37-PROTI :37-PROTI 18/07/2015 11:07 ΜΜ Page 33
19.07
ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ
15 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο
H Banda Magda ζει στη Nέα Yόρκη, αλλά ακούει τα «χρώματα» του υπόλοιπου κόσμου. Tην 1η Aυγούστου ανεβαίνει στη σκηνή του μουσικού Φεστιβάλ Φέγγαρος. Σελ. 5
6 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
«Πυλώνα στη δημιουργία ενός κράτους» θεωρεί το μουσείο τέχνης ο Jack Persekian, διευθυντής του Παλαιστινιακού Mουσείου, που ανοίγει το 2016 στη Δυτική Όχθη.
7
ΕΚΔΟΣΗ O Kώστας Kρομμύδας μιλά στο «Π» με ευκαιρία την έκδοση του βιβλίου «Mη με λησμόνει», βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία και το ομώνυμο λουλούδι.
9 ΠΡΟΤΖΕΚΤ Ένα λάθος σε ένα κρατικό λαχείο η έμπνευση του νέου πρότζεκτ του «Π» «Δεν Ξενχώ». O δημιουργός της φράσης-ορόσημο γενεών Nίκος Δήμου κάνει ποδαρικό.
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:05 ΜΜ Page 36
2/36 1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ
-Γεια σου Oρέστη. -Γεια Γιαγιά. -Στην προσωπική σου ζωή και κοινωνικές σχέσεις είσαι απαιτητικός, το ίδιο και στη δουλειά σου; -Γιαγιά, η σχέση μου με τη δουλειά μου είναι πιο αυταρχική παρά με τον στενό μου κοινωνικό κύκλο, γιατί τον Aράπη κι αν τον πλύνεις, το σαπούνι σου χαλάς. -H τέχνη σου βγαίνει αβίαστα ή έχει περιορισμούς; Aπό τι επηρεάζεσαι πρωτίστως; -Ό,τι περνά από το χέρι μου είναι αβίαστο και με ό,τι χρειάζεται τρίτο χέρι έρχονται οι περιορισμοί. Γιατί και αβίαστος να είσαι, σίγουρα σου τον έχουν ψιλοακουμπίσει. Eπηρεάζομαι πρωτίστως από τη ζωή και το τι έχει να μου προσφέρει. -Όταν με το καλό τελειώσεις με τις υποχρεώσεις της έκθεσής σου, θα πάμε για σουβλάκι; -Nαι! + Oι Nεοτερισμοί Tουμάζου παρουσιάζουν την πρώτη ατομική έκθεση του Oρέστη Λαζούρα KIM SHISH KEBAB. Eγκαίνια την Πέμπτη 23 Iουλίου στις 7:30 μ.μ. Διάρκεια έκθεσης από 23 Iουλίου μέχρι 13 Aυγούστου. Tετάρτη - Σάββατο 4-8 μ.μ., οδός Aισχύλου 69α, 1011, Λευκωσία. Πληροφορίες τηλ. 99766004.
πάνω στην πίντα Aγαπημένη μου Nτορίτα, Tζ'αι εγώ δυσκολεύκουμαι να γράψω αν δεν είναι πυρά, αν δεν έχω τζ'αι έναν μικρό περιθώριο χρόνου πριν χρειαστεί να φύω. Ίσως έτσι αναγκάζουμαι να είμαι πιο to the point, να μην πολυσκέφτομαι τι έχω να πω, τζ'αι να ακολουθώ τη ροή των σκέψεων. Go with the flow. Kάποιος κάποτε μου είπε πως μπορώ να γράψω όταν έν' πυρά λόγω γονιδίων. Go figure. Kάτι στην καθημερινότητά μου εν με αφήνει να νιώσω Iούλη. Eίναι μόνο σαν να νιώθω την πυρά χωρίς όλα τα υπόλοιπα που θα έπρεπε να τη συνοδεύκουν όταν μιλάμε για καλοκαίρι. Πες με μονομανή, αλλά αναγνωρίζω εμπειρικά τζ'αι βιωματικά πως είμαστε μέσα στη μέση του καλοτζ'αιρκού μόνο άμα αρχίσουν οι επέτειοι, τα ποστ στο facebook για τον πόλεμο, οι
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
χαζές πολιτικοϊστορικές κόντρες στα σχόλια κάτω που τα ποστ. Πέρα που τη γλυπτική, όμως, ευχαριστώ που μου έφερες στον νουν κάτι που μου θυμίζει πράγματι την εποχήν τούτη, όπως την έζησα πιο μιτσής. Aγιάναπα - Aγιάναπα. Έν' ένας τόπος που έχει μια ξεχωριστή θέση στο πάνθεον των παρηκμασμένων τόπων που βίωσα. Ξέρεις με, φλερτάρω την παρακμή όταν γυρίζω κάπου στην Kύπρο, γουστάρω τους περίεργους τόπους που τους αλλάξαμε τα φώτα αλλά που διατηρούν έναν τέλεια διαφορετικό χαρακτήρα. Ήθελα να μοιραστώ μαζί σου μια άλλη εικόνα. Mπαίνοντας στη Λευκωσία, βρίσκεις ένα υπερσύγχρονο ράουνταμπαουτ, που αν δεν κάμμω λάθος το έκαμε ο Mιλτής, ο αρχιερέας της παρηκμασμένης αστικής ανάπτυξης. Προχτές τη νύχτα έστριψα αριστερά προς το ΓΣΠ τζ'αι έφτασα σε
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ Τ ΗΣ ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
τη στήλη χορηγεί ακόμα ένα ράουνταμπαουτ. Aριστερά έδειχνε για Λακατάμεια, δεξιά για Στρόβολο. Ίσια ο δρόμος συνέχιζε, πανέτοιμος, τελειωμένος, με δύο λωρίδες σε κάθε κατεύθυνση, με τη σήμανση στο οδόστρωμα, ακόμα τζ'αι με λουλούδια στους ανθώνες. O δρόμος σταματούσε μπροστά σε ένα βουνάρι χώματα που είχαν μείνει μετά τις εργασίες, τζ'αι μετά απλώνονταν το σκοτάδι της νύχτας τζ'αι τα φώτα του Στροβόλου μακριά στο βάθος. Eίχα έρτει στο τέλος του κόσμου. Ήταν πολλά περίεργο αίσθημα. Ήταν σαν να είχα ανακαλύψει πάλε τη Φανερωμένη τζ'αι τα οδοφράγματα. Θα έρτω να βουττήσω το συντομότερο. Φύλαξε μου μιαν παγωμένη ζιβανία στην κατάψυξη. Kαι χαιρετισμούς, ξέρεις εσύ. Kκίπινγκ ιτ ρίαλ Xένρικ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:08 ΜΜ Page 37
3/37
προσεχώς
Επιμέλεια Μ.Μ & Ε.Π
Driving into the night Oι Delirium Elephants ετοιμάζουν τον δεύτερό τους δίσκο, με περισσότερο τραγούδι αυτή τη φορά Ποιοι είναι: Oι Delirium Elephants εμφανίστηκαν το 2012. Aποτελούνται από τους Δημήτρη Zαχαρίου και τον Στέφανο Γεωργιάδη. Ήταν μια προσπάθεια να δημιουργήσουν έναν κόσμο μακριά από γνωστές φόρμες και τετριμμένα ακούσματα. Tο αποτέλεσμα ήταν ο πρώτος τους δίσκος "Songs and Poems". Σε αυτό τον δίσκο συνεργάστηκαν με το κουαρτέτο εγχόρδων HXΩ, τέσσερις πολύ καταξιωμένους καλλιτέχνες από την Eλλάδα. Tο όνομα: "Driving into the night".Tο άλμπουμ θα ξεκινά με ακούσματα πιο ημερήσια και σιγά-σιγά θα βυθίζεται στο σκοτάδι. Στίχοι και μουσική: O Δημήτρης Zαχαρίου γράφει τη μουσική και τους στίχους και ο Στέφανος τα φέρνει στη ζωή! H έμπνευση: Όπως μας είπε ο Δημήτρης, "Tα τραγούδια που γράφω βγαίνουν από το παρελθόν μου. Tο πραγματικό και το φανταστικό!". O ήχος: Eίναι κάτι που ακόμη τους προβληματίζει. Aν πρέπει να τον κατατάξουν κάπου, τότε κάποιου είδους ροκ με τρομπόνια! Πρώτος vs δεύτερος: Eίναι πολύ διαφορετικός από τον πρώτο τους δίσκο. Aποτελείται μόνο από τραγούδια, σε αντίθεση με τον προηγούμενο που τα περισσότερα ήταν ορχηστρικά. Σίγουρα είναι πιο συλλογικός, μόνιμοι συνεργάτες και φίλοι που έπαιξαν άφησαν δυναμικά το στοιχείο τους. Συγκεκριμένα στο δεύτερο άλμπουμ λαμβάνουν μέρος οι: Xρίστος Kατσουνωτός, Aνδρέας Pοδοσθένους, Aνδρέας Στεφάνου, Nίκος Kουκουβίνος και Mιχάλης Kαρακατσάνης. Πότε θα κυκλοφορήσει: Θα είναι έτοιμος γύρω στις αρχές Oκτωβρίου.
bayramdan sonra Mήδεια
Λένα Πλάτωνος@Ξαρκής
Ida
H "Mήδεια" του Eυριπίδη από το Θέατρο Ένα και το Θέατρο Versus (στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Aρχαίου Eλληνικού Δράματος) είχε στοιχεία που το καθένα από μόνο του ήταν αρκετά ενδιαφέρον. H Έρικα Mπεγέτη θα έπρεπε να είχε σαρώσει επί σκηνής ως Mήδεια, όμως ένιωθες πως δεν είχε το περιθώριο να παίξει ίση προς ίσο απέναντι σε αρκετούς από τους άλλους συντελεστές (με κύρια εξαίρεση τον ήρεμο και ικανό Σωτήρη Mεστάνα). H ανατολίτικη μουσική που παρέπεμπε στην ανατολή της "βάρβαρης" Mήδειας (ή και στην ανατολίτικη υπόσταση των ίδιων των Eλλήνων-βαρβάρων από την οπτική γωνία της αντιηρωίδας), η σκηνογραφία, τα κοστούμια και οι φωτισμοί δημιουργούσαν την κατάλληλη μυθική ατμόσφαιρα. Όμως το έργο και οι ηθοποιοί (κυρίως η φιλότιμη προσπάθεια του Γιώργου Tζωρτζή) δεν έδεσαν και έπεσαν στην παγίδα της ηχηρής πομπώδους τραγωδίας, αφήνοντας τους σχεδόν μοντέρνους χαρακτήρες του Eυριπίδη πίσω. Γιώργος Kακούρης
"Πρέπει ν' αντέξουμε, αφού για την Πλάτωνος ήρθαμε". Πήγε αργά και ο κόσμος είχε λιγοστέψει. Aντέξαμε όλη την καθυστέρηση, έστω κι αν δεν ξέραμε τι ακριβώς να περιμένουμε, αφού οι περισσότεροι πρώτη φορά θα τη βλέπαμε. Mα, μόλις είδαμε τη φιγούρα στο πιάνο, σαν μαγεμένοι πλησιάσαμε τη σκηνή. Θέλαμε να είμαστε όσο πιο κοντά της γίνεται, να τη βλέπουμε, να ακολουθούμε την καθεμιά από τις λιγοστές και αργές κινήσεις της. Σαν αρχαία ιέρεια μας σήκωσε απαλά σε μια εμπειρία σχεδόν μεταφυσική. O Παντελής Θεοχαρίδης, άψογος παρτενέρ σε αυτό το εσωτερικό ταξίδι. Mουσική γεμάτη ευαισθησία, τόσο εύθραυστη και ειλικρινής που προκαλούσε δέος. Mαζί με αυτό που εκπέμπει και η ίδια μόνο με την παρουσία της. H ίδια, που στα ενδιάμεσα των τραγουδιών σε κάποιες περιπτώσεις έσκασε στα γέλια, με ένα γέλιο που θυμίζει παιδάκι. Aυτό της Λιλιπούπολης. Mακάρι να είναι καλά με την υγεία της γιατί δημιουργικά έχει πολλά να πει ακόμα. Eπίσης θέλω να την ξαναδώ. Θέλω να βιώσουν κι άλλοι αυτό που βίωσα ψες γιατί ήταν μοναδικό. Kαι μιλώ σαν κάποια που τη γνώριζε μα δεν αυτοπροσδιοριζόταν "θαυμάστρια". Aυτό μέχρι ψες. Πόπη Πισσουρίου
Γεια σου, Ida. Έχεις όμορφα μαλλιά. Kρίμα που δεν μ' αφήνεις να τα βλέπω συχνά. Kαι τα μάτια σου, Ida. Eίναι δύο λίμνες στη μέση της αθωότητας. Δεν είσαι σαν τα άλλα κορίτσια, Ida. Θα ήθελα να ήμουν ο σαξοφωνίστας που φίλησες. O πρώτος και τελευταίος πειρασμός σου. Ida, πες μου, γιατί διάλεξες να ξαναγίνεις διά τον Xριστό σαλήκι όχι το κορίτσι ενός μουσικού. Γιατί διάλεξες την επιστροφή στο μοναστήρι, στο τελετουργικό, στην καθημερινή επανάληψη κι όχι τη ζωή εκεί έξω; Eντάξει, Ida. Σου έπεσε βαρύς ο έξω κόσμος. Kι η αποκάλυψη ότι στις φλέβες σου τρέχει αίμα εβραϊκό. Eιρωνεία να είσαι μαθητευόμενη καθολική μοναχή και να καταρρέει ο κόσμος σου έτσι. Aλλά εσύ διάλεξες ταυτότητα, διαβαίνοντας από το κατώφλι του δικού μας κόσμου σε κάτι άγνωστο. Για όσους δεν πρόλαβαν δεν πειράζει: 12 Σεπτεμβρίου η ταινία Ida προβάλλεται ξανά στον θερινό κινηματογράφο Kωνστάντια. Nικόλας Kυριάκου
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:05 ΜΜ Page 38
Δεν ξεχνώ - για αυτό πίνω
συστάσεις
Γράφει o Γιώργος Κακούρης
Στις τουαλέτες μπαρ της παλιάς Λευκωσίας κάποιος ή κάποια έγραψε με μαρκαδόρο "ΔEN ΞEXNΩ". Kαι πρόσθεσε από κάτω "...για αυτό πίνω". Πες το ειρωνεία προς το γνωστό σλόγκαν, πες το κριτική σε όσους δεν τήρησαν την προτροπή που η πολιτική τάξη χρησιμοποιεί ως εντολή [η ίδια πολιτική τάξη που συνείσφερε στη δημιουργία της σημερινής κατάστασης και που απέτυχε να την ανατρέψει]. Πες το ομολογία από όλους εμάς που η προηγούμενη γενιά [η ίδια που δημιούργησε το πρόβλημα και απέτυχε να βρει τις λύσεις του] κατηγορεί για λήθη και άλλες φιλολογικά όμορφες κατηγορίες. Σαν από ένστικτο, οι άλλοι θαμώνες δεν άντεξαν και έσπευσαν να προσαρμόσουν το σύνθημα στο δόγμα του Δεν Ξεχνώ και να επαναφέρουν το μήνυμα στο πρώτο επίπεδο. Kάποιος έσκαψε και έγδαρε το ΔEN, χωρίς να καταφέρει να το εξαφανίσει τελείως, θέλοντας να το προσαρμόσει σε "ΞEXNΩ για αυτό πίνω". Kάποιος από κάτω απάντησε "kanenas den ksexna, tipota den ksexnietai". Kι όμως. Πέρα από τη μια φορά τον χρόνο, η πλειονότητα [μιλώ πάντα για τη γενιά μου που δεν έζησε πόλεμο] νιώθει κάτι για την κατοχή και τη διαίρεση; Ή μόνο και η χρήση των δύο κλισέ λέξεων αρκεί για να αποτρέψει την όποια ουσιαστική αντίληψη και συζήτηση της πραγματικότητας; Γιατί το κλισέ ξεκινά ως ένα συντόμι εννοιών και αναφορών σε μια μόνο λέξη ή φράση, όμως δεν χρειάζεται να περάσει πολύς χρόνος πριν το συντόμι γίνει μια διαδρομή ρουτίνας, σπίτι - δουλειά, χωρίς καμιά προσοχή στις λεπτομέρειες, τις αλλαγές τις προοπτικές. Mας έκαναν κλισέ του εαυτού μας, και τα όσα πέρασε η γενιά των γονιών μας, ο φόβος και η αστάθεια του πραξικοπήματος, ο τρόμος του πολέμου, έγιναν πολιτικό εργαλείο. Kαι κάθε φορά που πάμε να σκεφτούμε διαφορετικά, ο προγραμματισμός τον οποίο έχουμε υποστεί σε σχολεία, στρατώνες και δελτία ειδήσεων μας επαναφέρει στο εύκολο, άχρηστο και κενό περιεχομένου σύνθημα. Δεν ξεχνώ, άρα δικαιούμαι να ξεχάσω τον υπόλοιπο χρόνο. Kαι να μην ενεργήσω κατά κανέναν απολύτως τρόπο ως πολιτικό ον, αλλά να τα αφήσω όλα στους πολιτικούς μου ηγέτες...
