SummaMagazine Personeelsblad Summa College
Special
14 0 2 S E R G N O C PERSONEELS
Jaargang 2 / november 2014
GELUK IS ER OM TE DELEN Inspirerende opening door Leo Bormans
Redactioneel
VASTHOUDEN In deze extra uitgave van het Summa Magazine een terugblik in woord en beeld op ons gezamenlijke personeelscongres van maandag 27 oktober. U treft korte indrukken van een aantal workshops, verslagen van de plenaire bijeenkomsten en reacties van deelnemers. Wellicht brengt het u nog op ideeën of leidt het u naar intranet waar presentaties, foto's, verwijzingen naar filmpjes en informatie te vinden zijn. Maar vooral hopen we met dit magazine een bijdrage te leveren aan het vasthouden van het wij-gevoel dat veel mensen deze dag hebben ervaren. De redactie
Het geluksgevoel onder de Summa-medewerkers is al behoorlijk ontwikkeld als ze de Beneulux-zaal van congres centrum Koningshof binnenstromen. De vrolijke ontvangst door de studenten van Summa Artiest, het gezamenlijk ontbijt, de ontmoeting met collega’s van nu en vroeger, het draagt er allemaal aan bij dat we met een welwillende stemming en onder gezellig geroezemoes plaatsnemen in de donkere zaal. Geluksprofessor Leo Bormans slaagt er in korte tijd in zijn ruim 1300 toehoorders te boeien en te binden. De man die twee minuten stilte afdwong in De Wereld Draait Door, weet ook ons op het puntje van onze stoelen te krijgen. “Een gelukkige student kan het doel van ons onderwijs zijn. Dat bereiken we alleen met gelukkige scholen, gelukkige docenten en gelukkige medewerkers.”
Het leven is een feest Hij daagt ons uit terug te denken aan de gelukkige momenten in ons leven en te bekijken of een of meer van de volgende kenmerken van toepassing waren op die momenten: het kostte niet veel geld, het was onverwacht (verrassend), er waren andere mensen bij betrokken en er was sprake van positieve feedback in onze richting. Het roept duidelijk herkenning op in de zaal. ”Waarom streven we dan zo vaak het tegenovergestelde na?”, verzucht Bormans. Het leven is een feest, dat mag vaker het uitgangspunt zijn, zegt Bormans. “Angst is een slechte raadgever als je gelukkig wilt worden.” Hij houdt ons regel 1 van de grondwet van Bhutan voor en zegt dat dit ook het uitgangspunt van het Summa College kan zijn: “Als we er niet gelukkig van worden, dan gaan we het niet doen.” Dat slaat aan, want er volgt een dik applaus. Geluk is misschien niet 100% maakbaar, maar toch wel bijna voor de helft, zo blijkt. Of we gelukkige mensen worden is voor 50% genetisch bepaald, voor 10% door de omstandig heden en voor 40% door onze mindset. “En die laatste kunnen we veranderen.”
Geluk op het werk Even later volgen weer enkele gewetensvragen over geluk op het werk: Mag ik zijn wie ik ben? Mag ik worden wie ik wil worden? Mag ik samenwerken of moet ik in competitie werken? Maakt het werk deel uit van een groter geheel, heeft het zin en betekenis? Bij twee keer ja gaat het al de goede kant op. En natuurlijk weet Leo Bormans dat het
geluksgevoel in het onderwijs soms sneuvelt in de waan van de dag, maar leraren bezitten – na piloten – toch de tweede plek op de ranglijst ‘gelukkig in het werk’. Hij roept ons dan ook allemaal op optimist te worden en geen pessimist. “Ik hoor sommigen van u al denken: ik ben realist. Ik zeg dan altijd: realisten zijn pessimisten die dat nog niet durven toe te geven.” Word optimist en word ambassadeur van ‘the movement for happiness’, zegt Leo Bormans, daarmee word je ook een changemaker.
Ga naast de ander staan Dan geeft hij – met medewerking van collega Waldo van Hemert die op het podium wordt geroepen – een mooi staaltje van effectief veranderen in het onderwijs, of het nu om medewerkers of studenten gaat. Trekken, duwen, wijzen, wenken, dat werkt allemaal niet erg bij Waldo. Maar een arm om de schouder, voortdurende schouderklopjes en met de andere arm de goede richting wijzen, dat brengt hem wel in beweging! “Zoek niet de confrontatie, maar ga naast de ander staan. Op die manier kunt u de changemakers van de wereld zijn.” En: maak duidelijk dat je in de ander gelooft, dat je in hem of haar iets positiefs ziet en dan ga je samen een gelukkige tijd tegemoet.
Als bedankje voor de medewerking krijgt Waldo de Gelukskalender 2015 en Leo Bormans mag vervolgens alle aanwezigen deze (door hem samengestelde) scheurkalender in het vooruitzicht stellen. Daarna gaat iedereen nog positiever gestemd naar de workshop om (vrij naar Jean Racine) het geluk met elkaar te delen. <<
Het laatste Summa-congres voor Olaf van Nugteren:
‘Markeren als een dag op weg naar nieuwe successen’ Voor CvB-lid Olaf van Nugteren was het (waarschijnlijk) de laatste keer dat hij het personeelscongres van het Summa College mocht toespreken in verband met zijn aanstaande vertrek naar Zuyd Hogeschool. “We hebben sinds het laatste congres – al weer een flinke tijd geleden – veel moeten doorstaan met elkaar. Deze dag zou ik graag willen markeren als een dag op weg naar nieuwe successen.”
