6 minute read
Waarom introversie tot succes leidt: een essay van filosofe Rebekka Reinhard
De wereld is nog nooit zo luidruchtig geweest. Overal wordt gepraat en gechat – in talkshows, livestreams, videocalls. En nog nooit wilden zoveel mensen voor de camera verschijnen. It’s showtime! Laat zien wat je kan, verkondig het luid en wees gevat. Wie nog aarzelt om zichzelf een influencer, keynote speaker of chief evangelist te noemen, volgt waarschijnlijk nog een retoriek- of charismatraining. Want: alleen wie luid zijn mening verkondigt, zichzelf goed presenteert en goed kan netwerken, schijnt succesvol en belangrijk te kunnen zijn. “Hier ben ik!”, klinkt het vanuit elke hoek. Maar wie of wat is die ‘ik’? Vaak gaat er een merk achter schuil. Het is waar dat individualiteit en diversiteit erg populair zijn. In feite lijkt er maar één type mens de wereld in handen te hebben: de extraverte mens. Extraverte mensen zijn spraakzaam, actief, sociaal en assertief. Kwaliteiten die tegenwoordig als een eerste vereiste worden beschouwd voor een succesvol en ook een gelukkig leven. “Ons wordt aangepraat dat belangrijke mensen per definitie kordaat en energiek zijn en dat geluk hand in hand gaat met goede contactuele vaardigheden”, zegt leiderschapsexpert en onderhandelingscoach Susan Cain in haar boek ‘Stil, de kracht van introvert zijn in een wereld die niet ophoudt met kletsen’. Maar zijn geluk en succes echt alleen weggelegd voor de lawaaimakers? Het werk van een filosofe bestaat grotendeels uit denken, lezen en schrijven. Ik heb dit beroep gekozen omdat ik van nature niet erg avontuurlijk en sociaal ben. Ik ben vrij introvert en voel me ongemakkelijk in groepen. Ik verkies stilte, kalmte en rust boven uitbundigheid. Ik hoef ook niet de hele tijd naar muziek of podcasts te luisteren. Zoals alle introverte mensen, ben ik erg gevoelig voor prikkels van buitenaf. Ik hou ervan om alleen te zijn. Toch kan ik in deze wereld heel goed leven. Ik heb geleerd mijn stem te vinden en gezien te worden. Op mijn eigen manier. Volgens Susan – die zichzelf tot de introverte mensen rekent – is er een wijdverbreid cultureel vooroordeel tegen een ‘kalm innerlijk’. Waar zelfmarketing voorrang krijgt op zelfkennis, waar presence en leiderschap vereist zijn, maken introverte mensen geen kans, luidt het vooroordeel. Introverte mensen zouden niet energiek en dapper genoeg zijn. Pertinent niet waar! Je hoeft alleen maar naar de geschiedenis te kijken. Daar vind je enkele introverte persoonlijkheden die hun stem krachtig hebben verheven. Waar hun moed vandaan komt? Van binnenuit. Ze hadden ‘succes’, niet ondanks maar dankzij hun introverte karakter. Omdat hun spontane beslissing om in opstand te komen in alle rust kon rijpen. Dat geldt bijvoorbeeld voor Mohandas Karamchand (Mahatma) Gandhi, de leider van de Indiase onafhankelijkheidsbeweging. Gandhi was een vrij rustig persoon. Zoals in zijn autobiografie te lezen is, was hij lange tijd te verlegen om in het openbaar te spreken; hij schreef zijn gedachten liever op. Hij gaf de voorkeur aan een goede dialoog boven zijn gelijk halen; hij wilde luisteren en respons krijgen, zelfs en vooral van zijn tegenstanders. Zijn befaamde ‘geweldloos verzet’ was niet passief maar uiterst vooruitstrevend. Het was gebaseerd op het inzicht dat je met vriendelijkheid en geduld veel meer kunt bereiken dan met vooroordelen en brutaliteit. Dat inzicht heeft niets aan actualiteit ingeboet. Zoals we allemaal weten, leidt de strijd om de meeste volgers en de grootste winst niet altijd tot succes en geluk. In werkelijkheid zijn we pas écht succesvol en gelukkig als we onze doelen nastreven zonder ons te hoeven aanpassen; als we onszelf kunnen blijven – en ons toch verder kunnen ontwikkelen. Of dat nu luid of stil is. Net zoals introverte mensen kunnen leren van extraverte mensen, moeten extraverte mensen zichzelf ook af en toe een portie introversie gunnen. Ik geloof dat wij vrouwen een natuurlijke aanleg hebben voor introspectie en zelfreflectie. Uiteindelijk hebben we allemaal die zachte kracht in ons. We zijn niet altijd brutaal en dominant (en willen dat ook zeker niet zijn).
Advertisement
Presence.
Charme.
Maar als de omstandigheden erom vragen, kunnen we luidruchtig en hard zijn – of juist gereserveerd en empathisch. Wat we vandaag de dag nodig hebben om werkelijk te kunnen leven naar onze waarden, is minder druk om te presteren en meer menselijkheid. We moeten ons laten horen en laten zien om weerstand te bieden: tegen genderongelijkheid, klimaatverandering, sociaal onrecht en racisme. Ieder op onze eigen manier. De deugden die hiervoor nodig zijn, vinden we in onszelf. Wie mindful leeft, leert steeds weer opnieuw en anders naar dingen te kijken. Met aandacht en focus te luisteren en te observeren. De goede en slechte vibes te voelen. En ze te accepteren (voorlopig tenminste). Als we de tijd nemen om in het hier en nu na te denken, te voelen en te rijpen, komt het moment om te handelen vanzelf. Zonder inspanning. Dan voelen we ons verbonden met de wereld. Dan durven zelfs de stilste en meest verlegen vrouwen onder ons echt nee te zeggen. Zoals Gandhi al wist: nee zeggen vanuit je diepste overtuiging is beter dan ja zeggen om te behagen, of erger nog, om moeilijkheden te vermijden. Charme is de natuurlijke bondgenoot van presence. En ze heeft een glimlach rond haar lippen. Als we ons willen ontdoen van de druk, de somberheid en de lasten die tot onmacht en woede leiden, maak er dan een gewoonte van jezelf af en toe wat gekkigheid toe te staan. Dat meen ik serieus. Sinds onheuglijke tijden staat het hebben van een gekke kant niet alleen voor dwaasheid, maar ook voor inspiratie en creativiteit. Het betekent mijmeren, dromen, ‘wat als’-gedachten ontwikkelen; het is het gereedschap van charme. Je hebt een gevoel van realiteit nodig om in deze wereld te bestaan. Maar het is minstens zo belangrijk om in mogelijkheden te denken. Alles kan, nu of ietsjes later. Het leven is paradoxaal en zit vol verrassingen. Donker kan licht worden, onmacht kan macht worden, en onzichtbaarheid kan zichtbaarheid worden. Ieder van ons is een visionair, een leider, een fi losofe. Doe eens gek!
Alles is met elkaar verbonden. Zonder presence geen charme, zonder liefde geen vrijheid – en geen kracht. De pandemie heeft ons geleerd dat ‘vrij’ en ‘sterk’ niet direct betekent dat we een grote show moeten opvoeren en ons ego moeten laten gelden. Het betekent inzien dat de belangrijkste waarde in de wereld liefde is, en daarnaar handelen. Liefde is niet zelfzuchtig. Liefde begint niet met ‘ik’. Liefhebben is niet iets of iemand willen of nodig hebben. Succes. Of geluk. Liefde is je verbonden voelen. Met vrouwen, mannen, kinderen, met elk levend wezen, elke plant, elke steen. Dat is niet zweverig, het is de waarheid. De liefde die we in ons hebben en met de wereld delen, is als het ware de kern van zachte kracht. Want alleen dat geeft ons de moed om de strijd aan te gaan met onze grootste tegenstanders: onverschilligheid, onmacht, wreedheid.
