DAGKRANT ZATERDAG 2 SEPTEMBER 2017
Telemaniacs, verzamelt u!
BENJAMIN ALARD SPEELT BACHS CLAVIER-ÜBUNG AFLEVERING 7 GOLDBERGVARIATIES 22.30 uur / TivoliVredenburg, Hertz
Johann Sebastian Bach 1685-1750 Goldbergvariaties BWV 988 Aria Variatio 1 a 1 Clav. Variatio 2 a 1 Clav.
250 JAAR GEORG PHILIPP TELEMANN Hij hoort thuis in het rijtje bij Bach en Händel: Georg Philipp Telemann (1681-1767) is een van de grote Duitse barokcomponisten wiens faam als muziekdirecteur van Hamburg tot ver over de grenzen reikte. Telemann is een van de productiefste componisten uit de geschiedenis en zijn oeuvre strekt zich uit van missen, motetten en koralen voor de kerk tot opera’s en instrumentale muziek voor grote en kleine bezettingen. Maar 250 jaar na zijn dood krijgt hij nog altijd niet de waardering die hij verdient. Het Festival Oude Muziek zet hem dit weekend in het zonnetje.
Variatio 3 a 1 Clav. Canone all’ Unisunono Variatio 4 a 1 Clav. Variatio 5 a 1 ovvero 2 Clav. Variatio 6 a 1 Clav. Canone alla Seconda Variatio 7 a 1 ovvero 2 Clav. al tempo si Giga Variatio 8 a 2 Clav. Variatio 9 a 1 Clav. Canone alla Terza Variatio 10 a 1 Clav. Fughetta Variatio 11 a 2 Clav. Variatio 12 a 2 Clav. Variatio 12 Canone alla Quarta Variatio 13 a 2 Clav. Variatio 14 a 2 Clav. Variatio 15 a 1 Clav. Canone alla Quinta, Andante Variatio 16 Ouverture Variatio 17 a 2 Clav. Variatio 18 Canone alla Sesta Variatio 19 a 1 Clav. Variatio 20 a 2 Clav. Variatio 21 Canone alla Settima Variatio 22 a 1 Clav. Allabreve
Als het aan zijn ouders had gelegen, was de jonge Georg Philipp Telemann als jurist in de anonimiteit van de geschiedenis verdwenen. Gelukkig kruipt het bloed waar het niet gaan kan: Telemanns talent en passie voor muziek waren zo groot dat hij zichzelf al op jonge leeftijd diverse instrumenten leerde bespelen en in Leipzig – in plaats van rechten te studeren – een collegium musicum oprichtte en opera’s dirigeerde. Kortom,
hij maakte een bliksemcarrière. Uiteindelijk werd hij muziekdirecteur in Hamburg, waar hij de muziek componeerde voor de vijf hoofdkerken van de stad én voor alle gemeentelijke feestjes. Bovendien moest hij alles muzikaal leiden. Telemanns productie is enorm: zijn oeuvre moet meer dan 3.000 werken hebben geteld. En dat is fijn, maar wat vooral telt: zijn muziek is steengoed. lees verder op pagina 4
Variatio 23 a 2 Clav. Variatio 24 a 1 Clav. Canone all’Ottava Variatio 25 a 2 Clav. Adagio Variatio 26 a 2 Clav. Variatio 27 a 2 Clav Canone alla nona Variatio 28 a 2 Clav. Variatio 29 a 1 ovvero 2 Clav. Variatio 30 a 1 Clav. Quodlibet Aria da Capo
(uit: Clavier-Übung IV)
Vandaag om 19.30 uur: lezing 150 Psalms
150 PSALMS
MICHAEL IGNATIEFF ZATERDAG 2 SEPTEMBER 9.30 Rechtvaardigheid The Choir of Trinity Wall Street 11.00 Veiligheid The Tallis Scholars 13.00 Levensweg Det Norske Solistkor 15.00 Machteloosheid en verlossing The Choir of Trinity Wall Street 17.00 Macht en onderdrukking The Tallis Scholars 19.30 Lezing Michael Ignatieff 20.30 Nederlands Kamerkoor Feest
PLAATPLAATS ‘We moeten ons realiseren dat het overheersende verhaal in de westerse samenleving – dat vrijheid en democratie steeds maar toenemen en globalisering landen nauwer met elkaar verbindt – in elkaar is geklapt. Dat idee liep al schade op bij de aanslagen in 2001, maar is nu echt voorbij.’ Canadees Michael Ignatieff is een vooraanstaand filosoof, historicus, schrijver, journalist en voormalig politicus. Als auteur van meer dan 15 boeken waaronder The Lesser Evil: Political Ethics in an Age of Terror (2004) en Isaiah Berlin: A Life (1998), alsmede talloze artikelen voor o.a. The Guardian, The New Yorker en The New York Times, is hij een actueel denker op het gebied
van mensenrechten, nationalisme, ethisch bewustzijn en internationale conflicten. Tussen 2006 en 2011 was hij de liberale oppositieleider in het Canadees parlement en de wegbereider voor de huidige premier, Justin Trudeau. Momenteel is Ignatieff voorzitter en president van de Central European University in Boedapest. Met zijn historische, literaire en filosofische kennis en politieke ervaring, zal Michael Ignatieff de eeuwenoude thema’s van de psalmen – leiderschap, macht, onderdrukking en ethische keuzes – een nieuwe, actuele betekenis geven in onze huidige samenleving waarin vrijheid, democratie en mensenrechten steeds meer onder druk staan.
