Raam en Deur editie 5-2015 by Plancommunicatie

design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgeving

jaargang 15, 2013

Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek

cover 5-2013.indd 1

14-10-13 15:15

SecuSan – de nieuwe standaard in hygiëne SecuSan is een speciaal oppervlak dat microbiële groei onmiddellijk en blijvend tegengaat. Het is volledig onderhoudsvrij en berekend op langdurig gebruik. De effectiviteit is bewezen in onafhankelijke laboratorium- en praktijktesten. SecuSan deuren raambeslag van HOPPE werkt zeer effectief door de snelle verspreiding van de antimicrobiële eigenschappen, en bieden hierdoor een extreem hoge mate van hygiënische zekerheid. Vragen omtrent „De goede greep.“ beantwoorden wij graag via het telefoonnummer +49 6428 932-124. HOPPE AG • Am Plausdorfer Tor 13 • D-35260 Stadtallendorf • Tel. +49 6428 932-0 • Fax +49 6428 932-220 • www.hoppe.com • info.de@hoppe.com

Raam en Deur-Edition 5_Anzeigen-NL2013_SecuSan.indd 1

10/1/2013 7:52:08 AM

VO O R WO O R D Voorwoord.indd 3

Meerwaarde, meer moeite? Inbraakwerend hangen sluitwerk en innovatief raambeslag. Dat zijn de twee aandachtspunten van deze editie van Raam en Deur. Over het eerste onderwerp valt veel te melden. Inbraakwerendheid is hot. Of je nu bouwt voor een individuele opdrachtgever. In woningbouw of in utiliteitsbouw. Of dat je als corporatie bestaande woningen beheert. Geboefte houd je graag buiten de deur. En dat kan met veilig hangen sluitwerk. Inbraakcijfers stijgen weer, maar PKVWbeveiligde bouw is minder vaak prooi van inbrekers. Wij gingen op pad met een PKVW-adviseur en lieten een ex-inbreker over zijn schouder meekijken. Houdt het advies uit de PKVW-handboeken het inbrekersgilde in de praktijk ook werkelijk buiten de deur of lachen de professionals om de keurmerkregels? Het artikel biedt een interessant inkijkje in de verschillen en de overeenkomsten tussen de theorie van de regelgeving en de praktijk van de inbrekerij. Goed om te weten is ook hoe een club als SKG het hangen sluitwerk test. Daar vertellen ze alles over in deze Raam en Deur. Wij vernamen dat nieuw meerpuntssluitingen vanwege de hogere deuren uit het jongste bouwbesluit moeten voldoen aan andere eisen dan sloten die al gecertificeerd zijn toen de deuren nog lager mochten zijn. SKG lost dat op met conformiteitsverklaringen op de oude sloten. Maar hoe de kwaliteit van die sloten zich nu precies verhoudt tot die van nieuwe sloten, weet ik eigenlijk nog steeds niet. Ook al bezwoer SKG aan onze redactie dat het goed geregeld is. En dan het thema van het innovatieve raambeslag. Op de jaarlijkse persconferentie van Roto zingt de topman steeds het vaste liedje uit zijn ervaring in de sanitairbranche. Daar vervangt geen enkele consument zijn kraan of zijn badkamer omdat de oude het niet meer doet. Maar

desi gn | tech niek | toep assi ng | prod uctn Vakb lad voor g ieuw s | rege evel open inge lgev ing n, beveilig ing, raam - en deur tech niek

wel omdat de nieuwe meer comfort biedt, modieu-

jaargang 15, 2

013

zer is, of energiezuiniger. En deze topman slaat daarmee een brug naar de raam- en deurindustrie. Ook in onze sector kan innovatie de drijvende kracht zijn achter het verkopen van meerwaarde. Maar dan moet je als bouwer, verwerker of opdrachtgever wel zelf die meerwaarde inzien en verkopen aan de consument. Want dat een innovatief raambeslag duurder is dan een standaard beslag, is geen drempel. Het is juist een schitterende kans om er meer aan te verdienen. Mits je de meerwaarde weet te verkopen. Ook al kost dat misschien iets meer moeite. Marc Nelissen Hoofdredactie Raam en Deur

cover 5-2013.

indd 1

14-10-13 15:15

raam en deur

5 / 2013

15-10-13 14:07

Raam en Deur

Inhoudsopgave Lemniscaat geeft ‘smoel’ aan oud schoolgebouw

Vakmagazine voor raam-, deuren geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.

De meest in het oogspringende

Redactie Robert Dingemans Tim van Dorsten Hans Fuchs Louis Jongeleen Ramona Kezer Marc Nelissen Rianne van der Voort Joop Wilschut

Uitgever Marc Nelissen

uitbreiding van een traditioneel schoolgebouw uit de jaren zestig van de vorige eeuw is de met natuursteen beklede lemniscaat. Dit 8-vormige

wiskundige oneindigheidssymbool komt in aanzicht tot uiting door de ronde bouwdelen aan de voorgevel en op het schoolplein aan de achterzijde. Esthetische ingrepen aan de bakstenen gevels en in het interieur geven het vernieuwde Marecollege een hedendaagse uitstraling.

Vormgeving Inpladi bv, Cuijk

Uitgave MIXpress BV Rosmalen

Redactie-adres Raam en Deur postbus 55, 5240 AB Rosmalen tel. 073.503.43.47 fax 073.503.81.53 e-mail: raamendeur@mixpress.nl

Abonnementen losse nummers E 12,50 jaarabonnement E 68 buitenland E 83 MIXpress BV (zie redactie-adres)

Hoe een voordeur een persoonlijk sieraad kan zijn De klant vraagt tegenwoordig steeds vaker om maatwerk. Ook bij de keuze van een voordeur. Deurenfabrikanten slagen er steeds beter in om te spelen op specifieke wensen van de klant. Maar hoever kun je daarin gaan? Sommige deurenleveranciers heel ver. Vier

Abonnementsvoorwaarden

Bijzonder beslag voor bijzondere ramen

check www.mixpress.nl/abo

Stopzetten abonnement Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

Ramen kunnen op verschillende manieren openen. Dat is soms afhankelijk van de vorm van het kozijn, maar ook in traditionele kozijnen is er een veelheid aan

Advertenties Molijn Sales Support, Edgar Molijn postbus 61, 5258 ZH Berlicum tel. 073.503.35.44 fax 073.503.11.95 raamendeur@molijnsalessupport.nl

Omslagfoto Marecollege, Leiden Reportage op pagina 10

Close-Up Advertorial

Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN 1389-6873

mogelijkheden. In veel gevallen kom je met

standaard beslag weg, vaak is het beslag aangepast op de beweging en specifiek daarvoor ontwikkeld. We doen een kleine greep uit de varianten.

Hoe drijven we inbrekers tot wanhoop? Op allerlei manieren proberen we inbraak tegen te gaan. Toch vertoont het aantal inbraken de afgelopen jaren een stijgende lijn. Daarom vraagt de zorg voor inbraakveiligheid om extra aandacht. Ook van de ramen-, deurenen gevelbranche en de sector hangen sluitwerk. Eén van de manieren om inbraakrisico’s te verkleinen is certificeren van inbraakwerende oplossingen. Raam & Deur zet een aantal belangrijke keurmerken op een rijtje.

5 / 2013

Inhoudsopgave.indd 4

voorbeelden van ’te gekke deuren’.

raam en deur 15-10-13 14:39

Certificeren in de praktijk

Postbox Certificeren van inbraakwerend hangen sluitwerk, hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk? Sector coördinator Veilige en Inbraakwerende producten Charles Wallert van SKG doet het hoe en waarom uit de doeken: “Een bedrijf haalt zich best het een en ander op de hals, als het een certificatietraject ingaat.”

28 r aa

u nt

u sk n pe a nty aarv enzij d ko s n e gio e f ti o le a e re l n c u e x de lc nl ng ca n E reft ta. eti t te ni m da e e e f l en a p ad au b casa e o ev m r l pg w. de le co own ve i o n w n n w et e n a n. Al ,d h t p a n s O e or ko n v l zie ijk 0). o do ek ijze ale .n 10 i n b gion 0 - 7 tpr data reg ge ich e a en 00 en d og rr tr as l g 7 i e e c n . e i e del H n w Me w et od n. de were ww a h se stc nu ien k n as op po u va raa braa . d t u aanp nd ( ua n n e i d st) rasde n ve la ku j i g n i r i n l e n e n va m ud ld ter hede W vo t Ge koste . erk rengt PKV bele m a e en w s t t a d b i b Oo u he stco rkz afkom e van e du slu laats o t of d lwe , p zen rd zie de p erk lfde geko n bij erste osten voo w In n e h e g n k ez rt va le an kt ge rig

om e) ag nt van o m is (en shu KV W P rk je we e rijt naar raag d. v e d itor rsn eilig deze t wo ls u ra p ev an nb r d o n be at e o w e wo bell ven e ta iti n nge g slu en aa g- j het is n a i h b an gen . is. n nv

als het gaat om inbraakwerend hangen de Stichting Veiligheid en Preventie houdt zijn adviezen tegen het licht. Hoe goed

houdt inbraakwerend hangen sluitwerk

inbrekers buiten de deur?

Wat kost het aan hangen sluitwerk (en montage) om deuren èn ramen van een doorsnee rijtjeshuis van een woningcorporatie van onbeveiligd naar PKVW-niveau te brengen? Het antwoord op deze vraag wordt in dit kostenartikel in tabellen beantwoord. In de nadere uiteenzetting is 3

0-1

-1 15

:22

aangegeven wat er als uitgangspunten gekozen is.

en raam deur

Hogere U-waarde, betere zta AGC Heerlen leverde voor het woongebouw Couperus in de Haagse woonwijk Ypen01

burg 7.500I vierkante meter isolatieglas, gevat in aluminium kozijnen van De Groot 5 /

en Visser. Het HR++ glas heeft een zeer k

tijk

n.i

te os

lage U-waarde van 1,0 en is voorzien RD

-5_

stu

it Slu

Deur in Deur uit

van een bijzondere afstandhouder. Voor een deel van het glas was een brandwe-

18 20

Innovatief raambeslag Productnieuws

Close Up 22

Roto

Inside 24 28

Sluitstuk PKVW: theorie vs praktijk Wat kost PKVW-beveiliging? Productnieuws

30 32 35

Siegenia-KFV

Uitzicht Speciaal glas voor Couperus Productnieuws

38 40

Luchtdicht 41

Productnieuws

Goed beslagen 43

Productnieuws

Vaktueel 45

Branchepagina’s 46 47 48

VKG VMRG NBvT

Buiten de Deur

rende test nodig.

Beurzen en evenementen

O p de Mat 50

Boeken, folders en catalogi

raam en deur Inhoudsopgave.indd 5

14 17

Raamwerk

Websites

lete ing n mp Co enwo s tus

Close Up

Van onbeveiligd naar PKVW-niveau

Naadloze aanbouw in lemniscaatvorm

Certificeringen uitgelicht Kijkje in de SKG-keuken

e sluitwerk. Ex-inbreker spo opsla van e h Op d ekeu eEvert dru entu Jansen . o. ran v tg and r ill

c ui ief e en, t nde ta teerd w risi s n( t uk o bes en et emon rk aa er st exclu tskos sz nst ni p .H e d ijn wplaa urloo n, wi ten dt ge luitw eeds z n e t s u u r s e st bo Het wo - en zijn ost ko te g . m, ek ec ijfs n han oste ar. D et raa osten bedr Dir ten k a h s rtk ene o n o De per p r of k t e t em u ns .15 os 45 ren de de len e n, alg alk e ni e eid e een n ia ria zie ang dh aan ater skost d ate t erv voor eren orzij vel ee m a v M .95 a e d 63 pl het ende aakw de vo terge .81 n en. uw 29 er br n ste van ch bo ram .63 ko an raakw de in et aa de a itzet or de c62 a n 4 g o u n m vo du tge Lo inb ni van en .61 rie .15 48 n e en d tijden n pro an ring nom k 45 e v u st 6 en rbete g ge etram ren .34 ne ngs 15 er 0.1 in uitz eu eri eriale 7 P ve n d o 2 n o n v r t .95 e e w l te tui n uit 63 ma Ur dri .81 sen ar nta 0 29 .34 tus n en n pa an va or de Aa 0.4 15 e e o en a e v g m , a e 7 el air itg zen eur .95 2.4 .61 ide 63 dra hterd n is u toprij 0 2x 19 48 aa 0.4 4 ac ru ge Dr .05 5.3 een kenin de b 1 86 2 3 m 5.0 van ere 2x .61 raa 48 enb en en 4 aai r n 0 3 j . .95 D zi 5 0.4 15 ed 63 , 1x ko 3.6 mh aam 9 aam 29 pe etr air tglas 3.5 z Ty x a t i r 0 1 45 U r t d vas 1 .34 0.4 deu me en 15 8.6 el r ag 4 o n a b j l m a a .95 zi Vo 6 am uw .40 63 Ko tzetra tst 1x ira 92 7.2 Bo ch 2 ui raa 26 .40 0 D rzi r g 5.7 l u e n 97 de 4 m, epi am Ov eldee et .41 5.3 .61 tra raa las rdi m x 2 1 i 8 e e v a 1 z 4 e V ra tg G zijn 3 Uit t d vas 3 Ko 6.3 me en 2.2 l 0 1x 18 .14 62 eve nd 0.4 zijn am aam 97 org etr Ko tzetra gro 27 z 4 t e r i Vo U ui an .86 5.3 eu g x 4 1 d e 1 n B am ko 9 .39 tra Bal 3.4 34 itze 0 1x 35 18 am tu 0.4 tra , glas me e r z u n t t e 2 zij ur Ui t d vas 9.2 Ko rde 1x 5 me en hte 2.7 zijn am Ac 96 x Ko tzetra ing 1 p m e a ui en ra t rdi r e e 1 z V eu .1 en Uit td 25 eur me vel ind jn m rge x Tu ozi etraa 13 hte K c z A e uit nd bel n ub gro ne td ane ure me n Beg De men j i z ra Ko uren t de me en zijn ko len e l Al aaide dr

Gevelarchitectuur

Extreme deuren als visitekaartje Productnieuws

n d Houdt het PKVW-certificaat inbrekers buiten de deur? g i l i werd in Nederland dik 91.000 ve au Inkeer2012ingebroken. PKVW-adviseur e Alfred Schoenmakers licht toe wat iv Politiekeurmerk Veilig Wonen adviseert

s Pa

n ma

Berichten uit de markt

5 / 2013

15-10-13 14:39

DucoTop 50 ‘ZR’ Onzichtbare plaatsing

0,07 Cwinst

0,06

Cwinst

CO C C system 2

glasaftrek

omfort system

system

FIX

is prachtig

Brandwerend

ronic

system

DucoTop 50 ‘ZR’ is een zelfregelend ventilatierooster dat snel en

min.

eenvoudig achter het buitenspouwblad kaneworden zodat lassic 0,26 aangebracht,

system

C het van buitenaf niet zichtbaar is. Ook is discrete plaatsing op het kozijn winst

rooster kan gedeeltelijk weggewerkt worden, waardoor het zich perfect in een woning integreert. Plaatsing is mogelijk op elk type kozijn en voor kozijndieptes tot 120 mm.

We inspire at www.duco.eu

HOME OF OXYGEN

mogelijk met een vlak aluminium buitenprofiel. De binnenkant van het

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

20110920_Top50_Timmerfabrikant.indd 3

28/01/13 17:24

Postbox Eerste energienotanul-woning gebouwd VolkerWessels Vastgoed heeft de eerste energienotanul-woningen opgeleverd. De woningen staan op de locatie Sterrenberg in Huis ter Heide. Er zijn 8 energienotanul-woningen gerealiseerd in 2 blokken van 4 woningen. Energienotanul is volgens VolkerWessels de nieuwe standaard in de bouwwereld. Door het realiseren van deze 8 energienotanul-woningen heeft VolkerWessels Vastgoed veel ervaring met het bouwen van dit concept.De 2 blokken verschillen technisch iets van elkaar. Eén blok van 4 woningen is uitgevoerd met een luchtwarmtepomp en het andere blok met 4 woningen maakt gebruik van warmte/koude opslag in de bodem. De prestaties van beide systemen worden gemeten zodat het energienotanul-concept nog verder kan worden verbeterd.

Online bestekservice Duco Duco Ventilation & Sun Control heeft onlangs haar online bestekservice gelanceerd. Op www.ducobestekservice.nl staan voortaan alle bestekteksten en zijn die naar eigen wens aan te passen. De bestekservice vertrekt vanuit de totaalconcepten die het bedrijf steeds centraal stelt: Duco at home, Duco at work & Duco at school. Zoals de namen aangeven, is er zowel voor woningen als woongebouwen, kantoorgebouwen en schoolgebouwen een oplossing op maat uitgewerkt. Om het de gebruiker gemakkelijk te maken, wordt er steeds vertrokken vanuit de keuze voor een welbepaald Vraaggestuurd Natuurlijk Ventilatiesysteem (VNV). Daarbij komen alle ventilatieroosters tevoorschijn die binnen deze systemen van toepassing zijn en kan de gebruiker zijn eigen bestek samenstellen. Ook specifieke toepassingen zoals hoogbouw of brandwerendheid kunnen geselecteerd worden. Zijn alle stappen doorlopen, kan het gepersonaliseerde bestek snel en eenvoudig in het bestekverwerkend programma ingeladen worden. De bestekservice is te vinden op www.ducobestekservice.nl.

Reimarkt renoveert duurzaam Reimarkt Enschede mag 40.000 woningen in Enschede op een duurzame manier renoveren. Dat is de uitkomst van een marktconsultatie in het kader van het traject MIO Duurzaamheid. Het traject is een samenwerking van de gemeente Enschede en de woningcorporaties De Woonplaats en Domijn, en moet leiden tot een nieuwe verduurzamingsaanpak. Reimarkt Enschede is volgens de partijen de eerste winkel waar huurders en particuliere eigenaren duurzaam wonen uit het schap kunnen kopen. Bij Reimarkt kunnen huurders en particuliere eigenaren de verduurzaming van hun woonhuis kopen als een regulier consumentenproduct. Reimarkt werkt als een retailformule: groot aanbod, eerlijke concurrentie, persoonlijk advies en heldere financiering. Dit laatste wordt geregeld in een nieuwe financiële constructie, waarbij de besparing van de toekomstige energiereductie terug gaat naar de leverancier. Winst voor de bewoner: een zuinig en comfortabel huis zonder extra kosten. Via de website kunnen bewoners een gratis duurzaamheidsadvies op maat aanvragen. De klant kan online en offline terecht voor persoonlijke begeleiding tijdens het aankooptraject.

raam en deur RD 2013-5_Postbox_3pag.indd 7

Paul Serafini naar SIS Paul Serafini GmbH & Co. heeft per mei dit jaar Sales in Style uit Beverwijk aangesteld als agent voor verkoop en verkoopondersteuning van haar product assortiment in de Nederlandse markt. Paul Serafini levert een modern assortiment accessoires voor de woningtoegang, waar hoge eisen worden gesteld aan design, functionaliteit en weerbestendigheid. Het bedrijf weet dat specifiek voor buitentoepassingen extreem hoge eisen dienen te worden gesteld aan de weerbaarheid tegen alle mogelijke weersinvloeden. Daarom heeft het ervoor gekozen om voor haar Exterior assortiment uitsluitend RVS in de kwaliteit AISI316 toe te passen, wat door zijn verhoogde gehalte molybdeen en nikkel een aanmerkelijk hogere weerstand geeft tegen vliegroest en put corrosie. Het assortiment bevat producten van verschillende weerbestendige materialen, zoals RVS AISI316, staal gecoat, staal verzinkt, glas en beton composiet.

Raambeugel Beste Oplossing Een beugel om ramen en balkondeuren te beveiligen tegen inbraak is gekozen tot Beste Oplossing van Nederland. De beugel is een idee van Patrick van Burgel uit Bunnik. Zijn ontwerp was één van de 1.800 ideeën die verzekeraar Interpolis ontving in het kader van De Beste Oplossing van Nederland. Voor deze wedstrijd werd mensen gevraagd ideeën te bedenken om onbezorgd te kunnen wonen of veilig op reis te kunnen gaan. Vanwege de “duurzaamheid, betaalbaarheid en schadereductie”, werd het idee van Van Burgel gekozen als winnaar. Daarmee won hij een bedrag van 5.000 euro. Interpolis zal hem ook helpen het product verder te o ntwikkelen en mogelijk op de markt te brengen.

5 / 2013

I 7

15-10-13 12:21

Postbox Vluchtluiken Noord-Zuidlijn

Europese regels CE-Markering

Na opdrachten voor parkeergarages en metrostations kreeg Storax onlangs opdracht voor het maken van vluchtluiken voor de Noord-Zuidlijn. De vluchtwegen van deze nieuwe metrolijn in Amsterdam worden over enkele maanden voorzien van Storax NES vluchtluiken. In totaal worden er 9 vluchtluiken op maat gemaakt en gemonteerd. Bij het ontwerp van de Noord-Zuidlijn is er veel aandacht besteed aan de brandveiligheid en vluchtveiligheid. Er is gekozen voor een “safe haven” veiligheidsstrategie. Deze strategie houdt in dat in geval van calamiteit de metro doorrijdt naar het eerstvolgende station (safe haven). In de metrostations zijn alle voorzieningen aanwezig om passagiers snel in veiligheid te brengen, door hen naar het straatniveau te begeleiden. Er is ook een oplossing wanneer de metro door omstandigheden niet bij een “safe haven” kan komen. In dat geval kunnen metropassagiers via vluchtwegen naar de naastgelegen tunnelbuis of naar de straat vluchten.

Met de invoering van de Europese Verordening Bouwproducten (CPR) is de CE-markering met bijbehorende prestatieverklaring per 1 juli 2013 in de Europese Unie verplicht voor bouwproducten waarvoor een hEN gepubliceerd is. De CE-markering moet ervoor zorgen dat producenten op eenzelfde manier communiceren over bepaalde producteigenschappen: de “essentiële eigenschappen”. Voor kozijnen betekent de nieuwe verordening niet veel nieuws, aldus Olaf van Panhuys, directeur van SKG. “Voor kozijnen is de CE-markering al sinds 2010 verplicht. Nieuw is dat duurzaamheid is toegevoegd aan de essentiële eigenschappen, dit is echter nog niet in de hEN voor ramen en deuren verwerkt. Daarnaast dient de fabrikant een prestatieverklaring voor zijn product op te stellen. Die prestatieverklaring houdt echter niet meer in dan dat de fabrikant nu een ander format moet gebruiken om over de producteigenschappen te communiceren. Als een fabrikant vóór 1 juli 2013 zijn zaakjes op orde had, verandert er voor hem feitelijk niets.” Het karakter van de CE-markering is niet veranderd, aldus Van Panhuys. “Het blijft een verklaring van de fabrikant.” De CE-markering verschilt daarin van het KOMO-keurmerk, dat als basis de beoordeling van een onafhankelijke derde heeft.

