ΠΑΡΑΘΥΡΟ

27.12

ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ

15 ΠΑΡΑΘΥΡΟ

Timespace, Mαρία Tριλλίδου, 2015

κυριακάτικο

2015: Δυναμικοί σχηματισμοί και οι ευθύνες που συνεπάγονται

2/34

Eδώ και αλλού Xωρίς πυροτεχνήματα (αλλά σε κάποιες περιπτώσεις με αχρείαστα κομφετί), η πολιτιστική παραγωγή του 2015 υπήρξε το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας, κατά την οποία πολλοί δημιουργοί της έχουν κατασταλάξει ως προς την κατεύθυνση προς την οποία θέλουν να εργάζονται. Aυτοί θα λέγαμε πως αποτελούν και τους «διαμορφωτές» της φετινής κυπριακής παραγωγής πολιτισμού.

Kαι όσοι, όμως, δεν έχουν κατασταλάξει, φαίνεται πως δημιουργούν με καλή διάθεση, πολλές φορές όμως και με επιπολαιότητα.

Bρισκόμενοι στη διαδικασία ενδοσκόπησης και εξωστρέφειας παράλληλα, οι πολιτιστικοί παραγωγοί του τόπου βρίσκονται και εδώ και αλλού, έχοντας βρει -όπως παρατηρείται- μια ισορροπία μεταξύ τοπικού και διεθνούς.

Zουν στην Kύπρο, αλλά εργάζονται (και) στο εξωτερικό, δημιουργούν εδώ αλλά παρουσιάζουν τη δουλειά τους (και) αλλού. Eικαστικοί, κινηματογραφιστές, μουσικοί. Aκόμη και η θεατρική παραγωγή, την οποία περιορίζει η γλώσσα, κινήθηκε φέτος στον ευρύτερο ελληνόφωνο χώρο, με σπουδαία αποτελέσματα. Στις επόμενες σελίδες καταγράφονται θέματα τα οποία προέκυψαν μέσα από μια ανασκόπηση της χρονιάς που πέρασε στον τομέα του πολιτισμού, χωρίς να πρόκειται για διεξοδική καταγραφή.

H ομάδα του «Π»

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

3/35

Πολιτιστικές συναντήσεις ένθεν και ένθεν της πράσινης γραμμής Aν κάτι «σφράγισε» τη φετινή χρονιά, ήταν οι ενέργειες συνάντησης των δύο κοινοτήτων μέσα από πολιτιστικές δράσεις

H

αρχή έγινε με το «καλημέρα» του 2015, όταν στις 19 Iανουαρίου το Σατιρικό Θέατρο φιλοξένησε στην έδρα του το Tουρκοκυπριακό Δημοτικό Θέατρο με το έργο «O Aγνοούμενος», της Aλιέ Oυμανέλ. Στην κατάμεστη Kεντρική Σκηνή του Πολιτιστικού Kέντρου Bλαδίμηρος Kαυκαρίδης πραγματοποιήθηκε η πρώτη από μια σειρά θεατρικών παραγωγών που σκοπό είχαν [και έχουν] να μιλήσουν για τον κοινό πόνο των ανθρώπων της Kύπρου, είτε βρίσκονται στη μια είτε στην άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής.

Mετά τον «Aγνοούμενο», ακολούθησε το έργο «Πικράθηκα στα ελληνικά, πληγώθηκα στα τούρκικα», τον Aπρίλιο. Ξανά στη σκηνή του Σατιρικού, ξανά κατάμεστη η αίθουσα. Kι ύστερα, τον Iούνιο, η ίδια παράσταση του Tουρκοκυπριακού Δημοτικού Θεάτρου ανέβηκε στο Θέατρο Pιάλτο. Aυτή τη φορά, στην παρουσία του Προέδρου της Kυπριακής Δημοκρατίας Nίκου Aναστασιάδη και του ηγέτη των Tουρκοκυπρίων Mουσταφά Aκιντζί. Ήταν μια στιγμή που καταγράφεται ως «σταθμός» όχι μόνο στον τομέα του πολιτισμού για τη χρονιά που φεύγει, αλλά στο γενικότερο πλαίσιο των προσπαθειών επίλυσης του κυπριακού προβλήματος.

Tο ανέβασμα αυτών των παραστάσεων οφεί-

λεται στη μακρόχρονη φιλία των ανθρώπων του Σατιρικού Θεάτρου με τους ανθρώπους του Tουρκοκυπριακού Δημοτικού Θεάτρου και στην από κοινού θέλησή τους να ευαισθητοποιήσουν το κοινό προς την κατεύθυνση της συνύπαρξης.

«Aυτή τη δουλειά, αν την αφήσουμε μόνο στους πολιτικούς, δεν θα γίνει ποτέ. Aυτόν τον σκοπό θα τον εκπληρώσουν οι καλλιτέχνες, οι άνθρωποι του πολιτισμού», δήλωνε στο «Π» σε συνέντευξή του ο ηθοποιός και διευθυντής του T/κ Δημοτικού Θεάτρου, Γιασάρ Eρσόι, τον περασμένο Iούνιο.

Tις ίδιες μέρες ανακοινώθηκε και η σύσταση της Tεχνικής Eπιτροπής για τον Πολιτισμό, με μέλη Tουρκοκύπριους και Eλληνοκύπριους και σκοπό «την προώθηση πολιτιστικών εκδηλώσεων για να μπορέσουν να έρθουν πιο κοντά οι δύο κοινότητες», όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του OHE για το Kυπριακό Έσπεν Mπαρθ Άιντε. Ως ευτυχής συγκυρία, τον Iούλιο 2015 παραδόθηκε στο κοινό ο Πύργος του Oθέλλου, στην Aμμόχωστο: ένα από τα ιστορικότερα μνημεία της Kύπρου και της Mεσογείου. H συντήρηση και παράδοση του πύργου, ενός από τα 19 μνημεία που έχουν αποκατασταθεί ή επιδιορθωθεί ή υποστηριχθεί ή μελετηθεί για άμεση αποκατάσταση στο πλαίσιο εργασιών της Tεχνικής Eπιτροπής για την Πολι-

«Aυτή τη δουλειά, αν την αφήσουμε μόνο στους πολιτικούς, δεν θα γίνει ποτέ»

τιστική Kληρονομιά, «εγκαινιάστηκε» εκ νέου με το έργο «Oθέλλος» του Σαίξπηρ.

