Foliolum juni 2014

G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” Universitair Centrum voor Farmacie

Foliolum

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll De liefde van de man gaat door de maag Een driegangenmenu aan afrodisiaca

Pillen én praten

Het werk van een medisch seksuoloog Jaargang 27

#4 | Juni 2014

van én voor apothekers

Vind ons leuk op Facebook

Volg ons op Twitter

MOSADEX GROEP | Vughterweg 47B | 5211 CK ’s-Hertogenbosch | Tel. 073 627 34 90 | info@mosadex.nl

Foliolum Jaargang 27

Editie 4

Juni 2014

G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” in samenwerking met het Universitair Centrum voor Farmacie aan de Rijksuniversiteit Groningen

Pillen én Praten

De medisch seksuoloog, p. 6

De liefde van de man gaat door de maag

Een driegangenmenu aan afrodisiaca, p. 9

Redactioneel

5 Praesides 6 Pillen én praten: de medisch seksuoloog 9 De liefde van de man gaat door de maag 12 Kort wetenschappelijk 14 Vijf vragen over... De 27 Club 17 Hedy’s Historische Hoekje

Facultair

18 Education Support Centre 19 Student in het Buitenland 22 PhD & Student 24 Promotie 26 Alumnus RUG 27 Afgestudeerden 27 Activiteitenagenda

Forever 27

Vijf vragen over... de 27 Club, p. 14

Pharmaciae Sacrum

28 Fotopagina 31 P.S.-Activiteiten 34 Commissies 36 Eten met... de nieuwe Redactiecommissie 38 Puzzel

Jaarvergadering 40 44 46

Ab-actieel Jaarverslag 2013-2014 Beleidsplan kandidaat-bestuur 2014-2015 Activiteitenlijst bestuur 2013-2014

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

3

Wij zijn Teva in Haarlem, een allround farmaceutisch bedrijf dat actief is in alle segmenten van de farmamarkt. In Haarlem ontwikkelen en produceren wij medicijnen voor de behandeling van kanker en voor luchtwegaandoeningen.

Ook zijn wij de grootste leverancier van medicijnen voor Nederland. Eén op de vijf geneesmiddelverpakkingen die door apotheken in Nederland worden geleverd is een product van Teva.

Onderdeel van Teva Pharmaceutical Industries Ltd., wereldwijd een toonaangevend farmaceutisch bedrijf dat zich tot doel heeft gesteld om toegang tot kwalitatief hoogwaardige gezondheidszorg te vergroten. Dit doen we door het ontwikkelen, produceren en verkopen van betaalbare generieke medicijnen als ook innovatieve en specialité geneesmiddelen en actieve farmaceutische grondstoffen. Teva is wereldwijd de grootste producent van generieke medicijnen. Ons assortiment omvat meer dan 1000 moleculen en wij hebben vestigingen in 60 landen. Teva’s merkgeneesmiddelen zijn gericht op therapeutische gebieden als CNS, oncologie, pijn, aandoeningen van de luchtwegen en gezondheidszorg voor vrouwen. Ook leveren wij biologische producten. Bij Teva werken op dit moment wereldwijd ongeveer 46.000 medewerkers. www.werkenbijteva.nl

Praesides Wat hebben de huidige Redactiecommissie en artiesten zoals Janis Joplin, Jimi Hendrix en Kurt Cobain met elkaar gemeen? Zo op het eerste oog niets. Met ons drankgebruik valt het (ondanks het commissiespel) alleszins mee, de meesten van ons kunnen nog niet zingen om hun leven te redden en helaas is het Foliolum ook nog steeds niet het wereldvermaarde blad waar we allen zo op hopen. Wat dan wel de gemeenschappelijke factor is? Het getal 27.

Joplin, Hendrix, Cobain en talloze anderen horen tot de beruchte 27 Club: artiesten die allen op 27-jarige leeftijd veel te jong overleden. Sex, drugs & rock ‘n’ roll zijn hen op de een of andere manier fataal geworden. Tja. Daar sta je dan, als 27e Redactiecommissie.

Of we als commissie echt bang waren om massaal het loodje te leggen? Niet echt. Zelfs de oudste onder ons tikt de 27 nog lang niet aan. Het voortbestaan van het Foliolum zelf daarentegen was een ander verhaal: met op handen zijnde bezuinigingen en het ter ziele gaan van de papieren versie van de Folia Pharmaceutica dachten we toch even dat we de zoveelste toevoeging aan de 27 Club zouden worden…

Gelukkig heeft de Redactiecommissie haar 27e jaargang overleefd en staat de 28e Redactiecommissie al klaar om het stokje over te nemen. Geen lidmaatschap van de 27 Club voor de Redactiecommissie dus. Wel een laatste editie voor dit jaar, met heel toepasselijk het thema Sex, drugs & rock ‘n’ roll.

Tot slot: lieve Hedy, Anouschka, Britt, Evert Jan en Maike, heel erg bedankt voor jullie inzet afgelopen jaar. Jullie waren geweldig!

Namens de 27e Redactiecommisse ‘Getikt’, Boy van Basten h.t. praeses

Tijdens het schrijven van dit voorwoord klinkt Johnny Cash met Hurt zacht door mijn studentenkamer en hoor ik de gebroken baritonstem van een doorgewinterde (country)zanger. Een zanger die net zoals vele artiesten tijdens zijn artiestenbestaan een alcohol- en drugsprobleem heeft gehad, maar hij is gelukkig niet erg vroeg gestorven.

De redactiecommissie heeft voor een interessant onderwerp gekozen en ik ben erg benieuwd naar de invulling van het thema. Dit Foliolum zal ook in het teken staan van het laatste Foliolum van deze commissie. De commissie heeft dit jaar een vernieuwde en mooie lay-out gemaakt en het resultaat mag er naar mijn mening zijn. Voor dit nummer schrijf ik ook mijn laatste voorwoord, want na een jaar lang bestuur komt het einde van ons bestuursjaar in zicht.

In dit Foliolum staan de gebruikelijke stukken die een bestuursjaar afronden, evenals het beleidsplan van het kandidaatsbestuur. Het einde van een mooi bestuursjaar is bijna in zicht en dit jaar zat vol met mooie gebeurtenissen. Ik wil mijn eigen bestuur bedanken voor deze geweldige ervaring. Ik wens het nieuwe bestuur veel succes en vooral veel plezier in het komende jaar!

Mijn voorwoord is af en ik pak laat in de nacht nog een fles whisky uit mijn drankglobe. Het nummer Cocaine Blues van Johnny Cash eindigt: “Lay off that whiskey and let that cocaine be.” Bedenkelijk kijk ik naar mijn platenspeler en zet ik de stoffige whiskyfles terug. Het leven van een rasartiest met sex, drugs & rock ‘n’ roll is toch niet voor mij weggelegd.

Met vriendelijke en laatste groet, Namens het 132e bestuur der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”, Rik Beernink h.t. praeses

5

Redactioneel

Pillen én praten: de medisch seksuoloog “Waar ga je heen?” vroeg mijn huisgenoot, toen ik op een dinsdagmiddag in de deuropening stond. Ik antwoordde “Naar de seksuoloog,” direct gevolgd door “niet voor mezelf hoor, het is voor een artikel in het Foliolum!” “Oh,” zei de huisgenoot, “ik dacht al…”

Maar wat dacht ze nu eigenlijk precies? Dat ik niet het type was om naar de seksuoloog te gaan? Dat ik er niet uitzie alsof ik problemen heb met seks? Of dat ik dat niet zo zou mogen zeggen? Is naar de seksuoloog gaan wel zo vreemd als wij denken? Daarover sprak de redactie met arts-seksuoloog-NVVS mevrouw Tanis-Nauta, werkzaam op de polikliniek Medische Seksuologie in het Medisch Centrum Leeuwarden.

Om eerst maar antwoord te geven op de vraag: minder vreemd dan je denkt. De patiëntengroep die een seksuoloog bezoekt is divers. De groep bestaat voor zo’n 25% uit mannen, de rest is vrouw - waarschijnlijk omdat mannen minder snel hulp zoeken. De leeftijd van de patiënten verschilt enorm: de groep omvat alle mensen die seksueel actief zijn. Vergeet niet dat behalve de studentenpopulatie in Groningen ook je ouders en zelfs je opa en oma ‘het met elkaar doen’.

Stel je echter eens voor: het lukt bij jou ineens niet meer of je vriend of vriendin wilt ineens niet meer, omdat hij of zij er geen zin meer in heeft. Extra lastig wordt het als je al 30 jaar een gezond en leuk seksleven met elkaar hebt en dit ineens niet meer mogelijk is vanwege ziekte of medicijngebruik. In zo’n geval kom je bij de huisarts, die je waarschijnlijk doorverwijst naar een seksuoloog.

In principe mag in Nederland iedereen zich seksuoloog noemen: heb wat sekservaring, geef jezelf een titel, plak een bordje op je kamerdeur en je kunt beginnen. Pas als je bent aangesloten bij de Nederlandse Vereniging voor Seksuologie (de NVVS), ben je gecertificeerd en dus ook gekwalificeerd. Hiervoor

In principe mag in Nederland iedereen zich seksuoloog noemen: heb wat sekservaring, geef jezelf een titel, plak een bordje op je kamerdeur en je kunt beginnen.

6

Foliolum juni 2014

moet je een post-masteropleiding seksuologie doen.

Belangrijk is dat je geïnteresseerd en geschikt bent voor het ‘praatvak’. Er zijn verschillende soorten seksuologen: de medisch seksuoloog (gevestigd in het ziekenhuis), de psychiatrisch seksuoloog (aangesloten bij de GGZ) en de seksuoloog-psycholoog (vrije gevestigd). Mw. Tanis-Nauta heeft als vooropleiding geneeskunde gestudeerd en ziet als arts-seksuoloog in het ziekenhuis alleen personen met een lijfelijk probleem: seksualiteitsproblemen gerelateerd aan een ziekte of een handicap. Denk bijvoorbeeld aan iemand met suikerziekte of Parkinson, aan gynaecologische problemen of aan erectiestoornissen na prostaatkanker. De arts-seksuoloog mag hierbij ook medicijnen voorschrijven, in tegenstelling tot de seksuoloog-psycholoog.

Seksuologische disfuncties Seks is hot. Tegenwoordig lijkt het alsof we alles wel eens gezien en gehoord hebben. We lezen erover op internet, we zetten de tv aan op een commerciële zender, we zien een reclame op internet en we praten erover. Heel fijn, die openheid, maar wat als het bij jou allemaal even anders gaat? Mw. Tanis-Nauta onderscheidt in haar vak vijf seksuologische disfuncties (SD’s): - Verlangen; - Opwinding; - Orgasme; - Pijn bij het vrijen; - Vaginisme.

De eerste drie genoemde SD’s zijn voor mannen en vrouwen gelijk. Vaginisme treedt enkel op bij vrouwen: de bekkenbodemspieren zijn zo gespannen, dat het niet of nauwelijks lukt iets in de vagina in te brengen zonder dat dit pijn doet. Opwinding speelt

Medicijngebruik en seks Bij de combinatie van de woorden ‘medicijnen’ en ‘seks’ denk je al snel aan Viagra. Bij seksuele prikkeling wordt stikstofmonoxide (NO) vrijgezet in de zwellichamen van de penis. Via cyclisch GMP zorgt dit voor relaxatie van het gladde spierweefsel. Viagra, oftewel sildenafil, remt de afbraak van cyclisch GMP en bevordert daarmee de spierrelaxatie, waardoor er meer bloed de zwellichamen in kan stromen. Viagra werkt echter alleen als er verlangen is, als iemand zin heeft - het is geen lustopwekkend medicijn. Medicijnen zijn volgens mw. Tanis-Nauta sowieso nooit alleen de oplossing. Ze schrijft het wel eens voor in de behandeling, maar het is altijd de combinatie praten en pillen: “Het moet kloppen in een relatie: je moet zeker weten dat beide partijen het leuk hebben, anders kan het alleen maar een obstakel worden. Zeker voor de vrouw is het echt niet altijd de oplossing, het

Seksueel verlangen wordt onder andere veroorzaakt door testosteron, ook bij vrouwen. spontane is eraf. Als je je man zo’n pil ziet innemen, dan ‘moet’ je blijkbaar weer.” Als alternatief noemt ze Cialis, wat langer dan twaalf uur werkt. Als je als man hier dagelijks 5 mg van slikt, dan bouw je een goede spiegel op en maakt het niet uit wanneer je zin hebt om te vrijen.

Redactioneel

dan wel weer een rol bij zowel mannen als vrouwen, maar uit zich anders: voor mannen betekent het het krijgen van een erectie, voor vrouwen zorgt het voor lubricatie. Zonder opwinding dus geen penetratie.

Seksueel verlangen wordt onder andere veroorzaakt door testosteron, ook bij vrouwen. De testosteronwaarden liggen bij mannen wel vele malen hoger: tussen de 10-30 nmol/l bij mannen tegenover lager dan 0,01 nmol/l bij vrouwen. Wanneer bij mannen een afwijking in deze waarden vermoed wordt als ze geen zin hebben in seks, dan wordt dit altijd geprikt en gemeten. Is de testosteronwaarde afwijkend? Dan wordt je doorverwezen naar de endocrinoloog, omdat dit kan duiden op ernstige onderliggende problemen.

Soms kan medicijngebruik het seksueel functioneren of de belevenis van seks echter negatief beïnvloeden.

Dit is vooral bij mannen onderzocht. Neem cholesterolverlagers: deze middelen kunnen het verlangen verminderen en erectieproblemen veroorzaken. Er zijn legio mannen die dergelijke middelen slikken en vervolgens dus in de problemen komen. Je kunt echter niet zomaar stoppen met de medicatie: dan moet je kijken wat nog wel kan. Misschien is penetratie zelf dan niet meer mogelijk, maar er zijn nog zo veel andere vormen van seks. In deze gevallen ligt de oplossing in acceptatie en het veranderen van vaste patronen.

De grootste boosdoeners zijn de psychofarmaca, die vrijwel allemaal de seksualiteit beïnvloeden. Vaak wordt ook de anticonceptiepil genoemd: deze zou voor minder ‘zin’ zorgen bij vrouwen. Dit is ook terug te lezen in de bijsluiters van de meeste pillen. Behalve bij de pillen die anti-androgeen werken (zoals pillen tegen acne) is dit echter niet wetenschappelijk

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

7

Redactioneel aangetoond. Volgens mw. Tanis-Nauta is het maar de vraag of dit echt een puur farmacologische bijwerking is: “Vooral jonge vrouwen voelen zich vrij als ze stoppen met de pil. Ze zijn blij dat ze hun ‘eigen’ lichaam weer terug hebben, met als gevolg dat ze ook weer meer zin in seks kunnen krijgen. Andersom werkt het net zo: als je stopt met de anticonceptiepil, kan het best zijn dat je bang bent om zwanger te worden. Dat zorgt dan weer voor een verminderd verlangen. Het kan dus heel goed een psychologische factor zijn.”

Ziekten Ook bij bepaalde ziekten kunnen seksualiteitsproblemen voorkomen. Bij diabetes mellitus heeft een derde van de mannen last van erectieproblemen.

Mannen met uitgezaaide prostaatkanker hebben na hormonale behandeling een verlaagd testosterongehalte en daardoor geen seksueel verlangen meer.

Mw. Tanis-Nauta bereidt mensen voor op hetgeen ze te wachten staat. “Neem bijvoorbeeld een ouder stel dat altijd een goed seksleven heeft gehad. Op een dag krijgt hij een prostaatcarcinoom. Dan moet ik hen voor de operatie wel vertellen dat in 70% van de gevallen de erectie volledig verdwijnt.”

“Het moet kloppen in een relatie: je moet zeker weten dat beide partijen het leuk hebben, anders kan het alleen maar een obstakel worden.”

8

Foliolum juni 2014

Vrouwen met een BRCA-genmutatie hebben een sterk verhoogd risico op borst- en eierstokkanker.

Deze vrouwen hebben de keuze om preventief hun eierstokken te laten verwijderen. In dat geval raak je vervroegd in de overgang. De andere leverancier van testosteron, de bijnierschors, kan op zo’n moment niet zo snel de volledige aanmaak van testosteron overnemen. Het gevolg: geen zin in seks meer. Dat kan heel vervelend zijn.

Nee, blijkbaar is een bezoek aan de seksuoloog inderdaad niet zo vreemd als je misschien zou denken.

Voor velen is seks een belangrijk onderdeel van het leven en het is jammer als het niet gaat zoals je graag zou willen. Daarom heeft mw. Tanis-Nauta een tip voor jongeren tot 25 jaar: de website www.vrijfijn. nl. Als je vragen hebt of met problemen zit, dan kun je hier anoniem en snel hulp zoeken bij een van de acht verpleegkundigen. Je kunt een anonieme vraag insturen of een probleem aankaarten met behulp van een vragenlijst. Zo kom je in contact met een hulpverlener die je via internet van een persoonlijk advies voorziet. Via deze site is het percentage jongens dat hulp vraagt ook enorm: “Het meest voorkomende probleem bij jongens is te snel klaarkomen, het niet kunnen timen. We weten niet precies wat de oorzaak hiervan is, maar waarschijnlijk heeft het te maken met haast. De site biedt een eenvoudige manier om hierbij oefeningen en advies te geven.” Voor meer informatie over verschillende vormen van anticonceptie en andere vragen kun je ook terecht op www.sense.info.