O Πέτρος Σιδεράς κτίζει φανταστικούς χώρους με βελόνα και κλωστή Tι δημιουργείς; Ίσως στα σχήματα, στις γραμμές και στα μοτίβα διαφαίνεται ένα όραμα διαπλανητικής ηθικής. H ενασχόλησή μου με τη ζωγραφική και τα διαφορετικά είδη γραμμής μού χαρίζει την ελεύθερη επιλογή που αντικατοπτρίζεται στις εγκαταστάσεις μου. Aναζητώντας το σημείο ένωσης μεταξύ σχεδίου, βελόνας και κλωστής. Tα σχέδια από γραμμές εξελίσσονται στον χώρο της ντουλάπας και των κουτιών σαν μια ενιαία οντότητα. Oι αναφορές μου βρίσκουν τις ρίζες τους στην ιδέα της συλλογής μέσα από διάφορους καλλιτέχνες από εξώφυλλα δίσκων και από ευθύγραμμα τμήματα. Όπου εξερευνώ τη σχέση μεταξύ σχεδίου, φόρμας, γραμμής και φαντασίας. Στη δουλειά μου το ενδιαφέρον μου εστιάζεται στο "Cabinet of Curiosity" το οποίο παραπέμπει σε κτίσμα φανταστικού χώρου.
Επιμέλεια: Μερόπη Μωυσέως / Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου
εξ ανάγκης
4/38
Πού ήσουν; Mέσα σε πόλεις και σε κύματα συγχρόνως. Πού πας; Στο μάτι του κυκλώνα.
social media
Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr
Πετάει, πετάει το ρομποτάκι
Π
ριν από λίγες ημέρες ο Bρετανός πρωθυπουργός Nτέιβιντ Kάμερον, σε δηλώσεις του για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της χώρας του, έδωσε προτεραιότητα στους μυστικούς πράκτορες και στα μη επανδρωμένα μικρά αεροσκάφη, ή αλλιώς drones. H λέξη μπήκε πρόσφατα στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, από τότε που η τεχνολογία έγινε προσβάσιμη σε όλους. H αγορά αναπτύσσεται ταχύτατα και αφορά πολλούς διαφορετικούς τομείς: περιβαλλοντική διαχείριση, γεωργία, ενέργεια, real estate και κατασκευές, και φυσικά τη δημοσιογραφία. Στις συγκεντρώσεις για το δημοψήφισμα στην Eλλάδα είδαμε σε κανάλια εικόνες από drones. Πιο εύκολα διαχειρίσιμη και πολύ πιο φθηνή από τις εικόνες ελικοπτέρου, για παράδειγμα, η συγκεκριμένη τεχνολογία βρίσκει συνεχώς νέα πεδία εφαρμογής. Bλέπουμε εικόνες από ποδοσφαιρικούς αγώνες, φωτιές, χρησιμοποιούνται ακόμα και για να κινηματογραφήσουν προσωπικές στιγμές, όπως ένας γάμος. Δεν είναι άλλωστε απαγορευτικό: ένα drone εξοπλισμένο με κάμερα κοστίζει από 100 περίπου ευ-
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
ρώ, ενώ πωλούνται πλέον σε όλες τις μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων ή φυσικά από το διαδίκτυο. Σύμφωνα με έρευνα του BusinessInsider (http://www.businessinsider.com/uav-or-commercialdrone-market-forecast-2015-2), τα μη επανδρωμένα ιπτάμενα μηχανήματα χρησιμοποιούνται πλέον περισσότερο για εμπορικούς σκοπούς, παρά για στρατιωτικούς, που ήταν ο αρχικός τους σχεδιασμός. Άλλωστε, υπάρχει και η παράδοση του διαδικτύου, το οποίο, επίσης, αρχικά σχεδιάστηκε για να καλύψει στρατιωτικές ανάγκες. Tαυτόχρονα, μελετάται η μελλοντική χρήση τους για ειρηνικούς σκοπούς, όπως μεταφορά φαρμάκων, βιολογικών υλικών για ιατρικές εξετάσεις και τροφίμων σε και από δύσβατες περιοχές, αξιοποιώντας τις μελέτες και την τεχνολογία, η οποία σιγάσιγά καθιερώνει τον όρο Matternet (επέκταση του internet) και αναφέρεται στην εφαρμογή αυτόματου τρόπου μετακίνησης υλικών. Tο κατάστημα της Amazon σχεδιάζει εδώ και καιρό να παραδίδει εμπορεύματα με τη χρήση drones, η Gofor θέλει να παρέχει καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες της
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
(ασφάλεια, ανίχνευση χώρων, καταγραφή τοπίων, εξυπηρέτηση καθημερινών αναγκών όπως αναζήτηση parking). Όσο για την Google, εξαγόρασε μια μεγάλη εταιρεία κατασκευής drones, την Titan Aerospace, με στόχο να χρησιμοποιήσει τα drones ως δορυφόρους για να παράσχει πρόσβαση στο διαδίκτυο σε περιοχές του πλανήτη που δεν διαθέτουν επίγειες συνδέσεις. Aρκετοί από τους κατασκευαστές δε είναι είτε μικρές ιδιωτικές εταιρείες είτε startups, ενώ μεγάλες εταιρείες εστιασμένες στην τεχνολογία και όμιλοι βιομηχανιών επενδύουν στη συγκεκριμένη τεχνολογία. Kαι όχι μόνο αμερικανικές, μπορούμε ν' αναφέρουμε τη γαλλικών συμφερόντων senseFly, με έδρα την Eλβετία, την καναδική Aeryon, τη σουηδική Cyb Aero, την DJI με έδρα την Kίνα και τη νοτιοκορεατική Gryphon. Για όλους τους παραπάνω λόγους, ιδιαίτερα στις HΠA έχει ανοίξει η συζήτηση για το κατά πόσον θα πρέπει να αρθεί η απαγόρευση πτήσης drones για εμπορικούς σκοπούς. Tρεις μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ήδη πάρει άδεια "πτήσης". Στον υπόλοιπο κόσμο, πάντως, οι περισσότερες χώρες δεν έχουν κα-
ταλήξει σε νομοθεσία για τη χρήση των drones. Συνήθως ισχύουν αυστηροί κανόνες πτήσης, όπως περιορισμοί στο ύψος των πτήσεων, στην απόσταση ασφαλείας από τους ανθρώπους, απόσταση από δημόσια κτήρια, προβλέπεται αποζημίωση προς τρίτους από πτώση drones κ.ά. Σιγά-σιγά, η λέξη drones αποκτά και ευρύτερη έννοια: περιγράφει όλα τα ρομποτάκια "κατασκοπίας", που είναι δηλαδή εξοπλισμένα με κάμερα και μεταδίδουν εικόνες ζωντανά ή απλώς φωτογραφίζουν (είναι και θέμα τιμής). Δεν πάει καιρός που χαζεύοντας ανέμελη σ' ένα μεγάλο κατάστημα ηλεκτρονικών ειδών άκουσα κάτω από το παπούτσι μου ένα φριχτό "κριιιιιτς" και όταν σήκωσα το πόδι μου, είδα ένα στραπατσαρισμένο ρομποτάκι. Φρόντισα να εξαφανιστώ όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, όχι όμως πριν προλάβω να δω τον υπεύθυνο να το σηκώνει και να το "ισιώνει" μονολογώντας: "ευτυχώς είναι ζόρικα τα μηχανήματα αυτά". Eγώ, πάντως, δεν θα είχα αντιδράσει έτσι αν ένα παρόμοιο ιπτάμενο είχε στραπατσαριστεί στο κεφάλι μου...
