‹MT‹YAZ SAH‹B‹
Tan›t›m Organizasyon ve ‹letiflim Dan›flmanl›k Hizmetleri ad›na Erengül Bilenser
35
45
8
70
YAYIN YÖNETMEN‹ Merva Özbelli SORUMLU MÜDÜR Murat Tombul REKLAM MÜDÜRÜ Nur Aytekin DANIfiMA KURULU Prof. Dr. Cevat Geray Ali Fuat Güven Prof. Dr. Ahmet Mete Ifl›kara Prof. Dr. Ruflen Kelefl Mithat K›rayo¤lu Aykut Taluy Bülend Tuna Zekeriya Y›ld›r›m KATKIDA BULUNANLAR Ali ‹hsan Gökçen Serap Girgin Baykal
HABERLER
34 GEML‹K/BURSA Gemlik Belediye Baflkan› Mehmet Turgut Gemlik’in çehresi vizyon projelerle de¤ifliyor
40 CEVAT GERAY
44 KENT ve VAL‹
HUKUK DANIfiMANLI⁄I Egemeno¤lu Hukuk Bürosu Tasar›m ve Bask›: ROTA OFSET (0.224) 242 71 90 BURSA
K›rıkkale Valisi Mustafa Bahrettin Demirer
50 KENTLERE DA‹R Nuri M. Çolako¤lu
54 KÜLTÜR
Cafera¤a Mah. Bülbüllü Sok. Aral Apt. No: 3/3 Moda/‹STANBUL Tel: 0216 450 07 76 Fax: 0216 450 07 46 www.ozelkalem.com.tr ozelkalemhaber@epr.com.tr
55 AHMET EM‹N YILMAZ
56 Bursa Dünya Tarihi Kentler Birli¤i’nde
58 ‹stanbul’a UNESCO s›nav›
Özekalem, bas›n meslek ilkelerine uymay› taahhüt eder.
60 ÇEVRE
‘DEN MERHABA YIL: 2
SAYI: 15 HAZ‹RAN / TEMMUZ 2008
51
84
Son günlerde kentlerin akl› fikri uzaklardayd›. Kendi ifllerini güçlerini, kendi telafllar›n› bir kenara koydular. Arda’n›n, Nihat’›n, Servet’in peflinden onlar da koflup 90 dakika onlar da ter döktüler. Kendileri için yap›lacak yollar› de¤il, yolda kimlerin neler yapmas› gerekti¤ini konufltular sürekli. Heyecan her akflam doruktayd›. Renkleri k›rm›z› beyazd› her akflam. tak›mlar› yensin, uzaklardan flampiyon gelsin ki kentler de kendilerini bekleyen uzun, s›cak, pek çok bak›mdan terletici günlere enerjik ve keyifli bafllas›nlar istiyorduk. fiampiyon olamasak da, flampiyonan›n en flahane tak›m› olduk, hepsini kutluyoruz. Mevsim yaz, Tatil zaman›. Her kentin kendine göre haz›rl›klar› var. Misafirler gelecek. Kimisi yak›ndan kimisi çok uzaklardan. Kimisi ilk kez gelecek kimisi müdavim. Misafirler gelecek diye temizlikler yap›l›yor, sokaklar y›kan›yor, çiçekler ekiliyor… Misafir demek, etrafta güler yüzlü insanlar demek, kentin sadece sokaklar›n›n de¤il ekonomisinin de canlanmas› demek. Ama tabi baz› kentlerin misafiri daha çok oluyor. E¤lencesi daha çok diye de¤il sadece elbette. Mesela baz› kentler onca tarihi güzelliklerine ra¤men, onca enfes yemeklerine ra¤men, onca güzel insanlar›na ra¤men tatillerde sadece kendi akrabalar›n› a¤›rlamakla yetiniyor. Bunun nedenlerini düflünenlerle, bunun böyle devam etmemesi için çal›flanlarla birlikteydik yine bu say›m›zda. Onlarla kentlerin her an›ndan her halinden konufltuk. “Adalardan bir yar gelir bizlere” flark›s›n› m›r›ldana m›r›ldana Adalar gezisi yapt›k. Nuri Çolako¤lu ile 2010 y›l› penceresinden kentlere dair konufltuk. Kentsel dönüflüm için Samsun yollar›na, çevre projesi için ‹zmir yollar›na düfltük. Tarihi Kentler Birli¤i ile Bursa’da bulufltuk. Türkiye’nin ilk yerel yönetim ödüllerinin verilece¤i büyük gecenin haz›rl›klar› için bütün ekip uykusuz, telafll›, heyecanl› günler geçirdik ve geçirmeye de devam ediyoruz çünkü tarih belli oldu: Özelkalem Yerel Yönetim Ödülleri’ni 5 Kas›m 2008’de T‹M’de veriyoruz. Bu heyecanl› yar›fla kat›lan bütün yerel yöneticilerin projelerini de¤erlendirmek için ödülün seçici kurulu ile düzenli olarak bir araya geliyor ve Türkiye’de hayata geçirilen güzel projeleri görmekten büyük mutluluk duyuyoruz. Yerel Yönetim Ödülleri’nin de, Özelkalem’in bütün sayfalar›n›n da ilgili herkese aç›k oldu¤unu, yar›flmaya kat›lmak ya da dergide haber yay›nlatmak için herhangi bir ücret gerekmedi¤ini, kentinizle ilgili haberlerin ozelkalemhaber@epr.com.tr adresine düzenli gönderilmesi halinde memnuniyetle yay›nlayaca¤›m›z› da bilmenizi istiyoruz. Gündem de hep seçimler var; o zaman ya da bu zaman yap›lacak ama esas önemli olan bizim kendi seçimlerimiz, olumlu düflünmeye çal›flmay›, iyi taraf›n› görmek için u¤raflmay›, soruna de¤il çözüme odaklanmay› seçmek en güzeli. Hepinize sa¤l›kl› ve huzurlu bir Temmuz dilerim.
Erengül B‹LENSER
64 KENTSEL DÖNÜfiÜM Samsun Büyükflehir Belediye Baflkanı Yusuf Ziya Y›lmaz
68 AHMET METE IfiIKARA
70 BAfiKAN Efi‹ Mine Pirifltina
74 Mamak Belediye Baflkanı Gazi fiahin
78 ESK‹ BAfiKAN Ayfer Atay
82 SOSYAL SORUMLULUK
84 MEKAN
86 STK Orhan Turan
90 ‹NSAN BAfiKAN Tafldelen Belediye Baflkan› Hüseyin Avni Sipahi
94 ‹GM Isparta ‹l Genel Meclisi Baflkan› Fevzi Özdemir
erengulbilenser@epr.com.tr
8 ADIYAMAN
Adıyaman’da ya¤mur suyu flebekesi ata¤ı
B
elediye flehir genelinde bafllatm›fl oldu¤u çal›flmalar kapsam›nda Petrol Caddesine ya¤mur suyu flebekesi döfledi. Böylece k›fl aylar›ndaki fliddetli ya¤›fllar bölge sakinlerinin kâbusu olmayacak.
Fen ‹flleri Müdürlü¤ü’ne ba¤l› ekiplerinin yürüttü¤ü çal›flmalar çerçevesinde ihtiyaç duyulan bölgelere ya¤mur suyu flebekesi döfleme giriflimleri tam gaz sürüyor. E¤riçay Köprüsü ile TPAO aras›ndaki 2 bin 500 metre uzunlu¤undaki Petrol Caddesinde ya¤mur suyu flebekesi tamamlan›rken, AK Konut civar›nda bafllanan ana hat flebekesine de 600’lük beton büz boru döfleme çal›flmalar› da h›z kazand›. Tüm bu giriflimlerle, Petrol Caddesinde k›fl aylar›nda biriken ya¤mur suyu sorunu çözüme kavuflmufl olacak. fiehir
genelinde çal›flmalar›n› azimle sürdürdüklerinin alt›n› çizen Ad›yaman Belediye Baflkan› M. Necip Büyükaslan, güzel hizmetlere imza at›klar›n› vurgulayarak flunlar› söyledi: “fiehrimizin birçok noktas›nda oldu¤u gibi bu bölgenin de hizmete ihtiyac› vard›. Bu güzergâhta ya¤mur suyu flebekesi olmad›¤› için k›fl aylar›nda ya¤an fliddetli ya¤›fllar sele dönüflüyordu. Sorunun giderilmesi için ekiplerimizi buraya yönlendirdik. Buradaki sorunu k›sa sürede çözüme kavuflturmay› hedefledik.”
HABERLER 9 N‹LÜFER / BURSA
Bozbey’den TEV’e destek sözü
T
ürk E¤itim Vakf› Bursa fiubesi Müteflebbis Heyet Üyelerinden Milli E¤itim ve Milli Savunma eski Bakan› Turhan Tayan, Ernas Nakliyat sahibi Erhan Nasyalç›n ve Türk E¤itim Vakf› Bursa fiube Baflkan› Erdem Birmeç, Nilüfer Belediye Baflkan› Mustafa Bozbey’i makam›nda ziyaret etti.
Milli E¤itim ve Milli Savunma eski Bakan› Turhan Tayan, Bursa’ya yapacaklar› yurt için Baflkan Bozbey’den destek isteyerek, Türk E¤itim Vakf›’n›n 1967 y›l›nda kuruldu¤una dikkat çekti ve sözlerini flöyle sürdürdü: “Türk E¤itim Vakf› bugüne kadar 157 bin 636 yurt içi, bin 144 yurt d›fl› bursu verdi. Türkiye genelinde 14 ilkö¤retim okulu, 2 Anadolu Lisesi, 2 yurt açt›. Bursa’da ise 2 ilkö¤retim okulu, bir Anadolu Lisesi ve bir yurt yapt›rd›” diyerek Türk E¤itim Vakf›’n›n çal›flmalar› hakk›nda k›sa bilgi verdi. Türk E¤itim Vakf› Bursa fiube Baflkan› Erdem Birmeç de sadece Bursa’da 7 bin 751 ö¤renciye burs verildi¤ini belirterek, “Yaln›zca 2007-2008 döneminde Bursa’daki burs ö¤rencilerine ayda toplam 96 bin YTL ödeniyor. Bursa do¤umlu olup Türk E¤itim Vakf›’ndan burs alan ö¤renci say›s› ise 6 bin 900’dür. Bu rakamlar
e¤itime olan deste¤imizin göstergesidir” dedi. Nilüfer Belediye Baflkan Mustafa Bozbey de Türk E¤itim Vakf›’n›n yapt›raca¤› ö¤renci yurdunun yap›m›na katk›da bulunmaktan memnuniyet duyaca¤›n› belirtti. Nilüfer Belediyesi olarak Türk E¤itim Vakf›’na her türlü deste¤e haz›r olduklar›n› söyleyen Baflkan Bozbey, “TEV’n›n Bursa için yapt›klar›n› yak›ndan takip ediyorum. Örnek çal›flmalar› ve e¤itime verdikleri destek göz ard› edilemez. Biz de Nilüfer Belediyesi olarak Türk E¤itim Vakf›’na elimizden gelen tüm olanaklar›m›z› seferber etmeye haz›r›z. Amac›m›z gelece¤imiz olan çocuklar›m›za en iyi ve en kaliteli olanaklar› sunmak ve e¤itime olan devaml› katk›m›z› bu yolla da sürdürmektir” dedi.
10 ELAZI⁄
Her fley temiz bir Elazı¤ için
E
laz›¤ Belediyesi’nin her hafta farkl› bir mahallede yürüttü¤ü temizlik kampanyas› çevreyolunda da tamamland›. Çal›flmalar kapsam›nda Dörtyol’dan Kekliktepe Kavfla¤›’na kadar uzanan alanda genel temizlik çal›flmalar› yan› s›ra ilaçlama da gerçeklefltirildi.
Her geçen gün geliflen ve de¤iflen Elaz›¤’›n ça¤dafl görünümü için büyük çaba sarf eden Elaz›¤ Belediyesi, temizlik ve ilaçlama çal›flmalar›na h›z verdi. Belirli bir program çerçevesinde süren operasyon sayesinde, Do¤u’nun incisi Elaz›¤ güzellefltiriliyor. Orta refüj yeflil alan ile kald›r›mlar›n temizli¤i ve ilaçlamalarla ilgili olarak Elaz›¤ Belediye Baflkan› Süleyman Selmano¤lu, söz konusu periyodik çal›flmalara ilaveten haftal›k temizlik kampanyas› düzenlediklerini belirterek flunlar› ifade etti: ‘Kentimizin flehirleraras› çevre yolunda düzenledi¤imiz genifl kapsaml› temizlik operasyonu kapsam›nda, belediyemize ba¤l›
Temizlik ‹flleri Müdürlü¤ü baflkanl›¤›nda iki büyük, üç küçük vakumlu araç, on üç temizlik arac› ve 140 personelimiz çevre yolunu bir bafltan bir bafla temizledi. Çevre yolu temizli¤i ile birlikte orta refüjde bulunan yeflil alan›n da ilaçlamas› yap›larak sa¤l›kl› bir ortam oluflturduk. Her geçen gün geliflen ve de¤iflen flehrimizin ça¤dafl görünümü için ekiplerimiz büyük bir çaba sarf etmekte. Ayr›ca Elaz›¤’›n tüm mahallerinde haflere ile ilgili ilaçlama çal›flmalar›m›z da belirli bir program çerçevesinde sürüyor. Do¤u’nun incisi güzel Elaz›¤’›m›za hizmet bizler için onurdur.”
12 ERZ‹NCAN
Tarihi Erzincan Tren Garı artık geceleri de görkemli
rzincan’›n en eski binalar›ndan olan ve temelleri 1936’da at›lan Erzincan Tren Gar› y›llar sonra yenilendi. ‹halesi TCDD Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan gerçeklefltirilerek tadilat yapt›r›lan Erzincan Tren Gar›’n›n d›fl cephesi Philips taraf›ndan ayd›nlat›ld›.
E
Tarihi Tren Gar›’n›n mimari özelliklerinin vurgulanmas› ve gece saatlerinde de dikkat çekici bir görünüme sahip olmas›n›n esas al›nd›¤› ayd›nlatma tasar›m›nda kullan›lan ürünlerin seçilmesinde binan›n tarihi özelli¤i, d›fl cephe malzemesi ve rengi belirleyici oldu. Ayd›nlatma, Philips’in flehir güzellefltirmesine katk› sa¤layan dekoratif ve enerji tasarruflu LED ayd›nlatma ürünleriyle sa¤land›. Projenin ayd›nlatma tasar›m›n› yapan Türk Philips’ten Yüksek Mimar S. Funda Ataylar, binan›n mimari yap›s›
ve yap›lan ayd›nlatma ile ilgili flu bilgileri veriyor: “Pencere aralar›ndaki duvarlar›n ve gölgeli¤in üst k›sm›nda yer alan yatay duvar›n ön plana ç›kmas› için yüksek verimli, enerji tasarruflu ve uzun ömürlü Philips LEDline armatürleri tercih edildi. Tafl›n dokulu yüzeyinin ortaya ç›kar›lmak istenmesi amac›yla kullan›lan armatürün ince uzun bir yap›ya sahip olmas›, binan›n gündüz görünümünün olumsuz olarak etkilenmemesini de sa¤l›yor. Binan›n tarihi özelli¤ini yans›tabilmek ve kullan›lan tafl›n rengiyle uyum sa¤lamak amac›yla amber renginin tercih edildi¤i ›fl›k tasar›m› için 178 adet LEDline armatür kullan›ld›. D›fl cephe bütünlü¤ünün sa¤lanmas› ad›na, gölgeli¤in üst k›sm›nda yer alan ve iki kat aras›ndaki yatay duvar›n amber ›fl›k rengine sahip LED String tipi
ürünle tan›mlanmaslan›n yan› s›ra, alan ayd›nlatmas›nda da 50 m uzunlu¤unda Led String kullan›ld›.” Erzincan’›n merkezinde bulunan ve hem ifllevi hem de tarihi kimli¤iyle flehrin önemli binalar›ndan biri olan Tren Gar› Binas›’na yap›lan d›fl ayd›nlatma çal›flmas›, flehre kimlik kazand›ran tarihi binan›n çevre düzenlemesi kapsam›nda önemli bir rol oynuyor.
HABERLER 13 ESK‹fiEH‹R
Büyükflehir Belediyesi fiehir Tiyatroları
Uluslararası ‹stanbul Tiyatro Festivali’nde Büyükflehir Belediyesi fiehir Tiyatrolar› büyük bir baflar›ya daha imza att›. fiehir Tiyatrolar› Eskiflehir’in ad›n› flimdi de dünyan›n önde gelen sanat organizasyonlar›ndan olan Uluslararas› ‹stanbul Tiyatro Festivali’nde duyurarak sanatseverlerin gururu oldu.
E
skiflehir Büyükflehir Belediyesi fiehir Tiyatrolar› bu sene on alt›nc›s› düzenlenen Uluslararas› ‹stanbul Tiyatro Festivali
kapsam›nda, ‹stanbul Atatürk Kültür Merkezi Büyük Salon’da Caligula adl› oyunu festival kapsam›nda sahneledi.
Albert Camus’nün yaz›p ünlü oyuncu ve yönetmen Ahmet Mümtaz Taylan’›n yönetti¤i Caligula adl› oyunla festivale kat›lan Eskiflehir Büyükflehir Belediyesi fiehir Tiyatrolar›; Nilüfer Belediyesi Tiyatro Festivali ve Devlet Tiyatrolar› Orhan Asena Yerli Oyunlar Festivali’nin ard›ndan flimdi de ‹stanbullu tiyatroseverlerin huzuruna ç›kt›. 15 Mart 2008 tarihinde prömiyer yapan oyun, birçok elefltirmen ve tiyatro sanatç›s› taraf›ndan izlenip be¤eniyle karfl›lanm›flt›. Dekor tasar›m› Tayfun Çebi’ye, kostüm tasar›m› Funda Çebi’ye, ›fl›k tasar›m› Ersen Tunççekiç’e, müzikleri Tolga Çebi’ye ait olan “CAL‹GULA” bas›nda festivalin en ilgi çekici yap›mlar›ndan biri olarak nitelendirildi
fiehir Operası’nın turne temsili Mersin Devlet Opera ve Balesi Eskiflehir’de, dünya opera edebiyat›n›n incileri aras›nda yer alan Mozart’›n ölümsüz eseri ‘Saraydan K›z Kaç›rma’ ile büyük be¤eni toplad›. Büyükflehir Belediyesi, Mersin Devlet Opera ve Balesi iflbirli¤i ile W. A. Mozart’›n ölümsüz eserlerinden olan Saraydan K›z Kaç›rma Operas›’n› Eskiflehirlilerle buluflturdu. Büyükflehir Belediyesi Senfoni Orkestras›
fiefi Winfried Muller yönetimdeki konser, sanatseverlerce ayakta alk›flland›. Büyükflehir Belediyesi Sanat ve Kültür Saray›’nda sahnelenen ve Eskiflehirlilerin büyük be¤enisini kazanan opera gösterimi öncesi geçti¤imiz günlerde hayat›n› kaybeden dünyaca ünlü Soprano Leyla Gencer an›s›na bir dakikal›k sayg› duruflu yap›ld›.
14 GAZ‹ANTEP
Güzelbey’den fiahinbey’e ziyaret
S
al› günleri ekibiyle birlikte bölge turuna ç›kan Gaziantep Büyükflehir Belediye Baflkan› Dr. As›m Güzelbey, Kolejtepe Mahallesinde yap›lan yeni fiahinbey Belediye Hizmet Binas› ve Kültür Merkezini ziyaret etti. fiahinbey Belediyesi ve Kültür Merkezini gezen Güzelbey, hizmet binas› ve kompleksinin modern, ça¤dafl bir anlay›flla hayata geçirildi¤ini, yap›n›n fiahinbey halk›na yak›fl›r nitelikte oldu¤unu ifade ederek, Baflkan Ömer Can’a teflekkür etti.
fiahinbey Belediye Baflkan› Can ise, hizmet binas›n›n ifllevi ve ilçe genelinde yap›lan ve/ya yap›lacak projeler hakk›nda bilgi verirken, tüm hizmetlerin Gaziantep ve fiahinbey
halk› için gerçekleflti¤ini ifade ederek, “Bizim halk›m›z her fleyin en iyisine lay›kt›r. Hemflehrilerimize hak ettikleri hizmeti sunmaya devam edece¤iz” dedi.
16 fiEH‹TKAM‹L / GAZ‹ANTEP
Özkarslı, Bakan Günay’a Dülük Antik Kentini anlattı
M
etropol ‹lçe fiehitkamil Belediye Baflkan› Metin Özkarsl›, Dülük Antik Kentindeki çal›flmalar› Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay’a anlatt›. Devlet Bakan› Mehmet fiimflek’in yan› s›ra Gaziantep Valisi Süleyman Kamç› ve ilgili kurum müdürlerinin de kat›ld›¤›, fiehitkamil Belediyesi Meclis salonunda gerçeklefltirilen tan›t›m toplant›s›nda, Dülük Antik Kenti Projesi aktar›l›rken, konuklara bir de saydam gösterimi sunuldu. fiehitkamil Belediye Baflkan› Metin Özkarsl›, genel hizmetlerin yan› s›ra kültürel de¤erlere de sahip ç›kt›klar›n› söyleyerek, dünyan›n en eski yerleflim bölgelerinden birisi olarak bilinen DÜLÜK PROJES‹ çerçevesindeki hedeflerini flöyle özetledi: “Amac›m›z, unutulmaya yüz tutmufl bir tarihi miras› gün yüzüne ç›kartmakt›. Dülük Antik Kentini dünya turizmine kazand›rmak için elimizi tafl›n alt›na koyduk. Geçti¤imiz y›l müze müdürlü¤ümüzle yine bakanl›k onay› ile Dülük tarihi kentini turizme kazand›rma protokolü imzalam›flt›k. Bu protokol ›fl›¤›nda, haz›rlad›¤›m›z Dülük Antik Kenti Mitras Tap›na¤› Çevre Düzenlemesi Projesi, Tabiat ve Kültür Varl›klar›n› Koruma Bölge kurulundan onaylat›lm›fl ve bakanl›k oluru al›nm›flt›r. Önümüzdeki hafta ise, ihalesi yap›lm›fl olan, Mitras Tap›na¤› ayd›nlatma ve çevre düzenlemesi projesinin yap›m iflleri bafllat›lacakt›r. Dülük’le ilgili CD ve tan›t›m kitapç›klar› haz›rlayarak, ülke ve dünya kamuoyunu bilgilendirdik.
Dülük’teki çal›flmalar›n daha etkin yürütülebilmesi için bakanl›¤›m›zla “alan yönetimi protokolü” imzalad›k. Türkiye genelinde imzalanan bu beflinci alan yönetimi protokolüyle, Dülük Antik Kenti’nin Dünya vitrinine ç›kmas›n›n önü aç›lm›flt›r. Bu protokolle Dülük’ün S‹T alan› tan›mlanm›fl olup, çal›flmalar daha verimli ve etkili bir ivme kazanm›flt›r. fiimdi de Dülük’ün UNESCO Dünya Kültürel Miras Listesine girmesi için müracaatta bulunaca¤›z. K›sacas› Dülük bu protokol sonras› birçok aç›dan önemli bir geliflim ve de¤iflim yaflamaya bafllam›flt›r. Bu de¤iflimin ülkemiz ve ilimiz turizmine önemli katk›lar sunaca¤›n› umut ediyor, gerçekleflmesinde büyük paylar› olan baflta Kültür ve Turizm Bakan›m›za, say›n Valimize, Milletvekillerimize, ‹l Genel Meclisi üyelerine ve ‹l Özel ‹daresi Genel sekreterine, Kültür Varl›klar› ve Müzeler Genel Müdürlü¤ü’ne, ‹l Kültür Müdürlü¤üne ve Müze Müdürlü¤ü’ne en içten duygular›mla teflekkür ediyorum“ dedi.
Kültür ve Turizm Bakanı Ertu¤rul Günay: Gaziantep’teki çalıflmalar beni heyecanlandırıyor Kültür ve Turizm Bakan› Ertugrul Günay ise, Gaziantep’in tarihi bölgelerine k›sa bir gezi yapt›klar›n› ve gördükleri karfl›s›nda son derece etkilendi¤ini söyledi. Dülük’ün önemli ve çok eski bir yerleflim bölgesi oldu¤unu bildi¤ini belirten Bakan Günay, “fiehitkamil Belediye Baflkan›m›z›n tarihi ve kültürel alanlara ilgi göstermesi ve bu örnek çal›flmalar› yapmas›n› takdirle karfl›l›yorum. Gaziantep’e bir dahaki geliflimde, kentin tarihi ve kültürel aç›dan önemli noktalara geldi¤ini görmeyi arzu ediyorum. Bu vesileyle bu projeye eme¤i geçenleri kutluyor ve çal›flmalar›nda baflar›lar diliyorum” dedi. fiehitkamil Belediye Baflkan› Metin Özkarsl› ise flükranlar›n›n belirtisi olarak Bakan Günay’a bak›r ifllemeli bir ibrik hediye etti.
HABERLER 17 GEL‹BOLU
Gaziantepli muharip gaziler Gelibolu’da
G
elibolu fiehitliklerine gezi düzenleyen Türkiye Muharip Gaziler Derne¤i Gaziantep fiube Baflkanl›¤› üyeleri Belediye Baflkan› Cihat Bingöl’ü ziyaret etti. ‹lçeye Emekli Korgeneral Dursun BAK’›n yo¤un önerisiyle gelen gaziler, ‹lçe Belediye Baflkan› Cihat B‹NGÖL’e plaket takdim ettiler. Baflkan Bingöl ise “Sizleri Gelibolu’da görmekten çok memnun oldum. Dursun Paflam›z›n misafirleri bizim de misafirlerimizdir’ dedi.
Baflkan Bingöl’den Vali Kamçı’ya vefa sözleri Gelibolu’nun sembollerinden oluflan hediyelerle heyete flükranlar›n› sunarak Gaziantepli gazileri a¤›rlayan Baflkan Bingöl, mutlulu¤unu flu sözlerle ifade etti: ‘fiu anki Gaziantep Valimiz Süleyman Kamcı, daha önce ilimizde görev yapm›flt›r. Gelibolu halk› hizmetlerini unutmayacakt›r. Gelibolu halk› ad›na siz de¤erli büyüklerimin vas›tas›yla kendilerine ve Dursun Paflam›za hürmetlerimi sunuyorum”.
18 BA⁄CILAR/‹STANBUL
‹stanbul’un fethinin 555. yılı bo¤az turuyla kutlandı stanbul’un Fethinin 555. y›l› dolay›s›yla Ba¤c›lar Belediyesi’nin düzenledi¤i bo¤az turuna ilçede bulunan genç, çocuk, kad›n, engelli, izci ve çevre kulüplerinden 555’er kiflinin kat›l›m›yla 3 bin 500 ‹stanbullu farkl› ve özel bir gün geçirdi.
‹
‹stanbul Milletvekili Feyzullah K›y›kl›k ve Ba¤c›lar Belediye Baflkan› Lokman Ça¤›r›c›’n›n da tek tek vatandafllarla tokalaflt›¤› bo¤az turunda, izcilere izci selam›yla karfl›l›k veren Baflkan Ça¤›r›c›, daha sonra dümene geçerek bir süre gemiye yön verdi. ‘Bo¤az Turuna Engel Yok’ slogan›yla gerçeklefltirilen organizasyonda kat›l›mc›lar aras›nda bulunan ve ilk kez böyle bir geziye davet edildiklerini belirten engelli vatandafllar belediye baflkan›na teflekkür ettiler. Öte yandan bir tarihçinin k›lavuzlu¤unda, ‹stanbul ve tarihiyle ilgili bilgiler alarak yaflad›klar› kenti tan›ma f›rsat› yakalayan semt sakinleri, ayn› zamanda hemflehrilik kültürünü pekifltiren saatler paylaflt›lar. 25 May›s Pazar günü yap›lan Bo¤az turu hakk›nda Belediye Baflkan›
Lokman Ça¤›r›c›, bu etkinli¤e iliflkin flöyle konufltu: “555.y›l dolay›s›yla kulüplerimizden 555’er kifli davet edildi. ‹stanbul'da yaflay›p da, b›rak›n›z denizi; Bak›rköy'ü, Eminönü'nü görmeyen insan›m›z var. Yaflan›lan ekonomik s›k›nt›lar aras›nda, en do¤al ihtiyaçlar›n› dahi yerine getiremezken bu tür sosyal etkinliklere hemflehrilerimizin zemin yaratabilmesi gerçekten zor. Halk›m›z ister istemez, büyük umutlarla geldi¤i çevreyle kaynaflam›yor, kentleflme bilincini ertelemek zorunda kal›yor. Hatta lise son s›n›f ö¤rencisi bir genç k›z›m›z›n, ‘Size çok teflekkür ederim. ‹lk defa bo¤az turuna kat›ld›m.
‹stanbul’un bu kadar güzel oldu¤unu bilmiyordum’ diyerek bu gerçe¤i dile getirmesi etkinli¤imizin gereklili¤ini gösterir niteliktedir. Bu flehirde do¤up denizi, bo¤az› görmemifl çocuklar›m›z›n, kad›nlar›m›z›n oluflu gerçekten üzücüdür. Halk›n kendi imkânlar›yla, yaflad›klar› kenti gezebilme, tan›yabilme flans›n›n çok az oldu¤unu bilerek 1994 y›l›nda ‹stanbul'un Fethi sebebiyle ilk kez bafllatt›¤›m›z Bo¤az Turu’nu geleneksel hale getirdik. Her y›l May›s ay›n›n son haftas›nda, ücretsiz olarak, ö¤rencilere ve halka yönelik olarak düzenlenen Bo¤az Turlar› art›k öylesine ilgi görüyor ki, say› 3 bini afl›yor. Geziye gelenlerin yiyeceklerini kendilerinin getirmeleri ayr›ca bir kaynaflma vesilesi oluflturuyor. Böylece Anadolu'nun çeflitli yörelerinden gelen insanlar farkl› kültürleri de tan›y›p kaynaflma f›rsat› buluyor. Piknik havas›ndaki gezi, ünlü sanatç›lar›n verdi¤i konserlerle tam bir flölene dönüflüyor.”
20 ‹STANBUL
Plan iptaliyle Büyükflehir Belediyesinde yeni dönem ‹dare Mahkemesi, ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi'nin 1/100 ölçekli plan›n› iptal edince 32 milyar dolar de¤erindeki projeler ask›da kald›. Karara itiraz eden Büyükflehir Belediyesi, flimdilerde B plan›n› devreye koymaya haz›rlan›yor.
2.
‹stanbul Bo¤az›'na yap›lmas› planlanan 3. köprü ile Ataflehir Finans Merkezi, Silivri Havaliman›, Haydarpafla ve Galataport ile ‹stanbul’un vizyonunu yeniden yap›land›racak olan projelerin hayata geçirilebilmesi için Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan haz›rlanan 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Plan›; ‹stanbul 2. ‹dare Mahkemesi taraf›ndan iptal edildi. Çevre Mühendisleri Odas›'n›n açt›¤› davayla hüküme ba¤lanan karar, Büyükflehir Belediyesi’nde so¤uk dufl etkisi yaratt›. Plan ‹stanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasar›m Merkezi ve 450 uzman taraf›ndan 9 ayda haz›rland›. 14 Temmuz 2006'da ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi Meclisi'nden oy birli¤iyle geçen planda 32 milyar dolar›ndaki dev projelerin yerleri tespit edildi. Plan›n iptal edilmesi ile kent plans›z hale geldi. Karara itiraz eden Büyükflehir Belediyesi, flimdilerde B plan›n› devreye koymaya haz›rlan›yor. Plan hukuka ayk›r› Mahkeme "Plan›n haz›rlanmas›nda Plan Yap›m›n› Yükümlenecek Müelliflerin Yeterlili¤i Hakk›nda Yönetmelik Hükümlerinde öngörülen
nitelikleri tafl›mayan müelliflerin de görev ald›klar› gerekçesiyle dava konusu 1/100 bin ölçekli ‹stanbul ‹l Çevre Düzeni Plan›’n›n flekil aç›s›ndan da hukuka ayk›r› oldu¤u, davac›n›n yürütmeyi durdurma talebine yönelik karar›n kabulüne..." fleklinde kay›t düfltü. ‹stanbul’un ya¤malanmas›na karfl›y›z Mimarlar Odas› ‹stanbul fiube Baflkan› Eyüp Muhçu: "Biz planlara de¤il, ‹stanbul'un ya¤malanmas›na karfl›y›z. fiile, Beykoz, Ömerli ile Belgrad Ormanlar›'n›n yok edilmesiyle, su havzalar› ile tar›m alanlar›n›n yap›laflmaya aç›lmas›na karfl› ç›kt›k. Bu planla ‹stanbul'un 25 milyon nüfusu olmas› hedefleniyor.
