Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia

nr

6

Czerwiec 2015 DOBRE STRONY RYNKU OCHRONY ZDROWIA

www.osoz.pl ISSN 1897-5828, cena 10 zł (zawiera 8% VAT)

CZERWIEC

6 / 2015

OSOZ

OGÓLNOPOLSKI SYSTEM OCHRON Y ZDROWIA

SYNERGIA

JOHN CRAWFORD / MATEJ ADAM | IBM

OPIEKI

O sztucznej inteligencji, superkomputerach stawiających diagnozę, zarządzaniu strumieniem pracy w szpitalach, mobilności.

E-zdrowie, opieka koordynowana, profilaktyka personalizowana, trendy i nowości.

eHealth Week 2015

ZDROWIE W MIEJSCU PRACY

www.worldhealthsummit.org

ickEts t « d r i B »Early lE avai laB ly 3 1 u J l i t n u

Science · innovation · PolicieS

World HealtH Summit Berlin, germanY octoBer 11–13, 2015 Federal Foreign oFFice | Berlin Held under the high patronage of

angela merkel, chancellor of the Federal republic of germany

3 daYS · 34 SeSSionS · 200 SPeakerS

François Hollande, President of the French republic

Jean-claude Juncker, President of the european commission

Federal Foreign oFFice unterWaSSerStraSSe 10 · 10117 Berlin

NOTA BENE

Nie do zatrzymania

Kiedy na rodzimym podwórku e-dokumentacja medyczna rozpala kolejne dyskusje, młodzi innowatorzy bez sentymentów stawiają na technologie.

Artur OleSch redakcja czasopisma Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia  redakcja@osoz.pl

Dla nich komputer jest naturalnym środowiskiem pracy. Urodzeni po 1980 roku, wychowani w cyfrowej rzeczywistości, traktują smartfon i tablet jak niezbędny element życia. Papierowe kartoteki, manualne uzupełnianie dokumentacji i raportów jest archaizmem poprzednich pokoleń, czymś, czego nie akceptują. Młodzi lekarze chcą być częścią rewolucji cyfrowej. Dobrze orientują się w trendach, które chłoną podczas zagranicznych konferencji albo z Internetu. Temat bezpieczeństwa danych – choć bardzo istotny – schodzi na drugi plan, bo liczy się mobilność, wygoda i innowacyjność. Wchodzące na rynek pracy pokolenie lekarzy i pielęgniarek w e-zdrowiu fascynują możliwości koordynowanej opieki nad pacjentem, aplikacje zdrowotne, telemedycyna. To oni, razem z placówkami medycznymi konkurującymi o pacjenta, są akceleratorem napędzającym innowacje w ochronie zdrowia.

Podobnie jak nowa generacja projektantów rozwiązań IT. Poszukujący nisz, stawiający na przełomowe rozwiązania innowatorzy chcą zaimponować kreatywnością. To dlatego zamiast tradycyjnych systemów IT wolą ambitniejsze projekty: aplikacje m-zdrowia, narzędzia oparte na chmurze danych, mobilne a przede wszystkim intuicyjne w obsłudze dla użytkownika w każdym wieku. Na europejskim rynku jest już 1300 tzw. start-up’ów, a ich odważne propozycje informatyczne wyznaczają standardy e-zdrowia.

Trzecim elementem intensywnie rozwijającego się rynku e-zdrowia są pacjenci – świadomi konsumenci usług medycznych, oczekujący wysokiej jakości kojarzonej z innowacyjnością.

Wysokie kompetencje pracowników i sprzęt diagnostyczny z najwyższej półki traktują jak coś oczywistego. Przyszedł czas na perfekcyjną organizację wizyt, skoordynowaną i spersonalizowaną opiekę. Pacjenci nie chcą być biernymi konsumentami usług; stają się aktywnymi uczestnikami systemu ochrony zdrowia, szukają nowych sposobów na wzmocnienie mechanizmów profilaktyki. Wsparcie znajdują m.in. w ponad 100 000 aplikacji na telefon komórkowy, trackerach aktywności fizycznej oraz parametrów zdrowia.

Prognozy wskazują, że do 2018 roku Europa stanie się największym rynkiem m-zdrowia o wartości 7,1 mld $ i wzroście na poziomie 61,6% rocznie. Trudno szukać drugiego, tak dynamicznie rozwijającego się sektora gospodarki. Podczas eHealth Week w Rydze spotkali się liderzy biznesu, polityki oraz eksperci, aby omówić perspektywy technologii informacyjnych i komunikacyjnych dla zdrowia i opieki socjalnej. Szczegóły w naszej relacji.

Szybki start Europa pozbywa się papierowej dokumentacji medycznej. Wielka Brytania chce to zrobić do 2020 roku, w Estonii już prawie 100% recept wystawianych jest elektronicznie, podobnie w Danii. W Polsce e-dokumentacja ma być obligatoryjna od 2017 roku, trwają jednocześnie prace nad innymi serwisami e-zdrowia.

Na digitalizację opieki zdrowotnej spogląda z nadzieją Unia Europejska, finansując innowacyjne projekty m.in. w ramach programu Horyzont 2020 (z rekordowym budżetem 80 mld euro).

CZERWIEC 2015 CZASOPISMO

OGÓLNOPOLSKI SYSTEM OCHRONY ZDROWIA NAUKA

6 Zdjęcie numeru Prawdziwa wirtualność

8

8 Rynek zdrowia w pigułce Nowy minister, nowy prezydent

INNOWACJE

11 Alert epidemiologiczny Prognoza dla alergii, grypy i przeziębienia (sierpień 2015)

12 Nowości i wynalazki Personalizowany relaks, zdrowy oddech, insulinowy anioł, kalorie ze zdjęcia

14 Laboratorium technologii Robot kontra lekarz

16 Aplikacje medyczne Najnowsze aplikacje zdrowotne na smartfona

14

17 Liderzy zmian Kreatywność dla zdrowia

RAPORT

ROZMOWY

19 eHealth Week 2015 Synergia opieki Raport z wiodącej w Europie konferencji poświęconej technologiom komunikacyjnym i informacyjnym w ochronie zdrowia

26 Niewidzialna ręka technologii

19

John Crawford i Matej Adam (IBM)

30 Niezakaźne, coraz groźniejsze Mark Pearson (OECD)

PRAKTYKA

32 Infografika Zdrowie w miejscu pracy

34 Legislacja Udostępnianie dokumentacji medycznej

36 Felieton Informacją w pacjenta

40 Your Guide to Health in Europe ENGLISH PAGES Against tobacco

OPINIE 4

44 Kampanie społeczne Pielęgniarki alarmują

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

36

6

w w w.Facebook .pl /I t I z dRow Ie

71 mln

Według prognoz OSOZ, w 2015 roku w aptekach zostanie sprzedanych 71 869 535 opakowań kosmetyków aptecznych.

Rynek charakteryzuje się systematycznymi wzrostami ilości i wartości sprzedaży, nie inaczej będzie w najbliższych latach.

Szczegółowa analiza sprzedaży na str. 58.

3 320

162,5



Liczba osób, które w maju dokonały zakupów w aptece spadła o 330 w porównaniu z kwietniem.



Tyle (w tys. zł) wyniósł obrót w statystycznej aptece (spadek o 9,2% w stosunku do kwietnia).

„Musimy postawić choroby psychiczne w centrum systemów ochrony zdrowia.”

Mark Pearson (OECD) o epidemii chorób niezakaźnych i priorytetach zdrowia publicznego.

Rozmowa na str. 30.

58

STATYSTYKI PROGNOZY

46 Monitor zjawisk epidemiologicznych Maj 2015 – mapy zdrowotne kraju

50 Struktura dystrybucji leków Rynek farmaceutyczny w maju

58 Analiza OSOZ Kosmetyki apteczne

SYSTEMY IT

63 KS-APTEKA Zintegrowany System Obsługi Apteki

64 KS-SOMED Zintegrowany System Obsługi Przychodni

NA CZASIE

66 Nauka w Polsce Polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w Europie Coraz więcej zachorowań na czerniaka, również wśród osób młodych

69 Kalendarz wydarzeń 70 Kultura Nowe książki i płyty

Rada naukowa oSoz (kolejność alfabetyczna, stan na czerwiec 2015 r., liczba członków rady: 100 osób) 1. prof. dr hab. n. med. Ryszard Andrzejak, 2. prof. dr hab. Piotr Andziak, 3. dr hab. n. med. Małgorzata Baka-Ostrowska, 4. dr Marek Balicki, 5. dr hab. n. med. Rafał Białynicki-Birula, 6. prof. dr hab. n. med.

Bożena Birkenfeld, 7. prof. dr hab. n. med. Andrzej Bohatyrewicz, 8. dr hab. med. prof. UJ Małgorzata Bulanda, 9. dr n. med. Małgorzata Czyżewska, 10. dr hab. n. med. (prof. PAN) Marek Durlik, 11. lek. med.

Michał Ekkert, 12. dr n. med. Emilia Filipczyk-Cisarż, 13. lek. med. Halina Flisiak-Antonijczuk, 14. prof. dr hab. n. med. Ryszard Gellert, 15. prof. dr hab. med. Tomasz Grodzicki, 16. prof. dr hab. n. med. Tomasz Grodzki, 17. prof. nadz. dr hab. Antoni Grzanka, 18. prof. dr hab. Edmund Grześkowiak, 19. dr n. farm. Jerzy Hennig, 20. prof. zw. dr hab. n. med. Krzysztof Herman, 21. prof. dr hab. Tomasz Hermanowski, 22. dr med.

Andrzej Horoch, 23. prof. dr hab. n. med. Jacek Imiela, 24. dr n. med. Maria Jagas, 25. prof. dr hab. Jerzy Janecki, 26. prof. dr hab. n. med. Marek Jarema, 27. prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Jarmundowicz, 28. prof. dr hab. Mirosław Jarosz, 29. Urszula Jaworska, 30. mgr Renata Jażdż-Zaleska, 31. prof. dr hab. n. med. Sergiusz Jóźwiak, 32. prof. dr hab. n. med. Piotr Kaliciński, 33. prof. dr hab. Roman Kaliszan, 34. prof. dr hab. n. med. Danuta Karczewicz, 35. prof. dr hab. med. Przemysław Kardas, 36. prof. dr hab. n. med.

Andrzej Kaszuba, 37. prof. dr hab. n. med. Wanda Kawalec, 38. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy E. Kiwerski, 39. prof. dr hab. n. med. Marian Klinger, 40. prof. zw. dr hab. n. med. Jerzy Kołodziej, 41. prof. dr hab. n. med. Jerzy R. Kowalczyk, 42. dr n. med. Robert Kowalczyk, 43. dr n. med. Jacek Kozakiewicz, 44. lek. Ryszard Kozłowski, 45. prof. dr hab. n. med. Leszek Królicki, 46. prof. dr hab. Maciej Krzakowski, 47. prof. dr hab.

Jan Krzek, 48. prof. dr hab., dr h.c. mult. Andrzej Książek, 49. prof. dr hab. Teresa Kulik, 50. prof. dr hab. n. med. Jan Kulpa, 51. prof. dr hab. n. med. Wojciech Kustrzycki, 52. dr hab. (prof. UMK) Krzysztof Kusza, 53. dr n. med. Krzysztof Kuszewski, 54. dr n. med. Aleksandra Lewandowicz-Uszyńska, 55. prof. dr hab. n. med. Andrzej Lewiński, 56. prof. dr hab. n. med. Witold Lukas, 57. prof. dr hab. n. med. Romuald Maleszka, 58. prof. dr hab. n. med. Paweł Małdyk, 59. dr n. med. Beata Małecka-Libera, 60. prof. dr hab. Grażyna Mielnik-Niedzielska, 61. prof. dr hab. n. med. Marta Misiuk-Hojło, 62. prof. dr hab. n. med. Janusz Moryś, 63. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Narkiewicz, 64. prof. dr hab. n. med. Wojciech Nowak, 65. prof. dr hab. n. med. Krystyna Olczyk, 66. prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski, 67. dr hab. n. med. Krystyna Pawlas, 68. prof. dr hab. inż. Grzegorz Pawlicki, 69. prof. dr hab. n. med. Irena Ponikowska, 70. prof. zw. dr hab. n. med. Stanisław Radowicki, 71. dr n. med. Andrzej Rakowski, 72. dr n. med. Grażyna Rogala-Pawelczyk, 73. prof. dr hab. med. Kazimierz Roszkowski-Śliż, 74. prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska, 75. dr hab. n. med. Leszek Sagan, 76. prof. dr hab. Bolesław Samoliński, 77. prof. dr hab. Maria Małgorzata Sąsiadek, 78. dr hab. med. (prof. UJ) Maciej Siedlar, 79. dr hab. n. med. Waldemar Skawiński, 80. lek. Maciej Sokołowski, 81. prof. dr hab. n. med. Jerzy Stelmachów, 82. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Strojek, 83. prof. dr hab. n. med. Jerzy Strużyna, 84. prof. dr hab. n. med. Andrzej Szawłowski, 85. prof. dr hab. n. med. Cezary Szczylik, 86. dr hab. n. med. prof. nadzw. Zbigniew Śliwiński, 87. dr n. med. Jakub Śmiechowicz, 88. prof. dr hab. n. med. Barbara Świątek, 89. dr n. med. Jakub Trnka, 90. prof. dr hab. n. med. Tomasz Trojanowski, 91. prof. dr hab. n. med. Krystyna Walden-Gałuszko, 92. prof. dr hab. Andrzej Wall, 93. prof. dr hab. n. med.

Anna Walecka, 94. prof. dr hab. Marek Wesołowski, 95. dr hab. n. med. Andrzej Wojnar (prof. nadzw.

WSF), 96. dr n. med. Andrzej Wojtyła, 97. prof. dr hab. Jacek Wysocki, 98. prof. dr hab. n. med. Mirosław J. Wysocki, 99. dr hab. n. med. Stanisław Zajączek (prof. nadzw. PUM), 100. prof. dr hab. Marek Ziętek

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

5

6

Og贸lnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

nauk a

prawdziwa wirtualność Jedną z najbardziej oczekiwanych nowości technologicznych najbliższych miesięcy są okulary 3D pozwalające przenieść się do wirtualnej rzeczywistości. Medycyna również wiąże z nimi poważne nadzieje. W przyszłości znajdą zastosowanie m.in. w szkoleniu studentów przy użyciu komputerowych modeli pacjentów, leczeniu niektórych schorzeń psychicznych (np. stany lękowe i depresje), operacjach na odległość, opiece nad osobami niepełnosprawnymi (doświadczanie niedostępnej rzeczywistości), wizytach telemedycznych. Pierwsze testy naukowe sugerują pozytywne efekty w terapii autyzmu, zmniejszaniu dolegliwości bólowych (poprzez dystrakcję) oraz rehabilitacji ruchowej. Większość firm pracujących nad okularami 3D myśli poważnie o wejściu na rynek ochrony zdrowia, gdzie wirtualna rzeczywistość to nie tylko zabawa, ale konkretne, praktyczne zastosowania. (zdjęcie: ZEISS VR ONE Virtual Glasses)

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

7

nauk a

rYNeK ZDrOWiA W piGUŁCe wydawca: kAMSOFt S.A. 40–235 katowice, ul 1 Maja 133 tel. +48 32 209-07-05 fax +48 32 209-07-15 e-mail: czasopismo@osoz.pl redaktor naczelny: Zygmunt kamiński Zespół redakcyjny: Aneta krzynówek, Aleksandra kurowska, Artur Olesch, katarzyna Płoskonka, Bożena wojnarowicz-Głuszek, Dorota Zacharzewska. współpracownicy: Matej Adam, John crawford, Grzegorz Juszczyk, Mark Pearson, ewa Skocka.

Zdjęcia we wstępie i spisie treści: freepik.com Skład i łamanie: Piotr chamera Druk: InFOMAX, katowice Foto: designed by freepik.com

nakład: 15 800 egzemplarzy Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w czasopiśmie OSOZ bez zgody wydawcy kAMSOFt S.A. jest zabronione. redakcja nie odpowiada za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych. redakcja zastrzega sobie prawo do skracania zamieszczanych materiałów. niezamówionych materiałów nie zwracamy.

Oglądaj relacje wideo na nowym kanale youtube czasopisma Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia.

PRENUMERATA CZASOPISMA co miesiąc dostarczamy naszym czytelnikom starannie wyselekcjonowaną wiedzę naukową m.in. z dziedziny zarządzania, prawa, profilaktyki, nowoczesnych technologii w ochronie zdrowia i e-zdrowia.

Znajdziesz tutaj szczegółowe analizy medyczne i farmaceutyczne, bezcenne porady i wskazówki, ciekawe wywiady.

Dołącz do grona czytelników Ogólnopolskiego Systemu Ochrony Zdrowia.

Zamówienia: redakcja@osoz.pl Zapraszamy na portal www.osoz.pl

8

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Nowy minister, nowy prezydent Zacznę od dość oklepanego już cytatu mistrza Hitchcocka „Film powinien zaczynać się od trzęsienia ziemi, potem zaś napięcie ma nieprzerwanie rosnąć”.

Tak wyglądały ostatnie tygodnie w polityce. Czy wyjdzie nam to na zdrowie?

AlekSAnDrA kurOwSkA

Przetasowania na scenie politycznej, I i II tura wyborów prezydenckich z wynikami, jakich kilka miesięcy temu trudno byłoby się spodziewać, nowe ugrupowania polityczne, rekonstrukcja rządu wywołana przeciekiem akt w sprawie afery taśmowej i… wybór nowego ministra zdrowia z grona profesorskiego (polityka PO, lecz na poziomie samorządowym) wywołały spore zamieszanie. Zapowiedzi dotyczące powrotu do tzw. Podatku Religii (kilka lat temu okazał się niewypałem), przyśpieszenia kontraktowania oraz cotygodniowych wizyt w regionach spowodowały, że niektórym mogło się aż zakręcić w głowie. Równocześnie trwa gonitwa z czasem – próby przyjęcia rządowych ustaw na poziomie Rady Ministrów

nauk a

i parlamentu (m.in. o in vitro, działalności ubezpieczeniowej, zdrowiu publicznym), ponieważ jesienne wybory parlamentarne są coraz bliżej.

Co planuje prof. Zembala?

Bartosz Arłukowicz złożył rezygnację ze stanowiska w związku z aferą taśmową i próżno byłoby w środowiskach medycznych szukać tych, którzy wyraziliby z tego powodu żal. Organizacje lekarskie – jeśli już żałowały – to tylko tego, że zmiana nastąpiła tak późno i że uzasadnienie jej przez Premier nie objęło argumentów m.in. konfliktowania środowisk medycznych, rozrostu biurokracji, zaniedbań (np. braku podsumowania ustawy refundacyjnej).

Nowy minister prof. Marian Zembala, dawny współpracownik Zbigniewa Religi, do ostatnich chwil dementował informacje jakoby wybierał się na ul. Miodową. Potem wywołał zdumienie, informując, że w piątki zamierza nadal pracować w Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu, w czwartki będzie jeździł po kraju, by zapoznawać się z problemami ochrony zdrowia, a od poniedziałku do środy będzie urzędował w MZ. Pierwsze swoje cele, jakie zdradził, to przesunięcie rozpoczęcia kontraktowania świadczeń przez NFZ na wrzesień oraz powrót do „oskładkowania” polis komunikacyjnych na rzecz medycyny ratunkowej. W Polsce mieliśmy już takie rozwiązanie, ale wadliwe przepisy oraz brak narzędzi IT uniemożliwiały rozliczenie większości z zebranych ok. 850 mln zł, i zamiast na leczenie ofiar wypadków trafiły m.in. na POZ i psychiatrię.

Duda obiecuje dialog Prezydent Andrzej Duda zaskoczył osoby związane z ochroną zdrowia, pojawiając się na jednym z kongresów i zapowiadając, że stawia na dialog, ograniczenie nakazowej polityki MZ oraz inwestycje w kadry medyczne. A co może jeszcze ważniejsze – zdystansował się od rewolucyjnych planów PiS dotyczących zdrowia. Przyznał m.in., że nie wie, czy np. likwidacja NFZ i powrót do systemu budżetowego to dobre rozwiązania i opinie na ten temat chciałby wyrobić sobie poprzez dialog z ekspertami i innymi środowiskami, współpracującymi w ramach mającej powstać w Kancelarii Prezydenta specjalnej rady. Nowy prezydent zapowiedział też, że będzie się starał wspierać wszystkie szpitale, w tym źle zarządzane. Oceniając te zapowiedzi trzeba jednak pamiętać o zbliżających się wybo-

rach parlamentarnych i staraniach PiS, by zjednać niezdecydowanych wyborców, obawiających się radykalizmu.

Personalia Znamy już skład osobowy powołanej po raz pierwszy Rady ds. Taryfikacji przy AOTMiT. Do zadań Rady należeć będzie m.in. opiniowanie planu oraz metodologii taryfikacji świadczeń, przygotowywanych taryf oraz ich zmian. W radzie znaleźli się m.in.: Julita Jaśkiewicz, jako przewodnicząca, oraz Maria Ilnicka-Mądry i Robert Mołdach jako zastępcy.

W medycynie: dr Mariusz Szuta został powołany na stanowisko konsultanta krajowego w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej, z kolei prof. Józefa Dulaka z Uniwersytetu Jagiellońskiego ponownie wybrano prezesem Europejskiego Towarzystwa Biologii Naczyniowej (EVBO). Prof. Jerzy Czuczwar, który zajmuje się m.in. badaniami nad interakcjami leków przeciwpadaczkowych, został wiceprezesem PAN. Dr hab. Tomasz Tomasik został wybrany na kolejną kadencję na prezesa Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce. A Piotr Gulczyński, wieloletni Prezes Zarządu Fundacji „Instytut Lecha Wałęsy”, objął funkcję Prezesa Zarządu Fundacji na Rzecz Zdrowego Starzenia Się.

W spółkach: Witold Ziobrowski, który dołączył do zarządu Neuca z funkcją wiceprezesa, będzie odpowiedzialny m.in. za kwestie logistyczne i operacyj-

ne. Przez wiele lat był związany z Grupą Lotte Wedel m.in. jako dyrektor zarządzający. Z kolei w Biotonie i Enel-Medzie wybrano na kolejną kadencję tych samych członków zarządu. Nowym prezesem zarządu Polskiej Rady Biznesu został Jacek Szwajcowski, twórca i prezes Pelionu.

W polityce: poza zmianą na stanowisku ministra, osoba związana ze zdrowiem – poseł Cezary Tomczyk – został rzecznikiem rządu. Choć nie zasiada on w sejmowej Komisji Zdrowia, jest szefem Parlamentarnego Zespołu ds. Diabetyków oraz członkiem Parlamentarnego Zespołu Krwiodawstwa, Transplantologii i Promocji Zdrowia.

Wieści z rynku Prof. Warzocha stanął na czele nowej organizacji pracodawców – Federacji Wielospecjalistycznych Centrów Onkologicznych, zrzeszającej regionalne publiczne ośrodki onkologiczne, Centrum Onkologii oraz Instytut Hematologii i Transfuzjologii. Wśród zadań, jakie stawia sobie Federacja, są m.in. wspólne rokowania z NFZ i MZ, udział w pracach legislacyjnych, wymiana doświadczeń.

Biorąc pod uwagę dość konfrontacyjne wypowiedzi profesora o mniejszych świadczeniodawcach, w tym prywatnych, oraz oczekiwania dotyczące podziału pieniędzy na onkologię między różne typy placówek, można spodziewać się, że o Federacji będziemy słyszeć i czytać dość często.

Foto: www.andrzejduda.pl

Obietnice do spełnienia – Jak to niektórzy mówią cynicznie – w kampanii można dużo obiecać i powiedzieć wszystko. Natomiast ja w kampanii spotykałem się ze środowiskiem medycznym. W Krakowie m.in. spotkałem się z protestującymi pielęgniarkami i położnymi.

Wtedy słyszałem takie głosy części oburzonych pań pielęgniarek, że to tylko kampania. Dziś jestem tu u państwa i mówię, że tak – to była kampania, bo taki był wtedy czas, ale moje słowa, które w tej kampanii wtedy padały i zapowiadana przeze mnie gotowość do debaty, dialogu i pracy nad tymi problemami, które w moim poczuciu muszą być rozwiązane, nie była tylko deklaracją – powiedział Andrzej Duda podczas Szczytu Zdrowie 2015, który odbył się w NIZP-PZH.

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

nauk a

Foto: Michał Biel

Minister z misją – Nie mam przywiązania do stołka. Chcę w wyraźny sposób pomóc, ale przede wszystkim pomóc chorym. Proszę mnie odsunąć od polityki – zapowiedział Minister Zdrowia Profesor Marian Zembala.

PZU ma swój pierwszy szpital i prowadzi rozmowy o zakupie kolejnych.

Ubezpieczyciel kupił 60 proc. udziałów w Centrum Medycznym Gamma, specjalizującym się w diagnostyce obrazowej i kompleksowym leczeniu narządów ruchu. Równocześnie zarząd województwa śląskiego przyznał, że negocjuje z PZU w sprawie sprzedaży kilku podległych marszałkowi lecznic. Z nieoficjalnych informacji wynika, że rozmowy są zaawansowane i dotyczą m.in. Szpitala im.

Leszczyńskiego w Katowicach.

Neuca Med, spółka zależna jednego z czołowych dystrybutorów leków w Polsce, też szuka okazji i buduje własną sieć. Ostatnio kupiła firmę POLIMEDICA ALFA zarządzającą przychodnią lekarską w Łodzi. To już dwunasta przychodnia Neuki.

Z kolei Scanmed, który trzy lata temu swoją kardiologiczną spółkę Carint Scanmed sprzedał Polsko-Amerykańskim Klinikom Serca, postanowił znów w nią zainwestować. Wraz ze zmianą jego własnego inwestora zmieniły się też cele Scanmedu.

Z ciekawych pomysłów na poszerzenie działalności wspomnieć można Uzdrowiska Kłodzkie-Grupa PGU, które otworzyły pierwszą w kraju uzdrowiskową poradnię onkologiczną i uruchomiły program rehabilitacyjny dla pacjentów onkologicznych.

Z kolei Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu w nowym budynku rozwinie działalność w obszarze leczenia chorób płuc i naczyń.

10

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Polpharma rozwija badania i produkcję leków biopodobnych. Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) przyznał jej na ten cel 45 mln euro kredytu. To pierwszy projekt EBI w Polsce wspierany przez „InnovFin – fundusze unijne dla innowatorów” w ramach programu „Horyzont 2020”.

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju szuka projektów PPP z sektora ochrony zdrowia, które będą miały największe szanse na realizację oraz unijne dofinansowanie. Może wreszcie ta formuła przestanie budzić obawy.