Redactioneel

De liefde van de man gaat door de maag

(en ook die van de vrouw...)

Stel je voor, je hebt een romantische avond gepland met je significant other en besluit een uitgebreid driegangendiner voor hem of haar te bereiden. Wat staat er dan op het menu? Vooraf begin je natuurlijk met enkele rauwe oesters. Het hoofdgerecht? Asperges? Artisjokken? Of toch kreeft? Het nagerecht is makkelijker: aardbeien, gedoopt in chocola, begeleid door een glas champagne. Als dat geen wilde nacht wordt, weten wij het ook niet meer...

Het moge duidelijk zijn: liefde gaat door de maag, ongeacht of je een man of een vrouw bent. Alle hierboven genoemde etenswaren worden gezien als zogeheten afrodisiaca - vernoemd naar de Griekse godin van de liefde, Aphrodite. Deze middelen zouden lustopwekkend werken, maar veel bewijs is hier niet voor.

We hebben een aantal afrodisiaca voor je op een rijtje gezet, zodat je zelf een zinnenprikkelend menu kunt samenstellen als voorbereiding op een nacht vol liefde. Bon appetit!

Groenten & fruit Er is een breed scala aan groente en fruit dat als gevolg van de signatuurleer gezien wordt als lustopwekkend.

Asperges, komkommers en wortels lijken op fallussen, het woord ‘avocado’ komt van het Azteeks voor ‘testikel’, tomaten en perziken zijn zacht, rond en sappig, het boterzachte hart van artisjokken en wat te denken van de weelderige luxe van truffels, aardbeien en champagne? Als dat je hart niet sneller doet kloppen...

Helaas ontbreekt vrijwel elk bewijs dat deze etenswaren daadwerkelijk een farmacologisch effect hebben dat een lustopwekkend effect zou kunnen verklaren. De oorzaak zit waarschijnlijk tussen je oren: de associatie tussen de vorm van bepaalde groenten en fruit en de mannelijke of vrouwelijke geslachtsorganen is makkelijk gemaakt. Daarnaast kan het gevoel van exclusiviteit hieraan bijdragen, zeker bij de luxere voedingsmiddelen.

Ook de geur van eten kan een rol spelen. Uit onderzoek van de Smell & Taste Treatment and Research Foundation uit Chicago is gebleken dat bepaalde geuren de bloedtoevoer naar de geslachtsorganen stimuleert. Zo neemt de bloedtoevoer met maar liefst 40% toe bij de geur van pompoentaart, maar ook een pizza met kaas en popcorn hebben al een klein effect. De liefde van de man gaat dus daadwerkelijk door de maag. Voor vrouwen schijnt de combinatie van drop en komkommer het proberen waard te zijn.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

9

Ginseng

Redactioneel

Alleen de naam ginseng is al genoeg om het als afrodisiacum aan te kunnen merken: het betekent vrij vertaald ‘mensenwortel’.

Ginseng wordt veel gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde, voor uiteenlopende doeleinden, en een daarvan is als afrodisiacum. Dit is waarschijnlijk door het oppeppende effect dat ginseng kan hebben, want zeg nu zelf, als je moe en futloos bent, is de kans klein dat je veel zin hebt in het bedrijven van de liefde. Verder zijn er aanwijzingen dat ginseng erectiele dysfunctie enigszins zou kunnen verbeteren.

Yohimbe Yohimbe-preparaten bevatten de bast van de Afrikaanse boomsoort Pausinystalia johimbe en worden vaak aangeduid als ‘herbal viagra’. Hoewel niet per se een lustopwekkend middel in klassieke zin, heeft het wel een bewezen effect. Yohimbe bevat onder meer de zwakke MAO-remmer yohimbine, dat zowel pre- als post-synaptisch α2-receptoren kan blokkeren. Deze blokkade leidt tot een lichte relaxatie van glad spierweefsel in de zwellichamen, hetgeen het krijgen van een erectie kan bevorderen. Andere alkaloïden in yohimbe kunnen dit effect versterken. Zelf eens yohimbe proberen? Denk daar nog maar eens goed over na: yohimbe-bevattende kruidenpreparaten zijn in het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten verboden.

Spaanse vlieg ‘Spaanse vlieg’ is een misleidende naam: het gaat namelijk niet over een vlieg, maar over een kever, die waarschijnlijk een van de meest bekende en beruchte afrodisiaca is die we kennen. De Spaanse vlieg behoort tot de oliekevers, een keverfamilie die bij gevaar irriterende stoffen kan uitscheiden. Een van deze stoffen is cantharidine: een verbinding die blaarvorming kan veroorzaken.

Aan deze irriterende werking wordt het lustopwekkende effect toegeschreven: de prikkeling van het urinewegstelsel zou zorgen voor meer bloedtoevoer richting de geslachtsorganen.

Het gebruik van Spaanse vlieg is echter niet zonder gevaar. Cantharidine is zeer giftig: een dosis van 10 mg kan al dodelijk zijn.

De irriterende werking kan blijvende schade aan het maag-darmstelsel en de nieren veroorzaken. Om deze reden is de handel in Spaanse vlieg in veel landen verboden.

10

Foliolum juni 2014

Kruiden & specerijen

Redactioneel

Van veel kruiden, specerijen en andere smaakmakers wordt gezegd dat ze op de een of andere wijze een stimulerend effect kunnen hebben op je liefdesleven. Een klein overzicht: - Onder meer knoflook, gember, basilicum en kardemom zouden de bloedsomloop stimuleren.

- Crocine, een bestanddeel van saffraan,

verhoogt de seksuele drift in ratten.

- De fysiologische reacties na het eten van

pepers zijn vergelijkbaar met de reacties

van je lichaam tijdens seks. Verder kan

capsaïcine een pijnstillend effect hebben.

- Nootmuskaat versterkt het paringsgedrag

in muizen. Daarnaast kan het in hoge

doseringen milde hallucinaties opwekken.

Chocolade Geen enkel ander product is zo sterk met de liefde verbonden als chocola, en er zijn dan ook maar weinig vrouwen die je er niet gelukkig mee maakt. Niet vreemd: chocola, of om precies te zijn cacao, bevat onder andere fenylethylamine en serotonine. Beide verbindingen zijn lichaamseigen stoffen die worden vrijgemaakt bij positieve gevoelens als liefde en blijdschap. Geen wonder dat mensen gelukkig worden van een stukje chocola.

Oesters

Daarnaast bevat chocola anandamide, een cannabinoïde neurotransmitter. Het voornaamste werkzame bestanddeel uit cannabis, tetrahydrocannabinol, bootst de werking van anandamide na. Geen zorgen: er zit bijlange na niet genoeg anandamide in chocola om high van te kunnen worden, maar het kan wellicht bijdragen aan het gelukzalige gevoel dat serotonine en fenylethylamine veroorzaken.

Al sinds de Romeinse tijd worden oesters gezien als afrodisiacum, en het verhaal wil dat de notoire 18e-eeuwse rokkenjager Casanova ze at bij de vleet. Daar waar de meeste etenswaren gelijkenissen vertonen met een fallus, lijkt de oester op het vrouwelijke geslachtsorgaan.

Zink is onmisbaar voor de stabilisatie van het DNA-complex chromatine in spermacellen. Een tekort aan zink kan dan ook leiden tot vermindere vruchtbaarheid. Daarin schuilt dan ook de kracht van oesters: ze zijn rijk aan zink. Daarnaast bevatten oesters bepaalde aminozuren die voor een verhoogde vrijgifte van geslachtshormonen kunnen zorgen. Het is echter nog maar de vraag of oesters genoeg van deze stoffen bevatten om daadwerkelijk een lustverhogend effect te hebben.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

11

Redactioneel

Kort wetenschappelijk Ouderen en soa’s

Het aantal 50+’ers dat zich laat testen op een soa neemt de laatste jaren toe. Vier op de vijf ouderen zijn nog seksueel actief.

Steeds vaker met verschillende partners, en ook lang niet altijd veilig. Volgens de GGD is deze groep slecht bereikbaar voor seksuele voorlichting. Veel 50+’ers weten niet eens meer hoe ze met een condoom om moeten gaan. Zo bleek in de VS het aantal chlamydia-infecties onder mensen tussen de 55 en 64 met 40% te zijn gestegen.

Biertje tegen artritis

Uit een onderzoek van de Harvard Medical School blijkt dat het drinken van enkele biertjes per week kan helpen bij het voorkomen van reumatoïde artritis bij vrouwen.

Het beste effect werd bereikt met het drinken van twee biertjes per week. Dit zorgde voor een vermindering van het risico met meer dan 30%. Wat het achterliggende mechanisme is, is nog niet duidelijk: mogelijk wordt dit effect veroorzaakt door een verhoging van de oestrogeenspiegel.

Viagra en Cialis als behandeling bij Duchenne Viagra en Cialis kunnen mogelijk helpen bij de ziekte van Duchenne. Duchenne is een spierziekte, waarbij de spieren langzaam worden afgebroken. De ziekte is uiteindelijk fataal en tot op heden niet te genezen. De verschijnselen van Duchenne kunnen iets vertraagd worden met corticosteroïden, maar deze werken niet bij alle patiënten en hebben veel onaangename bijwerkingen. Onderzoekers testten bij tien jongens van 8 tot 13 jaar, die normaal corticosteroïden gebruikten, het effect van Viagra (sildenafil) en Cialis (tadalafil) op de doorbloeding van hun spieren, in rust en tijdens een grijpoefening. Zowel Viagra als Cialis zorgde ervoor dat de doorbloeding van de spieren bij de jongens met Duchenne in de buurt kwam van die van hun gezonde leeftijdsgenoten. Of deze middelen ook daadwerkelijk de aantasting van de spieren afremmen, is nog niet duidelijk.

De volgende stap in het onderzoek is het meten van het effect van 48 weken lang dagelijks Cialis gebruiken bij een grotere groep patiënten.

12

Foliolum juni 2014

Vrouwen die tijdens de zomer nooit zonnen, hebben een twee keer zo grote kans om vroegtijdig te komen overlijden dan vrouwen die dagelijks in de zon liggen. Dit blijkt uit de resultaten van een grootschalig Zweeds onderzoek, dat gedurende twintig jaar onder 30.000 vrouwen is uitgevoerd. Blootstelling aan UV-straling wordt vaak in verband gebracht met het ontstaan van huidkanker. Vrouwen die zonlicht echter mijden, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van kwaadaardige melanomen en hebben dus een twee keer zo grote kans om vroegtijdig te komen overlijden aan verschillende aandoeningen, waaronder kanker. Een mogelijke oorzaak zou een tekort aan vitamine D kunnen zijn, hetgeen wordt aangemaakt onder invloed van zonlicht. Het advies van de onderzoekers is om een balans te vinden tussen zonnen en de zon te vermijden. Mocht je zonlicht toch willen vermijden, dan wordt in ieder geval aangeraden om vitamine D-supplementen te slikken.

Narcolepsie

Acht Nederlandse kinderen zijn getroffen door narcolepsie, een ernstige slaap-/waakstoornis waarbij patiënten onder andere last hebben van onbedwingbare slaapaanvallen overdag. Volgens het Lareb staat de narcolepsie bij vier van deze kinderen mogelijk in verband met de vaccinatie tegen de Mexicaanse griep die de kinderen in 2009 kregen. In 2012 bleek uit onderzoek al dat narcolepsie in Scandinavië vaker voorkwam na vaccinatie.

Redactioneel

Te weinig zonlicht slechter dan dagelijks zonnen

Dromen

Het is wetenschappers gelukt om het bewustzijn in een droom aan te wakkeren.

Door de hersenen tijdens de REM-slaap te stimuleren met zwakke stroompjes neemt de hersenactiviteit toe en worden zogenoemde lucide dromen ervaren. Tijdens een lucide droom is men zich bewust van het feit dat men droomt en kan men de droom sturen. Volgens de hoofdonderzoeker is het brein tijdens de slaap veel beter beïnvloedbaar dan tot nu toe aangenomen werd.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

13

Redactioneel

Vijf vragen over...

De 27 Club Forever 27. Nee, dat is geen langgekoesterde wens van vrouwen die het ouder worden niet onder ogen willen zien, maar een groep artiesten die ook wel bekend staat als de 27 Club: muzikanten die stuk voor stuk op 27-jarige leeftijd zijn overleden. Dit lot lijkt de 27e Redactiecommissie gelukkig gespaard gebleven. Zouden we het op de valreep echter toch niet redden, dan bevinden we ons in een illuster gezelschap: Jimi Hendrix, Janis Joplin en Jim Morrison, om maar een paar namen te noemen. Pas toen Kurt Cobain overleed, werd het verband met de leeftijd opgepikt door de media om gestalte te geven aan deze mythe. Een mythe, want er is daadwerkelijk onderzoek gedaan naar dit fenomeen: Is 27 really a dangerous age for famous musicians? De retrospectieve cohortstudie omvatte ‘crooners, death metal stars, rock ‘n’ rollers and even Muppets (the actors, not the puppets)’. Wat bleek? Hoewel artiesten statistisch gezien een grotere kans hebben om tussen hun 20e en 40e levensjaar te komen overlijden, is er geen verhoogd risico specifiek voor de leeftijd van 27. Toch leeft de mythe voort zolang er nieuwe toevoegingen zijn aan deze beruchte club…

Deze keer niet de Vijf Vragen Over zoals je dat van ons gewend bent, maar een overzicht van bekende namen uit de 27 Club. Om het rock-‘n-roll-gehalte luister bij te zetten, lichten we ook enkele nummers en films uit waarin geneesmiddelen of drugs centraal staan. Alles in vijftallen, dat dan weer wel.

De 27 Club Jimi Hendrix Overleden: 18 september 1970 Leeftijd: 27 jaar, 295 dagen Jimi Hendrix, bekend van nummers als Purple Haze en All Along the Watchtower met zijn band The Jimi Hendrix Experience, wordt nog steeds gezien als een van de meest invloedrijke elektrischegitaarspelers aller tijden. Een overdosis barbituraten werd hem noodlotig: hij had 9 tabletten Vesparax (een combinatie van 50 mg brallobarbital, 150 mg secobarbital en 50 mg hydroxyzine) ingenomen, achttien keer zo veel als de aanbevolen dosering. Uit autopsie bleek later dat hij in zijn eigen braaksel gestikt is.

14

Foliolum juni 2014

Janis Joplin Overleden: 4 oktober 1970 Leeftijd: 27 jaar, 258 dagen “Oh Lord, won’t you buy me a Mercedes Benz?” Waarschijnlijk het bekendste nummer van Janis Joplin.

The Queen of Psychedelic Soul was een van de hoofdacts op het legendarische Woodstock-festival. Haar dood kwam dan ook als een schok voor de muziekwereld, temeer daar ze slechts 16 dagen na de dood van Jimi Hendrix overleed. De doodsoorzaak was een overdosis heroïne: waarschijnlijk was de heroïne die ze gebruikt had vele malen potenter dan de heroïne die ze gebruikelijk nam.

Jim Morrison Overleden: 3 juli 1971 Leeftijd: 27 jaar, 207 dagen Nog geen jaar na het overlijden van Jimi Hendrix en Janis Joplin trof het noodlot ook Jim Morrison.

De leadzanger van The Doors, bekend van klassiekers als Light My Fire en Riders on the Storm, stierf als gevolg van hartfalen. Althans, volgens het officiële politierapport. Volgens zijn toenmalige vriendin, Pamela Courson, overleed Morrison echter aan een overdosis heroïne. Hij ligt begraven in de stad waar hij overleed: Parijs, waar zijn graf nog steeds vele fans en toeristen trekt.

Kurt Cobain Overleden: omstreeks 5 april 1994 Leeftijd: 27 jaar, 44 dagen De leadzanger van dé grungeband van de jaren ’90, Nirvana, worstelde de laatste jaren van zijn leven met zijn heroïneverslaving, depressie en verslechterende gezondheid. Na het succes van Smells Like Teen Spirit stond Nirvana in één klap in de spotlights, iets waar Cobain moeilijk mee om kon gaan. Toch kwam zijn zelfmoord voor velen als een verrassing. Zoals hij schreef in zijn afscheidsbrief: “It’s better to burn out than to fade away.” Met het overlijden van Kurt Cobain ontstond ook de mythe rondom de 27 Club in de media.

Amy Winehouse Overleden: 23 juli 2011 Leeftijd: 27 jaar, 312 dagen

Geneesmiddelen & muziek Nirvana – Lithium (Nevermind, 1992) “I’m so happy, ‘cause today I’ve found my friends, they’re in my head.” Tja. Met zo’n tekst, en wetende dat lithium gebruikt wordt bij de behandeling van een bipolaire stoornis, lijkt Cobains depressie er duimendik bovenop te liggen. Toch gaat het nummer daar niet over: Lithium gaat over een man die zijn toevlucht zoekt in geloof, na het overlijden van zijn vriendin. De titel is een verwijzing naar de uitspraak van Karl Marx, dat religie de opium van het volk is.

