Nr 11/11
INDEKS: 357286 ISSN: 1509-1767 Cena: 10,50 zł (w tym 5% VAT)
Puszki firmy Ball to opakowania doskonalone od lat.
2
o 50 %.
Wysoka wydajność. Prawdziwy rezultat.
Niskogramaturowa tektura lita produkowana przez M-real to doskonałe parametry zadruku jak i efektywna wydajność. Tradycja w poszanowaniu środowiska.
www.m-real.com
EDITORIAL
Magazyn dla nowoczesnego przemysłu opakowaniowego Prezes Zarządu Izabela E. Kwiatkowska Wydawca i redakcja European Media Group Sp. z o.o. ul. Fredry 1/18, 61-701 Poznań tel./fax 061/855 19 90, 855 14 51 www.packaging-polska.pl Redaktor Naczelny Monika Mikołajczak monika@printernet.pl Reklama monika@printernet.pl Administracja Anna Marciniak office@printernet.pl Prenumerata Adriana Górna prenumerata@printernet.pl Autorzy wydania Agnieszka Kibitlewska, Katarzyna Michniewska, Małgorzata Mika-Miętel, Monika Matusiak, Dominika Pupkowska, Małgorzata Pietrzak, Monika Mikołajczak, Jacek Golicz, Łukasz Małecki, Tanja Kuiphuis Grafika i DTP Piotr Grześkowiak, Magdalena Brzozowska Druk: PAW DRUK Foliowanie: Follak Okładka niniejszego wydania została wydrukowana na kartonie firmy M-real.
Cena prenumeraty w kraju: 115,50 zł netto. Nakład: 5000 egz. Cennik reklam redakcja wysyła na życzenie. Materiałów redakcyjnych wydawnictwo nie wysyła do autoryzacji. Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów, a także zmiany tytułów. Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk materiałów lub ich części tylko za pisemną zgodą redakcji. Za treść ogłoszeń reklamowych i artykułów autorskich redakcja nie odpowiada. Artykuły te nie muszą odzwierciedlać poglądów wydawnictwa. Wszystkie zdjęcia zostały automatycznie przeliczone przez Elpical Claro Premedia Server. Dystrybucja – PM Software: www.pm-software.pl.
PACKAGING POLSKA jest członkiem Polskiej Izby Opakowań
PACKAGING POLSKA jest organizatorem konkursu ART OF PACKAGING
11/11 Packaging Polska
Ekorobaki N
ie wiem, dokąd zmierza świat. Zabicie pająka, szczególnie wieczorem, oznacza nieszczęście. Rano też nie zaleca się ich pozbywać − zwłaszcza chudych, długonogich, lekko wystraszonych, sprawiających wrażenie zagubionych w drodze do własnej pajęczyny − bo to z kolei grozi bankructwem. Jest ponoć dyspensa za pozbawienie życia w panicznym ataku tych najgrubszych, z włochatymi nogami, wypełzających późnym wieczorem z ujścia wanny albo spod starej skrzyni. Zresztą nawet nieważne, czym to mogłoby grozić. Bo nie wychodzi się znienacka na środek ściany lub wanny! Gdyby tak jednak zebrać je wszystkie razem – te chude i te włochate − wówczas mogłoby się okazać, że to całkiem niezła ekipa do zadań domowych. Nie mam na myśli prasowania ani nawet łapania much, ale posortowanie śmieci tudzież recykling. Kto wie, jaki potencjał mają pająki? Może ich ślina to najznakomitsza substancja do rozkładu polipropylenowych etykiet? A „chude” może w końcu dożywiłyby się nie jakąś tam marną muchą, ale pachnącą, prawdziwą offsetową farbą z pudełka po czekoladkach. Jadłyby tak i jadły, aż w końcu by pękły. Działoby się to w specjalnych boksach (takich niby-stołówkach). Po pęknięciu bowiem stanowiłyby wspaniałe, organiczne tworzywo wykorzystywane do produkcji naprawdę ekologicznych opakowań − w pełni biodegradowalnych i kompostowalnych. Skoro hoduje się bakterie, żeby tkały celulozowy materiał do produkcji ubrań (do wywaru z zielonej herbaty dodaje się cukier, drożdże i bakterie, które przetwarzając cukier z roztworu produkują włókienka celulozy, po 2-3 tygodniach tworzące nieco galaretowaty kożuch na powierzchni; taką celulozę trzeba wypłukać, wysuszyć i wyprawić – by następnie móc z niej szyć), to czemu nie miałoby się hodować pająków do zarządzania domową logistyką odzysku? Już nawet grzyby są wykorzystywane przy produkcji opakowań. „Zatrudnia” je firma Ecovative Design, produkująca ekologiczne zamienniki dla styropianowych opakowań i poliuretanowych izolacji. Opracowana technologia nie jest skomplikowana. Do biodegradowalnego materiału np. zmielonych wiór drewna, otrąb owsianych bądź łusek nasion (uważanych za odpady) czy odpadków z pól ryżowych dodaje się grzybnię, która zachowuje się jak silnie wiążące spoiwo – niczym klej spaja drobiny materiału. Wytwarzane w ten sposób wodo- i ognioodporne tworzywo (à la plastik) można dowolnie formować. Jest ono w 100 proc. biodegradowalne i kompostowalne! Zamiast więc jeść larwy w czekoladzie, pierożki z robaczkami, lody ze świerszcza, sushi z larwy pazia królowej i popijać whisky z motyla (istnieje ponad 1200 gatunków owadów nadających się do spożycia, a Unia Europejska przeznaczyła trzy miliony euro na projekt „Insekty jako nowe źródło protein”, w ramach którego popularyzowane jest jedzenie insektów i robaków), lepiej całe to robactwo zatrudnić przy produkcji prawdziwie ekologicznych opakowań! Niezależnie od trendu na BugFood czy China Exotic Food, ani też nie będąc pod wpływem kuchni przetrwania według Beara Gryllsa, i tak co roku zjadamy NIEŚWIADOMIE pół kilograma insektów. (Podobno w nocy pająki same wchodzą nam do otwartych ust. Ohyda. A jednak). Tak czy inaczej, robaków wystarczy, żeby najeść się nimi na miejscu i jeszcze zapakować na wynos… Przyjemniej lektury listopadowego wydania PACKAGING POLSKA w temacie ekologii, w którym, obiecuję, więcej o robakach nie będzie.
Monika Mikołajczak Redaktor Naczelny
3
SPIS TREŚCI
Ekorobaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Nie zmienimy kursu . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Nominowana mrożonka . . . . . . . . . . . . . 40 Na bogato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
AKTUALNOŚCI
ETYKIETY
Opakowanie u cioci Angeli . . . . . . . . . . . 6 Wszystko o etykiecie . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Nadchodzą pojemniki z Moplenu . . . . . . 6 Smar w kolorze blue . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Współpraca popłaca . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Pełna integracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Jubileusz prasowania . . . . . . . . . . . . . . . 8 Dwunastu doradców . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Azjatycki cement . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Partner Roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Przebieranki z fasonem . . . . . . . . . . . . . 42
EDITORIAL
Strona 18
TECHNOLOGIA Mr Joncryl and Miss Foil . . . . . . . . . . . . 44
materiały OPAKOWANIOWE Na początku jest badanie . . . . . . . . . . . . 48
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE Zamów e-puszkę! . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
EKOLOGIA
Zakupy przez Internet są w dzisiejszym świecie ciągle niesłabnącym trendem. Dają możliwość
Ekologia w opakowalnictwie . . . . . . . . . . 12
spokojnego zastanowienia się nad wyborem, bez kolejki zniecierpliwionych ludzi za plecami, a także
W związku z ciągłymi zmianami w zakresie ochrony środowiska, między innymi koniecznością realizacji zasady zrównoważonego rozwoju w praktyce,
bezproblemowych zakupów, niewymagających
Strona 34
czekania, czy nawet wychodzenia z domu lub pracy. Zakupy online, które do tej pory były domeną
dokonują się znaczne ewolucje w zarządzaniu przed-
branży odzieżowej czy kosmetycznej, wkraczają na
siębiorstwem. Rozwija się koncepcja zarządzania
rynek opakowań.
środowiskowego, która w realizowanych funkcjach
Bellini z Brilliantem . . . . . . . . . . . . . . . 52 Licencja na rozlewanie . . . . . . . . . . . . . . 53 Jogurt w K3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
biznesowych wymaga stricte ekologicznego podejścia do sprawy.
Bioplastyczni finaliści . . . . . . . . . . . . . . 14 Rozważni i innowacyjni . . . . . . . . . . . . . 18 Eko-laminaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Eko-koperta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Energia z odpadów . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Inwestycje w Europie . . . . . . . . . . . . . . . 26
SYSTEMY PAKUJĄCE Na wagę grzyba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 System w wersji mini . . . . . . . . . . . . . . . 57
Strona 39
Poligraficzne starcie . . . . . . . . . . . . . . . . 58
BIZNES I FINANSE
trendy
Klastropolis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Akcja innowacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
TARGI
DESIGN I MARKETING
Katalizator zmian . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Pod znakiem ekologii . . . . . . . . . . . . . . . 31
DRUK Czary mary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Raster tkwi w detalach . . . . . . . . . . . . . . 36
4
WYDARZENIA
Strona 53
Nowe szaty wermutu . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Wymiar elegancji . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Etykieta jak obraz . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Limitowana żurawina . . . . . . . . . . . . . . . 66 Kulturalnie: Cisowianka Perlage! . . . . . 66
Packaging Polska 11/11
AKTUALNOŚCI
zEtykietowanie i znakowanie opakowań
Wszystko o etykiecie © Fotolia
W dniach 7-8 grudnia br. w War sz awie odbędzie się kolejna branżowa konferencja p r z y g o to w ana p r ze z Movida Conferences, dotycząca etykietowania i znakowania opakowań. Przedstawione zostaną na niej wymagania sieci handlo w ych wobec et ykiet, nowoczesne rozwiązania sprzętowe oraz programowe. Ponadto uczestnicy będą mogli poznać m.in. przykłady wdrożeń nowoczesnych systemów etykietowania, system Automatycznego Gromadzenia Danych (ADC), inteligentne opakowania w systemie RFID, działanie farb wrażliwych na laser, metody weryfikacji etykiet przez odbiorców, proces powstawania etykiet w sieci Żabka Polska, najważniejsze akty prawne związane z etykietowaniem, wymagania techniczne co do przygotowywania projektu etykiety oraz liczne case study, które zaprezentują praktycy m.in. z Grupy Żywiec i z firmy Polmos. Konferencji towarzyszyć będzie dzień specjalny poświęcony nowym zasadom znakowania żywności w myśl Dyrektywy UE.
zBasell Orlen Polyolefins
Opakowanie u cioci Angeli
Nadchodzą pojemniki z Moplenu
„Tante Angela mal ganz un-steiff” – osoba nie znająca języka niemieckiego pewnie rozpozna w tym zdaniu imię pani Merkel oraz nazwę niemieckiej firmy produkującej opakowania podarunkowe*. Oba te skojarzenia dotyczą wręczenia prezentu przez kanclerz Niemiec prezydentowi Sarkozemu dla jego nowonarodzonej córki Giulli. Uroczy miś został przekazany w eleganckim opakowaniu zaprojektowanym przez grupę STI. Wspomniane pudełko spełnia przede wszystkim funkcję ochronną, aby pluszaki czy zabawki dotarły do adresata w nienagannym stanie. Przy wyborze tego typu produktów dużą rolę odgrywają aspekty dotykowe, dlatego też asortyment frimy Steiff jest prezentowany w miejscu sprzedaży w formie niezapakowanej. Istotnym elementem jest również forma i kształt opakowania, ze względu na zazwyczaj uroczysty charakter podarunku. Pudełka uszlachetnione są lakierem strukturalnym, a wytłoczone logo marki pokryte zostało dodatkowo lakierem UV.
W ofercie Basell Orlen Polyolefins Sprzedaż Sp. z o.o. pojawił się kolejny gatunek kopolimeru randomicznego, który debiutuje pod nazwą Moplen RP2380. Rekomendowany jest przez producenta do zastosowań wtryskowych. Znajdzie on przeznaczenie na wielu polach, takich jak artyPrzykładowe zastosowania kuły użytkowe gospodarstwa Moplenu RP2380. domowego, transparentne pojemniki do żywności czy też okulary ochronne. Posiada znaczną przewagę nad dotychczas stosowanymi materiałami, charakteryzuje się bowiem wyższą przezroczystością, co ułatwia identyfikację zawartości. Plusem jest także możliwość wykorzystania atrakcyjnego wzornictwa, dzięki wyższej płynności w stanie stopionym. Ponadto użycie środków nukleujących najnowszej generacji pomaga w zwiększeniu sztywności finalnego wyrobu. Jego właściwości umożliwiają również zmniejszenie temperatury wtrysku nawet o 40°C, zatem temperatura przetwórstwa oscyluje w granicach 190-200°C. Zmniejsza to zużycie energii i skraca długość procesu. Finalne wyroby charakteryzują się wewnętrznym antystatykiem oraz dobrymi właściwościami sensorycznymi niezbędnymi do pakowania żywności.
© STI Group
* „Ciocia Angela tym razem nieoficjalnie” – gra słów nawiązująca do nazwy firmy i nieurzędowego zachowania pani kanclerz (un-steiff – niem. nieoficjalnie).
6
© BOPS x 2
zSTI we francuskiej rodzinie prezydenckiej
Packaging Polska 11/11
AKTUALNOŚCI
zRPC dla Kühne
Smar w kolorze blue
Współpraca popłaca
Efektem rozpoczętej w czerwcu br. współpracy pomiędzy spółką Plast-Box i Lotos Oil jest nowe, 12-litrowe opakowanie dedykowane dla serii smarów. „Ponad trzymiesięczna współpraca utwierdziła nas w przekonaniu, że zlecenie wykonania opakowań w Słupsku było dobrą decyzją. Zarówno pod względem jakościowym, jak i estetycznym wiadra firmy Plast-Box spełniają nasze oczekiwania. Stwarza to podstawy do dalszej kooperacji. W przyszłym roku zamierzamy zlecić spółce Plast-Box także produkcję 20-litrowych wiader dla wybranego asortymentu” – mówi Małgorzata Paraluk, specjalista ds. zakupów Lotos Oil. W kolorowych opakowaniach od Plast-Box w sprzedaży dostępne są już smar litowy ŁT– 43 i grafitowany STP. Asortyment Lotos Oil od lat dystrybuowany jest nie tylko na rynek krajowy, ale i europejski, dlatego w najbliższych miesiącach smary te trafią do szerokiej grupy zagranicznych odbiorców. Wygląd etykiet oraz funkcjonalność ich opakowań ma więc duże znaczenie. Oferowane przez firmę Plast-Box kolorowe wiadra stanowią ciekawą oprawę dla produktów tego typu.
Zakłady RPC Kutenholz na podstawie projektu od firmy Carl Kühne stworzyły 2-litrowy pojemnik przeznaczony na rynek gastronomiczny. Kształt i parametry techniczne zostały zaprojektowane odpowiednio do potrzeb klienta w zakresie produkcji i napełniania. Dzięki zastosowaniu wielowarstwowego polipropylenu i specjalnej bariery tlenowej producent produktów spożywczych może zrezygnować ze stosowania konserwantów. Projekt pojemnika z uchwytem gwarantuje użytkownikowi łatwe nalewanie. Ponadto opakowanie spełnia w ymogi bezpieczeństwa branż y gastrono micznej, zapewniając zgodność z kryt e r i a m i H A C C P. Pojemniki są wykorzystywane do pakowania dressingów firmy Kühne – jogur towego, francuskiego, balsamicznego oraz sosu tysiąca wysp. © RPC
© Plast-Box
zWspółpraca Plast-Box i Lotos Oil
IPACK-IMA 2012. No better place to trade
CALEIDOS-NEXXUS.IT
IPACK-IMA 2012 to kluczowe wydarzenie dla całego sektora opakowaniowego. To miejsce spotkań dziewięciu środowisk biznesowych: PRODUKTY ZBOŻOWE, PRODUKTY MLECZNE, NAPOJE, WYROBY CUKIERNICZE, WARZYWA I OWOCE, ŚWIEŻA ŻYWNOŚĆ, ZDROWIE I HIGIENA OSOBISTA, CHEMIA PRZEMYSŁOWA I DOMOWA, PRZEMYSŁ I DOBRA TRWAŁE
Jeśli działasz w jednej z wyżej wymienionych branż, IPACK-IMA to wydarzenie, na którym musisz być! Unikalna kolekcja zintegrowanych, innowacyjnych i zrównoważonych rozwiązań w jednym miejscu to skuteczna metoda prezentacji swoich produktów lub usług. IPACK-IMA to cenna szansa na aktualizację relacji biznesowych, gdyż program przewiduje wiele wydarzeń międzynarodowych, m.in. konferencję organizowaną we współpracy z ONZ pt. „Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony żywności w krajach Afryki”. IPACK-IMA to cenne i unikalne możliwości dla Twojego biznesu.
Fieramilano, Mediolan – Włochy, 28 lutego – 3 marca 2012 roku Godziny otwarcia: 10:00 – 18:00 Wejście od strony wschodniej, południowej i zachodniej Oszczędzaj swój czas i zarejestruj się na naszej stronie internetowej: www.ipack-ima.com
Organizator: Ipack-Ima spa - corso Sempione 4 - 20154 Milano - Włochy tel. +39 023191091 - fax +39 0233619826 - e-mail: ipackima@ipackima.it - www.ipack-ima.com Promocja:
Wsparcie:
Ministero dello Sviluppo Economico
Packaging Polska 175x130.indd 1
11/11 Packaging Polska
UNITED NATIONS INDUSTRIAL DEVELOPMENT ORGANIZATION
10/10/11 11:34
7
AKTUALNOŚCI
z40 lat firmy Tomra Orwak Polska
Pełna integracja
Jubileusz prasowania
Na początku listopada br. firma Reproserwis ogłosiła pełną integrację z grupą Miller Graphics. Reproserwis przez 20 lat swojej działalności przygotowywał do druku fleksograficznego trudne, wielotonalne prace oraz świadczył usługi w zakresie obróbki graficznej, repro oraz produkcji form drukowych zarówno w technologii Kodak NX, jak i HD Flexo 2 (Esko). Po 10 latach partnerstwa dotychczasowi współwłaściciele, Bogumiła i Stanisław Szymańscy oraz Miller Graphics, osiągnęli porozumienie w zakresie sprzedaży większościowego pakietu udziałów firmie Miller Graphics Scandinavia AB. Stanisław Szymański pozostanie osobą odpowiedzialną za działanie firmy na stanowisku dyrektora generalnego Miller Graphics Poland. Jak twierdzą udziałowcy, integracja tych firm to ważny krok strategiczny, który otworzy nowe rynki oraz zasoby dla grupy Miller Graphics. „Wartością dla grupy Miller Graphics, także w kontekście jej dalszego rozwoju, jest specjalistyczna wiedza, jaką posiadają pracownicy firmy Reproserwis, w zakresie fleksografii, rotograwiury, offsetu. Warte podkreślenia jest także doświadczenie w projektowaniu opakowań oraz konsultacji dla drukarń. Wiedza ta doskonale wpisuje się także w misję Miller Graphics, aby wspierać cały proces powstania opakowania, od projektu graficznego aż do druku” – podsumował Kenth Larsson, prezes Miller Graphics AB.
Orwak świętuje 40 lat troski o środowisko naturalne i opłacalną gospodarkę odpadami swoich klientów. Jako pionier w branży, działalność rozpoczął w 1971 roku od opatentowanego rozwiązania do zagęszczania odpadów. Prostym i zarazem genialnym pomysłem okazało się bezpieczne i czyste prasowanie odpadów w worku gwarantujące dziesięciokrotną redukcję objętości. Tak powstał klasyczny kompaktor workowy Orwak 5030. Dzisiaj Orwak oferuje szeroki asortyment pras do odpadów i belownic do prasowania surowców wtórnych. Rozwój, jaki nastąpił w ciągu ostatnich czterech dekad, doprowadził do powstania najcichszych, najszybszych i najbardziej ergonomicznych urządzeń w swojej kategorii, gwarantujących najwyższą rentowność gospodarki odpadami.
8
zStora Enso
Dwunastu doradców Koncern Stora Enso utworzył nowe ciało doradcze wewnątrz przedsiębiorstwa. Dwunastoosobowy zespół Pathfinders Shadow Management Team ma doradzać prezesowi firmy i całemu zarządowi w kwestiach innowacyjności i odpowiedzialności globalnej. Pathfinders zostali wyselekcjonowani w procesie rekrutacji dostępnym dla wszystkich pracowników Stora Enso z całego świata. Długotrwały i skomplikowany nabór zaowocował stworzeniem Piotr Kuzebski – regionalny międzynarodowego zespołu – „Na szef sprzedaży działu bazie przeprowadzonych rozmów i po opakowań i dyrektor przeanalizowaniu informacji o pozarządzający Stora Enso szczególnych osobach jesteśmy Polska, dołączył do grona przekonani, że dokonaliśmy wyboru dwunastu doradców prezesa grupy niezwykle utalentowanych ini zarządu Stora Enso. dywidualności, które stworzą bardzo ciekawy i zróżnicowany zespół roboczy, znakomicie wkomponowujący się w nasz projekt Rethink” – komentuje Lars Häggström, szef działu HR w firmie Stora Enso. O wspomnianym programie wypowiada się szerzej Jouko Karvinen, prezes koncernu – „Nasz program Rethink zakłada ciągłe analizowanie, podejmowanie nowych wyzwań i odświeżanie wszystkiego co robimy. Obecnie jesteśmy świadkami kolejnych zmian i przyspieszenia działań w ramach całej grupy, a jest to proces, który nie ma końca. Dlatego wierzę, iż Pathfinders – niezwykle urozmaicony zespół osób ze wszystkich regionów oferujących różny zakres i rodzaje doświadczenia zawodowego – mogą stanowić naszą olbrzymią przewagę. Poprosiłem każdego z nich o bezpośredniość, konstruktywność i odwagę, by nie bali się definiować wyzwań wobec każdego z członków zarządu, także mnie jako prezesa firmy, jak również wobec siebie samych. Kwestionowanie starych sposobów działania, poszukiwanie nowych, odmiennych rozwiązań zadowalających naszych klientów, udziałowców oraz pracowników – z tymi wyzwaniami muszą zmierzyć się zarówno członkowie zespołu Pathfinders, jak i cała grupa Stora Enso”. Opiekę nad zespołem Pathfinders objął prof. Thomas Malnight, wykładowca prestiżowego International Institute for Management Development (IMD), szwajcarskiej uczelni wyższej kształcącej kadrę menedżerską. W skład zespołu wszedł również Piotr Kuzebski – regionalny szef sprzedaży działu opakowań i dyrektor zarządzający Stora Enso Polska. © Stora Enso
© Reproserwis
zReproserwis i Miller Graphics
Packaging Polska 11/11
AKTUALNOŚCI
zWyróżnienie dla Societe Generale Equipment Finance
Azjatycki cement
Partner Roku
Do tej pory firmy Mondi i Siam City Cement SCCC pracowały wspólnie nad 50-kilogramow ym opakowaniem cementu w Tajlandii. Obecnie ta dwuwarst wowa torba jest już wzorcem w całej Azji Południowo-Wschodniej. „Teraz, łącząc pasję do innowacji obu firm, z powodzeniem został wdrożony kolejny pomysł: dwuwarstwowa torba 70 gsm z kolekcji ‘Advantage Select’ dla wszystkich 40-kilogramowych opakowań cementu” – wyjaśnia Clemens Stockreiter, prezes Mondi Kraft Paper Europe & International. Firmy wprowadziły na rynek torby wykonane z papieru kraft o wysokiej porowatości, który spełnia wymagania dla szybkiego, bezpyłowego napełniania i wytrzymałości podczas obsługi. „Nowa konstrukcja jest uważana za najbardziej efektywną względem kosztów i jakości wśród 40-kilogramowych opakowań cementu i zapewnia szereg korzyści dla producenta w całym łańcuchu dostaw” – komentuje Gerry Gosen, dyrektor zarządzający Mondi Packaging Paper Sales Azja. Koncern SCCC, którego 35 proc. udziałów należy do Holcim, jest wytwórcą cementu w Azji Południowo-Wschodniej. Wydajność firmy pozwala na pakowanie 15 tys. ton cementu dziennie.
Po raz drugi z rzędu firma Societe Generale Equipment Finance otrzymała tytuł „Partnera Finansowania Fabrycznego Roku”. Wyróżnienie zostało przyznane podczas uroczystej ceremonii w Monachium, zorganizowanej przez magazyn Leasing Life. Panel sędziowski, w którym zasiedli specjaliści i profesjonaliści w branży finansowania środków trwałych i leasingu, docenił u zwycięzcy „konsekwencję rozwoju w obszarze usług finansowych poprzez budowanie i wzmacnianie partnerstwa, opracowanie twórczych strategii sprzedażowych i ofert dla dostawców, reprezentujących szerokie spektrum branż”. Konkurs został zapoczątkowany w 2007 roku przez Leasing Life, specjalistyczne pismo branży leasingu i finansowania środków trwałych, z myślą o wyłonieniu najlepsz ych firm i liderów re prezentujących branżę w Europie. Societe Generale Equip ment Finance zos tała w yróżniona już po raz czwar ty; wcześniej otrzymała prestiżowy tytuł w latach 20 07, 2008 i 2010.
© Mondi Packaging Paper Sales
zMondi i SCCC
Innovative thermoformed solutions
Nasze opakowania – nowatorskie rozwiązania dostarczane każdego dnia. Direct Line: +48 (0) 618 941 522, Kontakt: Plastique Sp. z o.o, ul.Bukowska 12, Dąbrowa, 62-070, Dopiewo, k.Poznania, Polska tel: +48 (0) 618 941 500, fax: +48 (0) 618 941 599, web: www.plastique.eu
Zgłoś swoje oakowanie Konkurs na najlepsze opakowanie roku!
2011 Perły wśród opakowań
2011
Opakowania i projekty mogą zgłaszać projektanci, produ-
Opakowania i projekty mogą zgłaszać studenci i absol-
cenci, odbiorcy opakowań (razem lub osobno).
wenci szkół/uczelni, których profil związany jest z projektowaniem opakowań i wzornictwem przemysłowym.
