Φεβρουάριος 2014
ΙΔΕΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΛΗ
Ο Πολιτισμός στη Θεσσαλονίκη σε έξωση Η Parallaxi σχεδιάζει το στρατόπεδο Κόδρα Μια διαφορετική βόλτα του Κωστή στην πόλη
№193 Φεβρουάριος 2014
1
2
Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής Vodafone Μια φροντίδα, εκατό περιοχές, ένα δίκτυο To Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής Vodafone επεκτάθηκε σε 100 περιοχές σε όλη την Ελλάδα. Το Πρόγραμμα, που υλοποιείται για 8η συνεχή χρονιά, επεκτάθηκε και πλέον εφαρμόζεται σε 100 απομακρυσμένες και ακριτικές περιοχές σε όλη τη χώρα, από την Ορεστιάδα έως τη Γαύδο. Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής αξιοποιεί τις απεριόριστες δυνατότητες που παρέχει το δίκτυo της Vodafone και η τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας και έχει στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των ανθρώπων που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Παρέχει τη δυνατότητα σε περισσότερους από 500.000 κατοίκους των περιοχών αυτών να αποκτήσουν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου ειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν από τον τόπο κατοικίας τους.
#193
Τι αφορά: Με το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone οι κάτοικοι των απομακρυσμένων περιοχών μπορούν να επισκέπτονται το περιφερειακό ιατρείο και να πραγματοποιούν δωρεάν 5 βασικές εξετάσεις προληπτικής ιατρικής, όπως για παράδειγμα ένα καρδιογράφημα ή μια σπιρομέτρηση, οι οποίες με τη σειρά τους αποστέλλονται, μέσω του δικτύου της Vodafone, σε ειδικευμένους Ιατρούς στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Οι ειδικευμένοι Ιατροί παρέχουν τη συμβουλευτική τους γνωμάτευση άμεσα και γρήγορα, με τον ίδιο τρόπο. Οφέλη: Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής στηρίζει τους γενικούς και αγροτικούς ιατρούς, ενώ προάγει την προληπτική ιατρική. Συμβάλλει στην πρόληψη ασθενειών μέσα από την έγκαιρη διάγνωσή τους και παράλληλα καλύπτει τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, καθώς παρέχει τη δυνατότητα συστηματικού ελέγχου της κατάστασης της υγείας τους, στον τόπο κατοικίας τους, καταργώντας γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς. Συνεργάτες: Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone υλοποιείται σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και τελεί υπό την αιγίδα
του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Στο Πρόγραμμα συμμετέχουν το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων-Προαγωγής της Υγείας και η εταιρεία Vidavo. Σημεία εφαρμογής: Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής Vodafone έχει δυναμικό χαρακτήρα και η λειτουργία του στηρίζεται στη διαθεσιμότητα αγροτικών/ γενικών ιατρών στα σημεία εφαρμογής. Στο νομό Θεσσαλονίκης οι περιοχές που εφαρμόζεται είναι η Νέα Μάδυτος, η Περιστερά και η Χαλάστρα.
3
Φεβρουάριος 2014
Entr ance
info
ΛΕΞΕΙΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣ ΕΙΚΟΝΑ: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΕΤΑΞΑΣ
MAKING OF:
Εικόνα εξωφύλλου: Σάκης Ιωαννίδης Illustration: dolphins//communication design
Μπαμπά τι είναι τοπική αυτοδιοίκηση;
M
PARALLAXI MAGAZINE
πορώ να σου πω τι
τώρα, ότι άλλο η καθημερινότητα των πόλεων, άλλο πράμα οι Μαυρογιαλούροι του χτες και
δεν είναι. Δεν είναι
άλλο τα πρόσωπα που πονούν τις πόλεις τους, η ανερχόμενη σε όλη την Ευρώπη κοινωνία των
οι πολιτικάντηδες
πολιτών που παλεύει με άλλα κριτήρια να αλλάξει τα κακώς κείμενα χωρίς φιλοδοξίες πόστων.
που διαγκωνίζονται
Πριν λίγες βδομάδες ήμασταν στο Στρασβούργο παρουσιάζοντας το Θεσσαλονίκη Αλλιώς, εμείς
για μια θέση στα κοινά. Οι ξεπεσμένοι βου-
και άλλες τρεις κινήσεις πόλεων από την Ευρώπη μπροστά σε ένα σπουδαίο κοινό ειδικών από
λευτάδες που μένουν χωρίς αξίωμα και κα-
όλο τον κόσμο. Εκεί ένιωσα έντονα πως το πράγμα παντού αλλάζει, νέοι όροι, νέες πρωτοβου-
λοβλέπουν τις καρέκλες των δήμων και των
λίες, νέες προτεραιότητες μια καινούργια αφήγηση της ζωής μας έχει ξεκινήσει παντού.
περιφερειών, οι παραγκωνισμένες μεγαλο-
Επιστρέφοντας στην πόλη μου και έχοντας μπει στη προεκλογική περίοδο ένιωσα εξωγήινος.
φυΐες που ποτέ δεν τους δόθηκε η ευκαιρία
Ακούγοντας πάλι για κομματικές υποψηφιότητες, για πρόσωπα τόσο βεβαρημένα και έτοιμα να
της κεντρικής πολιτικής σκηνής και έτσι απο-
θυσιαστούν στον κομματικό βωμό, καταδικάζοντας μια ακόμα ευκαιρία που έχουν οι πόλεις να
φάσισαν μόνοι τους να αρπάξουν την τοπική
εκλέξουν ανθρώπους που αληθινά θα μπορούσαν να προσφέρουν αηδίασα. Και σκέφτηκα πως
ευκαιρία, κάτι άλλοι που το παίζουν υπεράνω
τίποτε δεν μας έμαθε η Κρίση.
μέχρι τη στιγμή που θα καθίζουν στην καρέ-
Τοπική αυτοδιοίκηση θα έπρεπε να είναι ένας νέος τρόπος να παλεύεις για όσα δεν έχουμε
κλα του αντιδημάρχου, του αντιπεριφερει-
καταφέρει στις πόλεις μας. Έχουμε τρεις μήνες να το σκεφτούμε και να αποφασίσουμε. Και μεις
άρχη και μετά ξεβρακώνουν τη φιλοδοξία
και οι υποψήφιοι πάντως είδους. Από το πως θα διατυπωθεί ο δημόσιος λόγος αυτών των εκλο-
που επιδέξια έκρυβαν. Αυτά δεν είναι τοπική
γών θα κριθεί και το επίπεδο συνειδητοποίησης και ωριμότητας. Αν ακούσετε πάλι τα γνωστά
αυτοδιοίκηση. Είναι παλιά Ελλάδα, ξοφλημέ-
διλήμματα περί δεξιάς και αριστεράς, αν δείτε κοκόρια να μάχονται δημόσια για εθνικά θέματα
νη. Είχα μια ψευδαίσθηση ότι στις δημοτικές
και το ποιος φταίει που χρεοκοπήσαμε, την ίδια στιγμή που η πόλη σαπίζει, τότε δεν θα έχουμε
εκλογές που έρχονται θα πρυτάνευε η λογι-
πάρει πρέφα. Και το πλοίο θα βουλιάξει αύτανδρο.
κή. Θα αντιλαμβανόμασταν με τη βοήθεια του τυφώνα που σαρώνει τις ζωές μας, 4 χρόνια
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2014 / ΤΕΥΧΟΣ 193 / ΠΕΡΙΟΔΟΣ Β΄ • ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΣΕ 25.000 ΤΕΥΧΗ ΚΑΙ 320 ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ • ΜΑΖΙ ΜΑΣ AYTO TO MHNA ΕΓΡΑΨΑΝ, ΣΧΕΔΙΑΣΑΝ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΣΑΝ, ΣΚΕΦΤΗΚΑΝ, ΕΦΑΓΑΝ, ΧΟΡΕΨΑΝ, ΑΚΟΥΣΑΝ ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΒΡΗΚΑΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ ΟΙ: ΕΚΔΟΤΗΣ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΜΦΥΛΙΔΟΥ • ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣ • ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ • ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΦΗΚΑΣ • ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ, ΤΙΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΟΥΔΗΣ, ΑΚΗΣ ΔΗΜΟΥ, ΚΩΣΤΗΣ ΖΑΦΕΙΡΑΚΗΣ, ΣΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΣΗΦΕΛΗΣ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΠΑΡΑΝΗΣ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΤΣΙΦΟΣ, ΕΛΕΝΗ ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ, ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΠΑΣΔΕΚΗ, ΧΡΥΣΑ ΝΑΝΟΥ, ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΛΟΥΚΗΣ, ΑΚΗΣ ΣΑΚΙΣΛΟΓΛΟΥ, ΜΑΝΩΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΚΗΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΕΛΤΖΙΔΗΣ, ΑΛΙΚΗ ΤΣΙΡΛΙΑΓΚΟΥ • ΛΟΝΔΙΝΟ: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΟΡΜΠΑΤΖΙΔΗΣ • ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ: ΝΤΙΝΑ ΠΙΝΟΣ, ΣΤΕΛΛΑ ΒΑΚΙΡΛΗ • ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΙ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΕΝΗ ΒΡΑΚΑ, ΘΟΔΩΡΟΣ ΚΑΡΑΝΙΚΑΣ, ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΜΠΑΣΔΕΚΗΣ, STEREOSIS, ΜΑΡΙΝΑ ΤΟΥΛΑ • ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΑΡΑΜΦΥΛΙΔΟΥ, katerina@parallaximag.gr • ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: DOLPHINS COMMUNICATION DESIGN • ΕΚΤΥΠΩΣΗ, ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: THESS PRINT A.E. ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΛΗΣ ΔΕΛΦΩΝ 216, 546 55 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ - FAX: 2310 429050 - 2310 429051 MONTHLY CITY & CINEMA REVIEW 216 DELFON STR., 546 55 THESSALONIKI, GR, ΤΕL - FAX: +30 2310 429050 - +30 2310 429051 www.parallaximag.gr • info@parallaximag.gr
4
Exit
Δώδεκα φωτεινές πινακίδες που θα δείξουν την έξοδο κινδύνου ακόμα και στον πιο φανατικό σπιτόγατο. Τι αξίζει να δεις και να κάνεις για να φτιάξουν οι μέρες και οι νύχτες σου εντός της πόλης. Θα βγεις όπως και δήποτε. ΛΕΞΕΙΣ: ΒΑΡΒΑΡΑ ΒΑΣΔΕΚΗ
#193
1. ΕΜΟ ο ταξιδιώτης Όταν βγαίνει βόλτες, στην Αριστοτέλους, στη Ναυαρίνου, στην παραλία, στη Σητεία, στη Ζήρο, στον Ξερόκαμπο, στη Βέροια, στη Βεργίνα, στη Νάουσα, στην Αθήνα, στη Χαλκιδική, στη Σαμοθράκη, τον «τρώνε» όλοι με τα μάτια τους. Λες και βλέπουν μπροστά τους, ξαφνικά, τον Μάρλον Μπράντο ή τον Τζορτζ ΚλούνεΪ. Χλαπαταγή. Το απολαμβάνει όσο δέκα Κλούνεϊ μαζί. Είναι, όμως, στον κόσμο του. Κλειστός χαρακτήρας. Στρείδι. Βαριέται θανάσιμα τις κοσμικότητες. Του αρέσουν και η Τσιμισκή με το μποτιλιάρισμά της και οι, εκτός χάρτη, παραλίες του Ξερόκαμπου, στην Κρήτη. Επτά χρόνια μετά, ο EΜΟ (λόγω φράντζας αλλά και λόγω του emotional χαρακτήρα του) ή αλλιώς «μαύρη πονηριά», δεν είναι απλώς ένας σκύλος, είναι η αγάπη μεταμφιεσμένη σε σκωτσέζικο τεριέ και εκθέτει εαυτόν στην έκθεση φωτογραφίας του Κωστή Ζαφειράκη. 7-15/3, Make, Μητροπόλεως 110 & Φιλικής εταιρείας, τηλ. 2310225565 2. Στη μικρή μας πόλη Μέσα από τη σχέση δύο παιδιών, της Έμιλι και του Τζoρτζ, ο συγγραφέας Θόρντον Ουάιλντερ καταγράφει την καθημερινή ζωή σε μια μικρή αμερικανική κοινότητα. Ξημερώματα και νύχτες, έρωτες και γάμοι, γειτονιές και παρέες και βόλτες στο φεγγαρόφωτο αποτελούν κάποιες από τις μικρές ή μεγάλες στιγμές των ηρώων αυτής της πόλης, που θα μπορούσε να είναι οποιαδήποτε πόλη σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Η "Μικρή μας πόλη" ανεβαίνει για πρώτη φορά στο ΚΘΒΕ σε σκηνοθεσία του Γιάννη Βούρου με τους Μάνος Ζαχαράκο, Αριέττα Μουτούση, Μαριαλένα Ροζάκη, Δημήτρη Σιακάρα κ.ά. *Από 28/2, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. 3. 3o Φεστιβάλ Βαλκανικής Εξερεύνησης Για τρίτη συνεχομένη χρονιά το free press ΕΞΩΣΤΗΣ και η ΜΚΟ «Παιδιά Εν Δράσει» διοργανώνουν το Balkan Fest. Το Φεστιβάλ Βαλκανικής Εξερεύνησης στοχεύει στη συγκέντρωση και ανάδειξη στοιχείων του πολιτισμού των χωρών της Βαλκανικής χερσονήσου, εντοπίζοντας
