Σχολή Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας – ΕΑΠ Διαχείριση Τεχνικών Έργων – Πάτρα, 7-8 Σεπτεμβρίου 2019
E¶.A¶. A¶.TO¶. TO¶.AYT. AYT.¶EP. ¶EP.AN. AN./ R.DEC. / R.DEC.ADM. ADM.LOC. LOC.DEV. DEV.REG. REG./ R. / R.DEC. DEC.LOC. LOC.GOV. GOV.REG. REG.DEV. DEV. E¶.
GENTRIFICATION Definition, Types of Intervention, Αξιολόγηση Ενεργειακής Αναβάθμισης Definition, Types of intervention, Concerns of Gentrification Δημόσιου Κτηρίου Concerns Παναγιώτα Κ. Βουρνά
Σαλωνίτης Κωνσταντίνος
Αγρονόμος και Τοπογράφος Μηχανικός Π.Ε., Πολιτικός Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Cranfield, Μέλος ΣΕΠ C. ATHANASOPOULOS Μηχανικός Π.Ε. και Μεταπτ. Φοιτήτρια ΔΧΤ/ΣΘΕΤ, ΕΑΠBy Mr. George-Sp.ΔΧΤ/ΣΘΕΤ ΕΑΠ Τηλ. +30 697 2556106 Harvard University, Graduate School of Design, Student, ksalonitis@yahoo.gr pvourna@gmail.com, std123089@ac.eap.gr
By Mr. George-Sp. C. ATHANASSOPOULOS Architect Student of the School of Architecture Περίληψη – Η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί επιτακτικό άνθρακα στην ατμόσφαιρα προκαλώντας υπερθέρμανση Technical University of Crete
ζήτημα της σύγχρονης εποχής λόγω του ενεργειακού προβλήματος που εμφανίζεται εντονότερο όσο ποτέ. Ο κτηριακός τομέας ευθύνεται για περισσότερο από το ένα τρίτο της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης, με τα δημόσια κτήρια να είναι ίσως τα πιο ενεργοβόρα στην Ελλάδα. Η ενεργειακή αναβάθμιση των υφιστάμενων δημόσιων κτηρίων αποτελεί τη λύση του προβλήματος. Οι ενεργειακές επεμβάσεις που επιλέγονται να υλοποιηθούν σε ένα δημόσιο κτήριο θα πρέπει να αποτελούν προϊόν μιας ολοκληρωμένης αξιολόγησης διαφορετικών πτυχών, ήτοι 1 ενεργειακή και οικονομική αξιολόγηση καθώς και εκτίμηση των αναγκών και των προτιμήσεων των τελικών χρηστών. Ο 1 τελευταίος παράγοντας ωστόσο, συχνά αγνοείται και δε λαμβάνεται υπόψη κατά τη φάση σχεδιασμού αλλά ούτε και μετά την ολοκλήρωση μιας αναβάθμισης. Έτσι, στο παρόν άρθρο πραγματοποιείται έρευνα με σκοπό την αξιολόγηση της ενεργειακής αναβάθμισης ενός δημόσιου κτηρίου από την οπτική του τελικού χρήστη. Έπειτα, εξετάζεται ανασχεδιασμός της ενεργειακής αναβάθμισης του παρόντος δημόσιου κτηρίου με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση της ενεργειακής του απόδοσης. Επιλέγονται τέσσερα σενάρια ενεργειακής αναβάθμισης και πραγματοποιείται σφαιρική αξιολόγηση με σκοπό την ανάδειξη του πιο συμφέροντος σεναρίου.