Raporty i badania Liczba aplikacji związanych z ochroną zdrowia w systemach Android i iOS podwoiła się w ciągu 2,5 roku i wynosi ponad 100 tys. Globalny rynek m-zdrowia w 2013 r. był wart 2,4 mld dol., a za trzy lata będzie to 21,5 mld. Oznacza to wzrost średnio blisko o 55 proc. rocznie – wynika z raportu firmy Deloitte „Connected health. How digital technology is transforming health and social care”.

Z kolei NIK stwierdził w swoim raporcie, że finansowanie rehabilitacji leczniczej jest domeną instytucji takich jak NFZ, ZUS i KRUS – dlatego Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, pomimo formalnej zgodności z obowiązującym prawem, nie powinien ich w tym wyręczać.

Zmiany systemowe Pracodawcy RP rozpoczęli dyskusję na temat roli lekarzy medycyny pracy. Podczas debaty „Zdrowie w miejscu pracy – diagnoza i oczekiwane zmiany” przedstawiciele resortów zdrowia, polityki społecznej, świadczeniodawców, pracodawców i lekarzy dość zgodnie twierdzili, że potencjał lekarzy tej specjalności jest marnowany. Lekarz medycyny pracy jest tym, który jako pierwszy może wskazać czynniki ryzyka, także w zakresie zdrowia psychicznego, skierować na dodatkowe badania. Nie powinno się to jednak odbywać wyłącznie na koszt pracodawcy (tak jak teraz), ponieważ pracownicy mają ubezpieczenie w NFZ. Zdaniem ekspertów i pracodawców, lekarze medycyny pracy powinni mieć uprawnienia podobne do lekarzy rodzinnych: wypisywać recepty na leki refundowane, skierowania na badania, do specjalisty czy szpitala.

Legislacja Znamy już projekt Narodowego Programu Zdrowia oraz nową wersję projektu ustawy o zdrowiu publicznym. Miały

być to dokumenty przełomowe, ale czy tak się stanie – dopiero się przekonamy. W wersji ustawy, jaką przygotowano na Komitet Rady Ministrów, wykreślono kompetencje komitetu sterującego.

Z kolei Program opisuje ryzyka zdrowotne, jak złe żywienie, alkohol, narkotyki, ale niestety niewiele mówi o profilaktyce, zwłaszcza przesiewowych badaniach oraz hamowaniu postępu i powikłań chorób. Na razie prace nad przyjęciem dokumentów wyhamowały. Nowy prezydent zapowiada, że również zależy mu na przyjęciu obydwu regulacji – ale niekoniecznie w takim kształcie.

Do konsultacji trafił projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który czasowo ma uregulować kwestie finansowania świadczeń dla uprawnionych do nich osób, które nie są ubezpieczone lub nie są zgłoszone w NFZ. Do końca 2018 r. budżet państwa będzie za nie płacić 320,232 mln zł rocznie, bez względu na liczbę i wartość zrealizowanych świadczeń. Konflikt w sprawie wysokości dotacji na poczet nieubezpieczonych, lecz uprawnionych do opieki pacjentów rozgorzał w 2013 r., gdy prezes NFZ wystąpiła o zapłatę 900 mln zł za osoby, które zostały negatywnie zweryfikowane przez system eWUŚ.

Sejm znowelizował ustawę o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wprowadzając e-zwolnienia lekarskie. Do końca 2017 r. będą funkcjonować oba systemy.

Mimo wakacji można spodziewać się, że rząd i parlamentarzyści będą dość intensywnie pracować. Wszystkie projekty będące w toku prac, po wyborach powinny być przyjmowane i konsultowane na nowo.

Z chwilą zamknięcia tego numeru przez NFZ przetoczyła się fala zwolnień, a do Centrali Funduszu wkroczyło CBA.  Jeżeli w Państwa placówkach, firmach dzieje się coś, o czym chcecie poinformować, proszę o kontakt: olakurowska@tlen.pl Aleksandra Kurowska, dziennikarka od ponad 11 lat zajmująca się tematyką medyczną oraz finansową. Współpracuje m.in. z redakcją Służby Zdrowia oraz z Instytutem Zdrowia i Demokracji (IZID). Pracowała w dziale ekonomicznym Życia Warszawy, Gazecie Giełdy „Parkiet”, Rzeczpospolitej oraz Dzienniku Gazecie Prawnej. Absolwentka Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych UW.

Innowac je

ALERT EPIDEMIOLOGICZNY (sierpień 2015) ALERGIA POZIOM NASILENIA ALERGII

SPRAWDZALNOŚĆ POPRZEDNIEJ PROGNOZY

87%

 PONIŻEJ NORMY  NORMA  WYSOKI  BARDZO WYSOKI

PROGNOZA KOSZTÓW ALERGII (sierpień)

TREND W STOSUNKU DO lipca

Dolnośląskie

2 256

Kujawsko-pomorskie

1 661

Łódzkie

1 497

Lubelskie

1 836

Lubuskie

1 937

Małopolskie

1 696

Mazowieckie

2 324

Opolskie

1 509

Podkarpackie

1 742

Podlaskie

1 721

Pomorskie

1 961

Śląskie

1 929

Świętokrzyskie

1 432

Warmińsko-mazurskie

1 261

Wielkopolskie

1 745

Zachodniopomorskie

1 838

               

PROGNOZA KOSZTÓW GRYPY I PRZEZIĘBIENIA (sierpień)

TREND W STOSUNKU DO lipca

Dolnośląskie

1 915

Kujawsko-pomorskie

1 470

Łódzkie

1 386

Lubelskie

1 581

Lubuskie

1 424

Małopolskie

1 532

Mazowieckie

1 870

Opolskie

1 333

Podkarpackie

1 451

Podlaskie

1 673

Pomorskie

1 703

Śląskie

1 397

Świętokrzyskie

1 034

Warmińsko-mazurskie

1 287

Wielkopolskie

1 441

Zachodniopomorskie

1 627

               

WOJEWÓDZTWO

GRYPA I PRZEZIĘBIENIE POZIOM NASILENIA GRYPY I PRZEZIĘBIENIA

SPRAWDZALNOŚĆ POPRZEDNIEJ PROGNOZY

86%

 PONIŻEJ NORMY  NORMA  WYSOKI  BARDZO WYSOKI

WOJEWÓDZTWO

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

11

Innowac je

NOWOŚCi i WYNALAZKi PERSONALIZOWANY

RELAKS Melomind to zakładana na głowę opaska mierząca indeks relaksacji, a następnie przesyłająca wyniki do dedykowanej aplikacji w smartfonie. Urządzenie posiada wbudowane czujniki, podobne do stosowanych w badaniu bioelektrycznej czynności mózgu (EEG). Na podstawie pomiaru dobierana jest odpowiednia muzyka relaksacyjna, pozwalająca w czasie 15-minutowej sesji osiągnąć głęboki stan odprężenia. Wystarczy założyć opaskę i słuchawki, wygodnie usiąść, zamknąć oczy i podążać za wskazówkami osobistego e-trenera. Producent obiecuje, że regularne treningi z melomind zapewniają długofalowy efekt uspokojenia i wyciszenia. Cena: ok. 299 USD.

ZDJĘCIE

KALORII Im2Calories to najnowszy projekt Google, którego celem jest opracowanie aplikacji obliczającej liczbę kalorii na podstawie zdjęcia posiłku. Ma w tym pomóc zaawansowany algorytm matematyczny wykorzystujący elementy sztucznej inteligencji. Będzie to samouczący się system, poszerzający zasoby wiedzy w miarę użytku. Zamiast prostego zliczania produktów, oceniane będą m.in. proporcje w stosunku do wielkości talerza oraz stopień przetworzenia. Aplikację wzbogaci osobisty dziennik kalorii.

Nawet, jeżeli wynik nie będzie w 100% poprawny (niewidoczne lub nierozpoznane części posiłku), użytkownicy otrzymają wiarygodny przewodnik dietetyczny, łatwiejszy w użyciu niż aplikacje wymagające manualnego wprowadzenia każdego składnika z osobna.

WIĘCEJ NIŻ

BIŻUTERIA Juno na pierwszy rzut oka wygląda jak zwyczajna, elegancka bransoletka. Jednak oprócz funkcji estetycznej pełni o wiele ważniejszą rolę – doradcy w zakresie ochrony przeciwsłonecznej. Ukryty w krysztale sensor mierzy dyskretnie poziom natężenia promieniowania UV oraz przekazuje wyniki do aplikacji w smartfonie. Na tej podstawie podpowiada, jak lepiej uchronić się przed niekorzystnym wpływem promieni słonecznych, zadbać o zdrowie skóry, zapobiec jej przyspieszonemu starzeniu się w wyniku zbyt intensywnej ekspozycji na szkodliwe promieniowanie UV. Bransoletka dostępna jest w dwóch wariantach kolorystycznych: złotym i srebrnym. Cena: 129 USD.

12

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Innowac je

NOWOCZESNA

DEZYNFEKCJA Przyjazne dla środowiska naturalnego urządzenie do codziennej dezynfekcji rąk, nie wymagające zastosowania wody. The Kub wyróżnia też niepowtarzalny, minimalistyczny design. Po umieszczeniu rąk w dozowniku, rozpylony zostaje specjalny środek dezynfekujący. Użytkownicy The Kub mogą wybierać spośród kilku zapachów wymienialnych wkładek, włącznie z neutralnym. Substancję aktywną dodatkowo wzbogacono o środek nawilżający, zapewniający odpowiednią ochronę skóry rąk. Mniejszy odpowiednik – the Kub2Go – pomoże zadbać o sterylność rąk podczas podróży. Urządzenie dostępne jest w 7 kolorach i kosztuje ok. 60 euro.

Cena jednego wkładu, wystarczającego na 1500 użyć, to ok. 48 euro.

ZDROWY

INSULINOWY

ODDECH

ANIOŁ

Urządzenie kontrolujące postawę ciała i prawidłowy oddech.

Pomiar odbywa się za pomocą sensora wielkości monety, wpinanego w pasek od spodni. Od tego momentu specjalna aplikacja zwraca dyskretnie uwagę na nieprawidłową pozycję lub oddech. Prana dedykowana jest zwłaszcza osobom spędzającym długie godziny w pozycji siedzącej.

Gadżet dla osób chorych na cukrzycę, kontrolujący temperaturę insuliny przechowywanej w lodówce. Umieszczony w opakowaniu z ampułkami leku, przypomni o zabraniu zestawu insulinowego. Insuline Angel rozpoznaje preparaty różnych producentów i rekomendowane przez nich dopuszczalne temperatury magazynowania. Źródła i zdjęcia: Melomind, Picjumbo, Touchland, June, Prana, InsulineAngel

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

13

Innowac je

LABORATORIUM TECHNOLOGII

Robot kontra lekarz Czy roboty są w stanie zastąpić lekarzy? W których obowiązkach ich wyręczą?

Odważną i kontrowersyjną tezę wygłosił w 2012 roku założyciel Sun Microsystems, Vinod Khosla, który stwierdził, że 80% czynności wykonywanych przez lekarzy można teoretycznie zastąpić rozwiązaniami technologicznymi. Warto wspomnieć, że głównym obszarem zainteresowania amerykańskiego miliardera i inwestora są ludzkie błędy w praktyce medycznej. Nie da się ukryć, że w tej dziedzinie jest jeszcze wiele do zrobienia, a automatyzacja niektórych procesów oraz rygorystyczny nadzór narzędzi informatycznych mogłyby ograniczyć skalę pomyłek medycznych, których przyczyną jest najczęściej ludzka nieuwaga, niedociągnięcia organizacyjne, luki informacyjne.

W ostatnich latach kilka zjawisk społecznych i innowacji przywołało na nowo zagadnienie szerszego wykorzystania technologii w medycynie. Coraz częściej przeprowadzamy wstępną diagnozę w Internecie z pomocą tzw. „dr Google”, chętnie wykorzystujemy aplikacje na smartfony pomagające konsultować objawy albo zarządzać niektórymi schorzeniami.

Superkomputer IBM Watson potrafi w ciągu kilku sekund przeprowadzić analizę terabajtów danych i milionów przypadków klinicznych, co dla lekarza oznacza miesiące albo i lata wytężonej pracy. Maszyna stawia pierwsze trafne diagnozy w przypadku chorych na rzadkie przypadki nowotworów.

Na fali nowych trendów, nagłówki gazet sugerują raz po raz, że informatyka i robotyka prędzej czy później zastąpią specjalistów medycyny. Medialnie gorące tematy rozmijają się na szczęście z faktami, ale na nieszczęście wywołują niepotrzebne obawy i opór środowiska lekarskiego przed nowinkami technologicznymi. Wiemy doskonale, że sztuczna inteligencja nie

14

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

będzie konkurencją dla lekarza, a jedynie (albo aż) cenną pomocą.

Pierwszą zmianą, jaką obserwujemy od kilku lat, jest sposób podejścia do wiedzy i zarządzania informacjami. W tradycyjnym modelu, lekarze – a wcześniej studenci medycyny – byli zmuszeni przyswoić całą wiedzę akademicką, zapamiętać wszystkie szczegóły dotyczące objawów, leczenia, leków, terapii. Dziś ważniejszy staje się dostęp do odpowiednio zorganizowanych zasobów wiedzy medycznej – znajdujących się w Internecie lub publikacjach naukowych oraz tych personalizowanych – zgromadzonych na kontach zdrowia, opisujących stan każdego pacjenta indywidualnie. Era Internetu wywróciła rzeczywistość do góry nogami. Umiejętność znalezienia konkretnych danych jest tak samo cenna, jak same informacje. Zwłaszcza, że według niektórych teorii, zasoby dostępnej wiedzy podwajają się co roku i coraz trudniej je systematyzować. W tym miejscu pojawia się duże wyzwanie dla technologii informatycznych i rozwiązań sztucznej inteligencji: wyszukiwanie, porządkowanie, selekcjonowanie wiedzy, z uwzględnieniem indywidualnej historii choroby oraz nowych czynników, jak stylu i środowiska życia pacjenta. Bez takiego wsparcia, lekarze nie są w stanie funkcjonować w cyfrowej rzeczywistości i realizować idei opieki personalizowanej.

Komputery staną się trwałą częścią procesu diagnozy, konsultacji i leczenia. Trudno dziś wymagać od lekarzy, aby z jednej strony mieli wystarczająco dużo czasu dla pacjentów, z drugiej – na bieżąco aktualizowali wiedzę ekspercką, śledzili najnowsze wyniki badań naukowych oraz zmieniające się szybko ścieżki postępowania. A jest to zawód, gdzie najświeższa infor-

Innowac je

nicznej. Kiedy konta zdrowia wypełnią się kompletną historią leczenia, przyjdzie czas na dokumentowanie zachowań, odżywania, trybu życia, a także elementów zdrowia psychicznego, pozostających nadal poza kontrolą. Szczegółowy obraz życia pomoże w wyznaczeniu optymalnych modeli profilaktyki. To one będą pełniły strategiczne znaczenie w ochronie zdrowia, spychając medycynę interwencyjną na drugi plan.

Dostęp do zasobów wiedzy wypełni „czarne dziury” w opiece nad pacjentem, np. cykl zdarzeń następujących po przepisaniu leku i zakończeniu wizyty. Według niektórych badań, aż

Zdjęcia: designed by freepik.com

macja może decydować o sukcesie terapii. W tym kontekście, strategicznym pytaniem jest: jak w masie danych dostarczyć lekarzowi tylko te, które będą odpowiadały danemu pacjentowi i staną się pomocne w konkretnym przypadku klinicznym?

Adekwatna i spersonalizowana informacja to także informacja kompletna, obejmująca wszystkie elementy życia mogące pomóc w diagnozie i leczeniu, w tym wyniki zebrane za pomocą specjalnych urządzeń (tzw. wearables), wywiady medyczne przechowywane u innego lekarza czy w innej placówce medycznej. Powoli zaczynamy je spinać w jedną całość dzięki

procesom digitalizacji i odejściu od kartotek papierowych.

W rozważaniach o kontekście technologii w pracy lekarza trzeba odpowiedzieć jeszcze na jedno, bardzo ważne pytanie: jak zmieni się osobista relacja pomiędzy lekarzem a pacjentem, czego oczekuje właściwie chory od medyka, czego będzie wymagał w przyszłości? Opieki i wsparcia psychicznego czy możliwie najlepszej – zgodnej z aktualną wiedzą i praktykami – diagnozy oraz terapii? Pacjenci mają coraz większy dostęp do podstawowych zasobów informacji, na specjalnie przygotowanych portalach społecznościowych mogą konsultować się wzajemnie, wymieniać poradami. Dlatego od specjalisty medycyny oczekują wiedzy na jeszcze wyższym poziomie, wykraczającej poza porady dostępne w sieci wirtualnej.

Lekarz przyszłości będzie „kuratorem wiedzy”, menedżerem informacji medycznych. W tym modelu, indywidualne podejście do każdego pacjenta i przypadku klinicznego wymagać będzie coraz to mocniejszego zagłębiania się w kartotekę medyczną i historię leczenia, ale również w aspekty jego codziennego życia, otoczenie, relacje społeczne itd. Tak pogłębiona analiza, w zestawieniu z najnowszymi wynikami badań naukowych i najlepszymi praktykami medycznymi, pozwoli precyzyjniej podchodzić do każdego przypadku klinicznego. Relacja „lekarz-pacjent” ulegnie zmianie, tak samo jak ewoluowała w całej historii medycyny. Nie ma w tym nic złego – rewolucja w postaci wynalezienia stetoskopu też nie zniszczyła personalnych relacji z chorym.

Towarzyszące pacjentom urządzenia – smartfony, systemy monitoringu parametrów życia, konta zdrowia – spowodują lawinowy przyrost danych wykorzystywanych w praktyce kli-

50% pacjentów nie przyjmuje ordynowanych leków lub przyjmuje je niezgodnie z zaleceniami. Jaki ma to wpływ na skuteczność terapii i jej koszty – można się tylko domyślać. Zaangażowanie dostępnych technologii jest też etycznym obowiązkiem współczesnej ochrony zdrowia. Sztandarowym przykładem jest problem interakcji leków, które – według statystyk – są jedną z 10 najczęstszych przyczyn zgonów. Wprowadzenie na szeroką skalę elektronicznych kont pacjenta (w gabinecie lekarskim i aptece) z pełną historią farmakoterapii i automatycznym mechanizmem kontroli, mogłoby zapobiec wielu powikłaniom i niepotrzebnym zgonom.

Empatyczny i oparty na zaufaniu dialog pomiędzy lekarzem i pacjentem to coś, czego robotyka czy sztuczna inteligencja nie są w stanie zastąpić. Roboty przejmą w medycynie proste czynności – już dziś pomagają w opiece pielęgniarskiej nad osobami starszymi. Znajdą zastosowanie w teleprezencji, monitorując dzień i noc stan pacjenta. O wiele większą rolę odegrają technologie IT, organizujące przestrzeń informacyjną lekarza oraz dostarczające precyzyjnie wyselekcjonowaną wiedzę. W tym kontekście, narzędzia e-zdrowia nie są konkurencją, ale pilnie potrzebną pomocą. 

»W czasach cyfryzacji, lekarz staje się kuratorem wiedzy dostarczonej i wyselekcjonowanej przez technologie.« Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

15

Innowac je

APLIKACJE 1.

6.

2.

5.

3.

4.

 FitStar

 Mimi Hearing Test

 Sun Coach

Personalny trener, który pomoże zadbać o formę fizyczną niezależnie od miejsca pobytu – na siłowni, w domu, w podróży. Rozszerzona (płatna) wersja otwiera dostęp do pełnej biblioteki treningowej, zawierającej różne programy ćwiczeń: odchudzających, poprawiających wytrzymałość fizyczną, kształtujących atrakcyjną sylwetkę. Systematycznie uzupełniane sesje oraz program treningów do wykonania w każdym miejscu motywują do osiągnięcia założonego celu.

Prosty, szybki i wiarygodny test słuchu z pomocą aplikacji na smartfona, zgodny z międzynarodowymi standardami. Wystarczy umieścić słuchawki w uszach i podążać za wskazówkami.

Dzięki aplikacji dowiesz się m.in.: jaki jest wiek biologiczny twoich uszu, jak dobrze słyszysz określone częstotliwości oraz ścieżki mowy (części słów), jaka jest dolna granica słyszalnych dźwięków.

Test może pełnić rolę podstawowej autodiagnozy, zwiększając świadomość w zakresie higieny słuchu.

Praktyczna aplikacja pomocna w codziennej ochronie skóry przed szkodliwym promieniowaniem UV, nie tylko latem. Bazując na aktualnej lokalizacji, pogodzie, temperaturze, odcieniu skóry i indeksie UV, narzędzie sugeruje filtr SPF, jaki należy użyć przy ekspozycji na promienie słoneczne. Sun Coach (Oriflame) podpowiada, ile czasu – przy zastosowaniu danego filtru – można spędzić na plaży, na miejskim spacerze, uprawiając sport. Dowiemy się ponadto, jak aplikować krem przeciwsłoneczny i zadbać o skórę po opalaniu.

iOS oraz Android Bezpłatna (w wersji podstawowej)

iOS oraz Android Bezpłatna

 SworKit

 Calm

Brak czasu na siłownię albo na długie treningi? To nie wymówka, aby rezygnować z ćwiczeń fizycznych. SworKit to idealna aplikacja dla zapracowanych osób. Krótkie treningi, trwające od 5 minut do godziny, można wykonać w każdym miejscu. Do wyboru ćwiczenia rozciągające, wzmacniające treningi cardio, joga.

Chcesz się wyciszyć? Aplikacja Calm pomaga w medytacji, spokojnym śnie, relaksacji, kreatywnym myśleniu, skupieniu się na istotnych sprawach bez niepotrzebnego uczucia stresu. 7 różnych sesji i programów medytacyjnych, trwających od 2 do 30 minut, w tym 16 relaksacyjnych ścieżek dźwiękowych.

iOS oraz Android Bezpłatna (w wersji podstawowej)

16

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

iOS oraz Android Bezpłatna (w wersji podstawowej)

iOS oraz Android Bezpłatna

 iTriage Stworzona przez lekarzy aplikacja, która odpowie na najważniejsze pytania dotyczące zdrowia, zwiększy świadomość w zakresie zagrożeń chorobowych. Zawiera wyczerpujące informacje o dolegliwościach, objawach, leczeniu oraz lekach. Treści medyczne zweryfikowane zostały przez Harvard Medical School. iOS oraz Android Bezpłatna

Zdjęcie: eHealth Week 2015

Innowac je

Technologie z pomysłem Podczas eHealth Week w Rydze wręczono nagrody za najbardziej innowacyjne rozwiązania e-zdrowia.

Konkurs e-zdrowia, organizowany co roku pod patronatem Komisji Europejskiej, to inicjatywa wyróżniająca nowe, obiecujące narzędzia e-zdrowia opracowane przez małe i średnie firmy działające w jednym z krajów UE. Celem przedsięwzięcia jest pobudzenie szybko rozwijającego się rynku nowych technologii w ochronie zdrowia, promocja innowacyjnych firm i wspieranie rozwoju konkurencyjnej gospodarki.

W tegorocznej edycji konkursu wzięło udział 114 firm z UE. Finałowa 15-tka miała szansę przedstawić swoje produkty

przed jury, w skład którego weszli przedstawiciele Komisji Europejskiej, sektora innowacji medycznych, organizacji nonprofit działających w obszarze e-zdrowia (HIMSS, COCIR).

Pierwsze miejsce w kategorii „Champion” (firmy o rocznym obrocie powyżej 0,5 mln euro, ale mniejszym niż 5 mln euro) zdobył system Patients Know Best (Wielka Brytania). Jest to e-rozwiązanie gromadzące dane z elektronicznego rekordu pacjenta z pomocą bezpiecznej sieci N3, umożliwiające łatwy dostęp do informacji przez Internet. Oprócz zasto-

sowania zapory ogniowej, system szyfruje wszystkie przesyłane i składowane informacje. Ich odczyt możliwy jest tylko przez osoby upoważnione przez pacjenta. Oprócz tego, Patients Know Best został zintegrowany z ponad 100 urządzeniami i aplikacjami m-zdrowia, włączając w to aparaturę do samodzielnego monitoringu ciśnienia, trackery aktywności fizycznej oraz snu, elektroniczne wagi i dyspensery leków.

W kategorii „Promise” (obrót poniżej 0,5 mln euro) zwyciężyła SOMA Analytics (Niemcy) oferująca aplikację na smartfona mierzącą i analizującą poziom stresu i stanu emocjonalnego pracowników. System działa w oparciu o walidowane naukowo algorytmy. Na podstawie wyników pomiarów kilku parametrów

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

17

Innowac je

Kreatywnie i praktycznie W konkursie na najciekawsze narzędzie e-zdrowia, wspieranym przez Komisję Europejską, wzięło udział 114 firm z UE. Nagrody laureatom wręczył Vytenis Andriukaitis, unijny komisarz ds. zdrowia (na zdjęciu – po prawej).

życia, użytkownik otrzymuje personalizowane wskazówki, jak wzmocnić odporność psychiczną, produktywność, higienę snu i poziom szczęścia.

Wśród wyróżnionych rozwiązań znalazły się także: Dacadoo ze Szwajcarii (aplikacja nawigująca styl życia poprzez pomiar parametrów zdrowia i wyznaczanie tzw. współczynnika formy osobistej), Coimbra Genomics z Portugalii (system ELSIE umożliwiający każdemu lekarzowi, bez względu na miejsce pobytu, dostęp do informacji genetycznej pacjenta i na tej podstawie wspomagająca podejmowanie personalizowanych decyzji zdrowotnych podczas wizyty), Minddistrict z Holandii (bezpieczna platforma komunikacyjna dla lekarzy, pomagająca wykształcić zdrowe zachowania u pacjentów), Taniwa Solutions z Hiszpanii (aplikacja diagnozująca chorobę Parkinsona, Alzheimera i Hunfingtona 5 lat wcześniej niż w modelu tradycyjnym, opracowana wspólnie ze specjalistami neurologii).

Nagrody, w tym gratyfikacje pieniężne, wręczył Vytenis Andriukaitis, unijny komisarz ds. zdrowia podczas eHealth Week w Rydze (11–13 maja 2015 r.).

Organizatorem konkursu jest hiszpański kluster TICBioMed wspierający małe i średnie firmy w biznesowym rozwoju na rynku e-zdrowia. 

» Konkurs promuje kreatywne, łatwe w obsłudze i przydatne dla lekarzy i pacjentów technologie IT.«

18

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Zdjęcia: HIMSS Europe

Raport

Synergia opieki Opieka zdrowotna skupiona na pacjencie, zindywidualizowana, wykorzystująca potencjał profilaktyki personalizowanej, zoptymalizowana pod względem kosztów i przede wszystkim gwarantująca ciągłość leczenia – realizacja tych postulatów wymaga cyfryzacji danych medycznych i interoperacyjności systemów informatycznych. Tegoroczną edycję eHealth Week 2015 – największej w Europie konferencji poświęconej e-zdrowiu – można podsumować tezą, że inwestycje w rozwiązania IT dla ochrony zdrowia to lokata w wyższy poziom opieki zdrowotnej.