“Mother needs something today to calm her down, and though she’s not really ill, there’s a little yellow pill.” Dat kan maar over één ding gaan: Valium, oftewel diazepam. Toen dit middel in 1963 op de markt kwam, werd het veelvuldig door artsen voorgeschreven, naar verluid ook als kalmeringsmiddel voor vrouwen, om zo de drukke dag door te kunnen komen.

De Stones waarschuwden echter al voor misbruik: “And if you take more of those, you will get an overdose (…) They just helped you on your way, through your busy dying day.”

Harry Gibson – Who Put The Benzedrine In Mrs. Murphy’s Ovaltine? (Boogie Woogie in Blue, 1946)

Redactioneel

Amy Winhouse is de meest recente grote naam die toegevoegd is aan de Forever 27. Al sinds haar nummer Rehab was het geen geheim dat ze moeilijk van de drugs en alcohol af kon blijven. Zo stond ze in 2007 geboekt voor Pinkpop, maar moest ze verstek laten gaan omdat ze ladderzat was. Toen ze in de zomer van 2011 overleed aan een alcoholintoxicatie, kwam dat dan ook niet helemaal als een verrassing.

Ook niet voor Amy zelf, overigens: naar verluid was ze bang dat ze op 27-jarige leeftijd zou komen te overlijden. Een self-fulfilling prophecy dus, die de 27 Club weer vol in de aandacht zette.

The Rolling Stones – Mother’s Little Helper (Aftermath, 1966)

“She stays up nights making all the rounds, they say she lost about 69 pounds, now Mr. Murphy claims she’s getting awful thin.” Het is dit nummer dat ervoor zorgde dat Harry ‘The Hipster’ Gibson zijn carrière als jazzmuzikant op een laag pitje kon zetten: de tekst van het nummer was voor die tijd te gewaagd en dus werd het nummer op een zwarte lijst gezet door de muziekindustrie. En alsof de verwijzing naar benzedrine (een racemisch mengsel van amfetamine) niet genoeg is, krijgt de arme Mrs. Murphy ook nog een dosis Nembutal – ook wel bekend als pentobarbital.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

15

Redactioneel

Alt-J – Breezeblocks (An Awesome Wave, 2012)

August Osage County (2013)

“Please don’t go, I’ll eat you whole, I love you so.”

Deze zin is gebaseerd op het kinderboek Where the Wild Things Are, dat in Nederland beter bekend is als Max en de Maximonsters. Aan het einde van het boek dreigen de monsters Max op te eten – omdat ze hem niet willen missen, zo veel zijn ze van hem gaan houden. Dat beeld werd de basis van het nummer Breezeblocks: “The song is about liking someone who you want so much that you want to hurt yourself and them, as well”, aldus de band. Dat het beeld in kwestie ietwat verontrustend is, wordt alleen maar versterkt als de vrouw in het nummer vergeleken wordt met cetirizine en morfine…

Meryl Streep high van de pillen? Dat alleen al is een must-see. In een klein stoffig stadje in Amerika komt een familie bij elkaar. Meryl Streep, de matriarch van de familie, heeft kanker en gebruikt dit als excuus om creatief om te gaan met haar medicatie. Haar dochters proberen haar van haar geneesmiddelverslaving af te helpen, maar het gaat van kwaad naar erger, waarbij vrijwel niemand in de familie ongeschonden blijft.

“Nicotine, Valium, Vicodin, Marijuana, Ecstasy and Alcohol.” Er zijn geen woorden die dit nummer kunnen omschrijven. Luister zelf, en huiver.

Een romantische komedie, waarin een vertegenwoordiger van Pfizer (Jake Gyllenhaal) verliefd wordt op een jonge vrouw met Parkinson (Anne Hathaway).

Hij wil zijn best doen om haar een zo goed mogelijke behandeling te geven, terwijl zij juist van het leven wil genieten en zich geen zorgen maakt. De film is gebaseerd op het boek Hard Sell: The Evolution of a Viagra Salesman.

Geneesmiddelen & films

Limitless (2011)

Dallas Buyers Club (2013)

Een thriller over een schrijver die een (fictieve) pil aangeboden krijgt om zijn writer’s block te verhelpen. Het middel, NZT-48, zorgt ervoor dat hij zijn hersenfunctie voor de volle 100% kan benutten. Hij raakt echter verslaafd aan het middel en komt in steeds gevaarlijkere situaties terecht. Op de achtergrond bespeur je lichte kritiek op het misbruiken van ADHD-medicatie.

Queens of the Stone Age – Feel Good Hit of the Summer (Rated R, 2000)

Een typisch Amerikaanse, homofobe en racistische man blijkt HIV te hebben in de jaren ‘80. Het middel dat hij nodig heeft om nog iets langer te kunnen leven, AZT (zidovudine), zit nog in de fase van klinische trials. Hierom, en vanwege de ernstige bijwerkingen van AZT, smokkelt hij via een slimme constructie andere HIV-medicatie Amerika in voor hemzelf en andere HIV-positieve patiënten: ddC (zalcitabine) en peptide T. Matthew McConaughey won een Oscar voor beste mannelijke hoofdrol en Jared Leto (als transgender) voor beste mannelijke bijrol.

Side Effects (2013) Een thriller over een psychiater die een nieuw antidepressivum voorschrijft aan een zwaar depressieve patiënte. Dit (fictieve) middel Ablixa kent, zoals de titel al doet vermoeden, een aantal bijwerkingen, waaronder slaapwandelen. Wanneer deze bijwerkingen echter verstrekkende gevolgen blijken te hebben, moet de psychiater zijn onschuld bewijzen. Voor de heren is er Catherine Zeta-Jones en Rooney Mara, voor de dames Jude Law en Channing Tatum.

16

Love & Other Drugs (2010)

Foliolum juni 2014

Als farmaceuten zijn we dag in, dag uit bezig met drugs. Voor seks en rock-’n-roll is het af en toe nog moeilijk om tijd te vinden in alle drukte. Deze keer in Hedy’s Historische Hoekje twee ‘inspirerende’ verhalen uit 1995 over de buitenschoolse activiteiten van de farmaceuten van vroeger. Dit is tevens het laatste Hedy’s Historische Hoekje. Ik hoop dat het jullie het afgelopen jaar heeft mogen vermaken en dat het een mooie blik in het rijke verleden van het Foliolum heeft gegeven!

Kontverhaal Dit is een kontverhaal. We besloten een ouderwets kontverhaal te schrijven voor de Foliolum 2 onder inspiratie van een broodje hambo en een frikandel speciaal. Het thema schijnt oosterse geneeskunst te zijn. Nou weten wij daar niet veel van af, dus gingen we voor u op onderzoek uit. Waar kan je beter zijn voor dit onderwerp dan in de alom bekende TOKO. De eerste toko waar we binnenliepen bleek gespecialiseerd in video-trading. We namen een video uit de kast en wilden deze meenemen, maar de eigenaar, een wijze Chinees, legde ons uit wat video-trading inhield. Aangezien wij niet graag een van onze pornobanden kwijt wilden, lieten we het erbij zitten. We gingen naar de gewone videotheek en haalden de film ‘Bloodsport’ met J.C. van Damme. Erg oosters, maar er werden alleen wonden aangebracht i.p.v. geheeld. Het bleek ons daarom niet de juiste manier om u d.m.v. dit soort banden te informeren over het thema. De volgende toko kon ons wel het een en ander vertellen. Zo hadden zij verschillende soorten bamisoep, elke smaak tegen een andere kwaal. Ze hadden bijvoorbeeld de smaak ‘krabben’. U begrijpt wel waartegen de gemiddelde oosterling dit gebruikt.

Wij dachten dat wij als testteam toch even moesten proberen of dit niet een of andere boobytrap was.

We kochten de mix en bereidden de soep voor onze huisgenoot Jan-Jaap Aambei. Hij heeft namelijk nogal last van kontkrabben. Na het nuttigen van de soep bleek de kwaal helemaal over. De enige bijwerking was dat al zijn konthaar uitviel. We waren nog niet helemaal tevreden met de resultaten van ons onderzoek naar oosterse geneeswijzen, dus liepen wij het centrum voor transcedente meditatie aan het Boterdiep binnen. Hier werden wij erg goed geholpen door een schone dame met dikke tieten, die ons de beginselen van erotische massage bijbracht. Na deze subunit van de Kamasutra leerden ze ons nog wat

Redactioneel

Hedy’s Historische Hoekje

uitdagende yoga, maar ondanks deze zeer verlichtende ervaring waren we er nog niet helemaal uit.

Het was inmiddels avond geworden en we besloten geesten op te roepen, bij voorkeur een oude Chinese arts. Deze kregen we helaas niet aan de lijn. Wel kregen we contact met de bekende drie wijzen uit het Oosten (je weet wel, die van Jezus). Zij gaven ons de beste tip van Flip: lees de Foliolum 2 goed door en dan weet je het.

De Osmurfische Swaffelspelen Zoals aangekondigd in de almanak p.151 (net na het groen) de eerste bekendmaking van een nieuw fenomeen. Had Barcelona in ’92 de Zomerspelen, Albertville in ’92 de Winterspelen, Lillehammer in ’94 de winterspelen en zal Atlanta in ’96 de Olympische Zomerspelen hebben, Groningen heeft in ’95 de Osmurfische Swaffelspelen. Een sportief hoogtepunt voor spelers uit Stad en Ommeland dat één keer in de twee jaar plaats zal vinden. Voor het zover is, moeten er deelnemers zijn. Aangezien niemand een echte allround is, zullen er gespecialiseerde onderdelen zijn, bijvoorbeeld: hinkstapswaffelen, polsstokhoogswaffelen, veldswaffelen, zaalswaffelen, 4*400m horde swaffelen, de swaffelthon and much, much more. Als u interesse heeft, kunt u bellen naar ‘Huize de Swaffelaer’. Er wordt dan zo spoedig mogelijk een deelnameformulier toegestuurd.

Mocht u niet precies weten wat swaffelen is en hoe het gaat, dan kunt u zich opgeven voor de LOI/ PBNA cursus swaffelen. Bij deze cursus wordt gebruik gemaakt van zowel audio-visuele middelen als van een cursusboek. De kosten van de cursus bedragen het symbolische bedrag van fl 1,-. De docenten zijn gediplomeerde Swaffelaers en hebben ook een didactische graad. Wilt u zich opgeven voor de cursus, bel dan ook naar ‘Huize de Swaffelaer’. We zien uw reacties gaarne tegemoet.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

17

Education Support Centre

Facultair

Zoals velen inmiddels hopelijk weten, is Bureau Onderwijs opgegaan in het nieuwe, faculteitsbrede Education Support Centre. Een dependance hiervan zit nog steeds op locatie ADL. Sommige medewerkers hier zullen oude bekenden zijn, andere zijn juist nieuwe gezichten. Deel 2 van een ‘wie is wie’ binnen het ESC.

18

Anke Pehlig, coördinator secretariaat ESC Mijn naam is Anke Pehlig en sinds eind oktober 2013 ben ik werkzaam als coördinator/aanspreekpunt bij het Education Support Centre (ESC), locatie ADL.

Voordat ik hier kwam werken heb ik een behoorlijk aantal jaren gewerkt in het Martini Ziekenhuis, als laatste in eenzelfde functie bij de maatschap Plastische Chirurgie. In 2013 maakte ik de switch naar de RUG. Als coördinator is het mijn taak de dagelijkse werkzaamheden binnen het secretariaat zo goed mogelijk te stroomlijnen. Ik vind het belangrijk dat mensen zich gewaardeerd voelen, zich altijd proberen te ontwikkelen en hun blik blijven verruimen.

Ik probeer hen te stimuleren om out of the box en oplossingsgericht te denken en te handelen. Zo proberen we samen een balans te vinden om daarmee onze ‘klanten’ zo goed mogelijk van dienst te zijn.

Met name voor de studenten Farmacie, Biomedical Engineering, Biomedical Sciences en Medical Pharmaceutical Sciences proberen wij een goede vraagbaak te zijn. We willen een laagdrempelige studentenbalie zijn, waar studenten met al hun vragen terecht kunnen. Onze nieuwe balie, die begin april geopend is, zal daar zeker aan bijdragen.

Daarnaast ondersteunen we een groot aantal commissies binnen de opleiding, waarvoor we de voorbereiding doen, de vergaderingen notuleren en de administratieve afhandeling verzorgen.

Kortom, een flinke taak met een grote verantwoordelijkheid. Wij staan altijd open voor goede opbouwende kritiek of suggesties, om zo naar een nog betere dienstverlening te streven!

Foliolum juni 2014

Lidia Westers, onderwijscoördinator Al enige tijd bestaat het voor vele studenten vertrouwde Bureau Onderwijs Farmacie niet meer. Niet alleen is dat te merken aan de splinternieuwe balie, ook zijn er de afgelopen tijd veel personeelswisselingen geweest. Een klein aantal bekenden is overgebleven, waaronder ik. Mijn naam is Lidia Westers, al sinds 2007 werkzaam als onderwijscoördinator Farmacie. Mijn functie houdt in dat ik eigenlijk de grote regelneef ben rond de gehele onderwijsorganisatie. Ik voer niet alles in detail helemaal zelf uit. Gelukkig hebben we daar de nodige mankracht voor: Jacqueline Knuit voor de onderwijsadministratie en Anke Pehlig en Janine Buitendijk voor de secretariële ondersteuning van verschillende commissies.

Voor Farmacie zijn er verder twee studieadviseurs werkzaam, Lydian Medema en Femke Munniksma.

Veel tijd en energie steek ik in de organisatie rond practica. Studenten moeten zo worden ingedeeld dat ze per collegejaar zoveel mogelijk ECTS-punten kunnen halen. Verder moeten studentassistenten worden aangesteld voor begeleiding. Ik ben al vroeg in het collegejaar bezig met de organisatie van het collegejaar daarop door prognoses te maken en de frequentie van carrouselvakken te bepalen. Ook controleer ik welke studenten voldoen aan de eindtermen van de opleiding, zodat er weer een buluitreiking georganiseerd kan worden. Geen dag is bij mij hetzelfde! Ik hoop nog wat jaren voor de opleiding Farmacie te mogen werken, zeker met de opbouw van een nieuw curriculum in het verschiet!

Student in het buitenland Hedy Maessen Drie jaar geleden bezocht ik Bonaire voor een vakantie. Ik was op slag verliefd op het eiland en toen de mogelijkheid zich aandeed om er een projectstage te doen, greep ik deze met beide handen aan. Een jaar van tevoren ben ik al begonnen met de voorbereidingen: het regelen van een stageplek, verblijfplaats en tickets. Na een (iets te) wilde Koningsnacht mocht ik eindelijk het vliegtuig in, op weg naar het Caribische deel van Nederland. Bonaire is een redelijk klein eiland, met ongeveer 18.000 inwoners en sinds 2010 is een bijzondere gemeente binnen Nederland.

Dit houdt in dat het wel onder Nederland valt, maar haar eigen wetten en regelgeving heeft, aangepast op de omstandigheden hier.

Het gaat er hier in de apotheek anders aan toe dan in Nederlandse apotheken. Er is geen vast patiëntenbestand. Er komen namelijk veel toeristen langs (hele cruiseschepen vol) en de bewoners van Bonaire hebben geen ‘eigen’ apotheek. Iedereen mag per keer bepalen waar hij of zij met zijn recept naartoe gaat. Het wordt dan ter plekke klaargemaakt en afgeleverd. Hierdoor kun je af en toe moeilijk de medicatieveiligheid en therapietrouw beoordelen. Niet alle apotheken zijn namelijk op hetzelfde Apotheek Informatie Systeem (AIS) aangesloten. Ook de financiën zijn anders dan in Nederland: de apotheek valt onder een stichting en mag dus geen winst maken.

Daarom worden de medicijnen tegen de inkoopprijs afgeleverd aan de patiënt. Er is dus geen regelvergoeding of eerste-uitgiftevergoeding. Het ziekenhuis op Bonaire is maar klein en biedt alleen de basiszorg. Voor grotere operaties en onderzoeken worden patiënten overgevlogen naar Aruba of Colombia. Vooral dit laatste is af en toe lastig vanwege de

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Facultair

De stage vindt plaats in Botica (dit betekent apotheek) Bonaire, een van de drie openbaar apotheken in de hoofdstad Kralendijk. Daarnaast is er nog een ziekenhuisapotheek (meer een uitdeelpost) en nog een apotheek in Rincon, een klein dorpje op het eiland. Mijn projectstage is een onderzoek naar de therapietrouw bij de gebruikers van statines en antihypertensiva. Ik wil kijken of de aantallen vergelijkbaar zijn met Nederland (ongeveer 90% therapietrouw) en wat redenen zijn voor therapieontrouw. Wanneer de redenen van therapieontrouw bij statines en antihypertensiva bekend zijn, zal ik voorstellen maken voor eventuele verbeteringen. Om erachter te komen wat redenen zijn voor therapieontrouw heb ik twee vragenlijsten gemaakt met vragen zoals ‘vergeet u wel eens uw cholesterolverlager in te nemen?’, ‘bent

u wel eens bewust gestopt met uw medicijn(en)?’ en ‘heeft u wel eens last gehad van een bijwerking?’. De vragenlijst is gemaakt in het Nederlands en wordt op het moment vertaald naar Papiaments, de hoofdtaal op het eiland. Het is een mix van Spaans en Portugees, met invloeden uit West-Afrika (vanuit de slaventijd) en Nederlands. Daarnaast zijn Spaans en Engels ook nog gangbaar. Je moet dus wel een talenknobbel hebben, wil je hier aan de apotheekbalie iedereen kunnen voorzien van goede informatie.