2
1
12
5
μέσα από τη διαφορετικότητά μας, τα κοινά μας χαρακτηριστικά σαν λαοί. Παραδοσιακοί ήχοι, χορός, εικόνες βαλκάνιων φωτογράφων, κινηματογραφικές ταινίες σκηνοθετών από τα Βαλκάνια και γεύσεις από βαλκανικά εδεσμάτα κατακλύζουν για μία ημέρα την πόλη. *28/2, ώρα: 20:00, Block 33, 26ης Οκτωβρίου 33, τηλ. 2310533533 4. 100 Χρόνια με το Κρατικό Ωδείο Το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης δεν είναι μόνο οι μεγάλοι παιδαγωγοί και καλλιτέχνες που, είτε εντός των πυλών του είτε εκτός, άφησαν και αφήνουν το στίγμα τους εδώ και έναν αιώνα. Δεν είναι μόνο οι διευθυντές του που άλλαξαν το μουσικό τοπίο του Ωδείου και της πόλης. Το Κ.Ω.Θ. ταξίδεψε και άντεξε έναν αιώνα γιατί υπήρξε συμπαγές στις δύσκολες, ιστορικά, περιόδους της πόλης και της χώρας. Γιατί συνέχιζε να εκπαιδεύει και να εκπέμπει μουσική σαν αυτή που θα πλημμυρίσει το Μέγαρο σε συνεργασία με την Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Θεσσαλονίκης υπό την διεύθυνση του Σβίλεν Σιμεόνοφ. 8
5
Φεβρουάριος 2014
*17/3, Μέγαρο Μουσικής, Αίθουσα Αιμίλιος Ριάδης Μ2 5. Οι Παρασκευές είναι Κ.Ο.Θ. Για όλο το Φεβρουάριο και το Μάρτιο η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκη παρουσιάζει στην Αίθουσα Τελετών του Α.Π.Θ. αριστουργήματα της συμφωνικής μουσικής. Με την Κ.Ο.Θ. θα συμπράξει ο πολυβραβευμένος κλαρινετίστας Διονύσης Γραμμένος και ο μαέστρος Cristian Mandeal στις 21 Φεβρουαρίου, ενώ στις 14 Μαρτίου θα ακουστούν οι συνθέσεις του Μπραμς, του Σοστακόβιτς και του Έλληνα Γιώργου Κυριακάκη υπό τη μπαγκέτα του Γιώργου Βράνου με σολίστ τον πιανίστα Ούβε Μάτσκε. Ξεχωριστή βραδιά για το μουσικόφιλο κοινό είναι η συναυλία που θα δώσει ο γνωστός συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής Μάικλ Νάιμαν μαζί με την Κ.Ο.Θ. στις 21 Μαρτίου. Ο Νάιμαν θα διευθύνει την ορχήστρα σε δικές του συνθέσεις, μαζί με τη Λίλα Μανώλα στο βιολοντσέλο και τον Θεόδωρο Κερκέζο στο σαξόφωνο. 6. Ένα μυθικό μιούζικαλ Το “Cats”, δημιουργία του κορυφαίου συνθέτη Andrew Lloyd Weber, είναι η πιο εκρηκτική συνάντηση μουσικής, χορού, τραγουδιού και ποίησης στην ιστορία του μιούζικαλ και εδώ και τριάντα χρόνια έχει σπάσει κάθε ρεκόρ σε όλον τον κόσμο. Παιχνιδιάρικο, αστείο, τρυφερό και πέρα για πέρα απολαυστικό, το Cats αναδείχτηκε ως το απόλυτο θεατρικό φαινόμενο: απ’ την πρεμιέρα του το 1981 στο West End του Λονδίνου, όπου και παιζόταν ασταμάτητα επί 21 χρόνια ως σήμερα. Σε απευθείας πτήση από το Λονδίνο ίσως η πιο αναμενόμενη παράσταση της σεζόν. *12-23/2/14, Μέγαρο Μουσικής, Ώρα: Δευτ., Τετ.-Παρ. 21.00, Σαβ.Κυρ.& Τετ. 19/2: 16.30, 21.00 7. Μαρινέλλα - Βέμπο: Η Συνάντηση Μια μουσικοθεατρική παραγωγή, με θέμα την ζωή της μεγάλης Ελληνίδας τραγουδίστριας Σοφίας Βέμπο έρχεται φέτος στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, ενώ η εθνική τραγουδίστρια ενσαρκώνεται στη σκηνή από την επίσης μεγάλη προσωπικότητα του ελληνικού τραγουδιού, Μαρινέλλα. Το νέο μιούζικαλ, που παρακολουθεί την εξέλιξη της Βέμπο, από την αρχή της καριέρας της μέχρι την καταξίωσή της, φανερώνει παράλληλα τις ιστορικές περιπέτειες του ελληνισμού, στις οποίες η Βέμπο έδωσε την φωνή της. Η πολυσύνθετη παράσταση έχει την συμμετοχή 50 ηθοποιών και μουσικών. *5-16/3/14, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Αίθουσα Μ1, Ώρα: 21.00
8. Ευρώπη 1945-2000: Συναντήσεις ανάμεσα σε κινούμενα όρια Μια έκθεση στο πλαίσιο της 30ης Έκθεσης του Συμβουλίου της Ευρώπης "Επιθυμία για Ελευθερία. Η Τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945" παρουσιάζει φέτος το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η έκθεση αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια να ιδωθεί η τέχνη μετά το 1945 σε ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο, ενώ μέσα από 12 θεματικές ενότητες διερευνά τις προτάσεις των καλλιτεχνών για τα ιδανικά των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθερίας, της ισότητας και της δημοκρατίας. Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιαστεί η καλλιτεχνική παραγωγή σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης, προσπερνώντας τους στερεότυπους διαχωρισμούς της τέχνης μεταξύ Ανατολής και Δύσης ή Βορρά και Νότου. Την έκθεση θα επιμεληθεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Ντένης Ζαχαρόπουλος, σε συνεργασία με τον Αλέξιο Παπαζαχαρία και τη Μάρω Ψύρρα. Μία ενδιαφέρουσα πρόταση που αξίζει να σημειώσετε. *8/2-6/5/14, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 9. 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Αναμενόμενο ετήσιο γεγονός της πόλης είναι και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που φέτος κλείνει τον 16ο χρόνο διοργάνωσής του και θα πραγματοποιηθεί από τις 14 έως και τις 23 Μαρτίου. Νέο στοιχείο από την φετινή χρονιά θα αποτελέσει το Βραβείο Κοινού Πίτερ Ουιντόνικ, καθώς το Φεστιβάλ αποφάσισε, με την καθιερωσή του αυτή, να τιμήσει την μνήμη του διακεκριμένου δημιουργού, που απεβίωσε τον Νοέμβριο του 2013 έχοντας χάσει τη μάχη με τον καρκίνο, για την σπουδαία συνεισφορά του στην τέχνη του ντοκιμαντέρ. Όπως αναφέρθηκε, ο Πίτερ Ουιντόνικ στήριζε έμπρακτα και αδιάλειπτα το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης από το ξεκίνημά του. Το αναλυτικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ και τα φετινά αφιερώματα θα ανακοινωθούν στον επόμενο διάστημα. *14-23/3/14, Ολύμπιον 10. Ένας ποιητικός μονόλογος του Γιάννη Ρίτσου Ο «Αίας» γράφτηκε από τον ποιητή στην εξορία της Λέρου και της Σάμου (1967-69). Η ιστορία του ομηρικού ήρωα με το τραγικό τέλος έδωσε την αφορμή στον Γ. Ρίτσο να συνδέσει την αρχαία αφήγηση με τον 20ο αιώνα. Τα ομηρικά γεγονότα είναι αυτούσια, τότε που ο γιγάντιος και ανίκητος Τελαμώνας σε παράκρουση αυτοκτονεί. Ο ποιητής όμως μεταφέρει σε ένα σημερινό τοπίο τις υπαρξιακές συγκρούσεις του ήρωα. Ο Ρίτσος, έχοντας ζήσει εξορίες, διωγμούς, βασανιστήρια, εμπνέεται από το μύθο και μεταφέρει την υπαρξιακή
αγωνία του ήρωα στη σύγχρονη εποχή, μιλάει για το σύγχρονο άνθρωπο. Ο ποιητικός μονόλογος «Αίας» του Γιάννη Ρίτσου, με τον Κώστα Κοζικόπουλο, μετά τις επιτυχημένες παραστάσεις στο ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης την περσινή θεατρική σεζόν. *19-23/2, Θέατρο Αυλαία, Πλατεία ΧΑΝΘ 11. Από την λογοτεχνία στο θέατρο Η Μαρία, μια γυναίκα γύρω στα σαράντα, «ανοίγει» την ψυχή της στο κοινό. Θέλει να μιλήσει για πρώτη φορά για τη μάνα της, που όλοι την φώναζαν «Τρελοβγενιώ». Αλλά σιγά-σιγά μας μιλά για τον εαυτό της και την παιδική της ηλικία σ’ ένα χωριό της Κάτω Ιταλίας. Ένα θέμα τραγικό, από ένα συγκλονιστικό βιβλίο, που φέρνει στη σκηνή την ανθρώπινη σκληρότητα και την τρυφερότητα του παιδιού. Πρόκειται για τη διασκευή του ομώνυμου έργου της Ιταλογαλλίδας συγγραφέως Ινές Κανιατί (1937-2007), σε σκηνοθεσία Γιάννη Αναστασάκη, με τους Μαρία Τσιμά και Γιάννη Καραμφίλη. *7/2-2/3, Μονή Λαζαριστών-Μικρό Θέατρο, Κολοκοτρώνη 25-27, Σταυρούπολη
12. Αλεπούδες Οι Αλεπούδες της συγγραφέας Dawn King ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Ομάδα Νάμα σε σκηνοθεσία Ελένη Σκότη στο θέατρο Επί Κολωνώ τον Οκτώβριο του 2013. Μια σκοτεινά κωμική διερεύνηση της πίστης, της επιθυμίας και της ευθύνης που διαδραματίζεται σε ένα κόσμο τόσο ξένο όσο και οικείο. Το έργο βραβεύτηκε το 2011 με το πρώτο βραβείο Papatango στο διαγωνισμό έων συγγραφέων σε συνεργασία με το θέατρο Finborough στο οποίο πρωτοπαίχτηκε το 2011. Η ιστορία αναφέρεται σε έναν ειδικά εκπαιδευμένο «ανιχνευτή» που φτάνει στο αγρόκτημα του Σαμουήλ και της Ιουδίθ για να διερευνήσει μία υπόνοια προσβολής... από αλεπούδες! Οδηγημένος από την εκπαίδευση του, αλλά και τα πιστεύω του, καλείται να αποκαλύψει και να εξοντώσει το θηρίο «...που απειλεί τον ανθρώπινο πολιτισμό». Με τους Ιωάννα Παππά, Χάρη Χιώτη, Δημήτρη Λάλο και Ιωάννα Κολλιοπούλου. *29/2-3/3, Θέατρο Αυλαία
Ε Σ Τ Ι ΑΤΟ Ρ Ι Ο
Παλαιών Πατρών Γερμανού 22 Θεσσαλονίκη τηλ. 2310 224 520
6
#192 #193
Στρατόπεδο Κόδρα: ιστορία εγκατάλειψης δίχως τέλος
Γ
νώρισα το πρώην στρατόπεδο Μακεδονομάχου Κόδρα, όπως και οι περισσότεροι της γενιάς μου, από μια συναυλία σ’ ένα από τα μουσικά Παρά θιν’ αλός. Πίσω από το γήπεδο του Απόλλωνα Καλαμαριάς, οι λάμπες νέον από τις παραταγμένες καντίνες έμοιαζαν με διάδρομο προσγείωσης κατά μήκος του μονοπατιού που σε οδηγούσε στο χώρο της συναυλίας. Κόκκινα και πράσινα φώτα έλουζαν τα άδεια στρατιωτικά κτίρια, δίνοντάς τους ένα απόκοσμο χαρακτήρα. Πρώτες μπύρες στα πλαστικά ποτήρια, στριμωξίδι για να μπεις μπροστά με την παρέα και τα Μωρά στη Φωτιά να μας ξεσηκώνουν. Τουλάχιστον 15 χρόνια μετά από εκείνη τη συναυλία, ελάχιστα έχουν αλλάξει στο πρώην στρατόπεδο. Ό,τι έχει απομείνει από τα – κατ’ ευφημισμό – διατηρητέα κτίρια του έχουν βανδαλιστεί δεκάδες φορές μέχρι τώρα, ο περιβάλλων χώρος που θεωρείται ιστορικός και αρχαιολογικός είναι αφύλακτος και απεριποίητος, με σωρούς από σκουπίδια και μπάζα εδώ και εκεί. Ένα υποτυπώδες «κυνοκομείο», στημένο με σανίδια και λαμαρίνες, υποτίθεται ότι στεγάζει τα αδέσποτα της περιοχής, ενώ τα σημάδια των ρακοσυλλεκτών με τα καροτσάκια που αλωνίζουν την πόλη είναι παραπάνω από εμφανή στα κτίρια του παλιού στρατοπέδου. Συγχρόνως ο δήμος χρησιμοποιεί τον χώρο για να "παρκάρει" τους κάδους απορριμάτων. Αυτό που αλλάζει συχνά στο Κόδρα, λένε οι περίοικοι, είναι οι κλειδαριές στα κτίρια που ακόμη δεν έχουν ρημάξει τελείως και χρησιμοποιούνται περιστασιακά ως εκθεσιακοί χώροι στις πολιτιστικές δράσεις του δήμου Καλαμαριάς.
Πόσα στρέμματα μπορείς να κλείσεις σε μια γυάλα; Τουλάχιστον ένα ολόκληρο στρατόπεδο. Αυτή θα ήταν σε μια σειρά η ιστορία του στρατοπέδου Κόδρα, στην καρδιά του δήμου Καλαμαριάς. Μια αχανής έκταση που θα μπορούσε να αποτελεί ένα κόσμημα για όλη τη Θεσσαλονίκη, μοιάζει «αιχμάλωτη» κάτω από τις ίδιες τις αποφάσεις, τις διατάξεις και τους χαρακτηρισμούς που έγιναν με πρόθεση να την προστατεύσουν. Εδώ και χρόνια όμως, φαίνεται ότι τα μέτρα προστασίας πέτυχαν το αντίθετο αποτέλεσμα, την εγκατάλειψη. Μήπως έφτασε επιτέλους η ώρα να καθίσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς γύρω από ένα τραπέζι;
ΛΕΞΕΙΣ: ΣAΚΗΣ ΙΩΑΝΝIΔΗΣ | ILLUSTRATIONS: dolphins // communication design ΕΙΚΟΝΕΣ: Σάκης Ιωαννίδης
7
Φεβρουάριος 2014
η Parallaxi σχεδιάζει:
8
Στα περίπου 500 στρέμματα του πρώην στρατοπέδου Κόδρα εμπλέκονται με κάποιον τρόπο ο δήμος Καλαμαριάς, η Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου, το Υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Αγκαζέ με τους φορείς της πολιτείας και της τοπικής αυτοδιοίκησης έρχονται αρκετές οικογένειες που προσπαθούν επί 4 γενιές να αποζημιωθούν για τα κτήματα που τους κληρονόμησαν οι πρόγονοι τους και επίταξε ο ελληνικός στρατός το 1912. Εκ του σύνεγγυς, δραστηριοποιούνται διάφοροι σύλλογοι και ομάδες πολιτών που «ενεργούν» εντός και εκτός του Κόδρα, όπως ο Σύλλογος Κατιρλιωτών που με τις ενέργειες του άλλαξε μια για πάντα το ρου της ιστορίας για το πρώην στρατόπεδο. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
#193
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΈΝΟ «ΠΡΑΣΙΝΟ» Οι μεγάλες περιπέτειες του Κόδρα άρχισαν, όχι όταν εγκαταστάθηκε ο στρατός στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά όταν αποχώρησε ολοκληρωτικά τη δεκαετία του ’90. Προηγουμένως, μεταξύ των πιο σημαντικών παρεμβάσεων που αλλοίωσαν τη φυσιογνωμία της περιοχής περιλαμβάνονται η διάνοιξη του παραλιακού δρόμου, που έκοψε στη μέση το αρχικό στρατόπεδο, η κατασκευή του Κυβερνείου ως κατοικία του τέως Βασιλιά, η παραχώρηση τμήματος του στρατοπέδου στον Αυτόνομο Οικοδομικό Οργανισμό Αξιωματικών για την επέκταση του οικισμού των αξιωματικών και βέβαια η κατασκευή, σε μια γωνιά του στρατοπέδου, της μοναδικής οικοδομής που προήλθε από στρέμματα που αγοράστηκαν από τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Δημοσίων Υπαλλήλων Γραφείου Διαχειρίσεως Ανταλλαξίμου Περιουσίας
Θεσσαλονίκης. Από νομοθετικής πλευράς, έχει ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι με Βασιλικό Διάταγμα του 1966 η περιοχή χωρίζονταν σε τέσσερις ζώνες, εντός των οποίων προβλέπονταν η δημιουργία ξενοδοχείων και αθλητικών εγκαταστάσεων, θεάτρου, αναψυκτηρίων, κολυμβητηρίου και καζίνο! Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν προχώρησε και ο δήμος Καλαμαριάς πέτυχε το 1983 με Προεδρικό Διάταγμα να χαρακτηρίσει τον χώρο ως «κοινόχρηστο πράσινο». Το Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης ήρθε δύο χρόνια αργότερα για να προσθέσει στον χαρακτηρισμό ότι «Για την αναψυχή – ψυχαγωγία υπερτοπικής σημασίας: Δημιουργείται σύστημα μεγάλων πόλων αναψυχής, αθλητισμού και πολιτιστικών λειτουργιών που εξυπηρετούν ολόκληρη την έκταση της πόλης στο δάσος – πάρκο Κέδρινος Λόφος, στην περιοχή του Στρατοπέδου
Κόδρα, στην περιοχή Δενδροποτάμου κ.λ.π.». ΜΟΥΣΕΙΑ, ΠΡΑΣΙΝΟ, ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣτΕ Το 1994, όσο ο στρατός αποχωρεί σταδιακά, εκπονείται από το δήμο Καλαμαριάς ο μοναδικός πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το Κόδρα και το πρώτο βραβείο απονέμεται στην ομάδα του Γιώργου Ζωίδη, Στυλιανής Λεφάκη και Κυριακής Ουδατζή. Η φιλόδοξη πρόταση τους προέβλεπε τη δημιουργία τεσσάρων ζωνών που θα φιλοξενούσαν διακριτές δραστηριότητες. Σύμφωνα με αυτή, ο πυρήνας του πρώην στρατοπέδου ήταν αφιερωμένος στο πράσινο, στους ποδηλατοδρόμους, στα παρτέρια, στους χώρους ξεκούρασης και χαλάρωσης. Τα διατηρητέα κτίρια προορίζονταν να γίνουν μουσεία και χώροι πολιτισμού, ενώ περιφερειακά του Κόδρα θα αναπτύσσονταν
9
Φεβρουάριος 2014
αθλητικές εγκαταστάσεις και σχολεία, αλλά και συνεδριακοί χώροι με μικρά ξενοδοχεία που θα γέμιζαν επισκέπτες την περιοχή. Στην αρχιτεκτονική μελέτη μάλιστα είχε προβλεφθεί η εγκατάσταση του CEDEFOP και του Μουσείου Γουλανδρή, δύο οργανισμών που τελικά βρήκαν τη θέση τους αλλού. Στο μεταξύ, το 1995 ένα μεγάλο τμήμα του Κόδρα χαρακτηρίστηκε ως Αρχαιολογικός Χώρος και ο Οργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 1997 χρηματοδότησε τη μελέτη κατασκευής σχετικού μουσείου, η οποία όμως δεν προχώρησε. Για να υλοποιήσει τη μελέτη του διαγωνισμού ο δήμος Καλαμαριάς προχώρησε σε αναθεώρηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και ο αρχικός χαρακτηρισμός του πρασίνου διαφοροποιείται το 1999 και γίνεται: «Καθορισμός χώρων πρασίνου, αθλητισμού, πολιτισμού και ψυχαγωγίας στην περιοχή του
στρατοπέδου Κόδρα μετά από ειδική μελέτη». Την ίδια χρονιά, κάτοικοι και σύλλογοι της περιοχής, με προεξάρχοντα τον Σύλλογο Κατιρλιωτών «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος» (το Κατιρλί ήταν περιοχή της Προποντίδας στη Μικρά Ασία), προσέφυγαν στο ΣτΕ, κατά της αναθεώρησης του ΓΠΣ, εκφράζοντας τις ανησυχίες τους όπως υποστηρίζουν για την προωθούμενη «εμπορευματοποίηση» της περιοχής. Το ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση τους και με απόφαση του το 2003 ακύρωσε την αναθεώρηση του ΓΠΣ του δήμου Καλαμαριάς και επανέφερε το Κόδρα στην πρότερη κατάσταση. ΟΥΔΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΣ Σήμερα το Κόδρα βρίσκεται στο ίδιο σημείο που ήταν πριν από δέκα χρόνια. Η απόφαση του ΣτΕ ακύρωσε το μοναδικό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και ό,τι ακολούθησε σε επίπεδο
μελετών και ο δήμος Καλαμαριάς έχει στα χέρια του μια περιοχή χαρακτηρισμένη «πράσινη», «αρχαιολογικό χώρο» και «ιστορικό τόπο» που δεν μπορεί ν’ αξιοποιήσει. Όχι όμως, μόνο λόγω των αυστηρών χαρακτηρισμών. Το Κόδρα μπορεί να βρίσκεται μέσα στα όρια του δήμου Καλαμαριάς, αλλά η δημοτική αρχή έχει στην κατοχή της μόνο 40 στρέμματα. Από τα υπόλοιπα, 270 στρέμματα ανήκουν στην Κτηματική Υπηρεσία του Δημοσίου, 60 στρέμματα σε ιδιώτες που περιμένουν την απαλλοτρίωση τους και 40 στρέμματα στην αρχαιολογική υπηρεσία. Οι μόνοι φορείς που έχουν δικαιώματα επί των κτιρίων είναι το υπουργείο Πολιτισμού (δύο κτίρια) και το υπουργείο Μακεδονίας και Θράκης (ένα κτίριο), ενώ για τα υπόλοιπα 30 δεν προσδιορίζεται ο ιδιοκτήτης τους από καμία απόφαση και βέβαια, όλα, έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους. Με άλλα λόγια
κανείς από τους εμπλεκόμενους φορείς δεν θεωρεί εαυτόν «αρμόδιο» και «υπεύθυνο» για την αποκαρδιωτική εικόνα που παρουσιάζει ένα από τα «φιλέτα» της πόλης. Η τελευταία προσπάθεια για τη σύναψη μιας προγραμματικής σύμβασης που θα δεσμεύει τους εμπλεκόμενους φορείς για την ανάληψη δράσεων για τη φύλαξη του Κόδρα και τον καλλωπισμό της περιοχής, μέχρι να ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς, είχε γίνει το 2008 χωρίς αποτέλεσμα. Απ’ ό,τι φαίνεται η προσπάθεια πρέπει να επαναληφθεί και όλοι οι εμπλεκόμενοι να συμφωνήσουν για το μέλλον της πολύτιμης αυτής έκτασης δημόσιου χώρου ώστε να αποδοθεί στους πολίτες της Θεσσαλονίκης που στερείται χώρων πρασίνου. ΤΡΕΙΣ ΓΕΝΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΔΡΑ Στο λαβύρινθο του πρώην στρατοπέδου
10
ψάχνουν να βρουν διέξοδο περίπου 90 οικογένειες, οι οποίες έχουν εμπλακεί σε μακροχρόνιες δικαστικές διαδικασίες που θέλουν υπομονή και πολλά έξοδα. Περίπου 60 στρέμματα από αυτά που επίταξε ο ελληνικός στρατός το 1912 ανήκαν σε γεωργικές οικογένειες της περιοχής και είναι διάσπαρτα μέσα στο Κόδρα. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Συλλόγου Ιδιοκτητών, Παναγιώτη Κοσμόπουλο, ο στρατός είχε καταρτίσει διάγραμμα απαλλοτρίωσης του χώρου και το 1918 εκδόθηκε και το σχετικό ΦΕΚ απαλλοτρίωσης. «Εάν ο στρατός είχε κάνει τις απαλλοτριώσεις τότε, σήμερα θα είχαμε ησυχάσει», σημειώνει ο κ. Κοσμόπουλος. Τρεις γενιές ιδιοκτητών γης φορολογούνται για την ιδιοκτησία τους από το ελληνικό κράτος, αλλά δεν μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν, καθώς έχει χαρακτηριστεί ως «χώρος πρασίνου». Τον τελευταίο χρόνο επιδικάστηκαν αποζημιώσεις ύψους 58 εκατομμυρίων ευρώ για τα 28 από τα 60 συνολικά στρέμματα. Η PARALLAXI ΣΧΕΔΙΑΖΕΙ Όσο κι αν μας δεν αρέσει να σκεφτόμαστε ότι ένα πάρκο ακολουθεί τους κανόνες της «αγοράς» όταν σχεδιάζεται, δεν είναι δίκαιο από την άλλη πλευρά, το κόστος συντήρησης
#193
και φύλαξης μιας τεράστιας έκτασης, όπως αυτή του Κόδρα, να το επωμίζεται ένας δήμος που θα το μετακυλήσει στους δημότες του. Έτσι, θεωρούμε πως ό,τι κι αν σχεδιαστεί στο Κόδρα θα πρέπει να μπορεί να συντηρείται ή τουλάχιστον να καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των εξόδων του. ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΠΟΔΗΛΑΤΑ Τι είναι ένα πάρκο χωρίς το ποδήλατο του; Σχεδιάζουμε μονοπάτια για τρέξιμο και ποδήλατο, πολλαπλών δυσκολιών και διαβαθμίσεων. Στις εισόδους του πρώην στρατοπέδου προτείνουμε να λειτουργούν σταθμοί ενοικίασης δημοτικών ποδηλάτων για όσους θέλουν δύο τροχούς και πετάλι οποιαδήποτε ώρα! ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΑΝΑΨΥΚΤΗΡΙΟ Κάθε άσκηση θέλει και αναζωογόνηση. Ένα από τα διατηρητέα κτίρια θα μπορούσε να μετατραπεί σε δημοτικό αναψυκτήριο και χώρο τέχνης, ώστε τα έσοδα να επιστρέφουν στο ίδιο το πάρκο. ΥΠΑΙΘΡΙΟ Όσο γοητευτικές και αν είναι οι perfomances
και οι παραστάσεις στο έξω από τα κτίρια, δεν θα ήταν άσχημο να δημιουργηθεί ένας οργανωμένος, υπαίθριος, χώρος πολιτισμού, κατάλληλος να φιλοξενήσει θεατρικές παραστάσεις και μικρές συναυλίες. Ρεσιτάλ στο Κόδρα! ΜΟΥΣΕΙΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ Ούτως ή άλλως τα κτίρια υπάρχουν και ρημάζουν. Η ανακατασκευή τους σε χώρους τέχνης δεν αποκλείει τη χρήση τους ως μουσεία. Οι τοπικοί σύλλογοι της Καλαμαριάς έχουν από μόνοι τους πλούσιο λαογραφικό υλικό με το οποίο θα μπορούσαν να τα τροφοδοτήσουν. ΥΠΌΓΕΙΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ Οι επισκέπτες του πάρκου θα πρέπει να σταθμεύουν κάπου τα αυτοκίνητα τους. Γιατί να το κάνουν υπέργεια, όταν μπορούν να σταθμεύουν υπόγεια; Μ’ ένα σχετικά μικρό αντίτιμο το πάρκινγκ θα είναι ελκυστικό και θα αφήνει έσοδα για τη συντήρηση του πάρκου. ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΥΛΑΞΗ Ίσως είναι το πρώτο βήμα προς τη σωτηρία του Κόδρα από την εγκατάλειψη, την παρα-
βατικότητα και όσους λυμαίνονται ό,τι έχει απομείνει από τα κτίρια του. ΠΛΑΖ ΑΡΕΤΣΟΥΣ Το Κόδρα και ο παραλιακός χώρος ήταν κάποτε ενωμένα και ίσως αυτό πρέπει να ξαναγίνει. Δεν χρειάζεται να ξηλωθεί ο ρόμος και να μεταφέρουμε τόνους χώματος, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, (παρόλο που υπάρχουν μελέτες και για αλλμεταφορά του αυτοκινητόδρομου περιφερειακά του Στρατοπέδου) αλλά με πεζογέφυρες μπορούν να συνδεθούν οι δύο πλευρές. ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Η έκταση του Κόδρα είναι παραπάνω από αρκετή για να φιλοξενήσει δραστηριότητες που μπορούν να προσελκύσουν πολλούς επισκέπτες. Ένα θεματικό πάρκο paintball, ένας τεχνητός τοίχος αναρρίχησης, ένας οργανωμένος χώρος πικ νικ, μια παιδική χαρά και ένα υπαίθριο γυμναστήριο θα ήταν ορισμένες ιδέες για γυμναστική και ψυχαγωγία.
11
Φεβρουάριος 2014
Ξυπόλυτος στην άσφαλτο 31 Ένας θεατρικός συγγραφέας περπατά μόνος...
ΛΕΞΕΙΣ: ΑΚΗΣ ΔΗΜΟΥ
χαμηλή μπαταρία
Aν είχα μια στάλα κέφι, θα έγραφα εδώ για
ενδιαφερόταν να διαβάσει σ’ αυτή τη φάση, έτσι όπως όλοι πηγαινοέρχονται αλαφιασμένοι,
στο πάτωμά μου (ούτε στο δικό του.)
τις πρώτες αλκυονίδες του φετινού χειμώνα,
ψιλοαξύριστοι και λαχανιάζοντας, χωρίς, για πρώτη φορά στην ιστορία τους, να φοβούνται να
Οπότε λέω, ως ώριμος ενήλικας (που δεν
το μόνο πράγμα που μ’ αρέσει πραγματικά
δείξουν πόσο τρομοκρατημένοι είναι, πράγμα που τους κάνει, μ’ έναν τρόπο, ενδιαφέροντες
είμαι), να βγάλω το σκασμό και να ξαναγυ-
αυτήν την εποχή της απομάγευσης που δεν μ’
(και, κάποιες φορές, πληκτικούς.)
ρίσω στην προηγούμενη ασχολία μου: στο
αρέσει τίποτα και κανένας (γεροντοκορισμοί).
Θα ήταν ένα ήσυχο κείμενο για έναν ανοιξιάτικο πυρετό μες στο καταχείμωνο, που κάθε χρόνο
χαλί, μαζεύοντας ό,τι έμεινε από κάτι πορ-
Για τις μέρες που ξεχειλώνουν σιγά σιγά και
τέτοιες μέρες ανεβαίνει και ξαφνιάζεσαι ενώ το ξέρεις ότι εκεί, τέλος Γενάρη αρχές Φλεβάρη,
τοκάλια Άρτας που μασούλαγα χτες όλο το
το φως που ξαφνικά γίνεται αβάσταχτο, μια
για μια στιγμή θα ζεσταθείς και θα ιδρώσουν οι παλάμες σου, θ’ αχνίσει ο λαιμός και η ανάσα
βράδυ βλέποντας μια ταινία, την οποία έχω
λωρίδα πάνω στο χαλί που κάνει τα ψίχου-
σου θα γίνει ελαφρύτερη. Αλλά δεν θα πολυδώσεις σημασία, μπορεί να μην το πάρεις χαμπάρι
ήδη ξεχάσει. -
λα απ’ τις πορτοκαλόφλουδες να φαίνονται
καν, προσηλωμένος όπως είσαι στα μύρια όσα συμβαίνουν σ’ αυτή την άδοξη πόλη που ούτε
τεράστια, μέχρι να στρίψει και ν’ αγκαλιάσει
χορτάτη δείχνει ούτε θεραπευμένη από τα τραύματά της κι ας περισσεύουν οι φούρνοι και τα
τον απέναντι τοίχο. Για τις πρώτες ανθισμέ-
φαρμακεία της, περισσότερα κι απ’ τις πούλιες στις τουαλέτες της Ζωζώς Σαπουντζάκη. Κου-
νες μυγδαλιές σ’ έναν αγρόκηπο λίγο παρα-
λούρι, ντέφι και αντιβιοτικό, έτσι θα βγει ο χειμώνας, φροντίζει η πόλη για τους πολίτες της, τι
έξω και για κάτι μπουμπούκια που σκάνε σε
νόμισες;
κάτι τυχερά μπαλκόνια, αναιμικά ακόμα αλλά
Είναι μια στεριά οι αλκυονίδες στα βαθιά του χειμώνα. Ακόμα κι όταν φεύγουν (ασυγχώρητα
πού θα πάει, θα εκραγούν αργά ή γρήγορα,
γρήγορα) αφήνοντας πίσω έναν λαμπερό γκρίζο λεκέ πριν τον ξεβάψει οριστικά η άνοιξη.
φτάνει να ‘ναι το χώμα γερό.
Αλλά μου είναι αδύνατον να γράψω κάτι αντάξιό τους κι όλα τ’ άλλα μου φαίνονται ανάξια λό-
Τέτοια θα ‘γραφα, πράγματα τετριμμένα κι
γου. Ίσως γιατί τα άξια δεν έχουν φανεί ακόμα. Ή απλώς γιατί η μπαταρία μου τα ‘χει φτύσει κι
ασήμαντα, που κανείς, εννοείται, δεν θα
ούτε να πάρω ούτε να στείλω μήνυμα μπορώ. Εξάλλου κανέναν δεν νοιάζει το φως που πέφτει
12
#193
Pet stories
Σύντροφοι, φίλοι, βοηθοί, φύλακες, όπως και να τα χαρακτηρίσεις, όταν κάνεις το μεγάλο βήμα να υιοθετήσεις ένα κατοικίδιο θα είναι για πάντα. Τι να σκέφτεται; Πώς νιώθει; Πώς θα ευτυχήσετε σε μια συμβίωση που όπως όλες θα έχει τα πάνω και τα κάτω της; Αυτά κι άλλα παρόμοια ερωτήματα θα σας απασχολούν καθημερινά αλλά ένα είναι το σίγουρο. Τα κατοικίδια είναι σαν τα μικρά παιδιά και μαζί με την αγάπη έρχεται και η φροντίδα κι εκεί είναι που θα χρειαστείτε βοήθεια.
ΛΕΞΕΙΣ: Χριστίνα Παρασκευοπούλου
Π
άνω απ΄όλα η υγεία: Τρία απαραίτητα εμβόλια θα μπουν με κεφαλαία γράμματα στην ατζέντα φροντίδας που πρέπει να ακολουθείτε με συνέπεια. Τελευταίο και κρίσιμο το αντιλυσσικό, απόλυτα αναγκαίο μετά την εμφάνιση της λύσσας στην Ελλάδα. Μην ξεχάσετε σπρέι και αμπούλες για να κρατήσετε τα ζουζούνια μακριά, ενώ την άνοιξη απαραίτητο αξεσουάρ το περιλαίμιο Scalibor. Και βέβαια μην αμελείτε τα δοντάκια τους και συνδυάστε σνακ και πρόληψη πλάκας και πέτρας, δίνοντάς τους Dental Sticks ή βουρτσίζοντας τακτικά με ειδικές οδοντόπαστες. Ώρα για φαγητό: Όσο και να σας ικετεύει με τα τεράστια μάτια του για μια μπουκιά απ΄το πιάτο σας, μην υποκύψετε. Για να αναπτυχθούν σωστά και να διατηρήσουν το ιδανικό βάρος, η ξηρή τροφή υψηλής ποιότητας είναι το καλύτερο για τους φίλους μας. Και αν προτιμάτε το σπιτικό φαγητό, συμβουλευτείτε ένα βιβλίο συνταγών για τετράποδα, για να τρώει κάτι από τα χεράκια σας. Μπορούν να μάθουν τα πάντα: Όχι άλλες φωνές και ξυλιές για να μάθετε τρόπους στο σκανταλιάρικο και συχνά ζημιάρικο ζωάκι σας. Τα τελευταία χρόνια η μέθοδος της θετικής εκπαίδευσης παίρνει την πρώτη θέση σε αποτελεσματικότητα. Απλώς
επιβραβεύστε την καλή συμπεριφορά και αγνοήστε όλα τα άλλα που ούτως ή άλλως έχουν απώτερο σκοπό να τραβήξουν την προσοχή σας. Μπορείτε επίσης να αφήσετε τον κόπο σε ειδικούς, όπως την 4Dogs, που παρέχει εκπαιδευτικά σεμινάρια, για να μην παραλείψουμε και τις κτηνιατρικές υπηρεσίες και την περιποίηση. Η ομορφιά θέλει θυσίες: Ετοιμαστείτε για γερό βούρτσισμα και ξεκόμπιασμα αν το τετράποδό σας έχει μακρύ η σγουρό τρίχωμα, ή ακόμη καλύτερα, αφήστε τους ειδικούς να αναλάβουν δράση με επίσκεψη στους χώρους grooming. Αν το ζωάκι σας έχει κοντό τρίχωμα, την γλιτώσατε με ένα χτένισμα και ένα περιοδικό μπάνιο. Δεν ξεχνάμε βέβαια να καθαρίζουμε αυτιά και μάτια, καθώς και να κόβουμε τα νύχια του μια φορά τον μήνα. Κινδυνεύουν σε κάθε βήμα: Με τον κίνδυνο της φόλας να καραδοκεί παντού, για να κερδίσετε χρόνο αν σας βρει το κακό, προμηθευτείτε από τον κτηνίατρο σας ατροπίνη και σύριγγα, αφού τα συμπτώματα είναι άμεσα. Δυστυχώς δεν αποτελεί αντίδοτο για όλα τα δηλητήρια, αλλά είναι μια αντιμετώπιση μέχρι να φτάσετε στον κτηνίατρο. Αν πάλι το ζωάκι σας χτυπήσει και αιμορραγεί, πιέστε με καθαρό πανί ή γάζα το τραύμα και αν υπάρχει υπόνοια κατάγματος κρατήστε το, όσο το δυνατόν, ακίνητο μέχρι τη διάγνωση.
Οι ιδιοκτήτες της Pet Tails, όντας ιδιοκτήτες ζώων για πολλά χρόνια, επιθυμούσαν να δώσουν το κάτι παραπάνω σε αυτούς που θεωρούν τα κατοικίδια μέλη της οικογένειας τους. Η αγάπη και η εμπειρία αυτή, οδήγησε στην ανάπτυξη ενός νέου χώρου με πρότυπα προϊόντα ποιοτικής διατροφής, όπως τα Applaws, Arden Grange, Barking Heads, Simpsons Premium, Naturea, Natures Menu, Royal Canin, Supreme Pet Foods, Bunny, Deli Nature, Vadigran και πολλές άλλες. Με πολλές μάρκες αμφιβόλου ποιότητας να κυκλοφορούν, ο κ. Νίκος Μπίσκας, ιδρυτής της Pet Tails, μας υπέδειξε τι πρέπει να προσέχουμε στην επιλογή της τροφής των τετράποδων φίλων μας. «Η σωστή διατροφή ενός ζώου με την επιλογή μιας καλής τροφής συμβάλει στην υγεία και στην μακροζωία του. Συγκεκριμένα, για τον σκύλο και την γάτα, είναι σημαντικό τα 2 πρώτα συστατικά της τροφής να έχουν μεγάλη ποσότητα κρέατος, όπως κοτόπουλο, ψάρι, κτλ, καθώς βοηθάει στην ανάπτυξη και στη συνολική υγεία του ζώου». Η Pet Tails επίσης τάσσεται υπέρ της υιοθεσίας των ζώων, έναντι της αγοράς τους, ζήτημα που απασχολεί πλέον πολλούς φιλόζωους. «Η Ελλάδα δυστυχώς συγκαταλέγεται στις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά αδέσποτων ζώων. Είναι προτιμότερο για όλους
μας να βοηθήσουμε με την υιοθεσία ενός αδέσποτου ζώου και όχι με την αγορά από pet shop όπου, στην πλειοψηφία τους, τα ζώα δεν ζουν σε κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον φιλοξενίας. Η χαρά της υιοθεσίας, του να σώσεις ένα ζώο από τον δρόμο, είναι ανεκτίμητη! Αν τελικά υιοθετήσετε ένα ζώο, προτιμήστε τους οργανωμένους συλλόγους και τα σωματεία και ζητήστε πλήρη ενημέρωση για την κατάσταση του μικρού φίλου που επιλέξατε. Στην περίπτωση αγοράς απευθυνθείτε σε εγκεκριμένους από κυνοφιλικούς ομίλους εκτροφείς και ζητήστε έναν κτηνιατρικό έλεγχο.» Η πόλη μας διαθέτει μονάχα δυο 24ωρες κτηνιατρικές κλινικές. Ο «Άγιος Μόδεστος» είναι η μία από αυτές, έχοντας παράδοση 17 χρόνων στην έμπειρη φροντίδα και νοσηλεία των ζώων. Η κλινική, που βρίσκεται στον Οικισμό Αμφιθέας στο Ωραιόκαστρο, αναλαμβάνει οποιοδήποτε επείγον περιστατικό, όπως και απλή ή εντατική νοσηλεία, παθολογικά, χειρουργικά, ορθοπαιδικά, οδοντιατρικά και οφθαλμολογικά περιστατικά. Ακόμη, παρέχει την δυνατότητα ακτινογραφιών και εργαστηριακών εξετάσεων, υπερήχου κοιλίας και καρδιάς, και ενδοσκοπικών εξετάσεων και φύλαξη για τα τετράποδά σας, για όσο χρόνο χρειαστεί να λείψετε. Ο κ. Δημήτρης Αλατζάς, κτηνίατρος της κλινικής, μας ενημέρωσε: «Η πλειοψηφία των
13
Φεβρουάριος 2014
περιστατικών που θα μπορούσαν να αποφευχθούν είναι, στην περίπτωση των παθολογικών περιπτώσεων, αν γινόταν ένα ετήσιο τσεκ απ, και στην περίπτωση των ατυχημάτων, αν το ζώο ήταν υπό την επίβλεψη του αφεντικού του. Η νεφρική και η καρδιακή ανεπάρκεια ας πούμε, θα μπορούσε να διαγνωστεί από νωρίς και να υπολογιστεί πότε το ζώο θα έχει ανάγκη από φάρμακα ώστε να αντιμετωπιστεί. Όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο» Αναφέρθηκε ακόμη σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις έκτακτων περιστατικών. «Όταν το ζώο σου κάνει εμετό δεν πρέπει να του δίνεις για λίγες ώρες να φάει ή να πιει τίποτα, μέχρι να γίνει η διάγνωση. Ενώ το πιο σημαντικό στην περίπτωση της δηλητηρίασης από φόλα είναι να μην δίνεις να πιει τίποτα από το στόμα με το ζόρι, αν θέλεις να προκαλέσεις εμετό, καθώς μπορεί να γίνει εισρόφηση και έχουν χαθεί ζώα με αυτόν τον τρόπο». Σε περίπτωση υιοθεσίας, η συνέπεια στην φροντίδα των μικρών μας φίλων είναι η μεγαλύτερη ευθύνη που έχουμε. «Το καλύτερο που μπορεί κάποιος να κάνει πριν, είναι να επισκεφτεί έναν κτηνίατρο και να ενημερωθεί για το τι ακριβώς προϋποθέτει αυτό, τι χρόνο θα καταλαμβάνει, ποιο θα είναι το οικονομικό κόστος και η αναγκαία φροντίδα, ώστε να είναι πιο συνειδητοποιημένος για την απόφασή του».
>> Αν χρειαστείτε την βοήθεια ενός κτηνιάτρου εν μέσω αργίας ή σαββατοκύριακου, μπορείτε ακόμη να συμβουλευτείτε τις εφημερίες των κτηνιάτρων στην σελίδα του Συλλόγου Κτηνιάτρων Μικρών Ζώων Μακεδονίας-Θράκης. (http://www.vetclub.gr/index.php/ efimeries) Με τις πληροφορίες για το αφιέρωμα μας βοήθησαν οι: 4Dogs Μάγια Παρταλίδου, Μαρία Στογιάννη Μαρμαρά 47, Καλαμαριά Τηλέφωνο: 2310320907, 6944606355 Pet Τails Φυσικό κατάστημα: 25ης Μαρτίου 31 Online Shop: www.pet-tails.gr Τηλέφωνο: 2311283592, 6984108588 Κτηνιατρική Κλινική «Άγιος Μόδεστος» Αεροδρομίου 59Α, Οικισμός Αμφιθέας, Ωραιόκαστρο Τηλέφωνο: 2310683098
14
#193
Παντού ιστορίες πίσω από τις βιτρίνες
Δυο πόδια, ένα μυαλό, η πόλη ορυχείο νέων ιδεών. Βράζει το αίμα. Παντού. Ανοιγμένα πανιά, κόκκινα κρασιά, λουίζες κι άλλα βότανα, ταξιδιάρικο νάζι, χάζι, φίλοι παλιοί, νέες συναντήσεις, σαν στο σπίτι μου, παντού. Το κέφι στα μποφόρ του, μαζεύω ενέργεια. Επεισόδιο (1).
Ένας σκύλος που παίζει την τεχνολογία στα ποδαράκια του κι ακούσει biscuitradio.com. Τον λένε Μότζο, που θα πει φυλακτό. Αφού παίξεις για λίγο με τον χαδιάρη Μότζο, εξηγείς και στον Dr John (feel good with technology), το σκοπό της επίσκεψης σου. Για τύπους και σαν και μένα, τεχνολογικά ανασφαλείς κι ελαφρώς σκράπες, το εργαστήρι του Γιάννη, Τσιμισκή (124), είναι ταμάμ. Συνεργείο δηλαδή, για πληγωμένους υπολογιστές, ημιθανή κινητά, ταλαιπωρημένα μίξερ, τραυματισμένες τηλεοράσεις, σακατεμένες καφετιέρες και άλλα ιατρικά περιστατικά. Θες και μπαταρίες; Γιάννης και Μότζο, κάνουν τις αθλοπαιδιές τους στο Μελισσοχώρι, μισή ώρα έξω από την Θεσσαλονίκη, ακούνε τζαζ, κλασική και ροκ και προτείνουν στους διψασμένους της μουσικής London Grammar- τρεις Βρετανοί τριπχοπάδες.
ΛΕΞΕΙΣ / ΕΙΚΟΝΕΣ: ΚΩΣΤΗΣ ΖΑΦΕΙΡΑΚΗΣ
Χαρταετοί του Μάρτη και της Καθαράς Δευτέρας, ελιές, ροδιές, όλα χειροποίητα. Νίκες και δόξες κι ένας κότινος για σύμβολο. Μια κυρία από το Λος Άντζελες πήρε δώρα για τους φίλους της στην Αμερική, στεφάνια. Η Μαρία και η Φένια στέλνουν από τη Μητροπόλεως (111), το σήμα τους: «Ακροκέραμο». Ιστιοπλοϊκά μινιατούρες από μέταλλο, για τους μικρούς Σεβάχ. Η Μαρία μας πάει στη Μύρινα και στο Μούδρο, στη Λήμνο, στη Μυτιλήνη, στο Καστελόριζο. Για τον κήπο του στο Λιτόχωρο και το οξυγόνο του Ολύμπου, μιλάει ο Δ. Η Νίκη για τα κοσμήματα της. Η Φένια για το καλό το μάτι, το ρόδι, την καλοτυχία... Να κι ένα ρεβανί από τη Βέροια κι έκλεισε σιροπιαστό το μεσημέρι.
Τάε Κβον Ντο, Ιντιάνα Τζόουνς, διακοπές στη Ρώμη. Μεσημέρι στην Παλαιών Πατρών Γερμανού (12), στο «Cityzen», με τη μικρή Ιφιγένεια στα κέφια της, να μου δείχνει κινήσεις τάε κβον ντο. «Πόδι, χέρι, μυαλό». «Τζιρούκι θα πει γροθιά». Μ’ έβγαλε νοκάουτ κι είπα να το γυρίσουμε στη μυθολογία. Στον Θεό Άρη, «από τα αγόρια του Ολύμπου αυτός μου αρέσει». Ο Φώτης ταξιδεύει... στη Νεκρά Θάλασσα και την Πέτρα. «Πετύχαμε κι έναν γάμο στην έρημο». Για τύπους σαν τον Ιντιάνα Τζόουνς και τον Λόρενς της Αραβίας, η Ιορδανία είναι ταμάμ. Για σουβενίρ πήρε το μαχαίρι «που δίνουν στα αγόρια όταν ενηλικιώνονται». Μπαίνει στην κουβέντα, με το νάζι της, η Τζένη, κορίτσι με τρυφερές αναμνήσεις από Ρώμη-Φλωρεντία-Βενετία: αρχιτεκτονικοί περίπατοι, σεμινάρια κρασιού, φλερτ και γόνδολες. Τζένη-Τζένη...
Παταγονία, Λιτόχωρο, Λειψοί, Αρκιοί, Θεσσαλονίκη. «Ξέρεις κατά που πέφτει η Ουσουάγια;» με ρωτάει ο Πρίγκηπας. «Είναι η πιο νότια πόλη του πλανήτη, στη Γη του Πυρός». Η κουβέντα με τον Γιώργο, είναι σα να στροβιλίζεις την υδρόγειο σφαίρα. Παταγονία, Μπουένος Άιρες, οι κορυφογραμμές της Χιλής, τα υψίπεδα των Άνδεων. Τοπία ασύλληπτα, Ινδιάνοι που πρέπει οπωσδήποτε να ανακαλύψουμε, βουνά, λίμνες, ατελείωτα χιλιόμετρα. Πίνω φλαμούρι από το Λιτόχωρο, το μέλι από την Χαλκιδική. Και μια κόκκινη «Παράγκα» για το καλό. «Καλοκαίρι μόνο στο Αιγαίο, δεν αξίζει τίποτα άλλο». Με το σκάφος του, «το λατινάκι του Πρίγκηπα είναι το καμάρι της Μεσογείου», αλωνίζει τα νησιά: Λειψοί, Αρκιοί, Λέβιθα. Του λέγω πως είμαι Μικρασιάτης. Θυμάται τον Βαμβακάρη: «Ήρθαν οι Μικρασιάτες και μας έμαθαν να γλεντάμε, να χορεύουμε και να ακούμε μουσικές..». Πρέπει να χεις πολύ θάλασσα μέσα σου για να είσαι «On the road» (Λεωφόρος Νίκης 61).
Απόγευμα στο «Μπαούλο». Μπαίνεις κι αρχίζεις τις ασκήσεις φαντασίας. Τα θέματα πολλά: 70ς κοσμήματα, ραδιόφωνα της γιαγιάς, καρέκλες της νοσταλγίας, βαλίτσες, παλιομοδίτικα παιχνίδια... Η δεύτερη ζωή των πραγμάτων, έχει μια ενέργεια τρελή, μπαίνεις στον πειρασμό να σκαρώσεις μυθιστορήματα για τα κρασοπότηρα, τα κομοδίνα, το τζουκ μποξ. Το «Μπαούλο» στην Ισαύρων (8) είναι κάτι σαν μικρό μουσείο. Ο Παναγιώτης (πρόεδρος των Παλαιοπωλών Θεσσαλονίκης) έχει κάνει το ρετρό «Ευαγγέλιο», ολημερίς μαστορεύει και ξαναζωντανεύει έπιπλα κι αντικείμενα, φαγωμένα από τον χρόνο. Με τη Νατάσα μας ενώνουν πολλά. Εκτός από τη vintage λόξα μας, είναι κι εκείνες οι θρυλικές στιγμές στο πρώτο ραδιόφωνο της ζωής μας, πιτσιρίκια τότε στη δημοσιογραφία. Ξεχνιέται βρε, το Δημοτικό Ραδιόφωνο Καλαμαριάς;
15
Φεβρουάριος 2014
Παντρέματα. Γαστρονομικά, αισθητικά, ροκ, πανκ και ηλεκτρονικά. Στις δερμάτινες πολυθρόνες του «Estrella» βυθισμένος, ακούς μουσικές (με την κομψότητα της Βάσως Βλαχοπούλου και άλλων dj), με την Αγία Σοφία μπροστά σου, κάδρο βυζαντινό. Ο Δημήτρης Κοπαράνης ψήνει, τηγανίζει, βράζει, χαίρεται κι ανακατεύει νοστιμιές της Μεσογείου και της υδρογείου. Βαρκελώνη, Νέα Υόρκη, Μαρόκο, Θεσσαλονίκη: διαδρομές για μυαλό και ουρανίσκο. Άμα καταπιείς καμιά μπύρα παραπάνω ή κανένα χαριτωμένο κοκτέιλ, μπορεί και να πιάσεις κουβέντα ή να χορέψεις με την μακρυμαλλούσα που’ χει «κεντήσει» στον τοίχο η Simoni Fontana.Τρως κι ένα προφιτερόλ στο βαζάκι, με τσουρέκι αντί για «σου», και βγαίνεις στην Παύλου Μελά (48), αεράτος. Ρώτησε τον Κώστα να σου πει για τις παρουσίες «φαινόμενα» που έχουν σκάσει μύτη στο μαγαζί.
Η «Μαργαρίτα», η Μαργαρώ. Μπες στο πνεύμα της στοάς Κολόμβου. Σουρεαλισμός: μέχρι και δέκα θέματα μπορεί να παίζουν ταυτόχρονα στο τραπέζι. Η Νατάσα Γουίλτον (μεγάλο κελεπούρι), το πιλάτες, ο Βαμβακάρης, η Σκάρλετ Γιόχανσον, τα νέα ρεύματα, το ελληνικό δαιμόνιο και στο πιρούνι ρυζότο με τρούφα και γραβιέρα, μινιατούρες λαχανικών... σερβιρισμένα όλα σε μπακιρένια σκεύη, γαστρονομίες και νοσταλγίες, ο Μίμης Φωτόπουλος, «Έχει κι ένα περίεργο σχήμα η μύτη σου απόψε...» («Ο Θόδωρος και το δίκανο»). Ο Ιεροκλής εξηγεί τι θα πει καλοφαγάς, μου δίνει και μια παραγγελιά, ένα στικάκι με τραγούδια, από Μαραβέγια μέχρι Ζαμπέτα, πες πως έγινε. Μια πατατούλες με λεμονοθύμαρο, δυο ρακές ακόμα, «ώσπου η σύναξις αυτή σαν χωριό αυτόνομο να ξεδιπλωθεί».
Κόψε, ράψε, φτιάξε, ΜΑΚΕ. Πριν από κανά χρόνο περίπου, ο Δήμος, κεφάτος σαν τη σβούρα πάντα, μου μίλησε για το σχέδιο: φτιάχνουμε ένα χώρο για μαστορέματα παντός τύπου, έναν χώρο για εργασίες και συνεργασίες. Γωνία Μητροπόλεως (110) με Φιλικής Εταιρείας, το γκρι μαγαζί με τ’ όνομα ΜΑΚΕ είναι και ξυλουργείο και σιδεράδικο και εικαστικό εργαστήρι και τόπος για κατασκευές και δημιουργικές συναντήσεις. Άμα βρίσκεσαι σε δημιουργικό οίστρο έλα εδώ μέσα, ΜΑΚΕ και ξεσπάθωσε. Με τον Δήμο, κατεβάζουμε σ’ ένα βράδυ μέσα, 4 εκατομμύρια ιδέες, κι όλως περιέργως είναι όλες εφαρμόσιμες. Σιγά τον πολυέλαιο... Τελευταίως, που έχουν πυκνώσει οι επισκέψεις μου στον χώρο (εδώ θα γίνει η έκθεση «ΕΜΟ ο ταξιδιώτης» στις 7 Μαρτίου), μαθαίνω πόσο χρήσιμο πράγμα είναι αυτή η μηχανή κοπής με λέιζερ.
«Τα πιο όμορφα μου χρόνια, στην Φλωρεντία». Η Νικολέτα του «Π22», σπούδασε εκεί ιστορία της τέχνης κι ήθελε να μείνει, ήρθε όμως μια βόλτα στην Θεσσαλονίκη να δει τους δικούς της, έκανε δυο παιδιά και πάει η Ιταλία. Η κουβέντα μας, στο μεσημεριάτικο φως της Παλαιών Πατρών Γερμανού (22), είναι ένα χαρμάνι Ελληνικής και Ιταλικής κουλτούρας, όπως και οι μαγειρικές της. Έχω ακούσει πολλούς να παινεύουν την ψαρόσουπά της, έχει όμως και για μας τους ταπεινούς χορτοφάγους, ένα σωρό λιχουδιές. Δεν ακολουθεί συνταγές, μπαίνει στην κουζίνα και αυτοσχεδιάζει, με τον τρόπο της μαμάς, παραδοσιακή αλλά και ανατρεπτική. Είπαμε κι άλλα, για τον Ινδικό Ωκεανό, τον Μαυρίκιο, την Πελοπόνησο, την Κρήτη..., που είναι ένας πλανήτης από μόνη της. Μου έμαθε και το μυλοκόπι.
Ωραίο πράγμα το φευγιό. Ο Πέτρος, που’ χει κάνει το γύρο του κόσμου (μια Ανταρκτική του μένει, αλλά δεν θα του γλιτώσει), έκανε το πάθος του επάγγελμα. Γέμισε το βιβλιοπωλείο του ταξιδιωτικούς οδηγούς, λευκώματα, καρτ ποστάλ... και νάτος ο «Τraveler». Από την Προξένου Κορομηλά (48), με αγάπη. «Και άσχημα να περάσεις, το ταξίδι είναι κέρδος». Αν είναι αλήθεια αυτό που λένε, ότι ταξιδεύοντας ξεγελάς τον χρόνο, βγαίνεις έξω από τις ώρες, τις μέρες, τους μήνες... τότε ο Πέτρος έχει ζήσει ως σήμερα πολλές ζωές. Του φαίνεται αδιανόητο που ο Θερμαϊκός δεν είναι γεμάτος πανιά και το Σέιχ Σου τίγκα στα ποδήλατα. «Να’ χουμε βουνό και θάλασσα δίπλα μας και να καθόμαστε να βλέπουμε σαπουνόπερες στην τηλεόραση»;
16
#193
Παντού ιστορίες πίσω από τις βιτρίνες
Κατεβαίνω το δρόμο του Βασίλη Τσιτσάνη. Ο Δημήτρης Νούτσος, άπειρα χρόνια στην Παύλου Μελά (19), γνωρίζει ιστορίες όσο λίγοι. Δοκιμάζοντας γυαλιά, μαθαίνεις απίθανες πληροφορίες για έναν από τους πιο κινηματογραφικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης. Ο Δημήτρης είχε κάποτε το μαγαζί του στον αριθμό 22, εκεί δηλαδή που ήταν το ουζερί του Τσιτσάνη; Μυστήριο τρένο αυτή η ζωή. Κι η Παύλου Μελά άλλο ένα. Μέσα σε λίγα λεπτά μου ξεδιπλώνει 45 μνήμες, από το καπηλειό του Αντώνη και το Πετί Παλέ με τα μπιλιάρδα ως την Κληματαριά και τον Αργυρόπουλο. Η Κατερίνα θυμάται το «Jeanious». Βάζει κι ένα θέμα μεταφυσικό: ποια πλευρά του δρόμου, οι μονοί αριθμοί ή οι ζυγοί, είναι πιο καλότυχη; Τώρα που το λες πάντως, αυτό το πεζοδρόμιο, του 19, έχει άλλη ενέργεια.
Ανηφορίζω, πιάνω Αγίας Σοφίας, φτάνω Κασσάνδρου, στο αλλοτινό σοκάκι της Αριστομένους (4). Πρωινό Δευτέρας, με όλους του λογαριασμούς ανοιχτούς, προμηθευτές πάνε κι έρχονται, χόρτα από το βουνό, βουβαλίσια μπιφτέκια, ο Δημήτρης στους αριθμούς, ο Γιώργος στην κουζίνα. Παραγγέλνω ένα χαρμάνι βοτάνων, πιάνουμε τις κουβέντες, ο Γιώργος έχει τα ψυχολογικά του, του υπόσχομαι ρεκτιφιέ, μου μιλάει για την αξία της παπαρούνας στο πιάτο, μας διακόπτουν συνέχεια: «χταπόδι έχουμε;», «ζοχιά πήραμε;», «τα αχλάδια έτοιμα;»... Με τον Δημήτρη μας συνδέουν άλλες ιστορίες, γήινες κι εξωγήινες... Με ρακές, μανιτάρια, ρεβυθοκεφτέδες (και κάτι κρεατοσυνταγές αχτύπητες που δεν τις πολυκαταλαβαίνω ένεκα της χορτοφαγίας μου) και τα πιο ωραία λαϊκά, κάνουμε στη «Νέα Φωλιά» τα πιο τρικούβερτα γλέντια. Έξω καρδιά όλοι.
Στην οδό Καστριτσίου (12), η μαμά Τούλα, «δια χειρός Ρεσινιώτου». Έτσι και την πετύχεις να ανοίγει φύλλο για πίτα, κάθεσαι και την χαζεύεις. Τα κουλουράκια της, κοσμήματα. Καταβροχθίζω μια χορτόπιτα, μου μιλάει για την φίλη της Μαρία Εκμετσίογλου με την Πολίτικη κουζίνα της, τις φωτογραφίες που’ χει καδράρει, με τις γυναίκες της Καρπάθου (ρώτησέ την για την Lowenbrau), το αγροτόσπιτο της στη Βέροια, το λικέρ ρόδι, τα μπακιρένια σκεύη, σαν εικαστική εγκατάσταση στον τοίχο: «Κάποια είναι της γιαγιάς μου, οικογενειακά κειμήλια, άλλα τα έχω αγοράσει από τον Σωκράτη, που’ βγαινε κάθε πρωί με την καρότσα του, εκεί στην Ερμού απέναντι από τον ΟΤΕ».
Και τώρα βουρ για Σκωτία. Στην οδό Φιλίππου (12), ο Μιχάλης υπόσχεται τα πιο αθώα «Σκωτσέζικα ντουζ». Τρελές χνουδωτές πατούσες, υγρές μουσούδες, ουρές που κουνιούνται ανεξέλεγκτα με το παραμικρό. Εδώ να δεις χαρές. Με τη στάμπα ενός σκωτσέζικου τεριέ στο πουκάμισο εργασίας, ο Μιχάλης λούζει, κουρεύει, χτενίζει με μαεστρία και μια τρυφερότητα που καλμάρει ακόμα και το πιο νευρικό κατοικίδιο. Όποτε ξεμένω από «καύσιμα», ανοίγω την πόρτα, παίρνω αγκαλιά τη Μπήλιω και συνέρχομαι. Η Μπήλιω έχει κι έναν αδελφό, τον Άνεμο. Μαμά τους η Γκόλφω. Για τον Άξελ, γράφω και μυθιστόρημα. Μακρινά μακρινά ξαδέλφια όλα, του ταξιδιώτη ΕΜΟ. Κανονική σκωτσέζικη παροικία.
17
Φεβρουάριος 2014
taste me ΛΕΞΕΙΣ / ΕΙΚΟΝΕΣ:: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΠΑΡΑΝΗΣ
Food trends 2014
Οι σημαντικότερες τάσεις στο χώρο της γα-
Τα άλλα αβγά
στρονομίας για το 2014
Τα αβγά είναι η σημαντικότερη τάση αυτή Μεσογειακά
τη στιγμή στην κουζίνες των εστιατορίων.
Υπέρ Local
Το αβγό είναι πλήρης τροφή από μόνο του
Τα τελευταία χρόνια πετύχαμε το αυτονόητο.
ενώ μπορεί να μαγειρευτεί γρήγορα και με
Να μαγειρεύουμε προϊόντα του τόπου μας
πολλούς τρόπους. Η κατάσταση φαίνεται
και να υποστηρίζουμε τους ανθρώπους που
κάποιες φορές να ξεφεύγει αφού συναντά
παράγουν στην περιοχή μας. Τα σημαντικά
κανείς ένα αβγό στα πιο απρόβλεπτα πιάτα.
ετσιατόρια πλέον χρησιμοποιούν τις ταρά-
Τώρα πια στα μενού, εκτός από τα αβγά
τσες και κάθε άλλο διαθέσιμο χώρο για να
κότας, μπορούμε να δοκιμάσουμε τα μικρά
καλλιεργήσουν τα δικά τους λαχανικά, ενώ
και πολύ νόστιμα αβγά ορτυκιού και τα
συνεργάζονται με παραγωγούς και κτηνο-
απολαυστικά αβγά πάπιας.
τρόφους της περιοχής τους για να έχουν Dinner Kits
απόλυτο έλεγχο στο τελικό τους προϊόν.
Γιατί να παραγγείλεις το φαγητό σου όταν Γνωρίστε το ramen
μπορείς να παραγγείλεις τα υλικά που χρει-
Το ramen είναι μία γιαπωνέζικη σούπα που
άζεσαι για να το μαγειρεψεις; Τα Dinner Kits
έχει βάση έναν διαυγή ζωμό και noodles
είναι αυτό ακριβώς. Η υπηρεσία αυτή είναι
ρυζιού. Σερβίρεται χλιαρό με διάφορα υλικά
ήδη δημοφιλής στο εξωτερικό και μπορεί με
στην κορυφή όπως κομμάτια χοιρινού, ωμά
ένα τηλεφώνημα να σου φέρει άμεσα στο
πράσινα λαχανικά, φύκια και κομμάτια ψα-
σπίτι σου όλα όσα χρειάζεσαι για να μαγει-
ριού, μπιζέλια, όσπρια ακόμη και αβγά ποσέ.
ρέψεις ένα πιάτο ή ένα πλήρες γεύμα.
Είναι πολύ νόστιμο και μπορεί να αποτελέσει ένα γρήγορο snack ή ένα πλήρες γεύμα,
Το υψηλής ποιότητας street
ανάλογα με τα υλικά που θα διαλέξουμε να
food
συνδυάσουμε. Asian και στοιχεία από την κουζίνα της Μεσογείου H ασιατική κουλτούρα του φαγητού έχει να δώσει πολλά στη διαμόρφωση της σύγχρονης γεύσης. Όπως η πλούσια σε γεύση gochujang κορέατικη σάλτσα που είναι φτιαγμένη από σόγια και πιπεριές chili και θεωρείται το νέο «μυστικό» συστατικό στις σύγχρονες κουζίνες. Θα το βρείτε στα ράφια με τα ασιατικά προϊόντα και θα το χρησιμοποιήσετε για να νοστιμίσετε τα ψητά κρέατα και λαχανικά. Την ίδια ώρα μπαχαρικά όπως το το σουμάκ, ο γλυκάνισος, ο κόλιανδρος και ο κουρκουμάς γίνονται όλο και πιο δημοφιλή για τον αρωματικό τους χαρακτήρα. Το τσάι Το τσάι είναι ο νέος καφές. Τα Starbucks έχουν ήδη εγκαινιάσει μία νέα αλυσίδα που ασχολείται αποκλειστικά με ροφήματα βοτάνων ενώ οι διαιτολόγοι μιλούν για το νέο -τέταρτο γεύμα της ημέρας. Επίσης
τα αρωματικά αποστάγματα βοτάνων
στικά στο Dominique Ansel Bakery στη Νέα
χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στο
Υόρκη. Το εργαστήριό του δεν μπορεί να
μαγείρεμα ενώ το απογευματινό τσάι με τα
παράγει περισσότερα από 350 cronuts την
συνοδευτικά του καθιερώνεται ως το τέταρ-
ημέρα και έτσι οι ουρές σχηματίζονται από
το γέυμα της ημέρας.
νωρίς το πρωϊ, ενώ κανείς δεν μπορεί να αγοράσει περισσότερα από δύο. Στο Λόνδίνο
Το νέο healthy
τώρα, ο Daniel Doherty του Duck & Wafle
Οι καταναλωτές των προϊόντων υγιεινής
φτιάχνει το δικό του υβριδικό dosant στην
διατροφής, εγκαταλείπουν τα προϊόντα
ίδια λογική και φυσικά γίνεται χαμός.
με λίγες θερμίδες -αυτά που βρίσκουμε στα ράφια με τον προσδιορισμό light- και
Ethnic Breakfast
στρέφονται σε τροφές που μπορούν να
Το πρωινό είναι το νέο δημοφιλές γεύμα της
προσφέρουν ενέργεια και ευεξία με τρόπο
ημέρας. Και ενώ οι ομελέτες, η στραπατσά-
φυσικό. Η νεά αυτή ανάγκη διαμορφώνει
δα και τα αβγά benedict είναι συνηθισμένες
μία νέα καταναλωτική συμπεριφορά που θα
προτάσεις στα μενού του πρωινού, η κατά-
αλλάξει την αγορά των τροφίμων άμεσα τα
σταση νοστιμεύει με μερικά ethnic στοιχειά.
επόμενα χρόνια.
Τα μεξικάνικα huevos rancheros σερβίρονται με spicy σάλτσα ντομάτας και αβοκάντο και
Γλυκά και επιδόρπια
είναι το νέο αγαπημένο πιάτο της ημέρας all
Είχαμε καιρό να δούμε κάτι νέο να συμβαίνει
day breakfast της Ευρώπης.
στον χώρο αυτό, μέχρι που εμφανίστηκαν
Δοκιμάστε επίσης: pancakes με γάλα
τα hybrid/mash up deserts. To cronut είναι
καρύδας.
ένα ντόνατ φτιαγμένο από ζύμη κρουασάν, γεμισμένο με κρέμα και πωλείται αποκλει-
Τα hot dog, τα burger, τα κεμπάπ, τα σουβλάκια, τα noodles, η ένταση, οι τεχνικές και η φρεσκάδα του γρήγορου φαγητού είναι η έμπνευση για τα νέα πιάτα στα εστιατόρια του κόσμου. Και όταν η συνταγή είναι επιτυχημένη δεν υπάρχουν περιθώρια λάθους. Σε άνοδο Τα χειροποίητα παγωτά και ειδικά αυτά που είναι φτιαγμένα με φρέσκο γάλα. Οι φρέσκοι χυμοί και οι σούπες λαχανικών. Τα μη γλυκά επιδόρπια. Τα dinner desserts. Τα φρούτα, τα τυριά, οι ξηροί καρποί αντικαθιστούν τη σοκολάτα και συνθέτουν τα νέα γλυκά φαγητού. Σε πτώση Μεζέδες και tapas: Απλοϊκά πιάτα, baby μερίδες, ξαναζεσταμμένο φαγητό. Τοπικά προϊόντα: Ο τόπος παραγωγής δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δηλώσει την ποιότητα.
18
#193
ΛΕΞΕΙΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣ ILLUSTRATION: dolphins // communication design
Τη στιγμή που ο κ. Μπαρόζο μιλά για τη δημιουργία ευρωπαϊκών προγραμμάτων που θα καταστήσουν τον πολιτισμό μια «μηχανή υψηλής απόδοσης για αειφόρο εσωτερική ανάπτυξη», στη Θεσσαλονίκη ο πολιτισμός περιμένει το φιλί της ζωής αγωνιώντας για το μέλλον του. Οι πρόεδροι του ΚΜΣΤ και του ΜΜΣΤ, Κατερίνα Κοσκινά και Ξανθίππη Χόιπελ, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου, Δημήτρης Εϊπίδης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής, Γιώργος Λαζαρίδης, η Έφη Σταμούλη της Πειραματικής Σκηνής και ο Γιώργος Κορδομενίδης του Εντευκτηρίου μιλούν για τις ανησυχίες τους εν μέσω της κρίσης που έφερε τον πολιτισμό αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη οικονομική ένδεια μετά τη μεταπολίτευση.
19
Φεβρουάριος 2014
Σκοτώνοντας τον πολιτισμό B
ρισκόμαστε στο μακρινό πια 2003. Ένα αεροπλάνο προερχόμενο από την Αθήνα σταματά στο αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης, μερικοί δημοσιογράφοι ανεβαίνουμε σε αυτό και απογειώνεται για τη Μόσχα. Εντός του επιβαίνει ο τότε υπουργός πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλου και Αθηναίοι δημοσιογράφοι. Στη Μόσχα πηγαίνουμε για την παράσταση«Οι άθλοι του Ηρακλή», που ανεβαίνει εκεί στο στάδιο Ολυμπίνσκι, σκηνοθετημένη από τον παγκοσμίως άγνωστο, σε όλους μας, Μπορίς Κράσνοφ. Η παράσταση είναι απερίγραπτης αισθητικής, ένα δώρο όπως μας λένε της ελληνικής Πολτιστιτικής Ολυμπιάδας στο Ρώσικο λαό και κόστισε 740 χιλιάδες ευρώ. Λεφτά υπήρχαν. Ήταν ενταγμένη στην Πολιτιστική Ολυμπιάδα. Το βράδυ, στο ιστορικό εστιατόριο της Μόσχας, το Πούσκιν (στο παρελθόν βιβλιοθήκη της Μεγάλης Αικατερίνης), ο υπουργός μας μιλά για λίγο λέγοντάς μας πως προτεραιότητα του είναι ο Πολιτισμός. Γενναίες μερίδες ενός πανάκριβου χαβιαριού συνοδεύουν τα λεγόμενα του. Την εμπειρία εκείνη και την επίδειξη πλούτου δεν την ξεπέρασα ποτέ. Έντεκα χρόνια αργότερα. Χειμώνας 2014. Μια ευχαριστήρια επιστολή λήξης της Μπιενάλε φτάνει στο mail μου. Η πρόεδρος του Κρατικού Μουσείου, Κατερίνα Κοσκινά, μας ευχαριστεί και κλείνει λέγοντας πως το μεγαλύτερο μουσείο σύγχρονης τέχνης της χώρας αντιμετωπίζει πια ένα αβέβαιο μέλλον. Ο κ. Βενιζέλος είναι σήμερα αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός πολιτισμού είναι ο κ. Παναγιωτόπουλος. Η παράσταση εκείνη του 2003 στη Μόσχα κόστισε 740 χιλιάδες ευρώ για δυο νύχτες. Ο προϋπολογισμός του Μουσείου για το 2014 είναι μόλις 500 χιλιάδες ευρώ. Χρήματα που δεν φτάνουν πλέον ούτε για τη συντήρηση των δύο κτιρίων, του κτιρίου της Μονής Λα-
ζαριστών και του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης στο Λιμάνι, τα λειτουργικά και τους μισθούς των εργαζομένων τους. Για εκθέσεις ούτε λόγος. Και ας έχει να επιδείξει 4 Μπιενάλλε χρηματοδοτούμενες αποκλειστικά από ΕΣΠΑ και δεκάδες σημαντικές εκθέσεις. Και μια σπουδαία συλλογή, τη συλλογή Κωστάκη που του ανήκει. Μιλώντας στην Parallaxi η Κατερίνα Κοσκινά εξηγεί: «Η ολοκλήρωση της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης επιστεγάζει μιαν επιτυχημένη διοργάνωση αλλά και σηματοδοτεί ένα κρίσιμο στάδιο στην πορεία του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Και αυτό διότι η ανταπόκριση του κοινού (πάνω από 50.000 επισκέπτες) σε συνάρτηση με την υψηλή συμμετοχή στα εκπαιδευτικά προγράμματα και στην παρακολούθηση και των εκτός Μουσείων και Μνημείων δράσεων (συνεδρίων, δημόσιων τοιχογραφιών, Φεστιβάλ Περφόρμανς, καλλιτεχνικών εργαστηρίων, προβολών, συναυλιών κλπ) επιβεβαιώνουν την πεποίθησή μας για τον κοινωνικό ρόλο που επιτελεί η σύγχρονη τέχνη, ιδίως σε περιόδους κρίσης και που έχει ανάγκη ο πολίτης. Ωστόσο, οι συνθήκες υπό τις οποίες καλούμαστε να συνεχίσουμε εφεξής φαίνεται να είναι συνθήκες συρρίκνωσης για να μην πω προαναγγελθέντος θανάτου. Η πρόσφατη ανακοίνωση της επιπρόσθετης δραματικής περικοπής του τακτικού μας προϋπολογισμού για το 2014, παρά τη χρηστή διαχείριση και τα ορατά αποτελέσματα μιας διεθνούς δράσης του μουσείου, δεν μας επιτρέπει πια να συνεχίσουμε την έμπρακτη υποστήριξη της ελληνικής εικαστικής σκηνής, την ανάπτυξη του διαλόγου και της καλλιτεχνικής παραγωγής και την κινητικότητα της Συλλογής Κωστάκη, καθώς το ποσό που μας διατίθεται δεν καλύπτει ούτε τις απολύτως απαραίτητες λειτουργικές δαπάνες. Προ καιρού έχουμε μηδενίσει το κόστος των νέων παραγωγών και του εκθεσιακού μας
προγράμματος. Στην παρούσα φάση όμως δεν βλέπω πως θα συνεχίσουμε να δρούμε όταν πχ κινδυνεύουμε να μην έχουμε χώρο ή ρεύμα. Η πραγματοποίηση της Μπιενάλε οφείλεται αποκλειστικά στην ολόψυχη αφοσίωση των συντελεστών της και τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ χωρίς την παραμικρή επιβάρυνση του τακτικού προϋπολογισμού. Καθίσταται όμως δύσκολο να συνεχίσουμε την ανοδική πορεία, όταν διακυβεύεται η ίδια η επιβίωση του φορέα μας. Πόσο μάλλον να συζητάμε για την αισιόδοξη προοπτική των συγχωνεύσεων." Πέρσι το χειμώνα ο τότε υπουργός Πολιτισμού κ. Τζαβάρας, άνθρωπος χωρίς καμία προηγούμενη τριβή με το αντικείμενο, όπως άλλωστε και ο σημερινός Πάνος Παναγιωτόπουλος, πρώην δημοσιογράφος, έρχεται στη Θεσσαλονίκη και ανακοινώνει βιαστικά ότι το ΚΜΣΤ συγχωνεύεται με το ιστορικό Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης! Τα μέλη της διοίκησης των μουσείων ακούν εμβρόντητα στη συνέντευξη τύπου του υπουργού τα νέα. Δεν έχει υπάρξει καμία προπαρασκευή και η αβεβαιότητα ξεκινά. Ένα χρόνο μετά η εξαγγελία ξεχάστηκε και το μέλλον τους παραμένει αβέβαιο. Η Ξανθίππη Χόιπελ, Πρόεδρος του ΔΣ του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης σημειώνει: «Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που ιδρύθηκε το 1979, ως το πρώτο μουσείο σύγχρονης τέχνης στον Ελλαδικό χώρο και το οποίο λειτουργεί με τους πολίτες για τους πολίτες, βρίσκεται ζωντανό παρόλη την οικονομική κρίση που μαστίζει τους πολιτιστικούς φορείς της χώρας. Το μουσείο, που για πολλά χρόνια στήριξε ως κύριος χορηγός ο Γιάννης Μπουτάρης, βασίστηκε στην ιδιωτική πρωτοβουλία και, με βάση το χρησιδάνειο της ΔΕΘ και δωρεές, δημιούργησε ένα αξιόλογο κτιριακό κέλυφος 4.250τ.μ. και μια συλλογή
2.000 έργων. Το κράτος αναγνωρίζοντας την πολιτιστική προσφορά του μουσείου, τόσο στο εκθεσιακό, όσο και στο μουσειοπαιδαγωγικό επίπεδο, αλλά και σε αυτό των παράλληλων πολλαπλών εκδηλώσεων, προς το τέλος της δεκαετίας του 1990, όταν οι χορηγίες για λειτουργικά έξοδα έτειναν να μηδενιστούν, ανέλαβε αποκλειστικά την επιχορήγησή τους, ενώ για το εκθεσιακό πρόγραμμα και για τις παράλληλες εκδηλώσεις το μουσείο εξακολούθησε να στηρίζεται στις χορηγίες. Όμως σταδιακά και πριν από την οικονομική κρίση και χωρίς να προκύψει κανενός είδους αξιολόγηση, επί της Υπουργίας Βουλγαράκη και Λιάπη, το Υπουργείο μείωσε σημαντικά την επιχορήγηση. Έτσι με την κρίση, πάνω στη μείωση προστέθηκε και η νέα και είναι τόση ώστε ο κίνδυνος του κλεισίματος του φορέα φάνηκε προ των πυλών. Ειλικρινά, χωρίς τα ευρωπαϊκά προγράμματα αλλά και χωρίς τον σχεδιασμό του κοινωνικού προγράμματος «Ενεργά Εργαστήρια για Ανέργους Πολίτες», χορηγούμενο από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, και χωρίς την αγωνιστική προπαιδεία των διοικητικών μελών και φίλων του μουσείου, σίγουρα θα μετρούσαμε οδυνηρές απώλειες. Και παρόλο που ο κίνδυνος καιροφυλακτεί, παραμένουμε επιφυλακτικά αισιόδοξοι». Η μη-επίσκεψη του νέου υπουργού πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη είναι το ανέκδοτο της χρονιάς. Κάνεις ποτέ δεν τον έχει συναντήσει και τα μουσεία όπως και οι φορείς πλέουν πια σε ένα τρικυμισμένο πέλαγος χωρίς κανένα διασωστικό μέσο. Έστω και αν ο μέγας και πολύς Μπαρόζο μιλά για τη δημιουργία ευρωπαϊκών προγραμμάτων που θα καταστήσουν τον πολιτισμό μια«μηχανή υψηλής απόδοσης για αειφόρο εσωτερική ανάπτυξη». Είναι τέτοια η απαξίωση του υπουργού για τον πολιτισμό της πόλης που δεν ήρθε ούτε στην καθιερωμένη έναρξη ή λήξη του Φεστι-
20
βάλ Κινηματογράφου στην οποία συνήθιζαν να το επισκέπτονται οι προκάτοχοί του. Ένα Φεστιβάλ που μόλις έξι χρόνια πριν είχε φτάσει να έχει προϋπολογισμό 11 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο και σήμερα αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, με κορυφαία απειλή την επόμενη φεστιβαλική διοργάνωση του Νοεμβρίου, στην οποία θα έχει ολοκληρωθεί η χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ και κρίνεται αβέβαιη. Σήμερα μάλιστα είναι μετά την παραίτηση του προέδρου του Γιάννη Μπουτάρη διοικητικά ακέφαλο αφού το υπουργείο αρνείται εδώ και μήνες να διορίσει νέο Δ.Σ. Ο Δημήτρης Εϊπίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ μας εξηγεί: «Το επερχόμενο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα διεξαχθεί από τις 14 έως τις 23 Μαρτίου με την αρωγή του ΕΣΠΑ που εδώ και τρία χρόνια αποτελεί μια πολύτιμη πηγή χρηματοδότησης για το Φεστιβάλ. Ωστόσο η συγκεκριμένη επιχορήγηση παύει μετά το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, οπότε και ο θεσμός θα πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα την χρηματοδότηση από το υπουργείο Πολιτισμού, η οποία έχει μειωθεί σε 1,5 εκατομμύριο φέτος, από 11 εκατομμύρια που ήταν το 2009. Να σημειώσουμε ότι στο 1,5 εκατομμύριο περιλαμβάνεται η χρηματοδότηση των Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, η ετήσια δραστηριότητα, αλλά και η λειτουργία του Μουσείου Κινηματογράφου – Ταινιοθήκης Θεσσαλονίκης και της Βιβλιοθήκης Ταινιοθήκης. Αντιλαμβανόμαστε τις εξαιρετικά δυσμενείς συγκυρίες και έχουμε μάθει να λειτουργούμε με βάση τα ελάχιστα. Έχουμε μειώσει τις δαπάνες κατά 70% μέσα σε τρία χρόνια, έχουμε κάνει όλες τις απαραίτητες
#193
περικοπές, όμως στο μόνο που δεν κάναμε έκπτωση ήταν στην ποιότητα του φεστιβάλ. Όσο περνά απ’ το χέρι μας, ο διεθνής χαρακτήρας του θεσμού, η ελκυστικότητά του προς το κοινό και οι υψηλές προδιαγραφές του καλλιτεχνικού του προγράμματος θα παραμείνουν άθικτες. Δεν λέω ότι είναι εύκολο, όμως έχουμε αναλάβει μια υποχρέωση απέναντι σε έναν ιστορικό θεσμό και οφείλουμε στο μέτρο του ανθρώπινου, να κάνουμε πραγματικά ό,τι καλύτερο μπορούμε». Τα μουσεία της πόλης βρίσκονται στη δύνη της μεγαλύτερης οικονομικής ένδειας μετά τη μεταπολίτευση. Κάθε φθορά που τους συμβαίνει είναι αδύνατο να επισκευαστεί πλέον ενώ η απόλυση των φυλάκων καθιστά αδύνατη τη λειτουργία των εξαιρετικά μνημείων της πόλης πέραν του τυπικού ωραρίου τους. Τις ώρες δηλαδή που θα μπορούσαν να τα επισκέπτονται κάτοικοι αλλά και τουρίστες. Λίγο καιρό πριν επισκεφτήκαμε για τις ανάγκες μιας δράσης του Θεσσαλονίκη Αλλιώς της Parallaxi τα λουτρά Ο Παράδεισος για την πραγματοποίηση μιας έκθεσης. Οι φύλακες που είχαν απομείνει μας είπαν τότε πως αν επρόκειτο να τη λειτουργήσουμε τα Σαββατοκύριακα θα έπρεπε να γίνει μόνο εθελοντικά από κείνους το άνοιγμα του μνημείου! Το ΕΚΕΒΙ, ο μοναδικός θεσμός που ασχολήθηκε σοβαρά με το βιβλίο οργανώνοντας και μια επαγγελματική σοβαρή έκθεση βιβλίου στη Θεσσαλονίκη και χαράσσοντας πολιτική για το βιβλίο, αφού απαξιώθηκε με υπουργικές δηλώσεις καταργήθηκε αφήνοντας απλήρωτο για μήνες το προσωπικό του. Εξίσου δύσκολα είναι τα πράγματα και στο
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, με την ανάσα εκεί της ενοικίασης των χώρων που προσφέρουν μια βοήθεια επιβίωσης. Ο Γιώργος Λαζάριδης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Μέγαρου μοιράζεται τις δυσκολίες της εποχής μαζί μας: «Η Ελλάδα σήμερα, θα μπορούσε να παρομοιαστεί με«Το καράβι που ταξιδεύει” και«το λένε ΑΓ ΩΝΙΑ” – όπως ο Γιώργος Σεφέρης βιώνει τη διάσταση ανάμεσα στο ηρωικό χθες και την ευτελή μιζέρια του παρόντος, μιας εποχής που τόσες ομοιότητες μοιράζεται με την σημερινή. Είναι όμως γεγονός ότι, σ’ αυτό το καράβι είμαστε όλοι επιβαίνοντες. Είναι το καράβι μας. Ουδείς δύναται να εξαιρεθεί και, πολλοί από μας, δεν θα ήθελαν, ακόμα κι αν μπορούσαν. Αυτό γιατί αντιλαμβάνονται ότι, η δύναμη της ρίζας μας προέρχεται κατ’αρχήν από την κοινή πεποίθηση του θαύματος που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την συλλογική προσπάθεια. Το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης αποτελεί, καταρχήν, έναν συνταξιδιώτη, με πλήρη συνείδηση της παραπάνω αλήθειας. Πέραν τούτου, οι δυσκολίες του«ταξιδιού” είναι σήμερα τεράστιες, εξαιτίας των παράλογων αντιφάσεων μεταξύ του προφανούς στόχου και της πρωτοφανούς έλειψης πόρων για την υλοποίησή του. Η λειτουργία λοιπόν των φορέων που επιδιώκουν ουσιαστική παρουσία και συμβολή στην υποστήριξη του πολιτισμού και όχι απλά μία φόρμουλα για την επιβίωσή τους, έχει μετατραπεί σε λειτούργημα. Είναι επίσης προφανές ότι, στο παραπάνω πλαίσιο, οι απαιτήσεις της παραγωγής πολιτισμού – και στην περίπτωση του ΜΜΘ ο μέσος όρος 40 παραγωγών ανά εξάμηνο - δεν μειώνονται ανάλογα με την αντίστοιχη μείωση
των πόρων, αλλά αυξάνονται, αντιστρόφως ανάλογα. Μέσα σε ένα γενικευμένο κλίμα αντιφάσεων που σήμερα προσδιορίζει σχεδόν την ζωή μας, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, υπάρχει μόνο ένας τρόπος να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και στον τομέα του πολιτισμού. Η ολόψυχη συμμετοχή όλων, με πλήρη επίγνωση ότι τα προβλήματα είναι δυσεπίλυτα, δίχως, όμως, εκπτώσεις ως προς τον στόχο. Ίσως, μέσα στη μεγάλη αυτή δοκιμασία κρύβεται και μία ευκαιρία να ξεπεράσουμε τα όριά μας και να εμπιστευθούμε τις δυνάμεις και τις δυνατότητές μας» Και αν για τους επίσημους φορείς τα πράγματα είναι δύσκολα, αλλά με αυτοθυσίες παλεύονται, για τους υπόλοιπους ανθρώπους του Πολιτισμού οι μέρες χωρίς γυρισμό έχουν έρθει προ καιρού. Για την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης, τον ιστορικότερο ιδιωτικό θίασο της πόλης, η περσινή αναγκαστική απόφαση να αφήσουν την επί δεκαετίες στέγη τους το θέατρο Αμαλία και το σταμάτημα ουσιαστικά των παραγωγών τους, απόρροια της διακοπής χρηματοδότησης από την μεριά του υπουργείου που έπαψε να στηρίζει οτιδήποτε μη κρατικό, είναι η νέα εφιαλτική πραγματικότητα. Η Έφη Σταμούλη δίνει τη δική της πινελιά: «Φεβρουάριος του 2014. Η χώρα προσπαθεί ν’ αντιληφθεί ένα success story που όλο έρχεται κι όλο μας προσπερνάει, και ταυτόχρονα βιώνει τις συνεχιζόμενες απώλειες σε όλους τους τομείς. Στο θέατρο, για παράδειγμα, που στέκεται ακόμη όρθιο, με νύχια και με δόντια. Για πόσο; Ο θεσμός των θεατρικών
21
Φεβρουάριος 2014
επιχορηγήσεων θυσιάστηκε γιατί θεωρείται πολυτέλεια σε μια χώρα που νοσεί: ό,τι μπορεί να επιβιώσει με τους όρους της αγοράς και όχι με τα λεφτά του φορολογούμενου πολίτη, αυτό θα επιβιώσει. Το θέατρο«Αμαλία» στη Θεσσαλονίκη και το«Αμφιθέατρο» στην Αθήνα είναι δύο μόνο από τις σοβαρές απώλειες, με ακόμα σοβαρότερο το επικείμενο τέλος του Θεατρικού Μουσείου, αυτής της κιβωτού της μνήμης του θεάτρου μας ― πολυτέλειες... Κουραστήκαμε να λέμε τα αυτονόητα. Πολιτιστική ανάπτυξη χωρίς το ενδιαφέρον της Πολιτείας δεν μπορεί να γίνει. Αργά ή γρήγορα, μοναδικό κριτήριο θα είναι το πώς θα έρθει ο κόσμος στο ταμείο. Οι θίασοι ρεπερτορίου όλο και θα λιγοστεύουν. Έργα απαιτητικά και ανήσυχα θα δίνουν τη θέση τους σε άλλα πιο«πιασάρικα». Τελικά το«επιβιώνει αυτός που τα φέρνει» θα κυριαρχήσει, το κράτος θα έχει κερδίσει τα 2.000.000 που σπαταλούσε κάθε χρόνο για τη στήριξη του ελεύθερου θεάτρου, η συρρίκνωση και η ομοιομορφία δεν θα στοιχίσει τίποτα.» Φινάλε με την ψύχραιμη τοποθέτηση του Γιώργου Κορδομενίδη, ενός ανθρώπου που γνωρίζει τον Πολιτισμό όσο ελάχιστοι στα 25 χρόνια που εκδίδει το Εντευκτήριο..«Όταν, το 1980, πρωτοκυκλοφόρησε το καταγωγικό αφήγημα του Δημήτρη Δημητριάδη Πεθαίνω σαν χώρα: Σχέδιο ενός μυθιστορήματος, εντυπωσίασε με την επιθετικότητα της γραφής του, την εκρηκτικότητα του ύφους του, τα υπαρξιακά ερωτήματα που έθετε, τη ρυθμικότητά του ― με δυο λόγια: με την υψηλή του λογοτεχνική αξία· δεν νομίζω πως διαβάστηκε ως ακτινογραφία της εποχής του ―γι’ αυτό άλλωστε και εξακολουθεί
να σαγηνεύει τόσα χρόνια μετά―, ούτε ως προφητεία. Μόνο που, με όσα συμβαίνουν στη χώρα τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύεται, εκτός των άλλων, και ο προφητικός του χαρακτήρας. Αντιγράφω την καταληκτική φράση του βιβλίου: Αυτή η χώρα είναι το χτικιό μας. Θα μας πεθάνει, θα μας ξεκάνει... Μας πίνει το αίμα, μας το πίνει. Εδώ είμαστε. Κάτοικοι μιας χώρας που έχει πεθάνει, η αποφορά του πτώματός της είναι διάχυτη αλλά, παραδόξως, δεν έχει εκδοθεί ακόμη το πιστοποιητικό θανάτου. Πολίτες ενός κράτους που μας αφαιμάσσει αλλά που στην τερατογένεσή του έχουμε συμβάλει κι εμείς, άλλος λίγο άλλος πολύ, είτε με τις (πολιτικές) επιλογές μας είτε με την απουσία τους ― το ίδιο είναι. Σε μια χώρα που βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση, του τυμπανιαίου πτώματος, υπάρχει χώρος για τον πολιτισμό; Είμαι σίγουρος πως όχι, τουλάχιστον όσον αφορά τον ‘πολιτισμό’ που κανοναρχείται από το κράτος. Και μόνο να σκεφτεί κανείς ποια πολιτικά πρόσωπα πέρασαν από το υπουργείο Πολιτισμού ως προϊστάμενοί του τα τελευταία είκοσι χρόνια φτάνει για να βυθιστεί στην απόλυτη απελπισία. Ακόμη και μέσα στην αβυσσαλέα κρίση που ζούμε, όπου ο πολιτισμός θα μπορούσε να αποτελέσει διέξοδο και σανίδα σωτηρίας για τους απελπισμένους, ως υπουργοί τοποθετούνται τα πιο ακατάλληλα πρόσωπα, συνήθως αυτά που περίσσεψαν από τις καραμπόλες του ανασχηματισμού και πρέπει κάπως, κάπου, να βολευτούν. Ενός κακού μύρια έπονται. Χατζάκης στο Εθνικό, Βούρος στο Κρατικό, κατάργηση του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και μεταφορά των αρμοδιοτήτων του στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού με πρόεδρο τον Χριστόδουλο
Γιαλλουρίδη (Θεέ μου, φύλαγε!), Μενδώνη γενική γραμματέας αμετακίνητη ―αυτό που λένε«παντός καιρού»― στο υπουργείο, κατάργηση της ενιαίας τιμής βιβλίου υπέρ της ανταγωνιστικότητας (αλλά τα διάφορα καρτέλ της αγοράς ανέγγιχτα)... Καταλάβατε ή να κάνω και κακά; που έλεγε η παλιά διαφήμιση χαρτιού υγείας... Στον τομέα του πολιτισμού δεν μπορούμε να περιμένουμε από το κράτος παρά μόνο καταστροφικές αποφάσεις. Κάθε ελεύθερη φωνή πρέπει να σωπάσει, κάθε κριτική σκέψη πρέπει να πληγεί, κάθε δημιουργική προσπάθεια πρέπει να θαφτεί· γιατί ο δικός μας πολιτισμός αφυπνίζει τα πνεύματα, ο δικός τους πολιτισμός τα αποκοιμίζει. Η μόνη ελπίδα μπορεί να προέλθει από τους πολίτες που αντιλαμβάνονται τον πολιτισμό όχι ως συμπλήρωμα της ζωής τους αλλά ως τρόπο ζωής· αυτούς που δεν μπορούν παρά να ζήσουν δημιουργώντας τέχνη, σε όλους τους τομείς. (Καταλαβαίνω πως κάποιος που δεν έχει να φάει/ντυθεί/ποδεθεί/ζεσταθεί κτλ. δεν μπορεί να αφιερωθεί στην τέχνη του, πλην δεν βλέπω άλλο δρόμο.) Η προσπάθεια θα πάρει καιρό. Μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, οι αυτόνομοι και ανεξάρτητοι δημιουργοί δεν θα βρουν κανάλι να μιλήσει για τη δουλειά τους (αυτά παρουσιάζουν μόνο καλλιτεχνικές δράσεις στις οποίες είναι«χορηγοί επικοινωνίας»), δεν θα βρουν εύκολα λίγο χώρο στις σελίδες των (μεγάλων τουλάχιστον) εφημερίδων, θα χρειαστεί να βασιστούν μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο διαδίκτυο γενικά για να παρουσιάσουν και να προωθήσουν τη δουλειά τους. Πολλές μικρές καλλιτεχνικές ομάδες σε όλη τη χώρα, με δίκτυα συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης, μπορεί τελικά να αλλάξουν το
τοπίο και να κάνουν τη διαφορά. Άλλη ελπίδα δεν έχω» . Και επειδή η λογική των αριθμών είναι η λογική της εποχής και της τρόικας, ιδού μερικά στοιχεία για τον πολιτισμό στα χρόνια της κρίσης και τις συνέπειες του. Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου μας απέδειξε ότι και ο πολιτιστικός χαρακτήρας των πολιτών εξασθενεί λόγω κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν στην περασμένη χρονιά μόνο το 38% των Ευρωπαίων συμμετείχαν ενεργά σε πολιτιστική δραστηριότητα, ενώ σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη«παθητική» συμμετοχή, ο αριθμός των Ευρωπαίων που χαρακτηρίζουν την πολιτιστική ζωή τους από δραστήρια έως πολύ δραστήρια μειώθηκε στο 18%, σε σχέση με 21% το 2007. Ένας στους τρεις δεν πηγαίνει λόγω έλλειψης χρημάτων. Η διευθύντρια της Ουνέσκο πάντως κρούει το καμπανάκι του κινδύνου στην Ευρώπη λέγοντας πως ο πολιτισμός ως υλικό και οικονομικό αγαθό μπορεί να δημιουργήσει πολλές και σταθερές θέσεις εργασίας, μέσα από την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε λαού, αλλά και την ανάπτυξη της«πολιτιστικής βιομηχανίας».
