1+1=3
1+1=3
Zomer 2008 PRIJS 7,95
HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE
HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE
FRED DE GRA AF + ONDERNEMER ÉN GEMEENTE MEDY VAN DER LAAN + LEEGSTAND KANTOREN MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN
ZOMER 2008 Sommelier
Audi R8
Leegstand
+ + + + + +
Architectuur Innovatie Zakelijk gelezen Goed Bedoeld Party’s Geen advertorials
Ongeëvenaard geluid. Alles wat u wilt van een LCD-televisie, ondergebracht in een behuizing ontworpen voor ongeëvenaarde geluidskwaliteit. Dit is integratie, gebouwd voor perfectie. BeoVision 8: verkrijgbaar in 26” en 32”.
Radio TV Stegeman, Schuttersweg 88, Apeldoorn, 055 - 355 21 87 www.rtvstegeman.nl
adv Rodenburg.indd 1
www.bang-olufsen.com
11-06-2008 21:27:47
FOTOGRAFIE MEDEA HUISMAN + TEKST PETER EEMSING = VOORWOORD EN COLOFON
003
LEES 1+1=3 MAGAZINE ONLINE WWW.113MAGAZINE.NL
Colofon UITGEVER Peter Eemsing peter@113magazine.nl HOOFDREDACTEUR Arthur Batenburg arthur@113magazine.nl BLADMANAGER Marc Kluijver marc@113magazine.nl EINDREDACTIE Anneke van Tricht en Ninja Nuhn ADVERTENTIEVERKOOP Tineke Vogt t 06 222 033 71 - tineke@113magazine.nl FOTOGRAFIE Arthur Batenburg, CODA, Medea Huisman, Joost Ooijman, Moniek Polak, Gerhard Witteveen, Mariët van der Zande AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Rudy Blom, Jan Bloodshoofd, Norbert Hoogeslag, Antoine Joosten, Rob Klein, Henk van de Kolk, Carmen Luttikhuis, André Meulman, Saskia Paulissen, Rozanne van Putten, Henk-Jan Roersma, Coen Seur, Edgar van Silfhout, Rogier Timmermans, Hans Verweijten, Gonny de Weerd, Judith Wermenbol, Chris Wolters VORMGEVING & PRODUCTIE wijontwerpen bno Halstraat 9, 7321 AG Apeldoorn t 055 3 011 011 - f 055 3 010 515 mail@wijontwerpen.nl, www.wijontwerpen.nl Marjolein Bootsma, Guus Klomp, Monique Eemsing, Reini Wijngaards, Michiel Brouwers, Peter Eemsing, Maaike Wesselink, Viktor Beekman 1+1=3 IS EEN INITIATIEF VAN Boon accountants belastingadviseurs, Hunink Dorgelo, Nysingh advocaten-notarissen, VDA-groep, wijontwerpen bno MET DANK AAN Autohaas, Lars Courage, Gert-Jan Haandrikman, Freek Kamminga, Nawijn & Polak, Rientjes & Partners, Rodenburg Makelaars, Stichting Natuurvoorlichting Veluwe REDACTIEADRES 113 magazine bv Halstraat 9, 7321 AG Apeldoorn t 055 3011160 f 055 3010515 info@113magazine.nl, www.113magazine.nl DRUK VDA-groep Apeldoorn © Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan1+1=3 zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal, zonder kennisgeving vooraf, niet of in gewijzigde vorm te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.
Voorwoord_Colofon.indd 1
Voorwoord Voor u ligt de eerste editie van 1+1=3. Na eigen! en apld komen wij nu met een écht zakenmagazine. Een business magazine dat anders is dan u gewend bent. Geen blad dat gevuld is met bedrijfsprofielen en betaalde redactie. Geen jubelverhalen over bedrijven of directeuren en hun nieuwe auto. Geen superlatieven en uitroeptekens. Wij van 1+1=3 hebben samen met Boon, Nysingh, Hunink Dorgelo en VDA de koppen bij elkaar gestoken en gekozen voor een zakenblad met een andere insteek. Een onafhankelijk blad dat niet is bedoeld als ‘sponsored magazine’ voor de partners of de adverteerders. Een aantrekkelijk en leesbaar magazine met artikelen over onderwerpen die bij het bedrijfsleven in Apeldoorn leven. 1+1=3 heeft een eigen redactieformule. Een formule die gericht is op het versterken van de positie van zakelijk Apeldoorn. Wij staan in principe open voor alles, zonder verborgen agenda. Bovenaan staat altijd het leveren van kwalitatief hoogstaande informatie. Nummer één. Wij worden graag geprikkeld door uw input. Dat maakt 1+1=3 het eerste interactieve business magazine van Nederland. Kom met
tips, kritiek, ideeën, persberichten, verhalen en nieuwtjes vanuit uw bedrijf en wij proberen deze in te passen in een volgende editie. 1+1=3 prikkelt u om uw zakelijke omgeving te veranderen. Wat kan anders, wat moet beter? Voorbeeld. Bij evenementen, cultuur en andere goedbedoelde initiatieven zijn Apeldoornse bedrijven vaak de sluitpost van de begroting. Dat moet maar eens veranderen. Op 13 december organiseren wij het HeldenGala in samenwerking met de Rabobank. In 10 categorieën zijn helden genomineerd. Met behulp van een publieksjury en een vakjury verkrijgt deze avond in elke categorie een persoon of bedrijf de heldenstatus. Hoewel ik niet vies ben van een beetje competitie kunnen wij en hoofdsponsor Rabobank voor dit gala, om voor de hand liggende redenen, niet genomineerd worden. Graag hadden we op uw voordracht in alle categorieën de eerste prijs in de wacht gesleept. Helaas. Maar er blijven genoeg helden over. Kies uw eigen held(en). Op pagina 8 leest u hoe... Ik ga wel voor een lintje! peter@113magazine.nl
12-06-2008 10:25:23
Uw bedrijf vestigen op Apeldoorn-Noord 2? Uw bedrijf groeit. U neemt een voorschot op de toekomst en gaat bouwen op bedrijventerrein Apeldoorn-Noord 2. Een prachtige plek! Veel te regelen. Dat kost tijd. En juist dat komt u altijd tekort. Praat daarom met de professionals van de Rabobank. We hebben de expertise op Apeldoorn-Noord in huis en bieden u nu een super deal voor financieringen op Apeldoorn-Noord 2! Bel met Ronald van Wetering, directeur Bedrijven: 06 30842757 of mail naar wetering@apeldoorn.rabobank.nl.
Nu een super deal voor f inancieringen op Apeldoorn-Noord 2! Het is tijd voor de Rabobank.
www.apeldoorn.rabobank.nl
Basis 113_versie.DEF.indd 1
11-06-2008 21:07:48
1+1=3 inhoud
005
Inhoud 1+1=3 rubrieken
026 040
102 Inhoud.indd 1
003
Redactioneel
011
Medewerkers
012 Overheid versus ondernemer: De zuurgraad = gedaald
017
e Businessclub: D Vereniging SociĂŤteit Apeldoorn
019
Column Rob Klein
026
Het kantoor van: Courage
033
Zakelijk lunchen: EetcafĂŠ Fijn
036
Innovatie in Apeldoorn: VAR
039
De Bestuurder: Wethouder Jolanda Reitsma
040
Autotest: R8
047
De Starter: Digistitch
054
Buitengewoon beroep: Maarten Laponder
059
Column Henk-Jan Roersma
060
Erop uit met: Tootje
066 Girlpower: De dames van Landheeren makelaardij
071
Column Edgar van Silfhout
072
De Klap: Ab van Hell
090
De Bedrijfsoverdracht: Ohmann leer
094
Van nul tot zaak: Geert Roelofs
102
De Reis: Valencia
110
Party
6/11/08 11:08:54 PM
C^Zi VaaZZc \ZaY ^h \ZaY#
000
Jl oVV`# Cnh^c\] lZZi Zg bZZg kVc# I^_Y ^h kddg j Vah dcYZgcZbZg oZZg `dhiWVVg# J bdZi hcZa
ide_jg^hiZc# 6aaZ `Zcc^h Zc ZgkVg^c\ ^c c ]j^h# 9Vi
Zc VaZgi `jccZc gZV\ZgZc de `VchZc# D[ de WZYgZ^\^c\Zc#
aZkZgi j ZhhZci^ aZ i^_Yl^chi de# J ]dZ[i ^bbZgh cdd^i iZ
L^_ WZhZ[[Zc YVi iZgYZ\Z# 9VVgdb o _c lZ Zg de ]Zi
odZ`Zc cVVg YZ _j^hiZ heZX^Va^hi# 7dkZcY^Zc lZg`Zc dcoZ
bdbZci YVi j dch cdY^\ ]ZZ[i# :c Vah ]Zi ZkZc `Vc o^_c
heZX^Va^hiZc dcYZga^c\ ]ZX]i hVbZc# 9VVgYddg ]ZWWZc
lZ YVi bdbZci oZa[h k g# 6ah ZZc kVc YZ \gdiZgZ
lZ ZZc WgZYZ Wa^` de bd\Za^_`Z deadhh^c\Zc Zc `jccZc
VYkdXViZc" Zc cdiVg^hhZc"`VcidgZc ^c CZYZgaVcY! `jccZc
lZ hcZa! egd"VXi^Z[ Zc haV\kVVgY^\ deigZYZc# 9VVgYddg
lZ j de cV\ZcdZ\ VaaZ gZX]ih\ZW^ZYZc W^_hiVVc bZi
lZiZc lZ Zg bZZg kVc#
lll#cnh^c\]#ca
Basis 113_versie.DEF.indd 1 Nysingh_76065_Adv_Horloge.indd 1
11-06-2008 21:05:09 11-06-2008 10:06:27
1+1=3 inhoud
007
036 Inhoud oM Te WeTen
031 008
008
Het Apeldoorns Heldengala
031
Gadgets
077
Tips
081
Voor op je kantoor
085
IT-nieuws
093
Financieel en ďŹ scaal nieuws
109
Zakelijk gelezen
en Verder
081
065
Goed bedoeld: Laat de kwartjesfontein weer bruisen
082
Maatschappelijk verantwoord ondernemen: Rabobank
100
Goed bedoeld: Het Veluwe gilde
106
Goed bedoeld: Fairwatersprings
inTerVieWS
020 20 Inhoud.indd 2
020
Interview: Leegstand
048
Interview: Ferdy Blommaert
078
Interview: Edwin Raben
086
Interview: Marcel Sturkenboom
098
De zin en onzin van: management- en leiderschap
6/11/08 11:09:02 PM
008
13 december 2008
Het Apeldoornse Heldengala Zaterdag 13 december 2008 wordt een datum om nooit te vergeten. Op de avond van de 13e vindt de spetterende finale plaats van het eerste HeldenGala van Apeldoorn. Een fantastisch initiatief om een opvallende stadsgenoot naar voren te schuiven die Apeldoorn op een positieve manier onder de aandacht brengt of heeft gebracht. Dit is uw kans om uw held te eren. En dan bedoelen wij niet zo maar een beetje eren. Integendeel, het wordt een gigantisch spektakel met een gala dat alle andere overbodig maakt! Slapen doet u thuis maar Wij willen geen voorgebakken gala’s. Het is ‘verboden’ om de hele avond op een stoel te gaan zitten en op gezette tijden te klappen. Daar krijgt u overigens de kans niet toe. Het HeldenGala van Apeldoorn zal bruisen en sprankelen als champagne. In alle ruimtes van CODA & Gigant zal het stuiteren van de actie. Muziek, entertainment, feest, een bar, eettentjes noem maar op. Binnen CODA en Gigant zijn alle acties op én van beide locaties integraal te volgen via audiovisuele presentaties. Alles live. Iedereen kan held zijn De afgelopen maanden is er door de Stichting HeldenGala van Apeldoorn een selectie gemaakt van mogelijke helden. Onderverdeeld in totaal tien categorieën. Acht voor volwassenen en twee voor de jeugd tot en met 23 jaar. Allemaal met de verrassende mix van talent, betrokkenheid, inventiviteit, doorzettingsvermogen en lef. Kortom: Alles wat bij een held past.
Gala_v4.indd 2
Bronzen held De prijs voor de tien uitverkorenen bestaat uit een prachtig bronzen beeld. Een soort ‘Oscar voor heldendom’ waar de komende jaren om gevochten zal gaan worden. Het beeld is prachtig vormgegeven door een Apeldoornse kunstenaar. Er zijn alleen eerste prijzen.
Uw stem telt Op www.heldengala.nl kunt u de tien categorieën vinden met de genomineerden. Aan de hand van een korte omschrijving van de held en zijn of haar daden kunt u een keuze maken. In verschillende media wordt bekend gemaakt welke drie genomineerden deelnemen aan de finale. ■
Verrassende topartiesten De organisatie van het HeldenGala van Apeldoorn is in onderhandeling met artiesten van internationaal niveau. Grote helden. In zowel CODA als Gigant zullen deze acts de uitreiking opluisteren. Het wordt ongekend interessant.
Kies uw held op www.heldengala.nl
Gala & Strakke pakken Voor de bezoekers van CODA, waar de acht uitreikingen zijn voor de volwassen helden, is de dresscode: smoking en gala. Voor Gigant en de jeugdige helden: Be a moviestar. Geen jeans en sneakers. Toegangsprijzen CODA (inclusief drank en hapjes) € 125,= Voor Gigant is de toegang € 10,= Kaarten voor beide locaties zijn vanaf vandaag te verkrijgen bij CODA en Gigant. Er is een beperkt aantal kaarten beschikbaar dus reageer snel.
6/11/08 6:42:17 PM
Fotografie katelijn smeek + tekst andrĂŠ meulman = TIP het apeldoorns heldengala
009
De categorieĂŤn Oeuvre
Helden die zich langdurig hebben ingezet of inzetten voor de stad. Die Apeldoorn op de kaart hebben gezet en daardoor ambassadeur van onze stad zijn. Innovatie
Apeldoorners die de aandacht op zich wisten te vestigen door spraakmakende, opvallende en vernieuwende acties Winkel
De meest opvallende winkel. Zowel horeca als MKB Reclame
Een prijs voor een in het oog springende reclame-uiting, bedoeld voor opdrachtgevers, vormgevers, ontwerpers, tekstschrijvers en andere creatievelingen. Politicus, ambtenaar
Die zich op de een of andere manier zijn nek heeft uitgestoken en/of zich verdienstelijk heeft gemaakt voor Apeldoorn. Media
Prijs voor een journalist, schrijver, fotograaf, radio of tv-persoonlijkheid of ondernemer, die via de media heeft bijgedragen tot een positief beeld van Apeldoorn. Maatschappelijk ondernemer
Ondernemers die zich voortdurend inzetten voor de zwakkeren in de Apeldoornse samenleving. Cultuur
Een kunstenaar, musicus, organisator of manager van projecten die Apeldoorn op de culturele kaart heeft gezet. Jongerentalent
Speciale prijs voor talentvolle jongeren t/m 23 jaar die zich opvallend hebben gepresenteerd en de aandacht op zich hebben gevestigd. Aanmoediging
Een jongere die een belofte voor de toekomst is en waar Apeldoorn nog veel van gaat horen.
Gala_v4.indd 3
6/11/08 6:42:22 PM
U &boon=3 Zaken doen is een hele onderneming. Daar bent u druk mee. Vaak zo druk dat de financiële kant te weinig aandacht krijgt. Dat is jammer, want aan goed financieel beleid valt veel geld te verdienen. Daarom werken bij Boon accountants, fiscalisten en andere specialisten intensief met u samen. Snel, direct en efficiënt. Gericht op financiële optimalisatie van uw onderneming én van uw privé situatie. Of het nu gaat om uw jaarrekening, belastingaangifte, belasting- of pensioenadvies, salarisadministratie of waar u als ondernemer ook maar mee zit, samenwerken met Boon betekent synergie... ofwel 1+1=3!
Christiaan Geurtsweg 1 Apeldoorn Postbus 175, 7300 AD Apeldoorn T (055) 5 498 500 F (055) 5 427 598 www.boon.nl
Boon Adv. 113 magazine.indd 1
10-06-2008 12:54:26
medewerkers
011 NIEUW medewerkers.indd 1
011
hoofdredacteur + fotograaf Na ruim dertig jaar als zelfstandig ondernemer in de verzekeringsbranche werkzaam geweest te zijn heb ik in 2004 besloten ‘het roer’ om te gooien en mij beroepsmatig te werpen op m’n grote passie; fotografie. In het voorjaar van 2006 was het Peter Eemsing die mij vroeg als fotograaf mee te werken aan het magazine eigen!. Op de eerste plaats een uitdaging en…niet minder belangrijk; een etalage voor mij als fotograaf. Vooral dankzij het leuke team en de creatieve werkomgeving raakte ik snel betrokken bij dit mooie magazine. Toen Peter mij vertelde over zijn nieuwe plannen ( 1+1=3) en mij vroeg als hoofdredacteur (what’s in a name…) hoefde ik dan ook niet lang na te denken.
schrijver Coen Seur is psycholoog, praatjesmaker en levensminnaar. En ook tekstschrijver, zanger en natuurgids. Als bevlogen kracht achter Factor K Training, Coaching & Advies, begeleidt hij managers, teams en personen bij het ontwikkelen en benutten van hun kwaliteiten. Behalve als deskundigheidsbevorderaar wordt Coen vooral ervaren als inspirator en facilitator. Hij gaat niet voor hapklare standaardoplossingen, maar ondersteunt mensen op een dynamische en creatieve manier bij het aanpakken van hun eigen problemen. Het daarbij creëren van breed draagvlak is één van zijn specialiteiten. Daarnaast waarderen klanten in deze communicator pur sang vooral zijn losse manier van werken, gekoppeld aan solide resultaten.
Acquisitie Tineke is mijn naam en ik ben net de 40 gepasseerd. De afgelopen vijf jaren heb ik als salesmanager gewerkt bij Golf- en Businessclub “De Scherpenbergh”. In april dit jaar besloot ik dat ik wat anders wilde om mijzelf verder te ontwikkelen. Echter na amper twee weken werd ik al benaderd door Arthur Batenburg en Peter Eemsing met de vraag of ik zin had het nieuwe Apeldoornse zakenblad “1+1=3” mede vorm te geven. Mijn ervaring bij “De Scherpenbergh” en de vele intense contacten met het bedrijfsleven binnen en buiten Apeldoorn zagen zij als een belangrijke factor. U zult snel meer van mij horen; binnen “1+1=3” ben ik verantwoordelijk voor de advertentieverkoop. Een leuk enthousiast team, een top regionaal zakelijk magazine; Ik heb er zin in.
Arthur Batenburg Hoofdredacteur + fotograaf
Coen Seur Praatjesmaker en levensminnaar
Tineke Vogt Acquisitie
Art Director Blaadjes maken: een boeiend vak. De resultaten van het werk van de redactie, schrijvers en fotografen komen samen op mijn beeldscherm. De uitdaging is om alles samen te brengen in een mooi blad met eigen ‘smoel’. Na het maken van vooral consumentenbladen, is het leuk om met 1+1=3 aan de slag te zijn geweest. Net weer anders en extra aantrekkelijk omdat de inhoud van dit zakenblad zich afspeelt in het terrein van mijn dagelijkse leven: Apeldoorn. Alweer zo’n kleine tien jaar werk ik samen met Peter, nu binnen de setting van wijontwerpen bno met een enthousiast team. Mooi is, dat ik van mijn eerdere marketing ervaring profijt blijf houden.
fotograaf Een nieuw blad, en ik mag weer meedoen. Fotografie is mijn werk, maar sommige opdrachten voelen toch echt niet als ‘werk’-werk. Zo ging ik met Tootje en Coen op pad, voor het eerst sinds mijn 27 jaar in Apeldoorn, op de begraafplaats in Asselt geweest. Een bijzondere ervaring, en beter gezelschap had ik me niet kunnen wensen. Bij de Burgemeester op bezoek, (even meeluisteren tijdens het gesprek met Mr. Disegno) en twee dagen later nog eens voor Apld. Zo leer je het stadhuis eens van de andere kant kennen. En een gesprek fotograferen bij het Glazen Huis in Klarenbeek, wat een heerlijke ochtend met thee en koekjes in de zon werd. 1+1=3, ik heb er al met volle teugen van genoten!
bladmanager Anderhalf jaar geleden reageerde ik op een mail waarin werd gezocht naar een redactioneel regelbeest. Dat redactionele wist ik zo net nog niet maar dat regelbeest gedeelte zat wel goed. Vanuit het horecawezen, de conferentie -en evenementen organisatie en de incentive reis branche een eigen! magazine maken. Nu anderhalf jaar later ligt eigen! in drie steden, maken we apld, organiseren we de summer launch en het heldengala. En dan nu 1+1=3. Het einde is gelukkig nog lang niet in zicht. Ik hoop dat u 1+1=3 met net zoveel plezier zal lezen als waarmee wij het gemaakt hebben.
Marjolein Bootsma Art Director
Moniek Polak Fotograaf
Marc Kluijver Bladmanager
6/12/08 11:02:18 AM
012
“De tijd dat ondernemers en de gemeente per definitie tegenover elkaar staan, is voorbij.” Burgemeester Fred de Graaf en modeman Bas Tempelman van Binnenstads Ondernemers Apeldoorn (BOA) zijn het roerend eens. “Het moet zijn: ondernemer én gemeente.” Of er een basis is voor die stelling, zal moeten blijken uit dit tweegesprek in de kamer van de burgemeester.
Overheid versus ondernemer.V3.indd 2
6/11/08 8:45:32 PM
Fotografie moniek polak + tekst chris wolters = overheid versus ondernemer de zuurgraad = gedaald
013
De zuurgraad gedaald In het Strategisch Kader van 2007 staat als ambitie ‘het creëren van een bruisende binnenstad om een passend profiel te ontwikkelen bij Apeldoorn als elfde stad van Nederland.’ De burgemeester licht toe: “Het cultuurkwartier en het stationsgebied zijn prachtige voorbeelden hoe de binnenstad van Apeldoorn aantrekkelijker kan worden.” Heeft wel een paar jaar genomen. Wensen zijn niet altijd en snel genoeg naar de smaak van iedereen in te willigen. De burgemeester: “Zolang ik hier zit [sinds 1999, red.], mopperen horecaondernemers van het Caterplein over de bestrating. En daar moet ook iets mee gebeuren. Het plein mag meer kwaliteit uitstralen. Daar moet wel geld voor zijn en een goed plan voor worden ontwikkeld. Voorwaarden zijn dat het straatbeeld aantrekkelijker en uitnodigend is, dat mensen zich veilig voelen en dat er voldoende te beleven is. Die besluiten en beslissingen kosten nu eenmaal tijd.” Bas Tempelman wijst erop dat de ondernemers best bereid zijn in de buidel te tasten. Dat deden ze al bij de nieuwe bestrating van het binnenstadsgebied. “We zitten er niet op te wachten, maar zijn bereid om nieuwe ideeën een kans te geven.
Overheid versus ondernemer.V3.indd 3
Wat heeft de hoogste prioriteit voor het aantrekkelijker maken van de binnenstad? Bas Tempelman zegt direct: “Een circuit, looproutes buiten de Hoofdstraat. Het moet aantrekkelijk worden om langer te blijven winkelen.” Uit het Strategisch Kader blijkt dat potentiële kopers gemiddeld na anderhalf uur opstappen. In het document wordt krachtig verwoord: ‘de kwaliteit van de binnenstad mag niet langer in een zesjessfeer blijven steken, maar moet een volmondig ‘goed’(rapportcijfer 8) krijgen van de inwoners.’ Daar speelt de horeca een belangrijke rol in. Bas Tempelman nuanceert: “Er moet een evenwichtige verdeling van de dag- en avondhoreca komen.” De Graaf vult aan: “Apeldoorn heeft een compacte binnenstad in vergelijking met andere steden. Steegjes, schilderachtige terrasjes, leuke hoekjes, zijn er weinig. Die compactheid mag geen probleem worden.” Binnenstadsondernemers lijken alleen aandacht te hebben voor het vasthouden van de cliëntèle. Plannen die mogelijk klanten kunnen kosten, worden afgewezen. Bas Tempelman zegt daarover: “Zoals het er nu uitziet worden
vierkante meters winkeloppervlakte verplaatst. Daar hebben we geen problemen mee.” De burgemeester, diplomatiek: “Ontwikkelingen van wijkcentra, de Europaweg of straks bij het Omnisportcentrum, zijn met argusogen bekeken met het oog op klantenverlies. Dan kun je bijvoorbeeld als gemeentebestuur niet uitsluitend roepen dat we mee moeten in de vaart der volkeren. We moeten samenwerken aan een parallelle benadering. Dus een circuit creëren in de binnenstad en tegelijk commercie bij het Omnisportcentrum.” Als voorbeeld van goede samenwerking wijst De Graaf op de ontwikkeling van de Oranjerie en de rol die marktpartijen hierin speelden. “Je ziet dat door die gezamenlijke inzet van marktpartijen ontwikkelingen doorzetten. Daardoor krijg je een vliegwieleffect voor de aanpassing van de winkelstructuur en winkeluitbreiding in het kernwinkelgebied.” Waar is in de binnenstad verder behoefte aan? Bas Tempelman stelt: “Winkels met een vloeroppervlakte van tussen de 120 en 150 m2, geen giganten. Die kun je mogelijk wel aan de buitenrand van de binnenstad kwijt. Er moet een
6/11/08 8:45:34 PM
Stukkie lopen?
Ik ben Amazing Jack, aangenaam. Goed getraind, barstensvol ideeën, nieuwsgierig en een doordouwer. Maar bovenal een trouwe vriend. Als viervoetige duizendpoot loop ik al jaren mee. Soms aangelijnd, maar veel vaker kwispelend voorop. Ik raak het spoor nooit bijster, weet de lekkerste hapjes te vinden, plas tegen de hoogste bomen en ruik gevaar al van kilometers afstand. Als u een communicatieadviesbureau zoekt met de eigenschappen van Amazing Jack bent u bij ons aan het juiste adres. Zoals het goede terriërs betaamt zetten wij onze tanden graag in uw marketingcommunicatie. Bel eens voor een verfrissend ommetje!
Verzetsstrijderspark 10 Apeldoorn • Telefoon: 055 - 526 88 88 • e-mail: info@amazing.nl • internet: www.amazing.nl
Adv_AmazingJack_113magazine.indd 1
09-06-2008 15:08:25
Fotografie moniek polak + tekst chris wolters = overheid versus ondernemer de zuurgraad = gedaald
goede mix ontstaan. De binnenstad is nu te duur voor kleinere ondernemers.” De Graaf haakt in: “Er is behoefte aan kleinschalige thematische winkeltjes, bijvoorbeeld in de Marktstraat en de Beekstraat. Als ik het alleen voor het zeggen had, dan moesten in dat gebied winkeltjes komen waar je nou echt voor naar de binnenstad gaat. Funshoppen is belangrijk geworden, naast het traditionele winkelen. Daar heb ik een beetje invloed op, maar uiteindelijk wordt een stad neergezet door ondernemers.” Hoe staat het met de toegankelijkheid van de gemeente, van ambtenaren en politiek? “Aanzienlijk beter dan een aantal jaren geleden”, meent Bas Tempelman. “Als BOA zijn we volledige gesprekspartner van de gemeente.” De Graaf: “Laten we wel zijn, de gemeente is een facilitair bedrijf. De dienstverlening aan ondernemers is verbeterd en we zijn klantgerichter geworden. De service is er mede op gericht de ondernemer zo snel mogelijk door het oerwoud van regeltjes te loodsen. Een voorbeeld is de verplaatsing van de vestiging van Piet Zoomers naar de Korenstraat. Dat is in uiterst korte tijd geregeld.” Tempelman knikt instemmend. De toegankelijkheid van de stad en de parkeermogelijkheden blijft een heikel punt. “Regelmatig hoor ik dat het moeilijk parkeren is in Apeldoorn.” Bas Tempelman gooit het op tafel. Burgemeester de Graaf schudt van nee: “Het barst hier van de parkeerruimte: onder de Oranjerie, het Raadhuis, Orpheus, bij de Stationstraat, bij Coda en dan is er nog de nodige open parkeerruimte aan de randen, ik snap die kritiek niet.” Gevoel is kennelijk iets anders dan de werkelijkheid. De Graaf stipuleert: “Waar kun je in Nederland gratis je fiets stallen? Hier, in de elfde
Overheid versus ondernemer.V3.indd 5
015
gemeente van Nederland. We hebben een piekbus. Bushaltes worden aangepast voor minder mobiele Apeldoorners, er komen knielbussen. Dat is nou net dat flankerende beleid waar de overheid onder meer verantwoordelijk voor is: het scheppen van optimale voorwaarden om te ondernemen.” Overleg met de ondernemers “Je moet praten met ondernemers.” Fred de Graaf voegt regelmatig de daad bij het woord. “Soms word ik bijna naar binnen getrokken omdat men even de mening over bepaalde zaken wil geven. Daarnaast word ik geïnformeerd door de accountmanagers van de gemeente, buurtvertegenwoordigers, stadsdeelmanagers en vele anderen. Corine Kapenga, de stadsdeelmanager binnenstad, houdt me prima op de hoogte. En de media? De Graaf en Tempelman reageren zuinig: “Dat gaat ook steeds beter. De pen wordt niet meer zo diep in de azijn gedoopt. Fred de Graaf: “Je ziet dat er behoefte was aan concrete resultaten. Nu die er zijn in de vorm van de stationsomgeving, het cultuurkwartier, Omnisport en Omnizorg, zie je een omslag ontstaan. En we doen ook zelf ons best om de media beter en eerder te informeren.”
