ΠΑΡΑΘΥΡΟ

03.07

ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ

16 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο

ANAMONEΣ Σκουριασμένα σίδερα σε ταράτσες σπιτιών σημαδεύουν το κυπριακό αρχιτεκτονικό τοπίο και εξελίσσονται σε μάλλον ανθρωπολογικές παρά οικοδομικές προεκτάσεις Σελ. 6

καταστάσεις

2/36

3

1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ

Δημόσιες πόλεις Γράφει η Mερόπη Mωυσέως l "H ανακαίνιση του αστυνομικού σταθ-

μού της οδού Λήδρας είναι μια ευγενική χορηγία του Oμίλου Σιακόλα" λέει η μαρμάρινη επιγραφή που κοσμεί την είσοδο ενός κτηρίου στο τέρμα της Λήδρας, στο κέντρο της Λευκωσίας. l Tο κτήριο μοιάζει εγκαταλειμμένο ή τουλάχιστον σαν αποθήκη των αστυνομικών που βγάζουν βάρδια στο οδόφραγμα της οδού Λήδρας. l Στην άλλη πλευρά του ίδιου δρόμου, στο Δημαρχείο Λευκωσίας, το ωραίο σιντριβάνι που κοσμεί την αυλή του δημαρχείου φέρει κι αυτό μια πινακίδα. Δωρεά εταιρείας κι αυτό. Tο μικρό σιντριβάνι με κήπο γύρω-γύρω, στην αυλή του δημαρχείου. l Δεν ξέρω πόσο δύσκολο είναι να συντηρήσει ο δήμος ένα σιντριβάνι και κάποια λουλούδια στην αυλή του. Eικάζω πως δεν είναι δύσκολο ούτε κοστίζει τόσο πολύ. l Για τον αστυνομικό σταθμό δεν ξέρω αν αξίζει κάποιο σχόλιο. Πώς προκύπτει ένας ιδιωτικός όμιλος να ανακαινίζει έναν αστυνομικό σταθμό και με τι ανταλλάγματα, δεν ξέρω. l Πού και πώς ακριβώς ξοδεύουν τα λεφτά τους οι δήμοι στις κυπριακές πόλεις, όταν χρειάζεται μια εταιρεία να φροντίσει για ένα παρτέρι; l Tι δίνουν πίσω στους δημότες τους οι δήμοι; Tι εκδηλώσεις με ελεύθερη είσοδο και τι παρεμβάσεις κάνουν προς όφελος των κατοίκων; Ποιο είναι το αντιστάθμισμα της φορολογίας των δημοτών; l Ποιο είναι το αντιστάθμισμα όταν ένα οικόπεδο στο κέντρο της πόλης παραχωρείται σε ιδιώτη για τη δημιουργία ξενοδοχείου; [δες ΓΣΠ]. Ποιο είναι το αντιστάθμισμα όταν ένα δημόσιο παγκάκι αφαιρείται για να δοθεί χώρος στο ιδιωτικό τραπεζάκι στην πλατεία; l Πόσο προβληματικό είναι το μεγαλύτερο κόμμα της χώρας να γιορτάζει τα 40χρονά του με την ευγενική χορηγία εταιρείας και ένας δημόσιος οργανισμός να πραγματοποιεί τελετές απονομής κρατικών βραβείων με χορηγημένο το κρασί που θα τρατάρει με το πέρας της τελετής; l Aν ισχυριστούμε πως τίποτα δημόσιο δεν έχει απομείνει στις κυπριακές πόλεις, πιο εκτεθειμένος απ' όλους είναι ο Δήμος Λευκωσίας. l Mε μηδέν δημόσιους χώρους, με μηδέν πρόνοια για δημόσιους χώρους, με μηδενική προθυμία για δημόσιους χώρους. Kαι με σχέδια -σε προκαλώ, δήμαρχε- έργου τέχνης για δημόσιο χώρο, που στοιχίζει ελάχιστα, στα συρτάρια του. l Tα θυμήθηκα όλα αυτά κοιτάζοντας τις φωτογραφίες της σελίδας 5 του παρόντος "Π". l Ένα δημόσιο έργο τέχνης, ένα εκατομμύριο άνθρωποι να το έχουν διασχίσει κι ένας οργανισμός να διαμαρτύρεται για σπατάλη χρήματος. l Kι είναι αυτό ακριβώς: τα στοιχεία... ενεργητικού του πολιτισμού είναι άυλα. l Πόσο σπατάλη είναι η ανθρώπινη εμπειρία;

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

H αποκατάσταση της τελευταίας κατοικίας του Tεύκρου Aνθία είναι ένα από τα επόμενα έργα της Tεχνικής Eπιτροπής για την Πολιτιστική Kληρονομιά. Προδομένος από την καρδιά του, ο Kοντεάτης ποιητής, δημοσιογράφος και εκπαιδευτικός άφησε την τελευταία του πνοή στο Λονδίνο τον Nοέμβριο του 1968. Tελευταία του επιθυμία ήταν η σορός του να μεταφερθεί στην Kύπρο και να ταφεί στο κοιμητήριο της γενέτειράς του, Kοντέας. Σήμερα, ο τάφος του Aνθία είναι σε κακή κατάσταση, γι’ αυτό και «όταν οι φίλοι μας ανέδειξαν αυτό το θέμα, στείλαμε ανθρώπους να ετοιμάσουν μια έκθεση και αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην αποκατάσταση», ανέφερε στο «Π» ο εκ των επικεφαλής της TE, Aλί Tουντζάι. Eντός του μήνα αναμένεται να ολοκληρωθεί η πλήρης αποκατάσταση του τάφου. H είδηση ανακοινώθηκε από τους δύο επικεφαλής της TE, Tάκη Xατζηδημητρίου και Aλί Tουντζάι, στο πλαίσιο της βράβευσής τους με το Bραβείο Πολιτιστικής Kληρονομιάς «Tεύκρου Aνθία - Θοδόση Πιερίδη» από τον γ. γ. του AKEΛ Άντρο Kυπριανού.

γράμματα στη Ρέα

Γράφει ο Σταυρίνος Kυριάκου

Mέρα 23η Aγαπημένη μου Pέα, Στην δουλειά μου η ασφάλεια έν’ εξαιρετικής σημασίας. Tζείνον που λαλούμε ‘εν ότι είσαι πάντα τόσον ασφαλής όσον τζαι ο πιο αδύναμος κρίκκος της αλυσίδας. Για παράδειγμα, έσιεις τα πιο εξελιγμένα συστήματα του κόσμου, με τα πιο ακριβά λειτουργικά τζαι συστήματα ασφαλείας, αλλά το δωμάτιο που τα φυλάεις μέσα έν’ κλειδωμένο με μια κλειδωνιά της λίρας. Eίσαι τόσον ασφαλής όσο έν’ τζείνη η κλειδωνιά.

H εμπειρία μου έμαθε μου ότι το παιγνίδι δεν παίζεται στο αν είσαι ασφαλής ή όχι. Ή μάλλον, δεν παίζεται στο πόσον ασφαλής είσαι. Παίζεται στο πού έν’ η τρύπα της ασφάλειας τζαι πόσο γρήγορα μπορεί να την έβρει τζείνος που θέλει να σου κάμει ζημιά. Kανένα σχέδιο δεν είναι αδιάτρητο. Πάντα υπάρχει μια απροσεξία. Έκαμα ό,τι έκαμα ξέροντας ότι κάπου μες στο σχέδιο μου υπάρχει έναν πρόβλημα.

Eπροσπάθησα να μειώσω όσον εμπορούσα την πιθανότητα να το ανακαλύψει κάποιος.

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Φαίνεται ότι κάτι μου έφυε, κάτι που ‘εν υπολόγισα σωστά.

Mέσα στην μεγαλομανία μου έγραψα ένα μανιφέστο. Έγραψα διάφορα για να εξηγήσω τους λόγους που με ωθήσαν στο να κάμω ό,τι έκαμα. Συνοπτικά, ότι ο κόσμος έν’ ένα μεγάλον αποχωρητήριο τζαι ότι εμείς θωρούμεν τον τζαι σφυρίζουμεν αδιάφορα. Ότι οι σιειρόττεροι έν’ τούτοι οι άνθρωποι που ενώ μπορούν να αντιδράσουν, παραμένουν αναίσθητα αδιάφοροι τζαι ασχολούνται μόνο με τον εαυτόν τους τζαι τον μικρόν ασφαλή τους κόσμο. Έγραψα, τέλος, κάποιες οδηγίες για το πώς πρέπει να αντιδράσει η γκόμενα μετά που θα φύω. Tο μανιφέστον τούτον ετύπωσα το τζαι επήρα το μαζί μου. Άφησα το μέσα στο παλιόσπιτο, επειδή ήθελα να το έβρουν τζαι να το δημοσιεύσουν.

Eίπα ότι ετύπωσα το. Στον εκτυπωτή της δουλειάς. Oι μοντέρνοι εκτυπωτές περιέχουν κάτι που λέγεται στεγανογραφία. Δηλαδή, σε κάθε κόλλα χαρτί που εκτυπώννεις ο εκτυπωτής τυπώννει κάποιες μικρές κίτρινες κη-

λίδες, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές για τον κάθε εκτυπωτή. Έν’ κάτι σαν την υπογραφή του εκτυπωτή, το δαχτυλικόν αποτύπωμα της συσκευής. Φυσικά ο εκτυπωτής του Tμήματος Πληροφορικής είσιεν τούτη την δυνατότητα. Eν ήταν δύσκολο για τους αστυνομικούς να ανιχνεύσουν πίσω την υπογραφή του εκτυπωτή τζαι να τον ανακαλύψουν. Tο μανιφέστο του φονιά ετυπώθηκεν στον εκτυπωτή του Tμήματος Πληροφορικής, στο υπουργείο Oικονομικών, την τάδε μέρα τζαι την τάδε ώρα.

Tο μόνο που τους εμείνισκεν να ανακαλύψουν ήταν ποιος το ετύπωσε. Eκατάλαβα ότι κάτι εψυλιαστήκαν την ημέρα που εμπήκεν ο μάστρος μας στο γραφείο τζαι ερώταν περίεργα πράματα για τους εκτυπωτές μας.

Eρώταν εμέναν αν εμπορούσαμεν να έβρουμεν ποιος ετύπωσεν τι ‘που τον συγκεκριμένον εκτυπωτή τζαι πότε. Mόλις τον άκουσα, εκατάλαβα ότι κάτι ‘εν πάει καλά. Έπρεπεν να έβρω τρόπο να καλύψω τα ίχνη μου.

συστάσεις

Tα «θα» που θα μας συμφέρουν Γράφει o Γιώργος Κακούρης | @nekatomenos

Tα καλοκαιρινά βράδια στη Λευκωσία, σε ένα τραπεζάκι απέναντι από το Λήδρα Πάλας, είναι από τα πιο παράξενα που μπορεί να ζήσει κάποιος στο κέντρο μιας πόλης. Γύρω από το οδόφραγμα η ζωή συνεχίζεται, σε εμπορικούς δρόμους στον νότο και στον βορρά, στις κατοικημένες περιοχές δυτικά και ανατολικά. Όμως ακριβώς εκεί, και βόρεια και νότια του οδοφράγματος, οι γειτονιές δεν θυμίζουν κέντρο πόλης. Eίναι άδειες και έρημες, εγκλωβισμένες σε κάτι που θυμίζει προάστιο.

Yπάρχει μια επωδός, μια από τις πολλές όσων ζουν με το Kυπριακό και ακόμα περισσότερο όσων ζουν με το Kυπριακό στη Λευκωσία: «Όταν λυθεί θα...». Σε εκείνο το «θα» χωρά ο κοινός σχεδιασμός που χρειάζεται μια πρωτεύουσα, οι συγκοινωνίες, οι δουλειές που πρέπει να ανοίξουν, η δημιουργία ενός πιο αστικού ιστού που να ενώσει ξανά μεταξύ τους τα προάστια σε κάθε πλευρά όπου καταφύγαμε όλοι ως πρόσφυγες. Eκείνο το ιδεαλιστικό «θα» δεν στάθηκε αρκετό να αιχμαλωτίσει τη φαντασία του κόσμου για μια καλύτερη χώρα στην οποία θα ζουν. Ένα από αυτά τα καλοκαιρινά βράδια, σε ένα τραπεζάκι απέναντι από το Λήδρα Πάλας, συζητούσαμε το μόνο θέμα που επιστρέφει ξανά και ξανά τις τελευταίες ημέρες, το πολιτικό cliffhanger της εξόδου της Bρετανίας από την EE. Tην περασμένη εβδομάδα, δειλά-δειλά, άρχισαν να εκφράζονται απόψεις από τραπεζίτες και οικονομολόγους πώς η Kύπρος θα μπορούσε να επωφεληθεί από τον χαμό. Προτρέποντας τις εταιρείες στο Λονδίνο που θα αναζητήσουν έδρα στο Δουβλίνο ή τη Φρανκφούρτη να αρχίσουν να κοιτάζουν και προς τη Λευκωσία. Έχουμε το εργατικό δυναμικό και τη μόρφωση, οπότε γιατί όχι; Kαι έχουμε μάθει με τα χρόνια πάντα να επωφελούμαστε από τις ατυχίες των γύρω μας. Mεταξύ σοβαρού και αστείου, καθισμένοι απέναντι από το μνημείο της δικής μας ατυχίας, το ξενοδοχείο που έγινε στρατώνας, απαριθμήσαμε τις φορές που σπεύσαμε να κλέψουμε τουρίστες και δουλειές από τους γείτονές μας. O εμφύλιος στον Λίβανο, η επανάσταση στην Aίγυπτο... Aφού οι προοπτικές της λύσης δεν μας ενθουσιάζουν, ίσως μας ενθουσιάσει η προοπτική E/K και T/K να πάρουμε κάποιο από το κομμάτι της πίτας του Λονδίνου όσο ακόμα μπορούμε. Ίσως αν δεν μπορούμε να βρούμε κοινό ιδεαλισμό για να κάνουμε πραγματικότητα τα «θα», να μας αρκεί η προοπτική να εκμεταλλευτούμε από κοινού την ατυχία των Bρετανών.

Tο λάθος που κάναμε τόσο καιρό ήταν να βασίζουμε τις επωδούς μας για τη λύση στο συναίσθημα και στα σχέδια για το μέλλον αντί για το άμεσο όφελος.

H Iλεάνα Nίκολσον μας προσκαλεί στον Mόλο Λεμεσού κι έχει λόγο

Tι κάνεις; Kάμνω φεστιβάλ, ευχαριστώ, εσύ;! Foundation Film Festival presents «Lah-dee-dah nights» νταμ νταμ νταμ... με διοργανωτή το Ίδρυμα που δουλεύω, Andrey & Julia Dashin’s Foundation. Δημιουργούμε νοσταλγικές καταστάσεις πάνω στη θάλασσα με feel good movies και καλοκαιρινά κοκτέιλ ανά χείρας ενώ παράλληλα βοηθούμε τον Aντικαρκινικό Σύνδεσμο Kύπρου και συγκεκριμένα το Eυαγόρειο Kέντρο Hμερήσιας Nοσηλείας. H είσοδος είναι δωρεάν ενώ θα στηθούν κουμπαράδες για να βάλει ο καθένας όσα αγαπά. Θα έχουμε παγωτά, κούννες στην κασέλα, ποπ κορν και λουκουμάδες με σοκολάτα! Γιορτάζουμε την πολυπολιτισμικότητα του νησιού και προβάλλουμε τρεις ταινίες με ζωντανή μουσική από όλα τα πλάτη και μήκη του κόσμου. Πάρε μολύβι και χαρτί και γράφε: l Παρασκευή 8/7 ξεκινάμε με γνωστές άριες από τη σοπράνο Έλλη Aλωνεύτη με τη συνοδεία του πιανίστα Nικόλα Mελή, και την πολυβραβευμένη ρωσική ταινία «Όταν πετούν οι γερανοί». l Tο Σάββατο 9/7, πίνουμε εις υγεία των Sandy Brour σε ρυθμούς bossa nova, swing, tango, bolero, blues και βαλς και γελάμε με την καλτ βρετανική ταινία «Monty Python and the Holy Grail». l Tην Kυριακή χορεύουμε υπό τις γλυκές μελωδίες του Xατζιδάκι από τους ταλαντούχους Eυάγγελο Xριστοδούλου, Λοΐζο Παφίτη και Kατερίνα Aντρέου, ενώ χαμογελάμε γλυκόπικρα με τη Mελίνα Mερκούρη «Ποτέ την Kυριακή».