Streven naar excellent onderwijs houdt in dat we successen met elkaar benoemen en delen, maar naast positieve feedback mogen we ook kritische feedback leveren, aldus Olaf bij de opening van de bijeenkomst. “Deel ook je twijfels met elkaar en met ons. Er zijn geen drempels om ons af te houden van het realiseren van goed onderwijs. Elke dag samen een beetje beter.” <<
VOL VERWACHTING... BENTE SPOORTEN STUDENTE SUMMA ARTIEST - LEERJAAR 4 “Wij gaan acts opvoeren voor alle Summa-mensen die hier vandaag over de vloer komen. Dit is onderdeel van onze stage-opdracht. Ik speel vandaag een liefdeszuster en ik heb een camera bij me waarmee ik van de gasten polaroidfoto’s maak als herinnering aan deze dag. Tijdens de lunch ga ik complimentjes uitdelen aan de gasten. Nee, die heb ik niet van tevoren bedacht, het lijkt me het beste om goed te kijken en spontaan mensen te complimenteren met wat ik leuk vind.”
ROOS KUSTERS DOCENT SUMMA WELZIJN EN ARTIEST “Ik zie deze dag als een cadeautje omdat we allemaal hard werken en ook wel wat last hebben gehad van organisatorische veranderingen, bezuinigen en personele verschuivingen. Een dagje voor onszelf en lekker genieten dus. Ik zet de relaxmodus aan en laat het op me af komen. Ik verwacht een leuke, leerzame en ontspannende dag. Ik volg de workshops ‘Hoe kun je sociale media inzetten tegen schooluitval’, ‘Passend onderwijs’ en nog een workshop door studenten waarmee wij kunnen leren om hen beter te begrijpen.”
4
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
JOLANDA SMULDERS DOCENT PEDAGOGIEK “Met de workshop die ik ga volgen, hoop ik mezelf verder te ontwikkelen. Zo doe ik mee aan ‘Activerende werkvormen’, ‘Gezonde levensstijl’ en ‘Stressreductie’. Soms heb ook ik wel last van stress. Ik ben nog beginnend docent en heb hier eerst anderhalf jaar stage gelopen. Ik merk dat de wisselingen van teams wel wat stress met zich meebrengt.”
YVONNE KEET ADVISEUR PASSEND ONDERWIJS STUDENTENBEGELEIDING “Het team Passend Onderwijs bemant vandaag een informatieve stand. Mensen kunnen er filmmateriaal bekijken, er liggen brochures en boeken om in te zien. Wat de meest gestelde vraag vandaag wordt? Ik denk: Gaat het wel lukken met Passend Onderwijs? Zelf volg ik ook een workshop vandaag: ‘Leef je leven met een lach. Nee, inderdaad, die heb ik eigenlijk niet echt nodig, hahaha!”
AUKJE HUIJTS & TYRONE DUMAS STUDENTE & OUD-STUDENT SUMMA ARTIEST “Wij komen vandaag entertainen. We vragen aan gasten om twee positieve eigenschappen te noemen van een ander en daarmee gaan we ter plekke een liedje maken.”
JOSANNA TOUSSAINT WORKSHOPLEIDER GEBRUIK JE STEM “Ik ben gespecialiseerd op het onderdeel ‘stem en spraak’. Ik begeleid bij mijn trainingsbureau veel beroepssprekers zoals docenten, acteurs en zangers. Tijdens deze workshop had ik zoveel te vertellen, dat er tijd tekort was. De deelnemers wilden meteen aan de slag, maar het is in een uurtje alleen maar mogelijk om te proeven. Welllicht komt er nog eens een vervolg zodat geïnteresseerden zich verder kunnen verdiepen in een beter stemgebruik.” <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
5
MMIES
N 3D VOOR DU WORKSHOP 5 MODELTEKENE
3D printen gaat de wereld veranderen Terwijl voor in het lokaal de 3D-printer met ijzeren regelmaat en ritme aan een menselijk figuurtje werkt, zwoegen tien Summa-collega’s op hun beeldschermen aan een eigen ontwerp dat ze mogelijk kunnen laten uitprinten. Fotobijschrift
“Hoe krijg ik het hoedje er nu op?” vraagt Martien Verheijen van Summa Brood & Banket. Hij worstelt met het Summa-logo en het verbindingspijltje tussen de twee M’s. “Ook voor ons kan dit in de toekomst belangrijk worden. Wij werken vaak met logo’s op gebakjes en ik heb op beurzen al chocolade-logo’s van 3D-printers gezien.”
Gratis programma Ad Zegers van Teclab en Frits Stam van Fablab geven her en der wat aanwijzingen voor het goed gebruik van het gratis modelleerprogramma Tinkercad, het meest simpele programma voor het maken van een 3D-ontwerp. “Je kunt je ontwerpen opslaan in de cloud als je het nu niet afkrijgt en er thuis verder aan werken”, zegt Ad Zegers. “Als je het later naar ons opstuurt, dan willen wij het graag voor jullie uitprinten. Maar maak je ontwerpen vooral niet te groot, want je merkt nu al hoe lang de printer bezig is met dat kleine poppetje.” De ontwikkeling van 3D printen gaat heel snel. Het aantal toepassingen en het aantal materialen waarmee geprint kan worden, neemt sterk toe: kunststoffen, metalen, keramiek, glas, papier en chocolade. Er wordt ook geëxperimenteerd met printen van voedsel.
6
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
Het 3D printen gaat onze fabricagetechnieken en de wereld revolutionair veranderen en daarom is het belangrijk dat het mbo hier ervaring mee opdoet. De mensen van TecLab (een samenwerking van mbo en Brainport Industries) en Fablab (Fabrication Laboratory) maken dit mogelijk. “Dit is een eerste kennismaking voor een beperkte groep, maar we willen graag voor iedereen wat betekenen”, besluit Ad Zegers. << www.fablabbrainport.nl www.tinkercad.com
TER WORKSHOP 56 ROTS EN WA
‘ Lichaamshouding is enorm belangrijk ’ Zes loopbaanbegeleiders van het Summa College volgden onlangs de cursus ‘Rots en Water’ en delen in deze workshop hun ervaringen met collega’s. Het Rots en Waterprogramma is een sociale competentietraining voor leerlingen in het basisen voorgezet onderwijs en wordt wereldwijd gebruikt. Het kan bijvoorbeeld worden ingezet om pesten tegen te gaan en weerbaarheid van jongeren te vergroten. Goed om te weten: het Rots en Waterprogramma is effectief, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Het bewijs is dus geleverd dat dit programma leidt tot verminderen van grensoverschrijdend gedrag. Genoeg informatie? Dan is het tijd om er nu zelf mee aan de slag te gaan!