“ Nieuwe ramen helpen bij woningverkoop” Het vervangen van (dak)ramen kan de verkoopkans van woningen verbeteren en de verkoopprijs verhogen. Dat beweert althans Velux. Ramen zijn de ogen van een huis en hun onderhoudsstaat is één van de dingen waar een potentiële koper op let, zo vindt het bedrijf. Nieuwe ramen geven een grotere visuele indruk en zorgen voor meer daglicht, wat helpt bij het verkopen van een woning. Uit onderzoek van Woonkennis blijkt dat 80 procent van de potentiële huizenkopers bij hun keuze let op de hoeveelheid daglicht die een woning binnenkomt. Daarnaast zijn nieuwe (dak)ramen beter geïsoleerd, wat zorgt voor lagere energiekosten en een comfortabeler binnenklimaat. “Op dit moment kunnen huiseigenaren nog gebruikmaken van het verlaagde btw-tarief voor arbeidskosten bij het renoveren van woningen ouder dan twee jaar. Vanaf 1 maart 2014 zal het tarief weer opgetrokken worden van 6 naar 21 procent. Voor huiseigenaren is dan ook juist nu het moment om onderhoud aan hun woning te laten uitvoeren”, aldus Michel Kalis, commercieel directeur van Velux Nederland.

Van Vuuren en BPZ gaan samen Deurenproducent Van Vuuren Deuren in Grou en deuren cq hangen sluitwerkspecialist BPZ in Tynaarlo slaan de handen ineen. Beide partijen zijn actief in het leveren en monteren van deurconcepten in de Nederlandse bouwwereld. Van Vuuren Deuren is van oudsher een producent van deuren, specifiek voor de utiliteitsbouw. De organisatie heeft de laatste jaren een belangrijke groei in omzet en marktaandeel bewerkstelligd, zo laat zij weten. BPZ is gespecialiseerd in het turnkey leveren en monteren van deuren, kozijnen en hangen sluitwerk en is in die hoedanigheid marktleider in het noorden en oosten van Nederland. Met de bundeling van wederzijdse expertise is verdere optimalisering van de logistieke keten mogelijk, denken beide partijen. Hiermee wordt de dienstverlening aan de markt nog verder verbeterd. Door de samenvoeging ontstaat een organisatie met 100 medewerkers en een landelijke dekking.

I 5 / 2013

RD 2013-5_Postbox_3pag.indd 8

Nordag dakramen bij Stekelenburg Stekelenburg levert sinds mei 2013 Nordag dakramen. Het bedrijf zegt erg blij te zijn met dit nieuwe product, vanwege de hoge kwaliteit die Nordag levert. Zo houdt de buitenzonwering een teveel aan zonnewarmte en lastige insecten tegen, is het product kindvriendelijk en inbraakwerend, en treedt er wat Stekelenburg noemt een ‘dakkapel-effect’ op, waardoor er visueel contact met de buitenwereld optreedt. Ook heeft Nordag volgens Stekelenburg duurzaamheid hoog in het vaandel.

raam en deur 15-10-13 12:21

Postbox Veris en Stiho bundelen krachten

GND Garantiedeuren in het nieuw

De 29 aandeelhouders van Veris Bouwmaterialengroep (Bouwcenter) hebben ingestemd met de toetreding van Stiho. De samenwerking is gericht op de backofficeactiviteiten van Veris zoals inkoop, logistiek en centrale facturering. De 15 vestigingen van Stiho zullen hun naam in de markt houden en de bestaande 86 Imabo- en BouwCenter-vestigingen zullen vanaf 1 januari als Bouwcenter verdergaan. “Stiho is een club die binnen onze groep past. Een familiebedrijf met duidelijke toekomstvisie. En niet onbelangrijk voor de bestaande aandeelhouders is dat de komst van Stiho geen gevolgen heeft voor de ombouw van Imabo tot Bouwcenter en het omvangrijke ERP-project”, aldus Andries Baks van Veris. “In de markt zullen wij concurrenten van elkaar blijven. Maar door onze krachten en inkoopvolumes te bundelen, zijn wij uitstekend in staat concurrerend te zijn in de markt, daar waar de grote concerns momenteel een dominante positie hebben”, vult Pieter Pelt, directeur van De Stiho Groep, aan.

Kwaliteits- en garantie-instituut GND Garantie deuren heeft zich bestuurlijk losgemaakt van de branchevereniging voor de timmerindustrie (NBvT) om adequater op marktontwikkelingen in te kunnen spelen. Directeur Henk Breel van GND zegt: “De veranderende kwaliteitsregelgeving en vraag naar gegarandeerde prestaties willen we als deurspecialisten met een eigen marketingplan, brochurelijn en vernieuwde website vanaf november gezamenlijk breed in de markt zetten”. GND telt veertien fabrikanten van buiten- en binnendeuren die productinnovatie, betrouwbaarheid en gegarandeerde kwaliteit als kernwaarden voeren. Al 30 jaar leveren zij hun producten met een unieke gegarandeerde zekerheid. Sinds de oprichting in 1983 zijn meer dan 7 miljoen buitendeuren met GNDgarantie afgeleverd. Binnendeuren maken sinds 2011 deel uit van het assortiment. De aangesloten fabrikanten stimuleren elkaar bij innovatie en het ontwikkelen van gegarandeerde prestaties van zowel binnen- als buitendeuren. Zie ook: gnd.nl.

Lamikon LongLife in databank ISSO De kozijnsystemen Lamikon LongLife en LamikonLongLife++ Passief zijn opgenomen in de databank van ISSO. ISSO heeft de systemen opgenomen omdat het kozijnsysteem na berekening een lagere U-waarde heeft dan de forfaitaire U-waarde. De onafhankelijk vastgestelde U-waarde van het Lamikon LongLife kozijn is 1,49. De U-waarde van het Lamikon LongLife ++ Passiefkozijn is 0,79. ISSO legt in opdracht van de overheid de databank aan met op juistheid gecontroleerde kwaliteitsverklaringen van producten ten behoeve van de berekening van een EPA-rapport of een Energielabel. Ruud Verweij, directeur van Verweij Houttechniek uit Woerden en één van de ontwikkelaars en fabrikanten van Lamikon LongLife, verwoordt het als volgt: “Standaard hardhouten kozijnen met HR-glas 1,1 hebben een forfaitaire U-waarde van 1,70. Lamikon LongLife met HR-glas 1,1 heeft een U-waarde van 1,49, zoals aangegeven in de ISSO databank. In de totale berekening kan dit een labelsprong uitmaken. De U-waarden van Lamikon LongLife voldoen bovendien aan het huidige Bouwbesluit (U < 1,65). Dat geldt ook voor raam- en deurvervanging.”

Vetrotech Glass Academy succes De eerste editie van de Vetrotech Glass Academy is succesvol verlopen, zo laat het bedrijf weten. Met de Academy wil het bedrijf kennis delen omtrent de vele en snelle ontwikkelingen in de architectuur, bouwsector en regelgeving. Op 5 november staat de tweede editie gepland. Doelgroep zijn onder andere architecten, aannemers, brandweerorganisaties en overige veiligheids- en preventiediensten, gebouwbeheerders, bouwbedrijven, glasbedrijven en bedrijven in de raam-, deuren gevelbranche. De Glass Academies zijn in grote lijnen opgedeeld in drie modules: de huidige situatie omtrent brandveiligheid,een uitgebreide module over regelgevingen en een module over oplossingen. Ook op de agenda staat Security beglazing: kogelwerende, (in- en uit)braakwerende en explosiewerende beglazing. Gedurende de Glass Academy zullen deze soorten beglazing en de toepassingen ervan de revue passeren.

raam en deur RD 2013-5_Postbox_3pag.indd 9

Gesprek STABU en FBS De STABU-catalogus uitgave 2013-1 blijft voorlopig bestaan naast de juridisch juiste uitgave 2013-2. Dat is de uitkomst van een gesprek tussen STABU en de vereniging Fabrikanten Besteksservices (FBS) over de inwerkingtreding van de CPR, per juli dit jaar. Er zijn daar hevige discussies over ontstaan, met gevolgen voor de STABU-catalogus 2013-2, en de bouwbrede effecten hiervan. In het gesprek is begrip getoond voor de wederzijdse posities en dilemma’s. De FBS erkent dat STABU door het uitblijven van adequaat handelen van andere partijen gedwongen is alle BRL’en uit de catalogus te verwijderen. STABU is zich bewust van de noodzaak om op een eenduidige en heldere manier kwaliteit van het bouwwerk en het proces te kunnen borgen in contractstukken. STABU en de FBS hebben nu een oplossing gevonden om een werkbare situatie te creëren voor zowel de fabrikant als de gebruiker van de besteksdata. Deze is gevonden in het vooralsnog laten bestaan en ondersteunen van uitgave 2013-1 naast de juridisch juiste uitgave 2013-2.

5 / 2013

I 9

15-10-13 12:21

Gevelarchitectuur

Door Joop Wilschut

Nieuwe Marecollege Leiden

Lemniscaat geeft ‘smoel’ aan oud schoolgebouw De meest in het oogspringende uitbreiding van een traditioneel schoolgebouw uit de jaren zestig van de vorige eeuw is de met natuursteen beklede lemniscaat. Dit 8-vormige wiskundige oneindigheidssymbool komt in aanzicht tot uiting door de ronde bouwdelen aan de voorgevel en op het schoolplein aan de achterzijde. Esthetische ingrepen aan de bakstenen gevels en in het interieur geven het vernieuwde Marecollege een hedendaagse uitstraling.

Begin van dit schooljaar heeft het Marecollege de deuren op een nieuwe locatie geopend. Aan de Sumatrastraat in Leiden is een bestaande schoolgebouw omgebouwd tot het onderkomen van deze middelbare vrije school voor 450 leerlingen. In opdracht van de Stichting Vrijescholen Zuid West Nederland heeft het Rotterdamse bureau 24H architecture het ontwerp gemaakt. In eerste instantie zagen architect Boris Zeisser en zijn zakenpartner Maartje Lammers niet veel in de bestaande school. Het uiterlijk van het L-vormige gebouw met bakstenen gevels oogde vervallen. “Een typisch nukkig zesmin schooltje uit de vorige eeuw met een de achter-

Het deel van de lemniscaat aan de voorgevel met links daarvan de hoofdingang.

5 / 2013

RD 2013-5_Gevelarchitectuur_3pag.indd 10

zijde een vrijwel losstaand blokje, waarin de gymzaal geherbergd was”, aldus Zeisser. “Maar van binnen zag je de kwaliteit; hoge lokalen met grote ramen en binnenvallend licht ook in de gangen. Op grond daarvan besloten we aan de bestaande constructies niets te doen; het gebouw hoofdzakelijk een nieuwe identiteit te geven.”

Uitbreiding noodzakelijk Om het gebouw echter te laten voldoen aan de antroposofische leer van Rudolph Steiner waren er behalve de gangbare leslokalen ook lokalen voor dans en muziek, organisch koken, tekenen, schilderen

Plattegrond van het vernieuwde Marecollege waarop goed te zien is hoe de uitbreiding in het geheel is opgenomen.

raam en deur 15-10-13 13:55

Eén van de drie gevels rondom het schoolplein met links de nieuwe gevel van de uitbreiding op de korte vleugel en middenin de lemniscaat.

De achtergevel van het gehandhaafde deel van de oude school met de bladpatronen van houten profiellatten.

De nieuwe houten gevel van de uitbreiding/aanvulling bij de gymzaal. Ook hier zijn bladpatronen tegen de gevel gemaakt.

Links de uitbreiding van de voorgevel. Op termijn moet het kleurverschil in metselwerk beduidend minder worden.

en textielbewerking noodzakelijk. Aan een uitbreiding viel dus niet te ontkomen. De uitbreiding is mede bereikt door een gebouwdeel in de vorm van een lemniscaat, een 8-vormige wiskundige oneindigheidssymbool, aan het geheel toe te voegen. Via de hoofdingang kom je in het dynamische hart van de school terecht, waar de verkeerstromen bij elkaar komen. Aan weerszijde van de gebogen lijnen van de lemniscaat lopen twee trappen naar de eerste verdieping. In het voorste deel zit op de begane grond de kantine en daarboven op de verdieping drie lokalen en een tentoonstellingsruimte. Het achterste deel van de lemniscaat uitkomend op het binnenplein huisvest het muziek- en danslokaal. Verder is de L-vorm van de oude situatie van de school veranderd in een U-vorm door de voorgevel naast het noodtrappenhuis iets te verlengen met een extra lokaal en gelijktijdig de gymzaal volledig te koppelen aan het gebouw. Daarnaast zijn aan de andere, korte vleugel lokalen en algemene ruimten toegevoegd.

lemniscaatrondingen ook in het interieur te benadrukken, is de leisteenbekleding doorgezet tot op de wanden en het koepeldak binnen het gebouw. In beide delen van de lemniscaat zit een grote, getoogde glazen vliesgevelconstructie. Die van de voorgevel is volledig gesloten, maar die aan het schoolplein heeft twee openslaande deuren. In de uitbreiding van de voorgevel zitten drie horizontale lichtstroken in de vorm van licht voorover hellende kozijnen onder een iets uitstekende overkapping. Deze stroken zijn niet zo zeer bedoeld voor lichtinval, maar meer om contact met buiten te bewerkstelligen.

Contrasten De lemniscaat is ingepast in de noordwest hoek van de bestaande school, tussen de twee haaks op elkaar staande vleugels met lokalen. Het komt aan beide zijden, aan de voorgevel en aan de achterkant op het binnenterrein, als een rond bouwdeel uit de bestaande, vlakke gevels naar voren. Als een organische vorm met rondlopende gevels en koepelvormige daken. Om het contrast met de bestaande ‘lokalengevels’ van grote kozijnen met metselwerk extra te benadrukken is de lemniscaat volledig bekleed met natuursteen leien, overlopend van gevel naar dak. Om de

Bladpatronen Aan de bestaande gevels aan de straatzijde is niets noemenswaardigs gebeurd. De kozijnen inclusief isolerende beglazing en schuifraampjes zijn gehandhaafd en het metselwerk is opgeschoond. Wel zijn in de kozijnen van de lokalen roosters opgenomen, die onderdeel uitmaken van het ‘frisse school systeem’, dat in het gebouw is toegepast. Via deze roosters komt verse, zuurstofrijke buitenlucht in een plenum boven de nieuwe verlaagde, houten plafonds, die in de lokalen zijn aangebracht. Via perforaties zakt deze lucht tot in de lokalen en wordt via de deuren naar de gang toe afgezogen en afgevoerd. Behalve de roosters is ook een smalle strook betimmering van verticale houten delen nieuw aan de kozijnen. Deze betimmeringen zijn bedoeld om de plenumconstructie uit het zicht te werken. Verder is de afwerking van de dakrand aangepast; de trespa beplating is vervangen door een gelijksoortige houten betimmering, maar dan iets hoger.

raam en deur RD 2013-5_Gevelarchitectuur_3pag.indd 11

5 / 2013

I 11

15-10-13 13:55

Voorkom kerntrekken!

Nemef anti-kerntrekbeslag

• Massief aluminium veiligheidsbeslag voorzien van instelbare RVS kerntrekunit (kwaliteit 316) • SKG*** gecertificeerd en voldoet aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen • Toepassing binnen 3400- en 3500 serie • Naast anti-kerntrekbeslag biedt Nemef ook veiligheidscilinders met kerntrekbeveiliging aan, zoals de NF3 en NF4 cilinders

NF3

NF4

‘Politie waarschuwt voor kerntrekken’ Kerntrekken is een steeds vaker voorkomende inbraakmethode, waarbij de kern van de cilinder wordt verwijderd en er eenvoudig kan worden ingebroken. Ter voorkoming biedt Nemef voortaan veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging.

nemef.nl

ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

Gevelarchitectuur

Eén van de kozijnstroken in het buitenste deel van de lemniscaat. De kozijnen staan iets voorover en zijn overkapt met een leiendakje.

De grote puien in de lemniscaat zijn opgebouwd als vliesgevelconstructies van gelamineerde houten stijlen en regels.

Verschillende houtsoorten Alle hout aan de gevels is onbehandeld toegepast en moet/zal op den duur vergrijzen. Er zijn nogal wat verschillende houtsoorten gebruikt bij de uitbreiding/vernieuwing van het Marecollege. Voor de gevelbetimmering is dat lauro gamela en masaranduba. De nieuwe kozijnen zijn van (wel behandeld) sapupira. Bij de receptie is iroko en movingui gebruikt en voor sommige vloeren bamboe. De speciale vloer in het auditorium is van keroewing. De trappen en de bijzondere omtimmering daarvan zijn uitgevoerd in berkenhout. Van die houtsoort zijn ook de nieuwe plafondplaten, waarin een speciaal patroon is gefreesd naar een ontwerp van de architect. Beeld van een deel van de centrale hal met een van de met leien beklede wanden, de berkenhouten trap en een plafond met houten ornamentplaten.

Aan de schoolpleinzijde zijn wel de nodige vernieuwingen te zien. De nieuwe gevel van het gymzaal en aan de andere kant de uitbreiding van de korte lokalenvleugel met een voor- en een zijgevel zijn bekleed met verticale houten delen rondom nieuwe kozijnen. Ook de achterzijde van de gymzaal heeft een volledig houten bekleding gekregen. De bestaande gevels van de lange vleugel is ook hier volledig gehandhaafd en aangepakt als hiervoor omschreven. Maar bij deze gevels aan het schoolplein is nog iets extra gedaan. Met strips van geprofileerd hardhout zijn er motieven samengesteld, die door hun schaduwwerking de vormen van bladeren aannemen. De motieven zijn min of meer willekeurig tegen de gevel geplaatst; er is geen rekening gehouden met de plaats van de kozijnen en ze lopen daar soms voor langs. De bladpatronen hebben puur een esthetische functie en zijn niet bedoeld als zonwering, hoewel sommige dat toch enigszins doen.

Goed eindresultaat Hoewel de lemniscaatvorm opvallend aanwezig is, zowel buiten als binnen, komt de combinatie van bestaand en nieuw in het Marecollege nergens geforceerd over. Het gaat min of meer naadloos in elkaar over. Leerkrachten en leerlingen voelen zich ook prettig in het gebouw, aldus directeur Bart van Dam. En daarmee is precies bereikt wat de bedoeling was: een bestaand pand met een beperkt aantal ingrepen een nieuwe functie geven. Ook al gaat het hier om een school die weer een school is geworden

raam en deur RD 2013-5_Gevelarchitectuur_3pag.indd 13

Projectgegevens Opdrachtgever

: Stichting Vrijescholen Zuid West Nederland

Architect

: 24H architecture, Rotterdam

Constructeur

: IMd Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam

Projectmanagement : BBN, Houten Aannemer

: Van Driesten Bouw, Ede

Bouwperiode

: medio 2013 – juni 2013

5 / 2013

I 13

15-10-13 13:55

Deur in Deur uit

Door Louis Jongeleen

Maatwerk, het kan altijd nóg gekker

Het bovenlicht en de beide ossenogen in de deurpanelen voorziet hij van dubbel isolerend veiligheidsglas. Daarvoor moet hij de nieuwe roeden van het bovenlicht breder maken. De panelen van de enkelvoudige deur, met het uiterlijk van een dubbele deur, voert hij uit in gelamineerd Afrikaans Sipo, dat net zo duurzaam is als het oorspronkelijke eiken, maar minder zwaar. Een lastig punt is de noodzakelijke versmalling van de deurvleugel. Schrauwen: “De binnenmuur in de gang stond vijf centimeter te ver naar binnen. Om die muur en de deuropening in één lijn te krijgen hebben we de kozijnstijlen ietsje breder gemaakt. Daarvoor moesten we de deurvleugel opsmallen en tegelijk de oorspronkelijke verhoudingen van de deur zien te bewaren. Om zo de charme van toen te combineren met het comfort van nu.”

Imposant

Van toen en van nu Op een kruising in Antwerpen nam een olijke chauffeur de bocht wat te ruim. Hij reed zo een oud pand binnen. Er viel geen dode, maar wel lag er een neoclassicistische paneeldeur uit 1900 in duigen. De bewoners wisten al snel dat ze hun voordeur wilden laten reconstrueren. Een geschikte vakman was snel gevonden, want die hadden ze op tv gezien. Twee jaar geleden verscheen schrijnwerker* Jef Schrauwen in het tv-programma ‘Ambacht in de kijker’ als beste vakman. Atelier Schrauwen in het Belgische Loenhout is gespecialiseerd in het maken van exacte replica’s van historisch voordeuren. En die kunnen bovendien voldoen aan de hedendaagse technische eisen. Voor zaakvoerder Jef Schrauwen (32) – hij vertegenwoordigt de zesde generatie van het familiebedrijf - is een vermorzelde prachtdeur een uitdaging. Schrauwen: “Aan de hand van de brokstukken maak ik eerst een tekening in Autocad, met de originele maatvoering. Vervolgens bekijk ik hoe het gereconstrueerde origineel is aan te passen aan de eisen van vandaag.” *) een schrijnwerker is de vakman voor het fijne timmerwerk

I 5 / 2013

RD 2013-5_Didu_Extreme deuren_2pag.indd 14

Afstemmen op de wensen van de klant is tegenwoordig ook in de bouwwereld een voorwaarde voor een succesvolle bedrijfsvoering. ‘Designa Studio voor Architectuur & Interieur’ in Hilversum bijvoorbeeld, begint niet aan een bouwontwerp voor een particulier zonder een uitgebreide persoonlijke kennismaking. Architect- eigenaar, André de Vos vindt dat je een geslaagd ontwerp van een woning pas kan maken als je de opdrachtgever vrij goed kent. De Vos: “Ik wil merken wat iemand mooi en prettig vindt. Van welke sferen en materialen iemand houdt? Kijkt iemand graag tv in bed? Is er een kinderwens? Die persoonlijke dingen zijn belangrijk. Ze geven mij een beeld. Dan pas maak ik een eerste schetsontwerp dat ik aan mijn klant laat zien.” De Vos werkt aan de detaillering van een luxe nieuwbouw villa in Loosdrecht. Hij denkt na over een grensverleggende entreepartij. De Vos: “De opdrachtgever is een zakenman die geen geheim wil maken van zijn maatschappelijke succes. Hij wil dat de hoofdingang van zijn villa imposant is. Ik heb voor hem een voordeur ontworpen met een hoogte van 4,2 meter. Aan weerszijden van het dichte deurpaneel komen twee zijlichten. De constructie van het stalen kozijn zal nog een huzarenstukje worden voor de bouwer. Het kader mag niet al te fors tonen, maar moet wel stevig genoeg zijn voor zo’n ongewoon zware deur. We maken ook een sterkteberekening van de verankering van het

raam en deur 14-10-13 18:00

Deur in Deur uit kozijn in de gevelopening. Je wilt zo’n gewichtige deur wel soepel laten draaien. Verder zal een motorslot met meerpuntssluiting nodig zijn om de deur zonder veel moeite goed dicht te kunnen trekken. In verband met de windbelasting op de gevel kunnen we nog besluiten om de deur te voorzien van een volledig automatische bediening.”

zonder motief gezien op een deur van een hotel in New York. Nu ben ik aardig op de hoogte van de architectuur van New York en Miami van het begin van de twintigste eeuw. Ik heb er foto’s van in mijn eigen archief. Het motief van de zogeheten ‘frozen fountain’ maakt deel uit van die vormentaal. Dat werd de basis voor mijn snijwerk. “

