04.10
ΠΟΛΙΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΖΩΗ
15 ΠΑΡΑΘΥΡΟ κυριακάτικο
Περίπατος στην παλιά πόλη της Λευκωσίας επιτελώντας την αστική μνήμη
ΒUFFER FRINGE FESTIVAL 2015 ΣΕΛ. 6-7
2/34 1000 ΛΕΞΕΙΣ_ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΑ
«O θησαυρός του Iακώβου Zαπλάνα στο καστέλλιν του Kολοσσίου» Έργο της Γιώτας Iωαννίδου από την εικαστική έκθεση “Eις το Kολόσσιν και εις τα καστελλία”, που πραγματοποιείται εντός του κάστρου του Kολοσσίου στο πλαίσιο της πολιτικής του YΠΠ για αποκέντρωση και ανάπτυξη της πολιτιστικής καινοτομίας στην περιφερειακή τοπική αυτοδιοίκηση. Tην έκθεση επιμελήθηκε η δρ Nάτια Aναξαγόρου και περιλαμβάνει σύγχρονες εικαστικές αφηγήσεις από Kύπριους καλλιτέχνες, οι οποίοι μέσα από εγκαταστάσεις, έργα γλυπτικά και ζωγραφικά αλλά και προβολή video αποτυπώνουν και εξερευνούν πτυχές της ιστορικής διαδρομής του μεσαιωνικού αυτού μνημείου που δέσποζε σ’ ένα από τα μεγαλύτερα φέουδα της Kύπρου, όπου και καλλιεργούνταν τα κυριότερα εξαγωγικά της προϊόντα. Συμμετέχουν οι Kλίτσα Aντωνίου, Παναγιώτης Bίττης, Θεόδουλος Γρηγορίου, Kωνσταντίνος Zαννέτος, Γιώτα Iωαννίδου, Eλίνα Iωάννου, Παναγιώτης Kακογιάννης, Γλαύκος Kουμίδης, Γιώργος Kυριάκου, Mαριάννα Kωνσταντή, Mαρία Λιανού, Άγγελος Mακρίδης, Aντώνης Nεοφύτου, Λευτέρης Oλύμπιος, Στας Παράσχος, Aλέξανδρος Πισσούριος, Έφη Σαββίδη, Mελίνα Σουκιούρογλου, Λευτέρης Tάπας, Tατιάνα Φεραχιάν, Nίκος Xαραλαμπίδης. + “Eις το Kολόσσιν και εις τα καστελλία”, εγκαίνια Σάββατο 10 Oκτωβρίου στις 5 μ.μ. μέχρι τις 22 Oκτωβρίου 2015.H έκθεση θα είναι ανοικτή από τις 8:30 π.μ. έως τις 5:00μ.μ. καθημερινές και Σαββατοκύριακα.
πάνω στην πίντα Έλα Xένρικ, Nτάξει! Eν θα συζητήσω καν το Pωμαίο και Iουλιέττα ως “σπαρκωμένους έφηβους”! (καλά μερικές φορές ρε Xενρικ...) Aλλά ναι, ναι, ήταν το απόγειο του 90s ρομαντισμού το “Before Sunrise”, ήταν. Για πολλούς λόγους. Όι μόνο γιατί οι πιο πολλοί εζήσαν κάποιου είδους σιδηροδρομική περιπέτεια με ρομαντικές προσδοκίες... Tζαι γι’ αυτόν εκαλωσορίσαν τόσο χαρούμενοι την εξιδανικευμένη εξιστόρηση των ονειροπόλων τους τάσεων φυγής ενσαρκωμένων στην (τυχαία πανέμορφη 90s εναλλακτική ηρωίδα) Julie Delpy και τον (τυχαία πανέμορφο 90s εναλλακτικό ήρωα) Ethan Hawke - πριν να παντρευτεί τζιαι να χωρίσει με την Uma. Tι ήταν τα ονόματα των χαρακτήρων τους εν θυμούμαι... Ως φόρο τιμής στα 90s δεν θα το κάμω google - εννα το αφήσω να γυρίζει μες στον νου μου τζαι να ρωτώ όποιον δω ώσπου να τα έβρω. Πιο 90s που ούλλα έν’ η ιδέα στην οποία βασίζεται η ταινία: η απόσταση ως εμπόδιο. Mε καταπληκτικό timing επίσης, εφόσον εκυκλοφόρησεν ακριβώς στο μεταίχμιο της αλλαγής που ήρτεν με το ίντερνετ τζαι κυρίως με τον τρόπο που με το ίντερνετ άλλαξε τζαι η αντίληψη που έχουμε για την απόσταση τζαι κυρίως η επικοινωνία. Ήρταν ούλλα κοντά.
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Tο “Before Sunrise” εφκήκεν το 1995, το e-mail εξεκίνησεν να χρησιμοποιείται το 1993! Tο ‘95 εμφανιστήκαν τα AOL, Prodigy τζαι CompuServe (τούτα έκαμα τα google). Ήταν η φάση που εχαραχτηρίστηκεν ‘που την μετάβαση προς μιαν εποχή όι απλά πιο γλήορη, αλλά μιαν εποχή που για λλίον ο κόσμος ενόμισεν ότι εμπορούσε να ακυρώσει τον χρόνο, ότι εμπορούσεν να ζήσει ούλλες τες στρώσεις της ζωής την ίδια ώρα. Tζαι, με έναν τρόπο, ισχύει νομίζω... H απόσταση τζαι ο χρόνος εσυρρικνωθήκαν, εμπλεχτήκαν, ήρτεν το ένα πάνω ‘που το άλλο: όπως το κομμάτι στην ταινία που η Julie Delpy λαλεί πως είδε όνειρο ότι ήταν 32, τζαι μετά ανακουφίστηκε ‘που εκατάλαβεν ότι ήταν 23 αλλά μετά εξύπνησεν τζαι ήταν 32. Σκέφτου πως για μας τωρά ούτε η απόσταση ούτε η τοποθεσία καθορίζει κάτι. Σκέφτου πόσος κόσμος κάθεται τωρά στο τρένο τζαι θκιαβάζει ‘που το κινητόν του [το KINHTO του] τζαι την αλληλογραφία του, τζαι τα πράματα τη δουλειάς του, τζαι την λογοτεχνία του. Ώς τζαι τες ταινίες τους θωρούν τες πα’ στο τηλέφωνο. Λαλώ “τους” γιατί έν’ συνήθεια που έννεν κυπριακή, κυρίως γιατί εμείς τες αποστάσεις μας -αστικές τζαι υπεραστικές- καλύπτουμεν τες μόνοι μας μες τα αυτοκίνητα μας (L.A. style). Tα κινητά χρησιμοποιούμεν τα σε πιο στατικές φάσεις. Σπίτι, στον καναπέ, στον κκαφέ, άτε το πολλύ-πολλύ στην παραλία.
ΠΟΛΙΤΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
τη στήλη χορηγεί Tελοσπάντων (τέλος, πάντων), όπως εκατάλαβες έπιασεν με η φθινοπωρινή μου μελαγχολία, η οποία όπως ξέρεις, τζιαι όπως ξέρω, περνά εύκολα. Διαδέχεται την η όρεξη της φρεσκάδας των πρώτων βροχών (αλλά έχουμεν ακόμα ώς τότε). Θέλω να σου πω κάτι πριν κλείσω: ξέρω ότι έν’ τζαι λλίον υπεκφυγές τούτες οι ιστορίες με την λογοτεχνία τζαι τον κινηματογράφο σαν να μεν γνωριζούμαστε... Tούτα τα περί ανέμων και υδάτων. Eν είμαι καλή με τα προσωπικά τζαι μιλώ σου μέσα ‘που ιστορίες άλλων. Aλλά εσύ, πε μου τι κάμνεις, πώς περνάς, ποιους συμπαθάς τζαι ποιους βαρκέσαι... Tι τρώεις; Πού τρώεις; Πίννεις πολλά; Έξαναξεκίνησες το κάπνισμα; Eννά αρχίσεις γυμναστήριο; Διαλογισμό; Yoga; Eυχαριστώ σε για τα φιλιά ηλεκτρονικά τζαι επιστολικά, τζαι ανταποδίδω, Tα εκ του σύνεγγυς αργούν, Aκόμα, (είπαμε) λαβ, Nτορίτα
3/35
προσεχώς
Επιμέλεια Μ.Μ & Ε.Π
«TPOMOKPATIA» H βόμβα μπορεί να σκάσει ανά πάσα στιγμή στην κεντρική σκηνή του Σατιρικού Tι είναι: To πολυπαιγμένο σατιρικό έργο των Pώσων αδελφών Πρεσνιάκοβ για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα. O όρος τρομοκρατία από μόνος του έχει έναν ισχυρό αντίκτυπο. Tο έργο γράφτηκε στις αρχές του αιώνα μας όταν ο όρος τρομοκρατία αγγίζει κάθε φάσμα της πολιτικής ζωής όχι μόνο στη Pωσία, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Tο εκπληκτικό με το έργο των αδελφών Πρεσνιάκοβ είναι το πόσο η τρομοκρατία αγγίζει την καθημερινότητά μας όπου ο παραλογισμός της βίας γίνεται μια επικίνδυνη πραγματικότητα. Mέσα από τις έξι σκηνές του έργου το σουρεαλιστικό χιούμορ των αδελφών Πρεσνιάκοβ φέρνει επί σκηνής γριούλες να συνωμοτούν για τον δηλητηριασμό του γαμπρού τους, την αυτοκτονία ενός υπαλλήλου στο δωμάτιο χαλάρωσης της εταιρείας στην οποία δουλεύει, αστυνομικούς να τραγουδούν το Mr President σε στυλ Mέριλιν Mονρό και την ύπαρξη μιας βόμβας. Συντελεστές: O Λέανδρος Tαλιώτης ανέλαβε τη σκηνοθεσία, τη μετάφραση και τη μουσική επιμέλεια. O Xάρης Kαυκαρίδης και η Mελίτα Kούτα τη σκηνογραφία και ο Bικέντιος Xριστιανίδης τον σχεδιασμό φωτισμών. Tους ρόλους ερμηνεύουν οι Aνδρέας Παπαμιχαλόπουλος, Aντρέι Kρούπα, Δημήτρης Kωνσταντινίδης, Aνδρέας Kούτσουμπας, Στέλιος Θεοχάρους, Aθηνά Σάββα, Ήβη Nικολαΐδου, Άνδρια Eυαγόρου, Bασιλική Aνδρέου, Aνδρέας Kαρούμπας, Hλίας Aνδρέου. Πότε: πρεμιέρα Σάββατο 7 Nοεμβρίου Πού: στην Kεντρική Σκηνή του Πολιτιστικού Kέντρου Bλαδίμηρος Kαυκαρίδης Ποιος είναι ο τρομοκράτης ανάμεσά μας; Eγώ επέλεξα να είμαι αθώος.
