7/8/2009 Packaging Polska by Packaging Polska EMG

INDEKS: 357286 ISSN: 1509-1767 Cena: 10,00 zł (w tym 0% VAT)

Nr 07-08/09

Niecodzienne efekty drukowe i użycie wysokiej jakości materiałów przykuwa uwagę potencjalnego konsumenta. Na zdjęciu opakowanie ciasteczek Lola’s Kitchen, zaprojektowane przez studio Cambellhay – część logo Lola’s „zadrukowano” lukrowanymi drobinkami.

reklama skanem

EDITORIAL

Magazyn dla nowoczesnego przemysłu opakowaniowego

Wydawca i redakcja European Media Group Sp. z o.o. ul. Fredry 1/18, 61-701 Poznań tel./fax 061/855 19 90, 855 14 51 www.packaging-polska.pl Redaktor Naczelny Monika Mikołajczak monika@printernet.pl Reklama reklama@printernet.pl Administracja Anna Marciniak office@printernet.pl Autorzy wydania Wiktoryna Kolado, Joanna Roszkowska, Agata Napiórska, Marta Mach, Dorota Tuszyńska, Monika Mikołajczak, Marcin Fajerski Konsultacja Grzegorz Karolczak Felieton Marcin Fajerski Grafika i DTP Paweł Chlebowski Korekta Sylwia Włodarczyk Tłumaczenia Elżbieta Drużdż Skanowanie: CGS, Poznań Druk i oprawa: PAW DRUK

Cena prenumeraty w kraju: 110 zł netto. Nakład: 5000 egz.

Cennik reklam redakcja wysyła na życzenie. Materiałów redakcyjnych wydawnictwo nie wysyła do autoryzacji.

Okładkę wydrukowano na kartonie EnsoGloss 270g/m2 produkowanym przez firmę Stora Enso.

Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą redakcji. Za treść ogłoszeń reklamowych i artykułów autorskich redakcja nie odpowiada. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa.

PACKAGING POLSKA jest członkiem Polskiej Izby Opakowań

Co na to Rubens?

ozmiłowany w przepychu malarz flamandzki Rubens (Peter Paul) lansował typ kobiecej urody wynikający z barokowej okazałości. Takie było ówczesne signum temporis. Nadmiar jedzenia, bogactwo natury, okazałe kościoły, pałace, kamienice. To właśnie w baroku powstały pierwsze założenia urbanistyczne wielkich aglomeracji: Londynu, Rzymu, Wersalu czy Sankt Petersburga. Ostatnie z nich, wybudowane za czasów Piotra Wielkiego, miało przyćmić wszystkie inne miasta świata. Dodatkowo, charakterystyczny dla tamtego okresu iluzjonizm w malarstwie, pozwalający tworzyć złudzenie nieistniejących elementów architektonicznych, sprawiał, że budowle wydawały się ‘wspanialsze’ niż były w rzeczywistości. Cóż, taka była idea baroku: okazała architektura, okazałe kobiety… Ich pełne, czasami wręcz rubasznie obleśne kształty, uwiecznione na płótnach Rubensa, niczym nie przypominają trendów znanych z rzeźb antycznych czy dzieł mistrzów z okresu odrodzenia, nie mówiąc o współczesnej modzie na mizerne kobiece postury… Wisława Szymborska w swoim wierszu „Kobiety Rubensa” nie szczędzi mocnych słów „córom baroku” opakowanym w nadmiar ciała: „Waligórzanki, żeńska fauna, jak łoskot beczek nagie (…). O rozdymione, o nadmierne i podwojone odrzuceniem szaty, i postrojone gwałtownością pozy tłuste dania miłosne! (…)”. Szczupłe z kolei niewiasty, w renesansowych obrazach Rubensa (cytując jeszcze Szymborską) „gęsiego szły po nie zamalowanej stronie płótna (…) Wygnanki stylu. Żebra przeliczone, ptasia natura stóp i dłoni. Na sterczących łopatkach próbują ulecieć. Trzynasty wiek dałby im złote tło. Dwudziesty - dałby srebrny ekran. Ten siedemnasty nic dla płaskich nie ma”. Pomimo wszystko w kolejnych stuleciach kobieta traci na wadze (i nie tylko ta, która ma z czego schudnąć!). Miejsce ‘cudownych’ kształtów zajmują ‘cudowne’ diety. Oko, coraz częściej, zawiesza się na wieszakach. Równouprawnienie i jego wszelkie konsekwencje jeszcze bardziej przyczyniają się do spadku masy ciała. Kobiece sylwetki w najlepszym razie przybierają kształty owadów, jak choćby powszechnie uwielbiana talia osy; w najgorszym - upodabniają się do płaskich monitorów LCD. (Ciekawe, co na to rzekłby Rubens?) Ponadto, na wzór coraz bardziej wiotkich kibici (płci pięknej, jak i owadów) powstają projekty jeszcze bardziej wiotkich, choć tylko z pozoru, budowli (np. Dragonfly, wieżowiec-ważka, który ma powstać w Nowym Jorku, w samym centrum Manhattanu). Tłuste dania architektoniczne, nadmiar jedzenia i tuszy tracą na wartości na rzecz dyskretnego, szczuplejszego uroku elegancji. Rubaszność zaś nie musi iść już w parze z obleśnością. Okazuje się również, że sam kształt, choć ma niepodważalne znaczenie w dziejach ziemi i kobiecości, nie powinien przesłaniać wszystkich widoków. Jeśli dodamy do niego miękkość i blask, harmonijny koloryt, łagodnie stonowany na ciepłym tonie zasadniczym… (tym charakteryzują się także dzieła Rubensa), to uwielbienie dla kobiecego ciała nie minie z żadną epoką! Jak to się ma do opakowań? Zapraszam do lektury tego wydania Packaging Polska.

PACKAGING POLSKA jest organizatorem konkursu ART OF PACKAGING

07-08/09 Packaging Polska

Monika Mikołajczak Redaktor Naczelny

SPIS TREŚCI

kaz eksponatów i kuriozów z branży opakowaniowej, które z pewnością już nie zagoszczą na sklepowych półkach z rozmaitych – mniej lub bardziej kontrowersyjnych – względów.

EDITORIAL Co na to Rubens? ..........................................3

AKTUALNOŚCI

TECHNOLOGIA

Usta księżyca .................................................6

Dotyk pigmentu ..........................................22

Z magicznego cylindra… . ...........................6

ETYKIETY

Odbicie ideału . .............................................6 Słodki przetarg .............................................7

Lepsze czasy nas czekają! ...........................26

Strona 10

Pęcherzyk bezpieczeństwa ...........................7

Wizytówka produktu . .................................28

Tubka pełna pomarańczy .............................8

SYSTEMY PAKUJĄCE

Paleta aromatów ...........................................8

Odważ(o)na porcja ......................................34

Pod matczyną opiekąe...................................8

TWORZYWA

Grand Prix Flekso 2009 – reaktywacja! . ....9 Na miarę natury . ..........................................9

Clyrell - tajemnica sukcesu . ....................36 Dietetyczne innowacje ............................. 38

TEMAT SPECJALNY Strona 18

Potęga podświadomości .............................. 10 W poprzednim wydaniu zapowiedzieliśmy artykuł bardziej szczegółowo opisujący reakcje mózgu na rozmaite typy opakowań. Okazuje się, że ich poszczególne rodzaje oddziałują na ludzi zależnie od ich osobowości. Dzięki metodzie rezonansu magnetycznego (MRI) możliwa stała się wizualizacja procesów mózgowych, jakie mają miejsce podczas dokonywania wyboru i zakupu określonego wyrobu w opakowaniu. Projekt badawczy o nazwie Brain Pacs, będący rezultatem studiów zebranych przez Grupę Nymphenburg Consult, które przeprowadzono pod przewodnictwem katedry marketingowej na Uniwersytecie Zeppelina we Friedrichshafen oraz Instytutu Biometrii i Medycznych Nauk Komputerowych Uniwersytetu w Magdeburgu, we współpracy z ECMA i stowarzyszeniem Pro Carton oraz firmą opakowaniową Smurfit Kappa - posłużył do wyznaczenia zestawu metod weryfikujących negatywne i pozytywne reakcje na opakowania, a szczególnie na te wykonane z tektury.

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE Śpiąca królewna i… . ...............................46

EKOLOGIA

Strona 46

W zgodzie z designem natury . .................52

DESIGN I MARKETING Nawigacja informacją .............................. 54 Winylem i krążkiem się toczy . .................56 Odnowa Desperados . ................................59 Kobieca kreatywność ................................59 Opakowanie na eksport ........................... 60 Pełna integracja . ......................................62 Opakowaniowy mocarz ............................ 64

Wiedza, sztuka, magia................................. 17

Zgrabna sztuka ........................................ 64

TARGI

Na straży oryginalności ........................... 65 Rockowa jakość druku ............................. 65

Hispack-toria ..............................................18 Na tegorocznych targach Hispack, o których pisaliśmy w poprzednim wydaniu PACKAGING POLSKA, przygotowano specjalny po-

Strona 56

FELIETON Opakowanie po polsku . ........................... 66

Packaging Polska 07-08/09

Konkurs na najlepsze opakowanie roku

Perły wśród opakowań

IV edycja!

Opakowania i projekty mogą

zgłaszać projektanci, producenci,

zgłaszać studenci i absolwenci

odbiorcy opakowań

szkół/uczelni, których profil

(razem lub osobno).

związany jest z projektowaniem opakowań i wzornictwem przemysłowym.

Zgłoszenia do 26 lutego 2010 r. Nowa edycja - nowe reguły!

Ogłaszamy konkurs na najlepsze opakowanie roku dla dowolnego produktu. Poszukujemy również pereł wśród opakowań w kategoriach dedykowanych.

Zapraszamy do udziału! Szczególy, regulamin i ankieta zgłoszeniowa znajdują się na stronie Konkursu, w nowej odsłonie:

www.artofpackaging.pl

AKTUALNOŚCI zAlcan Packaging Beauty

Usta księżyca

zMondi

zOekametall dla Rimmela

Z magicznego cylindra…

Odbicie ideału

Ponad 45 milionów euro przedsiębiorstwo Mondi zainwestowało w papiernię w Štětí (Czechy), by zaopatrzyć maszynę do produkcji papieru w nowy cylinder. Rozpocznie ona pracę w październiku tego roku. Ważący 131 ton, posiadający 6 metrową średnicę cylinder od Voith Paper został zaprojektowany, by wytwarzać wysokiej jakości papier typu kraft o gramaturze 30-90 g/m2. Do dostarczonego niedawno urządzenia zostanie dołączony kalander, by zapewniać odpowiednią gładkość i połysk papieru – dzięki temu firma będzie w stanie sprostać wymaganiom dotyczącym wysokiej jakości opakowań giętkich oraz dystrybuować papier. Peter Oswald, dyrektor generalny Mondi Europe & International mówi: „Ta inwestycja to logiczny krok naprzód po przebudowie PM3 w 2002 roku. Z nową PM6 posiadamy obecnie w Mondi Štětí dwie światowej klasy maszyny, dzięki którym będziemy mogli świadczyć usługi dostaw, wyróżniające się wysokim poziomem i zoptymalizować zarządzanie łańcuchem dostaw”. Mondi troszczy się o to, by drewno dostarczane do zakładu pochodziło wyłącznie z certyfikowanych lasów, zaś sam proces produkcji podlega surowym ekologicznym restrykcjom. z

Nowy opakowaniowy wzór dołączył do rodziny Rimmela. Zewnętrzne zamknięcie tuszu do rzęs (od firmy Oekametall, Oehlhorn GmbH & Co. KG), połyskujące metalicznie srebrem stworzono, by przyciągać wzrok potencjalnych klientek firmy. Opakowanie tego kosmetyku dodatkowo ma wabić ciekawie wyprofilowanym, kobiecym kształtem, dekoracyjnym wytłoczeniem markowej korony na wierzchu i logo popularnej marki – na tylnej stronie. Zgodnie z obecnie panującymi trendami grubość ścianek tubek tuszu do rzęs została zwiększona. Subtelna struktura geometryczna opakowania, delikatne, spiralne zdobienia i laminowane hasło „Stay glossy” („Pozostań lściąca”) mają obrazować prestiż marki. z

Przedsiębiorstwo zajmujące się dostarczaniem rozwiązań dotyczących segmentu opakowań kosmetycznych, Alcan Packaging Beauty, wprowadziło ostatnio na rynek produkt, którego celem jest ułatwienie aplikacji błyszczyka do ust. SpinArt, bo taką nazwę nosi handlowa nowość, zaprojektowany został przez Michela Limongi, pełniącego funkcję dyrektora kreatywnego firmy: „Kobiety są w pełni zadowolone jakością błyszczyka do ust, ale ciągle poszukują czegoś więcej – dłużej trwającego połysku”. Według Alcan SpinArt to zadanie dla aplikatora, który będzie dawał bardziej efektywne i efektowne rezultaty, a to dzięki wykorzystaniu systemu rotującego (silniczek wprawia szczoteczkę w ruch wokół własnej osi), opatentowanego już pr zez Alcan. Przedsiębiorstwo, które promuje SpinArt, daje potencjalnym klientom pełną gwarancję, że nie ma potrzeby ponownego napełniania aplikatora z tubki. SpinArt dostarcza idealnej dozy kosmetyku dla całej powierzchni ust przez okrężne wibracje. z

Packaging Polska 07-08/09

zStudio DN dla koncernu Polski Cukier

Słodki przetarg Koncern Polski Cukier Krajowa Spółka Cukrowa S.A., największy w Polsce i ósmy pod względem wielkości producent cukru w Europie, w skład którego wchodzi osiemnaście oddziałów, dokonał wyboru firmy, mającej zająć się kreacją wizerunku całego portfolio produktów, a na tej podstawie opracowaniem linii nowych opakowań. Do przetargu przystąpiło jedenaście agencji projektowych. Po pierwszym etapie wyłoniono trzy firmy specjalizujące się w kreacji opakowań: Salt&Paper, Czteryczwarte oraz Studio DN Design Group. Ostatecznie przetarg na zmianę identyfikacji oraz opracowanie nowego wizerunku całego portfolio produktów wygrało Studio DN, w którym trwają już prace projektowe. z

zPregis Protective Packaging Europe

Pęcherzyk bezpieczeństwa

Firma Pregis Protective Packaging Europe poinformowała o wprowadzeniu, w nowej fabryce w Gliwicach, technologii produkcji koekstrudowanej folii pęcherzykowej z warstwą barierową, zatrzymującą powietrze w pęcherzyku. W zakładzie, którego wybudowanie kosztowało 14 milionów euro, produkcję rozpoczęto w lipcu ubiegłego roku. Oprócz wytwarzania pianki technicznej, kopert ochronnych, konwertowania pianki polietylenowej oraz folii pęcherzykowej, w Gliwicach produkuje się także folię barierową Astro Suprabubble – co stało się możliwe, dzięki zainstalowaniu maszyny wyposażonej w trzy ekstrudery. Folia Astro Suprabubble wytwarzana jest w 5 warstwach (ABCBA) w produkcji liniowej. Środkowa – według producenta – ma zapewniać ekonomiczną i skuteczną ochronę amortyzacyjną bez zwiększania objętości lub ciężaru. Taka folia, potrafiąca zatrzymać powietrze w pęcherzykach, wykazuje o 100 razy większą odporność na przenikanie niż tradycyjny materiał tego typu pozbawiony bariery. Większa elastyczność opakowaniowego tworzywa umożliwia lepsze dopasowanie się do elementów o nietypowych kształtach. Produkcja koekstrudowanej folii pęcherzykowej stanowi przykład realizacji polityki ochrony środowiska przedsiębiorstwa: wymaga ona ponad 20 procent mniej materiału w porównaniu do konwencjonalnych folii pęcherzykowych; sama folia zawiera 10 procent granulatu uzyskanego z recyklingu, dzięki czemu możliwe staje się ograniczenie emisji CO 2 do atmosfery. z

07-08/09 Packaging Polska

AKTUALNOŚCI zRPC Containers Market Rasen

Tubka pełna pomarańczy

zRPC Containers Blackburn

zTricorBraun

Paleta aromatów

Pod matczyną opieką

Formowane na indywidualne zamówienie buteleczki PET dla nowej serii aromatów do ciast sieci Asda wyprodukowały zakłady RPC Containers Blackburn. Firmie udało się przy tym stworzyć opakowanie wygodne, bezpieczne i wizualnie atrakcyjne. Linia aromatów, produkowana przez Food Innovation wyłącznie z naturalnych składników, obejmuje 13 produktów w tradycyjnych smakach, takich jak waniliowy i migdałowy, a ponadto wykorzystuje ekstrakt roślinny ze spiruliny, aby wprowadzić na rynek żywe, naturalne kolory – zielony i niebieski. Główną kwestią związaną z opakowaniem było wybranie dość wytrzymałego materiału – dla konsumentów w każdym wieku oraz stworzenie projektu, który pozwalałby na pokazanie intensywnych barw aromatów. Firma Food Innovation szybko stwierdziła, że to jej stały dostawca (RPC Blackburn) dysponuje odpowiednimi środkami, jak wyjaśnił przedstawiciel firmy, Kevin Rushton: „Lekkie i odporne na stłuczenia tworzywo PET zapewnia bezpieczne użytkowanie produktów w kuchni, zwłaszcza, że rodzice mogą robić wypieki razem z dziećmi. Ponadto, doskonała przejrzystość buteleczek umożliwia natychmiastowe rozpoznanie każdego aromatu”. Opakowania projektu RPC Blackburn formowane są wtryskowo i posiadają niewielką podstawę oraz zwężającą się szyjkę dla ułatwienia nalewania – pojemność butelek wynosi 38 mililitrów. z

Zaokrąglony profil kobiety „przy nadziei” to zdaniem wielu jeden z najwspanialszych obrazów. Firmy TricorBraun i Purity Life Health Products podjęły ze sobą współpracę w celu odtworzenia matczynej figury w opakowaniu linii nowych multiwitaminowych suplementów diety dla przyszłych mam i kobiet karmiących piersią. Kształt butelki nawiązuje do sylwetki kobiety ciężarnej – podobieństwo to zostało podkreślone umieszczeniem fotografii na etykiecie typu sleeve. Pomysł na butelkę dostarczyło przedsiębiorstwo Purity Life Health Products – wytwórca suplementów Mom To Be. Wykonaniem i sporządzeniem matryc na białe opakowania z HDPE o pojemności 250 cm3 zajęło się z kolei TricorBraun. Zamknięcie to standardowe polipropylenowe wieczko flip-top z otworem dozującym. z

©TricorBraun

©RPC

same naturalne barwniki i aromaty) przy jednoczesnym spełnieniu wymagań detalistów w zakresie bezpieczeństwa i jakości produktu. W efekcie powstało wytrzymałe opakowanie, wyposażone w zamknięcie zabezpieczone przed naruszeniem oraz zapobiegające wysypywaniu się oranżady. Konsument może ponownie zamknąć tubkę, dzięki czemu produkt pozostanie dłużej świeży. Opakowanie formowane wtryskowo obejmuje dwa elementy całkowicie zdatne do recyklingu – tubkę z PP oraz zamknięcie z czarnego HDPE, które naśladują słynny „efekt lukrecji” tej marki. Odnowiony wizerunek uzupełniają etykiety sleeve, produkowane przez CCL Decorative Sleeves. z

©RPC

Plastikowa tubka z zamknięciem wyprodukowana przez RPC Containers Market Rasen to główny element szeroko zakrojonej akcji odnowy popularnej marki Sherbet Fountain, firmy Tangerine Confectionery. Od wejścia na rynek w 1925 roku ta oranżada w proszku znana była ze swojego papierowego opakowania, z którego wystawała lukrecjowa pałeczka, tworząc charakterystyczny efekt. Nowa oprawa Sherbet Fountain stanowi śmiałą próbę spełnienia wymagań nowoczesnego handlu detalicznego. Gill Lanty, dyrektorka do spraw marketingu w Tangerine zauważyła: „Wielu ludzi pamięta to stare opakowanie swoich ulubionych słodyczy z dzieciństwa, ale aby utrzymać ten produkt przez następne 84 lata, wiedzieliśmy, że musi on przemawiać do kolejnych pokoleń. Przed wprowadzeniem nowego opakowania włożyliśmy dużo starań, aby dowiedzieć się, co najbardziej podobałoby się naszym klientom. W rezultacie zachowaliśmy istotę charakteru produktu: lizanie lukrecjowej pałeczki i maczanie jej w oranżadzie w proszku”. Głównym celem Tangerine było zapewnienie klientom lepszych wrażeń (m.in. modernizacja receptury uwzględniająca

Packaging Polska 07-08/09

zZrzeszenie Polskich Fleksografów

zFKuR dla Giró

Grand Prix Flekso 2009 – reaktywacja!

Na miarę natury

Z r z e s z e n i e Po l skich Fleksografów zaprasza Drukarnie i Przygotowalnie do udziału w reaktywowanym po przerwie konkursie o nagrodę na najlepszy produkt fleksograficzny w różnych dyscyplinach: Grand Prix Flekso 2009. Termin zgłaszania prac mija z dniem 17 września 2009 roku. Uroczysta Gala i rozdanie nagród oraz wyróżnień nastąpi podczas tegorocznego spotkania Fleksografów na XI Forum Fleksograficznym, które odbędzie się 6 października. „Zamierzamy prezentować nagrodzone oraz wyróżnione prace i firmy nie tylko w środowisku fleksograficznym lub poligraficznym, ale przede wszystkim wśród klientów fleksografii w Polsce i za granicą” – mówią przedstawiciele Zrzeszenia Polskich Fleksografów. Regulamin konkursu wraz z zestawieniem dyscyplin i kategorii oraz karta zgłoszenia udziału w WNF 2009 jest do pobrania na: www.flekso.pl z

Certyfikowane i w pełni kompostowalne siatki do pakowania swoich wyrobów wykorzystała ostatnio hiszpańska Grupa Giró. Nowy system siatkowego pakowania składa się w pełni z kompostowalnych materiałów i pozostaje zgodny ze standardami europejskiej dyrektywy EN 13432, dotyczącej siatek i etykiet. Wysokiej jakości ekosiatki Bio-Flex F 1130 i etykiety BioFlex F 2110 pochodzą od niemieckiego wytwórcy FkuR. Carles Llorens, specjalista od inżynierii w Giró mówi: „Doskonałe właściwości mechaniczne Bio-Flex oraz jego łatwa obróbka stanowiły wystarczająco przekonujące czynniki, abyśmy mogli zdecydować się na materiały od FkuR. Jesteśmy pewni, że w dziedzinie tych surowców będzie się dokonywać szybki rozwój”. Siatki przeznaczono do opakowywania świeżych owoców oraz warzyw. Ich jakościowe zalety, oprócz mniejszej szkodliwości środowiskowej, to wysoki próg rozciągliwości, elastyczności, a także dobre – w odniesieniu do etykiety – możliwości drukarskie i stopień zgrzewalności. z

07-08/09 Packaging Polska

AKTUALNOŚCI

DESIGN I MARKETING

zZagadka systemu Limbicznego

Potęga podświadomości W poprzednim wydaniu zapowiedzieliśmy artykuł bardziej szczegółowo opisujący reakcje mózgu na rozmaite typy opakowań. Okazuje się, że ich poszczególne rodzaje oddziałują na ludzi zależnie od ich osobowości. Dzięki metodzie rezonansu magnetycznego (MRI) możliwa stała się wizualizacja procesów mózgowych, jakie mają miejsce podczas dokonywania wyboru i zakupu określonego wyrobu w opakowaniu. Projekt badawczy o nazwie Brain Pacs, będący rezultatem studiów zebranych przez Grupę Nymphenburg Consult, które przeprowadzono pod przewodnictwem katedry marketingowej na Uniwersytecie Zeppelina we Friedrichshafen oraz Instytutu Biometrii i Medycznych Nauk Komputerowych Uniwersytetu w Magdeburgu, we współpracy z ECMA i stowarzyszeniem Pro Carton oraz firmą opakowaniową Smurfit Kappa - posłużył do wyznaczenia zestawu metod weryfikujących negatywne i pozytywne reakcje na opakowania, a szczególnie na te wykonane z tektury.