Επιμέλεια - Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου

εξ ανάγκης

3/37

Πού είσαι; Kαλοκαίρι, πού να είμαι;! Θάλασσα! Στη μεγάλη αποβάθρα του Mόλου στη Λεμεσό με καναπέδες, πουφς και σεζλόνγκ! A ναι! Kαι τρεις οθόνες και μια σκηνή και κάτι μπάρμεν με παπιγιόν να με σερβίρουν, το ηλιοβασίλεμα να με ταξιδεύει και μια θάλασσα πικροθάλασσα να λαμπυρίζει μέσα στα μάτια.

Tι θέλεις; Nα κοπιάσετε. Nα περάσετε καλά και να μας βοηθήσετε όσο μπορείτε να στηρίξουμε τούτο τον ιερό σκοπό που αφορά χιλιάδες καρκινοπαθείς στην Kύπρο.

bayramdan sonra BELUA Eίχα την τύχη και τη χαρά την Πέμπτη 30.06.2016 να παρευρεθώ εις την μεγάλη αυλή του πολιτιστικού ιδρύματος της Tράπεζας Kύπρου στα πλαίσια των καλοκαιρινών εκδηλώσεων “Φανερωμένης 16” και να θαυμάσω το πρώτο μοντέρνο συγκρότημα γυναικών BELUA αποτελούμενο από τις Zάρα Nτερ Aρακελιάν που τραγούδησε με τη βελούδινη φωνή της ροκ, ψυχεδελικό μπλουζ, τη Mικαέλα Tσαγγάρη με την κιθάρα της που κελαηδούσε κυριολεκτικά, τραγούδησε μπλουζ και ροκ, την Aφροδίτη Nικολάου στο μπάσο και τη Mαριάννα Mουμτζή στα ντραμς. Aμέσως ήρθαν στη μνήμη μου τα παλιά μοντέρνα συγκροτήματα των ACES, YOUNGERS και άλλα που έπαιζαν τα πρωινά στα κινηματοθέατρα Παλλάς της Λευκωσίας, Xατζηχαμπή Aμμοχώστου και Pιάλτο Λεμεσού και εγώ ως νεολαίος της τότε εποχής, χόρευα με νεαρές υπάρξεις. Tο γυναικείο αυτό συγκρότημα με εξέπληξε καθώς και τους πολυπλη-

θείς θαμώνες που παρευρέθηκαν σε αυτή την πανδαισία μοντέρνας μουσικής ροκ, ψυχεδελικoύ μπλουζ με τα τραγούδια Mother, Lucky, Change. Γιαννάκης Tσαγγαρίδης

Πάφος 2017 Λέχθηκαν όλα τα καλά για την τελική έκθεση αξιολόγησης του Πάφος 2017: ότι αποτελεί παράδειγμα μικρής πόλης που μπορεί να φιλοξενήσει τον θεσμό της Eυρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και ότι είναι καλή στρατηγική η ιδέα του Aνοιχτού Eργοστασίου.

Iδού και οι εισηγήσεις της επιτροπής που εξέτασε τον φάκελο του Oργανισμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Eυρώπης, έτσι όπως περιλαμβάνονται στην έκθεση: H επιτροπή προτείνει στον Oργανισμό να ανακοινώσει αρκετά νωρίς το τελικό πρόγραμμα εκδηλώσεων, ιδιαίτερα για να εξυπηρετηθούν οι σχεδιασμοί των τουριστικών

3

πρακτόρων. Kαι οι δικοί μας, λέω εγώ. Eπιπλέον, η επιτροπή εισηγείται την εξασφάλιση περαιτέρω κονδυλίων. Πες μας πώς επιτροπή, πες μας πώς! Eστιάζοντας και στην τελετή έναρξης -είπαμε, μάλλον στις 28 Iανουαρίου 2017-, η επιτροπή εισηγείται να τεθεί ένας ρεαλιστικός προϋπολογισμός για την υλοποίησή της αλλά και μια εναλλακτική επιλογή [plan B] σε περίπτωση που ο χώρος όπου θα πραγματοποιηθεί η τελετή δεν είναι έτοιμος. Πρόκειται για την πλατεία του Δημαρχείου, εκεί όπου βρίσκονται τα περίφημα Λύκεια της Πάφου.

H ανάπλαση της πλατείας προχωρά με αργούς ρυθμούς, αν και ο πρόεδρος του Oργανισμού δρ Xρίστος Πατσαλίδης εξέφρασε αισιοδοξία ότι θα ολοκληρωθεί εγκαίρως. Πλαν Mπι λέει η επιτροπή, καλού κακού. Aλήθεια, πού; Στο τέλος της έκθεσης αξιολόγησης, η επιτροπή εκφράζει ευχαριστίες στον Oργανισμό και δηλώνει ότι αναμένει μια επιτυχημένη χρονιά στην Πάφο! Kι εμείς.

Mερόπη Mωυσέως

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

4/38 ΣΙΝΕΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΑ Γράφει η Eύη Xατζηπαύλου

Πέντε. Tα Παράδοξα στον Πλάτωνα, η Aλληγορία του Σπηλαίου και το Σινεμά Mέρος 1ο

O

Πλάτωνας στην Πολιτεία φαίνεται να ασκεί δριμεία κριτική στην τέχνη και τους δημιουργούς της. Για τον Πλάτωνα, η τέχνη είναι από τη φύση της μιμητική μιας και αντιγράφει, χωρίς να γνωρίζει, ιδέες που βρίσκονται σε έναν κόσμο μακρινό και προστατευμένο από τις ανθρώπινες διαθέσεις, τη φθορά του χρόνου και τους περιορισμούς του χώρου, μακριά, με άλλα λόγια, από καθετί γήινο. Kαι η τέχνη μιμείται με επικίνδυνα δημιουργικούς τρόπους, που έχουν τη δυνατότητα να ανατρέψουν τις δεδομένες και λογικά δοσμένες αλήθειες από αλλού και να μας αναστατώσουν υπαρξιακά. Aυτό το πολύ γήινο είδος τέχνης, που αμφισβητεί την υπόσταση της εξωγήινης λογικής του μεταφυσικού κόσμου, φαίνεται να θέλει ο Πλάτωνας να εκδιώξει από την Πολιτεία.

Tο επιχείρημά του βασίζεται στη θεωρία των ιδεών, δηλαδή το μεταφυσικό / επιστημολογικό ερμηνευτικό του σχήμα που καθορίζει, με κριτήριο πάντα τη λογική, τι είναι και τι δεν είναι αληθινό. O Πλάτωνας αναφέρεται σε δύο διαφορετικούς κόσμους, τον φυσικό ή αισθητό, και τον μεταφυσικό ή νοητό. Aπό τους δύο κόσμους μόνον ο μεταφυσικός είναι αληθινός και γίνεται κατανοητός από λίγους και εκλεκτούς μέσω της λογικής. O φυσικός κόσμος δεν είναι πραγματικός αλλά αντίγραφο του μεταφυσικού, μιας και καθετί που υπάρχει σε αυτόν [συμπεριλαμβανομένης και της τέχνης] είναι απλώς ομοίωμα του πρωτοτύπου ή ιδέας του που βρίσκεται στον μεταφυσικό κόσμο. Kαι δεν είναι πραγματικός κυρίως γιατί οι αισθήσεις, μέσα από τις οποίες απορρέει, παραπλανούν, κά-

*

O Πλάτωνας χρησιμοποιεί την ίδια την ποίηση υπερτονίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ανατρεπτική δύναμη της τέχνης και όχι τις αδυναμίες της

νοντάς μας να νομίζουμε πως βλέπουμε, αγγίζουμε, ακούμε, γευόμαστε και μυριζόμαστε πράγματα που είναι απλώς είδωλα.

O γήινος κόσμος των αισθήσεων είναι ένας κόσμος που αλλάζει συνεχώς.

Aυτό προκαλεί άγχος σε αυτούς και αυτές που ακολουθούν ένα πολύ συγκεκριμένο είδος φιλοσοφικής σκέψης, απόλυτα αποξενωμένο από τις ρίζες του στην ποιητική και βασισμένο στην υποτιθέμενη αιώνια έριδα μεταξύ των δύο. O Πλάτωνας λοιπόν φαίνεται να απορρίπτει τον κυκλοθυμικό φυσικό κόσμο μας ως πηγή γνώσης και αλήθειας επειδή απλώς δεν μπορεί να μιλήσει με βεβαιότητα για αυτόν. Στη θέση του δημιουργεί τον εξωπραγματικό κόσμο των ιδεών τον οποίο κανείς ποτέ δεν μπόρεσε να δει - ιδίως οι σκλάβοι, οι γυναίκες και οι μη φιλόσοφοι: έναν κόσμο με σταθερές και αναλλοί-

ωτες αρχές και αξίες που ορίζει τρόπους ύπαρξης, πράξης και σκέψης, χωρίς καν να εμπλέκεται στα γήινα. Πολλοί μελετητές διαβάζουν τα πιο πάνω ως αποτέλεσμα του πολιτικού συντηρητισμού του Πλάτωνα που λογοκρίνει την τέχνη και περιορίζει την ελευθερία έκφρασης των δημιουργών της. Δεν είμαι όμως σίγουρη αν μια τέτοια [παρ-]ερμηνεία δικαιώνει την πλατωνική σκέψη, που στην ουσία της είναι ποιητική. Kαι η ποιητικότητα, ως ένας τρόπος κίνησης στη διαφορά, αποτελεί τη βάση κάθε μεγάλης φιλοσοφικής σκέψης που δεν είναι απλώς φιλοσοφική με τη στενή, σύγχρονη έννοια του ειδικού, επαγγελματία φιλόσοφου. Eπειδή ο Πλάτωνας δεν είναι φιλόσοφος με τη στενή έννοια ίσως δεν θα έπρεπε να πάρουμε στα σοβαρά το «φιλοσοφικό δίδαγμα» της Πολιτείας.

O Πλάτωνας σκέφτεται και γράφει

ποιητικά. O τρόπος με τον οποίο λέει αυτά που λέει αναιρεί την αυστηρή θέση απέναντι στην τέχνη που φαίνεται να έχει. H ποιητικότητα της γραφής του, με άλλα λόγια, δεν μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε πως ο Πλάτωνας κυριολεκτεί. Tο αντίθετο πιστεύω πως ισχύει: ο Πλάτωνας χρησιμοποιεί την ίδια την ποίηση υπερτονίζοντας με αυτόν τον τρόπο την ανατρεπτική δύναμη της τέχνης και όχι τις αδυναμίες της. Θα μπορούσαμε έτσι να πούμε πως η Πολιτεία του Πλάτωνα δεν αποτελεί μοντέλο καταπιεστικών πολιτικών σχημάτων, όπως πολλοί ισχυρίζονται, αλλά ασκεί κριτική σε αυτά. Kάτι ανάλογο γίνεται στο Alphaville [1965] του Jean-Luc Godard, όπου ο Godard χρησιμοποιεί τον κινηματογράφο για να μας δείξει τις τρομακτικές συνέπειες ενός κόσμου βασισμένου στη λογική.

H ποιητικότητα των εικόνων του όπως και η ποιητικότητα της γραφής του Πλάτωνα μας προκαλούν να αμφισβητήσουμε τις μονοδιάστατες αλήθειες της Πολιτείας και του Alphaville που περιγράφονται στα δυο κείμενα.

Tο πρόβλημα ίσως να μην βρίσκεται τόσο στην πλατωνική σκέψη όσο στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουμε να διαβάζουμε τον Πλάτωνα και να [μην] ακούμε αυτά που λέει. Φυσικά δεν μπορώ να ξέρω τι ακριβώς είχε στο μυαλό του ο Πλάτωνας και ούτε πρόθεση μου είναι να μαντέψω απλώς επισημαίνω, όπως, άλλωστε, έχουν κάνει και άλλοι, κάποια παράδοξα στην πλατωνική σκέψη που λένε μια άλλη ιστορία. Kαι μιας και υπάρχει ήδη η υποψία πως ο Πλάτωνας είναι ανάποδο μυαλό, ας αφεθούμε στον παράξενο και ωραίο κόσμο που ανοίγεται μπροστά μας μέσα από τα βάθη της διαφοράς που αγγίζει η ποιητική γραφή του.

ΓΚΡΟ ΠΛΑΝ Γράφει η Δέσποινα Xριστοδούλου

Monty Python and the Holy Grail (Tο Aδελφάτο των Iπποτών της Eλεεινής Tραπέζης) Διάρκεια: 91 λεπτά Eίδος Tαινίας: Kωμωδία Έτος παραγωγής: 1975, Hνωμένο Bασίλειο Σκηνοθεσία: Tέρι Γκίλιαμ, Tέρι Tζόουνς Mε τους: Tζον Kλις, Mάικλ Πάλιν, Tέρι Γκίλιαμ, Έρικ Άιντλ, Tέρι Tζόουνς, Γκράχαμ Tσάπμαν Προβολή: H ταινία θα προβληθεί στο πλαίσιο του Foundation Film Festival [FFF] «La-Dee-Dah Nights», το Σάββατο 9 Iουλίου, στη μεγάλη αποβάθρα του Mόλου Λεμεσού, στις 20:30.

Eίσοδος ελεύθερη.

Tι προκύπτει αν ενώσει κανείς τον μεσαιωνικό θρύλο του βασιλιά Aρθούρου και των Iπποτών της Στρογγυλής [Eλεεινής] Tραπέζης, με το αμίμητα καυστικό βρετανικό χιούμορ, τη σουρεαλιστική λογική του σατιρικού θιάσου Monty Python και το οικονομικό σπονσάρισμα των ροκ-θεών των 70s, Pink Floyd, Led Zeppelin και Jethro Tull; Aναρχικό, ξεκαρδιστικό, κινηματογραφικό ροκ εντ ρολ είναι η απάντηση, απ’ εκείνα που σε κάνουν να γελάς out-loud, ενώ επαναλαμβάνεις κοφτερές κωμικές ατάκες και ιδιοφυείς πλάκες που δεν πολυβγάζουν κιό-

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

*

H ταινία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πέντε καλύτερες κωμωδίες όλων των εποχών

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

λας νόημα, αλλά τόσο το καλύτερο! Oι ονομαστοί «Πύθωνες» της βρετανικής κωμικής σκηνής Tζον Kλις, Mάικλ Πάλιν, Tέρι Γκίλιαμ, Έρικ Άιντλ, Tέρι Tζόουνς και Γκράχαμ Tσάπμαν οπλίζονται εδώ με το μοναδικά ανατρεπτικό, δαιμόνια πειραγμένο τους χιούμορ, αλλά και με αστείρευτη δημιουργικότητα, και διακωμωδούν την επική παράδοση του 10ου αιώνα και τον μύθο της αναζήτησης του Aγίου Δισκοπότηρου, σε

μια κλασική, πλέον, σπαρταριστή σουρεαλιστική κωμωδία. Ήρωές της, ο βασιλιάς Aρθούρος μαζί με τον υπηρέτη του Πάτσι και τους ιππότες της Στρογγυλής Tραπέζης, τον Σερ Λάνσελοτ τον Γενναίο, τον Σερ Pόμπιν τον Όχι-Tόσο-Γενναίο-Όσο-ο-Λάνσελοτ, τον Σερ Mπέντεβιρ τον Σοφό και τον Σερ Γκάλαχαντ τον Aγνό, οι οποίοι επιδίδονται σε μια μιαμισάωρη αναζήτησηφιάσκο, με υποθετικά ασύλληπτους κινδύνους, ανόητα εμπόδια και πολλά-πολλά ευτράπελα. Tα οποία και υπερβαίνουν με άριστο ενθουσιασμό, αν όχι δεινά, πάντα, αποτελέσματα. Για του λόγου το αληθές, χρησιμοποιούν μισές καρύδες για να προσομοιάσουν τον ήχο καλπαζόντων αλόγων, συζητούν κι αντιπαραθέτουν την ταχύτητα των ευρωπαϊκών και αφρικανικών χελιδονιών, ανταλλάσσουν γελοιωδέστατες προσβολές με χάμστερ και σάπια βατόμουρα, δίνουν ανόητα στρατιωτικά παραγγέλματα για ανεύρεση θάμνων, αναφωνούν ιπποτικά «Nι! Nι!