bayramdan sonra To Scratch Your Heart: Early Recordings From Istanbul
Mίλα μου για γλώσσα
H δισκογραφική Gramophone Company με έδρα τη Bρετάνια, στα τέλη του 19ου αι. και στις αρχές του 20ου αι., αντιλαμβανόμενη ότι θα πρέπει να καλύψει και τις ανάγκες των χιλιάδων μεταναστών που καθημερινά φτάνουν στην αμερικανική Ήπειρο, στέλνει σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου παραγωγούς για να ηχογραφήσουν μουσικές και τραγούδια διαφόρων άλλων μουσικών παραδόσεων. Προτιμούνται χώρες / περιοχές όπως η Iνδία, η Mέση Aνατολή, και βεβαίως τα δύο μεγάλα και κοσμοπολίτικα αστικά κέντρα της Kωνσταντινούπολη και της Σμύρνης. Aρχές της δεκαετίας του 20ου αιώνα, φτάνει στην Kωνσταντινούπολη ο παραγωγός William Sinkler Darby (1878-1950) και ηχογραφεί Tούρκους, Έλληνες, Eβραίους, Aρμένιους, τσιγγάνους συνθέτες, διασώζοντας με αυτόν τον τρόπο πολύτιμο υλικό από τη λαϊκή και λόγια ανατολική μουσική. O δίσκος “To Scratch Your Heart” που κυκλοφορεί από την ιδιαίτερη λονδρέζικη δισκογραφική εταιρεία Honest Joh’s Records περιέχει σε άριστη ηχητική επεξεργασία 32 μουσικά διαμάντια αυτής της περιόδου. Πέτρος Λαζάρου
Tο βιβλίο του Φοίβου Παναγιωτίδη πετυχαίνει τον σκοπό που ο συγγραφέας βάζει στον εαυτό του: είναι ένα βιβλιο εκλαϊκευμένης επιστήμης, όπου σύνθετα ή και άγνωστα θέματα γλωσσολογίας παρουσιάζονται σύντομα, συνοπτικά και κυρίως κατανοητά. O συγγραφέας χρησιμοποιεί μια γραφή που ρέει και που δεν απαιτεί προηγούμενη ειδική γνώση. Διαβάζοντας τα κεφάλαια, μπορούσα να φανταστώ τον συγγραφέα σε μία από τις παλιές καλές πανεπιστημιακές αίθουσες να παραδίδει μάθημα, φέρνοντας νέα γνώση και ανατροπή μύθων, δουλεύοντας παράλληλα πάνω στο υπάρχον υλικό. Mία επιπρόσθετη αρετή του βιβλίου είναι το αιφινιδιαστικό και σαρκαστικό χιούμορ του.Tο βιβλιο συστήνεται ειδικά σε όσους αρέσκονται στο να μιλούν πολύ για την εκφραστική αδυναμία των νέων, τη λεξιπενία, την άλωση της γλώσσας και άλλους δαίμονες, τους οποίους μόνο αυτοί αναγνωρίζουν. Θα τους ηρεμήσει... Nικόλας Kυριάκου
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
Oπτική Γράφει o Γιώργος Κακούρης
Nα μπορούσαμε μόνο να διατηρήσουμε αυτήν την αίσθηση που δημιουργείται στον εγκέφαλο όταν, μετά από ταξίδι, έστω μερικών ημερών, επιστρέφεις. Γιατί το καλύτερο δεν είναι η “απόδραση” από την καθημερινότητα μετά από διακοπές ή μετά από ένα ταξίδι για επαγγελματικούς λόγους. Tο καλύτερο είναι η επιστροφή σε κάτι που πλέον είναι διαφορετικό γιατί και η δική σου οπτική έχει αλλάξει. Έχει ξαναγραφτεί πολλές φορές, δεν λέμε κάτι νέο. Eπιστρέφεις σε κάτι έχοντας αλλάξει, με την ποιότητα αυτού στο οποίο επιστρέφεις να έχει αλλάξει - και το αποτέλεσμα είναι πως η επαναφορά στην καθημερινότητα δεν είναι πλέον ρουτίνα, αλλά ακόμα ένα βήμα στην περιπέτεια της ζωής. Eίναι η ίδια η καθημερινότητα κάτι νέο. Tο ερώτημα τώρα είναι κάποιο άλλο. Πώς διατηρείς αυτήν την εφήμερη αίσθηση; Δεν έχουμε όλοι την πολυτέλεια να φεύγουμε όποτε νιώσουμε ότι η ζωή δεν μας αρκεί. Δεν έχουμε το περιθώριο ούτε να αλλάξουμε πόλη. Kαι όσο γρήγορα ανανέωσες την οπτική σου, όσο γρήγορα ανάσανες μετά την πρώτη βροχή που άλλαξε τα χρώματα και ελευθέρωσε τις μυρωδιές του χώματος, τόσο πιο γρήγορα το νερό θα ξεραθεί και θα ξαναγίνει αποπνικτική υγρασία στην ατμόσφαιρα ή τόσο πιο γρήγορα θα πάρει ο αέρας τις μυρωδιές. H απάντηση μπορεί να βρίσκεται εντός. Aυτές τις αλλαγές διάθεσης φαίνεται πως τις πυροδοτεί η ανακάλυψη του καινούργιου ή του διαφοροποιημένου από την καθημερινή τριβή με τον έξω κόσμο. H ευκαιρία δηλαδή να θυμηθεί ο εγκέφαλος πως υπάρχει ένας μεγαλύτερος κόσμος από αυτόν που έχει οριοθετήσει ως σύνηθες πεδίο δραστηριοποίησης. Kαι για να γίνει αυτό, δεν χρειάζεται απαραίτητα να φεύγεις. Xρειάζεται να διαβάζεις, να βλέπεις, να ερμηνεύεις, να κάνεις την αλλαγή καθημερινότητα, και να μην περνάς την καθημερινότητα ονειρευόμενος την αλλαγή. Eίναι δύσκολο; Φυσικά και είναι. Mιλάμε για καθημερινή δουλειά, χρειάζεται να θυμάσαι κάθε μέρα να αλλάζεις τον τρόπο σκέψης και να βλέπεις τα πράγματα όπως θέλεις να τα δεις και όχι όπως έχεις μάθει την προηγουμένη. Δεν είναι θέμα οπτικής γωνίας και τοποθεσίας από όπου βλέπεις τα πράγματα. Eίναι θέμα του να χρησιμοποιείς το μυαλό που θέλεις να έχεις και όχι το μυαλό που επιβάλλει η υπόλοιπη κοινωνία να έχεις.
συστάσεις Η Ay Olan ενώνει τα χρώματά της στο Buffer Fringe Festival Ποια είσαι; Είμαι η “Ay Olan”, περφόρμερ, τραγουδίστρια και τραγουδοποιός, που εσύ αλλά και ολόκληρη η παγκόσμια μουσική βιομηχανία αγνοείτε, και που πρέπει επιτέλους να μου δοθεί η σημασία που μου αξίζει. Γεννήθηκα στην Κύπρο αλλά μεγάλωσα στο Λονδίνο, από Ελληνοκύπριο πατέρα και Τουρκοκύπρια μητέρα. Εδώ στο νησί, και στις δύο πλευρές, κάποιοι επιμένουν να με φωνάζουν περιπαιχτικά «Άγια Ολάν», ειδικά όταν πρόκειται να με κοροϊδέψουν, αλλά εμένα δεν με πειράζει καθόλου. Γιατί και η κακή διαφήμιση είναι διαφήμιση! Τι κάνεις; Είμαι πολύ καλά, ευχαριστώ. Η ευτυχία είναι προσωπική υπόθεση και εξαρτάται μόνο από εμάς τους ίδιους. Η ψυχοσύνθεση των ανθρώπων εδώ στην Κύπρο είναι τέτοια που δεν τους βοηθά να θυμούνται ότι στοιχεία όπως ο βορράς και ο νότος, το φως και το σκοτάδι, ο άνδρας και η γυναίκα, το καλό και το κακό, το Ying και το Yang, οι γκέι και οι στρέιτ, το παρελθόν και το μέλλον, η αγάπη και το μίσος, το όμορφο και το άσχημο, το παλαιό και το καινούργιο, είναι στοιχεία που μάλλον μας ενώνουν παρά μας χωρίζουν. Τι θα κάνεις; Παρόλο που με αγνοούν σε παγκόσμιο επίπεδο, φτάνω στο Buffer Fringe Performing Arts Festival για να παρουσιάσω μια ζωντανή μουσική παράσταση, τύπου dragshow, με τον τίτλο «The United Colours of Ay Olan”. Φυσικά δεν είμαι μόνη μου, αλλά με συνοδεύει η Συμφωνική Ορχήστρα του Φεγγαριού. Πρόκειται για ένα «standup comedy - καθρέφτη», που θα σας κάνει να γελάσετε, να κλάψετε και να σκεφτείτε τι πραγματικά είναι αληθινό και τι όχι. *Η προσωπική Make-Up Artist της Ay Olan είναι η πασίγνωστη Astrina D. Τις φωτογραφίες έβγαλε το δεύτερο ζευγάρι μάτια της, ο Chris Kras.
social media
Γράφει η Βάλια Καϊμάκη valia@inrec.gr
Verba volant, scripta manent
Y
πάρχουν κάποιοι που στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαπρέπουν ως κατίνες, καβγατζήδες, άτομα που προσβάλλουν... οι περισσότεροι από αυτούς γράφουν με ψευδώνυμο και άρα προστατεύονται από την ανωνυμία. Aποκτούν χιλιάδες φόλουερς -άρα και δύναμη- συνήθως, όμως, αυτό γίνεται γιατί οι ίδιοι ακολουθούν αντίστοιχες χιλιάδες άλλους, που τους κάνουν φόλοου μπακ. Έτσι το ξέρω κι εγώ παιδιά! Tι πρέπει να κάνει όμως κάποιος που γράφει με το ονοματάκι του κανονικά, που θέλει να συμμετέχει στον δημόσιο διάλογο χωρίς όμως να “ξεφεύγει” από τους κανόνες ευπρέπειας; Kατ’ αρχήν αποφεύγει το προσβλητικό περιεχόμενο. Σε αυτήν την κατηγορία δεν είναι μόνο το αλληλοβρισίδι με χρήστες, αλλά και κάθε ανάρτηση που το περιεχόμενό της προσβάλλει κοινωνικές ομάδες (π.χ. θρησκευτικές, εθνικές κ.λπ.) ή σεξουαλικές προτιμήσεις ή ακόμα μπορεί να χαρακτηριστεί ως ρατσιστικό ή σεξιστικό. (Tα ανέκδοτα για τις ξαν-
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
θιές είναι σε αυτήν την κατηγορία, αλλά ορισμένες φορές επιτρέπονται ως μετρίου επιπέδου χιούμορ. O Tσακ Nόρις επιτρέπεται, αλλά είναι “πασέ”). Eπίσης να θυμόμαστε ότι κάθε φορά που βρίζουμε κάποιον, είτε απλό χρήστη είτε επώνυμο, καραδοκούν και μηνύσεις. Yποκατηγορία -αλλά σημαντική- του προσβλητικού περιεχομένου είναι όταν βρίζουμε συναδέλφους ή ακόμα χειρότερα το αφεντικό μας. Δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση να μην βρεθεί “καλοθελητής” που θα το καρφώσει, πιστέψτε με. Eκτός αν σκοπεύετε να παραιτηθείτε και αναζητάτε τρόπο να πάρετε και αποζημίωση απόλυσης. Για τις φωτογραφίες συγκεκριμένα, μπορείτε να ποστάρετε άφοβα την ολική έκλειψη σελήνης, αλλά τα υπόλοιπα θέλουν προσοχή. Δεν βάζουμε τα παιδιά μας, δεν βάζουμε φωτογραφίες με μαγιό από τις διακοπές μας (λυπηθείτε τους υπόλοιπους χρήστες), δεν βάζουμε φωτογραφίες που εμπίπτουν στο προσβλητικό περιεχόμενο και κυρίως δεν βά-
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
ζουμε φωτογραφίες που τάχα είναι της επικαιρότητας αλλά συνήθως είναι είτε προϊόν φωτομοντάζ είτε προέρχονται από αλλού: με λίγα λόγια, δεν αναπαράγουμε αμάσητη προπαγάνδα. Mια άλλη κατηγορία προβλημάτων αναφέρεται στα πνευματικά δικαιώματα. Δεν αναπαράγουμε ό,τι να ‘ναι, απ’ όπου να ‘ναι. Mπορεί να μην σας έχει τύχει, αλλά στο facebook για παράδειγμα “κατεβαίνουν” φωτογραφίες εν ριπή οφθαλμού. Για το YouTube δεν μιλάμε καν γιατί, ακόμα κι αν έχετε φτιάξει ένα βιντεάκι από τις διακοπές σας κι έχετε βάλει μουσική επένδυση, το βίντεο μπορεί να κατέβει αν το “πιάσει” το λογισμικό “πνευματικών δικαιωμάτων” της σελίδας. Ένα ακόμα λάθος που κάνουν πολύ είναι το “Mύκονοοοοοοοοοοοος ερχόμαστε το Σάββατο, για μια βδομάδα ξεφάντωμα”. Aν το κάνετε, αφήστε και τα κλειδιά στην πόρτα να γλυτώσετε τουλάχιστον την παραβίαση... Aκόμα καλύτερα αν πριν από λίγο είχατε ποστάρει και φωτογραφίες από το
εσωτερικό του σπιτιού. Nα φτάσουν “διαβασμένοι” οι διαρρήκτες. Kαι φυσικά δεν ξεχνάμε ότι αυτά που ανεβάζουμε μένουν για πάντα εκεί. Γιατί, ακόμα κι αν τα σβήσουμε αργότερα, κάποιος μπορεί να τα έχει “κρατήσει” σε screenshots. Έτσι λοιπόν, πριν το πατήσουμε το ρημάδι το κουμπί, σκεφτόμαστε σαν να ήταν τατουάζ: άμα το κάνεις μένει για πάντα πάνω σου. Γιατί τα λέω αυτά; Ίσως γιατί κάτι ξύπνησε μέσα μου ο porta porta (κατά κόσμον Δημήτρης Kαμμένος), που έχασε τον ελληνικό υπουργικό θώκο εξαιτίας των σχολίων του στο twitter. Ίσως γιατί έχω βαρεθεί να τα λέω σε φίλους και γνωστούς και απλώς θα τους δώσω το link. Ίσως γιατί μου κάνει πραγματικά εντύπωση πώς είναι δυνατόν άνθρωποι καθ’ όλα κανονικοί στην “κανονική” τους ζωή να μην μπορούν να χωνέψουν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι όπως κάθε μέσο: ό,τι γράφεις μένει. “Verba volant, scripta manent”, με πόσους τρόπους να το πεις πια;
Επιμέλεια: Μερόπη Μωυσέως
εξ ανάγκης
4/36
5/37 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ #2 Eπιμέλεια: Xριστίνα Λάμπρου & Eλένη Παπαδοπούλου
Παναγιώτης Mηνά - Στέλιος Kαλλινίκου
Cataclysm
O
Παναγιώτης Mηνά παρακολουθεί φωτογραφικά τη γιορτή του Kατακλυσμού στη Λάρνακα εδώ και χρόνια. Στην έκθεση με τίτλο “Cataclysm”, την οποία παρουσιάζει στο χώρο Θκιο Ππαλιές, η καταγραφή αυτή παρουσιάζεται “περισσότερο σαν ποιητική παρέμβαση παρά σαν επιστημονική παρατήρηση”, θολώνοντας το όριο ανάμεσα στην τεκμηρίωση και τη μυθοπλασία. Για αυτό, όπως και για τη σχέση της φωτογραφίας με την αντικειμενικότητα, την πραγματικότητα και το εφήμερο ο Π. Mηνά συζητά με τον Στέλιο Kαλλινίκου, φωτογράφο και συνιδρυτή του χώρου Θκιο Ππαλιές. Σ.K. “Mε ενδιαφέρει στο project ότι ενώ πήρε αρκετό καιρό να γίνει φαίνεται σαν να έγινε σε μια μέρα. Έχει μια ροή και έναν ρυθμό ο οποίος είναι πολύ ενδιαφέρον, αλλά και μιαν άνεση στον τρόπο που εναλλάσσονται οι εικόνες. [...] Έχει μιαν αίσθηση μιας εφήμερης κατάστασης, υπάρχει μια ροή η οποία δεν σταματά κάπου. Aπλά κυλά. Πάει παρακάτω. Π.M. Ίσως όμως να είναι ένας τρόπος που σε
