Sectorschets Automotive
Sectorschets Bouw
“Automotive industrie is één van de mooiste bedrijfstakken in onze regio. Hier ligt immers de bakermat van DAF en het zwaartepunt van de busindustrie in Nederland. Bedrijven en onderzoeksinstellingen slaan de handen ineen om samen te werken aan smart mobility. We moeten samen ook voldoende mensen interesseren om in deze sector aan de slag te gaan.”
“De bouwsector zal de komende jaren vooral moeten werken aan verbetering van het eigen imago. Daarbij moet ook meer nadruk worden gelegd op de technische kant van het vak. Het toenemende belang van technische kennis en het toepassen ervan in de praktijk maakt de bouw interessant.”
Toekomstbeeld • Deze tak van industrie blijft zwaar conjunctuurgevoelig; • Nieuwe technologie zal een steeds grotere rol spelen, met name ook vanwege de noodzaak tot duurzame productie en milieuvriendelijk vervoer (elektrische aandrijving); • Grensoverschrijdende samenwerking met bedrijven in België en Duitsland neemt in omvang en belang toe, ook al gezien de sterke, wereldwijde concurrentie; • Voor de Nederlandse automotive industrie wordt tot 2020 een jaarlijkse groei van 3,5% geprognotiseerd;
• Focusgebieden zijn: driving guidance; efficient vehicle; electric vehicle; cooperative mobility, platform electrification. Knelpunten • Bezuinigingen van de rijksoverheid op innovatie kunnen de ontwikkeling High Tech Automotive Campus in Helmond bemoeilijken en/of vertragen; • Vergrijzing en ontgroening kunnen leiden tot een moeilijke personeelssituatie: er gaan de komende jaren veel mensen met pensioen en er stromen te weinig mensen vanuit de technische opleiding in; • Instroom in technisch beroeps onderwijs stagneert in ‘t algemeen. Oplossingen/acties • Nauwe samenwerking mbo/hbo op de High Tech Automotive Campus leidt tot een flinke jaarlijkse in- en uitstroom van studenten; • Door de nauwe samenwerking met de bedrijven ter plaatse hebben de studenten al tijdens hun opleiding een goed contact met deze bedrijven; • Extra werving onder buitenlandse studenten.
Profiel De bouwsector in Zuidoost-Brabant heeft de afgelopen jaren goed kunnen profiteren van de sterke economische ontwikkeling in de regio. Zowel in woningbouw en utiliteitsbouw als in de wegenbouw zijn grote projecten gerealiseerd. Ook vanuit grote landelijke ontwikkelaars is meer belangstelling voor de regio ontstaan. In Meerhoven (Eindhoven) en Brandevoort (Helmond) wordt nog gewerkt aan groot stedelijke uitbreidingsplannen, zij het op kleinere schaal en in een lager tempo. Op het gebied van binnenstedelijke vernieuwing is veel gerealiseerd en staat nog het een en ander op stapel. Op dit moment hebben bedrijven in de bouw het zwaar, omdat de sector vertraagd reageert op de voorgaande financiële crisis. Toekomstbeeld • Explosieve groei in grootschalige woningbouw is voorgoed voorbij, het accent zal verder verschuiven naar kleinschalige plannen; • Binnenstedelijke herontwikkeling blijft op niveau; dit vraagt op organisatorisch gebied veel van de bedrijven; • Door demografische ontwikkelingen verandert de vraag naar huisvesting: er ontstaat meer behoefte aan kleinere woningen in het algemeen en aan ‘uitdagende’ woonconcepten voor bijv. jonge, koopkrachtige senioren; • Er komt meer nadruk op duurzaam bouwen en energiebesparing; • Toenemende focus op kwaliteits ontwikkeling en (met name in de woningbouw) versterkte oriëntatie op klantwensen: de klant bepaalt in steeds grotere mate het programma van eisen; • In de kantorenmarkt blijft voorlopig sprake van flinke overcapaciteit en leegstand;
• Aandeel prefabricage in de bouw zal waarschijnlijk toenemen, mede door kostenreductie en logistieke voordelen bij binnenstedelijke vernieuwing. Knelpunten • Woningbouwmarkt zit op dit moment compleet op slot en overheid draagt onvoldoende bij aan verbetering: onzekerheden (hypotheekrenteaftrek) blijven in stand en verruiming van financieringsmogelijkheden wordt tegengewerkt; • Grond is te duur en dat maakt het moeilijker voor de ontwikkelende bouwers; • Instroom vaklieden: nu al tekort, straks (met name door vergrijzing van huidige personeelsbestand) een nog veel groter probleem, ook al door slecht imago van de sector; • Groeiende groep zzp’ers concurreert sterk met de kleine bedrijven, omdat ze tegen lage tarieven werken (vaak ten koste van eigen pensioen en verzekeringen); • Bedrijven investeren te weinig in verbetering kwaliteit van het onderwijs en toekomst van de sector. Oplossingen/acties • Imago- en instroomprobleem van de sector aanpakken, onder meer door campagnes, meer transparantie en betere voorlichting; • Hierbij ook accent gaan plaatsen op hogere niveaus dan vmbo; • Versterking samenwerking tussen de verschillende branches in de bouw; • Onderwijs flexibiliseren, bijvoorbeeld winterscholing, en bestaande curricula actualiseren dankzij grotere inbreng bedrijfsleven; • Aandacht besteden aan zijinstroom van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt of vanuit het buitenland.