19

Facultair

Spaanstalige recepten met medicijnen die niet verkrijgbaar of toegestaan zijn in Nederland. De medicijnen worden namelijk besteld uit Nederland en worden één keer per week via Arkefly per luchtpost geleverd. Dat betekent dat mensen soms een week op hun medicatie moeten wachten. Ook zijn er verschillen in de veel voorkomende aandoeningen in vergelijking met Nederland. Zo komen schimmelinfecties op ongemakkelijke plaatsen vaker voor, door de warmte en vochtigheid. Ook zijn er veel patiënten die met duikerskwalen bij de apotheek langskomen.

Hierbij valt te denken aan oorpijn en verstopte sinussen.

Bonaire is namelijk een waar duik- en snorkelparadijs. Het rif om het eiland heen is sinds 1979 beschermd, waardoor het heel erg mooi is onder water.

Inktvissen, murenes, papegaaivissen en schildpadden kun je hier zomaar tegenkomen. Buiten werktijd kun je mij dus ook regelmatig in het water vinden.

Anders zit ik op de fiets om het eiland te verkennen.

Bonaire heeft ook boven water namelijk een prachtige natuur, met meer dan honderd verschillende vogelsoorten (met als topper de Caribische flamingo).

Je hebt droge vlaktes met cactussen, koraalrotsformaties en mangroven, zoutvlaktes en strandjes. Er is zelfs een nationaal park op het eiland, Washington Slagbaai Nationaal Park, waar al deze elementen samenkomen. Je kunt er het hoogste punt van Bonaire beklimmen, waar je beloond wordt met een prachtig uitzicht over het eiland. Als het helder weer is, kun je zelfs Curaçao en soms Venezuela zien liggen. De wegen (regelmatig zandpaden) zijn minder goed onderhouden. Hier zijn geen drempels nodig, de gaten

20

Foliolum juni 2014

in de weg zorgen er wel voor dat je langzaam rijdt.

Ook zijn er veel heuvels, dus het fietsen gaat minder snel dan in Nederland. Het waait hier altijd (hard), dus met tegenwind en heuvelop wens ik af en toe terug naar het platte Groningen. Aangezien iedereen hier alles met de auto doet (er is geen openbaar vervoer en tussen 12.00 uur en 15.00 uur is het echt te heet), val je als fietser wel een beetje uit de toon. Het is hier gebruikelijk om wanneer je op de weg zit je tegenliggers te groeten door te zwaaien, dus af en toe voel ik me net de koningin – ik ben constant aan het wuiven.

Andere mogelijkheden om je te vermaken zijn er ook zeker. Er zijn veel barretjes en restaurants aan het water waar je terecht kunt voor een lekker drankje tijdens een happy hour of een hapje bij zonsondergang. Eén keer in de week kun je naar de openluchtbioscoop voor een film en in het weekend treden vaak bandjes op (binnenkort Trafassi van Kleine Wasjes, Grote Wasjes). Meer dan genoeg te doen dus! En mocht je een keer geen zin hebben, dan ga je gewoon lekker in je luie stoel of hangmat in de schaduw relaxen.

Facultair

Ik heb geen cultuurshock gehad, aangezien ik hier al eens geweest ben en omdat een deel van de Nederlandse cultuur hier verweven is met de lokale gebruiken. Het gaat hier wel allemaal minder gehaast dan in Nederland, ‘het komt wanneer het komt’. Dit draagt bij aan een relaxte sfeer, maar kan af en toe wel frustrerend zijn als je ergens op zit te wachten.

Als je iets snel geregeld wil hebben, kun je het beste mensen overhalen met eten, want daar zijn ze hier dol op. Regelmatig komen mensen langs in de apotheek om hun huisgemaakte hapjes te verkopen, van pastechi (pasteitjes) tot pannenkoeken van maismeel en kokos. Hier wordt altijd gretig gebruik van gemaakt, evenals van de Italiaanse ijssalon tegenover de apotheek. Niet goed voor de lijn, maar wel heel fijn na een dag hard werken.

Mocht ik je lekker hebben gemaakt voor een stage op, naar mijn mening, een van de mooiste plekjes ter wereld, dan kun je altijd contact opnemen via hedy_maessen@hotmail.com voor tips. Ayo!

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

21

PhD & student

Facultair

Farmacokinetiek, Toxicologie & Targeting

22

PhD First of all I would like to introduce myself. I am Viktoriia Starokozhko and I am currently doing my PhD in the Pharmacokinetics, Toxicology and Targeting group (PTT). I did not choose this department by chance. Being a Medical Pharmaceutical Sciences master student I decided to follow the Toxicology and Targeting track and doing two research projects within the field of toxicology is one of the requirements. Therefore, my first choice was the Toxicology group in our university. Already then I experienced a great research and social environment. That is why I have gladly accepted an offer for a PhD position by the professor in our group, Geny Groothuis. Our group is very internationally orientated: people of more than ten different nationalities are working together under a common goal. Over the past years I have learned how to work in a group, bring in your own input and gain valuable experience at the same time.

Since the PTT group consists of three different units, ongoing research projects are very diverse. We are working on the development of in vitro predictive models for toxicological and pharmacological studies, investigation of toxicological mechanisms of different medicines, as well as development of new drug compounds and drug targeting. Recently, our group expanded both by number of people and research

Foliolum juni 2014

directions: metallodrugs and nanoparticles as therapeutics are two new fields of interest.

My own research project is a part of a bigger project in the EU which aims to develop a bioartificial liver. In our department we will test the function of a newly developed bioartificial liver generated from human induced pluripotent stem cells by using an ex-vivo liver model – human precision cut liver slices for direct comparison with the in vivo situation.

With this project we hope to bring the construction of a liver for transplantation a bit closer.

Being an international student, I found Groningen a very nice place to live in. It’s a small student city, where you can find a lot of wonderful places to go out. I like the fact that there are a lot people from all over the world with whom you can share and exchange experience. You never feel alone. I came from Ukraine, where people are very friendly and open-minded. Therefore the Dutch culture and

Student My name is Manuel Encalada. As I decided to commit myself to a professional career in pharmaceutical sciences, I am currently enrolled in the master Medical Pharmaceutical Sciences and following the track specialization in Toxicology and Drug disposition at the University of Groningen. When I continued with the second year of the programme, I looked for a research project that would increase my knowledge and experience while working with methods that are important and innovative for scientific research, I was invited to participate in a research project: ‘Exploring the apoptotic pathways of diclofenac induced intestinal toxicity by studying the caspases activation’, under the supervision of PhD-candidate Xiaoyu Niu and dr. Inge de Graaf. This project was part of a more extensive study in the division of Pharmacokinetics, Toxicology and Targeting, which principle aim is to use precision-cut intestinal slices as an in vitro model to predict non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAID) induced intestinal toxicity.

Performing this part of the main research and being part of this project-group, my research knowledge has continuously developed and has been shaped further in this process. During the execution of the project, I conducted in vivo research methods to predict NSAID-induced intestinal toxicity that already were developed in the department. Besides that, I also gained experience in working with ex vivo models as a tool for toxicological research.

Facultair

Dutch people appeal to me (even though I still had to get used to the “direct” character of Dutch people).

What doesn’t stop to amaze me about the Netherlands is the amount of bikes on the street and at the university parking spots. I am very happy that my life has brought me to the Netherlands, where I found an interesting job and many marvelous friends.

Working with professionals with different backgrounds, I also experienced how to function well in professional working relationships. Enjoying great moments during working hours, it gave me both a strong motivation and satisfaction and it provided me a clearer picture of what my future of working in the pharmaceutical research field might look like.

Besides my academic experiences, I enjoy the great, lively and very beautiful city of Groningen with all my colleagues and friends, giving me an unforgettable experience to be here in the Netherlands. All together they opened my mind to other and gratefully received opportunities and it has helped me to gain the work experience I wanted, to advance and develop my scientific education and, last but not least, to compare and evaluate my own culture and background from new and often surprising perspectives.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

23

Promotie Driving-impairing medicines and traffic safety. Patients’ perspectives Datum: PhD: Promotor: Vakgroep:

7 april 2014 Mw. S.P. Monteiro Prof. dr. J.J. de Gier Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg

Facultair

Het attenderen van patiënten op de gevaren van de rijgevaarlijke geneesmiddelen die zij gebruiken, is niet doeltreffend genoeg, constateert Susana Monteiro uit haar onderzoek.

Recente schattingen geven aan dat in Europa meer dan 31.000 mensen per jaar verongelukken in het verkeer en dat er meer dan 1.473.000 gewonden zijn. Alcoholgebruik is een van de bekendste oorzaken van verkeersongelukken. Minder bekend is de rol van het gebruik van rijgevaarlijke geneesmiddelen voor de verkeersveiligheid. Toch zijn er de laatste jaren steeds meer epidemiologische studies gepubliceerd, waarin een associatie is aangetoond tussen blootstelling aan dergelijke geneesmiddelen en het risico op betrokkenheid bij een verkeersongeval. Dit is vooral aangetoond voor het gebruik van benzodiazepinen.

Hoewel het gebruik van dergelijke geneesmiddelen toeneemt in Europa, is er weinig onderzoek naar gedaan of patiënten wel voldoende kennis hebben en/of zich bewust zijn van de risico’s wanneer zij rijgevaarlijke medicijnen gebruiken. Ook over de zorgverleners die deze middelen voorschrijven en afleveren is op dit punt weinig bekend. Monteiro heeft daarom in enkele studies specifiek gekeken naar deze kennis en bewustwording bij patiënten en zorgverleners. Zij onderzocht hoe met behulp van pictogrammen op de medicijnverpakking, een categorie-indeling van rijgevaarlijke geneesmiddelen en een training voor apothekers de bewustwording omtrent de risico’s kan verbeteren.

Monteiro concludeert dat de kennis over de nadelige effecten van rijgevaarlijke geneesmiddelen nog steeds niet voldoende is en dat een nieuwe aanpak nodig is om het gedrag van patiënten te kunnen beïnvloeden. Ook de informatie én de manier waarop die wordt gecommuniceerd, kunnen worden verbeterd. Het pictogram dat nu wordt gebruikt, is niet volledig zelfverklarend en zal bij voorkeur moeten worden voorzien van individueel gerichte informatie over de risico’s die men loopt en hoe daarmee om te gaan. Apothekers melden dat zij hierbij behoefte hebben aan beslissingsondersteunende systemen, gebaseerd op de categorie-indeling van rijgevaarlijke geneesmiddelen.

Susana Monteiro (Portugal, 1983) deed haar promotieonderzoek bij onderzoeksschool GRIP van de RUG. Haar onderzoek maakt deel uit van een groot Europees project dat vijf jaar lang (2006-2011) werd gefinancierd door de Europese Commissie en bekend staat als het DRUID-project (DRiving Under the Influence of Drugs, alcohol and medicines). Inmiddels werkt Monteiro als onderzoeker bij NIVEL.

Gefeliciteerd met de promotie!

24

Foliolum juni 2014

Promotie New strategies for simplifying influenza vaccination Datum: PhD: Promotor: Vakgroep:

9 mei 2014 Dhr. S. Murugappan Prof. dr. H.W. Frijlink, prof. dr. A.L.W. Huckriede Farmaceutische Technologie en Biofarmacie

Senthil Murugappan onderzocht de mogelijkheden van een anti-griepvaccin in de vorm van een inhalatiepoeder of een tablet onder de tong in plaats van de gangbare injectie. Griep is een virale ziekte die wereldwijd een enorme impact heeft op de gezondheid van de mens. Vaccinatie wordt gezien als de beste maatregel om de verspreiding van het influenzavirus onder controle te houden. De huidige vaccins hebben echter een aantal tekortkomingen. Ze moeten per injectie worden toegediend, de productiecapaciteit is beperkt, de immuunreactie die ze opwekken is niet optimaal en ze zijn niet stabiel tijdens opslag. Murugappan onderzocht twee strategieën om deze tekortkomingen op te lossen.

Als de tweede strategie werd een tablet met stabiel vaccin ontwikkeld die onder de tong kan worden toegediend. Onze studies tonen aan dat toediening van een tablet dat een vaccin van een bepaalde influenzastam bevat de immuunreactie tegen een later toegediend vaccin van een ander influenzastam stimuleert. Met name tijdens een pandemie zou een dergelijke vaccinatiestrategie een verbetering zijn omdat er minder vaccin van de nieuw circulerende influenzastam hoeft te worden vervaardigd en omdat er meer tijd beschikbaar is voor het produceren van het nieuwe vaccin.

Hoewel beide strategieën veelbelovend zijn, zal er nog veel onderzoek moeten worden gedaan naar de veiligheid en klinische effectiviteit van deze strategieën voordat ze bij mensen kunnen worden toegepast.

Facultair

Als eerste strategie werd een droog en stabiel vaccinpoeder voor toediening via de longen ontwikkeld dat gedurende langere tijd buiten de koelkast kan worden opgeslagen. Toediening van deze poeders aan muizen resulteerde in sterke immuunreacties, met name wanneer aan het poeder geschikte immuunstimulerende stoffen, zogenoemde adjuvantia, werden toegevoegd. Toediening van het vaccinpoeder via de longen zou daarom kunnen leiden tot een verlaging van de dosis hetgeen de druk op de productiefaciliteiten zou verlichten.

Senthil Murugappan deed zijn promotieonderzoek bij de RUG, onderzoeksinstituut Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP). Het werd gefinancierd met een beurs van het Ubbo Emmius Fonds van de RUG.

Gefeliciteerd met de promotie!

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

25

Alumnus RUG Maurits Vissers

Facultair

Na mijn afstuderen wilde ik een baan waarin ik uitgedaagd zou worden en elke dag nieuwe dingen zou leren. Een baan waar ik de resultaten van mijn inspanningen snel in de praktijk terug zou zien en waarmee ik op grote schaal impact kan hebben op de kwaliteit van leven van grote groepen patiënten.

En het liefst een baan waarbij ik direct verantwoordelijkheden zou krijgen en als het ook nog even kon, zou werken in een internationale setting. Zo ben ik op het hoofdkantoor van Fagron terechtgekomen, waar ik op de afdeling Global Marketing & Innovation (GMI) sinds een paar maanden werkzaam ben als Global Project Manager Compounding.

Binnen GMI ontwikkelen wij nieuwe concepten en coördineren wij dat deze op één en dezelfde manier worden uitgerold in de dertig landen waar Fagron inmiddels actief is. Deze concepten zijn gericht op het verbeteren en vergemakkelijken van alle vormen van apotheekbereidingen. Zo levert Fagron onder andere innovatieve, veilige en hoogwaardige producten en bieden we apotheker en arts wetenschappelijke ondersteuning en advies bij bereidingen door middel van formularia, verenigbaarheidstabellen en trainingen. Daarnaast bezitten we een internationaal netwerk van bereidingsapotheken en leveren we ook grondstoffen en bereidingsapparatuur.

Dit brede aanbod maakt het werk op het hoofdkantoor ontzettend divers en uitdagend, waarbij ik de luxe heb dagelijks te kunnen schakelen met teams van over de hele wereld. Van onze R&D chemici in Amerika tot ons marketingteam in Brazilië en van onze productie in Tsjechië tot onze kwaliteitsafdeling in Nederland, met iedereen werken we nauw samen.

Dat alles met het doel de apotheker te ondersteunen in dat waarmee het vak ooit begonnen is: tailor-made bereidingen, afgestemd op de behoeften en situatie van de individuele patiënt. Een uniek gebied waarin ik geloof dat de apotheker nog steeds al zijn vakkennis als specialist kan combineren om het verschil te maken in de behandeling van een patiënt!

De afgelopen maanden heb ik vooral gewerkt aan twee van Fagrons innovatieve concepten: • Fagron Advanced Derma, een internationale lijn van kant-en-klare basiscrèmes voor bereidingen afgestemd op specifieke huidcondities en die

26

Foliolum juni 2014

geformuleerd zijn op basis van de laatste inzichten in veilige en huidvriendelijke ingrediënten.

• SyrSpend® SF, een suspensiebasis op basis van gemodificeerd zetmeel die veiliger en stabieler is dan de traditionele suspensiebasissen die gebruik maken van methylcellulose.

Naast de producten zelf ondersteunt Fagron binnen deze concepten de voorschrijver en apotheker door middel van voorschrijf- en bereidingsadviezen, trainingen en overzichtelijke verenigbaarheidstabellen.

Concreet heb ik de afgelopen maanden gewerkt aan informatieve teksten voor product- en indicatiefolders, heb ik een wetenschappelijk onderbouwde verenigbaarheidstabel voor veel gebruikte geneesmiddelen in onze suspensiebasis opgezet en heb ik gewerkt aan een online, internationaal formularium met meer dan 200 specifieke bereidingsvoorschriften (te raadplegen op fagron.com). Ook heb ik vandaag bijvoorbeeld een hele dag op het lab gestaan om te zien hoe we pilot-batches van nieuwe producten kunnen opschalen naar industriële productie en heb ik morgen een call met ons internationale projectteam over de ontwikkeling van een nieuw concept.

