άλλη πτήση στις 2 και είκοσι τα ξηµερώµατα του Σαββάτου, πετούσε για Τελ-Αβίβ απογοητευµένος για την αποτυχία του. Ο καταχραστής των ιερών και των όσιων του Ιερού Κοινού θα έφευγε ατιµώρητος και αυτή τη φορά. Έκπληκτος θα µάθαινε την άλλη µέρα από ένα ανώνυµο τηλεφώνηµα ότι ο Νικόλας Γιαλούλης πέθανε στον ύπνο του. – Εσύ δε µου έλεγες «γέγραπται γάρ· ἐµοὶ ἐκδίκησις, ἐγὼ ἀντα-

AZAZEL104s201.indd 178

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

179

ποδώσω, λέγει Κύριος»; Είδες; ∆ε χρειάστηκε να κάνεις τίποτα. Υπάρχει δικαιοσύνη και σε αυτή τη ζωή. – Γιεχασκιέλ, Γιεχασκιέλ! – Σαµπάτ σαλόµ χαβέρ. «Ο “θυρωρός της νύχτας”», σκέφτηκε εκείνος κι έκλεισε το τηλέφωνο. Στις 12 το µεσηµέρι ήθελε να ξαναζήσει µια εµπειρία που πάντοτε τον συγκλόνιζε: τη θαυµατουργή τελετή του Αγίου Φωτός στον Πανάγιο Τάφο του Κυρίου και Σωτήρος ηµών Ιησού Χριστού.

Οι τύποι µε τις αθλητικές φόρµες, µαζί µε τους καθολικούς ιερείς, το ίδιο βράδυ κατά τις 9, µε ελαφριά πρόχειρη εµφάνιση, µπλουτζίν, µακό και πουκάµισα ανοιχτά στο στήθος, έτρωγαν, γελώντας και διασκεδάζοντας, ψάρι στο Μικρολίµανο. Ένας από αυτούς, υψώνοντας το ποτήρι της µπίρας, ευχήθηκε: – Στη ζωή! – Σαµπάτ σαλόµ! απάντησαν οι υπόλοιποι. Η «κάλυψη» είπε σοβαρά, «χαλώντας» λίγο το εύθυµο κλίµα: – Μι σεµεραχέµ αλ αχζαρίµ, σόφο σεϊταχζέρ λεραχµανίµ. Αυτός που συγχωρεί τους κτηνώδεις ανθρώπους καταλήγει να προκαλεί ο ίδιος αφόρητους πόνους και να κάνει τους αδύνατους ανθρώπους να υποφέρουν.

Πολύ σύντοµα, η ελληνική αστυνοµία µε τα υπερδραστήρια και αποτελεσµατικά τµήµατά της ταυτοποίησε δύο από τα θύµατα ως καταζητούµενους διεθνώς τροµοκράτες, σύµφωνα µε ένταλµα σύλληψης που είχε εκδώσει το FBI µετά την απόδραση του ενός από φυλακή της Ιταλίας και την εξαφάνιση του άλλου από τον

AZAZEL104s201.indd 179

12/3/08 3:31:52 PM

180

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κατ’ οίκον περιορισµό τον οποίο είχε εγγυηθεί η Παλαιστινιακή Αρχή. Τα πτώµατά τους –ή, για την ακρίβεια, ότι απέµεινε απ’ αυτά– δεν τα ζήτησε κανείς. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ενηµέρωσε τον Ισραηλινό πρέσβη, τον Παλαιστίνιο επιτετραµµένο και τον Αµερικανό πρέσβη στην Αθήνα. Το «Εύρηµα Νο 55» µε τη λέξη ‫( נקימא‬Νεκίµα) «ξεχάστηκε» µέσα στο φάκελο για πολλά χρόνια...

Μέγα Σάββατο, Απρίλιος 2011 ‫( מהימנותא‬Μεεµανούτα) Ξηµερώνει. Από την έρηµο της Ιουδαίας ανατέλλει η µεγάλη µέρα, αυτή που καταδεικνύει την αλήθεια της Ορθοδοξίας, αυτή που αποδεικνύει πως «ζει Κύριος ο Θεός και τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων». Είναι άυπνος, αλλά πολύ ξεκούραστος και ήρεµος συνάµα. Μια αραιή οµίχλη καλύπτει την Αγία Πόλη. Κάθεται απέναντί της στο Όρος των Ελαιών, τον τόπο της τελευταίας προσευχής του Κυρίου. Εκεί όπου Εκείνος είδε την Ιερουσαλήµ κι έκλαψε γι’ αυτή και είπε: «...ὅτι Εἰ ἔγνως καὶ σὺ καὶ γε ἐν τῇ ἡµέρᾳ σου ταύτῃ, τὰ πρὸς εἰρήνην σου! νῦν δὲ ἐκρύβη ἀπὸ ὀφθαλµῶν σου· ὅτι ἥξουσιν ἡµέραι ἐπὶ σὲ καὶ περιβαλοῦσιν οἱ ἐχθροί σου χάρακά σοι καὶ περικυκλώσουσί σε καὶ συνέξουσί σε πάντοθεν, καὶ ἐδαφιοῦσί σε καὶ τὰ τέκνα σου ἐν σοί, καὶ οὐκ ἀφήσουσιν ἐν σοί λίθον ἐπὶ λίθῳ, ἀνθ’ ὧν οὐκ ἔγνως τὸν καιρὸν τῆς ἐπισκοπῆς σου» (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιθʹ, 42-44)

AZAZEL104s201.indd 180

12/3/08 3:31:52 PM

ΑΖΑΖΕΛ

181

«Ἱερουσαλὴµ Ἱερουσαλήµ, ἡ ἀποκτέννουσα τοὺς προφήτας καὶ λιθοβολοῦσα τοὺς ἀπεσταλµένους πρὸς αὐτήν! ποσάκις ἠθέλησα ἐπισυναγαγεῖν τὰ τέκνα σου ὃν τρόπον ἐπισυνάγει ὄρνις τὰ νοσσία ἑαυτῆς ὑπὸ τὰς πτέρυγας, καὶ οὐκ ἠθελήσατε. Ἰδοὺ ἀφίεται ὑµῖν ὁ οἶκος ὑµῶν ἔρηµος. Λέγω γὰρ ὑµῖν, οὐ µή µε ἴδητε ἀπ’ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογηµένος ὁ ἐρχόµενος ἐν ὀνόµατι Κυρίου». (Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, κεφ. κγʹ, 37-39).

Τα τείχη της παλιάς πόλης βάφονται χρυσά. Όποιος δεν έχει δει την Ιερουσαλήµ αυτή την ώρα δεν µπορεί να νιώσει τι σηµαίνει µεγαλείο και ταυτόχρονα υπερκόσµια γαλήνη και ταπείνωση. Στην πόλη αυτή, που τα τρεις χιλιάδες χρόνια της ιστορίας της διεκδίκησαν όσοι την είδαν, στην Ιερουσαλήµ του ∆αβίδ και του Χριστού, στην πόλη αυτή την ευλογηµένη αλλά και τόσο «ξεροκέφαλη» προς τα «παιδιά και τους προφήτες της», αισθάνεται κανείς να βουλιάζει µέσα στην ιστορία, ακούει τον ήχο από τα σανδάλια του Ιησού στα καλντερίµια και στις πλατείες της. Ποτέ και πουθενά δεν είχε βιώσει εκείνος την ένταση και την ποιότητα των συναισθηµάτων της Ιερουσαλήµ. Ποτέ και πουθενά δεν ένιωσε να πυρπολούνται οι αισθήσεις του όπως στα ανοιξιάτικα δειλινά στο Όρος των Ελαιών ή απέναντι από την Πύλη της Γιάφα ή τον Πύργο του ∆αβίδ. Ποτέ άλλοτε στη ζωή του δεν ένιωσε ταυτόχρονα δίπλα του το µεγαλείο και την ταπεινότητα, την αύρα της παρουσίας του Εµµανουήλ (στα εβραϊκά σηµαίνει «µεθ’ ηµών ο Θεός») και την κυριαρχία του «άρχοντος του αιώνος τούτου». Επανήλθε στο σήµερα. Ξαφνικά, ο αγέρας γέµισε ήχους, καθώς η αραιή οµίχλη πήρε να διαλύεται και ο ήλιος όρµησε πάνω στην Ιερουσαλήµ, από το Όρος Σκοπός, να την κατακτήσει και πάλι, εραστής σωστός.

AZAZEL104s201.indd 181

12/3/08 3:31:52 PM

182

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Καµπάνες απαντούν σε άλλες καµπάνες. Η Αγία Πόλη απλώνεται µέσα στην αγωνία και την τρισχιλιετή της µακαριότητα, σε προσευχή και προσµονή, πάνω στους λόφους Οφέλ, Σιών, Μορία, Ελαιών. Γιερουσαλάιµ η χρυσή, όπως την τραγουδούν οι εβραίοι, η κατοικία της ειρήνης, µιας ειρήνης που δεν ήρθε ποτέ. Η πόλη όπου αποφάσισε να χτίσει το ναό Του ο Γιαχβέ, ο «φοβερός Θεός των εβραίων», που το άγιο όνοµά Του ακούγεται σαν κεραυνός, σαν τις σάλπιγγες που γκρέµισαν τα τείχη της Ιεριχούς, ένα όνοµα που οι Ιερές Γραφές αναφέρουν 7.210 φορές. Κυρίαρχος-Αντονάι, Αληθινός-Ελοΐµ, Ύψιστος-Ελυόν, Κύριος των Άνω Στρατευµάτων-Αντονάι Γιεχβί Τσβαώθ (Σαβαώθ), Παντοκράτωρ-Σαντάι, Μεγάλος Θεός-Ελάχ Ραβ, Ζωντανός ΘεόςΕλοΐµ Χαγίµ, Άγιος Αγιότατος-Καντός Κεντοσίµ είναι µερικά µονάχα από τα προσηγορικά Του. Αυτός είναι, λοιπόν, ο Θεός που έφερε τα πράγµατα έτσι ώστε στην πόλη αυτή, τα Ιεροσόλυµα, το «ευγενές γένος των Ρωµιών» να κυριαρχεί σε όλα τα χριστιανικά ιερά, ακόµα και µε µουσουλµανικό αχτιναµέ, Τζερούσαλεµ, Γιερουσαλήµ, Αλ-Κουντς, κι ας µην αναφέρεται ούτε µία φορά στο Κοράνι! Ιερουσαλήµ, «θεµέλιο της διπλής ειρήνης» ή ακυβέρνητη κι αιµατόβρεχτη πολιτεία; Κι όµως, 811 είναι οι φορές που την αναφέρει η Βίβλος. Οικεία και απόκοσµη. Ιερή ή καταραµένη; Πόλη λιτή, πόλη σιωπηλή. Πόλη κολαστήριο και καθαρτήριο µαζί. Αιώνια πόλη, κέντρο του κόσµου, πόλη της πίστης. Ιερουσαλήµ, κόρη Σιών, µητέρα των Εκκλησιών, Θεού κατοικητήριο, πόλη του Μεγάλου Βασιλέως. Πραγµατική και ονειρεµένη. Φορτωµένη µε τρούλους, καµπαναριά και µιναρέδες, µε τη γεύση του ρεβιθιού και του ρόδου και τη µυρωδιά του αίµατος, τη σφραγίδα της σπαρακτικής θλίψης, αναδίδει µια εντύπωση γαλήνης και παραµυθίας, ένα αίσθηµα εξαγνισµού. Την άφθαρτη ελπίδα.

AZAZEL104s201.indd 182

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

183

Κι όπως ακριβώς προφητεύτηκε, τα παιδιά της, οι γιοι του Ισραήλ, που το όνοµά τους αντηχεί 2.556 φορές στις Γραφές, ξαναγυρνούν από τις τέσσερις γραµµές των οριζόντων. Αυτή την πόλη αντίκρισε και ο Αζαζέλ ξαναγυρνώντας... Κατηφόρισε προς τον Κήπο της Γεθσηµανή, τον τόπο της τελευταίας προσευχής Εκείνου. Κάποιο ξεχασµένο αηδονάκι ακόµα κελαηδούσε. Έβγαλε τα σανδάλια του, φορτώθηκε τον τεράστιο ξύλινο σταυρό στον ώµο του, πάνω από το χιλιοµπαλωµένο ράσο, και ξεκίνησε τον ανήφορο της τελευταίας διαδροµής για τη Σταύρωση και το σκοτάδι, την Ανάσταση και το φως. Αυτό το φως που σήµερα και πάλι, θαυµατουργά και υπερκόσµια, θα λάµψει µετά την προσευχή του πατριάρχη του σπουδαίου γένους των Ρωµιών, Ηλία ∆ʹ. Προσπέρασε το µοναστήρι του Αγίου Στεφάνου, τόπο λιθοβολισµού του πρωτοµάρτυρα των χριστιανών όλου του κόσµου, εκεί όπου ο τότε Σαύλος και µετέπειτα Παύλος είχε φυλάξει τα ρούχα εκείνων που τον σκότωναν. Ανηφόρισε προς την Πύλη των Λεόντων ή Πύλη του Αγίου Στεφάνου. Τα πόδια του ήδη τον πονούσαν, ο ώµος και ο λαιµός του είχαν µουδιάσει. Άραγε θα είχε τολµήσει να γυρίσει ο Ελισσαίος, σαν το φονιά που επιστρέφει στον τόπο του εγκλήµατος; Να ήταν αλήθεια αυτό που του είπε ο «θυρωρός της νύχτας»; Έπρεπε να βιαστεί – και πώς να πάει γρήγορα µε αυτό το σταυρό στον ώµο, προχωρώντας προς τη δική του Σταύρωση; Θα ζούσε, άραγε, να δει την Ανάσταση; Τώρα ήταν πια µέσα από τα τείχη. Σταµάτησε στο σπίτι όπου γεννήθηκε η Παναγία, στο Μοναστήρι των Αγίων Ιωακείµ και Άννης. Ακούµπησε για λίγο το σταυρό στο έδαφος. Ο ιδρώτας έσταζε ποτάµι στο µέτωπό του και οι χοντρές σταγόνες έµπαιναν στα µάτια του και τον έτσουζαν. Ξα-

AZAZEL104s201.indd 183

12/3/08 3:31:53 PM

184

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ναπήρε το σταυρό και προσπέρασε την Κολυµβήθρα της Βηθεσδά, εκεί όπου Εκείνος θεράπευε τους παραλυτικούς. Έφτασε στο Πραιτώριο, τον τόπο όπου καταδικάστηκε ο Αθώος, τον τόπο του φριχτού µαρτυρίου Του, εκεί όπου το τελειότερό Του δηµιούργηµα σήκωσε το φραγγέλιο για να χτυπήσει τον Πατέρα και Σωτήρα του. Αραβικό σχολειό σήµερα, το Αλ Οµαρίγια. Προχώρησε σέρνοντας τα πόδια του για να φτάσει στο σηµείο όπου οι Ρωµαίοι φόρτωσαν στον Ιησού το σταυρό του µαρτυρίου Του. Γονάτισε µε το σταυρό στον ώµο κι έκλαψε από συγκίνηση, αγωνία και ευγνωµοσύνη για Εκείνον, που µέσα σε τόσο αφόρητο πόνο, τόση άφατη θλίψη, µε την πίκρα της αχαριστίας από τον περιούσιο λαό στην ψυχή, βρήκε τη δύναµη να σέρνεται µε το σταυρό που θα γινόταν το σύµβολο της ελπίδας και της νίκης ενάντια στο κακό και το θάνατο. Εκεί όπου υπάρχει το περίφηµο γλυπτό του Ταντέους Ζιελίνσκι, πάνω από την είσοδο του πολωνικού παρεκκλησίου, στην οδό Ελ-Ουάντ, κατέρρευσε στο πλακόστρωτο µαζί µε τον Ιησού, σαν να µην πέρασε ούτε µία µέρα εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια περίπου. Ξάπλωσε κάτω από τον ασήκωτο σταυρό, που όλο και βάραινε καθώς περνούσε η ώρα, κι έκλαψε: για τις αµαρτίες του, για τον πόνο που είχε προκαλέσει στους ανθρώπους που τον αγαπούσαν, για την απιστία του, για τη λειψή του αγάπη, για τα λάθη που θα κάνει ακόµα όσο ζει, όλη η ζωή του λάθος... Σύρθηκε κι ανασηκώθηκε µε κόπο και αγωνία. Εκεί όπου ο Γιοσουέ συναντήθηκε µε την Αειπάρθενο Μαρία, µητέρα, αδερφή και παιδί Του, εκείνος κατέρρευσε οριστικά. Το λιπόσαρκο κορµί του δεν µπορεί φέτος να σηκώσει το βαρύ σταυρό. Άραγε θα βρεθεί ένας άλλος Σίµων Κυρηναίος να τον βοηθήσει;

AZAZEL104s201.indd 184

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

185

Να ήταν αλήθεια, άραγε, ότι γύρισε ο Ελισσαίος; Άφησε την άνεση της Αµερικής και γύρισε; Έβγαλε τα πανάκριβα κοστούµια, φόρεσε το ζωστικό της πρώτης του νιότης, ξέχασε τα βαρύτιµα εγκόλπια, τα χρυσοποίκιλτα άµφια και την πατερίτσα, το θαυµασµό και τις ζητωκραυγές του κόσµου και ήρθε να νιώσει το µεγαλείο της πίστης δίπλα στη σκισµένη από πάνω ως κάτω κολόνα απ’ όπου ξεπήδησε κάποτε το Άγιο Φως, όταν οι Αρµένιοι απαγόρεψαν, µε την άδεια των Τούρκων, στον Έλληνα πατριάρχη να εισέλθει στον Πανάγιο Τάφο; Ένα παγωµένο χέρι τού έσφιξε την καρδιά... Όχι, όχι, όχι. Αν ήρθε, δεν ήρθε γι’ αυτό, κακό ήρθε να κάνει, πόνο να προκαλέσει, καταστροφή και θάνατο να φέρει. ∆ε µετάνιωσε, δε συγχώρεσε, δεν αποδέχτηκε το ότι ήταν πια µοναχός, υπακούοντας στους αδελφούς και στον πρωτόθρονο πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Φέτος, για πρώτη φορά, θα ήταν κι αυτός εδώ, να γιορτάσει µαζί µε όλη την Αγιοταφική Αδελφότητα, το Τάγµα των Σπουδαίων του Πανάγιου Τάφου, το Μοναδικό Γεγονός της εκ του µηδενός γένεσης και φωταύγειας του Ακτίστου Φωτός, που από εδώ θα κατακλύσει, θα καταυγάσει κάθε γωνιά του ορθόδοξου κόσµου. Μέχρι αύριο, Πάσχα, κάθε ξωκλήσι, κάθε εκκλησιά στο πιο αποµακρυσµένο χωριό, όπως και οι µεγαλόπρεποι ναοί των πόλεων θα έχουν πάρει φως εκ του Ανεσπέρου Φωτός. Μόνο ο Έλληνας πατριάρχης µπορεί να προσευχηθεί και να τον ακούσει ο ∆ηµιουργός των πάντων, ο Ποιητής του ελέους και να στείλει το φως Του, πίστης ενίσχυση, απίστων συντριβή, κακόδοξων ατίµωση. Έφτασε στο σηµείο όπου η Βερονίκη σκούπισε το καταµατωµένο, το καταϊδρωµένο πρόσωπο του Χριστού µε το αραχνοΰφαντο πέπλο της και –ω του θαύµατος!– το άγιο αυτό πρόσωπο απο-

AZAZEL104s201.indd 185

12/3/08 3:31:53 PM

186

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τυπώθηκε ανεξίτηλα πάνω του. Πήρε να κλαίει... ∆εν ένιωθε πια το κορµί του, αλλά δεν έκλαιγε γι’ αυτό. Έκλαιγε για τις δύο γυναίκες της ζωής του: τη µητέρα του, που τον κοιτάζει τώρα από ψηλά µαζί µε τον πατέρα του, και την αδερφή του τη Βερονίκη, που δε θα ξαναδεί σε αυτή τη ζωή. Γιατί ήρθε για να πεθάνει. Μα τι λέει; – Είµαι νεκρός, πεθαµένος, morto, dead, muerto, mort, πέθανα. Το σώµα µου το τρώνε τα σκουλήκια. Το πνεύµα και η ψυχή µου σέρνουν το σταυρό για να συγχωρεθούν οι αµαρτίες µου, άρχισε να φωνάζει. Οι λιγοστοί περαστικοί, καθώς είναι ακόµα πολύ νωρίς, δεδοµένου ότι η τελετή θα αρχίσει στις 12 το µεσηµέρι, τον κοιτάζουν και κουνούν το κεφάλι µε κατανόηση. – Ακόµα ένας από τους δύστυχους τρελούς, τους «χτυπηµένους» από την αρρώστια της Ιερουσαλήµ. Βλέπουν παντού τον Χριστό, αγγέλους να φτεροκοπούν, ακούν Ρωµαίους στρατιώτες να µιλούν λατινικά και τον ∆αβίδ τον προφητάνακτα να πλάθει τους ψαλµούς του. Όσο αυτός πορεύεται και πάλι στη δική του Οδό του Μαρτυρίου µε το θεόρατο σταυρό στον ώµο, σπουδαία και θαυµαστά διαδραµατίζονται όχι πολύ µακριά από εκεί όπου η µισότρελη φιγούρα παλεύει µε τον εαυτό της και τους δαίµονές της, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύµων. Για πρώτη φορά φέτος, το Πάσχα του 2011, δόθηκε άδεια από τις ισραηλινές πολιτικές και στρατιωτικές Αρχές να παραστεί η αυτού θειοτάτη παναγιότητα ο αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και οικουµενικός πατριάρχης στην τελετή της αφής του Αγίου Φωτός ως τιµώµενος υψηλός προσκεκληµένος της αυτού θειοτάτης µακαριότητας του πατριάρχη της Αγίας Πόλης Ιερουσαλήµ και Πάσης Παλαιστίνης, κυρίου Ηλία ∆ʹ.

AZAZEL104s201.indd 186

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

187

Με τιµές αρχηγού κράτους τον υποδέχτηκαν στο αεροδρόµιο Μπεν Γκουριόν σήµερα το πρωί, ερχόµενο από την Κωνσταντινούπολη µε το αεροπλάνο που του διέθεσε ειδικά για την περίσταση ο πρωθυπουργός της Τουρκίας. Το αεροπλάνο τροχοδρόµησε και σταµάτησε λίγες δεκάδες µέτρα από την αίθουσα των επισήµων, στην οποία περίµεναν µε αγωνία ο πατριάρχης Ηλίας ∆ʹ και πλήθος ανθρώπων, που κρατούσαν υψωµένο πανό µε τη φράση «ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΚΥΡΙΟΥ» και ανέµιζαν την άσπρη σηµαία µε τον αιµάτινο σταυρό και το ΤΦ στο κέντρο µαζί µε ελληνικές σηµαίες. Ρίγησε ο πατριάρχης από την κορυφή της σκάλας του αεροπλάνου στη θέα αυτής της φράσης. ∆εν µπόρεσε παρά να θυµηθεί την «άλλη», την προφητική, που ειπώθηκε από Εκείνον, τον Υιό του Πατρός, τον αίροντα τις αµαρτίες του κόσµου: «Λέγω γὰρ ὑµῖν, οὐ µή µε ἴδητε ἀπ’ ἄρτι ἕως ἂν εἴπητε, εὐλογηµένος ὁ ἐρχόµενος ἐν ὀνόµατι Κυρίου» (Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, κεφ. κγʹ, 39). «Τι ασήκωτη ευθύνη, Θεέ µου, βοήθα µε», είπε σε σιωπηλή καρδιακή προσευχή και άρχισε να κατεβαίνει... Κατέβηκε ο πατριάρχης συγκινηµένος και γονάτισε να φιλήσει τα αγιασµένα τούτα χώµατα, όπου περπάτησε, δίδαξε, θαυµατούργησε, υπέφερε, πέθανε και αναστήθηκε Εκείνος, και µαζί του αναστηθήκαµε και όλοι εµείς. Συγκινηµένος στάθηκε µπροστά στο σύµπλεγµα µε τις τρεις σηµαίες: την ασπρογάλαζη µε το αστέρι του βασιλιά ∆αβίδ στο κέντρο, την ασπροκόκκινη µε το σταυρό και το σήµα του Πανάγιου Τάφου και τη γαλανόλευκη σηµαία της πατρίδας, που πήγε το χριστιανισµό στα πέρατα της οικουµένης, κάνοντας πράξη την επιταγή Εκείνου. Της Ελλάδας, που στη γλώσσα της γράφτηκαν τα ευαγγέλια της ελπίδας και της αγάπης, οι επιστολές των αποστόλων, οι Πράξεις, η Αποκάλυψη...

AZAZEL104s201.indd 187

12/3/08 3:31:53 PM

188

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Αγκαλιάστηκαν µε δάκρυα στα µάτια οι δύο αδελφοί προκαθήµενοι και επιβαίνοντες στην ίδια επίσηµη µαύρη λιµουζίνα, µε τη συνοδεία τιµητικής φρουράς, πήγαν κατευθείαν στη νέα επίσηµη αίθουσα τελετών του Πατριαρχείου, στην παλιά πόλη. Ο παναγιότατος, παρά την κούραση που γινόταν εντονότερη από τη συγκίνηση των όσων ζούσε και των όσων επρόκειτο να ζήσει, δε θέλησε να αναπαυτεί ούτε λεπτό στη σουίτα του ξενοδοχείου «Κινγκ Ντέιβιντ», που ήταν κλεισµένη και για την Κυριακή του Πάσχα, προκειµένου να συλλειτουργήσει µε τον πατριάρχη Ιεροσολύµων και τους υπόλοιπους επισκόπους και κληρικούς που είχαν σπεύσει απ’ όλες τις γωνιές της Γης µόλις έγινε γνωστό το χαρµόσυνο άγγελµα πως το Ισραήλ, παρά το ισχύον status quo που ορίζει τις σχέσεις και το ακριβές τυπικό για κάθε περίσταση ανάµεσα στις τρεις κύριες χριστιανικές οµολογίες (χριστιανούς ορθόδοξους, Αρµένιους και Λατίνους) και παρά τις µεµψιµοιρίες, των Αρµενίων κυρίως, έδωσε επίσηµη άδεια και προσκάλεσε τον παναγιότατο να παραστεί στην τελετή του Αγίου Φωτός, να σταθεί ακριβώς έξω από το κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου και, στη συνέχεια, µαζί µε το µακαριότατο πατριάρχη Ιεροσολύµων να µεταλαµπαδεύσουν το φως στους πιστούς µέσα και γύρω από την εκκλησία και από εκεί σε όλο τον ορθόδοξο κόσµο. Εκπρόσωποι όλων των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων και των κατά τόπους Ορθόδοξων Αυτοκέφαλων Εκκλησιών θα ήταν επίσης παρόντες.

Ώρα 10.30 π.µ. Η λιπόσαρκη, ταλαιπωρηµένη φιγούρα, µέσα στο καταξεσκισµένο ράσο που κάποτε ίσως ήταν µαύρο, µε πόδια πληγιασµένα και

AZAZEL104s201.indd 188

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

189

βρόµικα, ασκεπής, µπήκε στην Αγία Αυλή απ’ τη µεριά του αστυνοµικού τµήµατος, σέρνοντας έναν τεράστιο σταυρό. Ήταν τόση η εξάντλησή της, που απλώς τραβούσε το σταυρό µε τα δυο χέρια. Προχώρησε έτσι µέχρι τα πρώτα σκαλιά της πετρόχτιστης σκάλας που οδηγεί στο παρεκκλήσι της Απέκδυσης, το οποίο είναι ταυτόχρονα η 10η Στάση της Οδού του Μαρτυρίου. Γονάτισε κι έγειρε το κεφάλι µέχρι που ακούµπησε στο πέτρινο σκαλοπάτι, λέγοντας δυνατά: – Καὶ ὅτε ἤνοιξε τὴν πέµπτην σφραγίδα, εἶδον ὑποκάτω τοῦ θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγµένων διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν µαρτυρίαν τοῦ ἀρνίου ἥν εἶχον· καὶ ἔκραξαν φωνῇ µεγάλῃ λέγοντες· Ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷµα ἡµῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς; Η Αγία Αυλή είχε ήδη γεµίσει κόσµο και πολλοί ήταν αυτοί οι οποίοι στράφηκαν στο άκουσµα της απόκοσµης φωνής που έλεγε τα φοβερά λόγια της Αποκάλυψης και στη θέα αυτής της σκιάς ανθρώπου ένευσαν µε συγκατάβαση, σχολιάζοντας: – Να ακόµα ένας που νοµίζει ότι όπου να 'ναι θα παρουσιαστεί ο Χριστός στη γωνία. Κάτι πρέπει να γίνει µε αυτούς τους τύπους... Ας τους µαζεύουν τουλάχιστον τέτοιες µέρες... ∆εν είναι σωστό, θα γίνουµε ρεζίλι στον παναγιότατο και στους επισήµους. Στο µεταξύ, ο ρακένδυτος άντρας είχε σκαρφαλώσει, άγνωστο πώς, µέχρι το τελευταίο σκαλί και, κρατώντας το σταυρό όρθιο µπροστά του, φώναξε ακόµα πιο δυνατά τώρα: – Ὅταν δὲ ἴδητε τὸ βδέλυγµα τῆς ἐρηµώσεως τὸ ρηθὲν ὑπὸ ∆ανιὴλ τοῦ προφήτου ἑστὼς ὅπου οὐ δεῖ... τότε οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ φευγέτωσαν εἰς τὰ ὄρη. Κάποιοι κινήθηκαν προς το µέρος του για να τον κατεβάσουν,

AZAZEL104s201.indd 189

12/3/08 3:31:53 PM

190

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

αλλά τότε το πρόσωπό του φωτίστηκε από το ωραιότερο χαµόγελο του κόσµου και είπε µε τελείως ήρεµη φωνή αυτή τη φορά: – Αδερφοί µου, γιορτάζουµε σήµερα. Θα κάνετε κακό σ’ ένα ταλαίπωρο σκουπίδι σαν εµένα; Αφήστε µε, κατεβαίνω µόνος µου. Ένα τάµα είχα να εκπληρώσω, τώρα τέλειωσα. Ζητώ συγνώµη αν σας ενόχλησα. Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα! Πράγµατι. Κρατώντας τον τεράστιο σταυρό λες και ήταν από αφρολέξ, κατέβηκε µε πολύ µεγάλη άνεση και ευκολία από την απότοµη σκάλα... Στη µέση περίπου, κοκάλωσε. Ο σταυρός ξέφυγε από τα χέρια του και λίγο έλειψε να χτυπήσει κάτι Κύπριους προσκυνητές που στέκονταν από κάτω. Ορισµένοι κινήθηκαν απειλητικά εναντίον του, αλλά λόγω του µεγάλου αριθµού των προσκυνητών –χιλιάδες είχαν σήµερα σπεύσει να ζήσουν αυτή τη µοναδική εµπειρία, την παρουσία του παναγιότατου στην τελετή του Αγίου Φωτός– δεν µπόρεσαν να τον φτάσουν. Στο µεταξύ, εκείνος κοίταζε κάτω, µε τα µάτια προσηλωµένα µπροστά και αριστερά του στην Αγία Αυλή, σε έναν άνθρωπο. Έναν ορθόδοξο ρασοφόρο, ένα µοναχό που έσπρωχνε για να προωθηθεί κοντά στα διαχωριστικά κιγκλιδώµατα της αστυνοµίας, της οποίας η παρουσία ήταν εντονότατη. Ναι! Ήταν εκείνος, ο Ελισσαίος! «Το ήξερα ότι θα ερχόταν! Είθε να ήρθε εν ειρήνη», συλλογίστηκε ο φέρων το σταυρό. Ένα παγερό συναίσθηµα τον πληµµύρισε. Ξαφνικά, από διαίσθηση, ο Ελισσαίος στράφηκε και κοίταξε προς το Γολγοθά. Οι µατιές τους διασταυρώθηκαν για µια στιγµή που έµοιαζε µε αιωνιότητα. Το βλέµµα του ήταν κρύο σαν µάρµαρο. Όχι, δεν είχε έρθει για καλό, δεν είχε έρθει εν ειρήνη και µετανοία, να φωτιστεί από το Άκτιστο Φως της Ανάστασης του Κυρίου, να ζητήσει συγχώρεση για τα λάθη του, να σωθεί, να ανανίψει.

AZAZEL104s201.indd 190

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

191

Απέστρεψε και πάλι το πρόσωπο και συνέχισε να σπρώχνει και να κινείται όλο και πιο µπροστά, διασχίζοντας το πλήθος των προσκυνητών, µέχρι που έφτασε να ακουµπάει το µπλε κιγκλίδωµα που δηµιουργούσε ένα διάδροµο πλάτους περίπου 3 µέτρων, απ’ όπου θα περνούσαν οι δύο πατριάρχες. Τώρα βρισκόταν λίγο πριν την πόρτα της εισόδου του πανίερου Ναού της Αναστάσεως, στην πρώτη σειρά, πίσω από την ανθρώπινη αλυσίδα που σχηµάτιζαν τα σώµατα των αστυνοµικών της ειδικής µονάδας Γιαµάµ, που ήταν υπεύθυνη για τη φύλαξη της εισόδου. Εκείνος κατέβηκε από τη σκάλα τροχάδην, έχοντας αφήσει το σταυρό στην κορυφή της. Έφτασε στο έδαφος και άρχισε να προσπαθεί να πλησιάσει τον άλλο, αλλά µισή ώρα αργότερα, κάθιδρος, παραιτήθηκε. Παρά ταύτα, είχε κατορθώσει να φτάσει σε απόσταση έξι επτά προσκυνητών, ακουµπώντας και αυτός στο κιγκλίδωµα. Εκείνη τη στιγµή ακούστηκαν τα βαριά µπαστούνια των καβάσηδων του Πατριαρχείου, που αποτελούσαν τους προποµπούς της επίσηµης συνοδείας των δύο πατριαρχών: του οικουµενικού πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως και του πατριάρχη Ιεροσολύµων και Πάσης Παλαιστίνης. Τώρα κατέβαιναν το στενό πλακόστρωτο δροµάκι που περνάει ανάµεσα στα δύο κτίρια του Πατριαρχείου. Ουρανοµήκεις ζητωκραυγές υψώθηκαν στον ουρανό. Οι χιλιάδες των προσκυνητών ξέσπασαν σε επιδοκιµασίες και «ωσαννά!» αµέσως µόλις οι δύο προκαθήµενοι πρόβαλαν µέσα στην Αγία Αυλή. Ήταν τόσο το πάθος των ανθρώπων, ώστε οι σκληροτράχηλοι αστυνοµικοί της Μισµάρ Χαγκβούλ, που ήταν υπεύθυνοι για το σύνολο της αυλής, εκτός από την είσοδο του ναού όπως αναφέρθηκε, µε δυσκολία µπορούσαν να διατηρήσουν ανοιχτό το διάδροµο, προκειµένου να διανύσει η ποµπή τα περίπου 50 µέτρα που τη χώριζαν από την είσοδο. Στις ταράτσες πάνω από την Αγία Αυλή, ελεύθεροι σκοπευτές σάρωναν το χώρο και ψηλά έκα-

AZAZEL104s201.indd 191

12/3/08 3:31:53 PM

192

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νε κύκλους το ελικόπτερο της αστυνοµίας. Χιλιάδες σηµαιούλες ανέµιζαν στον ανοιξιάτικο αέρα, λιβάνι, άνθος της ερήµου και σµύρνα που καίγονταν έστελναν τούφες λευκού ευωδιαστού καπνού προς τον καταγάλανο ουρανό. Ψαλµωδίες ακούγονταν από παντού. Ο Ελισσαίος έδειχνε να αγωνιά για κάτι. Εκείνος δεν έπαιρνε τα µάτια από πάνω του. Φορούσε ένα κανονικό ράσο µε πολύ φαρδιά µανίκια, από δαµασκηνό ύφασµα, ατσαλάκωτο, και καλογερικό σκουφί µε κεντηµένο σταυρό που σχηµατιζόταν από το ΤΦ, το έµβληµα του Φωτοδόχου Τάφου. Εκείνος προσπάθησε να τον πλησιάσει περισσότερο, αλλά πάτησε µε τα γυµνά του πέλµατα ένα σπασµένο γυαλί και υποχρεώθηκε να σταµατήσει πνίγοντας µια κραυγή πόνου που ανέβηκε µέχρι τα χείλη του. Οι δύο πατριάρχες βρίσκονταν στη µέση µιας ποµπής αγιοταφιτών αρχιερέων και περπατούσαν αργά αργά, λαµπροί µέσα στα λευκά τους άµφια. Τα έξι πατριαρχικά τους εγκόλπια σκόρπιζαν παντού λάµψεις φωτός, καθώς αυτό διαθλάτο στις έδρες των πολύτιµων λίθων που τα κοσµούσαν. ∆εξιά και αριστερά των αρχιερέων υπήρχε τιµητικό άγηµα της ελληνικής προεδρικής φρουράς. Εικόνα από καιρούς αλλοτινούς. Εκείνος, όµως, παρά τον αφόρητο πόνο, δεν µπορούσε να ησυχάσει. Έβαλε το χέρι στην τσέπη του και ανακάλυψε πως αυτό που του είχαν δώσει στην Αθήνα δεν υπήρχε πια. Μέσα στο συνωστισµό, κάπου θα το είχε χάσει. Έσπρωξε λίγο ακόµα και βρέθηκε δίπλα στον Ελισσαίο. Οι δύο πατριάρχες πλησίαζαν ολοένα και περισσότερο. Τους χώριζαν λιγότερα από 5 µέτρα από αυτούς. Από τη µεριά τους βρισκόταν ο Ιεροσολύµων και στα αριστερά του ο οικουµενικός πατριάρχης. Τότε το είδε: στο αριστερό χέρι του Ελισσαίου, καλυµµένο σχε-

AZAZEL104s201.indd 192

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

193

δόν εξ ολοκλήρου από το φαρδύ µαύρο µανίκι του ράσου, υπήρχε ένα πιστόλι. Με τα µάτια καρφωµένα στο χέρι που κρατούσε το όπλο, εκείνος συσπειρώθηκε έτοιµος να πέσει πάνω του, προκειµένου να αποτρέψει την τραγωδία που ετοίµαζε. Γιατί το µόνο που µπορεί να σχεδίαζε ήταν να πυροβολήσει έναν από τους δύο ιεράρχες. Όταν πλέον είχαν φτάσει σε απόσταση αναπνοής, άρχισε να φωνάζει και ταυτόχρονα ρίχτηκε πάνω στον Ελισσαίο: – Εκντάχ! Εκντάχ! Ελάχιστοι προσκυνητές ήξεραν εβραϊκά για να καταλάβουν τα λόγια του: – Έχει όπλο, έχει όπλο! Άντρες της Γιαµάµ προσπάθησαν να πηδήξουν πάνω από το κιγκλίδωµα, όµως δεν τα κατάφεραν, γιατί οι δύο πατριάρχες, οι τσολιάδες, οι υπόλοιποι αρχιερείς και η ασφυκτική πίεση του πλήθους δεν τους το επέτρεψαν. Ο ήχος του πυροβολισµού ίσα που ακούστηκε µέσα στην τόση φασαρία, τις ζητωκραυγές, τις φωνές, τις ψαλµωδίες. Εκείνος δεν άκουσε, αλλά αισθάνθηκε τον πυροβολισµό, καθώς ένα πύρινο σίδερο µπήχτηκε στην κοιλιά του. Πριν σωριαστεί στο έδαφος, όπου θα πέθαινε σίγουρα ποδοπατηµένος από τη µάζα των εκστασιασµένων πιστών, είδε τον Ελισσαίο πεσµένο καταγής από το σπρώξιµό του, να τον κοιτάζει έχοντας στραµµένο το πιστόλι καταπάνω του, από µικρή απόσταση. Η στιγµή να συναντήσει το Θεό του, που τόσο λαχταρούσε, φαίνεται πως είχε φτάσει γρηγορότερα απ’ ό,τι υπολόγιζε. Ψέλλισε την ευχή του Ιησού, περιµένοντας το θάνατο. Και τότε τον είδε... Ήταν σίγουρα αυτός, ο «θυρωρός της νύχτας», και έσκυβε πάνω από τον Ελισσαίο. Του άρπαξε το όπλο στρίβοντάς του το χέρι και τον ακινητοποίησε.

AZAZEL104s201.indd 193

12/3/08 3:31:53 PM

194

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Πριν ο ίδιος λιποθυµήσει από την αιµορραγία, είδε το χαµογελαστό πρόσωπο του Γιεχασκιέλ να του ψιθυρίζει, κουνώντας αργά αργά τα χείλη: – Μεεµανούτα... – Ω, Θεέ µου! Ώστε ήταν... ήταν εκείνος που...! Ύστερα ο κόσµος σκοτείνιασε γύρω του. Όταν συνήλθε, τον είδε και πάλι χαµογελαστό στο προσκεφάλι του. Ήταν ζαλισµένος και είχε πολλά να ρωτήσει. Πονούσε χαµηλά στην κοιλιά. Κοίταξε γύρω του. ∆ε βρισκόταν σε νοσοκοµείο. Καλά, πώς ήταν δυνατό; – Φτηνά τη γλίτωσες, χαµούντ. Έστω και µικρού διαµετρήµατος, µια σφαίρα από τόσο κοντινή απόσταση µε τυφλό τραύµα στην κοιλιακή χώρα δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Ευτυχώς, δεν άγγιξε κανένα ζωτικό όργανο. Σε µερικές µέρες θα είσαι περδίκι. Στο µεταξύ, πρόσθεσε και έβγαλε δύο κόκκινα αβγά από την τσέπη του σακακιού του, δίνοντάς του το ένα και κρατώντας το άλλο, Χριστός Ανέστη! – Αληθώς Ανέστη ο Κύριος, «θυρωρέ της νύχτας». Μα καλά, είσαι χριστιανός; – Όχι, απλώς έµαθα να σέβοµαι τις πεποιθήσεις των άλλων όταν και οι άλλοι σέβονται τις δικές µου. Κι εσύ ανήκεις σε αυτούς. Ξέχασες ότι είµαι Σαλονικάι; – Άσ’ τα αυτά τώρα και πες µου, κατ’ αρχάς, τι µέρα έχουµε και πού βρίσκοµαι. Τι έγινε ο Ελισσαίος; Tον λυπάµαι ειλικρινά. – Ένα ένα θα σου τα πω. Βρίσκεσαι στο δωµάτιο ενός µικρού ξενοδοχείου στην εβραϊκή συνοικία της παλιάς πόλης, για να έχουµε ευκολότερη πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα. Μεταφέρθηκες στο Κέντρο Αντιµετώπισης Τραυµάτων στο νοσοκοµείο Χαντάσα στο Όρος Σκοπός, όπου παρέµεινες στη µονάδα εντατικής φροντίδας για δέκα ώρες και στη συνέχεια σε φέραµε εδώ.

AZAZEL104s201.indd 194

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

195

Έξω από το δωµάτιο υπάρχει εξειδικευµένος γιατρός και δύο νοσοκόµοι. – Μα καλά, τι ώρα είναι, τι µέρα είναι; – Είναι µεσηµέρι της ∆ευτέρας του Πάσχα, 25 Απριλίου 2011. – Ο Ελισσαίος; Είναι καλά; – Φοβάµαι πως όχι, πέθανε. Λόγω της συγκινησιακής του φόρτισης, η καρδιά του έπαθε ανακοπή. Μεταφέρθηκε κι αυτός στο ίδιο νοσοκοµείο µ’ εσένα, όπου απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατός του. ∆υστυχώς, δεν προλάβαµε. Του έγινε νεκροψία που επιβεβαίωσε την αρχική εκτίµηση για την αιτία θανάτου. Κατά τα άλλα, τα Ιεροσόλυµα έζησαν στιγµές µοναδικής κατάνυξης και µεγαλείου. Η προσέλευση των προσκυνητών ξεπέρασε κάθε προηγούµενο. Όλα τα ξενοδοχεία είναι γεµάτα. – Και το όπλο, το βρήκαν το όπλο; – Το όπλο; Ποιο όπλο; Α, θα εννοείς το πιστόλι του αστυνοµικού που του έπεσε από τη θήκη µέσα στο συνωστισµό, εκπυρσοκρότησε και η σφαίρα σε χτύπησε στην κοιλιά... Ναι, ναι, το βρήκαν. Ευτυχώς, δεν τραυµατίστηκε κανένας άλλος. Ο αστυνοµικός τέθηκε σε δίµηνη διαθεσιµότητα και εξέφρασε τη λύπη του για το ατυχές συµβάν, καθώς και τις ευχές του για ταχεία ανάρρωση. Σκέφτεται να έρθει να σε επισκεφθεί. – Όχι, όχι, δε χρειάζεται. Πότε µπορώ να φύγω για την έρηµο; – Αυτό θα σου το πουν οι γιατροί, αν και δεν το θεωρώ πιθανό πριν περάσει καµιά εβδοµάδα. Λοιπόν, περαστικά. Αν χρειαστείς κάτι, τα παιδιά απέξω ξέρουν πού θα µε βρουν. Έκανε να φύγει, αλλά σταµάτησε, στράφηκε προς το µέρος του και του είπε: Ξέχασα να σου πω ότι στην τσέπη του ράσου του Ελισσαίου ο ιατροδικαστής βρήκε µια επισκεπτήρια κάρτα µε τυπωµένη µόνο µία λέξη πάνω της: ‫( מהימנותא‬Μεεµανούτα). Την παρέδωσε στους ερευνητές της αστυνοµίας. Ποιος ξέρει γιατί την είχε..., είπε ανασηκώ-

AZAZEL104s201.indd 195

12/3/08 3:31:53 PM

196

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νοντας τους ώµους. Άνοιξε την πόρτα και βγήκε από το δωµάτιο. Εκείνος έκλεισε τα µάτια και ψέλνοντας το «Χριστός Ανέστη» αποκοιµήθηκε. Σε πέντε µέρες ξεκίνησε και πάλι το µακρύ κι επίπονο ταξίδι του για την έρηµο του Ιορδάνη, 40 χιλιόµετρα µακριά από την Ιερουσαλήµ. Περπατούσε πάντοτε ξυπόλυτος ή µε σανδάλια.

Το αναµενόµενο τέλος... Μιλάνο, Τρίτη 16 Αυγούστου 2011 Ο δηµοσιογάφος Μίνωας Νιβάλις κρυβόταν από το Μάρτιο στο Μιλάνο, εκεί όπου άρχισαν και τέλειωσαν όλα... Ήδη διεθνές ένταλµα σύλληψης είχε εκδοθεί γι’ αυτόν και αφορούσε τρία κακουργήµατα. ∆εν είχε σκοπό να εµφανιστεί. Θα τον ξεχνούσαν αργά ή γρήγορα. Με δύο πλαστικές επεµβάσεις είχε γίνει σχεδόν άλλος άνθρωπος. Ταξίδευε µε άλλο διαβατήριο: Ντοτόρε Τζιάνι Μουστέλα. Πάντοτε του άρεσε να τον αποκαλούν «ντοτόρε». Τον έκανε να ξεχνάει για λίγο το γεγονός ότι ουδέποτε κατόρθωσε να αποφοιτήσει από κάποια πανεπιστηµιακή σχολή, όπως επιθυµούσε. Βέβαια, ως... ντοτόρε δε θα µπορούσε να ονειρευτεί καν τη ζωή που είχε ζήσει και ζούσε ακόµα και υπό αυτές τις συνθήκες. Είχε αγοράσει µε τα χρήµατα του τραπεζικού του λογαριασµού στη Ζυρίχη ένα εκπληκτικό διαµέρισµα σε ένα διατηρητέο κτίριο του 16ου αιώνα, στο κέντρο του Μιλάνο, στη Βιάλε Πιάβε 16, µερικά µέτρα µακριά από την Πόρτα Βενέτσια. Περνούσε πολλά από τα βράδια του στην περιοχή Μπρέρα και ήδη σκεφτόταν πως ίσως θα ήταν προτιµότερο να µετακοµίσει εκεί. Συζούσε µε µια καλλονή 30 ετών, τη Σιµόνα, που τον νόµιζε Ιταλοαργεντίνο, αφού έτσι συστηνόταν παντού, και

AZAZEL104s201.indd 196

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

197

µια Φεράρι αποτελούσε πλέον ένα από τα τρία αυτοκίνητά του. Η ησυχία, όµως, που βασίλευε στην περιοχή όπου κατοικούσε, λόγω του γεγονότος ότι ήταν κυρίως περιοχή γραφείων, είχε αρχίσει να του σπάζει τα νεύρα, ειδικά όταν γύριζε αργά το βράδυ στο σπίτι. Να, προχτές, ενώ περπατούσε αγκαλιά µε τη Σιµόνα επιστρέφοντας από µια έξοδο, του φάνηκε πως στο απέναντι πεζοδρόµιο, µετά τις γραµµές του τραµ, ήταν σταµατηµένο ένα σκούτερ και οι δυο έφηβοι επιβαίνοντες τον «κάρφωναν» µε τα µάτια. Όταν έφτασε στο κτίριο όπου είχε το σπίτι του και άνοιξε τη βαριά εξώπορτα, φόρεσαν τα κράνη τους κι έφυγαν αντίθετα στο µονόδροµο, αναπτύσσοντας µεγάλη ταχύτητα.

Σήµερα ήταν το 2ο Πάλιο της Σιένα, οι περίφηµες ιπποδροµίες που γίνονται κάθε χρόνο προς τιµήν της Παναγίας, στις 2 Ιουλίου και στις 16 Αυγούστου στην Πιάτσα ντελ Κάµπο, την κεντρική πλατεία της πόλης, ανάµεσα στις διάφορες κοντράδες, τις συνοικίες. Για φέτος θεωρούνταν φαβορί η κοντράδα της Κουκουβάγιας, που ανήκε στον Τοµέα του Αγίου Μαρτίνου. O κύριος ανταγωνιστής της ήταν η κοντράδα του Αετού, που ανήκε στον Τοµέα της Πόλης. Ο Μίνωας Νιβάλις ήθελε πολύ να παρακολουθήσει το γεγονός. Ξεκίνησε νωρίς µε την καινούρια κατακόκκινη Φεράρι του, µαζί µε τη Σιµόνα, για να φτάσουν εγκαίρως. Η ώρα ήταν 7 το πρωί. Στο δρόµο δεν κυκλοφορούσαν σχεδόν καθόλου αυτοκίνητα. Λίγο πιο κάτω από το σπίτι του, ένα φορτηγό µεταφοράς και ανεφοδιασµού περίµενε µε τη µηχανή του αναµµένη. Η Φεράρι είχε προτεραιότητα. Το φορτηγό ξεκίνησε σπινιάροντας ακριβώς τη στιγµή που το αυτοκίνητο του Μίνωα Νιβάλι περνούσε από τη διασταύρωση. Το κόκπιτ από ανθρακονήµατα και οι αερόσακκοι

AZAZEL104s201.indd 197

12/3/08 3:31:53 PM

198

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

έσωσαν από βέβαιο θάνατο την κοπέλα και τον πρώην δηµοσιογράφο. Μετά τη σύγκρουση, το φορτηγό έκανε όπισθεν και εξαφανίστηκε στους δρόµους πίσω από την Πιάτσα Βενέτσια. Θα πήγαινε στο Τορίνο. Ο Μίνωας Νιβάλις βγήκε µε πολλή προσπάθεια από το καταστραµµένο αυτοκίνητο, σοκαρισµένος, αλλά βρίζοντας, κατά τη συνήθειά του, στα ελληνικά, µια γλώσσα που βέβαια δεν είχε καµιά σχέση µε τη δήθεν καταγωγή του. Ούτε κοίταξε να δει αν η συνεπιβάτις του ήταν καλά. Ξαφνικά, δίπλα του φρέναρε σε απόσταση αναπνοής µια µεγάλη µοτοσικλέτα µε δύο άντρες, ο ένας εκ των οποίων ήταν καθολικός φραγκισκανός µοναχός! Αυτός ο δεύτερος έβγαλε αργά το κράνος, κατέβηκε από τη µηχανή και τον χαιρέτησε στα ελληνικά χαµογελώντας. Σοκαρίστηκε... Κάποιον του θύµιζε. Αυτό το πρόσωπο, αυτά τα µάτια, τα γκρίζα µαλλιά... Ναι, τον είχε ξανασυναντήσει. – Προφανώς χρειάζεστε βοήθεια, κύριε Νιβάλι, έτσι δεν είναι; Ω, Θεέ µου, ήταν πάλι εκείνος! Πριν προλάβει να πει το παραµικρό, στο χέρι του οδηγού εµφανίστηκε από το πουθενά ένα πιστόλι 941 Τζέρικο P S µε σιγαστήρα σχεδιασµένο για πλήξη του στόχου από αποστάσεις 3-5 µέτρων. Εδώ η απόσταση ήταν κατά πολύ µικρότερη... Έστησε τη µοτοσικλέτα στο σταντ και, βγάζοντας το κράνος, τέντωσε το χέρι µέχρι που η κάννη του όπλου σχεδόν ακούµπησε τον Νιβάλι στο µέτωπο. Αυτός, µόλις είδε το ανέκφραστο πρόσωπο του άντρα που τον σκόπευε, έκανε ένα βήµα πίσω µε φρίκη. Ώστε εκείνος µάζεψε τα «θύµατά» του και τα οργάνωσε εναντίον του... – Λοιπόν, «αξιότιµο» τοµάρι, τώρα τι έχεις να πεις; Τι κατάλαβες που µας κατέστρεψες; είπε ο τύπος µε το όπλο. Τους άλλους, όµως, επειδή σου τα 'δωσαν, τους προστάτεψες, τους κάλυ-

AZAZEL104s201.indd 198

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

199

ψες. Το ξέρεις, βρε κτήνος, ότι ο πατέρας µου αυτοκτόνησε λίγους µήνες µετά; – Μη, µη, σε παρακαλώ! Θα σου δώσω ό,τι θέλεις. – Αυτό που θέλω δεν µπορείς να µου το δώσεις. – Όχι, όχι, µη µε σκοτώσεις, έχω λεφτά, µπορώ να κάνω οτιδήποτε θελήσεις. – Σε προειδοποίησα, Νιβάλι, δήλωσε ο φραγκισκανός µοναχός. – Θέλω να µου εξηγήσεις κάτι. Πώς έγινε να µιλάµε για ώρες όταν µε απαγάγατε κι εσύ να βρίσκεσαι νοσηλευόµενος; Τι κόλπο ήταν πάλι αυτό; Μέχρι και τον ιατροδικαστή λαδώσατε; – Νιβάλι, είσαι θλιβερός και άρρωστος πνευµατικά. Ακόµα και µετά τα όσα συνέβησαν εξακολουθείς να νοµίζεις ότι τα λεφτά εξαγοράζουν τα πάντα; Έχεις τόσους εχθρούς, βρε λαµόγιο, µ’ εµένα βρήκες να τα βάλεις; Ποιος λάδωσε ποιον; Έχεις παρανοήσει τελείως; Πήγες και κατήγγειλες ότι σε απήγαγα. Πώς από την κλινική όπου µε στείλατε εσύ και οι φίλοι σου; Με κατέστρεψες, δηµοσιογράφε, εµένα και όλη µου την οικογένεια. Βίασες τις ψυχές µας, πυροβόλησες την αλήθεια, εξαπάτησες τη δικαιοσύνη. Πόσους και πόσους δικαστές δεν εξόντωσες ηθικά και επαγγελµατικά γιατί δε σου έκαναν τα χατίρια; Πόσους δεν τροµοκράτησες µε την απειλή δήθεν αποκαλύψεων για να είναι επιεικείς στις δεκάδες δίκες σου; Τέλειωσαν αυτά τώρα, πάει, είσαι µόνος σου µε τις επιλογές που έκανες τα προηγούµενα χρόνια. Στα µάτια του πρώην δηµοσιογράφου καθρεφτιζόταν ήδη ο απόλυτος τρόµος, που έσβηνε σ’ ένα χαµένο, ένα άψυχο, ένα τρελό βλέµµα. Εκείνος είχε καβαλήσει στο µεταξύ τη µηχανή και µάρσαρε σαν να ζέσταινε τον κινητήρα. Ο ήχος της ήχησε σαν κεραυνός στην απόλυτη ηρεµία της πόλης, που λόγω των διακοπών του ∆εκαπενταύγουστου ήταν σχεδόν έρηµη, και τα 35 ντεσιµπέλ των πυ-

AZAZEL104s201.indd 199

12/3/08 3:31:53 PM

200

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ροβολισµών µε το σιγαστήρα «πνίγηκαν» µέσα στα 120 ντεσιµπέλ των 1.000 κυβικών εκατοστών και των 175 ίππων της µηχανής. Ο Μίνωας Νιβάλις έπεσε σαν άδειο σακί. Τα φυσίγγια τύπου speer gold dot, jacketed hollow point, 9X19 parabellum, 147 grains, που τον χτύπησαν σχεδόν εξ επαφής στο πρόσωπο, του πολτοποίησαν το κεφάλι. Το χαµόγελο επανήλθε στα χείλη του µοναχού, καθώς το όπλο χάθηκε στη βαθιά τσέπη του δερµάτινου µπουφάν του εκτελεστή. Φόρεσαν πάλι τα κράνη, έκαναν ένα γύρο στο οικοδοµικό τετράγωνο και σταµάτησαν πίσω από µια µεγάλη εκκλησία που ανήκε στο Τάγµα των Φραγκισκανών, η οποία βρισκόταν µόλις 300 µέτρα από το συµβάν. Εκείνη χαιρέτησε τον οδηγό, ο οποίος αποµακρύνθηκε µε φυσιολογική ταχύτητα προς την αντίθετη κατεύθυνση, και µπήκε στο ναό από την µπροστινή πόρτα ψέλνοντας: – Θάνατος ἁµαρτωλῶν πονηρός, καὶ οἱ µισοῦντες τὸν δίκαιον πληµµελήσουσι. Λυτρώσεται Κύριος ψυχὰς δούλων αὐτοῦ, καὶ οὐ µὴ πληµµελήσουσι πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπ’ αὐτόν.

Πολύ αργότερα, ένα ζευγάρι οδοκαθαριστών ανακάλυψε το πτώµα, βοήθησε την τραυµατισµένη και σοκαρισµένη κοπέλα και ειδοποίησε την αστυνοµία. Το βαριεστηµένο πλήρωµα ενός περιπολικού που δούλευε τέτοιες µέρες που οι συνάδελφοί τους βρίσκονταν όλοι σε διακοπές έφτασε στο σηµείο. Με απόλυτη σιγουριά, ο επικεφαλής είπε: – Ξεκαθάρισµα λογαριασµών. Είδε κανείς τίποτα; Εκείνη που ακόµα περίµενε το ασθενοφόρο, ξαπλωµένη στη µέση του δρόµου δίπλα στην τσακισµένη Φεράρι, κάτι πήγε να ψελλίσει. Ο αστυνοµικός στράφηκε αργά προς το µέρος της και τη ρώτησε;

AZAZEL104s201.indd 200

12/3/08 3:31:53 PM

ΑΖΑΖΕΛ

201

– Είπατε κάτι; Η κοπέλα, όµως, σαν να άλλαξε γνώµη, έκλεισε τα µάτια και σώπασε. Σε λίγη ώρα µεταφέρθηκε ελαφρά τραυµατισµένη στο νοσοκοµείο, απ’ όπου πήρε εξιτήριο την ίδια µέρα. Προτίµησε να «ξεχάσει» τα πάντα... Τα νέα στην Ελλάδα προβλήθηκαν τέταρτη είδηση. Κάποιοι αναφέρθηκαν σε µερικές «αποκαλύψεις» που έκανε ο Μίνωας Νιβάλις κατά τη διάρκεια της πολύκροτης καριέρας του. Κάποιοι άλλοι θυµήθηκαν µια εξωφρενική ιστορία που είχε παρουσιάσει κάποτε, ότι δηλαδή είχε πέσει θύµα απαγωγής και βασανιστηρίων από αγνώστους, µε επικεφαλής έναν παλιό του «γνωστό», για να του αποσπάσουν οµολογίες για υποθέσεις που είχε χειριστεί, γεγονός που ποτέ δεν αποδείχτηκε. Και όχι µόνο αυτό, αλλά η έρευνα της αστυνοµίας κατέληξε σε φιάσκο όταν διαπιστώθηκε ότι ο ιθύνων νους της υποτιθέµενης απαγωγής ήταν ένας άνθρωπος νοσηλευόµενος σε ψυχιατρική κλινική έπειτα από µια µεγάλη περιπέτεια στη ζωή του. Η καριέρα του τέλειωσε άδοξα µέσα στη γενική περιφρόνηση και κατακραυγή, καθώς µερικές µέρες µετά την «αποκάλυψη» της υποτιθέµενης απαγωγής πήγε σε όλα τα ελληνικά ΜΜΕ ένας ψηφιακός δίσκος που παρουσίαζε µε κάθε λεπτοµέρεια το πώς ο Μίνωας Νιβάλις έκανε όλες τις µεγάλες του «επιτυχίες» και αποκαλύψεις, που οδήγησαν πολλούς ανθρώπους στη φυλακή και µερικούς στην τρέλα και την αυτοκτονία. Όλοι, όµως, κούνησαν το κεφάλι µε νόηµα λέγοντας: «Με πολλούς µεγάλους τα έβαλε και πολλά ακούγονταν για τις µεθόδους του... Ε, τελικά κάποιος θα τον έφαγε». Μέσα στην εξωτερική τσέπη του σακακιού του, η αστυνοµία βρήκε µια επισκεπτήρια κάρτα µε µία και µόνο λέξη χωρίς προφανές νόηµα: ‫( משתוקא‬Μαστούκα).

AZAZEL104s201.indd 201

12/3/08 3:31:53 PM

202

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Βατικανό, πλατεία Αγίου Πέτρου 29 Ιουνίου 2024 Μέγα πλήθος µαζεµένο σήµερα, ανήµερα στη γιορτή της Εκκλησίας της Ρώµης, γιορτή των δύο κορυφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου. Μετά τη θλίψη που επικράτησε στους καθολικούς σε όλο τον κόσµο µε το θάνατο του σεβάσµιου και ταπεινού πάπα, χαρά και αγωνία κυριαρχούν σήµερα στην τεράστια πλατεία, που είναι γεµάτη από εκατοντάδες χιλιάδες πιστούς, αλλά και περίεργους τουρίστες, µέχρι εκεί όπου φτάνει το µάτι στο βάθος. Ένα πολύχρωµο πλήθος, µε τις σηµαίες του, τα λάβαρά του, πανό που γράφουν από πού προέρχεται κάθε οµάδα ή τα ονόµατα των υποψήφιων καρδιναλίων για τη θέση του πάπα. Γιγαντοοθόνες έχουν στηθεί παντού µέχρι κάτω τον Τίβερη και µεγαφωνικές εγκαταστάσεις για να µπορέσουν όλοι οι πιστοί που έφτασαν από κάθε γωνιά της Γης να δουν και να ακούσουν όσα θα συµβούν στη διάρκεια της µέρας. Μεγάλη σύµπτωση, σηµαδιακό γεγονός να γίνεται η εκλογή του νέου πάπα, αρχηγού της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας των τεσσάρων δισεκατοµµυρίων ψυχών σε όλο τον κόσµο, τη µέρα της γιορτής του απόστολου που ίδρυσε αυτή την Εκκλησία και του οποίου διάδοχος είναι ο εκάστοτε Άγιος Πατέρας ή Sommo Pontefice ή Pontefice Maximus, ταυτόχρονα και αρχηγός του µικροσκοπικού αλλά πανίσχυρου κράτους του Βατικανού. Η µέρα προαγγέλλεται φωτεινή και ζεστή, παρά το γεγονός ότι είναι µόλις 10 το πρωί. ∆ρακόντεια τα µέτρα ασφαλείας, καθώς αναµένεται στη Ρώµη ένα πλήθος που θα ξεπεράσει, κατά τους υπολογισµούς, τα πέντε εκατοµµύρια ανθρώπους. Ξαφνικά, από το πλήθος σηκώνεται στον αέρα µια φωνή απογοήτευσης. Πάνω από την καµινάδα της Καπέλα Σιξτίνα βγαίνει

AZAZEL202s322.indd 202

12/3/08 3:32:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

203

τούφες τούφες µαύρος καπνός, σηµάδι ότι κατά την πρώτη ψηφοφορία του κονκλάβιου των καρδιναλίων δεν εξελέγη πάπας. Το τελετουργικό προβλέπει πως έπειτα από κάθε ψηφοφορία τα ψηφοδέλτια καίγονται στην ειδική σόµπα που βρίσκεται εκεί και ανάλογα µε το αν το αποτέλεσµα οδηγεί ή όχι στην εκλογή ενός εκ των υποψήφιων για το θρόνο του Αγίου Πέτρου, µε την προσθήκη ενός ειδικού χηµικού, ο καπνός από την καµινάδα είναι µαύρος, όπως τώρα, ή λευκός, που σηµαίνει ότι υπάρχει νέος πάπας. Αυτό είναι το παραδοσιακό µήνυµα προς τους αγωνιούντες πιστούς. Οι ψαλµωδίες, οι προσευχές, τα τραγούδια συνεχίζονται. Αυτή τη φορά τα πράγµατα είναι τελείως απρόβλεπτα. Κανείς από τους υποψήφιους δε φαίνεται να συγκεντρώνει ισχυρή πλειοψηφία µέσα στους εκλέκτορες. Υπάρχουν, βέβαια, ισχυροί υποψήφιοι, όπως ο αρχιεπίσκοπος του Μιλάνο, καρδινάλιος Ματέο ντε Λούκα, ο πολύ δραστήριος και συµπαθής πατριάρχης της Βενετίας, καρδινάλιος Πάολο Μορίνι, αλλά πολλά φηµολογούνται. Το πλήθος σιωπά για λίγο και µετά ακούγονται φωνές απογοήτευσης. Ο καπνός είναι και πάλι µαύρος. Οι καρδινάλιοι δεν κατέληξαν ακόµα στο πρόσωπο του πάπα. Η συνεδρίαση θα συνεχιστεί. Μπροστά στο δορυφορικό δέκτη της τηλεόρασής του, ο αρχιεπίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ, διπλωµατικός αντιπρόσωπος της Αγίας Έδρας στην Αγία Γη και την Κύπρο, αγωνιά. Έχει ζητήσει να µην τον ενοχλήσει κανένας και για κανένα λόγο: – Είµαι αδιάθετος, είπε στο γραµµατέα του. Πενήντα χρόνων σήµερα, θυµάται από πού ξεκίνησε, όταν µικρός ακόµα εντάχθηκε στην Compagnia di Gesù, το Τάγµα των Ιησουιτών, φτωχό παιδί από ένα χωριό της Καλαβρίας, και στη

AZAZEL202s322.indd 203

12/3/08 3:32:27 PM

204

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

συνέχεια τέλειωσε το εκκλησιαστικό σεµινάριο, χειροτονήθηκε ιερέας και τοποθετήθηκε για χρόνια στη θέση του επικεφαλής ιερέα σε φυλακή. Το Τάγµα του, εκτιµώντας τα προσόντα και την προσφορά του, τον έστειλε στη Ρώµη, στο Ινστιτούτο για την Προώθηση της Πίστης, και στη συνέχεια, στα 2018, ο προηγούµενος πάπας τον χειροτόνησε επίσκοπο και τον τοποθέτησε ως αποστολικό νούντσιο στην Ιερουσαλήµ, µε ευθύνη και για την Κύπρο. Άνθρωπος ήπιος, συντηρητικός, πολύ προσηλωµένος στο Τάγµα και στις αρχές του, ζούσε µια µετρηµένη ζωή. Ήταν έξυπνος, αλλά κυρίως διάβαζε πολύ και ενηµερωνόταν. Τα έξι χρόνια που βρισκόταν στην Ιερουσαλήµ, η θέση της Αγίας Έδρας ενισχύθηκε πολύ, πάρα πολύ. Ανέπτυξε εξαιρετικές σχέσεις µε τους εκπροσώπους των υπόλοιπων χριστιανικών δογµάτων, αλλά και µε τους µουσουλµάνους και τους εβραίους. Ως διπλωµάτης, είχε την ευελιξία να κινείται τόσο στο χώρο της θρησκείας όσο και της πολιτικής. Οι σχέσεις του µε τους αξιωµατούχους του νεοσύστατου παλαιστινιακού κράτους και, βέβαια, µε την κυβέρνηση του κράτους του Ισραήλ ήταν άριστες. Ο θάνατος του υπέργηρου πάπα τον άφησε αδιάφορο. Ο εκλιπών ανήκε σε µια άλλη γενιά. Απόµακρος, υπερσυντηρητικός, άνθρωπος των τύπων, προσηλωµένος σχολαστικά στο δόγµα και στην επιστηµονική θεολογία, αποµονωµένος –περιχαρακωµένος, θα µπορούσε να πει ο Τζιανλούκα– στα απόρθητα θλιβερά κτίρια του Βατικανού, καµιά σχέση δεν είχε µε το πνεύµα του προκατόχου του, που άφησε εποχή µε τα ταξίδια, τις πρωτοποριακές του πρωτοβουλίες και τα ανοίγµατα της Καθολικής Εκκλησίας προς τον κόσµο. «Άραγε ποιος θα είναι ο επόµενος;» αναρωτήθηκε. Μια ξαφνική σκέψη πέρασε από το µυαλό του, καθώς θυµήθηκε µια χαµογελαστή γνώριµη φυσιογνωµία που τώρα βρισκόταν στην Καπέλα Σιξτίνα, ως µέλος του κονκλάβιου. Γέλασε µόνος του καθώς

AZAZEL202s322.indd 204

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

205

συλλογίστηκε: «Αχ, δυστυχώς δε γίνονται θαύµατα σήµερα, τουλάχιστον όχι όσον αφορά το Βατικανό». Βυθίστηκε ξανά στην αφηρηµένη περισυλλογή του.

Η ώρα πλησίαζε 12 το µεσηµέρι και η ζέστη ήταν έντονη. Σε συνδυασµό µε την αυξηµένη υγρασία, η ατµόσφαιρα άρχισε να γίνεται αποπνικτική. Ανάµεσα στους πιο ηλικιωµένους σηµειώθηκαν οι πρώτες λιποθυµίες. Πολύχρωµες οµπρέλες έκαναν σιγά σιγά την εµφάνισή τους, προστασία από τον ήλιο που έκαιγε στον καταγάλανο ουρανό της Αιώνιας Πόλης. Ξαφνικά, ουρανοµήκεις ζητωκραυγές αντήχησαν. Ούτε η ζέστη ούτε η υγρασία ούτε το στρίµωγµα ένοιαζαν πλέον κανέναν. Πάνω από την Καπέλα Σιξτίνα, η καµινάδα έβγαζε έναν ολόλευκο καπνό. Οι καρδινάλιοι είχαν συµφωνήσει. Είχε εκλεγεί ο επόµενος διάδοχος του Απόστολου Πέτρου. Η Αγία Ρωµαϊκή Εκκλησία είχε και πάλι ηγέτη. Όλοι έψαλλαν, αγκαλιάζονταν, φιλιούνταν, ανέµιζαν τις σηµαίες τους, ένα ανθρώπινο κουβάρι, µια τεράστια αγκαλιά ανακούφισης. Μια νέα εποχή θα άρχιζε για τη µεγαλύτερη χριστιανική Εκκλησία, η οποία µετά την επίσηµη αναγνώρισή της από τη Λαϊκή ∆ηµοκρατία της Κίνας είχε αυξήσει εντυπωσιακά τους πιστούς της. Όλοι περίµεναν τώρα να µάθουν το όνοµα του νέου ποντίφικα. Οι εικασίες και οι προβλέψεις έδιναν κι έπαιρναν. «Ε, δεν µπορεί, αυτή τη φορά θα είναι Ιταλός. Σαράντα έξι χρόνια είναι πολλά, δε νοµίζετε;» έλεγε ένας ιερωµένος στην οµάδα των πιστών από την Ανδαλουσία που συνόδευε. Στην έδρα της διπλωµατικής αντιπροσωπίας της Αγίας Έδρας στο Όρος των Ελαιών, πάνω από τον Κήπο της Γεθσηµανή, ο αρ-

AZAZEL202s322.indd 205

12/3/08 3:32:27 PM

206

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

χιεπίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ έπινε ήδη τον πέµπτο εσπρέσο του και κάπνιζε το ένα τσιγάρο πίσω απ’ το άλλο. «Γίνονται θαύµατα ακόµα σήµερα», σκέφτηκε. ∆ειλά δειλά, χωρίς να τολµάει ούτε να το ψιθυρίσει, ένα ευοίωνο προαίσθηµα γέµιζε την ψυχή του.

Το µέγα πλήθος σιώπησε, καθώς στον κεντρικό εξώστη του Αγίου Πέτρου φάνηκε ο πρύτανης του Κολεγίου των Καρδιναλίων, Αµπρότζιο Σαντίνι, και µέσα σε απόλυτη σιωπή –θα νόµιζε κανείς πως οι άνθρωποι κάτω στην πλατεία δεν ανέπνεαν καν– εκφώνησε τα πατροπαράδοτα λόγια: Annuntio vobis gaudium magnum; habemus Papam: Eminentissimum ac Reverendissimum Dominum, Dominum Davidem Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem Alekseev qui sibi nomen imposuit Raphael Primus.*

Ενώ στην πλατεία του Αγίου Πέτρου και σε ολόκληρο τον κόσµο οι άνθρωποι ξεσπούσαν σε ζητωκραυγές, σταυροκοπιούνταν και αγκάλιαζαν ο ένας τον άλλο για το µεγάλο γεγονός της τόσο γρήγορης εκλογής του νέου Άγιου Πατέρα, που διήρκεσε µόνο δύο ώρες, κάπου µακριά ένας πενηντάρης ρασοφόρος µε τη µοβ ζώνη στη µέση, γονατιστός στο πάτωµα, µε δάκρυα στα µάτια, ύψωσε τα χέρια προς τον ουρανό και είπε: * Σας ανακοινώνω µε µεγάλη χαρά· έχουµε πάπα: τον εξοχότατο και πανοσιολογιότατο κύριο, κύριο Ντάβιντε, καρδινάλιο Αλεξέγιεβ της Αγίας Εκκλησίας της Ρώµης, που ορίζει να ονοµάζεται Ραφαήλ Aʹ.

AZAZEL202s322.indd 206

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

207

– Κύριε, σ’ ευχαριστώ που µε άκουσες. Κύριε, σ’ ευχαριστώ που δεν εγκατέλειψες την Εκκλησία Σου. Κύριε, σ’ ευχαριστώ που κάνεις και σήµερα θαύµατα. Παναγιά µου, δώσ’ του δύναµη, προστάτεψέ τον απ’ τα κοράκια που θα πέσουν πάνω του. Αρχάγγελε Ραφαήλ, που το όνοµά σου διάλεξε για πρώτη φορά να είναι το όνοµα ενός πάπα, στάσου στο πλευρό του µέρα και νύχτα. Γιατί όσο οι άνθρωποι σε όλο τον κόσµο περίµεναν να δουν στον εξώστη το νέο πάπα να εµφανίζεται, να ευλογεί το συγκεντρωµένο λαό και να λέει λίγα λόγια απευθυνόµενος στους πιστούς όλου του κόσµου, ο νούντσιος της Αγίας Γης, αρχιεπίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ, θυµόταν εκείνα τα φωτεινά µάτια, το χαµόγελο που έβγαινε λες απ’ την καρδιά του, τη βαθιά φωνή που σε µάγευε, όταν έψελνε και τραγουδούσε. Γιατί ο Τζιανλούκα Τζιοφρέ και ο Άγιος Πατέρας –«Ιησού µου, δεν µπορώ να το πιστέψω, ο Ντάβιντε είναι πλέον ο Άγιος Πατέρας»– ήταν φίλοι, ήταν επιστήθιοι φίλοι από το 2018. Ακόµα και όταν ο ίδιος έφυγε για τα Ιεροσόλυµα κι εκείνος ονοµάστηκε καρδινάλιος από τον προηγούµενο πάπα, δε χάθηκαν ποτέ, ήταν συνεχώς σε επαφή. Παρά τα αυξηµένα καθήκοντα και το βαρύ πρόγραµµα και των δύο, έβρισκαν πάντοτε χρόνο να συναντιούνται µε κάθε ευκαιρία. «Ω, Θεέ µου! Καρδινάλιος σε ηλικία 32 χρόνων και επικεφαλής του Ποντιφικικού Συµβουλίου για την Ενότητα των Χριστιανών. Θεέ µου, από τότε έδειξες την προτίµησή σου στο πρόσωπό του. Ιησουίτης πάπας, για πρώτη φορά στην ιστορία! Πάπας ετών 36! Φαντάζοµαι πως οι γιατροί του Βατικανού ήδη θα έχουν πιάσει δουλειά. Φαντάζοµαι την έκφραση στο πρόσωπο εκείνου του ξινισµένου Μιλανέζου, του Ματέο ντε Λούκα... Χάνει τις εκλογές για δεύτερη φορά», σκεφτόταν, ενώ πηγαινοερχόταν αναστατωµένος. Έκανε µεταβολή και κάθισε αναπαυτικά στην πολυθρόνα

AZAZEL202s322.indd 207

12/3/08 3:32:27 PM

208

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µπροστά στη µεγάλη τηλεόραση. Ο εξώστης, απ’ όπου ο νέος πάπας θα απευθυνόταν στο πλήθος, ήταν ακόµα άδειος. «Μα τι συµβαίνει; Γιατί αργούν τόσο;» Σε λίγο γέλασε µε τη σκέψη που έκανε: «Εµ, βέβαια, πού να βρουν λευκό ράσο στα µέτρα του; Κοντά στο 1,90 είναι ο ευλογηµένος!» Και καθώς δεν ήταν φαβορί, δεν υπήρχε τίποτα έτοιµο. Τώρα οι αδερφοί Γκαµαρέλι θα τρέχουν και δε θα φτάνουν. Βυθίστηκε στην ονειροπόληση. Γύρισε πίσω, σε ένα ηλιόλουστο απόγευµα του ∆εκεµβρίου του 2018, εκεί κοντά στην Πιάτσα ντι Σπάνια, δίπλα σχεδόν στο «γκριζωπό», µουντό και αφιλόξενο κτίριο του Ινστιτούτου για την Προώθηση της Πίστης, λίγο πριν τα Χριστούγεννα, που σαν σχολιαρόπαιδα οι δύο κληρικοί, επίσκοπος ήταν τότε ο Ντάβιντε, αρχιεπίσκοπος ο Τζιανλούκα, έκαναν κοπάνα από το µάθηµα και πήγαν στο φηµισµένο «Καφέ Γκρέκο», στο νούµερο 86 της κοσµοπολίτικης οδού Κοντότι, και παρήγγειλαν το αγαπηµένο απεριτίφ και των δύο: νεγκρόνι, που συνόδευε άριστα τα εξαίσια ορεκτικά του µαγαζιού το οποίο χρονολογούνταν από το 1760. Τον θυµάται να του λέει την πρώτη φορά που πήγαν εκεί: «Το ξέρεις ότι σε αυτό το καφέ, που το ίδρυσε ο ελληνικής καταγωγής Νικόλα ντε λα Μανταλένα, έπιναν τον καφέ τους προσωπικότητες όπως o Καζανόβας, ο Προυντόν, ο Βάγκνερ, ο Τοσκανίνι, ο Γκόγκολ, ο Γκέτε και τόσοι άλλοι;» «Ζωντανή βάση δεδοµένων αυτός ο άνθρωπος», σκέφτηκε ο Τζιανλούκα Τζιοφρέ. «Πώς να µην είναι άλλωστε;» Ο Ντάβιντε Αλεξέγιεβ, γιος ενός φτωχού µετανάστη µε λαµπρές σπουδές αστροφυσικής στο φηµισµένο Πανεπιστήµιο Limonosov της Μόσχας και της ορθόδοξης χριστιανής Μύριαµ Νασέρ από τη Ναζαρέτ, σε ηλικία 30 ετών και µε ένα απίστευτο βιογραφικό να κοσµεί ήδη το φάκελό του εστάλη το 2018 από το Τάγµα των Ιησουιτών στη Ρώµη για να «τιθασεύσει» το ορθολο-

AZAZEL202s322.indd 208

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

209

γικό και µαθηµατικό του πνεύµα µε τις εξάρσεις της θεολογίας του ορθόδοξου ησυχασµού, όπως γράφει ο «προστάτης» του στη ρωµαϊκή κουρία, και να γίνει, όπως ακριβώς του άρµοζε, ένας πολλά υποσχόµενος εκπρόσωπος του Τάγµατος από τότε που ιδρύθηκε. «Tώρα πια δεν είναι απλώς πολλά υποσχόµενος», σκέφτηκε ο Τζιανλούκα, «είναι ο µοναδικός ιησουίτης πάπας στην ιστορία. Που είµαι βέβαιος ότι θα µείνει και στην ιστορία, γιατί θα γράψει ιστορία». Σηκώθηκε και έψαξε στα χαρτιά του. Κάπου εκεί είχε το βιογραφικό του Ντάβιντε. Τώρα θα του χρειαζόταν. Όλοι γνώριζαν τις ιδιαίτερα φιλικές τους σχέσεις. ∆ιάβασε τις σηµειώσεις του, συλλογιζόµενος ότι έπρεπε να συντάξει το γρηγορότερο ένα κανονικό βιογραφικό, ή µήπως να περιµένει να του το στείλουν από τη Γραµµατεία του Βατικανού; Καρδινάλιος Ντάβιντε Αλεξέγιεβ Γεννήθηκε στις 10/02/1988 στη Ναζαρέτ, από τον εβραίο αστροφυσικό Γιεχασκιέλ Αλεξέγιεβ και τη Μύριαµ Νασέρ, την απλή ορθόδοξη χριστιανή της οικογένειας εµπόρων από το χωριό Κουφρ Γιασίφ. Ζούσε στη Χάιφα, όπου τέλειωσε το σχολείο των ιησουιτών, µιας και δεν υπήρχε ορθόδοξο σχολείο εκεί. Έζησε και µεγάλωσε σε µια οικογένεια µε αγάπη και κατανόηση, έκανε περιτοµή, πήρε το όνοµα ∆αβίδ και σε λίγους µήνες βαφτίστηκε ορθόδοξος χριστιανός. Έζησε µε «διπλό θρήσκευµα», µέχρι που τελικά έγινε καθολικός, επηρεασµένος από τη φοίτησή του στο ιησουιτικό σχολείο. Για την ακρίβεια, τόσο ο πατέρας όσο και η µητέρα του, όταν ήταν µικρός, προσπαθούσαν, καθένας για λογαριασµό του, να τον κάνουν πιο εβραίο ή πιο χριστιανό. Το αποτέλεσµα ήταν ο µικρός Ντάβιντε να γιορτάζει διπλές γιορτές, να παίρνει δώρα πάντοτε σε ένα

AZAZEL202s322.indd 209

12/3/08 3:32:27 PM

210

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

«συναγωνισµό προσηλυτισµού» των παππούδων του και, τελικά, να γίνει ιησουίτης, γιατί το σχολαστικό πνεύµα των καθηγητών του στο σχολείο «ταίριαζε γάντι» µε την τετράγωνη µαθηµατική του λογική. Παιδί-θαύµα ήδη από τότε, κερδίζει την Ολυµπιάδα των Μαθηµατικών στη Βʹ Λυκείου, στο στρατό υπηρετεί στην υπηρεσία πληροφοριών, αποφοιτά πρώτος σε βαθµολογία από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Χάιφα και, προς έκπληξη όλων, χειροτονείται πρεσβύτερος στο Τάγµα των Ιησουιτών. Φεύγει για το ΜΙΤ, όπου σπουδάζει πάνω σε θέµατα ροµποτικής, µηχανικής των υγρών και ασχολείται µε την εξέλιξη µιας πρωτοποριακής τεχνικής καρδιάς κι ενός οπτικού εµφυτεύµατος για να «δουν το φως του Κυρίου µας όσοι δεν µπόρεσαν ακόµα να το δουν. Ο χριστιανός επιστήµονας», έλεγε γελώντας, «συµπληρώνει µε την ευχή του Ιησού την επιστηµονική του ανεπάρκεια». Αφιερώνεται ολοκληρωτικά στην Εκκλησία, δηλώνοντας ότι η επιστήµη τού χρησίµευσε για να προσεγγίσει την πίστη έως έναν κόκκο σινάπεως. Σπουδάζει συγκριτική θεολογία, γοητεύεται από τον ησυχασµό της ορθόδοξης Ανατολής και αφιερώνεται στην ευχή του Ιησού και την τεράστια θεολογική και πνευµατική της δύναµη. Κατόρθωσε να την επιβάλει στο Τάγµα του σαν αναπόσπαστο τµήµα του καθηµερινού κανόνα της προσευχής των µελών του. Το 2018, στο Ινστιτούτο για την Προώθηση της Πίστης γνωρίζεται µε το µονσινιόρ Τζιανλούκα Τζιοφρέ, που έχει µόλις χειροτονηθεί αρχιεπίσκοπος, και κάνει τα πρώτα του βήµατα στο µαγικό κόσµο της «κυβερνητικής και της διπλωµατίας», προετοιµαζόµενος για τη Nunziatura Apostolica della Terra Santa, στην οποία θα τοποθετηθεί το 2025, µαθαίνοντας εβραϊκά, αραµαϊκά και αραβικά. Ο επίσκοπος Ντάβιντε Αλεξέγιεβ, εκτός από καµιά δεκαριά γλώσσες προγραµµατισµού, µιλάει και γράφει τέλεια εβραϊκά (νέα και βιβλικά), αραµαϊκά, αραβικά, ελληνικά, παραδοσιακά κινεζικά, ιαπωνικά και άλλες τέσσερις πέντε σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες.