Karakteristiek

De ziel Hij heeft een zeldzaam beroep. Ongewoon is ook de overgave waarmee ornamentensnijder Patrick Damiaens (47) uit het Vlaamse Maaseik zijn beroep uitoefent. Zeer precies en volgens specifieke wensen van zijn klanten, snijdt hij verfijnde decoraties en ornamenten voor exclusieve voordeuren. Bij de vervaardiging van landelijke, traditionele of klassieke deuren werkt hij nauw samen met schrijnwerkers. Maar echt persoonlijk wordt een deur pas als Damiaens er een houten ornament voor gaat maken, in passende stijl. Dat kan neo-gothiek zijn, Italiaanse barok of de verfijnde ‘Luikse stijl’ uit de achttiende eeuw, zijn specialiteit. Hij legt nu de laatste hand aan de voordeur van een rijtjeshuis uit 1935. De opdrachtgever, een hoge ambtenaar, wilde beslist dat zijn Art Decodeur - die door houtkrimp was scheefgetrokken - zou worden vervangen door een kopie met dezelfde afmetingen en in de oorspronkelijke houtsoort. Ook eiste hij hedendaagse profielen en isolerend glas in het bovenpaneel. Om met tocht en geluidoverlast af te rekenen. Voor het onderpaneel wilde hij een gesneden decoratie, liefst een symbool dat hoort bij de originele Art Deco-stijl. De schrijnwerker tekende de constructie uit. Daar had Damiaens dus geen werk aan. Dat in tegenstelling tot wat de ziel van de deur zou worden. Inspiratie voor het snijwerk haalde hij uit de vorm van het smeedijzeren rooster van de oude deur. Maar toen begon het pas voor Damiaens. “Mijn klant had ooit een bij-

In het begin van de vorige eeuw werden op verschillende plaatsen in Nederland tuinwijken en tuindorpen gebouwd. De laatste decennia komt er steeds meer waardering voor de kwaliteit van deze groene wijken met de karakteristieke architectuur en detaillering. Deze zomer startte een bouwconsortium met een grote onderhoudsbeurt van 252 woningen in Tuinstadwijk, in Leiden. Polytec Nederland BV uit Assen kreeg de opdracht om de voordeuren te maken voor de woningen die worden gerekend tot het beschermd stadgezicht. Van Schagen Architecten uit Rotterdam maakte een ontwerp van een deur dat recht deed aan het authentieke gevelbeeld. “Dat was een uitdaging”, zegt Polytec-directeur Ron Poelstra. Hij was zich bewust van de moeilijkheidsgraad van de opdracht omdat enkele fabrikanten van houten deuren er hun tanden al op stuk hadden gebeten. Poelstra: “Het model van deze deur confronteerde ons met de beperkingen van de vormvrijheid van kunststof. Aparte matrijzen laten maken voor dat ene doel viel buiten het budget. Na enig speurwerk vonden we een geschikt Retroprofiel . Dat materiaal wordt recht gelast, waardoor een constructie de uitstraling van hout krijgt. Een andere scherpe eis was de U-waarde van het deurpaneel. Maar dat kunnen we goed aan. Met de juiste isolatie konden we met onze constructie gemakkelijk de gewenste U-waarde halen. We hebben het authentieke patroon van de voordeur op een vleugeloverdekkend paneel gefreesd en het daarna op de deurvleugel gemonteerd.” Uiteindelijk was het de afwerking van de deur die volgens Poelstra de moeilijkste opgave bleek te zijn. “Een geloofwaardige kleurovergang maken tussen het donkere monumentengroen van het deurvlak en het oranje van het patroon. Dat was de uitdaging voor onze lakspuiters. Zij hebben dat fantastisch in de vingers gekregen.”

raam en deur RD 2013-5_Didu_Extreme deuren_2pag.indd 15

5 / 2013

I 15

14-10-13 18:00

Roto Patio PS Het standaardbeslag voor parallelschuiframen en –deuren tot 160 kg

NIEUW

Inbraakbeveiliging RC 2 ook in kierstand!

Met ons standaardbeslag voor parallelschuifelementen Roto Patio PS voor profielen van hout en kunststof kan men grote ramen en raamdeuren met verbazingwekkend weinig inspanning bedienen. Dit strookt met de trend naar steeds grotere raamoppervlakken – ook voor private woningen – en beantwoord

aan de huidige energie besparing- en thermische isolatie normen die zwaardere ramen met overeenkomstige beglazing eisen.

Graag verwelkomen we u op onze stand nr 1462

Raam- en deurtechnologie

Deur in Deur uit Isolerend design Een overheaddeur met sterk verbeterde isolatiewaarde is de jongste ontwikkeling van Alsta. De nieuwste bedrijfsdeuren zijn veilig, duurzaam en voorzien van een moderne microrilling, om ook het uiterlijk te verfraaien. Opvallend zijn de wijzigingen in de hoogte van de panelen en de optimale aansluiting tussen de panelen onderling. Tevens voldoen alle naden en kabels aan de hoogste kwaliteitseisen. De nieuwste Alsta overheaddeur is opgebouwd uit meerdere geïsoleerde of glazen secties. De geïsoleerde secties (TX42) zijn standaard verkrijgbaar in 9 RAL kleuren, optioneel worden ze in elke gewenste RAL kleur geleverd. Voor de glazen secties (AX42) zijn acrylaat- en hardglas verkrijgbaar. Alsta, Scherpenzeel, 033.277.61.00, www.alsta.nl

Optimale afdichting Met de jongste generatie valdorpels garandeert Deventer Profielen een optimale afdichting van alle deuren. Dit zorgt voor wind-, vocht-, rooken geluidsdichtheid. Tevens zijn er brandwerende valdorpels ontwikkeld. De nieuwe valdorpels zijn voorzien van een grote bedieningsknop, waardoor slijtage aan de hangzijde wordt voorkomen. Ook vindt een geleidelijke sluiting plaats, die in 1 vloeiende schaarbeweging wordt uitgevoerd. Tevens is er een oplossing om bij ongelijke vloeroppervlakten tot een optimale dichting te komen. Waar dit voorheen 8 mm was, bieden de valdorpels type DSM 1212 een overbrugging van 10 mm. Alle valdorpels zijn gemaakt van zeer hoogwaardige materialen en 200.000 cycli getest. Deventer Profielen, Breda, 076.541.69.00, www.deventer-profielen.nl

Glasassortiment Voor zijn balkondeuren biedt Weekamp Deuren nu een compleet glasassortiment uit voorraad. Het gaat om zowel standaard isolatieglas als veiligheidsisolatieglas. Beide opties passen bij de Weekamp balkondeuren, die ook uit voorraad geleverd worden. Het standaard glas is isolerend en biedt daardoor een hoog wooncomfort. Het veiligheidsisolatieglas voldoet aan de nieuwste NEN-norm voor letselschadeveiligheid én het meest recente Bouwbesluit voor inbraakwerendheid. Het veiligheidsglas is aan 1 zijde gehard en aan 1 zijde gelaagd. Bovendien is het glas extra isolerend. Door de hoge warmte-isolerende kwaliteiten van het Argon-gevulde HR glas is er veel minder energie nodig voor ruimteverwarming dan bij gewoon dubbel glas. Weekamp Deuren, Dedemsvaart, 0523.62.53.00, www.weekamp-deuren.nl

Modulaire schuifdeurautomaat Assa Abloy levert met de Besam SL500 een nieuwe, modulaire schuifdeurautomaat. Voortaan bepaalt de klant zelf de samenstelling van het schuifdeursysteem op basis van behoefte en budget. Ook na installatie is het systeem eenvoudig aan te passen. Eindeloze combinaties van comfort, veiligheid, beveiliging, duurzaamheid en design zijn mogelijk. Door zijn intelligente aandrijving past de Besam SL500 zich automatisch aan de hoeveelheid en het type personenverkeer aan. De automatische schuifdeur opent en sluit bovendien precies op tijd. Optioneel zijn onder meer de energiespaarstand, sluisfunctie en noodsluitfunctie. De robuuste, betrouwbare Besam SL500 stuurt moeiteloos zware deuren tot 400 kg aan. Assa Abloy Entrance Systems, Ede, 0318.69.89.77, www.assaabloyentrance.com

raam en deur RD 2013-5_DiDu pi_1pag.indd 17

5 / 2013

I 17

14-10-13 18:01

Raamwerk

Door Joop Wilschut

Bijzonder beslag voor bijzondere ramen

De meeste ramen zijn rechthoekig of vierkant en hebben bewegende delen die in een verticale stand naar binnen of buiten draaien of in een kiepstand te zetten zijn. Er zijn echter ook ramen die andere bewegingen kunnen of moeten maken. Ze vallen, tuimelen, taatsen, vouwen, swingen of zijn in een parallelstand te plaatsen met minimale openingen voor ventilatie. Al deze raambewegingen vragen om speciaal beslag, soms ook afhankelijk van het materiaal waarvan het bewegende kozijndeel gemaakt is.

Ronde ramen

Taatsramen Een taatsraam is een raam , waarbij de scharnieren of draaipunten aan de onder- en bovendorpel zijn bevestigd, vaak op circa 1/3 van de breedte van het raam en soms in het midden. Wanneer de scharnieren in de verticale stijlen zijn opgenomen, spreekt men niet meer over een taatsraam, maar over een tuimelraam. Het voordeel van taatsen tuimelramen is dat de uitslag of uitzwaai geringer is dan bij een traditioneel draaiend raam en dat je de beglazing aan beide zijden kunt wassen. Een ‘normaal’ taatsraam draait om vaste speunen, die zijn ingelaten in of bevestigd aan het kozijn- én het raamprofiel. Er zijn oplossingen voor houten, aluminium, kunststof en stalen kozijnen. De meeste taatsramen zijn handbediend met een kruk. Het sluitbeslag bestaat in veel gevallen uit een geïntegreerde meerpuntssluiting. Net als bij tuimelramen wisselt de wind- en waterdichting bij taatsramen van de

Bron: Ventana Deutschland

Bron: Van Campen Industries

Bij compleet ronde ramen zijn de bewegingsmogelijkheden welhaast gelijk aan traditionele ramen. Ventana Deutschland fabriceert ronde kunststof kozijnen met tuimelramen , valramen en draairamen en bij getoogde kozijnen naar binnen- en naar buiten draaiende, draaikiepen stolpramen. Afhankelijk van de beweging draait het raam om horizontaal of vertikaal geplaatste taatsen of scharnieren die optisch gelijk zijn aan ‘normale’ scharnieren, maar op een andere plaats zitten. Op de hartlijn, links, rechts of onderin. Ook het sluitbeslag is te vergelijken met dat van ‘normale’ kozijnen, maar dan zonder haakse hoeken. De sluiting kan een meerpuntssluiting zijn, die in het raamprofiel is opgenomen en waarvan de sluitnokken aangrijpen in kommen, ingelaten in het kozijnhout. De bediening kan met de hand gebeuren of motorisch. De wind- en waterdichtheid is vergelijkbaar met die van ‘normale’ kozijnen, hoewel de dichtingzijde, de profielen, bij tuimelof taatsramen van buiten naar binnen wisselt. Dit detail is zo uitgetest dat de meeste ronde ramen voldoen aan de gestelde eisen op dit gebied.

Van Campen Industries produceert ronde ramen in aluminium alleen als tuimelen taatsraam. Het beslag is te vergelijken met dat zoals hiervoor beschreven bij kunststof, maar is wel specifiek ontwikkeld en afgestemd op aluminium profielen. Er zijn ook valramen mogelijk maar dan uitsluitend in diameters tussen 800 en 1200 mm; dit omdat er maar één scharnier is toe te passen. Bij grotere diameters wordt het raam te zwaar en past het scharnier niet in de ronding van de profielen. Bevat het raam een vakverdeling dan kun je ook halve en kwart valramen maken en speelt de diameter geen rol meer. De ramen worden uitgevoerd met een handbediende kruk, die het espagnoletprofiel met meerdere sluitpunten inwerking zet. Voor de scharnieren worden taatsdozen toegepast. De wind- en waterdichting is uitstekend; bij testen zijn resultaten tot 1000 Pa behaald. Miedema Houtindustrie fabriceert in hout ronde kozijnen met alleen tuimelramen. Deze ramen zijn wel voorzien van een meerpuntssluiting en hebben voor een optimale wind- en watersluiting een dubbele dichting met rubberen profielen. Er zullen in de markt ongetwijfeld timmerfabrieken zijn die in hout ook andere uitvoeringen produceren, maar dat zal veelal specialistisch of projectwerk zijn

5 / 2013

RD 2013-5_Raamwerk_innovatief raambeslag_2pag.indd 18

Bron: Miedema Houtindustrie

Ramen kunnen op verschillende manieren openen. Dat is soms afhankelijk van de vorm van het kozijn, maar ook in traditionele kozijnen is er een veelheid aan mogelijkheden. In veel gevallen kom je met standaard beslag weg, vaak is het beslag aangepast op de beweging en specifiek daarvoor ontwikkeld. We doen een kleine greep uit de varianten.

raam en deur 15-10-13 13:28

Swingramen

Bron: J.P.M. Kok Handelsonderneming

Dit bedrijf levert ook het zogenaamde PN-swingbeslag, waarbij de mogelijkheid geboden wordt het draaiende deel bijna volledig om te klappen. Er zijn twee uitvoering: de sideswing, waarbij het raam om een verticale as draait en de topswing, waarbij het bewegende deel om een horizontale as is om te keren. Bij de eerste uitvoering bevat het beslag een geleiderail, waarin het taatspunt horizontaal van de ene kant van het kozijn naar de andere kant beweegt. Bij de topswing-versie gebeurt in wezen hetzelfde maar dan in verticale richting en houden twee schaarconstructies, één links en één rechts, het raam tijdens de beweging vast. Dit beslag komt van origine uit de Scandinavische landen en is in principe bedoeld voor houten kozijnen en ramen. Er zijn een aantal Duitse en Belgische leveranciers van kunststof en aluminium profielensystemen die een aparte profielserie hebben, waarin dit beslag past, maar het is beslist niet in elk in ons land bekende systeem te verwerken.

Parallel-ventilatie Bij kozijnen met het zogenaamde parallellüftungs-beslag is het raam in zijn geheel in een parallelstand te plaatsen, zodanig dat er een smalle rondomlopende spleet van enkele millimeters ontstaat. Het raam kan daardoor goed ventileren zonder dat de ruimte erachter sterk afkoelt of dat er serieus risico ontstaat op inbraak. Het bekendste systeem is het activPilot Comfort PADK systeem van Winkhaus, waarbij PADK staat voor Parallel Afstel Draai Kiepbeslag. De vleugel is met dit beslag namelijk ook normaal draaiend te openen of in een kiepstand te zetten.

De parallelstand wordt bereikt door een aantal schaarvoorzieningen die in het beslag zijn opgenomen en die door een bepaalde beweging van de bedieningskruk geactiveerd worden. Voor de rest is dit beslag hetzelfde als ‘normaal’ draai-kiepbeslag, zowel qua wind- en waterdichting als qua bediening. Het beslag is ontwikkeld voor toepassing in aluminium en kunststof kozijnen, maar is ook in hout te gebruiken. Projectmatig zijn er in ons land ook parallellüftungs-systemen ontwikkeld, waarbij structureel beglaasde delen van vliesgevelconstructies horizontaal parallel zijn te openen. Met name Wicona heeft hiervoor een systeem in het assortiment en het inmiddels failliete UniSpace heeft voor een aantal projecten zo’n methode ontwikkeld. Het systeem dat hierbij gebruikt wordt is evenwel veel zwaarder, omdat een bewegend deel van structurele beglazing veelal meer weegt dan een huistuin-en-keuken raam. In het kader van dit type hangen sluitwerk mag ook het PASK beslag van Schüco niet onvermeld blijven. Dit parallel-uitzet-schuif-kiep beslag wordt weliswaar voornamelijk toegepast bij schuif-kieppuien, maar het zet de beweegbare vleugel eerst volledig in een parallelstand (eventueel voor ventilatie) alvorens hem geheel weg te schuiven. Het beslag en de dichtingen zijn voor deze uitvoering speciaal ontwikkeld, maar zijn in grote lijnen te vergelijken met die van ‘normaal’ schuifkiepbeslag.

Vouwramen Aangezien we het binnen dit artikel uitsluitend hebben over het beslag en de dichtingen van niet alledaags bewegende raamconstructies stippen we de vouwende raampartijen van twee of meer vleugels die vertikaal zijn weg te schuiven alleen maar even aan. De technieken qua beslag en dichting zijn gelijk aan die van de veel vaker toegepaste vouwwanden van glazen deuren in serres of op balkons. Een constructie waarbij de raamdelen in verticale richting omhoog gevouwen worden, is een aantal jaren geleden door Euro-Deur speciaal ontwikkeld voor een project in Amsterdam Noord. (zie Raam en Deur nummer 5 van 2006) Voor de vleugels zijn standaard aluminium profielen gebruikt met een meervoudige rubberen dichting en meerpuntssluitingen. Alle aspecten zijn destijds in diverse varianten tot in detail getest. Het is een bijzondere en elegante wijze van openen, die gelijktijdig een buitenruimte en een luifel creëert en die om meerdere toepassingen vraagt.

raam en deur RD 2013-5_Raamwerk_innovatief raambeslag_2pag.indd 19

Bron: Euro-Deur

buitenzijde naar de binnenzijde. Dat kritische punt bij de taatsen of taatsscharnieren is uitvoerig onderzocht en daarvoor zijn adequate detailleringen ontwikkeld die met gemak voldoen aan de eisen van vandaag de dag. Een aparte uitvoering is het taatsraamscharnier waarbij het draaipunt middels een schaarconstructie tijdens het openen naar rechts verschuift. Deze oplossing is bestemd voor niet al te zware ramen en is als uitzet- en draairaam te gebruiken. Het bekendste voorbeeld van dit type beslag is de PN-serie voor taatsramen die in ons land op de markt wordt gebracht door J.P.M. Kok Handelsonderneming.

Bron: Wicona

Bron: Winkhaus

Bron: J.P.M. Kok Handelsonderneming

Raamwerk

5 / 2013

15-10-13 13:28

Raamwerk Energiezuinig en duurzaam

Lage U-waarde

De nieuwste Deceuninck Zendow neo Royal kozijnen voldoen, dankzij de unieke Linktrusion technologie, ruim aan de aangescherpte energie-eisen binnen het Bouwbesluit. Ramen, deuren en kozijnen dienen voor nieuwbouw voortaan te voldoen aan een U-waarde van 1,65 W/m²K in plaats van 2,2 W/m²K. Naast energiezuinig en duurzaam, zijn de Deceuninck Zendow neo Royal kozijnen bovenal ook aan de 4-zijden, ofwel rondom, integraal uni- of bicolour gecoat verkrijgbaar. Met de perfecte mix van ecologie, innovatie en design introduceert het 75-jarige Deceuninck nu ook haar kleurconcept Omniral, voor integraal rondom gekleurde kozijnen met een subliem esthetisch effect. Deceuninck, Hooglede-Gits (B), +32(0)51.239.272, www.deceuninck.be

K-vison Kozijnen is erin geslaagd een kozijnprofiel te ontwikkelen met een U-waarde van 0,93. Een topresultaat in een markt waar steeds meer gelet wordt op duurzaamheid, energiebesparing en comfort. De laagste Uframe-waardes, voor Nederlandse kunststofprofielsystemen, waren tot circa 1,2. Om de richtlijn van passief bouwen te halen (Uw 0.8) is echter een Uframe waarde van ca. 1,0 noodzakelijk. Met het aanbrengen van onder andere een vervanger voor staal en extra isolatie is een Uframe waarde van 0,93 vastgesteld door het Duitse Institut für Fenstertechnik in Rosenheim. Profine Nederland, Waardenburg, 0418.65.17.17, www.k-visionkozijnen.nl

Ventilatie geïntegreerd Lelijke muurroosters, ventilatiegaten in de gevel of roosters in het bovenraam behoren met het nieuwe SelektMovair+ kozijn tot het verleden. Het kozijn ventileert de ruimte door de holle onderdorpel. In de onderdorpel zijn verborgen ventilatieopeningen aangebracht. De dorpel wordt via een koppeling aangesloten op een wtw-ventilatieunit van ClimaRad. Deze unit zorgt voor de lucht aan- en afvoer door de dorpel. De glasvezelversterkte onderdorpel wordt in het kozijn verwerkt en gespoten in de kleur van het kozijn. Dit innovatieve kozijn maakt het gebruik van andere ventilatiesystemen in ramen en muren overbodig. Het geeft de architect een grotere ontwerpvrijheid. TimmerSelekt Groep, Noordwijk, 06.11.39.62.33, www.timmerselekt.nl

Half uur brandwerend Glasproducent AGC heeft in samenwerking met Aralco NVS een positief resultaat behaald bij Efectis Nederland BV, hét testinstituut op het gebied van brandveiligheid. Scenario: dubbelglas van AGC met 1 brandwerende ruit, met aan de bovenzijde glasrand een brandwerend ventilatierooster van Aralco, plaatsing in een standaard KVT kozijn, waarbij gebruik is gemaakt van overschilderbare kit. Doel was een brandveiligheidsklasse van EW30 te behalen en met 38 minuten is deze limiet ruimschoots gehaald. Deze uitkomst betekent dat wanneer aan brandveiligheid moet worden voldaan er in hetzelfde stramien geproduceerd kan worden als de niet brandwerende ramen. Gevolg: kostentechnische verbeteringen, efficiency in proces en productie, en minder zwaar construeren. AGC Flat Glass Nederland, 0344.67.97.09, www.yourglass.nl

I 5 / 2013

Raamwerk_pi.indd 20

Dagkant voor compleet isoleren Aanvullend op de elementen uit het W’all-inOne-systeem ontwikkelde Faay een oplossing voor de na-isolatie van dagkanten bij kozijnen. Deze prefab dagkanten sluiten naadloos aan op de andere elementen uit het assortiment. Door deze toevoeging worden koudebruggen effectief voorkomen en kunnen woningen in hun geheel zeer eenvoudig maar effectief worden geïsoleerd. De Prefab bijpassende dagkant maakt het W’all-in-Onesysteem compleet. Faay Vianen, Vianen, 0347.37.66.24, www.faay.nl

raam en deur 14-10-13 18:03

Raamwerk Renovatie-onderdorpel De Buva-IsoStone onderdorpel wordt al succesvol toegepast onder houten en kunststof kozijnen. De Buva-IsoStone onderdorpel biedt ook voor renovatieprojecten een doeltreffende oplossing. Wanneer bestaande onderdorpels en de onderzijden van kozijnstijlen in slechte staat verkeren, is een volledige kozijnvervanging te voorkomen met de Buva-IsoStone renovatieoplossing. Met een eenvoudige maar doeltreffende bevestigingstechniek wordt de verhoogde kunststof kozijnstijl (neut) inclusief de onderdorpel solide en waterdicht aan het kozijn bevestigd. De neut wordt per situatie en detaillering op maat gemaakt voor een perfecte aansluiting. Per zijde is de neut +2/-2 mm nastelbaar zodat per dorpel een totaal tolerantiebereik van 8 mm beschikbaar is. Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

Dakraam met meer comfort Het Velux Solar dakraam is het ultieme alles in één dakraam. Het dakraam zorgt voor meer wooncomfort, omdat hij op afstand te bedienen is en automatisch sluit bij de eerste regendruppels en hij is energiezuinig doordat hij door zonne-energie wordt aangestuurd. Ook het Velux Solar dakraam is nu beschikbaar in de witte uitvoering van de nieuwe generatie, waardoor het dakraam nog energieefficiënter is en door de standaard witte afwerking nog beter past in het Nederlandse interieur. Het intelligente raam wordt elektrisch aangestuurd via zonne-energie en sluit zich door de ingebouwde regensensor automatisch zodra de eerste regendruppels vallen. Info: Velux, De Meern, 030.66.29.679, www.velux.nl

Bespaar verwarmingskosten Uitstekende warmte-isolatie en absolute barrièrevrijheid maken de Eco Pass onderdorpel tot ideale upgrade voor de HS Portal en leveren overtuigende argumenten in termen van “Green building” en “Universal design”. De Eco Pass onderdorpel helpt uw klanten te besparen op verwarmingskosten. Want het unieke 10-kamer-profiel zorgt voor optimale isolatie-eigenschappen en uitstekende warmte-doorgangscoëfficiënten. Deze gaan veel verder dan de eisen van de regelgeving voor energiebesparing en minimaliseren het risico van condensvorming. De stevige, eendelige constructie biedt een verscheidenheid aan ontwerpmogelijkheden en optioneel toebehoren. Siegenia-Aubi, St. Denijs Westrem (B), +32(0)9281.13.12, www.siegenia-aubi.com

raam en deur Raamwerk_pi.indd 21

Stripfolie Na diverse tests, met onder andere een peesverpakking, is er nu een beproefde en succesvolle nieuwe verpakkingsmethode, namelijk de stripfolie. Hebo brengt aan de buitenzijde de verpakking aan op het kozijn, door middel van tape. Wanneer het metselwerk klaar is, is de verpakking simpel te verwijderen door de folie met de hand er af te trekken. Aan de binnenzijde voorziet Hebo de beglazing van een folie en zit er folie op de profielen. Voordelen zijn onder andere sneller werken/gemakkelijk te verwijderen, en de stucadoor hoeft aan de binnenkant niet eerst de folie weg te snijden. Hebo Kozijnen, Hengevelde, 0547.33.55.55, www.hebo.nl

Gepatenteerde gewichtheffer Winkhaus biedt een nieuwe oplossing waarmee vensters ondersteund worden bij het sluiten. Door de vrijwel universele inzetbaarheid en krachtige functie is deze oplossing volgens Winkhaus ideaal. Ook bij zware ramen is het product van Winkhaus geheel op zijn plek, vooraf ingebouwd of achteraf geplaatst. Door de kleine afmetingen kan de verwerker de producten gemakkelijk meenemen en plaatsen. Er zijn drie varianten voor kunststof kozijnen en twee voor houten kozijnen. F+W, Zeewolde, 036.522.77.44, www.winkhaus.nl

5 / 2013

I 21

14-10-13 18:03

Close Up

Meer veiligheid en comfort De schuifsystemen van Roto Patio zorgen voor meer veiligheid en comfort bij hoogwaardige schuifdeuren en –ramen. Alle varianten van het Patio-beslagsysteem zijn compatibel met het magnetische sluiten openingsbewakingssysteem Roto MVS (zie kader), dat altijd snel en eenvoudig in het beslag kan worden geïntegreerd.