Ervaren en voelen Janique Vermeulen en Robert Groot leggen uit dat het in de workshop gaat om het ‘ervaren’ en het ‘voelen’. “Maak een vuist met je linkerhand, dit is de rots. Hiermee zeg je: ik kan voor mezelf opkomen en mijn eigen keuzes maken. Je rechterhand is open, daarmee zeg je: ik kan geven én ontvangen. Zoek nu oogcontact met iemand uit de kring. Leg de vuist van je linkerhand (rots) op je hart en leg daarna de open rechterhand (water) er overheen. Maak een buiging naar de persoon waarmee je oogcontact hebt. Hiermee zeg je: ik heb respect voor je, we doen elkaar geen pijn.” Hierna gaan Janique en Robert oefenen met het aangeven van grenzen. “Vaak merken we dat leerlingen bij problemen vechten of vluchten. Met deze oefening kun je ze handvatten geven om op een andere manier grenzen aan te geven.” In groepjes van drie gaan de deelnemers aan de slag. Als de ene persoon op de ander afloopt, wordt hij dringend toegesproken met: STOP, daarbij de rechter hand open wijzend naar het hart van de ander. Als deze dan toch nog doorloopt, springt de derde persoon bij. Ook hij zegt dwingend STOP en maakt hetzelfde gebaar met de rechterhand. Robert legt uit: “80% van onze communicatie is non-verbaal. Je lichaamshouding is dan ook enorm belangrijk, ook bij het aangeven van grenzen.” << www.rotsenwater.nl
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
7
NDMAKE-UP WORKSHOP 66 DAG- EN AVO
Goede kwasten maken het De studentes van Summa Uiterlijke verzorging Evi van den Berg, Evita Schippers en Jessica Bretheron mogen vooral veel vrouwen in hun workshop verwelkomen. Vrouwen die antwoord zoeken op de vraag: hoe kun je je ’s ochtend zo natuurlijk mogelijk opmaken en hoe krijg je een mooie avond make-up voor elkaar? Dit laten de studentes graag zien. “Het is belangrijk dat de make-up op een schone en gehydrateerde huid wordt aangebracht. We gebruiken een heleboel verschillende kwasten voor het aanbrengen van make-up.” En let op: goede kwasten
VAN VSV WORKSHOP 51 VOORKOMEN
‘ Positief benaderen Studenten die eigenlijk met hun opleiding willen stoppen toch in minder dan een jaar tijd aan een startkwalificatie (dus mbo-diploma niveau 2) helpen? Het klinkt misschien te mooi om waar te zijn, maar bij Summa Welzijn is dit met de Summa+klas toch gerealiseerd.
8
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
Loopbaanbegeleider en docent Harriejan van Doorn legt met hulp van student Gijs uit wat de succesfactoren zijn geweest. Een positieve en doelgerichte benadering geeft de doorslag, zo blijkt. Harriejan: “Wij proberen de studenten te triggeren: we gaan jou in korte tijd aan een startkwalificatie helpen. We moeten voor de zomervakantie klaar zijn, want dan kun je eventueel na de vakantie weer instromen in een andere opleiding.” Andere belangrijke elementen: een nieuwe intake (ook al is dat al eerder gebeurd), een gestructureerde
verschil! maken echt het verschil. Er zijn kwasten voor het opbrengen van foundation, voor bronzer, highlighter en blush, voor de wenkbrauwen, oogschaduw en de mond. Evi, Evita en Jessica demonstreren hoe je foundation op moet brengen. Dit op verzoek van een van de deelnemers: “Ik doe altijd zomaar wat.” Maar het komt een stuk preciezer: eerst met de kwast (hygiënischer dan met de vingers) aanbrengen op de kaaklijn en dan een aantal stipjes verdelen over het hele gezicht. Dan uitwerken met de kwast. Tip: je kunt twee kleuren foundation met elkaar mengen, dat heb je zomer en winter altijd de
juiste kleur tot je beschikking. Tip twee: nooit met je mascaraborsteltje heen en weer pompen. Daarmee breng je lucht en bacteriën in je mascarapotje. Mascara is sowieso erg gevoelig voor bacteriën en die wil je niet op je ogen hebben. Koop daarom regelmatig een nieuwe mascara.” <<
geeft de doorslag’ Een positieve benadering van de studenten is heel belangrijk, zegt Gijs. “Bij een bepaalde afdeling was het vooral: als je dit niet doet, dan haal je dat niet. Hier was het: als we dit voor elkaar krijgen, dan gaat het lukken. Positief formuleren is heel belangrijk.”
te zijn. “Er zit veel onder de oppervlakte bij studenten”, zegt hij, “dat is soms moeilijk te zien en het zijn vaak dingen die blokkades opwerpen. Daarom staan we soms met twee mensen voor de klas, want dan zie je veel meer en kun je proberen die belemmeringen op te heffen.” Een ander ‘foefje’: van de twee lesdagen één dag invullen op een andere dan de vaste locatie. “Dat helpt, alleen al omdat ze daar geen negatieve ervaringen hebben.”
Tijdens de workshop brengt Harriejan een discussie op gang over hoe we de studenten zien. Dat blijkt heel verschillend
Harriejan van Doorn zou de Summa+klas graag Summa-breed uitrollen. <<
leeromgeving, gemotiveerde docenten en studenten die van elkaar willen leren en ervaringen willen delen.
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
9
N WORKSHOP 36 KICKBOKSE
Elkaar met een lach te lijf gaan Ook kickboksen kan een rol spelen in het beter leren samenwerken en het beste uit jezelf halen, zegt docent Huub Strous van de Politie Academie. “Dit is dus niet hetzelfde als je collega’s slaan en schoppen, al gaan we dat wel doen.” Het mooie van kickboksen is dat je teruggeworpen wordt op je primaire reactie: “Je hebt geen tijd om te organiseren en te plannen en je krijgt heel directe feedback.” Toch heeft kickboksen ook te maken met beheersing, timing en reactievermogen. Maar evenzeer met kracht en uithoudingsvermogen.
