Raam en Deur editie 6-2013 by Plancommunicatie

design | techniek | toepassing | productnieuws | regelgeving

jaargang 15, 2013

Vakblad voor gevelopeningen, beveiliging, raam- en deurtechniek

Cover.indd 1

03-12-13 13:22

Bedankt! Dedirectie directievan van Verweij Verweij Houttechniek Houttechniek bedankt De bedankt al al haar haar opdrachtgevers, leveranciers, leveranciers, partners, dienstverleners opdrachtgevers, dienstverleners enmedewerkers medewerkers voor voor het het begrip, het medeleven en medeleven en en de de medewerking naar naar aanleiding aanleiding van de brand medewerking brand op op 17 17 oktober oktoberjl.jl.

www.verweij-ht.nl www.verweij-ht.nl

RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 14:39

VO O R WO O R D Voorwoord.indd 3

Rookgordijn en sooa Nog maar de helft van de bouwbedrijven schrijft zwarte cijfers. Van architectenbureau’s is minder dan de helft over, van het aantal architecten nog minder. En ook in de raam- en deurindustrie vielen harde klappen. Een hard gelag voor onze sector. Des te beter voor al diegenen die er nog wél zijn. Zij zijn kampioenen, zei VNO-directeur Bernard Wientjes laatst. Want een crisis als deze, hebben we sinds de jaren ’30 van de vorige eeuw niet gekend. Kampioenen dus. Kampioenen doen dingen anders. Ze bedenken nieuwe producten of concepten, nieuwe werkwijzen. Of ze doen de gewone dingen slimmer. Of het nu gaat over het produceren van al die verschillende cassettes voor de Nijmeegse Castellatoren. Of om het afhangen van steeds zwaardere deuren. Ze denken na over de dingen die ze doen. Vragen zich af of het anders kan. Beter, sneller, gemakkelijker, slimmer, goedkoper, duurzamer. En als dat lukt, voegen ze zo waarde toe en behouden ze bestaansrecht. Bestaansrecht heeft ook de kerntrekbeveiliging. Kerntrekkerij is een veelvoorkomende modus operandi van het inbrekersgilde en daarom zijn er cilinders en deurbeslagen nodig die dat tegengaan. Nu al verplicht in nieuwbouw, maar ook van harte aanbevolen in bestaande bouw. Als corporatie doe je er je bewoners een plezier mee. Als architect je opdrachtgever. En als aannemer of deurenfabriek, verhoog je er ook nog eens de waarde van de deur mee. Win-win-win! Wij wensen u veel zakelijk plezier van deze laatste Raam en Deur van 2013 en zien u graag terug in 2014. Met opnieuw zes edities vol actuele en relevante vakinformatie over raam- en

desi gn | tech niek | toep assin g | prod uctn Vakb lad voor g ieuw s | rege evel open inge lgev ing n, beveilig ing, raam - en deur tech niek

deurtechniek.

jaargang 15, 2

013

Marc Nelissen Hoofdredactie Raam en Deur

Cover.indd 1

03-12-13 13:22

raam en deur

6 / 2013

03-12-13 13:43

Raam en Deur

Inhoudsopgave Blikvanger van glas

Vakmagazine voor raam-, deuren geveltechniek, van ontwerper tot verwerker.

Glas domineert aan de gevels van Castellatoren in Nijmegen. De woonwerktoren heeft façades uit

Redactie Robert Dingemans Hans Fuchs Louis Jongeleen Ramona Kezer Johan van Leipsig Marc Nelissen Rianne van der Voort Joop Wilschut

Uitgever Marc Nelissen

Vormgeving Inpladi, Cuijk

Uitgave MIXpress BV Rosmalen

Redactie-adres Raam en Deur postbus 55, 5240 AB Rosmalen tel. 073.503.43.47 fax 073.503.81.53 e-mail: raamendeur@mixpress.nl

Abonnementen losse nummers E 12,50 jaarabonnement E 68 buitenland E 83 MIXpress BV (zie redactie-adres)

Abonnementsvoorwaarden check www.mixpress.nl/abo

prefabcassettes met drie verschillende dieptes en verschillende kleuren zonwerend glas. Deze ‘dove gevels’ zijn een extra gebouwschil die akoestisch isoleert. Tegelijkerijd maakt de speels verspringende façade de 42 meter hoge

toren tot een echte blikvanger.

Ontwikkelingen dakvensters staan niet stil Een nieuw fabrikaat, een nieuwe generatie, uitbreiding van het assortiment en een andere, goedkopere wijze van verkoop. Dat zijn een aantal van de ontwikkelingen die dakvensters het afgelopen jaar hebben ondergaan. Voor de toekomst komt de nadruk nog meer en meer te liggen op energiebesparing, daglichttoetreding en natuurlijke ventilatie. Maar ook een (verdere) koppeling aan domotica zien de fabrikanten en leveranciers als de volgende stap.

Het dakvenster brengt gratis en regelbaar comfort Waarom zou je nu juist een gat willen

Stopzetten abonnement

maken in een dak? Want was deze

Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn.

constructie niet op eerste plaats juist bedoeld is om vooral ‘dicht’ te zijn? Rondom het aanbrengen van een dakvenster hangt altijd nog de sfeer van

Advertenties Molijn Sales Support, Edgar Molijn postbus 61, 5258 ZH Berlicum tel. 073.503.35.44 fax 073.503.11.95 raamendeur@molijnsalessupport.nl

Omslagfoto Castallatoren, Nijmegen Reportage op pagina 10

Close-Up Advertorial

Copyrights Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, op welke wijze dan ook of worden opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN 1389-6873

een risicovolle operatie. Niet helemaal ten onrechte, want je kunt er veel fouten

bij maken. Bij het dakvenster komen alle bouwfysische aspecten van onze gebouwde omgeving geconcentreerd bij elkaar: licht, warmte, lucht, vocht en geluid.

‘ Bouwbesluit is geen wondermiddel voor goede daglichttoetreding’ Een verblijfsruimte waar te weinig daglicht binnenkomt, is ongezond voor mensen. Daarom geeft het Bouwbesluit aan hoe groot de daglichtprestatie minimaal moet zijn. Per 1 april 2012 is de bepalingsmethode van de vereiste daglichttoetreding veranderd. Toch moeten we die nieuwe norm niet als een universeel wondermiddel zien, meent bouwfysicus William Veldman.

I 6 / 2013

Inhoudsopgave.indd 4

raam en deur 03-12-13 13:46

Zware deuren afhangen

Postbox Buitendeuren worden steeds zwaarder. Reden voor de redactie om timmerfabrikanten te vragen naar hun

Berichten uit de markt

oplossingen voor het afhangen van zulke

Gevelarchitectuur

zware deuren in houten kozijn. Welke

Cassettes in Castellatoren

knelpunten zij qua (til)gewicht tegenkomen bij het afhangen en stellen en hoe ze die oplossen. De antwoorden zijn verrassend

Raamwerk Dakvensters steeds slimmer

nuchter tot een serieuze onderkenning van het probleem met goede

Bouwfysica: Dakvensters

adviezen.

Productnieuws

genoeg nogal uiteenlopend: van vrij

Kerntrekbeslag houdt de deur dicht

Inside

Kerntrekbeslag: voor nieuwbouw stelt het

Daglichttoetreding geregeld

PKVW het als eis, voor bestaande bouw niet. Is dat onderwijl niet hard nodig? En

Deur in Deur uit

waar loop je bij de montage tegenaan,

Scharnieren aan zwaardere deuren 28

als je bestaand beslag vervangt door kerntrekbeslag? Lilian Tieman en Hans

Goed Beslagen

Schelvis van het CCV, André van Gestel van het CB&V en John van der Zalm van de politie-eenheid Den Haag, geven een aantal

antwoorden.

Experts zorgen voor Ventilatiekeur

Kerntrekken voorkomen

Productnieuws

Sluitstuk Productnieuws

De VLA (Vereniging Leveranciers Luchttechnische Apparaten) introduceerde onlangs het VLA Ventilatiekeur: de nieuwe norm voor het onderhoud van ventilatiesystemen. Woningeigenaren, zoals woning-

Luchtdicht Productnieuws

corporaties- beheerders, krijgen hiermee

Branchepagina’s

zekerheid over de kwaliteit van het binnen-

VKG

VMRG

NBvT

Online op de hoogte

Websites

milieu van de woning, verwacht de VLA.

Vaktueel

Internet biedt informatie in alle soorten

Buiten de Deur

en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert re-

Beurzen en evenementen

gelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.

Close Ups

49 raam en deur Inhoudsopgave.indd 5

Winpro/Quadrature

Roto Frank

Axa-Stenman

Themans/S2

6 / 2013

I 5

03-12-13 13:46

DucoFit 50 ‘ZR’ / Supersnelle plaatsing

0,07 Cwinst

0,06

CCO C system 2

glasaftrek

omfort system

system

ronic

system IXvoor ‘onzichtbare’ De DucoFit 50 ‘ZR’ is een zelfregelend ventilatierooster winst

is prachtig

Brandwerend

min.

compacte kalfplaatsing. Het rooster kan bijzonder snel vastgeschroefd

of -geniet worden. Voor de afdichting werd een nieuwe coëxtrusie-

0,28

lassic

system winst van zwelband overbodig. Het techniek ontwikkeld. Dit maakt het gebruik

fraai afgeronde binnenrooster en de bediening vormen één geheel en

een nette afwerking rond het ventilatierooster mogelijk.

We inspire at www.duco.eu

HOME OF OXYGEN

kunnen dus eenvoudig afgenomen en teruggeplaatst worden. Dit maakt

info@duco.eu - Handelsstraat 19 - 8630 Veurne - Belgium - tel +32 58 33 00 33 - fax +32 58 33 00 44

RD_adv1_1.indt 1 20120820_Fit50_Timmerfabrikant.indd 3

03-12-13 22/02/13 14:39 10:13

Postbox Duurzaamste wijk van Europa Amsterdam heeft groen licht gegeven aan de realisatie van de duurzaamste woonwijk van Europa: de zelfvoorzienende drijvende woonwijk Schoonschip. In het Johan van Hasseltkanaal Amsterdam Noord komen binnen enkele jaren 47 huishoudens, verdeeld over 30 waterwoningen. “We zijn heel blij dat Amsterdam onze verregaande ambities op het gebied van duurzaamheid deelt. De hoofdstad zet zich hiermee internationaal echt op de groene kaart”, aldus Schoonschip-woordvoerder Thomas Sykora. Maarten van Poelgeest, wethouder Amsterdam: “Buiksloterham in Amsterdam Noord verandert in een gebied met veel aandacht voor duurzaamheid en eigen initiatief. Het zelfbouw initiatief van Schoonschip past daar helemaal bij.” Schoonschip is een sociale bouwgroep die door collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO) aan het werk gaat. De energieneutrale waterwoningen genereren niet alleen groene energie, maar bieden ook ruimte aan groente- en fruitteelt en decentrale waterzuivering.

Dubokeur voor project Weezenhof De renovatie van 270 appartementen van wooncomplex Weezenhof in Nijmegen nadert de afronding. De twee aluminium raam- en deursystemen van systeemhuis Reynaers die worden toegepast, voldoen aan het Dubokeur en leveren daarmee een belangrijke bijdrage aan de invulling van energielabel A dat woningcorporatie Talis voor Weezenhof wil bereiken. Het in Weezenhof toegepaste aluminium raam- en deursysteem CS 68 en schuifsysteem CP130 ontvingen van het NIBE, het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie uit Bussum, het Dubokeur. Dat bewijst dat een product, grondstof of woning tot de meest milieuvriendelijke keuze behoort. Dit wordt aangetoond aan de hand van een milieukundige levenscyclusanalyse. Directeur Edgar van Ginkel van Reynaers is trots op het behaalde Dubokeur. “Duurzaamheid en energieneutraal bouwen spelen een belangrijke rol in onze productontwikkeling. Met dit Dubokeur tonen we aan dat met deze aluminium systemen een perfecte invulling gegeven kan worden aan de wens van veel woningbouwverenigingen om de energielabels van hun bestaande voorraad woningen te verbeteren.”

Nieuwe directeur NBvT Hans Zwaanenburg is per 1 november benoemd tot directeur van de Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie (NBvT). Hij volgt de huidige directeur, Willem Olthof, officieel 1 januari 2014 op. De komende periode, tot 1 januari, zal Olthof de werkzaamheden geleidelijk overdragen aan zijn opvolger. Hans Zwaanenburg (53) was, voordat hij de functie bij de NBvT aanvaardde, ruim 9 jaar werkzaam als CEO bij Fermacell in Wijchen. In dezelfde periode was hij ook actief als bestuurslid voor de stichting Slimbouwen. Zwaanenburg wacht een schone taak. Door de leden van de NBvT is recentelijk een toekomstvisie 2020 aangenomen, waarin keuzes zijn gemaakt ten aanzien van de ambitie en de strategische richting. Binnen deze visie wordt een forse transformatie voorzien van timmerindustrie naar dé koepel voor hout in de bouw. “Het is een grote uitdaging om voor deze mooie branche mede verantwoordelijk te zijn”, aldus Zwaanenburg.

raam en deur RD 2013-6_Postbox_4pag.indd 7

Rehau rondt actie af Rehau heeft zijn haar actie “Koop kwaliteit, verdien mobiliteit” afgesloten met de prijsuitreiking van de Toyota Aygo. Uit de honderden deelnemers had men 5 kandidaten getrokken die werden uitgenodigd. Deelname was mogelijk door bij aanschaf van een bepaald bedrag aan ramen en/of deuren bij de Rehauraamfabrikant het inschrijfformulier in te vullen en op te sturen naar Rehau Nederland. De afdeling raam- en geveltechniek heeft deze actie opgezet om afnemers duidelijk te maken dat men bij aanschaf van ramen en deuren vervaardigd uit Rehau-profielen de keuze maakt voor een kwaliteitsproduct. Vandaar de slogan “Koop kwaliteit, verdien mobiliteit”.

Win elke ronde met Winkhaus Met de overhandiging van de originele Bianchi racefiets is een einde gekomen aan de actie “Win elke ronde met Winkhaus”. De overhandiging was het sluitstuk van een succesvolle actie, waarbij Winkhaus veel nieuwe sluitsystemen heeft geleverd, zo laat de onderneming weten. Voorafgaand en tijdens het 100jarig jubileum van de Tour de France is Winkhaus gestart met de actie. Bij een bestelling van nieuwe sluitsystemen boven de 100 cilinders kregen dealers originele teamkleding van het Vacansoleil – DCM Pro Cycling team 2013 cadeau. Om de actie en de 100-jarige Tour de France af te sluiten, werd onder alle deelnemende dealers een originele Bianchi racefiets verloot. Uit vele inzendingen werd op 9 oktober de originele Bianchi racefiets door Fred van Wageningen (projectadviseur Winkhaus) overhandigd aan Jurgen Botman, directeur bij de Jong & Roos in Schagen.

6 / 2013 I 7

03-12-13 14:32

Postbox Ventilatie én zonwering voor woonzorgcomplex Tijdens de nieuwbouw- en renovatiewerkzaamheden aan het woonzorgcomplex Margaretha in Kampen, werd ook de ventilatie onder handen genomen. Door de integratie van de CO2gestuurde DucoTwinTronic 120 Cap werden zowel ventilatie als zonwering in één en hetzelfde product gecombineerd. Het zonweringdoek is gemonteerd op een uitvalarm, die eerst verticaal naar beneden zakt, maar daarna automatisch uitvalt in een hoek van maximum 90 graden. Op die manier krijgt zonnehitte geen kans, maar komt er toch genoeg licht binnen voor een aangenaam gevoel binnen. De CO2-sturing in de leefruimte houdt het binnenklimaat per zorgwoning constant in het oog, aldus de producent.

Nieuwe merkenstructuur Tremco Illbruck Tremco Illbruck introduceert een nieuwe merkenstructuur waarbij de bestaande merken en productnamen zijn ingedeeld naar toepassingsgebied. Deze vereenvoudiging is gebaseerd op 4 sterke merknamen die elk een specifiek toepassingsgebied afdekken en de daarbij behorende producten omvatten. Illbruck, Tremco en Nullifire zijn de productmerken voor de bouwsector. Met het merk Pactan richt Tremco Illbruck zich op de industriële sector. Deze indeling biedt gebruikers meer overzicht en tegelijkertijd kan Tremco Illbruck het productaanbod beter afstemmen op de processen en behoeften van klanten. “Met slechts 4 productmerken, ingedeeld per toepassingsgebied, vinden onze klanten sneller en gemakkelijker het gewenste product. Voor 1 bouwtoepassing is nog slechts 1 merk nodig. Tegelijkertijd blijven zij over hetzelfde uitgebreide assortiment beschikken, er verdwijnen geen vertrouwde producten. Ze krijgen in bepaalde gevallen wel een andere naam”, aldus Constanz Bothof, sales director Benelux.

Komo attest voor Velux Als eerste lichtkoepel op de Nederlandse markt heeft de Velux lichtkoepel het officiële Komo attest ontvangen. De lichtkoepels zijn geïntroduceerd in 2008 en zijn goed ontworpen, zeer functionele en energie-efficiënte lichtkoepels, die meer gebouwen een goed binnenklimaat bezorgen en voldoen aan inbraakwerendheidklasse 2. Daarmee waren het de eerste lichtkoepels die in aanmerking komen voor het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Michel Kalis, commercieel directeur van Velux Nederland: “Door het attest kunnen we aantonen dat onze lichtkoepels voldoen aan de eisen die in de BRL 0105 beschreven staan en dat ze passen bij het niveau van kwaliteit en veiligheid op de Nederlandse markt. We zijn zeer verheugd dat we het attest dus desgevraagd kunnen overhandigen aan onze afnemers.” Het ontwerp van de lichtkoepel heeft een hoge isolatiewaarde door de keuze van materialen en de constructie, een hybride opbouw met aan de binnenzijde een glaselement van hoogrendementsbeglazing en aan de buitenzijde een polycarbonaat koepel. Hierdoor heeft de lichtkoepel een hogere energie-efficiëntie en regengeluidreductie dan de meeste andere producten op de markt, zo zegt Kalis.

I 6 / 2013

RD 2013-6_Postbox_4pag.indd 8

Theuma levert deuren voor NAVO Voor het nieuwe hoofdkantoor van de NAVO in Brussel levert Theuma 2575 Brucoral HPLdeuren. De constructie, ontworpen door het Amerikaanse architectenbureau Skidmore, Owings & Merrill (SOM), heeft een afmeting van 250.000 vierkante meter en biedt plaats aan 4500 medewerkers van de NAVO. Naast kantoorruimte komen op het terrein een conferentiecentrum, mediafaciliteiten, een personeelscentrum, restaurants, magazijnen, werkplaatsen en een gebouw voor de energievoorziening. Het gebouw wordt gebouwd door BAM Alliance, een consortium bestaande uit 6 bedrijven die zijn gerelateerd aan BAM. De bouw is gestart in 2010 en duurt naar verwachting tot begin 2016.

Laatste paal Bouman kliniek De laatste paal voor de nieuwbouw van Bouman GGZ in Rotterdam is op 17 oktober officieel geslagen. De Jong Gortemaker Algra architecten en ingenieurs (dJGA) is verantwoordelijk voor het bouwkundig, constructief en interieurontwerp van de Bouman kliniek. In het ontwerp staat persoonlijke vrijheid centraal. De grote verblijfsruimtes vervullen een belangrijke rol. Door het enorme oppervlak van deze ruimtes kunnen patiënten zich vrij bewegen, aldus het architectenbureau. Om ook in de toekomst te blijven voldoen aan de hoge kwaliteit van zorg, gaan de verblijfsvoorzieningen van het bestaande gebouw naar de nieuwbouw. Dankzij hogere isolatiewaarden en een warmteterugwinsysteem voldoet de nieuwbouw aan de moderne eisen voor duurzame bouw en is het gebouw toekomstbestendig. Het bestaande gebouw wordt vooral nog voor behandel- en kantoorfuncties en poliklinische behandeling gebruikt. De nieuwbouw wordt naar verwachting in 2015 opgeleverd.

raam en deur 03-12-13 14:32

Postbox Roto: meer deuren dan ramen Roto Frank rekende in 2013 op een jaar met tegenwind en kreeg die wind ook tegen. Gelukkig sloot de fabrikant van dakvensters en raam- en deurtechniek het jaar af rond de nul. Dat vertelde CEO Eckhart Keil op Roto’s 8e internationale persconferentie aan een gezelschap van 60 journalisten uit 18 landen. Voor 2014 houdt het concern er rekening mee dat ouderen langer thuis blijven wonen, kinderen minder snel een eigen huis kunnen kopen, huizen kleiner worden en het aantal ramen per woning terugloopt. Tegelijkertijd ziet het concern de aandacht voor de voordeur sterk toenemen. Zowel in design als in techniek is de voordeur het visitekaartje van de woning waarmee de bewoner – kopers én huurders – zich kunnen onderscheiden. Met een compleet pakket aan deursloten en deurtechniek sorteerde Roto al voor op deze trend. Tegelijkertijd maakt de fabrikant zich zorgen over de toekomst van de lokale raam- en deurindustrie. Een analyse van de cijfers leerde de fabrikant dat in diverse Europese landen de import van ramen uit Duitsland en Polen jaar na jaar groeit. Meer cijfers daarover in Raam en Deur 2014-1.