♦ Opakowanie Premium (opakowanie kartonowe uszlachetnione)
♦ Opakowanie Premium (dla dóbr luksusowych) ♦ Opakowanie w Ruchu (w transporcie)
♦ Opakowanie Zdrowia i Urody (kosmetyk, parafarmaceutyk)
♦ Opakowanie Smaku i Pragnienia (żywność, napoje)
♦ Opakowanie Smaku
♦ Opakowanie Zdrowia i Urody (kosmetyk, parafarmaceutyk)
♦ Opakowanie Pragnienia
♦ Opakowanie na Miarę (konfekcyjne: odzież, obuwie)
♦ Opakowanie Flekso (etykieta lub całe opakowanie)
♦ Opakowanie Brzdąc (zabawki, odzież, etc.) ♦ Opakowanie Free Style (kategoria otwarta)
♦ Opakowanie Cyfrowe (etykieta lub całe opakowanie)
♦ Opakowanie EKO
♦ Opakowanie Free Style
♦ Opakowanie na EURO
♦ Opakowanie na EURO ♦ Opakowanie Etykieta* * W tej kategorii wyróżniona zostanie najlepsza etykieta spośród wszystkich zgłoszonych opakowań do konkursu. Do tej kategorii można zgłosić etykietę jako osobny projekt.
♦ Opakowanie z Szuflady – już nie Debiut, ale jeszcze nie Professional; opakowanie – jego projekt lub prototyp – stworzone przez profesjonalistów, które z jakichkolwiek względów nie ujrzało jeszcze światła rynkowego, czyli nie zostało wdrożone do produkcji.
TERMIN ZGŁOSZEŃ: 14 luty 2012
www.artofpackaging.pl
EKOLOGIA
zAnaliza trendów ekologicznych w biznesie
Ekologia w opakowalnictwie W związku z ciągłymi zmianami w zakresie ochrony środowiska, między innymi koniecznością realizacji zasady zrównoważonego rozwoju w praktyce, dokonują się znaczne ewolucje w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Rozwija się koncepcja zarządzania środowiskowego, która w realizowanych funkcjach biznesowych wymaga stricte ekologicznego podejścia do sprawy. Katarzyna Michniewska Eko Cykl Organizacja Odzysku SA, doktorantka SGH
D
okonujące się zmiany skłaniają do przemyśleń na temat składu i masy opakowań wykorzystywanych do wprowadzania produktów i usług na rynek, a także sposobu zagospodarowania pozostałości po konsumpcji. Taka analiza powinna uwzględniać pytania w zakresie: optymalnej masy opakowań, w tym zapobiegania ich powstawaniu oraz ich składu, przydatności do wielokrotnego użytku, wykorzystania do odzysku, recyklingu lub kompostowania. Rozważania na ten temat powinny uwzględniać hierarchię postępowania z odpadami i konieczność kreowania społeczeństwa recyklingu, szeroko propagowane przez dyrekty w y unijne. W obszarze tym bardzo pomocne są tak zwane normy zharmonizowane, które dostarczają konkretnych wskazówek odnośnie planowania, projektowania i wytwarzania opakowań.
z Ekologiczny nie znaczy droższy Rosnącą popularnością w aspekcie ekologiczności opakowań cieszą się opakowania biodegradowalne. Produkty tego typu, akredytowane w Polsce przez Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Opakowań, stają się coraz tańsze poprzez wzrost swoich udziałów na rynku. Istotnym wsparciem dla zwiększenia wykorzystywania opakowań biodegradowalnych byłoby stworzenie kompleksowego systemu zbiórki, który umożliwiłby selektywne zebranie i poddanie ich kompostowaniu. Wspomniana powyżej hierarchia postępowania z odpadami (w pierwszej kolejności zapobieganie, potem przygotowanie do ponownego użycia, recykling, odzysk, a na końcu unieszkodli-
z Działania prośrodowiskowe większości
przedsiębiorcom kojarzą się z wysokimi kosztami, bo skoro pojawiają sie nowe wymogi, to z pewnością wiąże się to z nowymi wydatkami. Nic bardziej mylnego.
12
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
z Każde przedsiębiorstwo dysponuje różnego rodzaju zasobami, które mają swoją
wartość, ale nie są wykorzystywane. Tymczasem szczególnie dbałość o surowiec wtórny, o sposób jego gromadzenia, podnosi jego wartość rynkową. Jeśli na makulaturę lub plastik spojrzymy nie jak na śmieci, a jak na zasoby, okaże się, że za każą tonę makulatury otrzymamy zapłatę 400 zł, a za plastik 500-3000 zł. Cena zależy od tego, w jaki sposób logistycznie obchodzimy się tymi zasobami.
wianie) sugeruje bardzo wyraźnie zmiany, jakie muszą nastąpić w kontekście gospodarki odpadami na terenie zakładu produkcyjnego czy firmy usługowej. Jeśli połączy się to ze stale rosnącą wartością surowców wtórnych (w ostatnim okresie odpowiednio posortowane odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych można było sprzedać za niebagatelną kwotę 3 tys. złotych za tonę), jak na dłoni zarysowuje się trend nadchodzących zmian. W tym miejscu należy zaakcentować rosnącą popularność logistyki odzysku, której podstawowym zadaniem jest zagospodarowywanie obiektów powstających po dostarczeniu wyrobu czy usługi do klienta.
z Stop z marnotrawstwem Wśród potencjału, jaki daje ta koncepcja, należy wymienić następujące możliwości: tworzenie wartości dodanej w sieci dostaw w wyniku selektywnego gromadzenia surowców, kierowanie ich do zakładów ponownego przetwórstwa lub spalarni z odzyskiem energii, zagospodarowywanie zwrotów z poszanowaniem aspektu ekologicznego oraz rozpatrywanie reklamacji w sposób gwarantujący najmniejsze utraty wartości dodanej w łańcuchu dostaw. Unikanie marnotrawstwa wydaje się szczególnie racjonalne i pożądane w kontekście globalnego kryzysu gospodarczego.
z Wzrasta świadomość klienta W odniesieniu do konieczności tworzenia społeczeństwa ekologicznie świadomego, którą wyraźnie akcentują dyrektywy unijne, wielokrotne badania konsumenckie analizowały aspekt ekologiczności produktów i opakowań. Pytano społeczeństwo, czy klienci w swych wyborach kierują się tym, jaki wpływ na środowisko naturalne ma produkt lub opakowanie, w którym jest on wprowadzany na rynek. Na przestrzeni ostatnich lat zarysowuje się trend, który wskazuje na rosnące znaczenie odzysku i recyklingu w zakresie wykorzystywanych przez firmy zasobów. Na znaczną popularyzację takiego podejścia wpływ miał CSR (Corporate Social Responsibility) – koncept akcentujący społeczną odpowiedzialność biznesu. Firmy, poszukując możliwości wyróżnienia się na rynku, sięgają po narzędzia, które ukażą je w lepszym świetle – w tym szczególnym przypadku jako firmy dbające o środowisko naturalne.
z Ekologia wymogiem naszych czasów W niedalekiej przyszłości, poszukując źródeł przewagi konkurencyjnej, trzeba będzie mieć na względzie fakt, że ekologiczność produktu czy usługi nie stanowi już wyróżnika, a staje się niezbędnym elementem strategii marketingowej. Bez niego dany produkt bądź usługa nie będą akceptowane przez odbiorców. Ważne jest, aby nie przegapić momentu tego przejścia i zdążyć z odpowiedzią na zapotrzebowanie konsumentów na czas, tym samym gwarantując sobie niezmienny sukces w sprzedaży. Analizując więc proponowane zmiany, z jednej strony zwracamy uwagę na ekologię w biznesie, w tym konkretnym przypadku w opakowalnictwie, jako wymóg obecnych czasów związany z degradacją środowiska i wyczerpywaniem się zasobów naturalnych. Z drugiej strony natomiast, ekologia w kontekście ekologistyki czy logistyki odzysku to realne możliwości uzyskiwania przewagi konkurencyjnej i nowe źródła wartości dodanej, tak obecnie poszukiwane w sieciach dostaw.
11/11 Packaging Polska
13
EKOLOGIA
zPrezentacja najlepszych prac konkursu Bioplastik 2011
Bioplastyczni finaliści Za nami kolejna edycja światowego konkursu Bioplastik 2011. Już po raz szósty wyróżniono producentów, dystrybutorów i użytkowników tworzyw bioplastycznych. Konkurs ma na celu uhonorowanie i docenienie wkładu na rzecz rozwoju i promowania bioplastików poprzez drogę innowacji lub pomysłowe koncepcje marketingowe. Zwycięzca, jak co roku, został ogłoszony na Europejskiej Konferencji o Bioplastikach, która tym razem odbyła się w Berlinie. Sędziowie ze świata akademickiego, spółek prasowych i stowarzyszeń z Ameryki, Europy i Azji wybrali finalistów z listy nadesłanych projektów.
Zwycięzca Zwycięzcą szóstej edycji konkursu została firma Danone GmbH. Nagrodę w imieniu firmy odebrała Marianne Schweiger, starszy inżynier ds. rozwoju opakowań. Panel sędziowski docenił znaczący wkład w promocję bioplastików, do tej pory niszowego tworzywa, na masowym rynku opakowań produktów. „Jesteśmy bardzo usatysfakcjonowani tą nagrodą. Tak cenne uznanie jest wspaniałym uhonorowaniem naszych osiągnięć w badaniach w ciągu ostatnich lat oraz zaangażowania firmy w dziedzinę bioplastyki. Musimy odejść od naszej zależności od ropy naftowej i skupić się na odnawialnych materiałach opakowaniowych. Mam nadzieję, że ta nagroda stanie się motywacją dla innych firm do wyboru tworzyw bioplastycznych. Tylko w ten sposób będziemy w stanie wprowadzić pełny system recyklingu, na przykład dla PLA, i wykorzystać w pełni potencjał tego materiału” – komentuje dr Andreas Knaut, dyrektor komunikacji zespołowej, zdrowia i zrównoważonego rozwoju.
Danone Niemcy i Szwajcaria włączyły dwie linie swoich produktów, Activia oraz Actimel, w bioplastyczne opakowania. Wykorzystanie bioplastików (PLA oraz Green HDPE) znacznie przyczyniło się do wzmocnienia ich pozycji na masowym rynku opakowań. Dzisiaj, dzięki podjęciu tych kroków, ponad połowa produktów Danone na niemieckim rynku jest pakowana w materiały bioplastyczne. Jednym z celów firm jest przyczynianie się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, dlatego też spółka zdecydowała się na stosowanie opakowań bazowanych na bioplastikach – całkowicie lub w części. Danone nie skupia się na jednym bioplastiku, ale ciągle poszukuje materiału, który najlepiej nadaje się do takiego zastosowania: może to być 100 proc. bio-polietylen, częściowo biopolimerowy PET lub 100 proc. bio-poliaktyd (PLA). W tym ostatnim przypadku firma nie promuje kompostowania samego w sobie, ale zachęca innych producentów opakowań do korzystania z tego materiału, aby tak szybko jak to możliwe dostarczyć na rynek jego znaczące ilości oraz, aby recykling PLA-na-PLA stał się ekologicznie i ekonomiczne możliwy do zrealizowania.
14
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
M-Base i Uniwersytet Nauk i Sztuk Użytkowych w Hanower stworzyli biopolimerową bazę danych. Zainteresowanie rynku biopolimerami jest niezwykle wysokie, a producenci raportują drastyczny wzrost popytu. Niestety, dostępna jest bardzo mała ilość kompetentnych informacji na ten temat. Aby to zmienić, spółka M-Base we współpracy z Instytutem Biopolimerów opracowała nową bazę danych o biopolimerach z kompleksowymi informacjami technicznymi dotyczącymi ich przetwarzania i utylizacji. Usługa została zaprezentowana pod nazwą CAMPUS. Baza danych Biopolimerów jest obsługiwana przez FNR (Fachagentur Nachwachsende Rohstoffe) i zawiera informacje o ponad stu producentach i ponad sześciuset rodzajach materiałów, poddanych jednakowym testom pod względem właściwości mechanicznych i termicznych. Dodatkowo zawiera bazę aplikacji z wieloma zróżnicowanymi przykładami i informacjami o produktach biopolimerowych. Baza danych jest dostępna w Internecie w języku niemieckim i angielskim. Wgląd do informacji jest bezpłatny, a strona znajduje się pod adresem www.materialdatacenter.com.
14-15 marca 2012 r., Warszawa, Hala Expo XXI
Targi easyFairs®
PACKAGING INNOVATIONS 2012
IV EDYCJA TARGÓW NOWYCH ROZWIĄZAŃ W BRANŻY OPAKOWAŃ www.easyfairs.pl/piwarsaw2012 Reklama w odpowiednim miejscu i czasie? Skuteczny sposób na dotarcie do klienta? Tylko na targach Packaging Innovations. Do udziału w targach zapraszamy producentów i dostawców: • Opakowań tekturowych, plastikowych, szklanych, drewnianych i metalowych • Materiałów POS i displayów • Rozwiązań w zakresie projektowania opakowań • Rozwiązań w zakresie nadruku na opakowaniach • Rozwiązań w zakresie etykietowania, kodowania i znakowania NOWOŚĆ! Strefa LOGISPACK – rozwiązania w zakresie opakowań zbiorczych, opakowań gotowych na półkę, opakowań logistycznych i ochronnych.
Biuro organizacyjne: easyFairs Poland Sp. z o.o. Al. Pokoju 82 31-586 Kraków
www.easyfairs.pl
11/11 Packaging Polska
W razie pytań prosimy o kontakt: Katarzyna Banach Kierownik Działu Sprzedaży Tel. +48 (12) 651 95 24
Kom. +48 510 134 218 katarzyna.banach@easyfairs.com
www.easyfairs.com/piwarsaw2012
15
EKOLOGIA
Spółka Coca-Cola: Opakowanie PlantBottle Nowe opakowanie PlantBottle od Coca-Coli jest przełomem innowacyjnym, zaprojektowanym aby zmienić sposób myślenia świata o plastikowych butelkach. Jest to pierwsze, w pełni nadające się do recyclingu, opakowanie napoju wyprodukowane częściowo z roślin. Wygląd i funkcje materiału są takie, jak w przypadku tradycyjnego tworzywa PET, nie posiada on jednak tak negatywnego wpływu na planetę i jej skąpe zasoby. Tradycyjne butelki PET wykonane są z ropy naftowej i innych paliw kopalnych. Coca-Cola znalazła sposób, aby stworzyć jeden z kluczowych skladników PET – glikol monoetylenowy (MEG) z roślin. Około 30 proc. opakowania PlantBottle tworzy ten bio-składnik. Dzięki temu butelka jest w 100 proc. przetwarzalna. Oprócz marki Coca-Cola, technologia PlantBottles z 14 proc. roślinnym składnikiem i 35 proc. zawartości zdatnej do recyklingu została również wykorzystana przez producenta wody mineralnej Vio. Także jeden z największych producentów ketchupu na świecie, Heinz, we współpracy ze spółką Coca-Cola ogłosił plan wykorzystania około 120 milionów nowych butelek do końca 2011 roku. Ta liczba stanowi jedną piątą światowej sprzedaży Heinz.
Beaulieu Technical Textiles: Ökolys – Pierwszy biodegradowalny i kompostowalny wyrób tekstylny do zastosowań rolniczych. Ökolys to zrównoważona gama tkanin do przykrywania ziemi. Materiały wykonane są z unikalnej mieszanki dwóch biopolimerów, z których jeden zdatny jest do biodegradacji, a drugi do kompostowania. Wyrób tekstylny Ökolys oferuje rozwiązanie dla innowacyjnej i przyjaznej środowisku kontroli nad chwastami. Produkt został oceniony przez laboratoria Organic Waste Systems (uzyskując certyfikat EN 13432) oraz departament tekstyliów na Uniwersytecie w Gandawie (EN 14836). Stał się pierwszą na świecie tkaniną do przykrywania ziemi wyróżnioną znakiem firmowym „Ok compost” marki Vinçotte. Filozofia ukryta za materiałem Ökolys współgra w pełni z konceptem „Ludzie, Planeta, Profit”: tkaniny te starają się eliminować potrzebę stosowania środków chwastobójczych (herbicydów), fizycznej pracy oraz zapobiegania erozjom. Ökolys jest produkowany z odnawialnych materiałów i nie zawiera żadnych szkodliwych substancji. Także scenariusz ‘końca życia’ przestaje być problemem: po okresie przydatności do użycia (2-3 lata) produkt powraca do łańcucha organicznego, zamykając cykl obiegu węgla.
Limagrain Céréales Ingrédients (LCI): BioSac, pierwsze biodegradowalne i kompostowalne opakowanie dla producentów cementu i jednocześnie najnowsze zastosowanie produktów LCI z linii Biolice. Produkt powstał we współpracy firm LCI, Barbier, Mondi oraz grupy Ciments Calcia. Konwencjonalne worki do cementu wytworzone są z podwójnej warstwy papieru typu kraft dla lepszej ochrony produktu. Jednak to połączenie różnych rodzajów materiałów uniemożliwia natychmiastowe przetworzenie zużytych opakowań. Innowacyjny charakter BioSac’u pochodzi z jego składu nie zawierającego folii, w miejsce której wykorzystane są materiały Biolice, aby dzięki tej technologii rozwiązać problemy z wytwarzaniem tego typu opakowań. Biolice powstaje w procesie unikalnym na rynku bioplastików, z pełnego ziarna zbóż z kilku konkretnych odmian kukurydzy Limagrain. Nowatorstwo produktu tkwi w połączeniu cząstek zbóż z biodegradowalnym polimerem. BioSac jest zgodny z normą EN 13432, dotyczącą opakowań zdatnych do przetworzenia poprzez biodegradację lub kompostowanie.
16
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
Andy Sweetman, prezes stowarzyszenia European Bioplastics, przedstawia pozytywne perspektywy na 2012 rok: „Rozwój przemysłu bioplastycznego nabiera prędkości. Potrzebujemy jasnych warunków ramowych w Europie i musimy się ich domagać silnym, zjednoczonym głosem. W 2012 roku rola i działalność naszej organizacji stanie się jeszcze ważniejsza, aby wspierać ten młody przemysł. Ustalone i wiodące formaty, takie jak coroczne konferencje, mają duże znaczenie dla gwarancji bogatej i wieloaspektowej wymiany wiedzy o bioplastikach”.
VI Europejska Konferencja o Bioplastikach Tegoroczna edycja ustanowiła rekord – konferencję odwiedziło około 420 osób z ponad 250 firm i instytucji z całego świata. Zainteresowanie bioplastikami niezwykle wzrosło w ciągu minionego roku, jak podaje organizacja European Bioplastics. Ten trend został jeszcze raz potwierdzony rekordem frekwencji na szóstej już konferencji, której towarzyszyły wystawy, prezentacje i wykłady ekspertów w dziedzinie bioplastyki. Potencjał tego przemysłu został pokazany z wielu różnych perspektyw, w tym w sesji „Tworzywa bioplastyczne i zrównoważony rozwój”. Na konferencji zademonstrowano również nowe materiały i innowacyjne podejścia do tego tematu.
Maurits van Tol z firmy DSM tak skomentował światowy potencjał bioplastików: „Masowa produkcja tworzyw bioplastycznych jest tuż za rogiem, a duża ilość zakładów pr zemys łow ych z lepsz ą strukturą kosztów zwiększy szanse tych materiałów na rynku. Ten długo oczekiwany przełom na skalę światową jest już blisko”.
EKOLOGIA
zKampania Save Food
Rozważni i innowacyjni Jedni wyrzucają jedzenie, drudzy umierają z głodu – jakże niehumanitarne, zwyczajnie niesprawiedliwe, niestety prawdziwe. Świat patrzy na tragiczną sytuację panującą w biednych krajach i załamuje ręce. Najwyższa pora to zmienić! Pełna zapału i nowych pomysłów branża opakowaniowa zamierza wziąć sprawy w swoje ręce i przyczynić się do ograniczenia strat żywności, a to wszystko za sprawą inicjatywy Save Food, o której już pisaliśmy na łamach PACKAGING POLSKA.
Skłonność krajów rozwiniętych do marnowania pożywienia jest odpowiedzialna za gwałtowne wzrosty cen żywności na całym świecie.
D
zięki wykorzystaniu innowacyjnych rozwiązań technologicznych będzie można poprawić sytuację żywieniową na całym świecie, zaś „inteligentne” opakowania mają wyeliminować przyjętą w krajach rozwiniętych tendencję do marnowania pożywienia. Drastycznie drożejąca żywność to jeden z najważniejszych problemów globalnej gospodarki. Powodów, dlaczego tak się dzieje, jest wiele. Rynkiem surowców rolnych manipulują spekulanci, którzy kupują od rolników pszenicę, ryż, soję i kukurydzę po śmiesznie ni-
18
skiej cenie, a następnie sprzedają, gdy tylko cena surowca na giełdzie wzrośnie. Zważywszy na fakt, że zapasy żywności prędzej czy później ulegają wyczerpaniu, mechanizm ten okazuje się skutecznym i rentownym sposobem zarabiania pieniędzy. Kolejnym aspektem jest wzrost wykorzystania płodów rolnych w produkcji energii. Wszelakie kataklizmy, w tym coraz częściej występujące susze na terenach rolniczych, tak że znacznie redukują ilość zebranych przez rolników plonów. Sytuację na rynku artykułów spożywczych pogarszają również kolejne dwa czynniki, mianowicie powszechny w krajach rozwiniętych dobrobyt i rosnąca liczba ludności, przez co popyt na produkty rolne nieustannie wzrasta. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (w skrócie FAO) szacuje, że w roku 2050 liczba ludności na Ziemi wyniesie dziewięć miliardów, czyli dwa miliardy więcej niż w chwili obecnej. Jenny Gustavsson ze Szwedzkiego Instytutu Żywności i Biotechnologii (SIK) komentuje: „Jedna trzecia wytwarzanych na całym świecie produktów spożywczych, w ilości 1,3 mld ton, nie zostaje skonsumowana”. Jak tu więc mówić o stratach żywieniowych i panującym głodzie, kiedy wszystko sprowadza się do odpowiedniego dysponowania ż y wno ś cią? Zr ównowa żona konsumpcja – tak nazywa się główny zamysł, mający znacznie ograniczyć występujący w wielu krajach problem głodu. Dotychczas zakładano konieczność zwiększenia do 2050 roku produkcji rolnej o 70 proc., by móc tym samym zaspokoić wymagania żywieniowe wszystkich ludzi. Dziś z kolei stawiane są nowe cele. „W obliczu malejącej ilości surowców skuteczniejszym rozwiązaniem staje się redukcja strat żywnościowych wywołanych nieracjonalnym wykorzystaniem artykułów spożywczych” – tłumaczy Robert van Otterdijk, inicjator programu Save Food.
z Bezmyślny Zachód Do strat żywności zalicza się zarówno malejącą ilość płodów rolnych, jak również wyrzucanie jedzenia w gospodarstwach domowych. W biednych krajach Afryki i Azji problem zaczyna się już na początku łańcucha dostaw. Jak podaje SIK, w Afryce co roku na jedną osobę przypada od sześciu do jedenastu kilogramów pożywienia mniej. Głównym tego powodem jest brak mechanizacji przetwarzania żywności i ogólny zastój w rolnictwie. Kolejny problem to zbyt długi czas dostaw żywności od producenta do konsumenta. W ekstremalnych warunkach klimatycznych, w tym przypadku przy wysokich temperaturach, czas odgrywa niebagatelną rolę, gdyż owoce lub mleko szybko ulegają popsuciu. Paradoksalnie, w Europie i Ameryce Północnej notuje się znacznie większe straty żywności. W krajach uprzemysłowionych rocznie marnuje się aż 95-115 kg jedzenia przypadające na jedną osobę, mimo iż produkty te nadają się jeszcze do spożycia. „Żywność, a właściwie jej niedobór lub nadmiar występujący w jednym kraju, znajduje odbicie w pozostałych krajach. Marnowanie pożywienia przez bogate kraje powoduje wzrost cen żywności na świecie i horrendalne ceny niek tór ych produk tów w biednych krajach” – objaśnia Gustavsson. Warto pamiętać, że żywność jest towarem, którego wyprodukowanie jest wysoce kosztowne. Bezmyślne wyrzucanie jedzenia do kosza oznacza większe zużycie energii i pozostałych surowców niezbędnych przy produkcji artykułów spożywczych. Rachunek jest prosty: jeśli jedna trzecia wyprodukowanych artykułów spożywczych ląduje na śmietniku, tym samym zużywa się o jedną trzecią więcej surowców naturalnych, takich jak na przykład woda, a do atmosfery trafia o jedną trzecią więcej szkodliwych substancji. Marnując żywność, marnujemy zatem również i inne zasoby.
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
Stale rosnące ceny żywności powodują, że produkty spożywcze w Ugandzie stają się dobrem luksusowym.
„Kraje uprzemysłowione muszą zmusić się do zmiany własnej mentalności, którą cechuje marnowanie zarówno jedzenia, jak i energii” – komentuje były przewodniczący Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska i szef powołanej przez rząd niemiecki Komisji Etycznej ds. Ochrony Energii. Niestety, los biednych krajów leży wyłącznie w rękach krajów rozwiniętych. Żadne oddolne decyzje i rozwiązania nie są w stanie zapewnić ciągłości dostaw żywności i zwalczyć panującego tam ubóstwa. Kraje rozwijające się są w tej kwestii zupełnie bezradne. Niemniej jednak, los głodujących państw leży nie tylko w rękach polityków i konsumentów. Także branża opakowaniowa wraz z pozostałymi gałęziami przemysłu może przyczynić się do poprawy sytuacji na rynku artykułów spożywczych. Musi ona jedynie przedsięwziąć odpowiednie kroki, które zagwarantują prawidłowy rozwój łańcucha dostaw w tym obszarze. „Dlatego właśnie branża opakowaniowa pracuje nad stworzeniem innowacyjnych koncepcji oraz inteligentnych rozwiązań technologicznych. Dobrym tego przykładem jest wydłużenie terminu przydatności do spożycia danego artykułu, poprzez zastosowanie innowacyjnego opakowania” – objaśnia Christian Traumann, prezes firmy Multivac, produkującej maszyny pakujące.
z Uwaga – alarm! Branżę opakowaniową czeka podjęcie trudnych decyzji – decyzji, które dla jednych będą dobre, dla drugich niekoniecznie. Sektor ten znajduje swoich odbiorców na całym świecie i działa na dwóch frontach. Na jednym biegunie znajdują się takie kraje, jak na przykład Nigeria, gdzie trzeba wręcz przekonywać rolników o konieczności zabezpieczania surowców podczas transportu i przecho-
11/11 Packaging Polska
W wielu krajach rozwijających się najczęściej wykorzystywanym środkiem transportu żywności jest rower. Niestety, artykuły spożywcze często ulegają uszkodzeniu lub zepsuciu.
wywania. W krajach rozwiniętych zaś potr zebne s ą nowe te chnolo gie, k tór e „przechytrzą” zachodnią bezmyślność . „Wielu konsumentów datę przydatności do spożycia zamieszczoną na opakowaniu traktuje jako wyrocznię, mimo iż produkt jeszcze długo po jej upływie zachowuje swoją świeżość i nadaje się do konsumpcji” – mówi Stephan Grünwald z kolońskiego Instytutu Badania Rynku i Mediów. Aby móc rozwiązać ten problem, branża stara się umiejętnie podejść konsumentów. Przykładem jest wprowadzenie wskaźników czasu i temperatury, które cały czas informują o stanie świeżości produktu. BASF od niedawna oferuje tzw. „etykiety OnVu”, zaopatrzone w specjalny pigment. Zmiana koloru etykiety sygnalizuje niezdatność artykułu do spożycia. Tego typu innowacje mogą zaistnieć wyłącznie dzięki dużej dynamice procesów konsolidacyjnych koncernów branży przetwórstwa spożywczego. To właściwie one odgrywają kluczową rolę w tym sektorze i wpływają na zachowania konsumentów. Duże przedsiębiorstwa napędzają popyt wśród lokalnych producentów i określają podaż na artykuły spożywcze. Przykładem jest tu szwajcarski producent artykułów spożywczych Nestlé, który również przyłączył się do inicjatywy Save Food. Koncern zamierza do 2015 roku zmniejszyć ilość emisji gazów cieplarnianych do środowiska aż o 20 proc. Możliwe będzie to dzięki zwiększeniu wydajności produkcyjnej, w tym produkcji opakowań, a także dzięki większemu wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. „Chcemy współgrać z zasadą zrównoważonego rozwoju, a tym samym niwelować problem głodu na świecie” – mówi Philippe Roulet, kierownik Global Packaging Materials & Training Nestlé. Dodatkowo producent planuje zwiększyć ilość surowców bio pochodzących ze źródeł Non-Food, takich jak drewno czy algi, wykorzystywanych w produkcji materiałów opakowaniowych.
