1+1=3 Winter 2009

DKS_advertentie.pdf 8-1-2009 17:09:15

Winter 2009 PRIJS 7,95

HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE

INTERVIEW + GERARD VAN REEKUM DE OVERNAME + JOHN EN BEP KA MP DE REIS + ISTANBUL

WINTER 2009 Hans Porringa

113cover_W2009v3.indd 1

Wilma Mooi

Theo ten Tije

+ + + + +

Netwerken Spieren voor spieren Het kantoor van...

Innovatie Nu met stip!

1/30/09 9:10:40 AM

FPSQ FSWWIPEEV! XIPIGSQ MGX EYXSQSXMZI

Blom_Bosselaar_W2009.indd 2 Adv2-1BlomBosselaar.indd 1

1/28/09 2:39:10 PM

+IWTIGMEPMWIIVH MR LIX FILIVIR ZER ^EOIPMNOI XIPIJSRMIGSRXVEGXIR ^MNR [MN Y[ GSQQYRMGEXMITEVXRIV ZSSV ZEWXI qR QSFMIPI XIPIJSRMI STPSWWMRKIR

-RXIKVEXMI ZER 8IPIGSQ -'8 ZSSV -4 XIPIJSRMI IR QSFMIPI W]RGLVSRMWEXMI QIX 1MGVSWSJX )\GLERKI IR &PEGOFIVV] 3TPSWWMRKIR ZSSV Y ST QEEX KIQEEOX IR KIPIZIVH

7XIIRFSOWXVEEX %TIPHSSVR 8IPIPIJSSR )IOQSPIR[IK 0SGLIQ 8IPIJSSR

[[[ FPSQFSWWIPEEV RP

Blom_Bosselaar_W2009.indd 3

1/28/09 2:39:11 PM 14-01-2009 12:10:45

sprin g er eens uit MEt helder advies verzekerd van een zorgeloze toekomst

Jachtlaan 278 7301 GH Apeldoorn Tel. 055 - 5 222 000 www.huninkdorgelo.nl

H&D_W2009.indd 1

1/28/09 2:44:15 PM

tekst peter eemsing = voorwoord en colofon

005

lees 1+1=3 magazine online www.113magazine.nl

Colofon uitgever Peter Eemsing peter@113magazine.nl hoofdredacteur Arthur Batenburg arthur@113magazine.nl bladmanager Marc Kluijver marc@113magazine.nl eindredactie Anneke van Tricht en Ninja Nuhn advertentieverkoop Mieke Blekman t 06 200 912 80 - mieke@113magazine.nl fotografie Arthur Batenburg, Helen ter Hoeven, Medea Huisman, Peter Lous, Harry Noback, Janine Schrijver, Gerhard Witteveen aan dit nummer werkten mee Freek Kamminga, Carmen Luttikhuis, André Meulman, Rozanne van Putten, Rientjes & Partners, Henk-jan Roersma, Marloes Schoemaker, Coen Seur, Edgar van Silfhout, Paul Spendel, Maarten Spronck, Machteld Veen, Gonny de Weerd, Hemke de Weijs, Judith Wermenbol, Chris Wolters vormgeving & productie wijontwerpen bno Vlijtseweg 89, 7317AE Apeldoorn t 055 3 011 011 - f 055 3 010 515 mail@wijontwerpen.nl, www.wijontwerpen.nl Marjolein Bootsma, Guus Klomp, Reini Wijngaards, Maarten de Groot, Michiel Brouwers, Peter Eemsing, Maaike Wesselink, Joris de Jonge, Monique Eemsing 1+1=3 is een initiatief van Boon accountants belastingadviseurs, Hunink Dorgelo, Nysingh advocaten-notarissen, VDA-groep, wijontwerpen bno met dank aan Nawijn & Polak, redactieadres 113 magazine bv Vlijtseweg 89, 7317AE Apeldoorn t 055 3011160 f 055 3010515 info@113magazine.nl, www.113magazine.nl druk VDA-groep Apeldoorn © Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan1+1=3 zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille.

De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal, zonder kennisgeving vooraf, niet of in gewijzigde vorm te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale acties kan niet worden gecorrespondeerd.

Voorwoord_Colofon_W2009_v2.indd 1

Ebenezer Scrooge Altijd ludiek de leuke inhakers op de huidige economische situatie die we met zijn allen gecreëerd hebben. Kijk bijvoorbeeld naar onze Amsterdamse collega Lava Design of onze lokale Tony Keijzers die hier handig proberen op in te springen, niet alleen om vernieuwend te zijn maar ook om de huidige situatie te benutten als kans.

Ik moet je heel eerlijk zeggen dat ik dit soort deals ook heel graag zou willen maken.

Bij mij kan je de huisstijlen en website’s als hierboven omschreven met liefde voor de helft van de prijs laten maken, en dan verdienen we er nog goed aan! Daarnaast zou ik net als Tonny ook wel je huis willen kopen 25% onder de marktprijs, als je vervolgens dan maar wel een te dure huisstijl of website bij me koopt. Al mijn collega bureaus in Apeldoorn kunnen dit trouwens ook. Daarvoor hoef je niet naar Tonny of Lava te gaan.

Genoeg over de crisis, of nog net even doorzeuren?

Inmiddels zijn de grote banken genationaliseerd en is er een fiscaal beleid ontwikkeld om ondernemers en consumenten te ondersteunen in deze moeilijke tijd. Helemaal top allemaal, alleen... Hoe kan het nu zijn, vorige week ging een klant failliet waarvan ik en een paar Apeldoornse collega ondernemers een kleine € 100.000 tegoed hadden.

Het faillisement was door de klant zelf aangevraagd en van de curator kregen we de boodschap, dat na de fiscus en banken

er niets meer over was? Eeugh, hoe bedoel je, na de fiscus en banken? Zou het niet eens tijd worden dat de leveranciers, onze economische motor, eerst betaald worden?

En dan pas de banken die in avonturen stappen omdat wij als belastingbetaler ze toch wel weer privatiseren. En dat onze privé belastinginners met de huidige economische ontwikkelingen eens zouden kunnen beseffen dat in ieder geval eerst de ondernemers, lees werkgevers, hun geld krijgen in plaats van elke keer achter het fiscale net te vissen, of werknemers in tijdelijke ww regelingen te gooien!

Als laatste wil ik het nog even hebben over het talent in Apeldoorn, nog steeds zie ik overbetaalde adviseurs, bureaus vanuit de randstad ingevlogen in Apeldoorn terwijl we zoveel lokaal talent hebben. WE hebben onze mond vol over citymarketing! Zou het niet zo moeten zijn, dat als een van onze lokale overheden of subsidianten iets nodig heeft, zij eerst eens kijken bij onze lokale ondernemers? Als voorbeeld noem ik ons nieuwe logo voor koninginnedag. Als mijn stagiaire het had gemaakt, had ze een zware onvoldoende gehad. We hebben in onze stad zoveel talent die deze kapstok goed had kunnen gebruiken om Apeldoorn als talenten stad te profileren. Dit is weer een typisch voorbeeld, na de Triënnale, van kortzichtigheid zonder trots te zijn op je eigen talent. peter@113magazine.nl

1/30/09 3:46:57 PM

Wie dopt uw boontjes deze crisis?

De financiële crisis stelt hoge eisen aan u en uw onderneming.

Juist nu kan goede specialistische financiële hulp een groot verschil maken. Bij Boon Accountants Belastingadviseurs kunt u rekenen op de inzet van een vast team accountants, fiscalisten en andere specialisten, die weten hoe met bepaalde situaties om te gaan. Wij hebben uw bijzaken als financiën, administratie, personeel en fiscale aangelegenheden tot onze kerntaken gemaakt. Zodat u kunt doen waar u goed in bent: ondernemen; juist in tijden van crisis. Kijk op www.boon.nl of bel voor een vrijblijvende afspraak met één van onze adviseurs.

Chr i s tiaa n Geu r ts weg 1 Apeldo orn Pos t bus 175 , 73 0 0 AD Apeldo orn telef oon 055 5 49 8 50 0 fa x 055 5 4 27 59 8 interne t www.bo on.nl e-ma il bo on@boon.nl

Boon_W2009.indd 1

1/28/09 2:40:23 PM

1+1=3 inhoud

007

Inhoud

012

050

1+1=3 rubrieken

005

Redactioneel

011

Medewerkers

021

Column Edgar van Silfhout

025

Column Henk-Jan Roersma

041

Column Maarten Spronck

045

De Businessclub:De Blauwen

050

De Reis: Istanbul

056

Het kantoor van: Sandd

062

Autotest: Toyotat Avensis 2.2 D-CAT

067 De Starter: Robin van Lohuizen en Danny Kracht

073

075 Zakelijk lunchen: De Heerlijckheyt het Loo

078

e Starter: Arjen Gรถtz en D Onno van Andel

Party

Interviews

062 Inhoud_W2009.indd 1

012

Van nul tot zaak: Theo ten Tije

016

Erop uit met: Hans Porringa

026

Gerard van Reekum

036

Girlpower: Wilma Mooi

042

De Overname: John en Bep Kamp

054

e zin en onzin van: Professionele D Stagebegeleiding

1/29/09 5:25:58 PM

C^Zi VaaZZc \ZaY ^h \ZaY#

Jl oVV`# Cnh^c\] lZZi Zg bZZg kVc# I^_Y ^h kddg j Vah dcYZgcZbZg oZZg `dhiWVVg# J bdZi hcZa

ide_jg^hiZc# 6aaZ `Zcc^h Zc ZgkVg^c\ ^c c ]j^h# 9Vi

Zc VaZgi `jccZc gZV\ZgZc de `VchZc# D[ de WZYgZ^\^c\Zc#

aZkZgi j ZhhZci^ aZ i^_Yl^chi de# J ]dZ[i ^bbZgh cdd^i iZ

L^_ WZhZ[[Zc YVi iZgYZ\Z# 9VVgdb o _c lZ Zg de ]Zi

odZ`Zc cVVg YZ _j^hiZ heZX^Va^hi# 7dkZcY^Zc lZg`Zc dcoZ

bdbZci YVi j dch cdY^\ ]ZZ[i# :c Vah ]Zi ZkZc `Vc o^_c

heZX^Va^hiZc dcYZga^c\ ]ZX]i hVbZc# 9VVgYddg ]ZWWZc

lZ YVi bdbZci oZa[h k g# 6ah ZZc kVc YZ \gdiZgZ

lZ ZZc WgZYZ Wa^` de bd\Za^_`Z deadhh^c\Zc Zc `jccZc

VYkdXViZc" Zc cdiVg^hhZc"`VcidgZc ^c CZYZgaVcY! `jccZc

lZ hcZa! egd"VXi^Z[ Zc haV\kVVgY^\ deigZYZc# 9VVgYddg

lZ j de cV\ZcdZ\ VaaZ gZX]ih\ZW^ZYZc W^_hiVVc bZi

lZiZc lZ Zg bZZg kVc#

lll#cnh^c\]#ca

Nysingh.indd 1 Nysingh_76065_Adv_Horloge.indd 1

1/28/09 3:52:06 PM 11-06-2008 10:06:27

1+1=3 inhoud

009

016

Inhoud

031 oM te weten 031

Gadgets

032

Duitse huizen

033

Zakelijk gelezen

034

Intellectueel eigendom

066

Bedrijfsnieuws

077

Even wat anders: Laserontharing

Met stiP 086

De Bie Reclame

088

HuninkDorgelo

090

Drukkerij Kaper bv

en verder

026 Inhoud_W2009.indd 2

022

Goed bedoeld: Spieren voor Spieren

046

Innovatie in Apeldoorn: CFP

060

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

071

Goed bedoeld: Stichting ‘kLeef

1/29/09 5:26:03 PM

De nieuwe Toyota Avensis.

De stilste vorm van eȌciency.

Zie de test op toyota.nl

Wie in de nieuwe Toyota Avensis stapt, ontdekt hoe

A- en B-labels, laag verbruik (tot wel 1 op 18,5*) en

aangenaam eƬciency kan zijn. De nieuwe Avensis

een lage CO2-uitstoot vanaf 141 gram**. Dat resulteert

beschikt over motoren gebaseerd op het Toyota Optimal

in een vanafprijs van € 23.940,- en een leaseprijs vanaf

Drive concept dat staat voor duurzame mobiliteit:

€ 479,-. Kijk naar de verrassende test op toyota.nl.

Wagenmaker

Apeldoorn, Steenbokstraat 3, 055-5396666 Prijzen incl. BTW, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Leaseprijs per maand (Toyota Financial Services) o.b.v. full operational lease, 48 maanden en 20.000 km per jaar, excl.

BTW, brandstof en 75% bonus/malus. *Gemiddeld brandstofverbruik (2004/3/EC) 5,4L/100km (18,5 km/L) t/m 7,0L/100km (14,3 km/L). **CO2 141 t/m 165 gr/km. Wijzigingen voorbehouden.

Toyota.indd 1 Avensis_Vicki_RDB_mag230x300.indd 1

1/29/09 11:25:00 AM 28-01-2009 17:37:21

medewerkers

Medewerkers_W2009_v2.indd 1

011

tekstschrijver Inhoud is meer dan een goed geordende show van 26 letters en 9 cijfers in strakke reeksen geordend. Als magazine weet 1+1=3 steeds meer de aandacht te trekken. Van gewone Apeldoorners, van opmerkelijke plaatsgenoten. Dat is ook logisch, want al het nieuws begint lokaal. De waarde van informatie die bij u en mij op de stoep lijkt te liggen, wordt nogal eens onderschat. Vandaar dat ik zo graag meewerk om met nationaal en internationaal opgedane kennis en ervaring van 1+1=3 een blad op maat en van gewicht te maken.

assurantie-adviseur Een volwassen Apeldoorns zakenmagazine. Het idee vond ik direct al geweldig en sloot goed aan bij mijn wens om een informatief magazine voor mijn zakelijke klanten op te zetten. Nadat ik vorig jaar Dorgelo Verzekeringen heb overgenomen zijn we met HuninkDorgelo in een nieuwe wervelende fase terecht gekomen.

Helder Financieel Advies bleek een goede slogan te zijn, transparantie staat bij ons hoog in het vaandel. Juist in deze turbulente tijd zijn we uitstekend in staat om ons onderscheidend vermogen aan te tonen.

En 1+1=3 is daarbij een fantastisch medium om op een informatieve en stijlvolle wijze onze zakelijke doelgroep te bereiken.

fotograaf Geboren en getogen in een ondernemersfamilie rees al snel de vraag: is dit alles? Nadat ik de onderneming vaarwel zei ben ik begonnen met mijn opleiding aan de fotovakschool. Nu werk ik als fotograaf. Het liefst fotografeer ik mensen, waarbij ik altijd op zoek ben naar het individuele karakter en de kwetsbaarheid.

Voor deze uitgave van 1+1=3 heb ik de foto’s gemaakt voor ‘girlpower’. Een rubriek naar mijn hart, over gedreven vrouwen met een duidelijke visie die van hun passie hun werk hebben gemaakt.

1+1=3 is een toegankelijk, inspirerend zakenmagazine over ondernemen en ondernemers in Apeldoorn. Fantastisch om aan mee te werken!

Chris Wolters

Edgar van Silfhout

Helen Ter Hoeven

bedenker ...en weer een nieuw kindje... Hoewel ik er operationeel niet eens zo veel bij betrokken ben is het toch steeds weer ‘n hele bevalling. Komt de advertentieomzet wel goed? Klopt de planning? Zitten er geen fouten in?

Dankzij een geweldig team gelukkig vaak onterechte bezorgdheid... Uit onvrede over bestaande businessbladen heb ik het concept voor 1+1=3 magazine twee jaar geleden eens ‘rondgestrooid’. Binnen een half jaar zaten we met een aantal partners om tafel om de eerste plannen door te spreken en iets later kwam het eerste nummer uit. Een mooi product en een prachtig visitekaartje voor het Apeldoornse bedrijfsleven.

acquisiteur Ooit droomde ik van de kunstacademie maar het werd toch de pabo. Na mijn commerciële periode van 12 jaar bij ASPA heb ik de kracht en zin van beide ervaringen gebundeld. Voor sommigen was ik al het gezicht van eigen! magazine, en nu dan ook het aanspreekpunt voor 1+1=3 en apld.

Andere tijden betekent anders denken, is op zoek gaan naar mogelijkheden.

Een afspraak met mij is meer dan het reserveren van een advertentiepagina.

Het samen op zoek gaan naar nieuwe ideeën en creatieve uitingen om onderscheidend en aansprekend te communiceren. Inspiratie is het begin van wat een samenwerking mooi en zinvol maakt.

grafisch vormgever Na een leuke stageperiode bij wijontwerpen, heb ik ze overtuigd van mijn kunnen en creativiteit. Daarom werk ik nu fulltime bij wijontwerpen bno, met een gezellig en enthousiast team van collega’s. Van je hobby je beroep maken is natuurlijk het mooiste wat er is. Creatief bezig zijn is voor mij dan ook een leuke bezigheid. We maken voornamelijk bladen, voor mij begon het met het blad eigen! Hierna zijn er alleen nog maar meer bladen bijgekomen, waaronder 1+1=3. Het eindresultaat in handen hebben geeft elke keer weer een kick.

Michiel Brouwers

Mieke Blekman

Reini Wijngaards

1/28/09 1:38:40 PM

TOT ZAAK

012

VAN NUL

“Mijn werk is mijn leven, dus ik hoef nooit te werken”

Theo Ten Tije.indd 2

1/29/09 5:39:34 PM

Fotografie medea huisman + tekst judith wermenbol = van nul tot zaak theo ten tije

013

Apeldoorner Theo ten Tije.

Uit principe geeft hij geen interviews, want een bedrijf is zoveel meer dan alleen degene die voorop loopt. Bovendien houdt hij niet van gekkigheid.

Doe maar gewoon. Tot vandaag: voor één keer kijkt hij samen met 1+1=3 terug. “Niet zo slecht gedaan hè, voor een eenvoudige jongen uit Zuid.”

Ten Tije: toen ik in 1997 in Apeldoorn kwam wonen was die naam verbonden aan een sportschool in De Maten.

“Klopt. Na het CIOS heb ik een judoschool in Apeldoorn overgenomen. Maar ik ben een kruising tussen zakenman en sportliefhebber, dus ik wilde er wel geld mee verdienen. Daarom opende ik op 15 januari 1982 een nieuwgebouwd fitnesscentrum in De Maten. Dat was echt nieuw: iemand die in de sport zijn geld probeerde te verdienen. We kregen net genoeg geld om het casco te bouwen, dus ik heb het met de hulp van leden van de sportschool en familie afgemaakt. Mijn vader heeft er de bar getimmerd en we stonden met z’n allen de muren te schilderen.

Jarenlang kwamen mijn ouders iedere ochtend om 6 uur de sportschool schoonmaken.

Je ouders?

Ja. Ik ben opgegroeid in de Colijnstraat. Mooi hoor, prachtige volkswijk daar in Zuid. Ik was dag en nacht buiten. Achteraf denk ik dat ik had wat ze tegenwoordig adhd noemen. Mijn broer ging al met 16 jaar werken, dat was in die tijd heel normaal. Ik wilde sportleraar worden.

Bij AGOVV speelde ik selectievoetbal en ik judode in een regionaal team.

Mijn hoogste rapportcijfer was een drie. Maar op het CIOS ging het als een trein: fysiologie, myologie,

Theo Ten Tije.indd 3

1/29/09 5:39:35 PM

014

anatomie - cum laude ben ik er afgestudeerd. Toen bleek ineens dat ik keihard kon leren, als het me maar interesseerde. Dat heb ik van thuis meegekregen. Mijn vader werkte ontzettend hard, soms wel voor drie bazen tegelijk. Zorgen dat hij zijn gezin met vijf kinderen kon onderhouden.

Werken, werken, werken. Mijn moeder is ook zo: vol erin. Wij zijn thuis allemaal harde werkers. Daar heb ik mijn succes mede aan te danken: als een ander moe werd, kon ik nog een beetje gas geven. Slapen? Ja, maar langer dan 6 of 7 uur moet het niet duren, dan word ik onrustig.

iets gunnen. Als ik zaken doe ben ik daarom uitsluitend op zoek naar de zogenaamde win/win situatie; als jij je goed voelt en ik voel me goed, doen we nog een keer business. Voor iedere leidinggevende geldt dat ook intern: zorg dat je je mensen zo goed mogelijk maakt. Zolang ik zorg dat jij zo goed mogelijk bent, ben jij het meest succesvol - en ik ook. Ik probeer uitsluitend mensen om me heen te verzamelen die dingen beter kunnen dan ik. Anders zou ik ze niet nodig hebben, met alle respect. Het kennen van je beperkingen, dat is voor mij een sleutel bij het ondernemen.

Wist je in 1982 al: dit zou wel eens heel groot kunnen worden?

Nee, helemaal niet. Zo’n eigen gloednieuwe sportschool in De Maten was al een droom: we knepen ons iedere dag een keer of het wel echt was. Pas later kwam alles in een stroomversnelling. Mijn toenmalige assistent wilde wel eens wat meer.

Toen heb ik ook een sportcentrum in Epe gebouwd en gezegd: nou, dan ben jij daar de baas.

Heb je dat moeten leren?

Ja hoor, daar ben ik echt wel eens mee op mijn bek gegaan. Zo heb ik te lang, ook toen ik al heel veel zaken had in Nederland, de dienst willen uitmaken in de locatie Apeldoorn De Maten. Dat was mijn kindje, ik wás dat centrum! Die locatie had een heel goede manager, maar die jongen kreeg geen kans: ik bemoeide me er teveel tegenaan. Hartstikke frustrerend voor zo’n kerel natuurlijk. In die situatie ben ik echt door schade en schande wijs geworden. Het leuke van ondernemen is dat je fouten mag maken – zolang je maar meer goed doet dan fout.

En als het een fout is die veel geld kost vergeet je het tenminste nooit meer, haha.

Dat vind ik nogal een gebaar!

Nou, vergis je niet, dat was voor ons allebei goed. Ik heb weleens gezegd: als je niet kunt delen, kun je ook niet vermenigvuldigen. Je kunt alles wel voor jezelf houden maar daar heeft niemand voordeel bij. Kijk, later heeft die jongen dat centrum van me gekocht. Je moet iedereen

Theo Ten Tije.indd 4

Hoe verzamel je goede mensen om je heen?

Ik heb me best wel eens in iemand vergist, maar niet vaak. Ik heb het altijd op mijn gevoel gedaan. Iemand moet loyaal zijn, betrouwbaar en geloven in hetgeen hij doet. Ik ben altijd op zoek naar mensen met passie.

In het begin gebruikte ik wel eens de volgende truc. Ik had met iemand een sollicitatiegesprek en bood hem het minimumloon. Als hij dan ja zei, waarschuwde ik hem dat hij daarvoor soms wel vijftig uur per week zou moeten werken. Als hij weer ja zei, vertelde ik hem dat hij ook in het weekend zou moeten werken. Als hij dan nog steeds enthousiast was nam ik hem aan met de woorden: nou, dat minimumloon valt trouwens best mee. Maar dan wist ik tenminste dat hij gedreven was. Je moet ’s morgens op kunnen staan en denken: yes, ik mag weer!

Hoe draag jij bij aan het yes-gevoel van jouw werknemers?

Ik communiceer met mijn mensen.

Door mijn komaf weet ik hoe een werknemer voelt, denkt en doet. Ik weet wat in hem omgaat. Als je op een hoger niveau van de sociale ladder bent ingestapt is het moeilijker om de arbeidersklasse echt te begrijpen. Ik kan door lagen heen communiceren.

Voor mij is degene die schoonmaakt net zo belangrijk als de directeur. Ga mij niet vertellen dat die belangrijker is. We doen het met z’n allen en dat straal ik uit naar mijn mensen. Ik waardeer ze oprecht. Dat komt van

1/29/09 5:39:37 PM

FotograFie medea huisman + tekst judith wermenbol = van nul tot zaak theo ten tije

binnen uit. Daarom geef ik eigenlijk ook nooit interviews. Als je met mij wilt praten over zaken, kom ik meteen naar je toe. Maar verder niet. Kijk, ik ben maar het eindpunt van een hele lange organisatietrein. Een werkgever is niets zonder zijn medewerkers.

Daarmee kun je beter praten dan met degene die voorop loopt. Het succes van mijn onderneming zijn mijn mensen.

Hoe heb jij dé grote stap gezet met je bedrijf?

Bij toeval hoorde ik in 1988 dat het ministerie van Onderwijs en Wetenschap gelden vrijmaakte om sportdocenten uit het - noodlijdende streekschoolonderwijs om te scholen tot fitnessdocent. Meteen zag ik dat daar een kans lag. Ik heb er een megaproject van gemaakt: ik schoolde sportleraren om tot fitnessinstructeur op zestig scholen in heel Nederland.

