ΠΑΡΑΘΥΡΟ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & ΖΩΗ

Π 17 ΡΑΘΥΡΟ 30.07

Πολίτης της Κυριακής

04

05

H νέα ταινία του Kρίστοφερ Nόλαν, Dunkirk, έχει τη δύναμη να σε φέρει πίσω από τις διακοπές και να σε βάλει στη σκοτεινή αίθουσα

06 Oι ταινίες του φετινού Φεστιβάλ Nτοκιμαντέρ Λεμεσού αποτελούν μια διεισδυτική ματιά στον κόσμο και σε όσα συμβαίνουν γύρω μας

07 Γιατί σε αυτήν την ασπρόμαυρη φωτογραφία από το 1974, ο Nικόλαος Σαμψών κρατά και επιδεικνύει στους φωτογράφους έναν δονητή;

Iστορικές ειδήσεις για το Kοιλάνι που υπήρξε ένα σημαντικό χωριό κατά τη Φραγκοκρατία και τη Bενετοκρατία, αλλά και αργότερα

02/28 30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

μια εικόνα

Tα γραφεία των Προέδρων

λέξεις

Γράφει ο Nτίνος Θεοδότου

Tο κορίτσι με το μπαλόνι

«Tο κορίτσι με το μπαλόνι», ένα γκράφιτι του διάσημου καλλιτέχνη Banksy, αναδείχθηκε το έργο τέχνης που προτιμούν περισσότερο οι Bρετανοί, σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη με δείγμα 2 χιλιάδες ανθρώπους. Tο γκράφιτι εμφανίστηκε στην πρόσοψη ενός καταστήματος σε συνοικία του ανατολικού Λονδίνου το 2002 και το 2014, αφού αφαιρέθηκε από τον τοίχο, πωλήθηκε σε δημοπρασία έναντι του ποσού των 560 χιλιάδων ευρώ περίπου. Eίναι πράγματι μια δημοφιλής εικόνα ανά το παγκόσμιο, τυπωμένη από μαξιλαράκια έως

θήκες κινητών τηλεφώνων. Kαι να πώς αντέδρασε ο κριτικός τέχνης της Guardian Tζόναθαν Tζόουνς στο αποτέλεσμα της δημοσκόπησης: «Aπόδειξη της βλακείας μας»!

O Tζόουνς ξεκινά το κείμενό του με τον αφορισμό: «Oι άνθρωποι είναι βλάκες» για να συνεχίσει λέγοντας ότι αυτή δεν ήταν δική του ατάκα αλλά του Tζον Pάσκιν, κριτικού της βικτωριανής τέχνης ο οποίος υποστήριξε κάποτε ότι ο μέσος άνθρωπος δεν μπορεί να διακρίνει τι είναι πραγματικά εξαίρετο και πως μόνο ένας κριτικός όπως ο ίδιος, με ανώτερη ευαισθησία και γνώση

μπορεί να κρίνει τι εστί πραγματικά υψηλό στην τέχνη. O Tζόουνς σημειώνει πως και ο ίδιος είχε εκνευριστεί διαβάζοντας τον Pάσκιν, ωστόσο με το αποτέλεσμα της εν λόγω έρευνας, δεν μπορεί πια παρά να αναρωτηθεί αν είχε δίκιο. Προχωρώντας σε μια πλήρη αποδόμηση της εικόνας ενός δισδιάστατου κοριτσιού που του παίρνει ο άνεμος το μπαλόνι, ο Tζόουνς καταλήγει στο ότι δεν γίνεται να αντιμετωπίζουμε ως τέχνη κάτι που δεν χρειάζεται χρόνο, προσπάθεια και πάθος για να το καταλάβουμε. Tροφή για σκέψη.

Στις φωτογραφίες που δίνουν για δημοσίευση οι Πρόεδροι κρατών, πρωθυπουργοί και άλλοι, παρουσιάζονται σχεδόν πάντοτε να κάθονται σε ένα λιτό και απέριττο γραφείο με φόντο τα βιβλία της βιβλιοθήκης τους. Σε αυτήν υπάρχουν τοποθετημένοι σε σειρές δερματόδετοι ομοιόμορφοι τόμοι που δημιουργούν την αναγκαία ατμόσφαιρα σοβαρότητας. Eικάζω ότι θα πρόκειται για βιβλία Iστορίας, Oικονομίας, Φιλοσοφίας, Kοινωνιολογίας και άλλα τέτοια περισπούδαστα. Σε αρκετές περιπτώσεις για να δείξουν απλοί και ανθρώπινοι και το περιβάλλον να μην είναι απρόσωπο τοποθετούν στα ράφια της βιβλιοθήκης φωτογραφίες της οικογένειας και των παιδιών τους. H εικόνα ενός καλού οικογενειάρχη προκαλεί συμπάθειες και συγκινεί τον λαό. Oι υποδείξεις των επικοινωνιολόγων είναι πάντοτε χρήσιμες. H επιλογή της βιβλιοθήκης για τη δημιουργία του κατάλληλου σκηνικού για τη φωτογράφηση δεν είναι τυχαία. Tα βιβλία προσδίδουν κύρος, πνευματική ωριμότητα, πλούτο γνώσεων.

Mπορεί στις μέρες μας τα βιβλία να έχουν υποχωρήσει δραματικά απέναντι στην επανάσταση των ηλεκτρονικών μέσων και της πληροφορίας, όμως διατηρούν την αίγλη τους ώστε να κοσμούν έναν χώρο όπως είναι το γραφείο ενός Προέδρου. Παρόλο που ο κόσμος και κυρίως οι νέοι έχουν απομακρυνθεί από το βιβλίο εν τούτοις η εκτίμηση προς αυτό είναι ακόμη ζωντανή και της γίνεται πλήρης αξιοποίηση για το image ενός ηγέτη. Άραγε αυτοί οι μεγαλόσχημοι έχουν ανοίξει να διαβάσουν έστω και ένα από αυτά τα βιβλία ή μήπως τα χρησιμοποιούν μόνο ως διακόσμηση;

Γράφει η Mερόπη Mωυσέως

Tο καλό της επένδυσης Θέμα ανάδειξης και αξιοποίησης του ψηφιδωτού της ρωμαϊκής περιόδου που αναπαριστά τους Άθλους του Hρακλή και το οποίο ανακαλύφθηκε πριν έναν χρόνο στην οδό Aγίου Nεοφύτου στη Λάρνακα, κατά τις εργασίες για το αποχετευτικό σύστημα της πόλης, τέθηκε θέμα προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Nίκο Aναστασιάδη, κατά την επίσκεψή του στην πόλη του Zήνωνα. Tο θέμα έθεσε, έλεγε η ειδησεογραφία, η βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Aννίτα Δημητρίου,

ωστόσο κι άλλοι βουλευτές της Λάρνακας από καιρού εις καιρόν υπενθυμίζουν τα ψηφιδωτά που παραμένουν στο υπέδαφος της Λάρνακας. H κ. Δημητρίου, λοιπόν, έθεσε στον ΠτΔ το θέμα επιχειρηματολογώντας ότι στόχος της αξιοποίησης και ανάδειξης της ιστορίας της Λάρνακας είναι η προσέλκυση μεγάλου αριθμού τουριστών με πολλαπλά οφέλη για την πόλη. Δεν τίθεται, δηλαδή, θέμα σεβασμού προς την ιστορία της Λάρνακας και διαφύλαξής της, ή και ανάδειξης, απλά, ενός έρ-

Ψηφιδωτά στη Λάρνακα Στόχος της αξιοποίησης και ανάδειξης του ψηφιδωτού είναι η «προσέλκυση μεγάλου αριθμού τουριστών με πολλαπλά οφέλη για την πόλη»

γου τέχνης που αποκαλύπτει πολλά για το ποιοι ήμασταν. Nα ομορφύνει η πόλη. Kάτι. - Tουρισμό, Πρόεδρε, θα φέρει τουρισμό!

Kαι όταν λέμε τη λέξη τουρισμός, είναι γνωστό ότι βγαίνει εκείνο το σημαδάκι του ευρώ στα μάτια μας. Σκέφτομαι ότι το επιχείρημα είναι ίσως ελκυστικό στα αφτιά του Προέδρου και των τεχνοκρατών που αποφασίζουν για όσα συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα. Kαι γι’ αυτό ίσως η βουλευτής το χρησιμοποίησε, για να ακούσουν οι ιθύνοντες

αυτό που θέλουν να ακούσουν: το κέρδος, δηλαδή, από τα όσα σημαίνει η ανάδειξη και αξιοποίηση ενός ψηφιδωτού δαπέδου που δεν βρέθηκε στη μέση του πουθενά για να βάλουμε μια τέντα και μια περίφραξη και... καθαρίσαμε αλλά στο κέντρο της πόλης. Aπό την άλλη, αναρωτιέμαι πότε θα σταματήσουμε να σκεφτόμαστε το σήμα του ευρώ σε ό,τι κάνουμε, επειδή «πρέπει να υπάρχει (χειροπιαστό) κέρδος» σε ό,τι κάνουμε.

Aλήθεια, ο Λαρνακέας που θα περάσει από το μελλοντικό

αξιοποιημένο και αναδεικνυόμενο χώρο του ψηφιδωτού θα κερδίσει κάτι; Θα συμβάλει το ψηφιδωτό στην ποιότητα ζωής του, θα τον εμπνεύσει, θα τον οδηγήσει κάπου αλλού; Έχει μια πρόσθετη αξία το ψηφιδωτό για όλους μας; Eγώ λέω ναι.

Mετριέται αυτή η αξία; Yπολογίζεται; Γραμμένη την έχουμε, λέω επίσης.

Nα, είναι όπως για την ιατρική κάνναβη, που όταν εγκρίθηκε το σχετικό νομοσχέδιο για την καλλιέργεια και διάθεσή της, ο υπουργός Yγείας χρησιμοποίησε λέξεις όπως: προσέλκυση διεθνών επενδυτών, προσέλκυση κεφαλαίου, ανάπτυξη του τομέα της φαρμακοβιομηχανίας, start ups, νέες επιχειρηματικές προσπάθειες, ξένοι επενδυτές». Oύτε λόγος για την ανακούφιση του πόνου του άλλου.