Koncern w przedsięwzięciach tych wspierany jest przez producentów opakowań i maszyn do pakowania, którzy wspólnymi siłami realizują strategię zrównoważonego rozwoju. „Smart packaging” – tak brzmi jedno z magicznych haseł, które skupia w sobie inteligentne i aktywne systemy pozwalające znacznie wydłużyć trwałość produktu. Właśnie tego typu opakowania są ratunkiem dla umierającej z głodu ludzkości, bo przecież im dłuższy termin ważności, tym mniej jedzenia ląduje w koszu na śmieci.
z Modna aseptyka Amerykańska firma Sonoco jest jednym z najprężniej rozwijających się producentów w obszarze innowacji opakowaniowych. Produkuje opakowania z wbudowanym mikrochipem, który za pomocą specjalnego czujnika wysyła informacje o danym produkcie, dotyczące jego temperatury i poziomu
BASF od niedawna oferuje tzw. „etykiety OnVu”, zaopatrzone w specjalny pigment. Zmiana koloru etykiety sygnalizuje niezdatność artykułu do spożycia.
19
EKOLOGIA
Artykuły spożywcze pakowane metodą aseptyczną wyróżnia wydłużona trwałość. Technika ta polega na tym, że zarówno produkt, jak i opakowanie poddane zostają sterylizacji, dopiero potem następuje proces napełniania w zamkniętym systemie. Wymienić można kilka plusów tej techniki. „Istotną zaletą przemawiającą za jej stosowaniem jest brak konieczności przeprowadzenia dodatkowego procesu podgrzewania opakowania wraz z jego zawartością w wysokich temperaturach, a to oznacza mniejsze zużycie materiału opakowaniowego i energii podczas samego procesu pakowania nawet o 70 proc. w porównaniu z tradycyjnymi systemami” – tłumaczy Friedbert Klefenz, prezes Bosch Packaging Technology. Co ciekawe, aseptycznie pakowane artykuły spożywcze nie wymagają przechowywania w niskich temperaturach. „Dlatego właśnie tak zapakowaną żywność z powodzeniem można dostarczać ludziom nieposiadającym lodówek” – kontynuuje Klefenz. Od niedawna Bosch posiada w portfolio oferowanych produktów różnorakie maszyny przeznaczone do asep-
tycznego pakowania płynnych i wrażliwych artykułów spożywczych. Natomiast w krajach rozwijających się tego typu rozwiązania technologiczne nie znajdują szczególnej aprobaty i to z wiadomych przyczyn, bo w końcu kto za nie zapłaci? Z tego właśnie względu pojawia się tam zapotrzebowanie na małe maszyny opakowaniowe. „Specjalnie z myślą o Indiach stworzono maszyny, które zamontowano na samochodach ciężarowych, by móc pokazać tamtejszym rolnikom i urzędnikom zalety zapakowanej żywności” – mówi Klefenz. Bosch zamierza w przyszłości zwiększyć liczbę eksportu własnych maszyn do krajów rozwijających się. Również niemiecki dystrybutor maszyn Multivac widzi duży potencjał w swoich urządzeniach do pakowania próżniowego, na które rośnie popyt w krajach wschodzących. Choć branża opakowaniowa zapowiedziała mnóstwo innowacyjnych rozwiązań, decydujący wpływ na rozwój sytuacji związanej z marnowaniem żywności i tak mają konsumenci, o czym nam – świadomym użytkownikom opakowań – nie wolno zapominać.
Gwałtowny rozwój krajów azjatyckich wymusza konieczność wprowadzania na rynek nowoczesnych maszyn opakowaniowych dla zabezpieczenia zebranych tam płodów rolnych. wilgotności. W momencie przekroczenia lub niedoboru odpowiednich dla danego produktu wartości, włączony zostaje alarm. Dodatkową zaletą innowacyjnego systemu bazującego na chipach jest usprawnienie logistyki i dystrybucji towarów, a to za sprawą zintegrowanej technologii fal radiowych, która w błyskawicznym tempie przesyła informacje odnośnie ewentualnych deficytów magazynowych. Potencjał opakowań Sonoco polega na tym, że wykazują zdolność oddziaływania na zawartość, przez co niwelują negatywne skutki obecności szkodliwego dla żywności tlenu i mikroorganizmów, a tym samym zwiększają wytrzymałość i jakość produktów. Niemiecki instytut specjalizujący się w badaniach pod kątem potrzeb przemysłu, technik procesów przetwórczych, w tym technologii materiałowych, Towarzystwo Frauenhofera (IVV), od niedawna również wykorzystuje podobne metody konserwacji żywności. „W opakowaniu zastosowano dodatek w postaci żelaza służący do pochłaniania tlenu” – objaśnia Sven Sängerlaub, naukowiec instytutu IVV. Tak przygotowane butelki PET doskonale nadają się do napełniania nimi napojów wrażliwych na działanie tlenu, takich jak piwo lub soki owocowe, dzięki czemu dłużej zachowują swoją świeżość. Ponadto IVV stworzył folię odporną na działanie mikroorganizmów. W jej skład wchodzi kwas askorbinowy, dzięki czemu folia zaaplikowana na powierzchni produktu, czyli w miejscu najbardziej podatnym na skażenie, chroni żywność przed zanieczyszczeniami, wykazuje dobre właściwości barierowe i tym samym doskonale konserwuje.
20
W krajach rozwijających się rośnie popyt na małe, nieskomplikowane maszyny, które umożliwią szybkie i proste zapakowanie żywności i tym samym zabezpieczą ją przed zepsuciem. Kilka takich rozwiązań technologicznych zostało zaprezentowanych podczas targów Interpack.
Packaging Polska 11/11
THINK LABEL! Wartość dodaną w procesie toworzenia etykiety i etykietowania zapewnia nasz zupełnie nowy materiał podkładowy. PP30 to gwarancja większej liczby etykiet na rolce, mniejszej liczby przestojów oraz mniejszej ilości odpadów. Większa wartość, lepsza funkcjonalność oraz ochrona środowiska - wszystko to dla Twojego biznesu. Witamy w świecie materiałów podkładowych przyszłości. www.upmraflatac.com
EKOLOGIA
zWspółpraca przy tworzeniu kompostowalnych laminatów
© Sappi Fine Paper Europe
Eko-laminaty Laminaty przystosowane do kompostowania to nowość na rynku. Otwierają one producentom nowe możliwości w tworzeniu opakowań, które nie szkodzą środowisku przy jednoczesnym utrzymaniu niezbędnych właściwości. Innovia Films i Sappi Fine Paper Europe stworzyły nowy laminat do produkcji opakowań dla przemysłu cukierniczego, spożywczego i farmaceutycznego. Tutaj przykład opakowania do zupy w proszku.
P
rzedsiębiorstwa Innovia Films i Sappi Fine Paper Europe połączyły siły, aby stworzyć nowe struktury laminatów o dużym potencjale. Wykorzystały do tego swoje produkty, odpowiednie dla końcowych użytkowników w przemyśle spożywczym, cukierniczym i farmaceutycznym. Według producenta, laminaty te zapewniają techniczną funkcjonalność, są produkowane z surowców odnawialnych i oferują kompostowalność – cechy, na które coraz więcej użytkowników zwraca uwagę.
© Innovia Films
z Owocna współpraca
Struktura laminatu, powstała z wykorzystaniem produktów firm Sappi i Innovia Films, jest zarówno kompostowalna, jak i wyprodukowana z surowców odnawialnych.
22
Obie firmy uznają, że do najlepszych sposobów zakończenia tzw. cyklu życia elastycznych laminatów papierow ych i foliowych należy kompostowanie przemysłowe czy przydomowe lub ostateczna fermentacja beztlenowa, podczas której odpady zmieniają się w użyteczne źródło energii. Sposoby te są porównywalne z obecnym celem działania składowisk odpadów czy procesami spopielania. Do współpracy nad nowym projektem, Innovia Films ze swoim asortymentem folii NatureFlex wnosi doświadczenie w produkcji bazujących na celulozie odnawialnych i kompostowalnych folii, które posiadają właściwość regulowanej barierowości na wilgoć. Firma Sappi natomiast jest doświadczona w produkcji elastycznych papierów opakowaniowych, a teraz oferuje także powlekane i niepowlekane papiery przystosowane do kompostowania. Algro Nature to unikalny komposto-
walny papier powlekany jednostronnie, zaś Leine Nature to niepowlekany, również kompostowalny odpowiednik powyższego.
z Certyfikaty za kompostowalność Powstałe produkty zostały indywidualnie poddane testom i otrzymały certyfikat Vinçotte „OK Compost Home” dotyczący kompostowania przydomowego oraz zaświadczenie potwierdzające zgodność z normą DIN E13432, wydane przez DIN CERTCO. Przedsiębiorstwa Innovia Films i Sappi rozpoczęły próby w drukarniach, aby zaprezentować możliwości stworzonych laminatów pod kątem utrzymania równowagi ekologicznej i dostarczania technicznych rozwiązań dla przemysłu opakowań. Próby zostały przeprowadzone w systemach laminowania zarówno ekstruz yjnego, jak i z wykorzystaniem klejów, w celu zainteresowania użytkowników końcowych, poszukujących alternatywy dla istniejących struktur laminatów niekompostowalnych. John Fell, dyrektor ds. marketingu w firmie Innovia Films, oświadczył, że „oba przedsiębiorstwa zobowiązały się do pogłębiania wspólnego par tnerstwa i będą informowały o postępie prac w rozwoju rozwiązań dla przemysłu opakowań, pozwalających utrzymać równowagę ekologiczną, bazujących na odnawialnych i nadających się do recyklingu produktach pochodzenia leśnego”.
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
zAir-Kraft Renew od Pregis Corporation
Eko-koperta
E
uropejski oddział firmy Pregis, zajmujący się produkcją opakowań ochronnych, wypuścił na rynek nowe, ekologiczne koperty, kontynuując tym samym podjęte przez producenta działania na rzecz ochrony środowiska. Air-Kraft Renew oferuje korzyści zrównoważonego rozwoju, zapewniając jednocześnie ochronę różnorodnym produktom podczas przechowywania i transportu. Koperty wykonane s ą z p apieru p o cho dz ące go w 100 proc. z recyklingu. We wnętrzu koper-
ty umieszczono zabezpieczenie w postaci poduszek powietrznych, wytwarzanych z żywicy co najmniej w 40 proc. pochodzącej z recyklingu, która powstaje z odpadów produkcyjnych z fabryk firmy Pregis. Dzięki temu producent zmniejsza liczbę wyrzucanych odpadów oraz oszczędza zasoby naturalne. Pregis podkreśla również fakt, że opakowania wykonane z materiałów wtórnych są tańsze i mniej podatne na zmiany cen. „Gdy wysłuchaliśmy opinii naszych klientów oraz użytkowników końcowych opakowań, zrozumieliśmy, że coraz więcej ludzi dba o ochronę środowiska naturalnego, co staje się tak samo ważne jak funkcja ochronna opakowań” – wyjaśnia Josephine Fish z działu marketingu w Pregis Europie. Air-Kraft Renew – jak twierdzi producent – to opakowanie czyste, lekkie, ekonomiczne, wytrzymałe, trwałe i łatwe w obsłudze. Zajmuje mniej miejsca niż inne powszechnie stosowane pojemniki z tektury lub plastiku, gwarantując tym samym efektywne ułożenie w transporcie. W koperty pakowane mogą być sprzęty medyczne, elektroniczne i inne delikatne towary handlowe.
Oferujemy krystaliczny regranulat PET spełniający wymagania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zgodnie z załącznikiem nr 4 do rozporządzenia UE 10/2011. Proces wytwarzania został zgłoszony do European Food Safety Authority.
ul. Konwojowa 96, 43-346 Bielsko-Biała © Pregis
tel. 33 497 43 00, faks 33 497 43 03
Air-Kraft Renew oferuje korzyści zrównoważonego rozwoju, zapewniając jednocześnie ochronę różnorodnym produktom podczas przechowywania i transportu.
11/11 Packaging Polska
info@polowat.pl
www.polowat.pl
EKOLOGIA
zProces RafCycle przekształca odpad etykietowy w energię
Energia z odpadów Papiernia UPM w Schwedt – miasteczku położonym przy granicy niemiecko-polskiej – jest wiodącym producentem papieru wytwarzanego w całości z włókien pochodzących z recyklingu i przy użyciu czystej energii. Jednym ze źródeł tej energii są odpady z produkcji etykiet samoprzylepnych, poddawane obróbce w ramach programu RafCycle. Łukasz Małecki
© Bartłomiej Szewczykowski x 4
mogą wysyłać swoje odpady etykietowe do ponownego przetworzenia w celu odzyskania czystej energii. Stało się to możliwe dzięki wysokowydajnej elektrociepłowni, która zaopatruje w ciepło i energię papiernię UPM w Schwedt. Jej głównym zadaniem jest wytworzenie ciepła niezbędnego podczas osuszania papieru. Jako produkt uboczny powstaje duża ilość energii elektrycznej. „Takie rozwiązanie jest znacznie wydajniejsze od konwencjonalnego spalania odpadów. Spalarnia ma za zadanie pozbyć się odpadów lub zmniejszyć ich objętość, podczas gdy elektrociepłownia w Schwedt odzyskuje z paliw stałych ciepło oraz czystą energię” – dodaje Erkki Nyberg. „W skład tych paliw wchodzi osad farby drukarskiej powstały po odbarwieniu makulatury, odpady drzewne, a także papier i plastik odrzucone podczas procesu jej przetwarzania. Teraz, dzięki programowi RafCycle, do tej listy dołączyły odpady etykietowe”.
R
afCycle to koncepcja zarządzania odpadami UPM Raflatac, która ma na celu zapewnienie bezpiecznej dla środowiska metody utylizacji odpadów z całego cyklu eksploatacji produktów etykietowych. „RafCycle wykorzystuje odpady ze wszystkich etapów eksploatacji etykiet: odpady produkcyjne z wewnętrznych procesów UPM Raflatac, ażur i odpad początkowy z procesu zadruku
24
z Polska drukarnia zaopatruje rynek niemiecki i wykrawania etykiet, a także odpady materiału podkładowego powstające w procesie etykietowania pod koniec cyklu” – mówi Erkki Nyberg, dyrektor ds. rozwoju działalności z Dywizji Materiałów Zaawansowanych Technicznie UPM. Przetworzone odpady wracają do życia jako kompozyt drewno-plastikowy UPM ProFi, energia lub papier. W ramach programu RafCycle waste-to-energy europejscy klienci UPM Raflatac
Prekursorem w programie waste-to-energy i pierwszym, zarówno w skali kraju, jak i kontynentu, dostawcą odpadów etykietowych do UPM Schwedt jest firma Drescher Euro-Label z Gorzowa Wielkopolskiego, zajmująca się produkcją etykiet logistycznych. Powstała w 1997 r. i na początku swojego istnienia była wyposażona w jedną maszynę oraz zatrudniała trzech pracowników. Po wielu przetasowaniach na rynku poligraficznym została w 2000 r. wykupiona przez francuską firmę Eppe, która dzisiaj jest jej stuprocentowym wła-
Packaging Polska 11/11
EKOLOGIA
Prekursorem w programie waste-toenergy i pierwszym, zarówno w skali kraju, jak i kontynentu, dostawcą odpadów etykietowych do UPM Schwedt jest firma Drescher Euro-Label z Gorzowa Wielkopolskiego. „Program RafCycle zapewnia nam przyszłościowy, ekologiczny sposób pozbywania się odpadów” – mówi prezes Krzysztof Hołubowski.
ścicielem. Od 1999 r. funkcję prezesa zarządu Drescher Euro-Label sprawuje Krzysztof Hołubowski, który w pierwszych latach istnienia firmy obsługiwał jedną z maszyn jako pracownik produkcyjny. Pod jego kierownictwem przedsiębiorstwo zyskiwało stopniowo udziały w rynku polskim i jednocześnie część swojej produkcji kierowało na rynek niemiecki. „Dziesięć lat temu nie było to takie łatwe – stwierdza Hołubowski – na rynku niemieckim firmy polskie nie były wówczas cenione ani pod względem jakości produktów, ani terminowości. Krok po kroku udało się nam jednak wypracować silniejszą pozycję i obecnie sprzedajemy na rynek niemiecki 80 proc. naszych produktów – i to do markowych firm, takich jak Coca-Cola, Deichmann czy Volkswagen”. Kadra złożona z trzech pracowników rozrosła się do trzydziestu, i rokrocznie notowany jest wzrost sprzedaży i wolumenu produkcji.
z Koszty utylizacji odpadów etykietowych „Ponieważ nasz zakład jest niewielki, kluczowe znaczenie ma dla nas logistyka
11/11 Packaging Polska
wewnętrzna. Kiedy materiał wchodzi, odpad musi natychmiast w ychodzić. A ż 97,5 proc. naszych odpadów to ażur, czyli ścinki z etykiet” – stwierdza Krzysztof Hołubowski. To właśnie ten odpad stanowi część paliwa stałego, które zasila piec fluidalny w elektrociepłowni UPM w Schwedt. Przed wysłaniem ścinki są belowane, pakowane na palety, owijane i odstawiane na miejsce składowania. Tak przygotowany odpad może zostać przewieziony do Schwedt. Procedury formalne są ograniczone do minimum. Odpad etykietowy z firmy Drescher Euro-Label znajduje się na „zielonej liście” Głównej Inspekcji Ochrony Środowiska, dzięki czemu jedynym niezbędnym dokumentem przy przewozie transgranicznym jest Załącznik VII do Konwencji Bazylejskiej. Dokument ten w przypadku zakładu z Gorzowa wystawia firma zajmująca się przewozem odpadów. Marta Stańczak, specjalista ds. marketingu i ochrony środowiska w Drescher Euro-Label, zwraca uwagę na korzyści płynące ze współpracy z papiernią w Schwedt i uczestnictwa w programie RafCycle: „Jeszcze do niedawna koszt utylizacji naszych odpadów wzrastał o 20-30 proc. rocznie. Po przeliczeniu kosztów transportu do Schwedt okazało się, że zmniejszyliśmy wydatki na odpady o 70 proc. A różnica z roku na rok będzie coraz większa, bo śmieci są coraz droższe. Zakup belownicy zwrócił się nam w ciągu roku”.
z Nic nie trafia na wysypisko Korzyści jest jednak znacznie więcej i nie mają one wymiaru wyłącznie finansowego. To m.in. oszczędność powierzchni magazynowej dzięki regularnemu wywożeniu odpadów, skrócenie czasu pracy pracowników odpowiedzialnych za odpady, a także czystszy, lepiej zorganizowany proces produkcyjny. „Staramy się myśleć o tym, co będzie jutro. Udział w programie RafCycle zapewnia nam przyszłościowy, ekologiczny sposób pozbywania się odpadów” – podkreśla Krzysztof Hołubowski. Jednym z najważniejszych zysków – a zarazem najtrudniejszym do zmierzenia w kategoriach finansowych – jest udział w procesie odzyskiwania czystej energii z odpadów. Drescher Euro-Label od lat prowadzi politykę przyjazną środowisku, a udział w programie RafCycle stanowi naturalną konsekwencję dbałości o miejsce pracy i otoczenie. „Nasi klienci są coraz bardziej wyczuleni na problemy środowiskowe. Pytają, co robimy ze swoimi odpadami, choć jeszcze kilka lat temu właściwie nikt nie był tym zainteresowany” – tłumaczy Marta Stańczak. Na terenie gorzowskiego zakładu znajdują się pojemniki na folię, makulaturę, czyściwo zabrudzone farbami i pojemniki na
odpady farb drukarskich. „Każdy odpad ma swoje miejsce, a wszystkie procesy są dopięte na ostatni guzik zarówno od strony praktycznej, jak i formalnej – podkreśla Marta Stańczak. – Śpimy spokojnie, bo wiemy, co się dzieje z naszymi odpadami. Najważniejsze, że nasz odpad etykietowy, czyli 97,5 proc. wszystkich produkowanych przez nas odpadów, nie trafia na wysypisko”.
z Od odpadów do czystej energii Pomysł wdrożenia procesu RafCycle waste-to-energy w papierni w Schwedt narodził się w 2010 r., kiedy w UPM poszukiwano wydajnego sposobu samodzielnej utylizacji jak największej ilości odpadów i wykorzystania ich jako cennego paliwa stałego w elektrowniach UPM. Już wtedy przeprowadzono pierwsze testy na odpadach etykietowych z fabryki UPM Raflatac we Wrocławiu. Wyniki tych prób były doskonałe – materiał nadawał się do spalania, miał właściwą zawartość kaloryczną, a obchodzenie się z nim i transport nie przysparzały żadnych problemów. „Od pierwszego pomysłu do ostatecznego wdrożenia minęło dziewięć miesięcy. Całkiem jak z dzieckiem” – żartuje Steffen Deszpot, kierownik działu ds. energii i utrzymania ruchu w papierni UPM Schwedt. „Proces sprawdził się bardzo dobrze, więc teraz chcemy skupić się na rozwoju. Zależy nam na zwiększeniu ilości otrzymywanych odpadów etykietowych i dlatego będziemy oferować nasze rozwiązanie szerszemu gronu klientów UPM Raflatac” – dodaje. Na tym jednak nie kończą się możliwości rozwoju procesu waste-to-energy. Steffen Deszpot sugeruje, że kolejnym
„Po przeliczeniu kosztów transportu do Schwedt okazało się, że zmniejszyliśmy wydatki na odpady o 70 proc. A różnica z roku na rok będzie coraz większa, bo śmieci są coraz droższe” – mówi Marta Stańczak, specjalista ds. marketingu i ochrony środowiska w firmie Drescher Euro-Label.
25
EKOLOGIA
z Na paliwa stałe, z których wytwarza się ciepło
i energię, składają się pozostałości po odbarwianiu makulatury, odpady drzewne, a także papier i plastik odrzucony podczas procesu recyklingu. Teraz, w ramach programu RafCycle, do tej listy zostały dopisane odpady po etykietach samoprzylepnych.
z Rozwiązanie korzystne dla wszystkich
Steffen Despot, kierownik działu ds. energii i utrzymania ruchu w papierni UPM Schwedt, sugeruje, że kolejnym etapem rozwoju RafCycle mogłoby być odbieranie odpadów bezpośrednio w zakładzie klienta, wstępne sortowanie, tymczasowe składowanie i transport. Według niego na rynku istnieje faktyczna potrzeba na usługi tego rodzaju. „Zależy nam na zwiększeniu ilości otrzymywanych odpadów etykietowych i dlatego będziemy oferować nasze rozwiązanie szerszemu gronu klientów UPM Raflatac”.
etapem mogłoby być odbieranie odpadów bezpośrednio w zakładzie klienta, wstępne sor towanie, tymczasowe składowanie i transport. Według niego na rynku istnieje faktyczna potrzeba na usługi tego rodzaju.
Deszpot wylicza, kto czerpie korzyści z procesu RafCycle waste-to-energy. Na pierwszym miejscu stoi, rzecz jasna, środowisko – częstokroć zapomniany, lecz prawdopodobnie największy zwycięzca pogoni za efektywnością. Po drugie, europejscy producenci etykiet, którzy otrzymują zrównoważony i niezawodny sposób pozbywania się odpadów. Po trzecie, papiernia UPM Schwedt, mogąca zmniejszyć lub – w idealnej sytuacji – całkowite zastąpić odpad drzewny i paliwa kopalne w cyklu produkcji ciepła i energii oraz UPM Raflatac, dzięki możliwości oferowania klientom nie tylko produktu, lecz także usługi obejmującej cały cykl produkcji etykiet. „W skali globalnej waste-to-energy wpływa również na poziom emisji dwutlenku węgla – dodaje Steffen Deszpot. – UPM ogranicza ten poziom na wiele sposobów, a jeden z nich zakłada wykorzystywanie najnowocześniejszych i najwydajniejszych metod produkcyjnych, które zapewniają minimalne zużycie energii”. UPM przewodzi integracji bioprzemysłu i przemysłu leśnego na rzecz nowego,
zrównoważonego i opartego na innowacjach przemysłu Biofore. W myśl swoich zasad odpowiedzialności firma zakłada redukcję zużycia paliw kopalnych oraz obniżenie poziomu emisji dwutlenku węgla. Celem jest także powtórne wykorzystywanie odpadów i, co za tym idzie, zminimalizowanie ilości tych, które trafiają na wysypiska śmieci. Wdrożony niedawno proces waste-to-energy mocno wspiera te zasady. Zastosowanie odpadu etykietowego jako komponentu paliwa stałego pozwala również zmniejszyć ilość niechcianych składników w produktach ubocznych tego procesu: gazie spalinowym i popiele. „Dokonując wyboru papieru powinno się zwrócić uwagę na cały cykl życia tego produktu, aby mieć pewność, że jest on wytwarzany w sposób odpowiedzialny i zrównoważony” – przypomina Steffen Deszpot. – Po analizie trzech podstawowych kryteriów można stwierdzić, że pap i e r p r o duko w a ny w p a p i e r ni U PM Schwedt jest bezpieczny dla środowiska, gdyż powstaje w całości z odnawialnych włókien, w wydajnej papierni i przy użyciu czystej energii”. Właśnie tak działa wizja Biofore w praktyce, według UPM Raflatac, każdego dnia.
zEkologiczne priorytety Sonoco-Alcore
Inwestycje w Europie
W
europejskich fabrykach Sonoco zakończyły się inwestycje szacowane na wiele milionów dolarów. Amerykański koncern produkuje różnorodne opakowania, od elastycznych do kartonowych, stawiając sobie za cel zrównoważony rozwój. Producent zainwestował w swoje trzy fabryki wytwarzające tekturę, by zwiększyć ich efektywność energetyczną, poszerzyć asortyment produktów i wprowa-
26
dzić nowe normy związane z ochroną środowiska. W Ciriè we Włoszech zainstalowano system pobierania energii z biogazu i udoskonalono system oczyszczania ścieków. W greckim Kilkis zamontowano kocioł o wysokiej wydajności i system odzysku ciepła, które zapewnić mają znacznie niższe koszty energii. Również w niemieckim zakładzie w Nordhorn poczyniono znaczne inwestycje w redukcję pary wodnej i zmniejszenie zużycia energii
elektrycznej. Według Adama Wooda, wiceprezesa i dyrektora generalnego w Sonoco-Alcore: „inwestycje te stanowią część obszernego programu mającego na celu poprawę jakości naszych produktów i zwiększenie konkurencyjności cenowej naszych zakładów papierniczych w Europie. Nasze zaangażowanie w zrównoważony rozwój i spełnianie oczekiwań klientów jest priorytetem w trakcie tworzenia planów kapitałowych spółki”.