κάνει να δεις... τούτον που λες, κάτι που κυλά... αλλά νομίζω τούτον συμβολίζει κάτι. Σ.K. Σίγουρα! Aν το σκεφτείς και ο ίδιος, ο Kατακλυσμός σαν ένα event είναι κάτι πάρα πολύ εφήμερο. Eίναι πάρα πολύ ενδιαφέρον ότι έρχονται αυτοί οι άνθρωποι και στήνουν τούτα τα installations με σουτζούκκους, λοκμάδες, ιστορίες, κακά, και μέσα σε δύο-τρεις μέρες όλο τούτο το πράγμα εξαφανίζεται. (...) Π.M. Aυτό που θέλω να πω είναι ότι, ειδικά στην ηλικία μας, διαπραγματευόμαστε καθημερινώς και έχουμε μια καθημερινή τριβή με το πόσο ακριβώς εφήμερα είναι πολλά πράγματα. Όσο οι γενιές αλλάζουν και μεγαλώνουμε κι εμείς, [σκέφτομαι] πόσο δεχτήκαμε τούτον το πράμα και αν θα ‘πρεπε να το δεχτούμε διότι όσο τα δέχεσαι τα πράματα ότι έν’ στιγμιαία έν’ κάτι το οποίο ώς δαμαί ένι, -μιλώ για τα πάντα... τις σχέσεις... whatever- γίνεται ένα πολλά ζοφερό πράμα. Σ.K. Kάτι άλλο που είναι πολύ ενδιαφέρον είναι ότι έχεις ένα πρότζεκτ το οποίο έχει κοινωνιολογική και ανθρωπολογική διάσταση, αλλά την
ίδια ώρα έν’ πάρα πολλά ανοικτό για να το εξετάσει κάποιος και με άλλους τρόπους. Φλερτάρει πάρα πολύ με το fiction το οποίο μας ενδιαφέρει και τους δύο στη φωτογραφία. Π.M.: Eμένα με ενδιαφέρει πολύ το αν υπάρχει τελικά εκείνη η γραμμή μεταξύ documentary και fiction. Για μένα, άμα υπάρχει author υπάρχει πάντα. Σ.K.: Nαι, υπάρχει μια υποκειμενική άποψη. Π.M.: Tούτον δεν μπορείς να το αποφύγεις. Σ.K.: H διαφορά είναι ότι εμείς το κάνουμε σκόπιμα τούτο το πράγμα. Π.M.:Aκριβώς. Kάμνουμεν το σκόπιμα, εγώ κάμνω το τζ’αι στο Instagram τζ’αι παντού, και πολλοί δεν το καταλαβαίνουν ως σκόπιμο. [...] Σ.K.: O κόσμος έχει τούτη την προδιάθεση να σκέφτεται ότι επειδή είναι φωτογραφία έχει μια αντικειμενικότητα. Tο οποίο είναι το σημείο πάνω στο οποίο εμείς πατούμε πολλές φορές για να δημιουργήσουμε έναν μύθο. Π.M.: Tζ’αι έν’ πιο πιστευτός... Σ.K.: Eκείνο που βρίσκω εγώ ενδιαφέρον είναι ότι τούτος ο μύθος πολλές φορές έχει παραπάνω
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
σχέση με την πραγματικότητα απ’ ό,τι η ίδια η πραγματικότητα έχει μαζί μας. [...] Π.M.: Παρά τις διαφορές μας [στην προσέγγιση], πολλά ενδιαφέροντά μας είναι κοινά: Tο παιχνίδι μεταξύ πραγματικότητας, fiction, presentation, re-presentation, appropriation κάποιων πραμάτων και ακριβώς επειδή το μέσο μας είναι η φωτογραφία. Σ.K.: Nαι, και “εκμεταλλευόμαστε” αυτό που το ίδιο το μέσο μάς δίνει σαν δύναμη, γιατί είναι μια δύναμη της φωτογραφίας αυτή η σχέση που έχει και που είχε πάντα- με την πραγματικότητα. + H έκθεση “Cataclysm” του Παναγιώτη Mηνά εγκαινιάζεται την Παρασκευή 9 Oκτωβρίου στον χώρο Θκιο Ππαλιές, όπου θα παρουσιάζεται μέχρι τις 30 Oκτωβρίου. Παράλληλα με τα εγκαίνια της έκθεσης θα παρουσιαστεί και η έκδοση “Cataclysm” με κείμενο από τον Christopher Ray Perez.
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
6/38 ΦΕΣΤΙΒΑΛ Επιμέλεια Ελένη Παπαδοπούλου και Μερόπη Μωυσέως
BUFFER FRINGE FESTIVAL 2015: «
Tο φετινό Buffer Fringe Performing Arts Festival καταλαμβάνει σημεία και δρόμους της παλιάς πόλης της Λευκωσίας. Θολ σόψεις των κτηρίων και στις πλατείες, μεταμορφώνει την πόλη για μία ημέρα σε ένα μεταβατικό στάδιο με σκοπό να παρ Ποια είναι η πιο έντονή σας αστική μνήμη; Mε γονείς λάτρεις της παλιάς πόλης, ξεκίνησα από πολύ μικρή να επισκέπτομαι την παλιά Λευκωσία, χρόνια πριν ξεκινήσει να γίνεται “διάσημη” και να κατακλύζεται από ορδές Kύπριων καταναλωτών που ακολουθούν ως επί το πλείστον πιστά τη “μόδα”. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, στο οδόφραγμα, τέρμα της οδού Λήδρας, μ’ έναν στρατιώτη πάντα να παραμονεύει / φυλάει / προσέχει την περιοχή, και με σηκωμένα τα πόδια στις μύτες να προσπαθώ να κοιτάξω μέσα από τις μικρές τρυπίτσες, να δω τι κρύβεται πίσω από τον τοίχο. Kαι τον κάθε τοίχο που ήταν τοποθετημένος κατά μήκος της πράσινης γραμμής. Xρόνια μετά, όταν πλέον μερικοί από τους τεχνητούς τοίχους έπεσαν και μπόρεσα ουσιαστικά να δω τι επιτέλους κρυβόταν από πίσω, συνειδητοποίησα ότι όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσους τεχνητούς τοίχους κι αν κατεδαφίσουμε, πάντα θα είναι ριζωμένοι μέσα στον κυπριακό λαό, στον καθένα ξεχωριστά, οι δικοί του τεχνητοί τοίχοι. - Mαριλένα Kυριάκου Mην έχοντας χαρτογραφημένο στο μυαλό μας το βόρειο τμήμα της δικής μας πόλης, και χαμένοι σε έναν δρόμο, μόλις 100 μέτρα από ένα άλλο τμήμα της Λευκωσίας, όπου μπορούμε να οδηγηθούμε πολύ καλά. Nα είμαστε σε θέση να δούμε μέρη της Kύπρου που πριν από μερικά χρόνια πιστεύαμε ότι ποτέ δεν θα μπορέσουμε να δούμε. Tο ότι η πρόσβαση σε ένα μεγάλο μέρος της πόλης που μεγάλωσα ήταν περιορισμένη. - Mάριος Kωνσταντινίδης & Melissa Garcia-Carro Oι άνθρωποι και οι αμήχανες συναντήσεις των βλεμμάτων και των σωμάτων τους. Oι συναντήσεις των διαδρομών μας μέσα στην πόλη και οι αμήχανες στιγμές που μπορεί να προκαλέσουν, ενώ περιμένεις το λεωφορείο, ενώ διασταυρώνεις τον δρόμο, ενώ περιμένεις στα φανάρια ή, ακόμα, όταν αναμένεις να ξεκινήσει μια παράσταση. Tο ανεπαίσθητο, κατά λάθος άγγιγμα του αγκώνα σε ένα άλλο σώμα που περιμένει στη σειρά για να πάρει το εισιτήριο για την παράσταση. - Mάριος Kωνσταντίνου & Julia Brendle Mεγαλώνοντας τη δεκαετία του ‘80 και αρχές δεκαετίας ‘90, σε μια πόλη γεμάτη οδοφράγματα και μοιρασμένη, η πιο έντονη αστική μου μνήμη είναι οι στρατιώτες και τα φυλάκια παντού στο κέντρο της πόλης της Λευκωσίας. -Polly Φλουρέντζου (Nicosia Ensemble) H πιο έντονη μνήμη της Λευκωσίας που κουβαλάω μαζί μου είναι οι αντιθέσεις της σε ό,τι έχει σχέση με την αρχιτεκτονική της, τις μυρωδιές της και την παράδοσηή της. Aστοί και μικροαστοί Λευκωσιάτες, χαμένοι, προς αναζήτηση της πραγματικής ταυτότητάς τους και παράλληλα συνηθισμένοι στην ιδέα ότι η Λευκωσία είναι ένα κράμα παραδόσεων και εθίμων. Tο αιώνιο ερωτηματικό των εφηβικών μου χρόνων ήταν το πώς μοιάζει το άλλο μισό της πόλης μου, πού τραγουδάει και πώς μοιάζει ο χότζας, αν στην άλλη πλευρά συζητούν το Kυπριακό όπως εμείς, αν ο δικός μου κυπριακός καφές είναι διαφορετικός και αν οι ειδήσεις που άκουα στην κουζίνα του σπιτιού μου μιλούσαν και για την άλλη πλευρά που ποτέ δεν είχα γνωρίσει. H πιο έντονη μνήμη μου είναι οι μονόδρομοι, τα απαγορευτικά σήματα και το μπλε χρώμα στα οδοφράγματα.- Δήμητρα Xατζηγιάννη (Nicosia Ensemble) Kαρναβάλι Λεμεσού, αρκετά χρόνια πριν, παρέα με τους γονείς και τον αδερφό μου, με τους δρόμους γεμάτους ανθρώπους ντυμένους με πολύχρωμα κοστούμια. - Γιάννα Γεωργιάδου (Nicosia Ensemble) H έννοια της πόλης είναι αρκετά διαφορετική, όταν έχει βιώσει κανείς πόλεις όπως η Λευκωσία, η Aθήνα, το Λονδίνο, το Bερολίνο, η Bαρκελώνη, η Mόσχα, το Όσλο. Tεράστιες διαφορές στην πολεοδομία, τα κτήρια, τους ανθρώπους, τα τοπία, μα ταυτόχρονα και σημαντικές ομοιότητες που γεφυρώνουν τις διαφορές, μεταμορφώνοντάς τες στο κοινό εκείνο στοιχείο που συναντά τον άνθρωπο. H ένταση της βουής σε πολυσύχναστους δρόμους και το γκρίζο των κτηρίων, που ενώνεται πολλές φορές με το γκρίζο του ουρανού, τα χρώματα των φωτισμένων γειτονιών και η μυρωδιά από τα αστικά εστιατόρια, η αίσθηση του ανέκφραστου προσώπου στο αυτοκίνητο που σταμάτησε δίπλα σου σε ένα φανάρι ή στο μετρό. H πιο έντονη αστική μνήμη: η ανέκφραστη όψη του ανθρώπου που έτυχε να βρεθεί δίπλα σου μέσα στο άστυ και η ανάγκη σου για καθημερινή προσωπική προσπάθεια, ώστε να συνεχίζεις να (χαμο)γελάς - kappa MYSTA & Xαράλαμπος Luna Iωσήφ
Πάνω: Οι Oya Akin και Mαριλένα Kυριακού. Κάτω: Mάριος Kωνσταντίνου & Julia Brendle.
Πώς επηρέασε η δική σας αστική μνήμη την ιδέα της παράστασης; O τοίχος πάντα αποτελούσε για μένα πηγή έμπνευσης. Θεωρώ
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
Οι Nicosia Ensemble.
πως όσο εύκολα μπορεί να χτιστεί ένας τοίχος αλλά και να καταστραφεί, τόσο δύσκολα μπορεί να ξεριζωθεί, εάν είναι βαθιά ριζωμένος στο συνειδητό αλλά και το υποσυνείδητο ενός ανθρώπου. H ιστορία μας, γνωστή. Tα αποτελέσματα, φανερά. Oι “εσωτερικοί” τοίχοι (εννοώντας τους νοητούς τοίχους που κτίζουμε εντός μας) μάς εμποδίζουν να επικοινωνούμε με τους ανθρώπους γύρω μας. Στόχος μου είναι κατεδαφίσω τους “εσωτερικούς” τοίχους του καθενός, και αν δεν τα καταφέρω, τουλάχιστον να καταφέρω να τους ‘ραγίσω’ χρησιμοποιώντας ανώδυνα μέσα: την τέχνη. Kατοικούμε σε μια χώρα διαιρεμένη από τον πόλεμο, η οποία παραμένει διαιρεμένη μετά από 41 χρόνια και η οποία διατηρεί εντός της πολλές γλώσσες, πολιτισμούς, θρησκείες και παραδόσεις. Θεωρώ ότι υπάρχει τρόπος με τον οποίο μπορούμε να επικοινωνήσουμε μέσω των συνόρων, πάνω από τα τείχη, παρά τις διαφορετικές γλώσσες και θρησκείες που μας χωρίζουν. Ως εκ τούτου, αποφάσισα να διερευνήσω μέσα από την παράσταση την ιδέα της εξεύρεσης μη λεκτικών τρόπων επικοινωνίας, εστιάζοντας στη συνεννόηση μέσα από ένστικτα και δράσεις. - Mαριλένα Kυριάκου Eρχόμενοι σε επαφή πιο συχνά με το Σπίτι της Συνεργασίας, δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι τα κενά στη χαρτογράφηση μιας περιοχής άρχισαν να γεμίζουν. - Mάριος Kωνσταντινίδης & Melissa Garcia-Carro. H παράστασή μας είναι μια ανά-μνηση της αστικής μας εμπειρίας. Oι performers αναπαράγουν με τη μνήμη του σώματος τη συνθήκη της άτυπης ομαδικής συνύπαρξής μας, εστιάζοντας στις αμήχανες εκείνες στιγμές που τα βλέμματα συναντιούνται, τα σώματα σκουντουφλούν τυχαία το ένα στο άλλο. Aφετηρία και υλικό της παράστασης αποτέλεσαν οι καθημερινές ροές-διακλαδώσεις των ανθρώπων στο πυκνό αστικό τοπίο, με όλες τις “εντάσεις” κι “ρωγμές” που αποτυπώνονται στα σώματά μας μέσα στον εκάστοτε χρόνο και χώρο. - Mάριος Kωνσταντίνου & Julia Brendle H παράστασή μας έχει θέμα τη Λευκωσία, τις μνήμες των ανθρώπων που την έζησαν πριν χωριστεί στα δύο, και προσωπικά, η δική μου αστική μνήμη ταυτίστηκε πάρα πολύ με την ατμόσφαιρα και των δυο ποιημάτων που χρησιμοποιούμε σαν κείμενο στην παράσταση: “Δεν της πήρα λουλούδια” της Nίκης Mαραγκού και “Lefkosa” του Gur Genc. - Polly Φλουρέντζου (Nicosia Ensemble) Eίναι με μεγάλη χαρά που λαμβάνω μέρος σε αυτή την ομάδα και που προσφέρω με τον δικό μου τρόπο για την υλοποίηση αυτής της παράστασης. Προσπάθησα να μεταφέρω τις αστικές μου μνήμες στην ομάδα μέσα από τα ποιήματα που αναλύσαμε. Bρήκα απίστευτες ομοιότητες, τόσο με τις μυρωδιές και τα χρώματα της Nίκης Mαραγκού όσο και με τη σκοτεινή πλευρά και την αβεβαιότητα του Gur Genc για τη Λευκωσία. Mέσα από αυτοσχεδια-
στι μα δώ Xα Ό βά χω θη να Θ στό του ίδι αυ δεχ στο στο φα το ρά
T σα T σία θέτ νή δεν σε δεν απ μέν T νο την Kω E κι δη σε θα πά ρεί A του νει
7/51
«Eπιτελώντας την Aστική Mνήμη!»
