ΠΑΡΑΘΥΡΟ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:51 ΜΜ Page 35

ΠΟΛΙΤΗΣ

10.07 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ

16 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο

ΑΜΠΑΣ ΚΙΑΡΟΣΤΑΜΙ 1940 - 2016 O Kιαροστάμι έτρεφε τόσο δέος για τον κόσμο μας -διατηρώντας παράλληλα τον ορθολογισμό του-, που μπορούσε να ξετρυπώσει ιστορίες οπουδήποτε, για οτιδήποτε ή οποιονδήποτε Σελ. 6

καταστάσεις

2/36 1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ

Eπιθυμίες Γράφει η Mερόπη Mωυσέως l Nαι! Nέο ωράριο λειτουργίας για τον αρχαιολογικό

χώρο και το μουσείο στη Mάα-Παλαιόκαστρο! [δες τη φωτογραφία δίπλα]. l Όχιιι....! Kλειστό τα Σαββατοκύριακα; l Nαι, κλειστό. Ήλπιζα [στ’ αλήθεια] φέτος να καταφέρω να υλοποιήσω μια σειρά από σχέδια που είχα στο μυαλό μου όλο τον χρόνο και που έχουν να κάνουν μ’ εμένα ως τουρίστρια στην Kύπρο. l H Kύπρος είναι ωραία όταν είσαι τουρίστας, φαντάζομαι. l Kαι [στ’ αλήθεια] ένα από τα σχέδιά μου ήταν να επισκεφτώ αυτό το μουσείο ο-π-ω-σ-δ-ή-π-ο-τε. Kαι ντροπή μου που δεν το ‘χω ήδη κάνει. l Tο ξέρω, οι τουρίστες δεν γνωρίζουν από Σαββατοκύριακα. Kάθε μέρα είναι Kυριακή. l Aν όμως είσαι λίγο τουρίστας, λίγο εργαζόμενος; Tα Σαββατοκύριακα είναι ιδανικά. l Έσβησα το μουσείο στη Mάα-Παλαιόκαστρο από τη λίστα των σχεδίων μου με πολλή απογοήτευση. l Oύτε τουρίστες δεν μπορούμε να γίνουμε για μια μέρα σ’ αυτή τη χώρα. l Πάντως, σερφάροντας στη διαδικτυακή γειτονιά του Tμήματος Aρχαιοτήτων με αφορμή τη MάαΠαλαιόκαστρο, είδα με ευχαρίστηση ότι, έστω κι αργά, κυκλοφόρησε η έκδοση της έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στο Kυπριακό Aρχαιολογικό Mουσείο το 2014 [είπαμε, κάλλιο αργά] με θέμα “Tο σώμα”. l H έκδοση παρουσιάζει περισσότερα από 180 αντικείμενα από τη συλλογή του μουσείου και απευθύνεται τόσο σε ερευνητές όσο και σε όσους ενδιαφέρονται να αποκτήσουν γνώσεις ή να μάθουν περισσότερα για την Aρχαία Kύπρο. l Στην έκδοση περιλαμβάνονται επίσης έργα της Mαρίας Λοϊζίδου, τα οποία είχαν φιλοξενηθεί στον χώρο του μουσείου παράλληλα με την έκθεση. l H έκδοση είναι στην αγγλική γλώσσα μόνο, και μάλλον δικαιολογημένα, αφού οι επισκέπτες του μουσείου είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία ξένοι. l Kαι ενώ η επιλογή στο δίλημμα ελληνικά ή αγγλικά εν προκειμένω δικαιολογείται, ωστόσο προσθέτει στο πρόβλημα της ελάχιστης διάθεσης βιβλίων γραμμένων στην ελληνική γλώσσα, που αφορούν αποκλειστικά την Kύπρο, που δεν είναι λογοτεχνικά βιβλία και που συνδυάζουν περιεχόμενο και εμφάνιση. Δύσκολο να βρεις τέτοιο συνδυασμό. Eιδικά στα ελληνικά. l Για να μην παρεξηγηθώ: το θέμα μου δεν είναι τα καημένα τα ελληνικά και το “ξεπούλημά” τους και “ξενόγλωσσους μας καταντήσατε” και άλλα τέτοια. l Ωστόσο μια δημόσια υπηρεσία, εν τέλει το ίδιο το κράτος, έχει την υποχρέωση να δίνει στους πολίτες του εργαλεία που θα τον εξοπλίσουν με γνώση, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και χωρίς να τον δυσκολεύουν. l Έχει επίσης την υποχρέωση να συμβάλλει στη βιβλιογραφία της χώρας, με βιβλία που μπορούν να διαβάσουν όλοι. l Στο [αιώνιο;] δίλημμα ελληνικά ή αγγλικά, σωστή επιλογή δεν είναι είτε το ένα είτε το άλλο. l Aν τα ελληνικά εξυπηρετούν τους πολίτες της χώρας και τα αγγλικά τους επισκέπτες της, να επιλεγούν και οι δύο γλώσσες για έκδοση. l Δεν ξέρω αν το πρόβλημα είναι οικονομικό. Aν δηλαδή έπρεπε να επιλεχθεί η μία μόνο γλώσσα, λόγω μπάτζετ. Aν δεν υπάρχουν λεφτά, να βρεθούν. l Eιδάλλως, είναι πράγματι εξίκκοσσου*, κύριε Yπουργέ, πολιτικέ προϊστάμενε του Tμήματος Aρχαιοτήτων. * Eξίκκοσσου: “Kάθε φορά που προσπαθείς να κάνεις μια αλλαγή στον τόπο, βρίσκεις εκατό χιλιάδες εμπόδια και εκατό χιλιάδες κριτικές. Δηλαδή δεν πρόκειται κανένας να σου πει ‘μπράβο, έκανες μιαν αλλαγή...’ Όλοι θα προσπαθήσουν να βρουν κάτι στο οποίο έχει λάθος αυτή η αλλαγή που κάνεις, έχει μειονέκτημα, για να την κριτικάρουν και στο τέλος της ημέρας, να το πω κυπριακά, αυτό που σκέφτεσαι είναι εξίκκοσσου!”, Mάριος Δημητριάδης, υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων, στη ραδιοφωνική εκπομπή “Πρωινή Eπιθεώρηση”, ραδιόφωνο Πολίτης 107.6.

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Άλλο να τη ζεις, άλλο να τη χαίρεσαι Aυτό είναι το Mουσείο Mυκηναϊκού Aποικισμού στον αρχαιολογικό χώρο Mάα-Παλαιόκαστρο, στην Πάφο. Σχεδιάστηκε από τον Iταλό αρχιτέκτονα, συντηρητή και καθηγητή Aντρέα Mπρούνο, χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα A. Γ. Λεβέντη και υλοποιήθηκε όταν διευθυντής του Tμήματος Aρχαιοτήτων ήταν ο Bάσος Kαραγιώργης. Πρόκειται για μια υπόγεια κυκλική αίθουσα με μόνο ορατό στοιχείο τη θολωτή, χάλκινη οροφή. O αρχιτέκτονας σχεδίασε το μουσείο με σκοπό να μην υπάρχουν σ’ αυτό εκθέματα και να ονομάζεται “Mουσείο του Tίποτα” ως ένας χώρος στοχασμού και μνήμης. H ιδέα ήταν ριζοσπαστική. Έτσι αποφασίστηκε να παρουσιάζονται στο μουσείο κάποια εκθέματα που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές στον περιβάλλοντα χώρο. Σήμερα το περιεχόμενό του βρίσκεται υπό διαμόρφωση.

Eνδιαφέρον, να πάμε!

Nα και το καλοκαιρινό ωράριο, από το Σάββατο 16 Iουλίου: Δευτέρα - Παρασκευή 09:30-17:00, Σάββατο και Kυριακή κλειστά.

Kύπρος, άλλο να τη ζεις κι άλλο να (μην) τη χαίρεσαι.

γράμματα στη Ρέα

Γράφει ο Σταυρίνος Kυριάκου

Mέρα 24η Aγαπημένη μου κόρη, Όταν έμαθα τα πάντα για την στεγανογραφία ήταν πλέον αργά. Eίχα ήδη τυπώσει ό,τι εχρειάζουμουν τζαι είχα ήδη κάμει το κακό. Tούτα δεν αλλάζαν. Πάντα να βάλλεις στην άκρη τα δεδομένα. Aποδομείς την κατάσταση, χωρίζεις τα πράματα που δεν αλλάζουν τζαι τα πράματα που μπορείς να αλλάξεις με κάποιον τρόπο. Πολλές φορές, σε προβληματικές καταστάσεις τείνουμε να επικεντρωνούμαστε στο πρόβλημα τζαι όχι στην λύση. Mεν το κάμνεις.

H αστυνομία ήξερεν ήδη πού ετυπώθηκε το μανιφέστο τζαι πότε. Aπλά δεν ήξερε ‘που ποιον. Στην περίπτωση τη δική μου, ήταν θέμα χρόνου να ανακαλύψουν μέσα ‘που το ημερολόγιο του εκτυπωτή τις υπόλοιπες λεπτομέρειες.

Mετά την επίσκεψη του μάστρου μου τζαι τις περίεργες ερωτήσεις σχετικά με τους εκτυπωτές, εκατάλαβα ότι το κύμμαν ήταν κοντά. Tωρά εννά μου πεις επαρανόησα ‘που κάποιες απλές ερωτήσεις που μου έκαμεν ο μάστρος μου; Άμαν είσαι ένοχος, παρανοείς με τα πάντα. Nιώθεις ότι ούλλοι ξέρουν τι έκαμες ή, στην κα-

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

λύτερη περίπτωση, ότι δεν θα δυσκολευτούν να το ανακαλύψουν. Tζαι η αλήθκεια έν’ ότι βιολογικά εν καλή τούτη η παράνοια, βοηθά να προετοιμάζεσαι για το σιειρόττερο τζαι να λαμβάνεις τα μέτρα σου.

Eπιβεβαιώθηκαν οι ανησυχίες μου όταν εκάμαμε την συνάντηση με τους μπάτσους.

Eγώ, ο μάστρος μου τζαι θκυό μπάτσοι που την δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος.

Kάμνει μου εντύπωση που κανένας δεν υποψιάζεται τους πληροφορικάριους. Eν σαν να τζαι είμαστε κάτι πιο κάτω ‘που τους αγγέλους σε κάποιες περιπτώσεις. Περιφερούμαστε μες στην επιχείρηση, έχουμε πρόσβαση σε ούλλα τα δεδομένα, αλλά ούλλοι έν’ βέβαιοι ότι δεν είμαστε ικανοί να κάμουμε ζημιά.

Eκαλέσαν με τζαι εμένα στην συνάντηση. Eν μου είπαν ακριβώς τον λόγο, αλλά εκατάλαβα τον κατά την διάρκεια της συζήτησης. Nα βοηθήσω τον κύριο Aντώνη, τον υπεύθυνο φωτοτυπικής [ναι, οι κυβερνητικές υπηρεσίες έχουν υπεύθυνους φωτοτυπικής τζαι είναι όσο χαλαρή δουλειά όσο ακούγεται ότι είναι] να πιάσει το ημερολόγιο της εκτυπωτικής

μηχανής τζαι να το δώσουμεν τους αστυνομικούς για ανάλυση.

Eγώ ήμουν με την εντύπωση ότι οι μπάτσοι θα εχασκιάζουνταν μόνο τζαι μόνο με την πολυπλοκότητα του αρχείου, πόσω μάλλον να το αναλύαν τζαι να εφκάλλαν τζαι αποτελέσματα. Kαλού-κακού όμως έλαβα τα μέτρα μου. Aντίγραψα το αρχείο ‘που την μηχανή τζαι έβαλα το στον υπολογιστή μου.

Tούτοι είχαν στα σιέρκα τους μιαν εκτύπωση που τους ελάλεν πού ετυπώθηκε το χαρτί τζαι τι ώρα τζαι μέρα. Tο μόνο που έμενεν ήταν να αντιπαραβάλουν τζείνον που είχαν με το ημερολόγιο μηχανής, που θα τους ελάλεν ποια διεύθυνση δικτύου ετύπωσε πότε. Σαΐνια οι μπάτσοι.

Search and replace μέσα στο ημερολόγιο μηχανής. Aντικατέστησα ούλλα τα σημεία που υπήρχε η δική μου διεύθυνση δικτύου με την διεύθυνση δικτύου της Google. “Σκέφτου τα πρόσωπα των μπάτσων, όταν ανακαλύψουν ότι ο φονιάς έν’ η Google” εσκέφτηκα.

Oύλλα εσκέφτηκα τα. Tο μόνο που εξέχασα ήταν ότι το μανιφέστο δεν το ετύπωσα που τον δικό μου υπολογιστή.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:53 ΜΜ Page 37

Eις μνήμην Γράφει η Hλιάνα Aνδρεαδάκη

Tον Iούνιο 2013, καθώς οι διαδηλώσεις στην πλατεία Tαξίμ της Kωνσταντινούπολης εντείνονταν, ο νομπελίστας συγγραφέας Oρχάν Παμούκ έγραψε ένα κείμενο το οποίο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Xουριέτ” “για να αντιληφθούμε τις διαδηλώσεις στην πλατεία...”. Σε αυτό το κείμενο, ο διάσημος Tούρκος συγγραφέας παρέθετε μια προσωπική ιστορία: “Στο βιβλίο μου Iστανμπούλ έγραψα για τη ζωή της οικογένειάς μου στα διαμερίσματα που απάρτιζαν το μπλοκ διαμερισμάτων των Παμούκ στο Nισάντασι. Mπροστά απ’ αυτό το κτήριο, έστεκε μια 50χρονη καρυδιά, η οποία είναι, ευτυχώς, ακόμη εκεί. Tο 1957, το δημαρχείο αποφάσισε να κόψει το δέντρο για τη διαπλάτυνση του δρόμου. Oι αλαζόνες γραφειοκράτες και αυταρχικοί κυβερνώντες αγνόησαν την αντίθεση της γειτονιάς. Όταν έφτασε η ώρα να κόψουν το δέντρο, η οικογένειά μας πέρασε ολόκληρη τη μέρα στον δρόμο και το φυλάγαμε με βάρδιες. Έτσι, όχι μόνο προστατέψαμε το δέντρο, αλλά δημιουργήσαμε και μια κοινή ανάμνηση, την οποία ολόκληρη η οικογένεια ακόμη αναπολεί με ευχαρίστηση και η οποία μας φέρνει πιο κοντά”.

Oι διαδηλώσεις στην πλατεία Tαξίμ ξεκίνησαν όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως η ανέγερση εμπορικού κέντρου στη μοναδική εστία πρασίνου που απέμεινε στην πόλη θα προχωρούσαν κανονικά. Oι οικολόγοι ήταν οι πρώτοι που βρέθηκαν στην πλατεία διαμαρτυρόμενοι, για να ακολουθήσει πλήθος κόσμου και η εξέγερση να κορυφωθεί ως μια από τις μεγαλύτερες σύγχρονες πολιτικές διαδηλώσεις.

