SAÙNG SUÛA?

CaùcdoanhnghieäpñieàuVieätNamñaõthieäthaïikhoângnhoûtrongnaêm2022 do giaù ñieàu thoâ cao trong khi giaù nhaân ñieàu laïi quaù thaáp. Trong boái caûnh thò tröôøngnhaânñieàu2023chöacoùdaáuhieäusaùngsuûa,giaùñieàuthoâvaønhaânñieàucaàn hôïp lyù hôn ñeå caùc nhaø cheá bieán, xuaát khaåu coù theå truï ñöôïc vaø tieáp tuïc ñoùng vai troøquantroïngtrongchuoãigiaùtròhaïtñieàutoaøncaàu.

Naêm2023seõrasao?

Nhaéc laïi naêm 2022, oâng Traàn Vaên Hieäp -

Phoù Chuû tòch kieâm Tröôûng ban Ñoái ngoaïi vaø Xuùc tieán thöông maïi VINACAS; Toång Giaùm ñoác Coâng tyMyõAn, choraèng:nhöõngvaánñeàlôùnveàchínhtrò,kinhteá theá giôùi trong naêm qua, nhö xung ñoät Nga - Ukraine, khuûng hoaûng naêng löôïng, laïm phaùt taêng cao, caùc ngaân haøng trung öông taêng laõi suaát… ñaõ khieán cho vaät giaù leo thang, ñoàng tieàn bò maát giaù ôû nhieàu quoác gia, ñaõ taùc ñoäng lôùn ñeán söùc khoûe neàn kinh teá caùc nöôùc noùi chung vaø thò tröôøng nhaân ñieàu noùi rieâng. Söùc mua giaûm, ñaëc bieät giaù ñieàunhaângiaûmôûmöùcraátthaáptrong10naêmtrôûlaïiñaây.

Trong khi ñoù, saûn löôïng ñieàu thoâ treân toaøn caàu ñang taêng. OÂng Vuõ Thaùi Sôn, UÛy vieân Ban Thöôøng vuï, Phoù ban Ñoái ngoaïi vaø Xuùc tieán thöông maïi VINACAS; Chuû tòch HÑQT kieâm Toång Giaùm ñoác Coâng ty Coå phaàn Long Sôn, cho bieát, vôùi nhöõng tieán boä veà khoa hoïc - coâng ngheä trong noâng nghieäp, saûn löôïng ñieàu thoâ treân theá giôùi ñang ngaøy caøng taêng leân. Ñoàng thôøi, saûn löôïng nhieàu loaïi haït khaùc cuõng taêng, trong ñoù coù nhöõng loaïi haït nhö haïnh nhaânthìcungñaõvöôïtcaàukhaùnhieàu.

Theo nhaän ñònh cuûa moät soá doanh nhaân ngaønh ñieàu Vieät Nam, caùc nhaø nhaäp khaåu nhaân ñieàu khoâng chæ nhìn vaøo thò tröôøng nhaân ñieàu maø coøn nhìn vaøo saûn löôïng ñieàu thoâ vaø cung caàu caùc loaïi haït khaùc ñeå ñònh giaù nhaân ñieàu.

Nhöõng yeáu toá treân khieán cho trong naêm 2022, duø tieâu thuï nhaân ñieàu treân toaøn caàu nhìn chung khoâng giaûm, löôïng nhaân ñieàu xuaát khaåu cuûa Vieät Nam giaûm khoâng nhieàu, nhöng giaù xuaát khaåu nhaân ñieàu laïi giaûm maïnh vaø ôû möùc quaù thaáp. Trong khi ñoù, giaù ñieàu thoâ laïi quaù cao vaø khoâng hôïp lyù so vôùi giaù nhaân ñieàu. OÂng Traàn Vaên Hieäp khaúng ñònh, chính vieäc giaù nhaân ñieàu xuaát khaåu giaûm quaù thaáp trong khi giaù nhaäp khaåu ñieàu thoâ cao khoâng caân ñoái vôùi giaù nhaân ñieàu xuaát khaåu ñaõ gaây ra thieät haïi ñoái vôùi caùc doanhnghieäpvaøcaûngaønhñieàuVieätNam.