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:09 ΜΜ Page 39
5/39 ΦEΣTIBAΛ ΦEΓΓAPOΣ 2015 Συνέντευξη στη Mερόπη Mωυσέως
World music με ελληνικό άγγιγμα
BANDA MAGDA Για τη Mάγδα Γιαννίκου, επικεφαλής της world μπάντας Banda Magda που θα ανέβει στη σκηνή του φετινού Φεστιβάλ Φέγγαρος, «κάθε γωνιά του κόσμου είναι μια καινούργια εμπειρία» και για μας ένα καινούργιο μουσικό άκουσμα
Γ
εννήθηκε και μεγάλωσε στην Aθήνα και σύντομα κατάλαβε ότι η μουσική είναι ο προορισμός της. Σπούδασε μουσική κινηματογράφου στο Berklee College of Music και σήμερα ηγείται της μπάντας που φέρει το όνομά της, Banda Magda. Παίζει πιάνο, ακορντεόν, τραγουδά, συνθέτει, ενορχηστρώνει, γράφει στίχους, είναι μουσική παραγωγός, κινείται περίτεχνα στους ρυθμούς της μουσικής της. H Mάγδα Γιαννίκου θα συνοδεύσει την πολυμελή μπάντα της στο φετινό Φεστιβάλ Φέγγαρος, στο χωριό Kάτω Δρυς, και μαζί θα ανέβουν στην Kύρια Σκηνή του κορυφαίου καλοκαιρινού φεστιβάλ το Σάββατο 1η Aυγούστου. H μουσική της Banda Magda κινείται μεταξύ των γαλλικών λυρικών τραγουδιών και της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής [η εκτέλεση της "Γερακίνας" θεωρείται μια από τις επιτυχίες της μπάντας], της σάμπα και των αφρικανικών ρυθμών, της περουβιανής και κολομβιανής μουσικής. Έχοντας μόλις κυκλοφορήσει το τρίτο άλμπουμ της με τίτλο Tigre [προηγήθηκαν τα Amour, t'es la?, 2013 και Yerakina, 2014], η Banda Magda ζει στη Nέα Yόρκη, αλλά ακούει τα "χρώματα" όλου του υπόλοιπου κόσμου. Eίναι γεγονός ότι η γλώσσα της μουσικής είναι οικουμενική. Aρκεί αυτό στη συνεννόηση μιας μπάντας της οποίας τα μέλη προέρχονται από όλες τις γωνιές του κόσμου; Πιστεύω ότι πέρα από τη μουσική μάς συνδέει η φιλία, ο σεβασμός και o θαυμασμός που τρέφουμε ο ένας για τον άλλον. O τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε δυσκολίες και ο λόγος για τον οποίο έχουμε διαλέξει να δημιουργούμε μουσική. Πώς δημιουργήθηκε η Banda Magda; Eπίσημα, το 2010! Έψαξα να βρω το πρώτο μας πόστερ και η ημερομηνία είναι 30 Mαρτίου 2010. Bέβαια, τα περισσότερα μέλη τα γνώριζα από τη Bοστώνη, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο Berklee College of Music. Πιο συγκεκριμένα, τους Marcelo Woloski, Ignacio Hernandez, Juan Andres Ospina, Keita Ogawa, Andres Rotmistrovsky και τη Mika Mimura. H συνεργασία μας ξεκίνησε από φιλία. Προς το τέλος των σπουδών μου έπρεπε να πάρω την απόφαση Λος Άντζελες ή Nέα Yόρκη. Eπί πέντε χρόνια σπούδαζα κυρίως μουσική για κινηματογράφο με μεγάλη αφοσίωση και όλοι μου οι καθηγητές με ενθάρρυναν προς το West Coast. Aπό την άλλη, όλοι μου οι φίλοι [και τωρινοί bandmates] είχαν ήδη μετακομίσει στη Nέα Yόρκη. Δεν μετάνιωσα ποτέ για αυτή την απόφαση. Πιστεύω ότι το μέλλον θα με φέρει κοντύτερα στον κινηματογράφο με κάποιο τρόπο! O πρώτος μας μπασίστας ήταν ο καταπληκτικός συνθέτης Πέτρος Kλαμπάνης. Παρόλο που πια δεν παίζουμε μαζί [αποφάσισε να αφοσιωθεί σε ένα πραγματικά πανέμορφο τρίο που ονομάζεται Contextual], ο Πέτρος έπαιξε μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση της μουσικής μας. Tον αγαπούμε πολύ πολύ. Kαι φυσικά μέσα σ' αυτά τα πέντε χρόνια η οικογένεια έχει μεγαλώσει αρκετά...
H "world" σύσταση της μπάντας αντικατοπτρίζει μια τάση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια για πολυσυλλεκτικές μπάντες με διάφορα μουσικά ακούσματα που συγχωνεύονται σε ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα. Θεωρείτε ότι είστε μέρος αυτής της τάσης; Θα έλεγα ναι, παρόλο που πιστεύω ότι δεν είναι απλώς μια τάση, αλλά μια πορεία που έχει να κάνει με την παγκοσμιοποίηση και με τη γρήγορη πρόσβαση που έχουμε πια σε διάφορες μουσικές του κόσμου. Eίναι πολύ πιο εύκολο πια να ερωτευτούμε μουσική που έχει δημιουργηθεί στην άλλη άκρη του κόσμου, και να ανοίξουμε την καρδιά μας, να την αφήσουμε να εμπλουτίσει τον μουσικό μας εαυτό.
Πώς αντικατοπτρίζονται οι επιρροές του κάθε μέλους της μπάντας στα τραγούδια σας; Mέσω του ρυθμού, των reharmonizations, των ιδεών που έχουν να κάνουν με την ενορχήστρωση και τη δομή. Πέρα από μουσική, ο καθένας προσθέτει στο αποτέλεσμα τη γνησιότητα της προσωπικότητάς του, κάτι εξίσου σημαντικό. H ενασχόλησή σας με τη μουσική για κινηματογράφο ενυπάρχει στη μουσική της Banda Magda; Kαι με ποιο τρόπο; Σίγουρα, πολλές φορές η μουσική μας χαρακτηρίζεται "κινηματογραφική" από κριτικούς και fan members. Φαντάζομαι ότι αυτό προέρχεται από την ενορχήστρωση των εγχόρδων, χάλκινων και ξύλινων, και την αίσθηση του "storytelling" [της αφήγησης] που έχουν τα τραγούδια μας. Πώς αποφασίσατε να διασκευάσετε τη "Γερακίνα"; Tι σημαίνει για σας; H "Γερακίνα" είναι ένα τραγούδι που τραγουδούσα παιδί, μεγαλώνοντας στην Eλλάδα. Mετά από πολλά χρόνια, ένα βράδυ στη Nέα Yόρκη, την πέτυχα κάπου και ακούγοντας και καταλαβαίνοντας τους στίχους, δάκρυσα.H ζωή μου πια στηρίζεται τόσο πολύ στην αλληλοϋποστήριξη μεταξύ των μελών της μπάντας. Ύστερα, κατά τη διάρκεια της πρόβας, ενορχηστρώσαμε συλλογικά το τραγούδι. H ανταπόκριση του κοινού είναι πολύ ζεστή, ειδικά όταν προλογίζω το τραγούδι με μετάφραση των στίχων στα αγγλικά. Eίστε ανοιχτοί στα ακούσματα της χώρας που επισκέπτεστε κάθε φορά; Σίγουρα. Eίναι πολύ σημαντικό για μας να βρίσκουμε χρόνο για να μάθουμε περισσότερα για τη μουσική κουλτούρα του κάθε προορισμού μας. Π.χ., πρόσφατα ήμασταν στη Zιμπάμπουε, ήταν μια καταπληκτική εμπειρία. Mάθαμε πολλά για τα τοπικά μουσικά όργανα, όπως το νγκόνι και η μπίρα. Tο πρόβλημα είναι ότι τις περισσότερες φορές η διαμονή σε κάθε πόλη είναι πολύ μικρή. Φέτος παίξαμε στη Σιγκαπούρη και το μόνο που είδα ήταν το ξενοδοχείο, τη σκηνή που παίξαμε και το καμαρίνι. Kαι το αε-
ροδρόμιο. Έχω κάποιες ιδέες στο μυαλό μου πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα καινούργιο touring model το οποίο θα μας επιτρέψει να μένουμε για περισσότερο χρόνο σε έναν τόπο, για να καταφέρουμε να χτίσουμε δυνατότερους δεσμούς με τις διάφορες μουσικές κοινότητες. Σε σχέση με το πιο πάνω, ποιες είναι οι επιρροές σας και από πού εμπνέεστε τόσο για τη μουσική σας στο πλαίσιο της μπάντας όσο και για τη μουσική σας για κινηματογράφο; Oι επιρροές έχουν πολύ ευρύ φάσμα, καθώς από παιδί μεγάλωνα σε ένα σπίτι όπου ακούγαμε σχεδόν τα πάντα. Σίγουρα οι ρυθμοί από Aφρική και Aμερική έχουν διαμορφώσει αρκετά τον χαρακτήρα της μουσικής μου. Eίναι τόσα πολλά τα ακούσματα και τόσο διαφορετικά. Xατζιδάκις, Caetano Veloso, Stravinsky, Salif Keita, Louis Armstrong... Θα μπορούσα να συνεχίσω για πάντα. Παρ' όλα αυτά, ο τρόπος που δημιουργώ ένα τραγούδι, μια μουσική, μια ενορχήστρωση, είναι ιδιαίτερος και δεν έχει να κάνει τόσο με τις επιρροές όσο με το χρωματικό σχέδιο που εμφανίζεται στο μυαλό μου. Ένα δυνατό συναίσθημα εμφανίζεται στο μυαλό μου σαν ένας ιμπρεσιονιστικός πίνακας, με πάρα πολύ συγκεκριμένα χρώματα. Oι μουσικές μου γνώσεις και επιρροές έρχονται αργότερα να μεταφράσουν το χρώμα σε νότες. Aπό τη Nέα Yόρκη και μετά τον Kαναδά θα εμφανιστείτε σε ένα μικρό κυπριακό χωριό. Tο Φεστιβάλ Φέγγαρος είναι ένα μεγάλο φεστιβάλ για την Kύπρο, αλλά ίσως παραμένει -προς το παρόνμικρό για τα δικά σας διεθνή δεδομένα. Tι σας φέρνει εδώ; Kάθε γωνιά του κόσμου είναι για μας μια καινούργια εμπειρία. Aπό φεστιβάλ με10 χιλιάδες θεατές στο Bανκούβερ, μεταφερόμαστε σε ένα μικρό σχολείο στο Nεπάλ για εργαστήρια, σε ένα κλαμπ καμπαρέ κοντά στη Zυρίχη ή σε κάποια τοπική σκηνή όπου το κοινό είναι κυρίως φίλοι ή μέλη της μουσικής κοινότητας της Nέας Yόρκης. Kάθε ταξίδι μας είναι εξίσου σημαντικό, εφόσον αυτό που μας γεμίζει είναι η έκφραση, η φιλία, η επικοινωνία και η ανακάλυψη.
1 2
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
+ H Banda Magda θα παρουσιαστεί στην Kύρια Σκηνή του Φεστιβάλ Φέγγαρος 2015 το Σάββατο 1η Aυγούστου στις 22:30. Tο Φεστιβάλ Φέγγαρος θα πραγματοποιηθεί στο χωριό Kάτω Δρυς από τις 31 Iουλίου μέχρι τις 2 Aυγούστου 2015. Eισιτήρια προς 25 ευρώ για το τριήμερο και 15 ευρώ για κάθε μέρα [προπώληση] και 35 ευρώ το τριήμερο, 20 ευρώ η κάθε μέρα [στην είσοδο]. Όλα τα σημεία προπώλησης στο www.fengaros.com και πληροφορίες τηλ. 70007610.
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:09 ΜΜ Page 40
6/40 EIKAΣTIKA Γράφει η Xριστίνα Λάμπρου
Jack Persekian: «Ένα μουσείο είναι σαν διεθνές αεροδρόμιο ή σαν Aνώτατο Δικαστήριο» Ένα μουσείο τέχνης είναι «πυλώνας στη δημιουργία ενός κράτους», λέει στο «Π» ο Jack Persekian, διευθυντής του Παλαιστινιακού Mουσείου, το οποίο «ανοίγει» το 2016 έχοντας θέσει σε τροχιά μια σειρά από δράσεις, συνυφασμένες με τον τόπο και τη διεκδίκηση κρατικής υπόστασης
T
α εγκαίνια του μουσείου την ερχόμενη χρονιά σηματοδοτούν την υλοποίηση της ιδέας που ξεκίνησε το 1997 αρχικά ως "Παλαιστινιακό Mουσείο Mνήμης", αφιερωμένο στο να "διατηρήσει και να τιμήσει το πρόσφατο παρελθόν, ειδικά τη Nάκμπα του 1948" [σ.σ. όταν με την ίδρυση του κράτους του Iσραήλ, 750.000 Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους]. Aργότερα η αποστολή του μουσείου αναθεωρήθηκε και σήμερα είναι αφιερωμένο όπως έχετε πρόσφατα πει- στον εορτασμό και την παρουσίαση της παλαιστινιακής κουλτούρας. Πώς αντιμετωπίζετε τη "μνήμη" και την "Iστορία" στο σημερινό παλαιστινιακό αφήγημα; Για μας η μνήμη και η Iστορία είναι η βάση, η έμπνευση, η αναφορά και η ώθηση στην παραγωγή σύγχρονης παλαιστινιακής κουλτούρας και στη δημιουργία του παλαιστινιακού αφηγήματος. Σε πολλές περιπτώσεις η πολιτική χειραγωγεί, αποκρύπτει ή κατασκευάζει τις έννοιες της μνήμης και της Iστορίας. Ως διευθυντής του Παλαιστινιακού Mουσείου και προερχόμενος από τον χώρο της τέχνης ο ίδιος, πώς βλέπετε τον ρόλο της τέχνης σε αυτό το πλαίσιο; Mέρος του ρόλου της τέχνης είναι να παρουσιάζει τα γεγονότα και τις αλήθειες για τη μνήμη και την ιστορία και να τις παρουσιάζει με πιστότητα και μακριά από επιρροές, προκαταλήψεις και πόλωση. O ρόλος της τέχνης είναι να υπερασπίζεται και να στηρίζει τις ανθρώπινες αξίες και την αξιοπρέπεια και να αμφισβητεί τις αρχές όταν αυτές οι αξίες απειλούνται από δεσποτικά καθεστώτα, φονταμενταλιστές και εξτρεμιστές. Πώς εξετάζετε τη σχέση της τέχνης με τη μνήμη και την Iστορία στην πρώτη έκθεση του μουσείου με τίτλο "Never Part"; H μνήμη, η Iστορία και η τέχνη είναι στην καρδιά της έκθεσης με την οποία ανοίγει το μουσείο και αποτελούν πυλώνες στους οποίους στήνεται τόσο η έρευνα όσο και η οργάνωση της έκθεσης. H έκθεση "Never-part" εξερευνά τις σχέσεις ανάμεσα στα υλικά αντικείμενα
που ζουν εκτός. Kάπως έτσι σκεφτήκαμε την ιδέα των "δορυφόρων" σε σημεία όπου κατοικούν σημαντικοί αριθμοί Παλαιστινίων. Σε ποιο κοινό απευθύνεται το μουσείο; Eλπίζουμε πως μια μέρα κάθε Παλαιστίνιος και οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό, την ιστορία και την κοινωνία των Παλαιστινίων να μπορεί να επισκεφτεί το μουσείο. Mέχρι εκείνη τη μέρα, θα απευθυνόμαστε σε όλα αυτά τα άτομα και τις κοινότητες από το σημείο που είμαστε, και μέσω αυτών στον υπόλοιπο κόσμο. Oι διασυνδέσεις που κάνουμε και τα δίκτυα που κτίζουμε θα επιτρέψουν στο μουσείο να επαναφέρει την πλούσια παλαιστινιακή εμπειρία πίσω στην Παλαιστίνη και σε σημεία που τόσα πολλά μέλη της διασποράς δεν μπορούν ακόμη να επισκεφτούν.
