Nowe typy osiedli

Nowe typy osiedli

Rozwój miasta powinien następować w pierwszej kolejności na terenach najlepiej do tego przygotowanych. Dlatego proponowane lokalizacje położone są w rejonach umożliwiających przekształcenie terenów obecnie niefunkcjonujących w mieście lub dających możliwość naturalnej kontynuacji zagospodarowania o cechach miejskich na terenach bezpośrednio przyległych do obszaru zurbanizowanego.

Każda z lokalizacji obszaru rozwojowego ma jednak swoje specyficzne, lokalne uwarunkowania, takie jak położenie nad wodą czy blisko śródmieścia. Cechy te powodują, że w każdej lokalizacji możliwości rozwoju są inne, muszą zostać dostosowane do kontekstu urbanistycznego i, przede wszystkim, fizjograficznego, w jakim się znajdują. Podział poszczególnych lokalizacji na typy rozwoju, według których powinny być zagospodarowywane (poniżej, oznaczone A, B, C, D, E), pozwala na ich klasyfikację pod kątem wstępnych wymagań i oczekiwanej, wynikającej z kontekstu, fizjonomii. Chcemy, aby takie podejście do programowania rozwoju pozwoliło na nadanie im cech indywidualnych oraz własnego, lokalnego charakteru. Zróżnicowanie obszarów rozwojowych miasta ułatwia określenie stanu docelowego, do jakiego chcemy dążyć. Przyjęcie typologii rozważanych lokalizacji zarysowuje także ramy do dyskusji o danym obszarze poprzez przywołanie przykładowych udanych realizacji, jakie miały miejsce w Warszawie oraz innych miastach Polski i Europy. Typologia ukierunkowuje sposób myślenia o danej lokalizacji, a jednocześnie pozwala czerpać z dotychczasowego dorobku i kreować nowe, wpisujące się w dany typ, sposoby zagospodarowania. Przyjęta typologia może być również jednym z narzędzi monitoringu działań planistycznych i realizacyjnych.

Typologia obszarów rozwojowych pozwala na przygotowanie odrębnych opowieści czerpiących z historii urbanizacji podobnych terenów. W każdym z typów nacisk kładziony jest na inne aspekty życia miejskiego i czynników środowiskowych. Na przykład historia miast satelickich (typ E) to opowieść o rozwoju kolei w Warszawie i okolicach oraz miasteczkach wzdłuż niej zakładanych. Miasteczka te powstawały na kompletnie nowych terenach, jednak dzięki wyprzedzającemu rozplanowaniu i nadaniu im specyficznych cech małych, samowystarczalnych ośrodków, uzyskały swój własny, łatwy w identyfikacji charakter. Nie są one dziś postrzegane jako przejaw rozpraszania zabudowy na tereny otwarte.

Przyjęcie określonej typologii to także wskazanie na motyw przewodni danej lokalizacji. Dla przykładu: lokalizacje nad Wisłą (typ A) to takie, w których zieleń i krajobraz winny być głównymi czynnikami krystalizującymi plan poszczególnych założeń. Kształtowane w zagospodarowaniu tych obszarów wnętrza urbanistyczne, otwarcia widokowe i układ powiązań zewnętrznych muszą w możliwie największym stopniu czerpać z walorów krajobrazowych, jakie daje rzeka. Sposób myślenia o takich lokalizacjach powinien odpowiadać idei powrotu nad Wisłę.