Vermoeiend Op sokken of blote voeten gaan de Summa-collega’s elkaar gedurende ruim een uur onder duidelijke aanwijzingen van Huub te lijf. Eerst is het elkaar met de handschoenen op de knieën proberen te raken, daarna komen de andere lichaamszones in beeld. Er is aandacht voor de basistechnieken, maar ook voor de eigen stijl. Het is vermoeiend, zo blijkt, er vallen heel wat zweetdruppels en veel wangen kleuren langzamerhand rood. Maar de Summa-medewerkers gaan elkaar zo te zien onvermoeibaar en met een lach te lijf. “Het is me helemaal niet tegen gevallen”, zal docent Huub na afloop van drie rondes ‘volle bak’ zeggen “Ik vond de mensen buitengewoon enthousiast en prettig om mee te werken. Iedere workshop is weer anders, maar vooral de bereidheid om mee te doen is belangrijk. Als je bang bent of afwachtend, dan heb je de strijd al verloren. Maar ieder is naar eigen vermogen aan de slag gegaan.” <<
10
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
M WORKSHOP 1 GEBRUIK JE STE
De hele dag met een droge keel lesgeven? Je wist het vast wel. Roken, alcohol, weinig slaap, kuchen, schrapen en fluisteren, dat is allemaal niet goed voor je stem! Veel water drinken is verstandig; hiermee hydrateer je de strot en de stembanden. Best een belangrijke tip voor docenten van het Summa College. Maar ook voor hun studenten.
buik in te houden: niet meer doen. Oefenen gaat het best ’s avonds in bed voordat je gaat slapen. Je bent dan al ontspannen en dat oefent fijn. Als je de oefening al een beetje onder de knie hebt, kun je het buikademhalen zittend doen, daarna staand en later tijdens het lesgeven in de klas. Het is goed om vaak en kort te trainen. Hiermee prikkel je de hersenen steeds opnieuw en train je het spiergeheugen.”
Het wakkert de discussie aan over het wel of niet mogen drinken van water tijdens de lessen. Deelnemers aan de workshop vragen zich hardop af: “Is het wel slim om de hele dag met een droge keel les te geven?”
Josanne vertelt ook over verschillende soorten klanken. Hoe kom je over op een groep met een hese, zwoele stem? En wat doet het met de klas als je met een geknepen, dunne stem spreekt? Om het meest daadkrachtig over te komen, gebruik je bij voorkeur een holle, diepe stem met veel resonans. Dit kun je ook oefenen. “Zeg allemaal maar eens de letter M: actief zitten, oren boven de schouders, kaak los, tong onder in je mond, neus open en Mmmmmmmmmm. Hoe meer we samen op een didgeridoo gaan lijken, hoe beter.” <<
Buikademhaling Josanne Toussaint van Trainingsburo Wijs! en docent bij Summa Artiest geeft in de workshop tips voor de buik ademhaling. “Een juiste buikademhaling kan je helpen om stress te verminderen. Je kunt er dieper mee ademhalen en daardoor beter ontspannen. Focus op de uitademing, controleer je middenrif (nooit vastzetten!) en laat de buik echt los na de uitademing. Voor wie gewend is om de
www.trainingsburowijs.nl
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
11
ERVARINGEN GHISLAINE STUDENT SUMMA FACILITAIR LEIDINGGEVENDE “Deze dag ervaar ik als erg leerzaam. Tot nu toe zijn we bezig geweest met het ontvangen en registreren van gasten en het beantwoorden van vragen. Het is fijn om zo’n groot evenement eens van dichtbij mee te maken. “
LINDA SEGERS MEDEWERKER ADMINISTRATIE “Ik vond het leuk om het programma ‘Rots en Water’ mee te maken, omdat mijn dochters dit ook gevolgd hebben. Bij de kleurenanalyse bleek ik een winter type te zijn en tinten als grijs en paars staan mij het beste. Ik draag meestal zwart maar ik ga het nu zeker ook met grijs en paars proberen!”
JOOS OTTEN DOCENT SUMMA TECHNIEK “Van de workshop over topsporters heb ik geleerd hoe dat nu zo’n beetje in zijn werk gaat en hoe het systeem eromheen werkt. In de andere workshop heb ik veel tips en weetjes gekregen voor een beter gebruik van het studentenvolgsysteem van het Summa College.”
ANJA GROEN TEAMLEIDER SUMMA WONEN & DESIGN “Ik heb gevolgd ‘Hoe houd je grip op de groep?’ Daar gaat het er om hoe je als docent in je les staat. Dat jij als docent bepaalt wat er in de groep gebeurt, maar dat je er wel routines voor moet gebruiken. Zo geeft het bijvoorbeeld duidelijkheid aan een student als je je les elke keer op een zelfde manier opstart. We zijn wars van regels, maar niet van routines! Als teamleider bezoek ik ook lessen van collega’s en met dit soort tips kan ik hen ook weer verder helpen.”
Nog meer personeels congres (foto's en presentaties)?
Ga naar intranet!
12
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
CLAUDY POPPELAARS AMBTELIJK SECRETARIS EXAMENCOMMISSIE “De workshop ‘Breinleren’ vond ik redelijk oppervlakkig omdat er teveel te vertellen was voor zo’n korte workshop. Naar mijn mening hadden ze beter één onderdeel van het breinleren kunnen uitdiepen, dan ze allemaal kort uit te leggen. De workshop/quiz ‘Met de pen op tafel en de rekenmachine in de achterzak’ ging over het niveau dat onze studenten moeten hebben voor rekenen en Nederlandse taal. De quiz ging van 2f, naar 3f naar 4f en dan ervaar je zelf hoe moeilijk het is. Het is verhelderend om te weten hoe moeilijk leerlingen het hiermee hebben. Bij rekenen viel me op dat het vooral gaat om begrijpend lezen. Daar zullen we dus ook in de les aandacht aan moeten schenken.” <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
13
N TEGEN VSV?