In die tijd zat ik zoveel op de weg dat ik mijn zwager uiteindelijk vroeg te rijden, zodat ik achterin kon slapen.

Zo heb ik in drie jaar tijd vijftien zaken in Nederland opgezet, want ik gebruikte de sportruimte in de scholen in de avonduren als fitnessaccommodatie voor mijn klanten.

En de sport?

Mijn bedrijf stuurde ik overdag aan.

Daarnaast heb ik er altijd voor gezorgd dat ik nog zoveel uren sportles gaf dat ik mijn eigen salaris terugverdiende.

Theo Ten Tije.indd 5

Dat heb ik misschien van huis meegekregen: geen gekkigheid, doe maar gewoon. En ik vond dat ook leuk!

De een gaat voor zijn hobby lezen, ik ging lesgeven. Vergeet niet wat een leuke branche wij hebben: wij treffen mensen op hun best. Onze klanten zijn vrolijk en aardig. Daar krijg je energie van. Ach, mijn werk is mijn leven, dus ik hoef nooit te werken. En vlak mijn vrouw Astrid niet uit: tot een jaar na de geboorte van ons vierde kind was zij sportdocente en receptioniste!

Later heb je aan de faculteit Economie van de Universiteit van Groningen sport management gestudeerd.

Tja, ik ben een beetje een late leerling.

Ik wilde meer weten, mezelf verbreden.

Mijn organisatie groeide enorm en ik kreeg steeds meer werknemers op alle niveaus. Ik heb al mijn bedrijfsleiders op een cursus bedrijfsmanagement gestuurd. Toen vond ik dat ik ook wat energie in mezelf moest steken.

Een wonderlijke stap; de meeste ondernemers zouden de neiging hebben hier en daar een cursusje mee te pakken.

Misschien. Binnen mijn eigen wereldje in Apeldoorn had ik mijn sporen wel verdiend. Mij persoonlijk zei het ook niks, zo’n titel, maar soms was het handig. In die tijd deed ik ineens zaken in heel Nederland. Ik zat om de tafel met investeerders, beslissers, ambtenaren. Daar had ik die titel voor nodig - en de kennis. Die opende toch wel deuren, ja. Overigens

015

heb ik ook heel veel van die studie geleerd. Niet alleen van de theorie, maar ook van mijn medestudenten.

Zat ik ineens in de banken met bondsbestuurders, directeuren van sportzaken. Jarenlang had ik ze als partij tegenover me gehad en nu leerde ik hun positie veel beter begrijpen. Toch heeft mijn kracht altijd meer in mijn EQ gelegen dan in mijn IQ. Ik ben meer kennismanager dan wetenschapper. Ik weet welke kennis mensen hebben, breng die bij elkaar en zet die in.

Theo, vertel eens - het blijft natuurlijk tussen ons: hoe is de stand van Zaken nu?

In 2000 had ik 27 sportscholen.

Toen heb ik het meerderheidsbelang verkocht aan Achmea. En met ingang van 1 januari 2009 geef ik mijn positie als algemeen directeur over aan een van de mensen uit de organisatie, John Hagen. Voor halve dagen blijf ik verbonden aan de Achmea Health Centers om me te richten op de expansie van de keten. Ik heb de zaak niet verkocht omdat ik het niet meer leuk vond. Ik heb de zaak verkocht omdat ik mijn kinderen niet wil opschepen met papa’s hobby. Ik heb te vaak om me heen gezien dat dat fout ging. Toevallig zit mijn zoon ook in deze business. Heeft hij helemaal alleen opgebouwd, zelf. Zo kan hij er later met trots op terugkijken. Want ik weet hoe het is om dat te hebben.

Hoe dat voelt. Héérlijk.”

1/29/09 5:39:40 PM

016

Porringa.indd 2

1/28/09 1:46:11 PM

Fotografie medea huisman + tekst coen seur = erop uit met hans porringa

017

Erop uit met:

Hans Porringa Menige gerijpte Apeldoorner kent hem nog als flamboyante verschijning in het politieke en culturele leven van zo’n twintig jaar geleden. Hans Porringa, roemrucht oud-wethouder van de Partij van de Arbeid – geliefd en bewonderd, gevreesd en verguisd, maar immer rechtdoorzee, bevlogen en voor de duvel en zijn ouwe moer niet bang! Met stip op zijn verlanglijst van vandaag: een bezoek aan de Burgerzaal van het stadhuis. De weg ernaartoe zal leiden langs een voormalige ondergrondse ijskelder en ons de in tijd en cement gestolde voetafdrukken tonen van Hans in werkzame dagen.

Porringa.indd 3

1/28/09 1:46:13 PM

018

Hans, je bent flink druk geweest in politiek Apeldoorn. Je ging als wethouder over ruimtelijke ordening, financiën, kunst en cultuur, je was loco-burgemeester alias ‘de onderkoning’. Welke politieke ambities had je? Wat wilde je neerzetten?

Toen ik in 1974 aantrad als wethouder van ruimtelijke ordening lag de stad eigenlijk in puin en men wist niet goed op welke manier Apeldoorn zich stedenbouwkundig zou moeten ontwikkelen. De stad was beleidsmatig gedesoriënteerd en de kingsize plannen die er lagen dateerden uit de zestiger jaren en waren niet meer realiseerbaar.

Mijn ambitie was om de stad planmatig te inventariseren en te bekijken wat er voor verbetering vatbaar was, náást al het aanwezige moois dat juist bewaard zou moeten blijven! Wat dat laatste betreft heb ik warme herinneringen aan de stadswandelingen uit die tijd, waarbij geïnteresseerde Apeldoorners zich konden verbazen over al die historische bezienswaardigheden waar hun oog nog nooit eerder op gevallen was! De eeuwenoude ijskelder onder bakkerij Vonk aan de Hoofdstraat bijvoorbeeld, die net als die van paleis het Loo ‘s zomers gekoeld werd met ijs dat in de winter uit de stadsvijvers was gehakt!

De ijskelder is nu helaas verdwenen,

Porringa.indd 4

maar bovenaan de bakkersgevel zie je nog steeds hele oude maar puntgave schilderingen, ‘de bakkertjes’. Dus, om het stedenbouwkundig te zeggen: Kijk ook eens ‘boven de plint’!

Wat zijn voor jou de highlights uit je politieke loopbaan?

Die vallen voor mij binnen één hoofdthema: stedelijke vernieuwing.

Mijn verdiensten zitten hem hierin, dat ik op een structurele en beleidsmatige manier Apeldoorn een modern gezicht heb proberen te geven en het als stad die ertoe doet op de kaart heb gezet.

En natuurlijk doe je zoiets niet alleen, maar ik vond het een uitdaging om het project te mogen regisseren. Dat de gevolgen van die inspanning nu nog positief zichtbaar en voelbaar zijn – ja, daar ben ik trots op.

Je hield van de politieke arena en tijdens jouw optredens ging het er bepaald niet zachtzinnig aan toe. Een citaat: “Veel politici hebben onder zijn messcherpe argumentatie geleden, zijn door zijn indrukwekkende vakkundigheid onderuit gehaald of hebben zijn honende spot niet kunnen verwerken.”

Om met Herman Finkers te spreken: “Ja, ik ben me d’r eentje!”

Ja... ik ben nieuwsgierig. En een beetje ongemakkelijk in discussie. Ik sla hard op de trom, soms té hard en dat is niet altijd goed. Maar kijk, het bedrijven van politiek wordt vaak negatief geduid in termen van achterkamertjes en met de kaarten onder tafel spelen. Daar houd ik dus helemaal niet van. Dan discussieer ik liever hard en stevig, met een gerede kans dat sommige mensen je dat niet in dank afnemen.

(Tikje vilein) En dat vond ik eigenlijk wel prima.

Wat was dat nou eigenlijk met die stadhuis-affaire die je de kop heeft gekost?

Er bleken wat meters zoek te zijn in het stadhuis, zo’n 200 vierkante meter... Je moet je voorstellen dat zo’n gebouw eerst als een soort doos wordt opgeleverd en daarna wordt de ruimte verkaveld en worden er kamers van gemaakt. Bij dat proces stuit je op obstakels zoals loze ruimtes of pilaren, de zogenaamde verloren meters of snijverliezen. Het is daarom gangbaar dat je bij een dergelijk project compensatiemeters krijgt. Daar ging het mis, omdat de architect de ruimte kreeg om de snijverliezen op te nemen in het totale plaatje! Ik wist dat niet, maar had uiteraard wel de

1/28/09 1:46:16 PM

FotograFie medea huisman + tekst coen seur = erop uit met hans porringa

eindverantwoordelijkheid en nam die ook. Als gevolg van die foute instructie was er uiteindelijk te weinig ruimte om de hele organisatie te kunnen herbergen en dat werd me zwaar aangerekend: ik kon vertrekken.

Dat was overigens vooral de wens van de gemeenteraad, want de meeste mensen waren op mijn hand. Ik ben toen wel mijn respect voor de gemeenteraad kwijtgeraakt en ik heb me om die reden ook niet meer in het openbaar bestuur begeven.

(Zwijgt even) Die hele periode heeft er flink bij me ingehakt; ik vond het verschrikkelijk.

Tijd voor de wandeling. We komen via ‘de bakkertjes’ aan op het Raadhuisplein, waar we voor de juwelier een afdruk van Hans’ – blote!

– voeten aantreffen: Hans Porringa 29 oktober 1977. Een eerbetoon voor gedane inspanningen op het gebied van stedelijke vernieuwing. Of hij even samen met zijn voetafdrukken op de foto wil? Nee, liever niet. Wellicht een ludieke foto met Hans in zijn eigen voetsporen? Nee, ook niet – Geen vlees-geworden-monumenten-gedoe.

Zo van; daar heb je hem weer. Laat de tijd voor zichzelf spreken. Wel

Porringa.indd 5

memoreert hij glimlachend dat de juwelier als blijk van erkentelijkheid op 1 mei een keer een vaasje met een rode tulp bij zijn voetafdrukken had neergezet! Eenmaal in de Burgerzaal van het stadhuis krijgt Hans even kippenvel als hij terugdenkt aan het moment dat architect Ruijssenaars voor het eerst zijn bouwtekening toonde die een exacte kopie bleek te zijn van wat Hans in zijn stoutste dromen voor ogen had! Door Hans in zijn hoedanigheid van cultuurgids worden we gewezen op een beeldje van een spreeuw, vernoemd naar de toenmalige projectleider Rob Spreeuw en op de spannende cratures van de wereldberoemde Franse kunstenaar Morellet. Het is wat – zó enthousiast vertellen over je hartelap die anderhalve week na je aftreden wordt opgeleverd!

Tot slot iets over jouw betekenis in de turbulente historie van politiek Apeldoorn. Uit de annalen: “Meer dan wie ook was Hans Porringa de verpersoonlijking van de Partij van de Arbeid in Apeldoorn. Meer dan wie ook speelde hij een rol in de Apeldoornse politiek. Meer dan wie ook heeft hij – uiteraard met

019

de steun van vele anderen – het stedenbouwkundig gezicht van de stad vormgegeven. Voor Apeldoornse verhoudingen was hij gewoon te groot.

Hij roept het beeld op van een held in een Griekse tragedie wiens noodlot in de ontwikkeling van de gebeurtenissen besloten ligt. Evenals de Griekse helden had hij in zijn uiteindelijke lot een eigen werkzaam aandeel. Maar de stad die aan hem zoveel te danken heeft, zal hem eens de eer moeten geven waar hij recht op heeft. Dat is zij aan zichzelf en aan hem verplicht.”

Reactie graag.

Tja, dat zijn teksten die ik niet zonder gniffelen kan aanhoren. Zo denkt de mens toch niet over zichzelf; ik tenminste niet. Die vergelijking met een held in een Griekse tragedie vind ik wel mooi, maar verder klinkt het nogal megalomaan, vind je ook niet?

– Ik heb me gewoon met hartstocht ingezet voor een zaak die ik de moeite waard vond.

1/28/09 1:46:19 PM

De waarde van 100 jaar Rabobank Apeldoorn e.o.

‘Dat ik al drie jaar groei met mijn bedrijf.’

Het is tijd voor de Rabobank.

Rabobank Apeldoorn en Omgeving bestaat 100 jaar. Kijk voor de verkiezing ‘vrouwelijke ondernemer van het jaar’ op www.100jaarrabobank.nl.

Rabobank.indd100 1 jaar adv 230x300.indd 1 RABO.015-22

1/28/09 3:53:00 PM 21-01-2009 11:14:20

Fotografie gerhard witteveen + tekst edgar van silfhout = column

021

Transparant Mr. Edgar van Silfhout

Column H&D.indd 1

De afgelopen jaren was de financieel adviseur in deze tijd van het jaar veelal bezig de vele wetswijzigingen aan zijn klanten uit te leggen. Per 1 januari 2009 is er voor de verandering weinig nieuws te melden op het gebied van met name de sociale wetgeving. Er is echter wel een heel belangrijke wijziging te melden op het gebied van wetgeving die de financieel adviseur zelf aangaat: de Wet Financieel Toezicht. Per 1 januari 2009 moet de financieel adviseur openheid van zaken geven over zijn verdiensten op complexe financiĂŤle producten zoals hypotheken, pensioenen of andere levensverzekeringen. Het merendeel van de branche verzet zich tegen deze ontwikkeling en ziet het als een bedreiging. Dat is erg jammer, want in deze tijd waarin we net de woekerpolis-affaire achter de rug hebben kan je de consument maar beter serieus nemen. Het is dan ook een geweldige uitdaging voor de branche om de toegevoegde waarde als deskundig adviseur duidelijk te maken aan de klant. Er zal veel meer gecommuniceerd moeten worden wat de adviseur allemaal voor de klant doet. En dat is vaak heel veel, ook achter de schermen op het gebied van bijvoorbeeld opleiding en automatisering. En als die toegevoegde waarde eenmaal duidelijk is, met als uitgangspunt een uitstekende vertrouwensrelatie, is goed uit te leggen wat je aan een advies verdient.

Provisie kan daarbij prima blijven dienen als beloning voor de adviseur.

Als er maar duidelijkheid is over de hoogte van de beloning en de beloning in relatie staat tot de prestatie van de

adviseur. Als alternatief kan het heel zuiver zijn om je als adviseur te laten belonen op basis van een uurtarief, net zoals de accountant doet. Voordeel is dat de onafhankelijkheid van de adviseur voor 100% gegarandeerd is.

Daarnaast wordt de provisie uit het product gesleuteld (netto premie) zodat de consument uiteindelijk vaak goedkoper uit is. Het ene hoeft niet per se beter te zijn dan het andere, men moet zich echter wel bewust zijn dat er een keuze is. Het wordt dus een uitdagend jaar voor de financieel adviseur om zijn toegevoegde waarde duidelijk zichtbaar te maken en zich te laten belonen door de consument in plaats van door de aanbieder van het product. Het zou mooi zijn als de consument zich meer dan voorheen afvraagt hoe de financieel adviseur beloond wordt. Daarmee zou het tijdperk van zogenaamd gratis advies tot het verleden behoren.

Wel zo helder voor consument en adviseur en de basis voor een jarenlange vertrouwensrelatie.

1/28/09 12:22:28 PM

022

Gezonde spieren zetten zich in voor spierzieke kinderen Fondsen werven voor kinderen met een spierziekte, met hulp van topsporters.

Daarvoor staat de stichting Spieren voor Spieren. Sponsormanager Tom Kempers: “Langs de deuren gaan om geld in te zamelen is niet onze stijl.” De stichting Spieren voor Spieren brengt liever geld bijeen door het ondersteunen en organiseren van allerlei acties: van golftoernooien en hardloopwedstrijden tot stamppotbuffetten en bedrijvendagen. Apeldoorner Tom Kempers heeft daarin als sponsormanager een actieve rol. “Als oud-proftennisser heb ik een groot netwerk van topsporters en dat breidt zich door het werk voor de stichting steeds verder uit.”

Spieren voor spieren.indd 2

1/28/09 1:55:50 PM

Fotografie gerhard witteveen + tekst gonny de weerd = goed bedoeld spieren voor spieren

In september organiseerde de stichting een Spieren voor Spierenweek, met veel lokale activiteiten, een internetveiling en een spinningmarathon in Almere, waar ruim 1750 mensen meefietsten.

Kempers: “Ook bekende sporters als Sjeng Schalken, Minke Booij en Theo Bos klommen op de fiets.”

Met ambassadeurs als Louis van Gaal en zijn echtgenote Truus Opmeer en beschermheren Ronald en Frank de Boer weet de stichting deuren te openen die voor anderen gesloten blijven. Zo deed dj Edwin Evers van Radio 538 mee aan de spinningmarathon, omdat hij een weddenschap had verloren met Louis van Gaal. “Iedereen vindt het leuk dat ook bekende Nederlanders zich inzetten. Bedrijven die aan zo’n evenement meedoen hebben een geweldig personeelsuitje. En de totale opbrengst was 450.000 euro.”

Wat tien jaar geleden begon als een eenmalige actie van het Nederlands Elftal om geld bijeen te brengen voor onderzoek naar spierziekten bij kinderen, is uitgegroeid tot organisatie met drie medewerkers.

Kempers: “Vorig jaar hebben we 1,4 miljoen kunnen besteden, terwijl we geen subsidie ontvangen. Soms is het gekkenwerk, zo druk hebben we het.”

Snellere diagnose Van de netto-opbrengsten wordt het overgrote deel besteed aan wetenschappelijk onderzoek. De rest van het geld gaat onder andere naar individuele gevallen, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een elektrische rolstoel of rolstoelbus. “Wij richten ons op kinderen, omdat de diagnosestelling bij hen nog een groot probleem is”, licht Kempers toe. “Er zijn naar schatting 20.000 spierzieke kinderen, terwijl er wel zeshonderd verschillende spierziekten bekend zijn. Voor de meeste spierziekten is nog geen goede genezingsmethode gevonden. En van sommige ziektes is nog niet bekend hoe ze ontstaan. Nog niet lang geleden duurde het soms jaren voordat de juiste diagnose werd

Spieren voor spieren.indd 3

023

gesteld.” Dankzij Spieren voor Spieren kunnen de jonge patiëntjes sinds april terecht bij het Spieren voor Spieren Kindercentrum in het Universitair Medisch Centrum Utrecht. “Daar krijgen ze in één dag alle benodigde onderzoeken van neuroloog, revalidatiearts, fysiotherapeut en verpleegkundig specialist. Al aan het eind van de dag wordt een plan van aanpak gemaakt.”

Tweerichtingsverkeer Elk jaar organiseert de stichting een Spieren voor Spierendag voor spierzieke kinderen en hun families. Kempers: “In november organiseerden we het voor de tweede keer in het Dolfinarium. Er waren wel vierhonderd gezinnen met spierzieke kinderen aanwezig. We nodigen dan ook bewust de sponsors uit. Als die de kinderen zien in hun rolstoel met al hun slangetjes, dan weten ze waar hun geld aan besteed wordt.”

Op de website van de stichting Spieren voor Spieren pronken namen van sponsors als Intersport, Volkswagen en Advil, maar ook van het Apeldoornse notariskantoor Wille en makelaardij Reinders.

Frank Reinders: “We sponsoren Spieren voor Spieren vanwege het enthousiasme van Tom Kempers én omdat we vinden dat Spieren voor Spieren meer aandacht mag krijgen.”

Reinders deed met zijn team mee aan de spinningmarathon. “Het was een fantastisch evenement dat als een warme deken over de mensen heen ging”, vertelt hij. “Met z’n allen fietsen in een grote zaal met muziek en begeleiding. Op zo’n manier geld ophalen en sporten voor het goede doel was voor ons geweldig.” Begin november ging ambassadeur Louis van Gaal langs bij Reinders om hem te bedanken voor zijn sponsorschap.

Kempers: “Zo doen we iets terug.

Binding en betrokken­heid met onze sponsors is voor ons heel belangrijk.” www.spierenvoorspieren.nl

1/28/09 1:55:53 PM

K A N T O O R I N R I C H T I N G Handelsonderneming Nicolai bv “Gebouw Facilium�

Kanaal Noord 350 7323 AM Apeldoorn

K A N T O O R I N R I C H T I N G

K A N T O O R I N R I C H T I N G Handelsonderneming Nicolai bv “Gebouw Facilium�

Kanaal Noord 350 NICOLAI + RV.indd 1 7323 AMEA5 Apeldoorn

K A N T O O R I N R I C H T I N G

21-08-2008 12:09:46

O F O B J M B U *

%F

E F P H

O F U U [J /V V OPH

K A N T O O R I N R I C

Handelsonderneming Nicolai bv “Gebouw Facilium�

Kanaal Noord 350 7323 AM Apeldoorn

NICOLAI EA5 + RV.indd 1 Nicolai.indd 1

T (055) 521 69 55 F (055) 521 79 87 E nicolai@nicolai-bv.nl I www.nicolai-bv.nl

21-08-2008 12:09:46 1/28/09 3:01:03 PM

Fotografie boon + tekst henk-jan roersma = column

025

Buitengewoon lastig (of listig?)

Henk-Jan Roersma

Jan Kees en Wouter zaten in 2007 aan de borreltafel. Zeg Wouter, heb jij goeie ogen? Nou en of Jan Kees, ik zie je zelfs dubbel!

Mooi, zei Jan Kees, dan weet ik nog wat moois om de staatskas te spekken‌, we schrappen per 1 januari 2009 de bril voor de aftrek buitengewone lasten.

Briljant, Jan Kees! Jij gaat nog hoge ogen gooien!

En zo geschiedde, de aftrek van brillen en contactlenzen als hulpmiddel werd geschrapt. Maar het is toch te gek dat de kosten van een aangeschafte bril (of contactlenzen) fiscaal niet meer als ziektekosten worden aangemerkt?

Zelf heb ik niet zulke beste ogen, min 8 en ook nog een leesbril. Dat betekent dat, als ik zonder lenzen het zwembad inspring en jolig mijn zoon onder water denk te duwen, ik in werkelijkheid bijna een dametje verzuip dat nietsvermoedend rustig een baantje aan het trekken was!

Zonder lenzen of bril zou ik, ik kan het niet anders zeggen, visueel gehandicapt zijn. Werken zou niet mogelijk zijn; ik zou, als ik mijn auto of fiets al kon vinden, een gevaar in het verkeer zijn.

Dankzij de bril en contactlenzen kan ik aan het maatschappelijk verkeer blijven deelnemen en kom ik niet met een zwaar gemoed in een sociaal isolement te zitten. Dankzij die hulpmiddelen kan ik een inkomen verdienen en draag ik daarmee zelfs flink bij aan de staatskas. En ik ben bepaald niet de enige. Met 1 januari 2009 in zicht vlogen de brillen en contactlenzen als warme broodjes over de toonbank van de opticiens. Haast iedere bril- en contactlenzendrager nam, op advies

Column Boon.indd 1

van de belastingadviseur, de laatste kans waar om fiscaal vriendelijk nog wat van die hulpmiddelen aan te schaffen. Wouter en Jan Kees zullen dat met min-8-ing hebben gadegeslagen.

Natuurlijk, de bril is ook een modeartikel. Zou dat de achterliggende gedachte van het schrappen zijn?

Monturen komen en gaan, al naar gelang de trends. Maar dat doet aan de basis, beter zien, niets af. Laat dan de glazen en lenzen aftrekbaar en neem voor een montuur een basisbedrag tot uitgangspunt, denk ik dan. Maar nee, Jan Kees en Wouter hadden de eurotekens in de ogen. Zou de volgende noot gekraakt worden met het kunstgebit, ook een hulpmiddel, als de mode een leuk printje op de voortanden voorschrijft?

zijn gekomen? Vervolgens wordt het belastingplan 2009 gepresenteerd en krijgt de aftrek van brillen daarin weinig aandacht; het schrappen ervan was immers het jaar daarvoor al besloten?

De koers was al gelopen. Laten we er lering uit trekken en voortaan de ogen goed de kost geven en oppassen voor dit soort vertraagde inwerkingtreding van wetgeving!

En Wouter, ga je nog wat leuks doen morgen? Jazeker Jan Kees, ik ga bij de bouwmarkt een nieuw montuurtje voor mijn wc uitzoeken; ik heb gisteren iets te heftig doorgetrokken!

En dan nog iets‌ De buitengewoon listig handelende wetgever. Het schrappen van de bril als aftrekbare ziektekosten in het belastingplan werd al bekend gemaakt in 2007. Maar het zou niet per 1 januari 2008 ingaan. Pas per 1 januari 2009 zou de aftrek geschrapt worden; een jaar later dus. En in een jaar kan er nog veel veranderen, dus waarom zouden we toen al in opstand

1/28/09 12:21:48 PM

026

Plaatijzer industrie.indd 2

1/28/09 1:42:32 PM

Fotografie arthur batenburg + tekst chris wolters = interview gerard van reekum

027

‘Poep aan de bal’ “Tien van mijn directe concurrenten hebben de afgelopen jaren hun deuren moeten sluiten.” Gerard van Reekum, algemeen directeur van De Plaatijzerindustrie B.V. zegt dat zonder leedvermaak. Het is een feit dat een aantal bedrijven in zijn branche het gewoon niet hebben gered. Van Reekum creëert wel de opstap naar een gesprek waarin voortdurend naar voren komt hoe belangrijk het is dat je de concurrentie voorblijft en dat blijvend onderscheiden een must is.