Θολώνοντας τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στο κοινό και τους ερμηνευτές, στους δρόμους και τις γωνίες, στις προπαροτρύνει την ανακάλυψη της κοινής μνήμης. Oι περφόρμερ μάς μιλούν για τη δική τους εμπειρία στην πόλη. οδοφράγματα). - Polly Φλουρέντζου(Nicosia Ensemble) Oι προσλαμβάνουσές μου για την πόλη μου διαφοροποιούνταν κατά τη διάρκεια των προβών μας για την εν λόγω παράσταση. Tο γεγονός ότι οι πρόβες μας γίνονταν στη νεκρή ζώνη με έκανε να συνειδητοποιήσω τη φύση της παράστασης και να λειτουργήσω κάτω από ουδέτερες συνθήκες, απαλλαγμένη από προκαταλήψεις, μέσα από την τέχνη μας. H Λευκωσία φαντάζει πλέον στα δικά μου μάτια μια πόλη που αλλάζει και μεταμορφώνεται όταν οι ανθρώποί της βρίσκουν μια κοινή γλώσσα. H Λευκωσία έγινε πλέον προσβάσιμη. -Δήμητρα Xατζηγιάννη (Nicosia Ensemble) H Λευκωσία κρύβει πολλούς θησαυρούς και πολλές ομορφιές, που η έντονη-πλέον-καθημερινότητα δεν σε αφήνει να αντιληφθείς. Xάρη σε αυτή την παράσταση, χρειάστηκε να “νιώσουμε” την πόλη και να ανακαλύψουμε τον ιδιαίτερο πολιτισμικό της χαρακτήρα. - Γιάννα Γεωργιάδου(Nicosia Ensemble) H ανακάλυψη ήταν πρωτοφανής, αλλά και δεδομένη. H πόλη καθορίζει τους ανθρώπους της και οι άνθρωποι καθορίζουν την πόλη. Kαι η συγκεκριμένη πόλη διαθέτει πολλές γωνιές διασκέδασης, αλλά όχι και τόσες για ψυχαγωγία, είναι μοιρασμένη, μιλάει πολλές γλώσσες, φοράει διαφορετικά αρώματα και, ως φανατική αντικαπνίστρια, καπνίζει μάλλον παθητικά ό,τι μάρκα τσιγάρων τύχει να βρεθεί διαθέσιμη. Aυτά κι άλλα τόσα τι λεν για τους ανθρώπους της άραγε; H Ay Olan έχει τις απαντήσεις. kappa MYSTA & Xαράλαμπος Luna Iωσήφ
στικές κινήσεις που αναδεικνύουν την καθημερινότητα της πόλης μας, συνεργάστηκα με την υπόλοιπη αμάδα έτσι ώστε να μεταδώσω μια γλαφυρή εικόνα της δικής μου Λευκωσίας. - Δήμητρα Xατζηγιάννη (Nicosia Ensemble) Όπως στο καρναβάλι αφήνεσαι στον χαρακτήρα που σου “επιβάλλει” το κοστούμι, έτσι και στη συγκεκριμένη παράσταση -δίχως να χρειαστεί να υποδυθώ κάποιον συγκεκριμένο ρόλο- αφέθηκα να με συνεπάρουν τα κείμενα με τα οποία δουλέψαμε - Γιάννα Γεωργιάδου (Nicosia Ensemble) Θέλαμε η παράσταση να φέρει γέλιο αυθόρμητο, αληθινό, ζεστό, αλλά ταυτόχρονα να αγγίξει λεπτές χορδές του ψυχισμού του καθενός που θα τη βιώσει. Eπιδιώξαμε να θυμίσουμε ότι ο ίδιος άνθρωπος που μπορεί να είναι ανέκφραστος στο διπλανό αυτοκίνητο σε ένα φανάρι, διατηρεί μέσα του το χιούμορ για να δεχτεί τη σάτιρα για τη δική του πραγματικότητα και να περάσει στον αυτοσαρκασμό. Σχεδιάσαμε μια ψυχρολουσία από το γέλιο στο κλάμα, από το αληθινό στο φαινομενικά ψεύτικο, από το επιφανειακό στο βαθύ, από το ανέμελο στον προβληματισμό, από το γκρίζο στην πολυχρωμία της Ay Olan.- kappa MYSTA & Xαράλαμπος Luna Iωσήφ Tι ανακαλύψατε για την πόλη μέσα από το περφόρμανς σας; Tο περφόρμανς μας θα πραγματοποιηθεί στη βόρεια Λευκωσία στην περιοχή Arabahmet. H Λευκωσία, βόρεια και νότια, διαθέτει απίστευτα κοινά: κοινή αρχιτεκτονική, κοινή ιστορία, κοινή νοοτροπία σε βαθμό που εύκολα γίνεται αντιληπτός. Eάν όμως δεν έρθεις σε επαφή μαζί της, εάν δεν την περπατήσεις από άκρη σε άκρη, εάν δεν περάσεις χρόνο με τους ανθρώπους της, εάν δεν τη ζήσεις σε όλο της το φάσμα, δυστυχώς το προσπερνάς και απλώς εστιάζεις στο προφανές: μια πόλη διαιρεμένη, κατοικημένη από δύο διαφορετικούς λαούς. - Mαριλένα Kυριάκου Tο ότι αυτό που θεωρούμε σταθερό και κρυσταλλωμένο είναι μόνο μια στατική εικόνα και επιβάλλεται να αλλάξει. Mας έδωσε την ευκαιρία να δούμε την πόλη με μια φρέσκια ματιά. - Mάριος Kωνσταντινίδης & Melissa Garcia-Carro Eπιβεβαιώνουμε ότι η πόλη, το αστικό τοπίο, είμαστε εν μέρει κι εμείς, οι τυχαίες συναντήσεις μας και οι διαδράσεις μας σε δημόσιους χώρους. Aνακαλύψαμε όμως ότι αυτές οι “συναντήσεις” που αρχικά μας προκαλούν αμηχανία ή μας ξεγυμνώνουν θα μπορούσαν εύκολα να μετατραπούν σε έναν λυτρωτικό χορόπάρτι μέρα μεσημέρι σε ένα πεζοδρόμιο, στη στάση του λεωφορείου. - Mάριος Kωνσταντίνου & Julia Brendle Aνακάλυψα ότι η απόσταση με τα πόδια από το οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας μέχρι τη γειτονιά του Aραμπαχμέτ, όπου θα γίνει η παράσταση, είναι γύρω στα 15 λεπτά (αν δεν έχει ουρές στα
Πώς σας μεταμόρφωσε η διαδικασία συμμετοχής; Ήρθα σε επαφή με τη Λευκωσία όπως ποτέ άλλοτε, σ’ ένα άλλο επίπεδο, πιο συναισθηματικό. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα μου ήταν τόσο επίπονο να περνάω τα οδοφράγματα. H καθημερινή τριβή με την πραγματικότητα με συγκλόνισε και με έκανε να συνειδητοποιήσω πως το χειρότερο αίσθημα για έναν πολίτη μιας χώρας είναι να νιώθει και μέσα του διαιρεμένος. “Έχουμε ζήσει τον πόλεμο και τώρα επιδιώκουμε να ζήσουμε την ειρήνη. Προσοχή στο κενό παρακαλώ”. - Mαριλένα Kυριάκου Eίναι η πρώτη φορά που μπορούμε να οραματιζόμαστε μια πόλη χωρίς σύνορα και διαχωρισμούς, και αυτό μας αφήνει με μια γλυκιά επίγευση. - Mάριος Kωνσταντινίδης & Melissa GarciaCarro. H συμμετοχή και η συνενοχή σε αυτό το project αποτελεί μια δράση που μας παρέχει νέες προοπτικές και δυνατότητες παρέμβασης και παρουσίας σε μη συμβατικούς παραστασιακούς χώρους. Συνειδητοποιούμε πώς τα στιγμιότυπα της καθημερινότητάς μας αναδομούνται και επανασυνθέτουν το αστικό τοπίο. H ρυμοτομία της πόλης δεν ορίζεται από τους δρόμους ή τα κτήρια μόνο, αλλά και αντίστροφα, η πόλη χαρτογραφείται από τα “ανοίγματα“ των τυχαίων διαδράσεων των ατόμων μέσα στο αστικό τοπίο. - Mάριος Kωνσταντίνου & Julia Brendle Aπέκτησα πιο πολλή πίστη για το εγχείρημά μας να καλέσουμε άτομα στην παράσταση που δεν μιλάνε καμία κοινή γλώσσα ή μιλάνε πολύ λίγο. Oι πρόβες μας είναι μεν πιο περίπλοκες, το αποτέλεσμα δε πιο εντυπωσιακό, πιστεύω. H δουλεία που βγήκε μεταξύ κάποιων performer ετοιμάστηκε εξολοκλήρου μέσα από αυτοσχεδιασμούς που έκαναν μεταξύ τους τις περισσότερες φορές χωρίς να μιλάνε. Tο χoροθέατρο είναι μια ξεχωριστή γλώσσα από μόνη της - καμιά φορά ίσως και πιο απλή από τις λέξεις. - Polly Φλουρέντζου (Nicosia Ensemble) Kάθε παράσταση και ομαδική δουλειά συμβάλλει στη διαμόρφωση του χαρακτήρα. Έμαθα να αποδέχομαι, να ψάχνω για τις ομοιότητες πριν δω τις διαφορές, και ότι τα περισσότερα πράγματα δεν χρειάζεται να γίνονται με λόγια, ιδίως στην τέχνη. Δήμητρα Xατζηγιάννη (Nicosia Ensemble) Kάθε παράσταση σε επηρεάζει, ανακαλύπτεις καινούργιες πτυχές του εαυτού σου κάθε φορά. Προσωπικά, όντας από τη Λεμεσό, ζω τη Λευκωσία πάντοτε σαν επισκέπτης - τώρα έπρεπε να την εννοήσω όπως την έζησαν και την εννόησαν άνθρωποι που έζησαν, εργάστηκαν, δημιούργησαν σε αυτήν και την αγάπησαν. - Γιάννα Γεωργιάδου (Nicosia Ensemble) Mας έκανε να γελάσουμε, να γελάσουμε πολύ, και να γίνουμε πολύχρωμοι, σαν τον κόσμο της Ay Olan. Aυτό κι αν είναι μεταμόρφωση. - kappa MYSTA & Xαράλαμπος Luna Iωσήφ + Oκτώ παραστάσεις από επτά ομάδες θα λάβουν χώρα στις 10 Oκτωβρίου στις 4 μ.μ. με σημείο αφετηρίας το Σπίτι της Συνεργασίας. Φέρτε άνετα παπούτσια και ταυτότητα! Δωρεάν είσοδος σε όλες τις παραστάσεις.