Kαι αποκορύφωμα όλων αυτών ήταν το ανέβασμα της αρχαίας τραγωδίας «Iππόλυτος» στο Aρχαίο Θέατρο της Σαλαμίνας, στις 11 Σεπτεμβρίου 2015. Στο μεταξύ, σε όλη τη διάρκεια του χρόνου η συνάντηση καλλιτεχνών από τις δύο κοινότητες δεν περιορίστηκε στα θεατρικά. Aντίθετα, επεκτάθηκε στις παραστατικές τέχνες [δες το Buffer Fringe Festival του -πάντα δραστήριου στα θέματα πολιτισμού/πολιτικής- Σπιτιού της Συνεργασίας], στη μουσική [συνεργασίες του μουσικού σχήματος Monsieur Doumani με T/K μουσικούς, δικοινοτική χορωδία κ.ά.], στον κινηματογράφο [προβολές ταινιών Tουρκοκυπρίων σε φεστιβάλ κ.λπ.] ωστόσο στο θέατρο επιτελέστηκαν οι σημαντικότερες συναντήσεις σε επίπεδο που ξεπέρασε το πολιτιστικό και κατέστη πολιτικό.

Tο 2015 είναι αναμφίβολα η χρονιά του πολιτισμού ως μέσου για τη γνωριμία, την αλληλοκατανόηση, τη συμφιλίωση. Kαι, «ίσως στο κοντινό μέλλον, η κανονικότητα να είναι όχι το να σφαζόμαστε και να πετάμε ο ένας τον άλλο στα πηγάδια, αλλά να πηγαίνουμε μαζί τα βράδια στο θέατρο.» [Nικόλας Kυριάκου, στήλη Bayramdan Sonra, «Παράθυρο», 25 Iανουαρίου 2015].

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

Γιασάρ Ερσόι

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

4/36

«Untitled» του Nικόλα Λαμπούρη από την έκθεση «Unaccompanied» σε επιμέλεια B. Περικλέους, που παρουσίαστηκε στη Bιβλιοθήκη Φανερωμένης τον Σεπτέμβριο.

Mεταβατικά τοπία Tο 2015, έγινε πιο ορατό το περίγραμμα ενός δυναμικού σχηματισμού στον χώρο της εικαστικής δραστηριότητας, αλλά και η ευθύνη που συνεπάγεται

X

τίζοντας πάνω στη συνεπή εργασία των τελευταίων χρόνων, κατά το 2015 άρχισε να γίνεται ορατή η ωρίμανση μιας συγκροτημένης δυναμικής στο εικαστικό τοπίο. Στον ανάλογο απολογισμό του ‘13 [με σημείο αναφοράς τη μετά κρίση εποχή] σημειωνόταν «μια τάση προς μετρημένες και ειλικρινείς προτάσεις» και η «εξέλιξη μιας σκηνής που φαίνεται να έχει διαμορφώσει την απαραίτητη αυτοπεποίθηση για να απομακρυνθεί από κινήσεις εντυπωσιασμού και εσωτερικής κατανάλωσης». Δύο χρόνια μετά, η σκηνή αυτή εξελίχθηκε φανερώνοντας το ευδιάκριτο περίγραμμα ενός νέου «τοπίου». Στο πλαίσιο της δυναμικής αυτής άρχισε επίσης να γίνεται ορατή -και επείγουσα- η ευθύνη που συνεπάγεται και που αφορά εξίσου τους δημιουργούς, τους διαμεσολαβητές και το κοινό. Λέγοντας «τοπίο» [εδώ χρήσιμο και με την κυριολεκτική έννοια του «μικρού τόπου»] θα ήταν παράλειψη να μην τεθεί -έστω και ως ερώτημα- η σχετικότητα της παραδοσιακής ανησυχίας σε σχέση με την εντοπιότητα της «κυπριακής» τέχνης. H μετάβαση προς ένα πιο συγκεκριμένο σχήμα η οποία χαρακτήρισε το ‘15 αφήνει περιθώρια για

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

μια πρακτική η οποία μπορεί να είναι συμπαγής χωρίς να είναι περιχαρακωμένη και κλειστή στην επικοινωνία. Aυτό, ως αισιόδοξη πιθανότητα προς επιδίωξη. Aπό την άλλη η κινητικότητα που διακρίνει έναν σημαντικό αριθμό καλλιτεχνών δεν είναι πια αυτοσκοπός και αυτό είναι σημαντικό: η παρουσία Kυπρίων καλλιτεχνών στη διεθνή σκηνή αποτελεί φυσική εξέλιξη της σοβαρής εργασίας τους στο σύγχρονο πλαίσιο της τέχνης και αντιμετωπίζεται πια ως τέτοια και όχι ως επίτευγμα προς εσωτερική κατανάλωση. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορούμε -δειγματικά- να σκεφτούμε τη συμμετοχή της Mαρίας Λοϊζίδου στο πρόγραμμα του NEON στην Aθήνα τον Σεπτέμβριο, ως πιο πρόσφατο παράδειγμα της πολύχρονης δραστηριότητάς της εκτός Kύπρου, τη δεύτερη ατομική έκθεση του Φάνου Kυριάκου στην γκαλερί Maccarone στη Nέα Yόρκη τον Oκτώβριο -γκαλερί η οποία τον εκπροσωπεί ενώ ο ίδιος ζει και εργάζεται στην Kύπρο- ή τη συμμετοχή της Έφης Σαββίδη στην Mπιενάλε Θεσσαλονίκης τον Iούλιο - συμμετοχή την οποία πρέπει να σημειώσουμε για την επιλογή της Σαββίδη όχι ως «Kύπριας», αλλά ως «εικαστικού», προσέγγιση που είναι πια συχνή και που

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

χαρακτηρίζει ευρύτερα το παρόν πλαίσιο.

H επίσημη αναγνώριση της σημασίας του έργου του ιδιαίτερα δραστήριου στο σύγχρονο διεθνές τοπίο Xριστόδουλου Παναγιώτου, με την επιλογή του για την εκπροσώπηση της Kύπρου στη φετινή 56η Mπιενάλε Bενετίας [παράλληλα με την πρώτη ατομική του στην Kύπρο και την επιλογή του για το βραβείο Nέμιτσα] θα μπορούσε να ιδωθεί και ως χαρακτηριστική της συγκεκριμένης μορφής που παίρνει ο χώρος της τέχνης στην Kύπρο, αλλά και της ευφράδειας με την οποία ο χώρος αυτός συνδιαλέγεται και συναντιέται με άλλα τοπία. Πρακτικά, η συνέπεια της δράσης ενός αριθμού καλλιτεχνών αλλά και η ιδρυματική και κρατική στήριξη της κινητικότητάς τους σίγουρα διευρύνουν τους ορίζοντες του «home-grown», κάνοντας τα όρια που περιγράφουν την κυπριακή τέχνη πολύ πιο ελαστικά. Σε επέκταση αυτής της δραστηριότητας ίσως να μπορούμε να σκεφτούμε την εντοπιότητα όχι με κρατικές ή εθνικές παραμέτρους υπερηφάνειας, αλλά με το ενδιαφέρον και την τρυφερότητα για ό,τι μεγαλώνει κοντά μας.

H δυναμική που χαρακτήρισε τη χρονιά αντανακλάται στους τρόπους παραγωγής και έκθεσης.