Partnerschap voor Sense for Life Sense for Life-kozijnen is partner geworden van Lang Leve Je Huis, het nieuwe online platform voor duurzaam wonen op initiatief van Ministerie van Binnenlandse Zaken, in samenwerking met Sanoma Media en Milieu Centraal. Lang Leve Je Huis is op 1 oktober tijdens de Woonbeurs in de RAI in Amsterdam gelanceerd, waar je het “Lang Leve Je Huis” ook fysiek kunt bezoeken. Sense for Life kozijnen deelt dit partnership met Velux, Nuon, Solarlux en Liander die allen ook duurzaam wonen nastreven. Het platform Lang Leve Je Huis moet een aanzet geven om duurzamer te gaan wonen, maar dan wel op een leuke en laagdrempelige manier, zo zeggen de initiatiefnemers. De kozijnen van Sense for Life passen uitstekend in een duurzame woonstijl, vindt het bedrijf. Door de goede warmte- en geluidsisolatie heb je geen last van tocht of lawaai en hoef je geen tijd meer te besteden aan onderhoud. Dit vergroot het wooncomfort aanzienlijk. Door het vervangen van de oude kozijnen door Sense for Life kunststof kozijnen kan men ook geld besparen. Op de website van Sense for Life kan de bezoeker in 3 stappen de eigen besparing berekenen.

Deceuninck in beschermd stadsgezicht Deceuninck voorziet 252 woningen in Tuinstadwijk Leiden van duurzame kunststof kozijnen, zo laat het bedrijf weten. Het beschermde stadsgezicht Tuinstadwijk Leiden ondergaat momenteel een groot onderhoud in opdracht van woningcorporatie de Sleutels. De keuze voor Deceuninck werd vooral gebaseerd op het retroprofiel van het kozijn in combinatie met de HVLverbinding (houtverbindingslook) en het zeer brede kleurenpallet. Daarnaast spraken de veilige, duurzame en energiezuinige aspecten ook in het voordeel van Deceuninck, stelt het bedrijf. Het project in Tuinstadswijk Leiden zal volgens planning in mei 2014 worden afgerond. Nieuwe norm inbraak- en overvalalarmsystemen Normalisatie-instituut NEN heeft normontwerp NEN 8131 “Systeem- en kwaliteitseisen en toepassingsrichtlijnen voor inbraak- en overvalalarmsystemen” voor commentaar gepubliceerd. De norm geeft regels voor het ontwerp, de uitvoering, de bediening, de inbedrijfstelling, het onderhoud en de kwaliteit van inbraak- en overvalalarmsystemen (I&HAS). Belanghebbenden kunnen tot 1 maart 2014 online commentaar indienen op het normontwerp.

raam en deur RD 2013-6_Postbox_4pag.indd 9

“Gemeente moet bijdragen aan frisse school” Een financiële bijdrage vanuit de gemeente is noodzakelijk om zogenaamde “frisse scholen” te realiseren. Dat blijkt uit het rapport “Praktijkvoorbeelden financiering verfrissen van scholen”. De succesvolste voorbeelden van financiering voor het verbeteren van energieprestaties en binnenmilieu in schoolgebouwen werden onderzocht door adviesbureaus AT Osborne en AHB Consultancy. Hieruit is een selectie van 15 projecten uitgekomen. Een belangrijke bevinding uit het rapport is dat samenwerking tussen gemeente en schoolbestuur cruciaal is. Een financiële bijdrage vanuit de gemeente is hierbij noodzakelijk. Verder is opmerkelijk dat de Tijdelijke Rijkssubsidie 2009 een belangrijke stimulans was in het merendeel van de onderzochte projecten. Andere interessante bevindingen uit het onderzoek zijn dat de eerste investering per klaslokaal tussen de € 8.000 en € 17.500 bedraagt en dat het binnenklimaat in de schoolgebouwen vóór ingrijpen matig tot slecht was. Na de ingreep zijn de betrokkenen overwegend tevreden, melden zij minder klachten en betere leerprestaties.

Van de Vin Topleverancier Van de Vin ramen en kozijnen is genomineerd voor de titel Houtwereld Topleverancier 2013 in de categorie Beste Timmerfabrikant 2013. Met de Houtwereld Topleverancier-competitie worden ondernemingen en personen die zich op uitzonderlijke wijze inzetten voor kwaliteit in de branche, onder de aandacht gebracht. Van de Vin ramen en kozijnen is 1 van de 5 genomineerden voor de titel Beste Timmerfabrikant 2013. Mathee van de Vin is verheugd: “Natuurlijk willen wij de beste zijn. Maar een nominatie als Beste Timmerfabrikant 2013 van Nederland vinden we ook een prima score. Een erkenning door professionele medespelers in de houtbranche voor onze prestaties. Daar zijn we trots op en danken daar iedereen die op ons stemde heel hartelijk voor.” Op 13 december worden de winnaars bekend.

6 / 2013

I 9

03-12-13 14:32

Gevelarchitectuur

Door Hans Fuchs

Dove gevels als extra schil

Blikvanger van glas Glas domineert aan de gevels van Castellatoren in Nijmegen. De woonwerktoren heeft façades uit prefabcassettes met drie verschillende dieptes en verschillende kleuren zonwerend glas. Deze ‘dove gevels’ zijn een extra gebouwschil die akoestisch isoleert. Tegelijkerijd maakt de speels verspringende façade de 42 meter hoge toren tot een echte blikvanger. Achter de glasfaçades bevinden zich de galerijen naar de woningen, aan de noord- en de oostzijde, vormgegeven als verblijfsruimte, compleet met houten zithoeken. Op papier doet dat misschien denken aan de structuralistische architectuur van Herman Hertzberger. Architect Hertzberger gaf in 1968 een studentenhuis aan de Amsterdamse Weesperstraat ook gangen als verblijfruimtes, compleet met knusse nisjes, welbewust ontworpen als plekken waar studenten elkaar konden treffen. In het gebouw van Centraal Beheer in Apeldoorn herhaalde Hertzberger dat later nog eens: ‘ontmoeten’ stond bij de structuralisten hoog in het vaandel. Dat ontmoeten is door DOK Architecten uit Amsterdam ook in de Castellatoren verwerkt. Zij ontwierpen zithoeken in de diepe cassettes

Wonen, werken en zorg De 42 meter hoge Castella van woningcorporatie Talis staat op het voormalige fabrieksterrein van zeepproducent Dobbelman, dat de afgelopen jaren getransformeerd is tot woongebied met kleinschalige bedrijvigheid. Talis realiseerde in de Castellatoren zestig huurappartementen, op een plint van drie lagen met vijftienhonderd vierkante meter kantoorruimte en een twee lagen tellende ondergrondse par keergarage. De eerste woonlaag met zes woningen wordt gebruikt door zorginstelling Pluryn. Hier wonen mensen met een lichamelijke beperking. De overige appartementen worden binnen de sociale sector verhuurd. In het gebouw zijn verder welzijnsorganisatie Tandem Nijmegen, Swon seniorennetwerk

die onderdeel uitmaken van de extra, dove gevel van de Castellatoren. Deze gevel van glas maakt van de galerij een riante besloten tussenruimte, die door bewoners als een gemeenschappelijke huiskamer gebruikt kan worden. Aan die huiselijkheid is ook architectonisch hard gewerkt: de galerij heeft niet alleen fraai houten meubilair, maar ook binnenmuren die in verschillende gedekte kleuren zijn gecoat, en er is speciale verlichting. In de prefab betonnen betonnen vloerplaten is als decoratie het logo van zeepproducent Dobbelman aangebracht: de Castellatoren is gebouwd op het voormalige fabrieksterrein van Dobbelman. Maar verder is de Castellatoren architectonisch van een andere planeet. Hier geen structuralisme, door Hertzberger destijds ook nog eens gevat in een vormentaal die her en der doet denken aan Le Corbusier. De gloednieuwe Castellatoren is strakke glasarchitectuur, in zijn bouwstijl helemaal losgeweekt van de knusheid van het structuralisme. In Nijmegen geen nisjes, maar moderne gestileerde houten zithoeken tegen een façade van glas. Vanaf die houten zithoeken krijgt men als bewoner kado wat misschien wel het mooiste geschenk is van de tot huiskamer gemaakte galerij: een prachtig uitzicht op Nijmegen. De verdiepingshoge glaspuien in de Castellatoren geven onbelemmerd zicht op de Hansestad aan de Waal.

en MEE Gelderse Poort ondergebracht. De Castellatoren vormt de afronding van het nieuwbouwplan De

Dove gevels

Dobbelman. Bij de herinrichting van het terrein bleven de oude

Die grote glaspuien zijn best opmerkelijk, als men de locatie van de Castellatoren in ogenschouw neemt. De Castellatoren staat op het kruispunt van twee stadsentrees in Nijmegen; de Graafseweg en het spoor. Een plek met een hoge geluidbelasting: die vroeg aan drie zijden om een slimme geluidwerende oplossing. Architectenbureau DOK uit Amsterdam zocht die oplossing in zogenaamde ‘dove gevels’, glazen façades voor het gebouw die als extra schil de galerijen afschermen van het omgevingsgeluid. De architecten grepen de gelegenheid aan om de dove gevels op een bijzondere manier vorm te geven. De Castellatoren heeft aan de geluidbelaste

schoorstenen en het voormalige Biotexgebouw behouden. Dat laatste gebouw kreeg een nieuwe bestemming als wooncom plex. De nieuwe architectuur die op het terrein verrees, verwijst naar het industriële verleden van de locatie. De Castellatoren met zijn vele glas is wat dat betreft een vreemde eend in de bijt. Architectenbureau Marlies Rohmer, De Principaal, de Gemeente Nijmegen en Talis ontvingen voor de herstructurering van het Dobbelmanterrein in 2009 de Architectuurprijs Nijmegen.

I 6 / 2013

RD 2013-6_Gevelarchitectuur_3pag.indd 10

raam en deur 03-12-13 13:26

Gevelarchitectuur

gevels 476 in diepte verspringende prefab glazen cassettes. De verschillende dieptes geven de façades van de woonwerktoren zijn opmerkelijke reliëf en een hoge mate van abstractie, volgens de architecten passend bij de binnenstedelijke locatie. De cassettes werden ontwikkeld en vervaardigd door Vorsselmans uit het Belgische Loenhout. Projectleider bij Vorsselmans was Mieke Max: “De 476 cassettes voor de Castellatoren hebben verschillende afmetingen en drie verschillende dieptes. De cassettes variëren in maat van 1,814 meter breed tot 3,96 meter hoog. Op de kopgevels aan de oost- en westzijde, hebben de cassettes een breedtemaat van 1,814 meter, aan de lange noord- en zuidgevel is de breedtemaat 1,875 meter. Ook de hoogtematen verschillen: op de begane grond bedraagt de hoogtemaat 3,625 meter, op de eerste verdieping 3,7 meter en op de tweede verdieping 3,96 meter. Alle cassettes daar boven hebben een hoogtemaat van 2,96 meter, bij dieptes van 150, 350 en 500 millimeter.”

Gekleurd glas Aan de noordgevel en de oostgevel maken de in diepte variërende cassettes de galerij tot verblijfsruimte. De cassettes hier bestaan uit een aluminium frame en zonwerend Sunergy glas van AGC Flat Glass. Max: “In de cassettes van 150 millimeter is dat glas blauwgekleurd, in die van 350 millimeter groen. De diepste cassettes, van 500 millimeter, hebben helder glas. De vraag naar die verschillende afmetingen, dieptematen en kleuren, kwam van de architect, die in de gevel de diepte wilde uitspelen en kleurpatronen wilde realiseren.” Het glas in de cassettes is enkel glas, geen isolatieglas. Max: “De voornaamste functie van de gevel hier was een eerste geluidswering – de feitelijke geluidswering gebeurt aan de woninggevels, aan de galerijen. Deze oplossing met enkel glas had ook een kostentechnisch aspect: de gevel is in feite alleen maar een afsluiting van de galerij, zodat achter die gevel de multifunctionele verblijfsruimte met de zitbankjes kon ontstaan.”

Uitdagingen De 476 cassettes werden door Vorsselmans specifiek ontwikkeld en geengineerd voor de Castallatoren. Max: “In feite gaat het bij de cassettes om aluminium kaders, bestaand uit twee profielen die, afhankelijk van de diepte van de cassette, tegen elkaar of iets uit elkaar staan. Bij de cassette van 150 millimeter staan de twee profielen direct tegen elkaar aan. Bij de twee andere cassettedieptes zijn tussen de profielen afstandhouders geplaatst. In deze cassettes is in die ruimte steenwolisolatie geplaatst om condens tegen te gaan, en Promatect tegen de brandoverslag. Bij een aantal cassettes gold dat er geen brandoverslag mocht plaatsvinden.” Om in de galerij voldoende ventilatie te realiseren en opwarming te voorkomen, bevinden zich op de gebouwhoeken ventilatie-openingen die de natuurlijke ventilatie optimaliseren. In de hoeken aan de Graafseweg en aan het spoor is een suskast aangebracht, onopvallend geïntegreerd in de gevel. Voor Vorsselmans had dit project drie grote uitdagingen, aldus Max: “Om te beginnen de ontwikkeling van een profiel voor een ongeïsoleerde gevel die echter wel waterdicht moest zijn. We hebben de cassettes aan de gevel met verbindingsrubbers aan elkaar gekoppeld om aan die eis van waterdichtheid te voldoen.”

raam en deur RD 2013-6_Gevelarchitectuur_3pag.indd 11

6 / 2013

I 11

03-12-13 13:26

AXA Curve Veiligheidsbeslag met Zelfstellende KerntrekBeveiliging (ZKB) Met dit zeer inventieve, gepatenteerde nieuwe veersysteem, dat zich automatisch instelt op de lengte van de cilinder, is het mogelijk snel en doeltreffend iedere europrofielcilinder tegen kerntrekken te beveiligen.

Cilinder afdekschijf

Ge誰ntegreerd veersysteem

Comfort - Stelt zichzelf automatisch in op de lengte van de euro-profielcilinder, past altijd - Geen losse onderdelen - Tocht-/vochtwerend

Stalen cilinderbeschermer Aluminium afdekkap

Kwaliteit - Sterk, maar slank schild (12 mm buitenschild) - Stijlvol geborsteld, minder krasgevoelig

Schild

Instelbereik van de uitsteeklengte van de cilinder:

10 min.

15 kN

min. 9 mm

tocht/vochtwerend

montagetijd

kerntrekbelemmering

zelfstellende kerntrekbeschermer

max. 15 mm

DEUR

Veiligheid - Stalen mantel omsluit de cilinder - Bestand tegen kerntrekken met een kracht van ten minste 15 kN - Voldoet aan de eisen die het Bouwbesluit, Politie Keurmerk Veilig Wonen en SKG stellen

toepassing buitendeuren

inclusief bevestigingsmateriaal

www.axa-stenman.com

adv kerntrek 26-04-2013.indd 1 RD_adv1_1.indt 1

26-04-13 13:40 03-12-13 14:40

Gevelarchitectuur Daarnaast was de productie zeer arbeidsintensief, aldus Max, ondanks dat het hier om productie in series ging: “Dat gold met name voor de diepere cassettes. Daar hebben we toch te maken met serieuze belastingen, waardoor we de hoeken onderling moesten verbinden.”

Montage De derde grote uitdaging voor Vorsselmans betrof de montage. Max: “De bouw gebeurde op een drukke en krappe binnenstedelijke locatie. De cassettes werden als prefabelement naar de bouw getransporteerd en bij levering meteen naar boven gehesen en gemonteerd. Ze hangen als een elementengevel tegen de betonconstructie. Voor de montage hadden wij al speciale ankers geplaatst en uitgelijnd. Zodoende konden wij de cassettes, zodra het transport op de bouwplaats arriveerde, direct monteren. We hebben overal hetzelfde verankeringsprincipe toegepast, zodat we op de bouwplaats een uniform montagesysteem hadden dat onafhankelijk was van de diepte van de cassettes. En dankzij de hoge mate van prefabricage van cassettes en het vooraf maatvoeren van de ankers, konden we zeer snel monteren. We plaatsten 24 cassettes per dag.” Aan de westgevel was de montage afwijkend, vertelt Max: “Daar moesten we de dove gevel monteren voor een betonnen binnenspouwblad. Vanwege het beton konden we hier niet, als overal elders, van binnenuit monteren. Daarom is bij deze gevel het glas ook niet af fabriek in de lijsten geplaatst, maar pas op de bouw. We hebben eerst, van buitenaf, de lijsten van de cassettes gemonteerd, en daarna het glas geplaatst.” Het betonnen binnenspouwblad werd zoveel mogelijk aan het oog onttrokken door zeefdrukken op het glas aan te brengen, naar een ontwerp van de plaatselijke kunstenares Selma Donkers.

Projectgegevens Opdrachtgever: Woningcorporatie Talis, Nijmegen Ontwerp:

DOK Architecten, Amsterdam

Hoofdaannemer: Bouwbedrijf Berghege, Oss Gevelelementen: Vorsselmans, Loenhout Glas:

AGC Flat Glass, Heerlen

Lichte gevel Naast de 2690 vierkante meter aan cassettes voor de dove gevels, leverde Vorsselmans ook de gevelpuien voor de drie bouwlagen hoge kantoorplint, en voor de puien van de appartementen, aan de zuidgevel. Max: “Bij de kantoren zijn vaste ramen aangebracht, in aluminium Schüco AWS 65 kozijnen met blank HR++ glas. De zonwering gebeurt via screens aan de buitenzijde van de gevel, individueel te bedienen via een schakelaar. De Schüco-elementen zijn in een hsb-frame geplaatst. De bekleding rond de ramen is een aluminium composiet gevelbekledingssysteem van Alucopal.” Bij de zuidgevel, waar de appartementen toegang hebben tot een balkon, is wel zonwerend glas geplaatst. Max: “Hier is gekozen voor Stopray safir van AGC Flat Glass, vanwege de woonfunctie.” Een dove gevel kon aan deze kant van het gebouw achterwege blijven, aldus Max: “Hier was geen sprake van geluidshinder zoals die wel speelde bij de gevels met de cassettesystemen. Ook hier kon houtskeletbouw worden gebruikt, wat toch weer voor een lichtere gevel zorgt.”

Architectuurprijs Nijmegen De Castellatoren kreeg in 2013 de Architectuurprijs Nijmegen. De vakjury prees de toren als een zorgvuldig vormgegeven, gedetail leerd en uitgevoerd woonwerkgebouw, en dichtte het architecto nisch zelfs een voorbeeldfunctie toe: “De toren die zich in een complexe stedenbouwkundige situatie bevindt op het voormalige Dobbelmanterrein, is sterk integraal vormgegeven en een echte eyecatcher. De jury prijst het hoge ambitieniveau dat Talis heeft gehad bij het begeleiden van de bouw van de toren. De jury waar deert de keuze voor een ondergrondse parkeerkelder omdat het maaiveld nu autovrij is en rust creëert op de kruising van twee stadsentrees in Nijmegen; de Graafseweg en het spoor. De jury is enthousiast over het onderhoudsarme karakter van gebouw en omgeving en over de uitstraling van de gevel van het gebouw door het gebruik van 3 lagen glas om het geluid te weren. Ook aan het interieur, de wandbekleding, kleurgebruik, toepassing van zitjes en het Dobbelmanlogo op de vloer is veel zorg en aandacht

Architectuurprijs

besteed. De jury is van mening dat architect en opdrachtgever een

Hoe bijzonder de gevel van de Castellatoren is, bleek eerder dit jaar, toen de woonwerktoren de Architectuurprijs Nijmegen kreeg. De jury betitelde het gebouw als “een echte eyecatcher” en roemde vooral de opmerkelijke gevel: “De jury is enthousiast over de uitstraling van de gevel van het gebouw door het gebruik van 3 glazen lagen om het geluid te weren. De jury is van mening dat architect en opdrachtgever een icoon hebben gerealiseerd, een architectonische parel.”

icoon hebben gerealiseerd, een architectonische parel.”

raam en deur RD 2013-6_Gevelarchitectuur_3pag.indd 13

De vakjury van de Architectuurprijs Nijmegen bestond uit Jurjen van de Meer van bureau De Zwarte Hond, Cilly Jansen (Architectuur Lokaal) Jos van Eldonk van Soeters Van Eldonk Architecten en technisch voorzitter en voorzitter Architectuur centrum Nijmegen Jacques Thielen.