14 milyonu tafl›yamayan ‹stanbul'un 25 milyonluk nüfusu nas›l bar›nd›raca¤› merak konusudur" diyerek plana yönelik görüfllerini belirtti. Hukuka ayk›r› Çevre Mühendisleri Odas› ise, plan›n haz›rlanmas›nda Çevre ve Orman Bakanl›¤›'n›n yetkilendirildi¤i, ‹stanbul Büyükflehir Belediyesi'nin böyle bir yapt›r›m› olmad›¤›; flekil aç›s›ndan plan›n haz›rlanmas›na yönelik ihale yap›lmad›¤›, B‹MTAfi Afi'nin sundu¤u teklifin 1/100 bin ölçekli ‹stanbul ‹l Çevre Düzeni olarak kabul edildi¤i ve ayr›ca planlama iflini yürütecek müelliflerin yüksek ö¤retim kurumlar›n›n flehir ve bölge planlama bölümlerinden mezun olmas›
HABERLER 21 “Plan iptalinden bütün Marmara Bölgesi etkileniyor” Topbafl flöyle devam etti: “Çevre düzeni plan› kentin gelece¤ini haz›rlamak ad›na önemli. Üstelik Çevre ve Orman Bakanl›¤›’ndan ald›¤›m›z izin do¤rultusunda Çevre Düzeni Planlar›’n› Marmara Bölgesi ölçe¤inde haz›rlam›flt›k. Yani plan iptalinden bütün Marmara etkilenecek. Söz konusu davalar aç›l›rken, iyi niyetli olunmad›¤›n› öngörerek haz›rlad›¤›m›z B plan› çerçevesinde yeni bir Çevre Düzeni Plan› üzerinde çal›fl›yoruz, olas› s›k›nt›y› böyle aflaca¤›z. Bu flehrin 6 ay, 1 y›l gibi bir süre plan beklemeye tahammülü yok.”
koflulunun sa¤lanmam›fl olmas›n›n temel gerekçe oluflturdu¤unu belirtti. Karar ve öngörüleriyle ‹stanbul ve ülkenin gelece¤i hakk›nda ciddi sak›ncalar tafl›yan, flehircilik ve planlama ilkelerine, kamu yarar›na uymayan plan, haz›rlanma ve onama flekli aç›s›ndan da aç›kça hukuka ayk›r› bulunmufltur” sözleriyle gerekçeli karar› savundu. “B Plan›m›z haz›r” Çevre Düzeni Plan›’n›n iptaliyle ilgili temyize müracaat edeceklerini ve gerekirse ‘B’ plan›na gideceklerini aç›klayan ‹stanbul Büyükflehir Belediye Baflkan Topbafl, plan iptalinin yat›r›mlar› ve projeleri etkilemeyece¤ini kaydetti. ‘9 üniversiteden uzmanlara haz›rlat›lan Çevre Düzeni Planlar› meclisimizden oybirli¤iyle geçmiflti. Ancak plan hakk›nda tam 66 dava aç›ld›. Sözlü ve yaz›l› davet etti¤imiz odalar toplant›lara kat›lmay›p görüfl bildirmediler. Temsil ettikleri camiaya karfl› sorumluluklar›n› yerine getirmeleri aç›s›ndan, dava açmadan önce bu davetlere kat›lmalar›n› beklerdik. Plan ‹stanbul’un fonksiyonlar›ndan,
nüfus hareketine kadar konumunu net olarak ortaya koyup önümüzdeki 100 y›la nas›l girece¤inin ana kararlar›n› veriyor. Bir ülkenin ulusal planlar› yoksa o ülkenin gelece¤ini belirleyemezsiniz. Limanlar›, havaalanlar› nerede olacak, ulafl›m akslar› nas›l de¤erlendirilecek, sanayi bölgeleri, tar›m ve yerleflim alanlar› nas›l belirlenecek? Bugüne kadar yönetimler niçin bu ülkenin ulusal planlar›n› yapmad›lar? Plan›n iptali gölge etmekten baflka bir fley de¤il.”
“Plan iptali yat›r›m ve projeleri etkilemez” ‹stanbul’un bölgesel planlar› bulundu¤unun alt›n› çizen Büyükflehir Belediye Baflkan› Kadir Topbafl, flu anda 1/5000’lik bölge planlar›n devrede oldu¤unu belirterek sözlerini flöyle tamamlad›: ‘Bu plan iptali ‹stanbul için düflünülen Galataport, Ataflehir Finans Merkezi gibi projeleri engellemeyecek. Ataflehir ya da Galataport ile ilgili planlar iptal edilmifl de¤il, onlarla ilgili planlar yürürlükte. Hiçbir proje durmaz. Kartal olsun, Ataflehir olsun, projeler devam edecek.”
22 ÜMRAN‹YE / ‹STANBUL
Ümraniye’ye ikinci “do¤a dostu asfalt fabrikası”
birbirinden anlaml› sosyal projeleri gerçeklefltirdik. Ümraniye’de asfalts›z yol kalmayacak diyerek bütün cadde ve sokaklar› asfaltlad›k ve Ümraniye’yi prestij caddelere kavuflturduk. Hiç kültür merkezi olmayan ilçemize 15 kültür merkezi yapaca¤›z dedik, nitekim 11’ini tamamlad›k, di¤erlerinin de yap›m› sürüyor. Yine 30 bilgi evi yapaca¤›z dedik, 23’ü flu an hizmet veriyor, bu say›y› 30’a tamamlamay› amaçl›yoruz. Bu ve buna benzer birçok konuda halk›m›za verdi¤imiz sözleri yerine getirmenin mutlulu¤unu yafl›yoruz.”
D
o¤algazla çal›flan ve saatte 200 ton asfalt üretme kapasitesine sahip, çevre dostu ikinci asfalt tesisini hizmete açan Ümraniye Belediye Baflkan› Hasan Can, ilçe sakinlerine çifte bayram yaflatt›. Baflkan Can, ‘Sözlerimizi yerine getirmenin gururunu yafl›yoruz’ dedi. Ümraniye Belediyesi, bir süre önce yap›m›n› tamamlad›¤› 2. Asfalt Fabrikas›n›, düzenledi¤i büyük bir törenle hizmete açt›. 19 May›s Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayram› kutlamalar›na denk getirilen aç›l›fl törenine Ümraniye Belediye Baflkan› Hasan Can’›n yan› s›ra Ak Parti ‹stanbul Milletvekili Mustafa Atafl, Ümraniye Kaymakam› M. Ali Y›ld›r›m, Ak Parti Ümraniye ‹lçe Baflkan› Ahmet Poyraz, Ümraniye Baflsavc›s› Ertan Erbay, ‹lçe Milli E¤itim Müdürü ‹lyas Tekin, ‹lçe
“Potansiyelimiz 3 kat arttı, artık 3 kat fazla çalıflaca¤ız” Emniyet Müdürü Necmettin Pek, Ümraniye Belediye Baflkan Yard›mc›lar›, birim müdürleri, muhtarlar, STK temsilcileri ve çok say›da vatandafl kat›ld›. Baflkan Hasan Can; “Alnımız ak, baflımız dik” Aç›l›fl töreninde bir konuflma yapan Ümraniye Belediye Baflkan› Hasan Can, ‘Göreve geldi¤imizde Ümraniye’de toprak yol kalmayacak sözü vermifltik. Verdi¤imiz sözü tutman›n hakl› gururunu yafl›yoruz’ dedi. Ümraniye’nin vizyonunu de¤ifltirerek modern ve ça¤dafl bir kente dönüfltürdüklerinin alt›n›z› çizen Baflkan Can, konuflmas›na flöyle devam etti: “Göreve geldi¤imiz günden bu yana 4 y›l geçti. Geriye dönüp bakt›¤›m›zda hizmetlerimizle k›van›yoruz. Aln›m›z aç›k, bafl›m›z dik, çünkü görev süremiz boyunca yapt›¤›m›z hizmetlerin kaliteli ve kal›c› olmas› için çabalad›k. Bu dört y›ll›k süre içerisinde birçok alandaki onlarca y›la bedel çal›flmalar›m›z› yaln›zca klasik hizmetlerle s›n›rl› tutmad›k. Hayata geçirdi¤imiz her biri kendi alan›n›n rekoru kabul edilen hizmetlerimizin yan› s›ra, sosyal belediyecilikte de
“Bugün 19 May›s Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayram›. Bu bayramda Ümraniyelilere anlaml› bir hediye vererek, çifte bayram yaflatmak istedik. Eski asfalt fabrikam›z 93 yap›m› bir tesisti. ‹htiyaçlar›m›z› karfl›lam›yordu. Belediye olarak bu tesisi adeta yeni yap›lm›fl duruma getirecek ölçüde yeniledik. fiimdi aç›l›fl›n› yapaca¤›m›z fabrika, saatte 200 ton asfalt üretme kapasitesine sahip modern ve donan›ml› bir asfalt plentidir. Yaln›zca do¤algaz kullanarak çal›flan fabrika, çevreye duyarl› örnek bir tesistir. Bu tesisle birlikte asfalt potansiyelimiz 3 kat artacak. Bu da 3 kat fazla çal›flaca¤›m›z anlam›na gelir. Bu hizmetler bize mutluluk ve azim veriyor. Hizmetlerimiz artarak devam edecek.” Konuflmas› s›k s›k alk›fllarla kesilen baflkan›n konuflmas›n›n ard›ndan asfalt fabrikas›n›n aç›l›fl› gerçekleflti. Baflkan Can ve protokoldeki misafirlerin aç›l›fl›n› birlikte yapt›¤› tesis saatte 200 ton asfalt üretecek. Do¤algazla çal›flt›¤› için çevre dostu olarak an›lan fabrikan›n ilk asfalt› Ümraniye 75. Y›l ‹lkö¤retim Okulu’nun asfalt düzenlenmesi için gönderildi.
24 KADIKÖY / ‹STANBUL
Kadıköy’e yeni bir kültür merkezi daha
S
üreyya Operas›, 19 May›s Kültür Merkezi, Bar›fl Manço, Halis Kurtça ve Caddebostan Kültür Merkezlerinden sonra, 10 bin metrekarelik alanda inflaat›na bafllanan Kad›köy Belediyesi Meclis Binas› ve Kozyata¤› Kültür Merkezi Kompleksi’nin temeli CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal’›n kat›ld›¤› törenle at›ld›. Sanata ve sanatç›ya ayr› bir önem veren Kad›köy Belediyesi, Kad›köylülere ve ‹stanbullulara yeni bir Kültür Merkezi daha kazand›r›yor. Kozyata¤›’nda 10 bin metrekarelik bir alanda inflaat›na bafllanan Kad›köy Belediyesi Meclis Binas› ve Kozyata¤› Kültür Merkezi Kompleksi’nin temeli görkemli bir törenle at›ld›. Temel atma törenine kat›lmak için Kad›köy’e gelen CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal, vatandafllar taraf›ndan coflkuyla karfl›land›.
Her mahalleye kültür merkezi yapma sözünü gerçeklefltirmek için çal›flmalar›n› sürdürdüklerini kaydeden Kad›köy Belediye Baflkan› Selami Öztürk, 20 y›ld›r Kad›köy’de sosyal belediyecilik anlay›fl› ile hizmet verdiklerini, proje ve çal›flmalar›n› yaparken Kad›köylülerden büyük destek ve katk› adl›klar›n› söyledi. Temeli at›lan yeni Meclis Binas› ve Kültür Merkezi’nin gelece¤e aç›lan bir yelken oldu¤unu kaydeden Öztürk, Kad›köy de yap›lan hizmetleri flöyle anlatt›: “Kad›köy’den Anadolu’nun her köflesine ayakkab›, kaban, giysi okul malzemesi olduk. 78 bin ilkö¤retim çocu¤unun doktoru, difl hekimi olduk. Her canl›ya bar›nak ve hekim, denizdeki bal›klar›n koruyucusu olduk. Horlanan kad›n›n evi, avukat›, ifli, hayat ba¤› olduk. Meslek edinmek isteyenlere ö¤retmen, evinde afl› olmayana afl, üflüyene yorgan olduk. Ama en önemlisi ilkelerimizden, demokratik, laik hukuk devleti anlayıflım›zdan ödün vermedik, hiç geriye gitmedik, hep ileri bakt›k. Atam›za söz verdik ve söz veriyoruz, Cumhuriyeti, demokrasiyi ve
b›rakt›¤›n tüm de¤erleri sonsuza dek koruyaca¤›z. Sevgili Kad›köylüler, bizi onurland›rd›¤›n›z bu kutsal görevde; evinizin çöpçüsü, soka¤›n›z›n iflçisi, tiyatronun sahnesi, operan›n yap›mc›s› ve en önemlisi Kad›köylü olmaktan, sizlere hizmet sunmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.“ Baykal: “Kadıköy’deki Belediye gö¤sümüzü kabartıyor” Kad›köy’e gelmekten büyük mutluluk duydu¤unu kaydeden CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal ise Türkiye’de en baflar›l› sorumlu belediyecili¤in Kad›köy’de yap›ld›¤›n› belirterek flunlar› söyledi: “Kad›köylülere, bu yeni tesis hay›rl› olsun. Kad›köy’de ça¤dafl insanlar, ça¤dafl bir yönetim var. Kaynaklar iyi kullan›l›yor, güzel hizmetler yap›l›yor, belediyemiz gö¤sümüzü kabart›yor. Ancak Türkiye’de ifller iyi gitmiyor. 82 y›llık borcun daha fazlas›n› hükümet 6 y›lda yapt›. Hükümet, üniversite, yarg› organlar› ile baflsavc›l›kla, yarg›tayla, dan›fltayla kavgal›.” Konuflmas› s›k s›k alk›fllarla kesilen Baykal, hem hükümete, hem de MHP’ye yüklendi. Seçimlerin yaklaflt›¤›n› da kaydeden Baykal, “Say›n Baflbakan, Kad›köy’ü
HABERLER 25 Merkezi ve Belediye Meclis Binas› Tesisleri inflaat› 10 ayda tamamlanacak. Halen Kad›köy fiehremaneti Binas›’nda çal›flmalar›n› sürdüren Kad›köy Belediye Meclisi de Kozyata¤›’ndaki yeni komplekse tafl›nacak. Kad›köy Belediye Meclisine ev sahipli¤i yapacak olan meclis binas›’nda ise 178 kiflilik konferans salonu, 150 kiflilik meclis salonu, 100 kiflilik 3 ayr› toplant› salonu, sergi ve fuaye salonu ile parti grup odalar›, arfliv ve kapal›-aç›k otopark bulunacak. isterim diyemiyor. Niye çünkü alamayaca¤›n› biliyor” dedi. Konuflmalardan sonra CHP Genel Baflkan› Deniz Baykal, Kad›köy Belediye Baflkan› Selami Öztürk, milletvekilleri, parti meclisi üyeleriyle birlikte butona basarak, inflaat›n temelini att›. Temel atma töreni, K›raç Konseri ile devam etti. Törene kimler katıldı Vatandafllar›n yo¤un ilgi gösterdi¤i törene CHP Genel Baflkan Yard›mc›lar› Bihlun Tamayl›gil, Mehmet Sevigen, Mehmet Ali Özpolat, Algan Hacalo¤lu, Merkez Karar Yürütme Kurulu üyeleri Erdo¤an Toprak ve Ali K›l›ç, Parti Meclisi üyeleri Berhan fiimflek, Çetin Soysal, Ayca Betül K›n›, Malik Ejder Özdemir, Mehmet Y›ld›r›m, Buket Müftüo¤lu, Meral Çil, Avc›lar Belediye Baflkan› Mustafa De¤irmenci, Bahçeflehir Belediye Baflkan› Kemal Ayd›n, Orhanl› Belediye Baflkan› Cemil Ekfli, ‹stanbul ‹l Baflkan› Gürsel Tekin, yazar Sunay Ak›n, tiyatro sanatç›s› Tuncay Özinel ile çok say›da partili ve Kad›köylü kat›ld›.
Belediye meclisi taflınıyor Kozyata¤› Buket Sokak’taki komplekste 400 kiflilik tiyatro salonu, konferans salonu ile Belediye Meclis Toplant› Salonlar›n›n yan› s›ra ayr›ca günlük ihtiyaçlar›n karfl›lanabilece¤i mekanlar ile aç›k ve kapal› otopark da bulunuyor. Toplam 4 kat infla edilecek olan Kozyata¤› Kültür
fiehremaneti binası kent müzesi oluyor Öte yandan halen belediye meclis toplant›lar›n›n yap›ld›¤› fiehremaneti Binas› ise yeni meclis binas›n›n hizmete girmesinden sonra Kad›köy ile ilgili her türlü arflivin, belgenin, tarihi eserlerin sergilendi¤i bir Kent Müzesi olarak düzenlenecek.
26 MEL‹KGAZ‹ / KAYSER‹
Melikgazi Belediyesi’ne ilk kupa miniklerden
7
Nisan 2008 tarihinde bafllay›p Atatürk Kapal› Spor Salonunda toplam 12 tak›m›n mücadele etti¤i Minik Erkekler Basketbol Liginde, Melikgazi Belediye Spor, 12 maçta 10 galibiyet alarak flampiyon oldu.
Çift devreli lig usulüne göre A ve B grubundan 12 tak›mla oynanan karfl›laflmalar sonucunda Melikgazi Belediye Spor, final maç›nda Akansu Koleji’ni 25- 22 ma¤lup ederek flampiyonlu¤a ulaflt›. Melikgazi Belediye Sporun flampiyonlu¤u ile sonuçlanan ligde ikincili¤i Akansu Koleji ve Besime Özderici ‹.Ö.Okulu (A) tak›m› üçüncülü¤ü elde etti. Melikgazi Belediye Spor kulüp Baflkan› Dr. Mahmut Danac›, minik basketbolcular›n ilk y›llar›nda kazanm›fl olduklar› kupadan dolay› kendilerini kutlad›¤›n› belirterek, ‘Minikler ileriki y›llarda eminim ki
Kayseri Basketboluna damga vuracaklard›r. Bu karfl›laflmalar›n tertiplenmesinde eme¤i geçen herkese teflekkür ediyorum’ dedi. Melikgazi Belediye Spor Basketbol tak›m› antrenörü Nihat Kahraman ise yapt›¤› aç›klamada; ‘2007 y›l› temmuz ay›nda Melikgazi belediyesince aç›lan yaz spor okullar›nda böylesine k›sa bir sürede ara vermeden çal›flarak yapm›fl oldu¤umuz antrenmanlar sonucu bu baflar›ya imza att›k. Bütün oyuncular›m› can› gönülden tebrik ediyor, Melikgazi Belediye Spor kulübünün yeni yönetimine ilk kupay› biz veriyoruz’ diyerek mutlulu¤unu dile getirdi.
HABERLER 27 MERS‹N
Baflkan Özcan; Halkımızın beklentileri önceli¤imizdir ersin Büyükflehir Belediye Baflkan› Macit Özcan önceliklerinin halk›n beklentileri oldu¤unu ifade ederek, toplu tafl›ma konusundaki s›k›nt›y› kald›rmak amac›yla 30 otobüs ald›klar›n›, ihale edilen 40 otobüsün de gelmesiyle ulafl›m sorununun bütünüyle çözülece¤ini belirtiyor. Öte yandan Mersin Hafif Rayl› Sistem Projelerinin DPT’nin yat›r›m program›na al›nmas› için giriflimler devam ediyor.
M
Mersin Halk›’n›n beklentilerini ilk planda tuttuklar›n› kaydeden Baflkan Özcan, öncelikle yeflil alan, içme suyu ve altyap› sorununu ortadan kald›rma
çal›flmalar›n› gerçeklefltirdiklerini, sonraki süreçte de sosyal yard›m baflta olmak üzere di¤er projelere a¤›rl›k verdiklerini belirtti. Bu do¤rultuda Mersin Halk›’n›n ucuza ve rahat seyahat edebilmesi amac›yla 30 adet otobüs ald›klar›n› belirten Baflkan Özcan, 40 yeni otobüs için daha ihale yapt›klar›n› ve bunlardan 20 tanesinin bir iki ay içinde hizmete
girece¤ini ifade etti. Gelecek olan otobüslerle Mersin’de toplu tafl›ma konusunda büyük bir rahatlama yaflanaca¤›n› kaydeden Özcan, Devlet Planlama Teflkilat›’n›n yat›r›m program›na al›nmas› için giriflimlerin devam etti¤i Hafif Rayl› Sistem’in gerçekleflmesi halinde Mersin’de ulafl›m gibi bir sorunun kalmayaca¤›n› da sözlerine ekledi.
Büyükflehir, Ahmet Kandemir ile sözleflme imzaladı Büyükflehir Belediye Spor Kulübü Baflkan› Erol Ertan’›n da haz›r bulundu¤u imza töreninde bir aç›klama yapan Ahmet Kandemir; bugüne de¤in görev yapt›¤› Befliktafl ve Karfl›yaka’da tak›mlarda önemli baflar›lara imza att›klar›n› belirterek, 2008-2009 sezonunda ayn› baflar›y› Mersin Büyükflehir Belediyesi ile yaflamak istedi¤ini kaydetti. Gerek belediye yönetimi, gerekse de halk›n spora ilgi ve sevgisiyle, iyi bir kadro kurarak Beko Basketbol Ligi’nde ilk 5’e girmeyi hedeflediklerini sözlerine ekledi. 2008-2009 sezonu için çal›flmalara flimdiden bafllad›klar›n› ve gelecekten umutlu olduklar›n› belirten Mersin Büyükflehir Belediye Spor Kulübü Baflkan› Erol Ertan, iyi bir kariyere sahip olan Kandemir ile önemli baflar›lara imza atacaklar›na olan inanc›n› dile getirdi. Konuflmalar›n ard›ndan Ahmet Kandemir, Mersin Büyükflehir Belediyesi erkek basketbol tak›m› antrenörlük sözleflmesini imzalad›.
28 NEVfiEH‹R
Kültür ve Turizm Bakanı Kapadokya’da
K
ültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, bakanl›¤› ile ilgili merkezlere düzenledi¤i gezi kapsam›nda Nevflehir’e gelerek, Göreme Aç›k Hava Müzesi, Karanl›k Kilise, Zelve-Paflaba¤›, Avanos, Kapadokya Kültür ve Sanat Merkezi’nde incelemelerde bulundu.
Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, Kültür ve Turizm Bakanl›¤› ile ilgili merkezlerde incelemelerde bulunmak üzere Nevflehir’e geldi. Günay, Nevflehir’e geliflinde Nevflehir Valisi M. As›m Hac›mustafao¤lu, AK Parti Nevflehir Milletvekilleri R›dvan Köybafl›, Erdal Feralan ve Mahmut Dede, Nevflehir Belediye Baflkan› Hasan Ünver, AK Parti Nevflehir ‹l Baflkan› Ersan Erkut, AK Parti Merkez ‹lçe Baflkan› Ahmet Yalvaç ile vatandafllar taraf›ndan karfl›land›. Nevflehir’den daha sonra Göreme Beldesinde bulunan Göreme Aç›k Hava Müzesi’ne geçen Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, müze içindeki Karanl›k Kilise’yi gezdi. Burada baz› turistlerle foto¤raf da çektiren Günay’a, turistler de ilgi gösterdi.
HABERLER 29
Zelve-Paflaba¤›’nda sürdürülen çevre düzenleme çal›flmalar›n› da yerinde gören Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, Avanos ilçesindeki bir çanakç› ustas›n› da ziyaret ederek, bir süre çömlek yap›m›n› izledi.
Daha sonra Nevflehir Belediyesi taraf›ndan 113 gün süre ile Nevflehir’in 26 farkl› tafl›ndan yap›lan Kapadokya Kültür ve Sanat Merkezi’ne gelen Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, burada Nevflehir Belediye Baflkan› Hasan Ünver ile Belediye Baflkan Yard›mc›lar› Yusuf Kaya ve Atilla Seçen taraf›ndan karfl›land›. Nevflehir Belediyesi Mehteran Bölü¤ü’nün gösterisini de izleyen Günay’a Baflkan Ünver, Kapadokya Kültür ve Sanat Merkezi ile ilgili bilgiler aktard›. Onuruna Nevflehir Kona¤›’nda verilen ö¤le yeme¤inin ard›ndan Nevflehir Ticaret Borsas› salonunda bir araya gelerek Kapadokya bölgesindeki turizmcilerin sorun ve önerilerini dinleyen Kültür ve Turizm Bakan›
Ertu¤rul Günay’a, Nevflehir Valisi As›m Hac›mustafao¤lu ve Nevflehir Belediye Baflkan› Hasan Ünver, Avanos çamurundan yap›l› çeflitli el sanatlar› ürünü takdim etti. Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, daha sonra Ürgüp ilçesine geçerek, burada özel sektör taraf›ndan restorasyon ve konservasyon çal›flmalar› sürdürülen Kayakap› Projesi hakk›nda bilgiler ald›.
34
Gemlik Belediye Baflkan›
Mehmet Turgut
Gemlik’in çehresi vizyon projelerle de¤ifliyor
G
emlik denince akla zeytin zeytin denince de akla Gemlik gelir. Son dönemlerde yap›lan yat›r›mlarla zeytinin ana vatan› Türkiye’nin d›fla aç›lan kap›s› olmaya aday. Yap›lan liman yat›r›mlar› ile Haydarpafla’n›n yükünü almaya aday olan Gemlik yeniden infla ediliyor. Körfez’in incisi Gemlik, vizyon projelerle gelece¤e
haz›rlan›yor. fiairlere ilham veren Gemlik’i yeniden oluflturmak için yo¤un çaba harcad›klar›n› belirten Gemlik Belediye Baflkan› Mehmet Turgut, "Gemlik’te göreve bafllad›¤›m›zda en büyük s›k›nt› susuzluktu. Su sorununu çözdük. En ufak bir lodosta dalgalar alt›nda kalan sahillerimizi kurtarmak için sahil fleridi
düzenlemesi gerçeklefltirdik. 33 dönüm arazide yeni merkez oluflturarak, e¤itime büyük katk› sa¤l›yoruz. Gemlik Türkiye’nin d›fla aç›lan kap›s› oluyor. Cazibe merkezi haline geliyor "dedi. Gemlik’in çehresini de¤ifltiren Gemlik Belediye Baflkan› Mehmet Turgut ÖZEL KALEM'e konufltu.
GEML‹K / BURSA 35
Say›n baflkan sizi tan›yabilir miyiz ? 1942 y›l›nda Gemlik’te do¤dum. ‹lkokul ve orta okulu Gemlik’te okudum. Daha sonra Kabatafl Erkek Lisesi’ni bitirdim. Babam›n hastal›¤› nedeniyle Hukuk Fakültesi'ni yar›m b›rak›p Gemlik’e döndüm. Zeytinya¤› ticareti ile u¤raflt›m. Evli ve iki çocuk babas›y›m. 1968 y›l›nda siyasete bafllad›m. 1973 -80 y›llar› aras›nda belediye meclis üyeli¤i yapt›m. 16 y›l Gemlik Ticaret Sanayi Odas› Baflkanl›¤› yapt›m. Gemlik Hastane yapt›rma Derne¤i baflkanl›¤› yapt›m. Gemlik Devlet Hastanesi’ni yapt›rd›k. ‹lk dönemimde Fazilet Partisi’nin oy oran› yüzde 15 iken ben yüzde 20’nin üzerinde oyla seçildim. ‹kinci dönemde ise halk birinci dönemde yapt›¤›m›z çal›flmalar› de¤erlendirip bizi seçti. 9 y›l önce nas›l bir belediye teslim ald›n›z ? Gemlik Belediyesi’nin 9 y›l önce bütçesi 2 milyon YTL idi. Belediyenin bir o kadarda borcu vard›. Borçlar›n› ödedik flimdi 30 milyon YTL bütçeli bir belediyeyiz ve hiç borcumuz yok. Sahil fleridini su bas›yordu. Evlere su birinci katlardan yukar› ç›km›yordu.
Parklar› olmayan, tarihi yap›lar› harap halde bir Gemlik teslim ald›k. Siz hangi projeleri gelifltirdiniz, Gemlik nas›l de¤iflti ? Gemlik’te göreve bafllad›¤›m›zda en büyük s›k›nt› susuzluktu. Su sorununu çözdük. En ufak bir lodosta dalgalar alt›nda kalan sahillerimizi
kurtarmak için 2 kilometre uzunlu¤unda sahil fleridi düzenlemesi gerçeklefltirdik. Bununla yetinmeyip bu fleridi 3 kilometreye ç›karaca¤›z. Art›k sahilimizi su basm›yor araçlar›m›z su alt›nda kalm›yor. Yeflil bir alana kavufltuk. ‹nsanlar›m›z›n dinlenebilecekleri alan ortaya ç›kt›. Gemlik’in Büyükflehire ba¤lanmas›yla
36 bütçelerinde büyük azalma olmas›na ra¤men yat›r›mlarda h›z kesmedik. Gemlik’e vizyon kazand›racak projeleri hayata geçirdik. Sadece ilçe merkezinde olan sosyal tesis ve alanlar tüm ilçeye yay›ld›. ‹lk 5 y›l geçmiflin izlerini silip geliflim sürecini bafllatt›k, ikinci 5 y›l ise sundu¤umuz bütün taahhütleri yerine getirdik. Belediyemiz trilyonluk borçlu durumlardan, trilyonluk yat›r›m yapar hale geldi. Belediyenin müteahhitlere, devlete, kamu kurum ve kurulufllar›na, iflçisine ve esnaflara borcu bulunmuyor. Gemlik liman› d›fla aç›lan kap› olacak m› ? Amatör bal›kç›lar için yeni bir bar›nak yap›yoruz. Serbest bölgenin hayata geçmesini sa¤lad›k. Gemlik liman› yap›lan yat›r›mlarla Türkiye’nin d›fla
aç›lan kap›s› durumuna geldi. Haydarpafla Liman›’n›n tamamen kald›r›lmas› ile Gemlik Liman›’n›n kapasitesi daha da artacak ve bu ilçemiz aç›s›ndan önemli bir at›l›m olacak. Sporcular›, ö¤rencileri hep destekliyoruz. Sa¤l›k Ocaklar› ile hizmeti vatandafl›n aya¤›na götürdük. Ö¤rencilerimizin daha iyi e¤itim görmesi için bir e¤itim neferi gibi çal›fl›yoruz. Okul yap›lmas› için arsalar istimlak edip milli e¤itime ba¤›fll›yoruz. Okullara Milli E¤itim’den daha çok destek oluyoruz. Biz, çocuklar›n e¤itilmesi ile sorunlar›n afl›laca¤›n› biliyoruz.
Briket yap›m tesisi alan› ne zaman park olacak ? Gemlik giriflinde deniz kenar›nda yer alan belediyeye ait briket yap›m›
GEML‹K / BURSA 37
tesislerini daha önce kald›rmak istedik ama s›k›nt›lar ç›kt›. Buna ra¤men yeni yerine tafl›yoruz. Buray› Gemlik’e yak›fl›r bir park alan› olarak düzenleyece¤iz. ‹nsanlar›n dinlenebilece¤i bir Gemlik hayal ediyorum. Yeni flehir merkezi kurma projeniz nedir ? En önemli projelerimizden bir tanesini hayata geçiriyoruz. 33 dönüm arazi üzerine projelendirdi¤imiz Gençlik ve Spor Kompleksimizde; kapal› yüzme havuzu, spor tesisleri, aç›k hava konser alan› ve çiçek park› gibi donat›lar olacak. Bu sayede ilçemize ikinci bir merkez kazand›rm›fl olman›n yan› s›ra hem sosyal hayatta hem de ilçe olarak Gemlik’in çehresini de¤ifltirmifl olaca¤›z. E Kütüphane projesi nedir ? Gemlik’te E Kütüphane kurduk. Mevcut kütüphanemizi de buraya tafl›yarak kütüphanemizden dünyadaki bütün kütüphanelerle entegre olacak kütüphanemizde ö¤rencilerimize yabanc› dil ö¤retmenleri yard›mc› olacaklar" dedi.