Vanwege de huidige trend van royale deuren en ramen in woonhuizen beschikt Roto Frank over een compleet programma van beslagoplossingen voor allerlei soorten schuifdeuren en –ramen met profielen van hout, kunststof of aluminium. Dit programma Roto Patio beschikt over een brede reeks toepassingen die op de individuele wensen van de klanten inspelen. Zo kunnen niet alleen grote raamelementen eenvoudig worden geopend, maar kunnen planten en andere decoratieve voorwerpen voor het raam blijven staan als het wordt opengemaakt.

Zeven Inmiddels bestaat het Roto Patio-gamma uit zeven verschillende producten. Zo zijn het vouw/schuifbeslag Patio 6080 voor vouw/schuifdeuren en de kiep-schuifbeslagen Patio S en Patio Z voor kiep/schuiframen en -deuren optimaal geschikt voor houten profielen en voor profielen van aluminium of kunststof. Het hef-schuifsysteem Patio Life is geschikt voor houten en kunststof profielen van grote en zware schuifdeuren. De horizontale afdichtingselementen worden via de greep aangestuurd en sluiten ramen en deuren betrouwbaar af. Seriematig geïntegreerde beveiligingsvoorzieningen bieden een hoog veiligheidsniveau en zorgen voor effectieve bescherming tegen inbraakpogingen. Het vouw/schuifsysteem Patio 6080 voor vouw/schuifdeuren opent ruimtes op elegante en efficiënte wijze. Alle deurelementen worden ruimtebesparend gevouwen en handig opzij geschoven. Daarnaast is het enkelvoudig schuifsysteem Inline Sliding geschikt voor houten, kunststof en aluminium profielen.

raamelementen zich moeiteloos verplaatsen. Ook voor plaatsbesparende balkon- en terrasdeuren en -ramen geldt dit beslag als ideale oplossing. De nieuw ontwikkelde loopwagen met remveer en de nieuwe glijschaar met ingebouwde rem maken een handige en lichte bediening van grote parallelschuifelementen mogelijk.

Optimaal gebruik woonruimte De Patio Lift is bedoeld als het standaardbeslag voor grote hef/schuifdeuren van kunststof en aluminium om zware schuifelementen tot 300 kilo comfortabel te bedienen. Bij het openen van raamdeuren met parallelschuifelementen is weinig ruimte nodig, want de ramen draaien niet de woonruimte in. Daarnaast is met dit beslagsysteem grote balkondeuren met hoge raam gewichten comfortabel worden bediend. Alle onderdelen berusten op hoogwaardige technologie en zijn steeds ontworpen voor een lange levensduur.

Nieuw in Nederland Momenteel gaat de meeste aandacht uit naar de systemen Roto Patio PS en Roto Patio Lift, ze zijn immers nieuw in Nederland. De nieuwe Patio Lift is speciaal gemaakt voor grote hef/schuifdeuren van kunststof en uminium profielen met vleugelgewichten tot 300 kilo, terwijl het eerstgenoemde systeem geldt als standaardbeslag om met weinig inspanning parallelschuiframen en -deuren tot 160 kilo te bedienen. Beide voldoen aan de huidige energiebesparings- en thermische isolatienormen die zwaardere ramen met overeenkomstige beglazing eisen. Bij het openen van raamdeuren met parallelschuifelementen aan de hand van Patio PS worden ze niet gekiept, maar parallel verplaatst en eenvoudig opzij geschoven. Hierdoor laten zelfs grote en zware

I 5 / 2013

RD 2013-5_Close-Up_Roto_1pag.indd 22

Roto E-tec MVS Het magnetische sluiten openingsbewakingssysteem Roto E-tec MV is een individuele oplossing voor inbraak– en gevaarmeldingen, voor zowel nieuwbouw als de renovatie van bestaande ramen. Dit systeem bewaakt de openingstoestand van ramen. Zodra een magnetisch veld wordt onderbroken, bijvoorbeeld als het raam gewelddadig wordt geopend, stuurt het verborgen liggende contactelement een signaal naar de alarmcentrale. Deze activeert de alarminstallatie, wat de inbreker afschrikt.

raam en deur 14-10-13 18:06

DOM diamant geeft inbrekers geen kans!

TECTUS® Compleet verdekt liggend voor woonkamer en projectdeuren.

Voordelen Cilinder van gehard staal Kerntrekbeveiliging Inboorbeveiliging SKG*** keurmerk Uitstekend geschikt voor woningen en bedrijven VE ILIGHEI D, KWA LI T EI T, DO M .

www.dom-nederland.nl

VARIPRO onderdorpelsysteem voor kunststof en aluminium kozijnen

DTS®-VARIPRO-dorpels zijn speciaal ontwikkeld voor de kunststof en aluminium kozijn-industrie. Door stapeling van de profielen zijn VARIPRO-dorpels nagenoeg voor ieder profielmerk leverbaar of in overleg te ontwikkelen.

Aluminium kozijnen

Kunststof kozijnen

Alcoa Aliplast Profel Reynaers Sapa Schüco ...

Aluplast Brugmann Deceuninck Finstral Gealan K-Vision LB Profile

PolyProfiel Profel Rehau Schüco Veka Veratec Wymar/Profialis ...

NIEUWE MODELVARIANTEN • verhoogde en geoptimaliseerde belastingswaarden tot 300 kg • modelvarianten voor deuren met een eenzijdige bekleding tot 8 mm • comfortabele hoogte-instelling • uniforme uitgefreesde deuren kozijnuitsparingen

POLITIE KEURMERK

VEILIG WONEN

i n n o v a t i e v e

e n

d u u r z a m e

d o r p e l s y s t e m e n

Kreunen Kunststoffen BV T: 0573 - 438410 F: 0573 - 432609

RD_adv1_1.indt 1

Fon + 49 (0)5242 / 413- 0

simonswerk.nl

E: info@dts-dorpels.nl I: www.dts-dorpels.nl

15-10-13 15:12

WETEN WAT CORPORATIES WETEN? ABONNEER U OP CORPORATIEBOUW

CORPORATIE BOUW

bouw, renovatie en onderhoud voor alle corporaties

Havensteder en Ballast Nedam: Zes jaar continu samenwerken Buildsight en Koolraad: “Aanbesteden moet anders”

Smits en Staedion: Prestatiegericht samenwerken

Woonbron en WZsolutions Strijden tegen vandalisme

Keuken en corporatie: Een intieme tango

Corporaties en gemeente Samenwerking in Haarlem

Omgaan met asbest

Wonen in de brouwerij

Op pad voor onderhoud

Zonnestroom in Hoek van Holland

Blik op bewoner

CV-ketels: cijfers, advies en producten

Gerard Anderiesen, Stadgenoot:

Ditmer Salverda, OFW Woondiensten

Karin Priem, De Goede Woning:

“Wij zijn geen grijze muis”

“Niet renoveren, maar moderniseren”

“Wij bouwen nog. Conceptueel”

Op pad met de projectmanager

Leren van lean bouwen

Keukentraject ontzorgd

CORP BOUWORATIE

1e jaargang - nummer 2 - september 2012

1e jaargang - nummer 3 - oktober 2012

1e jaargang - nummer 1 - juni 2012

001 cover.indd 1

17-10-12 11:53

bouw, re

001 cover.indd 1

novatie

en onde

rhoud vo

or alle

Top-5 C e Rented ntraal Fonds ekking al s graadm eter Slopen of reno veren? Portiekw oningen passief gemaakt

19-09-12 10:58

corpor

aties

De HELM GT-serie

Voor glazen schuifdeuren tot 60 kg en tot 150 kg. Prijswinn

end Am

De HELM GT-serie voor glazen schuifdeuren biedt visueel aansprekende en kwalitatief hoogwaardig beslag voor verschillende toepassingen. De GT-serie met optioneel vaste beglazing is beschikbaar voor deurgewichten tot 60 kg. resp. 150 kg.

sterdam

Vince

Blik op

Langste

001 cov

er.indd

gebouw

“Asbe nt Deckers, Wonen Z stsane uid wat tre ring, ffen we aan?”

bewone r

van NL

1e jaarg

ang - nu

mmer 4

- novem

ber 2012

€ 25

12-11-

12 13:4 3

voor een halfjaar HELM GT-L 60

HELM GT-S 150

De optioneel leverbare, in de afdeklijst gemonteerde sluitingsdemper maakt een kostbare glasbewerking overbodig en vereenvoudigd de montage.

www.corporatiebouw.nl/ proefabo

WOELM-Nederland René Kos; tel.: +31 (0) 6 51421396 www.woelm.de r.kos@woelm.de

Anzeige_halbseitig_NL_4c_GT_Beschlaege-05-2013_1.indd 1

RD_adv1_1.indt 1

14.05.2013 11:00:53

15-10-13 15:43

Inside

Door Louis Jongeleen

Zonder certificeren geen effectieve zorg voor inbraakveiligheid

Hoe drijven we inbrekers tot wanhoop? Op allerlei manieren proberen we inbraak tegen te gaan. Toch vertoont het aantal inbraken de afgelopen jaren een stijgende lijn. Daarom vraagt de zorg voor inbraakveiligheid om extra aandacht. Ook van de ramen-, deurenen gevelbranche en de sector hangen sluitwerk. Eén van de manieren om inbraakrisico’s te verkleinen is certificeren van inbraakwerende oplossingen. Raam & Deur zet een aantal belangrijke keurmerken op een rijtje.

KOMO attest merk

verkregen niveau’ van toepassing, dat wil zeggen: het aangetroffen kwaliteitsniveau bij een bouwwerk dat volgens de regels gebouwd is. Dan ligt de inbraakwerendheid bij woningen gebouwd voor 2000 dus (bijna) altijd lager dan weerstandsklasse 2. (www.rijksoverheid.nl/ bouwregelgeving).

SKG, SHR/SKH en KOMO Er bestaan heel wat manieren om in te breken. En ook allerlei methoden om het inbrekers zo lastig mogelijk maken om binnen te dringen. De indringer moet liefst zo lang mogelijk bezig zijn, voordat hij zich toegang kan verschaffen. Dat schrikt ongewenst geveltoerisme af en vergroot de pakkans. Daarom moeten openingen in de gebouwschil aan inbraakwerendheidseisen voldoen, ongeacht het materiaal waarvan de constructie is vervaardigd. Met bouwkundige, organisatorische en installatietechnische maatregelen kunnen we inbrekers ontmoedigen. Daarvoor is nodig dat inbraakwerende hardware, software en professionele maatregelen betrouwbaar en controleerbaar zijn. Om inbraak te voorkomen kunnen we maar beter doen wat werkt, met spullen die deugen.

Bouwbesluit

Het verminderen van inbraakrisico’s is sinds 1999 een wettelijke eis. In het huidige Bouwbesluit 2012 (art. 2. 130) staat dat van een te bouwen woning de deuren, ramen, kozijnen en daarmee gelijk te stellen constructieonderdelen een inbraakwerendheid moeten hebben van minimaal weerstandklasse 2 (volgens NEN 5096 en gewijzigd in de NEN 1627). Dat geldt dan alleen voor het bereikbare deel (te bepalen volgens NEN 5087) van een gevel of van een inwendige scheidingsconstructie. Met andere woorden: zijn de inbraakwerende maatregelen ontoereikend, handelt de bouwer van een woning tegen wet. Bovendien wijst de wetgever de normen aan waaraan de inbraakwerendheid van gevelelementen dient te voldoen. Bij weerstandsklasse 2 is de inbraakvertraging gesteld op drie minuten contacttijd. Deze nieuwbouweisen gelden niet bij een verbouwing (op enkele uitzonderingen na). Daarbij is het zogenoemde ‘rechtens

RD5_2013_Inside_Certificering_2pag.indd 25

raam en deur

Om vast te stellen of inbraakwerende producten ook werkelijk aan de gestelde eisen voldoen, hebben we de SKG (Stichting Kwaliteit Gevelbouw: www.skg.nl). Al ruim dertig jaar is SKG de aangewezen certificatie-instelling voor geveleleKOMO product- of procescertificaat merk menten. SKG is destijds opgericht door de industrie zelf om de prestaties en de veiligheid van de producten voor daken en gevels te waarborgen. SKG beproeft en certificeert onder andere de inbraakwerendheid van gevelelementen die van metaal en van kunststof zijn vervaardigd en van hangen sluitwerk. Voor het testen van inbraakwerende prestaties van houten gevelelementen bestaat een aparte instantie, de SHR (Stichting Hout Research: www.shr.nl). De beproevingen van de SHR zijn de basis voor een certificaat dat de SKH (Stichting Keuringsbureau Hout: www.skh. org) afgeeft. SKG is ook licentiehouder van het bekende KOMOkeurmerk (www.komo.nl). Na goedkeuring van SKG of SKH krijgt een product een KOMOattest (een eenmalige beoordeling die o.a. de mate van inbraakwerendheid van het product aangeeft) of een KOMO-attest-metproductcertificaat. Dat laatste geeft aan dat ook de productie gecontroleerd wordt of dat een product in de praktijk voldoet aan de opgegeven productspecificaties. SKG test en certificeert ook hangen sluitwerk. Met inbrekersgereedschap gaan de SKGlaboranten elementen te lijf. Beproevingen volgens BRL 3104 wijzen uit in welke mate het hangen sluitwerk bestand is tegen inbraak en of het voldoet aan de norm (NEN 5089) voor sterkte en duurzaamheid. Hoe inbraakwerend het geteste hangen sluitwerk uiteindelijk blijkt te zijn, wordt uitgedrukt met een sterrensysteem. SKG is ook beheerder van dit ‘sterrenmerk’. Omdat hang-en sluitwerk ook hoort bij de componenten van metalen en kunststof gevelelementen keurt SKG hangen sluitwerk ook in dat verband. Niet

5 / 2013

15-10-13 16:19

Inside

CCV en PKVW Het Politiekeurmerk Veilig Wonen begon in 1994 als een experiment van de Politie Hollands Midden om door preventieve maatregelen het aantal woninginbraken terug te dringen. Met steun van de overheid is een keurmerk ontwikkeld. Private en publieke partijen die samenwerken bij de beoordeling van inbraakveiligheid bij nieuwbouw en bestaande bouw, gebruiken dat PKVW- keurmerk als instrument. In 2005 heeft het CCV (Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid: www.hetccv.nl ) het beheer van het PKVW-keurmerk (www.politiekeurmerk.nl ) overgenomen van de Politie. Lilian Tieman, adviseur Veilig Wonen van het CCV, geeft op verzoek kernachtig weer wat de reikwijdte en betekenis van het PKVW is. Tieman: “PKVW neemt de grenzen van het ’inbraakgevoelige’ deel van een woning ruimer dan het Bouwbesluit (NEN 5087) door ook de opklimbaarheid erbij te betrekken. Een ander verschil is dat projecten die onder het PKVW worden gebouwd ook daadwerkelijk door inspectie-instellingen worden gecontroleerd. En PKVW schenkt ook aandacht aan verlichting rondom de woning waardoor de sociale controle wordt vergroot. PKVW gaat over sociale veiligheid, dus niet alleen over een veilige woning maar ook een veilig woongebouw, een veilige straat en een veilige wijk. Verder heeft het PKVW Nieuwbouw gesteld dat gevelelementen weerstandklasse 2 moeten hebben, dat wil zeggen dat ze moeten zijn getest en goedgekeurd op basis van de NEN 5096. Voor de bestaande bouw wordt er gebruikgemaakt van de Beveiligingsrichtlijn PKVW en de daaraan gekoppelde productenlijst. De hangen sluitwerkproducten die in deze lijst staan vermeld, dienen gecertificeerd te zijn aan de hand van BRL 3104. Erkende PKVW-bedrijven (zie: www.preventiecertificaat.nl) kunnen na montage het certificaat ‘Veilige Woning’ afgeven.” Ruim 650.000 woningen hebben nu een PKVW-certificaat.

NBR Het PKVW-keurmerk heeft zich vrij snel ontwikkeld tot een gezaghebbend keurmerk. Alleen, voor woningcorporaties die hele flats inbraakwerend wilde maken, waren de eisen van het PKVW soms wat te pittig. Er ontstond behoefte aan een breder keurmerk dat in principe een maatstaf kon zijn voor inbraakwerendheid van alle soorten gebouwen. In 2009 ontwierp Het Beveiligingscentrum in Wageningen de Nationale Beveiligingsrichtlijn, als aanvulling op bestaande richtlijnen. NBR onderscheidt meerdere niveaus van bouwkundige inbraak-

5 / 2013

RD5_2013_Inside_Certificering_2pag.indd 26

werendheid. Zo is er voor bestaande bouw bijvoorbeeld NBRklasse 2B (standaard) op het niveau van inbraakwerendheidsklasse 2 (volgens NEN 5096), een klasse 3B (zwaar) op het niveau van inbraakwerendheidsklasse 3 en nog een klasse ‘maatwerk’ voor extreme risico’s. Het NBR-keur omvat ook organisatorische maatregelen zoals bijvoorbeeld een betrouwbaar systeem voor sleutelbeheer en verder rooken branddetectie en aanvullende maatregelen zoals verlichting. Directeur Frits van de Kant van Het Beveiligingscentrum is voorstander van één enkele richtlijn die geldt voor alle gebouwen. Van de Kant: “Nu geven de verschillende regelingen en keurmerken zoals PKVW, BORG,VEB, NBR en Bouwbesluit uiteenlopende aanduidingen voor één inbraakwerendheidsniveau.” (www.hetbeveiligingscentrum.nl)

NBvT, VMRG en VKG Certificatie van producten, werkprocessen en diensten is voor fabrikanten en leveranciers op de eerste plaats een instrument voor kwaliteitsborging. Die functie is ook de basis voor wat we branchekeurmerken noemen. Met eigen keurmerk kunnen branche-organisaties laten zien dat ze gegarandeerde kwaliteit leveren, maar ook dat ze aanvullend op de wettelijke eisen extra kwaliteit of service te bieden hebben. Van de drie grote brancheorganisaties voor de gevelindustrie, de NBvT (Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie: www.nbvt.nl), de VMRG (Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche: www.vmrg.nl) en de VKG (Vereniging Kunststof Gevelelementenindustrie: www.vkg.com) hebben de lidbedrijven zich verplicht om te voldoen aan de kwaliteitseisen die hun vereniging stelt. Vanaf de aanvang van het lidmaatschap blijven de kwaliteitseisen en regelmatige toetsing van de kwaliteit van kracht. Zo garanderen de leden hun afnemers de getoetste kwaliteit. Dat geldt ook voor de inbraakwerendheid. Met het bewijs van lidmaatschap van de NBvT, of het VMRGkeurmerk of het VKG-keurmerk laten bedrijven zien dat ze gevelelementen produceren en leveren die voldoen aan de prestatie-eisen van het Bouwbesluit 2012, dus aan inbraakwerendheidsklasse 2 (volgens NEN 5096). Dit samen met aanvullende private eisen is geregeld in het KOMO-attest-met productcertificaat voor de gevelelementen en voor het hangen sluitwerk. Daarbij hebben de afzonderlijke branchekeurmerken hun eigen extra’s zoals garantieregelingen, mogelijkheden voor scholing, samenwerking met PKVW, borging van vakkundige montage of verschillende afleverconcepten (NBvT), gratis advies van Kenniscentrum Gevelbouw (VMRG en VKG) en verzekerde aanbetaling (VKG).

BORG De BORG-regeling is een gezamenlijk initiatief van de beveiligingsinstallateurs en de verzekeraars, bedoeld om het risico op

raam en deur

" "

onbelangrijk: in de SKG-certificaten van metalen en kunststof gevelelementen staat de bepaling dat hangen sluitwerk van verschillende merken, uitwisselbaar zijn als ze functioneel gelijkwaardig zijn en tenminste evenveel SKG-sterren hebben.