6 / 2013

I 13

03-12-13 13:26

Raamwerk

Door Joop Wilschut

Ontwikkelingen dakvensters staan niet stil Een nieuw fabrikaat, een nieuwe generatie, uitbrei ding van het assortiment en een andere, goedkopere wijze van verkoop. Dat zijn een aantal van de ontwik kelingen die dakvensters het afgelopen jaar hebben ondergaan. Voor de toekomst komt de nadruk nog meer en meer te liggen op energiebesparing, dag lichttoetreding en natuurlijke ventilatie. Maar ook een (verdere) koppeling aan domotica zien de fabri kanten en leveranciers als de volgende stap.

Sinds april 2013 is er een nieuwe merk dakvensters op de markt gebracht: de Nordag dakramen. “De dakramen bestaan uit een houten kader met een aluminium buitenframe”, licht directeur Peter Jan Timmer toe. “Door de Thermo aluminium-houtverbinding is de koude overdracht van buiten naar binnen tot bijna 100% gereduceerd, wat een behoorlijke energiebesparing oplevert. De dubbele HR++ veiligheidsbeglazing draagt daar mede aan bij. Daarnaast is het venster door deze materiaalcombinatie beter bestand tegen weersomstandigheden en levert het een behoorlijke reductie op van contactgeluid. Door de zonwering aan de buitenzijde van het glas wordt intreding van zonnewarmte sterk teruggebracht, ook in de open beluchtingstand. De zonwering is tevens insectenwering.” Het raambeslag van Nordag Dakramen bestaat uit ingebouwde gasveren, die de vleugel tot 15 graden naar binnen laat kiepen. In deze stand is het venster te vergrendelen tegen indringers en uitbrekers (kinderen). Verder is het met dit beslag mogelijk het raam ‘door te kiepen’ tot in een zogenaamde dakkapelstand, waarbij de beglazing ook aan de buitenkant goed is te bereiken voor reiniging. Het venster is te leveren in twee uitvoeringen: Solem heeft een elektrisch bediend screen inclusief afstandbediening; Culex wordt zonder screen geleverd maar heeft als optie een voorzethor.

Nieuwe generatie Begin van dit jaar heeft Velux een nieuwe generatie dakramen geïntroduceerd. Bij de ontwikkeling van deze dakramen was het de uitdaging om constructief de juiste onderdelen te vinden die optimale energieefficiëntie garanderen en tegelijk de kwaliteit van de bewezen constructie verder verbeteren, laat het bedrijf weten. Door de toepassing van het speciaal ontwikkelde ThermoTechnology isolatiemateriaal in de constructie zijn de isolerende eigenschappen verbeterd met een U-waarde van 1,3 voor de nieuwe standaard dakramen. Deze U-waarde is door een verdiepte inbouw, 40 mm dieper in het dak, en de toepassing van een isolatiekraag terug te brengen naar een U-waarde van 1,2.

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk_Dakvensters_3pag.indd 14

Materiaalkeuze gaat tegemoet komen aan de wensen van de afnemer (Foto: Fakro Nederland)

Daarnaast biedt het bedrijf een reeks unieke glasvarianten aan, zoals de drievoudige beglazing met een U-waarde van 0,5 om die waarde van het dakraam nog verder aan te scherpen. Verder zorgt het grotere glasoppervlak voor meer lichtdoorlaat en zorgt de combinatie met speciale HR++ beglazing dat men in het stookseizoen meer gebruik kan maken van passieve zonnewarmte. Vanaf juli is ook het Integra Solar dakraam beschikbaar in de witte uitvoering van de nieuwe generatie. Dit intelligente raam wordt elektrisch aangestuurd via zonne-energie en sluit zich door de ingebouwde regensensor automatisch, zodra de eerste regendruppels vallen. Via de bijgeleverde bedieningstablet is het venster zo te programmeren dat ze op bepaalde tijden actief openen, sluiten en ventileren. Verder zijn er dit jaar vensters geïntroduceerd met een verbeterde inbraakwerendheid en met speciale rolluiken voor extra isolatie. Speciaal voor ruimtes waar vraag is naar extreme geluidsisolatie (Rw 42 dB), is een speciaal dakraam ontwikkeld. Dit dakraam van de nieuwe generatie is voorzien van drievoudige beglazing met een antidauw-coating en van een vochtbestendige polyurethaan beschermlaag.

Energiebesparing Bij de ontwikkeling van de dakvensters van Roto Frank ligt de nadruk vooral op energiebesparing en daglichttoetreding. De nieuwe drievoudige beglazing Roto BlueTec met veiligheidsglas en een speciale krypton gas-

Nordag dakvensters is een nieuw merktype dak vensters op de markt (Foto: Nordag Dakramen)

raam en deur 03-12-13 15:53

dak en)

Raamwerk vulling in de spouw levert een effectieve energiebesparing, een comfortabel ruimteklimaat en een actieve isolatie op. De dakvensters in deze uitvoering bereiken een Uw-waarde van 1,0 W/m2K. Met de variant Roto BlueTec Plus is voor kunststof vensters zelfs een waarde van 0,80 W/m2K haalbaar en voor hout 0,82 W/m2K, aldus het bedrijf. De nieuwe kunststof afstandhouder draagt aanzienlijk bij aan het realiseren van deze resultaten. Bovendien zorgt de drievoudige beglazing tevens voor een verbetering van de geluidwering. Al met al bereiken dakvensters op deze wijze het punt waarop ze niet meer onderdoen voor gevelkozijnen. Een andere ontwikkeling zijn de grotere glasoppervlakken, die voor meer daglichttoetreding en meer wooncomfort zorgen in de ruimten onder het dak. Maar grote glasvlakken in een goed geïsoleerd dak kunnen natuurlijk tot een vermindering van de algehele isolatie leiden. Screens voor isolatie van koude zowel als warmte en als zon- en insectenwering maken al onderdeel uit van het programma van dakvensters. Een elektrisch te bedienen screen aan de buitenzijde van het venster maakt dat de warmte in de zomer buiten blijft en in de winter binnen. En omdat het screen op de buitenzijde van het raam is gemonteerd, blijft de werking ook intact bij een geopend venster.

Materiaalkeuze Bij Fakro is men zich steeds bewuster geworden van de impact die materiaalkeuze op de natuur heeft. Houten dakvensters worden voornamelijk uit FSC-hout geproduceerd, kunststof kozijnen zijn van gerecycled PVC en de lakken ecologisch verantwoord. De introductie van kunststof bracht een nieuw niveau aan onderhoudsvriendelijkheid. “Ook zie je dat de smaak van de consument verandert, aldus de fabrikant. Men wil meer vrijheid bij het samenstellen en dat betekent een breed scala aan mogelijkheden qua kleur en materiaalkeuze.” De isolatiewaarden van dakramen zijn sterk verbeterd de afgelopen jaren. De gehele constructie van het FTT U8 dakraam biedt, in combinatie met het extra isolerende gootstuk EHV-AT Thermo, een U-waarde 0,58 W/m2K. De dakramen zijn op het gebied van isolatie dus nog meer verbeterd. Daarnaast is ook een sterke toename te zien van Solargestuurde producten. Zowel dakramen en zonweringen zijn uit te rusten met modules op zonne-energie die het raam automatisch sluiten of openen. Daarnaast biedt het bedrijf ook de mogelijkheid zonnepanelen direct te integreren in de dakraamconstructie,

Energiebesparing en daglichttoetreding zijn topitems bij dakvensters (Foto: Roto Frank)

aardoor energiewinning in het dak steeds toegankelijker wordt. w Dakramen zijn daarmee meer dan ‘verzorgers’ van daglicht. Ook op het gebied van daglichttoetreding (grotere glasafmetingen – verduisteringen en dergelijke) heeft men ontwikkelingen te melden. Door ventilatieroosters in de bovendorpel te plaatsen, is het mogelijk meer glasoppervlak te creëren. Ook zijn dakramen met een onderhandgreep hoger in het dakvlak te plaatsen. Beide resulteren volgens de fabrikant in een grotere daglichtopbrengst.

Uitbreiding assortiment Het vernieuwd dakraam Purilan Plus, dat Ubbink zeer recent op de markt heeft gebracht, is gebaseerd op het al jaren bestaande Purilan Euro dakraam. Het nieuwe raam is geschikt voor de vervangingsmarkt, maar uiteraard is het ook toe te passen in nieuwbouwprojecten. Het dakraam is van binnenuit te plaatsen door het bestaande gat, waarbij vervanging van de afwerkrand niet noodzakelijk is. De Purilan Plus heeft een buitenwerkse maat van 500 x 620 mm, die overeenkomt met een vierpans afmeting. Aan de buitenzijde heeft het raam een universeel indekdeel met een verholen gootsysteem. Samen met het geringe gewicht maakt dit de montage eenvoudig. De panindekstroken zijn van Ubiflex, een loodvervanger. De isolatiewaarde bedraagt 1,6 W/m2K1; de afwerking aan de binnenzijde is wit.

Low Cost Eind 2012 is er onder de naam Balio een nieuw merk dakvensters binnen Europa gelanceerd waarvan de verkoop werkt op basis van Low Cost. “Balio is een merk van de Altaterra/RoofLite groep die tot de VKR holding (Velux) behoort”, meldt Ernst Beumer. “Balio is een merk dakramen dat enkel de meest gangbare maten (zes maatvoeringen) in haar programma heeft. Deze vensters bieden wij aan met universele gootstukken van 0-50 mm of van 16-120 mm. Daarnaast hebben we twee typen zolderramen van 450 x 550 en 450 x 730 mm in het assortiment. Ook verduisterende gordijnen en buitenzonweringen behoren tot het pakket.” Balio levert de daken zolderramen + gootstukken enkel per volle vrachtwagen van 18-36 of 66 pallets, maar wel overal in Europa, tegen de laagst mogelijke prijzen. Beumer: “Wij hebben geen afbreuk gedaan aan de kwaliteit, maar werken volgens een simpel systeem dat nagenoeg geen kosten met zich meebrengt. Balio heeft geen dure kan-

De nieuwe generatie dakvensters heeft allerlei ontwikkelingen in zich (Foto: Velux Nederland)

raam en deur RD 2013-6_Raamwerk_Dakvensters_3pag.indd 15

6 / 2013

I 15

03-12-13 15:53

Raamwerk

Een nieuw vierpans dakraam, specifiek bedoeld voor renovatieprojecten (Foto: Ubbink)

Door een nieuwe wijze van vermarkten zijn fikse prijsvoordelen te behalen (Foto: Balio)

toren, marketing. private labels, folders etc. Dit alles zorgt ervoor dat wij 25 tot 50% goedkoper kunnen zijn dan reguliere aanbieders. De dakvensters voldoen aan alle eisen die per land in Europa gesteld worden. Men betaalt alleen voor wat men nodig heeft.”

Toekomst Gevraagd naar het toekomstbeeld van dakvensters zijn de verschillende fabrikanten redelijk eensgezind. “Daglicht en natuurlijke ventilatie worden de komende jaren steeds belangrijker bij het creëren van een gezond en prettig binnenklimaat, aldus Velux. Via dakramen kan eenvoudig een stack effect worden gecreëerd, waardoor het hele huis voorzien wordt van nieuwe verse lucht. Daarnaast kan het binnenbrengen van daglicht in huis bijdagen aan energiebesparing op verlichting en verwarming. Automatische systemen zullen hiervoor in de toekomst steeds vaker worden ingezet. Door middel van sensoren zal het dakraam vanzelf openen, wanneer het systeem vindt dat verse lucht in de woning noodzakelijk is of de rolluiken sluiten, voordat het in een ruimte te warm dreigt te worden. Allround oplossingen maken het dus eenvoudiger om de hoeveelheid daglicht en frisse lucht in een woning te reguleren en zo een uitgebalanceerd binnenklimaat te creëren. Daarnaast zullen comfortproducten op zonne-energie een vlucht nemen. Bewoners willen steeds meer comfort in huis, maar zijn ook steeds milieubewuster en willen niet dat dit comfort ten koste gaat van het milieu en hun energierekening.” Ook bij Roto Frank geloof men dat de focus op de toekomst op energieefficiëntie zal liggen. Maar ook de trend naar steeds comfortabeler te bedienen dakvensters is nu al te herkenen. De steekwoorden zijn ‘automatisering’ en ‘wooncomfort door een druk op de knop’. Verder zal er meer het accent gelegd worden op montagevriendelijkheid en service. Fakro is dezelfde mening toegedaan. “Gekoppeld aan bestaande domotica systemen en solar constructies worden dakramen energiewinnaars die meedenken met het huis. Licht, lucht en isolatie worden automatisch geregeld. De producten worden slimmer en de technische eigenschappen blijven verbeteren. Daarnaast zal de ontwikkeling op

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk_Dakvensters_3pag.indd 16

het gebied van duurzaamheid zich sterk door blijven zetten. Aanpassing in materiaal, constructie en productie zorgen ervoor dat dit product comfort toegankelijk maakt.” Energiezuinigheid blijft een hot item, meent Ubbink. “Drievoudige beglazing is geen unicum meer en daar zal het dus langzaam maar zeker naar toe gaan. De aangescherpte eisen voor dakramen lopen vooruit op de aanscherping van de Rc waarde voor gevels, daken en vloeren; naar Rc 5,0 m2K/W in 2015. Ook domotica zal steeds meer toegepast worden: elektrisch te bedienen ramen (eventueel via mobiele telefoon), elektrisch bedienbare zonwering etc.” Ab Janssen van Dakdidak tenslotte denk dat dakramen steeds meer zullen worden ingezet voor de ventilatie en daglichttoetreding. “In de supergeïsoleerde huizen zal men met minimaal drie keer per dag de deuren en dakvensters openzetten en via natuurlijke ventilatie de beste luchtzuivering hebben. Er zijn al vensters die via een programma op gezette tijden open en dicht gaan om de ruimte te ventileren, te koelen of te verwarmen, maar ik denk dat ze steeds meer bestuurd zullen worden via smartphones en tablets. Door ruimtegebrek zal men ook steeds meer de zolder gebruiken als serre. Een zolderruimte is vaak over dus kan men daar privé zitten. De kosten zijn ook aanmerkelijk lager dan die van een aanbouw. En door de toepassing van scharnierdaken met spoorconstructies in plaats van gordingen zullen ook steeds meer lange dakramen toegepast gaan worden.”

www.velux.nl www.fakro.nl www.roto-frank.nl www.stekelenburgbv.nl (Nordag) www.balio.org www.dakramen-dakvensters.nl (Dakdidak) www.ubbink.nl

raam en deur 03-12-13 15:53

Close Up

In een halve dag operationeel Als je niet precies weet hoeveel een kozijn kost om te maken, weet je ook niet hoeveel je wint of verliest. Winpro-software biedt verwerkers een kant en klaar pakket waarmee ze de hele flow van offerte, order, productie en factuur kunnen beheersen. Rehau en haar verwerkers merken hoe goed dat werkt. Wereldwijd worden er 27.000 kozijnen per dag geproduceerd met behulp van de Winpro-software. Met minimale kosten helpt Winpro verwerkers snel kozijnen uit te rekenen, te offreren, productie te plannen, uit te leveren en te factureren en dit voor alle mogelijke raam- en deurproducten. Inclusief alle benodigde documenten per stap. Rehau Nederland biedt haar verwerkers dit Winpro-partner-pakket aan en profiteert iedere dag van de voordelen.

Kostprijs cruciaal Arjen de Haan van Rehau over het belang van geïntegreerde software: “In deze tijden is het heel belangrijk dat je de kostprijs van je eigen producten kent. Zo weet je wat je wint, of wat je verliest als je voor een bepaalde prijs offreert. Een softwarepakket kan daar heel goed bij helpen. Maar de meeste programma’s werken niet meteen 100% vanuit de doos. Wij zien raamfabrikanten regelmatig met hun software verdwalen in de koppeling tussen profielen, beslag, ventilatie en glas.”

Binnen halve dag operationeel Terwijl het heel gemakkelijk anders kan. De Haan: “Onze verwerkers krijgen een Winpro-module en werken daarmee in onze centrale database die gekoppeld is aan de databases van alle mogelijke merken beslag, glas, deurpanelen en ventilatieroosters. Prijzen, maten, eenheden, isolatiewaarden, sterkteparameters en al wat dies meer zij, zit er kant en klaar in. En het mooie? Binnen een halve dag ben je operationeel, waarna je nog je eigen specificaties qua glas, beslag en productietijden en -kosten kunt inbrengen in het systeem.”

Belangrijke gegevens

Winpro 10 Winpro heeft zijn degelijkheid bewezen met zijn 9760 actieve gebruikers. Wereldwijd worden er per dag 27.000 kozijnen geproduceerd met Winpro-software. De nieuwste versie van Winpro heeft een geheel nieuwe interface. Bovendien kreeg het pakket een CRM-component waarmee het bijna een ERP-pakket wordt. Opvallend is verder de capaiciteitsplanning waarmee je grote projecten slechts één keer hoeft in te voeren en kunt faseren qua bestelling, productie, levering en facturatie. Dit heeft natuurlijk een zeer grote impact op het voorraadbeheer. Ontdek deze nieuwe versie tijdens Winpro’s opendeurdagen op 5, 6 en 7 Februari 2014. Interesse? Stuur een mail voor een uitnodiging naar info@winpro.be .

Het mooie voor Rehau is dat haar verwerkers niet hoeven investeren in software, overal kunnen inloggen en het systeem – hoewel standaard – behoorlijk ver kunnen aanpassen aan hun individuele wensen. Enkele mooie features van de software zijn de ingebouwde berekening van de UW-waarde. Kies een profiel, voer een kozijn in en het systeem berekent automatisch de isolatiewaarde. Die waarde kun je, inclusief een gedetailleerde berekening ook afdrukken op de offerte. Samen met de CE-markering, ook al zo’n belangrijk criterium in de hedendaagse kozijnenmarkt.

Vijf versies Naast dit Partner-pakket heeft Winpro ook een Corporate-versie voor fabrikanten die meer dan 200 kozijnen per dag produceren, of een Factory-versie voor producenten van 0-200 kozijnen per dag. Dealers kunnen dan weer gebruik maken van de WinproD software, welke hun ter beschikking gesteld kan worden door bepaalde raam- en deurfabrikanten , gebruikmakend van zijn profielsysteem en specificaties. Voor onafhankelijke dealers is er de Trade-variant. Een reeds gedefinieerde software met 7 standaard systemen (PVC, Alu, Hout, Staal, Glas, Rolluiken, Vliegenramen) waarmee je onafhankelijk van fabrikanten en profielsystemen kan werken.

raam en deur RD 2013-6_Close Up_Winpro_1pag.indd 17

6 / 2013

03-12-13 15:46

Raamwerk

Door Louis Jongeleen

Kleine bouwfysica van het dakvenster

Het dakvenster brengt gra t Waarom zou je nu juist een gat willen maken in een dak? Want was deze constructie niet op eerste plaats juist bedoeld is om vooral ‘dicht’ te zijn? Rondom het aanbrengen van een dakvenster hangt altijd nog de sfeer van een risicovolle operatie. Niet helemaal ten onrechte, want je kunt er veel fouten bij maken. Bij het dakvenster komen alle bouwfysische aspecten van onze gebouwde omgeving geconcentreerd bij elkaar: licht, warmte, lucht, vocht en geluid.

Energieschool, Jirnsum: Ideale oriëntatie en gunstige hellingshoek van het dak (beeld: Van Hoogevest Architecten)

Gratis Mensen hebben allerlei redenen om te kiezen voor een dakvenster of een dakkapel, een lichtstraat, een lichtkoepel of een daklicht. Wat meestal een rol speelt - bewust of onbewust - is de behoefte aan zonlicht, daglicht en vooral ook frisse lucht. In bouwfysische termen: zonlichttoetreding , daglichttoetreding, luchttoevoer en warmteafvoer zijn noodzakelijke voorwaarden voor gezonde leefruimten. Een vanzelfsprekende wens is tegenwoordig ook dat je overdag geen kostbare energie zou willen besteden aan elektrische verlichting op plaatsen waar een raam gratis voor voldoende licht kan zorgen.

