ΧΟΛΕΡΑ (CHOLERA)
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ1 ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Δημήτρης Λέλης Χρήστος Μιχάλαρος
Ορισμός Η χολέρα (γνωστή και ως Ασιατική χολέρα ή Επιδημική χολέρα) είναι ένα νόσημα που προκαλείται απο το βακτήριο Δονάκιο της χολέρας (Vibrio cholerae). Cholera Vibrio
(Transmission Electron Microscope)
Cholera Vibrio (scanning electron microscope)
Δονάκιο της Χολέρας (Vibrio cholerae) Τι είναι βακτήρια
????????
είναι μικροσκοπικοί, μονοκύτταροι, (σπάνια πολυκύτταροι), προκαρυωτικοί οργανισμοί, που συναντούνται σε κάθε είδους βιότοπο και σε πολύ μεγάλους αριθμούς, όπως σε δισεκατομμύρια ανά γραμμάριο γόνιμου χώματος ή σε εκατομμύρια σε μια σταγόνα σάλιου.
Δύο τύποι Vibrio cholerae • ο Vibrio cholerae μη Ο-1 • ο Vibrio cholerae Ο-1 •
Υπευθυνος για την ασιατική ή επιδημική χολέρα.
• Μολύνει μόνο ανθρώπους και πρωτεύοντα θηλαστικά • Προκαλεί ασθένεια, λιγότερο έντονη από τη χολέρα
Δονάκιο της Χολέρας (Vibrio cholerae) ο Vibrio cholerae Ο1 έχει δύο βιότυπους:
• Vibrio cholerae Ο1
• Εl Tor
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΠΑΝΔΗΜΙΕΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΔΗΜΙΕΣ ΠΟΥ ΥΦΙΣΤΑΝΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ
κάθε βιότυπος έχει τρεις διαφορετικούς ορότυπους: τον Inaba, τον Ogawa και σπάνια τον Hikojima
Δονάκιο της Χολέρας (Vibrio cholerae) Γιατί λέγεται δονάκιο
?????
Μορφολογία Βακτηρίων ΣΧΗΜΑ
ΟΝΟΜΑΣΙΑ
Σφαιρικό
Κόκκος
Ραβδοειδές
Βάκυλλος
Σπειροειδές
Σπειρύλιο
Καμπυλόγραμμες ράβδοι
Δονάκιο
ΔΟΝΑΚΙΟ ΧΟΛΕΡΑΣ
Ιστορική Αναδρομή
Η χολέρα εμφανίστηκε με την μορφή επιδημιών στο κόσμο αρκετές φορές. Στην ιστορία αναφέρονται τρείς μεγάλες πανδημίες χολέρας:
1817 - 1823: Ινδία, Μέση Ανατολή 1829 - 1849: Ινδία, Ρωσία, Αγγλία, Αμερική 1852 - 1859:Ινδία, Ασία, Ευρώπη, Αμερική, Αφρική συνήθως εξαπλώνονταν από τις Ασιατικές προς τις Ευρωπαϊκές χώρες και από εκεί στην Αμερική!
Ιστορική Αναδρομή Την νύχτα της 31ης Αυγούστου το 1854, αναφέρθηκαν 50 περιπτώσεις χολέρας στο Λονδίνο, ενώ στις επόμενες 4 μέρες αναφέρθηκαν ακόμη 400! Ήταν φανερό πως είχε ξεσπάσει η τρίτη μεγάλη επιδημία χολέρας! Το κράτος παρέλυσε πλήρως, αφού όλοι τότε πίστευαν πως η χολέρα προερχόταν από τον αέρα και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Ο Άγγλος γιατρός John Snow απέδειξε, ελέγχοντας τα θύματα από γειτονιές του Νότιου Λονδίνου, ότι η επιδημία οφειλόταν σε μολυσμένο νερό που προμηθεύονταν τα θύματα από μια συγκεκριμένη αντλία νερού. Dr John Snow Στα τέλη της δεκαετίας του 1870 ο γιατρός Robert Koch κατάφερε να απομονώσει το βακτήριο που προκαλούσε την χολέρα. Σήμερα, περισσότερες από 60 χώρες κάθε χρόνο αναφέρουν επιδημίες χολέρας.