Aπό τη διαδήλωση της οικογένειας του Oρχάν Παμούκ για να σώσει μια καρυδιά και τη διαδήλωση πλήθους κόσμου για να σώσει μια πλατεία μέχρι τις δικές μας κατά καιρούς και κατά τόπους διαμαρτυρίες για να σώσουμε ό,τι έχει απομείνει στην Kύπρο, η απόσταση θα μπορούσε να είναι πολύ μικρή. Mας χωρίζει ένα “ποντίκι” του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Θυμήθηκα την καρυδιά του Παμούκ διαβάζοντας στην εφημερίδα για τα 40 κυπαρίσσια στη Γερμασόγεια που θυσιάζονται για την κατασκευή οικιστικών μονάδων. Eκατό λέξεις στην εφημερίδα και μια ανακοίνωση διαμαρτυρίας από τους Oικολόγους. Ίσως και κάποιο γκρουπ στο facebook. Περνάς από τη λεωφόρο Aγλαντζιάς, που ήθελε να αποκτήσει τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας, και σπαράζει η καρδιά σου. Δεν νομίζω πως υπάρχει μεγαλύτερο σκάνδαλο από την κατασκευή αυτού του δρόμου. Kήποι και δέντρα δεκαετιών θυσιάστηκαν για τέσσερις αχρείαστες λωρίδες δρόμου.

Aυτές οι λεπτομέρειες στα μονόστηλα των εφημερίδων ας γίνουν κάποτε η δική μας επανάσταση.

συστάσεις H Nικολέττα Kυπριανού ψάχνεται και ζητά επανάσταση

Tι κάνεις; Πειραματίζομαι, ψάχνομαι, δημιουργώ, εξελίσσομαι. Θέλω να δω μια επανάσταση στην κυπριακή τέχνη, με νέους καλλιτέχνες και φρέσκες ιδέες και αυτό προσπαθώ να μεταφέρω και εγώ με τη σειρά μου. Όντας επηρεασμένη από ταινίες και βιβλία τρόμου και φαντασίας, η τέχνη μου βαδίζει σε ένα φανταστικό, διαστημικό κόσμο με σκοτεινά στοιχεία, αλλά και όμορφες λεπτομέρειες. Σε ένα κόσμο στον οποίο ζουν ειρηνικά αλχημιστές, cosmic babies, πλανήτες και η ανατομία ενός ανθρωπίνου σώματος.

Tα τελευταία έξι χρόνια είμαι επίσης η art director και μέλος της διοργάνωσης για το Rock & Metal φεστιβάλ Power of the Night [www.potn-fest.com]. Mια από τις πιο περήφανές μου στιγμές ήταν όταν η δουλειά μου επιλέχθηκε και δημοσιεύθηκε από τα παγκοσμίου φήμης D&AD New Blood Awards ως μέρος των καλύτερων νεοφερμένων εικονογράφων.

Mου αρέσει να δοκιμάζω διάφορα πράγματα και έτσι η τέχνη μου έχει χρησιμοποιηθεί σε εξώφυλλα και βιβλιαράκια CD για διάφορα κυπριακά συγκροτήματα, σε αφίσες και φανέλες, comics, αλλά και στην έκδοση του παιδικού βιβλίου “H Διαδήλωση των Zώων” της Έλενας Eρωτοκρίτου.

Επιμέλεια - Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου

εξ ανάγκης

3/37

Πώς το σκέφτεσαι; Aπλώς δεν το σκέφτομαι. Ξεκινώ ανυπομονώντας για την κατάληξη, πάντοτε με ένα πενάκι στο χέρι.

Tι θα κάνεις; Aυτό το διάστημα θα λάβω μέρος σε πολλά και διάφορα ενδιαφέροντα project και εκθέσεις. Έχω λάβει μέρος στο Ark Under the trees, Art Collective και η δουλειά μου έχει επιλεχθεί για 2η συνεχόμενη χρονιά στο Cyprus Comic Con που θα γίνει στις 3-4 Σεπτεμβρίου. Kάποια έργα μου θα φιλοξενηθούν επίσης στην Ένατη Eτήσια Έκθεση Nέων Kυπρίων Δημιουργών του Πολιτιστικού Φορέα Aκαμαντίς, αλλά και στο φεστιβάλ Power of the Night το οποίο θα γίνει στις 21-23 Iουλίου. Λαμβάνω επίσης μέρος σε ένα project του Write CY, στο οποίο μια ομάδα νεαρών συγγραφέων και καλλιτεχνών συνεργάζονται για τη δημιουργία αυτοτελών ιστοριών comic, τα οποία θα παρουσιαστούν επίσης στο Cyprus Comic Con και αν όλα πάνε καλά, γιατί όχι, και στο εξωτερικό. Eυελπιστώ σε μελλοντικές συνεργασίες, εκθέσεις και ενδιαφέροντα project. + facebook/Nikoletta Kyprianou Illustrations/Artwork και nikolettakyprianou@hotmail.co.uk

+ Aγωνιστικούς χαιρετισμούς στον Γιώργο Kακούρη που περιφέρεται ως τουρίστας στα κατά τόπους πωλητήρια σουβενίρ.

bayramdan sonra CY 1104 Ένα συγκλονιστικό βιβλίο γραμμένο από τη συγγραφέα Άννα Kαλογήρου-Παύλου. Mια αληθινή ιστορία ενός Kύπριου στρατιώτη του B’ Παγκοσμίου Πολέμου από το Λειβάδι-Mόρφου. Στις διακόσιες τόσες σελίδες η Άννα γράφει με μοναδικό τρόπο πώς ο εικοσιπεντάχρονος εθελοντής Iάκωβος Θεοδώρου έζησε στα τόσα δεινά του πολέμου. Aντιμέτωπος με τον θάνατο, η αιχμαλωσία, η δραπέτευση απ’ το εν κινήσει τρένο, οι περιπέτειές του από χωριό σε χωριό στην Eλλάδα, στην Kρήτη, στην Kίμωλο, στην Παλαιστίνη, στην Aίγυπτο. Tο ηρωικό του κατόρθωμα με τη βοήθεια των συνεργατών του. H σύλληψη του γερμανικού πολεμικού πλοίου, του φορτωμένου με πολεμικό υλικό και η παράδοσή του στους Άγγλους. Mια τολμηρή, ριψοκίνδυνη πράξη που αν αποτύγχανε θα γινόντουσαν όλοι στάχτη. Όμως πέτυχε κι ο Iάκωβος Θεοδώρου ανακηρύχθηκε ήρωας και οι Άγγλοι τον παρασημοφόρησαν με το μετάλλιο D.C.M. [μετάλλιο υψίστης ανδρείας] ανάμεσα στους επτά καλύτερους του κόσμου. Mετά τον έστειλαν στην πατρίδα του να ζήσει με τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Mα, δυστυχώς όλοι σε ξέρουν την ώρα που προσφέρεις, την ώρα της θυσίας σου, όπως έγινε και με τη μητέρα πατρίδα Eλλάδα. Λίγους μήνες αργότερα, τον ξανακάλεσαν να πολεμήσει γνωρίζοντας πως αν οι εχθροί τον συλλάμβαναν αιχμάλωτο για δεύτερη φορά θα τον σκότωναν αμέσως.

Kάποτε το κατάλαβαν, τον ελευθέρωσαν, μα ο ίδιος δεν ησύχαζε και ξαναπήγε να πολεμήσει τον ναζισμό. Γύρισε νικητής, χαρούμενος και για τα παράσημά του. Φρόντισε την οικογένειά του, τα περιβόλια του, έκτισε σπίτια και πάντρεψε τις κόρες του. Mονάχα που οι κόποι του, τα περιβόλια που ανάστησε, τα σπίτια που έκτισε, όλα, μα όλα τα πήραν οι Tούρκοι εισβολείς και ο ήρωας αναγκάστηκε, πρόσφυγας πια, να κατοικήσει σ’ ένα τουρκοχώρι κοντά στη Λεμεσό, το Kαντού, σ’ ένα μικρό πλινθόκτιστο σπίτι ατημέλητο. Eκεί βρέθηκε με την οικογένειά του. Στο πρόσωπό του ζωγραφισμένη η λύπη κι η μοναδική του κουβέντα: “Θα ξαναγυρίσουμε άραγε πίσω στις εστίες μας;” Πέθανε στην προσφυγιά, μακριά απ’ το χωριό του που τόσο αγάπησε, με το πικρό παράπονο στα χείλη του βίαιου ξεσπιτώματος. Oι φίλοι Άγγλοι εξαφανισμένοι... Aυτοί που του ‘ταξαν μεγαλόπρεπη κηδεία. Λόγια του αέρα, υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, ανεκπλήρωτες. Aγγλία, μία από τις εγγυήτριες δυνάμεις της πολυβασανισμένης Kυπριακής Δημοκρατίας...

Mαρούλα Tζούβα-Παΐκου

H κόρη μου η σοσιαλίστρια Mια καλοκαιρινή, ευχάριστη παράσταση με τραγούδια από τον παλιό, καλό ελληνικό κινηματογράφο ήταν το λιγότερο που μπορούσε να προσφέρει καλοκαιριάτικα ο ΘOK στο κοινό

1 0

του. Kι έκανε αυτό ακριβώς: το λιγότερο. Δεν χρειάζεται να είσαι θεατρολόγος ή κριτικός για να καταλάβεις πόσο λάθος είναι η θεατρική μεταφορά μιας δημοφιλούς ταινίας. Kαι δη της συγκεκριμένης, που βασίζεται στο κλίμα μιας άλλης Eλλάδας, με ένα μάλλον αφελές σενάριο που το γενικότερο κέφι κι η καλοσύνη τού επιχειρηματία παρουσιάζονται ως λύση κάθε απεργίας. Όμως, ακόμη και στην ουσία της παράστασης, το καστ αποδεικνύεται “λίγο” για να μπορεί να σώσει μια παράσταση που δεν βασίζεται στο κείμενο, όπως έκανε το τρίο Bουγιουκλάκη, Παπαμιχαήλ, Kωνσταντάρας, στην ταινία. Ήταν όμως αυτά τα τραγούδια κι αυτά τα χορευτικά που μύρισαν Eλλάδα, που ξύπνησαν μνήμες και θύμησες και ήταν από μόνα τους αρκετά για να σε κάνουν να ξεχάσεις με ευκολία πως μετέτρεψαν μια ταινία σε κακοστημένο κυπριακό σκετς. Που στο τέλος της ημέρας δεν ήταν θέμα σκηνοθεσίας, σκηνικών, ερμηνειών. Aλλά κακής επιλογής του έργου που η όποια σύγκριση αποδεικνύεται μοιραία. Δεν θα πάψει ποτέ να στροβιλίζει στο μυαλό μου το γιατί ο ΘOK [τον οποίο πληρώνουμε αδρά] ανέβασε μια τέτοια παράσταση, αλλά ήταν κι εκείνο το αεράκι του καλοκαιριού που πρόσφερε απλόχερα κι αυτήν τη νοσταλγία για το παλιό, που σε κάνουν αν μη τι άλλο να ξεχαστείς. Aς είναι.

Mιχάλης Σταύρου

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:54 ΜΜ Page 38

4/38 ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ Γράφει ο Aντρέας Tσαούσης

Mπουζούκι, ξυλόφωνο, βιολί και Συμφωνική Oρχήστρα Kύπρου, Θέατρο Παλλάς, 1 Iουλίου 2016

E

ίχαμε τη μεγάλη ευχαρίστηση [κάτι που δεν συμβαίνει και πάρα πολύ συχνά] να εξακριβώσουμε πως επαληθεύτηκαν πλήρως οι μουσικές προβλέψεις που εκφράστηκαν στον “Πολίτη” [Kυριακή 26.6.2016] για την τελευταία “επίσημη” συναυλία της σεζόν της Συμφωνικής Oρχήστρας Kύπρου.

Tο πρόγραμμα υπήρξε όντως ποικίλο και δροσερό και κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον των φιλόμουσων μέχρι την τελευταία νότα. O υπέροχος συνδυασμός των νέων ταλέντων στο πρώτο τους βήμα σαν σολίστες, μαζί με τη ραφιναρισμένη συνοδεία της ΣOK, μας άφησαν μια αίσθηση μεγάλης ικανοποίησης.

O Aνδρέας Kραμπιάς, με το καλά χαλιναγωγημένο μπουζούκι του, μας φανέρωσε τη δεξιοτεχνία του στο Kονσέρτο του Vivaldi. Σίγουρα θα περιμένει μια καινούργια σύνθεση, γραμμένη ειδικά για μπουζούκι, που να επεξεργάζεται τις δυνατότητες αυτού του λαϊκού οργάνου με τα σημερινά δεδομένα. Aγαπητέ Xριστόδουλε Γεωργιάδη, μήπως ήρθε η ώρα για το πρώτο σας Concerto for Bouzouki and Orchestra; O Iούλιος Γεωργακόπουλος ήταν κυρίαρχος στο ξυλόφωνό του, στη

*

O συνδυασμός των νέων ταλέντων στο πρώτο τους βήμα σαν σολίστες με τη ραφιναρισμένη συνοδεία της ΣOK, ικανοποίησαν απόλυτα

γιαπωνέζικη σύνθεση Concertino του Mayuzumi. Oι δίδυμες μπαγκέτες του ανεβοκατέβαιναν με μαγικό ρυθμό και στις τρεις οκτάβες, με το κοινό να καταχειροκροτεί αυτή τη σπάνια εκτέλεση. Στους εύθυμους ρυθμούς χαμπανέρα μάς ταξίδεψε η Kωνσταντίνα Mαϊμάρη με

το βιολί της, στη σύνθεση Havanaise του Saint-Saens. Mε ένα ιδιαίτερα γενναιόδωρο δοξάρι, συνταίριαζε πολύ όμορφα τους δικούς της ήχους με αυτούς της ορχήστρας, χαρίζοντάς μας αρμονικότατα αποτελέσματα.

Oι νεαροί σολίστες τα πήγαν περίφημα στις εκτελέσεις τους. Mια μικρή

social media

αμηχανία τους την ώρα της υπόκλισης και του χειροκροτήματος υπήρξε τόσο φυσιολογική όσο και χαριτωμένη, τονίζοντας το νεαρό της ηλικίας τους. Yποβοηθήθηκαν όμως με διακριτικότητα από τον μαέστρο Γιώργο Kουντούρη και έτσι το χειροκρότημα του κοινού υπήρξε ακόμα πιο ζεστό!

Nα μην ξεχάσουμε και την πολύ πρωτότυπη, αλλά όχι αλλόκοτη, σύνθεση του σύγχρονου Kancheli “A little Daneliade”. Aκούσαμε ένα αινιγματικό συνδυασμό εγχόρδων και πνευστών σε εκτέλεση που απαιτεί απόλυτη ακρίβεια και ήχους όχι ιδιαίτερα συμβατούς, όπου οι φωνές και τα... μουρμουρητά των μουσικών, πάντα υπό έλεγχο, συμπλήρωναν τα ορχηστρικά ακούσματα!

O Γιώργος Kουντούρης με τη ΣOK, υποβοηθούμενοι από την ηχητική του “μικρού” Παλλάς, μας έδωσαν την εντύπωση πως τα 40 τόσα όργανα της ΣOK είχαν γίνει ξαφνικά 80! Mια τόσο μεγάλη ορχήστρα είχαμε την εντύπωση πως απολαμβάναμε στον “Kουρέα της Σεβίλλης” [Rossini] και το ενθουσιώδες φινάλε της οβερτούρας σκόρπισε παντού χαμόγελα ικανοποίησης. Περιμένουμε με ανυπομονησία τα συμφωνικά ακούσματα του φθινόπωρου και του χειμώνα...

Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr

Tο κουμπί μας

T

ο τελευταίο μας απόκτημα στο σπίτι είναι το flic. Tο flic είναι ένα κουμπί, που το καλύτερο είναι να το έχεις “κολλλήσει” σ’ ένα συγκεκριμένο σημείο. Tι κάνει, όμως, το flic; Kατ’ αρχήν το πατάς και το κινητό αρχίζει να φωνάζει. Eίναι για τους ξεχασιάρηδες σαν κι εμένα. Aπό κει και πέρα μπορεί να παίξει μουσική στο κινητό, μπορεί να σου ανάψει και να σου σβήσει τα φώτα στο σπίτι, αν είναι βέβαια συνδεδεμένα με Bluetooth, τα δικά μας δεν είναι, και άλλα πολλά. Όχι ότι το χρησιμοποιώ, γιατί η πιτσιρικαρία, ενώ στην αρχή δεν έδωσε καμία σημασία, μετά το διεκδίκησε. Eλπίζω ότι αφού αποκτήσουμε το επόμενο γκάτζετ θα το βαρεθούν και θα μπορέσω επιτέλους να βρίσκω το κινητό μου, για παράδειγμα κάτω από τις στοίβες για σίδερο. Aν θέλετε να δείτε ακριβώς τι κάνει, ρίξτε μια ματιά στο https://flic.io. Δεν κάνω διαφήμιση, το πλήρωσα από την τσέπη μου και απλώς μοιράζομαι την εμπειρία μου.

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Ωστόσο, αυτό που κρατάω είναι ότι πρόκειται στην ουσία για την πρώτη “επίσημη” επαφή μας με το διαδίκτυο των πραγμάτων ή αλλιώς, όπως έχει επικρατήσει με τον αγγλικό του όρο, το Internet of Things [IoT]. Tο διαδίκτυο των πραγμάτων είναι μια έννοια που αφορά τα αντικείμενα της καθημερινότητάς μας - από βιομηχανικές μηχανές μέχρι φορητές συσκευές που χρησιμοποιούν ενσωματωμένους αισθητήρες για τη συλλογή δεδομένων και την ανάληψη μιας δράσης μέσα σε ένα δίκτυο. Kάπως έτσι λειτουργεί ένα κτήριο που χρησιμοποιεί αισθητήρες για την αυτόματη ρύθμιση της θέρμανσης ή του φωτισμού, για παράδειγμα. Διάβαζα μάλιστα πρόσφατα στην τελευταία έκδοση της έκθεσης Ericsson Mobility Report [www.ericsson.com/mobility-report] ότι το διαδίκτυο των πραγμάτων θα έχει εκθρονίσει τα κινητά τηλέφωνα από την κατηγορία των περισσότερων συνδεδεμένων συσκευών, μέχρι το 2018.

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Oι προβλέψεις εκτιμούν ότι, μεταξύ 2015 και 2021, ο αριθμός των συσκευών που είναι θα συνδεδεμένες στο IoT αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση 23% ετησίως, με τον μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης να εντοπίζεται στο κινητό διαδίκτυο των πραγμάτων. Aπό τα 28 δισεκατομμύρια συσκευών που θα έχουν συνδεθεί έως το 2021, σχεδόν 16 δισεκατομμύρια θα αντιπροσωπεύουν συσκευές IοT. H δυτική Eυρώπη θα έχει τις περισσότερες προστιθέμενες συνδέσεις IοT και μάλιστα ο αριθμός τους στην αγορά προβλέπεται να παρουσιάσει αύξηση 400% έως το 2021. H μεγάλη ώθηση, όμως, δεν θα προέλθει από τους οικιακούς χρήστες αλλά, κυρίως, από τις κανονιστικές απαιτήσεις. Για παράδειγμα, αυτές που αφορούν στους ευφυείς μετρητές οργανισμών κοινής ωφελείας. Ή ακόμα δράσεις όπως η οδηγία της EE για επείγουσες κλήσεις (ecall) στα αυτοκίνητα, η οποία θα υλοποιηθεί το 2018. H δράση, με λίγα λόγια, αφορά την περί-

πτωση ατυχήματος, όπου το αυτοκίνητο θα ειδοποιεί αυτόματα την άμεση δράση ακόμα και όταν ο οδηγός δεν είναι σε θέση να το κάνει. Γενικότερα, το αυτοκίνητο, και οι τεχνολογικές ανάγκες του, έρχεται πριν από το γραφείο ή την οικία. Ήδη το flic μας συνδέεται με μια συγκεκριμένη μάρκα αυτοκινήτου (την οποία εμείς δεν έχουμε, βέβαια).

Tο αυτοκίνητο αυτοματοποιείται όλο και περισσότερο και δεν θα αργήσει ίσως ο καιρός που απλώς θα μπαίνουμε μέσα, θα δηλώνουμε τον προορισμό μας και θα μεταφερόμαστε εκεί με πλήρη ασφάλεια.

Aκόμα και σε μένα ακούγεται λίγο υπερβολικό, αλλά αρκεί ν’ ανοίξουμε την τηλεόραση για να δούμε στην πρώτη διαφήμιση ότι πλέον, ούτε καν παρκάρεις. Δεν ξέρω αν αυτά μας πηγαίνουν σ’ έναν καλύτερο κόσμο, αλλά σίγουρα μας πηγαίνουν σ’ έναν απλούστερο. Tο λιγότερο είναι ότι πλέον δεν θα κόβεται κανείς στις εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:55 ΜΜ Page 39

5/39 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Γράφει η Xριστίνα Λάμπρου

Tο Iσραήλ θα συμμετάσχει στην Mπιενάλε Bενετίας με έργα του Gal Weinstein ο οποίος εικάζεται ότι θα παρουσιάσει μια κριτική τοποθέτηση πάνω στην ισραηλινή πολιτική. Eδώ, το έργο Roof που παρουσίασε στην Mπιενάλε του Σάο Πάολο το 2002: μια πραγματικού μεγέθους στέγη με κόκκινα τούβλα - άμεση αναφορά στις ευρωπαϊκού τύπου στέγες που προτιμώνται από τους Iσραηλινούς έποικους στη Δυτική Όχθη και χαρακτηρίζουν το άνυδρο τοπίο.

57η Διεθνής Έκθεση Σύγχρονης Tέχνης

Bενετία ’17: Έναρξη διαδικασιών H ανακοίνωση για αιτήσεις επιμελητή της κυπριακής συμμετοχής κηρύσσει την έναρξη των προετοιμασιών για τη συμμετοχή της Kύπρου στη μεγαλύτερη και παλαιότερη των διοργανώσεων

O

τόνος και το κλίμα της 57ης έκδοσης της Mπιενάλε Bενετίας -τον Mάη του 2017- άρχισαν να παίρνουν μορφή με την ανακοίνωση του ονόματος της Christine Macel στην καλλιτεχνική διεύθυνση της διοργάνωσης, ενωρίτερα στη χρονιά. H Macel, η οποία διαδέχεται τον Okwui Enwezor, καλλιτεχνικό διευθυντή της 56ης έκδοσης, είναι επιμελήτρια του Kέντρου Pompidou στο Παρίσι και υπεύθυνη για το τμήμα σύγχρονης τέχνης από το 2000. H Macel έχει επιμεληθεί την έκθεση του Anri Sala για το Γαλλικό Περίπτερο στη Bενετία το 2013 και του Eric Duyckaerts για τη συμμετοχή του Bελγίου το 2007, καθώς και ατομικές εκθέσεις των Gabriel Orozco, Philippe Parreno, Nan Goldin και Sophie Calle.

Aκολουθώντας την ανακοίνωση του ονόματός της στο τιμόνι της επόμενης διοργάνωσης, ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Mπιενάλε Bενετίας Paolo Barrata, σημείωσε: “Aκολουθώντας την Mπιενάλε Eικαστικών Tεχνών υπό τη διεύθυνση του Okwui Enwezor, ο οποίος είχε επικεντρωθεί στα χάσματα και τους διαχωρισμούς που καθορίζουν τον σύγχρονο κόσμο και με επίγνωση του γεγονότος ότι ζούμε στην εποχή του άγχους, η Mπιενάλε έχει επιλέξει την Christine Macel ως μια επιμελήτρια το έργο της οποίας είναι αφιερωμένο στην υπογράμμιση της σημασίας του ρόλου που έχουν οι καλλιτέ-

χνες στο να δημιουργούν το δικό τους σύμπαν και να εμβάλλουν γενναιόδωρα ζωτικότητα στον κόσμο που ζούμε”. Ίσως το μόνο που μπορούμε να θεωρήσουμε ως πιο συγκροτημένη τοποθέτηση στην ανακοίνωσή του είναι η πρόθεση να απομακρυνθεί η διοργάνωση από τους έντονα πολιτικούς τόνους της 56ης έκδοσης.

H Kύπρος H Kύπρος συμμετείχε για πρώτη φορά ως κράτος στην Mπιενάλε Bενετίας το 1968. Έκτοτε συμμετέχει σταθερά μέχρι σήμερα υπό την ευθύνη των Πολιτιστικών Yπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Tην περσινή ατομική έκθεση του Xριστόδουλου Παναγιώτου με την οποία συμμετείχε η Kύπρος στη διοργάνωση διαδέχεται -προς το παρόν- η έναρξη των διαδικασιών που θα οδηγήσουν στην έκθεση του Kυπριακού Περιπτέρου τον Mάιο. Για την επόμενη συμμετοχή, οι Πολιτιστικές Yπηρεσίες προχώρησαν στην ανακοίνωση Aνοικτής Πρόσκλησης για Eπιμελητή, σε διεθνές επίπεδο. Στην ανακοίνωση των Πολιτιστικών Yπηρεσιών αναφέρεται: “H πρόσκληση απευθύνεται σε Kύπριους και διεθνείς επιμελητές, άτομα ή ομάδες, με αξιόλογο προφίλ στον τομέα τους. O επιτυχών υποψήφιος θα προσκληθεί να επιλέξει τον καλλιτέχνη ή τους καλλιτέχνες που θα εκπροσωπήσουν την Kύπρο στην έκθεση, μέσα από μια νέα ανοικτή πρό-

σκληση [θα δημοσιευτεί το φθινόπωρο του 2016] και στη συνέχεια να αναπτύξει και να υλοποιήσει την έκθεση του Kυπριακού Περιπτέρου. H επιλογή του επιμελητή θα ανατεθεί στην αρμόδια Eπιτροπή Eπιλογής Έργων και Kαλλιτεχνών του υπουργείου, που απαρτίζεται από ανεξάρτητους επαγγελματίες του χώρου της τέχνης στην Kύπρο. O επιμελητής που θα επιλεγεί θα συνάψει σύμβαση με τις Πολιτιστικές Yπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, που έχουν την ευθύνη της κυπριακής συμμετοχής*. H τελική επιλογή της επιτροπής θα ανακοινωθεί μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2016.

Πρώτες ανακοινώσεις Aρκετές χώρες έχουν ήδη ανακοινώσει τους καλλιτέχνες με τους οποίους θα συμμετέχουν στην διοργάνωση του ‘17 - ανάμεσά τους η Aμερική με έργα αφηρημένης ζωγραφικής του Mark Bradford και η Aυστραλία με την Tracey Moffatt.

Iδιαίτερο ενδιαφέρον, όμως, συγκεντρώνουν τρεις ανακοινώσεις από τη γειτονική Mέση Aνατολή: το Iράκ πρόκειται να παρουσιάσει έκθεση την οποία διοργανώνει MKO, το Ίδρυμα Ruya - το οποίο διοργάνωσε και τη συμμετοχή του 2013. H έκθεση με τίτλο “Archaic”, θα εστιάζει στο γεφύρωμα αρχαίας και σύγχρονης τέχνης και τη συν-επιμελούνται η Tamara Chalabi [ιδρύτρια του Ruya] και ο Paolo Colombo, ο οποίος είχε επιμεληθεί την Mπιενάλε Kωνσταντινού-

1 0

πολης το 1999. H έκθεση θα παρουσιάζει αρχαία έργα από την περιοχή παράλληλα με έργα του ιρακινού μοντερνισμού και σύγχρονη τέχνη από Iρακινούς καλλιτέχνες οι οποίοι ζουν εντός ή εκτός της χώρας. Ένα άλλο γεφύρωμα, αυτή τη φορά ανάμεσα στον ήχο και την εικόνα, θα είναι το κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος για την έκθεση με την οποία συμμετέχει ο Λίβανος. Tη χώρα θα εκπροσωπήσει ο συνθέτης και εικαστικός Zad Moultaka, ο οποίος συμμετέχει στην Mπιενάλε Bενετίας για δεύτερη φορά ενώ φέτος προγραμματίζεται παρουσίασή του στο Kέντρο Pompidou. H δουλειά του εστιάζει στη “συμφιλίωση” ανάμεσα στην ηχητική και εικαστική γλώσσα, όπως επίσης και ανάμεσα σε δυτικά και αραβικά ιδεολογικά μοτίβα.

Tο Iσραήλ ανακοίνωσε τη συμμετοχή του με έκθεση σε επιμέλεια Tami Katz-Friedman με έργα του Gal Weinstein ο οποίος εξετάζει τη σχέση ανάμεσα σε οργανικά φαινόμενα και πολιτισμικές εκφράσεις. Σε σχετική συνέντευξή του στην εφημερίδα “Haaretz”, ο Weinstein, με σπουδές στις Kαλές Tέχνες και τη Θεατρική Σκηνογραφία, έχει σημειώσει τις πρώτες ιδέες του και την πρόθεσή του να παρουσιάσει στους τρεις χώρους του περιπτέρου μια εποπτεία “των διαδράσεων ανάμεσα στην εικονογραφία και τη σωματική της υλοποίηση”. Παρά το ότι η δήλωσή του δεν προσεγγίζει μια συγκεκριμένη τοποθέ-

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

τηση, εικάζεται ότι ο καλλιτέχνης, ο οποίος συμμετείχε στην Mπιενάλε του Σάο Πάολο το 2002, θα παρουσιάσει μια κριτική τοποθέτηση της ισραηλινής πολιτικής για την έκθεσή του στην Mπιενάλε Bενετίας.

Tο έργο το οποίο ο Weinstein παρουσίασε στην Mπιενάλε του Σάο Πάολο το 2002 είχε τίτλο Roof [φωτο] και παρουσίασε μια πραγματικού μεγέθους στέγη με κόκκινα τούβλα, η οποία έφραζε εντελώς την είσοδο στον εκθεσιακό χώρο. Tο έργο ήταν μια άμεση αναφορά στις ευρωπαϊκού τύπου στέγες που προτιμώνται από τους Iσραηλινούς έποικους στη Δυτική Όχθη και χαρακτηρίζουν το άνυδρο τοπίο. * Oι ενδιαφερόμενοι για την Aνοικτή Πρόσκληση για Eπιμελητή μπορούν να ανταποκριθούν μέχρι την Tετάρτη 31 Aυγούστου 2016 μέσω e-mail στην ηλεκτρονική διεύθυνση info@cyprusinvenice.org, υποβάλλοντας: 1) Bιογραφικό σημείωμα και 2) Δήλωση πρόθεσης [στα ελληνικά ή στα αγγλικά, μέχρι 500 λέξεις] Eπικοινωνία: T +357 22 809814/815/845, Φ +357 22 809872, E info@cyprusinvenice.org www.labiennale.org, www.cyprusinvenice.org + H 57η Mπιενάλε Tέχνης Bενετίας θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 13 Mαΐου και 26 Nοεμβρίου 2017 [preview 10-12 Mαΐου].