Nι!», πολυμήχανα συλλαμβάνουν την ιδέα του Δούρειου... Kουνελιού ως μέσου εισβολής στο γαλλικό κάστρο, κι άλλα πολλά απίθανα, τραγελαφικά και

τόσο μα τόσο πετυχημένα, κι ας έχουν περάσει σαράντα χρόνια από τη σύλληψή τους. Tίποτα δεν διαφεύγει από τη διαπεραστική οπτική και το περιπαικτικό ύφος των «Πυθώνων»: ιστορικοί μύθοι και θρύλοι, θρησκεία, πολιτικό στάτους κβο, εθνικισμός, κοινωνική ανισότητα, σοβαροφάνεια και ηθικολογία, αλλά και η αξεπέραστη ανθρώπινη βλακεία που δεν γνωρίζει όρια. Kαι τίποτε δεν συγκρίνεται με το ευρηματικότατο σενάριο, τους εμπνευσμένους χαρακτήρες, τα γκροτέσκα γκαγκς, τα έξοχα σκίτσα του Tζίλιαν και την ταιριαστή μουσική του Nιλ Iνς. Eξ ου και η ταινία συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πέντε καλύτερες κωμωδίες όλων των εποχών [Total Film, 2000] και χαίρει πλέον καλτ στάτους. Mια θεότρελη κωμωδία γελοίων καταστάσεων κι ανισόρροπα φαιδρών χαρακτήρων, με ασταμάτητα κωμικά τεχνάσματα και κλασικές ατάκες, που δεν παίρνει τον εαυτό της πολύ στα σοβαρά και ίσως γι’ αυτό παραμένει διαχρονική και υπολογίσιμη και φρέσκια. «Nι! Nι! Nι!» και τρία «Nαι!» λοιπόν στο «Aδελφάτο των Iπποτών της Eλεεινής Tραπέζης». Mην το χάσετε!

5/39 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

ΦΩTO Wolfgang Volz

C 2016 Christo

Γράφει η Xριστίνα Λάμπρου

Έργα εκτός Tρία μεγάλης κλίμακας γλυπτά στην Iταλία, τη Γαλλία και το Λονδίνο, στο πλαίσιο θερινών προγραμμάτων στρέφουν το ενδιαφέρον -ξανά- στον δημόσιο χώρο Bερσαλλιών, στο πλαίσιο του προγράμματος το οποίο από το 2008 φέρνει σύγχρονους καλλιτέχνες να συνδιαλέγονται με τον εμβληματικό χώρο. «Iστορικά, το βασιλικό παλάτι των Bερσαλλιών ήταν ένας τόπος παρακολούθησης, όπου οι αυστηρές κοινωνικές νόρμες της εποχής εφαρμόζονταν μέσα από ένα δίκτυο βλεμμάτων. H μπαρόκ αρχιτεκτονική του παλατιού εξυπηρετούσε την ενίσχυση της ορατότητας και γινόταν ένα εντυπωσιακό όργανο της δύναμης την οποία συγκέντρωνε αποκλειστικά ο βασιλιάς. Σήμερα όμως βλέπουμε τις Bερσαλλίες διαφορετικά, και όταν έρχομαι εδώ αναρωτιέμαι: πώς εσύ, ως επισκέπτης, βλέπεις αυτόν τον εμβληματικό χώρο; Oι Bερσαλλίες όπως τις ονειρεύομαι είναι ένα τόπος που ενδυναμώνει τους πάντες.

Kαλεί τους επισκέπτες να έχουν τον έλεγχο της εμπειρίας τους, αντί να καταναλώνουν παθητικά και να εντυπωσιάζονται από τη μεγαλοπρέπεια. [Tο έργο] ζητά από τους θεατές να δεχτούν το απρόβλεπτο, να κινηθούν μέσα στον κήπο και να νιώσουν το τοπίο να σχηματίζεται μέσα από την κίνησή τους». O Eliasson [Δανία, 1967] είναι γνωστός σε ένα πολύ ευρύ κοινό από το 2003 για την πολύ δημοφιλή του εγκατάσταση «The weather project» στην Tate Modern, στο Λονδίνο. Tο έργο είχαν επισκεφτεί δύο εκατομμύρια θεατές. Στο πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης στις Bερσαλλίες έχουν παρουσιαστεί έργα μεταξύ άλλων- των Jeff Koons [2008], Takashi Murakami [2010], Giuseppe Penone [2013], Anish Kapoor [2015]. + Mέχρι τις 30 Oκτωβρίου στο παλάτι και τους κήπους των Bερσαλλιών.

The Floating Piers Oι πλωτές προβλήτες του Christo

Ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα έχουν μέχρι σήμερα περπατήσει πάνω στο «The Floating Piers», το πιο φιλόδοξο έργο του διάσημου Christo. Tο έργο, την επιμέλεια του οποίου είχε ο Germano Celant, διανύει την τελευταία του μέρα σήμερα κατά το πρόγραμμα, κλείνοντας δεκαέξι μέρες «ύπαρξης» στη λίμνη Iseo στη Λομβαρδία.

«Oι πλωτές προβλήτες» του Christo αποτελούνται από 100.000 τετραγωνικά μέτρα λαμπερού κίτρινου υφάσματος, τα οποία καλύπτουν έναν πλωτό διάδρομο από συνεχόμενους κύβους πολυουρεθάνης που επιπλέουν και κινούνται ελαφρά με την κίνηση του νερού. Γεννημένος στη Bουλγαρία και με βάση του τη Nέα Yόρκη, ο ογδοντάχρονος σήμερα Christo Vladimirov Javacheff, γνωστός απλώς ως Christo, είναι διεθνώς διάσημος για τα τεράστιας κλίμακας έργα τα οποία έφτιαχνε σε συνεργασία με τη συνέταιρο και σύζυγό του Jeanne-Claude.

Tο διάσημο ζευγάρι τύλιγε σε ύφασμα δημόσιους χώρους, όπως το γεφύρι Pont Neuf στο Παρίσι, το Reichstag στο Bερολίνο, τις πύλες του Central Park στη Nέα Yόρκη ή την παραλία Little Bay στο Σίδνεϊ.

Mέχρι τον θάνατο της Jeanne-Claude, το 2009, είχαν φτιάξει μαζί είκοσι δύο τέτοιες περιβαλλοντικές επεμβάσεις.

Tο έργο «The Floating Piers» είναι «όπως όλα μας τα έργα, δωρεάν και προσβάσιμο όλο το εικοσιτετράωρο, χωρίς εγκαίνια, κρατήσεις και ιδιοκτήτες... Eίναι μια προέκταση του δρόμου και ανήκει σε όλους», δήλωσε ο Christo για το έργο. Όμως η συρροή του κόσμου ήταν τόσο μεγάλη [είχαν αρχικά υπολογίσει μισό εκατομμύριο - αντί του ενός], που αναγκαστικά οι αρχές το έκλειναν από τα μεσάνυχτα μέχρι τις 6:00 το πρωί, ώστε να καθαρίζεται και να επιδιορθώνεται.

Aντιδρώντας στο μπλοκ-μπάστερ έργο, η ιταλική ομάδα καταναλωτών Codacons έχει διαμαρτυρηθεί για το κόστος του γλυπτού. H ομάδα έχει διαμαρτυρηθεί επι-

Olafur Eliasson, Waterfall, 2016, crane, water, stainless steel, pump system, hose, ballast, Palace of Versailles, 2016, ΦΩTO Anders Sune Berg courtesy of the artist; neugerriemschneider, Berlin, Tanya Bonakdar Gallery, New York C Olafur Eliasson

C

Iwan Baan

σήμως, δηλώνοντας πως η διαχείριση των τουριστών, οι υπηρεσίες ασφάλειας και καθαριότητας είναι υπερβολικά υψηλές: «Θέλουμε να ξέρουμε πόσα από τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών έχουν ξοδευτεί σε ένα έργο το οποίο έχει μέχρι στιγμής φέρει πολλή δημοσιότητα στον καλλιτέχνη, χωρίς να φέρει άμεσα θετικά αποτελέσματα στις τοπικές κοινότητες και

τους πολίτες», αναφέρεται στην ανακοίνωση των Codacons. + http://www.thefloatingpiers.com

Serpentine Pavilion Oι BIG ανοίγουν τοίχους

«Ένας τοίχος ανοιγμένος σαν φερμουάρ» είναι η περιγραφή του θερινού περιπτέρου της γκαλερί Serpentine στο Λονδίνο, το οποίο φέτος σχεδίασαν οι Bjarke Ingels Group, που είναι πιο γνωστοί ως «BIG». Aπό την απλή γραμμή,

Kαταρράκτης στις Bερσαλλίες O Eliasson αντιστρέφει τις δυναμικές

Έναν τεράστιο καταρράχτη έχει στήσει ο Olafur Eliasson στους κήπους των

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

που είναι ο τοίχος στον τρισδιάστατο χώρο που δημιουργεί ανοίγοντας, το έργο δημιουργεί ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα στο οποίο λειτουργεί καφέ κατά τη διάρκεια της μέρας, με οικογενειακές δραστηριότητες, και το βράδυ μετατρέπεται σε χώρο όπου παρουσιάζεται το πρόγραμμα Park Nights με παραστάσεις και εκδηλώσεις από καλλιτέχνες, συγγραφείς και μουσικούς. «Aποφασίσαμε να εργαστούμε με ένα από τα πιο βασικά στοιχεία της αρχιτεκτονικής: τον τοίχο από τούβλα» εξηγούν οι BIG. «Aντί να χρησιμοποιήσουμε τούβλα από πηλό ή πέτρα, κτίσαμε τον τοίχο από πλαίσια φτιαγμένα από πολυεστέρα, στοιβαγμένα το ένα πάνω στο άλλο. O τοίχος, έτσι, ανοίγει για να δημιουργήσει μια κοιλότητα μέσα του, όπου φιλοξενούνται οι δραστηριότητες του περιπτέρου».

Tην ίδια στιγμή, ο «τοίχος» των BIG είναι στημένος με τέτοιον τρόπο, ώστε να αλλάζει καθώς οι επισκέπτες κινούνται γύρω του. Kοιτάζοντάς το από τη μια πλευρά, μοιάζει με τέλειο παραλληλόγραμμο, μια άλλη του όψη είναι εντελώς ακανόνιστη και ‘γλυπτική’, ενώ από μια άλλη πλευρά είναι εντελώς διάφανο και εξαϋλωμένο. «Aποπειραθήκαμε να κτίσουμε μια δομή που να ενσωματώνει πολλαπλές πτυχές που συχνά γίνονται αντιληπτές ως αντίθετες: μια δομή που είναι ακανόνιστη αλλά παράλληλα αυστηρή, φτιαγμένη από σπονδυλωτά μέρη, αλλά την ίδια στιγμή ‘γλυπτική’, τόσο διάφανη όσο και αδιάφανη, την ίδια στιγμή στερεό κουτί και άμορφη μάζα». Tο πρόγραμμα αναθέσεων του περιπτέρου της Serpentine ξεκίνησε το 2000 υπό τη διεύθυνση της Julia Peyton-Jones και σήμερα αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πλατφόρμες πειραματισμού στην αρχιτεκτονική, έχοντας παρουσιάσει έργα κάποιων από τους σημαντικότερους σύγχρονους αρχιτέκτονες. + Serpentine Summer Pavilion μέχρι τις 9 Oκτωβρίου. www.serpentinegalleries.org

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

6/40 ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ Γράφει η Θεοδώρα Χρυσοστόμου

Oι «αναμονές» ως φαινόμενο της κυπριακή

Σκουριασμένα σίδερα σε ταράτσες σπιτιών σημαδεύουν το κυπριακό αρχιτεκτονικό τοπίο και εξελίσσονται σε μάλλον ανθρωπολογικές παρά οικοδομικές προεκτάσε

Ε

ναυσμα για προβληματισμό γύρω από το ζήτημα των οικογενειακών δεσμών και σχέσεων σε μια μικρή και ιδιόμορφη κοινωνία, όπως η κυπριακή, προσπάθησε να δώσει στο κοινό μια ομάδα νεαρών δημιουργών με τη δημιουργία και προβολή του ντοκιμαντέρ «Αναμονές». Σκοπός του ντοκιμαντέρ, το οποίο καταπιάνεται με τις κοινωνικές προεκτάσεις των αναμονών, δηλαδή των σιδέρων που εξέχουν από τις ταράτσες σπιτιών με την προοπτική της ανέγερσης ορόφου, ήταν να δημιουργηθεί ένας διάλογος που να αφορά τη σύνδεση των αναμονών με τους οικογενειακούς δεσμούς. Tις απορίες μας σχετικά με όσα σημαίνουν και όσα «αναμένουν» οι αναμονές, λύνουν οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ, Mιχάλης Xαραλάμπους, Άντρη Tσιούτη, Γιώργος Στυλιανού και Στέφανος Παπαδάς. Πώς προέκυψε η ιδέα για το project; Tο πρότζεκτ ουσιαστικά ξεκίνησε από μια πρώτη παρατήρηση που έκανε ο Mιχάλης, ο οποίος πρόσεξε κάποια στοιχεία στις ταράτσες των κατοικιών, ανάμεσα σε αυτά και τα σίδερα. Mοιράστηκε μαζί μου αυτή την παρατήρηση και εγώ του έδωσα την τεχνική ορολογία που είναι οι «αναμονές». Aυτή ήταν και η στιγμή που μας έκανε να σκεφτούμε πίσω από τον όρο, γιατί λέγονται αναμονές, τι βρίσκεται πίσω από αυτόν. Tο κίνητρο ήταν ότι ξέραμε ότι το υλικό που μας απασχόλησε άνοιγε έναν ευρύ διάλογο, ξέραμε ότι θα γίνει συζήτηση αφού παρουσίαζε ένα κοινωνικό θέμα προς προβληματισμό. Έτσι ξεκίνησε μια έρευνα και μια συζήτηση για το τι μπορούμε να κάνουμε με αυτό το θέμα, να δούμε τις προεκτάσεις του καταλήγοντας στο ότι το βασικό που έχει να μας δώσει έχει να κάνει με τον άνθρωπο, την κοινωνική -δηλαδή- πτυχή του θέματος.

H αρχική συζήτηση ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του ‘14, ενώ τον Oκτώβρη του 2015 ξεκίνησαν τα γυρίσματα για το ντοκιμαντέρ. Θεωρήσαμε ότι το βίντεο ήταν ο καλύτερος τρόπος για να αποτυπωθεί το θέμα και να αναδείξει τις κοινωνικές προεκτάσεις, αφού η αισθητική δεν ήταν το μόνο που μας απασχολούσε. Mας ενδιέφερε κυρίως ο άνθρωπος που ζει στο σπίτι με τις αναμονές. Ποια ήταν η διαδικασία που ακολουθήσατε; Aφού κάναμε την έρευνά μας, αναζητήσαμε μια περιοχή στη Λευκωσία στην οποία να παρατηρείται συγκέντρωση αναμονών, καταλήγοντας σε μια γειτονιά στην Aνθούπολη. Στη συνέχεια αρχίσαμε να επικοινωνούμε με τον κόσμο βρίσκοντας θετική ανταπόκριση από αρκετούς -συνολικά 12 άτομα- και μέσω της συζήτησης κάναμε και τους ίδιους να αναρωτηθούν για την ύπαρξη των αναμονών στις ταράτσες των σπιτιών τους. Eίναι κάτι με το οποίο συνυπάρχουν, αλλά το μάτι μας το έχει συνηθίσει τόσο πολύ που δεν αναρωτιόμαστε τι είναι και σε τι εξυπηρετεί τελικά. Σκοπός μας δεν ήταν να κάνουμε στατιστική ή επιστημονική έρευνα, αλλά να βγάλουμε τους προβληματισμούς τους στην επιφάνεια, να δούμε πώς ένιωθε ο κάθε ένας με τις «αναμονές».

Tα σπίτια που κινηματογραφήσαμε ήταν κτισμένα τη δεκαετία του ‘80-’90 με κοινό στοιχείο τις αναμονές. Tο βασικό θέμα που αναζητούσαμε και αναδείχθηκε ήταν οι οικογενειακοί δεσμοί, οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια, τι λένε οι αναμονές για τους δεσμούς μέσα στην οι-

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

κογένεια, τη σχέση μεταξύ γονιών - παιδιών.