Obstakels Binnenlaten van zon- en daglicht en het creëren van uitzicht zijn ongetwijfeld de belangrijkste motieven om een dakvenster aan te brengen. En dat dakvenster zal des te meer (zon-)licht vangen naarmate het gebouw gunstiger georiënteerd is op de stand van de zon. Een schuin dak met een hellingshoek van ongeveer 45 graden, dat met het grootste dakoppervlak is gericht op het zuiden, vangt de maximale hoeveelheid zon en dus energie. Daarbij wil je natuurlijk niet dat de toetreding van zonlicht en daglicht wordt belemmerd door obstakels in de directe omgeving, zoals bomen, kerktorens of een hoge flat.

de geluidwering gaat de bouwfysicus vanzelfsprekend uit van een gesloten dakraam.

Grenswaarden

Schoorsteeneffect

In de bouwfysische discipline die akoestiek heet, beschouwt men een opening in het dakvlak in principe als een geluidlek. Dat betekent dat een dakvenster uit oogpunt van gezondheid in voldoende mate bescherming moet bieden tegen geluid van buiten. Bouwbesluit 2012 geeft expliciete grenswaarden aan voor de maximaal toelaatbare geluid van buiten dat in een verblijfsgebied te horen is. Bij de berekening van

De laatste jaren - met de opkomst van energiezuinige bouwconcepten zoals Passief Bouwen en Active House - krijgt het dakvenster een nieuwe nuttige functie. Je kunt er het binnenklimaat mee regelen. In een gebouw met een dikke isolatieschil, waar de zon op staat, kan de temperatuur snel oplopen. Gedurende het stookseizoen kan de zon via het gesloten dakvenster extra warmte toevoeren. De verhoging van de binnentemperatuur door zon in de zomer kun je beheersbaar maken door middel van automatische zonwering. Een geopend dakraam kan in die situatie dankzij het ‘schoorsteeneffect’ voor zomernachtkoeling zorgen. Voorwaarde hierbij is wel een extra inbraakveilige luchttoevoervoorziening op een lager niveau.

Met de serie ‘Kleine bouwfysica van…’ presenteert Raam & Deur een zestal compacte ‘besprekingen’ van bouwfysische aspecten van een specifiek bouwdeel of bouwdetail. Aan deze reeks werken mee: Peter Kuindersma, senior adviseur van Nieman-Kettlitz Gevel- en Dakadvies en Gerton Starink advi-

Wind en water

seur bouwfysica bij Nieman Raadgevende Ingenieurs

Door klimaatverandering krijgen we steeds vaker te maken met hevige regenbuien en wind met stormkracht. In hoeverre de constructies van

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk_Kleine bouwfysica dakvensters_3pag.indd 18

raam en deur 03-12-13 13:09

Raamwerk

ra tis en regelbaar comfort

daken en dakvensters bestand zijn tegen windbelasting is lang niet altijd helder. Het is bijvoorbeeld de vraag of er bij ontwerp en uitvoering van lichtstraten altijd voldoende aandacht wordt besteed aan risico’s voor de omgeving. Hetzelfde geldt voor dakvensters met grote, schuivende glaspanelen. De waterdichtheid vraagt vooral extra aandacht bij daken met een flauwe hellingshoek. Een vooruitgang is dat dakvensters tegenwoordig geleverd worden met gootstukken of manchetten die het uitvoeren van een waterdichte aansluiting gemakkelijker maken.

Zwakke schakel Het grootste warmteverlies in een gebouw treedt op via het dak. Dakisolatie heeft daarom een doorslaggevende betekenis voor de energieprestatie van het hele gebouw. Met andere woorden: hoe hoger de gewenste Rc-waarde (warmteweerstand) van de totale gebouwschil, hoe groter het belang van de Rc-waarde van het dak. In dat stevig geïsoleerde dak wil je met je dakvenster geen groot warmtelek veroorzaken. Daarom zal deze dakopening, als zwakke schakel in het geïsoleerde dak, een extra lage Uw-waarde (warmtedoorgangscoëfficiënt)

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk_Kleine bouwfysica dakvensters_3pag.indd 19

Energieschool, Jirnsum: daklicht als energie- en lichtbron (beeld: Gerton Starink)

raam en deur

6 / 2013

I 19

03-12-13 13:09

Gageldijk 9 H18 3602 AG Maarssen

Daglicht en frisse lucht treden rijkelijk binnen De buitenzonwering houdt een teveel aan zonnewarmte en lastige insecten tegen

T: +31(0)30 261 6333 F: +31(0)30 262 0497

Kindvriendelijk en inbraakveilig Eisen van duurzaamheid worden voorop gesteld Visueel contact met de buitenwereld door het ‘dakkapeleffect’

www.stekelenburgbv.nl nordag@stekelenburgbv.nl

Laag energieverbruik wordt nog verbeterd

Stekelenburg Nordag Dakramen

De nieuwe maatstaf in dakramen

DOM_ANZ_1346_91x126_Guardian_NL_DOM 19.11.13 11:32 Seite 1

Persberichten en Nieuws Het volgende nummer van Raam en Deur verschijnt op 30 januari 2014.

Nieuw:

Persberichten en nieuws kunt u tot 1 januari 2014 opsturen naar raamendeur@mixpress.nl

DOM Guardian®-S Elektronisch beslag voor buitendeuren

www.dom-nederland.nl adv_kerntrek_187x63_HR.pdf

08-10-13

11:46

raam en deur

AMI KERNTREKBEVEILIGING BESLAG. DE KERN VAN DE ZAAK! AMI introduceert een nieuw en veilig product op de markt! Het AMI kerntrekbeveiliging beslag! Dit Veiligheidsbeslag is voorzien van een kerntrekbeveiliging-eenheid. Hiermee wordt manipulatie van het slot en deur door middel van het kerntrekken en afbreken van de cilinder van het slot voorkomen. Het beslag voldoet ook aan de nieuwste PKVW eisen.

AMI veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging is in een zeer ruim assortiment leverbaar.

CMY

RD_adv1_1.indt 1

bouw beslag

www.ami.nl AMI BV, Spikweien 70, 5943 AD Lomm (NL), T (077) 473 74 75, E verkoop@ami.nl

03-12-13 15:36

Raamwerk

HoTT House, Sterksel: Geautomatiseerde, intelligente controle van dakvensters voor ventilatie in lente , zomer en herfst (beeld: KAW/e Architecten en Adviseurs)

moeten hebben. Dat betekent dat speciaal bij het dakraam een lage U-waarde van het kozijn (Uf )en van het glas (Ug) van belang is. Ook de lineaire warmteverliezen (Psi-waarden) bij de aansluitingen van de dakvensterconstructie op het dakelement, moeten tot het uiterste worden teruggedrongen. Het blijkt dat de meeste fouten die gemaakt worden bij uitvoering van een dakvensterconstructie, te maken hebben met deze aansluitdetails.

Aandachtspunten Naast bouwfysische overwegingen en berekeningen kunnen bij ontwerp en uitvoering van dakvensters de volgende tips nuttig zijn: - denk bij het ontwerp van daklichten na over hoe deze bouwdelen veilig kunnen worden gereinigd. Bij daklichten en lichtstraten is onderhoud en reiniging vaak alleen van buitenaf mogelijk. Dat betekent dat het glas doorvalveilig moet zijn en eventueel beloopbaar; - Bij het maken van bijzondere ontwerpen zou de maakbaarheid - met name van details – een vast punt van aandacht moeten zijn.

Comfort De betekenis van een dakraam is niet uitputtend te beschrijven aan de hand van bouwfysische begrippen en berekeningen. Er zijn ook andere doorslaggevende voordelen van dakvensters die zelfs helemaal buiten de bouwfysica vallen. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om weg te dromen bij het uitzicht vanaf de hoogste uitkijkpost van een woning. Of directe zonnewarmte voelen in de winter of ervaren dat je in een woon- of werkruimte je comfort naar behoefte kunt instellen. In vele opzichten zijn die comfortverhogende voorzieningen goed te automatiseren. Welbeschouwd is het dakvenster nu een toonaangevende innovatie. Zoiets zien we nog te weinig gebeuren in de gevel.

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk_Kleine bouwfysica dakvensters_3pag.indd 21

Knelpunten Bij ontwerp en uitvoering van dakvensters, dakkapellen en daklichten treden de volgende knelpunten op: - bij montage van dakvensters zijn de aansluitingen van raam en dak vaak niet voldoende damp- en luchtdicht afgewerkt; - aansluitingen laten qua waterdichtheid vaak te wensen over (zeker bij flauwe dakhellingen); - er zijn nog onvoldoende lichtstraten verkrijgbaar die voldoen aan de bouwbesluiteis Uw ≤ 1,65 W/m2K (nieuwe eis in Bouwbesluit); - buitenzonwering bij dakvensters geeft dikwijls problemen als de windbelasting hoog is.

raam en deur

6 / 2013 I 21

03-12-13 13:09

Roto Doorsafe ENEO CC met DoorDrive Wanneer extra comfort wenselijk of zelfs noodzakelijk is

Comfort en veiligheid Voor mensen die extra gemak prettig vinden of zelfs nodig hebben zoals ouderen of gehandicapten, ontwikkelt Roto intelligente oplossingen. Ervaar op de Roto stand hoe comfort geen enkele concessie hoeft te doen aan veiligheid.

Roto innoveert meer onzichtbaar elektromechanisch ont- en vergrendelen, openen en sluiten van deuren en ramen elektronische indicatie van de stand van ramen: draai, kiep, dicht, vergrendeld barriĂ¨re-vrij betreden van de woning

Bezoek ons op Polyclose Stand 1462

Raam- en deurtechnologie

RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 14:41

Raamwerk Eerste Nordag Dakraam in Nederland Het eerste Nordag Dakraam in Nederland is onlangs geplaatst. Nordag Dakramen zijn sinds mei 2013 op de Nederlandse markt. De Nordag Dakramen voorzien in een behoefte van zonwering, insectenwering, inbraakveiligheid en kindvriendelijkheid, verwerkt in één systeem zonder losse toebehoren. De dakramen zijn duurzaam door de combinatie van hout en aluminium en verwerkt tot een prachtig design. De ramen bestaan uit een houten kader met een aluminium buitenframe. Door de Thermo aluminium-houtverbinding zijn de ramen bestand tegen alle extreme weersomstandigheden zonder verlies van isolatiewaarde. Ook het contactgeluid wordt sterk gereduceerd door deze aluminium-hout verbinding. De Nordag Dakramen hebben een elektrisch bedienbare zonnewering die ook dient als insectenwering. Stekelenburg bv, Maarssen, 030.261.63.33, www.stekelenburg-dakramen.nl

Brandwerend veelzijdig Gealan heeft haar assortiment in brandwerende kozijnen verder uitgebreid. Waar voorheen al een ruime keuze was in het Holland NL-systeem zowel in het schuine profiel als in het bloksysteem - zijn de keuzemogelijkheden nog groter geworden. Zo is het mogelijk om in de vlakke 74 mm-systemen kozijnen uit te voeren in brandwerendheid waardoor je als architect meer keuze krijgt. Tevens is het mogelijk om aan brandwerendheid te voldoen wanneer er een brandoverslag van buiten naar binnen plaatsvindt. Het nieuwe systeem maakt ook dikkere glassystemen te werken (betere U-waarde) en is uit te voeren met verschillende onderdorpels. Gealan, Berkel-Enschot, 0135.33.50.08, www.gealan.nl

Lichtkoepel voor plat dak Fakro introduceert een lichtkoepel voor platte daken. Het ontwerp van de koepel garandeert een betere isolatie en creëert meer licht. Onderscheidend aan het ontwerp is de toepassing van zowel een vlakke glasplaat als een UV bestendige polycarbonaat koepel. Dit zorgt voor extra isolatie én meer mogelijkheden. Het product is standaard voorzien van Fakro P2 veiligheidsbeglazing. Maar er kan ook gekozen worden voor overige Fakro glaspakketten, zoals de thermo-isolerende U6 of U8 beglazing. De lichtkoepel is daarmee uitermate geschikt voor toepassing in passiefbouw. Het raamprofiel is opgebouwd uit, deels herwonnen, meercellig PVC. Het profiel wordt opgevuld met polystereen, wat bijdraagt aan de extra isolatie van het product. Fakro, Groesbeek, 024.39.78.095, www.fakro.nl

I 6 / 2013

RD 2013-6_Raamwerk pi_2pag.indd 23

Hardstenen dorpels Het DuraStyle hardsteen en composiet dorpel assortiment is uitgebreid met 2 nieuwe afmetingen. Deze dorpels zijn zeer krasbestendig en van hoogwaardige kwaliteit. Daarnaast, en uniek in de markt, zijn ze verpakt in een gepatenteerd en stevig dubbelwandig karton. De kans op beschadigingen is hierdoor minimaal en de dorpels komen schadevrij op het werk aan. Nieuw zijn de afmetingen bij composiet antraciet dorpel in de afmeting: 20x1000x40mm & 20x1000x120mm. In het algemeen kenmerkt DuraStyle zich door een mooie en luxe uitstraling, verpakt in karton, zeer krasbestendig en uitermate slijtvast, vlak en vormvast en onderhoudsvriendelijk. Fetim Professional, Amsterdam, www.FrontsAndFronts.nl

Kit in lijst afdichtingsmiddelen Dry Seal MP, de multi purpose kit van Repair Care, heeft voortaan een extra toepassing. Vanaf nu kan het product ook gebruikt worden als kopse kanten afdichter. Het product is namelijk uitvoerig getest door het SKH en opgenomen in de lijst met toegestane afdichtingsmiddelen voor de timmerindustrie. De sterke punten van Dry Seal zijn onder andere dat het een 1-component product betreft, dat snel en gemakkelijk is aan te brengen met een modelleermes, zonder het arbeidsproces te verstoren. Het aanbrengen van een enkele laag is voldoende en na 2 uur is het product al overschilderbaar. Repair Care International, Waalwijk,0416.65.00.95, www.repair-care.com

raam en deur 03-12-13 13:51

Inside

Door Louis Jongeleen

Daglichtambities vaak hoger dan bouwnorm

Welke zijn de belangrijkste vernieuwingen van NEN 2057? Veldman: “Al een aantal jaren worden isolatiepakketten van gevels steeds zwaarder uitgevoerd. Dat betekent dat de bredere dagkanten van een gevelopening meer invloed hebben op de daglichttoetreding. Om dit effect in de berekening mee te kunnen nemen, is het projectievlak – waar de equivalente daglichtoppervlakte wordt bepaald - verplaatst van de buitenkant van de gevel naar de binnenkant. Dit heeft tot gevolg dat voor onbelemmerde situaties iets meer glasoppervlakte nodig is om te voldoen aan de eisen voor daglichttoetreding van het Bouwbesluit. Door aanpassing van de belemmeringsfactoren zijn belemmerde situaties die met de nieuwe norm zijn berekend, in het algemeen wel gunstiger geworden. Verder is het gebied vergroot waarbinnen de belemmeringen die zich vóór de lichtdoorlaat bevinden meegenomen moeten worden in de berekening. Op deze wijze wordt meer rekening gehouden met zijdelingse belemmeringen.

I 6 / 2013

Inside_Daglichttoetreding_2pag.indd 24

William Veldman van LBP|SIGHT: “Bij goede daglichttoetreding hoort een goede lichtregeling”

Ook geeft de vernieuwde NEN 2057 nu een inzichtelijke en uniforme aanpak van de berekening van de daglichttoetreding van erkers, dakramen en dakkapellen. Dat was beslist nodig. De nieuwe berekeningsmethode maakt het gemakkelijker om zolders met dakramen om te bouwen tot volwaardige verblijfsruimten. Bij dakramen ligt nu het projectievlak in de helling van het dakvlak en voor de berekening van de daglichttoetreding telt de hoogte van een dakraam vanaf een hoogte van 1,2 meter volledig mee. Daarnaast is aan de nieuwe norm een uitgebreide rekenmethode toegevoegd. Daarmee kan voor niet-standaardsituaties met een computersimulatie de belemmeringsfactor worden berekend. Waar in het verleden veel adviesbureaus voor deze situaties een eigen methode volgden, is er nu sprake van een eenduidige rekenmethode.” Houdt de huidige berekening van daglichttoetreding ook rekening met het soort licht, met de lichtintensiteit en met de stand van de zon? Veldman: “NEN 2057 zegt met name iets over de hoeveelheid daglicht dat op een raam valt. Dat is vertaald in de zogeheten equivalente daglichtoppervlakte, uitgedrukt in vierkante meters. In daglichtberekeningen wordt uitgegaan van een standaard bewolkte

raam en deur

" "

In de vergaderruimte van het kantoor van advies- en ingenieursbureau LBP|SIGHT in Nieuwegein, dringt tussen de lamellen van de zonwering af en toe de schittering van een laag herfstzonnetje naar binnen. William Veldman zit met zijn rug naar het enige raam en schikt zijn papieren die hij op de grote ovale tafel heeft neergelegd. De spots in het plafond zetten de vergaderruimte in een gelijkmatig, gedempt licht. Het is duidelijk dat men hier bewust omgaat met verlichting… en met daglichttoetreding. Dat geldt in het bijzonder voor ingenieur William Veldman, gespecialiseerd deskundige op het gebied van daglichttoetreding. Hij was twee jaar geleden als lid van de werkgroep ‘Daglichtopeningen’ direct betrokken bij de vernieuwing van de NEN 2057, de norm waarnaar het Bouwbesluit 2012 verwijst voor de bepalingsmethode voor de daglichttoetreding in nieuwe gebouwen. Op verzoek blikt hij terug op de motieven voor de update van deze norm. En hij plaatst enkele kanttekeningen bij het gebruik van de nieuwe norm.

03-12-13 13:10

Inside

Computersimulatie (links) en plattegrond van daglichtfactoren van een ruimte bij dag- en kunstlicht (foto LBP|SIGHT)

hemelkoepel. Er wordt daarom geen rekening gehouden met direct zonlicht, waardoor de oriëntatie van de daglichtopeningen in de berekening geen rol speelt. In werkelijkheid is direct zonlicht uiteraard wel van invloed op de totale daglichtbeleving. Het toepassen van een goede regeling voor de gebruiker is daarom erg belangrijk. Hiermee wordt voorkomen dat veel daglicht in een ruimte juist averechts werkt en daardoor de kunstverlichting aangaat. In enkele projecten hebben we ter plaatse van de zuidelijke gevels lichtplanken toegepast om het directe zonlicht nuttig te gebruiken zonder dat dit tot verblinding en comfortproblemen leidt.” Welke rol speelt het glas bij de daglichttoetreding? Veldman: “Voor daglichttoetreding is de zogeheten LTA-waarde van het glas van belang. Hoe hoger deze waarde, hoe meer licht er via het glas wordt doorgelaten. In de nieuwe norm is hiermee rekening gehouden door een factor te introduceren die voor glas met een lage LTA-waarde tot een lagere equivalente daglichtoppervlakte leidt. Helaas is deze factor door de overheid buitenspel gezet, zodat ieder type beglazing in het projectievlak volgens het Bouwbesluit op gelijke wijze wordt behandeld. Een goede daglichtsituatie in een ruimte kan leiden tot energiebesparing voor verlichting, mits de schakeling van de kunstverlichting hierop wordt afgestemd. Naast daglichttoetreding zijn ook andere factoren van invloed op het ontwerp van de daglichtopeningen. Zo kunnen grote glasoppervlakken in de zomer tot oververhitting leiden, maar er kunnen ook problemen ontstaan op het gebied van geluidwering van de gevel of thermisch comfort voor de gebruiker. De grootte en de positionering van de daglichtopeningen blijft daarom bij elk project maatwerk”.

mede afhankelijk van een aantal andere factoren, waar de norm geen rekening mee houdt. Een andere benadering is die waarbij op verschillende punten in een ruimte de zogeheten daglichtfactor wordt berekend. Die factor geeft de verhouding weer van de verlichtingssterkte van een punt in een ruimte en de verlichtingssterkte in het vrije veld buiten onder een bewolkte hemel. Met daglichtfactoren wordt meer inzicht verkregen in de verdeling van het daglicht en wordt rekening gehouden met reflecties. Maar om deze factoren te berekenen zijn wel computersimulaties noodzakelijk. Daglichtfactoren zijn steeds vaker terug te vinden als privaatrechtelijke eisen en worden ook gebruikt in het programma’s van eisen van bijvoorbeeld Frisse Scholen en in BREAAM. Ook in NEN 2057 heeft de werkgroep een informatieve bijlage opgenomen met vier daglichtambities voor een hogere daglichtkwaliteit.”