Packaging Polska 11/11
BIZNES I FINANSE
zKlastry – przyszłość branży tworzyw sztucznych?
Klastropolis Raporty Światowego Forum Ekonomicznego wskazują niski stopień zaawansowania biznesu i słabą skłonność polskich przedsiębiorstw do współpracy jako jedne z czynników najbardziej obniżających pozycję konkurencyjną Polski. Jedną z przyczyn takiej oceny jest słaby poziom rozwoju klastrów – grup przedsiębiorstw z tej samej branży oraz branż powiązanych, zlokalizowanych w pobliżu siebie i korzystających z zasobów wyspecjalizowanej siły roboczej, infrastruktury, przepływów wiedzy i korzystnego otoczenia biznesu. Dlaczego konkurencyjne przedsiębiorstwa są zainteresowane koncentracją przestrzenną, skoro może to prowadzić do ograniczenia rynków zbytu i zwiększenia konkurencji cenowej? Okazuje się, że wymienione powyżej tzw. korzyści aglomeracji, po raz pierwszy opisane przez brytyjskiego ekonomistę Alfreda Marshalla prawie 100 lat temu w odniesieniu do tzw. dystryktów przemysłowych, są istotniejsze dla podnoszenia konkurencyjności przedsiębiorstw niż negatywne efekty wynikające z ich bliskości. dr Monika Matusiak
O
d czasu pierwszych odkryć koncepcje te były dalej rozwijane, a dzisiejszą popularność idei klastrów zawdzięczamy w dużej mierze pracom Michaela Portera z lat 90. XX wieku. Wykazał on, że konkurencyjność całych regionów i krajów zależy od zaistnienia warunków do powstawania klastrów opartych na tzw. kooperancji, czyli konkurencyjnej współpracy. Polega ona na poszukiwaniu oszczędności lub możliwości wspólnej ekspansji rynkowej dzięki współpracy w ramach tzw. funkcji pomocniczych, np. łańcuchów dystrybucji, wspólnych inwestycji w infrastrukturę specjalistyczną czy lobbowania na rzecz dostosowania programów edukacyjnych do potrzeb danego sektora lub wprowadzenie korzystnych dla niego regulacji prawnych. Przedsiębiorstwa dalej konkurują lecz w ramach tzw. funkcji kluczowych. Klastry zrzeszają nie tylko przedsiębiorstwa z danej branży, ale także samorządy lokalne i regionalne, uczelnie wyższe i instytucje edukacyjne, jednostki naukowo-badawcze czy instytucje otoczenia biznesu. Ich współpraca prowadzi do podniesienia konkurencyjności całej branży. Procesy zachodzące we współczesnej gospodarce, w szczególności zjawiska globalizacji i integracji międzynarodowej, a także rozwój gospodarki opartej na wiedzy, doprowadziły do zaostrzenia globalnej konkurencji i stawiają zupełnie nowe wyzwania przed
28
przedsiębiorstwami. Zmiana struktury rynku prowadząca do dominacji mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w większości gospodarek rozwiniętych wraz z jednoczesnym wystawieniem ich na międzynarodową konkurencję, prowadzi do konieczności poszukiwania nowych źródeł przewagi konkurencyjnej. Polskie przedsiębiorstwa opierały dotychczas swoją ofertę na konkurencyjności cenowej. Wiadomo już jednak, że szybki rozwój krajów BRICs (Brazylia, Rosja, Indie i Chiny) oraz innych krajów rozwijających się nie pozwoli utrzymać tej przewagi w długim okresie. Kraje rozwinięte, do których niedawno zaczęto zaliczać także Polskę, muszą poszukiwać produktów o wysokiej wartości dodanej, którą można osiągnąć dzięki wprowadzaniu innowacji i nowych technologii, wykorzystywaniu wyników prac badawczo-rozwojowych oraz atrakcyjnemu wzornictwu. Wiele z tych działań jest jednak zbyt kosztowne dla pojedynczych firm (niewiele małych przedsiębiorstw stać na uruchomienie własnego działu badawczo-rozwojowego), stąd popularność idei klastrów.
z W sieci współpracy Jeden z najbardziej znanych i najlepiej opisanych klastrów na świecie – Dolina Krzemowa, opiera swój sukces głównie na łatwym dostępie
Packaging Polska 11/11
BIZNES I FINANSE
do wyników badań naukowych i przepływie wiedzy między przedsiębiorstwami a uczelniami (wiele z tych przedsiębiorstw to tzw. przedsiębiorstwa typu spin-off i spin-out zakładane przez naukowców i studentów) oraz wysokiej innowacyjności uzyskiwanej dzięki szybkiej komercjalizacji nowych technologii. Klastry dobrze rozwijają się też w branżach bardziej tradycyjnych – inny sztandarowy przykład to włoski klaster obuwniczy, gdzie średniowieczna tradycja produkcji butów została unowocześniona dzięki zaawansowanym technologiom i designowi. Obydwa opisane przypadki mają coś wspólnego – koncentrację przestrzenną, duży zasób wyspecjalizowanej siły roboczej, ale także wielką liczbę małych i średnich przedsiębiorstw, które dzięki sieciom współpracy osiągają sukcesy nie tylko na rynku krajowym, ale przede wszystkim w kontekście międzynarodowym. Korzyści z powstawania i rozwoju klastrów doprowadziły do zainteresowania ich instytucjonalnym tworzeniem, a także do pojawienia się programów wsparcia na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym. Możliwość pozyskania środków finansowych, w tym na wspólne inwestycje, doprowadziła do dużego zainteresowania polskich przedsiębiorstw tworzeniem klastrów. Warto jednak zwrócić uwagę, że środki zewnętrzne rzadko są przyczyną sukcesu. Działające na forum Unii Europejskiej European Cluster Observatory zwraca uwagę, że z kilku tysięcy europejskich klastrów i tzw. inicjatyw klastrowych, będących świadomym działaniem ukierunkowanym na wykorzystanie korzyści aglomeracji, tylko kilkaset jest rzeczywiście konkurencyjnych. Dlaczego tak jest? Przede wszystkim, klaster można budować tylko na istniejącym w rzeczywistości przestrzennym skupisku przedsiębiorstw. Po drugie, sama przynależność do określonej branży nie jest wystarczająca. Przykładowo branże tworzyw sztucznych czy producentów opakowań mieszczą w sobie przedsiębiorstwa o bardzo zróżnicowanych profilach działalności, gdzie nie zawsze jest sens angażowania się we wspólne projekty. Tutaj pojawia się pojęcie łańcucha wartości obejmującego przedsiębiorstwa działające na kolejnych etapach produkcji. Klasyczny łańcuch wartości w branży tworzyw sztucznych przedstawiono na rysunku w dalszej części tekstu. Współpraca przedsiębiorstw przynosząca im rzeczywiste korzyści powinna odbywać się wzdłuż tego łańcucha, prowadząc np. do skrócenia czasu produkcji lub dystrybucji, uzyskania lepszych cen na materiały, promocji wspólnej marki, współdzielenia kosztów zakupu wyników prac badawczo-rozwojowych czy wspólnego wchodzenia na rynki międzynarodowe. Inną możliwością jest zrzeszenie
11/11 Packaging Polska
przedstawicieli tylko jednego z ogniw i zwiększenie w ten sposób siły rynkowej poszczególnych przedsiębiorstw. Zrzeszenie dużej liczby przedsiębiorstw ułatwia ponadto zarówno uzyskanie wsparcia ze środków publicznych, jak i np. współpracę z instytucjami edukacyjnymi oraz dostosowanie kompetencji pracowników produkcyjnych do rzeczywistych potrzeb przedsiębiorstw.
1
Dostawcy materiałów wsadowych dla producentów surowców
Dystrybutorzy wyrobów z tworzyw sztucznych / użytkownicy 4
5
2
Firmy zajmujące się przygotowywaniem mieszanek tworzywowych
3
Przetwórcy tworzyw sztucznych
Producenci i dystrybutorzy tworzyw sztucznych
Producenci maszyn, urządzeń i oprzyrządowania technologicznego
6
Przedsiębiorstwa recyklingowe
7
Źródło: Materiały Zachodniego Klastra Tworzyw Sztucznych PLASTOPOLIS. Opracowanie: M. Judek W ostatnich latach w Polsce powstało wiele klastrów. Kilka z nich jest już dosyć zaawansowanych w rozwoju. Wymienia się tu m.in. klaster Dolina Lotnicza w województwie podkarpackim, który został już dostrzeżony w Unii Europejskiej i we współpracy z innymi
klastrami europejskimi aspiruje do miana klastrów rangi światowej, których rozwój jest wspierany przez Komisję Europejską. Klaster zrzesza ponad 80 firm lotniczych z województwa podkarpackiego, których pierwsze wspólne działania objęły m.in. wyposażenie szkół zawodowych i techników w regionie w nowoczesne pracownie oraz rozpoczęcie programu praktyk zawodowych w konkretnych firmach. Pozwoliło to na kształcenie pracowników o kompetencjach zgodnych z zapotrzebowaniem firm lotniczych oraz na wzrost zainteresowania tymi kierunkami kształcenia nie tylko w szkołach średnich, ale także na Politechnice Rzeszowskiej. Dziś Dolina Lotnicza jest zaangażowana w tworzenie polsko-słowackiego klastra transgranicznego oraz współpracę z innymi takimi klastrami w Europie. Regularnie bierze też udział w międzynarodowych targach lotniczych. Innym znanym klastrem jest pleszewski Klaster Kotlarski, który stworzył wspólną markę i innowacyjny produkt: ekologiczny kocioł pleszewski. Obydwa te projekty były efektem przyjętej strategii rozwoju klastra. W opracowanie produktu innowacyjnego zaangażowało się 30 ze stu zlokalizowanych w okolicach Pleszewa firm kotlarskich, które zdecydowały się wspólnie stworzyć kocioł na biomasę spełniający wyśrubowane normy ekologiczne i jakościowe, co czyni go atrakcyjnym produktem eksportowym. Klaster prowadzi też akcję „Bezpieczna kotłownia – bezpieczny dom” podnoszącą świadomość klientów branży. Ich sukces jest dowodem, że warto poszukiwać pól współpracy, a nowa formuła, którą są klastry pozwala na rozwój ich najważniejszych członków – przedsiębiorstw. dr Monika Matusiak jest ekspertem ds. klastrów, adiunktem na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu oraz koordynatorem Zachodniego Klastra Tworzyw Sztucznych PLASTOPOLIS z ramienia Eureka Technology Park Sp. z o.o.
Przykład klastra w branży tworzyw sztucznych: Działający w Poznaniu Zachodni Klaster Tworzyw Sztucznych PLASTOPOLIS został powołany w grudniu 2009 roku, w wyniku umowy partnerskiej między czterema firmami, których koordynatorem został Eureka Technology Park Sp. z o.o. Obecnie klaster zrzesza 18 podmiotów i tworzy platformę współpracy dla swoich członków w celu realizacji wspólnych projektów. Jej celem jest rozwijanie zasobów i kompetencji z obszaru tworzyw sztucznych oraz wspieranie innowacyjności przedsiębiorstw. PLASTOPOLIS współpracuje m.in. z Zakładem Tworzyw Sztucznych Politechniki Poznańskiej oraz Instytutem Wzornictwa School of Form. W roku 2011 klaster, we współpracy z wynalazcami, rozpoczął prace nad opatentowanym produktem innowacyjnym. Podjęte działania doprowadziły do powstania prototypu, który pozytywnie przeszedł pierwsze testy konsumenckie. Klaster prowadzi też współpracę z inwestorami branżowymi, aktywnie poszukując środków na rozpoczęcie produkcji seryjnej. PLASTOPOLIS znalazł się w ogólnopolskim katalogu klastrów oraz na wystawie organizowanej w ramach projektu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości „Polska polityka klastrowa”. Zapraszamy do współpracy: www.plastopolis.pl
29
TARGI
zIPACK-IMA 2012
Katalizator zmian Do rozpoczęcia targów Ipack-Ima w Mediolanie pozostały niespełna trzy miesiące. Już na przełomie lutego i marca (28.02-03.03) w stolicy mody, sztuki i designu zgromadzą się m.in. specjaliści z branży opakowaniowej. Tego wydarzenia nie można przegapić.
z Technologia a głód na świecie
Najsilniejszą stroną tej 22. edycji targów Ipack-Ima są bez wątpienia przestronne hale wystawiennicze, które pomieszczą pełnowymiarowe linie produkcyjne i wolnostojące maszyny.
T
argi Ipack-Ima, na których zaprezentuje się ponad 800 firm, są jedną z najważniejszych imprez branżowych na europejskim rynku. Podczas wystawy będzie można zobaczyć technologie, urządzenia i materiały przeznaczone m.in. do produkcji opakowań. Istotną rolę będzie odgrywał tam sektor druku opakowań i etykiet. Maszyny opakowaniowe mają stanowić najliczniej reprezentowany sek tor przemysłu (29 proc. producentów). Na drugim miejs cu zn aj d ą si ę s y s te my d o o b r ó b k i (23 proc.). Kolejne 24 proc. wystawców pokaże rozwiązania z segmentu materiałów konsumpcyjnych i przemysłowych. Najsilniejszą stroną tej 22. edycji targów Ipack-Ima są bez wątpienia przestronne hale wystawiennicze, które pomieszczą pełnowymiarowe linie produkcyjne i wolnostojące maszyny. Tym samym organizatorzy przywracają mediolańskim targom charakter wystawy skupiającej się na systemach dużego formatu.
30
Misją Ipack-Ima jest nie tylko prezentacja najnowszych rozwiązań technologicznych. Targi, we współpracy z ONZ, promują również inicjatywę walki z głodem na świecie. Branże: opakowaniowa, spożywcza i logistyczna odgrywają tutaj znaczącą rolę, zw łaszcza jeśli chodzi o odpowiednią obróbkę żywności, konserwację, pakowanie, przechowywanie oraz transport. Podczas tegorocznej edycji Ipack-Ima odbędzie się międzynarodowy konwent pod hasłem „Technologie opakowaniowe a zwiększenie bezpieczeństwa żywności w krajach afrykańskich”, który otworzy Kandeh K. Yumkella, dyrektor generalny UNIDO – Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Roz woju Przemys łowego. W konferencji wezmą udział specjaliści UNIDO, WFP (Światowego Programu Żywnościowego), FAO (Organizacji Narodów Zje dno czonych ds . W y ż y wienia i Rolnictwa) i IFAD (Międzynarodowego
Funduszu Rozwoju Rolnictwa). Do udziału w konferencji zaproszono również najważniejszych graczy na rynkach afrykańskich oraz liczne grono ekspertów z tamtego regionu i z innych krajów świata. UNIDO i Ipack-Ima współpracują już od wielu lat. W zeszłym roku zawiązano porozumienie, w ramach którego obie organizacje zobowiązały się do wspólnego promowania podczas wystaw we Włoszech i za granicą ewolucji technologii opakowaniowej na rzecz walki z głodem na świecie. Wspólna strategia ma przyczynić się do wzrostu świadomości znaczenia, jakie ma opracowanie odpowiedniej technologii, a następnie wdrożenie jej w krajach rozwijających się, które dotyka problem głodu. „Technologia napędza postęp i, jak pokazuje przykład akcji Ipack-Ima i ONZ, może pomóc rozwiązywać globalne problemy, w tym zapobiegać klęsce głodu” – powiedział dyrektor generalny Ipack-Ima Guido Corbella. „UNIDO i Ipack-Ima wyznają te same zasady etyczne, jeśli chodzi o postęp technologiczny, który stanowi istotną wartość w wymiarze ekonomicznym i społecznym”.
Packaging Polska 11/11
TARGI
zTargi POLEKO 2011
Pod znakiem ekologii
Z
akończyły się kolejne targi POLEKO w Poznaniu. W tym roku zgromadziły ponad 750 wystawców i firm z 19 krajów. Najlepsi polscy i zagraniczni producenci oraz dystrybutorzy zaprezentowali innowacyjne rozwiązania w zakresie ochrony środowiska oraz gospodarki komunalnej. Tematem tegorocznej edycji, określonym przez Ministra Środowiska, który objął nad nią honorowy patronat, było „Efektywne wykorzystywanie zasobów – Resource efficency”. Zróżnicowanie uczestników w tym roku było imponujące – na targi zawitali goście m.in. z Belgii, Chin, Hiszpanii, Kanady czy USA. Głównym atrybutem targów była prezentacja licznych innowacji. Wśród nowych
produktów znalazły się m.in. automatyczna stacja przeładunkowa, reaktor ciekłometaliczny służący do utylizacji wszelkiego rodzaju odpadów czy optoelektryczny system do oceny biotoksyczności ścieków. Organizatorzy w dalszym ciągu poszerzają świadomość w temacie ekologii: „Targi Poleko w Poznaniu to najważniejsze forum wymiany doświadczeń na temat przyjaznych środowisku rozwiązań dla przemysłu” – komentuje Urszula Chłystun, dyrektor projektu – „Jest to miejsce propagowania aktualnych trendów, innowacyjnych technologii i proekologicznych inicjatyw. Co roku wydarzenie to cieszy się coraz większym zainteresowaniem, a ciągły rozwój sektora ochrony środowiska sprawia, że dostawcy produktów i usług decydują się na udział w tym spotkaniu”.
Nowej generacji liner do tektury falistej Niskie zużycie kleju Wysoka białość
Bardziej wyraziste kolory Dostępny w arkuszach Do druku offsetowego, cyfrowego i eksodruku
Nie musisz i nam wierzyć na słowo… Przekonaj się sam. Bezpłatnie!
Kontakt: Klaus Reuter +31 43 3822 108 lub fusion.se.dk.pl@sappi.com
www.sappi.com
Dostępny w rolkach
DRUK
zZdobienie metodą hydrografiki
Czary mary Niektórzy mówią, że pochodzi z Japonii z początku lat 80. Inni zaś twierdzą, że wywodzi się z Ameryki, gdzie armia wojskowa stosowała ją przy kamuflażu broni. W Polsce tymczasem hydrografika otwiera się na branże inne niż motoryzacja, w której jest obecnie najczęściej wykorzystywana i staje się coraz bardziej powszechną metodą ozdabiania. Jej zastosowanie tak naprawdę ogranicza tylko i wyłącznie ludzka wyobraźnia… Dominika Pupkowska
N
anoszenie obrazu na elementy 3D przy udziale wody to w skrócie definicja hydrografiki. Mało kto jednak wie na czym ona dokładnie polega. Tymczasem przedmioty przestrzenne ozdabianie w tej technologii mogą mieć nieregularne i nietypowe kształty oraz mogą być wykonane z metalu, szkła, ceramiki, tworzyw sztucznych, drewna. Warunkiem jest sztywność przedmiotu i jego odporność na wodę. Hydrografika pozwala na pełne pokrycie wzorem danego elementu, nawet w miejscach niedostępnych, jak rogi i szcze-
liny. „Nadruk poprzez hydrografikę charakteryzuje się dużą trwałością, odpornością na czynniki atmosferyczne i wysoką temperaturę. Powłoka jest równie trwała jak lakier samochodowy i przypomina pracę wykonaną aerografem” – tłumaczy Dariusz Birecki z firmy Design Plus, która w swojej ofercie posiada urządzenia i folie do wykonywania hydrografiki. Metoda trójwymiarowego nakładania nadruku daje nieograniczone możliwości zarówno producentom różnorodnych elementów, jak również osobom prywatnym,
które chcą wyróżnić swoje akcesoria. Na rynku dostępnych jest kilka tysięcy wzorów folii, możliwe jest również wykonanie wzoru na zamówienie. Najbardziej popularny jest trend odnoszący się do naturalności – imitacje drewna, kamieni, kropli deszczu czy skóry węża.
z Na własne oczy By poznać tajniki nakładania wzoru na przedmioty 3D przy użyciu wody odwiedzam
Proces nakładania hydrografiki krok po kroku prezentuje Kasjana Cisowska z firmy HydroTransfer.
W pierwszej kolejności folia zostaje odpowiednio przycięta do wielkości obiektu.
32
W nałożeniu hydrografiki istotna jest woda, która oblewa obiekt powodując dokładne umieszczenie wzoru na jego całej powierzchni.
Natryskiwanie odpowiedniej ilości aktywatora sprawia, że folia zamienia się w żel.
Packaging Polska 11/11
© Design Plus x 5
DRUK
zainteresowanie tą metodą zdobienia” – tłumaczy Kasjana Cisowska, właścicielka firmy HydroTransfer. Mała warszawska firma prowadzona jest przez dwóch, charyzmatycznych, młodych przedsiębiorców. „Weszliśmy w ten interes całkowicie bez doświadczenia. Do wszystkiego dochodziliśmy sami. Wiele wiedzy nadal jest do zdobycia – podłoża są tak różne, że każdego dnia praktycznie dowiadujemy się czegoś nowego. Dobór właściwych komponentów do podłoża to najbardziej istotna sprawa, bo dzięki temu hydro-
z Nie do zdarcia Zastosowanie hydrografiki w opakowalnictwie może być szansą na wygene-
© EMG x 5
Warszawę, gdzie swoją siedzibę ma firma HydroTransfer. Gdy wchodzę do budynku właściciele przygotowują akurat ogromną paczkę, w której – jak się okazuje – jest obudowa wanny ozdobiona zwierzęcym motywem. „Nasza firma zajmuje się hydrografiką przede wszystkim w aspekcie branży motoryzacyjnej: samochody, motocykle, quady, ale również innych, możliwych do pokrycia powierzchni. Mieliśmy naprawdę różnorodne zlecenia. Broń, akcesoria wyposażenia wnętrz czy widziana tu przez panią obudowa wanny wskazują na coraz większe
grafika jest trwała, a klienci zadowoleni” – dodaje Kasjana Cisowska. Do procesu hydrografiki niezbędne są następujące elementy: woda o temperaturze ok. 30°C, folia do hydrografiki (dostępna na rynku w wielu wzorach) oraz aktywator. Produkt, który ma być pokryty hydrografiką, pokrywa się podkładem pozwalającym na przylgnięcie folii – dzięki niemu można manipulować odcieniem grafiki. Podkład schnie od 30 min. do 24 h. Na tafli podgrzanej wody układa się odpowiednio przyciętą folię. Następnie natryskuje się w określonej ilości aktywator, pod wpływem którego folia zamienia się w żel. Za duża lub za mała ilość aktywatora powoduje nie przyklejanie się folii lub jej rozpuszczenie. Nałożenie hydrografiki na obiekt jest wtedy już tylko kwestią zanurzenia w wodzie, która oblewa go powodując jednocześnie dokładne umieszczenie na nim wzoru. Tutaj nie bez znaczenia jest precyzja, gdyż każde zadrżenie ręki może w efekcie być widoczne na wzorze. Resztki folii zmywane są strumieniami wody, która nie narusza nadruku. Po wyschnięciu na przedmiot nakłada się lakier bezbarwny zapewniający całkowitą ochronę wzoru. Dzięki zastosowaniu profesjonalnego sprzętu metoda hydrografiki pozostaje przyjazna dla otoczenia. Zastosowane środki są bezpieczne dla środowiska, nieczystości pozostające po obróbce wyłapywane są przez specjalne filtry, a woda potrzebna do tego procesu jest używana wielokrotnie, dzięki zastosowaniu recyrkulacji i odpowiedniej filtracji.
Podczas zanurzania obiektu nie bez znaczenia jest precyzja, gdyż każde zadrżenie ręki może w efekcie być widoczne na wzorze.
11/11 Packaging Polska
Po chwili element wyposażenia samochodu wygląda jak wykonany z karbonu.
33
© Design Plus
DRUK
Wkład w rozwój technologii hydrografiki mają również polscy producenci. Nowością na rynku europejskim jest wanna i myjka „zespolona” w jedno urządzenie tzw. Combo, które stworzyła firma Design Plus. Głównym założeniem tego rozwiązania jest ekologia. Dzięki niemu użytkownik oszczędza energię elektryczną i zużytą wodę oraz może zminimalizować zajmowaną przez urządzenia przestrzeń.
rowanie oryginalnych projektów opakowań. W odróżnieniu od powszechnie stosowanych folii obkurczających, hydrografika pokrywa każde najmniejsze żłobienie produktu i jest nie do zdarcia. Etykieta może być wtopiona we wzór lub nałożona na folię. „Na chwilę obecną mamy produkcję małoseryjną, więc hydrografika nakładana jest ręcznie. Mija jednak równo rok od założenia naszej działalności, a plany rozwoju na następne lata są ogromne. Chcemy przejść na produkcję seryjną i wielkoseryjną” – mówi na zakończenie naszego spotkania, widząca przyszłość w zastosowaniu hydrografiki w opakowalnictwie, właścicielka firmy HydroTransfer. Czy jednak tak się stanie, to już zweryfikuje rynek.