6/11/08 8:45:40 PM
WT advertentie 230 x 300
09-06-2008
14:55
Pagina 1
VERHEUG U
op de mooiste werkplek... Als u zoekt naar een kantoorlocatie op niveau mag u zich gelukkig prijzen. Trivieau in Apeldoorn biedt u de keuze uit drie kleinschalige kantoorvilla’s die zich op alle fronten onderscheiden van het reguliere aanbod. Prachtige architectuur, smaakvol materiaalgebruik en een opmerkelijke indeling resulteren in een fantastische ambiance. Hier krijgt uw individualiteit precies de ruimte en mogelijkheden die u altijd al zocht. Want ons CascoPlus-concept biedt u volop vrijheid om uw specifieke wensen toe te voegen. Of u nu interesse hebt in huur of in koop. De drie villa’s variëren in oppervlakte van circa 415 tot 645 m2 bvo maar natuurlijk is ook een gedeelte hiervan beschikbaar. Parkeren kunt u in de garage onder de villa’s en op maaiveld.
TRIVIEAU A P E L D O O R N
In ons exclusieve boekje leest u alles over uw nieuwe kantoorlocatie. Wij sturen het u graag per omgaande toe. Kijk op www.trivieau.nl
Paslaan 19, 7311 AJ Apeldoorn Telefoon 055 - 5 268 268
Loolaan 1, 7314 AA Apeldoorn Telefoon 055 - 5 260 860
FOTOGRAFIE ARHUR BATENBURG + TEKST CARMEN LUTTIKHUIS = DE BUSINESSCLUB VERENIGING SOCIËTEIT APELDOORN
017
Vereniging Sociëteit
Apeldoorn Apeldoorn telt vele businessclubs welke allemaal de leukste zijn, het nobelste doel nastreven, de meest ontspannen sfeer hebben en de beste netwerkplek zijn. Maar welke club past nu bij u en wie doet nou eigenlijk wat. Om hier verheldering over te krijgen beschrijft 1+1=3 elke editie een businessclub. Voor het eerste nummer is dit de oudste sociëteit van Apeldoorn.
Kerklaan, in een van de eerste villa’s die rondom het in 1870 in gebruik gestelde Oranjepark gebouwd waren. In de jaren daaropvolgend veranderde de sociëteit langzamerhand van karakter. Van handboodschutterij werd het een gezelligheidsvereniging met tal van activiteiten op het programma zoals lezingen, concerten en bals. Maar ook bestond er toen grote betrokkenheid bij de Apeldoornse samenleving. Zo namen leden van de sociëteit aan het eind van de 20e eeuw zitting in het bestuur van het Kinderziekenhuis Mary.
In het karakteristieke pand van de Apeldoornse Sociëteit aan de Kerklaan doen de comfortabele bruinlederen clubfauteuils nog immer denken aan genoeglijke herenbijeenkomsten uit vorige eeuwen, waarbij met whisky en een goede sigaar de belangrijke zaken des levens besproken werden. Het monumentale gebouw ademt in vele geledingen nog de grandeur van vroeger tijden. Want al meer dan anderhalve eeuw is hier de Vereniging Sociëteit Apeldoorn gehuisvest. De oorspronkelijke naam geeft de herkomst van de Vereniging aan: Doelen van Koning Willem III, een handboogschutterij, opgericht in 1849, naar aanleiding van grote schuttersfeesten die op Het Loo georganiseerd werden. Al in 1879 nam de sociëteit haar intrek aan de
Tegenwoordig, ruim 150 jaar na de oprichting, telt de Vereniging Sociëteit Apeldoorn zo’n 350 leden, verdeeld over enkele subverenigingen, ieder met hun eigen activiteiten, maar met een gezamenlijk doel: de mogelijkheid bieden tot het leggen en onderhouden van contacten in een prettige en ontspannen omgeving. Het sociëteitsgebouw aan de Kerklaan is dan ook iedere werkdag van 10.00 uur tot 24.00 uur geopend om sociëteitsleden de gelegenheid te geven elkaar te ontmoeten. En daar wordt veelvuldig gebruik van gemaakt. Er zijn diverse kegelclubs, een biljartclub, een schaakclub, een bridgeclub en er is een businessclub, de Business Circle Apeldoorn.
de businessclub.V3.indd 1
Business Circle Apeldoorn De Business Circle Apeldoorn is opgericht in 1992 en is een ontmoetingsplaats en vereniging voor individuele personen van directies en management van het bedrijfsleven in Apeldoorn en de aangrenzende gemeenten in een brede zin. De club bestaat uit zo’n 150 leden in een mix van klein- tot grootondernemers, van zakelijke dienstverleners tot bouw, van papier en druk tot accountancy, van metaal tot communicatie, van opleidingen tot horeca van IT tot financiële instellingen. Om elkaar beter te leren kennen, om van elkaar te leren, om met elkaar te discussiëren, om belangen te behartigen, soms om zaken te doen. Bij de ontmoetingen tussen de leden is het uitgangspunt de informele wijze waarop de contacten tot stand komen, op basis van wederzijds vertrouwen. De Business Circle Apeldoorn is een toegankelijk netwerk. Het onderscheidt zich van veel andere businessclubs, omdat het zich niet bezig houdt met een gezamenlijk maatschappelijk doel. Wel staan regelmatig activiteiten op het programma en worden externe gasten uitgenodigd om hun licht te laten schijnen op een politiek, economisch, sociaal maatschappelijk, financieel of juridisch onderwerp. Daarnaast wordt aan leden de gelegenheid gegeven hun bedrijf binnen de vereniging te presenteren.
6/11/08 6:17:15 PM
Wij gaan niet meer alléén voor oranje
Voor uw gastgerichte organisatie brengt Visschedijk Totaal u het veelbesproken gekleurde toiletpapier. Hotels, restaurants en lounge clubs zijn gek op de nieuwe toiletvinding. NU OOK IN FUCHSIA EN BLAUW! Visschedijk biedt u het elegante, ietwat ondeugende en opstandige alternatief van modieus toiletpapier.
Visschedijk Totaal Lübeckstraat 1, 7575 EE Oldenzaal Telefoon: 0541 - 55 13 27
adv .indd 1
Fax: 0541 - 55 22 96 totaal@visschedijk.nl www.visschedijk.nl
09-06-2008 14:46:19
Fotografie gerhard witteveen + tekst rob klein = column
019
De ‘Domme’
verdient in rechte geen bescherming Aldus verwees een van de oudste compagnons op kantoor destijds mijn afstudeerscriptie naar het rijk der fabelen. Waar ging mijn scriptie over: Bescherming van particuliere beleggers. Ik vond het nogal kort door de bocht. Je kunt een rechtzoekende toch niet afschilderen als dom? Of wel? Door de jaren heen ben ik de nodige zaken tegengekomen waarbij je je kunt afvragen of, en laat ik vriendelijk blijven, de onhandige wel beschermd dient te worden: een auto kopen op de parkeerplaats bij een fastfoodketen aan de A1, die later gestolen blijkt te zijn, het leveren van goederen aan een afnemer waarvan je, desgevraagd, de naam niet eens weet, geld lenen terwijl de maandelijkse rente meer bedraagt dan je maandelijkse inkomen. Het zijn zo maar wat voorbeelden. Gelukkig heeft de Hoge Raad mij nu, zeven jaar nadat ik mijn afstudeerscriptie heb geschreven, een handreiking gedaan. Ik kan de thans oudste compagnon op kantoor nu voorhouden dat ik de Hoge Raad aan mijn zijde vind en daar is hij van onder de indruk. Effectenleasecontracten kwalificeren als huurkoop, waarbij de echtgenote bij het aangaan haar toestemming dient te geven. Heeft zij dat niet gedaan, dan kan zij de overeenkomst vernietigen. De 'gedupeerde' die, zonder de toestemming van zijn echtgenote, overeenkomsten aanging met de veelzeggende naam "Korting Kado", krijgt nu zijn geld terug. Zonder gêne durf ik thans dan ook te beweren dat de 'domme' in rechte beschermd wordt. Misschien moet ik wel zeggen juist beschermd wordt ….
019 Column Nysingh_v3.indd 1
Mr. Rob Klein
6/11/08 6:28:10 PM
020
Kantoorleegstand
kan snel veranderen in tekort
“Alle tekenen wijzen erop dat steeds meer mensen ‘filemoe’ worden. Het is een kwestie van tijd dat men zich oriënteert op toon- en vestigingsruimte buiten De Randstad.” Medy van der Laan, program director van TCN en stadgenoot, geeft aan dat er zomaar grote kansen in het verschiet zouden kunnen liggen voor Apeldoorn als vestigingsplaats, ook voor het bedrijfsleven. “Bovendien is het woonklimaat aantrekkelijk en van hoge kwaliteit, kinderen kunnen er veilig opgroeien. Er is ruimte en veel groen. Dat laatste is een stokpaardje van mij: groen in de stad is van veel groter belang dan over het algemeen wordt erkend.”
020-025 Leegstand_v3.indd 2
6/11/08 6:59:09 PM
Fotografie arthur batenburg/moniek polak + tekst chris wolters = interview leegstand
020-025 Leegstand_v3.indd 3
021
6/11/08 6:59:11 PM
022
Medy van der Laan gaat rustig zitten voor het gesprek, is wars van poespas en maakt je graag deelgenoot van haar inzichten over zakelijk onroerend goed. We hebben het over de kantorenmarkt en dan vooral over de leegstand en leegstandsfrictie. Plannen Plannen geven aan dat er tussen 2005 en 2020 zo’n 320.000 m2 nieuwe kantoorruimte zou moeten worden gerealiseerd in Apeldoorn. De markt neemt jaarlijks zo’n 30.000 tot 40.000 m2 op. Van der Laan geeft daar een verrassende draai aan. Het gaat erom dat grote bedrijven moeten worden geïnteresseerd om naar Apeldoorn te komen! Niet ieder zichzelf respecterend bedrijf hoeft zich, bij wijze van spreken, aan de Zuidas in Amsterdam te vestigen. Een vliegveld in de buurt is niet voor ieder bedrijf even noodzakelijk. Voorspellen hoe het er over tien tot vijftien jaar uitziet is koffiedik kijken, toch durf ik de stelling wel aan dat uiteindelijk steeds meer bedrijven de Randstad zullen verlaten door de hoge huurprijzen en de toenemende mobiliteitsproblemen. Daarbij zijn minder hoge huren en aantrekkelijke woonmogelijkheden belangrijke criteria. Komt die trek van het westen naar het oosten eenmaal op gang, dan kan de kantorenleegstand zich op termijn oplossen.” Betrokkenheid Van der Laans betrokkenheid bij Apeldoorn lijkt flink versterkt door de aankoop van het Achmea Centraal Beheer Pand. TCN, waar Medy van der Laan zoals gezegd program director maar ook partner is, kocht het pand aan. “Wij denken dat het een uniek gebouw is waar je heel boeiende dingen mee kunt doen.” TCN heeft zich gespecialiseerd
020-025 Leegstand_v3.indd 4
6/11/08 6:59:15 PM
Fotografie arthur batenburg/moniek polak + tekst chris wolters = interview leegstand
023
Leegstand 足kantoorruimte in Apeldoorn op 1 april 2008: 98.982 m2. Opname kantoor足ruimte periode van januari t/m maart 2008: 3.846 m2. Bron: Rodenburg bedrijfsmakelaars.
020-025 Leegstand_v3.indd 5
6/11/08 6:59:24 PM
024
De visie van Gert-Jan Haandrikman directeur Buvaplan B.V. “Buvaplan houdt zich bezig met het ontwikkelen en bouwen waar de markt om vraagt. En dat zijn representatieve kantoorvilla’s met een vloeroppervlak van circa 500 tot 1.000 m2, ruim voldoende parkeergelegenheid en op de juiste locatie. De doelgroep voor deze kantoorruimtes wordt niet voldoende bediend. Natuurlijk is het logisch dat er voor deze doelgroep ook gekeken wordt naar de grote leegstaande kantoorgebouwen, want die zijn er nu eenmaal (te) veel. Sterker nog, die komen er alleen nog maar meer bij. Dat men deze gebouwen om wil vormen tot een product waar de kantorenmarkt in Apeldoorn op wacht, komt doordat men alle middelen aangrijpt om de leegstand ervan terug te dringen.
020-025 Leegstand_v3.indd 6
Allemaal heel begrijpelijk, maar het toevoegen van nog meer grote bedrijfsverzamelgebouwen leidt alleen nog maar tot meer leegstand. Herontwikkelen heeft volgens mij alleen kans van slagen indien gebouwen gethematiseerd worden. Echter de gekozen thema’s zullen ook limitatief zijn. Flexibiliteit van een gebouw heeft niet alleen te maken met de bouwkundige mogelijkheden ervan, maar veel meer met de economische gebruiksmogelijkheden van het gebouw. Deze mogelijkheden worden voor een heel groot deel bepaald door de locatie. Een pure kantoorlocatie hoeft natuurlijk niet perse ook geschikt te zijn als woonlocatie en andersom.”
6/11/08 6:59:29 PM
Fotografie arthur batenburg/moniek polak + tekst chris wolters = interview leegstand
in het geven van een nieuwe bestemming, een nieuwe uitstraling aan bestaande kantoorgebouwen en vastgoedprojecten. Zo heeft bijvoorbeeld het Mediapark in Hilversum een drastische verandering ondergaan: het is opener, gevarieerder en aantrekkelijker geworden. Van der Laan zegt over het Centraal Beheer-complex: “De gedachte is om het een aantal nieuwe functies mee te geven. Gelet op het ontwerp en de maatvoering biedt het pand van architect Hertzberger daar mogelijkheden toe. Wij kijken door de gebouwstructuur heen en zien mogelijkheden om er bijvoorbeeld woningen, kantoren en onderwijs te huisvesten.” Onderwijs? Dat triggert. Van der Laan legt uit: “Je kunt je voorstellen dat bepaalde scholen uit andere delen van het land naar Apeldoorn willen uitbreiden. Een van de aantrekkelijke kanten van het pand is dat het op enkele minuten van het station ligt.” Hetzelfde “Leegstand wordt vooral veroorzaakt omdat er vaak ‘teveel van hetzelfde’ wordt aangeboden. Dat geldt ook voor Apeldoorn. Gebouwen kunnen in uiterlijk verschijning verschillen, vaak vertonen ze grote overeenkomsten in het kantoorconcept. Er zijn nogal wat gebouwen die je in de categorie ‘intensieve mensenhouderij’ kunt
020-025 Leegstand_v3.indd 7
indelen. Veel kleine hokjes, lange eentonige gangen, basis sanitaire voorzieningen, mensen erin en aan de slag. Wij denken dat leegstand te verhelpen is door meer variatie aan te brengen in de soorten van kantoorgebouwen. Sommige bedrijven willen dat alle mensen in een ruimte werken, andere willen het geheel graag opdelen in kleine kantoortjes. Wij proberen aan dat soort ideeën ruimte te bieden. Dat houdt de kantorenmarkt fris. Dat geldt zeker ook voor de visie dat je eigenlijk flexibeler met kantoorbestemmingen zou moeten omgaan. Als er maar enigszins ruimte is om te herbestemmen, bijvoorbeeld naar wonen, dan moet je dat in geval van een grote leegstand serieus overwegen. Versta me goed: dat is niet de goedkoopste oplossing als je de oorspronkelijke investering in aanmerking neemt. Juist daarom moet je vóór de realisatie van gebouwen rekening houden met die mogelijkheid van herbestemming. Wanneer je dat doet kan een stad, een gemeentebestuur én een ontwikkelaar veel flexibeler omgaan met z’n ruimte.”
025
Waar je naartoe moet werken is dat er creërende machten komen, in plaats van blokkerende. De eigenaar van een relatief klein pand kan grote ontwikkelingen tegenhouden. Wil je grootschalige plannen realiseren dan moeten alle betrokken partijen op één lijn worden gebracht. Dan gebeurt er iets. Het dilemma is dat één van de partijen moet buigen. Het is simpel te roepen dat het verkeerd gaat en dat er niks gebeurt.” It takes two to tango? Van der Laan reageert: “Makkelijke oplossingen zijn er niet, dus heeft het geen zin ergens de schuldvraag neer te leggen. Een combinatie van tegengestelde machten kan leiden tot machteloosheid. Daarom is het in dit vak het allerbelangrijkst te weten wat de gemeente wil op middellange en lange termijn. Continuïteit van beleid is cruciaal. Niet alleen voor ons, maar voor alle betrokken partijen.”
Creërende machten “Stellingen als ‘de gemeente moet dat anders aanpakken’ zijn mij te makkelijk”, stelt Medy van der Laan. “Er ligt weliswaar een blokkerende macht bij de gemeente, maar dat geldt eveneens voor eigenaren van panden.
6/11/08 6:59:35 PM
026
Het kantoorvan_V3.indd 2
6/11/08 6:46:23 PM
Fotografie rudi blom + tekst katelijn smeek = het kantoor van courage
027
Lightbox Architectuur
Lars en Christa Courage wilden laten zien wie ze zijn en wat ze kunnen door hun eigen eigentijdse woon-werkpand te realiseren, met succes! “Ik wilde altijd al graag dat voorbijgangers gemakkelijk binnen kunnen kijken bij een architectenbureau”, aldus Lars Courage, architect en eigenaar van het bureau courage architecten in Apeldoorn. “Ons vak is voor ‘bouw-leken’ omrand met een vleugje ontoegankelijkheid, onbekendheid en kunstzinnige mystiek. Die gedachte is niet meer van deze tijd, hier werken ambitieuze architecten. De tekentafel is nu echt verleden tijd en wij laten dat graag zien.”»
Het kantoorvan_V3.indd 3
6/11/08 6:46:24 PM
028
Het kantoorvan_V3.indd 4
6/11/08 6:46:26 PM
FotograFie rudi blom + tekst katelijn smeek = het kantoor van courage
» “Het kantoor staat stoer op vier poten waardoor het vrij in de lucht hangt, als ware het een tafel waar een ‘aquarium’ onder gehangen is”, aldus Courage zelf. Een van de belangrijkste speerpunten van het bureau is licht. Daglicht, kunstlicht en lichtgewicht bouw. Daarbij zijn het gebruik van lichtgewicht staal en duurzame energie essentiële aspecten die in alle ontwerpen een belangrijke rol spelen en zichtbaar terugkomen: drie van de vier gevels volledig van zonwerend glas, akoestisch dempende stalen plafonds, stalen wanden, constructie in het zicht, verlichting en databekabeling met magneten aan plafonds gehangen, luchtverwarming en -koeling middels luchtwarmtepompen en airsocks. “Als de architect, samen met enthousiaste adviseurs, constructieen installatietechniek in een keer goed ontwerpt, kun je zeer fraaie en eigentijdse architectuur realiseren. Daarom hebben we ervoor gekozen de techniek te laten zien.” De vloer is voorzien van vloerbijverwarming en is afgewerkt met een Zweeds product, Bolon. “Eigenlijk gewoon zeildoek uit de caravanindustrie, maar wel spetterend gaaf, zeer praktisch en betaalbaar!”
Het kantoorvan_V3.indd 5
029
Courage, zijn medewerkers en hun klanten genieten elke dag opnieuw van het bijzondere uitzicht. Ze zijn er zeer over te spreken dat ze de dagcyclus, de seizoenswisselingen en het leven op straat kunnen volgen. Als het regent hoor je een zacht klinkend donker geroffel op het dak. De verlichting in het kantoorpand is zelden aan. Door de hoeveelheid daglicht is zelfs in de donkere winterperiode de behoefte aan kunstlicht maar zeer beperkt. Het pand is open van structuur, het kent geen directiekamers achter gesloten deuren. “We werken voor en met elkaar, vormen een platte organisatie.” Je komt het kantoor binnen via een stalen trap die uitkomt in een glazen entreebox, iedereen is dus zichtbaar. De enige
visuele barrière tussen werken en vergaderen vormen de pantry en het toilet, die zijn ontworpen als een afgesloten doosje achter de entreebox. Het pand ademt de geest van ‘het technische en esthetische nu’, met een sausje Hollandse financiële nuchterheid. “De praktijk wijst uit dat zowel de gebruikers als de reacties van passanten op het pand zeer positief zijn. Een bijzondere waardering en erkenning vormt de zeer recente publicatie van het pand in het jaarboek van het Nederlands Architectuur Instituut. Een kroon op ons plezier en werk.”
6/11/08 6:46:33 PM
Bel voor een demonstratie 055-5067322
Ontdek de nieuwe manier van communiceren voor het MKB Via de Cisco Unified Communications 500 series
Unified Communications
Zegt het begrip Unified Communications u iets? Dit wil zeggen dat spraak, data en video over een enkel IP netwerk verlopen waardoor u altijd en overal toegang heeft tot informatie, efficiĂŤnte methoden heeft om te communiceren en samen kunt werken met klanten en werknemers. Zo bent u in staat uw dienstverlening te verbeteren, kosten omlaag te brengen en uw concurrentiepositie te versterken.
Cisco Unified Communications 500 series
De Cisco Unified Communications 500 series vervangt complete traditionele telefoonsystemen en brengt spraak, data, video, beveiliging en draadloos werken samen in ĂŠĂŠn betaalbare oplossing. Deze oplossing is geschikt voor maximaal 48 gebruikers.
Bereikbaar via ĂŠĂŠn telefoonnummer zowel vast als op uw Nokia E-Series
Met specifieke licenties kunnen de Nokia E-Series direct communiceren via VoIP met de Cisco UC 500 series. Medewerkers kunnen de belangrijkste functies van de telefooncentrale op hun mobiele telefoon gebruiken. Daardoor zijn ze op ĂŠĂŠn telefoonummer bereikbaar en worden de kosten van het GSM-verkeer verlaagd door het Wifi-bereik.
Betaalbare bedrijfscommunicatie van Cisco Capital EasyLease
Als u eenmaal bent overtuigd van de voordelen van de Cisco UC 500 series dan kunt u gebruik maken van een financiering via Cisco Capital EasyLease. Het programma biedt duidelijke voorwaarden en concurrerende prijzen. U kuntbijvoorbeeld een leaseovereenkomst afsluiten over 36 maanden tegen 0% rente. Kortom een simpele betaalbare financiering voor het MKB.
Een selectie van Cisco UC 500 series en de Nokia E-Series
Demo
Wilt u ervaren wat de Cisco UC 500 series voor u kan betekenen? Maak dan vrijblijvend een afspraak voor een demonstratie. In de speciale demoruimte in ons pand in Apeldoorn kunt u precies zien hoe het systeem werkt. Dat beslist een stuk gemakkelijker!
Meer informatie
Voor een demo of een vrijblijvende afspraak kunt u contact opnemen met AndrĂŠ van Garling (Manager ICT), tel. 055-5067322 of e-mail: a.vangarling@blombosselaar.nl
Over Blom & Bosselaar
Door jarenlange ervaring in zowel mobiele als vaste telecommunicatie en in automotivesystemen is Blom & Bosselaar gegroeid tot een toonaangevend bedrijf in de branche met een zeer breed scala aan producten en professionele diensten in telecom, ICT en automotive. De kernactiviteiten van Blom & Bosselaar zijn: t .PCJFMF FO WBTUF UFMFGPOJF EBUBDPNNVOJDBUJF *$5 t /BWJHBUJF BMBSN FO WPFSUVJHWPMHTZTUFNFO t #MBDL CPY FO 'MFFUNBOBHFNFOU TZTUFNFO t 5BDIPHSBGFO FO *O $BS &OUFSUBJONFOU Met vestigingen in Apeldoorn, Lochem en Zutphen waar circa 50 ervaren medewerkers werkzaam zijn, bediend Blom & Bosselaar de Groot Zakelijke Markt en het MKB met deskundig advies, vakkundige installatie en inbouw, met een optimale service.
Apeldoorn Steenbokstraat 45 7324 AZ Apeldoorn Tel. 055 - 542 85 55 Fax 055 - 542 91 48 Lochem
Blom_Bosselaar.indd 2
Eekmolenweg 24 7241 CM Lochem Tel. 0573 - 25 51 52 Fax 0573 - 25 50 77
Zutphen
Hanzeweg 6 7202 CG Zutphen Tel. 0575 - 51 86 12 Fax 0575 - 51 04 66
6/12/08 4:28:02 PM
GADGETS
031
Bowers and Wilkins Bowers and Wilkins Zeppelin iPod-luidspreker Dit is het luidsprekersysteem waarop uw iPod heeft gewacht. De luidspreker is stijlvol, stevig en afgewerkt met roestvrij staal. Achter de bijzondere vormgeving gaat een heel scala aan geavanceerde technologieën en intelligente functies schuil, die er allemaal op zijn gericht om het allerbeste geluid uit uw iPod te halen. Schoonheid en techniek kent ook z’n prijs: 599 euro (verkrijgbaar bij Apple Store).
Versterkers, 1x 50 W (lage tonen), 2x 25 W (middenbereik/ tweeter). Afmetingen 640 mm breed, 208 mm diep, 173 mm hoog
iPhone 3G
Zeppelin
Daisy De jongste musthave is DAISY. Haar uiterlijk is dat van een superslank mobiel. Haar functie gericht op rijden. Of eigenlijk op de chauffeur. Dit sublieme apparaatje is een persoonlijke alcoholtester. Dineetje met een wijntje of veel kersenbonbons gegeten? Even blazen en DAISY wijst de limiet. Meer info of bestellen: www.daisyonline.nl
031 Gadgets.indd 1
Alcoholveilig in het verkeer? Dan het drinkgedrag afstemmen op je beste vriendin; DAISY dus. Even blazen en de supergevoelige sensor
Telefoon, iPod, internet en meer verkrijgbaar per 11 juli Nieuw: iPhone 3G. Met snelle draadloze 3G-technologie, Kaarten met GPS, ondersteuning voor zakelijke functionaliteit zoals Microsoft Exchange en de nieuwe App Store, hebt u nu nog meer functies in handen. En net als de eerste iPhone is het een combinatie van drie producten in één: een revolutionaire telefoon, een breedbeeld-iPod en een baanbrekend toestel met internetmogelijkheden waarmee je echt kunt internetten en e-mailen. iPhone3G. Een nieuwe norm op het gebied van mobiele telefonie. Alweer.
van DAISY rekent de adem om in promillage. De tester is vergeleken met politieapparatuur en kwam daarbij als uiterst secuur uit de bus. ’s Avonds veilig, ’s ochtends veilig. Uit onderzoek blijkt dat 80% van meerijders met BOB de volgende ochtend met een te hoog promillage achter het stuur zit. Wel zo handig dus dat DAISY er altijd voor je is. Snel even testen, want meten is weten. DAISY is de veiligste bijrijder. Voor 99 euro kun je een hoop ellende voorkomen.