Thoâng tin töø caùc doanh nhaân ngaønh ñieàu Vieät Nam cho thaáy, nhöõng ngaøy ñaàu naêm 2023, thò tröôøng ñieàu nhaân vaãn traàm laéng. OÂng Traàn Vaên Hieäp cho bieát, sau Teát Quyù Maõo, noâng daân ñaõ baét ñaàu thu hoaïch ñieàu,caùcdoanhnghieäpcuõngñaõbaétñaàuxöûlyùnguyeânlieäu, cheá bieán, nhöng hôïp ñoàng coøn khaù ít. Tröôùc ñaây, ngay töø ñaàu moãi naêm, ña soá nhaø nhaäp khaåu lôùn AÂu - Myõ ñaõ kyù hôïp ñoàng mua nhaân ñieàu daøi haïn cho 6 thaùng, nhieàu hôïp ñoàng tôùi9thaùnghoaëchôn.Nhöngñaàunaêm2023,nhaønhaäpkhaåu naøo kyù hôïp ñoàng vôùi thôøi gian mua daøi nhaát cuõng chæ tôùi giöõa naêm, nhöng vôùi soá löôïng haïn cheá. Nhìn chung, caùc nhaø nhaäp khaåu ñang mua moät caùch caàm chöøng. Chính vì vaäy, oâng Hieäp nhaän ñònh, trong thôøi gian tôùi, tình hình vaãn chöa coù gì khaû quan ñoái vôùi vieäc xuaát khaåu nhaân ñieàu cuûa VieätNam.

Tuy vaäy, vaãn coù theå coù ñieåm saùng cho thò tröôøng nhaân ñieàu khi Trung Quoác ñaõ töø boû chính saùch ZeroCOVID. OÂng Phuøng Vaên Saâm, UÛy vieân Ban chaáp haønh VINACAS; Chuû tòch HÑQT Hanfimex Group, nhaän ñònh, vieäc Trung Quoác baét ñaàu môû cöûa thò tröôøng trôû laïi töø thaùng 1/2023 giuùp toaøn boä neàn kinh teá nöôùc naøy daàn laáy laïi nieàm tin töø caùc nhaø saûn xuaát vaø ngöôøi tieâu duøng. Trung Quoác coù daân soá raát ñoâng, sau moät thôøi gian daøi phaûi ôû nhaø do chính saùch Zero-COVID, ngöôøi Trung Quoác seõ du lòch nhieàu hôn trong thôøi gian tôùi. Ñieàu naøy giuùp cho vieäc löu thoâng cuõngnhötieâuthuïhaïtñieàuôûthòtröôøngTrungQuoáctrôûneân toáthôn.

Theo Toång cuïc Haûi quan Vieät Nam, trongnaêm2022,VieätNamxuaátkhaåu519.782taán haït ñieàu, trò giaù 3,08 tyû USD, giaûm 10,3% veà löôïngvaø15,1%veàkimngaïchsovôùinaêm2022.

Myõ laø thò tröôøng lôùn nhaát cuûa haït ñieàu Vieät Nam trong naêm 2022 vôùi 143.649 taán, trò giaù 842,715 trieäu USD. Ñöùng thöù hai laø thò tröôøng Trung Quoác vôùi 75.501 taán, trò giaù 440,645 trieäu USD.ThöùbalaøthòtröôøngHaøLanvôùi53.368taán, trògiaù296,611trieäuUSD.

Trong Top 10 thò tröôøng lôùn nhaát cuûa haït ñieàu Vieät Nam naêm 2022 coøn coù Ñöùc, UÙc, Anh,Canada,CaùcTieåuvöôngquoácAÛraäpThoáng nhaát, Arab Saudi vaø Israel. Trong khi xuaát khaåu nhaân ñieàu sang phaàn lôùn caùc thò tröôøng trong Top 10 giaûm trong naêm 2022, thì xuaát khaåu sang ba thò tröôøng ôû khu vöïc Trung Ñoâng laø UAE, Arab Saudi vaø Israel ñeàu taêng, vôùi möùc taêng laàn löôït veà löôïng laø 42,8%, 44,9% vaø 10,4%. Ñieàu naøy cho thaáy, caùc doanh nghieäp ñieàu ñang coù söï chuyeån höôùng, ñaåy maïnh khai thaùc nhöõng thò tröôøng tieàm naêng khaùc trong boái caûnh gaëp khoù khaênveàtieâuthuïcuõngnhögiaùcaûôûMyõvaøEU.