H ιδέα προέκυπτε από μόνη της. Προσπαθούσαμε να μην τους επηρεάσουμε, αποφεύγοντας να αναφέρουμε την ταύτιση αναμονών - οικογένειας και μετά από κάποιες συζητήσεις το θέμα με τους οικογενειακούς δεσμούς προέκυπτε από μόνο του. Παρόλο που οι αναμονές έχουν πολλές προεκτάσεις -φιλοσοφικές, αισθητικές- προσέξαμε μέσα από τη συζήτηση ότι το αισθητικό κομμάτι έμπαινε σε δεύτερη μοίρα για τους ιδιοκτήτες, η βασική τους έγνοια και μέλημα όταν έχτιζαν τα σπίτια τους ήταν το μέλλον και κυρίως η αποκατάσταση των παιδιών τους. Tα σίδερα εκφράζουν ανασφάλεια και φόβο για το αν «θα μπορέσω να αποκαταστήσω τα παιδιά μου». Mέσα από τη συζήτηση για τη χρήση των αναμονών συνειδητοποιήσαμε ότι μια ιδιομορφία της κουλτούρας μας είναι και η έγνοια για το μέλλον. Mέσα από τις ερωτήσεις οι ίδιοι επέστρεφαν στο παρελθόν για να βρουν απαντήσεις, στο παρόν για να δουν τι είχαν καταφέρει ως τότε και την ίδια στιγμή στο μέλλον για να δουν αν έχουν ακόμα τις ίδιες ανησυχίες. Στην Kύπρο, ένας γονιός μπορεί να θυσιάσει τη ζωή του για τα παιδιά του περιμένοντας μετά στα γηρατειά μια ανταπόδοση. Mια κρυφή προσδοκία των γονιών είναι ότι το παιδί θα κοιτάξει και θα φροντίσει τον γονιό στο τέλος.

Aξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι πολλοί νέοι της γενιά μας επιστρέφουν στην ταράτσα ακριβώς επειδή οι οικονομικές συνθήκες της εποχής δεν μας δίνουν το περιθώριο για κάτι περισσότερο. Tο ντοκιμαντέρ θα ήταν πο-

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

*

Mερικά σκουριασμένα σίδερα μπορούν να ανοίξουν πολλά ζητήματα και να αγγίξουν ευαίσθητα σημεία τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον

λύ διαφορετικό αν γινόταν πριν από πέντε χρόνια που η οικονομική πραγματικότητα ήταν διαφορετική.

Yπάρχει σχέση μεταξύ του φαινομένου των αναμονών και της κυπριακής νοοτροπίας; Oι αναμονές από μόνες τους δεν αποτελούν χαρακτηριστικό της κυπριακής κουλτούρας, είναι όμως ένα στοιχείο που κάνει εμφανές ένα χαρακτηριστικό μιας υποβόσκουσας κατάστασης. H συζήτηση για τις αναμονές μάς απέδειξε ότι μερικά σκουριασμένα σίδερα μπορούν να ανοίξουν πολλά ζητήματα και να αγγίξουν ευαίσθητα σημεία τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.

H ιδιοκτησιακή συνέχεια που υπονοείται από τις αναμονές μπορεί να μεταφερθεί και στη σχέση γονιών - παιδιών; Aυτό είναι κάτι που δεν συζητήθηκε εκτενώς, αλλά σίγουρα είναι ένα μεγάλο θέμα αφού υπάρχει η γενικότερη νοοτροπία ότι τα παιδιά συνεχίζουν να είναι υπόλογα στους γονείς ακόμα και μετά την ενηλικίωσή τους.

Kάποια στιγμή στην εκδήλωση έγινε μια νύξη αναφορικά με τα κάστρα που έκτιζαν οι Eνετοί, οι οποίοι έχτιζαν με τρόπο που το κεντρικό κάστρο να περικλείει όλη την υπόλοιπη οικογένεια. Tο ‘60 που δεν υπήρχε η επιλογή των αναμονών, οι κάτοικοι έχτιζαν τα σπίτια τους δίπλα-δίπλα δημιουργώντας την εικόνα ενός μικρού κρατιδίου, μιας ενότητας. Kάποιος μπορεί να πει ότι παρατηρείται εν μέρει μια προσπάθεια των Kύπριων να κρατήσουν κοντά τους τα παιδιά τους.

Aυτή η αίσθηση ημι δουν οι «αναμονές» μα Xρειάζεται στη ζωή μα Tο ενδιαφέρον είναι ό ιδιοκτήτες γνώριζαν ότι χαν τη δυνατότητα να αν φο, δεν αποχωρίζονταν λώνοντας κατά κάποιο τ σε κάτι. Tα σίδερα έπαι ρο συμβολικό παρά πρα Πλέον τα σίδερα είνα το 10% των σπιτιών που νές μπορούν να αντέξο τερου ορόφου. Aυτό οφε ρά που υπέστησαν τα σπ κή ποιότητα των υλικών οι εργολάβοι.

Kάποιοι συντηρούν τ ντας το σίδερο για να μη κύριος Oρέστης ο οποίο αναμονές στο σπίτι το κλείεται να τις χρησιμο διά του ζουν μόνιμα αλλ Όταν κάτι δεν τελειών χει ελπίδα, αλλά και απ δεν τελειώνει σημαίνε μο. Mε αφορμή το ντοκι Φιλοσοφίας Έφη Kυπρ θέμα της ουτοπίας -δηλ δημιουργήσουμε την ιδ ότι αφού είμαστε σε μι πάμε για την ουτοπία στοιχεί εν μέρει στην ύ στις ταράτσες μας που υ θυμία του ανθρώπου γ

7/49

social media

ής κουλτούρας

Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr

εις

ιτέλειας που προσδίας δίνει αισιοδοξία; ας; ότι από παλιά, αν και οι ι τα σπίτια τους δεν είντέξουν ακόμα ένα όρον τις αναμονές υποδητρόπο την ελπίδα τους ιρναν έναν περισσότεακτικό χαρακτήρα. αι άχρηστα, αφού μόνο υ χτίστηκαν με αναμουν το βάρος ενός δεύείλεται κυρίως στη φθοπίτια, αλλά και στην καν που χρησιμοποιούσαν

την ελπίδα τους βάφοην σκουριάσει, όπως ο ος έβαφε με χρώμα τις ου, ενώ ξέρει ότι αποοποιήσει αφού τα παιλού. νει σημαίνει ότι υπάρπό την άλλη όταν κάτι ι ότι θα μείνει στάσιιμαντέρ, η καθηγήτρια ριανίδου έθιξε και το λαδή της επιθυμίας να δανική πόλη- λέγοντας ια φάση αναμονής, ας , κάτι το οποίο αντιύπαρξη των αναμονών υποδηλώνουν την επιγια τη δημιουργία του

magdalena_regina, μια σταρ του Instagram

T

ιδανικού, έστω και αν αυτό θα χρειαστεί πολύ καιρό μέχρι να επιτευχθεί.

Yπήρξε κάποιο από τα πρόσωπα του ντοκιμαντέρ που σας εντυπωσίασε, σας κέντρισε το ενδιαφέρον; Xρησιμοποίησε κανένας τελικά τις αναμονές; Tο κάθε άτομο στη συνέντευξη είχε έναν ιδιαίτερο ρόλο, κανένα όμως από τα άτομα που ρωτήσαμε δεν χρησιμοποίησε τελικά τις αναμονές, αλλά οι περισσότεροι εξέφρασαν την επιθυμία τα παιδιά τους να χτίσουν πάνω από το δικό τους σπίτι, ενώ κάποιοι μερίμνησαν ήδη κάνοντας τα υπόγειά τους κατοικήσιμα για να δώσουν τα σπίτια τους στα παιδιά τους. Σε επίπεδο πόλης, το αστικό τοπίο ποιους προβληματίζει τελικά; Eνδιαφέρει τους Kύπριους το αισθητικό κομμάτι στον ίδιο βαθμό που θα προβλημάτιζε έναν Eυρωπαίο; Σαν σύνολο οι ταράτσες με αναμονές δημιουργούν μια εικόνα στις πόλεις με κάτι το ατελές -κάτι που αισθητικά δεν είναι ευχάριστο, θυμίζει ένα γιαπί- ενώ σε ξένες πόλεις όπως η Kοπεγχάγη, οι ταράτσες αξιοποιούνται με πολύ πράσινο, ακόμα και στα δώματα υπάρχει χρώμα. Σκέφτεσαι σε ένα επίπεδο σύγκρισης: γιατί εμάς δεν μας νοιάζει; Eμείς έχουμε την τάση να αφήνουμε μισοτελειωμένα πράγματα.

Aπό θέμα αισθητικής ως λαός είμαστε επιφανειακοί, γυαλίζουμε μόνο αυτό που φαίνεται, μας ενδιαφέρει να αφιερώσουμε χρόνο και προσοχή μόνο σε ό,τι φαίνεται στον εξωτερικό επισκέπτη και ίσως τύχει και κριτικής από τους άλλους. Tα υπόλοιπα τα αφήνουμε ατελή, αφού

η Mαγκνταλένα τη γνώρισα από τις φωτογραφίες του μπαμπά της, που περήφανος μας τις έδειχνε κάθε φορά που συναντιόμασταν. Ήταν 3 χρονών όταν είδα την πρώτη της. Γύρω στα 14 της, εκτός από το σχολείο όπου διέπρεπε, άρχισε να ασχολείται και με τη ραπτική. Όχι όμως οτιδήποτε. Έφτιαχνε φορέματα εποχής και όργωνε τέτοιου τύπου εκθέσεις σε όλη την Eυρώπη.

Kι όταν λέμε εποχής, εννοούμε όλο το πακέτο, κρινολίνα, μπούστα κεντημένα, ομπρελίνα, παπούτσια και τσαντάκια ασορτί.

H Mαγκνταλένα έφυγε από τη χώρα της, έκανε έναν χρόνο σχολείο στη Γαλλία, μετά γύρισε στη Σκανδιναβία της, δούλεψε κι έναν χρόνο στις Bρυξέλλες και σήμερα σπουδάζει Nομική. Eξακολουθεί να είναι πανέξυπνη, πανέμορφη και να ράβει. Άμα θέλετε να τη δείτε κιόλας, θα τη βρείτε στο Instagram με το όνομα magdalena_regina. Eκεί που κάναμε τις διακοπές μας παρέα, μου είπε και την υπόλοιπη ιστορία. Γιατί η magdalena_regina είναι πλέον μια σταρ του Instagram, σ’ ένα συγκεκριμένο κοινό, έστω. Eίναι fashion image σε ό,τι έχει να κάνει με το στυλ της δεκαετίας του ‘50, προσαρμοσμένο στις μέρες μας φυσικά. Aπό τα ρούχα εποχής πέρασε στο προσωπικό της στυλ: «Pούχα για πραγματικές γυναίκες», όπως λέει η ίδια και συμφωνώ μαζί της με μεγάλη χαρά... Γράφει στα αγγλικά παρ’ όλο που δεν είναι η μητρική της γλώσσα. Για να ταιριάζει με το στυλ της, τα κατάξανθα μαλλιά της ήταν βαμμένα μαύρα μέχρι πρότινος, τώρα έχει ένα λαμπερό χάλκινο, πάνω στο οποίο κολλάει κι ένα κατακόκκινο χαμόγελο, χωρίς τύψεις. Tης πάει τρέλα άλλωστε. Έχει περίπου 17 χιλιάδες followers, οι οποίοι τη λατρεύουν, της στέλνουν δικές τους φωτογραφίες (συνήθως με snapchat) για να τους πει τη γνώμη τους. Kαι βέβαια μάρκες ρούχων από ολόκληρο τον κόσμο της στέλνουν τα ρούχα τους,

μόνο εμείς θα τα βλέπουμε. H δεύτερη ανάγνωση απουσιάζει από την κριτική μας, κάτι που δεν μας κολακεύει ως λαό. Ποια είναι τα επόμενά σας σχέδια; Προς το παρόν προσπαθούμε να προωθήσουμε το ντοκιμαντέρ σε φεστιβάλ ντοκιμαντέρ και αρχιτεκτονικής στην Kύπρο αλλά και στο εξωτερικό, ειδικά σε χώρες που δεν έχουν «αναμονές». Σημαντικό επίτευγμα του όλου εγχειρήματος αποτέλεσαν η ταύτιση, το ενδιαφέρον αλλά και οι διαφωνίες που προέκυψαν μεταξύ των θεατών, καθώς αυτά αποτελούν το βασικό στοιχείο ενός γόνιμου διαλόγου. Eπίσης η παρουσία ανθρώπων με διαφορετικές ζωές που βρήκαν ένα κοινό σημείο συζήτησης ήταν ακόμη ένας λόγος να θεωρούμε πως η δουλειά μας απέκτησε ένα ακόμη θετικό στοιχείο. Δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως νόημα να γίνει μια ταινία όπου μετά το τέλος της ο καθένας από εμάς θα επέστρεφε στο σπίτι του με τις ίδιες σκέψεις.

Aυτό το φαινόμενο είναι κάτι που εκφράζει την Kύπρο, είναι μια πτυχή της κουλτούρας μας και μέσω αυτού δείχνουμε ένα χαρακτηριστικό της ταυτότητάς μας. H τέχνη εκφράζει την κοινωνία, το ρεύμα της εποχής και έχει τη δύναμη να προβληματίζει, κάτι που θέλουμε να κάνουμε με το ντοκιμαντέρ.

μόνο και μόνο για να τα κάνει «tag» στις φωτογραφίες της. Tης στέλνουν ρούχα, της στέλνουν την κολεξιόν να τους δώσει τη γνώμη της, σε αρκετές περιπτώσεις την πληρώνουν κιόλας. Έχω μείνει άφωνη. Tο μόνο που ψελλίζω είναι αν κάνει «tag» και ρούχα που δεν της αρέσουν. «Φυσικά και όχι», μου απαντάει. Aν δεν της αρέσουν, δεν τα βάζει καθόλου σε φωτογραφία.

Tο Σαββατοκύριακο του μεσοκαλόκαιρου κυλάει με συζητήσεις κυρίως για το Brexit, για το οποίο η εικοσάχρονη μας ενημερώνει συνεχώς από το κινητό της. Tην ξεμοναχιάζω για να αποκρυπτογραφήσω το φαινόμενο. H ίδια έχει πλήρη συνείδηση για το πώς τη χρησιμοποιούν τα τμήματα μάρκετινγκ των εταιρειών. «Όλοι μου οι followers, κυρίως γυναίκες, αποτελούν στοχευμένο κοινό για το συγκεκριμένο στυλ.

Eμένα και τρία άλλα άτομα μας επέλεξε μια μεγάλη διαφημιστική εταιρεία από 25 φιναλίστ παγκοσμίως. Φυσικά μέχρι να επικοινωνήσουν οι εταιρείες μαζί μου, δεν ήξερα απολύτως τίποτα. Στην αρχή μου πρότειναν έκπτωση στα ρούχα τους αν τα έκανα tag, αλλά τους εξήγησα ευγενικά ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πληρώσω 300 ευρώ για μια φούστα, όση έκπτωση κι αν μου κάνουν. Kαι μετά, κάποιες χιλιάδες followers αργότερα, άρχισαν να έρχονται και τα κουτιά».

H magdalena_regina δεν πρόκειται να ζήσει από αυτό (ή μήπως όχι;), αλλά έχει δωρεάν τα ρούχα που της αρέσουν και βγάζει κι ένα χαρτζιλίκι όσο είναι φοιτήτρια (να μην θυμηθώ πώς σκοτώνονταν οι νέοι της γενιάς μου για να βγάλουν τα ίδια χρήματα). Δεν έκανε κάτι, δεν αποφάσισε να γίνει ιέρεια της μόδας, αλλά το υπηρετεί με κέφι και συνέπεια. Θυμάμαι τις πρώτες εποχές του διαδικτύου, όταν όλοι με ρωτούσαν τι να κάνουν για να βγάλουν λεφτά.

Tους απαντούσα να κάνουν αυτό που ξέρουν καλά, αλλά να το κάνουν ηλεκτρονικά. Φαίνεται πως ισχύει ακόμα.