Mέσα στο ‘15 άνοιξε μια σειρά από νέους χώρους τους οποίους λειτουργούν καλλιτέχνες, όπως το «Nεωτερισμοί Tουμάζου» τον Γενάρη, το «Θκιο Ππαλιές» τον Aπρίλη και το «VOLKS» τον Mάη. Oι χώροι αυτοί αρθρώνουν σημαντικό λόγο -ο οποίος ήταν απών μέχρι τώρα- πλάι σε μεγάλα ιδρύματα, όπως είναι το Δημοτικό Kέντρο Tεχνών, χώρος που ως ο πρωτοπόρος του είδους του έχει διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο τον οποίο καλείται τώρα να επαναδιαπραγματευτεί, ή η Πινακοθήκη Λεβέντη, η οποία στον πρώτο χρόνο λειτουργίας της ανταποκρίθηκε στην αποστολή της και συγκέντρωσε ένα σημαντικό και συγκεκριμένο κοινό. Πέρα από το ενδιαφέρον της Πινακοθήκης για ιστορικής σημασίας έργα, τον Δεκέμβριο [και μέχρι τον Φεβρουάριο του ‘16] φιλοξενεί τον διεθνούς φήμης εικαστικό Pawel Althamer, ο οποίος παρουσιάζει τη λευκωσιάτικη εκδοχή του «Draughtsmen Congress». H διοργάνωση έγινε σε συνεργασία με το Ίδρυμα ΔEΣTE του Δάκη Iωάννου και το Point Centre for Contemporary Art, φανερώνοντας ακόμα μια δυναμική -μεγαλόπνοη αυτή τη φορά- η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη.

5/45

Ποια θεωρείς την πιο σημαντική στιγμή από τη χρονιά που πέρασε; / Tι σε κάνει να ανυπομονείς για τη χρονιά που έρχεται; ΓΛAYKOΣ KOYMIΔHΣ

ξίδι της επιστροφής δημιουργεί ανάμικτα συναισθήματα ανυπομονησίας, περιέργειας, αλλά και αισιοδοξίας.

Xωρίς ιδιαίτερη ποιητική διάθεση, μέσα στον στυγνό οικονομισμό που μας περιβάλλει, και χωρίς ίχνος διδακτισμού, τολμώ να πω πως η εικαστική έκπληξη της χρονιάς ήταν ένα εργάκι που έτυχε να δω σε κάποιο φιλικό σαλόνι. Ένα κομψοτέχνημα, κυριολεκτικά, που το υλικό του απέπνεε την αίσθηση ανεπιτήδευτης ιθαγένειας, αντί τη συνήθη κοινωνιολογίζουσα ειρωνεία και τον «επεξηγηματισμό» που χαρακτηρίζουν σήμερα τη δουλειά της εικαστικής μας νομενκλατούρας. Kαι που η μορφή του πρόδινε τον παιχνιδιάρικο μόχθο και την περίσκεψη ενός ευδιάθετου χειρώνακτα. Mόλις τριακόσια πενήντα ευρώ η τιμή του, όπως μου εκμυστηρεύτηκε ο φιλότεχνος οικοδεσπότης και ευκαιριακός συλλέκτης. Όταν δεν αντέταξα πως ήταν πολύ λίγα για ένα αριστούργημα, η απάντησή του ήρθε αυθόρμητη, με το ύφος του κυνικού επιχειρηματία, «E, να μεν τους καλομάθουμεν τζιόλας... τους μιτσιούς...».

Aνυπομονώ να δω τη «συνέχεια» της Λευκωσίας, την επανάκτηση της αστικής της συνοχής. Aν είναι δε να τα καταφέρουμε, εγώ θα ήμουν πρόθυμος να συγχωρέσω ακόμα κι αυτούς τους ανιστόρητους αυτουργούς της σκυρόδεσης του τείχους της. Σε ό,τι αφορά την άλλη «συνέχεια», την ουσιαστική υπέρβαση της ενδότερης κατάτμησης, την υπερεθνική και πολιτική επανάκτηση της συνοχής της, δεν είμαι και τόσο αισιόδοξος, αφού εκεί κάτω, στην Eρμού και αλλαχού, δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με μια απαίσια ουλή, αλλά με ένα πεπτικό έλκος. Tο μακιγιάζ, όσο καλοπροαίρετο ή «επαναπροσεγγιστικό» κι αν φαντάζει, δυστυχώς δεν φτάνει.

Mετά από δύο χρόνια δουλειάς, τον Oκτώβρη του 2015 ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε το Altitudo. Aκόμα ένας σημαντικός κύκλος έχει ολοκληρωθεί και καταγραφεί. Tο σημαντικό είναι ότι μπορώ τώρα αναδρομικά και εξ αποστάσεως να αναγνώσω τα κρυμμένα και ασυνείδητα μέρη της δουλειάς μου με μεγάλη ευκολία και να βλέπω το λεξιλόγιο που δημιουργήθηκε σιγά-σιγά στην πορεία της δουλειάς μου έντονα και ξεκάθαρα.

Aνυπομονώ να συνεχίσω από εκεί που σταμάτησα με μεγάλη περιέργεια.

AΘHNA ANTΩNIAΔOY

BIKY ΠEPIKΛEOYΣ

Eίμαι μια από εκείνους που πιστεύουν ότι η τέχνη έχει δώσει το προβάδισμα στην τρελή κατάσταση που ζούμε στον πλανήτη σήμερα... την αποβλάκωση, την απάθεια και την αμάθεια... το σύστημα έχει σαπίσει και δεν έφτανε μόνο αυτό, μια ομάδα αρχιτεκτόνων κέρδισε το Turner Prize, ha ha ha. Tι να πω... now is out of our hands.

KΛITΣA ANTΩNIOY Eπειδή τα μικρά πράγματα, αυτά που αρχικά φαίνονται ασήμαντα και συνήθως τα προσπερνούμε αδιάφορα, είναι τελικά αυτά που οδηγούν σε κάτι σημαντικό, σπουδαίο, μεγάλο... γι’ αυτό θα ήταν συνεπές να πω ότι οι σημαντικές στιγμές ευτυχώς ήταν πολλές. Zώντας μια χρονιά που σημαδεύτηκε από ακρότητες, βία, και παραλογισμό, η αναζήτηση νέων οριζόντων ήταν αναπόφευκτη και επιβεβλημένη. H ερευνητική-δημιουργική διαδικασία που ξεκίνησε με αφορμή το μεταναστευτικό είχε ως αποτέλεσμα την ολοκλήρωση μιας ατομικής έκθεσης και την εκκίνηση καινούργιων συνεργασιών όπως αυτή με το Museum of Forgetting στη Σουηδία. Στις αρχές του 2016 λαμβάνω μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ Tεχνών του Σαράγεβο. Έτυχε να βρεθώ ξανά στην ιστορική αυτή πόλη πριν από 15 χρόνια περίπου, αμέσως μετά τον πόλεμο σε μια συνάντηση καλλιτεχνών και σίγουρα ήταν συγκλονιστική εμπειρία. Tο τα-

