PolSKIE HuBY INNoWAcJI

Dzięki współpracy z biznesem, uczelnie medyczne napędzają rozwój innowacji

Aby potencjał naukowy ośrodków akademickich zamienić w korzystne dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia rozwiązania, potrzebna jest strategia współpracy z biznesem. Taką posiada Gdański Uniwersytet Medyczny, a partnerstwo z Europejskim Instytutem Innowacji i Technologii EIT Health pozwala uczelni wzmacniać przedsiębiorczość u studentów i pracowników, pobudzając innowacyjność całego regionu.

Nauka i biznes potrzebują się wzajemnie. Bez silnej bazy naukowej, firmy komercyjne nie są w stanie opracowywać oraz rozwijać nowych produktów i rozwiązań dla ochrony zdrowia. I odwrotnie – bez umiejętności kooperacji z firmami komercyjnymi oraz skalowania rozwiązań na rynku, nawet najlepsze pomysły pracowników naukowych, zespołów badawczych i studentów uczelni nigdy nie opuszczają murów uczelni.

Partnerstwo i wymiana doświadczeń pobudza innowacyjność Nie byłoby amerykańskiej doliny krzemowej bez Uniwersytetu Stanforda. Podobnie jak brytyjski Uniwersytet Oxfordzki oraz King’s College London, szwedzki Karolinska Institutet, czy szwajcarski ETH Zürich są sercem hubów innowacyjności w Europie. Także polskie uczelnie medyczne chcą zaoferować swoim studentom i pracownikom nowe możliwości, aby mogli realizować się w roli innowatorów oraz przedsiębiorców. Przykładem jest Gdański Uniwersytet Medyczny (GUMed) – pierwsza me-

dyczna uczelnia badawcza w Polsce i jeden z najnowocześniejszych ośrodków akademickich w kraju. GUMed kształci wysokiej klasy kadry medyczne, mając jednocześnie ambicje stworzenia strategicznego dla Pomorza węzła innowacji. Dlatego już w 2018 roku GUMed rozpoczął współpracę z Europejskim Instytutem Innowacji i Technologii (European Institute of Innovation and Technology), wiodącą organizacją finansowaną ze środków UE, której celem jest pobudzenie rozwoju innowacji na styku nauki i biznesu. Od 2021 roku uczelnia jest jedną ze 150 organizacji partnerskich EIT Health, komórki skoncentrowanej na ochronie zdrowia. – Gdy w 2018 roku rozpoczęliśmy współpracę z EIT Health w charakterze ośrodka EIT Health Hub w regionie EIT RIS (EIT Regional Innovation Scheme), głównym priorytetem była budowa sieci powiązań i innowacyjności w regionie. Wzmocniliśmy współpracę z parkami naukowo technologicznymi w Trójmieście, poznaliśmy startupy, które realizują ciekawe projekty medyczne. Na tej bazie pojawiły się nowe możliwości dla startupów i uczelni w zakresie nawiązywania współpracy z przedsiębiorstwami oraz innymi ośrodkami naukowymi w Europie – mówi dr Katarzyna Waligóra-Borek, dyrektor Centrum Transferu Technologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Przez trzy lata, razem z pozostałymi 14 hubami EIT Health w Europie – w tym innymi ośrodkami medycznymi oraz parkami technologicznymi – organizowane były wspólne spotkania nakierowane na wzmacnianie umiejętności budowania modeli transferu technologii. Przedstawiciele uczelni brali udział w wizytach studyjnych, podczas których mogli wymienić się doświadczeniami w zakresie tworzenia ekosystemu innowacji i wdrażania najlepszych praktyk w zakresie komercjalizacji powstających na uczelni rozwiązań. Przykładem jest projekt Drive, którego celem było wzmocnienie kompetencji przedstawicieli regionów EIT Health w ocenie potencjału innowacyjnego regionu oraz opracowanie ukierunkowanej strategii pozwalającej wdrożyć nowe działania w zakresie innowacji na uczelni. Inną ciekawą inicjatywą są tzw. Innovation Days – cykliczne wydarzenie, podczas którego interdyscyplinarne zespoły złożone z doktorantów i studentów z GUMed oraz pomorskich uczelni rozwijały innowacyjne projekty, które następnie były poddawane analizie ekspertów. Uczelnia realizowała też wiele projektów nakierowanych na rozwijanie miękkich umiejętności w zakresie przedsiębiorczości wśród studentów, doktorantów i młodych pracowników. – Chcąc zyskać możliwość aplikowania o innowacyjne projekty naukowe realizowane w szerokich partnerstwach europejskich w ramach EIT Health, postanowiliśmy aplikować do roli partnera EIT Health – dodaje dr Katarzyna Waligóra-Borek. Już jako partner, uczelnia przystąpiła do programu From Scientists to Innovators in Industry. To 3-miesięczny kurs składający się z modułów online, seminariów oraz sesji mentorskich, który ma za zadanie ukierunkowanie młodych naukowców na współpracę z przemysłem. Program realizowany jest w partnerstwie uczelni z dużymi firmami komercyjnymi.

Z laboratoriów badawczych na rynek Od momentu partnerstwa w ramach EIT Health, GUMed mógł aktywniej wesprzeć spółki spin-off tworzone przy uczelni. Mogły one startować do projektów ogłaszanych przez EIT Health w ramach różnych programów wsparcia. Szybko pojawiły się pierwsze sukcesy. – Nasza spółka spin-off „GP for Research” stanęła do konkursu „2019 EIT Health Start-ups Meet Pharma” i odpowiedziała na wyzwanie firmy Bayer obejmujące program wsparcia pacjenta oparty na telemedycynie – zauważa dr Katarzyna Waligóra-Borek. Spółka ta zajmuje się wdrażaniem rozwiązań w zakresie zintegrowanego modelu

»Świat uczelni medycznych i szpitali klinicznych jest w wielu w przypadkach bardziej zaawansowany technologicznie i cyfrowo niż środowisko, do którego wielu absolwentów trafia po studiach.«

Prof. Marcin Gruchała JM Rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

skoncentrowanego na pacjencie, łączącego przemysł badań klinicznych z podstawową infrastrukturą opieki zdrowotnej. Chodzi o to, aby badania kliniczne, które są głównie realizowane w szpitalach mogły być realizowane bliżej pacjenta, czyli w ośrodkach POZ. Firma Bayer poszukiwała tego typu rozwiązań, a spółka uczelniana spin-off uczestnicząc w programie EIT Health odpowiedziała na to wyzwanie. Jeszcze innym sposobem na synergię nauki z biznesem jest utworzenie przez GUMed kierunku studiów razem z Zakładami Farmaceutycznymi Polpharma SA i Oceanic S.A., co pozwoliło połączyć edukację teoretyczną z praktyką przemysłową. W tym modelu, zajęcia teoretyczne odbywają się w GUMed, a przedmioty praktyczne wykładane są przez profesjonalistów zatrudnionych na co dzień w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. W ramach studiów przygotowano 9-tygodniowe staże w zakładach produkcyjnych i laboratoriach firm partnerskich. Dr Katarzyna Waligóra-Borek wymienia także szereg programów dedykowanych stricte dla lekarzy. – W zeszłym roku został uruchomiony program Hallo AI RIS, cykl szkoleń dotyczących wykorzystania sztucznej inteligencji w opiece zdrowotnej. Cieszył się bardzo dużym zainteresowaniem wśród klinicystów – dodaje. Postęp opiera się na współpracy świata technologii i medycyny Nowa, otwarta strategia Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego uwzględnia znaczenie technologii w działalności dydaktycznej uczelni. Postęp wiedzy i digitalizacji odgrywa coraz większą rolę w medycynie i opiece zdrowotnej. Wraz z tym, zmienia się sposób kształcenia kadr medycznych, które przed rewolucją cyfrową było nastawione wyłącznie na zagadnienia medyczne, biologiczne i fizjologiczne. Jak zauważa prof. Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, współczesna edukacja powinna umożliwić przyszłemu absolwentowi swobodne poruszanie się w świecie technologii, innowacji oraz umiejętne dostosowywanie się do zmieniającego się otoczenia, w szczególności technologicznego. – Dzisiaj technologia odgrywa ogromną rolę w diagnostyce i terapii, a współpraca lekarza, pielęgniarki, technika medycznego z inżynierem, fizykiem, czyli szeroko pojętym sektorem przemysłu medycznego jest niezbędna. Umiejętność dialogu i wzajemnego zrozumienia się jest kluczowa, bo postęp będzie coraz mocniej oparty na współpracy świata technologiczno-biznesowego ze światem medycznym. Te obydwa światy muszą potrafić się dogadać, a uczelnie muszą się

»Dzięki współpracy z EIT Health, uczelnia zyskała nowe możliwości nawiązywania współpracy z przedsiębiorstwami oraz innymi ośrodkami naukowymi w Europie.«

Dr Katarzyna Waligóra-Borek Dyrektor Centrum Transferu Technologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

do tego dostosować – podkreśla Rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Postrzeganie kształcenia medycznego mocno zmieniło się w ostatnich latach. Jeszcze do niedawna założenie było takie, że student medycyny powinien wszystko mieć wyuczone na pamięć. Obecnie, zakres wiedzy medycznej jest tak ogromny i rośnie w takim tempie, że jest to fizycznie niemożliwe. – Jeżeli ktoś chce być dobrym lekarzem, dobrą pielęgniarką, dobrym technikiem, musi wiedzę zdobytą w ramach kształcenia przed- i podyplomowego oraz specjalizacji wspomagać technologią – rozwiązaniami dostępnymi dzięki informatyzacji, internetowi, smartfonom, robotyzacji. Prof. Marcin Gruchała podkreśla, że uczelnie nie mogą sobie pozwolić na negowanie istnienia technologii. To wyzwanie także dla nauczycieli akademickich, bo nie wszyscy potrafią zaakceptować transformację, która się dokonała na przestrzeni ostatnich 20 lat. Do tego postępu technologicznego w ochronie zdrowia jednostki akademickie są już gotowe. Studenci zdobywają umiejętności medyczne w bardzo nowoczesnych szpitalach klinicznych dysponującymi zaawansowanymi rozwiązaniami. Na każdej uczelni funkcjonują centra symulacji medycznej na światowym poziomie. Studenci mogą doskonalić część czynności klinicznych w wirtualnym

środowisku, nie narażając pacjenta na ryzyko, a siebie samego na nadmierny stres. – Zaryzykowałbym stwierdzenie, że świat uczelni medycznych i szpitali klinicznych jest w wielu w przypadkach bardziej zaawansowany technologicznie i cyfrowo niż środowisko, do którego wielu absolwentów trafia po studiach. W ten sposób, poprzez transfer umiejętności i wiedzy, stają się oni akceleratorem zmian w jednostkach, w których podejmują pracę – mówi Rektor GUMed, zwracając uwagę, że technologia pozwala wzmacniać znaczenie pracy zespołowej oraz wdrażać zasady medycyny opartej na wartościach (value-based medicine). – Dzięki swobodnej wymianie informacji i nowym rozwiązaniom dla pacjenta, dzisiaj można mówić o realnym pacjentocentryzmie w ochronie zdrowia. Aby nad pacjentem mogło się pochylić wielu profesjonalistów medycznych i niemedycznych, konieczna jest technologia. Przykładem są konsylia w trybie zdalnym. – Niemal codziennie, osobiście uczestniczę w konsylium albo zespole multidyscyplinarnym, podczas którego omawiamy stan zdrowia pacjentów, ustalamy dla nich optymalną ścieżkę postępowania medycznego. Bez użycia technologii byłoby to niemożliwe – przyznaje prof. Marcin Gruchała. Rektor GUMed dodaje, że w ten sposób można w końcu skoncentrować się na pacjencie, a nie na jednostce chorobowej. Te korzyści zauważają i włączają do swojego codziennego życia pacjenci, którzy – bez względu na wiek – świetnie sobie radzą w świecie e-recept oraz e-skierowań. Rośnie liczba osób zarejestrowanych na platformie e-zdrowia oraz korzystających z aplikacji mobilnych. Akceptacja technologii w ochronie zdrowia wynika z jednej strony z już obecnej digitalizacji w innych dziedzinach życia, z drugiej – z coraz większej dostępności szybkiego internetu oraz technologii mobilnych w postaci smartfonów. Pandemia COVID-19 stała się dodatkowym katalizatorem postępu w technologiach w ochronie zdrowia. Medycyna jeszcze mocniej będzie uzależniona od cyfryzacji, wirtualnym kontakcie z pacjentem, automatyzacji, sztucznej inteligencji. Rolą innowacji będzie asystowanie pacjentowi w profilaktyce lub leczeniu, wspieranie lekarzy w procesie opieki i płynnego dostępu do niezbędnych danych, dostarczanie systemom ochrony zdrowia rozwiązań wspomagających podejmowanie lepszych decyzji odnoszących się do zdrowia populacyjnego. W tym nurcie transformacji, polskie jednostki naukowe mają kluczową do odegrania rolę, której sukcesywne wypełnienie wymaga sprawnego połączenia wiedzy akademickiej i potencjału badawczego, wspartych współpracą z biznesem. 

EIT Health został założony w 2015 roku jako „wspólnota wiedzy i innowacji” Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT). dziś to jedna z największych inicjatyw w zakresie wspierania innowacyjności opieki zdrowotnej na świecie finansowana ze środków Unii Europejskiej. Filozofia EIT Health opiera się na tzw. „trójkącie wiedzy”. Według tego podejścia, optymalne środowisko dla innowacji powstaje na skrzyżowaniu współpracy ekspertów z dziedziny biznesu, badań i edukacji. obecnie 150 organizacji partnerskich EIT Health tworzy ekosystem wspierający tworzenie prężnej i nowoczesnej ochrony zdrowia.

Gdański Uniwersytet Medyczny (GUMed) to nowoczesny ośrodek akademicki o wysokim potencjale naukowym i rozwojowym. gUMed jest jedynym uniwersytetem medycznym wybranym do elitarnego grona 10 najlepszych polskich uczelni wyróżnionych w prestiżowym konkursie „Inicjatywa doskonałości – Uczelnia Badawcza”, a ponadto najlepszą uczelnią medyczną w Polsce według najnowszego Rankingu Uczelni Akademickich Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy”. od ponad 75 lat zapewnia wysoką jakość kształcenia we wszystkich zawodach medycznych. Uczelnia kształci ponad 6000 studentów, doktorantów i słuchaczy studiów podyplomowych.

GUMed dysponuje nowocześnie wyposażonym Centrum Symulacji Medycznej.