REPUBLIKA CZESKA Silny partner handlowy
2015/2016 Rzeczpospolita Polska
Republika Czeska – Silny partner handlowy Opracowanie: PP Agency, s.r.o. przy współpracy z następującymi instytucjami:
Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Ministerstwo Przemysłu i Handlu
Ministerstwo Rozwoju Lokalnego
Związek Przemysłu Republiki Czeskiej
Czeska Izba Handlowa
Międzynarodowa Izba Handlowa w Republice Czeskiej
Konfederacja Związków Pracodawców i Przedsiębiorców Republiki Czeskiej
Czeska Agencja Wspierania Handlu/CzechTrade
Agencja Wspierania Przedsiębiorczości i Inwestycji CzechInvest
Czeska Centrala Ruchu Turystycznego - CzechTourism
Czeskie Centra
Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej
Publikację zamknięto 15. 02. 2015 r. ® Teritoriální publikace Česká republika – Váš obchodní partner Wydała PP Agency, s.r.o. Myslíkova 25, 110 00 Praha 1, Republika Czeska e-mail: journal@ppagency.cz, www.ppagency.cz
Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
3
Członek koreańskiej grupy Doosan 111 lat tradycji w produkcji turbin parowych Škoda Turbiny parowe w wariantach dla: FPP, CCPP, biomasy, WtE, CSP, NPP itd. Zakresu mocy od 10 do 1200 MW
Nasze nowe projekty, realizowane w Polsce Stalowa Wola CCPP 160 MW Nowa 55 MW industry Tychy 65 MW heating power plant, biomass Mondi Świecie 77 MW industry, biomass
Kompleksowa realizacja projektów: Turbozespołów Wysp turbinowych Kompletnych maszynowni turbin parowych przygotowanych „pod klucz“ Pogwarancyjnego serwisu, włącznie z modernizacją LSTA
Kontakt: Doosan Škoda Power Tylova 1/57, 30128 Plzeň Czechy Tel.: +420 378 185 000, Fax: +420 378 185 910 E-mail: doosanskodapower@doosan.com www.doosanskoda.com
Praga – Plac Wacława – pomnik św. Wacława
Spis treści WPROWADZENIE
Foto: CzechTourism, Fotografie na okładce: PhotoCombo; www.sxc.hu; Archiwum firm (KSK v. o. s.; LIMES Litomyšl s.r.o.; NOMATECH s.r.o.; ORGREZ, a.s.; TH, s.r.o.; ŠKODA AUTO a.s.)
Słowo wstępne J.E. Jakuba Karfíka, ambasadora Republiki Czeskiej w Rzeczypospolitej Polskiej Słowo wstępne J.E. Grażyny Bernatowicz, ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Czeskiej Czescy Eksporterzy Użyteczne informacje Euroregiony czesko-polskie
6 7 8 10 13
GOSPODARKA Czeska gospodarka w 2014 roku Kontakty handlowe Czech z Polską
INSTYTUCJE 17 18
DZIAŁALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORCZA CzechInvest – wsparcie inwestycji w Czechach w I półroczu 2014 roku Spółki handlowe w Republice Czeskiej System podatkowy Republiki Czeskiej
21 25 28
KLUCZOWE BRANŻE Czeski przemysł maszynowy – tradycja i przyszłość Czeski przemysł motoryzacyjny Czechy – znaczący gracz na polu europejskiej energetyki Czescy producenci prezentują nowe maszyny Antybakteryjna nanowarstwa niszczy wirusy Czechy – idealny cel podróży kongresowych i motywacyjnych
Praga – Wieża mostowa w dzielnicy Malá Strana
30 31 33 34 36 38
Związek Przemysłu Republiki Czeskiej Czeska Izba Handlowa Czesko-Polska Izba Handlowa Czeska Agencja Wspierania Handlu/CzechTrade Międzynarodowa Izba Handlowa w Republice Czeskiej Konfederacja Związków Przedsiębiorców i Pracodawców RCz Agencja Wspierania Przedsiębiorczości i Inwestycji CzechInvest Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism Czeskie Centra Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej – Enterprise Europe Network
40 40 42 43 44 44 47 47 48 48
KONTAKTY Przydatne adresy w Republice Czeskiej Przydatne adresy w Rzeczypospolitej Polskiej Najważniejsze adresy internetowe
50 50 52
Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
5
WPROWADZENIE
Szanowni Państwo, Republika Czeska i Polska są niewątpliwie bliskimi partnerami gospodarczymi. W ostatnim dziesięcioleciu zwłaszcza Polska cieszyła się stabilnym wzrostem gospodarczym, prywatnymi i publicznymi inwestycjami do infrastruktury gospodarczej, stając się znaczącym krajem eksportowym - udział eksportu w PKB wzrósł z kilku procent na początku lat 90. ubiegłego stulecia do prawie pięćdziesięciu procent. Republika Czeska od wielu lat należy do głównych partnerów handlowych Polski. Pomimo różnej wielkości obu krajów Republika Czeska była w 2014 roku wg danych GUS trzecim po Niemczech i Wielkiej Brytanii najważniejszym partnerem handlowym Polski pod względem wartości eksportu z udziałem 6,3%, pod względem wartości importu zajmuje pozycję siódmą (3,6%). Dla Republiki Czeskiej Polska to trzeci największy partner handlowy pod względem wartości eksportu z udziałem 7,5%, ale również trzeci – po Niemczech i Słowacji – kraj handlowy pod względem wartości importu (5,9%). Według Czeskiego Urzędu Statystycznego obroty handlowe między Czechami i Polską wzrosły w 2014 roku o 7,07% w porównaniu do roku 2013 i osiągnęły 16 584 mln EUR. Wartość czeskiego eksportu do Polski wzrosła o 6,15% do poziomu 7 782 mln EUR, eksport z Polski do RCz również wzrósł i to o 7,89% do poziomu 8 802 mln EUR. O dynamice i potencjale współpracy handlowej świadczą nie tylko powyższe dane, ale także wzajemne inwestycje wielu czeskich i polskich spółek. Priorytety gospodarcze obu krajów w znacznym stopniu pokrywają się: chodzi przede wszystkim o modernizację lub budowę infrastruktury transportowej, energetykę, petrochemię oraz inwestycje w zakresie ochrony środowiska. Szczególną uwagę poświęca się również rozwojowi i wdrażaniu innowacyjnych technologii. W ubiegłym roku obchodziliśmy dziesiątą rocznicę wejścia obu krajów do Unii Europejskiej i zarazem dziesiątą rocznicę funkcjonowania w ramach jednolitego rynku europejskiego, który wraz ze stworzeniem odpowiednich ram prawnych, wspieraniem edukacji, badań, nauki i innowacji na szczeblu krajowym i unijnym, jak również wraz ze wsparciem z unijnych funduszy strukturalnych był znaczącym impulsem dla rozwoju naszych gospodarek narodowych. W ramach UE oczekujemy znaczących bodźców rozwojowych związanych z wdrażaniem projektów nowego europejskiego funduszu inwestycji strategicznych (EFSI), unią energetyczną oraz stworzeniem warunków do realizacji projektów unii rynku kapitałowego i jednolitego rynku cyfrowego. Te procesy - i nie tylko one – będą miały wpływ zarówno na gospodarkę krajów europejskich jako całości, jak również na gospodarkę poszczególnych krajów, w tym Republiki Czeskiej i Polski. Korzystając z okazji, chciałbym życzyć naszym spółkom powodzenia na rynkach obu krajów.
Jakub Karfík Ambasador Republiki Czeskiej w Rzeczypospolitej Polskiej
6 Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
Szanowni Czytelnicy, Republika Czeska to dla Polski szczególnie istotny partner. Łączy nas nie tylko historia 1000 lat sąsiedztwa, ale również dzisiaj wiele wspólnych interesów, co najlepiej widoczne jest na przykładzie współpracy naszych krajów w Unii Europejskiej czy NATO. Bliskość geograficzna, a ponadto podobieństwo językowe, kulturowe i wspólne losy w najnowszej historii, stwarzają dobre podłoże nie tylko dla dobrych relacji politycznych, ale także ekonomicznych i międzyludzkich. Również pod tym względem nasze kraje są sobie niezwykle bliskie: Polska zajmuje trzecie miejsce zarówno wśród eksporterów do Republiki Czeskiej, jak i wśród odbiorców eksportu z Czech. Równie często jak na polskich autostradach można dostrzec samochód Szkoda, czy traktor Zetor w polskim gospodarstwie rolnym, na czeskich stołach gości polska żywność. W czeskich galeriach handlowych nietrudno natknąć się na butiki polskich marek odzieżowych, a Czesi coraz częściej dojeżdżają do pracy autobusami Solaris, czy pociągami PESA. Cieszy także wzrost wzajemnych inwestycji. Za biznesem – zwłaszcza tym prowadzonym przez małe i średnie przedsiębiorstwa, które mają szczególne znaczenie dla dobrobytu obu społeczeństw – musi stać wzajemne zaufanie, a to wymaga wzajemnego poznania się. Z mojego doświadczenia wynika, że – mówiąc w dużym uproszczeniu – w Czechach można spotkać dwie grupy ludzi: tych, którzy Polskę lubią, oraz tych, którzy Polski nie znają. Polska strona podejmuje zatem szereg działań, aby jak największa liczba osób z tej drugiej grupy, jak najprędzej zasiliła grupę pierwszą. Wiele naszych instytucji, np. Ministerstwo Gospodarki RP, wydaje różnego rodzaju przewodniki po rynku oraz materiały informacyjne, zachęcające czeskich biznesmenów do współpracy z Polską. Na szczególne odnotowanie zasługuje działalność Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze, który może pochwalić się wieloletnim doświadczeniem we wspieraniu polsko-czeskiego biznesu, nabytym tu na miejscu, w Czechach. Zachęcam zatem Państwa do lektury niniejszej publikacji oraz innych materiałów nt. polskiej i czeskiej gospodarki, które mogą okazać się pomocne w Państwa pracy, a także do podejmowania wszelkich innych wysiłków, zmierzających do jak najlepszego poznania się i budowania jak najkorzystniejszej dla obu stron współpracy sąsiedzkiej.
Grażyna Bernatowicz Ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Czeskiej
Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
7
WPROWADZENIE
Czescy Eksporterzy Nowoczesna architektura w Czechach
25.90 25.99
27.10
27.12
28.10
28.11 16.23
20.10
22.29 24.10 24.33 25.11 25.20
25.30
25.40 25.60
25.61
25.62
25.73
Pozostałe wyroby stolarskie i ciesielskie dla budownictwa VOP GROUP, s.r.o. 24 Chemikalia podstawowe, nawozy i związki azotowe, tworzywa sztuczne i kauczuk syntetyczny w formach podstawowych PSP izoterm s.r.o. 27 Pozostałe wyroby z tworzyw sztucznych ERILENS s.r.o. 53 Żeliwo, stal i żelazostopy VÍTKOVICE STEEL, a. s. 23 Wyroby kształtowane lub gięte na zimno LIMES Litomyšl s.r.o. 45 Konstrukcje metalowe i ich części LIMES Litomyšl s.r.o. 45 Zbiorniki, cysterny i pojemniki metalowe. Grzejniki i kotły centralnego ogrzewania DESTILA, s.r.o. 12 Wytwornice z pary, z wyłączeniem kotłów centralnego ogrzewania gorącą wodą TH, s.r.o. 42 ZVVZ MACHINERY, a.s. 2 Broń i amunicja VOP GROUP, s.r.o. 24 Obróbka metali i nakładanie powłok na metale; obróbka mechaniczna elementów metalowych ZVVZ MACHINERY, a.s. 2 Usługi obróbki metali i nakładania powłok na metale EKOL, spol. s r.o. 29 Karned Tools s.r.o. 20 Usługi z zakresu obróbki mechanicznej elementów metalowych Karned Tools s.r.o. 20 VOP GROUP, s.r.o. 24 Narzędzia Karned Tools s.r.o. 20
8 Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
28.25 28.29
28.30 28.93
28.99
29.20
32.50
35.10
37.00
42.00
43.90
Pozostałe gotowe wyroby metalowe NIROSTA, spol. s r.o. 37 Pozostałe gotowe wyroby metalowe, gdzie indziej niesklasyfikowane ERILENS s.r.o. 53 Silniki elektryczne, prądnice, transformatory oraz aparatura rozdzielcza i sterownicza energii elektrycznej AŽD Praha s.r.o. 54 Aparatura do przesyłu i eksploatacji energii elektrycznej Hansen Electric, spol. s r.o. 41 Maszyny ogólnego przeznaczenia AMD Konstrukt s.r.o. 53 Hansen Electric, spol. s r.o. 41 Silniki i turbiny, z wyłączeniem silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych Doosan Škoda Power s.r.o. 4 Przemysłowe urządzenia chłodnicze i wentylacyjne ZVVZ MACHINERY, a.s. 2 Pozostałe maszyny ogólnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowane EKOL, spol. s r.o. 29 KSK v. o. s. 46 NOMATECH s.r.o. 49 Maszyny dla rolnictwa i leśnictwa AMD Konstrukt s.r.o. 53 Maszyny stosowane w przetwórstwie żywności, tytoniu i produkcji napojów DESTILA, s.r.o. 12 NIROSTA, spol. s r.o. 37 NOMATECH s.r.o. 49 Pozostałe maszyny specjalnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowane NOMATECH s.r.o. 49 Nadwozia do pojazdów silnikowych; przyczepy i naczepy AGADOS, spol. s r.o. 56 PSP izoterm s.r.o. 27 Urządzenia, instrumenty i wyroby medyczne, włączając dentystyczne ERILENS s.r.o. 53 Usługi w zakresie przesyłania i dystrybucji energii elektrycznej EGÚ Brno, a.s. 16 Usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków EKOL, spol. s r.o. 29 Budowle i roboty ogólnobudowlane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej SUDOP BRNO, spol. s r.o. 55 Roboty związane z wykorzystywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych PSP izoterm s.r.o. 27
Foto: CzechTourism
Czeskie przedsiębiorstwa, które w niniejszej publikacji prezentują swoje produkty, zainteresowane są rozszerzeniem eksportu i znalezieniem partnerów handlowych w Polsce. Firmy podano zgodnie z klasyfikacją kodów działalności gospodarczej NACE.
51.00 52.20 52.21 68.32
69.10 71.10
71.12
71.20
72.19
80.10
Transport lotniczy pasażerski Letiště Praha, a. s. 39 Usługi wspomagające transport Letiště Praha, a. s. 39 Usługi wspomagające transport lądowy AŽD Praha s.r.o. 54 Usługi zarządzania nieruchomościami świadczone na zlecenie Mark2 Corporation Czech a.s. 11 Usługi prawne PETERKA & PARTNERS advokátní kancelář s.r.o. 15 Usługi architektoniczne i inżynierskie oraz związane z nimi doradztwo techniczne ORGREZ, a.s. 32 Usługi w zakresie inżynierii i związane z nimi doradztwo techniczne SUDOP BRNO, spol. s r.o. 55 Usługi w zakresie badań i analiz technicznych Český metrologický institut 22 ORGREZ, a.s. 32 Usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych ORGREZ, a.s. 32 Usługi ochroniarskie, z wyłączeniem obsługi systemów bezpieczeństwa Mark2 Corporation Czech a.s. 11
Praga - wieża widokowa na wzgórzu Petřín
80.20
82.30
Usługi ochroniarskie w zakresie obsługi systemów bezpieczeństwa Mark2 Corporation Czech a.s. 11 Usługi związane z organizacją kongresów, targów i wystaw Veletrhy Brno, a.s. 9
57. Międzynarodowe Targi Maszynowe MSV 2015
Międzynarodowe Targi Transportu i Logistyki
Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska
ENVITECH
14–18.09.2015 Brno – Republika Czeska
Veletrhy Brno, a.s. Výstaviště 405/1 603 00 Brno tel.: +420 541 152 926 fax: +420 541 153 044 e-mail: msv@bvv.cz www.bvv.cz/msv
Republik a Czesk a – Silny par tner handlowy
9
WPROWADZENIE
Użyteczne informacje Symbole państwowe Republiki Czeskiej Wielki herb
Flaga państwowa
Republika Czeska (Czechy) jest państwem śródlądowym w Europie Środkowej, sąsiadującym z Niemcami, Austrią, Słowacją i Polską.
PODSTAWOWE INFORMACJE
Zdziar nad Sazawą (czes. Žďár nad Sázavou) – kościół św. Jana Nepomucena
Liczba mieszkańców Powierzchnia Stolica Ustrój polityczny Język Najwyższy punkt Strefa czasowa Waluta Domena internetowa:
10 528 477 (wrzesień 2014) 78 864 km2 Praha (Prag) republika czeski Śnieżka (1603 m n.p.m.) czas środkowoeuropejski GMT + 1, czas letni GMT + 2 korona czeska (Kč/CZK) = 100 halerzy .cz
Prezydentem Republiki Czeskiej jest Miloš Zeman
CZŁONKOSTWO Republika Czeska jest członkiem Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych, NATO, WTO, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, OECD i wielu innych organizacji.
ŚWIATOWE DZIEDZICTWO UNESCO Teatr Narodowy w Pradze
Lista światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO obejmuje następujące miasta i obiekty: Praga, Český Krumlov, Kutná Hora, zamek w mieście Litomyšl, Telč, kompleks Lednice-Valtice, Zelená Hora – kościół św. Jana Nepomucena, Holašovice, Kroměříž (zamek i ogrody), Kolumna Trójcy Przenajświętszej w Ołomuńcu, brneńska willa Tugendhat (architekt Ludwig Mies van der Rohe), bazylika św. Prokopa i cmentarz żydowski w mieście Třebíč. Zabytkiem niematerialnym stał się w 2005 roku Slovácký verbuňk (taniec rekrutów z regionu Slovácko), w 2010 karnawał i sokolnictwo, zaś w roku 2011 Jízda králů (Jazda Królów, ponownie z regionu Slovácko). Więcej informacji można znaleźć na stronie www.unesco-czech.cz.
Mariańskie Łaźnie (czes. Mariánské Lázně) – Śpiewająca fontanna
Więcej praktycznych informacji dotyczących dojazdu i pobytu w Czechach można znaleźć na www.czech.cz.
Foto: CzechTourism, Źródło mapy: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
ZNANE OSOBISTOŚCI Czesi uznawani są za naród o wysoko rozwiniętej kulturze, który wydał wielu znanych i cenionych na świecie ludzi. Do najbardziej znanych władców i głów państwa należą cesarz Karol IV, prezydenci T.G. Masaryk i Václav Havel. Światową sławę zdobyli naukowcy, m.in. Jaroslav Heyrovský (laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii), O o Wichterle – czeski chemik, wynalazca elastycznych soczewek kontaktowych, a także Antonín Holý, który opracował lekarstwa na AIDS. Niemniej znani są przedsiębiorca Tomáš Baťa, czy też Madeleine Albright, była minister spraw zagranicznych USA. Z ludzi świata kultury nie można pominąć kompozytorów Bedřicha Smetany, Leoša Janáčka, Antonína Dvořáka i Bohuslava Martinů, pisarzy Franza Ka i, Karla Čapka, Jaroslava Seiferta (laureata Nagrody Nobla), Jaroslava Haška, Bohumila Hrabala, Milana Kundery czy zdobywców Oskara: Miloša Formana (urodzonego w Czechach), Jiříego Menzla i Jana Svěráka. Należy również wspomnieć malarzy Františka Kupkę i Alfonsa Muchę oraz wybitnego fotografa Jana Saudka. W świecie sportu na zawsze zapisały się nazwiska Emil Zátopek,Věra Čáslavská,
BERLIN HAMBURG HANNOVER
SZCZECIN ZIELONA GÓRA
BERLIN
BERLIN
DORTMUND KASSEL
POZNAŃ
LEIPZIG Legnica
ROTTERDAM KÖLN ERFURT
Görlitz
DRESDEN Jena
WARSZAWA ŁÓDŹ
WROCŁAW Jelenia Góra
Gera
GDAŃSK ŁÓDŹ
Świdnica
CHEMNITZ
Wałbrzych
Zwickau
Opole
Plauen
Tarnowskie Góry Kędzierzyn-K.
Zabrze Bytom Dąbrowa G. GLIWICE Ch. SOSNOWIEC KATOWICE Ruda Ś. Mysłowice Racibórz Rybnik Tychy Żory
BAMBERG
WARSZAWA RADOM
Bayreuth
KRAKÓW LVOV (UA) RZESZÓW
Bielsko-Biała
FRANKFURT AM MAIN WÜRZBURG
BANSKÁ BYSTRICA POPRAD
Erlangen Fürth
NÜRNBERG MANNHEIM HEILBRONN
Žilina
Regensburg
KOŠICE POPRAD
Trenčín
MÜNCHEN
KOŠICE ZVOLEN
Passau Trnava
Linz MÜNCHEN
St. Pölten
Wels
WIEN
Nitra
BANSKÁ BYSTRICA ZVOLEN
BRATISLAVA
SALZBURG
GRAZ SOPRON GRAZ
BUDAPEST Ő
Martina Navrátilová, Jaromír Jágr, Petr Čech, Barbora Špotáková, Petra Kvitová, Martina Sáblíková czy Eva Samková.
INFORMACJE PRAKTYCZNE Numer kierunkowy: +(420). Szczegółowe informacje o numerach telefonów dostępne są na stronie internetowej www.zlatestranky.cz. Licencję na prowadzenie sieci komórkowych na terenie Republiki Czeskiej otrzymały następujące spółki: O2 Czech Republic, a.s., T-Mobile Czech Republic a.s., Vodafone Czech Republic a.s. i Air Telecom, a.s. Najczęściej używanymi kartami kredytowymi w Republice Czeskiej są: Eurocard/Mastercard i Visa.
Waszym obiektem zajmiemy się
jednym ruchem. › Zarządzanie i utrzymanie nieruchomości › Ochrona › Technologie
www.m2c.eu
MÜNCHEN INGOLSTADT
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 11
Euroregiony czesko-polskie Euroregiony odgrywają bardzo ważną rolę w rozwijającej się współpracy transgranicznej. Na terenach przygranicznych, leżących w Polsce i Czechach, wyznaczono sześć euroregionów. EUROREGION NEISSE - NISA – NYSA Euroregion Nysa łączy trzy przygraniczne obszary, które znajdują się na terytorium Niemiec, Czech i Polski. Siedzibą wspólnego sekretariatu jest miasto Liberec, niemieckie biuro działa w Żytawie, natomiast polskie w Jeleniej Górze. W wyniku wydarzeń, do jakich doszło w XX wieku, regiony te – o dość specyficznym charakterze – rozwijały się w sposób nierównomierny. Głównym zadaniem Euroregionu Nysa jest pomoc w procesie usuwania owych dysproporcji poprzez aktywną współpracę transgraniczną. Dzięki wsparciu finansowemu, pochodzącemu z programów operacyjnych Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska, udaje się realizować długofalowe mikroprojekty, które dotyczą przede wszystkim rozwoju kontaktów międzyludzkich na terenach przygranicznych – prowadzona jest działalność o profilu społecznym, edukacyjnym i kulturalnym; wiążą się z tym drobne inwestycje, niezbędne w celu zorganizowania tychże imprez. Zaliczyć tu trzeba również szereg mikroprojektów, skoncentrowanych na poprawie stanu infrastruktury na danym terenie, zwłaszcza w zakresie turystyki (choćby zainstalowanie tablic informacyjnych, wykonanie remontów ścieżek rowerowych i pieszych, budowa lub remont punktów informacji turystycznej w pobliżu granicy). Na etapie zaawansowanych przygotowań jest aktualnie program współpracy transgranicznej na lata 2014-2020, w którym nadal tradycyjnym już narzędziem nawiązywania kontaktów stanie się Fundusz Mikroprojektów. www.neisse-nisa-nysa.org
EUROREGION GLACENSIS Euroregion Glacensis jest dobrowolnym, międzynarodowym stowarzyszeniem miast i gmin oraz innych podmiotów prawnych, działającym na pograniczu historycznych Czech, Moraw i Ziemi Kłodzkiej. Glacensis to największy czesko-polski euroregion, o najdłuższej wspólnej granicy. Na jego terenie usytuowanych jest 11 stale otwartych przejść granicznych. W ramach czesko-polskiego programu współpracy transgranicznej, wspierane są szczególnie działania, które mają na celu rozwój i poszerzenie zakresu zaangażowania sąsiadujących ze sobą regionów, leżących po obu stronach granicy; nacisk kładziony jest na poprawę kontaktów kulturalnych, edukacyjnych i społeczno-gospodarczych, polepszenie warunków życia i zacieśnianie już istniejących relacji. „Przekraczamy granice“ to nazwa nowego programu współpracy transgranicznej INTERREG V-A Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska na lata 2014-2020. Tematycznie fundusz małych projektów ma dwie osie. Jedna z nich to „Rozwój potencjału źródeł naturalnych i kulturowych w celu wspierania zatrudnienia“, koncentruje się na działaniach dotyczących turystyki i rozwoju infrastruktury. Druga oś tematyczna nosi nazwę „Współpraca instytucji i lokalnych społeczności“ – skupiać się ma na realizacji działań określanych jako „miękkie“, typu people-topeople (np. spotkania, konferencje itp.). Nowością w procesie składania wniosków o dotację będzie „Lead partner princip“. Zasada ta polega na tym, iż wybrany partner składa jeden wspólny wniosek, a potem przejmuje odpowiedzialność za realizację mikroprojektu jako całości. Kolejny okres wdraża-
nia programu to szansa nie tylko dla doświadczonych wnioskodawców, ale też nowych uczestników, którzy w latach 20072013 nie otrzymali dotacji z Funduszu Mikroprojektów. www.euro-glacensis.cz
EUROREGION PRADĚD – PRADZIAD Euroregion Praděd jest czesko-polskim euroregionem, leżącym na terytorium województwa opolskiego i gmin położonych w północnej części województw ołomunieckiego i morawsko-śląskiego (dawne powiaty Bruntál i Jeseník). Euroregion powołany został do życia na podstawie umowy ramowej, podpisanej 2 lipca 1997 roku w Jeseníku. Wspomnianą umowę o utworzeniu Euroregionu Pradziad podpisali przedstawiciele Stowarzyszenia Rozwoju Gmin Dorzecza Osobłogi i Unii Turystycznej Ziemi Nyskiej ze strony polskiej oraz stowarzyszeń miast i gmin czeskich powiatów Bruntál i Jeseník. Polskie gminy i powiaty, będące członkami euroregionu, zrzeszone są w Stowarzyszeniu Gmin Polskich Euroregionu Pradziad. Z kolei czeskie samorządy funkcjonują w ramach Stowarzyszenia Osób Prawnych Euroregionu Pradziad. Nazwa euroregionu nawiązuje do najwyższej góry Jesioników, czyli Pradziada, skąd na wszystkie strony rozpościera się wspaniały widok, a przy dobrej pogodzie zobaczyć można – oprócz okolicznych miejscowości – nawet Karkonosze, Beskidy i Wysokie Tatry. Czeska część euroregionu należy do najatrakcyjniejszych pod względem turystycznym rejonów w Republice Czeskiej. W ramach „Strategii rozwoju polsko-czeskiej współpracy w Euroregionie Pradziad na lata 2014–2020“ wspierane są przede wszystkim działania mające na celu poprawę dostępności transportowej na terenach przygranicznych, ochronę środowiska naturalnego, współdziałanie w zakresie gospodarczym, infrastrukturalnym i usługowym w turystyce, edukacyjnym, kulturalno-społecznym; ważna jest też współpraca samorządów i innych podmiotów po obu stronach granicy. Współpraca transgraniczna instytucji, które świadczą usługi dla lokalnych społeczności, jest priorytetem w rozwoju tych regionów. Głównym celem pozostaje zintegrowanie systemów prawno-administracyjnych i takie świadczenie usług w regionach, aby granica państwowa była jak najmniejszą przeszkodą dla mieszkańców i przyjezdnych. www.europraded.cz R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 13
Jesionik (czes. Jeseník) – Bílá Opava pod Pradědem – wodospady
Euroregion położony jest w rejonie przygranicznym, w północnowschodniej części Republiki Czeskiej i w południowej Polsce, w bliskim sąsiedztwie Słowacji. Naturalną oś tworzy rzeka Olza, zaś sercem są miasta graniczne – Czeski Cieszyn (Český Těšín) i Cieszyn. Przez euroregion przebiega główna trasa, która łączy północ i południe Europy. Znajduje się tu również największe przejście graniczne między Czechami a Polską: Czeski Cieszyn-Cieszyn. Śląsk Cieszyński to termin oznaczający terytorium byłego Księstwa Cieszyńskiego. Obejmuje wschodnią (śląską) część miasta Ostrawa, powiat Karwina, część powiatu Frýdek-Místek i dzisiejszy polski powiat Cieszyn, sięgając aż do Bielska-Białej, które w połowie leży na Śląsku, natomiast druga połowa historycznie przynależy do Małopolski. Przygraniczna współpraca ma wyraz przede wszystkim w realizacji projektu euroregionu „Těšínské Slezsko – Śląsk Cieszyński“, który – za pośrednictwem swoich regionalnych biur – wspiera rozwój i współpracę transgraniczną szczególnie w zakresie wymiany doświadczeń i informacji, co dotyczy zwłaczcza rynku pracy i planowania przestrzennego. Regionalne biura zajmują się ponadto kwestiami wspólnych interesów w dziedzinie transportu, dróg, połączeń komunikacyjnych oraz bezpieczeństwem mieszkańców, ekologią i ochroną środowiska naturalnego, zapobieganiem klęskom żywiołowym czy ewentualnym usuwaniem szkód. Bardzo ważnym elementem 14 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
jest rozwój turystyki, a co za tym idzie współpraca służb ratowniczych i górskich na terenie euroregionu. www.euregio-teschinensis.eu
EUROREGION SILESIA Euroregion Silesia jest jednym z czterech euroregionów na terytorium województwa morawsko-śląskiego – obejmuje powiat Opawa, częściowo powiaty Ostrawa i Bruntál oraz fragment Ziemi Nowojiczyńskiej. Po stronie polskiej do euroregionu należą powiaty znajdujące się w dwóch województwach – opolskim i śląskim. Członkami czeskiej części euroregionu są także stowarzyszone organizacje: Macierz Śląska w Opawie (Matice slezská Opava), Okręgowa Izba Gospodarcza w Opawie (okresní Hospodářská komora Opava), Uniwersytet Śląski w Opawie (Slezská univerzita v Opavě) oraz lokalna grupa Místní akční skupina Opavsko. Polską stronę euroregionu tworzy Stowarzyszenie Gmin Dorzecza Górnej Odry. Łącznie liczba mieszkańców gmin i miast członkowskich to ponad 500 tysięcy. Wspólna historia, pokrewieństwo językowe, podobna kultura, warunki polityczne i potencjał gospodarczy – wszystko to było i nadal jest dobrym fundamentem intensywnej współpracy czesko-polskiej. Co więcej, terytorium Euroregionu Silesia jest naturalnym środowiskiem geograficznym dla wzajemnych kontaktów ludzi, mieszkających po obu stronach granicy. Nie ma tu przeszkód w postaci gór czy większych rzek. Kontakty te ułatwia wiele istniejących tutaj przejść granicznych. Współpraca w ramach Euroregionu Silesia dotyczy przede wszystkim aktywnego uczestnictwa w procesie pokonywania problemów, które związane są z przygraniczną infrastrukturą drogową (dokończenie budowy obwodnic, zwiększenie przepustowości dróg i budowa nowego, łączącego oba kraje mostu), ruchem turystycznym (zintegrowany system punktów informacji turystycznej, rozwój sieci obiektów noclegowych i gastronomicznych, wspólna organizacja imprez kulturalnych, sportowych i rozrywkowych), wsparciem działalności transgranicznej z uwzględnieniem zapotrzebowania widocznego na rynku pracy (w dziedzinie kształcenia na kierunkach technicznych, zajęć przedsiębiorczości oraz współpracy między szkołami), pomysła-
Foto: CzechTourism
EUROREGION TĚŠÍNSKÉ SLEZSKO – ŚLĄSK CIESZYŃSKI
mi na zagospodarowanie byłych terenów i obiektów przemysłowych (brownfields), współpracą jednostek odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i ratownictwo, a poza tym wsparciem wychowania ekologicznego, szerzeniem wiedzy na temat zdrowego stylu życia. Pierwszym wspólnym czesko-polskim dokumentem, potwierdzającym plany współdziałania, jest „Strategia rozwoju Euroregionu Silesia na lata 2014-2020“ – odwołuje się do wcześniejszego, regularnego wsparcia finansowego transgranicznej współpracy czesko-polskiej ze strony UE w postaci samodzielnych programów (Phare CBC 1999-2003, INTERREG IIIA 2004-2006, OPPS 2007-2013), a ponadto do działalności samodzielnej grupy roboczej, powstałej w ramach Czesko-Polskiej Międzyrządowej Komisji ds. Współpracy Transgranicznej. Wdrożenie postanowień strategicznego dokumentu zapewni wspólna, tzn. czesko-polska, grupa robocza. Zajmie się ona wprowadzaniem wspomnianej strategii w życie, korzystając z opracowanych 2 lub 3-letnich planów działania. www.euroregion-silesia.cz
EUROREGION BESKYDY – BESKIDY Euroregion Beskidy pierwotnie powstał w Polsce i zrzeszał przygraniczne regiony z Polski i ze Słowacji. Umowa o przystąpieniu również czeskiej strony podpisana została w 2000 r., kiedy to założono Stowarzyszenie Regionu Beskidy, będącego partnerem dla podobnych organizacji polskich i słowackich; był to ponadto impuls do powstania międzynarodowego Euroregionu Beskidy. Centrami administracyjnymi i jednocześnie siedzibami w krajach członkowskich są Frýdek-Místek, Żylina i Bielsko-Biała. Przez teren ten przebiega główny trakt komunikacyjny, łączący północną i południową część Europy. Znajduje się tu też największe przejście graniczne między Czechami a Polską: Czeski Cieszyn – Cieszyn.
Celem czesko-polsko-słowackiego stowarzyszenia i współpracy są działania, zmierzające do zrównoważonego rozwoju regionu, zbliżenia mieszkańców i instytucji w strefie przygranicznej. Euroregion Beskidy był jednym z jedenastu partnerów, uczestniczących w realizacji projektu EUREGIO PL-CZ w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007-2013, który pomyślnie dokończono w grudniu 2014 roku. Projekt EUREGIO PL-CZ dotyczył współpracy euroregionów na pograniczu czesko-polskim, działań edukacyjnych, wymiany doświadczeń. Celem tego projektu było poznanie tego, co w poszczególnych czesko-polskich euroregionach jest specyficzne; ważne było też dowiedzenie się, czym zajmują się sekretariaty euroregionów i czy można wykorzystać tu rozwiązania znane z innych krajów europejskich. Chodziło poza tym o analizę problemów, które są przeszkodą na drodze coraz intensywniejszego nawiązywania kontaktów. Właśnie stworzenie „Analizy systemowych problemów współpracy transgranicznej na czesko-polskiej granicy“ stało się głównym założeniem projektu, szczególnie ważnym działaniem. Wraz z zakończeniem realizacji projektu, osiągnięto również cele, jakie wyznaczyły sobie partnerskie instytucje. www.regionbeskydy.cz
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 15
Czeska gospodarka w 2014 roku W 2014 roku – po trwającej dwa lata recesji – czeska gospodarka zwiększyła swoją efektywność. Znalazło to odbicie zarówno we wzroście produktu krajowego brutto, jak i wartości dodanej brutto. Porównanie z poprzednim rokiem wykazuje, że w przypadku obu wskaźników odnotowywano wzrost w każdym z kwartałów.
handlowy charakteryzował grupę produktów spożywczych i żywych zwierząt, paliw mineralnych i smarów oraz chemikaliów i powiązanych z nimi wyrobów.
PRODUKT KRAJOWY BRUTTO W roku 2014 PKB było wyższe – w porównaniu z 2013 rokiem i zgodnie z szacunkami – o 2,0%. Do wzrostu przyczynił się zwłaszcza większy popyt z zagranicy (+ 1,3 punktu procentowego), wzrost wartości dodanej bru o, a także wydatki konsumpcyjne gospodarstw i rządu. Wartość dodana bru o (WDB) łącznie w skali roku zwiększyła się o 2,6%, w samym IV kwartale o 2,9%. Głównie miał na to wpływ przemysł przetwórczy, w mniejszym stopniu inne gałęzie, z wyjątkiem segmentu świadczeń pieniężnych i ubezpieczeniowych.
PRZEMYSŁ W 2014 roku produkcja przemysłowa wzrosła – w porównaniu z poprzednim rokiem – o 4,9%. W skali rocznej wzrost odnotowano w produkcji komputerów, narzędzi i urządzeń elektroniczno-optycznych (wzrost o 18,1%), produkcji pojazdów silnikowych (wzrost o 13%), pozostałych środków transportu i sprzętów (wzrost o 5%), produkcji materiałów chemicznych i substancji chemicznych (wzrost o 9,6%). Podsumowując, przemysł przetwórczy zanotował wzrost o 6,4%. Poniżej poziomu z 2013 roku znalazł się przemysł wydobywczy (97,2%) oraz produkcja i dystrybucja prądu elektrycznego, ciepła i klimatyzowanego powietrza (97,6%).
HANDEL ZAGRANICZNY *) W handlu zagranicznym (o charakterze zewnętrznym) utrzymał się pozytywny trend z poprzednich lat – nadwyżka eksportu nad importem. W porównaniu z 2013 rokiem, eksport zwiększył się o 13,5%, natomiast import o 11,8%. Bilans handlowy zakończył się nadwyżką w wysokości 16,3 mld EUR i – w zestawieniu z rokiem 2013 – okazał się wyższy o 2,7 mld EUR. Najwyższy dodatni bilans handlowy odnotowała grupa maszyn i środków transportu oraz grupa towarów przemysłowych. Ujemny bilans
CENY Inflacja, według wskaźnika cen konsumenckich, w 2014 r. wynosiła 0,4% – to najniższa wartość od 2003 r. Największy wpływ na wzrost cen konsumenckich w skali roku miały ceny produktów spożywczych i napojów bezalkoholowych oraz napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych. Z kolei na obniżenie wpływ miały niższe koszty mieszkaniowe (spadek cen prądu elektrycznego i gazu) oraz opłat za usługi pocztowe i telekomunikacyjne (spadek cen za usługi telefoniczne).
ROZWÓJ PŁAC Średnie miesięczne nominalne wynagrodzenie bru o (dochody pracowników etatowych – fulltime equivalent) w 2014 r. wynosiło ok. 933 EUR, w porównaniu z poprzednim rokiem było wyższe o 2,4%, realnie natomiast o 2,0%. W sektorze prywatnym i publicznym realny wzrost był taki sam, wyniósł mianowicie 2,0%. W wyniku osłabienia korony wysokość średniego wynagrodzenia spadła w przeliczeniu na euro.
Jana Bondyová Czeski Urząd Statystyczny
www.czso.cz * przeliczenie na EUR na podstawie średniego miesięcznego kursu według danych udostępnionych przez Czeski Bank Narodowy
Wskaźniki makroekonomiczne Republiki Czeskiej 2007
2008
2009
2010
2011
2012
CZK, mld
3 835,0
4 012,1
3 924,6
3 950,6
4 019,7
4 048,1
4 086,3
4 266,6
Produkt krajowy brutto
%, real, r/r
5,5
2,5
-4,7
2,1
2,0
-0,7
-0,7
2,0
Produkcja przemysłowa
%, r/r
10,6
-1,8
-13,6
8,6
5,9
-0,8
-0,1
4,9
2)
%, r/r
4,5
4,5
7,1
7,4
6,8
7,4
8,2
7,5
%, r/r
2,8
6,3
1,0
1,5
1,9
3,3
1,4
0,4
%, r/r
3,0
6,3
0,6
1,2
2,1
3,5
2,7
0,1
89 396,5
99 246,9
80 992,1
100 318,5
117 056,9
122 244,1 122 185,7
130 930,8
20,6
11,0
-18,4
23,9
16,7
EUR, mln
86 237,9
96 532,9
75 322,2
95 544,1
109 288,1
%, średnia
20,8
11,9
-22,0
26,8
14,4
0,7
-1,3
5,6
EUR, mln
1)
Produkt krajowy brutto
Bezrobocie
Stopa inflacji 3)
Inflacja (HICP) 4)
EUR, mln
4)
%, r/r
Eksport
Eksport
4)
Import
4)
Import
4)
Bilans handlowy
4,4
2013
2014
0,0
7,2
110 078,1 108 621,6
114 670,3
3 158,6
2 714,0
5 669,8
4 774,5
7 768,8
12 166,0
13 564,1
16 260,5
5)
CZK/EUR
27,762
24,942
26,445
25,290
24,586
25,143
25,974
27,533
CZK/USD5)
20,308
17,035
19,057
19,111
17,688
19,583
19,565
20,746
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny, Czeski Bank Narodowy (ČNB); Uwaga ogólna: r/r = zmiana wskaźnika w skali rocznej; 1) Dane po rewizji, metodyka ESA 2010 (Europejski System Rachunków Narodowych), szacunkowe dane dotyczące 2014 roku; 2) Udział bezrobotnych w przeliczeniu na liczbę mieszkańców = liczba ubiegających się o pracę w wieku produkcyjnym 15-64 lat/liczba mieszkańców w wieku 15-64 lat w % (do 31.12.); 3) HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), inflacja w metodzie stosowanej w UE; 4) Dane dotyczące handlu zagranicznego, podane w EUR, są sumą poszczególnych miesięcznych wartości w CZK, przeliczonych z wykorzystaniem średniego miesięcznego kursu Czeskiego Banku Narodowego; 5) Czeski Bank Narodowy (ČNB)
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 17
GOSPODARKA
Kontakty handlowe Czech z Polską Polska, tradycyjnie już, jest bardzo ważnym partnerem gospodarczym Czech. Dobre stosunki sąsiedzkie, podobieństwo językowe i w sposób naturalny wynikające z położenia geograficznego (druga pod względem długości granica z sąsiednim krajem) korzystne warunki do rozwoju handlu – wszystko to wpłynęło na wysoką jakość naszych kontaktów.
18 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Tabela 1: Rozwój czesko-polskiej wymiany handlowej od 1993 roku Jahr
Eksport w tys. EUR
Import w tys. EUR
Bilans handlowy w tys. EUR
1993
350 309
293 417
56 892
2000
1 710 146
1 244 936
465 210
2004
2 834 328
2 605 109
229 219
2008
6 419 048
5 644 943
774 105
2009
4 653 601
4 788 963
-135 362
2011
7 381 233
7 185 547
195 686
2012
7 442 019
7 810 417
-368 398
2013
7 331 782
8 162 206
-830 424
2014
7 782 219
8 803 579
-1 021 360
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny, Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz
Tabela 2: Najważniejsze grupy towarów w czeskim eksporcie do Polski Kod SITC 2 78 – Pojazdy drogowe
2014 rok udział w %
2013 rok udział w %
13,57
12,32
67 – Żelazo i stal
7,00
9,68
77 – Sprzęt elektryczny, przyrządy i urządzenia, gdzie indziej niesklasyfikowane
6,25
5,63
69 – Wyroby metalowe, gdzie indziej niesklasyfikowane
4,68
4,35
89 – Wyroby różne, gdzie indziej niesklasyfikowane
4,40
4,06
68 – Metale nieżelazne
4,32
(2,80)
75 – Sprzęt biurowy i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych
4,17
4,49
76 – Urządzenia telekomunikacyjne i służące do rejestrowania oraz odtwarzania dźwięku
4,09
4,14
74 – Maszyny i urządzenia do szeroko rozumianego użycia w przemyśle, gdzie indziej niesklasyfikowane
3,95
4,20
57 – Tworzywa sztuczne w pierwotnej formie
2,97
3,17
64 - Papier, tektura i produkty z nich wykonane
(2,76)
2,80
Łącznie pozycje TOP 10 w poszczególnych latach
55,40
54,84
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny, Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz
Foto: ŠKODA AUTO a.s.
Stały się one jeszcze bardziej intensywne po wejściu do UE, które zaczęło wyraźnie oddziaływać na obustronny rozwój wymiany handlowej, zwiększenie zainteresowania inwestycjami, a także bezpośrednio na prowadzenie działalności gospodarczej na rynku partnerskiego kraju, włącznie ze stopniowym rozwojem transgranicznego handlu i usług. Dane te wiele wyjaśniają. W analizowanym okresie Polska zapewniła sobie i utrzymała trzecie miejsce zarówno w naszym eksporcie, jak i imporcie. Należy zauważyć, że z żadnym z sąsiednich państw nie udało się nam osiągnąć takiego tempa wzrostu wymiany handlowej, jak właśnie z Polską. Od 1993 roku średnie roczne tempo wzrostu naszego eksportu wynosi 10,6%, natomiast importu aż 14,3%. Z punktu widzenia polskich statystyk, czeski rynek jest aktualnie trzecim najważniejszym rynkiem zbytu dla wyprodukowanych w Polsce produktów, zaś Czechy są siódmym w kolejności krajem spośród eksporterów, których towary zmierzają nad Wisłę. Cieszy nas zainteresowanie polskich firm czeskim rynkiem. Z drugiej jednak strony, w wyniku owego szybszego tempa wzrostu polskiego eksportu, osiągnęliśmy ujemne saldo w wymianie handlowej, które na końcu 2014 roku było najwyższe. Jakich grup towarów w głównej mierze dotyczyła czesko-polska wymiana handlowa w ostatnich dwóch latach? Rozwój czeskiego eksportu w ciągu ubiegłych dwóch lat ilustruje Tabela 2, a Tabela 3 przedstawia rozwój czeskiego importu. Z danych tych wynika, że zarówno eksport, jak i import koncentrują się przede wszystkim w obrębie wyżej podanych grup towarowych. Innymi słowy, owe grupy tworzą około 55% całego handlu. Pozycję dominującą w eksporcie i imporcie zajmują pojazdy drogowe. 10 najwyżej umieszczonych pozycji cechuje stosunkowa stabilność. Biorąc pod uwagę dłuższy okres, moglibyśmy zaobserwować stopniowe odchodzenie od tych mniej zaawansowanych dziedzin, które tradycyjnie w kontaktach czesko-polskich należały do objętościowo największych – przykładem niech będzie grupa: Węgiel, koks i brykiety. Nie pojawia się ona już w TOP 10 rodzimego eksportu (choć jeszcze w 2010 roku figurowała na 7 miejscu, a jej udział wynosił niemal 4%) i znika również z czoło-
wych miejsc, jeśli chodzi o import (w 2010 roku zajmowała 6 miejsce i miała udział przekraczający 5%). Wymiany handlowej między Czechami a Polską nie można jednak ograniczać do tabelek, bo przecież podane we wprowadzeniu naturalne uwarunkowania tworzą wystarczająco szeroki wachlarz okazji do nawiązywania wzajemnych relacji. Istnieją branże, w których państwo polskie wspiera swoje firmy, by mogły osiągnąć sukces na naszym rynku (jako przykład przytoczyć można budownictwo i materiały budowlane, okna i drzwi, biotechnologię i przemysł farmaceutyczny). W podobny sposób strona czeska pomaga naszym eksporterom wejść na polski rynek lub utrzymać się na nim (taką rolę
Tabela 3: Najważniejsze grupy towarów w czeskim imporcie z Polski Kod SITC 2
2014 rok udział w %
2013 rok udział w %
78 – Pojazdy drogowe
9,11
8,29
68 – Metale nieżelazne
7,95
7,22
71 – Maszyny i urządzenia do produkcji energii
7,23
5,12
67 – Żelazo i stal
6,94
10,26
77 – Sprzęt elektryczny, przyrządy i urządzenia, gdzie indziej niesklasyfikowane
5,79
4,80
89 – Wyroby różne, gdzie indziej niesklasyfikowane (grupa 89)
4,01
4,28
69 – Wyroby metalowe, gdzie indziej niesklasyfikowane
3,95
3,90
82 – Meble i ich komponenty
3,58
3,28
33 – Nafta, produkty naftowe i materiały pokrewne
3,28
3,60
76 – Urządzenia telekomunikacyjne i służące do rejestrowania i odtwarzania dźwięku
3,04
(2,81)
32 – Węgiel, koks i brykiety
(2,80)
3,06
Łącznie pozycje TOP 10 w poszczególnych latach
54,88
53,81
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny, Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz
spełnia oficjalne uczestnictwo na organizowanych w Polsce targach). Tego typu wsparcie i tak nie oddaje wspomnianej tu różnorodności wzajemnych stosunków handlowych. Ważne jest również to, abyśmy pomagali rozwojowi biznesu, pamiętając o ogromnym wpływie innych czynników, czyli o konieczności budowania zadowalającej infrastruktury drogowej czy usuwaniu barier, jakie wciąż jeszcze istnieją w naszych kontaktach handlowych. W skrócie zatem: mimo że dwa sąsiednie kraje łączą bardzo dobre relacje, nie oznacza to, iż w kontaktach tych nie ma żadnych problemów. Powinniśmy się wspólnie starać, aby kłopotów było jak najmniej. Wzajemne stosunki gospodarcze cieszą się olbrzymim wsparciem ze strony polityków. Oba kraje angażują się w konsultacje międzyrządowe, które organizowane są na zmianę w Czechach i Polsce. Jest to
platforma, umożliwiająca zajmowanie się najistotniejszymi problemami; w kwestii handlu szczególnie ważnym zagadnieniem jest infrastruktura drogowa i energetyczna. Ponadto, nie można zapominać o sferze inwestycji. Z danych udostępnionych przez Czeski Bank Narodowy wynika, że od dłuższego już czasu inwestycje w czeską gospodarkę plasują Polskę na 13 miejscu wśród inwestorów; patrząc zaś w drugą stronę – właśnie Polska jest 12 w kolejności krajem, gdzie nasze firmy najchętniej inwestują. Rzeczywistość może nieco odbiegać od tychże danych, zważywszy na plany inwestycyjne wyraźnych czeskich i polskich graczy na europejskim rynku kapitałowym. Według informacji udostępnionych przez Ambasadę RP w Pradze oraz nasze przedstawicielstwo w Warszawie, na naszym rynku aktywnych jest 1400 polskich firm, zaś na polskim rynku zarejestrowało działalność niemal 500 firm z Czech. Te dane liczbowe mówią same za siebie. Z tej właśnie przyczyny minister przemysłu i handlu Republiki Czeskiej bierze udział w spotkaniach roboczych przedstawicieli działającego w Czechach Klubu Polskiego Biznesu. Ostatnie spotkanie odbyło się 16 stycznia 2015 roku. Wnioski płynące z dyskusji odbywających się w ramach owych rozmów, wykorzystywane są potem przez czeską stronę w środowisku przedsiębiorców i inwestorów. Jest to zatem potwierdzeniem tego, iż polskie firmy są u nas mile widziane.
Ministerstwo Przemysłu i Handlu www.mpo.cz R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 19
Standardowe – ISO oraz specjalne urządzenia do obróbki metalu, drewna i plastiku, z wymiennymi i lutowanymi nożami (ostrzami) ISO 9001:2009, ISO 14001:2005
Najwyższa jakość, gwarantowana przez zespół doświadczonych specjalistów Obróbka elementów na najnowocześniejszych centrach 5-osiowych. Karned Tools, s.r.o. Krokova 6, Děčín 1, Czechy Tel.: +420 412 509 111 Kom.: +420 777 888 448 E-mail: obchod@karnedtools.cz
CzechInvest – wsparcie inwestycji w Czechach w I półroczu 2014 roku W pierwszym półroczu 2014 roku agencja CzechInvest zarejestrowała 116 projektów inwestycyjnych o wartości 78 mld koron. Dzięki temu powstanie 14 tysięcy nowych miejsc pracy. Niemal połowa z nich, konkretnie 5 745 stanowisk, utworzonych zostanie w województwach morawsko-śląskim i usteckim. Z danych za pierwsze sześć miesięcy 2014 roku wynika, iż liczba projektów jest wyższa niż za cały 2013 rok, a tym samym jest to – w porównaniu z dotychczasowymi zestawieniami – najlepsza półroczna statystyka. W analizowanym okresie na zwiększenie aktywności inwestycyjnej firm miała wpływ przede wszystkim zbliżająca się zmiana przepisów prawnych. W lipcu bowiem zachowania inwestycyjne zmieniły się w wyniku rozporządzenia Komisji Europejskiej, które ogranicza Okres
Liczba projektów
Wartość inwestycji (w mln CZK)
Miejsca pracy
I poł. 2012
31
1 764,63
2 274
2012
81
20 372,55
8 271
I poł. 2013
44
19 478,86
5 098
2013
108
47 949,38
10 519
I poł. 2014
116
78 312,16
14 094
Sektor
Liczba
Inwestycja (w mln CZK)
Miejsca pracy
Produkcja środków transportu
35
19 921,53
6 105
Przemysł metalurgiczny i obróbki metali
16
8 550,87
816
Przemysł maszynowy
13
4 045,32
969
Przemysł spożywczy
10
3 814,12
344
Przemysł chemiczny i farmaceutyczny
9
6 043,39
164
Przemysł gumowy i tworzyw sztucznych
6
24 555,74
1 660
Obróbka drewna i przemysł papierniczy
5
3 725,93
282
Elektroniczny i elektrotechniczny
5
512,20
375
IT i rozwój oprogramowania
4
1 009,39
502
Przemysł włókienniczy
3
2 781,42
594
Biotechnologia i aparatura medyczna
2
1 777,01
392
Centra usługowe
2
18,34
327
Pozostałe
2
310,05
29
Szklarstwo
2
1 030,90
5
Logistyka
1
100,00
1 500
Odnawialne źródła energii i czyste technologie
1
115,95
30
skalę wsparcia ze strony państwa. Wielu inwestorów chciało zatem skorzystać z do tej pory obowiązujących warunków, co CzechInvest zapewniał w przypadku wniosków złożonych do połowy marca. Na wzrost inwestycji pozytywnie wpływają również działania czeskiego rządu, traktującego właśnie inwestycje jako jeden z priorytetów. Zachęca inwestujących, by ci zainteresowali się głównie regionami o wysokim wskaźniku bezrobocia. Ogromne znaczenie mają aktualnie strefy przemysłowe o charakterze strategicznym, zlokalizowane w miastach Žatec i Ostrava-Mošnov. Statystyki potwierdzają utrzymujący się trend w zakresie ekspansji i reinwestycji. Z łącznej liczby 116 projektów, jedynie 14 z nich to nowe przedsięwzięcia. 85 procent projektów objętych zostało zachętami inwestycyjnymi. Jednocześnie dane pokazują, że rozwija się bardzo dużo czeskich firm, co świadczy o tym, że owe zachęty są bodźcem nie tylko dla zagranicznych inwestorów, ale motywują do rozwoju także lokalne firmy. Wśród poszczególnych branż pozycję dominującą tradycyjnie zajmuje produkcja środków transportu. 35 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości wynoszącej 19,9 mld koron powinno w przyszłości przełożyć się na powstanie ponad 6 tysięcy nowych miejsc pracy. Kolejne pozycje na liście zajmują przemysł metalurgiczny i obróbki metali oraz przemysł maszynowy. Najwięcej zagranicznych inwestorów, którzy w pierwszym półroczu 2014 roku wybrali Czechy, pochodzi – jak zwykle – z Niemiec. Było ich 25, zainwestowali tu ponad 12,5 mld koron i mogą utworzyć nawet 3 947 miejsc pracy. Częstymi inwestorami są też Holendrzy (9 projektów inwestycyjnych za 5,5 mld koron, 399 miejsc pracy), Amerykanie (8 projektów inwestycyjnych za 2,9 mld koron, 2 548 miejsc pracy) i Japończycy (5 projektów inwestycyjnych za 1,3 mld koron, 314 miejsc pracy). W klasyfikacji regionalnej najwięcej inwestycji przypada na województwo usteckie. Przykuło ono uwagę 18 firm, których inwestycje o łącznej wartości 31 mld koron mogłyby w przyszłości przyczynić się do utworzenia 3024 stanowisk pracy. Północne Morawy wybrało 19 firm – zainwestują tam 12,8 mld koron, dzięki czemu powstanie 2721 nowych możliwości zatrudnienia. Największą inwestycją zgłoszoną w pierwszej połowie 2014 roku jest projekt spółki Nexen Tire, którego wartość to 22,8 mld koron. W strefie przemysłowej Triangle w pobliżu miasta Žatec, w województwie usteckim, firma R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 21
DZIAŁALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORCZA
Region
Liczba
Wartość inwestycji (w mln CZK)
Miejsca pracy
województwo morawsko-śląskie
19
12 839,86
2 721
województwo usteckie
18
31 018,69
3 024
województwo środkowoczeskie
13
5 234,81
2 071
województwo południowomorawskie
12
3 129,34
758
województwo pilzneńskie
11
2 680,38
1 212
województwo zlińskie
8
4 492,66
407
województwo ołomunieckie
7
2 354,24
335
województwo karlowarskie
6
3 359,85
531
województwo kralowohradeckie
6
7 250,02
1 683
województwo pradubickie
6
1 473,77
502
rozpocznie w przyszłym roku budowę zakładu do produkcji opon. Drugą pozycję na liście największych inwestorów zajmuje firma Brose CZ spol. s r.o., która – dzięki inwestycji o wartości 2,65 mld koron – zwiększy produkcję systemów zabezpieczeń samochodowych i regulowanych foteli. Trzecią największą inwestycją jest rozwój Continental Automotive Czech Republic s.r.o. w województwie kralowohradeckim – jej wartość to 2,63 mld koron. Podsumowując, zainteresowanie Czechami ze strony inwestorów nie maleje. Druga połowa 2014 roku nie będzie już prawdopodobnie rekordowa, ale mimo to właśnie 2014 rok z pewnością zapamiętany zostanie jako bardzo udany. W pierwszym półroczu wyróżniającą się inwestycją były działania Nexen Tire, zaś w drugiej połowie podobną pozycję w rankingach zajmie spółka Hyundai Mobis. Oczekujemy także wzrostu produkcji samochodów, co pozytywnie wpłynie na rozwój sieci krajowych dostawców.
CzechInvest miasto stołeczne Praga
4
1 029,62
438
www.czechinvest.org
województwo libereckie
4
2 559,96
370
województwo południowoczeskie
2
888,96
42
Wyjaśnienie: 1 EUR = 25,974 CZK (średni miesięczny kurs ustalony przez Czeski Bank Narodowy w 2013 roku) i 27,533 CZK (średni miesięczny kurs ustalony przez Czeski Bank Narodowy w 2014 roku)
www.cmi.cz
CMI to główny urząd miar Republiki Czeskiej, świadczący kompleksowe usługi metrologiczne na najwyższym poziomie technicznym we wszystkich dziedzinach działalności naukowej, technicznej i gospodarczej. CMI jest sygnatariuszem porozumienia CIPM MRA o wzajemnym uznawaniu wzorców (www.bipm.org), większość usług metrologicznych posiada akredytację. USŁUGI CMI kalibracja kontrola ustalonych przyrządów pomiarowych outsourcing - kompleksowa obsługa przyrządów pomiarowych klientów obsługa metrologiczna towarów paczkowanych zatwierdzanie typów przyrządów pomiarowych ocena zgodności dla wag nieautomatycznych (dyrektywa UE NAWI), dla przyrządów pomiarowych (dyrektywa UE MID) i dla radiowych i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych (dyrektywa UE RTTE) rejestracja producentów i podmiotów naprawiających przyrządy pomiarowe
info@cmi.cz 22 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
certyfikacja materiałów referencyjnych usługi metrologiczne w zakresie pomiarów chemicznych kształcenie metrologów do pracy w przedsiębiorstwach certyfikacja personelu międzylaboratoryjne analizy porównawcze, organizacja, czynne laboratorium pilotażowe, oceny konsultacje, audyty pomiarów i doradztwo metrologiczne kompleksowe usługi metrologiczne dla przemysłu motoryzacyjnego opracowywanie i produkcja wtórnych wzorców miary
VÍTKOVICE STEEL, a.s. to jeden z czołowych europejskich producentów grubych blach, wypałków i grodzic. Nasze blachy są częścią ważnych mostów, wyjątkowych projektów budowlanych i urządzeń o skomplikowanej konstrukcji. Bez względu na to, czy chodzi o blachy użyte do budowy największych statków wycieczkowych na świecie lub wykorzystanie dostarczonych przez nas grodzic podczas remontu słynnego Mostu Karola w Pradze, zawsze współtworzymy lepszą przyszłość, której fundamentem są oparta na tradycji produkcja oraz jakość pracy załogi VÍTKOVICE STEEL, a.s.
Kontakt:
Siedziba spółki
Nasze produkty znajdują zastosowanie głównie w tych branżach: Przemysł maszynowy i środków transportu Maszyny budowlane Zbiorniki magazynowe Zbiorniki ciśnieniowe Systemy rurowe do przesyłania produktów Konstrukcje stalowe i mostowe Konstrukcje offshore Budowa statków
Posiadamy następujące certyfikaty systemowe: System zarządzania jakością EN ISO 9001, System zarządzania środowiskowego EN ISO 14001. System zarządzania BHP OHSAS 18001
VÍTKOVICE STEEL, a.s. Českobratrská 3321/46 702 00 Ostrava Czechy Tel.: +420 595 696 077 Fax: +420 595 696 077 E-mail: tradesteel@vitkovicesteel.com
Przedstawicielstwo w Polsce:
Posiadamy następujące certyfikaty produktowe:
Petr Konderla Tel.: +48 602 175 248 E-mail: petr.konderla@vitkovicesteel.com Maria Sarna-Mistera Mob.: +48 606 788 284 E-mail: maria.sarna@vitkovicesteel.com
Certyfikaty spółek żeglugowych ABS, BV, ČLPR, DNV, GL, LR, RINA Certyfikat produktowy dla urządzeń ciśnieniowych TÜV NORD acc. PED 97/23/EC and
Biuro w Pradze:
AD 2000-Merkblatt W0 IBR acc. IBR 1950 Świadectwo zgodności produktów w celach budowlanych – „Ü – Zeichen“ TÜV NORD acc. Baurelliste A, part 1 Świadectwo zgodności produktów w celach budowlanych i konstrukcyjnych TÜV NORD acc. Directive 89/106/ EEC and Directive 93/68/EEC, Regulation (EU) 305/2011 (CPR) RINA acc. EN 10025-2, -3 and RINA Rules Certyfikat produktowy dla transportu kolejowego Deutsche Bahn HPQ – Producer of con-cast slabs“ acc. DBS 918 002-02 České dráhy
VÍTKOVICE STEEL, a.s. Office Park Hadovka Evropská 2588/33A 160 00 Praha 6 Czechy
www.vitkovicesteel.com
Spółki handlowe w Republice Czeskiej W poniższym artykule omówione zostały formy prawne spółek handlowych w Czechach, w kontekście obejmującym informacje o polskich regulacjach prawnych. Wspomniane zostaną poszczególne typy czeskich spółek, podamy ich definicje oraz charakterystyki. Artykuł zawiera też wskazówki związane z najważniejszymi krokami, jakie należy podjąć w procesie zakładania tychże firm. Wskażemy ponadto wybrane różnice występujące w prawie czeskim i polskim. POSZCZEGÓLNE TYPY SPÓŁEK HANDLOWYCH Regulacje prawne dotyczące spółek handlowych, działających na terenie Republiki Czeskiej, znajdują się głównie w następujących zbiorach przepisów: Kodeks spółek handlowych (czes. Zákon o obchodních korporacích), Kodeks cywilny (czes. Občanský zákoník) i Ustawa o rejestrach publicznych osób prawnych i fizycznych (czes. Zákon o veřejných rejstřících právnických a fyzických osob). Kodeks spółek handlowych opisuje, między innymi, formy prawne poszczególnych typów spółek handlowych. Dzieli je na tzw. spółki osobowe (zaliczają się do nich spółka jawna i spółka komandytowa) i tzw. spółki kapitałowe (tutaj należą spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna). Najczęściej spotykanymi rodzajami spółek w Czechach są te ostatnie: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (czes. společnost s ručením omezeným) i spółka akcyjna (czes. akciová společnost). Czeskie regulacje prawne definiują spółkę jawną jako spółkę co najmniej dwóch osób, które biorą udział w prowadzeniu tej działalności lub zarządzają jej majątkiem, a także wspólnie i nierozłącznie ręczą za zobowiązania finansowe. Z kolei spółka komandytowa to spółka, w której jeden wspólnik ręczy za zobowiązania w sposób ograniczony (komandytariusz) i przynajmniej jeden spośród wspólników ręczy bez ograniczeń (komplementariusz). Podobny podział na spółki osobowe i kapitałowe znajduje się w polskim systemie prawnym, gdzie – co więcej – wśród spółek osobowych wyróżnia się spółkę partnerską i spółkę komandytowo-akcyjną.
ZAKŁADANIE SPÓŁEK HANDLOWYCH Spółki handlowe w Czechach zakładane są na podstawie umowy spółki (w razie większej liczby założycieli) bądź aktu założycielskiego (jeden założyciel). W przypadku spółki akcyjnej, założenie jej wymaga przyjęcia statutu. Jeśli spółka, zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych, może zostać założona przez jedną osobę, należy sporządzić akt założycielski w formie aktu notarialnego. Tę samą formę (akt notarialny) zawsze musi mieć umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i statut spółki akcyjnej. Polski system prawny wymaga także do założenia spółki tego, aby zawarta została umowa spółki albo podpisany był akt założycielski. Jeśli chodzi o spółkę akcyjną, niezbędny jest, oprócz aktu założycielskiego, statut w formie potwierdzonej notarialnie. W odróżnieniu od czeskiego prawa, polską spółkę komandytową założyć można jedynie na podstawie umowy spółki, sporządzonej w postaci aktu notarialnego. Spółki handlowe w Czechach powstają dopiero w momencie wpisania ich do Rejestru Handlowego (czes. Obchodní rejstřík), ponieważ obowiązuje tzw. zapis konstytutywny; decyzję tę podejmuje odpowiedni sąd okręgowy, zgodnie z przynależnością rejonową siedziby spółki. Rejestr Handlowy jest jednym z ogólnie dostępnych rejestrów, o czym mowa w Ustawie o publicznych rejestrach osób prawnych i fizycznych. Jest to system administracji publicznej, prowadzony w postaci elektronicznej przez właściwy
sąd (tj. właściwy sąd okręgowy), odpowiadający lokalizacji siedziby firmy. Prawo czeskie umożliwia ponadto, aby notariusz w określonych sytuacjach mógł bezpośrednio dokonać wpisu do Rejestru Handlowego – dotyczy to tych sytuacji, kiedy wpisywane informacje mają potwierdzenie w akcie notarialnym, a notariusz otrzymał wszystkie akty, niezbędne do dokonania wpisu do rejestru lub uzupełnienia dokumentacji, zaś uprawniona osoba poprosi o to we wniosku. Wpisu do Rejestru Handlowego dokonać może wyłącznie ten notariusz, który sporządził już akt notarialny (czyli akt notarialny sporządzony w celu wpisania do Rejestru Handlowego lub dotyczący decyzji organu osoby prawnej) albo, ewentualnie, wszystkie istniejące dokumenty notarialne i poświadczające akty notarialne (poświadczają działania prawne występujące po działaniach, których dotyczy wyjściowy akt notarialny). Rejestr Handlowy jest rejestrem publicznym, zawiera najistotniejsze informacje o spółkach handlowych (nazwa, siedziba, nazwiska udziałowców, wysokość wkładów, kapitału zakładowego itp.) oraz dane wskazane przez Ustawę o rejestrach publicznych osób prawnych i fizycznych. Informacje o spółkach handlowych są zarazem do dyspozycji na stronach internetowych h p://portal.justice.cz/Justice2/Uvod/uvod. aspx (w formie elektronicznej są tu również akty, które zostały tu wprowadzone przez spółki) lub www.obchodnirejstrik.cz. Polskie spółki zapisywane są w Krajowym Rejestrze Sądowym, przy czym wniosek o wpisanie składa się we właściwym sądzie, czyli działającym tam, gdzie znajduje się siedziba firmy. Wniosek o wpisanie czeskiej spółki do Rejestru Handlowego trzeba złożyć tylko drogą elektroniczną, wypełniając formularz na stronie internetowej: h ps://or.justice.cz/ias/ui/podani. Do wniosku dołączyć należy następnie dokumenty dotyczące informacji, które znajdą się w rejestrze, a także dokumenty, jakie znajdą się w aktach związanych z dokonaniem owego wpisu (chodzi przede wszystkim o dokumenty o założeniu – akt założycielski, umowa spółki lub status, dokumenty dotyczące przedmiotu działalności, dokumenty potwierdzające spłacenie wkładu – np. oświadczenie osoby zarządzającej wkładem, dokumenty dotyczące siedziby spółki i in.). Wniosek o wpisanie R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 25
DZIAŁALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORCZA
czeskiej spółki do Rejestru Handlowego należy złożyć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od momentu założenia firmy. Warunkiem, który trzeba spełnić, by móc wpisać spółkę do Rejestru Handlowego, jest uiszczenie opłaty sądowej w wysokości 12 000 CZK (ok. 1 812 PLN, 435 EUR) w przypadku spółki akcyjnej, zaś 6 000 CZK (ok. 906 PLN, 217 EUR) w przypadku pozostałych spółek handlowych.
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
26 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
SPÓŁKA AKCYJNA Czeska spółka akcyjna to spółka, której kapitał zakładowy podzielony jest na określoną ilość akcji. Kapitał zakładowy czeskiej spółki akcyjnej podawany jest w koronach czeskich. W razie, że spółka akcyjna prowadzi – zgodnie ze szczególnymi przepisami prawnymi – księgowość w euro, może swój kapitał zakładowy podawać w euro. Minimalna wysokość kapitału wynosić musi co najmniej 2 000 000 CZK (ok. 301 932 PLN) lub 72 443 EUR. Akcjonariusz zobowiązany jest do spłacenia kursu emisyjnego wydanych akcji w terminie wyznaczonym w statucie, najpóźniej jednak rok od dnia powstania spółki. W Czechach spółkę akcyjną ma prawo założyć nawet pojedynczy założyciel. Spółka akcyjna zakładana jest bez publicznej oferty akcji, więc chodzi o założenie na podstawie wkładów wspólników, przejmujących wszystkie akcje. Zatwierdzają potem przyjęcie statutu, a tym samym spółka zostaje założona. Polski system prawny wskazuje dwa sposoby na założenie spółki akcyjnej – przez samych założycieli (ewentualnie z osobami trzecimi) bądź na podstawie oferty publicznej (informacji o zapisach na akcje). Oprócz aktu założycielskiego musi zostać sporządzony statut spółki. Kodeks spółek handlowych umożliwia założycielom czeskiej spółki akcyjnej, aby wybrali sobie w ramach systemu wewnętrznej struktury organów spółki akcyjnej między tzw. strukturą dualistyczną a monistyczną. W ramach struktury dualistycznej, powoływany jest – oprócz walnego zgromadzenia – zarząd i rada nadzorcza. Z kolei w strukturze monistycznej, zamast tych dwóch organów powoływana jest rada dyrektorów ze stanowiskiem prezesa, przy czym w takiej radzie istnieje możliwość, by składała się tylko z jednego członka. W praktyce może nastać sytuacja, iż jedyny członek rady będzie jednocześnie prezesem. Polskie regulacje prawne opierają się na modelu dualistycznym, w którym obowiązkiem jest utworzenie organu nadzorczego. Organami polskiej spółki akcyjnej są walne zgromadzenie, zarząd i rada nadzorcza.
Advokátní kancelář Hartmann, Jelínek, Fráňa a partneři, s.r.o. www.hjf.cz
Member of Czech Service International www.czech-service-international.com Uwaga: 1 EUR = 27,608 CZK (średni miesięczny kurs, ustalony przez bank ČSOB w lutym 2015)
Foto: www.sxc.hu (fotomontaż)
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w prawie czeskim zdefiniowana została jako spółka, w której za zobowiązania finansowe ręczą razem wspólnicy do wysokości niewpłaconych wkładów, według stanu zapisanego w Rejestrze Handlowym w okresie, gdy zostali wezwani przez wierzyciela do spłaty. Może ją również założyć pojedynczy założyciel, natomiast maksymalna liczba założycieli (wspólników) nie jest w żaden sposób ograniczona ustawowo. Udział wspólnika w czeskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością określa się według stosunku jego wkładu przypadającego na ten udział i wysokości kapitału zakładowego, chyba że umowa spółki zawiera inne postanowienia. Umowa spółki może dopuszczać powstanie różnych rodzajów udziałów. Wspólnik ma prawo do posiadania wielu udziałów, różnego typu, jeżeli zostało to ustalone w umowie. Minimalna wysokość wkładu wynosi 1 CZK (ok. 0,15 PLN, 0,04 EUR), z wyjątkiem sytuacji, kiedy umowa określi wyższą wartość wkładu. Kapitał zakładowy czeskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością także może wynosić zaledwie 1 CZK (ok. 0,15 PLN). Minimalna wysokość kapitału zakładowego polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to 5 000 PLN. Czeskie regulacje prawne wymagają ponadto, aby przed wpisaniem spółki do Rejestru Handlowego, przynajmniej częściowo opłacone zostały wkłady, czyli musi dojść do pełnego zapłacenia agio emisyjnego, a z każdego wkładu pieniężnego trzeba spłacić co najmniej 30%. Wspólnik musi spełnić ciążący na nim obowiązek dotyczący wkładu w terminie określonym w umowie spółki, najpóźniej jednak przed upływem 5 lat od dnia powstania spółki bądź od przejęcia wspomnianego obowiązku w czasie istnienia spółki. Organami statutowymi w obu wariantach prawnych są walne zgromadzenie i zarząd (czes. jednatelé). Czeskie prawo umożliwia spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, aby ta powołała radę nadzorczą. Fakultatywnymi organami w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością są rada nadzorcza i komisja rewizyjna. W przypadku, że polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada kapitał zakładowy przekraczający 500 000 PLN i jednocześnie ma ponad 25 wspólników, to w takiej spółce musi zostać powołana rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.
Certyfikat zgodny z normą ČSN EN ISO 9001:2001
PANELE TYPU SANDWICH DO POJAZDÓW DOSTAWCZYCH DODATKOWĄ IZOLACJĘ SAMOCHODÓW DOSTAWCZYCH ELEMENTY Z PIANKI POLIURETANOWEJ PŁYTY IZOLACYJNE DLA BRANŻY BUDOWLANEJ
DZIAŁALNOŚĆ PRZEDSIĘBIORCZA
System podatkowy Republiki Czeskiej System podatkowy Republiki Czeskiej nie różni się zasadniczo od tych obowiązujących w innych krajach UE i OECD. Płatnikami podatku od dochodów osób fizycznych są wszystkie osoby fizyczne, których miejscem zamieszkania jest Republika Czeska bądź spędzają większość czasu na jej terytorium. Okres rozliczenia podatku to rok kalendarzowy. Podstawę opodatkowania stanowią wszystkie dochody, ustawowo rozdzielone na wynikające ze stosunku pracy, z handlu, z wynajmu, dochody kapitałowe i pozostałe. Stawka wynosi 15%. Na okres rozliczeniowy 2013-2015 wprowadzono solidarną podwyżkę podatku od dochodów osób fizycznych w wysokości 7% od dochodu przekraczającego określony limit, czyli takiego, który był wyższy niż miesięczne wynagrodzenie wynoszące ok. 100 000 CZK/3 585 EUR (czterokrotna wysokość średnich miesięcznych zarobków). Płatnikami podatku od dochodów osób prawnych są wszystkie osoby prawne, w zależności od siedziby lub miejsca, z którego są rzeczywiście kierowane. Okresem rozliczeniowym jest rok kalendarzowy lub, ewentualnie, inny okres obejmujący dwanaście miesięcy. Podstawą opodatkowania jest zysk, czyli różnica między przychodami a kosztami, dotyczącymi danego okresu rozliczeniowego. Przychody i koszty określane są na podstawie dokumentacji księgowej, zgodnie z czeskimi standardami obowiązującymi w księgowości.
28 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
2. PODATKI POŚREDNIE Podatek od towarów i usług jest zharmonizowany z prawem UE. Aktualnie obowiązkiem jest zarejestrowanie się jako płatnik VAT, co dotyczy osób, których obroty przekraczają 1 mln CZK / 35 849 EUR rocznie. Osoby o niższych dochodach mogą zarejestrować się dobrowolnie. Stawki wynoszą 10%, 15% i 21%. Również podatki akcyzowe są zharmonizowane z odpowiednimi dyrektywami. Akcyza obejmuje oleje mineralne, spirytus, piwo, wino, wyroby tytoniowe, elektryczność, paliwa stałe (węgiel i koks), a także gaz ziemny.
Zdeněk Hrdlička Ministerstwo Finansów www.mfcr.cz Uwaga: 1 EUR = 27,895 CZK (średni miesięczny kurs ze stycznia 2015, określony przez Czeski Bank Narodowy)
PRZYDATNE LINKI Ministerstwo Finansów: www.mfcr.cz Czeski Urząd Podatkowy: www.financnisprava.cz OECD Tax Database: www.oecd.org/ctp/tax/tax-policy/taxdatabase.htm OECD Taxing Wages: www.oecd.org/ctp/tax-policy/taxing-wages.htm
Foto: www.sxc.hu
Foto: www.sxc.hu
1. PODATKI BEZPOŚREDNIE
Od przychodów można odliczyć tylko koszty uznane jako podatkowe, a więc te, które służą do osiągnięcia zabezpieczenia i utrzymania dochodów. Odpisy majątku prowadzone są indywidualnie. Stawka wynosi 19%. Ponadto istnieje podatek drogowy i podatek od nabycia nieruchomości.
www.ekol.cz Spółka EKOL s.r.o. jest dostawcą i producentem technologii zmian wyglądu powierzchni, przeznaczonych głównie do wykorzystania w:
• lakierniach proszkowych, kabinach lakierniczych • lakierniach oferujących malowanie elektroforetyczne, lakierniach i kabinach z ciekłymi materiałami do malowania • galwanizerniach • sprzętach dokonujących zmian wyglądu powierzchni, przygotowujących powierzchnie lub przeprowadzających ich wstępne zmiany • sprzętach zajmujących się recyklingiem technologicznym • oczyszczalniach (utylizacja ścieków przemysłowych) • sprzętach sterujących procesem rozdziału przy pomocy membrany • zarządzaniu procesami technologicznymi
Oferuje kompleksowe dostawy i usługi: • ustalenie technologii zmiany wyglądu powierzchni • projekt • dostawa • montaż • oddanie do użytku • szkolenie operatorów • serwis gwarancyjny i pogwarancyjny
Kontakt: EKOL s.r.o. Marie Majerové 1152 584 01 Ledeč nad Sázavou Republika Czeska Теl.: +420 569 721 303 +420 569 721 179 Fax: +420 569 721 313 E-mail: ekol@ekol.cz www.ekol.cz
KLUCZOWE BRANŻE
Czeski przemysł maszynowy – tradycja i przyszłość Przemysł maszynowy w Czechach odgrywa kluczową rolę zarówno z powodu wyraźnego wpływu na wartość PKB i bilansu handlowego, jak i na zatrudnienie. Zdolność konkurencyjna przemysłu maszynowego interesuje zagranicznych inwestorów, zatem wsparcie badań i rozwoju jest czynnikiem decydującym, aby udało się utrzymać i wciąż podwyższać poziom omawianej branży.
TRADYCJA Czeski przemysł maszynowy nawiązuje do wieloletniej tradycji, bowiem w okresie międzywojennym ówczesna Czechosłowacja należała do dziesięciu najbardziej liczących się na świecie krajów, jeśli chodzi o produkcję maszyn. W ciągu ponad 150 lat w branży tej doszło do wielu zasadniczych zmian – na poziomie technologicznym i struktury produkcji, a ponadto w sposobach zarządzania. Wyraźny przełom miał miejsce po 1989 roku, kiedy firmy produkujące maszyny zostały zmuszone do szukania pomysłów na przetrwanie w niekorzystnych dla nich warunkach, co wynikało z utraty tradycyjnych rynków zbytu, wejścia na czeski rynek zagranicznych konkurentów (z odpowiednio dużym kapitałem i know-how) czy zmian w strukturze własnościowej.
PRZYSZŁOŚĆ Przemysł maszynowy charakteryzuje się wysoką wrażliwością na zmiany ekonomiczne. Stan czeskiej gospodarki, podobnie zresztą jak stan gospodarek naszych największych zagranicznych partnerów handlowych, bezpośrednio wpływa na popyt. Mimo że czeski przemysł maszynowy stosunkowo szybko poradził sobie z konsekwencjami światowego kryzysu ekonomicznego, bezustannie widać starania, by produkowane maszyny i urządzenia wyróżniała jakaś wartość dodana; liczą się konstrukcje oparte na nowoczesnej wiedzy czerpanej z doświadczeń i na nowych patentach. Założenia te realizowane są między innymi dzięki wpływowi zagranicznych inwestycji, przejawiających się w zakładaniu filii instytucji badawczych i centrów innowacji w Czechach.
Eksport maszyn i środków transportu (SITC 7) Okres
Średnia wartość EUR (tys.) Średnia wartość EUR (%)
2005
31 900 419
116,0
2008
53 370 467
110,1
2009
43 382 294
81,3
2010
54 750 070
126,2
2011
64 089 822
117,1
2012
66 173 944
103,3
WSPÓŁCZESNOŚĆ
2013
65 829 454
99,5
Gałąź ta, w ramach przemysłu przetwórczego czy nawet całej czeskiej gospodarki, odnotowywała wzrost w ostatniej dekadzie, z wyjątkiem 2009 roku, kiedy w wyniku światowego kryzysu wartość eksportu spadła o niemal jedną piątą. Już jednak w roku 2010 doszło do ożywienia na rynku, a eksport maszyn i środków transportu wykazał wynik 54,7 mld EUR, co znaczy, iż wskaźnik wzrostu w skali roku wynosił 126,2%. W 2014 roku wartość eksportu wynosiła 72 mld EUR (w skali roku 109,7%). Sektor maszynowy, który – jak większość gałęzi przemysłu przetwórczego w Czechach – nastawiony jest na eksport, od dawna wykazuje (ponad 10 lat) dodatni bilans handlowy (22,3 mld EUR w 2014 roku). Z punktu widzenia struktury
2014
72 236 598
109,7
30 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
Foto: www.sxc.hu
Sektor ten w Czechach obejmuje szeroki wachlarz maszyn, włącznie z częściami i akcesoriami, w większości gałęzi przemysłu przetwórczego, a także pozostałych sektorach, jakimi są rolnictwo, leśnictwo, produkcja metali, metalurgia, przemysł wydobywczy, włókiennictwo, przemysł papierniczy, przemysł spożywczy czy budowlany. W 2014 roku wartość eksportu maszyn i środków transportu (SITC 7) przekroczyła 72 mld EUR, co stanowi 54% całego czeskiego wywozu w skali rocznej.
naszego handlu zagranicznego, największym partnerem handlowym pozostają tradycyjnie Niemcy, po których wymienić należy Francję, Wielką Brytanię, Rosję, Słowację, Polskę. Czechy są ponadto jedynym krajem Europy Środkowo-Wschodniej (CEE), który jest członkiem prestiżowego zrzeszenia CECIMO (European Commi e for Cooperation in the Machine-Tool Industry). Znaczenie Czech w dziedzinie przemysłu maszynowego potwierdza też fakt, iż ubiegłoroczne obrady wszystkich państw członkowskich CECIMO, przy udziale 60 prezesów najważniejszych firm z branży, odbyły się pod koniec czerwca 2014 roku właśnie w Pradze.
Czeski przemysł motoryzacyjny Przemysł motoryzacyjny jest siłą napędową ożywienia gospodarczego w Czechach. Ma on wyraźny i pozytywny wpływ na wartość zagranicznego bilansu handlowego i produktu krajowego brutto. Dziesięciomilionowe Czechy zajmują wysoką pozycję również w skali światowej. W 2014 roku bowiem kraj ten był na 13 miejscu wśród największych producentów samochodów osobowych na świecie. Właśnie w Czechach wyprodukowano 118 samochodów osobowych w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, co daje nam 2 miejsce w zestawieniu z innymi krajami, jesteśmy tuż za Słowacją. Po tego typu wyliczeniach okazałoby się, że bylibyśmy na pierwszym miejscu, biorąc pod uwagę produkcję autobusów. Rok 2014 był rokiem największej produkcji pojazdów silnikowych w całej historii kraju – wyprodukowanych zostało niemal 1,3 mln sztuk. Największy udział w tym miała produkcja samochodów osobowych oraz mniejszych samochodów dostawczych (1 246 506 szt.) i autobusów (3 891 szt.). Według AutoSAP (Stowarzyszenie Przemysłu Motoryzacyjnego), łączne obroty zrzeszonych w organizacji firm osiągnęły w 2013 roku najwyższą wartość w całej historii czeskiego przemysłu samochodowego. Chodzi mianowicie o sumę 741,9 mld CZK (37,1 mld USD). W porównaniu do roku 2012, zauważalny jest wzrost o 2,9%. Zarazem AutoSAP wzmocnił swoją pozycję w ramach czeskiej gospodarki, ponieważ jego udział w obrotach produkcji przemysłowej w Czechach wzrósł z 19,8% w roku 2012 na 20,1% w 2013.
Produkcja pojazdów silnikowych w Republice Czeskiej (szt./rok) Kategoria pojazdów Osobowe + mniejsze samochody dostawcze M1 i N1
2010
2011
2012
2013
2014
1 072 263 1 194 981 1 174 267 1 128 473 1 246 506
Pojazdy ciężarowe N2 i N3
1 410
1 302
1 499
763
821
Autobusy M2 i M3
2 711
3 562
3 229
3 691
3 891
Motocykle i motorowery L
749
782
2 319
1 354
1 075
Przyczepy i naczepy O3 i O4
772
1 080
1 505
1 251
1 633
Wliczając inne, „nieczłonkowskie“ firmy AutoSAP, łączna produkcja czeskiego przemysłu motoryzacyjnego osiągnęła w 2013 roku wartość prawie 865 mld CZK (43,3 mld USD). Tym samym udział branży w obrotach działalności przemysłowej wyniósł 23% oraz około 7%, jeśli chodzi o PKB w Czechach.
85% PRODUKCJI NA EKSPORT W czeskim przemyśle motoryzacyjnym zasadniczą rolę odgrywa eksport, ponieważ na zagraniczne rynki trafia 85% całej produkcji. Jego rozwój przebiegał podobnie do obrotów i w 2013 roku osiągnął najwyższą wartość w historii, czyli 630 mld CZK (31,5 mld USD). W zestawieniu z poprzednim rokiem wzrósł o 5,9%. Udział firm AutoSAP w traktowanym całościowo czeskim eksporcie w 2013 roku wynosił 19,9%. Znaczącą rolę w przemyśle motoryzacyjnym odgrywają producenci części i akcesoriów do pojazdów. W 2013 roku udział dostawców w łącznych obrotach przemysłu motoryzacyjnego wynosił 46,3%. Obroty sektora dostawczego wzrosły w skali roku o niemal 4% na 343,5 mld CZK (17,2 mld USD). Zwiększył się też jego eksport – o 11,3 % na 267,8 mld CZK (13,4 mld USD). Obroty i wywóz rosły już piąty rok z rzędu. Stopniowo zbliżały się w ten sposób do wartości z 2007 roku, najlepszego sprzed kryzysu gospodarczego. Liczba pracowników w firmach AutoSAP zwiększyła się trochę i obecnie jest to 112 000 osób; dane te wskazują na zbliżanie się do stanu przed recesją gospodarczą. Wliczając również firmy niezrzeszone, okazuje się, iż przemysł samochodowy zatrudnia ok. 150 000 osób. Według szacunków, w 2013 roku udział tej gałęzi w zatrudnieniu w przemyśle wynosił 11%, ale jednocześnie stanowił aż 23,5% całej produkcji przemysłowej w Czechach. Aktualnie Stowarzyszenie Przemysłu Motoryzacyjnego to 146 członkowskich firm i organizacji. Większość z nich (101 firm) produkuje części i akcesoria. Producentów końcowych jest 13, zaś 32 spółki i organizacje prowadzą badania lub świadczą usługi czy też zajmują się szkoleniami w ramach branży. Największą firmą członkowską jest Škoda Auto, niemniej jednak dwie trzecie firm zrzeszonych w AutoSAP to małe i średnie przedsiębiorstwa, zatrudniające do 500 pracowników. Więcej informacji: Stowarzyszenie Przemysłu Motoryzacyjnego www.autosap.cz R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 31
ORGREZ, a. s. Czeski lider w świadczeniu usług w energetyce
www.orgrez.cz
Oferowane usługi:
Marka ORGREZ od ponad 50 lat jest symbolem profesjonalizmu, doświadczenia, dobrej jakości oraz innowacyjności. ORGREZ a.s. zapewnia usługi i dostawy dla poszczególnych dziedzin elektroenergetyki i techniki cieplnej. Nasze kompetencje obejmują procesy zachodzące przy konwersji energii paliw oraz produkcji i dystrybucji energii elektrycznej. Historia firmy, jej silne powiązanie z czeskim sektorem energetycznym, kreatywność i kompetencje wykwalifikowanego personelu oraz jego związanie z firmą są gwarancją dalszego rozwoju i przyszłości firmy. Oferta poszczególnych oddziałów firmy ORGREZ a.s. obejmuje szeroki zakres usług obejmujących całe spektrum elektroenergetyki oraz wszystkie technologie wykorzystujące energię spalania oraz produkcję i dystrybucję energii elektrycznej. Prace wykonywane przez ORGREZ a.s. obejmują pełny zakres działań od studiów wykonalności, prowadzenia specjalistycznych pomiarów i testów, optymalizacji eksploatacji urządzeń energetycznych, aż do projektowania i dostaw urządzeń technologicznych. Wszystkie te działania są prowadzone z dużą kompetencją i zachowaniem wysokich standardów jakościowych.
DIAGNOSTYKA I OPTYMALIZACJA CYKLI TERMICZNYCH DIAGNOSTYKA OBROTOWYCH I NIEOBROTOWYCH URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH DIAGNOSTYKA IZOLACJI TRANSFORMATORÓW OLEJOWYCH REGENERACJA OLEJÓW TRANSFORMATOROWYCH STEROWANIE I REGULACJA SIECI ELEKTRYCZNYCH AUTOMATYCZNE PRÓBOPOBIERAKI PALIW I MATERIAŁÓW SYPKICH TECHNOLOGIE DLA OCHRONY POWIETRZA Prowadzimy prace rozwojowe i dostawy technologii redukujących emisję gazów cieplarnianych (NOx) w spalinach (SNCR i SCR) oraz dostawy aplikacji przemysłowych do kontroli i optymalizacji eksploatacji elektrofiltrów popiołu powstającego w procesie spalania paliw kopalnych. AUTORYZOWANE POMIARY EMISJI ORAZ SYSTEMY MONITOROWANIA I OCENY STANU EMISJI SYSTEMY MONITORUJĄCE EMISJĘ ORAZ IMISJĘ USŁUGI DORADCZE I KONSULTINGOWE AKREDYTOWANE LABORATORIA I OŚRODKI BADAŃ PRACE PROJEKTOWE I INŻYNIERYJNE ATESTACJA ORAZ FUNKCJONALNA KONTROLA AUTOMATYCZNYCH PRÓBOPOBIERAKÓW PALIW Spółka ORGREZ a.s. wypracowała wyjątkowe know-how w zakresie konserwacji układów elektroizolacyjnych transformatorów olejowych poprzez regenerację olejów transformatorowych. We współpracy z polskimi partnerami handlowymi, w ostatnich latach działalność tę prowadziliśmy dla wielu firm świadczących usługi energetyczne w Polsce. W wyniku procesu regeneracji usuwane są osady i zanieczyszczenia z transformatora, regenerowany olej ma parametry nowego oleju, maszyna jest wysuszona i odgazowana, ponadto usunięta zostaje siarka korozyjna z olejów. Częścią usługi jest pełna diagnostyka, dotycząca parametrów eksploatacyjnotechnicznych transformatora.
Czechy – znaczący gracz na polu europejskiej energetyki Republika Czeska – dzięki różnorodności form pozyskiwania energii – należy do tych krajów członkowskich UE, które są w najmniejszym stopniu zależne od importu surowców energetycznych. Duża część produkcji pochodzi bowiem z własnych rezerw paliw stałych (przede wszystkim węgla kamiennego, który Czechy również eksportują) oraz z elektrowni jądrowych. Dzięki własnym rezerwom paliw stałych Czechy importują tylko ropę i gaz ziemny, ale trzeba zaznaczyć, że od dostaw tych surowców kraj jest bardzo uzależniony. Podstawą bazy energetycznej są zatem elektrownie jądrowe, węglowe, cieplne, duże elektrownie wodne i elektrownie zakładowe. Całość uzupełniają odnawialne źródła, szczególnie chodzi tu o elektrownie wiatrowe i słoneczne, a następnie źródła spalające biomasę i biogaz. Do największego wzrostu doszło w ostatnich latach w zakresie źródeł fotowoltaicznych. Dzięki systemowi wsparcia i dzięki cenom wykorzystywanych technologii, w latach 2009-2010 zainstalowano niemal 2 GW w tych właśnie źródłach. Najnowsze dane potwierdzają pozycję Republiki Czeskiej jako jednego z największych europejskich i światowych eksporterów energii elektrycznej. Pozycję tę Czechy zdobyły w ciągu kilku ubiegłych lat, np. w 2014 roku czysty eksport – czyli różnica między eksportem a importem – wynosił 16,9 terawatogodziny. Efektywność w ramach eksportu energii w roku 2014, w skali rocznej spadła na około 80% wartości finansowej. Największym odbiorcą czeskiej energii elektrycznej są od dawna Austria, Niemcy i Słowacja. Z makroekonomicznego punktu widzenia korzystne jest to, że oprócz samochodów, sprzętu elektronicznego czy maszyn, Czechy posiadają też inny potencjał eksportowy o niebagatelnym znaczeniu. Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, ważne jest, iż poza importem surowców takich jak gaz czy na a, eksportujemy inne towary (w porównaniu do surowców posiadające pewną wartość dodaną).
REGULACJE RYNKU Na terytorium Czech rynek energii funkcjonuje na bazie podlegającego regulacjom podejścia do sieci dystybucyjnej, sieci rozdzielczych, możliwości budowy elektrowni i bezpośrednich łączy. Ceny za przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej, za usługi systemowe, ceny za elektryczność dla gospodarstw domowych i ceny dostawców reguluje niezależny regulator rynku energetycznego – Urząd Regulacji Energetyki. W jego gestii leży wspieranie konkurencji i ochrona praw konsumentów w tych gałęziach energetyki, gdzie konkurencja nie jest możliwa – celem jest właściwe spełnianie wymagań dotyczących dostaw energii. Urząd wydaje decyzje w kwestii przydzielenia, zmiany albo odebrania licencji czy regulacji cen, zgodnie ze szczególnymi przepisami prawnymi.
Foto: www.sxc.hu
NAJWIĘKSI GRACZE NA RYNKU Produkcją elektryczności na terytorium Czech zajmuje się przede wszystkim spółka akcyjna ČEZ (około 75%) oraz ponad stu innych, niezależnych producentów. Oprócz elektrowni cieplnych na paliwa kopalne, na terenie Czech działają elektrownie jądrowe Temelín i Dukovany, elektrownie wodne, słoneczne, wiatrowe i elektrownie spalające biomasę.
STRATEGIA ENERGETYCZNA PAŃSTWA Aktualnie opracowywana strategia energetyczna państwa to wieloletnia wizja energetyki w Czechach oraz związane z nią strategiczne
cele, wśród których są bezpieczeństwo, zdolność konkurencyjna i zrównoważony rozwój. Jest opisem stanu wyjściowego i spodziewanych trendów w energetyce w Czechach, biorąc pod uwagę kontekst zmian w ramach UE i regionu, włącznie z analizą ryzyka i szans. Na tej podstawie sformułowane zostały priorytety i mierzalne cele dla poszczególnych zakresów; strategia ustala zrównoważoną koncepcję, obejmującą bezpieczeństwo energetyczne i zdolność konkurencyjną. Do priorytetów należą transformacja ciepłownictwa, odnowienie i rozbudowa infrastruktury (włącznie z rozwojem systemów inteligentnych sieci i integracji międzynarodowej), i stworzenie warunków do dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii. Rozważana jest także możliwość budowy nowych bloków elektrowni jądrowej Temelín (ewentualnie elektrowni jądrowej Dukovany). Podkreśla się bardzo często znaczenie energetycznej efektywności i rezerw oraz, co nie mniej ważne, wypracowanie mechanizmów na wypadek sytuacji kryzysowych. Polityka surowcowa Czech nawiązuje do państwowej koncepcji w zakresie energetyki, akcentując rozsądne i oszczędne wydobycie i takie również korzystanie ze strategicznych i energetycznych surowców. R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 33
KLUCZOWE BRANŻE
Czescy producenci prezentują nowe maszyny
W Republice Czeskiej działa około stu producentów sprzętu rolniczego i leśnego. Producenci takich maszyn zatrudniają, według danych Zrzeszenia Producentów i Sprzedawców Sprzętu Rolniczego i Leśnego, prawie 10 000 osób, co stanowi mniej więcej jedną trzecią liczby zatrudnionych w tej branży 20 lat temu. Z informacji zebranych przez Zrzeszenie Importerów Sprzętu Technicznego oraz Zrzeszenie Producentów i Sprzedawców Sprzętu Rolniczego i Leśnego wynika, iż w 2014 roku sprzedano 2 453 sztuk ciągników, co w porównaniu do wyniku z wcześniejszego roku (2 304 sztuki) świadczy o wzroście o 6,5%; sprzedaż kombajnów w tych samych latach wykazuje spadek sprzedaży o 5,1% (2013: 175 sztuk, 2014: 166 sztuk). Należy jednak pamiętać o tym, że w latach 2009 i 2010 doszło do wyraźnego załamania się sprzedaży, więc dane z 2014
roku są w zasadzie na poziomie, jaki osiągnięto około 2006 roku.
HANDEL ZAGRANICZNY
Czeskie firmy coraz częściej i w większym stopniu włączają się w rozwój handlu zagranicznego; praktycznie aż do 2008 roku rozwój importu maszyn szedł w parze z rozwojem ekspansji czeskich producentów na rynkach zagranicznych. Podobnie jak w przypadku sprzedaży w kraju, również wartość handlu zagranicznego spadła w latach 2009 i 2010 i osiągnęła wynik o 30% gorszy w porównaniu do poprzedniego okresu. W 2011 roku nastąpiło ożywienie i trend ten utrzymał się w kolejnych latach. Według aktualnych danych Zrzeszenia Producentów i Sprzedawców Sprzętu Rolniczego i Leśnego, eksport i import nadal pozostają na zbliżonym do siebie poziomie: wyrażając to w koronach (ok. 15 mld koron, ok. 577 mln EUR w 2013 roku), porównywalne ilości są importowane oraz eksportowane. W eksporcie znaczącą rolę odgrywają ciągniki marki Zetor. Około 86 procent swojej produkcji firma eksportuje, resztę sprzedaje w Czechach i na Słowacji. Innym ważnym eksporterem jest Farmet z miejscowości Česká Skalice (leżącej w okolicach Náchodu), która produkuje maszyny do przygotowywania gleby; towary te (kultywatory, kompaktory, brony) są zresztą tymi najczęściej eksportowanymi. Kolejni producenci to Bednar FMT Praha, następnie OPaLL Agri Dolní Životice i SMS CZ Rokycany. AGRIO Křemže staje się
Foto: Archiwum firmy Zetor
W przeszłości maszyny rolnicze należały do bardzo istotnych towarów eksportowych, ale międzynarodowa konkurencja wyparła naszych producentów z wielu rynków. Mimo to, produkty z czeskich fabryk – niejednokrotnie charakteryzujące się wyrafinowaną konstrukcją – dzisiaj znowu są doceniane. Firmy szybciej reagują na zapotrzebowanie klientów, oferują nowe modele i wysoką jakość, a proponując atrakcyjne ceny, widoczne są w handlu międzynarodowym.
Rozwój handlu zagranicznego – produkcja maszyn leśnych i rolniczych (w mln CZK) 16000 14000
w milionach CZK
12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
eksport
import
dane w milionach CZK, 1EUR=26 CZK
Źródło: Ministerstwo Przemysłu i Handlu RCz
znany i ceniony z powodu swoich opryskiwaczy, ZDT Nové Veselí osiąga sukcesy, eksportując przyczepy i naczepy. Towarami eksportowymi są ponadto kosiarki rolnicze, ładowacze czołowe, rozrzutniki obornika czy cały szereg małych urządzeń rolniczych, włącznie z narzędziami; pomyślnie rozwija się też produkcja sprzętów specjalistycznych, np. frezarek do cięcia pni czy maszyn używanych do przetwarzania oleistych nasion. Warto wymienić producentów technologii wykorzystywanych w stajniach i oborach: FARMTEC Jistebnice, Bauer Technics Tábor i AGE České Meziříčí. Istotnym czynnikiem w handlu krajowym i zagranicznym jest prezentacja czeskich producentów na liczących się targach europejskich. Do takich, w ciągu ostatnich dwóch dekad, należą międzynarodowe targi TECHAGRO / SILVA REGINA / ANIMAL VETEX / BIOMASS w Brnie, które cieszą się uznaniem na świecie, a w kontekście europejskim znajdują się tuż za najważniejszymi imprezami branżowymi, czyli targami SIMA Paryż i AGRITECHNICA Hannover. W ostatnich latach TECHAGRO stał się najlepszym projektem targowym, spośród tych organizowanych w Czechach – w 2014 roku 743 wystawców zajęło ponad 83 tysiące metrów kwadratowych powierzchni wystawienniczej, natomiast do hal przybyło niemal 120 tysięcy odwiedzających.
SILNE STRONY BRANŻY, TRENDY I OCZEKIWANIA Można powiedzieć, że atutem naszego przemysłu maszyn rolniczych jest struktura firm produkcyjnych: w większości chodzi o małe i średnie przedsiębiorstwa, które są w stanie reagować na sytuację na rynku, i – biorąc pod uwagę solidność – przygotowywać i dostarczać klientowi dokładnie takie maszyny, jakich wymaga. Dawanie wskazówek na dłuższy okres jest niezmiernie skomplikowane. Kryzys nie przejawił się jedynie w spadku zleceń i produkcji, ale mamy również do czynienia z kryzysem prognoz
gospodarczych. Oczywiście, może nastąpić ożywienie, ale załamanie też jest możliwe. Czeska gospodarka jest mała i otwarta, uzależniona od eksportu. Cieszylibyśmy się, gdyby powtórzył się proces obserwowany w minionych latach i potwierdziłyby się doniesienia z sektora bankowego, że ponownie rośnie zainteresowanie inwestycjami ze strony rolników, a pozytywny trend, polegający na kupowaniu maszyn, trwał nadal i miał bardziej stały charakter. Rolnictwo jest jednak sektorem w znacznym stopniu zależnym od decyzji politycznych – zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym. Na szczeblu lokalnym, czyli czeskim, chodzi choćby o decyzje związane ze zniesieniem lub wprowadzeniem tzw. zielonej na y (prawa do zwrotu części podatku od paliw dla rolników) bądź wprowadzeniem podatku na ciche wina. Zasady konkurencji narusza także polityka sieci handlowych, od których rolnicy – z powodu obowiązujących przepisów – są zbyt uzależnieni. Kontrowersyjną kwestią, dzielącą kraje członkowskie UE, pozostaje temat finansowania wspólnej polityki rolnej. W efekcie nie do końca przemyślanych i niesprawiedliwych ingerencji oraz dotacji, narusza funkcjonowanie wolnego rynku i działa demotywująco na rolników – sprzedających mięso, zboża, mleko, owoce i warzywa, czyli pracujących w branżach, w których czeskie rolnictwo posiada zdolność konkurencji. Ze względu na różne podejścia pojawia się pytanie, do jakiego stopnia uda się wprowadzić zmiany, które obniżyłyby łączną ilość środków przeznaczanych na WPR (wspólną politykę rolną), zwiększyły wsparcie rozwoju terenów wiejskich i poprawiły jakość życia na wsi, a jednocześnie obniżały dotacje na produkcję, ograniczały regulacje w sektorze i nie stwarzały rozwiązań cechujących się nieproporcjonalnością, stawiających niektóre kraje (w tym Czechy) w gorszej pozycji.
Dušan Benža dyrektor sekretariatu Zrzeszenia Producentów i Sprzedawców Sprzętu Rolniczego i Leśnego A.ZeT www.zetis.cz R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 35
KLUCZOWE BRANŻE
Antybakteryjna nanowarstwa niszczy wirusy
Nanowarstwy nanosi się w formie płynu. Synteza chroniona jest patentem, przydzielony został czeski i światowy patent. Warstwy znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie kładzie się duży nacisk na sterylność. Można je również stosować na różnych materiałach (pokryciach podłóg, ścianach, na szkle, plastikach, metalach, wyrobach włókienniczych). Szczególnie ważną rolę odgrywają w szpitalach, na oddziałach OIOM, salach operacyjnych, oddziałach neonatologicznych oraz w podobnych miejscach, gdzie znajdują się pacjenci pooperacyjni, których odporność jest obniżona. „Antybakteryjne nanowarstwy o średniej grubości 100-300 nanometrów można na stałe, dzięki wiązaniu kowalencyjnemu, łączyć z różnymi typami powierzchni. Połączenie takie jest trwałe i stabilne, jeśli nikt nie będzie w nie mechanicznie ingerował. Naniesiona warstwa odporna jest na mycie, pranie i inne powszechnie stosowane zabiegi konserwacyjne. Na przykład, warstwa nałożona na wyrób włókienniczy wytrzyma nawet 50-krotne pranie, bez uszczerbku na funkcjonalności“ – powiedziała kierująca zespołem Irena Lovětinská-Šlamborová. Nanowarstwy utworzone są z polimerów hybrydowych, złożonych z elementów organicznych i nieorganicznych, których dwie części połączone są wiązaniem kowalencyjnym (część nieorganiczna – ditlenek krzemu i część orga36 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
niczna – szkło akrylowe). W części nieorganicznej za pomocą wiązań jonowych łączą się kationy srebra, miedzi i cynku. Aktywnym elementem pozostają kationy srebra, które przenikają przez ścianę komórkową do bakterii lub wirusa, natychmiast wpływając na DNA i zabijając komórkę. Kationy cynku i miedzi wzajemnie wspierają kation srebra, dzięki czemu bardzo długo utrzymują antybakteryjne, antywirusowe i antygrzybiczne właściwości nanowarstwy. Istotnym atutem warstwy, w porównaniu do klasycznej dezynfekcji, jest jej długofalowa skuteczność. Użycie płynu dezynfekcyjnego wywołuje działanie, które trwa kilka godzin, natomiast czas działania warstwy podaje się w miesiącach. Naukowcy z Liberca pomogą zatem wyraźnie obniżyć niebezpieczeństwo szerzenia się infekcji w placówkach służby zdrowia. Na obecnym etapie najbardziej aktualnym tematem jest stosowanie warstwy na materiale tekstylnym, a efektywność poddawana jest różnorakim testom przeprowadzanym w autentycznym środowisku szpitalnym. Oprócz tego odbywają się inne próby, mające sprawdzić skuteczność wynalazku. Tuż po upublicznieniu informacji o czeskim patencie, kilka firm wyraziło chęć skorzystania z warstwy. Trwa współpraca z wieloma firmami, które pragną użyć nanowarstwy na konkretnych, produkowanych przez siebie wyrobach. Wymiana doświadczeń dotyczy też szpitali, gdzie w naturalnych warunkach testowana jest nanowarstwa oraz jej długoterminowe działanie. Zainteresowanie wyraziły ponadto firmy z zagranicy (Niemcy, Anglia).
Jaroslava Kočárková Uniwersytet Techniczny w Libercu www.tul.cz
Foto: www.sxc.hu
Naukowcy z Uniwersytetu Technicznego w Libercu odnotowali kolejny sukces w dziedzinie badań nad nanomateriałami. Wytworzyli bowiem specjalną warstwę, która jest w stanie na długo zwalczyć całe spektrum bakterii patogennych, wirusów i pleśni. Warstwa efektywnie niszczy, na przykład, wirusa HIV, dlatego warto byłoby wykorzystywać ją na powierzchni materiałów, które mają kontakt z krwią zarażonych pacjentów.
nirosta@nirosta.cz www.nirosta.cz Producent i dostawca sprzętu napełniającego i zamykającego oraz urządzeń do produkcji Państwa wyrobów - 20 lat na rynku - możliwość zaprezentowania i wypróbowania urządzeń w specjalnym laboratorium - działalność doradcza - indywidualne podejście do każdego klienta - napełnianie i zamykanie pojemników i tubek
Atuty naszego sprzętu: - precyzyjność dawkowania - łatwość użytkowania - proste czyszczenie - serwis gwarancyjny i pogwarancyjny - długa żywotność urządzeń
Sprzęt dostarczyliśmy – między innymi – tym klientom
Kontakt: NIROSTA, spol. s r.o. Rooseveltova 327, 503 51 Chlumec nad Cidlinou, Czechy Tel.: +420 495 705 513, Tel. kom.: +420 725 708 816 DRIAM Anlagenbau - D DRIAM USA - USA
MASCHINPEX Maschinenbau - D
NIROSTA - ČR
NOVAPAC Verpackungsmaschinen - D
Czechy – idealny cel podróży kongresowych i motywacyjnych Usługi na światowym poziomie w atrakcyjnych cenach, bezpieczeństwo, wysokie standardy. Wszystko to oferuje Republika Czeska w zakresie turystyki kongresowej i motywacyjnej.
Czech Convention Bureau, CzechTourism Vinohradská 46, 120 41 Praha 2 Tel.: +420 221 580 111 E-mail: czechconvention@czechtourism.com www.czechconvention.com
Zagraniczni turyści w Czechach w 2014 roku Kraj Niemcy
38 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
liczba gości
udział w %
1 559 836
19,2
Rosja
695 388
8,6
Słowacja
496 353
6,1
Polska
451 729
5,6
USA
442 697
5,4
Wyjaśnienie: W niniejszym tekście termin „turysta zagraniczny“ oznacza gościa z zagranicy, który odwiedził Czechy i spędził tu co najmniej jedną noc w turystycznych obiektach noclegowych.
Foto: CzechTourism
Nowoczesne centra kongresowe i luksusowe hotele, mieszczące się w przepięknych i zabytkowych wnętrzach, w najróżniejszych zakątkach Czech, przyciągają coraz więcej organizatorów imprez typu MICE z całego świata. Bez względu na to, czy Państwa wybór padnie na Pragę bądź jedno z mniejszych czeskich miast, wszędzie na gości czekać będzie komfort wśród zabytkowych dekoracji, w pobliżu leczniczych źródeł, salonów wellness lub pól golfowych. Republika Czeska już od dawna znajduje się na liście trzydziestu krajów świata, które dla turystyki kongresowej wydają się po prostu stworzone; ponadto Praga plasuje się w pierwszej piętnastce najbardziej lubianych miast. Agencja CzechTourism od dawna czyni starania, aby właśnie w Czechach odbywało się jak najwięcej kongresów i konferencji, a świadczone usługi były na jak najwyższym poziomie. Z tej przyczyny w 2010 roku z Czeskiej Centrali Ruchu Turystycznego – CzechTourism, czyli organizacji, która zajmuje się promocją Czech jako produktu turystycznego na rodzimym rynku oraz za granicą, wyodrębniony został samodzielny dział, koncentrujący się na działalności związanej z imprezami MICE – Czech Convention Bureau.
CZECH CONVENTION BUREAU
Zorganizowanie jakiejkolwiek imprezy MICE wymaga precyzyjnego planowania i profesjonalnego przygotowania – nie ma znaczenia, czy chodzi o kongres, konferencję, spotkanie firmowe lub wyjazd o charakterze motywacyjnym. Właśnie pomoc dotyczącą owych przygotowań i wielu innych niezbędnych czynności proponuje klientom Czech Convention Bureau – międzynarodowa platforma do spraw turystyki kongresowej i motywacyjnej w Republice Czeskiej. Jej głównym zadaniem jest spójna promocja Czech jako idealnego celu podróży o charakterze kongresowym i motywacyjnym, a oprócz tego efektywna koordynacja działalności marketingowej i handlowej wobec partnerów zagranicznych i potencjalnych klientów. Czech Convention Bureau jest także jednostką nadrzędną dla biur regionalnych, ujednolica sposób prezentacji wszystkich czeskich województw, dzięki czemu cały potencjał turystyki kongresowej, oferowany przez Czechy, jest w pełni wykorzystany. Aktualnie w projekcie uczestniczy 12 lokalnych agencji – convention bureaux. Oprócz udziału w targach, organizowania tzw. press i fam tripów, workshopów czy roadshow, Czech Convention Bureau skupia się na udzielaniu bezpłatnych informacji, działalności doradczej i konsultacyjnej dla zainteresowanych przeprowadzeniem imprez MICE w Czechach. Jest bowiem kluczową organizacją dla wszystkich, którzy planują przebieg jakiejkolwiek imprezy MICE na terenie Czech; świadczy szereg dodatkowych, „szytych na miarę“ usług, dając wskazówki zgodne z potrzebami owych organizatorów oraz ich klientów. Czech Convention Bureau może pomóc zainteresowanym zaplanować imprezę, zapewnić oglądanie różnych lokalizacji, przygotować program bądź zasugerować dobór ciekawych partnerów. Czech Convention Bureau pracuje też nad projektem „Kampanie kandydatur“, w którym agencja CzechTourism została jednym z głównych partnerów lokalnych oddziałów PCO (Professional Congress Organizer) i DMC; aktywnie pomaga im w pozyskiwaniu dla Czech jak największej liczby kongresów. Czech Convention Bureau udało się, między innymi, zdobyć dla kraju nad Wełtawą najdłuższy kongres w czeskiej historii – kongres IUGG (Międzynarodowa Unia Geodezji i Geofizyki) odbędzie się w Pradze w czerwcu i lipcu 2015 roku i trwać będzie jedenaście dni. Kontakty
INSTYTUCJE
INSTYTUCJE
ZWIĄZEK PRZEMYSŁU REPUBLIKI CZESKIEJ
CZESKA IZBA HANDLOWA
l Reprezentujemy tych, którzy tworzą wartości l
Czeska Izba Handlowa, ustawowo reprezentuje interesy przedsiębiorców, broniąc ich i wspierając rozwój. Tworzy ją regionalna sieć izb, stowarzyszeń, związków zawodowych i zrzeszeń osób prowadzących własną działalność gospodarczą. Członkowie mogą korzystać ze specjalnych usług, włącznie z międzynarodowymi akcjami i programami wsparcia. Pomimo to, że członkostwo w Czeskiej Izbie Handlowej jest dobrowolne, świadczy ona nie tylko swoim członkom usługi o standardzie dorównującym swoim poziomem izbom handlowym z krajów Unii Europejskiej:
Największy związek pracodawców w Republice Czeskiej, który reprezentuje większość podmiotów z branży przemysłu i transportu. Zrzesza 25 związków branżowych i 1600 firm, zatrudniających ponad 800 tysięcy pracowników. Jego główną rolą jest reprezentowanie wspólnych interesów członków i wywieranie wpływu na politykę gospodarczą i społeczną rządu w celu poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej, które przy zachowaniu zasad etycznych zaowocują konkurencyjnością naszych członków i trwałym dobrobytem. Priorytety związku to konkurencyjny przemysł, badania, rozwój i wysoki poziom innowacyjności, tania i efektywna administracja publiczna, prosty i motywujący system podatkowy, elastyczny rynek pracy, nowoczesna edukacja, rozwój transportu i infrastruktury, efektywne wsparcie eksportu, stabilne finanse publiczne, bezpieczna, niezawodna i dostępna dla wszystkich energetyka oraz troska o środowisko naturalne. Związek koordynuje interesy członków i broni ich, zwłaszcza w Radzie Gospodarczej i Społecznej, która jest platformą negocjacji na tematy polityczne, gospodarcze i społeczne pomiędzy rządem, pracodawcami i związkami zawodowymi. Wspiera nawiązywanie współpracy handlowej i inwestycyjnej między czeskimi i zagranicznymi podmiotami w formie delegacji przedsiębiorców, konferencji, rozmów dwustronnych i wielostronnych oraz uczestnictwa swoich członków w targach, wystawach i seminariach. Związek formułuje i reprezentuje interesy czeskich pracodawców i przedsiębiorców w europejskich i międzynarodowych organizacjach, głównie jako członek Konfederacji Europejskiego Biznesu (BUSINESSEUROPE) oraz w ramach Komitetu Doradczego Biznesu i Przemysłu OECD (BIAC). Na podstawie porozumień aktywnie współpracuje z partnerskimi związkami przemysłowymi, izbami handlowymi i innymi instytucjami gospodarczymi za granicą.
l organizacja międzynarodowych i bilateralnych firmowych akcji zapoznawczych (misje outgoingowe i incomingowe),
l organizacja misji biznesowych towarzyszących przedstawicielom państwowym Republiki Czeskiej podczas oficjalnych wizyt zagranicznych, l wyjazdowe misje biznesowe przy okazji oficjalnego uczestnictwa Republiki Czeskiej w zagranicznych targach i wystawach, l misje inwestorów zagranicznych dla małych i średnich czeskich przedsiębiorstw, l organizacja seminariów, warsztatów, forów biznesowych oraz podobnych wydarzeń orientowanych branżowo i terytorialnie, l uczestnictwo w programach i działaniach Unii Europejskiej, l wyszukiwanie partnerów handlowych w Republice Czeskiej i poza jej granicami, doradztwo w dziedzinie handlu zagranicznego, l aktywne wsparcie przy wchodzeniu na rynki zagraniczne, l zapewnienie certyfikatów eksportowych, l analiza rynku zagranicznego, l publikacja ofert i zapotrzebowania firm zagranicznych na stronach internetowych izby.
Hospodářská komora České republiky Freyova 27, 190 00 Praha 9 Telefon: +420 266 721 300 E-mail: office@komora.cz
Svaz průmyslu a dopravy České republiky Freyova 948/11, 190 00 Praha 9 Telefon: +420 225 279 111 E-mail: spcr@spcr.cz l Więcej informacji o Związku Przemysłu Republiki Czeskiej znajduje się na stronie internetowej: www.spcr.cz l
40 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
l Więcej informacji: www.komora.cz l
Spółka chętnie podejmie współpracę – na najwyższym poziomie technicznym – z wszystkimi, którzy zainteresowani są dostawą urządzeń elektrycznych w wersji niewybuchowej.
Hansen Electric spol. s r.o. – znaczący, w pełni niezależny producent i dostawca niewybuchowego sprzętu elektrycznego dla kopalni głębinowych, gdzie występuje metan. Hansen Electric spol. s r.o. w 2014 roku odkupił pozostałe 50% udziałów Hansen Electric spol. s r.o. od spółki Hansen Sicherheitstechnik AG. Następnie, firma Hansen Electric spol. s r.o. kupiła 50% udziałów niemieckiej spółki Hansen Bergbautechnik GmbH, z siedzibą w Gelsenkirchen. W ten oto sposób Hansen Electric spol. s r.o. jest dziś znaczącym oraz – od 1.5.2014 r. – w pełni niezależnym przedsiębiorstwem; zajmuje się rozwojem, produkcją i dostawami urządzeń elektrycznych dla kopalni gazowych.
www.hansen-electric.cz Dane kontaktowe – Centrala: Siedziba: Těšínská 2977/79C, 746 01 Opava, Czechy Telefon: +420 553 816 958 • Fax: +420 553 816 930 E-mail: info@hansen-electric.cz • obchod@hansen-electric.cz Serwis silników elektrycznych: Siedziba: Komárovská 2, 746 01 Opava, Czechy Telefon: +420 553 601 260 • Fax: +420 553 625 571 E-mail: elektromotory@hansen-electric.cz
Główny zakład spółki ma siedzibę w czeskim mieście Opava, zatrudnia 210 stałych pracowników, z czego 30 zajmuje się rozwojem i pracami o charakterze konstrukcyjnym. Oprócz czeskiego zakładu firma jest właścicielem następujących spółek zależnych: Hansen Bergbautechnik GmbH z siedzibą w Gelsenkirchen, w Niemczech; SIB Hansen O.O.O. z siedzibą w Lenińsku Kuźnieckim, w Rosji; Hansen Ukraine O.O.O. z siedzibą w Doniecku, na Ukrainie. Spółka Hansen Electric spol. s r.o. oferuje kompleksowe rozwiązania dotyczące różnych technologii stosowanych w kopalniach: kompletne wyposażenie elektryczne kombajnów górniczych kompletne wyposażenie elektryczne pługów górniczych kompletne wyposażenie elektryczne wyrobisk kompletne wyposażenie elektryczne linii transportu urobku w przenośniki zgrzebłowe i taśmowe; urządzenia głosowe, sygnalizacyjne, zabezpieczające z transmisją danych aż do dyspozytorni; w celu przeprowadzenia serwisu spółka połączona jest przez Internet z danym miejscem eksploatacji, ma dostęp do wszystkich ważnych informacji, może zlokalizować przyczynę awarii i wydać polecenia prowadzące do jej usunięcia.
Produkowane przez nas urządzenia trafiają zarówno na rynek krajowy, jak i wysyłane są na eksport, który stanowi 60% naszej produkcji. Spółka już od wielu lat współpracuje z cenionymi dostawcami technologii używanych w kopalniach. Są to na przykład firmy Famur, Caterpillar, Joy, Sandwik, Ostroj. W nadchodzących latach spółka chce zainwestować w rozwój nowych maszyn. Chodzi przede wszystkim o soft start o napięciu 3K3V i 6 kV, przetwornicę częstotliwości 3K3V, stycznik próżniowy nowej generacji, systemy sterowania o większym stopniu bezpieczeństwa SIL3, odłącznik wysokiego napięcia 11 KV. W nieodległej przyszłości firma planuje założenie spółek zależnych w Turcji oraz w Polsce.
INSTYTUCJE
CZESKO-POLSKA IZBA HANDLOWA Czesko-Polska Izba Handlowa z siedzibą w Ostrawie zrzesza czeskie i polskie podmioty gospodarcze. Jest organizacją non profit. Powołana została na podstawie ustawy nr 42/1980 Dz. U. o stosunkach gospodarczych z zagranicą. Jej powołanie i działalność zatwierdziło Ministerstwo Handlu i Przemysłu Republiki Czeskiej. Czesko-Polska Izba Handlowa jest izbą bilateralną wspierającą działalność czeskich i polskich firm, oferuje kompleksową pomoc przy wyszukaniu partnerów handlowych, rozpoczęciu działalności gospodarczej na terytorium Republiki Czeskiej. Oferta usług: l Promocja firm polskich w Republice Czeskiej l Indywidualne imprezy promocyjne l Prezentacje na wystawach branżowych w Republice Czeskiej
Specjalista w zakresie produkcji i dostawy kotłów do spalania węgla kamiennego, odpadów drzewnych, paliw gazowych i ciekłych. Kotły parowe średnioprężne, do ciepłej i gorącej wody na paliwa stałe, gazowe i ciekłe.
TH, s.r.o. | Ratíškovice 502 696 02 Ratíškovice | Republika Czeska Tel.: +420 518 367 645 | th-kotle@th-kotle
www.th-kotle.cz 42 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
l Usługi reklamowe l Organizacja spotkań w czeskich firmach, przygotowanie rozmów handlowych
l Pomoc prawna na terenie Republiki Czeskiej l Tłumaczenia l Badania rynku, opracowania marketingowe l Konsultacje z fachowcami w dziedzinie: prawa, podatków, certyfikatów, itp.
l Wyszukiwanie partnerów handlowych Česko-polská obchodní komora ul. Janáčkova 10, 702 00 Ostrava Telefon: +420 596 612 230 GSM: +420 606 338 916, +420 739 572 787 E-mail: cpok@opolsku.cz l Więcej informacji: www.opolsku.cz, www.cpok.cz l
CZESKA AGENCJA WSPIERANIA HANDLU CZECHTRADE DEVELOP YOUR INTERNATIONAL BUSINESS Zajmująca się wspieraniem eksportu agencja rządowa CzechTrade to organizacja dotowana z budżetu państwa, założona przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej. Jednym z głównych zadań agencji jest rozwijanie handlu międzynarodowego i współpracy między czeskimi a zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Nasz zespół profesjonalistów, włącznie z pracownikami rozsianymi na całym świecie w ramach misji zagranicznych, oferuje szeroką skalę usług, dzięki którym pomogą Państwu znaleźć właściwych dostawców lub partnerów handlowych w Czechach. Czescy dostawcy i handlowcy znani są ze swojej rzetelności, zaś ich produkty, technologie i usługi cechuje wysoka jakość. Usługi on-line Czech Business Partner Search Na stronie internetowej znajduje się formularz on-line, gdzie można sprecyzować swoje pytanie. Zespół specjalistów CzechTrade pomoże Państwu w znalezieniu danych, dotyczących dostawców towarów i usług z Czech, zgodnie z Państwa oczekiwaniami. Katalog czeskich eksporterów Katalog czeskich eksporterów to oficjalna, elektroniczna baza danych, w której znaleźć można potencjalnych partnerów handlowych w Czechach. Katalog dostępny jest w 13 wersjach językowych na http://exporters.czechtrade.cz. Portal BusinessInfo.cz www.businessinfo.cz Oficjalna strona internetowa, przeznaczona dla zagranicznych przedsiębiorców, którzy szukają informacji, pomocy czy kontaktów w celu prowadzenia swojej działalności na terenie Czech. Językiem portalu jest język angielski. Tłumaczenie na pozostałe języki umożliwia Google Translator.
Zagraniczna sieć CzechTrade oferuje: l marketingowe i informacyjne wsparcie dla czeskich eksporterów za granicą, l wyszukiwanie odpowiednich partnerów handlowych, odbiorców, a także organizowanie spotkań (sprawdzanie zainteresowania produktem, sprawdzanie wiarygodności partnera zagranicznego), l dostarczanie informacji pochodzących z obcych rynków (przeszkody w handlu, informacje celne i podatkowe, itd.), l prezentacje czeskich firm na międzynarodowych wystawach i targach, l informowanie o szansach biznesowych na rynkach zagranicznych (śledzenie trendów, popytu). Usługi naszych przedstawicielstw zagranicznych są cenione i traktowane jako efektywna pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych.
CzechTrade Warszawa Ambasada Republiki Czeskiej Wydział Promocji Handlu/CzechTrade Ul. Koszykowa18, 00-555 Warszawa, Polska Telefon: +48 225 251 866 GSM: +48 502 222 800 E-mail: warsaw@czechtrade.cz www.czechtrade.pl
CzechTrade Katowice Pawła Stalmacha 21, 40-058 Katowice, Polska Telefon: +48 323 511 180 GSM: +420 606 338 916 E-mail: magdalena.holeksova@czechtrade.cz www.czechtrade.pl
Česká agentura na podporu obchodu / CzechTrade centrála Dittrichova 21, 128 01 Praha 2, Česká republika Infolinia: +420 224 907 820 E-mail: info@czechtrade.cz
l Więcej informacji: www.czechtrade.eu l
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 43
INSTYTUCJE
MIĘDZYNARODOWA IZBA HANDLOWA W REPUBLICE CZESKIEJ
KONFEDERACJA ZWIĄZKÓW PRZEDSIĘBIORCÓW I PRACODAWCÓW RCZ
Międzynarodowa Izba Handlowa – ICC została założona w 1919 roku w Paryżu. Jej misją jest wspieranie handlu na świecie. Dzisiaj obejmuje tysiące firm i stowarzyszeń w co najmniej 130 krajach. Czeska filia ICC ČR oferuje swoje usługi od ponad 15 lat. Prestiż – za pośrednictwem komitetów narodowych ICC przesiębiorcy kierują nurtujące ich kwestie, stanowiska i opinie w stronę przedstawicieli najwyższych organów, instytucji i rządów, włącznie z OSN, EU, WTO i OECD, gdzie ICC ma status doradcy reprezentującego najwyższy poziom. Reguły – ICC jest autorytetem w zakresie opracowywania reguł, wykorzystywanych potem w handlu międzynarodowym. Reguły stosowane są w codziennych kontaktach i stały się nieodłączną częścią handlu międzynarodowego na całym świecie. Przykładami są Incoterms® 2010, reguły bankowe, wzory umów międzynarodowych. Partnerstwo – ICC świadczy szeroki wachlarz usług, wśród których jest też prowadzenie arbitraży w ramach Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego ICC w Paryżu, organizuje szkolenia, świadczy usługi doradcze i stwarza warunki do spotkań z zagranicznymi partnerami handlowymi. Spotkania terytorialne – celem tych spotkań jest wspieranie czeskiej dyplomacji, prezentowanie szans handlowych i inwestycyjnych dla czeskich eksporterów, pomoc w procesie dywersyfikacji czeskiego eksportu i nawiązywanie korzystnych kontaktów handlowych. Kursy specjalistyczne – podejmowane są tematy związane z handlem międzynarodowym, szczególnie: Incoterms® 2010, gwarancje bankowe i URDG 758, akredytywa dokumentowa i Standby, międzynarodowa umowa kupna. ICC ČR, we współpracy z Ministerstwem Przemysłu i Handlu, opracowała dokument „Strategia konkurencyjności RCz i Strategia eksportu RCz na lata 2012-2020“.
Konfederacja Związków Przedsiębiorców i Pracodawców RCz (KZPS) jest otwartym, niezależnym stowarzyszeniem, założonym zgodnie z ustawą nr 83/90 Dz. U., o stowarzyszeniach. Zrzesza siedem reprezentatywnych związków pracodawców z branży budowlanej, przemysłu tekstylnego, małych i średnich przedsiębiorstw, spółdzielczości, rolnictwa, przemysłu wydobywczego i naftowego, obróbki drewna, szkolnictwa, służby zdrowia, kultury i usług społecznych. Reprezentuje 22 281 podmiotów członkowskich, zatrudniających 1 300 000 osób, wspierając interesy swoich członków w zakresie legislatywy i innych. Konfederacja formułuje wspólne cele swoich członków, pracodawców i przedsiębiorców, i realizuje je wspólnie z organami państwowymi, innymi organizacjami pracowników i związkami zawodowymi poprzez różnego rodzaju konsultacje z rządem czeskim. Członkostwo w Konfederacji jest dobrowolne. Organizacjami członkowskimi nie mogą być poszczególne przedsiębiorstwa, ale wyłącznie związki i stowarzyszenia.
Národní výbor Mezinárodní obchodní komory v České republice Freyova 82/27, 190 00 Praha 9 – Vysočany Telefon: +420 257 217 744 E-mail: icc@icc-cr.cz l Więcej informacji: www.icc-cr.cz l
44 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Członkowie KZPS ČR: Związek Przemysłu Tekstylnego, Odzieżowego i Skórzanego (ATOK), Związek Czeskich i Morawskich Spółdzielni Produkcyjnych, Stowarzyszenie Przedsiębiorców i Osób Samozatrudnionych RCz, Związek Przedsiębiorców Budowlanych RCz, Unia Związków Pracodawców RCz, Związek Pracodawców Przemysłu Naftowego i Wydobywczego, Związek Rolników RCz.
Konfederace zaměstnavatelských a podnikatelských svazů ČR Václavské náměstí 21, 113 60 Praha 1 Telefon: +420 222 324 985 E-mail: kzps@kzps.cz l Więcej informacji: http://kzps.cz l
OGRODU
PRZYJACIEL PAŃSTWA Czeska produkcja z tradycjami
W dzisiejszych czasach wielu ludzi ponownie zaczyna się interesować uprawą warzyw w warunkach domowych. Radość sprawia im także to, iż mogą zmieniać i upiększać najbliższe otoczenie swojego domu. Spółka LIMES Litomyšl s.r.o. już od ponad 22 lat ułatwia i umila wszystkim majsterkowiczom, działkowcom i hobbystom pobyt oraz pracę w ogrodzie.
Szeroki asortyment * Najwyższa jakość * Pełny serwis Mimo że zajmujemy się głównie produkcją szklarni, to oprócz tego produkujemy i dostarczamy bardzo dużo innych – niezbędnych i przydatnych – produktów, z których korzystać można w ogrodach przez cały rok.
Najczęściej sprzedawane produkty: Szklarnie Primus – pożytek i prestiż
Szklarnie Variant – sprawdzona jakość
Inspekty – szybciej rosnące warzywa, własne rozsady
Kompostowniki – wysokiej jakości nawóz przygotowany samodzielnie
LIMES Litomyšl s.r.o., Němčice 160, 56118 Němčice u Litomyšle, Republika Czeska Tel.: +420 461 614 582, +420 461 618 580 * fax: +420 461 618 588 * e-mail: foreigntrade@limes.cz
Więcej informacji znajdą Państwo na www.limes.cz
Maszyna odpowiednia do napawania form szklarskich metodą PTA i proszkiem. Urządzenie wyposażone jest w 6 cyfrowo sterowanych osi, które kontrolowane są przez układ sterowania. Do wyświetlania informacji służy kolorowy, dotykowy wyświetlacz 15“ XVGA. Płynność dawkowania proszku zapewnia podajnik o płynnej
regulacji zakresu podawania. Nośność pozycjonera wynosi do 30 kg.
Maszyna odpowiednia do napawania elementów dla branży energetycznej metodą PTA i proszkiem. Urządzenie wyposażone jest w 5 cyfrowo sterowanych osi, które kontrolowane są przez układ sterowania. Do wyświetlania informacji służy kolorowy
wyświetlacz 15“ XVGA i 5,7“ QVGA. Płynność dawkowania proszku zapewnia podajnik o płynnej regulacji zakresu podawania. Nośność pozycjonera wynosi do 1000 kg.
PPC 250 R 6
PPC 250 PTM
SA 603 UP - R
PPC 250 GMR
Maszyna spawalnicza przeznaczona do spawania tulei łączących i ścianek sitowych metodą SAW.
Maszyna odpowiednia do napawania form szklarskich metodą PTA i proszkiem. Urządzenie wyposażone jest w 6 cyfrowo sterowanych osi, które kontroluje układ sterowania. Do wyświetlania informacji służy kolorowy,
Urządzenie wyposażone jest w układ sterowania, posiada kolorowy i dotykowy wyświetlacz oraz specjalny typ głowicy spawalniczej z płynnym sterowaniem obrotami i płynnym sterowaniem podajnikiem drutu. Do tego typu maszyny można na życzenie dostarczyć pozycjonery rolkowe.
dotykowy wyświetlacz 15“ XVGA. Płynność dawkowania proszku zapewnia podajnik o płynnej regulacji zakresu podawania. Nośność pozycjonera wynosi do 80 kg.
KSK jest producentem automatów do napawania i spawania, wykorzystywanych w wielu gałęziach przemysłu. Chętnie zaprezentujemy Państwu kilka spośród naszych urządzeń, znajdujących zastosowanie w energetyce i szklarstwie.
KSK s.r.o., Podbranska 128, 560 02 Ceska Trebova, Czech Republic tel.: +420 465 461 581, fax: +420 465 461 599 GSM: +420 724 147 889 www.kskct.cz, e-mail: info@kskct.cz
AGENCJA WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I INWESTYCJI CZECHINVEST
CZESKA CENTRALA RUCHU TURYSTYCZNEGO – CZECHTOURISM
l CzechInvest: Partner dla Państwa inwestycji i rozwoju przedsiębiorczości l
Czeska Centrala Ruchu Turystycznego - CzechTourism promuje Republikę Czeską w kraju i za granicą jako kraj atrakcyjny turystycznie. Jej partnerami są przedstawiciele instytucji wojewódzkich, regionów turystycznych, instytucje typu destination management (DMC) oraz miasta, gminy i przedsiębiorcy. Wszelkie działania Centrali zmierzają do wzbudzenia zainteresowania Republiką Czeską poza granicami kraju. Jej celem jest ciągły wzrost liczby turystów oraz systematyczne wsparcie i rozwój krajowego rynku turystycznego. Wszystkie działania marketingowe w bieżącym roku wpisane są w strategię komunikacyjną, prezentującą Czechy jako kraj, w którym można nie tylko na każdym kroku odkryć ciekawą historię, ale również przeżyć własne przygody i podzielić się wrażeniami z bliskimi. Centrala korzysta z sieci zagranicznych przedstawicielstw, aktywnie współpracuje z mediami i nawiązuje kontakty z partnerami z sektora TravelTrade na targach. Organizuje wyjazdy do Czech dla przedstawicieli mediów i biur podróży. Specjalistom z lokalnego rynku –zaangażowanym w to, co dzieje się w branży – i dziennikarzom przedstawia nowości, trendy i analizy związane z ruchem turystycznym. Agencja CzechTourism jest dotowaną z budżetu państwa organizacją Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.