OÂngVuõThaùiSôncuõngchoraèng,ñieåmsaùngtrong naêm2023coùtheåñeántöøTrungQuoácnhöngthòphaàncuûathò tröôøng chöa lôùn, thôøi ñieåm cao nhaát coù theå chæ chieám khoaûng 10% löôïng nhaân ñieàu xuaát khaåu cuûa Vieät Nam. Moät soá thò tröôøng ñang coù söï oån ñònh nhö Nhaät Baûn, Haøn Quoác, UÙc… thì löôïng haït ñieàu tieâu thuï khoâng nhieàu. Trong khi ñoù, hai thò tröôøng duøng nhieàu haït ñieàu nhaát laø Myõ vaø EU thì vaãn raát khoù khaên. Do ñoù, oâng Sôn nhaän ñònh, nhìn chungthòtröôøngnhaânñieàunaêm2023vaãnchöasaùngsuûa.

Duø thò tröôøng nhìn chung vaãn chöa khaû quan, nhöng caùc doanh nghieäp ñieàu Vieät Nam vaãn phaûi duy trì cheá bieán, tìm kieám ñôn haøng, tieâu thuï… Trong boái caûnh thò tröôøng ñang raát khoù khaên, ñeå coù ñöôïc hieäu quaû kinh teá, baét buoäccaùcdoanhnghieäpphaûitínhtoaùnkyõveàchiphí,nhaátlaø chi phí cho ñieàu thoâ. Theo ñoù, doanh nghieäp phaûi naém vöõngtìnhhìnhcungcaàutreânthòtröôøngñieàuthoâvaøchæmua ñieàunguyeânlieäuvôùimöùcgiaùhôïplyù,ñeåsaukhicoängtaátcaû chiphíthìvaãncoùñöôïclôïinhuaän.

Ñoàng thôøi, caùc nhaø nhaäp khaåu cuõng caàn coù giaù mua hôïp lyù hôn ñeå khoâng gaây thieät haïi cho caùc nhaø cheá bieán,xuaátkhaåunhaânñieàu,quañoùtaïodöïngñöôïcchuoãigiaù trò haït ñieàu toaøn caàu moät caùch oån ñònh, beàn vöõng vaø taát caû caùcbeânthamgiañeàucoùlôïi.

CASHEW KERNEL EXPORTS: MARKET IS NOT BRIGHT?

Vietnamcashewenterprisessufferedconsiderablelossesin2022duetohighprice of raw cashew nuts while the price of cashew kernels was too low. In the context that the cashewkernelmarketin2023hasnotshownanybrightsign,thepriceofrawcashewnuts and cashew kernels needs to be more reasonable so that processors and exporters can surviveandcontinuetoplayanimportantroleintheglobalcashewnutvaluechain.

Huge damage to cashew kernelexporters

Recalling 2022, Mr. Tran Van Hiep - Vice President and Head of Foreign Affairs and Trade Promotion Board of VINACAS; General Director of My An Company, said that the world's major political and economic problems for the past year, such as Russia-Ukraine conflict, energy crisis, high inflation, raising interest rates by central banks... caused prices to escalate, currencies to be depreciated in many countries, significantly affected the health of the economies of countries in general and the cashew kernel market in particular. The purchasing power has decreased, especially the price of cashew kernels has fell at a very low levelforthepast10years.

Meanwhile, global raw cashew output has been increasing. Mr. Vu Thai Son, Member of StandingExecutiveMembers'Board,

Deputy Head of Foreign Affairs and Trade Promotion Board of VINACAS; Chairman of the Board of Directors and General Director of Long Son Joint Stock Company, said that, with advances in science and technology in agriculture, the world's raw cashew output was increasing. At the same time, the output of many other types of nuts also increased, including nuts such as almonds, the supplyexceededdemandquitealot.

According to some entrepreneurs in the Vietnam cashew industry,cashewkernelimportersnot only looked at the cashew kernel market but also looked at the raw cashew output and the supply and demand of other nuts to determine thepriceofcashewkernels.

