PLAN_MARKETINGOWY_ROZWOJU_OBSZARU_LGD_ZIEMI_KRAŚNICKIEJ

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

PLAN MARKETINGOWY ROZWOJU OBSZARU LGD ZIEMI KRAŚNICKIEJ

Opracowanie: Polska Agencja Rozwoju Regionalnego Piotr Stec

GRUDZIEŃ 2012

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

www.parr.com.pl e-mail: poczta@parr.com.pl

 strona 1

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

SPIS TREŚCI Część I. Analiza i diagnoza stanu obecnego................................................................ 4 1. Opis obszaru objętego planem marketingowym ................................................................. 4 1.1. Gminy wchodzące w skład LGD Ziemi Kraśnickiej ....................................................................... 4 1.2. Charakterystyka geograficzna.................................................................................................... 5 Położenie administracyjno-geograficzne ..................................................................................... 5 Klimat ...................................................................................................................................... 7 Walory środowiskowe ............................................................................................................... 7 1.3. Dostępność komunikacyjna ..................................................................................................... 13 Połączenia drogowe ............................................................................................................... 13 Połączenia kolejowe ............................................................................................................... 14 Transport autobusowe ............................................................................................................ 17 Transport lotniczy ................................................................................................................... 17 1.4. Charakterystyka społeczno-gospodarcza .................................................................................. 18 Struktura demograficzna ......................................................................................................... 18 Zasoby rynku pracy ................................................................................................................ 21 Podmioty gospodarcze............................................................................................................ 24 Potencjał edukacyjny .............................................................................................................. 27 1.5. Potencjał turystyczno-kulturalny ............................................................................................... 29 Infrastruktura turystyczna ........................................................................................................ 29 Infrastruktura okołoturystyczna ................................................................................................ 36 Baza kulturowa....................................................................................................................... 41 1.6. Rys historyczny ...................................................................................................................... 44 Historia i opis zabytków miast, miejscowości i wsi Ziemi Kraśnickiej ............................................ 44

2. Agregacja danych i analiza SWOT .................................................................................... 58

Część II. Plan Marketingowy ....................................................................................... 60 1. Wizja i misja promocji ...................................................................................................... 60 2. Idea działań promocyjnych i system wartości .................................................................. 62 3. Obszary priorytetowe ....................................................................................................... 64 4. Cele operacyjne ............................................................................................................... 66 5. Grupy docelowe (odbiorcy) .............................................................................................. 69

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 2

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Część III. Implementacja Planu Marketingowego ...................................................... 72 1. Priorytetowe działania i zalecenie realizacyjne ................................................................. 72 2. Matryca czasowa i finansowa ........................................................................................... 77 2.1. Źródła finansowania i budżet działań ........................................................................................ 77 2.2. Harmonogram realizacji działań ............................................................................................... 80

3. Monitoring i ewaluacja Planu ........................................................................................... 83 Spis rysunków ................................................................................................................. 88 Spis tabel ........................................................................................................................ 89 Spis wykresów ................................................................................................................. 90 Spis fotografii .................................................................................................................. 91

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 3

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

CZĘŚĆ I. ANALIZA I DIAGNOZA STANU OBECNEGO 1. OPIS OBSZARU OBJĘTEGO PLANEM MARKETINGOWYM 1.1.

GMINY WCHODZĄCE W SKŁAD LGD ZIEMI KRAŚNICKIEJ

LGD Ziemi Kraśnickiej prowadzi swoją działalność na terenie 9 gmin wchodzących w skład powiatu kraśnickiego. Są to gminy wiejskie Dzierzkowice, Gościeradów, Kraśnik, Szastarka, Trzydnik Duży, Urzędów, Wilkołaz i Zakrzówek oraz gmina miejsko – wiejską Annopol, których łączny obszar wynosi 980 km2 (98 001 ha).

Rysunek 1. Gminy wchodzące w skład LGD Ziemi Kraśnickiej.

Źródło: Mapa podziału administracyjnego Województwa Lubelskiego, www.lubelskie.pl/img/userfiles/files/PDF/mapa2012.pdf.

Poszczególne gminy różnią się pod względem zajmowanej powierzchni – większość z nich mieści się w przedziale pomiędzy 90 a 120 km2. Największą gminą jest gmina Gościeradów (159 km2), a najmniejszą gmina Szastarka (73 km2).

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 4

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Tabela 1.

L.p.

Gminy wchodzące w skład LGD Ziemi Kraśnickiej.

Nazwa Gminy

Annopol – ogółem 1

Powierzchnia w km2

Powierzchnia w ha

Procentowy udział w powierzchni zajmowanej w LGD

151

15 113

15,42%

Annopol - miasto

8

733

0,75%

Annopol – wieś

143

14 340

14,63%

2

Dzierzkowice

87

8 732

8,91%

3

Gościeradów

159

15 928

16,25%

4

Kraśnik

106

10 545

10,76%

5

Szastarka

73

7 331

7,48%

6

Trzydnik Duży

104

10 411

10,62%

7

Urzędów

119

11 854

12,10%

8

Wilkołaz

82

8 169

8,34%

9

Zakrzówek

99

9 918

10,12%

Teren LGD

980

98 001

100,00

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Banku Danych Lokalnych GUS, http://www.stat.gov.pl/.

1.2.

CHARAKTERYSTYKA GEOGRAFICZNA

POŁOŻENIE ADMINISTRACYJNO-GEOGRAFICZNE Ziemia Kraśnicka, na której swoją działalność prowadzi LGD położona jest w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego. Od północy graniczy z powiatem opolskim, od wschodu z powiatem lubelskim, wschodnią część granicy południowej dzieli z powiatem janowskim natomiast zachodnią z województwem podkarpackim. Zachodnią granicą obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej wyznacza Wisła.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 5

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 2. Położenie LGD Ziemi Kraśnickiej na mapie administracyjnej.

Źródło: Lubelskie.pl – strona Województwa Lubelskiego, http://www.lubelskie.pl/img/userfiles/images/O%20regionie/ mapa2009newA3-krzywe.jpg.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 6

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

LGD Ziemi Kraśnickiej obejmuje swoimi granicami prawie w całości obszar Wzniesień Urzędowskich stanowiących część Wyżyny Lubelskiej oraz prawobrzeżną część Małopolskiego Przełomu Wisły.

Obszar LGD skrajnie zahacza również o takie krainy geograficzne jak Wyniosłość Giełczewska – na wschodzie, Roztocze Zachodnie – na południowym - wschodzie, i Kotlina Sandomierska – na południu 1.

KLIMAT Obszar LGD Ziemi Kraśnickiej charakteryzuje się dużym nasłonecznieniem i dość wysokimi średnimi temperaturami rocznymi (powyżej 7,6oC). Najcieplejszym miesiącem jest lipiec (od 18,6oC do 19,2oC). Zimy w porównaniu z pozostałą częścią Wyżyny Lubelskiej są ciepłe. Średnie roczne zachmurzenie wynosi 62-64%, a wilgotność 64-68%. Roczna suma opadów wynosi 500-600 mm.

Warunki bioklimatyczne są sprzyjające dla człowieka i rolnictwa ze względu na długi okres wegetacyjny 211-215 dni w roku, należących do najdłuższych na Wyżynie Lubelskiej 2.

WALORY ŚRODOWISKOWE Malowniczy krajobraz jest wizytówka obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej. Urokliwe zagajniki, śródleśne polany, wąwozy lessowe, liczne stawy, doliny rzeczne i przede wszystkim lasy zarówno mieszane jak i bukowe, sosnowe i jodłowe, obejmujące prawie 1/4 obszaru LGD. Buki i jodły rosną tutaj poza granicą swojego naturalnego zasięgu.

Mając na celu ochronę środowiska naturalnego na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej powstały rezerwaty przyrody, obszar chronionego krajobrazu oraz pomniki przyrody. Istnieją obecnie trzy rezerwaty przyrody:

 Rezerwat Przyrody Natalin w gminie Urzędów powstał w celu ochrony fragmentu cennego

drzewostanu jodłowego - najdalej na północ wysuniętego na Wyżynie Lubelskiej. To najmniejszy powierzchniowo rezerwat leśny położony na płaskowyżu Wzniesień Urzędowskich.

Utworzony został w 1976 roku 3.

Powiat Kraśnicki - Charakterystyka geograficzna, www.powiatkrasnicki.pl/strona,charakterystyka-geograficzna Powiat Kraśnicki - Charakterystyka geograficzna, www.powiatkrasnicki.pl/strona,charakterystyka-geograficzna 3 Piękny Wschód, www.pieknywschod.pl/pl/wojewodztwa/lubelskie/atrakcje-turystyczne/przyroda/rezerwat-przyrody-natalin 1 2

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 7

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 1. Rezerwat Przyrody Natalin

Źródło: http://www.urzedow.pl/turystyk/warto/miejsca/rezerwat.htm

 Rezerwat Marynopole utworzony został w 1976 r. na powierzchni 156,76 ha. Położony jest

w gminie Gościeradów powołany został w celu zachowania stanowiska jodły grupowo występującej na północno – wschodniej granicy naturalnego zasięgu. Oprócz starodrzewu jodłowego w rezerwacie występuje drzewostan grabu i dębu bezszypułkowego, oraz pojedyncze okazy sosny i świerka. Ścisła ochroną objęto: widłaki wroniec i goździsty oraz wawrzynek wilczełyko. Częściowa ochrona obejmuje: kopytnika pospolitego, marzankę wonną, konwalię majową, lepiężnika białego i brzozę czarną 4.

Fotografia 2. Rezerwat Marynopole

Źródło: http://roztocze.pol.lublin.pl/Roztocze/maryna.html

4

Roztocze Polskie i Ukraińskie - przyroda, kultura, turystyka, www.roztocze.pol.lublin.pl/Roztocze/maryna.html

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 8

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

 Rezerwat Szczeckie Doły został utworzony w 1997r. Położony jest w leśnictwie Salomin.

Powierzchnia rezerwatu wynosi 204 ha. Jest to rezerwat leśno-krajobrazowy, częściowy.

Głównym celem ochrony jest zachowanie gromadnego stanowiska buka na północnowschodniej granicy naturalnego zasięgu oraz nieprzeciętnie malowniczo pociętego terenu w formie jarów, wąwozów i tzw. suchych dolin. Suche doliny z głębokimi wąwozami dochodzą do 1,5km długości i do 30m głębokości o nachyleniu zboczy do 30–350. Główne ciągi wąwozów rozgałęziają się na liczne, boczne krótkie odcinki. Wiele gatunków roślin jest objętych ochroną 5.

Fotografia 3. Rezerwat Szczeckie Doły

Źródło: http://www.polskiekrajobrazy.pl/Galerie/2937:Wyzyna_Lubelska/56131:Rezerwat_Doly_Szczeckie.html

5

Piękny Wschód, www.pieknywschod.pl/pl/wojewodztwa/lubelskie/atrakcje-turystyczne/przyroda/rezerwat-przyrody-szczeckie-

doly

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 9

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

 Wisła pod Zawichostem - Rezerwat obejmuje koryto Wisły na długości ok. 15,5 km. od

ujścia Sanu do ujścia Sanny po prawej stronie rzeki, na lewym zaś od miejscowości Mściów i Szczytniki do miejscowości Piotrowice i Linów. Rezerwat położony jest na terenie trzech województw: świętokrzyskiego, podkarpackiego i lubelskiego. W granicach rezerwatu stwierdzono 302 gatunki roślin naczyniowych w tym 5 gatunków roślin objętych ochroną prawną, ścisłą: kruszczyk szerokolistny, pływacz zwyczajny, włosienicznik skąpopręcikowy; częściową: grążel żółty, kalina koralowa. Awifauna lęgowa reprezentowana jest przez: siewkowe: rybitwę rzeczną i białoczelną, sieweczkę rzeczną i obrożną, mewę pospolitą, brodziec piskliwy. Łącznie, od początku XXI wieku obserwowano tu 146 gatunków ptaków, w tym około 80 lęgowych, 70 zimujących i 50 występujących głównie w czasie wędrówek6.

Fotografia 4. Wisła pod Zawichostem

Źródło: http://wiadomosci.ekologia.pl/srodowisko/Rezerwat-przyrody-Wisla-pod-Zawichostemutworzony,5647,galeria,9631.html

W celu zwiększenia obszaru chronionego powstał także Kraśnicki Obszar Chronionego Krajobrazu. Jest on położony na Wzniesieniach Urzędowskich, których rzeźbę urozmaica rozczłonkowanie erozyjne.

Jest to obszar o wysokiej atrakcyjności krajobrazowej. W wąwozach pod Kraśnikiem występują rzadkie gatunki roślin, m.in. obuwik. Bardzo bogate florystycznie są torfowiska w dolinie Wyżnicy, gdzie występuje pełnik europejski. W drzewostanach leśnych występuje buk i jodła. W faunie na uwagę zasługuje jedyne w województwie lubelskim stanowisko żołny 7.

6 Ekoportal – ekologia.pl, http://wiadomosci.ekologia.pl/srodowisko/Rezerwat-przyrody-Wisla-pod-Zawichostem-utworzony, 5647,galeria,9631.html 7 http://www.gminakrasnik.pl/file/krajobraz_chroniony.html

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 10

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Tabela 2.

L.p.

Rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu i pomniki przyrody w poszczególnych gminach należących do LGD Ziemi Kraśnickiej w 2011 r.

Nazwa Gminy

Rezerwaty – powierzchnia w ha

Obszary chronionego krajobrazu – powierzchnia w ha

Pomniki przyrody sztuki

1

Annopol

0

0

8

2

Dzierzkowice

0

8090,0

3

3

Gościeradów

360,4

0

12

4

Kraśnik

0

7350,0

4

5

Szastarka

0

0

5

6

Trzydnik Duży

0

0

16

7

Urzędów

2,5

1710,0

2

8

Wilkołaz

0

0

6

9

Zakrzówek

0

5650,0

1

Teren LGD

362,9

22800

57

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Banku Danych Lokalnych GUS, http://www.stat.gov.pl/

W sumie prawie 23,66% powierzchni terenu LGD Ziemi Kraśnickiej zajmują obszary prawnie chronione.

Inną formą ochrony środowiska jest uznanie danego tworu przyrody, szczególnie cennego ze względów naukowych, zabytkowych, kulturowych bądź innych, za pomnik przyrody. Na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej znajduje się 18 takich pomników.

Tabela 3.

Pomniki przyrody występujące na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

Lokalizacja

Olbięcin

Opis grójecznik japoński 2 drzewa, głóg szkarłatny, modrzew japoński, kasztanowiec zwyczajny 2 drzewa o obwodzie 335 cm, grujecznik japoński 2 drzewa o obwodzie 240 cm i 250 cm, głóg szkarłatny o obwodzie 105 cm, jesion wyniosły 2 drzewa o obwodzie 145 cm, jesion pensylwański o obwodzie 145 cm, modrzew europejski o obwodzie 290 cm, korkowiec amurski o obwodzie 145 cm, dąb szypułkowy 4 drzewa o obwodzie 420 – 535 cm

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 11

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Gościeradów

aleja lipowa 21 drzew o obwodzie 200 – 520 cm, aleja 5 klonów zwyczajnych, olsza czarna o obwodzie 280 cm, jesion wyniosły 2 drzewa o obwodzie 295 cm i 350 cm, lipa drobnolistna 5 drzew o obwodzie 195 – 450 cm, lipa szerokolistna o obwodzie 360 cm

Annopol

klon zwyczajny 4 drzewa o obwodzie 250 – 315 cm, dąb Szypułkowy robur o obwodzie 250 cm, lipa drobnolistna o obwodzie 350 cm

Dąbrowa (gm.Annopol)

dąb szypułkowy o obwodzie 472 cm

Natalin (gm. Annopol)

lipa drobnolistna o obwodzie 425 cm

Księżomierz

lipa drobnolistna o obwodzie 520 cm

Węglin

klon zwyczajny o obwodzie 290 cm, jesion wyniosły o obwodzie 380 cm

Brzozówka

klon zwyczajny 2 drzewa o obwodzie 195 cm i 255 cm, dąb szypułkowy o obwodzie 300 cm, lipa krymska o obwodzie 300 cm

Stróża

klon jawor o obwodzie 600 cm

Grabówka

klon jawor o obwodzie 290 cm

Wilkołaz

kasztanowiec zwyczajny o obwodzie 380 cm, buk Zwyczajny o obwodzie 290 cm, dąb szypułkowy o obwodzie 533 cm, lipa drobnolistna 280-4856 cm

Zakrzówek

Dąb szypułkowy 3 drzewa o obwodzie 300 – 325 cm

Obroki

dąb szypułkowy o obwodzie 550 cm

Skorczyce

dąb szypułkowy o obwodzie 400 cm

Blinów

lipa drobnolistna o obwodzie 610 cm

Szczecyn

aleja 5 lip drobnolistnych o obwodzie 350 – 500 cm

Łany

zespół źródeł o powierzchni 0,05 ha

Łychów Gościeradowski

zespół źródeł o powierzchni 0,02 ha

Źródło: http://www.lgdkrasnik.pl/baza-turystyczna.

Dużą atrakcją obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej są pięknie wijące się rzeki. Przełom Wisły w Annopolu jest jednym z najbardziej malowniczych na całym jej odcinku. Wisła w okolicach Annopola, Opoki czy Kosiana zachowała swój dziki i malowniczy charakter. Szeroko rozlana rzeka często zmienia przebieg koryta odsłaniając coraz to nowe, piaszczyste łachy, tworząc wyspy i wysepki. W Sulowie (gmina Zakrzówek) swoje źródła ma Bystrzyca, a w Słodkowie III (gmina Kraśnik) – Wyżnica. Bardzo ciekawa jest także Sanna na odcinku przebiegającym przez powiat. W Olbięcinie wybijają się ze skał wapiennych silne źródła dające początek rzece Tuczyn, która podobnie jak Karasiówka – stanowi dopływ Sanny. We wsi Rudnik Szlachecki (gm. Zakrzówek) bierze swój początek rzeka Urzędówka.

Wijące się wstęgą wody tworzą zakola, meandry i starorzecza – a ich brzegi stanowią raj dla ptactwa i zwierzyny. W dolinie Wyżnicy zaobserwowano występowanie objętych ochroną motyli i trzmieli oraz rzadkie gatunki płazów (m.in. ropucha zielona i grzebiuszka) oraz ptaków. O czystości środowiska na

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 12

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

lądzie i w wodzie świadczą siedliska bobrów, wydr, borsuków, raków, pstrągów tęczowych i miętusów.

Uroku tutejszym krajobrazom dodają liczne stawy. Obecnie te zbiorniki wodne przeznaczone są głównie do celów gospodarczych – hodowli ryb, głównie karpi. Niezwykle malowniczo położone są stawy „Zawólcze” w Wólce Szczeckiej, stawy w Rzeczycy Księżej i Ziemiańskiej oraz w Wólce Gościeradowskiej. Przyrodniczą perełką jest źródlisko we wsi Łany (gmina Gościeradów), którego temperatura jest stała bez względu na porę roku (10,2-10,3). Ciekawostką tego miejsca są gejzerki wybijające się ponad powierzchnię wody, nie spotykane na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu.

Na uwagę zasługuje także źródło rzeki Tuczyn w Olbięcinie oraz urzędowskie źródła związane z kultem św. Otylii 8.

1.3.

DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA

POŁĄCZENIA DROGOWE Obszar LGD Ziemi Kraśnickiej charakteryzuje się dość dobrze rozwiniętą siecią dróg. Przebiegają przez niego zarówno drogi krajowe jak i drogi wojewódzkie.

Drogi krajowe:

 Nr 19 Białystok–Lublin–Kraśnik–Rzeszów (W przyszłości jej rolę ma zająć planowana na jej miejsce S19)

 Nr 74 Kielce–Kraśnik–Zamość Rysunek 3. Drogi krajowe w okolicy LGD Ziemi Kraśnickiej.

Źródło: http://www.gddkia.gov.pl/mapa-stanu-budowy-drog_lubelskie

8

Powiat Kraśnicki - Charakterystyka geograficzna, http://www.powiatkrasnicki.pl/strona,walory-przyrodnicze

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 13

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Drogi wojewódzkie:

      

nr 755 Kosin–Ostrowiec Świętokrzyski nr 759 Opoka Duża–Piotrowice nr 824 Annopol–Żyrzyn nr 833 Chodel–Kraśnik nr 842 Krasnystaw–Rudnik Szlachecki nr 854 Annopol–Gorzyce nr 855 Stalowa Wola–Olbięcin

Rysunek 4. Drogi wojewódzkie w Województwie Lubelskim

Źródło: http://www.zdw.lublin.pl/viewpage.php?page_id=4

POŁĄCZENIA KOLEJOWE Przez obszar LGD Ziemi Kraśnickiej przebiega linia kolejowa nr 68 (D29-68) łącząca stację Lublin ze stacją Przeworsk. Na tym obszarze jest ona jednotorowa i niezelektryfikowana. W ciągu dnia pracującego wykonywanych jest 16 połączeń kolei osobowych obsługiwanych przez PKP Przewozy Regionalne.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 14

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

410

Lublin

Leśniczówka

Wilkołaz Wieś

Wilkołaz

Pułankowice

Kraśnik

Sulów

Szastarka

Rozkład jazdy pociągów przejeżdżających przez obszar LGD Ziemi Kraśnickiej – październik 2012 roku.

Stalowa Wola

Kurs

Tabela 4.

05:20

05:26

05:31

05:35

05:39

05:43

05:48

06:16

4410

05:25

06:23

06:28

06:33

06:38

06:41

06:45

06:49

07:09

4412

07:46

08:34

08:39

08:51

08:55

08:58

09:02

09:06

09:32

11:58

12:04

12:09

12:13

12:17

12:21

12:26

13:07

414

16:21

4416

16:52

17:40

17:45

17:50

17:54

17:58

18:01

18:05

18:33

4418

18:44

19:40

19:45

19:50

19:54

19:58

20:01

20:06

20:34

Wilkołaz

Stalowa Wola

15:49

Szastarka

15:44

Sulów

15:41

Kraśnik

15:37

Pułankowice

15:33

Wilkołaz Wieś

15:28

Leśniczówka

15:23

Lublin

14:25

Kurs

4414

4411 Korona

06:34

07:07

07:12

07:16

07:20

07:24

07:29

07:35

411

08:01

08:30

08:35

08:39

08:43

08:48

08:53

09:00

4413

12:22

12:50

12:55

12:58

13:02

13:07

13:12

13:17

14:11

4415

14:45

15:13

15:17

15:21

15:25

15:35

15:39

15:45

16:50

413

15:38

16:09

16:13

16:17

16:22

16:27

16:33

16:39

4417 Resovia

16:38

17:07

17:11

17:15

17:19

17:23

17:28

17:42

18:29

415

18:52

19:22

19:26

19:30

19:34

19:39

4419

20:20

20:49

20:54

20:58

21:01

21:06

21:10

21:16

22:12

08:36

Źródło: http://rozklad.sitkol.pl/

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 15

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Na obszarze LGD funkcjonuje jedna stacja – Wilkołaz, i cztery przystanki kolejowe. W chwili obecnej na żadnym z przystanków i na stacji Wilkołaz nie ma kas, przejść naziemnych czy przejść podziemnych.

Fotografia 5. Stacja kolejowa w Wilkołazie.

Źródło: http://www.skyscrapercity.com/

Fotografia 6. Przystanek kolejowy w Leśniczówce.

Źródło: http://pl.wikipedia.org/

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 16

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

TRANSPORT AUTOBUSOWE Połączenia autobusowe obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej realizowane są zarówno przez autobusy PKS jak i prywatnych przewoźników. Oferowane są kursy m. in. do Lublina, Krakowa, Warszawy, Puław, Stalowej Woli, Janowa Lubelskie, Rzeszowa, Zakopanego. Funkcjonują także połączenia pomiędzy poszczególnymi gminami wchodzącymi w skład LGD Ziemi Kraśnickiej.

TRANSPORT LOTNICZY Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój jest dostęp do komunikacji lotniczej. Ogromną szansą na taki rozwój będzie otwarcie w listopadzie 2012 roku Portu Lotniczego Lublin. Będą realizowane z niego stałe połączenia międzynarodowe jak i połączenia czarterowe. Obecnie podpisane są umowy na połączenia z firmą RyanAir do Londynu (Stansted) i Dublina oraz z firmą Wizz Air do Londynu (Luton) i Oslo.

Drugim najbliższym lotniskiem cywilnym jest Port Lotniczy Rzeszów – Jasionka., z którego oferowane są połączenia m.in. z Barceloną, Bristolem, Birmingham, Dublinem, Frankfurtem, Londynem i Manchesterem.

Rysunek 5. Położenie najbliższych portów lotniczych względem LGD Ziemi Kraśnickiej.

Źródło: opracowanie własne na podstawie http:mapa.karto.pl/polska.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 17

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

1.4.

CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA

STRUKTURA DEMOGRAFICZNA Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 31 XII 2011 ludność faktycznie zamieszkała obszar LGD Ziemi Kraśnickiej wynosiła 63 355 osób. Na podstawie analizy danych nt. ludności z lat 2002-2011 można zauważyć, że liczba ludności na tym obszarze, poza ostatnim badanym rokiem, stale się zmniejsza.

Wykres 1.

Liczba ludności faktycznie zamieszkałej na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011.

Liczba ludności na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej

65 000

64 500

64 411

64 280 64 004

64 000

63 857 63 618 63 368

63 500

63 216

63 355 63 144 62 961

63 000

62 500

62 000

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

liczba ludności na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Na wskazaną powyżej sytuacje bezpośrednio wpływa ujemny bilans przyrostu naturalnego oraz ujemne saldo migracji. Pomimo sytuacji ekonomicznej i zmiany tradycyjnego modelu rodziny na popularny 2+1 liczba urodzin dzieci w ostatnich latach powoli wzrasta. Powyższe trendy przedstawiają poniższe dane ujęte w liczbie na 1000 mieszkańców.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 18

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Wykres 2.

Przyrost naturalny na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011.

Przyrost naturalny na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej 0,00 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

-0,50 -1,18

-1,00

-1,69

-1,50 -2,09

-2,00 -2,68

-2,50

-2,82

-2,02

-2,24

-2,61

-2,06

-3,00

-2,96

-3,50 Przyrost naturalny na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na liczbę ludności na obszarze LGD jest różnica między napływem a odpływem mieszkańców w danym roku. Niestety w tym przypadku również dane przedstawiające saldo migracji wewnętrznych notowały ujemny wskaźnik.

Wykres 3.

Saldo migracji wewnętrznych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011.

Saldo migracji wewnętrznych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej 60

44

40 20

2

0 -20

2002

2003

2004 0

2005

2006

2007

2008

-62

-58

2009

2010

2011

-40 -60

-37 -50

-80

-60

-50

-92

-100

Saldo migracji wewnętrznych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 19

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Powyższe dane wskazują, że obszar LGD Ziemi Kraśnickiej jest obszarem odpływu ludności.

Ważna dla przyszłej kondycji demograficznej jest struktura wiekowa mieszkańców. Duża liczba osób w wieku przedprodukcyjnym będzie gwarancją rozwoju obszaru w przyszłości.

Tabela 5.

Struktura ludności na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w roku 2010 w podziale na podstawowe grupy wiekowe.

Liczba ludności

Udział % w ogólnej liczbie mieszkańców

przedprodukcyjny

12.543

19,92%

produkcyjnym

38.515

61,17%

poprodukcyjnym

11.903

18,91%

Ludność w wieku

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS.

Liczba ludności w podziale na główne grupy wiekowe zasadniczo nie odbiega zarówno od podobnego zestawienia w powiecie kraśnickim jak i całym województwie lubelskim. Dla porównania udział osób w wieku przedprodukcyjnym w powiecie wynosi 18,90%, a w województwie 19,20%. Również liczba osób w wieku produkcyjnym wynosi 62,20% w powiecie kraśnickim oraz 63,20% w województwie lubelskim. Podobna sytuacja występuje w przypadku ludności w wieku poprodukcyjnym – odpowiednio 19,00% dla powiatu oraz 17,70% dla województwa.

Wykres 4.

Procentowa struktura ludności w podziale na główne grupy wiekowe w roku 2010.

100% 90%

18,91%

19,00%

17,70%

61,17%

62,20%

63,20%

19,92%

18,90%

19,20%

LGD Ziemi Kraśnickiej

powiat kraśnicki

województwo lubelskie

80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% wiek przedprodukcyjny

wiek produkcyjny

wiek poprodukcyjny

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 20

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

ZASOBY RYNKU PRACY

Sytuacja dem ograficzno-społeczna Jednym z najważniejszych czynników pozwalających oszacować przyszły potencjał gospodarczy terenu jest porównanie liczby osób w wieku produkcyjnym do liczby osób w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym. Wysoki udział osób w wieku produkcyjnym świadczy o dużych możliwościach w zakresie zatrudnienia, co sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości. Jako że to właśnie ta grupa jest głównym wytwórcą dóbr i dochodów przekłada się to bezpośrednio na rozwój danego obszaru.

Korzystny jest również duży udział osób w wieku przedprodukcyjnym, ponieważ daje to dostęp do siły roboczej w przyszłości.

Wykres 5.

Dynamika zmian liczby osób w głównych grupach wiekowych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2010.

19,27%

19,11%

19,09%

19,00%

18,96%

18,93%

18,87%

18,89%

18,91%

56,35%

57,10%

57,87%

58,57%

59,18%

59,68%

60,26%

60,74%

61,17%

24,38%

23,79%

23,05%

22,43%

21,86%

21,39%

20,86%

20,37%

19,92%

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

wiek przedprodukcyjny

wiek produkcyjny

wiek poprodukcyjny

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Analiza przedstawionych danych wskazuje, że w badanym okresie występują wszystkie korzystne czynniki dla potencjału demograficznego na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. Martwić może jedynie spadający w ostatnich latach udział osób w wieku przedprodukcyjnym, co może niekorzystnie się odbić na sytuacji gospodarczej w przyszłości.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 21

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Zatrudnienie Głównymi pracodawcami LGD Ziemi Kraśnickiej są jednostki sektora publicznego, szczególnie administracja samorządowa oraz oświata. Występuje niewielka liczba średnich przedsiębiorstw, brak jest natomiast dużych. Również niewielka liczba mikro- i małych przedsiębiorstw pozwala jedynie na zatrudnienie w nich właściciela i ewentualnie członków najbliższej rodziny. Wielu mieszkańców obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej pracuje w mieście Kraśniku.

Zatrudnienie w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 9 osób na przestrzeni ostatnich lat podlegało podobnym wahaniom do ogólnej liczby podmiotów gospodarczych.

Wykres 6.

Zatrudnienie w jednostkach o liczbie pracujących pow. 9 osób na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011.

Liczba zatrudnionych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej 4 000

3 905

3 900

3 811

3 800 3 685 3 700 3 600 3 500

3 543

3 534 3 440

3 416

3 447

3 465

3 423

3 400 3 300 3 200 3 100 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

liczba zatrudnionych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Po przeanalizowaniu danych z lata 2002-2011 widać, że większość zatrudnionych stanowią mężczyźni.

Dowodzi to lepszego przystosowania mężczyzn do lokalnego rynku pracy. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest duża liczba mężczyzn zatrudniona w indywidualnych gospodarstwach rolnych oraz mikroprzedsiębiorstwach branży budowlanej i usługowej.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 22

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Tabela 6.

Stan zatrudnienia w jednostkach o liczbie pracujących pow. 9 osób na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011 w rozbiciu na płeć.

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Kobiety

2123

2135

2128

2140

2152

2174

2219

2146

2260

2266

Mężczyźni

1317

1281

1319

1325

1271

1360

1466

1397

1551

1639

Ogółem

3440

3416

3447

3465

3423

3534

3685

3543

3811

3905

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS.

Bezrobocie Wskaźnik bezrobocia mówi dużo o ogólnej kondycji gospodarczej na danym obszarze. Brak dochodów mieszkańców przekłada się również na słaby rozwój gospodarczy danego obszaru. W ostatnich latach liczba bezrobotnych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej utrzymuje się na podobnym poziomie (z wyjątkiem okresu 2007-2008).

Wykres 7.

Liczba bezrobotnych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2003-2011.

Liczba bezrobotnych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej 5 000 4 500

4 144

4 038

4 159

4 311

4 387

2009

2010

4 009

4 000

3 660

3 603

2007

2008

4 128

3 500 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 2003

2004

2005

2006

2011

Liczba bezrobotnych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 23

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Wskazane dane świadczą o niekorzystnej sytuacji gospodarczej. Bezrobocie oprócz bezpośrednich strat gospodarczych powoduje m.in. konieczność zwiększenia nakładów na pomoc społeczną i walkę z wykluczeniem społecznym. Problem bezrobocia jest również dostrzegany na poziomie europejskim. W związku z tym istnieje wiele możliwość pozyskania znacznych środków finansowych na podniesienie jakości kapitału społecznego, przystosowanie do możliwości lokalnego rynku pracy oraz pomoc w tworzeniu nowych miejsc pracy m.in. w ramach działania Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.

PODMIOTY GOSPODARCZE Obszar LGD Ziemi Kraśnickiej jest teren typowo wiejskim. Wysokiej jakości gleby i sprzyjające warunki klimatyczne umożliwiają uzyskiwanie dużej wydajności płodów rolnych o wysokiej jakości. Uprawia się głównie zboża, buraki cukrowe, rzepak, chmiel, tytoń i len. Obszar powiatu jest zagłębiem produkcji sadowniczej, produkcji warzyw oraz owoców miękkich - truskawek, czarnych porzeczek, a głównie malin. Powiat kraśnicki zajmujący 3% powierzchni kraju, produkuje rocznie prawie 30% produkcji krajowej malin! Powiat to ok. 1.700 ha malin, 370 ha truskawki, oraz 1.100.000 sztuk krzewów porzeczki kolorowej. W ostatnim czasie obserwujemy masowe nasadzanie owoców, szczególnie jednej odmiany maliny-polany. Ze względu na poważną zasoby surowcowe najważniejszym wyzwaniem jest stworzenie na miejscu bazy dla przetwórstwa owocowego. Ważne jest, że oprócz powiatu kraśnickiego, także sąsiedni – opolski jest poważnym zagłębiem produkcji owoców miękkich. Poza tym warto wspomnieć o wiśni i jabłkach, których łączna produkcja na terenie obu powiatów wynosi 5.100 i 200.000 ton 9.

Dodatkowo wielu mieszkańców obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej poszukuje dodatkowych źródeł dochodów z tytułu działalności pozarolniczej. W wyniku tego procesu szereg osób fizycznych decyduje się na prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, gdzie oprócz właściciela zatrudnienie znajdują również członkowie jego rodziny. Podmioty te jednak ze względu na swój niski potencjał rozwojowy mają duże problemy z utrzymaniem na rynku. Brak doświadczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej, niedostosowanie do lokalnego rynku oraz inne przyczyny powodują częste zamykanie tego rodzaju podmiotów. Powoduje to okresowe zmiany w ogólnej liczbie podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

9

Informacja Gospodarcza Lubelszczyzny, http://www.w-lubelskie.pl/mapapowiaty/powiaty/krasnicki.php.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 24

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Wykres 8.

Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011.

Podmioty gospodarcze na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej 2 772

2 800

2 755

2 751

2010

2011

2 750 2 700 2 650

2 622

2 611

2 600

2 557

2 550

2 585

2 560

2 596

2 501

2 500 2 450 2 400 2 350 2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Podmioty gospodarcze na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

O niskim stopniu rozwoju przedsiębiorczości na tym obszarze świadczy fakt, że w 2011 roku średnia liczba podmiotów gospodarczych na 10.000 mieszkańców w województwie lubelskim wynosiła 746 podmioty, a w całej Polsce aż 1.004 podmiotów podczas gdy na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej jest ich 434.

Struktura własnościowa podmiotów gospodarczych pokazuje znaczną przewagę sektora prywatnego nad publicznym. Jednak sektor publiczny cechuje się większą stabilnością i odpornością na zwirowania gospodarcza. W latach 2002-2011 odnotowuje się minimalny, lecz stały spadek jednostek sektora publicznego. Natomiast liczba podmiotów sektora prywatnego podlega okresowym wahaniom zależnym od koniunktury gospodarczej.

Tabela 7.

Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011 z uwzględnieniem struktury właścicielskiej.

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Sektor prywatny

2436

2590

2376

2323

2383

2409

2453

2429

2587

2587

Sektor publiczny

175

182

181

178

177

176

169

167

168

164

2611

2772

2557

2501

2560

2585

2622

2596

2755

2751

Ogółem

Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 25

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Analizując podmioty gospodarcze z terenu LGD Ziemi Kraśnickiej według sekcji PKD 2007 możemy stwierdzić, że w roku 2011 dominowały przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie handlu i naprawy, budownictwa oraz przetwórstwa przemysłowego. Pełne zestawienie obrazuje poniższy wykres: Wykres 9.

Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w roku 2011 wg klasyfikacji PKD 2007.

Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca

34

Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją

55

Ochrona zdrowia i pomoc społeczna

94

Edukacja

132

Administracja publiczna

92

Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna

118

Działalność finansowa i ubezpieczeniowa

72

Transport i gospodarka magazynowa

178

Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi

65

Handel i naprawy

857

Budownictwo

428

Przetwórstwo przemysłowe

249

Rolnictwo i łowiectwo

129 0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 26

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

POTENCJAŁ EDUKACYJNY Wykształcenie ludności jest wskaźnikiem w dużym stopniu obrazującym potencjał obszaru do rozwoju, zmian struktury społeczno-gospodarczej i aktywności ekonomicznej. Dane nt. wykształcenia zostały zaczerpnięte z Spisu Powszechnego, który odbył się w roku 2002. Istotnym problem był duży odsetek osób z wykształceniem podstawowym lub podstawowym niepełnym. Stanowili oni niemalże połowę tutejszego społeczeństwa. Był to efekt przestarzałej struktury gospodarczej opartej o niskoefektywną produkcję rolną. Mieszkańcy planujący swoją przyszłość związać z rolnictwem rzadko starali się dbać o swoje wykształcenie. Zmiana systemu ekonomicznego na oparty o przemysł i usługi postawił te osoby w wyjątkowo niekorzystnej sytuacji na lokalnym rynku gospodarczym. O wiele lepiej prezentowała się sytuacja osób z wykształceniem zawodowym. Znaczący ich udział w strukturze mieszkańców gminy daje ewentualnym inwestorom czytelny sygnał o istnieniu dużego zasobu wykwalifikowanej siły roboczej. Dzięki temu o wiele łatwiej jest przyciągnąć do gminy nowe inwestycje. Zaledwie 4,09% mieszkańców legitymuje się wykształceniem wyższym. Natomiast w ostatnich latach można było zaobserwować dynamiczny wzrost liczby osób studiujących. Śmiało można, więc przypuszczać, że współczynnik ten wzrósł. Wyższe wykształcenie to duże wyzwanie dla władz gminy, ponieważ lokalny rynek pracy dysponuje ograniczonymi możliwościami w zakresie zatrudniania osób z wykształceniem wyższym. W przypadku nie podjęcia działań prorozwojowych istnieje realne zagrożenie odpływu najlepiej wykształconej części społeczeństwa do większych ośrodków miejskich.