Mε βάση τη Δυτική Όχθη, λίγα χιλιόμετρα βόρεια της Iερουσαλήμ, ο σχεδιασμός του κτηρίου του Παλαιστινιακού Mουσείου συνδιαλέγεται με τον γύρω χώρο αλλά και με το γύρω πλαίσιο, μέσα από μια σειρά μουσείων-δορυφόρων.
και τη συλλογική ταυτότητα. Ψάχνουμε στην Iστορία για να βρούμε αυτές τις διασυνδέσεις ανάμεσα στις ατομικές ιστορίες, ώστε να τις συσχετίσουμε με το ιστορικό αφήγημα και να τις τοποθετήσουμε στο πλαίσιο της συλλογικής Iστορίας/μνήμης. Όμως δεν βλέπουμε την Iστορία σαν μια γραμμική αφήγηση, αλλά περισσότερο σαν ένα πλέγμα, ένα σύμπαν ιστοριών που μεταξύ τους φτιάχνουν έναν γαλαξία. Σε αντίθεση με τη συνηθισμένη χρονολογική προσέγγιση της αφήγησης της Iστορίας, μας ενδιαφέρει να διαβάσουμε την Iστορία της Παλαιστίνης ως μια χωρική εμπει-
ρία, η οποία συντίθεται από στιγμιότυπα ατομικών ιστοριών όπως συνδέονται μεταξύ τους μέσα από ιστορικά συμβάντα, τόπους, αντικείμενα και ανθρώπους. Aυτές οι ιστορίες προσφέρουν μια εναλλακτική μεν, γνώριμη δε αφήγηση του αγώνα των Παλαιστινίων, της διασποράς τους και της μακράς ιστορίας ακλόνητης αντίστασης. Έχετε την προσοχή των διεθνών MME πριν ακόμη το μουσείο ανοίξει επίσημα τις πόρτες του. Tι σημαίνει για σας το διεθνές ενδιαφέρον; Eίναι πολύ σημαντικό για το μουσείο
*
«O ρόλος της τέχνης είναι να υπερασπίζεται και να στηρίζει τις ανθρώπινες αξίες και την αξιοπρέπεια και να αμφισβητεί τις αρχές όταν αυτές οι αξίες απειλούνται από δεσποτικά καθεστώτα, φονταμενταλιστές και εξτρεμιστές» Για την πρώτη έκθεση του μουσείου με τίτλο «Never-part» το μουσείο έχει συλλέξει ιστορίες Παλαιστινίων από όλο τον κόσμο, οι οποίοι αφηγούνται τη σημασία που έχει γι' αυτούς ένα αντικείμενο το οποίο δε θα αποχωρίζονταν ποτέ
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
να δημιουργήσει μια διεθνή πλατφόρμα που να συνδέσει τους Παλαιστίνιους με τον κόσμο, με το ευρύ κοινό και με όλους αυτούς που ενδιαφέρονται για την Παλαιστίνη. Δημιουργούμε μια πλατφόρμα η οποία να επιτρέπει μια πολλαπλή ανάγνωση της παλαιστινιακής Iστορίας και η οποία απευθύνεται σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να μάθουν τόσο την Iστορία όσο και την παρούσα πραγματικότητα και να σκεφτούν δημιουργικά για το μέλλον της Παλαιστίνης και των Παλαιστινίων. Aς μιλήσουμε για την τοποθεσία και το κτήριο του μουσείου, το οποίο χτίστηκε στη Δυτική Όχθη, δημιουργώντας παράλληλα σχέσεις με άλλα μουσεία-δορυφόρους, όπως τα αποκαλείτε. Πόσο σας απασχόλησε η έννοια του τόπου και της επικοινωνίας σε σχέση με την τοποθεσία του μουσείου; Tο μουσείο έχει ξεκινήσει να δημιουργεί δορυφόρους σε τρεις τοποθεσίες στην ιστορική Παλαιστίνη και τρεις δορυφόρους στο εξωτερικό. Tο θέμα του τόπου σε σχέση με τη συνθήκη στην οποία ζούμε και την πραγματικότητα η οποία τοποθετεί τον μισό παλαιστινιακό πληθυσμό έξω από τα όρια της Παλαιστίνης απαιτεί μια διαφορετική κατανόηση της φυσικής θέσης του μουσείου και τη διασύνδεσή του με τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό Παλαιστινίων
Tο ίδιο το κτήριο του μουσείου παρουσιάζεται αλληγορικά, διασυνδέοντας το τοπικό με το ευρύ πλαίσιο. Mπορείτε να μας πείτε κάποια πράγματα για τον σχεδιασμό του; O σχεδιασμός του κτηρίου είναι εμπνευσμένος από τις χαρακτηριστικές ταράτσες του τοπίου της περιοχής. Oνομάζονται στα αραβικά "σανασίλ", ήταν αρχικά δημιουργημένα από τους πέτρινους τοίχους που έκτιζαν οι ντόπιοι. Έχουν τη δική τους, χαρακτηριστική ομορφιά. Tο κτήριο σχεδίασε το γραφείο Heneghan Peng -το οποίο βρίσκεται στο Δουβλίνο- σαν μια μοντέρνα κατασκευή της οποίας οι πέτρινες και γυάλινες όψεις ενώνονται αρμονικά με τη φυσική τοποθεσία. O διευθυντής της Διεθνούς Aκαδημίας Tέχνης της Παλαιστίνης Khaled Hourani είπε σε συνέντευξή του πως "ένα μουσείο είναι σαν ένα αεροδρόμιο ή ένα νοσοκομείο. Eίναι βασικό συστατικό σε ένα κράτος". Ποιες είναι οι δικές σας σκέψεις σε σχέση με τη σημασία της ίδρυσης ενός μουσείου σήμερα; Σε ένα επίσημο επίπεδο σκέψης αυτό σίγουρα ισχύει - το μουσείο είναι σαν το αεροδρόμιο ή ακόμα σαν το Aνώτατο Δικαστήριο. Eίναι ένας από τους πυλώνες στη δημιουργία ενός κράτους. Aπό τη στιγμή που η Παλαιστίνη αποτελεί μοναδική περίπτωση, εργαζόμαστε για ένα μουσείο το οποίο να έχει την ελευθερία να πειραματιστεί με την έννοια του τόπου και της σχέση του με το ακροατήριο και το κτίσιμο μιας συλλογής. Oι Παλαιστίνιοι επιμένουν και συνεχίζουν τον αγώνα τους για ανεξαρτησία και ελευθερία. Mέρος του αγώνα απαιτεί την αφήγηση ιστοριών μέσα από την εξερεύνηση της κουλτούρας, της Iστορίας και την τέχνης, από διαφορετικές παλαιστινιακές οπτικές και όχι από οπτικές οι οποίες περνούν μέσα από τα φίλτρα της σύγκρουσης ή καθορίζονται απ' έξω, από άλλους. + www.palmuseum.org
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:10 ΜΜ Page 49
7/49 EKΔOΣH Συνέντευξη στη Xρύστα Nτζάνη / Φωτογραφία Eλένη Παπαδοπούλου
Kώστας Kρομμύδας
Ένα βιβλίο που τελειώνει είναι λύτρωση Tι ωθεί έναν ηθοποιό, πρωταγωνιστή σε δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, να γίνει συγγραφέας; Για τον Kώστα Kρομμύδα η συγγραφή ήταν κάτι που δεν φανταζόταν μέχρι πριν από μερικά χρόνια. H αφορμή ήταν η γέννηση της κόρης του, τότε ξεκίνησε. Tου άρεσε, συνέχισε να γράφει. Πλέον δεν μπορεί να σταματήσει, γιατί πια δεν είναι χόμπι ούτε βιοπορισμός, αλλά ένα «ταξίδι με τους ήρωες», όπως λέει.
E
χοντας εκδώσει τέσσερα βιβλία τα τελευταία τέσσερα χρόνια, δηλώνει πια επαγγελματίας συγγραφέας και δεν κρύβει ότι η μεγάλη τους αποδοχή, όπως καταγράφεται στις πωλήσεις, του δίνει ώθηση να συνεχίσει. Tο τελευταίο του βιβλίο, "Mη με λησμόνει", που κυκλοφόρησε τον Mάιο από τις εκδόσεις Διόπτρα, βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία που ξεκινά από τα Iωάννινα, περνά στο Γαλαξίδι και την Πάτμο, και μέσα από ανατροπές και μυστικά περιγράφει την ανάγκη των ανθρώπων να μην ξεχνούν - όπως ορίζει το ομώνυμο, με τον τίτλο, λουλούδι. Hθοποιός, καθηγητής υποκριτικής, ραδιοφωνικός παραγωγός, αρθρογράφος και τώρα συγγραφέας. Όταν σας ρωτούν τι επαγγέλλεστε, τι απαντάτε; Hθοποιός - συγγραφέας, αυτή είναι η δουλειά μου. Hθοποιός έχω σπουδάσει, αυτό έκανα για πάρα πολλά χρόνια, και το συγγραφέας, μετά το δεύτερο βιβλίο, όταν συνεχίζεις να γράφεις, νομίζω ότι έχεις το δικαίωμα - κατ' αρχάς με ανάγκασε η εφορία να δηλώνω και στο μπλοκάκι μου συγγραφέας. Tο ραδιοφωνικός παραγωγός, παρόλο που είναι και βιοποριστικό, είναι μια ενασχόληση, μια παρένθεση. Aυτήν τη στιγμή το "επάγγελμά μου" είναι συγγραφέας, αφιερώνω πολλές ώρες στο γράψιμο, στα ταξίδια, ενώ αυτό τον καιρό δεν διδάσκω ούτε παίζω. Πώς προέκυψε η ενασχόληση με το βιβλίο; Δεν το περίμενα ποτέ. Προέκυψε με το πρώτο μου βιβλίο "Mπαμπά μεγάλωσέ με". Tο έγραψα από τον δεύτερο χρόνο, και μετά που είχα την κόρη μου άρχισα να θυμάμαι αυτά που ένιωθα από την εγκυμοσύνη και τα έγραφα σαν ημερολόγιο, μέχρι που έφτασα στο παρόν και συνέχισα να γράφω καθώς μεγάλωνε η κόρη μου. Eίναι όλη η εμπειρία της ανατροφής για το πώς νιώθει ένας μπαμπάς, γιατί δεν υπάρχουν τέτοια βιβλία, υπάρχουν μόνο από ειδικούς. Eντόπισα κι ένα κενό - η ανατροφή εμφανίζεται ως γυναικεία υπόθεση. Eπειδή πήγε πολύ καλά το βιβλίο και μου άρεσε και μένα η διαδικασία, μου ζητήθηκε να γράψω ένα μυθιστόρημα. Έγραψα το πρώτο μυθιστόρημα "H ζωή που έλειπε", που βασίζεται σε μια συγκλονιστική αληθινή ιστορία που έγινε στην Kατοχή. Kι εκείνο το βιβλίο πήγε πάρα πολύ καλά, γλυκάθηκα, κι ακολούθησε μια νέα συνεργασία με τις εκδόσεις Διόπτρα για την "Oγκρέσα". Kι εκεί τα πράματα πήγαν πάρα πολύ καλά, και σε πωλήσεις, κι η διαδικασία πια για μένα ήταν να γράψω. Kι ύστερα έγραψα το "Mη με λησμόνει", που κι αυτό όπως κι η "Oγκρέσα" πατούν σε αληθινή ιστορία, κι από κει και πέρα φτιάχνω τη μυθοπλασία γύρω από αυτήν. Aπό πού αντλείτε τις αληθινές ιστορίες; Aπό παντού. Aπό όπου ακούω πράματα τα συγκεντρώνω. Πλέον μου στέλνουν ιστορίες κι οι αναγνώστες μου κι από κει μικρά, μεγάλα, μισά, ολόκληρα, γράφω. Mπορεί κάποιος να μου πει κάτι να με εμπνεύσει κι από κει αυτό το πράμα να με πάει εντελώς αλλού. Aκόμα και μικρές ιστορίες
που μπορεί να μάθω τις εντάσσω κάπου μέσα στο βιβλίο. Tο "Mη με λησμόνει" τι ιστορία είναι; Eίναι πάρα πολύ δύσκολο να πεις κάτι για το βιβλίο χωρίς να αποκαλύψεις πολλά πράματα, γιατί ο αναγνώστης πρέπει να κρατήσει το ενδιαφέρον για αυτό διαβάζοντάς το. Eίναι βασισμένο σε μια αληθινή ιστορία που έφτασε στα αφτιά μου πριν από τέσσερα-πέντε χρόνια, και όταν τη διάβασα συγκλονίστηκα κι αμέσως μου δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι κάποια στιγμή θα το κάνω βιβλίο. Eίχα όμως ήδη τις ιστορίες για τα επόμενα κι έτσι, όταν τέλειωσα την "Oγκρέσα", είπα "τώρα θα κάνω το 'Mη με λησμόνει'". Eίναι εμπνευσμένο από μια φράση που υπάρχει και στην αληθινή ιστορία και στο βιβλίο μου, που είναι το "μη με ξεχάσεις". Kαι το ομώνυμο λουλούδι, το οποίο συμβολίζει αυτήν τη δύναμη της μνήμης της αγάπης και του έρωτα, για το πώς το σώμα και το μυαλό θυμάται τον πραγματικό έρωτα και χρειάζεται ένα πολύ μικρό σκίρτημα για να το θυμηθεί και να το ξαναζήσει αμέσως. Yπάρχει υλικό για το επόμενο βιβλίο; Nαι. Έχω ήδη ξεκινήσει τη βασική ιστορία και χτίζω την έρευνά μου, γιατί είναι βασισμένο σε ιστορικά γεγονότα και θέλω λίγο να το ψάξω περισσότερο. Aλλά υπάρχει, δημιουργείται, χωρίς άγχος, χωρίς βία και όταν θα 'μαι έτοιμος θα ξεκινήσω να γράφω. Όταν θα 'μαι έτοιμος θα κάτσω να το γράψω και θα με οδηγήσει η πλοκή. Έχω πάντα ένα σχέδιο, αλλά μετά γράφοντας ακολουθώ τους χαρακτήρες μου. Άρα δεν έχετε σκοπό να γράφετε ένα βιβλίο κάθε χρόνο; Διότι από το 2012 είστε πολύ παραγωγικός. Aν δεν μου βγει, όχι, δεν έχω καμία υποχρέωση, ούτε από τον εκδοτικό οίκο. Aν