Agencja Wspierania Przedsiębiorczości i Inwestycji CzechInvest (czes. Agentura pro podporu podnikání a investic CzechInvest) jest organizacją współfinansowaną z budżetu państwa i podlega Ministerstwu Przemysłu i Handlu RCz; jej zadaniem jest podnoszenie konkurencyjności czeskiej gospodarki przez wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, infrastruktury biznesowej i innowacji. Agencja zachęca zagranicznych inwestorów z branży produkcyjnej, usług strategicznych i centrów technologicznych do inwestowania w Czechach, wspierając ponadto czeskie firmy na drodze ekspansji. W celu ułatwienia kontaktów instytucji państwowych, przedsiębiorców i Unii Europejskiej, CzechInvest zajmuje się wspieraniem przedsiębiorczości, wykorzystując do tego celu zarówno środki pochodzące z UE, jak i z budżetu państwa. CzechInvest promuje Republikę Czeską za granicą jako region bardzo atrakcyjny dla inwestorów. Jest jedyną organizacją, która ma prawo do składania wniosków o zachęty inwestycyjne. Poza tym, wspiera czeskie firmy, wyrażające chęć dołączenia do sieci dostawców międzynarodowych spółek. Dzięki świadczonym usługom i programom rozwojowym CzechInvest wspiera firmy krajowe, czeskich i zagranicznych inwestorów oraz całe środowisko związane z przedsiębiorczością. Wszystkie usługi świadczone są bezpłatnie.
Česká centrála cestovního ruchu – CzechTourism Vinohradská 46, P.O.Box 32, 120 41 Praha 2 Telefon: +420 221 580 111 E-Mail: Info@czechtourism.cz
CzechInvest Štěpánská 15, 120 00 Praha 2 Telefon: +420 296 342 579 E-mail: fdi@czechinvest.org l Więcej informacji o CzechInvest: www.czechinvest.org l
Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism w Warszawie Al. Róż 16, 00-556 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 629 2916 E-mail: warszawa@czechtourism.com l Więcej informacji na stronie internetowej www.czechtourism.com. l
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 47
INSTYTUCJE
CZESKIE CENTRA Czeskie Centra są agencją podlegającą Ministerstwu Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej; ich zadaniem jest promocja Czech na świecie. Zajmują się przede wszystkim prezentowaniem kultury czeskiej na polu międzynarodowym. Działają, dbając o czeski interes narodowy, w 22 zagranicznych metropoliach, na 3 kontynentach i są członkami stowarzyszenia europejskich instytucji kulturalnych EUNIC. Czeskie Centra wspierają wszystkie rodzaje działalności kulturalnej i kreatywnej. Prezentują Republikę Czeską jako nowoczesny kraj o bogatym dziedzictwie kulturowym. Nawiązują i rozwijają współpracę zagranicznych instytucji kulturalnych, specjalistów i poszczególnych artystów z czeskimi podmiotami. W zakresie szkolnictwa, nauki i badań, Czeskie Centra współpracują z uniwersytetami, uczelniami wyższymi i specjalistycznymi instytucjami, pomagają rozwijać współpracę, promują sukcesy czeskiej nauki za granicą. Wspierają nauczanie języka czeskiego na świecie. W zakresie zewnętrznych stosunków gospodarczych, Czeskie Centra mają udział w dbaniu o interesy Republiki Czeskiej poza jej granicami. W zakresie wsparcia obrazu RCz jako kraju atrakcyjnego turystycznie, Czeskie Centra – we współpracy ze swoimi instytucjami partnerskimi – zajmują się przede wszystkim prezentowaniem regionów za granicą. W zakresie udzielania informacji na temat Czech, Czeskie Centra pełnią rolę ośrodków informacyjnych dla wszystkich zainteresowanych, mediów i podmiotów międzynarodowych.
Česká centra – centrála Václavské nám. 816/49, 110 00 Praha 1 Telefon: +420 234 668 211 E-mail: info@czech.cz
CENTRUM ROZWOJU REGIONALNEGO REPUBLIKI CZESKIEJ – ENTERPRISE EUROPE NETWORK Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej (czes. Centrum pro regionální rozvoj ČR, CRR ČR) jest agencją implementacyjną programów europejskich. Zajmuje się przede wszystkim administracją i kontrolą korzystania z funduszy europejskich. W gestii CRR ČR jest także Regionalny Serwis Informacyjny, w którym znaleźć można dane dotyczące województw, powiatów i gmin w Czechach. System koncentruje się głównie na tematach związanych z gospodarką, kwestiami społecznymi i ochroną środowiska, podziałem administracyjnym, administracją publiczną i samorządem, dotacjami itd. CRR ČR gości jedno z centrów sieci Enterprise Europe Network (EEN). Sieć ta założona została w 2008 roku przez Komisję Europejską w celu wspierania przedsiębiorczości. Ma dzisiaj charakter globalny, bowiem współtworzy ją 600 placówek w ponad 50 krajach, gdzie liczba specjalistów przekracza 4000. Oprócz wszystkich krajów UE, działa choćby w Indiach, Chinach, Japonii czy Korei Południowej. Pracownicy EEN oferują czeskim i zagranicznym firmom pomoc przy wyszukiwaniu partnerów w zakresie współpracy handlowej, produkcyjnej czy technologicznej; udostępniają wyciągi z firmowych baz danych, udzielają informacji na temat środowiska biznesowego w Republice Czeskiej oraz odpowiadają na pytania związane z zakładaniem firmy, dotyczące czeskiego i europejskiego prawa, podatków w Czechach, a także europejskich bądź krajowych źródeł finansowania. Przedsiębiorcy bardzo cenią sobie międzynarodowe spotkania, które organizowane są przez EEN podczas znaczących targów, jakimi są – na przykład – czeskie Międzynarodowe Targi Maszynowe (MSV) w Brnie.
Czeskie Centrum w Warszawie Al. Róż 16, 00-556 Warszawa, Polska Telefon: +48 22 629 7271 E-mail: ccwarszawa@czech.cz http://warsaw.czechcentres.cz
Centrum pro regionální rozvoj ČR – Enterprise Europe Network
l Więcej informacji: www.czechcentres.cz l
l Więcej informacji: www.crr.cz, www.een.cz l
48 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Vinohradská 46, 120 00 Praha 2 Telefon: +420 234 006 232 E-mail: een@crr.cz
KO N TA K T Y
Kontakty PRZYDATNE ADRESY W REPUBLICE CZESKIEJ Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej Velvyslanectví Polské republiky Valdštejnská 8, 118 01 Praha 1 Telefon: +420 257 099 500 E-mail: praga.amb.sekretariat@msz.gov.pl www.prague.mfa.gov.pl/cs Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Sekce na podporu obchodu a investic Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej Velvyslanectví Polské republiky Loretánské nám. 3/109, 118 00 Praha 1 Telefon: +420 271 732 342 E-mail: praha@trade.gov.p www.praha.trade.gov.pl Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej Generální konzulát Polské republiky- Ostrava Blahoslavova 4, 701 00 Ostrava 1 Telefon: +420 596 118 074 E-mail: ostrawa.kg.sekretariat@msz.gov.pl www.ostrawa.msz.gov.pl/cs Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej Honorární konzulát Polské republiky - Brno Hudcova 78, 612 00 Brno Telefon: +420 545 534 268 E-mail: petr.mrkyvka@law.muni.cz Czesko-Polska Izba Handlowa Česko-polská obchodní komora Janáčkova 10, 702 00 Ostrava Telefon: +420 596 612 230 GSM: +420 606 338 916, +420 739 572 787 E-mail: cpok@opolsku.cz www.opolsku.cz, www.cpok.cz
Ministerstwo Rozwoju Lokalnego / Ministerstvo pro místní rozvoj www.mmr.cz Ministerstwo Środowiska Naturalnego Ministerstvo životního prostředí www.env.cz Ministerstwo Pracy i Spraw Społecznych Ministerstvo práce a sociálních věcí www.mpsv.cz Ministerstwo Zdrowia / Ministerstvo zdravotnictví www.mzcr.cz Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania Fizycznego Ministerstvo školství, mládeže a tělovýchovy www.msmt.cz Ministerstwo Kultury / Ministerstvo kultury www.mkcr.cz Ministerstwo Sprawiedliwości / Ministerstvo spravedlnosti h p://portal.justice.cz Ministerstwo Obrony / Ministerstvo obrany www.army.cz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych / Ministerstvo vnitra www.mvcr.cz
POZOSTAŁE INSTYTUCJE Czeski Bank Narodowy / Česká národní banka www.cnb.cz Czeski Urząd Statystyczny / Český statistický úřad www.czso.cz
MINISTERSTWA
Akademia Nauk Republiki Czeskiej / Akademie věd České republiky www.cas.cz
Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstvo zahraničních věcí www.mzv.cz
PRZYDATNE ADRESY W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Ministerstwo Przemysłu i Handlu Ministerstvo průmyslu a obchodu www.mpo.cz Ministerstwo Rolnictva / Ministerstvo zemědělství www.mze.cz Ministerstwo Transportu / Ministerstvo dopravy www.mdcr.cz Ministerstwo Finansów / Ministerstvo financí www.mfcr.cz 50 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Ambasada Republiki Czeskiej ul. Koszykowa 18, 00-555 Warszawa Telefon: +48 22 5251 850 E-mail: warsaw@embassy.mzv.cz Wydział Ekonomiczno-Handlowy: +48 22 5251 857, 858 E-mail: commerce_warsaw@mzv.cz www.mzv.cz/warsaw, www.republikaczeska.pl Wydział Konsularny Al. Róż 12, 00-556 Warszawa Telefon: +48 22 52 51 850, 890 E-mail: warsaw@embassy.mzv.cz
Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Wrocław Ul. Szkocka 5/2, 54-402 Wrocław Telefon: +48 71 350 97 00 E-mail: wroclaw@honorary.mzv.cz www.republikaczeska.pl
Czeskie Centrum Warszawa Al. Róż 16, 00-556 Warszawa Telefon: +48 22 629 7271 E-mail: ccwarszawa@czech.cz h p://warsaw.czechcentres.cz
Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Poznań ul. Żegiestowska 11/13, 60-466 Poznań Telefon: +48 697 388 186 E-mail: poznan@honorary.mzv.cz
CzechTrade Warsaw Ambasada Republiki Czeskiej Wydział Promocji Handlu/CzechTrade Ul. Koszykowa 18, PL 00-555 Warszawa Telefon: +48 22 525 1866 E-mail: warsaw@czechtrade.cz www.czechtrade.pl
Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Łódź ul. M. Skłodowskiej-Curie 11, 90505 Łódź Telefon: +48 426 655 459 E-mail: lodz@honorary.mzv.cz Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Częstochowa Al. Najświętszej Maryi Panny 24/18, 42-200 Częstochowa Telefon: +48 343 720 551 E-mail: czestochowa@honorary.mzv.cz Konsulat Honorowy Republiki Czeskiej, Bydgoszcz Al. Adama Mickiewicza 3/2, 85071 Bydgoszcz Telefon: +48 523317425 E-mail: bydgoszcz@honorary.mzv.cz
CzechTrade Katowice Pawła Stalmacha 21, 40 058 Katowice Telefon: +48 328 511 180, GSM: +420 606 338 916 E-mail: magdalena.holeksova@czechtrade.cz www.czechtrade.pl Czeska Centrala Ruchu Turystycznego – CzechTourism Aleja Róż 16, 00-556 Warszawa Telefon: +48 22 629 2916 E-mail: warszawa@czechtourism.com www.czechtourism.com
R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 51
KO N TA K T Y
Najważniejsze adresy internetowe Ogólne dane na temat RC
www.czech.cz
Portal informacyjny RCz
BusinessInfo
www.businessinfo.cz
Doing Business in the Czech Republic
www.doingbusiness.cz
Portal administracji państwowej RC
www.vlada.cz
Oficjalny portal przedsiębiorczości i eksportu Ogólne informacje o RCz, instytucjach rządowych i najważniejszych czeskich firmach Elektroniczny przewodnik administracji państwowej
Dane kontaktowe firm Administracyjny rejestr podmiotów gospodarczych w RCz Rejestr publiczny
ARES
wwwinfo.mfcr.cz/ares/ares.html
Rejestr handlowy
or.justice.cz/ias.ui/rejstrik
Hoppenstedt Bonnier
www.hbi.cz
Inform.cz
www.inform.cz
Katalog czeskich firm
Kompass
www.kompass.cz
Katalog czeskich firm
Europejski Bank Danych
www.edb.cz
Operator informacyjny
Czeskie firmy eksportowe
http://eksporterow.czechtrade.pl/ Spis adresów eksporterów czeskich Książka telefoniczna numerów prywatnych www.zlatestranky.cz i instytucji
Zlaté stránky (Złote Strony)
Najważniejsze firmy w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej
Przepisy prawne Iuridica
http://iuridica.eunet.cz
Skorowidz usług prawnych i instytucji
Portal czeskiego sądownictwa
www.justice.cz
Postępowania sądowe
Czeski Bank Narodowy
www.cnb.cz
Giełda Papierów Wartościowych
www.pse.cz
RM-System
www.rmsystem.cz
Waluta, finanse i dane makroekonomiczne Dane dotyczące Giełdy Papierów Wartościowych w Pradze RMS rynek papierów wartościowych
Česká asociace pojišťoven
www.cap.cz
Wykaz zakładów ubezpieczeń działających w RCz
Patria Group - Patria Finance
www.patria.cz
Portal inwestycyjny
Izba doradców podatkowych
www.kdpcr.cz
Baza danych doradców podatkowych
www.czso.cz
Oficjalne statystyki z różnych dziedzin
Finanse
Statystyka Czeski Urząd Statystyczny Targi i wystawy BVV – Brnieńskie Targi i Wystawy Towarzystwo Organizatorów Targów i Wystaw RC (SOVA ČR) Różne
www.bvv.cz www.euroexpo.cz
Tereny wystawiennicze w Brnie i odpowiednie informacje Tereny wystawiennicze i organizatorzy targów w kraju i za granicą
Urząd Własności Przemysłowej
www.upv.cz
Agencja Grantowa RC
www.gacr.cz
Rejestr Agencji Reklamowych
www.registrra.cz/rra
Czeska Poczta
www.ceskaposta.cz
Normy, patenty i standardy Przyznawanie grantów na najlepsze projekty badań podstawowych we wszystkich dziedzinach nauki Poradnictwo w zakresie wyboru i współpracy z agencjami reklamowymi i komunikacyjnymi w RCz Informacje o usługach pocztowych
Pobyt obcokrajowców w RC
www.domavcr.cz
Rady dla obcokrajowców mieszkających w RCz
Stowarzyszenie Inwestycji Zagranicznych
www.afi.cz
Wsparcie inwestorów zagranicznych
Kataster nieruchomości
www.cuzk.cz
System informacyjny – dane dot. nieruchomości w RCz
Myto w RC
www.mytocz.eu
Informacje o mycie i cenach
Krajowy System kwalifikacji Portal Regionalnych Serwisów Informacyjnych Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji w RC
www.narodni-kvalifikace.cz
Przegląd kwalifikacji uznawanych w całym kraju w RCz
www.risy.cz
Strony informacyjne o województwach
www.ahrcr.cz
Lista hoteli w RC
52 R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y
Produkujemy rębaki: przenośne do ciągników lub na podwoziu/LKW stacjonarne do tartaków, linii do produkcji peletu i brykietu
AMD KONSTRUKT S.R.O. PRODUKUJE RĘBAKI MAXIM
Maks. średnica przetwarzanego drewna wynosi 700 mm, osiągi rębaków wahają się od 40 do 150 mp/godz.*, w zależności od typu maszyny. (*metr przestrzenny wsypywanej masy)
www.amdkonstrukt.com
AMD Konstrukt s.r.o. | Křižanovice 38, 538 21 Slatiňany CZ Tel.: +420 469 679 024 | E-mail: info@stepkovace.cz
Spółka ERILENS s.r.o. założona została w 1992 roku.
Jej główna działalność to rozwój, produkcja i dystrybucja pomocy ułatwiających chodzenie oraz artykułów higienicznych. Podstawę stanowi produkcja: kuli łokciowych kuli pachowych lasek spacerowych i stabilizatorów usztywniających palce rąk Około 20% produkcji spółka eksportuje do krajów UE. ERILENS s.r.o. Papírenská 114/5, 160 00 Praha 6 EXPORT MANAGER – Ing. Jana Dupalová Kom.: +420 777 336 912 | E-mail: jdupalova@erilens.cz
www.erilens.com R e p u b l i k a C z e s k a – S i l n y p a r t n e r h a n d l o w y 53
AŽD Praha transport kolejowy transport drogowy telekomunikacja
Sprawdzony czeski dostawca nowoczesnych technologii i systemów zabezpieczających dla branży transportowej
Bezpiecznie do celu www.azd.cz
SUDOP BRNO, spol. s r. o. to spółka prowadząca działalność projektową, inżynieryjną i konsultacyjną. Spółka zajmuje się głównie szeroko rozumianym projektowaniem obiektów drogowych, inżynieryjnych, mieszkaniowych i użytku publicznego. Oferujemy cały wachlarz prac projektowych w zakresie transportu kolejowego i drogowego, komunikacji miejskiej i podmiejskiej, włącznie z kierowaniem nimi i technologią transportową; ponadto zajmujemy się technologiami przekazu, zabezpieczeń oraz instalacjami słaboprądowymi i silnoprądowymi. W ofercie mamy też prace dotyczące ochrony środowiska, wraz z szacunkami EIA, badaniami poziomu hałasu, oceną sytuacji ekonomicznej, działaniami o charakterze inżynieryjnym i geodezyjnym, a także dysponujemy własnym studiem druku wielkoformatowego.
Spółka posiada certyfikat systemu zarządzania jakością w zakresie działalności projektowej, zgodnie z obowiązującą normą ČSN EN ISO 9001:2009 i 14001:2005. Firma założona została w grudniu 1991 roku i nawiązywała do działalności byłego Państwowego Instytutu Projektowania Transportowego – zakład Brno, który powstał w 1953 roku. Aktualnie zatrudniamy łącznie 86 projektantów, z czego 60 ma wyższe wykształcenie, a 39 pracowników to zawodowi inżynierowie.
Kontakt: SUDOP BRNO, spol. s r.o. Kounicova 26, 611 36 Brno Czechy
TEL.: +420 972 625 804 E-MAIL: sudop@sudop-brno.cz Strona www: www.sudop-brno.cz
Spółka zarejestrowana jest w Rejestrze Handlowym Sądu Wojewódzkiego w Brnie, oddział C, wkładka 3803.
TRADYCJA I POSTĘP AGADOS, spol. s r.o., tradycyjny czeski producent przyczep o masie całkowitej 300 – 3500 kg, spośród których pewne typy mogą naprawdę jeździć z szybkością 100 km/godz.
AGADOS s.r.o. • PRŮMYSLOVÁ 2081 • 594 01 VELKÉ MEZIŘÍČÍ • REPUBLIKA CZESKA • TEL.: +420 566 653 301 FAX: +420 566 653 368 • E-MAIL: OSTRY@AGADOS.CZ • WWW.AGADOS.CZ