15-10-13 16:19

inbraak in een bedrijfspand of woning te verkleinen. BORG is een kwaliteitscertificaat voor inbraakbeveiliging en elektronische en bouwkundige beveiligingsmaatregelen. Het certificatieschema (BRL-BORG 2005) is opgesteld door de CCV voor ontwerp, installatie en onderhoud van de inbraakbeveiliging. Brancheorganisaties en belanghebbende partijen werken nu aan een nieuwe BORG- versie. Zodra een gerealiseerde beveiliging aan de eisen voldoet, kan een gecertificeerd BORGBeveiligingsbedrijf aan de opdrachtgever een BORGBeveiligingscertificaat of een BORG-Opleveringsbewijs verstrekken. Hiermee kan een opdrachtgever - bijvoorbeeld tegenover een verzekeraar - aantonen dat de beveiliging aan de eisen voldoet. Om het inbraakrisico van woningen en bedrijfspanden te bepalen, hebben verzekeraars in samenwerking met de beveiligingsbranche een meetinstrument ontwikkeld, de zogenoemde Verbeterde Risicoklasse-indeling of VRKI. Volgens dit systeem hoort bij een bepaalde risicoklasse een bepaalde, vastgestelde zwaarte van beveiligingsmaatregelen. Erkende BORGbeveiligingsbedrijven zijn te vinden op: www.preventiecertificaat.nl

VEB De VEB (Vereniging Europese Beveiligingsbedrijven: www.veb.nl ) komt op voor de belangen van beveiligingsbedrijven die opereren in uiteenlopende beroepen en werksoorten. Het totale werkterrein van de VEB is verdeeld in de vakgroepen inbraak, bouwkunde, camera, brand, beveiligingsdiensten, alarmcentrales en groothandel. Om de kwaliteit van het werk van de al deze beveiligers te waarborgen is de ‘VEB 3 kwaliteitsregeling’ ontwikkeld die gebaseerd is op de Verbeterde Risicoklasse-Indeling (VRKI). De ‘inbraakgevoeligheid’ hangt volgens die indeling af van de aanwezigheid van goederen die aantrekkelijk zijn voor inbrekers. Er zijn vier risicoklassen die corresponderen met vier categorieën van beveiligingsmaatregelen. Bedrijven die hun werk uitvoeren volgens de ‘VEB 3 kwaliteitsregeling’ en voldoen aan de wettelijke eisen van de ‘Wet Particuliere Beveiligingsorganisatie en Recherchebureaus’ krijgen het label VEB Erkend Beveiligingsbedrijf. Deze bedrijven krijgen één keer per jaar een inspectie van de VEB of van en onafhankelijke inspectie-instelling. De indeling van inbraakrisico’s volgens VRKI wordt zowel door de BORG-bedrijven als door de VEBerkende bedrijven gehanteerd.

ROMAZO Rolluiken

" "

Branchevereniging ROMAZO Beveiligingsrolluiken (www.romazorolluiken.nl) verenigt fabrikanten en leveranciers van beveiligingsrolluiken, rolhekken, roldeuren en schaar- en schuifhekken. Om de kwaliteit van beveiligingsrolluiken te borgen, heeft de branche-organisatie de Rolluiken Regeling ontwikkeld. Die omvat

RD5_2013_Inside_Certificering_2pag.indd 27

raam en deur

een aantal eisen voor het samenstellen, installeren en onderhouden van beveiligingsrolluiken. De eisen zijn gecertificeerd door de onafhankelijke certificerende instantie KIWA- NCP. Dit kwaliteitssysteem is gebaseerd op de Verbeterde Risicoklasse Indeling (VRKI) die de noodzakelijke inbraakwerende maatregelen afstemt op de gemeten inbraakrisico’s. Erkende Rolluikbedrijven werken volgens deze Rolluikenregeling. Deze regeling is de basis voor het nieuwe keurmerk van beveiligingsrolluiken en –hekken: Romazo WK2 en WK3. WK3 (weerstandsklasse volgens NEN 5096 gewijzigd in NEN 1627) staat voor de weerstandsklasse van stalen en transparante beveiliging en WK2 voor beveiligingsrolhekken. Dit keurmerk is onderdeel van de BORG.

VERTAZ ,ABHS en VHS De branche-organisatie voor de technische groothandel Vertaz (www.vertaz.nl ),voorheen de Nederlandse Vereniging van IJzerwarenhandelaren, vertegenwoordigt de belangen van 150 handelsbedrijven, o. a. in de sectoren bouwbeslag en mechanische inbraakwerendheid. Om de kwaliteit in de branche te waarborgen en om zich te profileren als deskundige en servicegerichte beroepsgroep, heeft Vertaz in samenwerking met certificeerder KIWA het eigen kwaliteitskeurmerk Keurtec (www.keurtec.nl) ontwikkeld . Bedrijven met het Keurtec-certificaat voldoen aan gecertificeerde eisen voor klanttevredenheid, klachtenbeheersing en leveringsbetrouwbaarheid. Een bedrijf met Keurtec heeft zich o.a. verplicht om medewerkers te scholen De ABHS (Algemene Branchevereniging Hang- en Sluitwerk: www.abhs.nl) komt op voor de economisch-technische belangen van fabrikanten, agenten en importeurs van hangen sluitwerk. De branchevereniging geeft geen eigen keurmerk, maar de leden refereren voor inbraakwerende producten wel aan de geldende normen en veiligheidseisen en aan de prestatie-eisen die door de SKG zijn beproeft. De VHS (Vereniging Fabrieken van Hang- en Sluitwerk : www.vhsbranche.nl) , maakt deel uit van de FME-CWM, ondernemersorganisatie voor de technologische bedrijven. De leden van de VHS vormen een zeer gevarieerde groep met producenten van scharnieren tot en met specialisten in elektronische toegangscontrole. Hang- en sluitwerk van VHS- leden is gekeurd op basis van de BRL 3104 en dus KOMO-gecertificeerd. Als vertegenwoordiger van deze branche is de VHS vooral ook actief in het overleg over nationale en internationale wetgeving, normalisatie, productcertificatie, kwaliteitsbevordering en stimulering van veilig wonen. Daarbij werkt de VHS onder anderen samen met CCV, PKVW, NEN, SKG en Het Beveiligingscentrum.

5 / 2013

I 27

15-10-13 16:19

Inside

Door Hans Fuchs

Productcertificatie ook voor productie en montagehandleiding

Certificeren in de praktijk Certificeren van inbraakwerend hangen sluitwerk, hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk? Sector coördinator Veilige en Inbraakwerende producten Charles Wallert van SKG doet het hoe en waarom uit de doeken: “Een bedrijf haalt zich best het een en ander op de hals, als het een certificatietraject ingaat.” Duurtest.

Reikwijdte Niet iedereen realiseert zich de reikwijdte van de certificering, stelt Wallert: “Wij certificeren niet alleen het product, dus het feitelijke hangen sluitwerk, maar onder andere ook de productie. De certificaathouder is hier de eindverantwoordelijke. Ook de productie moet voldoen aan kwaliteitseisen, om te garanderen dat de kwaliteit van de productie gelijk blijft aan de kwaliteit van het door ons gecertificeerde product. En dat controleren we ook, met steekproeven uit de productie. Een bedrijf haalt zich dus best het een en ander op de hals, als het een certificatietraject ingaat.” Maar er is meer. De certificaathouder moet ook de ingekochte producten controleren die hij nodig heeft voor de productie van zijn inbraakwerende hangen sluitwerk. Wallert: “Bij de inkoop moet hij zeker zijn van de kwaliteit van de onderdelen.” En dan is er nog de montagehandleiding. Wallert: “Een product haalt een certificering mede doordat de onderdelen op een bepaalde manier gemonteerd zijn. Dat betekent dat ook de montagehandleiding onderdeel is van de certificatie. In de praktijk van het certificeren ijlt dat vaak een beetje na, hobbelt wat achter de certificeringsbeproevingen aan.” Maar de certificatie van de montagehandleiding is wel degelijk

5 / 2013

RD 2013-5_Inside_SKG-regels_2pag.indd 28

een harde eis. De montagehandleiding moet op orde zijn, wil men een product gecertificeerd krijgen. Wallert: “Alleen als de montage correct beschreven is, weet je ook zeker dat duidelijk is hoe het product gemonteerd moet worden om de sterren te verdienen die het in het certificeringstraject heeft gekregen. Een verkeerde montage kan ertoe leiden dat de inbraakwerende prestaties niet worden behaald.” Maar soms is niet meteen duidelijk wat de beste montage is: “Daar proberen we dan tijdens het certificeringstraject achter komen. Dat levert de fabrikant ook heel veel informatie op over zijn eigen product en de te prefereren montage.” En dan zijn er ook nog de aanduidingen. Wallert: “Wat wij op het certificaat zetten, moet ook gecommuniceerd worden naar de markt. De certificaathouder moet de coderingen zoals vermeld op het certificaat vastleggen in een kwaliteitshandboek. Dat handboek moet goed en eenduidig zijn!” Niet iedereen in de branche heeft al die facetten van het certificeringstraject scherp in beeld, weet Wallert. Maar certificering van inbraakwerend hangen sluitwerk is wel indirect verankerd in de bouwwetgeving. Wallert: “In Nederland verlangt men dat ramen en deuren die bereikbaar zijn, voldoen aan klasse 2. Bereikbaar zijn bij woningen alle gevelelementen tot een hoogte van 5,5 meter. Je kunt hier dus feitelijk niet om de certificatie heen. En heel veel partijen vragen er ook uitdrukkelijk om, zoals PKVW en/of verzekeraars.”

Manuele beproeving Het certificeringstraject gaat bij SKG van start met een schriftelijk aanvraag. Wallert: “We doen bij SKG niet aan bureaucratisch gedoe, we hebben gewoon overleg met de fabrikant of de handelaar. Maar we willen natuurlijk wel op een gegeven moment een schriftelijke opdracht dat men graag een certificatietraject ingaat met ons. Dat vereist de BRL ook.” Getest wordt een product allereerst met de bekende manuele beproeving. Wallert: “Die beproeft de meest kritische toepassing waar een product voor bestemd is, zoals dat is aangegeven door de fabrikant. Dat gebeurt ook in overleg met de fabrikant. Je

raam en deur

" "

Als het gaat om het certificeren van inbraakwerend hangen sluitwerk, is SKG al dertig jaar een vast aanlooppunt. SKG, opgericht door de industrie zelf, certificeert onpartijdig en objectief en verleent op basis daarvan de bekende sterren aan inbraakwerend hangen sluitwerk. Maar hoe dat certificeren in de praktijk gaat, dat is niet iedereen even duidelijk, is de ervaring van Charles Wallert: “Certificeren heeft iets abstracts. De inhoud van BRL 3104 en de NEN-normen 5089 en 5096 waarmee wij werken, dat is natuurlijk best droge stof, ook voor fabrikanten. Daarom is er bij complexe beproevingen ook altijd een voorbespreking. In zo’n gesprek leggen we uit: wat verwacht SKG van jullie en wat kunnen jullie verwachten van het SKG? Vertrekpunt van dat gesprek is altijd de beoordelingsrichtlijn BRL 3104, met zijn verwijzingen naar de voorwaarden die gesteld worden aan de certificering.”

15-10-13 13:25

“Mijn advies aan partijen die een certificering willen: definieer heel goed wát je gecertificeerd wilt hebben en voor wèlke toepassing.”

Dwarskrachttest.

kunt bijvoorbeeld een meerpuntslot hebben dat kan worden toegepast in kunststof, hout of metaal. Dan heb je het iedere keer over andere schroeven, andere sluitkommen. Dan kun je ook besluiten om het product te onderwerpen aan meerdere toetsen.” De gereedschapssets bij de manuele beproevingen zijn gedefinieerd en er ligt een bepaalde contacttijd vast. De contacttijd is de tijd dat we het product fysiek beproeven. Die tijd is afhankelijk van de sterren: drie minuten bij twee sterren en vijf minuten bij drie sterren. De contacttijd moet binnen een tijdsbestek van vijftien respectievelijk twintig minuten worden doorgevoerd. Ook dat is een spelregel bij de manuele beproeving. De hele methode van de manuele beproeving gebeurt via het protocol van NEN 5096.” Bij de manuele beproeving gebruikt het SKG een referentiegevelelement van hout, kunststof of aluminium met relatief lichte profielen. Wallert: “Bij de beoordeling van inbraakwerendheid geldt, dat de weerstand tegen inbraak net zo sterk is als de weerstand van de zwakste schakel, want een inbreker neemt in principe altijd de weg van de minste weerstand. We doen een voortest met een eerste gevelelement. Daarna hebben we alle know how om een hoofdtest uit te voeren op een tweede gevelelement, op de meest effectieve manier.” Bij een primaire keuring komt het wel eens voor dat een product er niet doorkomt. Wallert: “Dat vergt dan een stukje onderzoek voor de certificaathouder, om bijvoorbeeld een verbetering aan een onderdeel van het product aan te brengen, een schoot sterker of langer te maken of een ander onderdeel aan te passen.”

aantal uren blootstellen aan een agressieve zoutnevel. Daarna kijken we of het product nog functioneert. Dat doen we omdat het buitenklimaat met name aan de kust en industrie gebieden een vergelijkbare inwerking heeft op hangen sluitwerk.” Na de manuele beproeving en de laboratoriumtesten, volgt dan de handleiding: “Als gezegd, dat is een wezenlijk aspect van de certificatie. Het opstellen van de handleiding vergt soms wel wat overleg. Het gaat om veel gegevens, in zo’n handleiding. Een format is er niet voor: producten verschillen veel van elkaar. Heel belangrijk is het versienummer dat in het certificaat staat. Als de montagehandleiding later een keer wordt aangepast, moet ook dat versienummer worden veranderd. Want dat nummer is uniek voor die ene certificatie. Dat vergt wel eens wat heen en weer gecommuniceer, want dat is niet iedereen duidelijk.” Beproeven en certificeren zijn overigens strikt gescheiden trajecten, benadrukt Wallert.

Advies Wallert heeft een helder advies aan iedereen die een certificatie overweegt: “Definieer heel goed wát je gecertificeerd wilt hebben en voor wèlke toepassing. Dat is essentieel. Wanneer de meest kritische uitvoering is beproefd, is certificeren van andere, vergelijkbare uitvoeringen op basis van de gelijkwaardigheid met een eerder gecertificeerd product eenvoudiger te realiseren. Definieer je niet goed wat je wilt en voor welke toepassing, dan is de kans reeël dat je in een later stadium elementen moet laten bij-ontwikkelen, omdat producten niet conform zijn. Dan moet veel opnieuw worden getest. Dat wil je als fabrikant niet.”

Meten met een of twee maten? Wat gebeurt er met certificeringen als er wijzigingen worden doorgevoerd, bijvoorbeeld in het bouwbesluit? Treft dat certificaathouders en gecertificeerde producten? Wallert: "Bij wijzigingen maken wij altijd een analyse om na te gaan voor welke productgroepen die wijziging consequenties zou kunnen hebben. We hebben hier van alle gecertificeerde pro-

Na de manuele beproeving volgen laboratoriumtesten. Wallert: “Daar draait het om de vraag: hoe sterk is een product? De sterktewaarden worden vastgelegd. We verkrijgen zo de referentiewaarden die we gebruiken voor de periodieke controles.” Het hangen sluitwerk moet behalve inbraakwerend ook duurzaam zijn en corrosiewerend. SKG voert daarom verouderingstests uit, om er zeker van te zijn dat een stuk inbraakwerend hangen sluitwerk ook een lange levensduur heeft. Wallert: “We doen bijvoorbeeld een zoutsproeitest waarbij we een product een

ducten een certificatiedossier. Op basis daarvan beoordelen

" "

Laboratoriumtest

RD 2013-5_Inside_SKG-regels_2pag.indd 29

raam en deur

we: waar wordt het kritisch, waar niet? Indien nodig, testen we opnieuw. Dan schrijven wij alle betroffen certificaathouders aan. Dat is wel eens het geval geweest bij het ophogen van de waarde bij kerntrekbeveiliging, van tien naar vijftien kilonewton. We schreven certificaathouders toen aan, gaven ze een overgangstermijn om mutaties aan te brengen aan hun product, en hebben daarna opnieuw gestest.”

5 / 2013

15-10-13 13:25

Sluitstuk

Door Hans Fuchs

Sterren zijn goed, mensen zijn beter

Houdt het PKVWcertificaat inbrekers buiten de deur? In 2012 werd in Nederland dik 91.000 keer ingebroken. PKVW-adviseur Alfred Schoenmakers licht toe wat Politiekeurmerk Veilig Wonen adviseert als het gaat om inbraakwerend hangen sluitwerk. Ex-inbreker Evert Jansen van de Stichting Veiligheid en Preventie houdt zijn adviezen tegen het licht. Hoe goed houdt inbraakwerend hangen sluitwerk inbrekers buiten de deur? 91.153 keer: zo vaak was het raak vorig jaar. In Nederland werd in 2012 zelfs 2,6 procent meer in woningen ingebroken dan in 2011 (88.761 geregistreerde woninginbraken). En er worden wel steeds meer inbrekers aangehouden (van 5.186 in 2010 naar 6.531 in 2012, een stijging van 26 procent), maar dat lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De overheid wil die cijfers overigens wel verbeteren: minder woningbraken, meer pakkans, dat is de insteek. Een inbreker de schoen dwars zetten, daar helpt een woning die goed is uitgerust tegen inbraak, stelt Alfred Schoenmakers, PKVW-adviseur van de omgevingsdienst regio Arnhem: “Ik heb het een aantal jaren geleden eens gecontroleerd: wij hadden in de regio Arnhem op 20.000 PKVW-gecertificeerde woningen acht voltooide inbraken. Het landelijk gemiddelde op die 20.000 zou vierhonderd inbraken zijn (twee procent). Dat zegt wel iets over de zin van het keurmerk. Met het PKVWcertificaat weet je: ik heb een woning die voldoet aan de nationale norm, die uitgaat van drie minuten inbraakwerendheid en vertraging. Heb je geen goedgekeurde woning? Dan zijn inbrekers in sommige gevallen in tien seconden binnen.” Dat laatste beaamt Evert Jansen van de Stichting Veiligheid en Preventie in Zwolle. Maar hij plaatst ook meteen een kanttekening: “Een sticker op het raam is mooi, maar een inbreker kijkt niet alleen naar die sticker. Hij kijkt, als je hem de gelegenheid geeft, ook echt nog even of de cilinder niet uitsteekt, of er niet ergens een raampje openstaat, of er geen oude raamboompjes gemonteerd zijn.”

Koevoet en schroevendraaier Het PKVW gebruikt voor zijn adviezen hangen sluitwerk dat getest is bij SKG. Daar wordt de inbraakwerendheid van hangen sluitwerk getest met een kleine koevoet en een schroevendraaier. Volgens Jansen sluit dat goed aan op de praktijk: “Een inbreker wil niet opvallen. Een lange koevoet is zwaar en trekt de aandacht. En een ruitje intikken, ook dat doet een inbreker niet graag. Dat maakt lawaai en er kan bloed achterblijven, dus DNA en dat is bewijsmateriaal.” Volgens Schoenmakers zijn de meeste inbrekers “ouderwetse gasten die van de gelegenheid gebruik maken.” Maar, stelt hij, er komen wel

5 / 2013

RD2013-5_Sluitstuk_inbraakwerend_hang_en_sluitwerk_2pag.indd 30

steeds nieuwe methodes van inbreken bij: “Bijvoorbeeld nu in Utrecht, waar de nieuwe rage is om de cilinders er uit te trekken in voor- of achterdeuren. Met een poelietrekker, die je gewoon op marktplaats.nl kunt kopen. Die methode komt nu ook naar andere regio’s toe. Onderwijl hebben we in Arnhem 25.000 PKVW-goedgekeurde woningen met een oud certificaat, voor woningen die tegen die nieuwe techniek niet bestand zijn. Nu raden we vanwege deze nieuwe techniek SKG*** anti-kerntrekbeslag aan. SKG** is niet genoeg.” Jansen nuanceert dat: “We moeten de mensen niet zo bang maken. Van de tien inbraken gebeuren er twee met een poelietrekker. Het is echt nog een ver-van-ons-bed-show. Het is goed dat men het Politiekeurmerk aanscherpt, maar tegen de tijd dat er daadwerkelijk SKG*** anti-kerntrekbeslag in de woningen hangt, is het 2020 of 2030. Tot die tijd kun je beter iets doen aan het gedrag van de mensen. Dat gedrag is veel belangrijker dan het allernieuwste hangen sluitwerk. Het gaat erom dat we sociaal zijn, naar elkaar kijken. Ik zie in wijken altijd maar dat bordje Buurtpreventie. Als ik een lezing geef en vooraf in zo’n wijk rondloop, ziet iedereen mij lopen, een onbekend persoon, maar niemand spreekt mij aan. Iedereen vertrouwt op die zogenaamde buurtpreventie.” Schoenmakers onderschrijft dat menselijk gedrag een factor van belang is, bij inbraakpreventie: “Het PKVW-advies behelst daarom ook niet alleen hangen sluitwerk. Het lijkt wel of de mensen steeds slordiger en lakser worden met hun spullen. Ze laten een kiepraam open, laten sleutels aan de binnenkant in sloten zitten. Dat maakt de bewoners vaak tot de zwakke schakel. PKVW haakt daar op in: over dat gedrag adviseren we de mensen eveneens.”

Voordeur Ook als Schoenmakers een PKVW-advies voor een naar binnen draaiende voordeur geeft, blijft Jansen hameren op de bewoner als cruciale factor. Schoenmakers adviseert behalve een buitenlamp en een helder stukje glas of een deurspion een meerpuntssluiting met SKG** haak-

raam en deur 15-10-13 13:23

Sluitstuk “Een sociale wijk, dat werkt het beste en het kost niks.” oude raamboom, dan hoeft er maar een bezem tegen de gevel te staan en een inbreker heeft via het bovenraam dat klapraam zo open.”

Raam

schoten plus sluitkommen: “En de scharnieren moeten stevig genoeg zijn. SKG** is het advies, maar er is geen eis vanuit het PKVW. Wel staat de eis van drie of vier dievenklauwen aan de scharnierzijde, in bestaande bouw. In nieuwbouw wordt de deur als geheel getest. Daar gaat men toch naar 3*** scharnieren. PKVW heeft voor nieuwbouw als eis SKG**. Voor de cilinder gelden geen eisen, voor het beslag wel: kerntrekbestendig, SKG***.” Volgens Jansen is deze deur in principe uitstekend beveiligd tegen inbraak: “Deze deur, daar heb je vijftien minuten voor nodig om hem open te krijgen. Een inbreker probeert het dan niet eens. Maar een inbreker wil een deur kunnen zien om te kunnen beoordelen of het zich loont om in te breken. De beste beveiliging is dan ook dat je er als bewoner voor zorgt dat een inbreker helemaal niet in de gelegenheid is om de deur aan te raken – bijvoorbeeld door een lamp met een bewegingssensor. Want staat een inbreker eenmaal bij de deur, dan kijkt hij: staat er een raam open, hangen de sleutels binnen in het slot? Daar liggen de kansen.”