6/11/08 6:39:22 PM
Uw bedrijfspand is uw visitekaartje
I.C.C. Schoonmaakdiensten B.V. is een dynamisch en enthousiast dienstverlenend schoonmaakbedrijf in de provincies Gelderland en Overijssel. Wij vinden het uiterst belangrijk om binnen Aangesloten bij:
onze organisatie altijd bereikbaar te zijn en een goede constante kwaliteit te leveren. Wij zijn dan ook 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar. Uw bedrijfspand is immers uw visitekaartje.
Ondernemersorganisatie Schoonmaak- & Bedrijfsdiensten
Onze Dienstverlening: Periodiek Schoonmaakonderhoud • Eenmalig Schoonmaakonderhoud • Glasbewassing • Tapijtreiniging • Gevelreiniging • Vloerenonderhoud • Bouwoplevering • Hoogdrukreiniging • Computerreiniging Tweelingenlaan 99 Apeldoorn • Telefoon: 055 - 360 62 77 • Fax: 055 - 360 62 78 • E- mail: info@iccschoonmaak.nl • www.iccschoonmaak.nl
adv voorstel ICC.indd 1
11-06-2008 17:50:07
FOTOGRAFIE MEDEA HUISMAN + tekst katelijn smeek = zakelijk lunchen EETCAFé FIJN
033
Zakelijk
geproefd
De één luncht achter zijn computer, de ander in de bedrijfskantine, weer een ander met zijn collega’s aan tafel en er zijn er ook die zich graag laten bedienen. Maar waar in Apeldoorn en omgeving is het nou goed zakelijk lunchen? Waar ga je heen met je medewerkers en waar ga je heen met een goede relatie? Waar sluit je die belangrijke deal en waar ga je snel een hapje eten? 1+1=3 gaat in elk nummer voor u op pad en brengt verslag uit in de rubriek ‘zakelijk lunchen in Apeldoorn’. We zijn bij Eetcafé Fijn, al ruim 6 jaar gevestigd aan het Raadhuisplein in de schaduw van het oude stadhuis. Deze schaduw geldt niet voor het terras want hier is volop van de zon te genieten. Wordt het te heet dan gaat de parasol op. En met de vele voorbijgangers is het hier prima vertoeven. Van binnen bruin met veel hout en nostalgisch krakende vloeren, van buiten eenvoudig aangekleed. Wie van strak en modern houdt is hier aan het verkeerde adres, het met de buren gedeelde ouderwetse sanitair onderstreept de gemoedelijkheid nogmaals. Gezelligheid en warme tinten voeren hier de boventoon. Mijn tafelgenote en ik worden snel geholpen door een vriendelijke jongedame die ons de kaart brengt en de drankjes opneemt. “Momenteel geen verse jus”, wordt eerlijk toegegeven. Dan maar de huiswijn; een Italiaanse chardonnay weet de serveerster mij te vertellen. Als ik bij het bestellen twee gerechten wil, wordt mij oprecht geadviseerd hiervan
033 Lunch recencies_v2.indd 1
Eetcafé Fijn Waar: Raadhuisplein 8 Prijs voorgerecht/ fingerfood: +/- € 6,= Prijs lunch: +/- € 6,= Wifi: ja Gastvrijheid: 8 Wachttijd: 9 Eten: 6 Drinken: 6 Terras: 8 Prijs/kwaliteit: 8
af te zien vanwege de grootte van de door mij bestelde omelet. Hier houd ik van: denken vanuit de gast. Een kleine 10 minuten later wordt het bestelde gebracht, voor een bedrijf dat zakenlieden wilt aantrekken een zeer nette tijd. Voor me heb ik een omelet genaamd 'laat ie fijn zijn', en fijn is ie. Een beetje te fijn naar mijn mening. Een omelet met daarin champignons, uien, gesmolten kaas en spek is mij iets te zacht en te vet bij elkaar. Op verzoek wordt er (vers gesneden) bruin brood gebracht i.p.v. het standaard wit (dat we helaas wel op de rekening zien). Wat de hoeveelheid betreft had onze serveerster zeker gelijk; deze is zelfs voor de grote eter voldoende. Mijn tafegenote heeft een lekker ogende sandwich voor zich genaamd 'club fijn'. Tussen de sneden witbrood bevindt zich kaas, champignons, ui, spek en kipfilet met als grote verassing een beetje pestomayonaise. Gek genoeg is de pestomayonaise de enige smaakfactor die dit lunchgerechtje
onderscheidt van het mijne. Halverwege komt ook mijn tafelgenote tot de conclusie dat wat heel lekker begonnen was, toch een beetje aan de zachte en vettige kant begint te smaken. Onderwijl zien wij heerlijk ogende broodjes aan ons voorbijgaan voor de andere tafels, variërend van broodjes zalm tot brie met komkommer en mozarella met tomaat. Wij beseffen dat we onze keuze iets teveel door onze grote trek hebben laten beïnvloeden. Eetcafé Fijn biedt een gezellige, warme en ontspannen ambiance met een zeer uitgebreide kaart waar men zowel voor lunch, diner als fingerfood terecht kan. De bediening is vriendelijk, de wachttijden prima en het terras ligt heerlijk in de zon. Qua eten zou ik de volgende keer toch voor een broodje kiezen met iets minder fratsen. Eenvoud doet genieten! Prima plek om met je collega’s te lunchen, belangrijke klanten zou ik echter met iets anders verblijden.
6/11/08 7:00:55 PM
BRENG UW BEDRIJF IN BEWEGING Gezonde en gemotiveerde werknemers zijn voor een organisatie onmisbaar. Bedrijfsfitness is een manier van sportief en actief bezig zijn waar, voor zowel werkgever als werknemer, grote voordelen liggen. Duidelijk mag zijn dat een gezonde en gemotiveerde werknemer betere werkprestaties levert. Pellikaan Health & Racquet Club biedt u de mogelijkheid om uw personeel te laten genieten in een zeer moderne sportomgeving met alle faciliteiten onder één dak. De voordelen die bedrijfsfitness voor u en uw werknemers kan hebben • Verbetering onderlinge contacten werknemers • Minder ziekteverzuim, minder klachten en dus minder kosten • Verhoging van de productiviteit van uw werknemers • Stressvermindering onder uw werknemers • Binding van uw personeel met het bedrijf • U biedt aantrekkelijke secundaire arbeidsvoorwaarden • Alle eventuele kosten zijn volledig fiscaal aftrekbaar
PELLIKAAN HEALTH & RACQUET CLUBS Frankenlaan 42, 7312 TD Apeldoorn Tel.: 055 - 355 56 05 www.phrc.nl
Pellikaan 1+1=3.indd 2
6/11/08 9:57:31 PM
Mogelijkheden
De mogelijkheden voor bedrijfsfitness bij Pellikaan zijn heel divers. Wij bieden speciale voordelen voor bedrijfsfitness vanaf vijf lidmaatschappen en maken graag een individuele afstemming op de wensen van het bedrijf. U bepaalt zelf hoeveel u als werkgever bijdraagt. Zelfs als u niets bijdraagt dan profiteert uw personeel toch van de korting en de fiscale besparing die u als werkgever voor ze regelt.
Op maat
Onze service gaat verder dan alleen het aanbieden van faciliteiten. Wij bieden een persoonlijk op maat gemaakt sportprogramma waarbij uw werknemers 1-op-1 begeleid worden door onze gediplomeerde instructeurs om zo de gestelde doelstellingen te bereiken.
FitTest
Belangrijk onderdeel van dit sportprogramma is het in kaart brengen van de fysieke gesteldheid door een drie maandelijkse fittest. Deze test is, net als de begeleiding, onderdeel van onze service en zit dus bij het lidmaatschap inbegrepen. Gegevens over de vooruitgang en de bezoekfrequentie worden desgewenst beschikbaar gesteld aan u als werkgever, zodat u concreet ziet wat er bereikt wordt met bedrijfsfitness. Bovendien hebben we in elke club een eigen sportfysiotherapiepraktijk. Wij werken samen met bedrijven om geblesseerde werknemers zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen.
BEDRIJVEN DIE REEDS B IJ ONS AAN BEDRIJ FSFITNESS D OEN: Dommerholt A
dvocaten, Belastingdie nst, Steinha uwer BV, Het Geld Inst ituut, Bouwb edrijf van Engeland, Un ivÊ Stad en Land en nog veel meer‌
Pellikaan 1+1=3.indd 3
6/11/08 9:57:33 PM
036
VAR investeert
in groene stroom uit GFT
Afvalverwerking heeft zich de laatste decennia enorm ontwikkeld. In tegenstelling tot jaren geleden worden de afvalbergen duidelijk kleiner. Dat is een goede zaak natuurlijk. De oorzaak? De verwerking van afval tot bruikbare restproducten is een steeds belangrijker doel geworden en dit is voor een steeds groter gedeelte van het afval mogelijk. Aan de basis van dit doel staat, heel belangrijk, gescheiden afvalinzameling. Ook VAR in Wilp-Achterhoek richt zich tegenwoordig primair op het omzetten van afval in grondstoffen, brandstoffen en andere bruikbare producten, met de focus op het hergebruik van materialen. Het evenwicht tussen commerciële, sociale en milieutechnische aspecten wordt daarbij nauwlettend in het oog gehouden. Het huidige recyclingspercentage van 88 is een mooi resultaat.
VAR.indd 2
VAR-directeur Hannet de Vries onderstreept het belang van het voortdurend streven naar innovatie bij de toekomstige ontwikkelingen van afvalverwerking. “Er heerst binnen de VAR al zo’n tien jaar het duidelijke besef dat het juist als afvalverwerkingsbedrijf fantastisch is om op een duurzame manier te ondernemen. Er ligt dan ook bij alle geledingen van ons bedrijf de uitdaging om toekomstgericht te denken, vijf jaar vooruit, tien jaar vooruit. Onze wereld is volop in beweging. Er zijn steeds nieuwe externe factoren waar we rekening mee moeten houden, in Europa, maar ook ver daarbuiten. Dat geeft ruimte om zaken aan te pakken, om te innoveren en te ontwikkelen. Zo zoeken we steeds naar nieuwe technologieën, of naar bestaande technieken uit andere industrieën om te implementeren in onze verwerkingsmethoden. Bijvoorbeeld om sortering te verfijnen of om de
kwaliteit van het eindresultaat verder te verbeteren. Daarnaast proberen we constant met andere ogen naar materialen te kijken: wat kunnen we er nog mee voordat we het echt nutteloos moeten storten of verbranden? Voor ons staat in de verwerking van het afval grondstoftoepassing en materiaal hergebruiken bovenaan. Op deze manier kunnen we natuurlijke hulpbronnen sparen. En dat is een geweldig streven, want natuurlijke hulpbronnen worden steeds schaarser en daar willen we zoveel mogelijk van afblijven.” Samenwerkende divisies Het proces dat zich bij VAR afspeelt op het 75 hectare grote terrein, is vertaald in een heldere en logische structuur met vijf divisies. Elke divisie verzorgt een afgebakend deel van het proces. Maar dat betekent niet dat de divisies separaat opereren. Integendeel: ze vormen samen één
6/11/08 9:44:14 PM
FotograFie arTHUr BaTenBUrG + tekst Carmen LUTTIKHUIS = InnoVaTIe In apeLdoorn Var
geheel, waarin ze elkaar onderling aanvullen en ondersteunen. En dus vaak samenwerken aan innovatie. Aan de basis van de technische ontwikkelingen staat de uitgebreide technische en logistieke expertise van VAR Engineering. VAR Mineralen verwerkt afval, zoals verontreinigde grond, afval van vervuilde locaties, baksteen/beton/asfaltpuin en niet-recycleerbaar afval. VAR Energie produceert brandstoffen en energieproducten. VAR Biogeen verwerkt organisch afval tot compost en biomassa (gft en groen), secundaire grondstof en biomassa (hout) of gezuiverd afvalwater en secundaire brandstof (slib). Bij de divisie VAR Sorteren wordt bedrijfsafval gescheiden in metalen, hout, puin, mineralen, papier/folie, plastics en hoogcalorische deelstromen. Echt groene stroom uit gft-afval In april van dit jaar is de VAR
VAR.indd 3
gestart met de bouw van een gftvergistingsinstallatie. Een voor Nederland unieke installatie die jaarlijks 60.000 ton gft-afval tot groene stroom zal verwerken. Met de bouw is een investering van 11,5 miljoen euro gemoeid. Hannet de Vries vertelt: “Natuurlijk is dit een grote investering, maar het is een belangrijke nieuwe bewerkingsstap die enorme milieuvoordelen biedt. Er komen nauwelijks vervuilende stoffen vrij bij de opwekking. Deze stroom is dus echt groen. Het is daarom heel belangrijk dat het gft-afval niet in de grijze container terechtkomt, maar echt in de groene, want wij hebben het nodig.� Met de realisatie van deze gftvergistingsinstallatie is VAR overeenkomstig een eerder uitgesproken ambitie energieneutraal. Dat wil zeggen dat VAR alle energie die zij gebruikt, op duurzame wijze zelf opwekt. Naast het eigen gebruik wordt voorzien in de energiebehoefte
037
van bijna 5.000 huishoudens. Als alles volgens plan verloopt treedt de vergistingscentrale eind dit jaar in werking. Het gft-afval uit de provincies Gelderland, Overijssel en Utrecht wordt erin verwerkt. De nieuwe installatie bestaat uit totaal vier vergistingstanks. Hierin wordt gft vergist tot biogas. Middels een warmtekrachtkoppeling (WKK) wordt dit biogas omgezet in warmte en groene stroom. De stroom wordt voor een groot deel afgezet aan het openbare stroomnet. De warmte wordt toegepast om het vergistingsproces in stand te houden. De biologische restproducten worden in de composteerinstallatie alsnog verwerkt tot schone compost. In 2010 is capaciteitsuitbreiding gepland met nog eens 60.000 ton. Daarvan is de gehele energieopbrengst beschikbaar voor derden.
6/11/08 9:44:16 PM
BEKIJK HET MAAR ZIEN IS GELOVEN
SANDMANN o p t i e k
Persoonlijke aandacht en méér dan 30 jaar ervaring gecombineerd met actuele kennis van brilmode, hedendaagse techniek en design, dat is Sandmann Optiek. Zien is geloven! U kunt bij ons terecht voor bijzondere brillen van hoogwaardige kwaliteit, innovaties op het gebied van contactlenzen en uiteraard voor zonnebrillen van de gerenommeerde merken. Kom eens kijken en laat u vrijblijvend adviseren door één van onze opticiens of contactlens specialisten. Wij zien u graag in onze winkel!
Hoofdstraat 108 - 7311 KJ Apeldoorn - T 055-5217467 - E info@sandmannoptiek.nl - W www.sandmannoptiek.nl
FOTOGRAFIE MEDEA HUISMAN + TEKST GONNY DE WEERD = DE BESTUURDER WETHOUDER JOLANDA REITSMA
039
Wethouder Jolanda Reitsma
houdt graag de vaart erin
De bestuurders van Apeldoorn. Wie zijn ze? Wat willen ze? In 1+1=3 stellen we ze aan u voor. Dit keer Jolanda Reitsma, de enige vrouwelijke wethouder in het Apeldoornse college.
Jolanda Reitsma-Buitenweg (51) is sinds 2006 wethouder in Apeldoorn met als portefeuille ruimtelijke ordening, wonen, bouwtoezicht, monumenten, luchtvaartzaken en ontwikkeling dorpen en landelijk gebied. Daarvoor was zij acht jaar gemeenteraadslid voor de PvdA. Jolanda Reitsma is na haar studie geschiedenis actief geweest als lerares en freelance medewerker van het Instituut voor Leerplanontwikkeling in Enschede.
Waar steekt u als wethouder de meeste tijd en energie in? Vorig jaar is voor het eerst in meer dan tien jaar de doelstelling gehaald om duizend woningen in aanbouw te nemen. Goede woningbouw is ook belangrijk voor bedrijven en hun werknemers. Vooral sociale woningbouw krijgt van mij veel aandacht. Als bestuurder moet je voortdurend trekken en duwen om alles gerealiseerd te krijgen. Ik hou wel van de vaart erin.
Wat is uw affiniteit met het bedrijfsleven? Ik ben een ondernemersvrouw. Mijn echtgenoot heeft buiten Apeldoorn samen met twee anderen een stedenbouwkundig adviesbureau. Ik weet wel een beetje wat een ondernemer allemaal meemaakt. Die affiniteit is er wel duidelijk.
Gaan werken en wonen goed samen in Apeldoorn? Pas na de 2e Wereldoorlog is Apeldoorn heel hard gaan groeien. Bij ons zijn bedrijven soms nog op tweehonderd meter van het centrum gevestigd. Welke stad heeft dat nog? Aan de ene kant heeft dat zijn charme, aan de andere kant is het lastig. Bij Kanaal Noord hebben we woningbouw gepland. Veel van de bedrijven in dat gebied moeten op termijn naar een bedrijventerrein. Dat is een van de redenen waarom het Regionaal Bedrijventerrein Zuid nodig is. Mensen willen vaak geen bedrijventerrein. Maar wij moeten wel zorgen voor de werkgelegenheid.
Heeft u veel contact met de ondernemers in Apeldoorn? Als je een bedrijf wilt beginnen in Apeldoorn of wilt uitbreiden dan heb je ruimte nodig en vergunningen. In Apeldoorn werken wij sinds enige tijd met relatiebeheerders. Dit betekent dat ondernemers één aanspreekpunt binnen het gemeentehuis hebben. Dat werkt goed. Ik kom pas in beeld als zaken niet goed lopen. Verder hebben wij als college geregeld contact met Apeldoornse ondernemersorganisaties.
Bestuurder. V3.indd 1
worden. Het uitgangspunt van dit college en ook van de Stedendriehoek is, dat we het groene hart van de Stedendriehoek sparen door het regionale bedrijventerrein aan de rand van de stad te leggen. U wilt vaart maken, lukt dat voldoende? Vaak heb je te maken met lange proceduretijden. De nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening moet daar vanaf 1 juli verbetering in brengen. Nu moet je bij vormfouten de hele procedure opnieuw doorlopen. Dat speelde bijvoorbeeld bij de verbreding van de Zutphensestraat. De nieuwe wet kent de zogenaamde ‘bestuurlijke lus’. Je kunt de fout herstellen en gewoon weer doorgaan. Is er ook een actieve rol weggelegd voor het bedrijfsleven? Tegenwoordig krijgen anderen dan de gemeente al tijdens het opstellen van een visie invloed. Zo zijn ook de plannen rondom grootschalige detailhandel, het Omnisportcentrum en de binnenstad uitermate interactief met het bedrijfsleven tot stand gekomen. Dat is toch de weg van dit college. Want ruzie maken is niet zo productief.
Is het niet mogelijk om bestaande bedrijventerrein efficiënter in te richten? De landelijke trend is dat men minder nieuwe bedrijventerreinen wil, maar in Apeldoorn kan alleen bedrijventerrein Kayersmolen nog gerevitaliseerd
6/11/08 6:15:21 PM
040
1+1=R8
Van Le Mans tot Apeldoorn Ondernemers en auto’s zijn onmiskenbaar aan elkaar verbonden, hier kan 1+1=3 dan ook niet aan voorbij gaan. Elke editie zullen wij een auto testen en hier uitgebreid verslag van doen. Hiervoor nemen we niet de standaard stationwagen of de bedrijfscaddy maar juist die bolide’s waar we allemaal graag eens in zouden willen zitten. We beginnen ‘rustig’ met de Audi R8!
040-043 Autotest.indd 2
6/11/08 8:28:06 PM
Fotografie Arthur batenburg + tekst norbert hoogeslag = autotest R8
040-043 Autotest.indd 3
041
6/11/08 8:28:08 PM
042
Je moet als autofabrikant wel over lef én zelfvertrouwen beschikken om je vanuit het niets te mengen in de league van supersportwagens. Bij Audi zijn die twee karaktereigenschappen nauw met elkaar verbonden. Audi heeft sinds 1999 namelijk een abonnement op de eindoverwinning in de legendarische 24-uurs race van Le Mans. En dat geeft zo veel zelfvertrouwen dat er nog maar weinig lef voor nodig is om ook een supersportwagen te maken voor de (snel)wegen in en om Apeldoorn. Audi mag graag een beetje koketteren met zijn slogan ‘Voorsprong door techniek’. Maar Audi roept het niet alleen, het wordt ook in praktijk gebracht. Zonder van dit verhaal nu gelijk een geschiedenisles te maken, toch even een korte blik in de historie. Begin jaren ’80 van de vorige eeuw veroorzaakt Audi een ware revolutie in de rallysport door een vierwielaangedreven auto (de quattro) in te zetten. Daarmee sleept Audi het ene na het andere wereldkampioenschap binnen. Eind jaren ’90 waagt Audi zich aan een ander tak van sport: de
040-043 Autotest.indd 4
langeafstandsracerij. Hét evenement binnen deze tak van (auto)sport is de legendarische 24-uurs race van Le Mans. Audi neemt in 1999 voor het eerst deel aan deze race. Bij dit eerste optreden haalt Audi gelijk een derde en een vierde plaats. In het millenniumjaar sleept Audi echter de overwinning binnen en dat gebeurt ook in 2001 en 2002. In 2003 won Bentley, maar aangezien dat (Britse) merk tot dezelfde (Volkswagen) groep als Audi behoort, was de winnende auto alleen qua naam een Bentley – onderhuids was het een 100% Audi. In 2004 en 2005 komt Audi zelf weer aan
de start en wint wederom. Dat gebeurt met een auto die werd ingeschreven onder merknaam Audi, type R8. En daarmee zijn we weer in het heden beland, maar niet na gemeld te hebben dat Audi in 2006 en 2007 óók ‘les Vingt-quatre Heures’ op zijn naam schrijft met een unieke auto: de R10 – met dieselmotor. En we noemen hem… De successen in Le Mans (en bij andere enduranceraces) werkten op zijn zachtst gezegd zeer inspirerend bij Audi. Mede daardoor ontstond het idee om ook een supersportwagen
6/11/08 8:28:20 PM
Fotografie ARTHUR BATENBURG + tekst NORBERT HOOGESLAG = autotest R8
voor de openbare weg te ontwerpen. Dat idee werd in het diepste geheim uitgewerkt. In 2003 was het echter over met de geheimzinnigheid toen Audi een waanzinnig studiemodel presenteerde: de Le Mans quattro, een op het eerste gezicht al briljante sportwagen met (uiteraard) Audi’s kenmerkende quattro vierwielaandrijving. Dat de auto er opvallend productierijp uitzag, was geen toeval: in 2006 kwam hij op de markt. Hij kreeg de naam van een winnaar: R8. En toen werd het even stil bij firma’s als Porsche en Ferrari. Zonder afleiding En zo zijn we eindelijk bij de dag van vandaag aanbeland. En het lot heeft bepaald dat we vandaag zo maar twee Audi’s R8 tot onze beschikking hebben. Zelfs het instappen is al bijzonder. De R8 is laag en dus vereist de entree enige lenigheid, maar de verrassing komt gelijk daarna. Het interieur van de auto is in geen enkel opzicht claustrofobisch. Veel
040-043 Autotest.indd 5
043
sportwagens zijn absoluut niet berekend op mensen langer dan 1,90 meter, maar met de R8 is lengte geen probleem. Tweede verrassing: het interieur van de auto is super clean. Het instrumentarium biedt alleen het hoognodige. Ten minste, op het eerste gezicht. Via de Multi Media Interface (MMI) in de middensconsole zijn diverse iets minder strikt noodzakelijke instellingen af te lezen en/of te wijzigen. In ieder geval: wie vanuit een A4 Avant stapt, voelt zich gelijk thuis in de R8. En dat is wel zo prettig, want échte sportwagens zorgen ervoor dat hun bestuurder zich kan concentreren op waar het werkelijk om gaat: gáán! 3,7 pk per kilo Audi houdt van functioneel en daarom start je de R8 gewoon met een sleutel. Je zou misschien een hippe startknop verwachten, maar wat heb je eigenlijk aan zo’n ding? Om een startknop te (kunnen) bedienen zul je toch eerst een sleutel in het contactslot moeten steken. Da’s dubbel werk
6/11/08 8:28:37 PM
Met een ING Bank adviseur staat uw bedrijf er een stuk sterker voor
Bel ING Bank Apeldoorn voor een afspraak Ieder bedrijf is uniek. Dus heeft elke ondernemer
rendement uit uw bedrijf halen. Weten wat Ăş dat
bij de ING Bank een persoonlijke adviseur. Zodat
oplevert? Bel voor een afspraak of kom langs op
wij u ĂŠcht kunnen bijstaan, van start tot overdracht.
ons kantoor. Onze adviseurs zijn er klaar voor.
Dan kunt u, samen met ons, een uitstekend ING Bank Apeldoorn, Regentesselaan 1, Apeldoorn, Tel. (055) 529 47 01
ING639_090608.indd 1
10-06-2008 09:00:44
Fotografie ARTHUr batenburg + tekst Norbert hoogeslag = autotest R8
en dat kost snelheid. Kortom: met een R8 pak je de eerste meters op de concurrentie al bij het starten. En dat blijft zo. De 4,2-liter V8 die achter de voorstoelen ligt, heeft namelijk een vermogen van 420 pk. En die pk’s hoeven mede dankzij de lichtgewicht bouw van de R8 (die vrijwel in zijn geheel uit aluminium is opgetrokken) slechts 1.560 kilo te versjouwen. Voor de liefhebbers: 3,7 kilo per pk. Ter vergelijking: bij de eenvoudigste VW Passat ligt die verhouding bij 1:13. De V8 van de R8 klinkt stationair en bij constante snelheden nog keurig netjes – tikkie donkerbruin maar zeker niet extreem agressief. Dat verandert zodra je gas geeft en doortrekt tot het maximale toerental van zo’n 8.000 tpm. Dan gaat het genoeglijke brommen over in een waanzinnige snerp – niet zo hoog als van een Ferrari, maar wel ongelooflijk indrukwekkend. In de tussentijd zorgt de vierwielaandrijving ervoor dat al het vermogen ook daadwerkelijk op de weg terechtkomt. De R8 is echt super stabiel. Dat klinkt misschien niet zo spannend, maar zijn ontwerpers hebben wel de goede smaak gehad om hem een typisch achterwielaandrijversgedrag mee te geven. Wie het lef (en de ruimte) heeft om het stabiliteitsysteem (ESP) uit te schakelen ontdekt in de R8 een heerlijke gooi-en-smijt auto. Het is weliswaar niet bevorderlijk voor snelle rondetijden, maar het is heerlijk driften met de R8 – de dwarsversnellingen die je dan voelt, doen de adrenaline bijna uit je oren spuiten. En het mooie is: waar sommige ‘klassieke’ sportwagens dit soort gedrag ongeveer gelijkstellen aan een zelfmoordpoging, is en blijft
040-043 Autotest.indd 7
de R8 altijd eenvoudig in de hand te houden. Een klein beetje tegenstuur is meestal voldoende om de auto weer in het rechte spoor te krijgen. En dan kan het gas er weer vól op richting de volgende bocht. De acceleratie die je dan ervaart is ongeveer gelijk aan die van een opstijgend vliegtuig. Maar dan de remmen. Eigenlijk moet je dat met de R8 opnieuw leren. De reminstallatie is zó krachtig en zo goed te doseren dat je vrijwel altijd meters ‘overhoudt’. En dat is beter dan omgekeerd… Opmerkelijk Het mooie van de Audi R8 is dat hij sportief is wanneer jij het wilt – feitelijk is het uitschakelen van het ESP voldoende om het beest in hem wakker te maken. Maar ook op momenten dat het allemaal even wat minder wild mag (of moet – op last van de politie bijvoorbeeld) is er perfect met de R8 te leven. Vrijwel alle Apeldoornse drempeltjes (dat zijn er een paar) pakt hij probleemloos en voor een supersportwagen is het comfort opmerkelijk. Natuurlijk valt er van alles te mekkeren over de bagageruimte (voorin en nogal warm), maar de R8 is uiteindelijk een auto die je met je hart koopt. Daarvoor heeft hij alles in huis. En daarbij is het een geruststellende gedachte dat de R8 een Audi is. Audi’s hebben namelijk als voordeel dat ze perfect afgewerkt zijn en niet kapot gaan. Daarmee is de R8 ook rationeel gezien zeer verantwoord. En dat is precies wat andere sportwagenfabrikanten zo nerveus maakt. Net zoals ze dat op het circuit van Le Mans zijn geworden.