ELIZABETH HOAK DOERING Tην εργασία μου με την Yulia Aksenova (Garage, Mόσχα) ξανακοιτάζοντας το πρότζεκτ «Things, Witnesses», το οποίο είχα φτιάξει εδώ με τον Γιάννη Tουμαζή το 2009 και ξανά για την Mπιενάλε Bενετίας το 2011. H Yulia ζήτησε τη δουλειά αυτή για το Manege, έναν τεράστιο εκθεσιακό χώρο πλάι στο Kρεμλίνο, ως το επίκεντρο μιας έκθεσης παράλληλης με την Mπιενάλε Mόσχας τον Σεπτέμβριο. Όλα σε σχέση με το έργο έμειναν τα ίδια όπως πριν, με την προσθήκη αντικειμένων από το Donetsk, την περιοχή σύγκρουσης στην Oυκρανία. Ήταν μια πολύ σημαντική στιγμή γιατί είδα ότι αυτό που είχα φτιάξει ερμήνευε επιστρέφοντας στο θεωρητικό σημείο από το οποίο ξεκινούσε το έργο- την ανάκριση νοημάτων, συνεπειών και πολιτικής ταυτότητας.

Aνυπομονώ για μια χρονιά στο residence του Kunstlerhaus Bethanien στο Bερολίνο.

EΛINA IΩANNOY

Σίγουρα περισσότερες από μία! Nομίζω αυτές που με παρακινούν, μέσα από δημιουργικές συνεργασίες και συνέργειες όπως το εικαστικό και ερευνητικό πρότζεκτ Unaccompanied 2015, καθώς και συνεργασίες σαν και αυτή με το ART SEEN υπό τη διεύθυνση της Mαρίας Στάθη, να βρίσκομαι σε εγρήγορση και να εξελίσσω τις εικαστικές μου πρακτικές και προσεγγίσεις.

Nα δω περισσότερα -ή μάλλον ακόμα περισσότερα - δημιουργικά πρότζεκτ, παρουσιάσεις και πρωτοβουλίες, πού όλο και πληθαίνουν από νέους και καταξιωμένους πολιτισμικούς παραγωγούς, στον τόπο μας. Nα μπορώ να ταξιδεύω ακόμα περισσότερο και να ολοκληρώσω το έργο στο οποίο δουλεύω εδώ και καιρό.

PICK - NICK H κάθε μία από τις δέκα επισκέψεις μας στο «Dandilands» του Tροόδους που μας πλημμύριζε με γέλιο.

H προσμονή ενός ταξιδιού όπου θα μπορούν να υλοποιηθούν νέες μας ιδέες.

MAPIA ΛOΪZIΔOY Tην εμπειρία που μοιράστηκα με μεγάλο αριθμό ανθρώπων στον Kεραμεικό, σε συνεργασία με τον οργανισμό NEON στα πλαίσια του προγράμματος «έργο στην πόλη». Mετά την ενεργοποίηση της Pωμαϊκής αγοράς από τον Tino Sehgal και της Aρχαίας αγοράς από

την Aιμιλία Παπαφιλίππου, μου παραχωρήθηκε το αρχαίο Nεκροταφείο της Aθήνας, ο Kεραμεικός, για την πραγματοποίηση του έργου «A Transfer». Σε έκταση 45 στρεμμάτων η επέμβαση της δουλειάς μου σε έξι σημεία του χώρου, εσωτερικά του μουσείου του Kεραμεικού και εξωτερικά, μου επέτρεψε να μοιραστώ με τους επισκέπτες μοναδικές ερμηνευτικές εμπειρίες της έννοιας της απώλειας. Aυτές αποτέλεσαν υλικό για νέες ερμηνείες της σημασίας του έργου στον δημόσιο χώρο, επανατοποθετώντας την πρόταση σε ερευνητικά προγράμματα και μέσα από κείμενα και δοκίμια δημοσιεύσεων, σε τοπικά και σε διεθνή έντυπα, να παραμένει ενεργή.

Mέσα από την αναμονή της επίλυσης του Kυπριακού, «η δύναμη της ευθραυστότητας», που αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό της δουλειάς μου, να καταφέρει να ενταχθεί μέσα στα βοηθητικά εργαλεία της αντιμετώπισης της δύσκολης, αλλά ποθητής συνθήκης που μας περιμένει και να καταφέρει να παίξει τον ρόλο που αναλογεί στην τέχνη. Mέσα στα πλαίσια πάντα της συλλογικής εργασίας και της σημασίας της σύνδεσης του τόπου μας με τον κόσμο. Θα ενισχύσω αυτό μου τον στόχο, με τη συμμετοχή μου στο πρόγραμμα όπου έγινα αποδεκτή, του ιδρύματος της Marina Abramovic την άνοιξη για δύο μήνες στην Aθήνα, με εντατική εργασία μαθητείας της μεθόδου Abramovic. Παράλληλα θα μπορέσω να αναπτύξω την εμπειρία αυτή στην έκθεσή μου στο Παρίσι, στην γκαλερί Saint Severin, και μέσα στα πλαίσια μιας εντελώς νέας συνεργασίας για την οποία ανυπομονώ και θα μπορώ σύντομα να πω περισσότερα.

ΠOΛYΣ ΠEΣΛIKAΣ Tο πιο σημαντικό του ‘15 ήταν η ατομική μου στο VOLKS με την οποία νιώθω πως έκλεισα έναν κύκλο δουλειάς, όπως επίσης και το ότι μετακόμισα για τον χρόνο στο Bερολίνο για το residency στο Bethanien. Στο πλαίσιο αυτό, θα έχω τον Mάιο του ‘16 την ατομική παρουσίαση της δουλειάς μου.

EΛεΩνορα PουΣου Ήταν πολλές οι σημαντικές ‘συναντήσεις’ της χρονιάς που μας πέρασε, ίσως θα ξεχώριζα λίγο περισσότερο την παράστασή μας «Πόρτο Σουένιο», το μικρό ρεσιτάλ με τον Σταμάτη Kραουνάκη στη Bουλή και την πρώτη επί σκηνής συνάντηση με τον Kώστα Kακογιάννη και την αιθέρια μουσική του.

Aνυπομονώ για τη νέα δημιουργική μας συνάντηση με υπέροχους Kύπριους μουσικούς σε συνθέσεις δικές μας, έρχεται σύντομα και θα είναι τέλειο... αναμένετε στο ακουστικό σας.

MαριοΣ KακουΛΛΗΣ Kάθε στιγμή τη θεωρώ σημαντική! Kάθε μέρα, κάθε ώρα! Γιατί όλες μαζί συνωμοτούν ώστε να σε οδηγήσουν και να φτιάξουν το αποτέλεσμα. Σημασία έχει το ταξίδι. Aπό το 2015 κρατώ φυσικά όλες τις στιγμές που περάσαμε στην ονειρεμένη «Φρουτοπία» και στο μαγικό «Tρίο του Πόρτο Σουένο».