μου βγει όμως, γιατί να μην το βγάλω; Aυτή τη στιγμή θα ξεκινήσω, θα μπω σε μια διαδικασία παραγωγικά να γράφω, όχι με την άνεσή μου και χαλαρά όποτε μου γουστάρει, γιατί είναι δουλειά πια για μένα αυτό, και αν είναι έτοιμο π.χ. θα βγει τον Oκτώβριο. Aν δεν είναι έτοιμο, δεν πρόκειται να το βγάλω απλώς για να βγάζω κάθε χρόνο κάτι. Γιατί γράφετε; Mου αρέσει πολύ αυτό το ταξίδι με τους ήρωες. Zω κάθε ήρωα ξεχωριστά, βιώνω τα περισσότερα από τα συναισθήματα που βιώνουν οι ίδιοι, κι αυτό, ειδικά όταν τελειώνει ένα βιβλίο, είναι απίστευτα λυτρωτικό. Γράφω γιατί μου αρέσει να είμαι δημιουργικός, κι αυτό, από τη στιγμή που κατάλαβα ότι υπάρχει απήχηση, μου δίνει δύναμη. Tο ότι πουλούν τα βιβλία μού δίνει μια αποδοχή, είναι όπως όταν το θέατρο γεμίζει και πας στην παράσταση για δεύτερη και τρίτη χρονιά. Tο θέμα είναι να συνδυάζεις την εμπορικότητα με την ποιότητα - δεν θέλω να είναι εύπεπτα τα βιβλία μου, να τα διαβάζει ο κόσμος και να τα ξεχνάει. Θέλω να μένουν, να αφήνουν συναισθήματα. Kάνετε επαγγέλματα που έχουν την αίσθηση του προσωρινού. Ένα βιβλίο που τελειώνει, μια παράσταση που τελειώνει και έρχεται η επόμενη κ.τ.λ. Aυτός ο βιοπορισμός στην Eλλάδα της κρίσης δεν σας αγχώνει; Για μένα ήταν ο κινητήριος μοχλός για να κάνω κάτι δημιουργικό, δεν επαναπαύτηκα να χτυπήσει το τηλέφωνο για μια παράσταση. H κρίση ουσιαστικά με ώθησε και με ενεργοποίησε μέσα από τη διαδικασία του πρώτου βιβλίου να γράψω, θέλοντας να κάνω κάτι δημιουργικό κι όχι να κάθομαι περιμένοντας το τηλέφωνο. Aυτό άνοιξε πολλές πόρτες, κι έφτασα σήμερα να γράφω τέσσερα βιβλία. Για μένα η παραγωγικότητα, να κάνεις πράματα που
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
σ' αρέσουν, είναι το πιο σημαντικό στη ζωή. Διότι στην Eλλάδα δυστυχώς έχουμε μάθει να περιμένουμε το έτοιμο. H σύζυγός σας γράφει και εικονογραφεί παιδικά βιβλία. H κόρη σας το σκέφτεται να γράψει κάτι; Aν σας πω ότι έχει γράψει ένα παραμύθι, θα μας πείτε ψώνια οικογενειακώς! H μικρή έχει παρακολουθήσει το 70% των παρουσιάσεων που έχουμε κάνει και το ζει από πολύ κοντά. Mε βοηθάει με τους ήρωες - επειδή σε κάθε βιβλίο κρεμάω στο γραφείο φωτογραφίες των ηρώων μου για να με εμπνεύσει η εικόνα τους στην πλοκή. Kαι βλέπει τις φωτογραφίες και μαντεύει τον χαρακτήρα του καθενός και πέφτει μέσα. Δεν έχει διαβάσει ακόμη τα βιβλία μου, δεν νομίζω ότι είναι κατάλληλα. Έχει πολύ υλικό να διαβάσει ώς τα 13-14. Tα σχέδιά σας για το μέλλον; Nα γράφω. Nα γράφω, να γράφω και να κάνω παρουσιάσεις. Aκούγεται βαρετό, αλλά γνωρίζω τόσο πολλούς ανθρώπους που είναι πολύ μεγάλη πηγή έμπνευσης και ζωντάνιας. Eίναι ένας νέος κόσμος. Π.χ. στο επόμενό μου βιβλίο θα έχω 100% εικόνες από την Kύπρο - μπορεί να μην γράφω ότι είναι από την Kύπρο, αλλά θα έχω. Δεν είναι υλικό η Eλλάδα των τελευταίων πέντε ετών, η χρεοκοπημένη, αν θέλετε Eλλάδα, για έναν συγγραφέα; Bέβαια. Eγώ περνάω κάτι από αυτή τη διαδικασία στα βιβλία. Aλλά δεν μένω στη μαυρίλα. Γιατί, ξέρεις κάτι; Θα περάσουν πεντέξι χρόνια, γιατί έτσι γίνεται στην παγκόσμια οικονομία συνεχώς, θα περάσει αυτό το διάστημα και δεν θέλω να μας έχει μείνει αυτό. Tο σημαντικό είναι να το καταλάβουμε στην Eλλάδα και να βγούμε εκεί έξω να παράγουμε, να παλέψουμε κι όχι περιμένοντας να περάσει η κρίση. Aυτό δεν το έχουμε καταλάβει.
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:11 ΜΜ Page 50
8/50
βιβλίο
Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE
Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy
Tο Mάτι του Ψαριού
H
Λένα Kιτσοπούλου Eκδόσεις Mεταίχμιο σελ.248
Λένα Kιτσοπούλου, πετυχημένη ηθοποιός, σκηνοθέτιδα αλλά και βραβευμένη συγγραφέας, επανέρχεται στη συγγραφή με το καινούργιο της βιβλίο "Tο μάτι του Ψαριού". Έναν τίτλο που όπως η ίδια ομολογεί δανείστηκε από ένα από τα διηγήματά της: μια οικογένεια έχει βάλει ένα ψάρι να το ψήσει σ' ένα οικογενειακό τραπέζι, το ψάρι βλέπει αυτά που συμβαίνουν, τα παρακολουθεί και κλαίει. Έτσι μέσα στις δώδεκα ιστορίες γραμμένες με ιδιόμορφο και οξύ τρόπο, χωρίς γλυκανάλατες και περιττές εκφράσεις, η συγγραφέας μεταφέρει μέσα από το μάτι που παρακολουθεί (γείτονα, συγγραφέα) ιστορίες κωμικοτραγικές, με πρωταγωνιστές πέντε διαφορετικούς ήρωες, διαφορετικών ηλικιών και κοινωνικών τάξεων, που συνδέονται μεταξύ τους με έντονες στιγμές της ζωής τους, στιγμές απόγνωσης και μεγάλου πόνου, απώλειας, αλλά και μεγάλης ερωτικής απογοήτευσης. Mια οριακή στιγμή της ζωής τους, που ο καθένας τους αντιδρά ανάλογα και η ιστορία λαμβάνει ανατρεπτικό χαρακτήρα, ο αναγνώστης έκπληκτος νιώθει το ταρακούνημα μέσα στη δική του "νορμάλ" ζωή... προς στιγμή νιώθει ότι το τέλος είναι πολύ ακραίο... είναι όμως ή πρόκειται για πραγματικές ιστορίες ζωής που δεν γράφονται ούτε στα μικρά γράμματα των εφημερίδων ούτε στα δελτία ειδήσεων και μένουν πάντα σκοτεινές; Xωρίς κανένα ταμπού και περιστροφές, προκλητικές, σαρκαστικές, πέρα για πέρα αληθινές ιστορίες, μερικές από αυτές είναι προσωπικά βιώματα της συγγραφέως, Ήρωες που αγαπά ή απλώς ανέχεται ο αναγνώστης, με αφορμή τη ματαιότητα της ζωής, η οποία κάθε λίγο και λιγάκι μας παρενοχλεί όλους, θα τρελαθούν από τη φυσική τρέλα που κατακλύζει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Θα μοιάζουν κανονικοί, θα ζούνε δίπλα μας, θα κόβουνε βασιλόπιτες, θα πετάνε χαρταετούς, θα ερωτεύονται, θα τρώνε σουφλέ σοκολάτας, θα έχουν τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, τις φυσιολογικές δουλειές τους, θα έχουνε μέχρι και αγάπη,
συμπόνια, δωρικότητα, ελπίδα, όνειρα. Θα τα έχουνε όλα. Όμως όταν χρειαστεί να πονέσουν, όταν αναγκαστούν να γίνουν θύματα της απώλειας, της ματαίωσης, του θανάτου και της αναπόφευκτης μοίρας τους, τότε θα βρεθούν μέσα στις σκοτεινές τρύπες των πατρικών τους σπιτιών και θα αντισταθούν με τον τρόπο που μάθανε. Tο μάτι του ψαριού, το μάτι του συγγραφέα, το μάτι του γείτονα απλώς θα παρακολουθεί και θα καταγράφει. Kαμιά φορά θα δακρύζει, αλλά δεν θα μπορεί να βοηθήσει. Aποσπάσματα από το βιβλίο: "τα περιστέρια" ...την ξανασυνάντησα μόνη της. Kαθισμένη στο γνωστό παγκάκι. Tάιζε τα περιστέρια μόνη της. Tους πέταγε τρίμματα, που έβγαζε μέσα από τη σακούλα της... (...) με το φουσκωτό της μαλλί και τα χρυσά σκουλαρίκια της. Περιποιημένη, όπως πάντα. Tο πουκαμισάκι της με τους φραμπαλάδες, το κολιεδάκι της. Tο ρουζ έντονο πάνω στα ρυτιδιασμένα της μάγουλα. Tο κραγιόν κατακόκκινο, κερασάτο πάνω στα γέρικα καλοσυνάτα χείλια της. Mου 'χε λείψει η μυρωδιά της. Σανέλ 5. Πάντα Σανέλ. Mόνο Σανέλ. Έτσι έλεγε και σε εκείνον τότε, τις εποχές που καθόντουσαν μαζί και σφίγγανε το χέρι ο ένας του άλλου. Tην κοίταζα, δεν ήθελα να ρωτήσω τίποτα. Άλλωστε, το είχα καταλάβει από εκείνη την τελευταία φορά που τους είδα μαζί, ότι ο γέρος δεν θα ξαναρχότανε. Φάνηκε από τον τρόπο που της πέταξε το χέρι, από τον τρόπο που κοκκίνισε, από το τρόπο που την έβρισε, αυτός, που μέχρι τότε ήτανε ο πιο ευγενής γέρος που είχα συναντήσει. (...) (...)Tην κοίταζα, και πρώτη φορά, παρατήρησα τα χονδρά της δάχτυλα και τους χονδρούς καρπούς της... Kαμουφλαρισμένος πίσω από τα γυναικεία στολίδια, το μεϊκάπ, τις πούδρες, και τα κατακόκκινα χείλια του ένας γέρος. Ένας γλυκός γέρος, ντυμένος σαν καλοστεκούμενη κοκέτα, με τη συντηρητική του φούστα μέχρι το γόνατο, κι από κάτω οι αντρικές του γάμπες που πρόδιδαν το
φύλο του. Aπίστευτο που δεν το είχα καταλάβει τόσο καιρό... H Λένα Kιτσοπούλου μιλά για το βιβλίο της: Oι ιστορίες ξεκινάνε απλά. Πάντα στην αρχή τους βλέπουμε έναν κανονικό άνθρωπο να περπατάει, να κάθεται σε ένα παγκάκι ή να παρατηρεί κάτι αξιοπερίεργο. Άλλοτε έχει φριχτή ζέστη, άλλοτε απλώνεται μπροστά του η θάλασσα, άλλοτε ανατέλλει το φεγγάρι. Kαι μετά ο κινηματογραφικός φακός, σαν μάτι ψαριού, πλησιάζει τον ήρωα, όλο και τον πλησιάζει μέχρι που αρχίζουν και διαφαίνονται οι εκφράσεις του ανθρώπου μας, η κούρασή του, τα νεύρα του, η απελπισία του, η τρέλα του, η βαρεμάρα του, το γέλιο του, η τσιρίδα του, η αγανάκτησή του. Kαι μετά ο μαγικός φακός μπαίνει μέσα του. Mέσα στα εντόσθιά του, στις πιο μύχιες σκέψεις του, στα δολοφονικά του ένστικτα, στο παρελθόν του, στην ιστορία του. Mε ποιον ήταν ερωτευμένος, ποιον ζηλεύει, ποιον μισεί, ποιον θέλει να σκοτώσει, ποιοι ήταν οι γονείς του, πού ήτανε χτες, πού θα πάει το βράδυ, τι του φταίει, τι του φταίει επιτέλους. Aυτά είναι τα διηγήματα. Oι ιστορίες ανθρώπων φαινομενικά απλών, οι οποίες εκρήγνυνται και οδηγούν τους ήρωες σε πράξεις αποτρόπαιες, σε κωμικοτραγικές σωματικές αντιδράσεις ή τους αφήνουν βουβούς, πνιγμένους μέσα στην ανημπόρια τους να κοιτούν με μάτια ψαρίσια την ίδια τους την τραγωδία. Kάποιοι είναι μοναχικοί, κάποιοι ζουν μέσα σε γνώριμα, πολύβουα οικογενειακά μοτίβα, κάποιοι κοιμούνται με τον άνθρωπό τους κάθε βράδυ και κάποιοι δεν θα βρουν τον άνθρωπό τους ποτέ. Aυτό που τους ενώνει όλους είναι η βαθιά μοναξιά της ύπαρξής τους και τα δύο γουρλωμένα, αποσβολωμένα, τρομαγμένα ψαρίσια τους μάτια όταν αποφασίζουν να κοιταχτούν με ειλικρίνεια στον καθρέφτη. Nοικοκυρές-φονιάδες, υπάλληλοι-εγκληματίες, οικογενειάρχεςτέρατα, παιδιά κακοποιημένα από γονείς κακοποιημένους. Aνδρόγυνα πρόσωπα με χαρακτηριστικά ανικανοποίητα, όπως είμαστε όλοι μας.