Op de directietafel van het kantoor dat uitkijkt over de Kayersdijk, staat een model van een reusachtige raffinagekolom op een vrachtwagen.

Het is een voorbeeld van de indrukwekkende en kwalitatief hoogstaande producten die door De Plaatijzerindustrie geleverd worden aan een keur van klanten. Het is een echte eyecatcher. Van Reekum weet dat uit eigen ervaring: “Dat ding gaat bijna altijd mee naar beurzen en tentoonstellingen. Veel volwassen mannen worden daar als door een magneet door aangetrokken.”

Vergroeid met Apeldoorn Johan van Reekum, de grootvader van Gerard van Reekum, had een vooruitziende blik. Van Reekum grapt: “Die zag meer dan jij en ik samen, ook al had hij maar één oog.” De huidige directeur van De Plaatijzerindustrie duikt in de familiegeschiedenis: “Johan werd in 1889 geboren te Apeldoorn. Hij werkte als koperslager in Wassenaar. Hij kreeg in de gaten dat in het mooie Apeldoorn hele nieuwe wijken verrezen waar voormalig Indiëgangers neerstreken. Als daar nieuw gebouwd werd, dan waren er ook in ruime aantallen dakgoten en regenpijpen nodig.” Johan van Reekum

Plaatijzer industrie.indd 3

had het goed gezien en zijn loodgieterij floreerde. Broers van Johan wendden de steven en keerden ook terug naar Apeldoorn. Twee van hen stichtten voor de oorlog de Van Reekum Metalen Handelsonderneming (het huidige Remeha). “Een andere broer en zwager stonden aan de wieg van de AVRA dat stond voor Anton Van Reekum Apeldoorn. Die hielden zich bezig met flenzen en ringen.” De handelsgeest van de Van Reekums was groot en beperkte zich niet uitsluitend tot de metaalsector. “Ome Willem ging naar Zuid Afrika en opende daar een sigarenfabriek. Andere Van Reekums vestigden zich in Amerika. Je kwam ze overal tegen, zal ik maar zeggen.”

Maatschappelijk kapitaal De handelsgeest zorgde ervoor voor dat er een behoorlijk familie­ kapitaal werd opgebouwd. Toen overgrootvader Antonie van Reekum overleed, moest er een besluit worden genomen over de nalatenschap. Wat ze in ieder geval niet wilden was de belasting spekken. “Zo ontstond het idee voor de Van Reekumstichting.

Bedoeld voor het helpen van mogelijk armlastige familieleden en daarnaast voor het ondersteunen van goede doelen.” Daar heeft Apeldoorn deels

1/28/09 1:42:33 PM

028

Een tiental collega’s heeft inmiddels het loodje gelegd.

de vruchten van geplukt met de Van Reekumgalerij (later omgedoopt tot Van Reekummuseum) ooit gevestigd in Orpheus. Die expositieruimte inclusief vergaderkamer was een mooi geschenk aan de Apeldoornse burgerij, maar bleek een obstakel na de renovatie en uitbreiding van het nieuwe Orpheus. De warme gevoelens van weleer zijn daardoor behoorlijk bekoeld. Maar Gerard van Reekum geeft aan dat hij z’n energie wel beter kan gebruiken dan die te steken in geruzie. “Ik ben liever bezig met collega’s te helpen als adviseur of commissaris. Of met de Bedrijvenkring Apeldoorn, met het Hospice Apeldoorn, of het Kanaalconcert, met de cultuur, met het regelen dat bepaalde kunst naar Apeldoorn komt. Dat vind ik beslist prettiger.”

Branche in lastig parket Een rondgang door de fabriek maakt pas duidelijk wat voor bijzondere producten er worden gerealiseerd. Ergens in een hoek staat een ‘tankje’ van een ton of twintig. “Bijna gereed”, meldt Van Reekum. Hij neemt niet de moeite om een jas aan te trekken tijdens de rondgang in de hallen en over het terrein. Je passeert onder zijn bezielde leiding enorme persen die

Plaatijzer industrie.indd 4

met gemak 1000 ton aan gewicht kunnen persen om bodems voor tanks te maken. Een enorme oven die tot 1200 graden Celcius kan worden gestookt. Onderwijl groet Gerard van Reekum iedereen en noemt ze bij de voornaam. Hij vraagt ze beleefd om even een lampje te steken in een uraniumcontainertank zodat je de binnenkant kunt bekijken, even verderop vraagt hij om een gecontroleerde las te laten zien. Vol vuur vertelt Van Reekum over elk onderdeel. Hij kruidt z’n commentaar met opmerkingen over overmatige regelgeving in Nederland, over de problemen die hij tegenkomt als hij de activiteiten wil uitbreiden op het huidige terrein of na verplaatsing naar een andere plek. “Het valt niet mee om het bedrijf te continueren. Ten eerste is vakbekwaam personeel niet makkelijk te vinden. Dat begint al met het feit dat de lts eigenlijk is verdwenen. Waar haal je mensen vandaan die in onze fabriek iets kunnen? We proberen dat op te lossen door zelf mensen op te leiden en te zorgen dat mensen de juiste vak diploma’s op onze kosten kunnen halen.”

Verplaatsen naar een betere plek “Het is alweer lang geleden dat we verhuisd zijn uit de buurt van de Arnhemseweg­Stoomwezenstraat naar het pand aan de Kayersdijk.” Inmiddels

hebben ze bij De Plaatijzerindustrie twee problemen op te lossen. Van Reekum: “We hebben personeel nodig op lts­, mts­ en hts­niveau. Dat is in deze omgeving niet makkelijk.

Personeel komt uit een ruime cirkel rond Apeldoorn: Epe, Zwolle, Deventer, Zutphen, Lochem, Lieren, Ede, Barneveld. Daarnaast hebben we een logistiek probleem, met onze grootste objecten (60 meter lang en 200 ton zwaar) kunnen we Apeldoorn niet makkelijk uit komen. Als we dus toe willen naar grotere producten en dan praten we over minstens twee keer zo groot of zwaar, dan lijkt het erop dat we mogelijk moeten uitwijken naar Kampen.” Daar kun je niet met woorden een oplossing voor vinden, zo laat Van Reekum weten. “Dan moet je je diepgaand laten informeren en met een echte oplossing komen.”

Weten wat je klanten willen Gerard van Reekum gaf al eerder in het gesprek aan dat een heel aantal collega­ bedrijven de afgelopen jaren het loodje heeft gelegd. “We zijn de concurrentie steeds een stap voor.” Dat geldt voor de techniek, dat geldt voor het aanboren van nieuwe markten, dat geldt ook voor de snelheid van levering en de kwaliteitscontrole op elk moment van de productie. “In onze branche is het zo dat ver van tevoren moet worden

1/28/09 1:42:39 PM

Fotografie arthur batenburg + tekst chris wolters = interview gerard van reekum

gepland. We zijn niet zo heel gevoelig voor conjunctuurschommelingen.

Wel voor prijzen en nakomen van afspraken op termijn. Dan moet je weten wat de ontwikkelingen in de branche en op de wereldmarkt zijn, waar nieuwe activiteiten gepland staan en wat daarvoor wordt gevraagd.

Je moet ook zorgen dat de prijs

Je moet je concentreren op het spel aantrekkelijk blijft. Wij hebben een groot contract weten binnen te slepen omdat we na de eerste ronde geen prijsverhoging, maar een prijsverlaging konden presenteren. Simpelweg door het rationaliseren van de productie.

We hebben door goed op te letten ooit Urenco weten te interesseren voor onze producten. Daar zijn we al jaren hofleverancier.” De Plaatijzerindustrie levert haar producten wereldwijd.

Midden- en Verre Oosten, Kazachstan, Oezbekistan, Brazilië. “We hebben hier kortgeleden een delegatie uit Japan en Thailand gehad. Uit meerdere landen in Azië is belangstelling getoond.

De orderportefeuille zit voor het komende halfjaar voor 200 procent vol. We moeten inmiddels voor korte levertijden nee verkopen. We kunnen makkelijk meer werk aantrekken, maar

Plaatijzer industrie.indd 5

komen hiervoor arbeidskrachten tekort.

Als we nog meer aannemen, zouden we concessies moeten doen. Daar piekeren we niet over.”

Handen uit de mouwen steken Gerard van Reekum is een makkelijke prater en kijkt net zo makkelijk vooruit als terug. Niet dat hij onrustig is, maar lang op een stoel zitten is niets voor hem. Voortdurend staat hij op om zijn verhaal kracht bij te zetten met een oude publicatie, een boek over de stamboom van de familie, brieven en wat dies meer zij. Hij lardeert zijn verhalen met humor. Zoals een verhaal over Robur et Velocitas, zijn voetbalclub waar hij al veertig jaar lid van is. “We zijn van Apeldoorn naar Beekbergen verhuisd nadat de fabriek en ons woonhuis in Apeldoorn waren verkocht. Ik ging naar de middelbare school in Apeldoorn en voetbalde nog steeds bij Robur. In die tijd vond men dat in en om Apeldoorn een tamelijk elitair clubje. Als je dan aan de bal dreigde te komen, dan riepen ze vanaf de zijlijn ‘poep aan de bal’ in de hoop dat je er dan als ‘kakker’ van af zou blijven. Daar liet ik me niet door beïnvloeden. Je moet je concentreren op het spel en je moet je niet zomaar van je aanpak af laten brengen. Dat is in zaken ook zo. Ik ben opgevoed met de boodschap dat als je wat wilt verdienen,

029

dat je de handen uit de mouwen moet steken en adviezen op waarde moet inschatten. Niet alle suggesties zijn even waardevol, toch worden er soms van de zijlijn ook goede opmerkingen gemaakt. Kortom, het lukt je alleen als je ‘speelt’ met passie en betrokkenheid en tegelijk goed oplet. Aan die passie en betrokkenheid ontbreekt het Gerard van Reekum bepaald niet.

Gewoon doen en dat doen we “Op mijn zestiende bezorgde ik op zaterdagmorgen de post in Beekbergen. Dat betekende dat je om 6 uur moest ‘instraten’ en daarna onder wat voor omstandigheden dan ook de post moest bestellen. Op mijn zeventiende zette ik samen met mijn broer eigenhandig een Volkswagen Buggy in elkaar. Bouwpakket aanschaffen, Kever kopen en aan de slag. Het is vooral een kwestie van doen. Bijna nog belangrijker is het dat je de opgedane ervaring benut om het de volgende keer nog beter te doen en dat doen we hier!”

1/28/09 1:42:48 PM

Smaakmakend in catering, spraakmakend in kookclinics

C AT E R I N G

E N

KO O KC L I N I C S

Rijksstraatweg 25 • Twello • T 0571 - 27 24 04 info@linthorst.nl • www.linthorst.nl

Adv.Linthorts.indd 1

1/28/09 3:00:21 PM

gadgets

031

XpressMusic

Laptop uit één stuk!

Apple heeft een compleet nieuwe manier bedacht om notebooks uit één stuk aluminium te vervaardigen.

Bovendien zijn dit de groenste notebooks van allemaal, wat natuurlijk minstens even belangrijk is. De nieuwe

MacBooks bevatten voorzieningen die gebruikers zeer op prijs zullen stellen, zoals een volledig metalen behuizing, een geweldige 3D-weergave en een scherm met led-achtergrondverlichting.

Bovendien zijn ze tot € 600,- goedkoper

Nokia betreedt de “touch” markt met…. een top toestel!

Blom&bosselaar is al jaren de totaalbieder op het gebied van communicatie. In onze nieuwe showroom kunnen alle toestellen vrijblijvend uitgeprobeerd, gezien en gevoeld worden. Nu ook Nokia, die als antwoord op de iPhone, eindelijk haar eerste touch-telefoon op de markt gebracht, de 5800 XpressMusic. Het

toestel is van alle gemakken voorzien, 3G internet, email, Nokia Maps en een volwaardig toetsenbord. De naam XpressMusic heeft hij te danken aan de geweldige mediaplayer functie en tot 16GB geheugen. Nokia laat zien waar ze goed in is, ook op de “touch” markt!

De XpressMusic is vanaf februari verkrijgbaar bij blom&bosselaar, Steenbokstraat 45, Apeldoorn.

dan voorheen. Zoals we van Apple gewend zijn zit alle software er standaard op geïnstalleerd.

Verkrijgbaar vanaf € 949,-. www.apple.nl

C-BOX De C-BOX is een multifunctioneel mobiel interieur element, onmisbaar in elk dynamische woonwerkomgeving.

Opbergen, zitten, afzetten…en vooral een vrolijk zeer hoogwaardig afgewerkt element.

Prijzen vanaf € 465,Verkrijgbaar bij Nicolai, Kanaal Noord 350, Apeldoorn.

Adapt:

Deze Pocket Projector projecteert al je afbeeldingen tot maximaal 50 inch op een 640x480 resolutie. De projector bevat 1 GB intern geheugen, een stereo luidspreker, een oplaadbare Lithium batterij en een SD card slot.

Via een input-kabel is het mogelijk om vrijwel elk apparaat op de Adapt

Pocket projector aan te sluiten. Naast MP3-audiobestanden en JPEG-fotoprojecties , is de Adapt Pocket Projector in staat om MPG, AVI en ASF-video’s af te spelen.

Prijs € 299,www.adapt-mobile.com

projecteren en afspelen Gadgets_v2.indd 1

1/28/09 1:05:55 PM

FOTOGRAFIE PETER LOUS + TEKST ANDRÉ MEULMAN = DUITSE HUIZEN

032

Duitse huizen

Een succesvol onroerendgoedclubje in Apeldoorn Henk van den Berg is een van de medeoprichters van B&P Beheer, een onderneming die gespecialiseerd is in de aan- en verkoop van onroerend goed.

Tien Apeldoornse ondernemers met verschillende achtergronden zijn in B&P Beheer verenigd en hebben naast de aan- en verkoop inmiddels in het Duitse Sauerland zo’n 14 vakantiehuisjes in de verhuur. Via hun website kunnen klanten online reserveren. Daarnaast begeleidt B&P Beheer potentiële (ver)kopers op de Duitse huizenmarkt.

Nederlanders willen gewoon een goed vakantiehuis met alles er op en aan

Henk: “Gerard Ponstein belde mij vier jaar geleden dat er een leuk huisje te koop stond in Duitsland. Sauerland.

Wij zijn er uit nieuwsgierigheid naartoe gereden. Gewoon even kijken.

Uiteindelijk was dit onze eerste aankoop en werd hier de kiem gelegd van wat later B&P Beheer zou worden: Van den Berg & Ponstein.

De combinatie Ponstein (bouw) en Van den Berg (administratie- en belastingadvies) was een mooie.

Via ons AGOVV-netwerk raakten meerdere ondernemers geïnteresseerd en inmiddels staat de teller op tien man. Een keer per maand vergaderen we. Ja, het sigarenaandeel is hoog. En nee, we zijn geen rijkemannenclubje.”

uitsluitend met bonafide partijen.

Want onze goede naam willen we graag behouden.”

Vakantiehuisjes Sauerland “Een belangrijk onderdeel”, zegt de zojuist aangeschoven John Sletbeen van Kieveen Exclusief uit Loenen, “is de verhuur en verkoop van prachtige vakantiehuisjes in Sauerland. We hebben 14 huisjes in de verhuur. Op onze site www.sauerlandvakanties.nl kunnen ze online worden geboekt en

gereserveerd. En dat tegen prijzen waar je in Nederland niet voor kunt huren. De ligging is zowel zomers als ’s winters ideaal. Vrienden van ons gaan er ’s winters altijd een weekendje heen om te skiën. Zo’n 250 kilometer naar het oosten ligt een paradijs.

Voordeel is dat je als Nederlander goed wordt ontvangen. En ook prettig: je eet daar nog onder een tientje. De huisjes zijn geheel ingericht. Maar ze kunnen natuurlijk ook ingericht worden door Kieveen Exclusief. Haha.”

Begeleiding, expertise & marktkennis “Inmiddels hebben we aardig wat panden gekocht en verkocht”, vervolgt Henk enthousiast. “Omdat we de Duitse markt én de Nederlandse markt kennen weten we welke huizen interessant zijn voor de Nederlandse markt. Nederlanders willen gewoon een goed vakantiehuis met alles er op en aan. Bijna 95 procent van ons werk zijn we bezig met de aan- en verkoop. Het werkt in Duitsland allemaal net even anders, je hebt lage overdrachtskosten, nagenoeg geen notariskosten en de makelaar, die zijn we zelf. Het accent ligt op het professioneel begeleiden van potentiële kopers. We geven veel service en helpen van a tot z. Zo adviseren wij over financiering en gaan mee naar de notaris. Wanneer klanten nog iets in de verhuur hebben of in eigen gebruik weten wij hoe het werkt met de Duitse fiscus en regelgeving.

Dat is toegevoegde waarde waar een klant wat aan heeft. Daarnaast, ook niet onbelangrijk, werken wij

B&P invest.indd 1

1/28/09 12:17:26 PM

033

Zakelijk gelezen

Eeuw van Azie

Kishore Mahbubani Eeuwenlang stonden Aziaten (Chinezen, Indiërs, moslims en anderen) langs de zijlijn van de wereldgeschiedenis. Nu zijn ze er klaar voor om hun deel op te eisen van de wereldmacht. Het Oosten moderniseert in een rap tempo, heeft de snelst groeiende economieën en de grootste financiële reserves. Ook op sociaal en cultureel gebied verandert er veel. Maar hoe reageren Europa en de VS op de stormachtige opkomst van Azië?

Volgens de Singaporese intellectueel Kishore Mahbubani lijkt alleen de westerse zakenwereld te anticiperen

op veranderingen in het Oosten. De westerse overheden daarentegen steken hun kop in het zand en weigeren te aanvaarden dat de verschuiving van economische macht ook een verschuiving van politieke en culturele macht met zich mee zal brengen.

Mahbubani vertelt in ‘De eeuw van Azië’ waarom het Westen optimistisch zou moeten zijn en de transformatie van Azië zou moeten verwelkomen.

Ondernemen zit in je bloed

succesvol deze familiebedrijven zijn, en hoe belangrijk voor de Nederlandse economie. Pronk legt in zijn inleiding uit waarin de bedrijfsvoering van familiebedrijven zich onderscheidt van beursgenoteerde ondernemingen.

Aan het woord komen onder anderen: Floris en Reynier van Bommel (Van Bommel), Joop ter Haar (Oad), Alex van Hooff (Burgers’ Zoo) en Carel en Bob Nolet (Nolet distilleerderij).Voor iedereen die geïnteresseerd is in het Nederlandse bedrijfsleven. Rijkelijk geïllustreerd met treffende portretfoto’s.

Cees Pronk

Waar vindt u nog échte ondernemers in Nederland? Volgens Cees Pronk vaak niet in de grote beursgenoteerde bedrijven, maar juist wel in de familiebedrijven. Pronk heeft de laatste drie jaar voor Management Scope gesprekken gevoerd met 25 succesvolle leiders van familiebedrijven, die in dit boek gebundeld zijn. Duidelijk wordt hoe deze ondernemers denken en opereren. Ze voelen zich trots en verbonden met het bedrijf. We weten vaak niet hoe innovatief en

ISBN 904-68-04-75-9 € 22,50

ISBN 978-90-47000-95-2 € 22,50

Purple Cow Seth Godin

Een manifest voor marketeers die willen helpen producten te creëren die marketing waard zijn. De paarse koe is een nieuwe P om toe te voegen aan de bekende marketing-P’s (prijs, promotie, enz.). Seth Godin spoort u aan om in alles wat u maakt of doet een paarse koe te stoppen.

ISBN 90-22994-70-2 € 16,95

Hoogspel rond PTT Pol Schevernels

Meer dan honderd interviews over de transformatie van Nederlands grootste ambtenarencorps PTT naar onder andere een meervoudige multinationale werkgever. Met een boeiend voor­woord van voormalig minister van financiën Gerrit Zalm.

ISBN 90-78964-26-1 € 29,95

Wij wij wij

Remco Claassen Slimmer met anderen omgaan: bestuurders, bazen, collega’s, klanten, (schoon) familie, vrienden, buren, je partner en kinderen.

Hoe maak je de kans zo groot mogelijk dat je bereikt wat je wilt, samen met de mensen om je heen? Claassen leidt je binnen in de kunst van het manipuhelpen.

Pragmatisch en humoristisch.

ISBN 978-90-27457-23-3 € 24,95

Met dank aan: Nicolien de Groot, Nawijn & Polak

Boekenpagina_V3.indd 1

1/28/09 12:18:28 PM

034

Het spel van de intellectuele eigendom Vanaf een zolderkamertje worden muziekproducties het wereldwijde web opgeslingerd zonder dat er nog een productiemaatschappij aan te pas komt. Je doet bijna niet meer mee als je geen eigen blog hebt en voor een webwinkel is de domeinnaam een van de belangrijkste activa. De ouderwetse activa zoals een bedrijfspand, machines en een wagenpark zijn steeds vaker geheel afwezig: de waarde van een onderneming hangt dan in de eerste plaats af van de waarde van de intellectuele eigendomsrechten. Dus is het zeer de moeite waard die te verdedigen als er inbreuk op wordt gemaakt. Maar wanneer is dat het geval? En wat mag je wél van een ander ‘overnemen’? Enkele spelregels in vogelvlucht.

Intellectueel eigendom_v2.indd 1

1/28/09 1:36:02 PM

tekst Hemke de weijs = om te weten intellectueel eigendom

‘Intellectuele eigendomsrechten’ is de verzamelnaam voor onder andere auteursrecht, merkenrecht, handelsnaamrecht, octrooirecht, naburige rechten en modellenrecht. Op het auteursrecht wordt waarschijnlijk het meest inbreuk gemaakt zonder dat de ‘inbreker’ het doorheeft. Was Wilders er zich bijvoorbeeld van bewust dat hij inbreuk maakte op het auteursrecht van een Deense cartoonist toen hij diens cartoon - met een afbeelding van de profeet Mohammed met een bom in zijn tulband gebruikte in zijn film Fitna? Het lijkt wel of mensen het op internet bijna vanzelfsprekend vinden om stukken of afbeeldingen van anderen te kopiëren, terwijl ze zich in hetzelfde geval in de papieren wereld eerst zouden afvragen of dat wel mocht. De Nederlandse wetgever heeft al jaren geleden beslist dat wat offline geldt, ook online geldt.

De auteurswet is dus ook van toepassing op internet. Dat klinkt heel simpel, maar de praktijk is lastig genoeg. Het recht blijft achter de feitelijke en technische ontwikkelingen aanlopen. Bovendien heb je op internet niet alleen met het Nederlands recht te maken, maar ook met buitenlandse rechtstelsels.

Auteursrecht zonder © Het lastige van auteursrecht is bovendien dat er geen auteurs­ rechtregister of iets dergelijks bestaat, waarin je kunt opzoeken wie waarop het auteursrecht heeft. Auteursrecht ontstaat automatisch op het moment dat het werk wordt gecreëerd. De toevoeging van de © die staat voor copyright is in Nederland niet verplicht en ook een auteursrechtvermelding (bijvoorbeeld: ‘het auteursrecht wordt uitdrukkelijk voorbehouden’) is niet nodig om auteursrecht te verkrijgen, al kunnen beide aanduidingen wel duidelijkheid verschaffen en een afschrikwekkend effect hebben.

Auteursrecht komt toe aan degene die iets heeft gemaakt wat origineel en oorspronkelijk is. Dat kan variëren van bijvoorbeeld een tekst tot een foto, van software tot een muziekstuk en van een schilderij tot een film. Soms geldt er een uitzondering. Wanneer bijvoorbeeld degene die de software heeft geprogrammeerd in loondienst was, dan heeft niet hijzelf, maar zijn werkgever het auteursrecht op de software.

Het overnemen van auteursrechtelijk beschermd materiaal van een ander, bijvoorbeeld door het van een

Intellectueel eigendom_v2.indd 2

website te kopiëren en op je eigen website te plaatsen, is meestal niet toegestaan. De maker mag namelijk beslissen waar, wanneer en hoe hij zijn materiaal wil publiceren en dus kan hij zich verzetten tegen ongeoorloofde overname. Waar hij niets tegen kan doen, is dat er naar zijn site wordt gelinkt. Ook mag er onder strenge voorwaarden uit zijn materiaal worden ‘geciteerd’. Verder is het toegestaan een idee achter of de strekking van een tekst over te nemen in je eigen bewoordingen. Soms mag je een afbeelding, tekst of foto overnemen om daar een goede parodie op te maken. Een heel boek van Harry Potter zogenaamd ‘parodiëren’ in een boek over Tanja Grotter werd door de rechter echter verboden.