045
Must-know: Topsnelheid: 301 km/h 0-100: 4,6 seconden Verbruik: volgooien en genieten van wat komen gaat Waar je tegen moet kunnen: + J ongens die aanbellen met de vraag of ze de auto mogen fotograferen. +D at je je elk moment moet afvragen of je rijbewijs in gevaar is. +D at je boodschappen voorverwarmd thuis aankomen. +D at je vriendenkring met een factor 3 toeneemt.
Met dank aan: Autohaas en Norbert Hoogeslag
12-06-2008 16:41:20
Gelukkig
heeft u ons gevonden
Ketelboetershoek 19 7328 JE Apeldoorn Tel: 055-5415140 Fax: 055-5415920 www.kleverwal.nl info@kleverwal.nl Adv.Kleverwal.indd 1
11-06-2008 17:45:54
Fotografie moniek polak + tekst carmen luttikhuis = De starter Digistitch
047
De starter
De draadjes aan elkaar knopen Digistitch-eigenaren Desmond Talla (36) en Pascal de Jong (27) besloten twee jaar geleden dat de tijd rijp was voor het zelfstandig ondernemerschap. De oprichting van de Apeldoornse zaalvoetbalvereniging AFC Nacional, waarvoor zij in 2006 beiden verantwoordelijk waren, deed hen beseffen dat hun efficiënte en soepele samenwerking een prima basis zou kunnen zijn voor het opzetten van een gezamenlijk bedrijf. In de hectiek voor de start van het nieuwe seizoen, verzorgden Talla en De Jong zelf de bedrukking van de nieuwe clubshirts bij het bedrijf waar een van hen toen nog werkzaam was. Ze stonden samen bijna 24 uur aaneen aan deze klus te werken. De benodigde techniek en precisie boeide hen. En het idee voor hun eigen onderneming Digistitch was geboren. Een jaar lang trokken ze ervoor uit om voorbereidingen te treffen. Een intensieve periode waarin de zaken grondig werden aangepakt. Ze staken al hun tijd in een uitgebreide marktoriëntatie, het maken van een marketingplan, research, prognoses opstellen, leveranciers, machines en een bedrijfslocatie uitzoeken en het slim opbouwen van een website, zodat het bedrijf snel bovenaan in de lijst de zoekprogramma’s terecht zou komen. Vanuit het CWI, waar Talla op dat moment een loopbaantraject volgde, kwam er welkome juridische en praktische begeleiding. Ook kregen ze veel steun van hun accountantskantoor die de starters op de juiste financiële weg leidde. Op 1 april 2007 was Digistitch een feit. Aan de Condorweg in Apeldoorn vonden ze een uitstekende betaalbare, professionele werkruimte voor kantoor en atelier,
047 Digistitch.indd 1
waar ze bovendien, ook belangrijk voor starters, niet meteen vast zaten aan een jarenlang huurcontract. Vanaf daar konden ze daadwerkelijk beginnen met hun bedrijf in het bedrukken en borduren van textiel en meer.
borduren al vanaf een enkel exemplaar tot aantallen zoveel als de zakelijke of particuliere cliënt wenst. De aanschaf van extra machines maakt het mogelijk ook allerlei andere promotieartikelen te bedrukken.
Van 1 tot 1.000 Digistitch is een klein, compact en dus flexibel bedrijf, dat alle werkzaamheden in eigen huis uitvoert. Dat betekent korte lijnen. Kwaliteit, service en enthousiasme voor het zelfstandig ondernemerschap zijn waarden waar Digistitch voor staat. De eerste borduurmachine die ze te leen kregen en waarmee ze in hun beginperiode zelfs even vanuit huis aan hun eerste opdrachten werkten, is inmiddels vervangen door een nieuwe. Een van hun belangrijke usp’s is dat ze door hun kleinschaligheid textiel kunnen bedrukken en
Toekomst Het eerste jaar van hun zelfstandig ondernemerschap betekende hard werken. Er waren momenten van trots, maar ook van onzekerheid en onrust. Ze kijken er met een tevreden blik op terug. Talla en De Jong hebben geen moment spijt van hun stap naar een eigen bedrijf. De periodieke begeleiding van het CWI, die nog tot 2009 zal duren, blijven ze als nuttig ervaren en uitbreidingsplannen voor toekomst liggen al klaar.
6/11/08 6:30:59 PM
048
Huize Eerbeek1.indd 2
6/11/08 6:48:21 PM
Fotografie mariët van der zande + tekst rozanne van putten = interview Ferdy blommaert
049
De droom van
Ferdy Blommaert Begonnen als afwasser bij Van der Valk, nu eigenaar van een groot horecabedrijf: het verhaal van Ferdy Blommaert klinkt als een modern sprookje. Na de Hotelschool werkte hij onder andere als service manager bij Mercure en de RAI en had hij twee brasserieën in Apeldoorn en Hilversum. Vier jaar geleden liep hij bij de snackbar Hans Bakkes tegen het lijf. De oude vrienden bleken twee straten van elkaar af te wonen. Bakkes, op dat moment directeur van het Mercure Hotel in Lelystad, was in de gelegenheid gesteld het hotel over te nemen en vroeg Ferdy om samen met hem in te stappen. Blommaert vertelt: “De koop van dat hotel is uiteindelijk niet doorgegaan. Maar het plan om samen iets op te starten liet ons niet meer los. Ferdy Blommaert geniet nog elke dag van de binnenkomst in zijn hotelfoyer. Het is een uitnodigende entree, geschilderd in warme tinten en voorzien van royaal loungemeubilair. Links van de balie ligt het à la carte restaurant Mauritz, rechts bistro Professor Weber, vernoemd naar een vroegere eigenaar van het 15e-eeuwse landhuis dat honderd meter verderop tussen de bomen verrijst. Het terras biedt uitzicht op de weiden en bossen van landgoed Het Huis. Blommaert is eigenaar van de gebouwen en pacht zijn grond van stichting Het Geldersch Landschap. Mogelijkheden Het nieuwe leven van Hotel Het Huis te Eerbeek begon onder leiding van Blommaert en zijn oude vriend
Huize Eerbeek1.indd 3
Hans Bakkes. “Nadat de koop van dat andere hotel was afgeketst, zochten we verder. Uiteindelijk stuitten we via een bevriende makelaar op Het Huis. Een gedateerd, oubollig ingericht en verliesgevend hotel, maar we zagen direct mogelijkheden. Trekken aan een dood paard heeft natuurlijk geen zin, dus we wilden het wel helemaal up-to-date maken. We kregen een financiering van 300.000 euro en konden van start.” Met die drie ton, plus nog een halve uit de cashflow van het hotel, namen Bakkes en Blommaert binnenhuisarchitect Agnes Evers in de arm. Zij onderwierp het gebouw aan een facelift. De buitenkant werd geschilderd en gemoderniseerd, het terras werd aangepakt, de kamers opnieuw ingericht en op de begane
grond kwamen een nieuwe entree, een bistro en een restaurant. Blommaert lacht als hij vertelt over de interactie met Evers. “Af en toe had ik mijn bedenkingen. Bij de kroonluchters in de bistro bijvoorbeeld, gemaakt van hertengeweien. Doe er dan één of twee, riep ik, maar ze hield voet bij stuk. Nu hangen er zes en het past perfect in het totaalbeeld.” Cultuuromslag In plaats van een bouwbedrijf in te huren, namen Bakkes en Blommaert zelf negen vaklui in dienst. Gewoon een kwestie van logisch nadenken en niet bang zijn, verklaart Blommaert. Op 30 april 2007, nauwelijks drie maanden nadat ze begonnen waren, was de verbouwing van het hotel een feit.
6/11/08 6:48:21 PM
adv Rodenburg.indd 1
11-06-2008 21:50:24
Fotografie mariët van der zande + tekst rozanne van putten = interview Ferdy blommaert
Van de tweeënveertig personeels leden die momenteel op de loonlijst staan, was een aanzienlijk deel ook werkzaam bij de oude eigenaar. “Er is in korte tijd een enorme cultuuromslag gemaakt”, memoreert Blommaert. “Het hotel draaide al jaren verlies ondanks alle inspanningen van de werknemers. Dat had zijn weerslag op de sfeer en de dienstverlening.” Blommaert, die zichzelf een echte peoplemanager noemt, springt waar nodig bij op de werkvloer. “Het gastvrijheidsniveau is enorm gestegen. Als ík niet te beroerd ben om mijn handen uit de mouwen te steken, dan zijn mijn medewerkers het ook niet. We zijn heel sterk in persoonlijke aandacht.” Marketingbeleid Het noodlijdende hotel annex vergadercentrum had bij de overname geen bijzonder goede naam in de omgeving. Blommaert doet uit de doeken hoe ze het landgoed weer op de kaart hebben gezet. “Om te beginnen organiseerden we een open dag, waar 1500 mensen uit de omgeving op afkwamen. Ook hebben we het landgoed aangemeld bij sites als Weekendjeweg.nl en Bookings. com. Door de week zijn het landhuis, het hotel en de restaurants redelijk volgeboekt door zakelijke klanten, nu
Huize Eerbeek1.indd 5
051
hebben we ook in het weekend een goede bezetting.” In de omgeving van Loenen en Eerbeek is een levendige industrie. Het bleek echter dat de vele bedrijven nauwelijks gebruikmaakten van de vergaderfaciliteiten in het landhuis. Daarom nodigden de hoteleigenaren alle decision makers uit voor een presentatie, rondleiding en gratis proefovernachting. Die aanpak bleek te werken: momenteel wordt het landgoed praktisch permanent bezet door gemiddeld twee groepen. “Het zijn belangrijke gasten voor ons. Als KPN hier een congres houdt met vijfentwintig managers uit alle delen van het land, zijn dat eigenlijk vijfentwintig potentiële klanten die hier ook weer hun vergaderingen kunnen plannen.” Raadsel Het eerste jaar van Bakkes en Blommaert werd, mede door de grote investeringen, met verlies afgesloten. Ze togen in december 2007 opnieuw naar de bank. Door de onmiskenbare omzetstijging sinds de overname was het verkrijgen van een aanvullende financiering geen probleem. Op 2 januari 2008 nodigden Bakkes en Blommaert hun chef-kok, sales manager en maître d’hôtel uit voor
6/11/08 6:48:26 PM
Rent an Army Tent is gespecialiseerd in de verhuur van legertenten en toebehoren. Wij bieden originele en bijzondere aankleding voor een verjaardags-, buurt-, tuin- of bedrijfsfeest. Tevens verzorgen wij compleet ingerichte tentenkampen voor kleine en grote evenementen. Denk daarbij ook aan toebehoren zoals veldbedden, verlichting, verwarming, grondzeilen, aggregaten, etc. Neem vrijblijvend contact met ons op en informeer naar de uitgebreide mogelijkheden!
Vlijtseweg 166, 7317 AK APELDOORN • Tel.: +31 (0)55 50 50 510 Fax: +31 (0)55 50 50 334 • info@rent-an-army-tent.nl • www.rent-an-army-tent.nl WIJ WERKEN O.A. VOOR LOWLANDS, PINKPOP, CAMPZONE, GROLSCH, MAJOR TOM, ATOS ORIGIN EN VELE ANDEREN
Adv.RAAT.indd 1
11-06-2008 20:18:06
Fotografie mariët van der zande + tekst rozanne van putten = interview Ferdy blommaert
een lunch om het 1-jarig bestaan van Landgoed Het Huis te Eerbeek te vieren. Blommaert herinnert zich dit als een gezellige middag vol goede voornemens en plannen, waarin vooral veel gelachen werd. De volgende dag kreeg hij een telefoontje dat Hans Bakkes zichzelf had opgehangen, 53 jaar oud. “De wereld stond even stil. Ik kende Hans als een levenslustige kerel. Dit had niemand verwacht. Als ik een verklaring moet geven, vermoed ik dat de druk te hoog was. Maar het is nog steeds een raadsel.” Bakkes’ dood dwong Blommaert om binnen enkele uren met een aangepast businessplan te komen. Terwijl politie en slachtofferhulp nog op het
Huize Eerbeek1.indd 7
terrein aanwezig waren, belde hij zijn financier. “Ik besef dat het hard klinkt, maar ik stond er opeens alleen voor. Als manager was ik degene waar iedereen op steunde. Mijn pijn en verdriet heb ik bewaard voor thuis.” Bloeiend bedrijf Blommaert moest direct 20.000 euro per maand bezuinigen om het Landgoed draaiende te houden. Dat deed hij onder meer door zijn eigen salaris te halveren, enkele aflopende arbeidscontracten niet te verlengen en het externe schoonmaakbedrijf te vervangen door eigen huishoudelijk personeel. Ondanks het feit dat hij er volkomen onverwacht alleen voor staat, is hij vastbesloten om Landgoed
053
Het Huis te Eerbeek tot een bloeiend bedrijf te maken. Op 1 juni opent hij een welness center in het hotel. 25, 26 en 27 juli wordt voor het eerst een Lifestyle Fair georganiseerd dat duizenden mensen zal trekken. Er liggen plannen voor een Sylvester Fair in december. En zodra de vergunning rond is, wordt het hotel uitgebouwd met 80 extra kamers en een zwemparadijs. “Mijn droom was om een plek te maken waar medewerkers trots op zijn en waar gasten graag terugkomen. Dat gaat zeker lukken. Ook voor Hans.”
6/11/08 6:48:30 PM
054
Laponder.indd 2
6/11/08 7:04:47 PM
Fotografie medea huisman + tekst saskia paulissen = buitengewoon beroep Maarten laponder
055
Uitvaartbegeleider
Maarten Laponder
“ Dit beroep werkt verslavend� Begrafenissen en crematies. We krijgen er allemaal mee te maken. Maar elke dag? Maarten Laponder wel. Als kind groeide hij op boven rouwcentrum Rouwenhorst, de zaak van zijn ouders. Nu is hij directeur van Rouwenhorst. Niet zijn eerste keus, wel een goede keus.
Laponder.indd 3
6/11/08 7:04:47 PM
Naast eigen werk vervaardigen geeft Jack regelmatig workshops in zijn atelier in Apeldoorn of op locatie bij de opdrachtgever. Workshops zijn een prima evenement. Voor teambuilding of klantenacties of gewoon een gezellig samenzijn met de afdeling. Jack verzorgt workshops van 10 tot 35 personen. De deelnemers worden bekend gemaakt met verschillende technieken en sluiten de workshop af met het maken van een eigen of gezamenlijk kunstwerk. Een workshop duurt anderhalf tot twee uur en kan (facultatief) worden uitgebreid met lunch of diner buffet. De kosten van de workshop zijn voor een groep van 20 deelnemers die 2 grote doeken (120 x160cm) maken of elke een eigen werk liggen rond de â‚Ź 50,00 euro per deelnemer (exclusief BTW). Dit is inclusief een drankje, materialen en linnen, instructie en bijdrage in creatie van de gezamelijke werken.
Voor meer informatie kijk op www.jacksart.nl of bel met Jack: 06 51121958 Adv.JacksArt.indd 1
11-06-2008 20:15:39
Fotografie medea huisman + tekst saskia paulissen = buitengewoon beroep Maarten laponder
Rouwenhorst bestaat sinds 1901 en is al vijf generaties lang in de familie. “Mijn broer en ik twijfelden of we zelf wel in de zaak wilden. Uiteindelijk hakte Jeroen de knoop door en nam het bedrijf van mijn ouders over. Ik ging werken in de bouw. Maar in 2006 overleed Jeroen plotseling en besloot ik alsnog de zaak over te nemen. In eerste instantie voor een jaar. Dat is nu twee jaar geleden.” Maarten heeft geen spijt van zijn beslissing. “Het is elke keer weer een eer om mensen tijdens zo’n belangrijk moment in hun leven te mogen begeleiden.” Populaire branche Werken in de uitvaartbranche is in trek. “Waar mijn ouders vijftien jaar geleden met moeite personeel konden vinden, krijgen wij nu per week een open sollicitatie. De maatschappij verandert. Contact tussen mensen verwatert maar mensen hebben er wel behoefte aan. In de uitvaartbranche gaat het juist om contact. Je moet inlevingsvermogen hebben, goed
Laponder.indd 5
kunnen organiseren maar ook stevig in je schoenen staan. Hoe verdrietig de situatie ook is, in vijf dagen moet de uitvaart naar wens geregeld zijn.” Betrokken medewerkers Sinds tien jaar heeft de uitvaartbranche een eigen cao. “Mijn ouders werkten tachtig uur per week. Nu is er elke dag tussen 08.30 en 18.30 uur personeel aanwezig maar ingepland op acht uur werken per dag. Dat maakte de keuze om de zaak over te nemen ook makkelijker. Rouwenhorst is een bedrijf en rust niet alleen op mijn schouders.” Maarten heeft inmiddels tweeëndertig medewerkers in dienst. “De jongste is eenentwintig jaar. De oudste is drieënzestig en werkt al twintig jaar bij ons. De betrokkenheid van alle medewerkers is groot. Dit is geen werk waarbij je op je horloge kijkt. Ik moet geregeld tegen mensen zeggen dat ze nu echt naar huis moeten. Dan willen ze nog even blijven om te helpen of omdat ze de familie kennen.”
057
Geen dag hetzelfde “Wat dit werk ook boeiend maakt is dat geen dag hetzelfde is. Uitvaarten worden steeds persoonlijker. Mensen willen afscheid nemen vanuit huis, de kantine van de sportclub of vanuit de kroeg. Soms willen kinderen of kleinkinderen de kist zelf beschilderen. Dan komen ze een aantal dagen bij ons in de kelder om te schilderen. Molukse families willen vaak alleen de sleutel van de keuken en regelen verder alles zelf. Alles is mogelijk. De wens van de familie staat voorop.” Uitvaartbegeleider is geen alledaags beroep. Soms is het zwaar, vooral als het kinderen of jonge mensen betreft. “Dan komen we na afloop altijd even bij elkaar om stoom af te blazen. Ondanks het feit dat je vaak met verdriet te maken hebt, werkt het beroep verslavend. De waardering voor je werk is zo groot, dat geeft zoveel voldoening, daar doe je het elke keer weer voor.”
6/11/08 7:04:49 PM
l^_dcilZgeZc/ bV\Vo^cZh
j YdZi lVVg \dZY ^c WZci# l^_dcilZgeZc# lZ YdZc \ZZc ^c\Zl^``ZaYZ Y^c\Zc lVVg VcYZgZc ]ZZa \dZY ^c o^_c# lZ YdZc c^Zi VVc X]VccZabVg`Zi^c\! bVg`idcYZgodZ`! edh^i^dcZg^c\Zc! j^i\ZWgZ^YZ gZXaVbZeaVccZc Zc bVg`Zi^c\higViZ\^ c# lZ dcilZgeZc Zc egdYjXZgZc gZaVi^Z bV\Vo^cZh! `gVciZc! ad\dÉh Zc VaaZ bd\Za^_`Z bZY^V"j^i^c\Zc# lZ YdZc lVVg lZ \dZY ^c o^_c# l^_dcilZgeZc# l^_dcilZgeZc Wcd q ]VahigVVi . VeZaYddgc q edhiWjh ,&+ ,(%% Vh VeZaYddgc q iZaZ[ddc %** " ( %&& %&& q bV^a@l^_dcilZgeZc#ca q lll#l^_dcilZgeZc#ca L>?DCIL:GE:C D#6# KDDG/ HE6GI6! ;>M:I! =DC96 C:9:GA6C9! <:B::CI: 6E:A9DDGC! :><:C B6<6O>C:! <:DG<:! =DHE>8: OJIE=:C! & &2( B6<6O>C:! DqBq6 6E:A9DDGC
adv Rodenburg.indd 1
11-06-2008 21:48:36
Fotografie boon + tekst henk-jan roersma = column
059
Fiscaal van verticaal naar horizontaal:
Wartaal?
H.J. (Henk-Jan) Roersma
Een fiscaal boekenonderzoek kan een spannende aangelegenheid zijn. Zal de controleur iets in de administratie van de afgelopen jaren aantreffen dat niet door de fiscale beugel kan? Een fiscaal boekenonderzoek kan een spannende aangelegenheid zijn. Zal de controleur iets in de administratie van de afgelopen jaren aantreffen dat niet door de fiscale beugel kan? We spreken bij zo’n achteraf uitgevoerd boekenonderzoek van ‘verticaal toezicht’. Je zou kunnen zeggen dat dit onderzoek is gebaseerd op wantrouwen: na een aantal jaren komt de belastingdienst eens kijken of er ontoelaatbare fiscale grappen en grollen zijn uitgehaald. Fiscaal bewust door de ondernemer gemaakte keuzes kunnen achteraf worden bekritiseerd. Maar ook onbewust kunnen fiscale fouten zijn gemaakt waardoor te weinig belasting is afgedragen. En dat moet tot correcties leiden die vaak meerdere jaren bestrijken. De schrik kan dan groot zijn als de correctieaanslagen (met boetes) binnenrollen. Controles vergen veel tijd. Daarom is de fiscus een nieuwe richting ingeslagen: horizontaal toezicht. Het kenmerk daarvan is dat op basis van wederzijds vertrouwen wordt gecommuniceerd tussen belastingdienst en de belastingplichtige en/of diens
059 Column Boon_v3.indd 1
adviseur. Bovendien is het de bedoeling dat over zaken ‘in het heden’ wordt gesproken. Een ondernemer maakt doorlopend allerlei keuzes, al dan niet samen met zijn adviseurs. Vaak zijn aan die keuzes fiscale aspecten verbonden. Volgens het horizontaal toezichtprincipe dient met de belastingdienst contact te worden opgenomen over die zaken, waarover fiscaal verschil van mening kan bestaan. Uit dat overleg met de belastingdienst zal blijken of de voorgenomen keuze van de ondernemer fiscaal door de beugel kan. Zo niet, dan kan de ondernemer zijn keuze heroverwegen. Het voordeel voor de ondernemer is dus: zekerheid vooraf en geen moeizame belastingcontroles achteraf. Beursgenoteerde ondernemingen hebben al convenanten met de belastingdienst gesloten. In het MKB is het ondoenlijk individuele afspraken te maken. Specifiek in het MKB-segment zal de belastingdienst zich daarom gaan richten op brancheorganisaties en accountantsen belastingadvieskantoren. Met de brancheorganisaties kunnen fiscale
afspraken worden gemaakt die in principe gelden voor alle aangesloten leden. Accountantskantoren, die aangesloten willen zijn bij de belangrijke beroepsorganisaties, dienen allerlei regels over werksystemen en dossiervorming te volgen. Alleen dan zijn zij als kwaliteitskantoor aan te merken. Voor de belastingdienst vormen deze kantoren betrouwbare partners; er mag op worden vertrouwd dat de regels correct worden nageleefd. Niet alles hoeft te worden beoordeeld, want dat is beroepshalve al door de accountant gedaan. Een steekproef op specifieke onderdelen moet volstaan. Horizontaal toezicht, het heeft voor zowel de belastingdienst als de belastingplichtige voordelen. De eerste stappen op deze weg zijn gemaakt. In de toekomst zullen we er steeds meer van horen. Maar het vraagt van beide partijen een enorme omslag in het denken: van wantrouwen naar vertrouwen. Het gezamenlijke belang moet worden opgezocht in plaats van het afzonderlijke. Jaagt ieder alleen de eigen belangen na dan gaat de discussie niet meer over verticaal of horizontaal, maar strandt in wartaal!
6/11/08 6:21:38 PM
060
Erop uit met
Tootje Erop Uit.V2.indd 2
6/11/08 6:34:37 PM
Fotografie Moniek Polak + tekst Coen Seur = erop uit met tootje
061
Voor onze nieuwe rubriek ‘Erop uit met’, gaan Coen Seur en een fotograaf op pad met interessante mensen uit het zakenleven. Die mogen dan zelf een dierbare plek uitkiezen in Apeldoorn of omgeving, van waaruit zij de lezers deelgenoot maken van hun professionele en persoonlijke wederwaardigheden. De eerste keer valt de eer te beurt aan een sprankelende dame. Zij zette het bedrijf voort dat haar vader in 1955 aan het Marktplein 34 begon: Brattinga – gespecialiseerd in interieurstoffering van woningen, kantoren en restaurants. De derde generatie nam vervolgens de fakkel over, breidde het dienstenpakket uit, maar heeft uiteindelijk besloten zich te richten op andere business. In juni gaat de stekker eruit. Het einde van een succesvol familiebedrijf, het begin van een nadere kennismaking met een ondernemer pur sang: Tootje van de Rijdt-Brattinga.
Tootje, waar gaan we naar toe? Even nadenken hoor, een heleboel leuke plekken zijn gesloopt. Neem alleen maar La Venetia, de Italiaanse ijstent. Dat was in mijn jeugd een écht ontmoetingscentrum. Ach ja, en natuurlijk zijn er ook een aantal karakteristieke bruine cafés verdwenen waaronder de Carneby Pub. En zo’n Caterplein is uiteraard prachtig voor de jonge meute, maar wij hebben er niets te zoeken. Als oudere kom je toch sneller terecht bij ‘verantwoord’ vertier, een bezoek aan Orpheus of zo. Heerlijk, maar wezenlijk anders dan een spontane kroegentocht.
Erop Uit.V2.indd 3
6/11/08 6:34:40 PM
062
Vandaag wil je met ons naar het kerkje en de begraafplaats van Assel. Waarom? Omdat het één van mijn favoriete plekken is. Ik kom er samen met mijn man heel regelmatig, al zo’n jaar of 25. We zijn allebei van Rooms Katholieke huize en we zijn graag op zondag bij de mis die door de paters van Don Bosco wordt opgedragen. Na de mis zwaait de goegemeente vaak nog even af voor koffie met een punt bij hotel Piek. Zelf vind ik het leuker om na afloop oerBrabantse eieren met spek te maken voor mijn Brabantse man!
‘residenties’! Jullie hebben ingericht voor adellijke kringen? Wij hebben allerlei gerenommeerde restaurants en hotels ingericht, maar over mijn ‘fijne particulieren’ ga ik hier niet in detail treden. We hebben in de loop der jaren natuurlijk wel een bepaald publiek opgebouwd, een publiek dat zich onderscheidt van de massa en makkelijke trends. We presenteerden onszelf niet voor niets als exclusief, we zaten boven de gegoede middelmaat en meestal nog een klein beetje daarboven.
De sfeer rond kerk en kerkhof bevalt zelfs zó goed dat jullie een plek voor een laatste rustplaats hebben gereserveerd? Ja, dat kon tóen nog, maar nu kun je niet meer van tevoren kopen. Je moet nu eerst je ogen gesloten hebben en dan maar hopen dat er nog een plaatsje voor je is!
Wanneer heb jij het bedrijf van je vader overgenomen? In 1973 toen hij al ziek was. Mijn vader verkocht nog een totaalconcept, inspelend op de – bescheiden – wooneisen en levensstandaard van de jaren vijftig en zestig. In de winkel stond dan een compleet slaapkamerameublement plus een eettafel uitgestald, en dat verkocht als een tierelier! Ik ben me gaan specialiseren in gordijnstoffen.