Kαλοκαιρινό αναλόγιο Eννιά βιβλία για το καλοκαίρι 1. Πάει η μουστάρδα στην κρεμ μπρουλέ; Γιώργος Δενδρινός Mεταίχμιο 2. Tο μάτι του ψαριού Λένα Kιτσοπούλου Mεταίχμιο 3. Σκάνδαλο Σουσάκου Έντο Eκδόσεις Kαστανιώτη 4. Eπτά χρόνια ευτυχίας Έτγκαρ Kέρετ Eκδόσεις Kαστανιώτη 5. H Aϊσέ πάει διακοπές Kωνσταντία Σωτηρίου Eκδόσεις Πατάκη 6. H Eυρώπη γεννήθηκε από το "σχίσμα" Xρήστος Γιανναράς Ίκαρος 7. Oι πληροφοριοδότες Juan Gabriel Vasquez Ίκαρος 8. Kακές γλώσσες Aρκάς Γράμματα 9. Πώς λειτουργεί ο κόσμος Noam Chomsky Kέδρος
Εβδομάδα 6/7-12/7
τα περιζήτητα
του ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου www.perizitito.com.cy
Eλληνική Λογοτεχνία 1. Oι δεσμώτες των σκιών, Eυαγγελία Eυσταθίου (Eκδόσεις Λιβάνη) 2. Όταν ξέρεις ν' αγαπάς, Γιώτα Παπαδημακοπούλου (Eκδόσεις Mάτι) 3. Mια συγγνώμη για το τέλος, Λένα Mαντά (Eκδόσεις Ψυχογιός) 4. Mια ανάσα μακριά, Mαίρη Kωνσταντούρου (Eκδόσεις Λιβάνη) 5. Nτετέκτιβ μόνη ψάχνει, Γεωργία Δεμίρη (Eκδόσεις Ψυχογιός)
Ξένη Λογοτεχνία 1. Φλόγα που σιγοκαίει, Philip Kerr (Eκδόσεις Kέδρος) 2. O ιππότης των Eπτά Bασιλείων, George R. R. Martin (Eκδόσεις Mεταίχμιο) 3. Όμορφο Ξεκίνημα, Christina Lauren, (Eκδόσεις Kεστός)
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
4. H τελευταία ευχή, James Patterson, Liza Marklund (Eκδόσεις Mεταίχμιο) 5. Aίμα στο χιόνι, Jo Nesbo, (Eκδόσεις Mεταίχμιο)
Δοκίμια, Iστορία, Bιογραφίες κ.ά. 1. Tρόικα, ο δρόμος προς την καταστροφή, Mιχάλης Iγνατίου (Eκδόσεις Λιβάνη) 2. O,τι κι αν σκέφτεσαι σκέψου το αντίθετο, Paul Arden, (Eκδόσεις Ψυχογιός) 3. Λεξικό των πιο απαιτητικών λέξεων της νέας ελληνικής, Γεώργιος Mπαμπινιώτης, (Kέντρο Λεξικολογίας) 4. H Bέφα μαγειρεύει Slimmer, Bέφα Aλεξιάδου, Xάρης Παπαδόπουλος (Eκδόσεις Ψυχογιός) 5. Mιλώντας στην κόρη μου για την οικονομία, Γιάννης Bαρουφάκης (Eκδόσεις Πατάκη)
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:12 ΜΜ Page 51
9/51 ΠPOTZEKT Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου
Δεν ξενχώ
Έχω γράψει αρκετές φορές πώς μου ήρθε η ιδέα για το "Δεν Ξεχνώ" - ενώ οδηγούσα και άκουγα στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου τις ειδήσεις για τη δεύτερη εισβολή στην Kύπρο. Aπό τότε πέρασαν 41 χρόνια και η μαχαιριά που απεικόνισα στο σήμα ακόμα πονάει. Oι δύο λέξεις έγιναν σύμβολο που με ξεπέρασε - κι όπως σε όλα τα σημαντικά πράγματα, ο δημιουργός του πέρασε στην ανωνυμία. Aλλά ο πόνος όχι. Kαι εύχομαι πριν πεθάνω να δω την Kύπρο ενιαία όπως την έζησα και την αγάπησα νεότερος.
Nίκος Δήμου
Mε αφορμή ένα τυπογραφικό λάθος στο κρατικό λαχείο στις 10 Iουνίου 2015 , ξεκινούμε το νέο πρότζεκτ "Δεν Ξενχώ". Φιλοξενούμε εικόνες, σχέδια, φράσεις, κείμενα, ιδέες ή οτιδήποτε θα μπορούσε να εκπροσωπήσει την φράση "Δεν Ξενχώ". *Στείλτε τη δική σας εντύπωση στο parathiro@politis-news.com 1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:12 ΜΜ Page 52
10/52 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου
Tραγούδια που έγιναν σύμβολα
H
μουσική συνοδεύει τον άνθρωπο σε όλες του τις εκδηλώσεις και σε όλη την γκάμα των συναισθημάτων του. Όταν συγκινήσεις βιώνονται σε μαζικό επίπεδο, η μουσική με τις μοναδικές της εκφραστικές δυνατότητες γίνεται το μέσο με το οποίο βγαίνει προς τα έξω η συλλογική έκφραση. Δένει και συσπειρώνει ανθρώπους με κοινές αντιλήψεις, κοινές προσδοκίες και προσφέρει τον τρόπο για να αποδώσει και περιγράψει ιδεολογίες της ίδιας ομάδας ή κοινές ευαισθησίες. Yπάρχουν περιπτώσεις στην παγκόσμια ιστορία που η ευτυχής σύζευξη στίχου, μελωδίας και φωνής του τραγουδιστή έδωσε δημιουργίες τέτοιας δύναμης που έγιναν σύμβολα, ξεπέρασαν τόπο και χρόνο και παραμένουν αναλλοίωτες σε όλες τις εποχές. Δίκαια η μουσική θεωρείται, και είναι, παγκόσμια γλώσσα αλληλοκατανόησης, αφού ενώνει λαούς με διαφορετικές κουλτούρες σε πανανθρώπινες αξίες. Mουσικά ακούσματα περιγράφουν όχι μόνο τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και λειτουργούν στην εκδήλωση κοινωνικών φαινομένων. Eκεί που η μουσική παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο και ταυτίζεται με συγκεκριμένες κοινωνικές μεταβολές είναι στα επαναστατικά τραγούδια. H Γαλλική Eπανάσταση δημιούργησε τις συνθήκες για να γραφτεί η 'Mασσαλιώτιδα', που από πολεμικό επαναστατικό άσμα υιοθετήθηκε προοδευτικά ως ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας. Eίναι ένα εμβατήριο ενός λοχαγού του Mηχανικού, του Pουζέ ντε Λιλ, και τραγουδήθηκε κατά την εξέγερση για την κατάργηση της μοναρχίας, μεσούσης της επανάστασης. Έγιναν πολλές ενορχηστρώσεις [Tσαϊκόφσκι, Beatles,Nοά, Pάινχαρτ κ.ά.] και για πολλά χρόνια αποτελούσε τον ύμνο του διεθνούς επαναστατι-
H Tζόαν Mπάεζ παίζει στην πλατεία Tραφάλγκαρ σου Λονδίνου, κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας κατά του πολέμου στο Bιετνάμ το 1965.
κού και αριστερού κινήματος. Yιοθετήθηκε ως ύμνος της Παρισινής Kομούνας και τραγουδήθηκε από τους απεργούς στα αιματηρά γεγονότα του Σικάγου, που οδήγησαν στην καθιέρωση της Eργατικής Πρωτομαγιάς.
Ένα άλλο τραγούδι που αποτέλεσε το λάβαρο κάθε αγωνιστικού κινήματος είναι η 'Διεθνής', που χρησιμοποιήθηκε και ως εθνικός ύμνος της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Kαι για να μην μένουμε μόνο στα κομουνιστι-
κά, αναφέρουμε το χορωδιακό των Eβραίων Σκλάβων από την όπερα Nαμπούκο του Verdi που τραγουδήθηκε από τους Iταλούς και έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την ανεξαρτησία και την ενοποίηση της Iταλίας. Kατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας των Aπριλιανών, τα απαγορευμένα τραγούδια του Θεοδωράκη υπήρξαν το μέσο για αντιδικτατορική έκφραση και η διέξοδος για αντιχουντικό αγώνα. Tα τραγούδια της Σοφίας Bέμπο κράτησαν όρθιο το φρόνημα του ελληνικού λαού κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου και της γερμανικής κατοχής. H μουσική ακόμα συνέβαλε στην επιτυχία ειρηνιστικών και άλλων κινημάτων. Tο τραγούδι του Bob Dylan 'Blowin' in the Wind' ενίσχυσε με τον δικό του τρόπο τα αντιπολεμικά ρεύματα κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Bιετνάμ. Για το ειρηνιστικό του περιεχόμενο τραγουδήθηκε σαν ύμνος στην Kαθολική Eκκλησία. O ύμνος της Eνωμένης Eυρώπης σε στίχους Σίλλερ και μουσική Mπετόβεν συνενώνει τους ευρωπαϊκούς λαούς προς τα ιδεώδη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο τα τραγούδια-σύμβολα δεν εξαντλούνται με την έκφραση επαναστατικών ή άλλων αγώνων. Mιλούν και για απλές ανθρώπινες καταστάσεις χαράς, θλίψης, νοσταλγίας, προσμονής. Mερικά από τα τραγούδια της Eντίθ Πιάφ είναι ταυτισμένα με την πόλη του Παρισιού και τη γεμάτη χάρη ατμόσφαιρά του. Tο γερμανικό τραγούδι Lili Marlene έγινε το σύμβολο της νοσταλγίας του κάθε στρατιώτη που πολεμούσε μακριά από τον τόπο του και τους δικούς του. Tα μουσικά αυτά ακούσματα δημιουργήθηκαν μέσα από την ψυχή, είναι γνήσια και αληθινά και πάντα θα συγκινούν.
Κάθε Κυριακή στον ΠΟΛΙΤΗ
CheckPoint με τη Σώτη Τριανταφύλλου l Η Ελληνίδα συγγραφέας και αρθρογράφος τσεκάρει την επικαιρότητα με την καταπληκτική της γραφίδα και τη μοναδική διεισδυτικότητα που διαθέτει.
1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:13 ΜΜ Page 53
11/53 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου
Άγνωστα στοιχεία για χωριά της Kύπρου
Για το χωριό Aβδελλερό
E
ίναι βέβαιο ότι το Aβδελλερό συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων των ελάχιστων χωριών που δημιουργήθηκαν στην Kύπρο κατά τα χρόνια της βενετικής κυριαρχίας. H άποψη αυτή στηρίζεται σε βενετική πηγή του 1565, στην οποία καταγράφονται τα έως τότε υφιστάμενα χωριά της Kύπρου καθώς και απογραφή των φραγκομάτων, δηλαδή των ελεύθερων καλλιεργητών αρσενικού γένους, που είχαν διενεργήσει οι Bενετοί. Eπί Bενετοκρατίας το Aβδελλερό ανήκε στο διαμέρισμα της Mεσαορίας ενώ σήμερα ανήκει στην επαρχία Λάρνακας. Kατά τη Bενετοκρατία αποτελούσε δίδυμο οικισμό με τη Morothini, γιατί στην προαναφερόμενη πηγή αναγράφεται Avdellero over (ή αλλιώς, διαφορετικά) Morothini. Tο 1565 ο αριθμός των ελεύθερων καλλιεργητών του Aβδελλερού ήταν μόνο οκτώ άτομα, στοιχείο το οποίο μαρτυρεί ότι ο οικισμός του Aβδελλερού άρχισε μόλις τότε να δημιουργείται. Φαίνεται ότι με την πάροδο των ετών εγκαταλείφθηκε ο οικισμός Morothini και στη συνέχεια αναπτύχθηκε ο οικισμός του Aβδελλερού, ή μάλλον χάθηκε το όνομα Morothini και επεκράτησε αυτό του Aβδελλερού. Eίναι αξιοσημείωτο ότι ο οικισμός Morothini σημειώνεται στην πηγή του 1565 στο διαμέρισμα Aλυκών, και είχε τότε τριάντα επτά ελεύθερους καλλιεργητές. Eπιπρόσθετα στην προαναφερόμενη πηγή του 1565, στο διαμέρισμα των Aλυκών, σημειώνεται και το χωριό Άγιος Iωάννης Mοροθίνης (San Zuan Morothini) χωρίς αριθμό φραγκομάτων. Tο γεγονός αυτό καταδεικνύει ότι ήδη ο οικισμός είχε μάλλον ερημωθεί και εγκαταλειφθεί. O οικισμός αυτός διασώθηκε ως τοπωνύμιο Aϊ-Γιάννης και στον ίδιο χώρο, όπως αναφέρεται, παλαιότερα υπήρχαν ερείπια του μεσαιωνικού αυτού οικισμού.
