ENERGIE TRANSITIE IN PERSPECTIEF
Advertenties Advertentie 1/1 pagina
2
Duurzaam Groede – wie zijn wij?
Wij inwoners van Groede en omgeving zijn van mening dat alleen door actieve deelname van burgers een duurzame samenleving kans van slagen heeft. Onze stichting is opgericht in 2014. Wat is dan duurzaamheid? Er zijn veel definities in omloop met betrekking tot duurzaamheid. Met de definitie die in het verleden door de Verenigde Naties is opgesteld kunnen wij nog altijd uit de voeten: duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Symposia In de afgelopen jaren hebben we een aantal symposia georganiseerd rond de thema’s energie, en voedsel. Ook in 2017 worden symposia georganiseerd rondom: 1. Voedsel en Gezondheid: welvaartsziektes, wat is er aan te doen? 2. De Energietransitie: hoe ziet onze toekomst er uit zonder gas?
gemeente Sluis. De stichting is er trots op dat onder haar regie de eerste postcoderooscoöperatie in Zeeland is opgericht waarmee in collectief verband zonnepanelen zijn aangeschaft en zonne-energie wordt opgewekt. Wat bindt ons? De mensen in onze stichting hebben verschillende maatschappelijke achtergronden. Wat ons bindt is de overtuiging dat de wereld van morgen er totaal anders uit zal zien dan onze wereld van vandaag en dat de overgang naar een andere energiehuishouding een even grote verandering zal betekenen als de industriële revolutie van 200 jaar geleden.
Initiatiefnemer en aanjager Daarnaast zetten wij graag bijeenkomsten op rondom duurzame thema’s waarvoor interesse is vanuit onze woongemeenschap. De werkgroep duurzaam voedsel is inmiddels uitgegroeid tot een groep mensen waarin o.a. ondernemers en producenten van lokaal voedsel elkaar vinden. In de afgelopen jaren zijn we daarnaast betrokken geweest bij het opzetten van burgerparticipatieprojecten in samenwerking met de Dorpsraad en de
3
Verhaal DG
Wij inwoners van Groede en omgeving zijn van mening dat alleen door actieve deelname van burgers een duurzame samenleving kans van slagen heeft. Onze stichting is opgericht in 2014. Tussenkop Dae eatem volut doluptatur, sitam ipsam nobitas est omnihillandi cone rerovit veremquodit lab ideliqui aut quo es et etust venis velenderunt offic te officatium quibusame non eum in nusaes et omni optatur andeni ulpa dolorerum harum, quiassunt, optiamus endero tem quoditius, et ut asimet volorestibus modiciendem delibeatium ea explat aut quatiat ibuscias dem res arionse lant omniet a nos es a nonserumquia volorro rernam facea doluptamet quam autem ellati aut alibus ipis mi, que corum aut et prerion secestio omnimus nobitatquae perorio ssitam sit preseris mil molor suntem re necest officabo. Nequide lliquatemolo experror soluptatur sum rent ium exped modignimus pernatis maxim simus, et adit, quis que excerru ptatur? Catectem lam dit aut omnihilia precaboris as et, conse nesto te pellest vernat. Si aboreris experibus assit dolupis maxim ut aborese dionseq uasperum quibus dit, consequis eosam, eum etur?
4
Lorem ipsunt dolumquo cuscimo omnimin pro voluptatem haribus et quiam simenecto temquos aceperum quaecus eume comnis dentio cusandi atempos es dolendae. Ut officid molo bero odipisquo commolore natis et labo. Dem am ipsantiam, comnihilis inis et vel et dolliquias pa eturis remossit et a pa quas mod et harum nullandi tem quis mo cullor a possedis net voluptatur, autempe liquid qui accus nonse aut eate offic tem. Nam fugiatium eos doloria aut opti nemquia ecaeperci am quis illab imi, cumquide aciandigni odianih illupti umquis non rent. Tussenkop Duntese ctoreris dolorerro et pedisquo mod que dolenem inciet volum fuga. Tiossit autem con con conet officii ssequam fugia verro beatem. Itation nobit fugia non et, sequam, ommolectae perum, tectotatibus disinum voloriae pro beatemquae nonsequia volores sitis dolectur? Quid es ped molorpos doluptatior aborese ctorem seque est officimus, volore odiosanisit, sum eni te nis et ligent.
exerum aborit volecea rchiciti quis core od quaspe explit pre venditi dolessitem ute ni volor aut ut volorup tatemquam fugit laces sim vero omnis ma nullam quo con rem voloribus, comnis explanda qui untiis est, cus pel magnat ditem coreper ibusciunt eum volupti busdae neceaque porepel lendis nis molorepera vollore vollupta dis acia ium a et ut odi officaecea sit, consequae comnim nossi qui optas nemoluptam a suntis mi, quatiunt la pari officiat apeditat quat iusant as es que volo quod modiasp electo omni re omnim re dolesti del ipsus, ni di omniendit explabo rporemporem re, odigendam aut antum quam et, conectio optatio mo qui aut abor as sequidenit eos que nime rernate mpore, ipiet qui commole ceariassit quis cum etur? Volore, suntur? Ost doluptio. Volumquis vel inveliciam eat quos volore prenimusam, omnia cuptibeat inisit pro ex ex eum quist quias aut ra consedissit ab ipienis eatempor reria dolessi doluptatem ipsandi psapis sed quassitis et faceptates duntium accume doluptis sunt quisinc testiaest, quideratur sunt adi net quo doluptibus.
Aborerum nis magnima gniantin pario evelliae et oditene reicaborro elibus, od quidit qui reptate mporum simo to berio. Epudaestias eum eos molupta eperfer rorendel et aliquat iumquod minihil itatus, corrum volorporiam, qui dusam, sit molora eaquaesequi as ut optatis doluptatur, nullique vel erum alitatur? Quiae rat.
Anda cum nis doluptas inisitium quiaest hitatem oluptiuntur adigeni mporit lab ipsum quodi rernati orisquia que pra cus, occullab istiure ctatem faccusapit es volorem volutem fugit quam ellora cor rerrum ut ommolupta con etur, ari doloreperes asinvellatem et quatem quatur rehendae eat.