Voordat we op pad gaan, nog even iets over het bedrijf. Ik zag op jullie site dat jullie werkten in het hogere marktsegment. Er wordt niet alleen gerept over woningen, maar zelfs over
Erop Uit.V2.indd 4
Waar komt die liefde vandaan? Ik was altijd al gek op stoffen: de mooie kleuren, de weefsels, de aaibaarheid, de combinatiemogelijkheden, alles bij elkaar vond ik het geweldig. Mijn vader was niet bezig met gordijnstoffen, dus ik zei tegen hem: ‘Als je mij nou de stoffen laat inkopen, dan ben je al een heel eind!’ En ik probeerde ook zoveel mogelijk op de mode in te spelen. Bloemgordijnen, valletjes voor de ramen, het kwam allemaal voorbij. Kilometers heb ik ervan verkocht. Samen met een winkeljuffrouw runde ik de tent. En naarmate we groter werden, moesten we ook meer maken. Want ja, de jeugd wist steeds minder hoe een naaimachine eruitziet, laat staan hoe hij werkt! Wat zijn volgens jou de grootste verschillen tussen ondernemen toen en nu? Laat ik het zo zeggen: ik mis in winkels nogal eens de nodige vakkennis en ik ervaar vaak een gebrek aan uitstraling. En dat vind ik als lid van de oude garde erg jammer. En natuurlijk,
6/11/08 6:34:47 PM
FotograFie moniek polak + tekst Coen Seur = erop uit met tootje
er zijn in Apeldoorn nog prachtzaken die raken aan de kwaliteit van vroeger. Het was - in nostalgische zin - allemaal zo heerlijk ambachtelijk en overzichtelijk; voor vlees naar de slager, voor brood naar de bakker, groente kocht je bij een goede groenteboer. Wat mis je het meest in de huidige middenstand? De authenticiteit, de diversiteit. In elk leeg pand komt een nieuwe eetzaak of telefoniewinkel. Qua winkelaanbod zie je tegenwoordig overal dezelfde winkelketens (En dan ...) Moniek, we zijn er! Wat? Ben je hier nog nooit geweest?! Goed dan, ga ik jou een stukje historische sfeertekening geven vanuit het oogpunt van een oudApeldoornse dame. Als favoriete stek een begraafplaats kiezen. Leg eens uit. Erg hè… Het fascineert me gewoon mateloos. Al die namen en jaartallen, de verborgen en mógelijke verhalen daarachter. Kijk , hier liggen mijn ouders, mijn broer en mijn
Erop Uit.V2.indd 5
schoonzusje; mijn man en ik krijgen dit plekje. We knarsen verder over de stemmige grindpaden en dan ontwaart Tootje ineens de haar bekende koster, mét de sleutel van de kerk. We krijgen een indrukwekkende rondleiding. Op de weg terug naar de auto wijst Tootje nog op een strook waar relatief jong gestorven middenstanders begraven liggen. We stappen weer in de auto. Tijd voor de laatste vragen. Hoe kijk je aan tegen het afscheid van je bedrijf? Het was een moeilijk besluit, door de komst van het internet is het steeds moeilijker om klanten te binden aan je bedrijf. Klanten willen nu eenmaal vergelijken en zijn bereid om in de auto te stappen om te gaan shoppen. Dan maak je uiteindelijk een keuze. Ben je verbitterd? Een beetje ja. Het gaat je niet in de koude kleren zitten, 33 jaar ondernemerschap. Maar… ik heb iets leuks te melden: ik blijf actief! Het
063
zou jammer zijn als ik met mijn kennis verder niets doe. Niet meer in en met de winkel, maar ik stel mijn expertise beschikbaar. Een goede kennis van mij, Wilma van den Berg, is een autoriteit op het gebied van stoffen en gordijnen. Een samenwerking qua kennis en overige zaken sluit ik dan ook niet uit. U hoort van mij! Zou je opnieuw ondernemer worden als je het over zou kunnen doen? Ja. Ik vind het leuk om dingen zelf te doen, om creatief toe te werken naar een eindproduct waar je zelf verantwoordelijk voor bent. En, ook niet onbelangrijk, ik ben absoluut geen type om ondergeschikt te zijn. Ten slotte: welke tips zou jij aan startende ondernemers geven? Kort maar krachtig: het gaat niet voor niets. Denk niet te lichtvaardig over het opzetten van een nieuwe zaak. Kijk maar eens om je heen in Apeldoorn: hé, daar zat toch een nieuwe in, verrek, hij is alweer weg! Dus, bezint eer gij begint en ga voor een realistische brug tussen wenselijk en haalbaar.
6/11/08 6:34:51 PM
Kom langs bij Segerink & Wolbers voor de nieuwe topmodellen De Renault
Laguna Estate GT Verkoopprijs vanaf € 36.000,Leaseprijs vanaf € 520,-
De Renault
Koleos Verkoopprijs vanaf € 29.000,Leaseprijs vanaf € 545,-
Autobedrijf Segerink & Wolbers Apeldoorn, Laan van de Dierenriem 41, tel. 055-53 33 085 Deventer, Revalstraat 4, tel. 0570-62 62 63 Harderwijk, Fahrenheitstraat 1 / hoek Snelliusstraat 2a, tel. 0341-43 90 80 Lochem, Kwinkweerd 20, tel. 0573-25 24 71 Zutphen, De Stoven 16, tel. 0575-52 44 55
Reken op: www.eswe.nl
www.segerink-wolbers.nl
FOTOGRAFIE CODA + TEKST J.COBELENS = GOED BEDOELD LAAT DE KWARTJESFONTEIN WEER BRUISEN
065
Onthulling van de kwartjes fontein op 31 augustus 1932
Laat de Kwartjesfontein weer bruisen Op 31 augustus 1932, de verjaardag van koningin Wilhelmina, ging Apeldoorn uit z’n bol. H.K.H. prinses Juliana onthulde op die dag de ‘kwartjesfontein’ in het Oranjepark. Meer dan 2000 Apeldoorners hadden via de kwartjesactie van krantenman J.F. Wegener het budget voor de fontein bijeengebracht en er werd een speciaal ‘Fonteinlied’ gecomponeerd door de heer Oostenrijk. Op 1 september was in de krant te lezen dat het een indrukwekkend gezicht was ‘toen de middenstraal zich 20 à 3 meter hoog verhief en de overige 8 stralen in sierlijken wijden boogt als ‘t ware een waterbouquet vormden.’
Kwartjesfontein.V3.indd 1
De oorkonde in de door P. Puype uit Franse schelpsteen gebeeldhouwde fontein vermeldt: ‘de fontein is gesticht door eendrachtige samenwerking van meer dan 2000 ingezetenen en enkele vreemdelingen, welke ieder een kwartje hebben bijgedragen als aanvulling op de som welke was overgebleven van de plaatsing der monumentale bank in het Wilhelminapark ter ere van den oudburgemeester H.P.J. Tutein Nothenius. Een bewijs van de macht van het kleine.’ Tot in de jaren zeventig liet de kwartjesfontein zijn ‘waterbouquet’ sproeien. Toen werd hij wegens ouderdomsverschijnselen weggehaald en opgeslagen, waarop Wegener’s Couranten Concern de nieuwe fontein in het Oranjepark plaatste.
Restauratie De wijkraad ‘de Parken’ en de Stichting Apeldoornse Monumenten (SAM) hebben nu het initiatief genomen om de kwartjesfontein te restaureren en weer te laten bruisen in de vijver van Marialust. Oud-burgemeester H. Bruin Slot zit de Raad van Aanbeveling voor, die het initiatief ondersteunt. Er zal opnieuw een kwartjesactie nodig zijn, maar dan omgerekend naar 2008 en naar euro’s. De redders van de fontein zetten de benodigde acties op touw en roepen bedrijven en particulieren op de restauratie en plaatsing te sponsoren. Het rekeningnummer is al geopend: 39.43.36.772 t.n.v. Stichting Apeldoornse Monumenten, o.v.v. ‘kwartjesfontein’. Meer informatie via j.cobelens@planet.nl of 06 532 616 20
6/11/08 6:57:45 PM
066
Landheermakelaars.V2.indd 2
6/11/08 6:44:19 PM
Fotografie Arthur Batenburg + tekst Rozanne van Putten = girlpower DE DAMES VAN LANDHEEREN MAKELAARDIJ
067
Girlpower:
HuisVrouwen Menig opdrachtgever reageert verrast als hij ontdekt dat er bij Landheeren Makelaardij helemaal geen heren werken. Het bedrijf wordt bestierd door louter dames: Ingrid Wijngaards, Angelique Aartsen en Céline Schut zwaaien de scepter over de NVM-makelaardij die sinds 2001 bestaat. “In het begin moesten we soms een stapje harder lopen om te bewijzen dat we de technische kennis echt in huis hebben. Nou: die hébben we!”
Landheermakelaars.V2.indd 3
6/11/08 6:44:24 PM
DE JUISTE KOERS NAAR SUCCES Als stuurman bepaal je zelf je koers. Maar je weet ook dat het soms beter is om te overleggen. Twee weten nu eenmaal meer dan ĂŠĂŠn. Als je de ambitie hebt om een eigen bedrijf te starten, interesse hebt in beleggen of vragen hebt over andere bankzaken, maak dan een afspraak met een van onze adviseurs. Wij helpen graag bij het uitzetten van de koers. www.abnamro.nl Adviesdistrict Apeldoorn, Hofstraat 161 Tel: 055-5777611 Email: abnamro.apeldoorn.advies.zaken@nl.abnamro.com
ABN.indd 2
6/12/08 1:03:30 PM
Fotografie Arthur Batenburg + tekst Rozanne van Putten = girlpower DE DAMES VAN LANDHEEREN MAKELAARDIJ
069
“We worden als kantoor volwaardig gewaardeerd en hebben met alle collega’s goed contact.”
Ingrid Wijngaards, eigenaresse van Landheeren, legt uit dat de tegenstelling tussen naam en personeelsbezetting een leuke toevalligheid is. “We hebben gekozen voor Landheeren vanwege onze specialisatie in monumentaal onroerend goed. Maar de exclusiviteit van de naam slaat niet alleen op ons woningaanbod, want we bedienen ook andere segmenten. Het slaat ook op onze intentie om élke opdracht te behandelen als een exclusieve opdracht. Met de naam trekken we bovendien een parallel naar ons verzorgingsgebied: wij werken in Apeldoorn en de omringende dorpen, zoals een landheer de verantwoordelijkheid heeft voor een kasteel of landhuis en de omringende landerijen.” Liefde voor architectuur De nu 39-jarige Wijngaards verkondigde al op 14-jarige leeftijd aan haar stomverbaasde decaan dat ze makelaar wilde worden. Wat haar in dat vak aantrok, nog ruim voor de hype die eind jaren negentig zoveel goudzoekers lokte, kan ze zich niet precies herinneren. “Waarschijnlijk heeft het ermee te maken dat mijn vader van origine bouwkundig constructeur was. Ik heb zijn liefde voor mooie architectuur geërfd. Maar toen ik klaar was met mijn opleiding, heb ik me toch niet direct als makelaar gevestigd. Het vak was toen heel anders: een makelaar was een oudere man die zijn woningaanbod in de etalage had hangen en binnen op klanten wachtte. Vandaar dat
Landheermakelaars.V2.indd 5
ik eerst ben gaan werken in de projectontwikkeling en particuliere nieuwbouw, totdat ik de kans kreeg om de makelaardij van Jan Aartsen over te nemen.” Voor Ingrid was 2001 een prachtig moment om zich te vestigen. De markt was gestabiliseerd en er was weer ruimte voor een makelaar om zich te profileren op andere kwaliteiten dan courtage alleen. Klant centraal Het intermenselijke aspect kreeg bij Landheeren als vanzelf de hoofdrol. “Een makelaar is een dienstverlener, niet degene waar het om draait. Een huis kan zichzelf verkopen. Dat betekent dat je als makelaar bij een bezichtiging ook je mond moet kunnen houden, zodat mensen de kans krijgen om het huis in zich op te nemen. Voor een woningzoekende is zijn levensstijl maatgevend voor de omgeving waar hij wil wonen. De één wil vrij in de bossen zitten, een ander wil juist scholen en winkels in de buurt. Als tweede komen de concrete woonwensen aan bod. Hoeveel slaapkamers, is er een zolder, hoe ligt de tuin, enzovoort. En het laatste, doorslaggevende keuzeaspect is puur emotie. Kun je genieten van de woning, bevalt de sfeer van het huis? De meeste mensen hebben zo’n acht tot negen bezichtigingen nodig, ook om het gevoel te krijgen wat er te koop is voor hun geld. Een woning vinden betekent dus ook: acht tot negen keer voorbereidingen treffen, eerder vrij nemen van het werk, oppas regelen. De klant mag daarom op z’n minst
een leuke en zinvolle bezichtiging verwachten die iets toevoegt aan de uiteindelijke woningkeuze. Dát is onze taak.” Een andere manier waarop Landheeren het belang van de klant vooropstelt, is het terughoudende gebruik van makelaarsborden. “Een bord plaatsen we alleen als het functioneel is voor de verkoop. Iemand die z’n huis al langere tijd te koop heeft staan, vindt het echt niet prettig om daar elke keer bij het naar binnen- en buitengaan mee geconfronteerd te worden. Om van de buren nog maar te zwijgen.” Collegiale contacten De dames van Landheeren houden zich ook bezig met de begeleiding van nieuwbouwprojecten. “Voor projectontwikkelaars of bouwondernemingen fungeren we als verkopend makelaar, we begeleiden we het traject van bouwtekening tot oplevering. We onderhouden het klantencontact, verzorgen de brochures, regelen de inschrijvingen, organiseren informatiebijeenkomsten.” Landheeren Makelaardij draait volop mee in het Apeldoornse circuit. Hoe is het contact met de andere makelaarskantoren eigenlijk? “We worden als kantoor volwaardig gewaardeerd en hebben met alle collega’s goed contact. De informele maandelijkse makelaarsborrel met medewerkers van makelaars- en notariskantoren en banken is altijd erg gezellig. Er wordt dan trouwens niet over werk gesproken, want zaken doe ik alleen overdag.”
6/11/08 6:44:28 PM
Dijkgraaf-Rijsdorp ...
Kantoorartikelen
Drukkerij
Kantoormeubelen
Kantoormachines
... maakt het verschil Gemak
Kennis
Keuze
Dienstverlening
1S 8 "MFYBOEFSMBBO t "QFMEPPSO -PDBUJF ESVLLFSJK ,POJOHTMJKO t "QFMEPPSO telefoon: (055) 355 44 44 email WFSLPPQ!EJKLHSBBG OM adv4 Dijkgraaf 230x300.indd 1 Dijkgraaf.indd 2
t NFFS EBO LBOUPPSBSUJLFMFO en -machines op voorraad t N showroom t LBOUPPSNFVCFMFO PQ EF e etage t HSBÄ&#x2022;TDIF EJFOTUWFSMFOJOH WBOVJU â&#x20AC;&#x2DC;high techâ&#x20AC;&#x2122; drukkerij t XFCXJOLFM XXX EJKLHSBBG OM
www.dijkgraaf.nl 11-06-2008 19:39:29 11-06-2008 22:09:25
Fotografie gerhard witteveen + tekst edgar van silfhout = column
071
Slakken kunnen niet
samenwonen
Edgar van Silfhout (FFP)
Nog maar kort geleden hadden Vera en Bert een moderne, onderhoudsarme tuin met sierbestrating en opgesnoeide boompjes. Sinds enkele weken verrijst er echter een bos rond hun huis. Voor wie het nog niet weet is er niets te zien: het is een bos van fiscale en juridische regels over de eigen woning. Het bos verrijst in geval van echtscheiding.
Nog maar kort geleden hadden Vera en Bert een moderne, onderhoudsarme tuin met sierbestrating en opgesnoeide boompjes. Sinds enkele weken verrijst er echter een bos rond hun huis. Voor wie het nog niet weet is er niets te zien: het is een bos van fiscale en juridische regels over de eigen woning. Het bos verrijst in geval van echtscheiding.
antwoordt een bos brandnetels, maar de digitalis mompelt dat het van de verdeling en de afspraken afhangt. Een wilde wingerd heeft het over overwaarde die verdeeld moet worden en in Vera's nieuwe woning gestoken en in de aanvullende financiering van Berts huis. En nog veel meer vragen, mogelijkheden en vermoedens ruisen door het bos.
Ze willen alles zo snel mogelijk regelen, want de echtelijke ruzies zijn zo hoog opgelopen dat ze vechtend over de grond rollen als ze een hele dag in elkaars nabijheid moeten verkeren. Eén gevecht is achter de rug: dat over het huis. Vera vertrekt, Bert blijft. De afspraak is duidelijk. Klaar, denken ze. Nu nog een rechterlijke uitspraak en dan zijn ze van elkaar af.
Vera en Bert verdwalen; het bos houdt hen vast, aan hun huis gekluisterd. Vera wordt woedend. “Ben je van je vent af, sleep je nog een huis met je mee!”, roept ze vertwijfeld uit. Voor één keer stemt Bert met haar in: “Slakken hebben het gemakkelijker, ieder met hun eigen huisje.” Maar ja, slakken kunnen weer niet samenwonen. Dat konden Vera en Bert trouwens ook niet. Hoe het hen verder vergaat? Ze belanden uiteindelijk bij een financieel adviseur. Die licht hen voor over de juridische mogelijkheden en de fiscale consequenties, en helpt hen keuzes te maken. Die laten ze vervolgens door de mediator vastleggen in het convenant. Hadden ze eerder een adviseur geraadpleegd, dan was hun echtscheiding beslist vlotter verlopen.
Dat valt vies tegen, want rond het huis staat dus inmiddels dat bos. “Hoeveel hypotheekrente gaat ieder de komende jaren aftrekken?”, vraagt een oude eik. “Hoezo, Vera gaat toch weg?”, reageert de meidoorn. “Ja, maar ze houdt nog twee jaar haar rechten”, weet de beuk, “zelfs als ze intussen een ander huis koopt.” “Hoe zit het met het eigen woningforfait?”, ritselt een struik. “Alimentatie in natura”,
071 Column_hunnink_v3.indd 1
6/11/08 6:23:11 PM
072
van Hell.V3.indd 2
6/11/08 9:43:04 PM
FotograFie gerhard witteveen + tekst judith wermenbol = de klap aB van hell
073
De Klap Familiebedrijf Van Hell Juweliers bestaat al 75 jaar in Amersfoort. Sinds 15 jaar heeft het bedrijf ook een vestiging in Apeldoorn. De juweliers bedienen klanten die een product zoeken binnen het hoogsegment. De verharding van de criminaliteit en de toename van geweldsdelicten heeft ook Van Hell niet onberoerd gelaten. Zeven keer al viel de Apeldoornse juwelier ten prooi aan ramkraken, snelkraken en gewapende overvallen. Die in 2001 was de ergste. Ab van Hell over de klap. “Mijn vertrouwen in mensen is sindsdien niet meer vanzelfsprekend.” Wanneer werd u voor de eerste keer opgeschrikt door een overval? In 1998 reden ze tijdens een ramkraak met een auto de voordeur eruit. Dat is eigenlijk al heel vervelend en ingrijpend, maar afgezet tegen een overval valt dat nog mee: je bent er zelf immers niet bij aanwezig. De eerste overval was in 1999. Toen hadden we nog een enkele deur die overdag niet op slot zat. Met mooi weer stonden de juweliersdeuren in die tijd zelfs wagenwijd open! Midden op de dag stond ik wat vuile vingers van de deur te poetsen toen er een motor aankwam. De duopassagier stapte af. Op het moment dat ik zijn integraalhelm en bivakmuts zag wist ik al hoe laat het was; ik kende de verhalen van eerder overvallen collega’s. Ik kan het niet anders vragen: wat gaat er dan door je heen? Je bevindt je in een spagaat: enerzijds wil je je spullen beschermen, anderzijds weet je dat er dan rare dingen kunnen gebeuren. Dat spanningsveld, daar zat ik gelijk in. Tegen mijn medewerkers schreeuwde ik: jongens, maak dat je wegkomt! Ik duwde de winkeldeur uit alle macht dicht. Kijk, je weet dat ze zichzelf een beperkte tijd gunnen, dus je probeert tijd te rekken. Toen hij ter hoogte van mijn hoofd met een hamer het
van Hell.V3.indd 3
glas insloeg liet ik los en holde ik naar achteren. Daar moest ik op de monitor toekijken hoe deze man mijn zaak in puin sloeg. Dat maakte me zó boos dat ik terug liep. Toen trok hij een vuurwapen en is met de buit weggereden. Wat is de overheersende emotie op dat moment? De frustratie dat het ze gelukt is. De angst komt pas later; de spanning op de werkvloer dat het weer gebeurt. Thuis had ik er minder last van. We hebben slachtofferhulp gehad van iemand die zelf ooit een bankoverval had meegemaakt, dus hij was ervaringsdeskundig. Hij vertolkte het ‘achteraf-gevoel’ dat ik ook had: had ik maar zus of zo gehandeld, dan was het misschien niet gebeurd. Het idee dat je een kans hebt laten liggen. Had ik de deur toch moeten blijven dichtdrukken? Had ik mijn personeel niet naar achteren moeten sturen, maar juist naar voren laten komen, om het rolluik te laten zakken? Achteraf, bij een pols van 70 en een kopje koffie, is het makkelijk praten. Maar iedere keer dat het je gebeurt blijkt weer dat je je op dergelijke situaties niet kunt voorbereiden. Is de eerste keer altijd de ergste? Nee, de ergste was in 2001. Ik was die
Ab van Hell In de maand mei van dit jaar was het precies 75 jaar geleden dat Van Hell Juweliers van start ging.
dag extra vroeg om vast wat te werken. Bij de achteringang werd ik opgewacht door drie gewapende mannen. De eerste kwam me met getrokken pistool tegemoet hollen, greep me vast en zette het pistool aan mijn hoofd. Bij het uitschakelen van het alarm gaf ik een code mee, opdat ze in de meldkamer zouden zien dat hier iets mis was. Die risicoafweging (Kennen deze jongens dat systeem?) maak je in een split second. Dan kom je op het belachelijke protocol van de meldkamer: die gaan je bellen om te verifiëren of de melding klopt. Stel je voor: die jongens staan helemaal op scherp, onder grote druk, stijf van de adrenaline. Het openmaken van onze kluis kost wat tijd en die telefoon maar rammelen! Ze dachten dat ik tijd stond te rekken en door het overgaan van de telefoon kregen ze argwaan. Met het pistool kreeg ik zo’n harde klap op de zijkant van mijn hoofd dat mijn kaak brak. Ik moest in de hoek gaan liggen en zij haalden de kluis leeg. Ja, op dat moment trekt je leven als een flits aan je voorbij. Vier weken eerder had ik een bevriende collega uit Roosendaal begraven die was doodgeschoten tijdens een overval. Ik dacht: nu is het mijn beurt. Later heb ik trouwens een flinke discussie gehad met de mensen van de meldkamer. Zijn ze niet goed bij hun hoofd! Ik zei: Jullie hebben een
6/11/08 9:43:08 PM
ZORGELOOS COMMUNICEREN: TELEFACILITIES
Telecommunicatie is met de ontwikkelingen van de laatste jaren een bedrijfskritische factor voor elke organisatie geworden. Betrouwbare communicatie met uw relaties is van groot belang voor het succes van uw onderneming. Met de laatste ontwikkelingen op het gebied van tele- en datacommunicatie komt de wereld steeds sneller binnen handbereik. De naam Telefacilities staat al 18 jaar voor kwalitatief hoogstaande telecommunicatieoplossingen waarmee u zorgeloos kunt blijven communiceren. Of het nu gaat om het aanleggen van een telefoonsysteem, het aanleggen van een datanetwerk of het integreren van telefoonsystemen met het PC netwerk, Telefacilities levert zeer hoogwaardige producten, ondersteund door een team van hoog gekwalificeerd personeel. We onderscheiden ons door een flexibele en innovatieve werkwijze, met inlevingsvermogen zodat wij heel goed kunnen begrijpen wat er binnen uw organisatie speelt. U kunt ons altijd vrijblijvend om advies vragen: 055 - 5 22 44 88.
Tweelingenlaan 117, 7324 AR Apeldoorn. Telefoon 055 - 5 22 44 88 Fax 055 - 5 22 47 67 Email info@telefacilities.nl COMPUTER TELEFOON INTEGRATIE (CTI) • VOICE PROCESSING • TELE- EN DATACOMMUNICATIENETWERKEN • ADVIES EN ONDERSTEUNING BIJ HET KIEZEN VAN OPENBARE INFRASTRUCTUUR
Fotografie gerhard witteveen + tekst judith wermenbol = de klap van hell
levensbedreigende situatie voor mij gecreëerd. Het wapen stond op scherp en had volgens de politie gemakkelijk af kunnen gaan. Welk beeld raakt u nooit meer kwijt? Het moment waarop die man met getrokken pistool op me af kwam. Vooral omdat je dan weet wat er gaat gebeuren. De angst die ik toen voelde… Doodsangst trekt je leven bij de wortels los. Niets is daarna nog zoals het was. Ik ben mijn argeloosheid kwijt. Ik ben altijd op mijn hoede. Altijd oplettend. Die overval in 2001 heeft bij mij zo diep ingegrepen dat ik uiteindelijk vastliep. Hulp van een psychotraumatherapeut heeft me er weer bovenop gekregen. Wij ondernemers kunnen ons wel heel grote kerels voelen, maar op het moment dat dit je overkomt voel je je heel klein. Mijn vertrouwen in mensen is niet meer vanzelfsprekend. Ik wantrouw niet iedereen, maar ik ben mijn onbevangenheid kwijt. Ik creëer veiligheid door te vertrouwen op mijn instincten. Het is een tweede natuur geworden. Worden de effecten van een overval door buitenstaanders onderschat? Zeker! Op de eerste plaats de psychische effecten. Zo ben ik een hele dag in Amsterdam geweest bij het proces tegen een paar van de daders. Het was voor mij ontzettend zwaar de advocaten van de verdachten te moeten aanhoren. Ze draaiden het zo dat het erop neerkwam dat ik maar geen juwelier had moeten worden. Dat doet emotioneel zo veel met je. Thuisgekomen viel mijn oog op een klein berichtje in de Telegraaf over een kamerlid dat voor de deur van
van Hell.V3.indd 5
zijn woning was overvallen door twee gewapende mannen. Waar deze man het meest van was geschrokken was de ‘gewelddadige blik in de ogen van die jongens’. Die blik van iemand die tot alles in staat is, die zou iedere politicus, iedere rechter, iedere wetgever eens moeten ervaren. Het is gemakkelijk praten vanachter je bureau over iets wat je zelf nooit hebt meegemaakt. Het effect van het feit dat een ander op die manier met jou omgaat wordt schromelijk onderschat. Dan heb je nog de financiële effecten. Kijk, alles is te verzekeren, maar ik heb voor enorme bedragen moeten investeren in beveiliging. Dat ligt als extra druk op mijn bedrijf. Iets voor 100 procent verzekeren kan trouwens niet. Je moet er zelf altijd een gedeelte bijleggen. Mensen realiseren zich niet hoe hoog die premies zijn en hoe groot mijn eigen risico. En formeel geven ze je dekking, maar de voorwaarden waaronder zijn bijna onuitvoerbaar. Dat zijn wurgcontracten, als ik dat op zou moeten brengen kon ik mijn zaak wel sluiten… Daarom hebben wij met een aantal collega’s de handen ineengeslagen en een verzekeraar in Groot-Brittannië gevonden. Noem nog eens een voorbeeld van onbegrip? Mensen die tegen mij zeggen: ach joh, het zijn maar spullen. Die mensen snappen niet hoe het is om een eigen zaak te hebben. Dit zijn míjn spullen! Kijk, wij kopen niet per kilo in. Elk item is met zorg uitgezocht, over ieder stuk heb ik een afweging gemaakt om het in te kopen. Juweliers zijn emotionele mensen. De klanten die hier binnenkomen zijn vaak op zoek naar een speciaal stuk, iets dierbaars voor het leven. Nee, als ik puur voor de handel ging zou ik wel op de markt staan. Die emotionele kant maakt je kwetsbaar als juwelier. En dan natuurlijk het onbegrip bij de overheid. Iemand heeft vanachter zijn bureau bedacht dat je alleen ‘proportioneel geweld’ mag gebruiken als je iets dergelijks overkomt. Man, je kunt niet eens normaal nadenken op zo’n moment!
075
Hebt u hier een honkbalknuppel liggen? Nee, en ook geen mes of pistool. Ik heb het overwogen, maar de kans is groot dat je het niet zult kunnen gebruiken. Een overval is altijd een verrassing. Bovendien wordt door overvallers misschien meer grof geweld gebruikt als bekend wordt dat ik zoiets hier heb. En ik wil mijn medewerkers niet aan extra gevaar blootstellen. Een vuurgevecht in onze zaak, daar zit niemand op te wachten. Kunt u beschrijven hoe u het hier beveiligd hebt? Nou, onze organisatorische beveiliging is natuurlijk geheim. De technische beveiliging ziet u hier: een op afstand bedienbare sluisdeur, kogelwerend glas in de etalages, traliewerk in het kantoor... Het is een wonderlijk contrast: juist het feit dat wij juweliers ons steeds zwaarder moeten beveiligen, maakt dat het geweld bij overvallen steeds groter wordt. Hoe meer technisch beveiliging, hoe meer die jongens naar andere wegen gaan zoeken. Went het, of wordt het steeds erger? Dit went nooit. De effecten stapelen zich juist op. De laatste keer dat het gebeurde, in februari van dit jaar, dacht ik: Hier kap ik mee. Ik wil dit niet meer. Zoveel beveiliging, en dan nòg zien ze kans er doorheen te komen… Maar uw zaak is er nog. Wat maakt dat u toch weer zin hebt gekregen? Ik mag dan de derde generatie zijn, maar ik heb bewust voor dit vak gekozen. De passie van het vak is de schoonheid van de producten, het ontwerp, de waardering voor het vakmanschap en de historie en eigenschappen van de materialen. Dat raakt mij. Ik vind het mooi om dat aan klanten te vertellen en ze die klik te laten krijgen met het sierraad of horloge. Kijk, we praten nu over een hoop ellende, maar als die de boventoon zou voeren zou ik mijn werk niet meer kunnen doen. Er is gelukkig veel meer dat het leuk maakt. Na de tegenslagen ben ik weer opgekrabbeld en het gaat goed met het bedrijf. Door heel veel klanten zijn wij gesteund. Dat is voor mij de beste overwinning op deze ervaringen.
6/11/08 9:43:10 PM
@ G 6 8 = I > < : K+ 9 > : H : A
K+ D ; K- 7 : C O > C : B D I D G ?6<J6G9G>K: H:A:8 IDG ? 6 < J 6 G H : C H : 7 A > C 9 H E D I B D C > I D G 6 9 6 E I > K : 8 G J > H : 8 D C I G D A
( ? 6 6 G < 6 G 6 C I > : O D C 9 : G @ > A D B : I : G 7 : E : G @ > C < l l l# _ V\ j V g# c a
Jaguar vrouw.indd 2 JAGU8076 XF adv 230x300.indd 1
;<
A 8>L8I O=% Q <C=M<IQ<B< I; ;<J@>E FD?LCK ;PE8D@<B <E I<MFCLK@FE8@I< K<:?EFCF>@< % < <E LE@<B< :FD9@E8K@< M8E <<E JGFIK@<M< :FLGy < E CLOL<LQ< J8CFFE % GLI<
9 I<E> LQ<C= @E M<IMF<I@E> % De Jaguar XF is leverbaar vanaf 67.990,-. Leaseprijs vanaf 1.269,-* per maand.
11-06-2008 20:47:07 09-06-2008 14:15:45
Tips
077
Eigen bijdrage privégebruik auto Tekst antoine joosten
Als u in ‘een auto van de zaak’ rijdt, moet u belasting betalen over de bijtelling voor het privégebruik. Betaalt u een eigen bijdrage, dan mag u die in mindering brengen op de bijtelling. Als directeur-grootaandeelhouder kan het voordelig zijn de eigen bijdrage gelijk te stellen aan het bedrag van de bijtelling. Per saldo betaalt u dan geen belasting over de bijtelling. Ter compensatie van het lagere nettosalaris kan de BV een
Inkoop dienstjaren Tekst jan bloodshoofd
Directeur-grootaandeelhouder en bezig met uw pensioen? Dienstjaren die u vóór 8 juli 1994 (begindatum recht op waardeoverdracht) doorbracht bij vorige werkgevers, kunt u inkopen om er alsnog pensioen over op te bouwen op basis van uw huidige salaris. Ook de militaire diensttijd telt mee. Deze pensioenopbouw kunt u ten laste brengen van de winst van uw BV. Waarschijnlijk zult u de pensioenlast als gevolg van eisen van de Belastingdienst moeten spreiden over meerdere jaren.
dividend uitkeren. Op dit dividend drukt een gecombineerde inkomsten- en vennootschapsbelasting van maximaal 44 1/8%. Dit is minder dan het toptarief in de inkomstenbelasting van 52%, ofwel een belastingbesparing van bijna 8%. Bij een auto met een catalogusprijs van € 80.000 bespaart u € 6.300 per jaar. Onzeker is of de belastingdienst zal proberen dit aan te pakken, maar, wie niet waagt die niet wint.
Tip: Betaal dividend belasting in plaats van inkomsten belasting over auto van de zaak.
Verzekeren als slotakkoord van risicoscan Tekst Henk van de Kolk
Welke risico’s loopt uw bedrijf? Brand – door elektrische installaties of brandstichting? Inbraak? Aansprakelijkheid of ziekteverzuim? Alleen als u de risico’s kent, kunt u preventieve maatregelen treffen. Als u ze kent, kunt u afwegen welke risico’s u zelf wilt dragen en welke u wilt verzekeren.
Tip: verleg de mogelijkheid van inkoop van oude dienstjaren eens met uw adviseur.
Tip: Baseer uw bedrijfs verzekeringen op een risicoscan.
Waardeoverdracht onder de Pensioenwet Tekst Edgar van Silfhout
Sinds 8 juli 1994 kan een medewerker wettelijk recht hebben op waardeoverdracht als hij in een nieuwe pensioenregeling terechtkomt. De wettelijke rekenregels hiervoor zijn veranderd per 1 januari 2008, wat forse kosten voor werkgevers met zich mee kan brengen. Veel pensioenregelingen hebben de aanspraken verzekerd op 3 % rekenrente. Tot en met 2007 werd de overdrachtswaarde berekend op een vaste rente van 4 %. Sinds dit jaar wordt de overdrachtswaarde berekend op basis van de marktrente. Voor 2008
077 Tips_v3.indd 1
is de rente op 4,9 % gesteld. De nieuwe werkgever moet het verschil tussen de verzekerde rekenrente en de jaarlijks vast te stellen ‘overdrachtsrente’ betalen. Dat kan per medewerker duizende euro’s kosten. De politiek heeft dit probleem onderkend en de sociale partners gevraagd in overleg met de pensioenkoepels te zoeken naar oplossingen. In de loop van deze zomer zijn voorstellen te verwachten.
Vooralsnog is de enige mogelijkheid om gevrijwaard te blijven van deze kosten ‘het hebben van een pensioenregeling waarop de rekenregels niet van toepassing zijn’.
Tip: Vraag uw financieel adviseur naar de gevolgen van de nieuwe rekenregels voor uw bedrijf.
6/11/08 11:24:34 PM
078
Interview met
Edwin Raben De nieuwe restaurantmanager en sommelier van De Echoput
Edwin Raben is onlangs bij De Echoput aan de slag gegaan. Hij staat bekend als een van de beste gastheren en sommeliers van Nederland. Bovendien was hij mede-eigenaar van een sterrenrestaurant in Breda. Grote bekendheid als sommelier kreeg hij door in 1997 de nummer drie van de beste sommeliers van de wereld te worden. Geen wonder dat eigenaar Peter Klosse in zijn nopjes is met de komst van zo’n topper. Wij waren nieuwsgierig naar Edwin’s beweegredenen en zochten hem op in De Echoput.
Jouw komst naar De Echoput was meteen groot nieuws in de pers. Ben je zo bijzonder? Edwin glimlacht bescheiden als ik het hem vraag. “Ik denk dat het voor veel mensen wel een verrassing was. Toen ik vorig jaar bekend maakte te stoppen met het Wolfslaar in Breda, heb ik gezegd dat ik het een aantal maanden rustig wilde doen en me wilde oriënteren op de toekomst. Ik merkte al heel snel dat ik toch wel echt een restaurantmens ben. Ik ging de omgang met gasten heel erg missen en wilde weer aan de slag.” Wat heb je hiervoor eigenlijk gedaan? “Ik kom uit Gelderland en ben als kok begonnen bij Landgoed het Montferland in Zeddam. Daarna ging ik naar Lauswolt. Ik ontdekte dat ik wijnen en het gastheerschap ook heel mooi vond. Toen het Amstelhotel na de verbouwing weer openging, maakte ik de overstap. Ik kon daar assistentsommelier worden. Ik ging meedoen aan wedstrijden en mocht toen ik gewonnen had ook meedoen aan
Echoput.indd 2
6/11/08 6:33:01 PM
Fotografie arthur batenburg + tekst hans verwijten = interview edwin raben
het grote jaarlijkse wereldconcours. Tot mijn eigen verrassing werd ik toen derde. Na een aantal jaren bij het Amstel ben ik naar de Zwethheul gegaan en heb van daaruit het Wolfslaar in Breda opgestart. In 2005 kregen we daar een ster van Michelin.” Je zult wel veel aanbiedingen gehad hebben, waarom heb je voor De Echoput gekozen? “Ik gaf ieder jaar een gastles bij de Academie voor Gastronomie van Peter Klosse. Maar ik had eigenlijk nog niet in de nieuwe Echoput gegeten. Ik was helemaal verbaasd over de hoge kwaliteit. Ik had het wat behoudender verwacht. Ik vind het een prachtige zaak met heel veel potentie. Daar wil ik me graag voor inzetten. Bovendien delen Klosse en ik de passie voor mooie wijnen en de goede combinatie van wijnen en gerechten. Ik krijg hier veel verantwoordelijkheid en de ruimte om het restaurant nog verder te ontwikkelen.”
Echoput.indd 3
079
Ga je nog zaken veranderen? “Sinds ik hier ben, heb ik al veel gasten gesproken. Het valt me op dat er allerlei verhalen verteld worden die helemaal niet kloppen. Er is blijkbaar na de heropening wat onduidelijkheid ontstaan over de formule en de inrichting. Dat wil ik snel ophelderen en ik zou tegen iedereen willen zeggen: kom snel eens kijken, want het is vast anders dan u denkt. Ik hoop ook op een mooie zomer, want het terras hier is een van de mooiste van Nederland. Lunchen of dineren tussen de bomen en de waterpartijen is een unieke ervaring. Voor een wijnmens als ik, is het bovendien heel prettig dat de gasten hier ook kunnen blijven overnachten. Dan kan ik ze nog eens een extra glas laten proeven.” Het is ons duidelijk geworden dat Edwin Raben en de Echoput een mooi koppel vormen, waar we nog veel van gaan horen.
6/11/08 6:33:12 PM
Bij Tonny Keijzers Exclusives zit u altijd eersteklas
Bij Tonny Keijzers vindt u dĂŠ auto die u zoekt om uw leven sneller, aangenamer of luxer te maken. Wij zoeken in het enorme aanbod naar die bijzondere auto waar u van droomt. De parels van de automarkt.
Een greep uit ons aanbod:
Audi Q7 3.0 TDI
Ferrari 360 Modena F1
FORD MUSTANG 4.0 V6
JEEP COMPASS
Mercedes-Benz S-klasse 320 CDI
Sleutelbloemstraat 29, 7322 AJ Apeldoorn, Tel: (055) 35 74 370, E-mail: mail@tonnykeijzers.nl, www.tonnykeijzers.nl
Adv. TK 113 magazine.indd 1
11-06-2008 18:00:47
voor op je kantoor
081
Pilot Capless In stijl schrijven met de Pilot Capless vulpen In stijl schrijven met een vulpen die het gemak biedt van een ballpoint. De Pilot Capless is de eerste en tot nu toe enige vulpen met intrekbare gouden penpunt. Een perfecte combinatie van luxe, stijl en technologie. Beschikbaar met fijne, medium en brede penpunt van 18 karaat goud.
Prijs vanaf 148 euro (excl. BTW) Verkrijgbaar bij DijkgraafRijsdorp.
Handig & elegant Voor de zakenvrouw: trendy visitekaartjesdoosje Met strassĂŠ steentjes beklede doosjes waarin de moderne zakenvrouw haar visitekaartjes kan bewaren.
Voor op kantoor.indd 1
Prijs vanaf 13 euro (excl. BTW) Verkrijgbaar bij DijkgraafRijsdorp
Design De stoel is onder meer verkrijgbaar bij het CBK in Apeldoorn.
Design in de wachtkamer De Seam Chair is o.a. ontwikkeld door de Technische Universiteit Delft. Een tas gevormd naar een stoel is gevuld met zand en onder druk in een oven geplaatst. Na het bakken is het zand verwijderd waardoor een supersterke stoel overblijft.
6/12/08 11:15:36 AM
082
Maatschappelijk Ondernemen
is Leuk! Het gebouw van De Klup aan de Mariastraat ziet er weer pico bello uit. 22 Medewerkers van de Rabobank Apeldoorn schilderden het interieur in frisse kleuren. De Klup is al veertig jaar lang dé ontmoetingsplaats met activiteiten voor jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking in Apeldoorn. De bezoekers en medewerkers zijn blij met hun fris geverfde gebouw; de medewerkers van de Rabobank hebben zich uitstekend vermaakt. Iedereen vond het leuk om iets voor een ander te doen en zo’n gezamenlijke activiteit versterkt de onderlinge band. Dit project is tot stand gekomen op de Beursvloer Apeldoorn 2007, een succesvol initiatief van Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn. Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn is een stichting die als een soort makelaar vragers en aanbieders van maatschappelijke projecten in Apeldoorn bij elkaar brengt. Het schilderen bij De Klup is een voorbeeld, en lang niet het enige. Zo wordt momenteel de haalbaarheid onderzocht van een weekendschool. Onder het motto 'Leuk om te leren' wordt hier aanvullend onderwijs geboden aan gemotiveerde kinderen van tien tot veertien jaar. Zij krijgen op zondagmiddag les van professionals die met plezier hun vak uitoefenen. Doel: de kinderen een ruimer perspectief bieden, hun zelfvertrouwen versterken en hun talenten ontwikkelen. Verder kreeg randgroepjongere Michael ondersteuning bij de heropbouw van zijn leven in de vorm van een laptop, besteedt de belastingdienst
082-083 MVO.v3.indd 2
zijn teamuitje aan kluswerk bij het Hietveld en doet de arbodienst van de Rabobank aan teambuilding in de tuinen van een RIBW-instelling voor autistische kinderen in Eerbeek. Opvallend zijn de reacties van medewerkers: “Dit gaan we zeker nog eens doen, als teamuitje is dit veel leuker dan een standaardactiviteit als bowlen.” Eenvoudig en resultaatgericht Na een symposium rond het thema maatschappelijk ondernemen begon het te borrelen en te gisten bij initiatiefnemer Freek Kamminga: “Ook in de regio Apeldoorn leefde de vraag hoe initiatieven vanuit de bestuurlijke, zorg- en marktsector vruchtbaar bij elkaar gebracht konden worden. Toen bovendien de gemeente inschreef op een pilot over maatschappelijk
6/11/08 7:17:14 PM
Fotografie medea huisman + tekst freek kamminga = maatschappelijk verantwoord ondernemen rabobank
ondernemen van het ministerie van WVC, richtten we met een groepje ondernemers op 26 januari 2000 het Lokaal Comité Maatschappelijk Ondernemen op onder de naam MOA: Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn.” De club met tien bestuursleden is resultaatgericht en praktisch van insteek: onder leiding van 'maatschappelijk makelaar' Freek Kamminga speelt MOA in op belangrijke thema’s die in de landelijke en Apeldoornse samenleving spelen. Daarbij vullen ze 'gaten' die andere maatschappelijke organisaties laten liggen. MOA faciliteert initiatieven van betrokken partijen door contacten te leggen, wegwijs te maken in de regelgeving rondom een project en zonodig te adviseren over het verkrijgen van middelen. De low profile werkwijze komt
082-083 MVO.v3.indd 3
uitstekend tot zijn recht op de Beursvloer Apeldoorn die dit najaar alweer zijn vierde editie beleeft in Schouwburg Orpheus. Het is een eenvoudige manier om bedrijven en maatschappelijke organisaties met elkaar in contact te brengen en te onderzoeken hoe ze elkaar kunnen helpen. Kamminga: “Simpele ideeën zijn vaak het beste. In 2007 kwamen er maar liefst 215 matches tot stand.” Soms gaat het om een eenmalig project; andere keren komt het tot een langlopend samenwerkingsverband of partnership. Sinds zijn start heeft MOA al meer dan 700 projecten tot stand gebracht in de meest uiteenlopende sectoren: zorg, sport, cultuur, muziek, deskundigheidsbevordering, educatie en natuur. Onder deelnemende bedrijven reikt MOA oorkonden uit.
Wilt u met uw bedrijf Randerode helpen en er de volgende keer in 1+1=3 over lezen? Neem dan contact op met de coördinator van Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn, Freek Kamminga, via kamminga@ moapeldoorn.nl
083
Oproep Randerode! Momenteel zoekt MOA partners voor de Zorggroep Apeldoorn locatie Randerode. Randerode schrijft: “Onze cliënten willen weer graag naar buiten. We zitten in een prachtige omgeving met veel mogelijkheden. Wij willen een route van 5 kilometer uitzetten waar onderweg iets te beleven is. Daar kunnen we nog hulp bij gebruiken.”
6/11/08 7:17:16 PM
Adv. TK 113 magazine.indd 1
11-06-2008 21:01:45
IT NIEUWS
085
Nieuwe generatie desktop computer van HP HP heeft recent de TouchSmart IQ500 geïntroduceerd. Een bijzonder stijlvolle en slanke desktop. Net zoals de Apple iMac is de hele computer ingebouwd in het 22-inch beeldscherm. Het aanraakscherm zorgt er door speciale software voor dat met de vingers foto’s kunnen worden bekeken, muziek kan worden gekozen of informatie in de webbrowser kan worden bekeken. Het toetsenbord is draadloos en wordt bovendien verlicht via een Ambiënt Light lampje onderin de TouchSmart.
Formulieren ontwerpen kinderspel met Office Online
Simpel en goedkoop boekhouden voor het MKB met Exact Online
Of het nu gaat om presentaties, facturen, nieuwsbrieven etc.; via de website Office Online van Microsoft zijn er in 36 categorieën honderden sjablonen beschikbaar waarmee u simpel uw eigen ontwerp kunt maken. Extra handig zijn bovendien de vele illustraties die gratis kunnen worden gedownload.
Speciaal ontwikkeld voor het MKB; het online boekhoudprogramma van Exact. Geen losse software meer met dure updates of servicecontracten maar een simpel abonnement. Al voor 29 euro per maand een boekhoudpakket inclusief elektronische BTW aangifte. Boekhouden waar en wanneer u maar wilt. Bovendien verzorgt Exact dagelijks de calamiteiten back-ups. Erg makkelijk; zelfs de accountant kan online meekijken.
085 IT nieuws.indd 1
Naar verwachting komt de IQ500 in augustus op de markt voor een prijs rond de 1400 euro.
Online Backup via KPN Ondanks goede voornemens blijken veel ondernemers erg slordig in het maken van een back-up van data. Mocht er al een back-up worden gemaakt dan wordt deze niet zelden ‘in huis’ bewaard met alle gevolgen van dien na een calamiteit als bv. brand of inbraak. Back-up Online van KPN kan voor veel ondernemers een goedkope en veilige oplossing zijn. Voor nog geen vijf euro per maand zorgt KPN voor automatische back-up die worden opgeslagen in het CyberCenter van KPN.
6/11/08 6:56:38 PM
086
Marcel Sturkenboom, directeur NOC-NSF
Het Olympisch bedrijf In 1896, vijftien eeuwen na de opheffing van de klassieke Spelen, werden de huidige Olympische Spelen ingevoerd door Baron Pierre de Coubertin. De Coubertin was v贸贸r de bevordering van een harmonieuze lichamelijke en geestelijke opvoeding van de jeugd en de versterking van de vriendschapsbanden tussen de volkeren, overtuigd als hij was dat de sportieve krachtmeting edelmoedigheid en ridderlijkheid bij de atleet zou aankweken, alsmede respect voor de prestatie van de tegenstander.
086-089 NOC-NSF_v2.indd 2
6/11/08 8:40:26 PM
Fotografie Joost Ooijman + tekst Rogier Timmermans = interview marcel sturkenboom
086-089 NOC-NSF_v2.indd 3
087
6/11/08 8:40:27 PM
088
In de zomer van 2008 neemt Nederland weer deel aan de Olympische en Paralympische Spelen. Het grootste multisportevenement ter wereld vindt dit jaar plaats in China. De uitzending van het Nederlands Olympisch en Paralympisch team wordt verzorgd door het NOC-NSF. Het Nederlands Olympisch ComitéNederlandse Sport Federatie (NOCNSF) is ontstaan in 1993 uit een fusie van het NOC en de NSF. De organisatie heeft als doel sport in het algemeen, waaronder topsport, in Nederland te bevorderen. Tevens draagt zij de verantwoordelijkheid voor de voorbereiding en selectie van Nederlandse deelnemers aan de Olympische Spelen. De organisatie is gevestigd in het Nationaal Sport Centrum Papendal te Arnhem. Op weg naar Beijing Marcel Sturkenboom, directeur van NOC-NSF: “De Olympische Spelen kennen voor ons veel verschillende facetten. De kern draait om de Nederlandse vertegenwoordiging die deelneemt aan de Spelen. Vooraf hebben we de kwalificaties, de verwachte en bekende vertegenwoordigingen, de teleurstellingen, de onverwachte successen en dan tot slot de uiteindelijke samenstelling van de ploeg. Met ongeveer
086-089 NOC-NSF_v2.indd 4
220 sporters, afhankelijk van kwalificaties in de laatste maanden, vertrekken we deze zomer naar China. Verder houdt de afdeling topsport zich bezig met alle logistieke maatregelen die nodig zijn om goed voorbereid te kunnen deelnemen. Denk bijvoorbeeld aan trainingskampen in China, Korea en Japan in de laatste twee maanden voorafgaand aan de Spelen. Maar denk ook aan de begeleiding van de ploeg in China zelf. De Spelen vinden plaats op 37 verschillende locaties. Het merendeel van de sporten geschiedt op 31 locaties in Beijing. De paardensport zit in Hong Kong, zeilen gebeurt in Qingdao en voetbal is verdeeld over Tianjin, Shanghai, Shenyang en Qinhuangdao. Dat betekent voor ons dat er niet één maar vier begeleidingsteams meegaan. Drie teams verdeeld over Beijing, Hong Kong en Qingdao en één die met het Olympische voetbalteam meereist. “Dat is het sportieve traject waar eigenlijk alles om draait. Dan heb je het traject van alle geledingen om het team heen. Juryleden, privécoaches, bestuurders van het NOC-NSF, bestuurders van bonden, bestuurders van overheidswege en de officiële delegatie die ook een onderdeel vormt van de Olympic Family. Daaromheen heb je nog de sponsoren en
het publiek. En dan heb ik het alleen nog maar over China. Er zit op Papendal een team stand-by voor alle lopende zaken en voor eventuele crisissituaties. Kortom een fors programma. Maar we kunnen het goed overzien. Het is wat complexer dan andere Spelen door de differentiatie van de teams en omdat het ver weg is. Maar dat maakt het geheel juist spannend en uitdagend.” Sport in Nederland Ook buiten het veld heeft sport waardevolle effecten, voortkomend uit de beoefening en de organisatie. In Nederland profiteren zaken als gezondheid, integratie en onderwijs van sport en dat maakt investeren in sport dan ook meer dan de moeite waard. Ook de Spelen van 2008 zullen maatschappelijke effecten hebben, in en buiten China. Marcel: “Het belang van sport neemt de laatste jaren zowel maatschappelijk als economisch enorm toe. Het besef dat sport aantoonbaar toegevoegde waarde heeft, groeit op beide vlakken. Unique selling point is dat sport in Nederland in een historisch gegroeide, getrapte structuur is georganiseerd: de verenigingen op lokaal niveau spelen in competities op nationaal niveau
6/11/08 8:40:29 PM
Fotografie Joost Ooijman + tekst Rogier Timmermans = interview marcel sturkenboom
met een internationaal perspectief. Landen als Amerika en Zuid-Afrika kennen die structuur niet. Zij zijn dan ook stinkend jaloers dat wij dat op voornamelijk vrijwillige basis hebben georganiseerd. Kijk naar een fenomeen als obesitas in Amerika: zij moeten ongelooflijk veel moeite doen om het probleem maatschappelijk te kunnen beïnvloeden. Terwijl wij onze unieke sportinfrastructuur kunnen inzetten om mensen te wijzen op eigen verantwoordelijkheid voor lichamelijke gezondheid en daaraan gekoppelde prestaties.” Willen & winnen De officiële slogan van de olympische beweging is ‘citius, altius, fortius’, Latijn voor ‘sneller, hoger, sterker’. De idealen van De Coubertin worden het best weerspiegeld in het olympische credo: “Het belangrijkst bij de Olympische Spelen is niet de overwinning, maar de deelname, zoals ook in het leven niet de overwinning, maar het streven naar een doel het belangrijkst is. Het belangrijkst is niet, om veroverd te hebben, maar om goed gevochten te hebben.” Marcel: “Onze ambitie is een plaats in de landen-toptien. En dat is geen geringe
086-089 NOC-NSF_v2.indd 5
089
klus. In vergelijking met eerdere Spelen doen er meer landen mee. We zullen behoorlijk moeten presteren om weer bij de beste tien landen te komen. De target is vergelijkbaar met de prestatie die we in Athene en Sydney hebben geleverd. Los van de kleur ligt de concrete ambitie overeenkomstig met de vorige Olympische Spelen ergens tussen de 22 en 25 medailles. De Spelen zijn voor ons geslaagd als aan de ene kant de sportieve prestaties in deze richting komen en als wij aan de andere kant de ploeg zo kunnen presenteren dat Nederland er trots op kan zijn. En wel zo betrokken en trots dat we met z’n allen de volgende stap willen zetten. We kijken altijd verder dan de komende Spelen. Dit najaar presenteert het NOCNSF een heel programma om Nederland in 2016 op olympisch niveau te hebben. We streven ernaar om in 2016 de sport zo breed te hebben gemanifesteerd dat we een draagvlak hebben dat groot genoeg is om de Spelen in 2028 naar Nederland te halen. Het uiteindelijke organiseren van de Spelen zien we nog even als een droom. De weg ernaartoe is realistisch. Echter een succesvolle finish is alleen haalbaar als we de weg met z’n allen bewandelen.”