Due to the above factors in 2022, although the global consumption of cashew kernels in general did not decrease, the number of cashew kernels exported by Vietnam did not decrease much, the export price of cashew kernels decreased sharply and at a too low rate. Meanwhile, the price of raw cashew was too high and unreasonable compared to the price of cashew kernels. Mr. Tran Van Hiep affirmed that it was the low price of export cashew kernels while the high import price of raw cashew nuts was not disproportionate to the export price of cashew kernels that caused damage to enterprises and the wholeVietnamcashewindustry.

Whatwillbein2023?

Information from entrepreneurs in the Vietnam cashew industry shows that, in the early days of 2023, the cashew kernel market has been still quiet. Mr. Tran Van Hiep said, after the Lunar New Year, farmers started to harvest cashew, enterprises also started handling raw materials and processing, but the number of contracts was quite limited. Previously, at the beginning of each year, most major EuropeanAmerican importers signed longterm contracts to buy cashew kernels in 6 months, many contracts in 9 months or more. But in early 2023, the contracts signed by importers only had the longest buying term to the middle of the year but in a limited number. In general, importers were buying at an indifferent level. Therefore, Mr. Hiep said that in the coming time, the situation was still not positive for the export of cashew kernelsofVietnam.

According to the General Department of Vietnam Customs, in 2022, Vietnam exported 519,782 tons of cashew nuts, valued USD 3.08 billion, down 10.3% in volume and 15.1% in turnovercomparedto2022.

TheUSwasthelargestmarketforVietnam'scashewnutsin 2022 with 143,649 tons, valued USD 842,715 million. The second position was China market with 75,501 tons, valued USD 440.645 million. The third position was the Netherlands market with 53,368 tons,valuedUSD296,611million.

InTop10largestmarketsofVietnam'scashewnutsin2022, there were also Germany, Australia, the UK, Canada, the United Arab Emirates, Saudi Arabia and Israel. While cashew kernel export to most of Top 10 markets decreased in 2022, export to three markets in the Middle East region, the UAE, Saudi Arabia and Israel, all increased in volume at 42.8%, 44.9% and 10.4%, respectively, which showed that cashew enterprises were changing direction, stepping up to exploit other potential markets in the contextofdifficultiesinconsumptionandpricesintheUSandEU.

However, there may still be a bright spot for the cashew kernel market when China abandoned the Zero-COVID policy. Mr. Phung Van Sam,Member of Executive Members' Board of VINACAS; ChairmanoftheBoardofDirectorsof Hanfimex Group, said that China's reopeningofthemarketfromJanuary 2023 would help the entire economy gradually regain confidence from manufacturers and consumers. China had a very large population, after a long stay at home due to ZeroCOVID policy, Chinese people would travel more in the near future. This helped the circulation and consumption of cashew nuts in China marketbecomebetter.

Mr. Vu Thai Son also said that the bright spot in 2023 may come from China, but the market share was not large, the highest time may only account for about 10% of Vietnam's export cashew kernels. Some markets were stable such as Japan, Korea, Australia ... the volume of cashew nut consumption was not much. Meanwhile, two markets that used the most cashew s, the US kernel and the EU, were still very difficult. Therefore, Mr. Son said, in general, the cashew kernel market in 2023 wasstillnotbright.

Although the market in general is still not positive, Vietnam cashew enterprises still have to maintain processing, finding purchase orders, consuming ... In the context when the market is very difficult, in order to achieve economic efficiency, enterprises have to carefully calculate costs, especially the cost of raw cashew. Accordingly, enterprises must thoroughly grasp the supply and demand situation in the raw cashew market and only buy raw cashew at a reasonable price, so that after adding allcosts,theystillgetaprofit.

At the same time, importers also need to have a more reasonable purchase price so as not to cause damage to cashew kernel processors and exporters, thereby creating a stable and sustainable global cashew nut value chain and all involved partiesbenefit.

TRAO ÑOÅI VÔÙI CHUÛ TÒCH HIEÄP HOÄI ÑIEÀU VIEÄT NAM (VINACAS)

- OÂNG PHAÏM VAÊN COÂNG:

NGAØNH ÑIEÀU VIEÄT NAM:

NEÁU TÖÏ MAÕN, CHUÛ QUAN SEÕ TUÏT HAÄU!