Artur Olesch Czasopismo OSOZ

Innowacje w ochronie zdrowia nie są jedynie kwestią technologii, ale całościowej zmiany modelu funkcjonowania systemu, przedefiniowania sposobu

świadczenia opieki. W ostatnich dziesięcioleciach skupiliśmy się na badaniach i rozwoju w dziedzinie innowacyjnych leków oraz diagnostyki. Odkrycie antybiotyków było początkiem rozkwitu przemysłu farmaceutycznego. W skrupulatnie budowanych sy-

stemach ochrony zdrowia – o różnych strategiach finansowania i organizacji, z punktem ciężkości przypadającym na medycynę naprawczą i leczenie szpitalne – zapomniano o pacjencie i jego centralnej roli. Szansą, aby to zmienić, stały się technologie informatyczne. Elektroniczna dokumentacja medyczna może okazać się jednym z największych przełomów we współczesnej medycynie. Scalając rozproszone w papierowych archiwach dane, otwiera nieznane dotąd perspektywy dla takich pojęć jak medycyna personalizowana, opieka skoordynowana, kontynuacja leczenia, profilaktyka indywidualizowana, teleopieka. Kartotekę papierową zastąpił zapis elektroniczny – mobilny rekord pacjenta bez barier dostępu.

Opieka zdrowotna zaczyna powoli przenikać się z opieką społeczną, rozszerza-

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

19

Raport

jąc znaczenie słowa „zdrowie”. Z kolei aplikacje zdrowotne i fitness na telefon komórkowy zmieniają rolę pacjenta w systemie – z pasywnego konsumenta świadczeń medycznych w zaangażowanego współtwórcę zdrowia.

logii w ochronie zdrowia oraz zrzeszająca ekspertów e-zdrowia z całego świata).

W tym roku najsilniejszy akcent postawiono na m-zdrowie, opiekę zintegrowaną oraz interoperacyjność poszczególnych systemów IT.

Ponad 1200 delegatów z 28 krajów UE wzięło udział w tegorocznej edycji eHealth Week w Rydze, aby połączyć siły różnych uczestników rynku – polityków, firmy IT, organizacji non-profit – dla wzmocnienia systemu ochrony zdrowia w Europie przez zastosowanie nowoczesnych technologii komunikacyjnych i informacyjnych (ICT). „Tydzień e-Zdrowia” to wspólna inicjatywa Komisji Europejskiej oraz HIMSS Europe (organizacja wspierająca rozwój techno-

Vytenis Andriukaitis, Komisarz Europejski ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, podczas inauguracji wydarzenia podjął temat budowy tzw. wspólnego rynku cyfrowego w Europie, dzięki któremu możliwa jest realizacja wizji uniwersalnej i zrównoważonej strategii e-zdrowia. Podkreślił jednocześnie, że e-zdrowie otwiera szerokie możliwości na polu profilaktyki i zarządzania ryzykiem zdrowotnym, z kolei telemedycyna zwiększa dostępność usług

Ochrona zdrowia w przebudowie E-dokumentacja medyczna, e-recepty i aplikacje zdrowotne to dopiero początek wielkiej rewolucji, która czeka ochronę zdrowia. Jej podwalinami będzie zmiana świadomości i przyzwyczajeń, pełna digitalizacja procesów opieki nad pacjentem, reorientacja na profilaktykę zamiast inwestycyjnego nastawienia na medycynę naprawczą. Zintegrowana opieka i indywidualizacja leczenia przywrócą pacjentowi centralną rolę w systemie. Zmiany obejmą każdy element rynku: pacjentów, lekarzy, pielęgniarki, pracowników medycznych, menedżerów, system refundacji, firmy farmaceutyczne itd.

20

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

zdrowotnych, pozwala lepiej wykorzystać zasoby kadrowe i sprawia, że dostęp do profesjonalnych konsultacji i opieki mają także osoby przebywające w domu, zwłaszcza seniorzy. Komisarz wskazał na pozytywny wpływ rynku e-zdrowia na rozwój nowych miejsc pracy w Europie oraz budowę konkurencyjnej gospodarki opartej na innowacjach.

– Choroby przewlekłe generują ok.

70–80% kosztów ochrony zdrowia w Europie. Części z nich dałoby się uniknąć dzięki większemu zaangażowaniu pacjenta i mechanizmom prewencji. E-zdrowie może zaoferować ogromną pomoc. Przykładem są aplikacje m-zdrowia, włączające aktywnie pacjenta w proces zarządzania zdrowiem – powiedział Andriukaitis, dodając, że musimy zmienić punkt ciężkości w ochronie zdrowia z leczenia na zapobieganie chorobom. W kontekście nowych nadziei związanych z e-zdrowiem, komisarz EU podniósł problem starzejącego się społeczeństwa. Teleme-

Raport

» 91% lekarzy w Danii korzysta z systemów IT, gromadząc i przesyłając dane medyczne pacjentów. Średnia europejska to 34%.« dycyna sprawia, że w wielu przypadkach pacjent nie musi pozostawać w szpitalu.

Dalsze leczenie lub rehabilitacja prowadzone są w warunkach domowych, przy użyciu urządzeń monitorujących parametry życia oraz e-konsultacji z pielęgniarką i lekarzem.

Nie zabrakło akcentów związanych z budową transnarodowych platform w postaci m.in. uniwersalnego e-pod-

sumowania medycznego, które byłoby dostępne dla lekarzy w całej UE, gwarantując osobom przemieszczającym się w granicach Unii ciągłość opieki. Pierwszym testem pomysłu był projekt epSOS, realizowany przez międzynarodowe konsorcjum firm IT pod patronatem Komisji Europejskiej. Przedsięwzięcie zakończyło się wydaniem zbioru rekomendacji na przyszłość. Podobnie w przypadku e-recepty: Komisja Europejska przygotowała wytyczne, aby zapewnić w perspektywie kolejnych lat interoperacyjność rozwiązań na poziomie narodowym. Wszystko wskazuje na to, że UE zależy na większej standaryzacji. Celem jest oczywiście zbliżanie do siebie bardzo zróżnicowanych rynków opieki zdrowotnej państw członkowskich, mimo że o jednolitym

rynku zdrowia politycy UE na razie nie mówią.

Branża e-health rozwija się dynamicznie, generując coraz to nowsze rozwiązania w postaci aplikacji dla pacjentów, lekarzy oraz pielęgniarek. Daleko w tyle pozostaje wprowadzanie regulacji i standardów zapewniających wzajemną komunikację pomiędzy wszystkimi narzędziami IT. W ten sposób już dziś korzystamy ze wspaniałych narzędzi, które nie komunikują się między sobą, co znacznie ogranicza ich możliwości. Chodzi nie tylko o potencjał zintegrowanych danych dla zintegrowanej opieki, ale również o ich bezpieczeństwo. Warto wspomnieć, że tylko połowa krajów europejskich wprowadziła dotąd standardy

Obiecujące rozwiązania jutra eHealth Week 2015 w Rydze towarzyszyła wystawa rozwiązań IT dla sektora ochrony zdrowia. Oprócz tradycyjnych systemów archiwizacji danych medycznych, nie zabrakło aplikacji zdrowotnych, systemów wspomagania decyzji klinicznych, rozwiązań telemedycznych. Producenci starają się dopasowywać swoje rozwiązania do ekosystemów e-zdrowia, tworząc produkty o otwartej strukturze, skupione na całości procesu opieki zamiast na wybranym jego fragmencie.

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

21

Raport

interoperacyjności dla systemów e-zdrowia. Bez nich każdy system, każda aplikacja staje się silosem informacyjnym, podobnie jak w przypadku dokumentacji papierowej.

Tematem głównym eHealth Week, odbywającym się w ramach Łotewskiej Prezydencji w Unii Europejskiej, były aplikacje m-zdrowia. Dynamicznie rozwijający się sektor zdrowia mobilnego może stać się najważniejszym akceleratorem zmian na rynku zdrowia.

W zbiorze ponad 100 000 systemów m-zdrowia dominują aplikacje fitness, wspomagające kontrolę nad chorobami przewlekłymi, trackery parametrów zdrowia (np. monitoring poziomu cukru we krwi przez osoby chore na cukrzycę) itd. Wzrost sektora napędza ros-

nąca popularność smartfonów: posiada go co trzeci mieszkaniec Rumunii i 75% Szwedów. Statystyczny mieszkaniec Szwecji na swoim telefonie lub w tablecie ma aż 13 aplikacji m-zdrowia (średnia UE to 10 aplikacji). 25% Europejczyków posiada tablet, najbardziej rozpowszechnione są one w Holandii (50% mieszkańców). W czasie konferencji zaprezentowano wnioski z badania research2guidance „Ranking rynkowy aplikacji m-zdrowia w Europie”, zrealizowanego w oparciu o opinie 4400 ankietowanych – firm rozwijających aplikacje m-zdrowia oraz specjalistów ochrony zdrowia. Europa jest największym na świecie rynkiem m-zdrowia (44% wszystkich aplikacji tworzą firmy europejskie, 31% – amerykańskie).

Wiodącymi krajami okazały się: Dania,

Innowacje dla e-zdrowia Kilkanaście małych firm i tzw. start-up’ów przedstawiło swoje świeże pomysły na aplikacje zdrowotne i biznesowe w obszarze ochrony zdrowia. W finansowanym ze środków UE programie FICHe, 80 wchodzących na rynek firm mogło skorzystać z pomocy w postaci doradztwa ekspertów e-zdrowia i wsparcia w łącznej kwocie 217 tys. euro. 20 finalistów przekuje swoje pomysły na konkretne produkty, które zostaną wprowadzone na rynek.

22

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Finlandia, Szwecja, Holandia, Niemcy i Wielka Brytania. Według ankietowanych, głównymi barierami rozwoju jest niedopasowana do nowych warunków rynkowych legislacja, niedostatki wiedzy cyfrowej użytkowników, niewielki stopień akceptacji pacjentów dla płatnych aplikacji, niski poziom digitalizacji procesów szpitalnych i opór ze strony środowiska lekarskiego. W niektórych krajach świadczenie usług medycznych online oraz poprzez konsultacje telemedyczne jest nawet prawnie zabronione (Niemcy, Austria). W Polsce funkcjonują niejasne zasady, które – według zapowiedzi Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia – mają wkrótce zostać uregulowane.

Rośnie znaczenie małych i średnich firm innowacyjnych, a także tzw. start-upów, wprowadzających zupełnie nowe, nieznane dotąd rozwiązania. Liczą w ten sposób na zagospodarowanie nisz w branży o dobrych perspektywach.

Raport

» 70–80% kosztów opieki zdrowotnej generują choroby przewlekłe. Narzędzia e-zdrowia mają w tym obszarze ważną rolę do odegrania.« Kilka z nich wyróżniono w ramach konkursu e-zdrowia (relacja na str. 17). Często pojawiającym się w kuluarach pytaniem była walidacja rozwiązań m-zdrowia. O ile w przypadku aplikacji typu fitness i wellness nie ma takiej potrzeby, systemy diagnozowania, zarządzania chorobami czy wspierające samoleczenie powinny być poddawane rzetelnej kontroli. Błędnie przygotowane, niekonsultowane ze specjalistami, nie

testowane pod kątem zgodności z wiedzą kliniczną, pozostające poza nadzorem, mogąc wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Między innymi dlatego UE zainicjowała tzw. zielony papier w sprawie aplikacji medycznych. Jednak jak zapewnia Pēteris Zilgalvis z Komisji Europejskiej, celem nie jest ustanowienie np. instytucji certyfikującej.

Chodzi raczej o kontrolę nad sektorem i – we wspó łpracy z istniejącymi jednostkami certyfikującymi, organizacjami narodowymi i stowarzyszeniami pacjentów – usuwanie niebezpiecznych rozwiązań z rynku. Polityk zaznaczył, że walidacja aplikacji mogłaby znacząco osłabić dynamicznie rosnący rynek i tym samym zahamować proces edukacji społeczeństwa w zakresie wzmac-

niania własnych kompetencji zarządzania zdrowiem i profilaktyką. Cały rynek czeka świetlana przyszłość – do 2018 roku Europa stanie się światowym liderem m-zdrowia, wzrost sektora oceniany jest na 61,6% rocznie.

Ciekawe, jaką rolę w tym kontekście odegra ogłoszona podczas Forum nowa organizacja – The European Institute For Innovation Through Health Data. Za cel stawia sobie rozwój najlepszych standardów wykorzystania danych medycznych do optymizacji procesów zdrowotnych i badań naukowych. Działalność instytutu skupi się przede wszystkim na badaniach klinicznych, rozwoju strategii zdrowotnych oraz profilaktyki.

Rozwój w skali Europy Unia Europejska mocno wspiera rynek e-zdrowia, traktując inwestycje w tę branżę jako część długofalowej wizji rozwoju konkurencyjnej gospodarki, budowania nowych miejsc pracy oraz prężnego systemu ochrony zdrowia na kontynencie. Eksperci wierzą, że digitalizacja pozwoli podwyższyć jakość świadczeń medycznych, redukować galopujące koszty, minimalizować błędy medyczne, skracać pobyt chorego w szpitalu, przeciwdziałać negatywnym skutkom niewłaściwego zażywania leków przez pacjentów.

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

23

Raport

Nie ma wątpliwości, że liderem e-zdrowia w Europie jest dziś Dania.

91% lekarzy korzysta z systemów IT, gromadząc i przesyłając między sobą dane medyczne pacjentów. Średnia europejska to 34%. Morten Elbæk Petersen – współtwórca i dyrektor duńskiej platformy e-zdrowia – odebrał nagrodę „Lidera e-zdrowia” wręczaną przez HIMSS Europe. Sundhed.dk jest największą w Europie internetową platformą pacjenta, z pomocą której można uzyskać dostęp do dokumentacji medycznej, umówić się na wizytę lekarską, odnowić receptę, komunikować się ze specjalistami medycyny, czerpać wskazówki profilaktyczne. Z kolei najbardziej zaangażowanymi i świadomymi cyfrowo pacjentami są mieszkańcy Finlandii, gdzie 35% wizyt lekarskich umawianych jest przez Inter-

net (podobnie w Hiszpanii i Danii), a systemy e-zdrowia bardzo często stawiają na prewencję oraz opiekę społeczną, nie tylko zdrowotną. E-recepty są codziennością w Chorwacji i Holandii – w tych krajach elektroniczne preskrypcje wystawia 95% specjalistów. Również wysokim wskaźnikiem może pochwalić się Estonia. Polska, razem z Belgią, Węgrami, Litwą i Portugalią zamyka ranking (praktycznie brak e-recept). W raporcie research2guidance nasz kraj został umieszczony w grupie rynków „obserwowanych” przez firmy opracowujące rozwiązania m-zdrowia. O tym, czy stanie się rynkiem atrakcyjnym, zadecydują kolejne lata. Naszymi minusami są m.in. relatywnie mała popularność smartfonów i tabletów z dostępem do Internetu, niesprzyjające rozwiązania prawne,

Pacjent motorem zmian M-zdrowie staje się specjalnością Europy. 44% wszystkich aplikacji tworzonych jest właśnie na starym kontynencie. Statystyczny mieszkaniec Szwecji korzysta z 13 aplikacji zdrowotnych. Coraz więcej z nich dedykowanych jest osobom chorym przewlekle. Czy powinny być certyfikowane podobnie jak urządzenia medyczne? Komisja Europejska rozpoczęła na ten temat otwartą dyskusję i konsultacje.

24

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

niski stopień akceptacji aplikacji przez pracowników medycznych, niewystarczające wsparcie polityczne i skromna digitalizacja szpitali.

W ramach kilkudziesięciu prezentacji i dyskusji towarzyszących wydarzeniu, nie zabrakło nowych trendów w dziedzinie e-zdrowia, na które już dziś trzeba zwrócić uwagę: – Cyberprzestępczość – ocenia się, że ok. 50% organizacji rynku ochrony zdrowia narażonych będzie na ataki hackerów. 1/3 z nich może zakończyć się sukcesem przestępców; – Cyfrowy szpital – to o wiele więcej niż e-dokumentacja medyczna. Digitalizacja wkracza w obszar wspomagania i automatyzacji decyzji, zarządzania procesami opieki, optymalizacji rosnących kosztów i nieefektywnych mechanizmów organizacyjnych; – Big data – analiza wielkich zbiorów informacji do celów badań klinicznych lub projektowania programów promo-

Raport

» Pacjent w 360-stopniowym modelu opieki otrzymuje indywidualny plan leczenia i profilaktyki, oparty o najlepsze praktyki kliniczne.« cji zdrowia i profilaktyki. Im więcej danych dostępnych w postaci cyfrowej, tym większe możliwości wykorzystania ich potencjału; – 360-stopniowy model opieki – personalizowane plany leczenia i opieki socjalnej wyznaczane dla każdego pacjenta na podstawie danych z elektronicznej kartoteki medycznej, w oparciu o najlepsze praktyki medyczne; – Zaangażowanie pacjenta – aplikacje

mobilne, tzw. wearables (urządzenia mierzące parametry życia i zdrowia), zdalny monitoring, wirtualna opieka, czyli wszystko, co pomaga pacjentowi lepiej dbać o swoje zdrowie dziś i jutro; – Nowe modele refundacji – ocenia się, że w 2018 roku już 35% środków z budżetów ubezpieczycieli medycznych w USA i Europie przeznaczanych będzie na e-świadczenia medyczne; – Chmura danych – w 2020 roku aż 80% danych medycznych będzie gromadzonych w chmurze danych; – Ochrona danych wrażliwych – lawinowy wzrost danych cyfrowych spowoduje, że ich zabezpieczenie stanie się ogromnym wyzwaniem. Według oce-

ny ekspertów, w 2020 roku nadal ok.

42% danych medycznych będzie nieodpowiednio zabezpieczonych.

– AAL czyli Ambient Assisted Living – systemy wspomagające funkcjonowanie w środowisku życia. Chodzi o narzędzia wspierające osoby starsze w ekosystemie życia domowego – roboty, systemy teleprezencji, urządzenia do telekonsultacji, naszpikowane technologią elementy wyposażenia, mierzące parametry życia i czuwające nad bezpieczeństwem.  W artykule wykorzystano wyniki badań research2guidance, ICD Health Insights „Worldwide Healthcare 2015 Predictions”. Zdjęcia: HIMSS Europe.

Trendy i nowe cele Interoperacyjność systemów oraz włączenie danych z aplikacji medycznych oraz tzw. trackerów zdrowia do indywidualnych kont zdrowia stanie się wyzwaniem na kolejne lata.

Ale nie tylko. Wiele państw musi nadrobić zaległości w zakresie digitalizacji dokumentacji medycznej, dostępu do Internetu. Niezmiennie aktualny pozostaje temat bezpieczeństwa danych. Szpitale konkurujące o pacjenta i optymalizujące koszty czeka wdrażanie systemów wspomagania decyzji klinicznych i biznesowych. Ministerstwa Zdrowia i ubezpieczyciele medyczni muszą się zmierzyć z zagadnieniem refundacji e-usług zdrowotnych.

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

25

Zdjęcie: eHealth Week 2015 (po prawej – John Crawford)

rozmow y

Niewidzialna ręka technologii Jaką rolę odegra sztuczna inteligencja w ochronie zdrowia?

Czy superkomputery zrewolucjonizują sposób diagnozowania, terapii oraz prowadzenia badań klinicznych? Naszymi rozmówcami są John Crawford oraz Matej Adam, eksperci rozwiązań dla rynku ochrony zdrowia w IBM. Komputer Watson (IBM) potrafi błyskawicznie przeanalizować terabajty danych medycznych z różnych źródeł i na tej podstawie sugerować diagnozę oraz sposób leczenia. Jednak ilekroć pojawia się temat tzw.

Big Data, nasuwają się pytania o defragmentację informacji, brak standaryzacji. Jak poradzić sobie tą kwestią?

26

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Przykładem rozwiązania problemu rozproszenia danych jest wspomniany komputer Watson i usługa Watson Cloud.

W skrócie, to bezpieczna chmura usług, gdzie użytkownicy mogą gromadzić i wymieniać informacje. Przyjrzyjmy się ekosystemowi Watsona i temu, jak działa. Na początku stworzyliśmy środowisko do składowania danych oraz algorytmy ich przetwarzania. W kolejnym kroku

sięgnęliśmy do mechanizmów sztucznej inteligencji, aby komputer mógł samodzielnie uczyć się i doskonalić w sposobach analizy i wnioskowania. W ten sposób Watson stopniowo zdobywał wiedzę, mogąc coraz celniej i szybciej odpowiadać na konkretne pytania. Założeniem było zaprojektowanie jednego miejsca dla różnych źródeł powstawania informacji, czasami bardzo rozproszonych; chmury, w której swoje dane przechowywaliby różni użytkownicy. Tylko w ten sposób Watson, mając dostęp do bogatych źródeł danych, mógł posiąść tak ogromną wiedzę.

Problemem w ochronie zdrowia jest defragmentacja wynikająca ze skomplikowanej struktury systemu: informacje gromadzone są na wielu poziomach –

rozmow y

gabinetu, szpitala, przychodni, laboratorium, w domu pacjenta. Proces standaryzacji i łączenia poszczególnych elementów systemu dopiero się rozpoczyna, tak samo jak digitalizacja ochrony zdrowia.

Coraz więcej krajów, w tym również Polska, prowadzi narodowe programy mające na celu usystematyzowanie kartotek medycznych w postaci elektronicznego rekordu pacjenta.

W przerwie rozmowy John Crawford prezentuje platformę i aplikację w telefonie komórkowym, kumulującą informacje w „chmurze” z różnych źródeł, także z elektronicznego rekordu medycznego oraz urządzeń m-zdrowia (trackery zdrowia). Narzędzie pozwala zagregować rozproszone dane w jednym miejscu, prezentując w przejrzysty sposób podsumowanie medyczne pacjenta.

Dużo mówimy o tzw. Big Data, określenie wywołuje duże emocje i dyskusje.

Jednak powinniśmy swoją uwagę skierować także w stronę Small Data. Chodzi mianowicie o włączenie do analizy danych na najniższym poziomie, często pomijanych, jak opisy tekstowe tworzone przez lekarzy. Te pojedyncze puzzle ochrony zdrowia są wprawdzie „niewielkie informacyjnie”, ale mogą mieć istotny wpływ na proces diagnozowania i leczenia.

Watson skupia się na wspomaganiu procesu podejmowania decyzji medycznych. Czy w przyszłości będzie możliwe wykorzystanie zbiorów danych do prognozowania zdrowia?

Nie znamy jeszcze wszystkich potencjalnych zastosowań superkomputera, dopiero zaczynamy przygodę z jego zdolnościami. Zaczęliśmy od sprawdzenia możliwości w onkologii, gdzie mamy do czynienia z ogromnymi zbiorami danych. Ich dokładna analiza pozwala wyznaczać sugerowany plan leczenia, uwzględniając taką liczbę czynników, jakiej dotąd nie byliśmy w stanie przeanalizować. Kolejnym obszarem zastosowania Watsona jest tłumaczenie wiedzy medycznej i klinicznej na prosty język, zrozumiały dla osób nie będących pracownikami ochrony zdrowia.

Przykładowo chcemy się dowiedzieć, jakie znaczenie na rozwój choroby X ma czynnik ryzyka Y. Dziś medycyna dysponuje ogromną wiedzą medyczną, hermetyczną dla większości z nas. Kiedy zadajemy pytanie: „jak otyłość wpły-

wa na arteriosklerozę?”, oczekujemy prostej i czytelnej odpowiedzi w formie grafiki, a nie setek stron opracowań naukowych.

Mówiąc o superkomputerze nie mamy na myśli jednej maszyny czy konkretnego przeznaczenia, ale raczej cały szereg usług, jakie można oferować w oparciu o rozwiązania sztucznej inteligencji. Na pewno będziemy systematycznie rozwijać ekosystem niezbędny do prawidłowego funkcjonowania tego typu rozwiązań, nawiązując szeroką współpracę z partnerami w ramach naszej chmury. Z zakresu profilaktyki mamy już doświadczenia np. w Danii, gdzie jeden z projektów opierał się na prognozowaniu potencjalnych, indywidualnych komplikacji w przypadku chorych na cukrzycę, w oparciu o zbiór danych z kartoteki medycznej. Taka konkretna informacja, predykcja możliwych scenariuszy, ma ogromną siłę w zakresie profilaktyki, motywuje do zmiany niekorzystnych zachowań.

Obecnie dysponujemy w dużej części danymi populacyjnymi, na podstawie których selekcjonujemy grupy ryzyka i prowadzimy np. badania przesiewowe.

Jednak największą skuteczność osiągniemy schodząc na jeszcze niższy poziom, gdzie lekarz otrzyma konkretne wytyczne z systemu, jakimi osobami musi się zająć w pierwszej kolejności, aby uchronić je przed chorobą, jaką ścieżkę postępowania powinien przyjąć. Wkraczamy w obszar wspomagania decyzji medycznych, bardzo perspektywiczną dziedzinę, w której pokładamy wiele nadziei.

Jakie elementy decydują o nakładach inwestycyjnych w technologie infor-

macyjne, realizowanych w poszczególnych państwach?

Kiedy spojrzymy na obszary, które do tej pory rozwijały się najszybciej, odpowiedzią jest zwrot z inwestycji. Z jednej strony mamy producentów wprowadzających nowe technologie na rynek, z drugiej – użytkowników. I to ci ostatni muszą mieć konkretny interes w tym, aby zaakceptować nowe rozwiązanie. W przypadku lekarzy może to być obietnica otrzymania w krótszym czasie refundacji kosztów leczenia pacjenta, kiedy rozliczenie z płatnikiem nastąpi w szybszy, elektroniczny sposób.

W USA akceleratorem rozwoju innowacji okazała się tzw. kara z tytułu ponownego przyjęcia do szpitala po upływie 30 dni od wypisu (ang.: 30-day readmission penalty). Szpitale zaczęły inwestować w rozwiązania e-zdrowia, telemedycyny oraz zdalny monitoring, aby lepiej opiekować się pacjentami w domu, utrzymać ich w zdrowiu i w ten sposób uniknąć kar finansowych. Motywatorem pozostają w większości przypadków pieniądze. Coraz częściej inicjatywa leży po stronie administracji rządowej, której zależy na unowocześnieniu sektora zdrowia. W tym przypadku ważne jest tworzenie sprzyjających warunków dla inwestorów.