Omdat we constant bezig zijn met de nieuwste inzichten en technieken staan we regelmatig voor nieuwe uitdagingen die we met al onze unieke apothekerskennis en een goede dosis gezond verstand mogen oplossen. Daardoor leer ik elke dag wat nieuws. Dit alles met het uiteindelijke doel de apotheker te kunnen ondersteunen in het behandelen van die patiënten, die dit het hardst nodig hebben. Wat wil je nog meer?

Afgestudeerden Ferhat Ak

Farmaceutische Genmodulatie

Tessy Cox

Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting

Liesbeth Donders

Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg

Ton van Heugten

Farmaceutische Technologie en Biofarmacie

Lara de Jong

Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg

Fleur Kos

Moleculaire Farmacologie

Tonnis Jan Kruizinga

Farmaceutische Technologie en Biofarmacie

Sjoukje Potijk

Klinische Chemie

Esra Reza

Farmaceutische Genmodulatie

Paul Stob

Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg

Reinier Veenendaal

Farmacotherapie en Farmaceutische Patiëntenzorg

Dennis van de Vegte

Farmacokinetiek, Toxicologie en Targeting

Joeri Venekamp

FarmacoEpidemiologie en FarmacoEconomie

Activiteitenagenda

Facultair

Gefeliciteerd met het behalen van jullie bul!

Juni

06-08 JaarAfsluitingsKamp 07 Buitendag 10 P.S.-borrel 10 Lunchlezing VvAA 17 EJC-feest 17 Mediq Eerstejaarsexcursie

Juli 01

P.S.-borrel

Augustus

26-27 Binnenlands Bedrijven Bezoek 28 Mediq Hockeytoernooi 29 Introductiedag

September

05-07 Introductiekamp

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

27

Pharmaciae Sacrum

Fotopagina

28

Foliolum juni 2014

Pharmaciae Sacrum Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

29

U wordt apotheker.

Geen paniek!

Apotheker worden is een bijzondere stap. Toch geen stap zonder zorgen. U wordt ondernemer en krijgt te maken met bijhorende financiële vraagstukken. Als Van Lanschot Healthcare zijn wij gespecialiseerd om u hierin te adviseren. Ons advies beperkt zich niet alleen op de zakelijke kant van het ondernemerschap.

Ook voor uw privé situatie hebben wij op maat gesneden adviezen. Maak een afspraak met een van onze healthcare bankiers gespecialiseerd in ‘apothekers’.

Louk Jongmans, 06 30 30 80 13 Bart van Hamersveld, 06 54 78 83 06

www.vanlanschot.nl/healthcare

P.S.-activiteiten Van Lanschot Workshop Ruben van der Galiën

Op dinsdag 29 april werd ’s avonds de Van Lanschot workshopavond in het News Café georganiseerd, een jaarlijks terugkerende interessante discussieavond.

Nadat eenieder de heerlijke belegde broodjes had verorberd, begon de avond met een inleidende presentatie van Louk Jongmans en Bart van Hamersveld.

Ze schetsten wat zij, als bankiers, later voor ons, als apothekers in spe, konden betekenen. Na het inleidende praatje werd er over een viertal onderwerpen gediscussieerd in de vorm van stellingen. Zo ging het over ketenvorming, samenwerkingsverbanden met andere apotheken, ondernemerschap en de gevolgen van het preferentiebeleid. Er ontstonden vaak leuke discussies onder de aanwezigen, mede doordat de in vier groepjes verdeelde aanwezigen vaak een andere mening waren toegedaan. Na dit ontwapenende begin van de avond was het tijd voor ‘petje op, petje af ’, met daarin een aantal vragen over Van Lanschot Bankiers, maar ook over de apotheekmarkt en onze eigen studievereniging. Uiteindelijk bleek Fianne van deze onderwerpen het meeste af te weten; zij won twee heerlijke flessen wijn. Na deze leuke quiz was het tijd voor de borrel, waar de aanwezigen konden napraten over het besprokene en netwerken met de bankiers. Al met al was dit een leuke, boeiende en leerzame avond!

Carrièredag Ilja Hedemann

Op donderdag 13 maart werd voor de zesde keer de Carrièredag georganiseerd. Alle farmaceuten die ook maar enigszins over hun carrière zaten na te denken, hadden zichzelf in de beste kledij gehesen en waren afgereisd naar Het Kasteel. Het netwerken kon beginnen.

Na het openen van de dag door de voorzitter van de Carrièredagcommissie, Geert, ging Klaas Poelstra, adjunct-directeur van de opleiding Farmacie, van start en ging het programma van start. De eerste presentatie ging over netwerken via LinkedIn. Een ontzettend leuke presentatie, waarin ik vooral geleerd heb om mijn gezond verstand te gebruiken (en gênante foto’s van Facebook te verwijderen). Na een heerlijk bakje koffie waren er drie plenaire lezingen.

Achtereenvolgens kwamen de VJA, de VAZA en BO3 vertellen over de werkzaamheden van de apotheker in deze branches. Hierna volgden de workshops en lezingen, waaruit je er vier kon kiezen. Ik heb onder andere geleerd over patiëntgerichtheid en hoe ik in twee minuten een idee kan pitchen. Ook heb ik met een groepje een nieuw zorgproject bedacht. Tussendoor kon je praten met mensen uit het bedrijfsleven en informatie inwinnen over verschillende bedrijven bij de stands.

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Pharmaciae Sacrum

De dag werd afgesloten met een uitstekende borrel en idem diner. Ik vond het een leuke, leerzame dag en ik hoop dat iedereen vele mooie connecties heeft gemaakt!

31

P.S.-activiteiten De Buitenland Excursie Evert Jan Breman

Eindelijk was het dan zover: de BEC! Na een lekker hapje gegeten te hebben en een Franse pubquiz, vertrokken we met z’n allen richting Lille. Na een korte nachtrust tijdens busreis was het tijd voor onze eerste bedrijvenbezoek. Dit bedrijf was gespecialiseerd in de opslag en distributie van geneesmiddelen. Hoewel de communicatie tijdens de rondleiding enigszins stroef verliep, kregen we toch een goed idee van de werkwijze van het bedrijf.

Pharmaciae Sacrum

Vervolgens was het tijd voor een uitgebreide lunch op de campus. Hierna vertrokken we richting de universiteit. Hier kregen we een hoorcollege van twee professoren over hoe farmacie wordt gegeven in het Franse onderwijssysteem. Daaropvolgend kregen we een rondleiding door de universiteit. Nadat iedereen een aantal pizza’s achter de kiezen had, was het tijd voor een borrel met de Franse farmaciestudenten in een Australische bar. Een aantal Franse farmaceuten hielpen ons na de borrel om het nachtleven in Lille te verkennen, waaronder een classic rock-cocktailbar en een grote club.

32

De volgende dag was het tijd voor een rondleiding door Lille zelf. De Vlaamse gids liet ons de hoogtepunten van zowel het middeleeuwse als het moderne centrum zien, waaronder het beroemde plein van Lille en een bezoek aan een klooster. Het volgende onderdeel op het programma was een bezoek aan het museum Palais des Beaux-Arts de Lille, waar men naast enkele beroemde schilderijen ook kon genieten van 360 graden surround-muziek en maquettes van bekende steden. Dorstig verlieten wij het museum om verschillende speciaalbiertjes te gaan drinken in een bierproeverij en een kleine rondleiding door de brouwerij te krijgen.

Foliolum juni 2014

Na dit bezoek was het tijd om uit te gaan eten en daarna een luxueuze club te bezoeken. Na een tijdje in de loungebar gezeten te hebben, ging het feestje echt los. ‘s Ochtends moesten we vroeg opstaan om het indrukwekkende Canadese herdenkingsmonument en loopgraven uit de Eerste Wereldoorlog te bekijken. We werden langs diverse kamers in het loopgravensysteem geleid.

Hierna kwam het sportieve gedeelte van de BEC: het skiën op een synthetische piste. Voor de meesten was dit even wennen, maar gelukkig lukte het een aantal mensen toch om heelhuids de piste af te dalen. De rest hield het bij genieten van een drankje in de zon.

De laatste avond werd gezellig afgesloten met spelletjes in een bar vlakbij het hotel. Voordat de terugreis echter kon beginnen, was er nog een laatste bedrijvenbezoek. Deze bestond uit twee delen. Het eerste deel bestond uit een bustocht over het bedrijventerrein, terwijl een medewerker ons vertelde over de verschillende bedrijven die zich op dit terrein bevonden. Het tweede gedeelte was een rondleiding door het bedrijf Diagast, dat zich gespecialiseerd heeft in bloedtransfusies en een nieuwe methode van bloedonderzoek.

P.S.-activiteiten Lunchlezing Pharma Sun Pim de Haan

Met dit laatste bedrijvenbezoek kwam ook een einde aan ons bezoek aan Lille en na een lange busreis kwamen we weer aan in het vertrouwde Groningen.

Het was een zeer geslaagde BEC en ik denk dat alle BEC-reizigers het met mij eens zijn als ik zeg dat de organisatie perfect was. Hierbij dan ook alle lof aan de commissieleden die dit mogelijk hebben gemaakt!

Tijdens de lunch afgelopen 17 april kwam mw. Brenda Oostveen, manager bij de farmaceutische producent Sun Pharma, een lezing geven over het proces van registratie, vergoeding en inkoop van geneesmiddelen in Nederland. Ze legde uit dat het Indiase Sun Pharma relatief nieuw is op de Nederlandse markt en de afgelopen jaren een grote groei kent, onder meer door de recente overname van Ranbaxy. Wanneer een geneesmiddel geregistreerd is in Nederland, kan het verhandeld worden door de fabrikant aan groothandels. Deze leveren het aan apotheken en ziekenhuizen, waarna het bij de patiënten aankomt. Ze stelde dat het belangrijk is om goed te onderhandelen met zorgverzekeraars: hierdoor kan een product voor een bepaalde termijn tot preferent middel worden gekozen. Na de uitleg over het complexe proces van inkoop en vergoeding volgde een kort betoog over haar beeld van apothekers in de toekomst. Ze meent dat de openbare apotheek op de hoek van de straat zal verdwijnen en dat de openbare farmacie in grotere bedrijven zal opgaan.

Jonge apothekers doen er goed aan om open te staan voor nieuwe ideeën en te denken in schaalvergroting en efficiëntie. Apothekers moeten meegaan met de tijdsgeest, want innovatieve ontwikkelingen worden juist door zorgverzekeraars beloond. Het is aan jonge apothekers om hun eigen visie en ideeën te ontwikkelen; volgens haar moeten zij zich daarbij niet laten leiden door de meer conservatieve houding van de oudere apothekers.

Pharmaciae Sacrum Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

33

Commissies Redactiecommissie ’14-’15

Pharmaciae Sacrum

De mooie taak aan ons om dit jaar al onze creativiteit in vier edities van het Foliolum te stoppen. Jullie gaan nog veel van ons horen en zien, maar wie zijn wij nou eigenlijk?

34

Eline: de leider van de hele club. Ze kan goed delegeren, maar is ook zeker niet te beroerd om zelf dingen aan te pakken. Af en toe vergeet ze te denken voor ze dingen zegt, maar dit zorgt juist voor onvergetelijke situaties!

Marleen: deze sportieve ab-actis heeft met haar geordendheid en organisatorisch vermogen de perfecte functie binnen de redactie. Ze komt structureel 5 minuten te laat en is ’s nachts wakker te maken voor gamba’s met knoflook.

Merel: onze quaestor kent vele namen, maar wij kennen haar als Gewoon Merel. Deze gezellige chick uit Twente kan naast kakelen ook meerdere harten smelten met haar voortreffelijke kip piri piri. Minpuntje: we zullen waarschijnlijk nooit een lekker biertje drinken met Merel.

Luke: assessor I, is de man die onder een steen leeft.

Het bestaan van Dropbox was hem volledig ontgaan.

Verdwalen in Groningen en vliegende hamburgers zijn geen uitzondering. Als creatief meesterbrein is hij altijd in voor een grap en heeft een lever die incidenteel geen alcohol afbreekt.

Martijn: een jongen die, zoals hij het zelf zegt, ‘geen gevoelens heeft’. Martijn is iemand die veel voor zijn vrienden over heeft. Als hij iets vindt, zal hij dat zeggen en zo weet je dat je echt wat aan Martijn hebt.

Sofie: een leuke spontane eerstejaars die wel van een feestje houdt. Een Albertiaan die ook altijd tijd over heeft voor vrienden en, misschien nog wel belangrijker, de commissie. Een goede aanwinst dus!

Foliolum juni 2014

De EIK Dit jaar zijn wij de EIK, de leukste commissie van heel P.S.! Wij organiseren na de zomer een fantastisch introkamp. We zijn al druk bezig met de voorbereidingen en hopen dat we veel enthousiaste nieuwe eerstejaars mogen ontmoeten tijdens het kamp!

Maartje: altijd in dubio - happy feet of happy food?

Eten doet ze in ieder geval altijd. Verder is ze een wolf in schaapskleren: ze lijkt lief en rustig, maar is een idioot die elke commissieavond wel in een paar glaasjes kijkt, de ene keer dieper dan de andere. Ook al is ze praeses zijn nu al zat, wij zijn blij met haar.

Ariana: beslist de doerak van de commissie. Ze is erg goed in haar eigen Russische kaartspellen. Op dit moment is ze tussen tijgers in Zuid-Afrika. We hopen dat ze zich thuis voelt tussen haar soortgenoten.

Karen: na het avondeten is de honger van Karen nooit gestild. Bananen, tomaten of een tosti gaan er altijd nog wel in. Met haar vlotte babbel en vrouwelijke charmes haalt deze quaestor elke sponsor binnen.

Jeroen: alle nare dingen die gebeuren in het Vaatje zijn altijd zijn schuld. Regelen, dronken worden of in bijzondere outfits de stad in, het komt allemaal door onze assessor I. Elk biertje dat hij voor je haalt, verandert op wonderbaarlijke wijze in sambuca.

Pieter: onze assessor II is onze benjamin en onze mystery guest. Je zou hem ook een anonieme alcoholist kunnen noemen, want drinken bevalt hem wel. Na twee weken is deze doorgewinterde Stadjer al goed in de smaak gevallen en we zijn ervan overtuigd dat hierna louter toetjes zullen volgen.

Lisa-Marie: niet vies van een politiepetje. Hierdoor vallen haar criminele activiteiten vanuit het duistere Nijmegen niet op. Als haar lachje aan gaat, kun je de uitknop niet vinden. Zonder verder skills te hebben buiten leren is assessor III de beste taak voor haar.

Commissies De Alumnicommissie

Na weken van voorbereiding is het dan eindelijk zover en mogen we ons het bestuur van Pharmaciae Sacrum noemen. Dit jaar is er voor het eerst een bestuur gekozen aan de hand van sollicitaties. In januari is Quincy gevraagd voor de functie van de praeses. Hij is een jongen die het glas altijd halfvol ziet, wat absoluut een goede eigenschap is komend jaar.

Vervolgens werd Astrid naar het P.S.-hok gelokt met een leugentje over een extra sollicitatie. Zij wordt de ab-actis van het bestuur, waarbij haar eigenschap om op alles en iedereen een spellingscontrole uit te voeren nog van pas zal komen. Quincy en Astrid hebben een brakke Mike verrast in zijn kamertje na een commissieweekend met de vraag of hij quaestor wil worden. Hij is de echte rekenmeester en perfectionist. Hij zal zijn plekje links achter in het hok zeer waarderen. Quincy, Astrid en Mike hebben vervolgens Richard gevraagd in de kamer van Margot. Na enkele uren wachten, kwam hij dan eindelijk binnen en was blij gevraagd te worden voor de functie van assessor I. Deze jongen is onze regelneef die graag het overzicht heeft. De ideale functie is voor hem dan ook het begeleiden van de commissies. Nu ontbrak alleen de assessor II nog, die al snel was gekozen. Tine is ook met een smoesje naar het P.S.-hok gelokt, waarna ze vooral schrok toen Quincy, Astrid, Mike en Richard daar stonden. Tine is spontaan, slim en heel fanatiek. Overal doet ze haar uiterste best in, waardoor ze absoluut een waardevolle toevoeging is.

Na een fantastische periode als kandidaat-bestuur zijn we er zeker van dat het een fantastisch jaar met elkaar gaat worden!

Met vriendelijke groet, Het 133e bestuur der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Pharmaciae Sacrum

De Alumnicommissie is de commissie waarin je het langst plezier kunt hebben binnen Pharmaciae Sacrum. Slechts twee keer per vijf jaar is er een activiteit, waardoor je als alumnus maar liefst 2,5 jaar zitting hebt in de commissie. Om de sleur er niet in te laten komen, is er gelukkig een regeling dat jaarlijks de ab-actis van het huidige bestuur zitting neemt in de commissie. Hierdoor bevat de commissie een grote harde kern, maar is er wel degelijk sprake van flexibiliteit en een jaarlijks veranderende samenstelling.