AZAZEL202s322.indd 210

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

211

Η πρώτη εµφάνιση του Ραφαήλ Αʹ Στον εξώστη του Αγίου Πέτρου, συνοδευόµενος από τον πρύτανη του Κολεγίου των Καρδιναλίων, Αµπρότζιο Σαντίνι, εµφανίστηκε µέσα σε µια θάλασσα επευφηµιών ο νεότερος σε ηλικία πάπας των τελευταίων αιώνων, ο µέχρι πριν λίγη ώρα καρδινάλιος Ντάβιντε Αλεξέγιεβ, από τούδε και στο εξής ποντίφικας Ραφαήλ Αʹ. Ενδεδυµένος µε το χαρακτηριστικό λευκό ένδυµα του αξιώµατός του, άνοιξε τα χέρια σαν να ήθελε να αγκαλιάσει και να κλείσει µέσα τους όλο αυτό τον κόσµο που τον κοίταζε σαν θεό. Ο ίδιος ήξερε πολύ καλά ότι δεν ήταν. «Ο τελευταίος υπηρέτης τους πρέπει να γίνω, αν θέλω να προσθέσω ένα λιθαράκι στο οικοδόµηµα της Εκκλησίας Του», σκεφτόταν. Έκλαιγε χωρίς να κάνει την παραµικρή προσπάθεια να κρύψει ή να σκουπίσει τα δάκρυά του, που έσταζαν καυτά στο ένδυµά του. Στους ώµους είχε περασµένο το παραδοσιακό πορφυρό χρυσοκέντητο χειροποίητο «πετραχήλι» µε τα «πέντε καρφιά του Ιησού». Η ασυνήθιστα ψηλή και πολύ λεπτή φιγούρα του, µε το χαµογελαστό πρόσωπο, τα ξανθά µαλλιά που πρόβαλλαν κάτω από την άσπρη µεταξωτή καλύπτρα του κεφαλιού (ο ίδιος θα την έλεγε µονίµως καθολική κιπά), τα µάτια στο χρώµα του ουρανού, το ζεστό χαµόγελο, το σταρένιο δέρµα, έκανε το γύρο του κόσµου. ∆ισεκατοµµύρια άνθρωποι έβλεπαν για πρώτη φορά εκείνον που έµελλε να αλλάξει για πάντα την ιστορία έπειτα από χίλια ολόκληρα χρόνια. Η βαθιά φωνή του έκανε τους πάντες να ησυχάσουν, µιλώντας σε άψογα ιταλικά. – Αδερφοί και αδερφές, ας ευχαριστήσουµε τον Κύριό µας γι’ αυτή τη µαγευτική µέρα. Ας τον ευχαριστήσουµε για όλα τα δώρα που µας δίνει κάθε στιγµή. Αποδέχτηκα αυτή τη βαρύτατη υποχρέωση, αυτή την τεράστια ευθύνη, προσευχόµενος µόνο για

AZAZEL202s322.indd 211

12/3/08 3:32:27 PM

212

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ένα πράγµα: να µπορέσουµε να ζήσουµε την ένωση όλων των χριστιανών του κόσµου. Να µπορέσουµε να υλοποιήσουµε το όνειρο δισεκατοµµυρίων ανθρώπων. Εγώ θα κάνω τα αδύνατα δυνατά για να πραγµατώσω αυτό το όνειρο. Εγώ θα δώσω όλες µου τις δυνάµεις για να ευχαριστήσω τον Ιησού, το Σωτήρα µας, για να µπορέσω να απαντήσω στην προσευχή Του πριν το Πάθος. Γι’ αυτό, το σύνθηµα του ποντιφικάτου µου θα είναι οι δικές Του λέξεις προς τον Ουράνιο Πατέρα: «Ut omnes unum sint» («Ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡµεῖς»). O Τζιανλούκα Τζιοφρέ στην Ιερουσαλήµ έµεινε άφωνος. «Α, µα τούτος εδώ είναι τελείως τρελός!» σκέφτηκε. «Κατάλαβα, σε κάνα µήνα θα ξαναγίνουν εκλογές, όπως τότε µε το µακαριστό Ιωάννη Παύλο Αʹ, που έζησε ως πάπας τριάντα τρεις µέρες. Ακόµα δεν ανέλαβε τη θέση του και λέει τέτοια πράγµατα; Θα τον κατασπαράξουν οι γριές αλεπούδες εκεί µέσα». Έπειτα κάλεσε µε δυνατή φωνή το νεαρό διάκονο, που εκτελούσε χρέη γραµµατέα του. – Με φωνάξατε, σεβασµιότατε; – Ετοίµασε, σε παρακαλώ, ένα συγχαρητήριο µήνυµα για τον Άγιο Πατέρα. Το ίδιο βράδυ επέστρεψε αργά από ένα επίσηµο δείπνο στο Τελ-Αβίβ. Μόλις ξάπλωσε, γύρω στις 11 και κάτι, χτύπησε το κινητό του. Απάντησε. – Τζιανλούκα, εσύ είσαι; Πώς το ’παθες και δεν έχασες πάλι το κινητό σου; Παραλίγο να πέσει από το κρεβάτι στην προσπάθειά του να σηκωθεί όσο γρηγορότερα γινόταν, λες και ο άλλος τον έβλεπε. Ήταν εκείνος. Ο Άγιος Πατέρας, ο διάδοχος του Απόστολου Πέτρου. Ο πάπας της Ρώµης! – Παναγιότατε, προσκυνώ, µπόρεσε να ψελλίσει.

AZAZEL202s322.indd 212

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

213

– Τζιανλούκα, σε παρακαλώ, όταν είµαστε µόνοι µας, µη µου λες τέτοια. Ξέρεις, άλλωστε, τη γνώµη µου για τις προσφωνήσεις αυτές. – Σας εκφράζω τα πιο ειλικρινή µου συγχαρητήρια και προσεύχοµαι να επιτύχετε στα καθήκοντά σας. – Σ’ ευχαριστώ και σου θυµίζω ότι είµαι ένα πρόσωπο, επαναλαµβάνοντάς σου ότι, όταν είµαστε οι δυο µας, αν και πολύ αµφιβάλλω ότι συµβαίνει κάτι τέτοιο αυτή τη στιγµή, να µου µιλάς στον ενικό. – Όπως θέλεις, παναγιότατε. – Λοιπόν, άκουσε τι σε θέλω. Γνωρίζεις, νοµίζω, ποιο θα είναι το σύνθηµα της θητείας µου. Έχω ήδη υπογράψει το πρώτο µου διάταγµα, που αφορά τη σύγκληση συνόδου και την εκλογή νέων καρδιναλίων. Ανάµεσά τους είσαι κι εσύ. Θα τοποθετηθείς στη θέση του υπεύθυνου για δογµατικά, βιβλικά και θεολογικά θέµατα. Καταλαβαίνεις, νοµίζω, τους λόγους. Ο Τζιανλούκα παραλίγο να λιποθυµήσει. Παραπατώντας, έφτασε και κάθισε στην πολυθρόνα απέναντι από το κρεβάτι του. Ο πάπας το κατάλαβε. – Με άκουσες τι σου είπα; Αύριο κιόλας στέλνω εκεί τον αντικαταστάτη σου. Τον ξέρεις, είναι ο επίσκοπος Τζιοβάνι Καστέλι, ένα καλό παιδί µε ευρεία µόρφωση, που τον έχουν στο... ψυγείο σ’ ένα µέρος ξεχασµένο από το Θεό. Λοιπόν, σε περιµένω. Αύριο να είσαι στη Ρώµη. Πάρε µαζί σου µόνο τα βασικά, τα υπόλοιπα θα δώσω εντολή να τα στείλει ο αντικαταστάτης σου στο διαµέρισµά σου στο Βατικανό. Α, και κάτι άλλο να µην το ξεχάσω. Μου έχει λείψει πολύ ένα νεγκρόνι και δεν έχω, βέβαια, σκοπό να το πιούµε εντός των τειχών του Βατικανού, φτιαγµένο από καµιά µοναχή... Με την πρώτη ευκαιρία θα πάµε οι δυο µας ινκόγκνιτο στο συνηθισµένο µας στέκι.

AZAZEL202s322.indd 213

12/3/08 3:32:27 PM

214

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Ντάβιντε, τρελάθηκες; µπόρεσε επιτέλους να του µιλήσει στον ενικό και σε τόνο ανάλογο όπως παλιά. Συνειδητοποιείς τι λες; Πώς φαντάζεσαι ότι θα βγεις από το Βατικανό; Με το ποδήλατό σου ή το σκούτερ, όπως τότε; Σε παρακαλώ, σύνελθε. Είσαι ο ηγέτης τεσσάρων δισεκατοµµυρίων ανθρώπων. – Καλά, καλά. Ετοιµάσου και αύριο το µεσηµέρι να είσαι στη Ρώµη. Το εισιτήριό σου θα το πάρεις από το Μπεν Γκουριόν. Στο Φιουµιτσίνο θα σε περιµένει αυτοκίνητό µου για να µην καθυστερήσεις. Καληνύχτα. – Καληνύχτα, παναγιότατε, την ευχή σας, είπε και πάλι στον πληθυντικό ο νούντσιος. – Καληνύχτα, Τζιανλούκα, να προσεύχεσαι για εµένα όσο περισσότερο µπορείς.

Ξενώνας των καρδιναλίων, Βατικανό Η εξοχότητά του ο µελλοντικός καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ είχε φτάσει αργά το µεσηµέρι στο Βατικανό και τακτοποιούσε τα πράγµατά του, ό,τι πρόλαβε να µαζέψει και ό,τι περιείχε η βαλίτσα που έφτασε σχεδόν ταυτόχρονα µ’ εκείνον από το παλιό του σπίτι στην Μπολόνια, σταλµένη από το συγκάτοικό του που ζούσε ακόµα εκεί και θεώρησε ότι µπορεί να τη χρειαζόταν. Καθώς την άνοιξε, το µάτι του έπεσε αµέσως στο ξύλινο σκονισµένο κουτί και στον κιτρινισµένο, ταλαιπωρηµένο από τα χρόνια φάκελο που ήταν πιασµένος µαζί του µε ένα λάστιχο. «Απίστευτο!» σκέφτηκε, «το είχα ξεχάσει τελείως αυτό. Και είχα ορκιστεί µπροστά στον Εσταυρωµένο!» Θυµήθηκε τον ταλαιπωρηµένο ορθόδοξο κρατούµενο µοναχό µε το όνοµα Ραφαήλ, που όµως αυτοαποκαλούνταν Αζαζέλ. Θυµήθηκε την «εξοµολόγηση», τη διαθήκη για τα ανίψια του, το

AZAZEL202s322.indd 214

12/3/08 3:32:27 PM

ΑΖΑΖΕΛ

215

γράµµα προς τον ίδιο, τις συζητήσεις τους. Ξαφνικά µαρµάρωσε σαν να είδε οπτασία... «Για σκέψου σύµπτωση! Ο Άγιος Πατέρας διάλεξε το ίδιο όνοµα. Και το κυριότερο, η πρώτη του ανακοίνωση ως διάδοχου του Απόστολου Πέτρου ήταν η ένωση των Εκκλησιών... ό,τι ακριβώς µου έγραφε σ’ εκείνο το πολυσέλιδο γράµµα ο καλόγερος! Απίστευτο, κυριολεκτικά απίστευτο. Θα το διηγηθώ στον Άγιο Πατέρα όταν τον συναντήσω αργότερα. Στο µεταξύ, ας δούµε ξανά τα κειµήλια αυτού του ανθρώπου, τώρα πρέπει οπωσδήποτε να εκπληρώσω τον όρκο µου. Απαράδεκτο εκ µέρους µου που δεν το έκανα τόσα χρόνια. Ποιος ξέρει, άραγε, αν ζει...» Άνοιξε το φτιαγµένο από καλαµάκια κουτί. Ήταν κατασκονισµένο. Το άσπρο πανί, µε αποτυπωµένο πάνω του το πρόσωπο του Ιησού, ευλογία από την Ιερουσαλήµ του είχε πει, από τη λαύρα του αβά Γεράσιµου του Ιορδανίτη, είχε ξεκολλήσει από την πολυκαιρία. Το τράβηξε και ανακάλυψε έκπληκτος στο πίσω µέρος ένα ξεθωριασµένο σταυρόλεξο, χωρίς αριθµούς, ζωγραφισµένο στο χέρι. Επίσης µια µικρή εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ. Καθώς την περιεργαζόταν, διάβασε από πίσω της γραµµένη τη φράση: «Άραγε οι άγγελοι καταλαβαίνουν όλες τις γλώσσες;»

AZAZEL202s322.indd 215

12/3/08 3:32:27 PM

216

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Το σταυρόλεξο που ανακαλύφθηκε κρυµµένο στο κουτί-δώρο

Πήρε στα χέρια το παλιό τριµµένο κοµποσκοίνι και µε µελαγχολία άφησε τους κόµπους του να κυλήσουν στα δάχτυλά του. «Όχι µόνο δεν έκανα αυτό που υποσχέθηκα, αλλά ξέχασα τελείως και την ευχή. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν µε τὸν ἁµαρτωλό», σκέφτηκε και βάλθηκε να τη λέει στα ελληνικά. – Αδελφέ Ραφαήλ ή Αζαζέλ, να είσαι καλά εκεί όπου βρίσκεσαι, εύχοµαι να ζεις, σου υπόσχοµαι πως θα εκπληρώσω τον όρκο µου πάση θυσία. Θα µιλήσω, µάλιστα, για εσένα στον Άγιο Πατέρα, σήµερα κιόλας, είπε λες και µιλούσε σε κάποιον παρόντα. Ξαναδιάβασε την τόσο περίεργη φράση που του είχε κάνει εντύπωση και τότε, το 2005:

AZAZEL202s322.indd 216

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

217

«Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ». Άνοιξε τον κιτρινισµένο φάκελο και βρήκε µέσα τις οδηγίες για τη διαθήκη, τη διαθήκη για τα ανίψια του καλόγερου, το πολυσέλιδο γράµµα για τον ίδιο και ακόµα ένα γράµµα µε σφραγίδες και γραµµατόσηµα από το Ισραήλ, κλειστό και µε ένα σηµείωµα κολληµένο απέξω. Αναγνώρισε το γραφικό χαρακτήρα του Ντον Πιέτρο, του συγκατοίκου του: «Τζιανλούκα, σου ζητώ συγνώµη, αυτό το γράµµα ήρθε τον Απρίλιο του 2011, έλειπα στην ιεραποστολή στη Βραζιλία, το βρήκα πολύ αργότερα, κάπου παράπεσε και δεν µπόρεσα να σου το στείλω. Το ανακάλυψα τώρα που έψαχνα να σου στείλω τη βαλίτσα και σ’ το έβαλα µέσα στον άλλο φάκελο. Α, και κάτι άλλο: το 2012 που γύρισα από τη Βραζιλία, στον τηλεφωνητή είχα βρει µόνο ένα µήνυµα, αν και έλεγα “µην αφήνετε µηνύµατα”. Ήταν από κάποια Μαλκά Αζουλάι και έλεγε να της τηλεφωνήσεις. Συγνώµη και πάλι». – Αχ, βρε Πιέτρο! Μονίµως ξεχασιάρης, αφηρηµένος και αδιάφορος είσαι. Έπειτα από δεκατρία χρόνια τα θυµήθηκες όλα; Τι να σου πω τώρα; Τι να σου πω; παρατήρησε µεγαλόφωνα, λες και ο άλλος τον άκουγε. Άνοιξε το γράµµα, στο οποίο φαινόταν καθαρά η σφραγίδα του ταχυδροµείου, 25/04/2011, και µέσα βρήκε αναλυτικά τα ονόµατα και τα στοιχεία εκείνων στους οποίους έπρεπε να παραδώσει τη διαθήκη, καθώς και το όνοµα της Μαλκά Αζουλάι, συνδέσµου ανάµεσα στους παραλήπτες και σ’ εκείνον – «υπήρξε ο έρωτας της ζωής µου», έγραφε πίσω από τη φωτογραφία της νέας γυ-

AZAZEL202s322.indd 217

12/3/08 3:32:28 PM

218

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ναίκας. Είχε και το τηλέφωνό της. «Ποιος ξέρει αν ισχύει ακόµα», σκέφτηκε. Της τηλεφώνησε αµέσως. Στο τρίτο χτύπηµα απάντησε µια γυναικεία φωνή στα εβραϊκά. – Ναι... – Μπορώ να µιλήσω στην κυρία Μαλκά Αζουλάι, παρακαλώ; – Η ίδια. Ποιος είναι; – Σας ζητώ συγνώµη για την ενόχληση, δε γνωριζόµαστε. Έχω το τηλέφωνό σας από έναν κοινό µας γνωστό. Τον Αζαζέλ. – Ποιον; ∆ε γνωρίζω κανέναν µε αυτό το όνοµα. – Τότε ίσως ένα µοναχό µε το όνοµα Ραφαήλ; – Ποιος είπατε ότι είστε, κύριε; – Κοιτάξτε, σας τηλεφωνώ από το Βατικανό. Αν θέλετε να το επιβεβαιώσετε, το τηλέφωνό µου είναι... Είµαι ο αρχιεπίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ, µέχρι σήµερα το πρωί νούντσιος στην Ιερουσαλήµ. Ο µοναχός Ραφαήλ είναι παλιός γνωστός µου και θα ήθελα να τον βρω, έχουµε χρόνια να µιλήσουµε. – Χαίρω πολύ για τη γνωριµία, του είπε ευγενικά. Λυπάµαι που θα σας απογοητεύσω, αλλά δε γνωρίζω κανέναν µε αυτό το όνοµα και απορώ ειλικρινά πώς και από πού βρήκατε τον αριθµό του κινητού µου. – Κυρία Αζουλάι, το τηλέφωνό σας µου το έδωσε ο µοναχός Ραφαήλ, µε τον οποίο συναντηθήκαµε σε ένα κάπως... ασυνήθιστο µέρος το 2005 και µου ανέθεσε να παραδώσω κάτι σε δύο συγγενείς του, τους ανιψιούς του συγκεκριµένα. Επειδή του έχω υποσχεθεί ότι θα το κάνω και το αµέλησα µέχρι σήµερα που βρήκα και πάλι το τηλέφωνό σας, αποφάσισα να σας τηλεφωνήσω. Σε κάθε περίπτωση, επειδή πέρασαν όντως πολλά χρόνια, αν θυµηθείτε κάτι, σας παρακαλώ θερµά να µου τηλεφωνήσετε στο εξής νούµερο: 0039... Της το έδωσε. Και να ζητήσετε τον καρδινάλιο Τζιανλούκα Τζιοφρέ. Είναι πολύ σηµαντικό για εµένα, καταλαβαίνετε...

AZAZEL202s322.indd 218

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

219

– Ακούστε, όπως σας είπα, δε θυµάµαι να γνωρίζω κανέναν µε αυτό το όνοµα, παρά ταύτα θα κοιτάξω και µόνο σε περίπτωση που κάτι βρω θα σας τηλεφωνήσω. – Αν έρθω στην Ιερουσαλήµ, γιατί εκεί νοµίζω πως θα βρίσκεται αν ζει, θα µπορούσα να σας συναντήσω; – Νοµίζω ότι δε µε καταλάβατε. ∆ε γνωρίζω κανένα µοναχό Ραφαήλ ή Αζαζέλ, τι άλλο να σας πω; Αν θέλετε να έρθετε στην Ιερουσαλήµ, καλώς να ορίσετε, µπορούµε, αν το θέλετε, να συναντηθούµε στο Ίδρυµα Γιαντ Βασέµ όπου εργάζοµαι. Είµαι διευθύντρια δηµοσίων σχέσεων. Το τηλέφωνο θα το βρείτε παντού. Η προσποιητή αγένεια, η προσθήκη των λέξεων «δε θυµάµαι» µπροστά από το «να γνωρίζω», µια κάποια διάχυτη αµηχανία τον έπειθαν ακριβώς για το αντίθετο απ’ όσα του έλεγε. – Κυρία Αζουλάι, πριν πολύ καιρό τηλεφωνήσατε στο σπίτι µου στην Μπολόνια της Ιταλίας όπου ζούσα τότε και αφήσατε µήνυµα να σας τηλεφωνήσω... – Μάλλον κάνετε λάθος, σας παρακαλώ, ας σταµατήσουµε αυτή τη χωρίς νόηµα συζήτηση. – Κυρία µου, λυπάµαι για την ενόχληση. Σας ευχαριστώ πολύ. Θα χαρώ να µε ξεναγήσετε στο Γιαντ Βασέµ χωρίς τη φασαρία και την τυπικότητα των επίσηµων εκεί επισκέψεών µου. Λάιλατοβ.* – Λάιλατοβ. – Κυρία Αζουλάι, συγνώµη, να σας ρωτήσω και κάτι τελευταίο; Τι θα πει Χαζάλ; – Χαζάλ; τον ρώτησε ξαφνιασµένη. – Ναι. – Χαζάλ είναι τα αρχικά των λέξεων... Ξέρετε καλά εβραϊκά; * Καληνύχτα, στα εβραϊκά.

AZAZEL202s322.indd 219

12/3/08 3:32:28 PM

220

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Τα καταφέρνω. – Λοιπόν, Χαζάλ, όπως έλεγα, είναι τα αρχικά των λέξεων Chachameinu zichronam li(b)vracha. – Ας αναπαύονται εν ειρήνη οι άγιοι σοφοί πατέρες µας; – Πολύ καλά, κύριε Τζιοφρέ, πολύ καλά. Και πάλι, καληνύχτα. – Καληνύχτα και σας ευχαριστώ, κυρία µου. Είχε προβληµατιστεί πολύ. Ήταν απολύτως βέβαιος ότι η κυρία Μαλκά Αζουλάι ήξερε, και µάλιστα πολύ καλά, το µοναχό Ραφαήλ ή Αζαζέλ. Το γιατί έκανε ότι δεν τον γνωρίζει, δεν το καταλάβαινε. Θα το ανακάλυπτε οπωσδήποτε, όµως. Μέσα στο γράµµα βρήκε, επίσης, έναν κατάλογο µε ερωτήσεις στα ελληνικά, που έµοιαζαν µε ερωτήσεις για τη λύση ενός σταυρόλεξου. «Μάλλον αυτού εδώ», σκέφτηκε κοιτάζοντάς το. Επίσης, υπήρχε ένα χαρτί µε το εξής γραµµένο: «Όλα θα αποκαλυφθούν στην Οδό του Μαρτυρίου, στο κοινό µας Πάσχα το 2025, στην Αγία Πόλη, όταν θα είναι πια διαφορετικά τα πράγµατα για όλους. Σε περιµένω σε µια συνάντηση πνεύµατος και αίµατος. Όποιοι σιωπούν είναι συνένοχοι. Να θυµάσαι πάντοτε πως ο ίδιος ο Χριστός είχε παρακαλέσει τον Πατέρα, λίγο πριν το Πάθος: “ Ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡµεῖς”».

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟΥ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ

Οριζοντίως 1., 1α. 1β. 2. 2α.

AZAZEL202s322.indd 220

Είναι ο Όλυµπος για την Ελλάδα. Τροφή για τα άλογα. Ήταν ο Σαµψών. Τρίτο ενικό του µέλλοντος του «κάνω».

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

2β. 3. 3α. 4. 4α. 4β. 5. 5α. 6. 7. 7α. 7β. 8. 8α. 9. 9α. 9β. 10. 11. 11α. 11β. 12. 12α.

AZAZEL202s322.indd 221

221

Το όνοµά του δηλώνει πως τη φέρνει, εκείνος όχι, αυτή που λείπει από τον κόσµο. Το γιορτάζουν χριστιανοί και εβραίοι. Είναι και ο έρωτας. Είναι και του Γιβραλτάρ. ∆εν είσαι αποδεκτός όταν πληγώνεις κάποιον πολύ και αναίτια. Είναι η Αγία του Βατικανού. Ο αριθµός των µαύρων τετραγώνων του σταυρόλεξου µε γράµµατα. Το άθροισµά τους, σηµαντικός αριθµός για τους χριστιανούς και τους εβραίους. Από πάντοτε ο Θεός ήταν Ένας. Υποβλήθηκε ο Χριστός, αν συνδυαστεί µε το 3α καθέτως. Είναι και το κινίνο. Aόριστη προσωπική αντωνυµία. Αποδιοποµπαίος τράγος ή δαίµονας ή ήρωας µε τη δύναµη του Θεού. Ήταν ο Ιησούς. Η τελευταία του Ιησού στον Κήπο της Γεθσηµανή. Αυτή είναι η πιο αξιόπιστη µετάφραση της Παλαιάς ∆ιαθήκης. Αυτή είναι η πιο φηµισµένη οδός. Ο ληστής στα δεξιά του Χριστού ήταν ο πρώτος του Παραδείσου. Ερωτηµατική προσωπική αντωνυµία στο αρσενικό. Η πιο µεγάλη ήταν της Ιερουσαλήµ από τον Τίτο. Υπήρξε και αυτή του Πέτρου. Αντίθετο της αλήθειας. Ποινή για όποιον καταργεί τη ζωή.

12/3/08 3:32:28 PM

222

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

13. 13α. 13β. 14. 15. 15α. 15β.

Ο Θεός... τον κόσµο (ρήµα). Μετά το θάνατο. Γίνονται από µίσος ή για να αποσπαστεί µια οµολογία. Η του Ιούδα. Ήταν του Άβελ ο Κάιν. Σε αυτή έβαλαν τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο. Είναι η λίµνη Βαϊκάλη στον κόσµο.

Καθέτως 1. 1α. 2. 2α. 3. 3α. 3β. 4. 4α. 5. 5α. 5β. 6. 6α. 6β. 7. 7α.

AZAZEL202s322.indd 222

Η σπουδαιότερη είναι η θρησκευτική. Κατά τις προφητείες, είναι ο γιος του ∆αβίδ και ο βασιλεύς του Ισραήλ. Συντοµογραφία του ονόµατός Του. Το κύριο επίθετο που χαρακτηρίζει το Θεό. Ο διάβολος πάντοτε θα το κάνει για να εξαπατήσει τον άνθρωπο. Υποβλήθηκε ο Χριστός σε συνδυασµό µε το 7 οριζοντίως. Είναι αυτός που µιλάει πολύ και λέει ανοησίες. Έτσι εδραιώνεται µια δικτατορία. Έτσι προφέρεται στα αγγλικά ο λογαριασµός. Μόνο ένα είναι το σηµαντικό, να φοβάσαι το Θεό και να τηρείς τις εντολές Του (Εκκλησιαστής, κεφ. ιβʹ, 14) Ο νόµος του Μωυσή. ...Μας Στέκει ο Θεός, φηµισµένο βιβλίο του Ρόµπερτ Κίλιαν. Το πρώτο γράµµα σηµιτικής γλώσσας. Στην Αγία ρέει µέλι και γάλα. Σταµάτα να κάνεις άχρηστα πράγµατα. ΩΑ, τέτοιο έχει και η φυλακή. Γενναίος.

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

7β. 7γ. 8. 8α. 8β. 8γ. 9. 9α. 9β. 10. 10α. 11. 11α. 11β. 12.

12α. 12β. 13. 13α. 13β. 14. 14α.

223

Ο γνωστότερος σύνδεσµος. Ήταν ο Αχιλλέας. Είναι ο διάβολος. Ζωύφιο. Εκεί πάνε οι αµαρτωλοί. Η αρχαία κατάρα του ανθρώπου που γεννήθηκε από την αµαρτία. Βασικός νόµος της µαφίας. Ανίκητος στη ζωή του ανθρώπου, εχθρός του κρατούµενου. Του Θεού είναι ευλογία και αρετή. Το πρώτο γράµµα του εβραϊκού αλφαβήτου. Ήταν ο Γαβριήλ του Θεού προς την Παναγία. ∆ύο γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου. Έχει και ο 8 οριζοντίως. Του Μαρτυρίου στην παλιά πόλη. Την κάνει η τράπεζα όταν αδυνατούµε να την πληρώσουµε, την κάνει οριστικά ο Θεός µετά την παραδοχή της αµαρτίας µας απέναντί του κατά την αρχαία σοφία των προγόνων µας, αιωνία τους η µνήµη (Χαζάλ). Έγινε στο βράχο µετά το σεισµό που ακολούθησε τη Σταύρωση, το µεγαλύτερο έγινε το 1054. Ντάλετ-Γιοντ, δύο γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου. ∆ύο γράµµατα σηµιτικής γλώσσας. Είναι ο Χριστός για τον κόσµο. Το χειρότερο χαρακτηριστικό του ανικανοποίητου. Είναι και ο του θανάτου. Την έκανε η Παναγία για τον κόσµο γεννώντας τον Ιησού, από την «κατάρα του νόµου»· αρχαία παράδοση-τελετουργία που έκανε ο αρχιερέας των εβραίων για το πρώτο αρσενικό παιδί.

AZAZEL202s322.indd 223

12/3/08 3:32:28 PM

224

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

15. Περίοδος νίψης-αποχής που απαιτεί πειθαρχία. 15α. Αλλιώς ο καταδότης. 15β. Αλλιώς η βεντέτα. «Ώστε σταυρόλεξο του Πάθους, αδερφέ µου. Για να δούµε τι σηµαίνουν όλα αυτά τα µυστήρια... Έχω λίγη ώρα µέχρι να συναντηθώ µε τον Άγιο Πατέρα», σκέφτηκε ο Τζιανλούκα Τζιοφρέ. Έκανε µερικές προσπάθειες, οι απαντήσεις στις ερωτήσεις ήταν πάρα πολύ εύκολες, λες και έπρεπε να τις βρει κάποιος αµέσως, όµως όταν προσπάθησε να βάλει τις απαντήσεις στα λευκά τετράγωνα του σταυρόλεξου, ανακάλυψε έκπληκτος ότι δεν ταίριαζαν πουθενά, απ’ όποια πλευρά και να το γύριζε, γιατί ο ευλογηµένος δεν είχε βάλει και νούµερα. «Θα ασχοληθώ αργότερα και τότε τα ξαναλέµε, πονηρούλη», είπε από µέσα του. Οι γρίφοι, τα σταυρόλεξα και τα µυστήρια ήταν η αδυναµία του, αλλά ταυτόχρονα και το πάθος του. ∆εν υπήρχε περίπτωση να µην ανακαλύψει τι συνέβαινε. Άκουσε ένα ελαφρύ χτύπηµα στην πόρτα. Άνοιξε και είδε ένα νεαρό κληρικό, ο οποίος έσκυψε και του φίλησε το χέρι, λέγοντάς του: – Ο Άγιος Πατέρας σάς περιµένει σε δέκα λεπτά στους κήπους. Γνωρίζετε το δρόµο ή να σας συνοδέψω; – Όχι, µπορείς να πηγαίνεις, θα πάω µόνος µου.

Κήποι του Βατικανού, σπήλαιο της Παναγίας της Λούρδης Τον βρήκε να περιµένει στραµµένος προς τη µικρή σπηλιά που αναπαριστούσε το σπήλαιο της Παναγίας της Λούρδης, µε τα χέρια δεµένα πίσω. Η γνώριµη φιγούρα στράφηκε αµέσως µόλις

AZAZEL202s322.indd 224

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

225

τον άκουσε να πλησιάζει και άνοιξε τα χέρια χαµογελώντας πλατιά: – Τζιανλούκα, επιτέλους! Τακτοποιήθηκες καλά; Μη σε νοιάζει, για µερικές µέρες µόνο θα είσαι εκεί. Κανονίζω ένα διαµέρισµα πολύ κοντά στο δικό µου. Τον αγκάλιασε όπως παλιά. Οι δύο άντρες της Ελβετικής Φρουράς που συνόδευαν τον Άγιο Πατέρα από µακριά γούρλωσαν τα µάτια. – Την ευχή σας, Άγιε Πατέρα! Ο επίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ γονάτισε µπροστά του και του φίλησε το χέρι µε το δαχτυλίδι του Αγίου Πέτρου, για να συνεχίσει ψιθυριστά: Είπαµε, µόνο όταν είµαστε οι δυο µας στον ενικό, εδώ και τα δέντρα ακούν... – Λοιπόν, είχες καλό ταξίδι; – Πολύ καλό, παναγιότατε. – Τι λες να περπατήσουµε λίγο; Οι κήποι είναι εκπληκτικοί, ονειρικοί θα έλεγα, αυτή την εποχή και ιδιαίτερα το βράδυ που δροσίζει λίγο. – Όπως επιθυµείτε. – Τζιανλούκα, άκουσέ µε προσεκτικά και σκέψου αν θα συνεργαστείς µαζί µου, ό,τι κι αν αυτό σηµαίνει για τη ζωή σου και τη ζωή µου. – Θα κάνω τα πάντα για εσάς και την Εκκλησία. – Σκέφτοµαι να θέσω τέρµα στη διαίρεση των Εκκλησιών, όποιο κι αν είναι το τίµηµα. Πιστεύω πως η Εκκλησία της Ρώµης βρίσκεται σε δογµατική πλάνη. – ... Ο Τζιανλούκα κατελήφθη από ένα αίσθηµα πανικού. Περιέφερε το βλέµµα τριγύρω, κοιτάζοντας φοβισµένος τις σκιές που δηµιουργούνταν. – Παναγιότατε, δε νοµίζω να έχει ακουστεί ποτέ κάτι ανάλογο. – Τη µεγαλύτερη ευθύνη την έχουµε εµείς, Τζιανλούκα, εµείς!

AZAZEL202s322.indd 225

12/3/08 3:32:28 PM

226

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Οι ορθόδοξοι µπορεί να έχουν κι αυτοί πολλά προβλήµατα, όµως δεν έχουν κάνει βήµα πίσω από την ορθότητα του Λόγου και τις ρήσεις των Πατέρων της Εκκλησίας. Πρέπει να επιστρέψουµε στο χριστοκεντρικό χαρακτήρα της Εκκλησίας. »Ο προκάτοχός µου, Ιωάννης ΚΓʹ, µε τη Βʹ Σύνοδο του Βατικανού, άνοιξε τα παράθυρα να µπει φρέσκος, καθαρός αέρας στην Εκκλησία. »Ο προκάτοχός µου Παύλος ΣΤʹ συναντήθηκε µε τον οικουµενικό πατριάρχη Αθηναγόρα έπειτα από σχεδόν δέκα αιώνες αντιπαλότητας και σχίσµατος. »Η ελαχιστότητά µου θα κάνει πράξη το όνειρο τεσσάρων δισεκατοµµυρίων ψυχών σε ολόκληρο τον κόσµο. Η Εκκλησία θα γίνει µία, όπως την ίδρυσε ο Θεός και Κύριός µας. ∆εν ξέρω ακόµα πώς θα πραγµατοποιηθεί αυτό, αλλά είµαι βέβαιος ότι Εκείνος θα οδηγήσει τα βήµατά µου. »Ως µέλος του Τάγµατος των Ιησουιτών, δεν µπορώ να υποφέρω, µατώνω, πνίγοµαι, ασφυκτιώ να βλέπω το άγιο σώµα Του, την Εκκλησία Του, να κοµµατιάζεται κάθε µέρα και περισσότερο. Το είπε, άλλωστε, ο ίδιος ο Ιησούς: “ Ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡµεῖς”. »Non velat umbra diem. Το σκοτάδι δε θα κυριαρχήσει στο φως, Τζιανλούκα, του είπε πιάνοντάς τον και µε τα δυο του χέρια από τους ώµους και ταρακουνώντας τον δυνατά. ∆εν µπορούµε να το επιτρέψουµε, έστω κι αν πεθάνουµε γι’ αυτό. »Α, και κάτι τελευταίο, το Βατικανό δεν έχει λόγο ύπαρξης σε µια ενιαία Εκκλησία του Χριστού. Το ξέρεις ότι το Βατικανό στηρίχτηκε στην άποψη: “Ο επί της γης αντιπρόσωπος του Θεού δε δύναται να είναι υπήκοος επίγειου κράτους” (πάπας Πίος ΙΑʹ). Ακούς, Τζιανλούκα; Ο πάπας δεν µπορεί να είναι υπήκοος επίγειου κράτους, ο Χριστός µας, όµως, µπορούσε. »Πού να σου πω και το... καλύτερο. Ο πάπας Ιννοκέντιος Γʹ, ο

AZAZEL202s322.indd 226

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

227

εµπνευστής και εκτελεστής της περίφηµης ∆ʹ Σταυροφορίας, που κατέλαβε και λεηλάτησε την Κωνσταντινούπολη, αντί να απελευθερώσει τους Αγίους Τόπους, είπε: “Αυτός που έχει τη νύµφη είναι ο νυµφίος. Αλλά η νύµφη αυτή (η Εκκλησία) δε συνεζεύχθη µε κενά τα χέρια, πρόσφερε σ’ εµένα ασύγκριτη πολύτιµη προίκα, δηλαδή την πληρότητα των πνευµατικών αγαθών και την ευρύτητα των κοσµικών, το µεγαλείο και την αφθονία αµφοτέρων... Ως σύµβολα των κοσµικών αγαθών µού έδωσε τη µίτρα και το στέµµα, τη µίτρα υπέρ της ιεροσύνης, το στέµµα για τη βασιλεία, και µε κατέστησε αντιπρόσωπο Εκείνου, στο ένδυµα και στο µηρό του οποίου γράφτηκε: ο Βασιλεύς των Βασιλέων και Κύριος των Κυρίων”. Τότε µόνο ο Άγιος Πατέρας συνειδητοποίησε ότι µιλούσε σε ανοιχτό χώρο και φώναζε... κάτι που σίγουρα κανείς προκάτοχός του δε θα είχε κάνει ποτέ. Έτσι, ηρέµησε σιωπώντας. Ήδη τώρα βρισκόταν µακριά, πολύ µακριά από το Βατικανό και τους κήπους του. Είχε περάσει στην αντίπερα όχθη, εκεί όπου συναντιούνται οι καρδιές και όχι τα δόγµατα. O καρδινάλιος Τζιοφρέ, άφωνος, ανίκανος να καταλάβει την ουσία όσων άκουγε, αλλά απολύτως βέβαιος για τους κραδασµούς που θα προκαλούσε η δηµόσια ανακοίνωσή τους, περπατούσε αµίλητος ένα βήµα πίσω από τον παλιό του φίλο και προσευχόταν. Μόλις ο πάπας «επανήλθε» και πήραν το δρόµο της επιστροφής, του µίλησε για το περίεργο πρόσωπο του ρασοφόρου ορθόδοξου κρατούµενου και όλα τα σχετικά µε το παράξενο δώρο, το σταυρόλεξο, τις αλληγορικές φράσεις, την εικόνα, το κοµποσκοίνι και, το σπουδαιότερο, του διάβασε την πολυσέλιδη επιστολή που αναφερόταν στα δογµατικά ζητήµατα που είχε µόλις θίξει και ο ίδιος ο Άγιος Πατέρας. – Αυτό, Τζιανλούκα, είναι σηµάδι, δεν είναι σύµπτωση. Αν

AZAZEL202s322.indd 227

12/3/08 3:32:28 PM

228

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

εξαιρέσεις το ύφος και τη γλώσσα, θα µπορούσα να την έχω γράψει εγώ. Είναι απίστευτο. Πόσα χρόνια πριν είναι γραµµένη, είπες; – Μου την έδωσε το 2005, όταν βρισκόταν στο κελί της αποµόνωσης στη φυλακή όπου υπηρετούσα. Ξέρετε, όµως, είχε αρχίσει και τα έχανε, έπαιρνε µια χούφτα ψυχοφάρµακα, χτυπούσε τον τοίχο µέχρι που µάτωναν τα χέρια του, έκανε κόκκινους σταυρούς µε το αίµα του. Απίστευτα πράγµατα. Φώναζε συνεχώς πως ήταν αθώος, πως τον είχαν χρησιµοποιήσει σαν αποδιοποµπαίο τράγο. Του είχε δώσει, µάλιστα, όνοµα, που το χρησιµοποίησε και για τον εαυτό του. Αζαζέλ, νοµίζω. – Αζαζέλ είναι µια λέξη που αναφέρεται στο Λευιτικό, κεφ. ιστʹ, 8 και είναι ακριβώς αυτό που σου είπε ο φίλος µας ο καλόγερος. Ο αποδιοποµπαίος τράγος. »Πολλές φορές, αγαπητέ µου, αυτό που ο κόσµος ονοµάζει διαταραχή, όταν αναφέρεται σε ανθρώπους του Θεού, είναι η παρουσία του Πνεύµατος. Αλλά τι περιµένεις µέσα στις κραυγές που ζούµε, πώς να αναγνωρίσουµε την αύρα και τον ψίθυρο της αγιότητας; Πώς να ξέρεις ότι µέσα στη διαταραχή του, µέσα στην απόλυτη συντριβή δεν του είχε µιλήσει Εκείνος; “∆εῦτε πρός µε πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισµένοι κἀγὼ ἀναπαύσω ἡµᾶς” δεν είχε πει; Μέσα στη συντριβή και την ταπείνωση, Τζιανλούκα, µιλάει ο Θεός. Τότε µόνο. Όταν ο άνθρωπος πιστεύει πως δεν υπάρχει πια στήριγµα. Όταν έχει φτάσει στα όριά του. Κι εκείνος ο άνθρωπος, απ’ όσα µου λες, είχε φτάσει στα όρια –αν δεν τα είχε ξεπεράσει– της ανθρώπινης αντοχής του. »Να εκπληρώσεις τον όρκο σου παραδίδοντας τη διαθήκη που σου ζήτησε και να πας να τον βρεις. Θέλω να τον γνωρίσω κι εγώ. Κάνε ό,τι χρειάζεται το συντοµότερο. Από µέσα και ανθρώπους δεν πάσχουµε, δόξα τω Θεώ. Θα πάρεις, για την ακρίβεια θα έχεις

AZAZEL202s322.indd 228

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

229

συνεχώς δίπλα σου, τον Ντοµένικο Τσελερίνο, το συνταγµατάρχη διοικητή των Ελβετών, κι έναν δικό µου. Μην το ξεχνάς από εδώ και πέρα, οι ζωές µας είναι ενωµένες. Πρέπει να προσέχουµε µέχρι να ολοκληρώσουµε το θέληµα του Πατέρα µας. Να είσαι βέβαιος ότι σε πολλούς δε θα αρέσει αυτό. Λοιπόν, είµαστε σύµφωνοι. Θα κάνεις τα πάντα. »Στο µεταξύ, ξεκίνα τις διαδικασίες για τη διοργάνωση της Γʹ Συνόδου του Βατικανού, µε θέµα την πορεία προς την ένωση των Εκκλησιών. Μετά την ορκωµοσία σας αύριο ως καρδιναλίων, να έρθεις στο γραφείο µου να σου δώσω τη σχετική απόφαση υπογεγραµµένη. Έφτασαν δίπλα στους δύο άντρες µε πολιτικά της Ελβετικής Φρουράς, οι οποίοι έκαναν µια βαθιά υπόκλιση. – Όπως είπαµε, Τζιανλούκα. Καληνύχτα. Του πρότεινε το χέρι µε το δαχτυλίδι. – Καληνύχτα, παναγιότατε. Γονάτισε και του φίλησε το χέρι. Ο Καλαβρός αρχιεπίσκοπος Τζιανλούκα Τζιοφρέ δε θυµάται να είχε προσευχηθεί τόσο θερµά από τότε που ήταν παιδάκι. Τούτος εδώ ήταν ή τελείως τρελός ή άγιος, σταλµένος από το Θεό. Μήπως, όµως, η αγιότητα δε χαρακτηρίζεται τρέλα από τον κόσµο;

Μπoµπ ο Μάστορας Παρίσι, 12 Φεβρουαρίου 2025 Η ώρα 6 το απόγευµα, στο εργαστήριο πληροφορικής, ροµποτικής και τεχνητής νοηµοσύνης του Εθνικού Κέντρο Επιστηµονικής Έρευνας της Γαλλίας, του CNRS. Ψιλοβρέχει εδώ και µέρες και σήµερα το γύρισε σε χιονόνε-

AZAZEL202s322.indd 229

12/3/08 3:32:28 PM

230

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ρο, µε το θερµόµετρο να φλερτάρει µε το µηδέν. Έχει ήδη σκοτεινιάσει. Στο γραφείο του Αλέξανδρου, ξεχασµένο το µικροσκοπικό βιντεοτηλέφωνο πέµπτης γενιάς βγάζει έναν ανεπαίσθητο βόµβο. Οι κανονισµοί του εργαστηρίου απαγορεύουν ρητώς τη λειτουργία τηλεφώνων. Από το πρωί στις 8 που έφτασε, το έβγαλε από την τσέπη του κι έκλεισε απλώς τον ήχο και την τρισδιάστατη απεικόνιση και το άφησε στο τραπέζι. Η ασύρµατη ειδοποίηση τον ενηµερώνει στο βάθος του εργαστηρίου όπου βρίσκεται µε το µικροσκοπικό ακουστικό λέιζερ που µόλις διακρίνεται στο δεξί του αφτί. Είναι πνιγµένος στη δουλειά, καθώς ετοιµάζεται για την παρουσία του CNRS στην ΕΧΡΟ του Μαΐου στο Παρίσι και η οµάδα του έχει επιλεγεί να εκθέσει στο περίπτερο υψηλής τεχνολογίας και έρευνας ένα «ανθρωποειδές ροµπότ» που χρησιµοποιείται ως εξειδικευµένος και, φυσικά, ακούραστος βοηθός σε χειρουργικές επεµβάσεις εγκεφάλου. Το µεσηµέρι που έφυγε για λίγο να τσιµπήσει κάτι στα πεταχτά, ο θυρωρός τού είπε ότι είχε έρθει ένα δέµα για εκείνον και του έβαλε µπροστά του να υπογράψει την απόδειξη παραλαβής. Θα φρόντιζε ο ίδιος να το παραδώσει µε ασφάλεια στο γραφείο του. Ούτε που πρόλαβε να το ανοίξει. Τον παραξένεψε, βέβαια, το περιτύλιγµα από κίτρινο χοντρό χαρτί, το σκοινί που ήταν τυλιγµένο γύρω γύρω και το γεγονός ότι η διεύθυνσή του ήταν γραµµένη µε το χέρι – σωστή παραφωνία µε το γραµµωτό κωδικό που είχε αντικαταστήσει εδώ και καιρό τα γραµµατόσηµα. Θα το άνοιγε το βράδυ. Σκόπευε να φύγει από το εργαστήριο κατά τις 7 –σε µία ώρα, δηλαδή–, να πάει στο σπίτι να αλλάξει και να συναντήσει γύρω στις 8 για φαγητό τη φίλη του. Κοντά στην Πλας ντε Βοζ, στο Μαρέ, είχε ανακαλύψει ένα υπέροχο µεσανατολικό εστιατόριο και

AZAZEL202s322.indd 230

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

231

είχε κανονίσει να κάνει εκεί το τραπέζι στη Φαµπιέν για τα γενέθλιά του. «Μάλλον η Φαµπιέν µε καλεί», σκέφτηκε επιστρέφοντας στο γραφείο του, «ή µου έστειλε µήνυµα για να µην ξεχάσω το ραντεβού µας». Συγχρονίζοντας το τηλέφωνο µε τον υπολογιστή του, είδε έκπληκτος στην οθόνη να αναβοσβήνει ένα SMS –«µα καλά, υπάρχει ακόµα αυτό το πρωτόκολλο», αναρωτήθηκε– που έγραφε: «Αλέξανδρέ µου, σου εύχοµαι χρόνια πολλά και ευτυχισµένα και µην ξεχάσεις ποτέ τον Μποµπ το Μάστορα...! Μην ξεχάσεις ποτέ την αθωότητα των παιδικών σας χρόνων. Εκεί κρύβεται το µυστικό της παντοτινής ευτυχίας. Το ψεύδος δεν ταιριάζει στους δυνατούς». Αναζήτησε την ταυτότητα του αποστολέα και γρήγορα ανακάλυψε πως το µήνυµα είχε σταλεί από τη Μέση Ανατολή, από έναν εικονικό διακοµιστή, τυπική διαδικασία που ακολουθεί κάποιος που δεν έχει πρόσβαση στα νέα τηλέφωνα ή απλώς δε θέλει να αποκαλύψει την ταυτότητά του ή χρησιµοποιεί νοικιασµένο για λίγο τηλέφωνο σε ένα δηµόσιο διεθνές κέντρο τηλεπικοινωνίας. – Μποµπ ο Μάστορας...! Πού τον θυµήθηκε ο άνθρωπος! Άκου να µην ξεχάσω τον Μποµπ το Μάστορα, µονολόγησε χαµογελώντας νοσταλγικά. Ξεχνιέται ο Μποµπ ο Μάστορας, που ήταν εργοδηγός σε εργοτάξιο και «αφεντικό» στον υπέροχο κόσµο των «µεγάλων», όπως του φαινόταν τότε; Και οι φίλοι του, η Ρόζα η Μπουλντόζα, ο Ανδρέας ο Εκσκαφέας και οι άλλοι... «Να δεις που οι γονείς µου έστειλαν το µήνυµα», σκέφτηκε µε ένα χαµόγελο, «για να µου θυµίσουν πως ακόµα είµαι 4 χρόνων, τότε που έλεγα “λεία” τα πλαστικά εργαλεία που µου είχαν κάνει

AZAZEL202s322.indd 231

12/3/08 3:32:28 PM

232

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

δώρο και τα έσερνα µαζί µου όπου και να πηγαίναµε, καθώς ονειρευόµουν να γίνω κι εγώ µάστορας. »Αλλά, πάλι, αφού µιλήσαµε πριν. Τέλος πάντων, ας τους ξαναπάρω τηλέφωνο. Τέτοια µέρα και να λείπουµε και τα δύο αδέρφια από κοντά τους, εγώ εδώ και ο Μάξιµος στην Αµερική, θα έχουν µελαγχολήσει». Βγήκε στην καφετέρια η οποία την ώρα αυτή είχε γεµίσει µε τους µεταπτυχιακούς φοιτητές που µόλις είχαν τελειώσει τα απογευµατινά τους µαθήµατα, ενεργοποίησε το πρωτόκολλο τρισδιάστατης απεικόνισης και κάλεσε τους δικούς του στην Ελλάδα. Στα τρία µέτρα µπροστά του εµφανίστηκε «ζωντανός» ο πατέρας του. – Έλα, µπαµπά, τι γίνεται; Καλησπέρα. Τι κάνετε; – Έλα, Αλέξανδρέ µου, εσύ τι κάνεις. Πώς ήταν αυτό; ∆ύο τηλέφωνα την ίδια µέρα; Μήπως συµβαίνει τίποτα; Τι κάνει η Φαµπιέν; Είχες µήπως κανένα νέο από τον Μάξιµο; – Όχι, καλέ µπαµπά, αφού τα είπαµε το πρωί. ∆ε µου λες... Μου έστειλες µήπως εσύ ένα µήνυµα πριν λίγο; Μια στιγµή να σ’ το στείλω να το δεις... – Έλα, Αλέξανδρέ µου. Μπροστά του τώρα είχε εµφανιστεί η Βερονίκη, η µητέρα του. Τι έγινε, παιδί µου, είσαι καλά; Πώς και µας ξαναπήρες; – Όλα καλά, µαµά, πήρα να ρωτήσω κάτι τον µπαµπά. – Σου τον ξαναδίνω. Η φωνή, αλλά κυρίως η έκφραση στο πρόσωπο του πατέρα του τον παραξένεψε πολύ. Έκπληξη συνδυασµένη µε µελαγχολική νοσταλγία. – Να µην ξεχάσεις ποτέ τον Μποµπ το Μάστορα, ε; του λέει και φαίνεται συγκινηµένος.

AZAZEL202s322.indd 232

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

233

– Ναι, βρε µπαµπά, άκου τον Μποµπ το Μάστορα! Εσείς το στείλατε, έτσι; Για να µου θυµίσετε ότι ακόµα είµαι ο µικρός σας Αλέξανδρος. – Όχι, Αλέξανδρέ µου. Η φωνή του τώρα ήταν σχεδόν ψιθυριστή, µόλις που ακουγόταν, δε σ’ το στείλαµε εµείς, αγόρι µου. – Ε, τότε ποιος; Ο θείος Γιώργος, ο θείος Τόλης, ο θείος Νικόλας, η θεία Μαρίνα, ποιος; Ποιος άλλος µπορεί να ξέρει για τον Μποµπ το Μάστορα; – Τι υπογραφή είπαµε έχει από κάτω; Για να ξαναδιαβάσω. Αζαζέλ; Τι µου θυµίζει αυτό; ∆εν µπορώ να καταλάβω. Η φωνή του πατέρα του έγινε πάλι σταθερή και λίγο αδιάφορη, όµως του φάνηκε σαν να προσπαθούσε να κρύψει κάτι. Από πού ήρθε το µήνυµα, είπες; – Κάπου από τη Μέση Ανατολή. Αλλά ξέρεις τώρα µε αυτά τα κέντρα εξυπηρέτησης... Μπορεί να έρθει απ’ οπουδήποτε. Χρησιµοποιούν proxy servers και δίκτυα σε όλο τον κόσµο για χαµηλότερες χρεώσεις. – Τίποτε άλλο έγραφε; – Όχι, τίποτα. – ∆εν ξέρω, Αλέξανδρέ µου. Αν µάθεις κάτι, πες µου κι εµένα. Πεθαίνω από περιέργεια. – ΟΚ, µπαµπά. Σας φιλώ και θα τα πούµε σε καµιά δεκαριά µέρες που θα έρθω για ένα συνέδριο στην Αθήνα. – Γεια σου, αγόρι µου, και πάλι χρόνια πολλά και να τα εκατοστίσεις. Έκλεισε το τηλέφωνο και επέστρεψε στο εργαστήριο και στο γραφείο του, γιατί αν ήθελε να είναι µία φορά συνεπής στο ραντεβού του µε τη Φαµπιέν, έπρεπε να βιαστεί. Μαζεύοντας τα πράγµατά του, πρόσεξε κάτω από µια στοίβα χαρτιά το περίεργο πακέτο που του είχε φέρει ο θυρωρός νωρίτερα το µεσηµέρι.

AZAZEL202s322.indd 233

12/3/08 3:32:28 PM

234

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Το έβαλε βιαστικά στην τσέπη της καµπαρτίνας του και κατευθύνθηκε στην έξοδο. Βγαίνοντας από το εργαστήριο, άγγιξε απαλά τον αισθητήρα βιολογικής αναγνώρισης, κοιτάζοντας ταυτόχρονα µέσα στην ειδική υποδοχή ιριδικής ταυτοποίησης. Ακούστηκε ένας ανεπαίσθητος ήχος και στη συνέχεια εµφανίστηκε η ένδειξη µε πράσινο φως ότι η αναχώρησή του και ταυτόχρονα η ψηφιακή κωδικοποίηση-κλείδωµα όλων των χώρων στους οποίους είχε πρόσβαση, καθώς και του υπολογιστή του, καταγράφηκαν στο σέρβερ του ιδρύµατος. Χαιρέτησε το νυχτερινό θυρωρό και κατευθύνθηκε προς τη στάση του µετρό εκεί κοντά. Χιόνιζε για τα καλά τώρα και ο αέρας που φυσούσε από τη µεριά της Βρετάνης τον έκανε να τυλιχτεί µε το κασκόλ του και να επιταχύνει το βήµα του. Το Παρίσι τον γοήτευε σε κάθε εποχή, µια σύγχρονη πολυφυλετική και πολυπολιτισµική µεγαλούπολη, αλλά µε ανέγγιχτο τον υπέροχο χαρακτήρα της, που θύµιζε πάντοτε την πόλη της Γαλλικής Επανάστασης, του Ναπολέοντα, της Μπελ Επόκ. Στο Παρίσι έστριβες σε µια γωνιά και βρισκόσουν... στη Μαγκρέµπ του 1950, στη Σανγκάη του 1930 ή στη Νέα Υόρκη του 2020. Τεράστιο, αχανές, ίσως µία από τις πιο προχωρηµένες τεχνολογικά µητροπόλεις του κόσµου, κι όµως τόσο ανθρώπινο. Ακόµα και στις πιο «µαύρες» στιγµές σου, µπορούσες απλώς να διαλέξεις µία από τις είκοσι συνοικίες του και να νιώσεις πως έφυγες για ταξίδι κάθε φορά και σε άλλο προορισµό. Έφτασε στο σταθµό του Μείζονος Μητροπολιτικού Προαστιακού Σιδηροδρόµου, που είχε αντικαταστήσει το RER µε ένα µαγνητικό, τελείως αθόρυβο, υπερσύγχρονο τρένο. Ο σταθµός ακόµα λεγόταν «Cité Universitaire», Πανεπιστηµιούπολη, σε ανάµνηση του γεγονότος ότι απέναντι βρισκόταν µέχρι πριν από καµιά

AZAZEL202s322.indd 234

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

235

δεκαριά χρόνια η παλιά Πανεπιστηµιούπολη και οι φοιτητικές εστίες του Παρισιού, που τώρα είχαν µετατραπεί σε Μουσείο Πολιτισµού και Ψηφιακής Απεικόνισης της Πανεπιστηµιακής Ιστορίας της πόλης. Έστριψε δεξιά και σε περίπου διακόσια µέτρα µπήκε στην είσοδο του πάρκου Μονσουρί, ενός υπέροχου πάρκου του οποίου η νότια πλευρά σηµατοδοτούσε αυτό που αναφερόταν ως «Κεντρικό Παρίσι». Ο κύριος λόγος που νοίκιασε σπίτι εκεί και όχι πιο κοντά στο εργαστήριο ή το κέντρο και το Καρτιέ Λατέν ήταν αυτό το πάρκο, αυτή η όαση γαλήνης δίπλα στις πολύβουες µπουλβάρ και τη χαοτική periferique. Το πάρκο, υποφωτισµένο και χαµένο µέσα στο χιονιά, είχε αποκτήσει ένα χαρακτήρα υπερκόσµιο και τα αιωνόβια, πανύψηλα δέντρα του φάνταζαν γίγαντες σαν αυτούς στα παραµύθια που του διάβαζαν οι παππούδες του όταν ήταν παιδάκι. Προτιµούσε, όταν πετύχαινε το πάρκο ανοιχτό, να το διασχίζει για να βρεθεί στο αδιέξοδο δροµάκι όπου βρισκόταν το διαµέρισµά του, ένα κουκλίστικο ψηλοτάβανο στούντιο 70 τ.µ., που το είχε επιπλώσει µινιµαλιστικά. Το χιόνι κάλυπτε σιγά σιγά τα πάντα και οι πάπιες της λιµνούλας είχαν ήδη αναζητήσει καταφύγιο στο θερµαινόµενο ξύλινο σπιτάκι στις όχθες της. Φτάνοντας στο κυνηγετικό περίπτερο σε αγγλικό στιλ του 1930, στάθηκε να θαυµάσει το υπέροχο θέαµα που πρόσφεραν οι κρύσταλλοι του χιονιού στο κιτρινωπό φως του πάρκου. Έστρεψε το πρόσωπο προς τον ουρανό –του άρεσε πολύ η αίσθηση του χιονιού στο δέρµα του– κι έβαλε τα χέρια στις τσέπες της καµπαρτίνας του. Τότε το ξανάπιασε. «Τέλειωσε», σκέφτηκε. «Θα το ανοίξω εδώ. Μυστήριο πακέτο, µυστήριο µήνυµα, µυστηριώδες πάρκο νύχτα που χιονίζει, στα γενέθλιά µου, εδώ θα το ανοίξω». Κάθισε σ’ ένα παγκάκι που προστατευόταν από το γείσο της σκεπής του περιπτέρου, έβγαλε το

AZAZEL202s322.indd 235

12/3/08 3:32:28 PM

236

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πακέτο και το περιεργάστηκε. Λες κι ερχόταν από το παρελθόν. Έκαψε µε τον αναπτήρα του το σκοινί, ξεκόλλησε προσεκτικά την ταινία για να µη σκίσει το χαρτί –πάντοτε θεωρούσε ασέβεια προς τον αποστολέα το σκίσιµο του περιτυλίγµατος– και ανακάλυψε πως το πακέτο περιείχε ένα κουτί από χουρµάδες! Γεµάτος περιέργεια πλέον, άνοιξε το κουτί και µέσα βρήκε ένα φάκελο που είχε γραµµένη στα ελληνικά µόνο τη φράση «Για τον Αλέξανδρο» και τυλιγµένα µε λεπτό χαρτί τον... Μποµπ το Μάστορα των παιδικών του χρόνων κι ένα τζιν καπέλο τζόκεϊ, που µπροστά είχε ραµµένη πάλι τη φιγούρα του Μποµπ του Μάστορα. Χάιδεψε µε τρυφερότητα σχεδόν το κουκλάκι που είχε εµφανή πάνω του τα σηµάδια του χρόνου κι έβαλε το καπέλο στο κεφάλι του. Καθώς το φόρεσε, αισθάνθηκε πως κάτι υπήρχε µέσα. Το γύρισε ανάποδα και είδε ότι από την ξηλωµένη φόδρα εξείχε ένα διπλωµένο χαρτί. «Κι άλλο µυστήριο», σκέφτηκε και δεν µπόρεσε να µη χαµογελάσει. Κατά βάθος, του είχαν λείψει από τη µονότονη ζωή του οι προκλήσεις. Ξετύλιξε το διπλωµένο χαρτί και διάβασε το εξής χειρόγραφο σηµείωµα: «Μόνο αυτοί που µπορούν να ακολουθήσουν το δρόµο της αγωνίας και του αίµατος. Μόνο αυτοί που είναι ικανοί να ανακαλύψουν σε κάθε στάση της Οδού του Μαρτυρίου την ελπίδα της Ανάστασης. Μόνο αυτοί που µπορούν να καταλάβουν τη γλώσσα που δεν καταλαβαίνουν οι άγγελοι. Μόνο αυτοί που µπορούν να διακρίνουν το πραγµατικό πίσω από το προφανές. Μόνο αυτοί που µπορούν να νιώσουν τη χαρά και την αλήθεια µέσα στην υποκρισία και τη θλίψη του εµπορίου των υπηρετών του άρχοντος του κόσµου τούτου. Μόνο αυτοί που µπορούν να προσκυνούν εκείνο τον άνθρωπο, περιφρονώντας τους αυτοχρισµένους εκπροσώπους Του. Στο Ιερό της Σταύρωσης, στη γιορτή του Πέσαχ, αυτοί θα µπορέσουν τη νύχτα της µέρας των αγγέλων, στο φαράγγι της κόλασης, στη θάλασσα του θανάτου, να γίνουν κύριοι της

AZAZEL202s322.indd 236

12/3/08 3:32:28 PM

ΑΖΑΖΕΛ

237

διαθήκης του Αζαζέλ. Ελάτε σε ένα ταξίδι στο χτες, στο σήµερα, στο αιώνιο. Οδηγός σας ας είναι η καρδιά, το αίµα σας και οι αναµνήσεις. Ελάτε στη γη Εκείνου, στη γη της πέτρας, των δακρύων και της ελπίδας». «Μα καλά, αν δεν είναι ο πατέρας µου και οι θείοι µου, ποιος µου στέλνει δώρο γενεθλίων ένα καπέλο µε τον Μποµπ το Μάστορα, τον ίδιο τον Μποµπ το Μάστορα κι ένα γράµµα σε ένα κουτί από χουρµάδες;» αναρωτήθηκε. Όσο κι αν έσπαζε το κεφάλι του, του ήταν αδύνατο να καταλάβει οτιδήποτε θα τον οδηγούσε στην ταυτότητα του µυστηριώδους αποστολέα. Περιεργάστηκε τον κλειστό φάκελο και αποφάσισε ότι η στιγµή δεν ήταν κατάλληλη να τον ανοίξει. Ψηλαφώντας τον, κατάλαβε ότι περιείχε κάποιο γράµµα ή, τέλος πάντων, τίποτα το µυστηριώδες. Με προσοχή ξανάβαλε τα πράγµατα µέσα στο κουτί από χουρµάδες και τότε πρόσεξε ότι οι συγκεκριµένοι χουρµάδες παράγονταν στο Ισραήλ, σε κάποιο µέρος που ονοµαζόταν Κιµπούτς Καλία Κουµράν. Θα το έψαχνε στο ∆ιαδίκτυο την εποµένη. Πάντως ο αποστολέας του µηνύµατος στο τηλέφωνό του, που προφανώς ήταν ο ίδιος µε τον αποστολέα του πακέτου µε το δώρο των γενεθλίων του, βρισκόταν στη Μέση Ανατολή, στο Ισραήλ. Το µυστήριο άρχιζε να ξεδιαλύεται σιγά σιγά. ∆εν µπορούσε να φανταστεί ότι, στην πραγµατικότητα, τα πράγµατα ήταν πολύ πιο πολύπλοκα απ’ ό,τι έδειχναν. ∆εν µπορούσε ακόµα να φανταστεί πως αυτό που ξεκινούσε σαν ένα µικρό µυστήριο θα σηµάδευε για πάντα τη ζωή του, τις απόψεις του, θα έµενε χαραγµένο ανεξίτηλα στη µνήµη του. ∆ιέσχισε το πάρκο και βγήκε από τη βορινή του έξοδο. Προχώρησε στο αδιέξοδο δροµάκι που ήταν ήδη στρωµένο µε χιόνι και µπήκε στο σπίτι του, όαση γαλήνης αυτή την ώρα. Άνοιξε το παράθυρο που έβλεπε προς το πάρκο και βάλθηκε να παρατηρεί

AZAZEL202s322.indd 237

12/3/08 3:32:28 PM

238

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τις χιονονιφάδες καθώς έπεφταν στα κλαδιά των δέντρων, στα αυτοκίνητα, στις στέγες, στο δρόµο. Ναι, του άρεσε πολύ αυτό το σπίτι, του άρεσε το Παρίσι, ήταν πολύ χαρούµενος µε τη ζωή του, χαιρόταν κάθε στιγµή της σαν να ήταν η τελευταία, ευγνωµονούσε τους γονείς του που του είχαν προσφέρει τη δυνατότητα να προχωρήσει τόσο στις σπουδές του. Είχε λίγη ώρα ακόµα. Ξεντύθηκε και κάθισε στο ηλεκτρονικό µουσικό όργανο που αποτελούσε το δεύτερο µεγάλο πάθος του µετά τη δουλειά του. Με έναν πανίσχυρο και γρήγορο επεξεργαστή, στα χέρια του γινόταν όργανο εικονικής πραγµατικότητας και ταξιδιού σε κόσµους και εποχές µακρινές. Οι πρώτες νότες της... «µοναξιάς», «Soledad» του Πινκ Μάρτιν, ενός παλιού κοµµατιού από το 2000, γέµισαν τον αέρα, «ανέβηκαν» στις νιφάδες του χιονιού και ταξίδεψαν έξω, πάνω απ’ τις στέγες και τις σεκόγιες του πάρκου, µακριά, σε άλλες χώρες, σαν µικρό «ευχαριστώ» στον άγνωστο που τον θυµήθηκε και του θύµισε τον Μποµπ το Μάστορα. Έβαλε το κουκλάκι πάνω στο τραπέζι απέναντι από το τζάκι, µαζί µε το φάκελο, ενώ το χαρτί µε το σηµείωµα θα το έπαιρνε µαζί του. Η Φαµπιέν είχε µια έµφυτη ικανότητα να λύνει γρίφους. Έκανε ένα γρήγορο ντους, ντύθηκε ξανά και κατέβηκε να πάρει το αυτοκίνητό του. Τέτοια ώρα και µε χιόνι δε θα ’βρισκε κίνηση. Όπως το φαντάστηκε... Κι έτσι ήταν σχεδόν στην ώρα του στο «Chez Marianne», το εστιατόριο που πρόσφερε κουζίνα της Βόρειας Αφρικής ή Μαγκρέµπ, όπως την ξέρουν οι Γάλλοι, και της Μέσης Ανατολής, σε περιβάλλον ονείρου. Η Φαµπιέν ήταν ήδη εκεί και είχε καθίσει στο τραπέζι που αυτός είχε κλείσει. Σε αντίθεση µε τους έρηµους δρόµους, ένα πολύχρωµο, ετερόκλητο πλήθος γέµιζε ήδη το εστιατόριο και υπήρχαν και όρθιοι... Όπως παλιά, τους είπε η ίδια η Μαριάν, που στα

AZAZEL202s322.indd 238

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

239

70 της χρόνια έκρυβε στα µάτια της τη µαγεία της Ανατολής, την οποία σερβίριζε στα περίεργα πιάτα µε τα ακόµα πιο περίεργα ονόµατα: φαλάφελ, τχίνα, κίµπε, κουσκούς... Έµεινε να παρατηρεί τη Φαµπιέν: λεπτή, αθλητική, µε σκούρο δέρµα –ασυνήθιστο για Γαλλίδα–, αστείρευτο χιούµορ, πάντοτε ευδιάθετη, πάντοτε διαθέσιµη. ∆εν ήταν όµορφη. Ήταν πολύ γοητευτική. Τον αγαπούσε, το ήξερε. Θυµόταν τις όµορφες στιγµές τους, τα χειµωνιάτικα Σαββατοκύριακα στο πατρικό της σπίτι στη Νορµανδία, τους περιπάτους δίπλα στη θάλασσα, στις φηµισµένες και αιµατοβαµµένες ακτές της απόβασης της 6ης Ιουνίου 1945. Μάζευαν στρείδια από τα βράχια όταν τα νερά αποτραβιούνταν για έξι ώρες και τα απολάµβαναν επιτόπου µε λεµόνι, ατενίζοντας τον ωκεανό, γκριζωπό και κρύο. Τον µάγευαν τα ανοιξιάτικα απογεύµατα στο λιµανάκι του Ονφλέρ, µε τα µικρά και µεγάλα ιστιοπλοϊκά και τα κουκλίστικα ξύλινα παραδοσιακά σπιτάκια που άλλοτε ανήκαν σε ψαράδες. Πήγαιναν εκεί γιατί λάτρευαν και οι δύο τη σοκολάτα. Και το Ονφλέρ ήταν το µυστικό σηµείο συνάντησης των εραστών της απ’ όλο τον κόσµο. ∆εν µπορεί να φανταστεί κανείς πόσα είδη, γεύσεις, χρώµατα και σχήµατα σοκολάτας ήταν διαθέσιµα εκεί. Κάθονταν σε ένα µικρό ζαχαροπλαστείο και δοκίµαζαν όσο περισσότερη µπορούσαν. Κάπου είχε διαβάσει πως η σοκολάτα είναι το καλύτερο αντικαταθλιπτικό. Πάντως εκείνοι µόνο από κατάθλιψη δεν υπέφεραν. «∆εν υπάρχει θάλασσα σαν το Αιγαίο», του έλεγε. Το αρχιπέλαγος, κάθε εποχή, άλλαζε όψη, ξαναγεννιόταν, θαρρείς, µε έναν τρόπο µαγικό, άλλα χρώµατα, άλλες ευωδιές, άλλη διάθεση. Γεµάτο ιστορία, λίκνο της ιστορίας της Ευρώπης. «Όταν στην Κρήτη αναπτυσσόταν η γραµµική γραφή Β, που ακόµα δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί, και χτίζονταν τα µεγαλοπρεπή ανάκτορα της Κνωσού και της Φαιστού, οι

AZAZEL202s322.indd 239

12/3/08 3:32:29 PM

240

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ευρωπαίοι ζούσαν στα δέντρα» ήταν η κλασική ρήση του πατέρα του σε σχετικές συζητήσεις. Ο ίδιος δεν ήξερε ακριβώς τι προσδοκούσε από αυτή τη σχέση. ∆εν ήξερε καν αν θα έµενε µόνιµα στο Παρίσι. Η φίλη του ήταν σύµβουλος εκπαίδευσης ανθρώπινου δυναµικού, δούλευε ως ελεύθερη επαγγελµατίας. Έτσι τη γνώρισε. Σε ένα σεµινάριο για αποτελεσµατικότερη επικοινωνία, που τόσο είχαν ανάγκη οι κατά τεκµήριο «µονόχνοτοι» ερευνητές. Την αγαπούσε, τη θαύµαζε, απολάµβανε τη συντροφιά της έπειτα από ατέλειωτες µοναχικές ώρες στο εργαστήριο. Επιπλέον, τους ένωνε ένα ασίγαστο πάθος, που εκφραζόταν µε µαραθώνιους έρωτα και έντονες στιγµές τρυφερότητας, που πάγωναν, θαρρείς, το χρόνο, «εξαφάνιζαν» τις έγνοιες και τα προβλήµατα της καθηµερινότητας, τους µετέφεραν σε έναν άλλο κόσµο, όλο χρώµατα, ζεστασιά, αγάπη, ένα αίσθηµα που έτεινε να εκλείψει στις κοινωνίες του συµφέροντος, του ατοµισµού, του «θανάτου του Θεού της αγάπης», όπως έλεγε ο Νίτσε. Εκτός από την αδιαµφισβήτητη επιστηµονική και επαγγελµατική της αρτιότητα, η Φαµπιέν είχε µια σπάνια ευαισθησία, ανθρωπιά και πάρα πολλά «περίεργα», για εκείνον, ενδιαφέροντα. Νεκρές και παράξενες γλώσσες, όπως εβραϊκά της Βίβλου, αραµαϊκά –«η γλώσσα του Χριστού», του τόνιζε χαµογελαστή αλλά σοβαρή–, λατινικά, φαρσί (περσικά), ινδικά, γιαπωνέζικα, ιστορία και πολλές µελέτες. «Βιβλιοφάγο» την αποκαλούσε. Τα αρχαία, αλλά και τα νέα ελληνικά της ήταν σίγουρα καλύτερα από τα δικά του. Ο ίδιος, βέβαια, προτιµούσε να µιλούν γαλλικά. «Είναι πολύ πιο ερωτικά», της έλεγε. Ήταν µεγαλύτερη του –πολύ λίγο τον ένοιαζε αυτό– και απίστευτα ερωτική, σαν την πόλη όπου ζούσαν. Μικρή ορφάνεψε από πατέρα, µεγαλώνοντας σε µια παραδοσιακή καθολική πολυµελή

AZAZEL202s322.indd 240

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

241

οικογένεια, υποχρεώθηκε να ζήσει εσωτερική σε καθολικό µοναστήρι των ουρσουλίνων, του Τάγµατος του Αγίου Ιωσήφ, και να τελειώσει εκεί τις εγκύκλιες σπουδές της. Οι µοναχές, ιδιαίτερα η αγία ηγουµένη ή αγία µητέρα, όπως την ανέφερε ακόµα και σήµερα, έπειτα από τόσα χρόνια, ήταν βέβαιες πως θα ακολουθούσε τη ζωή της αφιέρωσης, τη ζωή της σιωπής και της µοναξιάς, δίπλα τους, κοντά στον αγαπηµένο Ιησού. Εκείνη, στην αρχή, καµώθηκε πως θα το έκανε, αλλά ζήτησε πρώτα να σπουδάσει θεολογία. Στο τέλος των σπουδών της είχε πάρει τις αποφάσεις της: ο δρόµος της ήταν άλλος. Με θλίψη και συγκίνηση αποχαιρέτησε τις ηλικιωµένες αδελφές, για να ανοίξει τα φτερά της. Ποτέ, όµως, δεν ξέφυγε από το «δρόµο», όπως συνήθιζε να ονοµάζει τη βαθιά καθολική της πίστη. Για λίγο διάστηµα έγινε µέλος της Opus Dei, µιας πανίσχυρης καθολικής οργάνωσης µε διακεκριµένα µέλη σε όλο τον κόσµο και τεράστια επιρροή στο Βατικανό· κάποιοι έλεγαν και στον ίδιο τον πάπα. Ήρθε στο Παρίσι, διορίστηκε σε ένα καθολικό σχολείο ως καθηγήτρια και συνέχισε τις σπουδές της στην κοινωνιολογία, στο φηµισµένο Πανεπιστήµιο του Παρισιού Sorbonne V-Réné Descartes, στη διαχείριση ανθρώπινων πόρων στο ίδιο πανεπιστήµιο και, τελικά, έκανε ΜΒΑ στο ΙΝSEAD, που εδώ και πενήντα χρόνια είναι το καλύτερο πανεπιστήµιο για σπουδές στη διοίκηση και οργάνωση επιχειρήσεων και ανήκει στις Μεγάλες Σχολές, την πιο επίλεκτη οµάδα σχολών στη Γαλλία, µε παγκόσµια αναγνώριση. Αυτό που τον γοήτευε σ’ εκείνη περισσότερο απ’ όλα ήταν το πώς κατάφερνε να συνδυάζει µε τέτοια χάρη και γοητεία όλα αυτά τα φαινοµενικά ετερόκλητα χαρακτηριστικά. Ναι, ήταν ερωτευµένος µαζί της. Στη σκέψη αυτή, έσκυψε και τη φίλησε παθιασµένα στο λαιµό.

