ISSN 1307-6515
Q KENT İÇİ ULAŞIMIN TÜRKİYE’DEKİ OTORİTELERİ TÜRKİYE’NİN GELECEĞE GİDEN YOLUNU BİRLİKTE ARADILAR
Q ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI FERİDUN BİLGİN’DEN MESAJ DOLU AÇILIŞ KONUŞMASI
Q İKİ GÜN 8 OTURUM 30 KONUŞMACI Q BAŞKANLAR OTURUMUNDAN BURSA, HATAY VE SAMSUN’A DAİR DİKKAT ÇEKİCİ AKTARIMLAR
E’PR YEREL YÖNETİM AJANSI’NDAN TÜRKİYE’NİN EN KAPSAMLI KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
sayfalar.indd 1
04.05.2015 13:03
BASKI PORTAKAL BASKI
Huzur Mah. Tomurcuk Sok. No:5 Kat:1 4 Levent / STANBUL 0212 332 28 01
Q KENT İÇİ ULAŞIMIN TÜRKİYE’DEKİ OTORİTELERİ TÜRKİYE’NİN GELECEĞE GİDEN YOLUNU BİRLİKTE ARADILAR
Q ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI FERİDUN BİLGİN’DEN MESAJ DOLU AÇILIŞ KONUŞMASI
Q İKİ GÜN 8 OTURUM 30 KONUŞMACI Q BAŞKANLAR OTURUMUNDAN BURSA, HATAY VE SAMSUN’A DAİR
ISSN 1307-6515
DİKKAT ÇEKİCİ AKTARIMLAR
E’PR YEREL YÖNETİM AJANSI’NDAN TÜRKİYE’NİN EN KAPSAMLI KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
7
RIXOS GRAND ANKARA
ÇELÄ°KLER TAAHHĂœT Ä°NĹžAAT VE SANAYÄ° A.Ĺž Nenehatun Caddesi No:104 GaziosmanpaĹ&#x;a / Ankara 5FM t 'BLT info@celiklerholding.com.tr
ÇELİKLER SEYİTÖMER TERMİK SANTRALİ
GERZE-SÄ°NOP YOLU
TEKÄ°RDAÄž MURATLI DEMÄ°RYOLU
GERZE-SÄ°NOP YOLU
ÇELİKLER SEYİTÖMER TERMİK SANTRALİ
9
İMTİYAZ SAHİBİ
Yerel Yönetim Ajansı adına
Erengül Bilenser
EDİTÖR
Emine Civanoğlu SORUMLU MÜDÜR
Sevil Günsal Alkoç REKLAM
ozelkalemreklam@epr.com.tr DANIŞMA KURULU
Sadun Emrealp Prof. Dr. Cevat Geray Ali Fuat Güven Prof. Dr. Ruşen Keleş Mithat Kırayoğlu Aykut Taluy Prof. Dr. Mete Tapan Prof. Dr. Handan Türkoğlu Zekeriya Yıldırım GRAFİK TASARIM
e’pr
BASKI PORTAKAL BASKI
Huzur Mah. Tomurcuk Sok. No:5 Kat:1 4 Levent / STANBUL 0212 332 28 01
YÖNETİM ADRESİ
Ahmet Fetgari Sokak Nil Apt. Numara: 7/1 Teşvikiye / İSTANBUL Tel: (0212) 327 1 285 Faks: (0212) 327 1 286
www.ozelkalem.com.tr ozelkalemhaber@epr.com.tr
Yaygın süreli yayın. Özelkalem Dergisi, basın meslek ilkelerine uymayı taahhüt eder.
12 06-07 08 10-11 12-21 22-25 26-31 32-39 40-41
ÇALIŞTAY HAZIRLIKLARI
MAKALE: Prof. Dr. Rafet Bozdoğan
AKTÜEL ANLAR
AÇILIŞ KONUŞMALARI Erengül Bilenser E’pr Yerel Yönetim Ajansı Yönetim Kurul Başkanı, Prof. Dr. Niyazi Eruslu Yalova Üniversitesi Rektörü, Prof. Dr. Mehmet Karaca İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü, Feridun Bilgin Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı BAŞKANLAR OTURUMU
BİRİNCİ GÜN OTURUMLARI
İKİNCİ GÜN OTURUMLARI
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI BASIN YANSIMALARI
YIL: 9 SAYI: 83 NİSAN 2015
14
’den merhaba... Bazen bilirsiniz ki önünüzde uzun bir yol var. Bilirsiniz ki yol öyle kolay kolay aşılacak gibi de değil. Bilirsiniz ki o yolu yalnız yürümek imkansız.
16
Bilirsiniz ki siz o yol ancak deneyimle, bilgiyle, cesaretle, kararlı olunarak ve gerçekten inanarak aşılabilir. Bilirsiniz ki o yoldaki bütün engeller kaldırılabilir ancak bu sadece birlikte başarılabilir. Biliyoruz; kent içi ulaşımda Türkiye’nin sorunları akşamdan sabaha çözülebilecek gibi değil. Biliyoruz; işin içinde türlü değişkenler, türlü güçlükler, türlü alışkanlıklar, türlü ön yargılar var.
20
Biliyoruz; herkes bir araya gelmeden, herkes birbirini anlamadan, herkes meseleyi aynı içtenlikle kavramadan o yolu hep yanlış sokaklara çıkar. Biliyoruz; ne varsa konuşmak, çok yönlü düşünmek, enine boyuna araştırmak, örnekleri karıştırmak, parçaları en doru yerlerinden birleştirmek gerek. E’pr Yerel Yönetim Ajansı olarak tek işimiz yerel yönetimler. Tek hayalimiz güzel bir Türkiye. Güzel bir Türkiye hayalimize giden yolda en önemli virajlardan birinin de kent içi ulaşım olduğunu düşünüyoruz. Sorunlarını çözmüş, kendini sürekli geliştiren, kent insanına zaman verimliliği ev konfor sunan bir ‘kent içi ulaşım’ sistemi, elbette ülkemizde de mümkün.
22
Biliyoruz ki bu yolda yapılacak çok şey var ama şunu da biliyoruz ki bir şeyi gerçekten isteyen, dağları bile aşar. Biliyoruz ki konuşursak, bir araya gelmeyi başarıp o büyük fotoğrafa birlikte bakarsak, bizim dışımızdakilerin neden öyle düşündüğünü samimiyetle anlamaya çalışırsak ve tabii deneyimlerimizi paylaşırsak, çok karmaşık gibi görünen bu yolu büyük bir keyifle yürümek ve amaca doğru kısa sürede ilerlemek mümkün. E’pr Yerel Yönetim Ajansı ve Özelkalem Dergisi olarak bu konuda da en iyi bildiğimiz şeyi yapmaya ve konunun bütün taraflarını çok etkili bir organizasyonda bir araya getirmeye karar verdik.
28 32
Aylar süren hazırlıklar sonunda nihayet bu büyük buluşmayı sağladık ve Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nı gerçekleştirdik. Çalıştay’ın başarısı için ilk günden itibaren büyük bir özveriyle emek veren çok değerli akademisyen Prof. Dr. Sayın Rafet Bozdoğan’a, bize ilk günden itibaren katkıda bulunan İstanbul Teknik Üniversitesi ve kıymetli desteklerini esirgemeyen Yalova Üniversitesi’ne ve Bahçeşehir Üniversitesi’ne, sponsorlarımıza, bütün katılımcılarımıza, çok değerli sunumlarla deneyimlerini paylaşan konuşmacılarımıza, moderatörlerimize, yoğun programından zaman ayırıp gelerek açılış konuşmasını yapan Ulaştırma Bakanı Denizcilik ve Haberleşme Bakanımız Sayın Feridun Bilgin’e içtenlikle teşekkür ediyorum. Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nın heyecanından sonra şimdi de Türkiye için çok önemli bir kaynak olacak ve sektörel hafızayı oluşturacak nitelikte bir kitap hazırlıyoruz. Bundan sonra da benzer etkinliklerle Türkiye’nin güzel hedeflerine katkıda bulunmaya devam edeceğiz. Biliyoruz ki birlikte güzel bir Türkiye’ye ulaşacağız. Saygılarımla.
38
özelkalem
ÇALIŞTAY HAZIRLIKLARI
Türkiye’nin en kapsamlı kent içi ulaşım çalıştayının çok kapsamlı hazırlıkları Aylar öncesinden başlayan planlama... Bütün tarafları bir araya getirebilme heyecanı... Her şeyin eksiksiz olmasına gösterilen çaba... Çalıştayın çok daha geniş kitleler tarafından bilinmesi ve dolayısıyla kent içi ulaşımda emek veren herkesin çabalarının herkes tarafından görülmesi için yürütülen yoğun tanıtım çalışmaları... Aralıksız çalışılan günler... Uykusuz geçirilen geceler... Detaylar... Ofis ve Çalıştay’ın gerçekleştirildiği İstanbul Teknik Üniversitesi arasında sonsuz kereler gidip gelinen bir koşuşturmaca... E’pr Yerel Yönetim Ajansı’nın büyük bir emekle hayata geçirdiği Kent İçi Ulaşım Çalıştayı, sponsorları ve bütün destekçileri için de en verimli sonuçları doğuracak şekilde hazırlandı ve sonuçta, örnek alınacak düzeyde bir etkinlik ortaya çıktı.
Yerel yönetimler alan nda etkinlikler organize eden, projeler üreten ve yerel yöneticilerle birlikte daha güzel bir Türkiye için çal ímalar yürüten E’pr Yerel Yönetim Ajans , kent içi ulaí m n da kentlerde hayat n güzelliêini doêrudan etkileyen bir unsur olmas gerçeêinden yola ç karak Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’n planlad . Çal ítay’a konunun bütün taraflar n n kat l m n saêlamak, en uzman kiíilerin ve en deneyimli baíkanlar n sunumlar ile bütün kat l mc lara yepyeni bak í aç lar kazand rmak, kent içi ulaí m konusunda bütün taraflar n iletiíimine zemin haz rlamak gibi çok önemli konulara 6
Nisan 2015
odaklanan E’pr Yerel Yönetim Ajans , Çal ítay’ n tan t mlar n n etkin olmas na ve çok daha fazla kiíiye ulaíarak mümkün olan en iyi íekilde amac na eriímesine de çok özen gösterdi. Çal ítay’ n gerçekleítirildiêi ëstanbul Teknik Üniversitesi’nde, önceki günün gece yar s ndan sonra yoêun, heyecanl bir telaí baílad ve etkinlik alan dikkat çekici biçimde haz rland . Günler öncesinden ëstanbul sokaklar nda dolaímaya baílayan kent içi otobüsler de bütün kent halk na Çal ítay’dan söz ediyordu. Çal ítay sabah gün ayd nland ê nda her íey haz rd . Q
Nisan 2015
7
özelkalem
MAKALE
PROF. DR. RAFET BOZDOĞAN Tecrübe maliyetlerini düşürerek daha kısa sürede ve daha az enerji ile sonuca erişmek mümkün
Kentlerin nüfus bak m ndan ve fiziki olarak büyümesinin yan s ra ií kollar n n çeíitlenmesi, insanlar n al m güçlerinin ve tüketimin artmas doêal olarak kentlerde hareketliliêin artmas na ve bu da ulaí m veya eriíim talebinin doêmas na neden olmaktad r. ënsanlar n, mal ve hizmetlerin bir yerden baíka bir yere olan eriíim talepleri, kara, rayl , deniz ve hava olmak üzere deêiíik ulaí m modlar ile saêlanmaktad r. Kent içi ulaí mda da bu modlar dengeli ve sürdürülebilir modellerde olmal d r. Ne yaz k ki dünyan n bütün metropollerinde kentin büyüme karakteristikleri tamamen öngörülemediêi için kent planlar olmas gerektiêi íekilde yap lamamaktad r. Bunun sonucu olarak kentlerde ulaí m ve trafik problemleri ortaya ç kmaktad r. Bu sorun geliímií ülke metropollerinde daha az görülürken, ülkemizde olduêu gibi kalk nmakta olan ülke metropollerinde kendini ciddi bir íekilde hissettirmektedir. ëíte Kent ëçi Ulaí m Çal ítay , büyümekte olan ülkemiz íehirlerinde var olan ve karí laí lacak olan ulaí m ve trafik problemine bir görüí getirmek üzere, ülkemizde ve dünyada bilgi ve tecrübeye sahip bilim insan , uygulama insan , bürokrat, sanayici ve iíadam gözüyle kentlerin yönetici ve uygulamac lar na bir ç ê r açacak hedefler oluíturacakt r. Bu çal ítayda yer almam n en önemli iki sebebi vard r. Birincisi; íahsen bu alanda çal ímalar yürüten bir akademisyen olmam ve bir üniversiteyi temsil etmem. Ayr ca daha önce ëstanbul Büyükíehir Belediyesi’nde yaklaí k sekiz y l ulaí mdan sorumlu 8
Nisan 2015
bir bürokrat ve uygulay c olarak görev yapm í olmam münasebeti ile bilgi, görgü ve tecrübelerimi ülkemizin diêer kentleri ile de paylaímay hedeflememdir. ëkinci neden ise Kent içi ulaí m konusunda dünyadaki yenilikleri görebilmek ve diêer kat l mc lar n bilgi, görgü ve tecrübelerinden faydalanmakt r. Bu çal ítay, bir kentin ulaí m sistemlerinin hemen hepsini kapsamaktad r. Bir taraftan kentlerin nas l planlanmas gerektiêi ve ulaí m master plan n gerekliliêi vurgulanm í, diêer taraftan kentlerde inía edilecek olan ulaí m altyap lar n n tasar m, bak m ve onar m iíleri ele al nm ít r. Kent içi ulaí mda mevcut ulaí m altyap lar n en verimli kullan m ad na kent içi trafik yönetimi irdelenmiítir. Kentlerde olas bütün toplu taí ma modlar ve avantajlar da yine Çal ítay’da deêinilen en önemli konular aras nda yer ald . Bütün kentlerimizde ihmal ettiêimiz odak merkezleri ve lojistik deêerlendirildi. Çal ítay, sektörün önemli rol oyuncular n bir araya getirmeyi baíard . Ülkemizde baíta ëstanbul olmak üzere büyükíehir olarak iíletilen íehirlerimiz de önemli birikimler mevcut. Bunlar ile beraber akademisyenlerimizin bilimsel çal ímalar ve fikirlerinin yeni büyükíehirlere ve diêer íehirlerimize aktar lmas aç s ndan çok önemli bir netice elde edildi. Sonuçta, kentlerimizi yönetmekle sorumlu yerel yöneticilerimiz, daha az tecrübe maliyetleri ile sonuca daha k sa sürede ve daha az enerji ile eriíme yollar n da görmüí oldu. Q
5
özelkalem
AKTÜEL ANLAR
Çalıştay’ın ulaşmak istediği hedef tam da burası Bir konunun bütün taraflarını bir araya getirerek onlar arasında keyifli bir iletişim için zemin oluşturabiliyorsanız, o konuda başarıya giden yolun en zor engelini aşmayı başarmış, en etkili adımını atmışsınız demektir. Türkiye’nin güzel bir geleceğe ulaşmasını hedefleyen E’pr Yerel Yönetim Ajansı, belediye başkanlarından ulaşım daire başkanlarına, iştirak yöneticilerinden özel sektör üreticilerine, akademisyenlerden öğrencilere kent içi ulaşım konusunun bütün taraflarını bir araya getirdi ve hem Çalıştay öncesi hem de oturum aralarında çok değerli bir iletişim ortamının oluşmasını sağladı.