“Cashews of Vietnam” - thöông hieäu ñieàu Vieät Nam ñaõ ñöôïc khaúng ñònh treân theá giôùi vôùi 4 caùi nhaát: Giöõ vöõng vò trí ñöùng ñaàu theá giôùi trong xuaát khaåu nhaân ñieàu töø naêm 2006ñeánnay.Nöôùcsaûnxuaáthaïtñieàuñöôïckhaùchhaøngquoácteácoângnhaäncoùchaátlöôïng ngonnhaát.VieätNamlaønöôùccoùcoângngheä,thieátbòcheábieánnhaânñieàutieântieánnhaát.Vaø laønöôùcnhaäpkhaåuñieàuthoâlôùnnhaátñeåcheábieánvaøxuaátkhaåu.

Nhaân dòp Hoäi nghò Ñieàu Quoác teá laàn thöù 12, chuùng toâi coù cuoäc trao ñoåi vôùi oâng Phaïm Vaên Coâng - Chuû tòch Hieäp hoäi Ñieàu Vieät Nam (VINACAS) veà vaán ñeà ngaønh ñieàu phaûivöôïtquathaùchthöùcñeåtheágiôùinoùiñeánngaønhñieàulaønghóñeánVieätNam.

* Theo oâng, ñaïi dòch COVID-19 xuaát hieän vaø keùo daøi, sau ñoù laø chieán tranh Nga - Ucraine ñaõ taùc ñoäng theá naøoñoáivôùingaønhñieàuVieätNam?

Tröôùc heát, toâi muoán nhaán maïnh, haït ñieàu luoân giöõ vò trí cao trong nhoùm haøng noâng saûn xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam, ñöôïc xuaát ñeán hôn 100 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå; laø moät trong 9 nhoùm haøng theá maïnh xuaát khaåu lôùn nhaát cuûa Vieät Nam tham gia ChöôngtrìnhXaâydöïngchieánlöôïcthöônghieäungaønhthöïc phaåm Vieät Nam. Töø naêm 2020 - 2021, ñaïi dòch COVID-19 laømñöùtgaõycaùcchuoãicungöùng,saûnxuaátvaøkinhdoanhrôi vaøo khuûng hoaûng nghieâm troïng nhieàu maët vaø ngaønh ñieàu cuõng khoâng laø ngoaïi leä. Coù theå noùi, ñaây laø giai ñoaïn ngaønh ñieàu toaøn caàu, bao goàm Vieät Nam, gaëp voâ vaøn khoù khaên, chöa töøng coù tröôùc ñoù vaø baây giôø vaãn phaûi ñoái dieän vôùi nhöõngthaùchthöùcchöalöôøngheátñöôïc...

Vì ñaïi dòch COVID-19, ba naêm qua (naêm 2020, 2021, 2022), hoaït ñoäng xuùc tieán thöông maïi lôùn nhaát cuûa ngaønh ñieàu Vieät Nam: Hoäi nghò Ñieàu Quoác teá do VINACAS toå chöùc haèng naêm - “ñieåm heïn” cuûa nhöõng ngöôøiquantaâmñeánngaønhñieàutheágiôùi-phaûihoaõnlaïi.

Maëc duø töø ñaàu thaùng 1-2023, Trung Quoác nôùi loûng vieäc quaûn lyù dòch beânh COVID-19, nhöng vôùi chuû tröông Zero-COVID ba naêm qua laøm cho vieäc xuaát khaåu vaøothòtröôøngnaøygaëpnhieàukhoùkhaên.Khivaãnchöahoaøn toaøn thoaùt khoûi ñaïi dòch, thaùng 2-2022, xaûy ra cuoäc chieán tranh giöõa Nga - Ucraine, theá giôùi laïi ñoái dieän khoù khaên môùi,ngaønhñieàucuõngvaäy.

* Thöa oâng, coøn nhöõng thaùch thöùc naøo nöõa taùc ñoäng ñeán ngaønh cheá bieán vaø xuaát khaåu nhaân ñieàu Vieät Nam?