Sed quaerspeles debit audanihicit quiant ut offici dolutae cusande explitatem rem conet in nobis vita doluptincto ipit ligni quia conse porepe verionsed eatus iundae eni as ma quia excea cullab isciend enisto volest fugia non consed quostia ntiusapiet
Voluptat reped unt exerum quatem fuga. Anis vel issunt eic tectium erspername entint. Tussenkop Equam, nam, quassequo mos sit fugiam harum volorpo remporit fuga. Nam, core perum imiliti similic temoluptam quatur, nonsequis eiunt, toratur mo digent venet lam corepeleniam quis delictatusa dolorunt, velenditas
5
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
Thorium – een kwestie van je verantwoordelijkheid nemen
Ons toekomstige energiesysteem moet schoon, CO2-vrij, duurzaam en betaalbaar zijn. Aan deze moeilijke combinatie van eisen kan veel beter worden voldaan door het gebruik van thorium in gesmoltenzoutreactoren op te nemen in de mix. Door een historische toevalligheid verkeert Nederland in de unieke positie om deze veelbelovende technologie op een juiste en verantwoorde wijze te ontwikkelen. We
6
hebben in Nederland namelijk niet alleen een vakgroep in Delft die zeer enthousiast bezig is met deze technologie, we beschikken met de High Flux Reactor in Petten
ook over een unieke onderzoeks-infrastructuur. Daardoor kunnen we niet alleen veel geld voor onderzoek besparen – de faciliteiten zijn er al – de ontwikkeltijd kan er ook nog eens drastisch door worden bekort. Gezien de relevantie van een wereldwijde reductie van broeikasgassen, dient Nederland zijn verantwoordelijkheid te tonen door dit onderzoek snel te starten. Nederlandse onderzoekers hebben hiertoe onlangs het Dutch Initiative on Molten Salts (DIMOS) gelanceerd, waarmee zij een haalbaar traject uitzetten. Vanwaar toch dat enthousiasme over die gesmoltenzoutreactor? Dat heeft te maken met een paar feiten en cijfers die even eenvoudig als onvoorstelbaar zijn. Namelijk dat 1 ton (1000kg) thorium overeenkomt met 82 Petajoule primaire energie. Gemakkelijker te begrijpen voor veel mensen is als we dat omzetten in elektriciteit (inclusief omzettingsverlies). Dan is het ongeveer de hoeveelheid energie die nodig is om een moderne miljoenenstad een jaar te laten draaien: 1 gigawattjaar. Alle primaire energie van Nederland in 2015, 2367 Petajoule, komt overeen met iets minder dan drie kubieke meter thorium. Gesmoltenzoutreactoren zijn uitstekend in te passen in combinatie met sterk wisselende bronnen zoals zon en wind. Eenmaal ontwikkeld, zullen de energiekosten ervan laag zijn. Omdat de net als bij zon en wind de marginale kosten nihil zullen zijn, zal het aantrekkelijk zijn om de reactor ook in te zetten voor waterstofproductie. Zo kan een robuust en flexibel energiesysteem ontstaan. Thorium zou in Nederland, maar met name ook wereldwijd, een zeer belangrijke bijdrage kunnen leveren CO2-reductie.
Dankzij de hoge temperatuur is de reactor een aantrekkelijke bron voor industriële warmte. Juist de industrie zorgt voor veel CO2-uitstoot, en op termijn biedt de gesmoltenzoutreactor hier een reëel alternatief waaruit nieuwe, zeer schone productiewijzen kunnen ontstaan. Schone technologie Aan de gesmoltenzouttechnologie moet nog veel onderzoek worden gedaan. Maar het principe is in jaren 60 bewezen en heeft grote voordelen boven de huidige reactortechnologie. In normale reactoren is de brandstof vast. Deze raakt gaandeweg vervuild met splijtingsproducten, en na verloop van tijd is het enige dat je er mee kunt doen het uit de reactor halen – ruim voordat alle brandstof is opgebruikt. In gesmoltenzoutreactoren zijn brandstof en koelmiddel samen één en dat biedt grote voordelen: ▪▪ het brandstofmengsel kan te allen tijde in optimale conditie worden gehouden, waardoor volledig gebruik van de brandstof mogelijk wordt; ▪▪ problematische splijtingsproducten worden door het zout gebonden en kunnen niet ontsnappen; ▪▪ intrinsieke veiligheid: de reactor staat niet onder druk en meltdown is niet aan de orde; ▪▪ zeer geringe afvalproductie, zonder langlevend afval; ▪▪ in een volgend stadium van ontwikkeling kan de technologie geschikt worden gemaakt voor het omzetten van huidig kernafval in hoogwaardige energie.
7
Een woning zonder gas? Dat kan! Piet en Sonja de Feijter uit Breskens kunnen binnenkort in hun nieuwe appartement gaan wonen. Aan Grote Kade 27 in Breskens worden de 8 appartementen bijna opgeleverd en het echtpaar kijkt er enorm naar uit. Bijzonder detail: hun appartement is zonder gasaansluiting gebouwd! Nieuwbouw Piet: “Onze voormalige woning stond op de locatie waar de appartementen nu worden gebouwd. Het was een dienstwoning van Rijkswaterstaat die wij in 1975 hebben gekocht. We hebben er 42 jaar gewoond en toen onze kinderen de deur uit gingen, gingen we nadenken over onze toekomst hier. Je weet dat met het ouder worden bepaalde zaken minder goed gaan, zoals het traplopen. En omdat we op zo’n prachtige locatie wonen, willen we heel graag hier blijven. In onze oude woning zou dat lastig zijn en daarom hebben we gekozen voor slopen en nieuwbouw. Aannemingsbedrijf Fraanje kwam met een mooi plan voor 8 appartementen. We hebben gekozen om op de benedenverdieping te wonen. Het winkelcentrum, de bakker en alle voorzieningen die we verder nodig hebben, zijn dichtbij. Voor ons een mooie oplossing!” Alternatieven Duurzaam energieverbruik, Piet houdt zich er al een paar jaar mee bezig. Hij heeft goed nagedacht over de toepassingen die hij graag in het nieuwe appartement wilde
8
hebben: “Al een paar jaar houdt de toepassing van gas ons bezig. Je kookt ermee, je verwarmt je huis en water met gas. Allemaal gangbare manieren om met warmte om te gaan. Maar wij vroegen ons af of je ook zonder gas kunt. Veiligheid is voor ons een aspect, maar zeker ook duurzaamheid. We weten dat de gasbel in Nederland ooit leeg zal zijn en wil je dan gas uit bijvoorbeeld Rusland? Voor ons is dat geen optie in ieder geval. Toen ik op zoek ging naar alternatieven, kwam ik erachter dat die er zeker zijn. Eigenlijk weten we te weinig af van duurzaam energieverbruik, terwijl het helemaal niet moeilijk hoeft te zijn.”