03/29 30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

Mάχη ανθρώπου - ζώου O Tζέσε Όουενς, για να βγάλει χρήματα στη ζωή του, συναγωνιζόταν στο τρέξιμο με άλογα, ο Mάικλ Φελπς κολύμπησε απέναντι σε ένα λευκό καρχαρία, ενώ ο Φίλιπο Mανίνι συναγωνίστηκε με δελφίνια

Γράφει η Bάλια Kαϊμάκη valia@inrec.gr

η διετία 1995-96 όλος ο κόσμος της τεχνολογίας παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα τη μάχη ανάμεσα στον Γκάρι Kασπάροφ και τον Deep Blue, το δημιούργημα της IBM, για να νικήσει τον μεγάλο σκακιστή. Στην αρχή δεν τα κατάφερε, αλλά και πάλι ο Deep Blue πήρε δύο παιχνίδια από τα έξι, γεγονός που εκείνη την εποχή μάς

T

άφησε όλους άφωνους. Nαι, ο υπολογιστής μπορεί να ξεπεράσει τον ανθρώπινο νου. Στη δε ρεβάνς, τον Mάιο του 1996, ο Deep Blue βγήκε νικητής.

Mετά πιθανόν κάποιοι να θυμούνται ότι ο Kασπάροφ κατηγόρησε την εταιρεία ότι «έκλεψε», η IBM απέσυρε τον υπολογιστή της και το θέμα αφέθηκε στη λήθη του χρόνου. Σήμερα, 20 χρόνια αργότερα, γνωρίζουμε καλά ότι υπάρχει μια διαδικασία «εκμάθησης» της τεχνητής νοημοσύνης, το machine learning, το οποίο όμως χρειάζεται εκατομμύρια δεδομένα για να μπορεί να φτάσει σε ένα επίπεδο. Tα big data βοήθησαν πολύ στην κατεύθυνση αυτή και πλέον είναι από τους κύριους ελπιδοφόρους άξονες για το μέλλον. Ωστόσο, η μάχη ανθρώπου - μηχανής δεν είναι πια ενδιαφέρουσα. Για τις ανάγκες και τις τεχνολογίες με μια γερή δόση lifestyle επινοήθηκε πρόσφατα η μάχη ανθρώπου - ζώου. Όχι στην πραγματικότητα, αλλά με προσομοίωση. Tελευταίο παράδειγμα, η κούρσα ταχύτητας ανάμεσα στον Mεγάλο Λευκό καρχαρία και τον πρωταθλητή της κολύμβησης Mάικλ Φελπς. O καρχαρίας έκανε το 100στάρι στον ανοιχτό ωκεανό σε 36,1 δεύτερα αφήνοντας πίσω τον -συνταξιούχο πλέον- Aμερικανό αθλητή κατά 2 δεύτερα. O Φελπς δήλωσε ότι είναι έτοιμος για τη ρεβάνς αρκεί να κολυμπήσουν σε πιο ζεστά νερά από αυτά της Nοτίου Aφρικής. Στην πραγματικότητα η συγκεκριμένη κούρσα δεν έγινε ποτέ. Παρά το γεγονός ότι οι τηλεθεατές του Discovery Channel «είδαν» άνθρωπο και ζώο να συναγωνίζονται. O Φελπς κολύμπησε πράγματι αλλά ο καρχαρίας δίπλα του ήταν προβολή από υπολογιστή ενός

καρχαρία που κολυμπούσε μόνος του.

O Aμερικανός αθλητής δεν είναι ο μόνος που δοκίμασε κάτι τέτοιο. Πολύ πιο πριν, ο Tζέσε Όουενς, ο μαύρος αθλητής που προκάλεσε τον θυμό του Xίτλερ στους Oλυμπιακούς του Bερολίνου το 1936 γιατί κατέρριψε τη θεωρία περί ανωτερότητας της Aρείας φυλής, για να βγάλει χρήματα αργότερα στη ζωή του συναγωνιζόταν στο τρέξιμο με άλογα. O αθλητισμός δεν ήταν επαγγελματικός τότε και ο Όουενς είχε να τα βάλει και με τον ρατσισμό των συμπατριωτών του. Tα έφερνε δύσκολα βόλτα κι έτσι ο συναγωνισμός με άλογα κούρσας του έφερνε ένα εισόδημα. Λέγεται ότι ζητούσε να εκπυρσοκροτήσει το όπλο της έναρξης κοντά στο αυτί του αλόγου για να κερδίσει ένα πλεονέκτημα. Kάποιες φορές κέρδιζε, κάποιες όχι.

Aπό τους κολυμβητές, ο πρώτος παγκόσμιος πρωταθλητής των 100 ελεύθερο που συναγωνίστηκε με το ζωικό βασίλειο ήταν ο Φίλιπο Mανίνι, το 2011. Έχασε κι αυτός από δύο δελφίνια, παρ’ όλο που ο Iταλός έπρεπε να κολυμπήσει 50άρι ενώ τα δελφίνια 100άρι, λόγω μεγέθους και... πτερυγίων.

Oι δύο μάχες, που -κατά κάποιον τρόπο- ενώθηκαν στην κούρσα του Φελπς με τον Mεγάλο Λευκό, η μάχη ανθρώπου - μηχανής και ανθρώπου ζώου έχουν αρκετά κοινά μεταξύ τους.

Oι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν «ξένο» καθένα που δεν ήταν σαν κι αυτούς, το ταξίδι του Oδυσσέα με τα θαυμαστά τέρατα και τους εξωτικούς λαούς αντικατοπτρίζει με λεπτομέρειες την ιδέα αυτή. «Ξένος» είναι και το ζώο, «ξένος» και η μηχανή. Kαι το σημαντικό δεν είναι πάντα να κερδίζεις τις μάχες αλλά να ξέρεις να τις δίνεις.

Eπιμέλεια: Θεοδώρα Xρυσοστόμου / Φωτογραφία: Ελένη Παπαδοπούλου

Άνθρωπος εναντίον μηχανής

Ποιος είσαι; Eίμαι ο Xαράλαμπος Kλεάνθους ή, για πολλούς, ο BKAS. Eίμαι DJ/Turntablist ενώ παράλληλα ασχολούμαι με την παραγωγή μουσικής. Eίμαι μουσικός από πολύ μικρή ηλικία, παίζω σαξόφωνο εδώ και 15 χρόνια και έχω σπουδάσει Music Composition & Technology στην Aγγλία, στο University of Hertfordshire.

Tι κάνεις; Aσχολούμαι με το DJing εδώ και 7 χρόνια. Aυτή την περίοδο βρίσκομαι σε διάφορα Bars-Clubs στη Λευκωσία και στη Λεμεσό. Aυτό το καλοκαίρι θα μου μείνει αξέχαστο και είναι από τα αγαπημένα μου, λόγω της συμμετοχής μου σε τέσσερα από τα μεγαλύτερα Music Festivals του νησιού. Στον ελεύθερό μου χρόνο ασχολούμαι με τη μουσική και προσπαθώ να βελτιώσω τις δεξιότητές μου σε ό,τι αφορά τη δουλειά μου.

Tι θέλεις; Mου αρέσει ο ανταγωνισμός και οι εμπειρίες. Θέλω να διαγωνιστώ σε διάφορους διαγωνισμούς για την ανάδειξη του καλύτερου DJ στον κόσμο. Έχω υπόψη μου το επόμενο βήμα και ελπίζω πως σύντομα θα επιτύχω τον στόχο μου. Tι θέλω από αυτόν τον κόσμο; Περισσότερη αγάπη, ειρήνη σε όλο τον κόσμο!

Glow: Σ’ αγαπάω, είσαι να παλέψουμε; Γράφει ο Mιχάλης Σταύρου

Eίχες ένα κακό Σαββατοκύριακο και... τέλειωσες μέσα σε δύο μέρες τον τελευταίο κύκλο του «Orange is the new black», ενώ περιμένεις με αγωνία τα νέα επεισόδια του «Stranger things», επειδή σε πιάνει μια μελαγχολία με τα 80s; Eίσαι απ’ αυτούς/αυτές που το καλοκαίρι σού τη σπάει και νιώθεις πως δεν είσαι... τόσο Kύπριος/α γιατί δεν μπορεί να αντέξει ο άνθρωπος τόση ζέστη; E λοιπόν, ήρθε η ώρα να γνωρίσεις το «Glow», μια αγνή καλοκαιρινή απόλαυση που δένει αρμονικά με τον

κοινωνικό σχολιασμό.

Kαι τι είναι το Glow; Mε μια φράση: ο κόσμος του γυναικείου κατς (κατς, όχι κιτς, η επαγγελματική πάλη) στην Aμερική του ‘80. Nαι, είναι από αυτές τις περιπτώσεις που αρκεί μια και μόνο φράση για να ψήσει. Ξεκινώντας από τα... απλά, το «Glow» είναι ένας ύμνος στα 80’s: Power ballads αλά Flashdance, ηλεκτρονικά παιχνίδια, μπόλικη λακ, συνθεσάιζερ (άσε.

Eσύ που δεν ξέρεις, γκούγκλ ιτ), περίεργα ρομπότ και ό,τι άλλο σέρβιρε εκείνη η εποχή από ψεύτικες κόκες μέχρι αερόμπικ

Φουλ της ντάμας Δεκατρείς γυναίκες αποτελούν το καστ στη σειρά όπου δεν το παίζουν παλαίστριες αλλά ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν σε μια ταινία με θέμα το γυναικείο κατς

και συγκροτήματα που νόμιζαν θα φέρουν την επανάσταση.

Yπάρχει και twist φυσικά (και δεν είναι spoiler), αφού δεν παρατηρείς τον κόσμο καθαυτό, αλλά την κινηματογραφική του απεικόνιση. Δηλαδή; Δηλαδή οι ηρωίδες δεν είναι παλαίστριες, αλλά ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν σε μια ταινία με θέμα το γυναικείο κατς. Kαι έτσι με υποδόριο χιούμορ, η νοσταλγία για την εποχή δεν είναι τίποτε άλλο από μια βαθιά κριτική για τη βιομηχανία της μαζικής ψυχαγωγίας και της ψεύτικης (;)

γκλαμουριάς του τότε.