Dit jaar heeft er toevallig een Alumnidag plaatsgehad. Afgelopen september werd op een mooie zaterdag de vesting Bourtange bezocht en aansluitend werd er gewokt. De avond werd afgesloten in het Groningse nachtleven.

Door het zeer drukke leven van de zittende alumni, zowel op werkgebied (Anne staat bijvoorbeeld op het punt te promoveren) als op privégebied (Wai-Ping is druk bezig met de voorbereidingen voor haar bruiloft), is besloten slechts een korte introductie te schrijven over de commissieleden.

De samenstelling van onze Alumnicommissie is zeer goed gekozen, aangezien wij zoals reeds genoemd Anne als promovendus in ons midden hebben. Daarnaast hebben wij in de vorm van Wai-Ping een ziekenhuisapotheker (in opleiding) en vertegenwoordigt Maarten de openbare farmacie, daar hij sinds november beherend apotheker in Emmer-Compascuum is. Uiteraard is er vanuit de studenten ook een afvaardiging. Dit jaar is deze taak weggelegd voor Fianne. Dit gemêleerde gezelschap zorgt ervoor dat elke groep vertegenwoordigd is. Komende maart zitten wij echter aan de 2,5 jaar en we hopen dat onze opvolgers net zo’n mooie invulling aan de commissie kunnen geven als wij gedaan hebben.

Het 133e bestuur

35

Eten met...

De nieuwe Redactiecommissie Er is een tijd van komen en er is een tijd van gaan.

De tijd van gaan is nu gekomen en wij, als Redactiecommissie 2013-2014 ‘Getikt’, geven het stokje door aan de volgende commissie. Voordat we dat echter definitief doen en wij met een gerust hart van ons welverdiende commissiepensioen gaan genieten, is het zaak dat ‘ons kindje’ in goede handen is. En hoe kunnen we dat beter doen dan de nieuwe commissie te testen met het ‘Getikt rollenspel’?

Het begon allemaal op een mooie maandagavond in mei aan de Gorechtkade. Hier werden wij hartelijk ontvangen door Luke, Martijn, Sofie, Merel, Eline en Marleen. We lieten ons verrassen qua diner en als tegenprestatie hadden wij voor de laatste keer een voorraad drank meegesleept. Hamburgers werden het. En wel 36 stuks om precies te zijn, inclusief broodjes, voor tien man. Je moet tenslotte een goede bodem leggen, was de gedachte. Natuurlijk was dat voor de huidige redactie geen probleem. We zijn inmiddels wel wat culinaire uitspattingen gewend.

Vooral de buik van Evert kan verrassend veel inhoud verwerken.

Pharmaciae Sacrum

Na de maaltijd werd het tijd om de commissiefoto’s te maken. Meestal doen we dit tijdens het rollenspel, maar omdat er mensen aan scripties moesten werken en tentamens moesten voorbereiden, en een foto zonder de nieuwe praeses en ab-actis toch wel tragisch is, werd dit bij daglicht gedaan. Dit maakte het voor veel commissieleden een ingewikkelde

36

kwestie. Het is een foto die voor altijd in het Foliolum zal staan en, erger nog, straks bij iedereen op de deurmat ligt. Dat mag onder geen voorwaarde mislukken. Het resultaat mag er zijn. Na meerdere pogingen was er niemand meer met raar haar of uitgelopen mascara en iedereen had zelfs zijn ogen open.

Natuurlijk was op het moment suprême de batterij van de camera leeg en vond iedereen het vervolgens ontzettend moeilijk om normaal te kijken, dus werd de groepsfoto binnen gemaakt. Aldaar moest Hedy vervangen worden door een plant, anders was het zo zielig – voor zover het zielig mag heten om stage te lopen op Bonaire.

Na het afscheid van Eline en Marleen en nadat de nicotinespiegels van enkele personen weer op peil gebracht waren, kon het spel dan eindelijk beginnen. Steen, papier, schaar maakte uit dat de nieuwe redactie mocht beginnen en Merel trok als eerste het rolletje ‘Als blikken konden doden’. Geen onbekende voor de redactie en Boy werd als grof geschut ingezet. Hij won dan ook glansrijk van Martijn. Britt en Evert Jan hadden het iets moeilijker en konden het niet winnen van hun tegenstander, ook al bevond

Foliolum juni 2014

Evert zich nog wel op hetzelfde niveau als Sofie. Uiteindelijk wonnen we toch en mocht Boy een rolletje pakken. Het werd ‘Ik weet het niet meer’: ‘Ik ga op vakantie en neem mee…’, maar dan anders. Een zeer geschikt rolletje om erachter te komen hoe mensen nu echt in elkaar zitten. Voor de fans: Boy zijn zebra heeft 22 strepen, Maike vindt baby’s terror, Sofie doet vreemde dingen met een soeppan en Britt denkt dat guacamole ‘guacamolo’ (YOLO) heet. Helaas werd het geen winst voor ons en ging de nieuwe Redactiecommissie er met het rolletje vandoor.

smart bij de deur stond om op Merel te wachten, konden ze het niet winnen. De mooie woorden “deze lipjes wachten om gekust te worden” konden de nieuwe redactie niet van de ondergang redden.

De avond vorderde, en het was de beurt aan ‘Geblinddoekt’. Tijd voor beide redacties om hun creativiteit te tonen: Maike tegen Martijn, tekenen, met dus een blinddoek om. Martijn koos als centraal onderwerp ‘drank’, maar wederom raakte de nieuwe redactie in een tunnelvisie. Hoewel Martijn erg zijn best deed om een krat bier te tekenen, kwam zijn team alleen maar met de vraag of hij toch echt heel zeker wist dat het geen braaksel was wat hij getekend had. We vragen ons nog steeds af of ze het over de tekening zelf hadden, of de kwaliteit daarvan…

Door het bofkontenrolletje van Luke mocht de nieuwe redactie twee keer spelen. Bij het rolletje ‘Fouilleren’, waarbij een nagenoeg onvindbaar object op een persoon verstopt wordt en de geblinddoekte speler dit moet zien te vinden op aanwijzingen van de desbetreffende persoon, raakte Evert jammer genoeg zijn tekst kwijt. Dit terwijl de aanwijzingen in kwestie uit niets meer bestaan dan snelle en langzame piepjes. Je tekst kwijtraken, we hebben het eerder gezien dit jaar, het kan de beste overkomen. ‘Kruip’ heeft ervoor gezegd dat Luke de vloer met zichzelf heeft aangeveegd terwijl hij het alfabet uit probeerde te beelden. Ondanks de goede tactiek die de nieuwe redactie tijdens alweer een rookpauze bedacht had, vond Merel het erg moeilijk om uit de tunnelvisie te blijven. Terwijl Luke zijn uiterste best deed om ‘doosje’ te spellen, kwam ze niet verder dan “D-OO-J? Dooie! Dooie!”, wat helaas niet het goede antwoord was.

Bij het laatste rolletje ‘Associëren’, tevens favoriet bij onze redactie vanwege de onvermijdelijke discussies, werd het al snel duidelijk hoe de gedachtegang bij sommige commissieleden ongeveer gaat: veel associaties kwamen uiteindelijk uit op Sofie. De nieuwe Redactiecommissie was vervolgens ook nog eens van mening dat ongeveer elke associatie wel zo’n beetje correct was, met als gevolg dat er geen einde aan deze ronde leek te komen. Inmiddels was iedereen de tel een beetje kwijt welke commissie nu hoeveel rolletjes precies had weten te scoren en werd het spel onder invloed van de drank en ‘Ik heb nog nooit…’ een klein beetje vergeten. We kunnen helaas dan ook niet mededelen wat de eindstand is geworden. Wel kunnen we zeggen dat de nieuwe Redactiecommissie door ons is goedgekeurd. Jongens, veel succes komend jaar!

De nieuwe Redactiecommissie mocht ook een shotje nemen bij de ‘Kusser’: ondanks het feit dat Luke met

Pharmaciae Sacrum

Hedy

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

37

Pharmaciae Sacrum

Puzzel

38

Hiernaast zie je zestien afbeeldingen. Elke afbeelding beeldt een land uit. De afbeeldingen zijn echter cryptisch: als een soort rebus moet de afbeelding opgelost worden om de juiste landen te vinden. Dat kan door te kijken wat de afbeeldingen voorstellen, waar dingen in de afbeelding staan, welke synoniemen je kent enzovoorts. De ene afbeelding zal lastiger zijn dan de andere, en niet elke afbeelding vereist dezelfde aanpak, maar met een beetje puzzelen en creatief denken kun je de oplossingen vinden.

Wanneer je het antwoord bij een van de afbeeldingen gevonden hebt, kun je deze in het diagram hierboven invullen bij het corresponderende nummer. Koppeltekens en spaties worden achterwege gelaten bij het invullen; de ‘ij’ is één letter. Wanneer je alle landen goed ingevuld hebt, verschijnt in de gekleurde balk, van boven naar beneden, de naam van nog een land. Dat is de eindoplossing.

Oplossing puzzel Foliolum april 2014: 1. Waterleiding; 2. Baliekluiver; 3. Materialisme; 4. Allesbehalve; 5. Escortbureau; 6. Portefeuille; 7.

Tegenwoordig; 8. Functioneren; 9. Krachtmeting; 10. Politieagent; 11. Tegenstrijdig; 12. Experimenten. Eindoplossing: Waterfontein.

Foliolum juni 2014

1

2

3

4

6

7

8

-++

5

3

-A

9

6,941

10

11

12

cogito ergo

DACA

sum

T

14 A O

15

-S

16

g = ge

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Pharmaciae Sacrum

13

39

Ab-actieel Jaarverslag 2013-2014 Het eind van ons 132e bestuursjaar komt inmiddels zeer snel dichterbij, maar de herinnering aan hoe het allemaal begon zit nog duidelijk in ons geheugen.

Een jaar geleden stonden we met z’n vijven klaar om het stokje over te mogen nemen van het 131e bestuur en aan het roer van de vereniging te gaan staan. We voorzagen toen nog niet dat het jaar zo snel voorbij zou vliegen. Een jaar waarin we veel hebben bereikt, hard hebben gewerkt, maar dat bovenal ook ontzettend leuk was. Ik heb genoten van dit jaar en kijk er dan ook met veel plezier op terug.

Jaarvergadering

Voordat we een jaar geleden klaarstonden om het stokje over te nemen, hebben we elkaar in onze kandidaat-periode goed leren kennen en nagedacht over welke punten wij in ons jaar zouden willen bereiken.

De dagelijkse gang van zaken gaat ieder jaar weer door, maar ieder bestuur heeft daarnaast de kans om nieuwe dingen te doen en de vereniging zo naar een hoger niveau te tillen. Met de hulp van Lotte, Margot, Ivo en Marc hebben wij dan ook ons Beleidsplan opgesteld en bedacht waar wij in ons jaar op wilden gaan focussen. We hebben veel van hen geleerd en inmiddels zijn we alweer hard bezig deze zaken ook aan onze opvolgers te leren.

Vooraf is het nog lastig om te bedenken wat je wilt gaan doen en in de loop van het jaar komen hier nog veel zaken bij, maar een belangrijk punt vonden we toen al de toegankelijkheid van Pharmaciae Sacrum.

De vereniging heeft een zeer hechte groep actieve leden, maar hierdoor kan de vereniging voor andere studenten gesloten lijken. In ons jaar hebben wij ons best gedaan om deze drempel naar de vereniging te verlagen. We zijn langsgegaan bij colleges om ons voor te stellen, hebben in de pauzes praatjes gemaakt met de eerstejaars, hebben voor de eerstejaars een tostilunch georganiseerd en voor de tweedejaars een after-practicum-dinner. Vooral bij de eerstejaars heeft dit naar ons idee effect gehad, want deze zien we vaak terug op activiteiten of op de maandelijkse P.S.-borrel. Hopelijk blijven deze mensen de komende jaren betrokken bij Pharmaciae Sacrum en is ons doel zo bereikt.

Een ander punt dat in ons jaar veel aandacht heeft gekregen, is het contact met de opleiding. Door het

40

Foliolum juni 2014

drukke rooster van Farmacie moet er naar onze mening nauw contact zijn met de opleiding om het voor studenten mogelijk te maken naar activiteiten te gaan. Al jaren bestaat er een Raad van Advies (RvA), waarbij onder meer P.S. en de opleidingsdirecteur aanwezig zijn, maar deze vond niet altijd structureel plaats. Wij vonden dat hier een kans voor het grijpen lag en afgelopen jaar hebben we iedere maand een RvA gehad. Hierbij was ook de nieuwe contactpersoon vanuit de opleiding, dr. L. Westers, aanwezig en er zijn grote stappen gemaakt. Inmiddels zijn er vaste afspraken gemaakt over de activiteiten die in het curriculum van Farmacie plaatsvinden: de verschillende symposia, de Beroepenmiddag, de Carrièredag en de Buitenland Excursie. Voor de volgende jaren is bepaald hoe deze activiteiten kunnen worden ingeroosterd en of studenten hierbij verplicht aanwezig moeten zijn. Een ander punt is de

hadden we concrete handvatten om onze ideeën te kunnen verwezenlijken. Naast eerdergenoemde punten hebben we aan de hand van ons Beleidsplan ook in ons jaar een Commissie Informatie Avond georganiseerd en hebben we het kennismakingsgesprek met commissies uitgebreid. We hebben een commissiedocument opgesteld, waarin zaken worden beschreven waarvan iedere commissie op de hoogte dient te zijn. Tot slot hebben we ook een Facebookgroep opgericht om de promotie via Facebook te verbeteren.

implementatie van activiteiten in de vakken Beroepsvoorbereiding I, II en III. Voor studenten zal het verplicht worden om een aantal P.S.-activiteiten bij te wonen om deze vakken te kunnen halen. We hopen dat dit vanaf september 2014 voor de eerstejaars kan worden geïmplementeerd. Door dit veelvuldige contact is de verstandhouding met de opleiding ook verbeterd en vanuit het bestuur lopen we makkelijk even langs voor een vraag of een zaalreservering. Wij zijn van mening dat het belangrijk is om deze goede verstandhouding te bewaren en om hier in de toekomst ook zeker aan te blijven werken.

In ons Beleidsplan hebben we ook een stukje opgenomen over studiegerelateerde activiteiten. Wij vinden het belangrijk dat een studievereniging focust op dit soort activiteiten en wilden daarom het aanbod van deze activiteiten vergroten. Afgelopen jaar is er tweemaal een lunchlezing georganiseerd en een derde staat nog in de planning. Met deze activiteit willen we studenten op een laagdrempelige manier iets bijbrengen over een bedrijf of een actualiteit en beide lunchlezingen waren met veel deelnemers een groot succes.

Afgelopen jaar heeft er een Alumnidag plaatsgevonden, waar al onze alumni aan deel konden nemen.

Door deze dag hebben we in ons jaar veel nagedacht over het alumnilidmaatschap en veranderingen die hierin gemaakt konden worden. Uiteindelijk is er niet veel veranderd, maar het is wel een punt dat ons bezig heeft gehouden. Een verandering die wel heeft plaatsgevonden, is dat de dag nog maar eens in de tweeëneenhalf jaar wordt georganiseerd in plaats van eens in de twee jaar. Hierdoor zal het altijd goed uitkomen met het Lustrum. Ook zijn er een paar wijzigingen gemaakt in de verdeling van de alumnicontributie binnen de vereniging.

De punten die tot nu toe zijn beschreven, komen allemaal voort uit ons Beleidsplan. Doordat ons Beleidsplan voor het eerst SMART geformuleerd was,

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Jaarvergadering

Voordat wij bestuur werden, is het 131e bestuur begonnen met het opstellen van een sollicitatieprocedure. Wij zijn net als het vorige bestuur van mening dat sollicitaties voor het bestuur de bestuursvorming objectiever en voor meer mensen toegankelijk maken. In ons bestuursjaar zijn deze sollicitaties om het nieuwe bestuur samen te stellen voor de eerste keer uitgevoerd. Inmiddels staat er alweer een nieuw bestuur klaar, dus kan er geconcludeerd worden dat de sollicitaties zijn geslaagd. Deze sollicitaties hebben wij na afloop geëvalueerd en op de Jaarvergadering zal er een aantal aanpassingen worden gedaan om de sollicitatieprocedure nog verder te verbeteren.

Zoals al eerder aangegeven, zijn er in de loop van het jaar nog vele zaken bijgekomen waar we ons als bestuur op hebben gericht. Een goed voorbeeld hiervan is het overstappen van boekenleverancier. Tijdens ons jaar bleek het contract met onze huidige boekenleverancier af te lopen. Wij vinden het belangrijk dat leden goedkope boeken kunnen bestellen bij de vereniging en een goede service krijgen. Daarom zijn we in gesprek gegaan met onze huidige leverancier, maar zijn we ook verder gaan kijken. Inmiddels is de overstap naar een andere boekenleverancier gemaakt en zullen de boeken vanaf september door deze partij worden geleverd. De goedkope boeken blijven behouden en qua service gaan de leden erop vooruit: de boeken kunnen namelijk ook thuisbezorgd worden.