Het overnemen van het materiaal van een ander gaat meestal ook te ver als dat gebeurt in een commerciële reclame. Een reclamespotje van Yellow Bear met een look-a-like van Katja Schuurman in een pak gemaakt van bankbiljetten (in plaats van gele Gouden Gidsbladzijden) om aan te geven dat de Gouden Gids te duur was, werd door de rechter verboden.

035

De laatste jaren wordt er op internet steeds vaker gebruikgemaakt van een Creative Commons licentie (www.creativecommons.nl).

Hiermee behoudt de auteur zijn auteursrecht, maar geeft hij anderen wel toestemming om zijn materiaal te verspreiden, met weer anderen te delen of soms zelfs om het ook te bewerken.

Het voordeel hiervan is dat het materiaal sneller verspreid wordt en dus bij meer mensen bekend wordt.

Wie wint?

Kortom, het is zaak je intellectuele eigendomsrechten goed en op tijd vast te leggen. Vervolgens kun je op basis van die rechten beslissen tegen welke inbreuken je wel en niet wilt optreden.

Als je zelf iets wilt gebruiken van een ander of iets wilt maken of gebruiken dat veel lijkt op iets van de ander, dan is het raadzaam om van te voren goed uit te (laten) zoeken of je daarmee inbreuk maakt op de intellectuele eigendomsrechten. Vaak wint die speler die het best voor zijn intellectuele eigendomsrechten heeft gezorgd of die precies weet waar de grens ligt tussen een inbreuk en geen inbreuk.

Nieuw: creative commons Zuur zijn de gevallen waarin mensen een foto overnemen met toestemming van de fotograaf en dan denken dat ze goed zitten, terwijl ze vergeten dat de daarop afgebeelde personen zich op grond van hun portretrecht tegen publicatie kunnen verzetten.

Ook wordt wel eens het naburige recht vergeten bij muziekopnames.

Niet alleen de teksten en de muziek worden beschermd door het auteursrecht, maar ook de specifieke uivoering ervan door een zanger of muzikant is zelfstandig beschermd door het naburige recht. Als je een muziekopname wilt gebruiken, moet je dus zowel het auteursrecht als het naburige recht (meestal tegen betaling) zien te regelen.

Dan zijn er nog de gevallen waarin een websitehouder veel gegevens overneemt van een andere website.

Dit is veel voorgekomen bij sites die informatie over huizen aanbieden.

Zelfs als die gegevens niet beschermd zijn door het auteursrecht, kan de wijze waarop ze van een andere site worden overgenomen, toch een inbreuk vormen, namelijk op de databankrechten van de houder van die website met gegevens.

1/28/09 1:36:06 PM

036

Girlpower.indd 2

1/28/09 1:07:45 PM

FOTOGRAFIE HELEN TER HOEVEN + TEKST ROZANNE VAN PUTTEN = GIRLPOWER WILMA MOOI

Girlpower:

037

Gedreven en bedreven Sommige vrouwen worden al zenuwachtig als ze een etentje voor vrienden moeten organiseren. Zo niet Wilma Mooi.

Met haar evenementenbureau MooiWorks organiseerde ze een kerstfeest voor tweeduizend personeelsleden van een grote verzekeraar. Tegelijkertijd treft ze de voorbereidingen voor het Apeldoornse dancespektakel Summer Loverz, waar vier- tot zevenduizend bezoekers verwacht worden. “Het is soms een beetje druk, maar mij hoor je niet klagen!”

Girlpower.indd 3

1/28/09 1:07:46 PM

Mulder_W2009_v2.indd 1

1/28/09 2:58:43 PM

FOTOGRAFIE HELEN TER HOEVEN + TEKST ROZANNE VAN PUTTEN = GIRLPOWER WILMA MOOI

De term ‘multitasking’ is Wilma Mooi op het lijf geschreven. En dat heb je nodig als freelance evenementenorganisator. Het is een veelzijdig regisseursvak: de evenementenorganisator regisseert van uitnodigingstraject tot promotie, van catering tot geluid. En dat voor meerdere opdrachten tegelijk.

Multitasking, was dat geen typisch vrouwelijke eigenschap? “Misschien wel”, lacht Wilma, “maar in de evenementenbranche zijn de mannen toch in de meerderheid. En daar zitten hele goeie bij!”

De 37-jarige Wilma Mooi kwam bij toeval in de evenementenorganisatie terecht. “Twaalf jaar geleden was ik intercedent toen een zakenrelatie me een baan aanbood als pr-medewerker bij het gloednieuwe Gelredome.

Ik organiseerde onder andere Meet&Greets, clinics en rondleidingen; ontzettend leuk en leerzaam. In 2000 stapte ik over naar Canal+, dat de voetbalrechten had gekregen voor de belangrijkste eredivisiewedstrijden.

Daar werd ik verantwoordelijk voor de pr, sponsors en events en organiseerde ik beurzen, personeelsfeesten en shows.”

Netwerk In 2005 verloor Canal+ de uitzendrechten aan Versatel. Voor Wilma een moment van bezinning.

“Tot dan toe was ik voornamelijk uitvoerend bezig geweest. Maar perfectionistisch als ik ben, had ik vaak het gevoel dat het beter kon.”

Daarom begon ze voor zichzelf, met minimale middelen. Haar zolder werd een thuiskantoor, een bevriende graficus ontwierp haar huisstijl.

Girlpower.indd 5

MooiWorks was een feit. “Simpel, kort en duidelijk. Mooi slaat alleen op mijn achternaam, hoor.” Dankzij Wilma’s netwerk valt MooiWorks van de ene opdracht in de andere. “Wat me zo te binnen schiet: Quincy’s Valentijnsconcert in Amsterdam, de bezoekersarrangementen bij het UEFA EK onder 21, de dvd-premièreparty van Pirates of the Carribean en het feest van Gordon voor 500 gasten, ter ere van zijn 40e verjaardag.” Ze grijnst: “Dat was écht leuk!”

Apeldoorn en omstreken Na enkele jaren voornamelijk in het westen van het land gewerkt te hebben, vindt Wilma het tijd om haar werkveld te verleggen naar Apeldoorn en omstreken. “Vanwege mijn privéleven, want ik breng graag zelf mijn zoontje naar school, maar ook vanwege de professionele uitdaging.

In de Randstad lopen ze enorm voor met feesten en partijen, zet híer eens iets van dat niveau neer! De gemeente heeft gelukkig dezelfde ambitie: samen met Edu Jourdin organiseer ik Summer Loverz, een openlucht danceparty op het Marktplein dat eind juni zal plaatsvinden.” Ondanks de kick van zo’n enorm publieksevenement focust Wilma toch voornamelijk op business-to-business opdrachten zoals bedrijfsevenementen, product presentaties, workshops, congressen en relatie beheerarrangementen. “Bij b2b staat een event niet op zichzelf, het maakt deel uit van een totale crossmarketingstrategie. Die interactie tussen middelen vind ik spannend. En daarnaast is het gewoon plezierig om samen met een organisatie naar een evenement toe te werken.”

039

De ondernemende Apeldoornse merkt dat in deze regio haar naam nog niet gevestigd is. “Ik ben druk bezig mijn netwerk ook aan deze kant van Nederland op te bouwen. Dat gaat goed, ik bezoek netwerkborrels en ook via-via leer ik hier steeds meer handige contacten en potentiële opdrachtgevers kennen.”

Kennis is macht Wilma Mooi kan als single moeder niet terugvallen op het salaris van een partner, mochten de opdrachten even uitblijven. Ze ligt er niet wakker van. “Ondernemerschap is toch per definitie riskant? Met mijn ervaring en kennis weet ik het zakelijke risico wel te beperken. Maar eerlijk is eerlijk, ik ben wel de mogelijkheden aan het bekijken om mijn eenmanszaak om te zetten naar een bv.” Als belangrijke peiler onder haar succes noemt Wilma de combinatie van gedreven- en bedrevenheid. “Ik vind het belangrijk om van alle aspecten van de organisatie het naadje van de kous te weten.

Bij Canal+ heb ik me verdiept in de voetbalregels en de opstelling van de teams, bij een andere opdrachtgever wil ik kunnen meepraten met het it-jargon.

En wanneer voor een evenement de techniek wordt opgebouwd, blijf ik er altijd bij. Het interesseert me waarom gekozen wordt voor een bepaalde microfoon en waarop gelet wordt bij de lichtprojectie. Tijdens het evenement sta ik als het kan even bij de entree om de reacties van gasten te peilen.

Hetzelfde geldt voor de bar en het buffet. Zo krijg je de puntjes op de i.

Kennis is macht!”

1/28/09 1:08:45 PM

Kleverwal_W2009.indd 1 adv_kleverwal_1+1-3.indd 1

1/28/09 4:15:57 PM 28-01-2009 16:07:54

Fotografie Arthur Batenburg + tekst Maarten spronck = column

Het kan ook anders…

In elke samenleving krijgen mensen te maken met conflicten. Of het nu conflicten in de privésfeer betreft of zakelijke conflicten. Het kan gaan om geleden of veroorzaakte schade, het kan gaan om niet nagekomen overeenkomsten, het kan gaan om verschil van mening met een overheidsinstelling, enzovoort.

Hoewel het altijd de voorkeur heeft dat mensen met elkaar om de tafel gaan om een oplossing te zoeken voor de ontstane problemen, leert de praktijk van alledag dat dit vaak niet (op tijd) gebeurt. Conflicten vergroten, standpunten verharden en de loopgraven worden opgezocht.

Het is dan wachten tot een rechtzaak aanhangig wordt gemaakt. Een doorgaans langdurig en kostbaar traject volgt totdat een rechter uiteindelijk beslist over het conflict. Is dit de weg die ú wilt bewandelen?

Het kan ook anders.

Bekende voorbeelden zijn de arbitrageprocedure en het bindend advies. De arbitrage­procedure is net zo kostbaar als een rechtzaak en levert een uitspraak door arbiters over het

column nysingh_W2009.indd 1

conflict op. Bij bindend advies wordt een bindend adviseur gevraagd in het geschil een beslissing te nemen. Aan een bindend advies is geen formele procedure gekoppeld. Het is vaak een relatief goedkope oplossing, maar leent zich niet voor veel conflicten.

Het kan nóg anders. Een interessant alternatief vormt de mediationprocedure. Een van de grote verschillen tussen mediation en de hiervoor omschreven routes is, dat partijen gezamenlijk een oplossing voor hun conflict zoeken onder leiding van een mediator. Er is dus geen derde (rechter, arbiter, bindend adviseur) die beslist over uw conflict, maar de oplossing ligt in handen van de partijen. In een mediationproces worden zij begeleid door een onafhankelijke bemiddelaar, de mediator. Het doel van het mediationproces is dat partijen van uit hun (gezamenlijke) belangen weer in staat zijn met elkaar te onderhandelen om zelf tot een (creatieve) oplossing van het geschil te komen. Het mediationproces kenmerkt zich door vertrouwelijkheid

041

Mr. Maarten Spronck

en geheimhouding. Dat betekent dat indien het mediationproces niet slaagt en partijen toch in een juridische procedure verzeild raken, zij geen gebruik mogen maken van informatie die zij uitsluitend op basis van het mediationproces hebben verkregen van elkaar. Die vertrouwelijke setting creëert onderhandelingsruimte voor beide partijen. Daarnaast is het mediationproces vrijwillig, zodat het elke partij vrij staat op elk gewenst moment het proces te beëindigen.

Partijen kunnen zich in het mediationproces laten vergezellen door hun raadslieden, maar dat is niet noodzakelijk. Ook zonder dat zij advocaten inschakelen, kunnen zij met elkaar afspreken om te trachten hun geschil op te lossen door middel van mediation. Het voordeel van mediation is dat het een snelle en relatief goedkope procedure is. Partijen doen daarmee een ultieme poging om samen een eigen oplossing voor het conflict te vinden. Indien dat slaagt, en dat is bij ongeveer 80 procent van de mediations het geval, geldt zeker: 1 + 1 = 3.

1/28/09 12:23:44 PM

042

De overname kiezen voor continu誰teit

De basis voor de huidige Kamp Coating Groep, gespecialiseerd in poedercoating, werd in 1949 gelegd door J.F. Kamp senior, fietsenmaker te Apeldoorn. Kinderfietsen waren schaars na de tweede wereldoorlog. Kamp had oog voor commercie en ondernemen. Hij bouwde talloze kinderfietsjes en verkocht ze in hoog tempo. De lakkwaliteit van deze fietsjes kon veel beter volgens Kamp. Daarom besloot hij zelf een kleine moffeloven te laten bouwen om een betere kwaliteit te kunnen leveren. Dat bleek een goede greep en al snel moest Kamp zich uitsluitend concentreren op spuiten en moffelen. Na twee generaties Kamp krijgt de volgende bedrijfsopvolging de vorm van een overname.

Overname_v2.indd 1

1/28/09 1:41:07 PM

Fotografie medea huisman + tekst chris wolters = de overname john en bep kamp

Spreiding Grondlegger J.F. Kamp verwerkte de eerste jaren voornamelijk industriële natlakken voor bedrijven in de regio.

Tussen de start van het bedrijf en de huidige situatie is het nodige veranderd.

Zo is gewerkt aan een betere geografische spreiding. Kamp Coating Groep werkt nu nationaal en internationaal. Er komen diverse klanten uit België en Duitsland.

In 1978 is de naam gewijzigd in Kamp’s Moffel-, Spuit- en Epoxeerbedrijf.

Op dat moment was het één van de eerste spuitbedrijven die begonnen met automatisch poedercoaten. Die aanpassing droeg nadrukkelijk bij aan de groei. Vanwege de steeds strengere milieu-eisen stopte in 1995 het natlakken. Inmiddels gaat het bij het bedrijf over heel wat meer dan uitsluitend kleur en glans. Door bijvoorbeeld te investeren in verschillende hoogwaardige voorbehandelingen, is het bedrijf een echte systeemleverancier geworden.

Marktleider Het bedrijf is uitgegroeid tot marktleider in het poedercoaten van machineonderdelen, displays, winkelinterieurs etc. Daarnaast worden veel onderdelen gecoat voor de automotive en transportsector. Ook zirkoniseren van aluminium bouwdelen en thermisch verzinkt materiaal zijn belangrijke markt­segmenten voor Kamp Coating. Met vestigingen in Apeldoorn, Bemmel, Eindhoven, Emmen, Vianen, Ede en Den Bosch beschikt het bedrijf over in totaal 12 volautomatische poedercoatlijnen. Vorig jaar is een volledig nieuwe lijn in de vestiging Emmen in gebruik genomen.

Voorlopig lijkt de groei, ondanks de grillige economische vooruitzichten, aan te houden. “We hebben een goede marktpositie, zijn lean & mean en we weten de concurrentie achter ons te laten door de naar het oordeel van de markt uitstekende prijskwaliteitverhouding”, formuleren de directieleden.

Continuïteit en werkgelegenheid De broers Bep en John Kamp kwamen tot de slotsom dat ze voor de bedrijfsopvolging moesten rondkijken buiten de familie. Dat wilden ze op tijd doen vanwege hun

Overname_v2.indd 2

zorg voor de bedrijfscontinuïteit en de werkgelegenheid. Maarten Waaijenberg, degene uit de eigen rijen van het bedrijf die zich bezighield met cijfers en marketing, was naar het oordeel van de broers de aangewezen man.

De afgelopen 9 jaar toonde hij in de praktijk aan dat hij goed de weg weet in cijfers en beschikt over het benodigde zakelijk inzicht. Om de wisseling van de wacht goed te regelen, werd de hulp van enkele adviseurs van Van Lanschot Bankiers ingeroepen. Het begeleidende team bestond uit Joost van Aken, regiodirecteur Business Banking OostNederland en Caspar van der Meer van Corporate Banking uit Utrecht. De laatste is overnamespecialist. “Jonge snelle mannen, waar je even aan moet wennen”, zo merkt John Kamp op. “Van Lanschot Bankiers richt zich vooral op familiebedrijven en heeft dus ervaring in dit soort situaties. Heel snel werd duidelijk dat het echte vakmensen zijn.

Het idee voor de uiteindelijke oplossing kwam een jaar geleden uit de koker van Joost van Aken. Hij vond het belangrijk om Maarten te binden aan het bedrijf en tegelijkertijd rust te creëren voor de toekomst. Van Lanschot vertaalde dat in overnamevoorstel.”

Je moet er iets voor over hebben Een voorgenomen bedrijfsopvolging kan in gevaar komen als de opvolger niet beschikt over voldoende financiële middelen. Dat was de leidraad waarmee de huisbankier aan de slag ging. Die financiële middelen zijn wel te regelen. In dat geval is het van belang dat de overige belanghebbenden met risicodragend kapitaal, naast de bank, voor een gedeelte medefinancier worden van de overname.

Caspar van der Meer: “Dit risicodragend kapitaal kan middels CumPrefs (ter beschikking gesteld kapitaal met een vooraf vastgesteld dividendrendement) en achter gestelde leningen (middels een vooraf vastgesteld rentepercentage) worden ingebracht. Dat kan zonder dat dit de verdeling van de zeggenschap in de nieuwe bv aantast. Daarnaast is het bij een overnamelening van belang dat de kopende bv een fiscale eenheid kan aangaan met de te verwerven bv om verliezen die kunnen ontstaan door de hoge rentelasten in de kopende bv te

043

kunnen compenseren met de winsten uit de werkmaatschappij, zodat de totale druk van de vennootschapsbelasting wordt verlaagd.”

Het geheel is meer dan de som der delen In hoofdlijnen kwam het voorstel erop neer dat John en Bep samen met Maarten een nieuwe bv oprichtten volgens een vooraf afgesproken aandelenverhouding. De drie aandeelhouders zorgden gezamenlijk voor het storten van het benodigde aandelenkapitaal. In het kader van de opvolging hadden de broers er baat bij dat Maarten een aandelenbelang kon verwerven. Zij stelden dus risico dragend kapitaal ter beschikking om de overname te steunen. Aangevuld met het blanco bankkrediet was de nieuwe bv financieel in staat 100% van de aandelen van de gezamenlijke holding van de broers en de onderliggende werkmaatschappijen te verwerven.

Het benodigde risicodragende kapitaal verkregen de broers uiteraard uit de verkoop van de holding aan de nieuwe bv. Daarnaast hielden zij financiële middelen over om andere (privé) doeleinden te realiseren. Uiteindelijk werd onder meer bereikt dat Maarten zich met beperkte financiële middelen toch kon inkopen in Kamp Coating, dat de twee broers gedeeltelijk de waarde van hun onderneming uitbetaald kregen en dat fiscaal een optimale structuur werd gehanteerd. Daarmee is de organisatie klaar voor de toekomst.

“Je staat waarschijnlijk bijna dagelijks dichter bij Kamp-producten dan je denkt”, verraden John en Bep Kamp hun ondernemerstrots. “Want we coaten van fietsframes tot gevangenisdeuren.”

1/28/09 1:41:09 PM

Haalt Jack de broekriem aan in 2009?

Ook in tijden van crisis staat Amazing Jack zijn mannetje. Niks staart tussen de poten. Niks apathisch stoeptegelstaren. In moeilijke tijden moet je je kop uitsteken want juist dan vind je de leukste teefjes en lekkerste botten op je pad.

Het is nu tijd voor initiatief, actie en creativiteit want anders vind je uiteindelijk de hond in de pot.

Volg je instinct en bel Ralph Sturm voor een verfrissend ommetje.

Amazing is hĂŠt full-service bureau voor onderscheidende strategie, creatie en realisatie op het gebied van geĂŻntegreerde Verzetsstrijderspark 10, Apeldoorn. Telefoon (055) 526 88 88. www.stukkielopen.com

Amazing_W2009.indd 1

marketingcommunicatie in Midden- en Oost-Nederland.

1/28/09 2:29:30 PM

TEKST MACHTELD VEEN = DE BUSINESSCLUB DE BLAUWEN

045

AGOVV + business =

De Blauwen

Businessclub De Blauwen van voetbalvereniging AGOVV heeft een lange historie.

Maar pas sinds een kleine tien jaar is de club professioneel businessclub en groeit het ledenaantal gestaag. AGOVV-voorzitter Victor Doorn over De Blauwen: “Dit is dé plek voor business-to-business in Apeldoorn.”

Zo’n 230 leden telt de businessclub van AGOVV op het moment, maar Doorn is nog lang niet tevreden.

“Zo tegen het einde van volgend jaar wil ik echt wel de 300 hebben bereikt”, zegt hij in zijn kantoor op het terrein van de voetbalclub. Sinds AGOVV betaald voetbal is gaan spelen, is ook De Blauwen flink wat professioneler geworden. Waren er tot de eeuwwisseling nog maar enkele tientallen leden, sindsdien is het aantal dus gegroeid in de honderden. Wat biedt De Blauwen aan de leden? “Het gaat vooral om de voetballiefhebberij én natuurlijk het omvangrijke netwerk dat wij bieden”, zegt Doorn. Toch is het voetbalhart wel essentieel. “Als je niets met voetbal hebt, wordt het misschien lastig”, lacht de voorzitter.

Naast landelijke bedrijven zijn er veel regionale en lokale spelers lid van de businessclub. Het marktsegment is breed. Vooral onroerend goed, aannemers en makelaardij zijn goed vertegenwoordigd, maar ook accountants, advocaten en notarissen horen tot de ledengroep. Het netwerk is het belangrijkste middel en doel van de club. Maar naast dat

De Businessclub.indd 1

én een tweewekelijks bezoek aan de thuiswedstrijden van AGOVV biedt De Blauwen meer.

Actief en betrokken Zo kan er voor de wedstrijden worden gegeten in de businessclub, waar elke twee weken zo’n honderd man aanschuiven. Ook organiseert de club ieder jaar een aantal activiteiten zoals businessavonden. “Dan nodigen we een spreker uit, iemand uit het bedrijfsleven of uit de voetballerij”, vertelt Doorn. “Onze leden kunnen zo wat extra kennis opdoen én hun interesse in de sport uitdiepen. Zo laten we zien dat we een voetbalclub zijn, maar ook iets extra’s doen voor onze leden.” Tenslotte is er nog een fundraising-gala waar ieder jaar een goed doel aan verbonden wordt.

Naast deze plaatselijke activiteiten zoekt De Blauwen het ook buiten de landsgrenzen met een weekendje weg. Dit jaar gaat de reis naar Madrid om een kijkje te nemen bij Real Madrid, vorig seizoen was Milaan de bestemming.

Bijzondere dingen van De Blauwen zijn volgens Doorn de betrokkenheid

“Als je niks met voetbal hebt, wordt het misschien lastig”

van leden, de informele sfeer en het fanatisme voor AGOVV. “Het is prachtig om te zien wat voor ontlading er is als we hebben achtergestaan maar in de laatste tien minuten toch nog winnen. Dat is heel bijzonder.” Ook de actualiteit rond de voetbalclub wordt op de voet gevolgd, merkt de voorzitter. “Als er iets over de grasmat in de krant heeft gestaan, dan komen mensen meteen naar me toe om te vragen hoe het gaat en of we eruit komen.” Ook de oriëntatie op een eventuele fusie met Go Ahead Eagles uit Deventer speelt onder de leden.

“Er zijn mensen die zeggen ‘als je ambitie hebt om op hoog niveau te spelen zou je moeten fuseren en midden in de Stedendriehoek een stadion moeten neerzetten’. Maar er zijn ook mensen met zo’n blauw hart dat ze zeggen ‘we gaan echt niet samen met die geel-roden’.” Doorn zelf houdt alle opties open, en verwijst zelfs naar Milaan waar twee topclubs samen een stadion delen. “In Milaan spelen de grootste concurrenten ook samen in een stadion. Als het in Milaan kan, dan moet het hier toch ook kunnen”, filosofeert de voorzitter.

1/28/09 12:19:39 PM

046

Ir. Bram Adema, algemeen directeur van Corporate Facility Partners: “Grote organisaties willen álles doen om kennis te vergaren over duurzaam ondernemen.”

Flexoffice_v2.indd 2

1/28/09 1:03:27 PM

Fotografie gerhard witteveen + tekst paul spendel = innovatie in apeldoorn cfp

047

Concrete duurzaamheid Het bedrijfsleven heeft een ongekend talent voor het oppikken en zich toe-eigenen van buzz words. De term innovatie is er zo een. Bram Adema van het in Apeldoorn gevestigde Corporate Facility Partners (CFP) ziet innovatie echter niet als trend of hype: “Koppel je innovatie aan duurzaamheid, dan is dat een blijvend fenomeen.

