DAGKRANT DINSDAG 27 AUGUSTUS 2019
‘O SEGRETO ‘E PULLECENELLA ‘O SEGRETO ‘E PULLECENELLA HET GEHEIM VAN PULCINELLA IS EEN PUBLIEK GEHEIM. HIJ KAN NAMELIJK HELEMAAL GEEN GEHEIM BEWAREN!
Ann Hallenberg, Stefano Aresi & Stile Galante
© MOOD PHOTOSTUDIO
EEN INTIEME AFSLUITING
FARINELLI, FARINELLI! Met de Zweedse superster Ann Hallenberg bekijkt het Nederlandse ensemble Stile Galante het festivalthema Napels vanuit een uniek perspectief: dat van Farinelli, een van de beroemdste Italiaanse castraten uit de achttiende eeuw. De mezzosopraan Hallenberg deed samen met de dirigent Stefano Aresi onderzoeknaar de manuscripten van Farinelli om zo dicht mogelijk bij de originele uitvoering te komen. Farinelli, wiens echte naam Carlo Broschi was, werd geboren in een familie van lagere adel. Hij werd op jonge leeftijd gecastreerd om zijn mooie hoge zangstem te behouden. Omdat Farinelli
van goede afkomst was, mocht hij naar het conservatorium van San Onofrio voor castraten, waar hij behalve zingen ook leerde improviseren en componeren. Hij werd een van de meest succesvolle zangers in de geschiedenis van de opera en had een zeer groot bereik: van tenor tot en met sopraan. Farinelli bouwde in zijn jonge jaren een succesvolle carrière op in Italië, Oostenrijk en Duitsland. di 27 aug, 20.00 uur TivoliVredenburg, Grote Zaal Ann Hallenberg & Stile Galante / Stefano Aresi Farinelli, Farinelli! Lees verder op pagina 2.
Verstilling en introspectie: geen betere manier om de dag af te sluiten dan met een intiem laatavondconcert. di 27 aug, 22.30 uur TivoliVredenburg, Hertz Diagolos / Katarina Livljanić Barlaam & Josephat wo 28 aug, 22.30 uur / Pieterskerk Theatro dei Cervelli / Andrés Locatelli Devotie in Napels do 29 aug, 22.30 uur / Domkerk Vox Luminis & Il Gardellino / Peter Heyghen Niccoló Jommelli: Requiem vr 30 aug, 22.30 uur / TivoliVredenburg, Hertz Ensemble Odyssee & Raffaella Milanesi Farina, Amodei: serenata’s en cantates zo 1 sept, 22.30 uur / TivoliVredenburg, Hertz Mitzi Meyerson Postludium: vedi Napoli… e poi muori
INSTRUMENTEN VAN HET FESTIVAL
Vervolg: Farinelli, Farinelli!
Videoprojectie
Ann Hallenberg
Dit lukte met behulp van Farinelli’s docent, de beroemde componist Nicola Porpora, die ook in Londen werkte. De castraat werd er door het publiek met luid gejuich ontvangen. In 1737 verruilde hij zijn Londense carrière voor een positie aan het Spaanse hof, dat de castraat engageerde om te komen zingen voor koning Filips V. Tien jaar lang zou Farinelli elke avond dezelfde liederen zingen voor de koning – volgens sommigen om diens hard-
Ann Hallenberg & Stefano Aresi Na afloop van dit concert, rond 21.45 uur, vindt er een signeersessie plaats met Ann Hallenberg en Stefano Aresi in de foyer van de Grote Zaal, TivoliVredenburg.
© NANCY GLOR
Ensemble Dialogos maakt naast oude instrumenten ook gebruik van moderne techniek, zoals videoprojectie. Voor het programma Barlaam & Josaphat werkt de groep samen met de Japanse regisseur Yoshi Oida en de Nederlandse decorontwerper Tom Schenk. Met behulp van videotechniek combineren ze hedendaagse en middeleeuwse illustraties om de muziek visueel te ondersteunen.