Bij een raam, naar buiten draaiend en van hout, adviseert Schoenmakers: “Twee goede scharnieren erop of twee dievenklauwen aan de scharnierzijde, en aan de sluitzijde twee afsluitbare sluitboompjes. Als het maar minimaal SKG* is.” Op de vraag of een inbreker hier nog naar binnen komt, zegt Jansen: “De vraag is niet alleen maar of het feitelijk inbraakwerend genoeg is, maar vooral welke signalen men afgeeft. Een goede sluitboom is zo’n signaal. Maar ook een tuinlicht met bewegingssensor, en uiteraard ook goed hangen sluitwerk. Maar bovenal: een sociale wijk. Dat werkt het beste en het kost niks. Wie in zijn wijk een onbekende ziet rondlopen en niks zegt, heeft misschien een kans gemist om een inbraak te voorkomen. Het woordje “hoi” is voldoende: spreek een inbreker aan en hij weet dat er op hem gelet wordt. Dan taait hij af.” Schoenmakers sluit zich daar van harte bij aan, en stelt: “De mening van een echte praktijkman en expert als Evert zou naar mijn idee van belang kunnen zijn voor het samenstellen van de richtlijnen van het PKVW.”

Achterdeur Voor de achterdeur, die meest naar buiten toe opengaat, adviseert Schoenmakers: “Scharnieren liefst SKG**, men mag ook losse dievenklauwen gebruiken. Ik adviseer een enkel haakschootslot. Versterk de sluitkom goed met vijf schroeven en, heel belangrijk; alle schroeven voorboren. Doe je dat niet, dan splijt het hout en kan het nog maar tweehonderd kilo trekken in plaats van vierhonderd kilo. Voor het beslag geldt hetzelfde als bij de voordeur: antikerntrekbeslag. Voor bestaande bouw is het nog geen eis, maar ik adviseer het toch, omdat die techniek zich landelijk verspreidt. Het PKVW gaat die eis dan ook stellen in een latere wijziging van het keurmerk.” Voor een bovenlicht adviseert Schoenmakers een barrièrestang: “Dan kun je zelfs het bovenlicht openlaten als je weg bent. Als de doorklimopening groter is dan vijftien centimeter, moet er een tweede barrièrestang in, of latten. Wie geen barrièrestang wil, kan ook gebruik maken van twee AXA 3012 sloten en twee dievenklauwen.” Jansen: “Of er is voorgeboord of niet, is voor een inbreker niet zichtbaar. Maar een goede sluitkom, die geeft een heldere boodschap af; dat gaat te lang duren. Als een openstaand bovenlicht keurig beveiligd is met een barrièrerstang, maar het klapraam náást de deur heeft een

raam en deur RD2013-5_Sluitstuk_inbraakwerend_hang_en_sluitwerk_2pag.indd 31

Inbreken, hoe doe je dat? Gaatjesboormethode: als bewoners de sleutel in het slot laten zitten, boort men onder het slot een gat en draait met een geprepareerd voorwerp de sleutel om. Tegenmaatregel: raamboompjes die men met een sleutel kan afsluiten. Wel de sleutel uit het slot halen. Flipperen: met een bankpasje drukt men de sleuf van het slot terug. Te pareren met een beveiligingsstrip. De deur op slot draaien helpt ook. Hengelen: via de brievenbus hengelt men naar de deurklink. Onmogelijk als de deur in het slot gedraaid is. Een brievenzak of een brievenbusafschermer helpt ook. Bij de Bulgaarse methode breekt men met een tang een cilinder af die uit het slot steekt. Voorkomen door veiligheidsbeslag dat ervoor zorgt dat de cilinder niet meer dan 3 mm uitsteekt. Bovenlichten zijn vaak makkelijk te forceren, omdat ze vaak op een kier staan of slecht vergrendeld zijn. Barrièrestangen helpen, net als hangen sluitwerk volgens het PKVW. Tegen het ingooien van een ruit helpt natuurlijk inbraakwerend glas, maar dat is kostbaar. Psychologische truc: haal waardevolle spullen uit het zicht. Bij kerntrekken trekt men een cilinder uit de deur door er een schroef in te draaien en mechanisch druk op te bouwen. Tegenzet: veiligheidsbeslag SKG*** met cilindertrekbeveiliging of een cilinder SKG***.

5 / 2013

15-10-13 13:23

Sluitstuk

Door Joop Wilschut en Wim Pasman (Casadata)

Van onbeveiligd naar PKVW-niveau Wat kost het aan hangen sluitwerk (en montage) om deuren èn ramen van een doorsnee rijtjeshuis van een woningcorporatie van onbeveiligd naar PKVWniveau te brengen? Het antwoord op deze vraag wordt in dit kostenartikel in tabellen beantwoord. In de nadere uiteenzetting is aangegeven wat er als uitgangspunten gekozen is.

In dit overzicht is er uitgegaan van het vervangen van hangen sluitwerk of het aanbrengen van inbraakwerende voorzieningen bij het hangen sluitwerk ter verbetering van de inbraakwerendheid. Als referentie is een tussenwoning genomen met aan de voorzijde een voordeur, drie draairamen en drie uitzetramen en in de achtergevel een balkondeur, een achterdeur, een paar tuindeuren en drie uitzetramen. In de kostenberekeningen is uitgegaan van uitvoeringstijden voor de werkzaamheden en van de brutoprijzen voor de materialen en produc-

Meer richtprijzen van andere afmetingen of kozijntypes kunt u op www.casadata.nl zien. Alle complete calculaties daarvan kunt u na het inloggen bekijken, downloaden in Excel en eenvoudig aanpassen. Het regionale kostenniveau betreft de regio Oost Gelderland (postcode 7000 - 7100). Op www.casadata.nl ziet u het kostenniveau van uw eigen regio door het opgeven van de postcode.

ten. Het bestaande hangwerk of sluitwerk van de draaiende delen wordt gedemonteerd. Op dezelfde plaats brengt men inbraakwerend hangen sluitwerk aan (willekeurig gekozen van PKVW-lijst). De kosten zijn steeds per stuk uitgedrukt en bij de dubbele terrasdeuren per paar. De kosten zijn exclusief eventuele herstelwerkzaamheden aan de deur of het raam, bouwplaatskosten, transportkosten, afkomende materialen en stortkosten. Het uurloon is zonder opslagen voor de bouwplaatskosten, algemene bedrijfskosten, winst en risico.

Overzichtstabel Geveldeel

Bouwlaag

Type kozijn

Voorgevel

Verdieping

Kozijn met draairaam, Draairaam uitzetraam en vastglas

0.40

15.34

29.81

45.15

Uitzetraam

0.40

15.34

48.61

63.95

Voordeur

5.02

192.47

270.16

462.63

Kozijn met draairaam, Draairaam uitzetraam en vastglas

0.40

15.34

29.81

45.15

Uitzetraam

0.40

15.34

48.61

63.95

Kozijn met uitzetraam

Uitzetraam

0.40

15.34

48.61

63.95

Kozijn met deur, uitzetraam en vastglas

Balkondeur

2.41

92.40

293.65

386.05

Uitzetraam

0.40

15.34

48.61

63.95

Achterdeur

4.86

186.33

267.26

453.59

Uitzetraam

0.40

15.34

48.61

63.95

Kozijn met dubbele deuren

Tuindeuren

9.22

353.49

622.23

975.72

Alle kozijnen met draaidelen

Deuren en ramen

13x

25.11

962.75

1834.39

2797.14

Begane grond

Achtergevel

Verdieping

Begane grond

Complete tussenwoning

I 5 / 2013

RD 2013-5_Sluitstuk_Praktijkkosten.indd 32

Kozijn met deur

Kozijn met deur en uitzetraam

Draaideel

Aantal

Per stuk Loonkosten Uren

Materiaalkosten

Directe kosten

raam en deur 15-10-13 13:22

Sluitstuk gedetailleerde deur tabel Omschrijving Aantal Aantal uren: Hang- en sluitwerk demonteren Veiligheids kogelscharnieren aanbrengen Veiligheidsslot aanbrengen Bijzetslot (veiligheid) aanbrengen Sluitkom en sluitplaat aanbrengen Meerpuntssluiting, met sluitkom en sluitplaat aanbrengen Meerpuntssluiting, met sluitlijst en aanslaglatten aanbrengen Veiligheidsschild met kruk en deurknop aanbrengen Veiligheidsschild met krukken aanbrengen Veiligheidsschild voor bijzetslot aanbrengen Deurketting aanbrengen Totaal aantal uren Totaal loonkosten bij € 38,34 per uur

Eenheid

Voordeur 1x

post stk stk stk set set deur paar paar paar stk

0.25 0.21 4.00 0.40 0.16 5.02 192.47

0.25 0.21 4.00 0.40 4.86 186.33

0.25 0.21 0.20 0.50 0.60 0.40 0.25 2.41 92.40

0.40 0.42 8.00 0.40 9.22 353.49

post stk stk stk stk stk set

1.00 47.28 89.87 -

1.00 47.28 105.99 -

1.00 18.87 64.38 56.91 -

1.00 94.56 452.23

stk stk stk paar set paar stk

28.09 20.70 17.85 47.79 17.58 270.16

28.09 20.70 17.85 46.35 267.26

56.18 13.80 11.90 46.35 24.26 293.65

28.09 46.35 622.23

462.63

453.59

386.05

975.72

Materiaalkosten: Stelpost demonteren hangen sluitwerk Veiligheids kogelscharnier, 89x89 mm, RVS, type Nemef Veiligheids kogelscharnier, 89x89 mm, gegalvaniseerd, type Nemef Veiligheidsslot, RVS, type Nemef 4119 Veiligheids bijzetslot Meerpuntssluiting, cilinderbediend, type Nemef 4923 Meerpuntssluiting, krukbediend, type Nemef 4926, inclusief sluitlijst en aanslaglatten Profielcilinder, type Nemef Sluitkom voor buitendeurkozijn Sluitplaat voor buitendeurkozijn Veiligheidsschild, inclusief kruk Veiligheidsschild, inclusief kruk en knop Veiligheidsschild, voor bijzetslot Deurketting, Messing, type Abus Totaal materiaalkosten Eindtotaal directe kosten

Achterdeur Balkondeur 1x 1x

Tuindeuren 1 paar

gedetailleerde raam tabel Omschrijving Aantal ramen Aantal uren: Dievenklauw aanbrengen Veiligheids raamsluiting met sleutel aanbrengen Combi-uitzetter (afsluitbaar) voor uitzetraam aanbrengen Oplegslot raamsluiting aanbrengen Totaal aantal uren Totaal loonkosten bij € 38,34 per uur

Eenheid

Materiaalkosten: Dievenklauw Veiligheids raamsluiting, met sleutel, type Axa 3319 Veiligheids raamuitzetter- sluiter, type Security Axaflex, wit Oplegslot voor raamsluiter, type Axa Totaal materiaalkosten Eindtotaal directe kosten

raam en deur RD 2013-5_Sluitstuk_Praktijkkosten.indd 33

Draairaam 3x stuks

Uitzetraam 6x stuks

stk stk stk stk

0.6 0.6 1.2 46.01

0.9 1.5 2.4 92.02

stk stk stk stk

10.8 78.63 89.43

166.86 124.8 291.66

135.44

383.68

5 / 2013

I 33

15-10-13 13:22

DOM_ANZ_ixSaturn_1310_91x126_NL_DOM 11.03.13 14:56 Seite 1

DOM ixSaturn met kerntrekbeveiliging

EEn GnD-DEur, EEn vEiliG GEvoEl: Dat wil toch iEDErEEn?

VE I L I G HEI D , K W A LI TE I T, D OM .

www.dom-nederland.nl Steeds

meer

opdrachtgevers,

architecten,

gebouw足

eigenaren en aannemers kiezen voor de zekerheid van GND-deuren; kwalitatief hoogwaardige binnen- en buitendeuren. Veiligheid en duurzaamheid staan bij ons voorop. Zo hebben we bijvoorbeeld een speciaal garantielabel ontwikkeld om de brandwerendheid van een deur aan te duiden. U herkent een brandwerende GND-deur aan het garantielabel in de hangzijde van de deur. Op het label wordt aangegeven of de deur 30 of 60 minuten brandvertragend is. Met verschillende zekerheidsklassen maken we bovendien duidelijk of alleen het

Persberichten en Nieuws

deurblad of ook het hangen sluitwerk en de combinatie met het kozijn gegarandeerd voldoen aan het testcertificaat. Een GND足deur geeft een veilig gevoel. Dat wil toch iedereen?

GND is de overkoepelende organisatie van 14 toonaangevende Nederlandse deurenfabrikanten en biedt opdrachtgevers en afnemers al meer dan 30 jaar zekerheid. De aangesloten deurenproducenten maken zich samen sterk voor optimale kwaliteit en prestaties van binnen- en buitendeuren.

MEt GnD-GarantiE kiEst u voor:

Het volgende nummer van Raam en Deur verschijnt op 11 december 2013. Persberichten en nieuws kunt u tot 12 november 2013 opsturen naar raamendeur@mixpress.nl

raam en deur

www.GND.Nl Adv_CorporatieBouw_1/2staand.indd 1

15-10-13 16:01

Sluitstuk Anti-manipulatie knopcilinder Woningdeuren worden aan de binnenzijde dikwijls uitgerust met profielcilinders voorzien van een draaiknop. Dat is erg gebruiksvriendelijk, maar ook onveilig. Inbrekers profiteren namelijk ook van het gebruiksgemak van deze draaiknop en komen door het manipuleren van de knopcilinder vrij gemakkelijk binnen. De nieuw DOM “Anti manipulatie knop” houdt inbrekers buiten de deur. Manipulatiepogingen worden vrijwel onmogelijk gemaakt door de speciale knop die alleen bediend kan worden wanneer 2 knopjes tegelijkertijd worden ingedrukt. Leverbaar als optie op elk type DOM halve en hele profielcilinder. DOM Nederland, Den Haag, 070.319.30.06, www.dom-nederland.nl

Elektrische deurmeerpuntssluiting Buva komt met de Ergo-Motion elektrische deurmeerpuntssluiting. De Basisuitvoering bevat meer dan voldoende functionaliteit om alle standaardsituaties in te kunnen vullen. De besturingskast heeft meerdere ingangen voor pulsgevers met potentiaalvrije contacten. De deur kan ontgrendeld worden door een eenvoudige drukknop, maar ook door toegangscontrole of vluchtwegbesturing. Met behulp van een schakelcontact kan men kiezen voor volledige vergrendeling of voor vergrendeling op alleen de dagschoot. Het systeem heeft een ingebouwde 24 Vdc voeding met daaraan gekoppeld een gecontroleerde noodstroomvoorziening die bij normaal gebruik tot wel 8 uur spanningsuitval kan overbruggen. Bediening met een afstandsbediening is ook mogelijk. Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

Magneetslot Het nieuwe magneetslot van KFV stelt de hoogste eisen aan design, bedieningscomfort en een eenvoudige verwerking. Bij een geopende deur ligt de schoot van het magneetslot vlak in de voorplaat en is daarmee nagenoeg onzichtbaar. Met zijn edele optiek en het ontbreken van uitstekende hoeken en kanten in geopende toestand voldoet het slot aan de hoogste eisen qua esthetiek en design. Het magneetslot is vooral geschikt bij toepassing in stompe deuren. Ook voor de verwerker biedt het slot voordelen. De tijdrovende manuele bewerking van de sluitplaten wordt bij het magneetslot vervangen door een enkele frezing in het kader. Een omslachtige montage en slijtage worden zo geminimaliseerd. KFV, B-St.Denijs Westrem, 00.32.9.281.13.12, www.kfv.de

raam en deur Sluitstuk_PI.indd 35

Sluitoplossingen uitgebreid met meerpuntsuitvoeringen De Abloy slotenlijn van Assa Abloy Nederland garandeert een hoge mate van functionaliteit en veiligheid voor vele deuroplossingen. De categorieen mechanische, solenoid- en motorsloten zijn nú uitgebreid met meerpuntssluitingen voor smal- en breedstijloplossingen. Abloy meerpuntssloten zijn inbraakwerend (SKG***), verhogen de structurele sterkte van een deur en zijn geschikt voor toegangsdeuren en rooken brandwerende deuren. Alle uitvoeringen zijn mechanisch zelfsluitend en hebben een mechanische nood- en paniekfunctie (EN179/1125). In geval van stroomuitval zijn de essentiële functies dus gewaarborgd. Assa Abloy Nederland, Raamsdonksveer, 088.639.47.60, www.assaabloy.nl

Codetableau met paslezer Maasland Groep introduceert de Flexess Aqua. Een smal, intelligent en mooi vormgegeven codetableau met geïntegreerde Mifare paslezer. Door het intoetsen van de juiste code of het aanbieden van een pas/sleutelhanger wordt de elektrische vergrendeling vrijgegeven. Programmering vindt plaats via het codetableau of programmeerkaarten. Flexess Aqua is IP68 waterbestendig en dus geschikt voor binnen- en buitenmontage. Er kunnen 2000 gebruikers worden geprogrammeerd en verder onder andere voorzien van verlichte toetsen, twee relaisuitgangen, drukknopingang en deurbelfunctie. Maasland Groep, Sleeuwijk, 088.500.28.00, www.maaslandgroep.nl

5 / 2013

15-10-13 13:13

U wilt faalkosten voorkomen. Wij bieden PreSets. Professionele hangen sluitwerkproducten voor ramen en deuren, in drie voorselecties: Basic: het bekende BUVA hangen sluitwerk dat zijn waarde in de bouwpraktijk heeft bewezen. Total Control: voor blijvende en volledige nastelbaarheid van hangen sluitwerk van ramen en deuren. Full Proof: Zelfstellend en corrigerend hangen sluitwerk, voor het opvangen van nagenoeg alle in de praktijk voorkomende bouwtoleranties. Meer informatie? Bel BUVA, vraag de brochure aan of download deze op buva.nl

0180 - 69 75 00 | buva.nl

Deuraandrijftechniek Voor draaideuren tot maximaal 600 kg

MAAK NU KENNIS MET DE DICTAMAT 310-21 DRAAIDEURAANDRIJVING ROBUUST | ZEER KRACHTIG | VOLDOET AAN NORM 12453

 Uitgevoerd met een encoder voor zeer nauwkeurige positieherkenning  Deurbreedte tot maximaal 2,5m  Aandrijfkracht tot 700 Nm  Geschikt voor 300 deurbewegingen per dag  In sterkste (XXL) uitvoering geschikt voor draaideuren tot max. 600 kg.

(Voor deze foto is de afdekkap verwijderd)

 Standaard uitgevoerd met mechanische reminrichting, deur stopt direct volledig bij stroomuitval  Optioneel leverbaar met ontkoppelinrichting voor mogelijkheid van handbediening bij stroomuitval Voor meer informatie over onze aandrijfoplossingen bezoek onze website

DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

RD_adv1_1.indt 1

15-10-13 15:14

Close Up

Concentreren op het wezenlijke Marktleider KFV biedt zijn klanten met afstand het grootste programma mechanische en elektrisch gemotoriseerde sluittechniek voor deuren op de markt. Van sloten en meerpuntssluitingen voor huisen binnendeuren tot aan een compleet programma voor paniek-, nooduitgangs- en brandwerende deuren. Doel van de onderneming is, verwerkers innovatieve en marktspecifieke oplossingen ter beschikking te stellen. Vanzelfsprekend in combinatie met hoge efficiëntie in productie en logistiek.

Sinds 2006 is KFV lid van de Siegenia-Aubi-groep die voor haar klanten oplossingen rondom intelligente geveltechniek ter beschikking stelt. De sterke onderlinge band tussen de merken heeft de onderneming conseqent gebruikt om haar leidende marktpositie uit te bouwen. Cruciaal hierbij is de flow van een geoptimaliseerde productie dankzij de meest moderne logistieke processen en machines. Deze scheppen de voorwaarden voor de hoge prestaties en flexibiliteit van KFV. Dat is af te lezen aan de buitenlandse activiteiten: het exportaandeel neemt voortdurend toe.

De nieuwe generatie KFV-sluitplaten speelt een belangrijke rol in het concept. Ze zijn standaard uitgerust met een Q-verstelling, die dankzij het hoge instelbereik van +/- 5 mm mogelijk maakt om toleranties probleemloos op te vangen. Hierdoor passen alle KFV-meerpunts sluitingen op één en dezelfde sluitplaat – van kruk- en sleutelbediende uitvoeringen tot de automatische meerpuntssluiting AS-3500 en de paniekproducten.

Doordacht produktdesign voor meer efficiëntie Ook het identieke freesbeeld biedt grote voordelen. Het maakt namelijk een snelle productie, eenvoudige montage en korte omsteltijden mogelijk en biedt verwerkers heel veel winst in termen van kosten effectiviteit. Een extra plus: basiscomponenten voor standaard- en deuren met rondbogen alsook bijzonder hoge en lage deuren maken eveneens deel uit van het systeemconcept. “Ook hier dekken we met weinig componenten een grote variëteit aan toepassingen”, zegt Kepers. “Het resultaat: de kosten voor logistiek en voorraadhouding dalen merkbaar, terwijl productieprocessen worden geoptimaliseerd.” Het concept is uitermate flexibel bij het doorvoeren van latere aanpassingen.

Paniekassortiment: universeel en veelzijdig Innovatief systeemconcept Het beste voorbeeld voor de innovatieve kracht van KFV is de concentratie op het wezenlijke, waar het KFV-systeemconcept borg voor staat. “Het is ons doel onze klanten met zo min mogelijk beslagonderdelen de grootst mogelijke diversiteit aan oplossingen te kunnen bieden”, aldus Marcel Kepers, marketingcoördinator van Siegenia-Aubi Benelux. “Verwerkers profiteren hier duidelijk van, alle producten zijn volledig compatibel en modules zijn exact op elkaar afgestemd. Deze benadering maakt een eenvoudige, flexibele configuratie en een probleemloze aanpassing ‘in het werk’ mogelijk.”

Breed gedragen en toch slank is het complete KFV programma voor nooduitgangs-, paniek- en brandwerende deuren. Het biedt een volledig gamma aan oplossingen voor enkele en dubbele deuren vervaardigd uit hout, kunststof of metaal en overtuigt door veiligheid in alle toepassingsbereiken. Een belangrijk voordeel is de universele toepasbaarheid, die ook weer voor een geringe voorraadhouding zorgt. Vlucht- en DIN-richting kunnen bij de montage en vergrendeling worden ingesteld. Kepers: “Ook hierin toont KFV zich marktleider.”

raam en deur RD 2013-5_Close Up_KFV_1pag.indd 37

5 / 2013

I 37

15-10-13 13:27

Uitzicht

Door Hans Fuchs

Isolatieglas in wooncomplex Couperus

Hogere U-waarde, betere zta AGC Heerlen leverde voor het woongebouw Couperus in de Haagse woonwijk Ypenburg 7.500 vierkante meter isolatieglas, gevat in aluminium kozijnen van De Groot en Visser. Het HR++ glas heeft een zeer lage U-waarde van 1,0 en is voorzien van een bijzondere afstandhouder. Voor een deel van het glas was een brandwerende test nodig.

