DAGKRANT MAANDAG 26 AUGUSTUS 2019
‘O SEGRETO ‘E PULLECENELLA ‘O SEGRETO ‘E PULLECENELLA HET GEHEIM VAN PULCINELLA IS EEN PUBLIEK GEHEIM. HIJ KAN NAMELIJK HELEMAAL GEEN GEHEIM BEWAREN!
Hespèrion XXI brengt cancionero-repertoire naar Utrecht
© HERVÉ POUYFOURCAT
EEN MUZIKAAL STARTSCHOT
JORDI SAVALL KEERT TERUG NAAR DE BRON Met het concertprogramma dat vanavond in de Grote Zaal van TivoliVredenburg klinkt, keert Jordi Savall terug naar vertrouwd terrein. In de jaren zeventig was het Spaans-Napolitaanse cancionero-repertoire het eerste dat hij met zijn net gestichte Hespèrion boven water haalde. In de geschiedenis van Napels spelen Spanje en Aragón een hoofdrol. In 1442 won Alfonso V ‘de grootmoedige’ het koninkrijk op de Anjou. Zijn zoon Ferrante voerde bijna veertig jaar lang het bewind en maakte Napels tot een centrum van de renaissancekunst. Op een kortstondig Frans intermezzo na bleef de macht meer dan twee eeuwen lang in handen van de Spaanse kroon. De muziek aan het hof van Alfonso was niet alleen gericht op Italië. Aan zijn hof werkten musici van verschillende
nationaliteiten en behalve Italiaans werd er ook Catalaans, Castiliaans en Frans gesproken. Deze multiculturaliteit komt tot uiting in het Cancionero de Montecassino. ma 26 aug, 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal La Capella Reial de Catalunya, Hespèrion XXI / Jordi Savall Chansons, villancico’s, danza’s: de Napolitaanse renaissance onder Aragón Lees verder op pagina 2.
Een festivaldag begint u het best met een kamermuziekconcert in Hertz, TivoliVredenburg. ma 26 aug, 11.00 uur Ensemble Castelkorn / Josef Žák De viool in Napels: Matteis en Guido di 27 aug, 11.00 uur Saladin, Rosin & Keller De viool in Napels: Cailò en zijn discipelen wo 28 aug, 11.00 uur Ensemble Aurora / Enrico Gatti De viool in Napels: Fiorenza, Marchitelli, Leo do 29 aug, 11.00 uur Ludus Instrumentalis / Evgeny Sviridov Porpora: vioolsonates vr 30 aug, 11.00 uur La Cicala / Inês d’Avena Marcini, Sarri, Leo & Pullj: sonates voor blokfluit za 31 aug, 11.00 uur Nuria Rial & UrgentMusic / Veronika Skuplik Madrigaalkunst rond Caravaggio
Vervolg: Jordi Savall keert terug naar de bron
Het is een van de belangrijkste bronnen voor de muziek die aan het hof werd uitgevoerd. Het manuscript, dat werd gevonden in de abdij van Montecassino, bevat veel chansons, maar ook vrolijke, wereldlijke liedjes zoals het anonieme Dindirindin. Vandaag klinkt deze muziek opnieuw: van anonieme liederen uit het Cancionero
de Montecassino tot composities van Adrian Willaert, Nicolas Gombert, Diego Ortiz en Antonio de Cabezón. Het is precies het repertoire waarmee Jordi Savall, Hespèrion XXI en de Capella Reial de Catalunya, met een kleurrijk instrumentarium en topzangers, een heerlijk bonte avond van maken. ■●
INSTRUMENTEN VAN HET FESTIVAL
De beiaard De beiaard of het carillon van de Domtoren hangt op tachtig meter hoogte en bestaat uit vijftig klokken waarvan er 33 in de zeventiende eeuw zijn gegoten door de fameuze gebroeders Hemony. Zij waren de belangrijkste klokkengieters in de Nederlanden. De vijftig klokken zijn verbonden aan een klavier: de grootste klokken worden met de voeten bespeeld en de kleinere met de vuisten. De klokken zelf hangen stil, het klavier bedient de klepels.