Wykres 10.

Struktura wykształcenia na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w 2002 roku.

1 275 3 866

2 177

wyższe 3 194 policealne

7 922

średnie ogólnokształcące średnie zawodowe

22 329

zasadnicze zawodowe

12 830

podstawowe ukończone podstawowe nieukończone i bez wykształcenia

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 27

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Wykres 11. Struktura wykształcenia na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w podziale na płeć w 2002 roku.

100% 90% 80%

297 786

905 4 143

70%

10 783

1 477

7 884

60% 50% 40% 30%

978 1 391

2 289 3 779

20%

11 546

2 389

4 946

10% 0% podstawowe nieukończone i bez wykształcenia

podstawowe ukończone

zasadnicze zawodowe

średnie zawodowe

średnie ogólnokształcące

policealne

wyższe

kobiety

mężczyźni

Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS.

Kolejne badanie obrazuje strukturę wykształcenia w rozbiciu na płeć. Jej analiza pozwala stwierdzić, że kobiety na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej legitymują się lepszym wykształceniem niż mężczyźni.

Widać to po analizie trzech grup obejmujących wykształcenie wyższe, policealne oraz średnie ogólnokształcące. We wszystkich kobiety stanowią 2-3 razy większą grupę niż mężczyźni. Sytuacja wyrównuje się dopiero przy grupie obejmującej wykształcenie średnie zawodowe. W grupach o wykształceniu zasadniczym zawodowym widać przewagę mężczyzn. Wyjątkiem od zasady mówiącej o lepszym wykształceniu kobiet jest sytuacja osób o wykształceniu podstawowym ukończonym i niepełnym oraz nieposiadających wykształcenia. W tym wypadku widać znaczną przewagę kobiet.

Przyczyną tego stanu rzeczy jest niski poziom wykształcenia wśród najstarszych mieszkańców obszaru LGD. W tej grupie większość ze względu na większą długość życia stanowią kobiety, które dodatkowo ze względu na panujące ówcześnie wzorce społeczne nie przykładały wystarczającej troski do swojego wykształcenia.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 28

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

1.5.

POTENCJAŁ TURYSTYCZNO-KULTURALNY

INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA

Baza noclegow a Funkcjonowanie odpowiedniej bazy noclegowej jest priorytetem dla każdego obszaru dążącego do rozwój turystycznego. Zróżnicowanie oferty „na każdą kieszeń” daje możliwość przyciągnięcia zarówno turystów bardziej majętnych jak i tych ze skromniejszymi możliwościami finansowymi. Z tego właśnie powodu na danym obszarze powinny funkcjonować równocześnie hotele, pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne, pola kampingowe i namiotowe.

Generalnie baza noclegowa na obszarze LGD jest uboga i niewystarczająca z punktu widzenia konstruowania szerokiej oferty turystycznej.

Tabela 8.

Hotele na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

Nazwa

Wotel Zajazd u Zygmunta

Gmina

Liczba miejsc noclegowych

Oferta Siedem pokoi 2-osobowych: 80zł (łazienka wspólna)

Szastarka

26 miejsc

60 zł za jedną osobę Trzy pokoje 2-osobowe z łazienką: 110 zł Dwa pokoje 3-osobowe z łazienką wspólną: 120 zł

Zajazd „Marta”

1-osobowe 110 zł lub 130 zł klasa biznes Wilkołaz

40 miejsc

2-osobowe 150 zł lub 170 zł klasa biznes apartament 210 zł

Zajazd w Annopolu nad Wisłą

Annopol

20 miejsc

2 i 3 osobowych w cenie 30 zł od osoby

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.turystyka.powiatkrasnicki.pl/hotele

Coraz większe znaczenie w obsłudze ruchu turystycznego nabierają ośrodki agroturystyczne, a na obszarze o takiej charakterystyce jak LGD Ziemi Kraśnickiej wydają się one kluczowe. Wraz ze spadkiem dochodowości produkcji rolniczej (ta tendencja utrzymuje się od dłuższego czasu) agroturystyka pomaga zapewnić dodatkowe źródła dochodu gospodarstwom. W małych

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 29

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

gospodarstwach jest wiele „uśpionych” zasobów, które mogłyby one wykorzystać w celach turystycznych. Z reguły są to niezagospodarowane pomieszczenia mieszkalne z uwagi na nadmiar powierzchni mieszkalnej. Wynajmowanie turystom kwater jest więc dodatkowym źródłem dochodu.

Posiłki przygotowywane z produktów pochodzących z własnego gospodarstwa również cieszą się dużym zainteresowaniem wśród turystów. Małe gospodarstwa sprzedające rzadko niewielkie nadwyżki swojej produkcji rolnej mogą więc, wykorzystując szanse jakie stwarza agroturystyka, zacząć dobrze prosperować. Rozwój lokalnego rzemiosła również postępuje dzięki agroturystyce. Szuka ludowa z oczywistych względów interesuje przyjezdnych. Goście nierzadko chcą wchodzić w posiadanie ludowych pamiątek. Wpływa to na aktywizację zawodową ludności wiejskiej, która bezpośrednio w agrobiznesie nie bierze udziału. Agroturystyka to również poznawanie lokalnej architektury, zabudowań wiejskich. Może ona w takim razie stymulować restaurację przede wszystkim historycznych budowli na obszarach wiejskich.

Tabela 9.

Gospodarstwa agroturystyczne na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

Gmina

Lokalizacja

Właściciel

Wilkołaz

Wilkołaz Dolny 28, 23-212 Wilkołaz,

Jolanta i Jan Lizinkiewicz

Oferta

Do dyspozycji gości 4 pokoje z balkonami, dwie łazienki, kuchnia, salon-sala telewizyjna.

Ilość pokoi: 4 1-osobowe: 3 2-osobowe: 1 Wyżywienie: tak

Rzeczyca Ziemiańska 254, 23-230 Trzydnik Duży

Gospodarstwo położone jest w zacisznej wsi Rzeczyca Ziemiańska nad rzeką Karasiówka.

Jacek Zięba

Są tu atrakcyjne tereny spacerowe, zabytkowe obiekty sakralne oraz interesujące przejawy kultury ludowej.

Możliwość zbierania runa leśnego w okolicznych lasach i wędkowania w pobliskich stawach rybnych.

Trzydnik Duży

Do dyspozycji gości są 3 pokoje jednoosobowe i 1 pokój dwuosobowy, łazienka.

Wyżywienie do uzgodnienia.

Gospodarstwo zaprasza na wczasy rodzinne.

Rzeczyca Księża, 23-230 Trzydnik,

Halina i Edward Głazowie

Do dyspozycji gości są 2 pokoje, kuchnia, łazienka.

Gospodarz posiada ogromną wiedzę o ciekawych zakątkach, oferuje przewodnictwo; staw z możliwością wędkowania.

Ilość miejsc noclegowych (ogółem): 4 Wyżywienie: tak

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 30

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Borów 29, 23235 Annopol,

Łukasz Kowal

Gospodarstwo agroturystyczne w trakcie realizacji.

Do dyspozycji gości 1 pokój dwuosobowy Ilość pokoi: 4 4-osobowe: 4 Ilość miejsc noclegowych: 16

Annopol

Annopol ul.

Partyzantów 21, 23-235 Annopol

Wyżywienie: nie Mariusz i Wacława Sobolewscy

Malowniczo położone gospodarstwo nad rzeką Wisłą na Wzniesieniach Urzędowskich przy trasie LublinSandomierz. Tu można obserwować najstarsze na Wyżynie Lubelskiej skały jurajskie. Do dyspozycji gości piętro z oddzielną łazienką i kuchnią. Gospodyni umożliwia samodzielne przygotowywanie posiłków. Możliwość pracy w gospodarstwie i zakupu zdrowych i świeżych produktów spożywczych.

Szastarka

Stefan Stachula Dąbrowa 9, 23-235 Annopol

Stefan Stachula

kuchnia, łazienka, wyżywienie do uzgodnienia,

Polichna Trzecia nr 13, 23-225 Szastarka

Zdzisław Ożóg

b/d

Brzozówka 91,23-225 Szastarka

Leokadia Mazur

b/d

Huta Józefów nr 129,23225 Szastarka

Waldemar Kuziora

b/d

Do dyspozycji gości 2 pokoje 3-osobowe, ogród z miejscem na ognisko, grill.

pokoje gościnne: Ilość pokoi: 3 Rzeczyca Kolonia nr 25,23- 225 Szastarka

2-osobowe: 1 Teresa i Janusz Zarzeczni

3-osobowe: 2 Ilość miejsc: 8 Wyżywienie: tak Gospodarstwo położone jest w pobliżu pięknych lasów Nadleśnictwa Kraśnik, które zapewniają spokojny wypoczynek i udane grzybobranie. Wolny

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 31

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

czas można aktywnie spędzić na świetnie przygotowanej ścieżce dydaktycznej, którą można przebyć na rowerach znajdujących się na wyposażeniu gospodarstwa. Dla osób preferujących aktywny wypoczynek na świeżym powietrzu możliwa jest gra w siatkówkę, badmintona, koszykówkę.

Osoby lubiące bierny wypoczynek mogą posiedzieć na leżakach, poopalać się, a wieczory spędzić przy grillu bądź ognisku.

W odległości ok. 10 km rozciąga się bór mieszany, w którym znajdują się liczne stawy rybne. Jest to „raj” dla amatorów wędkarstwa i dzikiej przyrody.

Słodków III 150 23-200 Kraśnik

Dąbrowa Bór ul. Stalowa 8, 23-200 Kraśnik

Fundacja Rozwoju Turystyki "Bosa Stopa" Stanisław Sulowski

Jadwiga Kudła

Gmina Kraśnik Stróża 73, 23-206 stróża

Dąbrowa Bór, ul. Stalowa 1,

Do dyspozycji gości: 2 pokoje 5-osobowe, 1 pokój 2-osobowy, łazienka i kuchnia.

Alicja Depa

Izabela i Mariusz Łuba POKOJE GOŚCINNE

Gospodarz posiada kurs agroturystyczny.

Gospodarstwo znajduje się niedaleko Kraśnika, usytuowane w pięknym miejscu na skraju lasu.

Oferta gospodarstwa stale się rozwija – w chwili obecnej obejmuje organizowanie imprez grillowych.

Gospodarstwo posiada miejsce na rozbicie namiotów.

Istnieje możliwość organizacji kuligów.

Do dyspozycji gości pokój 2-osobowy i 3-osobowy, z kuchnią, łazienką i salonem wyposażonym w kino domowe. Wyżywienie do uzgodnienia.

Gospodarstwo położone jest niedaleko stawów z możliwością wędkowania oraz zwiedzania zabytkowej Trójkątnej Kaplicy w Stróży.

Ilość pokoi: 2 1-osobowe: 1 4-osobowe: 1 Pokoje z łazienkami: 2 Ilość miejsc noclegowych: 5 Wyżywienie: tak

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 32

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Ilość pokoi: 3 1-osobowe: 1 2-osobowe: 1 3-osobowe: 1

Krystyna Jedlińska Gościeradów

Łany 20, 23-275 Gościeradów

Mikuszewskie 18, 23-250 Urzędów

Ilość miejsc noclegowych (ogółem): 6 Wyżywienie: tak

POKOJE GOŚCINNE

„Józiowa zagroda” Mariola Baran

Gospodarstwo położone w zacisznej wsi otoczonej rozległymi lasami nad malowniczą rzeką Tuczyn. Do dyspozycji gości 5 pokoi z łazienką. Gospodyni zapewnia całodzienne wyżywienie w oparciu o zdrowe produkty pochodzące z gospodarstwa.

Wspaniałe warunki dla grzybiarzy oraz ludzi lubiących wieś. Lasy obfitują w runo i zioła, z których można przygotować przetwory na zimę. Miła i rodzinna atmosfera, smaczne posiłki i wygodne Do dyspozycji gości: dwa pokoje z kuchnią (lodówka, kuchnia gazowa i węglowa,) oraz łazienka (prysznic, pralka automatyczna). W okresie letnim dla gości dostępne jest także poddasze użytkowe z łazienką.

Ogółem ok. 20 miejsc noclegowych. http://joziowazagroda.pl/nasza_oferta.html

Urzędów

ul. Podwalna 15, 23-250 Urzędów

Jerzy Jacniacki

b/d

Mikuszewskie 12, 23-250 Urzędów

ul.

Podwalna 15, 23-250 Urzędów

b/d

ul.

Partyzantów 28g, 23-250 Urzędów

Iwona Pikula

b/d

Leszczyna 24, 23-250 Urzędów

Sylwester Dziewulski

b/d

Źródło: opracowanie własne na podstawie : http://www.turystyka.powiatkrasnicki.pl/agroturystyka, http://www.urzedow.pl/

Powyższa baza pochodzi ze strony internetowej Starostwa Powiatowego w kraśniku, niemniej jednak przeprowadzona analiza wykazała, że wiele z w/w gospodarstw turystycznych w ogóle nie prowadzi de facto działalności agroturystycznej lub wcale się nie promuje. Jest to istotny problem z punktu widzenia stworzenia regularnej oferty turystycznej, jak również zachęcenia odwiedzających do spędzenia na terenie LGD więcej niż 1 dnia.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 33

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Baza gastronom iczna Baza gastronomiczna należy do jednego z elementów turystyki, przyciągając wielu turystów-smakoszy i przynosząc duże dochody szczególnie w miejscach o oryginalnej kuchni. Oprócz tego dostarcza miejsc pracy mieszkańcom danego okręgu, a turystom rozrywkę i komfort. Na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej baza gastronomiczna nie jest zbyt dobrze rozwinięta co jest zaskakujące patrząc na liczbę potraw tradycyjnych z tego obszaru zgłoszonych w Ministerstwie Rolnictwa.

Tabela 10.

Baza gastronomiczna na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

Gmina

Nazwa Restauracja "Pod Gontem"

Restauracja otwarta 7 dni w tygodniu. Posiadająca w menu dania kuchni polskiej i włoskiej.

Zajazd Snack Bar Jack Annopol

Zajazd Snack Bar Jack posiada małe, przytulne, ciepłe i komfortowe wnętrze. Zajazd Snack Bar Jack specjalizuje się w tradycyjnej kuchni polskiej oraz niektórymi daniami kuchni międzynarodowej. Zajazd Snack Bar Jack to bar i restauracja w jednym, a w swoim menu zawiera dania odpowiednie dla takiego typu lokali: od pierogów, hamburgerów, po doskonałe schaby czy inne dania z mięsem oraz wspaniałe polskie zupy. Zajazd Snack Bar Jack posiada ogródek, taras, salę bankietową, parking, toaletę dla osób niepełnosprawnych oraz plac zabaw dla dzieci. Zajazd Snack Bar Jack to miejsce idealne do zjedzenia kolacji, obiadu, zorganizowaniu hucznej imprezy okolicznościowej 10.

Annopol

Bar Energopol Lublin

Klub Fela

Gościeradów

Urzędów

Oferta

Bar działający przy motelu o tej samej nazwie.

Lokal specjalizujący się w organizacji imprez okolicznościowych: wesel, konferencji, balów sylwestrowych, studniówek itp.

Dysponuje klimatyzowanymi pomieszczeniami mieszczącymi do 300 osób i miejscami noclegowymi.

Kawiarnia "Bajka"

Kawiarnia „STAROŚCIANKA”

Lokal nieopodal rynku, przy ulicy B. Dzikowskiego 1 (w budynku GOK ). Posiada bogato zaopatrzony barek oraz dwie sale połączone ze sobą (konsumpcyjna oraz taneczna ) mieszczące 120 osób, a także małą salę bankietową dla 15 osób.

Źródło: opracowanie własne na podstawie: http://www.lgdkrasnik.pl/baza-turystyczna/, http://staroscianka.prv.pl/

10

http://miejsca.lublin.gazeta.pl/miejsca_lublin/157958534/Zajazd+Snack+Bar+Jack/miasto-Annopol/p/

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 34

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Tabela 11.

Lista produktów regionalnych i tradycyjnych.

Kategoria

Nazwa

Grzaniec Marcina z Urzędowa Naleweczka gruszkówka z Kraśnika Nalewka poziomkowa leśna z Kraśnika Napoje

Malinóweczka Kordiał żurawinowy kraśnicki Maliniak kraśnicki - wódka malinówka Sok z maliny kraśnickiej

Produkty mięsne

Kaczka czarna nadziewana Gruszka suszona kraśnicka Kapusta kwaszona kraśnicka

Owoce i warzywa

Ogórki kiszone kraśnickie Malina kraśnicka Szarytka w marynacie

Miody

Miód malinowy

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-itradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-lubelskie

Powyższe zestawienie produktów regionalnych i tradycyjnych pokazuje, że obszar LGD Ziemi Kraśnickiej ma bardzo duży potencjał w zakresie kultury smaku. Kuchnia lokalna może stanowić istotny czynnik promocyjny tego obszaru, a oferta turystyczna bazująca na produktach regionalnych jest w stanie „przyciągnąć” wielu miłośników dobrego tradycyjnego jedzenia.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 35

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

INFRASTRUKTURA OKOŁOTURYSTYCZNA

Szlaki turystyczne Wyznaczenie tras turystycznych i dbanie o ich prawidłowe oznakowanie jest niezwykle istotne dla obszarów o potencjale turystycznym. Trasy biegnące przez najbardziej atrakcyjne miejsca na danym terenie stają się jego wizytówką. Dobrze oznakowane, prowadzone urokliwymi ścieżkami z dala o dróg o dużym natężeniu ruchu pozwalają turystom w sposób bezpieczny zwiedzać dany obszar. Na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej wyznaczone są trasy piesze i rowerowe. Nie ma wyznaczonych ani tras konnych, ani kajakowych – co zapewne wynika z faktu, że te formy wypoczynku według mieszkańców nie należą do charakterystycznych dla obszaru LGD 11.

Tabela 12.

Szlaki turystyczne na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej.

Rodzaj szlaku

Pieszy

Stopień trudności

Trasa

Niebieski (dalekobieżny)

Annopol – Kopiec – Popów (fragment szlaku „Nadwiślańskiego”: Annopol – Dęblin)

Czerwony (szlak główny)

Annopol – Opoka Duża – Wólka Szczecka (fragment szlaku „Partyzanckiego”: Annopol – Susiec)

Niebieski (dalekobieżny)

PKP Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła (fragment szlaku „Centralnego”: Szastarka – Hrebenne)

Żółty (szlak łącznikowy)

Szastarka – Sulów – Zakrzówek – Lipno (fragment szlaku „Dolina Bystrzycy”: Szastarka – Lublin)

Czerwony (szlak główny)

Chruślanki Józefowskie – Bęczyn – Urzędów – Dzierzkowice – Wyżnica – Kraśnik (fragment szlaku: Kazimierz Dolny – Kraśnik)

Czerwony (szlak główny)

Kraśnik – Stróża – Słodków – Szastarka – Brzozówka – Stare Moczydła (fragment „Centralnego Szlaku Roztocza”: Kraśnik – Zwierzyniec – Hrebenne – Lwów)

Rowerowe

Źródło: opracowanie własne na podstawie http://www.lgdkrasnik.pl/baza-turystyczna/

Patrz: Raport z badań w zakresie diagnozy potencjału rozwoju sektora turystyki na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej, Polska Agencja Rozwoju Regionalnego 2012.