Voorbeelden? Onze eigentijdse en duurzame aanpak van facility management voor bedrijven, de intelligente exploitatie van kantoorruimte via het bekroonde FlexOffice én de CO2-jaarrekening vormen een bron van innovatie, besparing én plezier voor Moeder Aarde.” Niet voor niets sleepte CFP voor zijn concept FlexOffice de prestigieuze Facility Innovatie Prijs 2007 in de wacht.

Facility management is voor veel directies van grote bedrijven een lastig onderwerp, weet Bram Adema op grond van zijn unieke en langjarige ervaring met deze discipline: “We leggen geregeld aan directies uit dat hun gebouwen en mobiliteit veel meer energie- en onderhoudskosten vergen dan strikt nodig is. Maar waar andere adviesbureaus netjes hun rapport met deze constatering overhandigen, zet CFP ook de tweede stap: we implementeren op basis van ons advies een uiterst minutieus stappenplan om de kosten voor energie, techniek, service en mobiliteit fors terug te dringen. Het neveneffect hiervan is een veel voordeliger en ook duurzamer operatie voor deze grote bedrijven. Het milieu vaart daar aantoonbaar wel bij. Uit de bereikte besparingen komt veelal onze fee. Per saldo vergt dit dus weinig tot geen investering voor onze opdrachtgevers.” CFP weet exact waar de besparingen gemaakt kunnen worden: “We beginnen met de grote slagen. We focussen niet eindeloos op bijvoorbeeld het opvangen van regenwater voor toiletten, als we tegelijkertijd zien dat het energiecontract dat een grote organisatie met een energie­leverancier heeft nog heel veel ruimte biedt voor onderhandelingen. Wij voeren die onderhandelingen en halen er zo

Flexoffice_v2.indd 3

het uiterste uit.” “We bedienen grote opdrachtgevers zoals Philips en de Rijksgebouwendienst”, maakt Bram Adema duidelijk. “Zij herkennen in onze innovatieve aanpak van facility management een ultiem beheersingstool. Bijkomend feit is dat deze grote organisaties vaak meerdere gebouwen bezitten. Onze duurzame en kostenbesparende oplossingen voor slim facilitair management rollen we uit over al hun vestigingen. De besparing accumuleert zo aanzienlijk.”

FlexOffice: verhuren = besparen Trots is Adema op de prestigieuze Facility Innovatie Prijs 2007 die hij won voor het succesvolle concept FlexOffice van CFP: “Opnieuw een innovatief idee, evenals onze aanpak van facility management. Bij veel van onze grote opdrachtgevers zagen wij dat zij, over al hun vestigingen verdeeld, worstelden met de onevenredige leegstand in hun kantoren. Een probleem waarop wij een innovatieve oplossing hebben losgelaten: FlexOffice. We poolen voor onze opdrachtgevers de leegstand en zoeken daar actief passende huurders voor. Een flexibele oplossing, waarbij nieuwe huurders zó kunnen binnenlopen, omdat alle faciliteiten er toch al zijn. Maar voor onze opdracht­ gevers is er ook een voordeel: dit concept van tijdelijke verhuur van

leegstand heeft een extra dempend effect op de kosten voor facilitair management.”

CO2-jaarrekening: duurzaam verantwoording afleggen Een derde innovatief product van CFP is de CO2-jaarrekening: “Iedereen weet dat het verkeer bijdraagt aan de CO2-uitstoot. Maar CEO’s van grote organisaties schrikken als we hen uitleggen dat ook hun vele gebouwen gigantisch bijdragen aan de CO2uitstoot in Nederland. Met die schok realiseren diezelfde organisaties zich dat zij als kersvers milieumanager een belangrijke bijdrage aan de CO2 -reductie in Nederland kunnen leveren, als zij dat daadwerkelijk willen. Ook hier helpen wij hen bij.

Niet met vage praatjes, maar met de zeer concrete CO2-jaarrekening. Met de CO2-jaarrekening worden alle milieueffecten van een organisatie in kaart gebracht en vertaald in CO2-uitstoot.”

Bram Adema vervolgt zijn uitleg: “De CO2-jaarrekening dient uitstekend als bewijslast bij een maatschappelijk jaarverslag van een organisatie. Met dit instrument wordt duurzaamheid voor het bedrijfsleven concreet.” In de jaarrekening wordt de uitstoot gemeten en besparingsmaatregelen gevonden. Adema: “Hierdoor leren management en medewerkers welke

1/28/09 1:03:27 PM

Laat uw bedrijf eens uit een ander perspectief bekijken

ƋŽŶ ĞĚƌŝũĨƐĂĚǀŝĞƐ ŝƐ ĚĞ ƐƉĞĐŝĂůŝƐƚ ŽƉ ŚĞƚ ŐĞďŝĞĚ ǀĂŶ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟ ĞͲ͕ / dͲ ĞŶ ƐƵƉƉůLJĐŚĂŝŶͲ ŵĂŶĂŐĞŵĞŶƚ͘ ^ĂŵĞŶ ŵĞƚ Ƶ ĂůƐ ŽƉĚƌĂĐŚƚŐĞǀĞƌ njŽƌŐĞŶ ǁŝũ ĞƌǀŽŽƌ ĚĂƚ Ƶǁ ŽƌŐĂŶŝƐĂƟ Ğ ĚĞ ĚŽĞůƐƚĞůůŝŶŐĞŶ Ğĸ ĐŝģŶƚ ĞŶ Ğī ĞĐƟ ĞĨ ŬĂŶ ďĞƌĞŝŬĞŶ͘ ƋŽŶ ďĞĚƌŝũĨƐĂĚǀŝĞƐ ŽŶĚĞƌƐĐŚĞŝĚƚ njŝĐŚ ĚŽŽƌ ĞĞŶ ƉĞƌƐŽŽŶůŝũŬĞ ďĞŶĂĚĞƌŝŶŐ ŵĞƚ ƉƌĂŬƟ ƐĐŚĞ ŽƉůŽƐƐŝŶŐĞŶ͘

HXVU )LKYPQMZHK]PLZ

Aqon_W2009.indd 1

<ŝĞƐ ǀŽŽƌ ƉƌĂŬƟ ƐĐŚ ŝŶĨŽΛĂƋŽŶ͘Ŷů ͻ ǁǁǁ͘ĂƋŽŶ͘Ŷů ƋŽŶ ĞĚƌŝũĨƐĂĚǀŝĞƐ ͻ ǁǁǁ͘ĂƋŽŶ͘Ŷů 055 - 301 4247 ͻ WŽƐƚďƵƐ ϴϵϳ ͻ ϳϯϬϭ ƉĞůĚŽŽƌŶ

1/28/09 2:30:32 PM

Fotografie gerhard witteveen + tekst paul spendel = innovatie in apeldoorn cfp

049

“Duurzaamheid is een voortdurende bron van innovatie.”

activiteiten leiden tot CO2-reductie.

Daarnaast ziet een organisatie direct een benchmark van een soortgelijk bedrijf dat een grote besparing heeft weten te bereiken op grond van onze adviezen en maatregelen. We zien dat dit zeer stimulerend werkt. Het gaat dan niet altijd om alleen super hoogwaardige maatregelen.

We hebben een aantal standaard­ maatregelen waarmee al direct een besparing op de CO2-uitstoot kan worden gerealiseerd, daarna beginn­en we met de finetuning.”

Beoordeeld op prestaties en niet op grootte CFP is een relatief kleine organisatie met zo’n 15 vaste medewerkers en een heel netwerk van specialisten daaromheen: “Grote organisaties willen álles doen om kennis te vergaren over hoe je als onderneming verantwoord omgaat met duurzaamheid, het milieu en je CO2-uitstoot. Dat al die innovatieve kennis daarover uit een relatief kleine en zeer gespecialiseerde club zoals CFP komt, maakt hen niet uit. We worden beoordeeld op de prestaties die we leveren, niet op onze grootte.”

Flexoffice_v2.indd 5

1/28/09 1:03:58 PM

050

De reis_W2009.indd 2

1/28/09 3:56:28 PM

FOTOGRAFIE + TEKST RIENTJES & PARTNERS = DE REIS ISTANBUL

051

Istanbul

Ottomaanse extravagantie

Kredietcrisis? Daar valt bij ons nog niets van te merken. En daar genieten we nog even van. Bij het organiseren van het halfjaarlijkse trainingsweekend lieten we onze gedachten eens de vrije loop. En het resultaat mocht er wezen! Als er dan toch een training gevolgd moet worden, kunnen we dat het beste in een inspirerende omgeving doen, dachten wij. Na enig rondvragen, informeren en reserveren stonden we met de hele afdeling op vliegveld Istanbul Ataturk.

Het welkomst-galadiner in het Esma Sultan huis aan de Bosporus zette de toon voor het weekend. Dit huis, in 1875 gebouwd voor de destijds 10-jarige dochter van een Ottomaanse Sultan, draagt de littekens van een grote brand die slechts door de buitenmuren overleefd is. Wat rest is een sfeervolle locatie waar ons een unieke ontvangst werd bereid.

Het begon met een voorstelling opgevoerd door soldaten met fakkels en een vuurvreter. Vervolgens kregen we een rondleiding door het huis, gevolgd door een welkomstcocktail.

Na het heerlijke diner met live muziek tussen de gangen door sloten we onze eerste avond in Istanbul swingend af, begeleid door een percussieband.

Na een nacht en ontbijt in het sfeervolle Çirağan Palace Kempinski hotel, gingen we op vrijdagochtend aan het werk op de door ons geselecteerde trainingslocatie.

De voorzieningen waren compleet: videocamera’s, microfoons, beamer, alles wat we nodig hadden stond klaar. Ook aan de inwendige mens was gedacht met koffie, thee, water en sap, in deze stad natuurlijk vergezeld van typisch Turkse zoetigheden. Voor het werken in subgroepen was nog een extra ruimte beschikbaar. Na een ochtend van hard werken volgde een korte transfer naar

De reis_W2009.indd 3

de Oude Stad. Tussen de vismarkt en de oude stadsmuren lunchten we aan een pittoresk pleintje in het Develi restaurant, befaamd om zijn kebab en ZuidoostAnatolische specialiteiten. Bij aankomst kregen wij een muzikaal onthaal van davuls (drums) en zurna’s (hobo’s). In het restaurant was de eerste verdieping voor ons gezelschap gereserveerd. De foto’s aan de muren toonden welke sterren dit restaurant allemaal al vóór ons hadden gevonden. Net als zij kregen wij een heerlijke kebab-lunch.

Tijdens het eten gaf een van de chefs van het restaurant een demonstratie over het bereiden van ‘Çig köfte’, speciale Anatolische gehaktballetjes.

Op deze exclusieve lunch volgde een pauzebezoek aan de Grand Bazaar.

Tussen de 250.000 tot 400.000 andere mensen die deze bazaar dagelijks bezoeken, zochten wij onze weg door de ruim zestig straatjes, zestien poorten en meer dan vierduizend winkels. Bepakt en bezakt met tapijten, lampen, nagemaakte voetbalshirts en andere souvenirs zochten wij halverwege de middag onze weg terug naar de trainingszaal voor een tweede sessie. Na de uitgebreide break leek het alsof we begonnen aan een nieuwe dag, maar tegen een uur of zeven was wel te merken dat we al heel wat uren »

1/30/09 9:35:02 AM

052

De reis_W2009.indd 4

1/30/09 9:35:15 AM

FOTOGRAFIE + TEKST RIENTJES & PARTNERS = DE REIS ISTANBUL

» actief waren! De aandacht zakte weg en het was goed dat de cursusdag werd afgesloten. Een uur later verzamelden wij in de lobby van ons hotel om naar de dinerlocatie te vertrekken. Het klinkt wellicht ietwat eigenaardig als ik zeg dat we in een waterreservoir gegeten hebben, maar toch is het zo. 1001 Column Cistern is een eetgelegenheid gevestigd in een eeuwenoud waterreservoir. In de ruimte zijn 1001 zuilen die door kaarsen verlicht worden. Tijdens het diner bracht een kwartet diverse klassieke meesterwerken ten gehore en zowel bij het aperitief als na het hoofdgerecht zong een tenor van de Istanbul Staats Opera lichte aria’s voor ons. Deze muziek die door de akoestiek van de gewelfde ruimte een extra dimensie kreeg, bezorgde ons kippenvel.

Op zaterdag was er tussen de trainingsactiviteiten ruimte gemaakt voor een ontdekkingstocht door Istanbul. De groep werd in tweeën gedeeld en een van de twee groepen werd per bus naar een nabijgelegen heliport gebracht. Van hieruit werden we in helikopters meegenomen voor een 25 minuten durende vlucht over Azië en Europa. Istanbul is de enige

De reis_W2009.indd 5

stad ter wereld die op twee continenten ligt. Het was mooi helder weer en ik heb mijn ogen uitgekeken! Toen we weer veilig met beide benen op de grond stonden, wisselden de twee groepen van activiteit. De groep die met de helikopter weggeweest was, kreeg bij de heliport champagne en aardbeien in chocoladesaus geserveerd, waarop een rit met dolmussen volgde.

Deze tocht met minibusjes ging door de stad, langs de Bosporus en toen weer terug naar de heliport.

Na de lunch in visrestaurant Kordon, waar we mezze (warme en koude voorgerechten) en heerlijk verse vis kregen, was het tijd voor het volgende deel van ons trainingsprogramma, dat met een korte onderbreking voor een hapje en een drankje doorliep tot een uur of 9 ‘s avonds. Daarop volgde ons laatste diner in het Cirağan Palace, een 19e eeuws marmeren paleis met meerdere dinerzalen en terras aan de Bosporus.

Zondag, de dag van ons vertrek, was volstrekt duidelijk dat we lang niet alle bezienswaardigheden van deze betoverende stad hadden kunnen bezoeken. Er was vóór vertrek van het vliegtuig nog tijd voor één activiteit.

We moesten kiezen tussen een bezoek

053

aan het Dolmabahçe Paleis, de residentie van de laatste Ottomaanse Sultans; een cruise over het water van de Bosporus en een bezoek aan de beroemde Hagia Sophia, de stokoude Byzantijnse kathedraal die in de 15e eeuw, na de stichting van het Osmaanse Rijk, werd omgedoopt tot moskee en tegenwoordig dienstdoet als museum.

Met enige moeite kozen we voor de Hagia Sophia. De Bosporus hadden we al over land en vanuit de lucht gezien en het paleis was wel héél erg groot voor de beperkte tijd. De Hagia Sophia is nog steeds een van de meest indrukwekkende gebouwen ter wereld. Wij brachten haar een exclusief bezoek, nog vóór zij haar deuren zou openen voor het andere publiek van die dag. De andere beroemde moskee, de Sultan Ahmet, oftewel de Blauwe Moskee, moesten wij aan ons voorbij laten gaan. Zoals het galadiner in het Esma Sultan huis ons weekend perfect inluidde, sloot het bezoek aan het museum met zijn gemengd religieuze en wereldse historie het weekend fantastisch af. Op zo’n manier is een weekend bedrijfstraining een genot!

1/30/09 9:35:19 AM

054

De professionele stagebegeleider

Broodnodige bruggenbouwer tussen opleiding en bedrijfsleven?

Bedrijven die klagen over slecht geĂŤquipeerde stagiaires; studenten die zich schamen voor hun stagebegeleiders... Waarom kraakt het scharnier tussen beroepsopleiding en praktijk? Een gesprek met Jan Westera, samen met zakenpartner Tom Versteeg eigenaar van Concrete Skill, een bureau dat gespecialiseerd is in het opleiden van docenten tot professionele stagebegeleiders en in het versterken van de band tussen opleiding en bedrijf.

Zin en onzin.indd 2

1/28/09 2:06:22 PM

tekst Coen Seur = de zin en onzin van professionele stagebegeleiding

Jan, wat is er mis met de huidige manier van stagebegeleiding?

Als je kijkt naar de inrichting en operationalisering van stagebegeleiding binnen onderwijsorganisaties, dan is de willekeur waarmee dat gebeurt opvallend te noemen. Over de hele linie zie je grote verschillen, die vaak ontstaan vanuit een specifieke afdelingsvisie of -cultuur of vanuit de denkbeelden van één of enkele personen. Kortom: iedere ‘stam’ zijn eigen concept met een hap-snap-beleid als gevolg.

Het ontbreken van een éénduidige aanpak is dan ook eerder regel dan uitzondering. Daarbij komt dat begeleiding meestal een deeltaak is van een docent, waarbij het vaak niet duidelijk is wanneer en hoe hij in de praktijk aan die taak vorm en inhoud geeft. Daardoor kunnen de coördinatie en continuïteit van het stageproces in het geding komen: de student is gebaat bij een regelmatig contact tussen zijn stagebegeleider van school en zijn praktijkbegeleider uit het veld.

En met Concrete Skill gaan de zaakjes eens even héél anders geregeld worden?

Ja, wij verbeteren de stagebegeleidingsprocessen binnen roc’s en het hbo door er een meer homogene structuur onder te leggen en door te werken met gecertificeerde stagebegeleiders. Daarmee wordt stagebegeleiding dus een beroep in plaats van een deeltaak! Daarnaast zetten we ons in voor een goed gestroomlijnde praktijkbegeleiding, want de bestaande structuur is voor verbetering vatbaar. Dat komt natuurlijk niet alleen door de bedrijven; het hangt vooral af van de afspraken die opleiding en praktijk met elkaar maken. En dat gaat verder dan het gezamenlijk bepalen van stagedoelen. Het gaat met name om de balans tussen wenselijkheid en haalbaarheid en hoe die zich tijdens de stageperiode manifesteert in de vorm van concrete resultaten!

Aan welke eisen moet een gecertificeerd stagebegeleider voldoen?

Een gecertificeerd stagebegeleider moet uitblinken in het totaalpakket van communicatieve en sociale vaardigheden. Dat betekent dat hij beschikt over een flink empathisch vermogen, actief kan luisteren,

Zin en onzin.indd 3

055

feedback geven, assertief is, kan onderhandelen en pragmatisch denken en doen. Met deze bagage is hij de spil tussen opleiding, bedrijf en stagiair, die door frequent overleg via korte lijnen waar nodig zorgt voor afstemming en bijsturing. Daarnaast dient de beroepsmatige stagebegeleider binnen zijn sector op de hoogte te zijn van de nieuwste inzichten en ontwikkelingen op het gebied van professionele stagebegeleiding. Op de hoogte zijn én blijven: het certificaat is geen garantie voor het leven! Als waarborg voor kwaliteit wordt de begeleider om de zoveel tijd getoetst op de professionele invulling en uitvoering van zijn specifieke competenties.

Ik kan me voorstellen dat een opleiding zegt: beste Jan, wij hebben onze zaakjes uitstekend voor elkaar; een prima stagecoördinator en alle know how en skills binnenboord. Hoezo een gecertificeerd stagebegeleider?

Elke verandering kent een aanloopperiode, dus ook deze. Het is aan ons om beslissers binnen een vaak bureaucratische onderwijscultuur ‘om te krijgen’. Dat vraagt om het aanbieden van een glashelder concept met evidente pluspunten ten opzichte van de huidige situatie; een zorgvuldige afstemming waar het gaat om eventuele vragen, zorgen en weerstand; een plan van aanpak dat voorziet in de belangenbehartiging van alle betrokken partijen.

Waar zijn jullie op dit moment mee bezig?

We hebben het afgelopen jaar een start gemaakt met het onderzoeken van mogelijkheden om te gaan werken met gecertificeerde stagebegeleiders.

Onder andere bij de sector Mobiel van ROC Aventus in Apeldoorn zijn we daarmee bezig en er heeft ter oriëntatie inmiddels een Quick Scan plaats gevonden waarvan de resultaten bekend zijn.

Quick Scan? Klinkt als een vluggertje...

Dat is het ook in zekere zin, maar dan wel één van hoge kwaliteit! Het is feitelijk een kort onderzoek naar de stagebegeleiding binnen een opleiding, waarbij we informatie halen uit verschillende kanalen.

Daarvoor interviewen we bedrijven,

managementteams, studenten en docenten. Zo brengen we, indien nodig, aandachtspunten in het stagebegeleidingsproces op een genuanceerde manier in kaart en creëren we tegelijkertijd draagvlak voor verbetering. Op grond van de uitkomsten geven we advies en organiseren we eventuele vervolgsessies die we zelf begeleiden.

Geachte heer Westera, wat ga ik als fabrieksdirecteur ervaren aan het verschil tussen de stagebegeleider ‘oude’ en ‘nieuwe’ stijl?

De stagebegeleider ‘nieuwe’ stijl stuurt zijn studenten goed voorbereid hun stageperiode in, zodat ze exact weten wat er van hen verlangd wordt.

In het nauwe contact tussen u als praktijkbegeleider, de stagiair en de professionele stagebegeleider bent u structureel betrokken bij evaluatiemomenten waarin u wensen en verwachtingen kunt uitspreken.

En – ook niet onbelangrijk – u kunt studenten en stagebegeleiders attenderen op nieuwe ontwikkelingen binnen het bedrijfsleven en daarmee de samenwerking tussen opleiding en praktijk versterken!

1/28/09 2:06:22 PM

056

Robert Jan Deelen, Manager Marketing & Communications:

“Het nieuwe hoofdkantoor is precies zoals wij zijn: helder, transparant, eerlijk en duurzaam” Voor wie het ontgaan is: de Nederlandse postmarkt is al een aantal jaren bezig met een sterke liberaliseringslag.

‘Tante Pos’ heeft er sinds de start van het nieuwe millennium, toen de postbezorgingsmarkt werd vrijgegeven, een aantal concurrenten bij gekregen.

Eén ervan is Sandd, het op één na grootste postbedrijf van Nederland, met het hoofdkantoor in Apeldoorn.

De core-business is helder: de bezorging van geadresseerd drukwerk.

Robert Jan Deelen, Manager Marketing & Communications: “De missie was vanaf het eerste moment duidelijk: een simpele organisatie opbouwen die een uitmuntende prijs-kwaliteitverhouding biedt voor geadresseerde brievenbuspost. Echter, de groei van Sandd verloopt zó voortvarend dat we in december 2006 een nieuw hoofdkantoor hebben geopend in Apeldoorn.” Een opmerkelijk pand, zowel visueel als bouw- en milieutechnisch. Duurzaam ontworpen en gebouwd op een spraakmakende locatie: de Ecofactorij, tussen de A1 en A50. Het hoofdkantoor heeft een vloeroppervlakte van 2.000 m² en bestaat uit twee verdiepingen.

Momenteel werken hier ongeveer 80 mensen. De centrale sorteerhal is met een oppervlakte van 10.000 m² vijfmaal zo groot als de vorige sorteerhal en biedt plaats aan 200 werknemers die dagelijks gemiddeld 4 miljoen poststukken sorteren.

Sandd.indd 2

1/28/09 1:52:26 PM

Fotografie exterieur harry noback interieur janine schrijver + tekst paul spendel = het kantoor van sandd

Sandd.indd 3

057

1/28/09 1:52:27 PM

058

Geheel klimaatneutraal, als eerste Sandd, het op één na grootste postbedrijf van Nederland, is sinds 1 juli 2008 het eerste postbedrijf ter wereld dat geheel klimaatneutraal opereert. De complete CO2-uitstoot die ontstaat door het bedrijfsproces van Sandd wordt sinds die datum volledig gecompenseerd en waar mogelijk gereduceerd. Robert Jan Deelen: “Sandd is gevestigd op het bedrijventerrein de Ecofactorij te Apeldoorn. Dit bedrijventerrein is centraal gelegen bij de kruising van twee belangrijke autosnelwegen, de A1 en de A50. De Ecofactorij is onderdeel van het beleid van de gemeente Apeldoorn om meer werk te maken van duurzaamheid.

Binnen dit beleid zijn de richtlijnen om verantwoord en milieubewust te ontwerpen en bouwen maatgevend.

Daar hebben we met plezier aan voldaan, want dit past ook binnen ons beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.”

Sandd.indd 4

Duurzaam gebruik van aardwarmte Die richtlijnen hebben onder andere geleid tot het ‘optillen’ van het kantoordeel. Robert Jan Deelen: “Hierdoor is er op hetzelfde grondoppervlak ook ruimte voor parkeren. Hiermee voldoen we aan de richtlijnen voor meervoudig grondgebruik. Verder maken we gebruik van warmte-/koudeopslag.

Dit innovatieve systeem betekent dat je heel duurzaam van aardwarmte gebruikmaakt, zowel voor verwarming in de winter als voor koeling in de zomer. Verder hebben we infrastructurele voorzieningen getroffen waardoor werknemers gemakkelijker met de fiets naar het werk kunnen komen.”

hier wel het geval. Het gebouw is voorzien van een zeer geavanceerde en afdoende isolatie, in combinatie met de warmte-/koudeopslag.

Hierdoor is het geen enkel bezwaar dat er veel raampartijen zijn gebruikt.