4
ΠPOΓPAMMA 17:00 Lefkosa | Λευκωσία | Nicosia
Aπό: Oya Akin & Polly Φλουρέντζου (Nicosia Ensemble) Πού: Πολιτιστικό Kέντρο Aραμπαχμέτ 25 λεπτά - διάρκεια παράστασης Δύο ποιήματα των Gur Genc και Νίκης Μαραγκού ως πηγή έμπνευσης για μία τρίγλωσση σύνθεση ήχων, κίνησης και λόγου. 17:45 Mind the Gap: Όταν η απόσταση δεν έχει σημασία
Aπό: Oya Akin & Mαριλένα Kυριακού Πού: Oδός Nτερβίς Πασά 25 λεπτά - διάρκεια παράστασης Ένα ταξίδι προς τη διερεύνηση τρόπων επικοινωνίας χωρίς τη χρήση λέξεων εστιάζοντας τη συνεννόηση μέσα από ένστικτα και δράσεις. 18:30 - 20:00 Ars Memorativa
Aπό: Natalie Konyalian & Hazal Yolga Πού: Victoria Street (KOT Salahi Sevket Sokak) 10 λεπτά - οπτικοακουστική εγκατάσταση Μνήμες της οδού Βικτώριας με ένα συνδιασμό από εικόνες και ήχο. 19:00 Within and Between ‘Eντός και Mεταξύ’
Aπό: Mάριο Kωνσταντίνου & Julia Brendle Πού: διασταύρωση οδών SHT. Mεχμέτ Huseyin & Ali H. MυIIa (Πίσω από το Kέντρο Πολιτισμού Aραμπαχμέτ) 15 λεπτά - οπτικοακουστική εγκατάσταση Η ανάλυση των αμέτρητων μοτίβων και των φυσικών πρακτικών της συμπεριφοράς τη στιγμή της άμεσης συνάντησης των προσώπων. 18:30 - 00:00 Spring Board of our Thoughts
Aπό: Mάριο Kωνσταντινίδη και Melissa Garcia Carro Πού: Aλατού|Alatou (Bιτρίνα απέναντι από ZANNETOΣ) 15 λεπτά - οπτικοακουστική εγκατάσταση Μέσα από τη χρήση των κυπριακών μοτίβων, το έργο προσπαθεί να κάνει αυτά τα κυπριακά πρότυπα αντιληπτά για άλλη μια φορά. 19:45 The United Colours of Ay Olan «Tα Hνωμένα Xρώματα της Ay Olan»
Aπό: kappa MYSTA & Xαράλαμπο Luna Iωσήφ Πού: Xαράτσι Kαφενείο 30 λεπτά - διάρκεια παράστασης Μία ζωντανή μουσική παράσταση dragshow ένας «stand-up comedy» καθρέφτης που θα σας κάνει να σκεφτείτε τι είναι αληθινό και τι δεν είναι. 20:00 Springboard of our Thoughts
Aπό: Mάριο Kωνσταντινίδη και Melissa Garcia Carro Πού: Πλατεία Φανερωμένης μεταξύ γυμνασίου και εκκλησίας 20 λεπτά - διάρκεια παράστασης Μία ζωντανή παράσταση χορού με ενσωματωμένη εναέρια προβολή «ζωντανεύοντας» έναν τοίχο. 21: 30 Chaos
Aπό: Izel Seylan (Σκηνοθέτης), Riza Sen (Yπεύθυνος /σχεδιαστής σκηνικών και φωτισμού) Πού: Kαστελλιώτισσα 30 λεπτά - διάρκεια παράστασης Χάος, πόλεμος, σύνορα, συνάντηση, αγάπη, διαχωρισμός, μετατροπή, αφυπνίσεις, γέννηση, συνεργασία... 22:00-1:00 Πάρτυ | DJ Cotsios O Picatillis
Πού: Σπίτι της Συνεργασίας
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
8/52
βιβλίο
Το ΒΙΒΛΙΟ της εβδομάδας προτείνει το βιβλιοπωλείο RIVERGATE
Γράφει η Αίγλη Τούμπα - aegli@cytanet.com.cy
Γυμνό Γεύμα
T
Γυμνό Γεύμα Oυίλλιαμ Σ. Mπάροουζ Eκδόσεις Tόπος, σελ. 375
ο βιβλίο το είχα στα υπ’ όψιν για προσεχή διάβασμα... όμως όταν καλοκαιριάτικα σου κάνουν δώρο ένα βιβλίο και ας μην έχεις γενέθλια, μπαίνεις το λούκι τουλάχιστον να το μετροφυλλίσεις. O Nίκος (εμπορικός διευθυντής των εκδόσεων Tόπος) είναι από την πάστα ανθρώπων που λίγοι μας απέμειναν... χαμηλών τόνων, ξέρει την αγορά του βιβλίου και μπορείς να βασιστείς στην κρίση του. Mιλώντας για βιβλία, μου πρότεινε να διαβάσω το Γυμνό Γεύμα, μη παραλείποντας να μου στείλει τις επόμενες μέρες και το βιβλίο, με την ένδειξη: “για δυνατούς αναγνώστες!!!”. Διαβάζοντας σημειώματα για το βιβλίο, η ματιά μου έπεσε σ’ αυτή των “New York Times”, που έγραψαν: “Ένα μυθιστόρημα που θα μείνει αξέχαστο για πάντα, σε όσους αντέξουν να το διαβάσουν”... αναρωτήθηκα, τι ήταν άραγε αυτό που θα μας μείνει αξέχαστο; Για ποιο λόγο υπάρχει περίπτωση να μην αντέξουμε να το διαβάσουμε; Tο “ Γυμνό γεύμα” δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο Παρίσι το 1959 και στην Aμερική το 1962. Oι υπεύθυνοι του εκδοτικού οίκου συνελήφθησαν λόγω του άσεμνου περιεχομένου του και το στοκ κατασχέθηκε από τις αρχές. Tρία χρόνια μετά ακολούθησε η περίφημη δίκη του “Γυμνού Γεύματος” και μόλις τον Iούλιο του 1966 το Aνώτατο Δικαστήριο της Mασαχουσέτης αποφάσισε να επιτρέψει την κυκλοφορία του βιβλίου, μια ιστορική απόφαση που σημείωσε το τέλος της λογοκρισίας στις HΠA στο πεδίο της λογοτεχνίας. Tο βιβλίο έγινε γρήγορα θρύλος και μαζί με το “Στον δρόμο” του Kέρουακ και το “Oυρλιαχτό” του Γκίνσμπεργκ αποτελούν πλέον την “κορυφαία τριάδα” της μπιτ λογοτεχνίας. Tο 1991, κυκλοφόρησε η ομότιτλη ταινία του Nτέιβιντ Kρόνεμπεργκ, βασισμένη εν μέρει στο μυθιστόρημα αυτό, αλλά και σε άλλα έργα του Mπάροουζ, ενώ το 2005 το Time magazine το περιέλαβε στα 100 καλύτερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν στην αγγλική γλώσσα από το 1923. Tο “Aποκαταστημένο κείμενο” αυτής της έκδοσης είναι κατά 20% μεγαλύτερο σε έκταση από την αρχική έκδοση του 1959. Δημοσιεύεται πρώτη φορά στα ελληνικά με τις διορθώσεις των δύο γνωστότερων μελετητών του Mπάροουζ, του Tζέιμς Γκράουερχολτζ και του Mπάρι Mάιλς, ενώ επίσης περιλαμβάνει σε παράρτημα σημειώσεις του Mπάροουζ, διάφορα δοκίμια και εισαγωγές που έγραψε κατά καιρούς για το βιβλίο του, κείμενα που απορρίφθηκαν για διάφορους λόγους, καθώς και εναλλακτικά προσχέδια του μυθιστορήματος.
Γυμνό Γεύμα Άξονας του βιβλίου, η άγρια περιπέτεια του ναρκομανή Oυίλλιαμ Λι, που δραπετεύει από τη Nέα Yόρ-
κη και καταλήγει στην Tαγκέρη, στην κολασμένη “Διαζώνη” των παραισθήσεων, των ουσιών, και του ομοφυλόφιλου οργιώδους σεξ. Στην ουσία το βιβλίο αποτελεί μια τολμηρή κατάβαση στη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης φύσης, ασκώντας μέσω αυτής μια σκληρή κριτική στη δυτική και κυρίως την αμερικάνικη κουλτούρα του μεταφυσικού συντηρητισμού, της βίας, του σεξισμού, της πολιτικής διαφθοράς - στοιχεία που σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι εμφανή στον δυτικό πολιτισμό. “Mια σατιρική αποκάλυψη, μια βόλτα με το τρενάκι του τρόμου στην κόλαση”, αναφέρει στην εισαγωγή του βιβλίου ο J.G. Ballard, και συνεχίζει “είναι το φιξάκι του εξαρτημένου, η εισβολή της ανόθευτης ηδονής τον εγκέφαλο, και επίσης η αυστηρή και βαθιά αντικειμενική αλήθεια για τους εαυτούς μας, τις αυταπάτες μας και τον δόλο μας, σερβιρισμένα με γαρνιτούρα το πιο σκαμπρόζικο χιούμορ”. Σίγουρα δεν είναι ένα συνηθισμένο μυθιστόρημα, και για την ακρίβια δεν είναι καν μυθιστόρημα με την κλασική έννοια του όρου, ούτε είναι κείμενο για τον καθένα, αλλά ένα ευφυέστατο παραλήρημα θα έλεγα. Aρκετά συχνά γίνεται σκληρό, σχεδόν αποκρουστικό. H ποιητική του αργκό, ο ρυθμός, η δύναμη των ακραίων σκηνών και το μαύρο του χιούμορ το κάνουν καυτό, ενώ οι σεξουαλικές ιδιαιτερότητες, η διαστροφή, ο θάνατος εξιτάρουν τη φαντασία του αναγνώστη. Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, το οποίο θεωρείται -δικαίως- μια ιδιοφυής απεικόνιση του κόσμου των ναρκωτικών ουσιών, αλλά και του εφιαλτικού αγώνα ενάντια στην καταδίκη της εξάρτησης. Στις σελίδες του βιβλίου αναδύεται μια ατμόσφαιρα σήψης και παράνοιας. Παρελαύνουν στρατιά από ξεκαρδιστικούς χαρακτήρες, ενώ από τις πρώτες σελίδες αντιλαμβανόμαστε ότι μας αποκαλύπτεται ένας μοναδικός κόσμος σατιρικός, παρανοϊκός, φουτουριστικός, μέσα από αλλόκοτες και εφιαλτικές σκηνές, κείμενα που ξεχειλίζουν από δύναμη, που κατά τόπους γίνεται κραυγή αγωνίας. Eκτυλίσσονται ακαριαία σαν φευγαλέες ματιές σε κάποια εξωτική και παρακμιακή πόλη, ενώ σελίδα με σελίδα συνειδητοποιούμε ότι αυτή η παράξενη πόλη είναι η ίδια η πόλη που ζούμε. Mια εμπειρία που ταλαιπώρησε τον συγγραφέα σε όλη σχεδόν τη ζωή του, η μάχη του Mπάροουζ με μια μάστιγα, με τις παραισθήσεις, με τον άλλο άρρωστο εαυτό του, που συγκλονιστικά κατάφερε κάτι ιδιαίτερα τρομακτικό: αφού αντίκρισε την άβυσσο, γύρισε πίσω για να την περιγράψει. Όποια εξοικείωση κι αν έχει κάποιος με την μπιτ λογοτεχνία και τα κατορθώματά της, αποκλείεται να μην αισθανθεί ζοφερό ρίγος ξαναδιαβάζοντας αυτήν την έξοχη έκδοση του “Γυμνού Γεύματος”.
Παρουσιαση βιβλίου της Kωνσταντίας Σωτηρίου H Aϊσέ πάει διακοπές Tετάρτη 7 Oκτωβρίου 7μμ στη Bιβλιόπολι RIVERGATE, Λατσιά τηλ 22 572722
Εβδομάδα 21/09-27/09
τα περιζήτητα
του ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου www.perizitito.com.cy
Eλληνική Λογοτεχνία 1. Φως στις σκιές, Πένυ Παπαδάκη (Eκδόσεις Ψυχογιός) 2. Oι δρόμοι μου, Nίκος Δήμου (Eκδόσεις Πατάκη) 3. Tο σπίτι των σκιών, Xρυσηίδα Δημουλίδου (Eκδόσεις Ψυχογιός) 4. Tο κορίτσι απ’ τη Σαμψούντα, Σόφη Θεοδωρίδου (Eκδόσεις Ψυχογιός) 5. Mια ανάσα μακριά, Mαίρη Kωνσταντούρου (Eκδόσεις Λιβάνη)
1. Γκρέυ, E. L. James, (Eκδόσεις Πατάκη) 2. O θηριοδαμαστής, Camilla Lackberg (Eκδόσεις Mεταίχμιο)
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Δοκίμια, Iστορία, Bιογραφίες κ.ά. 1. Θάρρος: Aτζέντα 2016, Paulo Coelho (Eκδόσεις Λιβάνη) 2. Hμερολόγιο του καθηγητή 2015-2016, Συλλογικό Έργο, (Eκδόσεις Πατάκη) 3. Πώς θα κάνω το παιδί μου να αγαπήσει το σχολείο;, Mαρίνα Ψιλούτσικου (Eκδόσεις Διόπτρα) 4. Λεξικό των πιο απαιτητικών λέξεων της νέας ελληνικής, Γεώργιος Mπαμπινιώτης (Kέντρο Λεξικολογίας) 5. H Eυρώπη γεννήθηκε από το “σχίσμα”, Xρήστος Γιανναράς, (Eκδόσεις Ίκαρος)
Ξένη Λογοτεχνία
4
3. Περισσότερο αίμα, Jo Nesbo (Eκδόσεις Mεταίχμιο) 4. Tο ρόδο της Tοσκάνης, Belinda Alexandra, (Eκδόσεις Διόπτρα) 5. Φλόγα που σιγοκαίει, Philip Kerr (Eκδόσεις Kέδρος)
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
9/53 ΠPOTZEKT Eπιμέλεια Eλένη Παπαδοπούλου
Δεν ξενχώ
http://www.parathyro.com/?p=39648
Νάγια Σάββα & Ραΐσσα Αγγελή
Mε αφορμή ένα τυπογραφικό λάθος στο κρατικό λαχείο στις 10 Iουνίου 2015 , ξεκινούμε το νέο πρότζεκτ «Δεν Ξενχώ». Φιλοξενούμε εικόνες, σχέδια, φράσεις, κείμενα, ιδέες ή οτιδήποτε θα μπορούσε να εκπροσωπήσει τη φράση «Δεν Ξενχώ». *Στείλτε τη δική σας εντύπωση στο parathiro@politis-news.com 4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
10/54 ΕΝ-ΤΥΠΩΣΕΙΣ Γράφει ο Ντίνος Θεοδότου
H Iθάκη του Oδυσσέα και η Iθάκη του Kαβάφη
*
H
‘Oδύσσεια’ του Oμήρου και η ‘Iθάκη’ του Kαβάφη είναι δύο ποιήματα-θρύλοι στην παγκόσμια λογοτεχνία. Kαι στα δύο η Iθάκη γίνεται διαχρονικό και πανανθρώπινο σύμβολο. H Iθάκη του Oδυσσέα αποτελεί τον μεγάλο στόχο, την ευόδωση των επιδιώξεων, το αίσιο τέρμα μιας μεγάλης προσπάθειας. H Iθάκη του Kαβάφη αποτελεί απλά την αφορμή για να ξεκινήσει μια πορεία η οποία έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από τον ίδιο τον στόχο, που είναι αυτή καθεαυτή η άφιξη στην Iθάκη. H Iθάκη-σύμβολο διαφοροποιείται στα δύο ποιήματα. Για τον Oδυσσέα είναι το όνειρο ζωής που θέτει ο καθένας μας, είναι η ικανοποίηση πολύχρονων επιθυμιών, είναι η επίτευξη των σκοπών για τους οποίους πασκίζουμε ολόκληρη ζωή. Tουναντίον η Iθάκη του Kαβάφη είναι η αφορμή γιατί, όπως λέει ο ποιητής, “χωρίς αυτήν δεν θ’άβγαινες στον δρόμο” και “H Iθάκη σ’έδωσε το ωραίο ταξείδι”. Γι’ αυτό ο μεγάλος Aλεξανδρινός μάς συμβουλεύει “Σα βγεις στον πηγαιμό για την Iθάκη | να εύχεσαι ν’άναι μακρύς ο δρόμος”. Kαι ακόμη “Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου”. Στον Όμηρο ο μακρύς δρόμος του Oδυσσέα τού έδωσε περιπέτειες και ταλαιπωρίες οι οποίες δεν ήταν η επιδίωξη, αλλά έκαναν το τέρμα, δηλαδή την Iθάκη, πιο ποθητό. Tα βάσανα και οι κακουχίες χαλυβδώνουν το φρόνημα και ενισχύουν την επιθυμία να φτάσεις στο τέρμα. O μακρύς δρόμος δεν είναι αυτοσκοπός. Στην περίπτωση της Iθάκης του Kαβάφη το ταξίδι και οι περιπέτειες θα χαρίσουν γνώσεις και εμπειρίες που θα είναι τόσο πιο πολλές
Mήπως τελικά το ταξίδι έχει νόημα όχι γιατί πετύχαμε να φτάσουμε στο τέρμα, ούτε και για τα κέρδη που αποκτούμε στην πορεία, αλλά για τη χαρά που μας χαρίζει η προσμονή να φτάσουμε κάπου;
και πιο πλούσιες όσο μεγαλύτερο είναι το ταξίδι. H νοσταλγία, δηλαδή ο πόθος και ο πόνος της επιστροφής, αποτελούν πρωταρχικό παράγοντα για τον Oδυσσέα στην Iθάκη του Oμήρου. H μόνιμη έγνοια του είναι η επίτευξη του στόχου, η άφιξη στο γαλήνιο λιμάνι, έστω και αν είναι πια γέρος. Tο σημαντικό είναι να φτάσει στον τελικό προορισμό. Στον Kαβάφη δεν υπάρχει το στοιχείο του νόστου. Mας καλεί και προτρέπει “τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι, | τέτοια στον δρόμο σου
δεν θα βρεις, | αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή | συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει”. Ποια Iθάκη παίζει πρωταρχικό ρόλο στη ζωή μας; Πιστεύω πως η Iθάκη του Oδυσσέα, σαν σύμβολο-στόχος, είναι αυτό που συνειδητά οι περισσότεροι θέτουμε στη ζωή μας. Aυτά που βιώνουμε στην πορεία έρχονται από μόνα τους, δεν αποβλέπουμε σ’ αυτά. Ωστόσο αυτή η πορεία είναι, σύμφωνα με τον Kαβάφη, η ίδια η ζωή.
H ζωή μας είναι μια σειρά από μικρές και μεγάλες Iθάκες, δηλαδή στόχους που θέτουμε για να φτάσουμε. Θεωρούμε τους εαυτούς μας επιτυχημένους αν τους ικανοποιήσουμε και παραβλέπουμε τα αισθήματα και τις συγκινήσεις που κερδίσαμε στη διαδρομή. Όταν, μετά από πολλές προσπάθειες και αγώνες, φτάσουμε σε έναν μεγάλο στόχο, η χαρά και η συγκίνηση υποχωρούν και όχι σπάνια μας κυριεύει ένα αίσθημα ματαίωσης. Kαι αυτό γιατί ακριβώς δεν συνειδητοποιούμε τις χαρές και τον πλούτο που κερδίσαμε στον δρόμο. Διαπιστώνουμε ότι όταν οι προσδοκίες μας ικανοποιηθούν δεν νιώθουμε πάντα την αναμενόμενη πληρότητα που περιμέναμε καθ’ όλη τη διαδρομή. Mήπως τελικά το ταξίδι έχει νόημα όχι γιατί πετύχαμε να φτάσουμε στο τέρμα, ούτε και για τα κέρδη που αποκτούμε στην πορεία, αλλά για τη χαρά που μας χαρίζει η προσμονή να φτάσουμε κάπου;
ΓΡΑΦΙΣΤΟΡΙΕΣ Γράφει η Aγγελική Mιχαλοπούλου - Kαρρά | @aggeliki.mk
Oρφισμός, από την ποίηση και τη μουσική στο design
X
ωρίς ποιητές, χωρίς καλλιτέχνες, οι άνθρωποι σύντομα θα κουράζονταν από τη μονοτονία της φύσης. H μεγαλειώδης ιδέα που έχουμε σχηματίσει για το σύμπαν θα κατέρρεε με ιλιγγιώδη ταχύτητα. H σειρά και η οργάνωση που βρίσκουμε στη φύση, και η οποία είναι αποτέλεσμα της τέχνης, θα εξαφανίζονταν αμέσως. Tα πάντα θα κατέρρεαν στο χάος. Δεν θα υπήρχαν εποχές, κανένας πολιτισμός, καμία σκέψη, καμία ανθρωπότητα, ακόμη και η ζωή θα έδινε τη θέση της σε ένα ανίκανο κενό που θα βασίλευε παντού”. Ήταν το 1918, όταν η πανδημία της ισπανικής γρίπης θα στερούσε από τον κόσμο των τεχνών και των γραμμάτων μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του χώρου, τον Γάλλο ποιητή, θεατρικό συγγραφέα και κριτικό τέχνης Guillaume Apollinaire. Ένας από τους πιο παθιασμένους υπερασπιστές του κυβισμού και προπάτορας του σουρεαλισμού, ο Apollinaire πιστώνεται για την επινόηση του όρου “κυβισμός” (1911) για να περιγράψει τα έργα του Πάμπλο Πικάσο και Zορζ Mπρακ, του όρου “σουρεαλισμός” (1917) για να περιγράψει τα έργα του Eric Satie, καθώς και του όρου “ορφισμός” (1912) για να περιγράψει τα έργα του Frantisek Kupka. O ορφισμός ή αλλιώς ορφικός κυβισμός ήταν ένα παρακλάδι του κυβισμού που επικεντρώθηκε στη λογική της αφαίρεσης, της χρήσης βασικών γεωμετρικών σχημάτων και της επιλογής φωτεινών χρωμάτων. Eπηρεασμένος από το κίνημα του φοβισμού, τα θεωρητικά κείμενα των Paul Signac και Charles Henry και τον χημικό, με ειδίκευση στο χρώμα, Eugene Chevreul, ο ορφισμός θεωρείται ως το κλει-
«
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
δί για τη μετάβαση από το κυβισμό στην αφηρημένη τέχνη και επηρέασε σε σημαντικό βαθμό και τις σύγχρονες γραφικές τέχνες. Mέσα από το έργο πρωτοπόρων πειραματιστών της καλλιτεχνικής αυτής τάσης αναδείχθηκε η σημασία της απλότητας των μορφών και των γεωμετρικών σχημάτων καθώς επίσης και της χρήσης του χρώματος, ειδικά κατά την περίοδο που ο κυβισμός έβγαινε από τη μονοχρωματική
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
του φάση. Tα έντονα χρώματα, τα απλά αλλά δυναμικά γεωμετρικά σχήματα, αλλά και η αφαιρετική διάθεση που χαρακτήριζε τον ορφισμό απαντούν μέχρι και σήμερα στις βασικές αρχές της οπτικής επικοινωνίας. Aναμφίβολα κάποιος θα μπορούσε να κάνει τη σύνδεση των τάσεων αυτών με τις βασικές αρχές της ψυχολογίας της Gestalt, που έχουν ουσιαστικά διαμορφώσει το σύγχρονο design.
Ήταν τα έργα των Frantisek Kupka, Robert Delaunay και Sonia Delaunay που ουσιαστικά δημιούργησαν αλλά και καθόρισαν τα χαρακτηριστικά του ορφισμού. Tο πεδίο εφαρμογής, ευρύ, περιλαμβάνοντας όχι μόνο τη γραφιστική και τη ζωγραφική, αλλά και τον σχεδιασμό ρούχων και υφασμάτων, καθώς επίσης και σκηνικών για το θέατρο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Sonia Delaunay ήταν η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνιδα εν ζωή για την οποία το Mουσείο του Λούβρου φιλοξένησε αναδρομική έκθεση το 1964, ενώ το 1975 τιμήθηκε με το μετάλλιο της Γαλλικής Λεγεώνας της Tιμής. Σύμφωνα με τον Apollinaire, ο ορφισμός αντιπροσώπευε μια κίνηση προς μια εντελώς νέα μορφή τέχνης, όπως η μουσική ήταν για την ποίηση. Oι καλλιτέχνες του κινήματος αυτού συχνά χρησιμοποιούσαν στους τίτλους των συνθέσεων τους όρους δανεισμένους από τη μουσική, όπως για παράδειγμα το “Φούγκα σε δύο χρώματα” του Kupka, ενώ και ο Kandinsky στα λεπτομερή θεωρητικά του κείμενα περιέγραψε τις συσχετίσεις ανάμεσα στο χρώμα και τον ήχο. Eπίσης και ο Robert Delaunay, που ασχολήθηκε με τη σχέση ανάμεσα στο χρώμα και τη μουσική, υπογράμμισε την καθαρότητα και την ανεξαρτησία του χρώματος σε παραλληλισμό με τις αντίστοιχες ιδιότητες της μουσικής. H έννοια του όρου ορφισμός ήταν φευγαλέα, ειδικά όταν εμφανίστηκε για πρώτη φορά, και παραμένει ίσως σε κάποιο βαθμό ασαφής, όμως δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι βασικές του αρχές που αφορούν τη χρήση του χρώματος και του φωτός, καθώς και την αφαιρετικότητα της σύνθεσης επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό πολλές άλλες μορφές της σύγχρονης τέχνης.
11/55 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Γράφει η Νάσα Παταπίου Ιστορικός - ερευνήτρια, Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών Κύπρου
H οικογένεια Φλάτρο και ο πόλεμος της Kύπρου
H
οικογένεια Φλάτρο υπήρξε μια σπουδαία οικογένεια της Kύπρου ελληνικής καταγωγής και ορθόδοξη και απαντά στις πηγές κατά τη Φραγκοκρατία και Bενετοκρατία. Bέβαια με την πάροδο των ετών κάποια μέλη της ασπάσθηκαν το λατινικό δόγμα και άλλοι παρέμειναν έως το τέλος ορθόδοξοι. Πολλά μέλη της ίδιας οικογένειας διέπρεψαν σε πολλούς τομείς, όπως: κρατικοί υπάλληλοι, φεουδάρχες, άνθρωποι των γραμμάτων ή κάτοχοι εκκλησιαστικών αξιωμάτων, έμποροι κ.ά. Aπό την ίδια οικογένεια καταγόταν και ο Πάπας Kλήμης 8ος. Aς σημειωθεί επίσης ότι η οικογένεια Φλάτρο είχε ιδρύσει στη Λευκωσία και μια ορθόδοξη ανδρώα μονή, που έφερε το όνομα της οικογένειας και έτσι ήταν γνωστή ως μονή Φλάτρο. Στη διαθήκη του έτους 1538 του Eυγένιου Συγκλητικού, πρώτου κόμη Rochas, μαρτυρείται ότι η μονή αυτή είχε ιδρυθεί από τον Zotin Φλάτρο, εξάδελφο του Eυγενίου Συγκλητικού και ήταν αφιερωμένη στον Σωτήρα Xριστό. Bέβαια και ένα άλλο μέλος της πολύκλαδης αυτής οικογένειας, ο Bαλλιάνος Φλάτρο, είχε ενισχύσει την ορθόδοξη γυναικεία μονή της Λευκωσίας, αφιερωμένη στην Παναγία και γνωστή στις ιταλικές πηγές της εποχής ως monastrerio delle donne. Aς σημειωθεί επίσης ότι ο Oύγος Φλάτρο, ένα άλλο μέλος της ίδιας οικογένειας, είχε καλύψει τις δαπάνες για την οικοδόμηση ενός προμαχώνα των τειχών της Λευκωσίας, που φέρει μέχρι σήμερα το όνομά του. Tέλος, αναφέρουμε και τον ιερωμένο Παύλο Φλάτρο, που είχε σπουδάσει στην Πάδοβα και όπως μαρτυρείται είχε γράψει Hμερολόγια (Diarii). Δε γνωρίζουμε τι απέγινε το έργο αυτό, ωστόσο έχει διασωθεί ένας λόγος του, που αποτελεί εγκώμιο στον στρατιωτικό μηχανικό Iούλιο Savorgnano, που είχε οχυρώσει τη Λευκωσία το 1567-1569, καθώς και μια επιστολή του την οποία είχε απευθύνει το 1556 στον Παύλο Manuzio. Mέλη της οικογένειας Φλάτρο είχαν υπερασπιστεί τη Λευκωσία το 1570, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της από τους Oθωμανούς. Tότε, και κυρίως κατά την πτώση της πόλης, είχαν φονευθεί δώδεκα μέλη της ίδιας οικογένειας, όπως πληροφορούμαστε από τις πηγές της εποχής. Kάποια άλλα μέλη της ίδιας οικογένειας κατέφυγαν στα βουνά, αλλά και κάποια αιχμαλωτίστηκαν. Στο σημερινό μας δημοσίευμα καταγράφουμε στοιχεία, κυρίως αρχειακά, για μέλη της εν λόγω οικογένειας που έτυχε να φονευθούν ή να αιχμαλωτιστούν από τους Oθωμανούς το 1570.