L MEDIA’ WAPE WORKSHOP 4 INZET ‘SOCIA
‘ Op Facebook leer ik de studenten Opdrachten voor studentenblogs uitzetten via Google+. WhatsApp inzetten als ‘eerste hulp’ voor korte, zakelijke reminders of voor snelle reacties. Facebook gebruiken om de studenten te leren kennen en te weten wat ze beweegt. De ‘like’ als modern schouderklopje in het kader van positief coachen.
Teacher Twan
Docent Twan Jansen van Summa Business (Teacher Twan voor Facebook-intimi) gebruikt alle mediale middelen die er zijn om zijn functie als loopbaanbegeleider voor zijn
Met stimulerende mededelingen en snelle reacties in gevallen van plotselinge problemen, probeert Twan de altijd dreigende voortijdige uitval van zijn studenten op niveau 2 te voorkomen. Het is een modern middel
studenten goed uit te oefenen. “Als mijn groep als eerste een positief resultaat heeft bereikt op school, dan stuur ik alleen dat berichtje met de uitroep “Klasse, mensen!” rond via WhatsApp. Dat werkt enorm stimulerend. Op WhatsApp moet je geen lange verhalen zetten, alleen korte en zakelijke mededelingen”, houdt hij zijn toehoorders voor.
T EEN LACH WORKSHOP 58 58 LEVEN ME
‘Zet eens een roze
De ‘Vlaamse’ Etiënne – een typetje van entertrainer Ernst Reichrath - laat zijn luisteraars ervaren hoe makkelijk het is om het beste uit jezelf te halen. En dat het nog leuk om te doen is ook. Met behulp van enkele dia’s daagt hij het publiek uit om de dingen vanuit een ander perspectief te bekijken. “Wat ziet u op deze dia?” De meerderheid ziet een hekwerk in de getoonde tekening. Een minderheid ziet echter totaal iets anders: vrouwen! En inderdaad, als je opnieuw naar de dia kijkt, komen de vrouwen voor (bijna) iedereen tevoorschijn. Hetzelfde gebeurt bij een dia met op het
14
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
eerste oog een aantal vage poppetjes. Zijn het eigenlijk wel poppetjes? Maar.. als je goed kijkt, zie je opeens Ernie en Bert! En de Smurfen, Kwik Kwek en Kwak en nog veel meer bekende figuren. ‘Zo zie je maar”, zegt Etiënne. “Als je beter kijkt, zie je meer. Probeer steeds om out of the box te denken.” Om dit te leren heeft Etiënne een paar tips. “Probeer onbevooroor deeld waar te nemen. Dat is moeilijk want maken we niet allemaal onbewust onze eigen werkelijkheid? Luister verder goed, stap eens in de schoenen van een ander, stel open vragen en zet een roze bril op. Met een roze bril kun je ook als je het moeilijk hebt, relativeren, positief en vrolijk blijven.”
kennen’ waarmee je studenten eenvoudig kunt bereiken en zo heel veel tijd kost het ook weer niet, is zijn betoog. “Kom direct naar school”, was zijn zeer korte reactie op een lang en triest verhaal van een studente die haar stageplaats dreigde kwijt te raken. Door tijdig te reageren, kun je veel onheil voorkomen. Op Facebook houdt hij zijn privéleven gescheiden van zijn werk: er is dus een Twan Jansen en een Teacher Twan. En als Teacher Twan is hij voor zijn studenten goed te bereiken, zoals hij ook een beeld krijgt van het reilen en zeilen van zijn studenten. “Hier leer ik ze beter kennen, omdat ze er hun grote en kleine problemen delen. Je kunt als docent dan snel reageren en handelen.” <<
bril op’ Het beste uit jezelf halen, kan ook door uit je comfortzone te stappen. Daarvoor is nodig dat je dingen kunt loslaten. En dat is moeilijk want onbewust willen we het bekende vasthouden, want bekend is veilig. “Zo sprak ik een mevrouw in een Blijf van mijn lijf-huis. Ze ging steeds terug naar de man die haar mishandelde, want dat was bekend voor haar. Ze behield liever de pijn omdat het bekend was. Ze was bang voor het nieuwe in haar leven.” Tot slot weet Etiënne een heleboel Summa-energie vrij te maken door samen met het publiek hand in hand ‘Reach out and touch’ te zingen. <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
15
Aan metaforen geen gebrek natuurlijk als het gaat om een muzikale workshop voor de medewerkers van een grote organisaties.
ING WORKSHOP 60 RITME EN TIM
Laat je handen en voeten spreken Dus in workshop 40 maken we niet alleen leuk samen muziek met ritme-instrumenten, maar we leren ook op elkaar afstemmen, op één lijn te zitten en naar elkaar te luisteren als we muzikaal ’t beste uit onszelf halen. En het is workshopleider Els Paalman wel toevertrouwd om de medewerkers van verschillende scholen en diensten met elkaar te laten communiceren. “In ons gezamenlijke muziekstuk krijgt ieder een eigen zinnetje, maar samen maken we er een soort weefwerkje van.” Haar collega van Sunshare legt de basis op de grote trom en in groepjes vullen wij met verschillende percussie-instrumentjes het totaalwerk in. Actief zitten (een beetje rechtop dus) en meebewegen, het is eigenlijk allemaal net als het gewone leven. “Laat je handen en voeten maar spreken”, wekt Els ons op. En dus bewegen we naar elkaar toe en van elkaar af, beginnen we tegelijk en houden we ook weer netjes
16
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
samen op. Met mooi resultaat. De zon schijnt goed keurend door de gebrandschilderde ramen van de Brabant-zaal. <<
SSAGE
TIE DOOR MA WORKSHOP 2 STRESSREDUC
‘ Haal het beste uit je lichaam’ Marianne van de Sande van Praktijk Oceana zet de slogan van de dag ‘Haal het beste uit jezelf” kracht bij. Want: “Wij gaan in deze workshop het beste uit je lichaam halen!” Marianne legt uit wat stress nu eigenlijk is. “Spanning en druk die vaak onbewust begint. Later voel je het als een verkramping in je spieren en dat begint dan hoog in je nek met allerlei klachten als gevolg: hoofdpijn, rugpijn, maag- en darmklachten, hartkloppingen, lusteloosheid, slapeloosheid, vermoeidheid, duizeligheid, oorsuizen, beven en stijve schouders.” Daarnaast kan stress er ook nog eens voor zorgen dat je hele doen en laten verandert. Je krijgt emotionele klachten, wordt prikkelbaar, krijgt een opgejaagd gevoel, je wordt nerveus en voelt je angstig en onzeker. Oei! Als je dit allemaal hebt gehoord dan wil je toch nooit meer stress hebben. Maar wat moeten we daarvoor doen? In ieder geval gezond eten en veel water drinken. En verder is het goed om de relatie tussen lichaam en geest te herstellen en dat kan door middel van massage. Marianne: “Ons lichaam kent een aantal pijnpunten, onder andere in de oogkas, in de nek vlak onder de schedel door naar de nekspieren, het bekken en de onderrug waar de nieren zitten. Laten we een oefening doen die je kan helpen als je hoofdpijn hebt. Pak je wenkbrauw tussen wijsvinger en duim op en kneed van binnen naar buiten. Knijp ook maar eens in je oorlellen? Doet dat pijn? Dat duidt erop dat je stress hebt.”