Elektrische toepassingen In de vorige woning hadden Piet en Sonja een CV-installatie die op gas werkte. Piet: “Ik ging op zoek naar een alternatief. Als je gas als bron verlaat, is het heel makkelijk te over te gaan op elektrische toepassingen. Ik ontdekte bijvoorbeeld de warmtepomp, of een CV-installatie die elektrisch gestuurd is, maar vond dat er nog te weinig ervaring mee is. Samen met Speedheat hebben we een elektrische vloerverwarming in het appartement gelegd. Deze verwarming is voldoende om het hele appartement te verwarmen. We zijn er nog niet helemaal uit hoe we het water willen laten verwarmen. We twijfelen tussen een elektrische boiler of een doorstroomverwarming. Die keuze maken we binnenkort. Daarnaast gaan we koken op inductie en hebben we glasramen in de voor- en achtergevel die zijn voorzien van elektrische verwarming. Dit hebben we gedaan vanuit het idee dat daar waar de koude binnenkomt, we deze direct tegenhouden. Ook deze verwarmingsbron zou voldoende zijn om het appartement te verwarmen.”
appartement ons energieverbruik duurzaam in de hand houden. Per saldo hoeven onze elektrische toepassingen niet duurder te zijn. We hebben bijvoorbeeld als voordeel dat we geen onderhoud meer hoeven te betalen aan onze gas-CV-installatie of een warmtepomp,” legt Piet uit. Niet moeilijk “Persoonlijk vond ik heel makkelijk om de overstap te maken en het gas vaarwel te zeggen. Ik heb veel tijd gestoken in het uitzoeken van alternatieven, dat komt er wel bij kijken. Maar het belangrijkste is dat je de barrière van gewoontes wil doorbreken. We hebben veel toepassingen die gangbaar zijn, zoals koken en verwarmen met elektrisch. Maar ik kwam erachter dat er veel alternatieven zijn, die je makkelijk kunt installeren.” Een inspirerend verhaal, dat vinden de meeste mensen ervan. Sommigen vragen naar zijn verstand, vertelt Piet lachend. ‘We spreken elkaar over een jaar weer’, antwoordt hij ze dan wijs.
Energieverbruik Energie staat bekend als een dure energiebron. Hoe pakken ze dat aan? “We willen ook onze energie duurzaam opwekken, maar wij komen dakoppervlakte te kort in het appartementsgebouw om 8 woningen van energie te voorzien. We kwamen in contact met Adri Neufeglise van de postcodecoöperatie. We krijgen nu energie geleverd via zonnepanelen die op andere daken liggen. Voor ons is het belangrijk om straks in het nieuwe
9
Gas er af in de hoogbouw 1. Waarom het gas er af ? Wij moeten rekening houden dat in de komende vijf jaar de opbrengst van het Groningse gas flink omlaag zal gaan of stop wordt gezet. Er moet dan gas worden geïmporteerd. Waarschijnlijk uit Rusland. Bestaande oudere gastoestellen moeten dan worden omgebouwd. In de bestaande hoogbouw met individuele verwarming en warmwatervoorziening wordt veelal nog gebruik gemaakt van VR gascombiketels. Deze ketels worden niet meer gebouwd en ook niet meer geplaatst. Meestal is het advies HR Combiketels plaatsen. Dan moeten ook de Rookgasafvoerkanalen (RGA’s) worden vervangen. Zo ook de opvang van het condenswater. Die moet veelal worden aangepast omdat HR ketels meer condenswater leveren. Kosten tussen de 1000 en 1200 euro per appartement. 2. “Full Electric” Dit is dan het uitgelezen moment om stil te staan bij de aanschaf van nieuw materiaal voor koken, verwarming en warmwatervoorziening. Bij een VvE in Middelburg is er een pilot met “Full Electric” Het gas is er af ! Er wordt op inductie gekookt en er is een elektrische Combiketel geplaatst voor de verwarming en de warmwatervoorziening van het appartement. Het verbruik is tot nu toe per maand in prijs gelijk aan de gas/elektra prijs. Er wordt dus ook geen vastrecht meer voor gas betaald. Het betekent een flinke bijdrage aan de transitie van fossiele brandstof naar schone brandstof, zeker als de stroom geleverd wordt door een 100 % groene stroom leverancier. Dat worden er steeds meer. Delta is er zo een.
