Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά by Eκδόσεις Perugia

Το παρόν αποτελεί δείγμα του βιβλίου "Γαλλική Γραμματική στα Ελληνικά" το οποίο αριθμεί 408 σελίδες.

Το πληρέστερο και πιο αναγνωρισμένο εγχειρίδιο γαλλικής γραμματικής Περιέχονται ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ, αλλά και ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ . Μεθοδοποιεί και κωδικοποιεί όλα όσα λείπουν από αντίστοιχα βιβλία: ► Aπλή και κατανοητή παρουσίαση των γραμματικών και συντακτικών φαινομένων ► Εκατοντάδες παραδείγματα από τη σύγχρονη γαλλική πραγματικότητα ► Σύγκριση - αντιπαραβολή με την ελληνική γραμματική ► Έμφαση στην επικοινωνιακή χρήση της γαλλικής και στις γλωσσικές ιδιαιτερότητες που δυσκολεύουν τους Έλληνες σπουδαστές ► Επιμελημένη γραφική παρουσίαση, χρήσιμοι αναλυτικοί πίνακες ρημάτων, προθέσεων και εκφράσεων ► Απαραίτητο βοήθημα για τον καθηγητή και το μαθητή μέσα και έξω από την τάξη ► Για την απόκτηση των πιστοποιητικών γαλλικής γλώσσας DELF A1, A2, B1, B2, DALF C1, C2, DFP A2, B1, B2, C1, C2, SORBONNE B1, B2, C1, C2, C2++, Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας, αλλά και για την προετοιμασία των υποψηφίων φοιτητών γαλλικής γλώσσας και φιλολογίας στα ελληνικά και γαλλικά πανεπιστήμια ► Καλύπτει όλα τα επίπεδα του Ευρωπαϊκού Κοινού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες (Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2+) ► Μια εύχρηστη “εγκυκλοπαίδεια” για τον ομιλητή/χρήστη της γαλλικής γλώσσας

Επικοινωνήστε μαζί μας για να το προμηθευτείτε με την προνομιακή έκπτωση 35%.

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

ΤΟ ΜΕΡΙΣΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ L'ARTICLE PARTITIF

Το μεριστικό άρθρο (article partitif) δεν απαντά στην ελληνική γραμματική, ούτε μεταφράζεται. Δηλώνει μέρος (part) ενός μη μετρήσιμου συνόλου και προηγείται μη μετρήσιμων κοινών ουσιαστικών που σχετίζονται με διατροφή, συναισθήματα, ενέργειες, ιδιότητες, καιρικά φαινόμενα: O Olivier πίνει πάντοτε κόκκινο κρασί. Olivier boit toujours du vin rouge. Η Orlane δικαιούται ξεκούρασης. Orlane mérite du repos. Έχει αέρα σήμερα. Ιl y a du vent aujourd’hui. Θα αγοράσω μεταλλικό νερό. Je vais acheter de l’eau minérale. De l’intelligence et de l’humour, il faut en Στη ζωή πρέπει να έχεις εξυπνάδα και χιούμορ. avoir dans la vie. Αισθάνεται χαρά. Il éprouve de la joie. Η Jacqueline κάνει κλασικό χορό. Jacqueline fait de la danse classique. O μπαμπάς δεν θέλει ψωμί. Papa ne veut pas de pain. Βάλε σπανάκι στη σαλάτα! Mets des épinards dans la salade verte! Σχηματισμός Σχηματίζεται με συναίρεση της πρόθεσης de και των οριστικών άρθρων le, les, τα οποία γίνονται αντίστοιχα du και des. Αντίθετα, το de και la, καθώς και το de και l’ δεν συναιρούνται: ΟΡΙΣΤΙΚΟ/DÉFINI

ΜΕΡΙΣΤΙΚΟ/PARTITIF

Masculin Singulier

le courage

 du courage

Féminin Singulier

la musique

 de la musique

λέξεις που αρχίζουν από φωνήεν de l’aneth ή άφωνο h l’huile

 de l’aneth

Pluriel Μasculin/Féminin

 des céréales

les céréales

 de l’huile

Παρατήρηση O πληθυντικός des του article partitif συμπίπτει με το des του article indéfini: article indéfini

J’achète des livres.

Αγοράζω βιβλία.

article partitif

Il a des remords.

Έχει τύψεις.

Χρήση Το article partitif συνοδεύει: α) κοινά ουσιαστικά που δηλώνουν ακαθόριστη ποσότητα: Υπάρχει άμμος μέσα στα παπούτσια μου. Il y a du sable dans mes chaussures. Marc préfère boire de la bière. Ο Marc προτιμά να πίνει μπίρα. β) αφηρημένα ουσιαστικά: Yvonne a de l’imagination. Je ai de la patience

Η Yvonne έχει φαντασία. Έχω υπομονή.

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

ΟΙ ΑΟΡΙΣΤΕΣ ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ LES PRONOMS INDÉFINIS

Οι αόριστες αντωνυμίες (pronoms indéfinis) αντικαθιστούν το ουσιαστικό και δηλώνουν απροσδιόριστη ποσότητα. Οι μεταβλητές αντωνυμίες συμφωνούν σε γένος και αριθμό με το ουσιαστικό το οποίο αντικαθιστούν. ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ/VARIABLES Singulier

Pluriel

aucun/e

κανένας, καμία

d'aucuns

κανένας

le/la même

ο/η ίδιος/α

les même/s

οι ίδιοι

l'un/l'une

ο ένας/η μία

les uns/les unes

οι μεν/οι δε

l’autre

ο άλλος

les autres

οι άλλοι

un autre

ένας άλλος

d'autres

άλλοι

quelqu'un/une

κάποιος/α

quelques-uns/unes

κάποιοι/ες

n’importe lequel/ laquelle

οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε,

n’importe lesquels/ lesquelles

οποιοιδήποτε οποιεσδήποτε

tout/e

όλος/η

tous/toutes

όλοι/ες

chacun/e

καθένας/καθεμία

nul/le

κανένας, καμία

tel/le

κάποιος, αυτός, τέτοιος

plus d'un/une

περισσότεροι από ένας, περισσότερες από μία

pas un/e (seul/e)

ούτε ένας, ούτε μια

qui que

όποιος και αν

certains/es

ορισμένοι/ες

ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ/INVARIABLES autrui

τον άλλον, τον πλησίον

n'importe qui

οποιoσδήποτε

κάποιος, εμείς, μια ομάδα ανθρώπων

quiconque

όποιος/α

personne

κανείς

quelque chose

κάτι

111

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Η προσωπικη αντωνυμια EN le pronom personnel en

Το en είναι αμετάβλητος όρος της πρότασης και η μετάφρασή του δεν είναι πάντα δυνατή στην ελληνική γλώσσα. Αντικαθιστά έμμεσο αντικείμενο, όταν συνοδεύεται από την πρόθεση de, άμεσο αντικείμενο που εισάγεται με αόριστο ή μεριστικό άρθρο (un, une, du, de la, de l’, des) και τοπικό προσδιορισμό που έχει αναφερθεί ή εννοείται, με ρήματα προέλευσης, καταγωγής ή απομάκρυνσης (partir, venir, revenir, s’éloigner κτλ.). -Combien de langues vous parlez? -J’en parle -Πόσες γλώσσες μιλάτε; -Μιλάω δύο. deux. -Combien de cigarettes vous fumez par jour? -Πόσα τσιγάρα καπνίζετε την ημέρα; - Γενικά δεν καπνίζουμε. -Nous n’en fumons pas, généralement. -Tu manges tout ce gâteau Camille? -Non, j’en -Θα φας όλο αυτό το γλυκό Camille; -Όχι, θα φάω μόνο ένα κομμάτι. mange seulement un morceau. Χρήση Λειτουργεί ως μεριστικό άρθρο, δηλώνει μέρος ενός συνόλου και αντικαθιστά ποσότητα που εκφράζεται: α) με αόριστο ή μεριστικό άρθρο: un, une, du, de la, de l’, des -Vous avez une nouvelle voiture? -Oui, nous -Έχετε καινούριο αυτοκίνητο; -Ναι, έχουμε (ένα) εδώ και μια εβδομάδα. en avons une depuis une semaine. -Y a-t-il de l'eau sur la table? -Non, il n'y en -Υπάρχει νερό στο τραπέζι; -'Οχι, δεν υπάρχει (από αυτό). a pas. β) με ποσοτικό επίρρημα ή ποσοτική έκφραση: beaucoup de, assez de, peu de, une tranche de, un morceau de κτλ. -Est-ce que vous mangez beaucoup de -Τρώτε πολλά γλυκά; -Ναι τρώμε πολλά. gâteaux? -Oui, j’en mange beaucoup. Auparavant, beaucoup de touristes Πριν, εδώ έρχονταν πολλοί τουρίστες. Τα venaient ici. Ces dernières années, il y en a τελευταία χρόνια, έρχονται λίγοι (τουρίστες). peu qui viennent. Pour les vacances, j’ai acheté une dizaine de Για τις διακοπές, αγόρασα καμιά δεκαριά livres. Je suis sûr que je n’en lirai aucune. βιβλία. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα διαβάσω κανένα. -Est-ce que tu as un ordinateur? -Non, je n’en -Έχεις υπολογιστή; Όχι, δεν έχω. ai pas/je n’en ai aucun. γ) με αριθμητικό επίθετο: deux, trois κτλ. -Combien de fils avez-vous? -Nous en avons deux. Nous achetons toujours deux baguettes pour le déjeuner, mais finalement nous en mangeons une seule.*

-Πόσα παιδιά έχετε; -Έχουμε δύο (παιδιά). Αγοράζουμε πάντα δύο μπαγκέτες για το μεσημεριανό, αλλά τελικά τρώμε μόνο τη μία.

129

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Οι προθέσεις Les prépositions

Οι προθέσεις είναι άκλιτα μέρη του λόγου. Συνοδεύουν ρήματα, επίθετα, ουσιαστικά ή μετοχές. Εισάγουν έμμεσα αντικείμενα, εμπρόθετους προσδιορισμούς τόπου, χρόνου, ιδιότητας, κτλ. Εκτός από ουσιαστικά, προηγούνται και άλλων μερών του λόγου: αντωνυμιών (pronoms), απαρεμφάτων (infinitifs), επιρρημμάτων (adverbes), επιθέτων (adjectifs). Η μετάφρασή τους ποικίλλει, ανάλογα με τα συμφραζόμενα. Για αυτό, δεν είναι σκόπιμη η αναζήτηση μιας κατά λέξη μετάφρασής τους: Συζητούν για πολιτικά. Ils discutent de politique. Είναι ευτυχισμένη με το γάμο της. Elle est heureuse de son mariage. Χρειάζομαι χρήματα. J'ai besoin d'argent. Η Lorraine φοβάται τη μοναξιά. Lorraine a peur de la solitude. Σας ευχαριστώ για τη βοήθειά σας. Je vous remercie de votre aide. Merci d’avoir aidé notre association pour les Ευχαριστούμε που βοηθήσατε την οργάνωσή μας για τους άστεγους. sans-abri. Συγγνώμη που ξέχασα το ραντεβού μας. Pardon d’avoir oublié notre rendez-vous. Η αστυνομία ανάγκασε τους θεατές να La police a obligé les spectateurs à évacuer εκκενώσουν την αίθουσα. la salle. Σκέφτεστε συχνά τους φίλους των παιδικών Vous pensez souvent à vos amis d’enfance? σας χρόνων; Μετά από οχτώ χρόνια στη Γαλλία, Après huit ans en France, je pense en σκέφτομαι στα γαλλικά. français. Συχνά, ρήματα και επίθετα συντάσσονται με δύο ή περισσότερες προθέσεις, ανάλογα με τα συμφραζόμενα: à Pierre/aux voisins

Je parle

στον Pierre/στους γείτονες

de Pierre/de la musique

για τον Pierre/για τη μουσική

avec Pierre/le capitain

με τον Pierre/με τον καπετάνιο

sur la question du chômage

Μιλώ

για το θέμα της ανεργίας

dans la salle de classe

μιλώ μέσα στην τάξη

entre amis

μιλώ ανάμεσα σε φίλους

Απλές προθέσεις/prépositions simples à (=σε, εις)

Je vais à Paris.

Πηγαίνω στο Παρίσι.

après (=μετά)

Peux-tu venir chez moi après le théâtre?

Μπορείς να έρθεις στο σπίτι μου μετά το θέατρο;

avant (=πριν)

Michel est venu avant le rendez-vous.

O Michel ήρθε πριν το ραντεβού.

avec (=με)

Je parle avec Gaston.

Μιλώ με τον Gaston.

143

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

chez (=στο σπίτι/ κατάστημα κάποιου)

Je vais chez le coiffeur.

Πηγαίνω στο κομμωτήριο.

contre (=κατά/ ενάντια)

Elle exprime une opinion contre la mienne.

Εκφράζει μια γνώμη ενάντια στην δική μου.

dans (=μέσα)

Dans le bus, il y a beaucoup de monde.

Μέσα στο λεωφορείο, υπάρχει πολύς κόσμος.

de (=από, για)

Il parle de toi. Du 16 à 20 août, je suis en congé.

Μιλάει για σένα. Από τις 16 μέχρι τις 20 Αυγούστου, είμαι σε άδεια.

depuis (=από)

Elle travaille depuis 10 heures Δουλεύει από τις 10 το πρωί. du matin.

derrière (=πίσω)

Le chat est derrière les rideaux.

Ο γάτος είναι πίσω από τις κουρτίνες.

dès (=από)

Il a plu dès le début des vacances.

Έβρεχε από την αρχή των διακοπών.

devant (=μπροστά)

Il attend devant la boutique.

Περιμένει μπροστά στο μαγαζί.

durant (=κατά τη διάρκεια)

Elle ne parlait pas durant le voyage.

Δεν μιλούσε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.

en (=σε)

En 2020, j’aurai 25 ans.

Το 2020, θα είμαι 25 χρονών.

entre (=μεταξύ, ανάμεσα)

Entre Sylvie et moi, il n'y a pas de secrets.

Ανάμεσα στη Sylvie και σε εμένα, δεν υπάρχουν μυστικά.

envers (=προς)

Je m’adresse envers l’audience.

Κατευθύνομαι προς το κοινό.

hors de (=έξω από)

Le chien est resté hors de la maison toute la nuit.

Ο σκύλος έμεινε έξω από το σπίτι όλη τη νύχτα.

malgré (=παρά)

Malgré sa maladie, il est allé au boulot.

Παρά την ασθένειά του, πήγε στη δουλειά.

par (=δια, μέσω)

Nous allons passer par Montpellier.

Θα περάσσουμε από το Montpellier.

parmi (=μεταξύ πολλών)

Parmi ses amis, il y a un Chilien.

Μεταξύ των φίλων του, υπάρχει ένας Χιλιανός.

pendant (=κατά τη διάρκεια)

Je travaillais à Paris pendant l’hiver.

Δούλευα στο Παρίσι κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

pour (=για)

Il est sorti pour aller en promenade.

Βγήκε για να πάει περίπατο.

sans (=χωρίς)

Il est parti sans prendre ses clés.

Έφυγε χωρίς να πάρει τα κλειδιά του.

sauf (=εκτός)

Tout le monde est venu sauf Alain.

Ήρθαν όλοι εκτός από τον Alain.

144

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Η ΕΡΩΤΗΣΗ L'INTERROGATΙΟΝ

Ερωτήσεις Ολικής άγνοιας/Les questions οuvertes Πρόκειται για τις ερωτήσεις που δέχονται απάντηση oui ή non. α) Στον προφορικό λόγο, ανεβαίνει ο τόνος της φωνής (l’intonation montante), ενώ στο γραπτό προστίθεται ένα ερωτηματικό στο τέλος της φράσης. Η δομή της πρότασης είναι, κατά τα άλλα, ίδια με την καταφατική μορφή. Χρησιμοποιείται κυρίως στον οικείο λόγο, λόγω της απλής δομής και της αμεσότητάς της. Πηγαίνεις στην παραλία; Tu vas à la plage? Μπήκε στο πανεπιστήμιο; Il est entré à l’université? Δεν έχει πάει ποτέ στις Ηνωμένες Πολιτείες; Il n’est jamais allé aux États-Unis? Δεν είσαι χαρούμενος που επιτέλους πέτυχες; Tu n’es pas content d’avoir enfin réussi? β) Γίνεται αντιστροφή υποκειμένου-ρήματος. Δηλαδή, η προσωπική αντωνυμία έπεται του ρήματος. Πρόκειται για έναν πιο δόκιμο τρόπο ερώτησης που απαντά κυρίως σε επαγγελματικές σχέσεις ή σχέσεις ιεραρχίας. Πλύνατε τα πιάτα; Avez-vous fait la vaisselle? Φάγατε; Avez-vous mangé? Μιλάτε γαλλικά; Parlez-vous français? Έφτασαν το πρωί; Sont-elles arrivées ce matin? Εάν το ρήμα λήγει σε φωνήεν, προστίθεται ένα t euphonique μπροστά από τα πρόσωπα il, elle και on. Αυτό συμβαίνει κυρίως με τα ρήματα της πρώτης συζυγίας, τα οποία στο τρίτο ενικό πρόσωπο λήγουν σε -e: Μας αρέσουν οι αγενείς άνθρωποι; Aime-t-on les gens impolis? (Αυτή) κολυμπά καλά; Nage-t-elle bien? (Αυτή) με σκέφτεται; Pense-t-elle à moi? Εξαιρείται το ρήμα "habiter", λόγω του "t" στην παραλήγουσα. Ηabite-il à Paris ou à Nantes? Κατοικεί στο Παρίσι ή στη Νάντη; Όταν υπάρχει αντωνυμικό ρήμα, η αυτοπαθής αντωνυμία του τοποθετείται στην αρχή: Se moque-t-elle de moi? Με κοροιδεύει; S’appelle-t-elle Julie? Την λένε Julie; Εάν το υποκείμενο είναι ουσιαστικό, τότε τοποθετείται στην αρχή της πρότασης και πριν το ρήμα. Η αντιστροφή γίνεται με το ρήμα και την προσωπική αντωνυμία που αντιστοιχεί στο γένος και τον αριθμό του υποκείμενου. Ο Pierre κολυμπά καλά; Pierre nage-t-il bien? Η Alice θέλει να χορέψει; Alice veut-elle danser? Christine et Sibylle aiment-elles les chats? Η Christine και η Sibylle αγαπούν τις γάτες; Stéphan et Marjorie vont-ils à Marseille? Ο Stéphan και η Marjorie πηγαίνουν στη Μασσαλία;

207

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

Ο ΑΟΡΙΣΤΟΣ LE Passé Composé

Χρήση α) Δηλώνει μια πράξη που ολοκληρώθηκε κάποια στιγμή στο παρελθόν (μπορεί να γνωρίζουμε ή όχι το πότε): Aujourd’hui, j’ai pris une décision importante. Σήμερα, πήρα μια σημαντική απόφαση. Το αεροπλάνο έφυγε. L’avion est parti. Μόλις μπήκα, για αυτό δεν έχω μαγειρέψει. Je viens d’entrer; c'est pourquoi je n’ai pas cuisiné. Ce soir, j’ai envoyé un courrier électronique Απόψε, έστειλα ένα e-mail στον Germain. à Germain. β) Δηλώνει μια πράξη που ξεκίνησε και ίσως ολοκληρώθηκε στο παρελθόν, αλλά οι συνέπειές της συνδέονται άμεσα με το παρόν: Ο Paul ήταν πάντα ειλικρινής μαζί μου. Paul a toujours été sincère avec moi. Cette semaine, j’ai travaillé beaucoup et je Αυτή την εβδομάδα, δούλεψα πολύ και αισθάνομαι πολύ κουρασμένη. me sens très fatiguée. Φέτος, είχαμε πολλές απεργίες. Cette année, nous avons eu beaucoup de grèves. Μέχρι τώρα έχω δει αρκετές χώρες. Jusqu’à présent, j’ai vu plusieurs pays. Καθώς είναι πολύ έξυπνος, τελείωσε όλες Comme il est très intelligent, il a fini ses του τις σχολικές εργασίες μέσα σε μία ώρα. devoirs en une heure. γ) Βάζει σε σειρά διαδοχικά γεγονότα σε μια αφήγηση, τα οποία ολοκληρώθηκαν κάποια στιγμή στο κοντινό ή μακρινό παρελθόν: Κάναμε μια βόλτα, πήγαμε στο πάρκο και Nous avons fait une promenade, φάγαμε παγωτά. nous sommes allés au parc et nous avons mangé des glaces. On a admiré la statue de Vénus, on a pris Θαυμάσαμε την Αφροδίτη της Μήλου, ήπιαμε κάτι στο καφέ του Λούβρου, επισκεφθήκαμε un verre au café du Louvre, on a visité les antiquités égyptiennes et puis, on est sortis τις αιγυπτιακές αρχαιότητες και μετά βγήκαμε από το μουσείο και περιπλανηθήκαμε στους du musée et on a flâvé dans les rues de δρόμους του Παρισιού. Paris. Σχηματισμός Σχηματίζεται με τα βοηθητικά ρήματα στον ενεστώτα και την παθητική μετοχή του κύριου ρήματος. Οι καταλήξεις που προστίθενται στο θέμα για το σχηματισμό της παθητικής μετοχής είναι: ( βλ. κεφ. 58, Le Participe)

A' συζυγία

-é

adoré, marché, donné, discuté

Β' συζυγία

-i

rougi, applaudi, noirci, rajeuni

230

Εκδόσεις Perugia Γ' συζυγία

-u -is -t -i -é

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

lu pris offert ri allé

A' συζυγία

Β' συζυγία

Γ' συζυγία

donner (=έδωσα)

Finir (=τελείωσα)

Vendre (=πούλησα)

j’ai donné

j’ai fini

j’ai vendu

tu as donné

tu as fini

tu as vendu

il/elle/on a donné

il/elle/on a fini

il/elle/on a vendu

nous avons donné

nous avons fini

nous avons vendu

vous avez donné

vous avez fini

vous avez vendu

ils/elles ont donné

ils/elles ont fini

ils/elles ont vendu

ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΟΧΩΝ ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΤΗΣ Γ’ ΣΥΖΥΓΙΑΣ attendre

περιμένω



attendu

offrir

προσφέρω



offert

boire

πίνω



ouvrir

ανοίγω



ouvert

comprendre καταλαβαίνω



compris

peindre

ζωγραφίζω



peint

conduire

οδηγώ



conduit

perdre χάνω



perdu

connaître

γνωρίζω



connu

plaire αρέσω



plu

construire

κατασκευάζω



construit

pouvoir

μπορώ



convaincre

πείθω



convaincu prendre

παίρνω



pris

τρέχω



couru

produire

παράγω



produit

croire

πιστεύω



cru

recevoir

λαμβάνω



reçu

devoir

οφείλω



dû

rire

γελάω



dire

λέω



dit

savoir

ξέρω



dormir

κοιμάμαι



dormi

servir

υπηρετώ



servi

écrire

γράφω



écrit

suivre

ακολουθώ



suivi

entendre

ακούω



entendu

tenir

κρατάω



tenu

faire

κάνω



fait

vendre

πουλάω



vendu

falloir

πρέπει



fallu

vivre

ζω



vécu

lire

διαβάζω



voir

βλέπω



mettre

βάζω



mis

naître

γεννιέμαι



né

231

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΧΡΟΝΩΝ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ COMPARAISON ENTRE LES TEMPS DU PASSÉ

Διαφορές στη χρήση imparfait-passé composé α) Με τον παρατατικό, περιγράφεται η πράξη που βρισκόταν σε εξέλιξη, δεν έχει ολοκληρωθεί και μας ενδιαφέρει η διάρκειά της. Με τον αόριστο, περιγράφεται μια πράξη, η οποία έχει ολοκληρωθεί στο παρελθόν και μας ενδιαφέρει απλά ως γεγονός. imparfait

passé composé

Il pleuvait beaucoup ce jour-là.

Il a plu beaucoup ce jour-là.

Έβρεχε πολύ εκείνη τη μέρα.

Έβρεξε πολύ εκείνη τη μέρα.

Mardi dernier, j’étais malade, j’avais la grippe.

Mardi dernier, j’ai été malade, j’ai eu la grippe.

Την περασμένη Τρίτη, ήμουν άρρωστη, Την περασμένη Τρίτη, ήμουν άρρωστη, είχα γρίπη. είχα γρίπη. β) Ο παρατατικός περιγράφει ένα γεγονός μεγάλης διάρκειας ή μια επαναλαμβανόμενη πράξη, ενώ ο αόριστος περιγράφει μια πράξη που έγινε μία φορά και έχει ολοκληρωθεί. imparfait

passé composé

Hier, jusqu’au matin, Margot était encore chez elle.

Hier, à onze heures nous avons regardé un film de Gavras.

Χθες, μέχρι το πρωί, η Margot ήταν ακόμα στο σπίτι της.

Χθες, στις έντεκα είδαμε μια ταινία του Γαβρά.

Le mois dernier, tous les matins, j’allais au travail à midi.

Le mois dernier, un lundi, je ne suis pas allé au travail.

Τον περασμένο μήνα, κάθε πρωί, πήγαινα στη δουλειά στις 12 το μεσημέρι

Τον περασμένο μήνα, μια Δευτέρα, δεν πήγα στη δουλειά.

γ) Με παρατατικό, ο ομιλητής τοποθετείται μέσα στην πράξη που εξελίσσεται, ενώ με τον αόριστο, η παρουσία του είναι λιγότερη εμφανής. imparfait

passé composé

À trois heures, je buvais une bière.

J’ai bu une bière dans une minute.

Στις τρεις, έπινα μια μπίρα.

Ήπια μια μπίρα σε ένα λεπτό.

Αu centre-ville, elle faisait du lèche-vitrine.

Αu centre-ville, elle a fait du lèche-vitrine pendant une heure.

Στο κέντρο της πόλης, χάζεψε τις βιτρίνες για μία ώρα. δ) Με τον παρατατικό, δηλώνονται και περιγράφονται μόνιμες ιδιότητες ενός ανθρώπου ή ενός αντικειμένου, ενώ με τον αόριστο, δηλώνεται η γενική αποτίμηση ή μια συνολική, ολοκληρωμένη περιγραφή. Στο κέντρο της πόλης, χάζευε τις βιτρίνες.

249

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

Η ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ ΑΟΡΙΣΤΟΥ/LE SUBJONCTIF PASSÉ Χρήση α) Χρησιμοποιείται, όταν η πράξη της δευτερεύουσας συμβαίνει πριν από την πράξη της κύριας. Το ρήμα της κύριας πρότασης μπορεί να είναι σε ενεστώτα (présent), μέλλοντα (futur), ή οποιονδήποτε παρελθοντικό χρόνο (passé) οριστικής και ευκτικής έγκλισης (indicatif, conditionnel). C’est dommage que tu n’aies pas pu venir, Είναι κρίμα που δεν μπόρεσες να έρθεις, χθες. hier. Δεν το πιστεύω ότι αγόρασε αυτό το Je ne crois pas qu’elle ait acheté cette αυτοκίνητο. voiture. β) Επίσης, ο subjonctif passé εκφράζει μια ολοκληρωμένη πράξη σε σχέση με ένα συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο. Il faut que nous ayons fini notre travail Πρέπει να έχουμε τελειώσει τη δουλειά avant cinq heures. μας πρίν τις πέντε. Σχηματισμός Σχηματίζεται με την υποτακτική ενεστώτα των βοηθητικών ρημάτων avoir και être και την παθητική μετοχή του κύριου ρήματος. Για την επιλογή του βοηθητικού ρήματος και τη συμφωνία της παθητικής μετοχής ισχύουν όσα παρουσιάστηκαν ήδη στον passé composé: PARLER (=να έχω μιλήσει)

FINIR (=να έχω τελειώσει)

METTRE (=να έχω βάλει)

que j'

aie parlé

aie fini

aie mis

que tu

aies parlé

aies fini

aies mis

qu'il/elle/on ait parlé

ait fini

ait mis

que nous

ayons parlé

ayons fini

ayons mis

que vous

ayez parlé

ayez fini

ayez mis

qu'ils/elles

aient parlé

aient fini

aient mis

ALLER (=να έχω πάει)

TOMBER (=να έχω πέσει)

PARTIR (=να έχω φύγει)

que je

sois allé(e)

sois tombé(e)

sois parti(e)

que tu

sois allé(e)

sois tombé(e)

sois parti(e)

qu'il/elle/on soit allé(e)

soit tombé(e)

soit parti(e)

que nous

soyons allé(e)s

soyons tombé(e)s

soyons parti(e)s

que vous

soyez allé(e)s

soyez tombé(e)s

soyez parti(e)s

qu'ils/elles

soient allé(e)s

soient tombé(e)s

soient parti(e)s

276

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Εκδόσεις Perugia

Η ΜΕΤΟΧΗ LE PARTICIPE

Ο τελευταίος ρηματικός τύπος, με τον οποίο θα ασχοληθούμε, είναι η μετοχή. Η μετοχή διακρίνεται σε ενεστώτα (participe présent) και αορίστου (participe passé).

Η ΜΕΤΟΧΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ/LE PARTICIPE PRéSENT Η μετοχή ενεστώτα είναι ένας αμετάβλητος ρηματικός τύπος, χωρίς δική του χρονική αξία. Αναλύεται σε σχέση με το κύριο ρήμα, με το οποίο έχει συνήθως το ίδιο υποκείμενο. Απλός τύπος Σχηματίζεται με το θέμα του α΄προσώπου πληθυντικού ενεστώτα και την κατάληξη -ant. Εάν το ρήμα είναι αντωνυμικό, διατηρεί την προσωπική αντωνυμία (me, te, se, nous, vous, se). Α’ ΣΥΖΥΓΙΑ -ER απαρέμφατο



1 πληθ. ενεστώτα



ενεργητική μετοχή

parler



nous parlons



parlant

manger



nous mangeons



mangeant

commencer



nous commençons



commençant

se laver



nous nous lavons



se lavant

se réveiller



nous nous réveillons



se réveillant

se promener



nous nous promenons



se promenant

απαρέμφατο



1ο πληθ. ενεστώτα



ενεργητική μετοχή

finir



nous finissons



finissant

choisir



nous choisissons



choisissant

agir



nous agissons



agissant

απαρέμφατο



1ο πληθ. ενεστώτα



ενεργητική μετοχή

partir



nous partons



partant

écrire



nous écrivons



écrivant

faire



nous faisons



faisant

vouloir



nous voulons



voulant

boire



nous buvons



buvant

Β’ ΣΥΖΥΓΙΑ -IR

Γ’ ΣΥΖΥΓΙΑ -IR, -OIR, -RE

voir  nous voyons  voyant Ανώμαλοι σχηματισμοί: êtreétant, avoirayant, savoirsachant.

292

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

Η ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ LA VOIX PASSIVE

Η παθητική φωνή [voix passive (<passion=πάθος)] περιγράφει μια κατάσταση, κατά την οποία το υποκείμενο υφίσταται την ενέργεια που προέρχεται από το ποιητικό αίτιο (complément d’agent). Πολλές φορές, το ποιητικό αίτιο παραλείπεται είτε επειδή ο ομιλητής δεν το γνωρίζει είτε επειδή δεν θεωρεί απαραίτητο να το αναφέρει. VOIX ACTIVE ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Plusieurs personnes

suivent

cette émission

VOIX PASSIVE ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΡΗΜΑ

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Cette émission est suivie par plusieurs personnes Παθητική σύνταξη μπορούν να έχουν μόνο τα μεταβατικά ρήματα (verbes transitifs) που συντάσσονται, κατά κανόνα, με άμεσο αντικείμενο (complément d’objet direct). Δηλαδή, όταν η φράση έχει τη δομή sujet+verbe+C.O.D: voix active aider+C.O.D.

voix passive

Mireille a aidé Nicolas.