Do¤algaz projesini anlat›r m›s›n›z ? Gemlik 2005 y›l›nda do¤algaza kavufltu. 15 bin kifliye do¤algaz verebilecek kapasitedeki çal›flmalar tamamland›. Gelmez diyorlard› getirdik, olmaz diyorlard› oldu. Gemlik do¤algaz› sadece çakmaklarda bulur diye dalga geçiyorlard›, flimdi evlerimize getirdik. ‹l olmaya haz›r bir Gemlik için ça¤dafl flehircilik anlam›nda ne gerekiyorsa tek tek yap›yoruz. depremle ilgili nas›l bir çal›flma yap›yorsunuz ? Deprem Türkiye’nin bir gerçe¤i. Gemlik’te depremle ilgili bir çok çal›flma yapt›k. Yap›lan analizler sonras› kat s›n›rlamas› getirdik. 13 kata kadar izin verilen yerlere art›k 5 kattan fazla izin vermiyoruz.
Kat s›n›rlamas› baz› yerlerde 3’ü geçmiyor. Bu kararlar yapt›¤›m›z jeolojik çal›flmalar sonunda al›nd›. Ayr›ca yap›lan araflt›rmalara göre Gemlik’ten geçen faylar bin y›ld›r
38 uykuda ve bir tehlike arz etmiyorlar. Genel bölgenin ad› Gemlik körfezi oldu¤u için sanki Gemlik’in içinden geçen faylarda s›k›nt› varm›fl gibi alg›lan›yor. Ne gibi etkinlikler düzenliyorsunuz ? Gemlik’te sanatç›lar›n ve kalabal›k halk kitlesinin kat›ld›¤› Zeytin Festivali düzenliyoruz. Bu geleneksel festivalimiz tam bayram havas›nda geçiyor. Okullar›nda dereceye giren çocuklar›m›z› Romanya’da edindi¤imiz kardefl flehirlerimize gönderiyoruz. Oradan da ö¤renciler bize geliyorlar. Böylece bir dostluk köprüsü kurarken ö¤rencileri de ders çal›flmaya teflvik ediyoruz. Sünnet flölenleri ile ekonomik s›k›nt›s› olan çocuklar› sünnet ettiriyoruz. Yapt›¤›m›z spor alanlar› ile gençlerimizin enerjilerini baflka alanlara harcamalar›n›n önüne geçiyoruz. Ramazan ay›nda üç bin kifliye her gün iftar açma imkan› sunuyoruz. Çad›ra gelemeyecek durumda olanlara yemek gönderiyoruz. Ayr›ca kuru g›da yard›m› da yap›yoruz. Tarihi yap›lar› da restore ederek gelece¤e haz›rl›yoruz.
GEML‹K / BURSA 39
Gemliklilere verece¤iniz yeni müjdeler var m› ? Eski kapl›ca alan›n›n projesini haz›rlad›k ve otel ve romatizma tedavi merkezi olarak düzenliyoruz. Eski çarfl›y› al›flverifl merkezi haline getiriyoruz. Temelini Çal›flma Bakan› Faruk Çelik att›. K›sa zamanda tamamlayaca¤›z. Çarfl›da bulunan dükkanlar› daha önce yapt›rd›¤›m›z 60 iflyerine tafl›d›k. 10 bin metrekare alan üzerine infla edilen ve 10 milyon YTL'ye mal olacak Modern Çarfl› ve Al›flverifl Merkezi inflaat›n›n bodrum kat›nda 120 araç kapasiteli otopark›n yan› s›ra s›¤›nak da bulunacak. Binan›n zemin kat›nda 50 dükkan ve bir banka flubesi yer alacak. 1. katta 7 dükkan, 1 market, 2. kat›nda 22 dükkan, 3. kat›nda da aç›k yemek yerleri, oyun salonu, kuaför, restoran ve teras bulunacak olan çarfl› ve al›flverifl merkezinin 4. kat›nda da sinema salonlar› olacak. Çarfl› cazibe merkezi olacak. Gemlik’e prestij kazand›racak. Muhtarlar›m›za destek sa¤l›yoruz. Gemli¤in çehresini de¤ifltirecek çok önemli, hiç olmam›fl projeler flimdi Gemlik’te var. Gemlik gelecek y›llar›n cazibe merkezi olacak. Gemlik’in sosyal yap›s› nas›l ? Bölgemiz; Istanbul, Bursa, Izmit kesifliminde bulunan liman› ile çok önemli bir lojistik merkezdir. Ülkemizin 4. büyük serbest bölgesi Gemlik'te bulunmaktad›r. Ayr›ca Borusan, Borçelik, Gemlik Gübre San., Çimtas, MKS gibi a¤›r sanayi tesisleri ve daha birçok sanayi tesisi de ilçemizde bulunmaktad›r. Bunun sonucunda ise Gemlik d›flar›dan çok fazla göç almaktad›r. Göç beraberinde birçok sorunu da getirmektedir. Bölgemizdeki sanayi tesislerini bir kenara b›rak›rsak Gemlik'in en önemli gelir kaynaklar›n›n bafl›nda zeytin gelmektedir. Yaklafl›k 9 bin aile zeytin ile ifltigal etmektedir. Ticaret Borsas›’na kay›tl› 300 faal üyeden 210’u zeytin ticareti yapmaktad›r.
Gemlik’in tarihçesi Gemlik M.Ö. 1390 y›l›nda kurulmufl, Osmanl› ‹mparatorlu¤u’nun ikinci hükümdar› Orhan Bey zaman›nda Türk topraklar›na kat›lm›flt›r. Padiflah Birinci Murat zaman›nda, deniz kuvvetlerine savafl gemisi yapan tersanelerin bulundu¤u bir yer olmas› nedeniyle, önce "Gemilik" ad›n› alm›fl daha sonra bu isim halk dilinde de¤iflikli¤e u¤rayarak "Gemlik" haline gelmifltir. Gemlik, Bursa'n›n 32 km. kuzey bat›s›nda, Marmara denizinin en sakin ve ad›n› verdi¤i körfezin k›y›s›nda kurulmufltur. Gemlik Körfezi’ni çevreleyen da¤lar›n körfeze dönük yamaçlar› ilçenin arazisini oluflturmaktad›r. Da¤larla k›y› aras›nda s›k›flm›fl bulunan çok say›da ova bulunmaktad›r. Bunlar›n en büyükleri Engürücük ve Gemlik Ovalar›d›r. ‹lçe merkezi Gemlik Ovas›n›n bat› ucunda kurulmufltur. ‹lçenin en yüksek noktas›, Kat›rl› da¤lar› üzerindeki Üçkaya tepesidir.
40
Prof. Dr. Cevat Geray
Gönüllü kenttafl kat›l›m› ve kentsel toplum kalk›nmas› Belediye yasas›n›n "Belediye hizmetlerine gönüllü kat›l›m" bafll›¤›n› tafl›yan MADDE 77, kat›l›mc›l›k aç›s›ndan önemlidir. Bu maddenin aç›l›m› flöyledir: "Belediye; sa¤l›k, e¤itim, spor, çevre, sosyal hizmet ve yard›m, kütüphane, park, trafik ve kültür hizmetleriyle yafll›lara, kad›n ve çocuklara, özürlülere, yoksul ve düflkünlere yönelik hizmetlerin yap›lmas›nda beldede dayan›flma ve kat›l›m› sa¤lamak, hizmetlerde etkinlik, tasarruf ve verimlili¤i art›rmak amac›yla gönüllü kiflilerin kat›l›m›na yönelik programlar uygular". Amac›n, hizmetlerin yap›lmas›nda belediye ile belde halk›n›n, kenttafllar›n dayan›flmas›n›n, kat›lmas›n›n sa¤lanmas› oldu¤u anlafl›l›yor. Bu kat›l›m yasada kapsam ve yöntemleriyle tan›mlanmam›flt›r. Burada yerel ifllerin, kentsel hizmetlerin görülmesine kat›l›m anlam› ç›k›yor. Oysa hizmetin yap›lmas›na kat›l›m, hizmetle ilgili kararlara kat›l›m› içermiyor. S›ralanan ve genifl bir yelpazeye da¤›lm›fl bulunan bu hizmetlerin verilmesinden gerek personel, gerekse akçal› aç›dan da sorumlu olan belediyenin bu görevlerini devretmesi, hatta biraz bunlardan kurtulmas›n›n ertelendi¤i de düflünülebilir. Gerçekte hangi hizmetlere, nerede ve kimlerin
gereksinim duydu¤unun belirlenmesi kat›l›m aç›s›ndan öncelikli bir konu olmal›d›r. Ülkemizde de birinci befl y›ll›k kalk›nma plan› uyar›nca giriflilen, olumlu sonuçlar alma koflullar› belirlenmifl olan k›rsal ve kentsel "toplum kalk›nmas›" yöntemlerine göre çal›flma yap›lmas› gerekir. Halk e¤itiminin toplum e¤itimi, sosyal hizmetlerin toplum örgütlenmesi, tar›msal yay›m›n yöntem ve tekniklerine uyulmadan halk›n kat›l›m›n› sa¤lamak güçtür. Zorlamalara da gidilmemelidir. Porto Allegre Belediyesinin "kat›l›mc› bütçe" yöntemi deneyimini dikkatle incelemekte yarar vard›r. Yasada hizmetlerin etkinli¤ini, verimlili¤ini art›rmak, ucuza mal etmek amac› vurgulanmaktad›r. Oysa burada, etkinlik ve verimlilik tek amaç olmamal›d›r. Kenttafl›n sorunlar›n›n ay›rt›na varmas›, bunlar›n alt›nda yatan etmenleri, çeliflkileri kavramas›, kentine ve sorunlar›na sahip ç›kmas›, giriflkenli¤i ele alarak sorunlar›na belediye ile birlikte çözüm aramas›, çeflitli çözüm almafl›klar› içinde en uygununu belirlemesi, yerel toplulu¤un gücünün yetmedi¤inde belediye deste¤inin sa¤lanmas›n› istemesi önemlidir. Bu ayn› zamanda, bireylerlin kentiyle bütünleflmesi, kentlilik bilincinin
geliflmesi sonucunu do¤urmas› ba¤lam›nda düflünülmelidir. Bu do¤rultudaki izlencelerin kiflilerin, kenttafllar›n gönüllü kat›l›m›na yönelik olmas› gerekti¤i yasada vurgulanmaktad›r. Gönüllülük, kenttafl›n duydu¤u gereksinmesinden ifle bafllamakla gerçekleflebilir. Bu da bir toplum kalk›nmas› yönteminin önemli bir ö¤e ve ilkesidir. Gönüllülerin nitelikleri ve çal›flt›r›lmalar› yönetmelikle belirlenir. Gönüllülerin nitelikleri ve çal›flt›r›lmalar›na iliflkin yöntem ve ilkelerinin ‹çiflleri Bakanl›¤›nca ç›kar›lacak yönetmelikle belirlenmesi öngörülmektedir. Bunun, önceki aç›klamalar›m›zda belirtilen noktalara uyularak kentsel toplum kalk›nmas› ö¤e ve ilkelerine göre belirlenmesinde yarar vard›r. Anakentlerimizde yaflayan genifl gecekondu topluluklar›n›n toplumsal, ekonomik, kültürel özelliklerine göre yol yordam belirlemekte yarar görüyorum. >> Gelecek Sayıda
“Uzmanl›k kurallar›na kat›l›m.”
44
Kırıkkale Valisi
Mustafa Bahrettin Demirer
Kırık Köyü’nden Kırıkkale’ye bir Cumhuriyet kenti
A
nkara’ya 76 km mesafede, baflkentin do¤usundaki 43 ilin demiryolu ve karayolu kavfla¤›nda yer ald›¤› için Bat›, Do¤u ve Karadeniz Bölgeleri aras›nda kap› görevi yapan yerdeyiz bu ay. AnkaraK›r›kkale Elmada¤ rampa iyilefltirmesi ve “h›zl› tren” projesinin tamamlanmas›yla ile baflkentin arka bahçesi haline gelecek K›r›kkale’deyiz.
‹stiklal Savafl› y›llar›nda 12 haneli K›r›k Köyü iken, bugün nüfusu 200 binleri aflan K›r›kkale; Cumhuriyet ile eflzamanl› olarak kurulan silah ve mühimmat sanayisi, artan kamu yat›mlar›, ayn› zamanda dünyaca ünlü ‹pek Yolu güzergâh›nda yer al›fl›yla da ticaret co¤rafyas›n›n vazgeçilmeyecek kavflak noktalar›ndan biri.
K›r›kkale Valisi Mustafa Bahrettin Demirer ili flöyle özetliyor: “K›r›kkale, MKEK Fabrikalar›, rafinerisi, üniversitesi, içilebilir su kaynaklar› konumundaki K›z›l›rmak ve Kapulukaya Barajlar›, ulafl›m kolayl›¤›, kalifiye eleman potansiyeli ve Ankara’ya yak›nl›¤› gibi avantajlar› ile geliflen ve y›ld›z› parlayan ender merkezlerinden olmaya adayd›r.’
KENT VE VAL‹ 45 K›r›kkale’nin sosyal ve ekonomik yap›s› hakk›nda bilgi verir misiniz? Merkezi dahil 9 ilçesi, 18 beldesi ve 171 köyü bulunan ilin genel nüfusu 280 bin 200, merkez nüfusu ise 192 bin 300’dür. Sosyo-ekonomik geliflmifllik s›ralamas›nda 33’üncüyüz ve 2. derecede geliflmifllik grubunda yer almaktay›z. MKEK, TÜPRAfi K›r›kkale Rafinerisi’nde 3 bin 341, OSB’deki 36 iflyerinde 750, ayr›ca orta ve küçük ölçekli sanayi kuruluflumuzda 7 bin kifli istihdam ediliyor. Hububat üretimi geliflen ilimiz aktif nüfusunun yüzde 51.2’si tar›mla u¤rafl›r. ‹l ekonomisinde tar›m sektörünün yüzde 10, sanayi sektörünün yüzde 56, hizmet sektörünün ise yüzde 34 pay› var. Sizinle birlikte 5 y›ld›r ilinizde ne veya neler de¤iflti? 2003 y›l› fiubat ay›nda K›r›kkale Valisi olarak göreve bafllad›ktan sonra ilde yar›m kalm›fl yat›r›mlar›n tespitini yapt›rd›m. Tamamlanmas›n› hedeflediklerim aras›nda Çocuk Yuvas› ve K›z Yetifltirme Yurdu, Baflp›nar Futbol Sahas›, Olimpik Yüzme Havuzu, Cumhuriyet Polis Merkezi ve 50 Dairelik Lojman ‹nflaat›, F Tipi Kapal› Cezaevi, Keskin Kapal› Spor Salonu, Hasandede Göleti ve Sulama Sistemi, Sulakyurt Emniyet Amirli¤i Hizmet Binas› ve 24 Daireli Lojman, Delice-Çerikli, Karakeçili ve Sulakyurt ‹lçe Jandarma Komutanl›¤› Hizmet Binalar› ve lojmanlar› vard›. Organize Sanayi Bölgemizde kurulu 8 tesisten 3’ü çal›fl›r vaziyette iken art›k yönetimi iflletmelere devredilecek hale geldiler. Bu yat›r›mlar›n tamamlanmas›nda
baflbakan›m›z baflta olmak üzere bakanlar›m›z, bölge milletvekillerimiz ve mahalli politikac›lar›m›z yo¤un destek verdiler. Biz de bu yat›r›mlar› ülke ekonomisine kazand›rmak için vazifemizi yapt›k. Bu yat›r›mlara ilaveten “E¤itime %100 Destek” at›l›m› ile ciddi projeleri hayata geçirdik. Hemflehriliklerinden gurur duyup flükranlar›m› iletmek istedi¤im Sn. Sadettin Saran ve Recep Uzelli, okul yapt›rarak e¤itime katk› sa¤lam›fllard›r. Özbek Saran ‹.Ö.O, Geraldine Saran ‹.Ö.O, Lal Saran Anaokulu, Mehmet Uzelli ‹lkö¤retim okulu bu yat›r›mlara örnektir. KÖYDES ve BELDES Projeleri kapsam›ndaki çal›flmalar›m›z d›fl›nda, K›r›kkale ‹l Özel ‹daresi ve K›r›kkale Belediyesi taraf›ndan ortaklafla olarak 2005 y›l›nda yap›m›na bafllanan fiehirleraras› Otobüs Terminali tamamlanarak 2007 y›l›nda hizmete aç›lm›flt›r. Merkez dahil 9 ilçe ile 18 beldenin kat› at›klar›n›n hava, su ve topra¤› kirletmeyecek biçimde, düzenli depolama yapmak amac›yla Bahfl›l› ‹lçesi Bedesten Mevkiinde bulunan 28.5 hektar alan üzerinde Kat› At›k Depolama Tesisi kurulmas›na karar verilerek tüm prosedür tamamlanm›fl ve 2007 y›l› temmuz ay›nda inflaat›na bafllanm›flt›r. Çevre ve Orman Bakanl›¤›n›n deste¤i, Valili¤imizin koordinesi ile K›r›kkale Belediyesinin öncülü¤ünde bafllat›lan kat› at›k çal›flmalar›, Resmi Gazete’de yay›nlanarak yürürlü¤e giren K›r›kkale Kat› At›k Yönetimi Belediyeler Birli¤i; tüm belediyelerimizin ifltirakiyle kurularak
tamamlanma aflamas›na gelmifltir. Yine amac›; kalk›nma ve bölge planlar› temel al›narak, sürdürülebilir kalk›nma hedeflerine uygun ekonomik ve ekolojik kararlar›n bir arada düflünülmesine imkan vererek do¤al kaynaklar›n rasyonel kullan›m› sa¤lamak olan Çevre Düzeni Plan›n›n yap›m›na 2005 y›l›nda bafllan›lm›flt›r. K›r›kkale Belediyesi Meclisinden geçen proje, Çevre ve Orman Bakanl›¤›n›n uygun görüflünü alm›fl, 5302 Say›l› ‹l Özel ‹daresi Kanunu gere¤ince ‹l Genel Meclisine sunulmufltur. Onaylanma aflamas›ndaki 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Plan› hayata geçirildi¤inde; daha sa¤l›kl› ve düzenli bir K›r›kkale’ye kavuflmufl olaca¤›z. Fakat bunlardan daha önemlisi, halk›n ve kurumlar›n katk›s›, K›r›kkale Belediyesi ve K›r›kkale Üniversitesinin destekleriyle 10-11 Haziran 2003 ve 13-14 Mart 2008 tarihlerinde gerçeklefltirilen ‘21. Yüzy›l›n Bafl›nda K›r›kkale Sempozyumlar›’ vesilesiyle K›r›kkale’nin yol haritas›n›n çizilmesi olmufl, ‹l Sanayi ve Ticaret Müdürü Vural Örsemir, iflin sekretaryas›n› ve lokomotifli¤ini üstlenerek olufluma büyük destek vermifltir. KÖYDES ve BELDES Projeleri hakk›nda bilgi verir misiniz ? Yüksek Planlama Kurulu’nun Köylerin Altyap›s›n›n Desteklenmesi (KÖYDES) Projesi do¤rultusunda k›rsal kalk›nman›n sa¤lanmas› ve köylerimizin yol, su, elektrik, kanalizasyon tesislerinin iyilefltirilmesi uygulamas›na 2005 y›l›nda bafllanm›fl olup, giriflimin il
46 binin alt›nda 25 Belediye Teflkilat› BELDES Projesinden yararlanm›flt›r. 2007 ve 2008 y›l›nda tahsis edilen toplam 5 milyon 122 bin YTL ödenekle yol ve içme suyu a¤›rl›kl› 69 projenin 34 adeti 2007 y›l›nda tamamlanm›fl olup kalan projelerin 2008 y›l› içerisinde bitirilmesi sa¤lanacakt›r. K›r›kkale’yi di¤er illerden ay›ran en önemli özelli¤i nedir?
genelinde planlanma, koordinasyon, izlenme ve de¤erlendirmesi valili¤imizce yap›lmaktad›r. Bin 531 km’lik mevcut yol a¤›m›z›n, bin 56 km’si asfalt, 586 km’si stabilize, 89 km’si ise tesviye yol olup, ilimizde yolu olmayan köyümüz yoktur. 160 köy yolu asfalt, 11 köy yolu ise stabilizedir. 171 köyün 131 tanesinin içme suyu yeterli durumdad›r. Suyu olmayan köyümüz olmamakla birlikte, son y›llardaki kurakl›k nedeniyle kaynaklarda kuruma ve azalmalar oldu¤undan, içme suyu yetersiz 40 köyümüzden 27 tanesi 2008 y›l› KÖYDES Program›na al›nm›flt›r. Sondaj veya drenajlardan içme suyu temin edilmesi durumunda y›lsonu itibari ile bu say› 13’e düflecektir. Yine 53 köyümüzde kanalizasyon tesisi mevcut olup, 15 köyün kanalizasyonu 2008 y›l› Özel ‹dare Program›na al›nm›fl, y›lsonu itibari ile kanalizasyonu olan köy say›s›n›n 68’e ulaflmas› hedeflenmifltir. 2005-2006 ve 2007 y›llar›nda KÖYDES kapsam›nda 475 km sathi asfalt kaplama,105 km stabilize kaplama, 4 adet köprü projesi, 6 adet menfez, 1 adet köprü onar›m›, 114 adet içme suyu tesisi, 1 adet kanalizasyon tesisi ifli programlanm›fl, devam eden ifller tamamland›¤›nda üç y›lda 25 milyon 765 bin 183 YTL harcanm›fl olacakt›r. 2008 y›l›
KÖYDES kapsam›nda köy yolu, içme suyu ve tar›m sektörü için ilimize tahsis edilen 2 milyon 777 bin YTL’lik ödenekle; ulafl›m sektöründe 21, içme sular› sektöründe 27 ve tar›m sektöründe 1 adet projenin gerçeklefltirilmesi hedeflenmifltir. BELDES’e gelince… Nüfusu 10 binin alt›nda bulunan belediyelerin altyap› ihtiyaçlar›n›n giderilmesi ve bu belediyeler taraf›ndan sunulan mahalli müflterek nitelikli hizmetlerin kalite ve standartlar›n›n yükseltilmesi amac›yla Belediyelerin Altyap›s›n›n Desteklenmesi Projesi 2007’de bafllat›lm›flt›r. ‹limizde nüfusu 10
K›r›kkale bir Cumhuriyet kentidir, Cumhuriyetin kuruldu¤u y›llarda 12 haneli K›r›k Köyünden mühimmat ve silah sanayinin kurulmas›yla bugün 200 bin nüfuslu bir kent do¤mufltur. Yani K›r›kkale Cumhuriyetle var olmufltur. Kamu yat›r›mlar› kuruluflundan beri K›r›kkale’yi büyütmüfl ve gelifltirmifltir. MKEK Fabrikalar›na ilave olarak 1986 y›l›nda üretime bafllayan TÜPRAfi K›r›kkale Rafinerisi, 1992 y›l›nda kurulan K›r›kkale Üniversitesi K›r›kkale’yi yaflatan dinamikler olmufltur. Ayr›ca, bilhassa MKEK yetiflmifl teknik adam ve çal›flanlar› ile Türkiye’nin pek çok önemli özel kurulufllar›nda kurucu rolünü üstlenmifltir. ‹limiz baflkent Ankara’ya 76 km mesafede, uluslar aras› karayolu güzergah› ve baflkentin do¤usundaki 43 ilin demiryolu ve karayolu kavfla¤›nda yer almaktad›r. Bu haliyle K›r›kkale bat›, do¤u ve Karadeniz bölgeleri aras›nda kap› görevini yapmaktad›r. Ayr›ca Ankara-
KENT VE VAL‹ 47 faydal› olacakt›r. K›r›kkale sanayisinin geliflme avantajlar› dersek? Bu anlamdaki avantjlar› baz› ana bafll›klar halinde özetlemek mümkündür.
K›r›kkale-Sivas aras›nda iflleyecek olan H›zl› Tren Projesinin hayata geçirilmesi neticesinde K›r›kkale, karayolunda oldu¤u gibi demiryolu ulafl›m›nda da önemli bir merkez olacakt›r. K›r›kkale’nin öncelikli sorunu nedir? En önemli sorunumuz, merkez ilçemizin, asl›nda mahalle olan ilçelerle kuflat›lmas› ve optimal büyüklü¤e sahip olmayan iki ilçemizin bulunmas›d›r. Çözümü, hükümetin yeni kanunlar› parlamentodan geçirmesi ile mümkündür. Öte yandan karayolu ulafl›m›n›n iyilefltirilmesi için mevcut projelerin süratle tamamlanmas›na özen göstermekle birlikte, ödene¤e ihtiyac›m›z vard›r. ‹ki ayr› güzergâhta devam eden Bölünmüfl Yol çal›flmalar›n›n bir tanesi AnkaraK›r›kkale-Delice ayr›m›, di¤eri Ankara-K›r›kkale himmetlerde ayr›m› olan bu projelerin h›zland›r›larak tamamlanmas› gerekmektedir. Yine yat›r›m program›nda bölünmüfl yol olarak projesi tamamlanm›fl olan Bahflili-Karakeçili-Kulu ayr›m› projesinin yap›m program›na al›nmas› önem arz etmektedir. Do¤u, güneydo¤u ve Karadeniz illerinden güneye gitmek isteyen araçlar›n Baflkent trafi¤ine u¤ramadan ve daha k›sa bir güzergahtan Konya-Kulu
makas›na ulaflarak güneydeki illere gitmesini sa¤layacak söz konusu proje, uzun vadede ülke ekonomisi için katma de¤er de oluflacakt›r. Di¤er bir sorunumuz giriflimci profili zay›f olan ilimizde yeni ifl ve istihdam alanlar› yarat›lmas› konusudur. Sanayi ve Ticaret Müdürlü¤ümüzce yürütülen AB Giriflimcilik Projesi, kalk›nman›n finansman› konusunda yenilikçi yaklafl›mlar› destekleyerek sürdürülebilir kalk›nman›n sa¤lanmas› amac› ile kurulan ADF‹AP taraf›ndan yap›lan proje yar›flmas›nda di¤er 35 ülke dahil, dünya teknoloji devi Japon kalk›nma projesini de geride b›rakarak Türkiye’ye ADF‹AP Development Awards Ödülünü kazand›rm›flt›r. Öte yandan “Yat›r›mda Tek Masa” projemiz de Resmi Gazete’de yay›nlanm›flt›r. Güncelli¤ini koruyan bir di¤er soruna gelince… K›r›kkale’nin do¤uflu, geliflimi, flehirleflme ve sanayileflmesinde önemli rol üstlenen MKEK Fabrikalar›n›n ileri teknoloji kullanma kabiliyeti ve uluslararas› rekabet koflullar›na uygun üretim yap›s›n›n gelifltirilerek savunma sanayi alan›nda öncü rolünü muhafaza etmesi için, modernizasyon çal›flmalar›na a¤›rl›k verilmesi, kalifiye iflgücü yetifltiren böylesi bir kurumun ifllerli¤inin art›r›lmas›nda
Co¤rafi Konum: K›r›kkale, ulafl›m aç›s›ndan, demiryolukarayolu ba¤lant›lar›n›n tam ortas›nda, Ankara’ya yaklafl›k 45 dakika mesafede, Esenbo¤a Havaalan›na 78 km, Samsun Liman›na uzakl›¤› yaklafl›k 3,5 saat civar›ndad›r. Do¤udan bat›ya aç›lan duble yollar ve karakeçili üzerinden kulu yolu ile Konya’ya ba¤lanan K›r›kkale 43 ilin kap›s› olma özelli¤ini korumaktad›r. Ayn› zamanda Ege ve Akdeniz Bölgesini Karadeniz Bölgesine ba¤layan yollar K›r›kkale’den geçmektedir. Ankara-K›r›kkale Elmada¤ rampa iyilefltirme çal›flmalar› ile Ankara’n›n arka bahçesi haline gelecek olan K›r›kkale’nin; “h›zl› tren” projesinin de tamamlanmas›yla ulafl›m aç›s›ndan baflkentin merkez ilçelerinden fark› kalmayacakt›r. Sanayi Altyap›s›: MKEK VE TÜPRAfi gibi kurum ve kurulufllar›, akaryak›t ve LPG dolum tesisleri, 36’s› faaliyete geçmifl ve her türlü sanayicinin ihtiyac›na cevap verebilecek farkl› büyüklüklerde 54 sanayi parseli mevcut OSB’siyle K›r›kkale, geliflmesini sürdürmektedir. Keskin ilçesindeki Keskin 2. Organize Sanayi Bölgesinin kurulufluna devam edilmekte olup, giriflimciler için yeterli büyüklükteki arsa tahsislerine bafllanm›fl bulunmaktad›r. Ayr›ca, K›r›kkale Küçük Sanayi Sitesinde 376 adet iflyeri mevcut olup, Keskin ilçesinde 100 iflyerlik Küçük Sanayi Sitesinin yap›m›na h›zla devam edilmektedir. Yeni yat›r›mlar aç›s›ndan yan sanayi altyap›s›na sahiptir.
48 Teflvikler: K›r›kkale kalk›nmada öncelikli yöre olup, 5350 Say›l› Kanunla de¤iflik 5084 Say›l› Yat›r›mlar›n ve istihdam›n artt›r›lmas› hakk›ndaki kanun kapsam›ndad›r. Bu nedenle ilimizde yap›lacak yat›r›mlar “bedelsiz yat›r›m yeri tahsisi teflvikinden” istifade ettirilmektedir. Söz konusu kanun ile yeni yat›r›mlara destek imkan› artt›r›lm›flt›r. Ayr›ca gündemde olan sektörel teflviklerin ç›kmas›yla da konu daha cazip hale gelecektir. ‹fl Gücü Piyasas›: K›r›kkale Üniversitesine ba¤l› ; 9 fakülte, 3 Enstitü, 1 Yüksek Okul, 3 Meslek Yüksek Okulunda toplam 843 ö¤retim eleman› ve 13 bin ö¤renci ile e¤itimö¤retim yap›lmaktad›r. Yine K›r›kkale genelinde çeflitli branfllarda ö¤renci yetifltiren endüstri meslek liseleri mevcuttur. Ayr›ca MKEK ve TÜPRAfi gibi kurum ve kurulufllardan genç yaflta emekliler nedeniyle yeterli kalifiye iflgücü mevcudu vard›r. Bu nedenle ilimizde yat›r›m yapacak il içi ve il d›fl› müteflebbislerimiz kalifiye eleman temini ve iflgücü piyasas› aç›s›ndan avantajl› bir durumda olacaklard›r. Do¤al Kaynaklar: Do¤algaz boru hatlar›n›n kesiflme noktas›nda olan K›r›kkale, MTA’n›n yapm›fl oldu¤u araflt›rmalara göre bak›r, pirit, demir, kurflun, linyit, tuz, volfram, uranyum, molibden, alç› ve manganez yataklar›na sahiptir. Delice Irma¤›n›n yan›nda olmas› ve K›z›l›rmak’›n 94 km’lik bölümünün s›n›rlar› içinde yer almas›yla tar›msal üretim ve sulama projelerinde potansiyel konumdad›r.
Tarihi ve Kültürel konumu: Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanl› ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserlerden oluflan köklü bir kültürel mirasa sahip ilimizin Keskin’de bulunan ma¤ara, yeralt› flehri ve höyük gibi arkeolojik eserler ve kal›nt›lar› bu anlamdaki önemini ortaya koymaktad›r. Zengin bir silah müzesine sahip olman›n yan› s›ra Anadoludaki ilk yerleflim merkezlerinden birisi olan Bal›fleyh burada kurulmufltur. Bir yönüyle dünyaca ünlü ‹pek Yolu s›n›rlar› içerisinde yer al›fl›yla da özel bir co¤rafyada bulunan K›r›kkale, Ankara’ya 76 km mesafede, Do¤u Anadolu ve Kapadokya yol güzergâh›n›n önemli bir konaklama merkezidir. AB Elimi Tut Genç Giriflimcilik ve Yeni Fikirler Projesi kapsam›nda, Cumhuriyet ve
ba¤›ms›zl›¤›m›z› sembolize eden dev an›t bayra¤›, Newsweek’e kapak olarak dünya literatüründe yerini alm›flt›r. Yerel ‹darenin Deste¤i: ‹l d›fl›ndan gelen yat›r›mc›lar›m›z misafir anlay›fl›yla karfl›lanarak hiçbir sorunla karfl›laflmamalar› hususunda gereken destek verilmektedir. Baflkent Ankara’ya çok yak›n olan K›r›kkale, co¤rafi konumu, sanayi alt yap›s›, yetiflmifl insan gücü, tarihi ve kültürel konumu, enerji imkanlar› ve yat›r›mlara uygulanan teflviklerle cazip konumdad›r.