deze cd en andere artikelen zijn verkrijgbaar in de cd-winkel in Festivalcentrum TivoliVredenburg
Vox Luminis: Ein feste Burg is unser Gott: Luther and the music of the Reformation
FABULOUS FRINGE
normaal € 32 vriend € 30
Iedere dag tijdens het Festival Oude Muziek presenteren we om 12.30 en/ of 15.30 uur Fabulous Fringe concerten, met een selectie van de beste ensembles uit het gratis toegankelijke fringeprogramma. Met vandaag om 12.30 uur Duo Lamberbourg-Granero.
Speciaal voor het Lutherjaar stelde Vox Luminis een monumentale dubbelcd met uitgebreide toelichting samen. Sinds Luther werden er voor het eerst teksten in de volkstaal gezongen; de cd geeft een bijzonder beeld van hoe die Deutsche Messen en de muziek bij protestante feestdagen moet hebben geklonken. Al met al een heel interessante box; een must voor fans van Vox Luminis! ■●
MUZIEK VAN FRÉDÉRIC CHOPIN VOOR CELLO EN FORTEPIANO Duo Lamberbourg-Granero 12.30 uur / Stadsklooster Laura Fernández Granero, fortepiano Sophie Lamberbourg, cello
Het grootse koorproject 150 Psalms tijdens het Festival Oude Muziek
Foto’s: Marieke Wijntjes
Telemaniacs, verzamelt u!
vervolg van pagina 1
Het Festival Oude Muziek grijpt dit jubileum aan om de variëteit van het oeuvre van deze meester voor het voetlicht te brengen. Vandaag en morgen kunt u maar liefst acht concerten bezoeken. Het concert van Il Pomo d’Oro onder leiding van Francesco Corti is een van de meest in het oog springende. Telemann legde al op jonge leeftijd een talent voor opera aan de dag: hij componeerde zijn eerste opera toen hij twaalf was en werd op zijn twintigste directeur van de opera in Leipzig. Klavecinist Francesco Corti kiest ervoor delen uit de opera Die wunderbare Beständigkeit der Liebe oder Orpheus (1726) te combineren Ino, die
Telemann componeerde op 84-jarige leeftijd. In Orpheus demonstreert Telemann ten volle zijn talent om Duitse, Franse en Italiaanse stijlelementen te combineren, en door te componeren in de nieuwe galante stijl laat hij in Ino – zelfs op die leeftijd –zien dat hij nog altijd inventief en leergierig is. Ensemble Il Pomo d’Oro gooit hoge ogen met zijn opera-uitvoeringen en dit concert wordt ongetwijfeld een van de hoogtepunten van dit Telemann-weekend. Maar er is meer: wat te denken van het Ricercar Consort onder leiding van Philippe Pierlot, die enkele van Telemanns allermooiste cantates ten gehore brengen. De treurcantate Du aber Daniel wordt wel vergeleken met de meesterlijke Actus Tragicus van Johann Sebastian Bach, met wie Telemann goed bevriend was. Meer geestelijk werk klinkt in het concert van Il Caravaggio, waarin sopraan Anna Reinhold zal schitteren als soliste.