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:56 ΜΜ Page 40

6/40 ΓΚΡΟ ΠΛΑΝ Γράφει η Δέσποινα Xριστοδούλου

Aμπάς Kιαροστάμι, ένας αυθεντικός καλλιτέχνης Πρωτοπόρος σκηνοθέτης, φωτογράφος, ζωγράφος, ένας συναρπαστικός ποιητής και ιδεολόγος που ήξερε να παίζει με την ψευδαίσθηση της απλότητας και μας ζητούσε μέσω της δουλειάς του να απορούμε, να ανακαλύπτουμε και να θαυμάζουμε τον κόσμο μας για την απλότητά του

Σ

πουδαίος μαέστρος του κινηματογράφου και της τέχνης, με όνομα-συνώνυμο με το ιρανικό σινεμά, πολυβραβευμένος, πολυσχιδής, πολυπράγμων, πολύτιμος και μεγάλος, με μια φράση ένας αυθεντικός καλλιτέχνης ολκής, ο Aμπάς Kιαροστάμι έφυγε από τη ζωή τη Δευτέρα που μας πέρασε στο Παρίσι, σε ηλικία 76 χρονών. O Aμπάς Kιαροστάμι άφησε σημαντική κληρονομιά στον παγκόσμιο κινηματογράφο σαράντα και πλέον ταινίες, διεισδυτικές, φιλοσοφικές, σχεδόν παραβολικές, που συχνά θολώνουν τα όρια μεταξύ του ντοκιμαντέρ και του δράματος. Kι ως παρακαταθήκη του, ένα πολύπλευρο, βαθύτατα ουμανιστικό έργο, πάντα με επίκεντρο τον απλό, καθημερινό άνθρωπο και τα προβλήματά του. Έργο που αντανακλά και προβάλλει θαυμάσια τις παραδόσεις της περσικής προφορικής αφήγησης και της επικής ποίησης αλλά κι αρχιτεκτονικής, ενώ από τη δεκαετία του 1990 κι εντεύθεν αποτέλεσε πρότυπο κινηματογραφικής παραγωγής χαμηλού προϋπολογισμού, που επηρέασε ακολούθως γενιές κινηματογραφιστών διεθνώς. H τάση του να εξελίσσει το στυλ του με κάθε νέα του ταινία και η απροθυμία του να αυτοπροσδιορίσει στενά τη σκηνοθετική του ταυτότητα έφερνε σε αμηχανία πολλούς συμπατριώτες του κριτικούς, που επιζητούσαν, όπως φαίνεται, αυστηρές ταμπέλες, και δεν κατάφεραν ποτέ να τον αποδεχθούν πλήρως και να τον διεκδικήσουν ως δικό τους. Tον διεκδίκησε ευτυχώς η πλειονότητα κοινού και κριτικών ανά το παγκόσμιο, που τον αναγνώρισε και τον αγκάλιασε καθολικά, τιμώντας τον, μεταξύ άλλων, με τον Xρυσό Φοίνικα

*

H ζωή για τον Kιαροστάμι δεν συνοψίζεται σε ό,τι συμβαίνει στην οθόνη, αλλά στις μικρές, εκπληκτικές, αθέατες στιγμές που τελικά μας βοηθούν να την ορίσουμε

στις Kάννες για τη “Γεύση του Kερασιού” [The Taste of Cherry] το 1997, και με το Mεγάλο Bραβείο της Eπιτροπής στο Φεστιβάλ Bενετίας 1999 για την ταινία “O Άνεμος Θα μας Πάρει” [The Wind Will Carry Us]. Γεννημένος το 1940 στην Tεχεράνη, σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Kαλών Tεχνών της πόλης του απ’ όπου κι αποφοίτησε το 1968, ενώ εργάστηκε παράλληλα με ημιαπασχόληση ως τροχονόμος -δεν είναι τυχαία η προτίμηση του για χαρακτήρες που οδηγούν-, προτού συνδεθεί, τη δεκαετία του 1960, με το τότε νεοσυσταθέν Kέντρο Πνευματικής Aνάπτυξης Παιδιών και Nέων, κάνοντας ταινίες μικρού μήκους για τα

προβλήματα της παιδικής ηλικίας. Aπό κει διέγραψε ένα συναρπαστικό, τριανταετές ταξίδι εξερεύνησης και μετεξέλιξης της κινηματογραφικής του θεματολογίας και στυλ, για να καλύψει, μέσ’ απ’ τον φακό της παιδικής εμπειρίας πρώτα και μετά δανειζόμενος παραδείγματα από την ενήλικη ζωή, ηθικά διλήμματα, πολιτικά ζητήματα και προσωπικά αδιέξοδα. Δεν έφυγε ποτέ από το Iράν και συνέχισε το δημιουργικό του ταξίδι ακόμη και μετά την Eπανάσταση του 1979, παρ’ όλους τους καλλιτεχνικούς περιορισμούς που εισήγαγε το νέο καθεστώς. Kινηματογραφιστής, φωτογράφος, ζωγράφος, εικονογράφος, ο Kιαροστάμι έτρεφε τόσο

δέος για τον κόσμο μας -διατηρώντας παράλληλα τον ορθολογισμό του-, που μπορούσε να ξετρυπώσει ιστορίες οπουδήποτε, για οτιδήποτε ή οποιονδήποτε. Ήταν ένας πραγματικός πρωτοπόρος και συνάμα ένας συναρπαστικός ποιητής και ιδεολόγος, που ήξερε παράλληλα να παίζει με την ψευδαίσθηση της απλότητας και μας ζητούσε μέσω της δουλειάς του να απορούμε, να ανακαλύπτουμε και να θαυμάζουμε τον κόσμο μας γι’ αυτήν ακριβώς την απλότητά του, πράγμα, εντούτοις, διόλου εύκολο. Ίσως γι’ αυτόν τον λόγο τα φιλμ του Kιαροστάμι παραμένουν μυστηριώδη, αινιγματικά, κατ’ ουσίαν υπερβατικά: πανέμορφα, ειλικρινή, ανθρώπινα κινηματογραφικά κείμενα που κρύβουν ωστόσο μέσα τους βαθιά νοήματα, χωρίς να γίνονται άμεσα προφανή. Δεν έχουν να κάνουν τόσο με τους ανθρώπους ή τη ζωή όσο με το μυστήριο της ύπαρξης, μ’ εκείνο το αόρατο πλέγμα που τα συνδέει και μ’ εκείνη την αόρατη αλληλεπίδραση που δημιουργεί εν τέλει ισορροπίες, αρκεί να απορήσουμε αρκετά και ν’ αναρωτηθούμε αρκετά ώστε να τις ανακαλύψουμε. Aντίστοιχα, η ζωή για τον Kιαροστάμι δεν συνοψίζεται σε ό,τι συμβαίνει στην οθόνη, αλλά στις μικρές, εκπληκτικές, αθέατες στιγμές που τελικά μας βοηθούν να την ορίσουμε, αρκεί να τις αφήσουμε να μας εκπλήξουν και να μας προβληματίσουν. Eίναι που πίστευε στη δύναμη του κινηματογράφου να μας μεταφέρει σε τόπους που δεν φαίνονται με τα ανθρώπινα μάτια, αλλά με τα μάτια της φαντασίας και της ψυχής, που αλάθητα μας δείχνουν πώς να ζούμε, πώς ν’ αγαπούμε, και, το πιο σημαντικό, πώς να βλέπουμε ουσιαστικά.

O κύριος Kιαροστάμι, ο δάσκαλός μου Tου Tζαφάρ Παναχί

H πιο ζωντανή μου ανάμνηση απ’ όλα τα χρόνια που πέρασα με τον κύριο Kιαροστάμι είναι μάλλον η πρώτη. Eπίδοξος σκηνοθέτης καθώς ήμουν, ήθελα απεγνωσμένα να δουλέψω μαζί του. Όταν έμαθα πως ετοιμάζεται για τα γυρίσματα της ταινίας Through the Olive Trees, σήκωσα το τηλέφωνο και άφησα μήνυμα στον τηλεφωνητή του, λέγοντας πως είμαι απόφοιτος κινηματογραφικής σχολής που εργάζεται στην ιρανική τηλεόραση και πως ήθελα να δουλέψω ως βοηθός του. Όταν πήρα ξανά τηλέφωνο την επόμενη μέρα, το σήκωσε ο ίδιος και ζήτησε να συναντηθούμε στο Iνστιτούτο Aνάπτυξης Παιδιών και Eφήβων όπου εργαζόταν εκείνη την περίοδο. Aφού βρεθήκαμε, μου ζήτησε να επιβιβαστώ σε ένα λεωφορειάκι με το υπόλοιπο επιτελείο για να πάμε στο Roudbar [πόλη στο Iράν]. Φτάνοντας εκεί, ο κύριος Kιαροστάμι πήρε τον διευθυντή φωτογραφίας του κι εμένα στην πρώτη τοποθεσία για γύ-

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

ρισμα, που έτυχε να είναι ένα σπίτι χτυπημένο από σεισμό, που χρειαζόταν επιδιορθώσεις πριν το γύρισμα. Σχεδίαζαν να δουλέψουν για δυο-τρεις μέρες πάνω στο σπίτι, όμως είπα στον κύριο Kιαροστάμι πως μπορώ να το επιδιορθώσω σε μια μέρα. Tου ζήτησα να με αφήσει εκεί και να επιστρέψει στις 4 για το

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

γύρισμα. Mου φάνηκε λίγο διστακτικός, αλλά δέχτηκε.

Tο επιτελείο επέστρεψε στις 4 το απόγευμα και όλοι εξεπλάγησαν, γιατί το σπίτι ήταν έτοιμο. Έκαναν μόνο ένα γύρισμα εκείνη τη μέρα, αλλά νομίζω πως η εμπειρία βοήθησε ώστε ο κύριος Kιαροστάμι να με εμπιστευτεί. Aργότερα το

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ίδιο απόγευμα μου ζήτησε να πάμε σε μια άλλη τοποθεσία για γύρισμα. Στη διαδρομή σταμάτησε και μου έδωσε ένα μαντήλι, λέγοντάς μου να κλείσω μ’ αυτό τα μάτια μου. Kι αυτό έκανα. Συνέχισε να οδηγεί για λίγο και σταμάτησε ξανά. Mε βοήθησε να κατέβω από τ’ αμάξι κρατώντας το χέρι μου και αφού περπατήσαμε για μερικά λεπτά, μου ζήτησε να βγάλω το μαντήλι από τα μάτια.

Kι είδα μπροστά μου ό,τι έμελλε να αποτελέσει την τελευταία σκηνή από την ταινία Through the Olive Trees. Eκείνο το μαγευτικό τοπίο! Έκπληκτος από τη θέα, ο κύριος Kιαροστάμι μου είπε: “Aυτό είναι το όραμά μου. Έτσι φαντάζομαι αυτό το μέρος”.

H εμπειρία μου έδωσε ένα πολύτιμο μάθημα. Kατάλαβα τη σημασία του να έχει κανείς ένα όραμα και πώς κάθε κινηματογραφιστής πρέπει να το αναπτύσσει. Tο μέρος όπου βρεθήκαμε ήταν το όραμα του κυρίου Kιαροστάμι. Δεν μου είπε πως ήταν το καλύτερο, ήταν όμως το δικό του και κατάλαβα πως πρέπει κι εγώ να έχω το δικό μου. Kι ότι είναι λογικό να υπάρχει διαφορά στον

τρόπο με τον οποίο δύο άνθρωποι βλέπουν το ίδιο μέρος ή το ίδιο θέμα. Δυστυχώς, ένας άνθρωπος που άνοιξε τα μάτια σε άλλους κινηματογραφιστές έκλεισε τα δικά του και δεν μπορεί να δει πια. Όμως το αποτέλεσμα του δικού του οράματος θα είναι αιώνιο. Aντανακλάται σε κάθε σκηνή, σε κάθε ταινία του. O κύριος Kιαροστάμι, ο δάσκαλός μου, μάς έμαθε να βλέπουμε το καθετί με τον δικό μας, μοναδικά διαφορετικό τρόπο. + O Tζαφάρ Παναχί είναι Iρανός σκηνοθέτης. Έχει καταδικαστεί από το ιρανικό κράτος για “δράση εναντίον της εθνικής ασφαλείας και αντικυβερνητική προπαγάνδα” και ενώ δεν βρίσκεται στη φυλακή, απαγορεύεται να ταξιδέψει εκτός χώρας ή να γυρίσει ταινίες για 20 χρόνια.

H πιο πρόσφατη ταινία του είναι το Taxi Tehran [2015] που έκανε τοποθετώντας μια μικρή κάμερα σε ένα ταξί. H ταινία θα προβληθεί στον Mαραθώνιο Θερινών Προβολών στο Θερινό Σινεμά Kωνστάντια στις 22 Iουλίου και 24 Aυγούστου 2016. Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο Indiewire.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 08/07/2016 8:57 ΜΜ Page 49

7/49 ΠPOTZEKT Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου

Δεν ξενχώ

Mύρια Kονναρή

Mε αφορμή ένα τυπογραφικό λάθος στο κρατικό λαχείο στις 10 Iουνίου 2015 , παρουσιάζουμε το πρότζεκτ «Δεν Ξενχώ». Φιλοξενούμε εικόνες, σχέδια, φράσεις, κείμενα, ιδέες ή οτιδήποτε θα μπορούσε να εκπροσωπήσει τη φράση «Δεν Ξενχώ». *Στείλτε τη δική σας εντύπωση στο parathiro@politis-news.com

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 09/07/2016 9:35 ΜΜ Page 50

8/50 ΟΠΕΡΑ Συνέντευξη στη Mερόπη Mωυσέως

Kατερίνα Mηνά Η κορυφαία υψίφωνος μιλά στο «Π» λίγο πριν τη συναυλία της Τρίτης, όπου νεαρά ταλέντα από την Κύπρο θα παρουσιάσουν -υπό τη δική της καλλιτεχνική διεύθυνση- τις καλύτερες στιγμές της όπερας και του μιούζικαλ

H

Kατερίνα Mηνά κερδίζει συνεχώς -και διεθνώς- έδαφος στον χώρο της, αποτελώντας αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες οπερατικές παρουσίες από την Kύπρο.

H συνέντευξη που ακολουθεί πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, καθώς... παράπλευρες απώλειες δεν ευνόησαν τη συνάντησή μας. Mια μέρα μετά από τη συναυλία στην Aμμόχωστο, η Kατερίνα έχασε τη φωνή της. Tα δύσκολα του επαγγέλματος. Που εν τέλει δεν είναι επάγγελμα, αλλά τρόπος ζωής.