11

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 36

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 6. Szlaki piesze i rowerowe na terenie LGD Ziemi Kraśnickiej.

Źródło: Baza turystyczna powiatu Kraśnickiego, http://www.lgdkrasnik.pl/baza-turystyczna/

Elem enty bazy sportow o-rekreacyjnej Ogromne znaczenie dla rozwoju ruchu turystycznego jest funkcjonowanie bazy sportowo-rekreacyjnej na odpowiednim poziomie. Na bazę sportowo-rekreacyjną obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej składają się: 1.

Boiska i hale sportowe – funkcjonują one przede wszystkim przy placówkach edukacyjnych. Na terenie LGD Ziemi Kraśnickiej w chwili obecnej funkcjonuje tylko jedno boisko typu Orlik, które powstało przy publicznym gimnazjum w Trzydniku Dużym.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 37

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 7. Boisko wielofunkcyjne „Moje boisko – ORLIK 2012” w Trzydniku Dużym.

Źródło: http://orlik2012.pl/index.php/znajdz-orlika/publiczne-gimnazjum-w-trzydniku-duzym

Fotografia 8. Hala sportowa w Annopolu.

Źródło: http://www.annopol.lubelskie.pl/index.php?mode=images&action=showImage&imageId=420&locId=1

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 38

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 9. Hala sportowa w Trzydniku Dużym.

Źródło: http://www.trzydnik.eurzad.eu/photogallery.php?photo_id=7

2.

Stajnie – na terenie LGD Ziemi Kraśnickiej istnieją stajnie koni organizujące oprowadzanie na kucykach, naukę jazdy konnej dla nowicjuszy, wyjazdy w teren, rajdy konne oraz kuligi i przejażdżki bryczką:



FaMaGusta w Wilkołazach



Rola w Bystrzycy koło Zakrzówka 12

Fotografia 10. Stajnia Rola.

Źródło: http://stajnia-rola.manifo.com/

12

Powiat Kraśnicki - Nauka jazdy konnej, http://www.powiatkrasnicki.pl/strona,nauka-jazdy-konnej.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 39

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

3. Stok narciarski Sulów –główna zimowa atrakcja obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej. Stok rozpoczął swoją działalność w sezonie 2006/2007. Wyznaczone są na nim trzy trasy: 350 metrowa, 100 metrowa i 70 metrowa – ośla łączka, na które są poprowadzone wyciągi narciarskie.

Fotografia 11. Wyciąg narciarski na stok w Sulowie.

Źródło: http://www.stok-sulow.pl/

W bazie sportowo-rekreacyjnej obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej występują jednak poważne niedobory. Najważniejsze to brak wypożyczalni rowerów, basenów i kąpielisk – dostępne są w mieście powiatowym Kraśnik w postaci basenu MOSiR i Zalewu Kraśnickiego, a także marin i wypożyczalni sprzętu wodnego, które dałyby duże możliwości dla obszaru dysponującego taka ilością stawów i rzek.

I nform acja turystyczna Dla rozwoju turystyki bardzo ważny jest odpowiedni przepływ informacji. Turysta przyjeżdzający na dany obszar pragnie uzyskać w jednym miejscu kompleksową informację na jego temat. Dlatego tak istotne jest funkcjonowanie Punktów Informacji Turystycznej zajmujących się promocją walorów turystycznych, a także udzielania niezbędnych wskazówek dla podróżnych - gdzie dobrze zjeść, gdzie zatrzymać się na noc, gdzie oddać się rozrywce i kulturze oraz gdzie poprawić swoją tężyznę fizyczną.

Niestety na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej nie funkcjonują tego typu punkty, a informacje turystyczne można uzyskać w urzędach gmin czy starostwie powiatowym.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 40

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

BAZA KULTUROWA Poza walorami przyrodniczymi istotnym czynnikiem sprzyjającym przyciąganiu turystów jest atrakcyjna baza kulturowa. Kina, teatry, muzea, galerie czy kluby pozwalają w przyjemny sposób spędzić wieczory po dniu aktywności na świeżym powietrzu czy też są dla nich alternatywą, gdy aura jest mniej sprzyjająca. Niestety na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej baza ta od strony infrastrukturalnej jest niewystarczająco rozwinięta. Życie kulturalne na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej organizowane jest przez poszczególne Gminne Ośrodki Kultury. Kultywowanie tradycji ludowych jest bardzo ważnym elementem życia każdego społeczeństwa, dlatego GOK-i organizują wiele ciekawych, cyklicznych wydarzeń. W ramach GOK-ów istnieją zespoły tańca ludowego.

W gminie Dzierzkowice funkcjonuje zespół „Dzierzkowiacy” złożony z uczniów miejscowych szkół.

Zespół posiada szeroką gamę strojów regionalnych z różnych zakątków naszego kraju. Młodzi tancerze prezentują m.in. tańce krakowskie, wielkopolskie, kaszubskie no i oczywiście lubelskie.

Fotografia 12. Zespół „Dzierzkowiacy”.

Źródło: http://www.dzierzkowice.pl.

W gminie Kraśnik funkcjonują dwa zespoły: zespół śpiewaczy "Kowalanki" z Kowalina - prezentujący pieśni i piosenki ludowe oraz widowiska obrzędowe, i Zespół Śpiewaczy i Kabaretowy "Suchynianki" z Suchyni 13.

13

http://www.gminakrasnik.pl/file/zespoly_spiewacze.html

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 41

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 13. Zespół „Kowalanki”.

Źródło: http://www.gminakrasnik.pl.

Fotografia 14. Zespół „Suchynianki”.

Źródło: http://www.gminakrasnik.pl

Pod patronatem Gminnego Ośrodka Kultury w Trzydniku Dużym funkcjonuje Kapela Ludowa.

Uczestniczy ona w życiu kulturalnym gminy biorąc udział w lokalnych imprezach artystycznych.

Dodatkowo Kapela Ludowa współpracuje z zespołem śpiewaczym Koła Gospodyń Wiejskich w Rzeczycy Ziemiańskiej oraz z zespołem obrzędowym Koła Gospodyń Wiejskich w Trzydniku Dużym 14

14

http://goktrzydnik.com.pl/zespoly/kapela-ludowa

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 42

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 15. Kapela Ludowa z Trzydnika Dużego.

Źródło: http://goktrzydnik.com.pl/zespoly/kapela-ludowa

Na terenie gminy Urzędów funkcjonują zespoły: „Malinki” i „Vox celestis”. Swoimi występami zespoły uświetnia uroczystości gminne: Dni Urzędowa, Tydzień Kultury Zdrowotnej, Tydzień Kultury Rolnej 15.

Gminne Ośrodki Kultury odpowiadają także za kalendarz imprez i wydarzeń kulturalnych. Odbywają się m.in. „Maliniaki – Święto Malin”, Przegląd Kolęd, Pastorałek i Zespołów Kolędniczych, Przegląd Teatrów Szkolnych „THEATRON”, Ogólnopolski Plener Malarski dla profesjonalistów organizowane w gminie Gościeradów, „Święto Mleka i Miodu” organizowane w lipcu w gminie Zakrzówek, Tydzień Kultury Zdrowotnej, Tydzień Kultury Rolnej, Warsztaty Garncarskie i Warsztaty Teatralne, w ramach których odbywają się przeglądy i konkursy recytatorskie w gminie Urzędów.

Warta odwiedzenia przez turystów jest Galeria Jednej Ściany mająca swoją siedzibę w Gminnej Bibliotece Publicznej w Zakrzówku. W Galerii cyklicznie prezentowane są wystawy dzieł artystów malarzy z Lublina i okolic - co 2 miesiące następuje zmiana wystawy 16.

Również w Zakrzówku znajduję się Izba Pamięci i Tradycji Regionalnej. Funkcjonuje ona przy Liceum Ogólnokształcącym, w którego to trzech salach prezentowane są eksponaty muzealne uporządkowane w działach: numizmatyka, etnografia, militaria, dzieje szkoły, źródła pisane. W Izbie znajdują się wystawy fotograficzne pt. "Ginący świat", "Piękno naszej małej ojczyzny", "Gmina Zakrzówek w fotografii". Wśród licznych zbiorów można obejrzeć stare wagi, pierwsze żelazka, maszyny do pisania, sztylety bagnety, elementy uzbrojenia, ordery, mundury, kroniki szkoły, arkusze ocen z 1926 roku i wiele, wiele innych ciekawych zabytków 17.

15

http://urzedow.pl/viewpage.php?page_id=124, http://urzedow.pl/viewpage.php?page_id=28 http://www.zakrzowek.lubelskie.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=16&Itemid=30 17 http://www.powiatkrasnicki.pl/strona,izba-pamici-i-tradycji-regionalnej-przy-lo-w-zakrzwku 16

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 43

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Kolejną atrakcją kulturową na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej jest możliwość kontaktu z ginącymi zawodami, które są piękną lekcją historii i tradycji. W celu niedopuszczenia do bezpowrotnego odejścia w niepamięć takich fachów jak wikliniarz, garncarz, kowal czy młynarz powstał „Szlak Ginących Zawodów”: W gminie Annopol można zobaczyć jak wygląda praca wikliniarza. Opowiada o niej Pan Jarosław Pizior, który przejął zawód po swoim ojcu. Składając mu wizytę zobaczymy jak wiklinowe kije w jego rękach zamieniają się w efektowne koszyki, kwietniki, ławy czy krzesła.

W Bęczynie (gm. Urzędów) Panowie Zygfryd i Cezary Gajewscy zajmują się garncarstwem. W piecu nadal wypalają tradycyjną tzw. "zgrzebną" ceramikę w kolorze czerwonym częściowo polewanym zieloną glazurą w różnych odcieniach. Można u nich zakupić oryginalne ozdoby i przedmioty codziennego użytku, podpatrzeć pracę profesjonalisty i samemu popróbować sił przy kole garncarskim.

Pan Ryszard prowadzi kuźnię wspólnie z synem. Kowale chętnie opowiedzą i pokażą jak od podstaw powstaje siekiera, gracka czy sierp. Poszczególne etapy produkcji oraz historia rodu garncarskiego uwidocznione są na specjalnie przygotowanej wystawie. Atrakcją dla wycieczek szkolnych jest pokaz pracy kowala- krasnal Z kolei w Dzierzkowicach Pan Marian Jaroszyński oprowadzi chętnych po wnętrzu drewnianego młyna z II połowy XIX wieku. Wyjaśni zasady jego działania i opowie o drodze, jaka musi upłynąć by codzienny chleb trafił na nasze stoły 18.

1.6.

RYS HISTORYCZNY

HISTORIA I OPIS ZABYTKÓW MIAST, MIEJSCOWOŚCI I WSI ZIEMI KRAŚNICKIEJ Annopol – miasto ulokowane na wysokim brzegu Wisły, około 50 metrów nad poziomem rzeki. Prawa miejskie uzyskał w 1761 roku. Zachowany został układ urbanistyczny z przełomu XVIII-XIX wieku.

Warto obejrzeć obecnie nie używany kościół drewniany z 1740 roku ufundowany przez Jana Tomasza Morsztyna. Obok stoi nowy kościół zbudowany według projektu Stanisława Fertnera w latach 1955-58 19 . Atrakcyjne są również pozostałości zespołu dworskiego z 2 pół. XIX wieku i parku krajobrazowego z przełomu XIX-XX wieku. Na rynku znajduje się pomnik bohaterów walki z hitleryzmem. Na cmentarzu parafialnym rzymsko-katolickim, zachowały się pojedyncze nagrobki z przełomu XIX-XX wieku. Oprócz cmentarza katolickiego zachował się kirkut i 12 macew z okresu międzywojennego. Na południe od miasta położony jest cmentarz wojenny z 1939 roku. Warto wybrać się do kamieniołomu wapieni nad Wisłą., który jest równocześnie punktem widokowym.

18 19

Powiat Kraśnicki - "Szlakiem ginących zawodów", http://www.powiatkrasnicki.pl/strona,quotszlakiem-gincych-zawodwquot S. Turski, M. Wyszkowski, op. cit.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 44

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 16. Kościół parafialny w Annopolu.

Źródło: http://annopol.eurzad.eu/img/userfiles/images/zabytki/kosciol_parafialny.jpg

Bęczyn – jest to wieś położona w gminie Urzędów. Znany co najmniej od XVI wieku ośrodek garncarski. Do dziś można zobaczyć czynny piec garncarski i izbę garncarską Zygfryda oraz Cezarego Gajewskich. Co roku w ostatnie dni sierpnia odbywają się tam Międzynarodowe Warsztaty Garncarskie. Na końcu wsi znajdują się 2 zbiorowe mogiły wojenne z I wojny światowej (1915 r.) i kapliczka św. Rozalii, drewniana z 1850 i 1870 roku.

Blinów (Gmina Szastarka) – wieś w gminie Szastarka wymieniana już w 1390 roku. Na cmentarzu założonym w 1782 roku znajduje się mogiła i pomnik powstańca z 1863 roku Adama Rumiszewskiego oraz kilkanaście eklektycznych i neogotyckich nagrobków kamiennych i żeliwnych z przełomu XIXXX wieku oraz zbiorowa mogiła poległych podczas II wojny światowej. W centralnym punkcie wsi znajduje się drewniany kościół z lat 1871-1889.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 45

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 17. Kościół w Blinowie.

Źródło: http://www.gminaszastarka.pl/index.php?id=113

Bliskowice - wieś w gminie Annopol, o której pierwsze informacje pochodzą z 1191 roku.

Prowadzono tu wykopaliska archeologiczne na cmentarzysku kultury łużyckiej. Przy drodze do Natalina znajduje się kapliczka murowana i pozostałość dworu z początku XX wieku. Czynny jest młyn drewniany z lat 20. XX wieku.

Boby - wieś położona w gminie Urzędów, której nazwa pojawia się w dokumentach z 1413 roku.

Znajduje się w niej odnowiony kościół murowany wybudowany w latach 1907-1914. We wsi zachowała się kuźnia drewniana z lat 30. XX wieku i cmentarz wojenny z I wojny światowej Borów – wieś położona nad rzeką Sanną wśród sosnowych lasów w gminie Annopol wzmiankowana w 1257 r. Zachował się w niej drewniany kościół z około 1662 roku. później częściowo przebudowany i dzwonnica drewniana z 2 połowy XIX wieku. Na dwóch cmentarzach znajdują się nagrobki klasycystyczne z połowy XIX wieku, mogiła zbiorowa z powstania styczniowego, mogiła zbiorowa – 605 ofiar pacyfikacji hitlerowskiej z 2 lutego 1944 r. Trzy kilometry na wschód od wsi znajduje się zbiorowa mogiła 29 partyzantów z oddziału Gwardii Ludowej im. J. Kilińskiego z walk „bratobójczych” z Narodowymi Siłami Zbrojnymi w lesie. Zachował się również młyn wodny drewniany z 1920 roku.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 46

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 18. Kościół w Borowie.

Źródło: http://www.sandomierz.opoka.org.pl/strdiec/parafie.php?p=17

Brzozówka – wieś z gminy Szastarka wzmiankowana w 1791 r. Przy drodze do Polichny można zobaczyć drewnianą kapliczkę z figurą św. Antoniego z 2 połowy XIX wieku. Zachowany został fragment parku dworskiego krajobrazowego z 2 połowy XIX wieku, a w nim dąb szypułkowy, 2 klony pospolite, 2 lipy krymskie.

Dzierzkowice – wieś leżąca w górnym biegu rzeki Wyżnicy, obecnie siedziba gminy. Najstarsza wzmianka o parafii pochodzi z 1326 r. Wieś królewska lokowana na prawie średzkim w 1405 r. W nie istniejącym już dziś zamku rezydował starosta urzędowski. Głównym zabytkiem jest drewniany kościół parafialny zbudowany w latach 1730-1748 z wyposażeniem głównie późnobarokowe (w tym ołtarz główny) i rokokowym. Przy kościele znajduje się murowana brama-dzwonnica z 1880 roku oraz pozostałości parku dworskiego z XIX wieku. Z początku XX wieku pochodzi kapliczka drewniana św. Stanisława Biskupa.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 47

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 19. Kościół w Dzierzkowicach.

Źródło: http://www.urzedow.pl/informat/dekanat/parafie/dzierzkow.htm

Dzierzkowice – Wola - malowniczo położona wieś w dolinie rzeki Wyżnicy. Na tej rzece wybudowany został młyn wodny drewniany na początku XX wieku, obecnie elektryczny. Obok młyna ma swój początek znakowany szlak do cmentarza wojennego z I Wojny Światowej w lesie „Wolski Bór”. Cmentarz został odrestaurowany i uporządkowany. Dojeżdża się do niego piaszczystą, leśną drogą 20.

Gościeradów - wieś, siedziba gminy nad rzeką Tuczyn. Najstarsza wzmianka o istnieniu parafii pochodzi z 1391 roku. Ostatnio próbuje się cofnąć początki wsi do 1198 roku jako wieś na uposażeniu klasztoru bożogrobowców z Miechowa. W latach 50 XX wieku prowadzono tu badania na cmentarzysku ciałopalnym z okresu wpływów rzymskich. Wizytówką wsi jest zespół pałacowy Prażmowskich i Suchodolskich z końca XVIII wieku. Klasycystyczny pałac został wzniesiony przez Eligiusza Prażmowskiego, starostę mszczonowskiego. Budowla ma wysunięte z fasady ryzality boczne i trójkolumnowy portyk wspierający tympanon. Wnętrza nie zachowały pierwotnych podziałów.

W piwnicach są sklepienia kolebkowe i kolebkowo-krzyżowe. Pałac został przekazany w 1894 roku Warszawskiemu Towarzystwu Dobroczynności. Obecnie działa w nim Dom Pomocy Społecznej dla osób z upośledzeniem umysłowym i ośrodek rehabilitacyjny. W zespole oprócz pałacu zasługuje na uwagę XVIII-wieczny spichlerz, klasycystyczny łuk triumfalny z około 1820 roku i kapliczka, brama wjazdowa z 2 połowie XIX wieku oraz pozostałość parku z XVIII wieku o symetrycznym układzie, częściowo zachowany starodrzew, w tym olsza czarna, dwa jesiony wyniosłe, aleja 37 lip

20

Informacja Gospodarcza Lubelszczyzny, http://www.w-lubelskie.pl/mapapowiaty/powiaty/krasnicki.php.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 48

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

drobnolistnych, 5 klonów pospolitych i lipa szerokolistna. Obecnie spichlerz przystosowany został i wyposażony w sprzęt rehabilitacyjny. Prowadzone są w nim warsztaty terapii zajęciowej 21.