Czynnikiem przyspieszającym zmiany mogą okazać się sami pacjenci. Wybierając lekarza kierujemy się jakością obsługi i oczekiwaniami w zakresie skuteczności terapii. Mając do wyboru z jednej strony zinformatyzowaną placówkę, gdzie na wizytę można umówić się przez Internet, kolejna recepta zostanie przesłana elektronicznie, a lekarz będzie miał

» Profilaktykę na poziomie populacyjnym zastąpi indywidualne wyznaczanie ścieżek ochrony zdrowia.«

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

27

rozmow y

nia danego dnia, ich lokalizację i drogę dojazdu na mapie, procedury do wykonania, czas pozostały do kolejnej wizyty, krytyczne usługi. Całością zarządza pielęgniarka naczelna, która może ustawiać nowe priorytety zadań i strategie opieki.

» Gromadzenie danych elektronicznych to za mało. Czas na zarządzanie strumieniem pracy lekarza i pielęgniarki.« wgląd do pełnej historii leczenia; z drugiej – przychodnię z rejestracją telefoniczną, do której trudno się dodzwonić, z papierowymi, niekompletnymi kartotekami, które trzeba uzupełniać przynosząc ze sobą wyniki badań laboratoryjnych – pacjent wybierze z pewnością pierwszą opcję, jako wygodniejszą i bezpieczniejszą. Im bardziej wymagające staje się społeczeństwo, tym powstaje większa presja na świadczeniodawcach, aby poprawiać swoją pozycję konkurencyjną. Po sprzęcie medycznym przyszła pora na innowacje IT. Proszę też zauważyć, że coraz rzadziej trzeba zachęcać lekarzy do korzystania z narzędzi e-zdrowia. Decydują praktyczne korzyści. Zwłaszcza młodzi medycy chętnie notują przebieg wizyty na tablecie, zapisują głosowo wywiad z pacjentem, wysyłają elektroniczne recepty, komunikują się z innymi lekarzami w ramach dedykowanych portali społecznościowych. I tu zadanie przed systemami IT, aby takie konkretne benefity oferowały, były przyjazne dla użytkownika i wtapiały się w codzienne obowiązki, zamiast pochłaniać cenny czas. Kiedy dziś spojrzymy na pracę pielęgniarki, okazuje się, że przy pacjencie spędza zaledwie 20–30% dnia. Resztę czasu musi przeznaczać na dokumentowanie, raportowanie, prace papierkowe, organizowanie pracy.

Podczas jednej z sesji odbywających się podczas eHealth Week wspomniał

28

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Pan, że stoimy przed wyzwaniem reorientacji – z systemów gromadzenia danych pacjenta na systemy skupione na zarządzaniu strumieniem pracy. O co dokładnie chodzi?

Elektroniczne, medyczne rekordy pacjenta projektowane są jako ekwiwalent papierowych kartotek. Ich zadaniem jest proste dokumentowanie zdarzeń medycznych, nie potrafią aktywnie wspomagać pracy personelu medycznego.

Podam przykład: lekarz lub pielęgniarka pracujący w zinformatyzowanym szpitalu mają dostęp do wszystkich danych na temat leczenia, wyników badań, parametrów życia. Ale na dostępie do danych rola systemu się kończy. Nadal wszystkie czynności związane z pacjentem muszą zaplanować samodzielnie, także te rutynowe. Chodzi o to, aby to system IT organizował strumień pracy – na postawie informacji na koncie zdrowia podpowiadał, co należy wykonać w kolejnym kroku, jakie badania zlecić, kiedy zaaplikować następne dawki leku, o której godzinie zrobić zastrzyk itd.; idąc dalej – aby organizował pracę w szpitalu, wyznaczając harmonogramy pracy i zadań dla personelu, zarządzając opieką nad wszystkimi pacjentami oddziału, optymalizując procesy. Na tym polega system wspierający zarządzanie strumieniem pracy.

Matej Adam prezentuje kolejną aplikację – tym razem dla pielęgniarek, która organizuje ich pracę w opiece domowej: wyświetla listę pacjentów do odwiedze-

Czy sztuczna inteligencja odegra dużą rolę w sposobie świadczenia usług medycznych? Jak technologie wpłyną na model opieki zdrowotnej i społecznej?

Aby zdać sobie sprawę, z jak wielką rewolucją technologiczną mamy do czynienia, wystarczy spojrzeć 10 lat wstecz.

Nie było wówczas smartfonów, tabletów, aplikacji, Facebooka, Twittera. Trudno było przewidzieć ich powstanie. I tak samo dziś niełatwo prognozować, jak ochronę zdrowia zmienią nowe technologie. Jednak jeżeli przyjrzymy się trendom, zauważymy prawidłowość polegającą na coraz większym zainteresowaniu pacjentów własną kondycją, rosnące zaangażowanie w zarządzanie i nadzorowanie dolegliwości czy też po prostu profilaktykę. Dzięki technologiom ludzie będą świadomi tego, co powinni robić, aby uniknąć choroby i szybko powrócić do formy. Ochrona zdrowia stanie się bardziej mobilna, ze zdalnym dostępem do danych i zdalnymi wizytami (telekonsultacje). Wiele usług e-zdrowia będzie odpłatnych, ale z drugiej strony pacjenci zapłacą za konkretne korzyści i wygodę. Lekarze na pewno zyskają pomoc ze strony sztucznej inteligencji w diagnozowaniu i leczeniu skomplikowanych przypadków klinicznych. Urządzenia mobilne sprawią, że w wielu przypadkach chorzy będą mogli być dalej leczeni lub rehabilitowani w domu zamiast w szpitalach. Poprawi się sposób diagnozowania dzięki nowym testom, wiele badań wykonamy samodzielnie z pomocą prostych i szeroko dostępnych urządzeń, na podstawie badania próbki krwi.

AI (red.: ��������������������������������� artificial intelligence���������� – sztuczna inteligencja) wyręczy człowieka w prostych, rutynowych zadaniach. Podobnie jak w lotnictwie – dziś samoloty potrafią samodzielnie wznieść się w powietrze, dolecieć do celu i wylądować, praktycznie bez pomocy pilota. Mimo to czynnik ludzki jest potrzebny w sytuacjach wyjątkowych i jako element kontrolny. Można spodziewać się także coraz większej standaryzacji, typowej dla innych sektorów. Dziś ten sam pacjent

rozmow y

przyjęty w dwóch różnych szpitalach, zlokalizowanych w tym samym mieście, jest diagnozowany i leczony w zupełnie inny sposób, zamiast według jednej, najlepszej praktyki. Standaryzacja wiązać się będzie z większym bezpieczeństwem opieki, jej wyższą jakością, minimalizacją błędów medycznych.

Kiedy mówimy o przyszłości ochrony zdrowia warto spojrzeć na przykład Japonii inwestującej w robotykę. Roboty pomogą starszym i chorym osobom w zachowaniu większej samodzielności w domu. Ciekawostką w tym kraju jest też redefinicja niektórych zawodów.

Przykład – listonosze, jako nieliczne osoby, które mają regularnie osobisty kontakt z większością mieszkańców wsi lub miast, będą pełnić rolę jednego z ogniw opieki zdrowotnej i społecznej. Z kolei w Danii pracownicy poczty dodatkowo zajmują się instalacją i deinstalacją urządzeń telemedycznych w domach pacjentów.

Nowe wyzwanie stoi przed sektorem farmacji. Zamiast produkować i sprzedawać leki dla całej populacji, firmy farmaceutyczne będę oferować personalizowane testy medyczne oraz leki uzupełnione o urządzenia m-zdrowia monitorujące przebieg terapii.

Na co szczególnie trzeba zwrócić uwagę budując nowy model opieki?

Niemal 2 500 lat temu Hipokrates powiedział, że w każdym zdarzeniu medycznym jest trzech aktorów: lekarz, pacjent i choroba. Rolą lekarza jest „podążanie za objawami”, rolą pacjenta – współpraca z lekarzem w walce z chorobą. Model medycyny w takim ujęciu został zapomniany. Stworzyliśmy system, gdzie lekarz jest strażnikiem wiedzy tajemnej, silosu z wiedzą. Nie o to w tym chodzi i trzeba to zmienić. Aby przyto-

czone wcześniej wizje na przyszłość ziściły się, musimy kłaść większy nacisk na tworzenie technologii, którą ludzie pokochają, zaakceptują, bo pomaga im w codziennej pracy, oszczędza ich czas, oferuje korzyści, ważne dla lekarza, pielęgniarki, pacjenta. Proszę spojrzeć na dzisiejszych liderów jak Amazon, eBay albo Facebook. I na koniec – niezbędna jest ścisła współpraca pomiędzy inżynierami oraz pracownikami ochrony zdrowia, dla których narzędzia e-zdrowia są tworzone. Musimy unikać budowania wspaniałych z punktu widzenia technicznego rozwiązań, wyposażonych w setki funkcji i możliwości, ale niepraktycznych w codziennej pracy i nieodpowiadających na oczekiwania pracowników ochrony zdrowia.  Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał: Artur Olesch

» Rozwój IT pozwoli standaryzować i automatyzować procedury, dostosowując je do najlepszych praktyk klinicznych.« Grafika: www.freepik.com

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

29

Zdjęcie: Michał Biel

rozmow y

Niezakaźne, coraz groźniejsze Mark Pearson pełni funkcję Dyrektora Departamentu Pracy, Zatrudnienia i Spraw Społecznych w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W rozmowie z OSOZ przestrzega przed zagrożeniami ze strony chorób niezakaźnych oraz opowiada o nowych strategiach walki z otyłością i dolegliwościami psychicznymi.

Jakie są trzy główne obszary zdrowia publicznego, które Pana szczególnie niepokoją?

Na pierwszych miejscach wymieniłbym przede wszystkim rosnącą antybiotykooporność bakterii, demencję starczą oraz otyłość. Wymienione problemy szybko narastają i nie radzimy sobie z nimi.

Porozmawiajmy o programach promocji zdrowia i profilaktyki. Co zrobić, aby skuteczniej kształtowały prozdrowotne postawy?

Moim zdaniem, musimy w większym

30

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

stopniu docierać z komunikatami do wszystkich grup ludności, a nie tylko tych, które cechuje wysoka świadomość zdrowotna. Nadal zbyt często działania sprowadzają się do materiałów publikowanych w prasie life-stylowej. W tym przypadku grupą docelową są osoby o wysokim statusie socjoekonomicznym, dobrze wyedukowane, zdrowo się odżywiające, uprawiające regularnie sport.

Mogą sobie pozwolić finansowo na promowane zachowania. Jednak w przypadku przedstawicieli uboższych grup społecznych, takie porady rozmijają się z możliwościami, realiami życiowymi i sytuacją ekonomiczną. Polityka ochro-

ny zdrowia musi w większym stopniu kłaść nacisk na notorycznie zaniedbywaną część społeczeństwa, budując programy dopasowane do ich potrzeb, warunków i środowiska życia. W przeciwnym przypadku będziemy w nierównym stopniu troszczyć się o poprawę standardów profilaktyki, faworyzując lepiej sytuowane osoby.

Wspomniał Pan o epidemii otyłości.

Radziłby Pan w większym stopniu kłaść nacisk na miękkie elementy, jak promocję aktywności fizycznej, czy regulować rynek administracyjnie, ograniczając produkcję i dostęp do niezdrowej żywności?

Obydwie metody trzeba zastosować równolegle. Oczywiście, większą odpowiedzialność za to, jaki tryb życia prowadzimy, ponosimy indywidualnie, podejmując codzienne decyzje. Jednak z drugiej strony osobiste preferencje i wybory

rozmow y

Polityka zdrowotna potrzebuje zaangażowania wielu ministerstw, ministerstwo zdrowia nie jest w stanie poradzić sobie samodzielnie z wyzwaniami zdrowotno-społecznymi.

Jakie kroki należy przedsięwziąć, aby zdrowie było centralnym elementem wszystkich polityk państwa?

Zgadzam się, że wiele elementów związanych z poprawą zdrowia społeczeństwa znajduje się poza kompetencjami ministerstw zdrowia. Ale podobnie jest z pozostałymi obszarami polityki państwa. Trzeba włączyć politykę zdrowotną we wszystkie inne polityki i strategie narodowe. Przy tym powinniśmy również uwzględnić inne kwestie, jak sprawy nierówności, polityki rodzinnej czy zatrudnienia. Zamiast walczyć z wybranymi problemami zdrowotnymi, przez to marginalizując inne, równie ważne sprawy, o wiele lepiej stworzyć silne fundamenty międzyministerialnego modelu podejmowania decyzji. W ten sposób uniknęlibyśmy niesprawiedliwego i bardzo wąskiego spoglądania przez pryzmat wybranych problemów.

Na takim podejściu korzystałaby polityka zdrowotna, włącznie z innymi sektorami.

Podczas Forum „Innowacyjna Ochrona Zdrowia” powiedział Pan, że 5% aktywnych zawodowo osób cierpi na poważne zaburzenia psychiczne, dalsze 15% dotykają depresje, zaburzenia lękowe.

Choroby psychiczne to rzeczywiście duże zagrożenie, które spychamy nieraz na margines. Na chwilę obecną musimy zadbać o ich wcześniejsze diagnozowanie. Średni czas pomiędzy początkiem choroby a pierwszym leczeniem wynosi dziś aż 10 lat. To 10 lat cierpienia dla pa-

ZGONY W WYNIKU CHORÓB NIEZAKAŹNYCH WEDŁUG GRUP DOCHODU 60 000 000 50 000 000 Liczba zgonów

kształtowane są przez sytuację oraz warunki, w jakich się aktualnie znajdujemy, od środowiska życia. Idąc tym tropem – sposób odżywiania się dyktowany jest często przez przemysł spożywczy, który dostarcza określone produkty na półki sklepowe. Jeżeli nie zagwarantujemy alternatywnych metod odżywiania, ludzie nie będą mieli wyboru. Zmiany w świadomości producentów już można zauważyć. Przykładowo, w Wielkiej Brytanii w ostatnich latach znacznie ograniczono zawartość soli w żywności przetworzonej, w Korei podobne reformy dotyczyły tłuszczu.

40 000 000 30 000 000 20 000 000 10 000 000 0 2004 Wysokie zarobki

2015 Średnio-wysokie zarobki

2030

Średnio-niskie zarobki

Niskie zarobki

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY ZGONÓW Podwyższone ciśnienie krwi Palenie papierosów Wysoki poziom glukozy we krwi Brak aktywności fizycznej Nadwaga i otyłość Wysoki poziom cholesterolu Ryzykowne zachowania seksualne Spożycie alkoholu Niedożywienie dzieci Dym z paliw opałowych Zanieczyszczona woda, warunki sanitarne Niskie spożycie warzyw i owoców Nieprawidłowe karmienie dzieci piersią Zanieczyszczenie powietrza miejskiego Ryzyko zawodowe Niedobór witaminy A Niedobór cynku Niehigieniczne iniekcje medyczne Niedobór żelaza Źródło: WHO

Wysokie zarobki Średnie zarobki Niskie zarobki

0

1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 Śmiertelność w tys.

cjenta, jego rodziny i przyjaciół. Im więcej czasu upływa, tym trudniejsza staje się terapia. Żeby szybciej diagnozować, musimy stawić czoła rosnącej stygmatyzacji osób z chorobami psychicznymi w społeczeństwie. Niezbędne jest również zaangażowanie większej liczy osób na pierwszej linii – nauczycieli, doradców zawodowych, pracodawców. Mogą oni wychwytywać osoby z niepokojącymi objawami jeszcze we wczesnym stadium choroby. Konieczne wydaje się także zwiększenie kadr specjalistów, nie tylko lekarzy, ale także odpowiednio przeszkolonych terapeutów. Musimy w końcu postawić choroby psychiczne w centrum systemów ochrony zdrowia, włączyć je we wszystkie specjalizacje, a nie oddzielać jako osobną gałąź medycyny, co skutkuje tym, że lekarze rodzinni posiadają zbyt skąpą wiedzę, aby rozpoznawać symptomy i kierować na dalsze leczenie.

Czy w temacie potencjału profilaktyki i promocji zdrowia jest Pan optymistą czy pesymistą?

Zdecydowanie optymistą. Badania pokazują, że jeżeli zaangażujemy odpowiednie narzędzia polityki zdrowotnej i będziemy je konsekwentnie realizować, możemy dokonać wielkiej, pozytywnej zmiany. 

» Średni czas pomiędzy początkiem choroby psychicznej a pierwszym leczeniem to dziś aż 10 lat.« Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

31

praktyk a

ZDROWIE W MIEJSCU

dr n med. Grzegorz Juszczyk Dyrektor Biura Edukacji Zdrowotnej Grupa LUX MED

Korzyści z wprowadzenia programu zdrowotnego dla pracowników mają dwojaki wymiar – mniejsze koszty związane ze złym stanem zdrowia oraz większa wydajność i zaangażowanie pracowników, których nie ograniczają problemy zdrowotne. Z perspektywy pracodawcy, zdrowsi pracownicy to mniejsza absencja chorobowa – zarówno dzięki działaniom zapobiegawczym, np. w postaci treningu radzenia sobie ze stresem, co zmniejsza ryzyko depresji, jak i dostępowi do diagnostyki, leczenia i rehabilitacji (szczególnie ważne w chorobach układu ruchu). Pracownicy, nawet jeśli zachorują, wrócą wcześniej do zdrowia i do pracy, gdy nie muszą na zwolnieniu czekać na niezbędne badania i leczenie. Dostęp do szybkiej terapii zmniejsza także skalę zjawiska nieefektywnej obecności w pracy (tzw. prezentyzm), czyli sytuacji, gdy pracownik nie może pracować tak samo wydajnie, jak w pełni zdrowia, ale nie korzysta ze zwolnienia lekarskiego. Taka sytuacja – bardzo często występująca w przypadku de-

PRACY presji, bólu głowy, pleców czy alergii – może kosztować pracodawcę nawet dwukrotnie więcej niż wynoszą koszty absencji chorobowej.

W literaturze naukowej znajdziemy dowody ekonomiczne na zwrot z inwestycji w zdrowie – szacowany w różnych badaniach na 2–6 euro z każdego zainwestowanego 1 euro, w zależności od rodzaju interwencji. Dominują jednak w tym obszarze badania z rynku amerykańskiego, gdzie system publiczny nie wspiera osób aktywnych zawodowo. W Europie i w Polsce, co wskazały także wyniki raportu, powinniśmy zaufać raczej modelowi współpracy między podmiotami prywatnymi i publicznymi we wspólnym dążeniu do utrzymania pracowników w zdrowiu. Jest to szczególnie ważne, ponieważ dłuższy czas życia to także dłuższy okres pracy, a ta wymaga odpowiedniej kondycji. Pracownicy mogą korzystać tu i teraz, realizując się zawodowo i w czasie wolnym, ale mamy nadzieję, że będą także sprawnymi seniorami.

Źródło: Raport „Zdrowie w miejscu pracy – diagnoza i oczekiwane zmiany”. Na zlecenie BUPA. Ikony: freepik.com.

32

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

praktyk a

Najnowsze badanie „Zdrowie w pracy – diagnoza i oczekiwane zmiany” zostało przeprowadzone w czterech krajach o różnej historii i doświadczeniach tj. Polsce, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i Australii. Wyniki raportu wskazują, że mimo różnic kulturowych oraz gospodarczych, problemy i wyzwania w obszarze opieki medycznej pracowników wydają się mieć uniwersalny charakter.

» Zainwestowane w zdrowie pracownika 1 euro przynosi zwrot w wysokości 2–6 euro.«

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

33

praktyk a

Designed by freepik.com

Udostępnianie dokumentacji medycznej Dane medyczne pacjentów są niezbędne podmiotom leczniczym, żeby móc udzielić odpowiednich świadczeń i następnie je rozliczyć. Na świadczeniodawcy spoczywa odpowiedzialność za odpowiednie postępowanie ze zgromadzoną dokumentacją medyczną. Przepisy nie są jednoznaczne, stąd łatwo o naruszenia.

34

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Iwona Magdalena Aleksandrowicz Prawnik w NZOZ „Przychodnia” Sp. z o.o.

Pomimo, że prawo w szczególny sposób chroni dane medyczne, udzielający świadczeń często nie doceniają istotnej roli dokumentacji medycznej w bieżącej działalności i relacjach z innymi podmiotami. Skutkuje to wprowadzaniem utrudnień w dostępie do kartoteki oraz przekazywaniem danych nieuprawnionym osobom i instytucjom. Tymczasem, jak wskazuje Rzecznik Praw Pacjenta, obok prawa do świadczeń zdrowotnych, prawo do dokumentacji jest najczęściej naruszanym prawem pacjenta. W 2012 roku naruszenia te stanowiły 16% wszystkich przypadków, natomiast w 2013 roku już 29%.

praktyk a

Krąg uprawnionych Pomimo, że na pierwszy plan wysuwają się problemy związane z udostępnianiem dokumentacji medycznej pacjentowi lub jego bliskim, należy pamiętać, że ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wskazuje szereg uprawnionych instytucji. Przede wszystkim są nimi podmioty przeprowadzające kontrole wykonywanej działalności leczniczej, a także organy prowadzące postępowania, w których dokumentacja medyczna może być wykorzystana jako środek dowodowy. Określony został krąg podmiotów uprawnionych, ale i cel, w jakim dany podmiot może wykorzystać dokumentację medyczną. Pacjent lub osoba przez niego uprawniona nie muszą określać, po co potrzebują kopii czy odpisów, natomiast w przypadku pozostałych instytucji ma to istotne znaczenie. Nawet jeżeli udostępnienie dokumentacji medycznej może w danej sprawie przynieść pacjentowi korzyść, podmiot leczniczy nie jest kompetentny, żeby o tym rozstrzygać.

Niedopuszczalne jest stosowanie interpretacji rozszerzających, które powodowałyby przekazanie danych medycznych innym organom czy w innym celu, niż stanowi ustawa.

Przepisy nie określają, w jakim terminie należy udostępnić dokumentację medyczną wnioskującemu. Sporządzenie wielostronnicowej kopii czy odpisu jest nieraz czasochłonne i ten czynnik powinien być uwzględniony przez wnioskodawcę, jednak czas oczekiwania nie może być wydłużany ponad czas realnie potrzebny na sporządzenie dokumentów i nie powinien stanowić utrudnienia w dostępie do dokumentacji.

Opłaty za udostępnienie W codziennej praktyce podmiotów leczniczych duże znaczenie ma kwestia odpłatności za udostępnienie dokumentacji medycznej. Przepisy nie zawierają kluczowych rozstrzygnięć np. w kwestiach, co należy rozumieć przez stronę dokumentacji medycznej, jak wygląda odpis, czy i w jaki sposób poświadczać kopię za zgodność z oryginałem oraz ile danych ma zostać zawartych i na jakim nośniku (w przypadku dokumentacji elektronicznej). W tym miejscu warto przypomnieć przepisy z okresu międzywojennego, w których za stronę dokumentacji medycznej uznawano „30 wierszy po 45 liter pisma ręcznego lub maszynowego”.

Jakkolwiek rozstrzygnięcie to można uznać za zbyt szczegółowe, na gruncie obowiązujących przepisów brak jest ja-

» Rzecznik Praw Pacjenta: prawo do dokumentacji, obok prawa do świadczeń zdrowotnych, jest najczęściej naruszanym prawem pacjenta.« kiegokolwiek wskazania, co przy szczególnie obszernych dokumentacjach może prowadzić do znacznych różnic w obliczeniach.

Opłata za dokumentację medyczną w ustawowo ustalonej wysokości nie powinna stanowić przeszkody w realizacji praw pacjenta, natomiast przeciwdziała nieograniczonemu żądaniu wydawania kolejnych kopii. Z drugiej strony opłata rekompensuje świadczeniodawcy czas przeznaczony przez personel na przygotowanie dokumentów oraz materiały eksploatacyjne zużyte do sporządzenia wydruków.

Skomplikowane obliczenia Sposób obliczania wysokości maksymalnej opłaty za udostępnienie dokumentacji w formie kopii, odpisów i wyciągów jest dość problematyczny. Maksymalna kwota opłaty została wyrażona jako ułamek przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Wskaźnik ten jest podawany m.in. na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego w terminie do siódmego dnia roboczego drugiego miesiąca po zakończeniu kwartału, którego dotyczy. Dla podmiotów leczniczych znajduje on zastosowanie przy ustalaniu wysokości opłaty od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu. Ponadto każdy świadczeniodawca sam decyduje o wysokości opłat, co może prowadzić do znacznych różnic, chociaż opłata pobierana przez jednego świadczeniodawcę musi być jednakowa dla wszystkich, a nie ustalana uznaniowo dla poszczególnych wnioskodawców.

Wysokość opłat musi zostać uwzględniona w regulaminie organizacyjnym każdego podmiotu leczniczego, a także podana do wiadomości poprzez wywieszenie w widoczny sposób w miejscu udzielania świadczeń oraz na stronie internetowej, a jeżeli podmiot jest obowią-

zany do prowadzenia Biuletynu Informacji Publicznej – również w nim. Część podmiotów powołuje się na wartość ułamkową określoną w ustawie, jednak mankamentem tego rozwiązania jest konieczność aktualizacji opłaty (co do zasady – co kwartał) i mała przejrzystość dla pacjentów. Wyrażenie kwotowe będzie korzystniejsze i bardziej trwałe, pod warunkiem, że przyjmie się pewien margines. Wyznaczając, jako kwotę opłaty, maksymalną wartość w danym kwartale, ryzykuje się konieczność zmiany, jeżeli w kolejnym kwartale podstawa obliczeń ulegnie obniżeniu (co miało już miejsce na przestrzeni ostatnich lat, bowiem wskaźnik nie musi być coraz wyższy).

Wartość oryginału Wydanie oryginału jest z pozoru szybszym rozwiązaniem niż sporządzanie kserokopii czy wyciągu dla uprawnionej jednostki. Podmiot leczniczy nie może jednak pozostać pozbawiony danych zawartych w dokumentacji medycznej, stąd niezbędne jest wykonanie odwzorowania danych na jego potrzeby. Wydanie oryginału uniemożliwia pobranie opłaty za kopie czy odpisy, które pozostaną w dyspozycji udostępniającego, mimo że w zasadzie wykonane muszą zostać takie same czynności, dla jakich odpłatność została przewidziana.

Pozostawienie kopii lub odpisu wydawanej dokumentacji jest istotne nie tylko z punktu widzenia bieżącej działalności, ale również w przypadku kontroli. Nie bez znaczenia jest też możliwość zweryfikowania kompletności zwracanych oryginałów dokumentacji. Podmiot leczniczy zastrzega konieczność oddania dokumentów po wykorzystaniu, nie przewidziano jednak sankcji za nieterminowy zwrot. W przypadku zniszczenia, zdekompletowania czy przerobienia dokumentacji, obowiązują ogólne zasady odpowiedzialności. Zabezpieczenie interesów świadczeniodawcy wymaga zatem pozostawienia materialnego dowodu na zawartość przekazanej dokumentacji.

Podsumowanie Opisane problemy to tylko część kwestii, z jakimi muszą zmagać się świadczeniodawcy przez niedoskonałość prawa. Ustawiczne zmiany przepisów, brak spójności i niejednolite orzecznictwo sprawiają, że dokumentowanie zdarzeń medycznych to nie lada wyzwanie. 

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

35

praktyk a

Informacją w pacjenta

Designed by Freepik.com

Tradycyjny marketing i reklama powoli zaczynają tracić na znaczeniu, a ludzie bombardowani tysiącem reklam dziennie – przestają je zauważać. Jednak dla pewnej grupy odbiorców, szczególnie w branży medycznej, jest on nadal bardzo ważnym środkiem przekazu.

36

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Ewa Skocka Falck Medycyna

Powodem jest struktura demograficzna, czyli rosnąca liczba osób starszych korzystających z opieki medycznej.

Według statystyk, największy udział ubezpieczonych, którzy korzystali ze świadczeń ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, stanowią osoby w wieku 50– 60 lat i starsze. Dlatego chcąc do nich dotrzeć, musimy zastosować odpowiedni sposób komunikacji. Smartfon i Internet, narzędzia intuicyjne dla 20–30 latka, dla osoby starszej – nawet „ucyfrowionej”, czyli korzystającej na co dzień z mediów elektronicznych – nie są natu-

ralnym źródłem informacji i pierwszym miejscem poszukiwania placówki medycznej czy doktora. Wciąż ważniejszy jest kontakt osobisty, rozmowa z rodziną, sąsiadem i polecenie przez nich lekarza, bądź właśnie reklama/informacja w prasie lokalnej, ulotka. Stąd – przy dotarciu do trochę starszego klienta, albo w przypadku wzmocnienia dotarcia sieciowego dla młodszych klientów – tradycyjne środki komunikacji są nadal istotne.

Pamiętać należy, że zgodnie z obowiązującymi od 1 lipca 2011 roku przepisami ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej (Dz. U. z 2011 r. Nr 112 poz. 654), nie można reklamować usług medycznych, a jedy-

praktyk a

Jednym z najbardziej popularnych narzędzi marketingu tradycyjnego jest poligrafia, czyli wszelkie materiały drukowane: foldery, broszury, katalogi, plakaty itd. Mogą być one skuteczną formą promocji pod warunkiem, şe zostaną dobrze zredagowane i uşyte w przemyślany sposób. Co zrobić, aby generowały nowych pacjentów, a nie stały się bezuşytecznym kosztem?

Oto 7 najczęstszych błędów popełnianych podczas projektowania ulotek.

Niejasne (lub złe) cele Zastanówmy się, dlaczego chcemy stworzyć ulotkę oraz co chcemy nią zakomunikować. Planujemy poinformować o nowym sprzęcie? Nowym lekarzu? Nowej usłudze bądź rozszerzeniu godzin pracy?

Dlaczego dla kogoś nasza informacja ma być waşna, jaką korzyść odniesie klient, a nie my? Co jest dla niego, a nie dla nas, cenne w tym, co mu chcemy przekazać?

Broszura, która jest po prostu informacją o tym co robimy, czy gdzie się znajdujemy, najprawdopodobniej nie przekona pacjenta do skorzystania z usług (choć będzie przygotowana „w duchu� ustawy). Ulotka powinna komunikować zwięzłą, zrozumiałą treść – pomagającą osiągnąć cel – w atrakcyjny i sugestywny sposób.

Brak jasnego określenia grupy docelowej Przed rozpoczęciem prac nad projektem ulotki, powinniśmy zadać sobie py-

tanie, kto będzie jej odbiorcą. W zaleşności od tego, do kogo kierujemy ofertę, musimy dobrać odpowiedni język oraz szatę graficzną: jeşeli są to ludzie młodzi, sprawdzą się agresywniejsze kolory oraz skróty; w przypadku osób starszych trzeba zastosować większe litery, inny kontrast, pełne zdania. Kiedy chcemy dotrzeć do lokalnej, znającej nas społeczności, wtedy nie musimy promować firmy, a sam produkt.

Zły rozmiar Rozmiar naleşy dopasować do sposobu dystrybucji i przeznaczenia: jeşeli planujemy masowe rozdawanie ulotek, nie decydujmy się na stworzenie obszernych kilkustronicowych broszur. Jest to bardzo kosztowne i mniej skuteczne, poniewaş duşy rozmiar jest nieporęczny i często moşe zniechęcać do zabrania materiału ze sobą. ŝywot ulotki jest zwykle bardzo krótki, ma przyciągnąć uwagę na sekundę i zostać wyrzucona bądź schowana do kieszeni lub torebki. Katalog/duşa ulotka wymaga spokoju i czasu na przeczytanie, a jej koszt jest duşo wyşszy. Dlatego nie ma sensu rozdawać jej masowo.

Błędy gramatyczne i ortograficzne Pamiętajmy o tym, aby sprawdzić dokładnie projekt przed zleceniem go do druku. Literówki moşna łatwo przeoczyć (zwłaszcza, jeşeli było kilka, kilkanaście poprawek do treści i pracujemy nad tekstem od dłuşszego czasu – tracimy świeşość spojrzenia i „nie widzimy� juş błędów), dlatego najlepiej jest poprosić współpracowników o ponowne sprawdzenie treści. Błędy ortograficzne, niepoprawny styl, bardzo źle o nas świadczą i sprawiają, şe ulotka promocyjna nie zachęca, a wręcz odpycha od skorzystania z oferty.

Brak emocji Choć ustawa mówi nam o tonie informacyjnym, to tak naprawdę oferujemy zdrowie, emocje, odczucia, wraşenia oraz korzyści. Niewaşne, jak dobra jest usługa, jak innowacyjnych i nowoczesnych sprzętów uşywamy, jakich lekarzy mamy – jeşeli klient o tym nie wie, a my odpowiednio go nie zmotywujemy, to nigdy nie uda się nam do niego trafić. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez agencję Davida Ogilvy`ego, najszybciej i najłatwiej w reklamie uwagę odbiorcy przyciąga część wizualna. To obraz ma zainteresować odbiorcę i nakłonić go do zapoznania się z całą treścią reklamy.

reklama

nie podawać do publicznej wiadomości informacje o rodzajach i zakresie działalności. Rzeczywistość jest jednak dość przychylna dla branşy medycznej i jak do tej pory prawie nie było przypadków, aby nawet najbardziej bezpośrednia reklama nie została zaliczona do „informacji�. Spraw sądowych i protestów (w przeciwieństwie np. do bardzo surowo przestrzeganego zakazu reklamy aptek) jest naprawdę bardzo niewiele.

Tradycyjny marketing dzieli się na takie części, jak: – poligrafia (wszelkie materiały drukowane w duşym i małym formacie), – promocja poprzez reklamy w prasie i mediach, – organizowanie konferencji, – organizowanie akcji promocyjnych (tzw. biała sobota), – identyfikacja wizualna przedsiębiorstwa lub produktu, – badania marketingowe.

;BQPNOJK

P CMJƑOJF QP DFTBSTLJN DJŢDJV

4JMJLPOPXF QMBTUSZ OB CMJ[OZ 4VUSJDPO ;NOJFKT[BKnj XJEPD[OPǴǎ CMJ[O ;BQFXOJBKnj EZTLSFDKǗ J XZHPEǗ VMUSBDJFOLJF QS[F[SPD[ZTUF

;NOJFKT[BKÇŒ CĂ˜M J TXÇ—E[FOJF CMJ[OZ %P CMJ[O QP DFTBSTLJN DJÇ—DJV PQFSBDKJ VSB[JF PQBS[FOJV

4QSBXEȇ XXX TVUSJDPO QM %PTUǗQOF PO MJOF XXX ESPHFSJB[ESPXJF QM Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 37 6/2015

praktyk a

» Tworząc ulotkę informacyjną, trzeba szczególnie zwrócić uwagę na poprawnie skonstruowane komunikaty i dobór grafiki.«

odbiorców jako bardziej autentyczne, kreują wiarygodność marki. W przeciwieństwie do zdjęć zakupionych w Internecie, prawo do ich wykorzystania należy do nas i to my decydujemy, gdzie zdjęcia będą publikowane.

Designed by Freepik.com

Źle dobrane zdjęcia lub ich brak Znane przysłowie mówi, że obraz wart jest tysiąca słów. Fotografie pełnią bardzo ważną rolę w procesie budowania marki i komunikacji marketingowej. Grafika jest pierwszym krokiem do sprzedania usługi, dlatego należy użyć odpowiednich zdjęć, aby przyciągać uwagę, wzbudzić ciekawość i zainteresowanie.

Jedną z opcji jest zakup fotografii w internetowych bankach zdjęć. W przypadku tej opcji minusem jest brak indywidualności; zakupione zdjęcia mogą zostać wykorzystane przez inne podmioty, w tym naszą konkurencję.

Kolejną możliwością jest własna sesja zdjęciowa. Wykonanie dobrych ja-

kościowo fotografii nie zawsze musi być bardzo kosztowne, cena sesji zdjęciowej rozpoczyna się już od kilkuset złotych, w zależności od wyboru fotografa, przeznaczenia, ilości zdjęć, zaplecza itd. Jeżeli jesteśmy małą jednostką, możemy zrobić zdjęcia zupełnie samodzielnie, zwracając szczególną uwagę na ich jakość. I tutaj uwaga: brak odpowiedniego sprzętu i doświadczenia powoduje, że fotografie mogą być źle oświetlone, nieprawidłowo skadrowane – tego typu materiał fotograficzny użyty w folderach promocyjnych przynosi więcej szkody niż pożytku.

Własne zdjęcia czy sesja fotograficzna mają wiele zalet, są postrzegane przez

Pytania Po zakończeniu prac nad ulotką – aby mieć pewność, że została ona prawidłowo zaprojektowana – trzeba zadać sobie kilka ważnych pytań: czy ulotka jest czytelna, czy nie ma żadnych literówek i błędów językowych, czy na pierwszy rzut oka możemy określić rodzaj działalności, czy użyte czcionki mają odpowiedni rozmiar, czy podano dane kontaktowe, czy ulotka zawiera logo firmy, jak długo dane zawarte na ulotce będą aktualne.

Tak zaprojektowana ulotka/materiał graficzny ma szanse stać się wizytówką firmy i spełnić swój cel. Koszt jest niewielki, a prostota i możliwość sięgnięcia po ulotkę w oczekiwaniu na wizytę w placówce (zapoznanie się z innymi usługami) czy też „w biegu” na ulicy sprawia, że jest to wciąż najpopularniejsze narzędzie marketingowe i promocyjne. Dlatego warto przygotować je rzetelnie. 

od redakcji

PREZENTY DLA CZYTELNIKÓW

„Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne”

„Zarządzanie w opiece zdrowotnej”

Katarzyna Wieczorowska-Tobis Dorota Talarska

Marcin Kautsch

Jak otrzymać prezent?

Wystarczy napisać do nas e-mail na adres czasopismo@osoz.pl z krótkim uzasadnieniem, dlaczego chcielibyście Państwo otrzymać wybrany prezent. Te najbardziej przekonujące nagrodzimy. Na e-maile czekamy w terminie do 7 sierpnia 2015 r. „Przysłanie korespondencji e-mail stanowi zgodę na przetwarzanie danych osobowych zawartych w korespondencji do celów związanych z rozstrzygnięciem konkursu i przez czas jego trwania. Administrator Danych Osobowych, to jest KAMSOFT S.A. (wydawca miesięcznika OSOZ) z siedzibą w Katowicach przy ul. 1 Maja 133, wpisana przez Sąd Rejonowy Katowice – Wschód w Katowicach Wydział VIII Gospodarczy KRS do Rejestru Przedsiębiorców pod nr KRS 0000345075 informuje, iż przesłanie danych osobowych jest fakultatywne, dane wykorzystane zostaną wyłącznie na potrzeby rozstrzygnięcia konkursu, po zakończeniu konkursu dane zostanę usunięte. Przez czas trwania konkursu osobie, której dane dotyczą przysługuje uprawnienie do dostępu do treści przekazanych w korespondencji e-mail danych oraz ich poprawienia”.

38

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

praktyk a

European Health Forum GASTEIN

While public health security itself remains high on the agenda of policy-makers also in 2015, it has come to be common knowledge that effective health systems need to engage with issues that lie beyond the health sector. Functioning social systems and a resilient economy strongly contribute to a healthy Europe. The European Commission policy strategy “Health in All Policies” (HiAP) incorporates this knowledge at its very core.

The multi-policy-character of health takes centre stage at the European Health Forum Gastein on Securing health in Europe. Balancing priorities, sharing responsibilities.

For our 18th birthday, we are particularly happy to announce a whole Plenary Session dedicated to “HiAP”, involving a number of high-ranking politicians from different spheres of policymaking.

SECURING HEALTH IN EUROPE Balancing priorities, sharing responsibilities 30th September - 2nd October 2015 Bad Hofgastein, Austria

A whole range of different Parallel Forum Sessions are going to approach our main theme from different angles, taking into account areas of public health, such as chronic morbidities, patient centred care, e- and mHealth and the future of health information as well as health systems and workforce related issues. Topics include: Comprehensive primary care EU agenda for effective, accessible and resilient health systems Facing multimorbidity Global health and health systems strengthening Health information The power of data Also on the menu for 2015 are a number of workshops engaging with topics ranging from country preparedness to public health threats over innovation in mental health to health at the workplace. We aim to make our sessions as interactive as possible to make sure our participants get most out of their experience and to live up to our ambition: To be an exchange and networking platform that brings together stakeholders from government and administration, business and industry, science and academia, as well as civil society.

Among our high-level guests and speakers are going to be: Sabine Oberhauser, Minister of Health, Austria Vytenis Andriukaitis, EU Commissioner for Health and Food Safety Hans Jörg Schelling, Minister of Finances, Austria Zsuzsanna Jakab, Regional Director, WHO Regional Office for Europe Richard Horton, Editor-in-Chief, The Lancet

Please register online at: www.ehfg.org/mycongress International Forum Gastein Tauernplatz 1, 5630 Bad Hofgastein, Austria Web: www.ehfg.org Tel: +43 (6432) 3393 270 Email: info@ehfg.org

We look forward to receiving contributions and visitors from all over the world and hope to welcome you among our 600 participants. For more details on the programme, please have a look at our first Programme Announcement and make sure to follow us on Facebook, Twitter, or LinkedIn.

European

Health Forum GASTEIN

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

EHFG WEBSITE

EHFG 2015

Programme Announcement

39

Against tobacco

praktyk a

World No Tobacco Day: Eurobarometer reveals that tobacco use is down by 2 percentage points in the EU since 2012, but 26% of Europeans are still smokers.

Designed by freepik.com

www.europa.eu

Ahead of World No Tobacco Day on Sunday 31 May, the Commission publishes a Eurobarometer on Europeans’ attitudes towards tobacco. The survey reveals a downward trend in tobacco use across Europe. The overall reduction compared with 2012 is 2 percentage points (26% vs. 28%). The age category that saw the biggest drop (4 percentage points) was young people aged 15 to

40

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

24 (25% vs 29%). There are still notable variations in tobacco consumption with lowest rates seen in Sweden (11%) and Finland (19%) and the highest in Greece (38%) and Bulgaria (35%). Regarding quitting attempts, a majority of smokers have tried to quit (59%), with 19% having tried in the past 12 months. Regarding e-cigarettes, 12% of Europeans have now tried them, compared with 7% in 2012. 67% said they tried them to reduce or quit smoking. However, only 14% of

e-cigarette users were able to stop smoking, indicating that they are not particularly effective as a quitting tool.

A figure highlighted by Vytenis Andriukaitis, European Commissioner for Health and Food Safety, is that the average age that Europeans start smoking remains unchanged at 17.6 years. Commissioner Andriukaitis commented: “Figures show that the fight against tobacco is not won, particularly amongst the young. It is un-

praktyk a

E-cigarettes The Eurobarometer reveals some interesting figures on e-cigarettes, a relatively new product. While 12% of Europeans have tried e-cigarettes, 2% are currently using them. These numbers have significantly increased since 2012 (7% and 1%, respectively). Younger Europeans are more likely to have tried them (13% of 15-24 years olds compared with 3% of people aged 55+). Whereas Europeans are most likely to start using e-cigarettes in order to reduce or stop smoking (67%), just 21% of smokers were able to cut down with these products and only 14% were able to stop smoking.

Exposure to tobacco smoke Exposure to tobacco smoke in bars and restaurants continues to decline. Only 12% said they had been exposed to tobacco smoke in eating establishments in the past year (down from 14% in 2012), and 25% in drinking establishments (down from 28% in 2012). Furthermore, 73% of workers in Europe are rarely or never exposed to smoke indoors in their workplace.

Public perceptions The majority of Europeans are in favour of strict policy measures surrounding tobacco and e-cigarettes. For example, 70% are in favour of improving the traceability of tobacco products in order to reduce illicit trade (the theme of this year’s World No Tobacco Day), even if it makes the products more expensive.

On perceived danger, tar or nicotine levels are considered the highest indication of the level of harm (32%), followed by additives (12%). As for e-cigarettes, the percentage of people surveyed who consider them to be harmful has risen from 27% to 52% in only two years.

Advertising Four out of 10 respondents have seen tobacco ads or promotions in the past 12 months, particularly as sales points

(39%) and billboards or posters in public spaces (30%).

Eurobarometer methodology The ‘Attitudes of Europeans towards tobacco’ Eurobarometer survey was carried out by TNS Opinion & social network in all 28 EU countries between 29 November and 8 December 2014. It involved face to face interviews with nearly 28 000 respondents from different social and demographic groups.

Background Smoking is the biggest avoidable cause of death in Europe, responsible for around 700 000 deaths per year. The EU has a comprehensive policy to tackle tobacco which includes legislation on tobacco advertising and sponsorship, and tobacco products, support to Member States and awareness raising, such as the European Commission’s current Exsmokers are Unstoppable campaign.

On 3 April 2014, the EU adopted the Tobacco Products Directive (2014/40/EU) with rules on the manufacture, presentation and sale of tobacco and related products that will apply in Member States from May 2016. The products it covers include cigarettes, roll your own tobacco, pipe tobacco, cigars, cigarillos, smokeless tobacco, electronic cigarettes and herbal products for smoking.

Some features of the Directive are a ban on characterising flavours, introduction of combined (picture and text) health warnings covering 65% of the front and back of cigarette and roll-yourown tobacco packages, a ban on all promotional and misleading elements on tobacco products, and an EU-wide tracking and tracing to combat illicit trade of tobacco products. 

reklama

acceptable that Europeans continue to be attracted to smoking when they are teenagers. A central aim of the Tobacco Products Directive is to ensure that these dangerous products are not unduly attractive to the young. That is why it bans flavours that mask the harsh taste of tobacco as well as slim packs and packs with less than 20 cigarettes, and makes picture and text health warnings covering 65% of pack mandatory.”

» Smoking is the biggest avoidable cause of death in Europe, responsible for around 700 000 deaths per year.«

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

41

pRaktyk a

European European Commission Commission

ATTITUDES TOWARDS TOBACCO TOBACCO2015 2015 ATTITUDES OF OF EUROPEANS EUROPEANS TOWARDS Key Eurobarometer Key findings findings of the 2015 Eurobarometer

TOBACCO TOBACCO CONSUMPTION CONSUMPTION FEWERSMOKERS SMOKERS FEWER 2014 2014

26%currently currentlysmoke smoke 26% usedtotosmoke smoke 20%used 20% 54% never smoked 54% never smoked

FEWER FEWER SMOKERS SMOKERS AGE 15-24 AGE

2012 2012

28%currently currentlysmoke smoke 28% usedtotosmoke smoke 21%used 21% 51%never neversmoked smoked 51%

25% in in 2014 25% 29% in in 2012 2012 29%

26%inin2014 2014- -28% 28%in in2012 2012 26%

83% 83%boxed boxedcigarettes cigarettes roll-your-own tobacco (RYO) 6% 6% roll-your-own tobacco (RYO) 5% 5% water water pipe pipe (shisha, (shisha,hookah) hookah) 3% other products 3% other products

boxed cigarettes cigarettes 86% boxed 86% roll-your-own tobacco (RYO) 29% 29% roll-your-own tobacco (RYO) cigars 2%cigars 2% cigarillos 2%cigarillos 2% pipes 1%pipes 1%

65% without assistance 65% without assistance 12% nicotine replacements 12% nicotine replacements 10% e-cigarettes 10% e-cigarettes 5% support from health 5% support from health professionals professionals

...MOST in ...MOST in Northern Northern Europe Europe

20% 20% succeded succeded

in 2014 in12% 2014tried at

12% leasttried onceat least once in 2012 in7% 2012 tried at

13% 13% 11% 11% 7%

40-54 55+

7% 3% 3%

7% tried at least once least once

to reduce or stop smoking

67% tobacco to reduce or stop smoking 67% tobacco

smoke where tobacco smoking 44% to not allowed smoke where tobacco smoking 44% isto is not allowed 24% because they are attractive 24% because they are attractive

POPULAR WITH POPULAR WITH YOUNG PEOPLE YOUNG PEOPLE 15-24 15-24 25-39 25-39 40-54

55+

SMOKERS USING E-CIGARETTES SMOKERS USING E-CIGARETTES 49% did not quit or reduce

Health

Health

42

Og贸lnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

23%-100% 23%-100% 18%-22% 18%-22% 0%-17% 0%-17%

MOTIVATION TO USE MOTIVATION TO USE

E-CIGARETTES E-CIGARETTES MORE MORE USERS USERS

29%-100% 29%-100% 24%-28% 24%-28% 0%-23% 0%-23%

YOUNG YOUNG PEOPLE PEOPLE FIRST FIRSTPRODUCT: PRODUCT:

MOSTPOPULAR POPULARPRODUCTS PRODUCTS -MOST SMOKERS REGULARY USE: SMOKERS REGULARY USE:

59%HAVE HAVETRIED TRIED TO TO QUIT...

QUIT...

59% HOW? HOW?

MOST MOST SMOKERS SMOKERS are are in in Southern Southern Europe Europe

49% did not quit 21% reduced, butor didreduce not quit 21% reduced, but didagain not quit 13% quit, but started 13% quit,smoking but started again 14% quit 14% quit smoking

pRaktyk a

European Commission

POLICY MEASURES ATTITUDES OF ADVERTISING EUROPEANS TOWARDS TOBACCO 2015 TOBACCO POLICY MEASURES TOBACCO ADVERTISING Key findings of the 2015 Eurobarometer THE MAJORITY OF EUROPEANS

4 OUT OF 10 ARE FAVOUROF OFEUROPEANS STRICT THE IN MAJORITY 4 OUT TOBACCO OF 10 MEASURES FOR CONSUMPTION ARE IN FAVOUR OF STRICT HAVE SEEN ADS OR HAVE SEEN ADS OR PROMOTIONS FOR PROMOTIONS FOR HAVE SEEN ADS OR HAVE SEEN ADS OR FEWER SMOKERS FEWER TOBACCO E-CIGARETTES PROMOTIONS FOR PROMOTIONS FOR 26% in 2014 - 28% in 2012 AND SIMILAR PRODUCTS TOBACCO E-CIGARETTES SMOKERS 26% currently smoke DEVICES IN 2014 IN 2014 AND SIMILAR 20% used to smoke 2014PRODUCTS 15-24 54% never smoked DEVICESAGE IN 2014 IN 2014 28% currently smoke

2012 at points to smoke 21% used 39% of sale 51% never smoked 39% at points of sale 30% public spaces 30% public spaces

25% in 2014 36% at points of sale 29% in 2012 36% points of sale 35% at television 35% television

MOST POPULAR PRODUCTS SMOKERS REGULARY USE:

TOBACCO MEASURESPRODUCTS FOR AND E-CIGARETTES TOBACCO PRODUCTS MOST AND E-CIGARETTES

29%-100%

SMOKERS 70% improving the traceability of 24%-28% tobacco are in products in order reduce illicit 0%-23% 70% improving thetotraceability of trade tobacco Southern products in order to reduce illicit trade 67% banning advertising of

Europe tobacco in shops or pointsof 67% banning advertising of sale in shops or points tobacco of sale 64% banning online tobacco sales 64% online tobacco sales YOUNG PEOPLE FIRST PRODUCT: 63% banning banning the use of e-cigarettes wherebanning smokingthe is use prohibited 63% of e-cigarettes 83% boxed where smoking is prohibitedcigarettes 6% roll-your-own tobacco (RYO) 5% water pipe (shisha, hookah) 3% other products

86% boxed cigarettes 29% roll-your-own tobacco (RYO) 2% cigars 2% cigarillos 1% pipes

SMOKE-FREE ENVIRONMENTS SMOKE-FREE ENVIRONMENTS

...MOST in Northern 59% HAVE TRIED TO QUIT...

Europe HOW? EXPOSURE TO TOBACCO SMOKE SIGNIFICANT VARIATION 65% without assistance 20% EXPOSURE TO TOBACCO SMOKE SIGNIFICANT IN RESTAURANTS AND BARS IN EXPOSURE VARIATION BETWEEN 12% nicotine replacements succeded IN RESTAURANTS AND BARS IN EXPOSURE BETWEEN IS DECLINING MEMBER STATES 10% e-cigarettes IS MEMBER STATES 5%DECLINING support from health professionals

25% 25% 28% 28% MORE USERS

BARS BARS 40%-100%

2014 2014 2012 2012

MOTIVATION TO USE 40%-100%

E-CIGARETTES

12% 12 %tried at least once 12 % 142012 % in 14% 7% tried at

20%-39% to reduce or stop smoking 0%-19% 67% tobacco 20%-39% 0%-19% smoke where tobacco smoking 44% to is not allowed

POPULAR WITH YOUNG PEOPLE

RESTAURANTS in 2014 RESTAURANTS

least once

in in in in

in in in in

15-24

24% because they are attractive

RESTAURANTS RESTAURANTS 20%-100%

13%

SMOKERS USING E-CIGARETTES

2014 25-39 11% 2014 2012 40-54 7% 2012 55+

18%-22% 0%-17%

10%-19% 49%20%-100% did not quit or reduce 0%-9% 21%10%-19% reduced, but did not quit 13%0%-9% quit, but started again 14% quit smoking

3%

Health

Źródło: Komisja Europejska

BARS BARS

23%-100%

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

43

opInIe

pielęgniarki alarmują W świetle najnowszych prognoz Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych już za niespełna 5 lat Polacy zostaną pozbawieni profesjonalnej opieki pielęgniarskiej i położniczej.

Z roku na rok zmniejsza się liczba pielęgniarek i położnych w Polsce.

Aby ostrzec o ogromnym zagrożeniu społecznym, ruszyła kampania „Ostatni dyżur”.

CODZieNNOŚĆ pieLĘGNiArKi W LiCZBACH

www.ostatnidyzur.pl 44

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

opInIe

Statystyki nie pozostawiają złudzeń.

Liczba pielęgniarek na 1000 mieszkańców w Polsce wynosi 5,4 – to jeden z najnişszych wskaźników w Europie. Średnia wieku pielęgniarek i połoşnych w Polsce to 48 lat, a juş w 2022 r. osiągnie średnią 50 lat.

Pielęgniarki i połoşne znikają ze szpitalnych oddziałów, szkół, domów opieki społecznej, hospicjów oraz domów i miejsc pracy. Za 7 lat liczba pielęgniarek i połoşnych w Polsce zmniejszy się o 54 tys.

W obliczu alarmujących danych, Naczelna Rada Pielęgniarek i Połoşnych uruchamia inicjatywę „Ostatni dyşur�, której centralnym punktem jest zbieranie podpisów pod petycją w formie recepty.

Recepta jest apelem kierowanym do polskich decydentĂłw o podjÄ™cie natychmiastowych dziaĹ‚aĹ„ w celu opracowania i wdroĹźenia programu zabezpieczenia spoĹ‚eczeĹ„stwa w Ĺ›wiadczenia realizowane przez pielÄ™gniarki i poĹ‚oĹźne. ď Ź

reklama

LiCZBA OsĂ“B, KTĂ“re UZYsKAĹ Y prAWO WYKONYWANiA ZAWODU pieLĘGNiArKi i pOĹ OĹťNeJ

LiCZBA pieLĘGNiAreK i pOĹ OĹťNYCH NA 1000 MiesZKAĹ„CĂ“W WeDĹ UG WOJeWĂ“DZTW

;BQPNOJK

P CMJĆ‘OJF QP PQFSBDKJ

4JMJLPOPXF QMBTUSZ OB CMJ[OZ 4VUSJDPO ;NOJFKT[BKnj XJEPD[OPǴǎ CMJ[O

LiCZBA pieLĘGNiAreK W pOLsCe i iNNYCH KrAJACH

;BQFXOJBKnj EZTLSFDKǗ J XZHPEǗ VMUSBDJFOLJF QS[F[SPD[ZTUF

;NOJFKT[BKÇŒ CĂ˜M J TXÇ—E[FOJF CMJ[OZ %P CMJ[O QP DFTBSTLJN DJÇ—DJV PQFSBDKJ VSB[JF PQBS[FOJV

Śródło: www.ostatnidyzur.pl

4QSBXEȇ XXX TVUSJDPO QM %PTUǗQOF PO MJOF XXX ESPHFSJB[ESPXJF QM Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

45

S tat ys t yk i i prognoz y m o n i t o r z j aw is k e p i d e m i o l o g i c z n y c h

Monitor zjawisk epidemiologicznych Katarzyna Płoskonka, Zakład Analiz Statystycznych, KAMSOFT S.A. KOSZTY OGÓLNE LECZENIA

KOSZTY GRYPY I PRZEZIĘBIENIA

KOSZTY ALERGII

ZMIANA MIESIĘCZNA W maju W STOSUNKU DO kwietnia

67 278 zł

kwiecień 2015

wartość zmiany

+6 201 zł

3 494 zł

61 077 zł maj 2015

kwiecień 2015



1708 zł

2 693 zł maj 2015

wartość zmiany

–801 zł

kwiecień 2015



wartość zmiany

–79 zł

1629 zł maj 2015



DANE ZA 2015 ROK ZE ZMIANĄ W STOSUNKU DO 2014 ROKU

740 305 zł

785 017 zł

35 003 zł

39 551 zł

18 380 zł

19 194 zł

rok 2014

rok 2015

rok 2014

rok 2015

rok 2014

rok 2015

trend prognozy

+44 712 zł



trend prognozy

+4 548 zł



trend prognozy

+814 zł



* wszystkie dane w tekście i tabeli – w przeliczeniu na 1000 mieszkańców

Koszty całkowite Ogólne koszty leczenia w przeliczeniu na 1 000 mieszkańców w maju 2015 wynosiły 61,1 tys. zł i były aż o 6,2 tys. zł niższe niż w kwietniu oraz o 1,9 tys. zł wyższe niż w maju ubiegłego roku.

Podobnie jak w kwietniu, w maju największe koszty leczenia wykazało województwo mazowieckie (73,4 tys. zł) i dolnośląskie (70,2 tys. zł). Z drugiej strony, najniższe koszty leczenia przypadły na województwa: opolskie (50,4 tys. zł), kujawsko-pomorskie (52,2 tys. zł) oraz warmińsko-mazurskie (53,1 tys. zł).

Porównując dane za maj i kwiecień widać, że we wszystkich województwach nastąpił spadek kosztów leczenia. Największy wynosił 14,6% (województwo pomorskie) oraz 13,9% (województwo podlaskie); liczbowo mówimy o spadku o wartości powyżej 10 tys. zł.

Zgodnie z prognozami wyliczonymi na 2015 rok, średnie koszty leczenia w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wyniosą około 785 tys. zł. Ponadto dwa województwa – mazowieckie i dolnośląskie – przekroczą poziom 900 tys. zł. Natomiast cztery województwa – opolskie, kujawsko-pomorskie, warmińsko-mazurskie oraz świętokrzyskie – nie przekroczą kosztów rzędu 700 tys. zł.

46

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

Grypa i przeziębienie Koszty leczenia przeziębienia i grypy w maju wyniosły 2 693 zł (w przeliczeniu na 1 000 mieszkańców). Oznacza to spadek w stosunku do kwietnia o 802 zł oraz wzrost w stosunku do maja 2014 roku o 149 zł.

W województwie mazowieckim oraz dolnośląskim koszty leczenia były największe i przekroczyły pułap 3 tys. zł. Na przeciwległym biegunie znalazło się województwo świętokrzyskie, gdzie koszty leczenia przeziębienia i grypy były najniższe i wynosiły 1 973 zł.

We wszystkich regionach w maju został odnotowany spadek kosztów w porównaniu do kwietnia. Największy poziom spadku wystąpił w województwach: pomorskim (o 32,37%), podkarpac­ kim (o 29,99%) oraz świętokrzyskim (o 28,81%). Wśród regionów, w których spadki były najniższe, znalazły się: województwo zachodniopomorskie, śląskie i kujawsko-pomorskie.

Prognozuje się, że koszty leczenia przeziębienia i grypy w przeliczeniu na 1 000 mieszkańców wyniosą w całym 2015 roku 39,6 tys. zł. Największych kosztów może spodziewać się województwo mazowieckie (50,2 tys. zł) oraz dolnośląskie (46,4 tys. zł), zaś najniższych – województwo świętokrzyskie (27,9 tys. zł) oraz warmińsko-mazurskie (30,6 tys. zł).

Alergia 1 629 zł – tyle wyniosły koszty leczenia alergii w przeliczeniu na 1 000 mieszkańców zanotowane w maju bieżącego roku. Oznacza to spadek zarówno w stosunku do kwietnia (o 79 zł), jak i do maja 2014 roku (o 430 zł).

Podobnie, jak w poprzednim miesiącu, w maju na trzy województwa (podkarpackie, mazowieckie oraz dolnośląskie) przypadają największe koszty leczenia alergii – ponad 2 tys. zł. Najniższe koszty wygenerowały województwa: warmińsko-mazurskie (1 110 zł), kujawsko-pomorskie (1 158 zł) oraz świętokrzyskie (1 165 zł).

Porównując koszty leczenia alergii w maju do danych z kwietnia, w sześciu województwach odnotowano wzrost – największy w województwie lubelskim (o 8,62%) i wielkopolskim (o 6,54%).

Największy spadek kosztów w maju jest domeną województwa podkarpackiego (o 26,76%) oraz lubelskiego (o 14,91%).

Zgodnie z prognozami, w 2015 roku regionem o największych kosztach alergii w przeliczeniu na 1000 mieszkańców będzie województwo mazowieckie i dolnośląskie. Po przeciwległej stronie znajdzie się województwo warmińsko-mazurskie. 

S tat yS t yk I I pRognoz y m o n I t o R z j aw I S k e p I d e m I o l o g I c z n y c h

Ogólne koszty leczenia (zakup środków farmaceutycznych) przypadające na 1000 mieszkańców dane bieżące

prognoza

» Ogólne koszty leczenia w maju 2015 roku spadły w porównaniu do poprzednich miesięcy«

koszty, tys. zł

STYCZEŃ

LUTY

MARZEC

KWIECIEŃ

MAJ

CZERWIEC

prognoza

LIPIEC

prognoza

SIERPIEŃ

prognoza

WRZESIEŃ

prognoza

PAŹDZIERNIK

prognoza

LISTOPAD

prognoza

GRUDZIEŃ

prognoza

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

47

S tat yS t yk I I pRognoz y m o n I t o R z j aw I S k e p I d e m I o l o g I c z n y c h

Koszty grypy i przeziębienia przypadające na 1000 mieszkańców dane bieżące

prognoza

koszty, tys. zł

»Koszty leczenia grypy i przeziębienia spadły w stosunku do kwietnia, ale są wyższe niż w maju poprzedniego roku.«

48

STYCZEŃ

LUTY

MARZEC

KWIECIEŃ

MAJ

CZERWIEC

prognoza

LIPIEC

prognoza

SIERPIEŃ

prognoza

WRZESIEŃ

prognoza

PAŹDZIERNIK

prognoza

LISTOPAD

prognoza

GRUDZIEŃ

prognoza

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

S tat yS t yk I I pRognoz y m o n I t o R z j aw I S k e p I d e m I o l o g I c z n y c h

Koszty alergii przypadające na 1000 mieszkańców dane bieżące

prognoza

» Koszty leczenia alergii nieznacznie spadły w porównaniu do kwietnia.«

koszty, tys. zł

STYCZEŃ

LUTY

MARZEC

KWIECIEŃ

MAJ

CZERWIEC

prognoza

LIPIEC

prognoza

SIERPIEŃ

prognoza

WRZESIEŃ

prognoza

PAŹDZIERNIK

prognoza

LISTOPAD

prognoza

GRUDZIEŃ

prognoza

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

4

S tat yS t yk I I pRognoz y S tRuk t uR a dyS tRy buc jI leków

struktura dystrybucji leków AnetA SZcZyPek, Zakład Analiz Statystycznych, kAMSOFt S.A. STATYSTYKA MIESIĄCA (MAJ 2015) ORAZ TRENDY W STOSUNKU DO KWIETNIA 2015

ŚREDNIA CENA ZA OPAKOWANIE LEKU

17,12 zł



ŚREDNIA LICZBA PACJENTÓW W APTECE

3320 osób 

162,5 tys. zł



POZIOM REFUNDACJI

26,62 %



ŚREDNIA WARTOŚĆ TRANSAKCJI

21,14 zł



WARTOŚĆ SPRZEDAŻY NA PACJENTA

48, 5 zł



DZIeŃ/GODZInA O nAJwIĘkSZyM OBrOcIe

TYDZIEń Z NAJWIĘKSZĄ LICZBĄ KLIENTÓW

NAJWIĘKSZY WZROST SPRZEDAŻY

CZWARTEK | 10.00–11.00

8–14 MAJA

krew I ukłAD krwIOtwórcZy

W maju nastąpił spadek obrotów w statystycznej aptece, zarówno w stosunku do kwietnia (o 16,5 tys. zł) jak i do maja ubiegłego roku (o 2,5 tys. zł). Kwota obrotu uplasowała się na poziomie 162,5 tys. zł, a wartość całego rynku farmaceutycznego osiągnęła wartość 2,4 mld zł i była wyższa od danych z ubiegłego roku o 2,9% .

Sprzedaż odręczna dla całego rynku aptecznego osiągnęła wartość 899 mln zł i był to najsłabszy wynik od początku roku (spadek w stosunku do kwietnia o 9,5%). Sprzedaż na recepty refundowane wyniosła 900 mln zł, a na recepty pełnopłatne – 528 mln zł. Oznacza to spadek w stosunku do kwietnia o odpowiednio 8,1% oraz 9,8%.

Narastająco od początku roku największy wzrost sprzedaży zanotowaliśmy w przypadku recept refundowanych

50

ŚREDNI OBRÓT W APTECE

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

(o 6,2%). Sprzedaż na recepty pełnopłatne wzrosła o 2,5%, natomiast sprzedaż odręczna spadła o 0,4%. Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeśli przyjrzymy się prognozom sprzedaży na 2015 rok. Największy wzrost prognozujemy dla sprzedaży odręcznej (o 4,2%). Wzrost sprzedaży dla recept pełnopłatnych wyniesie 1,2%, a dla recept refundowanych – 0,2%.

Statystyczna apteka osiągnęła maksymalny obrót 15 maja (7 539 zł) – był on o 903 zł większy od najmniejszego obrotu, który zanotowany został 18 maja (uwzględniając tylko dni robocze) i wyniósł 6 636 zł. Dla porównania: różnica pomiędzy obrotem w dniu z najlepszym i najgorszym wynikiem w kwietniu wyniosła 3 018 zł, a w maju zeszłego roku – 2124 zł.

Najsłabszym dniem tygodnia okazał się piątek. Średni obrót na aptekę wyno-

szący 5 997 zł znacząco odstaje od obrotów wygenerowanych w pozostałe dni robocze, które wahają się pomiędzy 6 791 zł a 6 965 zł. Spadek wartości średniego obrotu wynika zapewne z tego, że 1 maj, który w tym roku wypadł w piątek, jest dniem świątecznym, co widocznie zaniżyło wyniki.

W stosunku do kwietnia 2015 roku zanotowano wzrost sprzedaży w statystycznej aptece dla dwóch grup ATC: „krew i układ krwiotwórczy” (o 10,01%) oraz „endokrynologia – hormony bez hormonów płciowych” (o 9,66%). Pozostałe grupy leków zanotowały spadek, największy w przypadku „leków przeciwzakaźnych” (o 13,6%) oraz dla leków stosowanych w leczeniu chorób centralnego układu nerwowego (o 12,82%).

Jak kształtuje się udział poszczególnych klas ATC w całkowitym obrocie

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji leków

aptecznym? Zdecydowanie największą część obrotu aptecznego stanowią klasy: „przewód pokarmowy i metabolizm” (17,53%), „układ sercowo-naczyniowy” (14,66%), „varia” (11,97%), „centralny układ nerwowy” (11,08%), „układ oddechowy” (10,93%). Rozkład udziałów dla poszczególnych grup ATC nie zmienił się znacząco w stosunku do ubiegłego miesiąca. Największy wzrost udziału (z 3,71% na 4,49%) zanotowała klasa „krew i układ krwiotwórczy”, a największy spadek – „centralny układ nerwowy” (z 11,54% na 11,08%). Zmiany w udziałach poszczególnych klas ATC nie były większe niż 1 p.p. Średnia marża apteczna wyniosła 25,38% i była o 0,52 p.p. mniejsza niż w kwietniu 2015 roku oraz o 2,58 p.p. mniejsza w stosunku do maja 2014. Na uwagę zasługuje fakt, że jest to najniższa wartość licząc od 2012 roku. Największa marża była naliczana dla leków sprzedawanych bez recepty (30,52%), następnie dla leków na recepty pełnopłatne (27,07%) oraz dla leków refundowanych (17,83%). Porównując marże w podstawowych grupach leków z danymi kwietniowymi, największy spadek występuje dla sprzedaży na recepty pełnopłatne (o 0,79 p.p.). Niewielkie korekty dotyczą sprzedaży odręcznej (o 0,19 p.p.) i sprzedaży na recepty refundowane (o 0,06 p.p.). Średnia marża apteczna za okres od stycznia do maja 2015 kształtuje się na poziomie 26,05% i jest mniejsza od średniej marży za analogiczny okres ubiegłego roku o 1,38 p.p. Średnia cena za opakowanie leku wynosiła w maju 17,12 zł, czyli o 0,05 zł mniej (spadek o 0,3%) niż w poprzednim miesiącu, ale jednocześnie o 0,64 zł więcej niż w maju 2014 roku (wzrost o 3,9%). Statystyczny pacjent zapłacił z tej kwoty 12,57 zł, pozostałą część pokrył refundator. Poziom refundacji w całkowitym obrocie aptecznym był na podobnym poziomie jak w ubiegłym miesiącu tj. 26,62% (w kwietniu – 26,65%). Średnia cena opakowania leków dostępnych w sprzedaży odręcznej wyniosła 11,42 zł; dla leków sprzedawanych na recepty pełnopłatne było to 22,60 zł, a dla leków z list refundacyjnych – 27,34 zł. W porównaniu z ubiegłym miesiącem, średnia cena dla leków z recept refundowanych wzrosła o 1,5% (0,34 zł), natomiast dla sprzedaży odręcznej oraz sprzedaży na recepty pełnopłatne obserwujemy jej spadek odpowiednio o 1% (0,11 zł) i 0,7% (0,18 zł).

W przypadku leków refundowanych, sta-

Rys. 1. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach maja (porównanie do ubiegłego roku) maj 2015

maj 2014

Rys. 2. Wielkość obrotu statystycznej apteki w poszczególnych dniach maja – podział na dni tygodnia (porównanie do ubiegłego roku) maj 2015

maj 2014

1POJFE[JB FL

8UPSFL

ęSPEB

$[XBSUFL

1JŀUFL

4PCPUB

/JFE[JFMB

Rys. 3. Podział sprzedaży aptecznej na kategorie – % wartości sprzedaży układ mięśniowo-szkieletowy 5,82%

17,53% przewód pokarm. i metabolizm

4,71% układ moczowo-płciowy i hormony płciowe 2,65% narządy zmysłów 10,93% układ oddechowy

4,16% leki przeciwzakaźne 0,23%

leki przeciwpasożytnicze, owadobójcze i repelenty

2,44%

leki onkologiczne i immunomodulacyjne

4,49% krew i układ krwiotwórczy 1,1%

endokrynologia -- hormony, bez horm. płciowych

3,74% dermatologia

14,66% układ sercowo-naczyniowy

11,08% centralny układ nerwowy varia 11,97%

4,5% nieokreślona

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

51

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji leków

Rys. 4. Poziom marży aptecznej (%) w latach 2006–2015

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

Rys. 5. Podział średniej ceny leku (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2014–2015 20,0

zapłata pacjenta

refundacja

15,0

10,0

12,19

12,16

12,12

12,05

11,94

11,90

11,97

11,99

12,06

12,14

12,25

12,44

12,39

12,70

12,77

12,59

12,57

4,13

4,23

4,19

4,41

4,55

4,58

4,56

4,42

4,37

4,42

4,42

4,47

4,25

4,41

4,49

4,57

4,56

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1

2

3

4

5

5,0

0,0

6

2014

7

8

9

10

11

12

2015

Rys. 6. Podział średniej ceny pozycji sprzedanej na receptę refundowaną (w zł) na zapłatę pacjenta i dopłatę refundacyjną w latach 2014–2015 30,0

zapłata pacjenta

25,0

7,57

7,80

7,62

7,56

7,24

7,28

7,63

7,73

7,67

8,02

8,10

8,04

8,10

8,39

8,81

8,59

8,68

18,61

18,83

19,08

19,13

19,37

19,39

19,30

19,10

19,36

19,30

18,96

19,55

18,93

19,05

18,74

18,94

18,66

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

1

2

3

4

5

refundacja

20,0 15,0 10,0 5,0 0,0

6

2014

7

8

9

10

11

12

2015

Rys. 7. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w ciągu miesiąca w latach 2006–2015

*

**

***

52

*7

*

**

***

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji lekĂłw

Rys. 8. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w rozbiciu na przedziały godzinowe w dniu powszednim w maju

tystyczny pacjent zapłacił za opakowanie 8,68 zł.

W okresie od stycznia do maja 2015 roku pacjent płacił za opakowanie leku refundowanego 8,52 zł; dopłata refundacyjna była równa 18,85 zł. W analogicznym okresie ubiegłego roku buło to 7,58 zł przy dopłacie refundacyjnej równej 19,01. Oznacza to wzrost średniej zapłaty pacjenta o 0,94 zł i średniej dopłaty refundacyjnej o 0,16 zł. Jednocześnie naleşy zauwaşyć wzrost wartości refundacji dla całego rynku aptecznego. W tym roku wartość refundacji wyniosła juş 3,29 mld zł, czyli o 7,3% więcej niş w okresie od stycznia do maja 2014 roku. Eksperci OSOZ prognozują, şe w skali całego roku wartość refundacji wyniesie 7,97 mld zł i wzrośnie w stosunku do ubiegłego roku o 5%.

W maju 2015 roku statystyczną aptekę odwiedziło 3 320 pacjentów (o 330 osób mniej niş w kwietniu 2015 roku). Dniem o największym natęşeniu ruchu był 4 maj (152 pacjentów), natomiast najmniej osób (biorąc pod uwagę tylko dni robocze) pojawiło się w statystycznej aptece 27 maja (129 pacjentów). W soboty liczba pacjentów odwiedzających aptekę wahała się pomiędzy 86–94, a w niedziele oraz dni świąteczne – pomiędzy 14 a 31 osób.

Rozkład natęşenia ruchu w aptece w podziale na tygodnie (biorąc pod uwagę tylko pełne tygodnie) jest wyrównany i osiągał w kolejnych tygodniach maja następujące wartości: 1–7 maj – 685 osób, 8–14 maj – 816 osób, 15–21 maj – 796 osób, 22–28 maj – 778 osób. W pierwszym tygodniu maja zanotowano mniejszą liczbę pacjentów, co wynikało z długiego weekendu.

W maju, statystyczny pacjent dokonaĹ‚ zakupĂłw na kwotÄ™ 48,95 zĹ‚ (spadek w stosunku do kwietnia o 0,10 zĹ‚), z czego 35,92 zĹ‚ (spadek o 0,06 zĹ‚) to zapĹ‚ata pacjenta, a 13,03 zĹ‚ (spadek o 0,04 zĹ‚) – dopĹ‚ata refundatora. ď Ź

Rys. 9. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych dniach maja (porównanie do ubiegłego roku) maj 2015

maj 2014

Rys. 10. Liczba pacjentów w statystycznej aptece w poszczególnych tygodniach maja (porównanie do ubiegłego roku) maj 2015

maj 2014

NBKB

NBKB

NBKB

NBKB

NBKB

Tab. 1. SprzedaĹź produktĂłw w statystycznej aptece wg. statusu produktu

Wg. statusu leku w bazie BLOZ

Wartość sprzedaşy w statystycznej aptece (PLN)

Udział w całkowitej wartości sprzedaşy aptecznej

maj 2015

maj 2014

maj 2015

maj 2014

101 016

103 161

62,16%

62,52%

Lek - OTC

32 572

32 945

20,04%

19,97%

Suplement diety lub dietetyczny środek spoşywczy

13 821

13 939

8,51%

8,45%

Pozostałe

15 090

14 955

9,29%

9,06%

Lek - RX

OgĂłlnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

53

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji leków

Tab. 2. Opis stanu statystycznej apteki w formie skróconego biuletynu informacyjnego za maj 2015 zmiana w stosunku do (%)

maj 2015

kwietnia 2015

stycznia 2015

zmiana w stosunku do (liczbowo)

maja 2014

kwietnia 2015

stycznia 2015

maja 2014

obrót całkowity (w tys. zł) statystyczna apteka

162,5

-9,2%

-9,0%

-1,5%

-16,5

-16,0

-2,5

cały rynek apteczny

2 346 500

-9,2%

-8,3%

2,9%

-238 260,0

-211 048,0

67 025,0

statystyczna apteka

62,3

-8,1%

-2,3%

1,4%

-5,5

-1,4

0,8

cały rynek apteczny

899 796

-8,1%

-1,5%

5,9%

-79 506,8

-13 588,9

50 479,2

statystyczna apteka

36,6

-9,8%

-3,9%

-1,1%

-4,0

-1,5

-0,4

cały rynek apteczny

528 302

-9,8%

-3,1%

3,4%

-57 081,3

-16 978,9

17 454,9

statystyczna apteka

62,3

-9,5%

-16,9%

-4,6%

-6,6

-12,7

-3,0

cały rynek apteczny

899 237

-9,5%

-16,3%

-0,3%

-94 899,7

-175 048,2

-2 395,5

statystyczna apteka

43,3

-9,3%

-5,1%

-4,9%

-4,4

-2,3

-2,2

cały rynek apteczny

624 615

-9,3%

-4,4%

-0,6%

-64 114,7

-28 802,0

-3 941,9

w całkowitym obrocie

26,6%

-0,1%

4,2%

-3,5%

0,0

0,0

0,0

w sprzedaży refundowanej

68,2%

-0,8%

-2,6%

-6,2%

0,0

0,0

0,0

ogółem

17,12 zł

-0,3%

2,9%

3,9%

-0,04

0,49

0,64

dla leków z list refundacyjnych

27,34 zł

-0,7%

1,2%

2,8%

-0,18

0,31

0,74

dla leków z recept pełnopłatnych

22,60 zł

1,5%

3,1%

2,9%

0,34

0,68

0,63

dla produktów bez recepty (OTC)

11,42 zł

-1,0%

-1,6%

2,9%

-0,11

-0,19

0,32

3 320

-9,0%

3,1%

-2,1%

-330,00

100,0

-70,00

recepty refundowane (w tys. zł)

recepty pełnopłatne (w tys. zł)

sprzedaż odręczna (w tys. zł)

wartość refundacji (w tys. zł)

udział refundacji

średnia cena opakowania

Liczba pacjentów w aptece Liczba pacjentów w aptece (recepty refundowane)

720

-7,7%

1,4%

-2,7%

-60,00

10,0

-20,00

Liczba pacjentów w aptece (recepty pełnopłatne)

780

-8,2%

1,3%

-4,9%

-70,00

10,0

-40,00

2 660

-9,8%

0,4%

-1,5%

-290,00

10,0

-40,00

Liczba pacjentów w aptece (sprzedaż odręczna) Średnia marża apteczna ogółem

25,38%

-2,0%

-3,0%

-9,2%

0,0

0,0

0,0

dla leków z list refundacyjnych

17,83%

-0,3%

2,2%

-5,9%

0,0

0,0

0,0

dla leków na recepty pełnopłatne

27,07%

-2,8%

-1,3%

-8,4%

0,0

0,0

0,0

dla sprzedaży odręcznej

30,52%

-0,6%

-3,9%

-7,3%

0,0

0,0

0,0

Wartość sprzedaży na pacjenta

48,95 zł

-0,2%

-11,7%

0,6%

-0,1

-6,5

0,3

Wartość zapłaty przez pacjenta

35,92 zł

-0,2%

-13,0%

1,9%

-0,1

-5,4

0,7

Wartość dopłaty refundatora

13,03 zł

-0,3%

-8,0%

-2,9%

0,0

-1,1

-0,4

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty refundowane)

86,55 zł

-0,5%

-3,6%

4,2%

-0,4

-3,2

3,5

Wartość zapłaty przez pacjenta (recepty refundowane)

27,48 zł

1,3%

2,2%

21,6%

0,3

0,6

4,9

Wartość dopłaty refundatora (recepty refundowane)

59,07 zł

-1,2%

-6,1%

-2,3%

-0,7

-3,8

-1,4

Wartość sprzedaży na pacjenta (recepty pełnopłatne)

46,91 zł

-1,7%

-5,1%

4,0%

-0,8

-2,5

1,8

Wartość sprzedaży na pacjenta (sprzedaż odręczna)

23,41 zł

0,3%

-17,3%

-3,1%

0,1

-4,9

-0,8

Rys. 11. Prognoza miesięcznych obrotów statystycznej apteki Wartości w cenach detalicznych brutto Obrót 2015: 2 085,5 tys. zł

200

Zmiana: wzrost 2–3%

190 Tysiące zł

prognoza obrotu

realizacja obrotu

realizacja (poprzedni rok)

180 170 160 150

54

I 2015

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

II 2015

III 2015

IV 2015

V 2015

VI 2015

VII 2015

VIII 2015

IX 2015

X 2015

XI 2015

XII 2015

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji leków

Prognoza sprzedaży rocznej w oparciu o dane do maja 2015 2015

Dane narastające od początku roku

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo)

2014

2014

2013

2015

2013

zmiana w stosunku do (%)

zmiana w stosunku do (liczbowo)

2014

2014

2013

2013

2 085,5

2,1%

2,3%

43,0

47,0

874,5

2,7%

2,8%

23,0

24,0

30 035 399,0

5,4%

8,2%

1 536 611,5

2 277 104,5

12 597 021,5

7,7%

9,2%

900 657,0

1 058 526,5

751,6

0,2%

1,0%

1,7

7,1

325,6

6,2%

6,8%

19,0

20,7

10 824 683,6

3,4%

6,8%

359 012,0

687 067,7

4 690 905,7

11,4%

13,4%

478 566,8

553 690,0

454,2

1,2%

0,4%

5,4

1,9

192,9

2,5%

0,7%

4,6

1,4

6 541 207,1

4,5%

6,2%

279 787,1

382 821,4

2 779 290,0

7,4%

7,0%

192 606,1

181 146,7

863,2

4,2%

4,3%

35,2

35,9

348,6

-0,4%

0,2%

-1,3

0,6

12 430 714,0

7,6%

10,4%

879 021,2

1 165 975,9

5 021 154,6

4,5%

6,3%

215 093,1

299 471,0

553,5

1,7%

6,0%

9,5

31,2

228,4

2,3%

5,3%

5,2

11,4

7 972 180,8

5,0%

12,1%

380 005,6

859 089,1

3 290 555,4

7,3%

11,8%

223 386,3

346 000,4

26,5%

-0,4%

3,6%

0,0

0,0

26,12%

-0,4%

3,7%

0,0

0,0

72,4%

1,4%

4,8%

0,0

0,0

68,87%

-3,7%

-0,4%

0,0

0,0

16,68 zł

1,1%

1,1%

0,2

0,2

17,0

3,7%

3,3%

0,6

0,5

27,13 zł

1,0%

-0,1%

0,3

0,0

27,4

3,1%

1,4%

0,8

0,4

21,98 zł

0,7%

0,2%

0,2

0,0

22,1

2,5%

1,3%

0,5

0,3

11,52 zł

2,5%

3,0%

0,3

0,3

11,6

2,7%

3,1%

0,3

0,3

41 742

-0,1%

-4,5%

-27,6

-1 947,6

17 370

-3,1%

-5,4%

-560,0

-990,0

9 028

0,2%

-1,2%

17,7

-112,3

3 770

-1,6%

-2,8%

-60,0

-110,0

9 824

-1,4%

-4,8%

-135,7

-495,7

4 090

-4,9%

-7,5%

-210,0

-330,0

33 905

0,5%

-3,8%

155,0

-1 335,0

14 120

-2,1%

-5,0%

-300,0

-750,0

27,07%

1,0%

-1,9%

0,0

0,0

26,05%

-5,0%

-4,9%

0,0

0,0

18,52%

-0,6%

1,4%

0,0

0,0

17,92%

-5,2%

-1,4%

0,0

0,0

29,10%

-0,6%

-8,6%

0,0

0,0

28,03%

-7,5%

-10,8%

0,0

0,0

33,32%

-0,7%

-7,7%

0,0

0,0

31,32%

-8,2%

-12,2%

0,0

0,0

49,96 zł

2,2%

7,1%

1,1

3,3

50,35 zł

6,0%

8,7%

2,9

4,0

36,70 zł

2,3%

5,8%

0,8

2,0

37,19 zł

6,2%

7,8%

2,2

2,7

13,26 zł

1,8%

10,9%

0,2

1,3

13,15 zł

5,6%

11,3%

0,7

1,3

83,25 zł

0,0%

2,2%

0,0

1,8

86,37 zł

7,9%

9,9%

6,3

7,8

22,99 zł

-3,6%

-8,8%

-0,8

-2,2

26,89 zł

18,0%

10,8%

4,1

2,6

60,26 zł

1,5%

7,1%

0,9

4,0

59,49 zł

3,8%

9,5%

2,2

5,2

46,23 zł

2,6%

5,5%

1,2

2,4

47,17 zł

7,7%

8,9%

3,4

3,8

25,46 zł

3,8%

8,4%

0,9

2,0

24,69 zł

1,7%

5,5%

0,4

1,3

Rys. 12. Prognoza miesięcznej wartości obrotu w kraju (ceny detaliczne brutto) 3 000

Refundacja: 8,0 mld zł

2 500

Zmiana obrotu: wzrost 5 do 7% (w stosunku do roku 2014) Zmiana refundacji: wzrost 4 do 6% (w stosunku do roku 2014)

Miliony zł

Obrót 2015: 30,0 mld zł

realizacja obrotu

prognoza obrotu

realizacja obrotu (rok 2014)

realizacja refundacji

prognoza refundacji

realizacja refundacji (rok 2014)

2 000 1 500 1 000 500 0

I 2015

II 2015

III 2015

IV 2015

V 2015

VI 2015

VII 2015

VIII 2015

IX 2015

X 2015

XI 2015

XII 2015

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

55

S tat ys t yk i i prognoz y s truk t ur a dys try buc ji leków

Tab. 3. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca Rodzaj sprzedaży

Transakcje Liczba

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Pac.

Ref.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

1. U-R

782,78

10,19

36375,85

22,39

8475,74

7,11

27900,11

64,50

23,30

76,70

1074,30

33,86

46,47

2. U-30

586,12

7,63

16818,10

10,35

7339,52

6,16

9478,58

21,91

43,64

56,36

768,33

21,89

28,69

3. U-50

22,28

288,03

3,75

6416,00

3,95

3815,48

3,20

2600,53

6,01

59,47

40,53

327,80

19,57

4. U-BEZPŁATNY

27,66

0,36

1162,67

0,72

59,14

0,05

1103,52

2,55

5,09

94,91

59,51

19,54

42,03

5. INWALIDA WOJENNY

22,18

0,29

819,97

0,50

0,00

0,00

819,97

1,90

0,00 100,00

30,57

26,82

36,97 23,34

6. INWALIDA WOJSKOWY

0,33

0,00

7,76

0,00

1,86

0,00

5,90

0,01

23,94

76,06

0,44

17,65

7. ZHK

11,08

0,14

251,61

0,15

48,12

0,04

203,48

0,47

19,13

80,87

14,22

17,70

22,71

8. AZ

0,00

0,00

0,07

0,00

0,00

0,00

0,07

0,00

0,00 100,00

0,01

11,64

15,79

9. NARKOTYKI

2,38

0,03

460,74

0,28

54,25

0,05

406,49

0,94

11,77

88,23

3,71

124,09

193,85

11,88

0,15

1327,23

0,82

590,00

0,49

737,23

1,70

44,45

55,55

138,35

9,59

111,76

11. PELNOPŁATNE

1371,12

17,84

36586,00

22,51

36586,00

30,68

0,00

0,00 100,00

0,00

1618,73

22,60

26,68

12. ODRĘCZNA

4581,51

59,62

62274,00

38,32

62274,00

52,22

0,00

0,00 100,00

0,00

5454,19

11,42

13,59

13. RAZEM

7685,07 100,00

26,62

9490,15

17,12

21,14

10. ŚRODKI POMOCNICZE

162500,00 100,00

119244,11 100,00

43255,89 100,00

73,38

Tab. 4. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na rodzaje sprzedaży – średnia narastająca od początku roku Rodzaj sprzedaży

Transakcje Liczba

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Pac.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

Ref.

1. U-R

816,80

9,64

37817,12

21,62

8418,91

6,52

29398,21

64,35

22,26

77,74

1114,74

33,92

46,30

2. U-30

594,54

7,01

16961,88

9,70

7307,26

5,66

9654,62

21,13

43,08

56,92

780,08

21,74

28,53

3. U-50

23,28

326,18

3,85

7593,70

4,34

4403,67

3,41

3190,03

6,98

57,99

42,01

370,89

20,47

4. U-BEZPŁATNY

28,67

0,34

1201,96

0,69

47,85

0,04

1154,11

2,53

3,98

96,02

62,36

19,27

41,93

5. INWALIDA WOJENNY

22,98

0,27

823,27

0,47

0,00

0,00

823,27

1,80

0,00 100,00

31,47

26,16

35,82 23,64

6. INWALIDA WOJSKOWY

0,33

0,00

7,83

0,00

1,60

0,00

6,23

0,01

20,45

79,55

0,43

18,19

7. ZHK

11,65

0,14

263,91

0,15

45,82

0,04

218,09

0,48

17,36

82,64

14,82

17,81

22,64

8. AZ

0,00

0,00

0,06

0,00

0,00

0,00

0,06

0,00

0,00 100,00

0,00

13,67

13,28

9. NARKOTYKI

2,40

0,03

454,72

0,26

47,51

0,04

407,21

0,89

10,45

89,55

3,71

122,52

189,58

12,52

0,15

1467,36

0,84

634,41

0,49

832,95

1,82

43,23

56,77

148,72

9,87

117,18

11. PELNOPŁATNE

1490,22

17,58

38585,40

22,06

38585,40

29,86

0,00

0,00 100,00

0,00

1744,89

22,11

25,89

12. ODRĘCZNA

5169,70

60,99

69722,80

39,86

69722,80

53,96

0,00

0,00 100,00

0,00

6015,39

11,59

13,49

13. RAZEM

8476,00 100,00

26,12

10287,51

17,00

20,63

10. ŚRODKI POMOCNICZE

174900,00 100,00

129215,23 100,00

45684,77 100,00

73,88

Tab. 5. Średnia miesięczna sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – dotyczy aktualnego miesiąca Rodzaj sprzedaży

Transakcje Liczba

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Ref.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

1. Recepty ref. całość

1721

22,39

62313

38,35

19785

16,59

42528

31,75

68,25

2279

27,34

36,22

2. Recepty pełnopłatne

1371

17,84

36586

22,51

36586

30,68

0

0,00 100,00

0,00

1619

22,60

26,68

3. Sprzedaż odręczna

4582

59,62

62274

38,32

62274

52,22

0

0,00 100,00

0,00

5454

11,42

13,59

12

0,15

1327

0,82

590

0,49

737

4. Inne pozycje (wnioski) 5. RAZEM

7685 100,00

162500 100,00

119244 100,00

98,32

Pac.

1,70

44,45

55,55

138

9,59

111,76

43256 100,00

73,38

26,62

9490

17,12

21,14

Tab. 6. Średnia okresowa sprzedaż statystycznej apteki w rozbiciu na grupy sprzedaży – zestawienie narastające od początku roku Rodzaj sprzedaży

Transakcje Liczba

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Ref.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

1. Recepty ref. całość

1803,55

21,28

65124,44

37,24

20272,62

15,69

44851,82

31,13

68,87

2378,51

27,38

36,11

2. Recepty pełnopłatne

1490,22

17,58

38585,40

22,06

38585,40

29,86

0,00

0,00 100,00

0,00

1744,89

22,11

25,89

3. Sprzedaż odręczna

5169,70

60,99

69722,80

39,86

69722,80

53,96

0,00

0,00 100,00

0,00

6015,39

11,59

13,49

12,52

0,15

1467,36

0,84

634,41

0,49

832,95

4. Inne pozycje (wnioski) 5. RAZEM

8476,00 100,00

174900,00 100,00

129215,23 100,00

98,18

Pac.

1,82

43,23

56,77

148,72

9,87

117,18

45684,77 100,00

73,88

26,12

10287,51

17,00

20,63

Tab. 7. Prognoza rocznej sprzedaży w statystycznej aptece w rozbiciu na grupy sprzedaży Rodzaj sprzedaży

Transakcje Liczba

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Ref.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

1. Recepty ref. całość

20789,65

20,18

751583,21

36,04

207521,77

13,55

544061,44

27,61

72,39

27700,77

27,13

36,15

2. Recepty pełnopłatne

17595,51

17,08

454172,61

21,78

454172,61

29,65

0,00

0,00 100,00

0,00

20663,04

21,98

25,81

3. Sprzedaż odręczna

64467,67

62,59

863162,72

41,39

863162,72

56,34

0,00

0,00 100,00

0,00

74958,49

11,52

13,39

146,37

0,14

16581,46

0,80

7096,63

0,46

9484,83

4. Inne pozycje (wnioski) 5. RAZEM

102999,20 100,00

2085500,00 100,00

1531953,73 100,00

98,29

Pac.

1,71

42,80

57,20

1738,55

9,54

113,28

553546,27 100,00

73,46

26,54

125060,85

16,68

20,25

Tab. 8. Prognoza rocznej sprzedaży w rozbiciu na grupy sprzedaży z uwzględnieniem zmieniającej się w ciągu roku liczby aptek – cały rynku apteczny Rodzaj sprzedaży

Sprzedaż brutto %

Wartość

Opłata pacjenta %

Wartość

Refundacja

%

Wartość

Udział wart. % %

Ref.

Opakowania

Śr. cena

Śr. cena

Liczba

zł/opak.

zł/trans.

299423738

20,19

10824683590

36,04

2988731317

13,55

7835580162

27,61

72,39

398961272

27,13

36,15

2. Recepty pełnopłatne

253418795

17,08

6541207127

21,78

6541000026

29,65

0

0,00 100,00

0,00

297598802

21,98

25,81

3. Sprzedaż odręczna

928421898

62,59

12430714037

41,39

12431281081

56,34

0

0,00 100,00

0,00

1079503936

11,52

13,39

2107942

0,14

238794223

0,80

102205761

0,46

136600649

5. RAZEM

1483372373 100,00

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

30035398977 100,00

22063218185 100,00

98,29

Pac.

1. Recepty ref. całość

4. Inne pozycje (wnioski)

56

Transakcje Liczba

1,71

42,80

57,20

25036361

9,54

113,28

7972180811 100,00

73,46

26,54

1801100371

16,68

20,25

S tat ys t yk i i prognoz y a n a l i z a O S OZ

Og贸lnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

57

S tat yS t yk I I pRognoz y

Designed by freepik.com

analIz a oSoz

Kosmetyki apteczne Kosmetyki w aptekach cieszą się coraz większą popularnością. Samo miejsce sprzedaży jest stosowaną przez wielu producentów strategią pozycjonowania. Choć z reguły droższe od kosmetyków dostępnych w drogeriach, mają często właściwości hipoalergiczne, nie zawierają dodatków zapachowych i sztucznych barwników. Jak w liczbach przedstawia się ich sprzedaż?

58

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

kAtArZynA PłOSkOnkA Zakład Analiz Statystycznych, kAMSOFt S.A.

Opis rynku Kilkanaście lat temu, gdy wprowadzano pierwsze produkty kosmetyczne do aptek, aptekarze byli bardzo sceptycznie nastawieni. Obecnie dermokosmetyki to podstawowy asortyment na wyposażeniu każdej placówki, o znaczącym udziale w sprzedaży. Wiedzą o tym farmaceuci, przeznaczając dla nich sporo miejsca na półkach, organizując dermokonsultacje i specjalne promocje.

Poniższe analizy dotyczą wszystkich kosmetyków, dermokosmetyków oraz

S tat ys t yk i i prognoz y a n a l i z a O S OZ

Tab. 2. Liczba produktów wprowadzonych na rynek w poszczególnych latach, będących do dzisiaj w ofercie oraz średnia cena dla tych produktów.

Liczba produktów wycofanych z rynku w poszczególnych latach oraz średnia cena dla tych produktów Liczba badanych produktów

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2014

716

Produkty będące w ofercie w latach 2003–2014 a nie będące w ofercie w 2002 roku

160

17,21 18,96 19,67 19,96 20,39 21,29 22,26 21,15 20,94 21,91 21,49 20,60

Produkty będące w ofercie w latach 2004–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2003

194

15,98 17,72 17,52 18,08 18,36 18,94 18,50 17,76 18,36 18,19 17,47

Produkty będące w ofercie w latach 2005–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2004

175

16,80 16,98 19,09 20,14 20,83 19,81 18,75 18,37 18,76 17,21

Produkty będące w ofercie w latach 2006–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2005

285

20,68 19,08 18,90 19,62 20,00 20,29 20,75 19,92 19,43

Produkty będące w ofercie w latach 2007–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2006

291

23,92 21,44 21,70 22,35 22,52 23,92 23,43 22,46

Produkty będące w ofercie w latach 2008–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2007

324

22,40 23,00 22,19 21,64 21,94 21,97 21,00

Produkty będące w ofercie w latach 2009–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2008

365

Produkty będące w ofercie w latach 2010–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2009

468

25,15 21,20 20,72 19,43 19,14

Produkty będące w ofercie w latach 2011–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2010

629

22,07 23,63 23,17 24,04

Produkty będące w ofercie w latach 2012–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2011

910

19,64 21,11 20,16

Produkty będące w ofercie w latach 2013–2014 a nie będące w ofercie w latach 2002–2012

960

22,03 22,30

Produkty będące w ofercie w 2014 roku a nie będące w ofercie w latach 2002–2013

1292

Liczba badanych produktów

11,14 11,41 11,83 12,58 12,93 13,61 14,30 15,23 15,46 15,21 15,49 15,13 14,12

25,19 24,42 24,74 24,90 24,18 23,10

23,28

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2014

716

11,14 11,41 11,83 12,58 12,93 13,61 14,30 15,23 15,46 15,21 15,49 15,13 14,12

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2013 a nie będące w ofercie w 2014 roku

110

16,85 17,89 18,47 17,25 16,74 18,29 20,19 22,71 23,73 23,75 23,87 20,71

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2012 a nie będące w ofercie w latach 2013–2014

96

12,84 14,35 15,04 15,39 16,57 17,29 17,50 18,66 18,27 17,96 18,11

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2011 a nie będące w ofercie w latach 2012–2014

89

19,82 20,11 20,05 20,87 21,20 21,73 20,97 22,45 21,86 18,70

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2010 a nie będące w ofercie w latach 2011–2014

89

13,07 14,12 14,00 14,67 14,13 14,98 15,15 17,34 15,40

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2009 a nie będące w ofercie w latach 2010–2014

109

12,29 11,40 11,65 11,62 11,98 12,79 12,95 16,73

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2008 a nie będące w ofercie w latach 2009–2014

152

10,58 10,70 10,48 11,58 12,50 12,19

9,98

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2007 a nie będące w ofercie w latach 2008–2014

105

12,94 13,36 13,64 13,48 12,07 12,31

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2006 a nie będące w ofercie w latach 2007–2014

152

11,11 12,13 11,88 11,47 11,42

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2005 a nie będące w ofercie w latach 2006–2014

165

8,89

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2004 a nie będące w ofercie w latach 2005–2014

157

Produkty będące w ofercie w latach 2002–2003 a nie będące w ofercie w latach 2004–2014

266

9,27 11,27

Produkty będące w ofercie w 2002 roku a nie będące w ofercie w latach 2003–2013

477

8,80

9,13

8,42

8,49

12,88 11,70 10,60

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

59

S tat ys t yk i i prognoz y a n a l i z a O S OZ

kosmetyków leczniczych dostępnych w aptekach, przeznaczonych do pielęgnacji ciała, twarzy, stóp, dłoni, włosów, ust, paznokci; dla dzieci, mężczyzn i kobiet oraz kosmetyków o innych zastosowaniach.

Zgromadzone dane statystyczne pokazują, że roczna sprzedaż kosmetyków w aptekach stale rośnie. Wyjątkiem był rok 2011, w którym nastąpił spadek o 2,29% w porównaniu do roku poprzedniego. W 2014 roku sprzedaż kosmetyków zamknęła się liczbą 68,6 mln opa-

Także na wartości sprzedaży widać stosunkowo dynamiczny wzrost. W roku 2002 na produkty z omawianej grupy wydaliśmy 366,3 mln zł, w 2014 roku kwota sięgnęła 1 341,4 mln zł, czyli niemal czterokrotnie więcej. Granica 1 mld zł przekroczona została w 2009 roku. Miesiącem, w którym zdecydowanie najwięcej pieniędzy wydajemy na kosmetyki, jest lipiec. Średnia wartość sprzedaży wyliczona na podstawie ostatnich 13 lat wynosi dla tego miesiąca 82,6 mln zł. Także średnia dla maja i grudnia przewyższa

kowań i była o 5,22% większa niż w roku 2013. Największy wzrost ilości sprzedaży w porównaniu do roku poprzedniego (na przełomie ostatnich 12 lat) wystąpił w roku 2008. Kupiliśmy wówczas o 17,78% więcej kosmetyków aptecznych niż w roku poprzednim. Średniomiesięczna sprzedaż w badanym okresie wahała się od 2,3 mln do 6,8 mln, przy czym widoczna jest zwiększona sprzedaż tego typu asortymentu w miesiącach letnich (większa dbałość o eksponowaną skórę) oraz w grudniu (prezenty świąteczne).

Tab. 1. Roczne zestawienie sprzedaży kosmetyków w aptekach w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

Liczba sprzedanych opakowań

Wartość sprzedaży (zł)

Rok

Średnia cena za pojedyncze opakowanie (zł)

Wartość sprzedaży na jeden produkt (zł)

Liczba sprzedanych opakowań na jeden produkt

Procentowa zmiana wartości w stosunku do roku poprzedniego

Liczba produktów będących w ofercie

Procentowa zmiana liczby w stosunku do roku poprzedniego

2002

366 293 733

31 479 235

11,64

97 057

8 341

3 774

—

—

2003

390 354 793

31 660 436

12,33

93 141

7 554

4 191

6,57%

0,58%

2004

433 288 583

32 098 287

13,50

103 090

7 637

4 203

11,00%

1,38%

2005

503 059 720

34 655 745

14,52

102 165

7 038

4 924

16,10%

7,97%

2006

628 022 994

40 354 458

15,56

114 582

7 363

5 481

24,84%

16,44%

2007

750 923 812

45 270 800

16,59

133 450

8 045

5 627

19,57%

12,18%

2008

924 929 056

53 320 214

17,35

151 355

8 725

6 111

23,17%

17,78%

2009

1 086 814 013

58 223 695

18,67

187 188

10 028

5 806

17,50%

9,20%

2010

1 132 995 127

58 465 338

19,38

186 501

9 624

6 075

4,25%

0,42%

2011

1 109 958 433

57 129 227

19,43

166 012

8 545

6 686

-2,03%

-2,29%

2012

1 176 830 094

59 311 062

19,84

161 276

8 128

7 297

6,02%

3,82%

2013

1 281 720 994

65 166 581

19,67

170 714

8 680

7 508

8,91%

9,87%

2014

1 341 441 697

68 570 418

19,56

178 075

9 103

7 533

4,66%

5,22%

2015

1 388 121 699

71 869 535

19,31

—

—

—

3,48%

4,81%

2016

1 471 016 338

75 490 940

19,49

—

—

—

5,97%

5,04%

Rys. 1. Wartość sprzedaży kosmetyków aptecznych w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

» Miesięczna wartość sprzedaży kosmetyków aptecznych kształtuje się obecnie na poziomie ponad 100 mln zł.«

*

** *** *7

60

*

** *** *7

*

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

S tat ys t yk i i prognoz y a n a l i z a O S OZ

Rys. 2. Liczba sprzedanych opakowań kosmetyków w aptekach w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

» Liczba sprzedanych opakowań kosmetyków aptecznych wykazuje wyraźny przyrost w miesiącach letnich.«

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

Rys. 3. Średnia cena za pojedyncze opakowanie kosmetyku aptecznego w latach 2002–2014 oraz prognoza na lata 2015–2016

» Aktualnie obserwujemy znaczne wyhamowanie wzrostu średniej ceny za pojedyncze opakowanie kosmetyku aptecznego.«

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

*

** *** *7

Rys. 4. Liczba produktów sprzedawanych w aptekach w latach 2002–2014

» Asortyment dostępnych w aptekach kosmetyków od 2002 roku stale powiększa się. Obecnie to niemal 5000 różnych produktów.«

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

**

***

*7

*

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

61

S tat ys t yk i i prognoz y a n a l i z a O S OZ

Rys. 5. Średnia miesięczna wartość sprzedaży

4UZD[FŎ

-VUZ

.BS[FD

pułap 80 mln zł. Najmniej kosmetyków w aptekach sprzedaje się od października do lutego włącznie, z wyjątkiem wspomnianego wcześniej grudnia.

Od początku badanego okresu (2002 roku) średnia cena za pojedyncze opakowanie kosmetyku aptecznego rosła rokrocznie. Podwyżki zawierały się w przedziale od 0,26% (2011 rok) do 9,48% (2004 rok). Tendencja ta została wyhamowana w 2013 roku, gdy nastąpił spadek średniej ceny o 0,87%, a w 2014 roku – o kolejne 0,54%.

Rynek kosmetyków aptecznych charakteryzuje się znaczącą rotacją oferowanych produktów. W 2002 roku w aptekach pojawiło się 716 nowych produktów, a w 2014 roku niemal dwukrotnie więcej, aż 1292 produkty. O najmniejszą liczbę nowych opakowań leków rynek wzbogacił się w roku 2003 (160 pozycji asortymentowych).

Kosmetyki apteczne kupujemy coraz chętniej. Rosnący obrót wzmacnia dodatkowo zatrzymanie w ostatnich latach dynamicznych podwyżek cen oraz rosnący asortyment. Choć są to produkty droższe od tych dostępnych w drogeriach, klienci są skłonni dopłacić do wyższej jakości, zwłaszcza w przypadku dermokosmetyków.