10
3. Postcoderoos Hierbij is het zeker te overwegen om voor het geheel of een groot deel deel te nemen in een zgn: PostcodeRoosCoöperatie (PCR). Gemeenten, provincies en ook het rijk zijn zeer geïnteresseerd in deze ontwikkeling. Wij moeten met z’n allen immers 15 % reductie van de CO2 realiseren In 2020 is het streven, sterker; dat is afgesproken in de Parijse akkoorden. Op dit moment wordt er dan ook druk gelobbyd om deze aanpak ook subsidiabel te maken naast de bestaande subsidies op Zonneboilers. Warmtepompen. isolatie en Pelletkachels. Allemaal subsidies waar je in de hoogbouw niets mee kan. 4. Financiën Het model in Middelburg biedt, vooral financieel, mogelijkheden. De voorwaarden waren daar: Geen breekwerk. Geen verhoging van de maandelijkse bijdrage aan de VvE. Besparing op het niet meer vervangen van de rookgasafvoerkanalen. Dit bedrag van € 1000,- per appartement gaat terug naar de bewoners in de vorm van een nieuwe groepenkast met krachtstroom aansluiting en een hogere voeding van 3 x 25 A. De aanschafprijs van een elektrische Combiketel is gelijk aan een HR Combiketel. Blijft over: Inductie koken. Dit wordt al veel gedaan en de prijs is inmiddels betaalbaar. Veel kookwinkels hanteren internetprijzen. 5. Voordelen Het is veiliger, vooral bij het koken. Geen gevaar voor koolmonoxide. Er is geen rookgasontwikkeling meer. De RGA’s worden dichtgezet. Ook veiliger. Het rendement is 100 %. Er gaat geen warmte meer in de
kanalen naar buiten. De kosten/baten analyse is optimaal. Alle andere modellen zijn duur, ruimtevreters en vragen (leidingen) breekwerk. De Elektrische ketel is zeer gemakkelijk regelbaar en vergt weinig tot geen onderhoud. De ketel is in maatvoering gelijk aan een gas-combiketel, zodat alle leidingen voor de verwarming van de radiatoren en de warmwatervoorziening in de douche en keuken zonder problemen kunnen worden aangesloten. Past ook in de kasten. De druk van het warmwater gaat flink omhoog en is ook warmer. Sneller warmwater in de keuken en een mooie/grote straal uit de douchekop.
20.000 kWh per jaar. Dit is voor het collectieve energiegebruik: 2 Liften, 4 Hydrofoorpompen, 120 LED armaturen, 2 ventilatoren en 8 elektrische deurdrammers. Voor Nieuwhoogbouw zijn nog meer opties, zoals Vloerverwarming en Infrarood. Mar(tin) Aalders i.s.m Maak Onze Regio Duurzamer, Middelburg November 2017
6. In de praktijk Één appartement is al geheel “Full Electric” aangepast en op het gebouw heeft de VvE heeft ook 2 x 44 panelen op de twee platte daken laten installeren. Opbrengst ongeveer
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
11
Wat is onze eigen bijdrage aan een schone, aardgasvrije toekomst?
Warmtepomp: verwarmen van huis en tapwater! Een warmtepomp is een apparaat dat energie (warmte) van de ene naar de andere plaats kan brengen. Een warmtepomp kan koelen en verwarmen. Met een warmtepomp kunnen we op een zeer efficiĂŤnte manier met een beetje elektrische stroom een grote hoeveelheid warmte produceren. En dat met een zeer betrouwbare techniek die al bijna een eeuw bestaat en inmiddels zo geperfectioneerd is, dat iedereen die thuis kan toepassen. Nu met subsidie! Doordat u geen
aardgas meer gebruikt in huis (of bedrijf) kunt u uw aansluiting laten afsluiten. De eerste besparing is dan al binnen! Geen vastrecht meer! De volgende besparing is dat je minder energie nodig hebt voor verwarmen. En in combinatie met zonnepanelen verdient een warmtepomp zichzelf nog sneller terug!
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
12
Wanneer kan ik een warmtepomp plaatsen? Een warmtepomp voor iedereen! Iedereen kan een warmtepomp plaatsen als gedeeltelijke of gehele vervanging van een gas- of olieketel! Sterker nog, de Nederlandse overheid heeft zich tot doel gesteld om jaarlijks tienduizenden huizen om te laten bouwen en geeft forse subsidie. Soorten warmtepomp Er zijn verschillende soorten warmtepomp. Voor het ombouwen van een bestaande installatie is meestal de lucht/water warmtepomp de juiste keuze. Deze haalt warmte uit de buitenlucht en verwarmt cv-water en/ of tapwater. De huidige generatie warmtepompen werkt uitermate stil. Zelfs als er een ventilator in de warmtewisselaar zit, die de warmte uit de lucht verzamelt, is bijna niets te horen.
laar, een vlakke plaat, plaatsen wij achter de zonnepanelen. Hierdoor kan het dakoppervlak tweemaal gebruikt worden. Warmtepomp voor verwarming van het pand Er zijn ook grotere warmtepompen die het hele huis kunnen verwarmen. We komen graag bij u op bezoek om de mogelijkheden met u te bespreken.
Warmtepomp voor tapwater Er zijn speciale warmtepompjes die alleen het verwarmen van het tapwater verzorgen. Deze werken het hele jaar door, waardoor de cv-ketel in de warme maanden helemaal uitgeschakeld kan worden. De warmtewisse-
Regeerakkoord Rutte III Nederland gaat een streng klimaatbeleid voeren Ambitieuzer dan “Parijs”: 49% reductie broeikasgassen Klimaatwet en energieakkoord tot 2030 –– Alle vijf kolencentrales gaan uiterlijk in 2030 dicht –– Verhoging van de belastingen op energie en afval –– In 2021 geen nieuwe gebouwen meer op aardgas –– Jaarlijks 30.000 tot 50.000 woningen ombouwen naar gasvrij
13
Infrarood warmtepanelen: de weg naar erkenning Infrarood warmtepanelen zijn al jarenlang op de markt verkrijgbaar. En infrarood warmtepanelen leveren op efficiënte wijze uiterst comfortabele warmte in huis.