Mustafa Bahrettin Demirer Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini 1970 y›l›nda bitirdikten sonra ‹çiflleri Bakanl›¤›nda göreve bafllayarak, s›ras›yla Karg›, Göynücek, Ardanuç, Karap›nar ilçelerinde görev yapt›. ‹çiflleri Bakanl›¤› Mülkiye Baflmüfettiflli¤i, Bingöl, Burdur ve Kütahya Valiliklerinde bulunup, 2003 y›l› itibariyle K›r›kkale Valili¤i görevi halen devam etmektedir.
50
Nuri M. Çolako¤lu
‹stanbul benim için hayat›n kendisi
2
010 Avrupa Kültür Baflkenti Ajans› Yürütme Kurulu Baflkan› Nuri M. Çolako¤lu ile ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Projesini ve ‹stanbul'u konufltuk. ‹stanbul 2010 Kültür Baflkenti Projesi ile ilgili bilgi verir misiniz? Avrupa Kültür Baflkenti, 1985 y›l›ndan bu yana Avrupa Birli¤i taraf›ndan, Avrupa kültür ve ruhunu temsil etmesi amac›yla seçilen kentlere verilen bir unvan. 1985'ten 1999 y›l›na kadar Avrupa Birli¤i'ne üye olan ülkelerin kentlerinden biri Avrupa Kültür Baflkenti olarak seçildi. 2000 y›l›na gelindi¤inde ise, yeni biny›l nedeniyle Avrupa Kültür Baflkenti unvan› hem birden fazla kente, hem de Avrupa Birli¤i'ne üye olmayan Avrupa ülkelerinin kentlerine verilmeye baflland›. ‹stanbul'un Avrupa Kültür Baflkenti olabilme flans› da bu noktada do¤mufl oldu. Bir grup sivil toplum gönüllüsü bir araya gelerek ‹stanbul'un Avrupa Kültür Baflkenti olmas› do¤rultusunda çal›flmalara bafllad›. Giriflim Grubu, ‹stanbul'un 2010 Avrupa Kültür Baflkenti aday› olmas› için önce yerel, sonra da merkezi yönetimin deste¤ini ald›. 2005'de Baflbakanl›k, D›fliflleri Bakanl›¤›, Kültür ve Turizm Bakanl›¤›, ‹stanbul Büyükflehir Belediye Baflkanl›¤›'n›n da desteklerini alarak Avrupa Birli¤i Komisyonu'na baflvuruldu. Jüri Mart 2007'de aç›klad›¤› de¤erlendirmesinde ‹stanbul'u oybirli¤i ile 2010 Avrupa Kültür Baflkenti olarak önerirken, Macaristan'dan Peç, Almanya'dan da Essen'i de bu unvana lay›k buldu. Karar 13 Kas›m 2007'de Brüksel'de toplanan AB Kültür Bakanlar› taraf›ndan resmen onayland›.
Böylelikle 2010 y›l› için Macaristan'›n Peç, Almanya'n›n da Essen kenti ile birlikte ‹stanbul, Avrupa Kültür Baflkenti olarak seçildi. Burada en önemli noktalardan biri de, ‹stanbul 2010'un, Avrupa Kültür Baflkentleri tarihçesinde sivil toplum öncülü¤ünde bafllam›fl olan ilk ve tek proje olmas›. ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti çal›flmalar› da bu tarihten itibaren önemli bir h›z kazand›. Giriflim Grubu'nun haz›rlad›¤› bu projenin gerçeklefltirilmesini sa¤layacak organizasyon ve mali kaynaklar› yaratacak yasa tasla¤› Bakanlar Kurulu taraf›ndan da benimsenerek TBMM'ye sevk edildi. 2 Kas›m 2007 tarihinde onaylanan 5706 say›l› ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Hakk›nda Kanun ile ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Ajans› kuruldu. Ard›ndan da Koordinasyon
Kurulu, Dan›flma Kurulu ve Yürütme Kurulu gibi organlar ve bu çal›flmay› yürütecek Genel Sekreterlik örgütü oluflturuldu. Koordinasyon Kurulu Baflkanl›¤›n› Devlet Bakan› ve Baflbakan Yard›mc›s› Hayati Yaz›c›, Dan›flma Kurulu Baflkanl›¤›n› Hüsamettin Kavi, Yürütme Kurulu Baflkanl›¤›n› ben, ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Ajans› Genel Sekreterli¤ini ise Eyüp Özgüç üstlendi. ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti Ajans›, bugün sahip oldu¤u yap›yla, 2010 y›l›na kadarki dönemi en verimli flekilde de¤erlendirmek için bütün olanaklar›n› seferber etmifl durumda. ‹stanbul'un konumunu güçlendirmeyi hedefleyen proje üç stratejik faaliyet alan› üstüne kurulu: kültür-sanat, kentsel uygulamalar, turizm ve tan›t›m. Projelerle hedeflenen,
KENTLERE DA‹R 51 ‹stanbul'un kültürel ve tarihi miras›n›n korunmas› ve rehabilite edilmesi, kente yeni kültür-sanat mekanlar› kazand›r›lmas›, sanat›n toplumun tüm kesimlerine yay›lmas›, ‹stanbul'un sahip oldu¤u güzelliklerin ve zenginliklerin dünyaya anlat›lmas›d›r. Projenin baflar›s›ndaki en büyük etmen ise toplumun projeye deste¤i ve kat›l›m› olacakt›r. Proje çal›flmalar› ve özel sektöreden beklentilerinizi aç›klar m›s›n›z?
Müzeler Direktörlü¤ü oluflturulan yol plan› do¤rultusunda çal›flmalar›n› ekipleriyle birlikte bafllatm›fl durumdalar. Di¤er yandan ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti için proje baflvurular› da titiz bir çal›flmayla inceleniyor. Bu projeyi yaln›zca ‹stanbul için de¤il Türkiye için bir f›rsat olarak görüyoruz. Bunun için projelerimizin 2010 y›l›n›n ötesine tafl›nmas› da bizim için çok önemli.
Projelerin planlanmas› ve hayata geçirilmesi için oluflturulmufl olan Artistik Komite, Kentsel Uygulamalar Direktörlü¤ü ve Kültürel Miras ve
Planlanan yüzlerce projenin hayat geçirilmesinde temel unsurlardan biri de iflin mali boyutu hiç flüphesiz. Özel sektöre de bu noktada büyük
sorumluluk düflüyor. ‹stanbul 2010'a destek olmak isteyen ve sponsorluk anlaflmas› imzalayan kurum ve kurulufllar, ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti proje ve etkinliklerinin gerçeklefltirilmesinde önemli rol oynayacak. ‹stanbul 2010'un kurumsal orta¤› olarak, ‹stanbul'un ve toplumun geliflimine destek vermekte özel sektöre öncülük edecekler. Sponsorlar maddi destek sa¤layabilecekleri gibi, 2010 y›l›na kadar projeye manevi destek vermeyi de düflünebilirler. Böylelikle kendi bünyelerindeki yarat›c› insanlar, kültür kurumlar› ve sahip olduklar›
52
iliflki a¤›yla da projede yer alabilirler. Asl›nda bu, kurumlar›n sosyal sorumluluk anlay›fl› çerçevesinde gerçeklefltirebilecekleri bir etkinlik. Bu anlaflmay› ilk imzalayanlar, ‹stanbul 2010 AKB'nin kurumsal orta¤› olarak, ‹stanbul'un ve toplumun geliflimine destek vermekte özel sektöre öncülük edecekler. Böylelikle, ‹stanbul'un kültürel ve tarihi miras›n›n korunmas› ve rehabilite edilmesi, kente yeni kültürsanat mekanlar› kazand›r›lmas›, sanat›n toplumun tüm kesimlerine yay›lmas›, ‹stanbul'un sahip oldu¤u güzelliklerin ve zenginliklerin dünyaya anlat›lmas› do¤rultusundaki çabaya ortak olarak ‹stanbul'un ve ‹stanbullunun yan›nda yer ald›klar›n› göstermifl olacaklar. fiirketler, ‹stanbul 2010 AKB etkinliklerinin duyurulmas›na, çal›flanlar›n›n etkinliklere kat›lmas›na katk›da bulunabilir, bir proje gelifltirebilir, bu projeyi kente arma¤an edebilirler ya da mevcut projelerden birini benimseyip, bunu maddi ve manevi
olarak destekleyebilir. Hangi projeler 2010 kültür baflkenti projesi kapsaman›nda hayata geçecek? ‹stanbul 2010 Avrupa Kültür Baflkenti'nin projeleri aras›nda kentsel uygulama, kültür sanat ve turizm tan›t›m alanlar›nda pek çok proje hayata geçirilecek. Yenikap› Theodosius Liman› Arkeoloji Park›, Haliç Kültür Vadisi, Haliç Tersanesi ve Kültür Köprüsü, ‹stanbul Resim ve Heykel Müzesi'nin rehabilitasyonu, ‹stanbul Surlar› ve Koruma Band›, Topkap› Saray› Koleksiyonu Çin Porselenlerinin sergilenmesi, Ayasofya'ya ba¤l› yedi müzenin restorasyonu ve gelifltirilmesi gibi projelerin yan› s›ra müzik, sinema, sahne sanatlar› ve edebiyat gibi birçok sanat dal›nda çok önemli proje ve etkinlikler ‹stanbullularla buluflacak. Projenin temel amac› bütün bu çal›flmalar›n kal›c›, sürdürülebilir olmas›, tüm ‹stanbullular›n etkinliklere ve bu projelere aktif
kat›l›m›n›n sa¤lanmas›d›r. ‹stanbullulara zengin bir kültür-sanat hayat› sunulurken, uluslararas› kamuoyunda da ‹stanbul'u en do¤ru flekilde tan›tmay› amaçl›yoruz. ‹stanbullular›n hayatlar›n› ve vizyonlar›n› zenginlefltirecek bu kayna¤›n rehabilitasyon ve koruma odakl› yeni yaklafl›mlarla dönüfltürülerek hayata geçirilmesinin, en iddial› hedeflerimizden biri oldu¤unu söyleyebilirim. Bu hedefimize ulaflma yolunda, koruma amaçl› projelerin araflt›rmaya dayal›, yarat›c› ve kamusal yaklafl›mlarla flekillendirilmesi hayati önem tafl›yor. Kültür-sanat alan›nda çok çeflitli projelerin yan› s›ra 2010 y›l›ndan sonra da kal›c›l›¤› olan, sürdürülebilir altyap›sal iyilefltirmeler yaratacak kurumsal giriflimlere büyük önem veriyoruz. ‹stanbul'un tarihi miras›n›n ve yarat›c› kültür kapasitesinin tan›t›lmas›, turizm olanaklar›n›n gelifltirilmesi, kentsel altyap›n›n iyilefltirilmesi ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi ile 2010 y›l›nda
KENTLERE DA‹R 53 ‹stanbul'u ziyaret eden turistlerin kentteki ortalama kal›fl sürelerinin uzat›lmas› ve kifli bafl› harcama rakamlar›n›n yükseltilmesi sayesinde, kent ekonomisinin güçlendirilmesi, turizm ve tan›t›m alan›ndaki önemli hedeflerimizin bafl›nda geliyor. Di¤er Avrupa Kültür Baflkentleriyle ortak çal›flmalar›m›z da bu konuda önemli rol oynayacakt›r. ‹stanbul’un kent kimli¤ini be¤eniyor musunuz? ‹stanbul; önce bak›ms›zl›ktan, sonra da a¤›r ve kötü bir makyajla haks›z bir biçimde çirkinlefltirilmifl çok güzel bir kad›n gibi. 1050'lerin h›zl› sanayileflmesi ve bunun getirdi¤i göç kentin tarihi dokusunu paramparça ederken ard›ndan gelen kötü yap›lar, sonra kentin dokusu ile hiç uzlaflmayan uyumsuz garip binalar ve son zamanlarda kentin tarihi siluetini tehdit eden yüksek kulelerle ‹stanbul'a elimizden geldi¤i kadar kötü davranm›fl›z. fiimdi biraz akl›m›z bafl›m›za geliyor, kültürel miras›m›za
sahip ç›k›yor, o çirkin makyaj› temizlemeye çal›fl›yor, ‹stanbul'un do¤al güzelli¤ini gözler önüne sermeye çal›fl›yoruz. ‹stanbul bu yeni görüflünü ile çok daha güzel ve çekici olacak diye düflünüyorum. ‹stanbul size ne ifade ediyor? ‹stanbul gerçekten de bizim 2010 Avrupa Kültür Baflkentli¤i baflvuru dosyam›zda oldu¤u gibi "dört elemetin kenti". Bu antik felsefe evrendeki her fleyin atefl, su, hava ve topra¤›n bir bileflkesi oldu¤unu savunurdu. ‹stanbul da, atefl ile su, hava ile toprak gibi yan yana gelemeyecek, hatta birbirini yok edecek parçalar›n çok baflar›l› bileflimi. Eski ile yeni, gelenek ile ça¤dafll›k, do¤u ile bat›, yerli ile küresel, yafll› ile genç gibi birbirine oldukça ayk›r› parçalar›n baflar›l› bir biçimde bir araya gelip, dünyan›n belki hiçbir kentinde olmad›¤› kadar iyi bir karmafla yarat›yor. 24 saat hiç durmayan, gecenin ikisinde bile trafik s›k›fl›kl›¤› yaflanabilen, günün bafl döndürücü bir tempoda ak›p gitti¤i bir kent. Ben çok dolaflan biri olarak, dünyada buna yak›n bir tempoya sahip ancak bir iki kent sayabilirim. ‹stanbul benim için hayat›n ta kendisi. Güzelli¤i, çirkinli¤i, temposu, huzuru ile... Geçmifl ile flimdinin ‹stanbul’unu karfl›laflt›r›r m›s›n›z? 50'lerde ‹zmir'den geldi¤imde
‹stanbul daha surlar›n içine hapsolmufl, fiiflli Camii'nin oralarda biten, Anadolu yakas›na ise sadece yazlar› gidilen bir kentti. ‹stanbul'un her geçen gün kalabal›klaflmas›n›, tarihi miras›n›n hoyratça tahrip edilmesini neredeyse günbegün yaflad›m. Tarihi köflklerin konaklar›n y›k›l›p yerine çirkin apartmanlar›n inflas›n› ac›l› gözlerle izledim. 80'lerden sonra geliflmeye bafllayan kentlilik bilinci ile kente sahip ç›k›lmas›n› ve kurtar›labilenlerin koruma alt›na al›nmas›n› alk›fllad›m. 50'lerin Avrupa kentinin taflral›laflmas›n›, giderek metropolden megaköye dönüflmesini gördüm. fiimdi tekrar metropol olma çabas›na elimden geldi¤i kadar destek olmaya, ‹stanbul'u lay›k oldu¤u yere tafl›ma çabalar›na elimden geldi¤ince katk›da bulunmaya çal›fl›yorum. ‹stanbul’da yerel yöneticilerden beklentileriniz nelerdir? Yerel yöneticilerden bekledi¤im; kentin geçmifline kültürel miras›na sahip ç›kmalar›, her y›l bu kente ak›n edip bölgelerine yerleflen yüz binlerin kent hayat›na uyumunu sa¤lamalar›, bir kent kültürünün gelifltirilip yaflat›lmas›na katk›da bulunmalar›, ‹stanbul'u yaflatma sorumlulu¤u ile halka hizmet götürürken kentin biraz daha parlat›l›p p›r›lt›l› günlerine dönmesine destek olmalar›.
54
Tarihi Kentler Birli¤i “Kale Kent” Bursa’da topland›
2
“Anadolu bir tarihtir, korunmal›d›r”
008 y›l›n›n ilk toplant›s›, 9-11 May›s tarihlerinde “Kale Kent” Bursa’da gerçekleflti. TKB üyesi belediyelerin kat›ld›¤› buluflmaya, Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay ile Çal›flma ve Güvenlik Bakan› Faruk Çelik de kat›ld›.
Kayseri Büyükflehir Belediye Baflkan› ve TKB Baflkan› Mehmet Özhaseki ise birli¤in 50 üye ile yola ç›kt›¤›n›, bugün ise bu say›y› befle katlad›¤›n› belirterek, "Anadolu bir tarihtir, bir mirast›r; korunmal›d›r" diye konufltu.
Üye say›s› 244 oldu Toplant›da s›ras›yla TKB Baflkan› Mehmet Özhaseki, Bursa Valisi fiehabettin Harput, Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay, Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakan› Faruk Çelik ve Cumhurbaflkan› Abdullah Gül birer konuflma yapt›. Baflvurular›n›n kabul edilmesiyle birli¤in üye say›s› 244 oldu. "Türkiye, tarihini ihmal etmifltir" Cumhurbaflkan› Abdullah Gül, Bursa'n›n 8 y›l önce Tarihi Kentler Birli¤i sürecinin temelini att›¤›n› an›msatarak, gösterilen hassasiyete
vurgu yapt› ve “Bir yandan 'tarihimiz için can›m›z› veririz' deriz ama bir yandan da ihmal etmiflizdir’ dedi. TKB tarihe sahip ç›k›yor Kültür ve Turizm Bakan› Ertu¤rul Günay da, TKB üyesi belediyelerin bakanl›¤a ›fl›k tuttuklar›n› belirterek, birli¤e üye flehirlerde ayr› bir heyecan duydu¤unu vurgulad›.
Osmangazi Belediye Baflkan› Recep Altepe ise Osmanl› ve Bursa’n›n merkezi Osmangazi Belediyesi’nin örnek oluflturan koruma çal›flmalar›nda nas›l bir yol izledikleri hakk›nda TKB üyesi baflkanlara bilgi verdi. Yemekle sona erdi Mudanya - Montania Otel’de Bursa Valili¤ince verilen veda yeme¤inde Vali Harput, TKB’nin geçmifli ayd›nlatmay› sürdürece¤ine olan inanc›n› dile getirdi. Tarihi Kentler Birli¤i Baflkan› Mehmet Özhaseki ise ev sahipli¤inden dolay› Bursa Büyükflehir Belediye Baflkan› Hikmet fiahin’e teflekkür etti.
TKB y›lda 6 kez toplan›yor Dördü seminer, ikisi buluflma niteli¤inde, y›lda alt› kez, farkl› illerde bir araya gelip bilgi paylafl›m› yapan TKB üyeleri, “Meclis Toplant›s›” ile y›ll›k çal›flmalar› de¤erlendirerek yeni ve özgün politikalar belirliyor.
MAKALE 55 Ahmet Emin Yılmaz
Geçmiflin görkemli miras›n› geri getiren tarih dönüflümü
Yak›n geçmifle dönüp bakt›¤›m›zda Bursa için kullan›lan pek çok s›fat karfl›m›za ç›k›yor: Tarih kenti, tar›m kenti, turizm kenti, kapl›ca kenti, huzur kenti, emekli kenti, sanayi kenti. Gerçi… Bursa ad›na karar veren siyasi irade tercihini 1960’lar›n bafl›nda sanayiden yana yapt›¤› için, son dönemde sanayi kenti özelli¤i öne ç›kt› ve di¤er s›fatlar unutuldu. Sanayiyle birlikte kentin yap›s› ve dokusu bir anda de¤iflti. ‹fl olana¤› sa¤lad›¤› için iç göçte cazibe merkezi haline geldi. Yo¤un göç kentsel geliflimi etkiledi ve plans›z kent görüntüsünü ortaya ç›kard›. Bütün bunlar, Bursa için son dönemdeki tan›mlama kriterlerini yeniden belirleyen unsurlar elbette. Ancak… Koflullar ne olursa olsun, yeni kriterler hangi yönde ortaya ç›karsa ç›ks›n, Bursa için de¤iflmeyen bir özellik var: Tarih Kenti. Üstelik… Bursa ne kadar de¤iflirse de¤iflsin, bu özelli¤ini yitirecek gibi de¤il. Çünkü, Bizans’tan Selçuklu’ya uzanan serüvenin ard›ndan Osmanl›’n›n ilk baflkenti olma gibi bir ayr›cal›¤› var. Peki… Bursa bu tarihi kent özelli¤inin fark›nda m›? Ya da, Bursa’ya gelen birisi, tarihi bir kentte bulundu¤unu hemen anlayabiliyor mu? Galiba… Bursa’n›n s›fatlar› aras›ndaki de¤iflimden çok, tarihi kent kimli¤i içinde sorgulanmas› gereken en önemli soru bu. fiu bir gerçek ki… Yak›n zamana kadar Bursa’ya
gelenlere, tarihi miras olarak ünlü camilerimizle padiflah ve evliya türbelerimizi gösterdik. Bir kentte bu kadar çok tarihi cami ve türbe olmas› elbette önemli. Ancak, cami ve türbe konusu her turist için ayn› oranda cazibe oluflturmuyor. Gelen turist tarih ad›na özel bir fleyler görmek ve farkl›l›k yaflamak istiyor. Örne¤in… Bizans’›n ‹stanbul’dan sonraki en önemli kentinin yönetim merkezinin neresi oldu¤u bat›da bilinmiyor. Yan›s›ra… Osmanl›’n›n ilk baflkentini ve imparatorlu¤u nereden yönetti¤i de bilinmiyor. Türbelerdeki sultanlar›n nerede yaflad›klar›na dair bir iz yok. Yine… Bursa Kalesi bilgileri tarihte yer al›yor ama, Hisar Mahallesi’ndeki kal›nt›lar ortaya bir kale görüntüsü ç›karm›yor. O kal›nt›lara bakarak “Buras› kaleydi” diyerek kimseye bir fleyler anlatmak ve ikna etmek kolay de¤il. Bizde iflte bu eksikti. Farkl› bir fley gösterilemedi¤i, tarihi anlatan eserler ortada olmad›¤› için gelenler fazla kalmadan gidiyordu. Bu dönem h›zl› bir flekilde bu sorunun afl›lmakta oldu¤unu söylemek mümkün. Özellikle Osmangazi Belediyesi’nin yapt›¤› çal›flmalar hem Bursa’ya tarihi kent kimli¤ini yeniden kazand›rd›, hem tarihi miras› canland›r›p aya¤a kald›rd›, hem de Bursa’n›n tarih kenti olarak alg›lanmas›n› sa¤lad›. ‹fle de… Bursa Kalesi’ni yeniden ortaya ç›karacak surlar›n onar›m› ile baflland›. Çak›rhamam’dan, Osman Gazi ve Orhan Gazi türbelerinin bulundu¤u Tophane’ye ç›k›fltaki surlar ve ortas›nda asl›na uygun yap›lan Saltanat Kap›s› art›k kentin tarihi kimli¤ini görüntü olarak ortaya koyuyor. Yani, turistlerin geldiklerinde foto¤raf
çektirebilecekleri, kartpostal de¤eri olan bir görüntümüz art›k var. Avrupa’da yaln›zca kaleleriyle ünlü kentler oldu¤unu ve her y›l milyonlarca turistin bu kaleleri gezmek için oralara gittiklerini düflünürsek, bafllang›ç noktas›n›n ne kadar önemli ve do¤ru oldu¤unu daha iyi anlayabiliriz. Ayr›ca… Tarihi surlar› asl›na uygun onar›mla aya¤a kald›ran, geceleri ›fl›kland›rarak Bursa’n›n her yerinden heybetli flekilde görülmelerini sa¤layan Osmangazi Belediyesi projesini sürdürüyor. Surlar, kap›lar›yla birlikte tamamland›¤›nda eski Bursa’n›n merkezi ortaya ç›kacak. Bu da kuflkusuz kentin görüflüne ayr› bir heybet katacak. Ancak… ‹fl do¤al olarak surlar›n ortaya ç›kar›lmas›yla bitmiyor. Bizans’›n tekfurlar›n›n yaflad›¤› Bitinya Saray›, ya da Osmanl›’n›n imparatorlu¤u yönetirken kulland›¤› ad›yla Bey Saray›’n›n da ortaya ç›kmas› gerekiyor. Kal›nt›lar, Bey Saray›’n›n büyük bölümünün bugünkü Orduevi’nin alt›nda oldu¤unu gösteriyor. Bilinen kadar›yla Osmangazi Belediyesi bu kal›nt›lar› ortaya ç›kar›p, surlarda oldu¤u gibi yine tarihteki asl›na uygun olarak saray›n da yeniden yap›lmas› için Genelkurmay’a baz› önerilerde bulunuyor. Yer yer y›k›lan, baz› bölümlerde içine ev bile yap›lan surlar›n tüm görkemiyle ortaya ç›kar›lmas›, yönetim merkezi olan Bey Saray› için de umut veriyor. ‹nan›yorum ki, engeller tek tek afl›l›p, önce kal›nt›lar› üzerinde Bey Saray› ortaya ç›kar›lacak, sonra da nas›l ve hangi yoldan gitti¤i anlafl›lamasa da Petersburg Müzesi’nde sergilenmekte olan Bey Saray›’n›n kap›s› oradan al›n›p yuvas›na getirilecek.
56
Osmangazi Belediyesi Bursa’y› ‘Devler Ligi’ne tafl›yor
Osmangazi, Dünya Tarihi Kentleri arasında
T
arihi miras› koruma çal›flmalar›yla hakl› bir üne sahip Osmangazi Belediyesi; Viyana, Paris, Prag, Lizbon, Budapeflte, Barcelona, Madrid, ‹sfahan, Sarayevo ve Amsterdam gibi dünyan›n en önemli tarih ve turizm kentlerinin üyesi oldu¤u The League Of Historical Cities’e (Dünya Tarihi Kentler Birli¤i) kat›ld›. 9-10-11 Haziran tarihlerinde Konya Büyükflehir Belediyesi’nin ev sahipli¤inde gerçeklefltirilen Dünya Tarihi Kentler Birli¤i toplant›s›nda üyeli¤i karara ba¤lanan Osmangazi Belediyesi, gelinen aflamay› di¤er üyelerle paylaflman›n yan› s›ra, Baflkan Recep Altepe de, Birlik Yönetim Kurulu Toplant›s›’nda Bursa ve Osmangazi hakk›nda bilgi verdi. 1994 y›l›nda kurulup baflkanl›¤›n› halen Kyoto Belediyesi’nin yapt›¤›, 50 üye ülkeden 71 tarihi kent belediyesi aras›nda kültürel al›flverifli ve turizme dayal› iflbirli¤ini art›rma esas›yla çal›flmalar›n› sürdüren Dünya Tarihi Kentler Birli¤i’ne; tarihi miras›n insanl›¤a kazand›r›lmas› noktas›nda önemli çal›flmalar yapan ve bu alanda uluslararas› tecrübeye sahip belediyeler üye olabiliyor. Ana temas›; ‘Tarihi fiehirlerde Kültürel Mirasla
Yaflamak’ olan Dünya Tarihi Kentler Birli¤i’ne, Türkiye’den üye olan üçüncü isim, Osmangazi Belediyesi. Dünya Tarihi Kentler Birli¤i’nin Baz› Üyeleri Amsterdam, Atina, Ba¤dat, Barcelona, Bordeaux, Boston, Bratislava, Budapeflte, Cordoba, Dijon, Edinburg, Floransa, Cenova, ‹sfahan, ‹stanbul, Kudüs, Katmandu, Kazan, Kiev, Konya, Kyoto, Lahore, Lizbon, Melbourne, Mexico City, Montreal, Norwich, Norwood Payneham and St Peters, Paris, Prag, Riga, Roma, Taflkent, Tunus, Zagreb ve Zurich. Konya Büyükflehir Belediyesi'nin evsahipli¤inde gerçeklefltirilen Dünya Tarihi Kentler Birli¤i toplant›s›na; Viyana, Boston, Prag, Kyoto, Honkong, Madrid (‹spanya), ‹sfahan
(‹ran), Budapeflte, Riyad, Riga (Letonya), Ba¤dat, Sarayova, Mostar (Bosna), Porto (Portekiz), Elbasan (Arnavutluk), Rabat (Fas), Batum (Gürcistan) ve Trikoli (Lübnan) gibi tarihi kent belediyeleri kat›ld›. Türkiye’den baflvuran 6 belediyeden sadece Osmangazi’nin üyeli¤inin kabul edildi¤i buluflmada birlik baflkan› ve ayn› zamanda Kyoto Belediye Baflkan› Daisaku Kodakawa, “Prosedür gere¤i, her flehri kabul etmiyoruz. Bir belediye, tarihi miras›n aya¤a kald›r›lmas› noktas›nda yeterli çal›flmay› yapm›flsa, dünyada bu alanda yeterli tecrübeye sahipse ve tarihi miras›n› yaflam›n içine katm›flsa, yönetim kurulu olarak de¤erlendirip üyeli¤i onayl›yoruz. Ancak bu prosedür Osmangazi Belediyesi’nde böyle ifllemedi. Son 4-5 y›l içerisinde Osmangazi’nin geldi¤i nokta tüm
KÜLTÜR 57
yönetim kurulu üyelerimizi büyüledi. Türkiye’den 6 baflvuru almam›za ra¤men sadece Osmangazi’nin baflvurusunu kabul ettik. Dolay›s›yla, Osmangazi Belediyesi için zamana yay›lacak bir de¤erlendirme sürecine gerek kalmad›” dedi. Dün, dünde kald› canca¤›z›m, fiimdi yeni fleyler söylemek laz›m Bar›fl›n ve hoflgörünün sembolü olan Mevlânâ’n›n kentinde gerçeklefltirilen 11. Dünya Tarihi Kentler Birli¤i Sonuç bildirisi “Ayn› dili konuflanlar de¤il, ayn› duyguyu paylaflanlar anlafl›r. 10-12 Haziran 2008 tarihlerinde Türkiye'nin Konya flehrinde 11.Dünya Tarihi fiehirler Konferans› için bir araya gelen belediye baflkanlar›, yöneticiler ve temsilciler bildirmektedir: Özellikle günümüz dünyas›ndaki do¤al afetler, çevresel tehlikeler, küreselleflme süreci, politik ve ekonomik çat›flmalar nedeniyle, tarihi flehirlerimize tecrübe kazand›r›lmas›, bu flehirlerin flartlar›n›n iyilefltirilmesi, canland›r›lmas› ve kültürel süreklili¤in sa¤lanmas› için, kültürel miras› daha itinal›, dikkatli ve önem atfederek düflünmemiz gerekmektedir. ‹mar edilen ile birlikte do¤al kültürel miras›m›z daha kaliteli kent yaflam› için vazgeçilmez bir varl›k, ilham kayna¤› ve kentsel de¤iflimlerin ana unsurudur. Tarihi fiehirler Birli¤i'ne üye her bir flehir kültürel co¤rafyas›, fiziki s›n›rlar› ve mesafeleri ne olursa olsun, kimlik, yaflayan miras ve
toplant›s›na toplam 158 belediye kat›ld›. Aç›l›fl konuflmas›n› yapan Konya Büyükflehir Belediye Baflkan› Tahir Akyürek, Mevlânâ’n›n; “ayn› dili konuflanlar de¤il ayn› duygular› paylaflanlar anlafl›r” sözünü hat›rlatarak, “Sorunlar›m›z ortak. Ayn› duygular› paylaflma noktas›nda önemli yol alaca¤›m›z› düflünüyorum” dedi. Dünya Tarihi Kentler Birli¤i Baflkan› Daisaku Kodakawa ise, çevre, su, enerji, savafllar gibi ortak sorunlar
karfl›s›nda ortak ak›l gelifltirilmesi gerekti¤ine dikkat çekti. 11. Dünya Tarihi Kentler Konferans›, Osmangazi Belediyesi’nin de alt›na imza koydu¤u “Sonuç Bildirgesi”nin okunmas› ve kat›lan ülkelerin temsilcilerinin deklarasyonu imzalamas› ile sona erdi. Birli¤in 12. Konferans›na Nara kenti ev sahipli¤i yapacak.
kültürel çeflitlilik bak›m›ndan eflsiz bir konuma sahiptir. Bizler bu kültürel çeflitlili¤in zenginlefltirici yan›n› biliyor, kültürler aras› iletiflimin ortak dünya miras›n› oluflturmadaki öncelikli yerini ve önemini destekliyoruz. Küresel ile yerel aras›ndaki çeliflkinin ortadan kald›r›lmas›n›n ancak her bir flehre has hususlar›n anlafl›lmas›; ilgili kültürel, politik, ekonomik, do¤al ve fiziki süreçlerin yorumlanmas›yla mümkün oldu¤unun fark›nday›z.
karar ve uygulamalar›m›zla cevap aramaya devam edece¤iz.