Zabytkowy jest także kościół murowany neogotycki z lat 1908-1920, obok na cmentarzu przykościelnym częściowo zachowany został starodrzew rosnący wokół starszego nieistniejącego już kościoła drewnianego. Obok kościoła, na rozstaju dróg znajduje się kapliczka murowana z figurą św. Jana Nepomucena z 1726 roku, dawny Urząd Gminy obecnie biblioteka, drewniana z lat 20. Na cmentarzu parafialnym rzymsko-katolickim warto zobaczyć murowaną klasycystyczną kaplicę grobową Suchodolskich z 2 połowy XIX wieku, groby uczestników powstania 1863 roku i kilkanaście nagrobków z przełomu XIX-XX wieku Naprzeciwko cmentarza po drugiej stronie drogi do Zdziechowic znajduje się bunkier niemiecki z II wojny światowej ze śladami ostrzału przez pociski artyleryjskie. Przy drodze polnej do Księżomierzy położony jest cmentarz wojenny z I wojny światowej (1914 r.).

W Gościeradów-Folwark jest mogiła oficerów armii austro-węgierskiej z 1914 roku.

Fotografia 20. Pałac Prażmowskich i Suchodolskich w Gościeradowie.

Źródło: http://www.polskiekrajobrazy.pl/Galerie/69:Lubelszczyzna/4259:Goscieradow._Palac_Prazmowskich.html

Kosin – wieś w gminie Annopol notowana w 1373 roku na prawie magdeburskim, jako własność opactwa klarysek św. Andrzeja w Krakowie. Przed II wojną światową odbywały się tu badania archeologiczne na kilku cmentarzyskach ciałopalnych kultury łużyckiej. We wsi zobaczyć można dwa drewniane młyny wodne z lat 20. XX wieku oraz przykłady tradycyjnego budownictwa wiejskiego z przełomu XIX-XX wieku.

21

S. Turski, M. Wyszkowski, op. cit.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 49

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Księżomierz - wieś w gminie Gościeradów założona w 1554 roku przez Stanisława Tęczyńskiego w lesie przy gościńcu lubelskim. Do niedawna można było zwiedzać zabytkowy kościół drewniany z 1783 roku. Niestety spłonął wraz z całym wyposażeniem w 1996 roku. Zachowała się tylko murowana dzwonnica z 2 połowy XIX wieku. Na miejscu spalonego kościoła stoi teraz jego miniaturowa kopia. Na cmentarzu grzebalnym znajduje się grób Roberta Przegalińskiego, powstańca z 1853 r. i znanego regionalisty oraz zbiorowa mogiła żołnierzy Wojska Polskiego z 1939 roku. W centrum wsi przy skrzyżowaniu dróg stoi odnowiona drewniana kapliczka Jana Nepomucena z przełomu XIX i XX wieku.

Niedaleko przy drodze do Liśnika zagroda Wacława Ludwicha - mały skansen. Przy drodze do Annopola już za granicą administracyjną wsi znajduje się sanktuarium Zjawienie, gdzie na początku XVII wieku miała objawić się Matka Boska.

Leszczyna - wieś w gminie Urzędów powstała w I połowie XVII wieku. Zachowało się tu grodzisko wczesnośredniowieczne z VIII-IX wieku z widocznymi wałami obronnymi, można też zwiedzić głębokie wąwozy z ciekawą roślinnością. Przydrożna kapliczka została zbudowana na początku XX wieku.

Mniszek - wieś w gminie Gościeradów. Powstała w 1373 roku jako własność opactwa klarysek św. Andrzeja. Na granicy wsi Łany znajdują się unikalne źródliska u podnóża kredowego zbocza, o stałej temperaturze 10.2-10.3°C, niezależnie od pory roku.

Olbięcin – wieś położona w gminie Trzydnik Duży, wzmiankowana w 1441 roku. W drewnianym kościele z 1935-1938 wykorzystano elementy wyposażenia z nieistniejącej kaplicy dworskiej. Obok znajduje się plebania drewniana z 1931 roku. Przy wjeździe do wsi od strony Kraśnika zobaczyć można zespół parkowo-pałacowy: pałac murowany z końca XIX wieku, rozbudowany i przekształcony po II wojnie, oficynę, tzw. arkę murowaną z około 1787 roku, zbudowaną, według podań, dla przejeżdżającego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; zachowaną część budynków gospodarczych i mieszkalnych dla pracowników rolnych; park krajobrazowy wokół pałacu z XIX wieku.

W nim rzadkie drzewa częściowo uznane za pomniki przyrody, między innymi lipa krymska, jesion pensylwański, korkowiec amurski, grójeczniki japońskie, głóg szkarłatny, modrzew japoński.

W Olbięcinie wybijają ze skał wapiennych silne źródła dające początek rzece Tuczyn, dopływowi Sanny.

Fotografia 21. Pałac w Oblęcinie.

Źródło: http://www.dwory.cal.pl/podstrony/olbiecin.php?wojew=lubelskie

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 50

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Polichna – wieś w gminie Szastarka wzmiankowana w 1563 roku, od 1804 roku podzielona na część dolną i górną. Znajduje się w niej zaprojektowany przez architekta Aleksandra Gruchalskiego murowany kościół parafialny z lat 1929-1931. Na cmentarzu grzebalnym (przy drodze Lublin – Rzeszów) znajduje się mogiła zbiorowa żołnierzy polskich z końca września 1939 roku (z walk płk Leona Koca) oraz mogiła zbiorowa ludności cywilnej rozstrzelanej przez Niemców w Słodkowie 29 września 1939 roku.

Popkowice - wieś w gminie Urzędów wzmiankowana w 1397 roku. Do 1403 roku była siedzibą parafii. W XVI wieku była własnością Mikołaja Reja, który kościół zamienił na zbór kalwiński. Obecny kościół murowany został zbudowany w 1628 roku, dzwonnica i ogrodzenie kościoła pochodzą zaś z XIX wieku. Na cmentarzu znajduje się murowana kaplica właścicieli dóbr z 1852 roku. Warte zobaczenia są park i dwór murowany z lat 80 XIX wieku, w którym obecnie znajduje się Państwowy Dom Pomocy Społecznej.

Fotografia 22. Kościół w Popkowicach.

Źródło: http://www.urzedow.pl/viewpage.php?page_id=87

Rzeczyca Ziemiańska - wieś w gminie Trzydnik Duży, wzmiankowana na początku XV wieku. Jest tu kościół drewniany o wyposażeniu rokokowe ufundowany przez Katarzynę i Aleksandra Suchodolskich w 1772 roku, oraz dzwonnica drewniana z XVIII wieku. Na cmentarzu znajduje się mogiła zbiorowa powstańców z 1863 roku oraz mogiły partyzantów z II wojny światowej. W centralnym punkcie wsi umiejscowiona jest kapliczka murowana z około połowy XIX wieku oraz druga z początku XX wieku, a także pozostałości parku dworskiego z XIX wieku.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 51

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 23. Kościół w Rzeczycy Ziemiańskiej.

Źródło: http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/22784,rzeczyca-ziemianska-drewniany-kosciolek-pw--przemienieniapanskiego.html

Salomin - wieś w gminie Gościeradów. Znajdują się tu dwie mogiły zbiorowe: w lesie partyzantów Narodowych Sił Zbrojnych, poległych w walce z oddziałami Armii Ludowej 5 kwietnia 1944 roku oraz na skraju lasu mogiła wojenna żołnierzy armii austrowęgierskiej z 1915 roku. W pobliskim leśnictwie Sadki (przy drodze do Gościeradowa) znajduje się rezerwat Szczeckie Doły.

Skorczyce - wieś w gminie Urzędów. W XVI wieku stanowiła własność Mikołaja Reja zachowały się resztki parku dworskiego z XIX wieku. Jednym z cenniejszych okazów parku jest dąb o obwodzie 400 cm.

Słodków III - wieś w gminie Kraśnik, o której pierwsze wzmianki pochodzą z 1565 roku. Są tu dwie kapliczki: drewniana św. Jana Nepomucena z końca XIX wieku i murowana z początku XX wieku oraz kuźnia drewniana z około 1920 roku. Na polu między Słodkowem III a Karpiówką rośnie dzika grusza o obwodzie 310 cm, prawdopodobnie najgrubsza w województwie lubelskim.

Stróża - wieś w gminie Kraśnik wzmiankowana w 1260 roku. Nazwa tak zwana służebna nawiązuje do funkcji obronnych (strażnicy) w kasztelani zawichojskiej przy szlaku handlowym na Ruś. Znajduje się w niej interesująca barokowa kaplica murowana z lat 1766-67 na rzucie trójkąta, a obok niej groby partyzantów z II wojny światowej. Kaplica położona jest nad malowniczymi stawami. We wsi zachowały się również resztki zasadzenia dworskiego, w tym starodrzew - klon - jawor o obwodzie pnia 500 cm, lipy drobnolistne o obwodzie 450 cm oraz kasztanowiec biały o obwodzie ponad 300 cm.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 52

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 24. Kościół w Stróży.

Źródło: http://www.gminakrasnik.pl/file/architektura_sakralna.html

Studzianki - wieś w gminie Zakrzówek wzmiankowana od 1466 roku. Była własnością rodu Tęczyńskich. Zachowały się w niej pozostałości parku folwarcznego z XIX wieku oraz drewniany młyn parowy z około 1915 roku (obecnie elektryczny).

Sulów – wieś położona w malowniczej dolinie Bystrzycy, która ma tu swoje źródła, w gminie Zakrzówek. Pierwsze wzmianki o niej z 1277 roku. Sulów był własnością klasztoru cystersów w Koprzywnicy z nadania Pawła z Sambersa pochodzącego z możnego rodu. Zachowały się w nim resztki parku folwarcznego z XIX wieku.

Szastarka - wieś wzmiankowana w 1791 r. powstała w lasach modrzewiowych w wyniku akcji osadniczej Andrzeja Zamoyskiego, zwana początkowo Annutowem. W 1916 roku przy stacji kolejowej utworzono osiedle Szastarka Stacja. Bierze tu początek - znakowany niebiesko - centralny szlak Roztocza. Przy drodze do Słodkowa stoi drewniana kapliczka XIX-XX wieku. Są tu również dwie mogiły żołnierzy polskich z końca września 1939 roku oraz skraju lasu „Jurnica” mogiła i nagrobek kamienny oficera armii austrowęgierskiej porucznika Paula Kleina, a obok mogiła zbiorowa ofiar I wojny światowej.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 53

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Szczecyn - wieś położona w gminie Gościeradów. Pierwsze wzmianki o tej szlacheckiej wsi pochodzą z 1416 roku. W czasie II wojny światowej - 2 września 1944 roku, hitlerowcy spacyfikowali wieś mordując 316 mieszkańców. Pomnik i mogiła zbiorowa mieszkańców z pacyfikacji znajduje się w centrum wsi obok nowego kościoła. Na wschód od wsi rozciąga się labirynt lessowych wąwozów porośnięty dziką, naturalną roślinnością zwany Szczeckie Doły - obecnie rezerwat.

Trzydnik Duży - wieś wzmiankowana od 1382 r. Dawne nazwy Crzeznyk, Trzesnnik, Trzennik. Na terenie wsi Trzydnik Kolonia zachowały się pozostałości zespołu dworskiego, w tym drewniana rządcówka, murowany czworak, wołownia i stajnia - budynki z przełomu XIX-XX wieku. 22 Urzędów – początkowo wieś targowa, a następnie od 1405 roku miasto królewskie lokowane na prawie magdeburskim. Było stolicą powiatu i siedzibą starosty niegrodowego, rezydującego na zamku w pobliskich Dzierzkowicach. Po zniszczeniu przez Tatarów Urzędów odbudowano na początku XV wieku otaczając wałami ziemnymi i parkanami. Miał 3 bramy: Krakowską, Lubelską i Opolską.

Rozwój miasta, stanowiącego centrum administracyjne (stąd zapewne jego nazwa), przerwała napaść Kozaków w połowie XVII wieku. Prawa miejskie Urzędów utracił około 1869 roku. Z Urzędowa wywodzi się wielu sławnych ludzi, m.in.: rzeźbiarz epoki renesansu Jan Michałowicz, słynny lekarz i botanik Marcin z Urzędowa – autor „Zielnika polskiego”, w którym po raz pierwszy opisano rośliny tatrzańskie, oraz kilku profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego w XVI wieku 23 . Warto zobaczyć: kościół późnobarokowy z lat 1755-1784 oraz plebanię z 1908 r., ziemne wały obronne zachowane w południowej i zachodniej części osady, Regionalną Izbę Tradycji Garncarstwa przy GOK. Przy drodze do Dzierzkowic: kaplica drewniana św. Otylii z 1890 r. i źródła, na cmentarzu grzebalnym kaplica murowana z 1845 r. i kilka nagrobków z 2 poł. XIX w. oraz zbiorowa mogiła legionistów z 1915 r.

Fotografia 25. Wnętrze Kościoła w Urzędowie.

Źródło: http://www.urzedow.pl/viewpage.php?page_id=86

22 23

Informacja Gospodarcza Lubelszczyzny, http://www.w-lubelskie.pl/mapapowiaty/powiaty/krasnicki.php

S. Turski, M. Wyszkowski, op. cit.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 54

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 26. Kapliczka św. Otylii w Urzędowie.

Źródło: http://www.urzedow.pl/turystyk/warto/miejsca/sw_otylia02.jpg

Węglin - wieś szlachecka wymieniana od 1409 roku, obecnie leżąca administracyjnie w gminie Trzydnik Duży. Przy drodze z Zaklikowa do Olbięcina znajduje się młyn wodny murowano-drewniany z początku XX wieku, a przy drodze do Słodkowa klon pospolity o obwodzie 290 cm na terenie obecnego przedszkola.

Wilkołaz - stara wieś królewska, wymieniana od 1326 roku jako siedziba parafii. Od połowy XVI wieku własność rodu Tęczyńskich, a później w Ordynacji Zamojskiej. Największymi atrakcjami turystycznymi są murowany kościół z otoczeniem pochodzący z lat 1648-1653 oraz murowany Urząd Gminy wybudowany około 1910 roku.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 55

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 27. Kościół w Wilkołazie.

Źródło: http://www.wilkolaz.lubelskie.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=17&Itemid=31

Zakrzówek - wieś wymieniona od 1277 roku jako własność klasztoru cystersów z Koprzywnicy.

W 1877 roku towarzystwo akcyjne zbudowało tu cukrownię, która pracowała z przerwami do 1931 roku. Przy drodze do Polichny znajduje się murowany kościół wybudowany w latach 1851-1853 oraz plebania i wikarówka drewniana. Na placu parafialnym można zobaczyć ciekawy okaz czarnej brzozy. Na skarpie przed Zespołem Szkół Zawodowych stoi kapliczka św. Antoniego murowanodrewniana z lat 30 XX wieku. W północnej części osady na wysokiej skarpie jest miejsce prawdopodobnie cmentarza przykościelnego z XVI wieku. Na łące nad Bystrzycą jest pomnik pomordowanych 19 więźniów zamku lubelskiego w miejscu kaźni 25 października 1943 roku. Na południowym krańcu wsi na pograniczu z Sulowem znajduje się tzw. "kopiec" - cypel lessowy wśród bagien, odcięty fosą od wysoczyzny. Miejscowe podania wiążą to miejsce z zamkiem lub kościołem, który się zapadł. Na powierzchni brak śladów zabudowy 24.

24

Informacja Gospodarcza Lubelszczyzny, http://www.w-lubelskie.pl/mapapowiaty/powiaty/krasnicki.php

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 56

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Fotografia 28. Kościół w Zakrzówku.

Źródło: http://www.zakrzowek.udl.pl/index.php?pokaz=parafia_sw_mikolaja

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 57

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

2. AGREGACJA DANYCH I ANALIZA SWOT Analiza SWOT jest oparta na prostym schemacie klasyfikacji: wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję obszaru dzieli się na:



zewnętrzne w stosunku do analizowanego obszaru i takie, które mają charakter uwarunkowań wewnętrznych,



wywierające negatywny wpływ na badany obszar i mające wpływ pozytywny.

Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają kategorie czynników: 1.

wewnętrzne pozytywne - mocne strony (S)

2.

wewnętrzne negatywne - słabe strony (W)

3.

zewnętrzne pozytywne - szanse (O)

4.

zewnętrzne negatywne - zagrożenia (T).

Rysunek 7. Klasyfikacja czynników wpływających na pozycję strategiczną w metodzie SWOT.

Źródło: G. Gierszewska, M. Romanowska, Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 1997, s. 210.

Metoda SWOT polega na identyfikacji przedstawionych czterech grup czynników, opisaniu ich wpływu na rozwój obszaru, a także możliwości osłabiania lub wzmacniania siły ich oddziaływania. Wzajemne powiązanie ze sobą szans i zagrożeń z mocnymi i słabymi stronami pozwala na określenie pozycji strategicznej. W analizie SWOT nie jest konieczne systematyczne wyodrębnianie i opisywanie wszystkich czynników, ale zidentyfikowanie czynników kluczowych, które mogą mieć decydujący wpływ na przyszłość analizowanego obszaru lub zastosowanie innych narzędzi do badania jednostki i otoczenia 25.

T. Imiela, Próba oceny pozycji strategicznej i koncepcja strategii dla dużej elektrowni na przykładzie elektrowni Bełchatów II. Rozdział IV: Metody analizy strategicznej, jako narzędzia oceny i formułowania strategii, Łódź 200, s. 173-174.

25

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 58

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Tabela 13.

Analiza SWOT dla obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej.

SILNE  bardzo duży potencjał w zakresie kultury smaku

SŁABE



brak rozpoznawalnego wizerunku obszaru wśród mieszkańców

 czyste środowisko naturalne



słaba infrastruktura turystyczna i kulturalna

 potencjał agroturystyczno-wypoczynkowy



wysokie bezrobocie i ubogie społeczeństwo

 bogate walory sakralne



niski stopień rozwoju przedsiębiorczości

 dobre położenie



bardzo słabo rozwinięta baza gastronomiczna i noclegowa



brak kompleksowej oferty turystycznej opartej na markowych produktach sieciowych i punktowych

 rozpoznawalne produkty regionalne i tradycyjne

SZANSE

ZAGROŻENIA



niepowodzenia w pozyskiwaniu środków z UE na realizację projektów



migracja młodych, ambitnych przedsiębiorców zagranicę – drenaż mózgów



niski wzrost gospodarczy powiatu kraśnickiego –> spadek aktywności gospodarczej firm



wzrost świadczeń i podatków związanych z prowadzeniem firmy -> zniechęcenie młodych ludzi do zakładania firm a obecnych przedsiębiorców do rozwoju działalności

 rzeczywista współpraca LGD, powiatu i gmin oraz partnerów biznesowych i NGO na rzecz promocji obszaru Ziemi Kraśnickiej



duża konkurencja ze strony innych obszarów -> odpływ „turystów” na inne tereny (przegranie „walki” o turystów)

 wzrost zainteresowania wśród młodych ludzi działalnością biznesową



brak zachęt dla inwestorów i zła koniunktura na inwestowanie na terenie powiatu kraśnickiego -> niska atrakcyjność gospodarcza obszaru LGD

 skuteczne pozyskanie środków z UE i innych źródeł zewnętrznych na realizację planów rozwojowych  rozwój agroturystyki i turystki smakowania (moda)  zmiana polityki socjalnej państwa  korzystna polityka finansowa państwa – ułatwienie i korzystne rozwiązania legislacyjne wspomagające rozwój przedsiębiorczości

Źródło: opracowanie własne.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 59

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

CZĘŚĆ II. PLAN MARKETINGOWY 1. WIZJA I MISJA PROMOCJI Wizja definiuje pozycję Lokalnej Grupy Działania „Ziemi Kraśnickiej” na rynku w przyszłości i staje się jej nadrzędnym celem strategicznym, któremu podporządkowane są wszystkie działania.

