Poppunt Magazine 39 by VI.BE

www.poppunt.be

MAGAZINE39

Dossier

Showcase festivals

Tips

Digital Tools pt2 Backing tracks

Terugblik

Luc Janssen

The Hickey Underworld GRATIiS magaz ne focus

jonge wolven

rapport

popadvies

vi.be radar

zoekertjes

driemaandelijks dec 2008-jan-feb 2009 P109079 Afgiftekantoor Antwerpen X

Een wedstrijd voor Belgische bands zonder platencontract. Inschrijvingen van 15 december 2008 tem. 28 februari 2009

VOOR WOORD

Lieve lezer, waar was jij op 22 november? Wij waren in Gent en zijn nu nog na aan ’t botsen van de eerste editie van Play & Produce. 1.200 man – dj’s, producers, professionals ... – goed voor een uitverkochte Vooruit. Quelle fête! Dank en respect voor al wie erbij was, voor én achter de schermen. In dit magazine vind je een fotoverslag van het event; veel méér zal verschijnen op de nieuwe poppunt.be. Welkom overigens in Poppunt Magazine 39. Wie kent Younes Faltakh? Aan het woord in Music-o-holics: de frontman van The Hickey Underworld, de band die in 2006 ging lopen met de gouden plak op Humo’s Rock Rally én die binnenkort een eerste full album releaset. En of het een bom wordt? Ongetwijfeld. Verder in dit magazine gaan we dieper in op all things backing tracks en laten we muzikanten aan het woord die zich al jaren bezig houden met het programmeren en spelen op backing tracks: Bart D’Haese van Lick My Click en Michael Schack van ... erm ... zichzelf. En hebben we nog iets in petto? Uiteraard! We nemen het concept van showcase festivals onder de loep – je kent ze wel: EuroSonic, SXSW, Popkomm ... – en we polsen bij een aantal spelers naar de zin en onzin van dergelijke evenementen. Kan je daar als jonge band überhaupt iets gaan doen? Als icing on the cake: een interview met Luc Janssen, de man op wie Van Dale de nieuwe deﬁnitie van cool heeft geënt ... Laat het smaken. En, alvast, een gelukkig nieuwjaar. ’t Wordt ongetwijfeld heel boeiend.

Poppunt Magazine is het driemaandelijkse tijdschrift van Poppunt vzw. Dagelijks geeft Poppunt praktisch en sociaaljuridisch advies aan muzikanten en dj’s. Poppunt ken je ook van de Muzikantendag in de AB en Play & Produce in de Vooruit: een hele dag workshops, infosessies en demofeedback voor respectievelijk muzikanten en dj’s. Via het interprovinciale vervolgtraject 100% Puur geven we jonge bands kansen op tientallen podia. Ondertussen proppen we poppunt.be vol gegevens over alles wat beweegt in het poplandschap, en brengen we o.m. via vi.be de volledige sector in kaart. vi.be helpt bands en dj’s aan speelkansen en exposure. Omdat muziek onze passie is. poppunt.be - vi.be 02/5049900 - info@poppunt.be !

Cheerz, Sven, Jo, y la squadra Poppunt

POPPUNT december-nummer Hoofdredacteur Joachim Wemel Redactiecoördinator Sven De Potter Fotograaf Koen Bauters Vormgeving C2A Verantwoordelijke uitgever Luc Nowé,

POPPUNT vzw, Bloemenstraat 32, B-1000 Brussel Poppunt Magazine redactie Sven De Potter, Luc Nowé, Jan Pauly, Dominique Piedfort, Herlinde Raeman, Ilse Schoonackers, Ruud Van de Locht, Tijs Vastesaeger, Joachim Wemel, Peter Zwertvagher Oplage 5.000 exemplaren Abonnementen Abonneer je op Poppunt Magazine door E 12 over te maken op rekeningnummer 413-9292181-26 met vermelding ABO2008.

MUSICOHOLICS:

Het gebeurt dat je in het immense bandaanbod stuit op een groep die je meteen weet te raken. Wij hadden het met The Hickey Underworld. De heren, aangevoerd door de met pathos overladen Younes Faltakh, slaagden er in 2006 al in ons – met één nummer – over de streep te trekken. Sindsdien zijn we fan. Hoog tijd om Younes eens aan de tand te voelen over zijn Hickey Underworld, passie, de bron van de pathos en de op stapel staande tour met dEUS.

DOSSIER: Op 15, 16 en 17 januari vindt in het Nederlandse Groningen EuroSonic plaats, een van de grootste showcase festivals in Europa. Dit jaar ligt de focus op België. Reden te meer om eens rond te neuzen achter de schermen van EuroSonic en andere belangrijke showcase festivals. Wat is het opzet? Hoe kan je er als artiest een plek versieren? Hoe belangrijk zijn dergelijke festivals voor de muzieksector? Wat levert het uiteindelijk op? Wij spraken met Maarten Quaghebeur van het independent management- en boekingskantoor Rock’O Co, Wouter Degraeve, verantwoordelijke voor popen rockprojecten bij Muziekcentrum Vlaanderen, en Herman Hulsens, programmator bij AB.

TIPS: “Tiens, ik zie drie man op het podium staan, maar ik hoor vijf instrumenten.” Het betekent niet dat the invisible man ergens staat mee te spelen of dat de minst knappe van de band in de coulissen is blijven staan, maar wel dat de band ervoor gekozen heeft om een aantal instrumenten via backing tracks te laten meelopen. Over het wel en wee van backing tracks valt heel wat te vertellen. Wij voelden Bart D’Haese (drummer/producer bij Lick My Click), Bart Ieven (Roland Central, Product Specialist) en Michael Schack (begenadigd drummer, Roland Endorser) aan de tand.

RAPPORT: Geert De Blaere. De Gentse platenfirma N.E.W.S. is Belgiës vinyl stronghold en weet ons elke keer weer te verrassen met fijne releases. Ze hebben, kortom, de vinger aan de pols. Poppunt ging es babbelen met Geert De Blaere, één van de mannen achter het N.E.W.S.-succesverhaal en muziekafionado. Het werd een gesprek over marktpositie, de voor- en nadelen van internet, de nood aan independents en what it takes om je positie in de huidige markt te kunnen handhaven ...

FOCUS 9, 18, 41 TIPS 10, 34 JONGE WOLVEN 25, 28 PLAY & PRODUCE 26 TERUGBLIK 30 POPADVIES 38 VIBE RADAR 42 COLUMN 44 TELEX 46 ZOEKERTJES 49

MUSIC -O-HOLICS

Younes Faltakh, The Hickey Underworld “Ik mis het mysterie in de muziek een beetje”

Het gebeurt dat je in het immense bandaanbod stuit op een groep die je meteen weet te raken. Een verklaring, die vind je niet. Het is een gut feeling. Wij hadden het met The Hickey Underworld tijdens Humo’s Rock Rally 2006. De heren, aangevoerd door de met pathos overladen Younes Faltakh en voortgestuwd door drummer Jimmy ‘Rubberneck’ Wouters, slaagden er toen al in ons – met één nummer – over de streep te trekken. Sindsdien zijn we fan. Hun eerste single ‘Mystery Bruise’ kampeerde maanden in onze iPod en de first track uit hun debuutalbum, ‘Future Words’, spoort ons aan om tijdens ritten naar ons lief het gaspedaal iets dieper in te duwen. Hoog tijd om Younes eens aan de tand te voelen over zijn Hickey Underworld, passie, de bron van de pathos en de op stapel staande tour met dEUS. Antwerpen. “Kom binnen”, verwelkomt Younes ons. The artist as a young man, beetje een bohémien-look, het bekende petje op het hoofd en vol van muziek. Wanneer we in Younes kleine sanctuary plaatsnemen, begint-ie meteen over drummers. Hij speelt zelf ook drums en zit elke dag op Youtube te zoeken naar straffe slagwerkers. “Aaron Spears, bijvoorbeeld, dat moet je echt zien. Die kerel speelt bij Usher, Alicia Keys en zat ook achter de batterij bij James Brown. Fe-no-me-naal wat-ie doet.” “Je hebt uiteraard nog zulke gasten. Kijk naar Tony Royster Jr. Een absoluut talent. Toen hij amper zijn luiers ontgroeid was, speelde hij al de pannen van het dak. Hetzelfde geldt voor Thomas Pridgen die nu bij The Mars Volta speelt. Of die kerel van Mastodon! Pure metal, dat wel, maar wat een power. Ik ben vorige week in Scheld’apen gaan kijken naar Lightning Bolt: fantastisch! Niet zo’n technisch onderlegde drummer, maar wat die twee kerels uit hun mouw schudden, is er wel helemaal op. Snelheid. En allemaal zonder PA. Je moet het maar doen.” Over drummers gesproken: The Hickey Underworld wordt ook voortgestuwd door een man die erom bekend staat tijdens elk optreden wel een cimbaal of een paar stokken in de vernieling te meppen. Younes: “Da’s waar. Jimmy durft er al eens voor te gaan, ja. (lacht) Ik vind de drummer één van de belangrijkste

“Ik vind teksten zeer belangrijk. Ik zing met heel wat pathos, heel wat gevoel en het zou maar wat belachelijk zijn, mocht ik zomaar eender wat in de microfoon staan brullen. Het moet ergens over gaan, hé.”

leden, zoniet het belangrijkste lid van een band. Als de drumpartij niet goed strak zit en groovet, dan valt alles in het water. Vandaar dat ik graag met Jimmy speel: hij weet hoe hij een patroon moet laten grooven en weet een flow neer te zetten. Hij komt uit de hardcore-wereld. Zijn komst heeft ons echt letterlijk een schop onder de kont gegeven. Hij speelt zo krachtig dat we als vanzelf krachtiger zijn beginnen te spelen. Maar hij mept alles wel in de vernieling. Dat kost ons handenvol geld, man! En hij spuwt ook voortdurend, niet te doen.” “Ik speel zelf ook drums, sporadisch, dus ik weet wel hoe ik een ritme in elkaar moet steken. Dat is een voordeel tijdens het schrijven van songs. Ik heb vooraf wel meestal een idee van waar het heen moet. En Jimmy is ruimdenkend: hij gaat meestal wel mee in mijn ideeën. Trouwens, als zanger vind ik het uiterst belangrijk dat ik de frasering van mijn teksten kan laten blenden met het ritme. Ik werk daar echt hard aan.” Je hoort vaak dat songschrijvers hun teksten pas op het einde van het productieproces snelsnel bijeen schrijven. Gaat dat bij jou ook zo? Younes: “Helemaal niet. Ik vind teksten zeer belangrijk. Ik zing met heel wat pathos, heel wat gevoel. Het zou maar wat belachelijk zijn, mocht ik zomaar eender wat in de microfoon staan brullen. Het moet ergens over gaan, hé. Een song als ‘Future Words’ is een echte break-up-song. Er is een duidelijk thema. Ik schaaf aan de tekst tot-ie goed zit. Het gebeurt dat de hele hap er in één vloeiende schrijfsessie uitkomt, maar dat er één zin is die ik niet gebekt krijg of die helemaal niet in de songstructuur blijkt te passen. Dan zit ik er soms een dag op te broeden.” “Weet je waar ik tegenwoordig nogal fan van ben? ‘Moby Dick’ van Herman Melville. Ik heb vroeger het boek al gelezen, maar nu heb ik de audiobooks ontdekt: zeer fijn om naar te luisteren, omdat dat je fantasie nog meer prikkelt. Ik denk dat het boek ongeveer vier uur duurt; ideaal om voor je gaat slapen nog even naar te luisteren. Ik heb het verder ook nogal voor Elvis Costello en Leonard Cohen, allebei uitstekende song- en

tekstschrijvers. En Daniel Higgs – niet te vergeten – de man achter Lungfish, een band die in de jaren negentig in de Dischord-stal zat. Een echte poëet die zeer straffe teksten schrijft.” En de muziek? Younes: “Meestal begin ik wat te tokkelen op mijn gitaar. (Neemt zijn Spaanse gitaar vast en speelt het ideetje waaruit ‘Future Words’ ontstaan is, red.) Heel simpele stuff, eigenlijk: een eenvoudig motiefje dat pas tot zijn recht kwam met de baslijn erbij. Ik gebruik verder ook Logic en GarageBand, een eenvoudig programma op Mac, waarin ik wat kan klooien. Ik kan mijn ideeën er zelfs voorzien van strijkers of blazers. Wanneer ik ermee naar de andere bandleden stap, gebeurt het dat alles sneuvelt of dat er helemaal iets anders uitkomt. Maar met GarageBand en Logic heb ik wel genoeg. Ik heb veel demo’s liggen hoor, maar lang niet alles gaat door naar de volgende ronde. Vind jij ‘Future Words’ eigenlijk een toegankelijke song?” Ja. ’t Is niet meteen een hapklare brok, maar ik vermoed dat het jonge volkje er wel pap van zal lusten. ’t Is een lap rauwe energie met wat melancholie. Perfect voer voor de zoekende mens ... Younes: “Hm. Oké. Nu ja, ’t belangrijkste is wel dat de plaat er is. En dat we kunnen gaan touren. Dat wordt ongetwijfeld een fijne ervaring, met dEUS op schok. We zijn trouwens al bezig met de volgende plaat.” Stilzitten is er niet bij. Jullie hebben voor jullie eersteling samengewerkt met Das Pop. Mixte dat goed? Das Pop staat bekend om hun liefde voor harmonieën en popdeuntjes, niet om hun hardcore-interesse ... Younes: “Ho, maar hun smaak gaat veel breder dan dat, hé. Het was vooral Niek (Meul, bassist, red.) die zich opwierp als productieleider. Hij is een zware fan van bands als The Melvins. Na de Rock Rally zijn we es samen gaat zitten en hebben we een demo en de single ‘Mystery Bruise’ opgenomen. En zo is de bal wat aan het rollen gegaan.”

trouwens een vriend ingeschakeld: Gerard Leysen, een fantastisch tekenaar die ook bij het Afreux-collectief (www.afreux.be, red.) bezig is. Hij heeft onze ideeën omgezet in iets waar we ons helemaal in kunnen vinden. Het is een heel specifieke wereld die we trachten op te roepen. En voor de videoclip zijn we ergens ’s nachts in een Kempisch bos gaan draaien.”

Op jullie MySpace-pagina staat een teaser voor het debuutalbum, opgenomen in de – schandaal! – platgegooide Jet Studio in Brussel. Hoewel, teaser: veel wordt er niet gelost. Wat we horen zijn shreds. Het mysterie blijft dus groot. Younes: “Dat heeft Jonas geënt op de shreds van Santana, die te zien zijn op YouTube. Die violisten komen er in het echt niet aan te pas hoor. Het hoeft allemaal niet zo duidelijk te zijn, hé. Ik mis vandaag vooral het mysterie in de muziek. Dat bestaat niet meer: alles is zo in your face, zo makkelijk bereikbaar. Zet je iPod van 8GB vol muziek en poch ermee dat je duizend platen hebt. Dat lijkt zowat de tendens te zijn. Ik wil nog verrast kunnen worden. Trouwens, ik vind het erg dat ze de Jet Studio met de grond gelijk gemaakt hebben. Die studio heeft de grootste sterren mogen ontvangen, waaronder de onsterfelijke Jan Leyers, maar bouwpromotoren zijn er nu een flatgebouw aan het opzetten. Vreselijk.”

Piss Ken je de uitdrukking ‘take the piss out of everything’? Younes: “Absoluut, maar ga verder.” Het duidt op iemand die alles in het belachelijke trekt. Bij het rondsurfen, op zoek naar info over The Hickey Underwold, botste ik op heel wat zever, veel spielerei in interviews, weinig sérieux, wat mijns inziens

toch haaks staat op de muziek en vooral je manier van zingen. Is dat bewust? Younes: “Hoh. Goeie vraag. Ik heb dat eerlijk gezegd nog nooit zo bekeken. Moet ik anders even op de sofa gaan liggen? (lacht) Neen, kijk, ik ken die gasten al ruim vijftien jaar. Het zijn mijn beste vrienden, met wie ik ook bijvoorbeeld eens naar de cinema ga. Ik denk gewoon dat we in al die tijd – maar onbewust – een eigen taal ontwikkeld hebben, een eigen wereld. We zijn, zonder belegen te willen klinken, vier grapjassen. Misschien dat dat verward wordt met een gebrek aan ernst? Maar geloof me als ik zeg dat we het wel menen. Hier wil ik echt voor gaan. Al de rest moet wijken.” Dus geen fotografie meer? Je bent een niet-onverdienstelijk fotograaf. Een observator die de kleine kantjes van het leven vastlegt, de onbewaakte momenten. Je beelden ademen een zekere koelheid en afstandelijkheid ... Younes: “Wat een analyse! Ik heb dat echt nog nooit zo bekeken. Je kan gelijk hebben hoor, maar die fotografie staat nu echt op een laag pitje. The Hickey Underworld heeft nu prioriteit. Het is wel zo dat ik beelden en het grafische werk belangrijk vind. Bij The Hickey Underworld trachten we een eigen universum te creëren, zodanig dat én de muziek én het grafische werk én de clip mooi op elkaar aansluiten. Voor de hoes van de cd hebben we

www.thehickeyunderworld.com myspace.com/thehickeyunderworldmusic

Ik heb er stills van gezien op jullie Facebook-pagina. Behoorlijk spooky. Het deed met een beetje denken aan Eraserhead en Lost Highway van David Lynch, maar ook aan La Guerre du Feu. Niet meteen de meest toegankelijke films. Younes: “Neen, dat niet. Maar ik vind dat de beelden wel nauw aansluiten bij waar de song, ‘Future Words’, over gaat. Het is een metafoor natuurlijk, maar beeld en geluid horen een gevoel op te roepen van iets dat stukgaat, iets dat op de klippen loopt. Daar is de regisseur – Stef Lernous – wel in geslaagd, mede dankzij de uitmuntende fotografie van Nicolas Karakatsanis, zo’n beetje de mecenas van de groep. Van het oorspronkelijke idee – twee mensen lopen door een bos – blijft eigenlijk niet zo heel veel meer over, denk ik. Het is trouwens Tine Vandenbrande, die je wel kent van Abbatoir Fermé, die erin meespeelt.”

Sound In hoeverre ben jij een gearslut? Younes: “Niet, eigenlijk. Onze bassist, GG, wel: hij zit voortdurend te zoeken naar obscure effecten en gitaren. Ikzelf ben er niet zo mee bezig. Ik heb mijn akoestische gitaar – goedklinkende brol, eigenlijk – en om live te spelen gebruik ik een Vester Telecaster met Fender pickups, een Fender 4x10 Deville, een Tubescreamer, een Boss Delay en een vintage DeLayla. En dan heb ik ook nog een Gibson SG die ik ook weleens gebruik, maar vooral de Telecaster is mijn ding.” Hoe lang heeft het geduurd voor jullie jullie sound gevonden hadden? Younes: “Die hebben we nog niet gevonden, denk ik. Het blijft een zoektocht. Het is pas sinds er nu wat geld binnenkomt dat we in materiaal kunnen investeren. Dat moet wel, want Jimmy slaat alles stuk. (lacht)” Younes, bedankt voor het gesprek! Sven De Potter

KBCK10

Haal meer uit je aquarium. En haal meer uit je geld. Ben je tussen de 18 en 25? Ontdek dan nu het All-in Pack van KBC en wat het allemaal voor je kan doen. Surf naar www.haalmeeruitjegeld.be voor meer info of kom langs voor een gesprek met je KBC-adviseur, want praten werkt.