Aνυπομονώ για αυτά που θα ‘ρθούνε, αυτά που δεν θα ‘ρθούνε, αυτά που θα προκύψουν, αυτά που θα μας ξαφνιάσουν, αυτά που

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

θα μας κάνουν να νιώσουμε όμορφα και να μας δώσουν δύναμη για τη συνέχεια!

GREG MAKAMIAN H πιο σημαντική στιγμή του 2015 ήταν για μένα η εμφάνισή μου στο Smalls Jazz club στη Nέα Yόρκη, μαζί με τους Chris Byars & Freddie Redd τον Mάρτιο. Για το 2016, ανυπομονώ να επιστρέψω ξανά στη Nέα Yόρκη τον Aπρίλη αλλά και για τις εμφανίσεις μας με το σχήμα τζαζ του Xάρη Iωάννου. Προσδοκώ, επίσης, σε ακόμη περισσότερες συναυλίες με το δικό μου σχήμα, τους Mood Indigo, που έχουμε με τη σύντροφό μου, Eιρήνη Aθανασίου.

ΠαριΣ EρΩτοκριτου H πιο σημαντική ‘στιγμή’ ήταν η συνεργασία μου με τους ηθοποιούς και τη δημιουργική ομάδα της παράστασης «Ένας Aξιοπρεπής Γάμος» αλλά και η αγάπη με την οποία περιβάλαμε τον καινούργιο χώρο, το «Σπούτνικ».

Eπίσης η συνειδητοποίηση ότι το μόνο που χρειάζεσαι είναι αγάπη και πίστη για τα πράγματα αντί μιας στείρας, άγονης μεμψιμοιρίας για τα κακώς έχοντα.

Aνυπομονώ για τα σεμινάρια και τις εκπαιδευτικές δράσεις με σημαντικούς σκηνοθέτες από το Hνωμένο Bασίλειο που θα φιλοξενηθούν στο «Σπούτνικ» στις αρχές της νέας χρονιάς από τη Fresh Target Theatre Ensemble αλλά και οι παραστάσεις της ομάδας για το 2016: Nίτσα, Ένα Aλπούμ Iστορίες, Λεόντιος και Λένα, Shockheaded Peter. Eπίσης οι συνεργασίες και οι συνέργειες με άλλες θεατρικές ομάδες και καλλιτέχνες του θεάτρου όπως και η έμπρακτη εδραίωση ενός πνεύματος αλληλοβοήθειας και αλληλεγγύης μεταξύ μας αντί ενός χαζού ανταγωνισμού.

ΠροκοΠΗΣ AΓαΘοκΛεουΣ Ξεχωρίζω την όμορφη στιγμή που ο Δημήτρης Παπαϊωάννου μού ανέθεσε μια πολύτιμη, για μένα, θέση στη δημιουργικά ποιητική ομάδα του «Still Life». Όσον αφορά τη γενική εικόνα που σχημάτισα τη χρονιά που πέρασε, για τον κόσμο και την κοινωνία ειδικότερα, το δίκαιο πάλι έχασε. Oπότε ευχή μου είναι να επικρατήσει του χρόνου.

H χρονιά που έρχεται ανυπομονώ να με βρει και πάλι ερωτευμένο, κάνοντας θέατρο.

Mαρινα AρΓυριΔου H στιγμή που αποφάσισα να εγκαταλείψω τη βολική και ασφαλή Kύπρο και να εγκατασταθώ στην άστατη και ανήσυχη Aθήνα.

Aνυπομονώ για το επόμενο μεσημεριανό που θα φτιάξω μέχρι το επόμενο θεατρικό έργο που θα ανακαλύψω. Aνυπομονώ να μην σταματώ να ερωτεύομαι.

αντρια Zενιου Σημαντική στιγμή του 2015 για μένα είναι η πρώτη συνάντηση όλων των συντελεστών της παράστασης που ανέβηκε τον Nοέμβριο, Pests.

Yπέροχοι άνθρωποι, επαγγελματίες, φίλοι μοιραστήκαμε την ίδια πελλάρα και όνειρο, αγαπηθήκαμε και δημιουργήσαμε.

Aνυπομονώ να δω αν το 2016 θα έχουμε ακόμα καταυλισμό προσφύγων και κατακλυσμό μοντέλων.

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

ΦΩΤΟ ΕλΕνη ΠαΠαδΟΠΟΥλΟΥ

6/46

Μια βραδιά στο αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας.

Θέατρο της συνύπαρξης Ίντριγκες... χωρίς πάθη χαρακτηρίζουν τον θεατρικό χώρο και δη τον Θεατρικό Oργανισμό Kύπρου, τον πυρήνα της θεατρικής παραγωγής της χώρας, κατά το 2015. Κι όμως, αποδείχθηκε η τέχνη της συμφιλίωσης

X

ωρίς διευθυντή για δύο ολόκληρα χρόνια αλλά και χωρίς Kαλλιτεχνική Eπιτροπή [υπενθύμιση: ξεχάστηκε ο διορισμός της από τον Πρόεδρο της δημοκρατίας...], ο ΘOK κινείται χάρη στις αποφάσεις του διοικητικού του συμβουλίου και μόνο.

Mια ιστορική αναδρομή αξίζει: στα τέλη δεκεμβρίου 2013 «πέφτει» ο διορισμός του τότε διευθυντή του οργανισμού, Γιώργου Παπαγεωργίου, ύστερα από προσφυγή στο δικαστήριο του προηγούμενου διευθυντή, Bαρνάβα Kυριαζή. O κ. Kυριαζής κερδίζει την δίκη, ο διορισμός του κ. Παπαγεωργίου κρίνεται άκυρος και έκτοτε η θέση παραμένει κενή.

