Uit het juiste hout
D
e Hoorn des Overvloeds (cornucopia) - het symbool van
Foto: Philippe Debeerst
overvloed en rijkdom - wordt meestal afgebeeld als een hoornachtige koker rijkelijk gevuld met fruit, groenten, bloemen, noten of andere symbolen, zoals geldstukken.
Mythologie
Er bestaan meerdere verklaringen voor de oorsprong van de Hoorn des
Gutsen, burijnen en een hamer: houtornamentist Patrick Damiaens bewerkt hout nog op de ambachtelijke manier. Herenhuis toont zijn meest opmerkelijke opdrachten en restauraties. Dit keer schrijft hij over een klassieker: de Hoorn des Overvloeds. Fotografie Patrick Damiaens Ornamentsnijderblog
Overvloeds. Een van de bekendste is die uit de Griekse mythologie. Om het kind Zeus te beschermen tegen diens allesverslindende vader Cronus, werd hij verborgen gehouden in een grot op de berg Ida op het eiland Kreta. De geit Amalthea, die in feite een nimf was, voedde hem met haar melk. Zeus brak bij het spelen per ongeluk een van haar hoorns. Die hoorn gaf hij een bijzondere kracht mee: dat hij zich zou vullen met alles wat de bezitter zich maar wenste. Wie hem bezat, zou nooit honger lijden.
Heracles In een andere, Romeinse, mythe wordt het bestaan van de hoorn verklaard met het verhaal over Heracles, die al worstelend met de gehoornde riviergod Achelous diens hoorn brak, waarop de Najaden (waternimfen) er zich over ontfermden. De naam ontstond toen de godin van de overvloed Copia de met bloemen gevulde hoorn in haar bezit kreeg. De hoorn werd het attribuut van met name die Griekse en Romeinse goden, die men in verband bracht met oogst, voorspoed en spirituele overvloed, zoals personificaties van de Aarde (Gaia of Terra), de nimf Maia en Fortuna.
Thanksgiving In moderne voorstellingen is de Hoorn des Overvloeds een holle, hoornvormige rieten mand gevuld met diverse soorten feestelijk fruit en groenten. Onze hedendaagse (westerse) cultuur kent er geen symbolische waarde meer aan toe, behalve misschien in Noord-Amerika - tijdens Thanksgiving. In de heraldiek komt de hoorn geregeld voor. Ook zie je hem vaak in architectuur, op vazen, beelden en zelfs fonteinen.
Meubelkunst In de meubelkunst en kunstschrijnwerk kunnen de hoorns verwerkt zijn als decoratief element in een compositie van ornamenten. Een houtgesneden Hoorn des Overvloeds komt met een minimale dikte eerst goed tot zijn recht. Daarom wordt hij vaak verwerkt in de kuif of fronton van een meubelstuk. Als je er op begint te letten, zie je ze ineens overal, in de meest uiteenlopende toepassingen. mei/juni 2017 | Herenhuis 67