Il pomo doro
Gambist Philippe Pierlot vangt de zaterdagochtend aan met een solorecital. Hoewel veel werk van Telemann verloren is gegaan kunnen we ons gelukkig prijzen dat de fantasia’s voor viola da gamba in 2015 zijn teruggevonden. Net als zijn andere werken voor soloinstrument (Manfredo Kraemer speelt dit weekend de fantasia’s voor viool en Rachel Brown die voor traverso) is elk van deze stukken een meesterwerk op zich: inventief, virtuoos en zinnestrelend melodieus. Op zondagmiddag besluit Francesco Corti deze Telemannmarathon met zeldzame solowerken voor klavecimbel. Op zondagmorgen presenteert Rachel Brown een lezing in de Zomerschool die in het teken staat van de vindingrijke fantasia’s. Om 11.00 uur is het podium
vrij voor blokfluitist Erik Bosgraaf. Telemann componeerde talloze werken voor blokfluit, van soloconcerten tot triosonates en fantasia’s. Samen met violist Dmitry Sinkovsky, cellist Balázs Máté en klaveciniste Alexandra Koreneva zorgt hij voor een staaltje kleurenpracht in Telemanns triosonates. ■● ZATERDAG 2 SEPTEMBER 11.00 Philippe Pierlot Telemanns Fantasia’s voor gamba solo 13.00 Il Caravaggio Telemanns Harmonischer Gottesdienst 15.00 Manfredo Kraemer Telemanns Fantasia’s voor viool solo 17.00 Ricercar Consort Telemann: Du aber Daniel 20.00 Il Pomo d’Oro & Francesco Corti Telemann: van Orpheus tot Ino 24.00 Rachel Brown Telemann solo’s: Fantasia’s voor fluit
Francesco Corti
FOTO: FRANK EIDEL
ZONDAG 3 SEPTEMBER 9.30 Zomerschool Rachel Brown Telemann Fantasia’s: een feest van vindingrijkheid en inspiratie 11.00 Erik Bosgraaf & Dmitry Sinkovsky c.s. Trio à la Telemann 13.00 Francesco Corti Telemann solo’s voor klavecimbel
DE BEZOEKER
De festivalkeuze van...
HERMAN VAN VEEN
Celine en Lynn zijn op de Oude Muziek Markt in TivoliVredenburg. Spelen ze zelf ook muziek? Celine: ‘Voorheen waren we huisgenoten en woonden we in een huis met veel muzikale mensen. Ik speel zelf een beetje fluit, maar ben vooral met Lynn meegegaan naar deze markt om de instrumenten te bekijken en andere mensen te zien spelen. Vooral de harpen vind ik erg mooi.’ Lynn: ‘Ik hou vooral van de oudere strijkinstrumenten. Maar ik speel zelf niet, ik zing. Met mijn koor heb ik laatst muziek voor de Kerk van Bosnië gezongen en we zijn ter voorbereiding toen ook in Bosnië geweest.’ Zodoende bezocht Lynn eerder deze week het concert van ensemble Dialogos met Katarina Livljanic´. ‘Omdat ik zelf Bosnische muziek heb gezongen, was ik heel benieuwd naar dit concert. En ik vond het heel indrukwekkend – hoe ze met veel theatrale elementen werkte en aandacht hadden besteed aan een bijzondere opstelling. Het was heel anders dan wat ik me tot dan toe had voorgesteld bij oude muziek, maar heel mooi.’ ■●
FOTO: JESSE WILLEMS
schrijver, componist, muzikant, acteur, regisseur
Philippe Pierlot Telemanns Fantasia’s voor gamba solo za 2 sep, 11.00 uur / TivoliVredenburg, Hertz
L’Arpeggiata / Christina Pluhar & Philippe Jaroussky & Céline Scheen Kom, Süsser Tod zo 3 sep, 20.00 uur / TivoliVredenburg, Grote Zaal
‘Je kon mij tijdens mijn studie huren als Telemann strijker. Telemann is misschien wel de reserveBach: zwaar onderschat als componist, dus mis het niet.’