6/11/08 8:40:33 PM
090
Zo vader, zo zoon
Van generatie op generatie succesvol
Strak. Korter en beter kun je de eerste indrukken van Ohmann Leer b.v. eigenlijk niet weergeven. De entree, de vergaderkamer, het kantoor, het magazijn, alles ademt uit dat directie en personeel de zaak onder controle hebben. Ohmann Leer b.v. levert meubelleer aan de professionele markt van de meubelindustrie, stoffeerders en projectinrichters. De sfeer is ontspannen, vader Wout (54) en zoon Han (27) zijn casual gekleed, de ontvangst is gastvrij en binnen enkele ogenblikken staan koffie en water op tafel. Geen dresscode? â&#x20AC;&#x153;Trek je een pak aan, dan vragen ze of je gaat trouwen. Het draait in onze branche om kwaliteit en betrouwbaarheid.â&#x20AC;?
090-091 Ohmann_v2.indd 2
6/11/08 8:43:07 PM
Fotografie arthur batenburg + tekst chris wolters = de bedrijfsoverdracht ohmaNn leer
Wout en Han Brocken: “Service en uitstraling zijn niet te kopiëren”
Twintiger Han Brocken heeft in januari 2006 het bedrijf overgenomen van Brocken senior. “Dat ging eigenlijk heel snel,” geeft Wout Brocken aan. “Ik had me al een beetje voorbereid op een overgangsperiode van vijf tot acht jaar. Dat liep anders. We waren het bijna direct eens over de prijs en de voorwaarden.” Han kreeg de bank snel mee in de plannen en dus kon de familietraditie worden doorgetrokken met weer een Brocken aan het roer. Van je familie moet je het hebben “In een familiebedrijf is het belangrijkste dat je met elkaar blijft praten.” Vader en zoon Brocken zijn het roerend met elkaar eens. “Verschillen van inzicht zijn niet altijd te voorkomen, wel dat daarover ruzie ontstaat. Irritaties moet je uitspreken, niet laten sudderen. Daarbij moet je privé en zakelijk nadrukkelijk scheiden.” Het administratieve hart van Ohmann Leer b.v. illustreert deze open benadering. De kantoorruimte is licht en ruim; de taakverdeling helder. Moeder Conja Brocken en zus Mijke bezetten twee ruime bureaus naast elkaar. Ma handelt de papieren af, Mijke houdt zich bezig met de projectmarkt en de architecten. Historisch gegroeid De familie Brocken kan bogen op een langjarige ervaring in de lederbranche. Net na de oorlog, we schrijven 1948, ging opa Brocken aan de slag bij Ohmann, gespecialiseerd in schoenfournituren. De naam Ohmann bleef bestaan na de overname door opa Brocken. De activiteiten breidden zich gestaag uit en begin zeventiger jaren werden schoenen, sportschoenen en sportkleding verkocht naast de handel in partijen leer. “Mijn vader deed de agenturenhandel in rechtstreekse partijen, broer Frans de sportartikelen en ik de schoenen. Door gezondheidsproblemen van mijn vader werd mij gevraagd de agenturenhandel korte tijd uit de brand te helpen. De weken werden maanden en op een goed moment vond ik dat ik een keuze moest maken. Ik doe iets voor de volle honderd procent of niet. Daarom heb ik in ’83 de schoenenzaak overgedaan aan Joop van den Bosch en de agenturenhandel van mijn vader overgenomen.” Dat zoon Han in de voetsporen van zijn vader treedt, past in de familietraditie. Gelooid door het vak Wout en Han zijn echte kilometervreters. “Vroeger deden we
090-091 Ohmann_v2.indd 3
091
zaken in Denemarken en Duitsland. Inmiddels is Denemarken afgevallen en zijn Spanje en Italië erbij gekomen. Bij het collectioneren is het belangrijk dat je ziet wat je wilt kopen. Alleen dan kun je je een goed beeld vormen van kleur, uitstraling, grip, gevoel.” De vraag is hoe je de juiste kennis opdoet om succesvol te kunnen opereren in een markt waar constante kwaliteit wordt gevraagd, terwijl je te maken hebt met natuurlijke materialen. De jeugdige Wout Brocken karde begin jaren zeventig in zijn gele Kever twee dagen in de week op en neer naar Utrecht om daar het vakdiploma schoenwinkelier te halen. Een van de onderdelen van de opleiding was materiaalkennis. Een ander deel van de kennis en ervaring komt natuurlijk uit de praktijk. Dat laatste geldt zeker voor zoon Han die aanvankelijk de ander kant leek uit te gaan met zijn opleiding Hotelmanagement. Toch blijkt ook Han ‘gelooid’ door vader. “Ik denk dat ik een behoorlijke kennis heb opgebouwd,”aldus Han. “Uitgeleerd ben ik natuurlijk nog lang niet.” Vader Wout laat het niet direct merken, maar leent natuurlijk zijn uitgebreide ervaring nog bijna dagelijks aan het bedrijf. Met het oog op morgen Han Brocken kijkt met vertrouwen naar de toekomst. “Veel van onze klanten zien ons meer als relatie dan als leverancier. Dat zegt iets over de contacten. De vernieuwing en de groei zitten in de projectinrichting van gebouwen, kantoren en vliegtuigen. Daar zetten we dan ook nadrukkelijk op in.” Zijn vertrouwen is ook gebaseerd op de organisatie en de mensen. Het team bestaat inmiddels uit 12 mensen: 3 man in het magazijn, 3 man op de weg voor herstoffering, meubelfabrikanten en winkeliers en de rest op kantoor en voor de handel. “We hebben een goede club bij elkaar. De samenwerking is harmonieus en we vullen elkaar aan. Mijn werkwijze is compleet anders dan die van mijn vader, toch past dat uitstekend. Zijn kennis en ervaring zie ik als complementair.” Han geeft direct toe dat het geen makkelijke markt is om in te opereren. “Het is een moeilijk te begrijpen wereld. Eigenlijk alles kan worden nagemaakt. Je moet je dus onderscheiden door service en uitstraling en uiteraard door uitsluitend topkwaliteit te leveren. Onze stelregel is: ‘Vandaag besteld, morgen bij u in huis’. Alleen daarmee kun je het echt verdienen.”
6/11/08 8:43:07 PM
TE HUUR/TE HUUR/TE KOOP KOOP TE BEDRIJFSOBJECTEN Kantoorverzamelgebouw (De Noorderpassage) gelegen op prominente lokatie op bedrijvenpark Apeldoorn-Noord. Er resteert nog ca. 445 m² kantoorruimte gelegen op de begane grond en ca. 440 m² kantoorruimte gelegen op de 1e verdieping. Het pand is o.a. voorzien van systeemplafonds met verlichtingsarmaturen, kabelgoten en centrale verwarming.
Boogschutterstraat 40
Paslaan 16
Apeldoorn
Er zijn op het terrein parkeerplaatsen beschikbaar tegen een huurprijs van € 294,96 per parkeerplaats, exclusief BTW
Huurprijs € 113,- per m2 p/j
Aanvaarding in overleg.
Huurpijs € 39.000,- p/j te vermeerderen met BTW
te vermeerderen met BTW
Jean Monnetpark 27 Apeldoorn Koopsom € 1.250.000,- k.k. te vermeerderen met BTW
Schumanpark Fase II Apeldoorn Koopsom vanaf € 434.750,te vermeerderen met BTW
Apeldoorn
Het Jean Monnetpark is een bedrijvenpark gelegen aan de Europaweg. De Europaweg vormt het speerpunt in het gemeentelijk beleid van concentratie van kantoorgebouwen. In de directe omgeving zijn gevestigd of gaan zich vestigen ondermeerMonuta, Wegener, Regionale Brandweer, regiokantoor Rabobank. De afstand tot zowel de snelweg A1 als het centrum van Apeldoorn bedraagt minder dan 5 minuten. De oppervlakte bedraagt in totaal 740 m², verdeeld over ca. 370 m² begane grond en ca. 370 m² op de verdieping. De ruimten zijn van alle gemakken voorzien. Tot het pand behoren 20 parkeerplaatsen. Huurprijs € 96.000,- per jaar te vermeerderen met BTW
Het bestaande Schumanpark wordt uitgebreid met 11 bedrijfsunits, verdeeld over 3 gebouwen.De units hebben een vloeroppervlak van minimaal 400 m², een interne hoogte van 7,5 meter en zijn standaard voorzien van verdiepingsvloer. Zeer flexibele indelingsmogelijkheden, de units worden casco opgeleverd zodat ze vervolgens naar wens zijn in te richten. Bedrijvenpark Schumanpark is zeer centraal gelegen tussen de A1 en A50 bij Apeldoorn-Zuid. Op het park zijn reeds lokaal, regionaal en landelijk opererende bedrijven gevestigd. www.schumanpark.nl Huurprijs vanaf € 33.700,- per jaar te vermeerderen met BTW
Loudonstraat 65 Apeldoorn Huurprijs € 345,- per m2 p/j te vermeerderen met BTW
Kanaal-Noord 350 Apeldoorn Huurpijs € 125,- per m2 p/j te vermeerderen met BTW
Stijlvolle en karakteristieke kantoorvilla met riant parkeerterrein, perfect gesitueerd in het centrum van Apeldoorn. Het pand is voorzien van 7 kantoorvertrekken, representatieve ontvangsthal met balie en afgescheiden wachtruimte. De oppervlakte bedraagt circa 235 m², verdeeld over circa 220 m² begane grond en circa 15 m² souterrain. Het pand is o.a. voorzien van centrale verwarmingsinstallatie, pantry met koelkast en vaatwasser, toiletgroepen, vloerbedekking, verlichtingsarmaturen, aan de zonzijde voorzien van elektrische screens, UTP CAT 5 netwerk, archiefruimte, fietsenberging, vouwgordijnen en een gescheiden alarminstallatie. Tevens zijn er 6 parkeerplaatsen beschikbaar op eigen terrein.
Opslagruimte te huur. De locatie is gelegen aan de Loudonstraat en wordt door deze straat ontsloten, het terrein ligt direct naast Muller Stacaravans aan de Kayersdijk. De oppervlakte bedraagt circa 35 m² per opslagbox. Het gebouw is verdeeld in twee bouwlagen. Op de begane grond zijn 19 units gesitueerd met en op de verdieping 16 units gesitueerd met een oppervlakte vanaf ca. 35 m² per unit. Het is mogelijk units onderling te koppelen. De vrije hoogte bedraagt circa 3.8 meter. Er zijn meerdere parkeerplaatsen beschikbaar gelegen op eigen terrein. Koopsom vanaf € 41.800,- v.o.n. te vermeerderen met BTW
Aan de invalsweg vanaf de snelweg A50 (Apeldoorn-Zwolle) is op de hoek van Kanaal Noord een kantoor verzamelgebouw gelegen. Het pand bestaat uit vier bouwlagen met een totaal verhuurbaar vloeroppervlakte van ca. 6.024 m². Totaal is er nog ca. 1.707 m² beschikbaar. Deelhuur is mogelijk vanaf 143 m² Het kantoorgebouw is voorzien van 223 parkeerplaatsen. Het gehuurde is o.a. voorzien van representatieve entreehal met centrale receptie, voorzien van vide en zitplaatsen, twee zogenaamde 13 persoonsliften, isolerende, zonwerende HR-beglazing in aluminium kozijnen, per bouwlaag toiletgroepen, minder valide toilet op de begane grondlaag. Aanvaarding in overleg. Collegiaal in de verhuur met Thoma TBB Bedrijfsmakelaars.
Rodenburg www.rodenburg.nl Basis 113_versie.DEF.indd 1
Bedrijfsmakelaars
055 5 268 268 11-06-2008 21:22:37
Fotografie gerhard witteveen + tekst jan bloodshoofd & antoine joosten = financieel en fiscaal nieuws
093
Vergoeding bijzondere
ziektekosten door werkgever Tekst antoine joosten
Als werknemer/directeurgrootaandeelhouder kunt u tot 1 januari 2009 nog gebruik maken van de regeling ‘vergoeding bijzondere ziektekosten door de werkgever’. Ziektekosten van uzelf, uw partner en thuiswonende kinderen kunnen belastingvrij door uw bedrijf worden vergoed als het basispakket van de zorgverzekering dat niet doet. Bij deze kosten kunt u
denken aan kronen, brillen, contactlenzen en het laseren van ogen. De nominale premie van de zorgverzekering valt niet onder deze regeling. De vergoeding mag niet in een arbeidsovereenkomst zijn vastgelegd of op een andere wijze zijn overeengekomen. Is zo’n overeenkomst er wel, dan is de vergoeding niet belastingvrij. Daarnaast dient de vergoeding incidenteel te zijn en voor het einde van het jaar te zijn verstrekt of toegezegd. De door de werkgever
vergoede ziektekosten komen niet ook nog in uw aangifte inkomstenbelasting in aanmerking als aftrek buitengewone uitgaven inzake ziektekosten.
Tip: Overweeg bijzondere ziektekosten dit jaar nog ten laste van uw bedrijf te brengen.
Wetsvoorstel Harmonisatie
jaarrekening en aangifte vennootschapsbelasting Tekst jan bloodshoofd
Vennootschappen leveren jaarlijks een commerciële jaarrekening aan de Kamer van Koophandel en een fiscale aangifte vennootschapsbelasting aan de Belastingdienst. Om de administratieve lasten voor ondernemers te verlagen bespreekt de Tweede Kamer een wetsvoorstel
093 Nieuws.indd 1
dat kleine rechtspersonen de mogelijkheid biedt te volstaan met één gecombineerd document. Kleine rechtspersonen zijn vennootschappen die na toepassing van de fiscale waarderingsgrondslagen voldoen aan twee van de volgende drie criteria: balanstotaal < € 4,4 miljoen omzet < 8,8 miljoen aantal werknemers < 50
Kleine rechtspersonen houden overigens de mogelijkheid hun jaarrekening en fiscale aangifte op de gebruikelijke wijze te blijven opstellen.
Conclusie: het wetsvoorstel Harmonisatie jaarrekening en aangifte vennoot schapsbelasting verkleint de administratieve last op kleine rechtspersonen.
6/11/08 11:28:29 PM
094
“Met één hand aan de reling
leer je niet zwemmen” Zijn voorkomen heeft wel iets van de jongensachtige gemoedelijkheid van oom agent, maar onderschat Geert Roelofs niet: vasthoudende no-nonsense ondernemer die zich de kaas niet van het brood laat eten. Ooit begonnen als politieman, nu directeur-eigenaar van Vigilat Beveiligingen bv. Zelfbewust maar geen controlfreak. “Ik delegeer alles.” Waarom ging u ooit bij de politie? Politieman leek me een sportieve en afwisselende baan. Bovendien lagen de banen in 1980 niet voor het opscheppen; het beste wat je kon overkomen was ambtenaar worden. Waarom bent u er dan mee opgehouden? Na zeven jaar werd ik steeds meer geconfronteerd met de beperkingen van het werk bij de politie. Als politieman ben je gebonden aan allerlei wetten en regels over hoe je moet optreden – en terecht. Maar ik kon me daardoor te weinig onderscheiden. Mijn toekomst lag min of meer vast, want mijn carrière was voorspelbaar. Het idee dat ik van meet af aan wist wat ik op mijn 65e zou verdienen benauwde me. Hoe kwam u op het idee een beveiligingsbedrijf te beginnen? Als politieman reed ik ‘s nachts wel eens op een industrieterrein of in een winkelstraat waar een alarm afging. Nou, dan stond je daar te wachten. En nog eens een keer te wachten. Dat duurde en duurde... Dan denk je: er moet toch iemand zijn die een sleutel heeft van dat pand! Beveiliging was toen in handen van grote landelijke
Vigilat.V3.indd 2
organisaties. De dichtheid van beveiliging bepaalt de snelheid van de service, en in Apeldoorn was op dat gebied nog weinig geregeld. Vertel eens over uw stap naar het ondernemerschap. Ik hield mijn plannen eens tegen anderen aan, om af te tasten wat zij ervan vonden. Naast mijn werk studeerde ik twee jaar lang in de avonden om mijn middenstandsdiploma en vakdiploma’s voor de beveiligingsbranche te halen. Toen heb ik mijn baan opgezegd. Nee, ik wilde niet parttime bij de politie blijven werken; met één hand aan de reling leer je niet zwemmen. Het was pompen of verzuipen. En daar zit je dan, alleen op een kamertje. Ja, ik ben een teamplayer en houd van mensen om me heen, dus die saamhorigheid heb ik in het begin wel gemist. Vooral mijn opleidingstijd bij de politie is fantastisch geweest. We trokken met tachtig toekomstige collega’s vijf dagen per week 24 uur per dag op. Je wordt een beetje familie van elkaar. De streken die we hebben uitgehaald... Buikspieren kreeg je puur
van het lachen, daar hoefde je niet voor naar de sportschool. Hebt u uw bedrijf meteen Vigilat genoemd? Ja. In die tijd luidde het officiële motto van de politie Vigilat ut Quiescant - Ik waak opdat zij rusten. Gekscherend zei ik tegen mijn oud-collega’s: “Ik waak wel, gaan jullie maar rusten.” Wat was het eerste probleem dat u als kersverse ondernemer tegenkwam? Mijn onervarenheid. Als ondernemer neem je voortdurend beslissingen. Over sommige kun je nadenken, andere moet je snel nemen. Ik liep aan tegen het gebrek aan feedback. Dat je niet even kunt overleggen of ruggespraak houden. Wat was uw eerste belangrijke beslissing? Toen ik een jaar of drie zelfstandig ondernemer was zou een groot Amerikaans concern een vestiging in Apeldoorn bouwen. Ik mocht meedingen naar deze megaopdracht waarmee zo’n 1,2 miljoen gulden was gemoeid. Dat was veel meer dan mijn jaaromzet! Alle instructies en contracten werden in het Engels aangeleverd. Ik heb me wel honderd
6/11/08 9:47:33 PM
Fotografie medea huisman + tekst judith wermenbol = van nul tot zaak geert roelofs
095
Geert Roelofs: vasthoudende no-nonsense ondernemer.
Vigilat.V3.indd 3
6/11/08 9:47:34 PM
“Keus is net zo flexibel als onze programmering” . “Een schouwburg heeft, letterlijk, dag en nacht publiek. Mensen die uit zijn, die willen genieten. Het is daarom essentieel dat we niet alleen een goed programma bieden, maar dat de entourage waarin dat gebeurt er schitterend uitziet.” Met deze inleiding begint een interview met de Manager Operations van Orpheus in Apeldoorn, een van de bekendste schouwburgen in Nederland. Het is een verhaal over de noodzaak van en de manier waarop hij hun en-
tourage schitterend houdt. En vooral over hoe gecompliceerd zoiets is in een bedrijf dat vaak 7 dagen in de week en 24 uur per dag mensen over de vloer heeft
Het is één van de vijf praktijkvoorbeelden, die gebundeld zijn in een publicatie, die onlangs het licht zag. Vijf interviews, waarin de verantwoordelijke managers van zeer uiteenlopende organisaties de noodzaak van schoonmaak binnen hun organisatie belichten. Keus Schoonmaak en Diensten BV Tweelingenlaan 25 7324 AP Apeldoorn Telefoon : 055 - 368 33 88 Telefax : 055 - 368 33 99 Benjamin Franklinstraat 16 8013 NC Zwolle Telefoon : 038 - 460 28 74 Telefax : 038 - 460 28 76 E-mail: info@keusschoonmaak.nl www.keusschoonmaak.nl
Keus_Orpheus.indd 1
De manager Inkoop & Parts van een grote, landelijk werkende autodealer van een wereldmerk bijvoorbeeld. De P&O coördinator van een van de bekendste, zo niet dé bekendste beddenfabrikant van Nederland. De man die, onder andere, verantwoordelijk is voor de facilitaire dienst van een van de grootste organisaties op het gebied van uitvaartverzorging. En, tenslotte, met de Business Unit Manager van een van de belangrijkste spelers op de Nederlandse markt als het om beveiligingssystemen gaat.
Vijf totaal verschillende organisaties, managers, invalshoeken en meningen. Maar wél allemaal over één bedrijf:
Wanneer u geïnteresseerd bent in deze publicatie, is een telefoontje of mailtje voldoende om die per omgaande toegestuurd te krijgen.
10-06-2008 12:18:15
Fotografie medea huisman + tekst judith wermenbol = van nul tot zaak geert roelofs
keer achter de oren gekrabd. Kan ik het aan? Kan mijn bedrijf het aan? Spring ik mijn stok niet voorbij? Ik bedoel, je droomt van zo’n opdracht, maar je moet het ook waar kunnen maken. Uiteindelijk besloot ik te offreren. Hoe is dat afgelopen? In de aanbestedingsfase gebeurde er iets. Zit ik met die man van dat bedrijf om de tafel als hij zich laat ontvallen: “Ik ben mijn keuken aan het verbouwen. Nou, voor mij geen vakantie dit jaar - zoveel verdien ik nu ook weer niet.” Thuis blijf ik maar piekeren. Wat moet ik met die opmerking? Moet ik hierop ingaan om die klus binnen te slepen of is dit een test? Als we nog met drie bedrijven over zijn heb ik weer een gesprek met hem. Zegt hij ineens: “Ik ga met een stel kerels een dag of tien op snowscooters door Alaska. Heb jij misschien zin om mee te gaan?” Op dat moment wist ik: dit wil ik niet. Als ik hier aan begin, waar eindigt dit dan? Twee dagen daarna belt hij om me te feliciteren: ik had de opdracht. Hij had me keihard uitgeprobeerd. Kijk, tot op de dag van vandaag verkoopt ons bedrijf vertrouwen. Als manager heb ik op dat gebied een voorbeeldfunctie. Zo zal ik bijvoorbeeld geen druppel drinken als ik nog moet rijden. Zulke dingen kan ik me gewoonweg niet permitteren. Net als in andere organisaties worden in ons bedrijf wel eens fouten gemaakt, maar
Vigilat.V3.indd 5
géén die je bewust kunt vermijden. Waaraan heeft Vigilat zijn groei te danken? In elk geval niet aan een actief verkoopapparaat. De groei van ons bedrijf komt voort uit relatiebeheer. Wij zijn als een olievlek: we schreeuwen niet van de daken wie we zijn maar groeien horizontaal. Mijn standpunt is altijd geweest: de grootste groei haal je uit bestaande klanten. Bovendien zegt een tevreden, kritische klant ook tegen de buurman hoe hij denkt over jouw bedrijf. Het is die klant die bepaalt hoeveel jij groeit. Wat is ondernemerschap volgens Geert Roelofs? Als ondernemer moet je enerzijds eigengereid zijn, je eigen visie bepalen en je koers uitzetten. Anderzijds moet je andere mensen zo kunnen enthousiasmeren dat ze jouw liedje meefluiten en dat het nog leuk klinkt ook! Dat is ondernemerschap. Hebt u een gouden tip? Ik heb nagenoeg nooit vreemd vermogen gebruikt. Mijn gouden ondernemersregel is: je moet het eerst verdienen voor je het kunt uitgeven. Vigilat is nu geen kleine speler meer; heb u eigenlijk ooit een managementcursus gevolgd? Nee, nooit. Maar ooit las ik dat een goede ondernemer een beetje lui moet zijn.
097
In eerste instantie vond ik dat een raar standpunt want als ondernemer loop je je benen uit je gat. Maar later begreep ik het. Wie is erbij gebaat als jij sneuvelt omdat je tachtig uur per week werkt? De organisatie is uitsluitend gebaat bij continuïteit en bij jouw creativiteit. Daarom heb ik al snel het standpunt verlaten dat ik het allemaal zelf wel kan. Ik delegeer alles. Nee, dat is niet moeilijk. De mensen aan wie ik delegeer hebben jarenlang gestudeerd en zijn speciaal opgeleid op hun vakgebied. Moet ik dat dan beter doen? Ondernemers moeten hun dagelijkse beslommeringen uit handen durven geven. Het succes van Vigilat wordt voor een groot deel trouwens bepaald door de fantastische groep mensen waarmee ik hier samenwerk. Een ondernemer kán het ook helemaal niet alleen. Wat is het mooiste compliment dat iemand u als ondernemer ooit heeft gemaakt? Ik besef goed dat ik in de afgelopen twintig jaar ben veranderd. Een ondernemer krijgt echt wel wat stootjes links en rechts en er is best wel eens aan mijn stoelpoten gezaagd. Toen ik voor mezelf begon zei een vriend van me: “Ik hoop dat je, ook als je succesvol bent, dezelfde prachtige klootzak zult blijven die je nu bent.” Laatst kwam ik hem tegen en hij zei: “Geert, je bent nog steeds dezelfde mooie klootzak.” Kijk, succes is heel betrekkelijk, maar zoiets ontroert me.
6/11/08 9:47:37 PM
098
Interview Sam Verwaijen
De zin & onzin van management- en leiderschap Zelf omschrijft hij Het Glazen Huis in Klarenbeek als een bijzondere plek waar mensen kunnen â&#x20AC;&#x2DC;landenâ&#x20AC;&#x2122;, onthaasten, zichzelf terugvinden en zichzelf ontwikkelen. Niet alleen intrigeert de locatie, ook is het originele aanbod aan trainingen en opleidingsmogelijkheden onderscheidend. Een gesprek met trotse eigenaar Sam Verwaijen over de Zin & Onzin van management- en leiderschapstrainingen.
zinenonzinvan.indd 2
6/11/08 10:11:10 PM
Fotografie Moniek Polak + tekst Coen Seur = de zin en onzin van management- en leiderschap
Je hebt na het plotselinge overlijden van je vader, drie jaar geleden, de toko overgenomen. Wat voor leider was je vader? Mijn vader was een pure en gepassioneerde trainer/coach, die nadrukkelijk zijn stempel drukte op het reilen en zeilen binnen Het Glazen Huis. Hij was de bedenker van de concepten, alles ging zoals hij dat wilde. Het was geen uitgesproken commerciële man, meer iemand met een stellige overtuiging over wat er wel en niet binnen Het Glazen Huis diende plaats te vinden. Een soort verlicht despoot eigenlijk? (Grinnikt) Zoiets ja, het was zijn kracht en tegelijk zijn valkuil, omdat het een remmende invloed had op de noodzakelijke vernieuwende input van andere trainers en coaches. Hoe pak jij het aan? Zelf ben ik geen trainer/coach, maar ik creëer als eigenaar een zo divers mogelijk spectrum aan trainingsactiviteiten rondom de concepten van mijn vader. Ik heb niet
de creativiteit om een authentieke opzet zoals die van hem te verzinnen, daar ben ik veel te rationeel voor. Maar juist door die verstandelijke inslag ben ik in staat om de impact van zijn werk te verdiepen en te versterken Het kernconcept is nog altijd de zogenaamde Span of Control, waarin de metaforische overeenkomst wordt gemaakt tussen het leiden van een afdeling, organisatie of bedrijf en het mennen van paarden. In de ontmoeting en het werken met de paarden komen managers zichzelf tegen: hoe ga ik om met mijn eigen en andermans weerstand, hoe echt ben ik, hoe eerlijk ben ik, hoe consistent ben ik, hoe invoelend ben ik, hoe daadkrachtig ben ik? Het concept slaat nog steeds enorm aan, getuige de
zinenonzinvan.indd 3
- vaak gerenommeerde - bedrijven die voor deze ‘ervaring met aanspanning’ in de rij staan! We gaan verder met een aantal prikkelende stellingen over leiderschap en management. Numero uno: ‘Leiderschap is een keuze, geen positie. Iedereen kan het.’ Hoezo, leiderschapstrainingen? Nee, ik denk het niet dat iedereen leiderschap in zich heeft. Als ik de vergelijking maak met hoe mens en paard zich tot elkaar verhouden, dan kun je de mens kwalificeren als ego en het paard als kuddedier. In de paardenkudde is een hengst de natuurlijke leider. Als je die positie gaat vergelijken met het bedrijfsleven, dan kan iemand leider zijn op grond van eerder verworven competenties of op basis van natuurlijk leiderschap. Het personeel dient zijn leider te volgen in de richting die hij aangeeft; links is links en rechts is rechts. Het mooie van natuurlijke leiders is, dat zij gevolgd worden door anderen vanuit de ‘flow’, het natuurlijke gevoel voor afstemming, synergie en een
gezamenlijke koers. Dus iemand kan kiezen voor de positie van leiderschap, maar dat maakt hem nog geen natuurlijk leider of een geschikt manager. Sterker nog: leider en manager worden vaak vrolijk door elkaar gehaald. Tijdens trainingen voor managers over leiderschap zeggen we vaak: jullie zijn goede managers, wellicht de beste managers, maar in tijden van verandering hebben we leiders nodig en geen managers! In de stroom van het voorafgaande zal deze wijsheid van Loa Tse je zeker aanspreken: ‘Een slecht leider is hij die door anderen wordt veracht. Een goed leider is hij die door anderen wordt vereerd.