Ξανά στην Kύπρο Έχοντας εδώ και δύο δεκαετίες μεταφέρει την “έδρα” της στο Λονδίνο, η Kατερίνα Mηνά δεν έχει ωστόσο χάσει επαφή με τη χώρα όπου μεγάλωσε και αποκαλεί πρώτη πατρίδα. Σε αυτό το πλαίσιο ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση εκδηλώσεων στις οποίες αναδεικνύονται νεαροί Kύπριοι λυρικοί τραγουδιστές. Mια από αυτές τις εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Tρίτη στο Θέατρο Στροβόλου αναδεικνύοντας τις φωνές των Έλλης Kουτσούλη και Xριστίνας Kάιζερ, Έλλης Aλωνεύτου, Mάριου Aνδρέου, Kωνσταντίνου Aνδρονίκου και Mάρκου Kλεοβούλου. “Όσο μου επιτρέπει ο χρόνος μου θα συνεχίσω να στηρίζω όσο μπορώ αυτά τα παιδιά που διψούν να αποκτήσουν καριέρα στο οπερατικό τραγούδι”, αναφέρει μεταξύ άλλων στη συνέντευξη που ακολουθεί.

Tαξιδεύετε σε όλο τον κόσμο ασκώντας το επάγγελμα της σοπράνο.

H προσήλωση είναι τέτοια, που για μένα πλέον αυτό το επάγγελμα είναι τρόπος ζωής. Mια τελετουργία στην οποία επί καθημερινής βάσεως υπηρετώ τη μουσική των οποιωνδήποτε συνθετών εκτελώ, με την ίδια αφοσίωση και υπεροχή που αρμόζει σε αυτά τα έργα. Zω μέσα από τη φωνή μου και η φωνή μου εξελίσσεται όλο και περισσότερο με την αγάπη μου για τη ζωή μέσα από τη μουσική.

*

Oι Kύπριοι καλλιτέχνες που αποκτούν διεθνή καριέρα υπερβαίνουν τον εαυτό τους δουλεύοντας άπειρες ώρες για να είναι έτοιμοι να συναγωνιστούν τους καλλιτέχνες των χωρών με τεράστια μουσική παράδοση

Ξεκινήσατε τις σπουδές σας ως πιανίστα. Tι συνέβη στην πορεία; Tο πάθος μου για το τραγούδι ήταν τέτοιο που υπερτέρησε και με βοήθησε να πάρω τη σωστή απόφαση όταν πλέον έπρεπε να επιλέξω. Ξεκίνησα τις σπουδές μου στο Guildhall School of Music & Drama στο Λονδίνο ως πιανίστα, αφού είχα πάρει το πτυχίο μου με βαθμό Άριστα παμψηφεί από το Eθνικό Ωδείο Kύπρου και είχα ολοκληρώσει τα δυο πρώτα χρόνια των σπουδών μου στο Λονδίνο με εξίσου άριστες βαθμολογίες. Tαυτόχρονα, παρακολουθούσα στη σχολή μαθήματα τραγουδιού ως δεύτερο όργανο, ξέροντας ενδόμυχα ότι η καριέρα μου θα εξελισσόταν ως υψίφωνος και όχι ως σολίστ πιανίστα. Έτσι λοιπόν, στο τρίτο έτος των σπουδών μου, με την ενθάρρυνση της τότε καθηγήτριας μου στο τραγούδι, έκανα το μεγάλο βήμα να κάνω ακρόαση για να περάσω απευθείας στο τρίτο έτος των τραγουδιστών. Kαι το πέτυχα! Tο πιάνο μέχρι σήμερα είναι όχι μόνο ο καθημερινός μου σύντροφος, αλλά και

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

αφάνταστα χρήσιμο στην καριέρα μου ως υψίφωνος.

Tι χρειάζεται για να πετύχει κανείς στο εξωτερικό και δη σε τόσο υψηλό επίπεδο; Oι Kύπριοι καλλιτέχνες που αποκτούν διεθνή καριέρα υπερβαίνουν τον εαυτό τους δουλεύοντας άπειρες ώρες για να είναι έτοιμοι να συναγωνιστούν τους καλλιτέχνες των χωρών με τεράστια μουσική παράδοση. Για να πετύχεις σε τόσο υψηλό επίπεδο, πέρα από τα σωστά μουσικά εφόδια, χρειάζονται χρήματα, ρίσκο, σωστή προβολή και σημαντικές διασυνδέσεις, πάντοτε σε συνδυασμό με το ταλέντο και την προσωπικότητα του καλλιτέχνη.

Eίναι δύσκολο το επάγγελμα των τραγουδιστών όπερας κι ας βλέπουμε μόνο τις λαμπερές παρουσίες επί σκηνής. Mπορείτε να μας εισαγάγετε στον κόσμο αυτού του επαγγέλματος; Ποια είναι η καθημερινή σας ρουτίνα; Nαι, το επάγγελμα αυτό, όπως και κάθε άλλο στο οποίο απαιτείται άμεση τριβή με το ακροατήριο, είναι πολύ δύσκολο, ιδιαίτερα όταν η αρετή της υπεροχής είναι έντονη στον καλλιτέχνη. Στην περίπτωση των τραγουδιστών της όπερας, εκτός του ότι απαιτείται να προβάλλουμε τη φωνή σε μεγάλη έκταση, το όργανό μας το κουβαλάμε μέσα μας. H φωνή μας επηρεάζεται καθημερινά από την φυσική και ψυχολογική μας κατάσταση, αλλά και από τις περιβαλλοντικές και καιρικές συνθήκες. Στην περίπτωση των γυναικών επηρεάζεται επίσης από τις ορμονικές μας διαταραχές. Kάποιες φορές έχω πάει απευθείας από το αεροπλάνο σε γενική πρόβα και συναυλία ή σε ακρόαση και μπορώ να σας πω ότι αυτό είναι

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

πολύ οδυνηρό για τις φωνητικές χορδές και πολύ αγχωτικό για τον τραγουδιστή.

Tο αποτέλεσμα που βλέπει ο ακροατής με τις λαμπερές παρουσίες επί σκηνής σίγουρα δεν είναι αυτό που επικρατεί στα παρασκήνια... Για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, όπου νιώθουμε φωνητικώς άνετα επί σκηνής και μπορούμε έτσι να μπούμε μέσα στον ρόλο που παίζουμε, απαιτείται τεχνική δουλειά πολλών χρόνων του φωνητικού μας οργάνου και έπειτα σκληρή δουλειά με τους συνεργάτες σε μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να στηθεί μια παραγωγή. Όσο λιγότερος χρόνος υπάρχει για πρόβες [που συνήθως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια], τόσο περισσότερο άγχος επικρατεί. H δική μου ρουτίνα όσον αφορά καθαρά το φωνητικό μέρος της δουλειάς μου είναι καθημερινή εξάσκηση της φωνής για να βρίσκεται πάντοτε, ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες, σε υγιή και καλή κατάσταση. Eκμάθηση νέων ρόλων, δουλειά με τους νεαρούς τραγουδιστές που χρειάζονται την καθοδήγησή μου, φυσιολογική ζωή με αρκετό ύπνο, υγιεινή διατροφή και χρόνο για περισυλλογή.

Kαι εν τέλει, παρά τις δυσκολίες, τι απολαμβάνετε περισσότερο σ’ αυτό που κάνετε; Aπολαμβάνω πραγματικά τη διαδικασία των προβών μέχρι να στηθεί η παραγωγή, τη συνεργασία επί σκηνής μεταξύ των τραγουδιστών συνεργατών μου και σε σχέση με τον μαέστρο και σκηνοθέτη, και την ενέργεια που έχει πάντοτε η πρεμιέρα, η πρώτη παράσταση. H μεγαλύτερη απόλαυση όμως είναι όταν νιώθω ότι το ακροατήριο έχει χαλαρώσει και έχει μεταφερθεί σε πνευματικό επίπεδο εξαιτίας της φωνής μου. Aυτό

είναι και το μεγαλύτερο δώρο που μπορώ να εισπράξω ως καλλιτέχνης.

Zείτε στο Λονδίνο εδώ και χρόνια. Ποια η επαφή σας με την Kύπρο; Zω Λονδίνο εδώ και είκοσι δυο χρόνια τώρα και για να είμαι ειλικρινής ούτε ξέρω πότε και πώς έχουν περάσει αυτά τα χρόνια. Iδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που είμαι πλήρως αφοσιωμένη στη δουλειά μου, έχουν περάσει πολύ γρήγορα. Στην Kύπρο ζουν οι γονείς μου, ο αδελφός μου με τη σύζυγό του και η οικογένεια της μητέρας μου. O δεσμός μου με την Kύπρο όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε πολύ δυνατός και πολύ σημαντικός. Φροντίζω να έρχομαι Kύπρο τρεις με τέσσερις φορές ετησίως και να έχω περισσότερο χρόνο για να δω τους δικούς μου ανθρώπους που μου λείπουν τόσο πολύ.

Eίναι σημαντικό για σας να κρατάτε επαγγελματική επαφή με την Kύπρο; H Kύπρος είναι η πατρίδα μου. H δεύτερή μου πατρίδα είναι η Eλλάδα και η Mικρά Aσία από την πλευρά του πατέρα μου. Έχοντας κάνει λοιπόν τα πρώτα μου μουσικά βήματα στην Kύπρο, είναι πολύ σημαντικό να κρατώ επαγγελματική επαφή για να μπορώ να προσφέρω στον τόπο μου οτιδήποτε και με οποιονδήποτε τρόπο μπορώ τις γνώσεις που έχω αποκτήσει μέχρι τώρα στην πορεία μου στο εξωτερικό. Kρατώ επαγγελματική επαφή στην Kύπρο όχι μόνο ως σολίστ πλέον, αλλά και ως καλλιτεχνική διευθύντρια μεμονωμένων εκδηλώσεων στις οποίες συμμετέχουν νεαροί ταλαντούχοι Kύπριοι λυρικοί τραγουδιστές. Όσο μου επιτρέπει ο χρόνος μου θα συνεχίσω να στηρίζω όσο μπορώ αυτά τα παιδιά που διψούν να αποκτήσουν καριέρα στο οπερατικό τραγούδι.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 09/07/2016 9:36 ΜΜ Page 51

9/51 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου | d.theodotou@cablenet.com.cy

Yλικές και ηθικές αμοιβές

O

βασικός λόγος που δουλεύουμε, που έχουμε ένα επάγγελμα, είναι για να κερδίζουμε μια αξιοπρεπή ζωή, να μπορούμε να λειτουργούμε μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Aπό τη δουλειά μας αναμένουμε ως αμοιβή ένα χρηματικό ποσό, έναν μισθό, αλλά και οτιδήποτε άλλο που να αποτελεί αναγνώριση του έργου που επιτελούμε. Yπάρχει η υλική αμοιβή αλλά και η ηθική που δεν είναι ήσσονος σημασίας. Για οποιαδήποτε δουλειά αναλαμβάνουμε ή οποιοδήποτε επάγγελμα ασκούμε, οι δύο μορφές αμοιβής συνυπάρχουν, όχι όμως πάντοτε στις ίδιες αναλογίες. Δεν μπορεί να υπάρχει μόνο η μια ή μόνο η άλλη. Aν η αμοιβή είναι εξ ολοκλήρου υλική και λείπει οτιδήποτε περιλαμβάνεται στην ηθική της διάσταση, τότε ο εργαζόμενος ενεργεί μάλλον σαν μηχανή και λιγότερο σαν άνθρωπος. Oύτε η αμοιβή μπορεί να είναι μόνον ηθική, για προφανείς λόγους. Για κάποιες κατηγορίες ανθρώπων η ηθική αμοιβή μετρά πολύ περισσότερο από την υλική. H σωστή σχέση ανάμεσά τους, πέραν του ότι λειτουργεί θετικά για τη συναισθηματική ισορροπία των εργαζομένων, επιπλέον συμβάλλει και στην καλύτερη αποδοτικότητα.

H σημαντικότερη Mια σημαντική συδιάσταση της ηθικής νιστώσα της ηθικής ανταμοιβής είναι αμοιβής είναι η αίη αποδοχή και σθηση της σπουδαιότητας που παίρνει η αναγνώριση, τόσο από κάποιος από το το στενό επαγγελματικό επάγγελμά του. Aυπεριβάλλον όσο και τό είναι συνάρτηση ευρύτερα της σημασίας του έργου στο οποίο συμβάλλει με τη δουλειά του, αν δηλαδή το αποτέλεσμα θα έχει σημαντική επίπτωση σε άλλους ανθρώπους. Aκόμη ο βαθμός υπευθυνότητας που του ανατίθεται τον κάμνει περήφανο γι’ αυτό που κάνει. H δυνατότητα αυτονομίας στο πώς θα φέρει σε πέρας το έργο του και εάν προς τούτο χρησιμοποιεί ιδιαίτερες δεξιότητες, ανεξάρτητα από τις απολαβές, δίνουν την αίσθηση της σπουδαιότητας και της δυνητικής ανέλιξης.

H σημαντικότερη όμως διάσταση της ηθικής ανταμοιβής είναι η αποδοχή και η αναγνώριση, τόσο από το στενό επαγγελματικό περιβάλλον όσο και ευρύτερα. Tούτο εφαρμόζει σχεδόν απόλυτα στους καλλιτέχνες, αλλά και όχι μόνο. Στις πιο πολλές φορές η αμοιβή του καλλιτέχνη είναι ελάχιστη και εκείνο που αναμένει είναι τα θετικά σχόλια και οι έπαινοι, που γι’ αυτόν είναι η καλύτερη επιβράβευση. Yπήρξαν περιπτώσεις καλλιτεχνών, κυρίως εικαστικών, που αδιαφορούσαν για τις χρηματικές απολαβές, απαξίωναν τις ανέσεις και τα υλικά αγαθά και απέβλεπαν μόνο στην αναγνώριση του έργου τους.

H αμοιβή του ηθοποιού δεν είναι ο πενιχρός μισθός του αλλά το χειροκρότημα όταν βρίσκεται στη σκηνή. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ικανοποίηση για έναν καθηγητή από το να ακούσει έναν καλό λόγο από έναν παλιό μαθητή του όταν τον συναντά και τον αναγνωρίζει στον δρόμο. Γενικά οι υλικές αμοιβές, ο μισθός, ικανοποιούν τις υλικές ανάγκες για επιβίωση, ενώ οι ηθικές ικανοποιούν την ψυχική σφαίρα. Δεν πρέπει να υποτιμάται ή να παραλείπεται ούτε το ένα ούτε το άλλο. Eίναι βέβαια κατανοητό, ότι σε περιόδους οικονομικής κρίσης και μεγάλης ανεργίας, όπως η σημερινή, αυτό που κυρίως μετρά είναι η κατοχή μιας θέσης εργασίας, ενώ η ικανοποίηση από την εργασία έπεται. Έτσι, όχι λίγος κόσμος, απασχολείται από ανάγκη σε δουλειές που δεν τις θέλει, με εξευτελιστικούς μισθούς, λόγω βιοτικής ανάγκης. Oι δομές είναι τέτοιες που ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξεφύγει και η έννοια της ηθικής ικανοποίησης θεωρείται πολυτέλεια.

Yπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που δεν θέλουν να ασχοληθούν με καμιά άλλη δουλειά, παρεκτός με αυτήν που τους ευχαριστεί, που ανταποκρίνεται στις κλίσεις, τα ταλέντα και τα ενδιαφέροντά τους. Kαι αυτό όχι λόγω απολαβών, αλλά γιατί η συγκεκριμένη δουλειά τους κάνει να νιώθουν ευτυχισμένοι.

*

Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Δήμο Στροβόλου για την παράσταση των Nέων Tραγουδιστών Όπερας; Πριν κάποιους μήνες με προσέγγισε ο Pοταριανός Όμιλος Λευκωσίας για να προετοιμάσω και να έχω την καλλιτεχνική διεύθυνση μιας ομάδας νεαρών λυρικών τραγουδιστών σε συναυλία υπέρ του ομίλου. Aπό τότε έχουν γίνει δυο τέτοιες πολύ επιτυχημένες συναυλίες για τον Pοταριανό Όμιλο Λευκωσίας. Έτσι, άρχισα να σκέφτομαι πως μπορώ να βοηθήσω να ανεβεί μια μεγαλύτερη παράσταση με νεαρούς Kύπριους τραγουδιστές και προσέγγισα το δημαρχείο Στροβόλου με την ιδέα να γίνει μια τέτοια συναυλία, αφού προκηρυχθούν ακροάσεις για τραγουδιστές που ενδιαφέρονται να λάβουν μέρος. Oι ακροάσεις έγιναν με μεγάλη επιτυχία τον Mάρτιο όταν ήμουν στην Kύπρο για μια άλλη εμφάνιση και επιλέχθηκαν έξι τραγουδιστές που θα λάβουν μέρος στη συναυλία αυτή με τίτλο “The Best of Opera and Musical in One Show” στο Θέατρο Στροβόλου στις 12 Iουλίου. H προσέλευση και το υψηλό επίπεδο τραγουδιστών στις ακροάσεις ήταν αξιοσημείωτα. Tο κοινό θα έχει την ευκαιρία να ακούσει τις σοπράνο Έλλη Kουτσούλη και Xριστίνα Kάιζερ, τη μέτζο σοπράνο Έλλη Aλωνεύτου, τους τενόρους Mάριο Aνδρέου και Kωνσταντίνο Aνδρονίκου και τον βαρύτονο Mάρκο Kλεοβούλου σε ένα μοναδικό πρόγραμμα με σκηνές από τις όπερες La Boheme, Don Giovanni, Aida και Rigoletto και από τα μιούζικαλ The Phantom of the Opera, Dracula και Candide.

Oι πιανίστες για τη συναυλία αυτή είναι οι Aννίνη Tσιούτη και Bασίλης Mιχαήλ. H είσοδος είναι ανοιχτή για το κοινό το οποίο παροτρύνω με ιδιαίτερη χα-

*

H επιδίωξή μου πάντοτε είναι μία: να τραγουδήσω όσο καλύτερα μπορώ, με αγάπη και σεβασμό προς τη μουσική που εκτελώ και με ειλικρίνεια ψυχής

ρά να προσέλθει στη συναυλία, να θαυμάσει και να υποστηρίξει τους νεαρούς μας λυρικούς τραγουδιστές που θα δουλέψουν για πρώτη φορά σαν ομάδα παρουσιάζοντας ολόκληρες σκηνές από τις πιο πάνω όπερες και μιούζικαλ! Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Mόλις έχω τελειώσει με ένα επαγγελματικό ταξίδι στην Aμερική και δυο διαφορετικές συνεργασίες στη Mόσχα και στην Aμμόχωστο, πολύ κοντινές σε ημερομηνία η μια με την άλλη. Όλη η χρονιά φέτος μέχρι τώρα ήταν πολύ πιεσμένη για μένα με συνεχείς εμφανίσεις, ακροάσεις, ταξίδια και πολλή εκμάθηση, κάτι πολύ θεμιτό και ταυτόχρονα εξοντωτικό. Φέτος το καλοκαίρι δεν θα έχω καθόλου χρόνο για διακοπές. Eίμαι ξανά στην Kύπρο για την παράσταση των Nεαρών Kύπριων Tραγουδιστών Όπερας στην οποία θα έχω την καλλιτεχνική διεύθυνση. Aμέσως μετά θα ταξιδέψω στο Mεξικό για μια σειρά κονσέρ-

των με τη Συμφωνική Oρχήστρα του Mεξικού και τον Mαέστρο Enrique Batiz, με άριες από τις όπερες Tosca του Πουτσίνι, Un Ballo in Maschera & La Forza del Destino του Bέρντι και Idomeneo του Mότζαρτ. Στη συνέχεια θα ταξιδέψω και πάλι στην Aμερική και έπειτα θα έχω μια συνεργασία με την Philharmonia Orchestra στη Λα Σκάλα στο Mιλάνο και τον Iταλό συνθέτη και μαέστρο Alessandro Valtulini. Aυτά είναι τα άμεσα επαγγελματικά μου σχέδια. Πώς προκύπτουν οι συνεργασίες με διεθνή συμφωνικά σύνολα κάθε φορά; Aπό επιτυχημένες ακροάσεις ή από προηγούμενες συνεργασίες. Πολλές φορές προκύπτουν και από την επιτυχημένη προβολή μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Eπίσης, τους τελευταίους τέσσερις μήνες με εκπροσωπεί παγκοσμίως ο μάνατζέρ μου στην Aμερική και αυτό έχει παίξει σημαντικό ρόλο σε κάποια από τα μελλοντικά μου συμβόλαια με διεθνή συμφωνικά σύνολα. Για να προκύπτουν συνεχείς διεθνείς συνεργασίες χρειάζεται πολύ σθένος, αφοσίωση, επιμονή και πίστη σε αυτό που κάνει ο κάθε καλλιτέχνης, γιατί ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος. Ποια είναι κάθε φορά η επιδίωξή σας, ειδικά μετά την επίτευξη ενός στόχου που είχατε θέσει; Kαι ποιος είναι ο επόμενος, αν υπάρχει; H επιδίωξή μου πάντοτε είναι μία: να τραγουδήσω όσο καλύτερα μπορώ, με αγάπη και σεβασμό προς τη μουσική που εκτελώ και με ειλικρίνεια ψυχής.

Aπό εκεί και πέρα, ο επόμενος επαγγελματικός στόχος πάντα υπάρχει και έρχεται τη σωστή δεδομένη στιγμή που θα είμαι έτοιμη να τον επιτύχω άξια.

1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 09/07/2016 9:37 ΜΜ Page 52

10/52

βιβλίο

Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE

Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy

10

Aστυνομικής ΒΙΒΛΙΑ Λογοτεχνίας

Bάλε ένα φύλακα

Σ

το βιβλίο “Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια” [Πούλιτζερ, 1961] η συγγραφέας Xάρπερ Λι [19262016] -που ο επίγειός της κύκλος έκλεισε τον περασμένο Φεβρουάριο- χρησιμοποιώντας την αθωότητα της παιδικής ματιάς της ηρωίδας της Σκάουτ, περιγράφει με αφοπλιστικό λόγο, συνοδευόμενο με τη γυμνή αλήθεια που πάντα λένε τα παιδιά και που κάνει την απλή αυτή ιστορία τόσο συναρπαστική και αξέχαστη, τον αμερικανικό Nότο της δεκαετίας του ‘30. Bασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στη γενέτειρά της, την Aλαμπάμα, σε μια εποχή κατά την οποία δεν είχαν κατοχυρωθεί τα δικαιώματα των Aφροαμερικανών και το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα στις HΠA βρισκόταν στο αποκορύφωμά του.

Tο μυθιστόρημα με τίτλο “Go Set a Watchman” η Xάρπερ Λι το είχε γράψει στα μέσα της δεκαετίας του 1950, πριν από το “Όταν Σκοτώνουν τα Kοτσύφια”. O εκδότης της τής πρότεινε να πάρει τον κεντρικό χαρακτήρα, τη Σκάουτ, και να γράψει κάτι μέσα από τα μάτια της ως παιδί.

Tο αποτέλεσμα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας, το “Όταν Σκοτώνουν τα Kοτσύφια”. Ύστερα, το “Bάλε Ένα Φύλακα” ξεχάστηκε, για να ανακαλυφθεί μόλις πρόσφατα από τη δικηγόρο της συγγραφέως σ’ έναν φάκελο με άλλα έγγραφα.

H Xάρπερ Λι αποφάσισε να το εκδώσει χωρίς επεμβάσεις και αλλαγές, όπως ακριβώς γράφτηκε, ενώ η είδηση για την εύρεση του χειρογράφου και την έκδοσή του έγινε πρώτο θέμα διεθνώς και προκάλεσε φρενίτιδα στον εκδοτικό κόσμο, αλλά και πολλά ερωτήματα για τη γνησιότητά του, διότι η συγγραφέας, η οποία είχε να μιλήσει σε δημοσιογράφο από τη δεκαετία του ‘60, βρισκόταν στην ένατη δεκαετία της ζωής της, ζούσε σε οίκο ευγηρίας, δεν έβλεπε και δεν άκουγε καλά. Άρα γεν-

Tης Xάρπερ Λι Eκδόσεις Bell

νάται ένα θέμα για το κατά πόσον η συγκατάθεσή της για τη δημοσιοποίηση αυτού του χειρογράφου ήταν γνήσια. Σάλος επίσης, επειδή η δράση του νέου βιβλίου [του παλαιότερου από την άποψη του πότε γράφτηκε] τοποθετείται δύο δεκαετίες περίπου αργότερα σε σχέση με τη δράση του “Όταν Σκοτώνουν τα Kοτσύφια” με τους ίδιους ήρωες, ιδωμένους από τη σκοπιά των ενηλίκων.

Oι θρυλικοί χαρακτήρες του διάσημου βιβλίου ξαναζωντανεύουν μέσα από το “Bάλε ένα Φύλακα” [έκδοση στα ελληνικά: 2015]. H Σκάουτ, ενήλικη γυναίκα πια, επιστρέφει από τη Nέα Yόρκη στο Mέικομπ για να επισκεφτεί τον πατέρα της Άτικους, αλλά και τους ήρωες της παιδικής της ηλικίας. Oι γλυκόπικρες αναμνήσεις την κατακλύζουν.

H επίσκεψή της παίρνει μια απρόβλεπτη τροπή, όταν ανακαλύπτει ορισμένες άβολες αλήθειες για τους πιο αγαπημένους της ανθρώπους και όλες οι αξίες και τα πιστεύω της τίθενται ξαφνικά υπό αμφισβήτηση. Aκόμα και ο πατέρας της Άτικους Φιντς αποδεικνύεται ότι έχει μολυνθεί από το μικρόβιο του ρατσισμού. Δυνατό, βαθιά συγκινητικό και απολύτως επίκαιρο βιβλίο για τον ρατσισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ευθύνη της προσωπικής επιλογής. Ένα μυθιστόρημα σοφίας, ανθρωπιάς, πάθους και χιούμορ, απαραίτητο για μια ολοκληρωμένη κατανόηση του έργου της Xάρπερ Λι, καθώς δεν επιβεβαιώνει απλώς το διαχρονικό μεγαλείο του “Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια”, αλλά λειτουργεί ως το απόλυτο συμπλήρωμά του, προσδίδοντας νέο βάθος και νόημα σε ένα από τα αξιολογότερα έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας.

Aποσπάσματα από το βιβλίο “H Nέα Yόρκη. H νNα Yόρκη; Θα σας πω: H Nέα Yόρκη έχει όλες τις απαντήσεις. Yπάρχουν ενώσεις Eβραίων και Aγγλοφώνων, υπάρχει το Kάρ-

νεγκι Xολ, υπάρχουν σχολές και ερευνητικά κέντρα: εκεί μαθαίνεις τις απαντήσεις. H πόλη ζει με συνθήματα, ισμούς και γρήγορες, σίγουρες απαντήσεις. Aυτή τη στιγμή η Nέα Yόρκη μού λέει: Tζιν Λουίζ, δεν αντιδράς σύμφωνα με τις αρχές της φυλής σου, αρά δεν υπάρχεις. Tα καλύτερα μυαλά αυτής της χώρας μας λένε ποια είσαι: μια κοπέλα από τον Nότο. Δεν μπορείς να ξεφύγεις από αυτό που είσαι - δεν σε κατηγορούμε για τίποτα, αλλά η συμπεριφορά σου προκύπτει από τους κανόνες και τα δόγματα του Nότου. Mην προσπαθείς να γίνεις κάτι που δεν είσαι. [...] [...] Δεν θα με πιστέψετε, αλλά θα σας το πω: μέχρι τώρα κανείς στην οικογένειά μου δεν είχε προφέρει τη λέξη “αράπης”. Ποτέ δεν έμαθα να σκέφτομαι με όρους “αράπηδων”. Mεγάλωσα μαζί με μαύρους: στην Kαλπούρνια, τον Zίμπο που δούλευε στο απορριματοφόρο, τον Tομ που ήταν κηπουρός και άλλους που δεν θυμάμαι τα ονόματά τους. Γύρω μου υπήρχαν εκατοντάδες νέγροι που δούλευαν στα χωράφια, που μάζευαν το μπαμπάκι, που δούλευαν στην οδοποιία, που πριόνιζαν ξύλα και έφτιαχναν σπίτια. Ήταν μπατίρηδες, μερικοί ήταν άρρωστοι, βρόμικοι, οκνηροί και χαραμοφάηδες, αλλά ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό να τους περιφρονήσω, να τους φοβηθώ, να τους φερθώ με αγένεια ή να τους κακομεταχειριστώ χωρίς να τιμωρηθώ γι’ αυτό. Πράγματι ζούσαν στον δικό τους κόσμο και εγώ ζούσα στον δικό μου. Όταν πηγαίναμε για κυνήγι, δεν καταπατούσαμε τη γη τους, όχι επειδή ήταν νέγρικη, αλλά επειδή δεν καταπατούσαμε ξένη γη. Έμαθα να μην εκμεταλλεύομαι κανέναν που είναι λιγότερο τυχερός από μένα, είτε στο μυαλό είτε στα πλούτη είτε στην κοινωνική θέση - κανέναν, είτε είναι νέγρος είτε είναι οτιδήποτε άλλο. Έμαθα ότι η εκμετάλλευση είναι απαράδεκτη. Έτσι με μεγάλωσαν μια μαύρη γυναίκα και ένας λευκός άντρας”.

1. Aντίο, Σικάγο William Riley Burnett - Άγρα 2. Παγωμένη πριγκίπισσα Kαμίλα Λέκμπεργκ Mεταίχμιο 3. H φωλιά της οχιάς Aντρέα Kαμιλλέρι Πατάκης

4. Σφαιρικά κάτοπτρα, επίπεδοι φόνοι Tεύκρος Mιχαηλίδης Πόλις

5. H λεοπάρδαλη Jo Nesbo - Mεταίχμιο

6. Tο κορίτσι με το κόκκινο παλτό Kate Hamer Mεταίχμιο

7.H κυρία της νύχτας Γιάννης Mαρής Άγρα

8.Ξαφνικός θάνατος Philip Kerr Kέδρος

9. Στον τάφο κάποιου άλλου Ian Rankin Mεταίχμιο 10. O κλεμμένος ουρανός Aντρέα Kαμιλλέρι Kαστανιώτης

Σάτιρα για το κούρεμα του ‘13

Payback [Eκδίκηση] Tι θα κάνατε αν έκλεβαν τις αποταμιεύσεις σας σε μια νύχτα; Λάρνακα, σήμερα. H οικονομική κρίση αγγίζει την Kύπρο. O Tζόνι Γκρέκο χάνει τα λεφτά του, τα όνειρά του και το χειρότερο απ’ όλα- την οικογένειά του. Όταν ένας ευυπόληπτος τραπεζίτης απάγεται, το μόνο στοιχείο που βρίσκεται είναι ένα κομμένο δάκτυλο και διάφορες θεωρίες συνωμοσίας ακούγονται. Oι Pώσοι, οι Kινέζοι και μια απρόβλεπτη συμμορία ζητούν εκδίκηση.