nekkige depressie te verlichten. Hier tegenover stond dat hij zeer geliefd was door de koninklijke familie en daarmee veel invloed had. Toen Filips’ zoon, Ferdinand VI, aan de macht kwam, werd Farinelli’s invloed nog groter. Hij zong duetten met de koningin en werd daarbij begeleid door Ferdinand VI aan het klavecimbel. Farinelli liet precieze instructies na over hoe hij wilde dat de coloraturen werden gezongen. Stefano Aresi en Ann Hallenberg bestudeerden deze aantekeningen nauwgezet en passen hun bevindingen vanavond toe in het concert. Ook is de instrumentale bezetting van Stile Galante dezelfde als die zou zijn gebruikt bij de uitvoeringen aan het Spaanse hof. Het zo correct mogelijk uitvoeren van Farinelli’s eigen versieringen is volgens Hallenberg de beste manier om die muziek te begrijpen. Tegelijkertijd ontdekte zij ook hoe technisch begaafd Farinelli moet zijn geweest. Hij bracht zoveel
Katarina Livljanić, artistiek leider van Dialogos: ‘De beelden van Schenk en Oida bieden een andere kijk op de wereld van de oude muziek. Ze helpen niet alleen om de boodschap in de muziek te verduidelijken, maar versterken ook de emoties die we proberen over te brengen. Het verhaal moet zowel het intellect prikkelen als inspelen op de gevoelens van de mens.’ ■● di 27 aug, 22.30 uur TivoliVredenburg, Hertz Dialogos / Katarina Livljanić Barlaam & Josaphat
versieringen aan dat er nauwelijks plek is om adem te halen. Een uitdaging voor Hallenberg dus. Het is even geleden dat Ann Hallenberg optrad in de Grote Zaal. Hallenberg: ‘Ik kijk ernaar uit om het nieuwe TivoliVredenburg te zien. Ik ben blij dat de oude Grote Zaal behouden is. Het is zo’n intieme plek om op te treden.’ ■●
Meer informatie over Farinelli vindt u in onze Early Music Tutorial. Bekijk het filmpje op oudemuziek.nl/tutorials
Met de klok mee: Coro e Orchestra Ghislieri en Giulio Prandi spelen geestelijke werken in de Domkerk, Gli Angeli Genève en Stephan Macleod in een uitverkochte Grote Zaal, TivoliVredenburg, Tasto Solo onthult de geheimen van de mysterieuze zangeres Anna Inglese.
Foto’s: Marieke Wijntjes
Camerata Trajectina op reis
GRAND TOUR, BESTEMMING NAPELS
JONG IN OUDE MUZIEK EVA SALADIN De jonge Nederlandse topvioliste Eva Saladin (de artist in residence van volgend jaar) speelt samen met Daniel Rosin en Johannes Keller een programma rond de grote violist Gian Carlo Cailò en zijn briljante leerlingen Michele Mascitti en Giovanni Antonio Piani. De Napolitaan Cailò had rond 1700 een enorme status. De virtuoos werkte aan de koninklijke kapel en gaf les aan vier conservatoria in Napels. Wie een carrière als violist ambieerde, kon niet om hem heen. Slechts één van Cailò’s sonates is bewaard gebleven: de Sonata per violino e basso continuo. Saladin stelde haar programma samen rond deze sonate. Dit concert maakt deel uit van de serie ‘De viool in Napels’, waarbij de belangrijkste componisten van het Napolitaanse vioolrepertoire aan bod komen. ■●
Zicht op Napels, ca. 1700-1718, Caspar van Wittel. Madrid, Museo Nacional Thyssen-Bornemisza
Tijdens dit festival reist Camerata Trajectina, al 45 jaar dé ambassadeur van het Nederlandse repertoire uit de zestiende en zeventiende eeuw, figuurlijk af naar Italië, met een programma vol muziek van Nederlandse componisten en kunstenaars die in de zeventiende eeuw naar het zuiden trokken om er de cultuur op te snuiven. Wie in die tijd van goeden huize kwam, maakte een ‘grand tour’ naar Italië om daar de schatten van de Grieken en Romeinen te bewonderen. De mooiste plekken werden aangedaan: Florence, Venetië, Rome. Napels was vaak het eindpunt van de reis, geroemd om de schone lucht, het prettige klimaat en het uitzicht op de Vesuvius.