22
#193
movieland ΛΕΞΕΙΣ: ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ
οι ταινίες του μήνα
Μικρό Ψάρι/ Stratos του Γιάννη Οικονομίδη με τους Βαγγέλη Μουρίκη, Βίκυ Παπαδοπούλου, Πέτρο Ζερβό, Γιάννη Τσορτέκη. Προσφάτως αποφυλακισθείς, ο Στράτος ζει μια διπλή ζωή: τη νύχτα εργάζεται σε βιοτεχνία αρτοποιίας, ενώ την ημέρα εκτελεί συμβόλαια θανάτου. Μαζεύει χρήματα για να χρηματοδοτήσει την απόδραση του Λεωνίδα, του ανθρώπου που τον έσωσε, όσο ο ίδιος ήταν στη φυλακή. Στην πορεία, όμως, ο Στράτος συνειδητοποιεί ότι έχει περισσότερες οφειλές από όσες νόμιζε. Η τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του σκηνοθέτη του «Σπιρτόκουτου» και του «Μαχαιροβγάλτη» και η τριτη συνεργασία με τον πρωταγωνιστή του, Βαγγέλη Μουρίκη («Ψυχή στο στόμα», «Μαχαιροβγάλτης») επιλέχθηκε για το Διαγωνιστικό Τμήμα του 64ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, όπου και θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα. (Μάρτιος)
Dallas Buyers Club του Ζαν Μαρκ Βαλέ με τους Μάθιου Μακόναχι, Τζένιφερ Γκάρνερ, Τζάρεντ Λέτο, Στιβ Ζαν, Ντένις Ο' Χερ Το 1985 ένας Τεξανός καουμπόι σε ροντέο με έντονη σεξουαλική ζωή χάνει τη γη κάτω από τα πόδια του όταν οι γιατροί κάνουν διάγνωση ότι πάσχει από τον ιό H.I.V. και του δίνουν μόνο 30 μέρες ζωής. Παρ’ όλο που είναι ομοφοβικός, ο Ρον βρίσκει έναν αναπάντεχο σύμμαχο στο πρόσωπο ενός επίσης οροθετικού τρανσέξουαλ που μοιράζονται το ίδιο πάθος για ζωή για να έρθουν αντιμέτωποι με το αμερικάνικο σύστημα υγείας. 6 οσκαρικές υποψηφιότητες, μεταξύ αυτών καλύτερης ταινία και Α, Β’ Ανδρικού ρόλου (τα οποία δικαιούται χωρίς δεύτερη κουβέντα) και σάρωσε τα βραβεία των Ενώσεων Κριτικών. Η κινηματογραφική μεταφορά της
αληθινής ιστορίας ενός ανθρώπου που χρειάστηκε να βουλιάξει σε όλα αυτά τα οποία αφόριζε, για να βρει τελικά τον εαυτό του υποστηρίζεται άψογα από τους δυο εξαιρετικούς πρωταγωνιστές που υποβλήθηκαν σε εξαντλητική απώλεια βάρους για να υποδυθούν δυο οροθετικούς, αντίθετους πόλους, έναν ομοφοβικό μάτσο Τεξανό και μια εκκεντρική τραβεστί. (13/2)
Philomena/ Το Χαμένο Παιδί της Φιλομένα Λι του Στίβεν Φρίαρς με τους Στιβ Κούγκαν, Τζούντι Ντεντς, Τσάρλι Μέρφι, Σιμόν Λαμπιμπ, Σόφι Κένεντι Κλαρκ Πήρε εξαιρετικές κριτικές στην πρώτη προβολή του στο 70ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Ο Φρίαρς κάνει άλλη μια ταινία διαμαντάκι βασιζόμενος στην ερμηνεία της χαρισματικής πρωταγωνίστριάς του, Τζούντι Ντεντς. Άλλωστε κάπως έτσι τα είχε καταφέρει με την “Βασίλισσα”. Με συναισθηματισμό που δεν υπερέβαλλε, ειλικρίνεια και χιούμορ. Η γυναίκα της ιστορίας μας, που επίσης βασίζεται σε αληθινό γεγονός, αναζητά το γιο της, τον οποίο πήραν από κοντά της, δεκαετίες πριν, όταν έμεινε έγκυος και αναγκάστηκε να ζήσει σε μοναστήρι. Την ιστορία θα φέρει στο φως ένας κοσμογυρισμένος πολιτικός δημοσιογράφος. (27/2) Snowpiercer του Τζουν-Χο Μπονγκ με τους Τίλντα Σουίντον, Κρις Έβανς, Σονγκ Κανγκ-χο, Τζον Χερτ, Έντ Χάρις, Τζέιμι Μπε.λ. 2031 μ.Χ. Μετά από ένα αποτυχημένο πείραμα, για να ανακοπεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, μια νέα εποχή παγετώνων έχει εξοντώσει τη ζωή στη Γη. Οι μόνοι επιζήσαντες είναι οι ταξιδιώτες του Snowpiercer, ενός τρένου με κινητήρα αέναης κίνησης. Οι επιβαίνοντες της οικονομικής θέσης, μην αντέχοντας τις κακές συνθήκες διαβίωσης, επαναστατούν και επιχειρούν να πάρουν τον έλεγχο του κινητήρα από την ελίτ της Πρώτης θέσης. “Gwoemul/The Host”, “Salinui Chueok/Μνήμες Εγκλήματος”, “Madeo/Mother” είναι μερικοί από τους λόγους που δεν πρέπει να χάσετε την πρώτη αγγλόφωνη κινηματογραφική
δουλειά του κορεάτη σκηνοθέτη και μαζί μια σύμπραξη δυο διαφορετικών κινηματογραφικών σχολών. (Μάρτιος)
Μνημείων Άνδρες / The Monuments Men του Τζορτζ Κλούνεϊ με τους Ματ Ντέιμον, Κέιτ Μπλάνσετ, Τζορτζ Κλούνεϊ, Μπιλ Μάρεϊ, Τζον Γκούντμαν. Βασισμένο σε αληθινή ιστορία, το μεγαλύτερο κυνήγι θησαυρού της καταγεγραμμένης ιστορίας, εξετάζει τη δράση μιας επίλεκτης “διμοιρίας” ανθρώπων, οι οποίοι κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο είχαν επιφορτιστεί με μια πολύ σημαντική υποχρέωση: Να διασώσουν κλεμμένα καλλιτεχνικά αριστουργήματα από τα χέρια των Ναζί και να τα επιστρέψουν στους νόμιμους κατόχους τους! Κι αν αυτή η αποστολή φαντάζει, σε πρώτη ανάγνωση, εντελώς αδύνατη, σκεφτείτε πως η συγκεκριμένη διμοιρία, η οποία θα πρέπει να ξετρυπώσει τα έργα τέχνης και να τα αποσπάσει από τους Ναζί, αποτελείται αποκλειστικά από διευθυντές μουσείων, επιμελητές εκθέσεων και ιστορικούς τέχνης. (13/2) 300: Η Άνοδος της Αυτοκρατορίας/ 300: Rise of an Empire του Νόαμ Μούρο με τους Σάλιβαν Στέιπλετον, Έυα Γκριν, Ροντρίγκο Σαντόρο Βασισμένο στο τελευταίο εικονογραφημένο μυθιστόρημα του Φρανκ Μίλλερ “Xerxes”, το νέο «κεφάλαιο» του εικονογραφημείνου έπους, μας οδηγεί και αυτή τη φορά μέσω της εκπληκτικής φωτογραφίας που θυμίζει κόμικς, σε ένα καινούργιο πεδίο μάχης - αυτή τη φορά στη θάλασσα - καθώς ο Έλληνας στρατηγός Θεμιστοκλής επιχειρεί να ενώσει όλους τους Έλληνες και να εξαπολύσει μια επίθεση που πρόκειται να αλλάξει τον ρου της μάχης. Ο Θεμιστοκλής θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον πολυμελή στρατό του Ξέρξη και της Αρτεμισίας, της αιμοδιψούς επικεφαλής του Περσικού Ναυτικού. (6/3)
Μια Χειμωνιάτικη Ιστορία / Winter's Tale του Ακίβα Γκόλντσμαν με τους Κόλιν Φαρέλ, Γουίλ Σμιθ, Τζένιφερ Κόνελι, Ράσελ Κρόου, Γουίλιαμ Χαρτ, Με φόντο τη μυθική Νέα Υόρκη και με διάρκεια περισσότερη από έναν αιώνα, η η ρομαντική αυτή περιπέτεια φαντασίας μας μιλά για θαύματα, ανεκπλήρωτες αγάπες και την αιώνια μάχη μεταξύ του καλού και του κακού. Η ταινία είναι το σκηνοθετικό ντεμπούτο του βραβευμένου με Όσκαρ σεναριογράφου Ακίβα Γκόλντσμαν (‘’A Beautiful Mind’’), ο οποίος έγραψε και το σενάριο της ταινίας, βασισμένο στο διάσημο μυθιστόρημα του Mark Helprin. Ιδανική για να πάτε τον καλό/η σας τη μέρα του Αγίου Βαλεντίνου (13/2) Ο Εγωιστής Γίγαντας / The Selfish Giant της Κλίο Μπάρναρντ με τους Κόνερ Τσάπμαν, Σον Τόμας, Σον Γκίλντερ Δυο 13χρονα αγόρια αποβάλλονται από το σχολείο και ζώντας σαν ξένοι στην ίδια τους την γειτονιά, γνωρίζουν τον ρακοσυλλέκτη της περιοχής. Στην προσπάθεια τους να βγάλουν κάποια χρήματα, αλλά και να βρουν έναν σκοπό στη ζωή τους, ξεκινούν να δουλεύουν για εκείνον συλλέγοντας μεταλλικά απορρίμματα και καλώδια, χρησιμοποιώντας ένα άλογο και ένα κάρο. Η φιλία των δύο αγοριών δοκιμάζεται μέχρι ένα τραγικό γεγονός, το οποίο θα τους μεταμορφώσει. Η Κλίο Μπάρναρντ μας μεταφέρει στη Βρετανία του σήμερα με αυτήν την τρυφερή και ανθρώπινη ταινία που αποτελεί μια σύγχρονη διασκευή του γνωστού παραμυθιού του Oscar Wilde. (13/2) Χ-Men: Days of Future Past του Μπράιαν Σίνγκερ Ο Μπράιαν Σίνγκερ ενώνει το παρελθόν με το παρόν των X-Men σε μια ταινία που υπόσχεται να είναι η πιο επική, η πιο φαντασμαγορική και η πιο συναρπαστική από όλες τις κινηματογραφικές περιπέτειες των μεταλλαγμένων της Marv Οι μεταλλαγμένοι αγωνίζονται για την επιβίωση του είδους τους σε δύο περιόδους, στην ταινία που αποτελεί σίκουελ τόσο του «X-Men: The Last Stand» του 2006 και του «X-Men: First Class» του 2011 (αλλά και του «Wolverine» του 2013) και που δεν θα ενδιέφερε κανέναν, αν δεν το σκηνοθετούσε ο Μπράιαν Σίνγκερ και αν στον ίδιο φιλμικό χρόνο δεν συναντιούνταν όλοι οι Χ-Men που αγαπήσαμε στο παρελθόν και το παρόν.
Φεβρουάριος 2014
23