Nye: satelita Aarhus

fot. nye.dk

Osiedla Nye ma powstać na terenach rolniczych, w zewnętrznym pasie osiedli 300-tysięcznego Aarhus (ok. 10 km od centrum miasta). Za całym przedsięwzięciem stoi Jørn Tækker, duński deweloper-wizjoner, którego firma jest właścicielem praktycznie całego terenu przyszłego osiedla (115 ze 150 ha). Plany miejscowe dla kolejnych etapów przygotował i uchwalił w latach 20142016 samorząd miejski. Budowa pierwszego etapu ruszyła w 2016 roku. Projekty budynków przygotowało osiem pracowni, w tym Bjarke Ingels Group. Mieszkańcy mają się do nich wprowadzić w 2018 roku.

Docelowo na całym obszarze Nye powstanie 10 tys. mieszkań (w zabudowie bliźniaczej, szeregowej i wielorodzinnej) dla 20 tys. osób. Jedna piąta mieszkań ma być przeznaczona na wynajem (lokale komunalne), przy czym znajdą się one w budynkach pomiędzy mieszkaniami przeznaczonymi na sprzedaż. Nye stworzy samodzielny miejski organizm ze szkołami i przedszkolami, centrum medycznym, sklepami, gastronomią, kościołem. W pierwszym etapie budowy, obejmującym 650 domów jednorodzinnych, zostaną oddane do użytku sklep i szkoła.

Na wizualizacjach przyszłego osiedla nie widać typowej siatki równoległych i prostopadłych względem siebie ulic, ale drogi wijące się w krajobrazie łagodnymi łukami oraz budynki skupione w koliste siedliska. Tækker deklaruje, że w nowej dzielnicy nie ma miejsca na tradycyjne domki z żywopłotami wokół ogrodów66. Osiedle będzie radykalnie otwarte nie tylko na otaczający krajobraz. Budynki nie będą ogrodzone, a domy i mieszkania w parterach będą miały bezpośrednie wyjście na wspólne przestrzenie rekreacyjne. Własność gruntu będzie ograniczona do ziemi pod budynkami, zaś do dewelopera należeć będą tereny zielone67 .

Komunikację z miastem zapewni lekka kolej. Prywatne samochody będzie można parkować jedynie w garażach na skraju osiedla. Także rower jest traktowany jako realny środek transportu; ścieżka rowerowa wiedzie do centrum miasta68. Starannie zaplanowano gospodarkę wodną. Całość deszczówki będzie retencjonowana i zagospodarowana w obrębie dzielnicy, uatrakcyjniając przestrzenie publiczne i wzbogacając ekosystem. W budynkach będzie odzyskiwana „szara woda”. Ogrzewanie zapewni miejska sieć ciepłownicza.

Nye jest ambitnym i innowacyjnym przedsięwzięciem jednego dewelopera, który w oparciu o wartości zrównoważonego rozwoju chce budować nie tylko markę osiedla, ale i tożsamość nowej społeczności. Wątpliwości budzić może urbanizacja terenów rolniczych, choć z drugiej strony niewielkie Aarhus nie dysponuje już wolnymi rezerwami terenów „do odzyskania” w tej skali.

0 200

0 50 100 200