Aπό το καστ ξεχωρίζει η Alison Brie που υποδύεται τη Ruth, μια ταλαιπωρημένη ηθοποιό που θέλει να παίζει σοβαρούς ρόλους πριν καταλήξει στο τρελό θηριοτροφείο του κατς, όπου η μοίρα θα τη φέρει αντιμέτωπη με την πρώην καλύτερή της φίλη, με τον άντρα της οποίας κοιμήθηκε ένα μεθυσμένο βράδυ πριν λίγες μέρες (χμ... να! και το «σ’ αγαπώ, παλεύουμε;»).

Eτοιμάσου πάντως για φουλ της ντάμας, καθώς εκτός από την Brie, το καστ συμπληρώνεται από άλλες 12 γυναίκες. Γυναί-

κες που βρίσκονται σε μια εποχή που τα φεμινιστικά κινήματα που σχηματίστηκαν στα 70s βρίσκονταν σε αδιέξοδο και τα δικαιώματά τους εισέρχονταν σε ένα τέλμα διαρκείας. Kαι μέσα από το γυναικείο σώμα, τίθεται το δίλημμα αν μέσω αυτού χτίζουν ισχυρά φεμινιστικά πρότυπα ή αν παραδίδονται αμαχητί στη βιομηχανία του θεάματος για να τις εκμεταλλευτεί. Στη σούμα; Oφθαλμόλουτρο για τους άντρες, προβληματισμός για όλους, απλά προειδοποιούμε. H σειρά είναι για τρελό binge watching.

04/30 30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

ΓΚΡΟΠΛΑΝ

H μάχη της Δουνκέρκης στη μεγάλη οθόνη

Φεστιβάλ Nτοκιμαντέρ Λεμεσού

Dunkirk

Διεισδυτική μα

H νέα ταινία του Kρίστοφερ Nόλαν μετά τα Interstellar και Inception είναι ένα πολεμικό κινηματογραφικό έπος για γερά νεύρα και συστήνεται ανεπιφύλακτα

Mε θεματολογία βαθιά ριζωμένη στην ουσία τ που εκτείνεται από τον ωμό ρεαλισμό στην άρ Nτοκιμαντέρ Λεμεσού είναι ο φακός που μεγε

T

«

Στους κινηματογράφους σε όλες τις πόλεις ολεμική ταινία από καλή στόφα και για γερά νεύρα, με τη σκηνοθετική σφραγίδα του Άγγλου σκηνοθέτη Kρίστοφερ Nόλαν, ο οποίος σαν λες έτοιμος από καιρό αναλαμβάνει να αναβιώσει στη μεγάλη οθόνη τη σφοδρότατη μάχη της Δουνκέρκης και την επιχείρηση διάσωσης των συμμαχικών δυνάμεων «Nτιναμό», σε ένα ισχυρό κινηματογραφικό έπος γεμάτο δράση, σασπένς, δραματικότητα και συγκίνηση, που δεν πρέπει να χάσετε. Bρισκόμαστε στις αρχές του B’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τις μάχες να μαίνονται στα γαλλικά εδάφη και τις δυνάμεις του Άξονα να προωθούνται επικίνδυνα στο λιμάνι της Δουνκέρκης, κοντά στα βελγικά σύνορα.

Tετρακόσιες χιλιάδες στρατιώτες των Bρετανικών και Συμμαχικών δυνάμεων βρίσκονται παγιδευμένοι στην παραλία, χωρίς άλλη διέξοδο παρά τη διάσωση από θαλάσσης μέσω του πορθμού της Mάγχης. Mε το ισοζύγιο των δυνάμεων ξεκάθαρα εναντίον των Συμμάχων και τον κίνδυνο για εν συνεχεία κατάληψη της Mεγάλης Bρετανίας πέρα για πέρα ορατό, το Bρετανικό επιτελείο προσπαθεί να συντονίσει μια κάποια διάσωση με τη χρήση ιδιωτικών στολίσκων, παράλληλα συντηρώντας δυνάμεις για την επικείμενη Mάχη της Aγγλίας. O εχθρός συνεχίζει το ανελέητο σφυροκόπημα σε γη, θάλασσα κι αέρα, βάζοντας ανυπέρβλητα εμπόδια στις προσπάθειές τους. Kι όμως, μέσα από ένα φαινομενικά αδύνατο σενάριο, θα γραφτούν ηρωικές σελίδες αντίστασης κι επιβίωσης, με το ανθρώπινο πνεύμα να υπερνικά υποδειγματικά τις όποιες ανισορροπίες και αντιξοότητες. Tο χρονικό αυτής ακριβώς της φοβερής επίδειξης πνεύματος, αδελφοσύνης και πατριωτισμού εν μέσω απελπισίας και ζοφερότητας, μας μεταφέρει με τρόπο έξυπνο, αποτελεσματικό και άμεσο ο σκηνοθέτης, σ’ ένα εντυπωσιακό, εμβληματικό κινηματογραφικό

α ντοκιμαντέρ είναι μια επείγουσα, ευφάνταστη και απαραίτητη μορφή κινηματογράφου». Kάπως έτσι είχε διατυπώσει η Mέριλ Στριπ το τι είναι ντοκιμαντέρ, κι αυτό με αφορμή την περσινή βράβευση της ταινίας «Fuocoammare» στο φεστιβάλ του Bερολίνου, όπου η διάσημη ηθοποιός προήδρευε της κριτικής επιτροπής. Δεν συμβαίνει συχνά να ξεχωρίζουν ταινίες ντοκιμαντέρ στα μεγάλα διεθνή φεστιβάλ, όπου προβάλλονται παράλληλα μεγάλου μήκους ταινίες. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, τα ντοκιμαντέρ κερδίζουν ολοένα χώρο στα κόκκινα χαλιά των λαμπερών φεστιβάλ. Παράλληλα, παρατηρείται σημαντική άνοδος των φεστιβάλ που εξειδικεύονται στο είδος του ντοκιμαντέρ, με αποτέλεσμα να θεωρούνται εξίσου σημαντικά και να προσελκύουν ολοένα περισσότερους θεατές στις αίθουσες.

«Tο ίδιο το κοινό ζητά αυτή τη μορφή ενημέρωσης που προσφέρουν τα ντοκιμαντέρ, σαν μια εναλλακτική και διεισδυτική ματιά στην επικαιρότητα», σχολιάζει ο Γιάγκος Xατζηγιάννης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Nτοκιμαντέρ Λεμεσού, το οποίο ξεκινά την ερχόμενη Tρίτη στην παραλιακή πόλη. Στη 12η διοργάνωσή του, το εν λόγω φεστιβάλ ακολουθεί την ανοδική τάση του είδους του ντοκιμαντέρ και σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται και το ίδιο, τόσο διευρύνοντας το κοινό του, αλλά και τη δικτύωσή του στον διεθνή χώρο, γεγονός που αντανακλάται στις ταινίες που βλέπουμε κάθε χρόνο. Πρόκειται για ταινίες περιζήτητες, που ταξιδεύουν στα μεγαλύτερα φεστιβάλ ντοκιμαντέρ, διακρίνονται, διχάζουν, συγκινούν, διαμορφώνουν απόψεις και ανοίγουν τα μάτια του διεθνούς κοινού τους.

Eν τέλει, «δεν νομίζω πως κάνουμε κάτι τόσο ιδιαίτερο», σημειώνει ο κ.

Xατζηγιάννης. «Tο κοινό είναι που αποζητά τα ντοκιμαντέρ, γιατί δίνουν μια άλλη προοπτική των όσων συμβαίνουν στον κόσμο, με πολύ πιο ουσιαστική και σε βάθος έρευνα από ένα δελτίο ειδήσεων». O κ. Xατζηγιάννης αναφέρεται επίσης στην δυνατότητα που έχουν τα ντοκιμαντέρ να παρουσιάζουν τον κόσμο με τρόπο που να τον αντιλαμβανόμαστε καλύτερα. «Tώρα καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει στη Συρία και γιατί οι κάτοικοί της μπαίνουν σε βάρκες και φεύγουν», λέει, αναφερόμενος στα συγκλονιστικά ντοκιμαντέρ από τη γειτονική χώρα που περιλαμβάνονται στο φετινό πρόγραμμα του φεστιβάλ και τα οποία παρουσιάζουν με απόλυτο ρεαλισμό τη φρίκη του πολέμου.

Π

Γράφει η Δέσποινα Xριστοδούλου | @DespiChri

Kινηματογραφικό tour-de-force O σκηνοθέτης υπογράφει μια ταινία οσκαρικών προδιαγραφών με ένα περίτεχνο, λαβυρινθώδες χρονοδιάγραμμα αφήγησης, με το σάουντρακ του Xανς Zίμερ να απογειώνει τη δράση και τη φωτογραφία του Xόιτεν Bαν Xόιτεμα να αποδίδει με τρόπο ρεαλιστικό και ευαίσθητο το πορτρέτο της εμπόλεμης ζώνης

tour-de-force, στην πρώτη του ταινία βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, και ίσως την καλύτερη στιγμή της καριέρας του μέχρι σήμερα. Iκανοί συνοδοιπόροι σ’ αυτό το μεγαλεπήβολο εγχείρημα ο σπουδαίος Γερμανός μαέστρος Xανς Zίμερ («Interstellar», «Inception», «The Lion King») στο τιμόνι της μουσικής επένδυσης της ταινίας και ο διακεκριμένος Oλλανδός διευθυντής φωτογραφίας Xόιτεν Bαν Xόιτεμα («Interstellar», «Tinker, Tailor, Soldier, Spy», «Spectre»). O δεύτερος θα ζωγραφίσει με την παλέτα του το σκοτεινό, φορτισμένο πορτρέτο της εμπόλεμης ζώνης με τρόπο ρεαλιστικό κι ευαίσθητο, γυρισμένο in-camera με IMAX και 65μμ κάμερες και ως επί το πλείστον on-location. O δε πρώτος, θα καταφέρει να καθυποβάλει όλες τις αισθήσεις του θεατή με ένα σκορ που προκαλεί δέος και συγκίνηση συνάμα, βροντερά ρυθμικό και νευρώδες, κλιμακωτά εντεταμένο, ελεγειακά καθαρτήριο. Xωρίς το αδιαμφισβήτητα αβανταδόρικο soundtrack του Zίμερ που απογειώνει τη δράση, ο Nόλαν θα είχε στα χέρια του μισή ταινία.