©Cambellhay

odstawę komunikacji – zarówno interpersonalnej, jak i masowej czy medialnej – stanowi zasada: „Sytuacja bez komunikacji nie jest możliwa”. Pierwszy jej aksjomat to: „Każdy element rzeczywistości to jakiś komunikat”. Badacze BrainPacs nie zapominają dodać,

Niecodzienne efekty drukowe, użycie wysokiej jakości materiałów przykuwa uwagę potencjalnego konsumenta. Na zdjęciu opakowanie ciasteczek Lola’s Kitchen, zaprojektowane przez studio Cambellhay – część logo Lola’s „zadrukowano” lukrowanymi drobinkami.

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

że komunikat nie może stać się wszystkim. Jeśli opakowanie ma za zadanie uaktywniać jak najwięcej obszarów mózgu, to prędzej czy później stanie się nijakie, straci wiarygodność, charakter lub przysłowiowe „coś” i stłamsi handlową iskrę. Do osiągnięcia zysków i ekonomicznego sukcesu potrzeba właśnie tego „czegoś” – stworzenia opakowaniowego designu, który skoncentruje się na wyznaczonej, charakterystycznej grupie odbiorców i będzie do niej przemawiał, pobudzając określone emocjonalne i motywacyjne pola. Każdy człowiek (we właściwy tylko sobie sposób) definiuje własną osobę i buduje wewnętrzny, zindywidualizowany amalgamat cech, determinujący większość podejmowanych decyzji. Z faktu tego często zaczynają już korzystać znane marki; obecnie bowiem produkty oryginalne to nie tylko wyroby, ale także forma ekspresji osobowości. Opakowanie stworzone w oparciu o schematy mózgowe Limbic umożliwia przedsiębiorcom i handlowcom ustalenie najlepszej dostępnej konfiguracji między produktem i typami targetu.

zDuch w maszynie System limbiczny (łacińskie słowo limbus oznacza barierę lub pas) to zestaw kompletnych struktur mózgowych, który odpowiada za różne funkcje emocjonalne, behawioralne, odczuwanie przyjemności, wrażeń, pamięć oraz zmysł powonienia. Limbic to dom naszych emocji, motywacji i organizacji wspomnień. Dzięki niemu możliwa staje się ocena odczuć i rozwój procesów myślowych – tak jak podświadome kontrolowanie zachowań. Co ciekawe, system ten kontroluje również nasz autonomiczny układ nerwowy – między innymi reguluje ciśnienie krwi, puls, oddychanie, trawienie. Przeprowadzone badania (dla przedsiębiorców), cechujące się interdyscyplinarnym podejściem i łączące rezultaty z rozmaitych programów naukowych w jeden-zintegrowany, dają odpowiedź na temat tego, jakie formy, kolory, projekty mogą zostać zaadresowane do specyficznych typów grup targetowych i ich potrzeb. Studia pomagają precyzyjnie dopasować design opakowania do indywidualnych potrzeb konkretnego rodzaju wirtualnego odbiorcy.

zJak kształty, kolory i design wpływają na emocje i cechy osobowości? W internetowych badaniach Stowarzyszenia Pro Carton wzięło udział dokładnie 700 respondentów. Każdego z odpowiadających przydzielono do jednej z 7 Limbicznych typologii. Co więcej, typy te podzielono dodatkowo ze względu na płeć i wiek. Aspekty, które brano w związku z tym pod uwagę to:

©Pro Carton

Racjonalność

Emocje Instynkty • W ośrodku odpowiedzialnym za racjonalność podejmowane są decyzje, w których uczestniczą emocje; • Emocje to przeciwność rozumu; • Decyzje człowiek podejmuje świadomie.

Jeszcze 10 lat temu badacze twierdzili, że ludzie podejmują decyzje świadomie i biorąc pod uwagę wszelkie „za” oraz „przeciw”. W oparciu o tę teorię mózg wydawał się funkcjonować w następujący sposób: powód znajdował się na samym szczycie tego łańcucha, dopiero później do głosu dochodziły emocje, zaś najniżej usytuowano podstawowe instynkty. ©Pro Carton

Świadomość Emocje/ rozumienie

Przepływ zewnętrznych bodźców

Ewaluacja nieświadomości w systemie Limbicznym

• Emocje decydują o wyborach; • Emocjonalne centrum mózgu: system Limbic; • Decyzje podejmowane są w znacznej mierze podświadomie (70-80%).

Nowsze badania z zakresu reakcji mózgu na opakowania pokazują, że nie ma takich decyzji, które nie zostałyby emocjonalnie umotywowane. Uczucia posiadają większy – niż dotychczas domniemano - wpływ na wybory i tutaj specjaliści umiejscawiają mózgowe centrum „zasilające” nasze działania. Decyzje w większości przypadków (70-80 procent) podejmowane są podświadomie. ©Pro Carton

Dominacja

Stymulacja

1. Jak opakowaniowe kształty mogą zostać rozróżnione w oparciu o wrażenia emocjonalne jakie wywołują? 2. Czy grupy targetowe wykazują preferencje ze względu na kształt i design opakowanych produktów? 3. Czy kobiety i mężczyźni lub różne kategorie wiekowe mają odmienny wpływ na postrzeganie opakowań?

zCo dzieje się w głowie konsumenta? „Czy reklama rzeczywiście stanowi sztukę celowania w głowę i dziurawienia portfela? Aby odpowiedzieć na to pytanie, trzeba przede wszystkim wiedzieć, co dzieje się w umysłach ludzkich” – przekonują przedstawiciele Pro Carton. Odkryto, że reklama (zawarta na opakowaniu) nastawiona na maksymalną sprzedaż, o przewidywalnie logicznej konstrukcji nie wywołuje pożądanych efektów i ginie w gąszczu innych, podobnych. Należy pamiętać, że na decyzję o zakupie składają się nie tylko procesy umysłowe, które uruchamia reklama. Jak wynika z badań stowarzyszenia, 70 procent naszych decyzji zostaje podjętych podświadomie, zaś 30 procent to

07-08/09 Packaging Polska

Równowaga

Diagram prezentuje model mapy Limbicznej, który wyznaczają granice – dominacji, równowagi oraz stymulacji. Z trzech dominujących sfer: dreszczyku przygód, przyjemności-fantazji i kontroli dyscypliny – wywodzą się pozostałe wartości i stany emocjonalne, takie jak: impulsywność, humor, poczucie estetyki i tym podobne. Skrupulatny opis i przydzielenie tych emocji do określonych pól to zasługa wykwalifikowanych psychologów. Ich podział i wzajemne relacje zostały oparte na empirycznych danych; dzięki ich interpretacji możliwa staje się identyfikacja typów Limbic.

DESIGN I MARKETING

©Pro Carton

Hedoniści 11%

zIndywidualność jako kombinacja impulsów Dominacja (status, moc, pewność), stymulacja (odkrycie, nagroda, ciekawość) oraz równowaga (ochrona, poczucie bezpieczeństwa, harmonia) to trzy podstawowe motywacyjne światy, które determinują całe nasze życie i znacząco wpływają na podejmowane przez nas decyzje. Układ tych trzech światów sprawia, że różnimy się od siebie oraz tworzy fundament naszej osobowości. Stymulacyjnie motywowani ludzie stają się aktywni i kreatywni, spontaniczni i ciekawi – uwielbiają zmiany. Jednostki nastawione na równowagę starają się bardziej skupić na bezpieczeństwie i stabilności; zachowują się bardziej przezornie, uważnie, a nawet niepewnie. Grupy uwielbiające dominację przeważnie wykazują tendencję do dążenia za wszelką cenę do osiągnięć, przejmowania władzy i autonomii.

zSiedem typów Limbicznych Czy opakowanie naprawdę ma moc czynienia tanich produktów ekstrawaganckimi? Jakie aspekty designu muszą zostać podkreślone, by „wygrać” aprobatę potencjalnego konsumenta? Jakich opakowań powinno się używać w celu zdobycia najszerszego grona zainteresowanych? – Odpowiedzi na te pytania zawarto w definicjach siedmiu profili psychologicznych systemu Limbicznego: wystarczy w umiejętny sposób korzystać z wiedzy o tych wzorach behawioralnych. 1. Harmonizerzy – priorytetem w ich życiu jest rodzina. To ludzie zazwyczaj emocjonalni i unikający ryzyka, toteż wybierają najczęściej te marki, które sygnalizują pozytywne emocje i sprawiają wrażenie wartych zaufania. Ta grupa targetowa docenia „ładne” opakowania o przyjaznym wyglądzie i harmonijnym designie. 2. Tradycjonaliści – cenią sobie spokój i skromność, co sprawia, że dość sceptycznie odnoszą się do nowości, rzadko podejmują ryzyko, spontaniczne decyzje. Tradycjonaliści z rezerwą podchodzą do wszelkiego typu innowacji i niechętnie inwestują w najlepszą jakość. Oczekują od marek przede wszystkim „bezpieczeństwa”, preferują opakowania o bardziej

Dominacja ygód 3%

Stymulacja

Poszukiwacze prz

„świadome” wybory – nie tak niezależne, jak mogłoby się wydawać, albowiem powstają one częściowo na skutek ewolucji poglądów i spostrzeżeń. Fakty te pozwalają domniemać, że nasze uczucia stanowią decydujący czynnik w podejmowaniu wyboru – racjonalizm czy zbalansowanie osądów nie odgrywają tu roli konstytutywnej, jak dotychczas podejrzewano.

Performerzy 6%

Koneserzy 13%

Typy zdyscyplinowane 11%

Tradycjonaliści 24% Harmonizerzy 32%

Równowaga Między dominacją, równowagą i stymulacją. Udział procentowy wszystkich siedmiu Limbicznych grup według badań BrainPacs (wzięło w nich udział 17 tys. respondentów).

„tradycyjnym” i klasycznym designie i doceniają w nich przede wszystkim łatwość użycia i funkcjonalność. Koneserzy (Bon vivants) – nie muszą i nie chcą się martwić o pieniądze, dlatego uwielbiają zakupy i podążają za trendami mody. Spontaniczność i kreatywność czynią ich usposobienie pozytywnym, elastycznym i zorientowanym w nowościach. Idealna marka musi więc być rozpoznawalna i śmiało eksperymentować z nowymi rozwiązaniami. Koneserzy reagują zatem na opakowania o zmysłowym designie, ale także na te, które wyróżniają się jakością wykonania i przeznaczone są dla „znawców”. Typy zdyscyplinowane – różnią się od tradycjonalistów tym, że niekoniecznie pociągają ich produkty zaufane, lecz te, których opakowania cechują proste, nieskomplikowane kształty. Zauważono jednak, że wykazują się oni większą wrażliwością – oczekują od marek tego, że te zagwarantują im produkty o dobrej renomie, przy stosunkowo niskiej cenie. W opakowaniach doceniają koncept, nie ozdobność. Hedoniści – cieszą się ze wszystkiego, co podkreśla atrybuty ich ciała, osobowości lub wynosi ich na piedestał przez widoczne markowe etykiety. Ich zachowania zakupowe są zdominowane przez impulsy nabywania coraz droższych, modnych produktów. Hedoniści to wrogowie wierności określonym firmom. Luksusowe, zabawne opakowania, w których zaakcentowano zarówno innowacje, jak i tożsamość markową, najlepiej przylegają do tej grupy. Performerzy – zwykle asertywni, posiadający duże ambicje, gotowi do przyjęcia odpowiedzialności, bardziej racjonalni niż emocjonalni. Cenią ekskluzywne i prestiżowe marki, odrzucając te tańsze i mniej sprawdzone. Jeśli chodzi o opakowania, wolą by zwracały na siebie uwagę, ale jednocześnie prezentowały konkretny, uporządkowany design, wyrażający „kontrolę”. Poszukiwacze przygód – nonkonformiści, nawet w warunkach stresowych, ceniący spontaniczność i przywództwo. Pociąga ich ryzyko, nowinki, moda, atrakcyjne marki oferujące wartość dodaną lub inne atrybuty. Dlatego, aby zamanifestować swoją „inność”, z opakowaniowych designów wybiorą te najbardziej nietypowe, niekonwencjonalne.

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

Kształt: „Zakrzywiona waza” Oddziaływanie: Sylwetka wazy posiada silne asocjacje ze zmysłowością, kreatywnością, ekstrawagancją i imaginacją. Pobudza obszary odpowiedzialne za emocjonalną radość i psychiczną stymulację. Opis: Wzór ten przypadł do gustu większości grup – niezależnie od typu, wieku czy płci. Szczególne względy zyskał u poszukiwaczy przygód i harmonizerów. Kształt „zakrzywionej wazy” wywoływał u badanych najczęściej skojarzenia ze zmysłowością, kreatywnością i ekstrawagancją.

Kształt: Heksagon Oddziaływanie: Dzięki regularnemu kształtowi heksagon sprawia wrażenie solidnego i godnego konsumenckiego zaufania. Opis: Tej opakowaniowej kreacji przypadło w udziale trzecie miejsce w ogólnym rankingu. Performerzy oraz zdyscyplinowani dali mu najwyższe noty. Heksagon zdobył popularność zwłaszcza wśród mężczyzn i młodych ludzi. Kanciasty kształt tego pojemnika czyni go w oczach potencjalnych klientów – solidnym, schludnym i praktycznym.

07-08/09 Packaging Polska

Kształt: „Zakręcony wierzch” („Spinning top”) Oddziaływanie: Model ten wywołuje silniejszą reakcję w obszarze stymulacji niż w przypadku wcześniejszego wzoru opakowaniowego. Opis: W ogólnym rankingu forma ta plasuje się na drugim miejscu pod względem popularności. Nietypowy, ekstrawagancki kształt imponował hedonistom i performerom, natomiast zniechęcił do siebie grupę „zdyscyplinowaną”. „Spinning top” szczególnie podobał się kobietom, zaś mężczyźni i osoby starsze wyznały, że miałyby wątpliwości z zaakceptowaniem go. Niespotykany, a przez to wyróżniający się krój tego opakowania sprawia jednak, że nikt nie przechodzi obok niego obojętnie.

Kształt: Opakowanie podłużne Oddziaływanie: Budowa podłużna opakowania także pobudza obszar stymulacji, ale kosztem sfery emocjonalnej. Dzięki kanciastej, nieskomplikowanej formie opakowania, aktywowana zostaje sfera dyscyplinykontroli. Opis: Projekt ten polubili koneserzy, hedoniści, performerzy i poszukiwacze przygód. Mimo to nie udało mu się znaleźć w ścisłej czołówce. Ścięty, ostry kształt przemawiał bardziej do młodszych respondentów.

Kształt: Pojemnik na masło Oddziaływanie: Przez koneksje z masłem, pudełko często przywodzi na myśl tradycyjne wartości i wewnętrzną równowagę. Opis: To dobry przykład tego, jak znane lub ewoluujące, a jednak standardowe kształty mogą oddziaływać na emocjonalne ewaluacje. Pomimo tego, że wzór ten należał do ulubionych wśród mężczyzn i starszych osób, okazał się najmniej popularny w podsumowaniu. Hedoniści odrzucili go natomiast bez wahania.

Kształt: Opakowanie podłużne Oddziaływanie: „Słodkie” opakowanie wywołuje aktywność w obszarach odpowiedzialnych za wyobraźnię i kreatywność. Taka forma sugeruje bowiem niespodziankę. Opis: Hedoniści wybrali ten opakowaniowy szablon jako najlepszy. Jednakowoż w ogólnym rankingu… skończył na ostatniej lokacie. Cukierek to typowy przykład tego, jak jeden wzór precyzyjnie trafia do konkretnego targetu rynkowego. Opakowanie to określano jako: „uroczo zapakowane, pomysłowe i kreatywne”. Warto również dodać, że taka forma wywołuje skojarzenia z prezentem i miłą niespodzianką.

DESIGN I MARKETING

zDesign a system Limbic Kolory, rodzaje powierzchni, linie i wzory także mogą być w rozmaity sposób postrzegane i oceniane przez typy Limbiczne. Powyższe przykłady pokazują, jak precyzyjnie konkretny design może przemówić do całej grupy docelowej (lub odpychać od produktu konsumentów o określonych preferencjach).

 Design: Opakowanie

harmonizerów – jasnoniebieski Oddziaływanie: Łagodne, kojące barwy i lekko zakrzywione linie sprawiają, że propozycja ta nadaje produktom rangę przyjaznych i sprawiających przyjemność. Opis: Właśnie to opakowanie zyskało najwyższe noty wśród przepytywanych z różnych grup, szczególnie wśród kobiet, mniejszą część młodzieży również zaciekawił taki koncept. Wzór nie zwrócił najmniejszej uwagi mężczyzn.

 Design: Opakowanie

tradycjonalistów – złoto i purpura Oddziaływanie: „Czytelna” struktura layoutu ma się kojarzyć z niezawodnością, zaś naśladowanie sprawdzonych konceptów wizualnych (symetria, tony złota i purpury, klasyczna typografia, pochylona czcionka italic) stanowi nawiązanie do tradycji. Opis: Taki wzór najlepiej podkreśla wartości świata tradycjonalistów. Nic więc dziwnego, że forma taka najbardziej spodobała się osobom w starszym wieku.

 Design: Opakowanie

 Design: Opakowanie koneserów

 Design: Opakowanie

hedonistów-poszukiwaczy przygód – błękit-oranż wraz z nutką zieleni Oddziaływanie: Stymulacja (ekstrawagancka kombinacja koloru) i dominacja (wyrażające pewność barwy i ostre linie) – ten design został zaakceptowany tylko przez określone grupy docelowe. Opis: Kolejny przykład tego, jak design oddziałuje na wybrane przez projektantów targety. Opakowanie to zaprojektowano bowiem specjalnie, by sprostać oczekiwaniom tych, którzy cenią nowoczesność i chcą podążać za najnowszymi trendami. Co ciekawe, forma taka została wyparta przez wszystkie inne kluczowe grupy.

– kolor żółty, paski na bocznej stronie Oddziaływanie: Naturalnie lśniący – słoneczny żółcień pobudza obszary stymulacji i równowagi, a także kreatywności i wyobraźni. Kojarzy się ze zmysłowymi przyjemnościami. Najlepszy wybór według koneserów. Opis: Harmonizerom, performerom i poszukiwaczom przygód ten design również przypadł do gustu. Spodobał się on też znacznej części odpowiadających kobiet.

performerów – ciemne z dyskretnymi refleksami Oddziaływanie: Przeważnie ciemne tło w tym designie wyrażać ma dominację, strukturalnie uproszczona typografia symbolizuje kontrolę. Styl „bez szaleństw” przekonywać ma potencjalnych klientów, że opakowywana marka w pełni zasługuje na zaufanie. Opis: Idealne opakowanie dla performerów, które przemawia także do tradycjonalistów – harmonizerzy natomiast bezwzględnie odrzucają aplikację tego typu. Wzór ten nie podbił serc kobiet i osób starszych, ale spodobał się mężczyznom i ludziom młodym.

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

©Pro Carton

Opakowanie o subtelniejszym bukiecie kolorystycznym zawsze będzie mocniej oddziaływało na kobiety.

zLimbic Load. Uczucia w koneksji z kształtami Warto zastanowić się, jak opakowanie postrzegane jest ze względu na typy osobowości, płeć i przedziały wiekowe. Okazuje się,

Dziesięć przykazań – praktyczne rady dla uzyskiwania wysokich wyników sprzedaży: 1. Z perspektywy grupy docelowej. Aby strategia marketingowa powiodła się (w myśl założeń systemu Limbicznego), należy rozpocząć nie od produktu, lecz od osoby, do której ma on być skierowany. System Limbic pomaga wybrać taki design, który dotrze do ściśle określonej grupy odbiorców. 2. Komunikuj jasno i wyraźnie. Aby zapewnić „Limbiczny sukces” produktom i markom, ważne jest, aby jasno przekazywać wartości. 3. Redukuj i koncentruj. „Wszystkich jednym nie zadowolisz” to powiedzenie, które na potrzeby marketingu Limbicznego przeformułowuje się na: „Jedno nie powinno próbować zadowalać wszystkich”. Najbardziej sukcesywne opakowanie to takie, które celuje w wybrane emocjonalne i motywacyjne sfery. 4. Wykorzystaj potencjał kształtu. Klasyczny – kubiczny kształt kartonu to ideał, na przykład do adresowania produktów przeznaczonych dla mężczyzn, osób ceniących sobie zdyscyplinowanie, tradycjonalistów oraz ludzi starszych. Na inne grupy

07-08/09 Packaging Polska

©Pro Carton

Po raz kolejny rynkowe badania wykazały, że mężczyźni preferują barwę czarną i to ona najczęściej odwołuje się do „męskości”. że jego kształ ty nie tylko nie pozostają bez wpływu na te kategorie, ale mają większe znaczenie niż przypuszczano. Studia Pro Carton prezentują ciekawe i mogące wprowadzić zmiany w strategiach marketingowych rezultaty, dotyczące właśnie „opakowaniowych sylwetek”. Na naszych łamach prezentujemy wyniki tych badań.

rozmaite opakowaniowe kształty wywierają znacznie większy wpływ perswazyjny. Maksymalizacja potencjału kartonów staje się możliwa, dzięki oferowaniu różnorodnych wzorów. 5. Kreatywnie korzystaj z właściwości materiału. Kształt i barwa, jak się okazuje, to nie wszystko. Karton może przyciągać właściwościami materiałowymi – na przykład wysokiej jakości wykończenia, lśniąca powierzchnia przemówią do osób, które lubią dominować. 6. Emocje i motywy wyrażone w tworzywie. Opakowania wytworzone z kartonu oferują także opcję dopasowania tworzywa do indywidualnych emocjonalnych i motywacyjnych pól. „Naturalność” mogłaby na przykład zostać wyrażona przez nadanie pojemnikowi wyglądu drewna bądź przez oddanie do użytku „surowej” formy z tektury. 7. Tworzenie sygnałów multi-sensorycznych. Odkryto, że karton oferuje tu spore spektrum możliwości. Strona wizualna, kolor, kształt, wrażenia dotykowe, a nawet słuchowe (na przykład dźwięk przy otwieraniu, zamykaniu pudełka) odgrywają znaczącą rolę przy wyborze produktu. Łatwość użycia, praktycz-

ność opakowania również mają tu swoje znaczenie. 8. Promowanie percepcji marki. Testy dowiodły, że sympatia dla marki potrafi zdominować wszystkie inne zmysły percepcyjne, a nawet wywoływać reakcję w rodzaju „auto-zakupu”. Obrazy, logotyp prowokują emocjonalną odpowiedź, natomiast marka przybliża do siebie, dając wewnętrzną pewność – zwłaszcza Limbicznym tradycjonalistom. 9. Przykładaj więcej uwagi do wieku i płci. Badania pokazały również, że percepcja pojemnika zmienia się nie tylko ze względu na usposobienie Limbicznych typów, lecz także ze względu na płeć oraz wiek. Starsze osoby będą oceniały wartość produktu na podstawie rzetelności i czytelności informacji na pudełku, a także tego czy opakowanie wygląda na solidne. 10. Łączenie różnych znaczeń komunikacji. Design opakowania stworzony pod „zdyscyplinowanych” może nie mieć takiego wpływu na „miłośników przygód”. Dlatego, aby przekaz osiągnął maksymalną moc i przyniósł zamierzone efekty, należy rozważyć wszystkie środki reklamy, promocji oraz sprzedaży. Cały sekret tkwi w zunifikowaniu ich.

