EKOLOGIA
zOpakowania z myślą o planecie
Ekologiczna współpraca Świat bez opakowań jeszcze długo nie będzie możliwy. Dlatego producenci dwoją się i troją, aby tworzyć opakowania, które nie będą szkodzić naszej planecie. Ekologia jest obecnie jednym z filarów w procesie projektowania opakowań. Coraz bardziej popularny staje się termin „ekoprojektowania”. Ale czy sam projekt wystarczy, by opakowanie spełniło swoją ekologiczną rolę? Jak się okazuje, ekolodzy i producenci opakowań są bezradni, dopóki do tworzenia ekologicznych opakowań nie włączą się ich odbiorcy konsumenci.
K
iedy ekologia jest faktem, a kiedy tylko chwytem marketingowym? Wszakże opakowanie ekologiczne to nie plastikowa torba z napisem „EKO”, a opakowanie, które faktycznie zostało zaprojektowane z myślą o środowisku. Często jednak dajemy się nabrać i widząc opakowania w naturalnych kolorach, które przywodzą na myśl ekologiczne skojarzenia, wybieramy produkt, który nie ma nic wspólnego z ekologią, a ma jedynie zachęcić konsumenta do zakupu. Aby jednak stwierdzić, czy opakowanie jest ekologiczne, czy też nie, trzeba się zagłębić w temat znacznie głębiej niż to, co jest napisane na opakowaniu lub też co obiecuje nam producent. Do tego niezbędna jest edukacja i większa świadomość w zakresie materiałów opakowaniowych. Nie zawsze jednak przysłowiowy Kowalski ma dostęp do informacji, z czego tak naprawdę zrobione zostało opakowanie. Dlatego też zaprojektowanie i wyprodukowanie ekologicznych opakowań wymaga współpracy całego łańcucha wartości. Kluczem jest tutaj zapewnienie konsumentom podstawowej wiedzy nie tylko na temat samego produktu, ale i opakowania. Przyjmijmy, że producent pomyślał o każdym szczególne w projektowaniu opakowania, które odpowiednio zagospodarowane zapewnia całkowitą neutralność węglową. Aby wszystko poszło zgodnie z planem, produkt po zużyciu musi zostać poddany recyklingowi. Kowalski zużywa produkt, postanawia go zutylizować, jednak nie ma pojęcia, który kontener będzie dla niego odpowiedni: papier, plastik? Szuka odpowiedzi na opakowaniu, ale niestety nie znajduje go, więc wrzuca opakowanie do odpadów zmieszanych. W ten sposób nie tylko traci się cenny materiał opakowaniowy, który wyląduje na wysypisku lub spalarni, ale także zwiększa się ślad węglowy, który zanieczyszcza środowisko.
01/22 Packaging Polska
z Ekologicznie znaczy
praktycznie
Wielu ekspertów w branży opakowaniowej twierdzi, że opakowanie ekologiczne nie istnieje, a bardziej trafnym określeniem jest termin opakowanie zrównoważone - czyli takie, które wpisuje się w gospodarkę obiegu zamkniętego i które w całym cyklu życia wyróżnia się niskim śladem węglowym. Parafrazując, opakowanie zrównoważone to takie, którego użyteczność nie kończy się wraz z zużyciem produktu, a do jego produkcji wykorzystywane są materiały i technologie maksymalnie obniżające negatywny wpływ na środowisko. Jednocześnie musi ono szereg norm w zakresie recyklingu i biodegradowalności. Kluczowe jest w tym przypadku zastosowanie materiałów opakowaniowych ze sprawdzonych i certyfikowanych źródeł czy wykorzystanie surowców alternatywnych, takich jak biotworzywa, materiały naturalne oraz surowce z recyklingu. Kolejnym krokiem jest ich oszczędne wykorzystywanie, co jest możliwe poprzez obniżanie masy i objętości opakowań (podwójna korzyść - mniejsze i lżejsze opakowania pozwalają obniżyć ślad węglowy w procesach logistycznych i transportowych). Ważnym elementem w tworzeniu zrównoważonych opakowań jest stosowanie monomateriałów, które ułatwiają ich późniejszy recykling. Ponadto ekologiczność to także możliwość wielokrotnego użytku, tak jak np. w przypadku opa-
kowań transportowych, które można zwracać i używać ponownie. Wszystkie opisane wyżej zadania należą do producentów opakowań. Ponadto ich obowiązkiem jest zapewnić konsumentowi wszystkie niezbędne informacje, jak postępować z nimi po zużyciu produktu. Tylko wtedy opakowanie spełni swoje zadanie. Gdy wszystkie te warunki zostaną spełnione, ostatecznie to od Kowalskiego będzie zależało, czy opakowanie będzie ekologiczne, czy też nie i czy trafi do odpowiedniego kontenera. Przykłady ekologicznych rozwiązań opakowaniowych znaleźć można na kolejnych stronach magazynu PACKAGING POLSKA. Co do ich ekologiczności nie ma żadnych wątpliwości!
31