Wizją Planu Marketingowego LGD Ziemi Kraśnickiej jest: powstanie miejsca rozpoznawalnego na mapie turystycznej województwa lubelskiego, dającego możliwość oderwania się od pędzącego trybu życia, miejsca nawiązującego do tradycji i naturalności poprzez kuchnię, możliwość wypoczynku i poznania walorów historyczno-kulturowych.

Miejsca dającego szansę poznać smak tradycyjnej naturalności.

Misją Planu Marketingowego jest wypromowanie Ziemi Kraśnickiej, przedstawienie jej atrakcji i przyciągnięcie osób (klientów) zarówno indywidualnych, jak i grupowych. Na tym obszarze mają oni spędzać swój wolny czas, organizować nieformalne spotkania biznesowe. W celu realizacji założonej misji nastąpi aktywizacja lokalnego społeczeństwa oraz współpraca różnych podmiotów – publicznych i prywatnych.

Misja będzie realizowana za pomocą hasła:

SMAK TRADYCYJNEJ NATURALNOŚCI

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 60

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 8. Koncepcja promocji obszaru Lokalnej Grupy Działania Ziemi Kraśnickiej.

SMAK TRADYCYJNEJ NATURALNOŚCI

kuchnia regionalna nalewki owocowe

zabytki (sakralne i historyczne) imprezy związane z tradycją zwyczaje lokalne i rzemiosło

wypoczynek przyroda

Źródło: opracowanie własne PARR.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 61

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

2. IDEA DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH I SYSTEM WARTOŚCI

Ideą promocji obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej jest ukazanie miejsca dającego możliwość odpoczynku.

Wyjątkowa atm osfera tego miejsca pomoże oderwać się od codziennego stresu, a św ieże powietrze i bliskość natury da zastrzyk energii pozwalający „naładować wewnętrzne baterie”. Energię będzie można także czerpać od m iłych ludzi – gospodarzy tej ziemi. P ięk ne w idoki cieszące oko będą zachęcały do dogłębnego odkrywania lokalnej przestrzeni. Bezpośredni kontakt z osobami ceniącymi i kultywującymi tradycyjne obrzędy i zwyczaje będzie stanowił doskonałą okazję do powrotu do korzeni. Bogactw o k uchni jest wielkim atutem Ziemi Kraśnickiej. W myśl zasady przez żołądek do serca przetwory z m alin oraz inne potrawy regionalne będą zachęcać prawdziwych miłośników dobrego jedzenia do częstych powrotów w te okolice.

Działania promocyjne mają budować wśród odbiorców jednoznaczne skojarzenia z obszarem LGD Ziemi Kraśnickiej. Dlatego komunikaty mają być konstruowane w oparciu o następujące 10 „słów kluczy”:

1.

Kuchnia

2.

Tradycja

3.

Odpoczynek

4.

Dobra atmosfera

5.

Świeżość

6.

Natura

7.

Energia

8.

Mili ludzie

9.

Piękne widoki

10. Maliny

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 62

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 9. Dekalog komunikacyjny LGD Ziemi Kraśnickiej.

Energia

Mili ludzie

Natura

Piękne widoki

Świeżość

Tradycja

Dobra atmosfera

Odpoczynek

Kuchnia

DEKALOG KOMUNIKACYJNY LGD ZIEMI KRAŚNICKIEJ

Maliny

Źródło: opracowanie własne PARR.

Te słowa tworzą DEKALOG ZIEMI KRAŚNICKIEJ. DEKALOG tworzy mocno powiązany ze sobą SYSTEM WARTOŚCI:

ODPOCZYNEK – dla rodzin (szczególnie z dziećmi) oraz świadomych i przedsiębiorczych ludzi szukających oderwania się od pracy. Aktywny wypoczynek wśród walorów przyrody ma stać się trendy. Weekendowy eko-wypoczynek ma stać się jedną z cech szczególnych Ziemi Kraśnickiej.

NATURA – kontakt z przyrodą, lasy, pagórki pomogą zapomnieć o codziennych problemach, czyste powietrze zrelaksuje i odświeży ciało i umysł.

TRADYCJA – kultywowanie tradycji, nieznanej na szerszą skalę poza danym miejscem, jest najlepszym sposobem na aktywizację lokalnej społeczności, ale także cieszy się coraz większym zainteresowaniem turystów, którzy szukają inspiracji jak kierować na co dzień swoim życiem. Kontakt z lokalną społecznością i jej dziedzictwem kulturowym może być drogowskazem dla nich jakimi wartościami i zasadami powinni kierować się w życiu.

SMAK – turystyka nie wiąże się tylko z przygodą i adrenaliną, coraz więcej osób szuka czegoś zupełnie przeciwnego. Ich oczekiwania to powolne smakowanie i delektowanie się, i nie dotyczy to tylko potraw, ale również przeżyć.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 63

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 10. System wartości działań promocyjnych.

smak

natura

SYSTEM WARTOŚCI

odpoczynek

tradycja

Źródło: opracowanie własne PARR.

3. OBSZARY PRIORYTETOWE Plan Marketingowy wyróżnia następujące obszary priorytetowe: Priorytet strategiczny. Rozwój przedsiębiorczości wśród mieszkańców – osoby zamieszkujące obszar LGD Ziemi Kraśnickiej powinny mieć poczucie dumy z możliwości mieszkania w tak interesującej okolicy. Bogata tradycja, piękne krajobrazy, nieskażone środowisko naturalne to cechy Ziemi Kraśnickiej, które mogą budzić „nutę zazdrości” wśród mieszkańców miast. W oparciu o dumę lokalną i świadomość zasobów obszaru należy budować chęć do rozwoju drobnej przedsiębiorczości.

Priorytet I (SMAK). Napoje i potrawy wytwarzane lokalnie, regionalnie – kuchnie lokalne stanowią niematerialny wyraz dziedzictwa poszczególnych regionów, a dzięki spożywaniu posiłków i napojów turyści mają okazję zasmakować – i to dosłownie! – w tym wszystkim, co w danej kulturze najlepsze.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 64

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Priorytet II (TRADYCJA). Dziedzictwo kulturowe i tradycja – jest to niezwykle istotny czynnik życia i działalności każdego człowieka. Składa się na nie dorobek materialny i duchowy poprzednich pokoleń, jak również dorobek naszych czasów. Kultura i tradycja stanowi też „kapitał”, który można wykorzystać do rozwoju gospodarczego obszaru LGD. Priorytet III (NATURA). Środowisko naturalne i wypoczynek – Ziemia Kraśnicka to piękna przyroda, atrakcyjne widoki, lasy i pagórki. Niewielka ingerencja człowieka w ten obszar jest jego ogromnym atutem. Wypoczywanie na łonie natury, walory krajobrazowe pozytywnie wpływają na zdrowy styl życia zarówno mieszkańców, jaki i turystów.

Priorytety I, II i II odpowiadają odpowiednio obszarom koncepcji promocji i misji – Smak (I) tradycyjnej (II) naturalności (III). Natomiast synergia w/w priorytetów ma przybliżać osiągnięcie priorytetu strategicznego w postaci zachęcenia mieszkańców Ziemi Kraśnickiej do większej aktywności gospodarczej, w szczególności w zakresie zakładania mikroprzedsiębiorstw..

Rozwój przedsiębiorczości wśród mieszkańców

Priorytet strategiczny

Rysunek 11. Obszary priorytetowe

Priorytet I (SMAK) Napoje i potrawy wytwarzane lokalnie, regionalnie

Priorytet II (TRADYCJA) Dziedzictwo kulturowe i tradycja

Priorytet III (NATURA) Środowisko naturalne i wypoczynek

Źródło: opracowanie własne PARR.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 65

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

4. CELE OPERACYJNE W ramach przyjętej koncepcji promocji obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej zdefiniowano następujące cele:

Cel strategiczny: 

Inicjowanie i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości społeczności lokalnej poprzez budowanie i wzmacnianie świadomości na temat tradycji, kultury i walorów Ziemi Kraśnickiej

7 celów operacyjnych: 1.

Wykreowanie terenu LGD Ziemi Kraśnickiej jako obszaru znanego z tradycyjnej kuchni regionalnej

2.

Rozwój mikroprzedsiębiorczości wśród społeczności lokalnej poprzez stworzenie z nalewek owocowych sieciowego produktu turystycznego

3.

Rewitalizacja i renowacja zabytków i zapewnienie warunków ochrony zasobów materialnych i niematerialnych dziedzictwa religijnego i historycznego

4.

Promocja i wspieranie inicjatyw, imprez i eventów związanych z pielęgnowaniem lokalnej tradycji i walorów Ziemi Kraśnickiej

5.

Kultywowanie i rozwijanie tradycji, lokalnego folkloru, rzemiosła, rękodzieła artystycznego oraz przedstawicieli ginących zawodów w oparciu o promocję postaw gospodarczych wśród mieszkańców Ziemi Kraśnickiej

6.

Edukacja ekologiczna i podnoszenie świadomości mieszkańców w zakresie ochrony środowiska naturalnego

7.

Promocja Ziemi Kraśnickiej w kontekście atutów turystycznych i wypoczynkowych oraz możliwości prowadzenia zdrowego stylu życia

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 66

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 12. Cel strategiczny i cele operacyjne Planu Marketingowego.

Inicjowanie i wspieranie rozwoju przedsiębiorczości społeczności lokalnej poprzez budowanie i wzmacnianie świadomości na temat tradycji, kultury i walorów Ziemi Kraśnickiej cel strategiczny [PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ]

Wykreowanie terenu LGD Ziemi Kraśnickiej jako obszaru znanego z tradycyjnej kuchni regionalnej

cel operacyjny [obszar: SMAK]

Rozwój mikroprzedsiębiorczości wśród społeczności lokalnej poprzez stworzenie z nalewek owocowych sieciowego produktu turystycznego cel operacyjny [obszar: SMAK]

Rewitalizacja i renowacja zabytków i zapewnienie warunków ochrony zasobów materialnych i niematerialnych dziedzictwa religijnego i historycznego cel operacyjny [obszar: TRADYCJA]

Promocja i wspieranie inicjatyw, imprez i eventów związanych z pielęgnowaniem lokalnej tradycji i walorów Ziemi Kraśnickiej cel operacyjny [obszar: TRADYCJA]

Edukacja ekologiczna i podnoszenie świadomości mieszkańców w zakresie ochrony środowiska naturalnego cel operacyjny [obszar: NATURA]

Promocja Ziemi Kraśnickiej w kontekście atutów turystycznych i wypoczynkowych oraz możliwości prowadzenia zdrowego stylu życia cel operacyjny [obszar: NATURA]

Kultywowanie i rozwijanie tradycji, lokalnego folkloru, rzemiosła, rękodzieła artystycznego oraz przedstawicieli ginących zawodów w oparciu o promocję postaw gospodarczych wśród mieszkańców Ziemi Kraśnickiej cel operacyjny [obszar: TRADYCJA] Źródło: opracowanie własne PARR.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 67

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 13. Cele operacyjne w ramach I priorytetu.

Priorytet I (SMAK) Napoje i potrawy wytwarzane lokalnie, regionalnie

Rozwój mikroprzedsiębiorczości wśród społeczności lokalnej poprzez stworzenie z nalewek owocowych sieciowego produktu turystycznego

Wykreowanie terenu LGD Ziemi Kraśnickiej jako obszaru znanego z tradycyjnej kuchni regionalnej

Źródło: opracowanie własne PARR.

Rysunek 14. Cele operacyjne w ramach II priorytetu.

Priorytet II (TRADYCJA) Dziedzictwo kulturowe i tradycja

Rewitalizacja i renowacja zabytków i zapewnienie warunków ochrony zasobów materialnych i niematerialnych dziedzictwa religijnego i historycznego

Promocja i wspieranie inicjatyw, imprez i eventów związanych z pielęgnowaniem lokalnej tradycji i walorów Ziemi Kraśnickie

Kultywowanie i rozwijanie tradycji, lokalnego folkloru, rzemiosła, rękodzieła artystycznego oraz przedstawicieli ginących zawodów w oparciu o promocję postaw gospodarczych wśród mieszkańców Ziemi Kraśnickiej

Źródło: opracowanie własne PARR.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 68

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Rysunek 15. Cele operacyjne w ramach III priorytetu.

Priorytet III (NATURA) Środowisko naturalne i wypoczynek

Edukacja ekologiczna i podnoszenie świadomości mieszkańców w zakresie ochrony środowiska naturalnego

Promocja Ziemi Kraśnickiej w kontekście atutów turystycznych i wypoczynkowych oraz możliwości prowadzenia zdrowego stylu życia

Źródło: opracowanie własne PARR.

5. GRUPY DOCELOWE (ODBIORCY) Jak stwierdza Jarosław Górski w publikacji „Marka miejsca – kapitał dobrego wizerunku” promocja miejsca jest czymś więcej, niż tylko tradycyjnie rozumianą komunikacją marketingową. Jej funkcjami pozostają co prawda informowanie, wywołanie zainteresowania ofertą konkretnej grupy odbiorców, następnie wzbudzenie pożądania i wreszcie nakłonienie do podjęcia decyzji zakupowej, inaczej jednak niż w marketingu produktów czy usług promocja miejsc służy jednocześnie realizacji wielu celów dla różnych grup docelowych. Celami promocji miejsc są zwiększenie ruchu turystycznego, pobudzenie inwestycji, ożywienie poczucia tożsamości lokalnej i poprawa poczucia jakości życia.

Przekaz należy skierować do 3 grup odbiorców:



mieszkańców obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej,



turystów,



przedsiębiorców turystycznych.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 69

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

MIESZKAŃCY Wśród tej grupy należy budować poczucie bycia Ambasadorami LGD Ziemi Kraśnickiej. Zadowolenie z faktu życia na tym obszarze, życzliwość i radość mieszkańców mają sprawiać, że będą przyjaźni i mili, co ma się stać „towarem eksportowym”. Oni też mają być głównymi beneficjentami nowotworzonego wizerunku, dzięki któremu zwiększy się ich szansa za zatrudnienie w sektorze turystycznym.

TURYŚCI Oferta turystyczna powinna być skierowana przede wszystkim do turystów-smakoszy i ekowypoczynkowych chcących uciec od zgiełku miasta i przybywających na Ziemię Kraśnicką zarówno w grupach zorganizowanych jak i indywidualnie. Bardzo istotni będą również turyści kulturowi zarówno w wymiarze religijnym kontemplujący swą duchowość na łonie natury, jaki i pasjonaci kuchni regionalnej i lekkich alkoholi, którzy pomiędzy zwiedzaniem będą się oddawali uciechom degustacji potraw Ziemi Kraśnickiej.

Rysunek 16. Strategiczne rynki produktowe a główne rynki docelowe odbiorców działań promocyjnych.

turysta – smakosz

ekowypoczynkowy

kuchnia regionalna

wypoczynek

nalewki owocowe

przyroda

zabytki (sakralne i historyczne)

kulturowy pasjonat

imprezy związane z tradycją zwyczaje lokalne i rzemiosło

kulturowy religijny

Źródło: opracowanie własne PARR.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 70

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Oferta grup docelowy turystów jest ściśle powiązana z koncepcją promocji. Należy przeprowadzić badania rynku zmierzające do zdefiniowania szczegółowych cech segmentu każdej z grup odbiorców. W chwili obecnej wobec braku takich danych nie jest możliwe określenie specyfiki poszczególnych segmentów grup docelowych.

PRZEDSIĘBIORCY TURYSTYCZNI Potencjał Ziemi Kraśnickiej stwarza realne szanse na rozwój przedsiębiorczości w sferze mikro- i małej przedsiębiorczości oraz na przyciągnięcie inwestorów "z zewnątrz" (głównie małej i średniej wielkości).

Ze względu na duże problemy z pracą na obszarze Ziemi Kraśnickiej niezwykle ważne jest wspieranie powstawiania nowych przedsiębiorstw.

Bardzo istotne będzie podjęcie działań zmierzających do inspirowania inwestorów komercyjnych do kreowania i rozwoju produktów turystycznych, w tym przede wszystkim bazy noclegowej, gastronomicznej oraz turystycznej. Stworzenie klimatycznej bazy noclegowej i gastronomicznej w oparciu o lokalną tradycję i historię, która będzie firmowana przez LGD Ziemi Kraśnickiej jest kluczowe z punktu widzenia budowania szerokiej i kilkudniowej oferty turystycznej.

Wśród odbiorców działań promocyjnych skojarzenia z Ziemią Kraśnicką mają ogniskować wokół Dekalogu:



kuchnia,



tradycja,



odpoczynek,



dobra atmosfera,



świeżość,



natura,



energia,



mili ludzie,



piękne widoki,



maliny.

Niezwykle ważne w tej kwestii jest precyzyjne i skuteczne docieranie do konkretnych grup odbiorców – targetowanie. Od skuteczność akcji informacyjnych i kierowanych przekazów w dużym stopniu będzie zależeć efektywność budowania skojarzeń z Marką Ziemi Kraśnickiej.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 71

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

CZĘŚĆ III. IMPLEMENTACJA PLANU MARKETINGOWEGO 1. PRIORYTETOWE DZIAŁANIA I ZALECENIE REALIZACYJNE Aby założenia strategiczne Planu Marketingowego Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej stały się faktem należy zaplanować priorytetowe działania, które będą budowały sieć właściwych skojarzeń i pożądany wizerunek obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej.

Działaniem, które przede wszystkim zmieni świadomość mieszkańców i pobudzi ich przedsiębiorczość, będzie stworzenie Marki Ziemi Kraśnickiej – chroniącej unikatowość i jednocześnie promującej artykuły spożywcze, bazę noclegową i gastronomiczną, a także kultywowanie tradycji dawnych zawodów.

Jak zauważa Izabella Byszewska w publikacji „Co to jest dziedzictwo kulinarne i dlaczego trzeba je chronić?” żywność regionalna i lokalna w Europie już wiele lat temu zdobyła sobie należne jej miejsce.

Produkty wytwarzane tradycyjnymi metodami bez użycia różnego rodzaju „polepszaczy”, według starych receptur pielęgnowanych przez regionalne i lokalne społeczności, uważane są nie tylko za produkty najzdrowsze i najsmaczniejsze, ale także nieodłączną część dziedzictwa kulturowego i historycznego regionu 26 . Takie właśnie są produkty spożywcze wytwarzane na obszarze Ziemi Kraśnickiej, konieczne jest tylko pokazanie ich „na zewnątrz”, uświadomienie mieszkańcom drzemiącego w tych produktach potencjału oraz pobudzenie do kreowania nowych, ale „starych przepisem” potraw i posiłków.

Marka Ziemi Kraśnickiej powinna skupiać pod swoim szyldem również przedstawicieli „ginących zawodów”. Przekazywane z pokolenia na pokolenie umiejętności wytwarzania przedmiotów użytkowych i artystycznych to przejaw materialnej i niematerialnej kultury ludowej tych obszarów, które należy wypromować. Przedmiotem zainteresowania turystów są nie tylko odchodzące w zapomnienie rękodzielnicze umiejętności, ale także związana z procesem wytwórczym obrzędowość 27.

Zadaniem LGD jest uświadomienie mieszkańcom Ziemi Kraśnickiej, że kultywowanie tradycji jest powodem do dumy i źródłem uznania. Dziedzictwo kulinarne i rzemieślnicze wesprze turystkę, wpłynie na rozwój lokalnego rynku pracy i przełoży się na uzyskanie profitów finansowych.