DESIGN I MARKETING

Stéphane Thiollier, prezes stowarzyszenia Pro Carton

„Dlaczego klienci kupują?’ to jedno z kluczowych pytań, jakie zadają sobie zarówno specjaliści od marketingu, jak i sprzedawcy. Tak długo jak analizy rynkowe opierają się na obserwacji, ankietach i statystykach, na pytanie to nikt nie znajdzie właściwej odpowiedzi. Podświadome, biologiczne procesy mają o wiele silniejszy wpływ na mózg, niż wcześniej podejrzewano. Modele Limbic, które opierają się na wynikach najnowszych badań mózgowych, udostępniają metody ilustrowania struktur emocjonalnych i grup docelowych – w celu wypracowywania lepszych strategii handlowych. Po raz pierwszy systematycznie zanalizowano opakowania za pomocą narzędzia Limbic. Rezultaty przeprowadzonych badań zawierają wartościowe wskazówki, jak przy użyciu designu i kształtów opakowań osiągać określone emocjonalne efekty i jak precyzyjnie trafiać do różnych grup targetowych”.

„Już dawno temu udowodniono, że efektowne opakowanie wpływa na efektywną sprzedaż. Wyniki badań Limbic wzbogacają tę teorię i zapewniają nam dane, które potwierdzają wagę opakowań w marketingu. System Limbiczny tłumaczy fenomen, który do tej pory albo nie mógł zostać wyjaśniony, albo zadanie to przewyższało dostępne środki badawcze. Teraz wszyscy uczestnicy łańcucha dostaw mają szansę przyswojenia sobie tej wiedzy, by łatwiej docierać do grup targetowych i osiągać lepsze wyniki sprzedażowe”.

©Okazaky

Dr Hans-Georg Häusel, dyrektor zarządu Gruppe Nymphenburg Consult AG

Otwieramy opakowanie – klik; zamykamy – klik. Wydający takie (pozytywnie kojarzone) odgłosy, nieskomplikowany mechanizm przyciąga uwagę użytkownika.

Kształt opakowania może stać się synonimem marki bądź produktu. Jako przykłady można podać butelkę whisky Grant’s lub – także trójkątne – pudełko czekoladek Toblerone.

©Toblerone

Każdy jeden aspekt opakowaniowego designu – czy to kolor, czy typografia, czy bryła – mają znaczenie w percepcji. Innymi słowy: wszystkie elementy pojemnika, osobno czy razem, stanowią komunikat skierowany do potencjalnego (skonkretyzowanego w typologii Limbic) odbiorcy. Jeśli jednak projekt będzie starał się trafić do jak największej grupy rozmaitych konsumentów, nie zyska niczego – w tej dziedzinie to swoisty „opakowaniowy indywidualizm” gwarantuje zyski, a prawo to działa bez wyjątków. Ważne, aby nie kierować się tu rentownością interesu, nie dążyć za wszelką cenę do rynkowego sukcesu, a skupiając się na pobudzeniu kilku emocjonalno-motywacyjnych obszarów, właściwym ukierunkowaniu designu, walczyć o względy i przywileje u konkretnej grupy konsumentów. Eksperci od systemów Limbicznych przekonują, że w ten sposób można uzyskać wiele więcej. Pozycjonowanie – to wyrażenie najlepiej oddające charakter takiego działania. Ma to również sens z punktu widzenia każdej grupy klientów, spośród których każda jednostka będzie poszukiwała wyrobów idealnie dopasowanych do jej imperatywów i charakteru. Opakowanie ma szansę stać się w ten sposób częścią określonej tożsamości, odnosić się do konkretnych wartości wyznawanych przez pewną grupę ludzi, tak jak marka nie stanowi „po prostu produktu”, ale wyrażenie stylu życia. Oparte na schematach mózgowych Limbic opakowania umożliwiają w miarę precyzyjne dopasowanie produktów do „ich” typów targetowych – nawet w przypadku pudełek kartonowych o standardowym kształcie. z Źródło: Pro Carton

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

zProjektowanie w języku konsumentów

Wiedza, sztuka, magia Każdy z nas choć raz w życiu, przed wyjściem z domu, przygotował listę zakupów. I chyba niemal każdy, stając przed półką sklepową, kupił coś więcej lub też coś innego, niż planował. Jak podają badania 70 procent decyzji zakupowych podejmujemy w sklepie. Dzieje się tak dlatego, że choć staramy się być racjonalni i kierować się rozumem, nie możemy uciec od naszej emocjonalności, która kieruje działaniami w znacznie większym stopniu, niż nam się wydaje.

Joanna Roszkowska

la projektantów opakowań badania mające na celu poznanie mechanizmów rządzących tą sferą są niezwykle istotne. W dzisiejszych czasach każdy projekt musi idealnie trafiać nie tylko w potrzeby odbiorcy, ale także wpisywać się w jego sposób odczuwania. Mieć w sobie coś, co sprawi, że konsument bez wahania, czasami wbrew własnemu rozsądkowi, sięgnie właśnie po to jedno opakowanie spośród setek innych. Praca designera to zatem żonglowanie kolorem, kształtem, materiałem, fakturą. Projektant to już nie artysta oderwany od rzeczywistości, a ktoś, kto musi wiedzieć bardzo dużo o rynku, mechanizmach psychologicznych, a także umiejętnie wspierać się badaniami prowadzonymi w określonych grupach docelowych. Bez tych ostatnich jego praca byłaby ułomna. W Studio DN wszyscy zdajemy sobie sprawę ze znaczenia tych elementów. Każdy tworzony przez nas projekt to nie tylko grafika, lecz także struktura, forma. W naszym głębokim przekonaniu sens mają jedynie tak zwane projekty zintegrowane, w których połączenie wszystkich elementów sprawia, że pomiędzy konsumentem a opakowaniem nawiązuje się nić porozumienia. Potencjalny nabywca postrzega je jako swoje, stworzone specjalnie dla niego, trafiające w jego gusta estetyczne, „mówiące” jego językiem. Dlatego, tworząc na przykład opakowanie piwa Karmi Black dedykowane kobietom, wykreowaliśmy nie tylko elegancką, operująca złotem i czernią grafikę, ale również – dzięki zastosowanym materiałom i technologii – smukłą, satynową puszkę, oddziaływującą także na zmysł dotyku. Jeden z realizowanych przez nas ostatnio projektów stanowiła debiutująca właśnie na rynku seria kosmetyków do opalania DAX Cosmetics. Podstawowym zadaniem jakie przed nami stanęło, było odświeżenie wizerunku marki. Cel ten zrealizowano przez zaprojektowanie zupełnie nowych opakowań, oddziałujących na konsumenta poprzez złożenie kolorystyki oraz kształtu. Kto sięga po kosmetyki do opalania? – wciąż głównie kobiety, u których podczas dokonywania zakupu aktywują się różne sfery emocjonalne. Pierwsza, podstawowa to odczucia towarzyszące doznawaniu przyjemności związanych z wypoczynkiem, wakacjami, słońcem, wodą. Dlatego, dokonując wyboru kolorystyki, bazowaliśmy na ciepłych żółciach, brązach oraz błękitach. Wszystkie te kolory nie tylko stanowią bezpośrednie nawiązanie do barw lata, ale także podświadomie kojarzą się z przyjemnością – przynajmniej dwuwymiarową. Z jednej strony wynikającą z faktu odpoczywania, z drugiej z tego, że opalanie to sposób na poprawę własnego wyglądu, a co za tym idzie – naszego samopoczucia. Kolejny element związany z tą sferą to kształt

07-08/09 Packaging Polska

opakowań. Są one opływowe, niektóre przypominają kroplę bądź rybę – i znów mamy do czynienia z działaniem na kilku poziomach. Po pierwsze kształty te stanowią wyróżnik, są inne i dzięki tej inności przyciągają wzrok, a konsumenci lubią być pozytywnie zaskakiwani. Po drugie opakowanie o takiej linii przyjemnie wziąć do ręki – pobudza ono bowiem obszary odpowiedzialne za zmysłowość. Wrażenie harmonii i spokoju nadają też projektowi etykiety, które stapiają się z całością opakowania. Niezależnie od tego, jaki typ osobowości reprezentuje kobieta, w przypadku kosmetyków do opalania oczekuje ona także poczucia bezpieczeństwa, ochrony przed szkodliwym promieniowaniem. Dlatego design w sposób wyraźny eksponuje najważniejszą w tym kontekście informację dotyczącą zakresu ochronnego. Ze względu na nasycenie rynku, a także ze względu na wyniki badań każdy projektant nieustannie musi pamiętać o grupie docelowej, do której dany produkt jest adresowany, zgromadzić o niej jak największą wiedzę. Tylko wtedy będzie mógł poruszyć najczulsze struny i zagrać na emocjach, które decydują o codziennych wyborach konsumentów. z Joanna Roszkowska jest prezesem Studio DN Design Group, agencji brandingowej specjalizującej się w kreacji wizerunku marki; jest członkiem Klubu Brand Design. www.studiodn.com.pl

TARGI

zDyktatura generała Franco a kwestia opakowań

Hispack-toria Na tegorocznych targach Hispack, o których pisaliśmy w poprzednim wydaniu PACKAGING POLSKA, przygotowano specjalny pokaz eksponatów i kuriozów z branży opakowaniowej, które z pewnością już nie zagoszczą na sklepowych półkach z rozmaitych – mniej lub bardziej kontrowersyjnych – względów. Marcin Fajerski

aczki papierosów w stylu Art déco, egzotyczne opakowania z Brazylii, paczki żyletek zawierające komunistyczne ikony, etykiety produktów z Katalonii – ocenzurowane przez reżim generała Franco, kosmetyki z Kenii oraz opakowania, które uznaje się za nielegalne. Wszystkie te obiekty można było obejrzeć na osobnej targowej wystawie „Cudowne światowe opakowania” (The world’s wonderful packaging). Tak duży wachlarz i bogactwo zgromadzonych podczas hiszpańskiej fiesty pojemników, kar toników, butelek, paczek to w znacznej mierze zasługa designera Alberta Inserna, który zgodził się udostępnić zwiedzającym swoje zbiory – kolekcję znakomicie ilustrującą różnice kulturowe, charakter i historię poszczególnych krajów. Opakowania w tym świetle stają się znakiem czasów i przestrzeni: obiekty, takie jak owijki czekolady, butelki zapomnianych i wycofanych z rynku trunków czy paczki żyletek z ocenzurowaną katalońską flagą nie mogą już niczego zareklamować, lecz wbrew wszelkim pozorom – mają naprawdę „wiele do powiedzenia”. Przez ponad 30 lat swoich podróży po świecie Isern zebrał imponujący zbiór: saszetek z obrazkami złotych liści świątyni Bagan w Myanmar, kapsli i zakrętek napojów bezalkoholowych z Kambodży i Senegalu, a nawet paczki pudrów, które stosuje się w rytuałach ezoterycznych w Brazylii i Kolumbii. Poza wyżej wymienionymi goście wystawy mieli okazję zobaczyć zestaw butelek likieru Anís del Mono, paczuszki wycofanej z rynku kolumbijskiej trutki na szczury La última cena (Ostatnia kolacja) oraz etykiety Maritrini – z oczywistych względów uznane za nielegalne.

Packaging Polska 07-08/09

TARGI

Prezentacja tych wszystkich, rzadko spotykanych opakowań, to część większego wydarzenia – cyklu wystaw, prezentujących różnorodne pojemniki w nieco szerszym kontekście społecznym, historycznym, politycznym i kulturowym, który ruszył w 1997 roku (Pack. The History, Culture and Memory of Packaging). Projekt dedykowany był, między innymi, stuleciu rozwoju rynku opakowaniowego, a co za tym idzie dziedzinie lifestyle, kulturze jedzenia, higienie, standardom piękna i produktom luksusowym. Na targach Fira Barcelona pokazano także produkty, krążące w drugim obiegu bądź takie, których dystrybucję zablokowano na skutek dyktatorskich rozporządzeń generała Franco. z

07-08/09 Packaging Polska

Na targach Fira Barcelona w ramach wystawy „Cudowne światowe opakowania” (The world’s wonderful packaging) pokazano produkty, krążące w drugim obiegu bądź takie, których dystrybucję zablokowano na skutek dyktatorskich rozporządzeń generała Franco.

TARGI

Albert Inserna – designer, kolekcjonerhobbysta, podróżnik i inicjator wystawy, zgodził się udostępnić zwiedzającym swoje zbiory – kolekcję opakowań znakomicie ilustrującą różnice kulturowe, charakter i historię poszczególnych krajów. Na pokazach można było obejrzeć reklamy, etykiety, butelki opakowujące legendarne hiszpańskie likiery Anís del Mono.

Zbiór obejmował także butelki trudno dostępnych lub wycofanych już z rynku trunków. Na pokazie znalazły się również dawno stosowane etykiety obecnie znanych alkoholi lub podróbki tych słynnych marek – na zdjęciu butelki Maritrini.

Packaging Polska 07-08/09

TARGI

Staromodna puszka na cukier wraz z ozdabiającymi ją egzotycznymi wzorami. Front opakowania kenijskiego proszku do prania.

Etykieta kubańskich cygar Alibaba.

Opakowanie birmańskich leków. Na wystawie prezentowano także papierowe, celofanowe oraz kartonowe opakowania na wykałaczki wszelkiego rodzaju – płaskie, okrągłe, przeznaczone na użytek kuchni chińskiej i z różnych zakątków świata, takich jak Portugalia, Brazylia, Chiny, Wietnam, Hiszpania, z lat 1940-2000.

07-08/09 Packaging Polska

TECHNOLOGIA

zO trendach w projektowaniu i barwieniu opakowań

Dotyk

pigmentu Surowce dla przemysłu farmaceutycznego, kosmetycznego, spożywczego, optycznego, elektronicznego, ciekłe kryształy do wyświetlaczy LCD w telewizorach, telefonach, laptopach, pigmenty z efektami perłowymi do lakierów samochodowych i opakowań… O pigmentach, w kontekście tych ostatnich, rozmawiamy z Tomaszem Bosakiem, kierownikiem ds. kluczowych klientów w dziale chemicznym firmy Merck.

Monika Mikołajczak: Innowacje zawsze okazywały się kluczem do podbijania nowych rynków. Dzięki zastosowaniu jakich innowacji - technologicznych, konstrukcyjnych, designerskich opakowanie triumfuje w przestrzeni handlowej?

Opakowanie wykonane z użyciem złotego pigmentu Iriodin®.

Tomasz Bosak: Czy nam się to podoba czy nie, podjęcie decyzji o wyborze lub zakupie produktu ma głównie podłoże emocjonalne. Każdego dnia większość z nas podejmuje wiele decyzji dotyczących nabycia artykułów codziennego użytku. Nie mamy zbyt wiele czasu ani dostatecznej ilości informacji, aby za każdym razem kierować się w takich sytuacjach chłodną analizą korzyści i porównywać podobne produkty pod kątem ich rzeczywistego działania. Czas na podjęcie decyzji o wzięciu opakowania do ręki wynosi średnio 6-10 sekund. Dlatego szukanie oszczędności na samym końcu powinno dotyczyć opakowania. Analizując projekt i koszty jego wytworzenia trzeba pamiętać, że opakowanie ma silniejsze oddziaływanie niż kosztowna reklama telewizyjna. Innowacyjne, wyróżniające się i estetyczne opakowanie ma zdecydowanie większy wpływ na sukces rynkowy danego produktu. W dzisiejszym zglobalizowanym i wielokulturowym świecie nie można wskazać konkretnej innowacji lub jednego trendu, którymi powinni podążać producenci dóbr konsumpcyjnych. Problem polega raczej na umiejętnym wykorzystaniu potencjału, jaki drzemie w różnych technologiach i obowiązujących trendach oraz stworzeniu spójnego projektu, trafiającego w potrzeby estetyczne danego rynku. Opakowanie triumfuje wówczas, gdy się wyróżnia, ale niekoniecznie poprzez wykorzystanie naraz różnych, często drogich, technologii. Również w projektowaniu opakowań skromność i prostota bywają cnotą. Wykorzystując np. delikatny jedwabisty połysk możemy osiągnąć lepsze wrażenie na kliencie, niż atakując go niezliczonymi bodź-

Packaging Polska 07-08/09

TECHNOLOGIA

cami z naszpikowanego wieloma „innowacjami” opakowania. M.M.: Jaki wpływ na osiąganie wrażeń na kliencie ma firma Merck? Tomasz Bosak: Firma Merck od 50 lat specjalizuje się w badaniach i produkcji specjalnych pigmentów dekoracyjnych. Dzięki takim pigmentom, oprócz atrakcyjnego koloru, możemy nadać produktowi dodatkowy, przyciągający uwagę klienta efekt. Pigmenty perłowe Mercka stosowane są w produkcji opakowań drukowanych i z tworzyw sztucznych, a także w kosmetykach, lakierach samochodowych itp. Gama zastosowań obejmuje dziś opakowania kosmetyków i słodyczy, zabawki, tekstylia, powlekane skóry, opakowania blaszane, meble, wszelkiego rodzaju druki, tapety, ceramikę, biżuterię i guziki. Pigmenty perłowe - dzięki temu, że są całkowicie nietoksyczne – wykorzystuje się nawet do dekorowania otoczek do kiełbas i w papierze do zawijania wyrobów czekoladowych. Dzięki takim pigmentom, oprócz atrakcyjnego koloru, możemy nadać produktowi dodatkowy, zwracający uwagę klienta efekt. W celu wykorzystania ogromnego potencjału, jaki drzemie w specjalnych pigmentach dekoracyjnych, firma Merck współpracuje z najbardziej renomowanymi agen-

„W ramach „Brand protection” oferujemy pigmenty Securalic®, używane zarówno do farb drukarskich, jak i do tworzyw sztucznych. Służą one zabezpieczeniu opakowania - w formie jawnej oraz ukrytej - przed podrobieniem. W przypadku formy jawnej zmieniają efekt/kolor w zależności od kąta patrzenia; natomiast poziom ukryty polega na tym, że pigmenty posiadają dodatkowy znacznik, który jest widoczny w szczególnym zakresie promieniowania podczerwonego” – mówi Tomasz Bosak. cjami i centrami projektowymi na świecie. Dlatego też, oprócz oferowania szerokiej gamy produktów, możemy dzielić się z naszymi klientami wiedzą na temat aktualnych i nadchodzących trendów w projektowaniu i barwieniu opakowań. M.M.: Podobno pigmenty Mercka ożywiają kolory. Jakie efekty specjalne można dzięki nim osiągnąć?

Merck Chemicals for Design. Sprzedaż jest sztuką bycia atrakcyjnym. Atrakcyjność składa się z zewnętrznych i wewnętrznych wartości. Efekty kolorystyczne odgrywają przy tym ważną rolę. Mówią dwie rzeczy. Po pierwsze: skąd my się znamy? A po drugie: Kup mnie! Merck Chemicals oferuje ogromną różnorodność innowacyjnych pigmentów specjalnych, które uszlachetnią Państwa produkty – i które pozwolą przenieść każdy trend z wyobraźni do rzeczywistości. Zadbamy o atrakcyjność, większą indywidualność i wyższą jakość wyrobów drukarskich, tworzyw sztucznych i opakowań. Jedwabisty

połysk, perłowa głębia, mieniący połysk lub subtelna zmienność kolorów podkreślą wyjątkowy charakter produktu. Gwarantujemy Państwu niezawodne dostawy, wyczerpującą dokumentację i zawsze tę samą, wysoką jakość. Dogłębna znajomość rynków, wysokie techniczne kompetencje i partnerska współpraca nadadzą produktom osobowość i zapewnią Państwu przewagę. Dzięki temu będą Państwo mogli skoncentrować się na wewnętrznych wartościach produktów. www.merck-chemicals.pl

W jaki sposób Merck Chemicals może zwiększyć atrakcyjność produktu?

Po prostu: Mamy innowacyjne pigmenty perłowe do tworzenia unikalnych efektów – i najlepszych specjalistów od kolorów. That’s what’s in it for you. Merck Chemicals

TECHNOLOGIA

Opakowanie wykonane w Boxes Prestige Poland przy zastosowaniu lakieru z dodatkiem srebrnego pigmentu Iriodin®.

Tomasz Bosak: Pigmenty perłowe naśladują sztuczkę podpatrzoną w przyrodzie. Podobnie jak w prawdziwej perle, za atrakcyjnym połyskiem tych pigmentów kryje się zjawisko załamania światła. Fale świetlne ulegają, jak w pryzmacie, zależnym od długości fali załamaniu na granicy warstw pigmentu, wskutek czego białe światło jest rozszczepiane na swoje „składniki", różne barwy tęczy. Jednoczesne załamanie, odbicie i przepuszczanie światła na poszczególnych warstwach wywołuje znany w przyrodzie efekt mieniących się barw (barw interferencyjnych). Ponieważ współczynniki załamania światła składników są znane, na podstawie praw optyki można obliczyć współdziałanie przepuszczania, załamania i odbicia oraz określić, w jakim stopniu fale świetlne o poszczególnych długościach będą wzmacniane lub wygaszane. W ten sposób dokładnie oblicza się grubość warstw powodujących uzyskanie określonych barw. Barwy uzyskane w ten sposób nazywamy interferencyjnymi.

Pigmenty funkcjonalne (nie dające efektów barwnych) nadają pewne funkcje tworzywu sztucznemu albo farbie drukarskiej. Uczulają tworzywa sztuczne na działanie lasera, co umożliwia ich znakowanie. Stosuje się je w tak małych stężeniach, że nie mają wpływu ani na barwę, ani na właściwości tworzyw.

Pigmenty firmy Merck pozwalają uzyskać jedwabiste perłowe lub iskrzące efekty srebrzysto-perłowe, interferencyjne, złote, miedziane czy też wielokolorowe, zależne od kąta patrzenia. Prawdziwie uniwersalnych cech tych specjalnych pigmentów dowodzi wielość artykułów codziennego użytku, w których aktualnie są stosowane. Możliwości uzyskiwania zupełnie nowych odcieni i efektów

Packaging Polska 07-08/09

TECHNOLOGIA

Tomasz Bosak prezentujący zastosowania pigmentów specjalnych w opakowaniach.

dekoracyjnych są jednak jeszcze dalekie od wyczerpania. Dla projektantów, grafików i producentów wciąż otwiera się szerokie pole możliwości upiększania przedmiotów, tworzenia nowych trendów mody lub zrobienia po prostu „czegoś innego”. M.M.: Czy na naszym rynku jest jeszcze niewykorzystany potencjał w zakresie „efektów opakowaniowych”? Tomasz Bosak: Opakowania, które widzimy na naszych półkach, pod względem technologicznym i projektowym, nie odbiegają od tych, które widnieją na innych, nawet najbardziej wymagających rynkach. Coraz więcej polskich drukarń inwestuje w najnowocześniejsze maszyny i technologie. Obecnie producenci dóbr konsumpcyjnych mają dostęp, tu w Polsce, do technologii na światowym poziomie. Najwięcej problemów leży raczej w fałszywym podejściu do tzw. szukania oszczędności, które w przypadku projektowania opakowań są często pozorne i mogą odbić się negatywnie na całym produkcie. Dlatego największe pole do zagospodarowania i wykorzystania leży raczej po stronie projektowania opakowania tak, aby gorset tzw. oszczędności nadmiernie nie ograniczał wyobraźni. M.M.: Nad czym pracuje firma Merck i czym chce zadziwić swoich klientów oraz klientów swoich klientów? Tomasz Bosak: Jak wspomniałem wcześniej, Merck ma największe na rynku, 50-letnie już doświadczenie w rozwoju i produkcji specjalnych pigmentów dekoracyjnych i funkcjonalnych. Nasze działy rozwoju, znajdujące się w Europie, USA i Japonii, pracują zarówno nad nowymi pigmentami dekoracyjnymi, ale także nad produktami i technologiami pozwalającymi w lepszym niż dotychczas stopniu zabezpieczyć opako-

07-08/09 Packaging Polska

wanie przed podrobieniem. Nie jest sztuką odnieść jednorazowy sukces rynkowy i marketingowy. Aby go utrzymać i zabezpieczyć zwrot nakładów na promocję w dłużej perspektywie, producenci muszą odpowiednio zabezpieczyć dany produkt przed podrobieniem, a przecież fałszerze także dysponują najnowocześniejszymi technologiami. Szacuje się, że, w zależności od rynku, ilość tzw. „podróbek” waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu procent. Nasz nowy projekt „Brand Protection” zaadresowany jest do producentów nie tylko luksusowych dóbr konsumpcyjnych. Obejmuje on m.in. nowe pigmenty dekoracyjne i funkcjonalne, które pozwalają w spos ó b n i e t y l k o j a w n y, a l e t a k ż e u k r y t y z a b e z p i e c z y ć , a przynajmniej znakomicie utrudnić fałszerzom zadanie lub sprawić, że podrabianie produktu stanie się po prostu nieopłacalne. Dziękuję za rozmowę.