Ondanks de groeiende belangstelling, zijn deze panelen toch nog lang niet bij iedereen bekend. Dat geldt voor de consument, maar gek genoeg ook voor (te) veel professionals, zoals installateurs, projectleiders, architecten en energieconsulenten. Professionals die consumenten adviseren op gebied van duurzame manieren van verwarmen. Het is deels ook wel te verklaren. In de zoektocht naar alternatieven voor gasverwarming, ligt de focus overwegend op warmtepompen. De lobby van de (grotere) ketelbouwers doet zijn werk en de aandacht wordt mede gevoed door de boegbeelden van de brancheorganisatie van de installateurs, die al enige tijd alleen maar over warmtepompen prediken. Ook de overheid (RVO) doet, bewust of onbewust, mee. Immers, de duurzame gas-vervangende verwarmingssystemen die onder de ISDE (Investering Subsidie Duurzame Energie) regelingen vallen, zijn: warmtepompen, zonneboilers, pellet kachels en biomassaketels. Maar vreemd genoeg zitten de infrarood warmtepanelen daar niet bij, terwijl deze in tegenstelling tot bijvoorbeeld pellet kachels totaal geen fijnstof uitstoten! Als je vervolgens informeert bij het RVO waarom infrarood warmtepanelen niet zijn opgenomen in de subsidieregeling, krijg je als antwoord dat ze daar eigenlijk te weinig
14
van af weten. Er is dus nog heel wat terrein te winnen! Infrarood warmtepanelen creëren een heel comfortabele warmte. En ze doen dat in een ruimte ook efficiënt. Een gemiddeld paneel is binnen enkele minuten volledig opgewarmd en de stralingswarmte voelt als de warmte van de zon. De infraroodstraling warmt de objecten in de ruimte op. Dus niet alleen u als mens, maar ook de vloer, de meubels en de muren. Deze warmte wordt vervolgens weer afgegeven aan de ruimte (de lucht) waardoor deze opwarmt. Zo kan iedere ruimte ook middels een thermostaat prima op temperatuur worden gebracht en gehouden. Infrarood warmtepanelen kun je zeer goed als alternatief voor gasverwarming inzetten. Dat geldt voor de toepassing als hoofdverwarming (dus uitsluitend verwarmen met infrarood panelen) maar ook als bijverwarming (lokaal in een ruimte warmte toevoegen, bijvoorbeeld in combinatie met vloerverwarming). Voor de toepassing als hoofdverwarming, is het van belang dat er een goede berekening wordt gemaakt van de benodigde hoeveelheid vermogen om zo’n ruimte goed op temperatuur te krijgen en te houden. Aspecten als “warmteverlies” (isolatie) en “koudevallen”
(ramen, deuren, muren op het noorden, etc.) spelen een rol om tot een goed advies te kunnen komen. Een goede leverancier zal u daarin kunnen bijstaan. Te weinig geïnstalleerd vermogen, leidt tot teleurstelling, teveel geïnstalleerd vermogen kost onnodig extra geld. Het is feitelijk niet anders dan bij een conventionele CV-installatie: te kleine radiatoren krijgen een ruimte niet warm, te grote radiatoren is zonde van het geld.
(bijvoorbeeld 20 °C), dan schakelt de thermostaat het paneel uit. En weer aan als de temperatuur daalt. Net als bij een “gewone” CV-installatie. Afhankelijk van de buitentemperatuur, de isolatie van het huis (warmteverlies) en de ingestelde temperatuur, zijn er praktijksituaties waarbij de panelen tussen de 20% en de 55% van de tijd aanstaan. En met de toenemende supergeïsoleerde woningbouw, zullen dergelijk waarden naar verwachting nog zakken.
Voor de toepassing als bijverwarming geldt dat er vooral gekeken wordt naar waar het extra warmtecomfort gewenst is. Als voorbeeld nemen we vloerverwarming. Heerlijk comfortabel maar om een ruimte van bijvoorbeeld 18 °C naar 21 °C te krijgen, ben je doorgaans even bezig. Dan kan een infrarood paneel, geplaatst boven de zithoek of eettafel, snel en efficiënt het gevraagde comfort leveren, waardoor je niet de hele ruimte hoeft “op te stoken”. Dat spaart ook nog eens energiekosten!
Het eerlijke verhaal is dat als je puur naar verbruik kijkt, gasverwarming gemiddeld genomen goedkoper is dan verwarmen middels infrarood panelen. Maar als je alle facetten meeneemt, dus ook de aanschaf, het (jaarlijks) onderhoud van de CV-ketel – geldt overigens ook voor warmtepompen), de installatiekosten, de afschrijving en levensduur, dan wint infrarood het qua kosten per uur. Want het installeren van de panelen is vrij eenvoudig (dus snel) en de panelen zijn onderhoudsvrij. En hebben een gemiddelde levensduur van 20 tot 30 jaar (afhankelijk van de kwaliteit en het aantal branduren). Uiteraard laat een combinatie met een eigen energieopbrengst, bijvoorbeeld met behulp van zonnepanelen, het rekensommetje er nog aanmerkelijk gunstiger uitzien.
Ander voorbeeld is de badkamer. Om een radiator van een CV-installatie in de badkamer warm te krijgen, dien je doorgaans eerst beneden de thermostaat hoger te zetten. Daarmee stook je feitelijk het hele huis warm, terwijl men wellicht alleen een kwartiertje warmte nodig heeft tijdens de badsessie. Een infraroodpaneel aan het plafond biedt dan uitkomst. Zijn er dan helemaal geen nadelen aan infrarood panelen? Kost het bijvoorbeeld niet heel veel stroom? Is het niet veel duurder dan gas? Ja en nee. Uiteraard kunnen infrarood panelen, als je naar het geïnstalleerde vermogen kijkt, behoorlijk wat stroom vragen, zeker als je het als hoofdverwarming gebruikt. En als je ze allemaal tegelijk aan zou zetten en zou laten aanstaan. Maar dat is niet de praktijk. Het slimme is dat je per ruimte de panelen aanstuurt. Bijvoorbeeld met een thermostaat. Daarnaast staat een paneel niet doorlopend aan. Is een ruimte eenmaal op de ingestelde temperatuur
Goed advies is het devies Als u overweegt om infrarood panelen te (laten) installeren, laat u goed voorlichten door een deskundige leverancier. Infrarood panelen worden, nu ze gaandeweg populairder worden, inmiddels overal aangeboden, maar niet elk paneel is van dezelfde kwaliteit. En waar heb je welk paneel nodig? Wat is de beste keuze? De juiste panelen op de juiste plek, leveren het maximale comfort waar u jarenlang plezier van zult hebben. Voor het juiste advies: SOLAR2Enjoy Zeeland
15
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
16
Isolatie daar begint het mee, breng de warmtevraag naar beneden Energie besparen. Wat moet ik doen? Mijn huidige verbruik terugdringen, of moet ik zelf energie gaan produceren? De eerste stap van het wetenschappelijk model Trias Energetica is: “beperk de energievraag”. Dat is wat ISOenergy doet. ISOenergy is specialist in het na-isoleren van woningen. Dat houdt in dat isolatie aangebracht wordt in bestaande woningen. Deze woningen zijn gebouwd vóór 1980. Vaak zijn deze woningen niet of onvoldoende voorzien van isolatie. Dit zorgt ervoor dat de woning niet comfortabel aanvoelt. Tevens gaat de warmte in de woning makkelijk verloren. Hierdoor is uw gasrekening hoog. In 2014 is ISOenergy gestart met het isoleren van spouwmuren. Daarbij wordt het leveren van de hoogste kwaliteit als uitgangspunt genomen. Dit werd al snel een succes en omdat er vraag was in de markt, is het bedrijf ook gestart met het aanbrengen van vloerisolatie en dakisolatie. Zo kan uw woning volledig voorzien worden van isolatie. In de tijd van 2014 tot heden heeft ISOenergy ruim 1200 woningen voorzien van isolatie.