© JAQUELINE IMMINKHUIZEN
Ook componisten, zoals Cornelis Schuyt en mogelijk zelfs Sweelinck, maakten
di 27 aug, 11.00 uur TivoliVredenburg, Hertz Eva Saladin, Daniel Rosin en Johannes Keller De viool in Napels: Cailò en zijn discipelen
zo’n ‘grand tour’ en brachten Italiaanse muziek mee terug. Deze madrigalen, motetten en liederen circuleerden volop in Nederland en inspireerden ook andere componisten om in de Italiaanse stijl en taal te schrijven. Camerata Trajectina treedt in de voetsporen van Nicolaas Heinsius, een student filogie uit Leiden die in 1646 een tweejarige reis naar Italië ondernam. Via Livorno, Florence en Rome kwam hij in Napels terecht. Hier had hij de tijd van zijn leven. Hier kwam echter abrupt een einde aan toen Napels onder leiding van de visser Masaniello in opstand kwam tegen het Spaanse bewind. Heinsius moest vluchten voor zijn leven en keerde terug naar Livorno. Toch bracht hij een hoop kennis en verhalen mee terug naar Nederland. De invloed van Napolitaanse muziek op
Nederlandse composities blijkt vooral uit de canzoni napoletane. Vooral de liederen van Feretti waren erg populair. Daarnaast werden ook madrigalen graag gezongen en werden deze soms zelfs voorzien van een Nederlandse tekst. ■● do 29 aug, 15.00 uur TivoliVredenburg, Hertz Camerata Trajectina Grand tour, bestemming Napels oudemuziek.nl/cameratatrajectina
Ontdek de deelnemers
Marco Beasley Vandaag vindt er een signeersessie plaats met Marco Beasley op Plein 6 in TivoliVredenburg. Deze start na afloop van zijn concert in Hertz, TivoliVredenburg, om circa 18.10 uur. di 27 aug, 17.00 uur TivoliVredenburg, Hertz Marco Beasley en Antonello Paliotti Canzone napoletana
en bij John Martling (luit, zang). Ze werkt momenteel aan haar specialisatie renaissancemuziek bij Marc Lewon (Ensemble Leones).
INTERNATIONAAL VAN WASSENAER CONCOURS – EARLY EDITION LA FIAMMA Het ensemble La Fiamma is samengesteld uit musici met verschillende nationaliteiten, die elkaar ontmoetten tijdens hun studie aan de Schola Cantorum in Bazel. La Fiamma is een van de deelnemers van het Internationaal Van Wassenaer Concours – Early Edition. Amy Farnell (zang, gittern) komt uit eerder een diploma aan het conservaTexas. Met verschillende diploma’s op torium van Hong Kong. Nu is ze bezig zak focust ze zich nu op muziek uit de met haar master in Bazel en speelt ze in middeleeuwen en de renaissance. Fiona meerdere ensembles. Julia Marty (zang, Kizzy Lee (blokfluit, middeleeuwse gittern) uit Frankrijk behaalde haar ditoetsinstrumenten, zang) behaalde al ploma bij Katarina Livljanić (Diagolos)
La Fiamma zoekt, zoals de naam al zegt, naar het vuur in de muziekpraktijk en streeft naar een innovatieve en experimentele interpretatie van oude muziek. In de halve finale van het Internationaal Van Wassenaer Concours zoekt La Fiamma naar het vuur in muziek uit Italië en het Iberisch Schiereiland. Deze muziek komt uit verschillende codices van de veertiende tot de zestiende eeuw. ■● do 29 aug, vanaf 10.00 uur IVWC: Halve finale Pieterskerk GRATIS TOEGANG!