AZAZEL202s322.indd 241

12/3/08 3:32:29 PM

242

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Τι κάνεις, παιδί µου; Πάλι µε σηµάδια θα πάω στη δουλειά µου αύριο; του είπε χαµογελώντας και ανταποδίδοντας το θερµό φιλί του µε ένα απαλό άγγιγµα στο στόµα. – Και ποιος σου είπε πως θα πάµε στη δουλειά µας αύριο; της απάντησε µε νόηµα. Εστιατόριο µε άρωµα Ανατολής, γενέθλια, αφροδισιακές γεύσεις, αρκετό αράκ, το λιβανέζικο αντίστοιχο του ούζου, στη συνέχεια ένα εξαιρετικό Σατό Μαργκό του 1999, που εκείνος δεν ήθελε καν να σκέφτεται την τιµή του, όλα τούτα προµήνυαν ένα ακόµα ενδιαφέρον βράδυ. Και τότε του ήρθε η «καταπληκτική» ιδέα να της πει για το περίεργο µήνυµα, το δώρο και το σηµείωµα που το συνόδευε. Της περιέγραψε συνοπτικά τι ήταν ο Μποµπ ο Μάστορας, τον οποίο αποδείχτηκε ότι τον ήξερε, Bob le Bricoleur λεγόταν στη γλώσσα της – ποτέ δεν µπόρεσε να καταλάβει τους µηχανισµούς που τόσο αποτελεσµατικά καταφέρνουν και κάνουν παγκόσµια µόδα, µε ασύλληπτη οικονοµική επιτυχία, διάφορες ανοησίες που εξαφανίζονται εξίσου γρήγορα και κανείς δεν τις θυµάται. – ∆ώσε µου να διαβάσω το σηµείωµα, του είπε. Της το έδωσε. Εκείνος συνέχισε να απολαµβάνει κάθε γουλιά του υπέροχου κρασιού. Της πήρε κάµποση ώρα να το διαβάσει. Όταν, επιτέλους, ανασήκωσε τα µάτια για να τον κοιτάξει, διαπίστωσε απογοητευµένος πως τα σχέδιά του για «µια νύχτα στο χαρέµι» µάλλον έληξαν άδοξα. – Καλά, δεν έχεις ιδέα ποιος µπορεί να σου έστειλε όλα αυτά τα πράγµατα; τον ρώτησε. – Καµία απολύτως. – Σηµαίνουν κάτι για εσένα; – Βρε Φαµπιέν, µη µε σκας, αφού ξέρεις ότι τα µυστήρια ούτε µου αρέσουν –«πόσο γρήγορα λέµε ψέµατα εµείς οι άντρες,

AZAZEL202s322.indd 242

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

243

όταν µας πάρουν το “παιχνιδάκι” µας», σκέφτηκε χαµογελώντας από µέσα του– ούτε και µπορώ να τα λύσω. Εδώ καλά καλά δεν µπορώ να λύσω ένα σταυρόλεξο. Πες µου τι σκέφτεσαι και πάµε σε κανένα µπαράκι στη Βαστίλη να πιούµε ένα ποτό, να ακούσουµε µουσική και να ξαναγυρίσουµε στον 21ο αιώνα. – Σ’ ενδιαφέρει ή όχι να βρεις τον αποστολέα και να τον συναντήσεις, αφού είναι προφανές ότι πρόκειται για πρόσκληση; – Ε... ναι, βέβαια, γιατί όχι, έτσι κι αλλιώς δεν έχω ξαναπάει στο Ισραήλ, είπε κάπως άκεφα. Η υποµονή και η περιπλάνηση σε άγνωστα µονοπάτια δεν ήταν το φόρτε του. Είχε αρχίσει να εκνευρίζεται, κυρίως γιατί έβλεπε πως τα πράγµατα εκείνο το βράδυ θα βυθίζονταν σε κόσµους που δεν ήξερε. Ήλπιζε, όµως, ακόµα. «Κάτσε να πάµε για ποτό κι έπειτα από µερικές τεκίλες τα ξαναλέµε», σκέφτηκε χαµογελώντας. Εκείνος λαχταρούσε να κυλιστούν γυµνοί στο χαλί µπροστά στο τζάκι, µε τις νιφάδες να περνούν στο δωµάτιο µπαίνοντας από το ανοιχτό παράθυρο, και η Φαµπιέν είχε ριχτεί στην επίλυση µυστηρίων. Θα περίµενε και θα έβλεπε πώς θα εξελίσσονταν τα πράγµατα. – Σου έχω µια έκπληξη για τα γενέθλιά σου, του είπε χαµογελώντας. Οι ελπίδες του αναπτερώθηκαν... – Μπεν Ριέ σηµαίνει «γιος του ανέµου» στα αραβικά. Είναι ένα εξαιρετικό γλυκό κρασί, που παράγεται επί αιώνες σε ένα νησάκι νοτιοδυτικά της Σικελίας, από την ίδια οικογένεια, που έχει ονοµάσει το οινοποιείο της Donna Fugata, «γυναίκα που φεύγει», αλλά µε την έννοια ότι «δραπετεύει» από την πραγµατικότητα µέσα από τα εξαιρετικά κρασιά. Είναι πολύ σπάνιο και συνοδεύει άριστα τυριά και γλυκά. Επειδή τυριά δε νοµίζω να έχει εδώ, παρήγγειλα ένα ταψί αραβικού γλυκού µε τυρί και εκµέκ. Λένε ότι ο συν-

AZAZEL202s322.indd 243

12/3/08 3:32:29 PM

244

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

δυασµός είναι εξαιρετικά αφροδισιακός... Στο µεταξύ θα προσπαθήσουµε να λύσουµε τα µυστήρια. Πάντως, αν αποφασίσεις να κάνεις αυτό το περίεργο ταξίδι, θα ήθελα να έρθω κι εγώ. Έχω ένα προαίσθηµα. Ας δούµε το χειρόγραφο σηµείωµα. «Οχ!» σκέφτηκε εκείνος. «Το έβαλε σκοπό να ασχοληθεί σοβαρά µε αυτή την ιστορία, πράγµα που σηµαίνει ατέλειωτες ώρες πάνω από υπολογιστές, συνοµιλίες µε αντίστοιχα “ψώνια”, φίλους από το ∆ιαδίκτυο και... άσε, να µην το τραβάω και το γρουσουζεύω κιόλας». – Κρίνοντας από το γραφικό χαρακτήρα του αποστολέα, νοµίζω ότι πρόκειται για άνθρωπο πολύ συναισθηµατικό, ευαίσθητο και σίγουρα θρησκευόµενο, αφού το περιεχόµενο είναι τελείως θρησκευτικό, σχολίασε η Φαµπιέν. Κι αφού δε φαντάζοµαι ότι έχεις τόσο κοντινούς σου ανθρώπους που να ανήκουν σε άλλη θρησκεία, αναφέροµαι σε κάποιον ορθόδοξο χριστιανό. Σταµάτησε για να δει τι εντύπωση του είχε κάνει η εισαγωγή. Εκείνος δεν αντέδρασε. Ήξερε, άλλωστε, πως η γραφολογία ήταν µία από τις µεθόδους αξιολόγησης των εκπαιδευοµένων της στην αρχή των σεµιναρίων. – Η Οδός του Μαρτυρίου είναι µια διαδροµή που ξεκινάει από τον τόπο της τελευταίας προσευχής του Ιησού, το βράδυ της προδοσίας του Ιούδα, στον Κήπο της Γεθσηµανή, έξω από την παλιά πόλη της Ιερουσαλήµ, και τελειώνει στον τάφο Του, που σήµερα βρίσκεται µέσα στο Ναό της Αναστάσεως. Αποτελείται από δεκαπέντε σταθµούς ή στάσεις που σηµατοδοτούν τα διάφορα γεγονότα του Πάθους και της Ανάστασης του Κυρίου µας και περιγράφονται στα τέσσερα ευαγγέλια. Συνήθως τη Μεγάλη Εβδοµάδα, κάθε χρόνο, εκατοντάδες προσκυνητές, συνοδευόµενοι από µοναχούς, ιερείς και περίεργους, συγκεντρώνονται σε µια σιωπηλή πορεία αναπαράστασης, θαρρείς, του Πάθους. Περιφέρουν µε-

AZAZEL202s322.indd 244

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

245

γάλους ξύλινους σταυρούς, κάποιοι κρατούν κλαδιά από φοίνικες και βάγια σαν τους Ιουδαίους που υποδέχτηκαν τον Ιησού στα Ιεροσόλυµα κατά τη θριαµβευτική του είσοδο την Κυριακή των Βαΐων. Σε κάθε σταθµό, οι ιερείς διαβάζουν τη σχετική ευαγγελική περικοπή, περιγράφουν στο πλήθος το γεγονός που κατά την παράδοση συνέβη εκεί και στη συνέχεια όλοι µαζί προσεύχονται και ψέλνουν. Σε αυτό το σηµείωµα, λοιπόν, υπονοείται ότι σε κάθε σταθµό αυτού του δρόµου εκείνοι είναι ικανοί να ανακαλύψουν την ελπίδα της Ανάστασης. Ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω... Ίσως να εννοεί κάποια σηµάδια. »Το πιο περίεργο, όµως, είναι το παρακάτω: “Μόνο αυτοί που µπορούν να καταλάβουν τη γλώσσα που δεν καταλαβαίνουν οι άγγελοι”. Τι να εννοεί, άραγε; Πήρε εκείνο το ύφος που τόσο πολύ του άρεσε, όταν σκεφτόταν. Το ένιωθε πως η Φαµπιέν «ταξίδευε» µέσα στην ψυχή, στο µυαλό, στα βιβλία, στις εµπειρίες της. Τα γαλάζια µάτια της έλαµπαν, ήταν φανερό πως τη γοήτευε η γνώση, η εξερεύνηση. – Ξέρεις, Αλέξανδρε, συνέχισε, υπάρχει µια παλιά εβραϊκή παράδοση που λέει πως οι άγγελοι του Θεού δεν καταλαβαίνουν τα αραµαϊκά, δηλαδή την καθοµιλουµένη της εποχής του Χριστού. Για το λόγο αυτό, όταν πεθαίνει κάποιος, οι οικείοι του, προκειµένου οι άγγελοι να «µεταφέρουν» στον Γιαχβέ αναλλοίωτη την προσευχή τους, το καντίς, την ψέλνουν στα αραµαϊκά. Κάτσε να δεις πώς αρχίζει... Α, ναι. Γιντγκαντάλ βεϊντγκαντάς σµέι ραµπά, αµέν. »Κι έπειτα το “Μόνο αυτοί που µπορούν να διακρίνουν το πραγµατικό πίσω από το προφανές”, τι να σηµαίνει; Μάλλον πρόκειται για κάποια αλληγορία, κάποια κρυµµένη πληροφορία, κάτι που δεν είναι όπως φαίνεται. Ας πάµε πιο κάτω. ΟΚ. “Μόνο αυτοί που µπορούν να νιώσουν τη χαρά και την αλήθεια µέσα στην υποκρισία και τη θλίψη του

AZAZEL202s322.indd 245

12/3/08 3:32:29 PM

246

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

εµπορίου των υπηρετών του άρχοντος του κόσµου τούτου. Μόνο αυτοί που µπορούν να προσκυνούν εκείνο τον άνθρωπο, περιφρονώντας τους αυτοχρισµένους εκπροσώπους Του”. Ξεκάθαρα θρησκευτικό µήνυµα. Ο άρχοντας του κόσµου τούτου είναι ο διάβολος. Είναι γραµµένο σε κάποια από τις επιστολές του Απόστολου Παύλου. Εκείνος ο άνθρωπος είναι ο Εµµανουήλ, ο Ιησούς, ο Χριστός, ο Μεσσίας. Έτσι τον ανέφεραν οι ηγέτες των Ιουδαίων για να αποφύγουν να πουν το όνοµά του. Γιατί στα εβραϊκά Εµµανουήλ θα πει “ο Θεός ανάµεσά µας”. Ιησούς, Γιοσούα, θα πει “ο Θεός σώζει”. Χριστός θα πει “αυτός που χρίστηκε µε το λάδι της αφιέρωσης, ο εκλεκτός”. Και Μεσσίας είναι ο λυτρωτής. ∆εν µπορούσαν, λοιπόν, τα µέλη του Ανώτατου ∆ικαστηρίου των Ιουδαίων, του Σανχενδρίν, να δεχτούν ότι δίκαζαν το Μεσσία! Κι έτσι τον έλεγαν απλώς “εκείνος ο άνθρωπος”. “Περιφρονώντας τους αυτοχρισµένους εκπροσώπους Του”. Εδώ πλέον είναι φανερό ότι ο συντάκτης του σηµειώµατος αντιπαθεί το ιερατείο, τους αποκαλεί ειρωνικά αυτοχρισµένους εκπροσώπους του Θεού. Και όλα αυτά... “Στο Ιερό της Σταύρωσης, στη γιορτή του Πέσαχ”, δηλαδή στο Γολγοθά, το Ναό της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήµ, στη γιορτή του Πάσχα. Ξέρεις, Πέσαχ στα εβραϊκά σηµαίνει “πέρασµα” και αναφέρεται στη θαυµατουργή διάβαση της Ερυθράς Θαλάσσης από τον Μωυσή και όλο το λαό του Ισραήλ. Oh mon Dieu! Πολύ µυστήριο. »Για να δούµε στη συνέχεια: “Αυτοί θα µπορέσουν τη νύχτα της µέρας των αγγέλων, στο φαράγγι της κόλασης, στη θάλασσα του θανάτου, να γίνουν κύριοι της διαθήκης του Αζαζέλ. Ελάτε σε ένα ταξίδι στο χτες, στο σήµερα, στο αιώνιο. Οδηγός σας ας είναι η καρδιά, το αίµα σας και οι αναµνήσεις. Ελάτε στη γη Εκείνου, στη γη της πέτρας, των δακρύων και της ελπίδας”. »Εδώ µιλάει για κάποια διαθήκη που θα δοθεί σε αυτούς, τη διαθήκη του Αζαζέλ, “τη νύχτα της µέρας των αγγέλων, στο φαράγγι της

AZAZEL202s322.indd 246

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

247

κόλασης, στη θάλασσα του θανάτου”. Oh la la, il est fous ce type, είπε στα γαλλικά, όπως κάθε φορά που δε βρισκόταν στον κόσµο τούτο. »∆εν ξέρω τι εννοεί, ειλικρινά δεν καταλαβαίνω σε τι αναφέρεται. Εκείνος είχε αρχίσει να τσατίζεται. Μυστήρια, γλώσσες των αγγέλων, φαράγγια της κόλασης, Αζαζέλ, ποιος παλαβός ήταν πάλι τούτος; Αλλά πώς ήξερε για τον Μποµπ το Μάστορα, πού βρήκε το τηλέφωνό του; Αρκετά µυστήρια είχε στη δουλειά του. Όχι και στα γενέθλιά του, στη ροµαντικότερη πόλη του κόσµου, µε µια τόσο ελκυστική γυναίκα δίπλα του. Απτόητη εκείνη συνέχισε: – Εδώ τελειώνει µε την πρόσκλησή του: «Ελάτε σε ένα ταξίδι στο χτες, στο σήµερα, στο αιώνιο. Οδηγός σας ας είναι η καρδιά, το αίµα σας και οι αναµνήσεις. Ελάτε στη γη Εκείνου, στη γη της πέτρας, των δακρύων και της ελπίδας». Είναι προφανές ότι σε ξέρει και τον ξέρεις από παλιά. Τώρα τα υπόλοιπα, καλά, εντάξει. Προσπαθεί να το παίξει και λίγο λογοτέχνης, εκτός κι αν είναι. Γιατί η φράση «στη γη Εκείνου, της πέτρας, των δακρύων και της ελπίδας» είναι προφανές ότι αναφέρεται στους Αγίους Τόπους, τη Γη της Επαγγελίας, και πιο συγκεκριµένα στην Ιερουσαλήµ. Σταµάτησε και βυθίστηκε σε µια αδιαπέραστη σιωπή, ασυνήθιστη για εκείνη. »Περίεργα, πολύ περίεργα φαντάζουν όλα τούτα, µονολόγησε. Κάποιος σε ξέρει από παλιά, θυµάται τα γενέθλιά σου, είναι θρησκευόµενος, ίσως αφιερωµένος, µαθαίνει το τηλέφωνό σου –καλά, αυτό δεν είναι και τόσο δύσκολο µε τόσες βάσεις δεδοµένων στις οποίες υπάρχει το όνοµά σου– και σε καλεί το Πάσχα στην Ιερουσαλήµ, να ακολουθήσεις την Οδό του Μαρτυρίου, να αναγνωρίσεις κάποια σηµάδια, σε προειδοποιεί πως τα πράγµατα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται, για κάποιο λόγο θεωρεί πως είσαι πιστός χριστιανός και, εντέλει, αν κάνεις όλα τούτα, θα γί-

AZAZEL202s322.indd 247

12/3/08 3:32:29 PM

248

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νεις κύριος, ιδιοκτήτης δηλαδή, µιας διαθήκης κάποιου Αζαζέλ, “στο φαράγγι της κόλασης, στη θάλασσα του θανάτου, τη νύχτα της µέρας των αγγέλων...” και ανακατεύει και τα αραµαϊκά µέσα. Ποιος ξέρει, ίσως αυτή η περίφηµη διαθήκη να είναι γραµµένη σε αυτή τη γλώσσα. Κοίταξε, αν δεν είναι κάποιος από εκείνους που έχουν την “αρρώστια της Ιερουσαλήµ”, ή κάποιος απλώς... παλαβός, τότε... ειλικρινά δεν ξέρω τι να σου πω. Πάντως, αυτό το Αζαζέλ είναι σίγουρα εβραϊκό. Ελ είναι ο Θεός, από το Ελοΐµ, αζάζ, αν δεν κάνω λάθος, θα πει “ισχυρός, δυνατός”. Όνοµα είναι. Όπως Μιχα-Ελ, Ραφα-Ελ, Γαβρι-Ελ, Ντανι-Ελ κ.λπ. Αλλά δεν το έχω ξανασυναντήσει. »Εν πάση περιπτώσει, αν τελικά αποφασίσεις να ασχοληθείς ή, ακόµα καλύτερα, να κάνεις αυτό το ταξίδι, δηλώνω από τώρα υποψηφιότητα, όπως σου είπα και νωρίτερα. «Τόσο προβλέψιµος είµαι, λοιπόν, ή τόσο καλά µε ξέρει;» σκέφτηκε ενοχληµένος ο Αλέξανδρος. Εκείνη του έδωσε ένα φιλί. – Έλα τώρα, τι µούτρα είναι αυτά! Γενέθλια έχεις. Πόσο γίνεσαι; Είκοσι έξι, ε; Βάλε µου λίγο κρασί. Ποπό, 12 η ώρα κι έξω χιονίζει πολύ! Η γνωστή Φαµπιέν «ξαναγύρισε» από την περιπλάνησή της στους άγνωστους κόσµους... Γλυκιά, τρυφερή, πρόσχαρη, γελαστή. «Τι περίεργη γυναίκα», σκέφτηκε εκείνος, µε την επιθυµία να τον κυριεύει σιγά σιγά. Σφίχτηκε πάνω του γουργουρίζοντας σαν γάτα µπροστά στο τζάκι. Τα φώτα χαµήλωσαν. Μέσα στο µαγαζί είχαν µείνει πέντε έξι παρέες. Τρεις µουσικοί κάθισαν σε µια άκρη και άρχισαν να παίζουν ρυθµούς αργούς, νωχελικούς. Τα τραγούδια της περίφηµης

AZAZEL202s322.indd 248

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

249

Ουµ Καλσούµ, της ντίβας των Αράβων στη δεκαετία του 1960, τους ταξίδεψαν σε άλλους τόπους, σε άλλες εποχές. Ξαφνικά, η µουσική άρχισε να γίνεται πιο γρήγορη. Και τότε, πίσω από ένα παραβάν, εµφανίστηκε µια οπτασία. Σαν να είχε ξεπεταχτεί κατευθείαν από τις Χίλιες και Μία Νύχτες, κινήθηκε προς το κέντρο του κενού χώρου ανάµεσα στα τραπέζια – µια «διάφανη», λάγνα, ηµίγυµνη φιγούρα µε ίσια µαύρα µαλλιά που έπεφταν σαν χείµαρρος µέχρι τη µέση της, µάτια κάρβουνα αναµµένα, βλεφαρίδες µακριές, χείλη σαρκώδη σε απόχρωση ανοιχτού ροζ, µακιγιάζ σκούρο, έντονο, βαρύ, που πρόσδιδε µία ακόµα νότα µυστηρίου στην όψη της. Τα γυµνά της πέλµατα θαρρείς και δεν άγγιζαν το δάπεδο. Η λεκάνη της λικνιζόταν σαν να µην είχε κόκαλα και συνδέσµους. Τα στήθη της τρεµούλιαζαν λες και ήταν ζελέ... Κινούνταν ανάµεσα στα τραπέζια, άγγιζε µε τα ακροδάχτυλά της ξαναµµένα πρόσωπα, πτερύγια αφτιών, χείλη, χόρευε και νόµιζες πως σε αποπλανούσε σε κάθε της βήµα, σε έπαιρνε µακριά, χανόσουν όπως στη ζάλη από ένα γλυκό, ρευστό, ζεστό και δυνατό κρασί. Το Μπεν Ριέ... Τότε µόνο εκείνος συνειδητοποίησε πως η Φαµπιέν είχε χαθεί από δίπλα του. Την είδε στην άλλη άκρη της αίθουσας να χορεύει κι εκείνη το χορό της κοιλιάς µε την ίδια, αν όχι µεγαλύτερη επιδεξιότητα από την άλλη χορεύτρια. Μόνο που δε φορούσε αραχνοΰφαντα µεταξωτά πέπλα όλο στολίδια. Ήταν ντυµένη όπως όταν είχαν έρθει. Σιγά σιγά, πλησίασε το τραπέζι του, ενώ ήταν φανερό πως τα αρσενικά του µαγαζιού δεν ήξεραν πού να πρωτοκοιτάξουν. Χόρευε µε πάθος, ερχόταν κι έφευγε σαν υπόσχεση που δεν τηρείται, τον άγγιζε αθώα, τυχαία, παιδιάστικα. Τα ερωτηµατικά µπερδεύονταν µε την επιθυµία και την έκπληξη. Τότε, ενθυµούµενος την καταγωγή του και κάποιες εµπειρίες από εξόδους µε φίλους

AZAZEL202s322.indd 249

12/3/08 3:32:29 PM

250

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

του πατέρα του στην Ελλάδα, σηκώθηκε, γονάτισε και άρχισε να χτυπάει παλαµάκια, ακολουθώντας, όσο αυτό ήταν δυνατό, το τουµπελέκι. ∆εν ήξερε να πει πόση ώρα πέρασε έτσι. Η Φαµπιέν και η Λιµόρ, εβραία από την Υεµένη, χόρευαν τώρα γύρω του σ’ ένα ντουέτο ανείπωτου πάθους, χορογραφία ερωτική, µυστήρια. Τον άγγιζαν και αγγίζονταν, εκτινάσσοντας τον πόθο του στα ύψη, καθώς εκείνος ένιωθε να βρίσκεται σε µαρµάρινα παλάτια, µε κουρτίνες να ανεµίζουν µπροστά από ανοιχτά παράθυρα που έβλεπαν σε κήπους µε φοίνικες και στο βάθος η έρηµος να χρυσίζει στον ήλιο. Μπροστά του, οδαλίσκες έπαιζαν µεταξύ τους. «Αρχίζω να τρελαίνοµαι», σκέφτηκε µάλλον φωναχτά. Το θέαµα τέλειωσε έτσι ξαφνικά όπως άρχισε. Με το δέρµα να γυαλίζει από τον ιδρώτα, οι δύο χορεύτριες ήρθαν και κάθισαν στο τραπέζι του κάτω από τα «δολοφονικά» βλέµµατα των υπόλοιπων αντρών. Στην παρέα τους ενώθηκε και η ιδιοκτήτρια. – Καλά, βρε Μαριάν, υποτίθεται ότι γνωριζόµαστε λίγο καιρό και τα λέµε σαν φίλοι. Γιατί δε µου σφύριξες τίποτα για τα αποψινά; Και νόµιζα ότι θα έκανα έκπληξη στη Φαµπιέν για τα γενέθλιά µου! είπε δήθεν παραπονεµένος ο Αλέξανδρος. – Γλυκέ µου, εσύ..., είπε εκείνη γελώντας µε την καρδιά της κι άνοιξε τα χέρια σε µια αγκαλιά µητρική, γεµάτη ασφάλεια, εξωτικές µυρωδιές και υποσχέσεις ζωής ειρηνικής. Τη Λιµόρ την ξέρω από πριν γεννηθεί, τη Φαµπιέν από χρόνια, από τότε που δίδασκε θεολογία. ∆ε σου είπε πως είναι κολλητή της... κόρης µου; – Ποιας κόρης σου, Μαριάν µου, εδώ έκανε την ανήξερη όταν της είπα ότι υπάρχουν ακόµα µερικά παραδοσιακά εβραϊκά εστιατόρια στο παλιό παρισινό γκέτο. Πάντως θεολόγος που σκεφτόταν να γίνει καθολική καλόγρια, έχει εβραία φίλη και χορεύει χορό της κοιλιάς δεν πρέπει να υπάρχει άλλη στο Παρίσι. Ευτυχώς,

AZAZEL202s322.indd 250

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

251

κακοµοίρα µου, που δε σε πήρε κανένα µάτι από τους εκπαιδευόµενούς σου, γιατί τότε θα ήσουν αναγκσµένη να κυκλοφορείς µε φερετζέ..., είπε τώρα ο Αλέξανδρος στη Φαµπιέν γελώντας. Όταν βγήκαν στο δρόµο, η ώρα ήταν 3 το πρωί. Εξακολουθούσε να χιονίζει. Τα υψηλά επίπεδα αλκοόλ στο αίµα, όπως φανέρωναν τα ξαναµµένα τους πρόσωπα, τους απέτρεψαν από το να γυρίσουν στο σπίτι οδηγώντας. Είπαν να περπατήσουν µέχρι να βρουν κάποιο ταξί, πράγµα όχι και τόσο πιθανό µια τέτοια νύχτα. Το κρύο είχε ευεργετικά αποτελέσµατα πάνω τους. Ξεθόλωσαν. Έφτασαν στην Πλας ντε Βοζ. Κοίταξαν τριγύρω: δεν υπήρχε ψυχή... Αγκαλιάστηκαν µε πάθος, εκεί, στο κέντρο της κουκλίστικης πλατείας που περιστοιχιζόταν από καµάρες. Τραβώντας και σέρνοντας ο ένας τον άλλο, χωρίς να ξεκολλούν, έφτασαν στη µία από τις τέσσερις γωνίες, κάτω από µια αψίδα που «προστάτευε» την πρόσοψη ενός µαγαζιού µε αντίκες. Άρχισαν να απαλλάσσονται από τα ρούχα τους βιαστικά, µε µανία και γουργουρητά προσµονής. Η θερµοκρασία πρέπει να ήταν κάτω από το µηδέν, αλλά εκείνοι µούσκεµα στον ιδρώτα, κάνοντας έρωτα µ’ ένα πάθος που δεν είχαν ξαναζήσει. Οι εξωτικές γεύσεις, το κρασί, η µουσική, ο χορός, η περίεργη πρόσκληση του άγνωστου άντρα ήταν τα ισχυρότερα αφροδισιακά. Αυτή η γυναίκα τον ξετρέλαινε. ∆εν µπορούσε να προσδιορίσει µε ακρίβεια το λόγο. Ασκούσε πάνω του µια ακατανίκητη γοητεία, ήταν σαν να τον ένωνε µ’ ένα παρελθόν κι έναν κόσµο που ήξερε ότι υπήρχαν, κι όµως δεν τα βίωνε. Στους σπασµούς του τέλους, ο Αλέξανδρος έστρεψε κάποια στιγµή το κεφάλι και... πάγωσε. Στα δέκα µέτρα µακριά τους, στο χλοµό φως της πλατείας, µια µαυροντυµένη φιγούρα τούς κοίταζε επίµονα κι έπειτα έκανε µεταβολή και ξεµάκρυνε αργά. – Είδες; φώναξε στη Φαµπιέν.

AZAZEL202s322.indd 251

12/3/08 3:32:29 PM

252

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Είσαι τρελός. Τι βλακείες είναι αυτές; Τι να δω που µε κόβεις στο καλύτερο; τον αποπήρε. Το σφιχταγκάλιασµά της, τα πόδια της στη µέση του, τα παθιασµένα φιλιά γρήγορα τον επανέφεραν στο απείρως προτιµότερο, χειροπιαστό παρόν, από τον κόσµο των σκιών, των µυστηρίων και των αινιγµατικών κειµένων. Αυτή τη φορά καµιά µαυροντυµένη φιγούρα δεν ανέκοψε την κορύφωση της ηδονής, την αποθέωση του έρωτα και της νιότης τους. Ξηµέρωνε µία ακόµα µουντή, κρύα µέρα στο Παρίσι, η 13η Φεβρουαρίου 2025. Ήταν 26 χρόνων. ∆ε χιόνιζε πια, αλλά ψιλόβρεχε και η θερµοκρασία είχε πέσει στους -8° C. Χορτασµένοι από έρωτα, εξουθενωµένοι και παγωµένοι από την προσπάθεια, έφτασαν περπατώντας στην εκκλησία του Σεν Ζερµέν ντε Πρε. Ακριβώς απέναντι, το περίφηµο «Café deux Magots» είχε ανοίξει. Όρµησαν µέσα, ρωτώντας σχεδόν ταυτόχρονα τον έκπληκτο σερβιτόρο µε την παραδοσιακή ασπρόµαυρη στολή: – Έχετε ζεστά κρουασάν; Αυτός έκανε µια γκριµάτσα δυσαρέσκειας από την ορµητικότητά τους, αλλά κατόπιν «θυµήθηκε» πως εργαζόταν στο περίφηµο αυτό καφέ που φιλοξένησε και φιλοξενεί κατά καιρούς –από το 1812– κάθε είδους... προσωπικότητες και είπε προσπαθώντας να χαµογελάσει: – Μα και βέβαια. Περάστε, παρακαλώ. Κάθισαν στο στεγασµένο γυάλινο χώρο ακριβώς απέναντι από την είσοδο της εκκλησίας, για να απολαύσουν το πάντοτε εκπληκτικό πρωινό του µαγαζιού: κρουασάν βουτύρου, αχνιστό καφέ µε γάλα, φρέσκο βούτυρο, µαρµελάδες, φρυγανισµένες φετούλες ψωµιού. Και όλα αυτά σε σπάνια πορσελάνινα σερβίτσια µε ασηµένια µαχαιροπίρουνα και κρυστάλλινα ποτήρια.

AZAZEL202s322.indd 252

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

253

Ήταν 8 το πρωί όταν οι βαριές καµπάνες του Σεν Ζερµέν ντε Πρε χτύπησαν για την πρωινή λειτουργία. Σηκώθηκαν να φύγουν. Η Φαµπιέν σφίχτηκε πάνω του, αδηµονώντας να φτάσουν στο σπίτι της για να κοιµηθούν επιτέλους. Ήδη εκείνος ονειρευόταν τη ζεστασιά του κορµιού της κάτω από το πουπουλένιο πάπλωµα. Ξαφνιάστηκε στη σκέψη ότι εκεί, σε αυτή την πολύβουη πόλη που τώρα ξυπνούσε σιγά σιγά, υπήρχε ένας άνθρωπος που τον αγαπούσε και τον νοιαζόταν. Έσκυψε και τη φίλησε στο µέτωπο. Η Φαµπιέν ανασήκωσε το κεφάλι και τον κοίταξε µ’ έναν τρόπο που έδειχνε ότι το περίµενε. Του χάρισε το πιο υπέροχο χαµόγελό της, που φώτισε για λίγο το µουντό ουρανό.

Το σπίτι της, το οποίο είχε αγοράσει µερικά χρόνια πριν, σε µια απρόβλεπτη και σύντοµη χρονικά οικονοµική κρίση που επηρέασε ιδιαίτερα τον τοµέα των κτηµατοµεσιτικών συναλλαγών, ήταν ένα εκπληκτικό διαµέρισµα σε ένα κοµψό τετραώροφο κτίριο στο 6ο ∆ιαµέρισµα, που θεωρείται από τα αριστοκρατικά του Παρισιού και προτιµάται από διασηµότητες των τεχνών και των γραµµάτων. Έφτασαν. Ο θυρωρός, ντυµένος σαν να ήταν έτοιµος να πάει σε δεξίωση στα Ηλύσια Πεδία, έτρεξε να τους ανοίξει την πόρτα µε ένα πλατύ χαµόγελο «ανείπωτης ευτυχίας». Ανέβηκαν µε το ασανσέρ και άνοιξαν τη βαριά δρύινη πόρτα µε τον αισθητήρα αποτυπώµατος, που ήταν σοφά κρυµµένος κάτω από τη χάλκινη ταµπελίτσα µε το όνοµα του ενοίκου του διαµερίσµατος. Σε λίγη ώρα την έβλεπε να κοιµάται χωρίς να ακούγεται καν η ανάσα της, παρά µόνο το ανεπαίσθητο γουργούρισµα του κλιµατιστικού και του ιονιστή του δωµατίου, ενώ ακουµπούσε γυµνός

AZAZEL202s322.indd 253

12/3/08 3:32:29 PM

254

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

το δεξί χέρι λυγισµένο στο χοντρό –αλεξίσφαιρο, παρακαλώ– φιµέ τζάµι του παραθύρου, που βέβαια επέτρεπε την ορατότητα προς τα έξω. Κοίταξε το µολυβί ουρανό. Είχε αρχίσει και πάλι να χιονίζει. Εκεί κάτω θα ήταν µια φωτεινή µέρα. Ένας λαµπερός ήλιος θα είχε ήδη ανατείλει από ώρα και θα φώτιζε τα ξεροβούνια της ερήµου. Η θερµοκρασία θα ήταν τουλάχιστον 25°-27° C, είχε ενηµερωθεί από το τηλέφωνο-υπολογιστή του. Ο ουρανός θα είχε το χρώµα του πρωσικού µπλε ή του τιρκουάζ. Ναι, ναι, του τιρκουάζ. Αργότερα θα προσπαθούσε, όταν ο δορυφόρος θα ήταν στην κατάλληλη θέση, να δει ζωντανές εικόνες από το Κιµπούτς Καλία Κουµράν... «Πού είσαι; Ποιος είσαι; Τι θέλεις από εµένα; Ξέρω ότι αυτή τη στιγµή µε σκέφτεσαι. Προσεύχεσαι. Ποιος είσαι, Αζαζέλ; Θα σε ανακαλύψω οπωσδήποτε». Στην έρηµο της Ιουδαίας, απέναντι στη Νεκρά Θάλασσα, εκείνος ήταν όντως εκεί. Όπως κάθε µέρα άλλωστε.

‫מלכה אזולאי‬

Μαλκά Αζουλάι Η Μαλκά Αζουλάι, µητέρα πέντε παιδιών, ζούσε στην Ιερουσαλήµ από το 2007, στο Γιεµίν-Μοσέ. Κάθε πρωί άνοιγε τα στόρια για να δει τα παλιά τείχη των σταυροφόρων να λούζονται στο πρωινό φως και κάθε απόγευµα καθόταν στη βεράντα της για να πιει το καφεδάκι της και να αγναντέψει ξανά και ξανά και ξανά αυτό το υπέροχο φως που έσβηνε πάνω στον Πύργο του ∆αβίδ, στην Πύλη της Γιάφα. Εργαζόταν ως διευθύντρια δηµοσίων σχέσεων στο Γιαντ Βασέµ, το φηµισµένο µουσείο του ολοκαυτώµατος των εβραίων κατά το Βʹ Παγκόσµιο Πόλεµο. Της άρεσε η δουλειά της.

AZAZEL202s322.indd 254

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

255

Συχνά θυµόταν εκείνον και το πρώτο τους ταξίδι εκεί, το 1996. Κι ύστερα, όλα εκείνα που τους χώρισαν οριστικά, χωρίς ποτέ να χωρίσουν τις καρδιές τους. Σήµερα, όµως, 13 Αυγούστου του 2024, της φάνηκε πως τον ένιωσε. Ένιωσε αυτή την αύρα που τη συνέπαιρνε τότε στο Λυκαβηττό, στη Μονεµβασιά, στο Παρίσι, στο Μιλάνο, στο ΤελΑβίβ... Έξω από την Αγία Αυλή, στο αραβικό καφενεδάκι, είδε ένα ρασοφορεµένο, Άραβας έµοιαζε –τόσο µελαψός ήταν–, πετσί και κόκαλο, να φουµάρει το ναργιλέ του και να πίνει το τσάι του. Μόλις έφτασε κοντά του, εκείνος χάθηκε πίσω από κάποιο παραβάν που οδηγούσε ποιος ξέρει σε ποια ταράτσα ή αυλή. Ο ναργιλές ακόµα κάπνιζε, το τσάι έκαιγε. Καθώς σήκωσε το µπακιρένιο πιατάκι που πάνω του πατούσε το γυάλινο ποτηράκι, τα µάτια της γέµισαν δάκρυα. Γιατί εκεί µπροστά της βρισκόταν ένα µικρό, τοσοδούλικο βιβλιαράκι, ούτε 5Χ5 εκατοστά δεν ήταν, προσεκτικά τυλιγµένο σε χαρτί χοντρό, του χασάπη, από αυτά που ακόµα οι Άραβες της παλιάς πόλης χρησιµοποιούν για να τυλίξουν τα λαχταριστά, βαριά, σιροπιαστά γλυκά τους, που πάνω του έγραφε στα ελληνικά: «Ακόµα κι αν το αρκουδάκι σου υποστεί ανεπανόρθωτη ζηµιά, η αγάπη του για εσένα θα παραµείνει η ίδια». Πήρε στα χέρια της το πακετάκι µε το γνωστό γραφικό χαρακτήρα απέξω, το γραφικό χαρακτήρα του που θα τον αναγνώριζε και σε χίλια χρόνια, ανάµεσα σε χιλιάδες, και το ξετύλιξε για να βρει αυτό που ήδη ήξερε: το βιβλιαράκι που του είχε χαρίσει το ζοφερό εκείνο Μάιο του 2005, µαζί µ’ ένα δελφινάκι φυλαχτό και µια κατακόκκινη καρδιά από κρύσταλλο, όταν ήταν στη φυλακή. Μαζί υπήρχε ένα διπλωµένο χαρτί – θα το διάβαζε αργότερα.

AZAZEL202s322.indd 255

12/3/08 3:32:29 PM

256

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

«Τι ηλίθια είµαι», σκέφτηκε. «Αυτά τα βλέπω και µετά, να τρέξω πίσω του πρέπει τώρα». Έτσι, µπροστά στα έκπληκτα µάτια µερικών δεκάδων Αράβων θαµώνων που κάπνιζαν το ναργιλέ τους και αναποδογυρίζοντας µερικά τραπέζια και τον καφετζή που είχε την ατυχία να έρχεται από εκεί όπου εκείνος έφυγε, για να εισπράξει αρκετά αραβοεβραϊκά κοσµητικά, βγήκε από την πίσω πόρτα του καταστήµατος και βρέθηκε, όπως το φανταζόταν, σε ένα δαίδαλο από δροµάκια, σκάλες, ταράτσες, πόρτες, αυλές, και πουθενά, βέβαια, ίχνος του. Πιο πολύ νευριασµένη µε τον εαυτό της για τα πολύτιµα λεπτά που έχασε και λιγότερο απογοητευµένη αφού πλέον εκείνος –γιατί δεν µπορεί να ήταν άλλος– είχε δώσει σηµεία ζωής, περιεργάστηκε ξανά το τριµµένο βιβλιαράκι και το περιτύλιγµά του, που στη µέσα µεριά του έγραφε: «Το κοινό Πάσχα στο σταθµό XV, Αζαζέλ». Πήρε και το διπλωµένο χαρτί και το έβαλε στην τσέπη της. Θα το διάβαζε µε την ησυχία της στο σπίτι. Μπερδεύτηκε. «Να ρωτήσω τον Μοσέ, αυτός θα ξέρει σίγουρα», σκέφτηκε. Αλλά πάλι το δικό τους Πέσαχ διαρκεί οκτώ µέρες στη διασπορά και επτά µέρες στην Ιερουσαλήµ, όπου τώρα βρίσκονταν και οι δυο τους. Όχι, όχι, ήταν βέβαιη, σταθµός XV στα λατινικά. Μάλιστα, είναι ο δέκατος πέµπτος σταθµός της Οδού του Μαρτυρίου και είναι το κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου. «Τώρα δε µου ξεφεύγεις». Κι αν; Όχι, απόδιωξε τη σκέψη, αυτή η φράση αναφερόταν στο Πάσχα το δικό τους, ίσως του χρόνου για να λέει κοινό· έχουν Πάσχα µαζί µε τους καθολικούς, όπως συµβαίνει κάθε µερικά χρόνια. Πήρε τηλέφωνο τον άντρα της. – Σαλόµ, Μοσέ. – Σαλόµ, Μαλκά. – Πες µου, σε παρακαλώ, πότε είναι το Πέσαχ το 2025;

AZAZEL202s322.indd 256

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

257

– Εννοείς το 5785, της απάντησε ο θρησκευόµενος σύζυγός της, αναφερόµενος στις διαφορετικές ηµεροµηνίες που χρησιµοποιούνται στη ∆ύση και στο Ισραήλ. Για να δούµε: το 2025, όπως σου αρέσει να το λες, τελειώνει στις 20 του Νισάν. – Καλά, καλά, πες τα µου απλά. Σε δυτικές ηµεροµηνίες... – Είναι την Κυριακή 20 Απριλίου του 2025. Αλλά γιατί ρωτάς σήµερα, 13 Αυγούστου του 2024; – Αυτό είναι! φώναξε εκείνη µε χαρά και, πριν προλάβει ο ξαφνιασµένος Μοσέ να πει οτιδήποτε, έκλεισε το τηλέφωνο. Αλλά αµέσως µετά πάλι µπερδεύτηκε. Εννοούσε την πρώτη ή την τελευταία µέρα του Πάσχα; Κι έπειτα, πόσους σταθµούςστάσεις έχει η Οδός του Μαρτυρίου; «∆υστυχώς, πρέπει να ρίξω τα µούτρα µου και να τηλεφωνήσω στον εξοχότατο κύριο καρδινάλιο, αφού πρώτα του είπα όλες αυτές τις ανοησίες, ότι δεν ξέρω κανέναν Ραφαήλ ή ότι δεν είχα ακουστά το δικό του όνοµα κ.λπ. Τι να κάνουµε, Αζαζέλ µου, θέλω να σε συναντήσω έπειτα από τόσα χρόνια µε την απλότητα και τη γοητεία που δίνει ο χρόνος και η απόσταση. Κι αυτό το... Αζαζέλ, τι είναι πάλι;» Αχνά στο µυαλό της εµφανίστηκε το γράµµα εκείνο µε την υπογραφή από το αίµα του, τότε που χτυπούσε µε απελπισία τις γροθιές στον τοίχο του κελιού του και της έλεγε πως τον χρησιµοποίησαν «σαν την τελετουργία του Γιοµ Κιπούρ, ένας τράγος για τον Γιαχβέ και ένας για τον Αζαζέλ. Εγώ είµαι ο αποδιοποµπαίος τράγος τους, στον οποίο φόρτωσαν όλες τις αµαρτίες και τις ποµπές τους...» ∆εν υπήρχε αµφιβολία, λοιπόν, στον εαυτό του αναφερόταν µε αυτό το όνοµα. Αλλά τον καρδινάλιο από το Βατικανό πώς τον ήξερε. Πού τον είχε γνωρίσει; Βέβαια, πάντα γνώριζε τους πιο περίεργους και σηµαντικούς ανθρώπους, ακόµα και τις µέρες της ζωής του τις πιο δύσκολες.

AZAZEL202s322.indd 257

12/3/08 3:32:29 PM

258

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

«∆εν έπρεπε να πω στον καρδινάλιο πως δεν τον ξέρω, δεν έπρεπε. Αφού εγώ του τηλεφώνησα τόσα χρόνια πριν. Ευτυχώς, µου άφησε το τηλέφωνό του. Μόλις γυρίσω από τη δουλειά το απόγευµα, θα του τηλεφωνήσω. Άκου καρδινάλιος που νοιάζεται γι’ αυτόν έπειτα από τόσα χρόνια! Μου είπε πως γνωρίστηκαν σε ένα κάπως ασυνήθιστο µέρος. Σίγουρα στην ιταλική φυλακή. Τέρµα. Πρέπει να του τηλεφωνήσω. Εκείνος κάτι προσπαθεί να µας πει. Κι εγώ τόσα χρόνια το αµέλησα το θέµα µε τη διαθήκη για τα ανίψια του. Κρίµα! ∆εν εκπληρώσαµε, ίσως, την τελευταία επιθυµία ενός ανθρώπου». Τελευταία επιθυµία... Της ήρθαν δάκρυα. Αλλά τον είχε δει. Η αµφιβολία τής έσφιξε σαν τανάλια την καρδιά. Ένας χρόνος είναι µεγάλο διάστηµα για κάποιον που έχει ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ. Τι χάλια ήταν αυτά, Θεέ µου! Αυτός που µια ζωή αγωνιζόταν να αδυνατίσει είχε µείνει πετσί και κόκαλο. Ποιος ξέρει σε τι ακρότητες είχε επιδοθεί πάλι. Ποτέ δεν µπόρεσε να ζήσει φυσιολογικά σαν άνθρωπος, όλο κάτι άλλο απ’ ό,τι είχε ήθελε, όλο κάτι άλλο αναζητούσε. Αυτή, όµως, ήταν και η γοητεία του. Μαζί του ταξίδευες από το σαλόνι, από την κρεβατοκάµαρα...

Το τηλεφώνηµα – Σας παρακαλώ, µε συνδέετε µε το διαµέρισµα του εξοχότατου Τζιανλούκα Τζιοφρέ, είµαι µια φίλη του, είπε µε τα λίγα ιταλικά της. – Ζητώ συγνώµη, µα η εξοχότητά του είναι σε ακρόαση µε τον Άγιο Πατέρα. Ποιο είναι το όνοµά σας; ∆εν το άκουσα προηγουµένως. – Μαλκά, Μαλκά Αζουλάι.

AZAZEL202s322.indd 258

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

259

Αφού επανέλαβε δυο τρεις φορές τα γράµµατα, για να είναι σίγουρη πως η καθυστερηµένη γραµµατέας, ή ό,τι στην ευχή ήταν τέλος πάντων, κατάλαβε καλά, έκλεισε το τηλέφωνο. – Άκου είναι σε ακρόαση µε τον πάπα! Και απ’ ό,τι έχω ακούσει, ο καινούριος τους είναι Ισραηλινός, µονολόγησε. Ώστε τόσο υψηλές γνωριµίες έκανε ο κύριος... Αζαζέλ στη φυλακή; Καρδινάλιος και συνεργάτης του πάπα ο φίλος του; Πολύ αργά το βράδυ, θα ήταν περασµένα µεσάνυχτα, χτύπησε το κινητό της τηλέφωνο. – Κυρία Αζουλάι; Ζητώ ειλικρινά συγνώµη για το ακατάλληλο της ώρας, αλλά ο τρόπος που µου µετέφερε η γραµµατέας µου το µήνυµά σας µ’ έκανε να πιστέψω πως κάτι σηµαντικό έχετε να µου πείτε. Γι’ αυτό έσπευσα να σας τηλεφωνήσω. – Περιµένετε, σας παρακαλώ, γιατί όλοι κοιµούνται και δε θέλω να τους ανησυχήσω... Λοιπόν, ακούστε µε, ζητώ συγνώµη που όταν µε είχατε ξανακαλέσει γύρω στα τέλη Ιουνίου είχα αρνηθεί ότι γνωρίζω τον άνθρωπο για τον οποίο µε ρωτήσατε. Τον γνωρίζω, ή µάλλον τον γνώριζα πολύ καλά. Έχω, όµως, να µάθω νέα του τουλάχιστον δεκαεπτά χρόνια, ίσως και λίγο περισσότερα. Όµως σήµερα το πρωί, σ’ ένα καφενεδάκι κοντά στο Ναό της Αναστάσεως, µου φάνηκε ότι τον είδα, ή µάλλον είµαι σχεδόν βέβαιη, γιατί µου έδωσε κάτι που επιβεβαίωσε την παρουσία του. Κάτι προσωπικό. – Κυρία Αζουλάι, καταλαβαίνω την επιφύλαξή σας στο προηγούµενο τηλεφώνηµά µας. Άργησα πολύ να έρθω σε επαφή µαζί σας. Τι είναι, λοιπόν, αυτό το προσωπικό «κάτι»; Γιατί ο Αζαζέλ έχει µανία µε τους γρίφους και τα µυστήρια. – Τίποτα σηµαντικό. Απλώς ένα βιβλιαράκι που του είχα στείλει στο... ασυνήθιστο µέρος όπου τον γνωρίσατε. Αλλά για περιµένετε, να βρω και κάτι άλλο. Ναι, πρόσθεσε µε αναστατωµένη

AZAZEL202s322.indd 259

12/3/08 3:32:29 PM

260

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

φωνή, µου άφησε και κάτι άλλο που µέσα στην ταραχή µου δεν το άνοιξα καν. Αλλά, εξοχότατε, θέλω να µου πείτε το εξής, που είναι πολύ σηµαντικό: Πότε είναι το ορθόδοξο, πότε το καθολικό και πότε το εβραϊκό Πέσαχ του χρόνου; – Κατ’ αρχάς, ας αφήσουµε τις τυπικότητες. Θα µε λέτε Τζιανλούκα, ή έστω Ντον Τζιανλούκα, και θα σας λέω κυρία Μαλκά. Σύµφωνοι; – Σύµφωνοι, Τζιανλούκα. Αλλά εσύ θα µε λες σκέτα Μαλκά. Λοιπόν; – Μισό λεπτό: το χριστιανικό Πάσχα του χρόνου είναι κοινό και είναι την Κυριακή 20 Απριλίου 2025 και το εβραϊκό Πάσχα τελειώνει στην Ιερουσαλήµ... καταπληκτικό, την ίδια µέρα, ή αλλιώς στις 20 του µήνα Νισάν του έτους 5785. Μα καλά, πώς και δε γνωρίζεις τις ηµεροµηνίες του δικού σας Πέσαχ; Και γιατί µε ρωτάς όλα αυτά; Tι σχέση έχουν µε τον άνθρωπό µας; – Θα σου πω. Πες µου, όµως, και κάτι ακόµα. Ποιος είναι ο XV σταθµός της Οδού του Μαρτυρίου; – ∆εν υπάρχει τέτοιος σταθµός, ο τελευταίος είναι ο δέκατος τέταρτος, δηλαδή ΧΙV, και είναι ο Πανάγιος Τάφος. Βέβαια, θα µπορούσαµε να θεωρήσουµε ως ΧV σταθµό πάλι τον Πανάγιο Τάφο, µε την έννοια ότι εκεί συντελέστηκε το µέγιστο θαύµα, η Ανάσταση του Ιησού. Ναι, θα µπορούσε, τώρα που µου το λες, να είναι ο Πανάγιος Τάφος ο XV σταθµός. Πες µου, όµως, τι έγινε; Γιατί κι εγώ, τη µέρα που σου τηλεφώνησα, είχα βρει διάφορα µυστηριώδη που µου είχε αφήσει ο Αζαζέλ. Αλλά έχω σηµειώσει προόδους στην ανεύρεση των συγγενών του, στους οποίους ήθελε να παραδώσω τη διαθήκη, υπό όρους βέβαια. – Α, µην ανησυχείς γι’ αυτό, έχω ακριβή στοιχεία τους κι εγώ. Τους βρίσκουµε οποτεδήποτε µε µερικά τηλεφωνήµατα και ένα δυο e-mails. Λοιπόν, άκουσέ µε...

AZAZEL202s322.indd 260

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

261

Του είπε τα πάντα, όσα, τέλος πάντων, πίστευε ότι τον αφορούσαν. Για το µεγάλο τους έρωτα και τα... άλλα δεν ανέφερε λέξη. Ο καρδινάλιος, ωστόσο, καταλάβαινε, καθώς δεν ξεχνούσε πώς µιλούσε για εκείνη ο Αζαζέλ. Του είπε για το βιβλιαράκι, για τη σηµείωση: «Το κοινό Πάσχα στο σταθµό XV, Αζαζέλ». Ο καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ τα χρειάστηκε και το οµολόγησε στη συνοµιλήτριά του: – Κοίτα, Μαλκά, µου λείπουν πολλά στοιχεία από το παζλ, αν και σου οµολογώ ευθαρσώς πως η κρυπτογραφία, οι γρίφοι, οι κώδικες και τα... σταυρόλεξα είναι το δυνατό µου σηµείο. Είναι, πάντως, προφανές ότι όλα αυτά, σε συνδυασµό µε ένα σταυρόλεξο, κάτι ερωτήσεις για τη λύση του, που όµως δεν το λύνουν, µια έκφραση που τελειώνει στη λέξη Χαζάλ που µου εξήγησες τι σηµαίνει και το όνοµα Αζαζέλ φανερώνουν ότι εκείνος ήταν σχεδόν σίγουρος πως εγώ δε θα κρατούσα τον όρκο µου και φρόντισε να διασφαλίσει εναλλακτικό σχέδιο-διαδροµή, µέσα από την οποία θα άφηνε να τον ανακαλύψουµε. ∆ώσε µου, σε παρακαλώ, τα στοιχεία των µελών της οικογένειάς του, αν έχεις την καλοσύνη, και θα τα ξαναπούµε. Πάντως, επειδή ένα πολύ ισχυρό πρόσωπο επιθυµεί οπωσδήποτε να βρεθεί ο Αζαζέλ για σοβαρότατους λόγους που αφορούν την πίστη µας, θα κάνω τα πάντα από τη µεριά µου να κανονίσω την έλευσή µου στην Ιερουσαλήµ, γιατί εκεί µου είχε ζητήσει να παραδώσω τη διαθήκη στα ανίψια του. – Μπορείς να µου πεις πού; Ίσως να ξέρω. – Σίγουρα θα ξέρεις, το ένα σηµείο είναι τα σπήλαια του Κουµράν και το άλλο είναι ένα φαράγγι που λέγεται Μιτζουκέι Ντραγκότ. – Ναι, ξέρω πολύ καλά πού βρίσκονται και τα δύο. Πότε λες να έρθεις στην Ιερουσαλήµ; – Κοίτα θα στείλω µερικούς δικούς µου ανθρώπους ήδη από

AZAZEL202s322.indd 261

12/3/08 3:32:29 PM

262

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

φέτος για να προετοιµάσουν το έδαφος και να διερευνήσω αν τα ανίψια του Αζαζέλ είναι σε θέση να πάρουν τη διαθήκη του ή όχι. Θα είµαστε σε επαφή.

Ο συνταγµατάρχης Ντοµένικο Τσελερίνο Η επιχείρηση «Αζαζέλ» Έπειτα από τόσα χρόνια υπηρεσίας ως επικεφαλής της περίφηµης Ελβετικής Φρουράς, τίποτα δεν έκανε πλέον εντύπωση στο συνταγµατάρχη Ντοµένικο Τσελερίνο. Έτσι και τώρα, όταν τον κάλεσε σε ιδιαίτερη εµπιστευτική ακρόαση ο ίδιος ο Άγιος Πατέρας, που συνοδευόταν από τον καρδινάλιο Τζιανλούκα Τζιοφρέ, τον πιο έµπιστο άνθρωπό του και δεξί του χέρι σε ό,τι έκανε, δεν εξεπλάγη από τα όσα άκουσε. Κράτησε αναλυτικές σηµειώσεις· αυτός ήταν της παλιάς σχολής, δεν ήθελε ηλεκτρονικά σηµειωµατάρια και άλλα τέτοια gadgets. Με λίγα λόγια, του ζήτησαν, ανεξαρτήτως κόστους και πάση θυσία, να έρθει σε επαφή µε δύο ανθρώπους, έναν στη Νέα Υόρκη κι έναν στον Παρίσι, που ήταν αδέρφια, κι έπειτα να πάει στην Ιερουσαλήµ (αυτό το τελευταίο τον γοήτευε ιδιαίτερα) για να προσπαθήσει να ανακαλύψει τα ίχνη ενός ορθόδοξου µοναχού, που ο καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ είχε να συναντήσει από το 2005 και δεν ήξεραν καν αν ζούσε. Τελευταία φορά που είχε δώσει σηµεία ζωής ήταν σε µια εβραία κυρία, µε την οποία επίσης µπορούσε να συνεργαστεί ο συνταγµατάρχης αν το ήθελε. Βρήκε πολύ εύκολα τα δυο αδέρφια, χωρίς να κάνει αισθητή την παρουσία του. Η ζωή τους ήταν τελείως απλή και προβλέψιµη και, απ’ ό,τι φαίνεται, δε θα εξαφανίζονταν µέχρι του χρόνου τον Απρίλη που ο Άγιος Πατέρας είπε ότι ίσως τους καλούσε σε

AZAZEL202s322.indd 262

12/3/08 3:32:29 PM

ΑΖΑΖΕΛ

263

µια κατ’ ιδίαν ακρόαση. Επιστήµονας ερευνητής στο Παρίσι ο ένας, φωτογράφος στη Νέα Υόρκη ο άλλος. Κατόρθωσε και πήρε όλα τα στοιχεία για να έρθουν αργότερα σε επαφή µαζί τους. Για να είναι απολύτως σίγουρος –διέκρινε στο πρόσωπο του Άγιου Πατέρα και του καρδινάλιου την αγωνία για τη σηµασία ανεύρεσης αυτών των δύο νεαρών– προσέλαβε τους καλύτερους ιδιωτικούς αστυνοµικούς για κάθε πόλη και τους είπε, χωρίς να αποκαλύψει, βεβαίως, την ιδιότητά του ή ποιος ήταν ο πραγµατικός ενδιαφερόµενος, να ελέγχουν κάθε εβδοµάδα τα στοιχεία που τους έδωσε και να τον ενηµερώνουν. Στη συνέχεια πήγε στην Αθήνα. Εκεί τα πράγµατα ήταν ακόµα ευκολότερα. Οι γονείς των δύο νεαρών είχαν σταθερή πολυετή δουλειά, δικό τους σπίτι, τηλέφωνα δηµοσιευµένα, δεν υπήρχε καµιά περίπτωση να τους χάσουν. Αναχώρησε για την Ιερουσαλήµ δύο µέρες αργότερα. Τα πράγµατα εκεί δεν ήταν καθόλου, µα καθόλου εύκολα. Τον καλόγερο που έψαχναν µε τέτοια αγωνία ο Άγιος Πατέρας και ο καρδινάλιος δεν τον ήξερε κανένας, απολύτως κανένας. ∆εν είχε την παραµικρή ιδέα τι να κάνει. Αποφάσισε να απευθυνθεί σε ένα φίλο του από µια µικρή αδελφότητα καθολικών, που είχε, όµως, πολύ στενές σχέσεις µε τους ορθοδόξους. Αυτός δε θα έλεγε σε κανέναν τίποτα σχετικά µε την επίσκεψη του επικεφαλής της Ελβετικής Φρουράς στην πόλη, σε αναζήτηση ενός ορθόδοξου µοναχού, ο οποίος, µάλιστα, ήταν και εξαφανισµένος. Πήγε και τον βρήκε. Ο πατήρ Σεµπαστιάνο ανήκε σε µια µικρή µοναστική κοινότητα µε έδρα το Πιεµόντε της Ιταλίας, κάτω από τις Άλπεις, και αντιπροσωπίες στην Πούλια της Νότιας Ιταλίας και την Ιερουσαλήµ. Ο συνταγµατάρχης τον είχε γνωρίσει όταν συνόδεψε στο µοναστήρι τους, για να συναντηθεί µε τον ηγούµενο και µερικούς αδελφούς και αδελφές, τον ίδιο τον Άγιο

AZAZEL202s322.indd 263

12/3/08 3:32:30 PM

264

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Πατέρα, σε µια επίσκεψη που κράτησε δύο µέρες και έγινε µε απόλυτη µυστικότητα. Ο πατήρ Σεµπαστιάνο καταγόταν, όπως και ο επικεφαλής της Ελβετικής Φρουράς, από το ιταλικό κοµµάτι της Ελβετίας και του είπε ότι θα πήγαινε στην Ιερουσαλήµ για λίγα χρόνια. Έτσι, χωρίς προηγούµενη ειδοποίηση, εµφανίστηκε στην πόρτα του, σε ένα σπιτάκι χαµένο µέσα στα δαιδαλώδη δροµάκια της χριστιανικής γειτονιάς. Χτύπησε, άκουσε βήµατα και βρέθηκε µπροστά στο µονίµως χαµογελαστό πρόσωπο του µοναχού. Εκείνος έµεινε ακίνητος σαν άγαλµα. Μετά την πρώτη έκπληξη, έσφιξε δυνατά το χέρι του επισκέπτη του και του είπε: – Πέρασε µέσα, πέρασε. Συνταγµατάρχα, πώς βρέθηκες εδώ και τι κάνεις στην πόρτα του ταπεινού µας σπιτιού; Ζω εδώ µε έναν ακόµα αδελφό από το µοναστήρι και µελετούµε, έχοντας ταυτόχρονα την καταπληκτική ευκαιρία να ζούµε την ιδιαίτερη ατµόσφαιρα της Ιερουσαλήµ. Μη µου πεις ότι πρόκειται να έρθει ο Άγιος Πατέρας...! Αλλιώς, τι κάνεις εσύ εδώ; – Πολλές ερωτήσεις, πάτερ, πολλές ερωτήσεις! Άκουσέ µε προσεκτικά. Βρίσκοµαι εδώ µε επιθυµία της παναγιότητάς του. Το «τι» και το «πώς» δε θα σου το πω, δε σε αφορά και µάλλον δεν είµαι βέβαιος ότι το έχω αντιληφθεί κι εγώ πολύ καλά. Η επίσκεψή µου εδώ είναι γνωστή στον Άγιο Πατέρα, σε έναν καρδινάλιο µε σηµαντικότατη θέση δίπλα του, σ’ εµένα και τώρα σ’ εσένα. Και µεταξύ µας θα παραµείνει. Αλλιώς πες µου να φύγω από τώρα, αφού µε κεράσεις έναν ωραίο καφέ, γιατί ό,τι ήπια σε αυτή την πόλη είναι κάτι φλιτζανάκια µε «βρόµικο νερό και σταγόνες καφέ». – Ντοµένικο, µπορείς να είσαι σίγουρος ότι δε θα µάθει κανείς τίποτα, αρκεί να µην κυκλοφορήσεις σε µέρη όπου µπορεί να σε δουν. ∆ηλαδή δε θα ξαναέρθεις στην παλιά πόλη. Ξέρεις, η

AZAZEL202s322.indd 264

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

265

φυσιογνωµία σου, για όσους τουλάχιστον έχουν πάρε δώσε µε το Βατικανό, είναι τόσο γνωστή όσο και του Άγιου Πατέρα. Πώς νοµίζεις ότι µπορώ να σε βοηθήσω; Ο άλλος του εξήγησε τι έψαχνε. – Κατ’ αρχάς, σου λέω ότι στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο δεν υπάρχει τέτοιο όνοµα, δηλαδή πατήρ Ραφαήλ ή Αζαζέλ... Κι όταν λέω δεν υπάρχει, σηµαίνει ότι, εκτός από το επίσηµο βιβλίο όπου αναφέρονται όλα τα µέλη της αδελφότητας και στο οποίο σίγουρα δεν εµφανίζεται το όνοµά του, δεν έχω ακούσει ποτέ κάποιον να τον αναφέρει. Τώρα αν είναι κανένας ασκητής της ερήµου και έρχεται αραιά και πού εδώ... αλλά και πάλι θα υπήρχε καταγεγραµµένο το όνοµά του. Για να σκεφτούµε λίγο... ποιον θα µπορούσα να ρωτήσω διακριτικά, χωρίς να πω γιατί ενδιαφέροµαι. Ο συνταγµατάρχης τον άφησε αφού ήπιε τον εσπρέσο που λαχταρούσε εδώ και µερικές µέρες και τηλεφώνησε στη Μαλκά, η οποία, εκτός από το γεγονός ότι ήταν πολύ πρόθυµη και σίγουρα πολύ ελκυστική γυναίκα για την ηλικία της, που την έκρυβε µε µεγάλη επιτυχία, δεν είχε να του πει τίποτα περισσότερο απ’ όσα είχε πει στον καρδινάλιο. Πήγε στο ξενοδοχείο του και, πριν προλάβει να βγει από το µπάνιο, χτύπησε η πόρτα. Ήταν ο πατήρ Σεµπαστιάνο. Έδειχνε χαρούµενος. Πέρασε µέσα. Παρήγγειλαν καφέ και κρουασάν και κάθισαν στο µπαλκόνι. – Κύριε συνταγµατάρχα..., άρχισε. – Ντοµένικο..., του επισήµανε ο Τσελερίνο. Τι έγινε, τι βρήκες; – Βρήκα τον άνθρωπο που θα µας οδηγήσει σ’ εκείνο τον Ραφαήλ ή Αζαζέλ. Είναι ένας µητροπολίτης του Πατριαρχείου που ονοµάζεται Ευτύχιος, κι έπειτα από µερικά τηλεφωνήµατα που έκανα, έµαθα από έναν πολύ φίλο µου εκεί µέσα πως αυτός υπήρξε, αν δεν είναι ακόµα, ο πνευµατικός του πατέρας, ο εξοµολόγος του, όπως θα λέγαµε εµείς.

AZAZEL202s322.indd 265

12/3/08 3:32:30 PM

266

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Πρόσεξε, Σεµπαστιάνο, δε θέλω να διαρρεύσει τίποτα. – Μη νοιάζεσαι. Θέλεις να κανονίσω να συναντηθείς εσύ µε το δεσπότη Ευτύχιο; – Όχι, δεν υπάρχει λόγος. Εσύ φρόντισε να µάθεις ό,τι µπορείς. Σου επαναλαµβάνω, Σεµπαστιάνο, µη διανοηθείς να σου ξεφύγει τίποτα πουθενά, ούτε στον ηγούµενό σου ούτε στον συγκάτοικό σου εδώ, ΣΕ ΚΑΝΕΝΑΝ. Είναι ένα µυστικό από εκείνα που οι άντρες «παίρνουν µαζί τους στο µνήµα όταν πεθάνουν», όπως µου είπε ο καρδινάλιος Τζιοφρέ, ο οποίος στέλνει το εξής µήνυµα προς τον Αζαζέλ: «Ο όρκος θα εκπληρωθεί. Η διαθήκη θα παραδοθεί. Οι παραλήπτες βρέθηκαν. Όλοι θα είµαστε στην Οδό του Μαρτυρίου από το Σάββατο της Ανάστασης του Λαζάρου, στις 12 Απριλίου 2025, µέχρι και την Κυριακή του Πάσχα, στις 20 Απριλίου 2025. Μίλησα µε τη Μαλκά. Ίσως είναι κι εκείνη εκεί. Θέλουµε να σε δούµε όλοι, και ο Άγιος Πατέρας. Ο Θεός µαζί σου. ∆εν ξεχνώ την ευχή του Ιησού. Τζιανλούκα». Το ίδιο απόγευµα, κοντά στη λαύρα του αβά Γεράσιµου του Ιορδανίτη, ο µητροπολίτης Ευτύχιος µε τον ηγούµενο, αρχιµανδρίτη Χριστόφορο, περίµεναν εκείνον. Σε λίγη ώρα τον είδαν να εµφανίζεται από την κατεύθυνση του Ιορδάνη, κατασκονισµένο, µε µια βεδουίνικη κελεµπία ριγµένη πάνω του. Όπως πάντοτε, ήταν ξυπόλυτος. Έφτασε κοντά τους κι έκανε εδαφιαία µετάνοια πρώτα στο µητροπολίτη και στη συνέχεια στον ηγούµενο. Κάθισε δίπλα τους στους πάγκους κάτω από τη σκιά, έξω από το µοναστήρι. Ο Ευτύχιος του έδωσε το σηµείωµα µε το µήνυµα που πήρε από το φίλο του καθολικό µοναχό. Εκείνος το διάβασε µε προσοχή και το έβαλε στην τσέπη του. – Ωραία, σχολίασε. ∆όξα τω Θεώ, ο χρόνος έφτασε. Έχετε κα-

AZAZEL202s322.indd 266

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

267

νένα παξιµάδι να µου δώσετε κι ίσως χουρµάδες; Πεινάω και διψάω πολύ. – Τι είναι όλα τούτα, αδελφέ µου; τον ρώτησε ο Ευτύχιος, µόλις ο ηγούµενος πήγε µέσα να ετοιµάσει κάτι για τον ταλαιπωρηµένο ερηµίτη. Τον αγαπούσε κι εκείνος πολύ. Τον έβλεπε κάθε εβδοµάδα που κατέβαινε για να λειτουργηθεί και δε «χόρταινε» αυτό το φωτεινό βλέµµα που αναδυόταν µέσα από τις κόχες των µατιών, λες κι έβγαινε κατευθείαν από το κρανίο του, τόσο αδύνατος ήταν. Αλλά ποτέ του δεν κατόρθωσε να του πάρει κουβέντα. «Μόνο µε το Θεό µου συζητώ, άγιε καθηγούµενε», του είχε πει κάποτε, όταν αυτός τον ρώτησε σχετικά. – ∆εσπότη µου, σου έχω πει για τη διαθήκη κι εκείνο τον καθολικό παπά της φυλακής, το 2005. Ε, λοιπόν, απ’ ό,τι φαίνεται, αυτοί οι «αιρετικοί», σε αντίθεση µε κάποιους άλλους «ορθοδοξαράδες», κρατούν τους όρκους τους. Οι ανιψιοί µου θα έρθουν του χρόνου, τη Μεγαλοβδοµάδα. Έχω να τους δω από παιδάκια, δεσπότη µου. Από τόσο δα παιδάκια. Ίσως να είναι κι εκείνη... Ακούς εκεί, λέει, θέλει να µε δει και ο Άγιος Πατέρας! Εγώ, αδελφέ µου, έναν Άγιο Πατέρα έχω, τον Κύριο και Θεό µας. Τέλος πάντων, αν είναι για καλό, ας κοπιάσει. – Τι λες, βρε παλαβέ; Θα έρθει ο καινούριος πάπας στους Αγίους Τόπους και θα συναντήσει εσένα µυστικά και δε θα καταλάβει κανένας τίποτα; Όσο πας και το χάνεις, το ξέρεις; του είπε ανήσυχος ο µητροπολίτης. – ∆εν πειράζει, αδελφέ µου, δεν πειράζει, ό,τι φέρει και ό,τι επιτρέψει ο Θεός. Στο µεταξύ, κάτσε να σου εξηγήσω τις λεπτοµέρειες για το πού θα τους πας µόλις έρθουν. Μπορεί να έρθω κι εγώ αν το αντέξω. Πού ξέρεις, µέχρι του χρόνου ίσως να αποκτήσεις κωφάλαλο υποτακτικό µε κελεµπία. – Μ’ εσένα που έχω µπλέξει, όλα πιθανά είναι, και αντί για τον

AZAZEL202s322.indd 267

12/3/08 3:32:30 PM

268

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πάπα να συναντήσουµε τον ίδιο τον Άγιο Πέτρο και όχι το «διάδοχό» του. Έχεις καµιά ιδέα για το πώς θα καταφέρω να «ξεφύγω» τη Μεγαλοβδοµάδα από τις υποχρεώσεις µου; Του µιλούσε για ώρα και ο µητροπολίτης δεν πίστευε στ’ αφτιά του µε όσα άκουσε. «Αυτός ή άγιος θα γίνει ή θα παραµείνει τρελός και στην άλλη ζωή», σκέφτηκε. Αλλά, όπως είχε πει και ο καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ για το φίλο του, το νέο πάπα της Ρώµης: «Μήπως η αγιότητα δε χαρακτηρίζεται τρέλα από τον κόσµο;»

Αεροδρόµιο Μπεν Γκουριόν, Τελ-Αβίβ Παρασκευή, 11 Απριλίου 2025 Στην αίθουσα επισήµων του διεθνούς αερολιµένα είχε στηθεί µια µικρή δεξίωση. «Ευτυχώς που είναι διακριτικοί», σκέφτηκαν σχεδόν ταυτόχρονα ο µητροπολίτης του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύµων, Ευτύχιος, και ο µοναχός πατήρ Σεµπαστιάνο, καθώς στη γωνία της αίθουσας είχαν ήδη στηθεί δύο σηµαίες, του Βατικανού και του Ισραήλ. Η πτήση από το Παρίσι είχε φτάσει ήδη και περίµεναν τον Αλέξανδρο, τη Φαµπιέν και τον Μάξιµο, ο οποίος είχε πάει στη γαλλική πρωτεύουσα από τη Νέα Υόρκη µόλις χτες, χωρίς να ξέρει και πολλά. Σ’ εκείνον, τον καλλιτέχνη της οικογένειας, αρκούσε το ότι θα του δινόταν η ευκαιρία να πάει στους Αγίους Τόπους, να βρεθεί σε τοπία όπου δεν είχε βρεθεί ποτέ και να τραβήξει χιλιάδες φωτογραφίες, µε την απώτερη σκέψη να οργανώσει κάποια έκθεση για τις θρησκείες, καθώς ήταν ένα θέµα που δούλευε δύο χρόνια τώρα. Ούτε καν µπορούσε να φανταστεί σε τι περιπέτεια έµπαινε και τι καταπληκτική ευκαιρία για να ολοκλη-

AZAZEL202s322.indd 268

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

269

ρώσει τη δουλειά που είχε στο µυαλό του ανοιγόταν µπροστά του. Εµφανίστηκαν στην είσοδο της µικρής αλλά πολύ κοµψής αίθουσας συνοδευόµενοι από δύο γυναίκες, προφανώς µέλη της ασφάλειας του αεροδροµίου. – Οι αποσκευές σας θα έρθουν πολύ σύντοµα µαζί µε τα διαβατήριά σας, τους είπαν, αφού χαιρέτησαν πολύ ευγενικά τους δύο ιερωµένους που περίµεναν εκεί. Στο µεταξύ µπορείτε να πάρετε πρωινό καθώς θα περιµένετε τον εξοχότατο καρδινάλιο. Το αεροπλάνο του αναµένεται να προσγειωθεί κατά τις 11 και µισή. Ο Αλέξανδρος, ο αδερφός του Μάξιµος και η Φαµπιέν έδειχναν πως βρίσκονταν λίγο έξω από τα νερά τους. Είναι αλήθεια ότι εν µέρει ήταν προετοιµασµένοι όταν πριν δέκα περίπου µέρες κάποιος τηλεφώνησε στον Αλέξανδρο, που βρισκόταν στο γραφείο του, και του είπε ότι τηλεφωνεί από την Πρεσβεία του Βατικανού στο Παρίσι και πως έχει ένα πολύ σηµαντικό γράµµα-πρόσκληση να του παραδώσει. Έπρεπε να περάσει από εκεί το συντοµότερο. Στις αιτιάσεις του Αλέξανδρου ότι δεν µπορεί γιατί δουλεύει, του απάντησε ότι θα στείλει αµέσως ένα αυτοκίνητο να τον παραλάβει και πως θα είχε ξεµπερδέψει το αργότερο σε δύο ώρες. Ο Αλέξανδρος δεν πίστευε στ’ αφτιά του. Στην αρχή ούτε καν το συνδύασε µε το περίεργο πακέτο που είχε πάρει στα γενέθλιά του, δύο µήνες πριν. Όταν έφτασε, τον περίµενε ο ίδιος ο νούντσιος, που ήταν αρχιεπίσκοπος, όπως του εξήγησε, και του έδωσε ένα σφραγισµένο φάκελο που πάνω είχε τυπωµένο το όνοµά του και στη θέση του αποστολέα υπήρχε το έµβληµα του κράτους του Βατικανού και η φράση: Raphael Primus, Pontefice Maximus. Η επιστολή που του έδινε ο νούντσιος προερχόταν από τον ίδιο τον πάπα της Ρώµης.

AZAZEL202s322.indd 269

12/3/08 3:32:30 PM

270

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Φαντάστηκε την έκφραση της Φαµπιέν µόλις θα της το έδειχνε. Ο νούντσιος του εξήγησε ότι αυτός, ο αδερφός του και η φίλη του, κυρία Φαµπιέν Ρενάρ, ήταν προσκεκληµένοι της Αγίας Έδρας για δέκα µέρες, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδοµάδας και του Πάσχα, στην Ιερουσαλήµ, φιλοξενούµενοι της αυτού παναγιότητας του πάπα Ρώµης, Ραφαήλ Αʹ. Υπεύθυνος και συνοδός τους στην εκεί παραµονή τους θα ήταν ο εξοχότατος καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ. Άλλες πληροφορίες δεν ήξερε. Του έδωσε το προσωπικό τηλέφωνο του καρδινάλιου και το δικό του και ο Αλέξανδρος επέστρεψε στη δουλειά του µε το υπερπολυτελές αυτοκίνητο του νούντσιου του Βατικανού, κάνοντας το θυρωρό να στρέψει το κεφάλι κατά 180° για να δει καλύτερα αν η σηµαία µπροστά και αριστερά ήταν όντως αυτή που είχε πάρει το µάτι του. Από εκείνη τη µέρα ο Αλέξανδρος πάντοτε έβρισκε το αυτοκίνητό του παρκαρισµένο στην καλύτερη θέση... Τηλεφώνησε στον καρδινάλιο σχεδόν αµέσως από το γραφείο του. – Τον κύριο Τζιανλούκα Τζιοφρέ, παρακαλώ, είπε στον άνθρωπο που σήκωσε το ακουστικό, ο οποίος του απάντησε σχεδόν ειρωνικά: – Εννοείτε την εξοχότητά του τον καρδινάλιο Τζιοφρέ. – Μάλιστα, συγνώµη, δεν ήξερα ότι έπρεπε να αναφέρω όλο τον τίτλο. – Ποιος να πω ότι τον ζητάει; – ∆ρ Αλέξανδρος Ιακώβου από το Παρίσι, από το CNRS, απάντησε πικαρισµένος – Καληµέρα σας, κύριε Ιακώβου, άκουσε σχεδόν αµέσως τη φωνή του καρδινάλιου στην άλλη άκρη της γραµµής. Χαίροµαι που µε πήρατε τόσο γρήγορα. – Καληµέρα σας, εξοχότατε, είπε ελαφρώς αµήχανος ο Αλέ-

AZAZEL202s322.indd 270

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

271

ξανδρος. Μπορείτε να µου πείτε περί τίνος πρόκειται; Αναµφίβολα είναι πολύ τιµητικό και θα ανταποκριθούµε µε πολύ µεγάλη χαρά, αλλά γιατί εµείς; ∆εν είµαστε παρά απλοί άνθρωποι και, οµολογώ, χωρίς ιδιαίτερη σχέση µε τη θρησκεία. – Αλέξανδρε, µπορώ να σε αποκαλώ µε το µικρό σου, µου επιτρέπεις; – Ε, ναι, βέβαια, εξοχότατε. – Πριν από λίγο καιρό πρέπει να έλαβες ένα παράξενο δώρο γενεθλίων από κάποιον περίεργο και άγνωστο –για να το θέσω όσο πιο απλά µπορώ– αποστολέα ονόµατι Αζαζέλ, έτσι δεν είναι; Σε παρακαλώ, για να κάνουµε τα πράγµατα όσο πιο εύκολα γίνεται, µη µου το αρνηθείς, το ξέρω, τα ξέρω όλα. Ο Αζαζέλ είναι φίλος µου. – Ε, τότε, γιατί µε ρωτάτε; Ναι, όντως έλαβα ένα πακέτο, µαζί µε κάτι που µοιάζει µε πρόσκληση να επισκεφθώ το Ισραήλ, και συγκεκριµένα την Ιερουσαλήµ. Τώρα µε καλεί ο Άγιος Πατέρας να κάνω το ίδιο ταξίδι. Τι συµβαίνει; – Συµβαίνει, πολύ απλά, ότι µε το θείο σου, γιατί αυτός είναι ο Αζαζέλ, γνωριστήκαµε κατά τη διάρκεια µιας πολύ δύσκολης περιόδου της ζωής του και µου ανέθεσε να σας δώσω κάτι, τη διαθήκη του. Μόνο που δεν µπορώ να σας τη δώσω έτσι απλά, γιατί εκείνος µου έθεσε ορισµένους όρους και προϋποθέσεις. Για να πάρω την απόφαση, λοιπόν, αν θα σας τη δώσω ή όχι, πρέπει να συναντηθούµε εκεί κάτω. – Ο θείος µου; Ποιος; Ο αδερφός της µητέρας µου που έχει εξαφανιστεί εδώ και είκοσι χρόνια και κανείς δεν ξέρει πού βρίσκεται; Να το πω στην καηµένη τη µαµά... Θα χαρεί πολύ. – Όχι, Αλέξανδρε! ∆ε θέλω να πεις σε κανέναν άλλο, ούτε καν στην κυρία Ρενάρ, ότι ο Αζαζέλ είναι θείος σου. ∆εν ξέρω αν εκείνος θα ήθελε να το µάθουν και άλλοι. Έτσι κι αλλιώς, έχουµε δρό-

AZAZEL202s322.indd 271

12/3/08 3:32:30 PM

272

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µο µπροστά µας µέχρι να λύσουµε τους γρίφους και τα µυστήρια, οπότε θα αποφασίσεις εν καιρώ. Πάντως η κυρία Ρενάρ νοµίζω πως πρέπει να έρθει µαζί σου στο Ισραήλ. Γι’ αυτό και τη συµπεριέλαβε στην πρόσκλησή του ο ίδιος ο Άγιος Πατέρας. – Συγνώµη, αλλά πού ξέρετε για τη Φαµπιέν; ∆ε νοµίζετε πως αυτά είναι και λίγο προσωπικά µας ζητήµατα; Τι γίνεται εδώ πέρα; Μας παρακολουθείτε, ακούτε τι λέµε; Και πώς ξέρετε για το πακέτο των γενεθλίων, σας το είπε εκείνος; – Αλέξανδρε, κατανοώ τις επιφυλάξεις και τα ερωτήµατά σου, αλλά σου λέω µόνο πως η Θεία Πρόνοια, ή το Σχέδιο του Θεού στο οποίο συµµετέχουµε όλοι, έτσι θέλησε να έρθουν τα πράγµατα. Μη βάζεις κατασκοπικές ιστορίες στο µυαλό σου. Θυµήσου µόνο πως το Βατικανό είναι ένα πανίσχυρο κράτος µε υπηρεσίες, πληροφοριοδότες και πηγές, µάτια και αφτιά παντού. Η Φαµπιέν Ρενάρ υπήρξε για χρόνια εσώκλειστη σε καθολικό µοναστήρικολέγιο, ήταν µάλιστα έτοιµη να γίνει µοναχή. Ε, δεν ήταν τόσο δύσκολο όσο φαντάζεσαι να µάθουµε, για παράδειγµα, ότι είστε πολύ δεµένοι και... Τέλος πάντων, είναι επιθυµία του πάπα Ραφαήλ Αʹ να συναντηθεί µε το θείο σας για ένα πολύ σοβαρό λόγο που αφορά την Εκκλησία. Βέβαια, όπως καταλαβαίνεις, είναι πάρα πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να µετακινηθεί εκείνος προς το Ισραήλ. Θα κοιτάξω, αν τελικά κατορθώσουµε να ξετρυπώσουµε τον Αζαζέλ ή µοναχό Ραφαήλ ή θείο σας, µήπως και τον πείσουµε να έρθει εκείνος στη Ρώµη, πράγµα για το οποίο αµφιβάλλω όλο και περισσότερο. – Ωραία, λοιπόν, σύµφωνοι. Σιγή και διακριτικότητα µέχρι να συναντηθούµε εκεί, ακολουθώντας τις οδηγίες του γράµµατος του παναγιότατου. Αν µη τι άλλο, η Φαµπιέν θα καταχαρεί. – ∆εν κατάλαβες! Σε κανέναν εκτός από τον αδερφό σου τον Μάξιµο δε θα πεις τίποτα σχετικά µε Βατικανό, Άγιο Πατέρα

AZAZEL202s322.indd 272

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

273

και, βέβαια, ότι ο Αζαζέλ είναι ο θείος σας. Σε κανέναν, το τονίζω! – Εντάξει. Όποτε θέλετε κάτι, τηλεφωνήστε µου. Υποθέτω πως έχετε όλα µου τα τηλέφωνα και τη διεύθυνσή µου. – Αλέξανδρε, χάρηκα πολύ που τα είπαµε και δε βλέπω την ώρα να συναντηθούµε στην Αγία Γη.