KBCK1025366_Poppuntad_JongerenServicepacks_280x200.indd 1

7/31/08 4:42:26 PM

*C@? CM GOMC=

FOCUS

Jasper Erkens vol vertrouwen naar het grote debuut Nadat Jasper Erkens zich de eeuwigheid inzong tijdens Humo’s Rock Rally, waar hij zowel de tweede plaats als de KBC Publieksprijs binnenhaalde, heeft de wereld niet stilgestaan. Zijn versie van Gnarls Barkley’s ‘Crazy’ kreeg een plaats op de ‘Rendez-Vous’-compilatie van Studio Brussel en massa’s airplay. Zijn nummer ‘Elliot’ staat op de derde editie van ‘Te Gek!’, een compilatie-cd die de problematiek van psychiatrische patiënt centraal stelt. Maar nog veel belangrijker is het nakende debuutalbum. Stof genoeg om nog eens bij Jasper in de fauteuil aan te schuiven. We schrijven oktober 2008 ... “Ik zit nu volop in preproductie van mijn debuutalbum”, glundert hij. “Ik neem het op tijdens de herfstvakantie. Verder speel ik een aantal concerten en doe ik promotiewerk op diverse radio- en tv-programma’s; die besteden best wel veel aandacht aan ‘Crazy’. Ik heb het gevoel dat het nu allemaal moet gaan gebeuren.” Hoe verklaar je de enorme mediaaandacht voor ‘Crazy’? Jasper: “De meeste mensen vinden het blijkbaar een goeie versie, maar ik krijg ook de indruk dat ze ook achter de figuur van Jasper Erkens staan: een jong, beloftevol Belgisch artiest die ze volle bak willen steunen.” Heeft dat niet veel te maken met je hoog knuffelgehalte? Jasper: “Dat zou kunnen. Hoewel, mijn haar is intussen iets korter; het schaap op mijn hoofd is gekrompen. (lacht) Ik heb mezelf trouwens gerestyled: ik draag voortaan iets minder brede broeken, hul me in leren jasjes en draag hemdjes op het podium. Mooier, klassevoller, en ik word bovendien meer au sérieux genomen. Maar ik vind puber zijn nog altijd oké, hoor.” Begin volgend jaar komt je debuutalbum uit in een productie

van Fritz Sundermann. Hij werkte al met Sioen, Laïs, Elisa Waut en Junior Jazz. Klikt het tussen jullie? Jasper: “Het is een heel fijn mens om mee samen te werken. Samen komen we tot heel goede ideeën. Hij begrijpt me erg goed en laat me mijn ding doen zonder dat hij zijn mening opdringt. Hij waarschuwt me wel voor een aantal ‘valkuilen’, maar de eindbeslissing ligt uiteindelijk wel altijd bij mij.” Kan je ons al vertellen hoe de plaat zal klinken? Jasper: “De basis blijft mijn stem en de akoestische gitaar, hier en daar wat aangevuld met steel guitar, extra basritme en strijkers. Ik laat me in de studio wel begeleiden, maar voor het publiek moet het toch vooral klinken als ‘Jasper met gitaar’, zodat ze niet te teleurgesteld zijn wanneer ze me nadien live aan het werk zien zonder band. Nochtans ga ik waarschijnlijk ook enkele keer met een groep optreden. Dat wordt dan een soort Jasper Erkens XL-versie.” Duiken er grote namen mee in de studio? Jasper: “Onlangs verzorgde ik het voorprogramma van Chris Thomson, de zanger van Manfred Mann’s Earth Band. Hij is een erg goed muzikant en het klikte meteen. Hij stelde zelf voor om op mijn plaat mee te spelen, omdat hij wel potentieel zag. Dat is een grote eer! Hij was ook de man achter de Freddy Mercury Tribute. Hij woont nu in Leuven omdat hij er een vrouw vond.” Momenteel werk je een reeks concerten af in Nederland. Voor de meeste Belgische bands is het een hels karwei om die grens over te steken, terwijl jij het met de vingers in de neus doet. Wat is je toverformule? Jasper: “Dat heb ik te danken aan de Nederlandse zangeres Marike Jager. Ze heeft mijn manager rechtstreeks gecontacteerd met de vraag of ik niet in haar voorprogramma wou spelen. Ze was blijkbaar erg opgetogen over mijn

Check de video met Jasper Erkens op de nieuwe poppunt.be

muziek. De kans bestaat trouwens dat ‘Crazy’ ook in Nederland uitkomt en dat mijn album ook daar vrij snel verdeeld zal worden.” In het voorjaar tour je als voorprogramma van Spinvis langs diverse Vlaamse podia. Heb je een bijzondere connectie met hem? Jasper: “Helemaal niet, maar ik kijk er wel naar uit om hem te ontmoeten. Normaal houd ik niet van Nederlandstalige muziek. Je kan in je moedertaal wel goed je gevoelens uitdrukken, maar de Engelse uitdrukkingen klinken veel mooier vind ik. Maar Spinvis slaagt er wel in om schitterende nummers te brengen in zijn eigen taal.” En hoe zit het met de groupies? Ik merk dat een zekere Freaky Ducky je MySpace-pagina geregeld ‘aanvalt’ met amoureuze berichtjes? Jasper: “Ik vind het allemaal erg grappig. Er bestaat nu al een Jasper Erkensfanclub op internet die zestig leden telt. Bovendien krijg ik tal van reacties van meisjes, terwijl er nog geen cd of clip uit is. Blijkbaar een resultaat van pure mond-tot-mondreclame. Momenteel ben ik gelukkig single, maar een leuk meisje is altijd welkom.” Armer zal ze er niet van worden: je ontving respectievelijk 10.000 en 7.000 euro voor je KBC Publieksprijs en je tweede plaats in Humo’s Rock Rally. Of heb je alles er al door gejaagd? Jasper: “Het geld is totnogtoe erg goed besteed. We namen een clip op, ik kocht een nieuwe gitaar, en de rest komt nu heel goed van pas voor de opname van mijn plaat. Zo ben ik niet volledig afhankelijk van andere investeerders en kan ik zelf de helft van de kosten betalen met als voordeel dat ik ook de helft meer winst opstrijk. Dat is natuurlijk handig meegenomen.” Ruud Van De Locht www.jaspererkens.be vi.be/jaspererkens

TIPS

De digitale gereedschapskist van Software is overal. Sequencers, plug-ins, virtuele synths en samplers brengen hardware steeds verder in het nauw. Maar welke software gebruiken de medewerkers van het vaktijdschrift Interface? Elf Interface-auteurs gunnen ons een blik op hun harde schijf. In het vorige Poppunt Magazine las je hun mening over sequencers, audio-editors en drumslicers. In deel twee van het drieluik focussen we op plug-ins. Plug-ins zijn dé verslaving van de eenentwintigste eeuw, maar niet voor Ruud Lekx die meestal vertrouwt op zijn D&R mixer en compressors: “Ik gebruik zelden audio-plug-ins, da’s een klusje voor de hardware. Losse apparaten hebben meer karakter en zijn in het gebruik vaak veel creatiever dan software.” In deze afdeling komen we verschillende plug-ins tegen voor specifieke dspkaarten als de TC PowerCore en Universal Audio UAD.

Reverb Volgens Eppo Schaap steekt R66 (niet meer leverbaar) een Lexicon naar de kroon. Robert Schmidt houdt het op de gratis impulsegalm SIR en Ivo Witteveen is verslaafd aan Altiverb met zijn enorme library aan impulse responses. Richard Jonas noemt Reverence. Richard Veenstra doet het met de in Logic ingebouwde Space Designer, net als Stefan Robbers, die daarnaast de Plate 140 van UAD prijst.

Bij Allard Krijger komt de Renaissance Reverb aan bod en Reinier Vreugde zou, als hij het kon betalen, voor de VSS3 van TC Electronic kiezen. Peter Hoeks houdt vast aan een niet meer leverbare “duizelingwekkende galmsynthesizer”: Spin Audio Roomverb. Hij tipt verder de gratis plug-in Ambience. Bart Groenlof kiest voor Arts Acoustic Reverb in plaats van “al die oncreatieve convolutiegalmen”.

Links Links naar alle gratis software uit de lijst en eventueel infotabellen vind je op Interface Xtra, de downloadafdeling van de Interface-website www. interface.nl. Toegang tot die pagina krijg je door gebruik van de code “Interface 116” en wachtwoord 116PA572. Neem gerust een kijkje!

Delay

Reverb Software

weblink

Mac

R66 SIR Altiverb

www.sonicﬂavours.com www.knufinke.de www.audioease.com

+ + +

+ – +

Reverence Plate 140

www.audiodamage.com www.uaudio.com

+ +

Renaissance Reverb

www.waves.com

VSS 3

www.tcelectronic.com

Roomverb M2 Ambience Acoustic reverb

www.spinaudio.com http://magnus.smartelectronix.com

+ + +

www.artsacoustic.com

Plug-in-formaten vst/au vst tdm, rtas, vst, au au, vst vst,au, rtas vst, au, rtas, tdm vst, au, rtas vst, au vst, au vst, au

Niet meer leverbaar

Voor UAD dsp-kaart

Voor PowerCore dsp-kaart Niet meer leverbaar

A delay a day keeps the reverb away, zullen we maar zeggen. Ook hier idolate bezitters van Dynacord- en Roland-hardware, maar tevens plenty gebruikers van virtuele tapedelays, zoals Stefan Robbers en Renier Vreugde met de UAD-versie van de Roland Space Echo, Peter Hoeks met de Tape Echo GS201, Allard Krijger met de gratis Karlette en E-Phonic TapeDelay en Richard Veenstra met Dubstation. Bart Groenlof kiest voor Elottronix XL: “Voor het betere Frippertronic werk”. Eppo Schaap noemt OhmBoys “een veelzijdig beest” en Ivo Witteveen vindt Echo Farm “een heerlijk gruizig stukje karaktersoftware”. Verder worden nog genoemd Frequency Filtered Delay, Bouncy (beide gratis), PSP84 en het niet meer leverbare Spark FX Machine.

de Interface-medewerkers pt. 2 Filter

Filter

Witteveen en Veenstra hebben beide een voorkeur voor FilterFreak: “Vette analoge emulatie met groove-modus”. Het gratis Frohmage is de favoriet van Schaap en Vreugde. Stefan Robbers gebruikt CamelPhat (lekker ranzig) en TBK. Bart Groenlof doet het met Antares Filter, Allard Krijger met Spark FX Machine (niet meer verkrijgbaar) en Peter Hoeks gebruikt Filterbank 3: “Fantastische combi van filter en multi-effecten”.

Software

weblink

Mac

FilterFreak Frohmage CamelPhat TBK Antares Filter Spark FX Machine FilterBank3

www.soundtoys.com www.ohmforce.com www.camelaudio.com www.sonalksis.com www.antarestech.com www.tcelectronic.com www.tone2.com

+ + + + + + +

Chorus/flanger, harmoniser Software

weblink

Mac

Monstachorus Phased OhmBoyz

http://bramsmartelectronix.com

? www.ohmforce.com

+ + +

+ – +

Boss CE-1

www.uaudio.com

Clone Ensemble Discord Autotune

www.cloneensemble.com www.audiodamage.com www.antarestech.com

+ + +

– + +

FilterBank3 Echo Farm

www.tone2.com www.digidesign.com

+ +

Deze effecten zijn niet heel populair, lijkt het. Men gebruikt eerder hardware (Allard Krijger) of de in

Delay Software

weblink

Mac

Roland RE201

www.uaudio.com

GS201 Tape Echo Karlette

www.soundfonts.it www.steinberg.de

+ +

– +

TapeDelay Dubstation Elottronix XL OhmBoyz

www.e-phonic.com www.audio-damage.com

+ + + +

– + – + + – + + +

Echo Farm

www.uv.es/~ruizcan/p_vst.htm

www.ohmforce.com www.digidesign.com www.freakrush.net

Bouncy PSP 84

http://bramsmartelectronix.com

www.pspaudioware.com

+ + + +

Spark FX Machine

www.tcelectronic.com

Frequency Filtered Delay

Plug-in-formaten au, rtas, tdm vst, rtas, au vst, au vst, rtas, au vst,au, rtas Niet meer leverbaar vst, au vst, au

Plug-in-formaten vst, au, rtas vst vst, au vst vst,au vst vst, au, rtas tdm vst vst, au vst, au, rtas vst, au

Voor UAD dsp-kaart

Plug-in-formaten au, vst vst vst, au, rtas vst, rtas, au vst, dx vst,au vst,au, rtas, tdm vst, au tdm

Op IF-cd 100

Voor UAD dsp-kaart

de sequencer geïntegreerde plug-ins. Wel genoemd worden Monstachorus en Phased (beide gratis), Ohmboyz en de Boss Chorus/Flanger uit de UAD dsp-kaart (Stefan Robbers). Peter Hoeks gebruikt regelmatig Clone Ensemble. Richard Veenstra gaat voor Discord: “Afgekeken van de Eventide Harmonizer H910. De meegeleverde presets op zich zijn alleen al 39 dollar waard!” Bart Groenlof noemt Autotune, volgens hem hét redmiddel voor matig verlopen stem- of instrumentopnames.

onderdeel van Cubase

Niet meer leverbaar

R U U P R E D EN % N A 0 A L 0 V 1 OOST POP UIT

vPP-0810.indd 1

Compressor

The Gibs

Ivo Witteveen en Peter Hoeks benadrukken hun liefde voor hardwarecompressors, maar grijpen ook vaak naar softwareoplossingen. Waves scoort hier goed met de SSL Master Buss Compressor en drie maal de Renaissance Com-pressor. Stefan Robbers en Bart Groenlof noemen Pro.C: “De ultieme compressor met alles erop en er-aan”. Renier Vreugde houdt het op Neve 33609 en 1176 voor de UAD-kaart. Stefan Robbers gebruikt de EX1 uit de CS-1 Channel Strip voor diezelfde kaart. Verder komen we nog de Voxengo Crunchessor tegen en het gratis Blockfish bij Richard Jonas, en CP2S en FA770 uit de Blue Tubes Bundle, waarover Peter Hoeks zegt: “Klinkt echt naar een buizen-Tubetech”.

ng Dong

Hong Ko

v Korsako Kapitan evno No Mo Tr

Lick my

Click

Exciter, buizen/tape-simulator Deze categorie is écht ‘ongesorteerd’. Eppo Schaap noemt Guitar Rig en Reason Scream. Voor Jan Peter Eerenberg is Amplitude 2 de favoriet: “Hier kom je mee weg in alle muziekstijlen”. Hij noemt ook nog Sonic Maximizer, een ‘echte’ exciter. Ivo Witteveen mixt niets meer zonder Phoenix, Peter Hoeks is verslaafd aan Magneto en Bart Groenlof kiest voor het gratis Dominion: “Mooie envelopeshaper met exciter en saturator”. Stefan Robbers haalt zijn opwinding uit de UAD Fairchild en Liquid Mix.

liam Team Wil ikanten

De Pred

en een eken teg n o b je n ies aa nds ka Deze ba prijs via ‘subsid ar e g f li r Su na voorde bands’. e s m a la Oost-V deren.biee k n a la V t s www.Oo k onder popmuz en kij

www.oost-vlaanderen.be

Jim Cole

dienst Kunst & -cultuur (09 267 72 00) & dienst Welzijn – jeugd (09 267 75 94)

ongs

S Suburb

28-10-2008 10:16:21

Dit artikel is eerder verschenen in het blad Interface van maart 2008, editie 116. Interface is hét magazine voor muzikanten en producers. Het blad verschijn tien keer per jaar in België en Nederland en je vindt er alles over recording en producing, toetsen, dj-gear, pro-audio en meer. Een proefabonnement heb je al voor € 12,50. Je krijgt dan drie nummers zonder verdere verplichtingen in de brievenbus. Geef je op via www.interface. nl. Op de uitgebreide website is er speciaal voor abonnee’s een lijvige downloadsectie met gratis software (shareware, demo’s van de nieuwste software, etc), audiodemo’s van de geteste apparatuur, handleidingen, videoworkshops, en veel meer: www. interface.nl

Compressor Software

weblink

Mac

SSL Master Buss Compressor Renaissance Compressor Pro.C Neve 33609

www.waves.com

www.fabfilter.com www.uaudio.com

+ +

1176

www.uaudio.com

Ex-1

www.uadio.com

Crunchessor Blockfish Blue Tubes Bundle

www.voxengo.com www.digitalfishphones.com

+ + +

– + +

www.nomadfactory.com

Plug-in-formaten vst,au, rtas, tdm vst,au, rtas, tdm vst, au au, vst, rtas vst,au, rtas vst, au, rtas vst vst, au vst, au, rtas

Voor UAD dsp-kaart Voor UAD dsp-kaart Voor UAD dsp-kaart

Exciter, buizen/tape-simulator Software

weblink

Mac

Guitar Rig

www.native-instruments.com

Amplitude 2

www.amplitude.com

Sonic maximizer Phoenix Magneto

www.bbesound.com www.cranesong.com www.steinberg.de

+ + +

– + +

Dominion Fairchild 670

www.digitalfishphones.com

www.uaudio.com

+ +

Liquid Mix

www.focusrite.com

Software

weblink

Mac

Cambridge EQ

www.uaudio.com

Neve 1073

www.uaudio.com

Pultec Pro

www.uaudio.com

Liquid Mix

www.focusrite.com

SSL G-Equalizer

www.waves.com

Classic EQ Q-Metric Blue Tubes Bundle

www.kjaerhusaudio.com www.steinberg.de www.nomadfactory.com

+ + +

– + +

Oxford EQ

www.sonnoxplugins.com

V-Series

www.waves.com

Plug-in-formaten au, vst, rtas vst, rtas, au vst, dx tdm vst,au vst vst, au, rtas au, vst, rtas

Ook stand-alone

onderdeel van Cubase Voor UAD dsp-kaart Voor Liquid Mix dsp-kaart

Compressor Ook hier houdt men het blijkbaar vaak bij de eq uit de sequencer, maar ook de eq’s voor de UAD-kaart zijn populair. Renier Vreugde en Stefan Robbers noemen de Cambridge, Neve EQ 1073 en Pultec Pro. Robbers vindt ook de Liquid Mix eq’s de moeite waard. Robert Schmidt gaat voor de Waves SSL, Bart Groenlof voor de grafische Classic EQ en Peter Hoeks voor de Steinberg Q-metric (niet meer verkrijgbaar). Hij noemt ook de Blue Tubes eq’s, “niet chirurgisch maar altijd lekker”, en Oxford EQ voor het precieze werk. Ivo Witteveen is dol op zijn Waves V-series, “zolang mijn reviewlicentie nog werkt”. Zo zie je maar weer dat testers ook niet alles voor niets krijgen!

Equalizer Plug-in-formaten vst,au, rtas vst,au, rtas vst, au, rtas au, vst, rtas vst,au, rtas, tdm vst vst vst, au, rtas vst, au, rtas, tdm vst,au, rtas, tdm

Voor UAD dsp-kaart Voor UAD dsp-kaart Voor UAD dsp-kaart Voor Liquid Mix dsp-kaart

Niet meer leverbaar

DOSS IER

Showcase festivals seminar @ EuroSonic Noorder

slag Conferentie © Natascha

van der Spek

breekijzer voor een internationale doorbraak? Op 15, 16 en 17 januari vindt in het Nederlandse Groningen EuroSonic plaats, een van de grootste showcase festivals in Europa. Dit jaar ligt de focus op België. Reden te meer om eens rond te neuzen achter de schermen van EuroSonic en andere belangrijke showcase festivals. Wat is het opzet? Hoe kan je er als artiest een plek versieren? Hoe belangrijk zijn dergelijke festivals voor de muzieksector? Wat levert het uiteindelijk op? Wij spraken met Maarten Quaghebeur van het independent management- en boekingskantoor Rock’O Co, Wouter Degraeve, verantwoordelijke voor popen rockprojecten bij Muziekcentrum Vlaanderen, en Herman Hulsens, programmator bij AB. EuroSonic is niet het enige showcase festival ter wereld: andere toppers zijn South By Southwest – kortweg SXSW – in Austin (VS), CMJ in New York (VS), Popkomm in Berlijn (DE) en Midem in Cannes (FR). Maar er zijn ook buitenbeentjes zoals het Deense Spot Festival,dat focust op Scandinavische pop en rock, het Nederlandse London Calling, met uitsluitend Britse bands, of het Belgische Play Festival in Hasselt,

14 12

dat naast Belgische en Nederlandse bands ook groepen uit een gastland centraal stelt. Alle geven ze een eigen invulling aan het begrip showcase festival en leggen ze aparte accenten. Maar alle hebben ze ook in mindere of meerdere mate de ambitie om een graadmeter te zijn voor wat er leeft binnen de muziekwereld en in de muziekbusiness, en voor wat er morgen hip, beroemd of populair zal zijn.