O firmie MERCK Merck jest najstarszą na świecie firmą chemiczno-farmaceutyczną z ponad 300-letnią tradycją. Jej początki sięgają XVII wieku i związane są z założeniem, przez jednego z przodków rodziny Merck, pierwszej apteki, gdzie na specjalne zamówienie przygotowywano specyficzne farmaceutyki. W połowie XIX wieku Emanuel Merck bardzo rozbudował rodzinną firmę, której główna siedziba do dziś mieści się w niemieckim Darmstadt. Od XIX wieku produkcja farmaceutyczno-chemiczna odbywała się na coraz większą skalę. W 1900 roku produkowano już blisko 10.000 różnych odczynników chemicznych. Dzisiaj sektor chemiczny firmy Merck zajmuje się produkcją m.in. odczynników chemicznych i surowców dla przemysłu farmaceutycznego, kosmetycznego, spożywczego, optycznego, elektronicznego, pigmentów, a także mieszanin ciekłokrystalicznych do wyświetlaczy LCD. Produkcją pigmentów Merck zajmuje się od 50 lat i w tym roku przypada jubileusz związany z tą działalnością.

www.merck-chemicals.pl

ETYKIETY

zKongres FINAT 2009

Lepsze czasy na nas czekają! Rok temu handlowe stowarzyszenie producentów etykiet samoprzylepnych w Europie - FINAT, świętowało swoje pięćdziesięciolecie. Udzielanym wówczas wywiadom przyświecało hasło dające nadzieję na przyszłość: „Dobre czasy już za nami… Lepsze na nas czekają”. Tegorocznemu podsumowaniu, które odbyło się na początku czerwca w tureckiej Antalyi, mogłaby towarzyszyć taka sama maksyma. Być może brzmiałaby ona dobitniej – bowiem zaproszeni wytwórcy i gremium ekspertów wierzą w poprawę sytuacji i z optymizmem patrzą w przyszłość, na trzeci i czwarty kwartał 2009 roku.

Marcin Fajerski

Duży potencjał dla rynku etykiet samoprzylepnych tkwi także w segmencie wód mineralnych, jednocześnie zwiększają one swój procentowy udział w etykietowaniu win (w stosunku do etykiet klejonych na mokro). Na zdjęciu brazylijska marka wody mineralnej Ouro Fino.

rudne warunki ekonomiczne w gospodarce światowej paradoksalnie stały się stymulujące dla Włoch w dziedzinie etykiet: w tym samym bowiem czasie Andrea Vimercati, będący dotychczas menadżerem do spraw sprzedaży we włoskiej firmie Pilot Italia, przejął kierownictwo w FINAT od Jana Frederika Vinka, na najbliższe dwa lata. W swoim przemówieniu mówił między innymi o odpowiedzialności, jaką obarczono pełnioną przez niego funkcję: „Przewodzenie międzynarodowej organizacji w tak ciężkiej chwili powoduje, że tym chętniej będę podejmował się tego w przyszłości. W tych niełatwych czasach wyzwań czuję się szczególnie odpowiedzialny za propagowanie i promowanie wśród naszych członków rozwiązań ekologicznych, innowacji i potrzeby strukturalnych zmian w firmach, które zapewnią im przetrwanie w obecnej sytuacji ekonomicznej. Wierzę w to, że zarówno dla członków FINAT, amerykańskiego TMLI, jak i dla naszego narodowego handlu dużą rolę zaczną odgrywać bliższe kontakty i współpraca zawierana w celu promowania korzyści płynących ze stosowania etykiet samoprzylepnych”. Świeżo wybrany prezes obiecuje również, że FINAT wesprze przedsiębiorców i pomoże wybrnąć im z impasu: „Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że znaleźliśmy się w czasach wyzwań, przyjęliśmy presję zaistniałej ekonomicznej sytuacji na swe barki, lecz FINAT w swoim prawdziwym obliczu wspiera swoich członków, dlatego zebraliśmy grono światowych ekspertów w swoich dziedzinach, by wskazali drogi, które pomogą firmom wybrnąć z recesji, w uzyskaniu silnej pozycji i przewagi w nowych warunkach handlowych”. Pierwszą sesję biznesową na kongresie rozpoczął Steve Kesley, właściciel PI Group z siedzibą w Londynie – największego konsultingu niezależnych marek i opakowań w Europie. Kesley przekonywał, że światowy kryzys ekonomiczny wymaga zmiany strategii zachowywania równowagi w sprzedaży i stymulowania jej za pomocą brandin-

Packaging Polska 07-08/09

ETYKIETY

gu i etykiet samoprzylepnych zachęcających do zakupu. Następne expose wygłaszał profesor Michael Braungart, którego „Marketingowy koncept: kolebka do kolebki” miał dać wytwórcom etykiet konieczny bodziec do odświeżenia poglądów na produkcję i stosowane praktyki. Zdaniem profesora, fundatora hamburskiej Environmental Protection Ecnouragement Agency (Agencja Wsparcia Ochrony Przyrody), produkcja powinna zostać podporządkowana przede wszystkim standardom ochrony środowiska. Profesor Braungart mówił także o tym, jak drukarze etykiet i ich dostawcy mogą kształtować przyszłość przez powtórną weryfikację procesów produkcyjnych. Jego zdaniem za konflikt między przemysłem i ekologią nie powinien być oskarżany handel, lecz powstanie niezamierzonych skutków Przemysłowej Rewolucji – dzisiejsza wiedza ekologiczna wskazuje nową drogę, pozwalającą tak naturze, jak i biznesowi owocnie współistnieć. Wśród zaproszonych prelegentów znalazł się także Corey Michael Reardon, posiadający ponad dwudziestoletnie doświadczenie w branży drukarskiej i opakowaniowej, powszechnie ceniony ekspert do spraw strategicznego planowania. Wcześniej pracował jako dyrektor do spraw marketingu i sprzedaży w Rexamie, od kilku lat zaś pełni funkcje prezesa i dyrektora generalnego holenderskiego stowarzyszenia AWA (Alexander Watson Associates), a także uczestniczy w analizach rynkowych sporządzanych dla FINAT, badających zapotrzebowanie na etykiety samoprzylepne wśród europejskich klientów końcowych. Czwarta edycja badań FINAT określana jest jako najbardziej wyczerpujące studia przeprowadzone wśród dwustu przedsiębiorstw z wielu branż wykorzystujących etykiety samoprzylepne, dające szczegółowy obraz progresji światowej gospodarki w różnych regionach Europy. W czwartym kwartale ubiegłego roku nastąpiło dramatyczne osłabienie rynku etykiet samoprzylepnych – tendencja ta znalazła swoje przedłużenie w pierwszym kwartale roku bieżącego. Analizy wykazały też, że przez cały miniony rok wzrost w Europie utrzymywał się na poziomie od 2 do 3 procent (5,60 mld m 2 do 5,65 mld m 2), gdy w 2007 roku wynosił 4,3 procent. Spowolnienie w czwartym kwartale niestety jednak spowodowało zatrzymanie wzrostu widocznego na początku roku 2008. Największa regresja miała miejsce w Europie Zachodniej – ze szczególnym spadkiem w Wielkiej Brytanii i Skandynawii, co skłania do prognoz o braku tempa rozwoju w 2009 roku. Europa Wschodnia natomiast zyskuje tu szansę stania się motorem rozwoju – przypuszczenia takie znajdują uzasadnienie w zeszłorocznym wzroście, wahającym się od 8 do 10 procent. Ekspert z AWA ponadto przewidział wzrost do 2 procent w Europie Centralnej i Południowej w bieżącym roku. Wyniki te wydają się powodem do wysunięcia tezy, że z recesji niektóre części Europy mogą wyjść

07-08/09 Packaging Polska

Badania FINAT dotyczące końcowego produktu – nazywane w branży „Biblią trendów przemysłu” – zaprezentowane na tegorocznej konferencji w Turcji dają powody ku temu, by sądzić, iż europejski przemysł etykiet samoprzylepnych – szczególnie w części centralnej, południowej i wschodniej – osiąga zyski, choć nie są one tak wysokie jak w latach 2006 czy 2007. obronną ręką. Reardon dodaje: „W przekroju rynkowych segmentów to przemysł browarniczy może wspomóc branżę etykiet samoprzylepnych. Bardzo prawdopodobne, że wiodące browary europejskie przerzucą się na bezzwrotne szklane butelki, co zredukuje potrzebę usuwania samoprzylepnych etykiet. Kolejny plus w inwestycjach głównych browarów stanowią nowego typu modułowe etykieciarki, likwidujące dotychczas napotykane bariery, które uniemożliwiały zastosowanie tego rodzaju etykiet”. Duży potencjał dla rynku etykiet samoprzylepnych tkwi także w segmencie wód mineralnych, jednocześnie zwiększają one swój procentowy udział w etykietowaniu win (w stosunku do etykiet klejonych na mokro). Poza tym Reardon upatruje rynku zbytu dla etykiet samoprzylepnych w zapotrzebowaniu na produkty w opakowaniach termokurczliwych i giętkich: „Redukcja ceny mrożonej żywności przez zastąpienie druku zwojowego na zwykłych podłożach papierowych przez materiały samoprzylepne może okazać się naprawdę dobrym pomysłem”. Domowe środki czystości wciąż pozostają „polem bitewnym” dla branży etykiet samoprzylepnych, również sektor produktów do pielęgnacji zdrowia i urody rodzi tu pewne szanse – istnieje bowiem grupa producentów, która w czasach kryzysu nie zechce podejmować ryzyka związanego ze zmianą etykiet wysokiej jakości. Specjaliści od rynku farmaceutycznego także spodziewają się 3 procentowego wzrostu sprzedaży etykiet samoprzylepnych, Corey Reardon potwierdza, że to „obecnie jeden z charakteryzujących się największym progresem obszarów handlowych”.

zPróbując dogonić przyszłość W Antalyi zaprezentowano także najnowszą edycję Podręcznika Technicznych Standardów od FINAT, który zawiera normy dotyczące etykiet zmywalnych (wash-off) oraz odporności druku przed zamazywaniem (rub-resistance). Ósma edycja zatwier-

dza metody testowe (FTM26 i FTM27) dla jak najlepszej realizacji tych dwóch funkcji, włącznie z aktualizacjami istniejących metod testowych oraz technicznych standardów. Książka, będąca owocem pracy członków FINAT, stanowi obowiązujący na całym świecie zapis norm dla testowania i obchodzenia się z samoprzylepnymi etykietami i laminatami. Przewodniczący komitetu, Håkan Saxén, tak wyraził się o publikacji: „W ostatecznej wersji pewne sekcje usunięto, inne zostały napisane jeszcze raz, inne wymagały nielicznych zmian. Dzięki temu mogliśmy utrzymać tę pracę w ryzach wersji kompaktowej, jednocześnie mieliśmy jednak pewność, że publikacja zawiera wszystkie niezbędne i potrzebne informacje”.

zKoniec czy początek? Sytuacja wskazuje na to, że recesja ma się ku końcowi. Branża etykiet samoprzylepnych wciąż trzyma rękę na pulsie, mimo iż europejski przemysł zapewne mógłby stawić czoło perspektywie 7 procentowego spadku przy zamknięciu bieżącego roku. Jules Leujeune, dyrektor zarządu w FINAT przekonuje, że wyniki przemysłu z drugiego kwartału będą rozstrzygające w ustaleniu tego, jak dalej ukształtuje się rynek samoprzylepnych w Europie. Mimo iż wyniki z 2008 roku nie były imponujące; niewielki (0,1 procent) przyrost w sprzedaży odnotowano jedynie w Europie Centralnej, gdy na Wyspach Brytyjskich obserwowano spadek sprzedaży o 8,3 procent, w Europie Południowej – o 3,2 procent, w Skandynawii – o 2,7 procent, zaś we Wschodniej Europie – o 2 procent; a rok 2009 przyniósł regresję w branży rolek nie-papierowych (non-paper) o 11,2 procenta, a w sektorze rolek papierowych o 10,5 procenta; Luejeune wierzy, że te problemy mają charakter przejściowy. Dodaje przy tym: „Za pozytywną wiadomość można przyjąć to, że po dotknięciu dna istnieje tylko droga w górę. Jestem przekonany, że dynamiczna przedsiębiorczość i duch innowacji, którymi cechuje się branża etykiet, staną się narzędziami przydatnymi do rozkuwania mroków recesji”. z

ETYKIETY

zFINAT Label Competition 2009

Wizytówka produktu Kongres FINAT nie tylko miał służyć wyznaczeniu nowych zadań przed branżą etykiet czy też ocenie trudnej sytuacji rynkowej, ale także nagrodzeniu tych, którzy nie zawahali się przed poczynieniem w tym czasie inwestycyjnych decyzji oraz nie bali się włożyć wysiłku i środków w rozwój – zarówno technologiczny, jak i designerski. Marcin Fajerski

tworzone z członków FINAT jury przyznało nagrody tym producentom, którzy udowodnili, że gałąź etykiet samoprzylepnych nie uległa wyeksploatowaniu. Najlepszą i najciekawszą według jurorów pracą była (dostarczona przez brytyjskiego producenta Spear) etykieta Green Ginger Wine – szkockiego napoju, używanego jako dodatku do whisky (drink o nazwie „Zimowy rozgrzewacz”), o długoletniej tradycji wytwarzania – receptura powstała w 1801 roku. Tony White, organizator konkursu i jeden z jurorów, powiedział: „Etykieta ta rozgrzewa serce maestrią wykonania”. Wśród triumfatorów konkursu nie zabrakło Polaków. Skanem Introl SA otrzymał specjalną nagrodę jury za samoprzylepną etykietę dla Sobieski Vodka Diament, natomiast w podkategorii: Kosmetyki zwyciężyła etykieta dla serii szamponów Senses (dystrybuowanej w sieci Avona), stworzona przez warszawską drukarnię WDH. Zwycięzcy konkursu mają już zapewniony udział w zmaganiach World Label Awards, które odbędą się we wrześniu. Przedstawiciele organizacji FINAT podsumowują, że poziom tegorocznych prac pozwolił wyjątkowo wysoko postawić poprzeczkę, a sędziowie w dwóch kategoriach nie mogli rozstrzygnąć, która z przesłanych etykiet bardziej zasługuje na wyróżnienie. Zwycięzcy odebrali już trofea w greko-romańskim amfiteatrze w Antalyi. z

Zwycięskie produkty w branży etykiet samoprzylepnych wytypowane na kongresie FINAT 2009: Nagroda specjalna jury Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Alkohole Nagrodzona firma: Skanem Introl SA Kraj: Polska Produkt: Sobieski Vodka Diament Uzasadnienie jury: Silny konkurent triumfatora i dowód na to, że Polak jak chce, to potrafi. Firmę Skanem Introl uhonorowano nagrodą specjalną jury za etykietę dla Sobieski Vodka Diament.

“The best in the show” Kategoria: Kombinacja metod druku Nagrodzona firma: Spear Kraj: Wielka Brytania Produkt: Crabbie’s Green Ginger Wine Uzasadnienie jury: Numer jeden. Etykieta Crabbie’s Green Ginger wine – szkockiego napoju z nutką imbiru i cynamonu. Nalepka stanowi kombinację różnych metod drukarskich – fleksografii UV, sitodruku i tłoczenia na gorąco. Crabbie’s nagrodzono także w podkategoriach: Procesy drukarskie i Kombinacja metod druku.

Packaging Polska 07-08/09

ETYKIETY

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Żywność Nagrodzona firma: Amberley Labels Kraj: Wielka Brytania Produkt: Fortnum & Mason Blenheim Natural Mineral Water Uzasadnienie jury: Bardzo estetyczna etykieta, nadrukowana z odwrotnej strony, w technologii cyfrowej, prezentuje intrygujący i wyraźny wzór, nadający uroku butelce.

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Domowy użytek Nagrodzona firma: Skanem Liverpool Kraj: Wielka Brytania Produkt: Omo Fleur d’agrume et bergamote Uzasadnienie jury: Rozjaśniająca opakowanie etykieta z wiernym odwzorowaniem drobnych ilustracji. Wydrukowana w technice offsetowej UV, zawiera wiele kontrastujących kolorów, sprawiających, że opakowanie wyróżnia się na półce w supermarkecie.

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Przemysłowe Nagrodzona firma: Schreiner Group GmbH Kraj: Niemcy Produkt: Luminous Brand Logo Uzasadnienie jury: Interesująca, połyskująca aplikacja wydrukowana przy użyciu sitodruku UV. Z przeznaczeniem dla kampanii marketingowych.

07-08/09 Packaging Polska

ETYKIETY

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Kosmetyki Nagrodzona firma: WDH Kraj: Polska Produkt: Senses Uzasadnienie jury: Wydrukowana w offsecie, słonecznie jasna etykieta dla serii szamponów Senses (dystrybuowanej w sieci Avon), przywodzi na myśl tropikalne raje. Piękne, łagodne wzory dodają uroku opakowaniu.

Kategoria: Alternatywne wykorzystanie grupy etykiet

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Kosmetyki Nagrodzona firma: Skanem Willich GmbH Kraj: Niemcy Produkt: L’Oréal Elvive Re-Nutriçao Shampoo Nutritivo Uzasadnienie jury: Etykieta wydrukowana przy użyciu technik fleksografii UV oraz sitodruku. Jasna i dobrze zagospodarowana przestrzennie, z intrygującą kombinacją kolorów, nadaje produktowi luksusowego charakteru.

Podkategoria: Kartony Nagrodzona firma: Kimbells Pack Kraj: Filipiny Produkt: Kojic Papaya Soap Uzasadnienie jury: Opakowanie na mydło – połączenie typografii UV i sitodruku. Za cokolwiek zabierze się Kimbells, rezultat za każdym razem zdumiewa grono sędziowskie. Klientom zapewniono kilka zabezpieczonych przed fałszowaniem marek.

Packaging Polska 07-08/09

ETYKIETY

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Ochrona Nagrodzona firma: Securikett Ulrich & Horn Gmbh Kraj: Austria Produkt: Sumitomo Void Uzasadnienie jury: Tę złożoną etykietę zaopatrzono w różne systemy zabezpieczeń. Produkt wydrukowano przy użyciu technik: fleksograficznej oraz sitodruku. Ze względu na to, że druk pokrył rewers etykiety, możemy mówić tu o sporym postępie i zaawansowaniu technologicznym.

Kategoria: Marketing i grupa odbiorców końcowych Podkategoria: Zestaw etykiet Nagrodzona firma: Marzek Etiketten Kraj: Austria Produkt: Lackner Tinnacher and Tapp Uzasadnienie jury: Bardzo pomysłowy, zdaniem jurorów, zestaw etykiet, przedstawiających rozwój motyla – przy użyciu dwóch kolorów i możliwości druku offsetowego UV. Kontrast czarnego konturu z białym tłem okazuje się zaskakujący.

Kategoria: Procesy drukarskie Podkategoria: Sitodruk Nagrodzona firma: Spear Kraj: Wielka Brytania Produkt: Desperados Red Uzasadnienie jury: Etykieta piwa Desperados (sitodruk UV) przesycona różnorodnymi elementami tworzącymi ciekawy efekt. Część z medalionami celowo uczyniono bardziej wyraźną. Głębia barw od razu zwróciła uwagę jury.

Kategoria: Procesy drukarskie Podkategoria: Fleksografia Nagrodzona firma: Flexiket A/S Kraj: Dania Produkt: Lego Bionicle Man Uzasadnienie jury: Z misją sprzedaży. Przykuwająca wzrok etykieta, wydrukowana w technice fleksografii UV. Reprodukcja półtonów, głębia kolorów stała się na tyle przekonująca, że zaskarbiła sobie serca jurorów.

07-08/09 Packaging Polska

ETYKIETY

Kategoria: Alternatywne wykorzystanie grupy etykiet Podkategoria: Etykiety samo-promujące się Nagrodzona firma: Stratus Packaging Kraj: Francja Produkt: Stratus Booklet Uzasadnienie jury: Booklet stworzony przez Stratus Printing France wygrał w kategorii alternatywnego zastosowania. Do jego produkcji używa się technik drukarskich: UV, feksografii, sitodruku. W booklecie występują też zdrapywane małe membrany, za którymi kryją się perfumy.

Kategoria: Procesy drukarskie Podkategoria: Druk cyfrowy Nagrodzona firma: Germark Kraj: Hiszpania Produkt: Navidad Regalo Uzasadnienie jury: Okazjonalna etykieta pokazująca święta Bożego Narodzenia w dawnej Anglii. Po raz kolejny branża druku cyfrowego ujawnia swój ogromny potencjał. Aparycja opakowania zachęca do wejścia na filiżankę rozgrzewającej herbatki.

Kategoria: Procesy drukarskie

Podkategoria: Offset Nagrodzona firma: Collotype Labels Kraj: Australia Produkt: Quickie Uzasadnienie jury: „Etykieta z czytelnym przekazem” – jak to określili jurorzy. Dzięki offsetowi UV udało się stworzyć zadowalający efekt ilustracji pochodzącej z początków XX wieku. Ciekawe, czy ten młody dżentelmen dopiero wchodzi czy już ucieka?

Podkategoria: Kombinacja metod druku Nagrodzona firma: Collotype Labels Kraj: Australia Produkt: Dai Gum San Merlot 2006 Uzasadnienie jury: Ilustracja orientalna, wyprodukowana przy pomocy technik offsetu UV i złotego sitodruku. Estetyczna etykieta przykuwa także wzrok frapującym wytłoczeniem, widocznym w tle.