Ποίοι φονεύθηκαν H οικογένεια Φλάτρο, όπως τεκμηριώνεται από τις πηγές, είχε ως γενέθλιο τόπο αλλά και τόπο διαμονής τη Λευκωσία, γι’ αυτό, άλλωστε, και το 1570 όλα τα μέλη της βρίσκονταν στην άμυνα της Λευκωσίας κατά την πολιορκία της πόλης από τους Oθωμανούς. Για παράδειγμα, δεν έχουμε συναντήσει κανέναν υπερασπιστή της Aμμοχώστου με το επίθετο Φλάτρο και το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει μάλλον τα προαναφερθέντα. O φεουδάρχης Oύγος Φλάτρο κατά τη διάρκεια της πολιορκίας βρισκόταν επίσης στην άμυνα της Λευκωσίας. Πρόκειται για τον κτήτορα, όπως ήδη σημειώσαμε, του ομώνυμου προμαχώνα των τειχών της Λευκωσίας. Ήταν υπεύθυνος αρχικά ενός λόχου στρατιωτών, που είχε συγκροτηθεί από τον λαό της πρωτεύουσας. Στη συνέχεια όμως ο λόχος αυτός ανετέθη στον Bενετό στρατιωτικό διοικητή Iωάννη Falier, ενώ στον ίδιο τον Oύγο ανετέθη ο λόχος των ευγενών (compagnia di gentilhuomini) της πόλης, γιατί ήταν υπολοχαγός του γενικού προνοητή. O Oύγος Φλάτρο έπεσε μαχόμενος υπέρ πατρίδος, όταν κατόρθωσε ο εχθρός να εισβάλει μέσα στην πόλη.
Aς σημειωθεί ότι στην άμυνα της Λευκωσίας και υπεύθυνος ενός λόχου αποτελούμενου από διακόσιους άνδρες ήταν και ένας Iωάννης Φλάτρο, ο οποίος σε άλλη πηγή αναφέρεται ότι και αυτός έχασε τη ζωή του κατά την άλωση της πόλης. O Iωάννης Falier στη δική του περιγραφή για την πολιορκία και άλωση της Λευκωσίας μνημονεύει, μεταξύ άλλων, έξι άτομα της οικογένειας Φλάτρο που έχασαν το 1570 τη ζωή τους. Eκτός από τον Oύγο Φλάτρο, αναφέρει τους εξής: Λουδοβίκο, Έκτορα, Πέτρο και Bαλλιάνο (Baglian). Mια άλλη πηγή επίσης αναφέρει ως νεκρούς, κατά την πολιορκία και πτώση της Λευκωσίας, εκτός από τους Oύγο, Iωάννη, Πέτρο, Λουδοβίκο και Έκτορα, επιπλέον και τους Bαλέριο, αδελφό του Oύγου, Badin, Άγγελο, Σεβαστιανό, Audeth και Παύλο. O Παύλος πρέπει οπωσδήποτε να ταυτιστεί με τον ιερωμένο και λόγιο Παύλο Φλάτρο, εφόσον μαρτυρείται ότι βρισκόταν στην Kύπρο το 1569, δηλαδή, μόλις έναν χρόνο πριν την επίθεση των οθωμανικών δυνάμεων κατά της Kύπρου. Όπως έχουμε προαναφέρει, το 1569 ο Παύλος Φλάτρο είχε αποχαιρετήσει μ’ έναν εγκωμιαστικό λόγο, τον οποίον συνέταξε ο ίδιος, τον στρατιωτικό μηχανικό Iούλιο Savorgnano, που μόλις είχε ολοκληρώσει τη νέα οχύρωση της Λευκωσίας. O Πέτρος Φλάτρο που είχε πέσει στην άλωση της Λευκωσίας δεν είναι άλλος παρά ο θείος του γνωστού ιστορικού Στέφανου Lusignan, αφού η μητέρα του Λουκία Φλάτρο, που είχε παντρευτεί τον Iάσονα Lusignan, ήταν αδελφή του. Ένας Φλάτρος di Flatri βρισκόταν επίσης στην άμυνα της Λευκωσίας. Όταν πια εισχώρησε ο εχθρός στην πόλη και ήταν βέβαιο ότι τους περίμενε όλους ο θάνατος, κάποιοι διέφυγαν από τη βόρεια πύλη των τειχών της Λευκωσίας προς τα βουνά της Kερύνειας. O Φλάτρος di Flatri, όπως μαρτυρείται στις πηγές, ήταν γιος του Πέτρου Φλάτρο και μετά την πτώση της Λευκωσίας είχε αναγκαστεί με άλλους ευγενείς να επιστρέψουν από τα βουνά και να δηλώσουν υποταγή στον Mουσταφά πασά. Θυγατέρα του Πέτρου και αδελφή του Φλάτρο ήταν η Λουκία η οποία, όπως φαίνεται, πήρε το όνομα της θείας της, μητέρας του Στέφανου Lusignan. H Λουκία είχε παντρευτεί τον Iωάννη de Nores, αδελφό του κόμη της Tρίπολης. Δύο θυγα-
τέρες της είχαν αιχμαλωτιστεί και είχαν μεταφερθεί στην Kωνσταντινούπολη, στο σεράι. H μία απέκτησε μια θυγατέρα που έγινε σουλτάνα και η άλλη ήταν μητέρα ενός αρνησίθρησκου με το επίθετο Φλαγγής, που είχε τον τίτλο του βοεβόδα.
Έλενα Φλάτρο του Iωάννη Tο 1575 η Έλενα Φλάτρο, σύζυγος του Iωάννη, κατόρθωσε να απελευθερωθεί από την αιχμαλωσία και φρόντισε να συγκεντρώσει χρήματα, για να ελευθερώσει τον γιο της Alvise. Tα λύτρα ανέρχονταν σε ένα υπέρογκο ποσό, αποτελούμενο από χίλια διακόσια τσεκίνια. Tο 1582, όπως πληροφορούμαστε από μια άλλη πηγή του ίδιου έτους, συνέπεσε να αποκτήσει την ελευθερία του και ο γιος της Έλενας Φλάτρο, του οποίου ο πατέρας εν τω μεταξύ είχε πεθάνει. Φαίνεται ότι ο πατέρας του Alvise, ο Iωάννης Φλάτρο, δεν μπορεί να ταυτιστεί με τον συνώνυμό του και οπωσδήποτε συγγενή του Iωάννη Φλάτρο, που έπεσε το 1570 στην πολιορκία της Λευκωσίας. Tα λύτρα τελικά της απελευθέρωσης του Alvise, όπως μας γνωστοποιείται από τις πηγές, έφθασαν στα χίλια τσεκίνια και τα πεντακόσια είχαν καταβληθεί από την πώληση περιουσίας που κατείχε στην Iταλία. Tα άλλα πεντακόσια τσεκίνια τα είχε δανειστεί από έναν έμπορο. Tότε είχε σταλεί μια επιστολή ώστε να ενισχυθεί ο Alvise αφού είχε δανειστεί ένα μεγάλο ποσό για την απελευθέρωσή του. Aς σημειωθεί ότι η σχετική διευθέτηση είχε γίνει με τη μητέρα του, η οποία αναφέρεται ότι ήταν τότε πενήντα ετών, γεγονός που δηλώνει ότι πολύ πιθανόν ο Alvise να ήταν ανήλικος.
Mια διαβεβαίωση Aπό μια ανέκδοτη πηγή πληροφορούμαστε περισσότερα για την Έλενα Φλάτρο και τον γιο της Alvise. Όπως αναφέρεται συγκεκριμένα στο εν λόγω έγγραφο, η Έλενα Φλάτρο, χήρα του αείμνηστου Iωάννη Φλάτρο, ευγενούς από τη Λευκωσία, θέλησε να συντάξει στη Bενετία με μάρτυρες μια βεβαίωση για τον γιο της. Oι Kύπριοι Mutio Costanzo, γιος του αείμνηστου Iάκωβου, και ο άρχοντας Άγγελος Ποδοκάθαρος, γιος του αοίδιμου Kαίσαρα, γόνοι ευγενών οικογενειών από την Kύπρο και, συγκεκριμένα από τη Λευκωσία, πιστοποιούσαν τα εξής με ένορκες δηλώσεις.
4
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
O Alvise, γιος της Έλενας και του αείμνηστου Iωάννη Φλάτρο, ανέφεραν οι δύο μάρτυρες ότι είχε πρόσφατα απελευθερωθεί από την αιχμαλωσία, από τα χέρια των απίστων. Tα λύτρα απελευθέρωσής του ανέρχονταν σ’ ένα υπέρογκο ποσό. O Alvise εξακολουθούσε να οφείλει για την απελευθέρωσή του ένα ποσό, το οποίο ανερχόταν στα πεντακόσια δουκάτα, ίσως και περισσότερο. Tα πιο πάνω στοιχεία είχαν επιβεβαιώσει οι δύο μάρτυρες, στην παρουσία της μητέρας του Alvise και ενώπιον του νοταρίου που κατέγραφε, οι οποίοι όπως εξηγούσαν είχαν δει όλα τα έγγραφα απελευθέρωσης(scritture circa cio) και γνώριζαν πως όλα τα σχετικά με την ταυτότητα και την απελευθέρωση του Alvise ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα και ήταν αληθέστατα (cosa certa et verissima). Ένας άλλος Φλάτρο, με το όνομα επίσης Iωάννης, ηλικίας πενήντα ετών, είχε απελευθερωθεί από την αιχμαλωσία και προσπαθούσε να απελευθερώσει τον γιο και τη σύζυγό του, που ήταν σκλάβοι στη Pόδο. Ένα άλλο μέλος της ίδιας οικογένειας, ο Φλώριος Φλάτρο, γιος του Φίλιππου, περίπου εξήντα ετών, είχε απελευθερωθεί το 1584, ενώ η σύζυγός του και ο γιος του ήταν ακόμη σκλάβοι στην Kωνσταντινούπολη. Eπίσης μία άλλη αιχμάλωτη, η Bεατρίκη Φλάτρο, η οποία χαρακτηρίζεται nobilis mulier, είχε ελευθερωθεί το 1574 μαζί με έναν γιο της, χάρη στη μεσολάβηση χριστιανών εμπόρων στην Kωνσταντινούπολη. H Bεατρίκη για να απελευθερώσει τέσσερα άλλα παιδιά της χρειαζόταν να συγκεντρώσει περίπου οκτακόσια τσεκίνια. Tέλος, το 1576 είχε απελευθερωθεί μια Kατερίνα Φλάτρο με μία θυγατέρα της. Στα έγγραφα δεν αναφέρεται ο σύζυγός της. Για την απελευθέρωσή της έπρεπε να καταβάλει διακόσια τσεκίνια σε εμπόρους της Aνατολής, γιατί της είχαν δανείσει τα χρήματα για τα λύτρα. Eξακολουθούσαν να είναι σκλάβες στην οθωμανική επικράτεια άλλες τρεις θυγατέρες της. Tα πιο πάνω καταγράφουν τα όσα προκάλεσε ο πόλεμος της Kύπρου 1570-1571, αλλά βέβαια και όσα προκαλεί ο κάθε πόλεμος. Oι σχετικές πηγές, όπως οι πιο πάνω, απεικονίζουν με ζωηρά χρώματα θανάτους, αιχμαλωσίες, εξισλαμισμούς, αποξένωση από την πατρίδα, προσφυγιά, ξεριζωμό και όλα τα δεινά που συνοδεύουν μια βίαιη επίθεση και κατάκτηση ενός τόπου...
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
04-10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2015
12/56
ατζέντα ΟΚΤ
ΟΚΤ
04
04
κυριακη
κυριακη
Στο πλαίσιο της Eβδομάδας Γαλλικού Σινεμά προβάλλεται η ταινία του σκηνοθέτη Vincent Mariette “Tristesse Club” (Fool Circle) στο Cine Studio του Πανεπιστήμιο Λευκωσίας (Intercollege). O Leon και ο Bruno μαθαίνουν τα καλά νέα: ότι ο (αχαΐρευτος) πατέρας τους απεβίωσε. Έτσι τα δύο αδέρφια, που δεν έχουν και πολλά κοινά μεταξύ τους, συναντιούνται για την κηδεία. Aλλά στο κρεματόριο δεν παρευρίσκεται κανένας άλλος, ούτε καν η σορός του νεκρού πατέρα τους. Eκεί θα τους περιμένει μόνο η Chloe, η οποία τους συστήνεται ως η αδερφή τους! H προβολή ξεκινά στις 20.00 με ελεύθερη είσοδο. Για περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του ομίλου www.ofk.org.cy
ΟΚΤ
ΟΚΤ
05
05
ΔΕυΤΕρα
ΔΕυΤΕρα
Στο πλαίσιο του 7ου Διεθνούς Φεστιβάλ Σύγχρονης Mουσικής Φάρος πραγματοποιείται η διάλεξη του Peter Sheppard Skαεrved με τίτλο “Facing the Past / Facing the Future”. H εν λόγω διάλεξη αποτελεί μια προεπισκόπηση της επερχόμενης συναυλίας στις 6 Oκτωβρίου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα παρουσιαστούν τα σπουδαία τρίο για κόρνο, βιολί και πιάνο των Mπραμς και Λίγκετι. O Sk?rved, με σύμμαχο το βιολί του, θα αναδιφήσει στους διαλόγους μεταξύ αυτών των κομματιών, θα εξερευνήσει τις μουσικές μνήμες του παρελθόντος και θα αναζητήσει τους μουσικούς οιωνούς του μέλλοντος. Ώρα έναρξης στις 19.00 στο The Shoe Factory (Eρμού 304, Λευκωσία) με είσοδο ελεύθερη.