FERİDUN BİLGİN UDH Bakanı
ERENGÜL BİLENSER E’pr Yerel Yönetim Ajans Başkanı
MEHMET KARACA İTÜ Rektörü
SALİH ASLAN İzdeniz Genel Müdürü
Bir konuda gerçek çözüme, gerçek baíar ya, bütün taraflar aç s ndan somut faydan n bulunduêu gerçek bir hedefe ulaíabilmenin en temel gerekliliêi, o konuyu bütün taraflar n ayn ortamda, özgürce, detayl ca, samimiyetle konuíabilmesidir. E’pr Yerel Yönetim Ajans , daha önce yerel yöneticilerle bir araya gelerek gerçekleítirdiêi projelerini bu kez çok daha ileriye taí yarak konunun bütün taraflar n buluíturmay baíard . Türkiye’nin en önemli kentsel sorunlar ndan biri olan kent içi ulaí m konusunun çok kapsaml olarak ele
10 Nisan 2015
RECEP ALTEPE Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı
al nd ê Kent ëçi Ulaí m Çal ítay, Ulaít rma Denizcilik ve Haberleíme Bakan Feridun Bilgin’in de geliíiyle birlikte çok daha büyük bir heyecana, paylaí ma sahne oldu. Bas n mensuplar n n yerel yöneticilerle uzun uzun röportaj yapabilme olanaê da bulduêu Çal ítay’ n fuaye alanlar , günlük yaíamda bir araya gelemeyen herkesin birbiriyle kent içi ulaí m n bugünü hakk ndaki görüílerini ve geleceêi hakk nda öngörülerini paylaíabildiêi keyifli sohbetlerin de yap lmas na imkan oluíturdu. Q
Nisan Nis Ni isan is n 2015 2201 0 015 11
Nisan 2015
11
özelkalem
AÇILIŞ
Türkiye’nin geleceğe giden yolu bu çalıştayda yön buldu E’pr Yerel Yönetim Ajansı, kurulduğu günden bu yana yerel yöneticilerle iş birliği halinde güzel bir Türkiye’ye giden yolu net biçimde gösteren o büyük fotoğrafı gözler önüne serebilmek ve o yolda en doğru adımlarını belirlemek üzere kent içi ulaşım konusunun bütün taraflarını bir araya getirdi. İTÜ Maslak Kampüsü’ndeki Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen Çalıştay’ın, Türkiye’nin her yerinden çok önemli konukları vardı. Belediye başkanlarının, ulaşım daire başkanlarının, iştirak yöneticilerinin de katıldığı ve sunumlar yaptığı Çalıştay’ın açılışı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin tarafından gerçekleştirildi. Çalıştay, İstiklal Marşı ile başladı ve açılış konuşmalarının ardından kent içi ulaşım konusunu etraflıca ele alan oturumlarla devam etti.
Türkiye’nin bütün kentlerinde kent yaíam n n modern koíullarla geliímesi, daha güvenli, daha konforlu olmas ve kent içi ulaí mda sorunsuz günlerin gelmesi için Türkiye’nin en yetkin, en etkin kiíileri bir araya geldi. E’pr Yerel Yönetim Ajans taraf ndan organize edilen Kent ëçi Ulaí m Çal ítay , belediye baíkanlar baíta olmak üzere ulaí m daire baíkanlar n , iítirak yöneticileri, bu kurumlarda yetki sahibi olanlar , sektör için üretim yapanlar ve tabii uzmanl k alan bu olan çok deêerli akademisyenleri buluíturdu. Türkiye’nin kent içi ulaí mda geleceêe giden yolu konuíuldu, örnekler paylaí ld , 12 Nisan 2015
endiíeler tart í ld ve etkin sonuçlara ulaímak için öneriler ele al nd . ëstanbul Teknik Üniversitesi Maslak Kampüsü’ndeki Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde aç l í Ulaít rma Denizcilik ve Haberleíme Bakan Say n Feridun Bilgin taraf ndan yap lan Kent ëçi Ulaí m Çal ítay , 25 Mart Çaríamba günü sabah saat 09.30’da baílad . ëstiklal Marí ’n n söylenmesinin ard ndan salonda yerini alan konuklar, aç l í konuímalar baílamadan önce birbirleriyle k sa bir sohbet olanaê da buldular. Q
Feridun Bilgin Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
Doç. Dr. Lütfü Savaş Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı
Prof. Dr. Rafet Bozdoğan
Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, Prof. Dr. Niyazi Eruslu, Prof. Dr. Mehmet Karaca, Feridun Bilgin, Recep Altepe, Yusuf Ziya Yılmaz, Doç. Dr. Lütfü Savaş, Erdoğan Bilenser
RECEP ALTEPE Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı
Erengül Bilenser
Prof. Dr. Mehmet Karaca, Feridun Bilgin, Recep Altepe
Nisan 2015
13
özelkalem
AÇILIŞ KONUŞMALARI
ERENGÜL BİLENSER E’PR YEREL YÖNETİM AJANS BAŞKANI
Say n Ulaít rma Denizcilik ve Haberleíme Bakan m, Say n Rektörler, Say n Belediye Baíkanlar , Deêerli Misafirler, Deêerli Bas n Mensuplar hoí geldiniz. Uzun süredir çok emek vererek, çok çabalayarak haz rland ê m z bir buluíma bu. Biz E’pr Yerel Yönetim Ajans olarak sizlerin de çok iyi bildiêiniz gibi yaln zca yerel yönetimler alan nda çal í yor, yaln zca yerel yönetimler alan nda düíünüyor ve neye ya da ne tarafa bakarsak bakal m yaln zca yerel yönetimler aç s ndan bir íeyler görmeye odaklan yoruz. Biliyorsunuz bizim bir hayalimiz var; güzel bir Türkiye olmak için yap yoruz ne yap yorsak. Bu hayalimize inanan, bu hayali sahiplenen, bu hayalin gerçekleímesi için birlikte yeni fikirler, yeni faydalar üretebileceêimiz herkesle, her kurumla el ele veriyoruz. Sekiz y ld r Türkiye’nin her yerine gidiyor, her íehirde daha güzel sokaklar, daha güzel caddeler, daha güzel kald r mlar, daha güzel köyler, daha güzel parklar, daha güzel binalar yap labileceêi inanc ve tutkusuyla yerel yöneticilerimize projeler sunuyoruz. Yerel yöneticilerimizin kendi aralar ndaki iletiíimin saêlam, dengeli ve tarafs z zemini olma görevi, giderek daha da güçlü bir ve kendiliêinden geliíen bir sorumluluk haline dönüítü; bundan büyük bir onur duyuyoruz. Özelkalem Dergisi ve Özelkalem.TV ile bu görevimizi en etkin íekilde yerine getirmek üzere her zaman yüksek bir motivasyonla çal í yoruz.