Sectorschets High Tech Systems “Een betere wisselwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven is noodzakelijk om de werking van de arbeidsmarkt te optimaliseren. Dat geldt in het algemeen, maar zeker voor de food sector die een breed aanbod aan zeer verschillende gebieden en functies heeft.”
“Het tekort aan vaklieden en hoog opgeleide kenniswerkers is absoluut de grootste bedreiging voor de arbeids markt en de economische ontwikkeling van onze regio. Het voortbestaan van mkb-bedrijven in de metaal staat op het spel. We moeten ons op alle fronten inzetten om mensen voor de high tech sector te behouden en om nieuwe instroom uit eigen land en het buitenland te genereren.”
Frans Huijbregts, directeur Huijbregts Groep en voorzitter Food Connection Point
Geert Hurks, voorzitter Raad van Bestuur Hurks groep, ambassadeur voor instroom en scholing in de sector
Jeroen Flier, hoofd personeel & organisatie VDL Groep (opsteller sectorschets) Profiel In de Nederlandse automotive industrie zijn ongeveer 45.700 werknemers aan de slag. Ruim de helft hiervan werkt bij bedrijven in Zuidoost-Nederland. De sterke aanwezigheid in de regio Brainport Eindhoven is natuurlijk te danken aan de aanwezigheid van DAF Trucks in Eindhoven en bus- en touringcarbouwers van de VDL Groep. Ook zijn hier veel toeleveranciers gevestigd van een producent als Nedcar in Born, die ook uit onze regio is voortgekomen. In Helmond ontwikkelt zich de High Tech Automotive Campus, die op termijn plaats zal bieden aan tientallen bedrijven met meer dan 1.500 werknemers. Hier kan men in nauwe samenwerking innoveren, mede dankzij gezamenlijke testfaciliteiten.
Sectorschets Food
Marc Hendrikse (NTS Group) en Edward Voncken (KMWE) Profiel ‘Food’ is een ruim te nemen sector: de totale keten loopt eigenlijk van de agro-industrie tot de detailhandel en bestaat dus uit verschillende segmenten met heel verschillende kenmerken, kansen en problematieken. In Brainport Eindhoven is met name ‘Food Technology’ tot speerpunt verklaard, waarin het Food Technology Park in Helmond een belangrijke plaats inneemt. Hier wordt gezocht naar innovaties op het snijvlak van food en technology die kunnen bijdragen aan verduurzaming van de voedselproductie door duurzaam, milieu vriendelijk en veilig te produceren. Toekomstbeeld • Concurrentie verschuift van kosten gerelateerd naar kwaliteitsgericht: het gaat om eerlijk, puur, smaakvol en authentiek voedsel; • Er is sprake van steeds meer variatie in voedsel door toename van de verschillende culturen in Nederland; • In het bedrijfsleven neemt de schaal van de bedrijven toe, terwijl wat betreft de vraag sprake is van toenemende segmentering (veel specifieke doelgroepen); • Innovatie en valorisatie groeien in belang en maken de sector kennisintensief; • Export groeit. Knelpunten • Tempo van innovatie is te laag en zorgt soms voor hoge kostprijs; • Grote supermarktketens domineren de markt; • Vraag naar personeel in de foodsector zal toenemen, terwijl ook de vergrijzing doorzet; dit kan op termijn tot krapte op de arbeidsmarkt leiden;
• Op langere termijn zal met name een tekort ontstaan aan voedings middelentechnologen, vooral op mbo-4 niveau. Oplossingen/acties • Sector moet werk maken van ‘binden en boeien’ van potentiële werknemers door flexibele arbeidsvoorwaarden en functie-inhoud; • Stimulering van ‘leerfabrieken’, waarin leerlingen en docenten kennis kunnen maken met ‘state of the art’ techniek (zoals bij Food & Fresh Lab in Helmond); • Ontwikkeling van een formule voor werkgarantie via een flexibele pool van arbeidskrachten; • Transparant informatiesysteem voor afstemming vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, waarin meer en meer met e-portfolio’s wordt gewerkt.
Profiel De sector High Tech Systems is een verzameling van grote internationale eindproducenten en excellente toe leveranciers die regie hebben in een keten van vele kleinere bedrijven. Zij ontwikkelen en maken complexe producten met technologische toe passingen, variërend van complete machines en systemen tot onderdelen. Al met al werken er in de regio zo’n 30.000 mensen in tientallen bedrijven in deze sector. De verkiezing van de regio Brainport tot ‘Most Intelligent Community’ van de wereld geeft het belang aan en zal naar verwachting bijdragen aan verdere groei. Tegelijkertijd is deze tak van bedrijvigheid onderhevig aan sterke conjuncturele schommelingen en aan zware internationale concurrentie. Voldoende beschikbaarheid van hoog opgeleide kenniswerkers is een cruciale voorwaarde om wereldwijd mee te kunnen.
technologieën; door te robotiseren en te automatiseren kan de sector concurrerend blijven; • Hoogwaardige instituten als het Embedded Systems Institute (ESI) zijn essentieel voor de innovatiekracht van de technologische industrie.
Toekomstbeeld • Globalisering zet zich voort in enorm tempo en grenzen vervagen: wereldspelers innoveren wereldwijd en dat vraagt ook van toeleveranciers op meerdere plekken aanwezig te zijn; • Ontwikkeling en prototyping zal in de regio plaats blijven vinden; volgroeide processen met stabiele productie zal vaak naar elders verplaatst worden; • De OEM’ers (Original Equipment Manufacturers) besteden steeds grotere brokken van de productie uit; • Lifecycle van de producten wordt korter; de complexiteit neem toe en van preferred suppliers wordt een steeds hogere ‘level of excellence’ verwacht; • De kansen voor de regio liggen vaker in het gebruik van de nieuwste
Oplossingen/acties • Bundeling van de nu versnipperde initiatieven voor betere beeldvorming van techniek en industrie, waardoor de inzet een hoger rendement krijgt; • Stoppen met de ‘pretopleidingen’ voor jongeren in sectoren waarin nauwelijks of geen emplooi is; • Oprichting van een Centrum voor Innovatief Vakmanschap waarin jong talent zich kan ontwikkelen en wordt gestimuleerd om door te leren; • Ontwikkeling nascholingsaanbod om kennisniveau op peil te houden. • ‘Pool’ voor kenniswerkers moet ‘werkzekerheid’ bieden. • Hard aan de slag met werving van studenten en kenniswerkers in het buitenland.
Knelpunten • Er zijn in eigen regio en land te weinig hoog opgeleide kenniswerkers, zowel voor de OEM’ers als voor de toeleveranciers; • De toenemende schaarste aan kandidaten voor deze functies leidt ook tot toenemende onderlinge concurrentie van de bedrijven in de werving; • Beschikbaarheid van vaklieden op mbo-4 niveau blijft eveneens een probleem, door de te geringe instroom in de techniek en de grote vervangings vraag die ontstaat door pensionering van huidige generaties vakmensen.
Convenant arbeidsmarkt 2012-2020
Ambitieuze afspraken over de arbeidsmarkt Vertegenwoordigers van overheid, ondernemers en onderwijs tekenden op 19 december 2011 een convenant met vergaande afspraken op het gebied van de arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. Het streven is gericht op het bereiken van een vrijwel volledige werkzekerheid voor de beroepsbevolking in de regio. Het convenant, een initiatief van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform, loopt tot 2020. “Dit is een ambitieus plan waaraan we met alle betrokken partijen keihard gaan werken de komende jaren”, aldus RAP-voorzitter H. de Wijkerslooth, burgemeester van Waalre. In deze speciale uitgave meer informatie over dit convenant en diverse sectorschetsen, die hieraan ten grondslag liggen. Deze
RAP
Dit is een uitgave van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform Zuidoost-Brabant.