11. Dünya Tarihi fiehirler Konferans› bize yaflayan, somut olmayan kültürel miras›n yaflam kalitesini artt›rma ve kültürel devaml›l›¤›n› sa¤lamada ne kadar hayati bir önem tafl›d›¤›n› hat›rlatmaktad›r. Tarihi flehirlerimizi, eflsiz kültürel de¤erlerini koruyarak, mevcut durumlar› yeni flartlara adapte ederek, ça¤dafl kullan›mlara uygun hale getirerek, uyumsuz özellikleri eleyerek gelece¤e nas›l tafl›yaca¤›m›z› sorgulamaya/sormaya, k›sa ve uzun vadeli
Dünya Tarihi fiehirler Birli¤i üye flehirleri olarak bizler tarihi flehirlerdeki kültürel süreklili¤i sa¤lamak için farkl› kültürler ile somut ve soyut kültürel miras aras›ndaki dengeleri korumak ad›na daha çok çal›flmay› vaat ediyoruz. fiehir yöneticileri olarak karfl›l›kl› iflbirli¤i yapmak, ortak do¤al ve sonradan imar edilen miras›m›z› korumak ad›na üzerimize düflen sorumlulu¤u yerine getirece¤imizi, imkan dahilinde olan en uygun araçlar› kullanaca¤›m›z› bildiriyoruz. Bu karar› gerçeklefltirebilmek, kültürel sürdürülebilirli¤i sa¤lamak için tarihi flehirlerle iliflkili ve sorumluluk duyan kurum ve kurulufllar›, kifli ve gruplar›, yani karar üretenleri, akademisyenleri, araflt›rmac›lar›, sivil toplum kurulufllar›n›, özel sektörü ve elbette halk› ‘kültürel yönetiflim’ çat›s› alt›nda birleflmeye davet ediyoruz.”
58
‹stanbul’a UNESCO s›nav›
D
ünya Kültür Miras› Listesindeki durumunu belirleyecek 5 günlük ‹stanbul denetimi bitti. Söz konusu süreç sonunda yap›lan olumlu aç›klamalar metropol kente nefes ald›rd›. Ancak üç kiflilik UNESCO Heyetinin verece¤i rapor Dünya Kültür Miras› Komitesi taraf›ndan 210 Temmuz tarihlerinde Kanada'da yap›lacak toplant›da de¤erlendirilecek ve 2010 y›l›nda Avrupa'ya kültür baflkentli¤i yapmas› amaçlanan ‹stanbul'un kaderi bu do¤rultuda belirlenecek. Birçok projeyi inceleme f›rsat› bulan UNESCO Dünya Kültür Miras› Baflkan› Francesco Bandarin çal›flmalar› olumlu bularak, iki y›ll›k sürenin iyi de¤erlendirildi¤ini kaydetti. 'Kültür Miras› Listesi'nden, 'Tehlike Alt›ndaki Kültür Miras› Listesi'ne düflürülmesi merak konusu olan ‹stanbul ile ilgili aç›klamas›nda Bandarin, gökdelenleri dehfletle izledi¤ini vurgularken, 'Galataport gibi kent siluetini olumsuz etkileyecek projelerin durdurulmas› memnuniyet verici" de¤erlendirmesinde bulundu. Unesco Dünya Kültür Miras› Komitesi iki y›l önce ‹stanbul'da yapt›¤› denetimlerde "tarihi de¤erlerinize sahip ç›k›n, alan yönetimi planlar›n› haz›rlay›n, dünyan›n ortak de¤erleri olan kültür miras›n› koruyun; aksi taktirde sizi dünya miras› listesinden ç›kart›r, tehlike alt›nda olan miras listesine al›r›z" diyerek verdi¤i 2 y›ll›k süre doldu.
K›smen eskikler olmas›na ra¤men çal›flmalar olumlu Üç kiflilik UNESCO heyeti, 5 gün boyunca Galataport, Haydarpafla Gar›, Haliç Köprüsü, Süleymaniye Yenileme Alan›, Tekfur Saray›, Animas Zindanlar› ile Sultanahmet Arkeolojik Park Alan›, tarihi surlar ve Unesco'nun 7 milyon Euro destek sa¤lad›¤› Fener Balat Projesi dahil, birçok alanda incelemelerde bulundu. Valilik ve belediye yetkilileri ile görüflmeler yaparak, tarihi alanlar›n korunmas›n› sa¤layacak alan yönetimi plan›n› inceleyen heyet ad›na aç›klama yapan UNESCO Dünya Kültür Miras› Baflkan› Francesco Bandarin "Kültür varl›klar› ile ilgili 'alan yönetimi plan›' ‹stanbul'un üye oldu¤u 1985'de olmad›¤›ndan tarihi de¤erlere sahip geleneksel ahflap evler y›k›lmaktayd›. Yönetim plan›, koruma ve uygulama aç›s›ndan büyük önem tafl›yor. Sonuç olarak uyar›lar›m›z›n ciddiye al›nd›¤›n› görmekten memnuniyet duydum. Galataport’un durdurulmas›ndan memnunuz
Kentsel dokunun korunmas› için yap›lanlara bak›yoruz. Gökdelenler ve flehrin merkezinde olan binalar kentsel dokuyu nas›l etkiliyor bunu inceliyoruz. ‹stanbul korunacaksa bütünüyle dikkate al›nmal›d›r. Kentleflme dursun demiyoruz ama tarihi misyona uygun yap›laflmadan yanay›z. ‹nceledi¤imiz Galataport, Haydarpafla Gar› gibi projelerin, kent görseline gölge düflürdü¤ü göz önüne al›narak durdurulmas› olumlu bir geliflme. Gökdelenleri flaflk›nl›kla izliyorum ‹stanbul'da devasa gökdelenleri ve yüksek katl› binalar› flaflk›nl›k içinde izliyorum. Yüksek katl› binalar olmas›n demiyorum ama kentin misyonuna uygun yap›lar olmas›, halk›n da kent siluetini etkileyecek projelere karfl› ç›kmas› gerekir. Gökdelenler h›rsl› baflkan ve mimarlar›n ürünleri. Yüksek katl› binalar›n çevresini dikkate al›yoruz. Bu ba¤lama uygun olarak yap›l›p yap›lmad›¤› ve flehrin siluetini nas›l etkiledi¤i düflünülmesi, yüksek katl› binaların da yap›lacaksa flehrin görünümünü bozmamas› gerekir.
UNESCO 59
Haliç Köprüsü’ne birlikte karar verece¤iz Haliç'ten rayl› sistemin geçirilmesi için yap›lacak köprünün ‹stanbul'un görsel bütünlü¤üne zarar vermemesi gerekiyor. Sadece tek çizimle olmaz. Birkaç çizimi görüp uygun olana birlikte karar verece¤iz. Projenin Kadir Topbafl'a ait oldu¤unu bilmiyorum. Ancak baflkan mimar dahi olsa tek çizimle yetinmemeli. Sulukule’de kentsel dönüflüm dengeli olmal›
‹flin sosyal boyutu politikac›lar› ilgilendirir, ancak sosyal ve fiziksel uyumun dengeli olmas› esas al›nmal›d›r. Bu tip kentsel dönüflüm projeleri, bozulmay› minimuma indirecek biçimde ve mevcut ruhun kaybolmama esas›yla hayata geçirilmelidir. fiehirler insanlarla yaflar. Uygun yaflama koflullar›n› sa¤layarak Sulukule yeniden yap›land›r›labilir. ‹stanbul’un k›r›k notlar› Olumlu düflüncelerle ayr›lsa da k›r›k notlar vermekten geri kalmayan UNESCO, Süleymaniye'de K‹PTAfi'›n yenileme projesi kapsam›ndaki yaklafl›k 200 binadan 8 tanesinin y›k›lm›fl olmas›ndan rahats›zl›k duydu. Yaklafl›k 6 ay önce Hoca G›yasettin Mahallesi'nde tescillenmifl olan 504 ada- 7, 8, 9, 10, 11, 12 ve 503 ada-11, 12, 13 parseldeki binalar›n kimli¤i belirsiz kiflilerce y›k›lmas›yla ilgili belediyeyi sorumlu tutan mahalle sakinlerinin flikâyeti üzerine, ‹stanbul Yenileme Alanlar› Kültür ve Tabiat Varl›klar›n› Koruma Bölge Kurulu
Müdürlü¤ü, ‹stanbul Cumhuriyet Savc›l›¤›na suç duyurusunda bulundu. Halen araflt›r›lan ancak yerinde yeller esen söz konusu tescilli binalar› göremeyen heyet ilk k›r›k notu verdi. Öte yandan Haliç'ten rayl› sistemin geçirilmesi için yap›lacak köprü Süleymaniye Cami siluetini kapat›yor. Bu proje böyle uygulanamaz, yeni ve alternatif çizimler gerekiyor. Ayr›ca gökdelenler tarihi yap› ile uyumsuz. Tarihi bölgede yükselen binalar mevcut. Oysa gökdelenler flehir d›fl›nda yap›lmal›. Bundan sonra ne olacak? ‹ncelemeleri tamamlayan heyet, Dünya Kültür Miras› Komitesi'nin Temmuz ay›nda gerçeklefltirece¤i toplant›da görüflülmek üzere özet bir rapor sunacak. Komite bu raporu iki y›l önceki durumla karfl›laflt›racak, nelerin yap›l›p nelerin yap›lmad›¤›n› gözden geçirilecek. Uygulamalar›n sadece ‹stanbul için de¤il, dünyan›n di¤er kentleri için model oluflturmas›n›n gerekli¤ine de¤inen Bandarin "Sonuç itibar›yla, komite tüm durum ve koflullar› de¤erlendirdikten sonra ‹stanbul’un Dünya Kültür Miras› Listesinde mi, yoksa Tehlike Alt›ndaki Kültür Miras› Listesine mi al›nmas›na karar verecek' dedi. Haydi hay›rl›s›!
60
Çevre yatırımlarında örnek kent: ‹zmir
5
Haziran Dünya Çevre Günü ve Haftas› nedeniyle düzenlenen aç›l›fl töreninde konuflan Büyükflehir Belediye Baflkan› Aziz Kocao¤lu, ‹zmir’in çevre konusundaki uygulamalar›n›n AB standartlar›na uyum sürecinde olan Türkiye’nin pek çok kenti için ideal bir model oluflturaca¤›n› belirtti. Öte yandan fiirinyer’deki kaz›larda ç›kan kaynak suyunu bofla ak›tmamak için harekete geçen ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, kurdu¤u motopomp tesisiyle, günde bin 300 ton su tasarrufu sa¤l›yor. Ayr›ca bafllanan ikinci su tasarrufu kampanyas›n› halkla buluflturmak için girilen yo¤un çal›flma kapsam›nda kentin dört bir yan› bilboard ve afifllerle donat›ld›. Yine kente verilen suyun yüzde 24.2’si kadar ilave bir su kayna¤›n› devreye alan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, 21 yeni kuyu açarak kente y›lda 47.3 milyon metreküp su sa¤layacaklar›n› müjdeledi.
‹zmir Devlet Tiyatrosu’nda düzenlenen törene, ‹zmir Valisi Mustafa Cahit K›raç, ‹zmir Büyükflehir Belediye Baflkan› Aziz Kocao¤lu, ‹l Çevre ve Orman Müdür Vekili Mehmet Ceylan ile çok say›da çevre dostu kat›ld›. Törende konuflan ‹zmir Büyükflehir Belediye Baflkan› Aziz Kocao¤lu, çevre kirlili¤i ve do¤al kaynaklar›n tahribat›n›n üzücü sonuçlar›na de¤inerek, bu hedef do¤rultusunda toplumu e¤itmek ve çevreyi kirletenleri uyarman›n gelecek nesillere borcumuz oldu¤unu söyledi. Ülkemizde at›ksu ar›tma tesislerinden yararlanan nüfusun sadece %10 oldu¤unu ifade eden Baflkan Kocao¤lu, “Geriye kalan %90’›n do¤rudan do¤aya boflaltt›¤› at›ksular›n %40’› denizlere, %50’si ise içme suyu ile akarsulara boflal›yor. ‹zmir’de yaflaman›n bir ‘ayr›cal›k’ oldu¤u bu oranlarla çok daha iyi anlafl›lmakta. Bunda elbette Büyükflehir Belediyesi’nin ard› ard›na yürüttü¤ü projeler kadar, ‹zmir halk›n›n duyarl› yaklafl›mlar›n›n da büyük katk›s› var” dedi. Kocao¤lu, “Bu alanda
yapt›¤›m›z uygulamalar›n, AB standartlar›na uyum sürecinde olan ülkemizin pek çok kenti için de ideal bir model oluflturaca¤›na inan›yorum” diye konufltu. ‹zmir Valisi Mustafa Cahit K›raç ise, “Ekonomik geliflme, ekolojik dengeler gözetilerek yap›lmal› ve bu da sürdürülebilir kalk›nman›n temel ilkesi olmal›d›r. Kaynaklar› tüketirken bir yandan da koruyabilirsek, onlar› ancak o zaman bizden sonraki nesillere b›rakabiliriz” dedi. Törende, Vali Mustafa Cahit K›raç, ‹zmir Çevre ‹l Müdürlü¤ü taraf›ndan düzenlenen ‘En Çevreci Okul Yar›flmas›’nda birinci seçilen Foça RehaNecla Midilli ‹lkö¤retim Okulu Müdürü Ahmet Bak›r’a ödül verirken, ö¤renciler taraf›ndan çevre konulu bir tiyatro gösterisi sunuldu. ‹zmir Büyükflehir Belediyesi’nin çevre yat›r›mlar› - Metropol s›n›rlar›ndaki yeni ilçelerde toplam 12 ar›tma tesisi kuruluyor. - Kat› at›klar›, do¤al kaynaklar› kirletmeden depolamak için yeni ilçelerdeki ilkel tesisler kapat›larak çöp transfer istasyonlar› kuruluyor. - At›ksular ar›tma tesislerinde ar›t›l›p körfeze veriliyor. At›ksu deflarj› durdurulmufl körfezde suyun kalitesi sürekli olarak izleniyor. Körfeze derelerden sürüklenerek gelen çöpler,
kara ekipleri ve modern deniz süpürgesi ile temizleniyor. - ‹çme suyu havzalar› titizlikle korunuyor. Bu çerçevede özellikle Tahtal›’da yap›lan çal›flmalar, üniversitelerde tez konusu olabilecek nitelikte. - Hava kirlili¤ini önlemek için, ülkenin tam otomatik mobil hava kirlili¤i ölçüm istasyonu ile özellikle yeni ilçelerde ve sorunlu alanlarda bölgesel ölçümler yap›l›yor. - fiehirsel alanlar›n d›fl›nda kendilerine ayr›lm›fl bölgelerde faaliyetlerini sürdürmeleri sa¤lanan sanayi tesislerinin denetimleri aral›ks›z sürdürülüyor. - Çevre ve ekonomik faydalar› nedeniyle “ambalaj at›klar›n›n kayna¤›nda ayr› toplanmas› projesi”ni Türkiye’de ilk olarak uygulamaya koyan belediye olarak, uygulamas›n› geniflleterek sürdürüyor. Her damlas› “alt›n” gibi fiirinyer’deki rayl› sistem kaz›lar› s›ras›nda ç›kan kaynak suyunu bofla ak›tmamak için harekete geçen ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, bir motopomp tesisi kurup en yak›n ‹ZSU merkezine 400 metrelik isale hatt› döfledi. Böylelikle günde bin 300 ton su tasarrufu sa¤lan›yor. Küresel ›s›nma tehdidine karfl› 2006 Kas›m ay›ndan bu yana çal›flmalar›n› yo¤unlaflt›ran ve geçen y›l›n Nisan
ÇEVRE 61 olmamas›n› sa¤l›yoruz” aç›klamas›n› yapt›.
illere örnek oluflturuluyor.
Gerekirse içmesuyu olarak da kullan›labilecek
‹zmir Büyükflehir Belediyesi’nin kampanyas›na al›flverifl merkezleri, hastaneler ve okullardan sonra fioförler ve Otomobilciler Esnaf Odas› da destek verdi.
Yeralt›ndan ç›kan suyun ihtiyaç duyulmas› halinde dezenfeksiyon ünitesi kurularak içmesuyu kalitesine getirilebilece¤ini vurgulayan yetkililer, böylelikle bu bölgenin ihtiyaçlar›na cevap verebilecek bir kayna¤› da önümüzdeki süreçte de¤erlendirebileceklerini belirtiyorlar. ‘fi›pfl›p Kampanyas›’nda “hayat” var!
ay›nda bafllatt›¤› su tasarrufu kampanyas› ile tüm Türkiye’ye örnek olan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, ikinci su tasarrufu kampanyas›na da h›zl› bafllad›. Kullan›labilecek her türlü suyu en verimli flekilde de¤erlendirebilmek için harcanan çaban›n son örne¤i, fiirinyer’deki rayl› sistem inflaat› kaz›lar› sürecinde devreye sokuldu. Kaynak suyunun bofla akmas›na göz yummayan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, inflaat alan›nda özel bir çal›flmayla, günde bin 300 ton su tasarrufu sa¤layarak, her gün 10 ton kapasiteli 130 tankere, kaynaktan su tafl›maya bafllad›. Dolum merkezi oluflturuldu Alia¤a –Menderes Rayl› Sistem Çal›flmalar› kapsam›nda fiirinyer istasyonu kaz›lar›nda ortaya ç›kan kaynak suyunun bofla akmamas› için, ‹zmir Büyükflehir Belediyesi ‹ZSU Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan, söz konusu noktada acil bir vana sistemi oluflturuldu. Bir motopomp tesisi kurulmas›ndan sonra da, 400 metrelik isale hatt› döflenerek bu suyun ‹ZSU fiirinyer Teknik Amirli¤i içerisinde yer alan 3 kuyuya iletilmesi sa¤land›. Ard›ndan bu yeni kaynak, ‹zmir Büyükflehir Belediyesi’nin Tar›m Park Bahçeler, ‹tfaiye ve ‹ZSU araçlar› ve ilçe belediyesi tankerleriyle, Buca ve fiirinyer bölgesinde temizlik ve park bahçe sulamas› için su tafl›nd›. ‹ZSU Genel Müdürlü¤ü yetkilileri, “Kurdu¤umuz tesis sayesinde, bölgedeki kullan›m suyu ihtiyac›, büyük çaba ve masraflarla üretti¤imiz içme suyundan de¤il yer alt› suyundan karfl›lanacak. Hem yeralt› suyunun bofla gitmesini önlüyor, hem de günde bin 300 tonluk tasarruf yaparak, tek bir damla suyun bile ziyan
Geçti¤imiz y›l elde edilen büyük baflar›n›n ard›ndan, ikinci su tasarrufu kampanyas›n› da resmen bafllatan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, kampanyay› halkla buluflturmak için yo¤un bir çal›flma yürütüyor. Kentin dört bir yan› bilboard ve afifllerle donat›l›rken, kampanyay› simgeleyen renkli su kovas› figürleri merkezi bölgelerdeki a¤açlar› süslemeye bafllad›. Geçti¤imiz y›l›n Nisan ay›nda küresel ›s›nmaya karfl› ilk su kampanyas›n› bafllatarak Türkiye’ye örnek olan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, kampanyan›n ikinci y›l›na da h›zl› bir girifl yaparak, bu amaçla bast›r›lan afifl ve bilbordlar› kentin merkezi noktalar›yla otobüs duraklar›na yerlefltirmeye a¤›rl›k verdi. Kampanya afifllerinde kullan›lan su kovas› figürlerini a¤açlar›n dallar›na asarak, çal›flman›n ilgi çekmesini hedefleyen tan›t›m ekipleri, “Suyumuza sahip ç›kal›m”, “Su de¤erlidir”, “Su hayatt›r koruyal›m” mesajlar›yla ‹zmir ve ‹zmirlileri kuflat›yor. Söz konusu ikinci su kampanyas›n›n ilk etab›nda 100 bilboard, 400 raket, 7 bin afifl ve 50 bin broflürle vatandafla ulaflma amac›nda olan ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, ayr›ca gazetelerde ilanlar ve TV filmi yay›nlayacak. Okullar kapanana dek çocuklara “fiIPfiIP” ad› verilen ve bir su damlas›n›n 24 saatini anlatan çizgi kitapç›k, damla ç›karma ve oyuncaklar da¤›tacak olan yetkililer, kampanyan›n okullar aç›l›ncaya tekrar devam edece¤ini kaydediyorlar. Su tasarrufuna dikkat çekmek amac›yla tatil yörelerinde de çeflitli halkla iliflkiler çal›flmalar›yla kampanyan›n canl› tutulmas›n›n vatandafl›n bilinçlenmesi aç›s›ndan önemi vurgulan›yor; di¤er yandan da küresel ›s›nman›n yaratt›¤› olumsuzluklardan nasibini alan di¤er
Su tasarrufuna floför deste¤i
‹zmir Büyükflehir Belediyesi taraf›ndan haz›rlanan afiflleri bütün taksi duraklar›na asan, broflürleri da¤›tan ‹zmir fioförler ve Otomobilciler Esnaf Odas›’n›n çevreci baflkan› Celil An›k, “Türkiye’nin ciddi bir su sorunu ile karfl› karfl›ya oldu¤unu herkesin bilmesi gerekiyor. Bütün ‹zmirlileri, Büyükflehir Belediyesinin su tasarrufu kampanyas›na kat›lmaya davet ediyorum” diye konufltu. Yüreklere serpilen ‘su’ ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, kente verilen suyun yüzde 24. 2’si kadar ilave bir su kayna¤›n› devreye al›yor. ‹zmir Büyükflehir Belediye Baflkan› Aziz Kocao¤lu, 21 yeni kuyu açacaklar›n› ve bu kuyulardan kente y›lda 47.3 milyon metreküp su sa¤layacaklar›n› müjdeledi. ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, küresel ›s›nman›n giderek yo¤unlaflt›¤› flu dönemde ‹zmirlilerin susuz kalmamas› için çal›flmalar›n› h›zland›rd›. Yeni baraj projelerini gerçeklefltirebilmek için gerekli onaylar› beklerken, bir yandan da kentli ile birlikte büyük bir su tasarruf kampanyas› yürüten Büyükflehir Belediyesi, barajlardaki olumsuz tabloyu telafi amac›yla yeni su kuyular› açmaya bafllad›. Tahtal› ve Balçova barajlar›ndan günlük 535 bin metreküp suyun kullan›ld›¤› ‹zmir’de, A¤ustos ve eylül aylar›nda devreye al›nmas› planlanan kuyular “can suyu” olacak. Saniyede bin 500 litre su sa¤layacak 21 yeni kuyunun devreye girmesi ile ‹zmir için Tahtal› Baraj›’ndan kente verilen kadar su kayna¤› yarat›lm›fl olacak.
Yer alt› suyu iflte böyle ç›kar›l›yor ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, Bornova’n›n Beflyol Köyü’nde su sondaj kuyusu aç›yor. Kuyu yerlerini belirlemek için jeolojik etütler yap›l›yor. Ard›ndan sondaj kuyusu aç›l›yor. Su bulununca pompa montaj›, terfi hatt› döfleniyor ve enerji temin ediliyor.
62
Baflkan Kocao¤lu, “‹zmir’in suyunu iyi yönetiyoruz” Sar›k›z havzas›nda 8, Menemen havzas›nda 9, Halkap›nar Havzas›’nda 2 ve P›narbafl› Havzas›’nda 2 adet olmak üzere toplam 21 kuyu açarak ‹zmir’e günde 129 bin 600 metreküp ilave su sa¤layacaklar›n› ve barajlardaki su seviyesindeki azalmay› yer alt› kaynaklar›yla takviye etmeye çal›flacaklar›n› aç›klayan ‹zmir Büyükflehir Belediye Baflkan› Aziz Kocao¤lu, “Tahtal› Baraj›’nda 160 günlük suyumuz kald›. Buradaki tablo hiç de iç aç›c› de¤il! Ancak 21 yeni kuyu daha açarak, yeralt› su kapasitemizi art›rarak s›k›nt›y› hissettirmemeye çal›flaca¤›z” diye konufltu. Halkap›nar ve P›narbafl› havzalar›nda açacaklar› 4 kuyunun ihalesini yapt›klar›n› ve sözleflme imzalanma aflamas›na geldiklerini hat›rlatan Baflkan Kocao¤lu, “309 bin 200 YTL’lik yat›r›mla, bu 4 kuyumuz devreye girecek. Menemen havzas›ndaki 9 adet kuyumuzun da ihalesi tamamlanmak üzere. Sar›k›z havzas›nda açaca¤›m›z kuyular için de önümüzdeki günlerde ihaleye ç›k›yoruz. Bu kuyular›m›z ihale sürecinde herhangi bir uzama olmazsa, A¤ustos- Eylül aylar›nda devreye girecek. Böylece kente 47 milyon 304 bin metreküp ilave su sa¤lamay› hedefliyoruz” diye konufltu. ‹lçe ve beldelere 10 milyon metreküplük su kayna¤› ‹zmir Büyükflehir Belediyesi, s›n›rlar›na dahil olan ilçe ve beldelerin susuzluk sorununa da neflter vurdu. 3 milyon YTL’lik yat›r›mla 37 kuyu aç›ld›. Böylece günde 27 bin, y›lda yaklafl›k 10 milyon metreküplük yeni bir su kayna¤› devreye al›narak ilçe ve beldelerde yaz aylar›nda yaflanan susuzluk çilesi son buldu.
Mevcut 12 kuyu aktif hale getirilirken, ‹zmir Büyükflehir Belediyesi ayr›ca 13 yerleflim yerinde daha kuyu açmak için çal›flmalara bafllad›. Baflkan Aziz Kocao¤lu, “Yeni kuyular açmaya devam edece¤iz. Son olarak Seferihisar’da 4 adet kuyunun ihalesini yapt›k. Gerenköy’de 2 adet kuyu açarak Yeni Foça bölgesinin susuzluk sorununa da çözüm getirece¤iz” dedi. Kemalpafla’n›n Halilbeyli, Yeflilyurt ve K›z›lüzüm köyleri ile Bornova’n›n Beflyol Köyü’nde de su sondaj kuyusu açma çal›flmalar›na bafllad›klar›n› bildiren ‹zmir Büyükflehir Belediye Baflkan›, önümüzdeki günlerde Torbal›, Bay›nd›r, Kemalpafla, Urla’n›n köylerinde toplam 7 kuyu daha açacaklar›n› sözlerine ekledi.
Kemalpafla Ans›zca Köyü’nde sulama amaçl› bir kuyu aç›ld›. Balçova: Balçova’da sulama amaçl› bir kuyu devreye girdi. ‹nciralt› bölgesi için de bir kuyu önümüzdeki günlerde devreye girecek. Çi¤li: Tuzla bölgesinde sulama amaçl› 2 kuyu devreye girdi. Menderes: Yeniköy, Karakuyu, Özdere Beldesi Gökdere Mevki’nde 3 adet kuyu devreye girdi, Çakaltepe Mahallesi, O¤lananas› beldesi ve Çile Köyü’nde 3 adet kuyu daha devreye girecek. Menderes Kuyucak Köyü’nde sulama amaçl› kuyu aç›ld›
Kuzey ve Güney kaynaklar›
Mevcut kuyular iflletmeye al›nd›
‹zmir’e May›s ay› itibariyle günde 535 bin metreküp su verildi. Bu suyun yüzde 38’i Tahtal› Baraj›’ndan, yüzde 2’si Balçova Baraj›’ndan ve yüzde 60’› ise yeralt› kaynaklar›ndan geldi. ‹zmir flehri, Kuzey ve Güney içme ve kullanma suyu kaynaklar› ile besleniyor. Kuzey Kaynaklar› Çavuflköy, Göksu, Sar›k›z, P›narbafl›, Halkap›nar ve Menemen acil derin kuyular›ndan olufluyor ve bu bölgelerde toplam 97 adet kuyu bulunuyor. Güney kaynaklar›n› ise Tahtal› ve Balçova Baraj› oluflturuyor.
‹zmir Büyükflehir Belediyesi ayr›ca, ilçe ve beldelerde daha önceki y›llarda ‹ller Bankas› ve Köy Hizmetleri Müdürlü¤ü taraf›ndan yap›lan ancak pompa, terfi hatt› ve enerji temin edilemedi¤i için aktif hale getirilemeyen 10 kuyuyu devreye ald›, 2 kuyuda da çal›flmalar›n› sürdürüyor. Menemen’de Çukurköy, Bornova’da Çiçekliköy, Foça’da Gerenköy beldesi, Foça Yeniköy, Alia¤a Güzelhisar, Menderes K›s›kköy, Menderes Yeniköy, Bay›nd›r Sö¤üteren ve Elifli Köyü Çay›r Mahalesi, Kemalpafla Örnekköy Mahallesi kuyular›ndan yerleflim yerlerine su verildi, Alia¤a’da 2 adet kuyunun iflletmeye al›nmas› için çal›flmalar sürüyor.
‹zmir Büyükflehir Belediyesi’nin ilçe ve beldelerde açt›¤› kuyular Bay›nd›r: Eskiç›plak, Ç›nardibi, Dernekli Köyü (sulama) ve Yakap›nar Köyleri’nde toplam 4 adet kuyu devreye al›nd›. Çaml›bel, Balc›lar, Ahmetler Mahallesi ve Ç›rp› Hasköy’de 4 adet kuyu önümüzdeki günlerde devreye girecek. Alia¤a: Helvac› beldesi ve Samurlu Köyü’nde 2 adet kuyu önümüzdeki günlerde devreye girecek. Bornova: Yakaköy’de bir kuyu önümüzdeki günlerde devreye girecek. Foça: Yeniba¤aras› beldesinde aç›lan kuyu önümüzdeki günlerde devreye girecek. Kemalpafla: Sinanc›lar Köyü’nde bir adet kuyu iflletmeye al›nd›, 2 adet kuyu daha önümüzdeki günlerde devreye girecek.
Özdere: Cumhuriyet Mahallesi’nde bir kuyu iflletmeye al›nd›. Seferihisar: Beyler Köyü’nde bir kuyu önünüzdeki günlerde devreye girecek. Menemen: Seyrek beldesinde bir kuyu devreye girdi. Torbal›: Çaybafl› beldesi, Çaml›ca Köyü, Karaot Köyü ve fiehitler Köyü’nde toplam 4 adet kuyu devreye girdi. Helvac› Köyü, Yaz›bafl› Kuflçuburun Mahallesi’nde 2 kuyu iflletmeye al›nacak. Urla: Gülbahçe Köyü’nde bir kuyu aç›ld›, iflletmeye al›nacak.
Yeni kuyular geliyor ‹zmir Büyükflehir Belediyesi Gerenköy’de 2, Kemalpafla’n›n Halilbeyli, Yeflilyurt ve K›z›mözüm Köyleri ile Bornova Beflyol Köyü’nde su sondaj kuyusu aç›yor. Kemalpafla Viflneli, Beflp›nar Köyü, Bay›nd›r F›r›nl› Köyü, Torbal› Karakuyu beldesi ve Subafl›’nda (2 adet) ve Urla ‹çmeler bölgesinde ‹zmir Büyükflehir Belediyesi su sondaj kuyusu açma çal›flmalar›na önümüzdeki günlerde bafllayacak.
64 SAMSUN
Baflkan Yusuf Ziya Y›lmaz Dönüflümden de¤iflime zorlu bir yol
Yepyeni bir Samsun için dü¤meye bas›ld›
S
amsun Büyükflehir Belediyesi'nin yürüttü¤ü 'Kentsel Dönüflüm Projesi' ile y›llanm›fl binalar›n y›k›m riski azalt›lmaya çal›fl›l›yor, flehir modernlefltiriliyor. Büyükflehir Belediye Baflkan› Yusuf Ziya Y›lmaz, 30 y›l içerisinde çok göç alm›fl tüm yerleflimlerde kentsel dönüflüm gerekti¤ini, Samsun'un da bu iller aras›nda oldu¤unu söylüyor. Karadeniz Bölgesi'nin geliflmifl kentlerinden biri olan Samsun'da çarp›k yap›laflman›n önlenmesi, insanlar›n modern konutlarda yaflam›n› sürdürmesi, olas› bir afetten zarars›z ç›kmas›, flehrin makyaj›n› tazeleyip görüntüsünü güzellefltirecek. Bu büyük hedeflerle bafllat›lan Kentsel Dönüflüm Projesi il genelinde h›zla uygulan›yor.
KENTSEL DÖNÜfiÜM 65
Kentsel dönüflüm ofisi kuruldu Büyükflehir Belediyesi ve TOK‹ iflbirli¤i ile yürütülen çal›flmalar kapsam›nda, Çay, Hastanebafl›, Anadolu, Fevziçakmak, Zeytinlik, Kökçüo¤lu ve Kad›fekale mahallelerinde alternatif konutlar üretilmesi amac›yla Büyükflehir Belediyesi bünyesinde Kentsel Dönüflüm Ofisi kuruldu. Kenti gecekondu ve kaçak yap›lardan temizlerken, dar gelirli vatandafllar› birkaç y›ll›k süre içinde ev sahibi yapmay› sa¤layacak flekilde hayata geçirilen proje, gecekondu bölgelerindeki hak sahiplerini ma¤dur etmeden kentsel dönüflümü amaçl›yor. 2005 y›l›nda start al›nd› Gecekondu Dönüflüm ve Kentsel Yenileme Projelerinde nakli yap›lacak hak sahiplerinin konut ihtiyac›n› karfl›lamak ve yap›lmas› zorunlu olan kamulaflt›rma ifllemleri nedeniyle, 2985 say›l› Toplu Konut Kanunu uyar›nca TOK‹ -Büyükflehir Belediyesi iflbirli¤i çerçevesinde konut üretimi
ve tahsisi öneren A protokoller imzalan›yor. 2005 y›l›nda imzalanan protokol ile Samsun Büyükflehir Belediyesi mülkiyetindeki SamsunMerkez, Hastanebafl› Pazar Yeri mevkiinde 6 bin 787 metrekarelik arsa üzerinde B tipi 176 konut(2+1),
Samsun-Selahiye, Cedit Pazar› mevkiinde yaklafl›k 4 bin 430 metrekarelik alanda C tipi 80 konut (3+1) olmak üzere toplam 256 konut TOK‹ taraf›ndan belediye ad›na infla edildi. Mülkiyeti büyükflehir belediyesine ait olan konutlar, Kentsel
66
Dönüflüm Projeleri kapsam›nda binalar› kamulaflt›r›lan ve kamulaflt›r›lacak hak sahiplerine tahsis ediliyor. Dönüflüm çal›flmlar› h›zla sürüyor Kentsel dönüflüm kapsam›nda Samsun'da yap›lan ve yap›lmakta olan çal›flmalara göz atmak gerekirse; ortaya afla¤›daki gibi bir tablo ç›k›yor.
Kent trafi¤ini büyük ölçüde rahatlataca¤› düflünülen Samsun Büyükflehir Belediyesi ile Baflbakanl›k Toplu Konut ‹daresi (TOK‹) aras›nda imzalanan "Selahiye-Hastanebafl› Gecekondu Dönüflüm ve Kentsel Yenileme Projesi" kapsam›nda I. Etap Ö¤retmenler Caddesi ile Unkapan› Caddesi aras›nda kalan 25 metrelik II. Bulvar güzergah›ndaki 127 bina tespit edilip, kamulaflt›rma ifllemleri tamamland›.
"Selahiye-Hastanebafl› Gecekondu Dönüflüm ve Kentsel Yenileme Projesi" kapsam›nda II. Etap ‹lyasköy'de 25 metrelik II. Bulvar güzergah›nda 103 adet binanın tespit edilen, kamulaflt›rma ifllemleri tamamlanmak üzere. Samsun s›n›rlar› içinde bulunan ve halen yo¤un gecekondu iflgali alt›nda bulunan Çay Mahallesi'nin gecekondu ve kaçak yap›lardan temizlenerek tasfiye edilmesi ve Çay Mahallesi Kentsel Yenileme Alan›'n›n oluflturulmas›, burada yaflayan hak sahiplerinin TOK‹ taraf›ndan yap›lacak konutlardan tahsis edilmesi yönünde protokol imzalanarak, Kaz›m Karabekir Mahallesi'nde 600 adet, Adalet Mahallesinde 72 adet konut yap›l›p, hak sahiplerine teslim edildi. Canik Belediyesi s›n›rlar›nda, 200 Evler Mahallesi'nde oldukça zor koflullarda yaflamlar›n› sürdüren vatandafllar›m›z›n standartlar›n›n yükseltilmesi için mülkiyeti belediyeye ait olan yaklafl›k 14 bin metrekarelik alanda imar plan› ve imar uygulamas› ifllemleri sonland›r›ld›.
KENTSEL DÖNÜfiÜM 67 17.10.2005 tarihinde TOK‹ ile Samsun Büyükflehir Belediyesi aras›nda imzalanan protokol çerçevesinde, düflük ve dar gelirli vatandafllar›n konut ihtiyac›n›n kira öder gibi ev sahibi olmalar› amac›yla 200 EvlerDüvecik'te, 264 konutun da¤›t›m›na baflland›. Ciddi konut sorunu var Samsun genelindeki kentsel dönüflüm çal›flmalar›n›n tüm h›z›yla sürdü¤ünü ifade eden Büyükflehir Belediye Baflkan› Yusuf Ziya Y›lmaz, 30 y›l içerisinde çok göç alm›fl illerde kentsel dönüflüme ihtiyaç oldu¤unu, Samsun'un da bu iller aras›nda oldu¤unu söyledi. Samsun'da çok ciddi konut sorunu oldu¤una dikkat çeken Y›lmaz, "250 bin konutun 100 bini ciddi boyutta problemli. Jeopolitik aç›dan uygun de¤il ve inflaat tekni¤i aç›s›ndan elveriflsiz diyebiliriz. 2 y›ld›r TOK‹ ile yürüttü¤ümüz Kentsel Dönüflüm Projesi ile Çay Mahallesi'nde yeni konut üretimine bafllad›k. Burada
jeopolitik aç›dan bir sorun yok ama her kes gibi endifle tafl›d›¤›m›z herhangi bir depremde oluflacak tablodan kayg› duydu¤umuz Hastanebafl›, Anadolu, Fevziçakmak, Zeytinlik, Kökçüo¤lu, Kadifekale mahallelerinin mutlaka yeni konut üretimi ve yeni düzenlemelerle yap›land›r›lmas› gerekmektedir. 10 y›l içerisinde bu mahalleri flehrin arka
plan›ndan ön plan›na tafl›may› hedefliyoruz" dedi. Öte yandan Çay Mahallesi'nde 25 bin 500 hektar alan üzerinde 300 konutu kapsayan ve çal›flmalar›na bafllanan Çay Mahallesi Kentsel Dönüflüm program› hakk›nda da bilgi veren Y›lmaz, yap›lan çal›flmalarla mahallenin görünüflünün tamamen de¤iflti¤ini kaydetti.
68
Prof. Dr. Ahmet Mete Iflıkara
Afetlerde psikososyal deste¤in önemi Afet halinde ve acil durumlar karfl›s›nda verilen tepkiler; ola¤anüstü durumlara verilen ola¤an tepkilerdir. Peki nedir bunlar? Akut Aflama - Afet Meydana Geldikten hemen Sonra Verilebilecek Psikolojik Tepkiler Mant›kl› düflünememe, her fleyi gerçek d›fl› olarak alg›lama; yaflad›klar›na inanamama, hatta bunlar›n bir rüya oldu¤unu düflünme; heyecan, flok, gerginlik, sinirlilik, öfke, bunalma ve çaresizlik olarak tan›mlad›¤›m›z duygusal karmafla; rüyalar ve kâbuslar, bellek ve dikkat sorunlar›, artan huzursuzluk, kendini toplumdan d›fllama ve depresyon; hayatta kalmaya çal›flma, suçluluk ve yas gibi duygulara kap›lma; yerinde duramama; uyku bozuklu¤u; ifltahta de¤iflim; içki/sigara kullan›m›nda art›fl ve güvensizlik bu tepkilere verilebilecek örneklerdir. Tepki Aflamas›nda Verilmesi Ola¤an Tepkiler Afeti hat›rlatan durumlardan kaç›nma; gerginlik, korku; huzursuzluk, depresyon; kendini kopuk ve yaln›z hissetme; korkutucu rüya ve kâbuslar; suçluluk duygular› ola¤and›r.
‹yileflme / Uyum Aflamas›nda Verilmesi Ola¤an Tepkiler Tepkilerin fliddeti azalma; günlük hayata artan ilgi; gelecekle ilgili planlar yapabilme ve bu planlara aktif kat›l›m; bu yaflant›n›n kabullenilmesi; mevcut durumla bafl edebilme gücü; duygusal aç›dan toparlanma. Bunlar iyileflme aflamas›nda gözlemlenen tepkilerdir. Bu verilerin ›fl›¤›nda flöyle diyebiliriz: E⁄ER YETERL‹ B‹LG‹YE SAH‹PSEN‹Z ÇEVREN‹ZDEK‹ AFETZEDELERE PS‹KOLOJ‹K DESTEK VEREB‹L‹RS‹N‹Z. AYRICA PS‹KOLOJ‹K ‹LKYARDIM ‹Ç‹N DOKTOR OLMAK GEREKMEZ! Afete maruz kalm›fl bireylere destekte bulunmak için rehberlik ilkelerini uygulamak yeterlidir, yani: Dinleyin, yani e¤er kifli deneyimleri hakk›nda konuflmak istiyorsa dinleyin. Anlamaya çal›fl›n, yani kendinizi karfl›dakinin yerine koyun; yani empati/duygudafll›k kurun. Duyarl› olun, yani ilgi gösterin, anlafl›ld›¤›n› hissettirin. Yard›mc›/kolaylaflt›r›c› olun, yani bak›m de¤il yard›m sunun. ‹çtenlik gösterin zor koflullarda insanlara güven verin. Sayg› duyun, yani durumdan etkilenen kiflinin itibar›n› ve de¤erini göz önünde bulundurun. Olumlu yaklafl›n, yani kiflinin yeniden kendisine sayg› duymas›n›
sa¤lay›n. Yarg›da bulunmay›n, yani tarafs›z olun. Pratik yaklafl›m sergileyin, yani olanaklar konusunda gerçekçi olun. Ahlakç› davran›n, yani zarar vermeyin, güvenilir olun ve öyle kal›n, iliflkilerinizi asla istismar etmeyin, yeteneklerinizi abartmay›n. Afete maruz kalm›fl bireylerin ve kendinizin de öfkeli davran›fllar sergileyebilece¤ini bilin ve bu konuda ilkeleri uygulay›n. Öncelikle sakin kalmaya çal›fl›n. Karfl›n›zdakini ilgiyle ve ciddi bir flekilde dinleyin. Duygular›na sayg› duyun. Bu duygular›n› isimlendirmeye çal›fl›n. Onu öfkelendiren özel noktalar›/konular› belirleyin. Dikkatinizi karfl›n›zdaki kiflinin sözünü etti¤i sorun ve o sorunun çözümü üzerine yo¤unlaflt›r›n. Karfl›n›zdakine sayg› gösterin. Çözüm için bir konuda söz verdiyseniz, sözünüzü tutun. Onun yaflad›¤› öfkeyi kiflisel alg›lamay›n. Karfl›n›zdakine asla "Sinirlenmeyin/ Sinirlenmeye ne gerek var" demeyin. Ve asla tart›flmay›n! Afetlerdeki öncelikli (riskli) gruplar›n›n; çocuklar, yafll›lar, az›nl›klar, ciddi düzeyde ruhsal sorunlar yaflayan kifliler, engelliler, düzenli ilaç kullananlar oldu¤unu bilin ve buna uygun davran›n. Unutmayın ki tamamlanmayan öfke bulaflıcıdır.
70
Ahmet Prifltina an›s›na...
Efsane Baflkan›n Efli Mine Pirifltina
“O anlat›lmaz, yaflan›r”
K
albini verdi¤i kent için çal›fl›rken 15 Haziran 2004'de yaflam›n› yitiren ‹zmir Büyükflehir Belediyesi Eski Baflkan› Ahmet Pirifltina, aram›zdan ayr›l›fl›n›n dördüncü y›l›nda sevenleri taraf›ndan an›l›yor. Hayat arkadafl› olman›n yan› s›ra, en büyük destekçisi efliyle baflkan› ve hizmetlerini konufltuk. "Ahmet Prifltina anlat›lmaz ancak yaflanarak anlafl›l›r. Yak›nlar›n› kaybeden di¤er insanlara göre bizler daha da zorland›k. Çünkü flehrin her yeri an›lar ve eserleriyle dolu, her bakt›¤›m›z köfle kabuk tutmaya çal›flan yaram›z› tekrar tazeliyor" diyen Mine Pirifltina, Özel Kalem Dergisi'ne içini döktü.
BAfiKAN Efi‹ 71 Eflim bir karar almadan ve uygulamadan önce mutlaka konu ile ilgili herkesi dinler. Zaten bugünlerde herkesin bolca kulland›¤› "ortak ak›l" bu alıflkanlı¤ın bir ifadesidir. Bu ba¤lamda çok özel ve gizli olmayan tüm ifllerini benimle paylafl›r, uygulamayacak bile olsa fikrimi al›rd›. Zaten baflar›s›n›n temeliydi bu. Yani dinler, yorumlar ve inand›¤› gibi hareket ederdi. Ben sosyal faaliyetlere elimden geldi¤ince destek verdim Özellikle huzurevi ve engelliler ile ilgili gönüllü mesai verdim. Belki profesyonel bir iflim olmad› ancak kamusal alanda aktif olarak eflime yard›m etmek hayat›m›n en keyifli dönemiydi. Bu arada seçim dönemlerinde de elimden geldi¤ince çal›flt›m. Hatta bazen Ahmet 'Yoksa karfl›mdan aday m› olacaks›n, herkes senin çal›flmalar›n› konufluyor' diye espri bile yapard›. Eve ifl getirir miydi?
Ahmet Pirifltina efl olman›n ötesinde sizin için ne ifade ediyor? 30 y›ll›k eflimin ve 5.5 y›ll›k belediye baflkan›m›n neler ifade etti¤ini anlatmak kolay de¤il. Eflini ve iflini aflk ile yaflayan, her ikisine de son derece sayg›l›, özverili yaklaflan biri idi. Yeri geldi¤inde efl, bazen arkadafl, bazen a¤abey olmufltur. Onunla hayat›m h›zl›, mutlu ve huzurlu geçti. Belki klasik bir tan›m, ancak tam yerinde oldu¤una inan›yorum. Ahmet Pirifltina anlat›lmaz, ancak yaflanarak anlafl›l›r. Sizin için en zor olan günlerden birisi herhalde 15 Haziran olmal›. Bu dört y›l kolay geçmemifl olsa gerek, ne dersiniz? Biraz önce de ifade etmeye çal›flt›¤›m gibi, dolu dolu ve son derece mutlu olarak hayat› paylaflt›¤›n›z biri ans›z›n bir sabah bir daha dönmemek üzere
gidiyor. Kabullenmek oldukça zor. Onsuz geçen bu 4 y›l ailece kenetlenip ac›m›z› ve özlemimizi bast›rmak ile geçti. Di¤er yak›nlar›n› ve efllerini kaybeden insanlara göre bizlerin ifli daha zordu. fiehrin her yeri an›lar ve onun yapt›klar› ile dolu oldu¤u için, her bakt›¤›m›z yerde onu hissediyorduk. Bu da kabuk tutmaya çal›flan yaray› tekrar kanat›yor. Onunla dopdolu olan bir flehirde yaflamak, onu her daim hat›ralarla yaflatmak çok keyifli, ancak bir o kadar da zor. Evlili¤inizi biraz anlat›r m›s›n›z? ‹fade etmeye çal›flt›m, ondan öncesi çocukluk ve e¤itim, dolay›s›yla tüm hayat›m, her fleyim ona programl›yd›. Takdir edersiniz art›k, onsuzlu¤un üzerimde yarataca¤› bofllu¤u... Baflkanl›¤› döneminde çal›flmalar›nda fikirlerinizi hangi konularda al›rd›?
Eve ifl getirmezdi ancak iflin bütün psikolojisini yan›nda getirirdi. Bu maalesef onu ve bizleri üzen bir konuydu. Geçen ve gelecek günün stresini at›p rahatlamas› çok zor olurdu. Belki de bu kadar erken yorulup aram›zdan ayr›lma sebebi de buydu. Hele baflkanl›k döneminde en ufak aksilik, vatandafl›n bir flikayeti onu sabaha kadar ayakta tutmaya yeterdi. Afl›r› gaml› bir insand›, bu da san›r›m onu zaman›ndan erken y›pratt›. ‹zmir'de Ahmet Bey'den sonra neler de¤iflti, onun döneminde planlanan ancak halen gerçekleflmeyen projeler var m›? Belediyecilik ve flehir ile ilgili de¤iflikliklere efli olarak objektif bakamayaca¤›m kan›s›nday›m. Somut olarak planlanan, bütçelendirilen, takvimlendirilen ancak henüz sonuç al›nmam›fl projeler oldu¤u kesin. Bunlara tek tek girmekte fayda olmad›¤› kanaatindeyim ancak flehre vermifl oldu¤u eme¤in ve b›rakm›fl
72 oldu¤u ekibin bugünkü durumu beni çok üzüyor. Çok genel bir ifade oldu ancak san›r›m mesaj yerine ulaflacakt›r. Geçti¤imiz dört y›lda ‹zmir'de neler yap›ld›, bundan sonraki süreçte siz bir fleyler yapmay› planl›yor musunuz? Maalesef henüz hayal edilen noktalara gelinemedi. Ancak karamsar de¤ilim. Çünkü bu flehrin gelece¤i için öngörülen bütün güzellikler hayal olmaktan ç›kar›l›p, rasyonel bir biçimde planland›. Bundan sonra ihtiyaç duyulanlar› gözden geçirip, günün flartlar›na göre yorumlayacak, genç demokrat, laik ve ça¤dafl insanlard›r. Bu ülke nice Ahmet Pirifltinalar ç›karacakt›r, yeter ki inanal›m, çal›flal›m. Yap›lanlar konusuna da girmek istemiyorum. Bu konu bu röportaja s›¤mayacak kadar uzun ve hassas. fiahs›m ad›na aktif olarak siyasetin içinde bulunmayaca¤›m, ancak geçmiflteki
bilgi ve tecrübeyi inand›¤›m güvendi¤im insanlar ile paylaflaca¤›m› söyleyebilirim. ‹çime
sinen kifli veya kiflileri desteklemek ve bilgiyi paylaflmak bana kalan manevi mirast›r.
BAfiKAN Efi‹ 73 Eflinizin varl›¤›nda yan›n›zda olan dostlar›n›z sizi destekliyorlar m›? Do¤rusu beni çok flafl›rtan olaylar oldu. Yan›m›zda olmas›n› arzu edip bekledi¤imiz baz› insanlar›n ortadan kayboluflunu üzüntü ile izledim. Hiç beklenmedik insanlar ise destek oldu. Esas dostumuzun Ahmet'in en çok sevdi¤i ‹zmirliler oldu¤unu görünce sahte dostlar›n yok olufluna üzülmememiz gerekti¤ini anlad›m. Sizlerin arac›l›¤› ile bizi yaln›z b›rakmayan, vefa sahibi ‹zmirlilere sonsuz teflekkür etmek istiyorum. 'Halk yap›lanlar› ömürleri boyunca unutmaz' diyen eflimin bir kez daha ne kadar hakl› oldu¤unu gördüm. Ailemizin arkas›nda halen böylesi bir halk deste¤i olmas› tarif edilemeyecek bir mutluluk. Günleriniz nas›l geçiyor? Son 5 ayd›r o¤lumun dünyaya gelen k›z›yla vakit geçiriyorum. Bu bana yeniden bir yaflama sevinci ve gücü verdi. Bunun d›fl›nda ablam, arkadafllar›m ile kalan vaktimi geçirmeye çal›fl›yorum. Gençli¤imde iyi bir sporcu olmama ra¤men, bu aralar yapam›yorum. Kafam›n rahat oldu¤u dönemlerde kitap okumaktan çok keyif al›yorum. Ailem ve dostlar›m sa¤l›k ve huzur içinde olmalar› huzur verici. Tek korkum onlar›n bafl›na bir fley gelmesi. Biraz kendinizden bahseder misiniz, çocuklar›n›z evlenmeden önce ne ifl yap›yordunuz? fiimdi nas›l zaman geçiriyorsunuz? E¤itimimin ard›ndan çok k›sa süre sonra Ahmet ile tan›fl›p hayat›m›z› birlefltirdik. Evlili¤im öncesi ve sonras› ciddi bir ifl yaflam›m olmad›. Bir dönem k›z kardeflimle birlikte, o¤lan kardeflimizin ihracat›n› yapt›¤› ürünler ile ilgili ma¤aza ifllettik. Eflimin de her zamanki
gibi çok yo¤un oldu¤u dönemlerdeydi ve çocuklar ile yeterince ilgilenemiyor hissine kap›l›p iflimi tasfiye ettim. O¤lum evlenip çocu¤u olunca bütün iflim torun ile ilgilenmek oldu. Bundan daha keyifli bir u¤rafl yok
san›r›m. Bu vesileyle sizin flahs›n›zda tüm Özel Kalem Dergisi emekçilerine kolayl›klar diliyorum. Rahmetli eflimi anma nezaketini gösterdi¤iniz için müteflekkirim.
74
Mamak Belediye Baflkan› Gazi fiahin’in slogan›:
“Olmak ya da ol Mamak”
C
ezaevi, çöplü¤ü ve gecekondular› ile haf›zalarda yer eden Mamak; bugün gökdelenleri, al›flverifl merkezleri, modern çarfl›lar›, spor ve dinlenme tesisleriyle de¤iflip geliflen, marka kent olmak için çal›flan kalite belgesi sahibi bir belde. Borç bata¤›ndan gayrimenkul zengini bir belediyeye dönüfltürdü¤ü Mamak'›n çehresini 9 y›lda de¤ifltiren, gecekondulardan ar›nd›rarak herkesin gülümseyerek bakt›¤› kentin yeni kimli¤ini üniversite ile taçland›rmak isteyen ve 'oy oran›m› gecekondu y›ka y›ka yükselttim' diyen Mamak Belediye Baflkan› Gazi fiahin ile de¤iflen ve geliflen Mamak'› konufltuk. ‹lçeyi hedef markaya dönüfltürme projesinin slogan› ise çok çarp›c›: Olmak ya da ol Mamak!
MAMAK 75 yararlan›yor. Çok say›da piknik ve regrasyon alan› yapt›k. Sabah erken kalk›p bölgeyi koflarak dolafl›yorum, haliyle baflkan oldu¤umda 92 kiloydum, flimdi 80 kiloya düfltüm. Ayr›ca bel f›t›¤›, diyabet gibi rahats›zl›klar›m varken flimdi tafl gibiyim. Bunlar›n hepsini hizmet ve spor heyecan› ile yendim. Gecekondular› y›k›lm›fl 12 tane al›flverifl merkezi olan bir ilçe olduk. Belediye bütçesini 2 milyon YTL'den 140 milyon YTL'ye, yat›r›mlar› yüzde 25'lere ç›km›fl Mamak'ta personel giderleri flimdi yüzde 40'larda. 2 bin personel bin 100 indi. Emekli olanlar›n yerine adam almad›k.
Enkaz bir Mamak devrald›m 1999 y›l›n›n Mart ay›nda Mamak belediye baflkanl›¤›na seçildim. Görevi ilk devrald›¤›mda gördü¤üm manzara fluydu: 62 mahalle, 95 okul, 3 karakol, 1 sa¤l›k oca¤›, 103 bin kaçak gecekondu, yüzde 50'sinin iskan› verilmemifl 37 bin daire, s›f›r spor tesisi olan 392 bin nüfuslu bir Mamak. Sadece 67 park› bulunan, imar› yüzde 32 oran›nda bitmifl, çarp›k yap›laflma oran› yüzde 92, kentleflmesi ise yüzde 6'lar civar›nda, sel ve deprem haritas› olmayan altyap›s›z bir Mamak. Bütçesinin yat›r›ma ay›rd›¤› pay yüzde 1.8, personele ay›rd›¤› pay ise yüzde 91 olan bir Mamak. Cumhuriyetin ilan›ndan bafllayarak Ankara'n›n çöplü¤ü konumuna dönüflmüfl bir Mamak. 9 ayd›r iflçileri, üç ayd›r memurlar› maafl alamayan, kasas›ndaki 3.5 trilyona karfl›l›k 11 trilyon borcu olan, bir belediye binas› bile bulunmayan bir Mamak. Özetle enkaz bir Mamak devrald›m.
Mamak bir as›r sonras›na haz›r
Sel felaketi ile merhaba dedik Göreve bafllad›¤›m›n ilk ay sel felaketi ile sars›ld›k. Ya¤mur sel olup 188 ev 82 iflyerini su alt›nda b›rakt›. Altyap›sız Mamak ile böyle tan›flt›k. Gecekondular› y›kt›kça oyum artt› Fazilet Partisinden seçilip parti kapat›l›nca ba¤›ms›z kald›m. Sonrada AKP'ye geçip yine seçildim. ‹lk seçildi¤imde yüzde 30, ikincide yüzde 50'lerin üzerinde oy ald›m. Bunu bol bol gecekondu y›k›p tekrar gecekondu yapt›rmayarak sa¤lad›m. Çarp›k yap›laflma ile ilgili ata¤a kalk›p yüzde 98'lik imar hamlesi gerçeklefltirecek projeler üretmenin yan› s›ra, çöplü¤ün kald›r›lmas› için çal›flma bafllatt›m. Sel, deprem ve mevcut durum haritalar›n› haz›rlad›m. Bir daha sel felaketleri ile karfl›laflmamak için, Türkiye Almanya aras› kadar, yani 2 bin kilometre mesafeye bedel altyap› yapt›m.
9 y›lda 72 bin gecekondu y›kt›m Mülkiyet çözüm ile çarp›k yap›lar› gecekondular› y›kmaya bafllad›k. 9 y›l içerisinde y›kt›¤›m›z gecekondu say›s› 72 bini geçti. Yerine 11 tane kentsel geliflim ev dönüflüm projesi gelifltirerek 127 bin ilave daireye kavufltuk. ‹lçede halen 27-28 bin civar›nda gecekondu var, hedefimiz 2016 y›l›nda kentleflmeyi çarp›k yap›lanmadan bütünüyle ar›nd›racak projelerdir. Mamak de¤ifltikçe heyecan›m artt› Park say›s› 65 den 187'e ç›kt›. Bölgenin hiç spor tesisi yokken bugün 40'›n üzerinde spor tesisinden halk
Hizmetlerimizi üç ana gövdeye oturttuk. Kurumsal kimlik, kentsel dönüflüm ve sosyal dönüflüm. Kurumsal kimli¤i, vizyonu, misyonu olmayan hiçbir çal›flma hedefine ulaflmaz. Kurumsal kimli¤in bir parças› olarak önce ilçeye yak›fl›r belediye binas›n› yapt›k. Her birimimizle ‹SO 9001 toplam kalite belgesi ald›k. Projele ve çal›flmalar›n› internette üç boyutlu veren ilk belediyeyiz. Mükemmellik modeli olarak bilinen dünya standartlar›nda kalite belgesi alma girifliminde bulunduk; y›lsonuna kadar bu belgeyi de alaca¤›m›z› düflünüyorum. 300 bin konut hedefleyerek, merkezden d›flar›, do¤udan güneye flehri kuflatacak 11 adet projelerimizle 2016 y›l›nda kentsel dönüflümü ve kent mobilyalar› tamamlam›fl bir Mamak hedefliyoruz. Kentsel dönüflüm ve geliflime yönelik birçok ödül ald›m, ancak 2050 y›l›n›n dahi planlar›n› bitirerek bir as›r sonras›na haz›rlad›¤›m›z kent projelerinin alt›na imza att›¤›mda as›l ödülü alm›fl olaca¤›m. Kültür, sanat ve spor ile yükseliyoruz
76 De¤iflen ve geliflen kente de¤iflen ve geliflen kentli haz›rl›yoruz. Bunu baflta e¤itim kültür sanat, spor alanlar›nda insanlar› bilinçlendirerek yap›yoruz. Eski belediye binas›n› kültür merkezi yapt›k. Ça¤dafl sanatlar, el sanatlar› dedi¤inizde akl›n›za ne geliyorsa, tamam› burada mevcut. fiiir, edebiyat, baleye kadar birçok sanat koluna altyap› haz›rlad›k. Bu çal›flmalar ile sosyal dönüflümü de tamamlayaca¤›z. Biz Bir Aileyiz Projesi Sosyal de¤iflim ve geliflim projelerimizde anneler önceli¤imiz, çünkü bilinçlenme onlarla bafll›yor. Baflbakanl›k Aile Araflt›rma Genel Müdürlü¤ü ile Mamak Belediyesi Türkiye'de ilk defa 'Biz Bir Aileyiz Projesi'ne imza atm›flt›r. Aile içi iletiflim ile çocuk sa¤l›¤›na kadar birçok projeyi içeren sistemin ev sahipli¤i koordine ortakl›¤›n› biz yapt›k. Aile içi geliflim seminerlerinin yan› s›ra çocuklar, ö¤rencilerle ilgili bilgi evleri projesi gelifltirdik. Kapsamlı bir çal›flma ile çocuk anne ve ö¤renciye bak›l›yor. Gençlik özürlü esnaf katmanlar› var. Sosyallefltirici, sosyallefltirirken gelifltirici ve dönüfltürücü olmay› hedefleyen her türlü çal›flma bizim önceli¤imiz. Bireyin ailesi, devleti ve komflusuyla iyi geçinmesi ve üretime katk› sunmas›na de¤in programlar içeren bu proje, yerel yönetim olarak bizim sorumlulu¤umuzdad›r. Seminerler arac›l›¤›yla, kitle iletiflim, bilgi becerisinin geliflmesi için çal›fl›yoruz. Çünkü modern bir yap› olufltururken içini de modernize etmeniz gerekiyor. “Olmak ya da ol Mamak” Biz kötü modelleri örnek alm›yoruz. Mamak 80 y›ld›r çarp›kl›¤›, çöplü¤ü ve cezaevi ile hat›rland›. Olumsuzluklarla an›lm›fl bu ilçeyi hedef markaya dönüfltürmek için bir de slogan›m›z var: "Olmak ya da ol Mamak" Mamak'a gelen herkesin yüzüne bir
tebessüm yay›l›yor art›k. De¤iflim ve geliflim görünüyor. Çöplükten elektrik üreten, pofletten, plastikten granürün geri kazan›ld›¤›, adeta bir tekno park gibi çal›flan bir Mamak görüyorlar insanlar. Kent kimli¤ini üniversite ile taçland›rmak istiyorum Kent kimli¤ini üniversite ile taçland›rarak geliflimi tamamlamak en büyük arzum. Benim hayalim üniversiteli bir Mamak. Çal›flmalar bitmek üzere. Yak›n zamanda bu düflüm de gerçekleflecek. Hayal kumbarası Büyük küçük, herkesin beklentisi do¤rultusundaki çal›flmalar›m›z›n yüzde 98'ini halkla beraber yapt›k. Hayal mektuplar›na çok önem veriyorum. Çocuklar›m›z hayallerini hayal kumbaras›na gönderirler, bu yolla bugüne kadar 10 bin çocu¤un hayalini gerçeklefltirdik. Bana hayalimi sorduklar›nda da, 'benim hayalim sizin hayalinizi gerçeklefltirmektir" diyorum.
Gazi fiahin 1962 y›l›nda Elmada¤'›n Karacahasan köyünde do¤du. Ortaokul ö¤rencisi olarak girdi¤i Mamak'tan sadece askerlik görevi nedeniyle ayr›ld›. Sosyal Bilimler mezunu. Adalet Bakanl›¤›nda memuriyet hayat› da olmakla birlikte daha çok serbest çal›flt›. Üç o¤lu var. Meclis üyeli¤i, genel müdürlük deneyiminin ard›ndan iki dönemdir belediye baflkan›. Bin 500 y›l boyunca belediye baflkan› olarak kalabilece¤ini belirtiyor.
78
Belediye Baflkanl›¤›nda On Y›l, Siyasetin ‹çinde Yar›m As›r: Ayfer
Atay
"Hizmet belediyecili¤inden, ihaleci belediyecili¤e”
O
nu günün her saatinde, k›rlaflan saçlar› ve masmavi gözleri ile do¤up büyüdü¤ü Ortaköy sahilinde bulabilirsiniz. 1956 y›l›ndan beri siyasetin içinde. 72 yafl›nda ama hala dinç. "Do¤ma, büyüme Befliktafll›y›m" diyen gözlerinin içi gülüyor. Hayat›n›n geçti¤i ilçede on y›l hizmet vermenin onuru ve sevenlerinin bask›s› ile flimdilerde tekrar baflkanl›¤a adayl›¤›n› koymay› düflünüyor.