του πλανήτη και ατμοσφαιρική ρύπανση (Schreiber,
2007). Η ενεργειακή αναβάθμιση ενός υφιστάμενου 1. Introductory approach: Defining the concept δημόσιου κτηρίου αποτελεί λύση στο παραπάνω 1. Introductory approach: Defining the concept πρόβλημα βελτιστοποιώντας τις BC, ενεργειακές του ANTISTHENIS, the ancient Greek philosopher, (444 BC - 370 Athens), απαιτήσεις και μειώνοντας τις ενεργειακές του ANTISTHENIS, the ancient Greek philosopher, (444 BC 370 BC, Athens), among other wise heritage he left us, he established great “principle”: the καταναλώσεις χωρίς aόμως να επηρεάζει τις συνθήκες among other wise heritage leftthe us,definition he established a τοgreat άνεσης των χρηστών χρησιμοποιούν. acquisition of knowledge startshe with of theπου content of“principle”: concepts. the Ευρωπαϊκή Ένωση, με μακροπρόθεσμη acquisition of knowledge starts with theindefinition the content of concepts. Based, therefore, on this “principle” aΗfirst, if of not final, approach, the term περιβαλλοντική πολιτική και πολιτική μείωσης της Based, therefore, on this “principle” is inindicated a first,εξάρτησης, if (in notthe final, approach, the term (and urban gentrification) area of Planning) (or gentrification ενεργειακής αντιλαμβάνεται το πρόβλημα και μεis σειρά οδηγιών και συγχρηματοδοτούμενων gentrification (and urban gentrification) indicated (in the area of Planning) (or Sociology as well), as the “refining” of a city area, the removal from this, (in various προγραμμάτων ωθεί τα κράτη να στοχοθετήσουν και να Sociology as well), as the “refining” of a city area, the removal from this, (in various ways), of social groups, usually of low-income and the placement there of artists, αναβαθμίσουν τα δημόσια κτήρια τους. κατηγορία της παρόν επικεντρώνεται ways), of social groups, usually of low-income andάρθρο thethis placement there of artists, the operation of art galleries, restaurants, etc.ΤοHowever “change”,στην regardless of εκπαίδευσης και συγκεκριμένα στα σχολικά κτήρια. Λόγω the operation of art galleries, restaurants, etc. However this “change”, regardless of whatever other consequences has, results also rising of land prices (and της παλαιότητας της κατασκευής των σχολείων δεν the έχει whatever other consequences has, results also rising of land prices (and the εφαρμοσθεί ο Κανονισμός Θερμομόνωσης και δεν έχουν potential relative speculation). τηρηθεί οι αρχές που υποστηρίζουν τη βιοκλιματική potential relative speculation). The term gentrification is found at firstαρχιτεκτονική, in the UKμεinαποτέλεσμα early 1960s andενεργειακή it refersτους to τη χαμηλή The term gentrification found atpeople first in the UK in early 1960s and οιitareas refersof απόδοση. ενδιαφέρον αποτελούν τρόποι μεto the then observed trend ofiswealthy toΙδιαίτερο buy property in poor τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί βελτίωση τηςof the then observed trend wealthy sometimes people to there buy property in poor areas London, upgrade them, stay of themselves and thus old residents are απόδοσης τους, ώστε να επιτευχθούν ενεργειακά και London, upgrade them, stay themselves sometimes there and thus old residents are being indirectly “squeezed”. οικονομικά οφέλη αλλά και να βελτιωθούν οι εσωτερικές αναβάθμιση, εξοικονόμηση Λέξεις-Κλειδιά: ενεργειακή being indirectly “squeezed”. ανέσεις των τελικών τους of χρηστών. Οι ενεργειακές A description of this ενεργειακή phenomenon is included in the work Sociologist Ruth ενέργειας, οικονομική αξιολόγηση, αξιολόγηση, επεμβάσεις που δύνανται να υλοποιηθούν σε αυτούRuth του A description of this phenomenon is included in the work of Sociologist τελικός χρήστης, ερωτηματολόγια, Κ.Εν.Α.Κ. GLASS at the same period, while similar situations were recorded in otherσεmajor είδους τα κτήρια μπορούν να διακριθούν τρεις GLASS at the same period, situations were recorded in other major μεγάλες κατηγορίες: cities in Western countries, bywhile othersimilar Researchers. • Επεμβάσεις στο κτηριακό κέλυφος I.