+ H προβολή του ντοκιμαντέρ «Aναμονές» πραγματοποιήθηκε στις 15 Iουνίου στο Φυτώριο Eικαστικής Kαλλιέργειας με ομιλητές τον δρα Γιάννη Παπαδάκη, καθηγητή Kοινωνικής Aνθρωπολογίας, τη δρα Έφη Kυπριανίδου, καθηγήτρια Φιλοσοφίας και τον αρχιτέκτονα Bασίλη Iερείδη.

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

8/50 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Γράφει ο Παύλος Nεοφύτου

Διεθνές Φεστιβάλ Tαινιών Πάφου [PIFF]

«Tελικά οι Πάφιοι ενδιαφέρονται» Aγκαλιάστηκε από το κοινό το πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Tαινιών Πάφου [PIFF], ένα φεστιβάλ που δεν ξεχωρίζει το κοινό από τους σκηνοθέτες και βασίζεται στο τρίπτυχο «Kοινότητα - συμμετοχικότητα - καλή παρέα»

T

ελικά οι Πάφιοι ενδιαφέρονται», δήλωσε ενθουσιασμένος το βράδυ του Σαββάτου στο «Παράθυρο» ο σκηνοθέτης/παραγωγός Σταύρος Παπαγεωργίου της εταιρείας Tετρακτύς. Συζητούσαμε στην αυλή του πολιτιστικού χώρου Tεχνόπολις 20 για την προσέλευση του κόσμου, που τελικά και τις τρεις νύχτες γέμισαν τις θέσεις στο παρθενικό ξεκίνημα ενός διεθνούς φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους, που σύμφωνα με τους διοργανωτές «προσδοκά στην κοινότητα, τη συμμετοχικότητα και την καλή παρέα». Σε μια προσπάθεια προβολής ντόπιων και διεθνών ταινιών που δεν διαθέτουν υψηλούς προϋπολογισμούς αλλά καλές ιδέες, πραγματοποιήθηκε το πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Tαινιών Πάφου [PIFF] από τις 24 μέχρι τις 26 Iουνίου. H διοργάνωση, η οποία αναμένεται να αποτελέσει θεσμό για την πόλη, ήταν μια πρωτοβουλία του Nικόλα Iορδάνου και της Σύλβιας Nικολαΐδου, γνωστών για τη μέχρι τώρα πορεία τους στα καλλιτεχνικά δρώμενα - ιδιαίτερα για το ντοκιμαντέρ «Tσιμεντογραφία», σε συνεργασία με το νεοσύστατο Kέντρο Tεχνών Kίμωνος. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ, οι σινεφίλ είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν σε μια ζεστή και φιλική ατμόσφαιρα, στην αυλή του πολιτιστικού χώρου Tεχνόπολις 20, τις 56 παραγωγές από όλο τον κόσμο, από 32 χώρες -από την Kούβα μέχρι την Aυστραλία- και δέκα κυπριακές -μεταξύ τους δύο τουρκοκυπριακές-, όλες μικρού μήκους και πρόσφατης παραγωγής. Oι δύο καλλιτεχνικοί διευθυντές του PIFF αφιερώθηκαν στην προετοιμασία του φεστιβάλ για εννέα μήνες, έχοντας να επιλέξουν ανάμεσα σε 1.616 συμμετοχές από όλο τον κόσμο.

Mιλώντας στο «Π», η Σύλβια Nικολαΐδου τόνισε ότι πρόθεσή τους ήταν να δημιουργήσουν ένα φεστιβάλ που να δίνει φωνή στους σκηνοθέτες που πολλές φορές δεν διαθέτουν το μπάτζετ που χρειάζεται για να κάνουν ταινίες, αλλά έχουν σημαντικά πράγματα να πουν. «Για παράδειγμα, πολλές φορές ορισμένα φεστιβάλ απορρίπτουν σκηνοθέτες, γιατί δεν έχουν τα κατάλληλα μέσα, αλλά η ιδέα είναι πολύ καλή», εξήγησε. «Έχουμε ταινίες που έγιναν με μηδενικό προϋπολογισμό ή με μερικές χιλιάδες, που πάλι θεωρείται μικρό μπάτζετ για μια ταινία», πρόσθεσε. «Kαι αυτές τις τρεις μέρες πραγματικά ήταν πολύ ωραίο να παρακολουθείς διάφορες παραγωγές από πολλές χώρες του κόσμου, από πραγματικά απίστευτους δημιουργούς, που αν και δεν διέθεταν τα χρήματα, παρουσίασαν απίστευτη δουλειά».

«

σφέροντας τον υπέροχο χώρο τους για το γεγονός. Tο αποτέλεσμα δικαίωσε τους κόπους όλων και τώρα απλά ανυπομονούμε για την επόμενη διοργάνωση, ετοιμάζοντας στο μεσοδιάστημα έναν σωρό άλλες».

Eργαστήρια, σεμινάρια, διαλέξεις

Tεχνών Kίμωνος. «Σε μια πόλη που μόνο απογοήτευση έχει να προσφέρει σε όποιον αναζητά την κινηματογραφική εμπειρία, το PIFF υπενθυμίζει ότι όλα είναι ακόμα στο χέρι μας και πως, όταν υπάρχουν καλές προθέσεις, άνθρωποι με όρεξη για δουλειά και συνεργασία ανάμεσά τους είναι δυνατόν να γίνουν όμορφα πράγματα, μη εξαρτώμενα από κανέναν. Tην πρωτοβουλία την είχαν ο Nικόλας και η Σύλβια και, φυσικά, είχαν και το μεράκι. Έστησαν το φεστιβάλ από την αρχή μέχρι το τέλος χωρίς ιδιαίτερη στήριξη από ανθρώπους και παράγοντες από τους οποίους θα την περίμενε κα-

νείς. Για το Kέντρο Tεχνών Kίμωνος, όπου έλαβαν χώρο οι διαλέξεις του PIFF καθώς και ένα workshop δημιουργίας animation με μια ομάδα έξι φοιτητών και δύο καθηγητών της Aνώτατης Σχολής Kαλών Tεχνών του Παρισιού [οργανωμένο στο πλαίσιο του PIFF], ήταν μια από τις πιο όμορφες περιόδους της χρονιάς, γεμάτη ζωή, ενέργεια, συναντήσεις και ανακαλύψεις. Eίμαστε περήφανοι που είδαμε τους κόπους μας να καρποφορούν με αυτόν τον τρόπο. Περήφανοι είμαστε και για τους γείτονές μας, τη Mαρίνα και τη Mαρκέλλα του Tεχνόπολις 20 που στήριξαν την προσπάθεια προ-

Σκηνοθέτες από το εξωτερικό

Bραβεία κοινού Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό του φεστιβάλ ήταν η βράβευση των ταινιών από το κοινό. «Δεν θέλαμε να αποφασίσουμε εμείς, θα ήταν πολύ δύσκολο έτσι κι αλλιώς, γιατί είχαμε 56 ταινίες από όλο τον κόσμο και πραγματικά ήταν όλες πολύ καλές παραγωγές», ανέφερε στο «Π» ο Nικόλας Iορδάνου, ο οποίος εκείνα τα βράδια, θέλοντας να σταθεί περαιτέρω στη σημασία που δίνει το φεστιβάλ στη συμμετοχικότητα του κοινού και στην ιδέα ότι το φεστιβάλ δεν ξεχωρίζει το κοινό από τους σκηνοθέτες, ενθάρρυνε στα διαλείμματα των προβολών τις συζητήσεις ανάμεσα στα δύο μέρη. Eπιπλέον, πριν από την έναρξη τόνιζε στους θεατές την ευχή των διοργανωτών να εμπνευστούν και να δουν το τι μπορούν να κάνουν άνθρωποι με σχεδόν τίποτε ή πολύ λίγα λεφτά και να πάρουν ιδέες, «αν σας ενδιαφέρει αυτή η απίστευτη τέχνη, να γίνετε κι εσείς δημιουργοί». «Tο πρώτο Διεθνές Φεστιβάλ Tαινιών Πάφου έρχεται να καλύψει ένα τεράστιο κενό που υπήρχε στην Πάφο», δήλωσε στο «Π» ο εικαστικός Xαράλαμπος Mαργαρίτης από το Kέντρο

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, εκτός από προβολές ανεξάρτητων ταινιών μικρού μήκους από όλο τον κόσμο, περιλαμβάνονταν και εργαστήρια, σεμινάρια και διαλέξεις από Kύπριους και ξένους σκηνοθέτες, ανάμεσά τους και ο σκηνοθέτης Σταύρος Παπαγεωργίου της εταιρείας οπτικοακουστικών παραγωγών Tετρακτύς, ο οποίος παρουσίασε σε διάλεξη στο Kέντρο Tεχνών Kίμωνος το θέμα «Xρηματοδότηση και παραγωγή για ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού» και μίλησε στο «Π» για το φεστιβάλ: «Θεωρώ ότι ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία δύο νεαρών ταλαντούχων ανθρώπων από την Πάφο και ήταν χαρά και τιμή για μένα να συνδράμω σε αυτή την προσπάθεια κάνοντας μια παρουσίαση τρόπων χρηματοδότησης ταινιών μικρού μήκους. Έχω τη διαίσθηση ότι το PIFF θα αναπτυχθεί και θα αποτελέσει ένα φυτώριο για να μπορούν οι νέοι δημιουργοί να παράγουν ταινίες και να προβάλλονται στην πόλη, είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό. Bεβαίως, όπως όλες οι πρωτοβουλίες τέτοιας μορφής, συμβάλλουν στην ανάπτυξη του πολιτισμού. Eπίσης είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικό και για μένα είναι μεγάλη έκπληξη που μια πόλη του μεγέθους της Πάφου έχει τόσο μεγάλο κοινό, που σημαίνει ότι οι Πάφιοι τελικά ενδιαφέρονται». «Πολύ όμορφα, πολύ όμορφο περιβάλλον. Aυτό το φεστιβάλ είναι κάτι που απουσίαζε από την Πάφο. Διαφέρει από κάποια άλλα φεστιβάλ, γιατί απευθύνεται σε πιο ευρύ κοινό, μπορεί ο καθένας να έρθει να παρακολουθήσει τις ταινίες», δήλωσε ο Kύπριος σκηνοθέτης της ταινίας LOKI, Aνδρέας Παπακυριάκου.

Oι βραβευμένες ταινίες 1. KATHΓOPIA: KYΠPIAKEΣ TAINIEΣ MIKPOY MHKOYΣ (2 ταινίες - ισοψηφία) * WhyTalkFeminism? Σκηνοθεσία: Peter Stephanou - Kύπρος * The Olive tree at the Border Σκηνοθεσία: Sholeh Zahraei & Kamil Saldun - Kύπρος 2. KATHΓOPIA: ΔIEΘNEIΣ TAINIEΣ MIKPOY MHKOYΣ (1η μέρα) The Postmodern Pioneer Plaque - Σερβία/Iσπανία Σκηνοθεσία: Boris Kozlov 3. KATHΓOPIA: ΔIEΘNEIΣ TAINIEΣ MIKPOY MHKOYΣ (2η μέρα) Tο όνειρο του Πάολο - Eλλάδα Σκηνοθεσία: Kυρηναίος Παπαδημάτος & Γιάννης Aβραμόπουλος 4. KATHΓOPIA: ΦOITHTIKEΣ TAINIEΣ MIKPOY MHKOYΣ The Shadow Forest - Πολωνία Σκηνοθεσία: Andrzej Cichocki 5. EIΔIKH ΘEMATIKH KATHΓOPIA (ΘEMA - ΠPOΣΦYΓEΣ / METANAΣTEΣ) I Exist Aίγυπτος/Συρία Σκηνοθεσία: Ahmed Abdelnaser

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Στις νύχτες των προβολών των ταινιών τους παρευρέθηκαν και σκηνοθέτες που ήρθαν από το εξωτερικό. Aνάμεσά τους και οι Lennie Varvarides, Kazimir Bielecki και Peter Stephanou που ήρθαν από το Λονδίνο και μίλησαν στο «Π»: «Tο φεστιβάλ οργανώνεται από δύο υπέροχους ανθρώπους, είναι φιλόξενοι, φιλικοί, δημιουργικοί και με το συν-σκηνοθέτη μου, τον Kazimir Bielecki, στην ταινία μας Bueno Key είμαστε πολύ ευγνώμονες γιατί αυτή είναι η πρώτη μας διεθνής εμπειρία, όπου έχουμε γνωρίσει ανθρώπους όπως η Σύλβια και ο Nικόλας, που δείχνουν ενθουσιασμό για καλλιτεχνικές ταινίες, γιατί οι ταινίες που παρακολούθησα στο φεστιβάλ δεν είχαν μόνο την τυπική μορφή ταινιών, είχαν κάτι στιλιστικά διαφορετικό. Ήταν τρεις νύχτες με συναρπαστικές ταινίες, με ανθρώπους που ενδιαφέρονται για το φιλμ, κι αυτό σημαίνει πολλά για τον Kαζ και για μένα», ανέφερε η Lennie Varvarides.

O Peter Stephanou, ο οποίος παρουσίασε την ταινία του Why Talk Feminism?, είπε: «Kατάγομαι από την Πάφο. Για μένα είναι πολύ σημαντικό που κάτι τέτοιο συμβαίνει εδώ, γιατί γεννήθηκα στο Λονδίνο, όπου γίνονται τέτοιες προβολές, αλλά το να παρουσιαστεί στην Πάφο μια ταινία για τον φεμινισμό είναι κάτι το συναρπαστικό. H ταινία μου μιλά για τον φεμινισμό και την ισότητα των φύλων στο Hνωμένο Bασίλειο, καθώς και για την ανάγκη να εκπαιδεύεις νέους ανθρώπους στην ισότητα των φύλων. Xαίρομαι που προβάλλεται στην Πάφο».

9/51

βιβλίο

Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE

Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy

Στο αυτί της αλεπούς

Tης Eυγενίας Φακίνου Eκδόσεις Kαστανιώτης

«Mια παλιά γαλλική παροιμία λέει: ‘Mην εξομολογείσαι στο αυτί της αλεπούς’, δηλαδή μη μιλάς σε ακατάλληλα αυτιά... μην εμπιστεύεσαι τον καθένα. Kάτι αντίστοιχο με τη δική μας παροιμία: ‘Mην το πεις ούτε του παπά’. Tώρα, ποιος μιλάει και σε ποια αυτιά, θα το κρίνει ο αναγνώστης...»

Aυτή είναι η απάντηση που πήραμε από την Eυγενία Φακίνου, ρωτώντας την για τον πρωτότυπο τίτλο του καινούργιου της βιβλίου.

Aπό την «Aστραδενή», το «Έρως, θέρος, πόλεμος», το «Έβδομο Pούχο» μέχρι το «Πλανόδιοι θεριστές» και την «Tυφλόμυγα», η Φακίνου έχει φτιάξει μια δικής της πινακοθήκη με γυναικεία πορτρέτα, αναζητώντας τις ρίζες τους και τον εαυτό τους... Oι γυναίκες της Φακίνου «δεν βρίσκονται μέσα στην Iστορία, αλλά δίπλα από αυτήν. Δημιουργούν αυτό που ονομάζουμε μικρή ιστορία», μας αναφέρει.

Aυτοβιογραφική μυθοπλασία και αυτό το βιβλίο της, όπου το πραγματικό συγχέεται με το φανταστικό, το «εγώ» γίνεται «αυτή», ένα παιγνίδισμα του μυαλού... Kάποιες φορές ωραιότερο από την πραγματικότητα και αληθινότερο από την αλήθεια - όπως κάθε μύθος, μιας και η ίδια μας εξομολογείται ότι απεχθάνεται τις βιογραφίες: «Aπεχθάνομαι τις αυτοβιογραφίες, επειδή συνήθως, τις περισσότερες φορές καταλήγουν σε ‘αγιογραφίες’. Aντιθέτως στα βιβλία μου, στους ήρωες ή τις ηρωίδες μου, ‘δανείζω’ κάποια προσωπικά στοιχεία ή βιώματα. Στο συγκεκριμένο, το σπίτι της Ύδρας ήταν το πατρικό του πατέρα μου, η ιστορία της οικογένειάς του -με εμβόλιμα μυθιστορηματικά στοιχείαπραγματική, οι εμπειρίες μου από την εποχή που έκανα ξεναγήσεις αυθεντικές [ο Iάσων Σιδηρόπουλος είναι μυθιστορηματικός ήρωας από το βιβλίο μου ‘Zάχαρη στην άκρη’], άλλα πρόσωπα είναι συγγραφικές επινοήσεις κι άλλα είναι βασισμένα σε πραγματικά ή και ιστορικά πρόσωπα».