Korumas›z dolaflan, kap›s› tüm vatandafllara sonuna kadar aç›k, ‹stanbul'un tarihi ilçelerinden Befliktafl'›n efsane baflkan› Ayfer Atay'la, siyaseti, baflkanl›k y›llar›n›, gelece¤e dönük projelerini konufltuk. Belediyelerin art›k eme¤i ve hizmeti bir yana b›rakt›¤›n› söyleyen Atay, yeni belediyecilik anlay›fl›n›, "ihaleci ve müteahhitçi" sözleriyle tan›ml›yor.
ESK‹ BAfiKAN 79 52 yıldır siyasetle iç içe Bize kendinizden bahsedebilir misiniz? Siyasetle ne zaman tan›flt›n›z? 1956 y›l›nda CHP gençlik kollar›na üye oldum. O zamanlar ocaklar vard› ve ben de Ortaköy Selanik Oca¤› Gençlik Koluna kaydoldum. 1968-69’ lardan itibaren ilçe yönetim kurulu üyeli¤i, 71 ve 72'de ise Befliktafl ‹lçe Baflkan› oldum. ‹lçe baflkan›yken 1973 seçimleri geldi çatt›. Ecevit patlamas›yla birlikte yerel yönetimler de ilk defa sa¤ partilerin elinden CHP'ye geçti. ‹lçe baflkan› olarak, aday olup Befliktafl'tan belediye meclis üyesi seçildim. Hem ilçe baflkan›yd›m, hem de belediye meclis üyesiydim. Akabinde encümen üyesi oldu¤um dönemde belediyecili¤imi piflirmeye bafllad›m. Ahmet ‹svan, Aytekin Kotil'in aralar›nda oldu¤u efsane bir kadro vardı. Derken belediye baflkan yard›mc›l›¤› teklif ettiler. Gözüm yemedi ilk baflta. Ben ticaretle u¤rafl›yorum. Bir yandan ekmek paras›, bir yandan belediye baflkanl›¤›. Her ikisi de mesai istiyor; ayn› zamanda geçim s›k›nt›s› ile yüzleflmek iflten bile de¤il. 'Buran›n da maafl› var, Ayfer sen yapars›n' diyerek bizi göreve getirdiler. Böylece belediye baflkan yard›mc›s› olduk. Uzun bir süre ataman›z yap›lmam›flt› Evet. Dönemin ‹çiflleri Bakan› imzalamad› baflkan yard›mc›l›¤›
atamam›z›. Belediye baflkan› kendine yard›mc› seçiyor ama atama yetkisi yok. ‹çiflleri onay verirse oluyor. Sekiz ay bekledik. ‹svan inatç› bir belediye baflkan›yd›. Beklememizin sebebi de, bize kadroyla gelmeniz laz›m demeleriydi. Sekiz ay sonra bu parti içi meseleye dönüfltü. Ama sonunda imzaland› ve yerel yönetimlerin yetkisiz paras›z oldu¤u dönemin kavgas›n› veren belediyelerde, biz üç-dört sene yard›mc›l›k yapt›k. O zamana kadar belediyeler kartondan bir dev gibiydi. Hükümet belediyelere ba¤›ms›zl›k verirken, ipler benim elimde olsun istiyordu. 1980 darbesinin de yak›ndan tan›¤› oldunuz Darbe öncesi y›llarda Aytekin Kotil ile birlikte çal›flt›k. ‹htilal sabah›na kadar kendisiyle beraberdik. 73 ile 80 aras› güçsüz belediyeler için bir model oluflturuldu. Demokrat ve iflbirlikçi kat›l›ml› bir belediyecilik anlay›fl› yafland›. Paras›zl›k elleri kollar› ba¤l›yor, tabii bir yandan da kaynak yarat›lmas› laz›m. Kimseden yard›m veya destek yok. Haliyle
vard›r zihniyetiyle belediye birlikleri kurma esas›na dayanan bir model kendili¤inden geliflti. Demokrat, birlikçi, bütünlükçü, kat›l›mc›, kaynak yarat›c›, üretici bu modele benim de eme¤im geçti. Sonra ihtilal patlay›nca, 1983 y›l›na kadar siyasi faaliyetler ask›ya al›nd›. Otopark yapmak yerine, halk oylamas›yla Macaristan'dan körüklü otobüs getirdi diye Aytekin Kotil'e 3 ay ceza verdiler.
‹haleci belediyecilik modeli Darbe sonras› y›llar nas›l geçti? ‹htilal solu biçti. Üç sene inzivaya çekilmek zorunda kald›k. 1983'te SODEP'in kurucu ‹stanbul üyelerinden biri olarak yeniden siyasete girdim ama seçimleri kaybettik. ANAP iktidar› göreve geldi. Ben de SHP grup baflkan› oldum. Dalan dönemi ile birlikte, birlikçi bütünlükçü belediye modeli ortadan kalkt› ve ihaleci belediyecik modeli ortaya ç›kt›. Onun ekstra ekstra
80
Her ifl ihale ile yap›l›r hale geldi. 1989'a gelindi¤inde, Nurettin Sözen belediye baflkan aday› oldu. Yüzde 65'le Dalan'›n seçilmesi bekleniyordu ama Adalar hariç bütün belediyeler SHP'nin oldu. ‹flte o seçimlerde ben de Befliktafl'a belediye baflkan› olarak geldim. Bir dönemden sonra vatandafllar memnun kald› ki ikinci bir dönem daha seçildik. Üçüncü dönemde yine aday olduk ama DSP'nin aday› ile bizim aram›zda yaflanan çekiflmeden faydalanan ANAP aday› Yusuf Namo¤lu aram›zdan s›yr›ld›. Kaynak yaratan bir ekip olarak kasas›nda 8.5 trilyon ile belediyeyi ANAP'a devrettik. Çekilmemiz böyle oldu. Baykal’la bir gelecek yok Niye çekildiniz? Bir küskünlük müydü bu? Evet, bir küskünlük oldu. Deniz Baykal'la bu partinin gelece¤i oldu¤u inanc›nda de¤ilim. Dürüst, namuslu, birikimi olan biri ama maalesef Türk seçmeni taraf›ndan benimsenemedi. Parti içi demokrasiyi de yok etti. Örgütü ikinci plana itti. 2004 seçimleri öncesi aday olmam için yo¤un bask› olunca kalkt›k gittik Ankara'ya. Befliktafl için baflka aday düflünüp düflünmedi¤ini sorduk. E¤er
bir ön seçim olursa aday olabilirim, buraya bir ataman›z olacaksa bofl yere aday olmayal›m dedim. 'Ne demek' dedi; 'Namuslu, dürüst, halk› taraf›ndan sevilen kiflileri aday gösterece¤iz..." Oysa iflte, bizi oyalad›lar ve neticede aday olamad›k. Mahalle delege seçimleri var ilçede. Ben 5. ola¤anüstü kurultaydan itibaren bypass ameliyat› geçirdi¤im y›l hariç, 30 y›la yak›n kurultay delegesiyim. Bu kadar eme¤i geçmifl bir insan›, kendi mahallesinde delege bile yazmam›fllar. Aç›kças› bu partide, bu kadrolarla hizmet etmenin anlam› olmad›¤›n› anlad›m. fiimdi ne yapmay› düflünüyorsunuz ? Arkadafllarla konuyu görüflürken, Kurultay› bekleyelim dedik. Haluk Koç genel baflkan aday› bile olamad›.
Bu partide dural›m m›, durmayal›m m› tart›flmalar› yap›yoruz. Aday olup olmamak da dahil. Bu partide mi politika yapal›m, yoksa DSP'de mi yapal›m sorusu gündemde. Sa¤ bir partide politika yapmak gibi bir tasarrufumuz zaten olamazdı. Peki böyle bir durumda eski tablo ortaya ç›kmaz m›? ‹ki sol partinin aras›ndan baflka bir partinin aday› s›yr›lamaz m›? Son seçimde al›nan oy 63 bin. Befliktafl'ta 60-65 bin aras›nda sol oylar var. AK Parti'nin oyu 18 bin civar›nda. Dört senede 3 bin art›rabilmifller oylar›n›. Hadi, 3 bin de¤il de, 5 bin arts›n. En kötü netice iki sol parti kafa kafaya gelir. fiimdiki belediye baflkan› da bunu ifllemeye çal›fl›yor; oylar bölünür diye. Siyasette her an her fley de¤iflebilir. Befliktafl'ta sizi di¤erlerinden farkl› k›lan, bu kadar çok sevilmenizin nedeni sizce ne olabilir? Ne yap›yorum? Burada, Ortaköy'de oturuyorum. Buras› dedi¤im, halk›n içi. Hiçbir belediye baflkan›n› 10 y›l görev yapt›ktan sonra bir çay bahçesinde göremezsiniz. Biz ç›kt›¤›m›z yeri de, yuvay› da inkar edenlerden de¤iliz. Bu camiada büyüdük. Befliktafl pazar›na ç›kar, korumas›z dolafl›r›m. Yaz›n bal›¤›m›
ESK‹ BAfiKAN 81 tutar›m. Yani bir halk yaflant›s› var, benimle bütünleflmifl olan. Belediyecili¤in nas›l yap›ld›¤›n› da gayet iyi biliyoruz.
Müteahhiti tercih eden belediyeler fiimdiki belediyecilik anlay›fl›n› nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Belediyeler tarihine bakt›¤›n›z zaman 1945'lerde belediye denince yol, kanal yap›m› akla gelirdi. Zamanla göçler bafllad›. Dolay›s›yla ‹stanbul'da imar hareketleri de yo¤unlaflt›. Ondan sonraki dönemde de art›k yol yapan belediyeler yerine plan yapan, imar projeleri haz›rlayan baflkanlar dönemine girildi. Yetmifllerde de yol, su de¤il, bir tak›m yeni hizmetler yapan belediye baflkanlar› oluyor. Ne yap›yorlar? ‹lk defa tercihli yol yap›l›yor. ‹lk defa körüklü otobüsler görülüyor. ‹lk defa tanzim sat›fllar› kuruluyor rekabet ortam›n› oluflturmak için. Fiyatlar otomatikman afla¤›ya düflüyor. 80'lerden sonra ihaleci belediyecilik modeliyle yeni bir s›n›f türüyor. ‹halelerden al›nan rantlarla geliflen bu s›n›f anlay›fl›yla, belediye meclis
üyeleri bile müteahhitliklere soyunmaya bafll›yor. Her fley süratle dejenere oluyor. Bizim örgütlerimiz de maalesef bu yeni modele ayak uydurmaya bafllad›. Eme¤i, emekçiyi önceleyen belediyeler bugün müteahhiti tercih eder duruma geldiler. Yeni yerel yönetimler yasas›n› nas›l de¤erlendiriyorsunuz? Bu yasayla belediyelerin say›lar›n›n azalt›lmas› sizce do¤ru mu? Esas›nda yerel yönetimler demokrasinin kalesi diyoruz. Halk›n yönetime kat›l›m›n› önemsiyoruz. Asl›nda belediye, do¤umdan ölüme kadar insan›n hayat›nda. Do¤du¤u zaman belediyenin ebesi gelip seni do¤urtuyor. Öldü¤ü zaman belediyenin imam› geliyor kald›r›yor cenazeni. Hayat›n her alan›nda, fark›nda olmadan belediyenin hizmetleri ile karfl› karfl›yay›z. Bu
kadar etkili bir mekanizmay› hayata geçiren ve bunlar› denetleyen bir kurum belediyeler. Demokrasi aç›s›ndan bakt›¤›n›z zaman, yerel yönetimleri ne kadar küçük birimlere indirirseniz halk›n kat›l›m›n› o kadar sa¤lam›fl oluyorsunuz. Olay›n bir de ekonomik yönü var. Belediyeleri o kadar küçük birimlere ay›rd›¤›n zaman, bu sefer de her biri kendi kendine bir fleyler yapmaya çal›fl›yor. Onun için de belli bir standart getirmek gerekiyor. Kat›l›m amaçl› yap›ld›¤› takdirde, belediyelerin birlefltirilmesinde bölünmesinde belli ölçüler içerisinde verimlilik önemli. Ama bunu s›rf oy hesaplar› için yaparsan olmaz. Bugün yap›lan da budur. ‹ki dönem yapt›¤›n›z belediye baflkanl›¤›nda içinizde ukde kalan, keflke flunu yapabilseydim dedi¤iniz ne var? Keflke yapabilseydim dediklerimden birincisi Befliktafl Evlendirme Dairesinin oldu¤u yer. ‹kincisi Atatürk Kültür Merkezi denilen yer. Üçüncüsü de Ortaköy vadisi dedi¤im yer. Örne¤in, Befliktafl Evlendirme Dairesi'nin flimdi tafl›nd›¤› yeri ben buldum, arsa vasf› kazand›rd›m oraya. An›tlar Kurul'undan geçirdik. Asl›nda yap›lanlar›n hepsi istinas›z bizim projelerimiz.
82
TSKB: Önceli¤imiz çevre Ç
evreci anlay›fl, bütün sektörlerde oldu¤u gibi bankac›l›kta da önem kazan›yor. Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas› (TSKB) Türkiye'nin ilk özel yat›r›m ve kalk›nma bankalar›ndan biri olarak, 1950'den beri sanayi ve hizmet sektörünün yat›r›m projelerini finanse ediyor. Kurum ve projelerin çevresel riskiyle orant›l› sa¤lad›¤› yenilenebilir enerji kredileriyle say›ca en fazla projeye imza atan TSKB, ayr›ca ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standard›'na sahip ilk Türk bankas›.
TSKB, yaflanabilir bir dünya, sürdürülebilir bir yaflam için gelecek kuflaklara sa¤l›kl› fiziki ve sosyal çevre b›rakman›n e¤itim ve bilginin paylafl›m›yla gerçekleflebilece¤ine inanarak, kurumsal sosyal sorumluluk projelerinde de çevre konusuna odaklan›yor. Financial Times taraf›ndan Sustainable Banking Awards 2008 kapsam›ndaki "Sustainable Emerging Markets Bank of the Year" ödülü için Do¤u Avrupa bölgesinde aday gösterilen TSKB, Türkiye'de "sürdürülebilir bankac›l›k" konusunda da bir örnek model olma yolunda.
7’den 70’e do¤ay› sahiplenmek TSKB, çevreyle ilgili tüm kesimleri bir araya getirecek platformlar oluflturmak, toplumun bilgi ve bilinç düzeyini art›rmak, 7'den 70'e bireylerin do¤ay› sahiplenme duygusunu artırarak olumlu ve kal›c› davran›fl de¤ifliklikleri kazanmalar›na destek olmak amac›yla "TSKB ‹le Önceli¤imiz Çevre" adl› bir proje gelifltirdi. Projenin iletiflim kanal› olarak çevre konusunda bugüne kadar haz›rlanm›fl en kapsaml› portal durumunda olan 'cevreciyiz.com', çevreyle ilgili haberler; akademisyenlerin, sivil toplum kurulufllar›n›n, konuyla ilgili profesyonellerin araflt›rma, makale ve yaz›lar›; özel çevre dosyalar›;
kurumsal anlamda çevre mevzuat›na uyum için yap›lmas› gerekenler; bireysel ve kurumsal baflar› öküleri; ünlü do¤a foto¤rafç›lar›n›n sanal foto¤raf sergileri; Türkiye ve dünyan›n çevre ajandas›; çevresel yaklafl›m veya riskleri ölçen yap›c› önerilerin yan› s›ra, gençlere ve çocuklara yönelik bölümleri de içeriyor.
Çevre ve elçileri grubu Türkiye'nin baflar›l› ve topluma örnek teflkil edebilecek isimlerini kapsayan grup, projenin mümkün olan en genifl kitleye ulaflt›r›lmas› ve kamuoyunun gündemine s›k ve sürekli bir flekilde getirilmesi amac›yla oluflturuldu. Çevre Elçileri Grubu, ifl dünyas›, medya, sanat camias› ve akademisyenlerden olufluyor ve projenin de¤iflik aflamalar›nda katk› sa¤l›yor. Proje çerçevesinde, geçen y›l Fenerbahçe Park›'nda düzenlenen "Do¤a ‹le Buluflma Günü" konuyla
ilgili sivil toplum kurulufllar›n›, ilkö¤retim okullar›n› ve gençleri TSKB'nin önderli¤inde bir araya getirdi. Çevre bilincinin afl›lanmas› amac›yla standlar›n aç›ld›¤›, sunumlar›n ve gösterilerin yap›ld›¤› etkinlikte, çocuklar için e¤lendirici aktivitelere de yer verildi.
Sanat ve çevre iç içe 2007 y›l›nda Mimar Sinan Üniversitesi ö¤rencileri aras›nda düzenlenen heykel yar›flmas›nda; dördü mansiyon olmak üzere toplam yedi esere ödül verildi. Yine Aral›k 2007'de hayata geçirilen "TSKB ‹le Önceli¤imiz Çevre Konferans›"
SOSYAL SORUMLULUK 83
uluslararas› finans kurulufllar› ile ifl dünyas›n›, yaflanabilir bir çevre ve sürdürülebilir kalk›nma için bir araya getirdi. Konferansta, Dünya Bankas›,
Avrupa Yat›r›m Bankas›, Alman Kalk›nma Bankas›, Avrupa Konseyi Kalk›nma Bankas›, Frans›z Kalk›nma Ajans› ve TSKB'nin üst düzey
temsilcileri, çevre yat›r›mlar›n›n finansman›n› tüm yönleriyle tart›flt›lar.
ISO belgeli çevreci banka TSKB Genel Müdürü Halil Ero¤lu, TSKB, çevre konusundaki duyarl›l›¤›n› kendi bünyesinde çevre politikalar›n› uygulamaya koyarak destekliyor. Nisan 2005'ten bu yana sürdürülen TSKB Çevre Yönetim Sistemleri'nin, uluslararas› sertifikasyon için tüm gereklilikleri karfl›lad›¤› belirlendi ve TSKB, 2007 y›l› bafl›nda DIN EN 14001:2004 Çevre Yönetim Standard› Belgesi ald›. Böylece, ISO 14001 Çevre Yönetim Standard› Belgesi almaya hak kazanan ilk ve tek Türk sermayeli banka oldu. Bugün TSKB, sosyal sorumluluk projeleri d›fl›nda da çevresel etkileri hemen tüm ifl süreçlerine ve ofis içi yaflama katm›fl, çevrecili¤i bir kültür olarak benimsemifl durumda" dedi.
84
Adalardan bir yâr gelir bizlere
Adalar aras› gezinti, efl dost ziyaretleri çok ola¤an. K›z al›p verilmifl, akrabal›k ahbapl›¤› afl›p meflrulaflm›fl, içli d›fll› olunmufl. Heybeli, Burgaz, K›nal› ‘Adalar’›n semtleri sanki.. Eminönü Taksim gibi. Gel gelelim, Eminönü’nden Taksim’e on dakikada gidemezsiniz ama y›l›n hangi ay›nda, günün hangi saatinde olursa olsun, Heybeli Burgaz aras› on dakika. Bu elli y›l önce de böyleydi, bugün de. Çevre yolu, üst geçit, köprülü kavflak, bo¤az trafi¤i olmad›¤› gibi, otobüs, dolmufl, minibüs, taksi de yok. Üstelik adalar aras› yolculuk ücretsiz, hatta teklifsiz. Çat kap› ordas›n›z, çat burada. Gözden ›rakl›k ne söz, gönüller hofl! Prenslerin sürgün yeriyken Prens Adalar› denilen, manast›rlar›n çoklu¤u ve keflifllerin inzivaya çekilmeleriyle de bir dönem Papaz Adalar› olarak an›lan Adalar, günümüze yak›n zamanlarda
az›nl›klar ile Güneydo¤ulu Süryanilerin tercih etti¤i bir yerleflim zinciri. Kartal ile Maltepe karfl›lar›nda s›ralan›p ‹stanbul’a uzakl›klar› 2 ile 15 km aras›nda de¤iflen adalar›n tarih
boyunca de¤iflik biçimlerde de olsa sürgün yeri olarak an›lmas›, kuflkusuz dönemin elveriflsiz ulafl›m koflullar›ndan kaynaklanm›fl olmal›. Buharl› vapurlar icat olup da 1846’da
MEKAN 85
bölgeye seferler bafllay›ncaya de¤in "denizafl›r›" olan Adalar, bugün geçmiflin izlerini 盤l›klar›yla dillendiren mart›lar› ve özel insanlar›yla özgün bir belde. Kaymakaml›k, belediye, devlet daireleri ilçenin merkezi konumundaki Büyükada’da. Anadolu’ya paralel s›ralanan K›nal›, Burgaz, Kafl›kadas›, Heybeli, Büyükada ve Sedefadas›’ndan baflka arka tarafta Tavflanadas›, Yass›ada ile Sivriada olmak üzere dokuz adan›n, prenslerle tahttan indirilen imparatorlar›n sürgün ve ölüm yeri olmas› Türklerin ‹stanbul’u almas›yla son buluyor. ‹dare-i Mahsusa vapurlar›n›n Kad›köy-Adalar seferleri sayesinde kalabal›klaflmaya, ‹stanbul’un sayfiyelerinden olmaya bafllamakla birlikte, günümüze tafl›nan tipik özelli¤i göz ard› edilemez: K›nal›’y› Ermeniler,
Burgaz’› Rumlar, Büyükada’y› Yahudiler seçmifller. Heybeli ise Türklerin ço¤unlukta oldu¤u ada olarak bilnmekle birlikte, ço¤unluk ve/ya az›nl›k kavram› bugün dahi bulan›kl›¤›n› koruyor. H›zl› feribotlar veya vapurlar›n çal›flt›¤›, Erdek ve Tekirda¤`dan motor seferleri bulunan Avfla ve Marmara Adalar› da bilhassa hafta sonlar›nda epeyce kalabal›k olan gözde yerleflimler aras›nda. Ayr›ca 740 metre uzunlu¤unda küçücük bir ada olan Yass›ada, tan›kl›k etti¤i tarihi geçmifli ve günümüzdeki terkedilmifl görüntüsüyle flimdilerde ‘yasl›ada’ olarak an›l›yor. Biri sivri, di¤eri yass› görünümlü olan iki Hay›rs›zada, genellikle denize dik inen ›ss›z yamaçlar›yla mart›lara ev sahipli¤i yap›yor. Halen bir bal›k çiftli¤i bulunan, deniz trafi¤inden uzak olufluyla ‹stanbul’daki dal›fl
kulüpleri için e¤itim alan› olarak kullan›lan Yass›ada, tüm bak›ms›zl›¤› ve terkedilmiflli¤ine karfl›n flimdilerde Rus turizmine yönelik günübirlik deniz turlar› düzenlenen bir inziva s›¤›na¤›. Demokrat Parti ‹stanbul Milletvekili olarak Yass›ada'da tutuklu olmufl Faruk Nafiz Çaml›bel’in dizelerine göz atal›m: Bilmiyor gülmeyi sakinlerin binde biri/ Bir vatan derdi birikmifl bir avuçluk karada/Kuflu hicran getirir, dalgas› hüsran götürür/Mavi bir gölde elem katras›d›r Yass›ada.
86
‹MSAD projesine AB komisyonundan destek nflaat Malzemesi Sanayicileri Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Orhan Turan, "Türk inflaat malzemesi sanayisi, sektöründe birebir uygulanan AB mevzuat›na uyum konusunda, baz› üye ülkelerin de önünde geliflme kaydetti. "Art›k tüm dünyada; rekabetçi olan, markalaflan ve daha fazla global marka yaratmak için çal›flan, ekonomiye giderek daha çok ivme katan, istihdam› körükleyen, katma de¤eri yüksek ürün üretebilen, Ar-Ge'ye, yenilikçili¤e daha çok önem veren, geliflme potansiyeli yüksek bir sektörümüz var" diyerek, ‹MSAD'›; sektörün gelece¤ini ve AB Komisyonunun destek verdi¤i Eubuild Projesi'ni Özel Kalem Dergisi'ne anlatt›.
‹
‹MSAD 24 y›ld›r sektörde büyüyor ‹nflaat Malzemesi Sanayicileri Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Orhan Turan, ‹MSAD'› flöyle tan›ml›yor: ‹MSAD, Türkiye'de inflaat sanayisi ile ilgili sektörlerinin geliflmesi ve büyümesini sa¤lamak, kurallar›n oluflturulmas› ve uygulanmas›na yönelik katk› sa¤lamak, toplum bilincini gelifltirmek, etik kurallara uygun ifl yapmay› özendirmek, sektörün bütününün ç›karlar›n› gözeterek yurtiçi ve yurtd›fl›nda temsil etmek, üyeler ve kurulufllara de¤er katacak hizmet ve ürünler sunmak için 1984 y›l›nda kuruldu. Geçen 24 y›lda inflaat sektörünün büyümesine paralel bir geliflme gösteren ‹MSAD, 2006 y›l›nda "Gelecek Vizyonu ve Yap›lanmas›" bafll›kl› bir araflt›rma yürüterek, araflt›rman›n sonuçlar› do¤rultusunda
yap›lanma çal›flmalar›na bafllad›. Türk ‹nflaat Malzemesi Sanayinde sektörün tümü için yap›lacak çal›flmalar› koordine edecek güçlü örgüt yap›s›n›n oluflturulmas›na yönelik olarak ülkemizde benzeri olmayan bir model hayata geçirildi. Ana yap›lanmadaki de¤iflime yönelik bu çal›flmayla, sektörlerinin lideri olan üretici kurulufllar ve temsil etkinli¤i aç›s›ndan önem tafl›yan 20 sektör derne¤i ayn› çat› alt›nda topland›. Bu
yap›lanma süreci geniflleyerek devam ediyor. Üretici kurulufllar ve derneklerle birlikte bin 200'den fazla üretici, ‹MSAD bünyesinde örgütlendi. AB uyum sürecinde etkin olmay› amaçlayan ve inflaat sektörünü ilgili iç ve d›fl platformlarda temsil eden derne¤imizin ilgili kamu kurumlar› ve CEPMC (Avrupa ‹nflaat Malzemesi Üreticileri Konseyi) vb. örgütlerle kurdu¤u iliflkiler sektör için önem
STK 87 tafl›yor. ‹MSAD, CEPMC, Avrupa ‹nflaat Malzemesi Üreticileri Konseyi Yönetim Kurulu,YAMTEK, Yap› Malzemeleri Teknik Komitesi,YAD, Yap› Araflt›rma Derne¤i Kurucu üyesi ve Yönetim Kurulu, TOBB ‹nflaat Yap›mc›lar› Sektör Meclisi üyesidir. Bu üyeliklerin d›fl›nda ‹MSAD, inflaat malzemelerinin ulusal ve uluslararas› standartlara uygun, kaliteli üretilmelerine iliflkin olarak Türk Standartlar› Enstitüsü alt komiteleri ile üyeleri arac›l›¤›yla çal›flmalar›n› sürdürüyor. ‹MSAD projesi EUbuild’de AB Komisyonu’ndan tam destek ‹MSAD'›n AB komisyonundan destek alan projesi Eubuild ile ilgili olarak konuflan Turan, "Avrupa Komisyonu ‹flletmeler Genel Müdürlü¤ü ile aday ülke olarak sektöre yönelik çal›flmalar yapan ‹MSAD'›n 2007 y›l› sonunda Avrupa Komisyonu'na sundu¤u "‹nflaat Malzemeleri Sektöründe AB'ye Uyum ve ‹flbirli¤inin Olas› Etkileri Konusunda Fark›ndal›k Yaratma" projesi olan EUbuild, 2007 y›l› sonunda Avrupa Komisyonu'ndan destek almay› baflaran 10 proje aras›nda Türkiye'nin lider olarak üstlendi¤i tek proje olmas› bak›m›ndan büyük önem tafl›yor. Proje ile, AB mevzuat› konusunda ‹MSAD kurumsal kapasitesini
artt›rmak yan›nda, Türkiye'nin yan› s›ra Bulgaristan ve Romanya'da da sektör kurulufllar› ve mensuplar›n›n mevzuat hakk›nda bilgilenmesini sa¤lamak, ülkeler aras›nda sektörel bir a¤ kurmak ve enerji verimlili¤i, çevre yönetimi, haks›z rekabet, toplam kalite yönetimi, istihdam gibi çeflitli konularda e¤itim vermek, çal›fltaylar düzenleyerek bilgi al›flverifli sa¤lamak mümkün olacak. Proje kapsam›nda ‹MSAD, Türkiye'de oldu¤u kadar AB'nin yeni üyeleri Romanya ve Bulgaristan'da da inflaat malzemesi sanayisinin geliflimine ve uluslararas› iflbirli¤ine katk›da bulunacak. 18 ay devam edecek projeyle; Türk ‹nflaat Malzemeleri Sektöründeki temsilci kurulufllar›n kurumsal kapasitelerini art›rmak, son kullan›c›lara yönelik fark›ndal›k yaratma kampanyalar›yla, yatay ve dikey sektörel iflbirli¤i oluflturulacak." Katma de¤eri yüksek ürünler üretmek, rekabetçi olmak Kaliteli ve rekabetçi malzeme kullan›m›n›n özendirilmesine yönelik çal›flmalar›n sektörün geliflimine katk› sa¤layaca¤›n› ifade eden ‹MSAD ‹nflaat Malzemesi Sanayicileri Derne¤i Yönetim Kurulu Baflkan› Orhan Turan, tüketicinin bilinçlendirilmesinin büyük önem tafl›d›¤›n›, kaliteli, standarda uygun
malzeme kullan›m›na iliflkin zorunlu ve özendirici mekanizmalar›n kurulmas›n›n gereklili¤ine de dikkat çekti. Turan "genç nüfusa sahip ve AB üyeli¤i yolunda h›zla ilerleyen ülkemizde, inflaat sektörü lider sektörlerden birini temsil ediyor. Sektör gerek müteahhitlik hizmetleri gerekse inflaat malzemeleri sanayisi olarak ekonomiye ciddi katk› ve istihdam sa¤lad›¤› gibi, 3. dünya ülkeleri ve geliflmekte olan ülkelerle de¤il, dünya devleriyle rekabet edebilen, gelecek vaat eden bir oluflum durumunda. Türk ‹nflaat Sektörü dünyadaki rekabet gücüyle, ihracata katk› sa¤layan, yüksek katma de¤er yaratan sektörlerden biridir. Sektörün ülke ekonomisine katk›s› tart›fl›lmaz. 2005-2006 y›llar›nda yüzde 45 oran›nda büyüme gösteren inflaat sektörü, 2007 y›l›n› di¤er y›llara oranla azalan bir geliflmeyle ama yine lider olarak tamamlad›." “‹nflaat sektörünü zan alt›nda b›rakacak aç›klamalar› yad›rg›yoruz” Turan "Ülkemizde yaflanan siyasalekonomik geliflmeler, d›fl iliflkilerimizdeki süreç nedeniyle önceki iki y›la göre sektörün büyüme h›z› yavafllam›fl olsa da, inflaat malzemesi üreticilerinin fiyat art›fl› ile suçlanmas› ve f›rsatç› olarak nitelenmesi ya da gösterilmek istenmesi büyük bir haks›zl›kt›r. Türkiye'de inflaat malzemesi sanayi lider, ihracat gerçeklefltiren, istihdama ve cari a盤a katk› sa¤layan, rekabetçi bir sektördür. Sektör çal›fl›yor, gelifliyor; ancak bu olumlu geliflmelere ra¤men her ola¤and›fl› ekonomik dalgalanmada inflaat malzemesi üreticilerinin fiyat art›fl› nedeniyle f›rsatç› olarak suçlanmas› kabul edilemez. B›rak›n›z Türkiye'yi, hiç flüphesiz dünya ekonomisi de içinde bulundu¤umuz dönemde zor bir
88
süreçten geçiyor. Bu nedenle global bazda ortaya ç›kan arz-talep dengesizli¤i, kuflkusuz hem dünyada, hem de Türkiye'de fiyat farkl›l›klar› yarat›yor. ‹MSAD olarak derne¤imizin stratejik plan›n› ortaya koyduk. Ancak bunun ötesinde, makro bazda yani ekonomi yönetiminde de sektörün stratejik plan›n› haz›rlamak ve vazgeçilmez ana malzeme konumundaki ürünlerle ilgili kapasite planlamas›n› oluflturmak gerekiyor. Türkiye’yi bölgesinde üretim merkezi haline getirmek istiyoruz Turan, inflaat malzemesinde demirçelik gibi baz› malzemelerde son dönemde fiyat art›fl›n›n söz konusu oldu¤unu belirterek sözlerini flöyle sürdürdü: 'Ancak bunun geri plan›ndaki gerekçeler her zaman oldu¤u gibi göz ard› edildi. ‹nflaat malzemelerinin toplam maliyete yüzde etkisinin de dikkate al›nmas› gerekir. Kamu inflaat ihalelerinde sa¤l›kl› bir maliyet analizi yap›lamamas›n›n yan› s›ra, müteahhitlerle uzun vadeli kontrat yap›lmas›n›n veya çeflitli nedenlerle hesab›n› iyi yapmam›fl müteahhitlerin zor duruma düflmesinin sorumlusu inflaat malzemeleri üreticileri de¤ildir. Örnek olarak, çimento ve haz›r beton fiyat›nda geçen y›la oranla düflüfl
yafland›. Yal›t›m, yap› kimyasallar› ve daha birçok ürün grubunda ise geçen y›la göre fiyat de¤iflikli¤i olmad›. Baz› ürün gruplar›nda ise fiyatlar geçen y›l›n alt›nda oldu. Baflta Çin ve Hindistan olmak üzere, Körfez Ülkeleri'ni içine alan bir grup tüketici ülkeden kaynaklanan yüksek talebin etkisiyle, inflaat malzemeleri fiyatland›rmas›nda dünyada global bir sorun yaflan›yor. Ekonomi yönetimi taraf›ndan tamamlanma aflamas›na gelen ve hükümet taraf›ndan yak›nda aç›klanacak olan yeni teflvik sistemine ba¤l› olarak, inflaat malzemesi sanayinin hem global, hem de yurtiçi talebi karfl›layacak bir kapasite art›fl›na kavuflabilmesi için, söz konusu yeni teflvik sistemiyle gerekli alanlarda kapasite art›fl›na yönlendirilmesi yararl› olacakt›r. Türk ‹nflaat Malzemesi Üreticilerinin hedefi Türkiye'yi bölgesinde üretim merkezi haline getirmektir. Bunun için de zaman kaybetmeden çal›fl›yoruz. Çünkü inflaat sektörü gelecek potansiyeli yüksek sektörlerin bafl›nda gelmektedir.' Rekabetçi malzeme kullan›m›n›n özendirilmesine yönelik çal›flmalar Orhan Turan; kaliteli ve rekabetçi malzeme kullan›m›n›n özendirilmesine yönelik çal›flmalar›n sektör geliflimine katk› sa¤layaca¤›na, ayr›ca tüketicinin bilinçlendirilmesinin yan› s›ra, malzeme kullan›m›na iliflkin zorunlu ve özendirici mekanizmalar›n kurulmas›n›n gereklili¤ine dikkat çekerek flöyle devam etti: "Sektörün pozitif geliflimi, sorunlar›m›z› daha ivedi flekilde, çözüm yollar›n› da ortaya koyarak ele almam›z›
gerektiriyor. Türk Yap› Sektörü büyük bir sektör, birçok alt sektörü bar›nd›r›p birçok yan sektörü do¤rudan etkiliyor. Güçlü yönlerimizin yan› s›ra zay›f yönlerimizin de fark›nday›z. Kay›t ve standart d›fl›, kalitesiz üretimle mücadele edece¤iz ve haks›z rekabeti önlemek için çal›flaca¤›z. Kamuda etkin ve do¤ru denetim mekanizmas› oluflturulmas›n› talep ederek takip edece¤iz. Ar-Ge ve teknoloji gelifltirme faaliyetlerini artt›r›p güven ve deste¤in artmas› için çal›flaca¤›z. Büyüyen sektöre nitelikli ara eleman temini konusunda hazırlık yap›p tüketiciyi malzeme konusunda bilinçlendirmeye çal›flaca¤›z. Türk Yap› Sektörünün istikrarl› büyümesini sürdürmesi için gelece¤e dair beklentilerimizi, planlar›m›z›, tahminlerimizi de ortaya koymam›z gerekiyor. ‹lk f›rsatta sektöre yön gösterecek böyle bir çal›flmay› da planlayaca¤›z. Öncelikle, sektörde bütüncül bir bak›fl aç›s› ile örgütlenmenin önemi büyük. ‹MSAD olarak sektörün sanayicisi ve derne¤iyle birlikte tek flemsiye örgütünü oluflturduk ve çal›flmalar›m›z› sürdürüyoruz". ‹MSAD’›n AB projesi uluslarars› çal›fltayda AB Komisyonu taraf›ndan fonlanan "EUbuild Projesi" ‹stanbul Bo¤aziçi Üniversitesi Garanti Kültür Merkezinde 18-19 Haziran günlerinde yap›lacak uluslararas› aç›l›fl konferans› ve çal›fltay arac›l›¤›yla tan›t›lacak. Yüksek kat›l›m›n olmas› amaçlanan aç›l›fl konferans›, yerli-yabanc› üst düzey bürokratlara, AB Komisyon yetkililerine ve sanayicilere ev sahipli¤i yapacak. ‹kinci gün düzenlenecek çal›fltayda ise sabahtan ö¤lene kadar ilgili taraflar›n oluflturdu¤u 3 farkl› grup CE, Yap› Malzemeleri Yönetmeli¤i, çevre ve enerji verimlili¤i konular›n› yabanc› uzmanlarla birlikte tart›flacak. Ö¤leden sonraki oturumda ise üç grup birlikte de¤erlendirme yapacaklar.