Czy trend wzrostu liczby sprzedawanych opakowań oraz wartości sprzedaży zostanie utrzymany w 2015 i 2016 roku?

Jak prezentują się prognozy dla rynku?

Trendy przyszłości Obliczone prognozy wyraźnie wskazują, że w 2015 roku Polacy zakupią w aptekach 71,9 mln opakowań kosme-

62

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

,XJFDJFŎ

.BK

$[FSXJFD

-JQJFD

4JFSQJFŎ

tyków. W 2016 roku będzie to już liczba 75,5 mln opakowań. Oznacza to systematyczny wzrost w porównaniu do roku poprzedniego o kolejno 4,81% i 5,04%. Wykres obrazujący prognozę liczby sprzedażnych opakowań pnie się w górę z zachowaniem trendu zwiększonej sprzedaży w miesiącach letnich oraz w grudniu.

Równolegle zwiększy się kwota, którą przeznaczymy na zakup środków kosmetycznych w aptekach. W 2015 roku będzie to łącznie 1 388,1 mln zł, a w 2016 roku – 1 471,0 mln zł (o 5,97% więcej). Średnia cena sprzedaży jednego opakowania kosmetyków utrzyma poziom z ostatnich kilku lat. W 2015 roku spadnie o 1,27% w porównaniu do roku 2014 i wyniesie 19,31 zł, a w 2016 roku wyniesie 19,49 zł (wzrost o 0,89%).

Podsumowanie Sprzedaż produktów kosmetycznych to dla wieku aptek znaczące, dodatkowe źródło obrotów. Coraz więcej producentów decyduje się wejść na ten intratny rynek. Miejsce na półce aptecznej oznacza większy prestiż wizerunkowy, ale z drugiej strony wiąże się z zobowiązaniem w zakresie jakości oczekiwanej przez klientów. Zwłaszcza w przypadku dermokosmetyków, które z reguły powinny być pozbawione sztucznych dodatków (zapachowych, kolorystycznych) mogących wywoływać alergie. Oferta asortymentowa nastawiona jest na każdego klienta – nie tylko z problemami skórnymi, wymagającymi specjalnych kremów czy balsamów. Oprócz produktów dla kobiet oraz dzieci, w ostatnich

8S[FTJFŎ

1BŘE[JFSOJL

-JTUPQBE

(SVE[JFŎ

latach zwiększa się oferta skierowana do mężczyzn. Z innych trendów zauważyć można zainteresowanie kosmetykami na bazie składników z produkcji ekologicznych lub dedykowanych weganom.

Polacy coraz bardziej dbają o wygląd, rośnie zamożność społeczeństwa oraz świadomość w zakresie jakości produktów. Maleje znaczenie ceny, jako głównego kryterium wyboru kosmetyku, rośnie rola zawartości składników i marki.

W kolejnych latach sprzedaż kosmetyków w aptekach nadal będzie systematycznie rosła. Producenci zdają sobie sprawę, że dalszy wzrost ceny mógłby zagrozić wzrostowi popytu, stąd wyraźne wyhamowanie podwyżek. Zagrożeniem dla aptek jest rosnący rynek produktów spod znaku EKO i coraz więcej specjalistycznych sklepów oferujących nie tylko żywność z upraw ekologicznych, ale także i produkty kosmetyczne. Trzeba ponadto zauważyć, że popularność kosmetyków aptecznych jest pochodną dużej konsumpcji leków i suplementów diety w Polsce (zaufanie do zakupów a aptece). A ta raczej nie zmieni się w perspektywie kolejnych kilku lat. 

Metodologia prognoz Analizując sprzedaż kosmetyków w poprzednich latach widoczny był trend wzrostu w miesiącach letnich oraz w grudniu, dlatego do obliczenia prognozy wykorzystano sezonową metodę prognozowania liniowego z zastosowaniem wahań multiplikatywnych. Pozwala ona na uwzględnienie wahań sezonowych. Jednocześnie metoda ta zakłada, iż jeżeli nie występowałyby wahania sezonowe, dane te można przybliżyć za pomocą trendu liniowego.

systemy it

KS-APTEKA Zmiany w systemie KS-APTEKA Windows 2015 (maj 2015) Joanna Stępniak – Pilśniak Zakład Systemów Farmacji, KAMSOFT S.A.

Moduł APW11 SPRZEDAŻ rozbudowano o obsługę kategorii leków BLOZ. Aby podczas sprzedaży przefiltrować towary po kategorii BLOZ (CTRL+F), należy w pierwszej kolejności zaktualizować bazę słowników w module APW44 KOMUNIKACJA – Narzędzia – Aktualizacja baz słownikowych – Kategorie BLOZ.

Nagłówek ewidencji recept farmaceutycznych dostępnej w module APW21 ZESTAWIENIA – Sprzedaż – Inne rozbudowano o numer zezwolenia oraz datę wydania (jeśli jest uzupełniona w wizytówce apteki).

Wizytówkę apteki (zakładkę Ctrl+4 Licencja) – dostępną w module APW41 ADMINISTRATOR – rozbudowano o dodatkowe pole z datą wydania zezwolenia.

Rys. 1 Kategorie BLOZ

Rys. 4 Wizytówka apteki – zakładka Ctrl+4 Licencja

Funkcje generujące trzy różne rodzaje rejestrów sprzedaży (szczegółowy, dzienny i zbiorczy) dostępne w module APW21 ZESTAWIENIA w menu Sprzedaż pod pozycją Podatek VAT połączono w jeden rejestr sprzedaży rabatowej.

Rys. 2 Lista leków przefiltrowana wg jednej z kategorii BLOZ

W module APW11 SPRZEDAŻ dodano blokadę wydawania z kolejki leków silnie działających. Blokada dotyczy techników farmacji nieposiadających uprawnienia na sprzedaż na receptę leków z grup A, N, I-P oraz II-P.

Rys. 5 Okno rejestru sprzedaży rabatowej

Rys. 3 Komunikat podczas wydawania leków z kolejki

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

63

systemy it

Moduł APW45 APTEKA INTERNETOWA rozbudowano o możliwość pobierania cen ze sklepu internetowego. Funkcja ta pobiera aktualną ofertę ze strony WWW wraz z cenami i zapisuje ją w wybranym cenniku dla Apteki Internetowej. Funkcja dostępna jest z poziomu Komunikacja – Aktualizuj cennik ofertą sklepu WWW. 

FARMACEUTYCZNE TARGI ON-LINE W jaki sposób apteki mogą kupować leki w najniższych cenach? Więcej informacji na www.targi.ks-navicon.pl

KS-SOMED Zmiany w systemie KS-SOMED (maj 2015) Aneta Krzynówek Zakład Systemów Ambulatoryjnych, KAMSOFT S.A.

Sposoby numeracji orzeczeń lekarskich medycyny pracy W systemie dostępne są następujące sposoby numeracji orzeczeń: 1. Numeracja na poziomie podmiotu Wspólną numerację dla wszystkich orzeczeń i pracowników, ustawia się na karcie podmiotu w polu Kolejny numer orzeczenia MP.

Rys. 2. Opcje modułu Medycyna Pracy

Rys. 3. Przeglądanie listy sekwencji

Rys. 1. Karta podmiotu

2. Osobna numeracja orzeczeń dla danego rodzaju orzeczenia W opcjach modułu Medycyna Pracy (rys. 2) na zakładce Orzeczenia, należy włączyć opcje dla poszczególnych orzeczeń.

Format numeracji dla orzeczeń, ustawia się przy użyciu funkcji Sekwencje, dostępnej w module Kartoteki (rys. 3).

Rys. 4. Karta sekwencji

64

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

SyStemy It

3. Numeracja orzeczeń zależna od lekarza Od pewnego czasu dostępna jest osobna numeracja orzeczeń dla poszczególnych lekarzy. W opcjach modułu Medycyna Pracy na zakładce Orzeczenia, należy włączyć opcję Włącz numerację orzeczeń zależną od lekarza.

Rys. 8. Przeglądanie listy sekwencji 

reklama

Rys. 5. Opcje modułu Medycyna Pracy.

Od tej chwili numeracja orzeczeń dla poszczególnych lekarzy będzie pobierana z sekwencji Wspólna numeracja orzeczeń (jeśli zależna od lekarza).

ABD APTECZNY BANK DANYCH Stworzyliśmy Apteczny Bank Danych, aby pomagać aptekom w konkurencyjnym rozwoju i wspierać badania naukowe w ochronie zdrowia.

Rys. 6. Przeglądanie listy sekwencji.

Jeżeli dodatkowo zostanie włączona numeracja orzeczeń z pkt 2, wówczas numeracja orzeczeń dla danego rodzaju będzie uzależniona również od lekarza.

Zgromadzone dane poufne (nie zawierające informacji chronionych ustawą o ochronie danych osobowych) poddawane są obróbce statystycznej i interpretacji ekspertów. W czasopiśmie Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia prezentujemy raporty rynku farmaceutycznego, analizy epidemiologiczne oraz rozbudowane statystyki i prognozy. Nasze opracowania są źródłem wiedzy nie tylko dla aptek. Jednostki akademickie oraz instytucje ochrony zdrowia wykorzystują je do badań naukowych, opracowywania strategii zrównoważonego rozwoju ochrony zdrowia w Polsce, podwyższania jakości programów profilaktycznych.

Dołącz już dziś do społeczności ABD! Odbierz pakiet korzyści dla aptek.

8210@kamsoft.pl | 0602 412 159 Rys. 7. Karta orzeczenia Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

65

Foto: www.picjumbo.com

n a c z a si e

Polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w Europie Polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w całej Europie – alarmuje prof. Mirosław Jarosz z Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie.

Z badań Instytutu wynika, że już 22,3 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjów ma nadwagę lub jest otyłych.

PAP – Nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl

Mapę otyłości polskich dzieci opublikowano z okazji Europejskiego Dnia Walki z Otyłością. Opracowano ją w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

66

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

„W latach 70. poprzedniego wieku nadmierną masę ciała miało w Polsce mniej niż 10 proc. uczniów, podczas gdy obecnie już co piąte dziecko w wieku szkolnym boryka się z nadwagą lub otyłością” – twierdzi dyrektor warszawskiego Instytutu Żywności i Żywienia (IŻiŻ) prof. Mirosław Jarosz.

Najwięcej uczniów z nadwagą lub otyłych (czyli ze wskaźnikiem BMI 25 i więcej punktów) jest w woj. mazowieckim (32 proc.), łódzkim (29,8 proc.), lubelskim (24,6 proc.), zachodniopomorskim (23,9 proc.) oraz dolnośląskim i opolskim (23,8 proc.). Najmniej dzieci w wieku szkolnym, które mają kłopoty z nadmierną masą ciała, jest w woj. śląskim (16,5 proc.), świętokrzyskim (18 proc.), małopolskim (18,3 proc.), pomorskim (19 proc.), wielkopolskim (19,8 proc.), kujawsko-pomorskim (20,3 proc.), podlaskim (20,5 proc.) oraz warmińsko-mazurskim (21,4 proc.).

Dokończenie artykułu na stronie 68.

na cz aSIe

Coraz więcej zachorowań na czerniaka również wśród osób młodych

Foto: www.picjumbo.com

We wszystkich grupach wiekowych w Polsce, także wśród osób młodych, przybywa zachorowań na czerniaka, złośliwy nowotwór skóry.

PAP – nauka w Polsce www.naukawpolsce.pap.pl

Rosnąca liczba zachorowań zdaniem ekspertów oznacza, że u wielu osób młodych doszło do nadmiernych uszkodzeń skóry spowodowanych promieniowaniem UV. „Wynika to z tego, że choć coraz więcej wiemy o czerniaku – o tym jak wygląda, jak można się przed nim uchronić – to wciąż nie wdrażamy tego w życie” – powiedział prof. Piotr Rutkowski z Centrum Onkologii w Warszawie, przewodniczący rady naukowej Akademii Czerniaka – sekcji Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej.

Najnowsza tego rodzaju ankieta, przeprowadzona przez TNS na zlecenie Akademii Czerniaka w kwietniu 2015 r. wykazała, że wciąż blisko 40 proc. Polaków nie poszłoby do lekarza w razie zaobser-

wowania na skórze podejrzanej zmiany.

Co więcej, 39 proc. z nas uważa, że nie ma żadnych zmian wymagających obserwacji.

Prof. Rutkowski zwrócił uwagę, że w Polsce wciąż za mało osób dokonuje samoobserwacji skóry – 39 proc. przyznało w ankiecie, że robi to raz na 2– 3 miesiące. Tymczasem w krajach takich jak Niemcy, Austria, Włochy samobadanie skóry przeprowadza około połowa osób.

Samoobserwacja skóry ma na celu wykrycie przede wszystkim nowych, podejrzanych zmian, podkreśliła dr Monika Słowińska z Kliniki Dermatologii CSK MSW. „Czerniak w 99 proc. rozwija się właśnie z takich zmian, a nie z istniejących od kilkudziesięciu lat znamion” – zaznaczyła. Ponadto, standardowo wy-

mieniane cechy znamion mogące wskazywać na czerniaka (określane w skrócie, jako „ABCDE czerniaka”) nie mają zastosowania w przypadku wczesnych stadiów nowotworu, dlatego gdy tylko zauważymy na skórze coś podejrzanego, powinniśmy udać się do dermatologa lub chirurga-onkologa, zachęcała specjalistka.

» Blisko 40 proc.

Polaków nie poszłoby do lekarza w razie zaobserwowania na skórze podejrzanej zmiany.«

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

67

n a c z a si e

Dr Słowińska zwróciła też uwagę, że czerniak nie musi być czarny. „Czerniak ma wiele oblicz. Może naśladować wiele zmian skórnych, jak rogowacenie słoneczne, rak kolczystokomórkowy, brodawka łojotokowa, bezbarwnikowa, a nawet łuszczyca. Może przybrać kolor od różowego z kolorem białym, przez jasnobeżowy, może być wielokolorowy, np. szaro-niebiesko-brązowy, aż po zmianę czerwoną czy czarno-granatową” – tłumaczyła.

Według niej bardzo ważne jest regularne – co najmniej raz do roku – odwiedzanie dermatologa lub chirurga onkologa, który może zbadać zmiany skórne przy pomocy dermatoskopu. Osoby, które mają dużo znamion oraz ludzie starsi, którzy mają wiele fotouszkodzeń skóry spowodowanych wieloletnim działaniem promieniowania UV, które są otyłe bądź nie mogą liczyć na to, że ktoś pomoże im regularnie badać skórę, powinny mieć wykonywane badanie dermatoskopowe jeszcze częściej.

Prof. Rutkowski ocenił, że wciąż zbyt wielu Polaków zgłasza się do lekarza z zaawansowanym czerniakiem. Jest to główna przyczyna tego, że w naszym kraju wyleczenie czerniaka uzyskujemy u 80 proc. pacjentów, podczas gdy w Niemczech u 91–92 proc., tłumaczył. „Gdyby nasi rodacy zgłaszali się wcześniej, to rocznie moglibyśmy uratować dodatkowo 1,5 tysiąca osób” – powiedział.

Przypomniał, że rocznie w naszym kraju odnotowuje się ok. 3 tys. zachorowań na czerniaka, ale na podstawie statystyk z krajów z nami sąsiadujących eksperci szacują, że jest ich 2–3 razy więcej.

Eksperci przypomnieli też, że w ramach profilaktyki czerniaka konieczna jest skuteczna ochrona skóry przed zbyt silnym promieniowaniem UV. Dr Słowińska zachęcała do tego, by stosować kosmetyki z najsilniejszymi filtrami (od 30 do 50), gdyż zawierają one również filtr przeciw UVA. Kosmetyk z filtrem powinno się nakładać grubą warstwą na 30–60 minut przed pobytem na słońcu.

Konieczne jest regularne uzupełnianie go co dwie-trzy godziny, a także po kąpieli. Dla dzieci polecane są filtry mineralne.

Dr Słowińska przypomniała, że wyższe ryzyko czerniaka dotyczy osób, u których w ciągu życia doszło 3–5 razy do zaczerwienienia skóry na słońcu, czyli większości z nas. „Dla dermatologów jest to już oparzenie słoneczne” – powiedziała.

Prof. Rutkowski podkreślił, że przed oparzeniami słonecznymi powinniśmy chronić przede wszystkim dzieci i młodzież. Bardzo ważne jest zwłaszcza unikanie przez młodych ludzi solariów. „Dotychczasowe analizy badań wskazują, że korzystanie z solariów nie przynosi żadnych korzyści. Emitowane w nich promieniowanie jest 10 razy wyższe niż to, na które jesteśmy narażeni na świeżym powietrzu. Nasza skóra naprawdę nie jest do tego przystosowana” – powiedział onkolog. 

Dokończenie artykułu „Polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w Europie” ze strony 66.

„Jeśli tak dalej będzie, niedługo dogonimy niechlubną czołówkę krajów europejskich, w której są m.in. Grecja, Węgry i Wielka Brytania” – ostrzega prof.

Jadwiga Charzewska z warszawskiego Instytutu. Podkreśla, że otyłość nie tylko jest przyczyną innych chorób przewlekłych, lecz sama także jest chorobą.

W przypadku osób dorosłych jest jeszcze gorzej – twierdzą specjaliści IŻiŻ. Już 64 proc. mężczyzn w naszym kraju ma nadmierną masę ciała. Wśród kobiet odsetek ten sięga już 49 proc. Niestety, na tym nie koniec. Według opublikowanych niedawno prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), epidemia otyłości będzie w najbliższych dekadach narastać w całej Europie, w tym także w Polsce.

Prof. Jarosz twierdzi, że głównym tego powodem jest zmiana stylu życia, w tym szczególnie ograniczenie aktywności fizycznej i spożywanie zbyt dużej ilości wysokokalorycznych produktów.

68

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

„Naprawdę nie ma na co już czekać.

Decydenci w organach władzy i administracji, przemyśle spożywczym, sektorze ochrony zdrowia i systemie edukacji muszą podjąć zdecydowane, systemowe i długofalowe działania, aby zahamować rozwój epidemii otyłości, którą należy już nazywać pandemią” – apeluje dyrektor IŻiŻ.

Jego zdaniem nadwaga i otyłość są obecnie największym zagrożeniem dla zdrowia publicznego w Polsce i na świecie. „Wciąż jednak nie wszyscy zdają sobie z tego sprawę” – podkreśla prof. Jarosz.

Specjalista dodaje, że otyłość dewastuje nasze zdrowie. Jest główną przyczyną takich chorób przewlekłych, jak cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia (udar mózgu, nadciśnienie tętnicze), nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, piersi, gruczołu krokowego), kamica żółciowa, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, zaburzenia hormonalne (zespół

policyklicznych jajników), zmiany zwyrodnieniowe układu kostno-stawowego oraz tzw. nocny bezdech. „Aby zapobiec katastrofie i skrócić kolejki w służbie zdrowia, musimy zrobić w Polsce wszystko, aby zahamować epidemię otyłości, zwłaszcza w przypadku dzieci i młodzieży – alarmuje prof.

Mirosław Jarosz.  Więcej informacji na temat nadwagi i otyłości oraz jej skutków, sposobów zapobiegania i leczenia można znaleźć na stronach internetowych: www.izz.waw.pl oraz www.zachowajrownowage.pl

» 64 proc. mężczyzn i 49 proc. kobiet w Polsce ma nadmierną masę ciała.«

8–10 września

17–18 września

17–18 września

25. FORUM EKONOMICZNE KRYNICA | POLSKA

KONFERENCJA ZDROWIA PUBLICZNEGO pAńsTW GrUpY WYsZeCHrADZKieJ ZABRZE | POLSKA

FOrUM pr: KLiNiKA TO TeŻ FirMA WARSZAWA | POLSKA

Jedno z najważniejszych spotkań liderów świata polityki i biznesu w Europie Środkowo-Wschodniej. 3000 gości z 60 krajów.

Tematyka konferencji skupi się wokół socjoekonomicznych przeobrażeń w kontekście nowych wyzwań i zadań zdrowia publicznego.

Prestiżowe forum omawiające szczegółowo zagadnienia z pogranicza zarządzania i komunikacji w placówkach ochrony zdrowia.

www.forum-ekonomiczne.pl

www.v4-publichealth.eu

www.termedia.pl

18–20 września KONGRES POLSKIEGO TOWARZYSTWA KARDIOLOGICZNEGO pOZNAń | pOLsKA

8–10 października

11–13 października

MiĘDZYNArODOWe TArGi MeDYCZNe WARSZAWA | POLSKA

WORLD HEALTH SUMMIT BERLIN | NIEMCY

Bogaty program naukowy: sesje dydaktyczne, dyskusje ekspertów, sesje dotyczące specjalistycznych zagadnień współczesnej kardiologii.

Wystawa rozwiązań dla ochrony zdrowia połączona z wykładami i warsztatami dla lekarzy, pielęgniarek oraz menedżerów.

Debaty liderów ochrony zdrowia z całego świata, dyskusje, warsztaty.

1200 uczestników z 80 krajów.

www.kongres2014.ptkardio.pl

www.wihehospital.pl

www.worldhealthsummit.org

n a c z a si e

NOWOŚCI KSIĄŻKOWE

NASZ WYBÓR MIESIĄCA

NOWOŚCI MUZYCZNE

„Mercy” Active Child

„Dziecko – pacjent i świadczeniobiorca” Maciej Dercz, Hubert Izdebski, Tomasz Rek Omówienie zagadnień szeroko rozumianego prawa dziecka do ochrony zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. Książka prezentuje uwarunkowania konstytucyjne dotyczące prawa dziecka do ochrony zdrowia oraz szczególnej opieki zdrowotnej, a także główne regulacje prawa międzynarodowego. Wskazany został również tryb dochodzenia roszczeń, w przypadku gdy prawa dzieci w przedmiotowym zakresie są łamane. 

„Sygnały alarmowe u chorych i pilne decyzje lekarzy POZ” J. Bożydar Latkowski, Katarzyna Kosiek Informator medyczny, w którym lekarze podstawowej opieki zdrowotnej znajdą odpowiedzi na znaczenie diagnostyczne i postępowanie w przypadku sygnałów alarmowych obiektywnych oraz subiektywnych – odczuć pacjenta, niemożliwych do stwierdzenia przez lekarza. 

70

Ogólnopolski System Ochrony Zdrowia 6/2015

„Zuza albo czas oddalenia” Jerzy Pilch

Wyjątkowa płyta dla tych, dla których muzyka powinna przenikać najgłębsze pokłady wrażliwości. Spokojne melodie, elektroniczny akompaniament i przenikliwy głos wokalisty – Pata Grossiego. 

Premiera: czerwiec 2015. Wydawnictwo Literackie.

Cena: ok. 32,90 zł.

Zapis szaleńczej miłości sześćdziesięciolatka do dwudziestokilkuletniej blond piękności, odnaleziony przez Jerzego Pilcha w narciarskim bucie, na schodach jednej z warszawskich kamienic. „Stary satyr i młodziutka nimfa – uparcie eksponujące ten motyw starożytne ludy wiedziały, co czynią”, powiada Jerzy Pilch i zasiada do spisania „summy erotycznej”, brawurowego traktatu miłosnego, w którym splatają się powieść i esej.

Za Zuzą, zwaną w pewnych kręgach Zmysłową Żanetą, bohater podąża w ciemne zaułki Warszawy, krainę męskiego pożądania. Jednak zatracenie w ramionach księżniczki solarium i silikonu nie oznacza wcale zatracenia poczucia humoru i ironii, z jaką bohater spogląda na swoje swawole – świadom swej groteskowości i zarazem powagi.

Pogoń za Zuzą budzi wspomnienie miłosnych początków: pierwszych młodzieńczych uniesień, pierwszej żony, pierwszej kochanki. Przeczucie końca miesza się z grzeszną, nieustraszoną miłością – do prostytutki o niebieskich oczach i blond włosach, której wierność jest wiernością wyższego rzędu, duchową, bo nie cielesną przecież. „Zuza albo czas oddalenia” przełamuje granicę fikcji i życia relacją z placu boju, na którym miłość wydaje się już być dosłownie – na śmierć i życie. Ściśnięta między chwilą uniesienia a ostatnią kropką.

„Drones” Muse Zespół powraca w znanym sobie stylu: nie brakuje dramatycznych utworów, patetycznych momentów. Mocne dźwięki rockowe wzbogacone partiami smyczkowymi. 

„Atramentowa” Stanisława Celińska Polska Cesaria Evora, która w śpiewie wykorzystuje pełną paletę barw i emocji. Na płycie artystce towarzyszą wybitni muzycy młodego pokolenia z Polski oraz artyści z Ukrainy. 

ZAWSZE ATRAKCYJNE OFERTY Należąca do Grupy Intas firma Accord rozpoczęła komercyjną działalność handlową w Europie w sierpniu 2008 roku. Wkrótce osiągnęła zasięg ogólnoeuropejski i obecnie prowadzi sprzedaż na ponad 30 rynkach.

Dzięki integracji pionowej w firmie Accord kontrolujemy wszystkie etapy wprowadzania wyrobów farmaceutycznych na rynek. Przekłada się to na większą niezawodność dostaw, minimalizując przerwy w dostawach dla aptekarzy, lekarzy, i co najważniejsze – pacjentów.

Firma Accord posiada w swojej ofercie wiele refundowanych leków będących jedną z atrakcyjniejszych opcji cenowych w danej molekule jak np. Simvastatinum Accord Wyciąg z obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 23 kwietnia 2015 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na dzień 1 maja 2015 r.

Nazwa, postać i dawka leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego albo wyrobu medycznego

Zawartość opakowania

Kod EAN lub inny Urzędowa kod odpowiadający cena zbytu kodowi EAN

Cena detaliczna

Wysokość limitu finansowania

Poziom odpłatności

Wysokość dopłaty świadczeniobiorcy

Simvastatinum Accord, tabl. powl., 10 mg

28 szt.

5909990706396

1,57

2,46

2,46

30%

0,74

Simvastatinum Accord, tabl. powl., 20 mg

28 szt.

5909990706532

3,24

5,02

5,02

30%

1,51

Simvastatinum Accord, tabl. powl., 40 mg

28 szt.

5909990706631

4,32

7,48

7,48

30%

2,24

Zamówienia oraz zapytania można składać pod adresem: promocje@accord-healthcare.pl Pełna charakterystyka produktu leczniczego Simvastatinum Accord dostępna jest pod linkiem: http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=21061 http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=21045 http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=21062 http://pub.rejestrymedyczne.csioz.gov.pl/ProduktSzczegoly.aspx?id=21063

Associated member

PL/ACC/053/06/15

Accord Healthcare Polska Sp. z o.o. ul. Taśmowa 7, 02-677 Warszawa tel.: +48 22 577 28 00 faks: +48 22 577 29 01

www.accord-healthcare.pl