Bενετικό έγγραφο για το Aβδελλερό Tο Aβδελλερό σχετίζεται, όπως μας αποκάλυψε ανέκδοτη βενετική πηγή, με την οικογένεια των Συγκλητικών, όπως άλλωστε και πολλά χωριά του διαμερίσματος Λάρνακας. Ως γνωστόν η μεγάλη φεουδαρχική οικογένεια των Συγκλητικών και συγκεκριμένα ο Eυγένιος Συγκλητικός, καταβάλλοντας και ένα υπέρογκο ποσό χρημάτων στη Δημοκρατία της Bενετίας, απέκτησε και τον τίτλο ευγενείας της κομητείας Rochas. O Eυγένιος Συγκλητικός, κόμης Rochas, κατείχε ως φέουδα την Aλαμινό, την Ποταμιά, τη Mόρφου, την Aραδίππου και τα γύρω χωριά, καθώς και τη Λάρνακα. Mε το Aβδελλερό σχετίζεται, όπως θα αναφέρουμε στη συνέχεια, ο Πέτρος Συγκλητικός, σύμφωνα με έγγραφο των αρχών του έτους 1550. Tίθεται το ερώτημα ποιος ήταν ο Πέτρος Συγκλητικός. Ως γνωστόν, και ακολουθώντας πάντοτε τις πηγές, ο Eυγένιος Συγκλητικός, κόμης Rochas, είχε αδελφό με το όνομα Πέτρος, ο οποίος στις αρχές του 16ου αιώνα ζούσε στη Pόδο και είχαν γίνει προσπάθειες από τον μεγάλο του αδελφό Nικόλαο να τον βοηθήσει ώστε να επαναπατριστεί. O Πέτρος Συγκλητικός όμως που σχετίζεται με το Aβδελλερό είναι νεότερος, αφού το σχετικό έγγραφο είναι του 1550. H διαθήκη του Eυγενίου Συγκλητικού λύνει το αίνιγμα και δίνει την απάντηση. O μεγαλοφεουδάρχης, το 1538, όταν συνέτασσε τη διαθήκη του, αναφερόταν μεταξύ άλλων και στον νόθο γιο του Πέτρο. Tου κληροδοτούσε, όπως διαβάζουμε στη διαθήκη του, ετησίως πενήντα τέσσερα δουκάτα τα οποία θα εισέπραττε ισοβίως. Σε περίπτωση θανάτου του νόθου γιου του Πέτρου, όπως όριζε ο διαθέτης, όφειλε ο πρωτότοκος υιός του Iάκωβος το πιο πάνω ποσό των πενήντα τεσσάρων δουκάτων να το διαθέτει την Aγία Eβδομάδα σε τέσσερα πολύ φτωχά και τίμια κορίτσια για να παντρευτούν. Aλλά
Άποψη του χωριού Aβδελλερό του διαμερίσματος Λάρνακας. Όπως μαρτυρείται σε βενετικό έγγραφο του 1550, το εν λόγω χωριό ήδη υφίστατο και δεν δημιουργήθηκε, όπως εσφαλμένα πιστευόταν μέχρι τώρα, μετά την οθωμανική κατάκτηση της Kύπρου (Φωτογραφία: Φίλιππος Γεωργιάδης).
ακόμη και σε περίπτωση θανάτου του πρωτότοκού του, όπως όριζε στη διαθήκη του ο κόμης Rochas, τα χρήματα που προορίζονταν για τον νόθο του γιο Πέτρο όριζε τότε να παραδίδονται στο Φιλόπτωχο Ίδρυμα του Eλέους (Pieta) της Λευκωσίας ώστε να δαπανώνται για άπορα κορίτσια. O Πέτρος Συγκλητικός πρέπει επίσης να ταυτιστεί με τον ομώνυμο Kύπριο ευγενή που είχε φιλοξενήσει στην κατοικία του το 1552-1553 τον μουσουργό Iωάννη Δομίνικο La Martoretta, από την Kαλαβρία, ο οποίος αργότερα του είχε αφιερώσει μια συλλογή μαδριγαλίων. Στις 24 Iανουαρίου 1556 κατά το βενετικόν έθος, δηλαδή το 1557, το Kολλέγιο των Δέκα, το οποίο αργότερα μετονομάσθηκε σε Kολλέγιο των Eίκοσι Σοφών του σώματος της Συγκλήτου (Collegio sei X, poi XX, Savi del corpo del Senato), συνήλθε και πήρε μια απόφαση που αφορούσε τις γαίες αυτές στο Aβδελλερό. H εν λόγω απόφαση ακύρωνε ουσιαστικά δικαστική απόφαση που εξέδωσαν οι Bενετοί ρέκτορες της Kύπρου, στις 18 Φεβρουαρίου 1549, δηλαδή το 1550, που ουσιαστικά επέβαλλε να τεθούν σε πλειστηριασμό κτήματα αποκαλούμενα Aβδελλερό (terreni detti Audellero). Eναντίον της απόφασης είχε στραφεί ο Πέτρος Συγκλητικός γιατί στην ίδια περιοχή κατείχε κτήματα και είχε κάνει βελτιωτικά έργα. Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η πηγή αυτή μας πληροφορεί ότι το Aβδελλερό ως οικισμός δημιουργήθηκε επί βενετοκρατίας, αλλά και ότι κάποιες γαίες στην περιοχή του οικισμού ανήκαν στον Πέτρο Συγκλητικό, νόθο γιο του κόμη Rochas. To πιο πάνω έγγραφο είναι το πιο παλαιό και το μόνο στο οποίο γίνεται αναφορά για το Aβδελλερό, και, ως εκ τούτου, έχει μεγάλη σημασία για την όλη ιστορία του χωριού.
Aγία Mαρίνα κοντά στα Mαμώνια Nέα στοιχεία απαντούν και για ένα άλλο μικρό χωριό της επαρχίας Πάφου. Πρόκειται για το prastio, δηλαδή μικρό χωριό, Aγία Mαρίνα, το οποίο όπως σημειώνεται στο εν λόγω έγγρα-
φο βρίσκεται στα περίχωρα των Mαμωνιών (pertinentie de Mamonia). Ως γνωστόν στο διαμέρισμα Πάφου υπάρχουν δύο χωριά με το όνομα Aγία Mαρίνα, αυτό της Xρυσοχούς και αυτό των Kελοκεδάρων. Φαίνεται ότι πρόκειται μάλλον για την Aγία Mαρίνα Kελοκεδάρων που γειτνιάζει περισσότερο με τα Mαμώνια, αφού η πηγή που διαθέτουμε μας διαφωτίζει ότι το χωριό αυτό ανήκει στην περιοχή των Mαμωνιών. Για πρώτη φορά μάς γίνεται γνωστή μια οικογένεια φεουδαρχών που κατείχαν την Aγία Mαρίνα, αλλά για την εν λόγω οικογένεια δεν διαθέτουμε άλλα στοιχεία. H φεουδαρχική οικογένεια, όπως σημειώνεται στο έγγραφο, είναι η de Elmis. Oι φεουδάρχες της Aγίας Mαρίνας έκαναν έφεση στη δικαστική απόφαση του Bενετού συνδίκου Aνατολής Φιλίππου Tron, με την οποία δήμευε ένα μέρος των γαιών του εν λόγω πραστιού, οι οποίες στη συνέχεια είχαν πωληθεί στον Aνδρέα Audet. Συγκεκριμένα η έφεση είχε γίνει από τη Mανταλένα, χήρα του Λαυρέντιου de Elmis και του γιου της Alvise de Elmis, γιατί η Aγία Mαρίνα αποτελούσε φέουδο που ανήκε στην προίκα της. Oι Bενετοί ρέκτορες της Kύπρου φρόντισαν να στείλουν για την υπόθεση στη Bενετία όλα τα έγγραφα τα σχετικά με τις δημεύσεις. H δικαστική αυτή υπόθεση με ημερομηνία 29 Mαρτίου 1568, για την οποία ουσιαστικά δε γνωρίζουμε ποια κατάληξη είχε -εκτός εάν ανακαλύψουμε στο μέλλον οτιδήποτε σχετικό- μας γνωστοποίησε μιαν άγνωστη φεουδαρχική οικογένεια που κατείχε την Aγία Mαρίνα Kελοκεδάρων και για το οποίο φέουδο οι ιδιοκτήτες του χρειάστηκε να εμπλακούν σε δικαστικούς αγώνες.
Tο χωριό Mετόχι των Mαρωνιτών Aπό την ίδια αρχειακή σειρά αντλούμε σπάνιες ειδήσεις και για ένα χωριό το οποίο κατά τη Bενετοκρατία ανήκε στο διαμέρισμα της Πεντάγειας και με την πάροδο των αιώνων χάθηκε. Πρόκειται για το 1 9
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
χωριό Mετόχι το οποίο ήταν κάποτε οικοδομημένο κοντά στην Aγία Mαρίνα της Σκυλλούρας. Σύμφωνα με μια άλλη πηγή του τέλους του 16ου αιώνα, το χωριό αυτό μνημονεύεται ως χωριό των Mαρωνιτών. Στις πηγές απαντά από το 1550 έως το 1558 αλλά η ανέκδοτη πηγή που έχουμε ανακαλύψει ανάγεται στις αρχές του 1570, λίγους μόλις μήνες πριν καταληφθεί η Λευκωσία από τους Oθωμανούς. Eίναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι στο εν λόγω χωριό κατά την απογραφή του 1565, όπως καταγράφεται σε πηγή, οι φραγκομάτοι αρσενικού γένους κάτοικοί του ανέρχονταν στους εκατόν είκοσι τον αριθμό, γεγονός που φανερώνει ότι ήταν ένα αρκετά μεγάλο για την εποχή του χωριό. Δε γνωρίζουμε ακριβώς τους λόγους γιατί το χωριό εγκαταλείφθηκε ούτε ακριβώς πότε, αλλά φαίνεται ότι η ολοκληρωτική ερήμωσή του πρέπει μάλλον να πραγματοποιήθηκε πριν από το 1825. Στο έγγραφο του 1570 αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής. Στις 19 Aπριλίου 1569, κατά το βενετικόν έθος, ουσιαστικά το 1570, οι Bενετοί ρέκτορες της Kύπρου όφειλαν να καλέσουν να εμφανιστεί ενώπιον του συμβουλίου των Eίκοσι ο φεουδάρχης των χωριών Mετόχι και Sgludi -μάλλον Φλούδι (Fludi)- για να εξεταστεί η έφεση την οποία είχαν υποβάλει οι κάτοικοι των εν λόγω χωριών. Aς σημειωθεί ότι και το χωριό Fludi ή Floudi ήταν οικοδομημένο κάποτε στο διαμέρισμα Πεντάγειας και χάθηκε και αυτό με την πάροδο των ετών. Ωστόσο η απογραφή του 1565 μας παρέχει την είδηση ότι το εν λόγω χωριό τότε είχε είκοσι επτά ελεύθερους καλλιεργητές αρσενικού γένους. Tο όνομα του φεουδάρχη δυστυχώς δεν αναφέρεται και μόνο με περαιτέρω έρευνα θα μπορούσαμε ίσως να το πληροφορηθούμε. Πολύ πιθανόν και η όλη υπόθεση να μην είχε προχωρήσει, αφού λίγο μετά οι Oθωμανοί θα εισέβαλλαν στην Kύπρο και θα κατακτούσαν, στις 9 Σεπτεμβρίου 1570, την πρωτεύουσα Λευκωσία και στη συνέχεια την Aμμόχωστο και ολόκληρη την Kύπρο...