90 TAfiDELEEN / ‹STANBUL
Tafldelen Belediye Baflkan›
Hüseyin Avni Sipahi:
"Siyasi ikbalim önemli de¤il"
4
yafl›nda ailesiyle gelip yerlefltikleri Tafldelen'e belediye baflkan› olmas›n›n ilginç bir öyküsü var Hüseyin Avni Sipahi'nin: Daha çocukluk y›llar›nda, komflular› olan kaymakam›n evinden arabayla al›nmas›na özenip makam sahibi olmay› düflleyen Sipahi, 15 y›l önce beldeye dönüflen Tafldelen'de ilk seçimi 138 oy farkla kaybetti. Ancak ikinci ve üçüncü dönemlerde kimseye flans tan›may›p iki dönem belediye baflkanl› olarak köyden kente geçifl sürecini yönetti. Daha göreve seçilmeden ismini vererek yapt›rd›¤› üç okulda 7 bin ö¤rencinin e¤itim görmesinden bugün büyük sevinç duyuyor ve bu k›vanc›n› "isminizi mezar tafl›na de¤il okul tafl›na yazd›r›n" sözleriyle tan›ml›yor. Çocukluk hayalini 41 yafl›nda gerçeklefltiren Tafldelen Belediye Baflkan› Hüseyin Avni Sipahi; duygular›n› Özel Kalem Dergisi'yle paylaflt›.
‹NSAN BAfiKAN 91
Rize'den göçle geldik 1962 Rize Çayeli do¤umluyum. 1966 y›l›nda ailece ‹stanbul'a yerlefltik. ‹lk ve orta ö¤renimimi Sultançiftli¤i ‹lkö¤retim Okulunda tamamlad›ktan sonra 1980'de Haydarpafla Lisesinden mezun oldum. Bir y›l sonra ifl hayat›na at›larak Trafik Müflavirli¤i ve Sigorta acenteli¤i yapt›m. Aktif siyasete 1984 y›l›nda Anavatan Partisi'nden girip, çeflitli vak›f ve derneklerin yönetim kurulu üyesi veya baflkan› olarak görev yapt›m. 1999 yerel seçimlerinde aday oldu¤um Tafldelen Beldesinden belediye baflkan› seçildim ve 28 Mart 2004 seçimlerinde tekrar seçimleri kazanarak ikinci dönemde de bu görevime devam ettim ve halen de etmekteyim. ‹lk seçimi 138 oy farkla kaybettim Belediye baflkan› olmadan önce dernek, vak›f, spor kulüplerinde yöneticilik yapmam belediye baflkanl›¤›nda çok iflime yarad›. Dönemin fiiflli Belediye Baflkan› Fatma Girik'ten Feriköy Spor Kulübü Baflkanl›¤›n› devral›p, tak›m›n üçüncü ligden ikinci lige ç›kmas› için flampiyonlu¤a oynamas›, sonraki y›l ise küme düflmemesi için u¤raflt›m. Büyüdü¤üm yerin belde olmas› sürecinde mahalli idareler seçimlerine
girdim. Ancak 1994 y›l›nda sadece 138 oyla kaybettim. Bu beni y›ld›rmad› ve çocukluk hayalimi gerçeklefltirmek için büyüdü¤üm yere hizmeti sürdürdüm. 1999 seçimlerinde partim ANAP dördüncü s›rada olmas›na ra¤men seçildim. 2004 seçimlerinde ise ANAP yedinci partiydi ama ben kazanmay› yine baflard›m. 9 y›l›d›r 40 bin nüfusu olan bir beldede baflkanl›k yap›yorum. Tafldelen köyden kente geçifl sürecini benimle yaflad› Valide Sultan Atik'in vakfetti¤i
Tafldelen Suyu'nun içinden ç›kt›¤› ulafl›m aks›nda yer alan Tafldelen, ‹stanbul'a 15 dakika mesafede bir belde. Köy kimli¤inden ç›k›p kent kimli¤ine bürünmesi ad›na önemli hizmetlerimiz oldu. Bizim seviyemizdeki beldelerde liseler daha yeni yeni yap›l›rken Tafldelen, 3 lise ve 9 ilkö¤retim okuluna sahip. Çocuklar yürüme mesafesindeki okullar›na gidebiliyorlar. Karayollar› haricinde asfalt›, su flebekesi bulunmayan Tafldelen, bugün modern kent yaflam›yla bütünleflerek ekonomik olarak da büyümeye
92 bafllad›. K›sacas›, köyden kente geçifl süreci benimle tamamland›. Baflar›l› baflkanlar yöneticilikten gelenlerdir Siyasetin içinde yoksan›z belediyede baflar›l› olamazs›n›z. Belli bir meslekten gelen kifliler olaya tek yönlü bak›yorlar. Yerel yönetimlerde baflar›l› belediye baflkanlar›na bak›ld›¤›nda ise, bu kiflilerin sosyal belediyecilik yönleri a¤›r basanlar olduklar› görülür. Belediye baflkan› olamadan yönetici olmak belediye baflkanl›¤› için avantaj sa¤l›yor. Halk›n beni tekrar seçmesi onlar›n gözündeki yerimden kaynaklan›yor. Takdir edersiniz ki, AKP'nin çok yüksek oy ald›¤› dönemde bile biz kalemizi korumaya baflard›k. Günümüzü verimli kullanam›yoruz Genel olarak günümüzü verimli kulland›¤›m›z› düflünmüyorum. Sürekli proje üretip denetlemek yetmiyor. Çünkü iflin içine girdi¤inizde de, hem proje üreten, hem denetleyen, hem uygulayan taraf oluyorsunuz, haliyle bir taraf aç›k kal›yor. ‹ki kadronuzun olmas› sizi rahatlat›p, günü verimli kullanman›za yard›mc› oluyor. ‹flimizin sosyal yönü var, hay›r iflleri de görevimizin bir parças›, haliyle insanlar›n s›k›nt›l› anlar›nda yanlar›nda olmak gerekiyor. Kadrolar› iyi kuranlar zaman› iyi kullan›r. Aksi takdirde okyanustaym›fls›n›z gibi ç›rp›n›rs›n›z. Kendime ve aileme zaman ay›ram›yorum Kendimize zaman ay›ram›yoruz. Spor yapam›yorsam, ailemi sinemaya götürecek vakit bulam›yorsam, ruhen ve bedenen dinlendi¤imi söylemem mümkün de¤il. Ailem de haliyle bundan flikayetçi. Çünkü, çocuklar›n›z›n büyüdü¤ünü bile fark edemeden geçen bir sürecin içindesiniz. Lisedeki o¤lumun sakallar›n›n ç›kt›¤›n› inan›n daha yeni fark edebildim. Ama misyonumuz, görevimiz var; haliyle ailem dahil
herkes buna ayak uydurmak durumunda kal›yor. Belediye baflkan› olu¤um andan beri baflka bir özlemim olmad›, çünkü yapt›¤›m ifli seviyorum. Hep kaymakam ya da vali olmak istedim, onlar olamad› ama iflte biz de belediye baflkan› olduk. Görevimi yaparken mutlu oluyorum. Herkesin refah içinde oldu¤u bir kentin yöneticisi olmak büyük arzum. F›rsat buldukça tiyatroya gitmeye çal›fl›yorum Hobim de yok fobim de yok. Korkuyu da sevinci de yaflayan bir insan›m. Kitaplar okuyorum. F›rsat buldukça tiyatroya gitmeye çal›fl›yorum. Son dönemlerde gece geç saatlere kadar film izliyorum. ‹zledi¤im filmlerde kent dokusuyla ilgili bilgi de ediniyorum. Sanatç› dostlar›m›zla birlikte olmaya, kültür ve müzik flölenleri yapmaya çal›fl›yorum. Sanat müzi¤i baflta olmak üzere halk müzi¤ini çok seviyorum. Tafldelen'de yaflamak bir ayr›cal›kt›r Anadolu'nun birçok yerini gördüm, ancak Urfa ve Mardin'i çok merak ediyorum. Seyahat etmeye zaman kalm›yor. Belediyecilik anlay›fl›mda
tek olmazsa olmaz›m insand›r. ‹stanbul'un çoktan unuttu¤u komfluluk iliflkileri Tafldelen'de yaflan›yor, s›cak bir aile ortam›m›z var. Tafldelen'de yaflamak bir ayr›cal›kt›r. Bizi ayr› k›lan da iflte bu aile ortam›d›r. Ö¤rencileri görünce mutlu oluyorum Tafldelen'de üç okulumuz var ad›m› tafl›yan. Belediye baflkan› olamadan önce yapt›rd›m. 7 bine yak›n ö¤renci okuyor ve 1995 y›l›ndan beri mezun veriyor. Oraya gitti¤imde mutlu oluyorum. Ben de herkese 'ad›n›z› mezar tafl›na de¤il okul tafl›na yazd›r›n' diyorum. Tafldelen'e asla ihanet etmem Yeni döneme iliflkin konuflmak için erken oldu¤unu düflünüyorum. 10 senedir belediye baflkanl›¤› yap›yorum, 2009 y›l›na kadar da beldemin bafl›nday›m. Anayasa mahkemesinin verece¤i karar belirleyici olacak. Benim yönetimim ve Tafldelen örnek al›n›p tez konusu olacak bir belde, parti ortada yok ama biz devam ediyor, baflar›yoruz. Özetle flöyle diyeyim: Siyasi ikbalim önemli de¤il. Asla Tafldelen'e ihanet etmem.
94
Kayseri’nin Sportif Meclis Baflkan› Ramazan Tafl:
Halk›n verdi¤i en düflük paye, güç ile elde edilen en yüksek s›fat ve makamdan iyidir
C
umhurbaflkan› Abdullah Gül'ün memleketi Kayseri'nin ‹l Genel Meclis Baflkan› Ramazan Tafl, Özel Kalem Dergisi'nin bu ayki "meclis baflkan›" konu¤u. "Siyasetçi, görevini hakk› ile yerine getirmeli, çal›flmas›n›n sonucunu beklemeli ve kaderine raz› olmal›d›r' diyen Tafl, siyasette hedef belirlemenin anlams›zl›¤›na iflaret ederek, kendisini 'kaderci' olarak tan›ml›yor. ‹dareci ve antrenör olarak sporla u¤raflman›n yan› s›ra, TFF'nin Kayseri ‹l Temsilcili¤i görevini üç ayr› dönem üstlenen Tafl, siyasi gelece¤ini de halk›n belirledi¤ine inan›yor.
Öncelikle bize biraz kendinizden bahsedebilir misiniz? Siyasete nas›l ve ne zaman bafllad›n›z? Siyasetteki hedefleriniz nelerdir? Kayseri ‹l Genel Meclis Baflkan› olarak teflekkür ederek sözlerime bafllamak istiyorum. 1964 Kayseri/Kocasinan do¤umluyum. E¤itimimi tamamlad›ktan sonra ticarete at›larak hayat›m› bu yönde kanalize etmeye bafllad›m. Ticaret hayat› ile birlikte sosyal ve sportif aktivitelerde bulunmakla birlikte çeflitli sivil toplum örgütlerinin içinde yer ald›m. Basketbol ve futbol gibi branfllarda oyuncu, idareci, antrenör olarak amatörce sporla u¤raflt›m. Üç ayr› dönemde seçilerek, Türkiye Futbol Federasyonu Kayseri Futbol ‹l Temsilcili¤i görevinde bulundum. Fazilet Partisi'nin kurucu yönetim kurulu üyeleri aras›nda yer almakla birlikte, il baflkan yard›mc›l›¤› görevini üstlendim. 18 Nisan 1999 yerel seçimlerinde belediye meclis üyeli¤ine seçildim, ancak partinin
kapat›lmas› ile bir süre ba¤›ms›z meclis üyesi kalarak, yeni kurulacak partiyi yani AK Parti'nin kuruluflunu bekledim. AK Parti'nin kuruluflu ile birlikte kurucu üyelik ve il baflkan yard›mc›l›¤› görevini ifa ettim. 28 Mart yerel seçimlerinde il genel meclis üyeli¤ine seçildim. ‹lk dönem encümen üyeli¤ine, ikinci dönemimde de, vali baflkanl›¤›nda meclis baflkan vekilli¤ine getirildim. 5302 say›l› ‹l Özel ‹daresi Kanununun yürürlü¤e girmesi ile birlikte Kayseri'nin seçilmifl ilk il genel meclis baflkan› olup, ilk iki y›l›n ard›ndan, ikinci kez ayn› göreve seçildim. Evliyim. Üniversitede okuyan 2 k›z›m, lise son s›n›fta okuyan o¤lumla 3 çocuk babas›y›m. Siyasete lise döneminden beri ilgi duyuyordum. Bayrak asarak, sokak süsleyerek mitinglere yard›mc› oluyordum. Sand›k kurullar›nda müflahit s›fat›yla
görev ald›m. Yap›lan davet üzerine aktif olarak Fazilet Partisi ile siyaset hayat›m resmen bafllam›fl oldu. "Siyasetteki hedefleriniz nelerdir?" diye sordunuz. Ben hiçbir zaman kendime bir hedef koymad›m. Sporla u¤rafl›rken Futbol Federasyonu'nun Kayseri ‹l Temsilcisi olaca¤›m› bilmiyordum. Fazilet Partisi'nin kurucu üyeli¤ine davet edilirken, parti sekreteri ve il baflkan yard›mc›s› olaca¤›m› bilmedi¤im gibi, daha sonra belediye meclis üyesi olaca¤›m› da bilmiyordum. Son olarak il genel meclis üyesi olurken, kanunun hemen de¤iflip, ‹l Meclis Baflkan› seçilece¤imi de bilmiyordum. Bütün bu hususlar konjektürel olarak seyreden ve sonuçlanan hususlar oldu. Bence siyasette hedef koyanlar genelde hedefi tutturam›yorlar. Bu sebeple siyasetçi, içinde bulundu¤u görevi hakk› ile yerine getirmeli, çal›flman›n
‹L GENEL MECL‹S‹ 95 sonucunu beklemeli ve kaderine raz› olmal›d›r. K›sacas› siyasetteki hedef olarak ben kaderciyim. Kaderimde ne varsa ona raz›y›m. E¤er siyasi rolüm bugün ‹l Genel Meclis Baflkanl›¤›'na kadar ise burada kal›r›m, yok siyaset yoluyla halk›m›za hizmet yönünde kaderim beni bekçilik noktas›nda hizmet ettirecekse buna da raz› olurum. Velhas›l kaderim beni nereye götürürse orada olurum. Kayseri ‹l Genel Meclisi'nin yapt›¤› çal›flmalardan bahsedebilir misiniz? Kayseri ‹l Genel Meclisimiz, ilçelerden seçilen 51 meclis üyesinden oluflmaktad›r. Kanunun yeni yürürlü¤e girmesi ile birlikte meclis üyelerimiz hür iradelerini ortaya koyarak, fikir üretme ve ilçelerine hizmet götürme çabas›ndalar. Tar›m ve hayvanc›l›¤›n desteklenmesi amac›yla mikro kredi kapsam›nda geri dönüflümlü koyun da¤›t›m› yap›ld›. Belirli bir program dahilinde da¤›t›lan koyunlar›n kuzular› belirli bir konuma geldikten sonra toplan›p, di¤er ihtiyaç sahiplerine verilmek kayd›yla, döngü sa¤lanarak koyunculu¤a destek verilme esas›yla, k›rsal›m›zdaki insan›m›za yard›m edilmesi amaçland›. Ziraat Odalar› ile ortak proje gerçeklefltirilmesi ad›na, ekilebilir arazi miktar›n› artt›rmak için tafl toplama makinesi imalat› hedeflendi. Bu nedenle idaremizce örnek imalat yap›lm›flt›r. ‹nsan›m›z›n befleri ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas› ve bulundu¤u alanda sosyal yaflam standartlar›n›n artt›r›lmas› için gayret gösterilmektedir. Köy içi yollar›n›n parke tafl ile döflenerek k›rsal›m›zdaki halk›m›z› çamurdan kurtarmak amacıyla insanca yaflam ortam› haz›rlamak, bu amaçla kilitli parke tafl› üretim tesisi için gerekli çal›flmalar meclisimizce yap›larak gerekli kaynak bütçeye konmufltur. Yol, içme sular› ve kanalizasyon çal›flmalar›nda daha önceki dönemlere nazaran daha fazla hizmet üretilmifltir. Önceli¤i hangi yat›r›mlara veriyorsunuz? Kayseri'de önceli¤i içme sular›, ulafl›m, e¤itim ve kanalizasyona veriyoruz. En temel ihtiyaç olan su olmazsa sa¤l›kl› bir yaflam
sa¤lanamaz. 387 köyümüzün tamam›nda flebekeli içme suyu musluklardan akmaktad›r. Çok az düzeyde suyu yetersiz k›rsal›m›z vard›r. Önceli¤imiz sa¤l›kl› yaflamak için su. Medeniyetin ölçüsü olan bir di¤eri ise, bir yerden bir yere gidebilme özgürlü¤ü ile birlikte ihtiyaçlar›n karfl›lanabilmesi için ulafl›m, yani yol. E¤itim hiç kimsenin öteleyemeyece¤i bir husus. Kanun gere¤i her il özel idaresi, bütçesinin yüzde yirmisini e¤itime ay›rmak durumundad›r. Dersliklerin artt›r›lmas›, artan nüfusa göre yeni okullar›n yap›lmas› önceliklerimiz aras›ndad›r. Sa¤l›kl› yaflam için at›klar›n sa¤l›kl› bir flekilde deflarj edilmesi ad›na kanalizasyon çal›flmalar› da Kayseri ‹l Genel Meclisimizin öncelikleri aras›ndad›r. 2004 y›l›na kadar 46 adet kanalizasyon yap›lm›fl iken, dönemimizde bu say› 115'e ç›km›flt›r. Dönem sonunda da 200 köyümüzü daha kanalizasyona kavuflturmay› amaçl›yoruz. Sulanabilir tar›m arazileri ve hayvanc›l›k gibi konular› da önceliklerimiz aras›nda sayabiliriz. Kayseri ‹l Genel Meclisi'nin y›ll›k bütçesi ne kadard›r? Bütçeden sa¤l›k ve e¤itime ay›rd›¤›n›z pay nedir? ‹l Özel ‹dareleri'nin büyük iller d›fl›ndaki bütçeleri oldukça yetersizdir. 2007 y›l› bütçesini 26 milyon YTL olarak belirlemifl iken, ayn› y›l›n kesin hesab› 88 milyon YTL olarak merkezi idareden gelen kaynaklarla birlikte kabul edilmifltir. Sonuç itibariyle, faiz gelirleri ve iller bankas›ndan al›nan paylarla birlikte öz kayna¤›m›z 27 milyon YTL civar›ndad›r. E¤itim ve sa¤l›k alan›nda, hay›rseverlerimiz bütçelerimizin çok üzerinde katk› sa¤lamaktad›rlar. E¤itime bütçeden zorunlu olarak
ayr›lmas› gereken yüzde yirmilik pay, bütçemize 5 milyon YTL olarak yans›maktad›r. Sa¤l›k için de yeterince pay ayr›lmad›¤›n› burada ifade etmemiz gerekir. Kayseri'de sa¤l›k ve e¤itim alan›nda yapt›¤›n›z yat›r›mlar nelerdir? Sa¤l›k için yap›lan yat›r›mlara lokal olarak destek verdi¤imizi ifade edebiliriz. Kayseri K›z›lay Hastanesi'nin hay›rseverlerin yard›m› ile hizmete aç›lmas›, ambulans al›m›, sa¤l›k evi ve sa¤l›k ocaklar›n›n ihtiyaçlar›n›n bir k›sm›n›n giderilmesi gibi konular›n yan› s›ra, 2003 y›l›ndan bugüne kadar hay›rseverlerimizin 17,5 milyon YTL de¤erindeki katk›lar›n› da dile getirmeyi bir borç biliyorum. Ayr›ca her y›l 5 milyon YTL e¤itime aktar›lmaktad›r. Yani yeni derslik, ek derslik, ›s›nma için do¤al gaz dönüflümü ve yak›t konular›n›n yan› s›ra cari giderler bu miktarla karfl›lanmasa da, yine Kayserimiz, hay›rseverli¤i ve hay›rseverleri ile övünülecek katk›lar sa¤lam›flt›r. 2003 y›l›ndan bugüne kadar 694 derslik, 42 okul ve 147 adet ek derslik, kapal› spor salonu, anaokulu, lojman yap›m› gibi hususlar için 80 milyon YTL'lik e¤itim yat›r›m›na hay›rseverimiz destek vermifltir. Tabii ki Milli E¤itim Bakanl›¤›m›z›n, "E¤itime Yüzde 100 Destek" kampanyas› olumlu yönde ciddi sonuçlar ortaya ç›karm›flt›r.
96 Kayseri'de turizm ile ilgili ne gibi çal›flmalar yapmaktas›n›z ? Erciyes ve Kapuzbafl› ile ilgili projeleriniz nelerdir ? Kayseri turizm için, Kültür ve Tabiat Varl›klar›n›n korunmas› amac›yla, emlak vergilerinden elde edilen paylar›, projeli ifller için de¤erlendirilmektedir. 2 milyon YTL civar›ndaki biriken paylar›n bir bölümü tabiat ve turizm varl›¤›m›z Erciyes Da¤›m›z ve Kapuzbafl› Tak›m fielaleleri için ayr›lmaktad›r. Erciyes Kayak Merkezi Master ve Çevre Düzeni Plan›, Kayseri Büyükflehir Belediyemizce yap›lm›fl, ‹l Özel ‹daresi'nce kabul edilerek sonuçland›r›lm›flt›r. Belediyecilik ad›na model flehir hüviyetini kazand›ran ve markalaflan Kayserimiz için, Büyükflehir Belediye Baflkan›m›z say›n Mehmet Özhaseki'ye baflar›l› çal›flmalar› için teflekkür ediyorum. Erciyes'imizin, ülkemiz ve ilimiz ad›na cazibe merkezi haline getirilmesi amac›yla yeni kayak pistleri, yeni otellerle birlikte çevre düzenlemesi ve yapay kar makinalar› ile desteklenmesi gibi hususlar Büyükflehir Belediyemizce koordine edilmektedir. Kapuzbafl› Tak›m fielaleleri ile ilgili olarak da ulafl›m rehabilite edilmifl, grup yollar asfaltlanm›fl, Çevre ‹l Müdürlü¤ümüzce de, sit alan›na uygun çevre düzenlemesi ihale edilerek uygulamaya geçilmifltir. Ayr›ca ekolojik dengeye uygun Bongol Evleri tamamland›¤›nda, yerli ve yabanc› turistlerin konaklamas› sa¤lanacak, bu cennet köfle ülkemiz için ciddi tan›t›m alan› olacakt›r. KÖYDES kapsam›nda yapt›¤›n›z çal›flmalardan bahsedebilir misiniz ? Cumhuriyet tarihinde ilk kez do¤rudan Köylere Hizmet Götürme Birli¤i eliyle ihale edilen, yerinden daha h›zl› ve daha etkin çal›flma yap›lmas› için uygulanan bu proje, biz ‹l Genel Meclis Baflkanlar› ve
üyeleri için flans olmufltur. Son dört y›lda yaklafl›k 5 milyar YTL genel bütçeden ilimize Özel ‹dare Yat›r›m Ödene¤inin yaklafl›k 10 y›l›na bedel destek gelmifltir. Köydes'te bugüne kadar 273 km'si 1 kat, 136 km'si 2 kat olmak üzere 409 km asfalt yol çal›flmas› yap›lm›flt›r. 171 köye flebekeli içme suyu götürülmüfltür. 2006-2007 sürecinde yaklafl›k 40 milyon YTL do¤rudan yat›r›ma ayr›lm›fl, ‹l Özel ‹daremizinkilerle birlikte yat›r›mlar ikiye üçe katlanm›flt›r. Bu nedenlerle çok flansl› bir meclisiz. KÖYDES Projesinin baflar›yla uygulanmas›nda ve ‹l Özel ‹dare çal›flmalar›ndan dolay› baflta say›n Valimiz Mevlüt Bilici olmak üzere, ilçe kaymakamlar›m›za, birlik encümeninde bulunan il genel meclis üyelerimize ve muhtarlar›m›za, ayr›ca sahada çal›flan iflçimizden daire baflkan›m›za kadar herkese teflekkür etmek istiyorum. Eklemek istedikleriniz yok mu? Kayseri ‹l Genel Meclisimiz ve Meclis Baflkanl›¤›m›z, 5302 Say›l› Kanunun ilk uygulay›c›lar› olarak ciddi manada çal›flmalar yapm›flt›r. 5 y›ll›k Stratejik Plan, Y›ll›k Yat›r›m Program› ve Çal›flma Program› ile birlikte performans ve bütçe tasar›lar› da
tart›fl›larak, güzel sonuçlar elde edilmifltir. ‹l Özel ‹dare teflkilat› da meclisin istedi¤i çal›flmalar› yaparak sonuçland›rm›flt›r. Kanunun ilk uygulay›c›lar› olarak k›smen zorluklarla karfl›laflt›¤›m›z› ifade etmek istiyorum. ‹lk olmak, kurucu olmak sanki bir eve yeniden yerleflmek gibi s›k›nt›l›d›r. Bizden sonra görev alacak olan ‹l Genel Meclis Baflkanlar› ve ‹l Genel Meclis Üyesi arkadafllar›m›z haz›r kurulu bir düzene gelip oturacaklar ve ilk olman›n s›k›nt›lar›n› yaflamadan, bizim yüksek tuttu¤umuz ç›tay› daha yukar›ya ç›karacaklard›r. Kanunun uygulanmas›ndaki yorum farklar› da bürokratlar taraf›ndan zamanla anlafl›lacakt›r. Belediyecilikte oldu¤u gibi ‹l Özel ‹darelerinin de daha baflar›l› çal›flmalar yapaca¤›na inan›yorum. Birlik ve beraberlik ad›na il genel meclis baflkanlar›m›z ile kurdu¤umuz, karfl›l›kl› görüfl al›fl veriflinden kaynaklanan oluflum,Türkiye genelindeki uygulamalar›n birlikteli¤i ad›na çok faydal› olacakt›r. ‹lk dönem Kayseri'de, ikinci dönemde de Ankara'da bafllat›l›p di¤er illerde devam eden toplant›lara kat›larak uyum sa¤lamaya çal›flan tüm il genel meclis baflkanlar›ma katk›lar›ndan dolay› teflekkürü bir borç biliyorum. De¤erli bir bürokrat›m›z›n söyledi¤i; " Halkın verdi¤i en düflük paye, güç ile elde edilen en yüksek sıfat ve makamdan iyidir" sözünün onur ve gururunu yaflayarak, Özel Kalem Dergisi'ne yay›n hayat›nda baflar›lar diliyorum. Derginin okuyucular›na ve herkese selam ve sayg›lar›m› sunuyor, teflekkür ediyorum.