Pieniądze szczęścia nie dają, nawet

Pieniądze szczęścia nie dają, nawet fałszerzom. Nowa książka Magdy Omilianowicz

Z tą książką Magdy Omilianowicz jest jak z dobrym hollywoodzkim kryminałem, gdzie bohater, choć złoczyńca, sympatię widza zawsze ma po swojej stronie. Sympatią czytelnika cieszy się również bohater tej opowieści. Po lekturze trudno jednak uciec od refleksji, że los jest bardzo niesprawiedliwy, dając ludziom tak bardzo nierówny życiowy start. Pewnie gdyby Zdzisław N. przyszedł na świat w innej rodzinie, jako dziecko czuł się kochany, miał inne wzorce, cieszyłby się teraz sławą uznanego malarza a nie genialnego fałszerza.

Magda Omilianowicz i Michał Fajbusiewicz podczas ubiegłorocznej promocji ich wspólnej ksiązki

Ze swych 74 lat ponad 40 spędził za więziennymi murami. Wcześnie zaczął zaliczać wyroki skazujące. Najdłuższa prze rwa między odsiadkami jaką przeżył, trwała 15 lat. Miał więc szansę na normalne życie, ale przypadek (rolę przypadku podkreśla często) spowodował, że znów zainteresowała się nim prokuratura, a potem sąd wlepił mu kolejne kilkanaście lat kary.

Jest z pewnością człowiekiem niezwykle utalentowanym. Fałszer skie popisy zaczął od podrabiania dokumentów – od prostych po tak skomplikowane jak polskie i zagraniczne paszporty. Sławę arcy mistrza przyniosły mu jednak pieniądze, które „produkował” – najpierw dolary, później złotówki. Były tak doskonałe, że nawet jedną z grzywien zapłacił w kasie sądu falsyfikatami i nikt się nie zoriento wał, a banki emisyjne zainteresowały się nim jako ekspertem.

Kiedy mówi o fałszowaniu banknotów, uświadamia czytelnikowi, że to działalność wymagająca nie tylko umiejętności plastycznych, ale również rozległej wiedzy z wielu dziedzin: materiałoznawstwa, technik poligraficznych, chemii. Nie opanuje jej ktoś pozbawiony inteligencji. Właśnie żywa inteligencja, niebanalne przemyślenia, barwne anegdoty z przestępczego półświatka zjednują Zdzisławo wi N. przychylność czytelnika. To nie jest bandzior, zakapior, degenerat. Z rozmowy z dziennikarką wyłania się obraz człowieka wrażliwego, na swój sposób honorowego, dowcipnego.

Cóż z tego, kiedy od początku był na bocznym torze, niejako ska żony i zdany na radzenie sobie w życiu sposobami, które opisuje paragrafami kodeks karny. Swoją drogą trudno nie zgodzić się ze Zdzisławem N. dywagującym nad paradoksami prawa. Na przykład nad faktem, że podrabianie pieniędzy było zawsze traktowane jako zbrodnia (zanim za zbrodnię uznano na przykład gwałt zbiorowy), a przez to zagrożone karą do 25 lat pozbawienia wolności.

Książka Magdy Omilianowicz pozostawia pewien niedosyt wynika jący z przyjętej przez autorkę metody pracy. Zapisuje ona bowiem wynurzenia Zdzisława N. bez konfrontowania ich z opiniami i wspo mnieniami innych osób. Szczególnie o taką konfrontację prosi się wątek Kaliny, córki bohatera. Fakt, że nie chciała ona utrzymywać kontaktu z ojcem to wyraźny sygnał, że zapewnienia o głębokim oj cowskim uczuciu nie wystarczą do opisania tej relacji.

Podobnie trudno wziąć na wiarę zapewnienie Zdzisława N., że jego fałszerska działalność nie przynosiła nikomu konkretnemu szkody – oprócz oczywiście państwa (czyli tworu abstrakcyjnego). Skąd pew ność, że nie płakały z powodu odkrytych w utargu „fałszywek” Bogu ducha winne ekspedientki? Albo kasjerki bankowe, zmuszone pokryć straty z własnej kieszeni, a przy tym poddane zapewne śledztwu?

Ale mimo tego mankamentu „Przepis na fałszerza” czyta się z przy jemnością. Jest w nim mnóstwo smaczków, dykteryjek, szczegółów przypominających rzeczywistość siermiężnego PRL-u, kiedy dora stał bohater. A przede wszystkim jest nietuzinkowa postać i nawet jeśli większość z tego co opowiada reporterce Zdzisław N. nazwać trzeba autokreacją, ma to tyle uroku, że na pewno czasu przezna czonego na lekturę nikt nie uzna za stracony.

Magda Omilianowicz: „Przepis na fałszerza”. Wydawnictwo REPORTER Magda Omilianowicz. Koszalin 2020

Jeśli szukają Państwo oryginalnych, niepowtarzalnych prezentów - zapraszam do mojego kołobrzeskiego sklepu Kamienie Świata.

Znajdą w nim Państwo minerały – surowe i w postaci biżuterii, gurki z najlżejszego drewna na świecie - indonezyjskiej balsy albo gurki z pakistańskiego onyksu oraz innych półszlachetnych i szlachetnych kamieni. Czekają na Państwa bardzo poszukiwane lampy solne, redukujące skutki złego promieniowania w naszych pełnych urządzeń elektronicznych mieszkaniach, a także minerały oczyszczające wodę, redukujące stres, poprawiające nastrój. Kamienie od zawsze intrygują ludzi. Ze względu na wygląd, barwę, wewnętrzny blask, przejrzystość czy rzadkość występowania wielu z nich nadano wartość handlową, magiczną i uzdrowicielską, powiązano ze znakami Zodiaku, gwiazdami i planetami. Służyły i służą za amulety i ozdoby. Jest ich takie bogactwo, że na zgłębienie wszystkich ich tajemnic zabrakłoby życia. Ja od dawna poznaje ten fascynujący świat, a od 26 lat prowadzę własną rmę. Mogą być Państwo pewni, że w moim sklepie jesteście zawsze mile widziani. Chętnie podzielę się z Państwem wiedzą na temat kamieni, opowiem o ich niezwykłych właściwościach i pomogę wybrać najbardziej odpowiednie dla danej osoby. Małgorzata Piekarz