afspraak gemaakt met u en een deskundig adviseur. Hij bekijkt uw situatie en geeft op basis daarvan een compleet advies. Wanneer u akkoord geeft op de offerte, stuurt ISOenergy de gespecialiseerde isolateur op een afgesproken moment bij u langs. Als uw woning geïsoleerd is ontvangt u een garantiecertificaat. Dit kunt u tonen bij eventuele verkoop van de woning. Kortom, door uw woning te isoleren bespaart u op uw stookkosten, verhoogt u uw wooncomfort en tevens wordt uw woning meer waard. Isoleren is goed voor het milieu én uw portemonnee! U kunt een vrijblijvend adviesgesprek aanvragen via www.isoenergy.nl.
ISOenergy onderscheidt zich in de markt door een grote kennis op bouwkundig gebied. Met die kennis wordt kwaliteit geleverd als geen ander. Voor iedere situatie wordt er een passende oplossing gevonden. Daarom is ISOenergy aangewezen als isolatiepartner voor Duurzaam Groede. Wanneer u een aanvraag indient voor isolatie wordt er eerst een
17
Minder energie gebruiken door omschakeling naar ledverlichting Voordelen ledverlichting Zoals inmiddels wel algemeen bekend is, kent ledverlichting vele voordelen, maar ook een aantal nadelen. Hier bespreken we uitgebreid welke dat zijn en waarom dat zo is.
Advertenties Advertentie 1/2 pagina
18
1. Ledlampen zijn energiezuinig Inkoppertje, maar daarom niet minder waar! Vergeleken bij gloei- en halogeenlampen besparen ledlampen al snel 80 tot 90% energie. Gloeilampen zijn de grootste energieverbruikers, dus het rendeert enorm als dit type lamp vervangen wordt door een ledlamp. De terugverdientijden zijn extreem kort. Op spaarlampen kan ongeveer 30% tot 50% energie bespaard worden met ledlampen. Conventionele TL’s (dikke TL8-buizen) vervangen is een uitzondering. Het principe van een TL is identiek aan een spaarlamp. Dus zou de terugverdientijd ook lang moeten zijn, zou je zeggen. Dat is niet het geval.
is veel zuiniger en zet minder energie om in warmte, maar meer in licht. Ter vergelijking: een gloeilamp zet slechts 10% van de energie om in licht (de rest is warmteverlies), maar een gemiddelde ledlamp maar liefst 80%.
2. Ledverlichting gaat langer mee De verwachte levensduur van ledlampen is vele malen langer dan van de conventionele verlichting. De gemiddelde gloeilamp gaat ongeveer 1000 uur mee, een halogeenlamp 3000 uur, spaarlamp 5000 tot 10.000 uur, evenals een TL. De gemiddelde levensduur van een ledlamp ligt minimaal op 20.000 uur.
7. Ledlampen zijn stevig en robuust In tegenstelling tot de gloeilamp (en in mindere mate de halogeen- en spaarlamp) is een ledlamp aanzienlijk steviger gebouwd. Het kan wat dat betreft vergeleken worden met een ander elektrisch apparaat, neem een radio. Die is ook schokbestendig.
3. Ledlampen zijn er ook in warmwit en extra warmwit (flame) Uiteraard is dit geen voordeel ten opzichte van gloeilampen, want die zijn van zichzelf al gezellig warmwit, maar gemiddeld genomen geven spaarlampen aanzienlijk minder warm licht. Het vooroordeel dat ledlampen kil zouden zijn is inmiddels niet meer waar. Dit komt door het schrikbeeld dat de spaarlamp in de beginperiode de mensen heeft aangedaan. Maar de ledlamp gaat hierin ook niet vrijuit, want de eerste generaties ledlampen waren simpelweg ook kil en ongezellig blauw/wit licht. Gelukkig is dat met de jaren verholpen. 4. Een ledlamp geeft direct vol licht Wederom een voordeel dat enkel geldt ten opzichte van spaarlampen en TL-buizen. Een spaarlamp moet opwarmen voordat hij vol licht kan geven. Vooral in kamers waar u graag direct licht wilt hebben is dit erg vervelend. Denk aan de gang of de wc, waar tegen de tijd dat u de ruimte weer verlaat, uw spaarlamp eindelijk licht begint te geven. Ledlampen hebben hier geen last van, want ze geven direct 100% van het licht. 5. Een ledlamp wordt niet heet Gloeilampen, maar zeker ook halogeenlampen worden enorm heet als ze ook maar even branden. Het is onjuist dat ledlamp niet warm worden. Een ledlamp moet juist z’n warmte kwijt. Maar gelukkig worden ze bij lange na niet zo warm als gloei- en halogeenlampen. Een ledlamp
6. Ledlampen zijn er in alle soorten en maten Met ledverlichting zijn de mogelijkheden eindeloos. Alle kleuren en vormen zijn mogelijk, waardoor het al jaren vooral bij light designers tot verbazingwekkende creaties heeft geleid. Een ledlamp is inmiddels voor elk armatuur verkrijgbaar. Ook de gewenste lichtkleur is mogelijk, evenals de lichtintensiteit.