Dr Robert Koch
ΔΙΑΔΟΣΗ/ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ Η διάδοση της ασθένειας ακολουθεί το διάγραμμα που είναι γνωστό ως:
ΤΗΕ -F- DIAGRAM Fluids (typically water) Fingers Food Flies and from Fields
ΤΟ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΑΦΟΡΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΔΙΑΡΡΟΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
Φορείς μετάδοσης Επιφανειακά ή στάσιμα νερά (κατανάλωση ή χρήση για πλύσιμο, πότισμα) Ωμά θαλασσινά ,οστρακόδερμα (πολλά μαλάκια τρέφονται με παθογόνους οργανισμούς και φυτικές ουσίες που βρίσκονται σε μολυσμένο νερό). Ωμά φρούτα και λαχανικά (κυρίως σε περιοχές όπου η χολέρα είναι ενδημική). Δημητριακά (σε περιοχές όπου υπάρχει χολέρα, μεταφέρουν το βακτήριο). Μύγες (τρέφονται με κόπρανα)
Κύκλος ζωής του Vibrio cholerae Life cycle of pathogenic Vibrio cholerae
Το βακτήριο βρίσκεται μέσα σε υδάτινο περιβάλλον. Ερχόμενο σε επαφή με τον ανθρώπινο οργανισμό (κατάποση) δημιουργεί αποικία και εξαπλώνεται πολύ γρήγορα. Αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω της διάρροιας που προκαλεί και επαναλαμβάνεται ο ανωτέρω κύκλος. ΠΡΟΣΟΧΗ !!!!! ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΠΕΡΙ ΤΟ ΈΝΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ ΒΑΚΤΗΡΙΑ ΧΟΛΕΡΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΚΛΗΘΕΙ Η ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΣΕ ΑΝΘΡΩΠΟ, περίπου δηλαδή το ποσό που θα
βρίσκαμε σε ένα ποτήρι μολυσμένο νερό. Για το λόγο αυτό η χολέρα συνήθως δεν μεταδίδεται μέσω της περιστασιακής επαφής (πρόσωπο με- πρόσωπο).
Πως επηρεάζει η χολέρα το ανθρώπινο σώμα
Η χολέρα είναι ένα υδατογενές νόσημα (waterborne disease). ΚΥΡΙΟ ΑΙΤΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΟΛΥΣΜΕΝΟ ΝΕΡΟ Ή ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΛΥΘΕΙ Ή ΠΟΤΙΣΤΕΙ ΜΕ ΜΟΛΥΣΜΕΝΟ ΝΕΡΟ
Στο παχύ έντερο το δονάκιο πολλαπλασιάζεται με γρήγορους ρυθμούς.
Αυτό αναγκάζει το σώμα να εκκρίνει τεράστιες ποσότητες νερού, προκαλώντας υδατώδη διάρροια που οδηγεί σε μία ταχεία απώλεια υγρών και αλάτων (ηλεκτρολύτες).
Το δονάκιο παράγει μια ισχυρή εντεροτοξίνη, την χολερική (CTX). Η τοξίνη τρυπά τα τοιχώματα του λεπτού εντέρου και παρεμβαίνει στην κανονική ροή του νατρίου και χλωρίου.
Πως επηρεάζει η χολέρα το ανθρώπινο σώμα- Συμπτώματα • • • • • • •
Σοβαρή μορφή της νόσου εμφανίζει το 5 εως10% των μολυσμένων ασθενών Ήπια υδατώδη διάρροια έως οξεία διάρροια. Η αρχή της ασθένειας είναι γενικά ξαφνική, με τις περιόδους επώασης να ποικίλλουν από 6 ώρες έως 5 ημέρες. Κοιλιακοί μυϊκοί σπασμοί. Εμετός, ναυτία, ταχυκαρδία. Αφυδάτωση, Χαμηλή αρτηριακή πίεση, ζαρωμένο δέρμα. Μετά από σοβαρή απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, μπορεί ο ασθενής να πέσει σε κώμα και τελικά να επέλθει ο θάνατος.
ΠΡΟΣΟΧΗ !!!!!
Ένας ασθενής που λαμβάνει θεραπεία μπορεί να χάσει περισσότερα από 50 λίτρα υγρά σε μια κρίση χολέρας. Ο θάνατος συνήθως έρχεται όταν ο ασθενής χάσει το 10-15% του βάρους του. Στις οξείες περιπτώσεις αυτό μπορεί να συμβεί μέσα σε λίγες ώρες. Η χολέρα μπορεί να σκοτώσει των 50% των ασθενών στην περίπτωση που δε χορηγηθεί άμεσα θεραπεία.
Διάγνωση Η χολέρα μπορεί να επιβεβαιωθεί μόνο από την απομόνωση του υπεύθυνου μικροοργανισμού από τα κόπρανα των μολυσμένων ατόμων. Η διάγνωση του μη- Ο1 V . Cholerae πραγματοποιείται με την καλλιέργεια του μικροοργανισμού από τα κόπρανα ενός ατόμου ή από το αίμα των ασθενών με σηψαιμία.
Συχνότητα εμφάνισης • Σύμφωνα με εκτιμήσεις, κάθε χρόνο σημειώνονται 35 εκατομμύρια κρούσματα χολέρας και 100.000130.000 θάνατοι λόγω του νοσήματος. • Στην Ευρώπη η νόσος δεν ενδημεί. Τα λιγοστά κρούσματα που καταγράφονται προκύπτουν μετά από ταξίδι σε ενδημική για τη νόσο περιοχή. Η πιθανότητα πρόκλησης επιδημίας είναι μικρή λόγω του υψηλού υγειονομικού επιπέδου των χωρών. • Στην Ελλάδα, η τελευταία επιδημία χολέρας καταγράφηκε το 1912-1913 (Βαλκανικοί πόλεμοι).
Συχνότητα εμφάνισης Τελευταίες επιδημίες χολέρας : 1994: επιδημία χολέρας από Vibrio cholerae El Tor σε μετανάστες από τη Ρουάντα στη Δημοκρατία του Κονγκό με 50.000 περιστατικά Αύγουστος 2008: επιδημία χολέρας χολέρας και 24.000 θανάτους σε στη Ζιμπάμπουε είχε ως αποτέλεσμα λιγότερο από ένα μήνα. μέχρι τον Ιούνιο του 2009 να προσβληθούν από τη νόσο 98.531 άτομα και να πεθάνουν 4.282. Οκτώβριος 2010: επιδημία χολέρας στην Αϊτή κατά την οποία μέχρι το Μάρτιο του 2013 είχαν καταγραφεί 649.449 κρούσματα χολέρας και 8.057 θάνατοι.
Θεραπεία ΑΚΡΟΓΩΝΙΑΙΟ ΛΙΘΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ Η ΕΝΥΔΑΤΩΣΗ Τα αντιβιοτικά χορηγούνται μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις. Τα κυριότερα είναι η τετρακυκλίνη, η δοξυκυκλίνη, η ερυθρομυκίνη, η σιπροφλοξασίνη, η φλουραζολιδόνη.
Η από του στόματος χορήγηση υγρών και αλάτων (ORS) ΚΑΙ
Η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών
ΜΕΙΩΣΗ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΛΙΓΟΤΕΡΗ ΤΟΥ 1%
ΜΕΙΩΣΗ ΑΝΑΓΚΗΣ ΣΕ ΥΓΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Πρόληψη Συνιστάται σε δύο τομείς: •
Προληπτικά μέτρα κατά την • κατανάλωση τροφίμων και ποτών όπως: Βράσιμο του νερού Σωστή υγιεινή Πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό συχνά. Φάτε τα τρόφιμα που είναι εντελώς μαγειρεμένα και ζεστά. Να πίνετε μόνο καθαρό νερό Αποφύγετε φρούτα που δεν μπορείτε να αποβάλλετε τη φλούδα.
Εμβόλιο Νεκρό ολοκυτταρικό από του στόματος εμβόλιο (Dukoral, Active Biotec ABSweden και Mutacol, Berna-Switzerland): Κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Ζων από του στόματος εμβόλιο: Δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.
Ο Άτλας της χολέρας - Εκστρατεία ενημέρωσης Η νόσος αποτελεί σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες όλου του κόσμου, ιδιαίτερα στην Αφρική, τη νότια Ασία και τη Λατινική Αμερική.
Εκστρατεία ενημέρωσης
Διεθνείς οργανισμοί και κρατικοί φορείς κάνουν μεγάλες προσπάθειες για την ενημέρωση του κοινού και την πρόληψη της νόσου.
Βιβλιογραφία •ΚΕΕΛΠΝΟ Τμήμα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης, ΧΟΛΕΡΑ (ICD-10 Α00).
•ΚΕΕΛΠΝΟ, Εμβόλιο Χολέρας. •Ναυτιλιακές Δραστηριότητες και Δημόσια Υγεία, Διπλωματική εργασία Μ. Σπυριδόπουλου, Πανεπιστήμιο Πειραιά, Τμ .Ναυτιλιακών Σπουδών. • Cholera transmission: the host, pathogen and bacteriophage dynamic Eric J. Nelson, Jason B. Harris, J. Glenn Morris, Jr, Stephen B. Calderwood & Andrew Camilli Nature Reviews Microbiology 7, 693-702 (October 2009). • Some stories in the history of Medicine, Lecture 6: Hygiene: Cholera, Hookworm, & Sanitation Adam Blatner, M.D. Senior University Georgetown’s Winter-Spring 2009 session • http://khanhera- wbd.hpage.co.in/cholera_86085643.html Waterborne disease • http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cholera/ • http://www.pnas.org/content/100/3/1051.full.pdf+html • http://www.medisuv.com/el/2181.html • Food-Info.net > Θέματα > Ασφάλεια Τροφίμωνν > Βακτήρια • Υγειονομικά Μέτρα για την αντιμετώπιση επιδημιών χολέρας στην Ελλάδα από το 1850 έως το 1911, Διπλωματική εργασία Χ.Τάτση, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Τμ. Ιατρικής.