Marka Ziemi Kraśnickiej będzie sygnałem dla konsumentów i turystów, że dany produkt jest autentyczny, posiada gwarancję miejsca pochodzenia, historii i metody wytwarzania. Ma ona zmienić

26 I. Byszewska, Co to jest dziedzictwo kulinarne i dlaczego trzeba je chronić?, http://mazowieckie.ksow.pl/fileadmin/user_ upload/mazowieckie/pliki/FAOW_Produkty_lokalne.pdf 27 J. Kosmaczewska, Ginące zawody jako atrakcja turystyczna i pozarolnicze źródło zarobkowania mieszkańców obszarów wiejskich, [w:] A. Stasiak (red.): Turystyka i kultura – wspólnie zyskać! , Wyd. WSTH w Łodzi, Łódź 2009,, s. 61-73

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 72

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

produkty anonimowe w rozpoznawalne i kojarzone z obszarem Ziemi Kraśnickiej. Stworzenie wspólnej marki będzie szczególnie korzystne dla drobnych wytwórców i rzemieślników, którzy działają na obszarze LGD. Stowarzyszenie Lokalnej Grupy Działania Ziemi Kraśnickiej pomoże wytwórcom lokalnej żywności i przedstawicielom ginących zawodów” w obniżeniu kosztów działania będąc ich ambasadorem na targach i kiermaszach, a także opracowując materiały promocyjne w formie ulotek czy folderów oraz wspólny symbol graficzny marki, który będzie mógłby używany przez wytwórców na opakowaniach produktów, na tablicach informacyjnych i banerach na „Szlaku Ginących Zawodów”, przed lokalami małej gastronomii i miejscami noclegowymi.

Wojciech Goszczyński zauważa, że produkty tradycyjne, lokalne i ekologiczne zdobywają coraz większą popularność w krajach Unii Europejskiej. Poszukiwanie recepty na kryzys obszarów wiejskich i indywidualnego rolnictwa z jednej oraz rosnąca presja konsumentów poszukujących w zglobalizowanym świecie nowych doznań, smaków tożsamości otworzyły przestrzeń dla form produkcji żywności, wcześniej skazywanych na zapomnienie. Proces ten został wzmocniony przez ideę zrównoważonego rozwoju, która przebojem wdarła się do europejskiej polityki rozwoju obszarów wiejskich. W efekcie trudno sobie wyobrazić współczesne programy, projekty rozwoju wsi, które nie odwoływałyby się do funkcji i wartości generowanych przez rolnictwo. Sektor ten, przez wielu skazywany na marginalizację okazał się być kluczem do prawidłowego funkcjonowanie europejskiej wsi 28.

Z kolei badania ankietowe przeprowadzone przez M. Woźniaka i T. Cebulaka obrazują jakim zainteresowaniem cieszą się produkty turystyczne oparte o kultywowanie tradycyjnych technik wytwarzania takie jak „Szlak ginących zawodów”. Według badań przeprowadzonych na 365 osobach 77% respondentów zadeklarowało bardzo duże lub duże zainteresowanie możliwością zakupu rękodzieła artystycznego 29.

Markowe artykuły mogą tworzyć atrakcyjny wizerunek obszaru, na którym powstają, a tym samym wpływać na rozwój turystyki i mikroprzedsiębiorczości wśród mieszkańców. Rozwój produktów pod jedną marką zapewni pracę na danym obszarze i sprawi, że osoby tutaj mieszkające będą jeszcze bardziej identyfikować się z własną tradycją i kulturą.

Stworzenie Marki Ziemi Kraśnickiej przyczyni się do rozwoju turystyki smakowania, turystyki kulturowej i turystyki wiejskiej. Idea turystyki smakowania staje się w dobie globalizacji nie tylko coraz modniejsza, ale także coraz bardziej popularna. W jej obrębie możemy wyróżnić turystykę kulinarną (food tourism) oraz turystykę napojów (beverage tourism). W obydwu przypadkach motywem podjęcia podróży przez turystę powinna być chęć poznania i spróbowania lokalnie wytwarzanych wybranych wyrobów spożywczych 30. Turystyka kulturowa zaspokaja ciekawość turysty na temat miejsca docelowego – panujących tam zwyczajów oraz mieszających tam ludzi. Produkt

W. Goszczyński, Produkt lokalny w Unii Europejskiej: studium przypadków, http://mazowieckie.ksow.pl/fileadmin/user_ upload/mazowieckie/pliki/FAOW_Produkty_lokalne.pdf.

29 M.Woźniak, T.Cebulak, Lokalna oferta agroturystyczna odzwierciedleniem społecznego zainteresowania turystów, [w:] Sikorska-Wolak I. (red.): Turystyka w rozwoju obszarów wiejskich, Wyd. SGGW, Warszawa 2007.

30 J. Kosmaczewska, Kuchnia regionalna jako atrakcja turystyczna na przykładzie wybranych wiosek tematycznych, [w:] Z.J. Dolatowski, D. Kołożyń-Krajewska (red.): Rozwój turystyczny regionów a tradycyjna żywność, Polskie Towarzystwo Technologów Żywności i Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa 2009, s. 94-103.

28

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 73

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

turystyczny skonstruowany na bazie dziedzictwa kulturowego, dający możliwość uczestniczenia w warsztatach rękodzielniczych idealnie wpisuje się w potrzeby „nowego turysty” 31. Turystyka wiejska polega na przeciwstawieniu zanieczyszczonego środowiska miejskiego „sielankowemu” życiu na wsi.

Gospodarstwa niezajmujące się wytwarzaniem produktów spożywczych czy nieobjęte „Szlakiem ginących zawodów” powinny być zachęcane przez LGD do wyspecjalizowania się w innej ofercie turystycznej, przede wszystkim stworzeniu klimatycznej bazy noclegowej i gastronomicznej w oparciu o lokalną tradycję i historię, która również będzie opatrzona logo Ziemi Kraśnickiej.

Współczesny turysta pragnie by efekty jego wyjazdów były trwałe, wnosiły do jego życia coś nowego – doznania, wiedzę, umiejętności. Stąd też pomysł na tworzenie atrakcji łączących formy turystyki aktywnej i poznawczej. Doskonale w tej roli sprawdzają się questy 32, które są równocześnie rozrywką i edukacją. Odbywając wędrówki piesze, rowerowe czy konne turyści poznają tajemnice historii danego regionu, lokalne legendy i tradycje, podziwiają ciekawostki przyrodnicze i zabytki architektury sakralnej. Historia i tradycje Ziemi Kraśnickiej oraz łagodne ukształtowanie terenu są szansą, aby ten typ turystyki mógł być jej „sztandarowym” produktem. Turysta przyjeżdzający tutaj ma przede wszystkim wypocząć, cieszyć się spokojem, naturą, dobrą kuchnią – ma naładować swoje wewnętrzne baterie SM AK UJĄC TRADYCYJNEJ NATURALNOŚCI .

ZALECENIE: Ponieważ Markę Ziemi Kraśnickiej będzie tworzyć się od podstaw i będzie ona ukierunkowana na szeroko pojęty rozwój gospodarczy w pierwszym okresie rozwoju marki (lata 2013-2016) należy skupić się przede wszystkim na wprowadzeniu i utrwaleniu wizerunku marki wśród mieszkańców obszaru LGD i najbliższego otoczenia. W tym okresie chodzi przede wszystkim o właściwe używanie logo marki, skuteczne i częste komunikowanie słów kluczy oraz budowanie consensusu społecznego wobec wdrażanej strategii marki.

Po wprowadzeniu marki na „rynek” kolejnym etapem wdrażania Marki Ziemi Kraśnickiej w latach 2017-2019 będzie przejście do etapu wzmacniania atrakcyjności marki. Komunikowanie na zewnątrz wizerunku obszaru, który nie jest precyzyjnie utrwalony w świadomości mieszkańców jest działaniem, które może doprowadzić do zniweczenia trudu budowy nowej marki.

Kluczowe z punku widzenia skutecznej kreacji marki jest niezwłoczne opracowanie spójnego systemu identyfikacji wizualnej (SIW) budującego system tożsamości nowej marki. SIW to zestaw reguł oraz konsekwentnie zaprojektowanych wzorców, które w sumie mają budować pozytywne wyobrażenia o danym obszarze oraz utrwalać pożądane opinie wśród mieszkańców, turystów, inwestorów, odwiedzających, czy pracowników, tworząc konsekwentnie identyfikację wizualną obszaru i wyobrażenia o nim dokładnie takie, jak zostały zaplanowane.

J. Kosmaczewska, Ginące zawody jako atrakcja turystyczna i pozarolnicze źródło zarobkowania mieszkańców obszarów wiejskich, [w:] A. Stasiak (red.): Turystyka i kultura – wspólnie zyskać! , Wyd. WSTH w Łodzi, Łódź 2009, s. 61-73.

31

32 Metoda odkrywania dziedzictwa miejsca polegająca na tworzeniu nieoznakowanych szlaków, którymi można wędrować, kierując się informacjami zawartymi w wierszowanych wskazówkach. Źródło: Ekoturystyka i odkrywanie dziedzictwa. Zbiór dobrych praktyk , D. Zaręba (red.), Kraków 2008.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 74

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Oprócz w/w priorytetowych działań proponuje się następujące działania, w celu realizacji celów Planu Marketingowego Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej:

33



stworzenie markowych produktów turystycznych, opartych na kluczowym potencjale obszaru Ziemi Kraśnickiej – tradycyjnej żywności, zasobach środowiska naturalnego, tradycji i „ginących zawodach” (oparcie się o badania rynku określające cechy segmentów odbiorców produktów),



opracowanie i promocja kompleksowej oferty turystycznej obszaru LGD - aktywne włączenie się w prace nad promocją partnerów samorządowych, biznesowych i lokalnych NGO; przeprowadzenie 2 regionalnych kampanii promocyjnych



organizowanie szkoleń w ramach Uniwersytetu Ludowego Ziemi Kraśnickiej dotyczących tradycyjnej żywności, w ramach których przybliżana będzie charakterystyka produktów tradycyjnych i regionalnych oraz przyznawanych im oznaczeń krajowych i europejskich. Uczestnicy szkoleń będą mieli możliwość zapoznania się z podstawowymi wymaganiami higieniczno-sanitarnymi, weterynaryjnymi, normami i przepisami regulującymi wprowadzanie artykułów rolno-spożywczych do obrotu, zasadami wydawania świadectw jakości handlowej, a także założeniami i normami Kodeksu Żywnościowego FAO/WHO.



inspirowanie inwestorów komercyjnych do kreowania i rozwoju produktów turystycznych, w tym przede wszystkim bazy noclegowej, gastronomicznej oraz turystycznej,



oferowanie pomocy doradczej, szkoleń i warsztatów dla osób zainteresowanych prowadzeniem wiosek tematycznych skupionych wokół motywu tradycyjnej żywności i sposobów jej produkcji,



szkolenia i doradztwo w zakresie zakładania gospodarstw agroturystycznych opartych o lokalną tradycję i historię (ujęcie sieciowe, niekonkurencyjne 33) oraz rozwój obecnie już funkcjonujących,



Objęcie terenu LGD kompleksowym Systemem Informacji Turystycznej: „witacze”, duże mapy obszaru w każdej gminie wraz z zaznaczonymi atrakcjami turystycznymi, oznakowanie kierunkowe głównych atrakcji turystycznych oraz istotnych z punktu widzenia turysty elementów infrastruktury np. parkingów, ogólnodostępnych toalet, bankomatów itp.,



inicjowanie i wspieranie przywrócenie świetności zabytkom sakralnym obszaru,



poszerzanie wiedzy na temat tradycji i kultury Ziemi Kraśnickiej oraz biznesu i zasad marketingu wśród mieszkańców obszaru poprzez międzypokoleniowe uczenie się w Uniwersytecie Ludowym Ziemi Kraśnickiej,



organizowanie szkoleń mających na celu zachowanie tradycji tzw. ginących zawodów i tradycyjnych rzemiosł,



stworzenie i wdrożenie internetowego, ogólniedostępnego kalendarza markowych imprez turystycznych na terenie LGD,

Oferta gospodarstw agroturystycznych ma się uzupełniać, a nie być względem siebie konkurencyjna.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 75

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie



edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży w szkołach poprzez akacje, konkursy, gry i zabawy,



wspieranie produkcji żywności ekologicznej, przyjaznej dla środowiska,



ochrona zasobów tradycji, kultury materialnej i niematerialnej na terenie gminy LGD jako punktowych i sieciowych produktów turystycznych,



informowanie mieszkańców o dostępnych prowadzenie działalności gospodarczej,



organizacja szkoleń dotyczących możliwości wykorzystania środków unijnych na rozwój przedsiębiorczości,



wyznaczanie tras i szlaków dydaktycznych,



wytycznie tras i budowa ścieżek rowerowych,



wytycznie tras i budowa spacerowych ścieżek edukacyjnych,



stworzenie Internetowego Przewodnika Młodego Biznesmena zawierającego: Kalendarz przedsiębiorcy – informacje o terminach rozliczeń z US i ZUS; Możliwości uzyskania dofinansowania dla sektora MSP; Dotacje w ramach programu Leader i PROW dla przedsiębiorców; Poradniki (np. Jak założyć firmę? Jak komunikować się z klientami; Jak złożyć wniosek kredytowy; Jak wybrać strategię dla firmy itd.); Informacje o aktualnych szkoleniach,



organizacja corocznej Gali Przedsiębiorców, podczas, której LGD wręczałoby nagrody i promowało Przedsiębiorców Roku w różnych kategoriach (np. „Młody Lider, „Babski Biznes”, „Sponsor Roku, „Kreator Innowacyjności” itd.),



powołanie, organizacja i promowanie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości LGD (CWP), którego zadaniem będzie merytoryczne wsparcie osób, które myślą o założeniu własnej firmy w obszarach istotnych z punktu widzenia Planu Marketingowego,



prowadzenie stałych badań i analiz dotyczących wizerunku LGD Ziemi Kraśnickiej, potencjału turystycznego, postrzegania przez osoby „z zewnątrz” oraz inwestorów.

źródłach

pozyskiwania

środków

na

Bardzo istotne dla władz Stowarzyszenia LGD Ziemi Kraśnickiej powinno być, aby w proces wdrażania Planu zaangażowane były wszystkie gminy członkowskie, Starostwo Powiatowe i przedsiębiorcy turystyczni. Ważne byłoby również, aby wszystkie te podmioty utożsamiały się z zaproponowanymi celami, akceptowały je i wspólnie realizowały zapisy Planu. Od budowy consensusu instytucjonalnego i społecznego będzie bowiem w bardzo istotnym stopniu zależała skuteczność realizacji zamierzeń marketingowych.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 76

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

2. MATRYCA CZASOWA I FINANSOWA 2.1.

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA I BUDŻET DZIAŁAŃ

Głównymi źródłami finansowania Planu Marketingowego będą:

 środki własne LGD,  zewnętrzne środki publiczne – dostępne przede wszystkim w ramach programów finansowanych z Unii Europejskiej

 środki z sektora prywatnego, np. w ramach projektów partnerstwa publiczno-prywatnego lub też sponsoringu.

Rekomendowane jest również aplikowanie o środki zewnętrzne aby zwiększyć wydolność promocyjną LGD i skuteczniej oraz przede wszystkim szerzej realizować zaplanowane działania.

Przykładowe źródła zewnętrznego finansowania wybranych aspektów Planu Marketingowego:



Regionalny Program Operacyjny

       

Norweski Mechanizm Finansowy Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego Ekofundusz Szwajcarski Instrument Finansowy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Ministerstwo Edukacji Młodzież w działaniu Fundacje i grantodawcy.

Szacunkowy budżet wybranych planowanych do realizacji działań przedstawia się następująco.

Tabela 14.

L.p.

Zbiorcze zestawienie kosztów realizacji planowanych działań.

Działanie

Szacunkowy koszt [w PLN]

1.

opracowanie Strategii Kreacji Marki Ziemi Kraśnickiej

25.000

2.

opracowanie Systemu Identyfikacji Wizualnej Marki Ziemi Kraśnickiej

10.000

3.

wdrożenie SIW z połączeniu z kompleksowym Systemem Informacji Turystycznej

150.000

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 77

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie 4.

stworzenie markowych produktów turystycznych + badania rynku

15.000 + 20.000

5.

opracowanie i promocja kompleksowej oferty turystycznej obszaru LGD (2 kampanie regionalne)

80.000

6.

organizowanie szkoleń w ramach Uniwersytetu Ludowego Ziemi Kraśnickiej dotyczących tradycyjnej żywności

10.000

7.

inspirowanie inwestorów komercyjnych do kreowania i rozwoju produktów turystycznych (3 kampanie targetowane)

60.000

8.

oferowanie pomocy doradczej, szkoleń i warsztatów dla osób zainteresowanych prowadzeniem wiosek tematycznych skupionych wokół motywu tradycyjnej żywności i sposobów jej produkcji

20.000

9.

szkolenia i doradztwo w zakresie zakładania gospodarstw agroturystycznych opartych o lokalną tradycję i historię oraz rozwój obecnie już funkcjonujących

10.000

10.

inicjowanie i wspieranie przywrócenie świetności zabytkom sakralnym obszaru

działania JST

11.

poszerzanie wiedzy na temat tradycji i kultury Ziemi Kraśnickiej poprzez międzypokoleniowe uczenie się w Uniwersytecie Ludowym Ziemi Kraśnickiej

10.000

12.

organizowanie szkoleń mających na celu zachowanie tradycji tzw. ginących zawodów i tradycyjnych rzemiosł

10.000

13.

stworzenie i wdrożenie internetowego, ogólniedostępnego kalendarza markowych imprez turystycznych na terenie LGD

25.000

14.

edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży w szkołach poprzez akcje, konkursy, gry i zabawy

10.000

15.

wspieranie produkcji żywności ekologicznej, przyjaznej dla środowiska

10.000

16.

ochrona zasobów tradycji, kultury materialnej i niematerialnej na terenie gminy LGD jako punktowych i sieciowych produktów turystycznych

działania JST

17.

informowanie mieszkańców o dostępnych źródłach pozyskiwania środków na prowadzenie działalności gospodarczej

15.000

18.

organizacja szkoleń dotyczących możliwości wykorzystania środków unijnych na rozwój przedsiębiorczości

15.000

19.

wyznaczanie tras i szlaków dydaktycznych

działania JST

20.

wytycznie tras i budowa ścieżek rowerowych

działania JST

21.

wytycznie tras i budowa spacerowych ścieżek edukacyjnych

działania JST

22.

stworzenie Internetowego Przewodnika Młodego Biznesmena

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

15.000

 strona 78

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie 23.

organizacja corocznej Gali Przedsiębiorców

50.000

24.

powołanie, organizacja i promowanie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości LGD (CWP)

35.000

25.

prowadzenie stałych badań i analiz dotyczących wizerunku LGD Ziemi Kraśnickiej, potencjału turystycznego, postrzegania przez osoby „z zewnątrz” oraz inwestorów

70.000

Źródło: opracowanie własne.

Założone kwoty pozwolą na realizację i wykonanie działań na odpowiednim poziomie jakości.