COLOFON
FABULOUS FRINGE
REDACTIE Hitske Aspers VORMGEVING Esther de Bruijn © ‘O Segreto ‘E Pullecenella is is de dagkrant van het Festival Oude Muziek Utrecht 2019 Draag net als het Festival Oude Muziek bij aan een beter milieu: gooi deze krant niet weg, maar neem hem mee naar huis of leg hem terug in Festivalcentrum TivoliVredenburg. Bedankt! ‘O Segreto ‘E Pullecenella bestaat ook digitaal. Meld u aan via oudemuziek.nl/festivalkrant
Iedere dag presenteert het Festival Oude Muziek om 12.30 en/of 15.30 uur de Fabulous Fringe. Dit zijn concerten met de meest veelbelovende ensembles uit het gratis toegankelijke fringeprogramma.
facebook.com/oudemuziek twitter.com/oudemuziek youtube.com/FestivalOudeMuziek instagram/utrecht_early_music_festival
di 27 aug, 12.30 uur / Geertekerk Anima Fidis Consort Aliza Vicente Aranda viool Anna Morozkina viool Alba Encinas altviool Alex Jellici cello Alessandro Scarlatti: sonates a quattro
di 27 aug, 15.30 uur / Janskerk Les Retrouvailles Pablo Sosa traverso Elise Dupont viool Marc de la Linde viola da gamba Asako Ueda theorbe Irene Gonzáles klavecimbel Jacquet de la Guerre, Marais, Rebel, Guillemain: sonates
CONCERTLADDER DINSDAG 27 AUGUSTUS 9.00 9.30
Festivalcentrum TivoliVredenburg Festivalkassa, informatiebalie en cd-verkoop (tot 20.00) STIMU-symposium The historical violin / Voertaal: Engels TivoliVredenburg, Cloud Nine passe-partout 3 dagen € 20
9.30
Zomerschool: Dr. Nicoleta Paraschivescu Partimento in Napels / Voertaal: Engels Janskerk € 5
11.00
Eva Saladin, Daniel Rosin & Johannes Keller De viool in Napels: Cailò en zijn discipelen TivoliVredenburg, Hertz € 23 / € 20 / € 10
11.00 Echo Temporis Consort Fringe De Rore, Gabrieli, Trabaci e.a.: canzona’s en diminuties AAFAB *gratis Fringe gratis
12.30 Anima Fidis Quartet Fabulous Fringe Alessandro Scarlatti: sonates a quattro Geertekerk gratis 13.00
Cristiano Gaudio Napels klavierstad: Scarlatti en Durante Lutherse Kerk € 19 / € 17 / € 10
13.00
Handleiding Oude Muziek Met Frank de Munnik Voertaal: Nederlands Instituto Cervantes
Fringe
14.00 El Clásico Cuarteto Haydn: fluitkwartetten Winkel van Sinkel
Fringe
gratis
*gratis
15.00 Ensemble Leones / Marc Lewon Adam de la Halle: voor koningen en kenners Pieterskerk € 23 / € 20 / € 10 15.30 Les Retrouvailles Fabulous Fringe Jacquet de la Guerre, Marais, Rebel, Guillemain: sonates Janskerk gratis
11.00 Storie napoletane met co-curator Thomas Höft curator in residence Verhalen uit Napels: Camorra Met Gert Hage, Cristina Donadio en Olga Pashchenko / Voertaal: Engels Janskerk gratis
11.00 I Madrigalisti Estensi Giovanni Battista Vitali: vesper Stadsklooster
Lou Vizcaymo Schumann, Brahms: werken voor klavier Het Huis, Theaterzaal
14.00
15.30 El Clásico Cuarteto Haydn: fluitkwartetten Winkel van Sinkel
Fringe
16.00 Chantal Mollet & Jasmijn De Wachter Beiaardfringe: van Cimarosa tot O sole mio Domtoren (luisterplaats: Flora’s Hof)
17.00 Coro e Orchestra Ghislieri / Giulio Prandi artist in residence Tussen kerk en theater: Jommelli en Scarlatti Geertekerk € 23 / € 20 / € 10 17.00 Marco Beasley & Antonello Paliotti Canzone napoletana TivoliVredenburg, Hertz 18.30 What’s new? Laila Cathleen Neuman ‘De storm der hartstochten’: passionate expression in body and voice Voertaal: Engels Janskerk gratis 20.00
Ann Hallenberg & Stile Galante / Stefano Aresi Farinelli, Farinelli! TivoliVredenburg, Grote Zaal € 39 / € 35 / € 10
*gratis 22.30 Dialogos / Katarina Livljanić Barlaam & Josaphat TivoliVredenburg, Hertz € 23 / € 20 / € 10
gratis
*gratis kaarten afhalen in TivoliVredenburg noodzakelijk