‘In helder daglicht’ Acht tips vanuit de adviespraktijk van William Veldman: • hoge ramen brengen daglicht dieper in het gebouw • kies voor glas met een hoge LTA-waarde (lichttoetredingsfactor) • werk ruimtes bij voorkeur af met lichte kleuren (NB: ook de neggen) • een gelijkmatige verdeling van ramen over de gevel leidt tot minder helderheidsverschillen in de ruimte • combineer daglichttoetreding met voldoende uitzichtmogelijkheden

" "

Naast het uitvoeren van daglichtberekeningen volgens NEN2057 zijn er ook andere methoden om een gunstige daglichttoetreding te realiseren. Wat is eigenlijk de status van de bepalingen van het Bouwbesluit? Veldman: “Het Bouwbesluit levert feitelijk de basis of ondergrens voor het realiseren van voldoende daglichttoetreding. De uiteindelijke verdeling van het daglicht in de ruimte is echter

Inside_Daglichttoetreding_2pag.indd 25

raam en deur

• betrek daglicht bij de positionering van het gebouw en de indeling van de ruimten • daglichttoetreding hoort op de agenda in de vroege ontwerpfase • overweeg het gebruik van daglichtsystemen voor gevels met direct zonlicht

6 / 2013

I 25

03-12-13 13:10

Fixscreen® Mono AK • • • • •

Connect & Go-technologie voor eenvoudig onderhoud Alle voordelen van Fixscreen® EVO Maximaal thermisch & akoestisch comfort Verschillende binnenafwerkingen mogelijk Verborgen plaatsing

Invisivent® EVO • Verborgen plaatsing met een maximaal respect voor de architectuur • Natuurlijke, energievriendelijke comfortoplossing • Inbraakveilig ventileren (klasse WK 2) • Insecten- en regeninslagwerend • Ook leverbaar in akoestische versie (AK) of met hoger debiet (HF)

Wenst u meer informatie? www.renson.nl

Stand 1.410 & 1.510

argenta

opening doors

argenta® invisible neo • Onzichtbaar scharnier • Geen vijzen zichtbaar • Extra vereenvoudigde hoogteregeling: geen spie nodig • 3D regelbaar: zonder afnemen van de deur • Universeel: zowel voor linkse als rechtse deuren • Compacte afmetingen • 3 types: S-5, M-6, L-7 • Easy-Hook® plaatsing: plaatsen en regelen door slechts 1 persoon

argenta® invisidoor Onzichtbaar aluminium kader voor binnendeuren • eenvoudig te plaatsen • geen scheuren in plakwerk • groot aanbod aan standaardmaten, maatwerk eveneens mogelijk • standaard voorzien van primerlaag

nv Argent Alu sa | Bankstraat 2, 9770 Kruishoutem - Belgium T +32 (0)9 333 99 99 | F +32 (0)9 333 99 90 | info@argentalu.com | www.argentalu.com

raam&deur_Ren_Arg_1113.indd 1

Stand 1.022

25/11/13 11:31

Close Up

Dakvensters springen er uit Roto liet TÜV Rheinland drie verschillende dakvensters onder neutrale controlevoorwaarden testen. De eigen Designo R8 en vergelijkbare alternatieven van Velux en Fakro. Roto’s paradepaardje scoorde het best op productkwaliteit, montagegemak en gebruiksvriendelijkheid.

TÜV Rheinland voerde een klanttevredenheidsonderzoek uit. In dat onderzoek hebben de experts van TÜV, plus betrokken verwerkers hun oordeel over bepaalde bouwproducten gevat in cijfers. En Roto’s tuimel-/uitzet-raam Designo R8 Kunststoff scoorde daarbij als beste in alle drie deeldisciplines die de Roto-groep bepaalde.

Trio vergeleken Experts en verwerkers vergeleken dit Roto-model met vergelijkbare alternatieven van fabrikant Velux (GPU) en Fakro (PPP). Op basis van een beoordelingsschaal van 1 (zeer goed) tot 5 (zeer slecht) haalde het dakvenster van de producent uit Bad Mergentheim met 2,2 vervolgens niet alleen het beste gemiddelde cijfer, maar behaalde het ook in de deeldisciplines productkwaliteit, eenvoudige montage en gebruiksvriendelijkheid de 1e plaats. Deze criteria behoren, zo weet Roto uit navraag onder verwerkers, tot de beslissende aankoopfactoren bij woondakramen.

Degelijkheid In detail scoorde de Designo R8 op productkwaliteit het gemiddelde cijfer 2,0. Bij de beoordeling telden stabiliteit, verpakking, optische kenmerken binnen- en buitenkant, geluidsniveau bij gebruik, materiaalkwaliteit en totale indruk van de verwerking. De ondervraagden verklaarden dat het Roto-model er massief uitziet en daarmee degelijk is.

Pluspunt voor gebruiker Met het cijfer 2,0 heeft de winnaar ook op het gebied van gebruiksvriendelijkheid – derde van door TÜV Rheinland onderzochte punten – goed gescoord. Zoals Roto meldt, heeft dit vooral betrekking op de criteria reinigingspositie en bedienings-ergonomie. Hier is de voorsprong op concurrerende producten significant. Dit wordt niet op de laatste plaats zichtbaar in de uitdrukkelijke vermelding van de zeer gebruiksvriendelijke reinigingspositie en de eenvoudige eengreepsbediening.

De juiste weg Per saldo bevestigt het succes opnieuw de bedrijfsstrategie, die vooral op een strikte differentiatiekoers berust. Marketingmanager Frank Schatz zegt hierover: “Het is ons doel om ons op de markt continu te onderscheiden en te profileren in de voordelen die wij onze klanten bieden. Daarom stimuleren we alle activiteiten die enerzijds onze eigen prestaties vergroten en anderzijds voor de klanten reëel merkbaar zijn. Dit geldt zowel voor het assortimentbereik als voor de service- en ondersteuning. In die zin toont een geslaagde test opnieuw aan, dat de praktijk doorslaggevend is. Voor ons en voor onze partners.”

Designo R8 Designo R8 is een van Roto’s meest geavanceerde dakvensters.

Montagegemak

In hout of kunststof, steeds met een grote uitzetopening van

In de categorie Montagevriendelijkheid scoorde Roto een 2,6. Hier ging het eveneens om meerdere aspecten: montagetijd en -handelingen, installatietijd binnen en buiten, eenvoudige montage van accessoires, afhandeling en levering. Als positief noemden de testpersonen vervolgens de gedetailleerde montage- en gebruikshandleidingen en het feit dat voor het inbouwen van de Designo R8 maar heel weinig gereedschap nodig is.

45°. Het venster heeft uitstekende energieprestaties en verhoogde warmte-isolatie dankzij een standaard voorgemonteerd WD-isolatieblok en de dampwerende verbindingskraag. Met de handgreep onderaan bedien je de vier sluitpunten die het venster maximaal inbraakveilig maken. Snelle een eenvoudige plaatsing maken het gemak compleet.

raam en deur RD 2013-6_Close Up_Roto_dakvensters.indd 27

6 / 2013

I 27

03-12-13 13:38

Deur in Deur uit

Door Joop Wilschut

Glaspartij is veelal maatgevend voor gewicht

Zware deuren afhangen Buitendeuren worden steeds zwaarder. Reden voor de redactie om timmerfabrikanten te vragen naar hun oplossingen voor het afhangen van zulke zware deuren in houten kozijn. Welke knelpunten zij qua (til) gewicht tegenkomen bij het afhangen en stellen en hoe ze die oplossen. De antwoorden zijn verrassend genoeg nogal uiteenlopend: van vrij nuchter tot een serieuze onderkenning van het probleem met goede adviezen. Buitendeuren met maximale beglazing voorzien van vier scharnieren

Buitendeuren zijn de laatste jaren enorm in gewicht toegenomen. Dat wordt deels veroorzaakt, doordat ze onder invloed van regelgeving hoger en dikker zijn geworden. De belangrijkste gewichtstoename is evenwel het gevolg van de grotere glaspartijen die in de deur (moeten) worden toegepast. Glaspartijen waaraan eisen gesteld worden qua isolatiewaarde en veiligheid. Dit hogere gewicht heeft ook consequenties voor het hangwerk, de scharnieren. Niet alleen noodzakelijk om de deur nog in beweging te krijgen en comfortabel te kunnen openen, maar vooral om te voorkomen dat de deur gaat uitzakken en vastlopen. Daarnaast speelt het probleem hoe de deur te handlen bij het afhangen en stellen. Een deur van ruim 100 kg zou je vanwege de beperking van het tilgewicht met vier man moeten aanpakken, maar iedere logisch denkend mens, weet dat dit niet gaat. Redenen om een aantal timmer- en deurenfabrikanten eens te vragen hoe zij dit aanpakken.

Vooraf goed nadenken “De keuze van het hangen sluitwerk dient bij de verantwoordelijke voor het functioneren van de deur te liggen”, laat Jeroen Lückers weten. Hij werkt als hoofd Research & Development Deurendivisie bij de Doorwin Groep (Kegro deuren). “Maar helaas”, gaat hij verder, “wordt bij houten deuren gedacht dat alles erop en eraan kan. Men voegt een deur, een slot, een scharnier, een dichting, een glastype en een verfsoort in een bestek samen en dan moet het maar werken.” “In mijn optiek moet de filosofie zijn: gebruiksfuncties omschrijven. Laat de deur- of timmerfabrikant maar bepalen welk hangen sluitwerk aan die eisen voldoet. Dan alleen mag men de deurenleverancier ook aanspreken op eventueel niet goed functioneren van het geheel. Denken in prestatie- en functionaliteitconcepten noemen wij dit. KAI (Kegro all Inclusive) is daar een voorbeeld van en binnen de Doorwin deurenbedrijven werken we hard aan meer vaste concepten die op prestatieniveau werken. Eén daarvan is dat we binnenkort een vernieuwing doorvoeren die ons in staat stelt alle deuren, en dan met

I 6 / 2013

RD 2013-6_Deur in Deur uit_Scharnieren_3pag.indd 28

name de kritische massiefhouten deurstellen, gevraagd of ongevraagd uit te rusten met een nastelvoorziening voor noodsituaties. Uiteraard doen we er nu al alles aan om klemmende deuren te voorkomen middels een goed afsluitend verfsysteem, exacte maatnauwkeurigheid en goede werkinstructies. Maar mocht na een lange vochtige bouwfase het deurstel toch klemmen, dan zullen we met deze voorziening zonder schaven de boel weer werkend kunnen maken.”

De juiste scharnierkeuze “De Doorwinbedrijven houden rekening met het gewicht van de deur en het bijbehorende hangwerk”, vervolgt Lückers. “Scharnieren dienen voldoende sterk geclassificeerd te zijn conform NEN-EN 12219. Wij werken met kogel- en glijlagerscharnieren; minimaal drie stuks van 3,5” x 3,5”. Deze scharnieren hebben zich bewezen als goede scharnieren die op zich niet uitzakken. Daarnaast adviseren we om geen kantelaafpaumelles toe te passen. Deze 5” of 6” diepe scharnieren krijgen een enorm moment te verdragen en een scharnier kan dit veel beter aan dan een paumelle.” “Binnen KAI doet Kegro alles met drie scharnieren, ongeacht het deurgewicht. Op dit moment is dat een 4,5” hoog scharnier. De techniek gaat echter voorwaarts, de scharnieren worden beter, waardoor wij het aandurven om binnenkort naar drie stuks van 3,5” hoogte over te gaan.” Daarnaast speelt nog een andere factor een rol, aldus Lückers. “Het kozijn moet het gewicht van de deur natuurlijk wel aankunnen. Niet juist gestelde kozijnen of niet juist bevestigde kozijnen zijn daarin aandachtspunt. Uitzakken van de deur kan ook veroorzaakt worden door verticaal of horizontaal wijken van de hangstijl van het kozijn door onvoldoende verankering op de constructie. Een andere ervaring is, dat tussenstijlen in hout van 67 mm geen verbetering zijn. Het kozijn wordt goedkoper, maar het geheel boet sterk in op stijfheid wat het sluitgemak niet bevordert. Laat staan als men de deur aan de hangzijde van een zijlicht voorziet.”

Glas later plaatsen

raam en deur 03-12-13 13:49

Deur in Deur uit

Een voordeur met glasstroken hangend aan vier scharnieren (Foto: Weekamp Deuren)

(Foto: Van der Plas)

“Afhangen van zware deuren op de bouwplaats of in de timmerfabriek is te verlichten met hulpmiddelen als zuignappen, tilsystemen en manipulators”, gaat hij door. “Een andere methode is daar waar het kan de deur en het glas separaat aan te brengen met hetzelfde team. Maar er zijn gevallen waarin dat niet kan. Bijvoorbeeld bij brand- en geluidwerende deuren waar in verband met kwaliteit en brandattesten fabrieksmatige beglazing de voorkeur geniet.” “Het belangrijkste is wellicht de beglazing niet oversizen. Bestekken bevatten vaak extreem gelaagde glaspakketten, ook mede veroorzaakt door een verkeerde interpretatie van het PKVW-voorschrift. Bij voorbeeld waar P4A glas voorgeschreven staat, maar eigenlijk alleen P5A glas nodig is bij toepassing van enkel glas en een normale isolatieruit gewoon voldoet. Beide zorgen er tezamen met de NE 33560 (letselveiligheid) voor, dat klanten vragen om tweezijdig gelaagd glas oplopend tot 15 mm massief glas, maar dat weegt dus 15 x 2,5 = 37,5 kg/m².”

Een zogenaamd Renovatiescharnier dekt oude inkrosingen en schroefgaten af (Foto’s: Suselbeek)

Vier scharnieren “Om deze problemen het hoofd te kunnen bieden, om zodoende deze zware deuren correct te kunnen monteren, waarbij het risico van het uithangen van de deuren tot een minimum wordt beperkt, hebben wij een aantal maatregelen genomen”, bericht Ruud Pont van De Deurenspecialist. Dit Leidse bedrijf werkt nauw samen met timmerfabriek Suselbeek uit Varsseveld. “Het bovenste scharnier wordt het meest belast door het gewicht van de deur. Daarom hangen wij de deuren standaard aan vier scharnieren in plaats van de gebruikelijke drie stuks. Dit vierde scharnier plaatsen wij circa 200 mm onder het bovenste scharnier om zodoende de belasting per scharnier te verminderen. Bij toepassing van vier scharnieren in combinatie met 4,5 x 40 mm schroeven kan het hangwerk een gewicht van 140 kg dragen”, legt Pont verder uit. “De vier schroefgaten per scharnierbled dragen namelijk aanzienlijk bij aan de grotere draagkracht per scharnier. Bovendien is het bij renovatieprojecten zo dat de schroeven in het bestaande

Zware dubbele garagedeuren maar draaiende om scharnieren (Foto: Doorwin-Kegro)

raam en deur RD 2013-6_Deur in Deur uit_Scharnieren_3pag.indd 29

6 / 2013

I 29

03-12-13 13:49

Deur in Deur uit

Het glas wordt ter plekke geplaatst omwille van de arbeidsomstandigheden (tilnorm) (Foto: Van der Plas)

Zo ving men vroeger het hoge gewicht van grote houten deuren op

kozijn in ongebruikt hout worden gezet in plaats van in de oude schroefgaten. Een ander bijkomend voordeel van het gebruik van renovatiescharnieren is, dat door een overmaat van het scharnierbled de oude scharnier-inkrozingen volledig worden afgedekt en er geen reparatie van het kozijn meer nodig is.” “Voor het plaatsen van glas in de deuren maken wij gebruik van de zogenaamde opstukmethode”, besluit hij. “Hierbij wordt het gewicht door het contra opsluiten van het glas in de glassponning (onderzijde hangkant en bovenzijde sluitkant) beter verdeeld over de hangen sluitzijde van de deur. Deze drukt daardoor niet meer als dood gewicht in de glassponning en vermindert de belasting op de bovenste scharnieren.”

Eigen onderzoek Om richting te geven aan de oplossing van het afhangen van zware deuren verwijst Johan Spijker van Weekamp Deuren naar haar website. Daarop staat onder Info11.1.0 een document waarin is weergegeven hoe zij omgaan met toegepaste materialen. Spijker: “Weekamp wil op basis van een degelijk en transparant onderzoek adviseren in het maken van de geschikte keuze. De criteria die bij dit onderzoek gehanteerd worden, zijn onder andere: duurzaamheid, inbraakwerendheid, corrosie en visuele aspecten.” “Binnen het onderzoek worden tests uitgevoerd op scharnieren van een aantal fabrikanten conform NEN 1935. De tests worden uitgevoerd zonder bevestigingmaterialen in een stalen kozijn. Aanvullend test Weekamp de duurzaamheid nog in een volgestapelde massieve merbau deur van 54 x 980 x 2400 mm met een gewicht van circa 100 kg. Er wordt getest met drie scharnieren met schroeven overeenkomstig het voorschrift van de fabrikant.” Voor buitendeuren past Weekamp voornamelijk bladscharnieren van 3,5” x 3,5” (89 x89 mm) toe, laat Spijker weten. “Uit ons onderzoek blijkt dat inmiddels alle scharnierfabrikanten standaard ‘heavy duty’ scharnieren voor deuren leveren en dat je daarop geen concessies hoeft te doen. Maar let op: niet alle aangeboden scharnieren zijn geschikt. Daarom is onafhankelijk onderzoek noodzakelijk.”

I 6 / 2013

RD 2013-6_Deur in Deur uit_Scharnieren_3pag.indd 30

Als vergelijk: weliswaar geen houten deur met een groot glasoppervlak, maar hij hangt wel aan vijf scharnieren

Voldoen aan KOMO “De hoofdoorzaak van zware buitendeuren ligt bij het glaspakket”, zo beaamt Rob de Keijzer van Deurenfabriek Van der Plas uit Hardinxveld-Giessendam. “Een moderne massief houten deur weegt circa 65 kg, maar zodra er een forse, isolerende glaspartij in zit, loopt het gewicht al snel op naar 90 tot 100 kg. Voor deuren van die zwaarte heb je zware scharnieren nodig die bovendien moeten voldoen aan KOMO-keur. We hangen deze deuren gewoonlijk aan vier scharnieren. Om bij het afhangen de arbeidsomstandigheden in de gaten te houden, leveren we ze zonder beglazing en plaatsen we het glas ter plekke op de bouwplaats.” “We zijn momenteel bezig met de ontwikkeling van de zogenaamde EcoGarant deur”, besluit De Keijzer. “Een deur die weliswaar voldoet aan alle eisen uit het Bouwbesluit, maar die qua gewicht 30 tot 40 kg lichter is, dus minder zware scharnieren vergt en makkelijker is te hanteren bij het afhangen en stellen. Meer kan ik er nog niet over kwijt, maar binnenkort komen we met deze deur naar buiten.”