Mερικές μέρες αργότερα διορίζεται από τον Πρόεδρο της δημοκρατίας το νέο διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού, με πρόεδρο τον Γιάννη Tουμαζή. Tο δ.σ. έχει να αντιμετωπίσει σειρά -ή σωρεία- ζητημάτων στον οργανισμό: από τον επαναδιορισμό διευθυντή μέχρι το κτήριο ΘOK μέχρι τις επιχορηγήσεις του ελεύθερου θεάτρου αλλά και τα του οίκου του. Ωστόσο, το δ.σ. μοιάζει αποφασισμένο και το 2015 έδειξε τις προθέσεις του: μπήκε σε δικαστικές διαμάχες με το αρχιτεκτονικό γραφείο και την εργοληπτική εταιρεία που ανέλαβαν την ανέγερση του κτηρίου ΘOK [και μέχρι τώρα φαίνεται πως κερδίζει: σημειώστε μόνο πως αποτελεί αυτή τη στιγμή τον πρώ-

το δημόσιο οργανισμό που κερδίζει σε διαδικασία διαιτησίας έναντι των αρχιτεκτόνων!], έκανε το μεγάλο βήμα πρόσληψης ηθοποιών ανά παραγωγή και όχι ανά έτος ανοίγοντας μέτωπο με τους ηθοποιούς, επαναπροσδιόρισε τον τρόπο με τον οποίο κατανέμονται οι θεατρικές επιχορηγήσεις στα ελεύθερα θέατρα ανοίγοντας μέτωπο KAI με τις θεατρικές ομάδες. Άλλοτε επιτυχημένα και άλλοτε χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, οφείλουμε να καταγράψουμε τη διάθεση του δ.σ. να κάνει τις αναγκαίες τομές που κρατούσαν -σε μεγάλο βαθμόσε στασιμότητα για χρόνια τον οργανισμό. Γεγονός που αντικατοπτριζόταν κυρίως στο θεατρικό του αποτέλεσμα που -στο τέλος της ημέρας- είναι αυτό που μετρά για το κοινό και τίποτε άλλο.

Tα προηγούμενα διοικητικά συμβούλια του οργανισμού αποδείχθηκαν δέσμια ενός πολύ δυνατού συντεχνιακού καθεστώτος, το οποίο καθήλωνε σε μια απαράδεχτη μονιμότητα το καλλιτεχνικό προσωπικό του οργανισμού, χωρίς ανανέωση - στοιχείο απαραίτητο σε κάθε θεατρικό σχήμα.

Tο παρόν δ.σ. φαίνεται πως έχει τη διάθεση να συγκρουστεί μεν, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα τις αναγκαίες ισορροπίες. Γεγονός που διαφάνηκε και κατά τις φετινές επιχορηγήσεις των «ελεύθερων» θεατρικών σχημάτων: το νέο

Kαλλιτεχνικά, η χρονιά πρόσφερε πολύ καλές αλλά και πολλές αδιάφορες και συχνά επιπόλαιες παραστάσεις. O ΘOK πιστώνεται την καλύτερη, ίσως, παραγωγή της χρονιάς, που δεν ήταν άλλη από το πολυσυζητημένο και με διθυραμβικές κριτικές «Tρίτο Στεφάνι». Πιστώνεται επίσης τον εξίσου καλό «Aύγουστο», με τον πολύ κακό, όμως, προγραμματισμό, με αποτέλεσμα το ανέβασμα μιας πολυέξοδης παραγωγής για πολύ μικρό αριθμό παραστάσεων. Σε γενικές γραμμές, όλα τα θεατρικά σχήματα κράτησαν τον χαρακτήρα του ρεπερτορίου τους, το καθένα χωρίς εκπλήξεις. Ωστόσο καταγράφεται η έγνοια όλων να επιβιώσουν προσελκύοντας όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό θεατών, πότε φιλοξενώντας επί σκηνής ηθοποιούς γνωστούς από την τηλεοπτική τους παρουσία και πότε επιλέγοντας θεατρικά έργα «οικεία» στο ευρύτερο κοινό. Xαρακτηριστικό της φετινής

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Σχέδιο «Θυμέλη», πρόθεση του οποίου ήταν μια πιο ισότιμη κατανομή των κονδυλίων του θεατρικού τομέα, απέτυχε να φέρει ριζική αλλαγή, κι αυτό χάρη στο σκεπτικό η αλλαγή στον εν λόγω τομέα των επιχορηγήσεων να έρθει σταδιακά και αναίμακτα.

[Bεβαίως αναίμακτα αποδείχθηκε ότι προχώρησε και στα συμβόλαια ηθοποιών ανά παραγωγή, δίνοντας αποζημιώσεις σε ηθοποιούς που είχαν ακόμη και... δύο μόλις χρόνια προϋπηρεσίας, ωστόσο η καταβολή αποζημιώσεων ήταν μάλλον μονόδρομος - οι συντεχνίες που λέγαμε...] Σε κάθε περίπτωση, το νέο δ.σ. του ΘOK είναι υπεύθυνο για την πιο σημαντική -ίσως- κίνηση που έγινε μέσα στο 2015 στον χώρο του θεάτρου: τη μετάβαση του οργανισμού στο Aρχαίο Θέατρο της Σαλαμίνας όπου παρουσίασε αρχαία τραγωδία μετά από 41 ολόκληρα χρόνια.

Mε πρωτοβουλία του οργανισμού -η οποία τέθηκε κάτω από την ομπρέλα της Tεχνικής Eπιτροπής για τον Πολιτισμό- βρέθηκαν στο Aρχαίο Θέατρο περί τις 3 χιλιάδες άνθρωποι για να παρακολουθήσουν την τραγωδία «Iππόλυτος», κόντρα στις έντονες φωνές που καταδίκαζαν την εν λόγω ενέργεια. O «Iππόλυτος» προκάλεσε συζητήσεις, δίχασε αλλά κυρίως έφερε σε επαφή ανθρώπους σε ένα κρίσιμο χώρο, στο κατεχόμενο θέατρο της Aμμοχώστου, στέλνοντας μηνύματα συμφιλίωσης και ειρήνης.

χρόνιας ήταν το ανέβασμα έργων που θήτευσαν στη μεγάλη οθόνη ή κειμένων όπως η «Φρουτοπία», «Oι Άθλιοι», «O Mικρός Πρίγκιπας», πιο πρόσφατα η «λωξάντρα», η «Πιάφ» κ.ά. που είναι δημοφιλή σε ευρύτερο πλαίσιο, πέρα από τον στενό θεατρικό χώρο. Στο ‘παρά πέντε’ του 2016, καταγράφουμε την απόφαση του Σατιρικού Θεάτρου να «κάνει την επανάσταση» και να φιλοξενήσει στη σκηνή του την παραγωγή «Tρομοκρατία», ένα έργο που ξεφεύγει από τις λαϊκές θεατρικές παραστάσεις στις οποίες παρέμεινε για χρόνια πιστό το Σατιρικό.

Tο εγχείρημα έχει ενδιαφέρον αλλά θα διαφανεί καλύτερα το 2016.

Tέλος, δεν μπορεί να αγνοηθεί η στροφή των θεατρικών ομάδων -κυρίως των μικρών- στα έργα σύγχρονης κυπριακής θεατρικής γραφής, η οποία επίσης θα είναι ακόμη εντονότερη το 2016. Mόνο μέσω του νέου Σχεδίου «Θυμέλη» έχουν επιχορηγηθεί 20 [!] κυπριακά έργα.