Een markante verschijning is het, het Couperusgebouw van corporatie Staedion in de Haagse wijk Ypenburg. Met een groots gebaar rondt de nieuwbouw de Haagse woonwijk af. Meest opvallend aan het wooncomplex is de hoog opgaande toren met gevels uit donkere baksteen en pregnante vensterpartijen. De zeventig meter hoge toren staat als een baken nabij het Prins Clausplein en wordt geflankeerd door drie lagere volumes, ook al met die opmerkelijke donkere baksteen en opvallend veel glas in de gevels. Baksteen en glas domineren de architectuur van woongebouw Couperus, compleet met een ode aan de dichter naar wie het architectuurontwerp vernoemd is. Verdiept in het metselwerk gelegen, is in de gevels in donker baksteen een strofe opgenomen uit Couperus’ gedicht Melodie, uit 1886: “Luchtgewiekte melodie / Zweef klaatrend op! / Of juublend in een zilverlach, / Of smeltend… / Smeltende in een vliet / Van louter tranen…”

Warm Edge afstandhouder De isolerende beglazing Thermobel Top 1.0 is voorzien van Warm Edge afstandhouders. Van der Vleuten: “Deze afstandhouder bestaat vrijwel geheel uit kunststof. De Warm Edge afstandhouder zorgt voor een betere U-waarde van het frame inclusief het glas. Deze afstandhouder heeft een betere thermische weerstand dan traditionele afstandhouders. Bij dubbel glas in aluminium kozijnen is de verbetering van Het ontwerp van het Couperuscomplex stamt van de tekentafel van Frits van Dongen van de Architekten Cie. Van Dongen koos voor grote glaspartijen in donkere aluminium kozijnen, die het

Betere U-waarde

gebouw een industrieel voorkomen geven. De glaspartijen zijn

Bij het glas blijven dergelijke dichterlijke referenties achterwege – nergens vindt je in een vensterpartij een gegraveerde of geprinte tekst van de grote negentiende eeuwse Haagse dichter. Als er al poëzie in het glas zit, dan in de lage U-waarde en een goede zta. Alexander Postma, verkoper buitendienst van AGC Heerlen (en accountmanager bij De Groot en Visser): “De leverancier van de aluminium kozijnen in dit project, De Groot en Visser uit Gorinchem, kwam bij ons met een wensenpakket dat al helemaal was uitgekristalliseerd. Wij hadden op dat moment het product dat aan al die eisen voldeed en ook prijstechnisch interessant was: isolerende beglazing Thermobel Top 1.0, met een zogenaamde Warm Edge afstandhouder.” Wat De Groot & Visser zocht? HR++ glas dat op de U-waarde beter scoorde dan conventioneel HR++, vertelt Joris van der Vleuten, technisch adviseur glastoepassingen en productmanager brandwerend glas bij ACG: “De Groot en Visser wilde geen standaard U-waarde van 1,1 W/(m2.K), maar glas dat een tiende procentpunt beter scoorde: 1.0 W/(m2.K). En het bedrijf zocht naar glas met een speciale afstandhouder waarmee glas èn gevel naar een specifieke U-waarde gebracht konden worden. De kozijnen van De Groot en Visser hebben een U-frame van 2,5 W/m2K.”

gegroepeerd in reeksen, die samen met een donkere baksteen,

5 / 2013

RD 2013-5_ Uitzicht_Glas_in_Couperus_2pag.indd 38

het gevelbeeld domineren. Het nieuwbouwcomplex heeft 288 appartementen, herenhuizen en penthouses (154 vrije sector huur, 46 vrije sector koop, 88 sociale huur), 3.806 vierkante meter commerciële ruimte en driehonderd geïntegreerde parkeerplaatsen. Twee grote groene hoven in het complex dienen als gedeelde openbare ruimte. Daarnaast herbergt het wooncomplex drie steunpunten voor zorg van zorgverlener Middin. Middin huurt 55 woningen voor lichamelijk en verstandelijk gehandicapten en mensen met niet-aangeboren hersenletsel. De bouw van Couperus ging in juni 2010 van start, de oplevering volgde in april 2013. Het was opdrachtgever Stichting Woonformatie Ypenburg SWY die zich hard maakte voor de opmerkelijk hoge toren van het complex. In de oorspronkelijke plannen was voor de toren geen zeventig meter voorzien. Maar SWY vond een markant baken op deze locatie gepast, vanwege het profiel van de locatie rondom, met zijn snelwegen en spoorwegen.

raam en deur 15-10-13 13:33

Uitzicht

Een U-waarde van 0,1 lager scheelt per m2 glas ongeveer een m3 gas per jaar de warmteweerstand van de randen van het glas circa 0,02 W/mK. En de afstandhouder doorbreekt de koudebrug aan de randen van het glas. Daardoor neemt het warmteverlies langs de omtrek van het glas aanzienlijk af.” En vergeet niet, benadrukt Van der Vleuten: “Een U-waarde van 0,1 lager levert je per jaar per vierkante meter glas een besparing op van ongeveer een kubieke meter gas. Bij een woning praat je gemiddeld over twintig vierkante meter glasoppervlak. En bij deze U-waarde heb je het voordeel dat, bij kou buiten, de temperatuur aan het binnenoppervlak van het glas beter uitvalt. Dat kan zo twee graden schelen, daardoor wordt het ook behaaglijker dicht bij het glas.”

Coating De 0,1.W/(m2.K) winst aan U-waarde dankt het Thermobel Top glas aan de coating. Van der Vleuten: “Bijzonder aan dit glas is, dat ondanks de coating het doorzicht en de reflectie heel helder zijn en dat de kleur van de lucht naar beneden toe vrijwel identiek weerkaatst wordt. De coating in dit glas zorgt voor de low E-waarde. Het draait bij een goede zonwering van coatings allemaal om het efficiënt afstemmen van de lagen zilver en de tussenlagen.” Het Thermobel Top 1.0 heeft ook een betere zta-waarde, aldus Postma: “De zontoetredingsfactor voor HR++ glas bedraagt tussen de 0,6 en 0,7. Bij dit product ligt de zta op 0,5. Een lagere U-waarde is maakbaar, maar dat gaat dan vaak ten koste van de lichttoetreding; de coating wordt dan dichter en het lichtverlies neemt toe. Bij alle ramen is gekozen voor de coating op zijde 3. Dus op de binnenzijde van de glasplaat, in de spouw. Dat hebben we gedaan om in alle ramen exact dezelfde gloed en weeerspiegeling te houden. Dat was hier mogelijk door daar waar letselveilig glas nodig was, dit ook met deze coating uit te voeren.”

Brandwerend Het Thermobel Top 1.0 glas met Warm Edge afstandhouders is in Nederland voor het eerst op deze grote schaal toegepast in het wooncomplex Couperus, waarbij volgens AGC Heerlen een beperkt aantal standaardmaten is ingezet. Van der Vleuten: “Dat werkte logistiek op de bouw en in de fabriek zeer efficiënt.” En het was niet alleen de omvang die dit project bijzonder maakt, aldus Van der Vleuten: “Bijzonder aan het project is ook dat we een brandwerende test moesten uitvoeren voor de vouwdeuren en borstweringen van de loggia. We moesten een brandwerende test uitvoeren voor de brandoverslag van het ene naar het andere appartement. Daar waar de brand kan overslaan, ter plaatse van de borstweringen, hebben we zestig minuten brandwerendheid weten te bereiken. Bij het brandwerende glas werkten we samen met onderaannemer Solarlux uit Nijverdal. De test was nodig, omdat fabrikanten soms, zoals in dit geval Solarlux, een eigen profilering van het aluminium gebruiken, waardoor geen gelijkwaardigheidsverklaring op basis van andere testen kan worden gegeven door een Notified Body. Het ging om een test met de buitenbrandkromme, een fysieke test, uitgevoerd bij Peutz. De uitkomsten: met Pyrobelite 7EG borstwering EW 60ef, vouwwanden EW 30ef, alles volgens EN1334-1.”

raam en deur RD 2013-5_ Uitzicht_Glas_in_Couperus_2pag.indd 39

Projectgegevens Opdrachtgever:

Stichting Woonformatie Ypenburg, Den Haag

Ontwerp:

Architekten Cie., Amsterdam

Projectarchitect: Frits van Dongen Hoofdaannemer: Dura Vermeer, Rotterdam Constructeur:

Corsmit Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam

Kozijnen:

De Groot en Visser, Gorinchem

Glas:

AGC, Heerlen

Oplevering:

april 2013

5 / 2013

15-10-13 13:34

Uitzicht Balkonbeglazing Het aanbrengen van M-View balkonbeglazing van Metaglas kan forse energie-winst opleveren. Dit blijkt uit onderzoek door ingenieursbureau Peutz. Afhankelijk van de thermische isolatie en luchtdichtheid van de bestaande gevel is de besparing met M-View beglazing maar liefst 14 procent tot 24 procent op jaarbasis. De beglazing, die op de rand van het balkon wordt geplaatst, vormt een extra isolerende laag. Hierdoor is er minder wind en kou rechtstreeks op de gevel van de woning en wordt een betere thermische isolatie van de gevel verkregen. Bewoners kunnen bovendien dagelijks de buitenruimte gebruiken en hebben een extra barrière tegen verkeerslawaai. Metaglas, Tiel, 0344.75.04.00, www.metaglas.nl

Thermo dakraam

Verwarmend glas

Het FTT U8 Thermo dakraam van Fakro is volgens het onafhankelijke Passivhaus Institut (PHI) het meest energiezuinige dakraam op de huidige markt. Aannemers en architecten vragen bij de bouw van energiezuinige gebouwen vaak Passiefhuis certificaten op. Het PHI test regelmatig producten op isolatiewaardes. Ook het FTT U8 Thermo dakraam onderging verschillende tests. Zowel het raam, als het raam na installatie, scoorde lage U-waardes in de tests. Dit maakt het product uitermate geschikt voor toepassing in passiefbouw. Fakro ziet het als zijn taak om het milieu zoveel mogelijk te beschermen. Met de ontwikkeling van het FTT U8 Thermo dakraam wordt energieverlies vanuit de binnenruimte tegengehouden. Fakro, Groesbeek, 024.397.80.95, www.fakro.nl

Glas consult-IQ Glas heeft dé innovatie op het gebied van verwarming: uw glas is tevens radiator. Binnen- en buitenruit zijn standaard gehard veiligheidsglas en voorzien van speciale functionele coatings. Het glas past in elk venster. IQ Glas is toepasbaar in woningbouw, horeca, serres of bijvoorbeeld in kantoren en overdekte zwembaden. De maximale glasmaat bedraagt 2170 x 4000 mm en het vermogen is 50-600 Watt p/m2. Het gemiddeld verbruik ligt laag, rond de 35 Watt p/m2 bij hoofdverwarming en circa 20 Watt p/m2 bij bijverwarming (condensvrij). De temperatuur van de ruit, nauwkeurig regelbaar via een thermostaat, kan maximaal circa 40 graden Celsius worden. Glas Consult-IQ Glas, Noorbeek, 043.457.47.48, www.iq-glas.nl

Brandwerende beglazing

Aluminium beglazingsprofielen

Vetrotech Saint-Gobain heeft een nieuwe lijn brandwerende beglazing: Vetroflam New Generation. Met deze nieuwe lijn eenzijdige beglazing is Vetrotech marktleider geworden in de grootste maatvoering brandwerende beglazing in het dunste formaat. Eerder bracht Saint-Gobain een nieuwe lijn eenzijdige brandwerende beglazing op de markt met 30 minuten brandwerende producten. Nu is deze lijn uitgebreid met een 60 minuten brandwerend product (EW classificatie). De Vetroflam New Generation producten kenmerken zich door de standaard afmetingen van 1500 mm x 3000 mm (bxh) en krachtige technische kenmerken, waaronder de stralingsbeperking <15kW/m² . Vetrotech gebruikt standaard veiligheidsbeglazing 1(B)1 conform EN12600 (letsel- en doorvalveilig). Vetrotech Saint-Gobain, Nederweert, 0495.57.44.23, www.saint-gobain.com

Buva is leverancier van een uitgebreid programma zelfontwikkelde aluminium profielen, zoals DPS beglazings- en aanslagprofielen, doorvalbeveiligingen en dorpelafdekkende profielen. Daarnaast levert het bedrijf een compleet programma handelsprofielen, schopplaten, hoekbeschermers en tocht- en slijtstripprofielen. Van het complete programma is een nieuwe brochure beschikbaar. Buva, Barendrecht, 0180.69.75.80, www.buva.nl

I 5 / 2013

RD 2013-5_Uitzicht pi_1pag.indd 40

raam en deur 15-10-13 13:35

Luchtdicht Intelligent ventileren

Inbraakwerend rooster

Aangezien vraaggestuurde ventilatie met CO2sensoren de beste resultaten geeft wat betreft de bewonersgezondheid, heeft Aralco een serie intelligente ventilatiesystemen ontwikkeld: de OxyGreen CO2 in de uitvoeringen Light, Regular en Optimum. Ze creëren een gezond binnenklimaat, zijn eenvoudig in bediening en besparen op energie. Hierbij wordt de afvoer mechanisch geregeld op basis van de binnenluchtkwaliteit (CO2-concentratie). Het basissysteem bestaat uit een erg stille en energiezuinige gelijkstroomventilator en één CO2-sensor. Aralco, Waregem (B), +32(0)56.52.80.60, www.aralco.nl

De muur- en raamroostersserie DucoGrille Solid is zo sterk dat ze uitstekend bestand is tegen vandalisme en inbraakwerendheid. De DucoGrille Solid++ M 30Z geldt als nieuw inbraakwerend muurrooster tot klasse 2. Deze variant kan onzichtbaar op het kozijn worden geïnstalleerd om goed bij te dragen aan de nachtkoeling van een gebouw. De geperforeerde lamellen doen dan dienst als insectenwering. Daarnaast voldoet dit muurrooster aan alle eisen van inbraakwerendheid 2. Duco Ventilation & Sun Control, Veurne (B), +32(0)58.33.00.33, www.duco.eu

Elektrische verduisterende Energie Comfort gordijnen Speciaal voor de Velux lichtkoepel introduceert de Velux Groep elektrische verduisterende Energie Comfort gordijnen. Ze zorgen voor een uitstekende verduistering en een nog betere isolatie van de Velux lichtkoepel. In combinatie met een elektrische buitenwering op zonne-energie, het efficiënte gebruik van passieve zonne-energie en natuurlijke ventilatie, kan hiermee onder het platte dak energie wordt bespaard en een uitgebalanceerd binnenklimaat worden gecreëerd. Daarnaast zien de gordijnen er dankzij de geplooide vouwen decoratief uit en zijn ze vanaf iedere plek in het gebouw te bedienen met een io-homecontrol afstandsbediening of de handige bedieningstablet met touch screen. Velux, De Meern, 030.66.29.679, www.velux.nl

Ventilatie voor kruipruimtes Meer luchtdoorlaat, flexibiliteit en tijdwinst. Daarvoor staat het nieuwe type renovatiekoker, ontwikkeld en op de markt gebracht door Tilmar. De renovatiekoker (ook wel bekend onder de naam T050-A) is geschikt voor gebouwen waar achteraf ventilatie moet worden aangebracht in kruipruimtes, bijvoorbeeld na het aanbrengen van spouwmuurisolatie. Het nieuwe systeem is zeer eenvoudig toe te passen. De renovatiekoker is onder elke hoek te plaatsen, onafhankelijk van het niveau van het maaiveld en de vloer. Na het boren van het gat is de ventilatiepijp eenvoudig met de hand in de muur te plaatsen en fixeren. Tilmar, Meppen, 0591.37.16.68, www.tilmar.nl

raam en deur Luchtdicht.indd 41

Rooster met maximale waterwerendheid Renson komt met het gepatenteerde roostertype 450. Dit rooster combineert een zeer hoge luchtdoorlaat met een maximale waterwerendheid. Type 450 is een muurrooster, vervaardigd uit geëxtrudeerde aluminiumprofielen en standaard voorzien van een watergoot onder de onderste lamel en boven de bovenste lamel. Dit rooster bestaat uit extreem waterwerende lamellen, getest volgens HEVAC klasse A2 tot 3,0 m/s. Het heeft een stap van 50 mm, een inbouwdiepte van 159 mm en een aanslag van het kader van 38 mm. Renson, Waregem (B), +32(0)56.62.71.11, www.renson.nl

5 / 2013

I 41

15-10-13 13:29

Weten wat de bouwgroothandel weet? voor de totale bouwgroothandel

voor de totale bouwgroothandel

Destils Rene Kars:

Eén naam, één lijn

Veris-directeur Andries Baks:

“Wij kunnen niet meer als los zand doormodderen”

4Plus-directeur Kannekens:

“Wij kunnen er nog zeker de helft bijwinnen”

Debiteurenbeheer:

Kind van de rekening Technische Unie:

Levert ‘in de rug’ van monteur

Vooruitzichten 2012:

Toppers zijn voorzichtig Verhuur en groothandel:

In potentie een mooie combi

s S@le in d e bouw

Polvo-groep doordacht op koers

[

Bouwgroothandel moet keten in

2e jaargang, nummer 4 - november 2011

Van de Pol doet wat hij belooft

Mastermate is in beweging

Afbouw: meer dan producten alleen

Directe levering

Komen fabrikanten er mee weg? Veris en Ferney

Kelfort ook bij BouwCenter en Imabo

Oude bouwmaterialen: gouden handel?

Isero: overnames moeten passen

Voorraadbeheer: cruciaal voor marge

] 3e jaargang, nummer 1 - januari 2012

Cover_Mixpro 4.indd 1

08-11-11 08:48

3e jaargang, nummer 2 - april 2012

Cover.indd 1

17-01-12 16:48

18-04-12 09:44

Cover_nr2.indd 1

MIXpro: het eerste en enige vakblad dat zich 100% op de bouwgroothandel richt. Dus niet op de architect, de aannemer of de zzp’er. Maar op de groothandelaar in bouwmaterialen, ijzerwaren/ gereedschappen en hout.

• Branchenieuws • Formulevisies

Duurzaam bouwen? VEKA heeft het juiste kunststof profiel!

• Kijkjes in de Keuken • Marktcijfers • Productnieuws • Groothandelsthema’s

wgroo otale bou voor de t

thandel

Neem nu een proefabonnement voor

laere:

de Dobbe Zevij’s Marc

‘Op logistiek is nog veel ed bi ge te winnen’

VEKA maakt duurzaam bouwen gemakkelijker. Met de VEKA profielen kunt u de hoogste isolatiewaarden bereiken. De dikwandige KOMO klasse A profielen dragen triple beglazing met gemak. Bovendien zijn ze volledig te recyclen. VEKA zorgt daar zelf voor; kunststof profielen worden verwerkt in de eigen recyclingfabriek. Cradle-to-cradle: met VEKA maakt u het waar!

€ 10

Raab Karche

gen

in Prefab oploss

wil zzp’er: Bouwmarkt

Vissen ze de vijver leeg?

n niet alles

Kwaliteit, vertrouwen en zekerheid

Destil en CRH:

edag: keuzes

Hibin branch

Diploma’s zegge

maken

s - augustu nummer 3

2012 13-08-12 08:43

www.mixpro.nl/ proefabo

www.vekakozijn.nl

RD_adv1_1.indt 1

goede doel

ng, 3e jaarga

cover_nr 3.indd

VEK 146 Advertenties 2013_3_RenD.indd 1

fietsen voor het

20-03-13 14:39

15-10-13 16:06

Goed beslagen Veiligheidsbeslag AMI introduceert een nieuw en veilig product voor deuren en cilinders, het AMI kerntrekbeveiliging beslag. Dit veiligheidsbeslag is voorzien van een kerntrekbeveiliging-eenheid. Hiermee wordt manipulatie van het slot en deur door middel van het zogenaamde kerntrekken en afbreken van de cilinder van het slot voorkomen. Het afdekplaatje van de cilinder is zo ontworpen dat het beslag op alle deuren en cilinders toepasbaar is. AMI veiligheidsbeslag is in een zeer ruim assortiment leverbaar. Het deurbeslag voldoet aan de nieuwste PKVW eisen en is tevens voorzien van SKG***-keurmerk. AMI, Lomm, 077.473.74.75, www.ami.nl

Smal deurbeslag Metafa heeft aan zijn assortiment Dieckmann XXL-veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging de smalle variant toegevoegd. Met het XXL-smaldeurbeslag heeft u geen last van een anti-inbraakstrip of brede sluitlat. Doordat het beslag aan de boven- en onderkant wat langer is, overlapt het mooi de afdruk van het oude beslag waardoor er geen schilder aan te pas hoeft te komen. Het is alleen leverbaar in F1 (Aluminium) en heeft een SKGnormering van twee sterren. Verkrijgbaar op PC72, en PC92, maar binnenkort ook leverbaar op PC55. Metafa Holland, Son, 0499.47.78.76, www.metafa.nl

Comfort en gemak zijn de 2 belangrijkste eigenschappen van het nieuwe elektronische deurbeslag DOM Guardian-S, dat speciaal ontwikkeld is voor toepassing op buitendeuren en voorzien is van klasse IP55: beschermd tegen stof en spuitwaterdicht. Dit toegangscontrole product is niet alleen qua functie en design hoogstaand, de montage is ook nog eens eenvoudig gemaakt, omdat alle onderdelen verwerkt zijn in slechts 1 zijde van het beslag. Deze eigenschappen maken de DOM Guardian-S prima geschikt voor particuliere, maar ook zakelijke toepassingen. DOM Nederland, Den Haag, 070.319.30.06, www.dom-nederland.nl

Veilig de deur openen

Deurgrepen Hang- en sluitwerk groothandel en producent Ten Hulscher heeft haar serie deurgrepen uitgebreid met aanvullingen op de GPF 16 en GPF 19 van het private label GPF bouwbeslag. Het programma bestaat uit ruim 150 typen deurgrepen, uit voorraad leverbaar. Door de uitbreiding zijn de grepen in roestvast staal (mat geborsteld) ook in 4 kleinere modellen verkrijgbaar. De lengtematen variëren bij de GPF 16 (T-model) van 198 tot 2000 mm. De GPF 19 (U-model) is nu verkrijgbaar in een lengte van 144 tot 1232 mm. Om de nieuwe GPF deurgrepen te bevestigen kunt u kiezen uit blinde, enkelzijdige en dubbelzijdige montage. Ten Hulscher, Garderen, 0577.46.23.07, www.tenhulscher.nl

raam en deur RD 2013-5_Goed Beslagen_1pag.indd 43

Toegangscontrole

Buva komt met de SKG-kierstandhouder, waarmee het mogelijk is te communiceren met degene aan de voordeur zonder deze volledig te openen: een uitstekend hulpmiddel tegen het indringen van ongewenste personen. Deze kierstandhouder voldoet aan de SKGkwaliteitseisen in de beoordelingsrichtlijn SKG-KE 573. Dankzij de meegeleverde schroeven is de montage eenvoudig. Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

5 / 2013

I 43

15-10-13 13:20

Service.