Die dragen bij aan de transparantie die Sandd graag uitstraalt. We zijn een open, jonge onderneming met gemiddeld veel jonge werknemers.

Dat willen we aan de buitenkant uitstralen. Het mogen bezorgen van een brief voor iemand van A naar B heeft alles te maken met vertrouwen.

De open en uitnodigende uitstraling van ons hoofdkantoor onderstreept dat gevoel.”

Transparantie in combinatie met duurzaamheid Opmerkelijk is de enorme transparantie die het pand uitstraalt.

Robert Jan Deelen: “De architect heeft heel veel glas toegepast. Op het eerste oog zou je zeggen dat die keuze niet samengaat met duurzaamheid en energiebesparing. Toch is dat

1/28/09 1:52:32 PM

Fotografie exterieur harry noback interieur janine schrijver + tekst paul spendel = het kantoor van sandd

059

Ir. Ed Euser, directeur van Artec architecten & Ingenieurs uit Apeldoorn:

“Het is een zuiver en zakelijk pand” Ir. Ed Euser, directeur van Artec architecten & Ingenieurs uit Apeldoorn tekende voor het ontwerp: “Hoe ik het pand zou typeren? Zakelijk en zuiver. Zakelijk door zijn prettige uitstraling waarbij de verschillende elementen elkaar niet bijten. Zuiver door de toepassing van allerlei methodieken om de duurzaamheid te optimaliseren. Die twee zaken hoeven niet met elkaar in tegenspraak te zijn, zoals hier blijkt.”

Interieur straalt rust en ruimte uit Ook binnen is het openheid en transparantie wat de klok slaat: “We hebben geen gesloten kantoren, iedereen zit open en direct bereikbaar en aanspreekbaar. Uiteraard hebben we wel bespreekkamers waar je rustig met elkaar kunt overleggen, maar ook deze hebben een open look and

Sandd.indd 5

feel.” Verder valt het kleurgebruik op: veel zachte en aardse tinten zoals bruin en groen. Robert Jan Deelen: “In de begintijd van Sandd draaide alles om hectiek en groei. Nu zijn we in een andere fase beland en vinden we het heel belangrijk dat onze werknemers een optimale werkplek tot hun beschikking kunnen krijgen.

Scheidingswanden ontbreken en omdat het gebouw een enorm glasoppervlak heeft was de keuze voor een sprekend tapijt al snel gemaakt. In de kleurenrijkdom van dat tapijt hebben we de dynamiek van het jonge postbedrijf willen uitdrukken. Door de toepassing van stevige houten wanden ontstaat er ruimte voor ontmoeten in de ruimste zin: vergaderen, maar ook een kop koffie drinken. Het hout zorgt voor een warme uitstraling.”

1/28/09 1:52:34 PM

060

Maatschappelijk verantwoord Apeldoorn Uit met Achmea Een groep medewerkers van Achmea Accounting heeft een verwendag verzorgd voor cliënten van de zorginstelling Huize Eirene, een locatie van de Zorggroep Apeldoorn en omstreken. Eirene-cliënten en Achmea-medewerkers togen op donderdag 6 november samen naar de Hoge Veluwe om daar o.a. te fietsen met een boswachter.

Rolstoelfietsen, tandems en ‘gewone’ witte fietsen maakten het voor bijna iedereen mogelijk deel te nemen aan de rondleiding. De anderen bezochten het bezoekerscentrum en de landschappentuin. Zowel de bewoners van Huize Eirene als de medewerkers van Achmea genoten van de prachtige natuur, het buiten zijn maar ook de aandacht voor elkaar. De bewoners bedanken de medewerkers van Achmea voor dit uitje. Het was prima geregeld, tot en met foto’s maken aan toe.

Oproep beantwoord In de zomereditie van 1+1=3 werd een oproep gedaan om een dagje uit te organiseren met de bewoners van een verzorgingstehuis.

Het heeft even geduurd en wat moeite gekost maar de oproep is beantwoord door Achmea en wij beschrijven hier het resultaat.

Uiteraard komen ook andere initiatieven aan bod.

Maatschappelijk Ondernemen in Weer en Wind Vrijdag 21 november 2008 was het noodweer in Nederland. Harde wind en slagregens, omvallende bomen, kortom: geen dag om buiten in de tuin te gaan werken. Maar afspraak is afspraak. Werving- en selectiebureau Heiwegen Consultancy uit Apeldoorn stak dus toch de handen uit de mouwen op deze woeste vrijdag.

Ze hebben een tuin aangelegd bij Sikvoorde, een nieuwe beschermde woonvorm van RIBW Oost Veluwe in Deventer. RIBW biedt en ontwikkelt begeleiding op maat in wonen, zorg en welzijn. De medewerkers van Heiwegen Consultancy hebben de cliënten van de RIBW een mooie tuin geleverd en daarnaast een leuke dag gehad. Al was het wel koud!

MVO.indd 2

1/28/09 1:39:41 PM

tekst FREEK KAMMINGA = MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Nieuwe oproep: Dubbel Genieten In januari 2009 start Maatschappelijk Ondernemen met het project Dubbel Genieten. Het is een beproefde en succesvolle methode om werknemers te koppelen aan minder mobiele cliënten van maatschappelijke organisaties. Dat kunnen ouderen zijn die niet vaak meer buiten komen, mensen in een rolstoel of mensen met een verstandelijke beperking. Er samen op uit gaan levert alle betrokkenen inspiratie en plezier op, kortom: Dubbel Genieten! Wilt u met medewerkers van uw bedrijf aan een project meedoen en Dubbel Genieten en gepubliceerd worden in 1+1=3?

Meer informatie en aanmelding bij Maatschappelijk Ondernemen Apeldoorn via Freek Kamminga, kamminga@moapeldorn.nl

Kerstdiner voor bewoners GGNet De leden van Rotaryclub Apeldoorn ‘t Loo hebben een kerstdiner verzorgd voor de patiënten en begeleiders van GGNet aan de Deventerstraat.

Sfeervolle tafels, een kerstkoor en lekker eten vormden de ingrediënten voor deze verwenavond. De Rotaryclubleden hebben gekookt, de bediening verzorgd en het kerstkoor gevormd. Deze match is tot stand gekomen tijdens de Beursvloer Apeldoorn 2008.

MVO.indd 3

061

Praktijk Stor op de Beursvloer?

Mevrouw Jos Stor belt naar de organisatie van de Beursvloer of ze als éénmans (vrouws) bedrijfje ook mee kan doen aan de beursvloer Apeldoorn.

Natuurlijk kan dat, leuk zelfs. Mevrouw Stor is erkend trainer, arts/psychiater en psychotherapeut; ze heeft een eigen praktijk. Ze biedt op de Beursvloer een aantal gratis trainingen aan voor organisaties. Er wordt een match gemaakt met o.a. een school en Young Africa en de Zorggroep Apeldoorn.

Tijdens een training van praktijk Stor leer je o.a. stress-signalen herkennen voordat ze chronisch worden, en je systeem ‘resetten’ direct na een stressmoment. Niet alleen belangrijk voor managers uit het bedrijfsleven maar ook voor bestuurders van verenigingen en stichtingen die zich druk maken over problemen binnen hun organisatie.

Op de foto mevrouw Stor (tweede van rechts) en vertegenwoordigers van Stichting Young Africa en de Zorggroep Apeldoorn.

Mooie matches tijdens de vierde editie van de Beursvloer Apeldoorn Op 22 oktober werd in de Rabobankzaal van schouwburg Orpheus de vierde Beursvloer Apeldoorn georganiseerd. Maar liefst 55 bedrijven en 70 organisaties waren van de partij. Na de opening door burgemeester Fred de Graaf kon de beurshandel beginnen. Na twee uur handel stonden er 178 matches op het grote scherm. Een goed resultaat.

We beschrijven hierboven één voorbeeld van een mooie match.

1/28/09 1:39:49 PM

062

Rationeel rijden:

Toyota Avensis

Autotesttoyota.indd 2

1/30/09 9:27:22 AM

Fotografie arthur batenburg + tekst marc kluijver = autotest toyota avensis 2.2 D-CAT

063

Emotioneel is de aanschaf van deze auto niet verantwoord, rationeel wel. De tijd voor betaalbaar en efficiënt is aangebroken. Wij gingen eens op zoek naar een efficiënte, economische oplossing om 2009 in betaalbare luxe en kwaliteit door te komen! De tijd van de dure Lexus is voorbij, en waarom niet, de Toyota Avensis doet hier niet voor onder.

De Toyota Avensis loopt nu alweer sinds 1997 mee, dit wil echter niet zeggen dat de techniek aan boord gedateerd is. De derde generatie van de Toyota Avensis is een gestroomlijnde auto geworden en misstaat niet naast de Audi, nou ja… Volvo van je buurman.

Autotesttoyota.indd 3

1/30/09 9:27:24 AM

064

Een stukje geschiedenis Corona’s en Carina’s volgden elkaar op waarbij het concept steeds evolueerde.

In 1992 veranderde Toyota zijn filosofie en ontwikkelde een Carina E waarbij de E stond voor ‘Excellence in Europe’. Sinds die tijd kennen we een Europese D-segment Toyota die in Europa wordt geproduceerd, specifiek voor de Europese markt. Dit sloeg aan en voor het eerst ging de zakelijke rijder Toyota ontdekken. In 1997 introduceerde Toyota de Avensis die specifiek voor Europa ontwikkeld was en veel beter in het plaatje zou passen van de verwende Europese rijder.

De Avensis was de allereerste Toyota personenauto die voorzien werd van een common-raildieseltechnologie (1999) en Diesel Clean Advanced Technology (D-CAT) in 2005. Deze dieseltechnologie is van grote invloed geweest op het succes van de Avensis in de afgelopen jaren. Jaren waarin Toyota steeds dichter op de hielen ging zitten van Opel, Ford, VW, Peugeot en Renault. De in 2003 geïntroduceerde tweede generatie Avensis bracht dit in een stroomversnelling.

In 2006 staat de Avensis op een mooie vierde plaats in het zakelijke D-segment. Bij de particuliere rijder doet Toyota het zelfs nog veel beter en weet de Avensis samen met de Volkswagen Passat de meeste verkopen te realiseren.

Autotesttoyota.indd 4

Anno 2009 is de automarkt sterk veranderd. Brandstof wordt duurder, het milieu nog belangrijker, veiligheid staat hoog in het vaandel en er wordt kostenbewuster nagedacht. De nieuwe Avensis speelt hier goed op in.

Techniek Toyota staat bekend om de hoge betrouwbaarheid maar sinds enkele jaren ook om een zeer vooruitstrevend milieubeleid. De Prius is al jaren het boegbeeld van de gehele autoindustrie als het gaat om daadwerkelijk beschikbare milieubewuste oplossingen. De ‘Avensis 2.2 D-CAT’ is minder spectaculair dan de Prius, maar als het om de techniek gaat is ook deze Avensis een revolutionaire stap voorwaarts.

unieke katalysator beperkt de uitstoot van vier schadelijke stoffen drastisch (NOx, HC, CO en roetdeeltjes).

De combinatie van de dieselmotor met D-CAT en een zeer verfijnd motormanagement resulteert op sommige punten tot wel 90% schoner dan de Euro IV-norm vereist. De nieuwe Avensis stoot zelfs door technische verbeteringen nog eens 2,5 tot 10 procent minder CO2 uit dan het vorige model.Nou is milieubewust rijden in de zakenauto leuk, maar prestaties tellen ook. Daarom heeft Toyota de bovenstaande techniek toegepast op een zeer sterke motor.

Deze milieuminnende groenliefhebber heeft namelijk een flinke 177 pk en een niet misselijke 400 Nm aan trekkracht onder zijn klep zitten.

Bij het kopen van een auto moet meestal een keuze worden gemaakt tussen benzine of diesel. Voor degene die rekening wil houden met het milieu is dit een dilemma. Diesel is over het algemeen zuiniger en geeft dus een lagere CO2-uitsoot. Een benzineauto heeft echter in de regel een schonere verbranding en stoot hierdoor minder NOx en roetdeeltjes uit. Daarbovenop bestaat nog het, steeds kleiner wordende, verschil in prestaties tussen benzine en diesel.

Toyota biedt nu een oplossing voor dit dilemma met de D-CAT: deze

Praatjes vullen geen gaatjes Bovenstaande theorieën klinken zeer veelbelovend maar hoe rijdt de nieuwe Aventis nou?

Om dit te ervaren hebben wordt een rit over de Veluwe gemaakt. Niet zo spectaculair maar wel passend bij deze zakenauto. Oké, de autosnelweg in Duitsland is ook nog even meegepakt.

Dit blijkt toch de enige manier om alle paardenkrachten en Newtonmeters voluit te laten gaan. Hier wordt het bewijs geleverd dat milieuvriendelijke techniek niks hoeft af te doen aan rijplezier.

1/30/09 9:27:27 AM

Fotografie arthur batenburg + tekst marc kluijver = autotest toyota avensis 2.2 D-CAT

Na het ophalen van de auto gaat het via de stad richting Veluwe waar glooiende heuveltjes en ‘spannende’ bochten de auto uitdagen. Wat meteen duidelijk wordt is dat een sterke motor niet alleen plezier bij hoge snelheden betekent maar juist ook souplesse. De koppeling voelt lekker robuust en de 2.2-liter diesel laat meteen zien dat hij alles kan. Als het nodig is rijdt hij rustig in een hoge versnelling met nog geen 800 toeren per minuut met een file mee. Hou je niet van schakelen? Geen probleem, de Avensis staat ook luie schakelaars toe en toont zelfs in de stad al een zeer laag verbruik. Daarentegen is een beetje extra gas al genoeg om snel in een gaatje op de andere rijbaan te duiken of een plek te veroveren op een genadeloze rotonde. Wat wel opvalt is dat de remmen minder bijtig zijn dan verwacht bij zo’n krachtige motor.

De verbeteringen die sinds 2003 in dit model zijn toegepast uiten zich meteen bij hogere snelheden. Op de buitenwegen is de motor nauwelijks hoorbaar en alles gaat met gemak.

Dit is vooral te danken aan de verder ontwikkelde motor, versnellingsbak en geluiddempende materialen.

Enkel bij het vol loslaten van de voet, wanneer het toerental flink oploopt, is ergens op de achtergrond iets van een dieselgeluid hoorbaar. De rust en het gemakt waarmee deze 2.2-liter

Autotesttoyota.indd 5

viercililinder diesel presteert benadert met gemak een zescilinder.

Als snel de Duitse bahn is bereikt, wordt dit gevoel alleen maar versterkt.

De Avensis moet het doen zonder de (prettige) agressie van Duitse carroserieën en de levendigheid van een Italiaanse diesel. Wederom is het de Japanse techniek die de Duitse bolides doet volgen op de meest linker rijbaan. Met 190 km/u en nog maar een magere 3.000 toeren per minuut wordt indruk gemaakt.

Dit is met name te danken aan de speciaal voor deze motor ontwikkelde 6-versnellingsbak. Toch blijkt de Avensis niet heel imponerend te zijn.

Deze snelheden worden gewoon niet verwacht van de Toyota met als gevolg dat menig automobilist rustig links blijft rijden wat de remmen weer rood doet gloeien, maar immer stabiel en controleerbaar. In plaats daarvan is het wijs te kiezen om achter de auto met een ster of cirkels boven zijn neus aan te gaan, hiervoor gaat men namelijk wel aan de kant.

De Executive-uitvoering die hier gereden wordt combineert comfort overigens met minstens zoveel luxe als zijn voorligger. Links en rechts gescheiden airconditioning, een compleet lederen interieur, een fijn audiosysteem; allemaal standaard inbegrepen. Enkel de xenon koplampen en het dvd-gebaseerde

065

navigatiesysteem zijn optioneel.

Opvallend is dat de Avensis voor een auto in het D-segment zeer veel ruimte voor, achter en in de kofferbak biedt.

De ‘gevestigde orde’ mag de linker rijbaan dan prachtig schoonhouden van trager verkeer, de Avensis houdt ook het milieu schoon.

Conclusie In navolging van de veel geroemde Prius biedt Toyota opnieuw iets goeds voor zowel het milieu als de automobilist. De Avensis 2.2 D-CAT kan zich door de zeer snelle diesel prima meten met veel grotere dieselmotoren van de concurrent.

Echter, de uitsoot is door de speciale D-CAT diesel katalysator en roetfilter veel lager. Net als elk type Avensis biedt ook het groenste en snelste type een zeer complete uitrusting, veel ruimte en een hoog veiligheidsniveau.

1/30/09 9:27:30 AM

066

BEDRIJFSNIEUWS

Mulder Elektrotechnologie neemt Telefacilities over Telefacilities is per 1 januari 2009 overgenomen door Mulder Elektrotechnologie.

Deze overname betekent voor Mulder een belangrijke uitbreiding van de dienstverlening aan het bedrijfsleven: Telefacilities is al meer dan 18 jaar gespecialiseerd in bedrijfstelecommunicatie.

Mulder-directeur Pieter Mulder: “Jan-Willem Brouwers (red.: oprichter / directeur van Telefacilities) en ik kennen elkaar al jaren. Zo’n twee jaar geleden kwam een eventuele overname al ter sprake. Toen Jan-Willem vorig jaar te kennen gaf wel toe te zijn aan een nieuwe uitdaging zaten we dan ook al snel om de tafel.”

Voor Jan-Willem Brouwers was de

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 1

keuze voor Mulder niet zo moeilijk.

“Mulder is in Apeldoorn en omstreken al 80 jaar een gevestigde naam en het bedrijf heeft er natuurlijk belang bij de kennis op het gebied van bedrijfstelecommunicatie in huis te halen. Die kennis zit bij onze medewerkers. De garantie dat hun toekomst gewaarborgd is was voor mij erg belangrijk. De mentaliteit van de medewerkers van beide bedrijven sluit mooi op elkaar aan. Door de intensieve samenwerking van de afgelopen jaren gaan zij al als collega’s met elkaar om.”

Behalve in de elektrotechniek is Mulder actief op het gebied van brand- en inbraakbeveiligingen, aanleg en beheer van netwerken en data- en spraakinfrastructuur. Laatstgenoemde

activiteiten worden uitgevoerd onder de naam Mulder Connect, onder dagelijkse leiding van Fred Brouwer.

De activiteiten van Telefacilities sluiten hier mooi bij aan.

Jacco Teunissen geeft sinds 1 januari leiding aan het Telefacilities team. JanWillem Brouwers blijft als adviseur / ambassadeur verbonden aan de gehele organisatie.

1/28/09 2:19:38 PM

FOTOGRAFIE GERHARD WITTEVEEN = DE STARTER ROBIN VAN LOHUIZEN EN DANNY KRACHT

067

Robin van Lohuizen en Danny Kracht

Hoera, crisis!

Van Lohuizen en Kracht zijn partners bij RedFoxBlue, dienstverlener in salesprofessionalisering. “Tot voor kort stonden we zelf met de poten in de klei”, begint Kracht. “We hebben allebei aan het roer gestaan van een goedlopende onderneming.

Nu helpen we andere bedrijven hun verkoopresultaten blijvend te verbeteren. Dat doen we met beproefde methodes die hun waarde al jarenlang en steeds opnieuw bewijzen, ook - sterker nog - vooral tijdens de kredietcrisis.”

Moment van de waarheid Het eerste bezoek van Van Lohuizen en Kracht bestaat uit een uurtje of twee sparren met de directie. Dat levert doorgaans voldoende informatie op

Starter 2.indd 1

om met de eerste knelpunten aan de slag te gaan. Niet zelden blijken die voort te komen uit ingedut leiderschap.

“De manager moet achter zijn bureau vandaan komen om zijn medewerkers te inspireren. Marco van Basten zit toch op zondagmiddag ook niet thuis op de bank? Hij traint zijn spelers dag in dag uit en is er ook op het moment van de waarheid bij”, verklaart Van Lohuizen.

Verankeren De partners benadrukken hun lange termijnaanpak. Zij voorzien de salesorganisatie van een stevig fundament voor langdurig verkoopsucces. Kracht: “Onze aanpak slaagt alleen als de organisatie zich open durft te stellen. Wij confronteren mensen met hun manier van werken en van leiding geven. Dat vraagt om eerlijkheid en incasseringsvermogen, maar die investering betaalt zich dubbel en dwars terug.” Van Lohuizen

Winning starts with beginning, verkondigen Robin van Lohuizen en Danny Kracht. En: Verkoopsucces is een keuze. Mooie woorden, maar wat zijn ze waard in tijden van crisis?

omschrijft de bedrijven voor wie RedFoxBlue werkt als ambitieuze organisaties die vastbesloten zijn alles uit zichzelf en uit de markt te halen. Ook nu de economie minder goed draait. “Daarin zit ‘m hun onderscheidende kracht; ze durven als eerste nieuwe wegen in te slaan.”

Kracht voegt daaraan toe: “Wie nu slechts denkt aan ‘snijden in de kosten’ en ‘besparen’, komt straks bedrogen uit. Het is nu - juist nu - zaak om te investeren, in mensen en in goede ideeën. Wie er nu voor gaat, lacht straks het hardst.”

Van Lohuizen en Kracht zijn de afgelopen maanden met een aantal Apeldoornse ondernemers in zee gegaan. Voor een eerste ontmoeting met andere geïnteresseerden, organiseren zij in 2009 ontbijtsessies.

Zoals gezegd: winning starts with beginning, dus denk eens na over een vrijblijvende kennismaking.

1/28/09 1:58:32 PM

Standbouw van ontwerp tot realisatie

MINDEN 11-13 7327 AW APELDOORN T: +31(0)555336481 F: +31(0)555331417 E: INFO@KOPEXPO.NL I: WWW.KOPEXPO.NL

beregeningssystemen

KOP is naast een zeer goede dienstverlener, vooral een standbouwer die heel erg goed naar u luistert. KOP begrijpt dat het niet alleen om een tijdelijke werkplek voor uw salesmensen gaat. Uw stand moet uw identiteit, uw goals en usp’s communiceren, maar bovenal ùw doelgroep bewegen om nieuwsgierig uw stand te bezoeken.

We komen graag eens naar u luisteren…

fonteinen & waterwerken

sauna’s sauna’s

spas, spaonderhoud

Een tuin is de weerspiegeling van uw affiniteit met de natuur.

Een optimaal beregeningssysteem is een prima oplossing waar

Volkomen ontspannen in uw eigen tuin met uw eigen zwembad… een heerlijk idee! Bos Zwembaden & Wellness

u geen omkijken naar heeft. Met de juiste expertise en ervaring vertaalt Bos Watertechniek uw wensen in een systeem op maat. Water kent ook vele kunstzinnige toepassingen.

realiseert uw droom tot in de puntjes. Eventueel met een perfect afdichtsysteem tegen weersinvloeden zodat u ook met slechter weer kunt genieten. Maar ook voor een

Bos Watertechniek realiseerde vele fonteinen. In nauw overleg met ontwerpers en architecten geven we terzake advies

whirlpool of sauna in vrijwel iedere vorm en maat kunt u met ons uitstekend uit de voeten. Wat uw tuinwensen ook

over de veiligheid en duurzaamheid van een ontwerp, gelet op de meest moderne milieutechnologie.

zijn, Bos Zwembaden & Wellness staat garant voor absolute topkwaliteit.

zwembaden, zwembadonderhoud

Postbus 23 | 3790 AA Twello | T: 0571-280720 | F: 0570-272675 | E: info@boswatertechniek.nl | www.boswatertechniek.nl | E: info@boszwembaden.nl | www.boszwembaden.nl

Adv_Kop_Bos.indd 1

1/29/09 9:23:58 AM

BEDRIJFSNIEUWS

069

Co & Co uit Apeldoorn valt opnieuw in de prijzen!

Voor de tweede keer in drie jaar heeft de Apeldoornse onderneming Co & Co de eerste prijs gewonnen bij de verkiezing “best baby- en infant product” in de categorie speelgoed.

Nadat in 2006 de zogenaamde Wheelybug al met de eer ging strijken, schoot Co & Co dit jaar in de roos met de door hen geïmporteerde Wishbonebike, een loopdriewieler én lage en hoge loopfiets ineen.

Co & Co, Mariastraat 26, Apeldoorn

Amazing ook over de grens actief voor relaties Goede raad is duur, zeker als de nationale afzet stagneert. Het complete marketinginstrumentarium moet dan onder de loep worden genomen en de behoefte aan nieuwe (internationale) doelmarkten wordt sterker.

Om relaties die expansie buiten de landsgrenzen nastreven te kunnen blijven begeleiden, is Amazing Geïntegreerde Marketingcommunicatie aangesloten bij IMAGE, het Europese

netwerk van communicatiebureaus (www.imagepartners.com).

In IMAGE (International Marketing & Advertising Group Europe) werkt een aantal Europese communicatiebureaus samen om hun klanten te helpen op buitenlandse markten. Voor bedrijven die op zoek zijn naar expansie is export een interessante optie die ook veel vragen oproept. IMAGE kan helpen deze vragen te beantwoorden.