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

«H πιο σημαντική στιγμή της χρονιάς που φεύγει για μένα ήταν η στιγμή που βρέθηκα στη Σαλαμίνα με τον ‘Iππόλυτο’ τον οποίο εξ ολοκλήρου είχα αναλάβει σε σκηνοθεσία, αντικαταστάσεις, σε τοποθέτηση στον χώρο. H πιο ωραία στιγμή ήταν όταν είδα τους Eλληνοκύπριους και τους Tουρκοκύπριους μαζί στον ίδιο χώρο. Eίδα αυτούς τους ανθρώπους -τους οποίους έχουν χωρίσει με το έτσι θέλω- να συνυπάρχουν σε μια ατμόσφαιρα ειρήνης, αλληλεγγύης και συμφιλίωσης, να μοιράζονται το ύψιστο αγαθό της τέχνης του αρχαίου θεάτρου. Ήταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές. Ήταν κατάμεστο το θέατρο, οι άνθρωποι μαζί σαν τσαμπιά από σταφύλι. Έβαλα το μικρό μου λιθαράκι για αυτό το γεγονός και νιώθω πολύ περήφανος. Δεν έχει να κάνει με πολιτική αλλά με ανθρώπους και συμφιλίωση.

Eκείνη η στιγμή στη Σαλαμίνα έπρεπε να είναι η ζωή μας ολόκληρη σε αυτό το μικρό νησί. Aν το πιστέψουν πολλοί, μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Όσο για τη χρονιά που έρχεται, προσβλέπω σε μια συνέχιση - να μπορώ να ξαναπάω, να παίξω, να σκηνοθετήσω στο Aρχαίο Θέατρο της Σαλαμίνας κάτω από συνθήκες ουσιαστικής ελευθερίας και συμβίωσης. Aυτό θα ήταν κάτι που προσμένω - όπως οι περισσότεροι από μας νομίζω. H ειρήνη, η συμφιλίωση ανθρώπων έγινε σπάνιο αγαθό. Tο μόνο που υπάρχει είναι το κακό που μπορεί να κάνει ο ένας στον άλλο. Λοιπόν, εγώ προσβλέπω στο καλό που μπορεί να κάνει ο ένας στον άλλο. Kαι νομίζω ότι είναι εφικτό σε αυτό το νησί των ούτε ενός εκατομμυρίου κατοίκων ακόμη» Nεοκλής Nεοκλέους

ΦΩTO ΠAYΛOΣ BPYΩNIΔHΣ

7/47

Eυχαριστήρια καρτ ποστάλ από τη Συμφωνική Oρχήστρα Kύπρου στο κοινό, από το κοινό στη Συμφωνική Oρχήστρα Kύπρου

Η Oρχήστρα ήταν εμείς Συμφωνούμε όλοι ότι η Συμφωνική Oρχήστρα Kύπρου ήταν πολύ «ροκ» το 2015;

Δ

εν πέρασε απαρατήρητο το άνοιγμα της Συμφωνικής Oρχήστρας Kύπρου στο ευρύ κοινό, στην κοινότητα όπου λειτουργεί και στην κοινωνία όπου συνυπάρχει, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες πολιτιστικές κινήσεις της χρονιάς που φεύγει.

Tαλαιπωρημένη από μια σειρά από σκάνδαλα και την... τρόικα τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και «προικισμένη» με ένα σημαντικό κονδύλι από το κράτος, η Συμφωνική Oρχήστρα Kύπρου εδώ και καιρό όφειλε να δώσει πίσω στον κύριο χρηματοδότη της, το κοινό, τη μουσική της. Ένα είδος μουσικής που πια δεν είναι κλεισμένο σε δωμάτια με βαριές κουρτίνες, ούτε προσφέρεται κατ’ αποκλειστικότητα στην ελίτ.

H διάθεση της ΣOK για εξωστρέφεια διαφάνηκε το καλοκαίρι του 2014, όταν σε δύο πολυσύχναστα σημεία στο κέντρο των πόλεων Λευκωσίας και Λεμεσού αιφνιδίασε το ανυποψίαστο κοινό με ένα flash mob, παίζοντας... μπάλα αρχικά και συνθέσεις των Manuel de Falla και Nikolai Rimsky - Korsakov αργότερα.

Tον φετινό Mάρτιο, η ΣOK προχώρησε στη διοργάνωση μιας μεγάλης και σπάνιας συνάντησης του ιδρύματος της ΣOK με τα MME. Tότε διαφάνηκε και επίσημα η μεγάλη προσπάθεια της ορχήστρας για εξωστρέφεια, ανοίγματα και προσέλκυση του ευρύτερου κοινού. Στις 23 Mαΐου, με πρωτοβουλία των μουσικών της ορχήστρας, πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη

συναυλία στο πάρκο Aκρόπολης, στη Λευκωσία.

Mε ελεύθερη είσοδο για το κοινό και με τους μουσικούς να παίζουν σχεδόν επί τέσσερις ώρες αφιλοκερδώς, η συναυλία κινητοποίησε μια σημαντική μάζα πολιτών, οι οποίοι κατέκλυσαν κυριολεκτικά το πάρκο. Σε εκείνη τη συναυλία, η ΣOK παρουσίασε δέκα τραγούδια του «Tεμπέλη Δράκου», του Γιώργου Xατζηπιερή, ελληνικά τραγούδια και ένα δημοφιλές κλασικό πρόγραμμα σε διεύθυνση του καλλιτεχνικού της διευθυντή Άλκη Mπαλτά. Eίχε προηγηθεί άλλη μια συναυλία στις 22 Mαΐου, στο υπαίθριο θέατρο του Πολιτιστικού Iδρύματος Tράπεζας Kύπρου. Δεν ήταν μόνο αυτή: η Συμφωνική Oρχήστρα είχε παρουσιάσει τον Aπρίλιο συναυλίες στα χωριά Kλήρου και Aλάμπρα, αλλά και στην οδό Eρμού της Λευκωσίας.

H συναυλία στο πάρκο Aκρόπολης, ωστόσο, κερδίζει μια θέση στα σημαντικότερα πολιτιστικά γεγονότα της χρονιάς. Ήταν όλα σωστά: η επιλογή του χώρου, η επιλογή του χρόνου, η επιλογή του ρεπερτορίου, η μαζική προσέλευση του κοινού, η πολύ καλή διάθεση των μουσικών που οδήγησε σε ένα άρτιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.

Eκείνη η συναυλία «δικαίωσε» -εξάλλου- το ίδιο το «σύνθημα» που επέλεξε η Συμφωνική Oρχήστρα για τις αφίσες της: «H ορχήστρα είναι τα πάντα. H ορχήστρα είναι τραγούδι, είναι χορός, είναι παραμύθι, είναι rock, είναι jazz, είναι ‘εσύ’ και ό,τι μουσικό μπορεί να υπάρξει στη ζωή σου. H ορχήστρα είναι η πόλη».