41

Jaarvergadering

Tijdens ons bestuursjaar hebben we nog een aantal zaken veranderd, die zijn doorgevoerd op de Algemene Ledenvergaderingen. De afgelopen twee jaar heeft de viering van de Dies Natalis plaatsgevonden in februari in plaats van rond de oprichtingsdatum 12 december. In ons jaar hebben we vastgelegd dat deze viering voortaan altijd in februari zal plaatsvinden, omdat dit beter uitkomt met het rooster en dit de opkomst sterk heeft verbeterd. Een ander punt waar we naar hebben gekeken is het JaarAfsluitingsKamp. Direct aan het begin van ons bestuursjaar heeft dit kamp voor de eerste keer plaatsgevonden en wij hebben besloten om hier jaarlijks een commissie voor te installeren. Dit jaar zullen we het kamp zelf nog organiseren, omdat dit voorstel te laat kwam om de commissie te kunnen installeren, maar vanaf volgend jaar zal de vereniging een JaarAfsluitingsKamp commissie rijker zijn. Tot slot hebben we gekeken naar de lengte van de Buitenland Excursie. De afgelopen lange edities van deze reis zaten niet vol en wij willen zoveel mogelijk studenten de kans bieden om hiermee mee te gaan. We hebben overlegd met de opleiding wat de mogelijkheden zijn, maar we zijn tot de conclusie gekomen dat een zesdaagse reis in het huidige curriculum niet haalbaar is. Daarom zal de lange Buitenland Excursie voortaan vijf dagen duren en hopelijk zal hiermee het volledige deelnemersaantal weer worden bereikt.

42

Foliolum juni 2014

We hebben afgelopen jaar veel contact gehad met andere studieverenigingen en ook met een aantal hiervan samengewerkt. Wij vonden dit een grote meerwaarde voor ons bestuursjaar en hebben hierdoor het wiel niet altijd zelf uit hoeven te vinden. Zo konden andere verenigingen helpen wanneer we iets probeerden te ontwikkelen, zoals het bestuursdocument of de samenvattingendatabase, of konden we echt samen iets organiseren, zoals de FaMe-avond met Panacea en de lezing van Carl Djerassi met SIB. Afgelopen jaar hebben we uiteraard ook veel contact gehad met alle gangbesturen, de K.N.P.S.V. en onze zusterverenigingen, wat naast nuttig ook heel gezellig kon zijn. Andere verenigingen uit Groningen zagen we niet alleen op borrels, maar ook op bijeenkomsten vanuit de RUG. We zijn naar de uitreikingen van de Facultaire en Universitaire Onderwijsprijs geweest, naar de uitreiking van de Aletta Jacobsprijs, de Opening van het Academisch Jaar, de Opening van de Education Support Desk en andere vergelijkbare activiteiten. Wij vonden het belangrijk om veelvuldig ons gezicht te laten zien bij dit soort activiteiten en ons zo bij de opleiding, faculteit en universiteit kenbaar te maken als serieuze studievereniging.

Naast alle beleidspunten die we het afgelopen jaar hebben aangepakt, zijn er nog veel meer zaken die

De vereniging heeft vele media die worden gebruikt om leden van informatie te voorzien, zoals posters, boekjes, LCD-schermen en de website. Deze media hebben allemaal een andere lay-out en wij zijn in ons jaar aan de slag gegaan om dit gelijk te trekken. Het resultaat is een nieuwe huisstijl voor de vereniging, die overal herkenbaar op terug te vinden zal zijn. Wij vinden het belangrijk dat de verschillende media direct te herkennen zijn als onderdeel van Pharmaciae Sacrum en hopen dat dit op deze manier is bereikt.

je als bestuur doet. In de Activiteitenlijst staan alle activiteiten waar we als (deel van het) bestuur aan hebben deelgenomen. We hebben veel afspraken, kennismakingsgesprekken en overleggen gehad en zijn uiteraard naar alle activiteiten geweest die vanuit Pharmaciae Sacrum worden georganiseerd. Het is erg leuk om de hele aanloop naar deze activiteiten mee te kunnen maken en om dan uiteindelijk bij het eindresultaat te zijn.

Door de recessie zijn voorgaande jaren de sponsorbijdragen aan P.S. teruggelopen. In ons jaar zijn we hard bezig geweest om deze trend tegen te gaan en hebben we geprobeerd deze zelfs te keren. Er zijn veel nieuwe bedrijven benaderd, en met succes. Bedrijven zoeken steeds vaker naar contact met studenten en mede dankzij onze nieuwe activiteit, de lunchlezing, kunnen wij dit ook bieden. Wij zijn van mening dat dit een belangrijk punt is waar een bestuur zich mee bezig moet houden om de vereniging nog vele jaren te kunnen blijven behouden.

Nu ik zo terugkijk op ons jaar en op dit verslag, wordt het duidelijk dat we toch heel hard bezig zijn geweest. Ik heb genoten van deze drukte, maar ik spreek denk ik namens ons alle vijf als ik zeg dat ik ook wel weer uitkijk naar de rustigere tijd die dadelijk aanbreekt. Lieve Rik, Joris, Anneke en Nick, we hebben elkaar afgelopen jaar heel goed leren kennen en samen veel meegemaakt. We kunnen terugkijken op een geweldig jaar en het zal een jaar zijn dat we nooit zullen vergeten. Ik ben blij dat ik dit jaar samen met jullie heb mogen meemaken en wil jullie via deze route nogmaals bedanken voor een topjaar!

Aldus naar waarheid opgemaakt, 20 mei 2014 te Groningen, Fianne van Loveren h.t. ab-actis der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Jaarvergadering

Nadat het vorige bestuur de vereniging het grootste deel van het jaar met vier personen heeft bestuurd, waren wij weer een voltallig bestuur van vijf personen. Hierdoor lagen alle taken weer bij de personen zoals aangegeven in de witboeken, maar wij vonden dit niet altijd even logisch en eerlijk verdeeld.

Wij vinden het erg belangrijk dat de bestuurstaken logisch verdeeld zijn over de functies en dat iedere functie een duidelijk takenpakket heeft. Afgelopen jaar hebben wij de verdeling van de taken over de functies geëvalueerd en hier een aantal veranderingen in gemaakt.

Graag zou ik willen afsluiten met nog een laatste beleidspunt, waar we in ons jaar veel tijd aan hebben besteed. Bij het uitkomen van dit verslag heeft hopelijk iedereen het al gezien, maar Pharmaciae Sacrum krijgt een nieuwe website. Wij zijn van mening dat de website een zeer belangrijk onderdeel van de vereniging is en dat dit ook het visitekaartje naar de buitenwereld toe is. Omdat de oude website niet meer werd onderhouden, was het lastig om hiermee verder te blijven werken. Het werd in ons jaar duidelijk dat er in de komende jaren een nieuwe website zou moeten komen en hebben de beslissing genomen om dit direct zelf te doen. Hiervoor is ook deels de nieuwe huisstijl van de vereniging ontwikkeld. Het is een project waar we veel tijd in hebben gestoken en hopelijk is het eindresultaat daar ook naar. Ook voor het bestuur zal het een veel makkelijkere website zijn om te onderhouden en om aan te passen. De website zal worden onderhouden en geüpdatet door een professioneel bedrijf, waardoor we nog jaren verder kunnen met deze nieuwe website.

43

Beleidsplan kandidaatbestuur 2014-2015 Geachte leden der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”,

Jaarvergadering

Graag presenteren wij als 133e kandidaat-bestuur der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” ons Beleidsplan voor het jaar 2014-2015. Als oudste studievereniging van Groningen is Pharmaciae Sacrum uitgegroeid tot een vereniging die niet alleen staat voor gezelligheid, maar ook voor educatie en persoonlijke ontwikkeling. Aankomend jaar willen wij de continuïteit van de vereniging waarborgen en tegelijkertijd met de tijd meegaan. In dit Beleidsplan staan de punten beschreven, die wij aankomend jaar willen verwezenlijken.

44

Toegankelijkheid Door het jaar heen worden er activiteiten georganiseerd om nieuwe leden aan de vereniging te binden. Om nieuwe leden te kunnen binden, moet de drempel naar de vereniging zo laag mogelijk zijn.

Aansluitend bij het speerpunt “Pharmaciae Sacrum is toegankelijk” uit het Meerjarenplan, willen wij aankomend jaar de drempel naar de vereniging verder verlagen. Om het contact met eerstejaars te vergroten, gaan wij een lunch op het P.S.-hok organiseren voor de eerstejaars in september en oktober.

Hier gaan wij ook de P.S.-papa’s en -mama’s bij betrekken, omdat zij met hun contacten een brug kunnen vormen tussen de eerstejaars en de ouderejaars.

Hierdoor raken de eerstejaars bekend met de vereniging en vertrouwd met het P.S.-hok. Vanaf november gaan wij hierbij tweedejaars betrekken. Wij willen zo een nieuwe maandelijkse activiteit creëren. Wij zullen op elke lunchmiddag het aantal deelnemers tellen en gaan kijken of hierin een toename is te zien.

Acquisitie Pharmaciae Sacrum is een vereniging die een goede naam heeft bij de huidige sponsoren en het is belangrijk dat de vereniging deze goede verstandhouding bewaart. Toch moet Pharmaciae Sacrum ernaar streven om zelfstandigheid te allen tijde te behouden.

Aansluitend bij het speerpunt “Pharmaciae Sacrum gaat met haar tijd mee” uit het Meerjarenplan, gaan wij aankomend jaar nieuwe sponsormogelijkheden verkennen. Dit willen wij doen om ervoor te zorgen dat we in de toekomst aantrekkelijk blijven voor huidige sponsoren en we willen hiermee nieuwe

Foliolum juni 2014

sponsoren aantrekken. Wij gaan kijken naar de mogelijkheden van sponsoring op galafoto’s en het opvullen van lege pasfotoplaatsen in de almanak. Verder zijn afgelopen jaar met succes voor het eerst de lunchlezingen georganiseerd en wij gaan kijken of we met vergelijkbare activiteiten de sponsoring van de vereniging kunnen stimuleren. We willen tenminste twee nieuwe sponsormogelijkheden vastleggen in een contract.

Beroepsoriëntatie Sinds enkele jaren organiseert Pharmaciae Sacrum met veel succes de Carrièredag. Tijdens deze activiteit worden masterstudenten in contact gebracht met mogelijk toekomstige werkgevers. Dit is één van de activiteiten waarbij onze leden actief in contact komen met de arbeidsmarkt. De Carrièredag trekt vooral de openbare farmacie en de industrie aan, waardoor de arbeidsmogelijkheden in het onderzoek minder goed belicht worden. Om dit te bevorderen, gaan wij een lezing met afsluitend een borrel organiseren voor masterstudenten, hoogleraren en AIO’s in november of december. Tijdens de lezing kunnen de basiseenheden kort iets vertellen over onderzoeken die er op hun afdeling uitgevoerd worden. Daarna is er een borrel waarbij de studenten met de basiseenheden kunnen netwerken. Deze activiteit is bedoeld voor alle masterstudenten. Na de borrel willen we een enquête afnemen onder alle aanwezige studenten om te kijken of ze goed geïnformeerd zijn.

Persoonlijke ontwikkeling Veel activiteiten die door Pharmaciae Sacrum georganiseerd worden, zijn studiegerelateerd. Wij willen meer activiteiten gaan organiseren die bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling van de student. Hierbij kan gedacht worden aan verschillende workshops, zoals speech- en sollicitatieworkshops. Dit sluit aan bij het speerpunt “Pharmaciae Sacrum biedt ruimte voor persoonlijke ontwikkeling” uit het Meerjarenplan. Door het invoeren van sollicitaties voor het bestuur, vinden wij dat we de leden de mogelijkheid moeten geven goed voorbereid te zijn. Daarnaast is solliciteren een vaardigheid die iedereen nodig heeft wanneer men afgestudeerd is. Wij gaan een

sollicitatieworkshop organiseren in november en minstens één extra activiteit ter bevordering van de persoonlijke ontwikkeling van de leden.

Wintersport Twee jaar geleden is er binnen Pharmaciae Sacrum een wintersport georganiseerd. Hoewel wij denken dat er veel interesse vanuit de leden is, is er tot op heden slechts één wintersport georganiseerd. Wij zien bij veel andere studieverenigingen dat deze het met succes ieder jaar weer organiseren. Wij willen in de kerstvakantie als vriendengroep binnen de vereniging een wintersport organiseren. Tijdens de aankomende wintersport peilen we de interesse van de leden voor een jaarlijkse wintersport vanuit Pharmaciae Sacrum. Later in het jaar gaan we kijken of het mogelijk is om een wintersport vanuit de vereniging te organiseren. Tijdens de januari ALV zullen we zo nodig een voorstel presenteren.

Commissies Twee keer per jaar vindt er een praesesoverleg plaats, waarbij de praeses van het bestuur een plenaire lezing houdt over de functie van de praeses. Komend jaar gaan we de overdracht tussen opvolgende commissies verbeteren door het praesidesoverleg uit te breiden. We willen hieraan toevoegen dat de oude praeses van alle commissies hierbij ook aanwezig is.

Na het plenaire deel zal er dan een interactief deel zijn, waarbij de oude en de nieuwe praeses samen het witboek doornemen en ervaringen kunnen delen. Het overleg zal maximaal twee uur duren. Na het overleg gaan we de praesides vragen wat zij van deze manier van het praesidesoverleg vinden.

Studenten Overleg Farmacie Het STOF is een aanspreekpunt voor iedere student met problemen, klachten of andere opmerkingen over de opleiding. Met deze commissie probeert Pharmaciae Sacrum de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het STOF bestaat vaak uit masterstudenten en deze weten beter wat zich afspeelt in de master- dan in de bachelorfase. Om het STOF beter te informeren wat er speelt binnen alle jaarlagen willen wij het STOF gaan vernieuwen. Op deze manier willen wij het STOF nog meer onder de aandacht brengen van de leden. Bij veel studieverenigingen wordt er gewerkt met jaarvertegenwoordigers. Wij willen gaan kijken of het mogelijk is om een vorm van jaarvertegenwoordiging bij het STOF te voegen. Aankomend jaar gaan wij hierover informatie opvragen bij verschillende studieverenigingen om vervolgens tijdens de maart ALV een plan te kunnen presenteren over hoe wij het STOF gaan veranderen.

Komend jaar zullen wij ons met veel plezier inzetten voor het wel en wee van deze mooie vereniging.

Wij streven ernaar de vele tradities ook komend jaar hoog te houden, maar willen daarnaast met de tijd meegaan door te blijven innoveren.

Hopende de verwachtingen waar te kunnen maken, Het 133e kandidaat-bestuur der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”, Quincy de Hoog Astrid Broek Mike Koops Richard Lantink Tine Folkertsma

Praeses Ab-actis Quaestor Assessor I Assessor II

Jaarvergadering Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

45

Activiteitenlijst bestuur 2013-2014 Als kandidaat-bestuur Maart 5 maart 7 maart 8 maart 12 maart 13 maart 15 maart 16 maart 17 maart

20 maart 22 maart 23 maart 26 maart

27 maart

P.S.-borrel Sportdag Tostimiddag tweedejaarsstudenten EJC-feest Reglementenoverleg Oud-besturenoverleg Voorjaarsdag der K.N.P.S.V. Extra Algemene Vergadering der K.N.P.S.V. SSS Eerstejaarssymposium Carrièredag Assessor II borrel Algemene Ledenvergadering der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” Mannenactiviteit

Jaarvergadering

April 2 april P.S.-borrel 3 april Raad van Advies 4 april Pre-BEC borrel 8 april - STOF-vergadering - Acquisitieworkshop 12 april Overleg 131e bestuur over

Beleidsplan 17 april Gangdiner 18-24 april Buitenland Excursie Krakau en

Berlijn

46

Mei 1 mei Overleg 131e bestuur over

Beleidsplan 3-5 mei Inwerkweekend 6 mei STOF-vergadering 7 mei - Onderwijsmiddag en Docent-van-

het-Jaar-verkiezing

- P.S.-borrel met pubquiz 9-12 mei Lustrumcongres der K.N.P.S.V. 9 mei Algemene Vergadering der

K.N.P.S.V. 14 mei Reglementenoverleg 16 mei After-BEC borrel 22 mei Vrouwenactiviteit 23 mei - Masteruitreiking - Gangfeest

Foliolum juni 2014

24 mei 28 mei 30 mei

Functionarissenborrel FaMe-avond EHBO-cursus

Juni 3 juni

STOF-vergadering

Als bestuur Juni 4 juni Jaarvergadering der G.F.S.V.

“Pharmaciae Sacrum” 5 juni Constitutieborrel JFV 6 juni - Informatiebijeenkomst herijking

CUOS

- Constitutieborrel Professor

Francken - EHBO-cursus 8 juni LIF-dag 10 juni Jaarvergadering der L.P.S.V.

„Aesculapius” 11 juni - Kennismakingsgesprek

Redactiecommissie - P.S.-borrel - EHBO-cursus 12 juni Jaarvergadering der U.P.S.V.