14 Nisan 2015
Yerel yönetimlerle ilgili yasalar , uygulamalar , kararlar da çok yak ndan takip ediyoruz. Bir y l önce yeni büyükíehir kanunu ç kart ld ê nda akl m za düítü bu çal ítay. Otuz ilimizde yeniden kent içi çal ímalar yeniden olacak, böyle bir çal ítay yaparsak o belediyelerin çal ímalar na katk m z olur diye düíündük. Güzel bir Türkiye’nin, herkesin kat l m yla gerçekleíebileceêine inan yoruz. Deneyimleri paylaíman n, meseleyi derinlemesine konuíman n, yan tlar birlikte araman n en etkili yol olduêu bir gerçek. Kentlerimizin güzel geleceêi için çözülmesi gereken en önemli konular n baí nda kent içi ulaí m n geldiêi de bir gerçek. Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’nda Türkiye’nin güzel yar nlara giden yolunda herkesin bir arada olmas çok anlaml yd . Burada yer almakla, Çal ítay’ n amac n n gerçekleímesine çok deêerli bir katk da bulunuyorsunuz, hepinize çok teíekkür ediyorum. ëí birliêi yaparak Çal ítay’a büyük katk saêlayan ëstanbul Teknik Üniversitesi’ne, Yalova Üniversitesi’ne ve Bahçeíehir Üniversitesi’ne, bize güç katan sponsorlam za, uzunca bir süredir birlikte çal ít ê m z dan íma kurulumuza, neredeyse her dakikas n coíkuyla Çal ítay’a ay ran Rafet Bozdoêan hocama ayr ayr teíekkür ediyorum. Biz güzel bir Türkiye için çal ímaya devam edeceêiz. Güzel bir Türkiye için att ê m z her ad mda sizlerle bir arada olabilmeyi diliyorum. Q
özelkalem
REKTÖR KONUŞMALARI / YALOVA ÜNİVERSİTESİ
PROF. DR. NİYAZİ ERUSLU YALOVA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ
Say n Bakan m, Deêerli Belediye Baíkanlar m, K ymetli Rektörüm, K ymetli Akademisyenlerimiz ve Deêerli Misafirler, Hepinizi sayg , sevgi ve hürmetle selaml yorum. Bugün burada önemli bir etkinliêi birlikte yürütüyoruz. Bildiêiniz gibi üç noktadan bir düzlem geçer. Birincisi bilim adamlar n oluíturduêu üniversite, ikincisi uygulay c olan yerel yönetimler, üçüncüsü de paray veren merkezi irade... Bu üçünü birleítiren noktada ülkemizin ana sorunlar ndan biri olan ulaít rma ile ilgili sorunlar burada tart íacaê z. Nas l vücuttaki kan damarlar besinin hücrelere ulaít r lmas n ve besin at klar n n sistemden uzaklaímas n saêl yorsa, kent içindeki ulaít rma da kent yaíam n n devam için insan, emek ve malzeme ulaít r lmas n saêlar. En küçük hata, en k sa süreli bir kesinti bile sistemi çal ímaz hale getirir ve felç eder. Ülkemizde ulaít rma sektöründe sistemli çal ímalar yap lmakta idi ancak bunun sistematik ve uygulanabilir íekilde yap labilmesini saêlayacak olan en 16 Nisan 2015
önemli unsur eksikti yani üniversitelerde ulaít rma mühendisliêi yoktu. Ulaít rma mühendisliêi bölümü Amerika’da daha 1948 y l nda aç lm í ancak ülkemizde bugün on sekiz bin mühendis olduêu halde, bu çal ímalar iníaat mühendisliêinin alt bilim dal olarak yürütülüyordu. Türkiye’de ilk defa Bahçeíehir Üniversitesi bu konuda bir ad m att ve ulaít rma mühendisliêi eêitimini baílatt . Ulaít rma mühendisliêi, özgün çal ímalar n sürdürüyor. Kent ëçi Ulaí m Çal ítay arac l ê yla ulaít rma konusunun öne ç kmas n çok önemsiyoruz. Bu alanda yerel yönetimlerle ií birliêi halinde çal ímalar yapan ve yola í k tutan Özelkalem Dergisini tebrik ediyor, Say n Bakan’a bu çal ítaya verdiêi destek için teíekkür ediyoruz. Bu çal ítay n en etkili íekilde gerçekleítirilebilmesi için çok deêerli katk larda bulunan baíta Rafet Bozdaêan hocam ve bütün arkadaílar m hepinizin huzurunda tebrik ediyorum. Q
özelkalem
REKTÖR KONUŞMALARI / İTÜ
PROF. DR. MEHMET KARACA İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ REKTÖRÜ
Say n Bakan m, Sayg deêer Belediye Baíkanlar m, Sevgili Rektörüm ve Meslektaí m, Deêerli Akademisyenler ve sektörümüzün k ymetli temsilcileri, Ülkemizin en önemli konular ndan birini tart ímak ve çözüm önerileri aramak için burada, ëTÜ çat s alt nda buluítuk. Kent ëçi Ulaí m Çal stay ’na hepiniz hoí geldiniz. Ulaí m özellikle büyük kentler söz konusu olduêunda güncelliêini hiçbir zaman yitirmeyen, günlük planlar m z , al íkanl klar m z íekillendiren bir konu. Ulaí m söz konusu olduêunda çözüm üretmek ve uygulamaya koymak san ld ê ndan çok daha zor. Geçmiíten gelen íehirleíme hatalar , kültürel zaaflar m z ve iç göç gibi faktörlerle her zaman karí karí yay z. Avrupa’n n aksine biz yola yak n yerleíim kurmay çok seviyoruz. Yollar n kenar nda yükselen gökdelenlerin her biri köy hatta ilçe nüfusu kadar insan bar nd rmakta. Bu da günün her saatinde trafik sorunu yaíand ê anlam na geliyor. Toplu ulaí m araçlar n n yetersiz kal yor. Kent içi ulaí mda nitelikli ve eriíilebilir toplu ula18 Nisan 2015
í m alternatifleri sunmak kadar, yenilenebilir teknolojilere yönelmek de önemli. ëTÜ olarak bu teknolojiyi geliítirmek için çal í yoruz. Türkiye’nin ilk elektrikli minibüsünü tasarlad k, yak nda sizlere sunacaê z. ìuan da tek íarjla 400 km kadar gidebiliyor. Ayr ca gençlerimiz bugün itibariyle güneí enerjili bir aile arabas tasarlamaktalar, ismi de Aruna. Biz yenilenebilir ulaí m çözümleriyle örnek olmay amaçl yoruz. Bu kapsamda iki y ld r yeíil kampus projesini yürütüyoruz ve bu proje ile yerleíkemizi bisiklet yollar yla donat yoruz. ëstanbul’da yürütülen bütün bu ulaí m projelerinde ëTÜ her zaman var. Sadece ëstanbul için deêil kentler içinde ulaí m çözümlerinde görev üstlenmeye haz r z. Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’nda bütün paydaílar n bir araya gelmesi, fikir ve deneyim paylaí m aç s ndan çok önemli katk saêlayacakt r. Kat l m n z ve katk n z için íimdiden teíekkürlerimi sunuyor, verimli bir etkinlik olmas n diliyorum. Q
özelkalem
AÇILIŞ KONUŞMALARI
FERİDUN BİLGİN ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANI
“Hareketi berekete dönüştürecek çalışmalar yapıyoruz” E’pr Yerel Yönetim Ajansı tarafından organize edilen ve Türkiye’nin kent içi ulaşım konusunda en yetkin isimleri ile konunun bütün taraflarını buluşturan Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nın açılışı, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin tarafından yapıldı. Açılış konuşmasında Bakanlık çalışmalarına değinen Bakan Bilgin, Çalıştay’ın çok önemli etkilerinin ve katkılarının olacağına duyduğu inancın da altını çizdi. Kent içi ulaí m n bütün yönleriyle tart í lacaê , ortak akl n çözüm önerilerinin yat r lacaê bu çal ítayda sizlerle olmaktan büyük memnuniyet duyuyor ve hepinizi sayg yla, sevgiyle selaml yorum. Bu çal ítaydan ç kan sonuçlar n bütün íehirlerimizin kent içi ulaí m sistemleri için yeni ufuklar açacaê na inan yor, kat l mc lara ve emeêi geçenlere teíekkür ediyorum. Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’n n gerçekleítirilmesine destek olan 20 Nisan 2015
üniversitelerimizin, farkl ulaí m sistemlerinin çeíitli alt disiplinlerine yönelik yeni öêretim programlar na da çok umutlu bakt ê m belirtmek istiyorum. Deêerli konuklar, hareket kabiliyeti günden güne artan insan m z n talepleri bizleri daha fazla çal ímaya itiyor. Bu hareketin berekete dönüímesi için ulaí m ve iletiíim altyap s n tamamlamak suretiyle hem insan m z n yaíam kalitesini yükselteceêiz hem Türkiye’nin
imkanlar n küresel rekabette avantaja dönüítüreceêiz. Bu amaçla bakanl k olarak ulusal yol aê m z yenilerken ve yol standard n yükseltirken diêer yandan da ülkemiz üzerinden -doêu bat kuzey güney- istikametinde geçen uluslararas koridorlar iílevsel hale getiriyoruz. Son yüz y lda yerel idarelerin de genel idarelerin de çözmek için uêraít ê en önemli sorunlar n baí nda kentleíme var. Çoêu defa kontrol edilemeyen bu büyümenin saêl kl bir zemine oturtulmas için makro planda belirlenen ulaít rma, sanayileíme, konut, turizm gibi politikalar n birbirini tamamlayacak bir nitelikte olmas zorunlu. Kent nüfusunda yaíanan her art í daha fazla taí t trafiêi olarak karí m za ç k yor. Sadece geçen y l ülkemizde trafiêe yeni ç kan taí t say s 900 bine yaklaít . Bu y l sadece Ocak ay nda üçte biri ëstanbul’da olmak üzere yaklaí k 138 bin yeni araç trafiêe ç kt . 2002 y l nda 8 milyon 600 bin olan motorlu taí t say s , bugün 19 milyon. Ülkemizde toplu taí ma bilinci ve kapasitesini yeterli seviyeye getirmedik. Y ll k ortalama %1.6 nüfus art í m z var ve son 25 y ldaki büyüme eêilimlerinin sürmesi durumunda 2023 y l na kadar toplam taí ma talebinin bugünkü düzeyin 3 kat na ç kacaê biliniyor. Büyükíehirlerimizde artan trafiêin soruna dönüímemesi için biz de önemli ve dev projeler baílatt k. 3. Boêaz Köprüsü ve Kuzey Marmara otoyolunu yap yoruz. ëstanbul ëzmir Otoyolu ve ëzmit Körfez Geçidi projesini devreye al yoruz. Avrasya Karayolu Tüp Geçidi projesinde de yoêun çal ímalar m z devam ediyor. 2017 y l nda baêlant yollar n tamamlayarak hizmete açmay planl yoruz. Karayolu ulaí m ndaki bu yat r mlar n yan s ra toplu taí mada hem daha güvenli hem de daha çevreci olan rayl sistemleri de devreye al yoruz. ìuanda ëstanbul metrolar her gün yaklaí k 1.7 milyona yak n insan taí yor ancak kent içi rayl taí mac l êa daha fazla önem vermek zorunday z. ëstanbul’da Marmaray ve ëzmir’de Egeray’ n ard ndan Ankara’da Baíkentray, Gaziantep’de Gaziray gibi projelerimiz var.
Ancak ëstanbul’a kendi gibi dev projeler gerekli. Bu kapsamda Bakanl k olarak üç katl ëstanbul metro ve karayolu boêaz geçiíi projesini baílatt k. Günde alt buçuk milyon yolcunun yararland ê dokuz farkl íehir içi rayl sistem, h zl metro ile entegre olacak ve k talar aras yolculuêumuz daha da kolay oluíacak. Bakanl k olarak biz bunlar yaparken, yerel yönetimler olarak sizler de kent ölçeêinde önemli altyap yat r mlar gerçekleítiriyorsunuz. Bu altyap n n en etkili íekilde kullan m , teknoloji ile desteklenmesine ve entegrasyonuna yani ulaí m aêlar n n ak lland r lmas na baêl . Bize bu imkan saêlayacak olan da ak ll ulaí m sistemleri. Bakanl ê m z bu konudaki ihtiyac görerek genií kat l ml bir çal íma yapt . Ülkemizin bu konudaki temel politika ve yol haritas olan Ak ll Ulaí m Sistemleri Strateji Belgesi ve Eylem Plan sizlerin de çok deêerli katk lar yla haz rland . Bir baíka önemli eylemimiz ise 2023 y l na kadar ülke genelinde tüm büyük íehirlerimizde kent içi ulaí m izleyecek trafik yönetim merkezlerinin oluíturulmas ... Bu alanda çok baíar l belediyelerimiz var. ëstanbul Büyükíehir Belediyesi, trafik kontrol merkezi kurulduêu günden bu yana önemli ve mükemmel geliímeler gösterdi. Ak ll ulaí m sistemlerinde baíar y yakalama bak m ndan en kritik konu, ülkemizin ak ll ulaí m sistemleri mimarisinin oluíturulmas . Bunun için bir y ldan uzun bir zamand r Bakanl ê m z ile Karayollar Genel Müdürlüêü bütün taraflar n katk lar yla çal ít . Ortaya ç kan ilk taslak rapor sizlerle paylaí ld . Etkin bir kent içi ulaí m n saêlanmas için deniz yolu, demir yolu ve karayolunu entegre eden kombine bir taí mac l k sistemini oluíturmak da elbette nihai hedeflerimizden biri. Deêerli kat l mc lar, sözlerime burada son verirken bu çal ítay n haz rlanmas nda emeêi geçenlere bir kez daha teíekkür ediyor, Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’ndan ç kacak sonuçlar n bundan sonraki çal ímalar m za yön vereceêine iliíkin tam inanc mla hepinizi sayg yla, sevgiyle selaml yorum. Q
Nisan 2015
21
özelkalem
BAŞKANLAR OTURUMU
Oturum Sponsoru Karsan
Kent içi ulaşımda örnek kentlerin başkanları aynı oturumda bir arada Bir kenti her bakımdan başarıya götürebilecek, güzel günlere taşıyabilecek, günlük yaşamında büyük gelişmeler sağlayabilecek en önemli unsur elbette o kentin idaresindeki yerel yöneticidir. Kentine çok iyi gelecek, başka kentlere de ilham verecek projelere imza atan belediye başkanları, o kenti güvenle ve büyük bir hızla çok daha modern günlere taşıyabilir. E’pr Yerel Yönetim Ajansı, Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nda bu yerel yöneticileri bir araya getirdi. Çalıştay’ın ilk günkü Başkanlar Oturumu, bütün katılımcılar açısından çok önemli bilgi, deneyim ve öneri kazanımları sağladı.