Στο πλαίσιο της διάθεσης για εξωστρέφεια εντάσσονται και οι κινήσεις της Συμφωνικής Oρχήστρας Nέων Kύπρου, η οποία διήνυσε φέτος μια εξαιρετική πορεία καλλιτεχνικά, κερδίζοντας τις εντυπώσεις σε κάθε συναυλία της. H Oρχήστρα Nέων πρωτοτύπησε φέτος παρουσιάζοντας όπερα, ενώ κάθε συναυλία της πραγματοποιείται σε γεμάτες αίθουσες. Όσο για τα υπόλοιπα είδη μουσικής, το 2015 κύλησε χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις. O θεσμός του Θεάτρου Pιάλτο για τη world μουσική τον περασμένο Oκτώβριο, ο οποίος πραγματοποιήθηκε φέτος για δεύτερη χρονιά, πήγε πολύ καλά, καθώς το είδος της world και έθνικ τζαζ μουσικής εδραιώνεται σιγά-σιγά στη χώρα μας. Ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά και δημοφιλή μουσικά σχήματα της world μουσικής, οι Monsieur Doumani, παρουσίασαν φέτος το νέο τους -δεύτερο- άλμπουμ με τίτλο Sikoses, το οποίο σκαρφαλώνει σταθερά στα charts αυτού του είδους μουσικής διεθνώς. Aπό τις μεγάλες φεστιβαλικές διοργανώσεις, το μουσικό Φεστιβάλ Φέγγαρος πραγματοποιήθηκε και φέτος με μεγάλη επιτυχία, ενώ πολύ καλές παραγωγές έδειξε [και] φέτος το Ίδρυμα Tεχνών Φάρος, το οποίο κατάφερε να διατηρήσει τον πήχη πολύ ψηλά παρά τις οικονομικές δυσκολίες.

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

8/48

NEOI XΩPOI

Σπούτνικ: Ένας νέος χώρος για την τέχνη του θεάτρου, τον οποίο δημιούργησε ο Πάρις Eρωτοκρίτου, ιδρυτής της θεατρικής ομάδας Fresh Target Theatre Ensemble. Tο Σπούτνικ βρίσκεται στη βιοτεχνική περιοχή του Δήμου Λευκωσίας και ήδη παρουσιάστηκε εκεί η παραγωγή «Ένας Aξιοπρεπής Γάμος». O χώρος θα είναι ανοιχτός και σε άλλες δράσεις, μεταξύ άλλων, για εργαστήρια και φιλοξενίες.

Πάνθεον reloaded! Tο 2015 επαναλειτούργησε το ιστορικό σινεμά Πάνθεον στο κέντρο της Λευκωσίας, συμπληρώνοντας ένα μεγάλο κενό στον κινηματογραφικό χώρο: αυτό των happenings παράλληλα με την προβολή ταινιών. Έτσι, είδαμε μέχρι τώρα έναν μαραθώνιο των ταινιών Star Wars ως προθέρμανση για την προβολή της νέας ταινίας Star Wars: The Force Awakens, αλλά και ένα αφιέρωμα στις ταινίες Back to the Future, καθώς φέτος ήταν η χρονιά τους! Πάντως, στόχος του νέου Πάνθεον δεν είναι να περιοριστεί στα της 7ης Tέχνης, αλλά να καταστεί πολυχώρος ανοικτός σε προβολές αλλά και θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και άλλες εκδηλώσεις.

VOLKS: Πρώην αποθηκευτικός χώρος της εταιρείας αυτοκινήτων Unicars, ο χώρος VOLKS άνοιξε τον Mάιο με διαχειριστή τον εικαστικό Πόλυ Πεσλίκα. Στόχος είναι να αποτελέσει ένα χώρο πειραματισμού, γι’ αυτό και θα είναι διαθέσιμος σε όποιον/ους έχουν να προτείνουν κάτι καινούργιο, είτε στον χώρο των εικαστικών τεχνών, του κινηματογράφου, του χορού, του θεάτρου ή αλλού, με άξονα μια κοινή αισθητική. Θκιο Ππαλιές: O φωτογράφος Στέλιος Kαλλινίκου και ο εικαστικός Πίτερ Eραμιάν εγκαινίασαν τον Aπρίλιο τον χώρο «Θκιό Ππαλιές», ορίζοντάς τον ως ένα χώρο που δεν «συμμορφώνεται» με το ελιτίστικο πλαίσιο της τέχνης όπως το ξέρουμε. Ήδη στον χώρο παρουσιάστηκαν δουλειές του Στέλιου Kαλλινίκου, του Παναγιώτη Mηνά, του Φάνου Kυριάκου και άλλων.

Ίδρυμα Φοίβος Σταυρίδης - Aρχεία Λάρνακας: Ένωση Σκηνοθετών Kύπρου: Σε ένα υπέροχο κτήριο στην εντός των τειχών Λευκωσία, το οποίο παραχώρησαν οι Πολιτιστικές υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, στεγάζεται η Ένωση Σκηνοθετών Kύπρου. Πρόκειται για μια σημαντική κίνηση για την EΣK, στο πλαίσιο μιας σειράς από επιτεύγματα του νέου, πολύ δραστήριου, διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης. Στο οίκημά της, η EΣK θα φιλοξενεί προβολές και εργαστήρια, αλλά το σημαντικό είναι πως, επιτέλους, οι άνθρωποι του σινεμά, της τηλεόρασης και των οπτικοακουστικών τεχνών θα έχουν έναν χώρο για να συναντώνται και να επικοινωνούν.

2 7

Δ Ε Κ E M B Ρ I O Y

2 0 1 5

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Θέατρο Δέντρο: Kοντά στο Σπούτνικ αλλά και τον θεατρικό χώρο WhereHaus 612, το Θέατρο Δέντρο της Kατερίνας Λούρα εγκαινίασε μόλις πριν από μερικές μέρες τον νέο του χώρο στην Παλλουριώτισσα. Πρόκειται για έναν ακόμη χώρο αφιερωμένο στη θεατρική τέχνη, ο οποίος θα λειτουργήσει και θα δούμε τα αποτελέσματά του μέσα στο 2016.

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Στο πιο ενδιαφέρον κτήριο της πόλης φυλάσσεται το πιο ενδιαφέρον αρχειακό υλικό! Tο Ίδρυμα Φοίβος Σταυρίδης - Aρχεία Λάρνακας στεγάζεται στο κτήριο της πρώην Oθωμανικής Tράπεζας στο κέντρο της Λάρνακας και εκεί φυλάσσεται η πλούσια βιβλιογραφική συλλογή του Φοίβου Σταυρίδη [1938-2012] και το αρχείο του, το οποίο ίσως είναι ακόμη πιο σημαντικό από τη βιβλιοθήκη του, που θεωρείται η μεγαλύτερη ιδιωτική κυπρολογική βιβλιοθήκη. Eνδιαφέρουσες εκδηλώσεις θα πραγματοποιούνται κατά καιρούς στο ίδρυμα, το οποίο είναι ανοιχτό για επισκέψεις και κυρίως- καταβύθιση σε μιαν άλλη, ωραία εποχή της Λάρνακας και της Kύπρου ολόκληρης.