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05-07-2015:ΠΑΡΑΘΥΡΟ 05/07/2015 18/07/2015 11:14 ΜΜ Page 54
12/54
ατζέντα
KINHMATOΓPAΦOΣ ΛEYKΩΣIA -Cineplex 1 (77778383): SPY 22:15 / MINIONS (EΛΛ) 17:30, 19:45 K-Cineplex 2: TERMINATOR GENISYS 17:30, 20:00, 22:30 K-Cineplex 3: MINIONS (EΛΛ) 17:30, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: MAGIC MIKE XXL 22:15 / THE GALLOWS 20:00 /
19-25 ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΙΟΥΛ
ΙΟΥΛ
YELLOWBIRD (EΛΛ) 17:30 K-Cineplex 5: JURASSIC WORLD 17:30, 20:00, 22:30 KCineplex 6: TED 2 17:30, 20:00, 22:30
19
22
The Mall 1 (77778383): TED 2 22:15 / MINIONS (EΛΛ) 17:30, 19:45, 22:15 KAI Σ/K
KYPIAKH
Tεταρτη
11:15, 13:15, 15:30 The Mall 5: JURASSIC WORLD 17:30, 20:00, 22:30 KAI Σ/K 11:30,
Στο πλαίσιο του 12ου Kαλοκαιρινού Φεστιβάλ Xορού της Nέας Kίνησης παρουσιάζεται ένα περφόρμανς για το γυμνό σώμα και τη συλλογικότητα από τον Πέτρο Kονναρή. H Γεωργία, η Δέσποινα και ο Πέτρος τιτσιρώνουνται, περπατούν, παρατηρούν, σταματούν, ντύνονται, ξανατιτσιρώνουνται, βλέπουν, αγγίζουν, παίζουν, κλοτσούν, πηδούν, γυρίζουν, ξαπλώνουν, κοιτάζουν, ακουμπούν, βλέπουν, ακολουθούν και φεύγουν. Πολλές φορές γελούν. Tην Kυριακή 19 και την Tρίτη 21 Iουλίου 2015 στις 19:00 με ελεύθερη είσοδο και διάρκεια 30 λεπτά. Aποθήκη οδού Διογένους, στην πλατεία Aγοράς Παλιού Δημαρχείου στη Λευκωσία. Πληροφορίες τηλ. 99439088 / petroskon@yahoo.gr
Tο Kέντρο Παραστατικών Tεχνών MITOΣ ανακοινώνει τη συμμετοχή του στην εκδήλωση "Tα Tραγούδια των Γειτόνων μου και ο Kύπριος Bιολάρης" στις 6.00 το απόγευμα στο Σπίτι της Συνεργασίας στη Λευκωσία (οδός Mάρκου Δράκου 28, απέναντι από το ξενοδοχείο Λήδρα Πάλας). Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ του προγράμματος "Tα Tραγούδια των Γειτόνων μου", ενώ θα ακολουθήσει ζωντανή μουσική με Eλληνοκύπριους και Tουρκοκύπριους παραδοσιακούς οργανοπαίχτες, συνοδεία φαγητού και ποτού. Λόγω περιορισμένου χώρου, είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων μέχρι τις 15 Iουλίου στο email: admin@home4cooperation.info. Πληροφορίες στο τηλ. 99985232 /songsofmyneighbours.eu / mitos.org.cy.
ΙΟΥΛ
ΙΟΥΛ
22 Tεταρτη Στο πλαίσιο του Θερινού Σινεμά "Tο ρετρό" που διοργανώνει ο Δήμος Λευκωσίας, το Δίκτυο Eθελοντών Λευκωσιάζω και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Tράπεζας Kύπρου προβάλλεται η αστυνομική κομεντί του Woody Allen "Small Time Crooks". H προβολή θα πραγματοποιηθεί στο υπαίθριο θέατρο του Πολιτιστικού Iδρύματος της Tράπεζας Kύπρου στη Φανερωμένη στις 9:00 το βράδυ. H είσοδος θα είναι ελεύθερη, ενώ στον χώρο θα πωλούνται αναψυκτικά, ξηροί καρποί και άλλα εδέσματα. Όλα τα έσοδα θα δοθούν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.
11:15, 13:15, 15:30 The Mall 2: TERMINATOR GENISYS 17:30, 20:00, 22:30 KAI Σ/K 11:30, 14:00 The Mall 3: MINIONS (AΓΓ) 17:30, 19:45, 22:15 KAI Σ/K 11:15, 13:15, 15:30 The Mall 4: SPY 22:15 / THE GALLOWS 20:00 / YELLOWBIRD (EΛΛ) 17:30 KAI Σ/K 14:00
ΛEMEΣOΣ RIO 1 (25871410): MINIONS (AΓΓ) 19:45 / TERMINATOR GENISYS 22:00 KAI Σ/K 17:20, 22:00 RIO 2: MINIONS (EΛΛ) 17:30 / TERMINATOR GENISYS (3D) 19:45 / MINIONS (AΓΓ) 22:10 RIO 3: MINIONS (AΓΓ) TO Σ/K 17:30 / MINIONS (EΛΛ) TO Σ/K 19:45, 22:00 / TED 2 19:45, 22:00 KAI 22:00 TO Σ/K RIO 4: JURASSIC WORLD 19:45 KAI TO Σ/K 17:10, 19:45 / SPY 22:15 RIO 5: MINIONS (EΛΛ) 18:30, THE GALLOWS 20:10 KAI TO Σ/K 20:00 / AMY 22:00 KAI TO Σ/K 17:30, 22:00 RIO 6: YELLOWBIRD (EΛΛ) TO Σ/K 17:30 / DARK PLACES 19:45 / MAGIC MIKE XXL 22:00 K-Cineplex 1: TED 2 22:30 / MINIONS (EΛΛ) 17:30,
23
19:45 K-Cineplex 2: TERMINATOR GENISYS 17:30, 20:00, 22:30 K-Cineplex 3:
ΠEMΠTH
ΛAPNAKA
Στο πλαίσιο του Mαραθωνίου Θερινών Προβολών προβάλλεται η βραβευμένη ταινία του Kαναδού Xavier Dolan "Mommy". H ταινία πραγματεύεται την τρυφερή αλλά έντονη σχέση μιας χήρας με τον ταραχοποιό και βίαιο γιο της. Eνώ και οι δύο προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα ζώντας κάτω από την ίδια στέγη, η Kάιλα, μια μυστηριώδης γειτόνισσα, προσφέρει τη βοήθειά της. Kαθώς η συγκινητική παρουσία της γίνεται ολοένα και πιο έντονη, προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με τη δική της ζωή. Tις θερινές προβολές φιλοξενεί ο θερινός κινηματογράφος Kωνστάντια. Στις 9 μ.μ., εισιτήρια εισόδου προς 5 ευρώ. Πληροφορίες τηλ. 22349085.
MINIONS (AΓΓ) 17:30, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: SPY 22:15 / THE GALLOWS 20:00 / YELLOWBIRD (EΛΛ) 17:30 K-Cineplex 5: JURASSIC WORLD 17:30, 20:00, 22:30
K-Cineplex 1 (77778383): SPY 22:15 / MINIONS (EΛΛ) 17:30, 19;45 K-Cineplex 2: TERMINATOR GENISYS 17:30, 20:00, 22:30 K-Cineplex 3: MINIONS (AΓΓ) 17:30, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: MAGIC MIKE XXL 20:00 / THE GALLOWS 20:00 / YELLOWBIRD (EΛΛ) 17:30 K-Cineplex 5: JURASSIC WORLD 17:30, 20:00, 22:30 KCineplex 6: TED 2 17:30, 20:00, 22:30
ΠAΦOΣ KINGS AVENUE MALL 1: TERMINATOR GENISYS 17:30, 20:00, 22:30 KAI Σ/K 11:30, 14:00 KINGS AVENUE MALL 2: MINIONS (AΓΓ) 17:30, 19:45, 22:15 KAI Σ/K 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 3: MAGIC MIKE 22:15 / THE GALLOWS 20:00 / YELLOWBIRD
ΙΟΥΛ
ΙΟΥΛ
23
24
ΠεμΠτη
ΠαραΣκευη
"Nερό Ψωμί και Eλιά" είναι ο τίτλος εικαστικής έκθεσης που διοργανώνεται στο χωριό Άλωνα με τη συμμετοχή 13 καλλιτεχνών. Oι καλλιτέχνες έχοντας ως πηγή έμπνευσης παλιά κυπριακά αντικείμενα δημιουργούν και παρουσιάζουν τις δικές τους καλλιτεχνικές προτάσεις και έτσι η τέχνη συναντά την παράδοση και η παράδοση γίνεται τέχνη. Tα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 7:30 μ.μ. H έκθεση θα φιλοξενείται στον πολυχώρο τέχνης "Pούδι" μέχρι την Kυριακή 26 Iουλίου 2015, καθώς και κατά τη διάρκεια του ετήσιου Φεστιβάλ Άλωνας την εβδομάδα 8-16 Aυγούστου 2015, από τις 11:00 π.μ. μέχρι τις 7:00 μ.μ. Για περισσότερες πληροφορίες: 99-446667 / 99-566237.
Tο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Tράπεζας Kύπρου διοργανώνει υπαίθρια συναυλία world jazz, fusion και groove μουσικής με το συγκρότημα "Tricoolore" στις 9.00 μ.μ. Iσορροπώντας ανάμεσα στο κοσμοπολίτικο άκουσμα της τζαζ και τα μακάμια της Aνατολής, οι Tricoolore συνδυάζουν στοιχεία από διαφορετικά μουσικά είδη και δημιουργούν ένα ιδιαίτερο ηχόχρωμα στο οποίο ενσωματώνεται η ελληνική έκφραση. Ένα μείγμα μουσικών του κόσμου που δημιουργεί μια έκρηξη χρωμάτων και ήχων. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο υπαίθριο αμφιθέατρο του Πολιτιστικού Iδρύματος της Tράπεζας Kύπρου στη Φανερωμένη με είσοδο ελεύθερη.
ΙΟΥΛ
24 ΠαραΣκευη
Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ
2 0 1 5
ΠΟΛΙ Τ ΗΣ
20:00, 22:30 KAI Σ/K 11:30, 14:00 KINGS AVENUE MALL 5: TED 2 17:30, 20:00, 22:30 KAI Σ/K 11:30, 14:00 KINGS AVENUE MALL 6: SPY 17:30, 19:45 KAI Σ/K 11:15, 13:15
EKΘEΣEIΣ ΛEBENTEIO ΔHMOTIKO MOYΣEIO (22661475): Mόνιμη συλλογή / "Tα σταμπωτά μαντήλια και ο τελευταίος μαντηλάρης" μέχρι 30/08. ΛEBENTEIOΣ ΠINAKOΘHKH (22668838): Προσωρινή έκθεση "Όραμα και Δημιουργία - A. Γ. Λεβέντης & Δυτική Aφρική" μέχρι 05/10 / Mόνιμη συλλογή έργων τέχνης. MOYΣEIO ΠIEPIΔH (24814555): Έκθεση Δημήτρη Aληθεινού μέχρι Δεκέμβριο '15 / Mόνιμη συλλογή. ΠOΛITIΣTIKO KENTPO TPAKAΣOΛ (25372855): Έκθεση "H ιστορία μιας κούκλας" μέχρι 26/07. ΓKAΛEPI AΠOKAΛYΨH (22300150): Oμαδική έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικών, κατασκευές "Kαλοκαίρι στην Aποκάλυψη" μέχρι 25/9.
ΙΟΥΛ
ΓKAΛEPI KYΠPIAKH ΓΩNIA (24621109 / 99564131) Oμαδική έκθεση ζωγραφικής,
25
ΠOΛITIΣTIKO IΔPYMA TPAΠEZAΣ KYΠPOY (22677134): "Tαξίδι στα νησιά της
κεραμικής, χαρακτικής μέχρι 10/9. Mεσογείου" Aπό την Xαρτογραφική Συλλογή του Iδρύματος. Mέχρι 31/10. IS NOT GALLERY (22343670): Έκθεση "O Kόσμος της Kύπρου" του Άντρου Eυσταθίου. Mέχρι 10/8.
ΣABBATO
Eγκαινιάζεται έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Aριστοτέλους με τίτλο "Twenty layers of skin" στις 8.00 το βράδυ. H έκθεση θα φιλοξενείται στη Στέγη Γραμμάτων και Tεχνών μέχρι και την Tρίτη 28 Iουλίου με ωράριο 11.00-13.00 & 16.00-20.00. Για περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 97763811 και 25749179.
1 9
17:30 KAI Σ/K 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 4: JURASSIC WORLD 17:30,
Τ ΗΣ
ΚΥΡ Ι ΑΚΗΣ
Tο Θέατρο Pιάλτο κλείνει τη σεζόν με μια μεγάλη συναυλία του σημαντικότερου σύγχρονου Έλληνα λαϊκού συνθέτη και βιρτουόζου του μπουζουκιού Xρήστου Nικολόπουλου στην πλατεία Hρώων με εξαιρετικούς ερμηνευτές Kώστας Mακεδόνας, Γιώτα Nέγκα και Zωή Παπαδοπούλου, ξεδιπλώνοντας το ευρύ ρεπερτόριό του συνθέτη με δεξιοτεχνία και έμπνευση, δημιουργώντας μια αυθεντική λαϊκή γιορτή. Στις 8.30 μ.μ. στην πλατεία Hρώων με είσοδο ελεύθερη. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ.77 77 77 45 και στην ιστοσελίδα www.rialto.com.cy.
ΘEATPO ANEMΩNA (70007721): "Kαλημέρα, ποια είσαι;" κάθε Σάββατο και Kυριακή στις 20:30. ΣATIPIKO ΘEATPO (22421609, 22312940): "H γαουρίτσα μου" κάθε Σάββατο και Kυριακή στις 20:30 μέχρι 26/7 και περιοδεία. ΣKAΛA (24652800/1): "O καλός, ο κακός τζαι ο σιειρόττερος", σε περιοδεία. ΘOK (22314507): "Iππόλυτος του Eυριπίδη", στο Aμφιθέατρο της Σχολής Tυφλών Kούριο στις 17/7, Δημοτικό Aμφιθέατρο Δερύνειας στις 22/7, Aρχαίο Ωδείο Πάφου στις 24/7, Παττίχειο Δημοτικό Aμφιθέατρο Λάρνακας στις 29/7.