Doświadczenie, wiarygodność i klasa specjalistów wykonujących wybrane usługi są niezwykle istotne z punktu widzenia osiągnięcia zamierzeń promocyjnych. W przypadku problemów budżetowych lepiej odłożyć wybrane zadanie na późnij niż zrealizować je zatrudniając gorszej klasy specjalistów. Jakość wykonania poszczególnych działań jest kluczowa z punktu widzenia budowania wiarygodność nowego wizerunku obszaru LGD.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 79

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

2.2.

L.p.

HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁAŃ

działanie

1.

opracowanie Strategii Kreacji Marki Ziemi Kraśnickiej

2.

opracowanie Systemu Identyfikacji Wizualnej Marki Ziemi Kraśnickiej

3.

wdrożenie SIW z połączeniu z kompleksowym Systemem Informacji Turystycznej

4.

stworzenie markowych produktów turystycznych + badania

5.

opracowanie i promocja kompleksowej oferty turystycznej obszaru LGD (2 kampanie regionalne)

6.

organizowanie szkoleń w ramach Uniwersytetu Ludowego Ziemi Kraśnickiej dotyczących tradycyjnej żywności

7.

inspirowanie inwestorów komercyjnych do kreowania i rozwoju produktów turystycznych (3 kampanie targetowane)

8.

oferowanie pomocy doradczej, szkoleń i warsztatów dla osób zainteresowanych prowadzeniem wiosek tematycznych skupionych wokół motywu tradycyjnej żywności i sposobów jej produkcji

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2018

 strona 80

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

L.p.

działanie

9.

szkolenia i doradztwo w zakresie zakładania gospodarstw agroturystycznych opartych o lokalną tradycję i historię oraz rozwój obecnie już funkcjonujących

10.

inicjowanie i wspieranie przywrócenie świetności zabytkom sakralnym obszaru

11.

poszerzanie wiedzy na temat tradycji i kultury Ziemi Kraśnickiej poprzez międzypokoleniowe uczenie się w Uniwersytecie Ludowym Ziemi Kraśnickiej

12.

organizowanie szkoleń mających na celu zachowanie tradycji tzw. ginących zawodów i tradycyjnych rzemiosł

13.

stworzenie i wdrożenie internetowego, ogólniedostępnego kalendarza markowych imprez turystycznych na terenie LGD

14.

edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży w szkołach poprzez akcje, konkursy, gry i zabawy

15.

wspieranie produkcji żywności ekologicznej, przyjaznej dla środowiska

16.

ochrona zasobów tradycji, kultury materialnej i niematerialnej na terenie gminy LGD jako punktowych i sieciowych produktów turystycznych

17.

informowanie mieszkańców o dostępnych źródłach pozyskiwania środków na prowadzenie działalności gospodarczej

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2018

 strona 81

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

L.p.

działanie

18.

organizacja szkoleń dotyczących możliwości wykorzystania środków unijnych na rozwój przedsiębiorczości

19.

wyznaczanie tras i szlaków dydaktycznych

20.

wytycznie tras i budowa ścieżek rowerowych

21.

wytycznie tras i budowa spacerowych ścieżek edukacyjnych

22.

stworzenie Internetowego Przewodnika Młodego Biznesmena

23.

organizacja corocznej Gali Przedsiębiorców

24.

powołanie, organizacja i promowanie Centrum Wspierania Przedsiębiorczości LGD (CWP)

25.

prowadzenie stałych badań i analiz dotyczących wizerunku LGD Ziemi Kraśnickiej, potencjału turystycznego, postrzegania przez osoby „z zewnątrz” oraz inwestorów

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2018

Źródło: opracowanie własne.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 82

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

3. MONITORING I EWALUACJA PLANU

M onitoring Monitoring to jeden z kluczowych elementów wdrażania Planu. Opiera się na systematycznym zbieraniu danych dotyczących realizacji założeń Planu Dane z monitoringu służą do oceny skuteczności i efektywności realizowanych zadań. Na podstawie analiz krzywej stanu obecnego od zakładanego formułowane są ewentualne wnioski dotyczące zmian w celach operacyjnych Planu lub zadaniach.

Cały proces monitoringu ma na celu zapewnienie efektywności wydatkowania środków na realizację Planu. Posiada również wartość antycypacyjną, polegającą na możliwości wczesnego wykrycia ewentualnych błędów i reagowania na nie, a także dostosowanie zapisów do zmieniających się uwarunkowań.

Podstawowymi elementami systemu monitoringu są:



instytucje zaangażowane w proces,



system sprawozdawczości,



zestaw wskaźników.

System instytucjonalny monitorowania Planu odbywać się będzie na trzech poziomach:



zmian sytuacji społeczno-gospodarczej,



realizacji celów operacyjnych na podstawie wskaźników liczbowych,



realizacji działań określonych w zapisach Planu.

Za monitorowanie Planu odpowiedzialna jest Lokalna Grupa Działania „Ziemi Kraśnickiej”. Zespół pracowników LGD będzie miał za zadanie dokonywanie bieżącej oceny postępu i skutków realizacji Planu. Będzie dokonywał tego głównie na podstawie ogólnodostępnych źródeł statystycznych.

W przypadku braku danych przewiduje się przeprowadzanie badań. Alternatywą dla monitorowania przez pracowników LGD jest zlecenie monitoringu podmiotowi zewnętrznemu (outsourcing).

Ocena realizacji Planu będzie dokonywana przez Radę LGD. Rada będzie oceniała postęp i skutki realizacji Planu w cyklu rocznym, na podstawie sprawozdań, składanych Radzie przez Zarząd. Rada ponadto będzie oceniała proces wdrażania działań pod koniec każdego roku, a raz na dwa lata, będzie dokonywała ewentualnych aktualizacji zapisów Planu w oparciu o ocenę jego realizacji.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 83

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Zasady m onitorow ania Monitorowanie, by stać się skutecznym narzędziem w procesie wdrażania Planu i charakteryzować się następującymi zasadami:

 

Wiarygodność – informacja musi być wiarygodna i musi opierać się na niepodważalnych danych. Niedokładne dane systemu monitorowania mogą spowodować podjęcie niewłaściwych działań korygujących.

Aktualność – informacje muszą być zbierane, przekazywane i oceniane w sposób ciągły, który umożliwia podjęcie na czas działań korygujących oraz stosownych korekt w momencie aktualizacji Planu.

Należy podkreślić znaczącą rolę lokalnych mediów w kontrolowaniu i pobudzaniu jednostek odpowiedzialnych za realizację Planu. Za ich pośrednictwem społeczność lokalna będzie uczestnikiem jego realizacji i wdrażania.

Ew aluacja Ewaluacja to obiektywna ocena projektu, programu lub polityki na wszystkich jego etapach, tj. planowania, realizacji i mierzenia rezultatów. Powinna ona dostarczyć rzetelnych i przydatnych informacji pozwalając wykorzystać zdobytą w ten sposób wiedzę w procesie decyzyjnym. Często dotyczy ona procesu określenia wartości lub ważności działania, polityki lub programu.

W ramach zarządzania Planem całościowa ewaluacja działań prowadzona będzie w układzie standardowym i składa się z trzech faz:

 Ewaluacja on-going (w trakcie, na bieżąco) na koniec każdego roku kalendarzowego – koncentrująca się na ocenie Planu lub jego znaczącej aktualizacji według kryterium odpowiedniości i skuteczności oraz kryterium wewnętrznej spójności i zgodności wizji i celów.

 Ewaluacja mid-term - realizowana jest mniej więcej w połowie wdrażania Planu. Poddaje

analizie osiągnięte na tym etapie produkty i rezultaty. Dokonuje pierwszej oceny jakości realizacji Planu i ocenia poczynione na etapie programowania założenia (cele, wskaźniki).

Pokazuje, w jaki sposób założenia przekładane są na działania i, w miejscu gdzie jest to konieczne, wskazuje de facto konieczność dokonania korekt. Przez porównanie z sytuacją początkową, pokazuje ewolucję kontekstu gospodarczego i społecznego oraz ocenia czy cele pozostają trafne. Może przyczynić się do pewnych modyfikacji realizacji interwencji oraz aktualizacji przyjętych założeń.

 Ewaluacja ex-post, po zakończeniu realizacji Planu – w zakresie podobnym do ewaluacji mid-term, poszerzonym o ocenę (przewidywanych) efektów długoterminowych związanych z osiągnięciem założonej wizji, misji oraz celów strategicznych.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 84

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

Ponadto prowadzone mogą być dodatkowe ewaluacje cząstkowe, odnoszące się do szczegółowych zagadnień, takich, jak na przykład poszczególne zasady realizacji Planu, czy grupy docelowe.

Rekomenduje się przeprowadzanie wszystkich typów ewaluacji z punktu widzenia oceny skuteczności działań i efektywności wydatkowania pieniędzy.

Ważną kwestią, która wywiera wpływ na każdą ewaluację jest wybór kryteriów. Komisja Europejska stosuje następujące kryteria: 1.

Odpowiedniość – odpowiedniość celów Planu w stosunku do problemów, jakie Plan miał rozwiązać.

2.

Przygotowanie Planu – logika i kompletność procesu planowania oraz wewnętrzna logika i spójność dokumentu.

3.

Efektywność – koszty, szybkość i efektywność zarządzania, przy wykorzystaniu, których wkład i działania zostały przekształcone w wyniki.

4.

Skuteczność – ocena wkładu osiągniętego dzięki wynikom w stosunku do osiągnięcia celów Planu, oraz tego, jaki wpływ miały założenia na osiągnięcia Planu.

5.

Wpływ – skutek, jaki wywiera Plan w szerszym środowisku oraz jej wkład w rozwój i podniesienie konkurencyjności.

6.

Trwałość – prawdopodobieństwo, że strumień korzyści wynikających z Planu będzie „płynął” nadal, szczególnie kontynuacja działań w ramach Planu i osiąganie wyników, ze szczególnym uwzględnieniem czynników rozwojowych wsparcia ze strony polityki, czynników ekonomicznych i finansowych, aspektów społeczno-kulturowych oraz zdolności instytucjonalnych.

Rekomenduje się kalendarzowego.

przeprowadzanie

ewaluacji

on-going

na

zakończenie

każdego

roku

Ewaluacja mid-term powinna być przeprowadzona przez podmiot zewnętrzny w 2016 roku w postaci badań opinii publicznej, definiując aktualny poziom osiągnięcia rezultatów.

Ewaluacja ex-post powinna być przeprowadzona przez podmiot zewnętrzny na koniec wdrażania Planu w 2019 roku w postaci badań opinii publicznej i określić w jakim stopniu zostały osiągnięte zaplanowane rezultaty.

Istotne z punktu widzenia wiarygodności i efektywności ewaluacji jest to, aby ewaluację mid-term i ex-post przeprowadzały podmioty zewnętrzne.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 85

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

P lanow ane rezultaty realizacji P lanu Skupienie się na zdefiniowanych kluczowych obszarach operacyjnych oraz realizacja działań ma przynieść następujące rezultaty do końca 2019 roku: Tabela 15.

L.p.

Wykaz wskaźników do oceny skuteczności realizacji Planu (ujęcie wariantowe).

rezultat

jednostka miary

wskaźnik wariant minimalny

wariant umiarkowany

wariant maksymalny

%

2

4

7

1.

zwiększenie liczby przedsiębiorców

2.

integracja społeczności lokalnej, budowa wspólnej tożsamości mieszkańców obszaru LGD consensus społeczny wokół nowej marki

ocena w skali 1-6

3,7

4,2

4,6

3.

integracja społeczności lokalnej, budowa wspólnej tożsamości mieszkańców obszaru LGD rozpoznawalność nowej marki

%

10

20

40

4.

rozpoznawalność wśród społeczności lokalnej cech wizerunkowych LGD Ziemi Kraśnickiej

%

7

12

20

5.

stworzenie nowych markowych produktów turystycznych

liczba

2

5

7

6.

wykreowanie stałych, cyklicznych imprez

liczba

3

7

10

7.

rozpoznawalność na obszarze LGD stałych, cyklicznych imprez masowych

%

5

15

30

8.

pozyskanie małych lub/i średnich inwestorów w branży turystycznej

liczba

0

1

3

9.

liczba osób zajmujących się ginącymi zawodami

liczba

3

7

10

10.

wykreowanie stałych produktów związanych z wypoczynkiem

liczba

1

2

4

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 86

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

11.

zwiększenie liczby noclegów na terenie powiatu

12.

%

2

4

7

liczba nowych gospodarstw agroturystycznych

liczba

1

2

5

13.

zorganizowane Gale Przedsiębiorców

liczba

5

6

7

13.

budowa rozpoznawalności marki Ziemi Kraśnickiej w skali województwa lubelskiego

%

2

4

7

14.

budowa pozytywnego wizerunku marki Ziemi Kraśnickiej w skali województwa lubelskiego

ocena w skali 1-6

3,7

4,0

4,4

Źródło: opracowanie własne.

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 87

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1.

Gminy wchodzące w skład LGD Ziemi Kraśnickiej. .................................................... 4

Rysunek 2.

Położenie LGD Ziemi Kraśnickiej na mapie administracyjnej. ..................................... 6

Rysunek 3.

Drogi krajowe w okolicy LGD Ziemi Kraśnickiej. ......................................................13

Rysunek 4.

Drogi wojewódzkie w Województwie Lubelskim ......................................................14

Rysunek 5.

Położenie najbliższych portów lotniczych względem LGD Ziemi Kraśnickiej. ..............17

Rysunek 6.

Szlaki piesze i rowerowe na terenie LGD Ziemi Kraśnickiej. ......................................37

Rysunek 7.

Klasyfikacja czynników wpływających na pozycję strategiczną w metodzie SWOT. ....58

Rysunek 8.

Koncepcja promocji obszaru Lokalnej Grupy Działania Ziemi Kraśnickiej. ..................61

Rysunek 9.

Dekalog komunikacyjny LGD Ziemi Kraśnickiej. .......................................................63

Rysunek 10.

System wartości działań promocyjnych. .................................................................64

Rysunek 11.

Obszary priorytetowe ............................................................................................65

Rysunek 12.

Cel strategiczny i cele operacyjne Planu Marketingowego. .......................................67

Rysunek 13.

Cele operacyjne w ramach I priorytetu. ..................................................................68

Rysunek 14.

Cele operacyjne w ramach II priorytetu..................................................................68

Rysunek 15.

Cele operacyjne w ramach III priorytetu. ...............................................................69

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 88

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

SPIS TABEL Tabela 1.

Gminy wchodzące w skład LGD Ziemi Kraśnickiej. ...................................................... 5

Tabela 2.

Rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu i pomniki przyrody w poszczególnych gminach należących do LGD Ziemi Kraśnickiej w 2011 r.............................................11

Tabela 3.

Pomniki przyrody występujące na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. .............................11

Tabela 4.

Rozkład jazdy pociągów przejeżdżających przez obszar LGD Ziemi Kraśnickiej – październik 2012 roku. ............................................................................................15

Tabela 5.

Struktura ludności na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w roku 2010 w podziale na podstawowe grupy wiekowe. ...................................................................................20

Tabela 6.

Stan zatrudnienia w jednostkach o liczbie pracujących pow. 9 osób na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011 w rozbiciu na płeć. ...................................23

Tabela 7.

Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 20022011 z uwzględnieniem struktury właścicielskiej. .......................................................25

Tabela 8.

Hotele na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. ................................................................29

Tabela 9.

Gospodarstwa agroturystyczne na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. ............................30

Tabela 10.

Baza gastronomiczna na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. ..........................................34

Tabela 11.

Lista produktów regionalnych i tradycyjnych. ............................................................35

Tabela 12.

Szlaki turystyczne na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej. ...............................................36

Tabela 13.

Analiza SWOT dla obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej. .....................................................59

Tabela 14.

Zbiorcze zestawienie kosztów realizacji planowanych działań. ....................................77

Tabela 15.

Wykaz wskaźników do oceny skuteczności realizacji Planu (ujęcie wariantowe). ..........86

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 89

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

SPIS WYKRESÓW Wykres 1.

Liczba ludności faktycznie zamieszkałej na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011............................................................................................................18

Wykres 2.

Przyrost naturalny na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011. ..............19

Wykres 3.

Saldo migracji wewnętrznych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011. .............................................................................................19

Wykres 4.

Procentowa struktura ludności w podziale na główne grupy wiekowe w roku 2010. ........................................................................................................20

Wykres 5.

Dynamika zmian liczby osób w głównych grupach wiekowych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2010. ............................................................21

Wykres 6.

Zatrudnienie w jednostkach o liczbie pracujących pow. 9 osób na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011. ............................................................22

Wykres 7.

Liczba bezrobotnych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2003-2011. ...........23

Wykres 8.

Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w latach 2002-2011. ............................................................25

Wykres 9.

Liczba podmiotów gospodarczych na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w roku 2011 wg klasyfikacji PKD 2007. ......................................................................................26

Wykres 10.

Struktura wykształcenia na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w 2002 roku. ................27

Wykres 11.

Struktura wykształcenia na obszarze LGD Ziemi Kraśnickiej w podziale na płeć w 2002 roku. ........................................................................................................28

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 90

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie

SPIS FOTOGRAFII Fotografia 1.

Rezerwat Przyrody Natalin ................................................................................... 8

Fotografia 2.

Rezerwat Marynopole .......................................................................................... 8

Fotografia 3.

Rezerwat Szczeckie Doły ...................................................................................... 9

Fotografia 4.

Wisła pod Zawichostem ......................................................................................10

Fotografia 5.

Stacja kolejowa w Wilkołazach. ...........................................................................16

Fotografia 6.

Przystanek kolejowy w Leśniczówce.....................................................................16

Fotografia 7.

Boisko wielofunkcyjne „Moje boisko – ORLIK 2012” w Trzydniku Dużym. ...............38

Fotografia 8.

Hala sportowa w Annopolu..................................................................................38

Fotografia 9.

Hala sportowa w Trzydniku Dużym. .....................................................................39

Fotografia 10.

Stajnia Rola. ......................................................................................................39

Fotografia 11.

Wyciąg narciarski na stok w Sulowie. ...................................................................40

Fotografia 12.

Zespół „Dzierzkowiacy”. ......................................................................................41

Fotografia 13.

Zespół „Kowalanki”. ............................................................................................42

Fotografia 14.

Zespół „Suchynianki”. .........................................................................................42

Fotografia 15.

Kapela Ludowa z Trzydnika Dużego. ....................................................................43

Fotografia 16.

Kościół parafialny w Annopolu. ............................................................................45

Fotografia 17.

Kościół w Blinowie. .............................................................................................46

Fotografia 18.

Kościół w Borowie. .............................................................................................47

Fotografia 19.

Kościół w Dzierzkowicach. ...................................................................................48

Fotografia 20.

Pałac Prażmowskich i Suchodolskich w Gościeradowie. .........................................49

Fotografia 21.

Pałac w Oblęcinie. ..............................................................................................50

Fotografia 22.

Kościół w Popkowicach. ......................................................................................51

Fotografia 23.

Kościół w Rzeczycy Ziemiańskiej. .........................................................................52

Fotografia 24.

Kościół w Stróży. ................................................................................................53

Fotografia 25.

Wnętrze Kościoła w Urzędowie. ...........................................................................54

Fotografia 26.

Kapliczka św. Otylii w Urzędowie. ........................................................................55

Fotografia 27.

Kościół w Wilkołazie. ..........................................................................................56

Fotografia 28.

Kościół w Zakrzówku. .........................................................................................57

Plan Marketingowy Rozwoju Obszaru LGD Ziemi Kraśnickiej

 strona 91