Πριν προλάβει να απαντήσει στη Φαµπιέν, η οποία τον είχε ξεµοναχιάσει σε µια γωνιά της αίθουσας του αεροδροµίου και τον ρωτούσε πώς και αυτή η περιπετειώδης αναζήτηση του Αζαζέλ γινόταν, κατά τα φαινόµενα, υπό την αιγίδα του Βατικανού, η πόρτα άνοιξε και µπήκαν µέσα δύο άντρες. Ο ένας φορούσε το χαρακτηριστικό ράσο των καθολικών, µε µια φαρδιά κόκκινη µεταξωτή ζώνη που έπεφτε µέχρι τη µέση του µηρού του, κι ένα επίσης κόκκινο µεταξωτό καπελάκι που κάλυπτε ίσα ίσα την κορυφή του κεφαλιού. Έφερε ένα διακριτικό αλλά ολοφάνερα πολύτιµο σταυρό στο στήθος και στο χέρι ένα χρυσό δαχτυλίδι µε ένα ευµέγεθες ρουµπίνι. Πίσω του ακολουθούσε ένας άλλος µαυροντυµένος άντρας, που παρέπεµπε σε καλογυµνασµένο στρατιωτικό ο οποίος υποχρεώθηκε να φορέσει κοστούµι αντί για τη στολή του. Πάντως το κοστούµι µε τη γραβάτα τού πήγαινε γάντι και τόνιζε ακόµα περισσότερο την αθλητική του κορµοστασιά. Ο κληρικός προχώρησε προς τη Φαµπιέν και είπε ανοίγοντας εγκάρδια τα χέρια: – Κυρία µου, χαίροµαι τόσο πολύ που σας γνωρίζω! Έχω ακούσει καλά λόγια για εσάς από την αγία µητέρα. – Εξοχότατε, γνωρίζετε την αγία µητέρα; απόρησε εκείνη, αναγνωρίζοντας αµέσως την ιδιότητα του ιερωµένου. Στο µεταξύ

AZAZEL202s322.indd 273

12/3/08 3:32:30 PM

274

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πλησίασαν και οι υπόλοιποι, ενώ η Φαµπιέν λύγισε το γόνατο και φίλησε το δαχτυλίδι του καρδινάλιου. – Χαίροµαι που σας συναντώ, σεβασµιότατε Ευτύχιε, είπε εκείνος στρεφόµενος προς το µέρος του ορθόδοξου ιερωµένου. Ο αδελφός πατήρ Σεµπαστιάνο µου έχει πει τόσα πολλά για εσάς. Έπειτα στράφηκε προς τον Αλέξανδρο και τον Μάξιµο και είπε πολύ πατρικά: – Για να δούµε, εσύ πρέπει να είσαι ο Μάξιµος, αν κρίνω από τα «καλούδια» που έχεις στα χέρια σου. Ξέρεις, η φωτογραφία είναι, ή µάλλον ήταν, ένα από τα πάθη µου. Τι κάνεις, παιδί µου; Χαίροµαι που σε συναντώ. – Κι εγώ, του είπε τελείως απροβληµάτιστος ο Μάξιµος και του έδωσε απλώς το χέρι, που ο καρδινάλιος το έσφιξε χαµογελώντας. – Άρα, λοιπόν, εσύ είσαι ο Αλέξανδρος Ιακώβου; Χαίρω πολύ, Αλέξανδρε. – Κι εγώ, εξοχότατε, κι ευχαριστώ για την εµπειρία που µας προσφέρετε. Έσκυψε και του φίλησε το δαχτυλίδι, όπως είχε δει τη Φαµπιέν να κάνει λίγο νωρίτερα, τη στιγµή που ο καρδινάλιος ήταν έτοιµος να του δώσει το χέρι για χειραψία. – Λοιπόν, επειδή είµαστε όλοι ταλαιπωρηµένοι, σας λέω εν τάχει το πρόγραµµα. Ο κύριος Ντοµένικο Τσελερίνο, που είναι ο «γραµµατέας» µου, ο σεβασµιότατος κι εγώ θα πάµε µε ξεχωριστό αυτοκίνητο στο ξενοδοχείο µας, στο οποίο, βέβαια, θα καταλύσετε κι εσείς. Είναι το «Κινγκ Ντέιβιντ» στην Ιερουσαλήµ. Οι υπόλοιποι, µαζί µε τον πατέρα Σεµπαστιάνο, θα πάτε µε άλλο αυτοκίνητο και θα τακτοποιηθείτε στα δωµάτιά σας. Ραντεβού από τώρα για δείπνο στην ταράτσα του ξενοδοχείου στις 8. Είναι εντάξει, σεβασµιότατε; είπε στρεφόµενος προς τον Ευτύχιο. – Ναι, νοµίζω ότι είναι εντάξει. Πάντως δεν πρέπει να αργή-

AZAZEL202s322.indd 274

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

275

σουµε πολύ το βράδυ, γιατί αύριο έχουµε µια µεγάλη µέρα και µια εξίσου µεγάλη νύχτα. Έχω πολλά να ετοιµάσω ακόµα, εξοχότατε. Τα πράγµατά τους ήταν ήδη τακτοποιηµένα στα δύο µεγάλα πολυµορφικά τζιπ που τους περίµεναν ακριβώς απέξω από την αίθουσα των επισήµων. Το αυτοκίνητο µε τον καρδινάλιο, το «γραµµατέα» και το µητροπολίτη έφυγε µε ιλιγγιώδη ταχύτητα. Το αυτοκίνητο µε τους υπόλοιπους, που οδηγούσε κάποιος άντρας που δεν άνοιξε το στόµα του καθόλου, ταξίδευε πιο αργά, λες και πήγαιναν εκδροµή, σταµατώντας κάθε λίγο και λιγάκι για να βγάζει ο Μάξιµος τις φωτογραφίες του. Έτσι κι αλλιώς, είχαν πολλή ώρα ακόµα µέχρι τις 8 το βράδυ. Έφτασαν στο φηµισµένο ξενοδοχείο και τους περίµενε ένας στρατός από θυρωρούς, µεταφορείς, ρεσεψιονίστ και άλλους που δεν κατάλαβαν τι ακριβώς έκαναν. Τους οδήγησαν στα δωµάτιά τους, που ήταν τρεις σουίτες µε εκπληκτική θέα στα τείχη της παλιάς πόλης, απλώς εξαιρετικές. ∆ιώροφες, θα µπορούσαν να φιλοξενήσουν άνετα από δύο ζευγάρια καθεµία. Η Φαµπιέν πήγε κατευθείαν στη διπλανή σουίτα του Αλέξανδρου µε τα πράγµατά της και τα τακτοποίησε λέγοντας: – Ο εξοχότατος καρδινάλιος µάλλον ξέχασε ότι έχουν περάσει κάµποσα χρόνια από τότε που βγήκα από το µοναστήρι. Σιγά µη µείνω µόνη µου στο τεράστιο αυτό διαµέρισµα. Φοβάααµαι..., είπε µε νάζι και έδωσε ένα πεταχτό φιλί στον Αλέξανδρο, που απολάµβανε το σόου. Πήγαν και κάθισαν έξω στο µπαλκονάκι. Στο διπλανό, ο Μάξιµος φωτογράφιζε συνεχώς και µετά τον είδαν κάτω να κάνει το ίδιο. Χτύπησε το εσωτερικό τηλέφωνο, ήταν ο δεσπότης Ευτύχιος. – Αλέξανδρε, θέλω να σου πω κάτι για να µην απογοητευθείς. Ο θείος σας δεν είναι καλά, ίσως και να έχει πεθάνει. Έχω πολύ

AZAZEL202s322.indd 275

12/3/08 3:32:30 PM

276

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

καιρό να τον συναντήσω. Αλλά απόψε το βράδυ θα πούµε πολλά γι’ αυτόν, θα πάρετε και τη διαθήκη του. Τώρα αν γίνει κανένα θαύµα, γιατί ο Ραφαήλ τα τελευταία χρόνια είχε αναπτύξει σε µεγάλο βαθµό περίεργες δυνάµεις, και τον βρούµε, τόσο το καλύτερο. Πάντως, έπειτα από αυτή τη νύχτα, θα είναι σαν να τον ξέρετε προσωπικά. Ήταν καλός άνθρωπος. Μεγάλη ψυχή.

Μιτζουκέι Ντραγκότ Σάββατο του Λαζάρου, 12 Απριλίου 2025 Έφτασαν νωρίς το µεσηµέρι στη Νεκρά Θάλασσα. Οι νέοι ήθελαν να νιώσουν την πρωτόγνωρη εµπειρία και καθώς ήταν µόνοι τους πια –ο πατήρ Σεµπαστιάνο δεν τους ακολουθούσε, είχε... εξαφανιστεί διακριτικά από χτες–, τα κανόνισαν µε τους άλλους κι έτσι έµεινε µαζί τους µόνο ο αξιότιµος «γραµµατέας» του καρδινάλιου. Απόλαυσαν τα ευεργετικά αποτελέσµατα που είχε το νερό µε τα τόσα µεταλλικά στοιχεία και η λάσπη µε τα άλατα, έπαιξαν, γέλασαν, ενώ ο «γραµµατέας», ντυµένος πάντοτε µε ατσαλάκωτο ακριβό κοστούµι –µάλλον πρέπει να είχε πολύ περισσότερα από ένα–, καθόταν στη σκιά του µπαρ απολαµβάνοντας ένα φρέσκο χυµό πορτοκαλιού. Σε µία ώρα χόρτασαν και έπειτα από ένα αναζωογονητικό καυτό µπάνιο ήταν έτοιµοι να φύγουν. ∆ε θα ξεχνούσαν ποτέ αυτό το µέρος για πολλούς λόγους, όπως και δε θα ξεχνούσαν ποτέ αυτό το ταξίδι που θα τους σηµάδευε τη ζωή. Έστριψαν δεξιά σε 1-2 χιλιόµετρα και άρχισαν να ανεβαίνουν ένα δρόµο απίστευτης κλίσης, που γινόταν όλο και πιο απότοµος. Η Φαµπιέν είχε κατορθώσει να ανοίξει το στόµα του κυρίου Ντοµένικο Τσελερίνο και µιλούσαν για τον Άγιο Πέτρο και τα παλά-

AZAZEL202s322.indd 276

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

277

τια του Βατικανού, ο Μάξιµος συνέχιζε να φωτογραφίζει και ο Αλέξανδρος απολάµβανε τη διαδροµή, η οποία τους φάνηκε πολύ µακρύτερη λόγω της ανηφόρας απ’ ό,τι ήταν στην πραγµατικότητα, δηλαδή µόλις 7 χιλιόµετρα. Έφτασαν στην κορυφή αυτού του πέτρινου όγκου που ορθωνόταν σχεδόν κάθετος πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα, σε ύψος περίπου 300 µέτρων. Εκεί υπήρχε µια απολύτως επίπεδη έκταση από τη µια άκρη µέχρι την άλλη και στο τέλος της ανοιγόταν ένα φαράγγι που σου έκοβε την ανάσα. Πρέπει να είχε βάθος όσο όλο το ύψος του βράχου. Από το απέναντι πέτρινο τείχος αντίστοιχου ύψους πρέπει να τους χώριζαν τουλάχιστον 200 µέτρα. Τα πάντα ήταν στο χρώµα της ώχρας και στους τόνους του καφέ και υπερκαλύπτονταν από έναν καταγάλανο ασυννέφιαστο ουρανό. Αφού έκαναν ένα µικρό γύρο µε το αυτοκίνητο στην επίπεδη έκταση, σταµάτησαν στη βάση ενός αθέατου από το δρόµο ψηλότερου βράχου, όπου ήταν στηµένη µια πολύ µεγάλη µαύρη βεδουίνικη σκηνή. Άνθρωποι µε µπλε σκούρες κελεµπίες και καλυµµένα πρόσωπα πηγαινοέρχονταν κάνοντας άγνωστο τι είδους δουλειές, ενώ µυρωδιά ψητού κρέατος και φρέσκου ψωµιού υπήρχε στην ατµόσφαιρα. Σε λίγο διαπίστωσαν πως εκτός από τους ίδιους και τους άντρες µε τις κελεµπίες, κανείς άλλος δε φαινόταν τριγύρω. Ο Ντοµένικο είχε κι αυτός εξαφανιστεί µαζί µε το αυτοκίνητο. Προχώρησαν προς τη σκηνή, που ήταν ακόµα µεγαλύτερη από κοντά. Το σκηνικό θύµιζε ταινία εποχής. Πουθενά, µε εξαίρεση το φωτογραφικό εξοπλισµό του Μάξιµου, δεν υπήρχε ένδειξη τεχνολογίας. Η σκηνή ήταν στρωµένη µε µεγάλα χειροποίητα χαλιά και µαξιλάρες ήταν βαλµένες εδώ κι εκεί. Χαµηλά, αστραφτερά, µπακιρένια, στρογγυλά τραπέζια στηρίζονταν σε πτυσσόµενες ξύλι-

AZAZEL202s322.indd 277

12/3/08 3:32:30 PM

278

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νες βάσεις. Μόλις κάθισαν, αµέσως ήρθαν τρεις άντρες µε κελεµπίες και χαµογελαστά πρόσωπα που φωτίζονταν από κάτασπρα δόντια και τους καλωσόρισαν στα αραβικά: – Άχλαν ουασάχλαν! Συνέχισαν στα αραβικά, που δεν καταλάβαινε κανείς άλλος εκτός από τη Φαµπιέν, η οποία δεν µπορούσε να συνεννοηθεί και πολύ καλά µαζί τους. Έφεραν τα σύνεργα για να τους φτιάξουν καφέ σε ένα περίεργο µαγκάλι που είχε τα κάρβουνα από κάτω και από πάνω ένα σκέπασµα µε τρύπες για να περνάει η θερµότητα, όπου υπήρχε άµµος, στην οποία ακούµπησαν τα τρία µπρίκια για να ψήσουν τον αχνιστό µυρωδάτο καφέ. Μαζί µε τον καταπληκτικό αλλά πολύ γλυκό καφέ µε κάρδαµο τους έφεραν µια πιατέλα µε σιροπιαστά γλυκά και τρεις ναργιλέδες, αν και δίστασαν λίγο µπροστά στη Φαµπιέν. Η ίδια, όµως, τους είπε τελείως ψύχραιµα: – Χάλας, χάλας. Κι έτσι βρέθηκαν και οι τρεις να καπνίζουν ναργιλέ µε καπνό που είχε γεύση µέντας, ξαπλωµένοι πάνω στις άνετες µαξιλάρες, αγναντεύοντας τη Νεκρά Θάλασσα και τον ήλιο να γέρνει σιγά σιγά προς τη δύση του. Ο ορίζοντας βαφόταν µοβ. Η πλάτη της σκηνής ήταν τοποθετηµένη νοτιοδυτικά κι έτσι είχαν ανεµπόδιστη θέα προς την απέναντι όχθη, όπου βρισκόταν η Ιορδανία και το βάραθρο που είδαν όταν ήρθαν. Ξαφνικά εµφανίστηκε ο Ντοµένικο, στη συνέχεια ο καρδινάλιος, που τώρα φορούσε ένα απλό µαύρο ράσο µε τριγωνική κουκούλα, και µετά ο πατήρ Σεµπαστιάνο, µε ανοιχτόχρωµο ράσο, ακολουθούµενος από το µητροπολίτη Ευτύχιο, που επίσης φορούσε ένα απλό µαύρο ράσο. Τελευταίος µπήκε ένας ξυπόλυτος κυρτωµένος άνθρωπος µε ένα ακαθορίστου χρώµατος ράσο, που κάποτε πρέπει να ήταν µαύρο, ένα µαύρο µάλλινο πλεχτό σκουφί,

AZAZEL202s322.indd 278

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

279

που από πάνω του είχε δέσει ένα αραβικό µαντίλι για τον ήλιο, κι ένα µαύρο περίεργο πλεχτό κοµπολόι, που όπως τους εξήγησε ο µητροπολίτης Ευτύχιος λεγόταν κοµποσκοίνι προσευχής. Τα πόδια του είχαν το χάλι τους και το χρώµα του δέρµατός του ήταν τόσο σκούρο, που άνετα τον περνούσε κανείς για έναν από τους βεδουίνους, που τώρα πια κινούνταν πολύ πιο γρήγορα για να εξυπηρετήσουν τους νεοφερµένους. Ο δεσπότης Ευτύχιος, απευθυνόµενος σε όλους, έδειξε το λιπόσαρκο άντρα και είπε: – Ο αδελφός Ιωσήφ, από εδώ, είναι πολλά χρόνια υποτακτικός µου και κωφάλαλος. Μου είναι πολύ πιστός και τον έχω σαν πραγµατικό αδερφό µου, αν και είναι πολύ νεότερός µου. Η άσκηση, όµως, και οι ταλαιπωρίες στις οποίες υποβάλλει τον εαυτό του δε φανερώνουν την πραγµατική ηλικία του. Είναι πολύ καλή ψυχή και απολύτως έµπιστος. Ο Μάξιµος τραβούσε συνεχώς φωτογραφίες. Σε λίγο, αφού σερβιρίστηκαν όλοι, ο καρδινάλιος πήρε το λόγο και είπε: – Είναι µια πολύ σηµαντική νύχτα αυτή που αρχίζει σε λίγο. Μια νύχτα που µπορεί να αλλάξει την πορεία της Ιστορίας. Για όλους µας, το αύριο που θα ξηµερώσει θα είναι διαφορετικό, απόψε θα είναι η µεγαλύτερη νύχτα της ζωής µας. Όποιος αισθανθεί πως δε θέλει να παρακολουθήσει τα τεκταινόµενα µπορεί απλώς να σηκωθεί και να πάει να ξαπλώσει, χωρίς καµιά απολύτως παρεξήγηση. Ας φάµε. Κι έτσι, εκεί στο λυκόφως, στην έρηµο της Νεκράς Θάλασσας, σε ένα µέρος που λεγόταν Μιτζουκέι Ντραγκότ, σε ένα καθαρά σεληνιακό τοπίο, η ιστορία γύρισε πίσω άγνωστο πόσο, τότε που εκεί υπήρχαν οι Εσσαίοι σοφερίµ και αντέγραφαν τις Γραφές πάνω σε παπύρους και περγαµηνές και στη συνέχεια τις σφράγιζαν

AZAZEL202s322.indd 279

12/3/08 3:32:30 PM

280

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µέσα σε πήλινους κυλίνδρους, τότε που εκεί γύρω περπατούσε ο Εµµανουήλ, νηστικός και διψασµένος, αντιµετωπίζοντας το διάβολο καταπρόσωπο και νικώντας τον για όλους τους ανθρώπους. Αυτοί οι ξένοι µεταξύ τους άνθρωποι έφαγαν σιωπηλοί, χαµογελαστοί και µε ευχαριστία στα χείλη για Εκείνον, που εκεί έµοιαζε να είναι πιο κοντά, δίπλα τους. Προσευχές αναπέµφθηκαν και δεήσεις, στα ιταλικά, στα γαλλικά, στα αραβικά –χριστιανοί ήταν οι συγκεκριµένοι βεδουίνοι–, στα ελληνικά. Ο ξυπόλυτος υποτακτικός του Ευτύχιου µετρούσε τις φθαρµένες χάντρες του πλεχτού κοµποσκοινιού του και κάτι ψιθύριζε που δεν ακουγόταν. Καθόταν κάτω, δίπλα στο δεσπότη, σιωπηλός. Το πρόσωπό του ήταν φωτεινό, τα µάτια του έλαµπαν, κάνοντας φοβερή αντίθεση µε το χρώµα του δέρµατός του. Η µυρωδιά του λιβανιού υψώθηκε προς τον ουρανό, που λες κι έσκυψε για να την υποδεχτεί. Απόφαγαν ενώ είχε νυχτώσει για τα καλά. Πάνωθέ τους, στο αχανές στερέωµα, τα αστέρια λαµπύριζαν. Ο Γαλαξίας διέσχιζε σαν ζώνη τον ουρανό, που έµοιαζε τόσο χαµηλά, ώστε είχαν την αίσθηση πως αν άπλωναν το χέρι θα τον ακουµπούσαν. Φωτιές άναψαν σε διάφορα σηµεία στη µέση περίπου του υψίπεδου, ανάµεσα στη σκηνή και στο φαράγγι. Έκανε κρύο, που όλο και δυνάµωνε. Οι βεδουίνοι έφεραν σε όλους από µια µακριά κελεµπία από δέρµα καµήλας, όπως τους πληροφόρησαν, που την έριξαν πάνω τους και αισθάνθηκαν πολύ καλύτερα. Ο κωφάλαλος υποτακτικός ήταν ο µόνος που δεν την πήρε. Άπλωσε απλώς στους ώµους του το βαµβακερό λεπτό αραβικό µαντίλι κι είχε στραµµένο το πρόσωπο προς τον ουρανό. Το χέρι του εξακολουθούσε να µετράει τους κόµπους. Όλοι ήταν βυθισµένοι στις σκέψεις τους. Κανείς δε θέλησε να διακόψει τους συλλογισµούς του άλλου ή την ονειροπόλησή του. Οι βεδουίνοι είχαν εξαφανιστεί. Οι περισσότεροι κάπνιζαν ναρ-

AZAZEL202s322.indd 280

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

281

γιλέ, εκτός από τον καρδινάλιο και το µητροπολίτη. Περιέργως πώς, ο ξυπόλυτος άντρας κάπνιζε κι εκείνος. Η Φαµπιέν είχε κουλουριαστεί δίπλα στον Αλέξανδρο και είχε γλαρώσει. Ένα απαλό αεράκι, που όµως βούιζε χαµηλά κάτω στο φαράγγι, ήταν ο µόνος ήχος που ακουγόταν. Ήταν σαν να περίµεναν κάτι. Ξαφνικά ακούστηκε ο ήχος αυτοκινήτου που ανέβαινε και στη συνέχεια είδαν τα φώτα του που έστριβαν καθώς έφτανε στο υψίπεδο. Ο οδηγός έσβησε τα φώτα και το αυτοκίνητο πλησίασε σιγά σιγά και έφτασε δίπλα στη σκηνή. Από µέσα κατέβηκε ένας πολύ ψηλός και λεπτός άντρας και πίσω του δύο άλλοι που πήγαν µαζί του κοντά στους υπόλοιπους. Ο ψηλόλιγνος άντρας φορούσε µαύρο ράσο και η τριγωνική κουκούλα του σκέπαζε σχεδόν το πρόσωπό του. Ο καρδινάλιος σηκώθηκε για να υποδεχτεί τον νεοφερµένο, τον έπιασε από το µπράτσο και τον οδήγησε προς τους υπόλοιπους, που τώρα είχαν σηκωθεί κι εκείνοι, και τον παρουσίασε λέγοντας: – Επιτρέψτε µου να σας παρουσιάσω τον αδελφό επίσκοπο Ντάβιντε Μαρίνι, είναι κι αυτός ιησουίτης, αλλά άργησε να έρθει, κι έτσι πήρε µαζί του αυτούς τους δύο κυρίους για προστασία, επειδή οι συνοριακοί δρόµοι τη νύχτα είναι πάντοτε επικίνδυνοι. Ο επίσκοπος τους χαιρέτησε όλους διά χειραψίας. Ο ξυπόλυτος υποτακτικός δεν κουνήθηκε από τη θέση του. Συνέχιζε να µετράει τους κόµπους που δεν τέλειωναν ποτέ. Έπειτα ο καινούριος κάθισε κοντά τους και σκεπάστηκε κι αυτός µε την κελεµπία που του έφεραν. Η ώρα περνούσε µέσα στην ησυχία και τη µεγαλοπρέπεια του τοπίου. Το φεγγάρι ανέτειλε στον ουρανό. Το φως των αστεριών και οι αναλαµπές από τις φωτιές που όλο και χαµήλωναν έδιναν στο σκηνικό κάτι το αέρινο, το σουρεαλιστικό, το

AZAZEL202s322.indd 281

12/3/08 3:32:30 PM

282

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ονειρικό. Ένα αίσθηµα ασφάλειας και αγάπης παρηγορούσε τις ψυχές όλων. Μια γλυκιά, γαλήνια, σιγανή φωνή άρχισε να λέει: – Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µας τοὺς ἁµαρτωλούς. Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ἐλέησόν µας τοὺς ἁµαρτωλούς. Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µας τοὺς ἁµαρτωλούς. Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µε τὸν ἀνάξιο. Ο αέρας γέµισε από το όνοµα του Ιησού. Ώρες πέρασαν µε όλους αυτούς τους ανθρώπους να επαναλαµβάνουν αυτά τα λόγια. Ο καρδινάλιος, ο νεοφερµένος επίσκοπος, ο µητροπολίτης Ευτύχιος, ο πατήρ Σεµπαστιάνο, ο Αλέξανδρος, ο Μάξιµος, η Φαµπιέν. O ξυπόλυτος υποτακτικός συνέχιζε να µετράει τους κόµπους αργά αργά, ατέλειωτα, χαµένος στις σκέψεις του, βυθισµένος στην ψυχή του. Σε κάποια στιγµή, ο καρδινάλιος µε τον επίσκοπο και το δεσπότη πλησίασαν τον υποτακτικό, που σηκώθηκε και τους ακολούθησε µε το κοµποσκοίνι πάντα να κυλάει ανάµεσα στα κοκαλιάρικα δάχτυλά του. Περπάτησαν µέχρι την άκρη του φαραγγιού, ενώ ο αέρας έφερνε µέχρι τους υπολοίπους την ευχή του Ιησού: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ἐλέησόν µε». Έπειτα ο αέρας έπεσε, οι φωτιές έσβησαν, ο πατήρ Σεµπαστιάνο, ο Αλέξανδρος, ο Μάξιµος, η Φαµπιέν έγειραν και αποκοιµήθηκαν, οι βεδουίνοι αποτραβήχτηκαν, ενώ ένα υπερκόσµιο φως έλουζε την πλάση και η καρδιά τους ήταν ζεστή σαν τα κάρβουνα που ακόµα κοκκίνιζαν ανάµεσα στις στάχτες. Οι δύο συνοδοί του επίσκοπου Μαρίνι είχαν πλησιάσει διακριτικά, αλλά πάντοτε σε απόσταση, έτσι ώστε να µην ακούν τη µικρή οµάδα που συνοµιλούσε χαµηλόφωνα. Κάποια στιγµή, ο Μάξιµος ξύπνησε και τους είδε να κάθονται εκεί, στην άκρη του άγριου φαραγγιού, οκλαδόν, µε την πλάτη στραµµένη προς το µέρος του. Τότε σηκώθηκε, πλησίασε και κάθισε κοντά τους. Στην αρχή, οι δύο συνοδοί προσπάθησαν να τον

AZAZEL202s322.indd 282

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

283

εµποδίσουν, αλλά ο επίσκοπος Μαρίνι στράφηκε, τους έγνεψε κι αυτοί επέστρεψαν πάλι στη θέση τους. Ο Μάξιµος, έκπληκτος, διαπίστωσε πως στο κέντρο αυτής της µικρής συντροφιάς βρισκόταν ο ξυπόλυτος, λιπόσαρκος, ρακένδυτος, κωφάλαλος υποτακτικός του µητροπολίτη Ευτύχιου και µιλούσε ήρεµα, σιγανά. Τα µάτια του έλαµπαν στο σκοτάδι, που σιγά σιγά υποχωρούσε. Ο αυγερινός ανέτειλε και τα πουλιά άρχισαν τις τρίλιες τους κάτω στο βαθύ φαράγγι. Η ηχώ πολλαπλασίαζε το κελάδηµά τους και νόµιζες πως χιλιάδες φωνούλες έψελναν ύµνο στον ήλιο. Ο Μάξιµος δεν πίστευε στ’ αφτιά του. Αυτά που άκουσε θα άλλαζαν την ιστορία του κόσµου όπως τίποτε άλλο εδώ και χίλια, τουλάχιστον, χρόνια. Ο ήλιος φάνηκε στην άκρη του ορίζοντα, πέρα στα βουνά της ερήµου της Ιορδανίας, φώτισε το Όρος Νέβο, έριξε τις αχτίδες του στον Ιορδάνη, άστραψε η Νεκρά Θάλασσα, ξηµέρωσε η καινούρια µέρα. Η µικρή οµάδα των ανθρώπων που συνοµιλούσε όλη τη νύχτα σηκώθηκε και κινήθηκε προς τη σκηνή. Ο «κωφάλαλος» υποτακτικός φώναξε στον Μάξιµο: – Παιδάκι µου, µην ξεχάσεις ποτέ αυτά που έζησες, αυτά που άκουσες, αυτά που είδες, αυτά που είπες απόψε. Μην ξεχάσεις ποτέ αυτά που έλεγε η καρδιά σου όταν έλεγες µε τα χείλια σου το αγαπηµένο όνοµα, αυτό που νικάει το κακό και διώχνει πάντοτε µακριά τους δαίµονες. – Ποιος είσαι; τον ρώτησε µε φανερή αγωνία. Μπορώ να σε βγάλω µια φωτογραφία; – Όχι, παιδάκι µου, τι να µε κάνεις εµένα τον ταλαίπωρο; Να, ζήτα από τον Ευτύχιο να σε βγάλει µαζί µ’ εκείνο τον ψηλό επίσκοπο. Εσύ και ο αδερφός σου είστε καλά παιδιά και γι’ αυτό θα βρείτε αυτό που ψάχνετε. Αλλά να τηρήσετε στη ζωή σας όσα µάθατε απόψε και όσα θα µάθετε µέχρι το Πάσχα, καθώς θα περ-

AZAZEL202s322.indd 283

12/3/08 3:32:30 PM

284

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πατήσετε το δρόµο του Σταυρού, το δρόµο του Φωτός, την Οδό του Μαρτυρίου του Χριστού µας. – Μα, καλά, πώς τα ξέρεις εσύ όλα αυτά και γιατί κάνεις τον κωφάλαλο; του είπε, σκύβοντας να τον φωτογραφίσει κρυφά µε τη µικρή ψηφιακή µηχανή που είχε πάντοτε πάνω του, καθώς ο άλλος κοιτούσε προς την Ανατολή τον ήλιο που ανέτελλε. Όταν ανασήκωσε το κεφάλι, όµως, ο ξυπόλυτος καλόγερος δεν ήταν πια εκεί. Γύρισε γύρω γύρω, πήγε τρέχοντας στη σκηνή, στα αυτοκίνητα, τίποτα. Πουθενά. Λες και άνοιξε η γη και τον κατάπιε. – Καλά, τι στην ευχή συµβαίνει εδώ; φώναξε δυνατά. Ο Ευτύχιος, ο καρδινάλιος, ο ψιλόλιγνος επίσκοπος, οι δύο συνοδοί και ο Αλέξανδρος µε τη Φαµπιέν, που στο µεταξύ είχαν ξυπνήσει κι έπιναν το βαρύ µυρωδάτο καφέ τους, τον περιτριγύρισαν αµέσως. – Τι συµβαίνει, παιδί µου; τον ρώτησε ο δεσπότης. – Σεβασµιότατε, πού είναι ο υποτακτικός σας; – Ποιος υποτακτικός µου; Α, ο κωφάλαλος; Αυτός έφυγε εδώ και ώρες. – Μα τι µου λέτε; Τόσες ώρες δεν ήµουν κοντά σας, δίπλα σας, και τον έβλεπα να σας µιλάει για τόσο σηµαντικά πράγµατα; Όλοι τον κοίταξαν µε απορία, ακόµα και ο Αλέξανδρος µε τη Φαµπιέν. – Παιδί µου, του είπε ο επίσκοπος µε την κουκούλα µέχρι τη µύτη, αν και είχε ξηµερώσει για τα καλά τώρα και η ζέστη ήταν πλέον αισθητή. Είναι η αϋπνία, η συγκίνηση, η δύναµη της ευχής του Ιησού που σε µετέφερε σε άλλο κόσµο, σε φώτισε µε το φως της αγάπης Του και νόµισες πως άκουσες τον καηµένο τον κωφάλαλο να µας µιλάει. Φαίνεται ότι κάποια στιγµή σε πήρε ο ύπνος κι έτσι δεν τον είδες να φεύγει. Έχει ώρες που έφυγε.

AZAZEL202s322.indd 284

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

285

«Μα είναι δυνατό να τα φαντάστηκα όλα τούτα;» αναρωτήθηκε ο Μάξιµος. «Είναι δυνατό;» Η Φαµπιέν µε τον Αλέξανδρο τον πλησίασαν και του είπαν µε τρυφερότητα: – Πήγαινε να ξαπλώσεις καµιά δυο ωρίτσες κι ύστερα θα πάµε στην Ιερουσαλήµ να αρχίσουµε το ψάξιµο στην Οδό του Μαρτυρίου, µήπως και εντοπίσουµε αυτό τον Αζαζέλ. Ακολούθησε τη συµβουλή τους. Ο ψιλόλιγνος επίσκοπος έφυγε όπως ακριβώς ήρθε. Ξαφνικά. Σε λίγο έφυγαν και οι άλλοι. Όταν ξύπνησε ο Μάξιµος, ήταν ήδη µεσηµέρι. Πήραν το δρόµο της επιστροφής για την Ιερουσαλήµ αµίλητοι, βυθισµένοι στις σκέψεις τους. Αυτή η νύχτα είχε αλλάξει τη ζωή τους. Ήδη το ένιωθαν. Καθώς κατηφόριζαν µε το µεγάλο αυτοκίνητο που οδηγούσε τώρα ο πατήρ Σεµπαστιάνο, ψηλά, πίσω τους, στην άκρη του φαραγγιού, µια γνώριµη φιγούρα έκλαιγε µε καυτά δάκρυα, που µούσκευαν τα απεριποίητα γκρίζα γένια, καθώς τους έβλεπε να αποµακρύνονται, κι έλεγε µε τα χέρια υψωµένα στον ουρανό, πεσµένη στα γόνατα πάνω στο σκληρό πετρώδες έδαφος: – Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού του Ζώντος, στάσου δίπλα τους, οδήγησε την καρδιά τους στο αγαθό, δώσ’ τους το δώρο της ευχής Σου, προστάτεψέ τους από κάθε κακό. Το δειλινό τον βρήκε στο ίδιο σηµείο, σε αυτή τη στάση. Έπειτα αποτραβήχτηκε σε µια σπηλιά εκεί κοντά και άρχισε να ψέλνει: «Κύριε ἐκέκραξα πρὸς Σε, εἰσάκουσόν µου, εἰσάκουσόν µου, Κύριε...» Τα αστέρια άναβαν ξανά ένα ένα στον ουρανό της ερήµου της Ιουδαίας. Άλλη µια νύχτα άρχιζε στη Γη.

AZAZEL202s322.indd 285

12/3/08 3:32:30 PM

286

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Κυριακή των Βαΐων, 13 Απριλίου 2025 Στο γραφείο του «θυρωρού της νύχτας» έρχονταν κάποιες σκόρπιες πληροφορίες πως ένα εξαιρετικά υψηλό πρόσωπο πιθανώς να έκανε µια ινκόγκνιτο επίσκεψη-αστραπή στη Νεκρά Θάλασσα και να έφευγε σε µερικές ώρες. Ο έλεγχος στο αεροδρόµιο δεν απέδωσε τίποτα. Ο Γιεχασκιέλ βρήκε τον Αζαζέλ να περιφέρεται µε τον τεράστιο σταυρό στον ώµο και να ακολουθεί από µακριά τη λιτανεία των χιλιάδων πιστών µε τα βάγια, στην πορεία τους από τον Κήπο της Γεθσηµανή µέχρι το Ναό της Αναστάσεως. Έστειλε και του τον έφεραν. – Ένα πουλάκι µού είπε πως χτες το βράδυ κάποιοι άνθρωποι ήταν µαζεµένοι στο Μιτζουκέι Ντραγκότ. Άκουσες τίποτα; – Όχι. – Αν είχες ακούσει, θα µου το έλεγες; – Όχι. – Το ίδιο πουλάκι µού είπε πως στη συνάντηση αυτή παρίστατο και ο παναγιότατος πάπας της Ρώµης, Ραφαήλ Αʹ, ένας καρδινάλιος, ο δεσπότης Ευτύχιος, ένας καθολικός καλόγερος, τρεις νέοι που ήρθαν από τη Γαλλία προχτές και... για σκέψου, κάποιος που σου έµοιαζε. Μήπως τώρα θυµήθηκες τίποτα; – Γιεχασκιέλ, να πεις σε αυτό το καλοπληροφορηµένο πουλάκι σου να έχει την επόµενη φορά και κάµερα νυχτός και µικρόφωνα δεµένα στα φτερά του, έτσι ώστε να είσαι βέβαιος και να µη ρωτάς τον ταλαίπωρο που τον διέκοψες από την ετήσια αφιέρωσή του στο Χριστό µας. – Όπως θέλεις, αν µάθεις τίποτα, πες το µου, έτσι; – Όχι... «Άντε να συνεννοηθείς µαζί του», σκέφτηκε ο αξιωµατούχος.

AZAZEL202s322.indd 286

12/3/08 3:32:30 PM

ΑΖΑΖΕΛ

287

Όλα τα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα στον κόσµο µετέδωσαν µε ανησυχία την είδηση πως ο Άγιος Πατέρας αισθάνθηκε µια αδιαθεσία και επί δύο µέρες πήγε µε τον προσωπικό του γιατρό και το γραµµατέα του στο Καστελγκαντόλφο κοντά στη Ρώµη για να ξεκουραστεί, πριν από τις πολύωρες ακολουθίες της Μεγάλης Εβδοµάδας. Τη Μεγάλη ∆ευτέρα θα παρίστατο κανονικά στις υποχρεώσεις του... Αργά το ίδιο βράδυ, γύρω στις 9, συγκεντρώθηκαν µε συναισθήµατα ανάµεικτα οι περισσότεροι από εκείνους που έζησαν αυτή τη µοναδική προηγούµενη νύχτα στο «φαράγγι της κόλασης», το Μιτζουκέι Ντραγκότ, πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα: ο καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ, ο µητροπολίτης Ευτύχιος, ο Αλέξανδρος, η Φαµπιέν, ο Μάξιµος, η Μαλκά και ο Ντοµένικο Τσελερίνο. Κάθονταν γύρω από ένα τεράστιο δρύινο σκουρόχρωµο τραπέζι στη µέση ενός ψηλοτάβανου δωµατίου µε κρυφό αλλά άπλετο φωτισµό. Η µόνη διακόσµηση ήταν ένας µεγάλος σταυρός από ξύλο ελιάς και στον απέναντι τοίχο η εικόνα του ιδρυτή του Τάγµατος των Ιησουιτών, Ιγνάτιου Λογιόλα. Ο καρδινάλιος είπε: – Πριν ξεκινήσουµε αύριο να περπατάµε σε έναν έναν τους σταθµούς ή στάσεις της Οδού του Μαρτυρίου, και για να το κάνουµε όσο πιο αποτελεσµατικά γίνεται, µήπως και οδηγηθούµε κάπου και λύσουµε το γρίφο του Αζαζέλ, σας κάλεσα όλους εδώ που έχουµε τεράστια πρόσβαση σε βιβλιογραφία και δυνατότητα επαφής µε όλο τον κόσµο, να αντιπαραθέσουµε ό,τι στοιχείο µαζέψαµε µέχρι τώρα, προκειµένου να δούµε πού βρισκόµαστε. Το µόνο που δε θα πέσει στο τραπέζι είναι η προσωπική διαθήκη του Αζαζέλ, ή µοναχού Ραφαήλ ή ρασοφόρου κρατούµενου, στον οποίο ορκίστηκα πριν από είκοσι χρόνια ότι θα την παραδώσω

AZAZEL202s322.indd 287

12/3/08 3:32:30 PM

288

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

στα δυο του ανίψια, παιδιά της αδερφής του, τον Αλέξανδρο και τον Μάξιµο Ιακώβου, υπό ορισµένους όρους. Ακόµα αυτοί οι όροι δεν είµαι σίγουρος ότι έχουν πληρωθεί. Λοιπόν, ας δούµε τι έχει καθένας. Αλέξανδρε; – Πήρα ένα πακέτο και ένα SMS για τα γενέθλιά µου, που έλεγαν: 1. SMS: «Αλέξανδρέ µου, σου εύχοµαι χρόνια πολλά και ευτυχισµένα και µην ξεχάσεις ποτέ τον Μποµπ το Μάστορα! »Μην ξεχάσεις ποτέ την αθωότητα των παιδικών σας χρόνων. Εκεί κρύβεται το µυστικό της παντοτινής ευτυχίας. Το ψεύδος δεν ταιριάζει στους δυνατούς». 2. «Μόνο αυτοί που µπορούν να ακολουθήσουν το δρόµο της αγωνίας και του αίµατος. »Μόνο αυτοί που είναι ικανοί να ανακαλύψουν σε κάθε στάση της Οδού του Μαρτυρίου την ελπίδα της Ανάστασης. »Μόνο αυτοί που µπορούν να καταλάβουν τη γλώσσα που δεν καταλαβαίνουν οι άγγελοι. »Μόνο αυτοί που µπορούν να διακρίνουν το πραγµατικό πίσω από το προφανές. »Μόνο αυτοί που µπορούν να νιώσουν τη χαρά και την αλήθεια µέσα στην υποκρισία και τη θλίψη του εµπορίου των υπηρετών του άρχοντα του κόσµου τούτου. »Μόνο αυτοί που µπορούν να προσκυνούν εκείνο τον άνθρωπο, περιφρονώντας τους αυτοχρισµένους εκπροσώπους Του. »Στο Ιερό της Σταύρωσης, στη γιορτή του Πέσαχ, αυτοί θα µπορέσουν τη νύχτα της µέρας των αγγέλων, στο φαράγγι της κόλασης, στη θάλασσα του θανάτου, να γίνουν κύριοι της διαθήκης του Αζαζέλ. »Ελάτε σε ένα ταξίδι στο χτες, στο σήµερα, στο αιώνιο. »Οδηγός σας ας είναι η καρδιά, το αίµα σας και οι αναµνήσεις.

AZAZEL202s322.indd 288

12/3/08 3:32:31 PM

ΑΖΑΖΕΛ

289

»Ελάτε στη γη Εκείνου, στη γη της πέτρας, των δακρύων και της ελπίδας». – Κυρία Μαλκά Αζουλάι; – Πήρα δύο προσωπικά ενθύµια και ένα σηµείωµα: «Το κοινό Πάσχα στο σταθµό XV, Αζαζέλ». – Μητροπολίτη Ευτύχιε; – Όπως έχω ήδη πει, έχω πολύ καιρό να συναντηθώ µε το πρόσωπο που ψάχνετε. Το τελευταίο διάστηµα δεν ήταν πολύ καλά και σχεδόν δεν ερχόταν, όπως το συνήθιζε κάθε Σαββατοκύριακο, κάτω στον Ιορδάνη, στο µοναστήρι, για να πάρει το παξιµάδι της εβδοµάδας, να εκκλησιαστεί και να κοινωνήσει. Μπορεί και να πέθανε. Ανέβηκα στη σπηλιά όπου συνήθως έµενε, και δεν ήταν εκεί. Αν είναι ζωντανός, πιθανώς να τον συναντήσουµε κάποια από τις επόµενες µέρες να περιφέρεται στην Οδό του Μαρτυρίου µε ένα σταυρό. Αν όχι, προτείνω να δώσετε στον Αλέξανδρο και τον Μάξιµο τη «διαθήκη» του. Είναι οι µόνοι άνθρωποί του. – Ωραία, δεσπότη µου, τότε πώς εξηγείτε ότι σχεδόν έπεσα πάνω του πριν από ένα χρόνο και µου άφησε αυτά που σας είπα νωρίτερα; – Μαλκά µου, είπες πριν από ένα χρόνο. Εµείς µιλάµε για σήµερα. Τότε ξαναµίλησε ο καρδινάλιος Τζιανλούκα Τζιοφρέ: – Πήρα ένα δώρο το οποίο αποκάλυψε κι άλλα µυστικά. Ένα σταυρόλεξο, ερωτήσεις που µάλλον ανταποκρίνονται σε αυτό κι ένα µικρό κείµενο. Σας τα παραθέτω:

AZAZEL202s322.indd 289

12/3/08 3:32:31 PM

290

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Η εικόνα του Αρχάγγελου Μιχαήλ στην πίσω πλευρά της έγραφε: «Άραγε οι άγγελοι καταλαβαίνουν όλες τις γλώσσες;»

AZAZEL202s322.indd 290

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

291

– Το κείµενο ήταν το εξής: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ». ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΣΗ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟΥ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ

Οριζοντίως 1., 1α. 1β. 2. 2α. 2β. 3. 3α. 4. 4α. 4β. 5. 5α. 6. 7. 7α.

AZAZEL202s322.indd 291

Είναι ο Όλυµπος για την Ελλάδα. Τροφή για τα άλογα. Ήταν ο Σαµψών. Τρίτο ενικό του µέλλοντος του «κάνω». Το όνοµά του δηλώνει πως τη φέρνει, εκείνος όχι, αυτή που λείπει από τον κόσµο. Το γιορτάζουν χριστιανοί και εβραίοι. Είναι και ο έρωτας. Είναι και του Γιβραλτάρ. ∆εν είσαι αποδεκτός όταν πληγώνεις κάποιον πολύ και αναίτια. Είναι η Αγία του Βατικανού. Ο αριθµός των µαύρων τετραγώνων του σταυρόλεξου µε γράµµατα. Το άθροισµά τους, σηµαντικός αριθµός για τους χριστιανούς και τους εβραίους. Από πάντοτε ο Θεός ήταν Ένας. Υποβλήθηκε ο Χριστός, αν συνδυαστεί µε το 3α καθέτως. Είναι και το κινίνο.

12/3/08 3:32:39 PM

292

7β. 8. 8α. 9. 9α. 9β. 10. 11. 11α. 11β. 12. 12α. 13. 13α. 13β. 14. 15. 15α. 15β.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Αόριστη προσωπική αντωνυµία. Αποδιοποµπαίος τράγος ή δαίµονας ή ήρωας µε τη δύναµη του Θεού. Ήταν ο Ιησούς. Η τελευταία του Ιησού στον Κήπο της Γεθσηµανή. Αυτή είναι η πιο αξιόπιστη µετάφραση της Παλαιάς ∆ιαθήκης. Αυτή είναι η πιο φηµισµένη οδός. Ο ληστής στα δεξιά του Χριστού ήταν ο πρώτος του Παραδείσου. Ερωτηµατική προσωπική αντωνυµία στο αρσενικό. Η πιο µεγάλη ήταν της Ιερουσαλήµ από τον Τίτο. Υπήρξε και αυτή του Πέτρου. Αντίθετο της αλήθειας. Ποινή για όποιον καταργεί τη ζωή. Ο Θεός... τον κόσµο (ρήµα). Μετά το θάνατο. Γίνονται από µίσος ή για να αποσπαστεί µια οµολογία. Η του Ιούδα. Ήταν του Άβελ ο Κάιν. Σε αυτή έβαλαν τον Ιωσήφ στην Αίγυπτο. Είναι η λίµνη Βαϊκάλη στον κόσµο.

Καθέτως 1. 1α. 2. 2α.

AZAZEL202s322.indd 292

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

3. 3α. 3β. 4. 4α. 5. 5α. 5β. 6. 6α. 6β. 7. 7α. 7β. 7γ. 8. 8α. 8β. 8γ. 9. 9α. 9β. 10. 10α. 11. 11α. 11β.

AZAZEL202s322.indd 293

293

Ο διάβολος πάντοτε θα το κάνει για να εξαπατήσει τον άνθρωπο. Υποβλήθηκε ο Χριστός σε συνδυασµό µε το 7 οριζοντίως. Είναι αυτός που µιλάει πολύ και λέει ανοησίες. Έτσι εδραιώνεται µια δικτατορία. Έτσι προφέρεται στα αγγλικά ο λογαριασµός. Μόνο ένα είναι το σηµαντικό, να φοβάσαι το Θεό και να τηρείς τις εντολές Του (Εκκλησιαστής, κεφ. ιβʹ, 14). Ο νόµος του Μωυσή. ...Μας Στέκει ο Θεός, φηµισµένο βιβλίο του Ρόµπερτ Κίλιαν. Το πρώτο γράµµα σηµιτικής γλώσσας. Στην Αγία ρέει µέλι και γάλα. Σταµάτα να κάνεις άχρηστα πράγµατα. ΩΑ, τέτοιο έχει και η φυλακή. Γενναίος. Ο γνωστότερος σύνδεσµος. Ήταν ο Αχιλλέας. Είναι ο διάβολος. Ζωύφιο. Εκεί πάνε οι αµαρτωλοί. Η αρχαία κατάρα του ανθρώπου που γεννήθηκε από την αµαρτία. Βασικός νόµος της µαφίας. Ανίκητος στη ζωή του ανθρώπου, εχθρός του κρατούµενου. Του Θεού είναι ευλογία και αρετή. Το πρώτο γράµµα του εβραϊκού αλφαβήτου. Ήταν ο Γαβριήλ του Θεού προς την Παναγία. ∆ύο γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου. Έχει και ο 8 οριζοντίως. Του Μαρτυρίου στην παλιά πόλη.

12/3/08 3:32:39 PM

294

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

12.

Την κάνει η τράπεζα όταν αδυνατούµε να την πληρώσουµε, την κάνει οριστικά ο Θεός µετά την παραδοχή της αµαρτίας µας απέναντί του κατά την αρχαία σοφία των προγόνων µας, αιωνία τους η µνήµη (Χαζάλ). Έγινε στο βράχο µετά το σεισµό που ακολούθησε τη Σταύρωση, το µεγαλύτερο έγινε το 1054. Ντάλετ-Γιοντ, δύο γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου. ∆ύο γράµµατα σηµιτικής γλώσσας. Είναι ο Χριστός για τον κόσµο. Το χειρότερο χαρακτηριστικό του ανικανοποίητου. Είναι και ο του θανάτου. Την έκανε η Παναγία για τον κόσµο γεννώντας τον Ιησού, από την «κατάρα του νόµου»· αρχαία παράδοση-τελετουργία που έκανε ο αρχιερέας των εβραίων για το πρώτο αρσενικό παιδί. Περίοδος νίψης-αποχής που απαιτεί πειθαρχία. Αλλιώς ο καταδότης. Αλλιώς η βεντέτα.

12α. 12β. 13. 13α. 13β. 14. 14α.

15. 15α. 15β.

«Όλα θα αποκαλυφθούν στην Οδό του Μαρτυρίου, στο κοινό µας Πάσχα το 2025, στην Αγία Πόλη, όταν θα είναι πια διαφορετικά τα πράγµατα για όλους. Σε περιµένω σε µια συνάντηση πνεύµατος και αίµατος. Όποιοι σιωπούν είναι συνένοχοι. Να θυµάσαι πάντοτε πως ο ίδιος ο Χριστός είχε παρακαλέσει τον Πατέρα, λίγο πριν το Πάθος: “ Ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡµεῖς”». Και συνέχισε: – Επειδή τα σταυρόλεξα, οι γρίφοι, οι σπαζοκεφαλιές και τα µυστήρια είναι ένα από τα πάθη µου, κάθισα, για να µη χάνουµε χρόνο, και απάντησα στις ερωτήσεις που υποτίθεται πως θα ήταν η λύση του σταυρόλεξου. Κατέληξα στα εξής και επέλεξα αυτά που σας παρουσιάζω στη συνέχεια:

AZAZEL202s322.indd 294

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

295

Λέξεις κλειδιά - Η λύση στο σταυρόλεξο Οριζοντίως 1., 1α. Το ψηλότερο βουνό. 1β. Άχυρο, αυτό που µένει όταν λιχνίζουµε τα στάχυα (σιτάρι και ήρα=άχυρο). 2. ∆υνατός, αλληγορικά το τέλος κάθε βιβλίου της Πεντατεύχου (τα πέντε πρώτα βιβλία της Παλαιάς ∆ιαθήκης). 2α. Θα κάνεις. 2β. Αυτός που φέρνει ειρήνη (ειρηναίος), εµείς το παραφράζουµε και, αντί γι’ αυτός που φέρνει ειρήνη, λέµε αυτός όχι ειρήνη. Έτσι προφέρεται-γράφεται και το όνοµα Αβσαλώµ (=πατέρας της ειρήνης, Αβεσαλώµ=ο πρωτότοκος γιος του βασιλιά ∆αβίδ, που επαναστάτησε κατά του πατέρα του και σκοτώθηκε τραγικά σε καταδίωξή του). 3. Πάσχα-Πέσαχ (=Πέρασµα, διάβαση). 3α. Πάθος µε την έννοια του µαρτυρίου, του πόνου. Π.χ., το Πάθος ή το µαρτύριο ή ο πόνος του Ιησού. 4. Πορθµός, µε την έννοια της δυσκολίας, του στριµώγµατος. Στη Βίβλο αναφέρεται κάπου πως: «Όταν είσαι σε δυσκολία, στριµωγµένος (χαρακτηρίζεται ως πορθµός), επικαλείσαι το Θεό, που σε βοηθάει και σε βγάζει από το στένωµα, τη δυσκολία, το στρίµωγµα στην πεδιάδα. Σε απαλλάσσει από τη δυσκολία. 4α. Μπέρδεµα, σύγχυση. Έτσι προφέρεται-γράφεται η λέξη που σηµαίνει αυτόν που πληγώνει κάποιον αναίτια. 4β. Έδρα, θρόνος. Έτσι αναφέρεται η Αγία Έδρα (=Βατικανό) ή ο Θρόνος του Θεού. 5. Ο αριθµός 55 µε γράµµατα.

AZAZEL202s322.indd 295

12/3/08 3:32:39 PM

296

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

5α.

∆ύο αριθµοί, 1 και 6, µε άθροισµα 7, που είναι ιερός αριθµός στο χριστιανισµό και τον ιουδαϊσµό. Από τότε, ο Θεός είναι Ένας. Σταύρωση, εφόσον συνδυαστεί µε το 3α καθέτως (κυριολεκτικά=τοποθέτηση σε ξύλο, σταυρό). Πικρό. Εκείνος. Αζαζέλ. ∆αίµονας, αποδιοποµπαίος τράγος (=Κόλαση). Άνθρωπος (συνδυαζόµενο µε το 7β, εκείνος ο άνθρωπος· έτσι ανέφεραν οι ηγέτες των εβραίων τον Ιησού, αποφεύγοντας ακόµα και να προφέρουν το όνοµά του). Προσευχή. Ο αριθµός 70 µε γράµµατα. Πόνου, Μαρτυρίου, Πάθους (συνδυαζόµενο µε το 11β καθέτως, Οδός, γίνεται Οδός του Πόνου, Πάθους, Μαρτυρίου του Ιησού=Via Dolorosa, που ξεκινάει από τον Κήπο της Γεθσηµανή και τελειώνει στον Πανάγιο Τάφο και στην Ανάσταση, µε 15 σταθµούς-στάσεις. Υπήκοος, κάτοικος, η ακριβής λέξη είναι οικιστής. Π.χ., οικιστής του Παραδείσου υπήρξε ο ένας από τους δύο ληστές που σταυρώθηκαν µε τον Χριστό. Ποιος (συνδυαζόµενη µε το 12 και το 13 οριζοντίως: «το ψεύδος αγαπά»). Καταστροφή, καταστραµµένο, καταστρέφω. Άρνηση (άρνηση ότι γνωρίζω κάποιον ή κάτι. Π.χ., η άρνηση του Πέτρου ότι γνώριζε τον Ιησού). Ψεύδος (βλ. 11 οριζοντίως). Λιθοβολισµός. Αγαπά (βλ. 11 οριζοντίως). Ταφή.

6. 7. 7α. 7β. 8. 8α.

9. 9α. 9β.

10.

11. 11α. 11β. 12. 12α. 13. 13α.

AZAZEL202s322.indd 296

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

13β. 14. 15. 15α. 15β.

297

Βασανιστήρια. Προδοσία. Αδερφός. Τρύπα, φυλακή. Βαθύτερη.

Υπενθύµιση: Το 1, 1α και το 15α, 15β οριζοντίως διαβαζόµενα από δεξιά προς αριστερά µας δίνουν τη φράση (µεΐγκρα ράµα λεµπίρα αµίκατα) που θα πει κυριολεκτικά: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα» και µεταφορικά σηµαίνει ότι από εκεί που κάποιος βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του, µπορεί να βρεθεί στη χειρότερη τρύπα ή στη φυλακή ή στο θάνατο. Στις οριζόντιες σειρές, τα 1, 1α, 15α, 15β, δηλαδή Ψηλότερο Βουνό, Αζαζέλ, Βαθύτερη Τρύπα (φυλακή), και στις κάθετες τα 1, 7α, 9, 15β, δηλαδή Πίστη, Αζούζ, Σιωπή, Εκδίκηση, αποτελούν τις λέξεις κλειδιά, τις κρυµµένες λέξεις. Καθέτως 1. 1α. 2. 2α. 3. 3α. 3β. 4. 4α. 5.

Πίστη. Μεσσίας. Γιαχ – το όνοµα του Θεού. Άγιος. Πειράζει, πειρασµός. Σταύρωση, σε συνδυασµό µε το 7 οριζοντίως. Επίδειξη σε µεγάλες κουβέντες (φλυαρία). Επιβολή διά της βίας, άνωθεν. Bill. Μόνο ένα. Ρακ σιγιούµ (αυτό είναι µόνο το τέλος, αλλά θα αρχίσει ένας νέος κύκλος).

AZAZEL202s322.indd 297

12/3/08 3:32:39 PM

298

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

5α. 5β. 6. 6α. 6β. 7. 7α. 7β. 7γ. 8. 8α. 8β. 8γ.

Πεντάτευχος (Τοράτ-Μοσέ). Πίσω. Άλεφ. Γη, χώρα. Σρακ ντάι. Από το τέλος στην αρχή, κελί φυλακής. Aζούζ. Και. Ήρωας. Κακός, δαιµονικός. Σκόρος. Άδης. Θάνατος (8, 8β, 8γ, αν κάνεις κακό, όταν πεθάνεις θα πας στον Άδη, στην Κόλαση). Σιωπή. Χρόνος. Φόβος (9α, 9β είναι χρόνος για να φοβάσαι). Άλεφ (αρχή, το πρώτο γράµµα του αλφαβήτου, ΆλεφΤαβ=Α-Ω). Απεσταλµένος, αγγελιοφόρος του Θεού (απόστολος= αυτός που έφερε τα καλά νέα, το Ευαγγέλιο στον κόσµο). Άλεφ-Βαβ. ∆ιπλός, διπλή έννοια, αµφιλεγόµενο(ς). Οδός, δρόµος (συνδυαζόµενο µε το 9β οριζοντίως: η Οδός του Μαρτυρίου, του Πάθους, του Πόνου, του Σταυρού, εννοείται του Ιησού). «Ρύθµιση». Σχίσµα, αγεφύρωτο χάσµα. Αρκετά. Σιν-Ταβ (γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου).

9. 9α. 9β. 10. 10α. 11. 11α. 11β.

12. 12α. 12β. 13.

AZAZEL202s322.indd 298

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

13α. 13β. 14. 14α. 15. 15α. 15β.

299

Σωτήρας. Απληστία. Άγγελος του Θεού. Εξαγορά, πληρωµή λύτρων. Νηστεία. Ρουφιάνος. Εκδίκηση.

– Είναι περιττό να σας πω πως, όταν προσπάθησα να τοποθετήσω στα αντίστοιχα τετράγωνα τις λέξεις-λύσεις, στάθηκε αδύνατο, έστω κι αν γύρισα το σταυρόλεξο και από τις τέσσερις µεριές του, αφού ο ευλογηµένος δεν είχε βάλει αριθµούς. Επίσης, στο κείµενο που µου είχε ήδη δώσει από το 2005, το: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ», η Μαλκά, συγνώµη, η κυρία Αζουλάι ήθελα να πω, µου εξήγησε ότι Χαζάλ είναι αρχικά εβραϊκής φράσης, που ερµηνεύεται ως εξής: «Ας αναπαύονται εν ειρήνη οι άγιοι σοφοί πατέρες µας». Ναι, κυρία Ρενάρ, σας ακούµε. – Κοιτάξτε, κάνετε ένα βασικό λάθος, που είναι κρίσιµο για τη λύση του σταυρόλεξου και την ερµηνεία του γρίφου, αφού δεν ξέρετε από ποια µεριά αρχίζουν να τοποθετούνται οι λέξειςαπαντήσεις-λύσεις, αν δεχτούµε ότι τις έχετε όλες απαντήσει σωστά. Παίρνετε ως δεδοµένο το γεγονός ότι η γλώσσα του σταυρόλεξου είναι τα ελληνικά. Γιατί, για παράδειγµα, να µην είναι τα ιταλικά, της χώρας όπου γνωριστήκατε, η γλώσσα την οποία µιλούσατε µεταξύ σας, ή τα αρχαία ελληνικά ή ακόµα τα αραβικά, τα εβραϊκά ή τα αραµαϊκά; Και τότε καταλαβαίνετε πως, αν δοκιµάσουµε τέσσερις πιθανούς προσανατολισµούς του σταυρόλεξου

AZAZEL202s322.indd 299

12/3/08 3:32:39 PM

300

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

για καθεµία από αυτές τις γλώσσες, αφού αποκλείονται απ’ ό,τι φαίνεται τα σύγχρονα ελληνικά, τότε έχουµε είκοσι πιθανούς προσανατολισµούς για ένα σταυρόλεξο 15Χ15 τετραγώνων, από τα οποία τα 55 είναι µαύρα, όπως µέτρησα καθώς µιλούσατε. Το ζήτηµα είναι αν ο Αζαζέλ χειριζόταν µε ευκολία αυτές τις γλώσσες. – Σεβασµιότατε Ευτύχιε, τι λέτε εσείς που τον γνωρίζετε καλύτερα; – Κοιτάξτε, τον γνωρίζω πάνω από είκοσι χρόνια και ξέρω ότι µιλούσε πολλές γλώσσες. Για αραµαϊκά δεν έχω ακούσει ποτέ, για εβραϊκά και αραβικά, εντάξει, τον έχω ακούσει να µιλάει µερικές φορές, αλλά ποτέ να γράφει ή να διαβάζει. Με δυσκολία διάβαζε τους τίτλους σε εφηµερίδες. Κι έπειτα, καρδινάλιε, µας λέτε ότι το σταυρόλεξο είχε τοποθετηθεί εκεί ήδη από το 2005 και οι ερωτήσεις µε τα κείµενα ήρθαν στην κατοχή σας πολύ αργότερα, σωστά; Άρα δεν ξέρω ειλικρινά τι να υποθέσω. Πού να ξέρει το 2005 τι θα γίνει είκοσι χρόνια µετά. Αδύνατο! Βαθιά µέσα του δεν ήταν καθόλου σίγουρος. Τότε επενέβη η Μαλκά. – Εκείνο που έγραψε σ’ εµένα είναι: «Στο σταθµό XV στο κοινό µας Πάσχα». Την Κυριακή 20 Απριλίου 2025, λοιπόν, συµπίπτει το Πάσχα ορθοδόξων και καθολικών και είναι η τελευταία µέρα του δικού µας Πέσαχ για την Ιερουσαλήµ. Άρα, ας πάµε την Κυριακή στο δέκατο πέµπτο σταθµό να δούµε τι θέλει. Γιατί, προσωπικά, δε θα σας ακολουθήσω σε έναν έναν τους προηγούµενους. Ξέρετε, έχω οικογένεια µε πέντε παιδιά και σε κάθε περίπτωση δε νοµίζω ότι µε αφορά αυτή η υπόθεση. Οι δρόµοι µας µε τον άνθρωπο αυτό, αν ζει, έχουν χωρίσει εδώ και είκοσι πέντε χρόνια. Σκέφτηκα, όµως, κάτι που ίσως να µπορέσει να σας βοηθήσει: »Ο Αζαζέλ είχε, έχει, δεν ξέρω πια, έναν πολύ καλό φίλο, τον κύ-

AZAZEL202s322.indd 300

12/3/08 3:32:39 PM

ΑΖΑΖΕΛ

301

ριο Χάιµ Μπενφοράδο, που αν θυµάµαι καλά είναι πολύ εξειδικευµένος σε ζητήµατα ηλεκτρονικής κρυπτογραφίας και έχει έναν αδερφό που είναι σόφερ, δηλαδή αντιγράφει βιβλικά κείµενα και σίγουρα ξέρει πολύ καλά αραµαϊκά. Αν θέλετε, σας δίνω το τηλέφωνο του κυρίου Μπενφοράδο και από εκεί και πέρα ενηµερώστε µε κι εµένα αν τελικά βρείτε τον Αζαζέλ, πράγµα για το οποίο πολύ αµφιβάλλω. Άλλος ήταν ο σκοπός του που σας έφερε όλους στην Ιερουσαλήµ, και νοµίζω έχει σχέση µε αυτή την περίφηµη χτεσινοβραδινή συνάντησή σας στην έρηµο, είπε κάπως πειραγµένη. – Ναι, αλλά εκείνος δε βρισκόταν εκεί, είπε ο µητροπολίτης Ευτύχιος. – Ό,τι πείτε εσείς, δεσπότη µου, εγώ ένα προβληµατισµό εξέφρασα. Κάποτε τον ήξερα πολύ καλά. Βέβαια, έπειτα από τόσα χρόνια, είναι γεγονός ότι οι άνθρωποι αλλάζουν, και αλλάζουν πολύ. Και τώρα µε συγχωρείτε, έχω δουλειά, πρέπει να φύγω. Ο καρδινάλιος τη συνόδεψε και την παρακάλεσε να τηλεφωνήσει εκείνη στον κύριο Χάιµ Μπενφοράδο και να τον προετοιµάσει για το δικό του τηλεφώνηµα. Το έκανε. Σε λιγότερο από µία ώρα και ενώ η παρέα έπινε καφέ στην πανέµορφη αυλή του κατά τα άλλα µουντού κτιρίου της έδρας των ιησουιτών στην Αγία Γη, το κινητό του καρδινάλιου χτύπησε και µια άγνωστη φωνή τού είπε σε τέλεια ιταλικά: – Εξοχότατε καρδινάλιε Τζιοφρέ, εσείς είστε; – Ναι, ο ίδιος. Εσείς ποιος είστε; – Kαλησπέρα, είµαι ένας φίλος του Ραφαήλ, που εσείς αποκαλείτε Αζαζέλ. Σε τι µπορώ να φανώ χρήσιµος; – Αν µπορείτε, ελάτε το συντοµότερο στην έδρα των ιησουιτών, ανεβαίνοντας την οδό του Βασιλιά ∆αβίδ, λίγο πριν φτάσετε στο οµώνυµο ξενοδοχείο, στα αριστερά σας. Θα έχω δώσει άδεια εισόδου. – Ξέρω ακριβώς πού είστε.

AZAZEL202s322.indd 301

12/3/08 3:32:40 PM

302

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Σας περιµένουµε, λοιπόν. Έφτασε πολύ γρήγορα. Του εξήγησαν το πρόβληµα που αντιµετώπιζαν, τους επιβεβαίωσε ότι όντως ο αδερφός του ήταν άριστος γνώστης της αραµαϊκής, αλλά και πολύ απασχοληµένος λόγω Πέσαχ. Θα έβλεπε τι µπορούσε να κάνει, αφού ήταν τόσο βιαστικοί και ήθελε κι αυτός να ξαναδεί τον παλιό του φίλο, αν ήταν ακόµα ζωντανός. Στράφηκε προς τον Ευτύχιο: – Εσείς τι λέτε; – ∆ε νοµίζω ότι είναι. – Εµένα ένας κοινός µας φίλος, ο Γιεχασκιέλ, άλλα µου έλεγε λίγο νωρίτερα σήµερα, αλλά βέβαια πάντοτε υπάρχει και η πιθανότητα λάθους... Ο δεσπότης έµεινε εµβρόντητος. «Τι στην ευχή, οι πάντες γνωρίζουν τα πάντα σε αυτή τη χώρα;» αναρωτήθηκε. – Μπορώ να δω αυτό το σταυρόλεξο και ό,τι άλλο έχετε; Του τα έδειξαν. Γύρισε το σταυρόλεξο γύρω γύρω, πήρε τις λέξεις των απαντήσεων που ήταν στα ελληνικά και ζήτησε από τον καρδινάλιο να τις κάνει το συντοµότερο στα ιταλικά. Στη συνέχεια κοίταξε το περίφηµο κείµενο που εµφανιζόταν σχεδόν παντού: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ». Προβληµατίστηκε αρκετή ώρα, στην αίθουσα δεν ακουγόταν ούτε το πέταγµα της µύγας. Η Φαµπιέν ήταν στην κυριολεξία «κρεµασµένη» πάνω του. Άνοιξε το φορητό υπολογιστή του και σε λίγο χαµογέλασε. – Κύριοι, είπε, µάλλον είστε σε καλό δρόµο. Η έκφραση «Από

AZAZEL202s322.indd 302

12/3/08 3:32:40 PM

ΑΖΑΖΕΛ

303

την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς» είναι µια ρήση Χαζάλ, που θα πει ακριβώς αυτό που σας είπε η Μαλκά. Στα εβραϊκά γράφεται ως εξής: ‫ לבירא עמיקתא‬,‫ מאיגרא רמא‬και έχει πολλές ερµηνείες. Θα τα δούµε όλα αυτά αν τα καταφέρουµε µε το σταυρόλεξο. Επίσης, οι λέξεις Πίστη, Σιωπή και Εκδίκηση δε σχετίζονται µε την παραπάνω ρήση. Μάλλον εκείνος θέλει κάτι να σας πει, κάτι να συνδέσει. Για να δω λίγο στον υπολογιστή µου, έχω ένα πολύ χρήσιµο προγραµµατάκι. Σε λίγη ώρα τούς χάρισε το καλύτερό του χαµόγελο και τους είπε: – Κυρία µου, κύριοι, ελάτε να δείτε πώς θα µοιάζει πλέον το µυστηριώδες σταυρόλεξο του φίλου µας. Όλοι µαζεύτηκαν σαν µέλισσες µπροστά από την οθόνη του υπολογιστή. Πράγµατι, το κενό σταυρόλεξο είχε αρχίσει να παίρνει µορφή.

AZAZEL202s322.indd 303

12/3/08 3:32:48 PM

304

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Η κεντρική λέξη είναι όντως η λέξη Αζαζέλ και οι τρεις κάθετες, δηλαδή η 1α, η 9α και η 15γ είναι αντιστοίχως οι λέξεις Μεεµανούτα, Μαστούκα, Νεκίµα, ήτοι Πίστη, Σιωπή και Εκδίκηση. Για κάποιο λόγο που δε γνωρίζω αυτή τη στιγµή, ή ίσως να µην µπορέσουµε να ανακαλύψουµε µέχρι το τέλος του σταυρόλεξου, ο φίλος µας τις συνέδεσε µε τη ρήση Χαζάλ. Άρα είναι πολύ πιθανό η λύση του σταυρόλεξου να µην είναι µόνο στα αραµαϊκά, αλλά και στα εβραϊκά. Πάντως η κατεύθυνση γραφής είναι από τα δεξιά προς τα αριστερά. »Κοιτάξτε, η λύση του σταυρόλεξου, αλλά ιδιαίτερα η ερµηνεία του, δε θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Υπάρχουν πολλά πράγµατα που δε γνωρίζω κι έχω πολλά χρόνια να του µιλήσω, οπότε δεν ξέρω τι να σας πω. Πάντως θα έχετε την αµέριστη βοήθειά µου. »Α, για να µην το ξεχάσω. Η Μαλκά µού µίλησε για κάποια διαθήκη για τα ανίψια του. Πλησίασε χαµογελαστός τον Αλέξανδρο και τον Μάξιµο. Γιατί δεν τους τη δίνετε και να ασχοληθούµε εµείς µε το γρίφο και τα µυστήρια του φίλου µας; – Γιατί µου έθεσε κάποιους όρους πριν τους την παραδώσω, του εξήγησε ο καρδινάλιος, και µολονότι είµαι πλέον σχεδόν βέβαιος πως στο τέλος θα τους τη δώσω, ακόµα θέλω να βεβαιωθώ. – Νέοι µου, είπε ο Χάιµ στους δύο και στη Φαµπιέν, όσο αυτοί οι τρελοί θεολόγοι ασχολούνται µε γρίφους και µυστήρια, τι θα λέγατε να σας δείξω την πραγµατική Ιερουσαλήµ; Ο θείος σας ήταν, είναι, δεν ξέρω πια τι να πω, ένας καταπληκτικός και πολύ πονεµένος άνθρωπος. Το κάνω για εκείνον που αγαπούσε τόσο πολύ αυτή την πόλη. Τέλος πάντων, πάρτε το κινητό µου και όποτε αισθανθείτε ότι έχετε τη διάθεση, καλέστε µε, θα το κάνω µε µεγάλη χαρά. Τώρα επιτρέψτε µου. – Σ’ ευχαριστούµε πολύ, κύριε Μπενφοράδο, µίλησαν σχεδόν ταυτόχρονα ο Αλέξανδρος και ο Μάξιµος.

AZAZEL202s322.indd 304

12/3/08 3:32:48 PM

ΑΖΑΖΕΛ

305

Ο καρδινάλιος ξεπροβόδισε τον Χάιµ µέχρι κάτω την είσοδο και επέστρεψε στην αίθουσα. – Νοµίζω ότι πρέπει να πάµε να ξεκουραστούµε, γιατί αύριο προβλέπεται µεγάλη µέρα, πρότεινε στους υπόλοιπους. Χώρισαν. Ο Χάιµ, αφού βεβαιώθηκε πως έφυγε κι ο τελευταίος, κατευθύνθηκε σε µια απόµερη γωνιά στο µπαρ του ξενοδοχείου «Κινγκ Ντέιβιντ», όπου τον περίµενε ένας παλιός γνωστός: ο «θυρωρός της νύχτας», που τον ρώτησε όλο αγωνία: – Λοιπόν; – Λοιπόν, τι; Έχουν µαύρα µεσάνυχτα, αλλά µου έκανε εντύπωση ένας γρίφος που προσπαθούν να λύσουν. Νοµίζω ότι κάτι προσπαθεί να τους πει ο Ράφι, που ειλικρινά δεν το καταλαβαίνω. Τους έστειλε, λοιπόν, ένα πασίγνωστο ρητό Χαζάλ και πρόσθεσε µια ερµηνεία στα αραµαϊκά. Ήξερες εσύ ότι αυτός ο θεοπάλαβος γνώριζε εβραϊκά και αραµαϊκά και ενδεχοµένως αραβικά; Άκου, λοιπόν, τι έγραψε: «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει. Ας είναι αιώνια η µνήµη των σοφών αγίων πατέρων µας. Χαζάλ». – Μάλιστα, είπε ο «θυρωρός της νύχτας» µε νόηµα. Μεεµανούτα, Μαστούκα, Νεκίµα. ‫( משתוקא‬Σιωπή) ‫( נקימא‬Εκδίκηση) ‫( מהימנותא‬Πίστη). Κοίταξε να δεις σύµπτωση, φίλε µου! Πριν από µερικούς µήνες συναντηθήκαµε εδώ µερικοί συνάδελφοι απ’ όλο τον κόσµο και ανταλλάξαµε απόψεις για άλυτες υποθέσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας που ήταν περίεργες και αφορούσαν, µε τον έναν ή τον άλλο τρόπο, την περιοχή µας. Τρεις

AZAZEL202s322.indd 305

12/3/08 3:32:48 PM

306

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

περιπτώσεις, µία στην Ελλάδα, µε τέσσερις νεκρούς, µία στην Ιταλία, µε ένα νεκρό, και µία εδώ, µε ένα νεκρό πάλι, συνδέονται µε αυτές τις λέξεις. Για την ακρίβεια, στους τόπους των θανάτων βρέθηκε από µία επισκεπτήρια κάρτα που είχε πάνω, τυπωµένη στα αραµαϊκά, µία από αυτές τις λέξεις. Κοίταξε να δεις σύµπτωση! Νοµίζω ότι ο κοινός µας φίλος κρύβει πολλά, είπε µε νόηµα στον Χάιµ. – Σε παρακαλώ, άφησέ τον στην ερηµιά και στα σκοτάδια του µυαλού του, άσ’ τον στην έρηµο. Ένα ακίνδυνο ανθρωπάκι είναι, που δε συνήλθε ποτέ απ’ ό,τι του συνέβη. Του κατέστρεψαν τη ζωή αυτοί οι υποτιθέµενοι άνθρωποι του Θεού. Τι άλυτες υποθέσεις και κουραφέξαλα! Άφησέ τον, σε παρακαλώ, και κοίταξε να µου τον βρεις που τον έχω πεθυµήσει. Στην ανάγκη, να πάω στην έρηµο να τον συναντήσω. Χαιρετήθηκαν και χωρίστηκαν.

Μεγάλη ∆ευτέρα, 14 Απριλίου 2025 Οδός του Μαρτυρίου Ξύπνησαν πολύ νωρίς και περπάτησαν στους δρόµους κοντά στο ξενοδοχείο τους, καθώς και στο µεγάλο πάρκο που ήταν ανάµεσα στη νέα Ιερουσαλήµ και στα τείχη της παλιάς πόλης, εκεί όπου κατά την παράδοση βρίσκεται ο τάφος του Ηρώδη. ∆ίπλα ήταν το σπίτι της κυρίας Αζουλάι, που υπήρξε, όπως τους είπε εµπιστευτικά ο καρδινάλιος, ο έρωτας της ζωής του θείου τους. – Τι απόµακρη γυναίκα! µονολόγησε η Φαµπιέν, εκφράζοντας ταυτόχρονα τις σκέψεις των άλλων δύο. ∆εν άφησε στιγµή να φανεί το παραµικρό συναίσθηµα. Κι όµως, είναι µητέρα πέντε παιδιών.

AZAZEL202s322.indd 306

12/3/08 3:32:48 PM

ΑΖΑΖΕΛ

307

– ∆εν µπορείς να κρίνεις έναν άνθρωπο από µία φορά που τον είδες. Και µην ξεχνάτε ότι υπήρξε αυτή που επιβεβαίωσε στον καρδινάλιο ότι είδε το θείο µας πέρσι. Έτσι ξεκίνησαν όλα, κι εµείς βρισκόµαστε εδώ τώρα. Επίσης, µας βρήκε τον «από µηχανής θεό», αυτό τον Χάιµ Μπενφοράδο, που απ’ ό,τι φαίνεται θα µας λύσει το γρίφο, είπε ο Αλέξανδρος. Ο Μάξιµος, κλασικά, φωτογράφιζε τα πάντα.