Seria b.right! od Benefit
© the dieline x 2
Do stworzenia zamknięć, przypominających wyglądem drewno, zastosowano proces nakładania wzorów na elementy o powierzchni 3D przy użyciu wody – hydrografikę. Dzięki wykorzystaniu tej technologii każde zamknięcie kosmetyków b.right! ma inny drewniany wzór, a powierzchnie tak pokryte są łatwe w utrzymaniu, odporne na uszkodzenia oraz na warunki atmosferyczne i wysoką temperaturę. Ponadto szklane buteleczki barwione są na ciepłe odcienie niebieskiego, co idealnie komponuje się z a’la drewnianym zamknięciem. Dla nowej serii kosmetyków do pielęgnacji skóry o nazwie b.right! od Benefit innowacyjne opakowania zaprojektowała i stworzyła grupa Maesa. Promienna kolekcja odżywczych kosmetyków do pielęgnacji skóry to 16 produktów opakowanych w nowoczesne, wyglądające jak aptekarskie buteleczki pojemniki. Projektantom zależało ma stworzeniu takich opakowań, które będą się wyróżniać na rynku. Stylizowane opakowania ze szkła i tworzywa żłobione są wzorkami, aby natomiast podkreślić organiczne właściwości kosmetyków zamknięcia produktów wyglądają jak wykonane z drewnianego korka. „Podczas tworzenia projektu ściśle współpracowaliśmy z działem marketingu firmy Benefit. Zainspirowała nas przeszłość, oglądaliśmy wiele kolekcji XIX-wiecznych aptekarskich opakowań i podziwialiśmy grafikę ich etykiet. Ostateczny design opakowań b.right! to mieszanka klasycznej i nowoczesnej wrażliwości” – wyjaśnia Sean Brosmith, dyrektor kreatywny w firmie Maesa.
34
© EMG
Udawane drewno
Dostępnych na rynku jest kilka tysięcy wzorów folii do hydrografiki, możliwe jest również wykonanie wzoru na zamówienie.
Packaging Polska 11/11
"#(% *),#-#/ 2 .+# + .+, )&&1 (#% & .+ (- " ' &,
)-)&# #& +
)' ).& )-) ,#!( $ !!
.(# & (- +*+#, , " &)03," ( #6404863 - Dmitrijs Gerciks #28224013 - Nomad_Soul #32013953 - Scott Griessel #14167340 - Doc RaBe #33343513 - Maridav #22103088 - Mark Aplet #197495 - XL Standard I 16 kredytรณw (od 40,00 PLN).
OBRAZY BIZNESOWE
Znajdลบ odpowiedni obraz juลผ za 2,50 zล ! Kolekcja ponad 15 milionรณw zdjฤ ฤ i wideo royalty-free do ilustracji wszystkich Twoich projektรณw reklamowych i promocyjnych: materiaล รณw promocyjnych, reklam, opakowaล , drukรณw reklamowych...
Fotolia, nr 1 wล rรณd dostawcรณw plikรณw kreatywnych w Europie. Telefon +48 22 389 70 52 | www.fotolia.pl
DRUK
zTechnologia tworzenia punktu rastrowego Flexodot 4800
Raster tkwi w detalach
© Screen
Słabą stroną cyfrowego naświetlania fleksograficznych form drukowych są niedogodności występujące w polach jasnych. Pomimo płyt, pozwalających na uzyskanie głębokiego reliefu, cyfrowe flekso nadal ma problemy z budowaniem minimalnych punktów – są one wymywane albo nie zawiązują się. Różnice parametrów obróbki płyt powodują, że nie zawsze sprawdzają się nawet bardzo wysublimowane koncepcje zwiększania punktów z jednoczesnym ich przerzedzeniem i przemieszaniem z punktami mniejszymi.
Naświetlarka PlateRite FX1200 marki Screen przeznaczona jest do naświetlania stosowanych we fleksografii cyfrowych płyt flekso/letterpress z czarną maską. O instalacji tego urządzenia w firmie Focus pisaliśmy w poprzednim wydaniu PACKAGING POLSKA.
W
szystko wskazuje jednak na to, że problem został rozwiązany przez Screen’a za sprawą technologii laserowej oraz rastrów. Screen, wprowadzając na rynek naświetlarki do płyt fleksograficznych i let terpress z czarną maską, zadbał o rastry, umożliwiając wykorzystanie do maksimum możliwości swoich workflow oraz CtP, pracujących z rozdzielczością do 4800 dpi. Tak wysoka rozdzielczość,
36
w połączeniu z reliefową strukturą fleksograficznych form drukowych, stawia specyficzne wymagania co do precyzji i sposobu kształtowania pól drukujących.
z Precyzja formowania Precyzję i stromy, głęboki relief, zapewniają termiczne systemy PlateRite FX1524, PlateRite FX1200 oraz PlateRite
FX870II. Za ukształtowanie pól drukujących odpowiedzialne są rastry o wspólnej nazwie Flexodot. Rezultatem są precyzyjnie uformowane punkty rastrowe, zarówno te najmniejsze, jak i największe, z czterema wspornikami wzmacniającymi stożki, co znacząco wpływa na stabilność druku, poszerzenie zakresu tonalnego, ciągłość przejść tonalnych, czytelność najdrobniejszych detali oraz bardzo uciążliwych dla fleksografii zejść do zera. Efekty, doskonałe już przy 2400 dpi, są jeszcze lepsze dzięki wysokiej rozdzielczości 4800 dpi, co ma wielki wpływ na gładkość łuków i linii ukośnych, powtarzalność oraz eliminuje nierównomierności mogące występować w obszarach jasnych świateł.
z Klarowny obraz Technologia cyfrowa Screen’a flekso i letterpress pozwala na uzyskanie zakresu tonalnego 1 proc. – 99 proc. przy 200 lpi zapewniając bardzo wysoką powtarzalność płyt i ostre punkty. Drukowany obraz jest klarowny dzięki doskonałej reprodukcji bardzo drobnych szczegółów, dobremu odwzorowaniu przejść tonalnych bez widocznych progów, doskonałemu kontrastowi, czytelności detali w głębokich cieniach i jasnych światłach. Technologia cyfrowa Screen’a bardzo dobrze radzi sobie również z polami silnie kontrastującymi.
z Offsetowa gradacja Za pomocą Flexodot 4800 możliwe jest tworzenie ekstremalnie małych, precyzyj-
Packaging Polska 11/11
nasze KOLORY DRUK
TWOJA wyobraźnia
www.chespa.eu
Podstawowe wzorki punktów rastrowych.
nych punktów rastrowych, pozwalających swobodnie pracować z rozdzielczością 4800 dpi i otrzymywać ciągłe przejścia tonalne oraz naturalnie wyglądające gradacje, nawet w obszarach o wysokiej jasności. Punkty rastrowe w polach świateł, mniejsze niż przy 2400 dpi, są wzorowo reprodukowane przez solidnie uformowane stożkowe reliefy ze wspornikami. Dzięki temu gradacje, uzyskiwane za pomocą Flexodot 4800, są porównywalne z offsetowymi, przy jednoczesnej doskonałej gęstości, typowej dla druku flekso.
z Technologia Flexodot 4800 Flexodot 4800 to specjalny raster półtonowy dla flekso. Jeden promień laserowy, przy rozdzielczości 4800 dpi, tworzy minimalny, możliw y do naświetlenia punkt o przekroju 5x5 µm. Cztery takie punkty dają minimalny punkt rastrowy 10x10 µm. Przy 12-bitowym zakresie regulacji wielkości punktu rastrowego możliwych jest 4096 stopni szarości. Pracując z Flexodot 4800 można posługiwać się liniaturami 150/175/190 lub 210 lpi. Możliwe jest dobieranie kątów rastra dla kolorów spotowych. Relief punktu rastrowego jest stożkowy, z czterema wspornikami wzmacniającymi. Wsporniki mogą być krótkie lub długie, wybór zależy od charakterystyki płyty flekso. Stożek wynika z technologii obróbki. Wsporniki są rezultatem naświetlenia na czarnej masce dodatkow ych czterech „wąsów” za pomocą pojedynczych punk tów 5x5 µm lub 10x10 µm. Zawiązują się one na zboczach stożka w postaci charakterystycznych podpór. Pro ces w ymy wania uniemożliwia im zrównanie się z wierzchołkiem stożka, zatem nie mają wpływu na wielkość punktu, a jedynie wzmacniają stożek i stabilizują jego reakcję na docisk. Użytkownik systemu, w zależności od właściwości płyty i warunków druku, ma do dyspozycji jeden z kilku minimalnych
11/11 Packaging Polska
punk tów rastrow ych i dwie długości wsporników. Drukowanie fleksograficzne zwykle wymaga dobierania wartości odcięcia (tzw. „bump-up”) dla uzyskania stabilnego pokrycia 1 proc. w oparciu o dane dostarczane przez producenta płyt. Przy Flexodot 4800 stosuje się odcięcie nieco mniejsze niż przy tradycyjnym rastrowaniu flekso. Minimalny punkt rastrowy przy zastosowaniu Flexodot 4800 jest większy niż zwykle. Dlatego w jasnych obszarach punktów tych jest mniej. Jeśli przy wysokiej liniaturze uzyskanie równomiernej tinty jest trudne, poprawę daje zastosowanie większego punktu lub zwiększenie odcięcia.
Accu Braille
tuleje
INROUND
ZINTEGROWANY SYSTEM KOMUNIKACJI Z KLIENTEM
Mikroskopowe obrazy reliefów na styku pola 30 proc. z jasnym 1 proc. i 2 proc. Wzbogacenie por t folio o Flexodot 4800 świadczy o uwadze, jaką Screen poświęca temu segmentowi rynku, potwierdzając jego zaangażowanie w zaspokajaniu bardzo zróżnicowanych potrzeb przemysłu działającego w oparciu o płyty flekso i typograficzne.
Farby graficzne
Klisze Wykrojniki Projektowanie fotopolimerowe płaskie i rotacyjne opakowań
Chespa Sp. z o.o., ul. Ks. Fr. Duszy 5, PL 47-303 Krapkowice tel. +48 77 44 29 700, fax: +48 77 46 63 711 e-mail: chespa@chespa.com.pl
DRUK
zRozmowa z Alonem Bar-Shany
Nie zmienimy kursu W ekskluzywnym wywiadzie dla PACKAGING POLSKA i PRINT & PUBLISHING Alon Bar-Shany, wiceprezes i dyrektor generalny Indigo Division w firmie HP, nakreśla perspektywy i diagnozuje aktualny stan druku komercyjnego oraz radzi, co mogą zrobić dostawcy druku, aby zwiększyć swoje zyski.
© HP
Alon Bar-Shany dowodzi, że druk offsetowy będzie musiał nadal ustępować miejsca technologii cyfrowej.
zPACKAGING POLSKA: Jeśli chodzi o globalny kryzys ekonomiczny, wydaje się, że najgorsze mamy już za sobą. Czy znajduje to odzwierciedlenie w wynikach finansowych HP? Alon Bar-Shany: Oczywiście ogólna sytuacja ekonomiczna na świecie miała wpływ na nas i na naszych klientów, jednakże trendy w branży poligraficznej wyraźnie działają na korzyść druku cyfrowego. Tempo rozwoju naszych klientów szacuje się na 25 proc. w skali roku, a w samym tylko regionie EMEA HP Indigo zanotowało w zeszłym roku 19 proc. wzrost zysków.
zPP: Co sądzi Pan o fali konsolidacji
na rynku poligraficznym, zwłaszcza w sektorze druku cyfrowego? Alon Bar-Shany: Dowodzi to przejścia z druku analogowego do technologii cyfrowej jakie obecnie dokonuje się w branży. Zgadzamy się z analitykami, takimi jak Gartner, że konsolidacje i przejęcia będą coraz częściej miały miejsce. HP dostrzega w sektorze druku cyfrowego duży potencjał, dlatego będziemy nadal inwestować w rozwój innowacyjnych systemów, które poszerzą nasze portfolio Indigo i Inkjet Web Press. Mamy również szeroką sieć partnerów, którzy wspierają nas swoimi produktami: systemami wykończeniowymi, oprogramowaniem do zarządzania przepływem pracy i mediami do zadruku. Wspólnie oferujemy klientom rozwiązania, które pomagają im drukować w lepszej jakości i osiągać większe
38
dochody. Konsolidacja sektora cyfrowego pokazuje, że konkurencja na tym rynku rośnie. Jednocześnie jest to potwierdzeniem naszej strategii, która zakłada przyspieszenie przejścia z technologii tradycyjnej na cyfrową. Nie planujemy zatem żadnej zmiany obranego kursu. Od lat jesteśmy niekwestionowanym liderem rynku i nadal będziemy stawiać na innowacje, wyprzedzając o krok naszych konkurentów.
zPP: Jakiej rady udzieliłby Pan dostawcom druku, którzy chcą rozwinąć swój interes i podbić nowe rynki? Jakie inwestycje byłyby dla nich najsensowniejsze? Alon Bar-Shany: Powinni mieć wizję tego, gdzie chcieliby być za pięć lat. Muszą również przeanalizować potrzeby swoich klientów i własne możliwości. Technologia druku cyfrowego daje niezliczone opcje, ale należy wyjść od tego, w jaki sposób drukarnia może wykreować wartość dodaną i temu podporządkować dalszy rozwój. Radziłbym także przyjrzeć się rozwiązaniom dla każdego etapu produkcji – nie tylko maszynom drukującym, ale i systemom web-to-print, finishingowi i oprogramowaniu MIS. Technologia HP Indigo może zmienić model biznesowy drukarni w znacznie większym stopniu, niż ma to miejsce w przypadku zakupu samej tylko maszyny drukującej.
zPP: Które produkty z oferty HP Indigo są najpopularniejsze? Alon Bar-Shany: Trudne pytanie. Mam czworo dzieci i wszystkie kocham tak samo.
Packaging Polska 11/11
DRUK
Rynek natomiast wymaga oczywiście wysokiej produktywności, która sprosta rosnącym wolumenom. Dlatego też produkty trzeciej generacji: Indigo 7500, Indigo WS6000 i Indigo W7200 generują obecnie największą część naszych zysków. Mimo to pod względem ilości sprzedanych modeli pionierem jest Indigo 5500.
zPP: Które sektory mają, Pańskim zdaniem, największy potencjał wzrostu? Czy istnieją nisze o niewykorzystanych jak dotąd możliwościach? Alon Bar-Shany: Opakowania są szybko rozwijającym się segmentem. Indigo to największy dostawca dla branży etykiet. Zauważamy także duże zainteresowanie opakowaniami elastycznymi oraz pudełkami składanymi. Duże szanse ma także druk zdjęć, podobnie jak self publishing. Naszym największym sektorem pozostaje jednak druk komercyjny.
zPP: Można zauważyć, że rozwiązania workflow stale umacniają swoją pozycję w ofercie HP Indigo. Jaki jest tego powód? Alon Bar-Shany: Wraz ze wzrostem popytu na usługi druku cyfrowego rośnie liczba zleceń i stopień ich skomplikowania. Zrealizowanie setek projektów każdego dnia wymaga zaangażowania więcej niż jednego systemu drukującego. Efektywne zarządzenie produkcją ma zatem kluczowe znaczenie.
zPP: Jaką rolę dostawcy maszyn drukujących przypisują poszerzeniu oferty o nowe narzędzia, jak te do zarządzania przepływem pracy? Alon Bar-Shany: To bezwarunkowo konieczne. Szybko zmieniający się rynek sprawia, że ważne staje się przybliżenie klientom sprawdzonej technologii i dobrych praktyk biznesowych. Pod tym względem nasza grupa DSCOOP1, która obecnie rozszerza swój zasięg na Azję i Europę, dokonała niesamowitych rzeczy w Stanach Zjednoczonych. Do tego ciągle rozwijamy nasz Capture-Program2.
zPP: Ekologia to dla branży druku bez wątpienia istotna kwestia. Czy może Pan przybliżyć nam temat odbarwiania papieru zadrukowanego na maszynach HP Indigo? Alon Bar-Shany: Dzisiejsze zakłady zajmujące się odbarwianiem papieru i recyklingiem muszą sprostać coraz większemu spektrum podłoży, wśród których znajdują się papiery powlekane i niepowlekane, zadrukowane w offsecie, fleksografii, wklęsłodruku, tuszami inkjetowymi bądź płynnymi, pokryte lakierami UV. To rzecz jasna duże
1)
wyzwanie dla całej branży. Z tego względu HP współpracuje z wiodącymi producentami papieru, prowadząc badania nad odbarwianiem, które obejmują analizę podłoży, farb i tuszy. Ponadto wraz z trzema innymi dostawcami maszyn cyfrowych założyliśmy Digital Print Deinking Alliance. Papier zadrukowany w technologii HP Indigo jest stale poddawany recyklingowi, a nasze własne centra badawczo-rozwojowe przetwarzają regularnie ponad 60 ton wydruków miesięcznie. Działalność HP na rzecz ochrony środowiska sięga wczesnej fazy istnienia naszego przedsiębiorstwa, a oddziały firmy odpowiedzialne za druk cyfrowy blisko współpracują z papiernikami, instytutami badawczymi oraz dystrybutorami, aby ulepszyć technologię odbarwiania i recyklizacji papieru.
zPP: Jaką rolę odgrywa druk cyfrowy we współczesnym instrumentarium marketing mix i w rosnącym sektorze cross mediów? Alon Bar-Shany: Marketing stał się bardziej skomplikowany i spersonalizowany. Konsument jest zalewany danymi, a smartfon stanowi przykład tego, w jaki sposób można dostosować informację do konkretnego użytkownika. Druk cyfrowy może stanowić uzupełnienie wirtualnego marketingu.
zPP: Czy uważa Pan, że konsumenci i właściciele marek rozumieją szanse tkwiące w wykorzystaniu druku cyfrowego, czy też trzeba im to wyjaśnić?
rynku – część z nich nie doczeka drupy 2012. W przededniu targów branża usłyszy o spektakularnych technologiach i produktach. Jesteśmy dumni z tego, że dotrzymujemy obietnic składanych naszym klientom. Będziemy kontynuować naszą strategię innowacyjności tak, aby odbiorcy naszych rozwiązań mogli osiągnąć zapowiadany 25-procentowy wzrost. Dużą szansę upatrujemy w upowszechnieniu druku cyfrowego kosztem offsetu. Dlatego nasz budżet na badania i rozwój będzie większy niż dotychczasowy. Nasi klienci mogą być pewni, że druk cyfrowy ma przed sobą świetlaną przyszłość.
Alon Bar-Shany: Szczerze mówiąc, zrozumienie potencjału technologii cyfrowej jest wśród użytkowników i dostawców bardzo niewielkie. Na podstawie przeprowadzonych ankiet stwierdziliśmy, że brak wiedzy w tym zakresie ciągle daje się we znaki. Dlatego też inwestujemy w edukację i pomagamy naszym klientom poznać możliwości, jakie daje druk cyfrowy.
zPP: Jakie są Pańskie prognozy na kolejne miesiące bieżącego roku finansowego i czas, który pozostał do drupy 2012? Alon Bar-Shany: Rok 2011 będzie dobry dla nas i naszych klientów. Wzrost wielkości zleceń o 1/4 w drukarniach pracujących na naszych systemach to bardzo realistyczna prognoza. Oczywiście kraje, takie jak Chiny czy Brazylia będą w dalszym ciągu rozwijać się w szybkim tempie. Druk offsetowy jeszcze bardziej straci na znaczeniu, a konsolidacja rynku będzie postępować. Niestety, wiele drukarń operujących w tradycyjnych sektorach nie przetrwa echa kryzysu oraz skurczenia
Digital Solutions Cooperative to niezależna globalna społeczność tworzona przez przedstawicieli drukarń i specjalistów z branży poligraficznej, którzy korzystają z rozwiązań HP Indigo i HP Scitex.
2)
HP Graphic Arts Capture Business Success Program to projekt firmy HP mający na celu stymulowanie rozwoju biznesowego jej klientów.
11/11 Packaging Polska
39
DRUK
zWysokojakościowy zadruk opakowań mrożonych produktów spożywczych
Nominowana mrożonka
© Mondi Coatings & Consumer Packaging
Dzięki doskonałym rezultatom w druku fleksograficznym o wysokiej rozdzielczości, firma Mondi zakwalifikowała się do finału w tegorocznej edycji konkursu o „Nagrodę Międzynarodowego Druku i Innowacji FlexoTech”. Spośród setek zgłoszeń, projekt opakowania „Felix” dla marki szwedzkiej firmy Procordia został wybrany jako jeden z czterech najlepszych w kategorii „Opakowania elastyczne – Procesy”.
Opakowanie mrożonej żywności Felix jest jednym z czterech najlepszych projektów w kategorii „Opakowania elastyczne – Procesy”.
K
onkurs „Flexo-Tech” ma na celu uhonorowanie projektów szczególnie wyróżniających się w zakresie jakości, innowacji czy technologii stosowanych w druku. Wysokiej jakości fleksograficzny druk w projekcie Mondi Wheatley był faworytem jury ze względu na niezrównaną jakość, śmiałe kolory i wyraziste kontury obrazu. Zakład Mondi, z siedzibą w Scunthorpe w Wielkiej Brytanii, jest producentem współwytłaczanego polietylenu (PE), folii opakowaniowych (w tym laminatu) oraz opakowań do żywności przystosowanych do podgrze-
40
wania w kuchenkach mikrofalowych. Jego ostatnim sukcesem jest wykorzystanie na nich druku fleksograficznego o wysokiej rozdzielczości. Wypowiada się o tym Stefan Gutheil z Mondi Consumer Packaging: „Odpowiedź klientów na to nowe rozwiązanie była nadzwyczajna. Było nam bardzo miło na wiadomość, że opakowanie Felixa zostało nominowane do „Nagrody Międzynarodowego Druku i Innowacji FlexoTech” (...). To osiągnięcie odzwierciedla reakcję naszych klientów i reprezentuje kolejny sukces po otrzymaniu nagrody DFTA”.
Druk fleksograficzny o wysokiej rozdzielczości zapewnia z jednej strony wydruk zdjęcia o wysokiej jakości, a z drugiej – ś wie tną ela s t yczno ś ć op akowania o różnorodnych wzorach. Dzięki poprawie jakości, produkty zyskują atrakcyjniejszy wygląd, który przyczynia się do umocnienia marki i w yższej war tości uznania. „Ponieważ większość decyzji dotyczących zakupów podejmowana jest bezpośrednio w sklepie, atrakcyjne opakowanie jest kluczowe w punkcie sprzedaży” – stwierdza Gutheil.
Packaging Polska 11/11
DRUK
zOmega w Drukpolu
Na bogato © Drukpol
Składarko-sklejarek Omega na całym świecie zamontowanych jest ponad 500. W Polsce maszyny tej marki pracują w MMP Neupack. Niedawno również w sulejowskim Drukpolu zainstalowano Omega Performa 110, która dostosowana jest do składania i sklejania wymagających opakowań.
Omega Performa 110 przeznaczona jest do produkcji pudełek liniowych z wstępnym przełamywaniem pierwszej i trzeciej bigi, pudełek z dnem automatycznym oraz z podwójnymi ściankami i możliwością klejenia.
I
nstytut Transferu Technologii Poligraficznych zainstalował w drukarni Drukpol kolejną maszynę ze swojej oferty. Tym razem wybór padł na składarko-sklejarkę Omega Performa 110 produkowaną przez Duran Machinery, którą ITTP, jako wyłączny przedstawiciel, instalował po raz pierwszy. Zamontowana w Drukpolu maszyna posiada bardzo bogate wyposażenie. Może być wykorzystywana do produkcji pudełek liniowych ze wstępnym przełamywaniem pierwszej i trzeciej bigi, pudełek z dnem automatycznym oraz pudełek z podwójnymi ściankami i możliwością klejenia. Omega Performa 110 dedykowana jest do produkcji opakowań z kartonu w zakresie gramatur 200-600 g/m 2 oraz z tektury falistej o fali E i B, pracując z maksymalną prędkością 300 m/min. Zaimplementowany do maszyny opcjonalny system bocznego pasowania, uzupełniony o system podsysu pasów nakładaka oraz centralną prowadnicę w sekcji końcowego przełamywania umożliwia kontrolę nad prowadzeniem wykroju, gwarantując bezpieczeństwo produkcji. Poprawność klejenia opakowań ma zapewniać specjalnie zaprojektowana prasa w sekcji docisku. Ponadto maszyna w standardzie wyposażona jest w pneumatyczny system wyrównywania wykrojów, który przekłada się na dokładność wykonania produktu gotowego. Dzięki wykorzystaniu kasety pneumatycznej maszyna ma również możliwość produkcji opakowań typu CD, a oprzyrządowanie do opakowań typu Z-fold dodatkowo rozbudowuje jej możliwości produkcyjne. Urządzenie zainstalowane w Drukpolu zostało wyposażone w system klejowy firmy Nordson na zimno i na gorąco. Wykorzystanie systemu kontroli ścieżki klejowej z czytnikiem kodów kreskowych, który jest zintegrowany z wyrzutnikiem błędnie sklejonych opakowań, wpływa znacząco na utrzymanie wysokich parametrów jakościowych końcowych produktów. Performa 110 posiada także system tłoczenia znaków Braille’a, który pozwala na wyspecjalizowaną produkcję opakowań farmaceutycznych i kosmetycznych. Tak skonfigurowana maszyna zapewnia firmie Drukpol duże możliwości sklejania opakowań bazujących na zdywersyfikowanych surowcach, zwiększając tym samym gamę możliwości produkcyjnych drukarni.
11/11 Packaging Polska
41
Etykiety
zRóżnorodność oferty Avery Dennison
Przebieranki z fasonem Nawiązując jeszcze do targów Labelexpo, w Brukseli nie mogło zabraknąć firmy Avery Dennison, która miała do pokazania szereg nowości w swojej ofercie. Zaprezentowano materiały do różnych zastosowań: od znakowania luksusowych alkoholi, poprzez etykiety do produktów codziennego użytku, na pojemnikach na ludzkie osocze kończąc.
J
edną z najnowszych propozycji Avery Dennison jest folia Global MDO, która dołączyła do znanej już serii podłoży Machine Direction Oriented (MDO). Jak podkreśla producent, nowa folia wypełnia lukę w ofercie firmy pomiędzy wysokiej klasy podłożami z rodziny MDO a foliami PE85. Global MDO o grubości 50 mikronów – w połączeniu z papierem pokryciowym PET23 o grubości 23 mikronów, wykonanym z poliestru – stanowi materiał etykietowy skierowany przede wszystkim do branży Home and Personal Care (HPC). Producent wskazuje na organoleptyczne cechy nowej folii – gładką, nieprzezroczystą powierzchnię, która dobrze przyjmuje farbę drukarską.
z Etykieta ekstremalna Avery Dennison proponuje także rozwiązania do nietypowych zastosowań. W Brukseli pokazano folię Plasma Bag Label, która służy do produkcji etykiet do znakowania plastikowych toreb na ludzkie osocze. Grupę docelową stanowią banki krwiodawstwa oraz szpitale.
Global MDO stanowi materiał etykietowy skierowany przede wszystkim do branży Home and Personal Care (HPC).