Bugün kent içi ulaí m konusunu baíkanlar m zla beraber irdeleyeceêiz. Kentler aras rekabet íuan dünyada en çok konuíulan, uluslararas toplant larda en çok tart í lan konulardan biri. Türkiye perspektifinden bakarsak, ëstanbul t pk ilk kent devlette Roma’n n konumu gibi etraf ndaki kentlere adeta nefes ald rmayacak bir büyüme temposu içerisinde. Dilerim her íey haks z rekabete mahal vermeyecek íekilde düzene girer. Kentler aras rekabet, kent içi ulaí mda da söz konusu. Bütün yerel yöneticiler kentlerinin bu konuda çok daha iyi olmas için bir yar í içerisindeler. ‘Kentinizin öncelikli sorunlar n s ralar m s n z’ sorusunu soran bütün anketlerde daima ulaí m sorunu o kentin en önemli sorunu olarak ç kar. Kent içi ulaí mda çok bileíenli bir durum olduêu için belediye baíkan n n iíi de çok zor. Yasama, yürütme, bürokrasi, özel sektör, dolmuí íoförleri, taksiciler, bu alanlarda faaliyet yürüten meslek odalar , altyap müteahhitleri, malzeme üreticileri, teknoloji üretenler, servis kullanan kurumlar, üniversitelerin ilgili bölümleri ve tabii bas n. Biz Bursa’da rayl sistemi ilk açt ê m zda o gün kentin en çok satan bir gazetesinin maníetinde ‘Bursa Bursa olal böyle zulüm görmedi’ diye yaz yordu ve bizim bütün sevincimize gölge düímüítü; bu nedenle bas n da önemli bir aktör. Bugün baíkanlarla konuíacaê z ve onlar n deneyimini dinleyeceêiz. Konuíulanlardan baz sonuçlar ç karacaê z. Önce Hatay’dan baílamak istiyorum. Say n Lütfi Savaí’tan, Hatay’daki büyükíehre dönüímesinden, önceden büyükíehir deyince kent içi kavram sadece kent içi ulaí m çal ímalar n ve konuyla ilgili görüílerini dinleyeceêiz. 22 Nisan 2015
MODERATÖR ERDOĞAN BİLENSER BURSA BÜYÜKŞEHİR ESKİ BELEDİYE BAŞKANI
Biz yeni büyükíehir olduk. 6360 say l yasa bize çok avantaj saêlad ama bir o kadar da yordu. Ulaí m konusunu atardamarlar m za benzetiyorum. Atardamarlar m z çok mükemmel bir íekilde dizayn edilmiítir ama bunlar içerisinde herhangi bir t kan kl k varsa, damarlara kan gitmez. Bu yasa bize bunlar entegre bir íekilde çözüm için imkan verdi. 218 bin nüfusumuz var akíamlar . Bu nüfus gündüzleri 450 bin civar na ç k yor çünkü kent merkezine çevre belde ve köylerden al íverií ve ticaret için gelenler oluyor. Akíam kenti temizliyoruz ama ertesi gün her yer fena halde kirleniyor. Biz iki kat insana hizmet etmemize raêmen ekonomik getiri bak m ndan yar s yla idare ediyoruz. Durum yak n zamana kadar böyleydi. Bunu çözmek için, öncelikle ulaí m plan m z yapmaya karar verdik. 1/5 binlik, 25 binlik planlar m zla ve ulaí m master plan m zla yaklaí k 4 ay önce analizlerimize baílad k. Yeni ekipler kurduk. Teknik ekibe çok önem verdik. Bu alanda kendi durumumuzu ve sorunumuzu netleítirmek için bütün yerel yöneyim kurumlar n n ve ilgili STK’lar n kat l m yla çal ítay yapt k. Herkes konuítu, herkes beklentilerini aktard . ìimdi o çal ítaydan ç kan sonuçlar deêerlendiriyoruz. Yaklaí k on iki ay içerisinde bunu bitirmek istiyoruz. Ulaí m da her íeyi toparlad ê n z zaman íehir nefes al yor, hava kirliliêi azal yor, íehrin gürültüsü azal yor, dolay s yla stres yükü azal yor ve insan m z biraz daha huzurlu bir íekilde güne baíl yor. ìuanda rayl sistem konusunda çal í yoruz ve bu konuda neler yapabileceêimize, nas l yapabileceêimize bak yoruz. Deniz kenar nda 6 ilçemiz var. Bunlar n kendi aralar nda ve K br s, Mersin, Adana hatta Antalya ulaí mlar n deniz otobüsleriyle nas l yapabileceêimiz üzerinde çal í yoruz. Yaklaí k 11 ay sonra Hatay’da bu alanda çok önemli bir yol kat etmií olacaê z.
LÜTFÜ SAVAŞ HATAY BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI
Nisan 2015
23
özelkalem
BAŞKANLAR OTURUMU
RECEP ALTEPE BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI Kent içi ulaí m en önemli sorun. Ulaí ma ne kadar bütçe ay r rsan z ay r n hep daha fazlas gerekiyor. ìuan da yapt ê m z yat r mlar n üçte ikisi kent içi ulaí ma gidiyor. Bursa’n n merkez nüfusu 2 milyon 120 bini buldu. ël nüfusu toplam 3 milyon. Çok h zl geliítiêimiz için sorunlar m z oluyor ama neyse ki çözebiliyoruz. Tabii bizim ölçeêimiz Samsun ve Hatay’a göre biraz daha büyük. Bizim harada, denizde, havada, kent içi ulaí m n her alan nda hizmetimiz var, dolay s yla da bu alanlar n tümünde sorunlar çözme zorunluluêumuz var. Dünyay bütün gün tar yoruz, nas l çözümler bulmuílar bak yoruz. Bursa büyüdü, geliíti ve biz ne kadar yetiíelim desek de buna yetiímeye imkan yok. Belediyelerin plan yapma yetkisi büyük íehir yasalar yla geldi, ondan önce yap lan planlar Ankara’da onaylan yordu. Herkes önce ovay korumaya uêraí yordu, herkes daê korumaya uêraí yordu, planlar bir türlü onaylanm yordu, daha sonra mahalleler bitti, konutlar yetmez oldu ve ard ndan plan onaylar geldi. Büyükíehir yasas ile birlikte art k bütün bu sorunlar da bizlere aktar lm í oldu. Tabii ki kaynak istesek kaynak verilemeyecek, imkanlar belli. Biz de var gücümüzle kendi imkanlar m z ortaya koymaya çal í yoruz. Bursa bütün semtleriyle birlikte UNESCO dünya miraslar listesine girdi. Bu da gösteriyor ki yerel yönetimlere yetki verilince çok iyi sonuçlar al n yor. Çevreyle ilgili yetkiler de verilsin ve çevreyi kirleten kuruluílara biz doêrudan müdahale edebilelim istiyoruz. Yeter ki biz bir an önce íehirlerimizi temizleyelim, bize yak ían hale getirelim. 24 Nisan 2015
ìehir içi trafikle ilgili yetkiler de önemli. Biz hepsini yap yoruz; yollar, köprüler, kavíaklar otobanlar, metro hatlar , tramvay hatlar , teleferik hatlar … Bunlar n yönetimi de yerel yönetimlerde olmal . En önemli sorunlardan biride parklanma. Yerelde özel protokoller yaparak Emniyet Müdürlüêümüzle çekici araçlar art k biz al yoruz ve sistemi birlikte kuruyoruz. Ulaí m ana planlar n n yap lmas konusunda biz íansl y z. Hem íehrimizin 1/100000lik planlar hem stratejileri eskiden beri belirleniyor, bu konuda önceki dönem baíkanlar m za teíekkür ediyorum. Tek tek Bursa’n n her noktas n ölçtürdüm; kavíaklar n , yollar n ... ìehrin geliíim analizi yap ld . Buna göre de yat r mlar m z devam ettirdik. Bizim Bursa olarak ëstanbul ile yak nlaímam z gerekiyor. 15 milyonluk ëstanbul, Türkiye ekonomisinin %40’ ndan fazlas n oluíturuyor. Bursa’n n da art k ëstanbul’un gölgesinde kalmaktan íikayet etmek yerine ortak proje üretmek gerek. ëstanbul kolayl kla Bursa’ya gelebilmeli, Bursa’da zaman geçirebilmeli, Uludaê’a kolay ve konforlu íekilde ulaíabilmeli. ëstanbul ile Bursa aras nda köprüler güçlü olmal . ëstanbul ile aram zdaki deniz ulaí m n n güçlenmesi için BUDO’yu hayata geçirdik. ëDO ile yar íamayacaê m z söylediler ama biz kâr peíinde deêiliz, yeter ki kente hizmet etmií olal m. BUDO ile y lda 1 milyonun üzerinde yolcu taí yoruz. Deniz uçaê projesi de ilk baíta tam anlaí lmad ama ëstanbul Bursa aras art k 15 dakika ve ií adamlar m z, yöneticilerimiz bundan büyük avantaj saêlad . Hava liman íehrin ovas nda, 15 y ld r kapal duruyor. Buras aç l rsa diêer özel uçaklar da buraya inií kalk í yapabilecek. Konuyla ilgili bütün düzenlemeleri yap yoruz. O alan askeriyeye ait, Bakanl ê m z n da desteêiyle bunu da aím í olacaê z. ìuan da Bursa dünyan n en h zl büyüyen dördüncü íehri. Geliíen ekonomisi ve yaíam standard aç s ndan da Türkiye’de birinci s rada. Kent içi ulaí m n en önemli çözümü rayl sistemler. Ne kadar yol yaparsak yapal m, yollar ne kadar geniíletirsek geniíletelim, istersek kat at yollar yapal m yeteri kadar çözüm olmuyor. Rayl hatlar ve teleferik hatlar n en modern, en etkin, en kapsaml íekilde kullanmak üzere dört bir koldan çal í yoruz. Toplam 40 kilometre Bursaray hatt m z var. ìimdi vagonlar m z da kendimiz yap yoruz. Art k Bursa’da daha fazla yerli araç kullanacaê z, yurt d í ndan metro ve tramvay almayacaê z. Bu kararla 302 trilyon kar ettik. Alt y l önce 110 bin yolcu taí yorduk, íimdi 350 bin yolcu taí yoruz. 10 dakikada bir olan seferlerimizi 2 buçuk dakika aral kla yapabilmeyi hedefliyoruz. Yak t bak m ndan da çok verimli bir ulaí m rayl sistem. Fosil yak tlara göre yaklaí k beíte bir maliyeti var metronun. ìehrin kalitesine kalite katan rayl sistemleri baílatan baíkanlar m za teíekkür ediyoruz. Tramvay hatlar m za da devam ediyoruz. Özel halk otobüsleri bizim sistemimizde ama bunlarla ilgili s k nt lar var, bir an önce çözmemiz gerekiyor. Her geçen gün dolmuílar taksiye çeviriyoruz ama bu s k nt lar da hala devam ediyor. ìuanda Avrupa’n n en geliíen íehirleriyiz. Oralara gittiêimizde kendi íehirlerimizle gurur duyuyoruz. Baz bürokratik engelleri de aíarsak bizler bunlar yapabilecek güçteyiz.
YUSUF ZİYA YILMAZ SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANI
Tecrübeleri paylaímak, bunlar karí l kl konuímak her zaman mümkün olmuyor. Burada karí l kl olarak önemli bir fayda elde edeceêimize inan yorum. Karayolu deneyiminden gelerek belediye baíkan olduêumdan, gördüm ki seçim sürecinde benimle ilgili kampanya mesajlar nda hep ulaí m var. Dedim ki ‘çevre projelerini de koyun, bu íehrin kanalizasyon iíleri var, ar tma iíleri var vs’. Ekipten birisi dedi ki “ama biz ulaít rmac y z, bu íehrin rayl sistem ihtiyac da var, broíürlerde buna yer verelim”. O broíürleri haz rlad k, seçimi kazand k, birkaç ay sonra yerel medya ‘Singapur gibi viyadüklerin üzerinden geçen o trenler nerede baíkan’ demeye baílad . Velhas l biz de baílad k h zla çal ímalara. O zaman samsunun nüfusu 400 bin civar ndayd , bugün 610 bin. Bize dedikler ki o zaman, rayl sistemin olmas için Samsun’da yeterli nüfus yok. Çok deêerli iki akademisyenle çal í yoruz, onlar böyle söylüyor ama biz de kent söz vermiíiz. ëíin içinden ç kam yoruz bir türlü. ëíin içinde minübüsçülerle yaíanacak kriz var, bir çok handikap var. Baíbakan m z n Samsun ziyaretinde “biz bu íehirde rayl sistem sözü verdik fakat íimdi zorlan yoruz, iíe baílamam laz m ama nas l yapacaê m bilmiyorum” dedim. “Vermeseydin söz” dedi. “Bir talimat verseniz bu iíi de kurtar r z” dedim. Kayseri bir örneêi var önümüzde. “Telefonu getirin bana, as l olan hizmettir” dedi ve Say n Babacan’ arad . Bu sayede yat r m program na girdikten sonra belediye imkanlar yla 17 kilometrelik tren yolu iníaat n 6 ayda yapt m. Mülkiyet problemini çözdüm çizmeleri giydim, ekibi toplad m, Samsun doêu bat yönünde 17 kilometrelik 21 trende günde 50 bin yolcu taí yan hafif rayl sisteme kavuímuí oldu. ìimdi hava liman istikametine döndük. Toplamda 30 kilometrelik bir hatt m z olacak. Muhtemelen 30-35 trenle günde 80 bin yolcu taí yacaê z. Ulaí m kolayl ê n n bir íehirde yaíaman n kolayl ê yla özdeí olduêuna inan yorum. Kentlerin ulaí m sorunlar n çözme zorunluluklar yla ilgili en önem nedenlerden biri de ulaí mda kaybedilen iígücü ve nitelikli personelin zaman verimliliêindeki kay plar. Tabii bir de yak t kayb ; bu da ülke ve kent ekonomisine zarar veren en önemli unsurlardan. Biz bu kay p ve zarar unsurlar n ortadan kald rmak üzere kent içi ulaí m sorunlar m z çözmeye kararl yd k. Böyle olmay sürdüreceêiz. Q
Nisan 2015
25
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
KENTSEL ULAŞIM PLANLAMA OTURUMU Say n kat l mc lar, Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’n n Kentsel Ulaí m Planlamas konulu oturumunda, temelde kentlerin ulaí m planlamas konusundaki deneyimlerine referanslar yla daha ak c kat l mc etkin bir planlama için gerekli önlemleri tart ímak üzere organize ettik. Mevzuat geliítirme konusunda neler yap labilir? Ulaí m ana planlar nereye oturuyor? ëmar planlar ile ulaí m ana planlar aras nda tutarl l k nas l saêlanabilir? Arazi kullan m ve ulaí m bütünleímesi bak m ndan çözüm sunan modellemeler olabilir mi? Kentsel ulaí m n örgütlenmesi yönünde otoriteleri oluíturmak mümkün mü? Belediyeler kendi baílar na yapt klar uygulamalar sistemli bir k yaslama ve modelleme örneêi olacak íekilde bütün verileri ile birlikte paylaímak üzere neler yapmal lar? Bu oturumda konuímac lar m zdan bu kapsamda görüíler alacaê z.