8. Ledlampen bevatten geen kwik Een spaarlamp bevat het giftige kwik, waardoor het verplicht is een defecte spaarlamp bij het chemisch afval te gooien. Doordat een ledlamp een andere verlichtingstechniek is, is er geen kwik nodig. Een defecte ledlamp hoeft dan ook niet bij het chemisch afval worden gedeponeerd. 9. Ledlampen hebben geen UV en infrarood in het spectrum Hierdoor zijn ledlampen uitermate geschikt voor het verlichten van musea (al klinkt dit makkelijker dan het is) of voor verlichting in de voedings- of textielindustrie. 10. Ledlampen flikkeren niet en zijn daardoor rustiger voor uw ogen Een spaarlamp (of TL, zelfde principe) gaat tientallen of zelfs honderden keren per seconde aan/uit. Vooral bij oude spaarlampen en TL-buizen die aan het eind van hun levensduur zijn, is het flikkeren duidelijk met het blote oog waarneembaar. Ledlampen flikkeren niet, doordat ze constant aan staan. 11. Ledlampen op afstand bedienen De innovaties van ledlampen houden voorlopig nog niet op. Nu is het mogelijk om ledlampen op afstand te bedienen. Ledlampen kunnen worden aangesloten op het Wifi thuisnetwerk. Zo kunt u via uw smartphone de ledlampen aan of uit zetten of van kleur laten veranderen.
Zijn er dan helemaal geen nadelen?
Het zou niet eerlijk zijn om de led voor iedere situatie te bestempelen als ideaal. In sommige gevallen zijn er wel degelijk nadelen aanwezig. 1. Ledlampen kunnen niet goed tegen warmte Een ledlamp moet zijn warmte goed kwijt kunnen, zodat de elektrische componenten, maar vooral de led’tjes zelf niet beschadigd raken.
2. Ledlampen zijn duurder Het valt niet te ontkennen dat ledlampen over het algemeen duurder zijn. De investering wordt over het algemeen extreem snel terugverdiend, maar dan moet de investering wel gedaan kunnen worden.
3. Ledlampen dimmen niet goed op standaard dimmers Soms waar, soms ook niet. Het hangt van de combinatie af. Sommige ledlampen op 230V kunnen wel degelijk goed gedimd worden op standaard dimmers. De dimmer dient van het type fase-aansnijdend te zijn.
19
De voordelen van een pelletkachel, en eventuele nadelen Stoken met de pelletkachel biedt zeer veel voordelen, zowel tegenover aardgas en olie als tegenover hout. Hoewel er eigenlijk geen nadelen zijn, willen wij u eerlijkheidshalve ook op de mogelijke nadelen wijzen.
De voordelen tegenover de centrale verwarming/aardgas Flinke besparing tot 50% is mogelijk (afhankelijk van uw woning, gekozen kachel, gebruik, etc). U heeft de aanschaf van de kachel binnen een paar jaar terugverdiend. Na gemiddeld 3 jaar zult u jaarlijks een behoorlijke som geld besparen. Veel gezelliger, een sfeervol vuur en toch volledig elektrisch geregeld. De stroomafname is overigens zeer gering. Een pelletkachel verbruikt minder electriciteit dan een cv-ketel. De meeste kachels zijn programmeerbaar, zo is het mogelijk om een week- of dag programma in te stellen. Sommige kachels zijn zelfs via een sms in en uit te schakelen, zo komt u dus altijd in een woning die voorverwarmd is. Met een pelletkachel stook je CO2-neutraal, daarnaast is er veel minder CO2 uitstoot (ongeveer 10x minder!) als met de centrale verwarming. Installatie is redelijk eenvoudig. U heeft geen gemetselde schoorsteen nodig. De kachel voert de lucht af via dunwandige stalen buizen met een diameter van slechts 80mm. Let wel op; er is veel know how voor nodig om dit goed te laten functioneren omdat iedere situatie, kachel en rookkanaal anders is. Koop daarom uitsluitend bij de pelletkachel!-specialist, dit scheelt een hoop frustratie. Zelf installeren wordt sowieso afgeraden, je hebt dan ook geen garantie.
20
De voordelen tegenover hout stoken Geen zwaar werk zoals hout vervoeren, zagen, kloven, opslaan, bijvullen etc. Daarbij zijn zakken pellets ook veiliger dan het “regelen van hout”, aangezien het zagen en kloven niet geheel ongevaarlijk is. Volledig automatisch geregeld, u stelt het in zoals u wilt en de pelletkachel levert de gevraagde warmte. Voorbeeld; u wilt het in uw ruimte toch liever een graadje hoger hebben, u zet via het display of de afstandbediening, de kachel een graadje hoger en de pelletkachel zorgt daarvoor. Ook is er bij sommige modellen een optie om dit via de kamerthermostaat te regelen. Hoog rendement zorgt voor voordelig stoken. Lange tijd continu aaneen stoken zonder steeds hoeven bij te vullen. Bij een houtkachel moet men zeer frequent houtblokken bijvullen (bent u hier te laat mee dan gaat de kachel langzaam uit en moet u hem weer op gang zien te krijgen). In de pelletkachel werkt het anders, hierin zit een groot reservoir met pellets waarmee meerdere tientallen uren aaneen gestookt kan worden. Afhankelijk van de gewenste warmte komt dit vaak neer op één tot meerdere dagen stoken voordat men weer bij hoeft te vullen. Dit is een enorm voordeel tegenover hout. Makkelijke bediening, aan te sluiten en in te stellen. U heeft geen hoge schoorsteen of schouw nodig want de kachel is niet afhanke-