sectorschetsen beschrijven de verwachte economische ontwikkeling in vijf topsectoren, de invloed hiervan op de arbeidsmarkt en mogelijke actiepunten. De ondertekenaars van het convenant zijn: samenwerkende gemeenten regio Eindhoven, samenwerkende gemeenten regio Helmond/Peelland, samenwerkings verband A2-gemeenten, samenwerkingsverband Kempengemeenten, Samen werkingsverband Regio Eindhoven, gemeente Veldhoven, het UWV, samen werkende kennisinstellingen BVE (mbo), samenwerkende kennisinstellingen hbo en universitaire wereld, TU/e, Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging en vertegenwoordigers van de vijf topsectoren: automotive, high tech systems, bouw, food, zorg & welzijn.
Sectorschets Zorg & Welzijn Marc Hendrikse, bestuurslid BZW en CEO van NTS Group
‘Werven in buitenland is hoe dan ook noodzakelijk’
Regionaal convenant arbeidsmarkt: werkzekerheid, scholing en perspectief Het Regionaal Convenant Arbeidsmarkt Zuidoost-Brabant gaat ervan uit dat de regio Brainport zich de komende acht jaar in economisch opzicht goed zal ontwikkelen. Om ook de regionale arbeidsmarkt op het niveau van World Class Performance (WCP) te krijgen, is een intensieve en effectieve samenwerking van overheid, werkgevers en onderwijs noodzakelijk. Er zal zowel in de top als in de brede basis van de beroepsbevolking geïnves teerd moeten worden. De verwachte schaarste aan vakpersoneel dwingt tot actieve werving van vakmensen en kenniswerkers in het buitenland.
Hieronder een korte samenvatting: Doelen Het convenant stelt de volgende doelen: • geen structurele of substantiële krapte aan geschikt personeel; • een goed ontwikkelde en gevarieerde werkgelegenheid, voldoende voor de regionale beroepsbevolking; • werkzekerheid voor vrijwel de gehele beroepsbevolking; • vrijwel volledige werkgelegenheid: iedereen kan participeren. Aanpak via drie sporen De partijen gaan aan de slag op drie sporen:
1. Regionaal arrangement werk zekerheid, scholing en perspectief voor werknemers: hier is vooral het bedrijfsleven aan zet. Gewenste resultaten in 2020: • bedrijfsleven lost zelf minstens 80% van de arbeidsmarktproblematiek op (zonder tussenkomst van UWV, gemeenten of onderwijs); • bij ontslagen krijgt minimaal 80% van de betrokkenen weer snel een baan, slechts 20% hoeft gebruik te maken van publieke dienstverlening; • werkzekerheid voor minimaal 95% van de beroepsbevolking in de regio; • aantal moeilijk vervulbare vacatures structureel minder dan 1%; • minimaal 95% van alle werknemers heeft een e-portfolio. 2. M odern en flexibel (beroeps-) onderwijs, gericht op een leven lang leren: hier gaan met name onderwijs en kennisinstellingen aan de slag.
De leden van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform na ondertekening van het convenant.
Gewenste resultaten in 2020: • minimaal 80% van de beroeps bevolking is geschoold op WCP-niveau; • van de uitstromers heeft minimaal 95% een arbeidsmarktkwalificatie, bij voorkeur startkwalificatie (niveau 2 mbo); • 95% is ‘fit for employability’ en kan dus in eigen levensonderhoud voorzien; • alle onderwijsdeelnemers hebben een e-portfolio.
3. H oogwaardig en flexibel uitvoeringsarrangement dat participatie van werklozen en werkzoekenden moet bevorderen: hier zijn de overheden eerstverantwoordelijk. Gewenste resultaten in 2020: • maximaal 3-5% van de beroeps bevolking is werkloos; • van de werkzoekenden werkt maximaal 3-5% niet; • alle uitkeringsgerechtigden hebben een e-portfolio; • publieke uitvoeringsorganen halen een successcore van 95% bij het vervullen van de aan hen gemelde vacatures. Uitwerkingskader Aan het convenant hangt een uitwerkingskader waarin de rollen en verantwoordelijkheden van alle partners worden beschreven. Voor de eerste twee sporen ligt de coördinatie van de activiteiten bij de Taskforce Onderwijs Arbeidsmarkt (TOA) van Brainport. Hierin is de triple helix eveneens vertegenwoordigd. Voor het derde spoor (participatie) coördineert het Directie Overleg dat rapporteert aan het Regionaal Arbeidsmarkt Platform (RAP). Het RAP verzorgt ook de overall monitoring van de uitvoering van het convenant en rapporteert hierover aan het dagelijks bestuur van het SRE. Ook vijf sector schetsen maken deel uit van het convenant, evenals het document ‘Brainport Werkt’ (juni 2010).
“De high tech sector in onze regio concurreert niet uitsluitend in eigen land, maar met regio’s over de hele wereld. Dat geldt niet alleen voor de grote bedrijven, maar ook voor innovatieve toeleveranciers in de keten. Dit betekent dat we internationale kenniswerkers moeten aantrekken; de voeding uit ons eigen gebied en uit ons eigen land is onvoldoende. Werven in het buitenland is hoe dan ook noodzakelijk.”
Marc Hendrikse, in het bestuur van de Brabants Zeeuwse Werkgevers verantwoordelijk voor arbeidsmarkt en onderwijs, windt er geen doekjes om. Er moet veel werk worden gemaakt van groei van het technologisch georiënteerde onderwijs in regio Brainport, maar daarmee komen we er niet. “De instroom in het beroepsonderwijs stijgt de komende tien jaar niet en binnen die groep kiezen er veel te weinig jongeren voor techniek. Daar moeten we samen hard aan werken, maar we gaan het er niet mee redden. Daarom zullen we ook in het buitenland heel gericht kansrijk talent moeten werven. Ik denk dat we de komende jaren wel jaarlijks 1.500 kenniswerkers uit het buitenland moeten halen. Het is overigens ook een verrijking om met veel nationaliteiten aan open en internationale innovatie te werken.” Ook voor het technisch vakmanschap op een iets lager niveau zal instroom vanuit het buitenland moeten toenemen, aldus Hendrikse. “Het voortbestaan van mkb-bedrijven in bijvoorbeeld de metaal staat echt op het spel. De vervangingsvraag in deze bedrijven zal de komende jaren enorm groot zijn, omdat er zoveel vaklieden met pensioen gaan. De schatting is dat er alleen al voor bedrijven in high tech systems zo’n 1.200 nieuwe medewerkers nodig zijn om hun vertrek op te kunnen vangen. De huidige uitstroom uit de technische opleidingen van mbo en hbo is hiervoor volstrekt onvoldoende.” Op meer fronten zal daarom een harde strijd voor meer personeel gestreden moeten worden, wil de regio zijn concurrentiepositie behouden en versterken, aldus Hendrikse.
“De groeiende vraag naar personeel in de sector zorg en welzijn is op twee manieren ingegeven door de vergrijzing. De toename van het aantal ouderen zorgt ervoor dat de vraag naar zorg stijgt. De beroepsbevolking neemt af door vergrijzing. Dat is een geweldige uitdaging die de noodzaak van innovatie in de zorg doet toenemen.”
Henri de Wijkerslooth, voorzitter RAP
‘Onze ambitie is werkzekerheid’ “Er komt de komende jaren heel veel op de arbeidsmarkt af”, zegt RAPvoorzitter Henri de Wijkerslooth. “Er zijn nu weliswaar tekenen die wijzen op een nieuwe economische crisis, maar de verwachting is toch dat in onze regio de arbeidsmarkt erg krap zal worden in de komende jaren. Die krapte zal zich met name voordoen op het gebied van technisch vakmanschap en hoogwaardig kenniswerk. Daarnaast gaat de overheid zwaar bezuinigen op de kosten van sociale zekerheid en toeleiding naar werk, waardoor nog meer druk ontstaat op participatie aan de onderkant van de arbeidsmarkt.”
Mieke Ockhuizen, bestuurder ORO
Profiel Het aantal werknemers in de sector zorg & welzijn is de afgelopen tien jaar explosief gegroeid in Nederland: met zo’n 35% van 945.000 werknemers in 2000 naar 1,3 miljoen in 2010. Bij ongewijzigd beleid zullen de komende vijftien, twintig jaar nog eens 400.000 extra medewerkers nodig zijn door de toenemende zorgvraag als gevolg van demografische ontwikkelingen. Daarnaast zal er een vervangingsvraag zijn door uitstroom van oudere medewerkers. Dit maakt zorginnovatie tot een belangrijk aandachtspunt voor de komende tijd.