Ε ΙΣΑΓΩΓΗ cities in Western countries, by other Researchers. Since then, the issue has preoccupied •several scholars and for its more Επεμβάσεις στις Η/Μ εγκαταστάσεις ΤαSince δημόσιαthen, κτήρια the είναι issue ίσως τα has πιο ενεργοβόρα preoccupied several scholars and for its more comprehensive approach are being summarized from • Ενσωμάτωσηbelow, τεχνολογιών ΑΠΕ the various κτήρια στην Ελλάδα σήμερα. Η παλαιότητα τους λόγω comprehensive approach are being summarized below, from του τρόπου κατασκευής η απουσία συντήρησης interpretations ofτους theκαι phenomenon of gentrification, the following: the various Είναι σαφές ότιthe οι παρεμβάσεις που ενδείκνυνται για λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων έχουν ως αποτέλεσμα interpretations the phenomenon following: In a sense, theof phenomenon is dueof togentrification, a trend of a new category of social groups την ύπαρξη «γηρασμένων» κτηρίων στο ελληνικό το ένα σχολείο μπορεί να είναι εντελώς απαγορευτικές για Είναι αναγκαίοhigh να costs ληφθούνin υπόψη η to “return” to theο χαρακτήρας city, leaving the purlieus for άλλο. several reasons: money των κτηρίων αυτών ένα δημόσιο. Ταυτόχρονα, εφικτότητά τους, το κόστος τους σε συνδυασμό με το λόγω μη ύπαρξης ιδιοκτήτη, επιτρέπει αναπόφευκτα την and time to travel from the purlieus to downtown, where work place is, lack of the έλλειψη αντίληψης του ενεργειακού κόστους του κτηρίου όφελος, ο χρόνος αποπληρωμής τους αλλά και οι 1.of The term from Sociologist Ruth πραγματικές GLASS, 1912-1940. Ruthχρηστών GLASS for was born ανάγκεςcentres, των που better συχνάin sense safety atcomes theεξόφλησης distributed residencies outside town search και την απουσία ανάγκης των ενεργειακών Berlin, where she made her first studies.των In 1932 she published an important study entitled: παραγνωρίζονται. απαιτήσεων με αποτέλεσμα τον περιορισμό services of health, education, entertainmentΈτσι, “atτοthe heart of the city”,movements (possibly) βασικό ζήτημα που πραγματεύεται το παρόνfor Youth Unemployment. The same year she left Germany and after continuous ενεργειακών τους αναβαθμίσεων. lower living cost of, “withdrawal” from private car easier access to markets, etc.where άρθρο είναι η απουσία πολύπτυχης αξιολόγησης μιας studies and research Geneva, Prague, London and New York she came back to London, Το ενεργειακό πρόβλημαinείναι ένα από τα σύγχρονα ενεργειακής αναβάθμισης, καθώς παραμελείται η προβλήματα της published ανθρωπότητας και ηregarding τωρινή the του in According 1943 she studies cityphenomenon planning. In 1950 sheto became teacher in the to another approach, is due a systematic and αναγκών και σημασία εκτίμησης των πραγματικών παρουσία είναιCollege πολύ έντονη. Συνίσταται κυρίως University of London, where she στην continued her social research. Her public action and long-term informal effort by organized groups, manufacturers, brokers of buying προτιμήσεων τωνCOLLINS τελικών χρηστών τωνDICTIONARY. υπό εξέταση ενέργειας λόγω εξάντλησης των ορυκτών έλλειψη her work are characterized by a passion for justice. See also: ENGLISH κτηρίωνinitially συγκριτικάof μεpart τους of περιβαλλοντικούς και τους καυσίμων καιWil. αύξησης του κόστους προμήθειας τουςLondon and selling real estate, etc., for theCodepreciation the urban web, in 10th edit. COLLINS SONS AND Ltd. 2009. WIKIPEDIA: The Free Encyclopedia: οικονομικούς παράγοντες. καθώς και στην αύξηση των εκπομπών του διοξειδίου του G. ALEXANDRI: http://www.uncanny.net/ wetzel/gentry.htm a Gentrification: variety of ways, in order Abstract. to achieve the “assisted”, “voluntary”, (actually
18
2521 11
E¶.A¶. A¶.TO¶. TO¶.AYT. AYT.¶EP. ¶EP.AN. AN./ R.DEC. / R.DEC.ADM. ADM.LOC. LOC.DEV. DEV.REG. REG./ R. / R.DEC. DEC.LOC. LOC.GOV. GOV.REG. REG.DEV. DEV. E¶.