Meridianen Marianne laat de groep verder zien waar de meridianen in het lichaam lopen. Het begrip meridiaan komt uit de Chinese geneeskunde en deze gaat ervan uit dat energie door het lichaam circuleert en daarbij specifieke met elkaar verbonden banen volgt; de meridianen. “Je kunt zelf de meridianen activeren. Maak een vuist en klop ermee over je onderarm en over je bovenarm terug. Daarna klop je over je schouders, je rug en je benen.” <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
17
ELEN WORKSHOP 23 DJEMBÉ SP
Deelnemers zich warm
Kees IJzermans, docent bij School 23, laat de enthousiaste deelnemers proeven aan de verschillende klanken en slagtechnieken bij het djembé spelen. Het ziet er makkelijk uit, maar je kunt een leven lang oefenen op een djembé en nog niet uitgeleerd zijn. Om hem goed te bespelen en er een zuivere klank uit te kunnen halen, is heel veel oefening nodig. Je slagtechniek bepaalt welke klank je ontwikkelt en welk klankverschil
WIJS WORKSHOP 22 SPELENDER
‘Op elkaar leren inspelen’ Het is even met de ogen knipperen als je zaal 59 binnenloopt. In tweetallen of kleine groepjes oefenen de deelnemers hier het uitbeelden van situaties of gevoelens. Soms moeten ze bij elkaar aansluiten, soms gaan ze hun eigen weg. Het leidt tot prachtige standjes en gezichtsuitdrukkingen. Later moeten vier deelnemers met elkaar aanvankelijk verschillende verhaallijnen al improviserend tot één geheel zien te maken en daarbij ook nog tot een duidelijke afronding zien te komen.
18
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
Zo kan een huisconcert zich plotseling vervlechten met een scene in een zwembad en zie daar dan maar eens iets samenhangends van te maken. In de rij voor de kassa van de supermarkt spelen plotseling het huldigen
spelen op de djembé je tussen de verschillende slagen maakt. De basisslagen zijn de open slag, de bas slag en de slap slag. De bas wordt bijvoorbeeld op het midden van de trommel gespeeld met een ontspannen hand. Het is de bedoeling dat je het vel met één beweging van boven naar beneden kort raakt met de hele omtrek van de hand. De deelnemers oefenen aan de hand van een uitgeschreven speelschema op een flip-over. Kees: “Denk aan de rusten in het schema, die maken namelijk echt het verschil. Opnieuw en dan steeds sneller. Krijg je jeuk aan je handen?
Dat is goed voor de doorbloeding”, lacht hij. “Zorg dat je goed zit zodat je niet gaat verkrampen”. De deelnemers hebben zich letterlijk warm gespeeld, want jasjes en vestjes gaan al snel uit. Het is hard werken op een djembé. En dan opnieuw samen spelen. Opletten om het ritme vast te houden en niet te versnellen.” <<
van de zoveelste klant, een klacht en de Marokkanenproblematiek door elkaar heen. En een probleem bij een maanlanding speelt zich plotseling in het pretpark af. De één springt er wat gretiger in dan de ander, maar in deze ronde geven de deelnemers zich helemaal tijdens dit uur improvisatietoneel. Cursusleider Karen de Vries geeft nu en dan aanwijzingen: wees flexibel, laat soms ook je eigen ideeën los en probeer te verbinden. En: “Regel 1 bij improvisatie: alles wat wordt ingebracht, dat bestaat.”
Wat kunnen de deelnemers hiermee in hun dagelijks praktijk? “Improvisatietoneel prikkelt de creativiteit, spontaniteit, lef, intuïtie en energie”, aldus Karen. “Bovendien werk je op een plezierige manier aan het vergroten van je uitdrukkingsvaardigheden.” Op elkaar in leren spelen, improviseren, het is herkenbaar voor docent Harald van Kruijsdijk, één van de groepsleden die zich dit uur inspant op de toneelvloer. “Dat is eigenlijk wat je iedere dag doet.” <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
19
Als er al enige onwennigheid was bij de grote groep deelnemers (met heel veel vrouwen), dan is die snel voorbij na de warming-up. Soulsinger Marieke Lepeltak, dirigeert iedereen in een lange rij achter elkaar. De armen op de schouders van de persoon ervoor. En inderdaad, dat lijkt verdacht veel op een polonaise en direct voelt iedereen zich op zijn gemak.
G WORKSHOP 64 SOULSINGIN
‘Samen één harmonie maken’ Een enkeling steekt zijn hand op bij haar vraag: wie heeft vroeger bij het zingen te horen gekregen: hou jij alsjeblieft je mond? “Dat vind ik zo ontzettend jammer, want zingen is voor iedereen fijn en het maakt niet uit hoe je zingt en waar, maar door te zingen krijg je plezier en energie. En samen zingen is nog leuker, samen in één groove komen en één harmonie maken.”
niet lukt is dat geen enkel probleem vindt Marieke, want vrolijk faken mag. Even later klinkt het tot ver in de gangen van het congrescentrum: I’m driving in my car, I turn on the radio. I’m pulling you close, you just say no. You say you don’t like it, but I know you’re a lyer. Cause when we kiss, ooooh FIRE. << www.hartelijkedame.nl
Staand in ‘de polonaise’ masseren de deelnemers de schouders van de persoon die voor hen staat. Daarna wat slaande bewegingen over de hele rug, eindigend met een schouderklopje. En dan andersom. “Zouden we deze ‘mondaymorning warming-up niet altijd moeten doen?” De groep begint samen één noot te zingen: aaaaah. “Beetje glijden met die stem, beetje sneller, beetje hoger. Span nu al je spieren in je gezicht aan en laat dan alles zakken. Het ziet er niet uit, maar leuk is het wel.” Dan is het tijd voor het echte werk, het samen zingen. Als het
20
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
LEIDING WORKSHOP 39 BEELDBEGE
Eén beeld van de klas zegt meer dan 1000 woorden Irma van den Berg van Triade vindt dat beeldbegeleiding in het onderwijs een krachtig middel kan zijn om leerlingen en studenten te ondersteunen bij hulpvragen. Maar hoe werkt dat dan, een camera in de klas? Irma: “We gaan vooraf in gesprek met de leerling en de docent waarop de camera gericht zal zijn. Het is belangrijk dat iedereen vertrouwen heeft in de aanpak. Bovendien willen we de hulp/leervraag van de docent concreet maken. Daarbij gaan we er altijd vanuit dat de docent de ingang tot verandering is. Een voorbeeld van zo’n leervraag kan zijn: wat heeft de leerling van mij (docent) nodig om zelfstandig te kunnen werken.”
Top en tips Na de intake wordt er driemaal gefilmd in de les, steeds een minuut of tien waarin de leervraag van de docent aan bod komt. Elk fragment wordt zo snel mogelijk samen bekeken en geanalyseerd. “We kijken naar Top en tips” legt Irma uit. “Met andere woorden: wat ging er goed en waar kan het beter? Direct na bespreking van het eerste filmpje kun je als docent met de analyse aan de slag en in de praktijk brengen wat je geleerd hebt. Je zult zien dat er al bij het tweede filmfragment verbetering is opgetreden. Dat snelle resultaat is een groot voordeel van beeldbegeleiding. Want beelden zeggen echt meer dan 1000 woorden en door in beeld te zien wat er gebeurt in een klas, met een leerling en met jezelf, gaat de bewustwording heel snel. Het mooie is dat je er direct iets mee kunt gaan doen.” Tot slot kijken de deelnemers samen naar een filmpje waar een leerling van 4 havo in de klas werd gefilmd. Irma complimenteert de groep omdat iedereen zo objectief mogelijk probeert waar te nemen wat er gebeurt, zonder daaraan een eigen invulling te geven. <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
21
E DAG?
D N VA T N E M O M TE S K U LE T E H U WAT VOND
n mascaraborsteltje 10. Dat ik hoorde dat ik mij pompen omdat er nooit heen en weer moet hoe op , ben heb t aak komen. Nu snap ik 2. Dat we zelf muziek gem dan bacteriën in het potje ... oh ja een eer alw ook nt me tru ins heet zo’n kingen heb. waarvan ik steeds die ontste djembé. je dat verbeterbord ook 11. Dat iemand vroeg: Zou d ik erg von ns ma Bor Leo van aak en in de les met 3. De toespr in de klas kunnen gebruik enthousiast. inspirerend. studenten? Ze was helemaal ns. ma Bor Leo van 4. De lezing ember bij Summa gaat 12. Dat iemand die in nov é. siast was over de 5. De workshop djemb beginnen helemaal enthou onze van ren sse ma het ; pie era l het beste uit jezelf’. 6. Aromath workshop ‘Leerkracht, haa van nis eke bet de r ove gen handen en uitleg krij Bormans, het 13. De toespraak van Leo nd. nne spa ont ker lek geuren, ve, dat als je iets humoristische, het positie zó ar ma tje, bee een zelf et gaan. 7. De kubus! Ik kan het wilt bereiken je ervoor mo t. nie er we ook goed nou Bormans, het positivisme! 14. De toespraak van Leo d ren pire ins r zee ns; ma n, jammer dat veel 8. De lezing van Leo Bor 15. Ik was laat met inschrijve t om positief lijk dig vou een zo tief rela dat het en zijn. workshops zo snel vergev . Hij gaf simpele te denken, gelukkig te zijn De lezing van Etiënne, 16. Drie leuke momenten! rlingen te lee ook e rme hie om tten handva rt en dan samen) het Soulsingen (eerst apa ook het dat dig vou een lijk inspireren. Zo kinder rd je wel moe van, en het kickboksen. Daar wo is. l iaa van lichaams weer gen maar mooi om de betekenis is. ss stre t wa n rde wo ust . De hele dag 9. Dat mensen zich bew houdingen te leren kennen , kent de zich bij ss stre jd alti agt dra Iedereen vond ik super. inig mee. signalen maar doet er te we