Packaging Polska 07-08/09

POMAGAMY WAM BUDOWAĆ LEPSZĄ MARKĘ Etykiety foliowe nigdy wcześniej nie były tak atrakcyjne dla właścicieli marek kosmetyków i artykułów toaletowych poszukujących pięknego wyglądu i funkcjonalności. Różnorodność naszych folii to klucz do sukcesu – są wśród nich ultraprzezroczyste, opalizujące, metalizowane lub matowe. Cienkie, delikatne w dotyku i doskonale współpracujące z opakowaniem. Praktycznie niewidoczne. UPM Raflatac – tam, gdzie liczy się pierwsze wrażenie. Pro Label. www.upmraflatac.com

SYSTEMY PAKUJĄCE

zNaważarka dla segmentu czekoladek

Odważ(o)na porcja

©Ishida

Naważarka wielogłowicowa serii Ishida RS, zainstalowana w zakładzie austriackiego producenta słodyczy Zotter Schokoladen Manufaktur GmbH, umożliwiła tej firmie osiągnięcie nowego poziomu dokładności w pakowaniu wysokiej klasy czekoladek „Balleros”. W wyniku zwiększenia dokładności ważenia uzyskano o 20 opakowań (wypełnionych produktem) więcej na każde 1000 wyprodukowanych. Naważarka wielogłowicowa serii Ishida RS, zainstalowana w zakładzie austriackiego producenta słodyczy Zotter Schokoladen Manufaktur GmbH, umożliwiła tej firmie osiągnięcie nowego poziomu dokładności w pakowaniu wysokiej klasy czekoladek „Balleros”. W wyniku zwiększenia dokładności ważenia uzyskano o 20 opakowań (wypełnionych produktem) więcej na każde1000 wyprodukowanych. 100 gramowe pudełka mogą być napełniane z wydajnością 120 opakowań na minutę.

otter Schokoladen Manufaktur GmbH specjalizuje się w produkcji czekolady organicznej. Cały proces odbywa się na miejscu w zakładzie, począwszy od zakupów ziaren kakao, po wyprodukowanie i zapakowanie produktu końcowego. Każda czekoladka z asortymentu „Balleros” firmy Zotter zawiera wysoce skoncentrowaną kombinację egzotycznych smaków, takich jak imbir z kurkumą i pestki dyni, otoczone czekoladową polewą i obsypane rozdrobnionymi owocami lub cukrem. Czekoladki sprzedawane są w 100 gramowych opakowaniach.

W przeszłości pakowanie ręcznie przygotowanych czekoladek było trudnym procesem, w wyniku którego występowały różnice mas opakowań w zakresie od 95 g do 110 g. Kształty, rozmiary i masy czekoladek różniły się tak bardzo pomiędzy sobą, że liczenie ich nie spełniałoby wymagań przepisów o towarach paczkowanych. Ponieważ czekoladki „Balleros” są niezwykle kruche, należy się z nimi bardzo delikatnie obchodzić, by nie straciły swego atrakcyjnego wyglądu. Rozwiązanie opracowane przez firmę Ishida składa się z podajnika taśmowego zabezpieczonego przed pyleniem, który podaje czekoladki na górny poziom naważarki wielogłowicowej. Dziesięciogłowicowa naważarka wykorzystuje zwiększoną wydajność i dokładność średniego zakresu urządzeń Ishida serii RS. 100 gramowe pudełka mogą być napełniane z wydajnością 120 opakowań na minutę, czyli dwa razy szybciej niż osiągał to zespół pakowaczy firmy Zotter przy użyciu mniej dokładnych naważarek liniowych. Pomimo wysokiej wydajności, nie stwierdzono wzrostu uszkodzeń produktu spowodowanych pakowaniem, ponieważ wszystkie istotne powierzchnie naważarki, z którymi się styka, wyłożone są wykładziną amortyzującą uderzenia. Każda odważona porcja jest z kolei delikatnie umieszczana w pudełkach za pomocą specjalnej rynienki. Tensometr i program komputerowy zapewniają ciągły i równomierny przepływ produktu przez naważarkę. Monitorują one jego podawanie na górę naważarki, regulują amplitudę wibracji oraz częstotliwość talerza rozprowadzającego i podajników wibracyjnych, zapewniając skuteczne podawanie produktu do głowic ważących. Największą korzyścią, dzięki zastosowaniu nowej naważarki, okazała się redukcja odchyleń masy w opakowaniu, która obecnie stale utrzymuje się w zakresie od 98 g do 102 g - rezultatem jest zwiększenie wydajności. „Decyzję zakupu podjęliśmy biorąc pod uwagę wysoką dokładność naważarki i możliwość uzyskiwania stałych wyników niezależnie od produktu, który naważamy” - mówi Josef Zotter, założyciel i właściciel firmy Zotter Schokoladen Manufaktur. „Elastyczność tego urządzenia odpowiada naszym wymaganiom, aby na jednej maszynie można było naważać szereg różnych produktów, a jednocześnie ograniczyć ich uszkodzenia”. z

Packaging Polska 07-08/09

TWORZYWA

zWytrzymałość mechaniczna i przezroczystość w jednym

Clyrell - tajemnica sukcesu Wybierając odpowiedni gatunek poliolefin do zastosowań na wyroby konsumenckie lub opakowania sztywne często musimy dokonywać wyboru pomiędzy dobrą udarnością w szerokim zakresie temperatur, którą gwarantują kopolimery heterofazowe, a właściwościami estetycznymi – szczególnie wysoką przezroczystością i połyskiem, oferowanymi przez kopolimery randomiczne. Specjalny gatunek kopolimerów polipropylenu pod nazwą Clyrell, oferowany na polskim rynku przez Basell Orlen Polyolefins Sprzedaż Sp. z o.o. (BOPS), a wytwarzany przez LyondellBasell Industires (LBI), łączy w sobie wspomniane powyżej doskonałe właściwości mechaniczne i estetyczne dla detali wytwarzanych metodą wtrysku.

©LBI

Połączenie sztywności i wysokiej płynności gatunków Clyrell pozwala na zmniejszenie grubości ścianek nawet o 10 procent, a tym samym obniżenie ciężaru wytwarzanych pojemników.

becnie BOPS dysponuje szerokim zakresem specjalnych gatunków polipropylenu pod nazwą Clyrell (tabela), które korzystnie łączą cechy kopolimerów udarowych, a szczególnie: bardzo dobrą udarność w niskiej temperaturze z bardzo dobrą przezroczystością charakterystyczną dla kopolimerów randomicznych. Gatunki Clyrell zapewniają również utrzymanie w ysokiej produkty wności (umożliwiając skrócenie czasu cyklu) i, jak wszystkie tworzywa poliolefinowe, są przyjazne dla środowiska. Rekomenduje się je do szybkiego wtrysku i używania przede wszystkim do wytwarzania funkcjonalnych, cienkościennych opakowań sztywnych, artykułów użytkowych gospodarstwa domowego, artykułów meblarskich i elementów urządzeń oraz innych wyrobów użytkowych. Dostępność gatunków w szerokim zakresie wskaźnika szybkości płynięcia oraz wyjątkowe właściwości optyczne Clyrell dają projektantom duże możliwości – detale o długiej drodze płynięcia i/lub zróżnicowanej grubości ścianek mogą być zarówno przezroczyste, jak i w dowolnym odcieniu albo barwione bez efektu przezroczystości, ale o wysokim połysku. Szczególnie ważną cechą tej grupy tworzyw jest ich bardzo dobra wybarwialność za pomocą pigmentów metalicznych o wysokim połysku. Warto podkreślić, że w odróżnieniu od kopolimerów heterofazowych, gatunki Clyrell odznaczają się doskonałą odpornością na zbielenie pod wpływem np. uderzenia. Stosunkowo duża sztywność sprawia, że wytwarzane pojemniki charakteryzują się lepszą odpornością na odkształcenia, wykazując przy tym również lepszą odporność na obciążenie – jest to szczególnie cenna właściwość w przypadku pojemników do przechowywania lodów. Jak pokazują dotychczasowe doświadczenia LBI, połączenie sztywności i wysokiej płynności gatunków

Packaging Polska 07-08/09

TWORZYWA

Tabela. Podstawowe właściwości gatunków Clyrell do wtrysku cienkościennego. Właściwości

Moplen RP340N

Clyrell EC348P

Clyrell EC340R

Clyrell EC340Q

Clyrell EM248U

Moplen EP240P

MFR (g/10 min)

Moduł elastyczności przy rozciąganiu (MPa)

1150

1200

1180

1150

950

1000

Udarność Charpy z karbem @ 230C (kJ/m2)

6,1

Udarność Charpy z karbem @ 00C (kJ/m2)

3,1

5,9

Temp. przejścia - stan szklisty/kruchy (0oC)

-4

-48

-46

-7

-53

Zmętnienia, płytka 1 mm (%)

Nieprzezroczysty

Standardowy PP random

Wysoka przezroczystość, zastosowania lodówkowe

Wysoka udarność, dobra przezroczystość

Doskonała udarność, mały skurcz

Wysoka przezroczystość, dobra udarność, PP metalocenowy

Wysoka udarność, kopolimer udarowy PP

Clyrell pozwala na zmniejszenie grubości ścianek nawet o 10 procent, a tym samym obniżenie ciężaru wytwarzanych pojemników. Unikalne połączenie właściwości estetycznych i mechanicznych sprawia, że już obecnie są one stosowane do wytwarzania wielu artykułów użytkowych o innowacyjnych właściwościach, takich jak: • przezroczyste opakowania do żywności do głębokiego mrożenia (pojemniki na lody, pojemniki do podgrzewania żywności), • pojemniki na farbę, • przezroczyste artykuły użytkowe gospodarstwa domowego o dobrej udarności, • miękkie wieczka i pokrywki, • wazony i dzbanki, • pojemniki i tacki do lodówek, • artykuły do wyposażenia łazienek, • zabawki i elementy walizek, • przezroczyste skrzynki transportowe, • translucentne artykuły meblarskie o wysokim połysku, • elementy wewnętrzne wyposażenia samochodów. z Artykuł sponsorowany

Więcej informacji na: www.basellorlen.pl

07-08/09 Packaging Polska

Specjalne gatunki polipropylenu pod nazwą Clyrell rekomendowane są do szybkiego wtrysku i używania przede wszystkim do wytwarzania funkcjonalnych, cienkościennych opakowań sztywnych, artykułów użytkowych gospodarstwa domowego, artykułów meblarskich i elementów urządzeń oraz innych wyrobów użytkowych.

Wyroby z Clyrell mają wysoką udarność w temperaturze pokojowej oraz w niskich temperaturach, w niektórych przypadkach nawet lepszą niż dla typowych kopolimerów udarowych, nie tylko w temperaturze -20o C, ale nawet do -40o C. Dzięki temu są odpowiednie do wytwarzania różnorodnych opakowań do przechowywania żywności w gospodarstwach domowych; nadają się również na opakowania do żywności gotowej do spożycia, która może być podgrzewana bezpośrednio w pojemniku w kuchenkach mikrofalowych. Ich wysoka odporność na odkształcenie umożliwia również napełnianie na gorąco, a w niektórych przypadkach sterylizację.

©LBI

Specyficzne właściwości

Udarność Charpy z karbem @ -200C (kJ/m ) 2

TWORZYWA

zDu Pont Awards 2009

Dietetyczne innowacje Du Pont, jako jedna z pierwszych firm, osiemnaście lat temu publicznie ogłosiła, że będzie dążyć do zminimalizowania szkodliwego wpływu na środowisko i większej o nie dbałości poprzez wspieranie projektów ekologicznych opakowań. Jak utrzymują przedstawiciele przedsiębiorstwa, ekologiczna idea przełożyła się na realne ekonomiczne korzyści. Ogłaszając zwycięzców tegorocznej 21 edycji konkursu dla globalnych innowacji opakowaniowych, Du Pont po raz kolejny pragnął podkreślić i zaznaczyć swoje zaangażowanie w sprawy ochrony przyrody. Na naszych łamach prezentujemy większą część nagrodzonych prac.

Eko-triumfatorzy 21. edycji konkursu zorganizowanego przez Du Pont.

wycięzców konkursu wyłoniono na podstawie głosowania on-line; partycypujący mieli także okazję dokonać wymiany zdań i spostrzeżeń dotyczących rozwoju branży opakowań ekologicznych czy rozwiązań recyklingowych (PCR). William F. Weber, wiceprezes i główny manager Du Pont Packaging & Industrial Polymers powiedział: „Korzystamy z badań naukowych Du Pont i podejmujemy współpracę z wytwórcami opakowań, by ułatwić im wspieranie idei ochrony przyrody i jednocześnie pomóc zredukować koszty produkcji. W tej branży współdziałanie to warunek niezbędny do wypracowywania ekologiczno-ekonomicznych innowacji opakowaniowych”. Z ostatnio przeprowadzonych badań wynika, że konsumenci nie odwrócili się od opakowań ekologicznych, mimo ekonomicznego kryzysu – 44 procent z nich mówi, że ich ekologiczne nawyki zakupowe pozostają niezmienione, mimo recesji; natomiast jedna trzecia z nich wyznaje, że chętniej dziś kupuje towary w pojemnikach ekologicznych, niż poprzednio.

Packaging Polska 07-08/09

TWORZYWA

Aveda – szampon Aveda, The Estee Lauder Companies – Stany Zjednoczone Aktywny, będący dziełem Avedy program zbiórki zużytych butelek, wykraczający poza obszar sklepów i szkół, stanowi serce tego osiągnięcia. Opakowania w 96 procentach wykonano z tworzywa PCR, natomiast zakrętki w całości wytworzono z używanych materiałów pokonsumenckich. Warto dodać, że butelki wyprodukowano w fabryce, która w 100 procentach wykorzystuje odnawialną energię, uzyskiwaną z wiatru.

Tuby szamponu Aveda nagrodzono za umiejętne wykorzystanie do ich produkcji materiałów post-konsumenckich oraz wyróżniające się zaangażowanie producenta w promowanie ekologicznych rozwiązań.

zPlusy diety Ekologia, ergonomia, ekonomiczność, pomysł, prostota, lekkość – to właśnie tym wartościom hołduje od lat organizowany konkurs Du Pont i tym się wyróżnia spośród wszystkich innych, promujących w pierwszym rzędzie elegancję, prestiż, technologiczne wyszukanie. Nietrudno jednak zauważyć, że wyróżnione w Du Pont Awards prace w znacznej mierze stanowią odzwierciedlenie głównych trendów panujących w branży opakowaniowej. W tegorocznej edycji dużą uwagę oceniający przywiązywali przede wszystkim do kompresji formatu opakowań, która nie tylko przekłada się na korzyści ekologiczne (zużycie energii, redukcja emisji dwutlenku węgla, ilości odpadów), ale także oferuje mnóstwo udogodnień transportowo-logistycznych i obniża koszty produkcyjne. Okazuje się, że zmniejszenie rozmiaru pojemników, butelek, pudełek to rozwiązanie uniwersalne – nie tylko na czas kryzysu. Warto jednak zauważyć, że wytwórcom obecnie w równym stopniu zależy na konwersji, cięciu kosztów, jak i na tym, aby jakość dostarczanych przez nich produktów była zadowalająca. Jurorzy zmagań zwracali również uwagę na to, jakie materiały zastosowano w konkursowych pracach. Nie sposób ukryć, że wykorzystanie tworzyw postkonsumenckich to czynnik, który w wielu przypadkach stanowi o podejmowaniu współpracy biznesowej marek z koncernami opakowaniowymi – świadczy on zarówno o wysokiej kulturze ekologicznej, jak i o poziomie technologicznym danego przedsiębiorstwa. Coraz większą rolę odgrywają tutaj: stopień zawansowania procesów recyklingowych (PCR), umiejętne łączenie kompozytów (ich ilość także ma znaczenie), opakowaniowy koncept i – a może przede wszystkim – programy promujące ekologiczne innowacje. z

07-08/09 Packaging Polska

Kompostowalna, całkowicie poddająca się recyklingowi taca umożliwia zmianę handlowych praktyk piekarskich i przyczynia się do symplifikacji kwestii związanych z łańcuchem dostaw – między innymi redukuje ilość odpadów.

Whole Foods Baked Goods – pieczywo w opakowaniu Renew-A-Pack Biosphere Industries – Stany Zjednoczone Wcześniej w zwyczaju piekarni było wypiekać dobra w jednorazowych metalowych tackach i dostarczać je do detalistów już w nowych opakowaniach – ostatecznie konsumenci pozbywali się tych aluminiowych pojemników, ponieważ nie nadawały się do ponownego użytku. Dzięki rozwiązaniu dostarczonemu przez Biosphere Industries, produkty Whole Foods Baked Goods mogą pozostawać cały czas na nadających się do piekarnika, sprzedaży, jak i do mikrofali tackach. Aluminium staje się zbędne.

TWORZYWA

Ecolean pouch Ecolean Group – Szwecja Design poucha od Ecolean Group eliminuje potrzebę dokupienia sztywnego dozownika. Opróżnione opakowanie waży 14 gramów – o połowę mniej w stosunku do konwencjonalnego kartonu mleka. Użycie węglanu wapnia (kreda) pozwala zmniejszyć ilość polimeru w strukturze materiałowej.

Firmę produkującą ultralekkie pouche nagrodzono za nowe podejście do spraw aseptycznego pakowania, redukcję wagi opakowania o 50 procent, minimalizację procesów technologicznych, co przyczynia się do znacznego obniżenia kosztów wydatkowanych na energię.

ConAgra – mrożonki na tackach Healthy Choice Trays ConAgra, Associated Packaging Technologies – Stany Zjednoczone Dzięki zastosowaniu tej innowacji (od 2008 roku) zużyto 236 milionów mniej jednostek energii BTU (British Thermal Unit – ilość energii potrzebna do podniesienia temperatury jednego funta wody o jeden stopień Fahrenheita)i udało się zapobiec umieszczeniu 8 milionów funtów PET na wysypisku. Opakowania spełniły surowe wymagania higieniczne organu administracyjnego FDA (Food and Drug Administration). Opakowania uhonorowane za wykorzystanie materiałów po recyklingu – 40 procent zawartości PCR niweluje potrzebę nadprodukcji konsumenckiego PET (CPET). Poza tym tacki stanowią pierwsze podwójnie powlekane pojemniki na żywność, co jest znaczącym osiągnięciem dla recyklingu.

Ariel – proszek do prania Procter & Gamble – Belgia, Turcja Innowacyjna „poli-torba” pozwala zredukować całkowitą wagę produktu przygotowanego do transportu o 80 procent, a ilość zajmowanego w magazynie miejsca o 20 procent. Co więcej, opakowanie to nie sprawia żadnych trudności w przenoszeniu, a tym bardziej w składowaniu, dlatego doceniono je – jako alternatywę optymalizującą wydatkowane koszty, zużycie surowca i energii.

Transparentny pojemnik zbiorczy od belgijskiego i tureckiego Procter & Gamble na proszek do prania.

Packaging Polska 07-08/09

TWORZYWA

Alldays – wkładki higieniczne Procter & Gamble – Niemcy, Stany Zjednoczone Dzięki designowi kartonika wtórnego Alldays możliwe staje się zaoszczędzenie na kosztach materiałowych; tekturowy pakiet wkładek higienicznych nie sprawia też trudności w transportowaniu i atrakcyjniej prezentuje się na sklepowej półce. „Mniej opakowania” to również „mniej druku” – redesign pudełka pozwolił zredukować sumy wydawane na farby o 80 procent.

Nagroda za wzór opakowania wtórnego, pozwalającego zaoszczędzić zużycie materiału i ułatwiającego przechowywanie.

Bertolli – sos do makaronów Unilever, Amcor Flexibles – Stany Zjednoczone Pouche do sosu makaronowego Bertolli od Unilevera i Amcor Flexibles. Zastąpienie szklanych słoików stabilnie stojącymi saszetami pozwoliło zaoszczędzić marce na materiałach i transporcie. Jeden ciężarowy ładunek takich pouchów równa się 25 ładunkom słoiczków. Co więcej, nowe opakowanie można spokojnie włożyć do mikrofalówki, podgrzać zawartość, otworzyć i bez problemu dodać do ulubionego dania z makaronem. Projektanci saszetki Bertolli otrzymali nagrodę nie tylko za zastąpienie dużo więcej ważących słoików pouchami, lecz także przezwyciężenie trudności technicznych ze stworzeniem stabilnie stojącego opakowania.

Prilosec – tabletki Procter & Gamble, Alcan Packaging – Stany Zjednoczone Redesign paczki pigułek Prilosec pozwala zredukować ilość odpadów oraz zawrzeć całą porcję w pojedynczym blistrze. Przeprojektowaniem opakowania zajęli się Procter & Gamble oraz amerykański oddział Alcan Packaging.

Zmieniony projekt opakowania pigułek przyczynia się do redukcji odpadów i pozwala umieścić środki na cały cykl kuracji w jednym blistrze.

07-08/09 Packaging Polska

TWORZYWA

Pangea Organics Holiday Gift Boxes – pudełka na prezenty Pangea Organics Holiday Gift Boxes – Stany Zjednoczone Do produkcji pudełek na podarunki Pangea Organics używa się wyłącznie ekologicznych materiałów – design tego opakowania zachęca do zakupu, natomiast jego waga minimalizuje koszty transportu.

Kartoniki uhonorowano za umiejętne i całkowite wykorzystanie materiałów odnawialnych, poddanych recyklingowi i biodegradowalnych. Etykiety wspierają ekologiczną inicjatywę marki i nadają produktowi atrakcyjniejszy wygląd.

Chlorpyrifos – pestycydy A&C Packers - Australia Przede wszystkim firma A&C Packers zadbała o to, by pojemnik Chlorpyrifos nie sprawiał żadnych trudności w użytkowaniu i aby jego zawartość nie stanowiła zagrożenia dla zdrowia. Czas cyklu życiowego oblicza się na 5 lat, natomiast konstrukcja szyjki butelki (Easy Pour) ułatwia dozowanie środka bez rozlewania.

Pojemniki o pojemności 20 litrów przeprojektowano tak, by były bardziej wygodne w transporcie, przechowywaniu, nadawały się do ponownego użytku, zaś na końcu cyklu poddawały się recyklingowi.

Inne aplikacje wyróżnione w konkursie McDonalds – pojemnik na kanapkę Havi Global Solutions – Europa

Przedsiębiorstwo Havi dostarczyło „muszelkowych” pudełek M-Burger N-łożysko, by zastąpić powlekane, barierowe opakowania SBS. Dzięki temu produkty McDonalds są lepiej chronione przez materiał oferujący większą powierzchnię do druku. Wagę tych eko-przyjaznych pojemników zredukowano dodatkowo o 20 procent.

Packaging Polska 07-08/09

TWORZYWA

Callaway Golf – kartonik na piłeczki golfowe HX HOT Callaway Golf, Caraustar Industries – Stany Zjednoczone

Pudełko piłeczek golfowych Callaway to dobry przykład redukcji tworzywa w tej kategorii produktów i jednoczesnego obniżenia kosztów produkcji materiału o połowę.

Tide 2X – płyn do płukania tkanin Procter & Gamble, Plastipak Packaging Inc. – Stany Zjednoczone

Butelkę detergentu Tide poddano redesignowi, dzięki czemu do produkcji tego opakowania zużywa się 40 procent mniej plastiku, co przekłada się również na oszczędności w energii i transporcie. Pojemnik stanowi wzorcową egzemplifikację komunikowania korzyści ekologicznych w miejscach sprzedaży i w reklamie.

Nescafe – kawa rozpuszczalna Nestle – Japonia

Designerska innowacja, będąca marketingową odpowiedzią na japońskie upodobanie do zbierania powtórnie napełnianych tubek – zamiast słoików.

07-08/09 Packaging Polska

TWORZYWA

Burn – napój energetyczny Ball Packaging Europe – Niemcy, Wielka Brytania

Techniczne osiągnięcie w postaci powtórnie zamykanej puszki od Ball Packaging Europe.

Organic Essence – kosmetyki

Ekologiczny, całkowicie papierowy pojemnik – przeznaczony dla kremów i balsamów – eliminuje potrzebę stosowania zamknięć wykonanych z plastiku bądź szkła.