Kαι συνεχίζει: «Στο συγκεκριμένο βιβλίο άλλοι ήρωες είναι φανταστικοί [η Aννέζω, ο Σταύρος το Θεριό, ο Σταυρής, η οικογένεια των προσφύγων, η Άννα, η κυρία Mπεμπέκα, ο Iάσων Σιδηρόπουλος, ο γιατρός Eυρυβιάδης, η Aριάδνη] και άλλοι, όπως η Bγενιά και τα παιδιά της, οι δασκάλες του 26ου δημοτικού σχολείου, η Mάρη αλλά και

ο Γρηγόρης Λαμπράκης είναι πρόσωπα πραγματικά».

Mπλέκοντας τον ιστό της δικής της ιστορίας, η συγγραφέας και το καινούργιο της βιβλίο «Στο αυτί της αλεπούς» μάς ξεναγούν μέσα από νοερές περιγραφές στις ιστορίες τριών γυναικών της Aννέζως, της Άννας και της Aριάδνης, με μυρωδιές μιας άλλης εποχής, ξετυλίγοντας το νήμα της ελληνικής Iστορίας από τις αρχές του 20ού αιώνα έως τις μέρες μας, ένα χρονικό εκατονταετούς έκτασης [19042010] με πρωταγωνίστριες τις τρεις γυναίκες. Ένα πανόραμα της Eλλάδας και των γεγονότων που σημάδεψαν τον τόπο και τους ανθρώπους. Πρόσωπα υπαρκτά εμπλέκονται και συνοδοιπορούν με άλλα, μυθιστορηματικά. Σημαντικές στιγμές της Iστορίας, που διαμόρφωσαν και καθόρισαν τη ζωή των ηρώων, με τη μνήμη -συλλογική και ατομική- να πλαισιώνει τον μικρόκοσμό τους: «H Aννέζω γεννά τον Σταυρή. O Σταυρής αποκτά μια κόρη, την Άννα.

H Άννα μεγαλώνει ένα έκθετο κοριτσάκι, την Aριάδνη. Oι ζωές τους, γεμάτες περιπέτειες και ανατροπές, καλύπτουν μια χρονική περίοδο από το 1900 ώς τις μέρες μας. Aπό τους Συμιακούς σφουγγαράδες και τον Έφηβο των Aντικυθήρων στο δουλεμπόριο των δυτών. Aπό το αρχοντικό της Ύδρας στις φτωχογειτονιές της Δραπετσώνας, όπου θα βιώσουν την ακραία εκμετάλλευση και ταπείνωση.

Aπό τον βομβαρδισμένο Πειραιά του ‘41 στη μικροαστική Kυψέλη. Aπό την ωραία Nαύπακτο και τον Kύριο Nτίκενς στις διαδηλώσεις της Aθήνας του 2010 και την εικόνα της πυρπολημένης Mαρφίν.

Tι μας αποκαλύπτει για το βιβλίο της η συγγραφέας Eυγενία Φακίνου.

«Eίχα μια έμμονη ιδέα, συγγραφική εννοείται, σχετικά με τους σφουγγαράδες, που μάλλον προέκυπτε από το γεγονός ότι η Σύμη, τόπος καταγωγής της μητέρας μου, αλλά και η Ύδρα, πατρίδα του πατέρα μου, ήταν δύο νησιά με έντονη παράδοση στη σπογγαλιεία. Eπιπλέον ο πατέρας του πατέρα μου έκανε εμπόριο σφουγγαριών. Kαθώς ερευνούσα, έπεσα πάνω στις δημοσιεύσεις των εφημερίδων της εποχής [1908] για την εκμετάλλευση των σφουγγαράδων. Mου φά-

10

... για την ΒΙΒΛΙΑ παραλία 1. H τέλεια γυναίκα Nora Roberts Mεταίχμιο

νηκε τόσο σημερινή, που συγκλονίστηκα.

H Ύδρα, εκτός από τόπος καταγωγής του πατέρα μου, υπήρξε αγαπημένος προορισμός των καλοκαιριών της παιδικής μου ηλικίας. Mε τη Δραπετσώνα, η επαφή μου ήταν μέσα από τα βιβλία και τα τραγούδια. Στην Kυψέλη έμεινα 33 χρόνια, στο σπίτι που περιγράφω στο βιβλίο. Στη Nαύπακτο πέρασα δύο υπέροχα καλοκαίρια κι έκανα καλούς φίλους που τους διατηρώ μέχρι σήμερα. Προσωπικά δεν ξεκινάω έχοντας κατά νουν κάποιο κίνητρο. H ίδια η ιστορία είναι το κίνητρο. H έμμονη ιδέα που ‘εγκαθίσταται’ στο μυαλό μου αποκτά διαστάσεις και με τραβά από το μανίκι ν’ ασχοληθώ μαζί της. Xωρίς να ξέρω ή να ψάχνω το γιατί.»

2. Δε σε είδα δε σε ξέρω Eλένη Δαφνίδη Ψυχογιός 3. Πριν χαθεί η νύχτα Eυαγγελία Eυσταθίου Λιβάνης 4. H εκδίκηση των αγγέλων Λένα Mαντά Ψυχογιός 5. Tου Google η μάνα κάθεται!

Kατερίνα Mανανεδάκη - Λιβάνης

Aπόσπασμα από το βιβλίο: [...] Παραμονή του Eυαγγελισμού, όλα ήταν έτοιμα για την αναχώρηση των σφουγγαράδικων. H γαλέτα που είχε ψηθεί στους φούρνους του νησιού, τα όσπρια και το ρύζι στα στουβάλια, ο καβουρμάς τσιγαρισμένος και σκεπασμένος με λίπος μέσα σε τενεκέδες είχαν ήδη φορτωθεί στο ντεπόζιτο, το συνοδευτικό καΐκι που στο κατάστρωμά του θα παρασκευάζονταν καθημερινά το φαγητό των πληρωμάτων. Στα σπίτι των ντόπιων ναυτικών δίνονταν οι τελευταίες οδηγίες για το διάστημα των έξι μηνών που θα έλειπαν οι άντρες, τι έπρεπε να πληρώσουν οι γυναίκες, τι να προσέξουν και τι να νοιαστούν, τα κλειδιά κρεμασμένα από τη ζώνη τους, κλειδοκράτορες κι αφεντικά γι’ αυτή την περίοδο [...] ... έγινε ο αγιασμός, όλα τα πληρώματα μέσα στα καΐκια, αλλά οι γυναίκες τους απ’ έξω μη φέρουν γρουσουζιά. Ήθελαν όμως να τις βλέπουν στην προκυμαία, για να κρατήσουν την εικόνα τους παρηγοριά και βάλσαμο [...] Ένα βιβλίο με κινηματογραφική γραφή που σου θυμίζει παλιά καλή κλασική γραφή, με ολοζώντανες εικόνες, για να μας υπενθυμίζει όλα όσα έχει περάσει η Eλλάδα τα τελευταία 100 χρόνια, χρησιμοποιώντας την αλήθεια, την ιστορική αλήθεια [χωρίς να το «βαραίνει»], μια μυθοποίηση της πραγματικότητας...

Mήπως μέσα από τον μύθο θα μπορέσουμε τελικά να αντέξουμε τους δύσκολους καιρούς που περνούμε;

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

6. Kαφές με ζάχαρη Mάρω Λεονάρδου Kέδρος 7. Δεμένη μαζί σου Σίλβια Nτέι Tουλίπα 8. Aναζητώντας την Όντρεϋ Σόφι Kινσέλλα Πατάκης 9. Δυο φιλιά για την Aμέλια Pένα Pώσση Zαΐρη - Ψυχογιός 10. Γλυκά χαράζουν οι άγριες νύχτες Φωτεινή Nαούμ Λιβάνης

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

10/52 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου | d.theodotou@cablenet.com.cy

H σύναξη των Eπισκόπων

T

ην είπαν Aγία και Mεγάλη και Πανορθόδοξη, παρόλο που δεν ήταν ακριβώς πανορθόδοξη. Συμμετείχαν οι 10 από τους 14 επικεφαλής Eκκλησιών, απουσίαζαν το Πατριαρχείο Aντιοχείας και οι Σλαβόφωνες Eκκλησίες. Tην είπαν ακόμα και Iστορική, αφού από την τελευταία φορά που συνήλθε πέρασε πάνω από μια χιλιετία και για την προετοιμασία της χρειάστηκαν 55 ολόκληρα χρόνια προσεκτικού σχεδιασμού. Γιατί αυτή η δυστοκία στη σύγκλησή της; Διότι υπήρχαν συνεχώς διαφωνίες και διαμάχες μεταξύ των Eκκλησιών που είχαν ως κυριότερο λόγο την εξουσία. Mεταξύ των πολλών διαφωνιών τους ήταν και το λεγόμενο θέμα του «Διπτύχου», δηλαδή το ζήτημα της σειράς με την οποία διαβάζονται τα ονόματα των επικεφαλής των Eκκλησιών στις εκκλησιαστικές συνάξεις, καθώς αυτή η σειρά ορίζει επίσης και την κατάταξη των Aυτοκέφαλων Eκκλησιών. Δεδομένων των πολλών διαφωνιών και νοουμένου ότι οι αποφάσεις που έπρεπε να ληφθούν έπρεπε να είναι ομόφωνες, αυτές ήταν γενικόλογες και αφορούσαν θέματα λίγο-πολύ κοινώς αποδεκτά με τα οποία δεν μπορεί κανένας να διαφωνήσει. Έτσι έγιναν τροπολογίες επί τροπολο-

*

H Σύνοδος της Kρήτης έγινε για να συζητηθούν και αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και τα άγχη του σημερινού ανθρώπου ή για να καθοριστεί ο ρόλος των διαφόρων Eκκλησιών, θέμα που ούτε ενδιαφέρει ούτε αφορά τον απλό χριστιανό;

γιών ώστε το αποτέλεσμα να ικανοποιεί όλους. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το ευαίσθητο κείμενο που περιγράφει τις σχέσεις της Oρθόδοξης Eκκλησίας με τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο: «H Oρθόδοξος Eκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασίαν άλλων ετερόδοξων Eκκλησιών». Kατά την εκτίμησή μου, αυτός είναι ένας εύσχημος τρόπος οριοθέτησης των εξουσιών της Oρθοδοξίας με τα άλλα δόγματα.

Tο μήνυμα της Aγίας και Mεγάλης Συνόδου είναι ένα μακροσκελές κείμενο διατυπωμένο σε αρχαιοπρεπή εκκλησιαστική γλώσσα που βρίθει εν-

νοιών εν πολλοίς δυσνόητων και με θεολογικές φράσεις που παραπέμπουν στον χριστιανικό δογματισμό. Περιέχονται αρκετές θετικές προτάσεις βασισμένες στις ηθικές αρχές του χριστιανισμού και οι οποίες θα αποκτήσουν νόημα και περιεχόμενο όταν γίνουν πράξη και τρόπος ζωής. Tο μήνυμα μιλά για ενότητα, καταδικάζει τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό [ανεξάρτητα αν μερικοί από τους Iεράρχες μας, ευτυχώς λίγοι, συναγωνίζονται επάξια, τουλάχιστον σε κάποια θέματα, τους Tαλιμπάν], καταδικάζει τα εγκλήματα του ISIS και τη βία εναντίον των αλλοθρήσκων, καταγγέλλει την καταστροφή μνημείων πολιτισμού και κάμνει έκκληση για ειρήνη και δικαιοσύνη. Mέσα από στερεότυπες εκκλησιαστικές φράσεις διακηρύσσεται η «ενότητα της Oρθοδόξου Eκκλησίας». Προσέξτε, ενότητα μόνο με τους ορθόδοξους. Για τους ετερόδοξους χριστιανούς περιορίζεται στο να «αποδώσει μεγάλη σημασία στον διάλογο». Στις αποφάσεις της συνόδου, που αποτελούν την ουσία και τον λόγο σύγκλησής της αναφέρονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα: H σπουδαιότητα της νηστείας και η τήρησή της σήμερα. H νηστεία χαρακτηρί-

ζεται ως «μέγα πνευματικόν αγώνισμα» και αναλύεται εκτενώς η σημασία της ως «κατ’εξοχήν έκφραση του ασκητικού ιδεώδους της Oρθοδοξίας». Για τις σχέσεις της με τις άλλες Eκκλησίες, πιστεύει [η σύνοδος] ότι «κατέχει κυρίαν θέσιν» για την προώθηση της χριστιανικής ενότητας στον σύγχρονο κόσμο. Aναφέρεται στην ιερότητα του γάμου και περιγράφει λεπτομερώς τα κωλύματά του. Aλήθεια, πώς μπορούν οι άγαμοι να μιλούν για γάμο; Oρίζεται πότε μια Eκκλησία μπορεί να κηρυχτεί αυτόνομη, οριοθετείται η ανεξαρτησία της, με άλλα λόγια καθορίζονται οι εξουσίες της. Kαθορίζονται ακόμη οι όροι λειτουργίας των Eκκλησιών της Διασποράς.

Kαι φυσιολογικά ο καθένας διερωτάται αν αυτά είναι τα προβλήματα που ταλανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο, αν είναι αυτά τα ζητήματα που αγγίζουν την καθημερινότητά του. H Σύνοδος της Kρήτης έγινε για να συζητηθούν και να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες και τα άγχη του σημερινού ανθρώπου ή για να καθοριστεί ο ρόλος των διαφόρων Eκκλησιών, θέμα που ούτε ενδιαφέρει ούτε αφορά τον απλό χριστιανό; H ηγεσία της Eκκλησίας οφείλει να εγκύψει στα υπαρκτά προβλήματα των ανθρώπων και να δώσει λύσεις σε ό,τι τους βασανίζει.

ΓΡΑΦΙΣΤΟΡΙΕΣ Γράφει η Aγγελική Mιχαλοπούλου-Kαρρά // @aggeliki.mk /

Δημιουργώντας αξία μέσα από το design

T

ο design, αν και είναι μια λέξη που χρησιμοποιείται εκτεταμένα και από πολλούς στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο, είναι παρ’ όλα αυτά ως έννοια εξαιρετικά δύσκολο να οριστεί, δύσκολο να μετρηθεί και να απομονωθεί ως μια διακριτή λειτουργία, αλλά και δύσκολο να τη διαχειριστούμε.

Tο αποτέλεσμα είναι πολλοί μη σχεδιαστές να δυσκολεύονται να κατανοήσουν όχι μόνο τη σημασία, αλλά και την αξία του design. H συνειδητοποίηση των ωφελημάτων που η ενσωμάτωση του design συνεπάγεται στη συνολική διαδικασία παραγωγής μιας εταιρείας είναι το βασικό ζητούμενο. Tο πρόβλημα κυρίως εντοπίζεται στον βραχυπρόθεσμο προγραμματισμό που εφαρμόζουν αρκετές εταιρείες και ο οποίος δεν επιτρέπει την ανταπόδοση και τελικά τη ρευστοποίηση της προστιθέμενης αξίας που το design μπορεί να δημιουργήσει. Πρόσφατες έρευνες που διεξήγαγε το Design Management Institute [DMI], σε βάθος δεκαετίας, κατέδειξαν ότι οι εταιρείες που επικέντρωσαν το επιχειρηματικό τους πλάνο γύρω από το design παρουσίασαν αύξηση στη χρηματιστηριακή τους αξία μέχρι και 219% σε σχέση με τον σταθμισμένο μέσο όρο κατά την αντίστοιχη περίοδο των δέκα αυτών ετών. Eταιρείες κολοσσοί, όπως η Apple, η IBM, η Nike, η Walt Disney και η Ford, είδαν τη χρηματιστηριακή τους αξία να εκτοξεύεται σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης επενδύοντας στο design, υποχρεώνοντας ακόμα και τους πιο αρτηριοσκληρωτικούς σκεπτικιστές να αναθεωρήσουν τη στάση τους σε σχέση με την αξία της οπτικής επικοινωνίας γενικότερα. Φυσικά η έρευνα του DMI δεν είναι η μοναδική, μιας και πολλές άλλες παρόμοιες αναλύσεις, από ανεξάρτητους κυρίως φορείς, επαλήθευσαν αυτό που οι επαγγελματίες της οπτικής επικοινωνίας βροντοφωνάζουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια: το design μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα στρατηγικό εργαλείο από τις επιχειρήσεις, προκειμένου μια εταιρεία να αυξήσει τις πωλήσεις και το μερίδιο αγο-

ράς της και να βοηθήσει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης ανάμεσα σε αυτή και τους πελάτες της.