Niet zo’n probleem Volgens Coert Bos van timmerfabriek Gebr. Bos uit Goudriaan vormen zware deuren niet zo’n probleem. “Je moet zware scharnieren toepassen, minimaal drie maar het liefst vier. Wat veel belangrijker is, is dat het kozijn voldoende stabiel moet zijn om kromtrekken daarvan te voorkomen. Maak zo’n kozijn van kwartiergezaagd of gevingerlast hout en je ondervangt een hoop problemen. Zorg ook dat de deur voldoende dik is, minimaal 56 mm. En krijg je de indruk dat de in het bestek voorgeschreven constructie niet voldoet, ga dan in de slag met de opdrachtgever om wel een goede oplossing te kunnen bieden.” www.tifabos.nl www.weekamp-deuren.nl www.doorwin.nl (Kegro) www.deurenfabriekvanderplas.nl www.suselbeek.nl

raam en deur 03-12-13 13:49

Deur in Deur uit

GND-schilden uitgereikt Stichting GND-garantiedeuren heeft het 30-jarig bestaan gemarkeerd met de uitreiking van een GND-schild aan alle 14 aangesloten fabrikanten. ‘Door zo’n bord aan de muur te hangen, laten de fabrikanten zien dat ze garant staan voor de producten die ze leveren’, aldus directeur Henk Breel. GND levert al 30 jaar gegarandeerde kwaliteit in houten deuren voor bouwend Nederland: onafhankelijke instellingen controleren de aangesloten fabrikanten op de verstrekte garanties. Dat wil de stichting de komende tijd beter gaan uitdragen. Breel: ‘Aannemers, woningbouwverenigingen en opdrachtgevers weten wel waar GND voor staat, maar we willen bekender worden bij een breder publiek. Ook een architect, een adviesbureau, een gebouweigenaar, een beheerder en zelfs een particulier moet weten waar GNDgarantie voor staat. Een schild aan de gevel bij de aangesloten fabrikanten is de eerste stap in de goede richting.’ GND, Arnhem, 026.379.02.16, www.gnd.nl

U wilt faalkosten voorkomen. Wij bieden PreSets. Professionele hangen sluitwerkproducten voor ramen en deuren, in drie voorselecties: Basic: het bekende BUVA hangen sluitwerk dat zijn waarde in de bouwpraktijk heeft bewezen. Total Control: voor blijvende en volledige nastelbaarheid van hangen sluitwerk van ramen en deuren. Full Proof: Zelfstellend en corrigerend hangen sluitwerk, voor het opvangen van nagenoeg alle in de praktijk voorkomende bouwtoleranties. Meer informatie? Bel BUVA, vraag de brochure aan of download deze op buva.nl

0180 - 69 75 00 | buva.nl

RD 2013-6_Didu pi_1pag.indd 1

03-12-13 15:10

Goed beslagen

Door Hans Fuchs

Pulli-trekken neemt sinds 2010 toe

Kerntrekbeslag houdt de deur dicht Kerntrekbeslag: voor nieuwbouw stelt het PKVW het als eis, voor bestaande bouw niet. Is dat onderwijl niet hard nodig? En waar loop je bij de montage tegenaan, als je bestaand beslag vervangt door kerntrekbeslag? Lilian Tieman en Hans Schelvis van het CCV, André van Gestel van het CB&V en John van der Zalm van de politie-eenheid Den Haag, geven een aantal antwoorden. Twee minuten, meer tijd heeft een inbreker met een pulli-trekker niet nodig om een woning binnen te komen. Pulli-trekken of kerntrekken: het is de laatste jaren onder criminelen steeds populairder geworden. Logisch ook, want pulli-trekken gaat snel en is geruisloos. Maar hoe werkt het eigenlijk, dat kerntrekken? Hans Schelvis is als technisch adviseur Politie Keurmerk Veilig Wonen verbonden aan het CCV, het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid: “Bij kerntrekken of pulli-trekken forceert een inbreker de cilinder, door hem in de lengterichting uit het slot te trekken. Door het opbouwen van druk breekt een niet-beveiligde cilinder af, of wordt de kern van de cilinder eruit getrokken. Daarna kan een inbreker de bediening van het slot manipuleren.”

Ideale methode Kerntrekken is vanuit het perspectief van de inbreker dus een ideale braakmethode: het is snel, stil en bruikbaar op bijna al het deurbeslag. Daarbij is het wel een beetje wrang om te bedenken dat de hele techniek van het kerntrekken uit het reguliere slotenmakerscircuit stamt. Slotenmakers gebruiken de pulli-trekker sinds 2006. En dat bleef dus niet onopgemerkt bij het inbrekersgilde. Het aantal inbraken, in het bijzonder met de kerntrekmethode, neemt de laatste jaren almaar toe, aldus John van der Zalm van de politieeenheid Den Haag: “Sinds eind 2010 neemt het cilindertrekken landelijk toe. Maar exacte cijfers over het aandeel inbraken specifiek met pulli-trekken, die zijn niet voorhanden, omdat niet altijd duidelijk is wat de modus operandi is geweest.”

Wapenen Huizenbezitters kunnen zich wel degelijk wapenen tegen cilindertrekken; met cilindertrekbeslag. André van Gestel van het Centrum voor Beveiliging en Veiligheid CB&V, dat zo’n 240 PKVW montage- en adviesbedrijven vertegenwoordigt: “Er zijn twee manieren om je te beveiligen tegen pulli-trekken. Om te beginnen kun je de europrofielcilinders vervangen door cilinders SKG***. Volgens SKG zijn alle driesterren cilinders bestand tegen cilindertrekken met een minimale trekkracht van 15 Kn. Een andere mogelijkheid is het plaatsen van inbraakwerend beslag SKG*** met anti-cilindertrekvoorziening, bestand tegen een minimale trekkracht van 15 Kn. Beslag met cilinder-

I 6 / 2013

RD20136_Kerntrekbeslag_2pags.indd 32

trekbeveiliging heeft als voordeel dat deze voorziening ook direct zichtbaar is van buitenaf, waardoor minder inbraakpogingen plaatsvinden.”

Nieuwbouw en renovatie Sinds augustus 2011 verlangt het Politiekeurmerk Veilig Wonen voor nieuwbouw anti-cilindertrekvoorziening. Lilian Tieman, projectleider woninginbraken van het CCV: “Omdat een bouwproces langere tijd in beslag neemt, is het aantal woningen dat via deze route voorzien is van cilindertrekbeveiliging nog relatief beperkt. De effecten ten aanzien van de introductie van een individuele nieuwe eis zijn ook moeilijk te meten. We zouden dan eigenlijk een wijk moeten voorzien van het PKVW met de eis ten aanzien van anti-cilindertrekvoorziening en een vergelijkbare wijk zonder de introductie van de nieuwe eis. Maar in het algemeen zien we wel dat de mislukte inbraakpogingen toenemen en dat is volgens het CCV vooral als gevolg van goed hangen sluitwerk, en door bewoners die goed gebruik maken van inbraakwerende middelen en maatregelen.” Voor bestaande bouw, een markt die vele malen groter is dan de nieuwbouw, geldt de PKVW-eis voor een anti-cilindertrekvoorziening niet. Nog niet. Want draagvlak voor die eis is er wel, vertelt Tieman: “De nieuwe handboeken van het Politiekeurmerk komen volgend jaar weer uit, in de zomer of wellicht iets later. Dat is het moment waarop de nieuwe eisen definitief gecommuniceerd worden naar de marktpartijen. We merken dat er momenteel veel draagvlak is om de anti-cilindertrekvoorziening verplicht te stellen in de bestaande bouw en dat

raam en deur 03-12-13 15:53

Goed beslagen

BESTAA

B B NDE BO UW

BOUW

erger da n thuisk ontdekke omen en n dat er ingebrok Daarom en is. beveilig en Nede hun hu rlanders is volgen s het Po Veilig Wo litiekeurm nen. Vo erk or meer zie ww informati w.politie e keurmerk .nl

ESTA AN

2011

Handbo

DE BOU

ek Politi

ekeurm

erk Veil

ig Wone

ERK VEI LIG WO

IEKEURM

NEN

EK POLIT

2011

Niets is

IEKEURM

HANDBO 20 11 |

Han

2011

EK POLIT

NIEUW

2011

o dboek P

20 11 | HANDBO

N N

nen UW eilig Wo IEUWBO litiekeurmerk V

ERK VEI LIG WO NEN

Kijk voor

de meest

op ww uitgave recente

.nl

keurmerk

w.politie

Kijk voo

r de me

onze partners er veel voordeel in zien als bewoners over dergelijke voorzieningen beschikken. Er zijn al corporaties die inspelen op de ontwikkelingen en bij groot onderhoud al beslag toepassen dat tegen cilindertrekken beveiligd is. Dat gebeurt met name in gebieden waar daar aanleiding toe is, de zogeheten hot spots.”

Geen montageproblemen En de montage van dat beveiligd beslag? Levert dat problemen op? Nee, stelt Van Gestel: “Er zijn bij het Centrum voor Beveiliging en Veiligheid tot op heden geen montageproblemen gemeld. In de praktijk levert het vervangen van een europrofielcilinder geen problemen op en ook het plaatsen van inbraakwerend beslag met een anti-cilindertrekvoorziening is niet ingewikkelder dan het plaatsen van inbraakwerend beslag. Bij beslag van enkele fabrikanten kan zelfs worden volstaan met vervanging van het buitenschild. Dat beperkt de kosten.” Bij anti-cilinderttrekbeslag dat aan alle eisen voldoet, ligt de prijs, exclusief montage, in een bandbreedte van circa zestig tot 95 euro, aldus Van der Zalm. Maar het totale kostenplaatje voor het beveiligen tegen kerntrekken, is niet zo simpel neer te leggen, stelt hij: “Afhankelijk van de situatie en keuzemogelijkheden ligt dat een stuk genuanceerder dan het genoemde bedrag. Soms is er een simpele oplossing tegen relatief lage kosten. Maar de vraag is altijd: wat kan er in een specifieke situatie en wat wil de gebruiker?”

est recen

te uitga ve op ww

w.politie keurmerk

.nl

een cilinder met een SKG drie-sterren aanduiding of kiezen voor veiligheidsbeslag met een cilindertrekbeveiliging. Bij de eerste oplossing liggen de kosten van de cilinder rond de vijftig tot zestig euro. De tweede oplossing kost tussen de 65 en negentig euro.“ Het nadeel van de eerste oplossing is, dat de drie-sterrencilinder wel bestand is tegen kerntrekken, maar dat dat, behalve aan de aanduiding, aan de buitenkant niet te zien is, aldus Van der Zalm: “Bovendien: wie alleen de cilinder van de voordeur vervangt en de overige cilinders niet, kan niet meer met één sleutel alle deuren bedienen. Dat komt de gebruiksvriendelijkheid niet ten goede.

Veiligheidsbeslag Bij de tweede oplossing, het veiligheidsbeslag met cilindertrekbeveiliging, is bij sommige merken alleen vervanging van het buitenschild al voldoende. In dat geval liggen de kosten rond de vijftig euro. Voordeel van vervanging van het beslag is dat de inbreker aan de buitenkant de beveiliging kan zien.” In geval van een enkelvoudig hoofdslot is er ook nog een alternatief voor de vervanging van een cilinder of veiligheidsbeslag: het bijplaatsen van één of twee pensloten. Van Gestel: “Een twee-sterren goedgekeurd penslot is al verkrijgbaar vanaf zo’n twintig euro. Nadeel is wel, dat het niet gebruiksvriendelijk is. Je moet twee sleutels gebruiken om de deur op en van het slot te draaien. Sleutels van pensloten zijn ook onhandig lang in je broek-/jaszak.”

“We merken dat er momenteel veel draagvlak is om de anti-cilindertrekvoorziening verplicht te stellen in de bestaande bouw.”

Slot en cilinder

Alweer antwoord

Een volledig ongekwalificeerd enkelvoudig hoofdslot vervangen door een slot dat voldoet aan het PKVW en ook bestand is tegen kerntrekken, dat kan volgens navraag van Van der Zalm bij een erkend PKVW bedrijf voor rond de 150 euro: “We hebben het dan over de materiaalkosten. Is er al sprake van bijvoorbeeld een twee-sterren slot (enkelvoudig hoofdslot of meerpuntssluiting) met veiligheidsbeslag, dan kan men kiezen voor twee oplossingen: het vervangen van de cilinder door

Rest de vraag of inbrekers alweer een antwoord gereed hebben op die anti-cilindertrekvoorziening. Volgens Schelvis is dat niet het geval: “Daar hebben wij nog geen signalen van ontvangen. Het grootste deel van de inbrekers is nog steeds gelegenheidsinbreker. Deze categorie inbrekers zal, als de pulli-trek methode niet lukt, uitwijken naar een andere woning of een andere manier zoeken om binnen te komen. Het is dus belangrijk dat de hele woning goed beveiligd is.”

raam en deur RD20136_Kerntrekbeslag_2pags.indd 33

6 / 2013

I 33

03-12-13 15:53

TECTUS® Compleet verdekt liggend voor woonkamer en projectdeuren.

EEn GnD-DEur, EEn vEiliG GEvoEl: Dat wil toch iEDErEEn? Steeds

meer

opdrachtgevers,

architecten,

gebouw

eigenaren en aannemers kiezen voor de zekerheid van GND-deuren; kwalitatief hoogwaardige binnen- en buitendeuren. Veiligheid en duurzaamheid staan bij ons voorop. Zo hebben we bijvoorbeeld een speciaal garantielabel ontwikkeld om de brandwerendheid van een deur aan te duiden. U herkent een brandwerende GND-deur aan het garantielabel in de hangzijde van de deur. Op het label wordt aangegeven of de deur 30 of 60 minuten brandvertragend is. Met verschillende zekerheidsklassen maken we bovendien duidelijk of alleen het deurblad of ook het hangen sluitwerk en de combinatie met het kozijn gegarandeerd voldoen aan het testcertificaat. Een GNDdeur geeft een veilig gevoel. Dat wil toch iedereen?

GND is de overkoepelende organisatie van 14 toonaangevende Nederlandse deurenfabrikanten en biedt opdrachtgevers en afnemers al meer dan 30 jaar zekerheid. De aangesloten deurenproducenten maken zich samen sterk voor optimale kwaliteit en prestaties van binnen- en buitendeuren.

MEt GnD-GarantiE kiEst u voor:

NIEUWE MODELVARIANTEN • verhoogde en geoptimaliseerde belastingswaarden tot 300 kg • modelvarianten voor deuren met een eenzijdige bekleding tot 8 mm • comfortabele hoogte-instelling • uniforme uitgefreesde deuren kozijnuitsparingen

Fon + 49 (0)5242 / 413-0

simonswerk.nl

www.GND.Nl RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 15:00

Goed beslagen Ivana veiligheidsbeslag

Instelbare kerntrekbeveiliging

Ivana heeft het veiligheidsbeslag voorzien van kerntrekbeveiliging. Ivana heeft 3 verschillende beslaglijnen: Necosteel, Economy en Basic. De series zijn zo ontworpen dat ze allemaal hetzelfde gatenpatroon hebben. Hierdoor is het veranderen van serie en uitstraling heel gemakkelijk. Alle 3 de Ivana beslaglijnen zijn verkrijgbaar met kerntrekbeveiliging, dus geef inbrekers geen kans en beveilig uw woning met Ivana beslag met kerntrekbeveiliging. Necomij, Sassenheim, 0252.22.09.40, www.ivana.coml

Buva’s inbraakpreventieve deurgarnituren, serie 3400, 3500 en 3600 hebben een instelbare kerntrekbeveiliging. De kerntrekbeveiliging is op de juiste positie instelbaar. Afhankelijk van de dikte van de deur kan een cilinder meer of minder naar buiten gemonteerd zijn. Bij kerntrekbeveiliging is het buitenschild van Buva’s veiligheidsbeslag 15 mm dik. Buva, Barendrecht, 0180.69.75.00, www.buva.nl

AMI kerntrekbeveiliging AMI introduceert een nieuw en veilig product op de markt, het kerntrekbeveiliging-beslag. Het afdekplaatje van de cilinder is zo ontworpen dat het op alle deuren en cilinders toepasbaar is. Het beslag voldoet ook aan de nieuwste PKVW eisen en is tevens voorzien van SKG***-keurmerk. AMI, Lomm, 077.473.74.75, www.ami.nl

Geen vervangingsschade Ook S2 safe & secure biedt veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging aan: in de schildmaten 40mm en 50mm. 40mm veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging is een unieke oplossing in de markt. Het goedgekeurde SKG*** beslag heeft namelijk slechts twee bevestigingspunten. Een groot voordeel is dat dit deurbeslag één op één uit te wisselen is met ons standaard 40mm veiligheidsbeslag. Een deur kan op eenvoudige wijze inbraakveiliger gemaakt worden. Het 50mm veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging vangt de overige vervanging op. Door de breedte van het schild en de vorm (rechthoekig) dekt dit schild vrijwel alle “vervangingsschade” af. Themans, Deventer, 0570.66.25.81, www.themans.nl

Nemef veiligheidsbeslag Het Nemef veiligheidsbeslag is van massief aluminium en voorzien van een instelbare kerntrekunit (RVS 316) die een minimale uittrekkracht van 15kn kan weerstaan (1500 kg). Het anti-kerntrekbeslag is SKG*** gecertificeerd en voldoet aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Assa Abloy Nederland, Apeldoorn, 088.639.48.00, www.nemef.nl

HvN-garnituren VBH Nederland voert onder haar eigen merk HvN ook veiligheidsbeslagen voorzien van kerntrekbeveiliging. Hierbij zijn zowel aan veiligheid als optiek geen concessies gedaan. Natuurlijk voldoen het schild en de kerntrekbeveiliging ruimschoots aan de eisen die gesteld zijn voor goedkeuring volgens SKG***. De grootste uitdaging was de schildbreedte van de smaldeurgarnituren. Deze mocht niet breder zijn dan de 33 mm van de bestaande schilden. VBH is er in geslaagd de kerntrekgarnituren zowel in aluminium als RVS op deze breedte te construeren. Info: VBH, Oosterhout, 0162.48.34.00, www.vbh-nl.com

raam en deur RD20136_Kerntrekbeslag_2pags.indd 35

6 / 2013 I 35

03-12-13 15:53

A es blijft beter. 100

I N N O V A T I E S zijn het raam van de toekomst

Het raam van de toekomst bleef tot dusver voor velen gesloten,

welke trouw wilden blijven aan de traditionele montagemethode. Met TITAN AF opent SIEGENIA-AUBI nu de toekomst

95 75

voor iedereen. Hierdoor zijn voor het eerst alle productvoordelen uit de revolutionaire TITAN-iP serie voor eenieder beschikbaar, welke willen vasthouden aan de bestaande montageprocessen. Wanneer u reeds een blik wilt werpen op het raam van de toekomst, kijk dan onder www.siegenia-aubi.nl.

25 5

Polyclose te Gent (B), bezoek ons op standnummer 1026.

RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 14:53

Close Up

Past in één keer Met het Curve Veiligheidsbeslag ZKB (zelfstellende kerntrekbeveiliging) heeft Axa naar eigen zeggen het ultieme veiligheidsbeslag op de markt geïntroduceerd. Het nieuwe beslag is een mooi staaltje productontwik-

Kerntrekkers gekraakt Kerntrekken is een populaire inbraakmethode. Met een speciaal gereedschap (kerntrekker) trekt de inbreker de cilin-

keling dat vragen uit de markt, functionaliteit, design en verwerkings-

der uit het slot, waarna hij de deur

vriendelijkheid koppelt aan de uitgangspunten van de eigen productie-

dat beslag met kerntrekbeveiliging sinds

makkelijk open kan wippen. Vandaar kort een eis is in het Politiekeurmerk

faciliteiten.

Veilig Wonen voor nieuwbouw en wordt het mogelijk in 2014 ook verplicht voor

door ze betaalbaar blijven. En er dan bij voorkeur ook nog elegant uit blijven zien.

Snel en trefzeker “En dat is gelukt”, zegt De Visser. “We hebben er zoiets bijzonders van gemaakt, dat er zelfs twee patenten voor in aanvraag zijn.” Belangrijkste detail van het nieuwe veiligheidsbeslag is de zelfstellende werking van de kerntrekbeveiliging. Een kunststof ‘veer’ is op vier punten gefixeerd en houdt de stalen cilinderbeschermer, het aluminium afdekkapje en het stalen afdekschijfje op zijn plek. (Zie kader: Geheim van de smid). Alle componenten in het schild zijn compleet voorgemonteerd, zodat verwerkers in de timmerindustrie of monteurs in de renovatie geen lastige onderdelen hoeven te combineren. Ook tijdrovend instelwerk en moeilijk bereikbare stelschroefjes zijn overbodig. Als je het beslag over de cilinder heen schuift, wordt de veer van de kerntrekbeveiliging automatisch zo ver ingedrukt, dat hij precies op de uitstekende cilinder aansluit. Snel en trefzeker: alles past in één keer. Willem Jan de Visser (product development) en Ralph Oosterhoorn (productmanager) werkten samen in de ontwikkeling van dit beslag. Kerntrekbeveiliging was de primaire opdracht. Maar toen de productontwikkelaars toch aan de slag gingen, kregen ze direct een breder pakket aan eisen als uitgangspunt mee. Zo moesten de nieuwe beslagen niet alleen SKG-waardig zijn en het uittrekken van de cilinder (kerntrekken) voorkomen, maar mochten ze ook geen losse onderdelen bevatten, niet gaan rammelen in gebruik, dienden ze verschillende pc-maten af te dekken, zonder lastig instelwerk te monteren te zijn en te passen in het eigen productieproces, waar-

Mooi en gemakkelijk Met een verstelbereik van 6 mm –ruim de stapjes van de verschillende cilinderlengtes – kan het beslag alle cilinder-uitsteek-variatie opvangen. Knap is dat het beslag maar 12 mm dik is en er door het gecurvde frontvlak en de afgeschuinde randen nog behoorlijk slank uitziet. Niet ‘bulky’, noemt Oosterhoorn dat. “Precies zoals de opdracht was.” Maar het beslag is niet alleen mooi, het is ook doordacht van ontwerp. Door de maatvoering past het – bij vervanging - over de afdruk van bijna ieder gangbaar alternatief beslag. En ook qua boorpatroon is het nieuwe

raam en deur RD 2013-5_Close Up_ Axa_1pag.indd 37

bestaande bouw (renovatie).

beslag compatibel met de gangbare gatenpatronen. Qua maatvoering zijn er 14 varianten, 4 pc-maten, een kort- en langschild, een S-knop, een vierkant en een rond rozet en 2 Comfort uitvoeringen, waarbij de cilinder boven de kruk zit. Extra noviteit van deze nieuwe Curve-variant is de vocht-tochtafdichter. Het is een soort foam-padje dat je om de cilinder trekt en strak tussen de deur en het beslag perst tijdens de montage. Zo voorkom je dat vocht en vuil onder het schild op de deur komen en daar vrij spel hebben rond de cilinder en het insteekslot.