Chicago Paper Tube & Can – Stany Zjednoczone

Portico Poduszka Creative Portico India Private Limited – poduszki – Indie.

Prosta w swej efektywności, zastępująca zewnętrzne torebki z PVC, poduszko-torba na bieliznę pościelową.

Szerokie zamknięcie kompresujące EasySeal od Rexama eliminuje potrzebę użycia obręczy zaciskającej, a co za tym idzie - związanego z tym procesu produkcyjnego.

Hellmann’s – majonez Rexam – zamknięcie na słoik EasySeal – Kanada, Stany Zjednoczone

Packaging Polska 07-08/09

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE

zOpakowanie zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko

Śpiąca królewna i… Motyw tragicznej śmierci na skutek otrucia pojawia się w literaturze i filmie od dziesiątków lat. Występuje zarówno w kanonie baśni klasycznych (np. „Królewna Śnieżka” braci Grimm), we współczesnych bajkach dla dzieci (np. „Barbie Mariposa”), jak i w wielu obecnie dostępnych filmach i książkach należących do różnych gatunków artystycznych - od dramatów obyczajowych, aż po utwory fantastyczne. Niestety nie jest to tylko fikcja literacka. Statystyki są nieubłagane – zatrucia stanowią przyczynę zarówno wielu poważnych problemów zdrowotnych, jak i znacznej liczby zgonów; według Światowej Organizacji Zdrowia w 2004 roku odnotowano około 350 tys. przypadków śmierci na skutek przypadkowego zatrucia Liczba ta dotyczy osób z różnych przedziałów wiekowych. Spośród wszystkich zarejestrowanych zgonów (spowodowanych różnymi czynnikami) 8 procent dotyczyło przypadkowych zatruć wśród osób w wieku 0-19 lat. mgr inż. Wiktoryna Kolado Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Opakowań

a podstawie Rocznych Raportów Toksykologicznych z wielu krajów można stwierdzić, że największa liczba zatruć dotyczy dzieci do 5 roku życia włącznie. Przykładowo, sprawozdanie Amerykańskiego Stowarzyszenia Ośrodków Informacji Toksykologicznej w 2006 roku w samych Stanach Zjednoczonych wykazało o 2403539 zatruć, z czego ponad połowa dotyczyła dzieci poniżej 6 roku życia. Podobne dane przedstawia Raport Roczny z lat 2005/2006 z Wielkiej Brytanii. Z zawartych w nim zestawień wynika, że na 57.474 zgłoszeń telefonicznych odnoszących się do zatruć, 16.723 dotyczyło dzieci poniżej 5 roku życia (29 procent).

zSubstancje szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci Europejskie raporty toksykologiczne nie uwzględniają podziału na zatrucia dotyczące tylko dzieci lub tylko osób dorosłych. Dlatego oprzemy się tutaj na danych pochodzących ze Sprawozdania Amerykańskiego z 2006 roku. W ścisłej czołówce substancji najczęściej powodujących zatrucia wśród małych dzieci znajdują się różnego rodzaju preparaty farmaceutyczne (około 34 procent wszystkich substancji), kosmetyki i środki do pielęgnacji osobistej (przeszło 13 procent) oraz substancje czyszczące do użytku domowego (prawie 10 procent). Dodatkowo, w grupie tej zarejestrowano także pestycydy, rośliny, „toksyny żywnościowe” oraz dezodoranty.

zOpakowania CRP Odpowiedzią na dużą liczbę zatruć wśród małych dzieci było wprowadzenie opakowań odpowiednio zabezpieczonych przed niepożądanym otwarciem przez dzieci – CRP („Child Resistant Packaging”). Stany Zjednoczone, jako pierwsze państwo na świecie, wprowadziło wymóg zabezpieczania przed dziećmi opakowań substancji niebezpiecznych i niektórych leków. Temat ten poruszano już w latach 50. i 60. XX wieku, głównie w odniesieniu do opakowań zawie-

Packaging Polska 07-08/09

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE

rających aspirynę (Conference on the Accidental Ingestion and Misuse of Salicylate Preparations by Children, w 1955 roku oraz Conference on Prevention of Accidental Ingestion of Salicylate Products by Children w roku 1966). Natomiast w latach 70. funkcjonowały już odpowiednie przepisy prawne (Poison Prevention Packaging Act, 15 USC § 1471-1476, 1970 rok). Pierwszym krajem w Europie, który oficjalnie wprowadził wymóg stosowania „specjalnych” opakowań była Wielka Brytania. Miało to miejsce w 1975 roku i dotyczyło opakowań niektórych leków, począwszy od aspiryny i paracetamolu - The Medicines (Child Safety) Regulations. W Polsce wymóg umieszczania niektórych substancji w specjalnych opakowaniach pojawił się w roku 2004, wraz z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie substancji i preparatów niebezpiecznych, których opakowania zaopatruje się w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i w wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (Dz.U. Nr 128 poz. 1348, 2004). Wymóg ten dotyczy jedynie substancji lub preparatów oferowanych w sprzedaży dla konsumentów i zaklasyfikowanych do jednej z wymienionych kategorii: • substancje toksyczne lub bardzo toksyczne, • substancje żrące, • substancje szkodliwe ze zwrotem R65 (z wyjątkiem pojemników aerozolowych lub wyposażonych w urządzenia do wytwarzania aerozolu) oraz dodatkowo substancje lub preparaty oferowane w sprzedaży dla konsumentów i zawierające co najmniej 3 procent metanolu i co najmniej 1 procent dichlorometanu. Należy zauważyć, że obowiązujące Rozporządzenie Ministra Zdrowia opiera się na normach, które doczekały się już nowszych, istotnie ulepszonych wersji. Najnowsze z nich to: PN-EN 8317 (kwiecień 2006), PNEN 862 (czerwiec 2006) oraz dodatkowo norma dotycząca opakowań produktów farmaceutycznych (niezwiązana z rozporządzeniem): PN-EN 14375:2005/AC:2006. Normy te zakładają inne warunki prowadzenia badań opakowań CRP niż przedstawione w Rozporządzeniu. Dlatego, jeśli opakowania przeznaczono na rynek europejski (poza terytorium Polski), powinny zostać poddane badaniom zgodnie z najnowszymi wersjami norm.

Firmy kupujące pojemniki w celu napełnienia ich substancją niebezpieczną powinny we własnym zakresie przeprowadzić badania lub domagać się potwierdzenia zgodności z normą od producenta. To jednak dość skomplikowana sprawa, ponieważ producent opakowań powinien wcześniej zostać poinformowany o tym, jaką substancją jego opakowanie ma być napełniane. Rosnąca ilość zatruć sprawiła, że producenci opakowań przeznaczonych dla branży farmaceutycznej (i nie tylko) zaczęli przykładać większą uwagę do systemów zabezpieczeń.

zZasada badania opakowań CRP Opakowanie zawierające produkt niebezpieczny musi być należycie zabezpieczone przed dzieckiem, które nie powinno dostać się do jego zawartości, natomiast otwarcie takiego opakowania nie może stwarzać problemów osobom dorosłym. Stąd podział na dwie grupy badawcze (gru-

07-08/09 Packaging Polska

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE

Zabezpieczone przed dostępem dzieci opakowanie SafeStick od Amcora na proszki przeciwbólowe Goody’s (nagrodzone przez Flexible Packaging Association - FPA w 2008 roku). Teri Meadow, dyrektor wydziału opakowań farmaceutycznych i kosmetycznych mówi: „Wskaźnik rozrywania może zostać ulokowany w dowolnym miejscu paczki, by ułatwić dozowanie produktu oraz spełnić kryteria Child Resistant i preferencje designu graficznego”.

zKiedy wynik może być uznany za pozytywny ? Jeśli minimum 90 procent dorosłych otworzyło i zamknęło poprawnie opakowanie (w przypadku opakowań wielokrotnego zamykania) można uznać, że część badania związana z dorosłymi uzy-

Dostawca rozwiązań kosmetycznych World Wide Packaging Inc. stworzył projekt zamknięć CRC dla plastikowych tubek. Zakrętka może zostać usunięta jedynie przez kombinację z użyciem siły i ruchu zgodnie ze wskazówkami zegara.

pę osób dorosłych i grupę dzieci). Wbrew pozorom bardzo istotny w badaniach jest udział osób dorosłych. Osoby takie, napotykając na trudności w otwarciu opakowania, często albo rezygnują z zakupu na rzecz innej, konkurencyjnej firmy sprzedającej swój produkt w łatwiejszym do otwarcia opakowaniu, albo umieszczają go w pojemniku niezabezpieczonym przed dziećmi. Jednak nie wszystkie opakowania muszą zostać poddane badaniom z udziałem obu grup badawczych. Nie ma konieczności wykonywania badań z udziałem osób dorosłych dla opakowań wyrobów niefarmaceutycznych, nieprzystosowanych do powtórnego zamknięcia. Przed przeprowadzeniem badania opakowania napełnia się odpowiednim produktem zastępczym symulującym produkt rzeczywisty. Rodzaj zastosowanego produktu zastępczego zależy nie tylko od produktu, który w warunkach rzeczywistego użytkowania zostanie umieszczony w opakowaniu, ale także od normy, według której badanie jest wykonywane oraz od rodzaju i przeznaczenia opakowania (wielokrotnego lub jednokrotnego otwierania, przeznaczone do produktów farmaceutycznych lub niefarmaceutycznych). Testy z udziałem osób dorosłych muszą zostać przeprowadzane w kilku miejscach, ze ścisłym przestrzeganiem określonej w normach ilości osób należących do poszczególnych przedziałów wiekowych, dodatkowo uwzględniających podział ze wzglę-

du na płeć. Dorośli, biorący udział w badaniu, nie mogą posiadać widocznych fizycznych lub psychicznych upośledzeń, wpływających na ich sprawność manualną. Nie mogą również zajmować się zawodowo projektowaniem, produkcją lub stosowaniem opakowań zabezpieczonych przed niepożądanym otwarciem przez dzieci oraz nie powinni mieć problemu ze zrozumieniem instrukcji otwarcia/zamknięcia opakowania. Ograniczeń dotyczących samego badania z osobami dorosłymi istnieje wiele, chociażby liczba osób dorosłych z jaką może pracować jeden pracownik laboratorium przeprowadzającego zlecone badanie. Podobnym ograniczeniom podlega etap badania z udziałem dzieci. Ściśle określono ich wiek (42-51 miesiąc życia), minimalną ilość miejsc, w których badanie jest przeprowadzane i ich lokalizację pod kątem demograficznym, a także procent dzieci, z którymi może przeprowadzać test jedna osoba nadzorująca badanie. Podobnie, jak w przypadku testu z udziałem dorosłych, dzieci biorące udział w badaniu nie mogą posiadać widocznych fizycznych lub psychicznych upośledzeń mogących mieć wpływ na ich manualną sprawność. Podczas badania dzieci pozostają pod opieką znanych im i przyjaźnie nastawionych osób posiadających kwalifikacje do pracy z dziećmi. Dodatkowo, dzieci nie mogą brać udziału w badaniu częściej niż co 4 tygodnie w przypadku opakowań nieprzystosowanych do powtórnego zamykania i co 7 dni w przypadku opakowań wielokrotnego zamykania. Aby przeprowadzić tego typu badanie z udziałem dzieci, wymaga się zgody rodziców lub opiekunów prawnych, zwłaszcza, że ich obecność w trakcie samego badania jest wykluczona. Badanie z udziałem dzieci przebiega w sposób następujący: dziecko otrzymuje opakowanie i jest zachęcane do podjęcia próby dostania się do jego zawartości. Zależnie od rodzaju opakowania na pierwszą próbę przeznacza się od 3 do 5 minut. Jeśli dziecku nie uda się dostać do zawartości opakowania w przewidzianym czasie, demonstruje się mu prawidłowy sposób otwierania. Pokaz wykonywany jest bez jakichkolwiek instrukcji słownych i ma on na celu symulację sytuacji rzeczywistej, gdy dziecko obserwuje osoby dorosłe otwierające opakowanie. Po demonstracji dziecko ponownie otrzymuje opakowanie z zachętą do podjęcia drugiej próby dostania się do zawartości.

Packaging Polska 07-08/09

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE

Potrzeba matką biznesu – zakłady Owens Illinois produkują zamknięcia CRC (Child Resistant Closures), które chronią maluczkich przed zatruciem i dostępem do produktu.

skała wynik pozytywny. Prace badawcze, w których biorą udział dzieci mogą być prowadzone przy udziale pełnej grupy dziecięcej (200 dzieci) lub przy udziale mniejszej liczby dzieci (tzw. metoda sekwencyjna). Etap badania, w którym uczestniczą dzieci, uzyskuje wynik pozytywny: • dla pełnej grupy dziecięcej lub w szczególnym przypadku dla badania prowadzonego metodą sekwencyjną – jeśli co najmniej 85 procent dzieci nie otworzyło opakowania (otworzyło mniej niż 8 dawek jednostkowych dla opakowań produktów farmaceutycznych) w ciągu 1 próby i co najmniej 80 procent dzieci nie otworzyło opakowania (otworzyło mniej niż 8 dawek jednostkowych dla opakowań produktów farmaceutycznych) w ciągu obu prób, • dla badań prowadzonych metodą sekwencyjną – jeśli odpowiednie wykresy służące do interpretacji wyników wykażą, że liczba dzieci, które nie są w stanie dostać się do zawartości opakowania jest wystarczająca. Opakowanie uznaje się za zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko jedynie po uzyskaniu pozytywnego wyniku w obu etapach badania (za wyjątkiem sytuacji opisanej wyżej, gdy można nie przeprowadzać badania z udziałem osób dorosłych).

zPotwierdzenie zgodności z normami

07-08/09 Packaging Polska

Zgodnie z Dyrektywą Komisji 2000/32/ WE z dnia 19 maja 2000 roku zgodność z normami ISO 8317 oraz CEN EN 862 mogą poświadczać jedynie laboratoria, które spełniają europejskie normy serii EN 45 000 (obecnie serii 17000 czyli w przypadku laboratoriów PN-EN ISO/IEC 17025:2005). Z punktu widzenia wiarygodności wyników, najlepiej jeśli laboratorium wykonujące tego typu badania ma potwierdzone przez upoważnioną jednostkę akredytującą kompetencje do ich wykonywania (akredytacja PCA lub równoważnej jednostki akredytującej). W Polsce jednym z nielicznych laboratoriów spełniających powyższe kryteria jest Laboratorium Badań Materiałów i Opakowań Jednostkowych Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Opakowań w Warszawie. Czas przeprowadzonego w nim badania zależy od wymogów normy i zapotrzebowań zleceniodawcy – w chwili obecnej dla opakowań wielokrotnego otwierania, badanych według normy PN-EN 8317:2006, na wyniki oczekuje się 2-3 tygodnie (od momentu dostarczenia opakowań). Dłużej trwają badania opakowań nieprzystosowanych do ponownego otwierania produktów farmaceutycznych – termin oczekiwania mieści się tu w granicach 3-8 tygodni, co wiąże się ze stopniem skomplikowania przeprowadza-

E-Pharmacy oferuje większość dostarczanych przez siebie opakowań z zabezpieczonymi zamknięciami - na zdjęciu model Plastic Amber Ovals.

ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE

nych analiz. W okresie wakacji letnich i przerwy zimowej terminy uzgadniane są indywidualnie. Procedura dotycząca zlecenia badań w laboratorium COBRO obejmuje, przed przyjęciem opakowań do badań, wymianę dokumentacji, wśród której znajdują się między innymi szczegółowe instrukcje dla zleceniodawcy, instrukcja otwierania i zamykania opakowania, kompletny opis badanego opakowania. Nie ma jednak obowiązku umieszczania na opakowaniu jakiejkolwiek informacji dotyczącej wyniku testu. W związku z czym, przeciętny użytkownik nie potrafi stwierdzić czy opakowanie jest zgodne z odpowiednimi przepisami i czy nie sprawia zagrożenia dla bezpieczeństwa dziecka. Firmy kupujące pojemniki w celu napełnienia ich substancją niebezpieczną powinny we własnym zakresie przeprowadzić badania w odpowiednim laboratorium badawczym lub domagać się potwierdzenia zgodności z normą od producenta. Nie istnieją także żadne wymogi dotyczące rodzaju stosowanego tworzywa (pod kątem bezpieczeństwa dzieci).

zPrzed sądem Stosowanie CRP staje się coraz bardziej obligatoryjne. Zmiany wprowadzone w 2009 roku do Ustawy o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11 stycznia 2001 r. umożliwiają egzekucję obowiązujących przepisów. Według Art. 35b ujednoliconej ustawy: „Kto wbrew przepisowi art. 28 nie zapewnia wymaganych opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, podlega karze grzywny”. Sposób postępowania w przypadku uchylania się od grzywny opisuje Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Należy pamiętać, że przed sądem odpowiadać tu będzie osoba wprowadzająca na rynek substancję niebezpieczną. Opakowanie uznane za zabezpieczone przed niepożądanym otwarciem przez dziecko nie daje stuprocentowej gwarancji, że mały człowiek nie dostanie się do znajdującego się w nim produktu. Skonstruowanie takiego opakowania nie jest możliwe, zwłaszcza w obliczu konieczności zapewnienia stosunkowo łatwego sposobu otwierania osobom dorosłym. Należy jednak dołożyć wszelkich starań, aby opakowanie produktu mogącego stanowić zagrożenie dla dzieci, w jak najwyższym stopniu spełniało wymogi stawiane mu przez normy. Pamiętajmy, że to właśnie opakowanie stanowi ostatnią barierę chroniącą dziecko przed często tragicznymi konsekwencjami zetknięcia się z jego zawartością. z

to, czy wy twarzane cji komisji CSPC zależy efekty wny chroOd Stanow ych regula sób leczniczych będą w spo ustawa obo opakowania produktów co, ki Pó . ów lek do dszych przed dostępem mło naj nić rok) prewencyjne j przez lekakański kongres (1970 wiązuje w przypadku: maga recepty wypisane Przyjęciu przez amery ia Komisji Bezzan eka prz a yzj jakikolwiek środek wy dec że przed dziećgdy y tak • ron yła och ysz arz gań tow ma Sa A ts wy go aktu PP ich (Consumer Produc nie był on zwolniony z śli nck (je me rza nsu Ko tów pieczeństwa Produk estię bezpieczeńst wa ne ilości mi – CR). owiedzialności za kw re zawierają specyficz fet y Commission) odp tym zakresie statuw h kic ych produk tów OTC, któ zel ws ych subdom cję inn wia u tra • kilk inis i w adm rkó za i A fluo najmłodszych h Stanach status PP acetamolu, ibuprofenu, tkic par zys y, ws iryn we asp ący zuj tów. Ak tualnie obowią tów, z którymi dzieej do stancji z listy, ie szkodliwych produk pro duktu zat wierdzon zawiera listę potencjaln z 30 mg zawartością ki yw kszej doustnej dawki odż i wię i n) po lek dej atio jąc każ istr cza • min włą Ad t, g FDA (Food and Dru ci mogą mieć kontak było. Wcześniej pro sprzedaży OTC przez akt ywny, który nie zawsze jednak tak ik – ą adn ksz skł wię zacej też do ają iu lub ier żelaza u, zaw w odniesien 29 stycznia 200 2 rok rozwijano wy łącznie zaniem recepty, tokół metod testow ych preferowanych forma dostępny jedynie za oka o jak był – nio ek zed fiol ęć upr kni zam ów testach klinicznych, któ typ w h we ych tko nyc inn wa i nos uży tek jed i, c krę ejrzanych substancj 70., wir tualnie uznają y u małych pod ch rob • lata cho w lub ych zy ow ura ani e ać poważn tów opakow re mogłyby spowodow nieistniejące. formaty dozowania za zaobserwować znalają wa poz . ia eci tylko opazan dzi wią uwagę wzięte zostają ymi – taObecnie stosowane roz rdzie europejskim pod formami opakowaniow tamol, nda mi sta ace wy W par tko ają nos ier jed zaw dzy a re czące różnice mię farmaceutyczne, któ e. W czasie rozwijani dki kow śro pas e gie tena a ani olo ani tod kow me kow opa i ości żelaza. Poza tym aniowe stanokimi jak choćby blister ę i leki o 24 mg zawart się od sie tkowe formaty opakow iryn nią nos asp róż jed le że wie o, nie ze dan tyc opi zba protokołu Stanach i Eur tów farmaceu stowania stosowane w cent opakowań produk ii wymagań, jak i krywią mniej więcej 20 pro czący, zarówno w kwest zna sób spo w kontynenale , bie A zyskują na „starym nych. tego medykamenty z US dla je: – ntu iów ara ter gw se f-u , t-o Format uni ty. ania (tamper evidence) cie” dodatkowe etykie iarki do rozbudowaód otwierania opakow • sprawdzalny dow a dopiero trwają przym wd tw, pra ars co e lek opi ści Eur tno W yda prz gł być zaadaptowamin mó ter zie ny będ użo ry • przedł anego standardu, któ ow ifik zun ji, nia w dostarczaniu inbuc try nak • ułatwienie dys kontynentalne – jed i marki, przez wszystkie kraje ństwa i wiarygodnośc ym momencie, ny cze sam pie bez tym W nie i. cyj sie duk nam nie pro Sta • pod znymi regulaminami i i wciąż bierze górę nad tyc acj ceu owania aplikanow ma tos far zas z t ść cen dno • pełną zgo otowała niewielki pro odn SC CP rym cent. W USA któ w pro 80 nymi wymogami, nosił on już ponad any, trowych, w Europie wy ia na produk t sfałszow zaj opakoblis rod fien cji tra ten się ość ił żliw chn do mo sze zą nia • mniejs a od czasu wy tworze niejszych latach rozpow ani póź ow w opie przez doz iero Eur tki W dop nos C. jed OT i • ochronę każdej farmaceutycznym Rx tom duk pro ęki nie mieli dzi nci u. ń, lek wa ybuty unit-of-use – klie czasu zaaplikowania doceniano również atr ści tego rto lata e wa j cał zne tyc fak m jed bowaniem i ocenienie ów opakowań dawek pro typ zaa h z dawki: nyc mu ane ien ble kow odm pro u opa o Dzięki zastosowani protokołu spo sumentów pojedyncz enci omijają wy tyczne twiają transzaju aplikacji. Dla kon duc uła rod pro tw, ars rzy lek któ nia far nie y yle ch nostkowy ieństwo pom h bowiem firm redukują prawdopodob . W dzisiejszych czasac teczną zaporę przed rządzonego przez CPSC wybór jednostko ę zawartości, oferują sku ron ają och uzn ją zy Red. nia ker ew pac zap t, coi por toria rozliczne maceutyczne, labora aż format ten oferuje iew i. pon ećm , dzi szy lep naj . za ów wych aplikacji jak i konsument w środków leczniczych, korzyści dla wy twórcó

Między Stanami a Europą

Packaging Polska 07-08/09

EKOLOGIA

z60 Days Bag 60 Days Bag

W zgodzie

z designem natury 60bag to ukłon w stronę ekologii. Ukłon bardzo niski, sięga bowiem podłoża w dosłownym tego słowa znaczeniu: torba zrobiona z roślinnych odpadów przemysłowych, po 60 dniach biodegraduje się całkowicie, wchodząc w naturalny obieg biologiczny. Młodzi projektanci wypowiadają wojnę plastikowym reklamówkom i polipropylenowym workom. Modny fason, nowoczesne logo i filozofia bio w tle wróżą torbom 60 days sukces rynkowy. Torby sprawdzają się w roli oryginalnych gadżetów reklamowych dla firm popierających postawy proekologiczne. Agata Napiórska

Katarzyną Okińczyc – absolwentką wzornictwa przemysłowego i Remigiuszem Truchanowiczem – absolwentem fotografii udało mi się porozmawiać podczas tegorocznych Gdynia Design Days, gdzie mieli własne stoisko w ramach projektu „Design w kontenerach”. Skąd pomysł na torby? Od początku ideą było wypromowanie polskiego opatentowanego materiału – włókniny lniano-wiskozowej. Platformą na to są nasze torby 60bag. 60 dni po wyrzuceniu rozkładają się na pierwiastki nieszkodliwe dla środowiska.