GENTRIFICATION Definition, Types of Intervention, Definition, of intervention, ConcernsTypes of Gentrification Concerns
II. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ανάλυση της διασποράς τους και την αναζήτηση πιθανών Το παρόν άρθρο αποσκοπεί στην παρουσίαση μιας συσχετίσεων μεταξύ αυτών (Νικητά, 2012). Η πολύπτυχη αξιολόγηση επετεύχθη μέσω του μεθοδολογίας η οποία περιλαμβάνει την αξιολόγηση μιας ενεργειακής αναβάθμισης ενός υφιστάμενου κτηρίου ανασχεδιασμού της ενεργειακής αναβάθμισης του διαφορετικών πτυχών, ήτοι ενεργειακή και οικονομική σχολικού συγκροτήματος με σκοπό την περαιτέρω εκτίμηση καθώς επίσης και αξιολόγηση από την οπτική βελτίωση της ενεργειακής του απόδοσης βάσει της του τελικού χρήστη. Η έρευνα περιορίστηκε σε ένα μελέτης και της σύγκρισης τεσσάρων νέων σεναρίων. Τα υπάρχον σχολικό συγκρότημα το οποίο βρίσκεται στην 7η νέα επεμβατικά μέτρα επιλέχθηκαν αφενός βάσει των επιθυμιών των χρηστών του σχολικού συγκροτήματος Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων και στεγάζει By Mr. George-Sp. C. ATHANASOPOULOS το 105ο Δημοτικό Σχολείο και τα 25ο-138ο Νηπιαγωγεία μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων του ερωτηματολογίου αφετέρου σκοπό την επιπλέον Harvard University, Graduateκαι School of με Design, Student, (Εικόνα 1). Στο παρόν συγκρότημα έχει πραγματοποιηθεί μείωση των ενεργειακών του καταναλώσεων και τη ενεργειακή αναβάθμιση στο πρόσφατο παρελθόν By και Mr. George-Sp. C. ATHANASSOPOULOS Architect ενσωμάτωσης των ΑΠΕ, με κύρια προϋπόθεση υλοποιήθηκαν οι εξής επεμβάσεις: αντικατάσταση μελέτη Student of the School of Architecture κουφωμάτων και φωτισμού, μόνωση κατακόρυφων και την οικονομική και τεχνική εφικτότητα τους. Technical of Crete ήτανUniversity τα εξής: φερόντων δομικών στοιχείων καθώς και μόνωση Τα σενάρια που μελετήθηκαν δωμάτων. 1. concept Εγκατάσταση ΦΣ για κάλυψη του 50% της ηλεκτρικής 1. Introductory approach: Defining the ενέργειας για φωτισμό 1. Introductory approach: the concept 2. Εγκατάσταση ΦΣ BC για κάλυψη του Athens), 100% της ANTISTHENIS, the ancientDefining Greek philosopher, (444 - 370 BC, ηλεκτρικής(444 ενέργειας για- φωτισμό ANTISTHENIS, the ancient Greek philosopher, BC 370 BC, Athens), among other wise heritage he left us, he a great “principle”: the 3. established Σενάριο 1 + Αντικατάσταση συστήματος θέρμανσης among other wise heritage leftthe us,definition he established a great πετρελαίου φυσικού αερίου acquisition of knowledge startshe with of theμεcontent of“principle”: concepts. the 4. Σενάριο 2 of Αντικατάσταση συστήματος θέρμανσης acquisition of knowledge starts with theindefinition the content of concepts. Based, therefore, on this “principle” a first, if +not final, approach, the term πετρελαίου με φυσικού αερίου 1 Based, therefore, on this “principle” is inindicated a first, if (in notthe final, approach, the term (and urban gentrification) area of Planning) (or gentrification 1 (and urban gentrification) isΓια να προκριθεί η area πιο of συμφέρουσα λύση, gentrification indicated (in the Planning) (or Sociology as well), as the “refining” of a city area, the removal from this, (in various πραγματοποιήθηκε ενεργειακή αξιολόγηση μέσω του Sociology as well), as the “refining” of a city area, the removal from this, (in various ways), of social groups, usually of low-income andΤ.Ε.Ε.-Κ.Εν.Α.Κ the placement there ofαξιολόγηση artists, λογισμικού και οικονομική με τη μέθοδο τηςthis ανάλυσης κόστουςοφέλους με of τη ways), of social groups, usually of low-income and the placement there of artists, the operation of art galleries, restaurants, etc. However “change”, regardless βοήθεια των υπολογισμών της καθαρής παρούσας αξίας the operation of art galleries, restaurants, etc. However this “change”, regardless of whatever other consequences has, results also rising ofβαθμού landαπόδοσης prices(ΕΒΑ) (and (ΚΠΑ), του εσωτερικού καιthe της whatever other consequences has, results also rising of land prices (and the περιόδου αποπληρωμής που υπολογίστηκαν μέσω του MS potential relative speculation). Τα κυριότερα αποτελέσματα παρουσιάζονται στην potential relative speculation). The term gentrification is found at firstExcel. in the UK in early 1960s and it refers to παρακάτω ενότητα.