Uit eigen fabriek Axa engineerde het nieuwe beslag zo, dat het gemakkelijk in de eigen productiefaciliteit gemaakt kan worden. Van het frees- en boorwerk in het aluminium tot aan het spuitgietwerk van het veermechanisme en van het persen van de cilindermantel tot aan de geslepen afwerking van het beslag. Dat garandeert bestendige kwaliteit, biedt korte levertijden en maakt het Axa Curve Veiligheidsbeslag ZKB bijzonder betaalbaar.

Geheim van de smid

6 / 2013

03-12-13 14:08

Voorkom kerntrekken! Met Nemef anti-kerntrekbeslag

• Massief aluminium veiligheidsbeslag voorzien van instelbare RVS kerntrekunit (kwaliteit 316) • SKG*** gecertificeerd en voldoet aan het Politiekeurmerk Veilig Wonen • Toepassing binnen 3400- en 3500 serie • Naast anti-kerntrekbeslag biedt Nemef ook veiligheidscilinders met kerntrekbeveiliging aan, zoals de NF3 en NF4 cilinders

‘Politie waarschuwt voor kerntrekken’ Kerntrekken is een steeds vaker voorkomende inbraakmethode, waarbij de kern van de cilinder wordt verwijderd en er eenvoudig kan worden ingebroken. Ter voorkoming biedt Nemef voortaan veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging.

nemef.nl

ASSA ABLOY, the global leader in door opening solutions

Uw deurrooster gieten wij op elke gewenste afmeting!

Hoofdstraat 160 9861 AM Grootegast | Tel. 0594 / 612112 info@wilpstra.nl | www.wilpstra.nl

RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 14:56

Sluitstuk Stand alone toegangscontrole De toegangscontrole-oplossing Lips Smartair is nu ook verkrijgbaar in een stand-alone versie. Deze versie biedt de mogelijkheid om het toegangsbeheer kostenefficiënt en geheel met behulp van programmeerkaarten te beheren, zonder de beheerssoftware te gebruiken. Gebruikerskaarten, keyfobs en andere toegangsdragers kunnen op eenvoudige wijze met deze programmeerkaarten worden ingeleerd in het beslag. Elke toegangsdrager is individueel te blokkeren. Daarnaast biedt deze versie een “kantoorfunctie” (loopstand). Assa Abloy, Raamsdonksveer, 088.639.47.61, www.assaabloy.nl

Online toegangssysteem

RFID slot Cylock

P+E eAccess is een wireless online systeem waarvan de basis bestaat uit een elektro-mechanisch krukgekoppeld SKG*** goedgekeurd beslag en kaartlezers. Het systeem maakt gebruik van RF 868MHz en Mifare Desfire EV1 technologie waardoor dataoverdracht zeer veilig is. Het beslag voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van toepassing op inbraakwerende- brandvertragende deuren en vluchtwegen. Dankzij de uitbreidingsmogelijkheden biedt het vanaf de basis al een maximale veiligheid. Ook al groeit het systeem van enkele eenheden met kaartprogrammering uit tot één groot systeem met softwareprogrammering, alle componenten blijven bruikbaar. Post en Eger, Amstelveen, 020.694.73.33, www.posteneger.nl

Sellox lanceerde op de Facilitaire beurs in Amsterdam het nieuwe Cylock RFID slot. Dit slot behoort tot Cylocks access-control-platform, waaronder ook de Cylock elektromechanische produkten terug te vinden zijn. Het Cylock RFID slot heeft unieke eigenschappen en een prachtig design. Er zijn vrijwel geen bouwkundige aanpassingen nodig aan deuren en posten, het slot wordt in de bestaande slotkast geplaatst en kan uitgevoerd worden met een lang en een kort schild. Combinaties tussen RFID-sloten en elektronische sleutels zijn nu denkbaar binnen 1 platform. Sellox, Leusden, 085.273.55.69, www.sellox.com

Veiligheidsdeuren gaan draadloos Het Aperio L100 veiligheidsslot is het eerste draadloze slot met geïntegreerde toegangscontrole. Het slot biedt een optimale inbraakbeveiliging en communiceert real time over de deurstatus van en naar het toegangscontrolesysteem via een draadloze verbinding. Dit alles met behoud van het bestaande deurbeslag. Het slot maakt het eenvoudig om veiligheidsdeuren te integreren in een (bestaand) toegangscontrolesysteem. Het systeem is daarnaast, door de beperkte bouwkundige aanpassingen, zeer kostenefficiënt. Toegangsautorisaties kunnen online en real time beheerd worden met behulp van één systeem. Gebruikers kunnen onmiddellijk en in één oogopslag deurstatusinformatie vanuit het slot krijgen. De optimale inbraakbeveiliging en de weerstand tegen extreme temperaturen zorgen ervoor dat het Aperio slot ook geschikt is voor buitendeuren. Assa Abloy Nederland, Raamsdonksveer, 088.639.47.60, www.assaabloy.nl

raam en deur RD 2013-6_Sluitstuk pi_1pag.indd 39

6 / 2013

03-12-13 13:37

DOM diamant geeft inbrekers geen kans!

Voordelen Cilinder van gehard staal Kerntrekbeveiliging Inboorbeveiliging SKG*** keurmerk Uitstekend geschikt voor woningen en bedrijven VE I LI GHE I D, KWALI TEI T, DO M .

www.dom-nederland.nl

De HELM GT-serie

Voor glazen schuifdeuren tot 60 kg en tot 150 kg.

De HELM GT-serie voor glazen schuifdeuren biedt visueel aansprekende en kwalitatief hoogwaardig beslag voor verschillende toepassingen. De GT-serie met optioneel vaste beglazing is beschikbaar voor deurgewichten tot 60 kg. resp. 150 kg.

Ook online op de hoogte www.raamendeur-online.nl

HELM GT-L 60

HELM GT-S 150

De optioneel leverbare, in de afdeklijst gemonteerde sluitingsdemper maakt een kostbare glasbewerking overbodig en vereenvoudigd de montage.

raam en deur

WOELM-Nederland RenĂŠ Kos; tel.: +31 (0) 6 51421396 www.woelm.de r.kos@woelm.de

Anzeige_halbseitig_NL_4c_GT_Beschlaege-05-2013_1.indd 1

RD_adv1_1.indt 1

14.05.2013 11:00:53

03-12-13 15:42

Close up

Veiligheid, comfort en functionaliteit voorop! In deze periode van het jaar wordt iedereen weer bewust van het belang van goed hangen sluitwerk. Een veelgevraagd product is het veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging. De basis is veiligheidsbeslag uitgerust met een kerntrekbeveiliging dat voor de cilinder gepositioneerd is. Op deze wijze wordt het uittrekken van de cilinder tegen gegaan.

Ook in het assortiment van S2 safe & secure is veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging opgenomen. Verkrijgbaar in de schildmaten 40mm en 50mm. 40mm veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging is een unieke oplossing in de markt. Het goedgekeurde SKG*** beslag heeft namelijk slechts twee bevestigingspunten. Een groot voordeel is dat dit deurbeslag één op één uit te wisselen is met ons standaard 40mm veiligheidsbeslag. Een deur kan op eenvoudige wijze inbraakveiliger gemaakt worden. Het 50mm veiligheidsbeslag met kerntrekbeveiliging vangt de overige vervanging op. Door de breedte van het schild en de vorm (rechthoekig) dekt dit schild vrijwel alle “vervangingsschade” af. Daar waar uitsluitend rvs deurbeslag is toegepast biedt Themans een oplossing met het Ansa rvs veiligheidsbeslag. Dit assortiment bestaat uit afgeronde en rechthoekige schilden in verschillende pc maten en uitvoerbaar met verschillende krukken/knoppen. Vrijwel elke oplossing kan met kentrekbeveiliging geleverd worden. Zit de oplossing er niet bij? Dan kun je een aanvraag indienen via het Maatwerk- en Specialsjabloon op de website.

Comfort en veiligheid in de zorg In de zorg speelt, naast veiligheid, comfort ook een belangrijke rol. Ansa-e, care 4 doors is hier een goed voorbeeld van. Met Ansa-e biedt de fabrikant rvs veiligheidsbeslag dat niet alleen qua design en veiligheid aan de hoogste eisen voldoet, maar ook nog eens ‘slim’ is. Door de deurkruk ‘slim’ te maken met elektronica kun je zelf bepalen wie wanneer toegang heeft tot de woning of het pand. Ansa-e combineert rvs deurbeslag met intelligente software, waardoor een standaard deurkruk verandert in een hoogwaardig toegangsbeheersysteem voor zowel zakelijk als particulier gebruik.

Het concept bestaat enkel uit rvs deurbeslag (SKG***) en een zelfvergrendelend elektromechanisch (veiligheids)slot die draadloos met elkaar verbonden zijn en op afstand aangestuurd kunnen worden door een softwaresysteem. Hierdoor kan de toegang tot één of meerdere gebouwen of ruimtes op afstand gecontroleerd en beheerd worden. De oplossing is SKG*** gekeurd en kan zowel op binnen- als op buitendeuren toegepast worden. Doordat het slot te allen tijde nog bediend kan worden met de sleutel (mechanisch) is deze oplossing zeer gebruiksvriendelijk. De uitgebreide beheermogelijkheden en het feit dat het mechanische gedeelte van een slot in stand blijft, maakt deze oplossing uitermate geschikt voor toepassing in de zorg.

Multifunctionele sluitkom Uitwisselen van producten blijft een hekel punt in de bouw. Niet alles kan zomaar één op één uitgewisseld worden, zonder dat het gevolgen heeft voor de werking van bijvoorbeeld het slot. De universele hoofdsluitkom uit de S2 Flexikomserie biedt hier een uitkomst. Deze unieke gepatenteerde hoofdsluitkom is geschikt voor alle type sloten (ook insteeksloten) die verwerkt moeten worden met een SKG ** sluitkom, ongeacht het fabricaat. Door de pasvorm is deze kom ook nog eens uitwisselbaar met de standaard S2 hoofdsluitkom. De liplengte is traploos instelbaar en de aandruk is +/- 2,5mm verstelbaar. Om de oplossing compleet te maken kunnen de bijzetkommen uitgewisseld worden met de S2 Flexikom bijzetkom. Deze zelfstellende kom heeft een unieke veerconstructie die zich aanpast aan de situatie en ervoor zorgt dat de deur altijd met lichte druk afsluitbaar is. Faalkosten worden hiermee tot een minimum beperkt.

raam en deur RD 2013-6_Close Up Themans_nieuwe inhoud_1pag 41

6 / 2013

I 41

03-12-13 13:22

Luchtdicht

Experts zorgen voor Ventilatiekeur De VLA (Vereniging Leveranciers Luchttechnische Apparaten) introduceerde onlangs het VLA Ventilatiekeur: de nieuwe norm voor het onderhoud van ventilatiesystemen. Woningeigenaren, zoals woningcorporaties- beheerders, krijgen hiermee zekerheid over de kwaliteit van het binnenmilieu van de woning, verwacht de VLA. Het Keurmerk bewijst dat vervuilde lucht goed wordt gefilterd, de luchtstroom perfect is afgesteld en het energiegebruik en geluid aan de eisen voldoen. De VLA verwacht dat woningeigenaren en -beheerders en bewoners het VLA Ventilatiekeur goed ontvangen. Met de toename aan allergieën, discussies over CO2-uitstoot en microbiologische processen, is men zich steeds bewuster van het effect van luchtkwaliteit. Bovendien is men al gewend aan controles van bijvoorbeeld de CV-ketel, denkt de vereniging.

Kleppenregister met actuatorsturing De DucoGrille Close 105, een kleppenregister met grote luchtdoorlaat op maat van kantoren en scholen, beschikt voortaan over een actuatorsturing. Dit regelbaar kleppenregister kan dus probleemloos in een Vraaggestuurd Natuurlijk Ventilatiesysteem (VNV) of op een gebouwbeheerssysteem aangesloten worden. De DucoGrille Close 105 kan zowel als toevoer- of afvoerrooster dienst doen. In het eerste geval kan het kleppenregister in een muur of vliesgevel worden ingebouwd en zorgt een (inbraakwerend) muurrooster langs beide kanten voor een esthetische afwerking. Voor optimaal akoestisch comfort kan ook het Duco Acoustic Panel ingebouwd worden. Deze geluiddempende lamellen worden achter het kleppenregister geplaatst voor een ideale demping. Duco Ventilation & Sun Control, Veurne (B), +32(0)58.33.00.33, www.duco.eu

High-end raamventilator met warmteterugwinning Siegenia-Aubi komt met de Aeromat VT met warmteterugwinning. Vanaf nu biedt deze high-end raamventilator talrijke noviteiten. Door het nieuwe design van het frontprofiel laat de ventilator zich uitstekend in een moderne omgeving integreren. De integratie van vochtigheids- en temperatuursensoren alsook optionele CO2-/VOC-sensoren maken een comfortabele gebruiksafhankelijke sturing mogelijk. Andere voordelen zijn dat het apparaat beschikt over een hoge luchtprestatie tot 42 m3/h. Zijn geringe eigen geluid 17 dB(A) zorgt er voor dat hij in slaapruimtes nagenoeg onhoorbaar is. Een hoge graad aan warmteterugwinning gaat gepaard met een minimale stroomopname, wat helpt de energie- en klimaatbalans van het gebouw te optimaliseren. Siegenia-Aubi, St. Denijs Westrem (B), +32(0)9281.13.12, www.siegenia-aubi.com

6 / 2013

RD 2013-6_Ludi pi_1,5pag.indd 42

Ventilatie en windvaste doekzonwering De Fixvent Mono Akevo van Renson combineert een discreet zelfregelend ventilatierooster en een windvast zonweringdoek met extra akoestisch comfort. Het ventilatiesysteem wordt als monobloc bovenop aluminium, hout en PVC ramen geplaatst. Een windvaste screen met hoge zonweringcoëfficiënt houdt de warme zonnestralen tegen voor ze het glas bereiken en controleert de lichtinval. De Fixvent Mono Akevo past perfect binnen de energiezuinige concepten van Renson, die een gezond en comfortabel binnenklimaat nastreven. Continue natuurlijke ventilatie en de beheersing van de zonneïnstraling zorgen immers voor een goede luchtkwaliteit en een aangename temperatuur. Renson, Waregem (B), +32(0)5662.71.11, www.renson.eu

raam en deur 03-12-13 14:16

Luchtdicht

Nieuw uiterlijk en betere waardes DucoLine De DucoLine onderging een ware gedaanteverwisseling en ruilde de gebogen binnenkap voor een volledig vlak binnenrooster. Met een extra glasgoot (38 mm) én verbeterde luchtdoorlaat beschikt dit rooster voortaan over nog meer troeven. De grootste uiterlijke verandering is ongetwijfeld het vlakke binnenrooster. Het buitenprofiel blijft echter wel beschikken over een “softline” design. Met één en hetzelfde rooster kunnen er overigens 3 verschillende luchtdoorlaten gehaald worden, afhankelijk van de toegepaste bedieningshendel. Duco Ventilation & Sun Control, Veurne (B), +32(0)58.33.00.33, www.duco.eu

Eenvoudige toevoer frisse lucht De Aerocube, een doorlaat in de buitenmuur met geluidswering, is een compacte oplossing die zorgt voor een frisse wind in de gecontroleerde gebouwventilatie. Met Aerocube vergroot Siegenia-Aubi zijn reeds brede spectrum aan ventilatieapparaten. De buitenmuurdoorlaat voor een geregelde frisse luchttoevoer, ook bij gesloten ramen, overtuigt in het bijzonder door zijn intelligente luchtverdeling, zijn hoge geluidswering en de filtering van de herinstromende buitenlucht. Op grond van zijn eenvoudige montage is deze zowel geschikt voor nieuwbouw als ook voor renovatie doeleinden. Siegenia-Aubi, St. Denijs Westrem (B), +32(0)9281.13.12, www.siegenia-aubi.com

ff14_91x267_NL_raam_en_deur_4c.indd 1

RD 2013-6_Ludi pi_1,5pag.indd 43

13.11.13 11:40

03-12-13 14:16

Europese vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek

CreĂŤren met kunststof kozijnen? Ga verder met VEKA!

VEKA stimuleert ontwerpvrijheid en blijft nieuwe kunststof profielsystemen ontwikkelen. Nu is er SOFTLINE 82: een profiel met een strak, eigentijds design. Net als TOPLINE NL leverbaar in 54 kleuren; de nieuwe profielserie biedt vele ontwerpen toepassingsmogelijkheden. Bovendien kunt u met VEKA de hoogste isolatiewaarden bereiken. Eigentijdse esthetiek en een hoger energielabel? VEKA reikt de opties aan.

Gent - Belgium

Kwaliteit, vertrouwen en zekerheid

www.polyclose.be

www.vekakozijn.nl

VEK 146 Advertenties 2013_2_RenD.indd 1

RD_adv1_1.indt 1

11-06-13 16:10

03-12-13 14:58

VKG Nieuws Postbus 5086, 2000 GB in Haarlem T: 023.551.84.44, F: 023.551.00.83, E: info@vkgkozijn.nl, I: www.vkgkozijn.nl

De informatie op deze pagina is afkomstig van VKG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Kunststof-branche zeer duurzaamheidsbewust VKG directeur Albert Zegelaar was een van de sprekers op het Duurzaamgebouwd-congres op 14 november in de rijtuigloods in Amersfoort. Voor een uitverkochte congreszaal ging hij tijdens zijn presentatie in op duurzaamheid in de kunststofbranche. In de kunststofkozijnen-industrie is er al decennia lang sprake van een sterk duurzaamheidsbewustzijn. Dit vindt je bijvoorbeeld terug in het VKG-recyclesysteem in Nederland en in het vrijwillige initiatief op Europese schaal, Vinyl Plus.

De VKG is een bijzondere vereniging aangezien de hele bedrijfskolom van de kunststofkozijnen-industrie tot de VKG-leden gerekend kan worden. De vereniging heeft op die manier de hele keten in beeld en kan samen met alle ketenpartners beleid maken en uitvoeren. Dit is onder andere terug te vinden in de VKG-kwaliteitseisen die via de website www.vkg-kwaliteitshandboek.nl transparant voor iedereen benaderbaar zijn. Als onderdeel daarvan zijn ook de milieueisen van de branche opgetekend. Een belangrijk aspect is de verplichting voor de VKG-leden te participeren in het VKG-recyclesysteem. Foto: denniswisse.com

Recyclesysteem Dit systeem voorziet in een recyclegarantie voor alle in Nederland geplaatste kunststof kozijnen. Oude kunststof kozijnen kunnen zonder kosten ingeleverd worden bij de VKG-inzamelplaatsen ongeacht hun herkomst. De bij de VKG aangesloten bedrijven zorgen er vervolgens voor dat alle materialen gerecycled worden en een nieuw leven krijgen als kunststof kozijn. Dat het systeem succesvol is, blijkt wel uit de sterk stijgende inzamelvolumes in de laatste decennia. Naast de grote energiebesparing van kunststof kozijnen is de gesloten recycleketen een belangrijke factor voor een uitstekende milieu-prestatie en de duurzaamheid van kunststof kozijnen.

Een van de belangrijkste afspraken is het doel om in 2020 een PVC-recyclevolume te halen van 800.000 ton. Een ambitieuze doelstelling die gedragen wordt door de hele keten van bedrijven die zich bezig houdt met de ontwikkeling, productie en levering van PVC-producten.