Ile macie wzorów? Jest około pięć głównych wzorów i różne rozmiary.

Packaging Polska 07-08/09

Jak długo można używać torbę? Jak długo się chce. Torbę wykonano z odpadów lnianych – wykorzystujemy tu włókna, które nie nadają się do przędzy ze względu na przykład na nieodpowiednią długość. Dopiero po wyrzuceniu na kompost lub w miejsce wilgotne, zaczyna się proces gnilny. Działa to na tej samej zasadzie, na jakiej odbywa się degradacja liści: rozkładają się dopiero wówczas, kiedy spadnie na nie deszcz, zmieszają się z błotem i tak dalej. Badania przeprowadzone przy rozkładzie tego materiału dowiodły, że całkowity rozkład trwa około 60 dni.

EKOLOGIA

Jaki jest koszt jednej torby? To zależy od ilości zamówień. Tutaj, podczas Gdynia Design Days, w ramach promocji materiału, sprzedajemy sztukę za 27 złotych. Dla dystrybutorów przewidziane są specjalne ceny. Kto kupuje wasze torby? Dużo sprzedajemy za granicę: do Anglii, Niemiec, Szwajcarii. Głównie kupują je różne organizacje, ale także sklepy designerskie. To świetny gadżet reklamowy. Wewnątrz każdej torby jest metka z naszym logo i rzeczową informacją na temat materiału. Z zewnątrz możemy nadrukować dowolne logo.

Eko-przyjazna alternatywa dla polipropylenowych torebek, wykonana z roślinnych odpadów przemysłowych torba 60bag powoli zdobywa popularność.

Czy jesteście w stanie utrzymać się ze sprzedaży? Macie jakieś sukcesy na koncie? Bierzecie udział w konkursach? Staramy się. Jak to jednak bywa w przypadku młodych firm, ciągle więcej inwestujemy niż zarabiamy. Cieszymy się, że w tak krótkim czasie (nieco ponad rok), udało nam się wprowadzić naszą markę na rynek. Wszystkim zajmujemy się sami – od logotypu, przez całą strategię marketingową, aż po sprzedaż. W styczniu zostaliśmy wyróżnieni w międzynarodowym konkursie Green Dot Awards, dostaliśmy się również do finału konkursu Dobry Wzór (w kategorii „Strefa Domu”) organizowanego przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego. z

Centrum Informacji Komunalnej

DESIGN I MARKETING

zNowe opakowania marki Gerber

Nawigacja informacją Z myślą o zwiększającej się roli etykiet artykułów żywnościowych zmodyfikowano opakowania całego asortymentu marki Gerber. Zmiany zostały dokonane, aby przede wszystkim w czytelnej formie dostarczyć ważnych informacji o produkcie, ułatwić jego odnalezienie na półce sklepowej, ujednolicić portfel marki oraz wyróżnić go pośród innych.

iącu

Marka Gerber istnieje od 1928 roku. Jej założyciel, Daniel Gerber, zainspirowany przez swoją żonę Dorothy, jako pierwszy na świecie opracował sposób przygotowywania przetworów warzywnych dla maluchów. Obecnie Gerber wytwarza blisko 190 różnych produktów żywnościowych dla dzieci, z etykietami w 16 językach. Produkty te są dystrybuowane do 80 krajów na świecie. W 1992 roku Gerber rozpoczął działalność w Polsce przejmując firmę Alima, która od roku 1968 wytwarzała słynne soczki Bobo Frut. Tak powstała Alima-Gerber produkująca w Rzeszowie żywność dla niemowląt i małych dzieci. We wrześniu 2007 roku marka Gerber została zakupiona przez firmę Nestlé – największego producenta żywności na świecie. We wrześniu 2007 roku powstała nowa spółka Nestlé w Polsce – Nestlé Nutrition, odpowiedzialna za produkty dla niemowląt i małych dzieci. Włączenie marki Gerber do struktur Nestlé Nutrition pozwoliło znacznie rozszerzyć asortyment produktowy na polskim rynku. Obecnie do rodziny marek Nestlé Nutrition należą: Nan, Nestlé, Gerber i Bobo Frut. W 2009 roku marka Gerber została po raz kolejny uznana za jedną z najsilniejszych marek konsumenckich na polskim rynku, czego wyrazem jest otrzymany tytuł – Superbrand. To wyróżnienie przyznawane jest przez międzynarodową organizację Super175 mm brands, działającą od 14 lat w ponad 80 krajach na świecie.

ajważniejsze zmiany na etykietach Gerber to: nowy, ujednolicony system identyfikacji produktów w postaci czytelnych ikon dla poszczególnych kategorii; jeszcze większa ikona wieku podawania; powiększona strefa informacyjna z kluczowymi informacjami na froncie opakowania; pasek nawigacyjny w kolorze odpowiednim do kategorii produktu (Obiadek, Zupka, Deser, Soki) umieszczony na dole, wzdłuż etykiety oraz apetyczne kompozycje przedstawiające dania. Dodatkowo, na opakowaniach Gerber pojawił się kompas żywieniowy Nestlé, który jest bezpośrednim nawiązaniem do opakowań pozostałych marek tej firmy, zawierający informacje o wartościach odżywczych oraz wskazówki ży wieniowe, które mają pomóc w komponowaniu zbilansowanej diety. Grafika nowych etykiet utrzymana jest w dziecięcej, kolorowej i radosnej stylistyce. Wprowadzono także nowe opakowania zbiorcze w postaci tacek, które zawierają po sześć produktów w przypadku linii Gerber Bio i posiłków Gerber po 1 roku oraz dwanaście dla pozostałych artykułów. Na tackach znajdują się takie same ikony dla poszczególnych kategorii, jakie znajdują się na produktach. Wszystkie opakowania Gerber zostały zaprojektowane przez agencję Delikatessen z Niemiec. z

Zawiera naturalnie wyst´pujàce cukry. Wyprodukowano z soków zag´szczonych.

z jabłek i białych winogron

Podawanie soku zaczynamy od kilku ∏y˝eczek i stopniowo zwi´kszamy w zale˝noÊci od potrzeb dziecka. Sposób przygotowania: • Potrzebnà porcj´ przelej do kubeczka. • Podawaj w temperaturze pokojowej. • Przed podaniem wymieszaj i sprawdê temperatur´ produktu. • Po otwarciu produkt przechowuj w zamkni´tej butelce w lodówce nie dłu˝ej ni˝ 48 godzin.

100 Sok

100 00 0 Sok

p o mi

zródło ny C min tam wiita w

WARTOŚĆ ODŻYWCZA 100 ml 175 ml Wartość 209 kJ 366 kJ energetyczna 50 kcal 88 kcal Białko 0,2 g 0,4 g Węglowodany 12,0 g 21,0 g w tym cukry 10,4 g 18,2 g Tłuszcz 0,1 g 0,2 g w tym kwasy tłusz- 0,02 g 0,04 g czowe nasycone Błonnik 0,02 g 0,04 g pokarmowy Sód <0,01 g <0,01 g Witamina C 25 mg 44 mg

bez doda cuk tku ru

56 mm

PRODUKT BEZGLUTENOWY

TO WIEDZIEC TO WAR

WARTO ARTO WIEDZIEå

Witamina C wspomaga pomaga g odpornosc p organizmu.

Wyprodukowane przez Alima-Gerber S.A., ul. Gen. St. Maczka 1, 35-959 Rzeszów dla Nestlé Polska S.A., ul. Szturmowa 2, 02-678 Warszawa

1175ml 75 ml

Najlepiej spo˝yç przed koƒcem: patrz na szyjce butelki Zamkni´te butelki przechowuj w temperaturze pokojowej.

! Nie u˝ywaç, jeÊli wieczko si´ ® W∏aÊcicielem znaku towarowego ugina. Przy pierwszym otwarciu jest Société des Produits Nestlé S.A. wieczko musi “kliknàç“. Ârodek spo˝ywczy specjalnego przeznaczenia ˝ywieniowego dla niemowlàt i małych dzieci. Zgodnie z przepisami prawa nie zawiera: konserwantów, barwników, dodatków smakowych. 5900452 00463 0 Sk∏ad dostosowany do potrzeb dziecka. (100% ZDS*) (176% ZDS*)

N AT U R A L

K NE S

N ŁAD

*ZDS- zalecane dzienne spo˝ycie

100 Sok

62mm

Składniki: sok jab∏kowy (80%), sok z bia∏ych winogron (20%), witamina C.

KOMPAS MPAS ˚YWIENIOWY W ®

ZAPYTAJ EKSPERTA Centrum Informacji dla Rodziców tel. 0 801 333 000 www.gerber.pl

TA P1

100 % Sok z jabłek i białych winogron

W ramach pojawienia się marki Gerber w rodzinie Nestlé Nutrition oraz wprowadzenia na rynek w 2009 roku nowości w sektorze żywnościowym dla dzieci, stworzone zostały nowe etykiety i opakowania zbiorcze dla wszystkich produktów Gerber.

159 mm Text nur in diesem Bereich!

3 13

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

z u ku attk a da d asła asła ódło lla az za a ynku

tku

Sposób przygotowania: • Potrzebnà porcj´ przełó˝ do miseczki. • Podawaj w temperaturze pokojowej lub po lekkim podgrzaniu. • Przed podaniem wymieszaj i sprawdê temperatur´ produktu. • Po otwarciu produkt przechowuj w zamkni´tym słoiku w lodówce nie dłu˝ej ni˝ 48 godzin. ! Nie u˝ywaj, jeÊli Êrodek wieczka jest wypukły, poniewa˝ oryginalne zamkni´cie zostało naruszone. Ârodek spo˝ywczy specjalnego przeznaczenia ˝ywieniowego dla niemowlàt i małych dzieci. Zgodnie z przepisami prawa nie zawiera: konserwantów, barwników, dodatków smakowych. Wyprodukowane przez Alima-Gerber S.A., ul. Gen. St. Maczka 1, 35-959 Rzeszów dla Nestlé Polska S.A., ul. Szturmowa 2, 02-678 Warszawa ® W∏aÊcicielem znaku towarowego jest Société des Produits Nestlé S.A.

biadek b bia

ZAPYTAJ EKSPERTA Centrum Informacji dla Rodziców tel. 0 801 333 000 www.gerber.pl WARTOŚĆ ODŻYWCZA 100 g 190 g Wartość 264 kJ 502 kJ energetyczna 63 kcal 120 kcal Białko 4,4 g 8,4 g Węglowodany 5,7 g 10,8 g w tym cukry 2,1 g 4,0 g Tłuszcz 2,5 g 4,8 g w tym kwasy tłusz0,3 g 0,6 g czowe nasycone Błonnik 1,8 g 3,4 g pokarmowy Sód 0,03 g 0,06 g Żelazo 0,6 mg 1,1 mg

KOMPAS S ˚YWIENIOWY W ®

TO WIEDZIEC´ TO WAR

HIT-KODY KRESKOWE

WARTO WIEDZIEå

Cynk i zelazo - pomagaja wspierac układ immunologiczny oraz wzmacniac naturalna odpornosc oganizmu. Najlepiej spo˝yç yç przed koƒcem: patrz na wieczku/spodzie ku/spodzie opakowania

PL 18 63 40 01 WE

190 g

Zamkni´te słoiki przechowuj w temperaturze pokojowej.

58 mm

TA P3

iącu

62-002 Suchy Las k/Poznania; ul. Wierzbowa 7 tel. 61/652 77 50; fax 61/652 77 51 e-mail: biuro@hit-kody.com.pl www.hit-kody.com.pl

(10% ZDS*) (18% ZDS*)

Cynk 0,79 mg

1,51 mg

(20% ZDS*) (38% ZDS*)

*ZDS- dzienne zalecane spo˝ycie

EAN 5900452 07254 7

Obiadek

Nowa etykieta Gerber. Bezpośrednim nawiązaniem do opakowań pozostałych ma187mm rek firmy Nestlé jest umieszczony na etykiein diesem Bereich! cie Gerber tzw. kompas żywieniowy Nestlé, który pozwala poznać wartość odżywczą wybranego produktu, tj. jego wartość energetyczną oraz zawartość białka, węglowodanów i tłuszczów w danym produkcie. Wartości te przeliczone są na 100 g lub 100 ml oraz 1 porcję produktu. Na opakowaniach dodatkowo znajdują się informacje o zawartości m.in. błonnika, sodu, cukrów oraz nasyconych kwasów tłuszczowych. Oprócz tabeli wartości odżywczych kompas żywieniowy posiada jeszcze pole: „Warto wiedzieć” zawierające informacje żywieniowe dotyczące danego produktu. Mogą to być zarówno wiadomości na temat składników odżywczych zawartych w produkcie, jak również jego wpływu na zdrowie. Kolejne pole „Zapytaj eksperta” jest bardzo cenione przez rodziców, z uwagi na znajdujący się tam numer telefonu oraz adres strony internetowej, dzięki którym mogą bezpośrednio skontaktować się ze specjalistami ds. żywienia.

07-08/09 Packaging Polska

WIELU UŻYTKOWNIKÓW W EUROPIE I POLSCE (m.in. Instytut Logistyki i Magazynowania)

WERYFIKATORY - kreskowych kodów

- Pharmacode, PZN - 2D Data Matrix

weryfikacja symbolik kodów kreskowych zgodnie z normami ISO-IEC 15416 i 15426 ocena kodu wg standardów Unii Europejskiej (CEN, ANSII, ISO) możliwość wydruku protokołów weryfikacji weryfikacja klisz (master film) weryfikacja kodu dwuwymiarowego DATA MATRIX zgodnie ze standardem ISO 15415

INTEGRA 9505

DESIGN I MARKETING

Jak i w co opakowuje się muzykę?

Winylem i krążkiem się toczy Marcin Fajerski

Odkąd płyty winylowe zyskały standaryzowany rozmiar (średnica winylu wynosiła wówczas trzydzieści centymetrów), produkcja przeznaczonych dla nich opakowań stała się rodzajem designerskiej sztuki – duży format okładek pozwalał bowiem na dużą dowolność twórczą, zastosowanie ciekawych konceptów, zaś papier stał się jednym z wielu tworzyw, które znajdowały w tej dziedzinie zastosowanie. Z czasem zaczęto używać do tego celu również materiału, pluszu, znajdowały się nawet okładki opakowane w majtki.

rawdziwa rewolucja nastąpiła w latach sześćdziesiątych XX wieku: latach, którym sprzyjał nie tylko rozkwit pop-kultury, ale także moda na indywidualizowanie projektów – nadawanie im oryginalnego charakteru. Debiutancki album awangardowego The Velvet Underground and Nico z 1967 roku ozdobiła okładka, która przyniosła mu tyle sławy dobrej, co złej… Ale jedno w tym kontekście nie ulega wątpliwości – dzięki temu wydawnictwu zespół stał się sławny i rozpoznawalny. Banan, namalowany przez Andy’ego Warhola, budził i najprawdopodobniej nadal budzi skojarzenia dosyć jednoznaczne… Sugestia ta pogłębiona została jeszcze inskrypcją po prawej stronie: „Obierz powoli”. Po pociągnięciu przyklejonego banana oczom nie tak szerokiej wówczas gamy odbiorców ukazywał się różowy miąższ, budzący skojarzenia dosyć jednoznaczne. Z opcji tej wytwórnia Verve szybko zrezygnowała. Powodem – o, dziwo! – nie była cenzura, lecz wysokie koszty produkcji opakowania płyty; albowiem firma, nie mając w zasięgu nowszej technologii, zdecydowała się na zatrudnienie ekipy, która całymi godzinami naklejała żółte banany na białe tło muzycznego wydawnictwa. Do jakości wydawania swoich albumów dużą wagę przywiązywali też Beatlesi. Począwszy od Rubber Soul i Revolvera, które wyznaczały nowy etap w twórczości czwórki z Liverpoolu, „opakowania” nagrań stały się integralną częścią ich dorobku muzycznego. Za jeden z najciekawszych projektów w tym zakresie uważa się – jak sądzę, nie bez przyczyny – album Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Początkowo „Żuki” planowały wydanie dwupłytowe, gdy jednak

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

okazało się, że nagrany materiał mieści się na jednej płycie długogrającej, okładki były już w przygotowaniu. Dlatego pojedynczy winyl znalazł się w typowej dla podwójnych wydawnictw rozkładanej okładce. Główna jej strona przedstawia wieloosobową grupkę ludzi, z której na pierwszy plan wysuwają się czterej członkowie zespołu ubrani w paradne stroje orkiestry sierżanta Peppera. Intryguje to, że obok i za Beatlesami stoją między innymi: Jung, Edgar Allan Poe, Aldous Huxley, Marlon Brando, Oscar Wilde, a nawet Marlena Dietrich. Efekt ten osiągnięto przez wydrukowanie w naturalnej wielkości, wycięcie z kartonu znanych osobistości i ustawienie ich razem w szeregu z rockową czwórką. Trud ten Beatlesom jak najbardziej się opłacił – do dzisiaj okładka Sierżanta stanowi jedno z najciekawszych przedsięwzięć i interesujących konceptów w branży muzycznej. Twórczy rywale Beatlesów, Rolling Stones przy swoim albumie Sticky Fingers z 1971 roku postanowili postawić na zupełnie inne wartości. Zainwestowali w skandal, lecz projekt okazał się jednym z najbardziej zdumiewających kuriozów w sektorze produkcji opakowań płyt winylowych. Pomysłu i projektu koperty dostarczył, podobnie jak w przypadku The Velvet Underground and Nico, Andy Warhol. Na froncie umieszczono fotografię dolnych partii ciała mężczyzny ubranego w dżinsy. Niby nic nadzwyczajnego, lecz pierwsze wydania albumu zaopatrywano w autentyczny, działający suwak – i w ten sposób winylowa okładka przeszła do historii. Do zapadających w pamięć opakowań winyli z lat siedemdziesiątych zaliczyć by można okładkę nie najlepszego albumu Thick as a brick, zespołu Jethro Tull. Trzeba zaznaczyć, że teksty utworów to poemat fikcyjnego chłopca, Geralda; z którą koresponduje okładka, stylizowana na tytułową stronę dziennej gazety. Według artykułu zamieszczonego w dzienniku, chłopiec, okrzyknięty „Małym Miltonem”, uczestniczy w konkursie literackim, po czym zostaje zdyskwalifikowany ze względu na opinię lekarzy, orzekającą, że chłopak jest psychicznie niezrównoważony. Obecnie mały format płyt nie sprzyja rozwijaniu niezwykłych koncepcji, masowa ich produkcja także stanowi tu pewną przeszkodę. Lecz wchodząca i coraz bardziej ekspansywna moda na muzykę w formacie mp3 oraz plaga piractwa muzycznego zmuszają twórców, designerów do złapania wiatru w żagle i zaoferowania koneserom czegoś więcej niż tylko opakowania z fotografią wykonawców. Częściej pojawia się formuła papierowego digipacku, wykorzystuje niestandardowe surowce, dodaje do płyt rozmaite gadżety, zaopatruje się je w prawdziwie artystyczne prace, które mają fanom uprzyjemnić słuchanie, sprawić, że zespoły, zamiast stawać się ziarenkami piasku przerzucanymi bezmyślnie na odtwarzaczu, będą zapadać w pamięć.

07-08/09 Packaging Polska

Okładka Sierżanta Pieprza, autorstwa Petera Blake’a, do dzisiaj wzbudza podziw znawców i kolekcjonerów – większy format winylowych okładek sprawił, że z feerii barw można wyczytać czytelny przekaz.

Koperta Sticky Fingers zostanie w pamięci fanów rocka na długo, jako przykład interesującego designu, sztuki i wykorzystania nietypowych materiałów. Co ciekawe, po raz pierwszy na rewersie pojawiły się tak zwane usta Micka Jaggera, które stały się rozpoznawalnym znakiem Stonesów.

Oryginalnie koperta Physical Graffiti zespołu Led Zeppelin zawierała różne okładki. W oknach nowojorskiej kamienicy można było zobaczyć profile muzyków lub tytuł albumu i logo grupy.

©Korsnäs

DESIGN I MARKETING

Firma Korsnäs pokazuje swoje możliwości. Papier Frovi prezentuje się tu jako naprawdę wartościowe tworzywo opakowaniowe.