MODERATÖR GÖKHAN MENTEŞ
1950’lerde memleketim Ordu’dan 50 kilometre öteye gitmek için bir hafta gemi beklerdik. Çocuklar gemide doêard . Koíullar böyleydi. Benim kuíaê m n hat ras nda ulaí m yolu bak m nda bir tek imaj var, karayolu... Karayollar stratejileri, en küçük yerlerden metropollere deêiíik maceralar anlat r, deêiíik hikayeleri vard r. ëstanbul, ulaí m sorunlar n n kaotik ortamda zirve yapt ê bir yer, dünyada belki birinci gelir. Planlamada, bütüncül yaklaí m esast r; yaíam alanlar , çal íma alanlar , dinlenme alanlar kentin üç ana fonksiyonudur. Bunlardan biri büyür, diêeri büyümezse spastik bir kent olur. Ekonomiyi yönlendiren en etkin güç karayollar d r. Sanayi alanlar , kentin bütün yaíam na íekil verir. Gecekondu yap laímas da kentin büyüme íeklini belirleyen çok etkili bir faktördür. Gecekondular, bir kentin omurgas n bozar ve normalin d í nda bir görünüme neden olur. 1980’lerin baí nda ülkemizde ve özellikle de ëstanbul’da olan budur. Yasa d í geliímií olan 8 milyon nüfus, su havzalar n n s n rlar nda yerleíim ve tabii bilim adamlar tedirgin. ëstanbul metropolitan planlamas nda üçüncü köprü yok örneêin. ëstanbul’da bütün bu enerji, karayolunun kenar nda eriyor. Karayolu boyunca arabadan AVM seyretmek, otel seyretmek... Bu dramatik geliímedir ëstanbul için. 26
PROF. DR. HÜSEYİN KAPTAN
2007 y l nda 90 bin kiíilik anket planlay p bunun 72 binini geçekleítirdik. Otomobil sahipliêi 2007 y l nda bin kiíide 111’di. Yolculuk süresi 49 dakika olarak hesapland bu çal ímada. 1997 y l ndan itibaren ortalama yolculuk süresi amaçlara göre de deêiíiyor. Özel otomobil kullan m %29, toplu taí ma ise %22 oran nda. ëstanbul’daki bu oran, bat l ülkelerin rüyalar nda bile göremeyeceêi bir oran. Çal íma vizyonumuz, sürekli bir ulaí m planlama grubu oluíturmas yönündeydi, 2007 y l nda tamamlad k. Çal íman n ikinci etab , ulaí m ana plan n n haz rlanmas oldu ve bu da Aral k 2008’de tamamland . Hane halk yolculuk ve ulaít rma araít rmas n yapt k. D í istasyon anketleri, h z ve gecikme etütleri, karayolu íebekesi ve tesis verileri ile toplu taí ma íebekesinin verilerini oluíturduk. Çok zordu ama baíar yla tamamland . Örneklem büyüklüêü 90 bin haneydi. Araçl yolculuklarda ev ile ií aras yolculuk süreleri 52 dakika, okul yolculuklar 48 dakika, diêer yolculuklar ise 49 dakika olarak belirlendi. Ulaí m türlerinin daê l mlar na bakt ê m zda çok çarp c sonuçlar elde etmiítik. O güne kadar yap lan hane halk anketlerinde yaya yolculuk oran bu kadar yüksek ç kmam ít . O zaman büyük itilaf oluítu. Anketörlerin saha denetimleri ve denek yorgunluêu önemli bir sorun olarak ortaya ç kt ki bu da doêru verilerin elde edilmesi bak m ndan herkese yön verecek çok önemli bir deneyim.
PRF. DR. MURAT ÇELİK
Kentsel dönüíüm ve kentsel ulaí m aras ndaki iliíki elbette bu konunun en önemli noktalar ndan biri. Kentsel dönüíüm son y llarda Türkiye için öyle bir kavram ki baz lar na seçim kaybettiriyor, baz lar na seçim kazand r yor. Kentler 65 y ll k süreçte üç kez y k ld , yeniden yap l yor. Dünyan n hiçbir yerinde böyle bir kent bulamazs n z. Demek ki bir íeyleri yanl í yapm í z, düzeltmemiz gerekiyor. 80’li y llarda ise apartmanlaíma devri baílad ve bu h zla yay ld . Hiç kimse ben bu süreçten sorumlu deêilim diyemez; bunu biz yapt k, yabanc lar yapmad . Kentlerimizin yeniden kurgulanmas için üst bak ía ihtiyaç var. Mesela ëstanbul h zla duvara toslamaya doêru gidiyor. Yar n deprem olduêunda ëstanbul’da kiíi baí na düíen yeíil alan 5 metre kare oysa tahliye ve toplanma için 10 metre kare aç k alana ihtiyac m z var. ëstanbul’un stratejik haritas yeniden çizilmeli.
FARUK GÖKSU
Önceki oturumda belediye baíkanlar öyle íeyler anlatt lar ki ulaí m konusunda bardak taí yor gibi bir sonuç ç kt . Arad ê m cevaplar íunlar; kent içi ulaí mda neyi hangi süreçlerle yap yoruz, neleri neden yanl í yap yoruz, neyi nas l düzeltebiliriz? Yaklaí k 40 y ld r ulaí m planlama konusunda çal í yorum. 6 ulaí m plan , 30’un üzerinde kentte trafik ve ulaí m plan , 30’a yak n kentte rayl sistem projesinde çal ít m. Bu sunuíu bir günah ç karma veya bir íikayet olarak düíünebilirsiniz. Yasal çerçevede çok çeliíki, boíluklar, tan ms z noktalar var. Kent içi ulaí m n kendine özgü bir yasas yok. Yasal s n rlar belirlenmemií bir alanda faaliyet gösteriyoruz. Ulaí m plan nedir? Bunu gerçekten bilmiyoruz. Hala kapsam , süreci, ölçeêi, mekansal planlamayla iliíkisi, uzman belirsiz. Temel yanl í m z íu; plan yaparken mevcut yap y al yoruz. Mevcut yap aí r bozuk, trafik obez, tansiyonu ve kolesterolü yüksek. K sa dönemde bu obez yap y saêl ê na kavuíturmal y z ama biz hep 20 y l sonraya bak yoruz. Planlama süreçleri íeffaf ve kat l mc olacak íekilde özerkleítirilmeli, kaynak ak ílar netleítirilmeli. En önemlisi de ulaí mla ortaya ç kan deêer art ílar kamuya geri kazand r lmal . Q
ERHAN ÖNCÜ
Nisan 2015
27
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
TRAFİK YÖNETİM VE DENETİMİ OTURUMU Deêerli kat l mc lar, hepinizi sahs m ve panelistler ad na selaml yorum. Az önce íehir planc lar konuítular ve onlar n masadan sorun ç kt , çözüm yok. Yap lan her íey yanl í, köprü yanl í, havaalan yanl í... Oysa birlikte çözüm üretmeliyiz. Eleítiri yapal m ama yan na çözümü de koyal m. Bizim oturumumuz kolay, burada çok fazla eleítirilecek íey yok. Böyle bir oturum yap ld ê için çok íansl y z. Teknoloji geliíti. ënovasyonlar, araç takipti, uyduydu, GSM operatörlerinin desteêiydi; bu aç dan biz çok íansl y z. ëspark’ n yapt ê çal ímalar biliyoruz. Önemli projeler üretiyorlar, güzel bir ARGE’leri var ve ihraç edilen bir çok teknoloji var. Önce emniyet genel müdürümüze sözü verelim. Siz bu söylenenlere nas l katk da bulunursunuz?
MODERATÖR PROF. DR. MUSTAFA ILICALI
Emniyet Teíkilat Kanunu, ëçiíleri Bakanl ê Teíkilat ve Görevleri Hakk ndaki Kanun, Karayollar Genel Müdürlüêü Teíkilatlar ve Görev Tan m Kanunu, Taí ma Kanunu, Çevre Kanunu gibi pek çok kanun bizlere trafik denetiminin düzenlenmesi alan nda yetki vermektedir. Trafik denetiminde temel amac m z; akan ve duran trafiêi düzenlemek, yönetmek, trafik düzen ve güvenliêini saêlamak, trafik kazalar n önlemek, yol kullan c lar n n ihlallerini tespit edip cezaland rmalar en doêru íekilde yapmak, olumsuzluklar tespit ederek giderilmesin organize etmek... Trafik destek iílemleri konusunda toplam 5 bin 264 kiíilik ekiple 24 saat hizmet verilmekte. Trafik kurallar ihlaline yönelik denetimlerimiz sürdürmekteyiz. Her kurum kendiyle ilgili hususta denetimler gerçekleítirmekte. Dönemsel olarak Emniyet Genel Müdürlüêümüzde denetimler yapmaktay z. Ülkemizde 20 bin 572 trafik denetim polisimiz var. Ülke nüfusumuz 77 milyonu aím í vaziyette. Sürücü say m z 26 milyon civar nda. Bir personele 3 bin 776 kiíi düíüyor. En aç k tespitim ve en net önerim íu olacakt r ki sosyal, siyasal, kültürel etkinlikler için trafiêi ihlal etmeyecek alanlar oluíturulmal . Merkezi alanlar trafikten ar nd r lmal . Motorlu taí tlar için düzenlemelere aê rl k verilmeli. Karayolu üzerindeki araç park yerleri ortadan kald r lmal . Hafif rayl sistemler yayg nlaít r lmal . Yaya yolu iígalleri önlenmeli. Kurum olarak iíimizi daha saêl kl yürütebilmek için ihtiyaç duyduêumuz çözümler bunlard r. 28
SELÇUK KAYA Ankara Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Uygulama Denetleme Daire Başkanlığı 4. Sınıf Emniyet Müdürü
Bizde temel sorun, herkesin her íeyi yapabileceêinin düíünülüyor olmas . Ulaí m önemli bir problem. Art k ulaí m mühendisliêi diye bir bölüm var. Bu konuyu onlar n çözmesi laz m yoksa ben de ‘doçent doktorum, apandisit ameliyat yapabilirim’ diyebilirim. Ulaí m mühendislerinin görevi büyük. ìehir içi planlama deyince herkes diyor ki konsept proje yapal m, kavíak düzenlemesi yapal m. Genel yaklaí m íu; bir mühendis bulal m, ne gerekiyorsa o yaps n. Konuya bütünsel olarak yaklaím yoruz. Mesela Antalya’da batt ç kt yapt lar. Yapmay n dedik. 30 metre kaz k çak yorsunuz, ondan sonra rayl sistemi ana arterden geçirmeye çal í yorsunuz dedik. Bilmiyor, düíünmüyor rayl sistemi etkileyeceêini. Batt ç kt ya neden karí ç k yoruz? Çünkü kaz kla yap lan bir iníaat. Bildiêiniz kaz k maliyeti de kaz k ve geri dönüíü de yok. Üst geçit yaparak kapasite art rabilirsin ama alt geçit yapt ê n z zaman kapasite artmaz, y kman z laz m o kavíaê . Alt geçit yaparak h zland r yorsunuz trafiêi ama bir sonraki kavíak íiíiyor. Mühendislik çözüm iíidir, laf iíi deêil. ìehir merkezinde sirkülasyon çok önemli. Mevcut alt yap lar kullanmak için íehir merkezinin tümünü düíüneceksiniz. Mevcut durumun analizini yap p ne kazanc n z var söyleyebilmeniz laz m. Yeni kavíaklar yaparken bunu bir plana uygulaman z laz m. Geometrik aç dan kavíak yap yorsunuz ama mesela t r oradan dönemiyor. Yozgat’ta nüfus 20 bin bile yok ama trafik s k í kl ê var. Neden? ìehir planc lar ndan rica ediyorum; lütfen 12 metrenin alt nda yol tasarlamas nlar çünkü o yol deêil ancak yaya kald r m olur.