Van alle maten en soorten Muziek is niet alleen big business, maar ook professional business. Showcase festivals zijn daarvan de perfecte weerspiegeling. Zo telt Popkomm – naast de ruim 450 acts die je er gedurende 4 dagen kan zien – 200 sprekers uit 22 landen, 40 panelgesprekken, 3.630 deelnemende bedrijven, 886 standhouders en in totaal 15.400 deelnemers. 29% van de aanwezige professionals vertegenwoordigt een label, 22% een publisher, 9% een distributeur en 5% zit in een band. De hele muziekbusiness zit er letterlijk bij elkaar op maar 17.000 vierkante meter expositie-, congres- en concertzaalruimte. South By Southwest telt waarschijnlijk de meeste muzikale acts (1.800!) maar

slaat tegelijkertijd ook een brug tussen muziek, film en interactieve media. Vijf dagen lang komt de top van de webdesigners, bloggers, ontwikkelaars van draadloze toepassingen, programmeurs, enz. er bijeen om elkaar te verbazen met de nieuwste technologieën. De link met muziek is uiteraard nooit veraf. De filmconferentie focust op onafhankelijke films en filmmakers, en probeert ook daar de brug naar muziek te maken. Op Midem neemt de muziekbeurs dan weer een centrale plaats in. Dat de plaatsen er gegeerd zijn, kunnen we aﬂeiden uit de standprijzen. Voor net geen 4.000 euro krijg je met je bedrijf een modaal plekje. Een betere plek kost je algauw minstens 2.000 euro méér, om dan nog te zwijgen over de zogenaamde VIP-plaatsen. Participanten komen uit alle hoeken van de wereld: 3.023 uit West-Europa, 1.547 uit Noord-Amerika, 503 uit Azië, 121 uit Zuid-Amerika en 101 uit het Midden-Oosten. Onder het motto ‘minder is meer’ proberen de kleinere showcase festivals zich vooral te specialiseren om daardoor het verschil te maken met de reuzen. Zo wil het Spot Festival een platform zijn voor muziek uit Denemarken en andere Noordelijk gelegen landen, terwijl London Calling uitsluitend op Engelse bands focust. Het mag duidelijk zijn: de meeste hedendaagse festivals staan vandaag veraf van de veredelde handelsbeurzen van weleer. Het zijn strak georganiseerde evenementen met een professionele organisatie die de klok rond bezig is om alles in goede banen te leiden. Niet alleen het aanbod aan showcase festivals is groot, ook het aanbod aan acts, lezingen en panelgesprekken binnen de festivals is overweldigend. Herman: “Op een showcasefestival als SXSW kan je zowel bands ontdekken in concertzalen als op geïmproviseerde optredens tijdens een of andere barbecue van een platenfirma. Om in het reusachtige aanbod mijn weg te vinden, stip ik vooraf bands aan. Op 4 dagen zie ik zo 10 à 12 bands per dag. Ik selecteer ze vanuit het perspectief van de AB en op basis van binnen- en buitenlandse lectuur zoals Mojo, Uncut of Q. In deze magazines circuleren altijd namen van nog onbekende bands waarrond wel iets bougeert. De mooiste momenten zijn natuurlijk de toevallige, ongeplande ontdekkingen.”

Nieuwjaarsreceptie van de muziekwereld EuroSonic wordt al dollend wel eens de nieuwjaarsreceptie van de muziekwereld genoemd omdat de meeste professionals er enkel en alleen naartoe gaan om te netwerken. Festivalorganisatoren proberen er afspraken te maken rond het delen van bepaalde acts, managers praten er met vertegenwoordigers van platenlabels, die op hun beurt dan weer contacten leggen met buitenlandse verdelers, enz. Maarten: “Je gaat er uiteraard naartoe om groepen te ontdekken, of om een lezing bij te wonen, maar toch vooral om contacten te leggen, zeker als je zelf een groep aan de man wil brengen. Je probeert een hype te creëren rond die groep en je zorgt ervoor dat de juiste personen op het juiste moment op de juiste plaats aanwezig zijn. Eenmaal er interesse is, kan er gepraat worden. Het optreden dient dan nog louter om de geïnteresseerden definitief over de streep te trekken.” Wouter treedt Maarten bij en legt ook de nadruk op een goede voorbereiding: “Op dergelijke festivals of beurzen kan je in korte tijd veel mensen ontmoeten die belangrijk kunnen zijn voor je band, boekingskantoor of label. Daarom is het belangrijk om de beurs goed voor te bereiden, vooraf de gewenste meetings vast te leggen, en vooral ook nadien de contacten te verzorgen. Concrete resultaten kan een beursbezoek niet garanderen, maar je kan je slaagkansen wel vergroten via een goede planning, en in ieder geval je netwerk van potentieel interessante contacten uitbreiden.”

Duwtje in de rug welkom Showcase festivals mogen dan verworden zijn tot hoogmissen van de industrie, ze draaien uiteraard nog steeds om de muziek en de bands. Voor een Belgische groep is het een kans om een nieuw afzetgebied aan te boren, wat uitermate belangrijk is om de

EuroSonic: een stukje geschiedenis In 1986 was Noorderslag weinig meer dan een ludieke muziekwedstrijd tussen 10 Belgische en evenveel Nederlandse bands in Groningen. Als showcase voor veelbelovende en bekende Nederlandse en Belgische bands voldeed dat in die tijd ruimschoots. Noorderslag ontwikkelde zich echter snel tot een drukbezocht en gezaghebbend festival. Ook steeds meer professionals uit de muziekindustrie vonden de weg naar Groningen, zodat Noorderslag een soort nieuwjaarsborrel werd voor die beroepsgroep. “Zorgen dat er zo veel mogelijk professionals aanwezig zijn, die handen en voeten aan de carrières van de artiesten kunnen geven” is waar het voor Peter Smidt – vanaf het prille begin betrokken bij EuroSonic Noorderslag en nu creatief directeur – om gaat. Om die professionals een beetje zinnig bezig te houden werd in 1993 de Noorderslag Conference geboren: “Dan wissel je makkelijker van gedachten dan wanneer er een naast je een band staat te spelen.” Het seminar begon met een kleine 300 man en trekt tegenwoordig rond de 2.500 deelnemers uit heel Europa. Vanaf 1995 werd het accent verlegd naar Europese bands. De naam EuroSonic kwam in 1999 nadat er contact gezocht werd met Europese radiostations, verenigd in de European Broadcasting Union (EBU). “Daar werd gezegd dat wij een aardig voorstel hadden, maar er was een probleempje: ‘I can’t say the word “slag” on radio!’ Dat betekent namelijk hoer in het Engels.” Sinds de naamswijziging wordt EuroSonic uitgezonden in heel Europa. Vanaf de editie 2000 werd ook de donderdagavond erbij getrokken en sindsdien bestaat EuroSonic Noorderslag min of meer in zijn huidige vorm. En dan rijst natuurlijk onvermijdelijk de vraag: hoe moet het nu verder? Peter: “Wat we niet willen, is veel méér bezoekers trekken. We willen niet nóg meer bands gaan presenteren. Je kunt als bezoeker maar een bepaalde hoeveelheid zien op een avond en we willen ook niet naar grotere zalen toe, want een relatief intieme omgeving werkt vaak goed voor bands. Wat we willen, is groeien in de media-aandacht voor zowel de artiesten als voor het evenement.” Dat gebeurt bijvoorbeeld door de samenwerking met de EBU, een uitwisselingsprogramma onder de naam ETEP, en de vele (buitenlandse) professionals die op het festival afkomen. EuroSonic Noorderslag kan zich tegenwoordig meten met vergelijkbare festivals als South by Southwest of Popkomm. Groningen is in januari eventjes het centrum van de Europese popmuziek. Maar gaat het dan alleen maar om de bands en de muziekindustrie? Eigenlijk is het publiek de lachende derde in dit verhaal, want die kan voor relatief weinig geld 250 van de beste groepen van Europa meemaken in een weekend.

situatie leefbaar te houden. Vlaamse of Belgische bands hebben het niet altijd even makkelijk om aan de bak te komen. Wouter: “De selectie voor EuroSonic of Popkomm wordt grotendeels gemaakt door het festival zelf. Wij proberen wel bands naar voren te schuiven of de aandacht te vestigen op interessante Vlaamse releases. België blijft een klein land en ieder duwtje in de rug is welkom om een plaats te veroveren tussen Britse, Franse of Duitse bands. De relatie met EuroSonic-programmator Robert Meijerink is goed en de laatste jaren spelen er telkens zo’n 10 groepen uit Vlaanderen. Op Popkomm is de concurrentie een stuk groter. In het verleden organiseerden we zelf een Flemish Night, maar we streven er vooral naar om onze bands te laten spelen in een line-up tussen andere boeiende internationale acts. Dit jaar sloegen we op Popkomm de handen in elkaar met onze Nederlandse collega’s van Buma Cultuur. Mintzkov en Sharko speelden er op een BelgischNederlandse showcase. Triggerfinger en Ozark Henry stonden daags nadien in het normale Popkomm-programma. Tijdens het beursgedeelte organiseerden we ook een netwerkmoment waarop we buitenlandse spelers uitnodigden.” Volgens Maarten heeft het weinig zin om met een groep naar een showcase festival te trekken als je vooraf niet je huiswerk maakt. Opnieuw is een degelijke voorbereiding dus onontbeerlijk. “Voor EuroSonic zijn er voor België alleen al een 200-tal aanvragen ingediend. Dat is gigantisch. Maar een fractie daarvan werd geselecteerd. Een selectie op zich is mooi voor de band in kwestie, maar biedt geen enkele garantie op een geslaagd festival. De show moet er staan, het optreden moet af zijn. Je krijgt immers maar één kans. Het heeft ook geen enkele zin om op een dergelijk festival te gaan spelen zonder dat je vooraf een buitenlands verhaal hebt gecreëerd rond je groep. Managers, boekers, labels, de pers, enz. moeten overtuigd worden van de kwaliteiten en het potentieel van de band in kwestie, anders komen ze sowieso niet kijken. Soms wordt daarvoor maanden aan stuk gemaild en loopt het terplekke alsnog mis. Het is dan ook een proces van wederzijds aftasten en de directe resultaten zijn niet altijd onmiddellijk meetbaar. Zo kwam Das Pop ooit via een showcase festival in contact met een Engelse boeker, toen voor ons een

Voicst (NL) @ EuroSonic © Patrick Visser

matig succes. Maar mede door af en toe in Engeland te gaan spelen, werden ze op een bepaald moment wel opgepikt door een Brits label. Sommige zaken kosten nu eenmaal tijd.”

Het grote plaatje In 2007 investeerde Vlaams minister van Cultuur Bert Anciaux zo’n 42.000 euro om muziek uit Vlaanderen te promoten op Popkomm. Muziekcentrum Vlaanderen lanceerde er een compilatie-cd, organiseerde een meet & greet met internationale bezoekers op de Popkommbeurs, en samen met FIT (Flanders Investment & Trade) verzorgden ze een ambassadeconcert van Jef Neve. Dankzij een samenwerking met Popkomm-programmator Dirk Schade kreeg Muziekcentrum Vlaanderen ook 6 Belgische bands op de affiche: Sioen, Goose, Absynthe Minded, Jef Neve Trio, Scala en Hooverphonic. Met deze ondersteuning wou de minister niet

alleen muziek uit Vlaanderen een impuls geven, maar ook de toenadering tussen de muziekindustrie en het Vlaamse culturele beleid onderstrepen. Vrijwel niemand uit de Vlaamse muziekindustrie twijfelt er vandaag de dag immers nog aan dat de overheid een belangrijke rol te spelen heeft bij de Vlaamse muziekexport. Naar het voorbeeld van Frankrijk en de Scandinavische landen zou ze zich daarbij kunnen opstellen als een ‘goede begeleider’, terwijl de industrie met haar expertise de richting aangeeft. Organisaties Muziekcentrum Vlaanderen en Flanders Investment & Trade (FIT) – dat het Vlaamse internationale ondernemen ondersteunt – hebben daarbij een belangrijk rol te vervullen. Volgens Jean-François Michel, secretaris-generaal van de European Music Office (het Europese equivalent voor Muziekcentrum Vlaanderen), is de tijd rijp voor een samenwerking tussen meerdere partners, omdat het huidige

zakenmodel van de muziekindustrie het geen jaren meer zal volhouden. De toekomst kondigt zich aan in de vorm van allerlei andere sectoren, met de telefonie op kop. Muziek wordt in het toekomstige economische landschap vooral content die andere producten kunnen gebruiken. Volgens hem beleeft de muziekindustrie geen crisis, maar een mutatie die zeker nog 5 jaar zal duren. Ondertussen dient de muziekindustrie echter te overleven en heeft ze dus alle steun nodig. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat Muziekcentrum Vlaanderen een tandje bij steekt nu België centraal staat op EuroSonic.

Daarnaast willen we hen ook kennis laten maken met de rijkdom aan clubs, festivals en concertzalen in België. Daarvoor werken we o.a. samen met het Clubcircuit, en denken we eraan om een brochure te maken, aangevuld met een live-dvd. Muziekcentrum Vlaanderen staat dit jaar ook in voor de organisatie van de keynote-speech waarvoor we festivalorganisator Herman Schueremans willen uitnodigen. Daarnaast stellen we aan EuroSonic 3 panelgesprekken voor die in het seminariegedeelte worden opgenomen en werken we momenteel nog aan andere acties die we op EuroSonic willen lanceren.”

Wouter: “Op Pukkelpop organiseerde Muziekcentrum Vlaanderen eerder dit jaar al een ontmoetingsmoment tussen de EuroSonic-organisatoren en de Belgische muziekscene. Programmator Robert Meijerink kreeg meer dan 200 Belgische showcase-aanvragen binnen. Muziekcentrum Vlaanderen zal de promo rond de geselecteerde bands verzorgen en ook andere releases van Belgische bands onder de aandacht brengen bij buitenlandse professionals.

Hoe zinvol is het om met je groep naar een showcase festival te trekken? In ieder geval zinvoller dan er weg te blijven. Voor Engels- en Franstalige Belgische bands zijn ze in ieder geval essentieel om hun afzetgebied te vergroten. Ze leiden voor sommige Belgische bands misschien niet direct tot succes, de contacten die er gelegd worden kunnen alleszins belangrijk zijn voor de toekomst. Peter Zwertvagher

Interessante showcasefestivals EuroSonic / Noorderslag 15-17 januari 2009 Groningen (NL) www.noorderslag.nl Midem 17-18 januari 2009 Cannes (FR) www.midem.com South By Southwest 13-22 maart 2009 Austin (VS) www.sxsw.com The Great Escape 14-16 mei 2009 Brighton (UK) www.escapegreat.com Play Festival mei 2009 Hasselt (BE) www.playfestival.be Spot Festival juni 2009 Aarhus (DK) www.spotfestival.dk Popkomm oktober 2009 Berlijn (DE) www.popkomm.de CMJ oktober 2009 New York (VS) www.cmj.com/marathon/ London Calling november 2010 (tweejaarlijks) Amsterdam (NL) www.londoncalling.nl

Belgen op EuroSonic 2009 Dit jaar trekt een uitzonderlijk grote Belgische delegatie naar Groningen. België is dan ook focusland. De geselecteerde bands vormen een boeiende mix van gevestigde waarden en ontluikend talent: A Brand, Aeroplane, Amenra, Balthazar, Barbie Bangkok, Drive Like Maria, Ghinzu, Girls in Hawaii, Headphone, Joshua, Kris Dane, Lady Linn & Her Magnificent Seven, Madensuyu, Malibu Stacy, Milow, Motek, Novastar, Selah Sue, Shameboy, Sharko, The Black Box Revelation, The Experimental Tropic Blues Band, The Ideal Husband, The Sedan Vault, The Subs, Triggerfinger, Waxdolls, Yuko en Zita Swoon.

Je kan je met je band in principe zelf inschrijven via de diverse festivalwebsites. De kans dat je wordt geselecteerd is – los van de kwaliteit van de muziek die je maakt – echter klein, maar vergroot wel als je gesteund wordt door een organisatie als Muziekcentrum Vlaanderen, een label of een management. Hooverphonic @ EuroSonic © Helga Wildeman

FOCUS

Vlaamserap.be een schat aan info over Nederlandstalige rap Een paar jaar geleden presenteerde Poppunt Magazine een dossier over Nederlandstalige rap in Vlaanderen. Kwamen toen aan bod: GarĂ§ons Debilles, De Nihilisten en Spo van Indigenous. De eerste maanden vi.be hebben ons geleerd dat Nederlandstalige rap verre van dood is. (Zo kwamen De Predikanten en Basta Bla via vi.be on air bijvoorbeeld al op Studio Brussel.) Dat weet ook Mellow P, de bezieler van Vlaamserap.be, een portaal- en archiveringssite die alle Nederlandstalige rap die ooit gereleased werd, bundelt. Een titanenwerk, maar het resultaat mag gezien worden. Wij nodigden Mellow P uit voor een babbel ten chateau Poppunt.

â&#x20AC;&#x153;EĂŠn van de bestaansredenen van de website is het bekender maken van Nederlandstalige rap bij een breder publiek. Heel wat interessante, nieuwe zaken worden door de media niet opgepikt, gewoon omdat de informatie errond niet makkelijk bereikbaar is. Hiphopacts die een album releasen, krijgen niet de aandacht die ze

verdienen, omdat er geen centrale databank bestaat. Je hebt wel het Wasteland-forum, maar daar vind je hoofdzakelijk zeer specifieke rapgerelateerde topics. Wasteland heeft lange tijd een ietwat elitaire reputatie gehad: Nederlandstalige rap werd er niet meteen gesmaakt, maar dat is ondertussen wel veranderd. Daarnaast

had je Ontspoord.com, een site die zich vooral bezighield met Nederlandstalige rap maar die wat stiefmoederlijk behandeld werd, en Skills.be. De differentiatie heeft altijd wel al bestaan.” “Toen die laatste twee sites ophielden te bestaan, ging ook het archief verloren, wat ik persoonlijk heel jammer vond omdat daarmee een stukje Vlaamse muziekgeschiedenis verdween. Ik heb mezelf toen de taak opgelegd om het archief levend te houden en een website in het leven te roepen die alle info over Vlaamse rap bundelt. Het heeft me heel wat werk gekost, veel Googlearcheologie. Het idee voor de website heb ik wat uitgewerkt met Pita (ABN), een pionier wat Vlaamse hiphop betreft. Ik wil de site ook koppelen aan ‘Tien jaar Vlaamse Rap’, een evenement dat – als alles goed gaat – in februari plaatsvindt in de AB. Het archief van Vlaamserap. be zou dan een perfect vertrekpunt kunnen zijn voor de expositie die aan dat evenement gekoppeld wordt.” Was er uit de hoek van de Vlaamse rap nood aan zo’n allesomvattende website? Mellow P: “Eigenlijk wel, want veel mensen die actief waren op Skills en Ontspoord stroomden niet door naar Wasteland. Er ontstonden wel kleinere initiatieven als het forum Rapgeneration. net en Spittze, een totaal nieuwe community ... Als ik de commentaren bekijk op Vlaamserap.be, dan blijkt er veel appreciatie te zijn. Heel wat artiesten die de laatste jaren een plaat uitgebracht hebben, zijn maar wat blij dat ze in het archief opgenomen worden. Voor pop en rock bestaat het al lang, voor rap is het nieuw. De jonge generatie weet niet altijd goed hoeveel werk er door vorige generaties al is verzet; nu kunnen ze makkelijk te weten komen wie wat gedaan heeft. Wat audio betreft, blijft de site nog wat in gebreke, maar daar wordt aan gewerkt.” “Nu ja, door bewust te kiezen voor Nederlandstalige rap vallen er veel artiesten uit de boot: producers, dj’s, Engels- en Franstalige rappers ... Je kan die keuze ook een beetje historisch kaderen: in het verleden hebben die mensen ook niet altijd veel contact gehad met elkaar. Het is ook niet mijn bedoeling om dat te veranderen.” Wat je kan afleiden uit de naam van de website: het gaat om Vlaamse – lees: Nederlandstalige – rap ... Mellow P: “Ja, maar daar kreeg ik meteen kritiek op! Waarom moest het

Vlaamse rap zijn? Vlaams vonden velen een vies woord, maar ik heb daar absoluut geen problemen mee. Ik heb er wel de ondertitel ‘Nederlandstalige hiphop uit België’ aan toegevoegd om de criticasters voor te blijven. Wij hebben helemaal niets met politiek te maken. Het gaat ons om de promotie van Nederlandstalige rap. Er hebben lang eilandjes bestaan en nu willen we alles wat bundelen en mensen in contact brengen met elkaar. De website gaat verder op het pad dat de forums geëffend hebben.” Vlaamse rap, hoe zit het er eigenlijk mee? Leeft het nog? Want het komt zo weinig aan bod in de media. Mellow P: “Er is een paar jaar geleden wel een hausse geweest met ABN, KIA, ’t Hof Van Commerce ... tien jaar geleden kon je echt spreken van een commerciële doorbraak. Dat heeft een aantal stevige singles opgeleverd, maar los van wat labelinteresse en wat kleine successen is de Nederlandstalige rap nooit echt groot geworden. Er hebben wel altijd lokale crews bestaan, waar labeltjes uit voort kwamen, en demo’s, mixtapes en DIY-cd’tjes werden uitgebracht. Met de opkomst van het internet is het wel verbeterd, maar de grote massa heeft er nooit iets van gehoord. Dat is nog steeds het geval: er leeft heel veel, maar het breekt niet door. De laatste twee jaar wordt veel geproduceerd en proberen een aantal initiatieven – zoals de 9000 Sessies – een stem te geven aan al die jonge rappers. Het is kwestie van de media mee te krijgen, maar ik voel dat daar nog veel energie en werk in zal kruipen. Nu alle info gebundeld staat, hoop ik dat het verandert. Je zou kunnen denken dat de Vlamingen naar Nederland kunnen uitwijken, maar daar is de markt ook wat verzadigd, dus da’s niet meteen een optie.” Je kan je ook de vraag stellen of er genoeg kwaliteit is in Vlaanderen: wie nu iets op de markt brengt, moet al van goeden huize zijn én wordt meteen vergeleken met de internationale top. Mellow P: “Er zijn verschillende visies: sommigen beweren dat alles wat kwalitatief goed is, zal komen bovendrijven. Maar je kan het ook anders bekijken: iemand die er veel energie in steekt, maar weinig mensen bereikt, moet veel passie in zijn lijf

hebben om het te blijven doen. Velen haken dan ook af. Vandaar dat we een centraal punt nodig hebben van waaruit nieuwe zaken gelanceerd worden. Het publiek moet gewend geraken aan rap. De associatie met stoerdoenerij, bling bling, seks en geweld moet eruit; dat heeft niets met rap te maken.” “De waanideeën moeten verdwijnen en er moeten podiumkansen gecreëerd worden. Hiphop in het Nederlands blijft een moeilijke zaak, maar dankzij nieuwe platformen komen de artiesten toch meer en meer aan bod. Al blijven in de verschillende circuits toch hoofdzakelijk Engelstalige acts de dienst uitmaken. Heeft het te maken met een identiteitsverschil? Ligt het accent anders? Hinken ze achterop en passen ze niet in het commerciële plaatje? Wat ik wel merk, is dat Nederlandstalige rappers het nog te veel gaan zoeken in de nineties en zich qua beats niet enten op wat er nú vooral succes heeft, zoals Timbaland, Snoop Dog ... Niet dat dat moet, maar het zou wel helpen. Al weet ik ook wel dat artistieke integriteit het hoogste goed is. Maar ze komt wel hoor, de nieuwe garde. Onlangs was er in Antwerpen de releaseparty van Nag en Twan, mannen met een degelijke livereputatie. Wat zij maken is origineel, fris, afwijkend van wat we al kennen.” Je website heeft nu hoofdzakelijk een archieffunctie, maar Vlaamserap.be moet meer worden dan dat ... Mellow P: “Ja, toch wel. Maar ik weet niet goed wat de toekomst gaat brengen. De uitbreidingsmogelijkheden zijn in elk geval groot. Het moet nog groeien, maar ik heb er alleszins een goed oog op. Ondertussen blijf ik fora afschuimen, op zoek naar hot news. Op die manier hou ik de site levend en gebeurt er iets. En dat is nog steeds de bedoeling. Ik hoor soms de kritiek dat ik er niet alles mag op posten, omdat het dan maar een allegaartje wordt aan kwalitatief uiteenlopend materiaal. Vandaar dat ik overal tags aan vasthang, van full-album tot mixtape en demo. Zo weten de bezoekers ook meteen waar een band zoal mee bezig is. Ik hoop alleen dat het opgepikt wordt en dat dit een aanzet kan zijn voor de heropleving van de Vlaamse rap.” Word! Sven De Potter

www.vlaamserap.be vi.be/vlaamserap

TIPS

Backing tracks “Tiens, ik zie drie man op het podium staan maar ik hoor vijf instrumenten”, het is iets wat je vaak hoort tijdens concerten. Het betekent niet dat the invisible man ergens staat mee te spelen of dat de minst knappe van de band in de coulissen is blijven staan, maar wel dat de band ervoor gekozen heeft om een aantal instrumenten via backing tracks te laten meelopen. Waarom? Vaak omdat een (jonge) band het zich niet kan veroorloven om een schare blazers mee het podium op te vragen, of omdat de band liever

met drie dan met tien samenspeelt. Hoe het ook zij, over het wel en wee van backing tracks valt heel wat te vertellen. Wij voelden Bart D’Haese (drummer/producer bij Lick My Click), Bart Ieven (Roland Central, Product Specialist) en Michael Schack (drummer bij o.a. Ozark Henry, Roland Endorser) aan de tand. “Het gebruik van backing tracks is niet nieuw: een band als The Who was er ook al mee bezig”, zegt Bart D’Haese. “Tegenwoordig gebruiken heel wat

artiesten ze, van Goldfrapp en Hard-Fi tot Coldplay en U2. En reken maar dat ze er een tijdje zoet mee zijn voor ze hebben wat ze willen. Uit ervaring weet ik dat het veel tijd vergt om een track met de muziek te laten meelopen die én goed klinkt én waarbij het publiek niet meteen hoort dat er iets op band staat. Bij Lick My Click tracht ik het te beperken tot het hoogstnodige: bassynths, drumloopjes en wat backings. We hebben geen bassist: de bastracks moeten typische synthklanken zijn die echt zeer strak zitten. Een fysieke bas kan dat mijns inziens niet altijd bolwerken.”

Bart D’Haese

ander ongedierte

Statisch vs. dynamisch “Backing tracks kun je eigenlijk opdelen in twee grote categorieën: de statische en de dynamische”, zegt Bart Ieven, productspecialist bij Roland Central Europa. “Statische backing tracks zijn tracks die je vooraf van begin tot einde afwerkt en waar het verloop van de song vooraf vast ligt. De groep of muzikant is dus verplicht om zich aan de structuur van elke song te houden, wat elk optreden ietwat hetzelfde verloop geeft. Het voordeel is natuurlijk dat er weinig verrassingen zijn en dat de kans op fouten of problemen tot een minimum herleid wordt. Bij dynamische backing tracks worden stukken van een song real-time aanstuurbaar gemaakt, zodat de muzikant of groep controle kan uitoefenen op het verloop van de song. Dit kan heel oppervlakkig zijn (bv. het laten herhalen van een eindstrofe, red.), of complexer: met ingrepen die van elke song totaal iets nieuws maken. Het voordeel is natuurlijk dat elk optreden uniek kan zijn en dat de muzikanten een zekere vrijheid bewaren, maar toch door backing tracks ondersteund worden. Het nadeel is dat de technische uitvoering hiervan een stuk ingewikkelder is, waardoor de kans op fouten en technische mankementen een stuk hoger ligt.”

Bart D’Haese

Bart D’Haese: “Volgens mij heeft het gebruik van backing tracks toch vooral voordelen, zeker voor het soort muziek dat Lick My Click maakt. We kunnen frisse en onspeelbare ideeën op een podium brengen en zo de klank van de plaatversie benaderen. Niet dat het een perfecte kopie moet zijn, want dan kan je beter een cd opleggen. Wanneer je gebruik maakt van een live band met backingtrack, dan moet je er zeker voor zorgen dat de PA voldoende capaciteit heeft. Is dat niet het geval, dan blijf je beter thuis. Er moet een buikgevoel zijn. Bovendien – en niet onbelangrijk – de investering die je doet, verdient zichzelf voor een stuk terug. Want eens je wat optredens begint te sprokkelen, hou je meer centen over, want er zijn minder mensen. En meer drank, seks, drugs en rock-’n-roll, uiteraard. (lacht)” “Het nadeel van vasthangen aan de structuur van een nummer kan je omzeilen door met loops te werken en die live te triggeren via samplers, of door te werken met een programma als Ableton Live en een tempo ref (een apparaatje dat je op je snare drum legt en dat aangeeft aan hoeveel bpm je drumt) of een sequencer met tap-functie.

Maar aangezien je met elektronica werkt, blijft het wel een feilbaar gegeven. Vandaar dat ik – neurotisch als ik ben – een back up heb van alles wat ik voor Lick My Click gemaakt heb, met een extra hardware back up voor als het echt fout loopt.” Zoals bij Millionaire op Werchter een paar jaar geleden: hun sampler gaf de geest en ze hadden geen back up, enkel een schroevendraaier. Het concert begon met een half uur vertraging. Leve de techniek! Bart D’Haese: “Dat is dodelijk, maar vermijdbaar. Wij trachten een gulden middenweg te vinden tussen backing tracks en het live spel. Op die manier krijgen de muzikanten binnen het gegeven genoeg ruimte om te doen wat ze willen. Uitfreaken zit er minder in, maar als je enkel de essentie van de nummers laat meelopen, dan gun je jezelf toch wat vrijheid en komt dat het spelplezier ten goede. Je mag niet playbacken, hé.” Michael: “Playbacken is inderdaad uit den boze. Vandaar dat ik zweer bij de SPD-S, de enige sampling pad waarop je kan meppen en waar de loops en samples (de backing tracks, red.) visueel merkbaar uit komen rollen. Ik trigger soms halve strofes of refreinen afzonderlijk om in de backing track ook wat dynamiek te brengen. Of de backing vocals afzonderlijk bovenop een basic loop. En als je dan in een break of rustiger middel part nog zelf de effecten kan bewerken, is de toegevoegde waarde van een live aangestuurde backing track maximaal. De drummer is wellicht dé muzikant op het podium om dat te doen, hij moet er immers voor zorgen dat de rest van de band op die backing track groovet. Meer nog, samen met de samples ís de drummer de backing track.”

Het bos en de digitale bomen Backing tracks, loops, samples ... al wat je wil, maar wie denkt dat je er op één twee drie mee aan de slag kan, think again. Bart D’Haese houdt zich al zeven jaar bezig met de materie. Michael Schack integreert de combinatie multipad-plus-sampler al sinds 1993. Niet dat je er per se zo lang over doet om met iets degelijks op de proppen te komen, maar een beetje studie en heel wat enthousiasme helpen wel. “Eén van de meest voor de hand liggende mogelijkheden is gebruik maken van een mp3-speler”, aldus Bart.

“Al moet ik dat meteen al nuanceren: sommige iPods hebben een harde schijf – een draaiend onderdeel – en als je live loos aan het gaan bent, gebeurt het al eens dat die HD door de trillingen crasht. Als je je apparatuur te dicht bij de speakers opstelt, loop je het risico dat alles in het honderd loopt door het magnetisme van de speakers. Om nog maar te zwijgen van temperatuurverschillen: in de koffer van de auto is het heel wat koeler dan onder warme spots op een podium.” Bart Ieven: “Nochtans hebben HD’s ook grote voordelen: de meeste zijn zeer stabiel en hebben een grote opslagcapaciteit. Het nadeel is dat je bij wijze van spreken een extra persoon moet inschakelen om het apparaat te bedienen. En ze zijn vrij duur in aankoop. Voorbeelden bij de vleet: Roland VS-2480, VS-2400, VS-2000, VSR-880; BOSS BR-1600CD, BR1200CD; Yamaha AW16, AW24; Alesis HD24 ...” Bart D’Haese: “Multitrack recorders kunnen ook een oplossing zijn: je kan die tweedehands al heel goedkoop op de kop tikken. De Fostex D108 en D160 bijvoorbeeld; het gaat dan wel om toestellen met een HD, maar je kan er meerdere sporen op gebruiken. Verder zijn ook de iets duurdere Alesis HD24 en de Edirol R4 puike apparaten. Die Edirol is trouwens echt fantastisch: werkt met flashgeheugen en heeft vier uitgangen. Ik heb me er meteen twee aangeschaft! Het is hét toestel waar ik op zat te wachten; zeer de moeite ... Maar je hebt uiteraard nog talloze andere mogelijkheden. Het vergt wat zoekwerk – trial and error – tot je vindt waar jij je het best bij voelt.” Maak het eens concreet: hoe pak jij het bij Lick My Click aan? Bart D’Haese: “Tegenwoordig gebruik ik een toestel met vier kanalen: één stereospoor voor de algemene loops en synths, één mono voor de bass en één mono voor de click. Voor ik dit systeem gebruikte, had ik een gewone minidisc. Waar weinig leken bij stilstaan, is dat je een stereospoor perfect kan scheiden in twee monosignalen: ik gebruikte daarvoor een Y-kabel, met een stereo mini-jack voor de MD-output, gesplitst naar twee monojacks (links en rechts). Het linkse spoor gebruikte ik voor de loop, het rechtse voor de clicktrack en songtitels.”

En verder? Bart D’Haese: “Ik zorg er eerst en vooral voor dat de structuur van de backing track goed in elkaar zit, dat alles juist staat en dat er stukken gemute worden als één van de muzikanten begint te spelen of zingen. Vervolgens pan ik in mijn DAW (Digital Audio Workstation) alles wat voor het publiek hoorbaar moet zijn links, en de clicks en speaks rechts. Of ik werk met twee bussen die ik in de DAW als links en rechts render tot een stereofile. Als je de aparte sporen beluistert, zal je merken dat er een aantal zaken veranderd zijn en dat je de mix zal moeten aanpassen: die is mono geworden, dus krijg je te maken met faseproblemen. Je kan alle frequenties die je niet nodig hebt, bijwerken met EQ, zodat je niet eindigt met chaos.” “Voor de rechterkant werk ik als volgt: ik spreek de naam van het nummer in, dan komen vier clicks met een klemtoon op de één, daarna vier clicks om af te tellen en dan een click doorheen het nummer met een hoge toon op de één. Eindigen gebeurt op dezelfde manier als het begin: vier hoge clicks die het eindpunt markeren. Je kan alles gebruiken als click, zolang de klank maar wat duidelijk is: ik gebruik een koebel, maar wel met een andere pitch in elk nummer, zodat ik mijn oren niet te erg vermoei.” Michael: “Zowel bij Ozark Henry als tijdens solo-optredens komen de loops en samples gewoon stereo uit de SPD-S. Er komt geen click aan te pas. Soms trigger ik wel een muzikaal functionele shaker, filterflow, arpeggio of lichte percussieloop. Dat vind ik een pak muzikaler, zeker omdat je dan niet anders kan dan met de loop meebewegen en de juiste flow neerleggen. En ik hoef niet één van de stereo kanalen of een afzonderlijke uitgang aan een machinaal gegenereerde click op te offeren. Bovendien is het de ultieme training voor je interne klok: ik check vooraf eventueel het tempo even op een metronoom. Plus, je kan dadelijk van de ene song in de andere overgaan zonder te wachten op clicks, afzonderlijk aftellen, enz. Zo wordt de indruk van een playback helemaal vermeden.”

Tracks en triggers Bart D’Haese: “Zeer belangrijk is dat je er voor zorgt dat het volume van je tracks gelijk zit, dat je niet plots een enorm volumeverschil in je oren krijgt. Niet enkel vervelend, maar ook ongezond. Het is me al gebeurd dat een

Bart D’Haese

click of een track in één nummer plots loeihard ging. Pijnlijk! De technieker in de FOH en het publiek zullen je ook dankbaar zijn. Je kan dat makkelijk oplossen: ik stel de gain altijd goed af en hou de compressie voor op ’t einde, zodat ik het volume deftig kan regelen. Daarover komt een limiter op iets minder dan 0db, zodat ik voor alle tracks een vast volume krijg. Geen wegzakking meer of te luide tracks. Bovendien zorgt het renderen met limiter ervoor dat ik geen digitale oversturing krijg.” “Live zorg ik ervoor dat de lijn met de loop een eigen DI krijgt, zodat ik hem kan splitten naar mijn eigen mengpaneeltje voor mijn in-ears. De lijn met clicks gaat nooit naar een DI, maar rechtstreeks naar mijn in-ear mengtafel. Ik heb onlangs nog een concert gezien van een succesvolle band waar de click door de frontmonitors kwam: echt niet cool! Mijn tip is om in je in-ears vooral de click te laten doorkomen, luider dan de backingtrack. Zo vermijd je een geluidsbrij.” Michael: “Een goeie premixingsessie van de backing tracks is inderdaad essentieel. En let op: mix niet enkel op hoofdtelefoon. In een live situatie werk je met PA-speakers, dus je kan die situatie vooraf maar beter zoveel mogelijk simuleren. En wat clicktracks betreft: dat is de vijand van ieder drummersoor. Ik heb al drummers zien spelen bij wie de click in hun hoofdtelefoon meeknalt door

Michael Schack

de hi-hatmicrofoon of door de cimbaal overheads. Belachelijk ongezond en vooral makkelijk te vermijden: hou de click of de sampler / backing track als vriend in plaats van die als een vijand te beschouwen. En dat bereik je door de backing track in je lijf op te nemen, erop te leren dansen én te spelen. Als je dan retestrak zit, is het feest alom!” “Behalve backing tracks kan je live ook geluiden via triggers aansturen. Ik gebruik die zelf ook om live klanken na te bootsen die ik akoestisch niet of minder snel kan benaderen, zoals de TR-808, TR-909, claps, effectjes ... Maar ik gebruik niet te veel toeters en bellen: liever twee drumpads dan een hele batterij triggers. Het belangrijkste onderdeel van een trigger is het piëzoelement. Dit kleine elementje vangt de trilling van de slag op. Het zit uiteraard ook verwerkt in de verschillende drumpads die op de markt zijn, maar je kan ze ook apart op je vel monteren. Voor akoestische triggers kan je terecht bij de Red Shot van DDrum, de Roland RT-serie ... Sommige triggers beschikken zelfs over een potmetertje waarmee je het signaal wat kan bijstellen; handig. Triggers werken eigenlijk heel eenvoudig: via XLR of een jack-kabel worden ze naar je trigger2-MIDI gestuurd, waar ze omgezet worden in een MIDI-signaal, waarmee je talloze functies en geluiden van externe geluidsmodules kan aansturen. Een

Bart D’Haeses set up: (van boven naar beneden) Alesis DM5 (kan je gebruiken als eenvoudige trigger 2 midi), mengpaneeltje voor in-ears, Palmer DI-box. Niet zichtbaar op foto: Edirol backing track en Roland / Korg samplers die aan de DM5 hangen via midi.

goed voorbeeld van zo’n triggertoestel is de TMC-6 van Roland of de Alesis Trigger IO.” Je spreekt over een geluidsmodule. Wat kan dat zoal zijn? Bart D’Haese: “Vanalles, zolang het maar een MIDI-in heeft. Tegenwoordig heb je ook veel USB-MIDI aansluitingen. Name it: keyboards, drumcomputers, samplers, laptops ... Voor drummers vind je – ook tweedehands – heel wat veelzijdige modules, zoals de SP-404 en de SP-505 van Roland, KORG ESX-1, Akai MPC, oudere drumcomputers, effectenbakjes ... Maar een tip geldt voor de andere: zoek tot je iets vindt waar je je goed bij voelt. Want dat gaat er een wereld van mogelijkheden open.” Michael: “Een sampling pad is niet toevallig de populairste drummers geluids- en loopmodule tegenwoordig: je kan de samples en loops op een computer voorbereiden of los uit de studio op een Compact Flash kaart zetten, die klanken met die kaart in de SPD-S inladen, en dan nog wat aanpassen. De trigger-2-MIDI interface is ingebouwd, dus je kan ook de interne effecten als een dj bedienen, makkelijk via de MIDI-out een computer aansturen, én je mag erop slaan ook. Dat doet deugd, hoor.” En dan hebben we het nog niet gehad over computers of laptops die gebruikt worden. Staan muzikanten die laptops gebruiken echt muziek te maken of zijn ze gewoon hun mails

aan het checken? Bart D’Haese: “Dat gebeurt, ja. (lacht)” Michael: “Vind ik nog erger dan een huppelend ‘live’ zingende maar eigenlijk meelippende Britney Spears ...” Bart Ieven: “Wat computers betreft: naargelang het programma dat gebruikt wordt kunnen ze dienst doen als hard disk recorder, sampler, mp3-speler, etc. Zelfs combinaties van functies zijn mogelijk en de opslagcapaciteit is minder beperkt. Sommige programma’s zijn zelfs speciaal ontworpen om live als dynamische backingband te functioneren (bv. Ableton Live, red.). Ze lijken dus eigenlijk de meest aangewezen toestellen, maar ze hebben toch enkele grote nadelen. Eerst en vooral moeten computers altijd samenwerken met externe interfacetoestellen. Je moet de drivers dus correct installeren en ze moeten bij het uitpakken van de set up ook bedrijfszeker zijn. Computers blijven zeer onstabiel en hebben veel tijd nodig om op te starten als er iets misgelopen is. En ze hebben last van latency (vertraging tussen het signaal dat naar binnen gaat en dat dat terug naar buiten komt, red.) wat het real-time aspect beïnvloed. Als je echter goed op de hoogte bent van de werking van een computer en zijn beperkingen, dan kan een computer ideaal zijn.” Bart D’Haese: “Ook hier is voorzichtigheid geboden: je kan je tracks of samples best zo opbouwen dat je ze

in een flashgeheugen kan opslaan, om doorslaan en crashes te vermijden. Tegenwoordig kan je USB-sticks kopen van 8 GB, plaats zat dus. Als je je laptop als instrument gebruikt, gebruik hem dan niet voor iets anders en stouw je HD niet vol met programma’s die conflicten kunnen veroorzaken. Geen screensavers of kleine widgets die energie vreten. Je vergroot daarmee enkel maar het risico op problemen.” Michael: “Een dedicated laptop én USBstick zijn inderdaad een must. Bij Milk Inc live bijvoorbeeld kan de audio zowel van een USB-stick als van de interne harddisk komen. De laptop is daar vooral de beste dance-synthbassist, alle andere partijen spelen en filteren we er live los bovenop. De laptop stuurt via een héle goeie externe audio/ MIDI-interface niet enkel multitrack bass-synths en loops uit, maar ook een zeer stabiele click en MIDI-clock richting hardware keyboards zodanig dat toetsenmannen Peter Schreurs en Filip Vandueren zelfs die typische dance-arpeggio’s live en in sync kunnen aansturen. Dat vergt heel wat voorafgaand programmeerwerk, maar zorgt ook voor het ultieme live gevoel. Niets klinkt trouwens zo goed als een vette live aangestuurde synth klank uit een hardware module. Geen latency problemen en geen overladen laptop processoren.” Sven De Potter Zie ook p. 24 voor een overzicht!

Check de videotips van Michael Schack op de nieuwe poppunt.be

De mogelijkheden op een rijtje, met voor- en nadelen HD recorders (statisch)

Plus

Min

Het nummer is vooraf opgenomen. De structuur ligt overwegend vast. De geluidstechnicus heeft nog controle over de verschillende instrumenten op de track om ze perfect te laten integreren in de algemene mix. Hier en daar kunnen misschien wel enkele partijen dynamisch worden herhaald. Hard disk recorders staan bekend om hun Alles is zeer statisch en je moet bij wijze van spreken stabiliteit en gebruiksgemak een extra persoon hebben om dit apparaat te bedienen Goede geluidskwaliteit Dure aankoopprijs Moeilijk tot onmogelijk om het live tempo aan te passen Voorbeelden: Roland VS-2480, VS-2400, VS-2000; BOSS BR-1600CD,BR-1200CD; Yamaha AW16, AW24; Alesis HD24 ...

Mp3-spelers, md-spelers, cd-spelers (statisch)

Zeer stabiel (pas op met trillingen bij cd-spelers) Compact Gebruiksgemak Goedkoop

Min

Plus

De backing tracks worden vooraf opgenomen. De structuur ligt volledig vast zonder controle over de algemene mix. Ze worden echter vaak gebruikt door one-man bands omdat ze compact zijn, zeer stabiel en eenvoudig in gebruik. Zeer statisch Geen mix integratie met andere instrumenten Playback gevoel hier maximaal

Voorbeelden: Edirol R-09HR; Roland Soniccell; iPod; Sony MD-player ...

Hardware samplers (dynamisch)

Zeer dynamisch Eenvoudig in gebruik Creatief aspect: bv. live effecten bewerken Tempo live instelbaar (indien voorzien van time stretching/tempo sync functie)

Min

Plus

Samplers stellen je in staat om korte stukken muziek (of zelfs volledige songs) op te nemen en ze dynamisch laten afspelen vanuit een keyboard of ze triggeren vanuit elektronische drums of via voetpedaaltjes. Het grote voordeel is dat je heel dynamisch te werk kan gaan en de backing track echt als een instrument kan beschouwen. Vaak korte sample geheugens (enkele seconden tot enkele minuten) zonder te herladen Intensief programmeerwerk

Voorbeelden: Roland SP-505, Roland MV-8800, Roland SPD-S, Akai MPC, Korg Electribe sampler ...

Loop stations (dynamisch)

Extreem dynamisch Controle met de voet (dus muzikant kan nog altijd zijn eigen instrument bespelen) Zeer stabiel (ﬂash geheugen)

Min

Plus

Soort sampler die de muzikant in staat stelt om samples/loops met de voet aan te sturen en live dingen op te nemen. Je kan zo heel erg dynamisch omgaan met zowel backing tracks als on the spot recording. Vereiste: je moet er je hoofd bijhouden. Beperkt geheugen (< 60 minuten) Foutmarge bij bediening

Voorbeelden: BOSS RC-50, BOSS RC-20XL, BOSS RC-2, Digitech Jamman ...

MIDI-ﬁle players / MIDI sequencers

Min

Veel geheugencapaciteit Editmogelijkheden Gebruiksgemak

Statisch en middelmatig geluid Verouderd principe

Min

Plus

Standard MIDI-ﬁles zijn een wat ouder systeem van backing tracks gebaseerd op het versturen van MIDI-gegevens van een sequencer naar een geluidsmodule. Het voordeel hiervan is dat je relatief weinig opslagcapaciteit nodig hebt en dat je gemakkelijk een aantal veranderingen kan uitvoeren (transponeren, tempoaanpassingen, klankaanpassingen). Nadeel is dat alles wordt weergegeven door een standaard synth geluidsbron die nogal statisch en mechanisch klinkt.

Onstabiele werking Ingewikkelde set up Grondige kennis van computerwerking vereist

Voorbeelden: Roland Soniccell, MIDItemp, sound canvas ...

Plus

Computers/laptops Onbeperkte mogelijkheden Onbeperkte geheugencapaciteit

Voorbeelden: (software) Cakewalk Sonar, Cakewalk Kinetic, Steinberg Cubase, Ableton Live ...

JONGE WOLVEN

The Curvy Cuties Fanclub

The Curvy Cuties Fanclub: drie jongens uit centrum Gent, 16 en 17 jaar, laatste graad middelbaar. Ze hebben nog maar vier optredens achter de rug én staken dankzij een schare uitzinnige fans en een strakke set de hoofdprijs én de publieksprijs van De Beloften 2008 op zak. Het leven van een stel jonge kerels kan soms heerlijk eenvoudig zijn. “Ja, niet normaal! We voelen ons net Freaky Age met al die aandacht op school! (hilariteit)” Persconferentie “De Beloften was ons allereerste optreden. Alle drie hebben we voordien in andere bandjes gespeeld; Sammy zat bijvoorbeeld bij Stanza, een kleinkunstgroep. Ik vond dat echt grappig: tijdens een optreden ben ik es naar de wc gelopen omdat ik mijn lach niet kon bedwingen. Het had iets te maken met een kaars ...” Sammy: “Ik speelde thuis toen bijna enkel AC/DC-covers.” Jelle: “Eigenlijk hadden we eerst een metalband. Ik ben daarmee gestopt en samen met Arne bij Kinky City gaan spelen. Sammy had ondertussen al heel wat meer ervaring en wat later hebben we als The Curvy Cuties Fanclub samen ons eerste nummer ‘Nasty Sound’ geschreven.” Arne: “Met Kinky City ontvingen we trouwens een eervolle vermelding in de Kunstbende en stonden we op het podium van Jong Geduld in Kinky Star.” Massage Arne: “Tijdens De Beloften waren we erg zenuwachtig, maar het was leuk om te zien hoe enthousiast het publiek al was tijdens de soundcheck. De vijf minuten voor we op moesten, waren het ergst. Ik heb toen zelfs nog een massage gegeven aan Jelle.” Jelle: “Het was meteen mijn vuurdoop: zingen voor een publiek had ik nog nooit gedaan. Sinds De Beloften is er voor ons veel veranderd. We repeteren nu een pak meer. De optredens beginnen er stilaan te komen en we krijgen zelfs aanbiedingen om te spelen op schoolfeesten!” Arne: “We moeten trouwens snel een

repetitieschema afspreken.” AC/DC en luiheid Jelle: “Ik haal veel inspiratie uit de muziek van The Blackbox Revelation.” Sammy: “Ik luister meer naar AC/DC en bluesartiesten ... en The Black Jettas!” Arne: “Maar ook naar Oasis en nieuwe Britse muziek zoals The Wombats.” Jelle: “Ik schrijf de basis van de nummers eerst op gitaar en improviseer de teksten erbij tijdens de repetities. Aan de hand van die basisstructuur maken we er dan samen een volwaardig nummer van.” Sammy: “Ik wil dat ook proberen. Ik heb trouwens nog een paar riffs liggen. Hopelijk vergeet ik ze niet.” Jelle: “Je bent te lui!” Arne: “Ik heb ook nog vier nummers klaarliggen maar ik weet nog niet ...” Jelle: “... voor welke band je ze wil gebruiken zeker!” Rijbewijs Jelle: “Op Pukkelpop en Werchter

spelen, dat is mijn droom. (lacht) Neen, we willen ons amuseren en hopen dat we geen writer’s block krijgen.” Arne: “We moeten wel eerst een goed setje hebben. We hebben nu zeven nummers.” Jelle: “Volgens mij ken je niet eens de helft uit je hoofd. Zie je, hij kan er maar vijf opnoemen. Goed ingeburgerd geraken in het circuit van de opkomende bands, dat is het meest realistische plan, én een ep maken. Weet je trouwens hoe we één van onze eerste demo’s opnamen? We filmden een repetitie met een videocamera en haalden er het geluid af om het op cd te branden. Leven van muziek is mijn ultieme droom, maar ik ga wel verder studeren hoor.” Arne: “We zien wel. We hebben studiotijd gewonnen en een vaste lijst met optredens om naartoe te werken, dus moeten we zelf niet meer met demo’s leuren.” Jelle: “We hebben nog geen rijbewijs dus moeten onze ouders voorlopig nog mee naar de optredens. Ik ga snel mijn voorlopig rijbewijs halen en van zodra we dat hebben, zijn we alleen weg hoor!” Herlinde Raeman

vi.be/tccf www.debeloften.be

VOORUIT GENT

22 NOV ‘08

ENT

JONGE WOLVEN

DJ Tecnum De toekomst is aan de jonge muzikale wolven. Beginnen in een repetitiehok of op de slaapkamer, uitbreken, positieve respons krijgen en door hard te werken op plaatsen terechtkomen waar ze hard van jetje kunnen geven: het valt veel jonge bands te beurt. Of dj’s. Poppunt bracht al heel wat jong draaitalent aan de oppervlakte – destijds via Young Talent Corner, nu via vi.be – zoals DJ Tecnum oftewel de 22-jarige Gary De Donder. (Geef toe, DJ Tecnum klinkt als nom de tournage toch iets beter.) Dankzij zijn ongelooflijke drive schopte hij het in no time tot één van de grootste dj-beloftes in België. “Geloven in je kunnen en hard werken, dat zijn de basisingrediënten om ergens te geraken”, aldus DJ Tecnum. “Toen ik vijftien was, ben ik met een vriend zelf feestjes beginnen te organiseren: de enige manier om te kunnen draaien toen. In Dendermonde en omstreken waren nagenoeg geen speelkansen. Het loonde want na een tijdje kwam er toch 200 man op die feestjes opdagen. Achteraf ben ik een tijdje resident geweest in een klein cafeetje in de buurt. Tot ik op het Young Talent Cornergegeven stuitte en zag dat Poppunt jonge dj’s zocht. Ik heb toen meteen een mixtape ingestuurd en tot mijn verrassing kreeg ik telefoon: ik zat bij de geselecteerden en mocht op Kozzmozz draaien! Een ongelooflijke ervaring en een absolute meevaller. Ik ben Spacid daar tegen het lijf gelopen en hij vertelde me dat ik in die vier jaar YTC één van de weinigen was die de zaal gevuld had en de perfecte sfeer gecreëerd had. Trots dat ik was.” “Iets later bleek dat er ook op Ten Days Off YTC-speelkansen waren. Van de 130 mixen die ingestuurd waren, werden er 9 gekozen; ik was er één van. Vond ik uiteraard fantastisch. Dat was Spacid ter ore gekomen en twee dagen later kreeg ik telefoon met de vraag om Ultra op te warmen in de Vooruit. Zo is de bal aan het rollen gegaan ...” Je hebt dus eigenlijk alles aan jezelf te danken. Ogen en oren open houden, mixtapes maken en wachten tot iemand het oppikt? DJ Tecnum: “Ja. Je moet er mee bezig zijn. MySpace, vi.be ... daar laad ik regelmatig mixtapes op, gewoon om mogelijke geïnteresseerden te laten weten waar ik mee bezig ben. En daar komt behoorlijk wat reactie op.”

Je hebt de deur zelf op een kier gezet. Je bent nog jong: 22 jaar. Je hebt nog tijd om een carrière uit te bouwen. Ben je daar mee bezig? DJ Tecnum: “Ik wil er zeker voor gaan. Ik hoor nu al van mensen dat ik zou moeten beginnen producen, maar daar heb ik nog helemaal geen verstand van. First thing’s first: ik wil veel draaien. Kijk, Tom Dazing is een goeie vriend en een uitstekende dj. Hij is al iets langer bezig, heeft al meer naam gemaakt door z’n producties, heeft talent zat en heeft een boekingsagent. Dat maakt het allemaal iets makkelijker. Maar ook hij heeft hier keihard voor moeten werken, vooral in België dan, waar je toch eerst uit een put moet kruipen alvorens je echt gewaardeerd wordt. Op dit moment kan ik er absoluut niet van leven, maar ik wil er wel alles aan doen om dat te bereiken. Het gebeurt dat ik zaterdagochtend moet gaan werken en dat ik telefoon krijg voor een dj-set vrijdagnacht. Ik wimpel dat niet af, ook al weet ik dat het de dag erop een beetje pijn zal doen. (lacht)” Platenwinkels verdwijnen aan de lopende band. Waar haal jij je muziek nog? Online? DJ Tecnum: “Ja. Ik zit maandelijks aan 70 euro vinyl. Maar online – via Beatport – haal ik heel veel binnen. Makkelijk zat: tracks selecteren, downloaden en betalen. Je hoeft niet eens op pad. Al ga ik ook graag snuisteren in platenbakken,

maar daar heb ik tijdens de week niet echt veel tijd voor.” Back in de nineties maakten technodj’s als Carl Craig, Richie Hawtin e.a. furore. Die mannen draaien ondertussen al jaren mee. Zijn ze ook voor jou nog een bron van inspiratie? DJ Tecnum: “Absoluut, maar ik heb ook veel opgestoken van mijn bezoekjes aan Ibiza. De sfeer daar is enorm en nergens anders ter wereld zo intens. Bijna iedereen daar kent echt iets van muziek en komt daarvoor naar het eiland. Toch wel uniek. Uiteraard ben ik ook fan van mensen als Sven Väth, Marco Carola, Ricardo Villalobos, Luciano, Adam Beyer ... stuk voor stuk inspiratie. Maar ik heb het toch iets meer voor de jongere talenten als Johnny D, Markus Fix, Reboot, Chris Tietjen, Nederlanders als Lauhaus, Boris Werner, Julien Chaptal, die echt wel een enorme opmars hebben gemaakt binnen de hedendaagse house & techno. Maar ik ga die mannen niet kopiëren, hé. Een eigen stijl vinden, dat is nog altijd het grote doel. Dat én het Sonar Festival en Awakenings, daar wil ik absoluut heen; om de sfeer op te snuiven, gelijkgestemden te ontmoeten, en om nieuwe ervaringen op te doen. Een dj moet elke dag bijleren.” Het is je van harte gegund. Sven De Potter

vi.be/tecnum

JIM_YO

JIM_YOULIKETOW_POPP_280_200_dec.indd 1

7/11/2008 15:16:49

TERUG BLIK

Luc Janssen Noise heeft mij altijd ge誰nteresseerd.

Een terugblik met Luc Janssen (54) op zijn carrière die al bijna 30 jaar lang woekert in de tegencultuur, inclusief obligate praatjes over muziek en het radiolandschap. Dan raak je toch nooit uitgepraat? Maar goed, omdat een beetje Ordnung nu eenmaal muss sein, hield Poppunt het bij het volgende ... Flashback naar jouw prille jeugdjaren. Niemand minder dan Guy Mortier zou je de radiomicrobe hebben bezorgd? Luc: “Ja, dat was door Mortiers programma Schudden Voor Gebruik, ergens in de jaren zestig, denk ik. Het kwam ’s morgens vroeg op de radio. Ik weet nog dat ik altijd met mijn boekentasje klaar stond om naar school te vertrekken. Ik vond het spannend omdat Mortier toen al die droge humor had en zwoer bij absurde nonsens. Bij een wedstrijd moest je het antwoord bijvoorbeeld opsturen via een gele, opgeblazen onderbroek. Het was zo nieuw dat het me erg inspireerde. Zo leerde ik dat je met radio ook iets leuks kan doen.” Toch ben je later geen Leugenpaleis gaan maken. Het ging je puur om de muziek. Luc: “Uiteindelijk is het muziek geworden. Aanvankelijk was ik vooral geïnteresseerd in performance art. Ik herinner me zo’n performance van Laurie Anderson midden jaren zeventig op de Documenta in Kassel. Zo ging ik me in die minimal artmuziek verdiepen. Daarvoor was ik een jonge gast die net als iedereen een plaat van Pink Floyd in huis had. Ik ontdekte groepen als Can, Nue en La Düsseldorf, en de hele Krautrockscene. Die platen kocht ik in Londen. Omdat mijn ouders bij De Post werkten, kon ik gratis naar Dover, vandaar. Dus zat ik vaak in Londen waar ik al mijn zakgeld spendeerde aan kunstboeken en bizarre platen. Ook omdat de bak met Krautrock constant afgeprijsd was, niemand moest dat hebben. (lacht)” “Ik leerde in Londen mijn weg goed kennen; zo zag ik bijvoorbeeld The Slits in een crypte van een kerkje (the Cryptic One Club, red.). In hun voorprogramma speelde een wall-to-wall sound system, ik wist niet eens wat dat was. Eind jaren zeventig was ik vaste klant in Dingwalls in Camden, toen nog een verwaarloosde buurt. Daar speelden bandjes als Ian Dury & The Blockheads, Elvis Costello of The Clash. Veel jazz ook. Bob Dylan hing er wel eens aan de toog om naar

“Als ik nu jong was, zou ik het veel spannender vinden om te merken dat 12.000 mensen mijn nummer hebben gedownload, dan om één keer in Peter Live te mogen optreden.

die jonge bandjes te komen kijken. Terug in België kwam je de platen van die groepen pas een x-aantal weken later tegen. Ik hoefde er niet als eerste bij te zijn, maar vond het wel spannend allemaal. Ik voelde en leefde de vibes van het tijds-gewricht. Dat gevoel doorgeven, is wat ik met radiomaken altijd heb willen doen. Onbewust hoor. Het echte leven binnenhalen in de studio. En het glijmiddel, het ding waar het allemaal inzat en uitscheurde, was de muziek.” In 1979 ging je dan voor de BRTradio aan de slag. Lijkt me een fascinerende tijd. Of vond je pakweg 1989 even fascinerend? Luc: “Nee, die tijd was zo bijzonder omdat de wereld helemaal anders in elkaar stak. ‘No Future’ hoorde je niet zomaar: ik hád geen werk. Goed, één dag radio per week. Voor de rest stond ik aan het stempellokaal. Met dat geld kon ik niet eens mijn platen kopen. Je moest het zelf maar uitzoeken. Zo ontstond een hele generatie die van die luizentijd toch iets ging maken door binnen hun mogelijkheden erg creatief te zijn. En ik had het geluk dat ik via het medium radio het oog van de storm kon zijn. Zo ontstond er rond mijn persoontje een community van jonge mensen die niet allemaal naar Londen konden om platen te kopen, maar wel een gevoel van erkenning kregen.” Nu heb je het wellicht over je programma Domino waarvoor tieners in de jaren tachtig op zaterdagavond gewoon thuisbleven. Luc: “Ja, of ze introduceerden hun moeder in de techniek van het opnemen met de cassetterecorder. (lacht) Op zondag luisterden ze er dan zelf naar om het maandag op school door te geven. Zo ontstonden er echte circuits waar ik me niet bewust van was. Toen ik na mijn ontslag – wegens onfatsoenlijk gedrag op de zender – na negen maanden weer aan de slag mocht, was dat onder voorwaarde dat ik vooral mijn bek moest houden. Domino heette toen korte tijd Automatic Pophit Gun. Maar omdat ik niets zei, wisten de luisteraars niet wat er gedraaid werd. Dus vroeg ik hen om mij een postzegel te sturen waardoor ze een A4’tje kregen – met een playlist en collages – dat precies

in hun cassettedoosje paste en dat uitgroeide tot een soort fanzine.” Het was ook een dankbaar decennium waarin je kon laten verstaan dat er naast Duran Duran of Frankie Goes To Hollywood nog iets bestond als Cabaret Voltaire of Hüsker Dü. Luc: “Ja, maar Frankie Goes To Hollywood heb ik wel gedraaid. Ik vond de productie van Trevor Horn met de bijhorende verpakking zo goed. Hun label heette bijvoorbeeld ZTT – Zang Tumb Tumb – genoemd naar het futuristisch manifest van Marinetti. Cabaret Voltaire is dan weer genoemd naar het café in Zürich waar de futuristen samenkwamen. In die periode werd kunstgeschiedenis als vanzelfsprekend in de muziek gerecycleerd. En zo viel mijn opleiding en interesse voor kunst weer samen met de muziek. Throbbing Gristle, SPK, Psychic TV (later Laibach), Neubauten... allemaal linken met cultuur en gevaarlijk spannend.” “Maar het was niet alleen noise ten huize Janssen. Ook de nieuwste popen rockartiesten stond te dringen om aandacht, nog voor ze ‘uit’ waren vaak, en zeker voor ze bekend waren. Ik heb de Beastie Boys bijvoorbeeld leren kennen als een punkband. Ik kreeg die 12inch ‘Cookie Puss’ opgestuurd en wist meteen: dit wordt wat. Ik herinner me ook nog het eerste cassetje van Elisa Waut. Iets van een heel andere orde, die nimfenpop. (lacht) Kijk, ik kleurde buiten de lijntjes, dus was het logisch dat muzikanten die hetzelfde deden eerst bij mij terechtkwamen. Niet met de bedoeling om gedraaid te worden; ze wilden vooral weten wat ik van hun muziek vond. Misschien was ik er daarom vaak zo snel bij, nog voor het echt interessant werd om met die dingen poen te pakken. Dat hebben anderen gedaan.” Je gaf die bands hoe dan ook wel een platform. Luc: “Ja, straks op Canvas komt er bijvoorbeeld een reeks over Belpop. Daarin komt ook Front 242 aan bod.

In een interview kwam weer de vraag waarom ik de enige was die dat draaide op de radio. Daarin speelde nog het volgende: de Vlaamse scene was niet geïnteresseerd in die Brusselse bands als Front 242 of Marine, waarvan de leden Frans spraken en in andere cafés zaten. In Leuven of in Brussel wonen, dat was in die tijd nog een wereld van verschil.” Het hoofdstuk van de jaren tachtig kan niet zonder die scheethistorie. Een wind laten live in de ether was toen goed voor een C4. Wat denk je nu dan wanneer je naar ochtendshows luistert? Luc: “Dat was een uitschuiver, maar betekende wel kloterij voor mij. Ik had twee kleine kindjes, was een huis aan het bouwen en was op staande voet werkloos. Ik herinner me het telegram nog: ‘Omwille van onwelvoeglijk gedrag...’ Ik vond het heel erg, maar heb het wel snel kunnen relativeren. Misschien was ik wel een voorloper van wat men nu een shockjock noemt. Toen bestond dat woord nog niet, bovendien wilde ik dat ook niet zijn. Ik noemde wel de dingen bij hun naam. Ik wilde via de radio laten binnenkomen wat er op straat aan het gebeuren was. Een goede radiostudio moet uitkijken op straat zodat je kan zien of het regent of dat er een vliegtuig in een gebouw crasht. De laatste jaren heb ik gelukkig vanuit mijn thuisstudio in Laakdal kunnen uitzenden. Ik had de wegwijzers richting Hilversum en Amsterdam wel gezien.” Nu je zelf over Hilversum begint. Wegens dat gedoe op de toenmalige BRT kon je wel in Nederland aan de slag. Luc: “Ik herinner me nog leuke cartoons van Kamagurka in Humo over mensen die scheten lieten. Humo werd ook in Nederland gelezen. Vooral het muziekblad Oor vond het niet kunnen dat omwille van zo’n banaal feit heel die muzikale tegencultuur hier was afgevoerd. Het

nieuws bereikte ook de baas van de VPRO. John Peel had daar toen een programma op 3FM maar die konden ze niet meer betalen. Toen het aanbod van VPRO kwam, moest ik daar geen twee keer over nadenken. Zeker wegens het toenmalige klimaat hier in Vlaanderen. De BRT had zo’n schrik van de opkomst van die vrije radio’s dat alles platter moest. Daar was mijn scheet trouwens een kritiek op.” Jij kan het weten: bestaat er een groot verschil tussen Nederland en Vlaanderen of is dat onderling inwisselbaar? Luc: “Er bestaat nog altijd een groot verschil. Neem nu 3FM en Studio Brussel ... 3FM werkt volgens het format van een commerciële zender, maar is toch van de publieke omroep. Meer Donna dus. Studio Brussel is een pure jongerenmuziekzender. Ik meen te weten dat 3FM’er Giel Beelen altijd een ideaalbeeld is geweest voor dj’s als Wim Oosterlinck en Peter Van de Veire. Maar die zie ik zich nog niet live in de studio laten pijpen zoals Giel. Gelukkig is er nog verschil met Holland. Wat ze wel allemaal gemeen hebben, is dat het radioklasbakken zijn. En als je dan en publique je broek meent te moeten afsteken ... Marcel Vanthilt deed dat bij ons al veel vroeger, maar dan op een spitsere en leukere manier dan Giel. Ik denk aan zijn programma ‘Met een stijve naar het front’ dat hij samen met Dominique Deruddere presenteerde op FM Brussel. Dat was de eerste Peter Van de Veire op de radio.” Op stadsradio’s hoor je nu nog bijzondere dingen. Denk aan wat Dennis Tyfus doet op de Antwerpse Radio Centraal. Luc: “Ik ben fan van Dennis Tyfus. Die is enorm getalenteerd, op vele vlakken. Is er niet méér mis met de huidig generatie? Niet weten dat M.I.A. ‘Paper Planes’ ging lenen bij ‘Straight To Hell’ van The Clash bijvoorbeeld. Luc: “Presentatoren kiezen tegenwoordig hun eigen muziek niet meer. Daar heeft het veel mee te maken. Vroeger stelde een radiomaker zijn eigen programma samen. Meer nog: hij kocht zelf de platen. Nu staat er een schermpje voor je met wat namen en wat titels. Het is een kwestie van de intro vollullen en de

boel op tijd af te kondigen. Af en toe zit daar iets bij wat de dj wel tof vindt en dan gaat hij wat opzoeken. Voor de rest wil hij gewoon weten of Madonna zwanger is of niet. En je hoeft niet te weten dat haar familienaam Ciccone is en dat Sonic Youth als Ciccone Youth ooit een fantastische versie van ‘Into The Groove’ heeft gemaakt. Moet niet, maar het maakt het leven wel rijker. Popradiomakers zijn bedreven verkopers geworden: van zichzelf en tomatensoep.” Over naar de tijd van nu waarin je een tv-gezicht bent geworden. Ooit haalde je een band als The Jesus & Mary Chain naar Villa Tempo. Nu niet meer nodig, want er is TMF en MTV, hoor je dan. Terecht? Luc: “Nee, want dan moet Jools Holland ook niets meer doen. Vele bands kunnen nu wel terecht bij TMF of MTV, dus is het moeilijk geworden om in een kleine regio als Vlaanderen een bijzonder muziekprogramma op tv te maken. Het aanbod is deels onbereikbaar geworden. De grootste verandering in de muziekbusiness sinds de punk is het internet. Dat heeft radio en tv erg veranderd. Als ik nu jong was, zou ik het veel spannender vinden om te merken dat 12.000 mensen mijn nummer hebben gedownload, dan om één keer in Peter Live te mogen optreden.” En hoe zorg je er als muziekliefhebber voor dat je het overzicht nooit verliest? Luc: “Een brede background en goed historisch perspectief zijn altijd nuttig. ‘Dat heb ik al gezien of gehoord’ is hetzelfde als zeggen: ‘Ik haak af.’ Want alles is al eens een keer gedaan. ‘Is het goed gedaan? Is het vernieuwend?’, die vragen moet je je stellen. Ik mis nu de toevloed omdat ik met zo veel andere dingen bezig ben. Want om te weten of iets goed is, moet je er dertig slechte dingen tegenover kunnen zetten. Mijn zoon Eppo vreet die vuilbak nog wel elke dag helemaal leeg. Hij heeft een sterke maag, maar ondertussen ook een goede smaak. Dat hele overzicht dat hij nog wel heeft, dat mis ik nu wel.” Slotvraag, een beetje morbide: John Peel wou ‘Teenage Kicks’ van The Undertones op zijn begrafenis horen. Wat wordt jouw laatste schijf? Luc: “Dat heb ik thuis al eens een keertje gezegd: ‘I’ll keep a close watch’ van John Cale. En sindsdien mag ik die niet meer draaien. (lacht)” Dominique Piedfort

V.U. Chan

poppunt

Wil je ook meer tijd om op te treden? t-heater, het Sociaal Bureau voor Kunstenaars van t-interim, zorgt voor je contracten en de opvolging ervan, en garandeert je een volledig wettelijke bescherming. Op die manier krijg je meer tijd voor je instrument of mengpaneel, en kan je je beter voorbereiden op je volgende optreden! Meer weten? Kijk snel op www.t-heater.be

heater V.U. Chantal De Weghe, Stationsstraat 120, 2800 Mechelen - BTW BE 0478.971.449, RPR Mechelen - VG. 1246/BUOSAP - DC:40103 - B-C07.002 - W.INT.RE.RS.SO.148

poppunt_280x200_Q.indd 1

31/10/2008 11:46:57

Songteksten

TIPS

Het leukste is

geschreven

hebben

Hemmingway zei ooit “I don’t like writing, I like having written.” Zo is het ook voor heel wat songschrijvers. De teksten die spontaan opwellen tijdens zatte zaterdagen of telefoongesprekken met Het Eenzame Hartenbureau zijn meestal nog niet klaar om meteen voor de eeuwigheid in tekstboeken gegoten te worden. Je mag eigenlijk al héél blij zijn als het ruwe diamanten zijn waar je mits vakkundig slijpwerk een waardevol stuk van maakt. Heel vaak blijkt er na het nodige slijpwerk immers geen diamant meer over maar alleen nog wat waardeloze schilfers waar je hoogstens nog de bekleding van een professionele slijpschijf van kan maken. Op initiatief van Creatief Schrijven en Poppunt zette Gerry De Mol zijn kijk op songteksten op papier in de publicatie ‘Er moet ook nog tekst op’, die je gratis kan downloaden op onze website. We halen er enkele heel praktische en concrete tips uit waar je als songtekstschrijver onmiddellijk mee aan de slag kan.

Schrijft u liefst met blauw Eén ding typeert schrijvers: ze hebben altijd iets bij om te schrijven. Zowat alle songschrijvers die ik ken, hebben een ‘boekje’ waarin ze waardevolle fragmenten die ze tegenkomen noteren. Dat kunnen absurde vragen uit enquêtes zijn (zoals in Spinvis’ ‘Het voordeel van video’), gesprekken tussen mensen, krantenkoppen, of zinnen, beelden, woorden, gedachten die plots komen binnenwaaien ... De zinnen uit die boekjes vormen vaak pas veel later inspiratie tot nieuwe teksten, of kristalliseren zich gaandeweg tot een echte songtekst. Natuurlijk zijn er ook andere inspiratiebronnen die je kan aanboren. Het komt er meestal op aan om bij jezelf te ontdekken hoe je het makkelijkst en best werkt. De ene bedenkt zijn of haar teksten al spelend en zingend (improvisatie), de andere moet echt aan een tafel gaan zitten en zich volledig focussen op het tekstschrijven zelf. De ene songschrijver is een diesel en moet eerst een uur totale nonsens

zitten schrijven vooraleer er zinnige dingen op papier komen, de ander zit, zwijgt en denkt, en schrijft dan net dat ene woord neer dat er moest zijn. Stefaan Fernande (auteur van hits voor Clouseau, Yasmine, Stan van Samang ...) krijgt het meeste inspiratie door met zijn hond te gaan wandelen. Koen Buysse van Zornik kijkt tv zonder klank en komt zo op nieuwe ideeën. Als er al een goede methode is, dan is dat je eigen methode.

Wat wil je vertellen? Eens je een vertrekpunt, een idee, een inspiratie hebt, begint eigenlijk het echte werk pas. Nu komt het er op aan om te schaven en te schrappen. Er bestaan heel wat technieken die songschrijvers hanteren om een zekere spanning in een tekst te steken. Je kan eenzelfde verhaal altijd op verschillende manieren vertellen. Vaak helpt het om bewust verschillende versies van een tekst te maken om zo uiteindelijk tot de parel te komen die je eigenlijk zocht. Enkele voorbeelden van deze technieken: * Verander ik in hij. Als je steeds over jezelf schrijft, hoeft de luisteraar niet meer in te vullen over wie het gaat. Als je echter iets in de derde persoon vertelt, kan de luisteraar zelf mee invullen wat voor iemand die ‘hij’ of ‘zij’ is en zo het verhaal mee inkleuren. * Zeg het omgekeerde. Iemand die zingt “Wat ben ik toch ongelukkig nu je weg bent”, laat weinig aan de verbeelding over. Maar als Loudon Wainwright zingt “The sad thing is I’m so damn happy”, dan ga je je als luisteraar meteen afvragen hoe die vork in de steel zit. Hetzelfde gebeurt in ‘Madrid’ van Kommil Foo: “’t Is niet dat ik je hier mis”. Of in ‘Mooi weer en fruitsla’ van Buurman: “Wat kan het haar toch schelen, dat hij niet van mooie meisjes houdt”. * Gebruik een personage. Een personage laat je niet alleen toe om dingen te zeggen die je zelf nooit in de mond zou nemen, maar kan ook inspirerend zijn. Leef je in in je personage: hoe zou hij of zij reageren op iets? Wat zou Bleke Lena denken? Hoe zou Billy The Kid zich gedragen? * Gebruik een beeld. Nog een manier om de dingen niet te benoemen, is ze

vervangen door een beeld. Er bestaan vele vormen van beeldspraak. Sla er Wikipedia maar eens op na. Ook hier geldt de regel dat de luisteraar betrokken wordt in de betekenisgeving. Het ligt niet bloot op tafel maar wordt gesuggereerd. Een voorbeeld van Ani Difranco: “You’re subtle as a window pane, standing in my view, so I will wait for it to rain, so I can see you”. Naast de technieken die bestaan om de woordkeuze interessanter te maken, bestaan er ook heel wat manieren om je verhaallijn zélf meer spanning te geven. Eigenlijk kan je hier teruggrijpen naar alle technieken die ook door scenario- of romanschrijvers gebruikt worden. Alleen is een lied van drie minuten vaak te kort om drie verhaallijnen te vertellen die aan het eind samenkomen in een machtig complot. Een paar suggesties: * Openingszin. Ook in het versieren van de luisteraar kan een sterke openingszin een machtig wapen zijn. Soms dient die zin om de luisteraar nieuwsgierig te maken naar de rest van het verhaal, zoals in Kommil Foo’s ‘Ruimtevaarder’: “Meester Frank ik kom waarschijnlijk morgen niet naar school”. In andere songs geeft de eerste zin dan weer eigenlijk al het hele verhaal mee, zoals in ‘Naar de maan’, ook van Kommil Foo: “Ik dank de heer zo vaak ik kan, dat ik ik ben en geen andere man, want dan zag ik jou met mij en god wat dan?”. In de eerste zin wordt eigenlijk heel het verhaal al verteld. * Elips. Net zoals je door in je compositie vaak opnieuw bij je grondtoon eindigt om ‘thuis te komen’ kan je ook tekstueel vaak de cirkel mooi rond maken. * Herhaling. Het is wellicht één van de meest simpele psychologische mechanismes, maar het werkt wel. Of het nu ‘Ne me quitte pas’ van Brel, ‘Daar gaat ze’ van Clouseau, of ‘Vluchten kan niet meer’ van Annie M.G. Schmidt is, ze hebben allemaal hetzelfde gemeen: die ene opeenvolging van woorden die doorheen de tekst (strofes en refreinen) steeds terug komt. * Opsomming. Werkt een beetje hetzelfde als de herhaling. Een van de meest gekende voorbeelden is wellicht ‘My Favourite Things’ uit the sound of Music. Maar ook in ‘Stil Verdriet’ van Noordkaap wordt een gelijkaardige techniek gebruikt: “Dit is bijlange de liefde niet ... Dit is bijlange de passie niet ...” * Verrassingseffect. Wat vaak heel goed werkt, is de luisteraar op het verkeerde been zetten. Laat de luisteraar bewust een foute interpretatie maken en haal die in de laatste strofe

onderuit. Zo krijg je in ‘Leeg’ van Bram Vermeulen een beeld van een man die een doodsaai leven leidt, waarin altijd hetzelfde patroon terugkomt: “En alles is leeg.” Maar aan het eind van het nummer klinkt het: “Het lukt hem niet te huilen, ‘t is leeg en er komt niets. Hij ziet alleen maar steeds opnieuw, die vrachtwagen en de kinderfiets.”

Met rijm zou je er al zijn Of een tekst rijmt of niet is uiteindelijk de keuze van de auteur. Voor rijmschema’s, rijmtechnieken, rijmelarij en diepgravend theoretisch discours over rijm, verwijzen we je graag door naar gespecialiseerde literatuur. Wat je van rijm vooral moet weten, is dat het niet nodig is, maar vaak wel helpt. Rijm geeft je tekst vaak een extra dimensie die het voor de luisteraar gemakkelijker maakt om bij de les te blijven. Rijm biedt immers een stuk structuur en houvast. Het maakt een tekst muzikaler. Maar zoals wel vaker, zijn er gelukkig tientallen uitzonderingen die de regel bevestigen. Zoek maar eens naar het rijmschema in ‘Gelukkig zijn’ van Raymond, ‘Orly’ van Brel, of in ongeveer elke tekst van Björk. Wat deze teksten wél hebben, is een goed metrum. De opeenvolging van woorden vormt een goede cadans die al heel muzikaal is op zichzelf. Als tekstschrijver is het dan ook belangrijk om met het metrum van je woorden rekening te houden. In het Nederlands maak je ook snel fouten in de klemtonen; iets langer zoeken, levert soms betere woorden op die je tekst wél doen kloppen. Tenzij de zanger die het uiteindelijk moet inzingen er alsnog een foute draai aan geeft en je uiteindelijk toch met “nobélprijs” i.p.v. “nóbelprijs” eindigt.

Fuck taal, structuur en theorie Eigenlijk mag je al het bovenstaande onmiddellijk vergeten! Er bestaan (gelukkig) géén gouden regels of heilige recepten voor het schrijven van songteksten. Voor elke zogezegde ‘regel’ vallen er tientallen fantastische uitzonderingen te vinden. Toch kan

het geen kwaad om naar ‘systemen’ of ‘technieken’ te grijpen op de momenten dat je vast zit met een tekst of niet op dreef komt. Je kan bijvoorbeeld heel bewust een verhaal proberen te schrijven. Desnoods haal je zelfs het oerklassieke “Woke up this morning ...” boven. Iemand als Loudon Wainwrigt maakt daar dan van: Woke up this morning, didn’t feel that bad Last night was deﬁnitely not one of the worst I ever had Ate a nice dinner, drank a few drinks Didn’t think about you baby no matter what you think Went back to my hotelroom I went straight to bed Didn’t moan, didn’t cry and I did not wish I was dead I’m alright I’m alright Yeah I’m alright baby I’m alright without you

En of je nu in het Engels het Oesbeeks, het West-Vlaams of in een verbasterd dialect van Galmaarden zingt, de praktijk leert dat nummers met ronduit slechte, betekenisloze of onverstaanbare teksten toch wereldhits kunnen worden. Maar mocht het jouw ambitie zijn om als tekstschrijver iets over te brengen, dan kan het zeker geen kwaad om volgende mantra regelmatig te herhalen: “Wat wil ik vertellen, en vertel ik dat ook?”. En in dat laatste geval heeft de luisteraar altijd gelijk. Tijs Vastesaeger

Check de videotips van Stefaan Fernande op de nieuwe poppunt.be Download gratis de publicatie ‘Er moet ook nog tekst op’

RAP PORT

Geert De Blaere N.E.W.S., Impala Geert, je bent een van de mannen achter het succesvolle N.E.W.S. Kan je eens kort schetsen hoe je er terechtgekomen bent? Geert: “In 1993 werd ik geheadhunt door BMG met de vraag om samen met de eigenaars van het toenmalige News Patrimonium – Lieven Van den Broeck en Hessel Tieter – een nieuw vennootschap op te richten: N.E.W.S. (North East West South). Het was een joint venture tussen BMG en Lieven en Hessel. De vennootschap had een schat aan creatieve ideeën, maar geen infrastructuur om die zakelijk uit te werken. Dat werd meteen mijn taak. Het waren moeilijke jaren, zeker omdat de major-aanpak en de indiementaliteit heel moeilijk te combineren waren. Dit leidde uiteindelijk tot een dubbele management buy-out begin jaren 2000, waarbij we de aandelen van BMG terugkochten en honderd procent indie werden. Dat was het moment waarin ook Stefaan Vandenberghe en Jan Vanneste, twee creatieve breinen van N.E.W.S., samen met mezelf aandeelhouder werden in het bedrijf. Tot op heden blijft mijn terrein alles wat te maken heeft met boekhouding, financiën, IT, personeel ... Mijn voornaamste doelstelling bestaat erin intern een omgeving te creëren waarin mensen het beste van zichzelf kunnen geven, en indien nodig hen daarbij begeleiden. Naar de buitenwereld toe wil ik N.E.W.S. als een solide en betrouwbare firma profileren.”

De Gentse platenfirma N.E.W.S. is Belgiës vinyl stronghold en weet ons elke keer weer te verrassen met fijne releases. Ze hebben kortom de vinger aan de pols. Poppunt ging babbelen met Geert De Blaere, één van de mannen achter het N.E.W.S.-succesverhaal en muziekaficionado. Het werd een gesprek over marktpositie, de voor- en nadelen van internet, de nood aan independents en what it takes om je positie in de huidige markt te kunnen handhaven ...

Een hele boterham dus. Muziek en zakendoen, het is geen voor de hand liggende combinatie. Wat primeert voor jou? De liefde voor muziek of de wil om een zakelijk succesverhaal te schrijven? Geert: “Ik probeer de ideale lijn te vinden. Ik hou enorm van muziek, maar het is ook mijn droom om in een stabiele financiële situatie te werken en het bedrijf op een continue manier verder te laten groeien. Iets wat er de laatste jaren niet makkelijker op wordt: we moeten rekening houden met de evolutie van de markt en het illegale circuit in het bijzonder. Succes in de muziek en liefde voor muziek zijn wat mij betreft aan elkaar gelinkt. Zakelijk succes is nodig ter motivatie van medewerkers en uitstraling naar andere spelers en artiesten, én het stelt ons bedrijf in staat te zoeken naar nieuw talent, underground artiesten op te werken, carrières te lanceren ... Kortom, het zakelijk succes stelt ons in staat om de liefde voor muziek uit te werken.”

a Als je aan de top staat van een label als N.E.W.S., hoeveel voeling heb je dan nog met de muziek die jullie elke dag uitbrengen? Geert: “Het is een moeilijke zoniet een onmogelijke opgave geworden om alles te volgen. Dankzij mijn collega-A&Rmanagers blijf ik wel op de hoogte van de belangrijkste evoluties. Zelf probeer ik waar mogelijk te luisteren naar onze muziek of wat lectuur door te nemen, maar ik besef heel goed dat wat ik hoor maar het topje van de ijsberg is.” Je was financieel directeur: je bent zeer goed geplaatst om de crisis in de muziekindustrie in te schatten. Heeft N.E.W.S. daar zwaar onder te lijden? Geert: “We werken inderdaad al een aantal jaren op een moeilijke markt. Tot vandaag hebben we redelijk weerwerk kunnen bieden: de achteruitgang van de markt is veel significanter dan de daling van ons omzetcijfer. Ik kan echter niet ontkennen dat het steeds moeilijker wordt. Niet alleen omdat het illegale circuit voortdurend verder onze rentabiliteit afkalft, maar ook omdat er zich tegenwoordig diverse andere spelers – internetbedrijven, mediabedrijven of telecomoperatoren – op onze markt storten en daar hun deel van de koek opeisen. Een ander probleem schuilt in het feit dat de kleinere muziekwinkels verdwijnen en we enkel via de grote ketens nog aan (fysieke) distributie kunnen doen. En ook die laten je niet zomaar binnen. Het is een vaststaand feit dat de traditionele indies het moeilijk hebben om die veranderingen te counteren of in hun voordeel om te buigen. Niet in het minst omdat ze door hun kleinschaligheid en diversiteit geen direct tegengewicht kunnen vormen, tenzij ze kunnen uitpakken met een knaller waar iedereen wild van wordt.” Jullie blijven jong talent hardnekkig kansen geven. Is dat financieel nog wel aantrekkelijk? Geert: “ Zoals al aangegeven, is het door de veranderingen in de markt niet steeds evident om in jong en onbekend talent te blijven investeren. De kost en nodige tijd om iemand boven de massa te doen uitspringen, blijft immers groeien. Natuurlijk wil je dat alles wat je nieuw tekent een goudmijn wordt, maar zo werkt het nu eenmaal niet. Muziek is en blijft een emotioneel product en wordt van mens tot mens anders ervaren. De drempel om muziek aan te bieden is ‘dankzij’ het internet bovendien zo laag dat elke persoon met een beetje goede software muziek

“De kleinere indie-labels zorgen voor de diversiteit en voor de grootste vernieuwing van en binnen de muziekscene.”

kan maken en die naar iedereen kan doormailen of op zijn vi.be, MySpace of blog zetten. Dat is trouwens een van de belangrijkste redenen waarom de rol van de platenmaatschappij in vraag wordt gesteld. Ik kan alleen maar stellen dat we nodig blijven om als een zekere filter op te treden en de artiest te begeleiden in zijn carrière. Anders verzuip je als consument bijna letterlijk in de massa muziek die wordt aangeboden en klaagt diezelfde consument over het gebrek aan vernieuwing. En, nog erger, kan een veelbelovend artiest niet voldoende geprofileerd worden.” Wat zit er eigenlijk in de Gentse bodem dat ervoor zorgt dat er legendarische labels als R&S, Music Man en N.E.W.S. zijn ontstaan? Geert: “Geen idee, eigenlijk. Gent is steeds een haard van creativiteit en eigenzinnigheid geweest. Steeds open om nieuwe invloeden op te nemen en eigenzinnig te vertalen. Als Gentenaar kan ik me wel vinden in die omschrijving.” Heb je nog grote dromen voor N.E.W.S. of is het zo al moeilijk genoeg om jullie toppositie te handhaven? Geert: “Onze huidige positie handhaven is inderdaad al een uitdaging op zich. Terwijl we hiermee bezig zijn, merken we echter dat anderen het nog moeilijker hebben en soms afhaken. Het geeft ons dan een beetje meer speelruimte. Natuurlijk hebben we ambitie. N.E.W.S. is ons bedrijf, onze broodwinning, onze toekomst ... Elke ondernemer hoopt in stilte dat zijn bedrijf hem alle ingrediënten schenkt die hem voldoening geven, nu en in de toekomst. Maar we willen elke stap gecontroleerd zetten; liever de trage groei dan het snelle korte succes.” Je bent ook zeer actief in Impala. Kan je kort schetsen waar die organisatie voor staat? Geert: “Impala is de internationale koepel van independent labels. Het Impala-verhaal werd oorspronkelijk vanuit Pias naar de Belgische indiescene gestuurd. Ik was ervoor gewonnen om de Belgische poot op te starten en ben sinds een tweetal

jaar voorzitter van BIMA (Belgian Independent Music Association, red.). Niet evident om te combineren met mijn dagdagelijkse job, maar te belangrijk om te verwaarlozen. Net door deze organisatie kunnen we indies verenigen, en met het schaalvoordeel toch invloed uitoefenen. Niet alleen op Belgisch vlak, maar ook en vooral op internationaal Europees vlak. Verlagen van de btw, fiscale stimuli zoals belastingskrediet, benadrukken van de controlerende rol van de ISP’s ... zijn onderwerpen die je enkel als groep op de agenda van de beslissingsnemers kan laten zetten, zowel nationaal als internationaal. Het is een traag ontwikkelend verhaal, maar de impact begint langzaam door te sijpelen in allerlei overlegstructuren.” Wat zijn de belangrijkste strijdpunten van de independents ten opzichte van de majors? En wat zijn de belangrijkste verwezenlijkingen? Geert: “Ik denk dat de majors het grote voordeel hebben van de massaproductie en het vermogen om een artiest groot maken door een gerichte wereldwijde marketingaanpak. De kleinere indies zorgen voor de diversiteit en, naar mijn mening, ook voor de grootste vernieuwing van en binnen de muziekscene. Alleen dat al zorgt voor een duidelijk verschil in aanpak. Algemeen is bekend dat majors vanuit internationale headquarters worden geleid en dat er een hoge druk bestaat vanuit de aandeelhouders om resultaat te boeken. Bij de kleinere muziekbedrijven primeren meestal een paar markten en is het beslissingsproces veel sneller. De ondernemer is er minder gericht op winst an sich en gaat zich meer identificeren met het product dat zijn bedrijf in de markt zet. Het internationale schaalvoordeel, de financiële kracht en de knowhow van de majors zorgen ervoor dat ze soms voor de kleintjes op de kar van nieuwe evoluties kunnen springen (zoals bv. het verkopen van muziek via MySpace). Net in dat kader is het noodzakelijk dat de indies zich verenigen in organisaties zoals Impala.” Jan Pauly & Sven De Potter

www.newsnv.be www.impalasite.org

POP ADVIES

versus

SABAM

CREATIVE COMMONS oftewel DIY-rechtenbeheer

Bij de titel ‘Sabam versus Creative Commons’ verwachten sommigen heroïsche taferelen van een titanenstrijd genre Ali versus Frazier. Het nadeel bij het schrijven van dit artikel is dat er weinig zo complex is om uit te leggen als het spanningsveld tussen deze beide werelden. Er bestaat (helaas) gigantisch veel populistisch discours waarbij de pot de ketel verwijt dat hij zwart ziet. Maar de échte ins en outs van het verhaal worden daarbij meestal onder de mat geveegd. Daarom deze poging tot een overzicht. Om één en ander te kunnen kaderen is het belangrijk om de context te schetsen. Daarom beginnen we ons verhaal 125 jaar geleden.

Lang lang geleden Sinds de Belgische ondertekening van de Conventie van Bern op 9 september 1886 geldt de regel dat een muziekstuk auteursrechtelijk beschermd is van zodra het gecreëerd is. De conventie is ondertussen al door meer dan 160 landen ondertekend (in 2006 bv. nog door Nepal). In de conventie worden niet alleen afspraken gemaakt over de automatische bescherming, maar wordt ook bepaald dat de toestemming van de makers/bedenkers nodig is om hun werk te gebruiken. De auteurswet in België is volledig gestoeld op de conventie en ook in de vertaling naar de praktijk werden de principes gevolgd. Aangezien het voor een gemiddelde songschrijver onbegonnen werk

is om zelf te achterhalen waar en wanneer zijn nummers werden uitgevoerd, welke radio- en tvzenders de muziek uitzonden, waar welke reproducties (op cd, vinyl, etc.) werden verkocht of gemaakt ... werden beheersvennootschappen opgericht. Die beheersvennootschappen innen de vergoedingen voor de verschillende vormen van gebruik en zorgen ervoor dat de rechthebbenden het aandeel krijgen waar ze recht op hebben. In België zijn verschillende beheersvennootschappen actief, op muziekvlak o.a. Sabam. Sabam hanteert verschillende tarieven voor verschillende vormen van gebruik. Bij heel wat van de verschillende gebruiksvormen wordt uitgegaan van ‘collectief beheer’. Dat wil zeggen dat de beheersvennootschap in de plaats treedt van de rechthebbende bij het verlenen van toestemming voor een bepaald gebruik en de inning van de vergoeding. Dat geldt bv. voor de openbare mededeling (uitzending op radio en tv, muziek op fuiven, concerten, etc.), maar ook voor de mechanische reproductierechten. Als je je aansluit bij Sabam, onderteken je een overeenkomst waarin je Sabam daarvoor toelating geeft (contract van fiduciaire afstand noemen ze dat). Dat betekent meteen ook dat, als je later iemand de toelating zou willen geven om één van jouw nummers gratis te gebruiken voor een toneelstuk, dat je dat niet meer kan. Jouw nummer valt immers onder collectief beheer en daar is het Sabam en niet jij die beslist wat er al of niet gratis gebruikt mag worden.

Hetzelfde geldt voor de verspreiding via het internet (een download wordt immers gelijkgeschakeld aan mechanische reproductie).

It’s ok to steal because it’s so nice to share Aangezien het internet een platform biedt waar bestaande opvolgings- en controlemechanismes maar moeilijk vat op krijgen, werd het snel een vrijplaats waar auteursrechtelijk beschermde content vlot van eigenaar wisselde zonder dat deze of gene beheersvennootschap de verschillende rechthebbenden aan een correcte vergoeding kon helpen. Tegelijk groeide een cultuur waarin het ‘eigenaarschap’ van muziek devalueerde. Het komt niet meer aan op “ik heb die of die cd gekocht afgelopen weekend”. Het is zo makkelijk om aan gelijk welk muziekstuk te geraken op het net dat iedereen in de praktijk een onbeperkte toegang lijkt te hebben. Een nummer in streaming beluisteren of even snel downloaden en dan beluisteren, voelt voor heel wat mensen exact te hetzelfde aan. In het auteursrecht is er echter een enorm verschil tussen reproductie (download) of mededeling (streaming) en de vergoeding die een rechthebbende daarvoor moet krijgen. Niet alleen op het niveau van de gebruiker bestaat er een zeker spanningsveld, ook sommige rechthebbenden voelen offline en online gebruik verschillend aan. Daardoor ontstond een beweging – in de eerste plaats in de academische wereld – die

op zoek ging naar nieuwe toepassingen van het auteursrecht. Daaruit ontstond ook Creative Commons. De basis bleef dezelfde: bescherming ontstaat automatisch en de rechthebbenden hebben zowel morele rechten als vermogensrechten. De vertaling naar de praktijk, proberen ze echter anders te doen.

Een nieuwe licentie De mensen achter Creative Commons gingen op zoek naar een nieuwe licentie die het mogelijk moest maken om flexibeler om te gaan met gebruiksrecht. Ze ontwikkelden verschillende elementen die naar believen met elkaar gecombineerd kunnen worden. Een overzicht: Attribution (BY): diegene die iets met het werk wil doen (verspreiden, veranderen, verveelvoudigen) moet de naam van de oorspronkelijke rechthebbende erbij vermelden. Share-alike (SA): zij die het werk gebruiken al of niet met eigen toevoegingen, aanpassingen, etc. engageren zich ertoe om dat nieuwe werk onder dezelfde Creative Commons licentie te verspreiden.

Allemaal goed en wel Na ‘allemaal goed en wel’ volgt doorgaans een ‘maar’ en dat is bij Creative Commons niet anders. De maar zit vooral in de relatie tot de realiteit van vergoedingen voor gebruik die in de toepassing van het auteursrecht al jaar en dag bestaan. De kans is immers reëel dat je ooit met je eigen nummers op de radio komt, of optreedt, of dat je muziek op een andere manier ‘gebruikt’ wordt. In de praktijk wordt ook doorgaans een vergoeding betaald voor dat gebruik. Sabam int deze vergoedingen en betaalt deze

Als rechthebbende kan je vrij makkelijk zelf bepalen wat je al of niet wil toelaten. Zo kan je bijvoorbeeld eisen dat als iemand verder aan de slag gaat met jouw werk dat alleen maar voor niet-commerciële doeleinden kan gebruiken.

Je gewoon aansluiten bij Sabam lijkt daarvoor een eenvoudige oplossing, maar dan creëer je meteen een nieuw probleem. Het ‘contract van fiduciaire afstand’ dat je ondertekent bij de aansluiting bij Sabam bepaalt

Wat

Sabam

Creative Commons

Het kunnen claimen van je rechten op een nummer

Auteursrecht ontstaat vanzelf, daar heb je geen beheersvennootschap voor nodig. Het neerleggen van je werken i.f.v. bewijzen van creatiedatum kan bv. met een i-depot (zie www.boip.int).

Auteursrecht ontstaat vanzelf, daar heb je geen beheersvennootschap voor nodig. D.m.v. de symbolen van Creative Commons kan je aangeven hoe je al of niet je rechten in licentie geeft. Dit levert echter nog géén bewijs van het feit of jij iets al of niet bedacht hebt en dus auteursrechthebbende bent.

Rechten bij reproductie (cd’s)

Aansluiting bij Sabam betekent dat je ook in het geval van een eigen-beheerproductie de mechanische reproductierechten zal moeten betalen (aan jezelf). Jij ontvangt de rechten die je betaalde, min 6% BTW en min 15% commissie voor Sabam. Sabamleden mogen wél één enkele keer een cd met eigen werk in eigen beheer uitbrengen zonder daarvoor rechten te moeten betalen. Als een externe firma je muziek reproduceert, zorgt Sabam ervoor dat jij je rechten ontvangt.

Bij persen van een eigen-beheerproductie vraag je aan Sabam een non-interventie verklaring aan aangezien zij de rechten niet beheren. Je moet dan niet betalen. Bij een externe productie zal Sabam er niet in jouw plaats voor kunnen zorgen dat de producent jou vergoedt. Zij leveren ook daar een non-interventie verklaring af. Er is dus geen garantie op vergoeding.

Rechten bij live of radio of tv-uitzending

De radio en tv-zenders betalen hoe dan ook een vergoeding aan Sabam. Sabam verdeelt die bedragen onder de rechthebbenden die het beheer van hun rechten aan Sabam hebben toevertrouwd.

Er is géén inning van rechten dus ook geen beheersvennootschap voor Creative Commons rechten. Van de vergoedingen die de zenders betalen zal er dus niks bij jou terecht komen.

Adaptaties, samples, remixes

Het toestaan van adaptaties of samples valt niet onder het collectief beheer van Sabam. Je mag zelf de onderhandelingen voeren en al of niet een vergoeding vragen. De gebruiker moet dus nog steeds jouw toestemming komen vragen.

Je kan in de Creative Commons licentie zelf al aangeven wat je al of niet wil toelaten. Indien je adaptaties niet uitsluit in de licentie, kan een gebruiker zonder jouw expliciete toestemming aan de slag.

Non-commercial (NC): het werk mag door gelijk wie gebruikt worden, zelfs verveelvoudigd, maar niet als er een commercieel aspect mee gemoeid is. Muziek met dit soort van licentie mag bv. niet op een dvd gebruikt worden die nadien verkocht wordt. No-derrivatives (ND): je mag het werk wél gebruiken, verspreiden, verveelvoudigen, maar je mag er géén veranderingen aan maken. Het werk moet dus in zijn geheel blijven zoals het was. Je er mag dus geen remix van maken.

uit aan de rechthebbenden. Voorwaarde is natuurlijk wél dat die artiest Sabam gemandateerd heeft om in zijn of haar plaats die vergoedingen te innen en door te storten. Dit betekent dus dat als jij géén lid bent bij Sabam, dat je dus ook géén vergoedingen van Sabam zal kunnen ontvangen.

immers dat Sabam ‘maximaal’ jouw recht zal proberen te doen gelden. Je vertrouwt Sabam dus de beslissingsbevoegdheid en inning toe voor alle aspecten van collectief beheer. Je kan dus niet én dat contract ondertekenen én tegelijk je muziek uitbrengen onder een Creative Commons licentie. Het contract van fiduciaire afstand is echter niet zomaar te nemen of te laten. Het staat jou als rechthebbende vrij om de delegatie naar Sabam slechts voor bepaalde vormen van gebruik te laten gelden. Om hierin tegemoet te komen, heeft Sabam in haar eigen regels opgenomen dat het gebruik op internet een afzonderlijke gebruiksvorm is. Daardoor kan je bijvoorbeeld stellen dat voor elke vorm van offline reproductie (cd’s persen) Sabam wél tussenkomt en voor de online reproductie (downloads) niet. Ofwel laat je dat zo vastleggen op het moment dat je je bij Sabam aansluit, ofwel moet je dat achteraf regelen. Als je vandaag al lid bent van Sabam en bepaalde vormen van gebruik opnieuw zelf wil opvolgen, moet je Sabam een aangetekende brief sturen waarin je uitlegt welke vormen van gebruik je uit de overeenkomst van fiduciaire afstand wil halen. Als je dit doet in de eerste jaarhelft, wordt de nieuwe afspraak van kracht op 1 januari van het volgende jaar. Als je het in de tweede jaarhelft doet, kan de wijziging pas doorgevoerd worden vanaf 1 januari van het tweede jaar na de aanvraag. In de praktijk zit je, hoe je het ook draait of keert, quasi zeker met een keuze tussen zwart of wit. Ofwel kies je resoluut voor een Creative Commons licentie en zal je de (eventuele) vergoeding voor de ‘openbare mededeling’ bij een concert rechtstreeks met de organisator moeten regelen en zal je voor airplay en/of downloads op iTunes etc. nooit iets zien van auteursrechtelijke vergoeding. Of je kiest voor een aansluiting bij Sabam en geeft hen een (vrij) uitgebreid mandaat om in jouw plaats te innen; bijgevolg kun je niet meer zelf voor al

creativecommons.org www.sabam.be

je werk bepalen wat er al of niet moet betaald worden. In het contract met Sabam verbind je je er ook toe om alle nummers die je maakt mee onder hun beheersmandaat te brengen. Ook al zijn ze nog niet ‘officieel’ bij hen aangegeven. Daardoor kan je ook niet een deel van je repertoire Creative Commons houden en een deel wél onder Sabam beheer plaatsen. Als je je aansluit bij Sabam kan je zelf wel bepalen voor welke exploitatiewijzen je dat doet. Welke exploitatiewijzen er zijn staat in de bijlagen van het formulier voor de aanvraag tot lidmaatschap.

Voor- en nadelen De vergelijking tussen Creative Commons en Sabam zal altijd een manke vergelijking blijven. Om ze écht te kunnen maken moet je concrete situaties onder de loep nemen en rekening houden met het specifieke moment en de context. Veel hangt immers af van wat het precieze gebruik is, hoe het eventuele contract van fiduciaire afstand er uit ziet, etc. Uiteraard zijn er in beide kampen mensen die rotsvast geloven in het heil van het ene of het andere. De realiteit voor de meeste rechthebbenden is echter een brede grijze zone waarin keuzes maken niet altijd evident is. Bovendien is Sabam niet de enige beheersvennootschap die in beeld komt bij auteursrechten voor muziek. Er zijn immers ook nog de beheersvennootschappen voor de rechten van de muzikanten (Uradex), de (eigen beheer) producenten (Simim), de producenten van videoclips (Imagia) ... Als je écht een uitspraak wil doen over de voor- en nadelen van het werken onder een Creative Commons licentie moet je naar al die verschillende rechten en aspecten tegelijk kijken.

Heel in het algemeen toch dit: Zolang er niks geïnd kan of moet worden, heb je relatief weinig aan een beheersvennootschap aangezien hun core business net dat innen en uitbetalen is. M.a.w. zolang je niet of nauwelijks optreedt, niet op de radio komt, geen cd’s uitbrengt, en

totaal geen succes hebt, kan een beheersvennootschap geen rol van betekenis spelen. Aansluiting is dus vooral van belang wanneer je muziek uitgebracht wordt op cd en gedraaid wordt op de radio, tijdens fuiven, enz. Als dat niet het geval is heeft lidmaatschap soms meer nadelen dan voordelen. Op dat moment zou je de overweging kunnen maken om je muziek te verspreiden onder een Creative Commons licentie. De vraag is natuurlijk wat er dan moet gebeuren de dag dat je wél succes kent. Voor een nummer dat je destijds onder een Creative Commons-licentie verspreidde, kan je achteraf moeilijk wél een auteursrechtelijke vergoeding eisen voor elke keer het gedownload wordt. Als je kiest voor Creative Commons, verspreid je je muziek (of teksten, of opnames) binnen een kader waarin je het gebruiksrecht zelf definieert, maar je zult géén vergoeding krijgen voor dit gebruik. Dat neemt niet weg dat je je muziek bijvoorbeeld nog altijd wel op cd kan zetten en verkopen.

Conclusie: als je een vergoeding wil kunnen ontvangen voor het (eventuele) gebruik van muziek waar jij rechten op hebt, blijf je afhankelijk van beheersvenootschappen. Als dat niet hoeft, kan je zeker kiezen voor een Creative Commons licentie.

Tijs Vastesaeger

FOCUS

Muziek is een onuitputtelijke inspiratiebron voor creatieve uitspattingen. Dat aan creativiteit bovendien geen duur prijskaartje hoeft te hangen, bewezen de resultaten van Popfolio. Met een ondersteuningsbudget van (slechts) 800 euro ontwierpen de creatieve teams rond CO.ntradiction, Undefined, Koala, Wallace Vanborn, De Predikanten, Krati, Lewis Cat en boyShouting een originele en bruikbare portfolio. Persfoto’s, een videoclip, een goed geschreven biografie en een eigen look & feel: het zijn onmisbare promotietools voor een band. En dat hadden deze acht groepen goed begrepen. Hun portfolio’s (die nog steeds te bewonderen zijn op www.popfolio. be) getuigen van een ongeremde creativiteit. Het kiezen van een winnaar bleek dan ook geen gemakkelijk karwei. Die moest uitblinken in concept, imago, consistentie, helderheid, bruikbaarheid én duurzaamheid. Na lang wikken en wegen reikte de jury op 4 oktober de belangrijkste Popfolio Award uit aan Lewis Cat. Zoals beloofd, zal hun demo zal nu mét de bijzondere packaging gefabriceerd worden. We blikken terug op de eerste – geslaagde! – editie van Popfolio met de zanger van Lewis Cat, Mauger Mortier, en vormgever van dienst, Kristof Devos. Wat was jullie motivatie om deel te nemen aan het – toen nog – onbekende project Popfolio? Mauger: “Popfolio zou Lewis Cat de mogelijkheid geven niet enkel naar buiten te komen met muziek, maar ook met een audiovisuele en tekstuele omkadering. Dat zijn zaken waar een groep vandaag mee moet kunnen uitpakken. Op enkele maanden tijd beschikken we nu over kwaliteitsvolle foto’s, graphics, video en tekst. Zeer handig voor ons!” Kristof: “Als ontwerper kan ik mezelf loslaten in een muzikaal project. Je maakt het gezicht van het geluid. Je hebt de vrijheid om je eigen wereld te creëren rondom de muziek, dat is bijzonder.” Klikte het meteen met je creatieve partners? Mauger: “De eerste maanden was ons project één wazige blur. We hadden een aantal ideeën op een hoopje gesmeten,

maar er was niks concreet. Tot Renaldo opeens via de telefoon met die gele lijn op de proppen kwam. Eigenlijk zijn de meest constructieve gesprekken vooral via de telefoon verlopen. Iedereen in het team toonde een enorme flexibiliteit.” Kristof: “Het was in het begin inderdaad even aftasten. Maar uiteindelijk zijn we elkaar goed gaan aanvoelen. Midden augustus had ik een zwaar auto-ongeluk waarbij mijn vriendin Tine om het leven kwam. Op dat moment was de cover en de plooivorm van de hoes af, maar ik kon onmogelijk nog verder werken. Toen nam Ans, die eerder al de foto’s had gemaakt, de fakkel over en ze ontwierp een mooie verso. Ik heb haar tot op vandaag nog niet ontmoet, maar we werken ondertussen wel samen aan een nieuw project voor Creatief Schrijven. Zoiets kan volgens mij alleen als je elkaar goed aanvoelt.” Hoe ontstond het idee van de gele lijn? Kristof: “Toevallig, zoals de meeste ideeën die achteraf de beste blijken. Het ontwerp van het lijnenspel dateert van voor Popfolio. Voor Lewis Cat tekende ik eerst een kat, maar toen dat ontwerp kracht bleek te missen, haalde ik het lijnenspel terug boven. Ik plaatste de lijnen op de achtergrond, kleurde er enkele geel, en plots klopte het. Ans en Renaldo vereenvoudigden het nog verder en brachten de essentie van het visuele terug naar die ene gele lijn.” Was de verrassing groot toen jullie in de Arenbergschouwburg de Popfolio Award overhandigd kregen? Kristof: “We waren absoluut verrast! Ik hou van werk dat voor zich spreekt. Wanneer er uitleg bij nodig is, raak ik al snel vermoeid en geloof ik het niet meer. Vandaag zijn we bang geworden voor iets dat op zichzelf staat, dat eenvoudig is. Overal horen als het ware

handleidingen bij, liefst zo ingewikkeld mogelijk. Ik was bang dat de jury ook die trend zou volgen en haar keuze zou laten vallen op een portfolio die een artificieel imago nastreeft. Ze hebben zich echter niet laten misleiden. Bij deze wil ik de jury complimenteren voor hun eerlijke visie. Wij hadden een gele lijn, niets meer. Maar ze stond er en dat begrepen ze.” Mauger: “Zelf waren we enorm tevreden over ons resultaat. Maar toen we op de website de portfolio’s van de andere groepen zagen, zonk de moed ons in de schoenen. We vertrokken naar de prijsuitreiking in de Arenbegschouwburg met de hoop toch één van de awards in de wacht te slepen. Op de hoofdprijs durfden we helemaal niet te hopen.” Mauger, jullie meten zich geen imago aan. Zijn jullie echt zo’n nuchtere jongens? Mauger: “Zeker en vast: wij zijn oersaaie mensen. Eigenlijk is een ‘imago’ nooit ter sprake gekomen. We zouden het niet serieus vinden ons te profileren als de zoveelste Strokes-kloon. Als er iemand van ons tijdens een repetitie zou opdagen in strakke jeans en met All Stars; we zouden eens goed lachen!” Kristof, denk je in de toekomst nog cd-hoezen te ontwerpen? Kristof: “Sinds de dood van Tine ben ik gaan twijfelen of ik verder wil gaan met grafisch ontwerp. Als ik eerlijk ben, moet ik toegeven dat ik beter kan vertellen met fotografie. Ik sta op het punt andere wegen te bewandelen en ben nu concreet bezig met de voorbereiding van een fotodocumentaire. Er is maar één soort ontwerp waar ik nog echte passie bij voel en dat is cd-design. Elke kans die ik krijg om een cd-project te realiseren, zal ik nog grijpen.” Ilse Schoonackers

www.popfolio.be vi.be/lewiscat

VI.BE RADAR

radar hese stem blendt perfect bij de ijle melodieën en geeft de muziek net dat tikkeltje extra. Strak, maar wijds geproduceerd. Onze favoriet blijft ‘The All-time High’, om het herkenbare refrein en het gedreven spel. Met Moony heeft de Belgische rock er alweer een stevige speler bij. Kan je ze live gaan bekijken, doen! vi.be/moony

FFA

Moony Het begint nochtans met een echo: een cd’tje van Moony. Ze hebben zich geregistreerd op vi.be, maar nog geen songs geüpload. (Doe dat nu, heren!) De dokter vermoedt dat frontman Bram Vermeersch de naam van zijn band ontleend heeft aan ‘Dark Side of the Moon’ van Pink Floyd. Een guess gestaafd door de sfeer van de nummers, die bijwijlen très Pink Floyd aandoen. Niets mis mee, uiteraard, want er is niemand die zegt dat je je invloeden moet te maskeren (dat doen The Strokes, Lenny Kravitz of Admiral Freebee ook niet), zolang je maar niet aan het kopiëren slaat, iets wat Moony geenszins doet. Songs in de beste songschrijftraditie: melancholie voert de boventoon en neemt ons mee op een trip doorheen de zielenroerselen van de frontman. Opener ‘Backburner Bastard Blues’ verwelkomt ons in een melodieus landschap waar een orgeltje een tapijt weeft waarop gitaren een leuk patroon mogen tokkelen. ‘The Paradise Project’, met iets meer bombast, lijkt ons live een moker. Terwijl ‘Misty Trip’ – met bottleneck noises van Gorki-bassist Erik Van Biesen – ons in een hazy shade of blue onderdompelt. Vermeersch’ ietwat

vi.be is de wieg amper ontgroeid, maar heeft zich stil en gestaag verspreid onder het muziekminnende volk. FFA noemt zichzelf een éénmansband; quote: “I play a singer, I am the piano” ... kwestie van veel duidelijkheid te scheppen. Hoeft niet uiteraard, want FFA’s sound staat als een huis. Wij hoorden eigenzinnige songs die ons linea recta naar de jaren tachtig projecteerden, naar een duistere kelder waar jonge lijven loos gaan op piercing electro-tunes. ‘The Year Mario’ is een brok onversneden punk-waveelectro, gestuwd door een nerveuze drum, met een zweem Bauhaus en zelfs wat ‘Das Boot’ van U96. Hardcore, toch wel. Van een geheel andere orde is dan weer ‘Fireﬂy’, een minimal-electro-wave deuntje, waarin spaarzaam omgesprongen wordt met beats en een trompet amechtig iets ‘Last Post’achtigs doet. FFA wist ons te bekoren door zijn zin voor avontuur, zijn lak aan regels en voorliefde voor chaos en noise. In de gaten te houden! vi.be/ffa

Outskirts Onze queeste naar jong geweld brengt ons bij Outskirts, born and raised in Koksijde-town. Hevig musicerend wonnen ze in 2007 de talentenjacht Verse Vis. Terecht? Jazeker, want de heren serveren een vlammende cocktail van jachtige 21st-century rock, geheel in de stijl van The Strokes en – dichter bij huis – The Van Jets, ook geboren en getogen aan de westkust. Ze namen hun vier tracks op bij Luc ‘Freaky Age father’ Crabbe en leveren daarmee een fijne bijdrage aan de vaderlandse rockgeschiedenis. Wij hoorden een zweem Razorlight in ‘Gone’ (en meteen ook The Clash, Talking Heads ...), maar vooral veel enthousiasme en een gretigheid die zijn gelijke niet kent. vi.be/outskirts

Chloë Carrette Gewapend met een drumcomputer en een pc, of een pc alleen? Chloë Carrette is amper vijftien, maar is naar eigen zeggen al ruim drie jaar intensief met muziek bezig. Wat ze maakt, is jongemeisjespop, maar geen gratuite songs over jongens en puistjes. Wij waren zeer gecharmeerd, vooral door