Κήπος της Γεθσηµανή Συναντήθηκαν µε τους άλλους εκεί. Η Μαλκά δεν ήρθε. Ήταν η εβδοµάδα του Πέσαχ. – Από εδώ, παιδιά µου, ξεκινάει η Οδός του Μαρτυρίου, τους ενηµέρωσε ο δεσπότης Ευτύχιος. Εδώ όπου ο Ιησούς προσευχήθηκε µε τους µαθητές του, οι οποίοι κοιµήθηκαν τρεις φορές, µέχρι που ήρθε ο δικός του άνθρωπος για να τον παραδώσει. Ας πάµε λίγο να προσκυνήσουµε στον τάφο της Παναγίας, αλλά και στο καθολικό παρεκκλήσι δίπλα, για να µη δυσαρεστήσουµε τον καθολικό αδελφό και τη Φαµπιέν. Καθώς προσκυνούσαν την εικόνα της Παναγίας της Ιεροσολυµίτισσας, ένας µοναχός πλησίασε τον Ευτύχιο και κάτι του έδωσε. Εκείνος, όλο χαρά, τους είπε: – Φαίνεται ότι εκείνος ζει και βασιλεύει. Ήρθε πολύ πρωί κι έδωσε αυτό το φάκελο που µου παραδόθηκε τώρα. Βγήκαν έξω, κάθισαν κάτω από τις ίδιες ελιές που έβλεπε και ο Ιησούς εκείνο το βράδυ και άνοιξαν το φάκελο. Ήταν γραµµένος στα ελληνικά. Ο Αλέξανδρος άρχισε να διαβάζει:

AZAZEL202s322.indd 307

12/3/08 3:32:48 PM

308

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

O Iησούς στο Όρος των Ελαιών (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιδʹ, 32-36) Ο Ιησούς γνωρίζει ότι ήδη καταδικάστηκε από τις θρησκευτικές Αρχές, γνωρίζει ότι ένας από τους αδερφούς Του, ο Ιούδας, τον πρόδωσε, γνωρίζει ότι το τέλος Του πλησιάζει... Ο Ιησούς είναι ένας άνθρωπος, ένας απλός, κανονικός άνθρωπος όπως εµείς, και µπροστά στο αίνιγµα του θανάτου, ενός θανάτου ατιµωτικού, βίαιου, αγωνιά και φοβάται όπως κάθε άνθρωπος. Οι µαθητές Του, οι φίλοι Του, δεν καταλαβαίνουν και κοιµούνται... Έτσι αρχίζει το Πάθος του Ιησού, πάθος ανθρώπινο, και σε τούτο το Πάθος του Ιησού, του Υιού, αρχίζει και το Πάθος του Θεού Πατρός. Ακόµα και σε τούτη την ώρα του µαρτυρίου, ο Ιησούς και ο Πατήρ είναι ένα, µία ουσία, µία θέληση, µία κοινωνία εν Πνεύµατι Αγίω. Αλλά γιατί αυτό το µαρτύριο, γιατί αυτό το Πάθος; Υπάρχει µόνο µία απάντηση: σ’ έναν άδικο κόσµο, το δίκαιο µπορεί µόνο να απορριφθεί, να καταδικαστεί, να καταδιωχθεί. Στον αθώο πέφτει η βίαιη λύσσα των ενόχων. Στον αµνό ορµούν οι λύκοι, στον άνθρωπο της ειρήνης ορµούν αυτοί που αγαπούν τον πόλεµο. Ο Ιησούς, που γνωρίζει µία αιτία για την οποία αξίζει να θυσιάσει τη ζωή Του, γνωρίζει ότι ακόµα και το µαρτύριο µπορεί να έχει ένα νόηµα. Ναι, ο Ιησούς προσδίδει σε αυτό το µαρτυρικό τέλος Του τη συµπαράστασή του σ’ εµάς, αποδέχεται το βίαιο θάνατό Του, αποδέχεται µέσα στην αµφιβολία και τον ανθρώπινο δισταγµό τη θέληση του Πατρός και συνεχίζει να τον καλεί µε το όνοµά Του: «Abba, Πάτερ αγαπηµένε». Κύριε, Πατέρα και αδερφέ µας, µπροστά στην αγωνία και το µαρτύριο του θανάτου. Στεκόµαστε µε φόβο. Στάσου δίπλα µας. Συµπαραστάσου µας.

AZAZEL202s322.indd 308

12/3/08 3:32:48 PM

ΑΖΑΖΕΛ

309

Ο Ιησούς προδίδεται από τον Ιούδα και συλλαµβάνεται (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιδʹ, 43-46) Κι ενώ οι πιστοί µαθητές κοιµούνται, ένας άλλος µαθητής αγρυπνά και προδίδει τον Αγαπηµένο. Να τος έρχεται µέσα στο σκοτάδι, οδηγός ληστών και κακοποιών, σπείρας που κινείται γρήγορα για µια αιφνιδιαστική σύλληψη. Κτηνωδία των γεγονότων: ένα µέλος της κοινωνίας των ανθρώπων, ένας φίλος που έζησε τρία χρόνια µε τον Υιό του Ανθρώπου, Τον παραδίδει στη σπείρα, Τον προδίδει µε ένα φιλί. Το φιλί που χαρακτηρίζει την αγάπη γίνεται σηµάδι ενοχής. Και ο Ιησούς δεν αµύνεται. Ήδη αµετάκλητα πρόφερε µε την καρδιά και τα χείλη το «αµήν» στον Πατέρα, στο θέληµα Εκείνου που Τον έστειλε, αποδέχτηκε να στρατευθεί µε το µέρος των ανώνυµων θυµάτων και παραδίδεται στους σφαγείς Του. Αλλά µε το λόγο συνεχίζει να αποδεικνύει την ελευθερία Του, να παραδίδεται τη νύχτα που καλύπτει ενόχους και αθώους και να διαφεύγει τη µέρα που βρισκόταν στο ναό ανάµεσα σε όλους τους διδάσκοντες. Είναι ο καιρός των σκιών και του φόβου. Το κακό φαίνεται να υπερισχύει και το φως φαίνεται να σβέννυται. Και εµείς πού βρισκόµαστε; Όπως ο Ιούδας, τα σηµεία αγάπης τα µετατρέπουµε σε εκδηλώσεις µίσους; Όπως οι άλλοι µαθητές που εγκατέλειψαν τα πάντα για να ακολουθήσουν τον Ιησού, όλοι Τον εγκαταλείπουµε, δραπετεύοντας την έσχατη ώρα του πόνου και του µαρτυρίου; Ιησού αγαπηµένε, φίλε µας µοναδικέ, στο σκοτάδι Σε προδώσαµε. Προδώσαµε Αυτόν που αγαπάµε. Μόνο Εσύ δε µας προδίδεις ποτέ.

Ο Ιησούς καταδικάζεται από τους αρχιερείς (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιδʹ, 55, 61β-64) Ιδού ανακοινώνεται επισήµως η καταδίκη. Η καταδίκη εκείνη που, όπως

AZAZEL202s322.indd 309

12/3/08 3:32:48 PM

310

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

κάθε δίκη ενάντια στο δίκαιο, έχει αποφασιστεί πριν ακόµα αρχίσει η διαδικασία. Από πάντοτε οι αθώοι καταδικάζονται έτσι, από πάντοτε οι θρησκευτικοί άρχοντες καταδικάζουν έτσι τους προφήτες. Στο χώρο που αγιάστηκε για το δίκαιο, στον οίκο της γνώσης, στο χώρο που αφιερώθηκε στην εξοµολόγηση στο Θεό της αλήθειας, ο Ιησούς κρίθηκε ένοχος θανάτου, γιατί έπραξε και δίδαξε την αλήθεια. Πόσοι δίκαιοι καταδικασµένοι ανά τους αιώνας αναγνωρίζουν επιτέλους στο πρόσωπο του µοναδικού δικαίου και αθώου την αξία της δικής τους άδικης θυσίας; Ο Ιησούς, ο αµνός του Πατρός ο αίρων τις αµαρτίες του κόσµου, ταπεινός και ήσυχος αν και βασανιζόµενος, σιωπά και δεν ανοίγει το στόµα Του. Κι αυτή η σιωπή κραυγάζει την αλήθεια µε τη δύναµη της θύελλας. Και έτσι οι άρχοντες της θρησκείας των πατέρων Του, µπροστά στον αθώο Υιό του Πατρός, δεν µπορούν τίποτε άλλο να κάνουν για να υποκριθούν το δίκαιο της ατιµίας τους από το να σκίζουν τα ενδύµατά τους –σηµάδι πένθους του λαού Του– για να δηλώσουν ότι το Ευαγγέλιο είναι για εκείνους, τους «Εκλεκτούς», άγγελµα ζοφερό και κακό. Κι όµως, ακόµα και σε αυτούς ο Ιησούς δίδει µια ελπίδα σωτηρίας: θα δουν τον Υιό του Ανθρώπου να ανέρχεται στους ουρανούς και όλοι τους θα χτυπούν µε απελπισία το στήθος, ακόµα κι εκείνοι που τον πρόδωσαν. Ιησού, Προφήτη και Πατέρα µας, ακόµα κι εµείς οι χριστιανοί, πολλές φορές στην ιστορία σε καταδικάσαµε ερήµην Σου, καταδικάζοντας τους µάρτυρές Σου. Η σιωπή Σου µας το θυµίζει µε οδύνη.

Ο Πέτρος αρνείται τον Κύριο (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιδʹ, 66, 70β-72) Ο Πέτρος, ο πρώτος από τους αποστόλους, αυτός που πρώτος αναγνώρισε στο πρόσωπο του ∆ιδασκάλου το Μεσσία, αυτός που επελέγη και

AZAZEL202s322.indd 310

12/3/08 3:32:48 PM

ΑΖΑΖΕΛ

311

ονοµάστηκε «η πέτρα πάνω στην οποία η Εκκλησία του Κυρίου θα θεµελιωθεί», αυτή την ώρα που ο Ιησούς παρουσιάζεται στους εχθρούς και σταυρωτές Του, αυτή ακριβώς την ώρα, δεν αναγνωρίζει το πρόσωπο Εκείνου, µε τον οποίο έζησε µαζί επί τρία χρόνια. Η σκληρή πέτρα δεν αντέχει. Υποχρεώνεται να αναγνωρίσει την αδυναµία της να εµπιστευθεί ακόµα και τον εαυτό της. Ο Ιησούς είχε προειδοποιήσει τον Πέτρο: «Μην εµπιστεύεσαι ούτε τον εαυτό σου, να πιστεύεις στον ακλόνητο βράχο που είναι ο Θεός Πατέρας!» Αρκεί ένας υπηρέτης, µια σκλάβα, για να προκαλέσει αγωνία θανάτου στον Πέτρο, για να τον κάνει να παραλύσει από φόβο, αλλά δε θα µπορούσε να γίνει αλλιώς. Ο Πέτρος δεν µπόρεσε να δεχτεί ούτε την ταπείνωση του Θεού ούτε την ταπείνωση του ∆ιδασκάλου ούτε την ιδέα του µαρτυρίου του Μεσσία. Ήταν βέβαιος ότι ο Θεός θα επικρατούσε, ότι ο Υιός του Θεού θα αποδείκνυε τη δόξα Του, ότι η Βασιλεία θα εγκαθίστατο µε πυγµή. ∆ιαµαρτυρήθηκε στον Ιησού, όταν τους µιλούσε για το Πάθος, όταν θέλησε να τους πλύνει τα πόδια, ταπεινωνόµενος σαν δούλος. Και τώρα, δίπλα στον κόκορα της αυγής, ο Πέτρος κλαίει, κλαίει µε πικρό δάκρυ. Ως ο πρώτος αµαρτωλός που µετανοεί και συγχωρείται από τον Ιησού, αντιλαµβάνεται ότι πρέπει να ηγηθεί µε την αγάπη, όχι µε τη δόξα, χωρίς χρυσό ή άργυρο, πλένοντας τα πόδια στους αδερφούς, προσφέροντας τη ζωή, δούλος των δούλων του Κυρίου. Ιησού, Υιέ του Ανθρώπου, φαντάζει τόσο εύκολο για τον καθένα µας να Σε αρνηθεί, να πούµε ότι δε Σε γνωρίζουµε ούτε ως Υιό του Θεού ούτε ως Ιουδαίο ούτε ως τον πλησίον. Χάρισέ µας δάκρυα µετανοίας.

Ο Ιησούς καταδικάζεται από τον Πιλάτο (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ, 6, 11-15) Λίγες µέρες πριν, ο Ιησούς εισήλθε θριαµβευτής στην Ιερουσαλήµ, ει-

AZAZEL202s322.indd 311

12/3/08 3:32:48 PM

312

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

σήλθε ως Βασιλεύς. Τώρα ο όχλος κραυγάζει το θάνατό Του: «Άρον, άρον, σταύρωσον Αυτόν». Ο Πιλάτος, ο κυβερνήτης, γνωρίζει την αθωότητα του Ιησού, γνωρίζει ότι δεν παρέβη το νόµο. Μα γνωρίζει, επίσης, ότι δεν µπορεί να απογοητεύσει τις µάζες, για να διασώσει την εξουσία του Καίσαρος. Όπως τότε, έτσι και σήµερα. Σε πόσες, άραγε, «λειτουργίες»φάρσα έχουµε συµµετάσχει; Μακάβριες τελετές, στις οποίες ο όχλος υποκλινόταν µπροστά στην εξουσία των βασανιστών του πλησίον µας. Πόσες φορές σιωπήσαµε µπροστά στους καταδικασµένους χωρίς δίκη, στα Άουσβιτς, στα γκουλάγκ, στους ορυζώνες της Καµπότζης και της Κίνας, στα δάση του Αµαζονίου; Ας ελευθερωθεί ο εγκληµατίας, ας καταδικαστεί ο αθώος που µας ενοχλεί, και µόνο να τον βλέπουµε! Κραυγές του όχλου σε όλες τις εποχές, που πίσω τους αναγνωρίζουµε τη φωνή της εξουσίας, του πολιτικού ολοκληρωτισµού που τη διευθύνει, για να πνίξει τη φωνή των φτωχών, των καταδιωγµένων, των καταπιεσµένων, για να σβήσει για πάντα ο διάλογος της ψυχής µε τη συνείδηση των ανθρώπων. Αντί του Ιησού, που σαρκώνει τον Υιό του Θεού Πατρός και του Ανθρώπου, αντί της πορείας ειρήνης, ταπείνωσης και ελέους, προτιµάται αυτός που έγινε ο υιός του Πατρός, Βαραβάς (Bar-Abba), ο δρόµος του εγκλήµατος, της παρανοµίας, του φόνου. Ναι! Ο Ιησούς είναι ο αποδιοποµπαίος τράγος που θα καλύψει µε το θάνατό Του τα εγκλήµατα της εξουσίας. «Σταύρωσον Αυτόν!» Αλλά ο αποδιοποµπαίος τράγος µετατρέπεται στον αµνό τον αίροντα τις αµαρτίες του κόσµου διά της ελευθερίας που Του δίδει η αγάπη. Θα µπορούσε να τους συντρίψει µε ένα Του βλέµµα, ρίχνοντας πάνω τους ποταµούς φωτιάς. Αλλά υπέµεινε το θάνατο ως άνθρωπος. Αυτό είναι το πραγµατικό θαύµα, η αποδοχή του θανάτου, η αγάπη. Γι’ αυτό, λοιπόν, δεν έχω ανάγκη την Ανάσταση και τη Βασιλεία Του για να τον αγαπήσω µε όλη τη δύναµη της αδύναµης ανθρώπινης καρδιάς µου... Τον λατρεύω σήµερα, αυτή τη θλιµµένη Παρασκευή, αυτή τη µέρα, αυτή την ώρα του θανάτου Του.

AZAZEL202s322.indd 312

12/3/08 3:32:48 PM

ΑΖΑΖΕΛ

313

Ιησού, Πατέρα, Αδερφέ και Βασιλέα, υποκρισία, απληστία και ψεύδος µας κυριεύουν. Κι έτσι ο δίκαιος και ο αθώος διώκονται. Έως πότε Κύριε, έως πότε;

Ο Ιησούς µαστιγώνεται και περιβάλλεται στέφανον εξ ακανθών (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ, 16-20) ∆εν αρκεί η καταδίκη, απαιτείται ο εξευτελισµός, η ταπείνωση. Ο Μεσσίας, ο Βασιλεύς του Ισραήλ, γίνεται ο τελευταίος, ο κατάπτυστος, ο περιφρονούµενος από τους ανθρώπους, ο άνθρωπος του πόνου που γνωρίζει το µαρτύριο. Ενδεδυµένος βασιλική πορφύρα, περιτεθείς στέφανον εξ ακανθών, λοιδορείται, βασανίζεται. Αυτό το πρόσωπο που στο Θαβώρ έλαµψε ως ο ήλιος, αυτό το πρόσωπο που µεταµορφώθηκε, σήµερα, εδώ, αυτές τις ώρες, στο χλοµό φως µιας αυλής σβήνει... Το πρόσωπο του Ιησού, εικών του αόρατου Θεού, υπόσχεση του προσώπου που αναµένει κάθε άνθρωπο, µεταβλήθηκε στο πρόσωπο του δούλου, αυτού που στερείται προσώπου, µεταµορφώθηκε στην εικόνα εκείνου που στερείται κάθε ανθρώπινης ιδιότητας. Συντρίβεται το όνειρο, η ψευδαίσθηση ενός Μεσσία ισχυρού και εκδικητή, ενός Θεού που επιβάλλει και υποχρεώνει τον άνθρωπο για την αναγνώρισή Του. Ο Ιησούς, σήµερα, αποδεικνύεται περισσότερο από ποτέ Θεός, περισσότερο από ποτέ ότι είναι το πρόσωπο του Θεού. Εδώ, στο Πραιτώριο, περισσότερο απ’ ό,τι στο Θαβώρ. Το πρόσωπο Εκείνου που ταπεινώνεται και δεν εκδικείται, το πρόσωπο Εκείνου που αγαπά τόσο που δέχεται χτυπήµατα και δεν ανταποδίδει, το πρόσωπο Εκείνου που χάνει την ταυτότητά Του για να αναγνωρίσει την ταυτότητα του πλησίον. Κύριε, ποιο είναι το πρόσωπό Σου που αναζητούµε; Σε ποιο πρόσωπο θέλουµε να σε αναγνωρίσουµε; Κύριε Ιησού Χριστέ, εικόνα του Θεού του Αοράτου, εµείς αναζητούµε το πρόσωπό

AZAZEL202s322.indd 313

12/3/08 3:32:49 PM

314

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Σου, το πρόσωπο του Θεού, το πρόσωπο του αληθώς ανθρώπου. Βοήθησέ µας να Σε αναγνωρίσουµε στο πρόσωπο του πλησίον µας που υποφέρει.

Ο Σίµων ο Κυρηναίος βοηθά τον Κύριο να σηκώσει το σταυρό Του (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ 15, 20-21) Αρχίζει το πραγµατικό µονοπάτι του σταυρού. O Ιησούς, όµως, συντετριµµένος, καταρρέει κάτω από το βάρος του σταυρού του ατιµωτικού θανάτου και του µαρτυρίου Του. Ο Ιησούς µεταφέρει το σταυρό Του, πρώτος από εκείνους που επιστρέφουν µετανοούντες στο Θεό. Εκείνος που είπε «ὅστις θέλει ὀπίσω µου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω µοι» ανοίγει σήµερα πρώτος το δρόµο. Αλλά κανείς από τους αγαπηµένους µαθητές δε βρίσκεται πίσω Του: έφυγαν όλοι, κρύφτηκαν από το φόβο. Όµως υπάρχει ένας Ιουδαίος, ο Σίµων ο Κυρηναίος, που επέστρεψε σήµερα στη γη του Ισραήλ, στις πύλες της Ιερουσαλήµ. Γυρνάει, άραγε, στο σπίτι του; Ανεβαίνει στο Ναό για το Πάσχα; ∆ε γνωρίζει τίποτα για τον Ιησού, ούτε για τα τεκταινόµενα. Οι φρουροί τον πλησιάζουν, τον υποχρεώνουν να µεταφέρει το σταυρό, ένα σταυρό που δεν είναι δικός του, το σταυρό του Κυρίου. Εκείνον µόνο από το πλήθος που παρακολουθεί. Έναν Ιουδαίο, ακόµα έναν Ιουδαίο. Ο Σίµων δεν αρνείται, ούτε κρύβεται στο πλήθος για να φύγει, υποχρεώνεται να κουβαλήσει –όπως τόσοι ανάµεσά µας– ένα σταυρό που δεν είναι δικός του, χωρίς να γνωρίζει ότι κουβαλάει το σταυρό του Κυρίου του, όπως τόσοι που δε γνωρίζουν ούτε το όνοµα του σταυρού, στην καθηµερινή κούραση, τη δυστυχία και τον πόνο της ζωής. Ο Σίµων δέχεται να άρει εκείνον το σταυρό, το σταυρό ενός αγνώστου, από συµπάθεια προς αυτό το συντετριµµένο άνθρωπο που κατέρρευσε µπροστά του. Στο πρόσωπο του Ιησού αναγνωρίζει ένα συνάνθρωπό του, ηµιθανή, κα-

AZAZEL202s322.indd 314

12/3/08 3:32:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

315

ταδικασµένο, βασανισµένο, κυνηγηµένο: έναν άνθρωπο που χρειάζεται βοήθεια. Πόσοι Σίµωνες Κυρηναίοι µέσα στον κόσµο! Ίσως και να µην είναι χριστιανοί, ίσως να µη γνωρίζουν τον Χριστό, αλλά είναι άνθρωποι που αναγνωρίζουν στον πόνο του άλλου τη δική τους ανθρώπινη υποχρέωση, φτωχοί άνθρωποι που βοηθούν φτωχούς ανθρώπους. Μια µέρα ο Κύριος θα θυµηθεί αυτή τη βοήθεια που πρόσφεραν στο συνάνθρωπο, το σταυρό που βοήθησαν να κουβαληθεί. Τότε θα του απαντήσουν: «Μα πότε, Κύριε, σε βοηθήσαµε να άρεις το σταυρό Σου;» Ο δε Κύριος θα τους πει: «Κάθε φορά που κουβαλήσατε το σταυρό ενός εκ των ελαχίστων, το δικό µου σταυρό κουβαλήσατε ως άλλοι Σίµωνες Κυρηναίοι». Κύριε και Θεέ µας, ∆ούλε και Υιέ του Πατρός, και εµείς κουβαλάµε το σταυρό και κάποτε δεν το γνωρίζουµε καν: το σταυρό του θανάτου µας, του αινίγµατος της αµαρτίας, του µυστηρίου της ζωής. Για τον καθένα µας, Κύριε, Εσύ είσαι καθηµερινά ο Σίµων ο Κυρηναίος.

Ο Χριστός σταυρώνεται (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ, 22-27) Γολγοθάς-κρανίου τόπος. Εκεί βρίσκεται κατά την παράδοση το κρανίο του Αδάµ, του ανθρώπου. Στον τόπο όπου πέθανε ο Αδάµ, ο πρώτος άνθρωπος, πεθαίνει σήµερα ο νέος Αδάµ, ο Ιησούς. Ο Αθώος κρεµάται στο ξύλο. Κρεµάται ανάµεσα σε ουρανό και γη. Κρεµάται ανάµεσα σε δύο εγκληµατίες. Ο θάνατος του σταυρού, θάνατος των καταραµένων από Θεό και ανθρώπους, θάνατος για εκείνους που η κοινωνία ήθελε να ξεχάσει... Οι περαστικοί βλαστηµούν Εκείνον που ανέστησε νεκρούς, οι «ευσεβείς» ιερείς ασχηµονούν κατά Εκείνου που έσωσε άλλους, οι κακοποιοί προσβάλλουν Εκείνον που έζησε κάνοντας µόνο το καλό: «∆είξε µας τώρα αν είσαι ο Μεσσίας, επιβάλλοντας τη θέλησή σου στους ανθρώπους µε δύναµη και δόξα!»

AZAZEL202s322.indd 315

12/3/08 3:32:49 PM

316

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Κι όµως, αυτά τα τρυπηµένα χέρια θέλουν να τα φιλήσουν όλοι, ακόµα και οι εχθροί που τα τρύπησαν, ακόµα και οι διώκτες που Τον σταύρωσαν. Καθένας µας, πιστός ή όχι, οδεύει προς το θάνατο, που όταν τον συναντήσει θα συναντηθεί µε τον Ιησού, που τον συνάντησε πριν απ’ όλους. Θα Τον συναντήσει να έχει τα χέρια Του ανοιχτά, έτοιµο να αγκαλιάσει όλη την ανθρωπότητα, από την οποία ουδείς –ούτε και ο θάνατος– µπόρεσε να Τον χωρίσει. Αυτή είναι ή αίτησή Του προς τον Πατέρα, αίτηση που διατυπώθηκε µε παρρησία, αίτηση που διατυπώθηκε µε την ανίκητη δύναµη της αγάπης. «Επίτρεψε σε όλους, Πατέρα µου, να µε προσκυνήσουν νεκρό. Και στο φονιά και στο ληστή και στην πόρνη και στον βλάσφηµο. Και δώσ’ τους άφεση και συνείδηση της αµαρτίας τους για να επιστρέψουν σ’ Εσένα». Ο Χριστός στο σταυρό. Τα πόδια αγγίζουν τη γη. Οι τρεις σταυροί βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Ο Χριστός δε βρίσκεται στη µέση, είναι ο τρίτος εσταυρωµένος. Η µαύρη γενειάδα πέφτει στο στήθος. Το πρόσωπο δεν είναι η εξιδανικευµένη µορφή των ζωγράφων. Είναι πρόσωπο αποστεωµένο, σκληρό, πρόσωπο εβραϊκό. Αυτό το πρόσωπο δεν το βλέπω και θα επιµένω να το αναζητώ µέχρι την τελευταία µέρα της πορείας µου στη γη. Ιησού εσταυρωµένε, ακόµα και στο θάνατο, το θάνατο των καταραµένων στο σταυρό, µας αγκαλιάζεις. Τα χέρια Σου ανοιχτά µοιάζουν να θέλουν να αγκαλιάσουν όλη την πλάση. Σε αντικρίζουµε ντροπιασµένοι από το βάρος της αµαρτίας µας, η αγκαλιά Σου θα µας εξιλεώσει.

Οι γυναίκες στο Γολγοθά (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ,40-41) Μόνο µερικές γυναίκες παρακολουθούν από µακριά το µαρτύριο και το Πάθος του Κυρίου. Μερικές γυναίκες που τον ακολούθησαν από τη Γαλιλαία έως την Ιερουσαλήµ, είναι µαθήτριες δίπλα από τους µαθητές

AZAZEL202s322.indd 316

12/3/08 3:32:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

317

στη µικρή µετακινούµενη κοινότητα του Χριστού. Οι µαθητές έφυγαν και κρύφτηκαν, οι γυναίκες, όµως, όχι! Με αφοσίωση ακολούθησαν το ∆ιδάσκαλο και Προφήτη τους µέχρι το θάνατο. Κατά τη διάρκεια όλης της επίγειας πορείας Του, ο Ιησούς υπερασπίστηκε τη γυναίκα, την άκουσε, την υποδέχτηκε ως ίση σε µια κοινωνία που τη θεωρούσε λίγο καλύτερη από ζώο, την παρηγόρησε, την υποστήριξε. Καµιά γυναίκα δεν υπήρξε εχθρός του Ιησού, ο ∆ιδάσκαλος ουδέποτε επιτίµησε τις γυναίκες, όπως έκανε µε τους ιερείς, τους γραµµατείς και τους ανθρώπους του ναού. Ανάµεσα στις γυναίκες, µοναδικούς µάρτυρες του µαρτυρίου και του θριάµβου της ταπείνωσης του ∆ιδασκάλου, βρίσκεται η µητέρα του Ιησού, µάρτυρας αιώνιος της αγάπης που γεννιέται, δίπλα της βρίσκεται µόνος ο µαθητής ο αγαπηµένος, ο Ιωάννης, µάρτυρας αιώνιος της αγάπης που δε θνήσκει. Ελάχιστα έχουν γραφτεί γι’ αυτή την παρουσία των γυναικών στο πάθος του Κυρίου. Άραγε, µάθαµε έστω και σήµερα να αναγνωρίζουµε αυτή τη διακριτική παρουσία, τη γεµάτη αγάπη, στην Εκκλησία µας και στις κοινωνίες µας; Ιησού, ∆ίκαιε και Άµωµε, Εσύ θα βρίσκεσαι επί του σταυρού µέχρι το τέλος των ηµερών. Υπάρχουν αυτοί που Σε αντικρίζουν µε αγάπη και κλαίνε, υπάρχουν κι αυτοί που Σε κοιτάζουν και δε Σε βλέπουν. Κι εµείς, εµείς Σε βλέπουµε, άραγε, όλες τις µέρες της ζωής µας;

Ο Ιησούς πεθαίνει στο σταυρό (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ, 33-39) Απεσταλµένος του Θεού για τους ανθρώπους, ο Ιησούς επιστρέφει στο Θεό. Ιδού ο θάνατος, το τέλος του ανθρώπου. Για τον Ιησού, θάνατος βίαιος, τον συναντά στο µέσο της ζωής. Ο θάνατος είναι εκεί, αλλά πού είναι ο Θεός; Ο Ιησούς φωνάζει, προσεύχεται, καλεί... Στον Ιορδάνη,

AZAZEL202s322.indd 317

12/3/08 3:32:49 PM

318

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

την ώρα της βάπτισης, ο Πατήρ ενεφανίσθη: «Ιδού ο Υιός µου ο αγαπητός...» Στο Θαβώρ, την ώρα της Μεταµόρφωσης, οι µαθητές άκουσαν την ίδια φωνή. Στο Γολγοθά, την ώρα του θανάτου, η φωνή του Θεού είναι η σιωπή: ο Θεός σιωπά, όπως και ο Ιησούς στο µαρτύριο. Ο Ιησούς τον καλεί: «Θεέ µου, Θεέ µου γιατί µε εγκατέλειψες;» Στην αγωνιώδη αυτή επίκληση σαρκώνονται όλες οι αµφιβολίες µας, όλες οι δυσπιστίες µας, όλες οι αποµακρύνσεις µας. Ο Ιησούς µάς έδειξε το δρόµο µέχρι την τελευταία του λεπτοµέρεια. Υπήρξε µαζί µας µέχρι το τέλος, προσέγγισε ακόµα και τη µικρότερη αδυναµία µας, έφτασε µέχρι εκεί όπου στην ψυχή µας δεν υπάρχει ο Θεός. Αυτός είναι ο σταυρός, το σκάνδαλο του σταυρού, ο τόπος του µαρτυρίου του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύµατος. Ο Κύριος πεθαίνει µε µια φωνή, µια κραυγή αγωνίας προς τον ουρανό, µια φωνή που πριν από εµάς συγκέντρωσε όλες τις επιθανάτιες αγωνίες κάθε ανθρώπου στη γη. Χριστέ µου, αγάπη άχρι θανάτου, κατήλθες έως του Άδου, όπου δεν υπάρχει Θεός, όπου απουσιάζει η χάρις, και ανέστης θριαµβευτής, νίκησες για όλους µας.

Ο Ιησούς τίθεται στο µνηµείο (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιεʹ, 42-46) Το βράδυ αυτής της άγιας µέρας, το σώµα του Ιησού, όπως το σώµα κάθε θνητού, τίθεται στο µνήµα. Ο Ιωσήφ ο από Αριµαθαίας, µέλος του Συνεδρίου, ζητά από τον Πιλάτο το σώµα του Κυρίου. Κατεβάζει το άγιο σώµα χωρίς ψυχή από το σταυρό, το τυλίγει στο σάβανο και το εναποθέτει σε µνήµα σκαµµένο στο βράχο. Κι ένας βράχος φράζει το µνηµείο. Τέλειωσαν, άραγε, όλα; Τέλειωσαν µε ένα προβλέψιµο, λογικό τρόπο; Τέλειωσε, λοιπόν, έτσι µια ιστορία που για πολλούς ήταν η ιστορία του Θεού; Το σώµα του Ιησού χάνεται στο σκοτάδι της γης και κά-

AZAZEL202s322.indd 318

12/3/08 3:32:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

319

θε ελπίδα φαίνεται να σβήνει για πάντα µ’ εκείνο το σεισµό που ακολουθεί. Με το θάνατο του Ιησού, ο ουρανός εσκοτίσθη και φαντάζει αδιαπέραστος: για τις γυναίκες που µοιρολογούν, για τον Ιωσήφ που περιµένει τη Βασιλεία και τώρα δεν αντικρίζει παρά µόνο τη σιωπή του Θεού. ∆ύσκολα σκέφτεται κανείς µια νέα αυγή. Το σώµα του Ιησού, βασανισµένο, µαστιγωµένο, εξευτελισµένο, ταπεινωµένο, αυτό το σώµα το σηµαδεµένο από το αίµα Του, αυτό το σώµα τυλιγµένο στο σάβανο, αυτό το σώµα αναπαύεται και αναµένει τη φωνή του Πατρός. Ιησού µου, Λόγε και Σιωπή του Θεού Πατρός, στη ζωή Σου υπήρξες λόγος και παρηγορία των αδυνάτων, στο σάβανο και στην παγωνιά του µνήµατος υπήρξες ελπίδα και ανάσταση των κεκοιµηµένων. Άραγε, µες στις κραυγές του κόσµου µας µπορούµε να ακούσουµε τον ψίθυρο της σιωπής στην αναµονή της Ανάστασης;

Η αυγή του Πάσχα (Το Κατά Μάρκον Ευαγγέλιον, κεφ. ιστʹ, 1-4) Ακόµα και έπειτα από µιά τέτοια Παρασκευή ανέτειλε το Σάββατο, µέρα γιορτής, µέρα ανάπαυσης, µέρα του Θεού που σώζει. Ύστερα η αυγή της πρώτης µέρας της εβδοµάδας, µέρα που ο Θεός δηµιούργησε το φως, µέρα που το σκότος νικήθηκε. Αλλά ακόµα και σε αυτή τη θλίψη του σκότους, ακόµα και µέσα σε αυτή τη σιωπή του θανάτου, οι γυναίκες µαθήτριες του Κυρίου συνεχίζουν να αισθάνονται την παρουσία του ∆ιδασκάλου και Προφήτη, ανάµεσα τους η Μαρία από τα Μάγδαλα. Ο Ιησούς είναι νεκρός, αλλά η αγάπη ζει. Το σώµα που αναπαύεται στο µνήµα πρέπει να αρωµατιστεί, να διατηρηθεί, να προφυλαχθεί από τη σήψη και τη φθορά, πρέπει να φιληθεί, πρέπει να θρηνηθεί. Υπάρχει, λοιπόν, µια αγάπη πιο δυνατή από το θάνατο, υπάρχει µια αγάπη πιο δυνατή από την Κόλαση! Τρεις γυναίκες προχωρούν προς το µνήµα, στο πρώτο χάραµα της µέρας µετά το

AZAZEL202s322.indd 319

12/3/08 3:32:49 PM

320

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Σάββατο, πιστές µυροφόρες, µα ποιος θα µετακινήσει το λίθο που στέκεται ανάµεσα στην αγάπη τους και στον Ιησού; Κι όµως, ο βράχος απεκυλήθη, κανένα εµπόδιο για µια νέα κοινωνία εν Χριστώ Ιησού. Επί του µνήµατος, ένας νέος, καθήµενος, ενδεδυµένος φως. Στο Θαβώρ τρεις άντρες µε φορέµατα φωτός. Και µια φωνή από φως υποδέχεται τις µαθήτριες του Κυρίου: «Τὶ ζητεῖτε τὸν ζῶντα µετὰ τῶν νεκρῶν; οὐκ ἔστιν ὧδε, ἀλλ’ ἠγέρθη!» Ναι, ο Πατήρ απάντησε στον Υιό. Το αγαθό επικράτησε του πονηρού, ο θάνατος κατοικήθηκε από το Θεό το ζώντα, η ζωή κατατρόπωσε το θάνατο! Οι γυναίκες φεύγουν από το µνηµείο άφωνες: ανακοίνωση που δεν µπορεί να ανακοινωθεί, ευαγγέλιο µη αναγνώσιµο. Για να το κοινωνήσουµε στους άλλους πρέπει µόνο να το ζήσουµε στην ελπίδα της Ανάστασης. Αναστηµένε µας Ιησού, η µόνη θανάσιµη αµαρτία είναι η απιστία στην Ανάστασή Σου, η απιστία στη νίκη της ζωής επί του θανάτου: στερέωσε την πίστη µας, την ελπίδα µας, το έλεός µας προς τον πλησίον.

Σε κάθε στάση της Οδού του Μαρτυρίου, µε τους πιο παράξενους, απίθανους και απρόβλεπτους τρόπους, ο Αζαζέλ, που ήταν χαµένος µέσα στο ποτάµι των προσκυνητών, είχε φροντίσει να τους αφήνει ένα χαρτί που αφορούσε το συγκεκριµένο σηµείο του τελευταίου δρόµου που περπάτησε ο Ιησούς Χριστός την τελευταία µέρα της ζωής Του σε αυτό τον κόσµο. Έβλεπε από µακριά µε συγκίνηση τα δύο αδέρφια, αλλά και την κοπέλα του ενός, να προχωρούν µε τόση κατάνυξη, κουβαλώντας εκ περιτροπής ένα βαρύ ξύλινο σταυρό, και να σταµατούν µόνο να διαβάσουν ό,τι εκείνος τους έγραφε. Ο καρδινάλιος και ο µητροπολίτης Ευτύχιος πίσω τους ήταν τόσο, µα τόσο χαρούµενοι. Αυτά τα παιδιά είχαν φόβο Θεού και, παρά τη φαινοµενικά µοντερνίζουσα, «νεοεποχική συµπεριφορά» του Μάξιµου, έκρυβαν στην καρ-

AZAZEL202s322.indd 320

12/3/08 3:32:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

321

διά τους αγάπη και το αίσθηµα της προσφοράς και της θυσίας. Μούσκεµα στον ιδρώτα, εξαντληµένοι, αλλά µε µια υπερκόσµια γαλήνη στο πρόσωπό τους, οι τρεις νέοι, ενωµένοι έξω και πέρα από τα δόγµατα, στα βήµατα του Πάθους και της Ανάστασης «εκείνου του ανθρώπου», έφτασαν µπροστά στον Πανάγιο Τάφο. Αφού άφησαν το βαρύ σταυρό έξω, στην Αγία Αυλή του Ναού της Αναστάσεως, µπήκαν µέσα ακολουθώντας το µητροπολίτη Ευτύχιο. Ο καρδινάλιος ακολουθούσε διακριτικά πιο πίσω. Με ένα αδιόρατο νεύµα του Ευτύχιου, οι δύο ορθόδοξοι µοναχοί-φύλακες του τάφου –ένα δικαίωµα που οι Έλληνες το έχουν από δεκάδες αιώνες– σταµάτησαν την ουρά των προσκυνητών για να µπουν στο κουβούκλιο οι τρεις νέοι, τα δύο αδέρφια, Μάξιµος και Αλέξανδρος, και η Φαµπιέν. Γονάτισαν και σύρθηκαν µε τα γόνατα. Προσπέρασαν τον προθάλαµο, όπου βρίσκεται κοµµάτι από το λίθο που µετακίνησε ο άγγελος στην Ανάσταση, άναψαν ένα κεράκι εκεί και µπήκαν στο µικρό θάλαµο όπου υπάρχει ο Τάφος του Σωτήρα. Πίσω τους γονάτισε ο Ευτύχιος και τους είπε: – Παιδιά µου, σε όλη τη διαδροµή που κάναµε, εκείνος ήταν πίσω µας, δίπλα µας, µαζί µας. Κι έκλαιγε, έκλαιγε διαρκώς µε λυγµούς για το γεγονός ότι τόσα χρόνια µετά διαπιστώνει πως οι επιλογές σας είναι επιλογές καρδιάς και αγάπης, ότι έχετε µέσα σας την αγάπη για τον άλλο άνθρωπο, ότι δε σας νοιάζει µόνο ο εαυτός σας, ότι έχετε µια µεγάλη πίστη και φόβο Θεού, έστω κι αν απογοητευµένοι, ίσως, από τη συµπεριφορά ορισµένων ανθρώπων της Εκκλησίας αποµακρύνεστε στην καθηµερινή σας ζωή από αυτή. »Είχε πει πως θα συναντιόσασταν εδώ, δηλαδή στον “άτυπο” σταθµό XV της Οδού του Μαρτυρίου κατά τη διάρκεια του κοινού µας Πάσχα. Όµως, επειδή φέτος θα έρθουν όλοι οι προκαθήµενοι όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών απ’ όλο τον κόσµο, θέλησε, κι εγώ υπάκουσα γιατί τον αγαπώ πολύ, όπως κι εκείνος σας αγα-

AZAZEL202s322.indd 321

12/3/08 3:32:49 PM

322

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πάει πολύ, κι ας µην είναι δίπλα σας, να σας µιλήσω, να σας δώσω τη λύση του σταυρόλεξου, µε την προφορά των λέξεων, καθώς και ένα σταυρόλεξο µε ακόµα µερικές λέξεις κλειδιά, δηλαδή πιο συµπληρωµένο, και σας φιλάει, σας χαιρετάει µε την ευχή του, η οποία, πιστέψτε µε, έχει δύναµη. Και όσο για τη διαθήκη του, θα φροντίσει να την πάρετε πριν φύγετε, µετά το Πάσχα. Κανείς δε φανταζόταν, καθώς έβγαιναν από το Ιερό Κουβούκλιο µε τη συνοδεία των δύο ανώτερων κληρικών, πως δύο ρασοφόροι που κάθονταν στην ουρά των προσκυνητών προγραµµάτιζαν θάνατο. Στην άλλη άκρη της ροτόντας, κάτω από τον τεράστιο πανύψηλο τρούλο, ο Αζαζέλ είδε τους νέους να βγαίνουν και τους σταύρωσε από µακριά, αποχαιρετώντας τους: – Καλή Ανάσταση στις καρδιές σας παιδιά µου, ο Θεός πάντοτε να σας προστατεύει. Χώρισαν. Ο καρδινάλιος θα έφευγε την ίδια κιόλας µέρα για τη Ρώµη. Τους είχε κανονίσει τη συνάντηση µε τον Χάιµ Μπενφοράδο σε µια µικρή αίθουσα συνεδρίων στο «Κινγκ Ντέιβιντ», στο οποίο εννοείται ότι θα παρέµεναν. – Είστε φιλοξενούµενοι του Άγιου Πατέρα, είπε συνωµοτικά σκύβοντας στο αφτί του Αλέξανδρου. Ό,τι θελήσετε, µη διστάσετε να καλέσετε αµέσως τον καλό µου φίλο, τον αποστολικό νούντσιο. Σας χαιρετώ και ελπίζω να τα πούµε το συντοµότερο στη Ρώµη. Τηλεφώνησαν στον Χάιµ, που ήρθε πολύ γρήγορα στην ωραιότατη φωτεινή αίθουσα µε τον υπολογιστή που δεν αποχωριζόταν ποτέ. Κάθισαν στο τραπέζι και τους ρώτησε: – Λοιπόν, τι έχουµε, βρε παιδιά, έχω τρελαθεί κι εγώ από την αγωνία. Του έδωσαν το σταυρόλεξο και την προφορά των λέξεων που τους είχε δώσει ο Ευτύχιος από τον Αζαζέλ.

AZAZEL202s322.indd 322

12/3/08 3:32:49 PM

ΑΖΑΖΕΛ

323

Το σταυρόλεξο του Πάθους – Λοιπόν, τους είπε, είχαµε µείνει στο παρακάτω σταυρόλεξο:

»Για να δω τι µου φέρατε. Μισό λεπτό να τα περάσω στον υπολογιστή µου. Σας έχει βάλει τη λέξη Εζουζέλ, που θα πει ισχυρός µε τη βοήθεια του Θεού, πολεµιστής του Θεού, που «παίζει» µε το κεντρικό πρόσωπο του σταυρόλεξου, το οποίο είναι ο ίδιος, ο Αζαζέλ, ο αποδιοποµπαίος τράγος. Επίσης, σας έδωσε τις λέξεις- λύσεις του σταυρόλεξου, όχι την προφορά που σας είπε ο δεσπότης. Έχουµε δουλίτσα, γιατί βλέπω ότι χρησιµοποιεί λέξεις και στα αραµαϊκά και στα σύγχρονα εβραϊκά,

AZAZEL323s414.indd 323

12/3/08 3:33:12 PM

324

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µε αλληγορικές ερµηνείες. Οι λέξεις, για να τις βάλουµε στη σειρά, είναι: Το ψηλότερο βουνό. Άχυρο. ∆υνατός, αλληγορικά το τέλος κάθε βιβλίου της Πεντατεύχου (τα πέντε πρώτα βιβλία της Παλαιάς ∆ιαθήκης). Θα κάνεις. Αυτός που φέρνει ειρήνη, αυτός όχι ειρήνη. Πάσχα-Πέσαχ (=Πέρασµα, διάβαση). Πάθος. Πορθµός, µε την έννοια της δυσκολίας, του στριµώγµατος. Στη Βίβλο αναφέρεται κάπου πως: «Όταν είσαι σε δυσκολία, στριµωγµένος (χαρακτηρίζεται ως πορθµός), επικαλείσαι το Θεό που σε βοηθάει και σε βγάζει από το στένωµα, τη δυσκολία, το στρίµωγµα στην πεδιάδα. Σε απαλλάσσει από τη δυσκολία). Μπέρδεµα, σύγχυση. Έτσι προφέρεται-γράφεται η λέξη που σηµαίνει αυτόν που πληγώνει κάποιον αναίτια. Έδρα, θρόνος. Έτσι αναφέρεται η Αγία Έδρα (=Βατικανό) ή ο Θρόνος του Θεού. Ο αριθµός 55 µε γράµµατα. ∆ύο αριθµοί, 1 και 6, µε άθροισµα 7, που είναι ιερός αριθµός στο χριστιανισµό και τον ιουδαϊσµό. Από τότε, ο Θεός είναι Ένας. Σταύρωση. Πικρό. Εκείνος. Αζαζέλ. Άνθρωπος. Προσευχή. Ο αριθµός 70 µε γράµµατα. Πόνου, Μαρτυρίου, Πάθους (συνδυαζόµενο µε το 11β καθέτως, Οδός, γίνεται Οδός του Πόνου, του Πάθους, του Μαρτυρίου του Ιησού=Via Dolorosa, που ξεκινάει από τον Κήπο της Γεθσηµανή και τελειώνει στον Τάφο και στην Ανάσταση, µε 15 σταθµούς-στάσεις). (Όλο το σταυρόλεξο έχει 15Χ15 τετράγωνα, όσοι οι σταθµοί της Οδού του Μαρτυρίου.) Υπήκοος, κάτοικος, η ακριβής λέξη είναι οικιστής. Π.χ., οικιστής του Παραδείσου υπήρξε ο ένας από τους δύο ληστές που σταυρώθηκαν µε τον Χριστό. Ποιος (συνδυαζόµενη µε το 12 και το 13 οριζοντίως: «το ψεύδος αγαπά»). Καταστροφή, καταστραµµένο, καταστρέφω. Άρνηση. Ψεύδος. Λιθοβολισµός. Αγαπά. Ταφή. Βασανιστήρια. Προδοσία. Αδερφός. Τρύπα, φυλακή. Βαθύτερη. «Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη

AZAZEL323s414.indd 324

12/3/08 3:33:12 PM

ΑΖΑΖΕΛ

325

τρύπα», µεταφορικά σηµαίνει ότι από εκεί που κάποιος βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του µπορεί να βρεθεί στη χειρότερη τρύπα ή τη φυλακή ή στο θάνατο. »Πίστη. Μεσσίας. Γιαχ – το όνοµα του Θεού. Άγιος. Πειράζει, πειρασµός. Σταύρωση. Επίδειξη σε µεγάλες κουβέντες (φλυαρία). Επιβολή διά της βίας, άνωθεν. Bill. Μόνο ένα. Ρακ σιγιούµ (αυτό είναι µόνο το τέλος, αλλά θα αρχίσει ένας νέος κύκλος). Πεντάτευχος (Τοράτ-Μοσέ). Πίσω. Άλεφ. Γη, χώρα. Σρακ ντάι. Από το τέλος στην αρχή, κελί φυλακής. Aζούζ. Και. Ήρωας. Κακός, δαιµονικός, Σκόρος. Άδης. Θάνατος (8, 8β, 8γ, αν κάνεις κακό, όταν πεθάνεις, θα πας στον Άδη, στην Κόλαση). Σιωπή. Χρόνος. Φόβος. Άλεφ (αρχή, το πρώτο γράµµα του εβραϊκού αλφαβήτου, Άλεφ-Ταβ=Α-Ω). Απεσταλµένος, αγγελιοφόρος του Θεού (απόστολος=αυτός που έφερε τα καλά νέα, το Ευαγγέλιο στον κόσµο). Άλεφ-Βαβ. ∆ιπλός, διπλή έννοια, αµφιλεγόµενο(ς). Οδός, δρόµος (συνδυαζόµενο µε το 9β οριζοντίως: η Οδός του Μαρτυρίου, του Πάθους, του Πόνου, του Σταυρού, εννοείται του Ιησού). «Ρύθµιση». Σχίσµα, αγεφύρωτο χάσµα. Αρκετά. Σιν-Ταβ (γράµµατα του εβραϊκού αλφαβήτου). Σωτήρας. Απληστία. Άγγελος του Θεού. Εξαγορά, πληρωµή λύτρων (εννοείται το έθιµο της «εξαγοράς» του πρώτου αρσενικού παιδιού από τον αρχιερέα του Ισραήλ και, κατ’ επέκταση, η «εξαγορά» του κόσµου από την «κατάρα του νόµου» που έκανε η Παναγία γεννώντας τον Χριστό, ο οποίος µε το αίµα Του µας εξαγόρασε από την αµαρτία). Νηστεία. Ρουφιάνος. Εκδίκηση. »Για να δούµε και το σταυρόλεξο που σας έδωσε κι ύστερα πιάνουµε δουλειά.

AZAZEL323s414.indd 325

12/3/08 3:33:13 PM

326

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

»Αυτή τη στιγµή έχετε στο 1 οριζοντίως τις λέξεις Μεΐγκρα Ράµα, που συνεχίζονται στο 15 οριζοντίως µε τις λέξεις Λεµπίρα Αµίκατα, δηλαδή «από το ψηλότερο βουνό, στο βαθύτερο λάκκο, τρύπα, φυλακή, κατάντηµα µπορείς να βρεθείς» και ο θείος σας το ερµηνεύει µε τις τρεις λέξεις που πρόσθεσε, στο 1 καθέτως, το 9 καθέτως και το 15γ καθέτως, µε τις λέξεις Πίστη, Σιωπή, Εκδίκηση. Στο κέντρο, τον Αζαζέλ και, δίπλα του, τον Εζουζέλ. Εκεί όπου εµφανίζεται ο σταυρός µε τα τετράγωνα υπάρχει η λέξη «Αυτός που κρεµιέται στο ξύλο», δηλαδή σταυρώνεται. Γι’ αυτό, αν θυµάστε, έστειλε το κείµενο: “Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη

AZAZEL323s414.indd 326

12/3/08 3:33:17 PM

ΑΖΑΖΕΛ

327

τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει”. »Λοιπόν, φίλοι µου, εγώ έχω καµιά ώρα δουλειά ακόµα. Αν θέλετε, µπορείτε να πάτε για κανέναν καφέ, να δείτε τηλεόραση ή να µιλάµε καθώς δουλεύω. Προτίµησαν να µείνουν µαζί του. Φίλος του θείου τους ήταν, µέσα από αυτόν αισθάνονταν τη δική του παρουσία. Ντρέπονταν, όµως, να τον ρωτήσουν. Η Φαµπιέν είχε στρογγυλοκαθίσει δίπλα του και τον παρακολουθούσε να δουλεύει κι εκείνος ακούραστα τους εξηγούσε, τους εξηγούσε, τους εξηγούσε. Ο Αλέξανδρος µε τον Μάξιµο, που φωτογράφιζε ασταµάτητα, βγήκαν στην αυλή που έµοιαζε µε καταπράσινο κρεµαστό κήπο απέναντι από τη φωτισµένη για τη νύχτα Αγία Ιερουσαλήµ. – Τελικά άξιζε τον κόπο όλη αυτή η ιστορία; ρώτησε σχεδόν ταυτόχρονα ο ένας τον άλλο. – 100% ναι, απάντησαν.

Η λύση του σταυρόλεξου του Πάθους Τελικά, τα πράγµατα δεν ήταν τόσο εύκολα όσο έδειχναν στην αρχή, και πέντε ώρες µετά, γύρω στις 2 τη νύχτα, η Φαµπιέν, νυσταγµένη αλλά χαρούµενη και ανυπόµονη, πλησίασε τα δύο αδέρφια, που πέρασαν αυτές τις ώρες συνοµιλώντας µεταξύ τους για χίλια δυο ζητήµατα. – Τελειώσαµε, ή µάλλον, για να είµαστε δίκαιοι, τέλειωσε. Ελάτε. Ο Χάιµ, πολύ κουρασµένος αλλά µε µια λάµψη στα µάτια, τους είπε: – Ειλικρινά δε γνώριζα ότι ο θείος σας ήξερε αραµαϊκά και

AZAZEL323s414.indd 327

12/3/08 3:33:17 PM

328

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

εβραϊκά τόσο καλά. Με παίδεψε. Να θυµηθώ να τον µαλώσω όταν και αν τον συναντήσω. Λοιπόν, παιδιά, το σταυρόλεξο λυµένο µοιάζει έτσι και σας έχω και την ερµηνεία, για την ακρίβεια µία από τις ερµηνείες του.

»Πολύ λίγη σηµασία έχει να σας το αναλύσω λέξη λέξη. Θα µπορούσα να το κάνω πολύ εύκολα. Αλλά θα χάνατε το νόηµα. Ο θείος σας, σε αυτό το σταυρόλεξο των 15Χ15 τετραγώνων, που είναι οι σταθµοί της Οδού του Μαρτυρίου, η οποία πάντοτε ξεκινάει µε την προδοσία και θέλουµε όλοι να πιστεύουµε ότι τελειώνει µε την Ανάσταση, προσπάθησε εν συντοµία, σε συνδυασµό µε τη διαθήκη που θα πάρετε στα χέρια σας, να σας κάνει κοινωνούς

AZAZEL323s414.indd 328

12/3/08 3:33:22 PM

ΑΖΑΖΕΛ

329

της φοβερής του περιπέτειας και να διδαχθείτε από αυτή. Εγώ που τον ξέρω πολύ καλά, σας ετοίµασα µία µόνο από τις πολλές εκδοχές που θα µπορούσε να λάβει η ερµηνεία αυτών των λέξεων, αν διαβαστεί σαν µια ιστορία. Ακούστε τη.

Η ερµηνεία του γρίφου Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Το αριστερά είναι δεξιά. Η δόξα, η δύναµη και ο πλούτος, µαταιότητες. Τα πάντα είναι µάταια σε αυτό τον κόσµο που κυριαρχείται από τον άρχοντα του αιώνος τούτου. Κανείς δεν µπορεί να υπηρετεί δύο κυρίους. Ο δίψυχος άντρας είναι αναποφάσιστος σε όλες τις επιλογές του, ακόµα και όταν καλείται να αποφασίσει για το αν θα περπατήσει στο δρόµο του σταυρού και θα ακολουθήσει τον Κύριό του. Η άρνηση, το ψεύδος και η προδοσία τον οδήγησαν στη βαθύτερη τρύπα. Πέρασαν εβδοµήντα µέρες Πόνου, Μαρτυρίου και Πάθους. Οι ρουφιάνοι που αγάπησαν το ψεύδος αγαλλίασαν µε την καταστροφή, δεν αναλογίστηκαν, όµως, µέσα στη σύγχυσή τους, ότι ο δηµόσιος λιθοβολισµός ήταν άχρηστος, γιατί ήταν η απληστία τους και η επίδειξη που προκάλεσε το σχίσµα, κι έτσι η άρνηση, αντί να διακόψει το χρόνο, απλώς κατέδειξε την αλήθεια, δηλαδή ότι η έδρα ήταν από άχυρο, µε συνέπεια την ερήµωση του θρόνου. Αυτός που το όνοµά του θα έφερνε την ειρήνη και την καταλλαγή, έγινε συνώνυµο εκείνου που έφερε τη σύγκρουση, δεν έφερε τελικά την ειρήνη. Η ταφή στο κελί της φυλακής και τα βασανιστήρια της άδικης σταύρωσης δεν τον οδήγησαν στο φόβο και το θάνατο. Αντί του Άδη, της εξαγοράς και της βολικής ρύθµισης, επέλεξε να είναι δυνατός, κι ας τον έδειχναν αµφιλεγόµενο. Η νηστεία έφερε πιο κοντά το Σωτήρα, αφού εκείνος ο άνθρωπος, µε τα µάτια στραµµένα στη γη, δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.

AZAZEL323s414.indd 329

12/3/08 3:33:22 PM

330

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Η αγάπη και η ειρήνη του αδερφού έφεραν τον απόστολο που τον οδήγησε στην Ιερουσαλήµ. Εκείνος ο άγγελος δεν καταλάβαινε τη γλώσσα του υιού του ανθρώπου. Τώρα το Πάσχα ήταν πιο κοντά από ποτέ. Έπρεπε, όµως, να διασχίσει τον πορθµό των δαιµόνων, προχωρώντας στη δική του Οδό του Μαρτυρίου. Πενήντα πέντε µαύρους καιρούς µετά το πρώτο χτύπηµα, που επιβλήθηκε άνωθεν, από το ψηλότερο βουνό ο Αζαζέλ δεν ετοιµάζει πλέον την εκδίκηση. Μέσα στην απόλυτη σιωπή, η πίστη δυνάµωσε µε την προσευχή και η εκδίκηση, το ξέρει πλέον, ανήκει µόνο στο Θεό. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Το αριστερά είναι δεξιά. Η δόξα, η δύναµη και ο πλούτος, µαταιότητες. Τελικά, ο απόστολος του κυρίαρχου, το ήξερε τώρα, δεν ήταν ούτε ο Αζαζέλ ούτε ο Αζουζέλ, ήταν ο Εζουζέλ, θαρραλέος και κυρίαρχος στον πόλεµο, όπως εκείνος ο άνθρωπος.

Χώρισαν οι δρόµοι τους. Ευγνώµονες, θέλησαν να του κάνουν το τραπέζι. Εκείνος, όµως, έπρεπε να φύγει το συντοµότερο. Απέξω τον περίµενε ο «θυρωρός της νύχτας». – Άξιζε τον κόπο, τον ρώτησε; – Για εκείνο τον παλαβό, τον άνθρωπο του Θεού, αξίζει καθετί που κάνουµε, ας ευχόµαστε να είναι πάντοτε καλά. Πόσους έχεις γνωρίσει σαν κι αυτόν; – Κανέναν, του απάντησε ο άλλος. Στην έρηµο, όπως κάθε βράδυ, εκείνος προσευχόταν µε την ευχή του Ιησού.

AZAZEL323s414.indd 330

12/3/08 3:33:22 PM

ΑΖΑΖΕΛ

331

Ο απόλυτος τρόµος... Ξηµέρωµα Μεγάλου Σαββάτου, 19 Απριλίου 2025 (Καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡµέρᾳ ἐγένετο σεισµὸς µέγας...) Η Αγία Πόλη ξυπνάει µε ένα λαµπρό ήλιο που κατρακυλάει από το Όρος των Ελαιών, κάνει τα παχνισµένα φύλλα των χιλιόχρονων ελαιόδεντρων του κήπου της αγωνίας, του κήπου της ελπίδας, του τόπου της τελευταίας προσευχής του Ιησού να διαθλούν το φως σε χιλιάδες ουράνια τόξα, δίνοντας στην εικόνα τη δύναµη ενός έργου του Βαν Γκογκ. Η δρόσος Αερµών, η καταβαίνουσα επί τα όρη Σιών, φαντάζει αέρινο ποτάµι που κυλάει προς το χείµαρρο των κέδρων, αλλά και τη Γέενα, τόπο κολασµένο. Οι αχτίδες του ήλιου, που σηκώνεται όλο και ψηλότερα, σε έναν τιρκουάζ ουρανό, φωτίζουν πρώτα τον ολόχρυσο τρούλο του Τεµένους του Οµάρ, ιερό τόπο των µουσουλµάνων, οι οποίοι πιστεύουν ότι από εκεί ανελήφθη ο Προφήτης στον ουρανό, το περίφηµο Χαράµ αλ Σαρίφ, το υπέρτατο ιερό, που για όποιον το βλέπει από την Ανατολή, πάνω από το Όρος Σκοπός, νοµίζει πως όλη η πόλη είναι βουτηγµένη στο χρυσάφι. Οι ηλιαχτίδες, όµως, ξεγλιστρούν σιγά σιγά προς τα δυτικά, για να φωτίσουν τρούλους, καµπαναριά, µιναρέδες, υπερσύγχρονα κτίρια γραφείων, πανύψηλα ξενοδοχεία, αριστοκρατικές συνοικίες, αλλά και την ταπεινότερη, τη φτωχότερη, την πιο εξαθλιωµένη γειτονιά των υπερορθόδοξων εβραίων, των χασιντίµ, που «έµειναν» στις αρχές του 20ού αιώνα στα γκέτο της Πολωνίας, της Ρωσίας, της Ουγγαρίας. Εκεί ψηλά, απ’ όπου κατηφορίζουν οι αχτίδες του ήλιου, κάθεται εκείνος, ο Αζαζέλ. Αυτή υπήρξε για πολλά χρόνια η αγαπηµένη του θέση: πάνω στο µεγάλο µαντρότοιχο της Μικρής Γαλιλαίας, όπως ονοµάζεται η µαγευτική κατηφορική έκταση όπου εί-

AZAZEL323s414.indd 331

12/3/08 3:33:22 PM

332

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ναι χτισµένη η κατοικία του ελληνορθόδοξου πατριάρχη Ιεροσολύµων και βρίσκονται οι τάφοι των µακαριστών πατριαρχών. Ξενύχτησε απόψε. Μετά τον Επιτάφιο, πήρε κι ανέβηκε σιγά σιγά το ανηφορικό µονοπάτι που ξεκινάει από τον τάφο της Παναγίας, διασχίζει το ορθόδοξο νεκροταφείο και καταλήγει στην ψηλή πέτρινη περίφραξη. Όλη τη νύχτα την πέρασε µε την ευχή. Και κάθε ευχή, ένα όνοµα, χιλιάδες τα ονόµατα ανθρώπων που δεν τους γνώρισε ποτέ, ούτε θα τους γνωρίσει. Κάθισε εκεί, τυλιγµένος στο τρίχινο ράσο του, µόνιµο ένδυµά του χειµώνα καλοκαίρι, µε τα ξυπόλυτα πόδια του να κρέµονται στο κενό, το κεφάλι γερτό στο στήθος και τις παλάµες του στα γόνατα αναπαυµένες. Η ευχή του Ιησού, τόσο ζωτική για τη ζωή όσο και ο αέρας που αναπνέει. «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν µε». Το όνοµα του Αγαπηµένου στα χείλη, η ευχή στην καρδιά. Το µυαλό άδειο. Τότε άρχισαν τα αηδόνια. Πάντα εκείνη την ώρα ξεκινούν το λιγωτικό κελάδηµά τους, δέηση µαζί και δοξολογία προς τον Πλάστη και ∆ηµιουργό. Αιώνες τώρα φωλιάζουν εκεί όπου, πεσµένος στο χώµα, ο Υιός του Θεού προσευχόταν µε αγωνία στον Πατέρα να «µην πιει το πικρό ποτήρι του θανάτου» και η αγωνία του µεταµορφωνόταν σε θρόµβους ιδρώτα, που στάζοντας στο ανοιξιάτικο χώµα γίνονταν αίµα. Ο θρήνος των αγγέλων είχε αρχίσει. Οι αγαπηµένοι µαθητές κοιµούνταν. Η ζωή ήταν µόνη τούτη τη νύχτα στα χέρια των ανόµων, των προδοτών. Το πνεύµα του πετούσε πίσω στο χρόνο, σ’ εκείνη τη νύχτα. Τον είδε να προσεύχεται, να κλαίει, να ακουµπάει το µέτωπο στο κρύο χώµα. Είδε κι εκείνους, τους µαθητές Του, να πλαγιάζουν αποκαµωµένοι από το φόβο, την αγωνία και τη θλίψη. Και ξαφνικά, αντικρίζοντας τη χρυσή πόλη, ένιωσε ένα παγωµένο χέρι να του σφίγγει την καρδιά. Έτσι, χωρίς λόγο, χωρίς να κάνει κρύο, χωρίς τίποτα να µαρτυράει ή να προδίδει κάτι ανησυχητικό, σαν

AZAZEL323s414.indd 332

12/3/08 3:33:22 PM

ΑΖΑΖΕΛ

333

να αποκαλύφθηκε µπροστά του µια σκηνή από ένα φριχτό µελλούµενο συµβάν, αισθάνθηκε να παγώνει από τρόµο. Πήδηξε από την ψηλή µάντρα κι έτρεξε, έτρεξε γρήγορα στον τάφο της µητέρας του Εµµανουήλ, προσπάθησε να «ξορκίσει» το κακό εκεί, µπροστά στην εικόνα της Παναγιάς της Ιεροσολυµίτισσας. Οραµατίστηκε ότι έτρεχε σε έναν κατασκότεινο µακρύ διάδροµο και πόρτες άνοιγαν δεξιά και αριστερά του, για να αποκαλύψουν σκηνές φριχτές, σκηνές της Αποκάλυψης, από τα στερνά του κόσµου. Φωνές στοιχειωµένες, ουρλιαχτά, κόκαλα πεταµένα σαν στο όραµα του Ιεζεκιήλ, κορµιά δίχως κεφάλια, αίµα, αίµα, αίµα παντού, αίµα που έτρεχε µέσα από τους αρµούς των αρχαίων λίθων ενός δαπέδου και µετά σχηµάτιζε λιµνούλες, λίγο πιο κάτω. Αίµα ανθρώπων, αίµα ζωής που δραπέτευε, ψυχών χωρίς σώµα πια... Έτρεξε στο δεσπότη του. Ήταν ξύπνιος. Τον είδε κάθιδρο και βουτηγµένο στη σκόνη, µε τα πόδια µατωµένα, αλλά εκείνο που τον έφριξε ήταν το βλέµµα του. Εκείνο το βλέµµα το ήρεµο, το πράο, το παιδιάστικο έµοιαζε τώρα σκοτεινό σαν έρεβος, σαν τα βάθη της Κόλασης. – Τι έπαθες, αδερφέ µου Ραφαήλ, τι σου συµβαίνει; τον ρώτησε γεµάτος ανησυχία. – ∆εσπότη µου, κάτι κακό θα γίνει. Κάτι φριχτό σήµερα, τη µέρα τούτη της χαράς. Τι, να σου πω δεν ξέρω. Ας ανοίξουµε τις Γραφές και πες µου εσύ πού θα πέσει το χέρι σου φυλλοµετρώντας τες. Σήµερα που όλοι οι άγιοι πατριάρχες, αρχιεπίσκοποι, δεσποτάδες απ’ όλη την Ορθοδοξία θα µαζευτούν εκεί µπροστά στον Άγιο Τάφο, την ώρα που ο µακαριότατος Ηλίας θα βγάζει το Άγιο Φως από την κρύπτη να φωτιστούν τα σύµπαντα, βλέπω άσπρο σύννεφο πυκνό να τους σκεπάζει και ο Πανάγιος Τάφος του Χριστού µας συθέµελα να σείεται, να τρίζει... Ο Ευτύχιος έκανε ό,τι του είπε ο καλόγερος, γιατί ήξερε πως

AZAZEL323s414.indd 333

12/3/08 3:33:22 PM

334

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

το 'χε τούτο το χάρισµα αυτός εδώ... ο για τον Χριστό σαλός. Πώς να του το αρνηθεί; Το έκανε, είδε, πάγωσε από τρόµο και καθισµένος στο σκαµνί της προσευχής άρχισε να διαβάζει από την Αποκάλυψη: – ...Καὶ εἶδον καὶ ἤκουσα ἑνὸς ἀετοῦ πετοµένου ἐν µεσουρανήµατι, λέγοντος φωνῇ µεγάλῃ· Οὐαὶ, οὐαὶ, οὐαὶ τοὺς κατοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς ἐκ τῶν λοιπῶν φωνῶν τῆς σάλπιγγος τῶν τριῶν ἀγγέλων τῶν µελλόντων σαλπίζειν... Καὶ ὁ πέµπτος ἄγγελος ἐσάλπισε· καὶ εἶδον ἀστέρα ἐκ τοῦ οὐρανοῦ πεπτωκότα εἰς τὴν γῆν, καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἡ κλεὶς τοῦ φρέατος τῆς ἀβύσσου, καὶ ἤνοιξε τὸ φρέαρ τῆς ἀβύσσου, καὶ ἀνέβη καπνὸς ἐκ τοῦ φρέατος ὡς καπνὸς καµίνου καιοµένης, καὶ ἐσκοτίσθη ὁ ἥλιος καὶ ὁ ἀὴρ ἐκ τοῦ καπνοῦ τοῦ φρέατος. Καὶ ἐκ τοῦ καπνοῦ... καὶ ἐν ταῖς ἡµέραις ἐκείναις ζητήσουσιν οἱ ἄνθρωποι τὸν θάνατον καὶ οὐ µὴ εὑρήσουσιν αὐτόν, καὶ ἐπιθυµήσουσιν ἀποθανεῖν, καὶ φεύξεται ἀπ’ αὐτῶν ὁ θάνατος... ἔχουσι βασιλέα ἐπ’ αὐτῶν τὸν ἄγγελον τῆς ἀβύσσου· ὄνοµα αὐτῷ Ἑβραϊστὶ Ἀβαδδὼν, ἐν δὲ τῇ Ἑλληνικῇ ὄνοµα ἔχει Ἀπολλύων. Ἡ οὐαὶ ἡ µία ἀπῆλθεν· ἰδοὺ ἔρχονται ἔτι δύο οὐαὶ µετὰ ταῦτα... Καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡµέρᾳ ἐγένετο σεισµὸς µέγας, καὶ τὸ δέκατον τῆς πόλεως ἔπεσε, καὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῷ σεισµῷ ὀνόµατα ἀνθρώπων χιλιάδες ἑπτά, καὶ οἱ λοιποὶ ἔµφοβοι ἐγένοντο καὶ ἔδωκαν δόξαν τῷ Θεῷ τοῦ οὐρανοῦ. Ἡ οὐαὶ ἡ δευτέρα ἀπῆλθεν· ἡ οὐαὶ ἡ τρίτη ἰδοὺ ἔρχεται ταχύ. Καὶ ὁ ἕβδοµος ἄγγελος ἐσάλπισε· καὶ ἐγένοντο φωναὶ µεγάλαι ἐν τῷ οὐρανῷ λέγουσαι· Ἐγένετο ἡ βασιλεία τοῦ κόσµου τοῦ Κυρίου ἡµῶν καὶ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ, καὶ βασιλεύσει εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων... »Αδερφέ µου, βλέπω ελπίδα, καθώς στο τέλος το γράφει καθαρά ότι θα βασιλεύσει ο Χριστός. – Ναι, αλλά πριν, το είδες και µόνος σου, δεσπότη µου, τι λέει. Τι για σεισµό, τι για καπνό, τι για τις ανοιχτές τις πόρτες της αβύσσου, τι για τα ουαί τα φοβερά, τι για αγγέλους. Ο Ευτύχιος καταλάβαινε την κούρασή του, την εξάντληση από

AZAZEL323s414.indd 334

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

335

τη νηστεία, τα ατέλειωτα χιλιόµετρα, τις αγρυπνίες, τις µετάνοιες, τις ώρες της ευχής. «Ανοίξαµε την Καινή ∆ιαθήκη και “πέσαµε”πάνω σε αυτά τα εδάφια», σκεφτόταν. «Ε, λοιπόν; Τι σηµαίνει αυτό, πως θα γίνει σήµερα η Αποκάλυψη; ∆ύο χιλιάδες χρόνια την περιµένουµε και θα γίνει σήµερα;» Του έφτιαξε έναν καφέ µε κάρδαµο, όπως του άρεσε να τον πίνει. Ο καλόγερος τον κατάπιε µονορούφι, βραστό, αχνιστό, και είπε στο δεσπότη φεύγοντας: – ∆εσπότη µου, πρέπει να βρω το «θυρωρό της νύχτας», να του πω, να τον προειδοποιήσω, σ’ το ξαναλέω, κάτι φριχτό θα γίνει, το ξέρω, κάτι σαν από αυτά που διάβασες στην Αποκάλυψη. Ξεκίνησαν µαζί, 8 η ώρα το πρωί, Μέγα Σάββατο –«αν είναι δυνατό, Θεέ µου, τι µε βάζει να κάνω τούτος ο τρελός, αλλά τον αγαπώ και τον σέβοµαι», συλλογιζόταν ο ιεράρχης– και πήγαν στο γραφείο του Γιεχασκιέλ. Ένα κανονικό γραφείο αρχιτεκτόνων φαινόταν απέξω, µα ούτε ο Ευτύχιος ούτε ο άλλος πίστεψαν ποτέ πως ήταν στ’ αλήθεια. Τον βρήκαν εκεί και ο µητροπολίτης θα προσπαθούσε να του εξηγήσει χωρίς να γίνει αστείος. Τι να του 'λεγε, άλλωστε, τι ήξερε, τι στοιχεία είχε; Τίποτα, τα λόγια ενός σαλού µονάχα, που και ο Γιεχασκιέλ τον αγαπούσε. – Σεβασµιότατε, ας ευχηθούµε πρώτα απ’ όλα για ένα Σάββατο γεµάτο ειρήνη, ειρήνη του Θεού. Κι ύστερα, Καλό Πάσχα για εσάς τους ορθοδόξους σε όλη την οικουµένη. Αν δεν κάνω λάθος, πρέπει να είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που όλοι οι ηγέτες της Ορθοδοξίας θα παραβρεθούν στην τελετή του Αγίου Φωτός. Κάνω λάθος; Κάτι φήµες ακούγονται για τη διακριτική παρουσία ανώτατων κληρικών από το Βατικανό, έστω κι αν ο αποστολικός νούντσιος το διαψεύδει. Κάτι για καρδινάλιους, ακόµα και για τον ίδιο τον Άγιο Πατέρα.

AZAZEL323s414.indd 335

12/3/08 3:33:23 PM

336

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Όχι, Γιεχασκιέλ, έτσι είναι, δεν κάνετε λάθος. Για πρώτη φορά όλοι οι προκαθήµενοι των ανά τον κόσµο Ορθόδοξων Πατριαρχείων και των Αυτοκέφαλων Εκκλησιών θα είναι παρόντες στην τελετή του Αγίου Φωτός, που θα αρχίσει στις 12 το µεσηµέρι στο Ναό της Αναστάσεως του Κυρίου στην Αγία Πόλη, προσκεκληµένοι του ελληνορθόδοξου πατριάρχη της, Ηλία ∆ʹ. Ο ναός και η Αγία Αυλή θα γεµίσουν από χιλιάδες προσκυνητές, που συγκινηµένοι θα περιµένουν να ξαναζήσουν το θαύµα του Αγίου Φωτός και να πάρουν την ευλογία απ’ όλους αυτούς τους σεπτούς επισκόπους, αρχιεπισκόπους, πατριάρχες που ποιµαίνουν τόσες ψυχές. Τη χρονιά αυτή, το Πάσχα είναι κοινό για ορθοδόξους και καθολικούς, έτσι χιλιάδες προσκυνητές έχουν συρρεύσει στην πόλη. Έχετε πάρει τα µέτρα σας, έτσι δεν είναι; – Μα και βέβαια, τι παράλογοι φόβοι! Κανένας δε θα µπει στο Ναό της Αναστάσεως χωρίς πρόσκληση και όλες οι προσκλήσεις, όλα τα ονόµατα είναι ελεγµένα και σφραγισµένα από την αστυνοµία. Ο ίδιος ο αρχηγός θα είναι παρών. Έγινε σύσκεψη µε τους επικεφαλής των υπόλοιπων σωµάτων της πολυεθνικής δύναµης, που τώρα πια έχουν την ευθύνη για την ασφάλεια των χριστιανικών και των µουσουλµανικών προσκυνηµάτων, και όλα είναι υπό έλεγχο. Άλλωστε, ουδέποτε έγινε το παραµικρό, εκτός από σπρωξίµατα και λιποθυµίες από τη ζέστη και το συνωστισµό. Τόσα χρόνια τώρα, εδώ δε ζείτε; (Παρά ταύτα θα ζητούσε ακόµα περισσότερα µέτρα ασφαλείας, από τους δικούς του βέβαια, γιατί αν περίµενε από τους άλλους... Ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται µε τα προαισθήµατα αυτών των αλαφροΐσκιωτων.) – Αυτά του λέω κι εγώ, αλλά δε µε ακούει και φοβάται. Και ξέρετε, αυτός δε φοβάται ποτέ για τον εαυτό του, αλλά πάντοτε για τους άλλους. Μάλλον, όµως, θα τον πείσω να πάει για ύπνο έστω για δύο ώρες. Είναι ήδη 9 και µισή και στις 11 το αργότερο πρέ-

AZAZEL323s414.indd 336

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

337

πει να βρίσκοµαι στο Πατριαρχείο. Αν και δεν το βλέπω πιθανό να κλείσει µάτι ο Ραφαήλ... – Μακάρι να έχετε δίκιο και οι δυο σας. ∆εν είµαι τρελός και το γνωρίζετε θαυµάσια. Όπως επίσης ξέρετε ότι έχω αυτή την ικανότητα, αυτή τη διαίσθηση, αυτή τη φωνή από το άπειρο, έστω κι αν ποτέ δεν κατόρθωσα να αποτρέψω κάτι. Απλώς ο πόνος µου γίνεται πιο αβάσταχτος. Κάτι φριχτό θα γίνει, να µου το θυµηθείτε..., είπε εκείνος κι έφυγε µουρµουρίζοντας.