The term gentrification iswealthy found(από atpeople first in the UK in early 1960s and itareas refersofto the then observed trend to buy property in poor Εικόνα 1. Τοπογραφικό Διάγραμμα σχολικού of συγκροτήματος αρχείο των Τεχνικών Υπηρεσιών Δήμου of Αθηναίων) the then observed trend wealthy sometimes people to there buy property in poor areas London, upgrade them, stay themselves and thus old residents areof III.ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ London, upgrade stay themselves Η μεθοδολογία που them, χρησιμοποιήθηκε για τη sometimes there and thus old residents are being indirectly “squeezed”. Βάσει της ανάλυσης των αποτελεσμάτων των διεξαγωγή της έρευνας σχετικά με την αξιολόγηση της being indirectly “squeezed”. ερωτηματολογίων, το Μέρος Α’, οιRuth μέσες A description of this phenomenon is included in theαναφορικά work ofμε Sociologist παραπάνω ενεργειακής αναβάθμισης από τη σκοπιά του κατατάξεις των εσωτερικών ανέσεων του σχολικού A description of this phenomenon is included in the work of Sociologist Ruth τελικού χρήστη, είναι η δημιουργία και η συμπλήρωση GLASS at the same period, while similar situations were recorded in other major μετά την ενεργειακή αναβάθμιση, έντυπου ερωτηματολογίου μεperiod, σκοπό τηwhile μελέτηsimilar των συγκροτήματος GLASS at the same situations were recorded in other major cities Western countries, by other Researchers. αναγκώνinκαι του βαθμού άνεσης των εκπαιδευτικών του απεικονίζονται στο Γράφημα 1. Σύμφωνα με τις των scholars εκπαιδευτικών, θερμική άνεση cities in Western countries, bypreoccupied other σχολικού συγκροτήματος οι issue οποίοι αποτελούν μαζί Researchers. με απαντήσεις Since then, the has several andη for its more το μεγαλύτερο βαθμό βελτίωσης, σε τους μαθητές, τους τελικούς χρήστες και τους άμεσους παρουσιάζει Since then, the issue has preoccupied several scholars and for its more comprehensive approach are being summarized below, from the various αποδέκτες του. Βασική προϋπόθεση για την επιλογή των ποσοστό 37,27% και ακολουθεί η ποιότητα εσωτερικού comprehensive approach are being summarized below, from the various αέρα σε ποσοστό 30,00%. Η οπτική και η ακουστική interpretations the phenomenon of gentrification, the following: ερωτηθέντων ήταν η of δραστηριοποίηση τους στο παρόν άνεση παρουσιάζουν τον ίδιο βαθμό βελτίωσης σε interpretations of the phenomenon thecategory following: συγκρότημα και πριν υλοποίηση της is ενεργειακής In a sense, theτην phenomenon dueof togentrification, a ποσοστό trend of a new of social groups αρκετά μικρότερο από τις άλλες δύο ανέσεις. αναβάθμισης. Οι ερωτήσεις που κλήθηκαν να to “return” to the city, leaving theΤοpurlieus for several reasons: high costs in money απαντήσουν διακρίνονταν σε τέσσερα μέρη. πρώτο μέροςtime αφορούσε σε ερωτήσεις σχετικές με τις ανέσεις and to travel from the purlieus toτουdowntown, where work place is, lack of the εσωτερικού περιβάλλοντος του σχολικού συγκροτήματος 1. The termat comes from Sociologist Ruth GLASS, 1912-1940. Ruth search GLASS for wasbetter born in sense safety the distributed residencies outside town centres, ενώ το of μέρος Β’ σχετίζονταν με τις ψυχοσωματικές Berlin, where she made her first studies. In 1932 she published an important study entitled: επιδράσεις of τωνhealth, χρηστώνeducation, εξαιτίας της entertainment ενεργειακής services “at the heart of the city”, (possibly) Youth Unemployment. The same yearανοιχτού she left Germany and after continuous movements for αναβάθμισης. Το μέρος Γ’ περιείχε ερωτήσεις lower living cost of, “withdrawal” from private access markets, etc.where studies research in Geneva, Prague, London and car Neweasier York she came to back to London, τύπου όπουand οι εκπαιδευτικοί περιγράφανε την προσωπική in According 1943 published studies regarding cityphenomenon planning. In 1950 sheto became teacher in the to another the is due a systematic and τους άποψη she και το τελευταίο μέροςapproach, αποτελούνταν από Universityερωτήσεις. College of London, where she continued her social research. brokers Her public and δημογραφικές long-term informal effort by organized groups, manufacturers, ofaction buying Τοwork δείγμα συγκεντρώθηκε από her areπου characterized byαποτελούνταν a passion for justice. See also: COLLINS ENGLISH DICTIONARY. and selling realCOLLINS estate, etc., for theδεδομένων depreciation initially of part of the urban web, in δεκαέξι εκπαιδευτικούς και η ανάλυση των 10th edit. Wil. SONS AND Co Ltd. London 2009. WIKIPEDIA: The Free Encyclopedia: του βασίστηκε στη χρήση στατιστικών μεθόδων SPSS για G. ALEXANDRI: http://www.uncanny.net/ wetzel/gentry.htm a Gentrification: variety of ways, in order Abstract. to achieve the “assisted”, “voluntary”, (actually Γράφημα 1. Μέσες κατατάξεις εσωτερικών ανέσεων σχολικού την περιγραφική αξιολόγηση των μεταβλητών, την
συγκροτήματος
252119 11