“Unitas Pharmaceuticorum” 13 juni - Raad van Advies

- Kennismakingsgesprek Eerstejaars

Introductie Commissie “EIK” - EHBO-cursus 14 juni - Afspraak dr. Westers

- Overleg JaarAfsluitingsKamp

commissie

- Functionarissenborrel der K.N.P.S.V. 15 juni - Sportdag der K.N.P.S.V. - Hygeia-activiteit 16 juni HOI-dag 17 juni - Mediq eerstejaarsexcursie - EHBO-examens 18 juni - Kennismakingsgesprek

Almanakcommissie

- Constitutieborrel A.S.V. Dionysos - EJC-feest 19 juni - Afspraak Studystore

- Kennismakingsgesprek Buitenland

Excursie Commissie

21 juni

21-23 juni 22 juni 24 juni

25 juni

26 juni

28 juni

- Constitutieborrel G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” Overleg faculteitsverenigingen over FAC-feest JaarAfsluitingsKamp Buitendag - Afspraak ABN AMRO - Constitutieborrel Ibn Battuta - Eten met Eerstejaars Introductie Commissie “EIK” - Kennismakingsgesprek Sport, Training En Rijwielprestatie- tocht Commissie - Kennismakingsgesprek Diescommissie - Overleg 131e bestuur over sollicitatieprocedure - Eten met Commissie Farmaceutische Wetenschappen “SSS” - Afspraak dr. Westers - Kennismakingsgesprek Commissie Farmaceutische Weten- schappen “SSS” - Kennismakingsgesprek Carrièredagcommissie - Afspraak Mediq - Overleg Redactiecommissie

Augustus 20 augustus Overleg K.N.P.S.V. 21 augustus Afspraak ABN AMRO 22 augustus Masteruitreiking 23 augustus Kennismaking kandidaat-bestuur

Studiosi Mobilae 27-28 augustus Binnenlands Bedrijven Bezoek 29 augustus Raad van Praesides 30 augustus - Facultaire Introductiedag

- Mediq Hockeytoernooi September 2 september

- Afspraak ABN AMRO

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Jaarvergadering

Juli 2 juli - Overleg Eerstejaars Introductie

Commissie “EIK” - P.S.-borrel 3 juli - Overleg gangverenigingen over

Facultaire Introductiedag

- Afspraak Noord Negentig - Gangdiner 4 juli Afspraak VvAA Hufenfedap 5 juli - Afspraak KNCV

- Overleg Commissie Farmaceutische

Wetenschappen “SSS” 12 juli Kasoverleg 30 juli Opening 59th IPSF World Congress

- Opening Academisch Jaar 3 september - Algemene Verenigingen Vergadering

FVOG - P.S.-borrel 4 september Overleg Studenten Overleg Farmacie 5 september - Overleg Buitenland Excursie

Commissie

- Afspraak Hannelore Vanderveen van

Lijst Calimero

- Overleg Redactiecommissie 6 september Voorstellen in college bij eerste-/

tweede-/derdejaars 6-8 september Eerstejaars Introductie Kamp 9 september - STOF-vergadering

- Constitutieborrel Studentenbestuur

RUG400 10 september Constitutieborrel VINTRES 11 september - Afspraak prof. dr. Poelstra

- Overleg Commissie Farmaceutische

Wetenschappen “SSS”,

Multimediacommissie en

Sport, Training En Rijwiel-

prestatietocht Commissie 12 september Afspraak PharmaStep 16 september - Afspraak PharmaStep

- Overleg Buitenland Excursie

Commissie

- Constitutieborrel MARUG 17 september Constitutieborrel Study Association

Clio 18 september - Eerstejaarsberoepenmiddag

- Constitutieborrel S.V. Commotie

- Constitutieborrel TW!ST 19 september - Overleg Diescommissie

- Afspraak Mosadex

- Constitutieborrel GLV Idun 20 september - Overleg 131e bestuur over

sollicitatieprocedure

- Afspraak MSD 21 september Alumnidag 23 september Informatiebijeenkomst herijking

CUOS 24 september - Vergadering Voorzitters van

Verenigingen

- Afspraak Dienst Facilitaire Zaken

- Overleg Studenten Overleg Farmacie

- Constitutieborrel AIESEC

- Constitutieborrel TeMa 25 september - Raad van Quaestoren

- Raad van Praesides

- Constitutieborrel FMF 26 september - Kennismakingsgesprek Commissie

Farmaceutische Weten-

schappen “SSS”

- Openingsfeest DES Lustrum 27 september - Rally DES Lustrum

47

Jaarvergadering

28 september 30 september

Oktober 1 oktober P.S.-borrel 3 oktober - Overleg K.N.P.S.V.

- Internationale avond der K.N.P.S.V. 4-6 oktober Functionarissenweekend der K.N.P.S.V. 5 oktober Algemene Vergadering der K.N.P.S.V. 7 oktober - STOF-vergadering

- Afspraak dhr. Maat van Dienst

Facilitaire Zaken

- Constitutieborrel Studievereniging IK 8 oktober - Wetenschapsdag KNMP Congres

- Afspraak KNMP 9 oktober - Raad van Advies

- Afspraak dr. Westers

- Afspraak mw. De Haan

- Hooghoudt eerstejaarsexcursie

- Constitutieborrel Archigenes 10 oktober - Afspraak Van Lanschot Bankiers

- Afspraak ABN AMRO 11 oktober - Raad van Praesides - Reglementenoverleg 14 oktober Borrel met JFV-bestuur 15 oktober - Kasoverleg - EJC-feest 16 oktober - Overleg K.N.P.S.V.

- Algemene Ledenvergadering der

U.P.S.V. “Unitas

Pharmaceuticorum” 17 oktober Constitutieborrel Studiosi Mobilae 18 oktober Afspraak ABN AMRO 19 oktober Oud-besturendiner 21 oktober - Evaluatiegesprek

Multimediacommissie

- Algemene Ledenvergadering der

L.P.S.V. „Aesculapius” 22 oktober Algemene Ledenvergadering der

G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” 23 oktober Vergadering Voorzitters van

Verenigingen 24 oktober - Overleg Bram Lap van het

Faculteitsbestuur

- Mediq workshopavond 25 oktober Overleg Buitenland Excursie

Commissie 28 oktober Afspraak VvAA Hufenfedap 29 oktober - Afspraak Studystore - Bestuursinformatieavond 30 oktober Ontbijt met FMF November 1 november

48

- Receptie DES Lustrum Galabal DES Lustrum - Eerstejaars Tostilunch - Afspraak Mediq

- Afspraak Congressus

Foliolum juni 2014

- Afspraak Joep Heusschen over Bèta

Bedrijvendagen 4 november STOF-vergadering 5 november Kennismaking mw. Inia-Douma P.S.-borrel 6 november - Overleg CUOS over herijking

- Kennismakingsgesprek

Multimediacommissie 7 november - Kennismakingsgesprek Liefdadig-

heid, Ontspanning en Sport commissie - Gangdiner 9 november Rondetafelgesprek der K.N.P.S.V. 11 november Verenigingsbattle 12 november Constitutieborrel R.K.S.V. Albertus

Magnus 13 november Constitutieborrel ISCOMS 14 november - Kennismaking f.t. bestuur

M.F.V. Panacea

- Receptie Dies Natalis der

U.P.S.V. “Unitas

Pharmaceuticorum” 15 november - Afspraak BENU Apotheek

- Genodigdendiner en Galabal Dies

Natalis der U.P.S.V. “Unitas

Pharmaceuticorum” 18 november - Faculteitsbezoek FVOG

- Eten met Almanakcommissie 19 november - Raad van Praesides - Ziekenhuisfarmacieavond 20 november - Raad van Advies

- Afspraak dr. Westers

- Afspraak regiomanager Mediq 21 november - Overleg Studenten Overleg

Farmacie

- Overleg oud-Stichting

Boekenbureau 22 november Bezoek prof. dr. Neef 25 november Vergadering Voorzitters van

Verenigingen 26 november Overleg gangverenigingen over

alcoholverbod 28 november - Een Dag Student

- Eindfeest verenigingsbattle December 2 december

3 december 4 december

5 december

- STOF-vergadering - Overleg faculteitsverenigingen over NEXT P.S.-borrel - Algemene Verenigingen Vergadering FVOG - Raad van Advies - Overleg IFMSA - Afspraak Dienst Facilitaire Zaken

6 december - Overleg faculteitsverenigingen over

visie studieverenigingen

- Uitreiking Facultaire

Onderwijsprijs 9 december - Lunchlezing Pharmaline

- Afspraak Pharmaline

- Kennismakingsgesprek

Eerstejaarscommissie - Bètastufvergadering 10 december - Overleg Diescommissie - Toekomstavond 11 december Almanak- en Diesonthulling 12 december - Masteruitreiking

- Tweedejaars after-practicum-

diner 13 december Receptie T.M.F.V. Archigenes 16 december - Overleg Carrièredagcommissie

- Gevelonthulling Antonius

Deusinglaan 1 - Praesidesoverleg 17 december Diesreceptie L.P.S.V. „Aesculapius” 19 december Eindejaars-/kerstborrel UMCG

Sector F 20 december - Afspraak Mediq

- Galadiner en Galabal L.P.S.V.

„Aesculapius”

Februari 4 februari - STOF-vergadering - P.S.-borrel 5 februari - Dies Symposium

- Dies Receptie

- Dies Openingsfeest 6 februari Dies Culturele Avond 7 februari Kasoverleg 8 februari - Dies Buitendag

- Dies Galadiner

- Dies Galabal 10 februari - Overleg Multimediacommissie

- Eten met Redactiecommissie 11 februari EHBO-examens 12 februari - Raad van Advies

- Afspraak ChipSoft 14 februari Kasoverleg 18 februari - Overleg Buitenland Excursie

Commissie

- Lunchen met IFMSA

- Commissie Informatie Avond 19 februari Algemene Ledenveragdering

U.P.S.V. “Unitas

Pharmaceuticorum” 20 februari Lunchen met Panacea 21 februari Kennismaking bestuur Villa

Volonté 22 februari Beroependag der K.N.P.S.V. 24 februari - Vergadering Voorzitters van

Verenigingen

- Afspraak Studieboeken.com - Bètastufvergadering 25 februari - Constitutieborrel Villa Volonté

Sex, Drugs & Rock ‘n’ Roll

Jaarvergadering

Januari 6 januari - STOF-vergadering

- Overleg IFMSA 7 januari - Overleg Panacea over FaMe-avond

- SSS Ouderejaarssymposium - P.S.-borrel 8 januari - Afspraak KNCV

- Afspraak TEVA Pharmachemie 9 januari - FVOG Besturendag - EHBO-cursus - Reglementenoverleg 10 januari - Ontbijt met Panacea - Kasoverleg

- Praesides acht-gangen diner 13 januari - Overleg met Studenten Overleg

Farmacie

- Lunch met ISCOMS

- Kennismaking prof. dr. Jonkman 14 januari - Raad van Praesides

- Overleg Lijst Calimero - EJC-feest 15 januari - Raad van Advies

- Afspraak Studystore - EHBO-cursus 16 januari Afspraak Wessels Workwear 17 januari Kasoverleg 20 januari - Afspraak Noord Negentig - Bètastufvergadering

- Eten met Diescommissie

22 januari - Overleg GLV Idun

- Raad van Quaestoren

- Vergadering Voorzitters van

Verenigingen

- Receptie IFMSA 23 januari EHBO-cursus 24 januari Kasoverleg 25 januari Algemene Vergadering der

K.N.P.S.V. 27 januari Algemene Ledenvergadering

L.P.S.V. „Aesculapius” 28 januari - Evaluatiegesprek

Eerstejaarscommissie

- Algemene Ledenvergadering

G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” 29 januari - Afspraak PharmaStep

- Uitreiking Universitaire Onderwijsprijs 30 januari - Kasoverleg

- Constitutieborrel M.F.V. Panacea - EHBO-cursus 31 januari - Een Dag Student

- Overleg SIB

49

Jaarvergadering

- EHBO-opfriscursus 26 februari Sportdag 28 februari SSS Eerstejaarssymposium

50

Maart 3 maart STOF-vergadering 4 maart P.S.-borrel 7 maart - Afspraak Van Lanschot Bankiers

- Afspraak GRIP

- Uitreiking Aletta Jacobs Prijs 10 maart - Evaluatiegesprek café ‘De Toeter’

- Eten met Buitenland Excursie

Commissie 11 maart KNMP Wetenschapsdag 12 maart - Raad van Advies - Reglementenoverleg - Kasoverleg 13 maart - Carrièredag - Masteruitreiking 14 maart Raad van Praesides 15 maart Benefietfeest der K.N.P.S.V. 17 maart - FVOG Faculteitsbezoek

- Algemene Ledenvergadering

L.P.S.V. „Aesculapius” 18 maart - VvAA Besturendag - EJC-feest 19 maart - Afspraak prof. dr. Poelstra

- Overleg IFMSA

- Evaluatiegesprek Diescommissie 20 maart Informatieavond Specialisme

Openbare Farmacie der

K.N.P.S.V. 21 maart - Afspraak Polos

- Afspraak Athenastudies 22 maart Voorjaarsdag der K.N.P.S.V. 23 maart Bezoek mw. Inia-Douma 24 maart Vergadering Voorzitters van

Verenigingen 25 maart - Informatiebijeenkomst

subsidies USS

- Algemene Ledenvergadering

G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum” 26 maart Biercantus 28-30 maart Inwerkweekend 31 maart Eten met Eerstejaarscommissie April 1 april - STOF-vergadering

- P.S.-borrel met pubquiz 3 april Pre-BEC borrel 4 april - Afspraak TBV Lugus

- Afspraak BENU Apotheek 5 april Assessor II borrel 7 april - Afspraak Congressus

- Opening Education Support Desk - Kasoverleg

Foliolum juni 2014

9 april Afspraak GLV Idun 11-14 april Buitenland Excursie Lille 15 april - Kennismakingsgesprek

Almanakcommissie - Bachelorexcursie 16 april - Raad van Advies

- Kennismakingsgesprek

Redactiecommissie

- Overleg 131e bestuur over

sollicitatieprocedure

- Overleg kandidaat-bestuur over

Beleidsplan 17 april Lunchlezing Sun Pharma 22 april - Afspraak Congressus

- Kennismakingsgesprek Buitenland

Excursie Commissie

- Kennismakingsgesprek Eerstejaars

Introductie Commissie “EIK”

- Algemene Verenigingen

Vergadering FVOG - Gangdiner 23 april Lunchen met Studiosi Mobilae 24 april Kennismakingsgesprek

Diescommissie 28 april Eten met Commissie Farmaceutische

Wetenschappen “SSS” 29 april Van Lanschot workshopavond 30 april - Overleg kandidaat-bestuur over

Beleidsplan - Quaestorenoverleg Mei 1 mei - After-BEC borrel - FAC-feest 2 mei - Oud-besturenoverleg - Oud-besturenborrel 4 mei Oud-quaestorenborrel 6 mei - Overleg IFMSA

- Overleg K.N.P.S.V. - P.S.-borrel 7 mei - Overleg kandidaat-bestuur over

Beleidsplan - Gangfeest 8 mei EHBO-cursus 8-11 mei Bestuursweekend 12 mei - STOF-vergadering - Evaluatiegesprek

Carrièredagcommissie - ACI-bijeenkomst

- Lezing Carl Djerassi 13 mei - Onderwijsmiddag - EHBO-cursus 14 mei - Afspraak Congressus - Kasoverleg 15 mei - Raad van Praesides

- Opening Lustrum RUG400

16 mei - Raad van Quaestoren - Functionarissenactiviteit 17 mei RijWielPrestatieTocht 18 mei - Ab-actis high tea - Reglementenoverleg 19 mei - Afspraak GRIP

- Constitutieborrel Risk

- Eten met Liefdadigheid, Ontspanning

en Sport-commissie 20 mei - Afspraak café ‘De Toeter’ - EHBO-cursus 21 mei - Afspraak prof. dr. Poelstra

- Symposium Bindend Studie Advies - Praesidesoverleg - Vrouwenactiviteit 22 mei - Overleg Eerstejaarscommissie - FaMe-avond 24 mei Bezoek prof. dr. Frijlink 26 mei - Vergadering Voorzitters van

Verenigingen

- Afspraak Congressus

- Eten met Eerstejaars Introductie

Commissie “EIK” 27 mei Lunchen met Studenten Overleg

Farmacie 28 mei - Raad van Advies

- Afspraak Studieboeken.com - EHBO-cursus 29 mei-1 juni Congres der K.N.P.S.V. Juni 2 juni 3 juni

STOF-vergadering Jaarvergadering der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”

Colofon Redactiecommissie Boy van Basten Hedy Maessen Anouschka Wolf Britt van Maanen Evert Jan Breman Maike Tromp

Ab-actiaat

Hedy Maessen Paramaribostraat 10 9715 RP Groningen Tel.: 06-23394550 foliolum@rug.nl

Foto voorpagina

Carolien Doorenbos

Puzzel

Boy van Basten Denise van Marion

Drukkerij

Smeets & Hagenbeck

Oplage

1150 stuks Copyright 2014 Redactiecommissie Foliolum ‘Getikt’ der G.F.S.V. “Pharmaciae Sacrum”.

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van schrift, druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de auteurs.

Gebruikt bronnenmateriaal is op te vragen bij de Redactiecommissie.

Mr. J. Heuker G.M. Ronner Mr. R.A. Veening FB

Betrokken en deskundig