lijk van de trek. Een ventilator blaast de verbrandingslucht onder druk naar buiten. De pijp hoeft (vanwege schone verbranding) niet tot boven het huis. Buiten is een pijp van zo’n 2 meter hoogte voldoende om perfect te functioneren. In sommige gevallen kan dit ook korter. Vraag naar de mogelijkheden. Schonere lucht binnen en buitenshuis. Een houtkachel kan erg stinken (zelfs in de kamer, met veel fijnstof, wat erg ongezond is), maar daar heeft u met een pelletkachel geen last van. Buitenshuis ruik je geen stinkende walmen die houtkachels wel hebben. Altijd een optimale verbranding, zonder daarvoor iets te hoeven doen. De pelletkachel regelt dit automatisch via de in de kachel aanwezige computer. Sommige modellen kunnen zelfs automatisch de parameters aanpassen naar de omstandigheden, zoals gebruikte pellets, rookkanaal, etc. Hierdoor is de verbranding altijd optimaal. Door het hoge rendement en de optimale verbranding is de kachelpijp veel koeler dan bij een houtkachel. De warmte blijft in huis en gaat niet via de pijp naar buiten. De dubbelwandige geïsoleerde pijpen zijn zelfs handwarm. De kans op koolmonoxide vergiftiging is bij pelletkachels nihil. Ook heeft de kachel meerdere veiligheids instellingen en controlepunten. Verwarmen met de pelletkachel is dus volkomen veilig! Slechts 0,5% as. U hoeft maar eens in de week of weken de aslade te legen. Bij houtkachels is dit meestal dagelijks. Overigens kunt u de verkregen as goed in uw tuin deponeren, bijvoorbeeld op het gras en in het planten perk. Dit zorgt voor een goede vruchtbare aarde. Wij hebben ook een gemakkelijke speciale as-stofzuiger te koop. U kunt met een pelletkachel normaliter geen schoorsteenbrand hebben. U kunt dus altijd met een gerust hart van huis gaan. Belangrijk is het wel om jaarlijks onderhoud te laten uitvoeren. Algemene voordelen voor het stoken met pellets: Met pellets bent u niet afhankelijk van prijsschommelingen door economische
of politieke veranderingen. Er zijn honderden pelletsfabrieken in Europa en er zal altijd voldoende bos aanwezig zijn. Ook wordt er, om in de toekomst zeker te zijn van voldoende hout, volop bos aangeplant in Europa. Er is op dit moment zelfs meer bos in Duitsland dan 200 jaar geleden. Hoewel pellets puur uit schoon afvalhout en zaagsel wordt gefabriceerd is er dus altijd ruim voldoende aanwezig. De prijzen van pellets zijn al jarenlang erg stabiel en zullen nooit zo hard stijgen als de prijzen van gas en olie, aangezien deze steeds schaarser worden. Houtpellets zijn gemakkelijk op te slaan, bijvoorbeeld in een kelder of schuur tegen een muur. De hoeveelheid lucht tussen pellets is zeer gering en veel kleiner dan bij houtopslag. Houtpellets zijn altijd klaar voor gebruik, vanwege het lage vochtgehalte. Nadelen van de pelletkachel Hoewel de pelletkachel zeer veel voordelen heeft, zijn er ook kleine nadelen, die we toch willen benoemen. Echter als je goed kijkt dan zijn het niet echte nadelen, en vallen die in het niet bij de vele voordelen. De pelletkachel heeft stroom nodig (weliswaar weinig). Een houtkachel heeft geen stroom nodig. Toch zult u ten opzichte van aardgas tevens op uw energierekening besparen aangezien de stroomafname van een pelletkachel lager is dan van een aardgas cvketel. Een pelletkachel heeft enig onderhoud nodig, want je hebt immers met houtverbranding te maken. Dit houdt in; a) minstens eens in de week de haard stofzuigen (met een speciale pelletas-stofzuiger die wij leveren, is dat zeer gemakkelijk en snel te doen). b) eens in de paar maanden het T-stuk achter de kachel legen. c) groter periodiek onderhoud, dit wordt eens per jaar door ons uitgevoerd. Hierbij wordt de kachel volledig gereinigd en nagekeken. U kunt dit eventueel ook zelf doen, maar het is een flinke klus wil je dit goed doen. Pelletcenter Zeeland Adres: Neringweg 2, 4501 PB Oostburg Telefoon: 0117 452 261
21
Advertenties
Advertentie 1/1 pagina
22
De eerste postcoderoos coöperatie in Zeeland is ooit gerealiseerd door Duurzaam Groede, verdere realisatie van postcoderoos coöperaties worden verzorgd door Maak Onze Regio Duurzamer.
Laat de postcoderoos (coöperatie) maar opbloeien in Zeeland Geen dak, wel zonnepanelen Wil je graag verduurzamen maar is je dak niet geschikt voor zonnepanelen? Dan is deelnemen in een lokale energiecoöperatie dé oplossing. Op die manier doe je echt iets om onze planeet een stukje duurzamer te maken. En nog beter: je bespaart direct op je energierekening.
Wat kost het? Je bepaalt zelf hoeveel je wilt investeren. Dat kan al vanaf één certificaat. Eén certificaat kost ongeveer € 315.-- en staat gelijk aan een jaaropbrengst voor ongeveer 245 kWh ( hang af van de paneelkeuze). Een gemiddeld huishouden verbruikt ongeveer 3.500 kWh ( ongeveer 14 certificaten).
Hoe werkt het Om te stimuleren dat burgers zelf meer doen om duurzame energie op te wekken is een financieel aantrekkelijke regeling bedacht. De ‘Regeling Verlaagd Tarief’, beter bekend als de Postcoderegeling. Met deze regeling moedigt de overheid burgers aan om zelf energie op te wekken. Huishoudens en bedrijven met een kleinverbruiksaansluiting kunnen deelnemen in zonne-energie op een dak in de buurt. In ruil voor die investering in duurzame energie betaal je géén energiebelasting meer. En daarmee bespaar je 2/3 van de prijs per kWh. Het energiebedrijf verrekent dit jaarlijks op de energierekening. Dit levert jaarlijks een rendement van ongeveer 5%, 15 jaar lang!
Voorwaarden Om deel te kunnen nemen moet je aan een paar voorwaarden voldoen: Wonen binnen een bepaald postcodegebied. Je hebt nu een huisaansluiting of een klein zakelijke aansluiting. Om gebruik te kunnen maken van de regeling is lidmaatschap van een coöperatie vereist. De leden van de coöperatie zijn samen eigenaar van de zonnepaneleninstallatie. Interesse? Ga naar de website www.maakonzeregioduurzamer.nl voor meer informatie en kijk of jouw postcodegebied al meedoet.
Voor wie? De regeling is bedoeld voor particulieren en kleine bedrijven die zelf geen geschikt dak hebben.
23
Advertenties
Advertentie 1/1 pagina DELTA