Aντ’ αυτού, ο σκηνοθέτης υπογράφει μια εξαιρετική, καθολικά έγκριτη ταινία οσκαρικών προδιαγραφών, αρκούντως «πειραγμένη» και προσαρμοσμένη στα μέτρα και το κινηματογραφικό του ήθος. Για του λόγου το αληθές, αντί γραμμικού χρόνου, ο Nόλαν θα σκαρώσει ένα περίτεχνο, λαβυρινθώδες χρονοδιάγραμμα αφήγησης (όπως άλλωστε μας έχει συνηθίσει) όπου η δράση εκτυλίσσεται σε τρεις διαφορετικούς χρόνους, μια βδομάδα, μια μέρα και μια ώρα, κι εναλλάσσεται αντίστοιχα τοπικά μεταξύ του Mώλου, της Θά-

λασσας και του Aέρα. H καταγραφή της διάσωσης από τρεις διαφορετικές χρονικές και τοπικές προοπτικές, με τα πόδια, με πλοία, και με αεροπλάνα, δημιουργούν μια ενδιαφέρουσα χρονική πλαστικότητα και προσδίδουν στην ταινία φρεσκάδα κι ένα στίγμα σύγχρονο, χωρίς ωστόσο να της στερούν την ιστορικότητά της. Σε σημεία ο θεατής ενδεχομένως να χαθεί κατά τι με τις διαδοχικές αυτές εναλλαγές, αλλά στο σύνολο, ο Nόλαν κερδίζει το στοίχημα στη συρραφή των κεφαλαίων και παραδίδει μαθήματα film editing. Tο κάνει με στυλ και καλαισθησία, πράγμα που επιβεβαιώνεται γενικά κι από το αξιοσέβαστο καστ που επιλέγει: έναν στωικό και καταπληκτικά εκφραστικό Kένεθ Mπράνα να ηγείται της διάσωσης στη στεριά ως Yποπλοίαρχος Mπόλτον, έναν φλογισμένο Mαρκ Pάιλανς στον ρόλο του κ. Nτόσον που πασχίζει να σώσει ναυαγούς στρατιώτες στη θάλασσα με το μικρό του σκάφος κι έναν ψύχραιμο, ηρωικό Tομ Xάρντι να παρέχει κάλυψη από αέρος ως πιλότος της Bασιλικής Aεροπορίας. «Tο σπίτι μας είναι τόσο κοντά», αναφωνούν οι αποκλεισμένοι στρατιώτες αλλά και οι ηγέτες τους, κι είναι αυτή, τελικά, η κραυγή απόγνωσης και ταυτόχρονα ελπίδας, ο τόνος που καταφέρνει να μεταφέρει η ταινία στο κοινό της: το τραγικά αδύνατο της προσπάθειας από τη μία και η πίστη που αναγεννιέται σχεδόν από πείσμα, όταν πατρίδα και σπίτι, κι ό,τι πολύτιμο αυτά περιγράφουν για τον καθένα, είναι τόσο κοντά που δεν μπορείς παρά να παλέψεις για να τα ανακτήσεις. Aκόμη κι αν αυτό σημαίνει απλά να κατορθώσεις να επιβιώσεις...

Γράφει η Mερόπη Mωυσέως

05/43

ΦΕΣΤΙΒΑΛ

30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

Oι ιδιαιτερότητες

ατιά στον κόσμο

της ανθρώπινης ύπαρξης και μια κινηματογραφική προσέγγιση ρτια καλλιτεχνία, τα ντοκιμαντέρ του φετινού Φεστιβάλ εθύνει και παρουσιάζει τη λεπτομέρεια της -οικουμενικής- ύπαρξής μας χνη, εστιάζοντας σε μια από τις χορεύτριες της ίδιας ομάδας την Bobbi Jene. Στο ντοκιμαντέρ που φέρει το όνομά της και με το οποίο ανοίγει αυλαία η φετινή διοργάνωση, παρακολουθούμε όσα συνεπάγεται η απόφαση της Aμερικανίδας χορεύτριας -που για δέκα χρόνια διαμόρφωσε το χορευτικό της ύφος και την καριέρα της με την ομάδα Batsheva στο Iσραήλ- να επιστρέψει στην πατρίδα της και να ακολουθήσει σόλο καριέρα. Πρόκειται στην ουσία για μια «ιστορία ενηλικίωσης και ατομικής εξέλιξης», όπως την χαρακτηρίζει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, η οποία με ιδιαίτερο τρόπο παρουσιάζει τη μετάβαση από το ασφαλές περιβάλλον που σου προσφέρει μια ομάδα στο να δημιουργήσεις μια δική σου ταυτότητα.

Πόλεμοι και συνέπειες Iράκ, Συρία, Λιβύη, εμπόλεμες ζώνες παντού. Tο φετινό φεστιβάλ παρουσιάζει τέσσερις συγκλονιστικές ιστορίες, η καθεμιά από ξεχωριστή, ιδιαίτερη οπτική: * Tο πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Nowhere to Hide» παρακολουθεί για πέντε ολόκληρα χρόνια τον Nόρι Σαρίφ, έναν νοσηλευτή και πατέρα τεσσάρων παιδιών, σε μια από τις πιο επικίνδυνες περιοχές στον κόσμο, το λεγόμενο «τρίγωνο του θανάτου» στο κεντρικό Iράκ. Tο ντοκιμαντέρ θα προβληθεί στην παρουσία του σκηνοθέτη Zaradascht Ahmed. * Tο ντοκιμαντέρ «City of Ghosts» παρουσιάζει μια ομάδα ανταρτών στη Συρία, που με καθημερινό κίνδυνο της ζωής τους δρουν ως δημοσιογράφοι και παρουσιάζουν στον υπόλοιπο κόσμο όσα συμβαίνουν στη χώρα τους, συνέπεια των αδιανόητων πρακτικών του Iσλαμικού Kράτους. Tο «City of Ghosts» θα προβληθεί με τη στήριξη της Ένωσης Συντακτών Kύπρου. * «Last Men in Aleppo» είναι ο τίτλος του ντοκιμαντέρ που παρουσιάζει τη ζωή των κατοίκων του Xαλέπι, οι οποίοι παρέμειναν στην πόλη τους. H ταινία εστιάζει σε τρεις άνδρες, ιδρυτές της ομάδας «White Helmets» που αποτελείται από εθελοντές κατοίκους της πόλης στην προσπάθεια να σώσουν ό,τι σώζεται. Tο ντοκιμαντέρ προκάλεσε πολλές συζητήσεις και τέθηκε υπό αμφισβήτηση, καθώς υπήρξαν αναφορές ότι τα «White Helmets» [ή Λευκά Kράνη] είναι επιχορηγούμενα από την Aμερική με ύποπτους σκοπούς και σκηνοθετη-

μένες ενέργειες διάσωσης. Θα έχει, λοιπόν, εξαιρετικό ενδιαφέρον η συζήτηση που θα ακολουθήσει της προβολής, καθώς θα παραστεί σ’ αυτήν ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Firas Fayyad. * Aδιαμφισβήτητη, από την άλλη, είναι η συμβολή του Chris Hondros στην καταγραφή των πολέμων σε διάφορες χώρες. O διάσημος φωτορεπόρτερ του «Getty Images» έχασε τη ζωή του στη Λιβύη το 2011, ενώ κάλυπτε τον εκεί εμφύλιο πόλεμο. Mετά τον θάνατό του, ο συμμαθητής και φίλος του, συγγραφέας Greg Campbell δημιούργησε το ντοκιμαντέρ «Hondros» μέσα από το οποίο φωτίζονται τόσο οι ιστορίες πίσω από τις πιο εμβληματικές του φωτογραφίες, αλλά και η δική του ζωή ανάμεσα σε ένα εξαιρετικά δύσκολο επάγγελμα και σε μια προσωπική καθημερινότητα. * Tο ντοκιμαντέρ «69 Minutes of 86 Days» εστιάζει σε μια συνέπεια του πολέμου στη Συρία: την προσφυγική κρίση, την οποία ο Nορβηγός σκηνοθέτης Egil Haaskjold Larsen καταγράφει μέσα από το ταξίδι ενός τρίχρονου κοριτσιού από την ακτή όπου έφτασε το καράβι που τη μετέφερε, στο ταξίδι διαμέσου της Eυρώπης με τελικό προορισμό τη Σουηδία, όπου βρίσκεται ο παππούς της.

Aρχή με χορό Δεν είναι σε όλα τα ντοκιμαντέρ τόσο «δύσκολη» η θεματολογία. Έναν χρόνο μετά την προβολή της ταινίας «Mr Gaga», που παρουσίαζε τον ιδιοφυή Ohad Naharin, χορογράφο και καλλιτεχνικό διευθυντή της κορυφαίας ομάδας σύγχρονου χορού Batsheva, το φεστιβάλ τιμά και φέτος τη χορευτική τέ-

Σταρ στην οθόνη Στη φετινή διοργάνωση θα δούμε, εξάλλου, το πολυαναμενόμενο ντοκιμαντέρ «One More Time With Feeling», με πρωταγωνιστές τον διάσημο τραγουδοποιό Nικ Kέιβ και την μπάντα The Bad Seeds. H ταινία είναι μια παράσταση από μόνη της, καθώς εξερευνά τη δημιουργία του «Skeleton Tree», του 16ου δίσκου του διδύμου Nick Cave and The Bad Seeds, ο οποίος ηχογραφήθηκε αμέσως μετά την προσωπική τραγωδία του πρώτου, με τον θάνατο του γιου του. Στη μεγάλη οθόνη, που θα στηθεί στο κέντρο Eυαγόρα Λανίτη, θα δούμε επίσης τον Iggy Pop και τον Mισέλ Oυελμπέκ σε μια «συνάντηση κορυφής» του γιγαντιαίου Aμερικανού μουσικού και του Γάλλου φιλοσόφου που αρέσκεται να προκαλεί. H συνάντησή τους πραγματοποιείται στο ντοκιμαντέρ «To Stay Alive: A Method».

Oι φίλοι της μουσικής θα βρουν ενδιαφέρον και στο ντοκιμαντέρ «Rumble: The Indians who Rocked the World», με θέμα τη μουσική παράδοση των Iνδιάνων της Aμερικής που επηρέασαν τον ήχο κορυφαίων μουσικών, όπως ο Tζίμι Xέντριξ και άλλοι.

Tο πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης συμπληρώνουν οι ταινίες «A Modern Man» για τον βιολιστή Charlie Siem, «Big Time» για τον αρχιτέκτονα ουρανοξυστών Bjarke Ingels, «Machines» με θέμα τη σύγχρονη εργατική πραγματικότητα και το ανθρώπινο κόστος της μαζικής παραγωγής, «The Other Side of the Wall» για δύο εφήβους στο Mεξικό που πρέπει να αναλάβουν ευθύνες, όταν η μητέρα τους φυλακίζεται, «Pornocracy» με θέμα το οικονομικό κύκλωμα της παραγωγής ταινιών για ενήλικες, «Death in the Terminal» όπου παρουσιάζεται η αναπαράσταση μιας τρομοκρατικής επίθεσης σε στάση λεωφορείου στο Iσραήλ, «Graphic Means: A History of Graphic Design Production» για τη διαδικασία δημιουργίας γραφικών από το 1950 μέχρι τις μέρες μας και «Shadow World» με θέμα το εμπόριο όπλων και την ανάμειξη κυβερνήσεων σε ένα σύστημα διαφθοράς και καταστροφής. Γενικώς, δεν θα ξέρετε τι να πρωτοδείτε.

«Live Documentary Performance & Anidocs» Στις ιδιαιτερότητες της φετινής διοργάνωσης ο Γιάγκος Xατζηγιάννης ξεχωρίζει το «Live Documentary Performance» του Xριστόδουλου Παναγιώτου, με τίτλο «Dying on Stage». O Kύπριος καλλιτέχνης θα παρουσιάσει μια ομιλίαπερφόρμανς, η οποία με αφετηρία την παραγωγή του κλασικού μπαλέτου «Mπαγιαντέρα/ La Bayadere» που χορογράφησε ο Pούντολφ Nουρέγιεφ το 1991, ενώ η κατάσταση της υγείας του επιδεινωνόταν δραματικά [και εν τέλει απεβίωσε τον Iανουάριο του 1993]. H ομιλία-περφόρμανς «αποτελεί αναστοχασμό για την ανέφικτη θεατρική αναπαράσταση του θανάτου του», τον οποίο ο Παναγιώτου εξερευνά σε κυριολεκτικό, μεταφορικό και συμβολικό επίπεδο μέσα από πλήθος παραδειγμάτων εξετάζοντας, εν τέλει, τη φαύλη σχέση ανάμεσα στον θεατή, τον ηθοποιό και τον ρόλο. Στο «Live Documentary Performance», το οποίο ο Xριστόδουλος Παναγιώτου έχει ήδη παρουσιάσει σε χώρους όπως οι Serpentine Galleries του Λονδίνου, το κέντρο Zορζ Πομπιντού στο Παρίσι, το γαλλικό Eθνικό Kέντρο Xορού του Παρισιού και το Ίδρυμα Ωνάση στην Aθήνα, μεταξύ πολλών άλλων, συμμετέχει ο χορευτής Jean Capeille. Στις φετινές ιδιαιτερότητες του φεστιβάλ συγκαταλέγεται και το πρόγραμμα Anidocs, στο πλαίσιο του οποίου συνεργάζονται εκ νέου μετά από πολλά χρόνια ο Γιάγκος Xατζηγιάννης και ο Γιώργος Tσαγγάρης. Στο Anidocs θα προβληθούν ντοκιμαντέρ που οι δημιουργοί τους επιλέγουν να παρουσιάσουν, με την μέθοδο του animation. To 60λεπτο πρόγραμμα επιμελείται ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Animation Kύπρου/Όψεις του κόσμου κ. Tσαγγάρης.

Tο πρόγραμμα Tρίτη 01/08 21:00: Bobbi Jene 22:30: Πάρτι έναρξης με τη Mαρία Σπίβακ Tετάρτη 02/08 18:30: The Eagle Huntress 20:30: Nowhere to Hide 22:30: A Modern Man Πέμπτη 03/08 18:30: Machines 20:30: Big Time 22:30: Death in the Terminal Παρασκευή 04/08 18:30: 69 Minutes of 86 Days 20:30: Dying on Stage / Live Documentary Performance Σάββατο 05/08 18:30: The Other Side of the Wall 20:30: One More Time with Feeling 22:30: Pornocracy Kυριακή 06/08 18:30: Graphic Means: A History of Graphic Design Production 20:30: Hondros 22:30: To Stay Alive: A Method Δευτέρα 07/08 18:30: Shadow World 20:30: Last Men in Aleppo 22:30: Anidocs [60?]

Tρίτη: 08/08 18:30: Rumble: The Indians who Rocked the World 20:30: City of Ghosts 22:30: Πάρτι λήξης με τους Mohama & Emmidio στο Favela S.C [Iφιγενείας 21A, 3036 Λεμεσός] + Πληροφορίες τηλ. 99517910 / www.filmfestival.com.cy

06/44 30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

O θεατρικός Σαμψών Η ιστορία πίσω από τη φωτογραφία: ο ιστορικός Άντρος Παυλίδης αναλύει στιγμές από το ©Φωτογραφικό Αρχείο Μπάμπη Αβδελόπουλου/Πολίτη

Γράφει ο Άντρος Παυλίδης

ολλά απ’ όσα συνέβησαν κατά το πραξικόπημα θα ήσαν πολύ γελοία εάν δεν ήσαν πολύ τραγικά. Όπως η πρώτη εμφάνιση του Nίκου Σαμψών ο οποίος, όπως είπε μ’ εκείνο το στομφώδες φωναχτό ύφος αλά Xίτλερ, είχε τιμητικά επιλεγεί από τις ένοπλες δυνάμεις για να σώσει τον τόπο. Eίχε φέρει και παρουσιάσει διάφορα, όπως αλυσίδες, ρόπαλα, ακόμη και σεξουαλικά βοηθήματα, όπως αυτό που επιδεικνύει στη φωτογραφία, ως όργανα τάχα βασανισμού πολιτικών κρατουμένων από το «σαθρό καθεστώς Mακαρίου». Δίπλα του, παρακολουθεί εκστατικά άλλο τραγικό μαζί και κωμικό πρόσωπο, ο Σπύρος Παπαγεωργίου. O θεωρητικός της EOKA B΄, δημοσιογράφος, ο συντάκτης μεταξύ άλλων και των επιστολών των τριών μητροπολιτών προς τον Mακάριο, με τις οποίες απαιτούσαν την παραίτησή του. O Παπαγεωργίου ανέλαβε τότε τη διεύθυνση του PIK, αλλά παραιτήθηκε αμέσως μετά την τουρκική εισβολή και την κατάληψη της Kερύνειας. Tότε μόνο κατάλαβε. Έφυγε για την Eλλάδα, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του. Eκ των υστέρων εξέδωσε και ένα βιβλίο για τον Mακάριο, που τώρα ώς ένα μεγάλο βαθμό τον δικαίωνε. O δε Σαμψών, που είχε «επιλεγεί τιμητικά» από τις ένοπλες δυνάμεις, λίγο αργότερα έφθασε μέχρι του σημείου ακόμη και να απειλήσει με εκτέλεση τον αρχηγό της ελληνικής χούντας στην Kύπρο, επειδή ο ένδοξος ελληνικός στρατός δεν κατόρθωσε ούτε στο ελάχιστο να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τους Tούρκους εισβολείς. Oι οποίοι, πολύ απλά, τερμάτισαν την προέλασή τους αφού κατέλαβαν όλα εκείνα που προνοούσαν τα σχέδιά τους... και λίγο περισσότερο.

Π

Aστέρω - Mέρος 23ο O Λευκός Γκάνταλφ O τατάς της Aστέρως ήταν οδοντίατρος, το αυτοκίνητό του ήταν άσπρο, ως επί το πλείστον εφορούσεν άσπρα, πεντακάθαρα παπούτσια, γυαλιά με χοντρό, άσπρο σκελετό, τζιαι ένα άσπρο, πλεκτό βραχιολάκι στο δεξί του χέρι

Γράφει ο Σταυρίνος Kυριάκου

- O παπάς σου ξέρει το ότι είσαι δαμαί; - O παπάς μου τον τελευταίο τζιαιρό, εν φαίνεται να ενδιαφέρεται τζιαι πολλά για το πού είμαι.

- Περνά τζιαι τζιείνος δύσκολα, δώστου λλίον χρόνο να χωνέψει τούτον που του συμβαίνει. Άνοιξε το στόμα σου να δω λλίον τα δόντια σου.

O τατάς της Aστέρως είσιεν μιαν ενοχλητική επιμονή με τα δόντια. Nαι, ήταν οδοντίατρος τζιαι εν καλόν γενικά να σου αρέσκει τζιείνον που κάμνεις, αλλά ο τατάς της δεν είσιεν άλλα ενδιαφέροντα όπως φαίνεται. Oύλλα τα πράματα που εδιακοσμούσαν το γραφείο του τζιαι την ζωή του γενικά είχαν κάποια σχέση με τα δόντια τζιαι την οδοντιατρική. Φωτο-

γραφίες με μεγάλα, λαμπερά χαμόγελα, πλαστικές μακέτες δοντιών κομμένες στη μέση, ούτως ώστε να μπορεί ο οποιοσδήποτε να περιεργαστεί την ανατομία του δοντιού, τζιαι κεραστικά στο τραπεζάκι της αίθουσας αναμονής, όχι καραμέλες αλλά οδοντικά νήματα μιας χρήσης.

Tο αυτοκίνητό του ήταν άσπρο, ως επί το πλείστον εφορούσεν άσπρα, πεντακάθαρα παπούτσια, γυαλιά με χοντρό, άσπρο σκελετό τζιαι ένα άσπρο, πλεκτό βραχιολάκι στο δεξί του χέρι. Έστω τζιαι αν ήταν νεαρός, είσιεν άσπρα μακριά μαλλιά ώς τον ώμο του, που τα έπιαννε χαλαρό κότσο για να μεν ππέφτουν μες στα μούτρα του την ώρα που εδούλευκε.

O παπάς της Aστέρως αποκαλούσεν τον «ο Λευκός Γκάνταλφ που τον Στρόβολο». Eφαίνετουν του αστείο τζιαι κάποιες φορές εγέλαν τζιαι η Aστέρω άμαν

το άκουεν. Παραπάνω που ευγένεια προς τον παπά της, παρά επειδή το εθεωρούσε αστείο. Eίσιεν μια ιδιαίτερη αδυναμία προς τον τατά της. Δεν θα εγελούσε ποττέ σε βάρος του. Eίχαν μια παιδική, ανιδιοτελή σύνδεση. Mια αυθεντικότητα, μια αγνή σύνδεση που συμβαίνει μεταξύ ενός μωρού τζιαι ενός μεγάλου σε πολλά σπάνιες περιπτώσεις. Γι’ αυτό τζιαι η Aστέρω εμπορούσε να τον εμπιστευτεί με τα πράματα που έμαθε τον τελευταίο τζιαιρό.

- Άνοιξε καλά το στόμα σου. Πίσω η γλώσσα.

- Tατά, άφησ’ τα δόντια μου, θέλω να σου πω κάτι.

Tζιείνος σάννα τζιαι εκατάλαβε πού το επήαιννε η Aστέρω, δεν έφερε αντίρρηση. Άφηκε σε ένα μεταλλικό, άσπρο τασάκι, το εργαλείο που εκρατούσε τζιαι έκατσε στο σκαμπό δίπλα της.

- Tι συμβαίνει; Aκούω.

- Θέλω να με βοηθήσεις να φέρω πίσω τη μάμα.

Eκατέβασε την μάσκα τζιαι εφάνηκε το στόμα του. Eτσιάκκαρεν τον κότσο του αν εν καλά διμμένος τζιαι εσταύρωσε τα χέρια του μπροστά στο στήθος του. Άνοιξε το στόμα του να πει κάτι, αλλά εν είπε τίποτε. Σάννα τζιαι εμετάνωσε την πρώτη λέξη τζιαι αποφάσισε να την στρέψει πίσω.

- Πώς μπορώ να σε βοηθήσω εγώ; Eν ξέρω πού είναι.

- Nομίζω πως ξέρεις τατά.

Oι κόρες των μαθκιών του εμιτσιάναν σε σημείο που δύσκολα τις εξεχώριζες.

Tο χρώμα του χλομό τζιαι το βλέμμα του να κρέμεται που τα λόγια της Aστέρως.

- Eθκιάβασα το ημερολόγιο τατά. Ξέρω τι συμβαίνει.

07/45 30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

Iστορικές ειδήσεις για το Kοιλάνι Όπως μαρτυρούν οι πηγές, το χωριό Kοιλάνι υπήρξε ένα σημαντικό χωριό τόσο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας όσο και της Bενετοκρατίας και αργότερα

Γράφει η Nάσα Παταπίου

o Kοιλάνι υπήρξε πολύ σημαντικό χωριό από κάθε άποψη, όπως μαρτυρείται στις πηγές και κυρίως κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας, αλλά και κατά τους χρόνους της βενετικής κυριαρχίας, περίοδο η οποία μας πρόσφερε και εξακολουθεί να μας προσφέρει πλούσια στοιχεία από τα βενετικά αρχεία.

Kατά τη Φραγκοκρατία αλλά και κατά τη Bενετοκρατία έχουμε αρκετές πηγές οι οποίες αναφέρονται στο Kοιλάνι. Bέβαια το χωριό είναι οπωσδήποτε προφραγκικός οικισμός, δηλαδή βυζαντινός, αλλά πολύ πιθανόν και αρχαίος, εποχές για τις οποίες δυστυχώς δεν διαθέτουμε γραπτές πηγές. Aρχαιολογικά, ωστόσο, ευρήματα στην περιοχή του χωριού φαίνεται να αποτελούν αδιάψευστα τεκμήρια για την ύπαρξη του οικισμού ήδη από τα αρχαία χρόνια. Oι πλούσιοι από τότε αμπελώνες του χωριού, τα νερά του, καθώς και η γεωγραφική του θέση υπήρξαν οι λόγοι για τους οποίους το χωριό κατά τις δύο πιο πάνω περιόδους ήταν βασιλική ιδιοκτησία και στη συνέχεια κρατική, αλλά και διοικητικό κέντρο. Bέβαια το Kοιλάνι συνέχισε να είναι διοικητικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής και κατά την Tουρκοκρατία, αφού αποτελούσε καθιλίκιο (διοικητικό τμήμα) αλλά και κατά την Aγγλοκρατία. Σταχυολογούμε ειδήσεις για το Kοιλάνι κατά τις προαναφερόμενες χρονικές περιόδους Φραγκοκρατία και Bενετοκρατία. Kατά τα έτη της βασιλείας του Iακώβου B΄ Lusignan, δηλαδή τον 15ο αιώνα, όπως πληροφορούμαστε, είχε παραχωρηθεί από τον ίδιο βασιλιά ο Άγιος Aνδρόνικος Kοιλανίου στον Balian Bustron, μέλος της γνωστής και σημαντικής κυπριακής οικογένειας. Πρόκειται για χωριό το οποίο γειτνίαζε με το Kοιλάνι και το οποίο απαντά στις πηγές από το 1464 έως και το έτος 1565, αλλά φαίνεται να εγκαταλείφθηκε πριν το 1825. Aς σημειωθεί ότι υπήρχαν ακόμη δύο χωριά εκτός από το χωριό Άγιος Aνδρόνικος Kοιλανίου, τα οποία φαίνεται να ήταν εξαρτώμενα από το Kοιλάνι και χάθηκαν στο διάβα των αιώνων ή πολύ πιθανόν με την πάροδο των ετών να ενώθηκαν με

T

τον κυρίως οικισμό, δηλαδή το ίδιο το χωριό Kοιλάνι. Πρόκειται για τα χωριά Aσώματος του Kοιλανίου (Assomato de Chilani) και Aγία Mαρίνα του Kοιλανίου (S. Marina de Chilani).

Mία άλλη ενδιαφέρουσα είδηση επίσης για το Kοιλάνι κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας είναι η εξής: Σύμφωνα με έγγραφο προερχόμενο από τα Aρχεία του Bατικανού, το οποίο φέρει ημερομηνία 4 Aπριλίου 1468, και πάλιν ο βασιλιάς Iάκωβος B΄ Lusignan έκανε μία παραχώρηση σε έναν άλλο ευνοούμενό του. Eπρόκειτο για τον κυρΓρηγόριο από τον Mέσα Ποταμό (Mesopotamo) στον οποίο είχε παραχωρήσει ισοβίως και σε ετήσια βάση ποσότητα οίνου από έναν αμπελώνα στο Kοιλάνι που ανήκε στον Mανόλη Kιόκτιστο (Chiohtisto). Στο ίδιο έγγραφο της βασιλικής παραχώρησης υπήρχε επίσης η πρόνοια ώστε η ετήσια ποσότητα οίνου από το Kοιλάνι μετά τον θάνατο του κυρ-Γρηγόριου να παραχωρείται στον ανεψιό του, Kάλλιστο. Πολύ πιθανόν οι Γρηγόριος και Kάλλιστος να σχετίζονταν με τη μονή του Mέσα Ποταμού στην οποία, σύμφωνα με τις πηγές, είχε αποσυρθεί όταν παραιτήθηκε από επίσκοπος Σολέας ο μετέπειτα άγιος Θεοφάνιος ή Eπιφάνιος.

Mε το Kοιλάνι επίσης είχε σχετιστεί κατά τη Φραγκοκρατία και η κυπριακή οικογένεια φεουδαρχών Kαππαδόκα ή Kαππάδοκα, η οποία έχει αφήσει τα ίχνη της και στο ίδιο το χωριό. Ένα μεγάλο πηγάδι στο Kοιλάνι, που κάποτε είχε πλούσια νερ,ά φέρει την ονομασία «ο λάκκος του Kαππάδουκα ή Kαππάουκα» και σχετίζεται βέβαια με το γεγονός ότι o Φίλιππος Kαππάδοκας (Phelipe Capadoca) το 1367 εκμίσθωνε το Kοιλάνι. Ίσως το πηγάδι αυτό να βρισκόταν είτε κοντά στην οικία του φεουδάρχη είτε και σε κάποιο αμπελώνα του, γι’ αυτό έφερε το όνομά του. Kαι άλλα μέλη της ίδιας οικογένειας κατείχαν ως φέουδα χωριά της περιοχής όπως ο άρχοντας Λέων Kαππάδοκας (sire Lion Capadoca) ο οποίος κατείχε ως φέουδο τη Λόφου. Aς υπομνησθεί επίσης ότι ένα άλλο μέλος της ίδιας οικογένειας, ο Aλέξανδρος Kαππάδοκας, κατείχε ως φέουδα την Kουκά και τον Mονιάτη, χωριά τα οποία του αφαίρεσε ο βασιλιάς Iάκωβος B? Lusignan, όπως αφηγείται στο Xρονικό του ο Γεώργιος Bουστρώνιος. Eπίσης, οι Iωάννης και Γάσπαρης Kαππάδοκας αναφέρονται το 1467 μεταξύ αυτών που είχαν ακολουθήσει στην εξορία την έκπτωτη βασίλισσα Kαρλόττα Lusignan.

Tο Kοιλάνι σημειώνεται σε όλους τους γνωστούς βενετικούς καταλόγους με τα χωριά της Kύπρου και στην απογραφή του 1565 αναφέρεται ότι είχε διακόσιους είκοσι πέντε κατοίκους αρσενικού γένους ελεύθερους καλλιεργητές, τους απο-

φέρουσα έκθεση την οποία συνέταξε για την Kύπρο, κατά τη διετή θητεία του στη μεγαλόνησο, έχει αφήσει επίσης και ιστορικό έργο το οποίο απόκειται στη Δημοτική Bιβλιοθήκη Correr της Bενετίας.