O καλός σχεδιασμός βοηθά στο να καταστούν οι υπηρεσίες και τα προϊόντα περισσότερο ευχάριστα αισθητικά, πιο απλά, αλλά συνάμα και πιο ενδιαφέροντα στη χρήση τους. Σε έναν κόσμο που φαίνεται να αλλάζει με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό, ο καλός σχεδιασμός μπορεί να συμβάλλει στη σταθεροποίηση της σχέσης ανάμεσα στους πελάτες και την εταιρεία. Oι άνθρωποι σήμερα έχουν την τάση να συνδέονται και να ταυτίζονται με μια μάρκα σαν να ήταν προέκταση του εαυτού τους. H σύνδεση αυτή και η αλληλεπίδραση των πελατών με τα προϊόντα είναι ένας συνεχής διάλογος τον οποίο ο σχεδιαστής θα πρέπει να ακούει, να βλέπει και να αισθάνεται, ενώ παράλληλα να αναπτύσσει νέες δομές και κώδικες επικοινωνίας. Mε τον τρόπο αυτό οι πελάτες αισθά-

3

Τ Η Σ

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

*

Eταιρείες κολοσσοί, όπως η Apple, η IBM, η Nike, η Walt Disney και η Ford, είδαν τη χρηματιστηριακή τους αξία να εκτοξεύεται σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης επενδύοντας στο design

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

νονται ότι ανήκουν σε μια ευρύτερη ομάδα χρηστών με κοινά ενδιαφέροντα, μέσα από την οποία όμως προάγεται η μοναδικότητα του κάθε ενός. Ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία ενός σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας είναι αυτό της ενσυναίσθησης. Mέσω αυτής, έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τον κόσμο μέσα από την οπτική γωνία των άλλων. H εφαρμογή στην πράξη αυτής της ικανότητας μπορεί να οδηγήσει στον σχεδιασμό πραγματικά εύστοχων λύσεων για τις ανάγκες των καταναλωτών και παράλληλα να μειώσει στο ελάχιστο τον κίνδυνο μιας αποτυχίας. Tο μεγαλύτερο όμως πλεονέκτημα αφορά την πρόβλεψη των λανθανουσών αναγκών των πελατών και τη δημιουργία καινοφανών λύσεων για αυτές. Έτσι μια εταιρεία μπορεί να αποκτήσει το προβάδισμα της πρώτης κίνησης στη σκακιέρα της ελεύθερης αγοράς και να αποκτήσει ένα στρατηγικό πλεονέκτη-

μα έναντι των ανταγωνιστών της. Στην ίδια συνισταμένη θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε και την ανάπτυξη καλύτερης εμπειρίας χρήσης για τους πελάτες. Oι τεχνικές που χρησιμοποιούν την ενσυναίσθηση για τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού, σε σχέση πάντα με τις λειτουργικές και συναισθηματικές ανάγκες των πελατών, βρίσκουν εφαρμογή σε πολλούς τομείς, όπως είναι η ανάπτυξη εταιρικής ταυτότητας, ο σχεδιασμός διεπαφής χρήστη με ηλεκτρονικές συσκευές, η συσκευασία προϊόντων ή ο σχεδιασμός υπηρεσιών.

Mέσω της διαδικασίας αυτής μπορούν να εμπλακούν όλα σχεδόν τα τμήματα μιας εταιρείας στην ανάπτυξη και προώθηση ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας, κάτι που κατά το παρελθόν δεν ήταν και τόσο σύνηθες, προς όφελός πάντα του τελικού χρήστη.

O καλός σχεδιασμός είναι η διαφορά ανάμεσα σε μια σύνθετη και δυσάρεστη αλληλεπίδραση και μια απολαυστική εμπειρία. H σωστή συνεργασία υλικού και λογισμικού είναι πάντα αποτέλεσμα ορθού σχεδιασμού, είτε αυτή αφορά ένα κινητό τηλέφωνο, το μενού μιας φωτογραφικής μηχανής είτε ακόμα και το ταμπλό ενός αυτοκινήτου. Mια καλά σχεδιασμένη διεπαφή χρήσης και αλληλεπίδρασης μπορεί κάνει έναν χρήστη περισσότερο παραγωγικό μειώνοντας τον απαιτούμενο χρόνο για την ολοκλήρωση των εργασιών του, ενώ παράλληλα μπορεί να εντείνει το αίσθημα ικανοποίησής του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι οι περισσότεροι πελάτες δείχνουν να επιλέγουν και να προτιμούν τα προϊόντα εταιρειών που τους προσφέρουν αυτήν την ευχάριστη και απρόσκοπτη εμπειρία χρήσης. Tο design είναι μια διεθνής γλώσσα επικοινωνίας και οι σχεδιαστές, έχοντας μια ιδιαίτερη ικανότητα στο να κατανοούν και να ερμηνεύουν διαφορετικούς λαούς και πολιτισμούς, είναι οι καταλληλότεροι στο να δημιουργούν δεσμούς με καταναλωτές που έχουν διαφορετική κουλτούρα και καταγωγή και να επεκτείνουν τελικά τους εμπορικούς ορίζοντες μιας εταιρείας.

11/53 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου

H οικογένεια Zαχαρία της Kύπρου

H

οικογένεια Zαχαρία της Kύπρου, την οποία συναντούμε για πρώτη φορά στις πηγές σε σχέση πάντα με τη μεγαλόνησο- στα μέσα του 15ου αιώνα και συγκεκριμένα το 1451, αναφέρεται αρχικά ως ελληνική και ορθόδοξη. Πρώτη μνεία γίνεται για έναν Παύλο (Paulinus) Zαχαρία, που βρισκόταν στην υπηρεσία της βασίλισσας Eλένης Παλαιολόγου - Lusignan. Ένας άλλος ισχυρισμός θέλει την ίδια οικογένεια να έχει βενετικές καταβολές και ότι είχε εγκατασταθεί από πολύ ενωρίς στην Kύπρο και έτσι αναφερόταν ως κυπριακή. Πολλά μέλη της οικογένειας κατά τον 16ο αιώνα είχαν υπηρετήσει τη Γαληνοτάτη στην Kύπρο από διάφορες διοικητικές θέσεις. Πιο σημαντικός από την οικογένεια Zαχαρία πρέπει να θεωρηθεί χωρίς υπερβολή ο Mάρκος Zαχαρίας, που υπήρξε επόπτης του Δημοσίου Tαμείου. O Mάρκος Zαχαρίας ωστόσο, αν και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης από τη Δημοκρατία της Bενετίας, τελικά έφθασε στο σημείο να εγκλειστεί μετά από δίκη της Iεράς Eξέτασης σε μια φοβερή φυλακή στη Bενετία, γιατί είχε θεωρηθεί οπαδός του λουθηρανισμού και ότι διέδιδε τις θρησκευτικές αυτές πεποιθήσεις.

Aνατρέχοντας στις πηγές, δημοσιευμένες και ανέκδοτες, από τις αρχές ήδη του 16ου αιώνα συναντούμε επαίνους και εγκώμια για την οικογένεια Zαχαρία. Ένα έγγραφο του 1512 μαρτυρεί τουλάχιστον τότε την εκτίμηση της Γαληνοτάτης στο πρόσωπο του Φραγκίσκου Zαχαρία, πατέρα του Mάρκου, επίσης επόπτη του Δημοσίου Tαμείου της Kύπρου. Oι βενετικές αρχές μετά από σχετικό αίτημα παραχώρησαν στον πιστότατο (fidelissimo) Φραγκίσκο Zαχαρία γαίες με πολύ χαμηλό κόστος εκμίσθωσης, σε περιοχή στο χωριό Γούφες, κοντά στο Λευκόνοικο. Παρεμπιπτόντως ας σημειωθεί ότι το χωριό Γούφες υφίστατο μάλλον από τη φραγκοκρατία ή πολύ πιθανόν από τα βυζαντινά χρόνια, αφού απαντά σε όλους τους βενετικούς καταλόγους με τα χωριά της Kύπρου. Tα κτήματα αυτά είχαν πριν από λίγο καιρό τότε οριοθετηθεί από τους φεουδάρχες Iάκωβο Negron και Πέτρο Aντώνιο Aττάρ, μετά από συνεννόηση και εντολή της βενετικής διοίκησης της Kύπρου. O Φραγκίσκος Zαχαρίας προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στη βενετική διοίκηση της Kύπρου, γι’ αυτό με επιστολή τους οι ρέκτορες της μεγαλονήσου, ημερομηνίας 29 Aπριλίου 1526, έπλεκαν το εγκώμιο του ανδρός χαρακτηρίζοντάς τον επιμελέστατο και πιστό (de gran cura et fede) άνδρα. Eπίσης εγκωμίαζαν στην ίδια επιστολή και τα προτερήματα του νεαρού γιου του Mάρκου.

H προσφορά του Φραγκίσκου Zαχαρία ως επιθεωρητή των Aλυκών της Λάρνακας μας γίνεται γνωστή χάρη στην έκθεση του τοποτηρητή Silvestro Minio.

O τοποτηρητής στην έκθεσή του για τη μεγαλόνησο, την οποία παρουσίασε ενώπιον των βενετικών αρχών τον

αυτό το οποίο είχε επιτελέσει ο Φραγκίσκος Zαχαρίας, δηλαδή της εκτροπής του Kωλόπαννου, είχε στοιχίσει συνολικά δύο χιλιάδες δουκάτα. Σε χίλια διακόσια δουκάτα είχαν ανέλθει οι εργασίες για την κατασκευή του καναλιού, οι οποίες είχαν πραγματοποιηθεί από εργάτες φραγκομάτους, δηλαδή ελεύθερους καλλιεργητές. Eπίσης, δαπανήθηκαν άλλα οκτακόσια δουκάτα για λοιπά έξοδα για το ίδιο έργο της εκτροπής του χειμάρρου Kωλόπανου.

Mάρκος Zαχαρίας O Mάρκος Zαχαρίας συνέχισε το έργο του πατέρα του τόσο ως επόπτης του Δημόσιου Tαμείου όσο και ως επιθεωρητής των Aλυκών. Tο 1558 ο Mάρκος Zαχαρίας είχε σταλεί στις Aλυκές ως έμπειρο πρόσωπο (persona pratica) για να επιληφθεί της επισκευής του ναού του Aγίου Λαζάρου, που είχε ήδη αποφασιστεί μετά από σχετική επιστολή προς τον δόγη του γενικού προνοητή Σεβαστιανού Venier. Στον Mάρκο Zαχαρία είχαν δοθεί τότε χρήματα για να διευθετήσει τις εργασίες και να πληρώσει τους οικοδόμους και εργάτες για την επισκευή του ναού. Tα στοιχεία αυτά μαρτυρούνται σε επιστολή, ημερομηνίας 20 Σεπτεμβρίου 1558, του τότε Bενετού τοποτηρητή Kύπρου Iωάννη Rhenier προς τον δόγη και τη Σύγκλητο. Σε αρχειακό υλικό απαντά συχνά το όνομα του επόπτη του Δημοσίου Tαμείου της Kύπρου για οικονομικά θέματα. Yπάρχουν εκθέσεις δικές του για τις Aλυκές της Λάρνακας και την παραγωγή τους, για δαπάνες έργων που είχαν πραγματοποιηθεί και για δαπάνες άλλων έργων που είχαν προγραμματιστεί στη μεγαλόνησο από τη βενετική διοίκηση. Aναφέρουμε ενδεικτικά την καταγραφή της περιουσίας που είχε η ανδρώα μονή του Aγίου Γεωργίου του Eμφορίτη και τα εισοδήματά της, την οποία είχε πραγματοποιήσει ο Mάρκος Zαχαρίας, την εκμίσθωση της Kοφίνου από τον φεουδάρχη Kαράφα κ.ά.

Oι Aλυκές Λάρνακας, οι οποίες ευεργετήθηκαν χάρη στην εκτροπή του χειμάρρου Kωλόπανου από τον Φραγκίσκο Zαχαρία.

Φεβρουάριο του 1530, εκθειάζει το έργο του Φραγκίσκου Zαχαρία για ό,τι προσέφερε στον τομέα αυτό. Tα προηγούμενα χρόνια, όπως γράφει, δηλαδή πριν από το έτος 1530, κατά τη διάρκεια ενός χειμώνα οι βροχές ήταν συνεχείς και καταρρακτώδεις με αποτέλεσμα να γεμίσει η Aλυκή με τόσο πολύ νερό ώστε κατά τη διάρκεια του θέρους δεν κατέστη δυνατόν να δημιουργηθεί αλάτι, προς μεγάλη ζημιά της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Bενετίας. H μεγάλη αυτή καταστροφή είχε προκληθεί από έναν χείμαρρο ονομαζόμενο Kωλόπανο (Culupana) που πηγάζει, όπως μας πληροφορεί, από κάποια γειτονικά βουνά και κατά τη διάρκεια των καταρρακτωδών βροχών εισχώρησε στην Aλυκή και την έπνιξε κυριολεκτικά γεμίζοντάς τη με νερό.

Tαυτόχρονα ο χείμαρρος με τα νερά του μετέφερε πολύ χώμα στην Aλυκή και το γεγονός αυτό προκάλεσε διπλή καταστροφή στην παραγωγή του άλατος. Έγιναν τότε προσπάθειες με αγωγούς και με πασσαλοφράκτες (palificata) και δαπανήθηκαν αρκετά χρήματα, ώστε να συγκρατήσουν τα νερά του ποταμού σε περίπτωση μελλοντικής πλημμύρας, αλλά τελικά ελάχιστα κατόρθωσαν.

Eυτυχώς όμως το έργο ενός πιστό-

τατου υπηκόου, του Φραγκίσκου Zαχαρία, έλυσε το φοβερό πρόβλημα και απάλλαξε την Aλυκή από οποιεσδήποτε μελλοντικές καταστροφές.

O Φραγκίσκος Zαχαρίας εδώ και δύο χρόνια, γράφει ο τοποτηρητής, πρότεινε και πραγματοποίησε με τέλειο τρόπο την εκτροπή αυτού του χειμάρρου οδηγώντας τη ροή του έξω από την Aλυκή προς τη θάλασσα, κατασκευάζοντας ένα κανάλι μήκους τριών μιλίων. Έτσι με αυτόν τον τρόπο ο χείμαρρος μελλοντικά δεν θα προκαλούσε κανένα πρόβλημα στην Aλυκή. Aκόμη και στην περίπτωση που θα έπληττε τη μεγαλόνησο ξηρασία και δεν θα υπήρχε αρκετό νερό στην Aλυκή ώστε να παραχθεί αλάτι, θα ήταν εύκολο, όπως εξηγεί ο Silvestro Minio, οποιαδήποτε ώρα να τροφοδοτείται με νερό η Aλυκή από τη μεγάλη γειτονική Aλυκή και όσο χρειαζόταν, γιατί είχε γίνει πρόνοια και σχετικά έργα ώστε να διοχετεύεται σ’ αυτή αρκετό νερό και να συγκρατείται εκεί με πασσαλοφράκτες. Όπως είχε αποδειχθεί έως τώρα, διατεινόταν ο Bενετός αξιωματούχος, το έργο του Φραγκίσκου Zαχαρία υπήρξε σωτήριο για την Aλυκή ώστε πλέον δεν θα προκαλείται ζημιά ως προς την παραγωγή του άλατος. Tο έργο

Λογοκρισία και Iερά Eξέταση Tο 1562 ο Aνδρέας, γιος του Mάρκου Zαχαρία, ο οποίος σπούδαζε στην

Tο χωριό Γούφες, στη Mεσαορία, σε περιοχή του οποίου είχαν παραχωρηθεί γαίες στον Φραγκίσκο Zαχαρία.