42
Znakowanie toreb, które po napełnieniu muszą zostać zamrożone, to skomplikowany proces. Najpierw na torbę nakleja się etykietę pierwotną. Po napełnieniu torby i umieszczeniu w chłodni znakuje się ją etykietą wtórną, na której widnieją dane pacjenta. Oznacza to, że etykieta wtórna naklejana jest na powierzchnię pokrytą warstwą lodu, co znacznie utrudnia aplikację. Firma Avery Dennison opracowała klej i folię, które zapewniają dobrą przyczepność nawet w niskich temperaturach. Na etykietę pierwotną umieszczoną na torbie przykleja się przezroczystą warstwę ochronną, a następnie napełnia i zamraża opakowanie. Po wyjęciu z chłodni wystarczy odkleić jedną warstwę i przykleić etykietę wtórną wprost na etykietę pierwotną, która nie uległa zamrożeniu.
z Etykieta odporna Kolejną nowością w ofercie Avery Dennison jest materiał Fasson PE-LG z folią o grubości 70 mikronów (najcieńsza na rynku etykiet do znakowania żywności) i wytrzymałą warstwą
Fasson PE-LG zapewnia trwałość zadruku nawet w niskich temperaturach.
klejącą. Papier pokryciowy wykonano z 50-gramowej masy papierowej z certyfikatem FSC. Fasson PE-LG zapewnia trwałość zadruku nawet w niskich temperaturach (kiedy produkt jest zamrażany lub chłodzony). Jak zapewnia producent, etykieta nie marszczy się ani podczas aplikacji, ani podczas przechowywania opakowania w chłodni.
z Etykieta wykwintna W Brukseli pokazano również produkt przeznaczony dla branży luksusowych alkoholi, która potrzebuje eleganckich etykiet o wysokiej jakości. Jest to samoprzylepna folia Fasson Silver Foil Emboss do produkcji medalionów zdobiących butelki, która z łatwością poddaje się wszelkim procesom uszlachetniania, jak: tłoczenie, druk farbami winylowymi czy lakierowanie luminescencyjne. Folia jest również wodoodporna, co ma szczególne znaczenie dla producentów szampana, chłodzonego w pojemnikach z lodem tuż przed podaniem.
Fasson Silver Foil Emboss z łatwością poddaje się wszelkim procesom uszlachetniania.
Packaging Polska 11/11
TECHNOLOGIA
zPrzyszłość opakowań foliowych drukowanych farbami wodnymi
Mr Joncryl and Miss Foil Z powodu rosnącej liczby przepisów prawnych i presji społecznej, aby stworzyć wydajne i ekologiczne opakowanie, właściciele marek oraz detaliści zaczynają szukać alternatywy dla konwencjonalnego podejścia. Wyprodukowanie opakowania, będącego na zrównoważonym poziomie środowiskowym, ekonomicznym i społecznym, staje się kluczem do zapewnienia wartości dla konsumenta, utrzymania przewagi konkurencyjnej oraz przestrzegania obowiązujących przepisów. Zainteresowanie rynku w aspekcie środowiskowej informacji o produkcie, która jest wiarygodna, bezstronna, weryfikowalna i odnosząca się do całego cyklu życia artykułu, stale rośnie. Istotne są także narzędzia oceny cyklu życia produktów i procesów. Tanja Kuiphuis, market manager Printing & Packaging, BASF Nederland B.V. Tanja.Kuiphuis@basf.com
O
pracowana w 1996 roku przez firmę BASF analiza wydajności ekologicznej (EEA – Eco-Efficiency Analysis) porównuje wpływ ekonomiczny i środowiskowy produktów i procesów ich powstawania w ciągu całego cyklu życia. W ekonomicznym w ymiarze badane jest zuż ycie energii, ilość odpadów, kapitał, stosunek pracy i koszty programu EHS (Środowisko Zdrowie Bezpieczeństwo). Oceniane oddziały wania na środowisko to konsumpcja energii, zużycie materiałów, zagospodarowanie przestrzeni, wpływ na zdrowie pracownika, poziom potencjalnego ryzyka, ilość odpadów oraz emisja zanieczyszczeń do powietrza i wody.
44
Packaging Polska 11/11
TECHNOLOGIA
z Analizy i badania BASF przeprowadził analizę EEA, aby porównać właściwości dwóch rodzajów farb używanych w druku na folii polietylenowej o niskiej gęstości na rynku europejskim. Takie folie stosuje się do produkcji toreb sklepowych. Podczas badania, funkcjonalna wydajność lub korzyść konsumenta (CB – customer benefit) była zdefiniowana jako produkcja, użytkowanie i utylizacja 1000 m2 folii LDPE zadrukowanej techniką fleksografii. Oceniono dwa rodzaje farb – wodorozcieńczalne oraz rozpuszczalnikowe, które osuszono termicznie. Model zakładał, że 4-kolorowy druk fleksograficzny będzie pokrywać 40 proc. powierzchni folii. Pod uwagę wzięto zmienne procesy, w których zastosowano mokrą i suchą zadrukowaną folię, procent masy tuszu i energii do obsługi i konserwacji sprzętu poligraficznego. Wykres 1. „Oddziaływanie na środowisko” pokazuje wady i zalety alternatywnych technologii pod względem oddziaływania na środowisko. Wartość 1 (bliżej środka) oznacza negatywny wpływ w danej kategorii; wartość 0 definiuje brak takiego oddziaływania. Wykres 2. ukazuje całkowity wpływ na środowisko i koszty życia produktu. W celu zbadania całkowitego wpływu na środowisko, indywidualne oddziaływania poszczególnych kategorii są skupione na podstawie czynników korygujących, wspomnianych wcześniej. Ponieważ wpływ na środowisko i koszty są tak samo ważne, najbardziej przyjazną ekologicznie alternatywą jest ta z największą odległością względem prostopadłych sobie linii i położeniem ponad przekątną.
Wykres 1. „Oddziaływanie na środowisko” pokazuje wady i zalety alternatywnych technologii pod względem oddziaływania na środowisko. Wartość 1 (bliżej środka) oznacza negatywny wpływ w danej kategorii; wartość 0 definiuje brak takiego oddziaływania.
Zużycie energii
Zagospodarowanie przestrzeni
Emisje
Konsumpcja zasobów naturalnych
Poziom potencjalnej toksyczności
Poziom potencjalnego ryzyka
Linia produktów Joncryl FLX
Farby rozpuszczalnikowe
Wykres 2. Cakowity wpływ na środowisko i koszty życia produktu.
Zadruk 1000 m2 folii LDPE Zadruk 40 proc. powierzchni, 4-kolorowy druk, Europa
Wpływ na środowisko
Korzyści użytkownika Linia produktów Joncryl FLX
Farby rozpuszczalnikowe
Koszty
11/11 Packaging Polska
45
TECHNOLOGIA
z Więcej za mniej
Obrazek 3. Równowaga pomiędzy odpornością a ponowną rozpuszczalnością farby.
Ponowna rozpuszczalność farby
Wydajniejszą ekonomicznie okazała się farba na bazie wody, gdyż wywiera mniejszy wpływ na środowisko i generuje większe oszczędności kosztów niż farby na bazie rozpuszczalnika. Na taki wynik, ma także wpływ niższy nakład materiałów (ze względu na użycie wody jako rozpuszczalnika). Farby są głównym czynnikiem oddziaływania na środowisko, ale również zużycie energii kojarzone z drukowaniem i konserwacją ma w tym zakresie istotne znaczenie (energia, emisja do powietrza, zagospodarowanie przestrzeni).
z Dla świadomych decyzji... BASF Eco-Efficiency Analysis pozostaje cennym narzędziem dla dostawców, producentów i użytkowników końcowych, gdyż gwarantuje pełne informacje o produkcie i pozwala podejmować świadome decyzje podczas wyboru metody zadruku materiałów. Rządy krajów Unii Europejskiej ustalają limity ilości dwutlenku węgla emitowanego przez energochłonne sektor y przemysłu, takie jak produkcja stali czy cementu. W przyszłości jeszcze więcej branż zostanie poddanych ograniczeniom. Dlatego też, wybierając farby wodorozcieńczalne, można uniknąć niepewności o przyszłość.
Linia produktów Joncryl FLX
Farby wodorozcieńczalne
Odporność
do ponownej rozpuszczalności. Ta równowaga jest kluczem do sukcesu produktów z linii Joncryl® FLX.
z ... i wymogów dla opakowań foliowych Możliwość stworzenia wodorozcieńczalnych farb drukarskich, które spełniają wymogi r ynku dla opakowań foliow ych, oferuje wytwórcom farb graficznych linia Joncryl® FLX. Poszczególne produkty mają swoje własne korzystne cechy, a razem obejmują szeroki zakres właściwości potrzebnych do zadruku opakowania foliowego. Wspólnym polem zainteresowania wytwórcy farby i drukarza jest doskonała równowaga pomiędzy odpornością a zdolnością
Farby rozpuszczalnikowe
z Były próby – jest rozwiązanie! Drukarze potwierdzają, że farby wodorozcieńczalne są dobrą alternatywą i mogą zaoferować rozwiązania na problemy związane z kosztami i przepisami dotyczącymi rozpuszczalników. Wytwórcy farb graficznych zdają sobie sprawę, że coraz więcej właściwości tych farb osiąga poziom podobny do farb rozpuszczalnikowych oraz że nadchodzą kolejne zmiany, niosące dalszą poprawę farb drukarskich na bazie wody.
Wodorozcieńczalne farby drukarskie do zadruku folii, opracowane na bazie linii Joncryl® FLX, stanowią alternatywę dla farb rozpuszczalnikowych. Otwierają producentom opakowań foliowych praktyczną możliwość obniżenia kosztów i uniknięcie przyszłych problemów. Jednakże, długofalowy sukces farb na bazie wody nie tylko zależy od ich właściwości i zalet, ale też od współpracy pomiędzy dostawcą spoiwa do farb, wytwórcą farb, producentem opakowań i właścicielem marki.
46
Przeprowadzono kilka prób zadruku farbami wodorozcieńczalnymi opartymi na produktach z linii Joncryl® FLX. Najnowsza próba BASF zrealizowana w firmie Comexi w Hiszpanii była drukiem odwrotnym, a następnie laminowaniem struktury PE-OPP. Próby udowodniły, że farby na bazie wody mogą być stosowane przy dużej prędkości druku, dając przy tym zadruk wysokiej jakości. Linia produktów Joncryl® FLX została opracowana, aby spełnić wymagania wytwórców opakowań zajmujących się zadrukiem powierzchniowym podłoży nie absorbujących, takich jak: PE, OPP oraz PET. Joncryl® FLX nadaje farbom wodorozcieńczalnym doskonałą trwałość na sucho i mokro (odporność na ścieranie i gniecenie) oraz dużą siłę łączenia w laminatach. Cechują się one odpornością na sklejanie oraz dobrymi właściwościami zgrzewania na gorąco (heat seal). Wszystkie te parametry odgrywają ważną rolę w efektywnej produkcji opakowań foliowych. W celu uzyskania broszury o analizie wydajności ekologicznej (EEA - Eco-Efficiency Analysis) wodnych farb drukarskich pt. „Ekologia spotyka ekonomię” lub w celu uzyskania porad na temat recepturowania farb graficznych albo uzyskania próbek folii zadrukowanych farbami opartymi na produktach z linii Joncryl® FLX prosimy wysłać wiadomość mailową na adres: resins@basf.com lub Jacek.Urbanek@basf.com
Packaging Polska 11/11
MATERIAŁY OPAKOWANIOWE
zBezpieczeństwo opakowań a badania migracji globalnej – część 1
Na początku jest badanie Potrzeby społeczeństwa oraz dbałość o stan środowiska zmuszają producentów opakowań do szukania coraz to nowszych rozwiązań w zakresie materiałów opakowaniowych, konstrukcji i technologii pakowania. Oczekiwania konsumentów wobec opakowań produktów spożywczych to nie tylko zapewnienie ochrony przed zanieczyszczeniem mikrobiologicznym, chemicznym i fizycznym czy dostarczenie odpowiednich wrażeń estetycznych. Dzisiaj oczekuje się opakowań aktywnych i inteligentnych – wyposażonych w indykatory, pochłaniacze czy emitery oraz biodegradowalnych. Agnieszka Kibitlewska Kierownik Pracowni Badań Produktów Nieżywnościowych J.S.Hamilton Poland Ltd. Sp. z o.o.
W
zrost świadomości społeczeństwa w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności pociąga za sobą wzrost oczekiwań w zakresie bezpieczeństwa opakowań. Rozporządzeniem (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. wprowadzona została zasada, że wszelkie materiały i wyroby przeznaczone do bezpośredniego lub pośredniego kontaktu z żywnością muszą być dostatecznie obojętne, aby nie powodowały przenikania do żywności substancji w ilościach, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia konsumenta oraz, by nie powodowały niemożliwych do przyjęcia zmian w składzie żywności czy pogorszenia jej cech organoleptycznych. Większość produktów żywnościowych może wchodzić w różnego rodzaju interakcje z materiałem opakowaniowym np. poprzez migrację, czyli przenoszenie chemicznych składników z opakowania do żywności, przenikanie substancji z otoczenia przez opakowanie oraz absorpcję (absorpcja lotnych składników żywności przez opakowanie lub absorpcja oparów organicznych przez żywność). Wymienione zjawiska mogą skutkować zmianą początkowych właściwości ochronnych opakowania oraz bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Kwestia bezpieczeństwa opakowań regulowana jest ustawodawstwem unijnym oraz krajowym. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej producent ma obowiązek sprawdzania zgodności finalnego
48
Packaging Polska 11/11
MATERIAŁY OPAKOWANIOWE
z Zgodnie z aktualnymi przepisami składniki materiałów
i wyrobów z tworzyw sztucznych nie powinny migrować do płynów modelowych zastępujących żywność w ilościach przekraczających 10 miligramów ogólnej ilości ich składników uwolnionych na dm2 powierzchni kontaktu z żywnością. W przypadku materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością dla niemowląt i małych dzieci limit ten wynosi 60 mg/kg.
produktu z wymaganiami i potwierdzenia tej zgodności wynikami odpowiednich badań. Badania powinny obejmować m.in. migrację (globalną i specyficzną) substancji do odpowiednich płynów modelowych.
z Wędrówki substancji Migracja globalna określana jest jako łączna masa wszystkich substancji przenikających z materiału lub wyrobu, w określonych warunkach badania, do żywności lub płynu modelowego imitującego daną żywność. W badaniu migracji globalnej należy uwzględnić, że żywność stanowi złożony materiał, a więc przy wykonywaniu badania stosuje się takie środowiska, które pozwalają na symulację przenoszenia substancji z materiału z tworzywa sztucznego do żywności. Powinny one posiadać główne właściwości fizykochemiczne żywności. Zgodnie z Rozporządzeniem ( WE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 stosuje się: 10, 20, 50 proc. etanol, 3 proc. kwas octowy, olej roślinny oraz politlenek 2,6-difenylo-p-fenylenu. Podczas doboru odpowiedniego płynu modelowego należy m.in. uwzględnić skład chemiczny i właściwości fizyczne danej żywności, a więc rozważyć należy czy jest to żywność o charakterze hydrofilowym czy lipofilowym, czy ma charakter kwaśny, czy i w jakiej ilości żywność zawiera alkohol, czy też warstwę tłuszczu na powierzchni. Istotny jest także dobór czasu trwania badania oraz temperatura badania, które mają odzwierciedlać rzeczywisty czas i temperaturę kontaktu żywności z danym opakowaniem. W doborze warunków badania należy ponadto uwzględnić, jaką postać będzie miało opakowanie – czy będzie to folia giętka czy sztywna, jedno- czy wielowarstwowa, a może będzie to pojemnik – od tego zależy technika badania.
z Cztery metody W laboratorium J.S. Hamilton Poland badania migracji wykonuje się czterema
11/11 Packaging Polska
akredytowanymi metodami: przez całkowite zanurzenie, z zastosowaniem komory pomiarowej, z zastosowaniem torebki lub przez napełnienie wyrobu. Ostatecznie należy określić czy opakowanie będzie wykorzystywane do wszystkich rodzajów żywności, czy jego zastosowanie będzie zawężone do określonej grupy (kwestia wyboru najostrzejszych warunków badania), oraz czy kontakt opakowania z żywnością będzie jednorazowy czy wielokrotny (kwestia jednokrotnej bądź trzykrotnej symulacji). Wszystkie opisane wyżej czynniki powinny w możliwie największym stopniu odtwarzać migrację, jaka może mieć miejsce z wyrobu do żywności.
z 10 miligramów na dm2 Komisja Europejska ustaliła dopuszczalne limity migracji globalnej, których przekroczenie uniemożliwia wprowadzenie opakowania na rynek. Zgodnie z aktualnymi przepisami składniki materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych nie powinny migrować do płynów modelowych zastępujących żywność w ilościach przekr aczających 10 miligr amów o gólnej ilości ich składników uwolnionych na dm 2 powierzchni kontaktu z żywnością.
W pr z yp adku materiałów i w yr ob ów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontak tu z ż y wnością dla niemowląt i małych dzieci limit ten wynosi 60 mg/kg. Biorąc pod uwagę, jak bardzo złożoną kwestią jest w ykonanie tego badania, sprostanie wszystkim stawianym opakowaniu wymaganiom nie należy do najłatwiejszych zadań. Jest to jednak możliwe dzięki ścisłej współpracy dostawców m a te r ia łó w d o p r o dukcji o p a ko w a ń z producentami i firmami pakującymi artykuły spożywcze oraz z laboratorium wykonującym badanie. Tylko taka współpraca zapewni uzyskanie odpowiednich informacji i umożliwi podjęcie stosownych decyzji przed wprowadzeniem opakowania na rynek, a efektem tych działań będzie zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentom.
Bibliografia: http://opakowania.com.pl/ Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylające dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG. 3 An Overview of Food and Food Packaging Interactions; Joseph H. Hotchkiss. 4 Rocznik Państwowego Zakładu Higieny, Tom 51, nr 3, 2000. 5 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 czerwca 2007 r. w sprawie wykazu substancji, których stosowanie jest dozwolone w procesie wytwarzania lub przetwarzania materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych, a także sposobu sprawdzania zgodności tych materiałów i wyrobów z ustalonymi limitami. 6 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. 7 PN-EN 1186-3:2005; PN-EN 1186-5:2005; PN-EN 1186-7:2006; PN-EN 1186-9. 8 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 r. w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. 9 Informacja techniczna, Huber group; Dostosowanie opakowań produktów spożywczych. 1 2
49
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zChemopak wkracza na rynek internetowy
Zamów e-puszkę! Zakupy przez Internet są w dzisiejszym świecie ciągle niesłabnącym trendem. Dają możliwość spokojnego zastanowienia się nad wyborem, bez kolejki zniecierpliwionych ludzi za plecami, a także bezproblemowych zakupów, niewymagających czekania, czy nawet wychodzenia z domu lub pracy. Zakupy online, które do tej pory były domeną branży odzieżowej czy kosmetycznej, wkraczają na rynek opakowań.
Polska firma Chemopak postanowiła dotrzeć do nabywców detalicznych za pośrednictwem Internetu. Na stronie e-puszka.pl można w prosty i szybki sposób dokonać zamówienia na pożądaną ilość towaru, bez zbędnych formalności. Na polskim rynku jest to pierwsza internetowa sprzedaż detaliczna w tej branży.
50
T
a rewolucja w sprzedaży detalicznej opakowań otwiera możliwości dla obu stron, sprzedawcy i klienta, przy obopólnym zysku. Spółka Rexam w swoim najnowszym raporcie o opakowalnictwie wskazuje na wzrost znaczenia internetowej sprzedaży względem nabywców detalicznych: „są bardziej skłonni do kupowania przez zautomatyzowane systemy (...), co stawia opakowaniom nowe wymagania”. Raport przewiduje również kilkuprocentowy wzrost w sprzedaży detalicznej we wszystkich branżach do 2014 roku. Te informacje powinny zaalarmować producentów i dystrybutorów – teraz to klient
stawia warunki. Pozostawienie swojego śladu w sieci stało się niezbędne, w myśl hasła: jeśli nie ma cię w Internecie, to nie istniejesz. Coraz więcej firm zdaje sobie z tego sprawę i otwiera swoje drzwi dla internetowego klienta. Niezależnie od wielkości zamówienia – klient nasz pan!
z „Mały” klient równie ważny Z racji tego, że detalistów przybywa również w sektorze odbiorców opakowań,
Packaging Polska 11/11
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
firma Chemopak – producent opakowań metalowych z blachy, od lutego bieżącego roku do wachlarza swojej oferty wprowadziła tzw. sprzedaż kartonową. Przewidziana jest ona dla klientów, którzy nie potrzebują pełnej palety opakowań, ale kilkaset lub kilka tysięcy sztuk. Są to zazwyczaj małe firmy prywatne lub pośrednicy sprzedający nabyte w Chemopaku puszki pod własnym szyldem. Okazało się jednak, że pakowanie za każdym razem innej ilości puszek jest zbyt czasochłonne i nieefektywne. Dlatego też, inspirując się działaniami podjętymi przez swoją firmę-matkę, Chemopak postanowił dotrzeć do nabywców detalicznych za pośrednictwem Internetu i uruchomił stronę www.e-puszka.pl.
z Bez formalności
to, że „jakość i zadowolenie klienta” to jedno z najważniejszych motto firmy, zapowiada poszerzenie oferty: „W niedalekiej przyszłości planujemy uruchomić i udostępnić nowe artykuły zwane potocznie „szpachlówkami” (opakowania 3-częściowe) w dwóch średnicach 73 mm i 99 mm. Dzięki temu stajemy się producentem wszystkich rodzajów opakowań dla branży techniczno-chemicznej”. Rozwiewa też wątpliwości nabywców o ewentualnym ‘kocie w worku’: „Dla zapewnienia 100 proc. jakości opakowań z wyżej wymienionych średnic wstawiliśmy w linię urządzenie do sprawdzania szczelności każdego opakowania, dzięki któremu uzyskamy atest o najwyższych wymogach UN”. Kartonowa sprzedaż dokładnej ilości produktu, której potrzebuje nabywca, jest dużym ułatwieniem dla ‘małych’ klientów – przedsiębiorstw, które często traktowane są po macoszemu. Być może za sprawą Chemopaku i jego internetowego rozwiązania wkrótce się to zmieni.
© CHEMOPAK
Na stronie e-puszka.pl można w prosty i szybki sposób dokonać zamówienia na pożądaną ilość towaru, bez zbędnych for-
malności. Na polskim rynku jest to pierwsza internetowa sprzedaż detaliczna w tej branży. Prezes zarządu Chemopaku, Heinrich Strobl, mówi o nowym pomyśle powołując się na austriacką firmę -matkę, w której położono kamień węgielny pod dostawy dla klientów detalicznych: „Pirlo utworzyło stronę Dosenprofi.com, dzięki czemu jest znane w całej Europie jako dostawca małych i najmniejszych ilości. Sprzedawane są tu nie tylko ilości kartonowe, ale również wiele innych opakowań do wielu zastosowań. Chemopak chce kontynuować tę owocną drogę za pomocą strony e-puszka, która wkrótce stanie się profesjonalnym sklepem internetowym (...) Tę możliwość rozwinęliśmy zgodnie z wytyczną, że mali klienci są dla nas bardzo, bardzo ważni. Dziś zamawiasz – wysyłka w ciągu 24 godzin – i w ciągu kilku dni masz u siebie opakowania najwyższej jakości.” Na stronie internetowej znajduje się również informacja o szybkiej wysyłce. Dyrektor zarządzający, Michał Seweryn, zwracając uwagę na
Według rapor tu opakowaniowego przewiduje się kilkuprocentowy wzrost w sprzedaży detalicznej we wszystkich branżach do 2014 roku. Od lutego tego roku w firmie Chemopak funkcjonuje tzw. sprzedaż kartonowa. Przewidziana jest ona dla klientów, którzy nie potrzebują pełnej palety opakowań, ale kilkaset lub kilka tysięcy sztuk. Są to zazwyczaj małe firmy prywatne lub pośrednicy sprzedający puszki pod swoim szyldem. Klient decyduje, jakie ilości chce zamówić: • paletowe i więcej: office@chemopak.pl • kartonowe: www.e-puszka.pl lub mkopec@chemopak.pl Można też od razu wydrukować, wypełnić i wysłać zamówienie.
11/11 Packaging Polska
51
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zLaureaci konkursu Aluminiowa Puszka Aerozolu 2011
Bellini z Brilliantem Po raz kolejny rozdano nagrody za kreatywny design aluminiowych opakowań aerozoli. Poniżej prezentujemy zwycięzców w poszczególnych kategoriach konkursu „Aluminiowa Puszka Aerozolu 2011”.
Z
każdą chwilą pojawiają się nowe, innowacyjne metody druku i technologie wytłaczania, które przekształcają zwyczajny produkt w przyciągające wzrok dzieło sztuki na sklepowych półkach. Nowe techniki wytłaczania były znakiem rozpoznawczym tegorocznego rozdania światowej nagrody „Aluminiowa Puszka Aerozolu 2011”, zaaranżowanego przez międzynarodową organizację AEROBAL (International Organisation of Aluminum Aerosol Container Manufacturers – Międzynarodowa Organizacja Producentów Aluminiowych Pojemników w Aerozolu). W jury zasiedli przedstawiciele dziewięciu czołowych, międzynarodowych czasopism handlowych z branży opakowalnictwa i kosmetyków.
z Kategoria: gotowe na rynek Nagrodę AEROBAL w tej kategorii otrzymała firma Ball Aerocan za puszkę „G. Bellini 200ml”. Wyprodukowano ją na
52
ciepło wytworzone w procesie druku. To gwarantuje połączenie wszystkich warstw z puszką. Cała zewnętrzna dekoracja pokryta jest specjalnym błyszczącym lakierem powierzchniowym, zapewniającym ochronę podczas procesu składownaia, transportu i przeładunku. Dzięki łączeniu różnych technik druku pojawiły się nowe możliwości na polu designu puszek, zwłaszcza dla limitowanych edycji produktów. Kolory o wysokim połysku mogą być idealnie wykorzystane w personalizacji puszki czy podkreśleniu logo marki lub nazwy artykułu.
z Kategoria: prototyp W kategorii prototypu jury przyznało główną nagrodę firmie Nussbaum za ich puszkę „Brilliant 50 x 156”. W tym projekcie po raz pierwszy zastosowanie wysokop o ł yskowej folii do druku zo s tało w pełni zintegrowane z procesem tworzenia cylindrycznych opakowań z aluminium dla aerozoli. Podczas procesu przed zadrukowaniem, w ysokopołyskowa folia zostaje umieszczona na siedmiu różnych warstwach. Taki materiał nośny zapewnia stabilność niezbędną do dalszych procesów i przetwarzania folii. Ostateczna powłoka do druku łączy wszystkie warstwy z materiałem nośnym. W trakcie druku, warstwa zadrukowywalna zostaje rozłączona z nośnikiem. Następnie przezroczysta warstwa lakieru i warstwa aluminium nadają tłoczonej folii charakterystyczny, metalizujący efekt lustra. W końcu warstwa kleju zostaje ak ty wowana przez
© AEROBAL x 2
Nagrodę AEROBAL w kategorii: „gotowe na rynek” otrzymała firma Ball Aerocan za puszkę „G. Bellini 200 ml”.
zamówienie niemieckiego klienta Dalli Win. Projekt ten wyróżnił się niezwykle udanym połączeniem głębokiego tłoczenia oraz zadruku, idealnie wpasowanego w kontury wytłoczenia puszki. Zaowocowało to unikalnym wyglądem dostarczającym przyjemnych doznań wizualnych. Ostateczny wynik pracy twórców „G. Bellini 200 ml” to elegancki monoblok aerozolu o 53-milimetrowej średnicy, którego ‘szyty na miarę’ design gwarantuje oryginalny i wyróżniający się wygląd na półce sklepowej. Obszerne wytłoczenia z dwóch stron puszki zapewniają nie tylko pewny uchwyt i lepszą przyczepność, ale również przyjemne wrażenie dotykowe. Zdaniem jury, to naprawdę imponująca innowacja technologiczna na rynku produkcji puszek aluminiowych w aerozolu oraz nowość w tej branży.
W kategorii prototypu jury przyznało główną nagrodę firmie Nussbaum za ich puszkę „Brilliant 50 x 156”.
Packaging Polska 11/11
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zTechnologia Vinsafe – patent na wino w puszce
Licencja na rozlewanie
S
przedaż wina w puszce wzrosła w ostatnich latach dwukrotnie. Stało się tak dzięki zmianom w strukturze rynków oraz nowym trendom w zachowaniu konsumentów. Puszki o małej pojemności od 200 do 250 ml są szczególnie atrakcyjne w oczach tych konsumentów, którzy nie preferują spożywania dużych ilości jednorazowo, a zarazem pragną zachować najwyższą jakość i świeżość przy każdej konsumpcji.
z Winne rozwiązanie Ball Packaging Europe to jedyny w Europie dostawca puszek, który ma pozwolenie na korzystanie z technologii Vinsafe firmy Barokes. Rozwiązanie to ma zapewniać większą wygodę konsumentom wina, którzy aktywnie spędzają dzień. „Puszki się nie tłuką, są lekkie i zajmują mało miejsca – dzięki temu są idealne do konsumpcji na świeżym powietrzu oraz przy aktywnym spędzaniu czasu, na przykład podczas pikników czy festiwali muzycznych. Wino w puszkach jest ponadto szczególnie atrakcyjne w segmentach rynku, gdzie znaczenie ma łatwość transportu i przechowywania oraz waga i bezpieczeństwo produktu. Te czynniki mają szczególne znaczenie dla linii lotniczych
czy statków pasażerskich. Poza tym puszki z systemem Vinsafe to idealne opakowanie dla światowych eksporterów wina” – wyjaśnia Gerlof Toenhake, dyrektor ds. marketingu w Ball Packaging Europe. Na technologię Vinsafe składają się trzy odrębne elementy, a mianowicie: parametry wina, specyfikacje puszki oraz warunki rozlewu. To jedyny uznany na skalę globalną, opatentowany system napełniania puszek winem, który zapewnia udowodnioną, konsekwentnie wysoką jakość, stabilność oraz trwałość wina w puszkach. W ostatnich latach wina rozlewane za pomocą systemu Vinsafe otrzymały ponad 125 medali w konkursach winnych, w tym siedem złotych (dwa za „Najlepsze w swojej klasie”) oraz jeden platynowy (razem z nominacją do „Best at Show”).
z Jedyny taki na rynku Cacolac stała się drugą w Europie rozlewnią, która może pochwalić się zdobyciem licencji (wcześniej uzyskał ją hiszpański Font Salem). Ta francuska firma podpisała kontrakt z australijską Barokes (obecnie zarejestrowaną w Europie jako Vinsafe International), na mocy którego może rozlewać wino do puszek dzięki
Firma Ball podpisała kontrakt na produkcję oraz dostarczanie tychże specjalnych puszek do wina z wykorzystaniem procesu produkcyjnego Vinsafe w grudniu 2010 r. Jako zatwierdzony dostawca firma będzie produkować wspomniane aluminiowe puszki z logo Vinsafe, aby udowodnić, że zarówno puszka, jak i jej zawartość spełniają szczególne, objęte patentem standardy. Jako że dwie firmy rozlewające wino, które zdobyły niedawno licencję Vinsafe, położone są w typowych regionach winiarskich – Walencji w Hiszpanii oraz Bordeaux we Francji, powstał europejski łańcuch dostaw systemu Vinsafe. Oferuje on europejskim winnicom sprawdzony, alternatywny system do pakowania win i tym samym otwiera drogę na nowe rynki. Obecnie patentu Vinsafe na rozlew wina udzielono w 41 krajach.
11/11 Packaging Polska
© Ball Packaging Europ e
Wino – do niedawna kojarzone z wykwintnym obiadem, uroczystą kolacją czy frustrującym problemem pozbycia się korka kiedy w domu nie ma korkociągu. Te asocjacje powoli odchodzą do przeszłości, a na naszych oczach odbywa się ciąg dalszy alkoholowej rewolucji – wino w puszce.
Vinsafe to opatentowany system pakowania wina do puszek. technologii Vinsafe. Dyrektor firmy Cacolac, Christian Maviel, tak podsumował zdobycie licencji: „Istnieje wielu producentów wina z górnej półki, którzy starają się wejść na nowe rynki międzynarodowe i dotrzeć ze swoimi produktami do nowych konsumentów. Po wielu badaniach stwierdziliśmy, że jedyną opcją, jaka wchodzi w rachubę, jest Vinsafe. Niełatwo jest napełnić puszkę winem, jednocześnie zachowując jakość wyrobu – nie zaryzykowalibyśmy rozlewu wina z kilkusetletnią tradycją, gdyby ten system nie istniał. Obecnie jest on opatentowany na skalę globalną oraz oferuje wyjątkową puszkę, wkład oraz proces rozlewu opracowane specjalnie z myślą o winie. Nie mieliśmy takiej możliwości, zanim nie pojawił się opatentowany system Vinsafe firmy Barokes”. Firma Cacolac ma siedzibę w Longan na południe od Bordeaux, w jednym z najważniejszych regionów winiarskich Francji. Na początku sierpnia zakład w Cacolac został poddany kompleksowemu procesowi akredytacji pod kątem rozlewu wina do puszek w ramach systemu Vinsafe. W maju hiszpańska rozlewnia Font Salem jako pierwsza firma zyskała licencję na rozlew wina do puszek.
53
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zTechnologia dla słoweńskiej mleczarni
Jogurt w K3 Greiner Packaging nieustannie inwestuje w technologię K3 – wschodzące rynki Europy Południowo-Wschodniej czerpią z tego korzyści. Słoweńska spółdzielnia mleczarska Celje jest jej kolejnym użytkownikiem.
W
z Tradycyjna słoweńska farma Cejle jest spółdzielnią mleczarską z ponad 50-letnim doświadczeniem i tradycjami. Około 2 tys. gospodarstw rolniczych z regionu zaopatruje ją w surowe mleko. Rocznie przetwarza się tam go ponad 50 milionów litrów. Liczne produkty zostały wyróżnione symbolem SQ („Słoweńska Jakość”). Według producenta, ten bogaty asortyment jest również gwarantem marki. Także w zakresie technologii pakowania przedsiębiorstwo Celje reprezentuje wysoką jakość. W związku z tym zdecydowano się na wypróbowaną i za-
© Greiner
Packaging
Internatio
nal
rozwijających się krajach europejskich popyt na opakowania premium z dekoracjami o wysokiej jakości systematycznie rośnie. Dlatego też firma Greiner Packaging w yposażyła swoją fabr ykę w Bistrica ob Dravi w jedno z najnowocześniejszych urządzeń do produkcji opakowań K3. Technologia ta wspiera obfitującą w sukcesy strategię rozwoju spółdzielni mleczarskiej Celje (Mlekarna Celeia), która podjęła decyzję o wykorzystaniu nowego opakowania dla całej gamy produktów jogurtowych o różnych smakach. Wybór padł na kubki K3 o średnicy 75 mm (zawartość od 150 do 200 gramów) oraz 95 mm (250 gramów zawartości).
Wzrastająca liczba mleczarni w Słowenii, Chorwacji i Serbii opiera się na opakowaniach wyprodukowanych w technologii K3 firmy Greiner Packaging. Spółdzielnia mleczarska Celje podjęła decyzję o wykorzystaniu nowego opakowania dla całej gamy produktów jogurtowych o różnych smakach.
54
W 2010 r. Greiner Packaging International osiągnął roczne obroty sięgające 403 milionów euro, tworząc tym samym 35 proc. całkowitej sprzedaży Greiner Group. Greiner Packaging International zatrudnia w Europie 2990 pracowników.
ufaną technologię pakowania K3 od Greiner Packaging. Opiera się ona na kombinacji tworzyw sztucznych i kartonowych, z której wykonane są kubki oraz pojemniki z wyrazistą dekoracją. Przez wiele lat sprawdzała się w całej Europie, oferując najbardziej popularne średnice kubków (okrągłe lub nie) oraz opakowania zbiorcze. Klienci firmy cenią sobie możliwość nadruku po obu stronach – zabieg często stosowany w celach marketingowych.
z Zrównoważone i przyjazne W porównaniu z innymi materiałami opakowaniowymi, pojemniki K3 posiadają charakter ystyczną przewagę dzięki równowadze w emisji CO 2 – w efekcie produkt zasługuje na miano ekologicznego oraz obniżającego koszty recyclingu. Połączenie kartonu i tworzyw sztucznych przekonuje do siebie również z technicznego punktu widzenia – poszczególne elementy mogą zostać łatwo odłączone poprzez funkcjonalny pasek odrywania.
Packaging Polska 11/11
ROZWIĄZANIA OPAKOWANIOWE
zEkologiczne kosmetyki dla dzieci
N
owa na rynku seria ekologicznych kosmetyków dla dzieci niemieckiej firmy Tinti, dzięki współpracy z Grupą STI, zyskała oryginalne opakowania. Produk ty pielęgnacyjne i uprzyjemniające dzieciom kąpiel opakowane zostały w kartoniki, które składają się z osłonki produktu i wysztancowanego futerału w kształcie baszty. Poszczególne pudełka są tak zaprojektowane, aby mogły tworzyć z każdym kolejnym opakowaniem z osobna strukturę zamku. W celu zabezpieczenia produktów podczas transportu, pro-
jektanci Grupy STI wybrali formę szkatułki, która również może być ciekawym elementem wystroju pokoju dziecięcego. Wiodącym motywem graficznym serii jest kot Karo – animator dla małych, myjących się kotków. Odpowiednio do ekologiczności kosmetyków – seria opakowań zrealizowanych dla firmy Tinti została wyprodukowana z opatrzonego certyfikatem FSC i zrecyklingowanego materiału. Tym samym Grupa STI przyczynia się do zapewnienia trwałości gospodarki leśnej i ochrony środowiska naturalnego.
© STI
Zabawa z kotkiem Do produkcji serii opakowań Grupa STI wykorzystała wyłącznie materiały opatrzone certyfikatem FSC.
7-8 lutego 2012 r., Gdańsk 18-19 kwietnia 2012 r. Chorzów
Targi easyFairs®
FOOD-to-GO 2012 TARGI DLA GASTRONOMII, LODZIARNI, PIZZERII, BARÓW SZYBKIEJ OBSŁUGI I CATERINGU Jeśli posiadają Państwo w swojej ofercie: • • • •
maszyny pakujące, opakowania do dań na wynos, opakowania cukiernicze, jednorazowe kubki do zimnych i gorących napojów,
to zapraszamy do udziału w targach FOOD-to-GO! Targi FOOD-to-GO to świetna okazja do nawiązania kontaktu z klientami zarówno z północy, jak i z południa Polski!
Promocyjne ceny tylko do końca grudnia!
Biuro organizacyjne: easyFairs Poland Sp. z o.o. Al. Pokoju 82 31-586 Kraków
www.easyfairs.pl
11/11 Packaging Polska
W razie pytań jesteśmy do Państwa dyspozycji Mirosław Gajewski Kom: +48 509 926 679 Specjalista ds. sprzedaży Fax: +48 (12) 651 95 22 Tel: +48 (12) 651 95 32 mirek.gajewski@easyfairs.com
www.easyfairs.pl/ftg-gdansk2012 www.easyfairs.pl/ftg-chorzow2012
55
SYSTEMY PAKUJĄCE
zRewolucja w ważeniu małych ilości
Na wagę grzyba Czy informacja o 1,5 grama składnika wchodzącego w skład wybranego produktu, umieszczona na jego opakowaniu, to zawsze dokładne odzwierciedlenie tego, co znajdujemy w środku? Najwyraźniej nie, skoro do wielu firm napływają skargi i reklamacje na temat faktycznej wagi zawartości. Laurent Ghesquière postawił na ‘Lilliputa’ – „BMW wśród naważarek wielogłowicowych”, by położyć kres wybrakowanym saszetkom z pokruszonymi grzybami.
Naważarka Ishida CCW-M-214 w pozycji do pracy, widoczny także dozownik ze zdjętą osłoną. Ta mała naważarka jest mocno zakotwiczona za pomocą solidnego ramienia, które umożliwia odpowiednie obniżenie maszyny do rutynowego czyszczenia.
R
eceptura sosu Chasseur firmy Knorr wymaga 1,5 g suszonych grzybów w każdej zgrzanej z czterech stron saszetce. Tak małej wielkości porcji nigdy nie udało się precyzyjnie uzyskać i w rezultacie otrzymywano reklamacje na brak grzybów w niektórych opakowaniach. Ponadto suszone grzyby łamały się w dozownikach objętościowych, wytwarzając drobny kurz, który groził zanieczyszczeniem w fabryce i mógł powodować niedokładne zgrzewanie saszetek.
Unilever Bestfoods Knorr, która posiada aż 30 proc. udziału w rynku suchych zup i sosów oraz zup w kartonach. Firma postanowiła zwrócić się z prośbą o pomoc do producenta naważarek Ishida. Ta odpowiedziała na ich problem ‘Lilliputem’ – obecnie najmniejszą na rynku naważarką wielogłowicową. Charakterystyczna dla tej maszyny jest właśnie wielkość – zaledwie 600 mm długości i 400 mm szerokości. Wyposażona w pojemniki o 50 cm3 objętości w ciągu minuty produkuje do 250 niezwykle dokładnie odważonych porcji, o masach w zakresie od 0,7 do 40 gramów. ‘Lilliput’ został zaprojektowany z myślą o każdej branży, która zmaga się z problemem precyzyjnego ważenia produktów do zapakowania. Nie są to tylko grzyby, jak w przypadku problemowego sosu Knorra Chasseur czy inne produkty spożywcze – ale wykorzystuje się go
również w branży medycznej w Szwajcarii, w której znalazł zastosowanie w ważeniu i pakowaniu niezwykle lekkich produktów dentystycznych. Teraz o jego skuteczności przekonał się również Laurent Ghesquière, kierownik zakładu produktów suchych w firmie Unilever. Fabryka w Duppingheim produkuje rocznie 65 tys. ton zup i sosów, z czego 27 tys. ton w postaci suchych produktów. Precyzyjność tej niewielkiej maszyny nie odbywa się kosztem wydajności – wręcz przeciwnie, ‘Lilliput’ jest w stanie zapakować 10 saszetek na minutę więcej niż inne urządzenia tego typu. Jest również zabezpieczony przed typową przeszkodą w ważeniu małych porcji, taką jak nawet minimalny podmuch czy potrząśnięcie maszyny, dzięki zakotwiczeniu na specjalnym ramieniu. To również ułatwia jego czyszczenie czy prace konserwacyjne.
z Lilipucie rozwiązanie Do tej pory ważenie małych, często zaledwie kilkugramowych porcji produktów, takich jak suszone grzyby czy nasiona sprawiało wiele kłopotów – dozowanie objętościowe bywa nieprecyzyjne, w rezultacie produkt ulega połamaniu czy kruszeniu lub wręcz brakuje go w opakowaniu. To powodowało nie tylko niezadowolenie klienta, ale również mogło prowadzić do zanieczyszczenia maszyn pyłem z pokruszonych produktów i niedokładnego zgrzewania saszetek. Stanowiło to spory kłopot dla
56
Laurent Ghesquière z naważarką ‘Lilliput’ obniżoną do pozycji czyszczenia. Według niego naważarka Ishida to „BMW wśród naważarek wielogłowicowych”.
Ekran sterowania naważarki ‘Lilliput’ podczas naważania porcji 3-gramowych. Naważarka pracuje z wydajnością 110 saszetek na minutę.
Packaging Polska 11/11
SYSTEMY PAKUJĄCE
zAutomatyczny system dostaw usprawnia procesy pakowania
System w wersji mini FP International, europejski producent rozwiązań w branży opakowań, wprowadza kompaktowy i wszechstronny mini-system dostaw dostosowany do maszyn nadmuchujących poduszki powietrzne marek Novus oraz Cell-O. To rozwiązanie ma umożliwić zaoszczędzenie miejsca, czasu i energii oraz pozwolić użytkownikowi na zwiększenie zysków poprzez poprawienie wydajności pakowania.
czego firmy FP International jest bardzo prosta w obsłudze. Natomiast jej wszechstronność i budowa modułowa sprawiają, że łatwo może być zintegrowana z systemami przemysłowymi. Eliminując konieczność ręcznego transportu wewnętrznego materiałów opakowaniowych, system pracuje na standardowym zasilaniu o mocy 230V. Producent zapewnia, że urządzenie oszczędza przestrzeń, co zawdzięcza swojej kompaktowości (podstawa o wielkości 1200 mm x 960 mm), a na stole do pakowania nie ma żadnych maszyn. Ponadto może być łatwo przemieszczany w dowolne miejsce oraz posiada regulację wysokości (od 2350 mm do 2700 mm).
Miniaturowa wersja sprawdzonego systemu dostawczego firmy FP International jest bardzo prosta w obsłudze.
z Uniwersalność na życzenie
Wizualizacja pracy przy kompaktowym systemie MINI ADS.
W
latach 50. XX wieku firma FP International stworzyła przemysł sypkich materiałów opakowaniowych dzięki wypełniaczowi wytwarzanemu z poddawanych recyclingowi końcówek słomek, które w innym wypadku byłyby wyrzucane. Dziś firma doskonali swoje produkty i dostosowuje je do potrzeb nowoczesnego przemysłu. Nowy system mini-ADS (Automatyczny System Dostaw) dostarcza materiały opakowaniowe na jedno lub więcej stanowisk pakowania oraz oferuje szybkie, niezawodne i ciągłe dostarczanie nadmuchiwanych poduszek powietrznych. Dzięki temu można w ogromnym
11/11 Packaging Polska
MINI ADS może być zastosowany nad linią lub nad stołem do pakowania.
stopniu zwiększyć wydajność pakowania. Dla ułatwienia obsługi urządzenie wyposażone jest również w regulowaną wysokość.
z Na małych przestrzeniach System ten gwarantuje wyjątkową elastyczność, więc jest idealnym rozwiązaniem dla pakowania wszędzie tam, gdzie jest mało przestrzeni, jak w pomieszczeniach wysyłkowych czy zapełnionych magazynach. Ta miniaturowa wersja sprawdzonego systemu dostaw-
Mini-ADS, o małej podstawie i ergonomicznym kształcie, jest na tyle uniwersalny, że może być zastosowany nad linią lub nad stołem do pakowania. Precyzyjny czujnik gwarantuje, że w koszu systemu zawsze znajduje się odpowiednia ilość materiału opakowaniowego, a w razie potrzeby jest on automatycznie uzupełniany. Zastosowanie wielu otworów w koszu pojedynczego urządzenia powoduje, że można jednocześnie zaopatrywać kilka stanowisk pakowania, co zmniejsza nakłady inwestycyjne oraz przyspiesza proces pakowania. Producent systemu mini-ADS gwarantuje dostarczenie poduszek powietrznych z maszyny na stoły do pakowania szybko i bez problemu. Każdy system wykonany jest według indywidualnych potrzeb klienta, dlatego też może zostać zastosowany praktycznie wszędzie tam, gdzie odbywa się jakiś proces pakowania. Również materiały opakowaniowe są dostarczane na życzenie. System mini-ADS produkuje na zapas do 1m³ nadmuchanych poduszek powietrznych, dzięki czemu użytkownik nie musi czekać, aż materiał będzie gotowy.
57
WYDARZENIA
zZgrupowanie bojowe poligrafów na konferencji
Poligraficzne starcie Pod koniec października w Ostrołęce odbyło się zgrupowanie bojowe poligrafów zorganizowane przez firmę Reprograf. Jako „wojownicy nowej ery druku” wzięli oni udział w konferencji, której tematyką były najnowsze rozwiązania z zakresu technologii flekso oraz cyfrowego inkjetu. Zgromadzeni goście mieli okazję poznać możliwości obu z nich, zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej. Imprezie nadano charakter swego rodzaju ‘starcia’.
ryzują się szerokim zakresem parametrów naświetlania, optymalną głębokością i stromymi zboczami reliefów, doskonałym transferem i kryciem farbą oraz wysoką elastycznością i odpornością mechaniczną.
© Świat Poligrafii
© Reprograf
P
ierwsza do walki stanęła technologia fleksograficzna w wydaniu produktów firm Screen i Asahi. Łukasz Chruśliński, product manager w firmie Reprograf, przedstawił najnowszą naświetlarkę CtP Screen PtR FX 1200. Pierwszy użytkownik tej maszyny w Polsce, Sławomir Karpowicz z firmy Focus, zorganizował również praktyczny pokaz jej działania. Następnie na placu boju pojawiły się fleksodrukowe płyty fotopolimerowe nowej generacji firmy Asahi (DSHI-I i DSE), zaprezentowane przez wiceprezesa zarządu Reprografu, Tadeusza Figurskiego. Koncern Asahi Kasei powstał w 1931 roku w Japonii, zatem może się już poszczycić 80-letnim doświadczeniem w swojej dziedzinie. Płyty Asahi Flekso posiadają zgodność z farbami wodnymi i rozpuszczalnikowymi, są też przystosowane do standardowych urządzeń i procesów. Płyta analogowa ma przewagę nad konkurencyjnymi dzięki warstwie antyodblaskowej AHBF. Natomiast cyfrowa posiada czarną maskę. Ponadto płyty AFP (SE/DSE) charakte-
z Programowe ułatwienie Andrzej Wojtowicz (firma Reprograf) walczył silną bronią − nowoczesnym narzędziem software’owym PaSharp do produkcji opakowań. To oprogramowanie obsługuje większość czynności prepressu opakowaniowego, będąc jednocześnie samodzielną aplikacją. PaSharp jest kompatybilny z aplikacjami Adobe (AICS3, AICS4, AICS5) na platformach Windows i Mac. Jak podaje producent, przy zachowaniu funkcjonalności i jakości aplikacji z wyższych półek, produkt jest dostępny za 2/3 ceny najsłabszych wersji programów konkurencji. Do jego zalet można także zaliczyć średnio dwie aktualizacje w ciągu roku oraz łatwość obsługi i konfiguracji.
z System zarządzania Uzbrojony Jakub Parol (firma IQ Print) wystąpił przeciwko problemom producentów opakowań, takimi jak słaby dostęp do informacji o produkcji w toku, ręczne pisanie raportów produkcyjnych, niedokładne planowanie pracy czy brak możliwości informowania klienta na bieżąco o statusie produktów. Jako rozwiązanie tych kłopotów przedstawił system MIS EFI Radius. Program ten ma się przyczynić do redukcji surowców w magazynie o 10-40 proc. oraz do kilkuprocentowego wzrostu zysku rocznego, ze względu na możliwość skupienia się na najbardziej zyskownych klientach. Zarządzanie w tym systemie eliminuje także konieczność częstej inwentaryzacji oraz usprawnia proces obsługi kupującego.
z Cyfrowa rodzina W ramach części dotyczącej cyfrowego inkjetu Łukasz Chruśliński przedstawił maszynę EFI Jetrion 4830 oraz najnowsze „dziecko” tej rodziny urządzeń – EFI Jetrion 4900, po raz pierwszy zaprezentowane na tegorocznych targach LabelExpo. Uczestnicy mieli również okazję poznać maszynę od strony praktycznej, rozmawiając z jej użytkownikiem – Jarosławem Zaczkiem, współwłaścicielem Mazowieckich Zakładów Graficznych.
z Pokaz produktów Goście mieli możliwość sprawdzić, jak nowa naświetlarka CtP Screen PtR FX 1200 działa w praktyce.
58
Po części teoretycznej, zgromadzeni goście odwiedzili wcześniej wspomnianą firmę Focus, aby zobaczyć nową naświetlarkę. Z kolei w drukarni A-Z Color miała miejsce prezentacja druku flekso z wykorzystaniem płyty Asahi, a w Mazowieckich Zakładach Graficznych pokaz systemu Jetrion 4830.
Packaging Polska 11/11
SYSTEMY TRENDY PAKUJĄCE
zInnowacyjność opakowań w opinii konsumentów
Akcja innowacja Ogromna skala wykorzystywania opakowań produktów spożywczych i przemysłowych oraz powszechny charakter podstawowych dóbr sprawia, że trzeba je nieustannie doskonalić. Celów innowacji jest wiele. By na temat innowacyjności opakowań poznać opinie konsumentów – przeprowadzono badania ankietowe.
Małgorzata Mika-Mętel Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
O
pakowanie jako istotny element walki konkurencyjnej przedsiębiorstw musi spełniać wiele funkcji nie tylko w zakresie bezpieczeństwa zapakowanego produktu, ochrony zdrowia i życia człowieka oraz środowiska naturalnego, ale również w kwestii zaspokojenia zróżnicowanych potrzeb i preferencji jego użytkowników. Z tego względu przeprowadzono badania ankietowe mające na celu poznanie opinii konsumentów w zakresie innowacyjności opakowań wykorzystywanych w przemyśle spożywczym i przemysłowym. Analizowano czynniki decydujące o zakupie produktów, cele wprowadzania innowacyjnych rozwiązań opakowaniowych oraz reakcje respondentów na zakup produktów w nowych opakowaniach. Wskazywano także na elementy opakowań poddawane w największym stopniu modyfikacjom.
z Klient płaci i wymaga Globalizacja gospodarki światowej, uwarunkowania technologiczne i prawne, trendy społeczno-ekonomiczne oraz wpływy ekologiczne odgrywają istotną rolę w rozwoju innowacji opakowaniowych. Współczesne opakowanie właściwie wypełnia swoją funkcję, jeśli spełnione są określone wymagania dotyczące zespołu cech związanych z jego zdolnością do zaspokojenia stwierdzonych
60
i oczekiwanych potrzeb użytkowników oraz konsumentów. Ogół takich właściwości decyduje o wartości opakowania w aspekcie technicznym, promocyjnym, ekologicznym i ekonomicznym [4]. Innowacyjne rozwiązania w zakresie opakowań dotyczą najczęściej jakości stosowanych materiałów opakowaniowych, poprawy ich funkcjonalności i użyteczności, modyfikacji samego wyglądu zewnętrznego, jak również wprowadzania nowoczesnych systemów pakowania oraz zwiększania bezpieczeństwa i ochrony środowiska naturalnego. Ogromna skala wykorzystywania opakowań produktów spożywczych i przemysłowych oraz powszechny charakter podstawowych dóbr sprawia, że trzeba je nieustannie doskonalić. Celów innowacji jest wiele: podnoszenie właściwości barierowych, zmniejszenie zużycia materiałów i obniżenie wagi opakowań, nadanie im odpowiednich kształtów, dzięki którym wymagają mniej przestrzeni w transporcie i przechowywaniu, a jednocześnie są bardziej poręczne dla konsumentów, zastępowanie surowców z tworzyw sztucznych naturalnymi, zwiększenie bezpieczeństwa w stosunku do środowiska naturalnego, produktu i konsumenta itp.[1]. Branżę opakowaniową obecnie uznaje się za branżę o wysokim stopniu dynamiki rozwoju i innowacyjności. Literatura przedmiotu uznaje innowacje opakowań jako przykład innowacyjności produktowej, któ-
rej definicję podaje OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) jako: „nowy bądź istotnie ulepszony produkt bądź usługa” [6]. Innowacja produktowa polega na „wprowadzeniu na rynek nowego produktu, którego cechy technologiczne lub przeznaczenie różnią się znacząco od uprzednio wytwarzanych produktów, lub którego działanie zostało znacząco ulepszone, a równocześnie może dostarczyć konsumentowi obiektywnie nowych lub zwiększonych korzyści” [7]. Innowacje w opakowalnictwie dla konsumenta definiuje się jako „zupełnie nowe lub też zmodyfikowane opakowanie będące nowością z punktu widzenia podmiotu wprowadzającego je na rynek oraz uznanie przez konsumenta jako nowe” [9]. Przyjmując za kryterium stopień nowości wyróżnia się cztery rodzaje innowacji produktowych, a mianowicie [3]: • innowację zwykłą – zmodyfikowany produkt wprowadzany na rynek, • innowację technologiczną – nowy produkt kierowany na dotychczasowy rynek, • innowację rynkową – zmodyfikowany produkt wprowadzany na nowy rynek, • innowację oryginalną – zmodyfikowany nowy produkt wprowadzany na nowy rynek. Przywołane definicje odnoszą się do przemysłu opakowaniowego, który wyróż-
Packaging Polska 11/11
SYSTEMY TRENDY PAKUJĄCE
z Badając konsumenta Badania o charakterze ankietowym mające na celu poznanie opinii konsumentów na temat innowacyjności opakowań zostały przeprowadzone wśród 350 losowo wybranych osób na terenie województwa małopolskiego i śląskiego. Ankietowani zostali poproszeni o określenie czynników, jakimi się
11/11 Packaging Polska
Struktura ankietowanych
Mężczyzna
Razem
3
2
5
20-25 lat
176
71
247
26-35 lat
43
15
58
36-45 lat
16
7
23
46-55 lat
11
1
12
powyżej 56 lat
4
1
5
253
97
350
podstawowe
3
6
9
zawodowe
7
3
10
średnie
155
63
218
wyższe licencjackie
34
6
40
wyższe inżynierskie
19
7
26
wyższe magisterskie
38
12
50
ogółem
256
97
353
wieś
88
31
119
miasto do 49,9 tyś. mieszkańców
51
19
70
miasto do 50-229 tyś. mieszkańców
46
24
70
miasto powyżej 300 tyś. mieszkańców
68
23
91
ogółem
253
97
350
student / uczeń
165
74
239
pracownik fizyczny
33
12
45
pracownik umysłowy
67
15
82
bezrobotny
5
5
10
rencista / emeryt
3
2
5
właściciel działalności gospodarczej
4
4
8
277
112
389
Wiek
ogółem
Wykształcenie *
wadzania na rynek innowacyjnych opakowań. Kwestionariusz ankiety opracowany zgodnie z zasadami określonymi w literaturze przedmiotu zawierał pytania zamknięte jednokrotnego i wielokrotnego wyboru [5]. Charakterystykę ankietowanych osób przedstawiono w tabeli 1.
Kobieta
do 19
Miejsce zamieszkania
Z punktu widzenia producenta za innowację opakowaniową uważa się „zmodyfikowane opakowanie (o ulepszonej formie konstrukcyjnej, zmienionym materiale opakowaniowym, zmodyfikowanej grafice czy też zmienionej formie zamknięcia) lub też wprowadzone na rynek zupełnie nowe opakowanie o nowych rozwiązaniach techniczno-technologicznych [2]” . Innowacje w opakowaniach to odpowiedź na rosnące wymagania konsumentów, k tórzy oczekują w ygodniejszych i bardziej atrakcyjnych form, zachęcających do zakupu zapakowanych produktów. Wprowadzenie innowacji na rynek to również element walki konkurencyjnej, dbałość o zapewnienie maksymalnej ochrony walorów jakościowych produktów oraz najnowszych rozwiązań technologicznych i technicznych [2].
kierują przy zakupie produktów spożywczych i przemysłowych. Konsumenci określali także swoją reakcję na zakup produktów w nowych opakowaniach, dokonywali stopniowania poszczególnych elementów opakowań ulegających różnorodnym modyfikacjom oraz wskazywali przyczyny wpro-
Statut zawodowy*
nia jeszcze pośród nich dwie kategorie innowacji: przełomowe i przyrostowe. Za innowację przełomową uznaje się: „zupełnie nowe, dotychczas nieznane w skali całego sektora opakowanie (pod względem formy konstrukcyjnej czy też zastosowanego materiału opakowaniowego)”. Natomiast innowacja przyrostowa to „realizowane w dłuższym czasie stopniowe modyfikacje istniejącego opakowania mające na celu udoskonalenie (zmiany w zakresie formy konstrukcyjnej, szaty graficznej, etykietowania czy zamknięcia)”[2]. Innowacje w opakowalnictwie, zarówno przełomowe, jak i przyrostowe powinny charakteryzować się określonymi cechami, do których można zaliczyć [8]: • wyższą jakość techniczną opakowania (lepsze parametry materiałów opakowaniowych, większą barierowość opakowań, odporność na uszkodzenia mechaniczne), • dostarczenie korzyści ekonomicznych użytkownikowi (niższe koszty wytworzenia opakowania, co wpływa na koszt zapakowanego produktu), • spełnienie wymogów z zakresu bezpieczeństwa i ekologii (minimalizacja negatywnego wpływu opakowania na środowisko naturalne, możliwość poddania opakowania recyklingowi materiałowemu, łatwość utylizacji), • dostosowania elementów warstwy wizualnej opakowania do aktualnych trendów we wzornictwie przemysłowym (między innymi w zakresie kolorystyki, kształtu opakowania, zdobień).
ogółem
61
SYSTEMY TRENDY PAKUJĄCE
Respondenci zapytani o czynniki decydujące o zakupie przez nich zapakowanych produktów spożywczych wskazywali kolejno na: cenę (75,9 proc. wskazań), jakość produktu (64,6 proc.), przyzwyczajenie (58,3 proc.), markę (48,9 proc.), względy zdrowotne (44,9 proc.), producenta (33,1 proc.), opakowanie (19,7 proc.), aspekt ekologiczny (13,4 proc.) oraz reklamę (11,7 proc.). W przypadku produktów przemysłowych podobnie jak w przemyśle spożywczym cena była czynnikiem decydującym (73,4 proc. wskazań), jakość produktu (65,4 proc.) oraz marka (64,3 proc.). Duża liczba konsumentów zwracała uwagę na trwałość produktu (44,9 proc.) oraz na producenta (44 proc.). Niestety tylko dla 23,4 proc. respondentów czynnikiem warunkującym zakup produktu przemysłowego jest jego zdrowotność oraz dla 16 proc. – opakowanie. Jak wynika z badań, aspekt ekologiczny w dzisiejszych czasach nie jest zbyt mocno zakorzeniony w świadomości konsumentów – w przypadku produktów przemysłowych również zo-
13,7% 13,4%
aspekt ekologiczny
trwałość produktu
32,3% 23,4%
względy zdrowotne
producent
33,1%
44,9%
zwiększenie atrakcyjności opakowań
0,0%
Produkty przemysłowe Produkty spożywcze
44,0%
73,4% 75,9% 64,3%
48,9% 30,9% 10,0%
20,0%
30,0%
40,0%
48% 37% 42%
poprawa ekologiczności opakowań
cena
przyzwyczajenie
Intensywny proces innowacyjny widoczny jest w każdej dziedzinie gospodarki, w tym również na rynku opakowań. Innowacyjność opakowaniowa polega na wprowadzaniu na rynek zupełnie nowego opakowania bądź modyfikacji jego poszczególnych elementów składowych (np. materiału konstrukcyjnego, kompozycji graficznej, informacyjności, estetyczności, użyteczności, funkcjonalności, sposobu otwierania i zamykania itp.) lub poprawy jego bezpieczeństwa w stosunku do zapakowanego produktu, człowieka i środowiska naturalnego. Obecnie innowa-
dopasowanie się do programów promocyjnych firmy dostosowanie się do sposobu przechowywania i transportu
13,4% 11,7%
marka
z Nieświadome wybory
44,9%
16,0% 19,7%
opakowanie
opakowań produktów spożywczych i przemysłowych. Z opracowanych odpowiedzi wynika, że w największym stopniu w obu przypadkach zauważalne przez konsumentów zmiany dotyczą: szaty graficznej, pojemności, sposobu otwierania i zamykania, ergonomiczności, masy i kształtu opakowania, w mniejszym stopniu zaś rodzaju materiału opakowaniowego, informacyjności oraz ekologiczności (rys.3.). Respondentów poproszono również o określenie ich reakcji na zakup produktów w nowych opakowaniach. Spośród wszystkich ankietowanych 32 proc. osób kupuje produkty w nowoczesnych opakowaniowych stosunkowo szybko, choć po pewnym namyśle 27 proc. osób nie potrafi określić swojego zachowania, 20 proc. osób sugeruje się opinią innych i kupuje produkt, gdy większość jego znajomych już go zakupiła i pozytywnie oceniła. Około 15 proc. konsumentów przyznaje, że nie zwraca uwagi na nowoczesne opakowania nowego produktu, natomiast zaledwie 4 proc. osób kupuje takie produkty niechętnie (rys.4.).
sprostanie zmianom obserwowanym u konkurencji
65,4% 64,6%
jakość produktu
reklama
stał on wybrany tylko przez 13,7 proc. respondentów. Szczegółową charakterystykę odpowiedzi ankietowanych dotyczących czynników mających wpływ na zakup produktów spożywczych i przemysłowych przedstawiono na rys. 1. Następnie ankietowani zostali poproszeni o udzielenie opinii na temat celów wprowadzania innowacyjnych opakowań na rynek. Najwięcej konsumentów wskazywało na dostosowanie opakowań do potrzeb rynkowych (w tym wymagań firm wprowadzających nowe produkty na rynek) – 70 proc., „odświeżenia” istniejącego już produktu – 69 proc., możliwość maksymalizacji sprzedaży – 67 proc., zwiększenie atrakcyjności opakowań (udoskonalenie szaty graficznej, formy konstrukcyjnej opakowań itp.) – 63 proc. Mniej niż połowa respondentów za cel wprowadzenia innowacji wybrała możliwość sprostania zmianom obserwowanym u konkurencji – 48 proc., pomniejszenie kosztów przypadających na jednostkę produktu – 47 proc. oraz możliwość zróżnicowania ofer t y r ynkowej – 44 proc. Na podobnym poziomie kształtowały się opinie na temat zwiększenia ergonomiczności opakowań oraz możliwości dostosowania produktów do sposobu przechowywania i transportu (42 proc.). Tylko 39 proc. ankietowanych wskazało za cel wprowadzania innowacyjnych opakowań – poprawę bezpieczeństwa produktu zapakowanego, 38 proc. – zwiększenie ekologiczności opakowań oraz 37 proc. – możliwość dostosowania się do programów promocyjnych firmy (rys.2.). W kontekście powyższych rozważań w kolejnym pytaniu przeprowadzonych badań ankietowych analizowano opinie konsumentów w zakresie najczęstszych modyfikacji poszczególnych elementów
60,0%
63%
zwiększenie różnorodności oferty rynkowej maksymalizacja sprzedaży
44% 67%
pomniejszenie kosztów przyp. na jedn. produktu
47%
poprawa bezpieczeństwa produktu zapakowanego
39%
zwiększenie ergonomiczności opakowań "odświeżenie" istniejącego już produktu
42% 69%
dostosowanie do potrzeb rynkowych
70% 0%
58,3% 50,0%
38%
70,0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
80,0%
Rys. 1. Czynniki decydujące o zakupie produktów spożywczych i przemysłowych w opinii konsumentów, % wskazań*.
Rys. 2. Cele wprowadzania innowacyjnych opakowań produktów spożywczych i przemysłowych w opinii konsumentów, % wskazań*.
* % wskazań nie sumuje się do 100 (pytanie z możliwością wskazania więcej niż 1 odpowiedzi). Źródło: opracowanie własne.
* % wskazań nie sumuje się do 100 (pytanie z możliwością wskazania więcej niż 1 odpowiedzi). Źródło: opracowanie własne.
62
Packaging Polska 11/11
SYSTEMY TRENDY PAKUJĄCE
cje w opakowalnictwie koncentrują się głównie na rozwoju nowoczesnych systemów pakowania (np. pakowanie w modyfikowanej i kontrolowanej atmosferze, radiacyjne utrwalanie żywności) oraz na rozwoju różnorodnych opakowań aktywnych, biodegradowalnych czy inteligentnych. Według badanych respondentów do najważniejszych celów wprowadzania innowacyjnych opakowań zarówno produktów spożywczych, jak i przemysłowych zalicza się: konieczność dostosowania się producentów do istniejących potrzeb rynkowych, modernizację istniejącego produktu (np. na wskutek konieczności jego „odświeżenia”, co zachęca konsumentów do ponownego zakupu) oraz maksymalizację sprzedaży, a także poprawę wyglądu zewnętrznego opakowania decydującego o jego atrakcyjności. Dla większości respondentów zauważalne są modyfikacje i zmiany opakowań w zakresie ich szaty graficznej, pojemności oraz sposobie otwierania i zamykania. Elementem ulegającym w najmniejszym stopniu modyfikacjom jest ekologiczność opakowań, dlatego też należałoby to w miarę możliwości zmienić, rozpoczynając od zwiększenia świadomości ekologicznej producentów przemysłu opakowaniowego. Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych można również stwierdzić, że opakowanie jest elementem, który przyciąga tylko w niewielkiej części uwagę konsumentów (20 proc. w przypadku produktów spożywczych, 16 proc. w przypadku produktów przemysłowych). Wyniki te wskazują na to, że konsumenci nie do końca są w pełni świadomi, że przy wyborze produktów kierują się właśnie opakowaniami lub też po prostu nie przyznają się do tego, że opakowanie przyciąga ich wzrok. Z drugiej strony
respondenci nie boją się kupować nowych produktów w nowych opakowaniach, ponieważ aż 113 na 350 respondentów po krótkim zastanowieniu się kupuje taki właśnie produkt. Reasumując, należy podkreślić, że innowacje opakowaniowe są coraz bardziej rozpowszechnione i akceptowane przez większość konsumentów, a z uwagi na korzyści jakie ze sobą niosą – ich modyfikacje winny być coraz bardziej udoskonalone. Literatura: 1. Andrzejewska O., Opakowania: Innowacje dla wszystkich, „Fresh And Cool Market, 2009. 2. Korzeniowski A., Ankiel-Homa M., CzajaJagielska N., Innowacje w opakowalnictwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2011. 3. Lamin J., Strategiczne zarządzanie marketingowe, PWN, Warszawa 2001. 4. Lisińska-Kuśnierz M., Ucherek M., Współczesne opakowania, Wyd. Naukowe PTTŻ, Kraków 2003. 5. Mazurek – Łopacińska K., Badania marketingowe. Teoria i praktyka, Wyd. Naukowe PWN. 6. Oslo Manual, The Measurement of Scientific and Technological Activities. Proposed Guidelines for Collecting and Interpreting Technological Innovation Data. OECD- Eurostat, Organization for Economic Cooperation and Development; Paris 2005. 7. Rogoda B., Przedsiębiorczość i innowacje, Wyd. AE w Krakowie, Kraków 2005. 8. Sojkin B., Zarządzanie produktem, PWE Warszawa 2004. 9. Świtalski M., Innowacje i konkurencyjność, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.
6,1 6,4
szata graficzna
5,9 5,6
sposób otwierania i zamykania
4%
niechętnie kupuje
5,5
pojemność
2%
inne
15%
nie zwracam na to uwagi
5,2
kształt
4,9
27%
trudno powiedzieć
32% 4,4 4,1
informacyjność
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35% 3,1 3,0
ekologiczność 0,0
Rys. 3. Elementy opakowań produktów spożywczych i przemysłowych ulegające najczęściej modyfikacji, średnia wskazań. Źródło: opracowanie własne.
11/11 Packaging Polska
Produkty spożywcze
4,9 4,7
materiał
kupuję stosunkowo szybko, choć po pewnym namyśle
Produkty przemysłowe
5,0 5,1
masa
20%
kupuję, gdy większość znajomych już zakupiła i pozytywnie oceniła
5,9 5,3 5,1
ergonomiczność
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
9,0
Rys. 4. Reakcja konsumentów na zakup produktów w nowych opakowaniach, % wskazań. Źródło: opracowanie własne.
63
DESIGN I MARKETING
zLimitowana edycja znanego alkoholu
Nowe szaty wermutu W połowie października tego roku na polskim rynku pojawił się stary-nowy produkt: stary, bo dobrze znane konsumentom Cinzano Bianco i Cinzano Rosso; nowy, bo zaskakuje unikatową szatą graficzną opakowania autorstwa znanej w Europie i Azji artystki – Alessandry Scandelli.
N
a limitowanej edycji butelki napoju widnieją ilustracje będące kwintesencją włoskiego stylu życia. Kolorowe i pełne optymizmu grafiki przedstawiają m.in. widok gwarnej włoskiej ulicy, rzymskiej kawiarenki oraz kameralnego przyjęcia w gronie przyjaciół w Neapolu. Tak udekorowana butelka staje się czymś więcej niż tylko zwykłym opakowaniem.
z Napój dla ciała i ducha
poza typowy, alkoholowy podarunek i może być nie lada gratką dla kolekcjonerów i miłośników sztuki.
z Ilustratorka z Mediolanu Alessandra Scandella to światowej sławy artystka mieszkająca w Mediolanie. Wybitne akwarele jej autorstwa gościły na wielu wystawach, a niektóre z jej ilustracji pojawiły się na łamach prestiżowej publikacji o sztuce - AI American Ilustrations. Scandella pracowała dla wielu topowych marek, obecnie związana jest z branżą reklamową i wydawniczą we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii, Japonii, Hiszpanii i w Niemczech. Prowadzi także zajęcia w Castello Sforzesco School of Art w Mediolanie.
© Gruppo Campari
Christophe Schaillee, Regionalny Dyrektor na Europę Wschodnią i Zachodnią w Campari International, tak wypowiada się o limitowanej edycji butelek: „Dzięki współpracy ze znakomitą włoską artystką, autorką
wspomnianych grafik i nastrojowych akwareli, udało nam się stworzyć produkt niepowtarzalny. Twórczość Scandelli ukazana na butelkach Cinzano naszym zdaniem doskonale wpisuje się w obecnie panującą modę na artystyczne zdobienie przedmiotów. Mamy nadzieję, że barwna grafika Cinzano Bianco i Cinzano Rosso przyciągnie wzrok konsumenta i będzie się cieszyć dużą popularnością wśród klientów w kluczowym okresie najwyższej sprzedaży wermutów, jakim zawsze jest końcówka roku”. Już teraz są dostępne w sklepach „zestawy do celebrowania chwil”, na które oprócz napoju składa się ozdobna miseczka na drobne przekąski i podkładki pod drinki. Limitowana edycja przewidziała 30 tys. litrowych, zdobionych butelek, a sugerowana cena zestawu to 23 zł. Taki prezent wykracza nieco
Cinzano w nowej szacie graficznej.
64
Grafiki Alessandry Scandelli do wygrania w konkursie. który potrwa do 18 grudnia 2011 roku. Wystarczy w oryginalny sposób, za pomocą słów lub fotografii, wyrazić „Czym dla Ciebie jest celebrowanie chwil z przyjaciółmi?”. Więcej informacji na temat konkursu można znaleźć na stronie www.celebrujchwile.pl.
Packaging Polska 11/11
DESIGN I MARKETING
zLimitowany CIN&CIN
Wymiar elegancji
© CIN&CIN
W
polskich sklepach można kupić wina musujące marki CIN&CIN z nowej, limitowanej kolekcji. Classic Elegance, Glamour i Street to trzy wyraziste i stylowe wina musujące odzwierciedlające aktualne trendy modowe. Czarne, matowe butelki ozdobione zostały designerskimi i nowoczesnymi etykietami, które z pewnością spodobają się kobietom. Wprowadzeniu nowej kolekcji towarzyszą szeroko zakrojone działania marketingowe jak konkursy na Facebooku, wsparcie ATL czy różnorodne działania pro-sprzedażowe. Materiały POSM rozstawione w sklepach czy specjalnie oznakowane, designerskie kartony do przechowywania butelek mają wzmocnić wizerunek marki. Producent dokładnie określił okazje przy których najlepiej smakuje CIN&CIN z nowej kolekcji: Classic Elegance – na wykwintną kolację we dwoje lub eleganckie przyjęcie, Glamour – na niepowtarzalny piątkowy wieczór i Street – zawsze przy szalonych spotkaniach z koleżankami. Kreację i pomysł nowych opakowań przygotowała warszawska agencja AdPistols. „Nowy Wymiar Elegancji to koncept, który poprzez kreatywne, designerskie opakowania ma za zadanie zwrócić uwagę dotychczasowym i nowym konsumentom CIN&CIN, że ich ulubione włoskie wino potrafi zaskoczyć nie tylko w okresie sylwestrowym. Wierzymy, że dzięki temu pomysłowi, produkt będzie wyróżniał się na półce w sposób szczególny i tym samym uda się wesprzeć jego sprzedaż” – mówi Tomasz Gasiński, Senior Brand Manager marki CIN&CIN.
Butelki z limitowanej kolekcji CIN&CIN, dzięki połączeniu czarnego matowego szkła z kolorowymi, designerskimi etykietami, są bardzo nowoczesne i zwracają na siebie uwagę w miejscu sprzedaży.
zAlkohole ze wschodnich Karpat
Etykieta jak obraz
Z
Projektant nowych etykiet Gorilki i Czarnego Balsamu – Yaroslav Shkriblyak chciał nowym designem podkreślić dzikość karpackich gór, w których wytwarzane są alkohole.
11/11 Packaging Polska
© the dieline x 3
nane alkohole Gorilka i Czarny balsam, które produkowane są w ukraińskich Karpatach, dzięki projektowi etykiet Yaroslava Shkriblyaka z Umbra design studio, zyskały całkiem nowy wygląd. „Na tych etykietach staraliśmy się pokazać dziewiczą przyrodę karpackich gór oraz zależało nam, by podkreślić narodową tradycję wytwarzania tych alkoholi” – podsumował projektant. Seria wzorowanych na ręcznie malowanych obrazach etykiet sytuuje Gorilke i Czarny balsam wśród marek premium.
65
DESIGN I MARKETING
zNowa odsłona Redd’s
Limitowana zurawina © Redd's
N
a sklepowych półkach pojawił się nowy, żurawinowy Redd’s. Limitowana wersja Redd’sa Cranberry jest kontynuacją ogólnopolskiej kampanii Kompani Piwowarskiej pod hasłem „Ciekawość pierwszy stopień do Redds’a”. Dotąd Redd’s sprzedawany był w trzech wariantach smakowych: jabłkowym, cytrusowym i malinowym. „Zdecydowaliśmy się na wprowadzenie nowego smaku w odpowiedzi na oczekiwania naszych konsumentek. Redd's jest zawsze blisko kobiet i wsłuchuje się w ich potrzeby; współczesne Polki doceniają zaś nowości i wybór smaku” – mówi Tomasz Kanton, Brand PR Manager Kompani Piwowarskiej S.A. Nowe piwo ma wyróżniać się delikatnie kwaskowatym smakiem żurawiny oraz charakterystycznym opakowaniem. Czarna puszka ozdobiona jest czerwono-bordowym logotypem oraz szarfą z napisem „edycja limitowana”. Redd’s Cranberry pakowany jest w puszki o pojemności 0,5 l, dostępny w sprzedaży także w multipakach.
Nowe piwo Redd’s Canberry ma wyróżniać się delikatnie kwaskowatym smakiem żurawiny oraz charakterystycznym opakowaniem, gdzie czarna puszka ozdobiona jest czerwono-bordowym logotypem oraz szarfą z napisem „edycja limitowana”.
Redd’s Canberry pakowany jest w puszki o pojemności 0,5 l, które dostępne są w sprzedaży także w multipakach.
zRdzeń 2010 dla Cisowianki
Kulturalnie: Cisowianka Perlage!
D 66
Projekt etykiety z wizerunkiem Fryderyka Chopina opracował znany artysta grafik Andrzej Pągowski.
© Cisowianka
obry design niekoniecznie oznacza drogie przedmioty dostępne tylko dla wybranych. Również rzeczy, po które sięgamy każdego dnia mogą być zupełnie wyjątkowe. Takich właśnie przedmiotów poszukiwało jury konkursu Machina Design Awards 2010. W kategorii „opakowania” wyróżniono butelkę wody mineralnej – Cisowiankę Perlage. Uwagę jurorów zwróciła smukła, niebieska butelka. Jej etykietę, łączącą elementy tradycyjne z nowoczesnymi, stworzono specjalnie z okazji obchodów Roku Chopinowskiego. Jury doceniło także nowatorskie podejście do promowania kultury – dzięki motywom związanym z Chopinem umieszczonym na opakowaniu produktu, idea Roku Chopinowskiego miała szansę trafić do każdego domu. Konkurs Machina Design Awards organizuje magazyn „Machina Design” poświęcony najnowszym trendom we wzornictwie, a także modzie, sztuce i architekturze. Formuła konkursu jest otwarta, a plebiscyt obejmuje osiemnaście kategorii głównych, wśród których znalazły się m.in. opakowanie, meble, elektronika, wnętrza, przestrzeń publiczna, moda czy transport. W jury konkursu zasiadały największe osobistości świata sztuki i projektowania z Polski oraz Europy. Nagradzano w nim młodych polskich projektantów oraz twórców najbardziej designerskich przedmiotów, obiektów i miejsc. Statuetkę Rdzenia zaprojektował Janusz Kaniewski, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli młodego polskiego designu.
Packaging Polska 11/11