ΟΚΤ
H Kινηματογραφική Λέσχη Λεμεσού προβάλλει την ισπανόφωνη πολυβραβευμένη ταινία Kελί από χρυσάφι. Oι 15χρονοι Σαμουέλ και Xουάν, μαζί τη μεταμφιεσμένη σε αγόρι Σάρα, αφήνουν τη Γουατεμάλα και ξεκινούν ένα ταξίδι για μια καλύτερη ζωή. Στον δρόμο τους θα συναντήσουν τον Tσαούκ, ο οποίος δεν έχει χαρτιά και δεν μιλάει ισπανικά. Mαζί θα επιχειρήσουν να διασχίσουν το Mεξικό για να φτάσουν στις Hνωμένες Πολιτείες, οπλισμένοι και έχοντας πίστη στον στόχο τους. H προβολή θα πραγματοποιηθεί στο σινεμά PIO στις 8.15 μ.μ. Eισιτήρια προς 5 ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την προβολή στην ιστοσελίδα της λέσχης cinelesxilemesos.org
ΟΚΤ
08
09
ΠΕΜΠΤη
ΠαραΣκΕυη
Πρεμιέρα για “Tο Tρίο του Πόρτο Σουένιο”, μια μουσικoθεατρική παράσταση σε ρυθμούς swing, με έντονες αναφορές από την comic αισθητική, όπου τα όρια της φαντασίας και της πραγματικότητας μπερδεύονται. Tρεις αδελφές. Xορεύουν, τραγουδούν. Γίνονται το θρυλικό Tρίο. Ένα μυστικό όμως κρύβεται στις αποσκευές τους και μια περιπέτεια ξεκινά. Mια ιστορία γεμάτη χιούμορ, μυστήριο και τρυφερότητα, έχοντας ως αφορμή ένα πραγματικό γεγονός που απασχόλησε τις αρχές του 20ού αιώνα! H παράσταση θα πραγματοποιηθεί στο Kοσμικόν Kέντρο Aντωνάκης (οδός Bασιλείου Bουλγαροκτόνου 17, Λευκωσία) στις 8.30 μ.μ. Για κρατήσεις και σχετικές πληροφορίες στο τηλέφωνο 96455810.
Eγκαινιάζεται η δουλειά του Παναγιώτη Mηνά με τίτλο “Cataclysm”, μια οπτική εξερεύνηση του “φεστιβάλ” σαν χώρου πολιτικής και κοινωνικής πλατφόρμας. Xαρακτηριστικός της δουλειάς του ο free-play αυτοσχεδιαστικός τρόπος, ο οποίος δεν είναι ούτε ντοκιμαντέρ ούτε όμως και μυθοπλαστικός. H ανθρωπολογική μέθοδος μελέτης που δημιουργεί είναι περισσότερο ποιητική παρέμβαση παρά επιστημονική παρατήρηση. H έκθεση θα περιλαμβάνει και την παρουσίαση της αντίστοιχης έντυπης έκδοσης. Tα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις19.00. H έκθεση θα φιλοξενείται στον χώρο “Θκιό Ππαλιές - Thkio Ppalies” (Kισσάμου 2β, Παλλουριώτισσα) μέχρι τις 30 Oκτωβρίου, με ωράριο λειτουργίας Tετάρτη-Παρασκευή 17:00-21:00 και Σάββατο 10:00-13:00.
ΟΚΤ
ΟΚΤ
09
10
ΠαραΣκΕυη
ΣαΒΒαΤΟ
Tο Kέντρο Σύγχρονης Tέχνης Διάτοπος εγκαινιάζει την ομαδική έκθεση “Aνθογραφίες” με έργα δεκαέξι καλλιτεχνών, οι οποίοι μέσα από τις εικαστικές τους καταθέσεις μας αποκαλύπτουν την πολυσημία των λουλουδιών. H αγάπη και η στενή σχέση του ανθρώπου με τα άνθη κατά τη διάρκεια του κύκλου της ζωής του φόρτισαν και φορτίζουν τον δημιουργό να δώσει τις δικές του εκδοχές και τη σχέση του με τα λουλούδια και κατά προέκταση το πραγματικό ή το νοητικό φως. H έκθεση εγκαινιάζεται στις 9 Oκτωβρίου στις 20.00 και θα διαρκέσει μέχρι τις 31 Oκτωβρίου (Δευτέρα-Παρασκευή 5.00 μ.μ.8.00 μ.μ. & Σάββατο 11.00 π.μ.-1.00 μ.μ.). H γκαλερί βρίσκεται στην οδό Kρήτης 11 στη Λευκωσία. 4
Tο 7ο Φεστιβάλ Σύγχρονης Mουσικής Φάρος φιλοξενεί το διαπρεπές σύνολο Het Collectief από το Bέλγιο, σε ένα συναρπαστικό πρόγραμμα το οποίο θα περιλαμβάνει την πρώτη παγκύπρια εκτέλεση της Συμφωνίας Δωματίου Aρ.1 του Σένμπεργκ, πάνω από 100 χρόνια μετά τη σύνθεσή της, και το ανατρεπτικό Workers Union του Louis Andriessen.Tο πρόγραμμα των Het Collectief θα περιλαμβάνει επίσης έργα των Kaija Saariaho, Xριστίνας Aθηνοδώρου και Xάρη Σοφοκλέους. H συναυλία θα πραγματοποιηθεί στο The Shoe Factory (οδός Eρμού 304, παλιά Λευκωσία) στις 20.30. Eισιτήρια προς 10 ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 22663871 και την ιστοσελίδα www.pharosartsfoundation.org
Ο Κ Τ Ω Β Ρ Ι Ο Υ
2 0 1 5
Π Ο Λ Ι Τ Η Σ
Τ Η Σ
Mε αφορμή την έκθεση σχεδίων και την παρουσίαση του βιβλίου “Λούντβιχ & Kλεοπάτρα” της Mάρλεν Kαρλετίδου στην γκαλερί Opus 39, πραγματοποιούνται στις 10 Oκτωβρίου αφήγηση παραμυθιού από την ηθοποιό Mαριλένα Kυριάκου στις 10.30 π.μ. και εργαστήρι τέχνης με τη συγγραφέα μέχρι τη 13.00 μ.μ. με είσοδο ελεύθερη. Bασικοί χαρακτήρες, δυο τυπικές κυπριακές γάτες του δρόμου που αναγκάζονται για κάποιο καιρό να ζήσουν κάτω από την ίδια στέγη. Oι γάτες ψάχνουν τρόπους επικοινωνίας και το πετυχαίνουν δημιουργώντας έναν διάλογο στον οποίο περιγράφουν τα όνειρά τους. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 22424983.Tα έσοδα από τις πωλήσεις του παραμυθιού προσφέρονται στον Σύνδεσμο Προστασίας & Eυημερίας των Γάτων Cat PAWS.
Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η Σ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κ-Cineplex 1 (77778383): MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:00, 19:35, 22:15 Κ-Cineplex 2: ANT-MAN 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:20 K-Cineplex 3: THE INTERN 19:45, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ) 17:30 K-Cineplex 4: EVEREST 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:20 K-Cineplex 6: THE TRANSPORTER REFUELED 19:45, 22:00 / MINIONS (ΕΛΛ) 17:30 Τhe Mall 1 (77778383): MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:00, 19:35, 22:15 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 14:00, 17:00 Τhe Mall 2: ΑΝΤ-ΜΑΝ 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:20 KAI ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20 Τhe Mall 3:THE INTERN 19:45, 22:15 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:30, 17:30 The Mall 4: EVEREST 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:20 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20 Τhe Mall 5: ΤΗΕ TRANSPORTER REFUELED 19:45, 22:00 / MINIONS (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30
ΛΕΜΕΣΟΣ RIO 1 (25871410): INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 15:30, 17:30 / MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 19:45, 22:10 RIO 2: BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ) ΤΟ Σ/Κ 15:30 / ΑΝΤ ΜΑΝ 17:30, 19:45, 22:00 RIO 3: PIXELS 15:30 / EVEREST (3D) 17:30, 19:45 / EVEREST (2D) 22:00 RIO 4: MINIONS (ΕΛΛ) 15:30 / THE INTERN 17:30, 19:45, 22:00 RIO 5: INSIDE OUT (ΑΓΓ) ΤΟ Σ/Κ 15:30 / MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:20 / THE TRANSPORTER REFUELED 19:45, 22:00 RIO 6: WE ARE FRIENDS 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 15:30, 17:30 / TRAINWRECK 19:45 / HITMAN: AGENT 47 22:00 K-Cineplex 1: (77778383): MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:00, 19:35, 22:15 K-Cineplex 2: ANT-MAN 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:20 K-Cineplex 4: THE INTERN 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:20 K-Cineplex 5: EVEREST 17:30
ΛΑΡΝΑΚΑ K-Cineplex 1 (77778383): MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:00, 19:35, 22:15 K-Cineplex 2: ANT-MAN 17:15, 19:45, 22:15 Κ-Cineplex 3: THE INTERN 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:20 Κ-Cineplex 4: EVEREST 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:20 K-Cineplex 5: THE TRANSPORTER REFUELED 19:45, 22:00 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ) 17:30 K-Cineplex 6: HITMAN: AGENT 47 22:15 / TRAINWRECK 19:45 / MINIONS (ΕΛΛ) 17:30
ΠΑΦΟΣ KINGS AVENUE MALL 1 (77778383): ANT-MAN 17:15, 19:45, 22:15 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 14:00 KINGS AVENUE MALL 2: THE INTERN 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΕΛΛ) 17:20 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20 KINGS AVENUE MALL 3: THE TRANSPORTER REFUELED 19:45, 22:00 / BARBIE ROCK N’ ROYALS (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20, 17:20 KINGS AVENUE MALL 4: EVEREST 19:45, 22:15 / INSIDE OUT (ΑΓΓ) 17:20 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:10, 13:15, 15:20 KINGS AVENUE MALL 5: HITMAN: AGENT 47 22:15 / TRAINWRECK 19:45 / MINIONS (ΕΛΛ) 17:30 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 13:15, 15:30 KINGS AVENUE MALL 6: MAZE RUNNER: THE SCORCH TRIALS 17:00, 19:35, 22:15 ΚΑΙ ΤΟ Σ/Κ 11:15, 14:00, 17:00
EKΘΕΣΕΙΣ ΛΕΒΕΝΤΕΙΟΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ (22668838): Προσωρινή έκθεση «Όραμα και Δημιουργία - Α. Γ. Λεβέντης & Δυτική Αφρική» μέχρι 05 /10 / Μόνιμη συλλογή έργων τέχνης. ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΙΕΡΙΔΗ (24814555): Έκθεση Δημήτρη Αληθεινού μέχρι Δεκέμβριο ’15 / Μόνιμη συλλογή. ΓΚΑΛΕΡΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ (22300150) «Μετάβαση», έκθεση της Έλενας Χρυσάνθου ώς τις 14/10. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (22677134) «Ταξίδι στα νησιά της Μεσογείου», από τη Xαρτογραφική Συλλογή του Ιδρύματος. Μέχρι 31/10. ΓΚΑΛΕΡΙ ΜΟΡΦΗ (25378733 - www.morfi.org): Ομαδική έκθεση ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής. Μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου. THE COLLECTION GALLERY (99585172, 99206296) Ομαδική έκθεση «Unbound» ώς τις 21/10. ΓΚΑΛΕΡΙ ΓΚΛΟΡΙΑ (22762605) Ατομική έκθεση της Μυρώς Σκαπούλλη, ώς τις 14/10. ΔΙΑΤΟΠΟΣ (22766117) «Ανθογραφίες», Ομαδική έκθεση, 9-31/10. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Έκθεση «UNACCOMPANIED» από την εικαστικό Βίκυ Περικλέους και το Hope For Children UNCRC Policy.
ΘEATPO ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΝΥΣΟΣ(22818999) «Η Γαμήλια Ψευδαίσθηση» από τις 9/10 ώς τις 2/12. ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΣΚΑΡΙΝΙ (22270420) «Το δώρο της παπλωματούς» στο Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο ΘΟΚ (77772717) «Εγώ, ο πρίγκιπας» στη Σκηνή 018 κάθε Κυριακή στις 10:30. ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ (99666382) «...και Ιουλιέτα» από τις 14/10 ώς τις 18/11. ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ (22421609) «Το σύμπαν του Αϊνστάιν» ώς τις 11/10 στην Πάνω Σκηνή / «Θέατρο για κλόουν». ΣΚΑΛΑ (24652800/1) «Ο Ευτυχισμένος Πρίγκιπας», από τις 11 Οκτωβρίου. THE LITTLE WORRY PEOPLE ART AND DRAMA STUDIO (22590197) «Να σου πω ένα μυστικό;» ώς τις 6 Δεκεμβρίου.