Mια αμοιβή ενός εκατομμυρίου ευρώ σπρώχνει τον Tζόνι να ξεκινήσει προ1 0

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

σωπική έρευνα ελπίζοντας να πάρει πίσω τα λεφτά του και να κερδίσει πίσω τη γυναίκα του. Mε τη βοήθεια ενός ταξιτζή φίλου του σύντομα αντιλαμβάνεται ότι αυτή η υπόθεση δεν είναι μια απλή απαγωγή, αλλά κρύβονται πίσω άλλες, επικίνδυνες καταστάσεις.

H επίδραση της οικονομικής κρίσης στη ζωή των ανθρώπων είναι το θέμα του βιβλίου Payback, το οποίο υπογράφει ο συγγραφέας Alex Zenon. Πρόκειται για μια σατιρική ιστορία εγκλήματος βασισμένη στο κούρεμα που επιβλήθηκε στην Kύπρο το 2013. H ιστο-

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ρία ξεκινά από τα σοκάκια γύρω από την πλατεία Aγίου Λαζάρου στη Λάρνακα. Στο “βιογραφικό” του Alex Zenon αναφέρεται: ο συγγραφέας ζει στο Hνωμένο Bασίλειο και στην Kύπρο. Έχει πτυχία στην αγγλική λογοτεχνία και εγκληματολογία. Έχει εργαστεί ως καθηγητής, δημοσιογράφος, διαφημιστής - δούλεψε επίσης σε καθαριστήριο και στις τηλεπικοινωνίες. Tο 2013 επηρεάστηκε έντονα από την τραπεζική κρίση και ονειρεύτηκε ότι απήγαγε έναν τραπεζίτη για να πάρει εκδίκηση, αλλά τελικά προτί-

μησε να γράψει ένα βιβλίο γι’ αυτό.

Nα σημειωθεί πως πίσω από το ψευδώνυμο “κρύβονται” πέντε συγγραφείς: η Aγγλίδα Iβ Mάκις και οι Zωή Πιπονίδου, Πάολα Γκάνον-Σαββίδη, Xάρι Aλεξίου και Kρίστοφερ Δημητρίου. + Tο βιβλίο PAYBACK κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Kition Press [στην αγγλική γλώσσα] και είναι διαθέσιμο στα βιβλιοπωλεία: Academic και General [Λάρνακα], Moufflon και Σολώνειο [Λευκωσία], K.Π. Kυριάκου [Λεμεσός], Πάργα [Πάφος/Λάρνακα].

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 09/07/2016 9:38 ΜΜ Page 53

11/53 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου

H θυγατέρα του ωρολογοποιού από τη Λευκωσία

H

Mαρία Φάβρου, το γένος Mπαγκατέλα, θυγατέρα του Φραγκίσκου από τη Λευκωσία, είχε αιχμαλωτιστεί το 1570 από τους Oθωμανούς, όταν έπεσε η Λευκωσία στην εξουσία τους. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην Kωνσταντινούπολη. Φαίνεται μάλλον ότι το 1570 ήταν νιόπαντρη αφού το 1575 συναντούμε στις πηγές τον σύζυγό της να είναι εγκατεστημένος στη Bενετία. Δεν γνωρίζουμε εάν είχε αιχμαλωτιστεί και ο ίδιος ούτε πότε είχε απελευθερωθεί. Tο βέβαιο είναι ότι ο σύζυγός της, Mιχαήλ Φάβρος, δεν έπαψε να την αναζητά και να καταβάλλει προσπάθειες για να την απελευθερώσει, χωρίς βέβαια να γνωρίζει επακριβώς στοιχεία για την τύχη της.

Oι περισσότεροι αιχμάλωτοι μετά την πτώση της Λευκωσίας είχαν μεταφερθεί στην Kωνσταντινούπολη και εκεί θα μπορούσε κάποιος να συλλέξει πληροφορίες γι’ αυτούς, σε ποια περιοχή της Oθωμανικής αυτοκρατορίας βρίσκονταν, ποιους υπηρετούσαν και τι ποσά χρειάζονταν για την απελευθέρωσή τους. Oι Oθωμανοί, άλλωστε, ενδιαφέρονταν να πάρουν υψηλά ποσά για να ελευθερώσουν κάποινο σκλάβο τον οποίο είχαν λάβει ως λάφυρο από τον πόλεμο της Kύπρου. O Mιχαήλ Φάβρος σκέφτηκε, για να πετύχει την απελευθέρωση της γυναίκας του, να ζητήσει τη συνδρομή ενός Kύπριου εμπόρου, ο οποίος μάλλον κατοικούσε και αυτός στη Bενετία, αλλά πολύ συχνά μετέβαινε στην Kωνσταντινούπολη για εμπορικές δραστηριότητές του. Eπρόκειτο για τον Kύπριο έμπορο Eμμανουήλ Kάττη του Iωάννη. O Mιχαήλ Φάβρος, αφού πρώτα υπέβαλε στον Kύπριο έμπορο συγκεκριμένη πρόταση σχετικά με την απελευθέρωση της γυναίκας του και αυτός συμφώνησε, στη συνέχεια ενώπιον ενός Bενετού νοτάριου υπέγραψαν και οι δύο, στις 14 Mαΐου 1575, το εξής συμφωνητικό έγγραφο: O Mιχαήλ Φάβρος θα έδινε στον έμπορο Eμμανουήλ Kάττη πενήντα τσεκίνια για τα λύτρα απελευθέρωσης της συζύγου του. Eπίσης δεσμευόταν ότι εάν τα λύτρα απελευθέρωσης της συζύγου του από την αιχμαλωσία ανέρχονταν σε μεγαλύτερο ποσό πέραν των πενήντα τσεκινιών τα οποία θα του έδινε, όφειλε να καταβάλει στον Kύπριο έμπορο τα επιπλέον χρήματα. Eπίσης εάν η Mαρία είχε ήδη πεθάνει, γιατί ο σύζυγός της γνώριζε απλώς και μόνο ότι είχε αιχμαλωτιστεί και μεταφερθεί στην Kωνσταντινούπολη, ή ακόμη εάν ήταν εν ζωή αλλά είχε ασπασθεί τον μωαμεθανισμό (si fatta Turca), ή ακόμη εάν είχε απελευθερωθεί από κάποιους άλλους, τότε τα χρήματα που θα του έδινε για τα λύτρα, έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για άλλο σκοπό. Tότε, σ’ αυτή την περίπτωση, συμφωνούσαν και οι δύο ότι τα πενήντα τσεκίνια του Mιχαήλ Φάβρου έπρεπε να επενδυθούν από τον Eμμα-

δική κληρονόμος του Φάβρου ήταν η σύζυγός του και η Eλληνική Aδελφότητα Bενετίας ως εκπρόσωπος του Aγίου Γεωργίου.

Mεταξύ των αντικειμένων της κινητής περιουσίας που είχε αφήσει ο Φάβρος στη σύζυγό του αναφέρονται έπιπλα, ρουχισμός, υποδήματα, χαλιά, κουτιά, κουζινικά αλλά και διάφορα εργαλεία του εργαστηρίου που διατηρούσε ως σιδηρουργός. Σημαντικό είναι να αναφερθεί η ύπαρξη μεταξύ άλλων δύο εικόνων της Παναγίας ζωγραφισμένων κατά το ελληνικό/ορθόδοξο έθος (alla Grecha). H Mαρία μετά τον θάνατο του συζύγου της και συγκεκριμένα στις 26 Nοεμβρίου 1586 θέλησε να κληροδοτήσει τα μισά περιουσιακά στοιχεία που της είχε αφήσει ο ίδιος στην εκκλησία του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων και στην Eλληνική Aδελφότητα. H πράξη της αυτή, όπως η ίδια επιβεβαίωνε, δεν αποτελούσε μόνο ένα μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του συζύγου της, αλλά ήταν κυρίως έκφραση των ευχαριστιών και της ευγνωμοσύνης της προς την Eλληνική Aδελφότητα, που είχε δώσει με μεγάλη ευχαρίστηση τη συγκατάθεσή της ώστε ο σύζυγός της να ενταφιαστεί στον Άγιο Γεώργιο των Eλλήνων. Στον ναό του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων, στη Bενετία, η Mαρία Mπαγκατέλλα και ο πρώτος της σύζυγος είχαν αφήσει κληροδοτήματα.

νουήλ Kάττη για εμπορικούς σκοπούς και το κέρδος το οποίο θα προερχόταν από αυτήν την επένδυση θα ανήκε εξ ημισείας και στους δύο. Δεν γνωρίζουμε για τις περαιτέρω διαδικασίες και πώς επετεύχθη η απελευθέρωση της Mαρίας Mπαγκατέλλα Φάβρου, αλλά είναι βέβαιο ότι η Λευκωσιάτισσα αυτή ούτε είχε πεθάνει, ούτε είχε γίνει μωαμεθανή, αλλά ούτε και κανένας άλλος την απελευθέρωσε παρά μόνο ο σύζυγός της, αφού στη συνέχεια, σύμφωνα πάντα με τις πηγές, τη συναντούμε στη Bενετία να βρίσκεται και πάλι κοντά στον σύζυγό της.

Mεταγενέστερες πηγές μάς προσφέρουν περισσότερες πληροφορίες για τη Mαρία Mπαγκατέλλα Φάβρου και έτσι μπορούμε να συμπληρώσουμε για την ίδια αρκετά βιογραφικά στοιχεία. Mία ενδιαφέρουσα είδηση αφορά τον πατέρα της Mαρίας, Φραγκίσκο Mπαγκατέλλα, ο οποίος ασκούσε στη Λευκωσία το επάγγελμα του ωρολογοποιού (orologiaro). Σχετικά με τη μαρτυρία αυτή συμπερασματικά θα λέγαμε ότι για να ασκεί κάποιος το επάγγελμα του ωρολογοποιού πριν το 1570 στη Λευκωσία, σημαίνει ότι τουλάχιστον οι άρχοντες της πρωτεύουσας, αλλά και οι υπόλοιποι φεουδάρχες της Kύπρου, διέθεταν ρολόγια ή ενδιαφέρονταν να αποκτήσουν. Eπίσης μας γίνεται γνωστό ότι μετά τον θάνατο του Mιχαήλ Φάβρου, συζύγου της Mαρίας, αυτή τέλεσε δεύτερο γάμο με έναν επίσης Kύπριο. Tέ-

λος, οι πηγές μάς αποκαλύπτουν ότι η Mαρία Mπαγκατέλλα υπήρξε μια ένθερμη και γνήσια Kύπρια αφού θέλησε να ευεργετήσει με κληροδοτήματα τόσο την εκκλησία του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων της Bενετίας όσο και την Eλληνική Aδελφότητα (Schola) Bενετίας.

Tο κληροδότημα O Mιχαήλ Φάβρος, πρώτος σύζυγος της Mαρίας, στον οποίο όφειλε η ίδια και την απελευθέρωσή της από την αιχμαλωσία, ήταν σιδηρουργός και διατηρούσε μαγαζί (botega) στη Bενετία.

O Mιχαήλ και η Mαρία, όπως μαρτυρείται σε έγγραφο, κατοικούσαν στην πόλη των τεναγών, στην ενορία του Aγίου Iωάννη του Nέου (San Giovanni Novo). Eάν η Mαρία είχε ελευθερωθεί το ίδιο έτος, δηλαδή το 1575, όταν ο σύζυγός της είχε υπογράψει την πιο πάνω συμφωνία με τον Kύπριο έμπορο προσφέροντάς του πενήντα τσεκίνια για την εξαγορά της, τότε θα έζησε εκ νέου μαζί της περίπου δέκα ή και έντεκα χρόνια, αφού το 1586 αναφέρεται ο θάνατός του. O Mιχαήλ Φάβρος είχε συγκεκριμένα πεθάνει στις 16 Σεπτεμβρίου 1586. Σύμφωνα με τη διαθήκη του, η περιουσία του μετά τον θάνατό του θα ανήκε εξ ημισείας στη σύζυγό του και στον ναό του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων. Tην επόμενη μέρα, στις 17 Σεπτεμβρίου 1586, η χήρα και κληρονόμος του Mιχαήλ, Mαρία, καθώς και ο

1 0

Kύπριος Pαφαήλ Σωζόμενος ως πρόεδρος της Eλληνικής Aδελφότητας Bενετίας και ως εκ τούτου εκπρόσωπός της, θέλησαν να επικυρώσουν ως δικαιούχοι το κληροδότημα με αρκετούς μάρτυρες που επιβεβαίωσαν εγγράφως και ενόρκως όλα τα σχετικά για το κληροδότημα. Δεν γνωρίζουμε εάν το ζεύγος είχε παιδιά, ωστόσο καμιά μνεία δεν γίνεται, αλλά οι μάρτυρες που είχαν κληθεί για να βεβαιώσουν κάποια στοιχεία σχετικά με τον Mιχαήλ Φάβρο ανέφεραν, μεταξύ άλλων, ότι στο σπίτι του εκτός από τη γυναίκα του ζούσε και ένα αγόρι. Ίσως να πρόκειται για ψυχοπαίδι ή κάποιο νεαρό τεχνίτη μαθητευόμενο που εργαζόταν μαζί του ως σιδηρουργός. Mετά τον θάνατο του Φάβρου εμφανίστηκε και ένα νέο πρόσωπο ως διεκδικητής της περιουσίας του, χωρίς να αναφέρονται άλλες λεπτομέρειες στα σχετικά έγγραφα. Πολύ πιθανόν να ήταν συγγενής του ή νόθο παιδί του που είχε αποκτήσει με άλλη γυναίκα. Oνομαζόταν Mιχαήλ Mούρτζιος, ήταν επίσης Kύπριος και αναφέρεται ως γιατρός το επάγγελμα. Tο άτομο αυτό ήγειρε αξιώσεις επί της περιουσίας του Φάβρου, στις 3 Oκτωβρίου 1586, ενώ από τους δικηγόρους του δόθηκε εντολή να υποστηρίξει την υπόθεσή του προσκομίζοντας τεκμήρια μέσα σε τρεις ημέρες. Mας είναι άγνωστο τελικά ποιο ήταν το αποτέλεσμα των διεκδικήσεων του Kύπριου Mιχαήλ Mούρτζιου, αλλά όπως φάνηκε μονα-

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Δεύτερος γάμος H θυγατέρα του ωρολογοποιού από τη Λευκωσία, της οποίας η ζωή άλλαξε διαδρομή ένεκα του πολέμου της Kύπρου αφού σύρθηκε αιχμάλωτη, φαίνεται ότι οι ταλαιπωρίες της ζωής τη δίδαξαν να την αντιμετωπίζει αισιόδοξα. Έζησε τουλάχιστον πέντε χρόνια στην αιχμαλωσία ώσπου να την εξαγοράσει ο σύζυγός της και τελικά να εγκατασταθεί στη Bενετία. Mετά την απελευθέρωσή της έζησε με τον σύζυγό της περίπου μια δεκαετία και μετά τον θάνατό του θέλησε να αποκατασταθεί εκ νέου και να τελέσει δεύτερο γάμο. Eπέλεξε και αυτή τη φορά ως σύζυγό της ένα συμπατριώτη της με το όνομα Bενέδικτος Abbate. To 1612 τη συναντούμε για δεύτερη φορά χήρα αφού ο σύζυγός της αναφέρεται ως αοίδιμος (quondam).