‘Sinds ik de film Farinelli zag ben ik verkocht voor wat betreft contratenoren. Mocht ik deze avond zelf niet staan te zingen, dan rende ik hierheen.’ ■●
COLOFON REDACTIE Iris van Korven, Juliëtte Dufornee, Laura van den Boogaard, Susanne Vermeulen VORMGEVING Esther de Bruijn, Rob Bömer © Die Festival Flugschrift is de dagkrant van het Festival Oude Muziek Utrecht 2017 Draag net als het Festival Oude Muziek bij aan
Festivalcentrum TivoliVredenburg. Dank u wel! twitter.com/oudemuziek facebook.com/oudemuziek youtube.com/FestivalOudeMuziek
Philippe Jaroussky
FOTO: ANNA VAN KOOIJ
maar neem ‘m mee naar huis of leg ‘m terug in
FOTO: REMKE SPIJKERS
een beter milieu: gooi deze krant niet weg,
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 9.00 Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa, Het Gegeven Paard en cd-verkoop
14.00 Ensemble Abyssos FRINGE Händel, Telemann & J.S. Bach Het Huis Utrecht, Theaterzaal gratis
9.00 Piccola Accademia di Montisi Masterclass klavecimbel met Richard Egarr Polman’s Huis € 12
14.00 La Concordanza FRINGE Telemann, Piccini, e.a. Het Huis Utrecht, Koepelzaal * gratis 14.00 Presentatie zangworkshop Utrechts Centrum voor de Kunsten g ratis
9.30 150 Psalms VII: The Choir of Trinity Wall Street Rechtvaardigheid TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10
14.00 Live-uitzending 150 Psalms door NPO Radio 4 TivoliVredenburg, Rabo Open Stage gratis
10.00 Oude Muziek Markt Festivalcentrum TivoliVredenburg
FOTO: MARIEKE WIJNTJES
9.30 Zomerschool: Jed Wentz Early music as reformation / voertaal: Engels TivoliVredenburg, Club Nine € 5
gratis
10.00 Zangworkshop met Lionel Meunier Utrechts Centrum voor de Kunsten
11.00 150 Psalms VIII: The Tallis Scholars Veiligheid TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10 11.00 Beiaard: Gideon Bodden Goldbergvariaties op de klokken Domtoren, Flora’s Hof
gratis
11.00 Jole De Baerdemaeker & Francesco Olivero FRINGE Barbara Strozzi – Een vergeten verhaal Pieterskerk gratis 12.30 Duo Lamberbourg-Granero FAB FRINGE Muziek van Frédéric Chopin voor cello en fortepiano Stadsklooster gratis 13.00 Il Caravaggio Telemanns Harmonischer Gottesdienst Geertekerk € 22 / € 19 / € 10 13.00 150 Psalms IX: Det Norske Solistkor Levensweg TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10
20.00 Il Pomo d’Oro / Francesco Corti Telemann: van Orpheus tot Ino Geertekerk € 22 / € 19 / € 10 20.30 150 Psalms XII: Nederlands Kamerkoor Feest TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10 22.30 Benjamin Alard Clavier-Übung / Afl. 7 Goldbergvariaties TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10 24.00 Rachel Brown Telemann solo’s: Fantasia’s voor fluit TivoliVredenburg, Hertz € 22 / € 19 / € 10 * = voor deze concerten dient u vooraf gratis kaarten af te halen in Festivalcentrum TivoliVredenburg (vanaf 9.00 uur op de dag van het betreffende concert)
10.15 Spieken bij de beiaard Domtoren € 10 11.00 Philippe Pierlot Telemanns Fantasia’s voor gamba solo TivoliVredenburg, Hertz € 18 / € 16 / € 10
19.30 150 Psalms: Lezing Michael Ignatieff TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10
Advertentie
15.00 Manfredo Kraemer Telemanns Fantasia’s voor viool solo TivoliVredenburg, Hertz 15.00 150 Psalms X: The Choir of Trinity Wall Street Machteloosheid en verlossing TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10 15.30 Duo Les Silvains Le Nuove Musiche Bartholomeus Gasthuis *
FRINGE gratis
15.30 Sweelinck Baroque Ensemble FRINGE Marini & Carissimi Pieterskerk gratis 17.00 Ricercar Consort / Philippe Pierlot Telemann: Du aber Daniel Catharinakathedraal € 22 / € 19 / € 10 17.00 150 Psalms XI: The Tallis Scholars Macht en onderdrukking TivoliVredenburg, Grote Zaal € 22 / € 19 / € 10 18.30 What’s new? Geoffrey Burgess Radical pioneers / voertaal: Engels TivoliVredenburg, Hertz gratis