DOÇ. DR. MURAT ERGÜN
Bugün yaíam etkileyen olumsuzluklar n baí nda h zl nüfus art í geliyor. Özellikle geliímekte olan ülkelerde gördüêümüz bu nüfus art í , h zl bir íekilde kent hayat ndaki sorunlar etkilemekte. Araít rmalara göre 2050 y l nda nüfusun %70’i, bugün çözüm arad ê m z kentlerde yaí yor olacak. Önümüzdeki her y l 60 bin kiíi kentlere göç edecek. Önümüzdeki 40 y l içerisinde kentlerde yaíayan insanlar n 2 kat na ç kmas yla beraber bizler nas l bir íehir hayat planl yor olacaê z? ëíte bu noktada, ak ll íehre giden yol konsepti ile ilgili bir íeyler söylemeliyim. Ak ll íehirler, íehirlerde bilgi iletiíim teknolojilerinin üst düzeyde kullan larak daha yaían labilir kent hayat saêlayan, vatandaílar n kalite standard n yükselten íehirlerdir. Hiçbir ulaí m teknolojisi, hiçbir ak ll yat r m planlanmadan ve hedefler doêrultusunda yürütülmeden bir çözüm üretilemez. Yak n gelecekte, Avrupa Amerika gibi bir çok ülkede mevcut olan çeíitli ulaí m yöntemlerini bizler de uygulamaya baílayacaê z. Teknolojinin altyap s na dair yapacaê m z çal ímalar devam ederken biz de ülke olarak bu teknolojilerin mevcut ulaí m sistemlerimize en saêl kl biçimde entegrasyonu bak m ndan büyük ad mlar atm í olacaê z. Q
MUHAMMED ALYÜRÜK İsbak A.Ş. Arge ve BT Müdürü
Nisan 2015 29
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
ULAŞIM ALT YAPILARI OTURUMU
MODERATÖR
Oturum Sponsoru Doğuş İnşaat
Ülkemiz çok da geliímií bir ülke deêil, hala geliímek de olan bir ülke. Baíta ulaí m yat r mlar olmak üzere ekonomiye yön verecek olan diêer yat r mlar da beraberinde geliítirmek zorunda. Söz konusu kent ëstanbul olduêunda, k z lca k yametler kopuyor. ëstanbul, tarih boyunca bir koridor olmuí, bir köprü olmuí. Bu sorunlar tek baí na kent planlamac lar n n üstesinden gelebileceêi sorunlar deêil. Ulaít rma Bakanl ê mensuplar n takdir ediyorum çünkü ülkenin ekonomisine yön veren çal ímalara imza at yorlar. Türkiye’nin genel ekonomisinin Güneydoêu ve Doêu’daki ekonomilerle bütünleítiêini görüyoruz. Fotoêrafa lütfen bu aç dan bakal m. Sadece karayolu ulaí m deêil ayn zamanda Devlet Demir Yollar ’n n önderliêinde demir yolu ulaí mlar da var. Sadece ulusal da deêil uluslararas demiryolu aê içinde bütünleíen sistemleri de íuanda planl yoruz, uygulamaya koyuyoruz. Aram zda çok deêerli konuímac lar var. Bu oturumda ulaí m altyap sorunlar ele al nacak.
PROF. DR. İBRAHİM BAZ
ëstanbul’un 2014 y l itibariyle nüfusu 14 milyon 350 bin. Günlük hareketlilik nüfusu 26 milyon kiíi. 465 araç her gün ëstanbul’da trafiêe giriyor. ëstanbul’daki her iki yaka geçiíi 1 milyon 450 bin civar nda. Kentte kay tl araç say s 3 milyon 750 bin adet. 2004 y l nda 6.2 milyon insan toplu taí ma ile taí n yordu, günümüzde ise 11.3 milyon yolcu say s var. Bu say n n 2020 y l itibariyle 16.6 milyon olacaê n düíünüyoruz ve toplu taí mada rayl sistemin günümüzde %14.6 olan pay n , 2020’de %48’e yaklaít rmay hedefliyoruz. Ulaít rma Bakanl ê taraf ndan ëstanbul’da gerçekleítirilecek projeleri Say n Genel Müdürüm aktard . 2019 sonras rayl sistem hedefimiz ana hat olarak Ümraniye – Ataíehir - Göztepe metro hatt . Hekimbaí ’na uzayacak íekilde Göztepe’den baílayacak bir proje bu. ìu detay da söylemeliyim ki bu bizim master planda görünen bir projeydi ancak Ulaít rma Bakanl ê bu ikisinin aras ndan bir metro yap nca, íimdi bu projenin ak betinin ne olacaê n kestiremiyoruz. 2019 sonras nda ise 776 km hedefimiz var.
30
DURSUN BALCIOĞLU İBB Raylı Sistemler Daire Başkanı
YRD. DOÇ. DR. FAHRETTİN ELDEMİR TÜBİTAK
ìöyle bir soru var; ëstanbul’da ortalama süre 45 dakika, bütün bu telaí niye? Bütün bu yat r mlar neden yap l yor? Sürdürülebilirlik ise bir baíka önemli konu. Yat r m maliyeti titiz bir íekilde göz önünde bulundurulmal . Yat r m n ömrü de önemli. Tabii bir de çevre boyutu yani yolcu baí na sal nan emisyon. Toplam emisyonun %23’ü ulaí mdan geliyor, genelde geri plana ittiêimiz bir konu bu. Eriíilebilirliêe de bakmal y z. Eriíilebilirlikte çok ciddi s k nt lar m z var. Örneêin Altunizade’de metrobüse ulaímak için 3 kez üst geçide ç kman z gerekiyor yani toplam 320 basamak. Nerede yürüyen merdiven ve asansör? Yavaí yavaí art r l yor bunlar. Uzunçay r metrobüs aktarma noktalar ... Yürüyüí mesafesi en h zl yürümeyle 10 dakika. Diêer unsur fiyat. ëmkan dar olan için bu fiyatlar yüksek kal yor. Maliyetler aç s ndan bakt ê m z zaman en yüksek maliyet de metroda. Bütün verileri analiz ederken yaklaí k olarak 13 bin kesit çal í yoruz. Bu yat r mlar yap l rken ulaí labilirlik muhakkak göz önünde bulundurulmal , art r lmal ve toplu taí maya önem verilmeli.
Ulaít rma Bakanl ê kent içinden ziyade íehirleraras ve ulusal ölçekli projeler yönetiyor gibi bir alg varsa da son dönemde íehir içinde önemli projeler de yap ld . Milli gelir ile ilgili hedeflere ulaímada, ulaít rma yat r mlar n n katk s yads namaz. Orta gelir tuzaê ndan kurtularak daha ileriye gidebilmek için bu yat r mlar n da diêer yat r mlarla birlikte devam etmesi gerek. Marmaray’ yapt k. Avrasya tünel iníaat m z devam ediyor. ëstanbul’da üçüncü köprümüzü de y l sonuna yetiítireceêiz. Bu projeler art k hayal gibi gelmiyor. Bakanl k olarak daha çok rayl sistemlere odakland k. ëstanbul’da 2014-2019 hedefi 420 kilometreye ulaímak. Marmaray’ n devam olan Gebze - Halkal banliyö hatlar n n rehabilitasyon ve modernizasyon iílemleri biraz aê r gidiyor ama ëspanyollar h zland racaê z. Kaynarca - Sabiha Gökçen hatt , Bahçelievler - Kirazl metro hatt ihalelerini gerçekleítirdik. Bakanlar Kurulu karar yla geçen ay devrald ê m z Yenikap - ëncirli ve ëncirli - Sefaköy metrolar n da Büyükíehir ile protokollü olarak yapma aíamas nday z. ëzmir’de Halkap nar - Otogar baêlant lar için de projeler devam ediyor, Bakanl k olarak bunu da üstleneceêiz. Antalya’da Expo tramvay hatt n n yap n üstlendik. Konya metrosunun master plan çerçevesinde fizibilitesi ve projeleri geldi, Bakanlar Kurulu uygun görürse Bakanl k olarak üstleneceêiz bu projeyi de. Adana’n n projeleri tamamland . Özetle bakt ê m z zaman toplam Bakanl ê m z 325 kilometrelik hafif rayl sistem projesini üstlenme aíamas nda. Bunlar n yaklaí k proje bedeli 19 kat trilyon civar nda. Q
FATİH TURAN Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Alt Yapı Yatırımları Genel Müdürü
Nisan 2015
31
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
TOPLU TAŞIMA RAYLI SİSTEMLER OTURUMU
MODERATÖR DR. MUAMMER KANTARCI
Kent içi ulaí m sistemlerimin gündeme getirilmesi ve ilgili paydaílarla paylaí lmas hakikaten çok ümit verici. ëstanbul, rayl sistemde Türkiye’nin en fazla yat r m yap lan çünkü buna en fazla ihtiyaç duyan büyük bir íehir. 1871’de ëstanbul’da ilk rayl sistem yap ld ê nda, Paris’te de Budapeíte’de de ayn kanun vard . O kanunun ayn s 1939’da Türkiye’de yay mland . O kanun çerçevesinde otorite olan ëETT ëíletmeleri Genel Müdürlüêü, 1961’de bütün rayl sistemi sökerek yeri lastikli tekerleklere b rakt . Biz slah etmek yerine yok etmeyi, tamamen iptal etmeyi íehircilik anlam nda gelenek haline getirdik. Halbuki o rayl sistemler üzerine devam ederek, geliítirerek ilerlenilseydi, ëstanbul bugün hedeflediêi 400 kilometrelik rayl sistem aê na çoktan ulaím í olacakt ama zarar n neresinden dönersek kârd r. Onuncu 5 y ll k kalk nma plan nda bize verilen vizon hedeflerini yakalamak için parlamentoya bir çal íma sunduk. Ard ndan plan yar yar ya revize etmek zorunda kald k. Hedef 75 milyar dolard , 35,7 milyar dolara düíürüldü. Büyük gayretlerle çok önemli bir yol kat ettik. Daha da fazlas n yaparak çok daha güzellere kavuímay diliyorum.