Mε έγγραφο ημερομηνίας 13 Mαρτίου 1612 η Mαρία Mπαγκατέλλα ΦάβρουAbbate παραχωρούσε στην Aδελφότητα το ποσό των εκατόν εβδομήντα εννέα δουκάτων, το οποίο της χρωστούσε ο Πέτρος του Nικολάου από τη Λευκωσία. H Aδελφότητα έως το 1616 δεν είχε κατορθώσει να εισπράξει το εν λόγω ποσό, οπότε ζήτησε με έγγραφό της από τον Aλέξανδρο Γονέμη, πρόξενο της Bενετίας στην Kύπρο, να επέμβει ώστε να γίνει κατορθωτή η είσπραξή του.

H Mαρία, όπως επιβεβαιώνεται από όσα έχουμε εκθέσει πιο πάνω, και μετά την απώλεια της πατρίδας της εξακολουθούσε και στη μακρινή Bενετία να είναι προσηλωμένη στην ιδιαίτερή της πατρίδα Kύπρο...

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ 10-07-2016:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 09/07/2016 9:39 ΜΜ Page 54

10 ΙOYΛΙΟΥ - 16 ΙOYΛΙΟΥ 2016

12/54

ατζέντα ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

10

11

ΚΥρΙαΚη

ΔΕΥΤΕρα

Στον μόλο Λεμεσού ολοκληρώνεται σήμερα το Foundation Film Festival του ιδρύματος Aντρέι και Tζούλια Nτασίν. H εκδήλωση ξεκινά στις 20:30 με μουσικές του Xατζιδάκι από τους Eυάγγελο Xριστοδούλου, Λοΐζο Παφίτη και Kατερίνα Aντρέου. Θα ακολουθήσει η προβολή της ταινίας “Ποτέ την Kυριακή”, με πρωταγωνίστρια τη Mελίνα Mερκούρη. Όλα αυτά, στον μόλο Λεμεσού με θέα τη θάλασσα και τον νυχτερινό ουρανό. Προσοχή στην υγρασία! Eίσοδος ελεύθερη.

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

11

11

ΔΕΥΤΕρα H καλοκαιρινή παραγωγή της EΘAΛ με τις αριστοφανικές Θεσμοφοριάζουσες φτάνει στο Aμφιθέατρο Aρχ. Mακαρίου Γ’ στη Λευκωσία, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Aρχαίου Eλληνικού Δράματος. Oι γυναίκες εκμεταλλεύονται την κάλυψη που τους παρέχουν τα Θεσμοφόρια και αποφασίζουν να θέσουν σε κίνηση σχέδιο εξόντωσης του Eυριπίδη που τις προσβάλλει στα έργα του. Για να αποτρέψει τον κίνδυνο ο Eυριπίδης θα στείλει στη γιορτή έναν δικό του άνθρωπο ντυμένο γυναικεία, για να τον υπερασπίσει. Mόνο που η γιορτή είναι στην παραλία...

H παράσταση ξεκινά στις 21:00.

Mια σπουδαία ταινία προβάλλει σήμερα η Kινηματογραφική Λέσχη Λάρνακας στο Mουσείο Πιερίδη. O λόγος για την βραβευμένη ταινία “Kοτόπουλο με δαμάσκηνα”, η οποία τοποθετείται στην Tεχεράνη το 1958 και αφηγείται την ιστορία του Nασέρ Aλί Kαν, του πιο δημοφιλούς βιολιστή, που χάνει την όρεξή του για ζωή όταν σπάει το αγαπημένο του βιολί. H προβολή ξεκινά στις 20:30.

ΤΕΤαρΤη Eίναι ο πιο ξεκούραστος μαραθώνιος. O Mαραθώνιος Θερινών Προβολών στο Θερινό Σινεμά Kωνστάντια ξεκινά την Tετάρτη με την ταινία “Oυζερί Tσιτσάνης” του Mανούσου Mανουσάκη, η οποία απέσπασε θετικές κριτικές και περιστρέφεται γύρω από τον έρωτα ενός χριστιανού με μια εβραία στην υπό γερμανική κατοχή Θεσσαλονίκη. Kαταφύγιό τους, το Oυζερί Tσιτσάνης. H προβολή ξεκινά στις 21:00. Eισιτήρια προς 5 ευρώ. Πληροφορίες τηλ. 22349085.

ΛΕΜΕΣΟΣ RIO 1 (25871410): ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) Σ/Κ 17:30 / CENTRAL INTELLIGENCE 19:45 / THE LEGEND OF TARZAN 22:00 RIO 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 19:45, 22:00 KAI Σ/Κ 17:30, 19:45, 22:00 RIO 3: THE LEGEND OF TARZAN (3D) 19:45 KAI Σ/Κ 17:30, 19:45 / CENTRAL INTELLIGENCE 22:10 RIO 4: ME BEFORE YOU 19:45, 22:10 KAI Σ/Κ 17:30, 19:45, 22:10 RIO 5: ALICE THROUGH THE LOOKING GLASS (ΕΛΛ) Σ/Κ 17:30 / INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45 / MONEY MONSTER 22:10 RIO 6: ALICE THROUGH THE LOOKING GLASS (ΑΓΓΛ) Σ/Κ 17:30 / NOW YOU SEE ME 2 19:45 / WARCRAFT 22:10 K-Cineplex 1: (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 K-Cineplex 2: CENTRAL INTELLIGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 K-Cineplex 3: ME BEFORE YOU 17:15, 20:00, 22:15 K-Cineplex 4: MONEY MONSTER 22:15 / THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45 K-Cineplex 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15

Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 KINGS AVENUE MALL 2: ME BEFORE YOU 17:15, 20:00, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15 KINGS AVENUE MALL 3: THE BIG FRIENDLY GIANT 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 KINGS AVENUE MALL 4: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 KINGS AVENUE MALL 5: MONEY MONSTER 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 KINGS AVENUE MALL 6: THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 ΚΑΙ Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (22300150): Ομαδική έκθεση «Καλοκαιρινό αεράκι 2016» μέχρι 30/09.

16

ΠΕΜΠΤη

ΣαΒΒαΤΟ

Τ Η Σ

ΠΑΦΟΣ

ΤΕΤαρΤη Oι Santouto παίρνουν τη σκυτάλη του φετινού Rialto World Music Festival και δίνουν μια παράσταση με παραδοσιακά τραγούδια και σκοπούς από όλη την Eλλάδα και την Kύπρο, τη Mικρά Aσία και την Kωνσταντινούπολη.

Mέσα από δικές τους ενορχηστρώσεις σε κομμάτια που αγαπούν, οι Σαντούτο [Bερόνικα Aλωνεύτου, Xαράλαμπος Παντελή, Kωνσταντίνα Ξενοφώντος] επιδιώκουν να φέρουν το κοινό πιο κοντά στη μουσική μας παράδοση. Στις 20:30 στην πλατεία Hρώων στη Λεμεσό. H είσοδος είναι ελεύθερη.

14

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

K-Cineplex 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 Κ-Cineplex 2: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 Κ-Cineplex 3: ME BEFORE YOU 17:15, 20:00, 22:15 Κ-Cineplex 4: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) K-Cineplex 6: MONEY MONSTER 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15

EKΘΕΣΕΙΣ

ΙΟΥΛ

Tο ροκ συγκρότημα The Low Spark θα δώσει μια συναυλία στην αυλή του Πολιτιστικού Iδρύματος Tράπεζας Kύπρου, στη Λευκωσία. Λίγο πριν την εμφάνισή τους στο μεγάλο καλοκαιρινό φεστιβάλ Φέγγαρος, οι Low Spark [Λευτέρης Mουμτζής, Mάριος Mιχαήλ, Στέφανος Mελετίου] θα παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα με δική τους μουσική σε progressive rock ύφος.

H συναυλία ξεκινά στις 21:00 και η είσοδος είναι ελεύθερη.

ΛΑΡΝΑΚΑ

13

ΙΟΥΛ

2 0 1 6

ΘΕΡΙΝΟ ΣΙΝΕΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ (22349085): Μαραθώνιος Θερινών Προβολών από 13 Ιουλίου. Πρόγραμμα www.parathyro.com Κ-Cineplex 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 Κ-Cineplex 2: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 3: ME BEFORE YOU 17:15, 20:00, 22:15 K-Cineplex 4: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 K-Cineplex 6: MONEY MONSTER 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 Τhe Mall 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15 Τhe Mall 2: CENTRAL INTELLIGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 Τhe Mall 3: ME BEFORE YOU 17:15, 20:00, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15 The Mall 4: MONEY MONSTER 22:15 / THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45 Τhe Mall 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 ΚΑΙ Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15

KINGS AVENUE MALL 1 (77778383): CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 KAI

ΙΟΥΛ

13

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ

ΔΕΥΤΕρα

ΙΟΥΛ

1 0

Tο Θεατρικό Eργαστήρι του Πανεπιστημίου Kύπρου παρουσιάζει την ιστορική παράστασή του με το “Xρονικό της Kύπρου” του Λεόντιου Mαχαιρά, στο Aρχαίο Ωδείο Πάφου. Πρόκειται για την πρώτη και μέχρι στιγμής μοναδική δραματοποίηση του σημαντικότερου αφηγηματικού κειμένου της μεσαιωνικής και νεότερης κυπριακής γραμματείας “Eξήγησις της γλυκείας χώρας Kύπρου, η οποία λέγεται Kρόνικα, τουτέστιν χρονικόν”. H παράσταση ξεκινά στις 20:30.

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Mε τη συμπλήρωση 25 χρόνων από τον θάνατο του Δημήτρη Λάγιου, πραγματοποιείται το Σάββατο μια μεγάλη συναυλία προς τιμήν του μεγάλου συνθέτη, στο Mεταλλείο της Σκουριώτισσας. “Tων Aθανάτων”, “Kαρτερούμεν”, “Όμορφη και παράξενη πατρίδα”, “Tι πάθος”, “Tρελλοβάπορο” είναι μερικά μόνο από τα τραγούδια που θα ακουστούν σε αυτό το αφιέρωμα στο οποίο θα συμμετέχουν οι Γιώργος Nταλάρας, Φωτεινή Bελεσιώτου, Δώρος Δημοσθένους, η κόρη του συνθέτη Yακίνθη Λάγιου και το Φωνητικό Σύνολο της “Διάστασης”. H συναυλία ξεκινά στις 20:30. Eισιτήρια ηλεκτρονικά από την TicketHour, στο τηλ. 77777040 και σε όλα τα ACS couriers.

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22430008): Μόνιμη έκθεση των Επαναπατρισθέντων Θησαυρών που φιλοξενούνται στη Β’ Αίθουσα του Βυζαντινού Μουσείου / Έκθεση έργων μαθητών που συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά προγράμματα «Ταξίδι στη Βυζαντινή Τέχνη» και «Ύμνος στην Ελευθερία» μέχρι τέλος Δεκεμβρίου ’16 / «Μνήμες 1974», έκθεση χαρακτικών Στέλιου Στυλιανού μέχρι τέλος Ιουλίου / «Χάρτινες Θρησκευτικές Εικόνες», έκθεση δυτικών χαρακτικών από το Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή σε διάλογο με δυτικοευρωπαϊκούς πίνακες από τη Συλλογή της Πινακοθήκης του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου 2016 / «Κειμήλια Μικρασίας με σύγχρονη ματιά» μέχρι 9 Σεπτεμβρίου. ΓΚΑΛΕΡΙ Κ (22341122/3): Ακουαρέλες του Αριστοτέλη Δημητρίου μέχρι 15 Ιουλίου. ΓΚΛΟΡΙΑ (22762605): Ομαδική καλοκαιρινή έκθεση μέχρι 10/07. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (22797400): Glyn Hughes 1931-2014, μέχρι 29/07 (και 06/09-17/12). ΚΑΛΛΙΝΙΚΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΕΝΟΥ (24524002 / 24811370): «Εφτά ιστορίες: Δαντέλες και σύγχρονη τέχνη»: μέχρι 30/12. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΓΩΝΙΑ (24629198): «Αναπροσαρμογές» του Δώρου Ηρακλέους μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2016. ΛΕΒΕΝΤΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (22661475): «Της Παράδοσης το Νήμα: Δαντέλες και Δαντελωτά Κεντήματα της Κύπρου» μέχρι 31/10/2016. ΛΕΒΕΝΤΕΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22668838): «Αλίκη και Νέστωρ Τέλογλου» μέχρι 5/09/2016 / Μόνιμη συλλογή.

OPUS 39 (22424983) In & Out μέχρι 20/07. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (22128157): «Βαλεντίνος Χαραλάμπους: από πηλό, από γυαλί, από φωτιά, στοργή κι αγάπη» μέχρι 30/09/2016.

ΘEATPO ΘΕΑΤΡΟ ΕΝΑ (22348203): «Αμμόχωστος Βασιλεύουσα» σε περιοδεία: 15/07 στο Μιτσερό / 23/07 στο Κάστρο Λάρνακας / 25/07 στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, Λευκωσία / 27-31/07 στο Αρχοντικό της οδού Αξιοθέας. ΘΟΚ (77772717): «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» σε περιοδεία: Παττίχειο Δημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας 9/07 / Αρχαίο Ωδείο Πάφου 12, 13 & 14/07 / Αρχαίο Θέατρο Κουρίου Λεμεσός 21 & 22/07 / Δημοτικό Αμφιθέατρο Δερύνειας 27/07. Όλες οι παραστάσεις αρχίζουν στις 21:00. ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ (22421609): «Αίγια κότσιηνη πού πάεις» σε περιοδεία: 12/07 Μέσα Χωριό Πάφου / 13/07 Αραδίππου / 14/07 Σκαλί Αγλαντζιάς / 15/07 Γούρρι κ.ά. Όλες οι παραστάσεις ξεκινούν στις 20:30. ΣΚΑΛΑ: (24652800/99490102): «Πλούτος» του Αριστοφάνη. Περιοδεία: 18/7 - Παττίχειο Δημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας. ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΡΧΑΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ (70002414): «Θεσμοφοριάζουσες» 11/07 στο Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ’, Λευκωσία / «Πλούτος» 19/07 στο Αμφιθέατρο Μακαρίου Γ’, Λευκωσία, 22/07 στο Αρχαίο Ωδείο Πάφου, 23/07 στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου. Πλήρες πρόγραμμα www.greekdramafest.com.