Europese schaal Op Europese schaal heeft de PVC-industrie zich vrijwillig gecommitteerd aan de afspraken zoals die zijn aangegaan in het Europese initiatief Vinyl Plus. Deze vrijwillige afspraken behelzen een volledige controleerbare gesloten keten van PVC producten in Europa.

raam en deur RD2013-6_Branchepag_VKG_1pag.indd 45

6 / 2013

I 45

03-12-13 13:24

NBvT Nederlandse Bond van Timmerfabrieken Nieuwe ’s Gravelandseweg 16 | Postbus 24 | 1400 AA BUSSUM t: 035.694.70.14 | w: www.nbvt.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de NBvT en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Een nieuw kader voor huizenbouw

Reframe Housing 2014 Anders denken over huizenbouw: duurzaam, industrieel geproduceerd en aansluitend op de beweging van nauwere samenwerking in de markt. Op 6 februari 2014 vindt op initiatief van de NBvT Sectie VHSB, Centrum Hout en de Technische Universiteit Eindhoven de eerste editie plaats van het congres Reframe Housing. De eerste aanzetten zijn al zichtbaar, maar de bouwkolom zal de komende jaren drastisch veranderen. Scherper, beter en goedkoper produceren zullen zowel bij nieuwbouw als renovatie het devies vormen. De huidige crisis dwingt ons creatief met de bestaande budgetten om te gaan en te innoveren in producten en processen. Verantwoordelijkheid voor het eindresultaat zal dan ook meer en meer verschuiven van de aannemer, naar de betrokken industrie en toeleveranciers. De overtuiging heerst bovendien dat eindklant en leverancier elkaar steeds beter gaan vinden en daarmee de romp van de bouwkolom steeds minder nodig zullen hebben. Het congres Reframe Housing op 6 februari 2014 in de aula van de TU Eindhoven is een eerste verkenning naar de stand van zaken op dit terrein. Het moet een ontmoetingsplaats worden van industrieel bouwer en opdrachtgever, die elkaar informeren en inspireren op weg naar betere oplossingen.

Platformdiscussies Om de interactie tussen partijen zoveel mogelijk te faciliteren is het Reframe Housing programma opgedeeld in een plenair deel aangevuld met een discussieplatforms. In het plenaire programma zullen presentaties worden gehouden over onder andere nieuwe financieringsmodellen voor huisvesting. Prof. dr. ir. Jos Lichtenberg, hoogleraar Productontwikkeling Building Industrie aan de TU Eindhoven gaat daarna met opdrachtgevers in huisvesting de discussie aan. Reframe Housing breekt daarna op in drie ronden parallelsessies in kleinere groepen, waarvan twee met platformdiscussies. Onderwerpen die daarbij aan de orde komen zijn: vastgoedexploitatiegericht en gebruiksexploitatiegericht ontwikkelen, nieuwe duurzaamheid, vastgoed voor de vergrijzende bevolking, omgaan met krimp, de nieuwe vraag die de markt stelt en slim financieren.

Reframe Housing: een eerste verkenning naar een nieuwe manier van bouwen.

maar de ruimte is beperkt en hiervoor geldt: wie het eerst komt, het eerst maalt. Daarnaast zullen meeting points gewijd aan specifieke onderwerpen en de Wall-of-Tranformation de bezoekers verder informeren en inspireren. De dag staat onder voorzitterschap van prof. dr. Paul Iske, hoogleraar Open innovatie en Business Venturing aan de Universiteit van Maastricht.

Inspireren Parallel aan het congres vindt een inspiratiemarkt plaats met producten en diensten die bij het thema van het congres passen. De deelname hieraan is voor geïnteresseerde bedrijven en organisaties net geopend,

NBvT.indd 46

6 / 2013

Deelname Reframe Housing vindt plaats op donderdag 6 februari 2014 vanaf 13:00 uur in de aula van de TU Eindhoven en wordt om 17:20 uur afgesloten met een netwerkborrel. Wilt u deelnemen, inspireren of geïnspireerd worden? Heeft u een product, dienst of totaalconcept waarmee u wilt inspireren en waarover u andere partijen wilt informeren, dan is de inspiratiemarkt uw kans. De bezoekersdeelnamekosten aan het congres bedragen € 195,- (excl. btw). Exposanten op de inspiratiemarkt betalen € 795,- (excl btw) voor deelname en vermelding op de website. Ga voor voor informatie en deelname naar: www.reframehousing.nl.

raam en deur 03-12-13 13:17

VMRG Nieuws

Vereniging Metalen Ramen en Gevelbranche Einsteinbaan 1, Postbus 1496, 3430 BL Nieuwegein T: 030.605.36.44, F: 030.605.32.60, E: info@vmrg.nl, I: www.vmrg.nl De informatie op deze pagina is afkomstig van de VMRG en kwam tot stand buiten de verantwoordelijkheid van de Raam en Deur-redactie

Internationaal

FACE De Internationale Gevelcommunity

Industrieel vervaardigde producten, zoals metalen ramen, deuren en gevelelementen, worden vaak compleet in de fabriek samengesteld. Glas en toebehoren zijn gemonteerd en het geheel wordt beschermd getransporteerd. Op de bouwplaats of gebouwplaats worden deze elementen dan aangebracht of gemonteerd. In tegenstelling tot veel andere bouwactiviteiten wordt er dus niet op de bouwplaats gefabriceerd of afgewerkt. Het vervaardigingsproces is een hoogwaardig industrieel proces dat van begin tot eind en zelfs tijdens de exploitatieperiode van een gebouw via onderhoud of actualisatie wordt ondersteund door een deskundige sector. Nu de EU de grenzen voor bouwproducten verder doet vervagen en handelsbarrières verdwijnen, wordt het aantrekkelijk om onze industriële gevelproducten te gaan afzetten op internationale schaal. Zeker nu we weten dat de Nederlandse bouw gaat stabiliseren op een lager omzetniveau dan we kenden. De VMRG speelt daar op in en biedt gevelproducenten een platform om zich internationaal te presenteren, Dit initiatief, FACE geheten, dat onlangs is genomen biedt bedrijven die internationaal actief willen zijn een community met vele faciliteiten. Leveranciers en gevelbouwers communiceren en presenteren met hun Producten, Projecten en geven aan welke Personen hier actief mee zijn. Universiteiten etaleren hun kennis en branches die deelnemen in de Europese gevelfederatie FAECF gebruiken FACE om hun internationale activiteiten te etaleren. Binnenkort zullen ook een creativiteitsforum en ontwerpnetwerken voor architecten en hun bouwpartners worden gerealiseerd. Kortom de Europese markt ligt open voor onze industrie.

FACE verbindt alle doelgroepen in de internationale gevelindustrie aan elkaar door verschillende thema’s op de website van FACE, www.internationalfacade.com. De belangrijkste thema’s zijn: gevelprojecten, -producten, -services en Research en Development onderwerpen, zoals onderzoeksrapporten en blogs. Driekwart jaar na de lancering groeit de ’international facade community’ en zit vol ambitie.

Structuur FACE spreekt een speciale taal volgens de drie P’s. Projecten, Producten en People. Dit betekent van de eindresultaten (projecten) naar de toegepaste materialen en producten naar de personen achter het design, ontwikkelen, technisch uitwerken en adviseren. En dit alles wordt gepresenteerd voor en door belangrijke spelers in de gevelindustrie.

Voor wie is FACE? FACE is voor alle partijen in de gevelbouwsector zoals: architecten, gevelbouwers, engineers, toeleveranciers, universiteiten en brancheverenigingen of netwerkorganisaties. Deze partijen kunnen deelnemen zowel individueel als persoon als met het bedrijf waar zij werkzaam zijn. FACE gebruikers worden op de hoogte gehouden van de laatste internationale ontwikkelingen, kunnen reageren op artikelen en andere geposte Actueel updates. Bedrijven kunnen projecten, producten, De VMRG verwelkomt onderdiensten en andere informatie uploaden. staande nieuwe partners:

Duurzaamheid FACE is momenteel bezig met het bouwen van een Sustainability Forum, dat wordt geïntegreerd in de huidige websitestructuur. De bedoeling is dat hier interactief discussies plaatsvinden, vragen gesteld en beantwoord kunnen worden en dat er R&D onderwerpen met elkaar gedeeld kunnen worden, zoals videopresentaties, onderzoeksrapporten, artikelen, visies etc.

Hoe word ik een FACE gebruiker? Aanmelden als individueel persoon is gratis. Voor een bedrijf biedt FACE een aantrekkelijk aanbod om onbeperkt projecten, producten en innovaties te delen en zich zo internationaal te profileren en in contact te komen met andere betrokkenen in de gevelbouw. Meer informatie: www.internationalfacade.com

raam en deur RD 2013-6_Branchepag_VMRG_1pag.indd 47

Mathijssen Aluminium Service BV Korte Hei 5, 4714 RD SPRUNDEL Tel.: 0165 - 38 86 06 Internet: www.kozijnherstel.nl Smits Rolluiken en Zonwering B.V. De Hork 11, 5431 NS CUIJK Postbus 285, 5430 AG CUIJK Tel.: 0485 - 31 56 67 Internet: www.smitsrolluiken.nl

6 / 2013

03-12-13 13:31

omfortabeler gaat niet. De sleutel tot meer comfort en veiligheid in huis is geen sleutel, echter een afstandsbediening. Met GENIUS, de

100

automatische meerpuntssluiting, zijn deuren afgesloten, zodra deze worden dichtgetrokken. Het intelligente sluitsysteem opent deuren middels een druk op de knop, verbruikt weinig energie en reduceert eveneens de verwarmingskosten door

een verhoogde warmteisolatie. Zowel in privaat als zakelijk gebruik: Met GENIUS bepaalt U, wie welke ruimtes mag

betreden en wie niet. Of U besluit direct voor de GENIUS io-home® control. Daarmee kunt U dan zowel dakramen, rolluiken, markiezen, alarminstallaties, garagedeuren en toekomstig ook uw centrale verwarming of verlichting op afstand bedienen. Comfortabeler gaat niet.

25 5 0

Polyclose te Gent (B), bezoek ons op standnummer 1026. www.kfv.de

Deuraandrijftechniek voor enkele- en dubbelvleugelige schuifdeuren

MAAK NU KENNIS MET DE DICTAMAT OpenDo T2

VOOR HET EENVOUDIG EN SNEL AUTOMATISEREN VAN SCHUIFDEUREN COMPACT | FLUISTERSTIL | PRIJSGUNSTIG

       

Automatische sluitfunctie voorkomt tocht en leidt tot energiebesparing Veilige laagspanning 24V DC; hierdoor ook geschikt voor op schepen Geïntegreerde RF ontvanger voor gebruik met handzenders Voor nieuwe en bestaande schuifdeuren tot max. 80 kg. deurgewicht Als compleet pakket te leveren inclusief rails en afdekkappen Eenvoudig instellen van snelheden en sluitvertraging Omkeerbeveiliging bij beknellingsgevaar Onderhoudvrije riemaandrijving

onderaanzicht OpenDo T2

Voor meer informatie over deze aandrijfoplossingen bezoek onze website

DICTATOR Productie B.V. Emmeloord T +31 (0)527 613456 F +31 (0)527 698420 E-mail: info@dictator.nl of bezoek onze website: www.dictator.nl

RD_adv1_1.indt 1

03-12-13 14:54

Vaktueel

Door Hein Stienstra

Raam en Deur scant interessante websites

Online op de hoogte Internet biedt informatie in alle soorten en maten. Maar je moet het wel weten te vinden. Raam en Deur selecteert regelmatig interessante websites. Speciaal om u te helpen bij uw werk.

www.sbrcurnet.nl

Dit is de nieuwe website van de onlangs gefuseerde organisaties SBR en CUR Bouw & Infra, onder de naam SBRCURnet. Het is een onafhankelijk kennisnetwerk voor de gehele bouwsector en beperkt door het samengaan de versnippering in de kennisinfrastructuur. De website biedt toegang tot tal van actuele onderwerpen in de bouw, maar gelukkig ook de interessante onderwerpen uit het verleden in het bekende SBR Kennis@rchief, een online archief met scans van álle SBR-publicaties vanaf 1963. Actueel op de website is de nieuwe “Handreiking brandveiligheid in hoge gebouwen”. Voor gebouwen hoger dan 70 meter biedt het Bouwbesluit geen universele bouwtechnische voorschriften. Bij het ontwerpen van brandveiligheid in hoge gebouwen heeft het bevoegd gezag c.q. de brandweer, de mogelijkheid om zelf nadere eisen te stellen aan de te nemen brandveiligheidsmaatregelen. Deze nieuwe handreiking beoogt de consensus hierover tussen alle betrokken partijen te bevorderen en biedt handvatten om een optimale brandveiligheid in hoge gebouwen te realiseren.

www.energieakkoordser.nl

Deze website maakt duidelijk dat Nederland een belangrijke stap heeft gezet op weg naar een schone toekomst. Ruim veertig organisaties, waaronder de overheid, werkgevers, vakbeweging, natuur- en milieuorganisaties, andere maatschappelijke organisaties en financiële instellingen, verbinden zich aan het Energieakkoord voor duurzame groei. Kern van het akkoord zijn breed gedragen afspraken over energiebesparing, schone technologie en klimaatbeleid. Uitvoering van de afspraken moet resulteren in een betaalbare en schone energievoorziening, werkgelegenheid en kansen voor Nederland in de schone technologiemarkten. Concreet wordt gesproken over ten minste 15.000 voltijdsbanen waarbij het rijk € 400 miljoen subsidie beschikbaar stelt voor verhuurders in de sociale huursector ten behoeve van investeringen in energiebesparing voor de periode 2014 – 2017. Alle woningeigenaren en (ver)huurders die nog geen energielabel hebben, krijgen in 2014 en 2015 een indicatief energielabel van hun woning, op basis van een landelijke uniforme methodiek.

www.nen.nl/praktijkgidsenbouw

Nieuw in de serie praktijkgidsen van NEN is de “Praktijkgids Bouwbesluit Ventilatie UIT 31:2013 nl”, dit ter vervanging van het naslagwerk uit 2007. De onlangs verschenen 180 pagina’s tellende versie 2013 licht de achtergrond van de regelgeving toe en geeft praktische rekenvoorbeelden hoe de regels toegepast moeten worden. Zo gaat de gids ook in op de Bouwbesluitnormen voor ventilatie, zoals NEN 1087 en NEN 8087. Het is een leidraad voor het zorgvuldig ontwerpen en realiseren voor gebouwen met goede ventilatievoorzieningen, met andere woorden: energiebewuste gebouwen met een comfortabel en gezond binnenklimaat. Deze praktijkgids gaat uitgebreid in op de vele ventilatiesystemen in de woningbouw, behandelt de verschillen en overeenkomsten en geeft een indeling aan de hand van NEN 8088-1. Met behulp van de toelichtingen en de overzichtstabel kan zelf een keuze worden gemaakt uit het scala aan moderne energiezuinige systemen. Om een goede indruk te krijgen biedt de website een 16 pagina’s tellende preview van deze NEN-praktijkgids 2013.

6 / 2013

Vaktueel_websites_New.indd 49

raam en deur

6 / 2013

03-12-13 13:27

Buiten de deur Polyclose Van 16 t/m 18 januari staat Flanders Expo te Gent in het teken van Polyclose. De vakbeurs voor raam-, deur-, zonwering-, gevel- en toegangstechniek trok begin vorig jaar 14.000 bezoekers (waarvan 23 procent uit Nederland) die belangstellend de 200 exposanten in 3 beurshallen gadesloegen. Beursmanager Guy Martens blikt dan ook met optimisme vooruit op de komende editie. “Kwaliteit en aanbod blijven voor Polyclose voorop staan. Ondanks de economische crisis sinds 2008 blijven we onze strenge toelatingscriteria qua exposanten behouden. Zowel bestaande als nieuwe exposanten, grote en kleine, nemen deel. Het is ons opgevallen dat het aantal bezoekende bedrijven sinds 2008 gestegen is met meer dan een kwart. Hun kwaliteit blijft toenemen.” De toegang tot het evenement is gratis voor professionals uit de branche met uitnodiging. Meer info: www.polyclose.be

Fensterbau/Frontale De Duitse beurs voor kozijnen en geveltechniek Fensterbau/Frontale is pas in maart volgend jaar, maar is nu al bijna volgeboekt. Ook in 2012 was er, net zoals in 2010, overweldigende belangstelling uit tientallen landen die op een compleet gevulde beursvloer alle belangstellenden de nieuwste snufjes lieten zien. Op Fensterbau/Frontale maar ook op Holz Handwerk, het zusterevenement dat het houtambacht als insteek heeft. De beide beurzen vinden plaats in Nürnberg van 26 tot en met 29 maart 2014. Meer info: www.frontale.de

Renovatiebeurs Van 9-11 april 2014 vindt de renovatievakbeurs plaats in de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch. Renovatie is het enige nationale platform voor duurzame vernieuwingen in de bouw. Hier vinden bezoekers alle slimme, duurzame (totaal)oplossingen en innovaties op het gebied van renovatie onder één dak. In een vol programma, worden alle aspecten van renoveren belicht. Van herbestemmen tot passief bouwen en van innovatieve bouwmaterialen tot het energielabel: het komt tijdens Renovatie allemaal aan bod. Meer info: www.renovatiebeurs.nl

Ontmoet Hout & meer 2014 Hout & meer, gehouden in november 2014 in de Utrechtse Jaarbeurs, combineert het concept van een brede vakbeurs voor hout met onder andere gereedschappen, coatings, lijmen, kitten, hang & sluitwerk en machines en niet te vergeten andere natuurlijke en biobased materialen. Bovendien vindt de bezoeker alles wat nog nodig is om eindproducten en toepassingen voor de openbare ruimte te vervaardigen. Andere ingrediënten zijn een Experience, seminar- en workshopprogramma, vakdagen en volop gelegenheid tot netwerken op het Hout & meer Feest. Meer info: www.houtenmeer.nl.

6 / 2013

RD 2013-6_Buiten de Deur_1pag.indd 50

Agenda Seminar Brandveiligheid 12 december Aralco, Efectis, NBvT en AGC houden een seminar over brandveiligheid in houten kozijnconstructies. Locatie is Efectis Nederland in Bleiswijk. Een rondleiding is deel van het seminar. www.agc-glass.eu Luchtdicht bouwen 14 januari 2014 Luchtdicht bouwen heeft de laatste jaren een aanzienlijke ontwikkeling doorgemaakt door wijziging van regelgeving en berekeningsmethodieken, voortschrijdend inzicht en ontwikkelingen in materialen voor luchtdicht bouwen. De cursus brengt de deelnemers up-to-date. www.bouwforum.nl Bouw & Reno 11-19 januari 2014 Bouw- en renovatiebeurs in Antwerpen. www.bouwreno.be Bouwbesluit in de praktijk 4 en 5 februari 2014 Deze tweedaagse basiscursus is bedoeld voor de beginnende gebruiker van het Bouwbesluit en die kort en bondig geïnformeerd wil worden over het gebruik en de toepassing van het Bouwbesluit. www.bouwforum.nl VSK 2014 3-7 februari 2014 De VSK is met ruim 450 exposanten de belangrijkste vakbeurs voor verwarming, sanitair, klimaatbeheersing en koudetechniek in Nederland. www.vsk.nl Eisenwarenmesse Köln 9-12 maart 2014 De ijzerwarenbranche verheugt zich nu al op de komende Messe in het Duitse Köln, waar de nieuwste snufjes bekeken kunnen worden. Allerlei vakgebieden zijn vertegenwoordigd, waardoor de bezoeker een mooi overzicht van de markt krijgt. www.eisenwarenmesse.de

raam en deur 03-12-13 13:23

De sterren van schuiftechniek

ATRIUM schuifbeslag voor alle toepassingen en hoogste eisen.

ATRIUM SP 速 komfort

Paralel-schuifbeslag voor de hoogste eisen.

ATRIUM HKS 速

Kiep-schuifbeslag voor een behaaglijk wooncomfort

ATRIUM HS 速

Hef-schuif systemen voor een, barriere vrij, ruimtelijk gevoel

U zult het merken wanneer het HAUTAU is.

www.HAUTAU.de

RD_adv1_1.indt 1 RD_0470_hautau.indd 1

03-12-13 19-08-13 14:43 10:23

Totaal Concept

Uitsluitend voordelen.

compleet assortiment hangen sluitwerk

kennis, ervaring & ondersteuning

garantie, service & onderhoud

Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact op met onze verkoop binnendienst.

Hunneperkade 62, 7418 BT Deventer E: info@themans.nl

| |

T: +31(0)570 662 580 I : w w w. t h e m a n s . n l -

SÂ˛ safe & secure is een merk van

RD_adv1_1.indt 1

| F: +31(0)570 662 589 w w w. s 2 i n f o. n l

hang- & sluitwerk bv

03-12-13 14:42