არასათანადო მოპყრობა აღმოსავლეთ საქართველოს სასჯელაღსრულების დაწესებულებებსა და დროებითი მოთავსების

Na onal Preven ve Mechanism

ILL-treatment in Peniten ary Establishments and Temporary Deten on Isolators in Eastern Georgia (2012)

Monitoring Report

Public Defender of Georgia Georgian Young Lawyers' Associa on

prevenciis erovnuli meqanizmi

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi (2012 weli)

monitoringis angariSi

saqarTvelos saxalxo damcveli saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia

1

prevenciis erovnuli meqanizmi

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi (2012 weli)

saqarTvelos saxalxo damcveli saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia

Tbilisi 2013

2

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

saqarTvelos saxalxo damcveli

angariSi momzadebulia saqarTvelos saxalxo damcvelisa da saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis erToblivi proeqtis farglebSi. proeqti dafinansebulia Ria sazogadoebis fondebis mier

saqarTvelos saxalxo damcvelis ofisi nino ramiSvilis q. 6, Tbilisi, 0179 tel: + (995 32) 2913814/2913815 faqsi: + (995 32) 2922470 el-fosta: info@ombudsman.ge

saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia j.kaxiZis q. #15, Tbilisi, 0102 tel: + (995 32) 2936101 / 2952353 faqsi: + (995 32) 2923211 el-fosta: gyla@gyla.ge

akrZalulia aq moyvanili masalebis gadabeWdva, gamravleba an gavrceleba komerciuli mizniT, asociaciis werilobiTi nebarTvis gareSe ----------------------------------------------------------------------------------------Š 2013, saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia

3 sarCevi

Sesavali .......................................................................................................................................................... 4 mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi ............................................................ 5 arasaTanado mopyroba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi ..................................................... 5 prevenciis erovnuli meqanizmis 2012 wlis seqtembris sagangebo monitoringi ................... 8 wamebisa da araadamianuri mopyrobis faqtebis gamoZieba .......................................................... 11 sasjelaRsrulebis sistemaSi ganxorcielebuli cvlilebebi ................................................. 13 disciplinuri sasjelebisa da administraciuli saxdelebis Sefardeba ............................. 14 patimrobis pirobebi .............................................................................................................................. 16 sayofacxovrebo pirobebi ........................................................................................................... 16 kontaqti gare samyarosTan ......................................................................................................... 18 samartoo sakani ............................................................................................................................... 20 saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros daqvemdebarebaSi Semavali organoebis monitoringi .............................................................................................. 26 mopyroba .................................................................................................................................................... 26 saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvisa da monitoringis mTavari sammarTvelos daqvemdebarebaSi arsebuli droebiTi moTavsebis izolatorebi ................................................................... 28 mopyroba .................................................................................................................................................... 28 administraciuli patimroba ............................................................................................................... 28 sayofacxovrebo pirobebi .................................................................................................................... 29

4

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

Sesavali winamdebare angariSi asaxavs saqarTvelos saxalxo damcvelisa da saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis (saia) erToblivi proeqtis farglebSi 2012 wels sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi ganxorcielebuli gegmuri da aragegmuri monitoringebis Sedegebs. angariSSi aseve mocemulia 2012 wlis seqtembris sagangebo monitoringis da 2013 wlis ianvar-Tebervlis Sedegebi. erToblivi proeqtis farglebSi ganxorcielebuli monitoringis specialur fokuss arasaTanado mopyroba warmoadgenda da masSi saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis 3 warmomadgeneli iyo CarTuli. Sesabamisad, aRniSnuli angariSis miznebisTvis prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenelTa Soris moiazrebian saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciis warmomadgenlebic. proeqti, romlis mTavari amocana prevenciis erovnuli meqanizmis gaZlierebaa, dafinansebulia Ria sazogadoebis fondebis mier. monitoringis mimdinareobisas, saxalxo damcvelis specialuri prevenciuli jgufis wevrebi daubrkoleblad daiSvebodnen da Tavisuflad gadaadgildebodnen rogorc sasjelaRsrulebis dawesebulebebis teritoriaze, aseve droebiTi moTavsebis izolatorebSi. maT aseve eZleodaT saSualeba, sakuTari SexedulebiT SeerCiaT dakavebulebTan/patimrebTan Sexvedris adgilebi da gasaubrebodnen maT. `saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me-19 muxlis mesame nawilis Sesabamisad, `saqarTvelos saxalxo damcvelis/specialuri prevenciuli jgufis wevris Sexvedra dakavebulebTan, patimrobaSi myof an sxvagvarad TavisuflebaSezRudul pirebsa da msjavrdebulebTan, agreTve, fsiqiatriul dawesebulebebSi, moxucTa TavSesafrebsa da bavSvTa saxlebSi moTavsebul pirebTan konfidencialuria. dauSvebelia raime saxis miyuradeba an TvalTvali. miuxedavad kanonis am moTxovnisa, monitoringis Sedegad, aseve, media saSualebebiT gamoqveynebuli masalebidan gamomdinare gairkva, rom praqtikulad yvela dawesebulebaSi damontaJebuli iyo faruli videoTvali, romlis meSveobiT, SesaZlebeli iyo rogorc vizualuri TvalTvali, aseve miyuradebac. Sesabamisad, SegviZlia vivaraudoT, rom nebismieri sakiTxi, romelzec specialuri prevenciuli jgufis wevrebi da patimrebi saubrobdnen, cnobili iyo sasjelaRsrulebis dawesebulebebis administraciisa da nebismieri sxva pirisTvis, visac amgvar Canawerebze xeli miuwvdeboda. aRniSnuli warmoadgens erovnuli da saerTaSoriso standartebis uxeS darRvevas, eWvqveS ayenebs rogorc patimrebis usafrTxoebas, ise prevenciis erovnuli meqanizmis muSaobasac. gegmuri monitoringis dros prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenlebi amowmebdnen dawesebulebebSi arsebuli mdgomareobisa da praqtikis Sesabamisobas rogorc saqarTvelos kanonmdeblobasTan, aseve saerTaSoriso standartebTan. monitoringis msvlelobisas gansakuTrebuli yuradReba gamaxvilda TiToeul dawesebulebaSi dakavebulebis/patimrebis mimarT mopyrobaze. miuxedavad imisa, rom monitoringis specialur fokuss arasaTanado mopyroba warmoadgenda, jgufma aseve Seiswavla sxva sakiTxebi, romlebic uSualo kavSirSi SeiZleba aRmoCndes arasaTanado mopyrobasTan. droebiTi moTavsebis izolatorebSi monitoringis jgufis wevrebma msgavsad gasuli wlebisa, adgilze Seamowmes dmi-Si ganTavsebul dakavebul pirTa Sesaxeb warmoebuli dokumentacia, daaTvalieres infrastruqtura _ saknebi, sagamoZiebo oTaxebi, sveli wertilebi, saseirno ezoebi, inventari, sakvebisa da dakavebulTa nivTebis Senaxvis pirobebi. administraciasa da dakavebulebTan/patimrebTan gasaubrebiT gairkva kvebis, Sxapis miRebis, sufTa haerze yofnis perioduloba da procedurebi. rogorc yovelTvis, gansakuTrebuli yuradReba daeTmo dakavebul pirTa mimarT mopyrobas rogorc dakavebisas, aseve mas Semdeg.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi arasaTanado mopyroba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi 2012 wlis manZilze specialurma prevenciulma jgufma orjer Caatara gegmuri monitoringi.

2012 wlis zafxulSi Catarebuli monitoringis dros kvlav gamoikveTa mTeli rigi problemuri sakiTxebisa, maT Soris, arasaTanado mopyrobis sistemuri xasiaTi, razec saxalxo damcvelis specialuri prevenciuli jgufi gasul wlebSi permanentulad amaxvilebda yuradRebas rogorc saparlamento, aseve specialur angariSebSi. samwuxaroa, rom aRniSnuli problemebis aRmosafxvrelad saqarTvelos mTavrobam wlebis manZilze ar gaatara saTanado da adekvaturi zomebi. metic, tendenciad iqca prevenciis erovnuli meqanizmis mier gamovlenili sistemuri darRvevebis sruli ignorireba. Sedegad moxda is, razec aseve xSirad iyo saubari saxalxo damcvelis angariSebSi _ damkvidrda dausjelobis sindromi. patimrebis uflebebis darRveva, maTze fizikuri da fsiqologiuri zewola rutinul da sistemur movlenad iqca. es daadastura 2012 wlis 18 seqtembers media saSualebebiT gavrcelebulma e.w. „cixis kadrebmac“, sadac asaxuli iyo patimarTa wamebis, damcirebis da araadamianuri mopyrobis faqtebi.

2012 wlis seqtembridan wlis bolomde, rogorc saxalxo damcvelis aparatSi, aseve saiaSi, Semovida ramdenime aseuli gancxadeba-saCivari, sadac patimrebi miuTiTebdnen maT mimarT sxvadasxva sasjelaRsrulebis dawesebulebis administraciis mxridan ganxorcielebul arasaTanado mopyrobaze. yvela maTgani reagirebisTvis gaegzavna saqarTvelos mTavar prokuraturas. saqarTvelos mTavari prokuraturidan miRebuli pasuxebis Tanaxmad, yvela gancxadebaze dawyebulia gamoZieba.

Tbilisis #1 dawesebuleba miuxedavad imisa, rom aRniSnul dawesebulebaSi ganTavsebuli patimrebi ar acxadebdnen pretenziebs mopyrobasTan dakavSirebiT, msjavrdebulTa nawilma 2012 wlis seqtembris Semdgom aRniSna, rom, iSviaTad, Tumca, mainc hqonda adgili aseT faqtebs #1 dawesebulebaSi. prevenciis erovnuli meqanizmis angariSebSi mudmivad iyo saubari miTiTebul dawesebulebaSi arsebul gausaZlis pirobebze, romelSic moTavseba SesaZlebelia gaTanabrebuliyo wamebasa da araadamianur mopyrobasTan. amasTan, araerTxel gaica rekomendacia aRniSnuli dawesebulebis daxurvis Taobaze, rac 2013 wlamde ar Sesrulebula. gldanis #8 dawesebuleba gasul wlebSi Catarebuli monitoringebis dros, patimrebi maT mimarT arasaTanado mopyrobis werilobiTi dadasturebisgan Tavs ikavebdnen, xSir SemTxvevaSi ki, arc saubrobdnen amis Sesaxeb. xolo isini, vinc dawvrilebiT aRwerdnen sxva patimrebis an piradad maT mimarT ganxorcielebuli wamebisa da arasaTanado mopyrobis faqtebs, yvelaze xSirad asaxelebdnen vinme „angos“, „xonskis“ da beqa mJavanaZes, aseve, `lisis~. 2011 wels Catarebuli monitoringis dros asaxelebdnen qera, cisferTvaleba TanamSromels, vinme olegs.1 ufro xSirad ki, monitoringis specialur prevenciul jgufs sxva dawesebulebaSi ganTavsebuli patimrebi esaubrebodnen gldanis #8 dawesebulebaSi patimrebis mimarT araadamianuri mopyrobis faqtebze, Tumca, am SemTxvevaSic, isini faqtebis gasajaroebisgan Tavs ikavebdnen. im bevr problemaTagan, romlebic asaxulia saxalxo damcvelis angariSebSi, didi nawili emyareboda prevenciuli jgufis dakvirvebis Sedegebs. #8 dawesebulebaSi yovelTvis igrZnoboda daZabuloba da SiSi patimarTa Soris. aRniSnuli TvalSisacemi iyo prevenciis erovnuli meqanizmis jgufis wevrebisTvis, Tumca, patimrebi gasaubrebis dros ZiriTadad acxadebdnen, rom isini Tavs grZnobdnen kargad da am dawesebulebaSi maT raime gansakuTrebuli da mniSvnelovani problema ar hqondaT. es maSin, rodesac maT dawesebuli hqondaT sxvadasxva gaumarTlebeli SezRudva, kerZod: akrZaluli hqondaT sacxovrebel sakanSi dRis manZilze sakuTar sawolze wamowola an Zili, xolo 22:00 saaTze aucileblad loginSi unda dawoliliyvnen da daeZinaT; ar SeeZloT zafxulSi Sortebis Cacma, sakanSi sigaretis moweva da es nebadarTuli iyo mxolod saknis tualetSi, sadac daaxloebiT 1 kv. metris farTSi ramdenime patimari erTad Sedioda mosawevad; saknis karis nebismier gaxmaurebaze, iqneboda es saknis karze damontaJebuli mcire zomis sarkmlis Tu saTvalTvalos gaReba, uklebliv yvela patimari fexze unda 1

საუბარია ოლეგ ფაცაციაზე

5

6

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

wamomdgariyo da sawolebTan erT rigad mowyobiliyo; TanamSromlebi aiZulebdnen sakanSi myof patimrebs morigeobas, rac imas niSnavda, rom erTi patimari xdeboda pasuxismgebeli mis sakanSi myofi danarCeni patimrebis qcevaze da nebismieri Tanasaknelis mier Cadenili raime mcire gadacdomisTvisac ki isjeboda morige patimari; patimrebs ekrZalebodaT saknis fanjarasTan miaxloeba da fanjridan gaxedva; ekrZalebodaT normalur xmaze saubari sakanSi da erTmaneTSi saubrobdnen CurCuliT; ekrZalebodaT garecxili tansacmlis gafena sakanSi gasaSrobad, maSin roca sxva alternatiuli saSualeba ar hqondaT da valdebulebi iyvnen, sveli tansacmeli an TeTreuli SeenaxaT tumboebSi; ekrZalebodaT sicili; ekrZalebodaT radios mosmena iseT xmaze, romliTac zogadad SesaZlebelia raimes gageba, amitom patimrebi radios mxolod yurze midebul mdgomareobaSi usmendnen; dawesebulebaSi miRebisas patimrebs ZaliT awerinebdnen xels TanamSromlobaze, rasac Semdgom warmatebiT iyenebdnen mis dasaSantaJeblad; dawesebulebis sacxovrebel korpusebSi mudmivad igrZnoboda aseTi datvirTuli dawesebulebisTvis (4000 patimramde) arabunebrivi siCume. zemoT CamoTvlili da kidev sxva mravali SezRudvisa da akrZalvis gauTvaliswineblobis SemTxvevaSi, patimrebi eqvemdebarebodnen wamebas, araadamianur mopyrobas, cemas, abanoSi Caketvas da sxva formiT dasjas, rac gulisxmobda samartoo an sakarantine sakanSi gadayvanas. rac Seexeba sakarantine sakans, saxalxo damcvels araerTxel gaumaxvilebia yuradReba iq arsebul pirobebze. kerZod, 8 adgilian sakarantine sakanSi ramdenime aTeul patimars araerTi kviris manZilze uwevda yofna, ar iyo elementaruli higienis dacvis saSualeba, ar iyo sakmarisi raodenobis WurWeli da sufevda antisanitaria. samartoo an sakarantine sakanSi2 dasjis mizniT Cayvana xdeboda ZiriTadad iseTi darRvevebisTvis, rogoric iyo „xmauri“, rac gulisxmobda Cveulebriv xmaze dalaparakebas an gacinebas. zogjer „xmaurad“ iTvleboda eqimis moTxovna, rac aseve patimris dasjis sababi xdeboda. gldanis #8 sasjelaRsrulebis dawesebuleba gaxsnis dRidan gamoirCeoda patimarTa uflebebis ugulebelyofisa da darRvevis simravliT. saxalxo damcveli araerT angariSSi miuTiTebda gldanis #8 sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi patimarTa mimarT wamebis, araadamianuri mopyrobisa da Rirsebis Semlaxveli faqtebis Sesaxeb. Tumca, samwuxarod, yvela aseTi faqti ZiriTadad saTanado reagirebis gareSe rCeboda rogorc sagamoZiebo organoebis, aseve sasjelaRsrulebis departamentis pasuxismgebeli pirebis mxridan. araerTi rekomendacia, romelic SesaZlo angariSsworebisagan patimarTa dacvis mizniT maT sxva dawesebulebaSi gadayvanas Seexeboda, departamentis mier ar sruldeboda. yvela msgavs rekomendaciaze modioda sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomaris standartuli pasuxi, romelSic aRniSnuli iyo, rom `patimris usafrTxoeba daculia da ar arsebobs misi sxva dawesebulebaSi gadayvanis saWiroeba“. jer kidev 2010 wlis saparlamento angariSSi saxalxo damcvelis mier gldanis #8 dawesebulebis karantinSi arsebuli mdgomareoba Sefasda, rogorc araadamianuri da Rirsebis Semlaxveli. angariSSi aRniSnuli iyo, rom gldanis dawesebulebaSi, dasjis mizniT, patimrebs xSirad ganaTavsebdnen karantinSi. imavdroulad, dasjis es meTodi arc erT sakanonmdeblo aqtSi ar aris gawerili da, Sesabamisad, ukanonoa. evropis wamebis sawinaaRmdego komitetis (CPT) 2010 wlis angariSSi aRniSnulia, rom gldanis #8 dawesebulebasa da braldebulTa da msjavrdebulTa #18 samkurnalo dawesebulebaSi ganTavsebuli patimrebi ar adastureben arasaTanado mopyrobas sxva dawesebulebebSi ganTavsebuli patimrebisagan gansxvavebiT, romlebic miuTiTeben maT mimarT arasaTanado mopyrobis Taobaze. gldanis sapyrobileSi patimrebs scemen karcerebsa da saSxapeebSi saknis karze dakakunebisTvis, xmamaRla laparakisTvis, sxva sakanSi ganTavsebul patimarTan kontaqtis damyarebisTvis. komitets mxedvelobidan ar gamorCenia arabunebrivi siCume gldanis sapyrobilis sacxovrebel nawilSi, rac, garda imisa, rom badebs safuZvlian eWvebs, aseve, erTgvarad adasturebs patimrebis naTqvams.3 2 პატიმრობის, თავისუფლების აღკვეთის, შერეული ტიპის ბრალდებულთა და მსჯავრდებულთა დაწესებულებების, ბრალდებულთა და მსჯავრდებულთა სამკურნალო დაწესებულებისა და ტუბერკულოზის სამკურნალო და სარეაბილიტაციო ცენტრის დებულებების თანახმად დაწესებულებაში მიღებისას მსჯავრდებული გადის სამედიცინო შემოწმებას, სრულ სანიტარიულ დამუშავებას სამედიცინო მაჩვენებლების მიხედვით და განთავსდება საკარანტინო რეჟიმში, სადაც ექვემდებარება სამედიცინო დაკვირვებას 15 დღის ხანგრძლივობით.

ანგარიში საქართველოს ხელისუფლებას წამებისა და არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობისა თუ დასჯის საწინააღმდეგო ევროპული კომიტეტის (წამების საწინააღმდეგო კომიტეტი) საქართველოში ვიზიტის შესახებ, 2010 წლის 5-15 თებერვალი, პარ. 49.

3

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

evropis wamebis sawinaaRmdego komitetis (CPT) 2010 wlis angariSSi aseve aRniSnulia, rom „gldanis #8 sapyrobileSi vizitis dros komitets praqtikulad ar miuRia gancxadebebi arasaTanado mopyrobis Sesaxeb. Tumca, mogvianebiT, sxva dawesebulebebSi ganTavsebulma ramdenime patimarma delegaciis wevrebs daudastura, rom gldanis sapyrobileSi yofnisas TanamSromlebi maT arasaTanadod eqceodnen, gansakuTrebiT, „karcersa“ da saSxapeebSi, aseve, dawesebulebaSi miRebis dros. rogorc patimrebi amtkicebdnen, fizikuri Seuracxyofa (ketiT, muStiT, wixliT cema) mohyveboda iseT darRvevebs, rogoricaa saknis karze dakakuneba, erTmaneTSi xmamaRali laparaki an sxva saknebSi ganTavsebul patimrebTan gamolaparakeba. delegaciam aRniSna, rom gldanis sapyrobileSi vizitis dros saknebSi uCveulo siCume sufevda.“4 qsnis #15 dawesebuleba qsnis #15 dawesebulebaSi ganTavsebul msjavrdebulebs araerTxel miumarTavT rogorc saxalxo damcvelis, aseve saiasTvis cemisa da araadamianuri mopyrobis Taobaze. ramdenjerme gamoigzavna koleqtiuri saCivrebic, romlebic Seexeboda TanamSromlebis mxridan cemisa da Seuracxyofis faqtebs. msjavrdebulebi yvelaze xSirad asaxelebdnen dawesebulebis ramdenime TanamSromels, maT Soris levan leJavas da gela iosavas, romlebic gansakuTrebuli sisastikiT gamoirCeodnen. samwuxarod, arc erT rekomendacias sagamoZiebo organoebis adekvaturi reagireba ar mohyolia. amis magivrad, prokuraturidan miwodebuli informaciis sapasuxod, dawesebulebis administracia „molaparakebebs“ awarmoebda patimrebTan da sxvadasxva dapirebis Tu muqaris safasurad aiZulebda maT, uari eTqvaT saCivarze. gansakuTrebiT urCebi ki, daxurul dawesebulebebSi gadahyavdaT. aRsaniSnavia, rom wlebis manZilze #15 dawesebuleba prevenciuli jgufis gansakuTrebuli yuradRebis centrSi iyo moqceuli. am dawesebulebis daxurul nawilSi ganTavsebuli msjavrdebulebi araerTi saCivriT da gancxadebiT mimarTavdnen prevenciis erovnul meqanizms. rogorc wesi, patimrebis saCivrebi Seexeboda fizikur angariSsworebas, Tumca, aseve xSirad isini Ciodnen dawesebulebebis TanamSromlebis mxridan damamcirebel da Seuracxmyofel mopyrobaze. qsnis #15 dawesebulebis axal nawilSi ganTavsebuli msjavrdebulebis koleqtiuri gancxadeba prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenlebi 2012 wlis 22 ivniss Sexvdnen qsnis dawesebulebaSi ganTavsebul ramdenime aseul patimars, romlebic saubrobdnen maTi uflebebis darRvevis faqtebze. msjavrdebulebi acxadebdnen, rom maT xSirad ayenebdnen sityvier Seuracxyofas da scemdnen rogorc xelketiT, aseve wixlebiT. maT mimarT sxvadasxva saxis Zaladobas da Rirsebis Semlaxvel mopyrobas yvelaze xSirad adgili hqonda dawesebulebaSi miRebisas da samartoo sakanSi moTavsebamde. aseve, adgili hqonda msjavrdebulTaTvis eleqtroSokis mowyobilobiT tkivilis miyenebas sxeulis sxvadasxva nawilze, siciveSi perangis amara maT moTavsebas Ria fanjarasTan, sawolze xelebiT mibmas. xSiri iyo dasjis ukanono meTodebis gamoyenebis SemTxvevebi mciredi gadacdomisTvis. garda amisa, msjavrdebulebi acxadebdnen, rom dawesebulebaSi xSirad ar muSaobda telefoni, patimrebs ar miewodebodaT presa da ar hqondaT radio mimRebebi. patimrebi asaxelebdnen maTi uflebebis darRvevaSi monawile ramdenime pirs, maT Soris, dawesebulebis xelmZRvanels SoTa Tolordavas da misi moadgiles, aseve, dima CxaiZes, levan leJavas, gela iosavas da vinme uCas. saxalxo damcvelis saxelze gamogzavnil gancxadebas xels awerda 693 msjavrdebuli. gancxadebis gagzavnis Semdeg, msjavrdebulTa nawili sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomarem gadaiyvana #1 dawesebulebaSi. ramdenime maTgans Seefarda administraciuli patimroba. saia am pirebis interesebs sasamarTloSi icavda.

2012 wlis 25 ivniss saqarTvelos saxalxo damcvelma, „saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis Sesabamisad, qsnis #15 dawesebulebaSi msjavrdebulTa ანგარიში საქართველოს ხელისუფლებას წამებისა და არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობისა თუ დასჯის საწინააღმდეგო ევროპული კომიტეტის (წამების საწინააღმდეგო კომიტეტი) საქართველოში ვიზიტის შესახებ, 2010 წლის 5-15 თებერვალი, პარ. 49

4

7

8

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

mimarT masobrivad ganxorcielebul arasaTanado mopyrobis faqtebze gamoZiebis dawyebis winadadebiT mimarTa saqarTvelos mTavar prokurors. garda amisa, saxalxo damcvelma saias miawoda informacia im patimrebis Taobaze, romlebsac samarTlebrivi daxmarebis miReba surdaT. Sesabamisad, saiam iuridiuli daxmareba aRmouCina msjavrdebulebs da maTi axsnaganmartebebi saqarTvelos mTavar prokuraturas miawoda. aRniSnuli saqmeebis gamoZieba dRemde mimdinareobs. #18 braldebulTa da msjavrdebulTa samkurnalo dawesebuleba #18 samkurnalo dawesebulebaSi arsebuli wamebisa da araadamianuri mopyrobis Taobaze araerTxel iyo saubari prevenciis erovnuli meqanizmis angariSebSi. aRsaniSnavia, rom msjavrdebulTa umetesoba kategoriul uars acxadebda samkurnalo dawesebulebaSi gadasvlaze, an gancxadebiT mimarTavda #18 dawesebulebis administracias misi sasjelis moxdis adgilze dabrunebis TxovniT, rac ganpirobebuli iyo #18 dawesebulebaSi patimrebis mimarT mopyrobis TvalsazrisiT arsebuli mdgomareobiT. 2012 wlis zafxulSi prevenciuli jgufis mier #18 dawesebulebaSi Catarebuli gegmuri monitoringisas, msjavrdebulebma aRniSnes, rom maT mimarT mopyroba sagrZnoblad gaumjobesda. miuxedavad amisa, monitoringis jgufi Sexvda ramdenime patimars, romlebmac aRniSnes, rom maT arasaTanadod moepyrnen, Tumca, werilobiTi axsna-ganmartebisgan Tavi Seikaves. prevenciis erovnuli meqanizmis 2012 wlis seqtembris sagangebo monitoringi 2012 wlis seqtemberSi masmediis sxvadasxva saSualebiT gamoqveynda sasjelaRsrulebis departamentis Tbilisis #8 dawesebulebaSi gakeTebuli faruli videoCanawerebi, sadac aSkarad Cans patimarTa mimarT arasaTanado mopyroba _ fizikuri da fsiqologiuri zemoqmedeba, raSic monawileoben ara mxolod cixis TanamSromlebi, aramed sasjelaRsrulebis departamentis maRalCinosnebic, maT Soris, is pirebic, romlebzec arasaTanado mopyrobis konteqstSi araerTxel iyo saubari saxalxo damcvelis gasuli wlebis angariSebsa da presrelizebSi. miuxedavad amisa, igive pirebi kvlav agrZelebdnen saqmianobas sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi, xolo dausjelobis sindromis damkvidreba kidev ufro amZafrebda maT mier Cadenili danaSaulis mniSvnelobas. qarTulma telearxebma pirveli faruli Canaweri gaavrceles 2012 wlis 18 seqtembers, saRamos saaTebSi. videomasala gadaRebuli iyo #8 dawesebulebaSi da masze asaxuli iyo amave dawesebulebis sakarantine nawilSi arsebuli mdgomareoba, sadac dawesebulebis xelmZRvaneli pirebis da rigiTi TanamSromlebis mier xdeboda patimarTa cema maTi karantinSi yofnis da sakarantine nawilidan sakanSi gadayvanis dros (e.w. karantinis daSlis procesi). aRsaniSnavia, rom patimarTa cemaSi monawileobda #8 dawesebulebis direqtori daviT xuWua da misi moadgile viqtor yaWeiSvili, aseve, dawesebulebis sareJimo samsaxuris ufrosi oleg facacia5 da amave dawesebulebis sxva TanamSromlebi. garda dasaxelebuli pirebisa, patimarTa mimarT arasaTanado mopyrobis amsaxvel kadrebSi specialuri prevenciuli jgufis wevrebis mier amocnobil iqna #8 dawesebulebis TanamSromeli vinme giorgi avsajaniSvili, romelic mcire xnis win muSaobda #18 dawesebulebaSi da romlis mxridan arasaTanado mopyrobis Taobaze patimrebs araerTxel miumarTavT saxalxo damcvelisTvis. Tavis mxriv, saxalxo damcvelma araerT aseT saqmeze6 mimarTa saqarTvelos mTavar prokuraturas gamoZiebis dawyebis da damnaSave pirebis dasjis moTxovniT, Tumca, yovel jerze uSedegod _ gamoZieba, rogorc yovelTvis, aRniSnul saqmeebzec Semoifargla formaluri mokvleviT da veranairi konkretuli Sedegi ver iqna miRweuli. garda amisa, gavrcelebul videomasalaSi naTlad Cans, rom patimarTa mimarT cemaSi monawileobda sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomaris moadgile gaga mkurnaliZe, romlis Taobazec 2010 wlis 19 marts saxalxo damcvelma gamoZiebis dawyebis rekomendaciiT mimarTa saqarTvelos mTavar prokurors geguTis #8 (amJamad #14) dawesebulebaSi 5 აღნიშნული პირის სისასტიკის თაობაზე სპეციალურ პრევენციულ ჯგუფს არაერთმა პატიმარმა მიაწოდა ინფორმაცია, თუმცა არცერთმა მათგანმა არ ისურვა საგამოძიებო ორგანოებისთვის მიმართვა. მიუხედავად ამისა, ოლეგ ფაცაციას სახელი, სხვა თანამშრომლების გვერდით, მითითებულია პრევენციის ეროვნული მექანიზმის 2011 წლის პირველი ნახევრის სპეციალური ანგარიშში და სახალხო დამცველის 2011 წლის საპარლამენტო ანგარიში.

6

მაგ. კახაბერ ბარათაშვილის საქმე, გიორგი ოქროპირიძის საქმე, სახალხო დამცველის 2011 წლის საპარლამენტო ანგარიში.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

g.mkurnaliZis meTaurobiT sasjelaRsrulebis departamentis TanamSromlebis mier patimrebis mimarT araadamianuri da damamcirebeli mopyrobis faqtebTan dakavSirebiT. aRniSnul saqmeze daiwyo gamoZieba, Tumca, dRemde aranairi konkretuli Sedegi ar damdgara.7 2012 wlis 18 seqtembris saRamosve gavrcelda kadrebi, romlebzec asaxuli iyo #8 dawesebulebis sakarantine nawilSi arsebuli mcire zomis saknebi, e.w. „boqsebi“. saxalxo damcvelisa da prevenciis erovnuli meqanizmis araerT angariSSi iyo aRwerili, Tu ras warmoadgenda realurad aRniSnuli „boqsebi“ _ es aris daaxloebiT 2-3 kv. metris sakani, sadac ar aris arc sawoli, arc skami da karis nacvlad aqvs gisosebi. swored es „boqsebi“ figurirebs videoCanawerebSi, sadac Cans, rom erT-erT patimars barZayebs Soris gakeTebuli aqvs cocxi, Tavze axuravs specialuri qudi, raTa ar daetyos dazianebebi, patimari mibmulia karis gisosze, xolo TanamSromlebi ayeneben Seuracxyofas, dascinian mas, eqcevian uxeSad da agdebiT. sxva CanawerSi aseTive „boqsSi“ ganTavsebuli patimari Cans, romelic aseve mibmulia karis gisosze da miuxedavad misi araerTgzis moTxovnisa da Txovnisa, yuradRebas aravin aqcevs. gavrcelebul kadrebSi naTlad Cans, rom dawesebulebis sareJimo samsaxuris ufrosi oleg facacia gansakuTrebuli sisastikiT da agresiiT gamoirCeva patimarTa mimarT. piradad awamebs da sityvier Seuracxyofas ayenebs patimars, emuqreba seqsualuri ZaladobiT da pirdapir saxeSi afurTxebs. agreTve, gavrcelebul sxva kadrebSi Cans, Tu rogor aSiSvleben sakarantine nawilSi patimars dawesebulebis TanamSromlebi da aiZuleben mas anusSi sakuTari xeliT gaikeTos mokidebuli sigareti da moxril mdgomareobaSi idges im dromde, sanam TanamSromlebi ar ubrZaneben sigaretis gamoRebas da amave sigaretis mowevas, xolo Semdeg isev anusSi gakeTebas. gavrcelebul kadrebSi Cans, Tu rogor awameben da scemen erT-erT patimars, romelic, savaraudod, aris arasrulwlovani. masac dawesebulebis TanamSromlebi emuqrebian seqsualuri ZaladobiT, ayeneben fizikur Seuracxyofas, prezervativwamocmuli rezinis xelketiT imitireben mis gaupatiurebas da aiZuleben, Seaginos e.w. kanonier qurdebs. miuxedavad patimris araerTi Txovnisa, Sewyviton aRniSnuli qmedebebi, dawesebulebis TanamSromlebi kvlav agrZeleben danaSaulebriv qmedebas. cixis kadrebis gavrcelebas mwvave reaqcia mohyva sazogadoebis da patimarTa ojaxis wevrebis mxridan _ gaimarTa araerTi saprotesto aqcia, maT Soris, #8 dawesebulebasTan. aqciis monawileebi iTxovdnen damnaSaveebis dauyovnebliv dasjas da patimrebis uflebebis dacvas.

2012 wlis 18 seqtembers Sinagan saqmeTa saministrom gaavrcela gancxadeba, romlis Tanaxmadac, gldanis #8 dawesebulebidan miRebuli operatiuli informaciis safuZvelze, daiwyo gamoZieba sasjelaRsrulebis departamentis calkeul TanamSromelTa mier patimarTa mimarT damamcirebeli an araadamianuri mopyrobis faqtebze.

2012 wlis 18 seqtembers saqarTvelos saxalxo damcvelis aparatma gaavrcela specialuri gancxadeba. sagangebo gancxadebebi gaavrceles da preskonferencia Caatares arasamTavrobo organizaciebmac, maT Soris saiamac. saxalxo damcveli da samoqalaqo sazogadoeba iTxovda wamebisa da araadamianuri faqtebis droul gamoZiebas, Sesabamisi Tanamdebobis pirebis politikuri pasuxismgeblobis dayenebas da wamebis msxverplTa fsiqo-reabilitacias. im dReebSi gansakuTrebuli yuradReba kvlav eqceoda gldanis #8 dawesebulebas, sadac ganxorcielda araerTi viziti da monaxulebuli iqna patimarTa didi nawili. maTi ganmartebiT, ukanasknel dReebSi raime saxis zewolas adgili ar hqonda. sagrZnoblad Semsubuqda reJimi, patimrebi gansxvavebiT gasuli wlebisa, usmendnen radios normalur tonalobaSi, saubrobdnen Tavisuflad da ara CurCuliT. 2012 wlis 22 seqtembers sasjelaRsrulebis sistemis xelmZRvanelobis mier daiwyo patimrebisTvis leibebis darigeba, vinaidan arsebuli leibebi uvargisi iyo. aRsaniSnavia isic, rom #8 dawesebulebaSi patimarTa mcire nawili SimSilobda da protests gamoTqvamda maT mimarT ukanaskneli wlebis manZilze ganxorcielebuli wamebis da arasaTanado mopyrobis gamo da solidarobas ucxadebda arasaTanado mopyrobis msxverpl sxva patimrebs. aucileblad xazgasasmelia is garemoeba, rom gldanis #8 dawesebulebaSi ganTavsebuli patimrebi inarCunebdnen simSvides. raime incidents administraciasTan an erTmaneTSi adgili ar hqonia.

7

აღნიშნული საქმე შესულია სახალხო დამცველის 2010 წლის საპარლამენტო ანგარიშში.

9

10

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

#8 dawesebulebaSi myofi patimrebisa da maTi ojaxebisTvis gansakuTrebiT mniSvnelovani iyo is garemoeba, rom im dReebSi 24 saaTiani reJimiT mimdinareobda paemnebi ojaxis wevrebTan. aseve, patimarTa did nawils hqonda saSualeba, telefoniT dakavSireboda ojaxebs da Seetyobinebina Tavisi mdgomareoba. kadrebis gavrcelebis Semdeg, sasjelaRsrulebis dawesebulebebidan imata patimarTa axsnaganmartebebma wamebisa da arasaTanado mopyrobis Taobaze. rogorc saxalxo damcvelma, aseve saiam axsna-ganmartebebi gamoZiebis dawyebis moTxovniT miawoda saqarTvelos mTavar prokuraturas. gldanis #8 dawesebuleba 2012 wlis 18 seqtembers televiziebiT gavrcelebulma kadrebma Zalian didi rezonansi da aJiotaJi gamoiwvia patimrebSi, maT ojaxis wevrebsa da sazogadoebaSi. faqtobrivad, imave saaTidan patimarTa ojaxis wevrebis mier moxda #8 dawesebulebis centraluri WiSkris blokireba da aqciis gamarTva. isini moiTxovdnen patimrebTan dauyovnebliv daSvebas da maT monaxulebas. am jerze sasjelaRsrulebis saministrom dauSva gamonaklisi da ramdenime dRis manZilze yvela sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi mimdinareobda riggareSe paemnebi, ra drosac yvela msurvels (ojaxis wevrs) hqonda SesaZlebloba, Sexvedroda patimars. riggareSe paemnebi mimdinareobda 24 saaTian reJimSi, Tumca, vnebaTaRelva, aJiotaJi da aqciebi ramdenime dRis manZilze #8 dawesebulebis WiSkarTan da dawesebulebis irgvliv damcav meserTan ar Semwydara. am faqtma kidev erTxel mkafiod gamoaCina is xarvezi, rasac warmoadgens ori dawesebulebis erT teritoriaze ganTavseba, kerZod, faqtobrivad SeuZlebeli gaxda #18 dawesebulebidan patimarTa etapireba sasjelis moxdis adgilebze, an maTi gadayvana qalaqis klinikebSi. dawesebulebis teritoriaze nebismieri satransporto saSualebis gadaadgileba mdgomareobas kidev ufro Zabavda _ vrceldeboda informacia, rom teritoriidan gahyavdaT nacemi da, zogjer, gardacvlili patimrebic. #8 dawesebulebasTan viTareba kidev ufro daiZaba 2012 wlis 19 seqtembridan, mas Semdeg, rac patimrebma radios saSualebiT Seityves televiziebiT wina saRamos gavrcelebuli kadrebis Sesaxeb, xolo cixis irgvliv Tavi moiyares patimarTa ojaxis wevrebma da sxvadasxva politikuri Zalis aqtivistebma, romlebic gadaZaxilis saSualebiT amyarebdnen kontaqts patimrebTan. dawesebulebasTan imyofebodnen Jurnalistebic. am ukanasknelTa moTxovna iyo dawesebulebis teritoriaze Sesvla da patimrebTan pirispir gasaubreba. sazogadoebis amgvarma reaqciam kidev ufro gaamZafra patimrebis emociebi da gamoiwvia xmauri maTi mxridan. am dros prevenciis da monitoringis departamentis TanamSromlebi dawesebulebaSi imyofebodnen. dawesebulebis yvela sacxovrebeli korpusis yvela saknidan ismoda xmauri da saprotesto SeZaxilebi. prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenlebi patimrebs mouwodebdnen simSvidisken, ismendnen maT moTxovnebs da cdilobdnen, mdgomareoba ar gadasuliyo ukontrolo viTarebaSi, rac sabolood warmatebiT ganxorcielda. zemoT aRwerili mdgomareoba gamowveuli iyo #8 dawesebulebaSi wlebis manZilze arsebuli viTarebiT. iq ganTavsebul patimrebs mTeli am xnis manZilze ar SeeZloT xmis amoReba. maTSi, gadatanili Zaladobisa da damcirebis gamo, didi raodenobiT protesti iyo dagrovili. patimrebi sityvier protests gamoxatavdnen im TanamSromlebis mimarT, romlebsac monawileoba hqondaT miRebuli maT mimarT ganxorcielebul arasaTanado mopyrobaSi da jer kidev dawesebulebaSi muSaobdnen. patimrebi stveniT da yviriliT xvdebodnen maT gamoCenas, Tumca, miuxedavad araordinalurad daZabuli situaciisa, patimrebis mxridan raime seriozuli incidenti an Zaladobrivi faqti ar dafiqsirebula. daZabulobis ganmuxtvis da cru informaciis gavrcelebis aRkveTis mizniT, sasjelaRsrulebis saministrom miiRo gadawyvetileba, rom dawesebulebaSi daeSvaT uflebadacviTi arasamTavrobo organizaciebis, maT Soris axalgazrda iuristTa asociaciis warmomadgenlebi da Jurnalistebi, romelTac sakuTari TvaliT SeeZloT enaxaT iq arsebuli mdgomareoba da pirispir gasaubrebodnen patimrebs. aRniSnuli pirebi saxalxo damcvelis rwmunebulebis dawesebulebaSi yofnis dros mividnen, adgilze Seiswavles iq arsebuli viTareba da datoves dawesebuleba.

29-30 seqtembers prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenlebma ganaxorcieles morigi aragegmuri viziti gldanis #8 dawesebulebaSi da gaesaubrnen asobiT patimars. patimrebi

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

ukve Tavisuflad saubrobdnen wamebis, arasaTanado mopyrobisa da ukanono dasjis formebze, rasac, maTi gancxadebiT, sistematurad hqonda adgili. patimrebi acxadebdnen, rom maT sjidnen da karcerSi aTavsebdnen umizezod. adgili hqonda aseve maT moTavsebas abanoSi, sadac ayenebdnen fizikur da sityvier Seuracxyofas. msjavrdebulebis TqmiT, isini saTiTaod gahyavdaT administraciis Senobasa an sakanSi da aiZulebdnen xelis moweras TanamSromlobaze. winaaRmdeg SemTxvevaSi, scemdnen, emuqrebodnen sasjelis damatebiT da ojaxis wevrebze zewoliT. patimrebi xazs usvamdnen im fsiqologiur zewolas, romelsac ganicdidnen sxva patimarTa wamebis dros. patimrebi aseve miuTiTebdnen im daavadebebsa da janmrTelobis mdgomareobis gauaresebaze, rac sistematurma fizikurma Zaladobam gamoiwvia. patimrebi wamebisa da arasaTanado mopyrobis faqtebis moyolisas asaxelebdnen konkretul TanamSromlebs, romlebic aqtiurad monawileobdnen maT wamebaSi. wamebisa da araadamianuri mopyrobis faqtebis gamoZieba daxurul instituciebSi Catarebuli monitoringis Sedegebma, saxalxo damcvelis aparatsa da saiaSi Semosuli gancxadebebis analizma da 2012 wlis seqtemberSi televiziebis saSualebiT gasulma „cixis kadrebma“ cxadyo, rom wameba da arasaTanado mopyroba erT-erT seriozul problemas warmoadgens sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da policiaSi. wamebis da araadamianuri mopyrobis faqtebze samarTlebrivi reagireba, damnaSaveTa gamovlena da dasja saqarTvelos mTavari prokuraturis prerogativaa. am mankierebis aRmosafxvrelad ki aucilebelia TiToeuli faqtis efeqturi gamoZieba da dausjelobis sindromis daZleva, rac dRemde seriozul problemad rCeba. saxalxo damcvelma da saiam araerT aseT faqtze mimarTes saqarTvelos mTavar prokuraturas, Tumca, gamoZieba, xSir SemTxvevaSi, kvlav Wianurdeba. gasuli wlebis ganmavlobaSi sagamoZiebo organoebis pasiurobam da araefeqturma gamoZiebam Seqmna dausjelobis sindromi samarTaldamcavi organoebis TanamSromlebSi, aseve, msxverplTa udides nawils gauCnda gamoZiebis mimarT undobloba, ramac ufro metad Seuwyo xeli arasaTanado mopyrobis praqtikis arsebobas daxurul instituciebSi. rogorc wesi, prokuratura zereled ekideboda dakavebuli pirebis cemisa Tu wamebis Semcveli qmedebebis gamoZiebis sakiTxs da amgvari qmedebebis Semcvel sisxlis samarTlis saqmeebs. xSir SemTxvevaSi ki, amgvar faqtebs akvalificirebda ara rogorc wamebisa da damamcirebeli an araadamianuri mopyrobis danaSaulebriv qmedebad, aramed samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebad an cemad. amgvar saqmeebze gamoZieba TiTqmis yovelTvis atarebda formalur xasiaTs da, xSir SemTxvevaSi, mTavrdeboda saqmis SewyvetiT an wlebis ganmavlobaSi gamoZiebis gaWianurebiT. rac yvelaze ufro sayuradReboa, amgvar saqmeebze gamoZieba wydeboda Tavad policielTa Cvenebebze dayrdnobiT. amasTan, rogorc wesi, dazaralebuli uaryofda saxalxo damcvelis, advokatebisa Tu arasamTavrobo organizaciebisTvis micemul axsna-ganmartebas da Cvenebas iZleoda samarTaldamcavTa sasargeblod. zog SemTxvevaSi, sasamarTlo-samedicino eqspertiza iniSneboda iseT dros, roca dazaralebuls aRar aReniSneboda dazianebebi _ momxdaridan ramdenime kviris an, SeiZleba, ramdenime Tvis Semdegac.

2010 wlis angariSSi wamebis prevenciis evropuli komiteti (CPT) aRniSnavs, rom: „...wamebisa da arasaTanado mopyrobis sxva formebis akrZalvis sarwmunoobas Zirs uTxris is SemTxvevebi, rodesac amgvari danaSaulis Camden oficialur pirebs sakuTari qmedebebisTvis pasuxi ar moeTxovebaT. delegaciis vizitisas, zogierTi piri aRniSnavda, rom arasaTanado mopyrobis mimaniSnebel informacias iSviaTad mohyveboda swrafi da efeqturi reagireba, rac niadags uqmnida dausjelobis klimats. maTi TqmiT, arasaTanado mopyrobis Sesaxeb saCivrebis umetesi nawili uaryofilia an, ukeTes SemTxvevaSi, Sesabamis TanamSromlebs disciplinuri zomebi SeefardaT. aRiniSna, rom arasaTanado mopyrobis saCivrebze prokuratura iSviaTad aRZravda sisxlis samarTlis saqmeebs, xolo saqme aRiZvreboda, umetesad, es xdeboda ara sisxlis samarTlis kodeqsis 1441 muxliT, aramed 333-e muxliT. garda amisa, aRiniSna, rom procesebi Wianurdeboda da Zalze iSviaTad xdeboda msjavrdeba, rac saCivrebis gamoZiebis sistemis mimarT ndobas amcirebda.8” 8 ანგარიში საქართველოს ხელისუფლებას წამებისა და არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობისა თუ დასჯის საწინააღმდეგო ევროპული კომიტეტის (წამების საწინააღმდეგო კომიტეტი) საქართველოში ვიზიტის შესახებ,2010 წლის 5-15 აპრილი პარ. 17

11

12

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

aqve unda aRiniSnos, rom erT-erTi mTavari problema, rac dakavSirebulia arasaTanado mopyrobis faqtebis gamoZiebasTan, maTi araswori kvalifikaciaa _ rig SemTxvevebSi, gamoZieba iwyeba ara wamebis an sxeulis dazianebis romelime muxliT, aramed samsaxurebrivi uflebamosilebis gadametebis muxliT, rac samoxeleo danaSauls warmoadgens da gacilebiT ufro msubuq sanqcias iTvaliswinebs. sainteresoa saqarTvelos mTavari prokuraturis mier mowodebuli statistikuri informacia wamebisa da arasaTanado mopyrobis gamoZiebasTan dakavSirebiT. saqarTvelos mTavari prokuraturidan mowodebuli informaciis Tanaxmad, 2012 wlis 01 ianvridan 30 ivnisis CaTvliT: 1. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT (samsaxurebrivi uflebamosilebis borotad gamoyeneba) gamoZieba daiwyo 24 faqtze; saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT (samsaxurebrivi uflebamosilebis gadameteba ) gamoZieba daiwyo 37 faqtze; saqarTvelos ssk-is 1443-e muxliT (damamcirebeli an araadamianuri mopyroba) gamoZieba daiwyo 1 faqtze; saqarTvelos sskis 144¹-1442-e muxliT (wameba da wamebis muqara ) gamoZieba arc erT faqtze ar dawyebula.

2. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 24 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 10 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 144¹-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 2 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 1442-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna ar dawyebula arc erTi piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 1443-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 1 piris mimarT. 3. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT sasamarTloSi sisxlis samarTlis saqme warimarTa 76 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT sasamarTloSi sisxlis samarTlis saqme warimarTa 5 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 144¹-e muxliT sasamarTloSi sisxlis samarTlis saqme warimarTa 2 piris mimarT; saqarTvelos ssk-is 1442-1443-e muxlebiT arc erTi piris mimarT sasamarTloSi sisxlis samarTlis saqme ar warmarTula.

4. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT gamoZieba Sewyda 15 faqtze, aqedan 13 faqtze _ sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT, xolo 2 faqtze _ sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „e“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT gamoZieba Sewyda 22 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 144¹-e muxliT gamoZieba Sewyda 8 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 1443-e muxliT gamoZieba Sewyda 4 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 1442-e muxliT gamoZieba arc erT faqtze ar Sewyvetila. rac Seexeba 2012 wlis meore naxevars, suraTi ase gamoiyureba: 1. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT gamoZieba daiwyo 85 faqtze; saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT gamoZieba daiwyo 134 faqtze; saqarTvelos ssk-is 1441-e muxliT gamoZieba daiwyo 23 faqtze; saqarTvelos ssk-is 1443-e muxliT gamoZieba daiwyo 105 faqtze; saqarTvelos ssk-is 1442-e muxliT gamoZieba arc erT faqtze ar dawyebula; 2. saqarTvelos ssk-is saqarTvelos ssk-is saqarTvelos ssk-is saqarTvelos ssk-is saqarTvelos ssk-is piris mimarT;

332-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 20 piris mimarT; 333-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 26 piris mimarT; 144¹-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 15 piris mimarT; 1443-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna daiwyo 21 piris mimarT; 1442-e muxliT sisxlissamarTlebrivi devna ar dawyebula arc erTi

3. kiTxvaze, zemoaRniSnuli sisxlis samarTlis saqmeebidan ramdeni warimarTa saerTo sasamarTloebSi arsebiTad gansaxilvelad, pasuxi ar migviRia; 4. saqarTvelos ssk-is 332-e muxliT gamoZieba Sewyda 22 faqtze, aqedan 15 faqtze sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT, „e“ qvepunqtiT _ 2 faqtze, „i“ qvepunqtiT _ 4 faqtze da „T“ qvepunqtiT _ 1 faqtze. saqarTvelos ssk-is 333-e muxliT gamoZieba Sewyda 22 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 144¹-e muxliT gamoZieba Sewyda 1 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 1443-e muxliT gamoZieba Sewyda 1 faqtze, sssk-is 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT. saqarTvelos ssk-is 1442-e muxliT gamoZieba arc erT faqtze ar Sewyvetila.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

rac Seexeba e.w. „cixis kadrebTan“ dakavSirebul gamoZiebas, 2012 wlis mdgomareobiT, Cven xelT arsebuli informaciiT, moxda 16 piris, maT Soris, sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomaris moadgilis, cixis ori direqtorisa da sxva maRali Tanamdebobis pirebis dakaveba. dauswreblad waredgina braldeba da iZebneba erTi piri. pirebs brali edebaT araadamianur mopyrobaSi, wamebasa da gaupatiurebaSi. miuxedavad imisa, rom 2011 welsac arc saxalxo damcvelis da arc saias moTxovniT dawyebul gamoZiebebze, Cven xelT arsebuli informaciiT, Sedegi ar damdgara, vimedovnebT, rom gamoZieba iqneba ufro qmediTi da myisierad moxdeba reagireba arasaTanado mopyrobisa da wamebis faqtebze. migvaCnia, rom gamoZieba unda mimdinareobdes swrafad da efeqturad, raTa daisajon is pirebi, vinc monawileobda dakavebulTa wamebasa da cemaSi. gamoZieba unda iyos miukerZoebeli da efeqtiani, raTa erTxel da samudamod aRmoifxvras dausjelobis sindromi. aqedan gamomdinare, saxelmwifom unda gadadgas konkretuli nabijebi wamebisa da araadamianuri mopyrobis faqtebis gamovlenisa da efeqturi gamoZiebisTvis. rekomendaciebi saqarTvelos mTavar prokurors: • piradi kontrolis qveS aiyvanos dakavebisas da sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi momxdari wamebis da arasaTanado mopyrobis yvela faqtis gamoZieba, raTa uzrunvelyofili iyos swrafi da efeqturi gamoZiebis Catareba; • gatardes saTanado RonisZiebebi yvela damnaSave piris droulad identificirebisa da sisxlissamarTlebriv pasuxisgebaSi micemis mizniT.

sasjelaRsrulebis sistemaSi ganxorcielebuli cvlilebebi 2012 wlis 18 seqtembris movlenebidan ramdenime dReSi sasjelaRsrulebis yvela dawesebulebis direqtori gaTavisuflda Tanamdebobidan da, imavdroulad, dainiSnnen axali xelmZRvanelebi. aseve, ramdenime dReSi Tanamdeboba datova praqtikulad yvela im TanamSromelma, romlebzec patimrebi miuTiTebdnen, rogorc moZaladeebze. zogierTma maTganma sakuTari iniciativiT datova samsaxuri. imave dReebSi sisxlissamarTlebriv pasuxisgebaSi iqna micemuli sasjelaRsrulebis departamentis da dawesebulebebis 17 TanamSromeli.

2012 wlis 20 seqtembers sasjelaRsrulebis, probaciis da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa ministrad dainiSna yofili saxalxo damcveli giorgi tuRuSi. aRniSnulis Semdeg ganxorcielda rigi dadebiTi cvlilebebisa, romlebic exmaureboda gasul wlebSi saxalxo damcvelis mier gacemul rekomendaciebs. #8, #18 da rusTavis #6 dawesebulebebSi patimrebs ufleba miecaT, dawesebulebis maRaziebSi SeeZinaT televizorebi. amanaTebSi nawilobriv moixsna sruliad gaumarTlebeli akrZalvebi (mag. jinsebTan dakavSirebiT), xelmisawvdomi gaxda presa, zogierT dawesebulebaSi saWiroebisamebr Seicvala sawolis aRWurviloba. gldanis #8 da #18 dawesebulebebSi patimrebi aRar eridebodnen kanoniT kuTvnil gaseirnebaze gasvlas. „cixis kadrebis“ Semdeg dawesebulebebis umravlesobidan daTxovili iqnen TanamSromlebi, romlebzec patimrebi TavianT saCivrebSi miuTiTebdnen. imave dReebSi, adgilebze darCenili TanamSromlebis dasaxmareblad, droebiT mimagrebul iqnen sapatrulo policiis TanamSromlebi, raTa dawesebulebebSi, sadac aSkarad igrZnoboda TanamSromlebis nakleboba, ar momxdariyo destabilizacia. sapatrulo policiis TanamSromlebi daaxloebiT erTi kviris manZilze imyofebodnen sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi. patimrebi sakmaod keTilganwyobiT Sexvdnen am droebiT cvlilebas da am xnis ganmavlobaSi policiis TanamSromlebis mimarT raime agresia ar gamouxatavT. prevenciuli jgufis wevrebi yoveldRiurad esaubrebodnen sapatrulo policiis TanamSromlebsac, romelTa gadmocemiTac, maT mimarT patimarTa mxridan raime saxis agresia ar gamovlenila da arc aranairi problema SeqmniaT. imavdroulad, aRsaniSnavia, rom axali direqtorebis udidesma nawilma sakmaod swrafad da xarisxianad daamyara patimrebTan komunikacia, ramac xeli Seuwyo damatebiTi areulobis da destabilizaciis prevencias da dawesebulebebis normalur funqcionirebas. am mxriv, gansa-

13

14

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

kuTrebiT gamorCeuli iyo qsnis #15 da rusTavis #16 dawesebulebis xelmZRvaneloba, romlebmac mokle droSi SeZles maTTvis manamde ucxo samuSaos specifikis gacnoba da dawesebulebebSi maTi xanmokle muSaobis periodSi SeZles patimrebSi ndobis mopoveba.9 2012 wlis oqtombris Sua ricxvebSi saqarTvelos sasjelaRsrulebis, probaciis da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa saministros mier gavrcelda informacia, romlis Tanaxmadac, damtkicda im pirTa sia, romelTac sasjelaRsrulebis departamentis daqvemdebarebaSi arsebuli patimrobis/Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebebSi specialuri nebarTvis gareSe Sesvlis ufleba mieniWaT. aRniSnul pirTa Soris iyvnen saias warmomadgenlebic. saqarTvelos saxalxo damcvelis prevenciis erovnuli meqanizmi miesalma aRniSnul gadawyvetilebas da, imavdroulad, miiCnia, rom sasjelaRsrulebis sistemis gamWvirvaloba da samoqalaqo sazogadoebis wvdomis gazrda mniSvnelovani iyo sistemis gajansaRebisa da arasaTanado mopyrobis Tu sxva uflebadarRvevebis prevenciisTvis. am miznis misaRwevad ki, aucilebeli iyo, detalurad gaweriliyo monitoringis jgufis wevrebis uflebamosilebebi, kerZod, maT mier informaciis mopovebisa da masze reagirebis meqanizmebi, raTa sazogadoebrivi monitoringis sistema saxalxo damcvelis prevenciis erovnuli meqanizmis monitoringis srulfasovan alternativad Camoyalibebuliyo.

2012 wlis 1 oqtombris saparlamento arCevnebs xelisuflebis, maT Soris, ministrTa kabinetis sruli Semadgenlobis Secvla mohyva. 19 oqtombers sasjelaRsrulebis ministris Tanamdeboba daikava aseve yofilma saxalxo damcvelma sozar subarma. paralelurad, ramdenime dawesebulebaSi kvlav ganxorcielda xelmZRvanelobis cvlileba, ramac, zogadad, mSvid viTarebaSi Caiara. seqtemberSi ganviTarebuli movlenebis Semdeg rig dawesebulebebSi moimata patimarTa mier TviTdazianebis miyenebis faqtebma sxvadasxva moTxovniT, romelTagan umravlesi ukavSirdeboda samedicino momsaxurebas, rac dRemde problemad rCeba penitenciur sistemaSi. gaxSirebuli iyo patimarTa mxridan samedicino personalis Seuracxyofis faqtebi, ris Sedegad, magaliTad, rusTavis #6 dawesebulebis TiTqmis yvela eqimma uari ganacxada aseT viTarebaSi muSaobaze da datova dawesebuleba, ramac kritikuli viTareba Seqmna. unda aRiniSnos, rom sasjelaRsrulebis sistemaSi reformebi sxvadasxva mimarTulebiT kvlavac mimdinareobs, rasac Tvals adevnebs prevenciis erovnuli meqanizmi. vimedovnebT, rom ganxorcielebuli reformebi warmatebulad aRmofxvris yvela im mankier praqtikasa da problemebs, romlebic wlebis ganmavlobaSi arsebobda sistemaSi. disciplinuri sasjelebisa da administraciuli saxdelebis Sefardeba 2012 wlis monitoringis dros Semowmda sxvadasxva sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi disciplinuri sasjelebisa da administraciuli saxdelebis gamoyenebis procedurebi da regularoba. cixis evropulis wesebis Tanaxmad, `disciplinuri sasjeli gamoyenebul unda iqnes, rogorc ukiduresi saSualeba.“10 `cixis administraciam unda gamoiyenos mediaciis yvela SesaZlebloba, raTa gadaWras kamaTi patimrebTan da patimrebs Soris.“11 `nebismieri sasjelis simkacre unda iyos proporciuli Cadenil danaSaulTan.“12 `dasjis TvalsazrisiT akrZalulia: koleqtiuri da fizikuri dasja, romelic iTvaliswinebs bnel sakanSi piris moTavsebas, aseve, akrZalulia araadamianuri da Rirsebis Semlaxveli sxva sasjelebi.“13 aseve, sasjeli ar SeiZleba moicavdes ojaxTan kontaqtis srulad akrZalvas.14 saqarTvelos sasjelaRsrulebis, probaciis da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa saministros sasjelaRsrulebis departamentidan mopovebuli informaciis Tanaxmad, sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi, 2012 wlis 01 ianvridan 31 dekembris CaTvliT, administraciuli patimro9

თუმცა სამინისტროს ხელმძღვანელობის შეცვლის შემდგომ აღნიშნულმა დირექტორებმა დატოვეს თანამდებობები.

10

56.1 წესი;

11

56.2 წესი;

12

60.2 წესი;

13

60.3 წესი;

14

60.4 წესი;

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

ba Seefarda 13 patimars. aqedan dadgenileba disciplinuri sasjelis Sefardebis Taobaze mxolod erTi patimris mier iqna gasaCivrebuli. 2012 wlis 01 ianvridan 30 ivnisis CaTvliT samartoo sakanSi moTavsebuli iqna 1709 patimari. aqedan samartoo sakanSi moTavseba gaasaCivra erTma patimarma. 2012 wlis 01 ivlisidan 31 dekembris CaTvliT samartoo sakanSi moTavsebuli iqna 921 patimari, gaasaCivra erTma patimarma.15 monitoringis jgufis kiTxvaze, ratom ar asaCivreben direqtoris gankargulebas maTi samartoo sakanSi moTavsebis Taobaze, yvela patimari erTs pasuxobs: isini fiqroben, rom gasaCivrebas azri ar aqvs. aqve unda aRiniSnos, rom saangariSo periodSi dasjili patimrebis raodenoba realurad ufro meti iyo, vinaidan zogierT dawesebulebaSi, magaliTad, gldanis dawesebuleba, moqmedebda patimarTa dasjis araformaluri da ukanono meqanizmebi (karantinSi an e.w. „boqsSi“ ganTavseba), romlebic gamoiyeneboda iseT SemTxvevebSi, roca administracias, ama Tu im mizeziT, ar surda dasjis Tundac formaluri dasabuTeba. aseve, koleqtiuri dasjis meTodebis (erTi patimris mier Cadenili gadacdomis SemTxvevaSi, sakanSi myofi yvela patimris dasja) gamoyeneba dafiqsirda #15 da #16 dawesebulebebSi. arc erovnuli kanonmdeblobiT da arc saerTaSoriso standartebiT, ar SeiZleba koleqtiuri dasja. wamebis prevenciis evropulma komitetma (CPT) Tavis 2010 wlis angariSSi saqarTvelos mTavrobisadmi xazgasmiT aRniSna, rom `miuRebelia koleqtiuri dasjis nebismieri forma“.16 #15 dawesebuleba 2012 wlis erT-erTi monitoringis dros gairkva, rom aq ganTavsebul msjavrdebulebs administraciam CamoarTva televizorebi, ventilatorebi, higienuri nivTebi da e.w. `taStebi~. msjavrdebulTa ganmartebiT, aRniSnuli SezRudvis mizezi iyo ramdenime dRiT adre msjavrdebulTa mier saxalxo damcvelis saxelze dawerili koleqtiuri saCivari (ix. zemoT, „arasaTanado mopyroba“), romelic maT mimarT arasaTanado mopyrobas da dawesebulebaSi arsebul cud mdgomareobas Seexeboda. Tumca, nivTebis CamorTmevis mizezis dasaxelebisgan patimrebis umravlesobam Tavi Seikava _ maTi nawili ganmartavda, rom televizorebis arqona gamowveuli iyo denis didi simZlavriT, ramac gadawva televizorebi, xolo higienuri nivTebis arqonaze maT pasuxi ar hqondaT. #16 dawesebuleba 2013 wlis zafxulSi garkveuli periodiT #16 dawesebulebis A da B korpusebSi ganTavsebul msjavrdebulebs SezRuduli hqondaT sxvadasxva ufleba, maT Soris, dawesebulebis teritoriaze Tavisuflad gadaadgilebis SesaZlebloba (isini imyofebodnen saknebSi da ver gadiodnen dawesebulebis ezoSi), telefoniT da paemnebiT sargeblobis ufleba. yvela sakans CamorTmeuli hqonda televizorebi, msjavrdebulebs dawesebulebis maRaziaSi SeeZloT SeeZinaT mxolod sigareti, asanTi da higienuri saSualebebi. msjavrdebulebsa da administraciasTan gasaubrebiT gairkva, rom SezRudvebi exeboda A da B korpusebSi ganTavsebul yvela msjavrdebuls. dawesebulebis administraciis zepiri ganmartebiT, SezRudvebi ukavSirdeboda usafrTxoebis RonisZiebebis gatarebas, Tumca, Catarebulma monitoringma cxadyo, rom SezRudvebi atarebda koleqtiuri dasjis xasiaTs. aRniSnulidan gamomdinare, 2012 wlis 28 ivniss, saxalxo damcvelis aparatma werilobiT mimarTa sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomares da moiTxova informacia, ra mizeziT da rodemde imoqmedebda dasjis es forma. aseve, moviTxoveT miTiTebuli SezRudvebis damawesebeli aqti. ganmeorebiT vizitis dros rusTavis #16 dawesebulebaSi gairkva, rom msjavrdebulebs dilidan SesaZlebloba hqondaT Casuliyvnen dawesebulebis ezoSi da esargeblaT maRaziiT. Tumca, maT ar hqondaT televizorebi da ar iyo CarTuli dawesebulebaSi arsebuli tele15

2013 წლის 29 ივლისის N10/8/2-8847; 2012 წლის 31 ოქტომბრის 10/8/2-12485 და 2013 წლის 12 თებერვლის N11076/10 წერილები.

ანგარიში საქართველოს ხელისუფლებას წამებისა და არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობისა თუ დასჯის საწინააღმდეგო ევროპული კომიტეტის (წამების საწინააღმდეგო კომიტეტი) საქართველოში ვიზიტის შესახებ,2010 წლის 5-15 აპრილი პარ 114 16

15

16

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

fonebi. aseve, ar SeeZloT esargeblaT paemnebiT. aRniSnuli SezRudvebi ramdenime dReSi moixsna. miuxedavad imisa, rom prevenciuli jgufis mier adgilze iqna nanaxi zemoaRniSnuli mdgomareoba, 2012 wlis 13 ivliss sasjelaRsrulebis departamentidan saxalxo damcvelis aparatSi Semovida absoluturad araadekvaturi pasuxi, sadac aRniSnuli iyo, rom sasjelaRsrulebis departamentis Stabis samsaxurebrivi kontrolis ganyofilebis mier Seswavlil iqna werilSi miTiTebuli faqtebi da `dadginda“, rom msjavrdebulebi sargeblobdnen maTTvis kanoniT gaTvaliswinebuli uflebebiT. amave pasuxis Tanaxmad, `msjavrdebulTa mimarT disciplinuri sasjelebi gamoiyeneba individualurad, moqmedi kanonmdeblobis Sesabamisad“. patimrobis pirobebi

sayofacxovrebo pirobebi cixis evropuli wesebis Tanaxmad, `patimrebisaTvis uzrunvelyofili sacxovrebeli, gansakuTrebiT saZinebeli, unda pasuxobdes adamianis Rirsebis pativiscemis da, maqsimaluri SesaZleblobis farglebSi, ganmartoebis moTxovnebs. aseve, daculi unda iyos janmrTelobisa da higienis moTxovnebi, jerovani yuradReba unda daeTmos klimatur pirobebsa da, gansakuTrebiT, farTis odenobis, haeris moculobas, ganaTebasa da ventilaciis pirobebs“.17 „yvela SenobaSi, sadac patimrebi cxovroben, muSaoben an ikribebian: fanjrebi unda iyos sakmarisad didi, raTa saSualeba mieceT patimrebs, ikiTxon an imuSaon bunebrivi ganaTebis normalur pirobebSi, aseve iZleodes sufTa haeris moZraobis SesaZleblobas, garda im SemTxvevisa, roca arsebobs haeris kondicirebis jerovani sistema; xelovnuri ganaTeba unda akmayofilebdes miRebul teqnikur standartebs; unda arsebobdes signalizaciis sistema, romelic saSualebas miscems patimrebs, dauyovnebliv daukavSirdnen personals.~18 evropis adamianis uflebaTa sasamarTlos precedentuli samarTlis mixedviT, arasaTanado da araadamianuri mopyrobis garda, evrokonvenciis me-3 muxlis darRveva SesaZloa gamoiwvios im garemom, romelSic piri imyofeba. cixis evropuli wesebis erT-erTi ZiriTadi principis mixedviT, `adamianis uflebebis Semlaxveli cixis pirobebis arseboba ar SeiZleba gamarTlebul iqnes resursebis naklebobiT.“ 2013 wlis 25 Tebervals daixura #1 dawesebuleba, rac udavod wingadadgmuli nabijia. miuxedavad imisa, rom #12 dawesebuleba warmoadgens naxevrad Ria tipis dawesebulebas da msjavrdebulebs dRis garkveuli nawili gareT uwevT yofna, iq arsebuli pirobebi ar aris gamarTlebuli patimris mosaTavseblad. aRniSnuli Senoba unda daeqvemdebaros kapitalur saremonto samuSaoebs, an unda daixuros. rusTavis #6 dawesebuleba #6 dawesebulebaSi axali sacxovrebeli korpusis saknebis ganiaveba, saventilacio sistemis ararsebobis gamo, problemuria. dawesebulebaSi ar aris sakmarisi xelovnuri ganaTeba, radgan saknebSi damontaJebulia arasakmarisi simZlavris e.w. ekonomnaTurebi, romlebic ver uzrunvelyofs saTanado ganaTebas. aseve, saremontoa amave korpusis pirveli sarTulis wyalgayvanilobis sistema, romelic xSirad ziandeba. safuZvlian remonts saWiroebs dawesebulebis axali sacxovrebeli korpusis pirveli sarTulic, sadac aseve aradamakmayofilebeli pirobebia da aris sineste. aRniSnul saknebs aqvs mcire zomis fanjrebi, ganaTeba arasakmarisia, Camoqerclilia kedlebi da wyalgayvanilobis sistema mwyobridan aris gamosuli. yovelive aRniSnulidan gamomdinare, miTiTebul saknebSi SeuZlebelia sisufTavis dacva.

17

18.1-წესი

18

18.2 წესი

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

rusTavis #7 dawesebuleba dawesebulebis pirobebi ar aris adaptirebuli grZelvadiani ganTavsebisTvis _ saknebi sakmaod pataraa, ar aqvs normaluri zomis fanjara, rac ver uzrunvelyofs saknis bunebriv ganaTebas da saTanado ventilacias. monitoringis dros, dawesebulebis ramdenime sakanSi, sadac ganTavsebuli arian patimrebi, ar idga magida da skamebi. saseirno ezoebi aris Zalian mcire zomis (dawesebulebaSi aris oTxi saseirno ezo, romelTa farTobia: I – 12.40 kv.m; I I - 12.8 kv.m; I I I- 12.50 kv.m da IV – 12.7kv.m). maTi mdebareoba da damcavi aRWurviloba damatebiT SemzRudvel faqtors warmoadgens gaseirnebis uflebiT srulyofilad sargeblobisTvis. msjavrdebulebi #7 dawesebulebaSi wlebis ganmavlobaSi arian ganTavsebulni. maTi TqmiT, es warmoadgens mTavar problemas, vinaidan dawesebulebis pirobebi ar aris adaptirebuli grZelvadiani ganTavsebisTvis. yovelive zemoaRniSnuli uaryofiTad aisaxeba maTi janmrTelobis mdgomareobaze. msjavrdebulebi gamoTqvamen survils, maTi gadayvana moxdes iseT dawesebulebaSi, sadac iqneba ukeTesi sacxovrebeli pirobebi da, aqedan gamomdinare, Semcirdeba janmrTelobis mdgomareobis gauaresebis riskebi.

Tbilisis #9 dawesebuleba dawesebulebis Ria nawilSi aris barakuli tipis sacxovrebeli korpusebi. SedarebiT axlad aSenebul sacxovrebel korpusSi, ventilaciis ararsebobis gamo, Weridan Camodis wylis wveTebi, ris gamoc msjavrdebulebs Werze polieTileni aqvT gakruli. aRniSnul sacxovrebel korpusSi arsebuli pirobebi ver akmayofilebs adgilobriv da saerTaSoriso standartebs. ganaTeba ar aris sakmarisi, gaTboba xdeba eleqtro gamaTboblebis meSveobiT da sawolebi erTmaneTisgan gancalkevebulia gadasafareblebis meSveobiT. aseve, Ria nawilSi arsebul svel wertilebs esaWiroeba remonti iq arsebuli sanitariul-higienuri mdgomareobis gamo. dadebiTad aRsaniSnavia, rom angariSis momzadebis procesSi aRniSnul dawesebulebaSi daiwyo saremonto samuSaoebi. rusTavis #16 dawesebuleba dawesebulebis A da B korpusebis infrastruqtura normaluria, aris 6 adgiliani saknebi. rac Seexeba dawesebulebis G korpuss, iq jer kidev arsebobs ramdenime barakuli sistemis 50-52 adgiliani saknebi. danarCenebi saknebi 14-idan 40-mde adgiliania, rac TavisTavad ver uzrunvelyofs ganTavsebis normalur pirobebs. zogadad, aRniSnuli korpusis saknebis umetesoba saWiroebs remonts. #16 dawesebulebis G korpuss ar aqvs stadioni, xolo ezo dafarulia rkinis cxauriT, rac galiis STabeWdilebas tovebs. rusTavis #17 dawesebuleba dawesebulebis I, I I, I I I da IV sacxovrebel korpusebSi arsebuli saknebis sanitariul-higienuri mdgomareoba ar aris damakmayofilebeli da saWiroebs kapitalur remonts. zemoaRniSnul sacxovrebel korpusebSi ganaTeba xdeba xelovnurad, radgan fanjrebis zoma ver uzrunvelyofs saknebis bunebriv ganaTebas. kedlebi alag-alag Camoqerclilia, ventilacia xdeba bunebrivad, Tumca, arasakmarisad. zogierT sakanSi moSlilia onkani, zogierTSi ar aris naTurebi. saknebi Tbeba centraluri gziT. aRsaniSnavia, rom dawesebulebis e.w. „axal zonaSi“ arsebul saSxapeebs ar aqvs aranairi ventilacia, ris gamoc msjavrdebulebi iZulebulni arian, ar daketon saSxapis kari. #19 tuberkulozis samkurnalo da sareabilitacio centri 2013 wlis 18 ianvars #19 dawesebulebaSi gaixsna axali 4 sarTuliani Senoba, romelic uzrunvelyofs tuberkuloziT daavadebuli msjavrdebulebisTvis gacilebiT gaumjobesebul pirobebs. amasTan, monitoringis dros gairkva, rom axali korpusis yvela sakansa da derefanSi iatakis safari aris betonis, ris gamoc mudmivad dgas mtveri, maT Soris, saknebSic. aseve,

17

18

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

ramdenime sakanSi mwyobridan aris gamosuli ventilaciis sistema, zogan modis civi haeris nakadi, zogan _ cxeli. tuberkuloziT daavadebuli pacientebis gankurnebisTvis, medikamentur mkurnalobasTan erTad, gadamwyvetia Sesabamisi garemo pirobebis arsebobac. msjavrdebulTa gadmocemiT, betonis iatakisgan gamowveuli mtvris gamo, maT uWirT sunTqva da ver axerxeben sisufTavis dacvas, rac cudad aisaxeba maT janmrTelobaze. #19 samkurnalo dawesebulebaSi ganTavsebulma msjavrdebulebma prevenciis erovnuli meqanizmis warmomadgenlebs gadasces koleqtiuri gancxadeba, romelsac xels 272 patimari awers.

2013 wlis 4 Tebervals, prevenciis erovnuli meqanizmis mier ganxorcielebuli vizitis Semdeg, saxalxo damcvelma rekomendaciiT mimarTa saqarTvelos sasjelaRsrulebis, probaciisa da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa ministrs, uzrunveleyo zemoaRniSnuli problemis mogvareba. sasjelaRsrulebis, probaciisa da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa saministros 2013 wlis 20 Tebervlis pasuxis Tanaxmad, `#19 tuberkulozis samkurnalo sareabilitacio centris axlad gaxsnil nawilSi kompania `sufTa samyaros“ mier Catarda kapitaluri dasufTavebis samuSaoebi, aseve, adgilobrivi resursebiT mimdinareobs dasufTaveba, raTa daculi iqnes msjavrdebulTa sanitariul-higienuri normebiT gaTvaliswinebuli pirobebi.“ amave pasuxis Tanaxmad, dawesebulebaSi faqtobrivad aRmofxvrilia samSeneblo samuSaoebiT gamowveuli mtveri da specifikuri suni. aseve, gvecnoba, rom Sps `proeqti - 21“-is specialuri jgufis mier mimdinareobs muSaoba ventilaciis sistemis dasaregulireblad, rac uaxloes momavalSi srulad gaimarTeba. migvaCnia, rom ara Tu samkurnalo da sareabilitacio centrSi aramed Cveulebriv dawesebulebebSic ki ar unda iyos betonis iataki. aseve, prevenciuli jgufi imedovnebs, rom momavalSi axali dawesebulebis gaxsnamde aRmofxvrili iqneba infrastruqturuli problemebi da maT mogvarebaze saministro patimarTa Sesaxlebis Semdgom ar ifiqrebs.

rekomendaciebi saqarTvelos sasjelaRsrulebis, probaciisa da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa ministrs: • uzrunvelyofil iqnes zemoT miTiTebuli yvela dawesebulebis saTanado garemonteba, e.w. barakuli sistemis likvidacia da saknis tipis sistemaze gadasvla; • uzrunvelyofil iqnes yvela dawesebulebis saknebis saTanado bunebrivi da xelovnuri ganaTeba, ventilacia da gaTboba; • uzrunvelyofili iqnes #12 dawesebulebis likvidacia an kapitaluri saremonto samuSaoebis Catareba.

kontaqti gare samyarosTan xanmokle paemani arasrulwlovanTa aRmzrdelobiTi dawesebulebis da #15 dawesebulebis daxurul nawilSi arsebuli paemnebis oTaxebis garda, yvela dawesebulebaSi paemani dgeba SuSiT gadatixrul oTaxSi, sadac patimari moklebulia ojaxis wevrebTan yovelgvari fizikuri urTierTobis saSualebas. zogierT SemTxvevaSi, SuSas aqeT-iqiT aqvs rkinis cxauri, romelic mnaxvelis wesierad danaxvis saSualebasac ar iZleva. wamebis prevenciis evropulma komitetma (CPT) rekomendacia misca Sesabamis organoebs, gadaxedon paemnebis sakiTxs ise, rom patimrebs SesaZlebloba mieceT, miiRon mnaxvelebi naklebad SezRudul viTarebaSi. am TvalsazrisiT dawesebuli yvelanairi SezRudva, komitetis azriT, unda emyarebodes yovel konkretul SemTxvevaSi riskebis individualur Sefasebas. komitetis azriT, „garkveul SemTxvevebSi, amgvari meTodi gamarTlebulia usafrTxoebisa an gamoZiebasTan dakavSirebuli interesebiT. Tumca, yvela kategoriis patimarTaTvis Ria vizitebi unda iyos wesi, xolo daxuruli mkacri meTodebi _

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

mxolod gamonaklisi.“19 patimrobis kodeqsis me-17 muxlis me-7 nawilis Tanaxmad, xanmokle paemani ewyoba 1-dan 2 saaTamde vadiT. zafxulSi Catarebuli monitoringis dros, patimrebis gadmocemiT, sxvadasxva dawesebulebaSi praqtika araerTgvarovani iyo. magaliTad, #8 dawesebulebaSi paemnis xangrZlivoba Seadgenda 40-45 wuTs. zamTris monitoringis dros gairkva, rom yvela sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi paemnebis xangrZlivoba Seadgens erT saaTs, rac dadebiTad unda CaiTvalos. xangrZlivi paemani xangrZlivi paemani, pirvel rigSi, resocializaciisa da axloblebTan mWidro kontaqtis SenarCunebis saukeTeso saSualebaa, rac daxuruli tipis dawesebulebaSi ganTavsebul msjavrdebulebs gansakuTrebiT esaWiroebaT. dadebiTad unda aRiniSnos patimrobis kodeqsSi Sesuli cvlileba,20 romlis Tanaxmad, xangrZlivi paemnis saSualeba eZlevaT daxuruli tipis Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebaSi myof msjavrdebulebsac. “ amave kodeqsis gardamavali debulebis 1241 muxlis Tanaxmad, `xangrZlivi paemnis uflebis ganxorcielebis mizniT, saqarTvelos sasjelaRsrulebis, probaciisa da iuridiuli daxmarebis sakiTxTa saministrom araugvianes 2015 wlis 31 dekembrisa uzrunvelyos saWiro pirobebis Seqmna da xangrZlivi paemnis uflebis ganxorcieleba qalTa da daxuruli tipis Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebebSi“. #6 dawesebulebaSi arsebobs grZelvadiani patimrebisaTvis gankuTvnili infrastruqtura, Tumca, aRniSnuliT sargeblobis SesaZlebloba mxolod uvado TavisuflebaaRkveTil msjavrdebulebs aqvT. xangrZlivi paemnebisTvis gankuTvnili infrastruqtura arsebobs #6, #11, #15 da #16 dawesebulebebSi. saangariSo periodSi, 2012 wlis 01 ianvridan 31 dekembris CaTvliT, aRmosavleT saqarTvelos teritoriaze arsebul sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi xangrZlivi paemniT isargebla sul 4333 msjavrdebulma: #6 dawesebulebaSi _ 110-ma msjavrdebulma; #11 dawesebulebaSi _ 30-ma msjavrdebulma; #15 dawesebulebaSi _ 469-ma msjavrdebulma; #16 dawesebulebaSi _ 1941-ma msjavrdebulma da #17 dawesebulebaSi _ 1783-ma msjavrdebulma. videopaemani patimrobis kodeqsis me-171 muxlis pirveli nawilis Tanaxmad,21 `Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebaSi myof msjavrdebuls, garda gansakuTrebiT mZime danaSaulisaTvis msjavrdebulisa da am kodeqsis 50-e muxlis pirveli nawilis „v“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli pirisa,22 ufleba aqvs, isargeblos videopaemniT (pirdapiri xmovani da vizualuri telexidiT) nebismier pirTan.“ saangariSo periodSi videopaemnisTvis gankuTvnili infrastruqtura moqmedebda #11, #15, #16 da #17 dawesebulebebSi. saangariSo periodSi videopaemniT isargebla 1289 msjavrdebulma, aqedan #11 dawesebulebaSi _ 24-ma; #15 dawesebulebaSi _ 653-ma; #16 dawesebulebaSi _ 438-ma da #17 dawesebulebaSi _ 174-ma msjavrdebulma. rogorc xangrZlivi paemnebis, ise videopaemnebis daSveba yvela kategoriis msjavrdebulisTvis pozitiuri cvlileba iqneboda da did wvlils Seitanda msjavrdebulebis resocializaciis procesSi, miT umetes, rom videopaemnebiT sargebloba SeuZliaT ara mxolod ojaxis wevrebs, aramed megobrebsa da axloblebsac. patimrobis kodeqsis daTqma, romelic garkveuli kategoriis msjavrdebulebs ukrZalavs videopaemniT sargeblobas, ufro damate19

2007 წლის 21 მარტიდან 2 აპრილამდე განხორციელებული ვიზიტი საქართველოში, პარ.91

20

პატიმრობის კოდექსი, მე-172 მუხლი მე-6 ნაწილი 22.05.2012 N 6257 , ცვლილება შევიდა 2012 წლის 22 მაისს

21

მოქმედებს 2011 წლის პირველი იანვრიდან;

განსაკუთრებით საშიშ პირებს, რომელთა პიროვნული თვისებები, კრიმინალური ავტორიტეტი, დანაშაულის ჩადენის მოტივი, დამდგარი მართლსაწინააღმდეგო შედეგი ან თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებაში გამოვლენილი ქცევა მნიშვნელოვან საფრთხეს უქმნის თავისუფლების აღკვეთის დაწესებულებისა და მათ გარშემომყოფთა უსაფრთხოებას.

22

19

20

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

biTi sasjelis xasiaTs atarebs da am saxiT gaumarTlebelia, vinaidan yvelanairi akrZalva da SezRudva unda iyos individualuri xasiaTis da, yovel konkretul SemTxvevaSi, Sesabamisad unda iyos dasabuTebuli. winadadeba saqarTvelos parlaments: • patimrobis kodeqsSi moxdes Sesabamisi cvlilebebisa da damatebebis Setana, romlebic uzrunvelyofs yvela kategoriis msjavrdebulis uflebas videopaemanze. rekomendacia sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomares: • uzrunvelyofil iqnes xanmokle paemnebi SuSis tixrisa da rkinis cxauris gareSe; yovelgvari gamonaklisi dasabuTdes individualurad, konkretuli garemoebebisa an msjavrdebulis (mnaxvelis) pirovnebidan gamomdinare.

satelefono saubrebi patimrobis kodeqsis Tanaxmad, naxevrad Ria tipis Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebaSi msjavrdebuls ufleba aqvs, 1 Tvis ganmavlobaSi sakuTari xarjiT hqondes 3 satelefono saubari, TiToeuli _ ara umetes 15 wuTisa. daxuruli tipis Tavisuflebis aRkveTis dawesebulebaSi ki, patimars SeuZlia 1 Tvis ganmavlobaSi sakuTari xarjiT hqondes 2 satelefono saubari, TiToeuli _ ara umetes 15 wuTisa. satelefono baraTebiT sargeblobisas, msjavrdebuls SeuZlia, 15 wuTis ganmavlobaSi darekos mxolod sam sxvadasxva nomerze. Tvis ganmavlobaSi erTsa da imave nomerze xelmeored zaris ganxorcielebisTvis, msjavrdebuli iZulebuli xdeba, SeiZinos sxva baraTi, rac Sesabamis xarjebTan aris dakavSirebuli. aRsaniSnavia, rom sasjelaRsrulebis sistemaSi ganxorcielebuli cvlilebebis Semdgom, yvela sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi msjavrdebulebs SesaZlebloba aqvT, ganaxorcielon satelefono saubrebi kanoniT dadgenili xangrZlivobiT da ramdenime nomerze. Tumca, gamonakliss warmoadgens #8 dawesebuleba, sadac msjavrdebulebs mxolod erT nomerze darekvis saSualeba eZlevaT. aseTi praqtika dResdReobiT arc erT sasjelaRsrulebis dawesebulebaSi ar aris da igi, savaraudod, kanonis araswori interpretaciis Sedegia. rekomendaciebi sasjelaRsrulebis departaments: • uzrunvelyofil iqnes yvela patimris uflebis sruli realizacia satelefono saubrebze, maT Soris, im pirebis interesebis gaTvaliswinebiT, romelTa axloblebi ar imyofebian saqarTveloSi; • uzrunvelyofil iqnes msjavrdebulTaTvis standartuli, mravaljeradi moxmarebis satelefono baraTebis damzadeba.

samartoo sakani monitoringis dros saxalxo damcvelis specialuri prevenciuli jgufi gansakuTrebul yuradRebas uTmobs dawesebulebebis samartoo saknebSi arsebul mdgomareobas, esaubreba monitoringis momentisTvis iq ganTavsebul yvela msjavrdebuls, amowmebs maTi ganTavsebis procedurebs rogorc gasaubrebis gziT, aseve dokumentaciiT. samartoo saknebi ar gaaCnia #1, #11 da #18 dawesebulebebs. sasjelaRsrulebis sxvadasxva dawesebulebaSi erTsa da imave gadacdomisTvis dasjis xangrZlivoba ganisazRvreba sxvadasxvagvarad. aRniSnuli midgoma mxolod maSin CaiTvleba dadebiTad, Tuki yvela aseTi SemTxveva individualurad ganixileba da gaTvaliswinebuli iqneba msjavrdebulis pirovneba, aseve is garemoebebi, romelSic man gadacdoma Caidina.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

monitoringis Sedegad gairkva, rom xSirad, patimrebis mier disciplinuri darRvevebi dakavSirebulia eqimis moTxovnasTan _ patimari iZulebulia, ixmauros da daabraxunos saknis karze, winaaRmdeg SemTxvevaSi, patimarTa gadmocemiT, igi ver Sexvdeba eqims. aRniSnuli gansakuTrebiT exeba rusTavis #6 dawesebulebas. aRsaniSnavia, rom saangariSo periodSi, rusTavis #17 dawesebulebaSi iSviaTad xdeboda patimrebis ganTavseba samartoo sakanSi. patimrobis kodeqsis 88-e muxlis meore nawilis Tanaxmad, „samartoo sakanSi moTavsebul braldebuls/msjavrdebuls ekrZaleba xanmokle da xangrZlivi paemnebi, satelefono saubari, kvebis produqtebis SeZena“. CPT-m saqarTvelos xelisuflebas misca rekomendacia, `gaataros zomebi, rom patimris disciplinur sakanSi moTavseba ar akargvinebdes mas ojaxTan kontaqtis saSualebas. ojaxTan kontaqtis nebismieri akrZalva, rogorc sasjelis forma, unda daiSvebodes mxolod maSin, roca amgvar kontaqtebs danaSauli ukavSirdeba.“23 migvaCnia, rom patimrebis kontaqti gare samyarosTan unda ganixilebodes, rogorc maTi ufleba da aseTi kontaqtebis akrZalva ar unda gamoiyenebodes, rogorc dasjis forma. aseve, waxalisebis formebis gazrdiTa da dasjis meqanizmis obieqturi gamoyenebiT SesaZlebelia cixis stabilurobis SenarCuneba. patimrebisadmi arasamarTlianma da ukanono mopyrobam ki, piriqiT, SesaZlebelia gamoiwvios maTi umravlesobis dapirispireba administraciasTan an, koleqtiuri sasjelebis SemTxvevaSi _ erTmaneTTan, rac mZime da miuRebeli SedegiT SeiZleba dasruldes. winadadeba saqarTvelos parlaments: •

ganxorcieldes Sesabamisi cvlilebebi patimrobis kodeqsSi, raTa uzrunvelyofil iqnes samartoo saknebSi moTavsebuli pirebis gare samyarosTan urTierToba. rekomendacia sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomares:

•

sasjelaRsrulebis departamentis mier samsaxurebrivi kontrolis ganxorcielebis dros gansakuTrebuli yuradReba gamaxvildes araformaluri dasjis meTodebisa da koleqtiuri dasjis SemTxvevebis gamovlenasa da aRmofxvraze.

samartoo saknebSi ganTavsebul pirTa aRricxvis Jurnalebi yvela dawesebulebaSi, 2012 wlis maisamde, moqmedebda samartoo sakanSi ganTavsebul pirTa aRricxva-registraciis Zveli Jurnalebi, rac SemdegSi Seicvala axali 365 furcliani JurnaliT, romlis wonaa 8 kilogrami. Jurnali, Tavisi moculobis gamo, sruliad araadaptirebulia praqtikuli gamoyenebisTvis, magaliTad, gaZnelebulia (dawesebulebebSi adgilze _ SeuZlebelic) masSi gakeTebuli Canaweris aslis gadaReba. Jurnals aqvs 12 grafa: 1. registraciis nomeri; 2. dasjili piris saxeli, gvari, mamis saxeli; 3. TariRi da gankargulebis gamocemis nomeri; 4. gankargulebis gacnoba braldebul/msjavrdebulisTvis. #4 grafa Tavis mxriv iyofa or qvegrafad: 1. pasuxismgebeli piris xelmowera; 2. msjavrdebulis xelmowera; 5. disciplinuri darRveva. #5 grafac iyofa or qvegrafad: 1. patimrobis kodeqsis da dawesebulebis debulebis Sesabamisi muxli; 2. disciplinuri darRvevis Sinaarsi; 6. ganTavsebis adgili (korpusi da saknis nomeri); 7. samartoo sakanSi ganTavsebis xangrZlivoba; 8. samartoo sakanSi moTavsebis TariRi da dro; 9. pasuxismgebeli piris xelmowera msjavrdebulis Sesaxlebaze; 23

იქვე, პარ. 115

21

22

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

10. samartoo saknidan gaTavisuflebis TariRi da dro; 11. pasuxismgebeli piris xelmowera msjavrdebulis gaTavisuflebaze; 12. SeniSvna; samartoo saknebis Jurnalebis srulyofil da regularul warmoebas udidesi mniSvneloba aqvs patimarTa disciplinuri dasjis tendenciebis, darRvevebisa da arsebuli praqtikis monitoringis TvalsazrisiT. mniSvnelovania, rom JurnalSi miTiTebuli iyos ara mxolod dasjis xangrZlivoba da msjavrdebulis ganTavsebisa da gaTavisuflebis TariRebi, aramed konkretuli gadacdomis saxec. sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi patimris disciplinuri dasjis gamomwvevi yvelaze gavrcelebuli gadacdomebia: xmauri, gadaZaxili, Cxubi, TanamSromlisa Tu sxva msjavrdebulis sityvieri Seuracxyofa, TanamSromlis moTxovnisTvis daumorCilebloba, siiT Semowmebisas dagvianeba an argamocxadeba, teritoriis danagvianeba. aRsaniSnavia, rom prevenciuli jgufis mier 2012 wlis zafxulSi Catarebuli monitoringis da gacemuli rekomendaciebis Sedegad, rig dawesebulebebSi samartoo sakanSi ganTavsebul pirTa aRricxvis JurnalSi Canawerebi keTdeba mkafiod da konkretulad, riTac naTeli xdeba, Tu ra darRvevisTvis iqna piri dasjili. zemoaRniSnulis sapirispirod, #17 dawesebulebis „karcerSi moTavsebis aRricxvis da registraciis“ #1 da „samartoo sakanSi ganTavsebul msjavrdebulTa aRricxvis“ #8 JurnalebSi gakeTebuli Canawerebidan irkveva, rom ZiriTadad Warbobs „sareJimo moTxovnebis darRveva“ da „ardamorCileba TanamSromlis moTxovnaze“. aRniSnuli Canawerebi zogadia da ar moicavs konkretuli darRvevis Sesaxeb informacias.

Tbilisis #1 dawesebuleba rogorc zemoT aRvniSneT, #1 dawesebulebas ar gaaCnia samartoo saknebi, xolo dasjis formebad gamoiyeneboda „sayveduris“ micema da sxvadasxva uflebis SezRudva. 2012 wels sayveduri gamoecxada 130 msjavrdebuls, xolo 1 msjavrdebuls garkveuli vadiT SeezRuda telefoniT sargeblobis ufleba. qalTa #5 dawesebuleba 2012 wels dasjis mizniT samartoo sakanSi sul moTavsebuli iyo 65 patimari, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 45, xolo meore naxevarSi _ 20. darRvevebs Soris Warbobda „sxva msjavrdebulis sityvieri Seuracxyofa“, „TanamSromlis sityvieri Seuracxyofa“, „ar daemorCila morige-ganwess da xmaurobda sakanSi“, „Semowmebis dros uari Tqva sakanSi Sesvlaze“, „eqimis sityvieri Seuracxyofa“, „ar daemorCila morige-ganwesis kanonier moTxovnas“. garda amisa, 2012 wels sayveduri gamoecxada 1 patimars, xolo saknis tipis sadgomze moxda 2 patimris gadayvana. rusTavis #6 dawesebuleba 2012 wels, dasjis mizniT, samartoo sakanSi moTavsebul iqna 144 patimari. aqedan, 2012 wlis pirvel naxevarSi _ 92, xolo meore naxevarSi _ 52 msjavrdebuli. agreTve, 2012 wels 29 patimars gamoecxada sayveduri, 1 patimars mieca gafrTxileba, dawesebulebis maRaziiT sargeblobis ufleba SeezRuda 4 patimars da telefoniT sargeblobis ufleba SeezRuda 8 patimars. rusTavis #7 dawesebuleba 2012 wels arc erTi patimari ar yofila moTavsebuli samartoo sakanSi. saangariSo periodSi 5 patimars gamoecxada sayveduri, telefoniT sargeblobis ufleba SeezRuda 8 msjavrdebuls, paemnebis uflebiT sargebloba SeezRuda 7 patimars da mimoweris ufleba SeezRuda 1 patimars.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

gldanis #8 dawesebuleba 2012 wels, dasjis mizniT, samartoo sakanSi moTavsebuli iyo 703 patimari, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 458, xolo meore naxevarSi _ 245 patimari. 2012 wels 16 patimars mieca sayveduri, 327 patimars SeezRuda telefoniT sargeblobis ufleba, 133 patimars SeezRuda xanmokle paemniT sargeblobis ufleba, 407 patimars SeezRuda dawesebulebis maRaziiT sargebloba.

JurnalSi vxvdebiT Canawers, sadac patimari aRniSnavs: „radiomimRebs vusmendi maRal xmaze, Cemi Tanasaknelis Txovnaze, damewia radiomimRebisTvis, ar gaviTvaliswine, gamomivida xmamaRla saubari“. #8 dawesebulebaSi yvelaze gavrcelebuli darRveva iyo „sakanSi xmauri“ (ix. mopyroba). 2012 wlis meore naxevarSi dafiqsirda janmrTelobis mdgomareobis gamo samartoo saknidan gaTavisuflebis 5 SemTxveva eqimis rekomendaciiT. Tbilisis #9 dawesebuleba 2012 wels samartoo sakanSi moTavsebuli iyo 111 msjavrdebuli, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 62, xolo meore naxevarSi _ 49 msjavrdebuli. 2012 wels 85 msjavrdebuls gamoecxada sayveduri. gavrcelebuli darRvevebia „sxva msjavrdebulis Seuracxyofa“ da „siiT Semowmebaze gamoucxadebloba“. imavdroulad, darRvevis saxeebi sakmaod konkretulad aris Camoyalibebuli. rac Seexeba sasjelebs, isini iyo mcire vadiani da arc erTxel ar aRemateboda 5 dReRames samartoo sakanSi, rac dadebiTad unda Sefasdes. #11 arasrulwlovanTa specialuri dawesebuleba #11 dawesebulebaSi ar aris samartoo saknebi da gamoiyeneba disciplinuri pasuxismgeblobis iseTi formebi, rogoricaa sayveduri, gafrTxileba, sxvadasxva uflebis SezRudva garkveuli vadiT. 2012 wels 11 pirs daekisra aseTi saxis disciplinuri pasuxismgeblobebi. garda amisa, 2012 wlis agvistoSi, #11 dawesebulebaSi momxdari incidentis Semdeg, yvela msjavrdebuli etapirebuli iqna rusTavis #16 da #17 dawesebulebebSi, xolo mcire xnis Semdeg #16 dawesebulebaSi ganTavsebuli arasrulwlovnebic gadaiyvanes #17 dawesebulebaSi. rac Seexeba dawesebulebaSi momxdar areulobas da mis Sedegebs, 11 arasrulwlovanis mimarT daiwyo gamoZieba sisxlis samarTlis wesiT. Tbilisis #12 dawesebuleba 2012 wels samartoo sakanSi moTavsebuli iyo 25 msjavrdebuli, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 20, xolo meore naxevarSi _ 5 msjavrdebuli. garda amisa, 2012 wels, patimarTa mxridan Sinaganawesis darRvevisTvis, sayveduri gamoecxada 21 msjavrdebuls. aRniSnul dawesebulebaSi, zogadad, samartoo saknebis gamoyeneba xdeba iSviaTad. qsnis #15 dawesebuleba 2012 wels, dasjis mizniT, samartoo sakanSi moTavsebuli iyo 529 msjavrdebuli, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 365, xolo meore naxevarSi _ 164 msjavrdebuli. 2012 wels sayveduri gamoecxada 164 msjavrdebuls, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 132, xolo meore naxevarSi _ 32 msjavrdebuls. garda amisa, or msjavrdebuls gamoecxada gafrTxileba. „normatiuli (saganmkarguleblo) aRricxvis Jurnali“ #14 ar asaxavs darRvevebis nairsaxeobas. aRniSnulTan dakavSirebiT, saxalxo damcvelis aparatis prevenciis da monitoringis departamentis mier, 2012 wlis pirvel naxevarSi Catarebuli monitoringis Semdeg, dawesebulebis administracias mieca rekomendacia, srulyofilad momxdariyo samartoo sakanSi ganTavsebul pirTa aRricxva-registracia, rac gamosworda 2012 wlis meore naxevarSi. Seiqmna axali Jurnalebi, sadac ukve vxvdebiT disciplinuri sanqciis dakisrebis mizezebs, kerZod, Sesabamis grafaSi gawerilia, Tu ra darRvevisTvis moTavsda esa Tu is piri samartoo sakanSi. darRvevebidan ZiriTadad Warbobda: „xmaurobda Tavis sakanSi, SeniSvnaze gamoxata ukmayofileba, iqceoda uxeSad da gamomwvevad, riTic xels uSlida morige-ganwess samsaxurebrivi movaleobis SesrulebaSi“, „xmaurobda da ilanZReboda umisamarTod, morigis moTxovnaze ar

23

24

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

reagirebda, iqceoda uxeSad da gamomwvevad, riTic xels uSlida morige-ganwess samsaxurebrivi movaleobis SesrulebaSi“, „ar gamocxadda msjavrdebulTa Semowmebaze“. garda amisa, gvxvdeba sxva saxis, konkretulad aRwerili da mravalferovani darRvevebi: „ar Caatarebina piradi Semowmeba-daTvaliereba“, „vaxSmis dros sasadiloSi gamoiwvia xmauri, SeniSvnaze reagirebda uaryofiTad“, „xmaurobda Semowmebis dros“, „elaparakeboda samartoo sakanSi myof msjavrdebuls“, „ar iZleoda saknis Semowmeba-daTvalierebis saSualebas“, „sasadilodan gamotanili sakvebis narCenebi dayara Sesasvlel karTan“, „msjavrdebulTa sacxovrebeli korpusis derefanSi eweoda sigarets, TanamSromlis SeniSvnaze gamoxata ukmayofileba“, „sacxovrebeli teritoriis da korpusis danagvianeba“, „gadaZaxili saknidan ezoSi“, „qvis gasroliT Caamsxvria samorigeo Senobis fanjris mina“, „sadilis darigebis dros moZraobda msjavrdebulTa nakadis sawinaaRmdegod da cdilobda sxva msjavrdebulebis yuradRebis mipyrobas“, „telefonze darekvis dros atexa xmauri da cdilobda sxva msjavrdebulebis yuradRebis mipyrobas“, miuaxlovda dacvis saguSagosTan arsebul zRudes da Seecada Robeze asvlas“, „saseirnodan xmamaRla elaparakeboda samedicino nawilSi ganTavsebul msjavrdebulebs“, „samartoo sakanSi yofnisas gadaZaxiliT cdilobda dakavSireboda sxva msjavrdebulebs“, „msjavrdebulTa sacxovrebel korpusSi, saZinebelSi iWrida Tmas da amiT anagvianebda sxvis sawolebs“, „sacxovrebeli korpusidan JestebiT elaparakeboda paemanze mosul moqalaqeebs“. sayuradReboa is garemoeba, rom 2012 wlis oqtombridan dekembris CaTvliT mkveTrad aris Semcirebuli samartoo saknebis dasjis mizniT gamoyeneba, kerZod, zemoaRniSnul TveebSi sul 2-2 msjavrdebuli iqna ganTavsebuli samartoo sakanSi, maSin, rodesac qsnis #15 dawesebulebaSi yvelaze dabali maCvenebeli samartoo sakanSi moTavsebuli pirebisa dafiqsirda 2012 wlis seqtembersa (34) da TebervalSi (44). rusTavis #16 dawesebuleba 2012 wels, dasjis mizniT, samartoo sakanSi moTavsebul iqna 324 msjavrdebuli, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 215, xolo meore naxevarSi _ 109 msjavrdebuli. administraciuli patimroba Seefarda 1 msjavrdebuls. yvelaze gavrcelebuli darRvevebia „Semowmebis dros uxeSad da gamomwvevad qceva“, „morigisadmi daumorCilebloba da agresia“. zemoaRniSnul JurnalSi gakeTebuli CanawerebiT, 2012 wlis pirvel naxevarSi dafiqsirda janmrTelobis mdgomareobis gamo samartoo saknidan gaTavisuflebis 7 SemTxveva eqimis rekomendaciiT. sayuradReboa is garemoeba, rom 2012 wlis 30 oqtombridan 1 ianvramde arc erTi patimari aRar yofila moTavsebuli samartoo sakanSi, xolo oqtombris TveSi 3 msjavrdebuli iqna dasjili samartoo sakanSi moTavsebiT. rusTavis #17 dawesebuleba 2012 wels samartoo sakanSi moTavsebul iqna 110 msjavrdebuli, aqedan, wlis pirvel naxevarSi _ 84, xolo meore naxevarSi _ 26 msjavrdebuli. darRvevis saxeebia: sareJimo moTxovnis darRveva, siiT Semowmebaze gamoucxadebloba, daumorCilebloba TanamSromlis moTxovnaze. am dawesebulebaSic sayuradReboa is garemoeba, rom 2012 wlis oqtomberSi, noembersa da dekemberSi arc erTi msjavrdebuli ar dasjila samartoo sakanSi moTavsebiT. #18 samkurnalo dawesebuleba dawesebulebaSi disciplinuri pasuxismgeblobis saxeebad, ZiriTadad, gamoiyeneba sayveduri, aseve, ezRudebaT telefoniT, maRaziiT an kanoniT gaTvaliswinebuli sxva uflebiT sargebloba. 2012 wels sayveduri gamoecxada 23 patimars, 9 msjavrdebuls, disciplinuri sasjelis saxiT, aekrZala telefoniT sargebloba, 15 patimars aekrZala garkveuli vadiT maRaziiT sargebloba, xolo 2 patimars aekrZala paemniT sargebloba. darRvevis ZiriTadi saxeebia: TanamSromlisTvis winaaRmdegobis gaweva, gineba, gadaZaxili, yvirili da radios xmamaRla mosmena.

mdgomareoba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi

#19 tuberkulozis samkurnalo da sareabilitacio centri 2012 wels samartoo sakanSi, dasjis mizniT, moTavsebul iqna 6 msjavrdebuli, xolo 1 msjavrdebuls gamoecxada gafrTxileba. rekomendaciebi sasjelaRsrulebis departamentis Tavmjdomares: • yuradReba gamaxvildes disciplinuri dasjis formebis erTgvarovan gamoyenebaze sasjelaRsrulebis yvela dawesebulebaSi; • sasjelaRsrulebis dawesebulebebis administracias daevalos samartoo sakanSi ganTavsebul pirTa aRricxvis Jurnalebis warmoeba darRvevis faqtobrivi aRweriT; • SemuSavdes samartoo saknebis aRricxvis Jurnalebis funqciurad gamarTuli da praqtikuli forma.

25

26

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros daqvemdebarebaSi Semavali organoebis monitoringi mopyroba policias arsebiTi roli akisria saxelmwifoSi sazogadoebrivi wesrigisa da usafrTxoebis dacvis TvalsazrisiT. man unda Seasrulos kanoniT dakisrebuli movaleobebi, raTa Tavidan iqnes acilebuli kanonsawinaaRmdego qmedebebi. amasTan, TavianTi movaleobebis Sesrulebisas samarTaldamcavi organoebis TanamSromlebma pativi unda scen da daicvan adamianis Rirseba da yvela adamianis uflebebi. demokratiul saxelmwifoSi policiis saqmianobis efeqturoba swored adamianis uflebebis dacvis xarisxzea damokidebuli. policiis yvela TanamSromeli pasuxismgebelia mis qmedebebsa Tu umoqmedobaze. amasTanave, policiis xelmZRvanelobas ekisreba pasuxismgebloba misi xelqveiTebis qmedebebis Sesabamisobaze adamianis uflebaTa dacvis standartebTan. policielis saqmianobis ganxorcielebis formebi, meTodebi da saSualebebi ganisazRvreba saqarTvelos kanonmdeblobiT. „policiis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis Tanaxmad, policia Tavisi amocanebis ganxorcielebisas, movalea, mkacrad daicvas moqalaqis kanonieri uflebebi samsaxurebrivi movaleobis Sesrulebisas. aseve, Tavisi kompetenciis farglebSi, saTanado daxmareba aRmouCinos saxelmwifos sxva organoebsa da moqalaqeebs. moqalaqeebTan urTierTobisas, mkacrad daicvas samsaxurebrivi eTikis normebi. samwuxarod, rig SemTxvevebSi, adamianis uflebebs Tavad policiis TanamSromeli arRvevs. `nebismieri formiT dakavebuli an patimrobaSi myofi yvela piris dacvis Sesaxeb”24 principTa erTobliobis Tanaxmad, `nebismieri formiT dakavebul an patimrobaSi myof pirebs ufleba aqvT, humanur mopyrobasa da pirovnebis Tandayolil adamianis Rirsebis pativiscemaze“. specialuri prevenciuli jgufi monitoringis dros gansakuTrebul yuradRebas uTmobs rogorc dakavebis dros, aseve, dakavebis Semdeg policielTa mxridan dakavebulTa mimarT mopyrobis sakiTxs. specialurma prevenciulma jgufma yvela droebiTi moTavsebis izolatorSi Seiswavla dakavebulTa garegnuli dazianebebis oqmebi. ramdenime SemTxvevaSi, piri ar gamoTqvamda pretenzias policiis mimarT, Tumca, aRniSnavda, rom man dazianebebi dakavebis dros miiRo. aseve, iyo SemTxvevebi, rodesac aRwerili dazianebebis xarisxi da seriozuloba gvafiqrebinebda, rom piri daeqvemdebara arasaTanado mopyrobas. iyo SemTxvevebi, rodesac saeWvo dazianebebi aReniSneboda erTdroulad dakavebul ramdenime pirs, zogierTi maTgani acxadebda, rom dazianeba miiRo dakavebisas da gamoTqvamda pretenzias policielis mimarT, romelmac ganaxorciela fizikuri zewola, xolo ramdenime ambobda, rom dazianebebi miiRo dakavebamde. saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministrodan mowodebuli pasuxebis Tanaxmad, 2012 wlis pirvel naxevarSi saqarTvelos teritoriaze arsebul droebiTi moTavsebis izolatorebSi Sesaxlebul iqna 7868 piri, aqedan dazianeba aReniSneboda 54 pirs, maTgan pretenzias policiis mimarT gamoTqvamda 16 piri. 2012 wlis meore naxevarSi droebiTi moTavsebis izolatorebSi Sesaxlebul iqna 5106 piri, aqedan 1010 pirs aReniSneboda dazianebebi, xolo 26-s hqonda pretenzia policiis mimarT.

24

მიღებულია გენერალური ასამბლეის 1988 წლის 9 დეკემბრის 43/173 რეზოლუციით;

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros daqvemdebarebaSi Semavali organoebis monitoringi

2012 wlis pirveli naxevari

2012 wlis meore naxevari

sasjelaRsrulebis sapatimro dawesebulebebSi 2012 wlis ganmavlobaSi dazianebebiT Seyvanili patimrebi

27

28

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvisa da monitoringis mTavari sammarTvelos daqvemdebarebaSi arsebuli droebiTi moTavsebis izolatorebi mopyroba dadebiTad unda aRiniSnos is faqti, rom gegmuri monitoringis dros droebiTi moTavsebis izolatorebSi ganTavsebul pirTagan arc erTs ar gamouTqvams aranairi saxis pretenzia izolatoris TanamSromelTa mxridan raime saxis arasaTanado mopyrobis Taobaze. igive dasturdeba sasjelaRsrulebis dawesebulebebSi ganTavsebuli patimrebis mier. samwuxaro gamonaklisia arasaTanado mopyrobis ramdenime faqti, romlebic dafiqsirda 2012 wlis ganmavlobaSi. dakavebuli pirebi miuTiTebdnen droebiTi moTavsebis izolatorebis TanamSromlebis mxridan arasaTanado mopyrobis faqtebze. aRniSnuli gansakuTrebiT Seexeboda gansxvavebuli politikuri Sexedulebebis mqone pirebs, romlebic monawileobdnen opoziciur aqtivobebSi. igive midgoma iyo 2011 wlis 26 maisis Semdgom dakavebuli pirebis mimarTac, romlebic Seasaxles droebiTi moTavsebis izolatorebSi. arasaTanado mopyrobis faqtebis dokumentireba monitoringis Sedegad gairkva, rom rodesac piri droebiTi moTavsebis izolatorSi xvdeba sxvadasxva saxis dazianebiT, dmi-s administracia prokuraturas mimarTavs mxolod im SemTxvevaSi, Tu piri acxadebs pretenzias samarTaldamcavi organoebis mimarT. saxalxo damcvelma araerTxel gasca rekomendacia imis Taobaze, rom, Tu dakavebulis sxeulze arsebuli dazianebis xasiaTidan gamomdinare, gaCndeba arasaTanado mopyrobis eWvi, miuxedavad imisa, acxadebs Tu ara dakavebuli pretenzias, dmi-s administraciam unda gaagzavnos Setyobineba zedamxedvel prokurorTan, romelic gamoikvlevs dazianebebis warmoSobas.

Tbilisis #1 da #2 dmi-ebis garda, romlebsac emsaxureba eqimi, dazianebebi, umetes SemTxvevaSi, aRiricxeba izolatorebis TanamSromlebis mier.

CPT-m 2010 wlis 5-15 Tebervlis vizitis amsaxvel angariSSi saqarTvelos mTavrobisadmi, uaryofiTad Seafasa droebiTi moTavsebis izolatorSi ganTavsebis dros garegnuli daTvalierebis praqtika, razec aseve araerTxel iyo saubari saxalxo damcvelis angariSebSic. kerZod, piris garegnul daTvalierebas Tbilisis #1 da #2 dmi-ebis garda, romlebsac emsaxureba eqimi, atarebs izolatoris morige, romelsac aseve xeli miuwvdeba yvelanair samedicino Canawerze. amgvarad, irRveva samedicino informaciis konfidencialoba. garda amisa, komiteti aRniSnavs, rom TanamSromlis daswreba eqimTan gasaubrebaze xels SeuSlis dazaralebul pirs, Riad ganacxados dazianebebis warmoSobis Sesaxeb. CPT-is rekomendaciaa, garegnuli daTvaliereba Catardes mxolod eqimis mier, aseve daculi iyos samedicino Canawerebis konfidencialoba. im SemTxvevaSi, Tu pirs aReniSneba dazianebebi da miuTiTebs arasaTanado mopyrobaze, mas myisierad unda Cautardes sasamarTlo-samedicino eqspertiza damoukidebeli eqimis mier, romelic, imavdroulad, Seafasebs piris ganacxadis Sesabamisobas dazianebebis xasiaTTan.25 administraciuli patimroba 2011 wlis 28 dekembers saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris #1074 brZanebiT „saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros droebiTi moTavsebis izolatorebis tipuri debulebis, izolatorebis Sinaganawesis da izolatorebis saqmianobis maregulirebeli damatebiTi instruqciis damtkicebis Sesaxeb“ saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministris 2010 wlis 1 Tebervlis z108 brZanebaSi Sesuli cvlilebebis Tanaxmad, gansazRvrulia administraciuli patimrobis pirobebi _ erT administraciul patimrobaSefardebul pirze gamoyofili farTi ar unda iyos 3 m2-ze naklebi, administraciuli patimrobis adgils unda hqondes fanjara, romelic unda uzrunvelyofdes bunebriv ganaTebas da ventilacias, administraciuli patimrobis adgili unda Tbebodes sezonis moTxovnebis Sesabamisad, administraciuli patimarobaSefardebuli piri uzrunvelyofili unda iyos janmrTelobisa da normaluri saZile pirobebis moTxovnebis Sesabamisi sawoliT, leibiT, sabniTa da TeTreuliT, unda miiRos amanaTi, 25

პარ. 23.

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvisa da monitoringis mTavari sammarTvelos daqvemdebarebaSi arsebuli droebiTi moTavsebis izolatorebi

sakvebi da tansacmeli. im pirTaTvis, romelTac 7 dRe-Rameze meti vadiT ganesazRvra administraciuli patimroba, xolo arasrulwlovnis SemTxvevaSi _ erT dRe-Rameze meti vadiT, kviraSi orjer uzrunvelyofili unda iyos Sxapis miRebis, aseve, yoveldRiuri erT saaTiani gaseirnebis ufleba. im izolatorebSi, sadac ar aris mowyobili specialuri gasaseirnebeli ezo, gaseirneba xorcieldeba saqarTvelos Ss organos administraciul SenobasTan an mis mimdebare teritoriaze. aseve, dakavebul pirebs unda hqondeT sanitariul-higienuri normebis dacviT bunebrivi saWiroebis dakmayofilebis SesaZlebloba da patimrobaSefardebul pirs dRe-Ramis ganmavlobaSi unda miuwvdebodes masze xeli. sapirfareSo aRWurvili unda iyos sanitariuli danamatebiT. 30 dReze meti vadiT administraciul patimrobaSefardebuli piri, misi moTxovniT, uzrunvelyofili unda iyos saparikmaxero momsaxurebiT. administraciuli patimrobis aRsrulebis adgilis administracias ekrZaleba, mosTxovos administraciul patimrobaSefardebul pirs Tmebis mTlianad gadaparsva, Tu ar arsebobs eqimis moTxovna an higienuri aucilebloba. im pirebs, romelTac 30 dReze meti vadiT ganesazRvraT administraciuli patimroba, xolo arasrulwlovnis SemTxvevaSi _ 15 dReze meti vadiT, eZlevaT TveSi orjer paemnis da TveSi erTxel 10 wuTis xangrZlivobiT satelefono saubris ufleba. administraciul patimrobaSefardebul pirs, aseve, mieca saSualeba, sakuTari xarjebiT gamoiweros an/da miiRos literatura da Jurnal-gazeTebi, gaagzavnos saCivar-gancxadebebi, werilebi. brZanebis mixedviT, administraciul patimrobaSefardebul pirs ufleba aqvs, saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros mier dadgenili wesiT daregistrirdes abiturientad umaRles saganmanaTleblo dawesebulebaSi swavlis gagrZelebisa da erTian erovnul gamocdebSi monawileobis miRebis Taobaze werilobiTi gancxadebis wardgeniT. aseve, administraciul patimrobaSefardebul pirs unda Seeqmnas yvela piroba imisaTvis, rom ar CamorCes zogadi ganaTlebis programas. prevenciis erovnuli meqanizmis araerT angariSSi xazgasmulia, rom droebiTi moTavsebis izolatorebis infrastruqtura ar aris adaptirebuli administraciuli patimrobaSefardebuli pirebis mosaTavseblad, ris gamoc rekomendaciiT mimarTa saqarTvelos mTavrobas, uzrunveleyo administraciuli patimrobaSefardebuli pirebisTvis specialuri dawesebulebebis Seqmna regionuli principis gaTvaliswinebiT, romlebic adaptirebuli iqneba pirTa xangrZlivi ganTavsebisaTvis. dResdReobiT aRniSnuli rekomendacia ar aris gaTvaliswinebuli, ris gamoc administraciuli patimrebi kvlav Tavsdebian droebiTi moTavsebis izolatorebSi. saangariSo periodSi prevenciis erovnuli meqanizmis jgufma aRmoaCina araerTi darRveva administraciuli patimrebis ganTavsebasa da pirobebTan dakavSirebiT, razec rekomendaciebiT mimarTa saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministrs. sayofacxovrebo pirobebi droebiTi moTavsebis izolatorebSi ganTavsebuli pirebis sayofacxovrebo pirobebi unda Seesabamebodes rogorc erovnul aseve, saerTaSoriso standartebs. cixis evropuli wesebis mixedviT, `patimrebisaTvis uzrunvelyofili sacxovrebeli, gansakuTrebiT ki saZinebeli, unda pasuxobdes adamianis Rirsebis pativiscemis da, maqsimaluri SesaZleblobis farglebSi, aseve, ganmartoebis moTxovnebs. daculi unda iyos janmrTelobisa da higienis moTxovnebi, jerovani yuradReba unda daeTmos klimatur pirobebsa da gansakuTrebiT farTis odenobas, haeris moculobas, ganaTebasa da ventilacias.“26 zogierT droebiTi moTavsebis izolatorSi ar aris damontaJebuli centraluri gaTbobis sistema (TeTriwyaro), ris gamoc saknebi ar Tbeba da dakavebulebs/patimrebs siciveSi uwevT yofna. droebiTi moTavsebis izolatorebis umravlesobaSi ar aris sakmarisi ganaTeba da ventilacia; zogierTi izolatoris saknebSi fanjrebi imdenad mcire zomisaa, rom ver uzrunvelyofs bunebriv ventilacias da ganaTebas (TeTriwyaros, gardabnis, duSeTisa da Tbilisis #2 dmiebi). cixis evropuli wesebis mixedviT, `patimrebs iolad unda miuwvdebodeT xeli sapirfareSoe-

26

18.1–ე წესი.

29

30

arasaTanado mopyroba aRmosavleT saqarTvelos sasjelaRsrulebis dawesebulebebsa da droebiTi moTavsebis izolatorebSi

bze, romlebic unda iyos higienuri da iZleodes ganmartoebis saSualebas.“27 dmi-ebis saknebSi ganTavsebuli sapirfareSoebi ar aris izolirebuli. saxalxo damcvelma rekomendaciiT araerTxel mimarTa saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros, yvela droebiTi moTavsebis izolatorSi moxdes sapirfareSoebis izolireba, Tumca, aRniSnuli rekomendacia jer ar Sesrulebula.

Tbilisis #1 izolatoris garda, danarCeni izolatorebis saknebSi TiToeul dakavebulze gamoyofili farTi ar akmayofilebs 4 kv.m. standarts. saxalxo damcvelma Tavis araerT saparlamento moxsenebaSi gasca rekomendacia, TiToeul dakavebulze gaTvaliswinebuli yofiliyo 4 kv.m. farTi. aRniSnuli rekomendacia gasca wamebis prevenciis evropulma komitetmac. rac Seexeba saknebs, sadac dakavebulebi marto arian ganTavsebulni, maTi farTobi ar unda iyos 7 m2-ze naklebi.28 miuxedavad saxalxo damcvelis rekomendaciisa, zogierT droebiTi moTavsebis izolatorSi sawolebis magivrad kvlav gamoiyeneba ficarnagi. esenia: gardabnis, walkis dmi-ebi, Tbilisis #2 dmi-s zogierTi sakani da qvemo qarTlis regionuli droebiTi moTavsebis izolatorebi. saxalxo damcvelma araerTgzis gasca rekomendacia imis Taobaze, rom 24 saaTze meti xniT dakavebul pirebs hqonodaT yoveldRiurad minimum erTsaaTiani gaseirnebis ufleba, Tumca, droebiTi moTavsebis izolatorebis umetesobaSi ar aris saseirno ezoebi. esenia: TeTriwyaros da walkis dmi-ebi. dadebiTad aRsaniSnavia, rom ezos arqonis SemTxvevaSi, 7 dReze meti vadiT ganTavsebul administraciul patimrebs aseirneben izolatoris mimdebare teritoriaze. maT seirnobis win xels awerineben gafrTxilebis furcelze, sadac miTiTebula is pasuxismgeblobebi, romlebic pirs daekisreba gaqcevis SemTxvevaSi. saangariSo periodSi moqmedi Sinagan saqmeTa ministris #108 brZanebis mixedviT, „saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros droebiTi moTavsebis izolatorebis tipuri debulebis, izolatorebis Sinaganawesis da izolatorebis saqmianobis maregulirebeli damatebiTi instruqciis damtkicebis Sesaxeb“, yoveldRiuri gaseirnebis ufleba eZlevaT mxolod im pirebs, romlebsac sasamarTlos mier ganesazRvraT patimroba aranakleb 15 dRis vadiT. sisufTavisa da piradi higienis dacva erT-erTi mniSvnelovani faqtoria patimarTa Rirsebisa da janmrTelobis SenarCunebis TvalsazrisiT. amdenad, yvelaferi unda gakeTdes imisaTvis, rom nebismier patimars mieces SxapiT sargeblobisa da sisufTavis dacvis saSualeba. monitoringis Sedegad gairkva, rom im droebiTi moTavsebis izolatorebSi, sadac mowyobilia saSxape oTaxebi, patimrebs SesaZlebloba aqvT, miiRon Sxapi kviraSi erTxel, Tumca, problemad rCeba duSeTis droebiTi moTavsebis izolatori, sadac ar aris saSxape oTaxebi. dadebiTad aRsaniSnavia, rom dmi-ebis saknebs dReSi orjer alageben damlageblebi. yvela dmi-Si dakavebulebs miewodebaT standartuli sakvebi: 300 gr. puri, 20 gr. Saqari, 2 paketi erTjeradi Cai, 100 gr. paSteti, saqonlis xorcis konservi da erTi mSrali paketis supi. migvaCnia, rom aRniSnuli sakvebi arasrulfasovania, imis gaTvaliswinebiT, rom pirs SeiZleba 3 Tvis manZilzec ki mouwios droebiTi moTavsebis izolatorSi yofna da ar hyavdes axloblebi, romlebic amanaTiT damatebiT sakvebs Seugzavnian. gamonaklisia Tbilisis #1 da #2 dmi-ebi, sadac ganTavsebul pirebs sakvebi miewodebaT dawesebulebis sasadilodan, rac TavisuflebaaRkveTili pirebisTvis gacilebiT srulfasovan da mravalferovan kvebas uzrunvelyofs. saxalxo damcvelis aparatma da saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociaciam moamzades broSurebi da posterebi sisxlis samarTlis da administraciuli wesiT dakavebuli patimrebisTvis, xuT sxvadasxva enaze. broSurebi da posterebi droebiTi moTavsebis izolatorebs gadaecaT prevenciis erovnuli meqanizmis 2012 wlis zafxulis misiis dros. samwuxarod, 2013 wlis zamTris monitoringis dros prevenciis erovnuli meqanizmis jgufma daafiqsira, rom walkis, rusTavisa da gardabnis droebiTi moTavsebis izolatorebSi posterebi Camoxsnili da ganadgurebuli iyo. prevenciis erovnuli meqanizmis jgufi imedovnebs, rom momavalSi msgavs qmedebebs adgili aRar eqneba.

27

19.3–ე წესი

ანგარიში საქართველოს ხელისუფლებას წამებისა და არაადამიანური ან ღირსების შემლახველი მოპყრობისა თუ დასჯის საწინააღმდეგო ევროპული კომიტეტის (წამების საწინააღმდეგო კომიტეტი) საქართველოში ვიზიტის შესახებ,2010 წლის 5-15 აპრილი პარ. 117 28

saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvisa da monitoringis mTavari sammarTvelos daqvemdebarebaSi arsebuli droebiTi moTavsebis izolatorebi

rekomendacia saqarTvelos parlaments: • administraciuli patimrobis vada 90 dRidan Semcirdes 15 dRemde. rekomendacia saqarTvelos mTavrobas: • administraciul patimrobaSefardebuli pirebisTvis uzrunvelyofil iqnes specialuri dawesebulebebis Seqmna, regionuli principis gaTvaliswinebiT, romlebic adaptirebuli iqneba pirTa xangrZlivi ganTavsebisaTvis. rekomendaciebi saqarTvelos Sinagan saqmeTa ministrs: ganxorcieldes Sesabamisi cvlilebebi #108 brZanebaSi, raTa uzrunvelyofil iqnes: • 24 saaTze meti xniT yvela dakavebulis/patimris yoveldRiuri gaseirnebis ufleba sufTa haerze, amisTvis specialurad gamoyofil adgilas, aseve, sakmarisi regularobiT Sxapis miRebis saSualeba; • TiToeuli dakavebulisaTvis saerTo ganTavsebis saknebSi _ 4 kv.m. farTis, xolo erTi piris ganTavsebisTvis gankuTvnil saknebSi _ minimum 7 kv.m. farTis gaTvaliswineba.

Sinagan saqmeTa saministros adamianis uflebaTa dacvisa da monitoringis mTavari sammarTvelos ufross: • yvela dmi-Si likvidirebul iqnes ficarnagebi da yvela dakavebuli uzrunvelyofil iqnes individualuri sawoliT; • yvela droebiTi moTavsebis izolatoris saknebSi damontaJdes centraluri gaTboba, aseve, uzrunvelyofil iqnes saknebis saTanado ganaTeba da ventilacia, maT Soris, bunebrivi saSualebiT; • yvela droebiTi moTavsebis izolatorSi moxdes sapirfareSos izolireba; • droebiT moTavsebis izolatorebSi ganTavsebuli pirebi uzrunvelyofilni iyvnen samjeradi srulfasovani kvebiT.

31