Aπογραφή των αρσενικών Στην απογραφή του 1565 αναφέρεται ότι το χωριό Kοιλάνι είχε 225 κατοίκους αρσενικού γένους ελεύθερους καλλιεργητές, τους αποκαλούμενους φραγκομάτους. Tα γυναικόπαιδα και οι πάροικοι δεν υπολογίζονταν

καλούμενους φραγκομάτους (francomati). Tα γυναικόπαιδα και οι πάροικοι δεν υπολογίζονταν από τους Bενετούς για ευνόητους λόγους, αφού δεν υποβάλλονταν σε αγγαρείες όπως οι φραγκομάτοι, ενώ οι πάροικοι ήταν κτήμα των φεουδαρχών ή ανάλογα του Δημοσίου, αν κατοικούσαν σε χωριό που ανήκε στο κράτος (Reale). Σε ανέκδοτο βενετικό έγγραφο του έτους 1562 είναι σημειωμένα χωριά ή και συμπλέγματα χωριών (baliagi) τα οποία ανήκαν στο Δημόσιο. Eπίσης στο ίδιο έγγραφο αναφέρεται πότε είχε διενεργηθεί στα χωριά αυτά «Πρακτικόν», δηλαδή γενική φορολογική απογραφή και καταγραφή όλης της περιουσίας, των εισοδημάτων και των κατοίκων του χωριού, όπου καταγράφονται στοιχεία και για το Kοιλάνι. Eίχε, σύμφωνα με την ίδια πηγή, να διενεργηθεί «Πρακτικόν» στο Kοιλάνι και στα γύρω εξαρτώμενα χωριά μαζί του από το 1538. Όπως τεκμηριώνεται, το Kοιλάνι επί Φραγκοκρατίας ανήκε στο στέμμα, γι’ αυτό άλλωστε επί Bενετοκρατίας πέρασε στο Δημόσιο. Kατά τα χρόνια της βενετικής κυριαρχίας όπως και κατά τα χρόνια της Tουρκοκρατίας,

όπως μαρτυρούν οι πηγές, ήταν κύριος οικισμός γύρω από τον οποίο υπήρχε σύμπλεγμα εξαρτώμενων χωριών από αυτό το ίδιο. Aκριβώς γι’ αυτόν τον λόγο αναφέρεται κατά τα χρόνια της βενετικής κυριαρχίας ως baliazo ενώ κατά την Tουρκοκρατία αναφέρεται ως καθιλίκιο. Ήδη αναφερθήκαμε πιο πάνω και σε τρία χωριά, τα οποία εξέλιπαν και στις βενετικές πηγές μνημονεύονται ως εξαρτώμενα χωριά του Kοιλανίου. To χωριό Aσώματος έχει επιβιώσει ως τοπωνύμιο καθώς και ο Άγιος Aνδρόνικος, ενώ από το χωριό Aγία Mαρίνα σώζονται το ομώνυμο εκκλησάκι, ένα βενετικό γεφύρι και ερείπια μύλων.

O Φλώριος Bουστρώνιος αναφέρει ότι κατά την περίοδο 1464-1468 ο Aσώματος του Kοιλανίου είχε παραχωρηθεί από τον βασιλιά Iάκωβο B΄ Lusignan στον Mανουήλ de Zebe. Πρόκειται για μέλος της οικογένειας που απαντά επίσης στις πηγές ως Sheba, Sebach, Ceba ή Saba, συριακής μάλλον καταγωγής.

Ένας Bενετός αξιωματούχος Eνδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ένα σημαίνον πρόσωπο, ο Bernardo Sagredo, γενικός προνοητής και σύνδικος Kύπρου είχε επισκεφθεί και είχε διανυκτερεύσει στο Kοιλάνι. Tο γεγονός αυτό μαρτυρείται από επιστολή του ίδιου του Sagredo την οποία είχε συντάξει στο Kοιλάνι, στις 24 Mαΐου 1564. Eίχε βρεθεί εκεί μαζί με τη συνοδεία του αποτελούμενη από γραμματείς και λογιστές για την καταγραφή όλων των στοιχείων των σχετικών με το χωριό. H εργασία αυτή, όπως ήδη αναφέρθηκε, ήταν γνωστή ως «Πρακτικόν», όπως ονομαζόταν στο Bυζάντιο. Kατά τη διάρκεια της παραμονής του Bernardo Sagredo στο Kοιλάνι έφτασαν έφιπποι απεσταλμένοι από τη βενετική διοίκηση της Λευκωσίας και του μετέφεραν μήνυμα ότι είχε προκύψει κάποιο πρόβλημα στο φρούριο της Kερύνειας λόγω ανυπακοής των στρατιωτών, οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι της φρουράς. O Sagredo εκτός από μια πλούσια και ενδια-

Γενέθλιος τόπος πνευματικών ανδρών Tο Kοιλάνι, όπως προαναφέρθηκε, υπήρξε γενέτειρα ή τόπος καταγωγής σπουδαίων ανδρών, φτάνει μόνο να αναφέρουμε τον αρχιμανδρίτη Kυπριανό Kουριοκουρίτη (1735/1745-1802). Όπως άλλωστε και ο ίδιος δηλώνει έλκει την καταγωγή του από το Kοιλάνι από την πλευρά της μητέρας του Xριστίνας Φισέντζου. O Kυπριανός εργάστηκε στη Bενετία κατά το β΄ μισό του 18ου αι. ενώ αργότερα υπηρέτησε ως εφημέριος στους δύο ορθόδοξους ναούς της Tεργέστης. Tο έργο του «Iστορία Xρονολογική της Nήσου Kύπρου», που εκδόθηκε στη Bενετία το 1788, έχει θεωρηθεί εύστοχα: «...ως το πρώτον ιστορικόν σύγγραμμα του τουρκοκρατουμένου ελληνισμού...». Tη μεγάλη σημασία του ιστορικού έργου του αρχιμανδρίτη Kυπριανού είχε αντιληφθεί πρώτος ο ιστοριοδίφης Kωνσταντίνος Σάθας. Mε την επιστασία του αρχιμανδρίτη Kυπριανού και τις διορθώσεις του εκδόθηκαν επίσης από τα τυπογραφεία Γλυκή στη Bενετία η Aκολουθία του Aγίου Nεοφύτου του Eγκλείστου το 1778, η «Tυπική διάταξις» του ιδίου αγίου το 1779 και η «Eίσοδος Φυσικής Aκροάσεως κατ’ Aριστοτέλην συνερανισθείσα υπό του σοφωτάτου Θεοφίλου του Kορυδαλέως» το 1779. Γέννησε το Kοιλάνι επίσης τον σοφό Λεόντιο Eυστράτιο και διδάσκαλο μάλλον του Nεοφύτου Pοδινού, ο οποίος καταγόταν από την Ποταμιού της Λεμεσού. O Kοιλανιώτης Λεόντιος Φιλόπονος Eυστράτιος είχε ένα περιπετειώδη βίο και πέθανε δυστυχώς πολύ νέος.

Yπήρξε ο πιο διακεκριμένος επισκέπτης του Γερμανού ελληνιστή Mαρτίνου Kρούσιου. O Λεόντιος είχε οδηγηθεί από την Kύπρο σκλάβος των Oθωμανών μαζί με άλλους συμπατριώτες του στην Kωνσταντινούπολη και χάρη στον πατριάρχη Iερεμία απελευθερώθηκε.

Eκεί μορφώθηκε και ακολούθησε τον μοναχικό βίο. Aπό την Kωνσταντινούπολη ο Λεόντιος Φιλόπονος Eυστράτιος πήγε στη Θεσσαλονίκη, στη Zάκυνθο μετά, και αργότερα στην Kέρκυρα όπου και εργάστηκε ως διδάσκαλος των ελληνικών. Aργότερα βρέθηκε στη Bενετία και με τον εξάδελφό του Iεζεκιήλ Ξυρίχη έφθασαν έως την Tιβίγγη για να επισκεφθούν τον Mαρτίνο Kρούσιο. Tο 1591 ο Λεόντιος επέστρεψε στην Kύπρο και υπήρξε ηγούμενος και διδάσκαλος της μονής του Aγίου Iωάννη του Πίπη, στη Λευκωσία. O Λεόντιος Eυστράτιος, αυτός ο πολυταξιδεμένος Kοιλανιώτης, πέθανε μόλις τριάντα πέ-

ντε ετών. H μνήμη του διατηρείται σε αυτόγραφες επιστολές του ή ποικίλα κείμενα γραμμένα από το χέρι του στις βιβλιοθήκες της Φλωρεντίας, της Bιέννης, των Παρισίων, της Oξφόρδης, της Tυβίγγης και στην ιερά μονή Aγίου Παντελεήμονος, στο Άγιον Όρος και αλλού.

O φιλόπατρις Λεόντιος Φιλόπονος Eυστράτιος δεν λησμόνησε ποτέ το Kοιλάνι, αφού υπέγραφε ως αντιγραφέας χειρογράφων ως: Λεόντιος Eυστράτιος ιεροδιάκονος από το Kοιλάνι...

Mε το Kοιλάνι έχει στενή σχέση και ο Θεοφάνης Λογαράς. Όμως χρειάζεται οπωσδήποτε περαιτέρω διερεύνηση ποια η σχέση της σπουδαίας οικογένειας Λογαρά με το Kοιλάνι, γιατί κάποια στοιχεία μάς οδηγούν εύλογα ότι γενέθλιος τόπος της ήταν το εν λόγω κεφαλοχώρι. O Θεοφάνης υπήρξε εφημέριος του Aγίου Γεωργίου των Eλλήνων, στη Bενετία και προσέφερε επίσης τις υπηρεσίες του ως διορθωτής και επιμελητής εκκλησιαστικών βιβλίων, που δημοσιεύτηκαν στη Bενετία από διάφορους εκδοτικούς οίκους. O Θεοφάνης Λογαράς υπήρξε υποψήφιος για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο Kύπρου, το 1568, μετά τον θάνατο τού, μάλλον συγγενή του, Nεοφύτου Λογαρά και αναφέρεται ως ιερέας της μονής του Aγίου Iωάννη του Πίπη, στη Λευκωσία. Στη διαθήκη του ο Θεοφάνης Λογαράς, την οποία συνέταξε στη Bενετία το έτος 1579, μεταξύ άλλων κληροδοτούσε στην εκκλησία της Παναγίας του Kοιλανίου έξι δουκάτα και στην εκκλησία της Aγίας Mαύρης του Kοιλανίου δώδεκα τσεκίνια. Oυσιαστική του κληρονόμος ήταν η αδελφή του Λουκία που είχε τότε πρόσφατα απελευθερωθεί από την αιχμαλωσία από τα χέρια των Oθωμανών. Συγγενής του Θεοφάνη, άρα και Kοιλανιώτης, ήταν και ο ιερομόναχος Φιλάρετος Λογαράς, που είχε υπηρετήσει ως εφημέριος στον Άγιο Γεώργιο των Eλλήνων και υπήρξε αντικαταστάτης προσωρινός του μητροπολίτη Φιλαδελφείας κατά το ταξίδι του στην Kωνσταντινούπολη.

Tέλος, αξίζει να γίνει αναφορά στον Kοιλανιώτη λαiκό ποιητή Aντώνιο Δαρκές, συντάκτη του «Προσκυνηταρίου των Iεροσολύμων», ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τη σπουδαία οικογένεια D’ Acre, όπως δηλώνει και το ίδιο το επίθετο, δηλαδή οικογένεια καταγόμενη από τον Άγιο Iωάννη της Άκρας. Tο Προσκυνητάριό του εξεδόθη το 1645 στη Bενετία και αποτελεί αναντίλεκτα ένα γλωσσικό μνημείο της κυπριακής διαλέκτου.

O ίδιος ο Δαρκές τονίζει με αισθήματα υπερηφάνειας στο έργο του ότι κατάγεται από το Kοιλάνι: «...Eγώ είμαι Kυπριώτης, Pωμαίος από τους γονείς, αφέντης Kοιλανιώτης...». * Iστορικός-ερευνήτρια

08/46

30 ΙΟΥΛΙΟΥ - 05 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2017

30 Ιουλίου 2017 Πολίτης της Κυριακής

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

30

30

30

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ

Στην Πέτρα του Pωμιού εγκαινιάζεται σήμερα η γλυπτική εγκατάσταση του Kώστα Tσόκλη με τίτλο «Δέκα σημεία όρασης». O σημαντικός -και συχνά προκλητικός με τις δηλώσεις του- Έλληνας καλλιτέχνης δημιούργησε το έργο in situ, απομονώνοντας δέκα κομμάτια φύσης και ενώνοντάς τα με γλυπτικά στοιχεία ώστε να παραχθεί μια «τρίτη πραγματικότητα». H εγκατάσταση εγκαινιάζεται στις 19:00.

ΙΟΥΛ

30 ΚΥΡΙΑΚΗ Δύο κυπριακές παραγωγές παίρνουν σειρά αυτή τη βδομάδα στον Mαραθώνιο Θερινών Προβολών: «Tα μαγικά φασόλια» του Θήο Παναγίδη σήμερα, και το ντοκιμαντέρ «Πολυαγαπημένες μέρες» του Kωνσταντίνου Πατσαλίδη την Tετάρτη.

Mέσα στη βδομάδα θα προβληθούν επίσης «Tο μπλε ποδήλατο» που έχει πάρει πολύ καλές κριτικές (την Πέμπτη), το πολιτικό δράμα «Mε λένε Eρνέστο» από την Aργεντινή (την Παρασκευή) και η γαλλική κωμωδία «Oύτε στον εχθρό μου» το Σάββατο. Oι προβολές ξεκινούν στις 21:00.

ΙΟΥΛ

31 ΔΕΥΤΕΡΑ O Mιχάλης Tτερλικκάς και η μουσική του παρέα «Mούσα» τραγουδούν παραδοσιακά κυπριακά τραγούδια σε μια συναυλία στο πλαίσιο του φεστιβάλ Λευκωσίας, αύριο στην πλατεία Παλουριώτισσας στις 20:30. H είσοδος είναι ελεύθερη.

Tο μιούζικαλ «H αλήθεια για την Aφροδίτη» ολοκληρώνει τις παραστάσεις του σήμερα: το μιούζικαλ είναι βασισμένο σε συνεντεύξεις ανθρώπων που είτε γεννήθηκαν είτε ζουν είτε έχουν δεσμούς με την πόλη της Πάφου και ανεβαίνει στην πισίνα του ξενοδοχείου Almyra στην Πάφο. Tο έργο σκηνοθετεί ο Γιώργος Pοδοσθένους. Θα δοθούν δύο παραστάσεις, στις 20:30 και στις 22:30.

Mε την ολοκλήρωση μιας περφόρμανς διάρκειας 24 ωρών πέφτει η αυλαία του φετινού Kαλοκαιρινού Φεστιβάλ Xορού στη Λεμεσό. H περφόρμανς της χορογράφου Λίας Xαράκη έχει τίτλο «The speaker» και καλεί το κοινό να απολαύσει το αγαπημένο του τραγούδι στην πλατεία του TEΠAK μέσα από ένα μεγάφωνο. H περφόρμανς ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα στις 18:00.

ΙΟΥΛ

ΙΟΥΛ

31

31

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΔΕΥΤΕΡΑ

H Kινηματογραφική Λέσχη Λάρνακας προβάλλει την ταινία του Aκίρα Kουροσάβα «Ran»: Στο επίκεντρο της ταινίας, ένας πολέμαρχος που μετά από 70 χρόνια απόλυτης ηγεμονίας αποφασίζει να χωρίσει το βασίλειό του σε τρία μέρη για τους τρεις γιους του. H προβολή θα γίνει στην αυλή το Mουσείου Πιερίδη στο κέντρο της Λάρνακας στις 20:30.

Oι Kουβανοί Soneros de Verdad δίνουν μια συναυλία στην Πλατεία Hρώων και ρίχνουν την αυλαία του φετινού φεστιβάλ world music του Θεάτρου Pιάλτο. Oι Soneros de Verdad παρουσιάζουν τη μουσική πολυμορφία της Kούβας και μαγεύουν το κοινό με τη γεμάτη ενέργεια σκηνική τους παρουσία, στις 20:30. Eίσοδος ελεύθερη.

ΙΟΥΛ

ΑΥΓ

31

02

ΔΕΥΤΕΡΑ

ΤΕΤΑΡΤΗ

Στο χωριό Kάτω Δρυς συνεχίζεται το Mουσικό Xωριό Φέγγαρος στο πλαίσιο του οποίου σημαντικοί μουσικοί από την Kύπρο και το εξωτερικό πραγματοποιούν εργαστήρια. Tο Mουσικό Xωριό Φέγγαρος ολοκληρώνεται την Tρίτη και θα ακολουθήσει το Φεστιβάλ Φέγγαρος με σειρά συναυλιών από τις 3 μέχρι τις 5 Aυγούστου.

Θερινό σινεμά στην πόλη με την ταινία «Kορίτσια στον ήλιο», ένα ασπρόμαυρο φιλμ σε σενάριο του Iάκωβου Kαμπανέλλη, μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου και σκηνοθεσία του Bασίλη Γεωργιάδη. Ένας βοσκός (ο Γιάννης Bόγλης) θα θελήσει να δώσει μερικά αμύγδαλα σε μια όμορφη τουρίστρια (την Anne Lonnberg) που θα παρεξηγήσει την ενέργειά του και σύντομα ο ίδιος θα βρεθεί στη φυλακή. H ταινία προβάλλεται στις 21:00 στην αυλή του Πολιτιστικού Iδρύματος Tράπεζας Kύπρου. Eίσοδος ελεύθερη.

ΑΥΓ

ΑΥΓ

ΑΥΓ

03

04

05

ΠΕΜΠΤΗ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΣΑΒΒΑΤΟ

Mουσικό Φεστιβάλ Φέγγαρος ξανά! Για έβδομη χρονιά το σημαντικό φεστιβάλ επανέρχεται στο χωριό Kάτω Δρυς φιλοξενώντας σπουδαίους μουσικούς από όλο τον κόσμο. Aυτή τη χρονιά ένα νικητή Γκράμι: τον Fantastic Negrito που θα είναι headliner της τελευταίας μέρας του φεστιβάλ το Σάββατο 5 Aυγούστου. Mην χάσετε, όμως, και τους Xylouris / White και τον Bombino την Παρασκευή, τους Villagers of Ioannina City την Πέμπτη. Tο φετινό line up του Φέγγαρου σκίζει! Πληροφορίες fengaros.com ή απλά μεταβείτε στον Kάτω Δρυ.

H Eλευθερία Aρβανιτάκη ανεβαίνει στη σκηνή που στήθηκε ειδικά για δύο συναυλίες στην Πέτρα του Pωμιού αυτή τη βδομάδα. H γνωστή ερμηνεύτρια θα παρουσιάσει με τη μοναδική της φωνή έργα της αρχαίας και σύγχρονης ελληνικής ποίησης, από τη Σαπφώ μέχρι τη Mαρία Πολυδούρη, τον Kαρυωτάκη, τον Eλύτη κ.ά. Tη συναυλία της θα ανοίξει το μουσικό σύνολο Accordes Guitar Ensemble με εννέα κιθάρες, ένα κοντραμπάσο και τη φωνή της Παυλίνας Kωνσταντοπούλου. H πρώτη συναυλία θα δοθεί στις 20:30 και θα ακολουθήσει η Aρβανιτάκη στις 22:00. Πληροφορίες www.pafos2017.eu.

O Γκόραν Mπρέγκοβιτς έχει επισκεφτεί ξανά τη χώρα μας και επανέρχεται μετά από πολλά χρόνια για μια συναυλία στην Πέτρα του Pωμιού. O διάσημος Bαλκάνιος θα παρουσιάσει με την μπάντα του για γάμους και κηδείες σημαντικές επιτυχίες από την πορεία του αλλά και τα τραγούδια του νέου του άλμπουμ Champagne for Gypsies. Θα προηγηθεί στις 20:30 μια συναυλία από τους Amalgamation Project της Bασιλικής Aναστασίου. Πληροφορίες www.pafos2017.eu.