BEIAARDFESTIVAL OUDE MUZIEK Ideale luisterplaats: Flora’s Hof (op de hoek van het Domplein en de Servetstraat)
do 29 aug, 16.00 uur Malgosia Fiebig Pergolesi, Porpora & Leo op beiaard
ma 26 aug, 16.00 uur Gijsbert Kok Carissimo carillon...
vr 30 aug, 16.00 uur Bob van der Linde Traetta, Scarlatti, Bernardi en Mozart op beiaard
di 27 aug, 16.00 uur Chantal Mollet & Jasmijn De Wachter Beiaardfringe: van Cimarosa tot O sole mio wo 28 aug, 16.00 uur Henk Veldman Gesualdo, Scarlatti, Pergolesi op beiaard
za 31 aug, 11.00 uur Malgosia Fiebig Fiorenza, Vinci, Mancini & Scarlatti op beiaard zo 1 sep, 16.00 uur Wim Van den Broeck Porpora en Scarlatti op beiaard
Stadsbeiaardier Malgosia Fiebig stelde het programma samen van het Beiaardfestival Oude Muziek. Ze nodigde rijzende sterren en internationaal bekende beiaardiers uit om elke festivaldag Napolitaanse melodieën op dit instrument tot klinken te brengen. ■●
EN DOE E HAP AATSC M D I L DEN VRIEN CADEAU! f ega o r, coll e n t d r li a n uw p et ee Maak blij m nden ie d r li V n de familie a v oorv p cha t alle s a a maats N k. npas, Muzie riende en V Oude e k e van d er oo delen tvang n k op o ij e K d t-cd. s krijgt m o om te welk deau a c mooie l/ .n uziek llen. oudem beste
Een speciaal voor het festival omgebouwde Piaggio Ape die het decor vormt van Pergolesi’s Il Ciarlatano in de Paardenkathedraal.
Foto’s: Marieke Wijntjes
Nieuwe ensembles in Utrecht
INTERNATIONAAL VAN WASSENAER CONCOURS – EARLY EDITION ENSEMBLE TENTALORA
Jozef Žák
JONG IN OUDE MUZIEK ENSEMBLE CASTELKORN
Een van de halvefinalisten van het Internationaal Van Wassenaer Concours (IVWC) is Ensemble Tentalora. Dit ensemble bestaat uit jonge musici die elkaar tijdens hun studie in Zwitserland hebben ontmoet. Hun instrumentarium is gevormd naar de alta cappella en de bassa cappella, met (luide) blaasinstrumenten en (zachtere) strijkinstrumenten en blokfluiten.
Tijdens de fringe, het Internationaal Van Wassenaer Concours en tal van festivalconcerten kon u de voorbije jaren in Utrecht heel wat aanstormend oudemuziektalent ontdekken. In 2019 geven we nieuwe ensembles een extra duwtje in de rug, met nog meer concerten door musici die met een frisse benadering en vol ambitie aan de weg timmeren. Een van deze ensembles is Ensemble Castelkorn. Dit gezelschap werd in 2016 opgericht door de violist Jozef Žák. Hij studeerde aan de conservatoria van Praag en Dresden en specialiseerde zich in muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw. Samen met Felipe Guerra (klavecimbel), Pierre Ridderknecht (theorbe, gitaar) en Julie Dessaint (viola da gamba) speelt Žák vioolsonates van Nicola Matteis en Giovanni Antonio
Guido. Aan het einde van de zeventiende eeuw maakte Matteis furore met zijn virtuoze spel in Londen. De Engelsen waren overdonderd: niemand speelde beter viool dan ‘Signor Nicola’. Ensemble Castelkorn koos voor drie suites uit zijn Ayres for the violin, die worden gecombineerd met twee sonates van Guido. ■● ma 26 aug, 11.00 uur Ensemble Castelkorn / Josef Žák De viool in Napels: Matteis en Guido
FABULOUS FRINGE Iedere dag presenteert het Festival Oude Muziek om 12.30 en/of 15.30 uur de Fabulous Fringe. Dit zijn concerten met de meest veelbelovende ensembles uit het gratis toegankelijke fringeprogramma.
AMA Consort Lea Sobbe blokfluiten Lena Rademann viool Martin Jantzen viola da gamba, cello Halldór Bjarki Arnarson klavecimbel, orgel
ma 26 aug, 12.30 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal
Castello, Finger, Vivaldi, Bach, Purcell: triosonates
Ensemble Tentalora: ‘Ons onderzoek richt zich voornamelijk op muziek uit de vijftiende eeuw, maar deze combinatie aan instrumenten zorgt ervoor dat we repertoire van de vroege middeleeuwen tot en met de renaissance kunnen uitvoeren. Het gebruik van strijk- en blaasinstrumenten geeft een interessante en mooie klankkleur: een openbaring voor ons en voor het publiek.’ ■●
Ensemble Tentalora Emilie Mory vedel Miriam Trevisan sopraan Katharina Haun cornetto, blokfluit Guilherme Barroso luit, renaissancegitaar Matteo Nardella fluit, tamboer, schalmei, percussie do 29 aug, vanaf 10.00 uur IVWC: Halve finale Pieterskerk GRATIS TOEGANG!
ma 26 aug, 23.00 uur Pieterskerk Nova Ars Cantandi / Giovanni Acciai Leonardo Leo: responsoria wo 28 aug, 22.30 uur Pieterskerk Theatro dei Cervelli / Andrés Locatelli Trabaci, Falconieri, Montella: devotie in Napels do 29 aug, 22.30 uur Domkerk Vox Luminis & Il Gardellino / Peter Van Heyghen Niccolò Jommelli: Requiem za 31 aug, 22.30 uur Geertekerk Ensemble Tourbillon / Petr Wagner Pergolesi: Stabat Mater
COLOFON REDACTIE Hitske Aspers VORMGEVING Esther de Bruijn © ‘O Segreto ‘E Pullecenella is is de dagkrant van het Festival Oude Muziek Utrecht 2019 Draag net als het Festival Oude Muziek bij aan een beter milieu: gooi deze krant niet weg, maar neem hem mee naar huis of leg hem terug in Festivalcentrum TivoliVredenburg. Bedankt! ‘O Segreto ‘E Pullecenella bestaat ook digitaal. Meld u aan via oudemuziek.nl/festivalkrant facebook.com/oudemuziek twitter.com/oudemuziek youtube.com/FestivalOudeMuziek instagram/utrecht_early_music_festival
BLIJFT U NOG EVEN?
NOVA ARS CANTANDI / GIOVANNI ACCIAI
©FRANCESCO GIUSTI
AVONDCONCERTEN IN DE KERKEN
In het schemerduister proeft u vanavond in de Pieterskerk van wat eerst alleen voor koninklijke oren was bestemd. Nova Ars Cantandi zingt responsoria van de Napolitaanse componist Leonardo Leo. Deze werken componeerde hij aan het begin van de achttiende eeuw voor de hofkapel van Napels. Leo liet veel waardevolle werken na die door het grote publiek nog herontdekt moeten worden, en dat geldt zeker ook voor deze muziek. Leo was actief als docent in de koninklijke kapel van Napels, waar de responsoria tijdens de Goede Week werden gezongen. De zetting met vier stemmen en basso continuo is typerend voor Leo’s laatste creatieve fase. De muziek is wat sober maar tegelijk heel expressief en vol contrast. Leo had veel ervaring met het componeren van teksten en wanneer hij woorden op muziek zette, kon hij dat niet zonder nauwgezet rekening te houden met klemtoon, metrum en uitdrukking. ■●
@OUDEMUZIEK Laat ons weten wat u van het Festival Oude Muziek vindt en praat mee met #FOMU19
@JoopDaalmeijer: Zaterdagavond mooi concert in @TiVre_Utrecht bij @oudemuziek: Coro e orchestra Ghislieri olv @GiulioPrandi, een heel energieke dirigent. Dixit Dominus van Jommelli en de mis in D van Pergolesi. (Wat een schitterend Amen!) Prachtige sopraan Francesca Boncompagni. @AnkeKlein: De komende week staat Utrecht in het teken van oude muziek. Het festival @oudemuziek werd gisteravond afgetrapt met een spetterend openingsconcert in het thema ‘Napoli’. Trots op dit internationaal gerenommeerde festival in onze stad!
CONCERTLADDER MAANDAG 26 AUGUSTUS Handleiding Oude Muziek Met Saskia Törnqvist Voertaal: Nederlands Instituto Cervantes
9.00
Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa, informatiebalie en cd-verkoop (tot 20.00) en Het Gegeven Paard
13.00
9.30
STIMU-symposium The historical violin / Voertaal: Engels TivoliVredenburg, Cloud Nine passe-partout 3 dagen € 20
14.00 Giroflásticos Haydn: trio’s voor traverso, cello en klavier KUUB
9.30
Zomerschool: Dr. Dinko Fabris (III) La citta’ della festa Voertaal: Engels Janskerk € 5
14.00 Das Neue Mannheimer Fringe Orchester Cannabich, J.Chr. Bach, Mozart e.a.: aria’s voor het hof in Mannheim Geertekerk gratis
11.00 Ensemble Castelkorn / Josef Žák De viool in Napels: Matteis en Guido TivoliVredenburg, Hertz € 23 / € 20 / € 10 11.00 Storie napoletane met co-curator Thomas Höft curator in residence Verhalen uit Napels: De stad als theater. Met Volkwin Marg, Cristina Donadio en Olga Pashchenko Voertaal: Engels Janskerk gratis 11.00 Flutation Duo Fringe Morley, Valentine, Quantz, Stamitz: duo’s voor traverso AAFAB *gratis 11.00 The Veil Ensemble Fringe Quantz, Benda, Bach: triosonates voor traverso en b.c. Spoorwegmuseum *gratis 11.00
David Mackor Fringe Ferrabosco, Dowland, Danyel, Rosseter e.a.: werken voor luit Stadhuis, Trouwzaal *gratis
12.30
AMA Consort Fabulous Fringe Castello, Finger, Vivaldi, Bach, Purcell: triosonates TivoliVredenburg, Grote Zaal gratis
13.00
Jean-Marc Aymes Napels klavierstad: Giovanni de Macque Lutherse Kerk € 19 / € 17 / € 10
Fringe
*gratis
15.00 Tasto Solo / Guillermo Pérez Een mysterieuze zangeres: Anna Inglese Pieterskerk € 23 / € 20 / € 10 15.30
Ensemble I Zefirelli Fringe Purcell, Corelli, Händel, Matteis: sonates, grounds, divisions Bartholomeus Gasthuis gratis
16.00 Gijsbert Kok Carissimo carillon... Domtoren (luisterplaats: Flora’s Hof)
gratis
17.00
Capriola di Gioia Bart Naessens & Amaryllis Dieltiens Porpora: Napolitaan & kosmopoliet TivoliVredenburg, Hertz € 23 / € 20 / € 10
18.30
What’s new? Job ter Haar ‘So mussen Sie es spielen!’ Re-enactment as research method Voertaal: Engels TivoliVredenburg, Cloud Nine gratis
20.00
La Capella Reial de Catalunya & Hespèrion XXI / Jordi Savall Chansons, villancico’s, danza’s: de Napolitaanse renaisance onder Aragón TivoliVredenburg, Grote Zaal € 39 / € 35 / € 10
23.00 Nova Ars Cantandi / Giovanni Acciai Leonardo Leo: responsoria Pieterskerk € 23 / € 20 / € 10 *gratis kaarten afhalen in TivoliVredenburg noodzakelijk