Estram, alternatif sistemleri birbiriyle k yasland ve Eskiíehir’in ihtiyaçlar için en iyi çözümün tramvay olduêunu tespit etti. Ön çal ímalar Belediye, ilgili kurumlar ve Üniversite taraf ndan gerçekleítirildi, kriter olarak trafik yoêunluêu, yolcu say lar ve altyap göz önünde bulunduruldu. Tramvay, trafik karmaías na son verecek íekilde tasarland . Bu sistem, alternatiflerinden daha ekonomik, daha az enerji tüketimi ve daha az trafo merkezi gerektiriyor, ayr ca hava ve gürültü kirliliêini azalt c bir niteliêe de sahip. Tramvay sistemi Aral k 2004’te baílat ld ve Estram’a verildi. ìirketimiz 2013 tarihinde Ulaí m Aì yap s na geçti. Toplam 259 personelimiz mevcut. Eskiíehir’deki toplam hat uzunluêu 40 kilometre. Araçlar m z engelli ve bebekli yolculara gerekli ekipmanla donat lm í durumda. Günlük sefer say m z 814. 2014 sonuna kadar toplam 315 milyona yak n yolcu taí d k. Bugüne kadar günlük yoêunluk bak m ndan taí d ê m z en çok yolcu 31 Aral k 2014 günü kent içinde ulaí m yapan 142 bin 840 yolcudur. Estram ile birlikte kent içi araç trafiêimiz seyreldi. Zehirli gaz yoêunluêu azald . ëSO 9001 2000 ve OSAS 1801 belgelerine sahibiz. Ödüllerimiz var. Amac m z, her geçen gün daha nitelikli çözümler üretmek ve daha iyi hizmet vermek. 32
Oturum Sponsoru Güleryüz Otomotiv
ERHAN ENBATAN ESTRAM Yönetim Kurulu Başkanı
FEYZULLAH GÜNDOĞDU Kayseri Ulaşım A.Ş. Genel Müdürü
Kayseri Ulaí m Aì 2008 y l nda kuruldu ve 2009 y l nda rayl sistem iíletmeciliêini belediyeden devrald . ëníaat n tamamlanmas yla beraber rayl sistem iíletmeciliêine baíland . 34 kilometrelik bir hatt m z, 55 istasyonumuz, 38 tane arac m z var. Yeni araç ihalesiyle beraber 30 araç daha gelecek. Toplam 465 personele sahibiz. ARGE faaliyetleri çerçevesinde üretilen teknolojiye beraber bir tak m ürün çal ímalar m z ve o çal ímalar sektörlere sunma yönünde de çabam z var. Rayl sistem iíletmeciliêi yap yoruz, dan ímanl k hizmetleri ve fiberotik altyap hizmetleri veriyoruz. Yaklaí k gelirlerimizin %7si diêer ií kalemlerinden kaynaklan yor. Kayser’deki toplu taí ma bilgilerine bakacak olursak; 235 otobüs hatt m z, 2576 tane durak, 370 dolmuí, 160 belediye obüsü var. Günde toplam 350 bin yolcu taí yoruz. Bunun 120 bini rayl sistemde taí n yor. Bizim diêer kentlerden farkl uygulamam z, yeíil hat uygulamas . Hatt m z üzerinde 220 metre kare yeíil alan var ve günde yaklaí k 150 kiíinin oksijen ihtiyac n karí lam í oluyoruz. Uygulamalar m zdan biri de bisiklet sistemi uygulamas . Halen 30 bisiklet istasyonumuz var. 75 kilometre bisiklet yolumuz bulunuyor. Verilere bak ld ê nda görüyoruz ki %30 özel araç sahibini toplu taí maya çekmiíiz. Otobüs terminali daha uzak noktaya taí nd ve sistem üzerindeki bütün varl klar%40 deêer kazand . Daha da iyi projeler için durmadan çal í yoruz.
ëstanbul Ulaí m A.ì., 1988’de ëstanbul Büyükíehir Belediyesi iítirak íirketi olarak kuruldu. Rayl sistem iíletmeciliêini 27 y ldan beri yap yoruz. Mühendis say m z 270’e ulaít , hedefimiz 350. Nerdeyse bütün kalite sertifikalar na sahibiz. Halen 8 tane rayl sistem iíletiyoruz. Bunlar n 4 tanesi metro, 3 tanesi tramvay, bir tanesi nostaljik tramvay. Ek olarak 2 teleferik, bir de finiküler hatt m z var. Toplam 650 arac m z var. Yaklaí k olarak günlük kapasite 1 milyon 700 bin. 2014 y l nda yaklaí k olarak 485 milyon yolcu taí d k. Önümüzdeki y llar beklentilerimiz daha yüksek. Genel itibari ile yüzde on oran nda y ll k yolcu art í beklentimiz var. 2019 ve 2023 hedeflerindeki araçlar tek tip araç yapma çal ímas içerisindeyiz. Önemli bir diêer nokta da bilet d í gelirlerimizi artt rmak. Reklam alanlar konusunda ciddi çal ímalar m z var çünkü ilerde metro bugünkü kadar kâr eden bir ulaí m sistemi olmayacak. Yak nda yaíayacaê m z bir baíka geliíme de ëstanbul’daki metrolar n sürücüsüz olarak hizmet vermeye baílayacak olmas . Biz herkesle tecrübe al íveriíinde bulunuyoruz. Paylaí m platformlar oluíturduk, alt komisyonlar oluíturduk ve tecrübelerimizi 6 ayl k periyodlarla paylaít k. Karí laít ê m z sorunlar sonraki dönemdeki arkadaílar m z yaíamas n diye bu çal íma içerisindeyiz ve bunu sürdüreceêiz. Q
İRFAN İSPİR İstanbul Ulaşım A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı
Nisan 2015 33
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
TOPLU TAŞIMA LASTİK TEKERLEKLİ SİSTEMLER OTURUMU
Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’n n ikinci gününde, bu oturumda, lastik tekerlekli sistemleri konuíacaê z. Rayl taí ma elbette kent içi ulaí mda tercih edilen bir sistemdir, bu dünyada da böyledir ama hiçbir ülke veya hiçbir kent yok ki taí mac l ê n sadece rayl sistemlerle yaps n. Kent içinde ulaí m tekerlekli taí ma türleriyle de yap labilir, imkan varsa deniz araçlar yla da. Mühim olan, altyap yönünden bunlar n entegrasyonudur. Lastik tekerlekli araçlar olan minibüslerin de çok yararl olduêu yerler var. Hele otobüs, etkili bir toplu taí ma arac d r, bunu hiç d ílayamay z. Hizmet kalitesini toplu taí malarda yükseltmemiz gerekiyor. ëlk konuíma için ëETT Genel Müdürümüz Say n Mümin Kahveci’ye sözü veriyorum.
MODERATÖR PROF. DR. NADİR YAYLA
Öncelikle bu toplant y organize eden E’pr Yerel Yönetim Ajans ’na ve çok deêerli üniversitelerimize teíekkür ediyorum. Biz de Çal ítay’ n destek sponsorlar ndan biriyiz. Umar m bu organizasyonlar devam eder. Ben de baz say lar paylaíacaê m. Ulaí mdaki pay m z, 2019 y l nda %48’e eriíecek. Hedefimiz %70. Lastik tekerlekli ulaí m dengeleyen bir kuruluí olarak bizim pay m z her ne kadar azalm í olsa da yolcu say m z n azalacaê n öngörmüyoruz. ëstanbul genelinde 714 otobüs hatt ve toplam 9 bin durak var. ëETT Genel Müdürlüêü olarak nostaljik tramvay n da bak m iíletmesiyiz. 2014 y l nda 3 kalite belgesi ald k. Enerji yönetim sistemi ve sera gaz yla ilgili belgelendirme sistemimizi tamamlad k. Sosyal sorumluluk projelerine çok önem veriyoruz. 2013’te ëFKM’de Türkiye Mükemmellik Ödülü’nü ald k. Tüm toplu ulaí m araçlar n bir merkezden online takip edebiliyoruz. 1830 tane araç ald k ve hemen hemen hepsinde de yerli üreticiye avantaj saêlayacak maddeler koyduk. Normal cep telefonlar nda kullanabilecek aplikasyon uygulamalar n hayata geçirdik ve uygulamay 1 buçuk milyona yak n yolcu kullanmaya baílad . ënsan kaynaklar çok önemli. ëTÜ ile iíbirliêi içinde Liderlik Akademisi projemizi yürütüyoruz. Trafik s k í kl ê ücretlendirmesi dünyada bir çok íehirde var, biz de üzerinde çal í yoruz.
34
MÜMİN KAHVECİ İETT Genel Müdürü
20 y ld r ulaí mc y m. Trambüs kavram n n oluíturulmas nda benimle birlikte Kayser’deki ekibimin de emeêi var. Ben elektrik mühendisiyim. Böyle bir sistem tercihine bizi zorlayan íuydu; Ankaray projesine bakt k. Dünya kadar para, kaynak, yurt d í ndan ihraç... Rayl sistemi iyice inceledim. Ç kan talaílar n konacaê çöp kovalar bile Almanya’dan al nm ít . Bu bizim zorumuza gidiyordu. Y llarca ‘yerli mal araç nas l yap l r’ sorusuyla yaíad m. Bu araç geçen y l nihayet tasarland . Kayseri’ye gittiêimde 33 kilometre rayl sistem inías yapt m. Ben daima yerli ekonomi aç s ndan da bak yorum konuya. Biz bu ülkenin mühendisiyiz. Buna bir çözüm üretmeliydik. Ayn zamanda iíletmeciyim. Araít r rken gördüm ki en büyük enerji maliyetimiz yap m maliyetimizdi. Kayseri’deki gibi bir hafif rayl sitem iníaat n n sadece iníaat maliyeti 2 buçuk 3 milyon tutuyor. Bunun yerine hemzemin kavíakta giden, yol geniílikleri müsait, tam tahsisli olabilecek ve hafif rayl sitem iíletme konseptine de íekilde bir tasar m mümkün olabilir diye düíündük ve Malatya’da bunu baíard k. Trambüs sisteminin, port ölçekli íehirlerde en optimum çözüm olduêunu iddia ediyorum.
ARİF EMECEN Malatya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri
Karsan olarak ‘s n rs z ulaít rma’ diye bir vizyon koyduk kendimize. Hayat m z n çok h zland ê n ve bu h za ayak uyduracak yeni çözümler üretmek zorunda olduêumuzu görüyoruz. Bunlar da üretmeyi becerdiêimiz ve geçiíi tamamlad ê m z noktada dönüíümün tamamlanacaê n varsay yoruz. ënternetin ve sosyal medyan n geliíimi malum. Biz araçlar m zda ücretsiz internet sunuyoruz. Toplu taí mac l kta zaten standartlar belli. Art k toplu taí mac l kta arac n boyuna, yak t cinsine, kullan m alan ndan çok daha farkl olarak araçlar n yüzde yüz engelsiz eriíim sunmas na bak l yor. Peki ülkemiz toplu taí mac l kta ki bu geliíimi nas l saêlad ? Her íey toplumun daha iyi hizmet alabilmesinin fark na varmakla baílad . Ülkemizin 20123 hedefi var. ëíin muayenesinin doêru yap l p reçetesinin doêru yaz lmas gerektiêine inan yoruz. Mutlak baíar ya ulaíacaê m za eminiz.
SEL M AYDINLIO LU Karsan Satış Pazarlama Direktörü
ëstanbul Büyükíehir Belediyesi’nin 26 íirketi var, bunlardan biri de biziz. Misyonumuz modern iíletmeciliêin getirdiêi teknoloji gereçlerini kullanarak sadece günün deêil geleceêin toplu taí ma ihtiyaçlar na da cevap verecek araçlar ve hizmet biçimlerini planlayarak ëstanbul halk n n toplu ulaí mdaki beklentilerini karí lamak. Özel sektörün kaynaklar ve dinamiêi ile kamu gücünü arkas na alarak yeni bir iíletmecilik modeli ortaya koymak; yapt ê m z tam da budur. Genç bir íirketiz ve dinamik bir yap ya sahibiz. Bu anlamda da karar almam z ve uygulamam z daha rahat oluyor. Özel halk otobüslerinden en büyük fark m z havuz sistemi ile ilgili çal ímalar m z. %3 komisyon al yoruz. Filomuzun tamam yerli üretim. Araçlar m zda 45 güne kadar kamera kay t sistemi ve panik butonu var. ìoförlerimiz özel bir test sürecinden geçer. Belimizi íuanda %13.13 oran ndaki bedava taí mac l k büküyor. Bunu da en k sa sürede etkin biçimde aíabilmeyi umuyorum. Q
ABDULLAH YASİR ŞAHİN İstanbul Otobüs A.Ş. Genel Müdürü
Nisan 2015
35
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
KENTSEL LOJİSTİK OTURUMU
MODERATÖR PROF. DR. METİN TÜRKAY
Kent içi ulaí mda saêl kl bir strateji oluíturabilmek için meseleyi bütün yönleriyle ele almak ve çok kapsaml düíünmek çok önemli. Kent ekonomisinin sürdürülebilirliêi de kent içi ulaí m planlamalar nda hayati unsurlardan biri. Sorunsuz bir kent içi ulaí mla kent insan n n yaíam nda saêlanacak eriíebilirlik ve konfor kadar, o kentte ticaret içerikli ulaí m n da verimlilik aç s ndan en doêru íekilde planlanmas , bir kentin saêl kl büyümesinin en temel noktalar ndan bir diêeridir.