Τρεις περίπου µήνες πριν, 6 χλµ. από την Ιερουσαλήµ Στο καθιστικό του φτωχικού και γι’ αυτό «αόρατου» σπιτιού, στη µικρή πολιτεία των τριών χιλιάδων κατοίκων που βρίσκεται στην ισραηλινή πλευρά του φράχτη ασφαλείας που χτίστηκε για προσωρινή χρήση πριν από είκοσι χρόνια κι έκτοτε έµεινε στη θέση του να χωρίζει χωράφια, σπίτια και καρδιές, κάθονται τρεις άντρες. Η θέση του ενός είναι δεσπόζουσα. Γύρω στα 60, µε µακριά άσπρη κελεµπία και πυκνή γκρίζα γενειάδα, ο σεΐχης Γιουσούφ Μπιν Αγιούµπ, ο πιο καταζητούµενος άνθρωπος στη χώρα, καπνίζει νωχελικά το ναργιλέ του. Είναι ο σύνδεσµος της Αλ-Κάιντα µε τις τροµοκρατικές οργανώσεις της περιοχής. Πίσω από την επίπλαστη ηρεµία του διακρίνεται η έντονη και εκρηκτική του προσωπικότητα, η οποία καθρεφτίζεται στα κατάµαυρα σαν κάρβουνα µάτια του που αστράφτουν. Έχει προσηλωµένο το βλέµµα στο κενό... Απέναντί του κάθονται δύο άντρες, «κοµάντο του Θεού», όπως αυτάρεσκα αποκαλούνται µεταξύ τους. Ο Αντνάν Τίκρι, µε το ψευδώνυµο «Μηχανικός», και ο βοηθός του, Οσάµα Χαλέντ, κοιτάζουν σιωπηλοί το στρωµένο µε φτηνά χαλιά πάτωµα. Στους ξεθωριασµένους πράσινους τοίχους, ένα ρολόι µε

AZAZEL323s414.indd 337

12/3/08 3:33:23 PM

338

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µια ρήση από το Κοράνι και µια γυαλιστερή φωτογραφία του Χαράµ αλ Σαρίφ, του υπέρτατου ιερού της Ιερουσαλήµ, της «δικής» τους Αλ-Κουντς, αποτελούν τη µοναδική διακόσµηση. – Η απόφαση έχει παρθεί, είπε ο σεΐχης αφήνοντας το καλάµι του ναργιλέ στο πάτωµα. »Οι σταυροφόροι σιωνιστές και οι συνεργάτες τους πρέπει να πληρώσουν βαρύ φόρο αίµατος. Έσπασαν τη µεταξύ µας ειρήνη και συµµάχησαν κρυφά µε τον εχθρό, τον Σατανά Ισραήλ. Επιβεβαιώθηκε ότι πουλήθηκαν στο Ιερατικό Στέµµα, τα φίδια αυτά, που στο όνοµα της θείας µελέτης ξεκίνησαν µε ένα ταπεινό ραβινικό σχολειό στο µουσουλµανικό τοµέα της παλιάς πόλης και σε σαράντα χρόνια αγόρασαν ό,τι πουλιόταν και ό,τι... δεν πουλιόταν από αραβική γη και περιουσίες, για να πραγµατώσουν το µισητό στον Αλλάχ σχέδιό τους για την εβραϊκή Ιερουσαλήµ. ∆ιώχνουν από παντού µε διάφορες αφορµές και ταξίµατα τους φτωχούς πιστούς του Προφήτη και φτιάχνουν σιωνιστικές κυψέλες. Φωλιές σκορπιών, τρύπες ποντικιών. »Και τώρα αυτό... Αγόρασαν δύο µεγάλα κτίρια, που οδηγούν στην είσοδο του Χαράµ αλ Σαρίφ, του ιερού των ιερών, εκεί απ’ όπου ο Προφήτης ανέβηκε στον ουρανό, εκεί όπου ο Αλλάχ διέταξε τον πατέρα µας, τον Αβραάµ, να θυσιάσει το µοναχογιό του, τον Ισαάκ, δείγµα πίστης και αφοσίωσης στον Ύψιστο. Αυτό που αποτύχαµε να κάνουµε εµείς το 2011, όταν χάσαµε τους αδερφούς µας στην Αθήνα, το έκαναν αυτοί τώρα µε τον κρυφό τους φίλο, που δυστυχώς δεν καταφέραµε ακόµα να ανακαλύψουµε. ∆ιακόσια εκατοµµύρια δολάρια πήραν. Για να γιορτάσουν, φαίνεται, τη νίκη τους και τη δική µας κοροϊδία, διοργανώνουν για το Πάσχα τους, τότε που λένε ότι αναστήθηκε ο πεθαµένος γιος της Μαρίας, µεγάλες γιορτές και θα µαζευτούν όλοι οι αρχηγοί τους απ’ όλο τον κόσµο. Το Σάββατο, στις 19 Απριλίου, θα είναι

AZAZEL323s414.indd 338

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

339

όλοι στον... τάφο εκείνου που αποκαλούν Μεσσία. Άκου στον τάφο του Σωτήρα! Τι βλαστήµια φοβερή! Τότε, λοιπόν, θα χτυπήσουµε. Και ονοµάσαµε αυτή την ιερή µάχη “Σαλάχ αντ Ντιν”, στη θύµηση του ανίκητου σπαθιού του Ισλάµ, του σουλτάνου Σαλαδίνου, του ελευθερωτή της Αλ-Κουντς από τους άπιστους σταυροφόρους στα 1187, έπειτα από ογδόντα οκτώ χρόνια βάρβαρης κατοχής και εξευτελισµού των πιστών. Στο όνοµα του φιλεύσπλαχνου και ελεήµονος Αλλάχ, µε τη δύναµη του χτυπήµατός µας, θα τους δώσουµε ένα σκληρό µάθηµα που θα θυµούνται για πάντα. Τι λέτε; Γιατί δε µιλάτε; Προλαβαίνουµε σε τρεις µήνες; – Έχουµε µελετήσει τα πάντα, τόνισε ο «Μηχανικός». Επτά νέοι, πιστοί στον Αλλάχ, υπακούοντας στις εντολές Του και µε την ελπίδα του Παράδεισου, θα χτυπήσουν τον εχθρό. Ίδιοι άγγελοι εκδικητές, άγγελοι του θανάτου, «θα σπείρουν φρίκη στις καρδιές των απίστων, θα τους κόψουν το λαιµό κι ένα ένα τα δάχτυλα γιατί αποµακρύνθηκαν από τον Ύψιστο και τον Προφήτη του» (Κοράνι, κεφ. 8, σούρα ελ Ανφάλ. Τα λάφυρα). – Ινσάλλαχ, φώναξε ο σεΐχης και σηκώθηκε όρθιος σαν αιλουροειδές. Τα υπόλοιπα είναι στα χέρια σας. Μη µε απογοητεύσετε, µη λυπήσετε τον Αλλάχ και τον Προφήτη. – Ινσάλλαχ, απάντησαν και οι δύο όρθιοι, αποκαλώντας το σεΐχη µε το πολεµικό του ψευδώνυµο, Αµπού Μοχάµεντ. Έπειτα εκείνος έφυγε µε τέσσερις πάνοπλους άντρες που µπήκαν... από το πουθενά στο µικρό δωµάτιο. Ο «Μηχανικός» και ο βοηθός του έµειναν. Κάθισαν άνετα στο πάτωµα κι έφτιαξαν ξανά το ναργιλέ τους, αναµειγνύοντας καπνό µε γεύση πικραµύγδαλου µε µαροκινό χασισέλαιο. Τους βοηθούσε να σκεφτούν χωρίς ένταση, ήρεµα, αποφασιστικά. Μόνο αυτούς απ’ όλους τους ανθρώπους... Από ένα χαρτοφύλακα έβγαλαν µεγάλους χάρτες και δεκάδες

AZAZEL323s414.indd 339

12/3/08 3:33:23 PM

340

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

σελίδες χειρόγραφα χαρτιά µε σχεδιαγράµµατα, σκίτσα, ονόµατα, ποσότητες, χηµικούς τύπους. Το παρατσούκλι «Μηχανικός» του το είχαν δώσει οι αντίπαλοί του. Κι όµως, τους ξέφευγε συνέχεια. Το ήξερε πως αργά ή γρήγορα θα έπεφτε νεκρός. Μάρτυρας κι αυτός για τον Αλλάχ και τον Προφήτη, έχοντας κερδίσει τον Παράδεισο µε τους δροσερούς κήπους και τις εβδοµήντα παρθένες µε τα µαύρα µάτια, που τον περίµεναν εκεί... Χρόνια τώρα σχεδίαζε –και οι «βοηθοί» κατασκεύαζαν– τα φονικά γιλέκα που γεµάτα εκρηκτικά ανατινάζονταν µαζί µε αυτούς που τα φορούσαν ανάµεσα στα πλήθη του εχθρού. Και ο ίδιος είχε τραυµατιστεί πολλές φορές. Τη µια φορά έχασε το ένα µάτι και µια άλλη δύο δάχτυλα από το αριστερό του χέρι. Συνέχιζε. Θα συνέχιζε όσο ζούσε. Όλα για τον Αλλάχ. Όλα για την πίστη. Η φωνή του µουεζίνη ακούστηκε κρυστάλλινη από το µιναρέ: – Αλλάαχου Άκµπαρ! Η ηµισέληνος στην κορυφή του, αλεξικέραυνο ενός θεού αλλιώτικου, προσκάλεσε τον κεραυνό. Ένα δυνατό µπουµπουνητό έκανε τα τζάµια να τρίξουν. Η αστραπή έσκισε απ’ άκρη σ’ άκρη τον ουρανό στα βόρεια της «πόλης της αιώνιας ειρήνης». Η πύλη της αβύσσου άρχισε σιγά σιγά να ανοίγει, το µέλλον να σφραγίζεται, η φρίκη να πλησιάζει µε βήµατα δαίµονα τερατόµορφου... – Αλλάαχου Άκµπαρ! Ο Αλλάχ είναι ο µεγαλύτερος όλων! Ασάντου αν λάα ιλάαχα ιλ Αλλάαχ! Οµολογώ ότι δεν υπάρχει άλλος θεός από τον Αλλάχ. Ασάντου άνα Μοχαµαντάρ ρασουλιλάαχ! Οµολογώ ότι ο Μωάµεθ είναι ο απεσταλµένος του Θεού. Χάγια άλας-σαλάαχ! Ελάτε στην προσευχή. Ιλάγια άλαλ φαλάαχ! Ελάτε στο καλό. Αλλάαχου Άκµπαρ!

AZAZEL323s414.indd 340

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

341

Ο ουρανός πήρε σιγά σιγά να ανοίγει. Οι λίγες στάλες της βροχής στέγνωσαν. Οι άνθρωποι επέστρεψαν στις ασχολίες τους. Οι δύο άντρες πλύθηκαν κι έπεσαν γονατιστοί στο πάτωµα, κοιτάζοντας τη Μέκκα. Στο µυαλό τους, όµως, γυρνούσαν σκηνές φρίκης. Για τον Αλλάχ, όλα είναι επιτρεπτά. Οι άπιστοι ή θα µετανοήσουν και θα προσχωρήσουν στην αληθινή θρησκεία ή θα εξοντώνονται µε κάθε µέσο. «∆εν υπάρχει Θεός άλλος από τον Αλλάχ, που απέστειλε τον Προφήτη του, τον Μωάµεθ. Άκου ο γιος της Μαρίας γιος του Θεού!» σκέφτηκαν σχεδόν ταυτόχρονα. Αυτοί που σήµερα ονόµαζαν χειρότερους εχθρούς τους, πριν από δύο χιλιάδες χρόνια φώναζαν εναντίον εκείνου του ανθρώπου, του βασανισµένου και καταµατωµένου Ιησού, που τόλµησε να «βλαστηµήσει ονοµάζοντας εαυτόν Υιό του Θεού»: ΣΤΑΥΡΩΘΗΤΩ! ΣΤΟ ΘΑΝΑΤΟ! Τίποτα δεν άλλαξε. Η ανθρώπινη κακία, το µίσος, η παντελής έλλειψη αγάπης συνεχίζουν και σήµερα, δύο χιλιάδες χρόνια µετά, να µπλέκουν στο ίδιο φριχτό «γαϊτανάκι» πόνου και αίµατος τους αθώους, τους ανυποψίαστους. Και πάντοτε στο... όνοµα του Θεού.

Το σχέδιο – Θα επιλέξουµε τους καλύτερους ανάµεσα στους υποψήφιους, αυτούς που µπορούν να περάσουν για καλόγεροι µαυροντυµένοι, να είναι εύσωµοι, µε γένια απεριποίητα και µακριά. Ονόµατα δε θα 'χουν. Μοχάµεντ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 θα τους αποκαλούµε στο εξής. Τι ύψιστη τιµή στ’ αλήθεια! Πρέπει να εφοδιαστούν µε άδεια διέλευσης, θα κανονίσεις, είπες, άλλες ταυτότητες και οι προσκλήσεις πρέπει να είναι τέλειες, ποτέ δεν ξέρεις ο εχθρός τι

AZAZEL323s414.indd 341

12/3/08 3:33:23 PM

342

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

έχει στο µυαλό του ίσαµε την τελευταία στιγµή της ύστατης αντιπαράθεσης. »Μία εβδοµάδα πριν θα εγκατασταθούν στο σπίτι δίπλα στην Αγία Αυλή, εκείνο που ανήκει στον ιερέα το δικό µας, τον Ιωαννίκιο. »Τα εκρηκτικά και τα γιλέκα θα συναρµολογηθούν εκεί, δύο µέρες πριν. » Έχεις αποφασίσει ποσότητες, τύπο, θέση όπου θα σταθεί καθένας µέσα κι έξω από το χώρο; Άλλη φορά λέω να µη χρησιµοποιήσουµε τη “µάνα του Σατανά”, έστω κι αν µπορούµε µόνοι µας να παρασκευάσουµε το συγκεκριµένο εκρηκτικό. Πολύ ευαίσθητο είναι και, εκτός από εµάς που θα το συνθέσουµε, υπάρχει ο κίνδυνος πρόωρης πυροδότησης, οπότε η αποτυχία είναι αναπόφευκτη, είπε ο βοηθός Οσάµα Χαλέντ. – Συµφωνώ, επικρότησε ο «Μηχανικός», Αντνάν Τίκρι. Τα αδέρφια µας µας προµήθευσαν το αµερικανικό, το RDX, το Composition B, όπως είναι γνωστό. Κάθε γιλέκο θα έχει 12 κιλά. Στο σύνολο, 84 κιλά. Κανένας δεν πρόκειται να γλιτώσει. Τα γιλέκα κρύβονται τέλεια κάτω από τα φαρδιά µαύρα ράσα. Στα µανίκια θα µπει ο µηχανισµός πυροδότησης. » Τη στιγµή ακριβώς που ο πατριάρχης τους θα βγάζει το φως από τον τάφο του γιου της Μαρίας και θα ψέλνει πηγαίνοντας προς τους υπόλοιπους αρχηγούς τους, τότε ο επικεφαλής της επιχείρησης θα φωνάξει το σύνθηµα. – Και πόσους εχθρούς πιστεύεις ότι θα µας χαρίσει ο Αλλάχ; Τι αποτελεσµατικότητα έχει το νέο υλικό σου; ξαναρώτησε ο βοηθός. – Η ελάχιστη απόσταση από το σηµείο της έκρηξης για να επιβιώσει άνθρωπος ακάλυπτος είναι περίπου 100 µέτρα. Αν θέλει ο Αλλάχ, τότε ο εχθρός µας θα έχει τουλάχιστον τρεις χιλιάδες νε-

AZAZEL323s414.indd 342

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

343

κρούς. Μαθαίνω πως περισσότεροι από πέντε χιλιάδες θα είναι µαζεµένοι εκεί.

Παλιά πόλη, κοντά στο Ναό της Αναστάσεως Μεγάλη Παρασκευή, 18 Απριλίου 2025 Μέρα θλίψης, πόνου, δακρύων και κατάνυξης στη γη της πέτρας, της ελιάς και του αίµατος. Στη γη των προδοµένων ελπίδων και της βιασµένης ειρήνης. Ένας βαρύς µολυβένιος ουρανός, κατεβασµένος µέχρι τους τρούλους των εκκλησιών, σκεπάζει τις µυτερές σαν γιγάντια µαχαίρια απολήξεις των µιναρέδων. Το µισοφέγγαρο χάνεται µέσα στη χαµηλή νέφωση. Οι χριστιανοί θρηνούν για τη ζωή που βρίσκεται στο βασίλειο του θανάτου. Όλοι περιµένουν µε ελπίδα την έκβαση της αποφασιστικής µάχης ανάµεσα στον Υιό του Θεού, το γλυκύτατο Ιησού, και το διάβολο, τον άρχοντα του αιώνος τούτου. Απόκοσµη σιωπή βασιλεύει στα σοκάκια και στις σκεπαστές γαλαρίες της χριστιανικής γειτονιάς. Λίγα µαγαζάκια είναι ανοιχτά, δεκάδες χιλιάδες οι προσκυνητές φέτος, αλλά όλοι περπατούν ήσυχα, όπως όταν χάνεις κάποιον δικό σου, κάποιο µέλος της οικογένειάς σου. Μέρα προσευχής για τους µουσουλµάνους και προετοιµασίας για το Σάββατο για τους εβραίους. Όλα τα µαγαζιά στο µουσουλµανικό τοµέα είναι σφραγισµένα πίσω από καταπράσινες, στο χρώµα του Ισλάµ, σιδερένιες πόρτες. Τα σουκ, οι περίφηµες αγορές µε τα χιλιάδες µικροπράγµατα, τα µπαχαρικά, τους πλανόδιους πωλητές και τους ανθρώπους που συνωστίζονται, είναι κι αυτά σκοτεινά και σιωπηλά.

AZAZEL323s414.indd 343

12/3/08 3:33:23 PM

344

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Μεσηµέριασε. Είναι 3 η ώρα. Οι µουεζίνηδες στα δεκάδες τζαµιά υψώνουν δοξαστικούς ύµνους στο µοναδικό Θεό, τον Αλλάχ το φιλεύσπλαχνο και ελεήµονα, καλώντας τους πιστούς για τη µεσηµεριανή προσευχή. Κοντά στο τέµενος Ελ Οµαρίγια, στα όρια του Ναού της Αναστάσεως, σε ένα µικρό σπίτι, βρίσκονται οκτώ άνθρωποι. Οι επτά είναι «ψυχές χωρίς σώµατα», ο άλλος είναι ο πνευµατικός τους καθοδηγητής, ο µουλάς σεΐχης Αµπού Μοχάµεντ, ο άγγελος του θανάτου, που τους οδηγεί εδώ και τρεις µήνες στον όλεθρο, µε την εκτέλεση ενός απίστευτης αγριότητας σχεδίου. Ντυµένοι µε ολόλευκες κελεµπίες, λευκά λεπτοκεντηµένα καλύµµατα κεφαλής, νέοι, στην ακαθόριστη ηλικία των 30-40 χρόνων, µε µακριές µαύρες γενειάδες, προσεύχονται στα χαλιά του δωµατίου, που η µόνη του επίπλωση είναι µεγάλα µαξιλάρια ριγµένα εδώ κι εκεί στο πάτωµα. Στο διπλανό δωµάτιο είναι αποθηκευµένος ο... θάνατος. ∆εν έχουν ονόµατα: απλοί αναλώσιµοι στρατιώτες, σε έναν πόλεµο που δεν είναι δικός τους και σίγουρα σε τίποτα δεν τους εξυπηρετεί. Η προσευχή τελείωσε. Καθισµένοι στο πάτωµα, συνέχισαν την πνευµατική τους προετοιµασία πριν τη µεγάλη µάχη µε τον εχθρό. Την τελευταία της ζωής τους. Αύριο δεν υπάρχει για εκείνους και για πολλούς άλλους ανυποψίαστους ανθρώπους. Την ώρα που οι καµπάνες όλων των χριστιανικών εκκλησιών χτυπούν πένθιµα και οι στολισµένοι επιτάφιοι περιφέρονται στα στενά υποφωτισµένα δροµάκια των δρόµων του χριστιανικού τοµέα της παλιάς πόλης, µε τον καπνό από τα θυµιατά να ανεβαίνει τούφες τούφες στο νυχτερινό, συννεφιασµένο ακόµα ουρανό, σιωπηλή δέηση και ικεσία στο Θεό της αγάπης, της ελπίδας, της ειρήνης, της καταλλαγής, της συνύπαρξης, της ανοχής, του ελέ-

AZAZEL323s414.indd 344

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

345

ους και των οικτιρµών, σε απόσταση αναπνοής, τα πλάσµατα της νύχτας ετοιµάζονται για την ανθρωποθυσία... Σπρωγµένα από το µίσος και την παραπλάνηση των ηγετών µιας «θρησκείας» που επικαλείται συνεχώς το όνοµα του φιλεύσπλαχνου και ελεήµονος Αλλάχ, ανυποµονούν να γευτούν τις απολαύσεις σε έναν «παράδεισο» που χωράει µόνο φονιάδες αθώων άοπλων ανθρώπων, απ’ ό,τι αποδεικνύει η ιστορία των τελευταίων πενήντα, τουλάχιστον, χρόνων. Ακούν µε προσοχή τις τελευταίες οδηγίες από το στόµα του σεΐχη Αµπού Μοχάµεντ.

Πνευµατικός οδηγός – Παιδιά µου, τους λέει µε φωνή παλλόµενη από φανατισµό και ιερή συγκίνηση. Επιλεγήκατε ανάµεσα στους εκλεκτούς, ως «οι εκλεκτοί των εκλεκτών», για να δώσετε µία από τις µεγαλύτερες µάχες εναντίον των απίστων και των προστατών τους, µια µάχη για τον Αλλάχ και τον απόστολό Του, µια µάχη για την πίστη µας. Με τη βοήθεια του Θεού –δοξασµένο το όνοµά Του στους αιώνες– θα καταφέρετε ένα ισχυρότατο χτύπηµα µέσα στην ίδια τη φωλιά του θηρίου και θα στείλετε µήνυµα θάρρους και αγωνιστικότητας σε όλους τους πιστούς οπουδήποτε κι αν βρίσκονται στον κόσµο. Μη φοβάστε, µη διστάσετε ούτε στιγµή, να θυµάστε ότι ο Αλλάχ θα είναι δίπλα σας και θα σας ενισχύει. Χτυπήστε τους µε αποφασιστικότητα. Να είστε σίγουροι πως ο Παράδεισος µε τα νερά και τα λουλούδια είναι ανοιχτός και σας περιµένει και οι παρθένες µε τα κατάµαυρα µάτια είναι στολισµένες, έτοιµες µόνο για εσάς, τους µάρτυρες του Ισλάµ. »Οι οικογένειές σας, όλος ο λαός µας, ο ίδιος ο Προφήτης είναι υπερήφανοι για εσάς. Οι γονείς σας, τα αδέρφια σας, οι συγγενείς

AZAZEL323s414.indd 345

12/3/08 3:33:23 PM

346

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

σας είναι πλέον δικοί µας άνθρωποι και δε θα έχουν να σκεφτούν τίποτα στη ζωή τους, για όσο ζήσουν µε το θέληµα του Αλλάχ. Τέλειωσε µε τα µάτια υγρά. Τότε, ένας ένας, οι επτά άντρες έσκυψαν και του φίλησαν τα χέρια. Έπειτα επέστρεψαν στις θέσεις τους. Ο Αµπού Μοχάµεντ τούς µοίρασε επτά αντίτυπα από τον «πνευµατικό οδηγό» της τελευταίας νύχτας. Το εγχειρίδιο της φρίκης είχε ετοιµαστεί από εκείνους που ποτέ δεν πολέµησαν για κανένα ιδανικό και, βέβαια, δε θα έστελναν ποτέ τα παιδιά τους στο θάνατο για κανέναν προφήτη και κανένα θεό... Έγραφε: 1. Αφού ορκιστείτε µεταξύ σας ότι θα πεθάνετε και ανανεώσετε την αφοσίωσή σας στην αποστολή σας, πλυθείτε και περιποιηθείτε τα µαλλιά και τα γένια σας. 2. Ξαναδιαβάστε και θυµηθείτε κάθε λεπτοµέρεια του σχεδίου και προετοιµαστείτε για την αντίδραση και την αντίσταση από τη µεριά του εχθρού. 3. ∆ιαβάστε τα κεφάλαια 8 και 9 του Ιερού Κορανίου, τις σούρες «ελ Ανφάλ-Τα λάφυρα» και «ελ Τόµπα-Η µετάνοια»: «H αιώνια κατοικία του δειλού θα είναι η απεχθής κόλαση... Πιστοί! Όταν πολεµάτε, να είστε ακλόνητοι και να µνηµονεύετε συνέχεια το όνοµα του Αλλάχ, για να πετύχετε... Να πολεµάτε εναντίον όσων δεν πιστεύουν στον Αλλάχ... Οι εβραίοι λένε ότι ο Έζρα είναι γιος του Αλλάχ. Οι χριστιανοί, πάλι, υποστηρίζουν ότι ο Μεσσίας είναι γιος του Αλλάχ. Ας τους καταστρέψει ο Αλλάχ που τόσο απροκάλυπτα ψεύδονται...» 4. Ολοκληρώστε την προετοιµασία για την επίθεση προσευχόµενοι δευτερόλεπτα πριν το χτύπηµα και πάντως τα τελευταία σας λόγια ας είναι: «∆εν υπάρχει θεός εκτός του Θεού και ο Μωάµεθ είναι ο Προφήτης του». 5. Με το θέληµα του Θεού, έπειτα από αυτά, θα 'ρθει για εσάς η συνάντηση µε τον ψηλότερο Παράδεισο. Σε αυτή τη µάχη που

AZAZEL323s414.indd 346

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

347

πηγαίνετε µε την αποφασιστικότητα κάποιου που γνωρίζει ότι δε θα γυρίσει πια σε αυτό τον κόσµο, να φωνάζετε «Αλλάχου Άκµπαρ», γιατί αυτή η κραυγή βάζει τρόµο στις καρδιές των απίστων. Λέει ο Ύψιστος: «...Να τους κόβετε το λαιµό κι ένα ένα τα δάχτυλα» (Κοράνιο, 8, 12). Να ξέρετε ότι οι κήποι του Παραδείσου είναι στολισµένοι για εσάς µε τα καλύτερα στολίδια και οι παρθένες σάς καλούν λέγοντας: «Έλα, φίλε του Θεού!»

Το σκοτάδι κάλυψε την ιερή πολιτεία, τις φωτεινές λεωφόρους, τα ξενοδοχεία, τα προσκυνήµατα της παλιάς πόλης, το κέντρο όλου του χριστιανικού κόσµου, τον Πανάγιο Τάφο του Σωτήρος Χριστού. Η νύχτα σκέπασε δικαίους και αδίκους. Τα πλάσµατά της καραδοκούσαν. Οι αθώοι, όπως πάντοτε ανυποψίαστοι, αδηµονούσαν να ζήσουν, οι περισσότεροι για πρώτη φορά, το θαύµα των θαυµάτων, την έλευση του Αγίου Φωτός, το µεγαλειώδες σηµείο που δείχνει το δρόµο της αλήθειας της Μίας Αγίας Καθολικής Εκκλησίας.

Μέγα Σάββατο, χριστιανική γειτονιά, πανίερος Ναός της Αναστάσεως Χιλιάδες άνθρωποι κάθε κοινωνικής τάξης, από χώρες µακρινές, άσπροι, µαύροι, Έλληνες, Παλαιστίνιοι, Ρώσοι, Ρουµάνοι, Βούλγαροι, Αµερικανοί, Αυστραλοί, Φινλανδοί, ακόµα και Κορεάτες και Κινέζοι, όλοι φωτισµένοι από το φως της αλήθειας της Ορθοδοξίας, συρρέουν από τα καταλύµατά τους στους χώρους όπου θα συντελεστεί και φέτος το θαύµα. Κάποιοι ξενύχτησαν στην Αγία Αυλή γεµάτοι ιερή προσµονή. Έψελναν κιόλας αναστάσιµα τροπάρια και ο ουρανός δεχόταν µε χαρά αυτούς τους ύµνους που έβγαιναν από καρδιάς. Οι άνθρωποι ανυποµονούσαν να φτάσει

AZAZEL323s414.indd 347

12/3/08 3:33:23 PM

348

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

η ώρα και η στιγµή που το Άγιο Φως σηµατοδοτεί την ελπίδα της Ανάστασης, της νίκης της ζωής πάνω στο θάνατο, η στιγµή που θα γίνει πραγµατικότητα η υπόσχεση του Ιησού: «Ἐγώ εἰµι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. Ὁ πιστεύων εἰς ἐµὲ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐµὲ οὐ µὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα. Πιστεύεις τοῦτο;» (Το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, κεφ. ιαʹ, 25-26). Μέχρι τις 11 το πρωί, η Αγία Αυλή είχε γεµίσει ασφυκτικά από κόσµο. Ανάµεσά τους, πολλοί ρασοφόροι. Ορθόδοξοι µοναχοί, µοναχές, ιερείς, αλλά και πιστοί άλλων χριστιανικών οµολογιών, που ήθελαν να είναι παρόντες σε αυτό που για την Ορθοδοξία είναι µία από τις σηµαντικότερες µαρτυρίες της αλήθειας της. Όµως δεν κατόρθωσαν όλοι να εξασφαλίσουν τις ειδικές άδειες εισόδου στο Ναό της Αναστάσεως. Ειδικά φέτος, λόγω της παρουσίας τόσων επισήµων, τα µέτρα ασφαλείας ήταν πολύ αυξηµένα. Η ταυτότητα κάθε προσώπου που θα έµπαινε ήταν εξονυχιστικά ελεγµένη από τα µέλη της ∆ιεθνούς Εγγυήτριας ∆ύναµης για την Ασφάλεια των Ιερών Προσκυνηµάτων. Παρά ταύτα, ήδη µέσα στο Ναό της Αναστάσεως, ακτινωτά γύρω από τον Πανάγιο Τάφο, στη Ροτόντα κάτω από τον επιβλητικό τρούλο και στην είσοδο του Καθολικού των Ορθοδόξων, οι πέντε από τους επτά δαίµονες του θανάτου είχαν πάρει τις θέσεις τους. Ντυµένοι σαν ορθόδοξοι ρασοφόροι και εφοδιασµένοι µε τις ειδικές άδειες εισόδου και τις ταυτότητες που τους είχε προµηθεύσει ο αφανής συνεργάτης τους, πατήρ Ιωαννίκιος (άλλωστε τα κάστρα πάντοτε από µέσα πέφτουν...), δεν αντιµετώπισαν κανένα πρόβληµα να περάσουν από τον έλεγχο της αστυνοµίας στην είσοδο. Στην Αγία Αυλή και σε απόσταση 20 περίπου µέτρων µεταξύ τους, µέσα στο µέγα πλήθος, κοντά στο κέντρο της, υπήρχαν οι άλλοι δύο. Μόνο ένα θαύµα θα µπορούσε να αποτρέψει το τε-

AZAZEL323s414.indd 348

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

349

ρατώδες σχέδιο, αλλά εκείνο το Σάββατο το θαύµα θα ήταν µόνο ένα... Οι σαράντα τρεις µεγάλες κανδήλες του Πανάγιου Τάφου έσβησαν. Η Αγία Κανδήλα τοποθετήθηκε στην ειδική χρυσή της θήκη, η Αγία Φυλλάδα µε τις ιερές ευχές και το χοντρό κερί τοποθετήθηκε επίσης στη δική της θέση. Ο Πανάγιος Τάφος σφραγίστηκε µε λειτουργηµένο για σαράντα µέρες µελισσοκέρι και πάνω του µπήκαν οι σφραγίδες που βεβαίωναν πως κανένα είδος φωτιάς ή µέσο µε το οποίο µπορεί να ανάψει δεν υπήρχε πουθενά µέσα στο Ιερό Κουβούκλιο. Παρόντες οι Έλληνες ορθόδοξοι, οι Αρµένιοι και οι Σύριοι κληρικοί, καθώς και ένας από τους µουσουλµάνους φύλακες του Πανάγιου Τάφου. Ένας φραγκισκανός µοναχός, ο µόνος αντιπρόσωπος της κοινότητάς του, στεκόταν στη µια µεριά. ∆εκάδες ντόπιοι Παλαιστίνιοι ορθόδοξοι, κουβαλώντας στους ώµους τους άλλους νέους, τραγουδούσαν, φώναζαν και κράδαιναν πλαστικά σπαθιά –σύµβολα της νικηφόρας µάχης εναντίον του θανάτου–, ανεβάζοντας στα ύψη τον ενθουσιασµό, αλλά και την αγωνιώδη προσµονή των χιλιάδων προσκυνητών. Οι προκαθήµενοι βρίσκονταν ήδη στις θέσεις τους, στα κάγκελα στην είσοδο του Ορθόδοξου Καθολικού, ακριβώς απέναντι από τον Πανάγιο Τάφο. Ο πατριάρχης Ηλίας ∆ʹ κατέβηκε από την εσωτερική σκάλα, τη σκάλα του Αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου, κατευθείαν στο Άγιο Βήµα του Καθολικού του Ναού της Αναστάσεως, όπου ελέγχθηκε για να µην κρύβει κανένα µέσο µε το οποίο µπορούσε να ανάψει φωτιά, και στη συνέχεια κατευθύνθηκε, βαδίζοντας αργά αργά, στο θρόνο του στο Καθολικό. Μετά την είσοδό του, οι Κόπτες και οι Σύριοι κληρικοί που βρίσκονταν στο Ναό της Αναστάσεως για να προσευχηθούν από νωρίς το πρωί, συνόδεψαν τον Αρµένιο πατριάρχη και του έδω-

AZAZEL323s414.indd 349

12/3/08 3:33:23 PM

350

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

σαν τις δέσµες µε τα κεριά. Μπήκαν στο Καθολικό όπου υπέβαλαν τα σέβη τους στο µακαριότατο Ηλία ∆ʹ και του παρέδωσαν τις δύο δέσµες µε τα τριάντα τρία κεριά καθεµία, για να επιστρέψουν στις προκαθορισµένες θέσεις τους. Τρεις φορές λιτάνεψαν τα αναστάσιµα λάβαρα και τα λιβανιστήρια οι χρυσοντυµένοι Έλληνες κληρικοί γύρω από τον Πανάγιο Τάφο. Τρεις φορές πέρασαν σε απόσταση αναπνοής από το θάνατο που έµελλε να κυριαρχήσει εκείνη τη µέρα για πρώτη φορά. Τελευταίος στη λιτανεία, ο πατριάρχης µε τη χρυσόλευκη αρχιερατική του στολή και τη µίτρα στο κεφάλι. Στο τέλος της τρίτης περιφοράς, έβγαλε τα εξωτερικά άµφια και έµεινε µε το λευκό στιχάριο. Οι σφραγίδες του Πανάγιου Τάφου σπάζουν. Ο µακαριότατος µπαίνει στο εσωτερικό του Ιερού Κουβούκλιου µε τον Αρµένιο εκπρόσωπο και η πόρτα κλείνει πίσω τους. Απόλυτη σιωπή από χιλιάδες ανθρώπους, που ενώνονται σε ολόψυχη δέηση στον Κύριο της ειρήνης και Σωτήρα του κόσµου. Οι καµπάνες σιωπούν κι αυτές. Ο Έλληνας αρχιερέας, µόνος µε την πίστη του και το Θεό του µέσα στον Πανάγιο Τάφο, γονατιστός µπροστά στην εικόνα της Αναστάσεως, προσεύχεται λέγοντας τις ιερές ευχές. Η αγωνία στο κατακόρυφο. Ξαφνικά, λάµψεις, αστραπές φωτός ξεχύνονται από το εσωτερικό και φτάνουν µέχρι τις ολόχρυσες αχτίδες στον πανύψηλο τρούλο πάνω από τη Ροτόντα. «Το Άγιο Φως, είναι το Άγιο Φως», ακούγεται ο ψίθυρος από χιλιάδες χείλια. Η κορύφωση πλησιάζει... Η πόρτα του Πανάγιου Τάφου ανοίγει µε ορµή προς τα έξω και στο άνοιγµα εµφανίζεται ο µακαριότατος µε τις δύο δέσµες

AZAZEL323s414.indd 350

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

351

λαµπάδων, που τώρα είναι αναµµένες, καταυγάζοντας µε το υπερκόσµιο αναστάσιµο φως τα σύµπαντα και το πλήθος που σταυροκοπιέται, κλαίει και προσπαθεί να πάρει Άγιο Φως. Αρχίζει να ψέλνει: – ∆εῦτε λάβετε φῶς ἐκ τοῦ ἀνεσπέρου φωτὸς καὶ δοξάσατε Χριστὸν τὸν άναστάντα ἐκ νεκρῶν. Τότε, ένα ανατριχιαστικό ουρλιαχτό ακούγεται και σκεπάζει τις ψαλµωδίες και την αναστάσιµη χαρά τόσων χριστιανών στην ιερότερη µέρα τους. – Αλλάχου Άκµπαρ! Είναι το σύνθηµα! «Ο Αλλάχ είναι ο µεγαλύτερος όλων!» To κραυγάζει ο αρχηγός των τροµοκρατών, Μοχάµεντ Νο 1, λίγα µόλις µέτρα από τη διπλή εξέδρα όπου στέκονται συγκινηµένοι όλοι οι ορθόδοξοι προκαθήµενοι, οι σεπτές κεφαλές της Οικουµενικής Ορθοδοξίας, µε τις λαµπάδες στα χέρια, περιµένοντας να τις ανάψουν από εκείνες του πατριάρχη. Σχεδόν ταυτόχρονα, αυτός και οι υπόλοιποι Μοχάµεντ πυροδοτούν τα φονικά τους γιλέκα ανάµεσα στους πιστούς. Οι πύλες της αβύσσου άνοιξαν! «...καὶ ἐδόθη αὐτῷ ἡ κλεὶς τοῦ φρέατος τῆς ἀβύσσου, καὶ ἤνοιξε τὸ φρέαρ τῆς ἀβύσσου...» Καθώς τα 84 κιλά του φονικού εκρηκτικού µείγµατος Composition B, όπως είναι γνωστό, εκρήγνυνται σε επτά διαφορετικά σηµεία, µια εκτυφλωτική λάµψη και ένας απερίγραπτος κρότος συγκλονίζει συθέµελα όλο το συγκρότηµα του Ναού της Αναστάσεως και της Αγίας Αυλής. Είναι σαν να γίνεται σεισµός, µέγας σεισµός...

AZAZEL323s414.indd 351

12/3/08 3:33:23 PM

352

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

«...καὶ ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡµέρᾳ ἐγένετο σεισµὸς µέγας...» Πυκνός, λευκός, δηλητηριώδης καπνός γεµίζει τον ασφυκτικά γεµάτο από ανθρώπους χώρο γύρω από τον Πανάγιο Τάφο. Ένα σύννεφο θανάτου απλώνεται µέχρι τον τρούλο. «...καὶ ἀνέβη καπνὸς ἐκ τοῦ φρέατος ὡς καπνὸς καµίνου καιοµένης, καὶ ἐσκοτίσθη ὁ ἥλιος καὶ ὁ ἀὴρ ἐκ τοῦ καπνοῦ τοῦ φρέατος...» Μαζί µε τα αέρια της έκρηξης, που διαφεύγουν µε ταχύτητα 7.800 µέτρων/δευτερόλεπτο, εκτοξεύονται παντού και εκατοντάδες καρφιά, βίδες και ατσαλένιες µπίλιες, µε τα οποία ήταν γεµάτα τα γιλέκα για ακόµα πιο καταστροφικά, ακόµα πιο θανατηφόρα αποτελέσµατα. Λιώνουν οι σάρκες από τη φοβερή πίεση του ωστικού κύµατος, θραύονται κρανία, κόκαλα, κόβονται πόδια, χέρια, ρέει ποτάµι το αίµα. Για µερικά ατέλειωτα δευτερόλεπτα, µέσα στο σύννεφο του τοξικού καπνού που ανεβαίνει προς τον τρούλο και τον ουρανό, επικρατεί νεκρική σιγή, ο θάνατος δεν είναι ακόµα ορατός. Κι ύστερα ξεσπάει ο απερίγραπτος ανθρώπινος πόνος, η απελπισία µπροστά στη φρίκη, ο τρόµος και ο πανικός µπροστά στο απίστευτο που αδυνατεί ανθρώπινο µυαλό να συλλάβει, αρνείται να αποδεχτεί. Φωνές πόνου, ουρλιαχτά, εκκλήσεις, παρακάλια για βοήθεια που δεν ακούει κανένας και φαντάσµατα, σκιές να αργοσαλεύουν εδώ κι εκεί... Αίµα, ανθρώπινα µέλη διασκορπισµένα παντού, ερείπια, τζάµια, εικόνα βοµβαρδισµένου τοπίου σε πόλεµο, σκηνή από καταστροφικό σεισµό. Και πάνω απ’ όλα, αυτή η µυρωδιά του αίµατος, που όταν τη µυρίσεις µία φορά δεν την ξεχνάς ποτέ, γλυκερή και βαριά.

AZAZEL323s414.indd 352

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

353

Το σπαθί του Ισλάµ χτύπησε. Οι φονιάδες πήγαν κατευθείαν στον ανύπαρκτο παράδεισό τους, όπου υποτίθεται ότι θα τους περίµεναν οι στολισµένες παρθένες µε τα µαύρα µάτια. Οι πνευµατικοί καθοδηγητές τους µπορούσαν να χαίρονται. Νίκησαν τον εχθρό, τους άοπλους, αθώους, ανυποψίαστους προσκυνητές µέσα στο χώρο στον οποίο λάτρευαν το Θεό, την πιο ιερή τους µέρα. Αλλά γέγραπται: «Καὶ ὅτε ἤνοιξε τὴν πέµπτην σφραγῖδα, εἶδον ὑποκάτω τοῦ θυσιαστηρίου τὰς ψυχὰς τῶν ἐσφαγµένων διὰ τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ διὰ τὴν µαρτυρίαν τοῦ ἀρνίου ἣν εἶχον· καὶ ἔκραξαν φωνῇ µεγάλῃ λέγοντες· Ἕως πότε, ὁ δεσπότης ὁ ἅγιος καὶ ὁ ἀληθινός, οὐ κρίνεις καὶ ἐκδικεῖς τὸ αἷµα ἡµῶν ἐκ τῶν κατοικούντων ἐπὶ τῆς γῆς;» (Αποκάλυψη του Ιωάννη, κεφ. στʹ, 9-10). Ο Παντοκράτορας από τον τρούλο του Καθολικού δακρύζει. Το ιερότερο προσκύνηµα όλου του χριστιανικού κόσµου, ο Πανάγιος Τάφος του Ιησού Χριστού, Μεσσία και Λυτρωτή των ανθρώπων, κείτεται σε ερείπια, άµορφη µάζα. Κι ύστερα πανδαιµόνιο: ελικόπτερα που υπερίπτανται σε χαµηλό ύψος, ασθενοφόρα που δεν µπορούν να περάσουν από τα στενά σοκάκια, φορεία που κατεβαίνουν από τον ουρανό, µικρά τετράτροχα οχήµατα που φτάνουν µέχρι το εσωτερικό του ναού, φωνές, κοφτές διαταγές, µεγάφωνα, στροβοσκοπικά φώτα, κόκκινα, µπλε, πορτοκαλιά, περιστρεφόµενα φώτα των πάσης φύσεως οχηµάτων. Σιγά σιγά η περιοχή γεµίζει από τα µέλη των ειδικών οµάδων της αστυνοµίας και του στρατού. Η παλιά πόλη αποκλείεται. Θα µείνει έτσι για µία εβδοµάδα. Τα µέλη των σωστικών συνεργείων, η αστυνοµία, οι έµπειροι ερευνητές, που έχουν ζήσει πολλές τροµοκρατικές επιθέσεις µε βοµβιστές αυτοκτονίας στο παρελθόν, σοκάρονται µόλις φτάνουν στο σηµείο της φρίκης, εκεί όπου «στέφθηκε µε επιτυχία» η επι-

AZAZEL323s414.indd 353

12/3/08 3:33:23 PM

354

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

χείρηση «Σαλάχ αντ Ντιν», στέκουν άφωνοι µπροστά στις απίστευτες σκηνές που αντικρίζουν. Ένας καταµατωµένος ορθόδοξος µοναχός περιφέρεται κλαίγοντας ανάµεσα στα διαµελισµένα πτώµατα, ξυπόλυτος, ψάχνοντας να βρει επιζώντες και βοηθώντας όπως µπορεί τους τραυµατιοφορείς. – Σας το 'λεγα πως κάτι φριχτό θα συµβεί, εσείς δε µε ακούσατε, µουρµούριζε, για να συνεχίσει λέγοντας την ευχή του Ιησού. Μόνο το βράδυ κατόρθωσε να βρει το µητροπολίτη Ευτύχιο στο νοσοκοµείο. Σαν από θαύµα είχε τραυµατιστεί ελαφρά. Ο µοναχός µε το σκισµένο ράσο και τα σανδάλια κάθισε δίπλα του σε ένα χαµηλό σκαµνάκι, αµίλητος, και τον κοίταζε µε αυτή την τόσο εύγλωττη σιωπή του, «φωνάζοντάς» του: «Γιατί δε µε ακούσατε;» Όχι, βέβαια, ότι θα µπορούσε να αποφευχθεί η τραγωδία. Εκείνο το Σάββατο, το θαύµα ήταν ένα, όπως κάθε Μέγα Σάββατο εδώ και εκατοντάδες χρόνια...

Όλοι οι προκαθήµενοι των Ορθόδοξων Εκκλησιών συνάντησαν το θάνατο στο Ναό της Αναστάσεως, της ελπίδας, της αγάπης. Μαζί τους, δεκάδες εκπρόσωποι άλλων χριστιανικών οµολογιών, τα µέλη της ελληνικής προεδρικής φρουράς, ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, µέλη του Κοινοβουλίου, ξένοι επίσηµοι, δεκαπέντε πρόξενοι, ο εκπρόσωπος της ΕΕ στο Ισραήλ και άλλοι, πολλοί άλλοι. Ο πατριάρχης Ιεροσολύµων, Ηλίας ∆ʹ, βαριά τραυµατισµένος. Κάθε πρόβλεψη είναι πρόωρη, αλλά φαίνεται ότι δεν απειλείται η ζωή του, αναφέρει το πρώτο ιατρικό ανακοινωθέν. Την ευθύνη για την «ηρωική» αυτή πράξη ανέλαβαν από κοινού υπό το συντονισµό της Αλ-Κάιντα, η Ταξιαρχία των Μαρτύρων του Αλ-Ακσά, η Χαµάς, το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέ-

AZAZEL323s414.indd 354

12/3/08 3:33:23 PM

ΑΖΑΖΕΛ

355

ρωση της Παλαιστίνης, γνωστό ως PFLP, η Ισλαµική Τζιχάντ. Η παραληρηµατική τους ανακοίνωση δηµοσιοποιείται από µεσανατολικό τηλεοπτικό δίκτυο, στο οποίο παρουσιάζονται και τα γνωστά βίντεο των υποψήφιων δολοφόνων, που µερικές µέρες πριν, µασκαρεµένοι σαν γελωτοποιοί του τρόµου, µπροστά από φωτογραφίες τζαµιών, µε πράσινες ταινίες στο µέτωπο µε στίχους από το Κοράνι, όπλα στα χέρια και ζωσµένοι µε εκρηκτικά, δηλώνουν εµφατικά πως ήρθε η στιγµή να πραγµατώσουν το πιο µεγάλο τους όνειρο: να γίνουν µάρτυρες για τη θρησκεία και τον Προφήτη. Είναι περήφανοι γιατί θα πετύχουν µία ακόµα «περιφανή νίκη ενάντια στους άπιστους, που περιφρονούν το Ισλάµ και τον Προφήτη». Ο κόσµος ολόκληρος αδυνατεί να συνειδητοποιήσει το τι συνέβη. Σοκαρισµένος βλέπει ξανά και ξανά τις σκηνές από την Αποκάλυψη, την εικόνα σφαγείου που παρουσιάζει η περιοχή, και ακούει συνεχώς τον αριθµό των νεκρών που ανεβαίνει. Ο τελικός απολογισµός: 2.058 νεκροί και 1.312 τραυµατίες, οι 382 σε κρίσιµη κατάσταση.

Παρασκευή, 5 Μαΐου 2025 Η ένωση Στη Μονάδα Αυξηµένης Φροντίδας Τραυµάτων του νοσοκοµείου Χαντάσα, στο Όρος Σκοπός, πάνω από τον Κήπο της Γεθσηµανή, τον τόπο της τελευταίας προσευχής του Ιησού, ο επίσκοπος Ρώµης, ο Άγιος Πατέρας, ο διάδοχος του Απόστολου Πέτρου, Ραφαήλ Αʹ, ο ηγέτης της Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας των τεσσάρων δισεκατοµµυρίων ψυχών, που έφτασε το ίδιο απόγευµα στην Αγία Γη, γονατίζει µπροστά στον πατριάρχη της Αγίας Πόλης, Ηλία ∆ʹ, βγάζοντας το δαχτυλίδι-σύµβολο της µέχρι τότε παντο-

AZAZEL323s414.indd 355

12/3/08 3:33:23 PM

356

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

δυναµίας του και σοκάροντας το µοναδικό αυτόπτη µάρτυρα, το νεαρό διάκονο του πατριάρχη, που τον ακούει να λέει: – Μακαριότατε, η πρωτόθρονη Εκκλησία της Ρώµης επανέρχεται σε πλήρη κοινωνία µε την Ορθόξοξη Εκκλησία, σεβόµενη απολύτως και τηρώντας τις αποφάσεις των επτά οικουµενικών συνόδων, παραιτούµενη από κάθε πράξη, πρακτική ή δογµατική θεώρηση που στάθηκε η αιτία για το µέγα σχίσµα του 1054 και οδήγησε στη διαίρεση του Σώµατος του Χριστού, που είναι η Εκκλησία. Η τραγωδία που χτύπησε την Αγία Πόλη ήταν ένα ακόµα θεϊκό σηµάδι για όλους µας. Από σήµερα, η ταπεινότητά µου τίθεται στην υπηρεσία της Εκκλησίας, στη διάθεση της οποίας, επίσης, τίθεται το σύνολο των µέσων και του ανθρώπινου δυναµικού του Βατικανού, που θα πάψει να υφίσταται ως κρατική υπόσταση. Μακαριότατε, ή µάλλον παναγιότατε, από σήµερα, µε τη χάρη του Χριστού µας γίνεστε ποιµένας ακόµα τεσσάρων δισεκατοµµυρίων πιστών. Προσεύχοµαι για την ταχεία σας ανάρρωση και την επιστροφή στα νέα σας ποιµαντικά καθήκοντα. – Άγιε Πατέρα, του απαντάει µε δυσκολία ο σεµνός Πατριάρχης, εκτιµώ όσο δε φαντάζεστε αυτή σας τη δήλωση, που γίνεται στη σωστή κατεύθυνση και που, αν όντως τεθεί σε εφαρµογή από την πλευρά σας, πραγµατικά θα ζήσουµε ένα όνειρο: θα πραγµατοποιήσουµε την επιταγή του ίδιου του Κυρίου µας και Λυτρωτή του κόσµου, του Ιησού Χριστού. Όµως... – Όµως τι, παναγιότατε; ρωτάει µε αγωνία ο ποντίφικας. Σας είπα, η ένωση που προτείνω σήµερα και θα αποδεχτούν µε χαρά οι πιστοί, αλλά και οι κεφαλές της µέχρι σήµερα Ρωµαιοκαθολικής Εκκλησίας, είναι ένωση δογµατική, είναι ουσιαστικά προσχώρηση στην Ορθοδοξία και στα δόγµατά της. Η Εκκλησία από σήµερα ξαναγίνεται, όσον αφορά εµάς, χριστοκεντρική και όχι ανθρωποκεντρική, όπως λανθασµένα κηρύτταµε εν τοις πράξεσιν

AZAZEL323s414.indd 356

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

357

µέχρι τώρα. Σας είπα, όλες οι κακοδοξίες µας από σήµερα αίρονται. Μπορεί η ζωή µου να εισέρχεται σε περίοδο υψηλότατου κινδύνου, αλλά είναι ένα τίµηµα που αξίζει να πληρώσει κανείς για τον Χριστό και την Αλήθεια. – ... Ο ταπεινός και τόσο πνευµατικός αυτός άνθρωπος, ο πραγµατικός µοναχός πρώτα και πάνω απ’ όλα, ο πατριάρχης Ιεροσολύµων και πραγµατικός ποιµένας των αµνών του, σηκώνεται µε δυσκολία από το κρεβάτι και ανοίγει τα χέρια να αγκαλιάσει το σπουδαίο αυτό άνθρωπο, τον ειλικρινή χριστιανό, που βρίσκεται ακόµα γονατισµένος µπροστά στα πόδια του. Χαρά µεγάλη εν τω ουρανώ «ἐπὶ ἑνὶ ἁµαρτωλῷ µετανοοῡντι». «Είχε έρθει, άραγε, όντως το πλήρωµα του χρόνου;» αναρωτιούνταν και οι δύο αγκαλιασµένοι.

Άφωνη η ανθρωπότητα, την Κυριακή 7 Μαΐου 2025, άκουσε τον πάπα Ρώµης, Ραφαήλ Αʹ, από το παράθυρο του Αποστολικού Μεγάρου στο Βατικανό, κατά τη διάρκεια του καθιερωµένου µηνύµατός του προς τους πιστούς, του περίφηµου Angelus, να ανακοινώνει: – Έπειτα από σφάλµατα αιώνων, τα οποία τραυµάτισαν το σώµα του Χριστού, που θυσιάστηκε για τη σωτηρία του γένους των ανθρώπων, η Ρωµαιοκαθολική Εκκλησία επιστρέφει στην αλήθεια της ορθόδοξης πίστης. Η µητέρα των Εκκλησιών, η Ορθόδοξη Εκκλησία των Ιεροσολύµων, αποτελεί την αδιαµφισβήτητη αδιάκοπη συνέχεια της Εκκλησίας που ίδρυσε ο Ιησούς Χριστός. Έδρα µας θα είναι η Αγία Ιερουσαλήµ και ηγέτης της ο πατριάρχης Ηλίας ∆ʹ. Ο ίδιος θα παρέµενε επίσκοπος Ρώµης για όσο καιρό ο νέος ηγέτης της χριστιανοσύνης θα το έκρινε αναγκαίο. Η απόφασή του αυτή θα επικυρωνόταν άµεσα από την Γʹ Σύνοδο του Βατικα-

AZAZEL323s414.indd 357

12/3/08 3:33:24 PM

358

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

νού, εξήντα χρόνια µετά το τέλος των εργασιών της Βʹ Συνόδου. Στο ίδιο µήνυµα, ο επίσκοπος Ρώµης πλέον, Ραφαήλ Αʹ, καλούσε όλες τις υπόλοιπες χριστιανικές Εκκλησίες και οµολογίες, τα υπόλοιπα Ορθόδοξα Πατριαρχεία και τις Αυτοκέφαλες Εκκλησίες να εγκαταλείψουν στάσεις και πρακτικές διχασµού, άχρηστες και ανόητες «αυτοδυναµίες και αυτάρκειες» και να συνταχθούν υπό τον πατριάρχη Ιεροσολύµων, που θα έπρεπε να είναι ο µοναδικός ηγέτης της Χριστιανικής Εκκλησίας, ως επικεφαλής της Σιωνίτιδος Εκκλησίας, που ίδρυσε ο ίδιος ο Κύριος. Βάση για την ένωση θα γίνονταν οι αποφάσεις των επτά οικουµενικών συνόδων. Η ενιαία Εκκλησία θα συνέχιζε από εκεί. Οι χριστιανοί όλης της οικουµένης θα έπρεπε, µέσα από τις στάχτες της βαρβαρότητας, αφού πενθούσαν τους πνευµατικούς ηγέτες τους και εξέλεγαν καινούριους µε τη χάρη του Αγίου Πνεύµατος, να ενωθούν και αυτοί όπως ακριβώς ο Κύριός µας υποσχέθηκε στον Πατέρα και το ζήτησε στην Αρχιερατική του Προσευχή: « Ἵνα ὦσιν ἕν καθὼς ἡµεῖς». Να ενωθούν «εἰς µίαν ποίµνην, ὑπό ἕναν ποιµένα». Τις επόµενες µέρες, ο κόσµος ολόκληρος έγινε µάρτυρας µιας κοσµογονίας, που θα άλλαζε την παγκόσµια ιστορία για πάντα. Η χριστιανοσύνη, ενωµένη, προχωρούσε προς το «τέλος των ηµερών», ένας ουσιαστικός διάλογος µε τον ιουδαϊσµό ξεκινούσε, η βαθύτατη κρίση και ο διχασµός στο Ισλάµ –αποτέλεσµα της βάρβαρης επίθεσης– φαινόταν ότι θα οδηγούσε σε άλλους δρόµους... πιο φωτεινούς. Ο νέος πνευµατικός ηγέτης της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, Ηλίας ∆ʹ, είχε το κουράγιο, παρά τα πολλαπλά του τραύµατα, να στείλει παγκόσµιο µήνυµα ειρήνης και συµφιλίωσης προς όλους, ακόµα και προς τους εµπνευστές αυτού του ειδεχθούς εγκλήµατος. ∆ισεκατοµµύρια άνθρωποι το παρακολούθησαν µε κοµµένη την ανάσα από εκατοντάδες ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα σε ολόκληρο τον κόσµο.

AZAZEL323s414.indd 358

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

359

Το µήνυµα Συνύπαρξη και κατανόηση στην εποχή της βίας και του φανατισµού «...οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ·... ἄρα τοῦ Ἀβραὰµ σπέρµα ἐστὲ καὶ κατ’ ἐπαγγελίαν κληρονόµοι». (Προς Γαλάτας Επιστολή, κεφ. γʹ, 28-29)

«...οὕτως οἱ πολλοὶ ἕν σῶµά ἐσµεν ἐν Χριστῷ, ὁ δὲ καθ’ εἷς ἀλλήλων µέλη...» (Προς Ρωµαίους Επιστολή, κεφ. ιβʹ, 5)

Αδελφοί µου, Ο κόσµος δε θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος µετά τα τραγικά γεγονότα της απίστευτης τροµοκρατικής επίθεσης του Μεγάλου Σαββάτου, τη 19η Απριλίου 2025, στο ιερότατο προσκήνυµα-σύµβολο της χριστιανικής πίστης. Ξαφνικά, όλες οι βεβαιότητες, τα δεδοµένα και οι συσχετισµοί κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι, παρασύροντας µαζί τους στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους. Ξαφνικά, δισεκατοµµύρια σοκαρισµένων πολιτών, που µέχρι εκείνη τη στιγµή δεν ήξεραν καν πώς να προφέρουν ονόµατα όπως τζιχάντ, σαχίντ, Ταξιαρχίες των Μαρτύρων του Αλ-Ακσά, Χαµάς, Ισλαµική Τζιχάντ, Αλ-Κάιντα, και ενδεχοµένως δε γνώριζαν καν τι ήταν το Ιερό Κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου του Σωτήρος ηµών Ιησού Χριστού, εκλήθησαν να αποφασίσουν για το πώς είναι δυνατό στο όνοµα του Θεού να σφαγιάζονται αθώοι άνθρωποι την ώρα που προσεύχονται και οι δολοφόνοι τους να νοµίζουν ότι θα γίνουν µάρτυρες και θα ζήσουν στον «παράδεισο», όπου υποτίθεται ότι θα γεύονται κάθε είδους

AZAZEL323s414.indd 359

12/3/08 3:33:24 PM

360

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ηδονές... Εκλήθησαν να αποφασίσουν τι είδους «προφήτης» είναι αυτός που ωθεί τους πιστούς, στους οποίους έφερε το µοναδικό µήνυµα του Θεού στην οικουµένη, να εξοντώνουν µε τέτοια αγριότητα ανυποψίαστους χαρούµενους προσκυνητές. Εκτός από την απαράδεκτη απώλεια τόσων ανθρώπων, µε όσες ορατές και µη επιπτώσεις µπορεί αυτό να έχει στη ζωή των οικογενειών τους, ένα εξαιρετικά επικίνδυνο φαινόµενο αρχίζει να παρατηρείται µε αφορµή την ανάγκη τιµωρίας των υπεύθυνων αυτού του αποτρόπαιου εγκλήµατος. Η δαιµονοποίηση του Ισλάµ και η συλλογική ενοχοποίηση του µουσουλµανικού κόσµου έχει ως αποτέλεσµα ακριβώς αυτό που όλοι µας απευχόµαστε. Την περιθωριοποίηση συνεχώς περισσότερων µετριοπαθών µουσουλµάνων, σε όλο τον κόσµο, και την ώθησή τους σε συστράτευση µε αυτούς που δήθεν υπερασπίζονται το Ισλάµ, το Κοράνι και τον Προφήτη... Κρυµµένοι πίσω από τις προφορικές παραδόσεις, το χαντίθ, γιατί το Κοράνι αφενός απαγορεύει ρητώς την αυτοκτονία και αφετέρου τη δολοφονία αθώων πολιτών και αµάχων, µε το άλλοθι ότι οι «σύγχρονοι σταυροφόροι», όπως αποκαλούν τους χριστιανούς, συµµαχούν µε το Ισραήλ εναντίον τους, σφαγιάζουν χιλιάδες αµάχους, και µάλιστα το πανηγυρίζουν γιορτάζοντας τη νίκη... Η ανθρωπότητα έχει πληρώσει βαρύ φόρο αίµατος στο βωµό των µαζικών δαιµονοποιήσεων, των αποκλεισµών και των κατηγοριοποιήσεων µε µόνο κοινό χαρακτηριστικό τη θρησκεία, το χρώµα του δέρµατος, την εθνική καταγωγή, τη γλώσσα... Tο ολοκαύτωµα των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας, των Αρµένιων και των εβραίων, και πιο πρόσφατα η τραγωδία των Βαλκανίων, είναι µόνο µερικά παραδείγµατα. Η ανθρωπότητα δεν αντέχει νέα ολοκαυτώµατα. Όλοι οι άνθρωποι και όλοι οι λαοί του κόσµου έχουν δικαίωµα να ζήσουν ελεύθεροι σε καθεστώς ειρήνης. Η µαζική, άκριτη, ανιστόρητη και άδικη ταύτιση του Ισλάµ και των Αράβων µε την τροµοκρατία έχει ως αποτέλεσµα τη δηµιουργία µεγα-

AZAZEL323s414.indd 360

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

361

λύτερων αντιθέσεων, που θα οδηγήσουν µε µαθηµατική ακρίβεια σε περισσότερη βία, αίµα και θάνατο. Μήπως, όµως, αυτό ακριβώς επιδιώκουν οι εµπνευστές των ειδεχθών εγκληµάτων; Μέσα από µια διεστραµµένη και «ψυχοπαθολογική» τοποθέτηση ότι έτσι, δήθεν, ο κόσµος ολόκληρος θα ασπαστεί το Ισλάµ; Ή κάτι ακόµα χειρότερο; Γιατί Ισλάµ δεν είναι µόνο οι µουσουλµάνοι εξτρεµιστές, αλλά και ο Αβερρόης, που µεσούντος του χριστιανικού-δυτικού Μεσαίωνα έφερε σε επαφή τους τροµοκρατηµένους από την Ιερά Εξέταση Ευρωπαίους µε την αριστοτελική σκέψη, Ισλάµ δεν είναι µόνο η Αλ-Κάιντα, η Χαµάς, η Ισλαµική Τζιχάντ και η Χεζµπολάχ, αλλά και τα αραβικά πανεπιστήµια που γέννησαν τον Οµάρ Καγιάµ, τον Αλ Χουαριζµί, τον Αµπού αλ Ουαφά και έθεσαν τις βάσεις της επιστήµης της άλγεβρας, των σύγχρονων µαθηµατικών. Όπως ακριβώς χριστιανισµός δεν είναι µόνο –ή, για την ακρίβεια, δεν είναι καθόλου– οι ορδές των βάρβαρων σταυροφόρων του Μεσαίωνα, που έπνιξαν στο αίµα τους Αγίους Τόπους, εν ονόµατι της πίστης στον Χριστό. Υπό το πρόσχηµα της καταπολέµησης της τροµοκρατίας ή της διεκδίκησης των όποιων δικαίων, δεν είναι δυνατό να οδηγούνται στην εξαθλίωση, τη φρίκη και την παράνοια δεκάδες χιλιάδες αθώοι συνάνθρωποί µας. Τέτοιο τερατώδες έγκληµα ούτε ο πιο άρρωστος και διεστραµµένος νους δε θα µπορούσε ποτέ να συλλάβει και να εκτελέσει. Αναρωτιέµαι: Πώς θα αντιδρούσε, άραγε, ο µουσουλµανικός κόσµος αν τη µέρα που σηµατοδοτεί το τέλος του Ραµαζανιού, έπειτα από τροµοκρατική επίθεση στο Τέµενος του Οµάρ ή στο Τέµενος του Αλ-Ακσά, σκοτώνονταν µερικές χιλιάδες προσκυνητές, και µάλιστα γκρεµιζόταν ένα από τα δύο τεµένη; Ή αν στο ετήσιο hadj (προσκύνηµα) στη Μέκκα συνέβαινε το ίδιο; Υπάρχει µόνο µία βιώσιµη λύση σε κάθε ανθρώπινη αντιπαράθεση: συζήτηση και αµοιβαία υποχώρηση. Πιστεύουµε ακράδαντα ότι η µο-

AZAZEL323s414.indd 361

12/3/08 3:33:24 PM

362

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ναδική πιθανότητα για ένα ευτυχισµένο και γόνιµο µέλλον για όλους τους ανθρώπους που ζουν όπου γης είναι η ΕΙΡΗΝΗ. Η Εκκλησία των Ιεροσολύµων επιβίωσε και προόδευσε για περισσότερο από είκοσι αιώνες υπό τη διακυβέρνηση εκατοντάδων ηγεµόνων διαφόρων θρησκειών. Θυµίζουµε δε σε όσους διαλέγουν να ξεχνούν ότι τα προνόµια της Ορθοδοξίας σε αυτή τη γη τα έδωσε ο ίδιος ο συγγενής του Μωάµεθ, ο Οµάρ Ιµπν Κατάµπ, και µάλιστα καταγράφηκαν στον περίφηµο αχτιναµέ του! Οι ηγεµόνες έρχονται και παρέρχονται κι εµείς είµαστε ακόµα εδώ... Αυτό το γεγονός αφ’ εαυτού είναι η απόδειξη ότι η αλληλοκατανόηση, η αλληλοϋποχώρηση και η ανοχή είναι µια άποψη ζωής και µια «συνταγή» που όντως έχει αποτέλεσµα. Η Ιερουσαλήµ, όπως και κάθε άλλη πόλη στον κόσµο, µπορεί να ζήσει και να προοδεύσει µε ειρήνη και γαλήνη µόνο ως ενιαία και αδιαίρετη πόλη. Για το σκοπό αυτό προσευχόµαστε όλοι µας, καµιά άλλη δυνατότητα δεν υπάρχει για την αποκατάσταση της ευτυχίας, της ευηµερίας και της ασφάλειας στους Αγίους Τόπους, και άρα για τη δηµιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος στο οποίο να ζούµε, παρά µόνο η ΕΙΡΗΝΗ. Ζώντας επί δεκατρείς αιώνες σε στενή επαφή µε το Ισλάµ και επί είκοσι αιώνες σε στενή επαφή µε τον ιουδαϊσµό, πιστεύουµε ακράδαντα ότι έχουµε πολλά να µοιραστούµε µε τους απλούς ανθρώπους, αλλά και τους ηγέτες όλου του κόσµου, από αυτή µας την εµπειρία. Θεωρούµε ότι η συνύπαρξη των τριών µονοθεϊστικών θρησκειών, που είναι καθηµερινή πραγµατικότητα στην Ιερουσαλήµ, έχει πολλά να προσφέρει στη διεθνή κοινότητα, στην προσπάθειά της να κατανοήσει το χαρακτήρα και τις ιδιαιτερότητες εκείνες που µπορεί να αποτελέσουν τη βάση για λιγότερο ή περισσότερο ακραίες και φανατικές πρακτικές. Έχοντας το προνόµιο, ως ορθόδοξοι χριστιανοί, να είµαστε οι µόνοι που ουδέποτε συµµετείχαµε ή υποστηρίξαµε πράξεις βίας, ρατσισµού, διαχωρισµών και αποκλεισµών στην κοινωνία και στον κόσµο, ερχόµαστε σήµερα που οι Άγιοι Τόποι, στους οποίους γεννήθηκε, έζησε,

AZAZEL323s414.indd 362

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

363

µαρτύρησε και ανέστη ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού, ο Κύριος ηµών Ιησούς Χριστός, σπαράσσονται από τον πόλεµο, τη βία, το φανατισµό και τον ανθρώπινο πόνο να υψώσουµε φωνή διαµαρτυρίας για την άδικη και ανόητη αυτή σπατάλη ανθρώπινων υπάρξεων, να υψώσουµε κραυγή παράκλησης σε όλους τους ισχυρούς της Γης, και ιδιαίτερα σ’ εκείνους που σχεδίασαν, οργάνωσαν και εκτέλεσαν αυτό το λουτρό αίµατος στο όνοµα, υποτίθεται, του «ελεήµονος και πολυεύσπλαχνου θεού»: ΣΤΑΜΑΤΗΣΤΕ ΑΜΕΣΩΣ ΤΗΝ ΑΙΜΑΤΟΧΥΣΙΑ ΠΟΥ Ο∆ΗΓΕΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟΝ ΠΟΝΟ, ΤΗΝ ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΚΥΡΙΩΣ ΑΘΩΩΝ ΚΑΙ ΑΝΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ! Κανένας παράδεισος δεν περιµένει φο-

νιάδες παιδιών, υπηρετών και λειτουργών του Θεού, σε κανέναν παράδεισο δεν εισέρχονται εγκληµατίες µε τα χέρια τους βαµµένα µε αίµα και τις καρδιές τους γεµάτες µίσος για όσους έχουν άλλη πίστη. Κανένας θεός δεν µπορεί να διατάζει τους πιστούς του να σφαγιάζουν αθώους ανθρώπους την ώρα που προσεύχονται, στην πιο ιερή τους µέρα. Κανένας προφήτης δεν µπορεί να µεταφέρει ένα τέτοιο µήνυµα απ’ οποιονδήποτε θεό, και σίγουρα όχι από τον Ένα, Μοναδικό και Αληθινό Θεό. Καλούµε όλα τα καθεστώτα που επιχειρούν να επιβάλουν τις γεωπολιτικές τους απόψεις και να προωθήσουν τα συµφέροντά τους µε τη «στρατηγική του τρόµου και του αίµατος», να προχωρήσουν σε άµεση, χωρίς όρους, παύση αυτών των εγκληµατικών ενεργειών, πριν ο κόσµος οδηγηθεί στην ολοκληρωτική του καταστροφή. Καταβάλλουµε κάθε δυνατή προσπάθεια προς την πλευρά της κυβέρνησης του Ισραήλ να δείξει αυτοσυγκράτηση στην αντίδρασή της. Γνωρίζουµε πως δεν είναι εύκολο, καθώς κανείς δεν εγγυάται ότι δε θα ακολουθήσουν κι άλλες τροµοκρατικές επιθέσεις. Οι εµπνευστές της συγκεκριµένης εκεί αποσκοπούσαν: να βρουν νέους «µιµητές». Όλοι όσοι πιστεύουµε στο Θεό της αγάπης ως γενεσιουργό αιτία του σύµπαντος κόσµου, έχουµε καθήκον και υποχρέωση να προστατεύσου-

AZAZEL323s414.indd 363

12/3/08 3:33:24 PM

364

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µε τον κόσµο από εκείνους που στο όνοµα του «θεού», της «θρησκείας», του οποιουδήποτε «προφήτη», της πολιτικής και εθνικής τους εµµονής σπέρνουν τη βία, τον όλεθρο και την καταστροφή. Το αίµα θα φέρει κι άλλο αίµα, η βία θα γεννήσει κι άλλη βία, αγριότερη. Όσοι πιστεύουµε στο δικαίωµα των ανθρώπων να λατρεύουν το Θεό, όπως εκείνοι θέλουν και νοµίζουν, χωρίς περιορισµούς, εξαιρέσεις και ρατσισµούς, όσοι πιστεύουµε πως όλοι οι άνθρωποι έχουν ίδια δικαιώµατα στη ζωή, όσοι θεωρούµε ότι οι άνθρωποι πρέπει να ζουν ειρηνικά και να δηµιουργούν έναν καλύτερο κόσµο, έχουµε καθήκον και υποχρέωση να ενηµερώσουµε το ποίµνιό µας για την αλήθεια που πρεσβεύουµε και η οποία στέκεται στον αντίποδα της βίας και του εξαναγκασµού. Όσοι πιστεύουµε πως η αγάπη του ανθρώπου στο Θεό αποτελεί τη µοναδική ελπίδα και προοπτική της ανθρωπότητας για ένα φωτεινό και ελπιδοφόρο αύριο, όσοι, τέλος, πιστεύουµε ότι η µοναδική προοπτική και δυνατότητα του ανθρώπου να υπάρξει είναι σε περιβάλλον αλληλοκατανόησης, καταλλαγής, σεβασµού και ειρήνης, έχουµε καθήκον και υποχρέωση να διακηρύξουµε σε όλους τους τόνους, σε όλες τις γλώσσες και µε όλους τους τρόπους, πως ΟΥ∆ΕΠΟΤΕ Η ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ, Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΒΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΑΝ ΜΕΣΟ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ∆ΙΑΦΟΡΩΝ.

Κανένας δεν έχει το δικαίωµα να επιβάλλει την άποψή του, που στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι και ανιστόρητη, πνίγοντας στο αίµα αθώους προσκυνητές. Οι εβραίοι, οι χριστιανοί, αλλά και οι µουσουλµάνοι πρέπει να µπορούν ελεύθερα να δοξάζουν το Θεό κατά τις παραδόσεις τους. Κανένας δεν µπορεί να τους στερεί αυτό το δικαίωµα. Πριν πολλά χρόνια, στον υπαίθριο χώρο έξω από την Πύλη του ∆αβίδ, στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήµ, έγινε έκθεση τέχνης µε γενικό τίτλο COEXISTENCE-ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ. Αυτή που πραγµατικά µε εντυπωσί-

AZAZEL323s414.indd 364

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

365

ασε µε την απλότητα, αλλά και τη «δύναµη» του µηνύµατός της, ήταν η πρόταση ενός καλλιτέχνη που σε ένα µεγάλο λευκό ταµπλό έγραψε απλώς τη λέξη COEXISTENCE όπως φαίνεται παρακάτω:

Eµείς, από τη µεριά µας, είµαστε πρόθυµοι και έτοιµοι να αναλάβουµε οποιαδήποτε πρωτοβουλία προκειµένου να εξευρεθεί το συντοµότερο ειρηνική και βιώσιµη λύση στην παρούσα κρίση, ευελπιστώντας πως δεν είναι πολύ αργά. ΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΘΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΠΙ∆ΑΣ! ΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΘΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ!

Η αυτού θειοτάτη µακαριότητα ο πατριάρχης της Αγίας Πόλεως Ιερουσαλήµ και Πάσης Παλαιστίνης Ηλίας ∆ʹ

Η αµφιβολία Ενώ εξελίσσονταν όλα όσα περιγράφηκαν πιο πάνω, ένας άλλος πόλεµος, εξίσου άγριος, διεξαγόταν στο σκοτάδι και το περιθώριο των γεγονότων. Μια σκληρή αντιπαράθεση, που ελάχιστη σχέση είχε µε τα µηνύµατα των ηγετών για αυτοσυγκράτηση και ελαχιστοποίηση των αναµενόµενων από την πλευρά του Ισραήλ αντίποινων. Την ίδια κιόλας µέρα, ο Ελχανάν Μπενβενίστε, όπως ήταν το πραγµατικό όνοµα του «θυρωρού της νύχτας», συµµετείχε σε σύσκεψη ανώτατου επιπέδου.

AZAZEL323s414.indd 365

12/3/08 3:33:24 PM

366

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Στη διάρκειά της, διηγήθηκε το γεγονός της επίσκεψης του µοναχού και του µητροπολίτη Ευτύχιου στο άτυπο γραφείο του στην Ιερουσαλήµ και το περιεχόµενο των δηλωθέντων «ανησυχιών» τους, που βασίζονταν µόνο στο «προαίσθηµα-διαίσθηση» του πρώτου. Σιωπή επικράτησε για λίγο στο δωµάτιο. – ∆ε νοµίζεις πως παραείναι σύµπτωση αυτή η ιστορία µε τα προαισθήµατα; – Αν δεν είχα προσωπική γνώµη για το άτοµο, είναι αλήθεια ότι θα ήµουν πολύ καχύποπτος. Όµως τον γνωρίζω αυτό τον καλόγερο. Αυτό που µπορεί να συµβαίνει είναι κάπου να άκουσε κάτι και ή δε θυµάται τι και πώς ή δε θέλει να µας το πει. Αυτός γυρνάει παντού κι επειδή τον θεωρούν ελαφρώς τρελό, κανένας δεν τον υποπτεύεται, ούτε του δίνει σηµασία. Μιλούν µπροστά του εντελώς ελεύθερα κι εκείνος, ανάµεσα στα άλλα, µιλάει αραβικά. – Αυτό ακριβώς τον καθιστά και τον τέλειο ύποπτο για σχέσεις µε την άλλη πλευρά... – Μα ήρθε και µας ειδοποίησε! Γιατί να το κάνει; – Σε αυτό δεν έχεις άδικο... Παρά ταύτα θέλω να µάθετε τα πάντα γύρω από το άτοµό του και να τον παρακολουθείτε µε κάθε τρόπο, είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο. Θέλω ακόµα να ξέρω όχι τι τρώει, αλλά τι σκέφτεται να φάει και πότε, πού πάει, µε ποιον µιλάει, τι λένε, τι λέει και µε ποιον µιλάει στο τηλέφωνο, πού πάει στην έρηµο, πού µένει, τι σχέσεις έχει µε τους Άραβες στην άλλη πλευρά του χάρτη, γιατί, τέλος, ένας άνθρωπος σε αυτό το χάλι έχει διπλωµατικό διαβατήριο που ανανεώνεται ανελλιπώς κάθε εξάµηνο... Τα ίδια ισχύουν και για το µητροπολίτη Ευτύχιο. Θέλω γραπτή αναφορά στο γραφείο µου κάθε πρωί. Έγινα κατανοητός; – Μάλιστα, κύριε, αλλά...

AZAZEL323s414.indd 366

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

367

– Ελχανάν, δεν υπάρχουν «αλλά», έχουµε να κάνουµε µε ένα από τα σοβαρότερα και αιµατηρότερα τροµοκρατικά χτυπήµατα στην παγκόσµια ιστορία και σίγουρα µε το ισχυρότερο που έγινε ποτέ στο Ισραήλ. Όλοι είναι, όλοι µας είµαστε εν δυνάµει ύποπτοι όσο δεν κάνουµε το 101% όσων µπορούµε για να βρούµε αυτά τα θηρία. Το καταλάβατε; Στράφηκε να βγει από το δωµάτιο εµφανώς προβληµατισµένος, αν και ήξερε ότι µπορούσε να βασίζεται σε αυτούς τους άντρες και αυτές τις γυναίκες. – Α, και κάτι άλλο. Θέλω να µου φέρεις στο γραφείο σου στην Ιερουσαλήµ αυτούς τους δύο, χωρίς σαλιαρίσµατα, πρόκειται για κανονική ανάκριση. Τυχαία τελείως... επιβίωσαν και οι δύο. Αναρωτιέµαι πού βρίσκονταν; Μήπως πετούσαν στον αέρα σε ύψος 100 µέτρων; Γιατί ο µητροπολίτης δεν ήταν µέσα στο ναό; ∆εξί χέρι του πατριάρχη τους είναι. Πού ήταν κρυµµένος; Λοιπόν, σε δύο ώρες φρόντισε να τους έχει παραδοθεί επίσηµη κλήση και να βρίσκονται στο γραφείο σου. Επαναλαµβάνω: όλοι είναι ύποπτοι µέχρι αυτά τα κτήνη που σχεδίασαν το έγκληµα να βρεθούν στα χέρια µας ή σε κοµµατάκια κάτω από το χώµα. Ερωτήσεις; Κανένας δε µίλησε. Κοιτούσαν µε σκυµµένο το κεφάλι το πάτωµα. Ήξεραν πως ο «Άλεφ εχάντ, Α1» είχε απόλυτο δίκιο. Ο «θυρωρός της νύχτας» δεν πίστευε λέξη σχετικά µε πιθανή εµπλοκή του καλόγερου και του µητροπολίτη, αλλά θα έκανε ό,τι του ζητήθηκε. Έτσι, την ίδια µέρα, στο γραφείο του βρισκόταν ο µητροπολίτης Ευτύχιος και εκείνος, ο αυτοαποκαλούµενος Αζαζέλ. – Βρίσκεστε εδώ ως µάρτυρες, προς το παρόν... – ∆εν καταλαβαίνω το υπονοούµενο, µίλησε ο Ευτύχιος. ∆ηλαδή, µπορεί ξαφνικά να µετατραπούµε σε κάτι άλλο;

AZAZEL323s414.indd 367

12/3/08 3:33:24 PM

368

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Αυτό το γνωρίζετε µόνο εσείς, σεβασµιότατε, του είπε απολύτως ψυχρά ο «θυρωρός της νύχτας». Πίσω από το τζάµι που χώριζε τα δύο δωµάτια, ο Α1 παρακολουθούσε τα πάντα από µια κάµερα και αρκετά υπερευαίσθητα µικρόφωνα, εστιασµένα όλα στα µάτια, στο πρόσωπο και σε κάθε κίνηση των δύο ανακρινόµενων... – Σε αυτή την περίπτωση, θέλω να καλέσω το δικηγόρο µου. – Αυτή τη στιγµή δεν έχετε το δικαίωµα, γιατί κληθήκατε ως µάρτυρας. – Γιεχασκιέλ, τι καραγκιοζιλίκια είναι αυτά; είπε ο Αζαζέλ. Τι µάρτυρες και ένοχοι και ύποπτοι; Εγώ δεν ήρθα και σου µίλησα λίγο πριν από την επίθεση; Θα το έκανα αν είχα την παραµικρή σχέση; Λίγη κοινή λογική δε βλάπτει, ξέρεις... – Βλάπτει ή όχι, εδώ υπάρχει µια πραγµατικότητα. Έσπρωξε ένα χαρτί προς το µέρος τους που έγραφε: τελικός απολογισµός, 2.058 νεκροί και 1.312 τραυµατίες, οι 382 σε κρίσιµη κατάσταση. Όλα τα υπόλοιπα, Ράφι ή Αζαζέλ ή όπως στην ευχή θέλεις να σε ονοµάζω, δεν έχουν την παραµικρή σηµασία. Κάπου εκεί έξω, τα διεστραµµένα κτήνη που σχεδίασαν αυτό το µακελειό γελούν πίσω από την πλάτη µου, πίσω από την πλάτη όλου του πολιτισµένου κόσµου, και, πίστεψέ µε, θα ψάξω σε κάθε ποντικότρυπα, θα αναποδογυρίσω κάθε πέτρα για να ξετρυπώσω αυτούς τους εγκληµατίες. Με ακούς; Λοιπόν, πείτε µου τι ξέρετε και από πού το µάθατε. Ποιοι είναι συµπαθούντες από τους δικούς σας, ιδιαίτερα από τους Παλαιστίνιους µοναχούς και κληρικούς. Ακούω... – ∆εν έχω τίποτα να σας πω, απάντησε ο Ευτύχιος. Θέλω δικηγόρο. – Καλά, περάστε έξω να µιλήσω µόνος µου µε τον... Αζαζέλ. Λοιπόν, τώρα που είµαστε οι δυο µας, πες µου τι ιστορία είναι αυ-

AZAZEL323s414.indd 368

12/3/08 3:33:24 PM

ΑΖΑΖΕΛ

369

τή µε τα προαισθήµατα και τις ανοησίες. Πες µου τι, πότε, πού και από ποιον άκουσες ό,τι άκουσες; Α, επίσης, πώς «έτυχε» να µη µου πεις ότι µιλάς και γράφεις αραβικά; – Με τον ίδιο τρόπο που «έτυχε» να ανακαλύψω µόνος µου ότι µιλάς και γράφεις ελληνικά... Κοίτα, Γιεχασκιέλ, ή όπως αλλιώς σε λένε, µε ξέρεις πολύ καλά, νοµίζω. Αυτά που µου λες είναι ανοησίες και δε σκοπεύω να γίνω ανόητος απαντώντας. Κάνε ό,τι θέλεις, του είπε και του γύρισε την πλάτη σαν µουτρωµένο παιδί. Ο άλλος έµεινε εµβρόντητος, αλλά κατάλαβε ότι εδώ χρειαζόταν ειδικός χειρισµός. – Γύρνα προς τα εδώ, βρε Ράφι. ∆εν καταλαβαίνεις ότι χρειαζόµαστε τη βοήθεια οποιουδήποτε ξέρει το παραµικρό; Είναι δίκαιο για το αίµα τόσων αθώων να µείνουν ατιµώρητοι εκείνοι που σχεδίασαν αυτό το αποτρόπαιο έγκληµα; – Όχι, δεν είναι. Θα τους τιµωρήσει ο Θεός, όπως έχουµε κατ’ επανάληψη πει. – ∆ε νοµίζω ότι το ακολουθείς αυτό πάντοτε, ιδιαίτερα εκεί όπου σε αφορά προσωπικά, έτσι δεν είναι; Και νοµίζω πως πάντοτε σε βοήθησα σε ανάλογες περιπτώσεις...