Nicolas a été aidé par Mireille.

----téléphoner+C.O.I. Mireille a téléphoné à Nicolas.  Σύμφωνα με αυτή τη σύνταξη, το άμεσο αντικείμενο (C.O.D.) γίνεται υποκείμενο και το υποκείμενο γίνεται ποιητικό αίτιο. Το ποιητικό αίτιο εισάγεται με την πρόθεση par, ενώ το ρήμα μετατρέπεται σε ρήμα παθητικής φωνής. Το Παρίσι διασχίζεται από το Σηκουάνα. Paris est traversé par la Seine. Όλες οι πτήσεις θα ακυρωθούν. Tous les vols seront annulés. L’Amérique a été decouverte par Colombe. Η Αμερική ανακαλύφθηκε από τον Κολόμβο. Les malfaiteurs ont été arrêtés par la police. Oι κακοποιοί συνελήφθησαν από την αστυνομία. Le bébé est soigné par sa mère. To μωρό φροντίζεται από τη μητέρα του. Η παθητική μετοχή συνοδεύεται από το ρήμα être και συμφωνεί σε γένος και αριθμό με το υποκείμενο: Les grandes rencontres sportives sont Οι μεγάλες αθλητικές συναντήσεις μεταδίδοtransmises en direct par les chaînes νται απευθείας από τα γαλλικά κανάλια. françaises. Αν το υποκείμενο του ρήματος της ενεργητικής φωνής είναι η αντωνυμία on, στην παθητική φωνή απουσιάζει το ποιητικό αίτιο: voix active On a jeté les sacs. Πετάξαμε τις σακούλες

voix passive 

Les sacs ont été jetés. Οι σακούλες πετάχτηκαν.

313

Εκδόσεις Perugia

Γαλλική Γραμματική στα ελληνικά

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ-ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ-ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ EXPRESSIONS-PROVERBES-MAXIMES ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ/EXPRESSIONS

acheter les yeux fermés

αγοράζω με κλειστά μάτια, χωρίς δισταγμό

à contre cœur

με βαριά καρδιά

à gorge déployée (crier)

με όλη τη δύναμη της φωνής (φωνάζω), ξελαρυγγιάζομαι

à grande poignée

σε μεγάλη ποσότητα, με τη σέσουλα

à grande vitesse

ραγδαία, με μεγάλη ταχύτητα

à la lettre

κατά γράμμα

à l’instant

προς στιγμή

à mort (rire, manger)

μέχρι σκασμού (γελάω, τρώω)

à perpète (j’habite)

πολύ μακριά (μένω)

à peu près, approximativement

στο περίπου, πάνω κάτω

à volonté

κατά βούληση

à vue d’œil (calculer)

με το μάτι (υπολογίζω)

au cœur léger

ελαφρά τη καρδία

avec peine (difficulté)

με το ζόρι

aller à contre-courant

πηγαίνω κόντρα στο ρεύμα

aller à petits pas

προχωρώ με αργά και μετρημένα βήματα

aller de l’avant

προκόβω, πηγαίνω μπροστά

aller de pire en pire

πηγαίνω από το κακό στο χειρότερο

aller au charbon

εκτελώ ένα δυσάρεστο καθήκον, μια αγγαρεία

aller au diable (va au diable!)

πηγαίνω στο διάβολο (άει στο διάολο!)

aller au fond/approfondir

εμβαθύνω

aller contre vents et marrées

περνάω από σάραντα κύματα

aller se coucher/coucher avec...

πηγαίνω για ύπνο/κοιμάμαι με κάποιον

aller toutes voiles dehors

πάω πρίμα (για δουλειές)

analyser en profondeur

αναλύω σε βάθος, διυλίζω τον κώνωπα

arriver à l’improviste

έρχεται εκεί που δεν το περιμένεις

avec peine

με κόπο, με το ζόρι

avoir à faire avec

έχω σχέσεις/πάρε δώσε με

avoir du culot/du toupet

είμαι θρασύτατος/έχω ύφος

avoir/mettre la puce à l’oreille

αμφιβάλλω για κάτι

avoir l’estomac pour

έχω τα κότσια

avoir la chair de poule

ανατριχιάζω/σηκώνεται η τρίχα μου

avoir la tête sur les épaules

είμαι μυαλωμένος, ισορροπημένος

349