Death magnetic – projekt Duckwortha przeraża, ale też zniewala i fascynuje, zarówno wykorzystaniem luk wielostronicowej książeczki, jak i kolażem nierzadko szokujących fotografii.

zDziś Nietrudno dostrzec tendencję projektantów do urozmaicania wydań płytowych. Firmy prześcigają się tu w nowych pomysłach i technologiach wytwarzania… Bo chodzi o sprzedaż czegoś, co nie podlega jednokrotnej konsumpcji; a tego, co ma stać się karmą dla duszy i służyć przez lata. „Opakowanie muzyki” musi wyrażać bądź podkreślać jej charakter, reklamować ją i jednocześnie posiadać walor praktyczny. Należy znaleźć tu albo złoty środek, albo przechylić się w stronę estetyki bądź pragmatyki. Zespół Tool poza interesującą twórczością pragnął ofiarować fanom coś więcej. Chodziło tu głównie o uhonorowanie zakupu oryginalnych nagrań, ale również przekaz „filozoficzny”. Album Lateralus, uważany przez niektórych za swoiste opus magnum wykonawców, zaopatrzono w książeczkę, w której nadruki na

Okładki zespołu Tool inspirowane są ich pseudofilozofią, ale także twórczością rzeźbiarza Stanisława Szukalskiego.

foliowych stronach tworzą jednorodny, wielowarstwowy obraz. Do następnego wydawnictwa, 10000 days, dołączono specjalnie wykonane okulary, przez które można było podziwiać trójwymiarowe, bujne obrazy bookletu. Niestandardowe podejście, ale często też najprostsze zabiegi sprawiają, że okładka i książeczka, które w dzisiejszych czasach dołącza się do krążka, zyskują i podnoszą wartość całego produktu. Udowodnił to, między innymi, sławny designer Turner Duckworth, który podjął się zaprojektowania oprawy graficznej najnowszego albumu zespołu Metallica, Death magnetic. Autor zdecydował się tu na stworzenie w centralnej części bookletu wycięcia w kształcie trumny, które wszystkim połączonym stronicom nadaje wrażenie iście śmiertelnej, magnetycznej głębi. Co ciekawe, wycięcie na każdej stronie z osobna posiada inną funkcję i występuje w innym kontekście. Z zupełnie innej stylistyki skorzystano przy projektowaniu i produkcji limitowanej serii opakowań ścieżki dźwiękowej do pełnometrażowego filmu o rodzinie Simpsonów. Specjaliści najpewniej zdawali sobie tutaj sprawę z tego, że opakowanie będzie musiało dodatkowo wyróżniać się na półce sklepowej i przyciągać wzrok klientów, którzy będą poszukiwać nie tylko soundtracku, lecz także kolekcjonerskiego gadżetu, który przypomni im wątki kultowego serialu. Dlatego też opakowanie ścieżki dźwiękowej wyobraża ulubiony przysmak głównego bohatera serii i filmu – lukrowane, okrągłe ciasteczko… Jak się okazuje, nie tylko twórcy zagraniczni wykazują pomysłowość w produkcji opakowań płyt kompaktowych. Nasi rodacy również potrafią zaproponować okładki, które przywabiać będą do siebie potencjalnych fanów – czasem bez względu na wartość granej muzyki, czego dowodem jest choćby pluszowe pudełko albumu Uran, zespołu Quo vadis. Do najbardziej oryginalnych projektów tego działu należałoby zaliczyć oprawę albumu Abradab, O. P. K. – autorstwa znanego designera z Warszawy Jana Feliksa Kallwejta. Zamysł twórczy zachwyca tu w każdym szczególe wydawnictwa muzycznego. Obfitość wzorów koresponduje ze śmiałą tematyką i zdecydowanymi barwami: białą, czerwoną, czarną. Naturalnie nie można tu porównywać twórczej płodności projektantów z Zachodu do fantazji naszych designerów, ale zwiększająca się konkurencja na polskim rynku muzycznym, zmusza do myślenia i sprawia, że wszystko zaczyna iść jedynym właściwym w tej kwestii torem: kreatywności. Co prawda, jak do tej pory niewielu artystów rodzimej sceny muzycznej zainwestowało w formę papierowych digipacków (Hey, Voo Voo, Mirosław Czyżykiewicz), ale dają oni dobry przykład całej rzeszy tych, dla których jakość koperty wydawnictwa muzycznego może przesądzać o jego powodzeniu. z

Packaging Polska 07-08/09

©Grupa Żywiec

DESIGN I MARKETING zGrupa Żywiec

Odnowa Desperados Limitowaną edycję piwa Desperados wprowadziła na rynek Grupa Żywiec. Piwo o smaku tequili dostępne jest z serią oryginalnie zaprojektowanych etykiet, wyłaniających się ze złocistego tła rozpoznawalnej butelki. Podstawową grupę konsumentów Desperados, według danych Grupy Żywiec, stanowią „młodzi dorośli”, którzy stawiają na dobrą zabawę i szukają rzeczy niezwykłych. To głównie do nich zaadresowano limitowaną edycję etykiet, utrzymanych w komiksowej stylistyce, podkreślających „dziki” charakter piwa i akcentujących jego główny atrybut – smak tequili. Zdobione komiksową kreską butelki Desperadosa można zakupić pojedynczo, a także w specjalnie zaprojektowanych opakowaniach zbiorczych – trzypakach (3x400 ml), basketach (6x400 ml) i kartonach (15x400 ml). Wprowadzaniu na rynek limitowanej edycji Desperadosa towarzyszy reklama telewizyjna. z

Grupa Żywiec wprowadza na rynek limitowaną edycję piwa „Desperados” o smaku tequili. Butelki ozdobione są serią czterech nowych, oryginalnych etykiet.

zRedd’s w torebce

Marka piw przeznaczonych głównie dla kobiet nie przestaje zachęcać do kreatywności – po limitowanej serii trzech puszek, Redd’s zachęca do wzięcia udziału w konkursie Kreacje Redd’s, w którym na autorów najciekawszych grafik czeka wyjazd do Mediolanu i inne nagrody. Brandingowej akcji towarzyszyło także stworzenie ośmiu designerskich toreb, uszytych z bannerów reklamowych Redd’sa, które trafiły do najbardziej popularnych polskich blogerek i szafiarek. Mają one przetestować je i ocenić ich funkcjonalność. Każda z nich jest inna, w kolorystyce zaś dominują trzy barwy markowe, nawiązujące do smaku piwa: żółta, czerwona i zielona. Na zakupy, spotkanie towarzyskie i na randkę – torba Redd’s wpisuje się w trend upcyclingu – przetwarzania rzeczywistości i tworzenia nowych rzeczy z niepotrzebnych materiałów. Jedna z użytkowniczek (marchewkowa.blogspot.com) w ten sposób wypowiada się o torebce Redd’sa: „Uszyta jest niezwykle dokładnie, z dbałością o każdy szew, dzięki czemu nie przyprawi o bezsenne noce żadnego perfekcjonisty.

07-08/09 Packaging Polska

©Redd’s

Kobieca kreatywność

Redd’s produkując torby ze swoich bannerów reklamowych, wpisuje się w kreatywny trend upcyclingu, czyli przetwarzania rzeczywistości i tworzenia nowych rzeczy z niepotrzebnych już materiałów. Podoba mi się możliwość noszenia jej w dłoni, jak i na ramieniu oraz wewnętrzna kolorowa kieszeń - załapałam się na fragment pomarańczowego koła z logo Redd's. A pikseloza nadruku jest wprost urocza”. z

DESIGN I MARKETING

zLokalne logotypy międzynarodowych marek

Opakowanie na eksport Pepsi w Hong Kongu, Pringelsy w Dubaju – jak wyjść naprzeciw konsumentom z drugiego końca świata? Wielkie korporacje zaczynają od logotypu, by „narodowo” opakować produkt. Marta Mach

Dla konsumenta zamieszkującego Chiny czy inne państwo z krajów arabskich, który nie zna europejskich języków, napis „coca-cola” nic nie znaczy. Jest tylko elementem ze składowych piktogramu, nierozłącznie kojarzonym z brązowym słodkim napojem gazowanym.

epoce globalizacji logotypy międzynarodowych marek rozpoznawane są na całym świecie. Popularne znaki towarowe bez problemu kojarzone są z produktem przez konsumentów, bez względu na kraj, z jakiego pochodzą czy język, jakim mówią. Kiedy jednak korporacja decyduje się na wejście na rynek, którego odbiorcy posługują się innym alfabetem niż łaciński, pojawia się problem transliteracji warstwy tekstowej logotypu, a co za tym idzie stworzenia nowego, „egzotycznego” opakowania. Bo choć logo jako unikatowy znak jest kojarzone z marką, napis nie niesie już ze sobą wartości informującej o nazwie firmy. Dla konsumenta zamieszkującego Chiny czy inne państwo z krajów arabskich, który nie zna europejskich języków, napis „coca-cola” nic nie znaczy. Jest tylko elementem ze składowych piktogramu, nierozłącznie kojarzonym z brązowym słodkim napojem gazowanym. To z pewnością jeden z powodów, dla których Coca-Cola, Pepsi, Carlsberg, Lipton czy inne (i tak świetnie rozpoznawane) marki zdecydowały się na transliterację nazwy w języku arabskim, perskim, tajskim, chińskim czy hebrajskim i stworzenie opakowań dedykowanych lokalnym rynkom. Dla projektantów jest to wyzwanie ciekawe o tyle, że celem jest zachowanie jak największego podobieństwa do pierwotnego logotypu. I jeśli w przypadku pism alfabetycznych kwestią jest praca nad upodobnieniem do siebie poszczególnych liter, tak przy sylabariuszach (gdzie znaki reprezentują całe sylaby), tekst nie zawsze przywołuje skojarzenia z pierwotnym znakiem literniczym. Tak czy inaczej, transliterowana nazwa pozytywnie wpływa na wizerunek marki – bo jest dowodem na wyjście naprzeciw lokalnym rynkom. Często krytykowany dziś globalistyczny charakter łagodzony jest wyraźnie narodowym elementem. z

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

07-08/09 Packaging Polska

DESIGN I MARKETING

Opakowanie podane w produkcie

Pełna integracja Mówią: w jedności siła. Zadziwiające, ile prawdy na co dzień odnajdujemy w tym nieco banalnym stwierdzeniu. Jeszcze bardziej zdumiewa nas fakt, że ta stara jak świat obserwacja przenosi się na inne dziedziny życia, handlu, brandingu… Ostatnio realizuje się także w przemyśle opakowaniowym, który pragnie stylistycznie zespalać z produktami pojemniki, pudełka, kartoniki, owijki. Marcin Fajerski

Krojony chleb jest tym, czym nie jest – i na tym polega koncept dwunastu ponumerowanych książeczek zebranych jak kromki przaśnego pieczywa.

worzony w ten sposób design ma większą szansę przebicia – totalne zespolenie działa bowiem na korzyść marki. Czasami opakowanie w tym świetle staje się ozdobnikiem, cieniem opakowywanego artykułu – ale w znacznej większości przypadków stanowi integralną część wyrobu, dopełnia jego obrazu. Dobry przykład takiego działania stanowi projekt Sliced Bread Notebook (notatnik w postaci pokrojonego chleba), od projektanta Buraka Kaynaka, który współpracował ze studiem designerskim Cem Has. Foliowa owijka podkreśla tu tekturowe zeszyciki, tworzy markę, zachęca do sprzedaży. Inny frapujący pomysł w tej dziedzinie zaprezentował uczeń Brytyjskiej Wyższej Szkoły Sztuki i Designu w Moskwie, Yaroslav Shuaev. Opakowania Chocollider przedstawiają kanciaste, zabawne sylwetki robotów, uaktywniających i rozświetlających swoje zwoje neutronowe. Wzór ten podkreśla niefrasobliwe kształty dwóch tabliczek czekolady, z których można ułożyć logo produktu – identyczne z wykonanym nietypową czcionką na owijce. Shuaev zadbał także o to, by opakowania wtórne wyróżniały opakowywane słodycze. Wyżej wymienione egzemplifikacje branżowych fuzji stanowią łagodny przejaw tego, co wkrótce zapewne stanie się jednym z popularniejszych trendów rynkowych. Bowiem – jak się okazuje – pojemnik, pudełko czy dozownik mogą tworzyć produkt lub decydować o jego przeznaczeniu i wyjątkowości. Interesującą realizację tej mody odnaleźć można w projekcie Magdaleny Czarneckiej: „This is origami”. Artykuł-opakowanie to zawinięta, papierowa torebka z trasowanymi liniami, prostymi instrukcjami, jak krok po kroku z bezkształtnego arkusza wykonać jedno z zabawkowych zwierzątek. Nie tylko odpowiednio potraktowane tworzywo ma szansę na przeistoczenie się w wartościowy produkt – także innowacyj-

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING

07-08/09 Packaging Polska

„Dla nastolatków, studentów i innych młodych duchem” – taką rekomendację wystawia Chocolliderowi jego twórca, Yaroslav Shuaev.

Technologiczny maksymalizm w służbie minimalizmu – „opakowanioczajniko-dzbanek”. Po podgrzaniu nadaje się do postawienia na stół – specjalna bariera sprawia, że dno pozostaje chłodne i nie stanowi zagrożenia dla niczyjego zdrowia.

ny dozownik może wykreować wyrób wprawdzie nienowy, ale oryginalny i dostarczający innych wrażeń. Dowiódł tego profesor na Uniwersytecie Harwardzkim - wynalazca zgoła odmiennego sposobu jedzenia czekolady, polegającego na… wdychaniu jej. Wszystko dzięki specjalnie do tego celu zaprojektowanemu atomizerowi – z Le Whif konsumenci mają możliwość skosztowania czekolady o nutce miętowej, mango i malinowej. Projektanci i producenci w swoich poszukiwaniach udają się w jeszcze dalszą stronę – łączą zastosowania, tworząc opakowania wielofunkcyjne. Tegoroczną edycję designerskiego amerykańskiego konkursu World Kitchen Tea-Off wygrał czajniczek do herbaty dostarczony przez studio Vessel Ideation. Co sprawiło, że praca ta zwyciężyła z 237 projektów konkursowych? – Czajnik, opakowanie herbaty, a jednocześnie dzbanuszek do jej polewania spokojnie można położyć na kuchence gazowej. Właściwą temperaturę wrzątku sygnalizują bogate, niebieskie wzory, które stają się widoczne pod wpływem żaru. Nowoczesne techniki, tworzywa i ciężka praca wynalazczych umysłów sprawiają, że opakowania nie mają tak szkodliwego wpływu na środowisko, jak choćby dekadę temu; nie uderzają w budżet producentów, narażając ich przedsięwzięcia na fiasko… Tylko jaki sposób korzystają na tym konsumenci? Czy ekologiczne znaczy ekonomiczne, dostępne przeciętnemu odbiorcy, który powinien stanowić tutaj główny target? – Na odpowiedź jeszcze przyjdzie czas, jednak rozliczne produkty udowadniają, że za to, co innowacyjne płaci się więcej. Pozostaje mieć nadzieję, że ten stan rzeczy będzie się zmieniał – tak jak z rynku powoli znikają szkodliwe ekologicznie plastiki, tak jak całe zjawisko recyklingu stosunkowo szybko się unowocześnia, tak jak wycofuje się opakowania zawierające bisfenol. z

Ciekawa idea w połączeniu z idealistycznym celem – zysk ze sprzedaży origami przeznaczony jest na wspieranie organizacji ekologicznej WWF, zajmującej się ratowaniem zagrożonych gatunków zwierząt.

DESIGN I MARKETING zKarafka DeLeóna

Opakowaniowy mocarz DeLeón konsekwentnie tworzy swój wizerunek, w którym meksykańską tradycję kompiluje z nowoczesnym spojrzeniem na sprawy opakowaniowego designu.

©Rinks Canetti

Karafka tequili DeLeón, posiadająca swój charakterystyczny, kwadratowy kształt i sporą wagę, została wykonana przez jednego z cenionych wytwórców szkła Rinks Canetti. Towarowy znak DeLeón na froncie butelki – DL – zawdzięcza swą subtelność i urok metodzie piaskowania. W ten sposób nie odwraca uwagi od reszty opakowania. Minimalistyczny design szkła pozwala tu dostrzec ikonicznie metalowe wieczko – wykonane z jednofuntowego, ręcznie zawijanego srebra Sterlinga. Obecnie dostępne są dwa warianty trunku: Diamante, który już okrzyknięto wyznacznikiem wyższych standardów dla białej tequili i ultra-delikatny Reposado. Przedstawiciele Rinks Canetti mówią: „Wizja designu opakowania Tequili DeLeón została stworzona w celu zaspokojenia gustów najbardziej światłych klientów, wyróżniających się paletą życzeń, które są w stanie spełnić jedynie produkty najwyższej jakości. Pragnęliśmy nadać opakowaniu wygląd, który w sposób bezkompromisowy łączy w sobie autentyczność meksykańskiego dziedzictwa tequili z wyrobionym, nowoczesnym smakiem”. z

zNowe dziecko Heinekena

Zgrabna sztuka Nową markę piw, zaopatrzonych w opakowania o interesującym designie, wylansowały ostatnio firmy z rosyjskiej Grupy Heinekena. Produkt, noszący dumnie brzmiącą nazwę: Doctor Diesel Sexy Lime, produkowany jest w Sankt Petersburgu w Browarach Heinekena i – jak można się domyślić i jak zapewnia producent – to lager o smaku limonki, przeznaczony dla młodszych konsumentów lubiących zabawę. Występuje w półlitrowych, typowych bardziej dla segmentu soft-drinks buteleczkach z wygodnym kapslem twist-off. Ten ostatni nabytek rodziny Heinekena pojawił się już na sklepowych półkach w Moskwie i Sankt Petersburgu. z

©Heineken

Nowa marka piw Heinekena występuje w półlitrowych, typowych bardziej dla segmentu soft-drinks buteleczkach z wygodnym kapslem twist-off.

Packaging Polska 07-08/09

DESIGN I MARKETING zMarka Metaxa w odświeżonej formie

Na straży oryginalności Ciepły, żółty kolor przywodzący na myśl południowe słońce oraz kształt greckiej kolumny – to znaki rozpoznawcze butelki Metaxy 5, której design został odświeżony przez paryską agencję reklamową Brand Union Paris. Wprowadzone zmiany to: niższa butelka (bardziej wpasowująca się w półkę sklepową) oraz uproszczona struktura etykiety. Zmniejszono w niej liczbę szczegółów, eksponując jednocześnie symbol „Wojownika spod Salaminy” i sygnaturę twórcy trunku - Spyros Metaxa. Poniżej nakrętki umieszczono tzw. „belkę wieku” i wpisano na niej pięć gwiazdek oraz liczbę „5”, ułatwiając tym samym orientację w wieku alkoholu. „Głównym wyzwaniem dla naszej agencji było zrównoważenie greckiej tradycji marki z wymaganiami międzynarodowego rynku. Pracowaliśmy nad tym, aby Metaxa mogła swobodnie funkcjonować w krajach z odmiennymi tradycjami niż grecka, pozostając nadal wierna swojemu pochodzeniu” – mówi Kheireddine Sidhoume, dyrektor kreatywny agencji Brand Union Paris. z

W porównaniu z poprzednią edycją Metaxy 5* (oprócz niższej butelki) wyszczególniony został emblemat przedstawiający „Wojownika spod Salaminy”. Jego obecność na butelce ma świadczyć o oryginalnym greckim pochodzeniu marki. „Zmiana designu oraz stylu zdecydowanie upraszcza wizualny odbiór butelki Metaxy. Już pierwsze spojrzenie daje poczucie lekkości i wrażenie eleganckiej prostoty” – twierdzi Kalina Bartoszuk, Junior Brand Manager marki Metaxa. .

zLech na miarę Woodstock

Rockowa jakość druku

07-08/09 Packaging Polska

Obecne puszki używane w produkcji piwa są drukowane z liniaturą maksymalnie 80-100 LPI (ang. line per inch). Oznacza to, że na 1 cal grafiki przypada maksymalnie 100 linii zadruku. Nowa technika, użyta w produkcji „fotograficznej” puszki, zwiększa tę wartość dwukrotnie.

Pierwsza w Polsce puszka z fotografią koncertu rockowego już wkrótce zagości na sklepowych półkach – opakowanie wykonano w technice, która umożliwia bardzo realistyczny nadruk detali. Puszkę przygotował sponsor tegorocznego Przystanku Woodstock – marka piwa Lech Premium. Póki co, „edycja fotograficzna” dostępna była wyłącznie podczas festiwalu, w dniach od 31 lipca do 2 sierpnia w Kostrzynie nad Odrą. Warto dodać, że powstała ona, dzięki zaawansowanej technice produkcji Hi-Res – cały proces polega tu na przygotowaniu płyt drukarskich, przy pomocy transferu danych z komputera – bezpośrednio na płytę za pomocą lasera, który wypala w niej obraz o jakości cyfrowej. Zapewnia to wierniejsze odzwierciedlenie szczegółów – możliwy staje się nadruk detali wielkości dziesiątek milimetra, na przykład ziarenek piasku. Obecne puszki używane w produkcji piwa są drukowane z liniaturą maksymalnie 80-100 LPI (ang. line per inch). Oznacza to, że na 1 cal grafiki przypada maksymalnie 100 linii zadruku. Nowa technika, użyta w produkcji „fotograficznej” puszki, zwiększa tę wartość dwukrotnie. Dodatkowo wszystkie przejścia tonalne i półcienie przy drukowaniu „wychodzą” naturalniej oraz wyglądają bardziej realistycznie. Co ważne, proces przygotowania płyt drukarskich nie wywiera już tak szkodliwego wpływu na środowisko – nie potrzebuje lamp UV, odczynników chemicznych czy każdorazowych klisz. Dzięki temu płyty wykazują się też znacznie trwalsze. Tomasz Kurowiak, kierownik zespołu Brand Design Kompanii Piwowarskiej mówi: „Największe zmiany w opakowaniu objęły logo marki i obszar wokół niego. Posłużyliśmy się liternictwem, które otrzymaliśmy od organizatorów festiwalu umiesz-

czając napis <<XV Przystanek Woodstock>> pod logo LECHa. Samo logo marki natomiast zdobią gitary i basowe głośniki nawiązujące do rockowego charakteru festiwalu. Największą innowacją zastosowaną przez markę jest jednak zdjęcie umieszczone na bocznej powierzchni puszki. Przedstawia ono publiczność bawiącą się na koncercie rockowym”. z

FELIETON

zPod lupą, czyli okiem krytyka…

Opakowanie po polsku

co mi tam – myślę sobie – błysnę cudzą myślą… „No bo tradycją nazwać niczego nie możesz. I nie możesz uchwałą specjalną zarządzić ani jej ustanowić. Kto inaczej sądzi, świeci jak zgasła świeczka na słonecznym dworze. Tradycja to dąb, który tysiąc lat rósł w górę. Niech nikt kiełka małego z dębem nie przymierza” – to mój ulubiony cytat z mojego ulubionego filmu Stanisława Barei „Miś”. Mam taką zabawę, ilekroć przypominam sobie o tym monologu wynikłym z dialogu, rozpatruję go pod różnym kątem i jeszcze nie zdarzyło mi się, aby w którejś z rozpatrywanych przeze mnie konfiguracji okazał się nieprawdziwy. A jak to się ma do opakowań? – Otóż całkiem podobnie. Częstokroć opakowania produktów z różnych państw cechuje przynależność do określonej sfery kulturowej i przywiązanie do własnej, przez wieki wypracowywanej estetyki. Nie chcę powiedzieć, że to źle –

wręcz przeciwnie – jak kupuję sake, to muszę mieć pewność, że japońska, a jak cannelloni – że włoskie, jak czapkę uszatkę – że rosyjska, a jak fetę… Zresztą wiadomo o co chodzi. Fakt – styl da się podrobić, ale od czego cudne komunikaty na tyle etykiety, nadrukowane czcionką taką, że mrówki musiałyby patrzeć przez teleskop: „Made in…”. Jednak pojemników, butelek, pudełek, kartoników marek, które nie tylko cieszą się dobrą sławą, ale i mogą pochełpić długowieczną tradycją, tak łatwo sfałszować się nie da. I tu design pogrzebany! Limitowane edycje dodają smaczku, a kolekcjonerzy i amatorzy zęby sobie ostrzą, żeby coś postawić – nie tylko na stole, ale i na zakurzonej, pustej półce. Mógłbym snuć pieśni o tym, jak podnosi mi ciśnienie „bilardowo trójkątna” butelka Grants’a czy Cointreau, jak fajowo zobaczyć na półce w sklepie kawę w płóciennym lub lnianym woreczku, jak zaostrza mi się apetyt na włoskie, gdy widzę ciemną, wyprofilowaną, majestatycznie zaetykietowaną butelkę oliwy Casa Loreto. Ale po co mi to, gdy zgryzota mnie przygniata? – Sroga i czarna, niczym nagły atak amnezji na „wejściówce”. Bo gdzie w tym wszystkim Polska? Nie chodzi mi o huzarów, łąki czy rzeki, boćki, co to przycupnęły na pobliskich pniaczkach, ani nawet o logo Teraz Polska, które na brązowym, skórzanym portfelu nie przypomina niczego. Idzie mi o wykorzystanie konceptów z tradycji, które będą sugerowały, że to polska marka, producent, opakowanie – rzeczowo, konkretnie. Nie mam tu na myśli segmentu alkoholi; wódka Dębowa – polska wszak, „wymowne” piwo Zagłoba – podobnież, lecz wszystko, co poza nim w marketach, w sklepach, w kioskach. Co z serkami wiejskimi, oscypkiem, sałatkami, rybkami, co z kiełbasą, co z owocami i sokami z pięknych polskich sadów spod Warszawy? – Ino, nic: „bryndza” słowem. Pomysłów podsuwać bym nie chciał, bo to chleb powszedni designerów i zadanie przedsiębiorców, czy ich nie chcą, czy też potrzebują… Ale gdyby tak serek opakować w biały kartonik z niebieskimi, wiejskimi „szwami”, gdyby słoiki przypominały bardziej te domowe, a oranżadę „oprawić” w ciemne szkło – bajka zupełnie inna, że się tak wyrażę. Abyśmy jednak mogli dosięgnąć wyższej półki, nie stając na palcach, potrzeba jeszcze czasu. Musimy do niej dorosnąć, zobaczyć w lustrze pierwszy szczery uśmiech i stanąć mocno na dwóch nogach, które nie będą wysokopiennymi szczudłami, ani chudymi bagietkami. z Obserwator

Packaging Polska 07-08/09