099
Een groot leider is hij waarvan de mensen zeggen: We hebben het zelf gedaan. ’Ja, in deze uitspraak zie je weer het belang van ‘flow’ - het gemeenschappelijke gevoel - en het natuurlijk leiderschap. Managementgoeroe Peter F. Drucker beweert daarover het volgende: ‘Management is de dingen goed doen, leiderschap is de goede dingen doen.’ Mee eens? Zeker, daar leggen we hier ook de nadruk op. Goed managen kun je voor een groot deel leren en is daarmee vooral verbonden aan kunde, natuurlijk leiderschap appelleert vooral aan de persoonlijk al aanwezige kunst om te kunnen leiden. Kijk maar eens naar een voltallig managementteam; de natuurlijke leider pik je er meestal zo uit! Uiteraard is het bij zowel managementals leiderschapstrainingen altijd de bedoeling om competenties van mensen te activeren en te benutten.
Oké Sam, we sluiten af met een opmerkelijke stelling van oud-president Harry Truman: ‘Leiderschap is de kunst om mensen te laten doen wat ze niet willen, en ze dat leuk te laten vinden.’ (Glimlachend en na lichte overpeinzing) Ik denk niet dat we dit onder het kopje groot leiderschap moeten plaatsen. Wel een interessante quote om over na te denken trouwens; het lijkt op een minipleidooi voor de communistische aanpak! En ja, als je de opdracht hebt om mensen met zachte manipulatie tot iets te bewegen, dan heb je als manager – strikt genomen – je ‘ding goed gedaan’. Maar het is natuurlijk moeilijk vol te houden, dat je daarmee ook ‘het goede ding’ gedaan hebt!
6/11/08 10:11:11 PM
100
Netwerken voor de natuur
Het Veluwe Gilde Veluwse bedrijven hebben sinds kort een nieuwe mogelijkheid om te netwerken. Zij kunnen donateur worden van Het Veluwe Gilde en zodoende contacten leggen met andere bedrijven, meer te weten komen over de natuur op de Veluwe én projecten ondersteunen op het gebied van natuurvoorlichting en -educatie. “De Veluwe is het grootste aaneengesloten bos- en natuurgebied van NoordwestEuropa, circa 100.000 hectare groot”, vertelt Rob Schuitemaker, directeur van het pas opgerichte Veluwe Gilde. “Maar bij veel mensen is het belang van het natuurgebied niet bekend, ook niet binnen bedrijven op de Veluwe. Daar willen wij verandering in brengen.” Voor de donateurs wil het gilde vier maal per jaar exclusieve bijeenkomsten organiseren, waarbij bedrijven op een ongedwongen manier kunnen netwerken en informatie krijgen over natuur en cultuurhistorie. “Er wordt dan niet verteld over de biologie van de geelgerande waterkever, maar we geven een beeld van het totaal. Wat maakt die Veluwe zo bijzonder? En wat is het belang van een goed bos- en natuurbeheer? Als men bijvoorbeeld weet wat het belang is van rust voor het wild en waarom bepaalde wegen
Stichting Natuurvoorlichting.V3.indd 2
zijn afgesloten voor het verkeer, dan zal hier veel meer begrip voor zijn.” Ook wil het gilde schaapskooien, kastelen en landhuizen bezoeken en staan er bezoeken aan particuliere landgoedeigenaren op het programma. “Vaak is niet bekend welk belangrijk werk die eigenaren met veel passie en liefde doen. Tijdens zo’n bezoek maken de donateurs kennis met de complexe beheermaatregelen die de landeigenaren moeten treffen”, vertelt Schuitemaker. “Wij belichten allerlei zaken van verschillende kanten, zodat iedereen
6/11/08 9:41:05 PM
Fotografie stichting natuurvoorlichting veluwe + tekst gonny de weerd = GOED bedoeld HET VELUWE GILDE
zijn eigen mening kan vormen.” Het gilde zal tijdens de netwerkbijeenkomsten veel aandacht besteden aan de Veluwse gastronomie. “We werken veel samen met de Echoput en Golden Tulip hotels, maar we komen ook bij een eenvoudig restaurant waar de kok een heerlijke wildragout kan maken.” Natuurvoorlichting Veluwe Schuitemaker streeft in het eerste jaar naar een donateuraantal van honderd. Met de donaties wil hij projecten van de Stichting Natuurvoorlichting Veluwe nieuw leven inblazen. Van deze stichting is hij, naast zijn werk als parttime adviseur flora- en faunawet bij de provincie Utrecht, al 15 jaar directeur. Schuitemaker wil schoolkinderen en ouderen meer kennis bijbrengen over de Veluwe. Ook is hij van plan een kenniscentrum over de Veluwe op te zetten en weer een nieuwe cursus voor Veluwse natuurgidsen te starten. “Deze opleiding is gecertificeerd door de provincie Gelderland. Veel mensen die al een opleiding tot IVN-gids achter de rug hadden, volgden haar. Zelfs voor mensen die bij Staatsbosbeheer werken biedt de opleiding een verdieping van de kennis over bijvoorbeeld de grote hoefdieren en het beheer van bos en natuur.” De afgelopen twee jaar hebben vijftig natuurgidsen de opleiding succesvol afgerond.“In 2009 willen we
Stichting Natuurvoorlichting.V3.indd 3
met onze Stichting Natuurvoorlichting Veluwe zeker dertig scholen en dertig zorgcentra bezoeken. Voorheen deed de stichting soortgelijk werk, gesubsidieerd via het Europees Fonds en de provincie Gelderland. Maar liefst 25.000 schoolkinderen woonden presentaties bij op hun basisschool. “We vertellen de kinderen op een boeiende wijze over de Veluwe aan de hand van geweistangen van een edelhert, damhert en ree. Tijdens een diaklankbeeld van een uur volgen we een boswachter in het bos en laten zo allerlei zaken zien die hij tegenkomt, van het verplaatsen van een camping tot het aanrijden van wild.” Met de steun van een klein aantal donateurs kan de stichting zijn educatieve presentaties voortzetten onafhankelijk van subsidies. “We werken heel efficiënt met veel vrijwilligers, van wie acht natuurgids zijn.”
101
de stichting een solide financiëlebasis bieden. Hij heeft er alle vertrouwen in dat dit gaat lukken. “We bieden bedrijven een unieke manier om te netwerken. En ze ondersteunen met hun donateurschap ook nog de belangrijke projecten van onze stichting. Bedrijven moeten er trots op zijn dat ze op de prachtige Veluwe zijn gevestigd. ” Het Veluwe Gilde wordt ondersteund door Boon Accountants, Nysingh advocaten en notarissen en Balanced Business Network. In september en oktober organiseert Het Veluwe Gilde introductiebijeenkomsten. Meer informatie hierover kunt u verkrijgen bij Rob Schuitemaker, telefoon 06-520 42 904, e-mail info@natuurvoorlichtingveluwe.nl
Solide basis Ook is de stichting goed voor ongeveer tweehonderd arrangementen op jaarbasis, waarmee ze een deel van haar inkomsten genereert. “Tijdens familiereünies, bedrijfsuitstapjes of als pauzeprogramma van bedrijfstrainingen brengen wij de mensen terug naar de natuur via diaklankbeelden, wildspeurtochten en natuurexcursies.” Met de donaties van Het Veluwe Gilde wil Schuitemaker het werk van
6/11/08 9:41:09 PM
102
102-103-105 De Reis_v3.indd 2
6/11/08 6:29:04 PM
Fotografie + tekst rientjes & partners = de reis valencia
103
Vergaderen onder de zon! Valencia, vrijdagavond. Binnen twee uur vliegen zijn we in een andere wereld beland. Het is hier driehonderd dagen per jaar zonnig, ze zeggen dat de ‘echte’ Heilige Graal in de indrukwekkende gotische kathedraal huist, je vindt hier paella, tapas en flamenco. Massatoerisme is er nog niet; geschiedenis des te meer. Wat een heerlijk oord voor een werkconferentie! Het programma is aangepast aan het Spaanse klimaat, met een flinke siësta waarin we de stad kunnen verkennen of luieren aan het strand. Vanavond is nog vrij; met een paar collega’s lopen we oriënterend en flanerend door de stad.
102-103-105 De Reis_v3.indd 3
6/11/08 6:29:05 PM
De 6$! GROEP is dĂŠ specialist op het gebied van DRUKWERK, PRINTING ON DEMAND, GRAlSCH ONTWERP en MULTIMEDIA OPLOSSINGEN.
â&#x153;&#x201C; DRUKWERK
Met vestigingen in Apeldoorn, Arnhem, Deventer en Enschede is er altijd een vestiging bij u in de buurt.
â&#x153;&#x201C; PRINTING ON DEMAND
-Ă?Ă?R WETEN â&#x153;&#x201C; GRAlSCH ONTWERP
â&#x153;&#x201C; MULTIMEDIA
4 s % INFO APELDOORN adv Rodenburg.indd 1 1 adv_VDA_230x300.indd
VDA GROEP NL s ) WWW VDA GROEP NL 11-06-2008 10-06-2008 21:39:08 17:17:49
Fotografie + tekst rientjes & partners = de reis valencia
De laatste jaren is enorm geïnvesteerd in Valencia. De gotische, renaissanceen barokke pracht en praal zijn in oorspronkelijke staat gerestaureerd. Daarnaast bloeit het modern design in alle soorten en maten. Van kleding, meubels en designwinkels tot hypermoderne architectuur. De prachtige stranden Arenas en Malvarossa liggen op slechts enkele minuten van het oude stadscentrum. Eindeloos lange stranden omzoomd met talrijke restaurants. We kiezen alvast een plek waar we morgen met onze blote voeten in het zand gaan genieten van een heerlijke paella. Of worden het tapas? Gelukkig zijn we hier drie dagen. In onze reisinformatie staat beschreven hoe veelzijdig Valencia is, of je hier nu privé of zakelijk komt. Zo overnachten wij in een gewoon zakenhotel, maar het had ook in een meer trendy hotel of een stijlvolle hacienda gekund. Vergaderingen en trainingen kunnen hier in de open lucht: je hoeft geen rekening te houden met regen! Zitten wij morgen omringd door sinaasappelbomen en rijstvelden? En zouden we ons dan werkelijk bezighouden met de toekomstige koers van het bedrijf, of zwerven
102-103-105 De Reis_v3.indd 5
onze gedachten weg in het lyrische landschap? Misschien komen we op verrassende ideeën in zo’n geheel nieuwe omgeving. Ik ben hier in elk geval nog niet eerder geweest, en de collega’s die ik heb gesproken ook niet. We slenteren door de oude wijk El Carmen met pittoreske nauwe straatjes en pleintjes vol terrassen, monumentale gebouwen en fonteinen. Ook de middeleeuwse zijdebeurs en het marktgebouw waar de Valenciano’s hun dagelijkse boodschappen halen liggen in deze wijk. Natuurlijk is dit ook de studentenwijk en kun je er ‘s avonds goed uitgaan in allerlei gelegenheden van hippe nachtclubs tot rokerige jazzkelders. We zakken op een terrasje neer voor een glas Valenciaanse wijn, voordat we – toch later dan gepland – terugkeren in het hotel. De volgende ochtend begint de conferentie al vroeg, zodat we kunnen profiteren van de koele ochtenduren. Na de siësta aan het strand werken we door tot een eind in de avond waarna de volgende dag opnieuw bijtijds begint. De inspirerende omgeving en het zuidelijke ritme geven een ontspannen sfeer waarin we tot verrassende resultaten komen. Op de
105
Meer informatie over Valencia als zakelijke reisbestemming vindt u op www.rientjes.nl
laatste dag bezoeken we het stadspark El Turia, dat in de volksmond wel ‘CulTuria’ genoemd wordt. Het is een groene zoom van zo’n 9 kilometer lengte die rondom de stad loopt. Vroeger was hier de rivierbedding van de Turia. Maar vanwege zijn veelvuldige overstromingen is de rivier in de jaren zestig drooggelegd en omgetoverd tot een prachtig park. Daar doen we het ‘Guggenheim van Valencia’ aan: het City of Arts and Science Museum. Na een laatste sessie waarin we een stappenplan voor het volgende jaar en een globale planning voor de langere termijn maken, keren we terug naar het vliegveld. Valencia was een gelukkige keuze; ook de sceptici die op kantoor hadden willen blijven delen die conclusie. Het geeft een extra dimensie om de deur uit te gaan. Niet alleen inhoudelijk hebben we goed gewerkt, ook voor de teambuilding waren dit nuttige dagen. Dat we niet in een luchtballon of cabrio hebben gezeten en geen flamenco-workshop hebben gevolgd, doet daar niets aan af. Voor die dingen kom ik wel een keer terug in een vakantie.
6/11/08 6:29:18 PM
106
Springwater.indd 2
6/11/08 9:39:19 PM
FOTOGRAFIE KATELIJN SMEEK + TEKST KATELIJN SMEEK = GOED BEDOELD FAIRWATERSPRINGS
107
De Apeldoornse ondernemer Mark van Hunnik heeft recentelijk de nieuwe onderneming FairWaterSprings opgestart. Dit jonge bedrijf brengt bronwater van het gelijknamigemerk onder privaat label op de internationale markt. Vóór zijn retail- en nu business-to-business activiteiten was Mark van Hunnik vooral actief in het opzetten van dealer-netwerken van agenten en/of distributeurs voor multinationals. Confectiebedrijven in lagelonenlanden waren zijn belangrijkste afnemers. “'Lagelonenland' was zo’n 15-20 jaar geleden ongeveer het synoniem voor 'armoede'. Ik heb tijdens de 10 jaar waarin ik rondgereisd heb in o.a. het Verre Oosten, Latijns-Amerika, Noord-Afrika en de voormalige Oostbloklanden veel doffe ellendegezien. Dit is toch altijd wel latent aanwezig gebleven in de periode erna”, vertelt Van Hunnik, om aan te geven welke motivatie er nu eigenlijk aan zijn nieuw opgerichte bedrijf ten grondslag ligt.
Water met een missie FairWaterSprings heeft een visie en een missie die er niet om liegen. De kersverse onderneming wil zorgen voor schoon en veilig drinkwater en 'sanitatie' (o.a.sanitaire voorzieningen en daarmee samenhangende educatie omtrent hygiëne, onderhoud van waterputten enz.) voor mensen in arme landen in Azië, Afrika en LatijnsAmerika. Hoe doet de waterhandelaar dat? “Ik verkoop natuurlijk mineraalwater/bronwater en sta 25 procent van de brutowinst van mijn bedrijf af aan organisaties die voorzien in schoon en veilig drinkwater en sanitatie.” FairWaterSprings B.V. is hiertoe een samenwerkingsverband aangegaan met Oxfam Novib, een ontwikkelingsorganisatie die strijdt voor een rechtvaardige wereld zonder armoede. De achtergronden en overwegingen die bij de oprichting een rol hebben gespeeld zijn o.a. dat het consumptiegoed 'gebotteld water' momenteel zeer actueel en zelfs 'hot' is. Hetzelfde geldt voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). “Goed moment
Springwater.indd 3
dus om deze twee elementen aan elkaar te koppelen en hierop mijn concept te baseren”, aldus Van Hunnik. “Mensen staan steeds meer open voor zaken als producten die een link hebben naar het goede doel, de combinatie van milieu en duurzaam ondernemen, biologische producten, recyclebare en down-cyclebare producten enz. Sterker nog: veel multinationals richten hun strategie en beleid er tegenwoordig op.” Product met een verhaal Bij het in de markt zetten van FairWaterSprings richt Van Hunnik zich niet uitsluitend op waterconsumptie in een bepaalde markt, de consumptie per hoofd van de bevolking of het totale marktvolume. Hij let ook zeer sterk op de cultuur en mentaliteit in een bepaalde regio. Waar normen en waarden, duurzaam ondernemen, milieu, maatschappelijk verantwoord ondernemen en aanschaf van producten met de link naar het goede doel hoog in het vaandel staan, daar vindt hij zijn markt. De praktijk wijst uit dat dit werkt: “Ik ben er na een paar maanden achter dat
potentiële afnemers zeer openstaan voor mijn product met zijn link naar mvo! Vanzelfsprekend moeten de prijs en de logistiek ook kloppen en het product moet goed 'smoelen'. Maar dat dit product leeft en een verhaal heeft, is mijn onderscheidend vermogen t.o.v. de concurrent”, zegt Van Hunnik. “De distributie-kanalen die ik met dit bedrijf aan het bewerken ben, zijn divers: horeca, de conveniencemarkt met de zgn. 'bottle-to-go', catering, de bedrijvenmarkt enz. Er zijn bedrijven die het mooi vinden om een fles FairWaterSprings op de vergadertafels te hebben staan voor intern gebruik. Daarnaast geven bedrijven bijvoorbeeld de mooie glazen fles, maar het kan ook de pet-fles zijn, cadeau aan (kopende) klanten. Mijn accountant bijvoorbeeld doet beide. Dit is slechts één voorbeeld om de brede afzetmogelijkheden aan te duiden. Kortom: de mogelijkheden zijn wat mij betreft onbegrensd.”
6/11/08 9:39:23 PM
Smaakmakend in catering, spraakmakend in kookclinics
# !4 % 2 ) . ' % . +/ / +# , ) . ) # 3
Rijksstraatweg 25 • Twello • T 0571 - 27 24 04 info@linthorst.nl • www.linthorst.nl
Adv.Linthorts.indd 1
11-06-2008 20:50:48
109
Zakelijk gelezen
Topinspiratie Katja Staartjes
Een boek voor iedereen die zijn persoonlijke top wil bereiken en het beste uit zichzelf wil halen. Je kunt meer dan je denkt. Bergbeklimmer Katja Staartjes kan het weten: zij maakte haar droom waar en beklom de Mount Everest. In dit boek inspireert ze lezers dromen om te zetten in concrete doelen en die vervolgens te realiseren.
Overtuigingskracht N. Goldstein
Met dank aan: Nicolien de Groot, Nawijn & Polak
De Kama Sutra van Business Nury Vittachi
India is altijd een bron van levenswijsheid geweest. Van over de gehele wereld hebben mensen pelgrimstochten naar India gemaakt om hun kern te vinden, de reis naar binnen te maken en hun energie
Vaar je eigen koers Ontdek je authentieke leiderschap Bill George
De reis naar leiderschap is er een van vele pieken en dalen, de nodige tegenslagen, maar ook van beloningen en verleidingen. Als je een authentiek leider wilt worden,
Toptalent - De 9 universele criteria van toptalent R. Knegtmans
Wie zijn de absolute toptalenten van deze tijd en – vooral – waar herken je ze aan? Hebben ze eigenlijk wel gemeenschappelijke kenmerken en wat onderscheidt hen van ‘gewoon’ goede talenten? Wanneer de economie wereldwijd fors aantrekt, neemt de aandacht voor het fenomeen toptalent toe. In organisaties waar het om technologie gaat, is de schaarste nu al klemmend,
zakelijk gelezen.V3.indd 1
Waarom willen mensen minder als je ze meer biedt ? Hoe krijg je het eerste schaap over de dam? Welk woordje maakt je een stuk overtuigender? Wanneer geloven mensen alles wat ze lezen ? Elke dag staan we voor uitdagingen om anderen te overtuigen, zowel op het werk als privé. Wat maakt dat anderen ‘ja’ zeggen? In 50 trefzekere korte
Een expeditie is het leven in een notendop: op weg naar 8000 meter hoogte word je niet alleen lichamelijk op de proef gesteld, vooral mentaal moet je over veerkracht beschikken. Staartjes vertelt hoe zij haar toppen bereikte en trekt parallellen tussen haar klimervaringen en alledaagse situaties. Wat kom je onderweg allemaal tegen? Wat is écht belangrijk? En wat bepaalt of je je top wel of niet haalt? ISBN 978-90-57592-97-3 | € 17,50
verhalen ontraadselt Overtuigingskracht de geheimen van de psychologie van het beïnvloeden. De auteurs vertalen de uitkomsten van gedegen wetenschappelijk onderzoek op aanstekelijke wijze naar de dagelijkse praktijk en presenteren een scala aan dagelijkse strategieën waarmee ook u een meester kunt worden in het overtuigen, of u nu vertegenwoordiger, beleidsmaker, verpleger, manager of ober bent. ISBN 978-90-57122-72-9 | € 19,95
te herbronnen. De geheimen van die rijke, spirituele kracht liggen verscholen in oude Indiase teksten, en dit boek ontsluit de essentie van die wijsheid op een toegankelijke manier. Deze klassieke teksten zijn niet uitsluitend voor hippies. Ze bevatten opmerkelijk praktische technieken die mensen kunnen gebruiken om
de teugels in handen te nemen en te houden, en strategische manoeuvres voor succes in zaken en politiek. Bovendien geven ze waardevol advies over communicatieve vaardigheden en tijdloze wijsheden over hoe u uw leven in balans kunt brengen. ISBN 978-90-55945-67-2 | € 19,95
moet je hard werken aan je ontwikkeling en groei. Laat je niet van je koers brengen en bewaar onderweg je originaliteit. In Vaar je eigen koers vertellen 125 topmanagers hoe zij een authentiek leider werden door op hun innerlijk kompas te varen. Dit boek zet je aan tot nadenken over de koers die je moet varen om een leider te worden die
respect verdient. Door de oefeningen in dit boek wordt duidelijk wat je eigen waarden zijn. Zo kun je jezelf ontwikkelen tot een authentieke leider die: een doel met hartstocht najaagt; duidelijke waarden aanhangt; leidt vanuit hart; duurzame relaties onderhoudt; zelfdiscipline toont. ISBN 978-90-27466-86-0 | € 29,95
en in de toekomst zal dat voor veel meer industrieën en disciplines gelden. Verder zullen de landsgrenzen meer en meer vervagen. Het gevecht om talent wordt daarom in toenemende mate een wereldwijde strijd. Door de snelle opkomst van het internet, dat tot in alle vezels van onze hedendaagse samenleving is doorgedrongen, kijkt iedereen over de virtuele schutting bij elkaar naar binnen. Dit boek stelt, aan de hand van interviews, de negen criteria van toptalent centraal. Het beschrijft de kenmerkende verschillen tussen
de ultieme toppers en diegenen die weliswaar zeer goed presteren, maar nét niet uitmuntend. Toptalent is geen wetenschappelijke verhandeling. Het is een oprechte zoektocht naar de doorslaggevende eigenschappen van toptalent. Interviews met Peter Bakker, Ad Scheepbouwer, Anders Moberg, Karel Vuursteen, Onno Ruding, Ben Verwaayen, Dick Berlijn, Georgette Schlick, Jonnie Boer, Tony DeNunzio, Herna Verhagen en vele anderen. ISBN 978-90-47300-57-1 | € 29,50
6/11/08 10:05:43 PM
110
1+1= party
Finale bedrijfshockey Waar Hockeyclub AMHC Waarom Finale bedrijfscompetitie Wie Het elftal van CafĂŠ Confetti tegen het team van Amazing De wedstrijd Oog om oog, tand om tand. De winnaar is Not so amazing: CafĂŠ Confetti Opvallend De flessen champagne die al voor aanvang van de wedstrijd achter de dug-out van Confetti stonden
Fotografie = Arthur Batenburg
nixxx feest Waar Leienplein Waarom Het bevorderen van onderlinge relaties tussen ondernemers. Muziek Blues Brothers, De Sjonnies en DJ Chiel Opvallend Veel bier
Fotografie = Medea Huisman
party.indd 2
6/11/08 10:22:15 PM
1+1= party
111
uitje Businessclub Riant Waar Jerez de la Frontera (Spanje) Waarom Vijfdaagse trip van businessclub Riant Thema Paarden en garnalen Het hotel Riant Beetje jammer Lid worden van Businessclub Riant als je een allergie hebt voor paardenâ&#x20AC;Ś
bob-bijeenkomst Waar Villa Marialust Waarom De maandelijkse BOB- bijeenkomst (Business ontmoet Business) De gastspreker Piet Zoomers (u weet wel; van die volleybalclub) De gasten Uit alle geledingen van de zakenwereld Eten en drinken Ruim voldoende
Fotografie = arthur batenburg
party.indd 3
6/11/08 10:22:42 PM
112
1+1= party
eigen! bedrijvenrally Waar Vertekpunt Marialust Gastheer Amazing Eten als vanouds door Jan Geurts Bijzonder Het evenementenbedrijf Aksie gaf tijdens de tussenstops een demonstratie met haar mobiele klimwand en het ook het paintballen was een hit. Winnaars 1ste prijs: Mensink & Sijtsma Makelaars, 2de prijs: Westland Schilderwerken, 3de prijs: Tecdesign
Fotografie = joost van der schaaf
Wijontwerpen motown party Waar Kapelstraat Wanneer 30 mei Jazz in the Woods wie wijontwerpen (als hoofdsponsor) wie niet Reinders Bijzonder De champagne aangeboden door Club Entrance beetje jammer Dat de rest van het centrum niet zo druk en gezellig was als de Kapelstraat
Fotografie = medea huisman
party.indd 4
6/11/08 10:22:58 PM
1+1= party
113
open huis vda-groep Waar VDA-groep Waarom Een kijkje in een modern grafisch bedrijf Wie Ge誰nteresseerde relaties Bijzonder De prepressafdeling met haar nieuwe serie Apples, de drukkerij met een splinternieuwe drukpers en de afwerking met onder andere een hechtstraat in vol bedrijf
tennisclinic rodenburg Waar Het tennispark van T.C. HIN-de Manege Waarom De tennisclinic voor relaties van Rodenburg Makelaars Wie Jacco Eltingh Paul Haarhuis, Jan Siemerink en jongens uit de onroerend goed en bankwereld Opvallend Transpirerende makelaars (en de kwartaalcijfers van de NVM waren nog niet eens verschenen)
Fotografie = arthur batenburg
opening bisterbosch Waar Jacob Catslaan 1 in Apeldoorn Waarom De opening van het nieuwe kantoor van Bisterbosch Makelaars en Financieel adviseurs Wie makelaars, notarissen en andere relaties Wie nog meer De hele familie Reinders
Fotografie = arthur batenburg
party.indd 5
6/12/08 11:14:08 AM
114
1+1= party
haringparty marialust Waar Waarom Wie Thema Eten Opvallend
ParksociĂŤteit Marialust De jaarlijkse haringparty Wie niet? China (hier geen boycot) Chinese haring Veel hoeden
Fotografie = medea huisman
party.indd 6
6/11/08 10:39:01 PM
spring er eens uit MEt helder advies verzekerd van een zorgeloze toekomst
Jachtlaan 278 7301 GH Apeldoorn Tel. 055 - 5 222 000 www.huninkdorgelo.nl
115 adv HuninkDorgelo.indd 1
11-06-2008 20:42:58
READY WHEN YOU ARE
FREELANDER 2 vanaf e41.800*
Landus B.V. Kayersdijk 150, 7332 AW Apeldoorn - Tel: 055-3600061 - www.landus.nl * Consumentenprijs vanaf ¤ 41.800 incl. BTW en BPM. Leaseprijs vanaf ¤ 895 p.m. excl. BTW (bron: Land Rover Business Partner, full operational lease, 48 mnd., 20.000 km/p.j.) Min./max. verbruik: 7,5 – 11,2 l/100 km, resp. 13,3 - 8,9 km/l, CO2-uitstoot resp. 194 – 265 g/km. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden.
LRAPE8001 Freelander 230x300.indd 1
11-06-2008 11:56:22