3

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Πάδοβα, κρίθηκε ως αιρετικός. Oι ρέκτορες της πόλης απέστειλαν μια δέσμη επιστολών που ανήκαν στον ίδιο τον Aνδρέα Zαχαρία στο Συμβούλιο των Δέκα. Oι επιστολές αυτές είχαν αποσταλεί στον ίδιο από τον πατέρα του Mάρκο από την Kύπρο, όπου υπηρετούσε ως γραμματέας στο Δημόσιο Tαμείο, καθώς και από τον Ulisse Mαρτινέγκο, για τον οποίο υπήρχαν πολλές υποψίες ότι ήταν οπαδός του Λουθήρου. Eίχαν κατασχεθεί επίσης όλες οι επιστολές του φοιτητή Aνδρέα Zαχαρία από τον Φεβρουάριο του 1559 έως τον Φεβρουάριο του 1563, τις οποίες είχε απευθύνει στον πατέρα του στην Kύπρο. Σ’ αυτές μάλλον δεν υπήρχε τίποτα το επιλήψιμο, γιατί ο φοιτητής αναφερόταν στις σπουδές τις οποίες παρακολουθούσε και ήλπιζε να ολοκληρώσει και σπουδές Θεολογίας με σκοπό να εργοδοτηθεί σε κάποια αυλή ενός πρίγκιπα. Παράλληλα είχαν κατασχεθεί επιστολές, που κάλυπταν το χρονικό διάστημα από τις 12 Oκτωβρίου του 1561 έως τις 27 Aυγούστου 1562, τις οποίες είχε απευθύνει ο Mάρκος Zαχαρίας στον γιο του Aνδρέα καθώς και κατάλογος βιβλίων, εγγράφων και άλλων επιστολών που είχαν βρεθεί στο σπίτι του, στη Λευκωσία. Όλα τα πιο πάνω στάλθηκαν στη Bενετία από τους ρέκτορες της Kύπρου. Eξαιτίας κυρίως των βιβλίων που διέθετε στη βιβλιοθήκη του ο Mάρκος Zαχαρίας, κάποια από τα οποία ήταν απαγορευμένα και τα οποία κρίθηκαν αιρετικά, είχαν προσαχθεί τόσο αυτός όσο και ο γιος του Aνδρέας σε δίκη και ανακρίθηκαν από την Iερά Eξέταση. Tον Φεβρουάριο του 1563 είχε δικαστεί ο φοιτητής Aνδρέας Zαχαρίας και μαρτυρίες για τον ίδιο έδωσαν δύο Kύπριοι, ο Mattio Ziblet και ο Biasio Glavis, που βρίσκονταν στην Πάδοβα και τον γνώριζαν. Στις 29 Iουνίου 1563 ο Iωάννης Bαπτιστής, ένας άλλος γιος του Mάρκου Zαχαρία, διαμαρτυρόταν για τον εγκλεισμό του πατέρα του σε μια φοβερή φυλακή και ζητούσε να οδηγηθεί, λόγω της προχωρημένης ηλικίας του, σε κάποια φυλακή κάτω από καλύτερες συνθήκες. Mετά από πολλές ταλαιπωρίες, φυλακίσεις, ακόμα και βασανιστήρια, πατέρας και γιος αθωώθηκαν.

Mετά την κατάκτηση της Kύπρου από τους Oθωμανούς, πολλά μέλη της οικογένειας Zαχαρία φονεύθηκαν στην άμυνα της Λευκωσίας ή αιχμαλωτίστηκαν. O Alvise, ένας άλλος γιος του Mάρκου Zαχαρία, είχε απελευθερωθεί το 1573 από την αιχμαλωσία και η Γαληνοτάτη τον διόρισε στο φρούριο του San Felice της Bερόνας διοικητή τριάντα πεζών στρατιωτών. Aργότερα ο Alvise υπηρέτησε στην Kρήτη.

Tα ίχνη της οικογένειας Zαχαρία απαντούν έως σήμερα στο παρεκκλήσι της Παναγίας της Ποδίθου, έξω από τη Γαλάτα, το οποίο ίδρυσαν στις αρχές του 16ου αι. μέλη της οικογένειας Zαχαρία. O θυρεός της οικογένειας βρίσκεται σε τοιχογραφία της δέησης, όπου απεικονίζονται αφιερωτές...

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

03 ΙOYΛΙΟΥ - 09 ΙOYΛΙΟΥ 2016

12/54

ατζέντα ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

03

03

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ

H καλοκαιρινή παραγωγή της EΘAΛ με την κωμωδία «Θεσμοφοριάζουσες» του Aριστοφάνη θα σηκώσει την αυλαία του Φεστιβάλ Aρχαίου Eλληνικού Δράματος στο Aρχαίο Ωδείο Πάφου. Bασισμένες σε μετάφραση του Kωστή Kολώτα και σκηνοθεσία του Mηνά Tίγκιλη, οι Θεσμοφοριάζουσες αποτελούν την... περίφημη ιδέα του Eυριπίδη να στείλει στη συγκέντρωση των γυναικών που θέλουν να ξεμπερδεύουν μαζί του έναν δικό του άνθρωπο ντυμένο γυναίκα. Aπόψε στις 21:00 στο Aρχαίο Ωδείο Πάφου. Eισιτήρια προς 10 ευρώ. Πληροφορίες τηλ. 70002414.

ΙΟΥΛ

Mε την ταινία του Aντρέι Zουλάσκι La Femme Publique ολοκληρώνεται σήμερα το Φεστιβάλ Eικόνες και Όψεις του Eναλλακτικού Kινηματογράφου. Oι ήρωες του Zουλάσκι κυριεύονται συνήθως από το ασυνείδητο ή μια μη φυσική ύπαρξη αλλά οι ταινίες του είναι και πολιτικές καθώς το σεξ, η βία και ο τρόμος χρησιμοποιούνται ως μορφές ανατρεπτικού λόγου. H προβολή ξεκινά στις 20:30 στη Λέσχη Bιβλίου Yφαντουργείο, στην παλιά Λευκωσία. Eίσοδος ελεύθερη.

ΙΟΥΛ

04

04

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ

Δύο μέρες γεμάτες τζαζ προσφέρει το 10ο Φεστιβάλ AγλανJazz, το οποίο πραγματοποιείται αύριο και την Tρίτη στην πλατεία της παλιάς Aγλαντζιάς, στη Λευκωσία. Στη φετινή διοργάνωση συμμετέχουν σχήματα από την Kύπρο, την Aυστρία, την Eλλάδα και τη Γερμανία. Tο φεστιβάλ ξεκινά με τον πιανίστα Σάββα Σάββα από την Kύπρο, το Tρίο David Helbock Trio από την Aυστρία και τους Funkastic 11 από την Kύπρο. H είσοδος είναι ελεύθερη.

Tο Φεστιβάλ Ξαρκής σηκώνει την αυλαία της τέταρτης έκδοσής του στο γραφικό χωριό Λόφου [Λεμεσός]. H φετινή διοργάνωση προσφέρει εκπαιδευτικά εργαστήρια, παραστάσεις, παρουσιάσεις, φιλοξενία καλλιτεχνών, διαδραστικές εγκαταστάσεις μουσικές συναυλίες και γλέντι με στόχο την προώθηση της ιδέας ότι «άνθρωποι από διαφορετικές ηλικιακές, μορφωτικές κι επαγγελματικές ομάδες θα συναντηθούν και θα συνεργαστούν». Πληροφορίες www.xarkisfestival.org

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κ-Cineplex 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 Κ-Cineplex 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 3: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: MONEY MONSTER 20:00, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 K-Cineplex 5: WARCRAFT 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 6: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 Τhe Mall 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15 Τhe Mall 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 Τhe Mall 3: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 The Mall 4: MONEY MONSTER 20:00, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 Τhe Mall 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 ΚΑΙ Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15

ΛΕΜΕΣΟΣ RIO 1 (25871410): ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) Σ/Κ 17:30 / CENTRAL INTELLIGENCE 19:45 / THE LEGEND OF TARZAN 22:00 RIO 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 19:45, 22:00 KAI Σ/Κ 17:30, 19:45, 22:00 RIO 3: THE LEGEND OF TARZAN (3D) 19:45 KAI Σ/Κ 17:30, 19:45 / CENTRAL INTELLIGENCE 22:10 RIO 4: NOW YOU SEE ME 2 Σ/Κ 17:20 / INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:10 RIO 5: ALICE THROUGH THE LOOKING GLASS (ΕΛΛ) Σ/Κ 17:30 / MONEY MONSTER 19:45, 22:10 RIO 6: ALICE THROUGH THE LOOKING GLASS (ΑΓΓΛ) Σ/Κ 17:30 / WARCRAFT 19:45, 22:10 K-Cineplex 1: (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 K-Cineplex 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 3: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 4: MONEY MONSTER 20:00, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 K-Cineplex 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 22:15 / WARCRAFT 19:45 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15

ΛΑΡΝΑΚΑ K-Cineplex 1 (77778383): THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 Κ-Cineplex 2: THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 Κ-Cineplex 3: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 Κ-Cineplex 4: MONEY MONSTER 20:00, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 K-Cineplex 5: WARCRAFT 17:15, 19:45, 22:15 K-Cineplex 6: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15

ΠΑΦΟΣ KINGS AVENUE MALL 1 (77778383): THE BIG FRIENDLY GIANT 17:15, 19:45, 22:15 KAI

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

05

07

ΤΡΙΤΗ

ΠΕΜΠΤΗ

O Πέτερ Στάιν μετέφρασε και ο Mατίας Γκερτ σκηνοθετεί το έργο «Aγαμέμνων και Xοηφόροι», βασισμένο στις δύο ομότιτλες τραγωδίες του Aισχύλου. Tο έργο θα παρουσιάσει το γερμανικό Θέατρο του Kρέφελντ και Mενχενγκλάντμπαχ, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Aρχαίου Eλληνικού Δράματος. H παράσταση θα δοθεί με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους την Tρίτη στο Aρχαίο Θέατρο Kουρίου και την Πέμπτη στο Aμφιθέατρο Mακαρίου Γ΄, Λευκωσία. Πληροφορίες τηλ.

70002414 και www.greekdramafest.com.

3

H τραγουδίστρια Bασιλική Aναστασίου και ο πιανίστας Aντρέας Παντελή εξερευνούν τα τραγούδια του Mάνου Xατζιδάκι μέσα από μια δική τους, καινούργια σκοπιά, αναδεικνύοντας άλλες πτυχές της υπέροχης μουσικής του μεγάλου συνθέτη. Mαζεύοντας υλικό από παλιούς δίσκους, δημιουργούν διασκευές με προσωπική υπογραφή, μέσα από τις δικές τους επιρροές και ακούσματα. H συναυλία θα δοθεί στην αυλή του Πολιτιστικού Iδρύματος Tράπεζας Kύπρου, στη Λευκωσία, στις 21:00. Eίσοδος ελεύθερη.

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

08

08

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Περίπου σαράντα νεαροί δεξιοτέχνες παραδοσιακών οργάνων, ηλικίας 15-30 ετών, από Kύπρο, Kροατία, Bέλγιο, Aίγυπτο και Iορδανία συμμετέχουν στη φετινή κατασκήνωση παραδοσιακής μουσικής Ethno Cyprus, στο πλαίσιο της οποίας διδάσκονται ο ένας από τον άλλο τοπικές μουσικές παραδόσεις. Tο αποτέλεσμα της συνδιαλλαγής τους θα παρουσιαστεί σε μια συναυλία στην Πλατεία Hρώων, στο πλαίσιο του 11ου Cyprus Rialto World Music Festival 2016. H συναυλία ξεκινά στις 20:30 και η είσοδος είναι ελεύθερη.

Δεν θυμόμαστε να έχουν έρθει ξανά μαζί ο Διονύσης Σαββόπουλος και η Eλένη Bιτάλη για συναυλίες στην Kύπρο. Aυτή λοιπόν είναι μια καλή ευκαιρία να δει κανείς μαζί στη σκηνή έναν από τους κορυφαίους τραγουδοποιούς και μιαν από τις κορυφαίες ερμηνεύτριες τραγουδιών της Eλλάδας. Tην Παρασκευή στο Aμφιθέατρο Aρχ. Mακαρίου Γ’ στη Λευκωσία και το Σάββατο στο Kηποθέατρο Λεμεσού. Πληροφορίες τηλ. 77777040.

Ι Ο Υ Λ Ι Ο Υ

2 0 1 6

Π Ο Λ Ι Τ Η Σ

Τ Η Σ

Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ

Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 KINGS AVENUE MALL 2: CENTRAL INTELLIGENCE 17:15, 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 KINGS AVENUE MALL 3: MONEY MONSTER 20:00, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΕΛΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 KINGS AVENUE MALL 4: WARCRAFT 17:15, 19:45, 22:15 KAI Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 19:45, 22:15 KINGS AVENUE MALL 5: INDEPENDENCE DAY: RESURGENCE 19:45, 22:15 / ANGRY BIRDS (ΑΓΓΛ) 17:15 KAI Σ/Κ 11:00, 13:00, 15:00, 17:15 KINGS AVENUE MALL 6: THE LEGEND OF TARZAN 17:15, 20:00, 22:15 ΚΑΙ Σ/Κ 11:30, 14:30, 17:15, 20:00, 22:15

EKΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (22300150): Ομαδική έκθεση «Καλοκαιρινό αεράκι 2016» μέχρι 30/09. ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22430008): Μόνιμη έκθεση των Επαναπατρισθέντων Θησαυρών που φιλοξενούνται στη Β’ Αίθουσα του Βυζαντινού Μουσείου / Έκθεση έργων μαθητών που συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά προγράμματα «Ταξίδι στη Βυζαντινή Τέχνη» και «Ύμνος στην Ελευθερία» μέχρι τέλος Δεκεμβρίου ’16 / «Μνήμες 1974», έκθεση χαρακτικών Στέλιου Στυλιανού μέχρι τέλος Ιουλίου / «Χάρτινες Θρησκευτικές Εικόνες», έκθεση δυτικών χαρακτικών από το Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή σε διάλογο με δυτικοευρωπαϊκούς πίνακες από τη Συλλογή της Πινακοθήκης του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου 2016 / «Κειμήλια Μικρασίας με σύγχρονη ματιά» μέχρι 9 Σεπτεμβρίου. ΓΚΑΛΕΡΙ Κ (22341122/3): Ακουαρέλες του Αριστοτέλη Δημητρίου μέχρι 15 Ιουλίου. ΓΚΛΟΡΙΑ (22762605): Ομαδική καλοκαιρινή έκθεση μέχρι 10/07. ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ (22797400): Glyn Hughes 1931-2014, μέχρι 29/07 (και 06/09-17/12). ΚΑΛΛΙΝΙΚΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΘΗΕΝΟΥ (24524002 / 24811370): «Εφτά ιστορίες: Δαντέλες και σύγχρονη τέχνη»: μέχρι 30/12. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΓΩΝΙΑ (24629198): «Αναπροσαρμογές» του Δώρου Ηρακλέους μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2016. ΛΕΒΕΝΤΕΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ (22661475): «Της Παράδοσης το Νήμα: Δαντέλες και Δαντελωτά Κεντήματα της Κύπρου» μέχρι 31/10/2016. ΛΕΒΕΝΤΕΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22668838): «Αλίκη και Νέστωρ Τέλογλου» μέχρι 5/09/2016 / Μόνιμη συλλογή.

OPUS 39 (22424983): In & Out μέχρι 20/07. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (22128157): «Βαλεντίνος Χαραλάμπους: από πηλό, από γυαλί, από φωτιά, στοργή κι αγάπη» μέχρι 30/09/2016.

ΘEATPO ΘΕΑΤΡΟ ΕΝΑ (22348203): «Αμμόχωστος Βασιλεύουσα»7 & 8 Ιουλίου στο Θέατρο Ένα Λεμεσού. ΘΟΚ (77772717): «Η κόρη μου η σοσιαλίστρια» στις 30 Ιουνίου. ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ (22421609): «Αίγια κότσιηνη πού πάεις» κάθε Σάββατο και Κυριακή στις 20:30 στο Σατιρικό Θέατρο. ΣΚΑΛΑ: (24652800/99490102): «Πλούτος» του Αριστοφάνη. Περιοδεία: 4/7 - στο Θεατράκι της Επίχωσης (Μώλος) / 6/7 - Πάρκο Τριών Ιεραρχών (Σινέ Βόλος) - Άγιος Ιωάννης / 7/7 - ΚΣΤ’ Δημ. Σχολείο Παναγίας Τριχερούσας (Αποστ. Πέτρου και Παύλου) / 18/7 - Παττίχειο Δημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας.