www.poppunt.be
MAGAZINE38
Focus
Play & Produce
Tips
Digital Tools
Poppunt
Popfolio vi.be vi.be on Air
The Subs GRATIiS magaz ne rapport
jonge wolven
poster
popadvies
demodokter
zoekertjes
driemaandelijks sept-okt-nov 2008 P109079 Afgiftekantoor Antwerpen X
HOE ALTERNATIEF BEN JE ÉCHT? Eerlijk: wat jouw gsm-operator uitvreet met de winst op jouw gsm-gebruik, daar heb je toch het raden naar? Maar er is een alternatief: als je overstapt naar Ello Mobile weet je dat wel. Onze winst gaat tot de laatste cent naar 8 sociale en ecologische projecten die zich inzetten voor een betere wereld. Zonder dat jij er wat van merkt in je budget. Word Ello en pak deze vette voordelen: s JE BEHOUDT GRATIS JE HUIDIGE GSM NUMMER s JE KIEST ZELF WELKE SOCIALE OF ECOLOGISCHE PROJECTEN JE STEUNT s JE GENIET WERELDWIJD VAN VOORDELIGE TARIEVEN MET FACTUUR OF HERLAADBARE KAART s JE KAN GEBRUIK MAKEN VAN GEAVANCEERDE FUNCTIES ZOALS --3 EN '023 s REKENT JE HUIDIGE GSM OPERATOR OPZEGKOSTEN AAN 7IJ BETALEN ZE VOOR JOU TERUG
Schakel nu over naar Ello Mobile ine: Nu tijdelijk met gratis abonnement op Poppunt magaz punt e/pop obile.b www.ello-m
PopPunt ad 08-2008.indd 1
let your let your heart speak
30-07-2008 12:28:01
VOOR WOORD
Het jaar van de grote omwenteling. Zo zou je 2008 kunnen omschrijven. Het jaar waarin Poppunt zichzelf digitaal heruitvindt en als een wild om zich heen schoppend veulen briesend zijn plaats opeist in het wereldwijde web. Stilstand is achteruitgang, hoor je soms verkondigen. Niet hier: wij lopen voorop, de Poppunt-banier fier omhoog, met de neus in de lucht en de wilde haren wapperend in een zwoele zomerwind. Omdat we na maanden van noeste arbeid met een totaal vernieuwde site naar buiten komen. Of tenminste, met twee nieuwe sites: we houden niet enkel het totaal vernieuwde poppunt.be boven de doopvont, maar introduceren ook vi.be, een plek voor en door users. Je leest er uiteraard meer over in dit magazine. Verder nog veel interessants. The Subs! Ter voorbereiding van Play & Produce, onze alternatieve muzikantendag waar we vooral focussen op dj’s, producers and all things techniek, liepen we bij Papillon langs, een van de drijvende krachten achter The Subs. Ondergedompeld in een bad van vintagemateriaal, kwamen we terecht in het synth-museum/universum van Kozz. Een belevenis! Om over te gaan naar een luistersessie bij master-meester Uwe Teichert, die ons wat tips aan de hand deed over hoe je best naar je eigen opnames luistert. En nog was onze Poppuntqueeste niet gedaan. Via Eric Smout (Democrazy) kwamen we terecht bij Jo Mahieu en Philip Sioen, beiden passioneel bezig met het uitbouwen van hun muziekacademie. Kortom, boeiend leesvoer! En pour les autres, bien-à-vous. Redactionele groet, Sven
Poppunt Magazine is het driemaandelijkse tijdschrift van Poppunt vzw. Dagelijks geeft Poppunt praktisch en sociaal-juridisch advies aan muzikanten en dj’s. Onze jaarlijkse Muzikantendag schotelt je een hele dag workshops, infosessies en demofeedback voor, terwijl het interprovinciale vervolgtraject 100% Puur jonge bands op tientallen podia zet. Ondertussen proppen we onze website vol gegevens over alles wat beweegt in het poplandschap, zodat iedereen mekaar weet te vinden. Welkom op www.poppunt.be 02/5049900 - info@poppunt.be !
POPPUNT september-nummer Hoofdredacteur Joachim Wemel Redactiecoördinator Sven De Potter Fotograaf Koen Bauters Vormgeving C2A Verantwoordelijke uitgever Luc Nowé,
POPPUNT vzw, Bloemenstraat 32, B-1000 Brussel Poppunt Magazine redactie Luc Nowé, Tijs Vastesaeger, Els Michiels, Sven De Potter, Filip Leloup, Herlinde Raeman, Dominique Piedfort, Dirk Van Welden, Ruud Van de Locht, Joachim Wemel, Ilse Schoonackers, Jan Pauly, Steven Lemmens, Michael Schack. Oplage 5.000 exemplaren Abonnementen Abonneer je op Poppunt Magazine door E 12 over te maken op rekeningnummer 413-9292181-26 met vermelding ABO2008.
Zou je geen abonnement nemen op Poppunt Magazine? Zowel nieuwe als bestaande abonnees maken kans op cool stuff waar elke muzikant en dj van gaat likkebaarden. En we hebben het hier niet over een setje gitaarsnaren ... Surf naar www.poppunt.be voor meer info.
MUSICOHOLICS: Als Jeroen De Pessemier ken je ‘m van Foxylane, Bolchi en zijn producerswerk voor Lady Linn. Als Papillon ken je ‘m van de geflipte live shows van The Subs. Samen met Subscompanen Starski & Tonic werkte hij net hun debuutplaat af. We werden rondgeleid tussen de vintage gear én in ’s mans creatieve brein. Een ontdekkingstocht van formaat.
04
DOSSIER: Het DKO. Poppunt ging op de koffie bij Philip Sioen en Jo Mahieu, resp. Directeur van de Muziekacademie Zottegem en coördinator van de Pop-Jazz afdeling aan de muziekacademie van Grimbergen. “Het DKO, oubollig? U dwaalt, jongeman!” Beide heren vertelden ons passioneel hun verhaal en wezen op de dynamiek, flexibiliteit en waarde van het DKO.
12
TIPS: Leer luisteren. Wie al ‘s een opname maakt, zal gemerkt hebben dat het resultaat
42
niet altijd even fijn klinkt. Ligt het aan het opnamemateriaal of de speakers? Vaak het laatste. Wij spraken met Uwe Teichert, de man die verantwoordelijk is voor de sound van talloze Belgische platen.
POPPUNT PRESENTS:
nieuwe initiatieven! La revolucion! Poppunt stelt achtereenvolgens voor: - Play & Produce: hét muzikale evenement van het najaar, op maat van dj’s en producers - poppunt.be en vi.be: een nieuwe website en een user generated muziekplatform! - Popfolio: hoe zit het met onze multidisciplinaire creatieve teams? Een update. - vi.be on air: Demopoll is dood, lang leve vi.be on air! Wat is er veranderd? Waarom? En hoe ziet het er nu uit?
FOCUS 11,22,45 TIPS 16 POSTER 29 JONGE WOLVEN 34 TERUGBLIK 36 RAPPORT 39 POPADVIES 40 COLUMN 50 TELEX 52 ZOEKERTJES 54
08 18 24 27
MUSIC -O-HOLICS
The
Subs
Dance on the edge 04
Musicoholics. Mensen met passie voor muziek, tout court. Jeroen De Pessemier, frontman van The Subs, songschrijver bij Foxylane, producer van de laatste plaat van Lady Linn, Klezmer-klarinettist en bezeten van all things vintage past perfect in dat plaatje. Wij zochten hem op en kwamen terecht in een universum waar Jeroen zijn eigen wetten stelt. Zoals werken met oude analoge synths, omdat “aan een computer zitten toch maar wat saai is”; zoals muziek niet willen indelen in vakjes, maar de grensoverschrijdende universele kracht van alle genres respecteren; zoals koffiedrinken op een koertje waar de seringen gevaarlijk lijkende groene monsters zijn; zoals een wervelwind die enkel en alleen in het oog rustig is. Wij keken diep en werden meegevoerd op een woeste muziektrip.
“My sanctuary”, zegt Jeroen als hij ons meetroont naar de kleine home/ dancestudio waar hij samen met zijn kompanen de laatste hand aan het leggen is aan the maiden album van The Subs. Veel vintagemateriaal zien we, veel kabels die van de ene oude machine naar de andere lopen. “Ik heb hier een Oberheim Synth uit 1976 staan, maar die moet wat getuned worden. Er komt een fantastisch geluid uit. Een beetje een lastig ‘bakske’ want je moet alles apart stemmen. Moet ik nog doen. Dit is een ARP uit 1972, een oud stuk waar er maar 300 van gemaakt zijn. Wereldwijd. Zeldzaam dus, maar echt de moeite. Ik vergelijk het graag met Stradivarius: ook hij heeft op een bepaald moment betere violen gebouwd. Het zijn die die je moet zien te vinden. En dan hier een LinnDrum! Ik heb die efkes in bruikleen van The Glimmers. Ik brouw graag mijn beats met oude drummachines om dan later te bewerken. Ik zocht dus onlangs een handleiding en ben op het internet op een heuse LinnDrum community gebotst. In no time had ik een manual vast. Van een instrument dat je niet zo vaak meer ziet. ’t Net is echt wel een grote speeltuin. Op de plaat van The Subs zullen we die Linn gebruiken, omdat al die oude instrumenten veel minder steriel klinken dan veel dance die je tegenwoordig hoort. Voor veel mensen is die werkwijze megaomslachtig, maar dat vind ik net zo cool. Er mag wel wat korrel opzitten. De keuze komt wellicht doordat ik niet echt uit de pure dancewereld kom, maar altijd al met echte instrumenten gewerkt heb. Ik zit echt niet graag aan een laptop te pingelen. (lacht)” Ik zie dat je met Logic Pro werkt. Niet meteen het meest gemakkelijke programma. Zeer goed, maar moeilijk werkbaar.
Jeroen: “Makkelijk is het niet, maar ik vind het wel het beste wat er voor dance op de markt is. Het klinkt super.” En qua speakers? Ik zie twee kleine Tannoy-studiomonitors en grote kasten. Topmateriaal? Jeroen: “Neen, niet meteen, maar ze doen wel wat ik ervan verwacht. Ik ga met mijn mastertape naar Uwe (zie verder in dit magazine, red.) om alles recht te trekken. (lacht) Nee, op het gebied van materiaal geen snobisme. Je moet gewoon de speakers vooral goed kennen en weten wat ze kunnen en wat niet. ‘t Is zoals met vrouwen. Je kan met allemaal goeie seks hebben, but it may take a while to get used to each other. Die grote gebruik ik om te testen wat de muziek geeft op ‘de vloer’. Dan ga ik aan de deur staan, waar ik het beste geluid krijg en het sub goed voel. Alle goeie dance soundsystems geven een boost aan de bassen, waardoor dance goed strak moet zitten in het laag, anders krijg je klodden.” Hoe begin je aan een nummer als ‘Kiss My Trance’? Jeroen: “Uit de wens om eens een echt diepe elektronische basdrum te maken. Ja, ik weet het, het klinkt wat stom en ondertussen vind ik die kick al niet zo grof meer. Ik was toen zo content dat ik eindelijk aan de song zelf kon beginnen dat die melodie in mijn hoofd schoot. En na wat tweaken krijg je resultaat.” Een fantastische song vind ik, waar iets onbestemds, melancholisch en duisters inzit. Geen klassiek dancenummer. Jeroen: “Ik denk dat het komt door de harmonie in het nummer, het is in mineur, mijn favoriete toonladder. Er zit ook steeds een terts tussen bas en melodie. Het is een trucje dat
vaker gebruikt wordt; het geeft een onopgelost gevoel. Bewust ook, omdat ik wist dat de melodie op die manier beter tot zijn recht zou komen. Dat is eigenlijk modale filosofie. Je mag je grondnoot niet te veel geven, maar iets ertussen zoeken en spanning opbouwen. Bij grooves in nummers als ‘The Music Sounds Better With You’ van Stardust zit er een terts in de bas, waardoor het nummer blijft gaan en het nooit verveelt.”
Ophokplicht? Je speelde vroeger klarinet in een klezmerbandje. Wat je nu doet staat daar toch wel ver af. Jeroen: “Ja. Ik deel muziek niet in hokjes, daarvoor is het te abstract. De hokjesmentaliteit verdwijnt wel, al moet ik wel zeggen dat het publiek voor klezmermuziek en dat voor dance wel dag en nacht verschillen. (lacht) Muziek maken overstijgt de genres, vind ik, al denkt het publiek daar anders over. Geef mij een paar weken om een bepaald genre te doorgronden en ik zal in dat genre een nummer kunnen schrijven. Na verloop van tijd begin je de technieken te ontdekken, de trucjes ... al bestaan er genres, zoals wereldmuziek, waar ik echt geen voeling mee heb. Alhoewel ik wel enorm veel respect heb voor bepaalde elementen ervan, zoals de keelzang. Vind ik echt straf.” “Maar de klarinet, ik speel er niet zo veel meer op. Als je één instrument wat onder de knie hebt, kan je je kennis aanwenden voor een ander. Je leert expressie geven en zoekt op een ander instrument naar de expressie die daarbij past. Je kan uiteraard niet elk
i
05
instrument even goed beheersen, maar de uitdaging is boeiend. Ik heb ooit een Indische dwarsfluit gebruikt en heb er voor The Subs een track mee gemaakt. The Subs live, daar zit Indische fluit in! Geen kat die het merkt, maar goed. (lacht) Ik ben echt een geluidsfreak. Voor de productie van de plaat van Lady Linn heeft Herr Seele de piano’s geleverd. Hij heeft er ongelooflijk veel staan, ook weirdo-shit zoals een Dulcitone, een instrument waarbij je op stemvorken speelt en dat een zeer eigen geluid voortbrengt.” Hoe werken jullie live met The Subs? Ik kan me moeilijk inbeelden dat je al die oude bakken op het podium sleurt ... Jeroen: “Neen, neen. Met The Subs maken we een originele dj-set met zang en een beest van een synth erbij. Pure dance is echt moeilijk te brengen met een live-groep! Soulwax Nite Versions slaagt daar wel in, een ongelofelijke prestatie. Goose is ook super, maar er zit al meer rock in. Wat we met Foxylane brengen is bij tijden zelfs punk en als wij moeten spelen
06
na een wilde dj-set dan kunnen we die strakheid met Foxylane nooit evenaren. Met The Subs wel. Het is de bedoeling dat we na een zware dj-set nog iets kunnen brengen dat zonodig het vorige overstijgt. We gaan voor maximum impact. “
The Scuds! Voor Foxylane schrijf je ook veel. Een andere manier van werken? Jeroen: “Ja. Bij The Subs maak ik de nummers thuis, Wiebe Loccufier (dj Tonic van Starski& Tonic) komt geregeld langs ‘to kill my darlings’, haha. Dance maken zonder dj erbij is zoals frieten zonder saus. Bij Foxylane is Stefan Bracke mijn partner in crime. Stefan is ‘The Vibemeister’. Foxylane is een band, waar ieder zijn inbreng heeft. Het gebeurt dat ik met iets op de proppen kom waarvan maar één element overeind blijft. Het duurt langer voor een song af is. Het arrangement en de song zijn twee aparte dingen voor een band, terwijl je bij een danceproductie alles ineens hebt. Werken met anderen gaat veel trager.
Je moet op dezelfde lijn zitten, elkaar aanvoelen, een goeie vibe creëren. En als je iets opneemt, duurt het ook nogal lang: de drum moet van microfoons voorzien worden, gestemd, gitaren afgesteld ... Alleen werken heeft zijn voor- en nadelen. Sommige dagen zit je op een creatieve trip, andere komt er enkel shit uit. Nu ja, ik kan moeilijk wachten om iets te maken.” Je hebt de plaat van Lady Linn geproducet. Nog een ander muzikaal facet. Jeroen: “Ja, maar zij heeft alle songs zelf geschreven. Ik heb enkel suggesties gegeven, inzake arrangement, instrumentatie, en vooral de sound natuurlijk ... ” Je kan makkelijk switchen tussen alle genres, ook wat opname betreft: dance, folk, pop-jazz ... het is niet iedereen gegeven. Jeroen: “Alles is in periodes. Je moet je dan uiteraard inleven in een genre. Ik vraag me soms af of ik me niet beter zou specialiseren in één genre, maar ik hou van de dynamiek en
de wisselwerking tussen genres. Ik neem ze uit de doos en laat ze met elkaar botsen. Ik neem aan dat het voor sommige mensen niet kan wat ik doe. Maar ik heb vroeger enorm veel naar jazz en klassieke muziek geluisterd, het doorgrond. En ik put nog steeds uit dat engagement. Ik ben enorm geïnteresseerd in het hele opnameproces, in het maken van een sound. De techniek interesseert me mateloos. Microfoons, versterkers, ruimte... ik ben er vaak meer mee bezig dan met het schrijven van songs. Op een goeie dag kan je een goed nummer schrijven, maar er gaan soms dagen overheen voor je de juiste sound te pakken hebt.” En muzikanten zijn eigenlijk zelf verantwoordelijk voor hun sound ... Jeroen: “Inderdaad. Bruno, de gitarist bij Lady Linn, bijvoorbeeld is daar op een zeer professionele manier mee bezig. Je weet dat hij met een zeer degelijke versterker op de proppen komt waar hij een fantastische sound uit zal toveren. Wat een goeie producer doet, is de juiste mensen bij elkaar zoeken, de muzikanten op hun gemak stellen ... Een goede muzikant is goud waard, hé. Een drummer die zijn drum goed kan afstellen, een gitarist met een eigen sound ... dat zijn cadeaus voor een producer.” Wat is voor jou de definitie van een goed muzikant? Primeren de technische kwaliteiten? Het gevoel? Jeroen: “Liefst beide, uiteraard. En creativiteit en sound. Maar creativiteit primeert wel, vind ik. Ik kom als producer soms zelf af met drumpatronen, maar the real magic happens als ineens de bassist en de drummer een beetje ‘voor de lol’ zitten te jammen en ineens is daar een groove. De allerbelangrijkste taak van een producer is die gouden momenten vast te leggen. Als je daar niet in slaagt, bega je een blunder. Dus creativiteit boven alles, al heb je uiteraard wel een minimale technische bagage nodig. In een studio kan je iets tien keer opnieuw spelen, tot het goed zit. Terwijl werken met iemand die veel techniek in huis heeft, toch wel makkelijker is. Maar perfectie hoeft niet. Als het lekker zit en je de fouten niet hoort, vind ik het goed. Muzikanten moeten buiten de lijntjes durven te kleuren. Voor Lady Linn hebben we ook zaken gedaan die helemaal niet volgens het boekje zijn, maar het klinkt goed. En dat is het voornaamste. De regels een beetje buigen, dat is de boodschap. Take it out of the box.”
“Voor veel mensen is mijn werkwijze megaomslachtig, maar dat vind ik net zo cool. Er mag wel wat korrel opzitten. De keuze komt wellicht doordat ik niet echt uit de pure dancewereld kom, maar altijd al met echte instrumenten gewerkt heb. Ik zit echt niet graag aan een laptop te pingelen.”
Helden “Uiteraard heb ik mateloos respect voor geniën als Daft Punk, Prince, Jimi Hendrix, maar evengoed Mozart, Schoenberg, Coltrane, enz. Maar ik heb niet één held in het bijzonder die me aangezet heeft om met muziek te beginnen. Dat kwam simpelweg omdat ik merkte dat ik wel iets kon met instrumenten. In het begin vooral op familiefeestjes. (lacht) Ik ben niet muzikant geworden omdat het cool staat. Al heb ik wel gemerkt dat de coolnessfactor rond bepaalde genres voor veel mensen belangrijk is. De manier waarop je je muziek presenteert is even belangrijk als de muziek zelf, dat is een van de hardste lessen die ik heb moeten leren. Maar ondertussen heb ik daar de schoonheid ook van ingezien en ben ik er zelfs graag mee bezig. Al blijft een song enkel overeind als het een goed nummer is. Cool is great, but nothing beats the real thing, haha!” Je hebt je al beziggehouden met folk, dance, pop, rock ... What’s next? Hiphop? Ik meen me te herinneren dat je op de plaat van Bolchi aardig wat rapte ... Jeroen: “Haha. Neen, dat doe ik niet meer. Al denk ik dat we voor Foxylane wel een song zullen maken met een hip hop beat. Waar ik echt wel wild van word, zijn veel beats en grooves van R&B nummers. Enkel dat. De opschepperij of het overdreven gemoraliseer, daar moet ik echt niet van weten. Andre 3000, Kanye West, Bustah Rhymes ... vind ik echt zeer goed, maar dat zijn de witte raven. Maar rap in Foxylane? Bof ... het zou wel kunnen, want François, de zanger van Soapstarter, speelt ook bij Foxylane (hij is de nieuwe drummer, red.) en zijn roots liggen in de hiphop. Hij heeft in de USA gewoond en daar zelfs wat beat-battles gewonnen. Misschien komt het er eens van.”
Kan jij eigenlijk van je muziek leven? Jeroen: “Nu wel. Ik ben volledig zelfstandig. Ik heb twee bands en doe daarnaast wat productiewerk en neem goedbetaalde commercials aan. Lucratief, dat wel, maar het geeft me wel de ruimte om te doen wat ik wil. Al mag je je niet blindstaren op die vrijheid. Je moet – wil je er je leven van maken – echt van verschillende markten thuis zijn. Als je én technische bagage hebt én kan spelen én gedurende een paar jaar een métier hebt verkregen, dan maakt dat de zaken iets makkelijker. Kijk naar Daan. Hij kan veel meer dan enkel liedjes schrijven ... Simpel is het niet, maar als je voor iets gaat, dan voor het volle pond.” Truly spoken. Sven De Potter
Links:
www.thesubs.be myspace.com/thesubstrax
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
07
FOCUS
Jullie zijn met zeer velen: dj’s en producers die volop aan het experimenteren zijn in slaap- of huiskamer, of klaar zijn voor de volgende stap. Hoog tijd dus dat iemand eens een deftig project voor jullie uit de grond stampt. Poppunt neemt deze taak met veel plezier ter harte: aanschouw Play & Produce, het niet te missen event voor iedereen die met elektronische muziek bezig is. Of het nu hiphop, electro of dubstep is, of je absolute leek bent of gevorderd: Play & Produce biedt je een hele namiddag workshops, demo’s, infosessies, debatten etc. op maat. Op 22 november wordt de Gentse Vooruit jullie speeltuin. Om je helemaal te laten watertanden, geven we je hier al een blik op het programma. Let’s play & produce!
Analoog
Creating sounds
Velen praten erover, maar weinigen hebben ze al gehoord. Analoge synths hebben immers bijna een mythische status bereikt. Op Play & Produce wordt een demo gegeven van de meest spraakmakende synths in de geschiedenis van de elektronische muziek. Op deze manier kan je persoonlijk ervaren wat de eigenschappen zijn van deze analoge apparaten, hoe ze klinken en hoe je ze kan gebruiken in producties. In een aansluitend debat worden de digitale replica’s onder de loep genomen. Wat is nu het verschil, wat zijn de voordelen, zijn ze het prijskaartje waard?
Schreeuwende leads, resonerende bassen, luchtige pads, ... Voor elk type geluid worden bepaalde technieken gebruikt. In deze workshop leer je aan de hand van verschillende voorbeelden een persoonlijke touch geven aan je sounds.
Creating beats Heb je je ooit afgevraagd hoe bepaalde producers in hemelsnaam zo’n vette, funky of groovy beat kunnen maken? In deze workshop laten we top-producers uit verschillende genres hun tools en tricks uit de doeken doen om zo je eigen producties naar een hoger niveau te tillen.
Workshop mastering Mastering zal voor veel mensen een onduidelijk gegeven zijn, en sommigen omschrijven het zelfs als zwarte magie. In feite komt mastering neer op het bewerken van audio zodat die voldoet aan bepaalde normen. Onze professional veegt alle mythes van tafel en laat je zien hoe audio d.m.v. kleine aanpassingen onmiddellijk een stuk professioneler kan klinken.
08
Homerecording Terwijl groepjes een tiental jaar geleden nog een dure studio moesten huren om een degelijke demo op te nemen, is degelijk opnamemateriaal nu een stuk goedkoper geworden. Zo zijn er meer en meer bands die hun demo’s thuis opnemen. Maar materiaal is niet alles: vooral techniek en ervaring spelen nog een enorm belangrijke rol. In deze workshop vertellen de ervaren mensen van homerecording.be over de grootste struikelblokken en de beste manier om een opname aan te pakken.
Product demo’s Geen enkele producer of dj kan een dansvloer vullen zonder degelijk materiaal. Daarom verzamelen we speciaal voor jullie de belangrijkste merken van dj- en producersgear in één zaal. Je zal er de allernieuwste snufjes kunnen aanschouwen en/of uittesten.
Introducing: Producing Laat je inleiden tot de wereld van het producen. Ben je dj of muziekliefhebber en wil je graag weten hoe je begint met producen en wat je nodig hebt?
VOORUIT GENT ZAT 22 NOV ‘08
Na deze workshop, gegeven door de specialisten van het vakblad Interface, kan je onmiddellijk aan de slag!
Aspects of a floorfiller Hoe zitten die echte dancehits nu in elkaar? Hebben die iets met elkaar gemeen? Hoe worden ze opgebouwd? Waarom vullen ze de dansvloer? We onderzoeken een dergelijke floorfiller en ontleden ze tot we alle geheimen kennen! Noodzakelijk voer voor producers dus...
Dj-materiaal & live performance tools Een dj-setup betekent tegenwoordig meer dan enkel twee platenspelers en een basis mengpaneel. Er bestaat reeds een enorme hoeveelheid aan tools die je live-set kunnen opfleuren. Met deze workshop ben je in één keer terug op de hoogte van alle recente ontwikkelingen op dj-gebied!
Alternatieve elektronica Samen met Resonance Ghent laten we je de wereld van de alternatieve elektronische muziek ontdekken. Live programming, algoritmes, touchpads, embodied music experience etc.: verruim je auditieve ideeën en doorbreek muzikale conventies!
Feedback Alleen door de mening van anderen te vragen, geraak je vooruit. Daarom staat een uitgebreid arsenaal aan
bekende dj’s, producers, labelbazen en clubeigenaars klaar om jouw mixtape of demo’s te beluisteren en er feedback op te geven. Hou onze website in de gaten voor de inschrijfmogelijkheden!
Infosessies & debatten Mag ik met gekopieerde cd’s draaien? Hoe zit dat precies met Creative Commons? Waarop moet ik letten als ik een eigen party organiseer? Wat kan een label voor mij betekenen, en vooral: hoe geraak ik er binnen? Ervaren professionals nemen plaats in onze sofa en doen het allemaal haarfijn uit de doeken.
Masterclasses Of je nu een absolute beginner of al iets verder gevorderd bent: als dj kan je altijd leren van je collega’s. Daarom stoppen we je samen met een uiterst selectief groepje dj’s in een klein kamertje waar je van een bekende collega een massa tips & tricks krijgt. Breng je eigen platen mee, het zal de moeite waard zijn!
Dirk Van Welden & Jan Pauly
Link: www.playandproduce.be
09
Muzikant of zanger? Geluidstechnieker of studiotechnieker? Of schiet jouw carrière binnenkort uit de startblokken? Ben je het papierwerk beu? Of hebt je binnenkort een opdracht? Dan kan t-heater je helpen. t-heater begeleidt kunstenaars, technici en hun opdrachtgevers met alle vragen en brengt alle papierwerk in orde!
10
Overtuigd? Kijk snel op www.t-heater.be
FOCUS
Kozzmozz
Dance stronghold Kozzmozz samen met Poppunt in de bres voor dj’s en producers
Dat Poppunt niet enkel voor pop- en rockmuzikanten door het vuur gaat, weten we al langer dan vandaag. Ten bewijze: Young Talent Corner – een initiatief in samenwerking met Kozzmozz – heeft de afgelopen jaren talloze dj’s aan een draaistek geholpen. Maar omdat er uit de djen producershoek allerhande vragen blijven komen, organiseert Poppunt nu met de steun van Kozzmozz een muzikantendag, specifiek gericht op dj’s en producers. Dit magazine staat er vol van: Play & Produce. “23 september 1995, dat is voor ons een magische datum. Toen vond de eerste editie van Kozzmozz plaats”, aldus Mathias Kerckhof, Kozzmozzer van het eerste uur. “Zowel de danceliefhebbers als de Belgische scene waren na die eerste editie vol lof, dus gingen we ermee door. Kozzmozz bleef groeien en de locaties ook: het ICC in Gent werd een fijne stek, Vooruit, Flanders Expo ... We kwamen in een mooi Europees dancecircuit terecht, maar op onze lauweren rusten, neen, dat doen we niet. Wat we doen mag misschien allemaal nogal evident klinken, maar wees er maar zeker van dat hier al jaren enorm hard aan de kar getrokken wordt. We zijn nu dertien jaar bezig met het promoten van elektronische dance en dat blijven we doen.” En dat doen jullie goed. Hebben jullie in al die jaren artiesten ‘gemaakt’? Mathias: “Ik denk het wel. We hebben een aantal prille artiesten op ons programma gehad die later echt groot geworden zijn. Green Velvet, The Advent, Felix Da Housecat, Tocadisco, Ed Rush ... die maken nu overal het mooie weer. Namen die nu groot zijn, maar wij waren er vroeg bij!” Jullie werken al geruime tijd samen met Poppunt ... Mathias: “Ja, uit noodzaak ook. Er lopen veel jonge gasten rond die dagen en nachten thuis op hun kamer zitten te werken, maar geen platform krijgen om hun kunnen aan de wereld te tonen. Ze kwamen eerst bij ons terecht, maar op een bepaald moment konden wij dat niet langer bolwerken, en kwamen we in contact met Poppunt. Zo is Young Talent Corner tot stand gekomen. YTC is nu opgegaan in het grotere verhaal van vi.be, waar dj’s nog meer aan hun trekken komen. Met vi.be en Play & Produce bewijst Poppunt dat ze ook de dj-cultuur stevig ondersteunen. Een zeer goeie zaak, me dunkt.”
Binnenkort is er Play & Produce, ook een absolute noodzaak? Mathias: “Zeer zeker. Kijk, jonge dj’s en producers kunnen met hun vragen – zij het van technische of organisatorische aard – vrijwel nergens terecht. Door de digitale evolutie zijn de mogelijkheden enorm groot, en de drempel is dus hoog. Play & Produce wil laagdrempelig zijn en jonge gasten en meisjes de kans geven om met hun vragen naar profs te stappen. Er zullen workshops gegeven worden die enorm veel vragen zullen beantwoorden. Want je hebt echt wel wat inzicht nodig om je weg te vinden in de doolhof van de muziekindustrie. Bovendien zal je het van niemand beter leren dan van de mensen die er dagelijks in staan.” “Play & Produce is toch wel een uniek concept. Je hebt uiteraard wel de Red Bull Music Academy, maar dat is lang niet zo toegankelijk. Bij Play & Produce ligt de drempel heel wat lager. Dat is meteen ook de grootste reden om naar Play & Produce af te zakken. Dat én het fantastische aanbod, uiteraard.” Wat doen jullie specifiek tijdens Play & Produce? Mathias: “We zijn bij een hoop dingen betrokken. We hebben met de mensen van Poppunt al heel veel brainstormsessies achter de rug en het is echt spannend wat er zoal staat te gebeuren die dag. Om wat voorbeelden te geven: Leo (DJ Kozz, zie ook p. 22, red.) komt een hele hoop analoge vintage apparatuur tonen. Hij is echt een verzamelaar en levert aan de bekendste artiesten. Hij zal een demonstratie geven; een unieke gelegenheid om deze onbetaalbare bakken eens te
bewonderen. Maar er is veel meer. We gaan het hebben over analoog vs. digitaal produceren en dj-en, hoe een label oprichten, er zullen debatten zijn, infosessies, en allerhande workshops waar we inzoomen op o.a. remixen, beats creëren, VST synths & effects, scratching, juggling & beatmixen voor zowel gevorderden als beginners ... Ik hoop echt wel dat de hele scene aanwezig zal zijn en dat we Play & Produce kunnen laten uitgroeien tot een belangrijke ontmoetingsplaats binnen de elektronische scene in België.” Jij geeft zelf ook een infosessie over het organiseren van party’s. Geef es enkele tips. Mathias: “Zorg voor kwaliteit én veiligheid in een uniek kader en overgiet dit met een vette saus van goeie muziek. Als je dat in je achterhoofd houdt, ben je al een heel eind op weg. Maar we gaan nu nog niet te veel uit te biecht klappen. Als je iets wil bijleren over het organiseren van geslaagde en leuke feesten zorg je best dat je erbij bent.” Sven De Potter
Links:
www.kozzmozz.be
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
DOSS IER
Muziekacademies
Jo Mahieu
12
Wie vandaag de dag muziek wil leren spelen, heeft de keuze uit een brede waaier aan opleidingen. In één van de vorige Poppunt Magazines kreeg je een dossier over alternatieve muziekscholen. Deze keer zoomen we in op het DKO, oftewel het deeltijds kunstonderwijs, muziekacademies quoi. Waar de nieuwe muziekcentra vaak zweren bij no nonsense praktijkgerichte lessen, staat het DKO nog steeds voor een meer onderbouwde aanpak. Wat opvalt, is dat beide segmenten blijven groeien; steeds meer mensen krijgen de muziekmicrobe te pakken! We gingen op de koffie bij Jo Mahieu (coördinator muziekacademie Grimbergen) en Philip Sioen (directeur muziekacademie Zottegem). Enigszins reagerend op het dossier over de alternatieve muziekscholen presenteerden ze ons vol vuur en enthousiasme hun verhaal. “De klassieke, ietwat oubollige muziekacademie is quasi volledig verdwenen. Dynamiek en flexibiliteit, dat zijn de sleutelwoorden binnen het DKO.”
in een groep leren spelen en zijn plaats in een band leren kennen. Hij zal thuis niet Villalobos of Brouwer oefenen, maar leert bijvoorbeeld ook barrés nemen, solootjes spelen en klanken bewerken. Een totaal andere discipline die een andere aanpak vergt. Vandaar ook de nood aan deze nieuwe afdelingen.”
Eén van de meest gehoorde kritieken is dat studenten die aan de muziekacademie willen starten eerst één of meerdere jaren notenleer door moeten en dan pas met een instrument aan de slag kunnen. Jo: “Dat is toch wel een kwakkel, hoor. Bij ons – maar ook in talloze andere academies – kunnen leerlingen vanaf het eerste jaar met om het even welk instrument beginnen. Het suffe conservatieve muziekschooltje van vroeger bestaat nagenoeg niet meer. Als hier een jonge kerel toekomt die wil leren drummen, dan begint-ie in het eerste jaar rockdrums. Die evolutie gaat trouwens verder: in de pop-jazzafdeling worden alle vakken gegeven door
frisse wind doen waaien in de klassieke afdeling en wij dan weer kunnen leren van hun jarenlange ervaring in het degelijk aanleren van een instrument. Ik denk dat beide afdelingen elkaar aanvullen, maar wel een eigen gezicht hebben. Diegene die daar het meeste baat bij heeft, is de student, want die krijgt hierdoor lessen van een hogere kwaliteit.”
De liefde voor muziek “Wij krijgen studenten over de vloer die al twintig jaar in een bandje spelen, geen muziek kunnen lezen en daar iets willen aan doen. Die student komt dan wel in het eerste jaar notenleer terecht, maar blijft gitaarles krijgen op zijn niveau. Andersom kan ook: iemand die al een voorsprong heeft op het gebeid van notenleer, maar wat achterop hinkt op het instrument gaan we ook niet zomaar in jaar één plaatsen. Om maar te zeggen: er is een grote flexibiliteit. Wat niet mogelijk is, is alleen maar een instrument leren bespelen. Daar is ook
Geen droge koek
Enlighten us en haal de clichés onderuit. Jo: “Het DKO heeft lang niet meer dezelfde strikte aanpak als vroeger. Tegenwoordig heeft elke school de vrijheid om zijn klemtonen zelf wat te bepalen. Sommige scholen vinden het hun taak om in de klassieke afdeling hard te focussen op de opleiding van solisten en om aan wedstrijden mee te doen. Andere muziekscholen gaan dan weer heel veel aandacht besteden aan samenspel en het verenigingsleven. Je kan niet elke muziekschool over dezelfde kam scheren. ‘Dé’ muziekschool bestaat niet. Zo hebben ondertussen ook veel muziekacademies beslist om een afdeling ‘lichte muziek’ op te starten. In onze pop-jazzafdeling bijvoorbeeld is ‘samenspel’ één van de belangrijkste vakken. De andere vakken worden daar wat rond georganiseerd. Een klassiek gitarist kan bijvoorbeeld perfect heel zijn leven solostukjes spelen, maar iemand die elektrische gitaar leert spelen, moet ook functioneel
specialisten. Het is niet zo dat je in AMC (Algemene Muziekcultuur, red.) plots te maken krijgt met Beethoven, maar wel met compositieopdrachten, analyses van rock- en jazzstukken, uitleg van opnametechnieken. Bovendien worden veel lessen in modules gegoten zodat leerlingen niet elke week naar de muziekschool moeten sloffen. We organiseren verder ook workshops, er zijn uitwisselingen met conservatoria, samenwerkingen met culturele centra. De pop- en jazzafdeling is bij ons – net zoals de klassieke – een zeer dynamische.”
Maar AMC en zo blijven wel verplichte kost? Jo: “Ja, maar er is wel een zekere vrijheid. Binnen de pop-jazzafdeling krijg je een totaal ander vak dan in een klassieke omgeving. Ik beschouw beide afdelingen eigenlijk zelfs een beetje als aparte scholen. We hebben een apart lerarenkorps en een aparte stijl wat de lessenaanpak betreft. Het fijne is dat we met onze ‘andere’ aanpak ook een
een reden voor.”
We zijn benieuwd ... Jo: “In onze middelbare graadmodule krijgen studenten drie vakken: een theoretisch vak, een vak samenspel en een instrumentvak. De drie spelen enorm op elkaar in. Omdat studenten bepaalde harmonische vaardigheden onder de knie moeten krijgen, wordt die kennis – om zo weinig mogelijk tijd te verliezen – gedeeld in een theorievak en een praktijkvak. En dat wordt dan toegepast tijdens het samenspel. Die wisselwerking zorgt voor een stevig fundament. En het is lang geen gortdroge koek, hoor: lesgevers gaan bijvoorbeeld ook in op de muziekgeschiedenis. Iemand die hier gitaar volgt, kent na een tijdje perfect het onderscheid tussen pakweg een Motown- of een Americana-gitaarlick. We trachten onze studenten met een heel breed referentiekader de wereld in de sturen.”
i
13
dossier DKO
Jo Mahieu: “Waar ik vooral naar kijk bij mijn lesgevers is hun motivatie, hun begeestering.”
Fijne werking. Veel zal natuurlijk wel afhangen van of je leerkracht de liefde voor muziek goed weet over te brengen. Jo: “Tja, maar dat heb je toch overal? Is dat anders in de alternatieve muziekscholen? Het voordeel in onze situatie is dat ik als coördinator een ‘mandaat’ heb gekregen om ervoor te zorgen dat hier bekwame mensen les geven. Er is een duidelijke visie en iedereen ondersteunt die. De meeste muziekacademies hebben trouwens zo’n coördinator. Kijk, waar ik vooral naar kijk bij mijn lesgevers is hun motivatie, hun begeestering. Mensen die hier lesgeven, voelen dat ze deel uitmaken van een project dat resultaat boekt en waar de student centraal staat. Sommige leerkrachten zijn zelfs gestopt op conservatoria omdat ze zich binnen deze structuur beter voelen. Veel leerkrachten hebben een uitzonderlijk drukke agenda, maar maken toch nog tijd vrij om hier les te komen geven. Dit doen ze net omdat ze voelen dat het werkt. Wij organiseren concerten, bereiden mensen voor op het conservatorium. En elk jaar slagen studenten hier ook daadwerkelijk in. Ik vind dat een school een duidelijke kaart moet trekken, zoals in Mechelen, waar men van nul begonnen is, maar waar na een jaar vrijwel alle instrumenten
14
vertegenwoordigd zijn. Wij hebben zelf bijna veertig combo’s in huis, wat alles zeer flexibel maakt.”
Die flexibiliteit is er niet altijd geweest. Hollen muziekacademies een beetje achterop nu? Jo: “Ik denk het niet, neen. Veel hangt af van de school zelf. Wat wil de directie, welke visie is er? Toen ze mij gevraagd hebben om de coördinatie van de pop-jazzafdeling op mij te nemen, wou ik carte blanche. Ik heb alles herschreven, de structuur volledig omgegooid en ingevuld naar de noden van de studenten. We hebben elk vak geëvalueerd en gezocht naar de juiste lesgevers. Wie past waar? Welke persoonlijkheid zit waar op zijn plaats? Het resultaat is dat we nu met een zeer sterk en gemotiveerd lerarenkorps zitten. Er is wel nog wat werk aan de lerarenopleiding op de conservatoria. Mensen die daar afstuderen, zijn vooral met improvisatie bezig geweest, wat vaak een vrij abstracte benadering is. Als ze dan plots in het DKO terecht komen, waar een twaalfjarige net nood heeft aan een aangepast repertoire en concrete opdrachten, dan voel je dat ze hier meestal niet goed genoeg op voorbereid zijn. Dit opvangen en sturen is dan ook één van de taken van die coördinator. Vandaar dat wij onze
leraren en ons repertoire zeer zorgvuldig kiezen.” Ook Philip Sioen, directeur van de Muziekacademie Zottegem, denkt er zo over: “Het is nog wat zoeken, maar we gaan met onze combo’s wel al buitenshuis spelen. Het strakke, rigide examensysteem is aan het verdwijnen, want bij ons krijgen leerlingen punten om wat ze doen, ook buiten de school. Als iemand gaat spelen in een café of een jeugdhuis, dan krijgt-ie daar een punt voor. Voor het vak AMC blijven we ook niet voortdurend op school: onlangs zijn we nog naar het eindexamen gaan kijken van een aantal leerlingen aan het Gentse conservatorium. Ook in de klassieke richting gaat het er losser toe, want ook daar wordt op meer dan alleen klassiek gefocust. Filmmuziek en popmuziek komen er even goed aan de orde.”
Ik heb de indruk dat er heel wat misverstanden circuleren over de ‘klassieke’ muziekschool, terwijl er eigenlijk net zo veel mogelijkheden zijn. Philip: “Inderdaad. Maar, leerlingen die hier les komen volgen, moeten wel notenleer volgen. Wij gaan ervan uit dat studenten muziek moeten leren
Philip Sioen: “Het oubollige is er echt wel af, hoor. Zelfs in de klassieke richting gaat het er losser toe, want ook daar wordt op meer dan alleen klassiek gefocust.”
klassieke richting. We verwachten wel nog steeds van alle leerlingen dat ze een uur les, combo en AMC volgen.”
lezen. Wij zingen ook nog steeds veel, omdat dat één van de manieren is om het gehoor te trainen: iemand die iets nazingt, bewijst al dat zijn gehoor goed werkt. Het noteren van wat je hoort, is iets anders.”