100 95 75

25 5

www.siegenia-aubi.nl

RD_adv1_1.indt 1

15-10-13 16:17

Vaktueel

Door Hein Stienstra

Raam en Deur scant interessante websites

Online op de hoogte Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.

www.politiekeurmerk.nl Nieuwe Productenlijst

Actueel op deze website is de nieuwe Productenlijst PKVW Bestaande Bouw. Zoek om deze te downloaden op: productenlijst 2013. Deze in september verschenen lijst vermeldt goedgekeurde producten die geschikt zijn voor toepassing binnen het eisenpakket PKVW overeenkomstig het Handboek Politiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande Bouw. Minimaal twee keer per jaar wordt de Productenlijst voorzien van een update. De laatste keer was dat in februari 2013. De cursieve tekst is nieuw ten opzichte van de Productenlijst van augustus 2012. Op de lijsten A t/m S, Y en Z zijn hangen sluitwerkproducten vermeld die met inbrekersgeweld zijn getest en aantoonbaar hebben voldaan aan de eisen gesteld in de BRL 3104. Deze producten zijn gecertificeerd door SKG te Wageningen. De producten van de overige lijsten zijn op basis van de voor het betreffende product van toepassing zijnde beoordelingsrichtlijn getest en goedgekeurd door SKG. De rookmelders zijn getest door het Keurmerkinstituut te Zoetermeer.

Nieuw vluchtend mannetje

Deze website is van de NVFN, een samenwerkingsverband van toonaangevende Nederlandse fabrikanten en leveranciers die actief zijn op het gebied van noodverlichting, vluchtwegaanduiding, etc. Actueel is dat de norm NEN 6088 voor vluchtrouteaanduiding door NEN is ingetrokken. Aanleiding hiervoor is het feit dat in Europa een wereldwijde norm voor grafische symbolen is overgenomen en daardoor ook in Nederland. Het betreft de norm die in Nederland NEN-ENISO 7010 heet. Harmonisatie op Europees niveau krijgt op deze manier steeds meer vorm. Het vertrouwde pictogram uit de NEN 6088 van het vluchtende mannetje wordt geleidelijk vervangen door een nieuw pictogram. Het belangrijkste verschil bestaat uit het feit dat het mannetje niet naar de deur rent, maar de deur al heeft bereikt en daar doorheen loopt. Een ander belangrijk verschil is de grootte van de pijl. In feite bestaat het pictogram voor de helft uit het mannetje in de deur en voor de helft uit de pijl. Juist deze extra grote pijl zorgt voor meer duidelijkheid, hetgeen heeft gezorgd voor de wereldwijde acceptatie.

De waarde van ‘nul’

Het BouwKennisBlog staat voor inspiratie en het delen van kennis in de bouwketen. De geplaatste blogs zijn verdeeld over actuele onderwerpen zoals bouwconjuctuur, strategie, marktkansen, concepten, etc. Veel interessante beschouwingen op deze website, zoals bijvoorbeeld die van Harm Valk, senior adviseur bij Nieman Raadgevende Ingenieurs. Valk vraagt zich af wat de waarde van ‘nul’ is. Energienotaloos, energieneutraal, etc., maar wat zijn die termen waard en is ‘nul’ ook echt ‘0’ ? En zo ja voor wie: de overheid, de netbeheerder of de consument? Valk maakt een beknopte verkenning in dit mijnenveld. De rode draad: voor niets gaat alleen de zon op. De moraal: energie is niet gratis en zal dat ook niet worden. Duurzame opwekking op en aan gebouwen vormt het sluitstuk, niet het begin. De meest robuuste oplossing voor eindgebruikers zijn gebouwen met een lage energievraag door het jaar heen en dat betekent een hoogwaardige gebouwschil: goed ontworpen, goed gebouwd en onafhankelijk gecontroleerd. Zoek op de naam van genoemde auteur of op: Wat is ‘0’ waard?

www.nvfn.nl

www.bouwkennisblog.nl

raam en deur Vaktueel websites.indd 45

5 / 2013

I 45

15-10-13 15:06

VKG Nieuws Postbus 5086, 2000 GB in Haarlem T: 023.551.84.44, F: 023.551.00.83, E: info@vkgkozijn.nl, I: www.vkgkozijn.nl

De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

3 december 12.45 - 17.00 uur Louwman museum

VKG Architectuurdag 2013, U bent er toch ook bij? De maakindustrie staat voor grote uitdagingen. Volgens Chris Anderson, auteur van ‘Makers’, wordt productie op kleine schaal een belangrijke bron voor toekomstige groei. Hij ziet een nieuwe industriële revolutie waarin open source, op maat gemaakte producten en doe-het-zelf-productontwerp centraal staan.

Maar waar staan we nu echt met 3D-printen, het personaliseren van auto’s of het zelf bouwen van woningen? Welke trends en ontwikkelingen moet u als ontwerper, bouwer en producent van bouwdelen goed kennen om in te kunnen spelen op de vraag? Hoe kun je gebruik maken van de in jouw branche en organisatie aanwezige kennis en hoe richt je een innovatieproces in? Welke kansen en mogelijkheden zijn er voor de branche van kunststof geveldelen? Daarover gaat het congres ‘Innovatie Maken – Van Visie naar concrete toepassingen’ op de VKG Architectuurdag 2013 op 3 december in het Louwman Museum in Den Haag. Wim de Ridder, Elmer van Grondelle, Albert Zegelaar en Hans van Heeswijk helpen u graag verder op weg bij het innoveren van uw vakgebied. Aansluitend wordt de VKG Architectuurprijs 2013/2014 voor NIEUWBOUW, RENOVATIE en de VKG Publieksprijs uitgereikt. Voor meer informatie en aanmelden gaat u naar vkg-architectuurprijs.nl

I 5 / 2013

RD 2013-3_Branchepag_VKG_1pag.indd 46

Regiobijeenkomsten VKG-VMRG Ook dit najaar organiseren VKG en VMRG samen Regiobijeenkomsten voor onze leden. De data zijn: 4 november in regio Noord, 11 november regio midden Nederland en 18 november in regio Zuid . Wij beloven u een boeiend programma met interessante onderwerpen zoals het onderzoek naar duurzaamheidsheidscertificaten als BREEAM en LEED en de relatie met gevels.

raam en deur 14-10-13 16:13

VMRG Nieuws

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Vergelijken Het afgelopen wielerseizoen toonde maar weer eens aan hoe moeilijk het is om zeker te zijn van prestaties. Nederlandse wielrenners hadden na de eerste week van de drie bijna, zo dacht men, de Tour de France al gewonnen en de Belgische wereld kampioen zou dit seizoen wel geschiedenis schrijven. Jammer, niets van dat al. Ondanks alle wetenschappelijke kennis van materiaal en alle medische zorg en kennis blijft de eindprestatie een resultaat dat van vele factoren afhankelijk is. Vele eigenschappen bepalen de mogelijkheden en soms zijn eigenschappen tegengesteld en soms versterken ze elkaar. Ik merk de laatste tijd dat mensen aan het vergelijken gaan. Maar dat vergelijken is nog niet zo simpel. Zeker gevelproducten zijn gecompliceerde producten. Producten die zich verschillend kunnen gedragen in verschillende omstandigheden. Producten die eigenlijk alleen maar in hun toepassing kunnen worden beoordeeld. Dus wegen en meten en isolerende capaciteiten kennen, wil nog niet zeggen dat we een uitspraak kunnen doen over het feitelijke gedrag in een gebouw. Dus ken de beperkingen van de vergelijking en wees voorzichtig met versimpelingen. Bij de discussie over de wenselijkheid van een Energylabel voor kozijnen bleek de gecompliceerdheid onder andere te zitten in de circa 50 klimaatzones die de experts binnen Europa wilden definiëren. Deze zijn namelijk mede bepalend voor het eindbedrag van een gevelelement. Er zijn vele voorbeelden van te sterke vereenvoudigingen in de bouw waarneembaar, zoals de focus op het optellen van zeer verschillende milieu indicatoren of de focus op schade effecten zonder de voordelen elders mee te nemen. Vergelijken is een zeer intelligente taak die voldoende aandacht en inspanning vereist. Keuzes gebaseerd op dergelijke vergelijkingen winnen als alles in beschouwing is genomen.

Per 1 oktober live: vmrgkwaliteitseisen.nl Het boek VMRG Kwaliteitseisen en Adviezen® is getransformeerd naar een website. Vanaf 1 oktober 2013 is de inhoud te raadplegen op de website www.vmrgkwaliteitseisen.nl. Eenmalige registratie op de website geeft gratis toegang tot alle informatie die aangepast is aan de meest recente wetgeving en normering. Nieuw in de VMRG Kwaliteitseisen en -Adviezen® is het onderdeel Zonwering. Dit onderdeel is toegevoegd aan Aluminium en Staal. Deze VMRG Kwaliteitseisen en Adviezen® vormen de basis voor het VMRG-Keurmerk®. Alle bedrijven die lid zijn van de VMRG, de VMRG-gevelbouwers, werken conform de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® en zijn in het bezit van het VMRG-Keurmerk®. Zij krijgen dit Keurmerk niet zomaar. De VMRGgevelbouwers worden gekeurd om vast te stellen of ze voldoen aan de hoge VMRG-normen. De keuringen worden verricht door een onafhankelijke instelling die onder toezicht staat van de Raad voor de Accreditatie.

Kwaliteitsbevordering De aan de keuringen verbonden normen zijn terug te vinden in de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen®. Natuurlijk voldoen de metalen kozijnen, ramen, deuren, serres en vliesgevels aan de eisen gesteld in het Bouwbesluit. Bij het Bouwbesluit gaat het om minimumeisen. De VMRGgevelbouwers leggen zich een aantal aanvullende en belangrijke extra eisen op. Hiermee zorgt de VMRG voor optimale kwaliteitsbevordering in de markt van de gevelbouw. De actualiteit van de normen wordt verzekerd doordat de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® worden aangepast aan de ontwikkelingen in de techniek en aan eventuele wijzigingen in de regelgeving.

VMRG-Keurmerk De leden van de VMRG vindt u op de website www.vmrg.nl. Alleen deze bedrijven mogen het VMRG-Keurmerk® te voeren. Dit merk geeft aan dat u met deskundigheid te maken heeft op het gebied van de industriële gevelbouw. Men levert kwaliteit en voldoet aan alle wettelijk geldende normen en voorschriften, die beschreven staan in de VMRGKwaliteitseisen en Adviezen® (CE-markering is geïntegreerd). Ieder VMRG-lid wordt jaarlijks gecontroleerd. Hierdoor zijn we er zeker van dat de VMRG-Kwaliteitseisen en Adviezen® worden nageleefd en de kwaliteit gewaarborgd blijft.

raam en deur RD 2013-5_Branchepag_VMRG_1pag.indd 47

5 / 2013

14-10-13 16:14

NBvT Nederlandse Bond van Timmerfabrieken Nieuwe ’s Gravelandseweg 16 | Postbus 24 | 1400 AA BUSSUM t: 035.694.70.14 | w: www.nbvt.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Benchmark kozijnen geeft duidelijkheid eigen positie Weten waar je staat als timmerfabriek is zeker in de huidige moeizame markt erg belangrijk. De branchevereniging voor de timmerindustrie NBvT startte daarom in de tweede helft van 2012 de benchmark kozijnen. Het doel is om ondernemers de mogelijkheid te bieden hun eigen bedrijf economische te vergelijken met branchegenoten. En dat geeft houvast.

De Nederlandse timmerindustrie telt, volgens het CBS, circa 1.000 bedrijven die onder meer deuren, trappen, houtskeletbouwelementen en dakelementen, kozijnen en overig geveltimmerwerk vervaardigen. De bedrijven zijn relatief kleinschalig, slechts 5% van hen heeft meer dan vijftig medewerkers in dienst. De afzet van de timmerindustrie is sterk gerelateerd aan de productie van de bouwsector. En, zoals bekend, staat die momenteel erg onder druk. De timmerindustrie zal zijn productiecapaciteit op de nieuwe bedrijvigheid moeten afstemmen en zich meer en meer richten op ontwikkelingen als ketenoptimalisatie, het leveren van producten inclusief onderhoud en montage, meer productieautomatisering en prijs- en kwaliteitsdifferentiatie. Om hier goed op in te spelen, zoek je als ondernemer niet alleen marktinformatie, maar ook een mogelijkheid om je te spiegelen aan zijn concurrenten/collega’s.

beschikbaar hebt, is het online invullen binnen twee minuten gebeurd en kan het vergelijken starten.

Houvast Timmerfabrikanten die de benchmark gebruiken zijn enthousiast. “Het feit dat er betrouwbare gegevens beschikbaar zijn die heel concreet de positie aangegeven waar je staat tussen de collega’s is zinvol,” aldus marketingmanager Bert Kattenbroek van de NBvT. Hij vervolgt: “Zeker in een lastige tijd vervagen niet alleen de grenzen van een gezonde bedrijfsvoering, maar vervagen ook de normen en prevaleert het overlevingsinstinct. Veel fabrikanten zijn blij als ze het jaar zonder verlies afsluiten of een order met slechts één procent verlies kunnen aannemen. Beide situaties zijn natuurlijk niet gezond, maar soms moet je lastige keuzes maken. Via de benchmark kozijnen kun je dan toch gevoel krijgen met de markt en hoe je bedrijf het doet ten opzichte van collega’s die in dezelfde markt opereren. Dat geeft een beetje houvast om bijvoorbeeld te kiezen een order wel of niet te accepteren”. De benchmark is door leden van de NBvT te gebruiken en staat onder “rekenmodules” op de website www.nbvt.nl.

Samen In de huidige economisch moeilijke tijden kun je als timmerfabrikant vaak lastig bepalen hoe jouw eigen fabriek opereert ten opzichte van collega’s. De beste manier om hier een beeld van te krijgen is via kengetallen van de branche. Maar hoe kom je aan die kengetallen? Om in die brede behoefte te voorzien, ontwikkelde de sectie kozijnen van de NBvT in 2012 de benchmark kozijnen. Het is een systeem waarin de deelnemers elkaar anoniem inzicht geven in elkaars positie zodat zij zichzelf kunnen spiegelen in de prestatie van de branchegenoten en de sector. Via een beperkt aantal korte vragen kun je als timmerfabrikant maandelijks je eigen kengetallen vergelijken met die van andere deelnemers in de benchmark. Om de resultaten te kunnen zien moet je natuurlijk wel eerst je eigen kengetallen invoeren. Alleen kijken hoe anderen het doen, gaat dus niet.

Kengetallen De kengetallen gaan onder andere over het aantal weken werkvoorraad, ziekteverzuim, prijsontwikkeling, betaalgedrag van afnemers en prijzen van de veel toegepaste houtsoorten meranti en sapeli-mahonie. Als je timmerfabrikant via je administratie de gevraagde kengetallen

5 / 2013

RD 2013-5_Branchepag_NBVT_1pag_Benchmark kozijnen sept 2013.indd 48

Wie zijn eigen kengetallen toevoegt, krijgt de resultaten van de benchmark kozijnen te zien.

raam en deur 15-10-13 13:18

Buiten de deur GEVEL 2014 GEVEL is met kwalitatief hoogstaande exposanten de belangrijkste vakbeurs voor de architect en ontwerpers op het gebied van gevels, zo bericht de organisatie van de beurs. Bezoekers vinden op GEVEL de nieuwste geveltechniek en –vormgeving, systemen en oplossingen, referentieprojecten, mock-ups, lezingen en netwerkbijeenkomsten, exposities en competities zoals Experimenteel Beton, Bold & Beautiful Student Façade Design en Archiprix. Deze editie staat geheel in het teken van het thema “grensverleggend”. De beurs vindt plaats van 22-24 januari. Meer informatie: www.gevel-online.nl

Batimat 2013 Van 4-8 november zullen ongeveer 400.000 vakbezoekers en 3.000 exposanten elkaar treffen in Parijs voor Batimat 2013. Bezoekers kunnen in het beurscomplex Paris Nord Villepinte terecht voor het ontdekken van de nieuwste materialen, de laatste technieken en de meest innoverende oplossingen. Dit jaar geven de organisatoren van de Batimat het woord aan architecten in de vorm van grote evenementen, zoals Batimat in Situ, een nieuw onderdeel bestaande uit een digitale presentatie van de ontwerpconcepten van de meest innoverende architecturale projecten in de regio Parijs. Meer informatie: www.batimat.com

Building Holland in nieuw jasje Amsterdam RAI (Building Holland) en Kennisplatform Duurzaam Gebouwd bundelen hun krachten en organiseren samen Building Holland in een compleet vernieuwde stijl. Building Holland wordt hét jaarlijkse platform voor beslissers in de woningen utiliteitsbouw, zo geven beide partijen aan. Building Holland wordt van 6 tot en met 8 mei 2014 gehouden in Amsterdam RAI. Beursmanager Nynke Lipsius van Amsterdam RAI: “Building Holland nieuwe stijl combineert de professionaliteit en ervaring van Amsterdam RAI als beursorganisator op een toplocatie met de vernieuwende samenbrenger en kennisdeler Duurzaam Gebouwd. Hieruit komt een nieuw vakevenement voort dat inspireert en bruist.” Meer informatie: www.duurzaamgebouwd.nl

raam en deur Buiten de Deur.indd 49

Agenda VCA Jaarcongres 29 oktober Tijdens dit congres willen de organisatoren de bezoekers de nieuwste inzichten uit de theorie en handvatten voor de dagelijkse praktijk aanbieden, waarmee ze meer grip krijgen op de veiligheidscultuur en -gedrag in hun organisatie. www.vcajaarcongres.nl De Groot Open 7-9 november Als u wilt weten welke innovaties u vooruit kunnen helpen en hoe u succesvol kunt (blijven) ondernemen, bezoekt u De Groot Open. Deze 12de editie, voorheen bekend onder de naam Nationale Plaat- en Schaafdagen, staat bol van branchenieuws van vele merken waaronder Altendorf, Artech, Biesse, Graule, Hofmann, Selco, Viet, Weinig, Dimter en meer. www.degroot.nl/degrootopen Hout 2014 11-14 november Hout 2014 is dé vakbeurs voor Hout en Plaatmateriaalbewerking in de Benelux. De beurs wordt gehouden in september 2014 in Jaarbeurs Utrecht. www.houtenmeer.nl Beurs Domotica & Slim Wonen 20 en 21 november Het Evoluon in Eindhoven opent wederom haar deuren voor de Beurs Domotica & Slim Wonen. Deze beurs, georganiseerd door Smart Homes, creeert een perfecte gelegenheid om nieuwe inzichten te krijgen, kennis uit te wisselen, contact te leggen en meer te leren over innovatieve oplossingen op het vlak van woontechnologie. www.beursdomoticaenslimwonen.nl Polyclose 2014 16-18 januari 2014 De 16de editie van Polyclose, de Europese vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek, komt er aan. Polyclose 2014 vindt plaats op donderdag 16, vrijdag 17 en zaterdag 18 januari, in Flanders Expo te Gent. Op vrijdag 17 januari is er de traditionele nocturne tot 20.00 uur. www.polyclose.be

5 / 2013

14-10-13 16:01

Op de mat HoutAdresboek 2013 Het HoutAdresboek is weer helemaal up-to-date. De nieuw verschenen 2013-editie is namelijk voorzien van nieuwe subcategorieën, bevat tot wel 5 e-mailadressen en websites per onderneming en ditmaal staan ook alle social-mediagegevens op een rij. De inhoud van het HoutAdresboek bevat alle assortimentsgegevens en vormen van dienstverlening van inmiddels bijna 1.800 leveranciers en overige organisaties, inclusief hun adressen, telefoon- en faxnummers, e-mail, websites, lidmaatschappen en het bezit van certificaten voor duurzaam geproduceerd hout. Het HoutAdresboek is ook een digitaal te raadplegen database. Zowel professionals als particulieren ontdekken dagelijks de vele mogelijkheden op www.houtadresboek.nl. Het HoutAdresboek kost € 92,50 (incl. porto, ex btw).

Innoveren in de bouw “Samen, sneller, slimmer” is een optimistisch boek over de bouw. Onder het motto “never waste a good crisis” constateren de auteurs dat de sector zichzelf opnieuw aan het uitvinden is. Begrippen als BIM, assetmanagement, lean-productie, ketensamenwerking en levensduurdenken raken snel ingeburgerd en zetten bedrijven en overheden aan tot veelbelovende innovaties. De vele interviews en praktijkvoorbeelden in het werk bieden architecten, bouwbedrijven, ontwikkelaars en opdrachtgevers een inspirerend toekomstperspectief. Samen, sneller, slimmer is een waardevol boek voor iedereen die inziet dat een crisis bij uitstek het moment is om te innoveren. Het boek is te bestellen bij uitgeverij Blauwdruk voor € 29,90.

Tijdens het Duurzaam Gebouwd congres op 20 juni jongstleden, heeft Bert Lieverse, directeur van de VMRG, het eerste exemplaar van het boek Façades 2013 overhandigd aan Daan Hoogenboom, directeur/partner van duurzame projectontwikkelaar Domeco. Dit boek is voor het 6de achtereenvolgende jaar verschenen. Façades 2013 bestaat uit 144 pagina’s met uiteenlopende bouwprojecten waar VMRGbedrijven bij betrokken zijn geweest. Het boek is ingedeeld in renovatie-, utiliteitsbouw-, woningbouw- en zonweringsprojecten en geeft met veel fraaie foto’s een mooi overzicht van projecten die het afgelopen jaar opgeleverd zijn. Naast de projecten worden er verschillende thema’s die in de gevelbouwbranche actueel zijn belicht, namelijk actualisatie, duurzaamheid, HR-zonwering en internationalisatie. De rode draad die deze thema’s verbindt, is tijd. Het boek is voor € 25 (ex btw en verzendkosten) te bestellen via de website van de VMRG: www.vmrg.nl.

I 5 / 2013

Op de Mat.indd 50

Vol trots introduceert Polytec Nederland de nieuwe Hollandse Design Deuren prospectus. In deze nieuwe prospectus vindt de lezer onder andere de 30 meest verkochte Nederlandse Premium deurpanelen, nieuwe nostalgische deurpanelen met sierroosters en prachtige sfeerfoto’s. De prospectus is aan te vragen via www.polytec.nl

Metaglas breidt programma uit

Façades 2013: inspiratieboek voor bouwprojecten

Hollandse Design Deuren

Metaglas heeft het programma van Total Glas Gevellamellen verder uitgebreid. De volglazen lamellen zijn er nu in verschillende horizontale en verticale varianten, vast of (elektrisch) beweegbaar en met verschillende bevestigingssystemen. Ook is de combinatie met glazen balustrades mogelijk. Daarnaast kan ieder systeem per project op maat worden ontwikkeld, zodat de mogelijkheden vrijwel onbeperkt zijn. De nieuwe productinformatie van Total Glas gevellamellen is te downloaden op www.metaglas.nl.

raam en deur 14-10-13 15:25

Toegangsbeheer op een hoger niveau

- volledig draadloos - programmeren, activeren en beheren op afstand - zelfvergrendelend (altijd mechanisch te bedienen) - paniekfunctie aan de binnenzijde - voldoet aan SKG速*** en PKVW速 - AES128 versleuteld - conform eisen Bouwbesluit - levensloopbestendig

Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact op met onze verkoop binnendienst.

Hunneperkade 62, 7418 BT Deventer E: info@themans.nl

| |

Ansa-e is een merk van

adv_Themans.indd 1

T: +31(0)570 662 580 I : w w w. t h e m a n s . n l -

| F: +31(0)570 662 589 w w w. a n s a d e s i g n . n l

hang- & sluitwerk bv

27-05-13 13:50