Apeldoornse start internetwinkel De Apeldoornse Cathérine Blaisse is recentelijk gestart met haar internetwinkel Just Cotton.

Cathérine heeft zich toegelegd op T-Shirts en polo’s voor kinderen (t/m maat 164), maar via de site kunnen ook babyrompers en mutsen worden besteld. De T-shirts en polo’s kunnen naar keuze worden bedrukt. De klant ziet precies wat hij krijgt doordat de opgegeven tekst direct op het scherm op het gewenste shirt of polo zichtbaar wordt. Bijzonder is voorts dat bestelde kleding eventueel in cadeauverpakking met een persoonlijk tekstkaartje kan worden afgeleverd op het gewenste adres. www.justcotton.nl

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 2

1/28/09 2:23:41 PM

070

BEDRIJFSNIEUWS

NLS Music Audio & Music Productions NLSMusic is een jong bedrijf, gestart in 2008 door producer en tekstschrijver Niels Verhoek. NLSMusic is gespecialiseerd in het maken van audio- en muziekproducties voor zeer uiteenlopende doeleinden: van muziek en voice-over voor een bedrijfsfilm tot complete cd-producties in verschillende genres. Alles wordt op maat gemaakt en op basis van zijn jarenlange ervaring als muzikant denkt Niels Verhoek actief mee in het creatieve proces.

NLS heeft onder andere meegewerkt aan de voetbalhit van de Apeldoornse ‘Foppers’, wat een landelijk succes werd door optredens bij onder andere Giel Beelen (3FM). In opdracht van Themateam, makers van visuele presentaties, heeft NLSMusic muziek gecomponeerd, speciaal voor het Ministerie van Justitie. www.nlsmusic.nl

Drukkerij Kaper investeert in ’s werelds snelste dubbelzijdige printer Had Drukkerij Kaper in februari 2007 al een wereldprimeur door de aanschaf van de allereerste kleurenprinter van de OCE 650 CS serie, nu heeft Kaper een primeur met de allersnelste zwartwitconfiguratie.

De eerste digitale machine uitgerust met nieuwe Gemini Instant Duplex technologie bedrukt beide zijden van een document gelijktijdig met behoud van 100% nauwkeurige registratie

en offsetkwaliteit. Het is de snelste dubbelzijdige printer ooit. Compleet met booklet-maker, vouw-, niet-, en snijunit plus een hoogstapel uitleg kan deze machine non-stop productie maken met een snelheid van 10.000 vel A4 per uur. Het meest bijzondere is het nieten van brochures tot ongeveer 60 pagina’s met een ‘platte rug’. Hierdoor komen rapporten en/of brochures nog verzorgder over.

La Niche - gastronomisch maatwerk aan huis Een restaurant in uw eigen huis of bedrijf met een kok die u en uw gasten vanuit uw eigen keuken culinair verrast, een kookworkshop of wijnproeverij; La Niche Gastronomie maakt het mogelijk.

Het nog jonge bedrijf van Rutger Schipper mikt niet op kwantiteit maar op kwaliteit en richt zich daarbij – zoals in de naam besloten – op nichemarkten.

Dat er veel mogelijk is bij La Niche blijk al uit de samenwerking met Rent a Army Tent: een mix van twee excessen : luxe catering in een outdoor setting.

www.laniche.nl

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 3

1/28/09 2:24:18 PM

Fotografie arthur batenburg + tekst carmen luttikhuis = goed bedoeld stichting ‘kLeef

071

Roparunhuis Auke van der Veen

biedt warmte en aandacht

Tijdens het gevecht tegen kanker staat het leven van veel mensen met kanker en hun naasten op zijn kop en staat de tijd stil. Mensen met kanker en hun dierbaren worden geconfronteerd met verdriet en onzekerheid en een wereld die steeds kleiner wordt. Het Roparunhuis Auke van der Veen aan de Vosselmanstraat biedt hen een plek, een veilige haven, waar ongedwongen tijd en aandacht voor patiënten en naasten is en waar ze contact kunnen hebben met lotgenoten en hulpverleners. Om te praten, ervaringen te delen, aan activiteiten deel te nemen, maar ook om lachen en te huilen.

1+1=3 praat met Annemieke Simonis en Paul Bosman, respectievelijk directeur en voorzitter van de Stichting ‘kLeef! over het belang van het inloophuis en over de manier waarop de zo welkome sponsorgelden en de gemeentelijke subsidie besteed worden.

Vrijwillige en professionele ondersteuning “We willen een warme deken zijn in de moeilijke tijd waarin mensen met kanker en hun naasten met de ziekte kanker geconfronteerd worden. Jong en oud moet zich vooral welkom voelen in

Stichting k'Leef.indd 1

het inloophuis. Als alle franje verdwijnt, kunnen mensen kwetsbaar en zichzelf zijn. Hier hoeven ze zich niet groot te houden, mogen ze hun verhaal zo vaak vertellen als ze zelf willen, maar mogen ze ook met een kopje koffie en een goed boek bij de open haard zitten. Kunnen ze meedoen aan activiteiten, als afleiding of als kapstok voor gesprekken. Schilderen, koken, nordic walking, fotografie, zingen, yoga, workshops, massages. Zo’n 15 verschillende activiteiten vinden er plaats. Ruim tachtig vrijwilligers helpen het huis draaiende te houden.

Gastvrouwen en gastheren, docenten, klussers en commissieleden die allemaal hun steentje bijdragen. Daarnaast bieden wij in het huis in samenwerking met de afdeling Oncologie van het Lukas Ziekenhuis wekelijks een nazorgspreekuur, waar naast de medische zaken, ook persoonlijke ervaringen besproken worden. GGNet en Verian staan aan de zijlijn om indien nodig ingeschakeld te worden. Een gang minder naar het ziekenhuis kan voor patiënten al zoveel betekenen.”

Sponsorgelden maken bestaan inloophuis mogelijk “De bijdragen van de stichting Roparun* en de jaarlijkse bijdrage door Auke en Anneke van der Veen leggen een solide financiële basis onder het inloophuis.

Ook de gemeente ziet het belang en de noodzaak van het huis in en steunt sinds 2008 voor vier jaar met subsidie. En zonder de hartverwarmende sponsoring

“We willen een warme deken zijn in de moeilijke tijd.

door bedrijven en particulieren zou het huis op deze manier niet kunnen bestaan. Onze actieve sponsorcommissie weet ieder jaar meer bedrijven over de streep te trekken. Dat is ook hard nodig, want nog steeds moet het overgrote deel van de benodigde gelden komen uit sponsoring door bedrijven en particulieren. We streven ernaar om kwaliteit in zorg uit te dragen zodat bedrijven in Apeldoorn en in de regio het als een vanzelfsprekendheid zien met het inloophuis geassocieerd te worden. Dat heeft zijn vruchten afgeworpen in de eerste vijf jaar van ons bestaan. We hebben er alle vertrouwen in dat dat voor de komende jaren ook zal werken. Dat moet ook, want wij willen voor mensen met kanker en hun naasten, maar ook voor nabestaanden die samen met anderen de ziekte een plek in het leven willen geven, een belangrijke steun zijn en blijven, want kanker heb je niet alleen. Kanker raakt ons allemaal.” www.stichtingkleef.nl *De Roparun is een jaarlijks terugkerende lange afstand sponsorloop tussen Rotterdam en Parijs, waar ieder jaar meer dan 200 teams aan deelnemen. Met het geld dat door de teams bij elkaar wordt gelopen ondersteunt de stichting Roparun projecten die op enigerlei wijze te maken hebben met kanker. Zo heeft Roparun de stichting ‘kLeef! in staat gesteld de huidige behuizing te gebruiken.

1/28/09 2:00:59 PM

072

BEDRIJFSNIEUWS

Bouwbedrijf Timmer uit Vaassen vestigt snelheidsrecord Apeldoornse bedrijven bundelen krachten

Op 4 november jl. nam Rob Jansen, directeur van Holland Nautic, de sleutel in ontvangst van het casco bedrijfspand op het Schumanpark. Nog dezelfde dag startte Bouwbedrijf Timmer uit Vaassen met de afbouw van het ruim 1.000 m2 grote casco.

Geen normale klus voor het bouwbedrijf want de verhuizing van Holland Nautic – importeur van o.a. navigatie- en communicatieapparatuur en nautische instrumenten – stond al gepland voor 7 januari.

Dat de klus in nog geen tien weken werd geklaard is volgens directeur Maarten Timmer te danken aan de perfecte samenwerking met de opdrachtgever en een aantal onderaannemers waarmee het bedrijf al jaren samenwerkt.

Op het moment dat 1+1=3 een kijkje ging nemen in het pand waren er maar liefst veertig mensen aan het werk met de afbouw, het schilders- en stucadoorswerk, elektra, luchtbehandeling, magazijninrichting etc. etc. En passant werd ook de vloeroppervlakte op de verdieping nog eens verdubbeld. Holland Nautic kan in het nieuwe pand nog wel wat jaartjes groeien.

Onder de naam Apeldoeners.nl hebben 11 bedrijven hun krachten gebundeld op het gebied van met name marketing en communicatie. Alhoewel een groot deel van de aangesloten bedrijven binnen de categorie facilitaire dienstverlening valt, kent Apeldoeners.nl ook ict-bedrijven, projectinrichters, autoverhuur en groenvoorziening.

De introductie van Apeldoeners.nl vond plaats tijdens de curlingwedstrijden op de ijsbaan op het Raadhuisplein waarvan Apeldoeners.nl dit seizoen hoofdsponsor was.

Een overzicht van de aangesloten bedrijven kunt u vinden op www.apeldoeners.nl

BrainStudio opent in Loenen BrainStudio traint sinds 1992 managers, medewerkers, studenten en scholieren in een beter gebruik van het brein met het doel mensen te helpen sneller te leren, effectiever informatie te verwerken en de creativiteit te vergroten. Het bedrijf is sinds 1992 actief in o.a. Nederland, België, Engeland en de USA. Sinds kort beschikt Brainstudio naast o.a.

Maastricht en Tilburg ook over een vestiging aan de Molenbeek 3 in Loenen (Gld). www.brainstudio.nl

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 4

Hallo Communicatie Apeldoorn is een communicatiebureau rijker: Hallo. Hallo is een veelzijdig communicatiebureau dat is opgericht door Lianne Herweijer. Veelzijdig omdat Hallo meer doet dan het schrijven of redigeren van teksten.

Hallo geeft advies, maakt de vertaalslag van communicatiestrategie naar tactisch en operationeel niveau, voert uit en organiseert.

Lianne Herweijer heeft de communicatie knowhow in huis. Haar visie is: je kunt lang met elkaar communiceren over communicatie maar het is vooral een kwestie van doen! Hallo is er voor het bedrijfsleven, stichtingen en verenigingen en non-profit organisaties. Voor kortlopende opdrachten, projecten of interim werkzaamheden.

www.hallocommunicatie.nl

1/28/09 2:25:30 PM

Fotografie medea huisman + tekst marloes schoemaker = de starter arjen götz en onno van andel

073

De starter Het is een doordeweekse namiddag in november. Het verkeer zat mee. Zodoende ben ik twintig minuten te vroeg voor mijn afspraak. Maar dat deert mij niet. Ik heb namelijk een prachtig uitzicht op een glanzende parketvloer waar baanwielrenners hun benen onder het lijf vandaan fietsen. Ik zit in het Sportcafé van Omnisport in Apeldoorn.

Gekscherend had ik onderweg bedacht dat het mooi zou zijn als Theo Bos aan het trainen was. De baan ligt tenslotte in zijn achtertuin. Helaas, dat zit er niet in. Theo zoekt zijn heil voorlopig op de weg. Maar mijn gedachte was zo gek nog niet. Zo ontwaar ik Marianne Vos op de baan en ook Teun Mulder schijnt hier te trainen. Verder zie ik overal het welbekende tenue van de Rabobank. Dit grote bedrijf doet het al jaren goed: naamsbekendheid genereren via de sport.

Maar wat wil je met zo’n budget…Zou dat ook kunnen als je een midden- en kleinbedrijf (mkb) hebt?

Apeldoorners Arjen Götz en Onno van Andel gaan deze vraag beantwoorden. Zij zijn de eigenaren van Sports2Business en met hen heb ik afgesproken. Als eerste komt Arjen Götz binnen: “Mooie omgeving is dit hè?”, merkt hij op. Ik knik en vraag of we aan dit tafeltje bij het raam zullen blijven zitten. “Lijkt me een goed plan.” Terwijl we vast beginnen aan onze koffie vraag ik Arjen waarom hij en Onno eigenlijk in de sponsorbemiddeling van sport zijn gestapt. “Omdat dit een goede manier voor bedrijven is om hun naamsbekendheid te vergroten: je bereikt veel mensen. De meeste ondernemers denken nog steeds vaak aan de standaardmanier van reclame maken. Ze plaatsen dure advertenties in de krant en vermelden hun naam ergens op een bord. Allemaal in de hoop, dat ze dan gezien worden. Maar je gaat pas een naam op een bord zien als je de naam herkent en associeert met iets of iemand.”

Sport raakt “Kortom, de mkb-sector denkt zelf niet 1-2-3 aan het sponsoren van een sport.

Terwijl het een heel goede tool is.

Want naast het bereiken van mensen, raak je ze ook via sport.” Onno van Andel is aangeschoven en mengt zich enthousiast in het gesprek. Hij heeft een punt. Ik denk aan de oranje gekleurde ijshallen en aan de aparte hoofddeksels op het EK voetbal. Ja, wij Hollanders houden wel van sport.

Bovendien, geen gadget is ons te gek!

“In Amerika is sport écht entertainment. Zo groots moet

Starters.indd 3

je het in Nederland nu ook weer niet aanpakken, want wij blijven nuchter en hanteren het principe ‘doe maar normaal dan doe je al gek genoeg’. Maar je kunt wel iets leren van de commerciële inslag en de sportbeleving in de USA”, vindt Arjen. En er is markt voor.

“Voordat we begonnen met ons bedrijf, hebben we tien ondernemers gevraagd of ze zouden voelen voor sponsorbemiddeling. We zouden onszelf een go geven bij drie positieve reacties. Wat bleek: acht van de tien hadden wel oren naar onze vorm van dienstverlening”, vertelt Onno. Arjen: “Wij nemen veel werk uit handen van bedrijven die graag iets met een lokale of regionale sportorganisatie willen doen. En we bedenken iets unieks. We zoeken naar een winwinsituatie waarbij we kijken naar de bedrijfscultuur, naar de klanten die het bedrijf wil bereiken en naar de bedrijfsdoelstellingen. We zoeken vervolgens een sportvereniging, een sporter, een sportbond of een evenement die daarbij aansluit. En die sport wint dus gelden en publiek door de sponsoring.”

“Nee, ik kan er nog niets over zeggen.

Met dit voorbeeld zijn we nu bezig.”

Beachvolleybal en honkbal Als we na een uurtje ons gesprek afronden, kijken we naar de wielerbaan. “Met welke sport kun je Sports2Business eigenlijk vergelijken?”, vraag ik tot slot.

Arjen zegt honkbal, Onno noemt beachvolleybal. Beide sporten zijn anders, maar hebben raakvlakken. Het zijn individuele teamsporten waarbij ieder zijn eigen kwaliteiten heeft en beide sporten hebben een hoog entertainmentgehalte. “Wij vullen elkaar ook aan en houden van plezier in het werk. Zo is Onno goed in het aanbrengen van structuur in onze plannen”, vindt Arjen. Onno op zijn beurt roemt de creativiteit van Arjen.

“Hij kan de wens van de klant vertalen naar een concept.”

Match De match is soms heel verrassend. Zo zijn er opdrachtgevers die in eerste instantie zeggen, dat ze niets met een bepaalde sport hebben. “Maar uiteindelijk blijkt juist die sport de partner bij uitstek te zijn. Vanwege de naam of vanwege de omgeving waarin de sport gespeeld wordt”, legt Arjen uit. Op mijn vraag of hij duidelijker kan zijn, schudt hij lachend zijn hoofd.

1/28/09 1:57:27 PM

074

BEDRIJFSNIEUWS

Nysingh beste kantoor in categorie advocatuur notariaat in MT100 Nysingh advocaten – notarissen heeft de eerste plaats behaald in het onderzoek onder zakelijke dienstverleners van het ondernemersmagazine Management Team. In de categorie advocatuur en notariaat scoort Nysingh op klanttevredenheid 91 procent, waarvan 18 procent Nysingh als uitstekend beoordeelt.

Op zes van de negen deelgebieden scoorde Nysingh in de MT100 van 2008 het hoogste: flexibiliteit, tijdsplanning, budgetbewaking, oplossen van klachten, prijskwaliteitverhouding en onafhankelijkheid van het advies.

‘Dit jaar staan we hoog in maar liefst drie onderzoeken,’ zegt Wim van Zant, voorzitter van de Raad van Bestuur van Nysingh. ‘In het blad Incompany staan we op de lijst van beste dienstverleners op een overall zevende plaats, en laten we veel gerenommeerde bedrijven achter ons.

Ook in het blad Sprout doen we het goed. Daar bezetten we een vierde plek in de categorie advocatuur. Deze eerste plaats in de MT100 is de kroon op ons werk.’ Eerder dit jaar werd Nysingh-compagnon Erik Meulemans voor de vierde maal door zijn collega’s uitgeroepen tot de beste advocaat gezondheidsrecht.

Fokkens Automobielrestaurateurs en Mark2Events in nieuw bedrijfspand Na een aantal verhuizingen heeft Fokkens bv nu een definitieve plek gevonden aan de Rotstuin 49 in Apeldoorn. Fokkens heeft hier een gloednieuw pand laten bouwen en geheel naar eigen wensen ingericht.

Gerhard Fokkens begon in 1990 thuis met de verkoop van Jaguaronderdelen. In ´92 kwam daar een werkplaats in Bathmen bij. Daar werd de basis van het inmiddels bekende restauratiebedrijf gelegd.

Fokkens bv in Apeldoorn is bekend vanwege zijn concours restauraties van Jaguar, Aston Martin, Austin Healey en Bentley. Maar ook het onderhoud,

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 5

reparaties en rallypreparaties kunt u bij Fokkens bv laten uitvoeren. Specifiek voor rally-aanpassingen wordt er bij Fokkens met veel enthousiasme aan andere merken gewerkt.

Het nieuwe bedrijfspand van Fokkens biedt tevens onderdak aan Mark2Events. Mark2Events is een bekende naam op het gebied van incentives, trouwvervoer, limoservice en bedrijfsuitstapjes met klassieke automobielen. Het wagenpark van Mark2Events bestaat onder meer uit Jaguars in diverse uitvoeringen en kleuren, Bentley SII, Mercedes 220 SE cabriolet en Karman Ghia.

De Verrijking masseert op locatie Deze zomer is De Verrijking gestart met stoelmassages bij bedrijven onder het motto: “U en uw medewerkers energieker, alerter en productiever én een lager ziekteverzuim: dat is wat u wilt!”

Een stoelmassage is een effectieve drukpuntmassage van het hoofd, de rug, nek, schouders, armen en handen, waarbij medewerkers even kunnen ontspannen om vervolgens weer met hernieuwde energie aan het werk te gaan. Het is een laagdrempelige massage: hij wordt over de kleding heen gegeven en duurt ongeveer 20 minuten.

Investeren in de gezondheid en het welbevinden van personeel houdt het bedrijf gezond en verdient zichzelf terug. Een ziektedag kost gemiddeld € 250,- (bron Arboned). Er is veel te vertellen over stoelmassage. Eigenlijk is het gewoon het beste om het zélf te ervaren! www.deverrijking-apeldoorn.nl

1/28/09 2:26:15 PM

FOTOGRAFIE ARTHUR BATENBURG + TEKST KATELIJN SMEEK = ZAKELIJK LUNCHEN DE HEERLIJCKHEYT HET LOO

075

Zakelijk

Lunchen Naast Paleis het Loo en Hotel de Keizerskroon bevindt zich De Heerlijckheyt Het Loo. Het voormalige Posthuis aan de Koningstraat onderging vorig jaar in een maand tijd een flinke opknapbeurt met als resultaat een klassiek-modern restaurant met sfeervolle zwarte en olijfgroene tonen. Hier kan zonder fratsen worden genoten van de Nederlands-Franse keuken.

Bij binnenkomst wacht mijn tafelgenoot en mij een warm onthaal door de eigenaresse, Louise Spijkerbosch.

Meteen valt op dat de Heerlijckheyt een geliefde plek is onder zakelijk Apeldoorn. Kostuums en stropdassen voeren duidelijk de boventoon, maar ondanks dit heerst er een leuke informele sfeer. Dit schept natuurlijk meteen een verwachting. Zou het liggen aan de ruime parkeergelegenheid naast de deur, de mooie ligging of is het eten gewoon goed?

We beginnen met een drankje vooraf.

Keuze uit een Argentijnse chardonnay of een sauvignon blanc uit de Languedoc. Beide niet verkeerd; de chardonnay wordt het en dit blijkt een goede keuze.

We beginnen met wat zelf(af) gebakken broodjes met naar wat mij drie soorten boter lijken. Hoewel er ook een dagmenu is kiezen mijn tafelgenoot en ik voor de keuzevrijheid van de kaart.

Ik bestel de serranoham en mijn tafelgenoot de filet americain. De ober komt de borden brengen en zet een in mijn oren Frans klinkend gerecht voor mij neer. Er liggen lange plakken vlees op het eenvoudig doch mooi opgemaakte bord. Zo op het eerste gezicht lijkt het niet op serranoham

Restaurant_v2.indd 1

maar ik ben zo in gesprek dat ik maar aanneem dat het goed is. Een erg vol bord trouwens. Nu ik achteraf de menukaart nog eens bestudeer zie ik dat dit Frans klinkende gerecht ook helemaal geen serranoham was maar de Salade Viande. Dat is heel andere koek - of vlees, moet ik zeggen! Nooit eerder heb ik dan ook serranoham gegeten die smaakte naar een salade van runderrookvlees en gerookte eendenborst, spekjesdressing en een heerlijke citrusuienmarmelade. Nou ja, het kwaad is geschied; de volgende keer iets beter opletten. Lekker was het wel, deze lunchsalade. Mijn tafelgenoot geniet ondertussen van een heerlijke filet americain van zalm met gepocheerd scharrelei, kleine augurkjes, rode ui, kappertjes en kerrieolie.

De tijd vliegt als je in gesprek bent en ik besef dan ook dat de sfeer van De Heerlijckheyt zich uitstekend leent voor een goed (zaken)gesprek. De bediening is zeer attent en zorgt er ongemerkt voor dat je niets tekort komt.

Het hoofdgerecht. Aangezien ik flink wat op kan ben ik niet zo snel onder de indruk maar er komt hier toch wel een heel serieus stuk vlees op mijn bord. Een prachtig sappig rose stuk ossenhaas, met gegratineerde champignons, een aardappeltaartje

Restaurant De Heerlijckheyt Het Loo Waar: Koningstraat 1 Prijs lunch: voorgerechten rond de € 10,-, hoofdgerechten tussen de € 20,en € 25,-, lunchmenu tussen de € 23,50 en € 27,50. gastvrijheid: 9 wachttijd: 9 eten: 9 drinken: 9 parkeermogelijkheid: 9 prijs/kwaliteit: 8

en rode wijnjus. Heerlijk! Maar wel een beetje veel voor een lunch hoofdgerecht vooral na wat achteraf een lunchsalade blijkt te zijn geweest.

Mijn tafelgenoot ontfermt zich ondertussen over een eendenborst van een niet onverdienstelijke eend. Gegarneerd met wat knolselderijpuree, groentenchips en sjalottenjus. Ook dit gerecht doet zich gelden na het ruime voorgerecht.

Na deze zeer bourgondische maaltijd zijn we gedwongen het eerste half uur te blijven zitten en onze magen hun werk te laten doen. Een kopje koffie met huisgemaakte friandises toe doet echter altijd wonderen en wederom wordt er een plekje voor dit lekkers gevonden.

Concluderend kan ik zeggen dat De Heerlijckheyt Het Loo een zeer prettig lunchadres is. Niet alleen het makkelijk parkeren en ruim tafelen, maar met name de goede gerechten zonder teveel poespas verdienen aanbeveling. De portionering is voor een lunch wel wat aan de ruime kant.

De prijzen zijn voor de porties en de kwaliteit prima in orde, maar kleinere porties met een evenredig kleinere prijs zouden geen kwaad kunnen. Een voordeel is echter weer dat de lunch voldoende is om je de rest van de dag staande te houden.