Οι έρευνες Στο µεταξύ, ειδικοί της υπηρεσίας και άλλων συναφών υπηρεσιών «ξεσκόνισαν» κυριολεκτικά κάθε κυβικό εκατοστό του χώρου και δεν επέτρεψαν τη µετακίνηση ούτε ενός κοµµατιού από τα ανθρώπινα αποµεινάρια µέχρι να ολοκληρώσουν τις έρευνες, κάτι που έγινε αργά το απόγευµα. Τότε και µόνο τότε µεταφέρθηκαν τα πτώµατα στο νεκροτοµείο του νοσοκοµείου Χαντάσα και εκ-

AZAZEL323s414.indd 369

12/3/08 3:33:25 PM

370

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

δόθηκε ανακοίνωση για να αρχίσουν οι απόπειρες αναγνώρισης, γεγονός από δύσκολο έως τελείως αδύνατο, δεδοµένης της κατάστασης των νεκρών. Από το βίντεο ανάληψης της ευθύνης, το DNA, τα αρχεία της αστυνοµίας και τα υπολείµµατα των εκρηκτικών µηχανισµών, εντοπίστηκαν οι τροµοκράτες. Αµέσως, µέσα σε µερικές ώρες, τεθωρακισµένες µπουλντόζες του στρατού, συνοδευόµενες από ισχυρές δυνάµεις, πέρασαν τα σύνορα προς το παλαιστινιακό κράτος, που είχε ιδρυθεί ύστερα από ισχυρές πιέσεις τόσο της διεθνούς κοινότητας όσο και µεγάλης µερίδας του ισραηλινού πληθυσµού, και γκρέµισαν τα σπίτια των οικογενειών των τροµοκρατών στην άλλη πλευρά του τείχους ασφαλείας. Οι πυροτεχνουργοί του στρατού και της αστυνοµίας ταυτοποίησαν µε κάθε λεπτοµέρεια τα υλικά που χρησιµοποιήθηκαν για την επίθεση. Στη γραπτή τους αναφορά, ανάµεσα στα άλλα, σηµείωσαν και τα εξής: Από τα ευρήµατα καταλήξαµε στο συµπέρασµα ότι τα υλικά που χρησιµοποιήθηκαν ήταν: ΧΗΜΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ:

RDX

(κυκλονίτης) 59,5% και

ΤΝΤ

39,5% ή Composition B

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ:

ΗΠΑ

ΧΡΩΜΑ:

Άµµου

RDX:TNT:

6:4

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ:

1,35

ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΚΡΗΞΗΣ:

7.800 m/sec

AZAZEL323s414.indd 370

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

371

ΒΑΣΙΚΗ ΧΡΗΣΗ:

Χρήση γεµισµάτων κρατήρος

ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΑ ΑΕΡΙΑ:

Λευκά, πυκνά, δηλητηριώδη, επικίνδυνα

ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΝΕΡΟ:

Αρίστη

ΣΧΗΜΑ:

Ορθογώνιοι κύλινδροι

ΒΑΡΟΣ ΚΥΛΙΝ∆ΡΟΥ:

2 lbs

ΕΙ∆ΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ:

Αυτοσχέδιο γιλέκο, explosive belt

ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΛΟΓΙΑ:

Ακαριαίο πυραγωγό σκοινίο σύνδεσης ΡΕΤΝ

ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΚΡΗΞΗΣ:

8.300 m/sec

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ:

1,66

Σε κάθε µπλοκ Composition B, τριπλή περιφορά του primacord, µε την οποία επιτυγχάνεται ασφάλεια µεταφοράς, σε αντίθεση µε την εµπυρευµάτιση πυροκροτητών, η οποία µπορεί, σε περίπτωση πίεσης, να προκαλέσει έκρηξη. Τελική συνδεσµολογία και κοµβίο έκρηξης µηχανισµού: R=1,5 Volt, ηλεκτρικός πυροκροτητής τύπου 1 της COCM. Eκτιµώµενη θνησιµότητα µε βάση τις συνθήκες του χώρου και τον αριθµό των βοµβιστών αυτοκτονίας (7), που σηµαίνει περίπου 80 κιλά εκρηκτικής ουσίας: 95+%. Ο τύπος απόστασης ασφαλείας ακάλυπτου προσωπικού σε µια έκρη3 ξη είναι S = 300*√ p, όπου S=απόσταση σε πόδια και p=βάρος σε λί-

βρες ή S=απόσταση σε µέτρα και p=βάρος σε κιλά. Με βάση αυτό το µαθηµατικό τύπο, η ελάχιστη απόσταση καλυµµένου προσωπικού από το σηµείο της έκρηξης είναι περίπου 90 µέτρα ή 300 πόδια. Τέτοια απόσταση δεν υπήρχε µέσα στο χώρο όπου έγινε η έκρηξη, ούτε στην εξωτερική αυλή.

AZAZEL323s414.indd 371

12/3/08 3:33:25 PM

372

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

– Το modus operandi, και ιδιαίτερα η συνδεσµολογία, οδηγεί µε µαθηµατική ακρίβεια στο «Μηχανικό» και το βοηθό του, είπε ο Αµπραχάµ Λεβί, διοικητής του Τµήµατος Εγκληµατολογικών Ερευνών, στον αρχηγό της αστυνοµίας, παραδίδοντάς του την αναφορά. Παντού αυτό το τέρας. – ∆ηλαδή πρέπει να ευχαριστούµε το Θεό που δε σκοτώθηκαν όλοι, σχολίασε ο Ελχανάν Μπενβενίστε, ο «θυρωρός της νύχτας», στρεφόµενος στο µοναχό που είχε απέναντί του. Αυτό δεν ήταν τροµοκρατική επίθεση, ήταν η απόλυτη φρίκη. Λοιπόν, στην κουβέντα µας. »Ράφι, πες µου τι ξέρεις. – Νοµίζω ότι µιλάµε και τις τρεις κοινές µας γλώσσες αρκετά καλά. Φαίνεται ότι δε θέλεις να καταλάβεις. Σας το είπα πολλές φορές µέχρι τώρα. Ήταν ένα προαίσθηµα. Ένα µήνυµα από το Θεό. ∆ε µε ακούσατε... – Μήνυµα από το Θεό, ε; Τι λες τώρα; ∆ηλαδή, τι να κάναµε; Να απαγορεύαµε την τελετή µε όλους τους ηγέτες του ορθόδοξου κόσµου παρόντες, επειδή κάποιος µισοπάλαβος –συγνώµη, αλλά την έχεις την τρέλα σου– είχε ένα κακό προαίσθηµα; Ή µήπως να τους γράφαµε κιόλας στην ανακοίνωση πως το προαίσθηµα ήταν... µήνυµα από το Θεό; – Λοιπόν, Γιεχασκιέλ, άκουσέ µε προσεκτικά. ∆έχοµαι να γίνω «λαγός», να γίνω «καταδείκτης» του στόχου που θα επιλέξετε, για να σας φύγει κάθε αµφιβολία. ∆ε θέλω να ξαναενοχλήσετε κανέναν από το Πατριαρχείο. Αρκετά πια! ∆εν είµαστε εχθροί σας, δεν είµαστε εχθροί κανενός! Ακόµα να το καταλάβετε; Ύστερα από αυτό, θα φύγω για πάντα στην έρηµο. Είµαστε σύµφωνοι; – Θα σε ειδοποιήσω. Στο µεταξύ, µάτια και αφτιά ανοιχτά. Πάρε και το προσωπικό µου κινητό. Είναι ανοιχτό µέρα νύχτα.

AZAZEL323s414.indd 372

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

373

Οποιαδήποτε στιγµή µπορείς να µε καλέσεις. Πρόσεχε, έτσι; Σε συµπαθώ, πανάθεµά σε. Είσαι για δέσιµο, αλλά έχεις ψυχή.

Η τιµωρία Ο Αντνάν Τίκρι και ο Οσάµα Χαλέντ, ο «Μηχανικός» και ο βοηθός του αντίστοιχα, είχαν σχεδόν «ξεχάσει» τις στιγµές προετοιµασίας της φοβερής επίθεσης, για την επιτυχία της οποίας τα αδέρφια τούς είχαν ανταµείψει πλουσιοπάροχα. Για λίγο καιρό έπρεπε να κρυφτούν και, το κυριότερο, να µην κινούνται σε χώρους όπου θα µπορούσαν να εντοπιστούν εύκολα. Πήραν, ας το πούµε έτσι, «άδεια από τη δουλειά». Εκείνο το µεσηµέρι, αφού κολύµπησαν στην υπέροχη ακρογιαλιά σε ένα χωριό νότια της πόλης της Γάζας, είχαν ξαπλώσει στην παραλία να µαζέψουν ήλιο. Όλα αυτά τα χρόνια πήγαιναν από το ένα ανήλιαγο διαµέρισµα στο άλλο, από τρύπα σε τρύπα, από κρησφύγετο σε κρησφύγετο. Όταν το 2015 ιδρύθηκε, επιτέλους, η Παλαιστινιακή Αραβική ∆ηµοκρατία, νόµισαν ότι θα ησύχαζαν. Απογοητεύτηκαν γρήγορα, καθώς τα αφεντικά τους συνέχισαν κανονικότατα τη µόνη τακτική που γνώριζαν: τη βία και τον τρόµο. Η ίδια παράνοια του παρελθόντος συνεχιζόταν και τώρα. Η διαφθορά, η ανυπαρξία υποδοµών, η αδιαφορία για τη δηµιουργία ενός ειρηνικού κράτους, οι διάφορες φράξιες που ποτέ δεν µπόρεσαν να ξεπεράσουν τη φάση των ένοπλων άτακτων οµάδων και να µετατραπούν σε κόµµατα, όλα αυτά δηµιουργούσαν µια κατάσταση χειρότερη από πρώτα. Και οι ίδιοι αισθάνονταν παγιδευµένοι. Πολλές φορές σκέφτηκαν να τα παρατήσουν και να φύγουν. Είχαν, όµως, οικογένειες,

AZAZEL323s414.indd 373

12/3/08 3:33:25 PM

374

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

και µάλιστα πολυµελείς, δεν µπορούσαν να τις αφήσουν, γιατί τα αφεντικά θα ξεσπούσαν πάνω τους. Ντύθηκαν και κατευθύνθηκαν στο αυτοκίνητό τους, για να επιστρέψουν στη Γάζα, όπου θα συναντούσαν κάποιους που θα τους ανέθεταν ακόµα µία δουλειά. Τόση ώρα δεν είχαν αντιληφθεί πως σε µια ψαρόβαρκα µερικές εκατοντάδες µέτρα από την ακτή ένας µοναχικός άνθρωπος τους παρατηρούσε µε τα πανίσχυρα κιάλια του. Στα χέρια του είχε κάτι σαν φακό, στραµµένο στην κατεύθυνση των δύο ανθρώπων στην αρχή και στη συνέχεια του αυτοκινήτου τους. – Επισκέπτες αποµακρύνονται µε πορτοκαλί ταξί. Επαναλαµβάνω, επισκέπτες αποµακρύνονται µε πορτοκαλί ταξί, τους φωτίζω. Βιαστείτε. Ο αντιαρµατικός πύραυλος έφυγε από το ελικόπτερο που εµφανίστηκε έχοντας τον ήλιο πίσω του µε ταχύτητα 450 µέτρων το δευτερόλεπτο ή 950 µιλίων την ώρα. Πίσω του έφυγε ακόµα ένας, για την απίθανη περίπτωση που ο πρώτος δεν έβρισκε το στόχο. Όταν ο Αντνάν Τίκρι και ο Οσάµα Χαλέντ άκουσαν το ελικόπτερο να αιωρείται πάνω από τη θάλασσα σαν την κόµπρα που παραφυλάει το ποντικάκι, ήταν ήδη πολύ αργά. «Φωτισµένοι» από την αόρατη ακτίνα λέιζερ από το φακό του «ψαρά», oι δύο πύραυλοι χτύπησαν µε διαφορά µερικών εκατοστών του δευτερολέπτου το πορτοκαλί ταξί. Τα 18 κιλά εκρηκτικής γόµωσης κοµµάτιασαν το αυτοκίνητο και τους δύο επιβάτες. Ο «Μηχανικός» και ο βοηθός του δε θα κατασκεύαζαν ποτέ ξανά τις «ζώνες του παραδείσου» των παρανοϊκών φονιάδων. Ο «τρελός» ήταν ελεύθερος πια να φύγει για την έρηµο. Μόνος µε το Θεό του.

AZAZEL323s414.indd 374

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

375

Γʹ Σύνοδος του Βατικανού «Απ’ όλες τις ασυµφωνίες µεταξύ των εκκλησιών Ανατολής και ∆ύσης, εκείνη που µπορεί να γίνει πιο εύκολα αντιληπτή είναι το γιατί και το πώς η Εκκλησία της ∆ύσης θεµελίωσε την ελπίδα της στην κοσµική της δύναµη». «Η Εκκλησία πρέπει να στηρίζει τη δύναµή της στην ανθρώπινη αδυναµία της, στην τρέλα του σταυρού (σκάνδαλο για τους Ιουδαίους, µωρία για τους Έλληνες), και την ελπίδα της στην Ανάσταση του Χριστού...» Οικουµενικός πατριάρχης Βαρθολοµαίος Αʹ Συνέντευξη στο περιοδικό 30 Giorni, τεύχος 1, 2004 Με τα λόγια αυτά ο πάπας Ρώµης, Ραφαήλ Αʹ, έκλεισε τη µεγίστης σπουδαιότητας για την ανθρωπότητα Γʹ Σύνοδο του Βατικανού, την Τρίτη, 8 ∆εκεµβρίου 2025, µέρα που η Εκκλησία θα γιόρταζε για τελευταία φορά την ανάµνηση «της αµώµου συλλήψεως της Αειπαρθένου Μαρίας», ακριβώς εξήντα χρόνια από τότε που ο προκάτοχός του, Ιωάννης ΚΓʹ, κήρυξε τη λήξη των εργασιών της Βʹ Συνόδου του Βατικανού, της οποίας τα συµπεράσµατα και οι επιταγές είχαν µείνει στην πλειονότητά τους ευσεβείς πόθοι. Ο άνεµος της αλλαγής δεν είχε φυσήξει τόσο δυνατά όσο θα ήθελαν. Τώρα, όµως, όλα ήταν διαφορετικά. Αυτός ο 37χρονος άντρας που καθόταν στο θρόνο του µπροστά από το κεντρικό αλτάρι της βασιλικής του Αγίου Πέτρου, σε τίποτα δε θύµιζε τη στερεότυπη εικόνα του ποντίφικα των προηγουµένων αιώνων. Αυτός ο άνθρωπος µε τη βαθιά, πολύπλευρη µόρφωση, το πο-

AZAZEL323s414.indd 375

12/3/08 3:33:25 PM

376

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

λυπολιτισµικό περιβάλλον στο οποίο µεγάλωσε, την ανοχή που αυτό απαιτούσε, την ακλόνητη πίστη του στον ταπεινό ξυλουργό της γενέθλιας πόλης του, τη βεβαιότητά του πως η µόνη ελπίδα για τον κόσµο είναι η Ανάσταση του Χριστού, την ατσάλινη θέλησή του για την ένωση των Εκκλησιών, που σήµερα πλέον θα ανακοίνωνε επισήµως, «ως επιστροφή στο ορθόδοξο δόγµα, ως επιστροφή στην αγκαλιά της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας υπό την ηγεσία του ταπεινού και πνευµατικού εκείνου ανθρώπου, του πατριάρχη Ιεροσολύµων, Ηλία ∆ʹ», αυτός ο άνθρωπος θα έκανε πράξη τη ρήση του Χριστού: «Μὶα ποὶµνη, εἷς ποιµήν...» Ήξερε πολύ καλά τι σήµαινε αυτό για κάποιους ανθρώπους που είχαν βασίσει τον πλουτισµό και την κοινωνική τους επιφάνεια στη θέση τους στη Ρωµαιοκαθολική Εκκλησία. Πανίσχυρα οικονοµικά, κρατικά, πολιτικά και κοινωνικά συµφέροντα, κυβερνήσεις ολόκληρες κλονίζονταν από την απόφασή του αυτή, που σε λίγο θα επικύρωνε οµόφωνα η Γʹ Σύνοδος του Βατικανού. Ήξερε πολύ καλά τι σήµαινε αυτό για εκατοντάδες πανίσχυρους ανθρώπους µέσα και έξω από την Εκκλησία. Σκέφτηκε µε λύπη έναν από τους προκατόχους του, τον Αλµπίνο Λουτσιάνι, πάπα Ιωάννη Παύλο Αʹ, του οποίου το ποντιφικάτο διήρκεσε τριάντα και κάτι µέρες, καθώς πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες – καρδιακό επεισόδιο, είπαν. Εντελώς συµπτωµατικά, είχε αποπειραθεί να διαλευκάνει τους δρόµους του χρήµατος του Βατικανού. Ήξερε πολύ καλά τι επιπτώσεις µπορούσε να έχει αυτή η απόφασή του για τον ίδιο και τον αδερφικό του φίλο και σύντροφο σε όλη αυτή την πορεία, το σεµνό εκείνο παπά της φυλακής, όπως τον γνώρισε πριν από είκοσι τόσα χρόνια, τον καρδινάλιο Τζιανλούκα Τζιοφρέ, υπεύθυνο για τα δογµατικά, βιβλικά και θεολογικά θέµατα της Καθολικής Εκκλησίας. Ήξερε πολύ καλά πόσες και τι είδους συνωµοσίες εξυφαίνο-

AZAZEL323s414.indd 376

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

377

νταν ακόµα και αυτή τη στιγµή για να αναστραφεί η πορεία της δογµατικής ένωσης, που οδηγούσε στην ουσιαστική ένωση, την «ἕνωσιν ἐν τῇ ἀληθείᾳ», η οποία είναι το θέληµα του Θεού, όπως αυτό εκφράζεται από την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση. Για το λόγο αυτό, από τότε που επέστρεψε από τα Ιεροσόλυµα, και ιδιαίτερα µετά το Angelus της Κυριακής, 7 Μαΐου 2025, άλλαξε τα πάντα στην προσωπική του ασφάλεια και την ασφάλεια του Τζιανλούκα. Για πρώτη φορά έπειτα από πεντακόσια χρόνια, ο στρατός του πάπα, η περίφηµη Ελβετική Φρουρά, που είχε ιδρυθεί στις 22 Ιανουαρίου 1506, ως «ιδιωτικός στρατός» του πάπα Ιούλιου Βʹ, δεν είχε τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στην προστασία του ποντίφικα και της κατοικίας του. Αντίθετα, επέλεξε προσωπικά δέκα µέλη της να προστατεύουν µέρα νύχτα, και βέβαια σε κάθε µετακίνησή του, το φίλο του, µε επικεφαλής τους το συνταγµατάρχη Ντοµένικο Τσελερίνο, που τον αγαπούσε πολύ κι εκείνος «γινόταν θυσία» για τον Άγιο Πατέρα. Θυµήθηκε τη µέρα που τον ενηµέρωσε για τις αλλαγές. Έκλαιγε σαν µικρό παιδί ο τόσο σκληραγωγηµένος στρατιωτικός. Παρά ταύτα, χωρίς να δείχνει κανένα συναίσθηµα, κάλεσε το σύνολο της φρουράς των εκατό πιστών καθολικών Ελβετών, των «παιδιών του», όπως τους αποκαλούσε µε τρυφερότητα, των αντρών εκείνων ανάµεσα στα 19 και τα 30 χρόνια που είχαν ορκιστεί να υπερασπίζονται ακόµα και µε τη ζωή τους τον ποντίφικα, και τους ανακοίνωσε ο ίδιος τις αλλαγές, παρουσία του πάπα. Θυµήθηκε την πηχτή σιωπή που έπεσε στην αίθουσα, τα συννεφιασµένα πρόσωπα, τη θλίψη, την απογοήτευση. Τους παρηγόρησε µε όλη την αγάπη που αισθανόταν γι’ αυτά τα παιδιά. Τους µίλησε για ώρα για τη σηµασία της απόφασής του, επαναβεβαίωσε την πλήρη εµπιστοσύνη του στα πρόσωπά τους, τους εί-

AZAZEL323s414.indd 377

12/3/08 3:33:25 PM

378

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

πε ότι θα εξακολουθούσαν να αποτελούν την τιµητική φρουρά του Βατικανού, που θα διατηρούνταν ως µουσειακός χώρος, όπως είχε ήδη συµφωνήσει µε τον πατριάρχη Ιεροσολύµων. Ο ίδιος επέλεξε µια οµάδα αντρών από την πατρίδα του ως προσωπική ασφάλεια. «Θέλω να είστε αόρατοι», τους είχε πει. «Το πώς δεν το ξέρω και δε µε αφορά. Χρησιµοποιήστε ό,τι τεχνολογικό µέσο θέλετε, ανεβείτε στο φεγγάρι για να µε βλέπετε καλύτερα, κάντε ό,τι θέλετε, αλλά απαιτώ διακριτικότητα». Έτσι κι έγινε. Η πιο αποτελεσµατική, στην παγκόσµια ιστορία, ασπίδα προστασίας ενός ανθρώπου στήθηκε σε χρόνο ρεκόρ. ∆εν τον ενδιέφερε η ζωή του. Τον ενδιέφερε να περάσει στο ποίµνιο της Καθολικής Εκκλησίας, στα τέσσερα δισεκατοµµύρια ανθρώπους, τη νέα πραγµατικότητα που τόσα χρόνια λαχταρούσαν. Γιατί το ήξερε καλά: αν ο λαός του Θεού πάρει στα χέρια του την υπόθεση της ένωσης, τίποτα και κανένας δε θα µπορεί να τη σταµατήσει. Μετά, ας πέθαινε, δεν τον ένοιαζε.

Το τέλος, µια καινούρια αρχή Θάνατος πύλη ελπίδας... Συζητούσαν για ώρες µπροστά στο τζάκι στο Καστελγκαντόλφο, τη συνήθως θερινή κατοικία των παπών, κοντά στην Αιώνια Πόλη. Ο Τζιανλούκα και ο Ραφαήλ Αʹ, οι δύο φίλοι και συνοδοιπόροι σε αυτή την απίστευτη κοσµογονία, διάβαζαν και ξαναδιάβαζαν τα πρακτικά της Γʹ Συνόδου του Βατικανού και γελούσαν κι έκλαιγαν σαν µικρά παιδιά. Το όνειρο είχε, επιτέλους, γίνει πραγµατικότητα µε τη χάρη του Θεού. – Πιστεύω σε Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία,

AZAZEL323s414.indd 378

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

379

έλεγε και ξανάλεγε µε στεντόρεια φωνή ο Τζιανλούκα. Ραφαήλ µου, είναι γεγονός, είναι γεγονός. Ούτε και ο ίδιος το πίστευε πως αποκαλούσε τον Άγιο Πατέρα «Ραφαήλ µου». – Ας ξαναδούµε µαζί µερικά από τα σπουδαιότερα σηµεία της απόφασης. Αποφασίστηκε η επιστροφή στις αποφάσεις της Ζʹ Οικουµενικής Συνόδου. Αποφασίστηκε ο χριστοκεντρικός χαρακτήρας της Εκκλησίας. Αποφασίστηκε η απαλοιφή από το «Πιστεύω» του Filioque. Αποφασίστηκε η κατάργηση από τη θεία κοινωνία του άζυµου άρτου. Αποφασίστηκε η µετάληψη από το Άγιο Ποτήριο και των λαϊκών πιστών. Αποφασίστηκε η κατάργηση του «αλάθητου» του πάπα. Αποφασίστηκε η κατάργηση του «πρωτείου» του πάπα. Αποφασίστηκε ο καθαγιασµός των τιµίων δώρων να γίνεται µε την απαγγελία των λόγων του Χριστού: «Λάβετε φάγετε, τοῦτό ἐστι τὸ σῶµά µου... Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷµα µου...» Αποφασίστηκε ότι είναι λανθασµένη η θεωρία της εξιλέωσης, δηλαδή ότι η σταυρική θυσία του Χριστού «ικανοποίησε» τη θεία δικαιοσύνη. Αποφασίστηκε ότι δεν υπάρχει διάσπαση µεταξύ των µυστηρίων του χρίσµατος, του βαπτίσµατος και της θείας ευχαριστίας. Αποφασίστηκε ότι δεν υφίσταται κληρονοµία της ενοχής του προπατορικού αµαρτήµατος. Αποφασίστηκε η κατάργηση του δόγµατος για την «άµωµη σύλληψη» της Αειπαρθένου Μαρίας και η µέχρι λατρείας προσκύνησή της (Μαριολατρία).

AZAZEL323s414.indd 379

12/3/08 3:33:25 PM

380

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Αποφασίστηκε η κατάργηση όλων των λειτουργικών καινοτοµιών στα µυστήρια της Εκκλησίας. Αποφασίστηκε η κατάργηση του σχολαστικισµού ως µεθοδολογίας κατανόησης των µυστηρίων της πίστης και η επιστροφή στον ησυχασµό, που διά της κάθαρσης της καρδιάς και του φωτισµού του νου οδηγεί στην απόκτηση της γνώσης του Θεού. Αποφασίστηκε ότι βασικό ζήτηµα στην ορθή πίστη είναι η «θέωση», δηλαδή η κοινωνία µε το Θεό. Αποφασίστηκε η κατάργηση του δόγµατος της ταύτισης, δηλαδή της άκτιστης ουσίας του Θεού µε την άκτιση ενέργειά Του, actus purus, και της πίστης ότι ο Θεός επικοινωνεί µε την κτίση και τον άνθρωπο µε τις κτιστές Του ενέργειες. Η κατάργηση αυτής της δογµατικής θεώρησης δικαιολογεί και την κατάργηση των κακοδοξιών σχετικά µε το καθαρτήριο πυρ, το πρωτείο του πάπα, το Filioque κ.λπ. Αποφασίστηκε η κατάργηση της ύπαρξης του κράτους του Βατικανού και της εξουσίας του ηγέτη του, δηλαδή του εκάστοτε πάπα. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία του Βατικανού θα διατεθούν για την ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, τον περιορισµό της φτώχειας, την επιστηµονική έρευνα µε στόχο την ανακάλυψη νέων µεθόδων για την αντιµετώπιση των ασθενειών, τη διάδοση του Ευαγγελίου, τη δηµιουργία ενός διεθνούς ταµείου αλληλοβοήθειας µετά το ξέσπασµα φυσικών καταστροφών και, τέλος, για την ενίσχυση τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον.

– Ραφαήλ, νοµίζω ότι η απόφαση αυτή είναι η συντριβή του «εγωισµού» σου και την προκάλεσες εσύ, του είπε ο φίλος του για να τον πειράξει. Εκείνος ήταν χαµένος µέσα στα µονοπάτια του µυαλού και στους δαιδάλους της ψυχής του. Σκάλιζε το τζάκι. Βλέποντάς τον, θα νόµιζε κανείς ότι πρόκειται για έναν απλό κληρικό κάποιου

AZAZEL323s414.indd 380

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

381

µικρού χωριού στην Ιταλία ή την Ισπανία. Ο άνθρωπος αυτός, που υπήρξε ένας πανίσχυρος και πάµπλουτος ηγέτης, ο άνθρωπος αυτός, που υπήρξε «ο επί γης θεός» για περίπου τέσσερα δισεκατοµµύρια ψυχές, φαινόταν να αγωνιά για το αύριο, για την τύχη αυτού του θεόπνευστου εγχειρήµατος µε τις τόσες συνέπειες για τόσους πολλούς. Στράφηκε και ξεδίπλωσε το ανάστηµά του. Βάλθηκε να βηµατίζει στο τεράστιο καθιστικό µε τα χέρια σταυρωµένα στο στήθος. – ∆ιαβάζω και ξαναδιαβάζω, µέρα νύχτα, είπε, την Αρχιερατική Προσευχή του Ιησού προς τον Πατέρα, λίγο πριν πορευτεί προς το εκούσιο Πάθος. Είµαι βέβαιος ότι έκανα το σωστό, ότι κάναµε το σωστό, η ψυχή µου είναι αναπαυµένη. – Ο Θεός θέλει, ο άνθρωπος πράττει, του απάντησε ο Τζιανλούκα. – Ας πάµε να προσευχηθούµε, Τζιανλούκα, ας προσευχηθούµε...

Γονάτισαν δίπλα δίπλα µπροστά στον Εσταυρωµένο, στο επιβλητικό παρεκκλήσι του κτιρίου, το προσωπικό παρεκκλήσι του εκάστοτε πάπα Ρώµης. Στο µισοσκόταδο ακούστηκε η βαθιά φωνή του Ντάβιντε Αλεξέγιεβ, του τελευταίου πάπα, µε το όνοµα Ραφαήλ Αʹ, να λέει στη γλώσσα των πατέρων του, στη γλώσσα του λαού της Βίβλου: – Πατέρα µου, εγκαταλείποµαι σ’ Εσένα, κάνε µε ό,τι θέλεις. Όπως κι αν µε µεταχειριστείς, σ’ ευχαριστώ, είµαι έτοιµος για όλα. Αποδέχοµαι τα πάντα. Αρκεί να γίνει το θέληµα Σου σ’ εµένα και σε όλα τα πλάσµατά Σου. ∆εν ποθώ τίποτε άλλο, Θεέ µου. Εναποθέτω την ψυχή µου στα χέρια Σου. Σου την αφιερώνω, Θεέ

AZAZEL323s414.indd 381

12/3/08 3:33:25 PM

382

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µου, µε όλη την αγάπη της καρδιάς µου, γιατί σε αγαπώ, κι είναι για εµένα ανάγκη της ίδιας της αγάπης µου να προσφερθώ, να εγκαταλειφθώ στα χέρια Σου, χωρίς µέτρο, µε απεριόριστη εµπιστοσύνη, γιατί Εσύ είσαι ο Πατέρας µου. »Κάνε, Θεέ µου, συνέχισε σκουπίζοντας τα δάκρυά του, να γίνω κάθε στιγµή ένας προστάτης για εκείνους που ζουν χωρίς προστάτη, ένας οδηγός για εκείνους που έχασαν το δρόµο, ένα καράβι για εκείνους που θέλουν να διαβούν τις θάλασσες, µια γέφυρα για εκείνους που θέλουν να διασχίσουν τα ποτάµια, ένα καταφύγιο για εκείνους που βρίσκονται σε κίνδυνο, ένα φως για τους τυφλούς, ένας υπηρέτης για όσους έχουν ανάγκη. Γιατί εσύ, Χριστέ µου, έγινες όλα αυτά για εµένα, για όλους µας... Το τελευταίο φως στο παρεκκλήσι έσβησε. Ακουγόταν µόνο το ουρλιαχτό του αέρα που φυσούσε. Οι δύο άντρες, γονατιστοί µέσα στο σκοτάδι, ανέπνεαν στην «ανάσα» της ευχής του Ιησού: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν µε τὸν ἁµαρτωλό». Έτσι γονατιστούς, µε το κεφάλι σκυφτό στο στήθος και το κοµποσκοίνι να φτάνει µέχρι το δάπεδο, τους αντίκρισε στις 8 το πρωί ο διάκονος του τέως πάπα Ρώµης, Ραφαήλ Αʹ, όταν ήρθε να τους ζητήσει να ετοιµαστούν για την καθιερωµένη πασχαλιάτικη επίσκεψη στις αντρικές φυλακές. Ήταν Κυριακή του Πάσχα, έτος Κυρίου 2026, µήνας 4ος, µέρα 12η.

Έρηµος του Ιορδάνη Μήνες µετά, ένας µισότρελος ερηµίτης της ερήµου του Ιορδάνη, ένας «διά Χριστόν σαλός», που ζούσε σε µια σπηλιά στο Σαραντάριο Όρος, όπου ο διάβολος «πείραζε» για σαράντα µέρες τον Κύ-

AZAZEL323s414.indd 382

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

383

ριο, ζήτησε να εξοµολογηθεί στο µοναδικό του φίλο, όπως τον αποκαλούσε εδώ και δεκαετίες, ορθόδοξο Έλληνα επίσκοπο Ευτύχιο, που από παιδάκι βρισκόταν στην Αγία Γη. – Μαζεύουν οι µέρες µου, δεσπότη µου, του είπε. Έκπληκτος εκείνος, τον άκουσε να αποκαλύπτει πράξεις που ουδέποτε φανταζόταν ότι θα µπορούσε να έχει κάνει. Μερικές µέρες αργότερα, ο δεσπότης, σοκαρισµένος απ’ όσα άκουσε στην εξοµολόγηση του µοναχού, ανέβηκε το απόκρηµνο µονοπάτι που οδηγούσε στη σπηλιά του. Τι ανακάλυψε ο δεσπότης στο βάθος της σπηλιάς; Τι έλεγε το γράµµα που βρήκε; Με δάκρυα στα µάτια, άφησε ευλαβικά τα ευρήµατα στη θέση τους, αφού έβαλε στην τσέπη του ζωστικού του το γράµµα που απευθυνόταν στον ίδιο και στη συνέχεια κάλυψε το σώµα του... απόντος ερηµίτη, τυλιγµένο στο ράσο του και το µέγα σχήµα, µε πέτρες. Κι έπειτα τοποθέτησε ένα µικρό σταυρό εκεί όπου ήταν το κεφάλι. Κατεβαίνοντας στο µοναστήρι στον Ιορδάνη, ανακοίνωσε σε όλους πως ο αδελφός κοιµήθηκε εν Κυρίω και πως κατά την επιθυµία του τον έθαψε κάτω από ένα σωρό πέτρες µέσα στη σπηλιά του και σφράγισε την είσοδό της για πάντα. – Τον βρήκα γονατισµένο σε στάση προσευχής, τους είπε. Ο ήλιος είχε ήδη δύσει στην απέναντι όχθη του Ιορδάνη, το σκοτάδι γέµιζε γρήγορα την ερηµιά. Το Όρος Νέβο στην Ιορδανία, που από την κορυφή του αντίκρισε ο Μωυσής, πριν πεθάνει, τη Γη της Επαγγελίας, λες και χαµογελούσε. Ένα ελαφρό αεράκι δρόσιζε την ατµόσφαιρα. Κάτω χαµηλά, στη λαύρα του αβά Γεράσιµου του Ιορδανίτη, κάποια φωτάκια τρεµόπαιζαν. Το Απόδειπνο είχε αρχίσει από ώρα... Ξαφνικά αντήχησε µια υπερκόσµια, βροντερή φωνή που έλεγε:

AZAZEL323s414.indd 383

12/3/08 3:33:25 PM

384

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

«Από την ψηλότερη κορυφή στη σκοτεινότερη τρύπα θα βρεθείς... αν την πίστη και τους όρκους σου δεν τιµάς, αν τη σιωπή σου δεν κρατάς κι όταν το χρήµα σε οδηγεί, η εκδίκηση σε περιµένει». – Καλό σου ταξίδι, αδελφέ µου αγαπηµένε, ψέλλισε ο δεσπότης, σκουπίζοντας τα δάκρυα που έτρεχαν καυτά στα γέρικα µάγουλα και τα µακριά του γένια. Καλή αντάµωση στην αντίπερα όχθη. Να είσαι συγχωρεµένος, ο Κύριος να µας ελεήσει, η ζωή σου, που τη θυσίασες τόσο απλόχερα για την αγάπη Του, δεν πήγε χαµένη. Πίσω του, πάνω στις σπηλιές του Κουµράν, εκεί όπου βρέθηκαν τα σηµαντικότερα και παλιότερα χειρόγραφα της Βίβλου, µια σκιά αγνάντευε την αγαπηµένη φιγούρα µέχρι που χάθηκε µέσα στη νύχτα. Έκλαιγε... Γονάτισε, ύψωσε τα κοκαλιάρικα χέρια στο γεµάτο αστέρια ουρανό και µε φωνή παλλόµενη από τη συγκίνηση και τα δάκρυα άρχισε να ψέλνει: – Γιντγκαντάλ Βεϊντκαντάς σµέι ραµπά, αµέν. Θρηνούσε µε το καντίς, την ιερή δέηση για τους νεκρούς, τους γονείς του, τους αθώους νεκρούς της απίστευτης σφαγής και τον εαυτό του, που ήταν πια νεκρός για τον κόσµο. Θρηνούσε στη γλώσσα του Ιησού, τα αραµαϊκά, τη µόνη γλώσσα που δεν καταλαβαίνουν οι άγγελοι. Αλλά τι σηµασία έχει αυτό; Για τους «σαλούς», όλα επιτρέπονται...

Αεροδρόµιο Μπεν Γκουριόν, Τελ-Αβίβ Επιστροφή... Οι δύο νεαροί, ο Αλέξανδρος και ο Μάξιµος, που ήρθαν ακολουθώντας τη φωνή του αίµατος και του πνεύµατος, έχουν ήδη επι-

AZAZEL323s414.indd 384

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

385

βιβαστεί στο αεροπλάνο που θα τους µεταφέρει στην Αθήνα, λυπηµένοι γιατί δε συνάντησαν εκείνον από τον οποίο ξεκίνησαν όλα, αλλά χαρούµενοι γιατί είδαν τη ζωή τους να αποκτά άλλο νόηµα. Λίγο πριν κλείσει η πόρτα του αεροσκάφους, ένας µελαχρινός, κοντοκουρεµένος νεαρός µε µαύρα µακρόστενα γυαλιά και το όπλο να φουσκώνει κάτω από το κοντό ανοιχτό ελαφρύ του µπουφάν, κάτι είπε ψιθυριστά στην ξαφνιασµένη αεροσυνοδό και στη συνέχεια τους απευθύνθηκε στα αγγλικά: – Είστε ο Αλέξανδρος και ο Μάξιµος, που µένατε στο «Κινγκ Ντέιβιντ» στην Ιερουσαλήµ; Σας έφερα αυτό το φάκελο, που ξεχάσατε στο δωµάτιό σας φεύγοντας. Τους γύρισε την πλάτη και κατέβηκε τη σκάλα, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα η πόρτα του Airbus έκλεινε. Ο κίτρινος φάκελος περιείχε την περιβόητη διαθήκη του θείου τους, του αδερφού της µητέρας τους. Άρχισαν να διαβάζουν το πολύτιµο γι’ αυτούς έγγραφο για το οποίο πήγαν τόσο µακριά, έµαθαν τόσο πολλά, άλλαξε η ζωή τους. Αγγελούδια µου, Έξω, το χλοµό φως της µαγιάτικης πανσελήνου θολώνει από το φως των προβολέων που φωτίζουν την περίµετρο των τοίχων αυτής της κόλασης, την οποία κάποιοι είχαν τη φαεινή ιδέα να ονοµάσουν «σωφρονιστικό ίδρυµα. Το φως του φεγγαριού θα αντικρίζετε κι εσείς αν διαβάζετε αυτές τις γραµµές, γιατί θα σηµαίνει ότι ο κόσµος ακόµα υπάρχει και πως το φεγγάρι του Μάη το ίδιο φως στέλνει στη Γη µας. Ο χρόνος, για τον οποίο τόσα παράλογα κάνει ο άνθρωπος, ούτε ένα τόσο απλό γεγονός δεν µπορεί να αλλάξει. Αγαπηµένα µου πλασµατάκια, µικροί µου άνθρωποι που δεν είχα πο-

AZAZEL323s414.indd 385

12/3/08 3:33:25 PM

386

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

τέ την ευκαιρία να σας σφίξω στην αγκαλιά µου όπως το λαχταρούσα και όπως το ονειρεύτηκα, µονάκριβα ανιψούδια µου, παιδιά µου εσείς, αίµα του αίµατός µου, που η παρουσία µου σας ήταν περίεργη και τροµακτική καθώς µε βλέπατε µ’ εκείνα τα µαύρα µακριά ρούχα και τα απερίγραπτα γένια, όταν θα διαβάζετε τούτες τις γραµµές δε θα θυµάστε εικόνα βέβαια, αλλά σιγά σιγά θα αισθάνεστε µέσα σας να σχηµατίζετε µια γνώριµη µορφή, µια φιλική φιγούρα. Και είµαι βέβαιος πως όλα αυτά τα χρόνια που χωρίζουν τούτο το βράδυ του Μάη, το βράδυ της µαγευτικής πανσελήνου του 2005, από τη Μεγάλη Εβδοµάδα του 2025 στην Αγία Ιερουσαλήµ, οι γονείς σας Άγγελος και Βερονίκη, ο παππούς Απόστολος και η γιαγιά Γεωργία θα σας έχουν µιλήσει για το θείο Τόλη. Εσύ, Αλέξανδρέ µου, όταν πριν λίγες µέρες ρώτησες τη γιαγιά να σου πει πόσους και ποιους θείους έχεις και σου ανέφερε κι εµένα, είπες: «Α, εγώ αυτόν έχω να τον δω πολλά χρόνια!» Στη µικρή ζωούλα σου, οι λίγοι µήνες είναι χρόνια, προσλαµβάνει διαστάσεις µυθικές ο χρόνος, απερίγραπτες κα δυσνόητες ερµηνείες, καρδιά µου. Εσύ, Μάξιµέ µου, δεν πρόλαβες να µε γνωρίσεις σχεδόν καθόλου, καθώς µέσα στην επερχόµενη θύελλα της ζωής µου, µικρούλης και εύθραυστος όπως ήσουν, στο κουκούλι της µητρικής και πατρικής ασφάλειας, δε «χωρούσε» εισβολέας, ξένος. Θυµάµαι πως ο µόνος τρόπος να σε πλησιάσω ήταν να σου δώσω κάτι για «µαµ» –προαιώνιο δείγµα φιλικής διάθεσης σε όλο το ζωικό βασίλειο–, µε αντάλλαγµα να χαϊδέψω το σγουρό σου κεφαλάκι και να αγγίξω το µεταξένιο δέρµα του προσώπου σου, πριν αναζητήσεις ξανά την ασφάλεια της µητρικής ή πατρικής αγκαλιάς. Όσο για εσένα, Αλέξανδρέ µου, δεν ξέχασα και δε θα ξεχάσω ποτέ τότε που άρρωστος σοβαρά, ένα τοσοδούλι µωράκι που ψηνόταν στο πυρετό, χρειάστηκε να σε βαφτίσω στον αέρα, καθώς η καρδούλα σου, «σπρωγµένη» ποιος ξέρει από τι µυστήριες δυνάµεις, πλησίαζε στα όρια της ζωής και του θανάτου.

AZAZEL323s414.indd 386

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

387

Πώς να είστε, άραγε, τώρα, είκοσι χρόνια µετά, αγγελούδια µου; Άντρες σωστοί θα είστε, σας φαντάζοµαι µε τα µάτια της καρδιάς µου, µε την αγάπη µου και τη λαχτάρα µου για όσες υπέροχες στιγµές µάς στέρησαν, καθώς δίνατε εξετάσεις, καθώς παίρνατε µέρος σε αγώνες αθλητικούς, καθώς νιώθατε τα πρώτα σας ερωτικά σκιρτήµατα, καθώς ωριµάζατε. Για να διαβάζετε, όµως, αυτές τις γραµµές σηµαίνει ότι αυτά τα σπαράγµατα αγάπης και ελπίδας που υπήρχαν µέσα µου από την παρουσία σας µε έκαναν να µαντέψω σωστά, κι έτσι να που σήµερα, είκοσι ολόκληρα χρόνια µετά, «ξανασυναντιόµαστε» σαν να ήταν µόλις χτες, όταν σας έστειλα τις αποκριάτικες στολές από την Ταϊλάνδη, σαν να ήταν µόλις χτες που σου έστειλα, εσένα Αλέξανδρέ µου, τον Μποµπ το Μάστορα και το καπέλο του. Σας ευχαριστώ, παιδιά µου, που κάνατε όλο αυτό τον κόπο να µε γνωρίσετε. Σας ευχαριστώ που δεχτήκατε να µε ακολουθήσετε στο χτες. Είµαι βέβαιος ότι είστε ικανοί να «διαβάσετε» την ουσία αυτού του κειµένου. Και ειµαι βέβαιος πως θα αποκρυπτογραφήσετε τον ευκολότερο και το δυσκολότερο κώδικα που δηµιουργήθηκε τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια, γιατί για να φτάσετε µέχρι εδώ σηµαίνει ότι ξέρετε τις λέξεις «ουσία», «αγάπη», «κούραση», «εργασία», «αγωνία», «ελπίδα» και, το κυριότερο, είστε σε θέση να βγείτε από την καθηµερινή σας ησυχία για να ανακαλύψετε κάτι καινούριο, κάτι ενδιαφέρον, που είναι σηµαντικό για κάποιον που σας αγαπάει ή για κάποιον που σας παρακαλεί να του κάνετε µια χάρη, ξεβολευόµενοι από τη ζωή σας. Σας ευχαριστώ για την τιµή που µου κάνετε. Σας ευχαριστώ για τον κόπο και εύχοµαι, αν και είµαι σχεδόν βέβαιος τώρα, να συναντηθούµε γρήγορα στα σύνορα του πραγµατικού, στο λυκόφως του ορθολογισµού, εκεί όπου γλυκοχαράζει το υπερβατικό όριο του αδυνάτου, του ανθρωπίνως ακατόρθωτου, εκεί όπου ανθίζει η αγάπη. Και αν σας φαίνονται πολύ συναισθηµατικά και ανόητα όλα τούτα, σας θυµίζω πως αυτά τα χνάρια ακολουθώντας φτάσατε να αγναντεύετε από το χαµηλότερο ση-

AZAZEL323s414.indd 387

12/3/08 3:33:25 PM

388

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µείο της γης, τη Νεκρά Θάλασσα, τον ήλιο ανατέλλει και που, για εσάς, δε θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος. Γιατί από αυτά τα χνάρια φτάσατε στην αρχή ενός δρόµου που το τέλος του κανένας ποτέ δε θα µπορέσει να περιγράψει µε λόγια. Σας ευχαριστώ. Ο θείος σας

Η διαθήκη Παιδιά µου, Οι επόµενες σελίδες γράφτηκαν σε µια περίοδο περίπου είκοσι ετών, από το 1985 έως το 2005, άλλοτε µε τη µορφή ηµερολογίου, άλλοτε µε τη µορφή απόρρητων σηµειώσεων και αναφορών προς ανωτέρους και άλλοτε σαν διαθήκη. Στη µορφή που θα τις διαβάσετε εσείς σήµερα γράφτηκαν από τις 10 Φεβρουαρίου µέχρι τις 20 Απριλίου 2005, όταν, δηλαδή, είχε ξεσπάσει στη ζωή της οικογένειάς µας αυτή η ανθρωποκτόνος θύελλα εναντίον ενός µέλους της, εναντίον ενός ανθρώπου που επειδή έτυχε; επειδή κατάφερε να ελιχθεί; ανάµεσα στα κενά του συστήµατος για να επιβιώσει, έπρεπε να συντριβεί. Αυτός ο άνθρωπος είµαι εγώ, ο θείος σας. Επειδή είναι αδύνατο, τόσα χρόνια µετά που θα διαβάζετε εσείς αυτές τις γραµµές, να φανταστώ τη µορφή του κόσµου και τους κώδικες επικοινωνίας, χώρισα αυτές τις σελίδες σε χρονικές και νοηµατικές ενότητες. Ο πατέρας σας, η µητέρα σας, οι παππούδες σας, αν ζουν, η Μαλκά και ο Ντον Τζιανλούκα, που θα σας συνοδέψει στην πορεία σας να ανακαλύψετε το χτες, θα σας βοηθήσουν, αν χρειαστεί, να αποκρυπτογραφήσετε ό,τι φαίνεται πολύπλοκο και δυσνόητο. Είµαι, όµως, βέβαιος, για κάποιον ακατανόητο λόγο, πως δε θα χρειαστείτε βοήθεια, δε θα χρειαστείτε ερµηνεία. Όλα θα σας φανούν φυσικά και εύκολα, σαν να τα ζήσατε εσείς µόλις χτες. Καλή αρχή

AZAZEL323s414.indd 388

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

389

Γεννήθηκα ένα κρύο χάραµα του ∆εκέµβρη. Αγέννητος ακόµα, ο άγιος µου ήταν ο Άγιος Νικόλαος, καθώς η µητέρα µου και ο πατέρας µου επέστρεφαν µέσω της πλατείας του Αγίου Νικολάου στο σπίτι από επίσκεψη σε εορτάζοντες φίλους Νικόλαους, «όταν ήρθαν οι πόνοι». Από την ίδια πλατεία πέρασαν για να πάνε στην κλινική, όπου λίγες ώρες αργότερα είδα το πρώτο φως του κόσµου µε κλάµατα, όπως όλοι οι άνθρωποι, εγκαταλείποντας την ασφάλεια του µητρικού σώµατος για έναν κόσµο µε έντονα φώτα, κίνηση, κρύο, πείνα και θόρυβο. Όλους, αν µας ρωτούσαν τότε, θα θέλαµε να µην είχαµε γεννηθεί ποτέ. Εγώ, µάλιστα, µε τα όσα έζησα στη συνέχεια, θα ευχόµουν διπλά να µην είχα υπάρξει, αλλά ο Θεός αλλιώς τα θέλησε. Μεγάλωσα σε ένα τυπικό περιβάλλον εκπαιδευτικών, γονέων, θείων, συγγενών, που εκεί στα 1960, αν και τυπικά ανήκαν στη µικροαστική τάξη από κοινωνική άποψη, εντούτοις αποτελούσαν ιδιαίτερη οµάδα κατά την εκτίµησή µου, όντας ο συνδετικός κρίκος κάθε παιδιού µε τη µελλοντική του εξέλιξη. Ο δάσκαλος και η δασκάλα τότε διαδραµάτιζαν έναν ασύγκριτα σηµαντικότερο ρόλο απ’ ό,τι στις µέρες σας. Έζησα το πρώτα µου χρόνια, µέχρι και την Πέµπτη ∆ηµοτικού, στην πόλη όπου γεννήθηκα, σε περιβάλλον έντονου ανταγωνισµού τόσο µε τα υπόλοιπα παιδιά όσο και µε το µοναδικό τότε, σχεδόν συνοµήλικο συγγενή µου, τώρα επιτυχηµένο γιατρό. Τα παιδικά µου χρόνια υπήρξαν ήρεµα και ευτυχισµένα, µε παππούδες και γιαγιάδες να µε λατρεύουν, µε πανέµορφες διακοπές σε υπέροχες θάλασσες και βουνά, µε µετρηµένη και αυστηρή διαπαιδαγώγηση από δύο γονείς που µε υπεραγαπούσαν, αλλά την αγάπη τους µου την πρόσφεραν στάγδην. Με τη µητέρα σας υπήρξαµε τελείως διαφορετικοί άνθρωποι και παρά το γεγονός ότι αγαπιόµασταν πολύ, δεν κατορθώσαµε να το εκφράσουµε µε επιτυχία µέχρι το ξέσπασµα της τελευταίας καταστροφικής λαίλαπας, το 2005.

AZAZEL323s414.indd 389

12/3/08 3:33:25 PM

390

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ήµουν εγωιστής, ανικανοποίητος, πολυλογάς, πολυπράγµων και ταλαιπώρησα πολύ τους δικούς µου ανθρώπους. ∆ε ζήλεψα ποτέ την ευτυχία κανενός, ζήλευα πάντα την αγάπη που νόµιζα, ο ανόητος, πως δεν είχα ποτέ µου, έστω κι αν την έζησα παράφορα, έστω κι αν δεκάδες άνθρωποι, µε µοναδικό κίνητρο την αγάπη τους για εµένα, έπαιξαν τη ζωή τους κορόνα γράµµατα. Κάποιοι, όµως, εκµεταλλεύτηκαν την αγωνία µου για πράγµατα που φοβόµουν, χωρίς ποτέ να είµαι υπεύθυνος γι’ αυτά, και µε υποχρέωσαν να ζήσω ταυτόχρονα πολλές ζωές. ∆ραπέτευα πίσω στη δική µου ζωή –τη ζωή που µου αρνήθηκαν όταν µου έκλεψαν την αθωότητα και την αγάπη των παιδικών µου χρόνων– µε την υπερβολή. Εκείνη έχτιζε για εµένα χωρίς προσπάθεια τον κόσµο όπου θα ήθελα να ζω. Έναν κόσµο που και ο τελευταίος των ανθρώπων µπορούσε να ζήσει χωρίς προσπάθεια. Σ’ εµένα φρόντισαν να στερήσουν το παρελθόν µου, το όνοµά µου, τους φίλους µου, µε εξόρισαν από τις πόλεις όπου έζησα και αγάπησα, µε χώρισαν από µεγάλους µου έρωτες, «χάθηκα» από τους φίλους µου για να ζήσω µέσα σε µια γκρίζα ψευδαίσθηση. Ουδέποτε έβλαψα συνειδητά άνθρωπο στη ζωή µου, µε σκοπό να αποκτήσω εγώ κάτι από αυτό. Τη µοναδική φορά που συνέβη να αδικήσω άνθρωπο, έγινε µε την πεποίθηση ότι αυτά που έλεγα βασίζονταν σε αληθινά περιστατικά και πως εξυπηρετούσα µεγάλο εθνικό και θρησκευτικό σκοπό. Ουδέποτε αδίκησα συνειδητά άνθρωπο. Ουδέποτε υπήρξε άνθρωπος που να καταγγείλει κάτι τέτοιο, παρά αυτή την καταιγίδα των διώξεων που ξέσπασε στη ζωή µου. Έβλαψα τον εαυτό µου µε πολλούς τρόπους, σηµαντικότερος των οποίων ήταν ότι δεν είχα το θάρρος να αντιµετωπίσω κατά µέτωπο τους φόβους και την απόγνωσή µου. Φοβόµουν το φόβο µου, που τελικά µε τσάκισε. Στάθηκα όρθιος µε την πίστη µου στον Χριστό, µε την αγάπη των δικών µου ανθρώπων και, δυστυχώς, µερικές φορές µε τις ουσίες. Μην το κάνετε ποτέ. Καλύτερα να πέσετε και να σηκωθείτε µόνοι σας εκατό φορές, παρά να µείνετε όρθιοι µε τη... χηµεία.

AZAZEL323s414.indd 390

12/3/08 3:33:25 PM

ΑΖΑΖΕΛ

391

Φοβόµουν να αντιµετωπίσω τη δικαιοσύνη, η οποία, όποτε στάθηκα υπεύθυνα µπροστά της, µε µόνο όπλο την αλήθεια µου, πάντοτε µε δικαίωσε, σε πείσµα των όσων οµιλούν περί του αντιθέτου, κακοθελητών, επαγγελµατιών συκοφαντών και, εντέλει, εχθρών της ίδιας της αντικειµενικότητας της δικαιοσύνης. Υπήρξα αθεράπευτα ροµαντικός, αγάπησα µε πάθος την Ελλάδα, τη γνώση, τον αθλητισµό, την αφιέρωση σε ένα µεγάλο σκοπό. Υπηρέτησα µε πάθος το νόµο και την αλήθεια και αδικήθηκα κατάφωρα. Υπήρξα φανατικός και παθιασµένος. Αγάπησα τους ανθρώπους, τη ζωή, το φως, τον έρωτα, τη δηµιουργία, τα ταξίδια, τους φίλους µου, το Άγιο Όρος, τη Μαλκά, τους γονείς µου και την Ορθοδοξία µε το ίδιο πάθος που σιχάθηκα τη διαφθορά, τη ρουφιανιά και τη συκοφαντία. Οργίστηκα πολύ, αλλά δε µίσησα και δεν εκδικήθηκα ποτέ κανέναν απ’ όσους τόσο µε έβλαψαν. Ο Θεός ας τους ελεήσει. Αγαπήθηκα και µισήθηκα όσο λίγοι άνθρωποι µε τόσο πάθος. Όλοι οι κατήγοροί µου έχουν παραβεί το νόµο κατ’ εξακολούθηση, κατ’ επάγγελµα και κατά συρροή, διαπράττοντας αδικήµατα σε βαθµό κακουργήµατος. ∆εν έχω µηνύσει κανέναν ποτέ. Πρώτον, γιατί έχω χιούµορ και, δεύτερον, γιατί έχω ένα πολύ µεγάλο αρχείο. Κάθε φορά που αναφέροµαι σε αυτό, ακόµα και οι πιο επικίνδυνοι διώκτες µου, όλοι µέχρι τη στιγµή εκείνη λαλίστατοι, ξαφνικά το βουλώνουν. Για πολλούς υπήρξα άνθρωπος µε πολλά χαρίσµατα. Εγώ ξέρω ότι το µόνο ευδιάκριτο χάρισµά µου, εκτός από το να µαθαίνω ξένες γλώσσες, υπήρξε το να πικραίνω και να κάνω δυστυχισµένους τους ανθρώπους που µε αγαπούσαν και πάσχιζαν να µε δουν ευτυχισµένο. Τους ζήτησα πολλές φορές συγνώµη γι’ αυτό. Όσα χαρίσµατα κι αν είχα, είχα ένα βασικό µειονέκτηµα: ήµουν πάντα ανυπόµονος. Αγάπησα µε πάθος τη Θεσσαλονίκη, την Κωνσταντινούπολη και την Ιερουσαλήµ. Ταξίδεψα, ονειρεύτηκα, ερωτεύτηκα (µε αυτή τη σειρά), υπήρξα ουσιαστικά επαναστάτης και γρήγορα έγινα άτυπα και διανοητικά «τροτσκιστής» του Θεού.

AZAZEL323s414.indd 391

12/3/08 3:33:25 PM

392

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

∆ειλός ή φοβισµένος να διασχίσω τα όρια της αντοχής, τόσο για εµένα όσο και για τους άλλους, απέφευγα πάντοτε την «τακτική αναµέτρηση», υπήρξα οπαδός του «ανορθόδοξου πολέµου». Ο Θεός φρόντισε να µου αλλάξει προτιµήσεις στη φυλακή. Προσευχόµενος και ελπίζοντας στο έλεός Του, σας δηλώνω ότι είµαι ΑΘΩΟΣ, έστω κι αν, όταν διαβάζετε εσείς τη διαθήκη µου, ελάχιστη σηµασία θα έχει πρακτικά. Αγωνίστηκα να είµαι µε το Θεό, στον οποίο πιστεύω, και όχι µε το διάβολο. Αγωνίζοµαι να γίνω Α(ε)ζουζέλ (ισχυρός εν Κυρίω). ∆εν υπήρξα ποτέ Αζαζέλ (πολέµιος του Θεού). Ελπίζω ο Θεός και οι αγαπηµένοι µου να µε συγχωρέσουν για τις ταλαιπωρίες που τους επέβαλα.

∆ακρύζουν διαβάζοντας το γραµµένο διά χειρός κείµενο, κιτρινισµένο από τον καιρό, που όµως ευωδίαζε αγάπη και λαχτάρα για τους ίδιους, οι οποίοι ούτε τον θυµούνται καλά καλά... ∆ιαβάζουν για τα πρώτα χρόνια, την αρχή, τη συνέχεια, το τέλος. ∆ιαβάζουν για την επιστροφή στον Χριστό, που στην ουσία εκείνος ποτέ δεν είχε εγκαταλείψει, διαβάζουν για το Άγιο Όρος, διαβάζουν για τη Μαλκά, το Ισραήλ, τη φυλακή, τη δουλειά, τη συνεργασία, τις συνεργασίες µε το σύστηµα, τους εκβιασµούς, την πάντοτε «στο παρά πέντε» διαφυγή, τις συνεχείς µετακοµίσεις, τις προδοσίες των ευεργετηθέντων, την απογοήτευση, τη φρίκη απ’ όσα έµαθε για υπεράνω υποψίας εκκλησιαστικούς ηγέτες, για την τέλεια απόκλισή τους από την αλήθεια του Ευαγγελίου και την επιταγή της αγάπης. ∆ιαβάζουν για τους δρόµους της νεύρωσης και της κατάθλιψης, για την Ιερουσαλήµ, τις εκλογές για την ανάδειξη πατριάρχη, τον αγαπηµένο αρχιερέα που στη συνέχεια, υπό το βάρος του αµείλικτου εναντίον του πολέµου, τον αρνήθηκε. ∆ιαβάζουν, διαβάζουν, διαβάζουν. Στο τέλος διαβάζουν την αλήθεια και το µυστικό του Αζαζέλ. Κοιτάζονται αµίλητοι και σοκαρισµένοι:

AZAZEL323s414.indd 392

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

393

– Ώστε αυτή είναι η αλήθεια, λένε και οι δύο ταυτόχρονα. Ο Μάξιµος, πάντοτε παρατηρητικότερος λόγω της ενασχόλησής του µε τη φωτογραφία, ανακαλύπτει µέσα στο φάκελο, µπερδεµένο µε τα χαρτιά, ένα µικρό κλειδί τυλιγµένο σε χαρτοπετσέτα. Ανήκει σε τραπεζική θυρίδα. «Όταν πεθάνω, δηµοσιοποιήστε το περιεχόµενό της, αυτή είναι η τελευταία µου επιθυµία. Ελάχιστο µνηµόσυνο για όλους εκείνους που υπήρξαν οι παράπλευρες απώλειες σε αυτό τον ανελέητο και άδικο διωγµό». ∆ιαβάζουν και ξαναδιαβάζουν τις τελευταίες αράδες της διαθήκης του. Την απάντηση σε όλα όσα κάνουµε, σκεφτόµαστε, επιθυµούµε, φοβόµαστε. Τη µοναδική ελπίδα αυτού του κόσµου: Πρέπει να διδαχθείτε απ’ όλα αυτά, παιδιά µου, και να τα εφαρµόζετε. Η πολλή γνώση δεν έχει όφελος κανένα και η πολλή µελέτη εξαντλεί. Ακούστε, λοιπόν, ποιο είναι το συµπέρασµα: να αγαπάτε το Θεό και να τηρείτε τις εντολές Του. Αυτό είναι το καθήκον καθενός. Γιατί ο Θεός θα κρίνει όλες τις πράξεις των ανθρώπων, και τις κρυφές και τις καλές και τις κακές. Και το σπουδαιότερο, να µην ξεχνάτε την ευχή: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν µε τὸν ἁµαρτωλό».

Έκπληκτοι ανακαλύπτουν πως η προσευχή του Ιησού έχει εγκατασταθεί στην καρδιά τους κι εκείνη την επαναλαµβάνει µόνη της σε κάθε τους ανάσα, γεµίζοντάς τους γαλήνη και φως. Πίσω στην πατρίδα, στην Αθήνα, ενώ διηγούνται στους γονείς τους όσα συνέβησαν, αν και τα περισσότερα τα είχαν ήδη πληροφορηθεί, αφού δεν υπήρξε τηλεοπτικός και ραδιοφωνικός σταθµός που να µην αναφέρθηκε στα πρωτοφανή γεγονότα που οδήγησαν στην ενότητα όλων των χριστιανικών Εκκλησιών, υπό την ποιµαντική ηγεσία του ελληνορθόδοξου πατριάρχη Ιεροσολύµων, Ηλία ∆ʹ, η µητέρα τους, καθώς κοιτάζει στην οθόνη του υπολογι-

AZAZEL323s414.indd 393

12/3/08 3:33:26 PM

394

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

στή τους τις εκατοντάδες φωτογραφίες εκείνων των ηµερών, µένει άφωνη βλέποντας ανάµεσα στην οµάδα που συναντήθηκε στο φαράγγι πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα τον... αδερφό της. ∆ακρυσµένοι κοιτάζουν τη λιπόσαρκη φιγούρα µε το κουρελιασµένο ράσο, τα γκρίζα σγουρά γένια, τα φωτεινά µάτια, το διαπεραστικό βλέµµα. Ώστε αυτός ήταν, λοιπόν! Ζούσε αυτό που πάντοτε επιθυµούσε. «Θα κάνω τη ζωή µου φωτιά που καίει, κεράκι να φωτίζει το σκοτάδι, ολοκαύτωµα για την αγάπη Εκείνου», τους έλεγε, τότε που ερχόταν να καθίσει µαζί τους στη βεράντα του σπιτιού τους, τότε που όλοι οι δρόµοι έκλειναν κι εκείνος αγωνιζόταν να βάλει σε τάξη τις σκέψεις του.

Αυτός είναι ο Αζαζέλ (‫)עזאזל‬, λοιπόν, ο αποδιοποµπαίος τράγος, ο δαίµονας, που έγινε, όµως, γενναίος στον πόλεµο κατά του κακού. Κάποιοι είπαν πως πέθανε, «χάθηκε» µε τον µπλε λωτό, κυνηγώντας το «γαλάζιο δράκο» κάπου στην Άπω Ανατολή. Κάποιοι άλλοι, πως τρελάθηκε. Και άλλοι, πάλι, πως τον είδαν σε ένα ασκηταριό στην Καλαβρία της Ιταλίας, εκεί στα 2048. Στην έρηµο της Ιουδαίας, στην Οδό του Μαρτυρίου στην Ιερουσαλήµ, στο ∆υτικό Τείχος, την εβδοµάδα πριν το χριστιανικό Πάσχα, ένας σκελετωµένος άνθρωπος µε κουρελιασµένο τρίχινο ράσο σε ακαθόριστο χρώµα κι ένα σκουφί στο κεφάλι περιφερόταν ξυπόλυτος, µ’ έναν τεράστιο σταυρό στον ώµο, κοινωνούσε πάντοτε από τα χέρια του γερο-πατριάρχη Ηλία και κάτι του ψιθύριζε στο αφτί, για να χαθεί και πάλι στην έρηµο.

AZAZEL323s414.indd 394

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

395

Nemawashi 根回し (Συναίνεση) Κιότο, Ιαπωνία Αρχή της άνοιξης. Κρύο. Μια τετράγωνη εσωτερική αυλή. Χορτάρι. Στο κέντρο της, µια τεράστια ανθισµένη κερασιά. Γύρω γύρω, ένας σκουροπράσινος αδιαπέραστος φράχτης, περίπου 5 µέτρα ψηλός. Ένα χαµηλό γιαπωνέζικο σπίτι από σκούρο ξύλο. Γύρω από το σπίτι, µια µικρή τάφρος µε νερό που τραγουδάει, µε χρυσόψαρα. Βεράντα ανοιχτή, µε κατηφορική στέγη να στηρίζεται σε απέριττα ξύλινα δοκάρια. Χιονίζει. Οι νιφάδες του χιονιού χαϊδεύουν τα λουλούδια της κερασιάς. Άγνωστο από πού, στο χορτάρι της αυλής, εδώ κι εκεί, πορτοκαλοκαφέ στίγµατα. Είναι πεσµένα φύλλα καστανιάς, σεκόγιας, βελανιδιάς. Αταίριαστα. Ο ουρανός κάτασπρος, µε µια νότα ανοιχτού ροζ. Σαν τα λουλούδια. Στο µεγάλο δωµάτιο που βλέπει στον κήπο, ένα χαµηλό παραλληλόγραµο τραπεζάκι από έβενο. Πάνω του, ένα µικρό πορσελάνινο φλιτζανάκι γεµάτο αχνιστό τσάι γκιοκούρο. Η εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία παραγωγής του γλυκαίνει την υπέροχη γεύση του. Το γκιοκούρο είναι ο «βασιλιάς του τσαγιού». Χλιαρό, δυνατό, φυσικά γλυκό, µειώνει την επίδραση του γαλάζιου λωτού που θα ακολουθήσει σε λίγο. Ένα τετράδιο µεγάλο, ανοιχτό, η αριστερή και η δεξιά σελίδα πυκνογραµµένες. Μαύρα και κόκκινα ιδεογράµµατα. Το κόκκινο στην Άπω Ανατολή είναι το χρώµα της τύχης, του νέου ξεκινήµατος. Παράλληλες κάθετες σειρές. Ένα πινέλο γιαπωνέζικης καλλιγραφίας. Ένα στήριγµα για να ακουµπάει. Ένα γυάλινο µελανοδοχείο σινικής µελάνης. Κάθετα στο τραπεζάκι –εκεί όπου τελειώνει η εσωτερική του ακµή από αριστερά–, ένα ίδιου ύψους και σχεδίου µικρότερο τραπεζάκι, µε µια στρογγυλή τρύπα στη µέση, απ’ όπου εξέχει ένας

AZAZEL323s414.indd 395

12/3/08 3:33:26 PM

396

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

µασίφ, σκαλιστός, ατσαλένιος βραστήρας νερού. Από κάτω, µαγκάλι µε κάρβουνα. Πάνω στο τραπεζάκι, όλα τα σύνεργα για τσάι. Στην άκρη του, µια καστανόχρωµη µπαλίτσα καπνού µέσα σ’ ένα πλεχτό καλαθάκι από µπαµπού. Μπροστά στο µεγαλύτερο τραπέζι, κοιτάζοντας προς τον κήπο, ένας άνθρωπος. Γονατισµένος. Ακουµπάει στις φτέρνες του. Οι παλάµες του αναπαύονται πάνω στα λυγισµένα γόνατα. Φαρδύ παντελόνι από χοντρό ακατέργαστο µπαµπάκι. Μέχρι τη µέση της γάµπας. Από µακριά µοιάζει γυναικεία φούστα. Στο χρώµα του σύννεφου της βροχής. Σκούρο µπλε, µε µια ιδέα µολυβί. Από πάνω του, σταυρωτό, χωρίς κουµπιά, πουκάµισο, ίδιο χρώµα, ίδιο υλικό. Τα µανίκια µέχρι τη µέση του χεριού, λίγο πιο κάτω από τους αγκώνες. Λεπτός. Ογκώδης για το βάρος του. Κεφάλι ξυρισµένο, πρόσωπο ξυρισµένο, µαλλιά και γένια µερικών ηµερών. Οξύ πιγούνι. Μύτη ελληνική. Μάτια κλειστά. Στο δωµάτιο δεν υπάρχει τίποτε άλλο. Ένας γαλάζιος λεπτός καπνός πήρε να διαλύεται πάνω από το κεφάλι του. Στα δεξιά του, στο πάτωµα, µια µακριά πίπα από σκαλιστό ελεφαντόδοντο, περίπου 1 µέτρο, στηρίζεται σ’ ένα µικρό πορσελάνινο στήριγµα. ∆ίπλα, ένα επίσης πορσελάνινο κουτί. Ανοιχτό. Μια ίδια καστανόχρωµη µπαλίτσα µε πορτοκαλιές ανταύγειες. Ένα µικρό µαγκάλι µε κατακόκκινα κάρβουνα. Σαν τη καρδιά του. Μια λαβίδα. Το κελάρυσµα του νερού, το ανεπαίσθητο άγγιγµα των νιφάδων του χιονιού, καθώς χαϊδεύουν τους ανθούς της κερασιάς. Στο νερό, εδώ κι εκεί, λουλούδια άσπρου λωτού. Η ανάσα του ίσα ίσα που ακούγεται. Χωρίς να µετακινηθεί, χωρίς να χύσει ούτε µία σταγόνα, σερβίρει το αχνιστό υγρό σε ένα φλιτζανάκι που έπιασε µε τη λαβίδα από µπαµπού. Το ήπιε. ∆εν άλλαξε τίποτα στο πρόσωπό του. Ούτε ένας µορφασµός. Ακίνητος, πιάνει τη µακριά πίπα µε τα ακροδάχτυλα, τραβάει µια γε-

AZAZEL323s414.indd 396

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

397

ρή ρουφηξιά. Εκπνέει. Ένα αχνό λουλούδι καπνού παίρνει να σχηµατίζεται. Ξεκίνησε για το «κυνήγι του γαλάζιου δράκου». Γέρνει στο πλάι. Χαµογελάει µε θλίψη. Χαρµολύπη. Βλέπει µε τα µάτια της ψυχής του: το χτες, το τώρα, το άπειρο. Συλλογιέται τον πόνο των γονιών του που έφυγε. Θυµάται µε νοσταλγία µια θερµή αγκαλιά, ένα τρυφερό µάγουλο, λογάκια παρηγοριάς για τον παιδικό εφιάλτη. Ασφάλεια και σιγουριά. «Θα σµίξουµε σύντοµα, καλοί µου, στο τέλος της άνοιξης, κάτω από έναν έφηβο ουρανό, κρυστάλλινο, τιρκουάζ. Γύρω από ένα στρογγυλό, εβένινο τραπέζι, τρώγοντας ρύζι, φρούτα της θάλασσας, µε το αχνιστό τσάι παρηγοριά και χαρά µας. Μη θρηνήσετε. Είµαι στην άλλη όχθη. Σας περιµένω». Η καταιγίδα. Το ασταµάτητο κυνηγητό µε τις χίµαιρες πίσω του, λυσσασµένα σκυλιά. Είκοσι χρόνια. Ο θάνατος, αδερφός του ύπνου, φίλος και λυτρωτής. Για πάντα. Πίσω του ακούει το φτερούγισµα του αγγέλου που έφτασε κιόλας. ∆ε µισεί κανέναν. ∆ε φοβάται τίποτα. Φεύγει καθαρός. Αξιοπρεπής. Είναι ελεύθερος. Για πάντα. Σιγά σιγά, ένα γλυκό «µυρµήγκιασµα» ανεβαίνει και µουδιάζει τα πόδια και τα χέρια του. Τα µάτια βαραίνουν. Κοιτάζει µέσα του. Βαθιά στην ψυχή και στο πνεύµα κατακλύζεται από γαλήνη και φως. Πολύ φως. «Βγαίνει» από το κορµί του και νιώθει τον άγγελο του θανάτου να τον σηκώνει πάνω από το γαλάζιο καπνό. Να! Η αντίπερα όχθη... στο δάσος µε τις κερασιές. Στο πρόσωπο εκείνου που κείτεται στο πάτωµα έχει παγώσει ένα ζεστό χαµόγελο. Το ωραιότερό του χαµόγελο. Γιατί αυτό το χαµόγελο σηµαδεύει την ιλιγγιώδη ταχύτητα µε την οποία η ψυχή του, κοµµατιασµένη χρόνια τώρα, αποχωρισµένη από το κορµί του, επιστρέφει εκεί όπου ανήκει, στην έρηµο.

AZAZEL323s414.indd 397

12/3/08 3:33:26 PM

398

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ροσάνο, Καλαβρία του Ιονίου, έτος Κυρίου 2048 Ο ήλιος, εκείνο το φθινοπωρινό απόγευµα, χανόταν πέρα από τις κυµατιστές βουνοπλαγιές και τους λόφους της Καλαβρίας, της Καλαβρίας των ονείρων του, της αγαπηµένης και λησµονηµένης. Οι υπεραιωνόβιες ελιές που κυριαρχούσαν στο τοπίο µέχρι εκεί όπου έφτανε το µάτι άστραφταν στις τελευταίες ηλιαχτίδες, αντανακλώντας όλες τις αποχρώσεις του πράσινου πάνω από το κοκκινόχωµα των λόφων που κατρακυλούσαν µέχρι τη θάλασσα. Μια ελαφριά αύρα έφερνε το άρωµα από το φρεσκοοργωµένο χώµα και τα νυχτολούλουδα, τους «ιππότες της νύχτας», όπως τα έλεγε η µακαρίτισσα η µάνα του, που άνοιγαν δειλά δειλά για να συναντήσουν τη νύχτα που ανέβαινε από τη µεριά του Ιονίου πελάγους. Πέρα, κατά την Ανατολή, ο ουρανός είχε ήδη βαφτεί µ’ εκείνο το χαρακτηριστικό µπλε της Μεσογείου, που σιγά σιγά θα µετατρεπόταν σε µαύρο. Τα πρώτα αστέρια άναβαν στο στερέωµα. Η ψύχρα από το Ασπροµόντε και την οροσειρά της Σίλα Γκρέκα τον έκανε να τυλιχτεί καλύτερα στο χοντρό χιλιοµπαλωµένο µάλλινο ράσο του. Ώρα τώρα µετά τον Εσπερινό, ήταν καθισµένος στο «δικό του» παγκάκι, το ροζιασµένο κορµό µιας ελιάς, που έπειτα από δεκαετίες προσφοράς του πολύτιµου καρπού της εξακολουθούσε να προσφέρει υπηρεσίες στους ανθρώπους... Είχε αποµακρυνθεί από το «µελίσσι» του κοινόβιου, να ησυχάσει, να επικοινωνήσει µε τον Αγαπηµένο. «Signore Gesù Cristo, Figlio di Dio, abbi pietà di me peccatore», προσευχήθηκε νοερά. Τόσα χρόνια εδώ πάνω, τα ιταλικά αντικατέστησαν τη µητρική του γλώσσα και οι µνήµες του από την πατρίδα ξεθώριασαν. Έβλεπε µε τα µάτια της ψυχής του εικόνες από καιρούς αλλο-

AZAZEL323s414.indd 398

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

399

τινούς, τότε που το Ροσάνο και τα τριγύρω µέρη ήταν η πιο σηµαντική και ασφαλής περιοχή της κραταιής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στη ∆ύση. Βισιγότθοι, Λογγοβάρδοι, Σαρακηνοί την εποφθαλµιούσαν και επιχείρησαν πολλές φορές να την κουρσέψουν. Άκουγε ιαχές πολέµου, κλαγγές όπλων, πανηγυρικές καµπάνες έπειτα από τόσες και τόσες νίκες που η Παναγιά χάριζε για αιώνες. Εκεί γύρω στα 951-952, επί βασιλείας του Κωνσταντίνου Ζʹ του Πορφυρογέννητου, το Ροσάνο ονοµάστηκε «βυζαντινό µαργαριτάρι της Καλαβρίας» και «Ραβένα του Νότου». Ποιος να του το 'λεγε... Ποιος θα µπορούσε να το φανταστεί πως θα βρισκόταν σήµερα, στη δύση της ζωής του, πάνω στην κατάφυτη οροσειρά του Ασπροµόντε, σε αυτό το πανάρχαιο ανακαινισµένο ασκηταριό, το αφιερωµένο στον Άγιο Νείλο τον Καλαβρό, ιδρυτή πολλών µοναστηριών, ανάµεσα στα οποία το φηµισµένο ελληνικό αβαείο της Κρυπτοφέρης, κοντά στη Ρώµη, του οποίου γενέτειρα υπήρξε το Ροσάνο. Αλλά και πολλοί άλλοι σηµαντικοί άνθρωποι της Εκκλησίας είδαν το φως ή έζησαν σε αυτή τη σπουδαία βυζαντινή πόλη της Καλαβρίας, όπως οι πάπες Ζωσιµάς, Ιωάννης Ηʹ, Ζαχαρίας, Ιωάννης ΙΣΤʹ και ο Άγιος Βαρθολοµαίος, συγγραφέας του Βίου του Αγίου Νείλου, του σηµαντικότερου αγιογραφικού και ιστορικού έργου της εποχής του. Επίσης, ένας από τους παλαιότερους και σπουδαιότερους καινοδιαθηκικούς κώδικες του 6ου αιώνα, ο Codex Purpureus, σώζεται εδώ, καθώς και η φηµισµένη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Μάρκου, που η παράδοση θέλει να οικοδοµήθηκε από τον Άγιο Νείλο και το µαθητή του, Άγιο Βαρθολοµαίο, για τον εκκλησιασµό των χιλιάδων ασκητών που «κατέβαιναν» κάθε Κυριακή από το «Άγιο Όρος του Ροσάνο», όπως χαρακτηριστικά είναι γνωστή η περιοχή.