Thôøigianquacoønxuaáthieännhöõngthaùchthöùc môùi töø caùc nöôùc lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngaønhñieàu,nhöõngnöôùclaøñoáitaùclôùncuûangaønhñieàuVieät Nam, ñaõ vaø ñang taùc ñoäng maïnh ñeán thò tröôøng vaø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñieàu Vieät Nam. Ñoù laø vieäc thay ñoåi, boå sung chính saùch thöông maïi ngaønh ñieàu, nhöuy q ñònh giaù saøn xuaát khaåu haït ñieàu thoâ cuûa caùc ; t nöôùc Chaâu Phiaêng maïnh thueá vaø giaù toái thieåu nhaäp khaåu haït ñieàu nhaân cuûa AÁn Ñoä; quy ñònh chaët cheõ veà xuaát xöù haøng hoùa, ñoùng goùi, nhaõn maùc noâng saûn,thöïcphaåmnhaäpkhaåuquabieângiôùi cuûa Trung Quoác, caùc chæ tieâu an toaøn thöïc phaåm cuûa Chaâu AÂu ñöa ra quaù cao... Nhöõng chính saùch aáy ñang vaø seõ laø aùp löïc taùc ñoäng ñeán söï phaùt trieån ngaønh cheá bieán ñieàu Vieät Nam. Ngaønh ñieàu Vieät Nam ñöùng tröôùc nhöõng thaùch thöùc,nhöngcuõngxuaáthieänthôøicômôùi.

Söï hoäi nhaäp ngaøy caøng saâu roäng cuûa VieätNamvôùitheágiôùiñemlaïinhöõngcô hoäi lôùn cho ngaønh ñieàu ñeå phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh, môû roäng thò tröôøng, taát nhieân, söï caïnh tranh seõ khoác lieäthôn.

* Duø chuùng ta laøm chuû thieát bò vaø coâng ngheä nhöng ñaây cuõng laø vaán ñeà khoâng nhoû cuûa ngaønh, phaûi khoâng,thöaoâng?

Ñuùng vaäy! Ñaây laø theá maïnh cuûa ngaønh ñieàu Vieät Nam, nhöng neáu töï maõn, chuû quan, chuùng ta seõ tuït haäu. Veà coâng ngheä, Vieät Nam vaãn chöa thöïc söï laøm chuû coâng ngheä baén maøu vaø phaân kích côõ baèng maùy. Coâng ngheä naøy Trung quoác ñang chieám öu theá vaø gaàn ñaây caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñaõ ñöa thieát bò töø AÁn Ñoä vaøo coâng ñoaïn naøy trong daây chuyeàn saûn xuaát. Do ñoù, caàn coù chieán löôïc baøi baûn laøm taêng giaù trò haït ñieàu; ñaåy maïnhhôïptaùcvôùicaùctoåchöùckhoahoïc,coângngheäñeåtrieån khai caùc chöông trình töï ñoäng hoùa toaøn boä quy trình cheá bieán nhaân ñieàu; chuyeån töø sô cheá nhaân ñieàu vaø xuaát khaåu baùnthaønhphaåmsangcheábieántinh,ñöasaûnphaåmtröïctieáp vaøosieâuthò.

VINACAS ñang xuùc tieán xaây döïng “Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh ñieàu Vieät Nam trong tình hình môùi” ñeå trình Chính phuû. Trong ñoù, ñeà xuaát nhöõng cô cheá, chính saùch nhaèm hai muïc tieâu: Phaùt trieån maïnh cheá bieán saâu. giaønh vò trí xöùng ñaùng trong chuoãi giaù trò ñieàu toaøn caàu vaø phaùt trieån maïnh vuøng nguyeân lieäu theo höôùng chaát löôïng, hieäuquaû.

Nhöng chuùng toâi cho raèng, neáu nhìn ôû khía caïnh tích cöïc, nhöõng thaùch thöùc aáy cuõng laø cô hoäi giuùp ngaønh ñieàu Vieät Nam coù theâm ñoäng löïc, taäp trung söùc ngöôøi vaø söùc cuûa, tieán haønh moät laàn nöõa “cuoäc caùch mang” veà coâng ngheävaøthieátbò,ñaùpöùngnhucaàuchuyeånñoåisaâutrongcheá bieánñieàu.

TALKING WITH THE PRESIDENT OF VIETNAM CASHEW ASSOCIATION (VINACAS) - MR. PHAM VAN CONG: