SZCZECIN
Lubuskie
Pełczyce
Lipiany
Chojna Scale 1:450 000
Barlinek
1 cm = 4,5 km
0
5
S3
Moryń
rania
e Pom West
7
/Z
e
orski
opom
dni acho
sz Lubu
usk / Lub
ie
Gorzowski Park Krajobrazowy
Strzelce Krajeńskie
Wieleń Krzyż Wielkopolski Drezdenko
22
Mieszkowice
Różanki
Kłodawa
Dębno
Rezerwat Santockie Zakole
Warta
Nowiny Wielkie
GE RM
22
ta War Park Krajobrazowy Ujście Warty Krzeszyce
31
AN Y
Puszcza Notecka
buskie kie opols Wielk land /
z / Lu
er Po Great
Murzynowo
Sieraków
Trzebiszewo 22
War ta
Skwierzyna
24
Międzychód
22 24
Żabice
Region Map
Górzyca
A12
A2
BERLIN
Łagów
Torzym
29
Cybinka
Bukowiec
28
Świebodzin
24
Budachów
Bytnica
Rąpice
18
ra
MAN
Od
Y
Krzesiński Park Krajobrazowy
16
GER
32
6 22
Cigacice
14
Letnica 17
Brody
Lubsko
Forst (Lausitz) BERLIN DRESDEN
Park Krajobrazowy Łuk Mużakowa
urg
ony
Weisswasser
10
Wielichowo
32
Kargowa Trzebiechów
11 5
12
20
1
Bojadła
Zabór
39 35
21
23
19 S3
32
G / W reate iel r P ko ola Lu po nd bu lsk sz ie /L ub us k Łupice ie Kolsko
Lubieszów
12
18
Olbrachtów
/ Lu
bus
kie Low / Do er Sile lnos sia lask ie
Bytom Odrzański 10
31
Chichy
12
Szlichtyngowa
Bad Łęknica Muskau
S3
Małomice Szprotawa
Konin Żagański Wymiarki
Śliwnik
Iłowa
GER
MA NY
Publisher: IYP City Guides Sp. z o.o. Sp.k., ul. Karmelicka 46/51, 31-128 Kraków tel. +48 606 749 676, poland@inyourpocket.com, iyp.com.pl Cover photo: The ‘Collective Vineyard’ and Lubuskie Wine Centre in Zabór.
© OpenStreetMap contributors. Available under the Open Database License.
Przewóz
Gozdnica
usz
/ Lu bus kie Low e / Do r Sil lnos esia lask ie
Sightseeing
Polkowice
Wine Trail 18
Chocianów A4 WROCŁAW
Christ the King Statue
Łagów Lubuski
Międzyrzecki Rejon Umocniony
Pomnik Chrystusa Króla
Łagów Lubuski - malownicze położenie pomiędzy dwoma jeziorami (Trześniowskie i Łagowskie), otoczenie wysokich bukowych wzgórz, układ przestrzenny z zamkiem, bramami obronnymi i zabytkową zabudową wśród której brylują kamieniczki z XVIII i XIX wieku - powoduje, że to jedna z turystycznych pereł Ziemi Lubuskiej. Jej główną atrakcją jest Zamek Joannitów z charakterystyczną wieżą, z której można podziwiać panoramę okolicy. Budowa zamku rozpoczęła się w XIV w. jako siedziba komandorii zakonu Joannitów. Zamek otacza mur obronny i stary park założony w XVIII w. Obecnie w zamku znajduje się m.in. hotel i restauracja. W Łagowie odbywa się najstarszy festiwal filmowy w Polsce – Lubuskie Lato Filmowe.
One of Europe's most exceptional and least known WWII sites, the Międzyrzecz Fortified Region refers to a long line of German defensive bunkers built in the 1930s along what was then the Polish border. One of the most advanced defensive systems ever built, the bunkers are remarkably intact and can be visited year-round on guided tours (in Polish, English or German). You'll see the 'Dragon's Teeth' anti-tank minefields and concrete artillery turrets, before entering the vast underground complex that stretches as far as 35km and even included a railway. Tours can last from 90mins up to 8hrs - call in advance to arrange. Bring boots, warm clothes, a strong flashlight and a sense of adventure. Jeden z najbardziej wyjątkowych i najmniej znanych terenów związanych z II wojną światową. Długa linia niemieckich bunkrów obronnych, zbudowanych w latach 1934-1944 na dawnej granicy z Polską. Jeden z najbardziej zaawansowanych systemów obronnych, bunkry przetrwały w stanie nienaruszonym i są dostępne do zwiedzania przez cały rok z przewodnikiem (PL/EN/DE). Zobaczycie bariery przeciwczołgowe i pola minowe „Zęby smoka”, wieżyczki artyleryjskie oraz rozległy podziemny kompleks (łącznie 35 km) i podziemną kolej. Wycieczki od 90 min do 8 h – dzwońcie z wyprzedzeniem, aby się umówić. Zabierzcie ze sobą pełne buty, ciepłe ubrania, latarkę i przygotujcie się na mocne doznania.
Located on the southeastern outskirts of Świebodzin, this ridiculously large statue of Jesus with arms outstretched was funded by local parishioners and erected in 2010. Weighing 440 tonnes and standing a total of 51 metres high (including the mound, pedestal and crown), Świebodzin’s ‘Christ the King’ was recognised by Guinness as the 'tallest sculpture of Jesus in the world,’ though that claim was controversial and eclipsed by Indonesia’s Jesus Buntu Burake statue (52.55m) only five years later. Made of plaster and fibreglass, Jesus’ backside is clearly visible from the E65/S3 highway between Gorzów Wielkopolska and Zielona Góra, making this the literal definition of a roadside attraction. Znajdujący się na południowo-wschodnich obrzeżach Świebodzina, ten ogromny posąg Jezusa z rozpostartymi ramionami, ufundowany przez lokalnych parafian, wzniesiony został w 2010 roku. Ważący 440 ton i mierzący 51 metrów (wraz z kopcem, cokołem i koroną), świebodziński Chrystus Król został uznany za rekord Guinnessa, jako najwyższa rzeźba przedstawiającą Jezusa na świecie. Wzbudziło to duże kontrowersje, a pięć lat później sprawę przyćmiła figura Jezusa Buntu Burake (52.55 m). Tylna część posągu, zrobiona z gipsu i włókna szklanego, jest bardzo dobrze widoczna z drogi ekspresowej E65/S3, biegnącej pomiędzy Gorzowem Wielkopolskim a Zieloną Górą, co sprawia, że posąg jest dosłownie przydrożną atrakcją.
Church of the Birth of the Holy Virgin Mary in Chlastawa | © S. Milejski
6
7
8
Klępsk / ul. Główna 57, Kosieczyn / Chlastawa www.klepsk.pl
Wooden Churches of the Kozła Region
Szlak Kościołów Drewnianych Regionu Kozła
Przemków
Leszno Górne
18
Lub
12
Międzyrzecz Fortified Region
Often called the ‘pearl of Lubuskie,’ the picturesque village of Łagów is located on a small isthmus between two scenic, crystal-clear lakes surrounded by beautiful beech tree forests. A wonderful area for outdoor adventures and water recreation, Łagów is at the centre of the 5,438.5 hectare Łagowsko-Sulęciński Landscape Park, crisscrossed with hiking and cycling paths. The focal point for tourists is the 14th-century Castle of the Knights of St. John, encircled by a park, medieval defensive walls and two gothic gates; inside is a restaurant, hotel and access to the tower which offers gorgeous panoramas of the alluring landscape. Łagów is also home to Lubuskie Film Summer - PL’s oldest film fest.
Lovers of folk architecture and charming countryside should hit the back roads of east-central Lubuskie on this easy 23km tourist trail connecting three unique timber churches. Just off road 304 northeast of Sulechów, the Church of the Visitation of the Blessed Virgin Mary in Klępsk will impress with its rich Renaissance interior of wood carvings and polychrome paintings. From there continue towards Zbąszynek, hopping on road 302 to the Church of Holy Apostles Simon & Jude Taddeus in Kosieczyn - the second oldest wooden church in all of Poland, dating back to 1407; and the charming sacral complex of the Church of the Birth of the Holy Virgin Mary in Chlastawa - just two minutes further down the road.
26
27
Łagów Park & Castle
Siedlnica
Dzikowice Niegosławice
9
ul. Sulechowska, Świebodzin
Wschowa
Głogów
Witków
38
5
Osowa Sień
Nowe Miasteczko
Żagań
4
ul. Pniewo 1, Pniewo tel. (+48) 95 741 99 99, www.bunkry.pl
Stare Strącze
Lub
Czciradz Stypułów
ul. Kościuszki 3, Łagów tel. (+48) 68 38 14 033, www.zamek-lagow.com
13
Kożuchów
Złotnik
Żary
Lubniewice należą do jednego z najciekawszych zakątków Ziemi Lubuskiej. Nie tylko ze względu na lasy, jeziora i szlaki turystyczne, ale również na postać Michaliny Wisłockiej. Przed laty słynna seksuolożka była lekarzem w ośrodku wczasowym, który mieścił się w obecnym Zamku Książąt Lubomirskich. A w Lubniewicach przeżyła wielką miłość! Dziś nad Jeziorem Lubiąż znajduje się park oraz szlak jej imienia. Atrakcjami parku są rzeźby, mostek z kłódkami dla zakochanych i Ławeczka Miłości. Z kolei w zamku, który jest dostępny dla turystów (zadzwoń, aby zarezerwować z wyprzedzeniem), kręcone były sceny do głośnego filmu „Sztuka Kochania. Historia Michaliny Wisłockiej.”
Sława
usz
12
Zespół Pałacowy i Park Miłości w Lubniewicach
Bezpieczne schronienie dla ptaków, ich miłośników, a także wielbicieli otwartych przestrzeni bez tłumów ludzi. Ten park narodowy zajmuje ponad 80 kilometrów kwadratowych dookoła bagnistego ujścia Warty. Mokradła, utwardzone ścieżki (dostępne dla piechurów i rowerzystów), wieże widokowe i specjalne kryjówki obserwacyjne dają możliwość zobaczyć setki gatunków ptaków - kaczek, gęsi, łabędzi, kormoranów, czapli, rybitw, ptaków drapieżnych i innych. Wypatrujcie też bobrów i wydr. Najlepszy czas na odwiedzenie tego terenu to wiosna albo jesień, kiedy to około 250 tysięcy ptaków bytuje w parku. Ścieżki często zalewa woda, warto więc sprawdzić zawczasu czy szlak jest dostępny. Zabierzcie ze sobą lornetkę, gumiaki i ciepłe, przeciwwiatrowe ubrania.
Konotop
Otyń Nowa Sól 3
Rakoniewice
33
27
Jasień
Tuplice
enb
Wolsztyn
Klenica
Zielona Góra
Wichów
Trzebiel
S ax
Świdnica
A15
PRINT Bra nd
Koźla
Nowogród Bobrzański
Górzyn
27
34 2
in the know independent indispensable
Nowe Kramsko Klępsk
30 37 36
29
Bobrowice
6
Sulechów
Czerwieńsk
32
Grodzisk Wielkopolski
Babimost
a Odr
Gronów
3
Zbąszyń
Smardzewo
S3
Nietków
Dychów
Gubin
8
Chociule
Nietkowice
Połupin
Dąbrówka Wielkopolska
Zbąszynek
Kalsk
9
Park Narodowy Ujście Warty
Replete with forests, lakes and hiking trails, Lubniewice is an alluring area for romance, relaxation and outdoor activities. A popular spa and recreational resort, in the 1970s the famous Polish sexologist Michalina Wisłocka had a short, steamy fling here that would inspire her bestselling love and sex manual Sztuka Kochanie; today the Wisłocka Love Park - part of the greater Palace Complex of the Lubomirski Princes - is named in her honour. Comprising two handsome palaces, charming bridges, sculptures and more than 10ha of lakeside parklands, this historical complex is seductively scenic, indeed. Tours of the richly decorated interiors of the ‘New Castle’ are available from May to September if booked by phone in advance.
© Lukas Plewnia
Nowy Tomyśl
7
Radoszyn
Gryżyński Park Krajobrazowy
Krosno Odrzańskie
Lubniewice Palace Complex & Wisłocka Love Park
A haven for birds, bird-watchers and lovers of wild, wide-open spaces without crowds, this national park covers over 80 square kilometers around the marshy mouth of the Warta River. A flat wetland, the park’s paved trails (accessible on foot or by bike), viewing towers and bird blinds offer the chance to glimpse hundreds of different avian species - ducks, geese, swans, cormorants, herons, terns, raptors and more - but also keep your eyes peeled for beavers and otters. The best times to visit are spring and autumn when up to 250,000 birds might be in the park. Paths often flood, so check ahead to see if trails are accessible. Pack binoculars, rubber shoes and warm, windproof clothes.
A2
Szczaniec
15
5
29
4
Warta River-Mouth National Park
POZNAŃ
92
Brójce
Glińsk Myszęcin
Wilkowo
Białków
ul. Zamkowa 3, Lubniewice www.zameklubniewice.pl
Lwówek
Trzciel
Lutol Suchy
Lubrza
A2
Ołobok
Eisenhüttenstadt
2
4
Jordanowo
Gądków Wielki
Chyrzyno 1, Chyrzyno tel. (+48) 95 752 40 27, www.pnujsciewarty.gov.pl
Kęszyca
3
92
For more in-depth information about Lubuskie, all of the places mentioned here and more, visit our website at iyp.me/lubuskie or via the QR code at right. Exploring Poland and writing about it in English since 1999, at poland.inyourpocket.com you’ll also find dozens of other destinations, travel articles and ideas for your next adventure.
1
Pszczew
Pszczewski Park Krajobrazowy
Bobowicko
Łagowsko-Sulęciński Park Krajobrazowy Sieniawa
Boczów
8
Międzyrzecz
Trzemeszno Lubuskie
Rzepin
Kunowice
Pniewy
Nowa Wieś
Sulęcin
Smogóry
Słubice
S3
Bledzew
Kowalów
Frankfurt an der Oder
Lubniewice
2
Ośno Lubuskie
31
Copyright Notice: Text, maps and photos copyright IYP City Guides Sp. z o.o. Sp.k. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced in any form without written permission from the copyright owner. The brand name In Your Pocket is used under license from UAB In Your Pocket (Bernardinu 9-4, Vilnius, Lithuania tel. (+370-5) 212 29 76).
Lubus
O dr a
Sightseeing & Wine Tourism
Lubuskie
1
Kostrzyn nad Odrą
Środkowozachodnie województwo lubuskie jest jednym z najbardziej malowniczych i najmniej odkrytych regionów Polski – cóż za zwycięska kombinacja! Ulokowane wzdłuż niemieckiej granicy, pomiędzy Berlinem a Poznaniem, lubuskie jest w przewadze obszarem wiejskim o „przyjemnej sielskiej atmosferze” – spokój, przestrzeń i gościnność. Dwie stolice regionu - Gorzów Wielkopolski (na północy) i Zielona Góra (na południu) – są dobrą bazą wypadową do eksplorowania kulturalnych, gastronomicznych atrakcji oraz życia nocnego miasta, ale również wiejskich krajobrazów. Czterdzieści dziewięć procent lasów, ponad 500 jezior i liczne parki krajobrazowe – raj dla wielbicieli wypoczynku na świeżym powietrzu, a zwłaszcza rowerzystów i miłośników ptaków. Historyczna ziemia przygraniczna, skrywająca fortyfikacje, jest też domem dla malowniczych winnic, dzięki doskonałemu klimatowi do uprawy. Cokolwiek z listy do Ciebie przemawia, użyj tego mini-przewodnika, aby zwiedzić najważniejsze punkty turystyczne regionu i baw się dobrze w Lubuskiem.
Gorzów Wielkopolski
Baczyna
Witnica
poland.inyourpocket.com
The central-western province of Lubuskie (also known as ‘Lubusz’) is one of Poland’s most picturesque and least visited areas - a winning combination, if you ask us. Conveniently located along the German border between Berlin and Poznań, Lubuskie is a largely rural province with a pleasantly ‘provincial’ feel - peaceful, scenic and welcoming. The region’s two ‘capitals’ - Gorzów Wielkopolski (in the north) and Zielona Góra (in the south) offer convenient jumping off points for exploring the countryside, as well as their own intriguing cultural attractions, gastronomy and nightlife. Forty-eight percent forested, with over 500 lakes and numerous nature reserves, Lubuskie is a haven for outdoor enthusiasts, hides many military fortifications, and is also home to dozens of small scenic vineyards that can be visited. Whatever your interests, use this resource to explore the province’s highlights and have a great time in Lubuskie.
25
Myślibórz
MOBILE
Zwiedzanie Lubuskiego
22
10 km
Dobiegniew
ONLINE
Lubuskie Sightseeing
Drawieński Park Narodowy
Lubin
Wielbiciele architektury drewnianej i czarującego wiejskiego pejzażu powinni ruszyć bocznymi drogami środkowo-wschodniej części lubuskiego na ten prosty 23 km szlak turystyczny, łączący trzy unikatowe drewniane kościoły. Tuż przy drodze 304, na północny wschód od Sulechowa, Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny zachwyci swoim bogatym renesansowym wystrojem snycerskim i polichromiami. Stamtąd warto udać się w kierunku Zbąszynka, wskakując na drogę 302, do Kościoła pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kosieczynie – drugiego najstarszego drewnianego kościoła w całej Polsce , datowanego na rok 1407. A dalej do urokliwego zespołu kościelnego pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chlastawie, oddalonego tylko o kilka minut drogi.
9
ul. Łęknicka 4, Nowe Czaple www.lipinki.zielonagora.lasy.gov.pl/sciezka_geoturystyczna
10
ul. Hutnicza 19, Łęknica tel. (+48) 68 362 41 82, www.parkmuzakowski.nid.pl
'Former Babina Mine' Geotourism Trail
Muskau Park
Ścieżka Geoturystyczna 'Dawna Kopalnia Babina'
Park Mużakowski
One of the highlights of Muskau Bend Geopark - a unique geological landscape shaped by ancient glacial movements and modern industrial exploitation that traverses 578.8 km² across Germany and Poland - the Babina Mine Trail connects a string of colourful post-mining lakes outside Łęknica. Thanks to various mineral and acidity levels, the colour of these beautiful reservoirs can range from rusty red to emerald green. Beginning near the ruins of the Babina Mine’s brickyard in Nowe Czaple, this easy 5km paved path leads you through the forest to dozens of overlooks, including a viewing tower, info boards and picnic tables. Ideal for cyclists and anyone who appreciates unusual landscapes. Wyjątkowy obszar geologiczny, w pradawnych czasach ukształtowany przez przesuwający się lądolód, a w ubiegłym stuleciu przez eksploatację przemysłową. Zajmuje 578.8 km2 na terenie Niemiec i Polski, a największą atrakcją jest ścieżka geoturystyczna Babina - kolorowe jeziorka pokopalniane niedaleko Łęknicy. Dzięki różnorodnym poziomom mineralizacji i kwasowości, kolory zbiorników mogą przybierać barwy od czerwieni po zieleń. Początek trasy znajduje się w pobliżu ruin cegielni w miejscowości Nowe Czaple. 5-kilometrowa ścieżka prowadzi przez las do licznych atrakcji m.in. wieży obserwacyjnej, tablic informacyjnych i stołów piknikowych. Doskonały wybór dla rowerzystów i miłośników niezwykłych krajobrazów.
Covering over 700ha on both sides of the Polish-German border between Łęknica (PL) and Bad Muskau (DE), Muskau Park is Central Europe’s largest landscape park, and a UNESCO World Heritage Site. Full of bridges and waterways, beautiful historical buildings, enormous heritage trees and peaceful, picturesque scenery, the park represents the pinnacle of European landscape architecture. Free to enter, a bike is the perfect companion for seeing all of the park’s points of interest, but it still deserves more than one day to explore. Yield yourself to a slower pace and linger in this fairytale setting with shockingly few people, ideal for romance, inspiration and communing with the natural world. Zajmuje obszar ponad 700 ha po obydwu stronach polsko-niemieckiej granicy pomiędzy Łęknicą (PL) a Bad Muskau (DE), Park Mużakowski jest największym parkiem krajobrazowym w Europie Środkowej, a także obiektem wpisanym na listę Światowego Dziedzictwa Unesco. Mosty i arterie wodne, piękne historyczne budynki, pomniki przyrody i spokojna, malownicza sceneria – park reprezentuje europejską architekturę krajobrazu na najwyższym poziomie. Wstęp jest bezpłatny, a rower będzie świetnym kompanem w zwiedzaniu wszystkich najciekawszych atrakcji. Warto poświęcić więcej niż jeden dzień na eksploracje. Pozwólcie sobie na wolniejsze tempo i zanurzcie się w tym bajkowym otoczeniu – doskonałe miejsce na obcowanie z naturą.