1. De massage.
22
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
leuk dat je het kunt het meedoen, ik vond het tie, rac inte De . sen bok 17. Het kick ppig om daarin het leven en ook op je werk. Gra betrekken op je dagelijks verband te zien. voor l aan, is ook bruikbaar als je Bormans; die sprak mij we 18. De toespraak van Leo rtel verhaal van wo s ns ook voor de afsluiting; het rige ove dt gel Dit at. sta s de kla r, ook in het onderwijs. en vleugels is erg herkenbaa at je een beeld hebt soneelsleden we hebben zod 19. Om te zien hoeveel per n kennen en kunnen ie is. Dat mensen elkaar lere hoe groot onze organisat kennisdelen. n. een keer heel moe te worde rassend. Ook fijn om eens 20. Het kickboksen, erg ver eel voor. stelt toch helemaal niet zov En vooraf dacht ik nog: dat maal aan trucs lieten zien, er versteld van wat ze alle 21. De eindshow, ik stond kaartje! nummer van mijn garderobe zoals het noemen van het ook om er een te krijgen. << workshop te géven, maar 22. Ik vond het leuk om een
Ernst Reichrath als ‘Etiënne’ voor vierde keer op personeelscongres
‘Er is meer bewustwording op inhoud’ Hij heeft – bij een andere onderwijs organisatie – wel eens meegemaakt dat een docent correctiewerk zat te doen tijdens zijn optreden. “En zijn manager zat ernaast.” Maar ook dit wist entertrainer Ernst Reichrath bespreekbaar te maken. “Het ligt niet aan jou, kreeg ik te horen. Ik heb wel het idee dat ik – door dit te bespreken – toch iets op gang heb gebracht in die organisatie. Het gaat er uiteindelijk om de mensen te raken.”
Bij het Summa College is Ernst op alle personeelscongressen actief geweest. Dit keer is hij present als de ‘Vlaamse’ Etiënne, eerder was hij er als o.a. Guido of Henriëtte. Nu is de les dat je ook lol kunt beleven als je probeert het beste uit jezelf te halen. En dat je – in de spiegel kijkend – ook kunt concluderen dat er punten zijn waar je niet goed in bent. Ernst: “Ik merk zeker dat er bij het Summa College een ontwikkeling is. Het lijkt dat er meer bewustwording in inhoud is, dat men meer dan vroeger bereid is te reflecteren. Ik heb de indruk dat de klaag- en zeurcultuur aan het wegebben is.” <<
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
23
MAGISCHE EINDSHOW MET MOOIE BOODSCHAP Antoine Wintels, voorzitter van het College van Bestuur van het Summa College, sluit het medewerkerscongres af met een woord van dank aan het team van Ingrid Rood voor de organisatie. Dank is er ook aan de studenten die een workshop hebben georganiseerd en aan de studenten van o.m. Facilitair die geholpen hebben met de logistiek. En dus klinkt er een luid applaus voor allen die deze dag tot een succes hebben gemaakt. Antoine is trots op iedereen die aan deze dag heeft deel genomen en zegt – met een knipoog naar Leo Bormans – gedag op Indiase wijze: NaMaste (ik zie jullie). Daarna beëindigt het magische duo Rob en Emiel de dag op een verrassende manier. In een interactieve show laten ze zien dat je altijd het beste uit jezelf kunt halen. Als je het maar wilt. Maar je moet er wel wat voor over hebben. Zoals vier jaar lang elke dag vier uur de Rubiks Kubus oefenen, net zolang tot je de 21e van de wereld bent die de kubus geblinddoekt en in een razend tempo op kan lossen.
Of door net zolang te oefenen tot je de beste mentalist ter wereld bent. Deze prijs wisten Rob en Emiel in 2009 te behalen. Ze laten ook deze middag zien dat je kunt kijken zonder je ogen te gebruiken. Zo raadt Rob geblinddoekt tientallen voorwerpen die de mensen in het publiek in hun handen hebben. Is het magie, gezichtsbedrog of is het een illusie? <<
De ‘wijze les’ die Rob en Emiel willen meegeven is: iedereen heeft wortels en vleugels nodig. Wortels als een stevige thuisbasis en vleugels om uit te vliegen. Veel leerlingen missen of hun wortels of hun vleugels. Als iedere docent nu eens met de leerling probeert te zoeken naar het ontbrekende stukje…
Ingrid en Rosiet kijken tevreden terug
‘Veel positieve reacties’ Meer dan 1300 bezoekers, 68 workshops waarvan het merendeel is verzorgd door eigen docenten en studenten, inspirerende plenaire sessies aan begin en eind en een geanimeerde slotborrel. Er is voor de organisatoren Ingrid Rood en Rosiet van Doormalen van Marketing & Communicatie dan ook veel reden om met voldoening terug te kijken op het vierde personeelscongres van het Summa College. “En we hebben heel erg veel positieve reacties gehad, direct na afloop, maar ook nu nog via de mail.”
Beste uitvoering Ingrid mag wel de moeder van alle personeelscongressen genoemd worden, want alle vier de keren had ze het voortouw bij voorbereiding en uitvoering. Twee keer was het evenement in de Koningshof, twee keer in ‘eigen huis’. “Ook gezien de reacties denk ik dat dit toch wel de beste uitvoering was, maar ja, misschien is de laatste altijd wel de beste. Er komen erg veel goede reacties op Leo Bormans. Hij heeft bij veel mensen een snaar geraakt.” Ook Rosiet is tevreden over het resultaat: “We zijn een grote organisatie met veel verschillende
24
SummaMagazine Personeelscongres / november 2014
onderdelen en locaties. Maar op zo’n congresdag met 1300 Summa-collega’s heb je dan toch een echt wij-gevoel.” Natuurlijk hebben Ingrid en Rosiet het niet alleen gedaan. Ingrid: “Er zijn veel collega’s die ons hebben ondersteund, bijvoorbeeld bij het vullen van de 1300 mappen en tassen in de herfstvakantie of het maken van de draaitabellen als presentatoren wilden weten wie er in hun workshop zat. Daarnaast hebben we goede hulp van externe partijen gekregen bij registratie en logistiek. Het animo om workshops te verzorgen was groot en ook de inschrijving kwam heel snel op gang: 800 aanmeldingen tijdens de eerste twee dagen. Dus sommige workshops waren snel volgeboekt. Ik heb het idee dat iedereen een heel positieve insteek had. Vroeger werd er nog wel eens gemopperd dat het allemaal veel te duur was. Nu waren mensen blij met deze dag, Natuurlijk gaan we nog serieus evalueren om te kijken waar we een volgende keer verbetering kunnen boeken.” <<