DKO en alternatief: andere aanpak, zelfde doel. “Mij maakt het niet echt uit waar iemand les gaat volgen. Ik kan perfect begrijpen waarom iemand zich niet kan terugvinden in ons onderwijssysteem. Wie bij ons begint, mag er zeker van zijn dat hij in acht jaar zijn instrument echt onder de knie zal hebben. Dat niet iedereen zo lang wil studeren, snap ik. Iemand die in tien lessen folkgitaar wil leren spelen, zit bij ons dan ook aan het verkeerde adres. Ik ben er van overtuigd dat het DKO de laatste vijftien jaar met een heel open geest een nieuwe en brede invulling gegeven heeft aan haar opdracht. Er is in de loop der jaren enorm veel veranderd. En we letten er op dat onze studenten krijgen waar ze voor komen. Jo Mahieu heeft hier zelf nog lesgegeven. Hij bracht een frisse wind: hij hanteerde niet louter een klassieke aanpak, maar gaf lessen doorspekt met wat kinderen zelf graag horen. Zijn voorbeeld is uiteraard door vele leerkrachten gevolgd, ook in de
Maakt dat ‘moeten’ het voor jullie niet moeilijker? Kiezen leerlingen niet sneller voor een pakket waar niets moet? Philip: “Die keuze ligt volledig bij de leerling, uiteraard. Wil hij les volgen via het internet? So what? Wil hij later meer notenleer of iets te weten komen over akkoorden, dan kan hij uiteraard bij ons terecht. Of elders? Mij goed. Wij hebben een opdracht als onderwijsinstelling. Die vullen we enthousiast én creatief in. Sinds jaren trachten wij de mensen een beetje à la carte te bedienen. Vroeger was het zo dat studenten die niet meer konden volgen, moesten stoppen, maar sinds 1990 is er bijvoorbeeld een optie samenspel waarin de leerkracht de kans krijgt om in te spelen op behoeften en vragen van leerlingen. De invulling kan alle kanten uit, waardoor het programma minder zwaar wordt. In de klassieke richting studeren leerlingen evengoed af met bewerkingen van filmmuziek of gaan ze stof zoeken in de jazz. (neemt het examenprogramma erbij) Kijk, daar zitten namen als Dirk Brossé tussen, Tars Lootens, Michael Nymann, John Berry, Herman Beeftink, Yann Tiersen, George Winston ... Dat komt allemaal aan bod, naast Brahms, Satie, Wim Mertens, Bach en Ravel. Leerlingen hebben dus wel inspraak in wat ze spelen. Vroeger kon dat nauwelijks.” Wat ik me afvraag: is er bij jullie door het succes van de alternatieve muziekscholen geen daling van het aantal leerlingen? Philip: “Ik heb die vraag eens gesteld aan de directeur van een muziekschool die in de buurt ligt van een grote muziekhandel waar privélessen gegeven worden. Er zijn uiteraard mensen die naar daar trekken, maar toch groeit zijn school elk jaar. Er is blijkbaar een markt voor het alternatief circuit én voor mensen die een langdurige opleiding zoeken. Ik denk trouwens niet dat dit een nieuw gegeven is. Beide
kunnen volgens mij perfect naast elkaar bestaan. Waar ik me wel van bewust ben, is dat we rekening moeten houden met maatschappelijke tendensen en dat we daarop moeten inspelen en ons soepel moeten opstellen wat structuren en vakinhouden betreft. Concurrentie is niet slecht, want het houdt beide partijen scherp. Mocht ik voelen dat de leerlingen wegtrekken, omdat de inhoud hen niet meer ligt, dan moeten we daar uiteraard intern iets aan doen.” “Je moet ook weten dat onze structuren iets logger werken dan bij een privéinitiatief, en dat vernieuwingen iets trager in voege treden. Het feit dat er nu meer vraag is naar folkmuziek, betekent dat we daar oog voor moeten hebben en dat we vragende partij zijn om dat in ons pakket op te nemen. Maar daar moet een academie als de onze eerst groen licht voor krijgen. Het ministerie is gevoelig voor zulke ontwikkelingen, er zijn reeds enkele academies met een volksmuziekafdeling, de rest volgt zeker. We zijn met de directeursvereniging VerDi (Vereniging van Directeurs Muziek, Woord en Dans, red.) al jaren aan het ijveren voor aanpassingen en versoepelingen aan het decreet: dat de twaalf- en vijftienjarigen nu bij volwassenen kunnen worden ingedeeld bijvoorbeeld, is gebeurd op onze vraag. Dat volwassenen in het eerste jaar al een instrument kunnen spelen, kwam er ook onder impuls van VerDi ...”
Goed nieuws, dus. Philip: “Vind ik ook. Het DKO groeit, hoor. De alternatieve muziekscholen ook. En ik blijf zeer positief: hoe meer mensen met muziek en cultuur bezig zijn, hoe beter.” Sven De Potter
Links: www.grimbergen.be/academie/ www.zottegem.be/page.php?linkID=335 www.ond.vlaanderen.be/ onderwijsaanbod/DKO/mustruc.htm
15
TIPS
De digitale gereedschapskist Software is overal. Sequencers, plug-ins, virtuele synths en samplers brengen hardware steeds verder in het nauw. Maar welke software gebruiken de medewerkers van het vaktijdschrift Interface? Elf Interfaceauteurs gunnen ons een blik op hun harde schijf. In dit eerste deel lees je welke sequencers, audio editors en drumslicers hun voorkeur wegdragen. In de volgende twee edities van het Poppunt Magazine lees je meer over plug-ins, reverb, delay, compressie, equalizing en softwaresynthesizers. De testers krijgen heel wat software onder ogen dus zij moeten in staat zijn de beste software tools te kiezen. We komen op hun harde schijf heel wat bekende namen tegen maar regelmatig er wordt ook gekozen voor gratis programma’s. Er wordt verder een aantal programma’s genoemd die niet meer verkrijgbaar zijn. In de wereld van de software gaat alles blijkbaar heel snel. We treffen bij de ondervraagden ook regelmatig verdekte opgestelde vintage keyboards of randapparatuur vol transistors en condensators aan. Hardware is dus zeker niet dood! Meer informatie over de software en links naar de websites vind je in de tabellen.
Sequencer We beginnen maar meteen met het fundament van praktisch elke muziekproductie: de sequencer. Het scherm van je sequencer zie je wellicht vaker dan het gezicht van je partner en in sommige gevallen praat je er ook meer mee! Cubase blijkt bij vijf auteurs de favoriet. Men roemt de kwaliteit van de plug-ins en de uitgebreide faciliteiten. Niet iedereen heeft de keuze echter van harte gemaakt. Jan Peter Eerenberg zegt dat hij vanwege de ‘update-terreur’ nu bij Cubase 4 is aangeland en Ruud Lekx gebruikt liever Cubase VST 5.1, omdat die nog het meeste lijkt op de oorspronkelijke Atari-versie. De meeste Mac-gebruikers kiezen voor Logic Pro. ‘Prima plug-ins en midi-faciliteiten’, vindt Richard Veenstra. Voor Stefan Robbers is Logic vooral gericht op muzikale resultaten zonder te veel gadgets en features. Ivo Witeveen en Stefan Robbers noemen naast Logic Pro Tools als favoriet. Witteveen verzucht dat die twee wel wat beter zouden moeten samenwerken voor wat betreft de tdm-ondersteuning in Logic. Bart Groenlof gebruikt ook Pro Tools: ‘Al was het maar vanwege het feit dat het een
16
wereldwijde standaard is in pro-studio’s.’ Voor zijn Mac kiest Robert Schmidt voor het hier vrij onbekende Digital Performer en ook Peter Hoeks werkt met een minder bekend programma, namelijk Samplitude: ‘Geweldige plug-ins en topsound. Alleen de midi-afdeling is nog wat onderontwikkeld.’ Richard Veenstra gebruikt behalve Logic ook Ableton Live. Dat is natuurlijk ook niet meer dan normaal voor de auteur van de Live-workshop! Hij roemt het concept van Live en noemt het de stabielste oplossing voor op het podium. Ook Ruud Lekx en Allard Krijger gebruiken Live. Krijger: ‘Live heeft mij weer tot leven gebracht. Het is zó simpel om eer een ideetje mee op te zetten.’ Richard Jonas heeft zijn buik vol van Cubase en is nu helemaal dol op Renoise: ‘Mijn favoriete sequencer om snel beats mee te schetsen of audio onorthodox te manglen. Binnen een aantal minuten ben ik in Renoise verder dan in een half uur met een van de horizontale sequencers.’ De pattern-georiënteerde benadering spreekt ook Bart Groenlof aan die gekozen heeft voor FL Studio Pro. Er werden nog twee andere programma’s genoemd: Allard Krijger vindt Nuendo een prima alternatief voor Pro Tools en hij roemt de videofaciliteiten. Jan Peter Eerenberg gebruikt, als rasgitarist, Guitar Pro. ‘Onmisbaar als compositie en oefenprogramma’, meent Eerenberg. ‘Muziek in notenschrift en tablatuur, en via het web heb je een onuitputtelijke bron van nummers in Guitar Pro-formaat.’
Audio editor Categorie twee omvat de audio-
editors of masteringprogramma’s. Niet iedereen gebruikt daar een apart programma voor. De grote sequencers bieden immers ook veel editing- en masteringopties. Wavelab scoort het best met vier vermeldingen. Ruud Lekx vindt Wavelab echter nodeloos ingewikkeld en prefereert Soundforge. Masteren laat hij altijd doen door de vinylexperts van Record Industry. Peter Hoeks gebruikt Wavelab, maar vindt de basic aanpak van het gratis programma Audacity ook heel prettig. Voor de Mac noemt hij nog Peak. Jan Peter Eerenberg zorgt voor de variatie in het menu met zijn voorkeur voor Cool Edit Pro (niet meer verkrijgbaar; opgevolgd door Audition): ‘Oud, maar zeer comfortabel en helder’. Als masteringprogramma noemt hij AAMS: ‘Mastering voor dummies, maar het werkt wel.’ Stefan Robbers vindt Ozone een programma waarmee je snel en goed kunt masteren.
Drumslicer Als je werkt met (drum)loops is een programma dat loops kan knippen en timestretchen erg nuttig. Vaak wordt voor deze taak toch het sequencerprogramma gebruikt. Live heeft op dat vlak veel te bieden, maar volgens Renier Vreugde weet ook Cubase 4 van wanten: ‘Er gaat niks boven ouderwets met de hand knippen en plakken. Gewoon tijdens het knippen in Cubase Alt ingedrukt houden en je knipt in achtsten of zestienden. Als het niet met de hand mag, dan graag met BeatCreator.’ Richard Jonas kiest voor Beat-Quantizer: ‘Sinds ik dit programma ken, heb ik
van de Interface-medewerkers Favoriete software van de Interface-testers Midi/audio-sequencers Software Cubase Logic Audio Pro Pro Tools Digital performer Live Renoise FL Studio pro Nuendo Guitar Pro Samplitude
weblink www.steinberg.de www.apple.com www.digidesign.com www.motu.com www.ableton.com www.renoise.com www.flstudio.com www.steinberg.de www.guitar-pro.com www.samplitude.com
Pc + + + + + + + +
Mac + + + + + + + + + -
Ondersteunde plug-in-formaten vst au tdm, rtas au vst, au vst vst,dx vst vst
weblink www.steinberg.de www.bias-inc.com www.adobe.com www.curioza.com www.izotope.com
Pc + + + + + +
Mac + + +
Ondersteunde plug-in-formaten vst vst, dx vst au, vst vst Vervangen door Audition vst, dx vst,dx,rtas,htdm Plug-in!
weblink www.beatcreator.com www.beatcreator.com www.propellerheads.se/ www.fxpansion.com
Pc + + + +
Mac + +
Plug-in-formaat nvt nvt nvt au, vst, rtas, dx en stand-alone
Audio editors Software Wavelab Soundforge Audacity Peak Pro Cool Edit Pro AAMS Ozone
Recycle niet meer aangeraakt. Het is de meest Drumslicers uitgebreide slicer en heeft Software een paar BeatCreator geweldige BeatQuantizer extra opties.’ Recycle Eppo Schaap Guru houdt het net als Stefan Robbers bij de klassieker Recycle, maar beklaagt zich wel over het feit dat het programma de laatste jaren nauwelijks geëvolueerd is: ‘Effecten per slice zouden bijvoorbeeld een welkome uitbreiding zijn.’ Richard Veenstra en Peter Hoeks zijn helemaal in de ban van Guru. Veenstra noemt het ‘een (Akai) MPC in het kwadraat’. Hoeks zegt dat het als loopknipper nog wel eens rare resultaten opleveren, maar dat de inspirerende edit-opties dat meer dan goed maken.
www.sonycreativesoftware.com http://audacity.sourceforge.net/
Dit artikel is eerder verschenen in het blad Interface van maart 2008, editie 116. Interface is hét magazine voor muzikanten en producers. Het blad verschijn tien keer per jaar in België en Nederland en je vindt er alles over recording en producing, toetsen, dj-gear, pro-audio en meer. Een proefabonnement heb je al voor €12,50. Je krijgt dan drie nummers zonder verdere verplichtingen in de brievenbus. Geef je op via www.interface.nl. Kijk ook eens op onze uitgebreide website met speciaal voor abonnee’s een lijvige downloadsectie met gratis software (shareware, demo’s van de nieuwste software, etc), audiodemo’s van de geteste apparatuur, handleidingen, video-workshops, en veel meer: www.interface.nl
Links naar alle gratis software uit de lijst en eventueel infotabellen vind je op Interface Xtra, de download-afdeling van de Interface-website www. interface.nl. Toegang tot die pagina krijg je door gebruik van de code “Interface 116” en wachtwoord 116PA572. Neem gerust een kijkje!
Niet meer leverbaar? Niet meer leverbaar?
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
17
FOCUS
Don’t believe the hype
18
De wereld draait door. En het wereldwijde web volgt, ook Poppunts webstek. poppunt.be – binnenkort online – is in een multimediaal web 2.0-jasje gestoken en kreeg er een zustersite bij: vi.be. Deze sociale netwerksite moet alle spelers in het Vlaamse muziekveld met elkaar in contact te brengen. Een nobel en ambitieus plan. “We willen bands en dj’s met de juiste webtools het Vlaamse muzikale veld insturen”, aldus Joachim Wemel, contentmanager, hoofdredacteur van Poppunt Magazine en architect van de nieuwe websites. “Het is gewoon niet meer van deze tijd om je democd’tjes massaal in bruine enveloppen te versturen naar mensen die nog nooit van je gehoord hebben.” “De vorige Poppunt-site was aan vernieuwing toe. Er was een massa informatie te vinden, maar het geheel was veel te statisch. Tijdens de eerste brainstormsessies rond de nieuwe site werd vertrokken vanuit de missie van Poppunt: enerzijds informatie en advies verschaffen, anderzijds bands en dj’s mogelijkheden bieden om zich in the picture te spelen. Heel snel is dan het idee ontstaan om niet één, maar twee nieuwe sites te ontwikkelen.” Dat vraagt om een woordje uitleg ... Joachim: “Opdracht één was de berg nuttige info waar Poppunt over beschikt zo goed mogelijk ontsluiten. Daarvoor hebben we de nieuwe poppunt.be ontwikkeld: in essentie een informatiesite, maar naast tekstartikels zal nu ook heel veel foto-, audio- en videocontent geproduceerd worden. Dynamischer en interactiever, zo willen we het. Bezoekers kunnen reageren op artikels en hier en daar zelf content toevoegen: zoekertjes, speelkansen ... De site blijft helder gestructureerd, maar je kunt ook heel intuïtief surfen: wanneer je artikels leest of filmpjes bekijkt, wordt er gerelateerde content aangeboden.”
Poppunt in principe werkt voor iedereen. Bovendien stonden de afzonderlijke ‘merken’ te ver van elkaar. Demopoll mobiliseerde bijvoorbeeld een enorm publiek richting de Demopoll-site, maar daarom niet naar de andere projecten of naar Poppunt zelf.” “Alles komt nu samen in één omgeving: vi.be moet dé place to be worden voor bands en dj’s die op zoek zijn naar (media-)exposure en speelkansen. In eerste instantie zal vi.be misschien gezien worden als nóg een netwerksite waar gebruikers een profiel kunnen aanmaken, maar we gaan een stap verder: vi.be start online, maar waar het écht om draait, zijn de offline gevolgen. Bands en dj’s zijn onze kerndoelgroep, maar vi.be richt zich niet enkel op artiesten: ook muziekliefhebbers en -professionals zullen er een profiel op maat kunnen aanmaken. Poppunt onderhoudt goede contacten met toonaangevende clubs, festivals, managers, bookers ... en we hebben alvast hun zegen.” “Het verschil met grote communities als MySpace, Facebook, Bebo, etc. is onze gerichte aanpak: we mikken op Vlaanderen. Onze doelgroep heeft meer baat bij een relevant netwerk met waardevolle contacten, dan bij een niets betekenend internationaal netwerk dat zichzelf op termijn uitholt. Muziekmakend Vlaanderen focust
grotendeels op het lokale circuit en wij hebben daarvoor een ontmoetingsplek ontwikkeld. De ambitie is niet om zoveel mogelijk gebruikers te krijgen, maar wel om de juiste mensen bij elkaar te brengen.” Zal die kleinschaligheid op termijn geen beperking zijn voor artiesten die willen doorgroeien? “Arctic Monkeys, Lily Allen ... de laatste jaren worden artiesten wereldberoemd dankzij MySpace. Of dat wordt toch gezegd. Vergis je niet: er zit een serieuze PR-machine (en een gigantisch promobudget) achter deze verhalen. Natuurlijk is het internet een interessant platform voor nog onbekende artiesten, maar supersterren worden nog steeds gemaakt door een industrie. Vandaar ook de baseline van vi.be: don’t believe the hype. We willen eigenlijk gewoon zeggen: hou het echt. Een massa contacten leggen is helemaal niet moeilijk op een community-website, maar we kennen het fenomeen van de duizenden ‘vrienden’ ondertussen wel. In de eerste plaats komt het er op aan om waardevolle contacten te leggen en die ook te onderhouden. vi.be moet de drempels verlagen. Dit platform zal geen superster van je maken, maar dat doet geen enkele website. Voor ons staat spelplezier centraal. We voelen dat er bij jonge muziekmakers een enorme vraag is naar omkadering en begeleiding. vi.be kan de communicatie tussen bands,
En wat is vi.be dan? Joachim: “Poppunt wil de omstandigheden verbeteren voor iedereen die met popmuziek bezig is. Projecten als 100% Puur, Demopoll en Young Talent Corner zijn voor tal van bands en dj’s van onschatbare waarde geweest, maar we voelden dat er meer uit te halen viel. Tot nu toe kon slechts een deel van onze doelgroep doorstromen naar de projecten, terwijl
19
die gekoppeld wordt aan vi.be. Geïnteresseerde organisatoren en boekers zullen de 100% Puur-bands op vi.be kunnen vinden en screenen. Op de 100% puur projectsite geven we een overzicht van de bands en de kalender én is er een extra productieluik met praktische tips en tools voor de organisatoren.”
dj’s, de sector en het publiek in elk geval aanwakkeren. De lokale focus is een troef, daar zijn we echt van overtuigd.” Twee dergelijke sites parallel ontwikkelen, dat lijkt me niet evident. Joachim: “Geloof me, dat is het ook niet. Het hele traject heeft anderhalf jaar in beslag genomen. Het plan is volledig door Poppunt uitgewerkt, maar onderweg hebben we ons wel omringd met zeer sterke partners. Cera Foundation ondersteunt de informatieontsluiting en met Nascom/ Lodgon hadden we een goeie ploeg voor de technische ontwikkeling. Ook na de release blijven we samenwerken. Want het verhaal stopt hier niet, hé. We’re just getting started!” Wat wil Poppunt met die vernieuwde websites bereiken? Joachim: “Onze missie nog meer waarmaken, tiens. Support geven aan bands en dj’s. Met de nieuwe sites willen we het nuttige aan het aangename koppelen. We willen de informatie blijven geven zoals vroeger, maar dan beter en aantrekkelijker verpakt. Geregistreerde users krijgen met één account toegang tot de volledige webomgeving. Van poppunt.be surfen ze los door naar vi.be en omgekeerd. Meer nog: vanuit één account kun je meerdere profielen aanmaken en beheren. Eens je geregistreerd bent, behoort in- en uitloggen tot de verleden tijd.”
20
“vi.be is de speeltuin van en voor iedereen die in Vlaanderen met muziek bezig is. We willen het muzieklandschap in kaart brengen en een gezicht te geven. Voor elk type gebruiker zijn er features ontwikkeld die het de moeite waard maken om mee te spelen. Fans kunnen nieuwe muziek ontdekken, bloggen, foto’s en video’s delen en mekaar ontmoeten op concerten. Bands krijgen handige self-promotion tools en kunnen een relevant netwerk uitbouwen. Dj’s kunnen naast songs ook mixtapes uploaden. Organisatoren kunnen er nieuw talent scouten en hun activiteiten promoten bij een heel interessante doelgroep.” “En dan is er nog Poppunt, die het internet meer dan ooit zal gebruiken om zijn doelgroep te woord te staan en nog meer kansen te bieden. We zijn ondermeer in gesprek met de beste clubs, events en festivals om op vi.be te komen scouten. We willen een natuurlijke de doorstroom realiseren van vi.be naar de podia. Ook onze bestaande projecten worden hertekend en op het platform geplugd. Young Talent Corner, ons speelkansenproject voor dj’s, gaat volledig op in vi.be. Dj’s moeten niet langer voor elke oproep een mixtape opsturen, ze kunnen hun tapes gewoon op hun vi.be profiel zetten. De hele procedure – van oproep t.e.m. selectie – speelt zich nu online af. 100% Puur krijgt een nieuwe projectsite
“Naast speelkansen moet vi.be ook media-exposure genereren. Samen met Studio Brussel hebben we vi.be on air uitgedacht. vi.be is daarmee ook een toegangspoort tot airplay op nationale radio en feedback van onafhankelijke experts en de muziekredactie van Stubru! (Lees meer over vi.be on air op pagina 27, red.) Ik kan nog even doorgaan over wat we nog van plan zijn, maar we willen nog niet alles weggeven. Voor bands en dj’s zijn er hoe dan ook genoeg redenen om aanwezig te zijn.” En wat gebeurt er met het Poppunt Magazine? “Poppunt Magazine gaat gewoon verder, maar krijgt er een online broertje bij. Op poppunt.be komt een pak nieuwe content te staan die dicht zal aanleunen bij wat we al jaren in het printmagazine doen. Tips voor muzikanten en dj’s bijvoorbeeld, maar dan veelal uitgewerkt in audio en video. Vaak zul je na het lezen van een artikel in de print ook extra materiaal kunnen vinden op de site. We zoeken de toegevoegde waarde. Web en print zullen elkaar versterken.” Ambitieus plan, man. Kunnen jullie dat allemaal zelf bestieren? Jo: “Voorlopig wel, maar ik denk dat we toch wel wat extra volk zullen moeten aantrekken. Mochten er jonge gedreven mensen rondlopen die zich zien functioneren in een multimediale webredactie, dan mogen ze altijd een mailtje sturen naar joachim@poppunt.be.” Sven De Potter
ppmag_210x297.pdf 1/08/2008 17:13:38
TIPS
Kozz Vintage “Welcome to my cave”, zo verwelkomt Leo Bruynoghe (aka dj Kozz) ons. En gelijk heeft-ie: we bevinden ons in een ietwat donkere, maar onnoemelijk interessante kamer. Eens onze ogen aan het duister gewend zijn geraakt, ontwaren we oude synthesizers, drumcomputers, effecten, recording materiaal, samplers, sequencers, monitors … Geen digitale rommel hier, enkel analoge stuff komt erin. Dit is het rijk van Kozz Vintage, de online store voor analoge shizzle en persoonlijke speeltuin van Leo. Hoe ben je eigenlijk zo gefascineerd geraakt door al dat analoog materiaal? Leo: “Ik draaide vrij veel als dj Kozz, maar dat staat nu op een laag pitje omdat ik me nu wil focussen op mijn gezin, mijn werk en mijn studio. In elk
22
geval: ik had een hele studio aangelegd met allemaal digitaal materiaal. Ik had alle interessante en beste digitale synths, maar geen enkele kon me tevreden stellen qua klank. Ik had nog niet gevonden wat ik zocht. Op een bepaald moment kocht ik m’n eerste analoge synthesizer, een Oberheim Matrix 12, en toen ging de hemel open voor mij. Ik ben dan onmiddellijk mijn complete studio op eBay beginnen verkopen, en zo is mijn business begonnen. Ik heb dan in mijn studio een volledige switch gemaakt van digitaal naar analoog. Ik had eindelijk mijn sound gevonden! In het begin was er blijkbaar niemand die zich professioneel bezig hield met de aan- en verkoop van analoge stuff, dus ik kreeg meteen veel reactie.” Heb je dan een grondige haat opgebouwd voor alles wat digitaal is?
Leo: “Zeker niet. Ik zeg dat er altijd bij: het digitale mag je niet links laten liggen. Analoog is goed voor de klank en de warmte, maar voor het bewaren en bewerken is digitaal natuurlijk onklopbaar.” Waar vind je eigenlijk al het zeldzame materiaal dat hier staat? Leo: “Worldwide, eigenlijk. Ik koop in Australië en ik verkoop in Japan. Ik moet echt heftig zoeken naar die analoge apparatuur. Sommige toestellen zijn nog vrij gemakkelijk te vinden omdat er toentertijd duizenden van zijn gefabriceerd. Andere modellen, en jammer genoeg altijd de interessantste, zijn heel erg moeilijk te vinden en de prijzen zijn er dan uiteraard ook naar als er eens eentje opduikt … Allemaal een kwestie van vraag en aanbod. Maar de dag van vandaag, met het internet, is de wereld natuurlijk maar een knikker
groot meer. Dus je kan heel snel eens aan de achterkant gaan kijken. Ik heb geen vaste dealers, maar wel mijn vaste technici om herstellingen te laten doen. Het voordeel met analoog materiaal is wel dat je een toestel bijna altijd kan herstellen. Bij digitale stuff ligt dat volledig anders. Het gebeurt wel eens dat een toestel beschadigd geraakt door het transport of dat er schandalig veel importtaksen aangerekend worden voor ‘antiek’ van soms meer dan dertig jaar oud. Dan kan een ‘koopje’ al gauw een ‘niet zo leuke transactie’ worden.” Sommige toestellen zien er vrij ingewikkeld uit. Zitten de handleidingen daar nog overal bij? Leo: “Was het maar waar. Ik heb hier wel een hele ladenkast vol handleidingen en service notes, allemaal heel zeldzaam. Ik heb die gevonden in een muziekwinkel: die mensen gingen met pensioen en ik was eigenlijk naar ginder gereden om twee oude gitaarpedaaltjes te kopen. Die man toonde mij die kast en zei dat hij alles weg zou smijten. Ik heb toen onmiddellijk gezegd: ‘Dat zal niet waar zijn, Kozz Vintage zal dat hier eens in beslag nemen!’ (lacht) En dat was een zeer goeie beslissing, want ik heb nu een schat aan informatie – die nergens meer te vinden is – om synths te repareren, de technische schema’s … Je ziet: all roads lead to Kozz Vintage!” Heb je veel vaste klanten? Leo: “Ondertussen vinden de mensen mij heel gemakkelijk, en heb ik wel een aantal vaste klanten, ja. Grote klanten ook, gasten die serieus professioneel bezig zijn: Soulwax, Chemical Brothers, The Human League, The Subs … Vaak zijn het uiteraard de producers achter het project die bij mij aankloppen, maar als je dan even gaat googlen, dan komt je toch wel een en ander te weten. ’t Zijn wel allemaal gearfreaks, van de eerste tot de laatste. Boys and toys!” Je hebt ook een eigen studio. Staan de neusjes van de zalm daar? Hou je de beste toestellen voor jezelf? Leo: “Goh, ik ben geen pure collectioneur. Ik verzamel al dit materiaal met de bedoeling om er ooit muziek mee te maken. Uiteraard heb ik door mijn handel het voorrecht om alle verschillende merken en modellen te kunnen testen. Op die manier heb ik mijn lijst gemaakt van wat ik écht wil. Ik ben er al heel lang mee bezig, en waarschijnlijk zal het nog een tijdje duren voor ik sta waar ik wil staan. Een analoge studio uitbouwen kost de dag
van vandaag overdreven veel geld. Maar ja: first there’s the pain, then you gain. Ik heb natuurlijk wel wat vlaggenschepen staan: de Oberheim 4-Voice, een van de eerste analoge synthesizers uit de jaren zeventig. Daar zijn er nu wereldwijd nog maximum 500 van, schat ik. Ik heb ook een Farsifa Polychrome, een Korg Maxikorg en Trident MK2, een Yamaha CS40M en één van de eerste analoge presetsynthesizers, een Yamaha SY-2 met de filters van de GX-1. Nog gebruikt in de film Close Encounters of the Third Kind, trouwens. Ik heb ook drie analoge sequencers van ARP, heel belangrijk in een analoge studio. ’t Is één van de weinige analoge sequencers met 16 steps. Heel interessant en zeldzaam is ook de Roland System 100 semimodulaire set. Heel vet, heel dik, en goed voor alles: bassen, percussie, leads, … Een ander pronkstuk is zeker de Binson Echorec EC2 uit de jaren zestig, in bijna nieuwe staat. Da’s een schijfecho met lampen, waanzinnig veel gebruikt door Pink Floyd in hun beginjaren.” Jij bent uiteraard de geknipte man om ons te vertellen waar je moet op letten als je vintage materiaal koopt. Leg eens uit? Leo: “Als je als leek een keyboard koopt, ga je uiteraard eerst alle toetsen af en luister je of alle toetsen nog wel triggeren. Zeker ook eens aan de potmeters draaien: als ze kraken, kan het zijn dat het na honderd keer draaien verdwijnt, maar als het gekraak blijft, moet je ’m zeker binnen doen voor onderhoud, en dat kost uiteraard geld en tijd. Hou er verder rekening mee dat verschillende toestellen ingebouwde batterijen hebben voor het geheugen. Na twintig jaar beginnen die batterijen uiteraard te lekken op de printplaten etc., dus als je op het internet gezien hebt dat het keyboard een interne batterij heeft: even de vijsjes eruit, het spel opengooien en kijken of er inwendige schade is. Uiteraard is dat wel moeilijk als je een synth in het buitenland koopt die moet verzonden worden. Vraag zeker dat de verkoper duidelijke foto’s doorstuurt van de plaats waar de batterij zit en van het moederbord. Dat zijn zowat de basischecks die je moet aflopen als je materiaal koopt. En gaandeweg zal je er steeds meer mee vertrouwd raken. Hou er zeker wel rekening mee dat het om hele oude toestellen gaat die allemaal aan een groot onderhoud toe zijn, en dat kost extra geld. Door een zeer goed groot onderhoud te geven, kan je beslist
terug tien tot twintig jaar verder zonder problemen. Dit kan zelfs de sound van het toestel ten goede komen. We staan nu natuurlijk technisch gezien veel verder dan dertig jaar geleden en sommige elektronische onderdelen die nu gemaakt worden, zijn veel beter dan toentertijd.” En er dan effectief creatief mee aan de slag gaan, is dat moeilijk? Leo: “Het is natuurlijk superbelangrijk dat je eerst je materiaal onder de knie krijgt. En hoe meer materiaal, hoe complexer. Vooral de routings worden zeer gecompliceerd: dat kabeltje van hier naar daar, dat programmeren, dan daarin pluggen … Experimenteren is de boodschap! Maar het creatieve proces, da’s vooral trial and error, he. Vergis je niet: ook de grootste wizzards starten niet met een idee in hun hoofd dat ze dan letterlijk uitwerken. Je begint met een idee, maar op het moment dat je begint te programmeren, ga je alweer een andere richting uit. Gaandeweg vormt en kneedt het zichzelf tot je plots de ultieme track hebt gebouwd.” We zullen het onthouden!
Jan Pauly
Link:
http://stores.benl.ebay.be/KOZZVINTAGE
‘Wil je zelf een kijkje nemen in de studio van Kozz? Horen hoe vet die analoge synths wel klinken? Check dan binnenkort de volledige videoreportage op de nieuwe poppunt.be!’
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
23
FOCUS
Op 14 februari lanceerde Poppunt in samenwerking met Creatief Schrijven, Centrum voor beeldexpressie en Kunstwerk(t) Popfolio: de eerste datingsite voor creatieve zielen. Eenzame muzikanten op zoek naar een lief waren eraan voor de moeite. De site richt zich enkel tot bands en dj’s op zoek naar fotografen, vj’s, vormgevers, videoclipmakers, journalisten en vice versa. Meer dan 600 creatievelingen vonden intussen de weg naar popfolio.be. De bands Undefined, Koala, De Predikanten, Wallace Vanborn, Krati, Contradiction, Lewis Cat en boyShouting versierden er zelfs een volledig creatief team voor het ontwerp van hun portfolio. Wie zichzelf in the picture wil spelen kan niet om een professioneel ogende portfolio heen. Een sprekende foto op je MySpace, een videoclip op YouTube en een persoonlijke vormgeving zijn
24
onmisbare tools om op te vallen in de grote massa upcoming talents. Maar een bezoekje aan een beroepsfotograaf of vormgever kan een dure grap zijn voor jonge bands en dj’s. Onder het motto ‘met twee ben je sterker dan alleen’ groeide bij Poppunt het idee om zoveel mogelijk aanstormend talent uit verschillende disciplines met elkaar in contact te brengen. Wanneer een vormgever de cd-hoes ontwerpt van een band, kan hij op zijn beurt zijn ding tonen aan een nieuw publiek. Kortom, een soort creatieve ruilhandel! En zo zag popfolio.be op Valentijnsdag 2008 het daglicht. Lewis Cat was één van de eerste geregistreerde bands. Zanger Mauger Mortier zag meteen een opportuniteit in Popfolio, maar relativeert ook: ‘Een uitgebreid portfolio benadrukt de ambitie van een band. Als je wilt groeien, is het een must om in alle media aanwezig te zijn. Tegelijk moet muziek op zijn eentje kunnen
staan, zonder begeleiding van blitse visuals of dure fotoshoots. Als de muziek waardeloos is, zal een portfolio weinig hulp brengen. Een goede balans tussen beide benaderingen vinden is een moeilijke, maar nodige evenwichtsoefening om bij het publiek in de smaak te vallen.’ Koala, de band rond Carlos Dyckmans, zocht op popfolio.be specifiek naar een VJ voor de visuele begeleiding van hun concerten, maar verzamelde intussen een volledig creatief team. Carlos: ‘Koala wil meer promotie voeren, maar ook een netwerk opbouwen tussen mensen die bezig zijn met film, regie, muziek en visuals.’ Na de online datingfase brak het moment aan om elkaar face to face te ontmoeten. Op een zaterdag in april opende muziekcentrum TRIX de deuren voor al de gekoppelde zieltjes die elkaar in het echt wilden ontmoeten. Ook zij die nog geen samenwerking via de datingsite wisten te versieren, konden
die dag uitkijken naar een fotograaf, vormgever, copywriter of cineast voor het ontwerp van hun portfolio. Allemaal goed en wel, maar hoe begin je als band nu aan een portfolio? Voorbeeld van dienst was singer-songwriter Milow. Samen met zijn vormgever Serge Haelterman en videoclipmaker Isaac Gozin schetste hij het belang van een eigen imago voor je band. In het verlengde van je muziek neem je als band een bepaald imago aan, dat ook moet terug te vinden zijn in je artwork, website en foto’s. Hoe meer je imago klopt, hoe gemakkelijker je publiek zich zal herkennen in je muziek en zo zal uitgroeien tot fans. Bij hiphopformaties Undefined en De Predikanten ligt de stijlkeuze redelijk voor de hand. Of zijn er toch mensen uit hun creatieve team die hen liever een ander imago zouden aanmeten? Hans van Undefined: ‘We proberen onze teamleden zoveel mogelijk onder te dompelen in onze wereld en onze muziek zodat ze begrijpen waar wij in alle eerlijkheid voor staan. Met dit in hun achterhoofd laten we ze min of meer vrij in het uitvoeren van hun ding. We rekenen hierbij op de ervaring die ze in hun eigen vakgebied hebben. We willen dan ook zo veel mogelijk als onszelf overkomen, er is al genoeg fake & plastic in de wereld.’ Ook de Predikanten weren resoluut alles wat naar hip ruikt. Tijs De Meyer, MC bij De Predikanten: ‘Te veel mensen staren zich nog steeds blind op het clichébeeld van hiphop. De Predikanten staan dus zeker open voor een stijlbreuk: liever jazzcafés dan snobby clubs!’ Voor de fotografen, vormgevers, schrijvers en cineasten voorzag Popfolio in TRIX een stevige portie tips en tricks. Rockfotograaf Alex Vanhee nam zowel de beginnende als meer doorwinterde fotografen onder zijn hoede. Gaande van de juiste belichting tot het archiveren van fotomateriaal: Alex loodste de fotografen vloeiend doorheen het hele spectrum van de muziekfotografie. Het niveau van de aanwezige fotografen lag hoog. Dit bleek ook tijdens de feedbacksessies bij Charlie De Keersmaecker, huisfotograaf van dEUS. De schrijvers kregen interviewtips van muziekjournalisten Wouter van Driessche en Jan Delvaux. Om het allemaal nog wat echter te doen lijken, nam zanger Klaas van
Yevgueni met veel plezier de plaats in van ‘geïnterviewd oefenobject’. De aanwezige grafici gingen met elkaar in debat over de do’s and don’ts als graficus in de muzieksector, over de gelimiteerde artistieke vrijheid voor de grafici, maar ook over het plezier voor muzikanten te mogen ontwerpen, of course … Productiehuis Poodlesonspeed – dat meermaals een TMF-award voor beste videoclip won – toonde aan de hand van eigen werk hoe je zowel met Final Cut Pro als het standaardprogramma iMovie eenvoudig een videoclip kan maken. Onder haar pupillen spotte Barbara van Poodlesonspeed alvast de videoclipmakers van morgen: dat belooft! Na de ontmoetingsdag kregen alle bands de kans een ondersteuningsbudget van 800 euro aan te vragen voor de creatie van hun bandportfolio. Zij die erin slaagden zowel een fotograaf, een schrijver, een vormgever als een cineast aan de haak te slaan, maakten kans op deze centen. Uiteindelijk viel de keuze op de teams rond Undefined, Koala, De Predikanten, Wallace Vanborn, Krati, Contradiction, Lewis Cat en boyShouting. Acht teams die overlopen van motivatie en straffe, soms eigenzinnige ideeën. Marc Wetzel van boyShouting koppelt zijn portfolio aan het project ‘boyShouting and the shareholders of his thoughts’. Wie wil kan een dag uit Marcs leven kopen. In ruil schrijft hij op één dag tijd een song voor de koper. Wanneer er honderd dagen en songs verkocht zijn, zal Marc uit dit materiaal een album puren. Marc: ‘Het team dat we hebben samengesteld voor de creatie van het portfolio wil een mooie presentatie bedenken voor het boyShouting project, dat zowel on- als offline zijn meerwaarde kan tonen.’ De band Wallace Vanborn bezet voor de opname van hun videoclip twee dagen het Gentse Backstage-complex. Ze zien het groots: met professionele acteurs en schoon vrouwvolk om te figureren. Ian Clement: ‘Een horde gillende en flippende meisjes vind je natuurlijk niet op straat. Laat staan dat ze allemaal bereid zijn te figureren. We zouden de dames willen rekruteren met de belofte van een leuk feestje waar voldoende catering (lees: drank) is voorzien.’ Pure rock ’n roll bij de heren van Wallace Vanborn.
Het centrale thema ‘wanhopige verlangens - desperate desires’ van het team rond Contradiction klinkt iets romantischer in de oren. Zangeres Ineke Van den Zegel nam voor de vormgeving van haar portfolio Kathleen Steegmans onder de arm: ‘Muziek roept bij Kathleen beelden op die ze tot leven laat komen in concepten, illustraties, ontwerpen, visualisaties, fotografie. Emotie, leven en liefde zijn terugkerende hoofdthema’s in haar werk. Een onderwerp als ‘wanhopige verlangens’ sluit hierbij perfect aan.’ Benieuwd naar de resultaten van deze creatieve paringsdans? Op zaterdag 4 oktober stellen de acht teams hun portfolio feestelijk voor in de Arenbergschouwburg te Antwerpen. Het meest vindingrijke en coherente portfolio wint de Popfolio Award én zal op enkele honderden digipacks met dvd en booklet gedrukt worden. Zo heeft de winnende band een zeer dankbare tool in handen om promotie te voeren. Ook de ontwerpers van het winnende portfolio laten we niet met lege handen naar huis gaan. Zij ontvangen voor hun creatieve interventie elk een cheque van 400 euro. Naast het winnende portfolio kiezen we die avond ook de beste foto, reportage of blog en videoclip, en het strafste artwork. Binnen elk discipline vallen er professionele opdrachten te winnen: één van de projecten van Poppunt grafisch vormgeven, Koen Bauters – huisfotograaf van Poppunt Magazine – tijdelijk vervangen, schrijven voor het muziekmagazine RifRaf of meepitchen voor een professionele videoclipopdracht bij een major platenfirma. Met dit project wil Poppunt al de creatieve luitjes met ambitie in de muzieksector een gezicht geven én een duwtje in de rug richting sterrendom. Ontdek de muziekfotografen, vormgevers, muziekjournalisten en videoclipmakers van morgen op 4 oktober in de Arenbergschouwburg!
We geven 10 duo-tickets weg voor het Popfolio-slotfeest. Stuur als de bliksem een mailtje naar ilse@poppunt.be en sleep een duo-ticket in de wacht.
www.popfolio.be
25
EF C77J =;C77AJ LEEH CKP?;A# 7K:?EFHE:K9J?; Cakewalk Audio Workstation is de laatste revolutionaire stap in onze missie om naadloos de mix van computer, operating systeem en muziek soft- en hardware te integreren. Cakewalk audio workstion is er voor iedereen. Geen zorgen over drivers en instellingen, want dat is allemaal al gebeurd. Gewoon je Edirol-, Roland- & Boss-apparaten inpluggen en je kan aan de slag.
C[[h _d\e ef mmm$hebWdZY[$Yec
Cakewalk Station Compact, geruisloos en krachtig!
Cakewalk Station XL Geavanceerd audio workstation
FOCUS
vi.be + Volt = vi.be Al jaren werken Poppunt en Studio Brussel samen om nieuwe muziek van eigen bodem kansen te bieden op de nationale radio. De legendarische Demopoll heeft zijn werk meer dan behoorlijk gedaan, maar een frisse formule drong zich op. Met de komst van vi.be werden nieuwe scenario’s uitgetekend en we zijn niet weinig fier om te melden dat de Demopoll dood is. Poppunt en Studio Brussel presenteren: vi.be on air! Het concept is simpel maar geniaal: 1. Creëer een bandprofiel op vi.be 2. Upload je beste tracks 3. Krijg airplay op Studio Brussel Stap 1 en 2 spreken voor zich, maar stap 3 willen we graag even toelichten. Studio Brussel zal immers niet gewoon willekeurig wat nummers draaien. vi.be on air is geen loterij. Neen, de keuze van de tracks die doorstromen naar de radio ligt bij experts uit het muziekveld. Wekelijks zal een professional zijn drie favoriete vi.be-tracks van dat moment selecteren. De keuze wordt gemotiveerd, elk gekozen nummer krijgt feedback en wordt mét tekst en uitleg bij Studio Brussel binnengebracht. Op maandag, dinsdag en woensdag worden de drie songs integraal gedraaid in Volt (tussen 20.00 en 22.00 u), telkens ingeleid door de expert. Wekelijks worden dus drie vi.be-tracks op Studio Brussel gedraaid! Maar daar stopt het niet ... Op donderdag houdt Studio Brussel playlistvergadering. Dan komen alle muzieksamenstellers bijeen om nieuwe singles te beluisteren en de playlist voor de komende week te bepalen. What’s hot, what’s not, A/B/C-rotatie ... De vi.be on air selectie wordt meegenomen in de playlistvergadering. Elke geselecteerde song zal dus beluisterd en beoordeeld worden door de voltallige muziekredactie van Studio Brussel! Stubru zal op zijn beurt feedback geven op de vi.be on air projectsite. De aandachtige lezer heeft begrepen dat alle geselecteerde bands of artiesten in deze formule sowieso winnaars zijn. Maar we doen er nog een schepje bovenop ... Minstens één van de nummers zal in diezelfde week nog zeker twee keer on air komen: op donderdag in Volt, op zondag in Brussel Vlaams. En het is de muziek-redactie van Studio Brussel
die beslist welk nummer dat wordt. De uitverkoren band of artiest zal ook geïnterviewd worden. Promoboys en -girls van platenfirma’s zullen ons benijden. Het enige wat jou te doen staat, is je muziek op vi.be zetten.
vi.be on air online Op vi.be/onair projectsite vind je de weekselectie, de feedback, een archief en een vooruitblik op wie de komende weken de tracks komt kiezen. Zo kun je jouw moment strategisch plannen. Omdat niet enkel professionals een mening hebben, is de projectsite ook het platform van de luisteraars. Zij zullen niet alleen hun mening kunnen geven over de nummers of de keuze van Stubru, er is ook een heuse pronostiek. Wie zich geroepen voelt, kan in de eerste helft van de week raden welk nummer Studio Brussel zal oppikken. Je moet dus inschatten wat de radiotest doorstaat, maar het is ook niet uitgesloten dat de keuze van de luisteraars op de website de keuze van Studio Brussel op donderdag mee zal beïnvloeden. Hoe dan ook, op termijn zullen de beste
Bram Willems (presentator Volt) © Libelia.eu
muzieksamenstellers boven komen drijven, en wie weet wat dat met een mens kan doen?
Gespecialiseerde genres Voor zij die denken “ik maak symfonische doom-metal met countryinvloeden, dus ’t is weer niet voor mij”: het is wél voor jullie! Als wij vaststellen dat er binnen bepaalde genres of niches een aanzienlijk en kwalitatief aanbod is op vi.be, dan engageren wij de geknipte experts om binnen dat genre zijn of haar selectie te maken. Zorg dus dat je opgemerkt wordt. Tot op vi.be!
Joachim Wemel
27
Haal meer uit je aquarium. En haal meer uit je geld. Ben je tussen de 18 en 25? Ontdek dan nu het All-in Pack van KBC en wat het allemaal voor je kan doen. Surf naar www.haalmeeruitjegeld.be voor meer info of kom langs voor een gesprek met je KBC-adviseur, want praten werkt.
Undefined
Foto: Ronny Claus
Foto: Koen Bauters
Blackie & The Oohoos
POST ER
Undefined Leden
Rhygin (MC), Jaymee (MC), Hansiman (gitaar), Zeppos (bas), Miquel (drums), Alejandro (keys), Jebbadizer (dj)
Contact / Bookings undefined@sound-systems.be, 0486/24.43.91.
In een notendop
Hansiman: “Het ontstaan van de groep situeert zich tien jaar geleden op een jamsessie tijdens een examenperiode in Leuven. Aanvankelijk bleef het gewoon bij dat jammen. Maar toen Toby (Jebbadizer, red.) bij de groep kwam, heeft hij daar zijn reggae- en hiphopinvloeden bijgevoegd. En wat later ben ik Jaymee tegengekomen, een Haïtiaans-Nederlandse rapper. Toen hij bij de groep kwam als MC, is de trein echt vertrokken en kreeg de bezetting vaste vorm. In Leuven kom je overigens wel wat meer tegen dan alleen singer-songwriters als Tom Helsen. Hiphop leeft hier zeker, er zijn heel wat crews, ook dankzij de vele dj’s die hier ragga introduceerden. Dat milieu is erg hecht, we hangen sterk aan elkaar vast. En in onze teksten zit wel wat engagement, zeker in onze reggaenummers, maar die gaan niet specifiek over Leuven.”
Wapenfeiten
“Zeker onze cd die we in eigen beheer uitgebracht hebben. Die was eigenlijk bedoeld als promo, maar werd erg goed ontvangen. Ook hadden we aardig wat succes op de wedstrijden waaraan we deelnamen. Dan denken we vooral aan de finale van Rockvonk. Die is voor ons erg belangrijk geweest (Undefined werkte ook al samen met Kaer van Starflam en Eek-a-Mouse, red.). En dankzij 100% Puur konden we naar Denemarken. Het is zeker aan het vlotten met de respons die van buiten Leuven komt. In de nabije toekomst hopen we om op de iets grotere festivals in België te kunnen staan. De affiche van Couleur Café halen, is toch wel een ambitie. En waarom het niet eens in Nederland proberen? Verder willen we werken aan een tweede cd. Eens die af is, willen we echt werk gaan maken van een fatsoenlijke ondersteuning. Voorlopig hebben we alles zelf gedaan, maar dat kunnen we niet blijven volhouden.”
Poster
Link
www.undefinedsite.be
Blackie & The Oohoos Leden
Loesje Maieu (zang, accordeon, ukelele), Martha Maieu (zang, backings, klarinet, zingende zaag …), Laurens Duerinck (gitaar, double bass, effecten), Milan Warmoeskerken (double bass, gitaar), Alfredo Bravo (drums)
Contact / Bookings myspace.com/blackietheoohoos
In een notendop
Loesje Maieu: “De groep is ontstaan uit een kleinkunstproject dat ik in 2005 aan de Studio Herman Teirlinck heb gedaan. Daarmee ben ik gestopt, maar ik heb er wel een aantal nummers aan overgehouden. Ik wilde daarna een groep beginnen en had met Laurens al wat arrangementen gemaakt. Het was vooral mijn droom om iets samen te doen met mijn zus. En Martha was toevallig samen met Milan, een erg getalenteerde multi-instrumentalist. Zo is de groep in de kerstvakantie van 2006 ontstaan. Ons eerste optreden vond plaats in een Antwerps café dat al niet meer bestaat. De geluidstechnicus is er gaan lopen omdat we zoveel instrumenten bij hadden. (lacht) Worden we vaak vergeleken met Mazzy Star? Die groep kennen we zelfs niet! Meestal hoor je de naam van CocoRosie vallen. Ach, ze doen maar met al die vergelijkingen.”
Wapenfeiten
“Nog voor ons eerste optreden, kregen we dankzij MySpace de vraag van een jonge filmploeg om een clip te mogen maken. Intussen staan er twee op YouTube. Maar een cd of een single hebben we nog altijd niet. Toen we net een jaar bezig waren, hebben we in Antwerpen de finale gehaald van Frappant, daarin zijn we derde geëindigd. We sprongen er wat uit omdat we opvielen tussen al die harde muziek. Dat zorgde blijkbaar wel voor wat verdeeldheid bij de jury. Dat was bij de winst van Lawijtstrijd in Sint-Niklaas anders. Daar was de jury wel unaniem. Dat was heel fijn, meestal wint op zulke wedstrijden een typische rockgroep. We weten niet of we onze optredens te danken hebben aan die wedstrijden. De steun van Poppunt is in elk geval wel heel tof.”
Dominique Piedfort
33
JONGE WOLVEN
Arrow and the Flagpole Commotie alom op de vorige Muzikantendag in de AB. Tijdens de demofeedbacksessies werd het plots stil in de ABClub. Niet omdat één of andere belangrijke pief een speech kwam geven, maar doordat er oorstrelende muziek uit de speakers kwam gedwarreld. Ijl, mooi, breekbaar... de perfecte omschrijving van de songs van Arrow and The Flagpole, een jonge band uit het West-Vlaamse hinterland. Klaar om de wereld te overtuigen van hun muzikale exploten. Onze stem hebben ze alvast. We bellen even met Jens Buysse, in het echte leven op een stoel achter een bureau bij de Research Group Broadband Communication Networks (IBCN), Department of Information Technology aan de UGent. Een mond vol dus. Maar eerst, muziek. “We hebben toen echt heel wat goeie commentaren gehad. Blij dat we waren.” Arrow and The Flagpole staat aan de meet, klaar om de wereld te veroveren ... Jens: “Dat is de bedoeling. (lacht) Olbren (gitaar, zang) en ik hebben de band opgestart. Je kent dat wel: eerst samen wat zitten pingelen op gitaar, tot er een paar ideeën ontstonden. Kort daarna kwam Sjoerd (bas) erbij en sinds een jaar ook de drummer, Humus.” Humus? Houdt hij van compost? Vruchtbare kerel? Jens: “Neen. Dat is zijn bijnaam. Vraag me niet waarom. Ik weet het niet. Hij ook niet meer, trouwens.”
Sound “We hebben wel wat moeten zoeken voor we onze sound gevonden hadden, maar nu zit-ie wel goed. Ondertussen zitten er een stuk of elf nummers in ons repertoire, al spelen we die live niet allemaal. De tragere proberen we te mijden, omdat het publiek – zeker tijdens caféoptredens – niet altijd even aandachtig luistert.” Een oud zeer, inderdaad. Ik heb op jullie MySpace-pagina gezien dat jullie redelijk wat optredens hebben. In tijden dat heel wat bands klagen dat ze zo weinig aan spelen toekomen toch wel opmerkelijk... Jens: “Ja, maar ik heb er heel wat tijd
34
en energie ingestoken. Ook dankzij Poppunt, want ik heb het gros van de adressen van cafés, jeugdhuizen etc. van jullie site gehaald. Er zijn heus wel plekken waar je kan spelen, maar je moet er uiteraard wat werk in steken. Ik heb wel gemerkt dat het vaak wat moeite kost om de mensen te overtuigen, maar als ik nu onze lijst met optredens bekijk, was het de tijd en moeite waard. Trouwens, het ene optreden brengt het andere mee: toen we een korte set mochten spelen in de Kinky Star, zat er iemand van de Beursschouwburg, waar we achteraf ook terecht konden. Als het balletje maar aan het rollen blijft ...” Is er bij jullie iemand die de creatieve lijn uitdenkt? Jens: “Olbren en ik zorgen meestal voor de basis. En dan komen Sjoerd en Humus erbij, met hun eigen creatieve inbreng.” Elke band heeft wel zijn invloeden; hoe zit dat bij jullie? Jens: “Goh, wij luisteren een beetje naar alle genres, gaande van bands als The Foo Fighters tot DJ Shadow. Ik heb onlangs nog The Fun Loving Criminals (her)ontdekt. Echt de moeite.”
Wat brengt de toekomst? Plaatje? EP? Jens: “Zoveel mogelijk spelen, en het liefst op leuke plekken, maar dat wil iedereen wel. De Vooruit, AB ... Een cd opnemen staat ook op het verlanglijstje, maar het ontbreekt ons een beetje aan financiële middelen. De demo heeft ons al een aardige duit gekost; het geld is dus op. De opname van die demo was als groep trouwens onze eerste echte studio-ervaring; een openbaring toch wel, niet alleen omdat je dan merkt wat kan en niet, maar ook omdat je dan geconfronteerd wordt met de beperkingen en de mogelijkheden van de band. We hadden geprobeerd om alles apart in te spelen, maar zo vanzelfsprekend is dat niet, hebben we gemerkt. We spelen niet zo makkelijk met een metronoom. Bovendien zit de dynamiek veel beter als we alles samen spelen, en dat is uiteraard het meest belangrijke.” Sven De Potter
Links:
myspace.com/aratf
SPOORLOOS? lees eerst Interface Vind ’m in de boek- en tijdschriftenwinkel of neem een proefabonnement (3 edities) voor maar € 12,50 www.interface.nl
TERUG BLIK
“Onze concerten m
Front Front 242. Het is een naam die in onze vaderlandse rockgeschiedenis klinkt als een zware gietijzeren klok. Front 242 – ‘front deux quat’ deux’ voor de kenners – is de grondlegger van de Electronic Body Music (EBM) en een band die al meer dan een kwarteeuw op de electro- en industrialbarricade staat, weliswaar met iets minder revolte dan vroeger. Maar de weinige keren dat ze nog eens een podium bezetten, doen ze dat met zoveel overgave dat je er nog steeds koude rillingen van krijgt. Wij gingen in de clinch met percussionist-zanger Richard ‘23’ Jonckheere. Wanneer ik Richard in de Brusselse Cirio opwacht, verwacht ik een zware ‘industrial boy’, annex combat shoes en zwart lederen pak, maar niets staat zo ver van de realiteit: we worden begroet door een vriendelijke man in maatpak mét das, want Richard komt recht van de Europese Commissie waar hij tegenwoordig werkt. Gelukkig is hij in zijn hoofd nog niets van zijn underground-verbetenheid verloren, zo blijkt uit volgend boeiend gesprek.
36
In onze vorige Terugblik beweerde Arno dat in de jaren tachtig twee bands de Belgische rockmuziek op de internationale kaart zetten: TC-Matic en Front 242. Een groot compliment van een grote meneer. Wat was de kracht van Front 242? Richard 23: “Onze grootste troef was dat we met een muziekgenre op de proppen kwamen dat Europa niet kende, zelfs niet in de undergroundscene. Wij leerden alles door het zelf te doen: muziek maken, de productie, de uitwerking van de platenhoes, distributie, mixing … We hadden zelfs geen manager of platenfirma. Die DIYmentaliteit -- zonder enige commerciële toegeving -- maakte ons erg sterk. In feite waren we geen muzikanten, maar hielden we ons meer bezig met architectuur en film. Onze muziek kwam via brainstorming tot stand, met bijzondere aandacht voor het liveaspect. Als we optraden, gingen we voluit, of dat nu in kleine of grote zalen of op festivals was. Dat ongelooflijk sterke live-element miste ik bij de meeste bands uit die tijd.” Blijkbaar was de tijdsgeest helemaal
rijp voor jullie muziek? Richard 23: “Dat is typisch aan België, dat altijd een publiek met een brede, open geest heeft gehad. Veel buitenlandse bands kwamen hun muziek eerst bij ons uittesten voor ze de rest van Europa en de wereld veroverden. Kijk maar naar U2 of Simple Minds. Dat hebben we te danken aan onze mix van culturen. Waarom zetelt de Europese Commissie uitgerekend in Brussel, denk je? Vanuit die optiek kan je inderdaad stellen dat Front 242 hier de ideale voedingsbodem vond.” Met jullie EBM werden jullie beschouwd als de voorlopers van de New Beat en de techno. Richard 23: “Zoiets kan ik moeilijk zeggen, maar wij planden zeker geen grote revolutie in de muziekwereld. In feite waren wij meer ‘chipoteurs’ dan muzikanten met een grote interesse voor technologie. En dan kom je al snel bij een synthesizer uit. Maar wij moesten alles zelf uitzoeken en beschikten niet over allerlei computerprogramma’s zoals die vandaag bestaan. Wij leefden en musiceerden feitelijk met dezelfde mentaliteit als de punkers.”
moeten top zijn”
242
nieuws wilde. Voor hen kwamen we natuurlijk als geroepen.” Kunnen we stellen dat jullie erg inspirerend zijn geweest voor een hoop electro- en industrialbands tot halfweg de jaren negentig, maar dat de invloed van Front 242 sindsdien danig getaand is? Richard 23: “Dat weet ik niet. Ik las in een interview met The Edge van U2 dat de bandleden, voorafgaand aan de opnames van Zooropa in 1993 in Berlijn, vaak naar onze muziek luisterden. Ik vind dat je die invloed hoort op dat album. Oké, dat was begin jaren negentig; op het einde van dat decennium waren we zeker minder bekend omdat we een tijd inactief waren. Maar wat me wel verheugt, is dat ik momenteel opnieuw jonge electrogroepen hoor spreken over Front 242. Onlangs op het verjaardagsfeest van Studio Brussel, liep ik nog één van de leden van Shameboy tegen het lijf. Alhoewel hun muziek op het eerste gehoor totaal niets te maken heeft met die van ons, gaan ze toch op een gelijkaardige manier te werk op het vlak van sample- en stemmengebruik en wat de constructie van de nummers betreft. De geest van Front 242 is dus nog niet volledig uit de fles.”
Wat mij bijzonder opviel tijdens jullie StuBru-concert is de ongelooflijke drive waarmee Front 242 nog steeds op het podium staat. Richard 23: “We worden intussen wel oud, hoor. Ik ben 45 en de jongste van de groep. Maar we geven er de voorkeur aan een beperkt aantal concerten te geven waarin we ons volledig smijten. Drie maanden aan een stuk op tournee gaan, is niet langer aan ons besteed. We hebben intussen ook onze jobs en een gezinsleven. Bovendien spelen we songs die we al bijna een kwarteeuw spelen, ook al proberen we die een ‘new vintage’-dimensie mee te geven. Maar voor een goed concert doen we alles: geen drank of drugs en een soundcheck die minstens 2,5 uur in beslag neemt. Tijdens die periode wordt er keihard gewerkt om de beste technische omstandigheden te creëren. Passie, plezier en professionalisme: daar draait het om. Want the show must be perfect.” Ruud Van De Locht
Link
www.fro1t242.com
Wat zijn voor jou de belangrijkste momenten als je terugkijkt op de voorbije kwarteeuw Front 242? Richard 23: “Dat we in het begin van onze carrière niet tekenden voor een Engelse platenfirma die o.a. ook Propaganda en Frankie Goes To Hollywood onder hun vleugels had. Zij beloofden ons veel geld en internationale promotie, maar wilden wel hun Engelse visie opdringen aan onze muziek, waardoor we onze artistieke vrijheid zouden verliezen. We hebben dat niet gedaan en dat is de juiste keuze geweest, want de meeste bands die voor hen tekenden, waren enkele jaren later letterlijk en figuurlijk uitgezongen. Door die bewuste keuze werden we niet rijk in onze portemonnee, maar wel in ons hoofd en ons hart. Een ander belangrijk moment in de Front 242-geschiedenis, was toen we een contract tekenden met platenfirma Wax Trax in Chicago, die voor ons de Amerikaanse markt heeft geopend. Daar beleefden we de gekste reacties, want we waren een totaal nieuw verschijnsel in de Verenigde Staten. Maar het was duidelijk dat het undergroundpubliek de klassieke rock beu was en iets totaal
37
*C@? CM GOMC=
RAP PORT
Eric Smout Als we zeggen dat Eric Smout het muzieklandschap in Vlaanderen mee veranderd heeft, dan overdrijven we niet. Mede-oprichter van de legendarische Pacific in Antwerpen, aan het roer gestaan van muziekclub 5 voor 12 en nu aan de slag bij Democrazy: een groentje kun je Eric bezwaarlijk noemen. Tijd voor een terug- én vooruitblik met deze doorwinterde muziekmens. Iedereen in de muzieksector heeft een eigen verhaal over hoe hij daar beland is. Wat is dat van jou? Eric: “Mijn eerste concerten en party’s organiseerde ik als permanent verantwoordelijke in een jeugdhuis. Maar de interesse in muziek dateert al uit mijn tienerjaren en studententijd. Vooral funk, soul en singer-songwriters zijn mijn ding. En als ik mijn grote idolen moet opsommen, dan kom ik al snel bij de klassiekers uit: The Beatles, Otis Redding, Aretha Franklin, Van Morrison, The Smiths … In 1988 ging ik bij StuBru aan de slag als samensteller (Update, Basstta, Puls, Krapuul De Lux, Antenna…), en ik ben er blijven plakken tot 2006. In 1994 stond ik dan samen met Rudy Victor Ackaert (later Culture Club, red.) en Philip De Liser (artistiek leider 5 voor 12, red.) aan de wieg van 5 voor 12. Dat was oorspronkelijk als eenmalig project opgezet: 5 concerten voor 12 jaar Studio Brussel. Maar het is een beetje uit de hand gelopen.” Je hebt bijna 15 jaar voor 5 voor 12 gewerkt. Waar ben je het meest trots op? Eric: “Uiteraard op de drie paradepaardjes die al een aantal jaren de kern van de werking uitmaken: 10 Days Off (sinds 1995), De Nachten (sinds 1996) en Muziekclub Petrol. Het meest trots ben ik eigenlijk op Petrol, omdat die club volledig met eigen middelen uit de grond is gestampt. Da’s echt een unicum in het landschap. En Petrol kent bovendien qua uitstraling en bereik zijn gelijke niet in het clubcircuit.” Was het dan niet moeilijk om daar te vertrekken? Waarom wou je er weg?
Eric: “Er was geen enkele concrete reden om te vertrekken. Alleen was er de open vraag vanuit Democrazy of ik voor mezelf een plaats zag in het nieuwe verhaal dat ze wilden schrijven. De perspectieven en verwachtingen spraken me aan, en na een maand lang het hoofd breken heb ik de knoop doorgehakt. Het was de moeilijkste professionele keuze uit mijn leven. Ik heb bijna 15 jaar gevochten om van 5 voor 12 een tof verhaal te maken. Zeer moeilijk om daar dan ook te vertrekken. Maar als programmator van De Nachten blijf ik wel een voet in huis houden.” Wat doe je precies bij Democrazy, en waar wil je met de club naartoe? Eric: “Ik ben coördinator en artistiek leider. Ik ben dus op papier voor zeer veel dingen verantwoordelijk, o.a. voor de communicatie. Daar liep het de laatste jaren voor Democrazy toch grondig fout, dus ik wil werk maken van een efficiënte en doelgerichte communicatie. De hele huisstijl werd in een nieuw kleedje gestoken, en daar gaan we volop gebruik van maken. Daarnaast wil ik zeker een punt maken van een vernieuwde openheid om met partners samen te werken, en daar zijn we al goed mee bezig. Democrazy moet zijn historische positie als centrale Gentse muziekspeler weer opnemen met een eigentijds en gevarieerd programma. De inhoudelijke sterkte zal blijken uit de kwaliteit, de publieksgerichtheid en de variatie van al onze projecten.” Wat zijn de grote peilers in de werking van Democrazy de komende maanden en jaren? Eric: “Onze belangrijkste doelstellingen zijn een concertenreeks in de nieuwe Minnemeers-zaal (zie Boombox tijdens de Gentse Feesten, red.), de Club Midi-reeks i.s.m. de Vooruit, en de ondersteuning van het Gentse pop- en rockconcours De Beloften. Maar de verwachtingen liggen natuurlijk ook zeer hoog voor Boomtown. In de loop van de volgende jaren willen we Boomtown binnen de Gentse Feesten structureel verankeren als pop- en rockpodium.”
En kunnen jullie daar nog extra volk voor gebruiken? Eric: “Tuurlijk! Gemotiveerde vrijwilligers kunnen zich altijd aanmelden via contact@democrazy.be.”
Link:
Jan Pauly
www.democrazy.be
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
39
POP ADVIES
zonder papierwerk Optreden
al te veel
en toch in orde zijn:
Elke Cornelissens (T-interim)
Sociale zekerheidsbijdragen, paritaire comités, CAO’s, dimona-aangifte, E101, bedrijfsvoorheffing, BTW, klein verlet, wettelijke barema’s ... Je zou voor minder het bos door de bomen niet meer zien. Nochtans is het ontwarren van dat kluwen eigenlijk altijd de opdracht voor de organisator en de muzikant. Ten minste toch als ze op een goede basis willen samenwerken, als de muzikant niet kan factureren en als de gage te hoog ligt om nog met de kleine vergoedingsregeling te werken. Gelukkig zijn er sinds 2003 zogenaamde SBK’s (sociale bureau’s voor kunstenaars) die de zaken een pak gemakkelijker kunnen maken. Poppunt trok op onderzoek en belandde bij t-heater, het SBK van t-interim. Sociaal bureau voor kunstenaars: het klinkt een beetje als een zelfhulpgroep voor would-be supersterren. Kunnen we bij jullie terecht voor psychologische bijstand? t-heater: Een luisterend oor hebben we altijd, maar psychologie is niet zozeer ons vakgebied. Wij zijn eerder bezig met de fiscale, sociaal-rechtelijke en arbeidsrechtelijke kant van de zaak. Klinkt ernstig, ga vooral verder. t-heater: Simpel gezegd komt het er op neer dat wij, net als andere SBK’s, ervoor zorgen dat de artiest in alle vrijheid kan kiezen waar en met wie hij of zij wil gaan optreden en tegen
40
welke vergoeding. Vervolgens zorgen wij ervoor dat al het papierwerk in orde is. In de praktijk betekent dat dat de organisator gewoon een factuur krijgt met daarop het bedrag dat de artiest (of boeker) met hem was overeengekomen en dat de artiest een nettoloon uitbetaald krijgt als werknemer. Netto? Dat klinkt als: veel minder dat bruto. t-heater: Het is voor veel artiesten de eerste keer inderdaad wel wat schrikken als ze het verschil zien tussen het bedrag dat afgesproken was en het bedrag dat ze uiteindelijk op de rekening krijgen. Maar wat ze op dat moment nog niet weten, is dat ze tegelijk ook
het kan! sociale rechten aan het opbouwen zijn. Dat merk je vaak pas een stuk later. Je krijgt immers ook vakantiegeld, hebt recht op betaalde feestdagen, krijgt de mogelijkheid om toegang te krijgen tot de werkloosheidsuitkering, en als je voldoende dagen hebt gewerkt, krijg je zelfs een eindejaarspremie. Nu wordt het interessant. t-heater: Als je werkt met de kleine vergoedingsregeling bouw je geen sociale rechten op. Werken als zelfstandige helpt daar evenmin aan, en de facturen die je met je muziekgroep-vzw aan organisatoren schrijft, zorgen ook niet voor een werkloosheidsuitkering. De enige manier om deze rechten op te bouwen, is door je wachttijd uit te doen of op basis van je prestaties als werknemer (312 werkdagen tijdens de voorbije 18 maanden als je jonger bent dan 36, red.). Voor artiesten geldt bovendien dat zij zich kunnen beroepen op de zgn. cachetregeling: elke 35,51 euro die je bruto verdiende als werknemer wordt aanzien als één werkdag. Maar nog veel belangrijker is dat een SBK als
t-heater zorgt voor de administratieve rompslomp, want daar komt nogal wat papierwerk bij kijken. De artiest hoeft zich zelf geen zorgen te maken over onbetaalde facturen. t-heater betaalt correct uit en neemt zelf contact op met wanbetalers. t-heater moet uiteraard ook worden betaald voor bewezen diensten. Wat houdt het SBK dan allemaal af? t-heater: Wel, het facturatiebedrag is het bedrag dat we aanrekenen aan de organisator, waar nog een deel BTW bijkomt. Het brutobedrag is dan eigenlijk gelijk aan het facturatiebedrag min de werkgeversbijdragen (ongeveer 33 %), andere wettelijke aanbetalingen zoals arbeidsongevallen en de kost die t-heater aanrekent voor de verwerking. Wat je dan netto overhoudt, komt overeen met het brutobedrag min de bijdrage aan de sociale zekerheid (13,07%) en de bedrijfsvoorheffing (minimum 11,11%). Dat laatste is eigenlijk een voorafbetaling van belastingen, zodat je niet pas het jaar daarna met je belastingsbrief wordt geconfronteerd. In mei, volgend op het jaar waarin je presteerde, komt er nog vakantiegeld bij. En als je voldoende dagen hebt gepresteerd, heb je ook nog recht op een eindejaarspremie. Helpt een SBK je ook in het ‘organiseren van je activiteiten’? t-heater: Een SBK is géén boekingskantoor of promotor. Het is dus zeker niet zo dat wij in jouw plaats naar optredens gaan zoeken. Dat werk moet je zelf doen. Waar we je wel in kunnen helpen, is onderzoeken op welke manier je het beste werkt, en je daar advies over geven. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat je als kunstenaar in de praktijk niet van je muziek kan leven. De combinatie van een werkloos-heidsuitkering en een artistiek inkomen kan dan een oplossing zijn. Wij zullen vervolgens samen met jou bekijken of het realistisch is om toegang te kunnen krijgen tot die werkloosheidsuitkering en je een duidelijke richting geven van wat er nodig is om er wél te geraken. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat je in een bepaald jaar beter even méér investeert in jezelf vergoeden en net iets minder in bijvoorbeeld nieuwe opnames. Dit is uiteraard geval per geval verschillend en we raden je dan ook aan om gewoon langs te lopen bij een van onze consulenten.
Waar helpen de consulenten je zoal nog mee? t-heater: Eén van de moeilijkere dingen bij interimarbeid is het correct inschatten van hoeveel iemand in een bepaald jaar zal verdienen. Hoe preciezer wij weten hoeveel je zal verdienen, hoe beter wij er ook voor kunnen zorgen dat we de juiste bedragen afhouden. Zo word je het jaar nadien niet met een zware belastingsaanslag geconfronteerd. Wij proberen hierin advies te geven en organiseren hier ook gerichte infosessies rond. Hetzelfde geldt ook voor de kosten. We geven advies zodat je kosten die je effectief maakt als muzikant (bv. vervoerskosten, aankoop instrumenten en apparatuur, vakliteratuur, etc.) al dan niet, maar vooral correct, kan inbrengen. Op die manier wordt dus een stuk van de vergoeding die je krijgt als onkostenvergoeding uitbetaald en niet als loon. Dit heeft het voordeel dat je op dat stuk geen sociale zekerheidsbijdragen moet betalen. Je bouwt op dat stuk natuurlijk ook geen rechten op. Ik wil met een SBK zoals t-heater werken, wat moet ik doen? t-heater: Je moet je natuurlijk eerst en vooral inschrijven. Dat kan online of via de telefoon dus dat gaat erg snel. Maar het is nog beter om persoonlijk langs te komen. Je geeft dan door wanneer je een overeenkomst hebt met een organisator voor een optreden. Wij als werkgever sluiten dan met jou een tijdelijke arbeidsovereenkomst af. Wij nemen dan contact op met de organisator en vragen een goedkeuring voor het afgesproken bedrag. Eens dit in orde is, wordt het nettoloon zowat een week later op je rekening gestort en vervolgens sturen we een factuur naar de opdrachtgever. Let wel, je moet steeds vóór het optreden contact opnemen met je SBK. En wat moet ik dan doen als er plots toch nog een optreden uit de bus valt omdat bijvoorbeeld een andere band heeft afgezegd? t-heater: Om dat soort van zaken op te kunnen lossen, hebben we onze ‘dimona-lijn’. Daar kan je naar bellen om last-minute toch nog een opdracht door te geven. Dit kan 24 uur op 24, en is bovendien gratis. Je moet er dan je rijksregisternummer, de bedrijfsnaam
van je opdrachtgever en de datum van je optreden doorgeven. Achteraf neem je wel best nog contact op met je persoonlijke consulent, zodat het dossier verder in orde gebracht kan worden. Kan ik ook met t-heater werken als ik me laat betalen door de vzw van mijn band? t-heater: Natuurlijk! Beeld je bv. eens in dat er in je band twee mensen zijn die volgens de Kleine Vergoedingsregeling worden betaald, twee die liever via een SBK werken en één die zelf factureert als zelfstandige. Het zou in dat geval voor een organisator heel veel administratie betekenen als iedereen rechtstreeks met hem zijn vergoeding zou regelen. Dan is het veel gemakkelijker om vanuit de vzw van de groep één factuur te sturen naar de organisator. Voor de vergoeding van de muzikanten die via een SBK betaald willen worden, zal het SBK een factuur sturen naar de vzw van de groep. Waar vind ik een t-heater-kantoor? t-heater: doordat de meeste SBK’s ook gewone interimkantoren zijn, hebben ze heel wat lokale afdelingen. Ook bij t-heater vindt iedereen altijd dicht in de buurt een kantoor. Vandaag kan je terecht in Antwerpen, Brugge, Hasselt, Sint-Niklaas, Gent, Brussel en Leuven. Tijs Vastesaeger
Link:
www.t-heater.be
Come and see us @
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
41
TIPS
Opnames
beluisteren
Waar moet je op letten?
42
Niets zo erg als muziek opnemen en die afspelen op een stel speakers zonder enige definitie. Muzikanten zijn doorgaans vooral gefocust op wat ze maken, en iets minder op de manier waarop het opgenomen wordt. Vandaar dat er jobs bestaan als geluidstechnicus en producer, mensen die er hun beroep van gemaakt hebben om de juiste sound te zoeken en die op HD vast te leggen. Eén ding hebben ze gemeen: een stel goeie oren. En het materiaal dat hen in staat stelt om de muziek zo goed mogelijk tot zijn recht te laten komen. Poppunt sprak met Uwe Teichert, de man die verantwoordelijk is voor de mastering van haast alle cd’s in België gereleased wordt. En behept met een stel oren, tonnen ervaring en mixmétier in vingers. Hoe leer je luisteren? “Wie begint te mixen, doet er best aan om eerst naar verschillende platen te luisteren en na te gaan hoe die qua geluid in elkaar zitten: hoeveel galm zit er in, echo, effecten. Checken wat anderen doen, is alvast een goeie leerschool. En dan zelf aan de slag! De moeilijkheid is dat er tegenwoordig zo veel softwarepakketen te vinden zijn, die allemaal een iets ander geluid genereren, dat het moeilijk is om door het bos de bomen nog te zien. Je kan nog beter beginnen met een fourtrack, want dan beperk je de mogelijkheden.” “Ik zie dat mensen die beginnen veel te ver gaan in de dingen en nog voor ze goed en wel kunnen opnemen, bijvoorbeeld zoeken naar een bepaalde soort van vintage compressor, terwijl het geluid aan de basis – de gitaarklank – misschien eerst moet veranderen. Je verliest je nogal snel in de mogelijkheden en dan verliest je de essentie een beetje uit het oog.” Stel dat aan alle hardware- en softwarematige vereisten voldaan is om muziek op band te zetten. Eens dat gebeurd is, volgt de mix. En dat vergt een paar goeie oren. Uwe: “Het begint al bij de opstelling van je speakers: zet ze zodanig dat je een volledig beeld krijgt van waar je naar luistert en luister eerst naar hoe andere artiesten erop klinken voor je aan je eigen werk begint. Veel mensen plaatsen hun speakers gewoon fout en krijgen reflecties die van achter de luidsprekers komen. Dat zorgt voor een vertekend geluid. Het komt er gewoon op neer om te proberen. Op veel internetfora worden oplossingen aangereikt die er geen zijn. Zelf proberen en experimenteren is de boodschap. Opstelling is belangrijk: daar begint eigenlijk alles. Hoe zouden ze dan moeten staan? Uwe: “Dat is een moeilijke vraag, omdat het afhankelijk is van de ruimte, de dimensie of van de verhoudingen hoogte en breedte. Plaatsen en beluisteren is de boodschap. Het midden van een ruimte is meestal geen goed idee. Ik vind het experiment belangrijk, omdat iedereen de dingen anders aanvoelt en anders hoort. Sommige speakers werken beter op een bepaalde plaats.”
Jij bent al jaren de man waar Belgische bands terechtkomen als ze hun muziek willen laten masteren. Je hebt getrainde oren. Hoe lang duurt het voor je gehoor afgesteld is op al die verschillende frequenties? Uwe: “In principe nooit. Je blijft er mee bezig. Het gebeurt vrij regelmatig dat iemand me een tip geeft. Dat ik eens moet luisteren naar de nieuwe plaat van een groep als Nada Surf, omdat die in het ‘laag’ enorm leuk gemixt werd. Daar leer ik dan ook weer iets van bij. Hoe het moet, maar ook vaak hoe het niet moet. De smaak van de muziek evolueert ook: leg nu een plaat van eind jaren tachtig op of begin jaren negentig en je zal merken dat het hele klankbeeld in de loop der jaren enorm veranderd is. Je moet je leven lang interesse blijven hebben, ook in de zogezegd ‘technisch’ foute muziekstijlen. Kijk naar een genre als drum ’n bass. Daar zit doorgaans veel te veel bas in; bij anderen hoor je dan soms heel weinig laag, maar voor die genres hoort dat zo, terwijl dat in principe niet zo tof is.” Je zegt net dat de sound in de loop der jaren enorm geëvolueerd is. Zie je nu belangrijke tendensen? Uwe: “Ik heb meer en meer de indruk dat alles mag en kan. Er zijn heel uiteenlopende visies. Ik tracht mee te gaan in wat de artiest wil, al heb ik het soms wel wat moeilijk met sommige technici die hun visie opdringen en de ideeën van de band niet au sérieux nemen. Als jij als artiest luistert naar wat je al opgenomen hebt en je wil er wat meer delay aan toevoegen, moet dat kunnen. Sommige technici dringen dan hun wil op, wat niet echt kan, vind ik. Een technicus is en blijft een dienstverlener. Ik geef ook enkel advies, maar uiteindelijk zijn het de producer en de muzikant die het laatste woord hebben. Naast een stel goed getrainde oren moet je je uiteraard ook kunnen inleven in wat mensen bedoelen en waar ze heen willen. Iemand die een ‘lage, warme bas’ wil, zegt veel en weinig tegelijk. Wat bedoelt-ie dan precies? Een rommelige bas? Een zware? Als geluidstechnicus weet je dus niet altijd waar je aan toe bent, al begint het wel te veranderen, omdat de meeste artiesten refereren naar andere artiesten als ze een geluid beschrijven. Dat betekent wel dat ik die muziek moet
kennen. Op de hoogte blijven is dus de boodschap.” Word je vaak ingeschakeld als geluidsoplapper van dienst? Uwe: “Ja. Aan de ene kant is dat wel tof, omdat ik het een uitdaging vind om iemands werk naar een hoger niveau trachten te tillen; soms komen mensen binnen met instrumenten en vocals only omdat ze twijfels hebben over het volume van de stem. Dan pas ik dat aan. Je kan zaken fiksen in de mastering, maar het gebeurt dat je heel ver moet gaan en extreme zaken moet uitproberen. Maar de eindverantwoordelijkheid ligt wel bij jou. Je moet het geheel van het album op één lijn krijgen, uiteraard. Iemand die op verschillende plekken songs opgenomen heeft, zal met heel wat geluidsverschillen eindigen. Ik bekijk de nummers apart, maar mag het geheel niet uit het oog verliezen. Een groot dilemma – iets wat ik niet zo interessant meer vind om over te discussiëren – is het luid maken van muziek. ”
Masterplan “De eerste keer dat je luistert, heb je een heel frisse indruk. Die eerste indruk is bepalend. Dan hoor je meteen waar iets aan schort. De tweede keer ben je het al wat gewend. Ik beluister de cd’s door heel goeie speakers, PMC’s, maar gebruik ook kleinere, Avantones, een Auratone-kopie. Dat zijn ‘kleine doosjes’ en het verschil is radicaal. Die switch maak ik om een idee te krijgen hoe de opname zou klinken op een slechte autoradio en omdat je oren heel snel wennen aan een bepaald geluid. Je mag nooit vergeten dat je muziek door verschillende soorten speakers gehoord zal worden. Stel je voor dat je bas heel laag klinkt. Op heel grote speakers klinkt dat fantastisch, maar op kleintjes verdwijnt die. Tijdens het mixen mag je de bas niet te laag laten klinken, want anders eindig je met een nummer waar geen bas in klinkt en verlies je de backbone van de muziek.” Wat vaak gebeurt bij een opname is dat die fantastisch klinkt in een studio, maar dat je thuis of in de wagen teleurgesteld bent als je die opname beluistert ... Uwe: “Dat is een bekend probleem, ja. Ik heb nu de gewoonte om op een bepaald moment te zeggen: ‘We blijven er af.’ De mensen gaan naar huis, ik sla de instellingen op – van het analoog gedeelte neem ik een foto – en achteraf krijg ik vaak telefoon om dit of dat nog te veranderen. Dat is niet altijd evident, maar als iedereen gelukkig is met het resultaat, dan zit het snor.”
i
43
Stel dat een jonge man bij jou langsloopt die wil beginnen doen wat jij doet. Heb jij tips? Uwe: “Het materiaal is belangrijk. Alleen, dat kost veel, maar als je ermee werkt, weet je meteen waarom het zo duur is. Welke merken je koopt of de opzet van je studio is niet zo heel erg belangrijk, omdat iedereen zijn eigen weg moet zoeken en uitproberen. Soms lees je ergens dat je een multicompressor moet gebruiken als je mastert. Ik vind dat kul, omdat je dat echt niet veel gebruikt en het toch heel wat nadelen heeft, zoals processing die de mix wat uit elkaar trekt. Ik heb die vroeger ook veel gebruikt, maar doe dat niet meer. Als je erop begint te letten, kan het soms echt akelig klinken.” Als jij naar een nieuwe tape luistert, is er dan een stappenplan? Uwe: “Neen. Ik luister – bij mastering – meteen naar het geheel. Dan vallen dingen die eruit springen meteen op. Het is een andere manier van luisteren. Makkelijk is het niet, alleszins.” “De balans maken tussen stem en muziek vind ik verschrikkelijk moeilijk op grote speakers; trouwens, als je de speakers (en dus de muziek) luid zet, hoor je de compressie veel minder goed. Volgens mij heeft dat te maken met de fysica van het oor, dat luide signalen sowieso wat comprest. Ik luister eerst altijd op grote speakers, omdat die de details goed weergeven. Kleine hifi speakers hebben de neiging om alles wat uit te vlakken. Ze klinken soms mooi, maar klinken veel minder analytisch. Ik zou – als beginneling – toch opteren voor de aanschaf van degelijk materiaal, zeker wat de speakers betreft. Qua prijs zit je dan toch minimum rond de 300 euro, bijvoorbeeld voor Genelec of Tannoy. Wie degelijke speakers wil kopen, moet ze eerst en vooral in de winkel testen, en die aanschaffen die het beste klinken volgens jou. Elke mens is anders, elk paar oren ook. Je mag niet vergeten dat je er uren en uren voor zal zitten. Het moet dus goed zijn.”
Hoofdtelefoon vs. speakers. “Dat is een totaal andere luisterervaring. Een hoofdtelefoon voelt qua geluid helemaal anders aan dan een stel speakers. Het sublaag is er bijvoorbeeld nooit en het stereobeeld is compleet anders dan op speakers. Voor de perceptie is dat toch wel heel belangrijk. Er is een gigantisch verschil in laag tussen speakers en een hoofdtelefoon. Een hoofdtelefoon is nooit een vervanging voor speakers, maar ik begrijp dat het soms niet anders kan.
44
Ondertussen vind je wel degelijke hoofdtelefoons die meer dan enkel een center image in je hoofd projecteren, wat na een tijdje echt storend kan zijn. Ik heb het zelf nog niet gehoord, maar er zijn hoofdtelefoons op de markt die ietwat als speakers klinken. Moet ik dringend naar op zoek.” Wat zijn zo de goeie hoofdtelefoons? Uwe: “Er zijn er veel, maar nothing in life is for free. Je kan goedkope Sennheisers kopen, maar dat mijd je best. Wat niet wel zeggen dat je je er één moet aanschaffen van 300 euro, ook al zijn die zeer goed en zeker de moeite. Andere? AKG, Beyer, Sennheiser of Ultrasone, een systeem met een andere weergave van het stereobeeld – meer zoals bij speakers. Ik gebruik de hoofdtelefoon ook vaak, maar dan om de definitieve master te beluisteren, voor clicks, foutjes. Op speakers valt dat soms minder op, via hoofdtelefoon zijn die zo groot als een huis. Het is echt een andere manier van luisteren. Als je bijvoorbeeld knipt of plakt, is een hoofdtelefoon heel handig, omdat je er knal op zit.” Waar word jij tijdens het luisteren het meest mee geconfronteerd? Uwe: “Slechte muziek!” (hilariteit alom) Haha ... en daarnaast? Uwe: “Alle gekheid op een stokje. Ik heb de luxe van veel goeie dingen te doen. Vaak gebeurt het dat we met een limiter of een finalize mixen; op zich niet zo een probleem, maar soms gaan mensen er te ver in. Als je veel compressie op een nummer hebt, is het moeilijk om achteraf een bewerking te doen. Wat heel veel mensen doen, is een preset gebruiken om te masteren, iets wat ik toch gevaarlijk vind, omdat je veel verliest. Vandaar mijn raad om twee versies te maken.” Zorg jij trouwens goed voor je oren? Uwe: “Uiteraard. Dat is heel belangrijk. Ik ben daar echt mee bezig. Als ik van thuis naar de studio rijd en ik zit een uur in de wagen, dan vind ik het moeilijk om achteraf te beginnen werken, door al het omgevingsgeluid. Ik stop dopjes in mijn oren, omdat ik anders met vermoeide oren aan het werk ga. Ook als ik naar optredens ga, heb ik steeds dopjes bij. Ik zou het iedereen aanbeleven. Zeker technici, want je oren zijn toch je broodwinning.”
Gents Conservatorium. “Niet per se omdat dit goeie speakers zijn, wel omdat ik er perfect op kan mixen. Iedereen heeft een bepaald luisterperspectief en ook een bepaald klankenpalet in zijn gehoor ontwikkeld. Mijn oren zijn heel hard gericht op mid (gitaren, toetsen, bepaalde drums). Wanneer ik een demo afheb, weet ik ook dat ik die heel mid moet laten klinken willen de songs in mijn hifi een zekere garantie bieden op een goede sound. Meestal sla ik de bal vrij goed. Met NS-10 speakers moet je vooral opletten voor het laag en het hoog. Te veel van beide kan, maar dan moet je dat vooral in jazz of klassieke muziek toepassen. Mid is sowieso besteed aan popmuziek.” “Naast de NS-10’s heb ik ook nog een paar hifi stereo speakers aangekocht voor belachelijk weinig geld, die ik ook aan mijn home studio heb aangesloten, om te kunnen AB-en zoals ze zeggen, dan kan ik switchen van hifi naar studio sound en vergelijken waar ik nog moet EQ’en.” “Qua koptelefoons zijn er verschillende goeie, maar kwalitatief gezien zijn er 2 types die voor mij het beste scoren: de Beyerdynamic DDT 770 Pro is een oerdegelijke koptelefoon, met gesloten karakteristiek. Hij is niet goedkoop (bijna 200 euro), maar dankzij zijn zachte fluffy oorkussentjes ongelooflijk leuk om op de oren te zetten. De Sennheiser HD serie is ook enorm goed. De HD-25 is echt een type dat je in elke studio aantreft. Kost om en bij de 225 euro, maar weet dat je nu eenmaal beter één keer investeert om zo’n apparatuur aan te schaffen dan vier keer een prutskoptelefoon. Je kan je ook de gewone Sennheiser en Sonyhoofdtelefoons kopen, maar weet dat die filters bij langdurig gebruik gevaarlijk voor de oren kunnen zijn. Je krijgt daarenboven altijd een bepaalde hifi te horen die niet vergelijkbaar is met wat je normaal gezien maakt qua muziek.” Sven De Potter
Come and see us @
Sop en Cole “Ik gebruik NS-10 Yamaha speakers in mijn home studio.” Aan het woord is Jimmy Colman, aka Jim Cole én net afgestudeerd als producer aan het
Zaterdag 22 november
VOORUIT GENT
FOCUS
Kif Kif Awards Een blik op de finales van Humo’s Rock Rally en de provinciale popconcours, of zelfs gewoon op onze vaderlandse festivalpodia, leert dat het voor allochtone muzikanten, bands en dj’s nog altijd niet zo evident is om de weg te vinden naar speelkansen en/of succes. Kif Kif, de organisatie die ijvert voor de actieve participatie van álle burgers in onze samenleving, besloot dan maar de redenering om te draaien: als allochtoon talent de weg niet vindt naar de podia, dan moeten de podia maar naar hen komen.
Aan de audities in april namen 920 jongeren deel, verspreid over 247 groepen. Per categorie (muziek, dans en spoken word) werden er 4 groepen of artiesten gekozen die gedurende enkele maanden persoonlijke begeleiding krijgen. Bovendien kregen ze ook een budget in handen gestopt dat ze kunnen besteden aan die dingen die ze het meeste nodig hebben om hun niveau op te krikken.
Begin dit jaar startte Kif Kif met een intensieve zoektocht: een soort van headhunting of scouting naar creatief talent. Er werd heel gericht geflyerd in specifieke scenes, samengewerkt met sleutelfiguren en artiesten maar er waren ook tv- en radiospots, heel wat aandacht in de pers en een belangrijke aanwezigheid op het internet (MySpace, YouTube, etc.).
Een achtkoppige band met als kopman Ludovic Nyamabo. Deze groep wordt begeleid door Vincent Brijs (docent pop/jazz op de kunstacademie). Zij gaan hun budget vooral gebruiken om hun eerste cd uit te brengen. Met de Arenbergschouwburg is overeengekomen dat enkele nummers live in de schouwburg opgenomen worden. myspace.com/societeanonymemyspace
Kif Kif ging aankloppen bij grote culturele instellingen als de Arenbergschouwburg (Antwerpen), KVS (Brussel) en Vooruit (Gent). Zij zagen wel iets in het project, en waren dan ook meteen bereid om samen te werken. De cultuurtempels zaten niet alleen mee in de jury, maar bombardeerden ook enkele van hun medewerkers tot persoonlijke coach voor de jonge wolven.
We zetten voor jullie de geselecteerden in de categorie muziek op een rijtje: Societé Anonyme
Joni Sheila Een 18-jarige singer-songwriter met Filippijnse roots, die zichzelf alles heeft geleerd. Joni wordt begeleid door jazzvocaliste Tutu Puoane, die
meteen ook haar jazzcoach wordt. Joni volgt gitaarlessen bij Geert Hellings. In augustus sluit ze zich een week op in Muziekcentrum TRIX om haar eerste studionummers op te nemen. myspace.com/jonideboever Nuff Said Vier jongeren uit Brugge die in de hiphop het medium vonden voor hun boodschap. Met hun beide voeten op de grond willen ze aan hun tweede album werken in de hoop om bij een breder publiek door te breken. myspace.com/nuffsaid8000 Da Band Drie jonge soul-performers met Afrikaanse roots willen de echte soul weer op de voorgrond brengen. Zij worden gecoacht door Hadise. Het geld gebruiken ze voornamelijk om een cd op te nemen en voor persoonlijke podiumcoaches. myspace.com/jrinfernomuzik De voorbije maanden hebben deze bands al hard aan de weg getimmerd. Vanaf deze maand komen ze ook wekelijks aan bod in het TMFprogramma What The F*ck. Poppunt zal ze samen met het Kunstenloket ook coachen in hoe ze de zakelijke aspecten van hun muzikantenbestaan beter kunnen organiseren. Op 25 oktober is er een grootse slotshow in de Arenbergschouwburg. Daar worden de resultaten getoond van het harde werk dat het jonge talent al die maanden heeft geleverd en worden de uiteindelijke laureaten bekend gemaakt. Tijs Vastesaeger
Links:
www.kifkifawards.be myspace.com/kifkifawards
45
29TH NOVEMBER 2008 BRUSSELS KART EXPO
WILL AGAIN BE THE ULTIMATE PLACE TO BE! VARIOUS DJ’S WILL SPIN AN ECLECTIC MIX OF HOUSE, TECHNO, ELECTRO & DRUM ‘N BASS. MUSIC THAT GETS PEOPLE DANCING ! PARTY STARTS AT 8 PM AND LASTS TILL 5.30 AM FULL INFO & LINE-UP SOON ON WWW.SKYNETGROOVECITY.BE
•• FNAC TICKETING: 0900 00 600 (€ 0.45/MIN.) – WWW.FNAC.BE •• •• FN AC ANT WERPEN . FN AC BRUSSEL . FN AC GENT . FN AC LEUVEN . FN AC LIEGE . FN AC LOUVAIN-L A -NEUVE . FN AC WIJNEGEM ••
Elke maand vind je Meet Music Magazine & DeeJay Gear gratis(!) in meer dan 500 muziekwinkels in de Benelux. Om te weten waar, surf je naar www.meetmusic.com of bel je naar 014 28 29 49. Abonneren kan ook!
meetmusic.com
Muzikanten lezen Meet Music Magazine! ABONNEREN?
WWW.MEETMUSIC.COM OF 014 28 29 49
DEMO DOKTER
DEMO DOK T wegen te dertien-in-eendozijn. Niettemin, een zeer geslaagde EP. Ga deze mannen zeker live checken! Smooth Sofa - ‘Just Another Smooth Operation’
Outnumbered By Idiots - ‘Songs For Pigeons’ Vier heren uit Puurs. Ze noemen hun muzikale exploten ‘rock deluxe’. En ze hebben hun eerste EP op de mensheid losgelaten: ‘Songs For Pigeons’. Het moet gezegd, dit schijfje wist yours truly meteen te bekoren, al is het maar omdat het hem nostalgischerwijs terug naar de jaren negentig katapulteerde en hem deed belanden op een concert waar bandleden van Therapy?, Afghan Whigs, Foo Fighters en Buffalo Tom het publiek trakteren op onvervalste powerpop. Outnumbered By Idiots gaat soms iets te veel lenen bij hun grote voorbeelden, maar dat vergeven we hen graag. Ze hebben alleszins kaas gegeten van songschrijven en productie. Iets wat we bij veel bands toch wat missen. Er wordt stevig en strak gemusiceerd (‘Bees Of Sleep’) en de stem van zanger Steven Platteaux – de Greg Dulli van de Lage Landen – mikt vocale vijfduimers uit de speakers. De finale van ‘Spider’ zou zo op één van de schijven van Dave Grohl en zijn kornuiten kunnen. Outnumbered By Idiots is op zijn best in ruiger passages. Wanneer het iets rustiger gaat, verslapt onze aandacht ietwat (‘Lay It Down’)
48
Jette. Hometown of Smooth Sofa, vier dames en één heer met een hang naar zweverige, melancholische folkpop. Niet meteen ons genre – to be honest – dus liepen we er niet echt warm voor. Hoe het ook zij – over kleuren en geuren valt immers niet te twisten – zangeres en songschrijfster Sophie heeft een goeie stem, ietwat ijl-hees, maar wel toonvast en met zin voor exploratie. Aan de teksten en de uitspraak van het Engels dient wel nog wat gewerkt. Wie niet in ’s moerstaal zingt, loopt zich al snel vast in clichés en idiomatische vergalopperingen. Detailkritiek? Neen, wel een tip. De dokter had verder de indruk dat de viool er vaak maar wat verloren bijliep: vulsel, zonder echt iets aan de nummers toe te voegen. En af en toe redelijk flat. We hadden haast geschreven: missen een bassist! Maar die is er wel degelijk. Alleen, in deze productie lijkt ze wel weggemixt, terwijl de bas in een genre als dit onontbeerlijk is. Sarah (bassiste), tandje bij dame! Milton - ‘Supreme Sounds’ Kijk, hier werden wij spontaan vrolijk van! Milton, een Antwerps quattro, wordt bevolkt door mannen met een aardige staat van dienst bij andere bands
(The Shovels, Fence, Darlene, The Yeh Yehs ...) dus worden ze wat strenger getaxeerd. En het moet gezegd: Milton serveert ons zeer aangenaam klinkende, zomerse Britpop. Niet vernieuwend of bijster origineel, maar wie is dat wel nog? Originaliteit geeft trouwens niet altijd blijk van gezond muzikaal verstand. Milton weet zich te wentelen in een uiterst aangenaam geluid, waar de geest van Allan Muller doorwaart (‘On Your Mind’), Jim Cole op de koffie komt (‘Diary’) en het beste van wat de Britpop ons te bieden heeft de revue passeert. Wij hoorden een zeer degelijke productie, straffe songs mét melodieën die blijven hangen, en strak gemusiceer. Het enige waar we echt haast van achterovervielen, was de vormgeving van hun demootje: nogal snel in elkaar geflanste grafiek, tweeminuten-werk. Wij weten ook wel dat de muziek het belangrijkste is, maar wie wil opvallen (er zijn duizenden bands die aandacht willen), schenkt best ook wat aandacht aan the total package. Hoe dan ook: straf werk! Dillian In het vervolg liever een demootje waar onze computer niet van begint te braken! Gelukkig slikte ons kraam
K TER
na een ’tigtal keer proberen het schijfje toch. En wat er uit kwam, verraste ons. Ook al wisten we van de Dranouterrally al wat Dillian in zijn mars had. Opgestaan uit de asse van Hungry Sam besloot de man in 2008 om een paar solonummers (soulnummers?) te schrijven. Niet zo’n slechte gedachte, me dunkt. Dillian,
Lees ook demodokter in ZAP magazine
Tijdens de vakantie duikt de dokter doorgaans in de stapels literatuur die hij tijdens het jaar aan de kant heeft gelegd. Dit jaar wordt het moeilijk om de leesachterstand in te halen. La jeunesse is blijkbaar massaal aan het musiceren geslagen. De dokter overweegt om een assistente in dienst te nemen. Ze mag luisteren naar de naam Helga, licht besnord zijn en ietwat a-seksueel. Het werk gaat immers voor. De dokter kreeg de volgende bands op democonsultatie.
gewapend met gitaar en af en toe geruggensteund door een lekker groovende band, weet ons te bekoren met songs die nu eens exotisch (‘Advice’), dan weer melancholisch en ijl poppy (‘Morning Paper Vieuw’ [sic]) aandoen. Met één constante: Dillians stem die laveert tussen de bariton van Scott Weiland en het korrelige van de – veel te vroeg ter ziele gegane – Layne Staley van Alice in Chains, ook zo’n nineties grungeband. De sound van Dillian deed ons bijwijlen ook denken aan die van Mad Season, Andes (cfr. Rockvonk) en de easy-listening-pop die je vaak op de kabelradio hoort. Niets slechts dus. Dillian is zo één van die bands die op een festival perfect geprogrammeerd staan rond twee uur des namiddags, wanneer je met je vrienden ergens op de wei een pintje zit te drinken. Dillian levert de perfecte soundtrack ter ondersteuning van wat gepalaver over het leven. Maar ook hier: de vormgeving lijkt – pardon our French – op nul de botten. Wat de muziek betreft: sfeervol, sterk, zomers en veelbelovend! The Mooze Men - ‘The Mooze Men’ Er wordt druk en heftig herrie geschopt op dit EP’tje. The Mooze Men
– Twan, Bob, Wedz – verstaan de kunst om met powerchords baksteen te laten splijten. Al van het eerste nummer – ‘Champagne Days & Cocaine Nights’ – kruipen de drie in een muzikale pletwals en laten geen spaander heel van het parcours dat ze afrijden. Beukende gitaren, rollin’ drums en een bas die als een eeuwenoude sequoia zijn wortels om de sound heen wentelt ... The Mooze Men slaan en schoppen wild om zich heen. Een beetje als The Replacements in the early days. Een bikersfeestje? Nodig die mannen uit! Een bar mitswa? Nodig ze zeker uit! Plechtige communie of een trouwjubileum? Vraag The Mooze
Men en ze zorgen ervoor dat de jongvolwassen prut uit de oren gespeeld wordt. Stevig, deze hap onversneden rock. Origineel? Niet meteen, maar wat een power, wat een vibe! Denk Danko Jones, Gluecifer ... en wees gerust: Triggerfinger heeft er een geduchte tegenspeler bij. Drs. Beuss Demo’s? Stuur je demo naar Drs. Buess voor een bespreking in Poppunt Magazine en/of ZAP! Poppunt - Demodokter Bloemenstraat 32, 1000 Brussel
49
COLUMN
My First … We hebben met zijn allen alvast één muzikaal topmoment gemeen: die eerste seconde dat je je eerste instrument aanraakte. Spannend als een eerste kus, of toch minstens de aanzet daartoe, een eerste keer ... In tegenstelling tot dat eerste lief, ondertussen misschien heel lang geleden, blijft dat eerste instrument toch in gedachten alsof het gisteren was. Zeker als je het met spijt hebt ingeruild voor wat toen een betere snarenplank, trommel of blaasbuis leek. Zo heb ik niet lang geleden mijn ingeruilde eerste echte drumstel, waarvoor ik lang had gespaard, als collectors’ item voor goed geld op een instrumentenbeurs zien staan. Ik had er nu begot wél een leukere plaats voor gevonden. Het zal mij leren. Maar ja, ik wou een andere kleur, een andere klank, had andere idolen en zou de mode volgen. Wist ik veel dat die trommels nu terug “in” zouden klinken, laat staan er zo hip zouden uitzien. Er zijn enkele specialisten en bezetenen die reeds jaren zolders en kelders afschuimen op zoek naar de ultimate vintage, de beste deal voor oud spul waarvan de eigenaar de waarde niet beseft. Leuke missie. Maar er zijn ook nitwits die hun jonge, onwetende leerlingen of beginnende muzikale kennissen de grootste onzin op de mouw spelden om hun zakken te kunnen vullen. Zij vertellen zonder scrupules de jonge of onervaren toehoorder dat hun instrument niets waard is of klinkt als een verkouden hond die probeert te miauwen. Toch blijkt het interessant genoeg om een koopbod te doen of eens op een Workmate open te vijzen. De goedgelovige is maar wat blij dat hij of zij dan een goeie slag zou slaan bij het inruilen tegen iets wat de
Professor nog heeft liggen, mits een beetje opleg uiteraard. Hop, weg is die “My First Instrument” en jaren later, na wat hamering, bijstelling of updating, blijkt “My First” in andermans handen een unieke sound te hebben of een heus collectors’ item te zijn. Opgelet dus met charlatans die beweren over een unieke hamertechniek te beschikken om dat bepaalde cymbaal te ‘restaureren’ of die gitaar van nieuwe pickups te voorzien. Ga met je oude instrument eerst eens naar een échte vakman of een goeie, gespecialiseerde muziekhandel die ook een goeie reperatiedienst heeft. Vraag nooit naar de waarde in een muziekhandel die enkel nieuwe instrumenten verkoopt, want die moet ... vooral nieuwe instrumenten verkopen. Ban “My First” dus niet zomaar voor iets nieuws uit je muzikantenleven: het is écht cool om je eerste muziekbeleving, je eerste soundbuddy bij je te houden. Het hoeft hier trouwens niet enkel over gitaren of trommels te gaan: zo hebben vele eighties starters spijt dat ze hun TR-909, TB-303’s en dergelijke vintage elektro geruild of verkocht hebben voor een vergankelijke synth of erger nog, een pakketje Windows 95 muzieksoftware. Haha, boyz ’n toys: altijd het nieuwste willen hebben – het keert zich ooit tegen je. Nieuwer is niet automatisch beter: die dikke, toen nog lood houdende soldeerpunten en zwaardere onderdelen zorgen in vele gevallen immers voor een klank waaraan Plug In X of New Brand Y nooit kan tippen. Oké, er staan evengoed ook heel wat oudere instrumenten of muziektoestellen te verkommeren omdat ze nu eenmaal niets meer waard zijn. Verkopen die handel? Te laat. Het is als met muziek: timing is alles ... Michael Schack
Michael Schack
50
PUB AB MUSIC
TELEX
Amateurkunstensector onder de scanner In Vlaanderen beoefenen vele duizenden mensen kunst in hun vrije tijd. Het onderzoek ‘Cultuurparticipatie in Vlaanderen 2003-2004’, wees uit dat maar liefst 25% van de Vlamingen een kunstzinnige hobby beoefent. Een aanzienlijk getal van maar liefst 1,5 miljoen amateurkunstenaars. Wie zijn ze? Wat drijft hen? Hoeveel tijd en budget kruipt er in hun kunstbeoefening? Welke ondersteuning hebben ze het meest nodig? Op deze en vele andere vragen wil een nieuw onderzoek nu het antwoord vinden. De kans is groot dat je binnenkort per mail wordt gevraagd om deel te nemen aan deze enquête. Gebruik die kans dan ook om ons te laten weten hoe we je nog beter kunnen ondersteunen! Het eindrapport van het onderzoek zal aan iedereen ter beschikking worden gesteld en wordt verwacht in de zomer van 2009. Meer over de amateurkunstensector lees je intussen op www.amateurkunsten.be.
Spelen via
Van 10 tot 12 oktober vindt op de terreinen van Tour & Taxis in Brussel opnieuw de Sound & Music Expo plaats. In de meer dan 7000 m² grote expositieruimte vinden dj’s, muzikanten en muziekliefhebbers alles was ze ooit zouden kunnen nodig hebben. Niet alleen instrumenten en benodigdheden, maar ook platenfirma’s, home studio’s, promotoren, adviserende en culturele organisaties, etc. Daarnaast zijn er ook diverse ateliers waar iedereen kan aan deelnemen. Je kan er zowel kennismaken met een nieuw instrument als jezelf vervolmaken o.l.v. een bekende muzikant. Ook aan de kids is er gedacht: Jeugd en Muziek stelt speciaal voor hen in een aparte ruimte een heel programma samen. Tot slot kan je in de ruim 2000 m² concertzalen terecht voor een optreden tussendoor. Alle info over de Sound & Music Expo 2008 vind je op www.sound-music.be.
52
vi.be on air is een nieuwe poort naar airplay op Studio Brussel (zie p. 27). Daarnaast is vi.be ook is de place to be voor bands, muzikanten en dj’s die op zoek zijn speelkansen. Programmatoren komen er actief scouten: zo zal er al zeker 1 vi.be band spelen op Rock Ternat op 11 oktober. en gaan 3 vi.be dj’s draaien op de Nacht van de Student op 24 oktober in Antwerpen. Ook wordt er samengewerkt ook met tal van concours. Een eerste case was de 45 Toeren dj-contest, een splinternieuwe dj-wedstrijd van de provincie Vlaams-Brabant. Deelnemers moesten geen mixtapes opsturen, maar een vi.be dj-profiel aanmaken en daar hun tapes posten. We klokten af op 83 inschrijvingen, wat een succes genoemd mag worden. Begin oktober worden de geselecteerde dj’s bekend gemaakt. Na 4 voorrondes stromen 6 dj’s door naar de finale, op 13 december in Muziekcentrum Nijdrop in Opwijk. Naast fotoshoots, videoopnames en workshops krijgen alle finalisten van 45 Toeren de kans om te draaien in de Silo tijdens Kulturama op zaterdag 14 februari 2009. Uiteraard zit er nog vanalles in de pipeline. Hou vi.be in de gaten voor meer speelkansen!
Winnaars, winnaars en nog eens winnaars
De voorbije maanden kon heel wat jong geweld aan de slag op menig vaderlands podium. Poppunt stond namelijk mee in voor de organisatie van een aantal wedstrijden, waar niet te missen speelkansen aan verbonden waren. Op 11 juli barstte op de Brusselse Vismarkt het Groot Geweld los, een organisatie van Poppunt, AB en FM Brussel. Maar liefst 23 bands, verspreid over een akoestisch en een versterkt podium, gaven het beste van zichzelf. Dat leverde deze top 3 op: brons voor De Predikanten, zilver voor Leafpeople en goud voor Marco Z & The Cosmopolitan Cowboys.
In januari start een nieuwe editie van Music Live, de muziekwedstrijd van Jeugd en Muziek Vlaanderen. Alle genres zijn welkom, enige voorwaarde is dat alle bandleden tussen tussen 12 en 19 jaar oud zijn. Na zes provinciale voorrondes en halve finales op 14 en 15 maart, wordt op 26 april 2008 de finale gespeeld in CC Hasselt. In de prijzenpot zitten speelkansen (o.m. concerten in Zweden en Slovenië!), aankoopcheques van Roland en opnamedagen in een professionele studio. Inschrijven kan tot 5 december via www.musiclive.be. Meer info of vragen? Mail musiclive@ jeugdenmuziek.be of bel 02-507 84 53.
Tijdens 10 Days Off konden onze jonge dj’s dan weer volop aan de bak. Maar liefst 9 slots hadden de organisatoren voorzien in de Young Talent Bar. Met hun knallende beats lokten ze heel wat volk, en de reacties van zowel publiek als dj’s in kwestie waren dan ook overweldigend. Respect voor Sound of Stereo, Kenny Raw, Tecnum, Midi, The Stain, Joe Colombo, Stag Sanders, Just Nathan en Eddie Adams! Reggaetalent is er ook in overschot, zo bleek tijdens de Catch A Mic contest van Poppunt en Reggae Geel. Op zaterdag 1 augustus was de Bounce Dancehall de plek om de jonge MC’s en singers aan het werk te zien. Met z’n zessen waren ze: De Rupelsoldaten,
Jahwed Family, General Good, Anthony John, MC Kalaye en KLM. Allemaal zetten ze de tent in vuur en vlam, maar de jury koos uiteindelijk voor Jahwed Family. Tot slot haalden we ook alles uit de kast om het de straatmuzikanten naar hun zin te maken. Samen met de organisatoren van Marktrock werd de Stella Music Buskeractie op touw gezet, waarbij 35 muzikanten akoestisch hun ding konden doen op 2 speciale podia in de Leuvense binnenstad. De jury, onder leiding van Jos Van Oosterwijck, koos uit de 6 finalisten uiteindelijk Bad Cirkuz als beste buskerband van Vlaanderen. Veel meer tekst en uitleg uiteraard via www.poppunt.be.
KBC Anthem Contest Eerder in dit magazine kon je alles lezen over Play & Produce. Op 22 november wordt de Gentse Vooruit namelijk de speeltuin van iedereen die met elektronische muziek bezig is. Als dj of producer, beginneling of gevorderde, vind je absoluut je gading in het uitgebreide programma. Maar wat meer is: je kan jezelf nu al in de kijker spelen! Dankzij de KBC Anthem Contest kan jouw zelfgemaakte track het officiële anthem worden van Play & Produce. Produceer een nieuwe track, die de geest van het event weerspiegelt, en je zou wel eens heel veel geluk kunnen hebben. Je muziek wordt namelijk mét naam en toenaam gebruikt in alle radio- en televisiespots, en de hele Vlaamse elektronische muziekscene krijgt hem te horen op de website van Play & Produce. Hoog tijd dus om ons je beste skills te demonstreren! Surf naar www.playandproduce.be voor meer info en schrijf je in voor 31 september.
53
ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEK
Gitarist/componist zoekt band
Ik zoek een nieuw project waar ik muziek kan spelen die afwijkt van het traditionele rockparcours (vrij vertaald: iets anders, gefragmenteerder, sfeervoller, paranoïder, melancholischer, woedender,... dan de risicoloze sameness die vandaag op de radio te horen is; een beetje in de aard van Wilco of Radiohead gecombineerd met de ontredderende muziek die op WARP uitkomt stijl Boards of Canada, Aphex Twin enzo). Ik schrijf zelf nummers, ik ben vrij goed in het componeren van arrangementen, improviseer en schrijf doodgraag solo’s (zowel ingetogen als bombastisch, maar steeds functioneel), ben verslaafd aan experiment en meng graag verschillende genres. Eens testen of het muzikaal en sociaal klikt? Contacteer mij: velvetslide@ hotmail.com, 0495 28 61 96
Locus Control zoekt 2e gitarist
Locus Control is op zoek naar een 2e gitarist die zichzelf kan vinden in deze omschrijvingen: zin voor harmonie, instrumentale nummers, creativiteit, origineel, sfeer, dynamiek, functionele solo’s, minimum 22 jaar, gemotiveerd, ervaring in band & live, teamplayer, repetities op de as Kortrijk-Brugge. Zie je hierin volledig jezelf? Neem dan contact:locuscontrol@live.be, 0484/922.928 (Ben)
Metalmuzikanten gezocht
Metalgitarist (21) met ondertussen vijf jaar ervaring (ook podiumervaring), op zoek naar enthousiaste muzikanten om een powermetalband op te richten. Ik ben van plan het serieus aan te pakken, dus liefst geen absolute beginnelingen. Voor drum is het beheersen van dubbele bas een vereiste, voor zanger en/of zangeres clean voice. Keyboards zijn zeker ook welkom! Qua genre kan je denken aan Hammerfall, Blind Guardian, Rhapsody, Kamelot etc. Repetities in de Kempen, omgeving Retie. Contact: bart.vermeylen@gmail.com
Extra zanger(es) gevraagd
Deceiving #7 is op zoek naar uitbreiding met een extra leadzanger(es). Wij zijn 4 gasten en 1 meid (leeftijd tussen 20 en 30) die stevige rockmuziek laten horen. Onze
54
bezetting bestaat uit 2 gitaristen, zang, bas, drum. We repeteren wekelijks op donderdag in Bredene (West-Vlaanderen) in een prachtlocatie waar alle materiaal blijft staan. Ons repertoire bestaat uit covers en eigen materiaal. Op onze playlist staan o.a. Velvet Revolver met Slither en Wolfmother met Joker and the thief. Mail ons via deceiving7@hotmail.com om een try-out af te spreken.
Band zoekt toetsenist
Gezocht: veelzijdige toetsenman met voorliefde voor Prince, Bregovic, Waits, Funkadelic, Arno, Morphine, Talking Heads, Kusturica, Zappa, Nick Cave, Gnarls Barkley, B-52’s, ... www.myspace.com/7low. Mail of bel vandaag nog naar 0473/86 50 84. Doen!
Backings Leuven
gezocht
Schoten
&
muziekwereld een trapje hoger wil leggen, die de roots van rock willen herontdekken, die de nonchalance in de muziekscène achter zich willen laten. Geïnteresseerd? Neem onmiddellijk contact op: jorn.vanderstraeten@gmail.com, 0478/22 42 08.
Skapunkrockband zoekt trombonist
Ik speel drum in de skapunkrock band “Several 4 One” uit Destelbergen, naast Gent. We zoeken nog steeds een trombonist om onze muziek aan te vullen en om onze trompettist nog een blaasmaatje bij te geven. Je moet je gewoon 1 keer in de week vrij kunnen maken, tijdens het schooljaar is dat de vrijdagavond. Laat zo rap mogelijk iets weten! drumboy8@hotmail.com.
Cimbalen te koop
‘Jimmy Left The Band’, winnaar van ‘Puredemo’, heeft live band gevonden, enkel backings ontbreken. Genre: acoustic pop. Hoog octaafbereik vereist. Tamboerijnbeheersing is meegenomen. Leeftijd +/- 25-35 jaar. Repetities te Schoten en soms ook Leuven. jimmylefttheband@ hotmail.com.
Wegens stopzetting van m’n hobby bied ik aan: Paiste Alpha Splash 8” (€45), Zildjian ZXT Medium Thin Crash 16” (€70), Paiste Alpha China 18” (€125), Sabian B8 Plus Ride 20” (€75). Alles in perfecte staat zonder scheuren of keyholes! Afzonderlijk te koop, of samen voor €300 + gratis Paiste 302 14” Hi Hat Bottom. Ook nog 2 zware Tama-statieven te koop (€40/stuk). Foto’s op aanvraag: dick.dalaise@gmail.com.
Hobbygroep gezocht
Zangeres zoekt band
Gitarist/componist (35 jaar, Leuven) zoekt hobbygroep om samen nummers te creëren/arrangeren/opnemen/uitvoeren. Ik speel klassieke en elektrische gitaar, zing, en programmeer op de computer in Ableton Live/Cubase. Genre: Marillion, Porcupine Tree, Pink Floyd, Dire Straits, Tori Amos, Depeche Mode... NL of EN + instrumentaal. Speel al meer dan 25 jaar, maar heb géén bandervaring. stefkeb@hotmail.com.
Ik ben op zoek naar een gitarist of pianist om samen een repertoire op te bouwen, concertjes te doen en na verloop van tijd een eigen, volledige band samen te stellen. Soul, funk en blues zijn de stijlen die het beste passen bij mijn stemkleur, maar ik bind me niet vast aan één welbepaald genre. Misschien ook wel interessant: ik ben 22j en
After Life zoekt stem
Jouw profiel: Vocalist(e), die een volwaardig lid van een band wil worden, die respect heeft voor de traditie van rock & blues, die openstaat voor de verdere ontwikkelingen binnen de muziek, die tonnen motivatie heeft om iets origineels in de muziekwereld te lanceren. After Life: een band met een rock-grondslag en een progressief tintje die de lat in de
all styles all levels
MUZIEKLES www.BAUSTEIN.be
ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEK
woon in Brussel, volg reeds een 5-tal jaar zanglessen, en het komende jaar is muziek mijn hoofdbezigheid. Geïnteresseerde muzikanten die het wel wat grootser zien, mogen dus altijd contact met me opnemen! julie.ferrand@pandora.be
R U U P R E D % 1PO0P U0IT OOST-VLAAN EN
Toetsen te koop
Hammond XB-1 (portable stagehammond) te koop, inclusief koffer, staander en handleiding. In goede staat, kostprijs €600. Daarnaast heb ik ook een Roland Fantom Fa 76 te koop, inclusief koffer, staander, sustainpedaal en handleiding. Ook in goede staat, kostprijs €750. tiffanyveys@telenet.be
DJ-gear te koop
2 Denon DNS-1000 CD-spelers worden samen verkocht. Zijn amper gebruikt, stonden altijd in mijn DJ kamer. Als ze 80uur hebben aangestaan, lijkt het mij al zeer veel. Ik heb er €900 voor betaald, maar verkoop ze voor €700. Ik doe ze weg omdat ik eigenlijk alleen vinyl draai. Heb echt geprobeerd met cd’s, maar het gaat me totaal niet af. jeroendb@telenet.be
The Gibs
ng Dong
Hong Ko
v Korsako Kapitan evno No Mo Tr
Lick my
Click
Nastings zoekt uitbreiding
ongs
S Suburb
ikanten De Pred
07
aams Oostn-VclouNDrERsEN
Rockco 100% P
UUR: PO
P
T-VLAA UIT OOS
boeken af 2008 sidies n a v je sten kan via ‘sub De finali oordelige prijs rf naar v n Su e ’. tegen e laamse bands V ts o O aan n.be laanderemuziek -V t s o O . w p ww nder po en kijk o
The new (budget) Studio S2! With Euphonix analog desk and Protools HD
Contact us and be surprised ... www.motormusic.eu +32 (0) 3/482 03 51
dienst Kunst & -cultuur (09 267 72 00) & dienst Welzijn – jeugd (09 267 75 94)
liam Team Wil
www.oost-vlaanderen.be
Nastings zoekt een gemotiveerde zanger(es)/front(wo)man! Wij zijn een 3-koppige rockformatie (20-30jr, regio Antwerpen) met veel ambitie en motivatie. Onze stijl: stevige rock (geen covers)!! Op http://www.myspace.com/nastings liggen een aantal opnames klaar om te beluisteren. Interesse? Contacteer ons dan via nastings@gmail.com. En wie weet tot binnenkort voor een jamsessie!
55
Pubje POP-1 High Lake Hill
Pubje POP-2 Serendipitous Poppunt maart-juni-sept-dec.
ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEK
Poppunt maart-juni-sept-dec.
Yamaha drum te koop
Een goede kit voor gevorderde beginners! Yamaha Rydeen, 5-delige set, 2 toms 13 “ en 12 “, 1 floortom 16”, 1snare (deze krijg je GRATIS) 14”, 1 basdrum + GRATIS pedaal, 1 hi hat stand Stagg, Paiste 302 cimbaal set met 13” hi hats, 16” crash en 20” ride + gratis staanders voor de ride en de crash. Alles nog in goede staat , vellen van de basdrum (zéér goed vel) en een tom zijn pas vervangen. Totale nieuwprijs was +670 euro, mijn prijs is 369 euro. De hoogste bieder wint, bellen voor info mag! superdieterke@hotmail.com, 0479/83 63 22
Close you eyes, listen to your real sound ...
ProTools HD3 Accel Icon D-Command Meer info:
www.highlakehill.be - bart@highlakehill.be
GSM: 0485-06.11.51
Violist gezocht
Wij (Chris en Rick, 2 gitaristen & zangers) schrijven zelf onze nummers in de stijl van Woven Hand, Admiral Freebee, Nick Cave & Tom Waits. We repeteren als het ons allemaal uitkomt en vóór ons sabbatjaar traden we meestal 2 x per maand betaald op in cafés. Als violist jam je mee op repetities en schrijf je mee aan nummers. Je studeert ook de vioollijnen in van al bestaande nummers. Je bent gemotiveerd
Mastering Service +32 (0)3/ 482 03 51 info@serendipitous.eu en hebt zin om ook wat af te lachen. Je hebt een gezonde ambitie om deftig naar een goed optreden toe te werken. Laat gerust iets weten om eens te jammen en te zien of het klikt tussen ons. chrisd0681@yahoo.co.uk
West-Vlaamse strot gezocht
CD, DVD and Vinyl manufacturing specialists for the music/media industry and more. NOW OPEN FOR BUSINESS IN THE BENELUX Contacteer ons / contactez-nous: Sound Performance Limited
T. +32 (0) 56 25 69 07
Engelse Wandeling 2, KO2G
E. info@soundperformance.be
8500 Kortrijk
www.soundperformance.be
Belgium
Rock’n’Roll band uit West-Vlaanderen zoekt stevige strot. Een drummer, bassist en twee gitaristen zoeken een stem om de band mee te vervolledigen. Denk vooral aan Triggerfinger, El Guapo Stuntteam, Kings Of Leon, Led Zeppelin... Eigen repetitiekot waar het materiaal kan blijven staan en de drank fris staat! Mailen mannen! bertdelafontaine@skynet.be
Commerciële zangeres gezocht
Voor projecten in ontwikkeling zijn wij nog op zoek naar stemmen: dance, electro, pop. We zoeken zangeressen met een goede ritmiek & toonvastheid, goeie Engelse uitspraak en goeie look. Stuur ons een presentatie van jezelf met stem, taal en foto: info@odc-productions.be
Zingende toetsenist(e) gezocht
Startende band uit het Gentse met ervaren muzikanten zoekt een toetsenist(e) die liefst wil en kan zingen. Genre: tropische pop met latinfeel en invloeden van jazz en rock. Geïnteresseerd? Contacteer me via mail op jitte_c@hotmail.com of telefonisch op het nummer 0498/ 22 50 22
Gezocht: rockgitarist
LONDON
56
PARIS
BENELUX
NEW YORK
We wonen in Antwerpen, zijn allemaal semiprofessioneel met muziek bezig en zullen voor de eerste keer samenwerken. We zijn nog op zoek naar een extra gitarist die niet vies is van rock in de ruime betekenis van het woord. Al veel ervaring en zin om mee te doen? Stuur me dan aub een mailtje...snaartje85@hotmail.com Gitarist
ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEKERTJES - ZOEKERTJES-ZOEK
& drummer zoeken bassist
Gitarist en drummer zoeken een bassist die wil/kan zingen om een jazzy diy/indieband te beginnen. Inspiratiebronnen zijn bands zoals: Karate,Fugazi,The Minutemen, American Football, The Van Pelt, The Evens, Reiziger, Slint en andere indiebands. Heb je interesse, laat ons dan iets weten. givemethecurexxx@hotmail.com
Kloezo zoekt blazers
Voor onze Clouseau-coverband uit het Leuvense zijn we op zoek naar een aantal enthousiaste blazers. Voor meer info, neem eens een kijkje op www.kloezo.be of www.myspace.com/kloez. Geïnteresseerd? Mail naar jorispancken@hotmail.com
Aangeboden: stemapparaat voor drums Tension Watch van Tama voor het stemmen van je drumstel (snare, toms, basdrum,...)
te koop. Volledig met gebruiksaanwijzing in originele verpakking. Winkelprijs was €135, mag weg voor €80! Of doe een goed bod op dick.dalaise@gmail.com
Funk- en rockgitarist gezocht
Wij zijn op zoek naar een gitarist(e). Leeftijd tussen 25 en 40 jaar. Genre funk en rock. Fun maken en er een lap op geven vinden wij heel belangrijk. Repetities vinden plaats in Brasschaat op donderdagavond.
darlingbritney.com. Geïnteresseerd? Mail naar darlingbritney@hotmail.com
Bluesgitarist gezocht
Dringend, heel dringend! Riverside Circus, bluesgroep uit Veurne, is op zoek naar een sologitarist om onze blues te versterken. Leeftijd onbelangrijk! boey.philippe@skynet.be of 0473/32 42 94.
Darling Britney zkt gitarist
Darling Britney zoekt een gemotiveerde, betrokken, beslagen en toffe gitarist. We maken Nederlandstalige, half-poetische muziek varierend van surf tot schlager. Door wissels in de groep dringend voor te bereiden concerten, dus een beetje autodidact nodig, liefst met eigen vervoer of toch de bereidheid zich te verplaatsen (‘on the road’). Check ons op www.myspace.com/
WAAROM ABONNEMENTEN
KL*TE ZIJN
(en wat je er mee kan winnen)
Abonnementen zijn kl*te. Eerst wil je er zoveel mogelijk binnenhalen, en dan zit je daarna mooi opgescheept met een hele administratieve rompslomp. Daarom kiezen we er bij Poppunt voor dat je ons magazine gratis kan meepikken op zoveel mogelijk plekken waar muzikanten en dj’s samenkomen. Maar misschien geraken we er (nog) niet mee tot bij jou in de buurt. Of misschien ben je gewoon lui, en vind je het net zo handig dat het magazine gewoon bij je in de bus valt. Dus als je erop staat: we willen het je wel opsturen hoor. Tegen verzendingskost en nog wat voor die administratie die erbij komt kijken: €12 voor 4 magazines. Daarvoor kan je het moeilijk laten, niet? En omdat we de pijn wat willen verzachten, kan je nog wat winnen ook. Wie voor het eerst een “abonnement” neemt, maakt kans op een TD 3KW, een van Roland’s razend populaire V-drums. Goed nieuws ook voor wie nu al een tijdje van onze superdeluxe service gebruik maakt: je kan voor nietsniemendal een DR- Dr. Rhythm drumpcomputer van Roland / Boss in huis halen. Fantastisch om te jammen en snel een ritmesectie voor te bereiden. Hoe neem je deel? Die info vind je op poppunt.be. Naast nog heel wat andere interessante info. (duh)
58
Beglec Poppunt.indd 1
20-08-2008 16:16:02