AZAZEL323s414.indd 399

12/3/08 3:33:26 PM

400

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Στα 88 του σήµερα, δεν είχε φάει τίποτε αρτύσιµο εδώ και τριάντα τρία χρόνια, σπονδή και αφιέρωµα στο Θεό που τον κράτησε όρθιο εκείνες τις σκοτεινές µέρες του ζοφερού 2005. Λες και ο Θεός είχε ανάγκη από τη δική του νηστεία, του είχε χαρίσει µια διαρκώς ανανεούµενη ζωντάνια στο µυαλό, στα χέρια, στα µάτια, στα πόδια. Ωστόσο, τα λιγοστά µαλλιά και τα κατσαρά του γένια είχαν ασπρίσει από τα 30 του, τότε που κυνηγούσε το «δαίµονα» µέσα στην περιπέτεια, στην ανανέωση, στη διαφορά, στις ανθρώπινες σχέσεις. Η φωνή του συνασκητή του, πατρός Βαρθολοµαίου, του ταπεινού αυτού αδελφού που πλησίαζε τον έναν αιώνα ζωής, τον έβγαλε από την ονειροπόληση. Σέρνοντας τα βήµατά του και στηριζοµένος στη µαγκούρα του, του είπε µε τρεµάµενη φωνή: – Πάτερ µου, ξέρεις τι µέρα είναι αύριο; – Όχι, του απάντησε. – Σαν αύριο απαλλάχθηκες απ’ όλες εκείνες τις κατηγορίες που αφορούσαν την οργάνωση... Πόσα όνειρα χαµένα, αδελφέ µου! Πόσα ψέµατα! Πόσες συκοφαντίες! Πόσο µίσος! – Θυµάµαι, γέροντά µου, την επιστολή που έστειλες τότε στον ανώτατο εκκλησιαστικό άρχοντα, λέγοντάς του πως είναι onore (τιµή) και dolore (οδύνη) για εσένα το γεγονός ότι µε γνωρίζεις. Κι εκείνος δε σου απάντησε ποτέ, αδελφέ µου – ο Θεός να αναπαύσει την ψυχούλα του. – Σε πείσµα όλων, όµως, ο Θεός δε θέλησε να σβήσει το όνειρο. Η Ορθοδοξία γύρισε στην πατρίδα της. ∆ες αυτό το µοναστηράκι: δεκαπέντε ψυχές αριθµεί ήδη, και όλοι νέοι άνθρωποι, επιστήµονες από κάθε γωνιά της οικουµένης. Πόσα µοναστήρια, πόσες σκήτες, πόσα πνευµατικά κέντρα µάς επιστράφηκαν από την παλιά Ρωµαιοκαθολική Εκκλησία! – Μας αξίωσε ο Θεός, παπά µου, να ζήσουµε το µέγιστο θαύ-

AZAZEL323s414.indd 400

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

401

µα, την επανένωση της Εκκλησίας του Χριστού, µας αξίωσε να ζούµε πια στη Μία Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Θυµάσαι τι γινόταν τότε; Που το Βατικανό, πανίσχυρο, αντιδρούσε σε κάποια εκκλησάκια που χτίζαµε, σε κάτι µοναστηράκια που ανακαινίζαµε, κι έφριτταν οι ουνίτες; Θυµάσαι που µας κατηγορούσαν οι υποτιθέµενοι δικοί µας πως δίνουµε τα µοναστήρια, που οι ίδιοι δεν µπορούσαν ή δεν ήθελαν να επανδρώσουν, στους Ρουµάνους και τους Ρώσους αδελφούς µας, λες και δεν ήταν χριστιανοί, και µάλιστα ορθόδοξοι; Θυµάσαι που δε µας έστελναν µοναχούς, ούτε καν ιερά σκεύη και άµφια; Θυµάσαι ότι γυρνούσαµε από πόρτα σε πόρτα και συναντούσαµε την ίδια αδιαφορία; Θυµάσαι που έλεγαν ότι µαζεύουµε χρήµατα κι εµείς ζούσαµε µε το µισθό που έπαιρνες ως καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Καταντζάρο; – Τι τα θέλεις και τα θυµάσαι όλα αυτά, Ραφαήλ µου, πάει, πέρασαν πια... Την ευχή να µην ξεχνάµε και τη συγχώρεση για όλους εκείνους που έβλαψαν την υπόθεση της Ορθοδοξίας στα ιερά αυτά χώµατα. Είδες, άλλωστε, πώς ο Κύριος έκανε την έκβασή του. Έµαθες ποτέ τίποτα για το ποιος κρύβεται πίσω από το φριχτό τους τέλος; – Όχι, γέροντά µου, πώς να µάθω τόσα χρόνια εδώ; – Αλήθεια, Ραφαήλ µου, ο Αζαζέλ πού βρίσκεται, πότε είχαµε τελευταία φορά νέα του; Υπήρξε, άραγε, στ’ αλήθεια; – Νοµίζω πως µετά τα γεγονότα του Πάσχα του 2025, τότε που οι Εκκλησίες ήταν ακόµα χωρισµένες, κανείς δεν τον ξαναείδε. Αποτραβήχτηκε στην έρηµο της Ιουδαίας, µόνος του µε το Θεό του, όπως έλεγε – ο Θεός να τον συγχωρέσει, γέροντά µου, όπως και όλους µας. Ένα δάκρυ κύλησε στα ρυτιδιασµένα µάγουλα του µοναχού µε το όνοµα Ραφαήλ, που βιάστηκε να το σκουπίσει. Ευτυχώς, ο παπα-Βαρθολοµαίος δεν έβλεπε καλά.

AZAZEL323s414.indd 401

12/3/08 3:33:26 PM

402

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Πώς πέρασαν τα χρόνια...! Οι περισσότεροι από τους αγαπηµένους του ανθρώπους βρίσκονταν από καιρό στην «απέναντι όχθη». Το κεφάλι του έγειρε στο στήθος και το τριµµένο κοµποσκοίνι στο χέρι του κυλούσε, τρυφερά θαρρείς, χάντρα τη χάντρα, προς το τέλος. – Αυτές τις µέρες έχουµε επισκέψεις, πάτερ µου, τον απέσπασε από τις σκέψεις του ο Βαρθολοµαίος. – Αύριο, πρωί πρωί, θα έρθει ο Τζιουζέπε από την Τσιτανόβα, µε όλη του την οικογένεια. ∆εν τον έχεις λαχταρήσει; Και µεθαύριο, εκείνος ο µηχανικός από την Αθήνα. Συγγενής σου είναι; – Μπα, όχι, παπά µου, γιος µιας παλιάς γνωστής µου, και θα έρθει κι αυτός µε την οικογένειά του. Ακόµα ένα δάκρυ. Αυτό το φθινόπωρο του 2048, έχοντας το δυσοίωνο προαίσθηµα πως µάζευαν οι µέρες του, το είχε βάλει σκοπό να τελειώσει το ένα και µοναδικό έργο του, τη «λαχτάρα» του, όπως έλεγε, το βιβλίο που έγραφε εδώ και σαράντα χρόνια, πότε υπό τον τίτλο Νοτιοανατολικό Ερωτικό Μυθιστόρηµα, πότε Σονάτα του Θανάτου στην Πόλη του Βασιλιά ∆αβίδ, πότε Ο Φτωχούλης του Θεού Θυµάται και τελευταία ως Αζαζέλ. Έπρεπε να το τελειώσει, να αφήσει πίσω την ουσία της πραγµατικής του ιστορίας. Να το δώσει στον Αλέξανδρο και τον Μάξιµο, τα ανίψια του από την αδερφή του, τη Βερονίκη. Να µάθουν. Να το δηµοσιεύσουν. Να πληροφορηθεί ο κόσµος τα πραγµατικά γεγονότα. «Γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑµᾶς» δεν είχε πει ο Κύριος και Θεός; Ο Αλέξανδρος... Θυµάται σαν να ήταν χτες την αγωνία του ανεβαίνοντας τις σκάλες του Νοσοκοµείου Παίδων στην Αθήνα µια κρύα χειµωνιάτικη νύχτα του 2002, όταν λίγο έλειψε να κοπεί το νήµα της ζωής του πριν αυτή καλά καλά αρχίσει. Θυµάται το µικρό δωµάτιο του νοσοκοµείου όπου έκανε αεροβαπτισµό στο αγ-

AZAZEL323s414.indd 402

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

403

γελουδάκι που χαµογελούσε µέσα στον πυρετό του, χαµένο στις παραισθήσεις της θανατηφόρας αρρώστιας. Αυτός µόλις είχε χωρίσει µε τη Μαλκά και ετοιµαζόταν να φύγει για τα Ιεροσόλυµα, όπου είχαν ξεκινήσει οι διαδικασίες για την εκλογή πατριάρχη του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου...

Το ίδιο εκείνο βράδυ, παραµονή της γιορτής των αρχαγγέλων και όλων των επουράνιων δυνάµεων ασωµάτων, ο µοναχός Ραφαήλ άφησε την τελευταία του πνοή στα χέρια του Κυρίου. Ξεψύχησε κοιτάζοντας προς την αγαπηµένη του Ανατολή, προς την πόλη της καρδιάς του, την Ιερουσαλήµ, και τη Βασιλεύουσα, πρωτεύουσα του πνεύµατός του. Το επόµενο πρωί τον βρήκαν γερµένο στο πλάι πάνω στον κορµό της ελιάς, µε το κοµποσκοίνι στο χέρι και τα βλέφαρα κλειστά, χαµογελαστό, αλλά µε τα µάτια «ανοιχτά» σ’ ένα φως υπερκόσµιο. ∆ίπλα του ήταν αφηµένος ένας κιτρινισµένος φάκελος µε το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Μαζί µε τα χειρόγραφα υπήρχε κι ένα εκτενές σηµείωµα, το οποίο έγραφε τα εξής: Ο Αζαζέλ έχει ένα και µοναδικό στόχο: να πυροδοτήσει την ειλικρινή και εις βάθος αναζήτηση για όλους εκείνους τους καλοπροαίρετους ανθρώπους που ψάχνουν την αλήθεια, σιχαίνονται την υποκρισία και το ψέµα, πιστεύουν στο Θεό, αγαπούν τη γνώση. Ο Αζαζέλ είναι ταξίδεµα σε χώρες γεµάτες χρώµατα και αρώµατα και µυρωδιές που τις αλλοιώνει η αποφορά του αίµατος, αποτέλεσµα του αβυσσαλέου µίσους. Σε χώρες όπου τις νύχτες µε πανσέληνο η έρηµος γίνεται, θαρρείς, ολάνθιστο περβόλι, σε πόλεις µαγικές, κουρσεµένες, καταραµένες, σκλάβες και αφέντρες µαζί.

AZAZEL323s414.indd 403

12/3/08 3:33:26 PM

404

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο Αζαζέλ είναι πόνος, φόβος, βία, αγωνία, ίντριγκα, φως, σκοτάδι, σκιά, πλάσµατα της νύχτας που καραδοκούν να αρπάξουν τους αδαείς. Είναι πολιτική, θρησκεία, οικονοµία, έρωτας, πόλεµος, γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις, διεθνείς σχέσεις, τροµοκρατία, προπαγάνδα. Ο Αζαζέλ είναι το πιο γλυκό καλοκαιρινό σου όνειρο και ταυτόχρονα ο φριχτότερός σου εφιάλτης. Όπως άλλωστε η ίδια η ζωή. Γιατί, απλούστατα, η ιστορία του Αζαζέλ είναι η ιστορία της ίδιας µας της ζωής. Απολαύστε το σαν ταξίδι πραγµατικό, γιατί τέτοιο είναι, πιστέψτε µε. Γιατί Αζαζέλ; Azaz-El (‫)עזאזל‬ Τους «βλέπω» ήδη να τρίβουν τα χέρια τους µε κακία αντικρίζοντας τα εβραϊκά, τη «σιωνιστική» γλώσσα. ∆υστυχώς γι’ αυτούς, ο Χριστός µας αυτή τη γλώσσα µιλούσε, το όνοµά του –Ιησούς-Γιοσούα (‫ –)יהושוע‬σε αυτή τη γλώσσα γράφτηκε, η Παναγία µας και οι Άγιοι Απόστολοι και µαθητές Του αυτή τη γλώσσα χρησιµοποιούσαν, η µισή µας Αγία Γραφή σε αυτή τη γλώσσα πρωτογράφτηκε και, τέλος, η περίφηµη µετάφρασή της, η µετάφραση των εβδοµήκοντα, από ελληνιστές εβραίους της Αλεξάνδρειας έγινε. Εκείνοι άφησαν ανέγγιχτο το «τετράγραµµα» του άγιου ονόµατός Του (‫)יהוה‬. Και όσο για το Θεό Πατέρα, το ∆ηµιουργό και Ποιητή του Σύµπαντος, εβραϊκά ονόµατα έχει: Γιαχβέ, Αντονάι, Σαδδάι, Ελοΐµ, Ελυόν, Αντονάι Σαβαώθ. Η λέξη «Αζαζέλ» είναι σύνθετη εβραϊκή, που η ερµηνεία και η ετυµολογία της αποτελούν αντικείµενο µελέτης και αντικρουόµενων απόψεων. Καλός λόγος, εποµένως, για να αποτελέσει τον τίτλο του βιβλίου ενός τόσο αµφιλεγόµενου και πανταχόθεν βαλλόµενου ανθρώπου. Σύµφωνα µε τους µελετητές της Παλαιάς ∆ιαθήκης, η λέξη εµφανίζεται τέσσερις φορές, όλες στο Λευιτικό, κεφ. ιστʹ (8, 10, 26), εκεί όπου περιγράφεται το τελετουργικό της µέρας της εξιλέωσης, αυτής που στο

AZAZEL323s414.indd 404

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

405

εβραϊκό εορτολόγιο είναι πιο γνωστή ως Γιοµ Κιπούρ. Εκεί, λοιπόν, αναφέρεται πως ο Κύριος διέταξε τον αρχιερέα διά του Μωυσή, τον Ααρών εν προκειµένω, να πάρει δύο τράγους για λογαριασµό του λαού του Ισραήλ. Έναν για θυσία στο Θεό και έναν για να γίνει αποδιοποµπαίος τράγος, ο τράγος για τον Αζαζέλ, το δαίµονα... Στις εκδόσεις (LXX, Symmachus, Theodotian και Vulgata), η ερµηνεία της λέξης αφορά «τον τράγο που φεύγει», από το ez (=τράγος) και azal (=αλλάζω πορεία, διακόπτω). Σε συνδυασµό, δε, µε την αραβική λέξη azala (=εξοστρακίζω, εκδιώκω), εκτιµήθηκε ότι η λέξη σηµαίνει περίπου «οριστική διαγραφή-εξαφάνιση-εξιλέωση από τις αµαρτίες». Η ραβινική-εβραϊκή ερµηνεία, ωστόσο, συνιστά ότι η λέξη αφορά µάλλον τον τόπο στον οποίο ο τράγος οδηγούνταν: µια αφιλόξενη έρηµος ή ένα υψηλό σηµείο, από το οποίο ριχνόταν... στον Αζαζέλ. Άλλωστε, τόσο στην Παλαιά όσο και την Καινή ∆ιαθήκη, οι έρηµοι τόποι θεωρούνται κατοικητήρια δαιµόνων (Ησαΐας, κεφ. ιγʹ, 1· λδʹ, 13. Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, κεφ. ιβʹ, 43. Το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, κεφ. ιαʹ, 24. Αποκάλυψη του Ιωάννη, κεφ. ιηʹ, 2). Πάντως, είναι χαρακτηριστικό ότι στα σύγχρονα λαϊκά, οµιλούµενα εβραϊκά, η λέξη χρησιµοποιείται σαν «κατάρα», αυτό που στα ελληνικά θα ήταν το ανάλογο του «άντε στο...» µε την έννοια της Κόλασης. Μια άλλη ερµηνεία που δίνεται είναι ότι η λέξη αναφέρεται σε ύπαρξη που αντιτίθεται στον Κύριο και Θεό µας. Με αυτή την έννοια, λοιπόν, ο Αζαζέλ θα µπορούσε να είναι ένα δαιµονικό και ακάθαρτο πνεύµα (Ενώχ, κεφ. ηʹ, 1· θʹ, 6· ιʹ, 4-8· ιγʹ, 1-2· νδʹ, 5· νεʹ, 4· ξθʹ, 2. Παραλειποµένων Αʹ, κεφ. εʹ, 8. Παραλειποµένων Βʹ, κεφ. ιαʹ, 15. Ησαΐας, κεφ. λδʹ, 14. Αποκάλυψη του Ιωάννη, κεφ. ιηʹ, 2), ενδεχοµένως και ένας «σηµαντικός» δαίµονας. Αυτός ο συσχετισµός του τράγου µε το δαίµονα ίσως αποτελεί τη βάση των σχετικών απεικονίσεων, όπου ο διάβολος εµφανίζεται µερικές φορές σαν τραγόµορφο τέρας. Αξιόλογη θεωρώ, επίσης, την ερµηνεία του Τζέιµς Χάστινγκς, ο οποίος στο Α Dictionary of the Bible (σελ. 207-208, τόµος 1), αναφέρει: «Ο Αζα-

AZAZEL323s414.indd 405

12/3/08 3:33:26 PM

406

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

ζέλ πρέπει να ήταν ένα τόσο φοβερά κακό πνεύµα, που αναγνωριζόταν και διακρινόταν από τα υπόλοιπα, έτσι ώστε να του δοθεί ένα τέτοιο όνοµα, το οποίο µπορεί µεν να είναι άγνωστο σ’ εµάς, αλλά απολύτως γνωστό σ’ εκείνους στους οποίους απευθυνόταν το τελετουργικό που περιγράφεται στο Λευιτικό». Επέλεξα, ωστόσο, τη λέξη «Αζαζέλ» για τον τίτλο του βιβλίου που τολµώ σήµερα να παρουσιάσω µπροστά σας προτιµώντας την εξής ερµηνεία της που έχει προταθεί: από το azaz (=ισχυρός) και El (=Θεός). Το όνοµα Αζάζ ή Εζούζ το συναντάµε στο Παραλειποµένων Αʹ, κεφ. εʹ, 8 και ήταν ο πατέρας του Μπέλα, ενός της φυλής του Ρουβήµ. Κύρια ονόµατα ανθρώπων µε δεύτερο συνθετικό το -Ελ, το οποίο συνιστά ένα εκ των ονοµάτων του Κυρίου, συναντάµε πολλά: Μιχα-Ελ, Ραφα-Ελ, Γαβρι-Ελ, ∆ανι-Ελ, Σαµου-Ελ, Ιεζεκι-Ελ, που όλα έχουν σχετικές ερµηνείες. Αζαζέλ, λοιπόν, σηµαίνει επίσης «ισχυρός συν Θεώ» ή «ο ισχυρός του Θεού». Μπορεί, όµως, και να σηµαίνει «ισχυρός απέναντι στο Θεό» ή «πολέµιος του Θεού». Εσείς θα αποφασίσετε. Είναι προφανές ότι προσπάθησαν να µε παρουσιάσουν σαν δαίµονα, σαν εγκληµατία, σαν κακοποιό πνεύµα, σαν δαιµόνιο άνθρωπο. Ωστόσο, όλη µου η ζωή, σε αντίθεση µε τον καταιγισµό αυτό της παραπληροφόρησης, υπήρξε διαφανής και, παρά τον απηνή διωγµό, δεν προσπάθησα ποτέ µου να κρυφτώ, γι’ αυτό βρήκαν, άλλωστε, όλα αυτά που προσπάθησαν ανεπιτυχώς να ερµηνεύσουν εναντίον µου. Όλη µου η ζωή ανήκε και ανήκει –τα τελευταία χρόνια, µάλιστα, προσεφέρθη συνειδητά– στον Κύριο. Ό,τι είµαι και ό,τι δεν είµαι σ’ Εκείνον µόνο οφείλεται, σ’ Εκείνον το χρωστώ, σ’ Εκείνον το αφιερώνω. Από το Γολγοθά που ανεβαίνω, σ’ Εκείνον ατενίζω µε ελπίδα, σ’ Εκείνον οφείλω το ότι αντέξαµε η οικογένειά µου κι εγώ αυτό τον πόλεµο. Αζαζέλ (‫)עזאזל‬, λοιπόν, σηµαίνει «ισχυρός µε τη βοήθεια του Θεού» και, αφού υπήρξε ο αποδιοποµπαίος τράγος, τελικά ταυτίστηκε µε τον Εζουζέλ (‫)עזוזאל‬, που σηµαίνει «πολεµιστής του Θεού». Χαρακτηριστι-

AZAZEL323s414.indd 406

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

407

κά αναφέρεται στους Ψαλµούς, ΚΓʹ, στίχος 8: «Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέµῳ». Στα εβραϊκά λέγεται: «Αντονάι εζούζ βε γκιµπόρ, Αντονάι εζούζ µιλχαµά». ΚΓʹ Ψαλµὸς τῷ ∆αυΐδ· τῆς µιᾶς Σαββάτων. - Του Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ

πλήρωµα αὐτῆς, ἡ οἰκουµένη καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ. Αὐτὸς ἐπὶ θαλασσῶν ἐθεµελίωσεν αὐτὴν καὶ ἐπὶ ποταµῶν ἡτοίµασεν αὐτήν. Τίς ἀναβήσεται εἰς τὸ ὄρος τοῦ Κυρίου καὶ τίς στήσεται ἐν τόπῳ ἁγίῳ αὐτοῦ; ἀθῷος χερσὶ καὶ καθαρὸς τῇ καρδίᾳ, ὃς οὐκ ἔλαβεν ἐπὶ µαταίῳ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ καὶ οὐκ ὤµοσεν ἐπὶ δόλῳ τῷ πλησίον αὐτοῦ. Οὗτος λήψεται εὐλογίαν παρὰ Κυρίου καὶ ἐλεηµοσύνην παρὰ Θεοῦ σωτῆρος αὐτοῦ. Αὕτη ἡ γενεὰ ζητούντων τὸν Κύριον, ζητούντων τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ Ἰακώβ. Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑµῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης. Τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης; Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέµῳ. Ἄρατε πύλας, οἱ ἄρχοντες ὑµῶν, καὶ ἐπάρθητε, πύλαι αἰώνιοι, καὶ εἰσελεύσεται ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης. Τίς ἐστιν οὗτος ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης; Κύριος τῶν δυνάµεων αὐτός ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῆς δόξης. Μια προσεκτική ανάγνωση του ψαλµού δείχνει πόσο σηµαντικό είναι το περιεχόµενό του προκειµένου να ερµηνευτεί η ρήση «Κύριος κραταιὸς καὶ δυνατός, Κύριος δυνατὸς ἐν πολέµῳ», που περιέχει, όπως είπαµε, τη λέξη «αζάζ» ή «εζούζ», που συνδυάζεται, ως πρώτο συνθετικό, µε τη λέξη «Ελ» (=Θεός). Σας χαιρετώ µε αγάπη και σας περιµένω σ’ έναν καλύτερο κόσµο. Να είστε πάντοτε αετοί και να µη συρθείτε ποτέ στη λάσπη και τη µαταιότητα. Επ’ ελπίδι µοναχός Ραφαήλ, που στα εβραϊκά σηµαίνει «αυτός που ο Θεός θεράπευσε» και, κατά το Βιβλίο του Ενώχ, είναι ο αρχάγγελος που έδεσε τον Αζαζέλ στην έρηµο

AZAZEL323s414.indd 407

12/3/08 3:33:26 PM

408

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Επιµύθιο Μια εσωτερική παρόρµηση είκοσι χρόνων µε έσπρωξε να κάνω το µεγάλο βήµα και να εµφανιστώ σήµερα µπροστά σας µε το πρώτο µου αυτό πόνηµα. Γιατί ο Αζαζέλ κυοφορείται τουλάχιστον δύο δεκαετίες –κατ’ άλλους παραπάνω– κι έχει περάσει κυριολεκτικά από σαράντα κύµατα. Τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά· έτσι κι αλλιώς, εφόσον έχει αποφανθεί η δικαιοσύνη, δεν υπάρχει περιθώριο για σχόλια. Όµως τα γεγονότα αυτά καθεαυτά ∆ΕΝ έχουν καµία σχέση µε το περιεχόµενο του βιβλίου. Όπως κάθε προηγούµενη εµπειρία µου στη ζωή αποτελεί πηγή έµπνευσης, µελέτης, εξέλιξης και προβληµατισµού, έτσι κι αυτά. Τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Ενδεχοµένως να απογοητευτούν φριχτά οι κυνηγοί σκανδάλων. Λυπούµαστε πολύ γι’ αυτό. Στόχος µας δεν είναι να εκδώσουµε εφηµερίδα, ούτε βέβαια να στήσουµε ηλεκτρονικό ΜΜΕ. Ένα πολυδιάστατο και ποιοτικό βιβλίο φιλοδοξούµε να παρουσιάσουµε και κάναµε ό,τι καλύτερο µπορούσαµε. Το αποτέλεσµα, βέβαια, θα το κρίνουν όλοι όσοι αποφασίσουν ότι αξίζει τον κόπο να πάρουν το... ρίσκο της αγοράς του Αζαζέλ και, στη συνέχεια, να το λατρέψουν ή να το µισήσουν. Γιατί αυτό το βιβλίο είναι... µυστήριο· ή το αγαπάς ή το σιχαίνεσαι. Έτσι απλά, έτσι

AZAZEL323s414.indd 408

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

409

απόλυτα. Ταιριάζει στο λόγο του Χριστού που έλεγε ότι πρέπει να είµαστε θερµοί ή ψυχροί, γιατί τους χλιαρούς θα τους ξερνούσε από το στόµα Tου... Ο Αζαζέλ, όπως ελέχθη, είναι δηµιούργηµα αγωνίας, φόβου, πόνου, δακρύων, θλίψης, απογοήτευσης, απερίγραπτου πανικού, κατάθλιψης, αισθήµατος πνιγµού, αλλά και αγάπης, φαντασίας, δηµιουργικού πνεύµατος, βαθιάς πίστης στο σαρκωθέντα Λόγο του Θεού, ανεκτικότητας, κατανόησης, έρωτα, ακραίων εµπειριών, µελέτης, συγκρούσεων. Πάνω απ’ όλα, όµως, είναι ο καρπός µιας εικοσαετούς και πλέον εµπειρίας ζωής, που περιλαµβάνει σχεδόν ό,τι µπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος, και καλά και κακά. Όλα αυτά αποτέλεσαν τη µαγιά. Η φαντασία έκανε τα υπόλοιπα. ΤΙΠΟΤΑ απ’ ότι µοιάζει γνωστό ή σας θυµίζει κάτι δεν είναι έτσι. ΑΠΟΛΥΤΩΣ τίποτα. Ο Αζαζέλ δεν κινείται απλώς στο χώρο του φανταστικού. Κινείται στο χώρο των παράλληλων κόσµων που διατρέχουν το δικό µας, σε άλλη διάσταση. Αποτελεί ένα από τα πολλά σενάρια που θα µπορούσαν να εξελιχθούν αν οι διάφορες µεταβλητές πάρουν τις ανάλογες τιµές. Με αυτή την έννοια είναι ένα µυθιστόρηµα που εξελίσσεται ανάλογα µε την εµπειρία, τη διάθεση, την πίστη, τη γνώση, την αγάπη, το µίσος, το αίσθηµα εκδίκησης που έχει καθένας µας µέσα του. Ο Αζαζέλ είναι ένα πρωτεϊκό έργο. Οι ήρωές του θα µπορούσαν να είναι καθένας από εµάς, αν οι συνθήκες της ζωής µας ήταν οι κατάλληλες. Οι επιλογές που θα κάναµε και τα αποτελέσµατα που θα είχαµε κάθε φορά είναι αυτά που αλλάζουν την πλοκή και δίνουν τη λύση στο µυστήριο. ∆εν υπάρχει µόνο µία ερµηνεία στο γρίφο του Αζαζέλ, δεν υπάρχει µόνο µία λύση στο σταυρόλεξο του Πάθους.

AZAZEL323s414.indd 409

12/3/08 3:33:26 PM

410

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

Ο Αζαζέλ δεν τελειώνει ποτέ, όσες φορές και να τον διαβάσουµε – κι αυτό ισχύει και για εµένα που τον έγραψα, για την ακρίβεια, που τον κατέγραψα στο χαρτί, γιατί άλλος, πολύ µεγαλύτερος από εµένα κατηύθυνε το χέρι µου όλα αυτά τα χρόνια, µε την έννοια ότι γνωρίζω πολύ καλά πως αρκεί να αλλάξω τα δεδοµένα σε µια µικρή λεπτοµέρεια της πλοκής για να αλλάξουν τα πάντα. Γι’ αυτό, λοιπόν, τα ονόµατα δεν έχουν καµιά σηµασία, ούτε βέβαια είναι πραγµατικά. Κανείς δεν «κρύβεται» πίσω από αυτά τα φανταστικά ονόµατα, κανείς δε σαρκώνεται, ουδείς ταυτοποιείται µε τους ήρωες του έργου. Καθένας, ωστόσο, είναι ελεύθερος, όπως συµβαίνει πάντοτε σε αυτές τις περιπτώσεις, να διαλέξει να συµµετάσχει στο έργο «φορώντας» τη µία ή την άλλη µάσκα. Κανείς δε θα τον εµποδίσει σε αυτό. Σας εύχοµαι, λοιπόν, καλό ταξίδι µε τα «φτερά» του Αζαζέλ. Βόλος, 26 Οκτωβρίου 2008 (Αγίου ∆ηµητρίου Μεγαλοµάρτυρος & Μυροβλήτου)

AZAZEL323s414.indd 410

12/3/08 3:33:26 PM

ΑΖΑΖΕΛ

411

Παράρτηµα Το τέλος της αυταπάτης... Εκκλησία και πολιτική «Θα παραγνωρίζαµε την ενότητα του κόσµου», γράφει ο Τόµας Μαν στο τέταρτο µέρος της τετραλογίας του Ο Ιωσήφ και οι Αδελφοί Αυτού, «αν θεωρούσαµε τη θρησκεία και την πολιτική ως δύο πράγµατα θεµελιωδώς διαφορετικά, που δεν έχουν ούτε πρέπει να έχουν τίποτα κοινό. [... ] Στην πραγµατικότητα ανταλλάσσουν µανδύα [... ] και είναι ο κόσµος στο σύνολό του αυτός που µιλάει όταν η µία µιλάει τη γλώσσα της άλλης». Οι άνθρωποι ζουν όχι µόνο σε διαφορετικές χώρες, αλλά και σε διαφορετικούς κόσµους εννοιών, και αυτά τα συµβολικά σύµπαντα αποκτούν µορφή ορατή, διαρκή και δεσµευτική τόσο µέσα στους θεσµούς της κοινότητας και της πολιτικής εξουσίας όσο και στους θεσµούς της θρησκείας. Όσο πιο πίσω ανατρέχουµε στο χρόνο τόσο πιο δύσκολη αποδεικνύεται η διάκριση µεταξύ θρησκευτικών και πολιτικών θεσµών. Ο Λατίνος λόγιος Μάρκος Τερέντιος Βάρρων, που µετέδωσε στο δυτικό πολιτισµό την έννοια της «πολιτικής θεολογίας», διαπίστωσε, επίσης, ότι οι απαρχές των κρατικών θεσµών και η αρχή της θρησκείας ταυτίζονται. Η πολιτική θεολογία έχει να κάνει µε τις ευµετάβλητες σχέσεις ανάµεσα στην πολιτική κοινότητα

AZAZEL323s414.indd 411

12/3/08 3:33:26 PM

412

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΒΥΛΗΣ

και τη θρησκευτική τάξη, δηλαδή, για να το πούµε µε τρόπο πιο συνθετικό, την εξουσία και τη σωτηρία. Η πολιτική θεολογία γεννιέται εκεί όπου παρόµοια προβλήµατα αντιµετωπίζονται σε µορφές που εµπλέκουν τους θεούς ή το Θεό. Στο σηµείο αυτό µπορούµε να διακρίνουµε δύο απόψεις της πολιτικής θεολογίας: Η µία ερευνά τις θεολογικές προεκτάσεις της πολιτικής (όρος που στην παρούσα µελέτη υποδηλώνει, καταρχήν, τόσο την «κάθετη» διάσταση της εξουσίας όσο και την «οριζόντια» διάσταση της κοινότητας). Η άλλη, τις πολιτικές προεκτάσεις της θεολογίας. Μέρος της πολιτικής θεολογίας αποτελούν, εποµένως, τόσο οι αναλύσεις της εξουσίας και/ή της κοινότητας, που δεν κατορθώνουν να τα βγάλουν πέρα χωρίς (ρητές ή σιωπηρές) επικλήσεις του Θεού ή των θεών, όσο και οι συζητήσεις γύρω από το Θεό ή τους θεούς που εµπλέκουν τις σφαίρες των κάθετων ή οριζόντιων δοµών του κόσµου των ανθρώπων. INCIPIT

του καθ. Πιερ Τσέζαρε Μπόρι Σχολή Πολιτικών Επιστηµών Τµήµα Ηθικής Φιλοσοφίας «Alma Μatter Studiorum» Πανεπιστήµιο της Μπολόνια

AZAZEL323s414.indd 412

12/3/08 3:33:26 PM

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

EXECUTIVE SUMMARY IN ENGLISH for our foreign friends...

413

414

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

415

THE CONCIERGE OF THE NIGHT Azazel

Holy Friday 22 April 2011 t t e bea ti l roo garden o t e l rio s otel in olona i, t ens, it vie o o nt L cabett s, t e “Latin merican” b sinessman icola o o is drin ing edonicall is a riti , am ari osmo. He is aiting or is g ests, t o a di rabians rinces, or a massive ro ert deal in t e ld it o er salem. He co ld not b t congrat late imsel or t e cleverness and t e di lomac , ic ere is strongest s it. “ ose s itt e s! e t o g t t at t e o ld ave me orever as t eir ostage. at I o ld do atever t e anted. e ave bo g t eno g . o , ot ers a more, so m c more. nd let t ose st id, zealo sl religio s com atriots o mine call me t e traitor acco ntant’. Long live t at ignoram s, t e atriarc !” e t o g t la g ing on is o n. It sa a s eet ril’s morning. It as n s all arm or t at time o ear. ere e o ld go, o ever, t ere

416

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

o ld be eternal s mmer. e s n as setting. e sea ac ired a golden la er at t e de t o t e orizon. He as ver a . He as alread dreaming abo t a ter ards. He o ld ossess an t ing e co ld ever dream o . ree ndred (300) metres a a , t o g , rom inside a cl ster o s r bs, t e irst o t e t o… “ amsons” as beginning its inal o rne , covering t ree ndred and t ent (320) metres er second. o contacts… e cr stal glass ic e as olding in is ands t rned to a t o sand ieces, as it ell on t e gro nd, ile its brig t red content stained is ite linen s irt. dee er red s ot e t e anding on is c est… He ell bac , t nderstr c , as i s ed a a b a o er l and… or some seconds, all an one co ld ear as t e smoot m sic, t e r stling o leaves in t e gentle breeze, and, rom a ar, t e cit noise and t e mo rn l c rc bells. e aiters and t e e re enters ran to ards im. ome ere alread ma ing emergenc calls, as ing or irst aid. s t e bent over im, t e roze. In lace o is ead, t ere as an amor o s lverised mass, mi ed it coag lated dar blood. omeone called t e olice. co le o ndred metres a a , a erson, dressed in s orts ear and carr ing a r c sac on t eir s o lder, as coming do n L cabett s, al ing inso ciantl and admiring t e landsca e a ead o im. e assed in ront o t e otel entrance, ile t e irst sirens ere being eard. iece o a er “sli ed” t ro g t eir ingers and ell on t e stoneb ilt r ngs. ortl t erea ter, it as o nd b t e olice, o literall sco red t e area. nto

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

t e a er, a strange ord ritten: “NIQMA”1.

417

it o t a

arent meaning

Holy Saturday 23 April 2011 e ec menical atriarc dies in t e Hol o rt ard, o tside t e ll-Hol rc o t e Res rrection in er salem, ile re aring to escort t e ree rt odo atriarc o t e Hol it , inside t e cibori m o t e Hol e lc re, d ring t e Hol ire eremon , on Hol at rda . He as t e irst ec menical atriarc o as going to artici ate in t e eremon . o one else ad ever dared it. es ite t e ierce o tb rst o reactions against t is amongst t e ot er comm nities, t e Latin and t e rmenian ones, e inall s cceeded in ta ing ermission, a ter a com romise accom lis ed b t e intervention o t e s reme Israeli dignitaries. e atriarc did not stand t e emotionalit d ring t e tri m ant, intense c eering o t e cro d ic as congregating in order to iss is and and receive is blessing. He colla sed. His eart betra ed im. t t e Hadassa Hos ital, is deat as merel con irmed. In s c cases, rarel does a ost-mortem e amination ta e lace or t e detection o t e deat ca ses. e olice and t e Israeli secret services eel some s s icion. e searc or in ormation inside iles o t e

1. Translator’s note: Unfortunately, I cannot be certain about the correct pronunciation and/or the transliteration of the Aramaic and Hebrew words. “Sic passim.”

418

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

last ten ears. t r itlessl . e cor se as trans erred it ono r to t e “Reigning it ”2. restigio s eo le rom all over t e orld came to bid t e inal are ell to t is great ig re o ristianit , o mar ed it is t ent - ear atriarc dom t e rt odo rc . e rocesses or is s ccession ad alread beg n… e deacon o as re aring im or t e neral service ad observed a small red s ot on t e le t side o is nec , somet ing li e a mos ito bite. He did not a attention to it. t ers, o ever, ill tal abo t divine stice… e ill remember is role and is tem est o s arg ment it t e blessed at t e resent time arc bis o o t ens and all reece, some ears ago. e ill also remember is relations i it t e onl atriarc o er salem ever de osed, o as elected ten ears ago. es ite t e act t at e ad sanctioned t e det ronement imsel , m c , later, lea ed o t abo t d bio s “common ro tes”; abo t “big con licting interests”. In t e oc et o is s r lice, t ere is a r m led iece o a er, onto ic a sim le ord is ritten: “MEEMANUTAH”.

2. ranslator’s note: translation o t e “βασιλεύουσα,” an e it et o onstantino le.

ree

ord

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

419

Tuesday 16 August 2011 e o rnalist dies in iena, Ital , d ring t e reno ned “ alio”: a orse race eld t ice eac ear, on 2 l and 16 g st, on ono r o t e “ adonna di rovenzano”, in “ iazza del am o,” in t is medieval scan cit ic is dedicated to t e “ antissima adre di es ”, t e EverVirgin ar . en c rc es raise er. s e e ited is otel to go to t e lace rom ic e o ld attend t e race, a enedictine mon a roac ed. He as earing is c aracteristic bro n ooded roc it t e ite string aro nd is aist, and sandals. His age as totall inde inable. He is ed im good morning, smiling “gree l ”! e o rnalist as s oc ed. e mon reminded im o someone. at ace; t ose e es; t ose s arse gre airs on is ead… es… He ad alread met im revio sl … t ere He co ld not remember. e ore aving t e time to sa an t ing, t e smiling ace o t e enedictine t rned as gold as granite. ere as a g n in is and, ic seemed to a ear o t o t in air: t e eric o941 it a silencer. e ltimate orror as alread being mirrored in t e o rnalist’s e es. ree im erce tible so nds. midst t at da ’s great estive commotion, t e ere li e a ootball itting t e avement. irt ive decibels. He ell do n li e an em t sac . mongst so man eo le, t e a s o ts o t e visitors, and t e zealo s ollo ers o t e contestants, e ent nnoticed. He got stom ed on b man . e olice ere arned m c later. e smile ret rned to t e mon ’s

420

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

ace, as t e g n “disa eared” into t e dee oc et o is loose roc . t a slo ace, e eaded to ards t e rail a station, ile greeting t e im atient ans. He too t e train to a les. His destination as ontecassino. ac in reece, some ill remember a e “revelations” ic t e o rnalist ad made d ring is ig ro ile career. t ers ill remember es eciall a re ostero s stor e ad resented on a s o o is. He claimed, to be s eci ic, t at e as abd cted and tort red b strangers, so t at con essions o ld be elicited abo t cases e ad andled: a act ic , o co rse, as never con irmed. His ro essional li e ad an inglorio s ending in general moc er and derision, d e to a com act disc ic ad been sent to all o t e ree media, some da s a ter t e s osed idna ing. It div lged min tel o t is o rnalist ad ac ieved is great “s ccesses” and blicisations, ic led man to rison and several to insanit . e , even to s icide. Ever one, nonet eless, ill give a meaning l nod ile sa ing: “He ad ic ed a ig t it man big g s and m c ad been eard o is met ods. ell, somebod m st ave asted im at last.” rt ermore, ot ers, t e oldest and isest, ere sa ing: “ on’t bot er o rsel it s c iss es. Li e and deat are... in tong e’s ands!” eside is so lless bod , “ olizia di tato” inds a cr m led iece o a er it again a single meaningless ord ritten onto it: “MASHTUQA”3.

3. ranslator’s note:

better transliteration mig t be: “mis to a”.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

421

April 2005, Dozza Prison, Bologna e es it riest on ianl ca io r meets inside t e cell 7bis o t e solitar con inement sector on t e gro nd loor a risoner, a ree rt odo mon named Ra ael, or om so m c as been ritten. ccording to Corriere della Sera, “In cella l’ omo c e a tremare tene,” ic is translated as: “Im risoned t e man o ma es t ens a e.” e mon re ests t at e con ess to t is riest, since t e rt odo rc leaders ave orbidden is s irit al at er rom visiting im in ail. He reveals is ear o being assassinated beca se e olds nt in able secrets abo t t e rc , intelligence agencies, s reme o ice olders, government interests, real estate b sinesses ic are cr cial to t e geo olitical relations. Ever t ing oints to er salem. ring is con ession, e gives t e riest a and ritten ill and a bo as a ersonal gi t. He re ests t at e deliver t e ill to is t o ne e s, is sister’s sons, on Easter nda 20 ril 2025 in er salem. In case, o ever, e did not contact im ntil t e ommon at olic- rt odo Easter in 2011, e as ed im to blis it. e bo , made o so vla i s e ers t ical risoner’s andi or is interiorl invested it arallelogrammatic ite te tile. es s’s ace and t e ords “ e acred Hand erc ie er salem” ave been oven. Inside t e bo , t ere is a blac oolen andmade rt odo ra er ro e it one ndred nots. ere is also a iece o

422

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

a er onto ic an intrig ing rase is ritten: “ rom t e ig est s mmit o ill ind o rsel in t e dar est it… i o do not ono r o r ait and o r vo s, i o do not remain silent. nd, en mone drives o , vengeance a aits o .’ a t e memor o o r ise ol at ers be eternal. Hazal.” n 25 ril 2011, Easter onda , also no n in Ital as “L nedi dell’ ngelo” or “ as etta,” t e riest receives t e names and t e ersonal data o t e individ als to om e s o ld deliver t e ill. He also receives t e name o a liaison bet een t e riest and t e bo s: a e is oman, al a, “t e love o is li e”, as s e is described in t e letter. dditionall , t e c rio s letter contains a age it t irt ec liar estions, ic seem to lead roviding t at t e are ans ered correctl to t e sol tion o a cross ord zzle. e estions are ritten in ree . oreover, t ere is t e ollo ing rase: “Ever t ing ill be revealed on t e orro l a in t e Hol it , d ring o r common Easter in 2025, en ever t ing ill be di erent. I am e ecting o or a meeting o s irit and blood. oever remains silent is a con ederate.” ter aving met Ra ael, t e riest’s li e and career c anged dramaticall in t e ollo ing ears. He as ordained bis o and, a ter ards, as selected as di lomatic re resentative o t e Hol ee, a “n nzio a ostolico,” in t e Hol Land. He as orgotten t e im risoned mon … ter several ears, a riend o is, a es it brot er and Israeli citizen, born to a e is at er o R ssian

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

423

arentage and a ristian mot er, as elected as cardinal and, event all , as t e Roman onti . He c ose t e name Ra ael I. His election a es t e orld d e to is ancestr , is age, is im ressive scienti ic ro icienc , is ol glotter , and is revol tionar ideas! ile arranging is belongings in “ stello dei ardinali anta arta’ ” (“ est o se o t e ardinals aint art a’ ”), in t e Vatican it , aving been named b no “ re etto della ongregazione er la ottrina della ede e residente della onti icia ommissione iblica e della ommissione eologica” (id est: t e erson res onsible or dogmatical, biblical, and t eological matters o t e at olic rc ), e discovers amongst ot ers t e ill and t e resent o t e im risoned mon Ra ael. “ at a coincidence!” e solilo ised. “ e same name as c osen b t e Hol at er. o o ld no at a ened to im event all ” s e o ens t e bo and ta es into is ands t e ra er ro e, e observes t at t e sacred and erc ie covering lining ad been detac ed as time ent b . He disconnects it entirel and e is astonis ed to ind be ind it a aded nsolved cross ord zzle it o t n mbers. n image o t e eavenl incor oreal angel ost as been also laced bet een t e abric and t e bottom o t e bo . n its bac , t e ollo ing rase is ritten: “ o angels nderstand ever lang age ” ring is meeting it t e Hol at er, in t e oneiric gardens o t e Vatican it , ardinal io r is s r rised to ind o t t e o e’s intentions, revealed to im b t e ostle eter’s s ccessor imsel in a con idential manner.

424

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

He is es to terminate t e t o rc es’ sc ism “no matter at it ta es”. He added: “ ogmaticall , iesa attolica’ as erred! It is e o are more res onsible or t is, ianl ca! e! e rt odo rc ma ave man roblems, as ell. onet eless, t e ave not diverged at all rom eit er t e rectit de o t e Logos or t e at ers’ teac ings. e m st ret rn to t e ristocentric c aracter o t e rc .” He addressed t e cardinal almost s o ting, as t e al ed to ards t e cave ic re rod ces t e lessed Virgin o Lo rdes: “ redecessor iovanni XXIII o ened t e indo s, so t at ne , res air co ld im rove t e rc . redecessor aolo VI met it Ec menical atriarc t enagoras a ter almost ten cent ries o rivalr and a ostas . I, a mble servant o od, ill l il t e dream o a ro imatel t o billion so ls all over t e orld. e rc ill be one, as it as establis ed b Him, o r od and Lord. “I do not no et t e e act rocess o t is endeavor. evert eless, I eel certain t at He ill g ide m ste s. ome es ita, membro della om agnia di es ’, I cannot s er t is. I bleed. I c o e on it. I s ocate en I atc t e Hol od o rist, His rc , being dismembered even more da b da . esides, He said it Himsel : ‘Ut omnes unum sint, sicut tu, pater, in me et ego in te, ut et ipsi in nobis unum sint, ut mundus credit quia tu me

ranslator’s note: Gospel According to John (17:21).

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

425

“ on velat mbra diem, ianl ca!” e told im, grabbing im it bot ands and s a ing im vigoro sl . “ e dar ness ill not cover t e da . e m st not allo it, even i e die beca se o it.” nl t en did t e Hol at er realise t at e as tal ing and s o ting in an o en area: somet ing ic none o is redecessors o ld ave ever done. nd e calmed do n in silence. He as alread ar, too ar rom t e Vatican it and its gardens. He ent to t e ot er side, ere earts meet, not doctrines. “ ardinale” io r , s eec less, nable to com re end t e essence o at e ad st eard, b t absol tel certain abo t t is blic anno ncement’s re erc ssions, remained silent, ile al ing one ste be ind is old riend, t e ostle eter’s s ccessor, and ra ing. Ho are t e t ree deat s, t e meaningless ords, t e ill o t e im risoned mon , t e t irt estions, t e cross ord zzle, t e bizarre rases, and t e o trageo s statements o t e irst in istor es it, aving Hebre origins and Israeli citizens i , o e o Rome to is riend also a cardinal, no io r e latter ails rom at a coincidence! a alabrian village, eminara, t e birt lace o t e mon Varlaam, a eretic according to t e Eastern rt odo rc . translation rom t e New International Version (NIV) is t e ollo ing: “ at all o t em ma be one, at er, st as o are in me and I am in o . a t e also be in s so t at t e orld ma believe t at o ave sent me.”

426

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

t ever station o t e a o t e ross (also no n as “Via r cis”) t ere is a sign, a ord, a stor ic is discovered. e rotagonists o t is tem est o s advent re ( ardinal ianl ca io r , a s ecial delegate o t e Hol at er, namel o e o Rome Ra ael I; t e mon o t e ill; is t o ne e s le andros and a imos, o are t e reci ients o t e ill; al a, t eir mediator), it t e el o etro olitan Ele t erios o t e ree rt odo atriarc ate o er salem and o a renc oman, b siness co nselor and t eologian, riend o le andros’s, m st combine atever t e no . ter meeting eac ot er or t e irst time, t e need to s r ass t eir re dices and s s icions in order to decode t e con ndr m and to ans er t e t irt estions ic e al t e sol tion o t e cross ord zzle. ere is a rere isite, t o g : t e com re ension o its lang age. Later, some o t em ill meet in a can on above t e ead ea, inside a edo in tent. e ill en o t e orldreno ned os italit and t eir s erb viands, and t e ill learn somet ing over elming, ic ill im act t e co rse o man istor and mar t e entire ristian orld. es s’s command- is or t e one and onl rc , His ndivided od , t e ait being stated or ears b eac and ever ristian, and t eir commitment to “ ne, Hol , at olic, and ostolic rc ”5 seems to cr stalise at last. 5. ranslator’s note:

n e tract rom t e Nicene Creed.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

427

ere, near t em, beside t em, among t em er a s, in t at ver tent, t ere is t e real rotagonist, t e agent, t e ca se o t e entire c ain o events and coincidences. o one is t is tr e ill recognise t em. ot rom t e beginning, at least. In t is sit ation, some ill e e itness an incredible occ rrence vision miracle, er a s ic is going to act as a catal st or t e avalanc e o t e im ending occ rrences. Is it reall ossible t at es s’s ords to is disci les “ nd, lo, I am it o al a s, even to t e end o t e age”6 s o ld be inter reted literall Is He reall among s even toda In t e cent r o dis te, denial, and at eism oes He move among mans, c oosing to om He ill reveal Himsel o as t e strange grace l o ng man o anted to travel b itc - i ing at t e road intersection to ards er salem and eric o Ho co ld e be so ro icient in oting assages o t e cri t res Ho co ld e be so l ent in Italian, ree , Latin, Hebre , rabic, ramaic Ho did e disa ear rom t e car, ile travelling at a s eed o one ndred and t ent ilometres er o r as t is real or st a igment o t eir imagination

6. ranslator’s note: Gospel According to Matthew (18:20). ee New King James Version (NKJ V) or t is translation.

428

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Holy Saturday 19 April 2025 or t e irst time in istor , t e directors o ever rt odo atriarc ate and a toce alo s rc across t e globe are abo t to attend t e Hol Lig t eremon , ic is going to begin at 11 a.m., in t e ll-Hol rc o t e Res rrection in t e ristian Q arter o t e Hol ld it o er salem. e ave been invited b its one ndred ort - irst (141st) ree rt odo atriarc , ilot eos. e rc and t e Hol o rt ard are cro ded it t o sands o ilgrims. e e erience intense eelings, and loo or ard to living once again t e Hol lame miracle and to receiving t e blessings rom t e a g st bod o bis o s, arc bis o s, and atriarc s, o g ide a ro imatel t ree ndred million so ls. is ear, Easter is common or t e rt odo and at olic believers. onse entl , t o sands o ors i ers ave gat ered in er salem. nd et, in t e dar ness, a ter mont s o re aration, si o ng eo le, motivated b atred and t e allac o an in-name-onl religion, ic disres ect ll and constantl invo e t e name o “magnanimo s” and “clement” lla , are aiting. e condemn s icide and t e are itc ing to e erience eac and ever carnal leas re in a “ aradise” ere onl t e innocents’ m rderers it in, as is roven b t e istor o t e last ive decades. e are alestinians rom eit Hanina, a neig bo r ood in eastern er salem, it Israeli identit cards and entrance ermits or t e ld it .

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

429

e e losives and t e disg ises o ld be ta en rom a sa e o se near t e target. i s icide bombers, dressed li e rt odo mon s, e i ed it deadl vests ll o incendiaries and, in addition, s i es, scre s, and small steel balls, or even deadlier res lts. e s rro nd t e aedic la ic encloses t e Hol e lc re in t e centre o t e amo s rot nda nder t e magni icent dome o t e c rc . In t e climactic moment, en atriarc ilot eos e its t e c a el olding t e Hol Lig t, ic ill minates t e niverses, and c anting “ ome, receive t e Lig t rom t e in inite Lig t and raise rist, o is risen rom t e dead,” a blood-c rdling scream disr ts and covers t e salmod and t e Res rrection o o all t ese ristians d ring t eir oliest da : “ lla bar!” ( ic means: “ od is most great!”). e signal ad been given… ence ort , t e gates o ell o ened! s t e ort ilogrammes o t e let al e losive mi t re om osition detonate at si di erent s ots, an ine able boom, ollo ed b t ic , ite, to ic smo e, over elms t e s ocatingl ll o eo le lace. H ndreds got in red, t o sands died. lood, destr ction, man limbs scattered ever ere… creaming in ain, des erate cries, nans ered a eals or el . ears elled in t e lmig t ’s e es at t e dome. e most signi icant s rine o t e entire ristian orld, t e Hol e lc re o es s rist, essia and Redeemer o t e ole man race, is l ing no in r ins: a neb lo s mass. rmageddon scenes, ic no one ad ever dared to imagine, a nig tmare be ond ords. e man being

430

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

in t eir most eino s version: e se od’s name as a rete t or ca sing s ering, carnage, orror to so man sim le, innocent civilians. ic od o ld is t em massacred Ever rt odo rc administrator met t e most orrible deat inside t e rc o t e Res rrection, t e Ho e, t e Love. e atriarc o er salem, eavil o nded, as trans orted to t e tra ma centre o t e Hadassa edical entre on o nt co s. “ rediction o ld be ntimel , b t it seems t at is li e is not t reatened,” according to t e irst medical re ort. e res onsibilit or t is “ eroic” act as ass med collectivel , nder al-Qaeda’s coordination, b t e alsa art rs rigade, Hamas, t e o lar ront or t e Liberation o alestine also no n as L , and t e Islamic i ad. eir delirio s anno ncement as blicised b a idel no n iddle East television net or , in ic t e s al videos o t e as iring m rderers are resented, too: e da s ago, aving dressed as orror esters, in ront o mos e otogra s, oting assages rom Q r’an, earing green t rbans, olding g ns in t eir ands, and armed it e losives, t e declared em aticall t at it as abo t time or t em to act alise t eir greatest dream: to become, namel , “s a eeds”, mart rs to t eir “religion” and t eir “ ro et”. ri m ant events ta e lace in aza, Iran, and ot er s ots o t eir “ orld”. ere are ids dancing and distrib ting s eets to assing drivers, as ell as renzied o ng men iring g ns into t e air.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

431

is ne s travels aro nd t e orld. e are ro d beca se t e ac ieved one more “glorio s victor against t e in idels, o moc Islam and t e ro et.” Israel, des ite its o er l secret services, did not manage to avoid being miliated in ront o ever one. It as roven to be inca able o rotecting eit er t e im ortant ersonalities or all t ese sim le believers o ere resent. co rse, t e “ r saders”, as ristians are derisivel called b some Islamic gro s, s ered a great damage, too. e ole orld is nable to realise at as a ened. oc ed, t e atc re eatedl t ese a ocal tic scenes, t e abattoir image. nd t e ear t e victims’ n mber increasing. everal da s a ter ards, on rida 5 a 2025, on o nt co s, above t e et semane arden, t e lace o es s’s last ra er, at t e Intensive are nit o t e Hadassa Hos ital, t e bis o o Rome, t e Hol at er, t e s ccessor o aint eter, t e s ervisor o t e Roman at olic rc , ic n mbers one oint t o (1.2) billion so ls, arrived at t e Hol Land t at ver a ternoon. He neels be ore t e one ndred ort - irst (141st) atriarc o t e Hol it ilot eos, to t e s oc o t e single e e itness, t e atriarc ’s o ng deacon, o ears im sa ing: “ e Roman rc o t e irst ee reinstates t e ole relations i it t e rt odo rc , ret rning to t e absol te res ect or t e even Ec menical o ncils and com liance it t em, resigning

432

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

ever action, ractice, and dogmatic rinci le ic ca sed t e reat c ism o 1054 and generated t e division o t e od o rist. e traged ic str c t e Hol it is one more divine sign or all s. “ rom toda , I m sel am mbl at t e service o t e rt odo rc . e Vatican it is also t entirel at its dis osal it t e ole o its reso rces and ersonnel, and ceases to e ist as an inde endent sovereign entit . atriarc o er salem or, rat er, Hol at er , o become rom t is da on, b rist’s grace, s e erd o anot er one oint t o (1.2) billion believers. a good ealt envelo o , s rring a ic recover . I am o ing or o r e editio s nderta ing o o r ne s e erding d ties, ic ere besto ed on o b od Himsel .” n

nda 7 a 2025, t e entire manit ears t e t o ndred si t -sevent (267t ) Roman onti Ra ael I declaring rom t e “ alazzo ostolico” indo , d ring is c stomar message to t e believers, t e amo s “ ngel s”: “ ter t e errors o t e revio s cent ries, ic armed t e od o rist, o sacri iced Himsel or t e man ind’s salvation, t e rt odo rc o er salem and t e Roman at olic rc are constit ting one rc , aving er salem as its Hol ee and atriarc ilot eos as its c ie .” o e Ra ael I o ld remain bis o o Rome, or as long as t e ne ristianit s erintendent o ld deem it necessar . is decision o is o ld be immediatel

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

433

sanctioned b t e ird Ec menical o ncil o t e Vatican, “ oncilio Vaticano III.” In t e same message, t e bis o o Rome and no longer o e Ra ael I a ealed to ever ot er ristian rc and on ession, to t e ot er rt odo atriarc ates and to t e a toce alo s rc es or abandoning sc ismatic stances and ractices seless and meaningless “a toce alies” and “a tarc ies” and or oining orces nder atriarc ilot eos, o m st be t e single eadman o t e ristian rc , as t e rinci al o t e rc o ion, t e ot er o all rc es, ic as establis ed b t e Lord Himsel , t e orld’s Redeemer, es s rist. e decisions o t e even Ec menical nods s o ld serve as t e o ndation o t is ni ication. e amalgamated rc s o ld contin e rom t ere. e ristians o t e entire globe s o ld, t ro g t e as es o t is atrocit against t em, a ter aving mo rned t eir s irit al governors and elected ne ones b t e race o t e Hol irit, bonded,7 e actl as o r Lord ad romised His at er and also ad re ested rom Him in His Hig riestl ra er: “ at all o t em ma be one, at er, st as o are in me and I am in o .”8 In t e ollo ing da s, t e entire orld itnesses a cosmogon , an avalanc e ic as going to alter t e niversal istor orever. ristianit as moving 7. ranslator’s note: italics or em asis, according to m o inion abo t t e oint o t e a t or. 8. ranslator’s note: or t e translation, “ t s ra.”

434

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

nited to ards t e end o da s; an essential dialog e as beginning it daism; t e overl dee crisis and t e dic otom in Islam re erc ssions o t e ne ario s attac ere, seemingl , aved di erent at s… e ne s irit al resident o ristianit o t e “ ne, Hol , at olic, and ostolic rc ” , ilot eos, ad t e co rage to send a niversal message o eace and reconciliation to ever one, even to t e ins irers o t is abominable crime. at is more, d ring is television roclamation, e eld in ront o t e cameras a small ite banner, onto ic t e ord “coe istence” as ritten in t e ollo ing imaginative a :

e mont s later, a al -mad eremite in t e daean esert, o lived in a cave in o nt Q arantania, ere t e evil as tem ting t e Lord or ort da s, re ests t at e con ess to “ is onl riend”, as e as been calling or decades b t is time Ele t erios, a ree rt odo bis o , o as been living in t e Hol Land since is c ild ood. “I do not ave m c time le t, at er,” e told im. e eremite’s revelations le t im s eec less. He o ld never conceive t at t e eremite co ld ave done s c t ings. e da s later, t e bis o , s oc ed b at e ad eard d ring t e con ession, ollo ed again t e reci ito s trail ic led to t e cave… at did t e bis o discover inside it at as t e content o t e letter ic e ad

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

435

read it tears in is e es, e reverentl le t bac at e ad o nd, a ter aving laced into is alb’s oc et t e letter ic as addressed to im. ter ards, e “covered” it stones t e bod o t e absent eremite, ic as s osed to be nderneat t e robe it t e reat c ema. In lace o t e ead, t ere as a small cross. ter aving ret rned to t e monaster b t e ordan River, e anno nced in ront o ever one t at t eir brot er “sle t” godlil and t at, according to is is , e ad b ried im nder a ile o stones inside is cave and, inall , e ad sealed its gate orever. “I o nd im on is nees in ra ing osition,” e told t em. e s n ad alread set in t e o osite ban o t e ordan River; dar ness started covering ic l t e desert. o nt ebo in ordan, rom t e ea o ic oses ad been granted a vie o t e romised Land st be ore is deat , seemed to smile. ere as a cool lig t breeze. t a lo er level, in t e onaster o bba erasimos o t e ordan, lig ts ere lic ering. e evening service ad started some time earlier. ddenl , t e air as illed b a sonoro s, ot er orldl voice: “.‫ אתונמיהמ‬.‫אקותשמ‬ .‫ אמיקנ‬.‫”אתקימע אריבל אמר ארגיאמ‬. e transliteration o t is is somet ing li e: “Meiggara rama levera ammiqata. Niqma. Mashtuqa. Mhaymnutha.” It is a ro imatel translated as: “From the highest summit you will find yourself in the darkest pit… if you do not honour your faith and your vows, if you do not remain silent. And, when money drives you, vengeance awaits you.”

436

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

“ a e travels, m beloved brot er,” is ered t e bis o , silentl i ing is tears o is old aged c ee s and long beard. “ ee o on t e ot er side. a o be orgiven. a od be merci l to s all. o r li e, ic o so genero sl sacri iced or His love as not asted.” e ind im and above, in t e area o Q mran caves, ere t e oldest and most im ortant man scri ts ad been discovered, a s ado ad been atc ing t e beloved ig re ntil it as gone in t e nig t. He as cr ing. He neeled, raised is s inn ands to t e star l s , and, it t e voice trembling d e to is tears and is intense emotional state, started c anting: “ Yitgaddal veyitqaddash shmeh rabba, amen.” He as mo rning b c anting “‫( ”שידק‬ I H). It as a ol re est concerning t e dead: is arents, t e innocents o ere massacred beca se o t at dread l sla g ter, imsel o as alread lost rom t is orld. It as es s’s lang age, ramaic: “ The only language the angels are not familiar with.” e t o o ng men, is ne e s, le andros and a imos, o came b ollo ing t e voice o t e blood and t e s irit, ave alread boarded a lane to t ens. e eel sad, beca se t e never met t e man rom om ever t ing ad beg n. Ho ever, t e are also a , beca se t e sa t eir lives c anging, ac iring a ne meaning. st be ore t e door o t e air lane as s t, a o ng man it s ort dar air, oblong blac a le glasses, and

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

437

t e s a e o a g n visible nder is s ort t in o en ac et is ered somet ing to t e s r rised ste ardess and t en s o e to t em in Englis : “ re o le andros and a imos o sta ed at ing avid Hotel in er salem I bro g t o t is envelo e, ic o ad orgotten in o r room d ring o r de art re.” He t rned is bac on t em and e al ed do n t e stairs, ile, almost sim ltaneo sl , t e door o t e irb s 380 as closing. e ello envelo e contained t eir mot er’s brot er’s ill, namel t eir ncle’s, ic e ad ritten t ent t ree ears ago, in t e solitar con inement sector o ozza rison in ologna and in t e si t ing o or dallos rison in ttica, ere e ad been so n stl detained. He al a s ro essed is innocence. it tears in t eir e es, t e read t e illed it an io sness and emotion and ritten te t. lt o g it ad t rned ello over time, it still ad a redolence o love and strong desire to comm nicate it t em, o co ld not even remember im. e read t e last lines over and over again. e ans er to ever t ing e do, t in , ant, ear. e onl o e o t is orld: “ o need to be ta g t b all t ese, m dear c ildren, and act accordingl . oo m c no ledge bene its no one and too m c st d ing is e a sting. Hear, t ere ore, at t e concl sion is: Love od and abide b His commandments. is is ever erson’s d t . eca se od ill dge eac and ever one o o r deeds: t e idden, t e good, t e bad ones. nd, most im ortantl , never orget t e ra er: ‘Lord Jesus Christ, have mercy on me.’ ”

438

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

e ere astonis ed to ind o t t at t e es s ra er ad settled into t eir so ls and as re eating itsel on its o n in ever beat o t eir eart, rod cing it in t em serenit and lig t… ac in mot erland, t ens, t e reco nt t e recent events to t eir mot er Veronica and t eir at er ergios. co rse, t e ad alread learned most o t e acts, since t e n recedented incidents, ic res lted in t e ni ication o all ristian rc es nder t e ree rt odo atriarc o er salem ilot eos, ere covered t oro g l b t e media all over t e orld. ile Veronica as loo ing t e ndreds o otogra s rom t ose da s on t eir com ter screen, s e as str c s eec less at om s e sa : olis, it om t e ad not comm nicated or more t an t o decades. He as among t e members o t e team o met eac ot er in t e can on above t e ead ea. In t e evening, t e loo ed tear -e ed over and over at t e clot ed in a ragged roc emaciated ig re it t e c rl gre beard, t e l mino s e es, t e enetrating gaze ic as al a s directed to ards o rs… Even in is moments o des air, on is dar est da s. It as im, t en. He lived t e a e al a s anted to. “I ill ma e m li e a b rning ire, a candle ic ill minates t e dar ness, a oloca st or His love!” e sed to tell t em en e came to sit o t it t em on t e orc o t eir o se. It as a eriod en ever road as closed and e as str ggling to organise is t o g ts in order to com lete a boo , ic e ad been riting or t ent ears.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

439

zazel (“‫ )”לזאזע‬is no one b t e, t en: t e sca egoat; t e “demon”, as t e rot mass o inion ormers sed to call im t ent ears ago. onet eless, e t rned o t to be brave d ring t e ar against evil. eca se “ zazel”, in is case, means “Ez zel” (“‫)”לאזוזע‬: “ od’s valo r arrior.” esides, t ere is a amo s dict m in o r rist’s lang age: “Hashem izzuz vegibbor; hashem gibbor milkhamah,” ic is t s translated: “ The Lord is strong and mighty, the Lord is hero in battle.” o one ever o nd o t at event all a ened to t e im risoned mon , Ra ael. ccording to t e e is a ocr al literat re, t e arc angel Ra ael is t e one o de eated t e demon zazel, and bo nd im and and oot, and laced on im ro g and gged stones ntil t e Last dgement… ome said t at e died “c asing t e bl e dragon” some ere in t e ar East. t ers t at e ent craz and ot ers t at t e ad seen im at an ascetic d elling lace in alabria o Ital , s eci icall in Rossano. In t e esert o da , on “Via olorosa”, near t e estern all, t e ee be ore ristian Easter, an emaciated erson, earing a t readbare, constr cted o air roc o inde inite colo r and a beanie on is ead, as meandering bare oot aro nd t e area. He as carr ing a cross on is s o lders, e as al a s receiving t e E c arist rom t e ands o t e aged atriarc , e as

440

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

is ering somet ing into is ear, and, inall , disa earing again some ere in t e desert.

o, dear readers, t ere is b t one t ing t at reall matters, an tterance o t e iblical ing o Israel olomon t ree t o sand ears ago: “(13) Let us hear the conclusion of the whole matter: Fear God, and keep his commandments: for this is the whole duty of man. (14) For God shall bring every work into judgment, with every secret thing, whether it be good, or whether it be evil.”9 (ECCLESIASTES)

9. ranslator’s note: ee King’s James Version (KJ V) or t is translation.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

441

442

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

443

υ αρι τίες Το βιβλίο αυτό δεν θα μπορούσε ποτέ να ολοκληρωθεί χωρίς την βοήθεια, την συμπαράσταση και την ανοχή, τόσων ανθρώπων που στάθηκαν δίπλα μου, υπήρξαν πηγή έμπνευσης, ενθάρρυνσης αλλά και συνεχούς στήριξης, όταν υπέφερα, απογοητευόμουν, ολιγοπιστούσα και αμφέβαλλα, τόσο για το αν πρέπει, όσο και για το αν μπορώ να το γράψω. Τους ευχαριστώ λοιπόν είτε γιατί έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με τούτο το πόνημα που κρατάτε στα χέρια σας. Για τους γνωρίζοντες, μέρος της αλήθειας, που πάντοτε έλεγα και δεν ακουγόταν, ήδη αποκαλύπτεται από εδώ... Ευχαριστώ θερμά την μητέρα μου Αλεξάνδρα, τον πατέρα μου Χρήστο, που πλέον πέρασε από την άλλη όχθη, τ’ αδέλφια μου Διονύση και Σοφία που έμειναν κοντά μου σ’ όλη τη διάρκεια αυτής της ζοφερής εικοσαετίας, χωρίς πΟΤΕ να αμφισβητήσουν, χωρίς πΟΤΕ να κρίνουν, χωρίς πΟΤΕ να μου δείξουν ότι λύγισαν. Το ίδιο και όλους μου τους συγγενείς που τους στήριξαν σ’ αυτό τον άνισο αγώνα επιβίωσης. Τους φίλους μου, λίγους είναι αλήθεια αλλά τόσο μα τόσο σημαντικούς που στάθηκαν όρθιοι, χωρίς δεύτερη σκέψη. Τον Στέφανο, τον παναγιώτη, τον Νικόλα, τον Σπύρο, τον Γιάννη, τον Θανάση, τον άγνωστο ακόμη και σήμερα σε μένα άνθρωπο, που κινούμενος από τη συνείδησή του, έσπευσε

444

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

να ειδοποιήσει για μια ακόμη επικείμενη φρίκη, αποτέλεσμα των φαντασιόπληκτων «συντονιστών» της κοινής γνώμης. Ας είναι πάντοτε καλά. oν i se e acc inieri έναν νδρα που με ανέχτηκε και με στήριξε στις ατέλειωτες ώρες της απελπισίας. Γνήσιο τέκνο της R E I και της παράξενης υποκουλτούρας που την διέπει και δυστυχώς αποτελεί το άλλοθι για τις απίστευτες αυθαιρεσίες, παραλείψεις, την αδιαφορία και την εγκατάλειψη του πιο ζωντανού κορμού της Ιταλίας. Του Νότου. Γιατί η a ia, η ndrang etta, η acra orona nita, η amorra, κινούνται στις γκρίζες ζώνες των ανόμων σχέσεων της πολιτικής, της εξουσίας και των μυστικών υπηρεσιών με την παρανομία και το έγκλημα. Τον Vi tor r iφίλο και εμπνευστή σε ώρες δύσκολες, ανεξάντλητη πηγή κουράγιου, χαμόγελου και ήθους σ’ ένα χώρο που γεννάει το αντίθετο. Τον καθηγητή ier esare ori της έδρας της Ηθικής Φιλοσοφίας του Τμήματος πολιτικών Επιστημών του πανεπιστημίου L ER I R της ologna, για τις εύστοχες παρατηρήσεις, για τα όσα μου έμαθε, για τις πολύτιμες συμβουλές του, τα εύστοχα σχόλια και την συμβολή του στην εξεύρεση τόσο σημαντικής βιβλιογραφίας. Τους φοιτητές του, ilvia, onica, L ca, abian, els , nna, ommaso, amilla, ilvia, aea, avide, dam, iara. Την πρώην σύντροφο Μάλυ, γνήσιο τέκνο του περιούσιου λαού της βίβλου, που έστω κι αν οι συνθήκες της ζωής χώρισαν τους δρόμους μας υπήρξε μια Κυρία. Τον πραγματικό αριστοκράτη και ευπατρίδη, vv. erio iod του t dio Legale iod , καθώς και τον προσωπικό μου υπερασπιστή δικηγόρο vv. te ano oldstein για την

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

445

αγάπη, την γενναιοδωρία και το ενδιαφέρον τους για 5 χρόνια χωρίς να δεχτούν ποτέ να πληρωθούν ούτε καν τα παράβολα παράστασής τους σε τόσες δίκες. Τον Μητροπολίτη Καπιτωλιάδος κ. ΗΣΥΧΙΟ, του Ελληνορθόδοξου πατριαρχείου Ιεροσολύμων, που έμεινε όρθιος στην θύελλα και πραγματικός φάρος και παρηγοριά μου, όταν πια πίστεψα πως δεν υπήρχαν κληρικοί που τιμούν το ράσο και τους όρκους τους, όταν ήμουν βέβαιος πως σπανίζουν οι πραγματικοί ΑΝΔΡΕΣ. πραγματικός Επίσκοπος «εις τύπον Χριστού» και σε δόξα της Ορθοδοξίας. Τον Μακαριστό Μητροπολίτη λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας, κ. ΝΕΚΤΑΡΙΟ, έναν από τους σημαντικότερους ανθρώπους που συνάντησα ποτέ. Τον ταπεινό αυτό λευϊτη και ακούραστο εργάτη της δόξας του Ευαγγελίου και της Ορθοδοξίας, Καθηγητή της Νομικής Σχολής του πανεπιστημίου “ RÆ I ” του Καταντζάρο της Καλαβρίας, iorgio arone- desi, (Αρχιμανδρίτη Νείλο), που πίστεψε σ’ εμένα και με στήριξε παντοιοτρόπως θυσιάζοντας τόσα πολλά. Είθε ο Κύριός μας να του το ανταποδώσει. Τον Μακαριστό Αρχιμανδρίτη Σωφρόνιο Γιαννόπουλο, τον πρωτοπρεσβύτερο Στέφανο Νταλιάνη και την ακούραστη εργάτρια του Ευαγγελίου κ. Όλγα Φωτοπούλου-Μάστορη που δέχθηκε να την βοηθήσω στο έργο της. Τον Αρχιμανδρίτη Διονύσιο Καλαμπόκα που στάθηκε δίπλα μου. Είναι απ’ τους λίγους που συνέλαβε και μοιράστηκε το όραμα και τη λαχτάρα μου για ένα μοναχισμό εμπνευσμένο, δημιουργικό, πιστό στις παραδόσεις και τις διδαχές των πατέρων αλλά ταυτόχρονα ανταποκρινόμενο στις ανάγκες των ανθρώπων του 21ου αιώνα.

446

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Τον Ιεραποστολικό Σύνδεσμο «Κοσμάς ο Αιτωλός» και τον πρόεδρό του κ. Γεώργιο Ασλανίδη για τη βοήθεια και την αλήθεια που ποτέ δεν φοβήθηκαν να πούν. Την Μοναστική αδελφότητα του ose που είναι πιο ορθόδοξη από πολλούς «ορθόδοξους». Τον Αρχιμανδρίτη Ευλόγιο Τσαλαπατάνη, Γέροντα του Κουτλουμουσιανού Κελιού Μεγάλη παναγιά για όσα έκανε για μένα τότε. Την Δρ. Κατερίνα Κ., Αρχαιολόγο για την πολύτιμη και αποφασιστική συμβολή της στα κρίσιμα σημεία του βιβλίου. Την Δρ. Νινέττα Κοέν, τον γγελο Ανδριόπουλο, μουσικό και φίλο από την πάτρα τον Γιάννη Τριανταφυλλάκη, τον Χρήστο π., τον Σπύρο παπαχρήστου., τον Νίκο βάκκα., τον Μακαριστό Στέφανο Μπονάτη για τις πολύτιμες συμβουλές του σε όλα τα τεχνικά ζητήματα που αφορούν το βιβλίο, τον Haim aib για την βοήθειά του στα Αραμαϊκά, τα Εβραϊκά και τις εύστοχες παρατηρήσεις του σε ζητήματα που αφορούν τις λεπτές ισορροπίες των συμφερόντων στη Μ. Ανατολή. Την Δρ. ανθούλα παπαπαναγιώτου, εκπαιδευτικό-μουσικολόγο για την υπομονή της. Τον Δρ. Γεώργιο παπαπαναγιώτου, για την πολύτιμη συνδρομή του. Τον Δρ. περικλή Στοφόρο διακεκριμένο υχίατρο, μα πάνω και πρώτα από όλα ΦΙλΟ, που με κράτησε όρθιο μετά την απίστευτη ταλαιπωρία και την κόλαση στην οποία έζησα και με επανέφερε στα χρόνια της αθωότητας. Την μοναδική φίλη και συμμαθήτρια Ελένη Κρίκκη. ανάμνηση καιρών αλλοτινών.

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

447

Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον Νίκο και την Μαρία που μου έδειξαν τι θα πει ανθρωπιά, αγάπη χωρίς όρους, ηθική στήριξη και αβραμιαία φιλοξενία, την εποχή του στυγνού συμφέροντος. Ευχαριστώ την πρόξενο της Ελλάδος στην Μπολώνια Δρ. Γεωργία λαμπράκη, για την ανθρωπιά και τη βοήθειά της στα πλαίσια που η θέση και η ιδιότητά της επέτρεπαν. Ευχαριστώ τον Διευθυντή κ. λεωνίδα Καραμπέκιο., τον Υποδιευθυντή και Υπεύθυνο Γραμματείας κ. Ιωάννη Ανέστη, τον Αρχιφύλακα κ. Γεώργιο Νικολόπουλο, όλους τους Αρχιφύλακες, και όλους τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους της ΣΤ΄πτέρυγας του Κ.Κ.Κ. για την άψογη στάση και την ανθρωπιά τους. Την προϊσταμένη της Κοινωνικής Υπηρεσίας των Φυλακών Κορυδαλλού κυρία Δήμητρα Αλεξοπούλου, την κοινωνική λειτουργό κυρία βάσω Φραγκαδούλα και την κυρία Αικατερίνη Κουτουμάνου. Ευχαριστώ τους κρατουμένους Θανάση Μ., Στυλιανό Τ., τον Δημήτρη Ε., βασίλη β, Ραφαήλ Τ, λεωνίδα Σ., παύλο Χ, Γιάννη Α, Σταύρο π., Δημήτριο Ιωαννίδη και Νικόλαο Ντερτιλή. Ευχαριστώ τον κ. Τρύφωνα Α. κοσμοπολίτη και γνήσιο Έλληνα για τις συζητήσεις μας και την έμπνευση που μου προσέφεραν οι διηγήσεις του. Ευχαριστώ τον Ηγέτη της επιχείρησης «ΧΡΥΣΟΜΑλλΟ ΔΕΡΑΣ» Μακαριστό Αρχιπλοίαρχο ε.α. Κύριο βασίλειο Ντερτιλή για την φιλία του και τις αξέχαστε συζητήσεις μας σε ώρες δύσκολες και σημεία…αδύνατα.

448

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Τον κύριο Κωνσταντίνο λούλη για την φιλία, την αγάπη και την εμπιστοσύνη του Την κυρία Μαρία Τσελεμπή που μ’ εμπιστεύτηκε όταν οι περισσότεροι με έβλεπαν και άλλαζαν δρόμο και μ’ εμπιστεύεται ακόμη, 10 χρόνια μετά. Ευχαριστώ τέλος κι όλους εκείνους που με την αρνητική και απαράδεκτη στάση τους με πείσμωσαν ακόμη περισσότερο προκειμένου να πραγματώσω ένα παλιό μου όνειρο, να με διδάξουν ότι είναι άσκοπο «να ελπίζεις επί άνθρωπον», να αγωνιστώ για να παρουσιάσω την αλήθεια με ακόμη καλύτερο τρόπο, να εργαστώ με μεγαλύτερη συνέπεια και πίστη στις αρχές του δικαίου, της αξιοκρατίας, της άδολης προσφοράς προς στον άνθρωπο. Ευχαριστώ λοιπόν, όλους εκείνους που αναίτια, άδικα, με μίσος, συκοφαντίες και ψέματα, προσπάθησαν να με σπρώξουν στην τρέλα και τον θάνατο. Τους ηθικούς και φυσικούς αυτουργούς αυτής της πρωτοφανούς εκστρατείας σπίλωσης, εξευτελισμού και εξόντωσης ενός ΑΘΩΟΥ...εκείνους που έσπευσαν να ρίξουν το λίθο του αναθέματος ή και να χαρούν με την δυστυχία μου. Ευχαριστώ όλους τους εχθρούς μου που επιτέθηκαν στην οικογένειά μου και σ’ εμένα κι έτσι μας έμαθαν να αγαπούμε και να εμπιστευόμαστε ακόμη περισσότερο το Θεό. προσεύχομαι να τους συγχωρήσει. Εγώ τους έχω συγχωρήσει αλλά, δεν θα τους ξεχάσω ποτέ. Ευχαριστώ το Θεό που μ’ αγαπάει τόσο και με οδηγεί στο δρόμο Του, στον ουρανό... Ευχαριστώ τους δικηγόρους μου Καθηγητή κ Νικόλαο Ανδρουλάκη και Στυλιανό παπαλόη, γγελο πάρσαλη και Γιάννη βλάχο, συμμαθητή και φίλο για χρόνια ατέλειωτα,

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

449

για όσα έκαναν για την απαλλαγή μου από τις άδικες κατηγορίες. Τον φίλο, συνεργάτη και πηγή έμπνευσής μου σε πολλούς τομείς, κ. Vi tor oen για το καταπληκτικό εξώφυλλο που σχεδίασε. Ευχαριστώ τον πολυαγαπημένο φίλο μου κ. Τάκη Ρέκκα, της “ L RI aro nd t e orld”, γιατί ήταν πάντοτε στο πλευρό μου τα τόσο δύσκολα αυτά χρόνια. Νάναι πάντοτε ευτυχισμένος. Ευχαριστώ τον Γέροντα Μακάριο και τον Ιερομόναχο παύλο του Χιλανδαρινού Κελιού ΜΑΡΟΥΔΑ, που με αγκάλιασαν, με δέχτηκαν και μου έδωσαν και πάλι φτερά να πετάξω. Τέλος ΥΧΑΡ ΣΤΩ τους εκδότες μου, την Η Λ για την εμπιστοσύνη με την οποία με περιέβαλαν, αποδεικνύοντας τόσο τον επαγγελματισμό όσο και την ανθρωπιά τους. λυπάμαι που δεν θυμάμαι τα ονόματα όλων των υπαλλήλων του Οίκου λιβάνη που υπήρξαν ιδιαίτερα ευγενείς μαζί μου και συμπαραστάτες στο έργο μου. Ιδιαίτερα όμως ευχαριστώ την κ. Ερμιόνη Σακελλαροπούλου και την κ. Σοφία Ντάρτζαλη. Απολογούμαι προκαταβολικά για όσους μπορεί να ξέχασα εδώ γιατί, το πόνημα αυτό γράφεται εδώ και τουλάχιστον 3 χρόνια και άτυπα εδώ και 20 χρόνια. Δεν έχω τόσο δυνατή μνήμη. Ας με συγχωρήσουν.

450

ΑπΟΣΤΟλΟΣ βΑβΥλΗΣ

Θα κλείσω αυτή την ατέλειωτη λίστα με μια κρητική μαντινάδα που σκωπτικά αντικατοπτρίζει με τον καλύτερο τρόπο το τι συμβαίνει σ’ αυτό τον κόσμο των κραυγών και της ψεύτικης λάμψης στον οποίο ζούμε. ίλους εν έ ει ο άνθρω ος όταν θα υ τυ ή ει, α α γυρί ει ο καιρός και ρήμα άλι κερ ί ει Και φίλους θ α οκτή ει Του Μανώλη ουπασάκη

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ

Articles inside

Ο ΘΥΡΩΡΟΣ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