1/28/09 1:47:11 PM

076

BEDRIJFSNIEUWS

Parkendaal Lyceum opent in Apeldoorn Parkendaal Lyceum is een particuliere school die cursusjaar 2009/2010 in Apeldoorn start met onderwijs voor mavo, havo en vwo. Deze kleinschalige school verzorgt onderwijs in kleine klassen in een veilige leeromgeving; door intensieve en individuele begeleiding haalt Parkendaal Lyceum het beste uit iedere leerling. De school combineert onderwijs-op-maat met een goede en gerichte leerlingzorg. Dit maakt de school geschikt voor zowel gemotiveerde leerlingen die goed onderwijs willen genieten als voor scholieren die wel een extra steuntje in de rug kunnen gebruiken in de vorm van de geboden structuur of begeleiding. Een verademing voor de docenten is de grootte van de klassen, die bestaan uit circa acht leerlingen.

Docenten kunnen alle aandacht schenken aan een beperkt aantal leerlingen. Voor de leerlingen is het een

verrijking dat zij niet in het grote geheel verdwijnen.

Het doel van Parkendaal Lyceum is dat iedere leerling een diploma behaalt op het voor hem of haar hoogst haalbare niveau. Eenmaal gediplomeerd, hebben de leerlingen de kennis en vaardigheden in huis die zij nodig hebben voor een vervolgstudie.

Een schooldag duurt van 9.00 tot 17.00 uur, zonder tussenuren. De laatste uren van de dag maken de leerlingen onder deskundige begeleiding hun huiswerk.

Na school is er dus tijd voor sport, ontspanning en gezin.

Parkendaal Lyceum biedt vanaf 1 februari 2009 ook huiswerkbegeleiding, bijles en examentraining aan leerlingen van andere scholen. www.parkendaal.nl

People’s business Mark Nijboer (52) is per 1 januari als Manager Bedrijven in dienst getreden bij Univé Verzekeringen. Daarvoor was Nijboer in dezelfde functie werkzaam bij Rabobank Apeldoorn.

Hans Wesselink

Notarissen Leo Kok, Erik Jansen en Willem van Rozen – tot voor kort werkzaam bij Nysingh Advocaten en Notarissen – zijn per 1 januari een eigen kantoor gestart. Het vertrek van de notarissen is het gevolg van een nieuwe koers die de Raad van Bestuur van Nysingh heeft aangekondigd.

Nysingh wil zich puur gaan richten op de zakelijke markt.

Tijdens de gezamenlijke nieuwjaarsreceptie van de BKA (Bedrijven Kring Apeldoorn), VVV en de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel werd de tweejaarlijkse ondernemersprijs uitgereikt aan Hollander Techniek.

Bas Tempelman

Bedrijfsnieuw_W2009.indd 6

Rabodirecteur Hans Wesselink nam namens de Rabobank een prijs in ontvangst tijdens de nieuwjaarsreceptie van Parksociëteit Marialust. De prijs werd toegekend vanwege de maatschappelijke betrokkenheid van de

Rabobank in Apeldoorn.

Het Apeldoornse Heldengala kende ondermeer prijzen toe aan de volgende bedrijven: Thermen Bussloo (innovatie), Sandmann Optiek (mooiste winkel) en Centraal Beheer Achmea (reclame).

Mr Bart de Bruijn, vennoot bij Nysingh, is benoemd tot deken van de orde van advocaten van het arrondissement Zutphen.

Bas Tempelman is de nieuwe voorzitter van de Binnenstad Ondernemers Apeldoorn (BOA). Hij volgt in deze functie Joost Polak op.

Gerard Verberg is de onafhankelijke voorzitter van de nieuwe vereniging van horecaondernemers Caterplein.

De vereniging behartigt niet alleen de belangen van haar leden maar is tevens aanspreekpunt voor gemeente, politie, brandweer en omwonenden.

1/28/09 2:27:34 PM

Fotografie gerhard witteveen + tekst carmen luttikhuis = even wat anders laserontharing

077

Laserontharing

voor permanent resultaat Eind 2005 opende de Laserontharingskliniek haar deuren aan de Loolaan in Apeldoorn. Nog geen drie jaar later zijn er al vestigingen in Loenen, Harderwijk en Arnhem. Inmiddels zijn ruim duizend cliënten behandeld. Begin 2009 start een vijfde laserpraktijk, in Leidsche Rijn in Utrecht. Hannelore Hofman is vanaf het begin de laserspecialiste die de behandelingen in Apeldoorn uitvoert.

Niet zo’n opvallende locatie, achter het groen aan de Loolaan “Daar hebben we bewust voor gekozen.

We weten dat veel cliënten het prettig vinden om in redelijke anonimiteit hun behandelingen te ondergaan.

Ongewenste haargroei op je lichaam is voor de meeste mensen een privéaangelegenheid. Het is vaak niet alleen een optisch probleem, er zijn ook mensen die overmatige haargroei als sociaal verstorend ervaren. We vinden het belangrijk daar discreet mee om te gaan. Laagdrempelig en betrouwbaar. Daarom zitten we dus niet op een prominente plek midden in het centrum en prijkt ook niet groots onze naam op de gevel. Ook voor onze andere klinieken hebben we gekozen voor een bescheiden vestigingsplek.

Jullie zitten aan de bovenkant van de markt, waarom?

Er bestaan vele manieren van ontharen.

De meeste hebben echter geen permanent resultaat, zijn tijdrovend, pijnlijk of niet zo veilig voor de huid.

Bij ons staat het meest geavanceerde

Laserontharing.indd 1

apparaat, de Light Sheer Diode Laser.

Deze kreeg bij wetenschappelijke testen in de Verenigde Staten waar die ontwikkeld is, op alle vlakken telkens de hoogste score. Zelfs in ziekenhuizen wordt ermee gewerkt. De methode om effectief ongewenste haren duurzaam te verwijderen met laserlicht wordt nu zo’n tien jaar in Nederland toegepast.

In landen om ons heen kon het al langer. De behandeling gebeurt op een vrijwel pijnloze manier, zonder bijwerkingen voor de huid. Een hoog geconcentreerde lichtbundel wordt een fractie van een seconde uitgezonden op de huid. De energie van het laserlicht wordt hoofdzakelijk opgenomen door het pigment dat rond de haarwortel aanwezig is.

Hierdoor worden de haarwortelcellen opgewarmd en selectief vernietigd.

De huid zelf wordt door een ingenieus koelsysteem beschermd tegen verhitting. Ontharing is het enige dat het apparaat doet, dat maakt het zo effectief. Daarom garanderen wij inmiddels permanente ontharing in maximaal 3 tot 5 behandelingen.

Waaraan danken jullie je vliegende start?

Toen we begonnen, lag de Apeldoornse markt nog open. Uit onderzoek bleek dat er interesse en dus potentieel zou moeten zijn.

Na een publiciteitscampagne om naamsbekendheid te creëren, kwamen de cliënten, zowel vrouwen als mannen, al snel. Een jaar later hebben we onze eerste honderd cliënten stuk voor stuk gebeld om ze te vragen naar hun ervaringen. Die bleken allemaal heel positief. Iedereen was tevreden. En dat spreekt zich vanzelf rond. Aantoonbaar resultaat is dus zeker onderdeel van het succes. De behandelingen zijn niet goedkoop en voor veel mensen is laserontharing nog onbekend terrein. Daarom hebben we een uitgebreide website met duidelijke achtergrondinformatie en voeren we vooraf een uitvoerig intakegesprek.

Dat schept vertrouwen. Dat is belangrijk, zowel bij cosmetische als probleembehandelingen.

1/28/09 1:37:26 PM

078

NIEUWJAARSRECEPTIE MARIALUST Waar Villa Marialust Waarom Nieuwjaarsreceptie van de leden van ’t Koetshuis en Sociëteit Marialust Erg goed De korte speech van de voorzitter ook goed De oliebollen nog beter De afterparty in de pub Pubtalk “Mijn bank en ik zitten al jaren in een kredietcrisis”

Fotografie = arthur batenburg

BEAUJOLAISPARTY MARIALUST Waar Villa Marialust Waarom Ter viering van de nieuwe beaujolais Bijzonder Niet de nieuwe beaujolais van Daniel Passot maar 4 verschillende 'nieuwe' wijnen werden geproefd Soorten De Nederlandse nederwijn, een italiaanse wijn, natuurlijk een franse beaujolais en, zeer verrassend, een nieuwe wijn uit Turkije Thema Jazeker, wat dacht je van Turks? Inclusief Turkse muziek, Turkse gasten, een Turkse buikdanseres en zelfs een vliegend tapijt Druk 420 gasten is best druk

Fotografie = medea huisman

Party_W2009_v3.indd 2

1/29/09 9:04:20 AM

1+1= party

079

NIEUWJAARSRECEPTIE BKA Waar In het fraaie gebouw van Kwakkel Waarom Nieuwjaarsbijeenkomst BKA, VVV en Maatschappij voor nijverheid en handel Positief De speech van BKAvoorman Gerard van Reekum en één blaastest Niet genoemd in alle speeches De introductie van Apeldoorns eerste bedrijfsglossy Geïntroduceerd De kreet “Even Fokko bellen”

Fotografie = Maarten Sprangh

NIEUWJAARSBIJEENKOMST BUSINESSCLUB RIANT Waar Het “clubhuis” van BC Riant in Beekbergen Waarom De nieuwjaarsbijeenkomst van BC Riant Hoe druk In hypisch jargon: volle bak De nieuwjaars- Zoals die moet zijn: toespraak lekker kort Verrassend Het optreden van de “Zingende meesterschilder”

Fotografie = Arthur Batenburg

Party_W2009_v3.indd 3

1/29/09 9:04:34 AM

080

FINALE ONERNEMER CURLINGCOMPETITIE Waar De IJsbaan op het

raadhuisplein Waarom De finale van de

curlingcompetitie Prominent Wedstrijdleider Rudy aanwezig Cornelissen, The Goose Brothers, bier en j채germeister De winnaars Vier stoere meiden De verliezers Honderd stoere mannen

Fotografie = Medea Huisman

Party_W2009_v3.indd 4

1/29/09 9:05:00 AM

1+1= party

081

HELDENGALA Waar CODA museum Waarom Om de helden van Apeldoorn in het zonnetje te zetten Winnaars Oeuvre: David Hornbeck, Innovatie: Thermen Bussloo, Winkel: Sandmann Optiek, Reclame: Centraal Beheer Achmea, Politicus, ambtenaar: Fokko Spoelstra, Media: Apeldoorner.

COM, Maatschappelijk ondernemer: Annemieke Holtrigter & Francis Talboom, Cultuur: Plugged!, Jongerentalent: Vilmos Pluim, Aanmoediging: Hansen Tomas Positief Meer dan 300 gasten die helemaal uit hun dak gingen Negatief Dat Gare du Nord om 12.00 uur stopte met spelen Mooi 300 gasten in galakleding Lekker Heerlijke cocktails en hapjes

Fotografie = Gerhard Witteveen

Party_W2009_v3.indd 5

1/29/09 9:05:32 AM

082

Party_W2009_v3.indd 6

1/29/09 9:06:08 AM

1+1= party

083

Fotografie Fotografie = GerHARD = arthur WITTEVEEN batenburg

Party_W2009_v3.indd 7

1/29/09 9:06:42 AM

084

1+1= party

Kleverwal Waar Waarom muziek prominent aanwezig opmerkelijk

Loudonstraat 75 nieuw pand = feestje De Foppers de familie Kleverwal Een echt kantoor

bedankt!

entree?

Fotografie = Suuz Fotografie

Party_W2009_v3.indd 8

Asselsestraat 192, 7312 DA Apeldoorn t 055 - 3554585, www.gorkink.nl

1/29/09 9:06:46 AM

met stip

085

Met stip

Anders communiceren? Dat kan in ‘met stip’. In deze nieuwe rubriek kunt u uw bedrijf voorstellen aan ondernemend Apeldoorn en omgeving en (potentiële) klanten laten zien wat uw organisatie voor hen kan betekenen. Wilt u ook in ‘met stip’, neem dan contact op met Mieke Blekman 06 2009 1280.

Profielen.indd 1

1/29/09 10:43:57 AM

Profielen.indd 2

1/29/09 10:44:02 AM

met stip de bie reclame

087

De Bie Reclame Apeldoorn Plezier in het vak Jeroen de Bie is eigenaar van De Bie Reclame B.V. Een laagdrempelig en snelgroeiend Sign-bedrijf dat gespecialiseerd is in onder meer gevelreclame, lichtreclame, bewegwijzering, autobelettering en reclameborden.

De Bie Reclame werkt voor diverse reclamebureaus en direct voor bedrijven, hoofdzakelijk het mkb.

Met inmiddels zeven medewerkers is het bedrijf klaar voor de toekomst.

Jeroen de Bie: “Ik zit al zo’n 15 jaar in deze branche en het blijft een leuk vak. Een vak waarin je veel waardering krijgt voor je werk. Wij zorgen dat de klant gezien wordt.

Wij vinden een mooi bord maken of een nieuwe auto beletteren niet alleen prettig voor de klant. Wij genieten daar net zo van.”

Kredietcrisis brengt kansen Jeroen de Bie is ervan overtuigd dat de kredietcrisis voor nieuwe kansen zorgt. “Zeker, nu is een mooi moment om iets te gaan doen. Nu moet je je onderscheiden. Je kan natuurlijk gaan zitten somberen en hopen dat het vanzelf overgaat, maar effectiever is het om aan de weg timmeren en te werken aan je uitstraling, je naamsbekendheid.

Zorg voor attentiewaarde. Zet iets nieuws op je bedrijfswagen en maak dat je pand er goed uit ziet”, zegt Jeroen enthousiast. “Bij de klanten

Profielen.indd 3

die ik de afgelopen tijd bezocht gaat het vaak over de crisis. Gelukkig realiseren de meesten zich dat je nu aan de bal moet blijven en pro-actief aan de gang moet. Laat vooral zien dát je er bent. Want hoe slecht of hoe goed een economie ook draait, als je niet gevonden wordt, ben je kansloos. Investeren is de enige manier om een kredietcrisis te lijf te gaan. Tandje erbij, schouders eronder en vooruitkijken.”

Sterk in mkb Een heel pand aankleden met gevelreclame, autobelettering, borden, bewegwijzering? Een beurs, tentoonstelling of evenement? De Bie Reclame draait er zijn hand niet voor om. “Wij zijn sterk in het mkb, een bezige bedrijfstak die weinig tijd heeft om achter dingen aan te lopen. Het moet gewoon goed worden geregeld. Punt. De Bie Reclame kan dat. Het mkb is gebaat bij snelle reactietijden, flexibiliteit en service. Wij nemen ze de zorg en het werk uit handen, want wij hebben de expertise.

Ik zeg vaak tegen onze klanten: geef je lijstje maar hier. Op basis daarvan geven we een uitgebreid advies, een offerte en een calculatie voor de binnen- en buitenreclame, bewegwijzering, parkeerborden, naambordjes enz. Kortom, het totale pakket. We houden van korte lijnen en één aanspreekpunt. Dat maakt onze organisatie uitermate

slagvaardig en altijd bereikbaar.

In onze moderne ontwerpstudio kunnen nieuwe ontwerpen gemaakt of bestaande veranderd worden.

Alles wordt tegenwoordig digitaal aangeleverd en we kunnen alle gangbare formaten verwerken. We werken met een betrokken team en afspraak is afspraak. Dat vinden wij belangrijk. We gaan niet voor de eerste winst maar voor de lange termijn; we willen een langdurige relatie met onze klanten.”

De Bie Reclame verhuist Op 1 maart betrekt De Bie Reclame een nieuw pand aan de Stadhoudersmolenweg 86 in Apeldoorn.

Het bedrijf is uit zijn jasje gegroeid en de nieuwe locatie is drie keer zo groot als de huidige. Dat betekent ruimte voor groei. En als het aan Jeroen de Bie ligt gaat dat helemaal lukken.

De Bie Reclame B.V. Lage Kamp 12 (vanaf 1 maart 2009: Stadhoudersmolenweg 86) 7317 AT Apeldoorn T 055 576 1716 E info@debie-reclame.nl I www.debie-reclame.nl

1/29/09 10:44:02 AM

Profielen.indd 4

1/29/09 10:44:07 AM

met stip HUNINKDORGELO

089

HuninkDorgelo Apeldoorn Futureproof: dé weg naar duurzaamheid HuninkDorgelo is een onafhankelijke intermediair voor de zakelijke én particuliere markt. Het huidige bedrijf is ontstaan uit overname door Hunink en Holtrigter Assurantieadviseurs van Dorgelo Verzekeringen waardoor ze één van de grotere spelers in de regio zijn geworden.

Volgens de jeugdige directeur Edgar van Silfhout is HuninkDorgelo veel meer dan een reguliere tussenpersoon.

Een andere insteek Edgar: “Wij zijn onderweg naar de nieuwe intermediair.

Het type bemiddelaar dat niet meer kiest voor afsluitprovisie, maar heel transparant gaat voor doorloopprovisie of een fee-rekening. Voor het mkb is de continuïteit van het bedrijf essentieel. Die weg naar duurzaamheid, in zowel bedrijf als relatie, streven wij na. Daar geloven wij in. Dat vraagt om een iets andere insteek. We verbreden van een assurantiekantoor naar een financieel dienstverleningskantoor.

Voor het mkb hebben we al een ‘futureproof’ dienstenpakket dat volledig is afgestemd op de behoeften van onze klanten. Een ondernemer moet zich voor 100 procent kunnen concentreren op zijn corebusiness. Zeker in de huidige moeilijke marktomstandigheden.

Het is dan belangrijk een meedenkend adviseur te hebben die hem tijdig en pro-actief van advies dient.

Partnership & ontzorgen Wij willen naast de ondernemer staan. Als de klant voor ons kiest

Profielen.indd 5

kiezen wij voor de klant. Wij gaan dan wel meer met elkaar doen dan de basisafspraken over verzekeringen. Wij merken dat de klant een partij zoekt die op dit gebied de ogen en oren in de markt heeft en hem pro-actief ondersteunt. Dat is veel meer dan een schademelding afhandelen of de jaarlijkse na-afrekening doen. Er wordt van ons verwacht dat we bij wijzigingen of kansen aan de bel trekken en maatwerk leveren in onze dienstverlening.

Riskmanagement Riskmanagement is zo’n dienst. Wat is er nou precies geregeld op het bedrijf? Simpele dingen zijn meestal verzekerd maar vaak is verzuimd om continuïteitsbedreigende risico’s te verzekeren. Voor het mkb hebben wij het Risico Reductie Plan ontwikkeld. Een plan gericht op het reduceren van risico’s, dat inzichtelijk maakt welke risico’s een bedrijf wél kan of mag lopen. Risicobeheer.

We beoordelen de risico’s en adviseren de klant een persoonlijk verzekeringsproduct. Meestal zijn ze dan voor meer dingen verzekerd, tegen minder premie.

Werkgeversdesk De regelgeving, de wirwar van voorzieningen, de WIA, het zijn lastige vaak arbeidsintensieve zaken waar een ondernemer eigenlijk geen tijd voor heeft. Wij begeleiden de klant in het proces van de eerste twee ziektejaren. Wij schakelen de juiste instanties in en zorgen dat er optimaal gereïntegreerd wordt. De contacten met de Arbodienst lopen via ons en wij filteren het korte, en monitoren het lange verzuim. Vanaf de eerste ziekmelding nemen wij de regie in handen.

Pensioen Consultancy Wie begrijpt er nog iets van pensioenen? Door de complexiteit hiervan is er een toenemende behoefte aan onafhankelijk advies en begeleiding. HuninkDorgelo Pensioen Consultancy adviseert en begeleidt op het brede terrein van pensioen en arbeidsvoorwaarden.

Daarom hebben wij voor onze klanten een zeer ervaren pensioenspecialist in dienst genomen.

Iemand die de weg kent in deze lastige materie. Zijn uren worden aan de klant doorberekend. Er vindt geen verrekening plaats via onze producten, zoals bij onze collega’s gebruikelijk is.

Ouderwetse waarden blijven centraal Ouderwets wordt nieuwerwets, zeggen we hier altijd. Wij zijn een eigentijds en fris bedrijf. Onze diensten en producten zijn en blijven degelijk, alleen nóg beter afgestemd op de toekomst. Wij streven naar 24/7 bereikbaarheid omdat wij vinden dat een ondernemer altijd een beroep op ons moet kunnen doen. Het gaat tenslotte om de continuïteit van zijn bedrijf. Wij regelen het allemaal en dat doen we al ruim een eeuw.”

HuninkDorgelo Jachtlaan 278 7312 GT Apeldoorn T 055 522 2000 E info@huninkdorgelo.nl I www.huninkdorgelo.nl

1/29/09 10:44:07 AM

Profielen.indd 6

1/29/09 10:44:12 AM

met stip DRUKKERIJ KAPER BV

091

Drukkerij Kaper BV Apeldoorn Grafische achtergrond voordeel digitale traject Drukkerij Kaper in Apeldoorn heeft sinds oktober de beschikking over de allersnelste zwart/wit configuratie digitale machine. De nieuwe aanwinst maakt razendsnel losbladig drukwerk, booklets en heeft standaard een vouw-, niet-, en snijunit. Samen met de eerder geplaatste digitale kleurenmachines is de drukcapaciteit enorm uitgebreid. Een investering die past bij de toekomstgerichte filosofie van Peter Kaper, directeur van de gelijknamige drukkerij. “Digitaal is de toekomst en wij willen gewoon een mooi product blijven maken. En dat kan.

Geen kopieerinrichting Dat wij van huis uit al 75 jaar een bekend Apeldoorns grafisch bedrijf zijn is een enorm voordeel. We horen wel eens”, zegt Peter Kaper, “dat wij een kopieerinrichting aan het worden zijn. Dat is een misverstand, want wij drukken nog steeds met onze drukpersen en digitaal drukken is zeker geen kopiëren. Wij zijn een innovatief bedrijf dus volgen we de ontwikkelingen op de voet, zoals de klant dat al jaren van ons gewend is. Onze grafische kennis komt ons daarbij goed van pas. Wij hebben een veel hoger kwaliteitsbesef dan bijvoorbeeld copyshops. Dat is onze jarenlange ervaring. Daarom zullen wij nooit tegen een klant

Profielen.indd 7

zeggen: u heeft het zo aangeleverd dus hebben we het zo geprint. Dat is onze eer te na. In het digitale traject is kennis van het traditionele drukken 100 procent winst.

Snel en efficiënt De nieuwe, digitale machine biedt ook de klant ongekende mogelijkheden. We kunnen al het drukwerk personaliseren of beter gezegd de data kunnen variabel worden geprint, zowel in kleur als in zwart/wit.

Een voorbeeld: voor verenigingen maken wij veel verenigingsbladen.

Daar kunnen wij nu de hele handling voor doen. De redactie stuurt ons de teksten, wij doen de opmaak en als de klant zijn adressenbestand meelevert kunnen wij de druk verder personaliseren.

Een eventueel gekleurde omslag komt van onze kleurenmachine.

Nietje erin en binnen no time leveren we alles verzendklaar af op het postkantoor. Het is snel, erg efficiënt, goed gedrukt en de foutkans is nihil. De nieuwe digitale machine kan met een snelheid van ruim 10.000 afdrukken per uur dubbelzijdig drukken, dat is een enorme tijdswinst. In principe kunnen we er 24 uur per dag mee draaien. Het enige wat wij naast kwaliteitscontrole moeten doen is papier bijvullen. Wij zijn nog flexibeler geworden en dat is een enorme meerwaarde.

Meedenkers Om de klant optimaal van dienst te zijn hebben we in de studio onze medewerkers verder gespecialiseerd. We hebben een grafisch ontwerper, een internetspecialist en professionals die alles weten van drukwerk en databasepublishing. Wij zijn geen marketingbureau maar een drukkerij met een fantastische studio.

Daardoor kunnen we meegaan in de fullservice gedachte die de klant van ons verlangt. Vanaf het ontwerp van een logo, een nieuwe huisstijl of een brochure tot aan een gereed product willen wij de klant van dienst zijn. We zijn steeds meer een meedenker geworden en kunnen conceptmatig met de klant meedenken. Eigenlijk kun je stellen dat wij een drukkerij zijn met de functionaliteit van een reclamebureau. Tegen een betaalbare prijs.”

Drukkerij Kaper BV Ovenbouwershoek 3 7328 JH Apeldoorn T 055 533 2005 E info@kaperdruk.com I www.kaperdruk.com

1/29/09 10:44:12 AM

DKS_advertentie.pdf 8-1-2009 17:09:15

Winter 2009 PRIJS 7,95

HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE HET APELDOORNSE ZAKENMAGAZINE

INTERVIEW + GERARD VAN REEKUM DE OVERNAME + JOHN EN BEP KA MP DE REIS + ISTANBUL

WINTER 2009 Hans Porringa

113cover_W2009v3.indd 1

Wilma Mooi

Theo ten Tije

+ + + + +

Netwerken Spieren voor spieren Het kantoor van...

Innovatie Nu met stip!

1/30/09 9:10:40 AM