“Door als overheid, onderwijs en bedrijfs leven nog nauwer samen te gaan werken, kunnen we een win-winsituatie creëren. Gezamenlijk proberen we alle mensen die in onze regio beschikbaar zijn op de arbeidsmarkt te krijgen. We hebben een economisch vitale regio die kansen biedt. De tijd van baanzekerheid is voorbij. En onze regio is zeker gevoelig voor conjuncturele ontwikkelingen, maar onze ambitie is om wel ‘werkzekerheid’ te kunnen bieden aan de mensen.” Volgens De Wijkerslooth wordt ‘werkzekerheid’ het thema van de arbeidsmarkt. “Een enkel bedrijf kan dat niet bieden, maar de regio als geheel moet zeker heel ver kunnen komen. Een gezamenlijke krachts inspanning is dan wel hard nodig.” Het vereist goede samenwerking tussen de drie partijen overheid, ondernemers en onderwijs, maar ook tussen bedrijven onderling. Zo kan werkloosheid soms voorkomen worden door bemiddeling van ‘werk naar werk’: een bedrijf dat problemen ziet aankomen, bemiddelt zelf zijn werknemers al naar een collega-bedrijf dat nog wel kansen biedt. Dan hoeft er geen Werkplein aan te pas te komen. De Wijkerslooth: “Het gaat er nu nog
vaak om: hoe krijgen we de mensen uit de kaartenbakken. Straks moeten we voorkomen dat er iemand in de kaartenbakken terecht komt.” Het vraagt ook veel van de onderwijs- en kennis instellingen, die kunnen bijdragen aan blijvende inzetbaarheid van werknemers. “Maar ook van de werknemers zelf, die moeten daarin eveneens investeren.” “Het belang van dit convenant is dat we de coalitie die al op veel punten sterk is in de Brainport regio, nu ook gaan versterken op het gebied van de arbeidsmarkt. We hebben een aantal uitdagende doelstellingen geformuleerd. Daar gaan we de komende tijd heel hard mee aan de slag.”
Toekomstbeeld • Aan de kant van de zorgvragers is sprake van een groeiende individualisering (maatwerk), terwijl er anderzijds druk is om te komen tot kostenbeheersing; dit vraagt nieuw elan en wederzijds begrip; • Op het grensvlak tussen thuis- en tehuiszorg ontwikkelt zich een kleurrijk palet aan nieuwe woonzorgarrangementen, waarin zoveel mogelijk behoud van zelfstandigheid centraal staat; • De toenemende diversiteit zal aan de aanbodzijde leiden tot nieuw onder nemerschap en nieuwe verbindingen tussen bestaande partijen; • De vraag naar zorg wordt complexer: er komen meer ouderen met meervoudige aandoeningen en chronisch zieken; • Het aantal oudere migranten neemt eveneens toe; hun beroep op de zorg zal toenemen, evenals de behoefte aan goede voorlichting.
RAP
Knelpunten • Naast kwantitatieve knelpunten die richting 2015 sterker gaan spelen, zijn er nu al kwalitatieve knelpunten: zo is het bijvoorbeeld moeilijk voldoende personeel op mbo-niveau 3 te krijgen; • Op dit moment zijn er nog weinig kwantitatieve problemen in de personeelsvoorziening, maar de vraag naar personeel zal wel fors toenemen (jaarlijks 3%) en op termijn groeit ook de vervangingsvraag; • Bezuinigingen op de zorguitgaven (25% van het budget staat onder druk) blijven niet zonder gevolgen voor de arbeidsmarkt in deze sector; • In het onderwijs is de doorlopende leerlijn mbo-hbo-wo nog niet goed ingericht. Oplossingen/acties • Meer bestuurlijke samenwerking tussen zorgorganisaties onderling en met het onderwijs om knelpunten op de arbeidsmarkt weg te nemen, bijvoorbeeld door gerichte scholing; • Functiedifferentiatie aan de onderkant van het loongebouw en ‘doorscholing’ van zittend personeel; • Werken aan duurzame inzetbaarheid personeel door meer flexibiliteit in functie-inhoud en urenindeling van personeel; • Regionaal ingestoken imagocampagnes moeten jongeren en zij-instromers prikkelen tot een keus voor zorg en welzijn; • Ontwikkeling regionale flexpool van arbeidskrachten voor deze sector met loopbaanperspectief en werkgarantie.
Keizer Karel V Singel 8 | 5615 PE Eindhoven 040 259 45 94 | info@sre.nl | www.sre.nl