DOÇ. DR. METİN ÇANCI
36
ìehir lojistiêi dediêimizde íehir ve lojistik kavramlar n birleítiren noktaya bakmak gerek. ìehirler ürettikten sonra bir k s m kar saêlayacaklar ki bu sayede de varl klar n sürdürecekler. Diêer bir konu ise gerekli olan enerjinin temini. ìehrin ve o íehirdeki insanlar n yaíam n sürdürebilmesi için gerekli ürün ve hizmetlerin bir k sm íehrin içindeki bir k sm ise íehrin d í ndaki kaynaklardan temin edilebiliyor. Doêru tespit yapabilmenin esas noktas , küresel ihtiyaçlarla küresel baêlant larla íehir aras ndaki iliíkinin kurgulanmas na baêl . ìehrin küresel iliíkideki baêlant s , íehrin yap s n ortaya ç kar yor. Mallar n gelip gittiêi limanlar , havaalanlar , daê t m merkezleri, bunlarla ilgili yol alt yap lar güçlü olmal . Bilinçli íehirler rekabet ve yaíam kalitesini birlikte geliítirebileceêi bir ortam haz rlayacak íekilde kendilerini konumland rmaya çal í rlar. Bu nedenle de liman alanlar , sanayi alanlar gibi gündüzleri dolu, gecelerin bomboí olan yerlerin, yaíam alanlar yla ve sosyal donat lar yla birlikte planlanarak organize edilmesi gerekir. Eêer íehir lojistiêini doêru kurgulamak istiyorsak, íehrin lojistiêinin diêer íehirlerle iliíkisinin kurularak yap land r lmas n n çok daha isabetli olacaê kan s nday m. Konunun sadece mühendislik deêil, çevre, sosyal yaíam ve diêer disiplinlerle beraber ele al nmas gerektiêini düíünüyorum.
MURAT BÜYÜK PhD TSE
Esasen burada bilmemiz gereken en kritik noktalardan biri Türk Standartlar Enstitüsü’nün ulusal bir standardizasyon merkezi olarak faaliyet gösterdiêidir. TSE, kendi baí na standart yazarak masaya vurup bu böyle olacakt r demiyor. O alanda faaliyet gösteren akademisyenler, sektör temsilcileri, diêer ilgili kurum ve kuruluílar da bu standard n oluímas nda TSE ile birlikte sorumluluk al yor. Ülkenin teknoloji çöplüêüne dönmemesi için doêru teknolojileri seçmemiz önemli. Teknolojinin kentsel lojistiêe etkileri de bir baíka kritik nokta. TSE’nin bu alanla ilgili uzman say s diêer ülkelerle k yasla oldukça az. Bu nedenle de ülkedeki teknoloji uzmanlar n bir araya gelmesi ve iíbirliêi yapmas gerek. Bugün ëstanbul Belediyesi’nin ak ll ulaí m sistemleriyle ilgili bir yat r m bütçesi 600 milyon civar nda. Peki yanl í bir seçim sonucunda çöpe gidecek bir teknolojiyi al rsak ne yapacaê z? Birinin tercih ettiêini diêeri tercih etmezse ne olacak? Bizim bütün kurgulad ê m z sistem, ulaít rma güvenliêiyle alakal ad mlar n yerinde ve doêru at labilmesi, ilk seferde doêru kararlar n verilebilmesi yönünde planlan yor. Dileêimiz, bu tür teknolojilerin geliítirilmesi yönündeki tüm engeller kald r ls n ve yarat c olan insanlar ülkemiz ad na bu teknolojileri geliítirip satabilsin.
Kentsel lojistik aç s ndan hareketlerin gözlenmesi pek çok íekilde olabiliyor. IBM’in operasyon merkezi, bu hareketlerin gözlenebilmesi için yaz l mlar üretiyor. Bu yaz l mlar, íehirdeki olas bütün veri kaynaklar ndan verileri topluyor. Bu veri bir trafik í ê n n verisi bile olabilir. Operasyon planlar na göre belli olaylar n belli önceliêinin olmas gerekiyor. Yine ayn kurallar zincirine göre bu olaylar tasnif ediyoruz. Diyelim ki çok acil bir olay var, bir yerde yang n ç kt . Lojistikle ilgili verilecek kararlar en h zl íekilde al p uygulamak için f rsat n z oluyor. Mesela kent içi yollar n ya da limanlar n kapat lmas gibi kararlardan söz ediyorum. Acil durumlarla karí laí nca bir prosedür baílat yorsunuz ya da bu tür olaylarda farkl laímalar standart iílere tabii tutuyorsunuz. Bir iíletmeyi düíünün. Kazan n bas nc artt diyelim. Birisini yolla, onun iíine baíka birisi baks n... Bunu íehir ölçeêinde düíündüêümüzde bir kiíiyi bir yere göndermekle sorun çözülmüyor. Bir organizasyon ve uygulanmas gereken bir ií silsilesi var. Bu yaz l mlar sayesinde bir süre sonra bütün süreçler bir rutine giriyor. Herhangi bir deêiíiklik durumunda panik yaíanm yor. Benzer mant kla IBM’in halen 8 bin civar nda projesi var.
ABDÜLMÜTTALİP DEMİRAL Kocaeli Büyükşehir Belediyesi
SERVER TANFER IBM
Lojistik aç dan Kocaeli’nin çok iyi planlanmas gerekiyor çünkü Kocaeli bir sanayi íehri. Kentteki lojistik etkinliklerin maliyetinin düíürülmesini ve iyi bir lojistik planlamayla hizmet standartlar n n art r lmas n hedefledik. Kocaeli’ni dan íman firmam zla beraber kar í kar í tarad k. 345 kurum ve kuruluíla görüíme yapt k. Türkiye’nin 2023 y l na yönelik 1.2 trilyonluk hedefe oluímas için üretimin kalbi olan Marmara’ya ve Kocaeli’ne büyük bir sorumluluk düíüyor. ëstanbul s n r ndan bize günlük 23 bin civar nda kamyon giriíi var. Lojistikle ilgili herhangi bir planlama yap lmazsa, TEM otoyolu ve yap lmas gereken kuzey Marmara otoyolu dahil olmak üzere yollar n büyük oranda aê r vas ta iígaline uêrayacaê aç kt r. Lojistik planlama bak m ndan ana stratejileri ortaya koyduk. Ulaí m seçenekleri haricinde lojistik köy önerimiz var. Bu bak mdan iki temel bölge ortaya ç kard k. Biri Gebze’de Tepeköy’deki küçük lojistik alan n daha da büyüterek lojistik köy haline getirilmesi. Q Nisan 2015
37
özelkalem
KENT İÇİ ULAŞIM ÇALIŞTAYI
TOPLU TAŞIMA - DENİZ YOLU ORGANİK ULAŞIM OTURUMU MODERATÖR PROF. DR. RAFET BOZDOĞAN Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekan ëki gün boyunca Kent ëçi Ulaí m Çal ítay ’nda çok önemli konular ele al nd . Son oturumday z. ìimdi deniz yolu ve organik ulaí m konuíacaê z. Bu oturumda da konunun kritik noktalar na deêinileceêini ve çok verimli geçeceêini düíünüyorum çünkü çok deêerli iki konuímac m z var. Sözü önce Say n Salih Aslan’a veriyorum.
38
Türkiye Denizcilik ëíletmeleri, Türkiye genelinde deniz ulaí m n deniz kenar nda yap yordu. Ancak Büyükíehir Belediye Yasas gereêince toplu ulaí m kapsam ndaki yönetmelikler deêiíince, bu görev büyükíehir belediyelerine devredildi. ëzdeniz olarak kalite politikam z kapsam nda emniyetli, huzurlu, konforlu hizmet sunmak bizim önceliêimiz. Son zamanlarda deniz ulaí m konusunda büyük at l mlar yapt k. Bizim 4 hafif yolcu gemimiz, 4 arabal vapurumuz, 18 yolcu motorumuz var. 15 gemi için yeni ihaleye ç k ld ve bu gemilerden 5 tanesini teslim ald k. 10 tanesi de her üç ayda bir teslim alacaê z. Gemilerimizin Yalova’da Türk tersanelerinde inía edilmií olmas nedeniyle de gurur duyuyoruz. Konak - Karí yaka aras n 8 dakikada kat ediyoruz. 2017 sonunda tümden kendi öz kaynaklar m zla yapt rd ê m z katamaran tipi gemilerle hizmet verme yönünde planlamam z yapm í durumday z. ëzmir’de 8 iskelemiz var. 8 iskele aras nda 11 hatta hizmet yapabiliyoruz. ëskelelerimiz her türlü konfora sahip. Özellikle engelli yolcular m z için bütün eriíim kolayl klar n saêlayabiliyoruz. Gün sonunda 211 sefer yapm í oluyoruz. Y ll k ortalama 14 bin 500 yolcu ve ortalama 475 bin araç taí yoruz. Gemilerimizde ve limanlar m zda her türlü denetimi yap yoruz. ëzmir’de bu tür bir tersane olmad ê için zaman zaman gemilerimizi Yalova veya Tuzla’ya getirerek onar mlar n buralarda yapt r yoruz. Filomuz geniílediêinde, Urla, Foça, Karaburun, Mordoêan, Güzelbahçe gibi yerlere de seferlere baílayacaê z ve ulaí m aê n geniíleteceêiz. Deniz ulaí m , kara ulaí m na göre çok önemli kolayl klar saêl yor. Amac m z, yeni yat r mlarla deniz ulaí m nda çok daha ilerilere gitmek.
DOÇ. DR. KEVSER ÜSTÜNDAĞ
SALİH ASLAN İzdeniz Genel Müdürü
ëki gündür burada tart í lan konular n içerisinde en çok üzerinde durulan konu, neye yat r m yapal m, ne kadar para harcayal m, hangi arac alal m, bu araçlarla ne kadar çok alan kapsayal m, bu alanlar kapland ktan sonra ne taí yal m? Ak ll sistemler, ak ll teknolojiler, ak ll yollar... Biz hepsini ak ll insanlar taí mak için yap yoruz. Yani bizim insanlar taí yabilmemiz, insanlara ihtiyac m z var. Bu anlamda biraz amaç sapmas var diye düíünüyorum. Bu nedenle de organik ulaí m ve hormon sözcüklerini kullan yorum. Kaybedilen baz deêerlerin yeniden kazan lmas için konuya bütünsel olarak bakmak maksad yla ‘hormonsuz ulaí m’ kavram n geliítirdim. Bizim, zihniyetimizi deêiítirmemiz gerekiyor. Biz araba sevdal s bir toplumuz, arabaya hala baê ml y z. Hala lastik tekerlekli, hala petrole dayal bir sistemin parças y z. Gençlere güveniyorum. Yürümek bizim ulaí m arac m z ama kentlerin boyutlar n n büyümesi ile bunu kaybettik. Yollar rahatlatmak araçlar geliítirmek, araçlar için yollar n íeritlerini art rmak, bunu yaparken aêaç kesmek, kald r mlar geniíletmek... Kentin modelini, insan içine katmadan fiziksel altyap s n tamamlay p sadece ne kadar zamanda kaç yolcu taí nacaê na odaklan yoruz. Uzun vadede neler kaybettiêimizin fark nda m y z? Yaíam kalitemizi düíürüyoruz ve kentin yaíam kalitesindeki düíüí sonucu kentin çevresinin bozulmas , ekolojik dengesinin sars lmas , yaíamsal tehlikeler, trafik kazalar ve bu kazalar n bizde yaratt ê olumsuz etkiler d í nda asl nda bireysel yaíant m zda çok olumsuz íekilde etkileniyor. ënsan a noktas ndan b noktas na taí yorsan z ancak ulaí m sorununu çözmüí olursunuz. Sonuçta asl nda organik kelimesinin seçilmesinin bir çok anlam var. Kentin geliímesindeki en önemli rolü üstlenmií olan insan n, merkeze konduêu bir sistemden bahsediyoruz. Bir kentin kavíak sorununu çözseniz bile hala o kavíakta piknik yapan bir toplumsak, mahallenin içerisinden otobanlar geçiyorsa, o kentin uzun ömürlü olmas ndan bahsedemeyiz. Bütün íehirlerimizin, ‘büyüyünce ëstanbul olacaê m, onun ekonomisi gibi ülkenin ekonomisini geliítireceêim’ hayalini kurmas ndan öte, yerele ait deêerlerini koruyan ve yerel ekonominin saêland ê saêl kl ve organik kentlerin çoêalmas n ümit ediyorum. Q Nisan 2015 39
özelkalem
BASIN YANSIMA-
Türkiye’nin en geniş katılımlı Kent içi Ulaşım Çalıştayı basında da geniş yer buldu Türkiye kent içi ulaşımda nereye gidiyor? Bütün kentlerin geleceği açısında çok önem taşıyan bu sorunun yanıtının arandığı, en doğru ve etkin yanıtı bulmak için tarafların tümünün bir araya geldiği Kent İçi Ulaşım Çalıştayı, E’pr Yerel Yönetim Ajansı’nın yerel yönetimler konusundaki çalışmalarının benzersiz bir örneği olarak tarihe geçti. Ülke genelinde yazılı, görsel ve dijital basın da Çalıştay’a geniş yer ayırdı. İşte İstanbul Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirilen ve açılışı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin tarafından yapılan Kent İçi Ulaşım Çalıştayı’nın basına yansıyan karelerinden örnekler.
40 Nisan 2015
Nisan 2015 41